Nowe techniki i technologie dla medycyny Czynność...
Transcript of Nowe techniki i technologie dla medycyny Czynność...
Dr inż. Marta Kamińska
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIMN
ow
e t
ec
hn
iki
i te
ch
no
log
ie d
la m
ed
yc
yn
y
Czy
nn
ość
bio
ele
ktr
yC
zna
org
an
izm
u lu
dzk
ieg
o
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Uk
ład
ne
rwo
wy
Uk
ład
ne
rwo
wy
za
pe
wn
ia ł
ąc
zn
oś
ć o
rga
niz
mu
ze
św
iate
m
ze
wn
ętr
zn
ym
, z
ez
pa
la u
kła
dy
w j
ed
ną
ca
łoś
ć,
zp
raw
ują
c
jed
no
cz
eś
nie
na
d n
im k
on
tro
lę.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Uk
ład
ne
rwo
wy
Układ nerw
owy człowieka łączy narządy czuciowe (receptory) z
mięśniami i gru
czołami (efektory). Z chwilą pobudzenia receptora
następuje w
łaściw
a reakcja odpowiedniego efektora.
Układ nerw
owy spełnia dwie podstawowe funkcje: przewodzenia
impulsów i integrację czynności poszczególnych części ciała.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Po
dz
iał
uk
ład
u n
erw
ow
eg
o
Istnieją dwa podziały układ
u nerwoweg
o:
topograficzny i czyn
nościowy
W podziale topograficznym układ
nerwowy dzielim
y na:
•układ
nerwowy ośrodko
wy
•układ
nerwowy obwodowy
W podziale czynnościowym układ
nerwowy dzielim
y na:
•układ
nerwowy somatyczny, którego efektorami są m
ięśnie poprzecznie
prążkowan
e
•układ
nerwowy au
tonomiczny, którego efektorami są m
ięśnie gładkie,
mięsień
sercowy i gruczoły
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Uk
ład
ne
rwo
wy
oś
rod
ko
wy
Do ośrodko
weg
o układ
u nerwoweg
o zalicza się
mózgowie i rdzeń kręgowy.
Rdzeń kręgowyjest otoczony i osłonięty przez kan
ał
kostny łukó
w rdzeniowych kręgów. Spełnia dwie
zasadnicze funkcje: przew
odzi impulsy z mózgu i do
mózgu oraz jest ośrodkiem
odruchów.
Mózg jest rozszerzonym
przed
nim
końcem rdzenia.
Średnia m
asa m
ózgowia u m
ężczyzn wyn
osi 1375-1405g
a u kobiet 1245-1275 g. Różnice w m
asie wyn
ikają z
mniejszej przeciętnej m
asy ko
biet.
(1) -mózg,
(2) -Ośrodko
wy
układ nerwowy,
(3) -rdzeń kręgowy.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Uk
ład
ne
rwo
wy
oś
rod
ko
wy
Rd
ze
ń k
ręg
ow
y
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Uk
ład
ne
rwo
wy
oś
rod
ko
wy
Mó
zg
ow
ie
A -płat czołowy, B -płat skroniowy, C -bruzda Rolanda, D -płat
ciem
ieniowy, E -płat potyliczny, F -móżdżek
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Układ
nerwowy obwodowy
Z m
ózgu i rdzenia wychodzą parzyste nerwy
mózgowe i rdzeniowe, które łączą wszystkie
receptory i efektory z m
ózgiem i rdzeniem
tworząc układ nerw
owy obwodowy.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Po
dz
iał
uk
ład
u n
erw
ow
eg
o
Istnieją dwa podziały układ
u nerwoweg
o:
topograficzny i czyn
nościowy
W podziale topograficznym układ
nerwowy dzielim
y na:
•układ
nerwowy ośrodko
wy
•układ
nerwowy obwodowy
W podziale czynnościowym układ
nerwowy dzielim
y na:
•układ
nerwowy somatyczny, którego efektorami są m
ięśnie poprzecznie
prążkowan
e
•układ
nerwowy au
tonomiczny, którego efektorami są m
ięśnie gładkie,
mięsień
sercowy i gruczoły
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Uk
ład
ne
rwo
wy
zo
ma
tyc
zn
y
W obrębie somatyczneg
o układ
u nerwoweg
o wyróżnia się:
•układ
piramidowykierujący wykonyw
aniem ruchów świadomych
•układ
pozapiramidowy
kierujący
wykonyw
aniem
ruchów
zautomatyzowan
ych i reg
ulujący nap
ięcie mięśni. Bierze on udział
w
utrzyman
iu prawidłowej postaw
y ciała.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Uk
ład
ne
rwo
wy
au
ton
om
icz
ny
Układ
ten
skład
a się z:
•układ
u sympatycznego (współczulneg
o)
•układ
u parasympatycznego (przyw
spółczulneg
o)
Serce, płuca, przew
ód poka
rmowy i inne narządy wew
nętrzne są unerwione
przez specjalny zespół nerwów obwodowych, noszących wspólną nazwę
autonomicznego układu nerw
owego
Układ
nerwowy
autonomiczny
różni się
od reszty układ
u nerwoweg
o.Nie
podlega
pełnej ko
ntroli
mózgu;
nie możemy
bowiem dow
olnie zm
ieniać
szyb
kości tętna
serca
albo ruchów mięśni, żołądka
czy
jelit. Inną
ważną
cechą tego układ
u jest podwójne unerwienie każdeg
o narząd
u w
ewnętrzneg
o
przez włókn
a sympatyczne i parasym
patyczne. Oba te układ
y działają zw
ykle
antagonistycznie. Jeśli jeden
wzm
aga aktyw
ność to drugi zm
niejsza ją.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Tk
an
ka
ne
rwo
wa
Podstawową jednostką strukturalną i funkcjonalną tkanki nerw
owejjest
komórka nerwowa –neuron.
W organizmie ludzkim
występuje ok. 14-15 m
iliardów neu
ronów
rozm
ieszczonych w ośrodko
wym
i obwodowym
układ
zie nerwowym
. Oprócz
komórek nerwowych w skład
tkanki nerwowej wchodzą:
•w ośrodko
wym
układ
zie nerwowym
–ko
mórki glejowe, wyo
drębnione w
oddzielny rodzaj tkan
ki zwan
ej tkanką glejową,
•w obwodowym
układ
zie nerwowym
–ko
mórki zw
anelemocytami
(komórki Schwan
na) tworzące neu
rolemę.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Przeciętny neuron m
a około 0,1 m
m średnicy, ale m
oże m
ieć
długość nawet kilku m
etrów. Tradycyjny neuron dzieli się na
trzy części: ciało komórki(p
erykarion), dendryty, akson
(neuryt)
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Charak
terystycznym
i składnikam
i cytoplazm
y ko
mórki nerwowej są
ziarnistości zawierające RNA, zw
ane tigro
idem, których ilość
zmniejsza się wskutek długotrwałej prac ko
mórki, oraz włókien
ka
nerwowe, inaczej neu
rofibryle. Tworzą one w perykarionie
sieć a w
wyp
ustkach komórki nerwowej układ
ają się w postaci równoległej
wiązki.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Podział czynnościowy ko
mórki nerwowej:
•dendryty
odbierają bodźce ze środowiska
albo od innej komórki,
•aksonrozprowad
za albo przew
odzi impuls nerwowy
•ciało komórki nerw
owejuczestniczy w m
etab
olizmie i wzroście
komórki nerwowej
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Obraz mikroskopowy. Powiększenie 40 razy
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Ze w
zględu na liczbę w
ypustek,
komórki nerw
owe dzielimy na:
•jednobiegunowe(unipolarne) –
słab
o
reprezentowan
e w organ
izmie;
występują w części ruchowej nerwu
trójdzielneg
o oraz w podwzgórzu
•dwubiegunowe(bipolarne) –
komórka ma dwie wyp
ustki, z których
jedna jest den
drytem a druga
neu
rytem; spotyka się je m.in. w
siatkó
wce oka
•wielobiegunowe(m
ultipolarne) –
najczęściej występujący typ
komórek
nerwowych; charakteryzuje się
posiadan
iem licznych den
drytów i
jedneg
o neu
rytu, m.in. stan
owią
wyp
ustki ruchowe rdzenia kręgoweg
o
dochodzące do m
ięśni ko
ńczyn
.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Pod w
zględem czynnościowym komórki nerw
owe
dzielimy na:
•czuciowe (dośrodko
we) –
biegną od recep
tora
•ruchowe (odśrodko
we) –
biegną od efektora
(narządu)
•pośred
niczące
(kojarzen
iowe, wstawko
we)
–występują pomiędzy
neu
ronam
i czuciowym
i i
ruchowym
i
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Neuryty i dendryty kończące się w
znacznej odległości od
perykarionu, których długość u człowieka m
oże dochodzić do 1 m
,
nazywamy włóknami nerwowymi.
Włókn
a nerwowe
otoczone
osłonką mielinową
noszą
nazwę
włókien
rdzennych
lub m
ielinowych, w przeciwieństwie do w
łókien
nie
wyp
osażonych w mielinę, określanych jako
włókn
a bezrd
zenne
lub
bezmielinowe.
W ośrodko
wym
układ
zie
nerwowym
włókn
a są okryte
wyłącznie słonką
mielinową, tw
orząc jego substan
cję
białą,
oraz
występują w nerwie
wzroko
wym
. W nerwach mózgowych ( z wyjątkiem
nerwu wzroko
weg
o i
nerwów w
ęchowych –
ostatnie nie m
ają żadnych osłonek) oraz rdzeniowych
włókn
a nerwowe
są wyp
osażone
w osłonkę mielinową
a ponadto mają
osłonkę utw
orzoną z ko
mórek zw
anych lem
ocytami.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Sy
na
pz
y
Synapsa
(styk)
jest
okolicą,
gdzie
jedna
komórka
–presynaptyczna–wchodzi w bard
ziej lub m
niej ścisłe połączenie z
dru
gą komórką –
postsynaptyczną, na którą oddziaływuje.
Syn
apsy zaw
ierają pęcherzyki syn
aptyczne, w
których znajduje się
neu
rohorm
on –
substan
cja
uczestnicząca w przew
odzeniu im
pulsów
nerwowych. Im
pulsy
przew
odzone
przez akson, docierając do synap
sy,
powodują
uwalnianie
z pęcherzykó
w
neu
rohorm
onu
do
przestrzeni
synaptycznej. Neu
rohorm
on pobudza błonę
postsynap
tyczną, wyw
ołując
zmianę jej polaryzacji.
Wy
kła
d 4
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Nie
któ
re
akso
ny
mo
gą
b
yć
o
toC
zon
e
bia
łko
wo
-lip
ido
wą
su
bst
an
Cją
–m
ielin
ą,
okry
wa
jąC
ą a
kso
n s
eg
me
nto
wo
. Ze
wn
ętr
znie
w
st
osu
nku
d
o
mie
liny
zna
jdu
je
się
o
sło
nka
zb
ud
ow
an
a
z le
mo
Cytó
w(n
eu
role
ma
)
Zakład B
iofizyki IIM
Ko
mó
rka
ne
rwo
wa
Akso
n (
I) b
ez
osł
on
ki m
ielin
ow
eji
akso
n (
II) z
osł
on
ką
mie
lino
wą
. Ją
dro
lem
oC
ytu
Czy
li ko
mó
rki S
Ch
wa
nn
a-
s
Włó
kn
a
ne
rwo
we
o
toC
zon
e
osł
on
ką
m
ielin
ow
ąn
osz
ą
na
zwę
włó
kie
n rdzennych
lub
mielinowych
, w
p
rze
Ciw
ień
stw
ie
do
w
łókie
n
nie
wyp
osa
żon
yC
h
w
mie
linę
, o
kre
śla
nyC
h
jako
w
łókn
a bezrdzenne
lub
bezmielinowe.
Zakład B
iofizyki IIM
Sy
na
pz
y
Syn
ap
sa
(sty
k)
jest
o
ko
liCą
, g
dzi
e
jed
na
ko
mó
rka
–
pre
syn
ap
tyC
zna
–w
Ch
od
zi
w
ba
rdzi
ej
lub
m
nie
j śC
isłe
p
ołą
Cze
nie
z
dru
gą
ko
mó
rką
–
po
stsy
na
pty
Czn
ą,
na
któ
rą
od
dzi
ały
wu
je.
Syn
ap
sy
zaw
iera
ją
pę
Ch
erz
yki
syn
ap
tyC
zne
, w
któ
ryC
h
zna
jdu
je
się
n
eu
roh
orm
on
–
sub
sta
nC
ja
uC
zest
niC
ząC
a
w
prz
ew
od
zen
iu
imp
uls
ów
n
erw
ow
yC
h.
Imp
uls
y
prz
ew
od
zon
e
prz
ez
akso
n,
do
Cie
rają
C
do
sy
na
psy
, p
ow
od
ują
u
wa
lnia
nie
z
pę
Ch
erz
ykó
w
ne
uro
ho
rmo
nu
d
o
prz
est
rze
ni
syn
ap
tyC
zne
j. N
eu
roh
orm
on
po
bu
dza
bło
nę
po
stsy
na
pty
Czn
ą,
wyw
ołu
jąC
zm
ian
ę
jej p
ola
ryza
Cji.
Zakład B
iofizyki IIM
Sy
na
pz
y
Zakład B
iofizyki IIM
Sy
na
pz
y
Czę
ść p
resy
na
pty
Czn
a
szC
zelin
a s
yn
ap
tyC
zna
Czę
ść p
ost
syn
ap
tyC
zna
Zakład B
iofizyki IIM
Sy
na
pz
y
Zakład B
iofizyki IIM
Sy
na
pz
y
SC
he
ma
t b
ud
ow
y r
óżn
yC
h
rod
zajó
w s
yn
ap
s:
1.
Typ
ow
a s
yn
ap
sa
Ch
em
iCzn
a a
kso
n-a
kso
n
2.
Syn
ap
sa C
he
miC
zna
w
łókn
o n
erw
ow
e
3.
Syn
ap
sa C
he
miC
zna
„n
a
od
leg
łość
”
4.
Syn
ap
sa m
iesz
an
a
5.
Syn
ap
sa o
dw
róC
on
a
6.
Syn
ap
sa e
lektr
yC
zna
Zakład B
iofizyki IIM
Sy
na
pz
y
Bu
do
wa
syn
ap
sy e
lektr
yC
zne
j
Zakład B
iofizyki IIM
Sy
na
pz
y
SC
he
ma
t n
eu
ron
u z
ró
żne
go
ty
pu
za
ko
ńC
zen
iam
i sy
na
pty
Czn
ym
i: A
D-s
yn
ap
sa
akso
no
-de
nd
ryty
Czn
a; A
S-
ayn
ap
saa
kso
no
-so
ma
tyC
zna
; A
A-s
yn
ap
sa a
kso
no
-a
kso
na
lna
; P
-pe
ryka
rio
nko
mó
rki;
D-d
en
dry
t; A
-akso
n
Zakład B
iofizyki IIM
Synapsy pobudzające i hamujące
W synapsach pobudzających s
yg
na
ł C
he
miC
zny p
rze
no
szo
ny p
rze
z sz
Cze
linę
sy
na
pty
Czn
ą p
ow
od
uje
de
po
lary
zaC
ję b
łon
y p
ost
syn
ap
tyC
zne
j, C
zyli
po
bu
dza
ko
mó
rkę
do
ge
ne
row
an
ia p
ote
nC
jału
Czy
nn
ośC
iow
eg
o. Ta
kie
dzi
ała
nie
syn
ap
sy
wyn
ika
z t
eg
o, że
syg
na
ł C
he
miC
zny o
twie
ra k
an
ały
ka
tio
no
-se
lekty
wn
e -
wp
usz
Cza
jąC
e d
od
atn
ie jo
ny d
o w
nę
trza
ko
mó
rki i
po
wo
du
jąC
e t
ym
sa
mym
w
zro
st p
ote
nC
jału
bło
no
we
go
.
W synapsach hamujących
po
jaw
ien
ie s
ię
tra
nsm
ite
ra w
szC
zelin
ie s
yn
ap
tyC
zne
j po
wo
du
je
otw
iera
nie
się
ka
na
łów
an
ion
o-s
ele
kty
wn
yC
h
(Ch
lork
ow
yC
h).
Po
otw
arC
iu p
rze
pu
szC
zają
on
e
jon
y C
hlo
rko
we
do
wn
ętr
za k
om
órk
i p
ost
syn
ap
tyC
zne
jpo
wo
du
jąC
tym
sa
mym
jej
hip
erp
ola
ryza
Cję
. O
bn
iże
nie
po
ten
Cja
łu
bło
no
we
go
utr
ud
nia
po
bu
dze
nie
ko
mó
rki,
bo
wie
m o
sią
gn
ięC
ie w
tym
sta
nie
pro
gu
p
ob
ud
zen
ia w
ym
ag
a p
od
nie
sie
nia
po
ten
Cja
łu
bło
no
we
go
o w
art
ość
wię
ksz
ą n
iż w
ów
Cza
s, g
dy
ko
mó
rka
jest
w s
tan
ie s
po
Czy
nku
.
Zakład B
iofizyki IIM
Imp
ulz
ne
rwo
wy
Bo
dzi
eC
d
zia
łają
Cy
na
b
łon
ę
ko
mó
rko
wą
n
eu
ron
u
zmie
nia
je
j w
łaśC
iwo
śCi,
Co
w
yw
ołu
je p
ote
nC
jał
Czy
nn
ośC
iow
y.
Do
wn
ętr
za n
eu
ron
u n
ap
ływ
ają
jo
ny N
a+.
Zja
wis
ko
to
okre
śla
się
ja
ko
d
ep
ola
ryza
Cję
b
łon
y
ko
mó
rko
we
j. Jo
ny
Na
+p
oC
zątk
ow
o
wn
ika
ją w
mie
jsC
u d
zia
łan
ia b
od
źCa
. W
mo
me
nC
ie w
yró
wn
an
ia
ład
un
kó
w e
lektr
yC
znyC
h d
ep
ola
ryza
Cja
za
Czy
na
p
rze
suw
ać
si
ę
na
są
sie
dn
ie
od
Cin
ki
bło
ny
ko
mó
rko
we
j a
ż d
o
zako
ńC
zen
ia
akso
nu
. Impulsem nerwowym jest więc przesuwanie się fali
depolaryzacji
od
m
iejs
Ca
za
dzi
ała
nia
b
od
źCa
n
a
bło
nę
ko
mó
rko
wą
do
za
ko
ńC
zeń
ne
uro
nu
.
Zakład B
iofizyki IIM
Po
mp
a z
od
ow
o-p
ota
zo
wa
Zakład B
iofizyki IIM
Po
ten
cja
ł c
zy
nn
oś
cio
wy
Zakład B
iofizyki IIM
Po
ten
cja
ł c
zy
nn
oś
cio
wy
W p
ow
sta
wa
niu
i p
rze
bie
gu
po
ten
Cja
łu C
zyn
no
śCio
we
go
zasa
dn
iCze
zn
aC
zen
ie m
a t
ran
spo
rt j
on
ów
Na
+ i
K+
prz
ez
bło
nę
ko
mó
rko
wą
. O
db
yw
a s
ię o
zg
od
nie
z g
rad
ien
tem
stę
żeń
.
Osi
ąg
nię
Cie
p
rze
z b
łon
ę
po
ten
Cja
łu
pro
go
we
go
p
ow
od
uje
o
twa
rCie
sz
yb
kiC
h
ka
na
łów
so
do
wyC
h
w
bło
nie
ko
mó
rko
we
j. N
ap
ływ
jo
nó
w
Na
+o
dp
ow
iad
a
za
fazę
d
ep
ola
ryza
Cji.
Z
Ch
wilą
o
sią
gn
ięC
ia
po
ten
Cja
łu
igliC
ow
eg
o
sto
pn
iow
o
zam
yka
ją
się
ka
na
ły
sod
ow
e
a
otw
iera
ją
ka
na
ły
po
taso
we
. N
ast
ęp
uje
od
pły
w d
od
atn
ieg
o ł
ad
un
ku
z k
om
órk
i C
o
po
wo
du
je r
ep
ola
ryza
Cję
bło
ny k
om
órk
ow
ej.
Zakład B
iofizyki IIM
Ro
zc
ho
dz
en
ie z
ię i
mp
ulz
ów
Prz
eka
zyw
an
ie im
pu
lsó
w w
w
łókn
aC
h n
ag
iCh
od
byw
a
się
po
prz
ez
Cią
głą
d
ep
ola
ryza
Cję
, któ
ra
rozC
ho
dzi
się
z m
ałą
p
ręd
ko
śCią
0,5
-2,0
m/s
Bło
na
ko
mó
rko
wa
Cia
ła n
eu
ron
u i
od
Cin
ka
po
Czą
tko
we
go
akso
nu
: I –
w
spo
Czy
nku
, II
–w
Cza
sie
de
po
lary
zaC
ji C
iała
ne
uro
nu
, III
–w
Cza
sie
p
rze
wo
dze
nia
d
ep
ola
ryza
Cji
wzd
łuż
akso
nu
be
z o
sło
nki m
ielin
ow
ej
Zakład B
iofizyki IIM
Ro
zc
ho
dz
en
ie z
ię i
mp
ulz
ów
W a
kso
na
Ch
okry
tyC
h
mie
liną
i ne
uro
lem
ąim
pu
ls
rozC
ho
dzi
się
sko
ko
wo
i d
zię
ki t
em
u s
zyb
Cie
j –o
d
kilk
un
ast
u d
o 1
20 m
/s
Bło
na
ko
mó
rko
wa
Cia
ła n
eu
ron
u i
od
Cin
ka
po
Czą
tko
we
go
akso
nu
: I –
w
spo
Czy
nku
, II
–w
Cza
sie
de
po
lary
zaC
ji C
iała
ne
uro
nu
, III
–w
Cza
sie
p
rze
wo
dze
nia
sko
ko
we
go
d
ep
ola
ryza
Cji
wzd
łuż
akso
nu
z
osł
on
ką
mie
lino
wą
Zakład B
iofizyki IIM
Cz
yn
no
ść
bio
ele
ktr
yc
zn
a z
erc
a E
KG
Zakład B
iofizyki IIM
Po
ten
cja
ły c
zy
nn
oś
cio
we
ze
rca
Czy
nn
ośC
i bio
ele
ktr
yC
zne
i m
eC
ha
niC
zne
mię
śnia
se
rCo
we
go
. P
ote
nC
jał
we
wn
ątr
zko
mó
rko
wy
ko
mó
rki w
ęzł
a z
ato
ko
wo
–p
rze
dsi
on
ko
we
go
(w
.z.p
.);
ko
mó
rki m
ięśn
ia k
om
ór
serC
ow
yC
h
(k.s
.) –
faza
re
po
lary
zaC
ji: 0
, 1, 2
, 3 i
ele
ktr
oka
rdio
gra
m (
EK
G)
–za
łam
ki
P, Q
, R
, S, T
i Czy
nn
ość
me
Ch
an
iCzn
a k
om
ór
(C.m
.k.)
Zakład B
iofizyki IIM
Od
pro
wa
dz
en
ia E
KG
Um
iesz
Cza
jąC
ele
ktr
od
y n
a k
oń
Czy
na
Ch
i re
jest
rują
C r
óżn
iCe
po
ten
Cja
łu p
om
ięd
zy
ele
ktr
od
am
i, o
db
iera
się
Czy
nn
ość
bio
ele
ktr
yC
zną
m
ięśn
ia s
erC
ow
eg
o,
Czy
li e
lektr
oka
rdio
gra
m –
EK
G, za
po
mo
Cą
tzw
. odprowadzeń
kończynowych
Zakład B
iofizyki IIM
Od
pro
wa
dz
en
ia E
KG
Od
pro
wa
dze
nie
ko
ńC
zyn
ow
e d
wu
bie
gu
no
we
sta
nd
ard
ow
e s
toso
wa
ne
w
eke
ktr
oka
rdio
gra
fii.
G –
ga
lwa
no
me
tr. Za
łam
ki E
KG
: P
, Q
, R
, S, T.
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
ok
ard
iog
ram
Na
wykre
sie
EK
G a
na
lizu
jem
y:
•linia izoelektryczna
-lin
ia p
ozi
om
a z
are
jest
row
an
a w
Cza
sie
, g
dy w
se
rCu
nie
stw
ierd
za s
ię ż
ad
nyC
h p
ob
ud
zeń
(a
kty
wn
ośC
i). N
ajła
twie
j w
yzn
aC
zyć
ją w
ed
ług
od
Cin
ka
PQ
. Sta
no
wi o
na
pu
nkt
od
nie
sie
nia
p
on
iższ
yC
h z
mia
n
•załamki-
wyC
hyle
nia
od
lin
ii iz
oe
lektr
yC
zne
j(d
od
atn
i, g
dy w
yC
hylo
ny
w g
órę
; u
jem
ny, g
dy w
yC
hylo
ny w
dó
ł)
•odcinki-
Cza
s tr
wa
nia
lin
ii iz
oe
lektr
yC
zne
jpo
mię
dzy
za
łam
ka
mi
•odstępy
-łą
Czn
y C
zas
trw
an
ia o
dC
inkó
w i
sąsi
ad
ują
Ce
go
za
łam
ka
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
ok
ard
iog
ram
Załamki
Zała
me
k P
-je
st w
yra
zem
depolaryzacji
mię
śnia
przedsionków
(do
da
tni w
e w
szyst
kiC
h 1
1
od
pro
wa
dze
nia
Ch
, p
oza
aV
R,
tam
że u
jem
ny)
zesp
ół
QR
S-
od
po
wia
da
depolaryzacji
mię
śnia
komór
załamek T
-o
dp
ow
iad
a repolaryzacjikomór
Cza
sem
te
ż załamek U Odcinki
odcinek PQ
-w
yra
ża C
zas
prz
ew
od
zen
ia
de
po
lary
zaC
ji p
rze
z w
ęze
ł p
rze
dsi
on
ko
wo
-ko
mo
row
y(A
V)
odcinek ST
-o
kre
s d
ep
ola
ryza
Cji
ko
mó
r Odstępy
odstęp PQ
-w
yra
ża C
zas
prz
ew
od
zen
ia
de
po
lary
zaC
ji o
d w
ęzł
a z
ato
ko
wo
-p
rze
dsi
on
ko
we
go
do
wę
zeł
prz
ed
sio
nko
wo
-ko
mo
row
y(S
A -
> A
V)
odstęp ST
-w
yra
ża C
zas
wo
lne
j i s
zyb
kie
j re
po
lary
zaC
ji m
ięśn
ia k
om
ór
(2 i
3 f
aza
re
po
lary
zaC
ji)
odstęp QT
-w
yra
ża C
zas
po
ten
Cja
łu
Czy
nn
ośC
iow
eg
o m
ięśn
ia k
om
ór
(de
po
lary
zaC
ja +
re
po
lary
zaC
ja)
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
ok
ard
iog
ram
Ele
ktr
oka
rdio
gra
m z
dro
we
go
, 21 le
tnie
go
mę
żCzy
zny.
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
om
iog
rafi
a
EMG
(Elektromiografia
) –
ba
da
nie
mię
śni,
-sk
urC
zów
w
od
po
wie
dzi
na
bo
dzi
eC
ele
ktr
yC
zny.
EM
G p
ozw
ala
o
Ce
nić
zd
oln
ość
mię
śni d
o p
raC
y.
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
om
iog
rafi
a
Wsk
aza
nia
do
wyko
na
nia
ba
da
nia
· r
óżn
iCo
wa
nie
nie
do
wła
dó
w p
oC
ho
dze
nia
m
ięśn
iow
eg
o.
· w
ykry
wa
nie
i ró
żniC
ow
an
ie n
ied
ow
ład
ów
w
yw
oła
nyC
h u
szko
dze
nie
m n
erw
u o
bw
od
ow
eg
o.
· o
Ce
na
fu
nkC
ji m
ięśn
i po
ura
zaC
h.
· z
an
ik m
ięśn
i o n
iezn
an
ej e
tio
log
ii (p
rzyC
zyn
ie).
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
om
iog
rafi
a
Jed
no
pu
nkto
wa
ele
ktr
od
a
igło
wa
uży
wa
na
do
re
jest
raC
ji p
ote
nC
jałó
w C
zyn
no
śCio
wyC
h
mię
śnia
.
Ele
ktr
od
a w
ielo
pu
nkto
wa
ora
z p
ote
nC
jały
Czy
nn
ośC
iow
e je
dn
ost
ek
mo
tory
Czn
yC
h m
ięśn
ia r
eje
stro
wa
ne
p
op
rze
z o
dp
row
ad
zen
ia p
om
ięd
zy
po
szC
zeg
óln
ym
i pu
nkta
mi.
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
om
iog
rafi
a
Zwię
ksz
en
ie C
zęst
otliw
ośC
i wyła
do
wa
ń
reje
stro
wa
nyC
h je
dn
ob
ieg
un
ow
ą
ele
ktr
od
ą w
ew
ną
trzm
ięśn
iow
ąw
mia
rę
zwię
ksz
an
ia s
iły s
ku
rCzu
.
a –
po
jed
yn
Cze
po
ten
Cja
ły je
dn
ost
ki
mo
tory
Czn
ej
b,C
–p
ote
nC
jały
inte
rfe
ren
Cyjn
e w
ielu
je
dn
ost
ek m
oto
ryC
znyC
h
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
om
iog
rafi
a
Ob
razy
po
ten
Cja
łów
Czy
nn
ośC
iow
yC
h w
b
ad
an
iu e
lektr
om
iog
rafiC
znym
:
a –
mię
sie
ń p
ozo
sta
jąC
y w
ro
zku
rCzu
;
b –
po
jed
yn
Cze
mim
ow
oln
e s
ku
rCze
w
łókn
a m
ięśn
iow
eg
o;
C –
ma
ksy
ma
lny s
ku
rCz
mię
śnia
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
oe
nc
efa
log
rafi
a
Elektroencefalografia
(EEG
) -
nie
inw
azy
jna
m
eto
da
d
iag
no
styC
zna
sł
użą
Ca
d
o
ba
da
nia
bio
ele
ktr
yC
zne
j Czy
nn
ośC
i mó
zgu
.
Ba
da
nie
p
rze
pro
wa
dza
si
ę
po
prz
ez
um
iesz
Cze
nie
e
lektr
od
n
a
skó
rze
g
łow
y.
Zare
jest
row
an
e
zmia
ny
po
ten
Cja
łów
to
elektroencefalogram
(EEG
).
Jeśl
i e
lektr
od
y
um
ieśC
i si
ę
be
zpo
śre
dn
io
na
ko
rze
m
ózg
u(n
p.
po
dC
zas
op
era
Cji)
b
ad
an
ie
no
si
na
zwę
elektrokortykografii(E
Co
G).
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
oe
nc
efa
log
rafi
a
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
oe
nc
efa
log
rafi
a
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
oe
nc
efa
log
rafi
a
Ele
ktr
oe
nC
efa
log
ram
. P
rzykła
dy
fal n
orm
aln
yC
h o
sób
zd
row
yC
h:
be
ta –
reje
stro
wa
nyC
h z
oko
liC
skro
nio
wyC
h i
Czo
łow
yC
h,
alfa
–z
oko
liCy p
oty
liCzn
ej,
the
ta–
wyst
ęp
ują
CyC
h u
dzi
eC
i i
śpią
CyC
h o
sób
do
rosł
yC
h,
de
lta
–w
yst
ęp
ują
CyC
h u
p
łod
ów
, d
zie
Ci i
osó
b d
oro
słyC
h
śpią
CyC
h. U
do
łu p
rze
dst
aw
ion
o
fale
i o
stre
pik
i prz
eb
ieg
ów
C
ha
rakte
ryst
yC
znyC
h d
la
ep
ilep
sji.
Zakład B
iofizyki IIM
Ele
ktr
oe
nc
efa
log
rafi
a
Wp
ływ
po
zio
mu
św
iad
om
ośC
i na
prz
eb
ieg
e
lektr
oe
nC
efa
log
ram
u: p
o
prz
eb
ud
zen
iu (
1),
lekki s
en
(2
), s
en
pa
rad
oksa
lny z
to
wa
rzysz
en
iem
szy
bkiC
h
ruC
hó
w g
ałe
k o
Czn
yC
h (
typ
u
REM
) i m
arz
en
iam
i (3
),
głę
bo
ki s
en
(4
), ś
mie
rć
mó
zgo
wa
(5
)