NASZ...Świętokrzyski Informator Samorządowy Nr 4 (51) / 2011 ISSN 1897-4546 NASZ gazeta...

24
Świętokrzyski Informator Samorządowy Nr 4 (51) / 2011 ISSN 1897-4546 NASZ gazeta bezpłatna Samorząd wspiera edukację czytaj na str. 10-11 Wywiad z Piotrem Żołądkiem, członkiem Zarządu Województwa Świętokrzyskiego czytaj na str. 6

Transcript of NASZ...Świętokrzyski Informator Samorządowy Nr 4 (51) / 2011 ISSN 1897-4546 NASZ gazeta...

  • Świętokrzyski Informator SamorządowyNr 4 (51) / 2011 ISSN 1897-4546

    NASZgazeta bezpłatna

    Samorząd wspiera edukacjęczytaj na str. 10-11

    Wywiad z Piotrem Żołądkiem, członkiem Zarządu Województwa Świętokrzyskiegoczytaj na str. 6

  • Zdrowych, pogodnych Świąt Wielkiej Nocy,prawdziwie rodzinnej atmosfery

    przy świątecznym śniadaniuoraz serdecznych spotkań

    w gronie najbliższychżyczą

    Przewodniczący SejmikuWojewództwa Świętokrzyskiego

    Marek Gos

    MarszałekWojewództwa Świętokrzyskiego

    Adam Jarubas

    Wiedza i rozwój Powstanie Europejskiego Centrum Edukacji Geolo-gicznej w Chęcinach, wyposażenie Świętokrzyskiego Centrum Onkologii w wysokospecjalistyczny sprzęt do prowadzenia prac badawczych w zakresie lecznictwa onkologicznego czy budowa Laboratorium nauki w Pod-zamczu Chęcińskim - to tylko niektóre z dziewięciu za-dań, które prowadzone będą w najbliższym czasie w na-szym regionie w oparciu o unijne wsparcie.

    MarszałekAdam JarubasorazKazimierz Kotowski,czło-nekZarząduWojewództwaparafowalipre-umowyiumowyw ramachdziałania 2.1 Rozwój innowacji,wspieranie dzia-łalnościdydaktycznej ibadawczejszkółwyższychorazpla-cówek sektora „badania i rozwój” Regionalnego ProgramuOperacyjnegoWojewództwa Świętokrzyskiego na lata 2007–2013”.Wramachtegodziałaniawsparcieotrzyma9projek-tów,którychłącznąwartośćoszacowanonaponad62,7mlnzł,zczegoponad53mlnzłsfinansujeUniaEuropejska.Uni-wersytetWarszawski, przywsparciu członków KonsorcjumwskładktóregoweszłytakżeWojewództwoŚwiętokrzyskie,PowiatKieleckiiGminaChęciny,realizowałbędziebliskotrzy-dziestojednomilionowy projekt pn. „Budowa EuropejskiegoCentrum Edukacji Geologicznej w Chęcinach” (26,2mln złwsparcia).Państwowy Instytut Geologiczny otrzyma nieca-łe 2,8mln zł wsparcia na zadanie „ModernizacjaOddziałuŚwiętokrzyskiego Państwowego Instytutu Geologicznego -PaństwowegoInstytutuBadawczegowKielcachdlapotrzebregionalnych badań geologicznych i hydrogeologicznych”(łącznawartośćprojektutoprawie4mlnzł).ZkoleidoŚwięto-krzyskiegoCentrumOnkologiitrafiblisko3,4mlnzłwsparcianawyposażeniePracowniDiagnostykiMolekularnejwwyso-kospecjalistyczny sprzęt do prowadzenia zaawansowanychpracbadawczychwzakresielecznictwaonkologicznego. Ponad2,3mlnzłpozyskałaPolitechnikaŚwiętokrzyska,którapieniądzeprzeznaczynazakupiwyposażenieswoichlaboratoriówbadawczych. WramachRegionalnegoCen-trum Naukowo-Technologicznego w Podzamczu Chęciń-skimpowstanie„Laboratoriumnauki”,wktórymmożliwebędzieprowadzenie ciekawychbadańprzezdzieci imło-

    dzieżpodnadzorempracownikównaukowych,nauczycielilubstudentów.Natenceltrafi15,3mlnzłwsparcia(łącznawartośćzadaniato18mlnzł.WRCNTuruchomionezosta-nie takżeEuropejskieObserwatoriumZdrowia (1,8mlnzłwsparcia), gdzieprowadzonemająbyć badanianaukowenakierowanenapolitykęzdrowotnąregionu.AWojewódz-kiSzpitalZespolonywKielcach,za3mlnzł(wtym2,5mlnzłwsparciaunijnego)wyposażyoddziałykardiochirurgiiorazneurochirurgiiwnowoczesnysprzętmedyczny. –Mówimydziśoprzedsięwzięciach,którerealizowanebędąwramachjednegoznajtrudniejszychobszarów,zja-kimiwostatnichlatachprzyszłonamsięzmagać–mówiłpodczasspotkaniamarszałekAdam Jarubas.-Budowaniegospodarki opartej na wiedzy jest wyzwaniem dzisiej-szychczasów.Abystałosięonoskuteczne,koniecznejestnawiązywaniekontaktówmiędzyośrodkamibadawczy-miidobrawspółpracawieluśrodowisk–uczelni,przed-siębiorstwaleteżwładz.Myślę,żewnaszymregionieta-kiedziałanieprzynosisukces–przekonywałmarszałek. ZdaniemczłonkaZarząduWojewództwaKazimierza Kotowskiego podpisanie umów w obszarze „badaniairozwój”stajesiępomostemdonastępnegookresupro-gramowania.-Dlategojestemprzekonany,żewtymgro-niespotkamysięjeszczenieraz–mówiłpodczasuroczy-stościpodpisaniaumów.

    Przemysław Chruściel

    Marszałek Adam Jarubas gratuluje prof. Stanisławowi Adamczakowi, rektorowi Politechniki Świętokrzyskiej

  • 3AKTUALNOŚCI

    Długo oczekiwana modernizacji trasy z Chmielnika do Staszowa stała się faktem. Symbolicznym wbiciem łopaty przez marszałka województwa, członków zarzą-du, wójtów i burmistrzów inwestycja na drodze nr 765 została oficjalnie uruchomiona. Prace potrwają do końca września przyszłego roku.

    Drogawojewódzka nr 765 jest trasą o znaczeniu po-nadregionalnym, łączy bowiem dwie drogi krajowe (73i 79), tworząc istotny szlak komunikacyjny. Zwłaszczawperspektywie budowymostu naWiślew Połańcu, cowznaczącysposóbskrócipodróżzeŚląskanaPodkarpa-cieidalejnaUkrainę.Jednocześniestantechnicznydrogiwymagałszybkichpracmodernizacyjnych. Wramachrozpoczętychoficjalnienapoczątkukwietniaprac,powstaniem.in.obwodnicaKurozwękdługościpra-wie4kilometrów,wybudowanemałerondowStaszowienaskrzyżowaniuzdrogąwojewódzkąnr 764, rozbudowanezostaną skrzyżowania modernizowanej trasy wojewódz-kiejzdrogamigminnymiipowiatowymi,powstanąnowezatoczki autobusowe, chodniki oraz ścieżka rowerowa.Drogowcywyremontująsześćmostów(wmiejscowościach:Gnojno, Jarząbki, Grabki, Szydłów, Niemścice iStaszów),przebudująstareiwybudująnoweprzydrożnerowy,posta-wiąekranyakustycznenadługościprawie2ipółkilometraiprzygotują…11przejśćdlapłazówigadów. Tewszystkiedziałaniamająprzedewszystkimpopra-wić standard i bezpieczeństwo podróżowania, ale teżwzmocnićdbałośćośrodowiskonaturalne-stądspecjalneprzejściadlażab.

    Ruszyła rozbudowa drogi Chmielnik - Staszów

    Modernizacjadrogi,wprojekcieokreślana podnazwą„Rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 765 Chmielnik –Osiek(odcinekChmielnik-Staszów)”,będzierealizowanawcykludwuletnim,czyliwlatach2011–2012.Inwesto-remjestŚwiętokrzyskiZarządDrógWojewódzkich,awy-konawcązadaniafirmaSTRABAGSp.zo.o. Prace przymodernizacji drogi, które oficjalnymwbi-ciem pierwszej łopaty rozpoczęlim.in.marszałekwoje-wództwaAdam JarubasorazczłonkowieZarząduWoje-wództwaKazimierz Kotowski iPiotr Żołądek,mają sięzakończyć30września2012roku. -Modernizacjatejdrogi,wpołączeniuzbudowąmostunaWiślewPołańcu,stworzynowykorytarztransportowyze Śląska doRzeszowa i dalej nawschód, poza granicekraju–mówimarszałekwojewództwaAdamJarubas. –ZmodernizowanadrogazobwodnicąKurozwęk,nietylko poprawi bezpieczeństwo podróżowania i komfortżyciamieszkańców tych terenów, ale także atrakcyjnośćturystycznąiinwestycyjnągminpowiatówstaszowskiegoibuskiego-uważamarszałekJarubas. Koszt całego przedsięwzięcia to ponad 79,6 mln zł(wkwociezawartesąkosztywykupugruntów,dokumen-tacji projektowej i robót budowlanych), z czego ponad39,7mlnzłstanowidofinansowanewramachProgramuOperacyjnego Rozwoju Polski Wschodniej 2007 - 2013.W finansowym przygotowaniu inwestycji uczestniczyłyoprócz Samorządu Województwa, także: Starostwo Po-wiatowewKielcach,StarostwoPowiatowewStaszowie,orazgminyChmielnik,Gnojno,SzydłówiStaszów.

    Iwona Sinkiewicz

    Symboliczne wbicie łopat rozpoczęło realizację długo oczekiwanej inwestycji

  • 4 ZIEMIA ŚWIĘTOKRZYSKA

    Miasto i Gmina Końskie leży na północnym skraju Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej, wśród Lasów Ko-neckich. Mieszka tam ponad 20 tysięcy osób. To jedno ze starszych miast centralnej Polski, niegdyś stanowiło własność znamienitych rodów: Odrowążów, Małachow-skich, Tarnowskich. Z okresu, kiedy Końskie należały do Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego zachowały się cenne zabytki przemysłowe. Dużym walorem gminy są także atrakcyjne przyrodniczo tereny i czyste środowi-sko, które sprzyjają rozwojowi turystyki i wypoczynku. Tak jak wiele polskich miast, także Końskie wykorzystu-ją szansę, jaką niosą za sobą środki unijne. Remontowa-ne są drogi, modernizowane placówki edukacyjne i sieć ciepłownicza, powstają nowe obiekty sportowe, porząd-kowana jest gospodarka wodno-ściekowa na terenie gminy. – Dostępne środki unijne chcemy wykorzystać maksymalnie – zapowiada Michał Cichocki, od grudnia 2010 roku burmistrz Miasta i Gminy Końskie.

    Najstarsze ślady osadnictwa na terenie miasta po-chodzą z XIwieku zaś pierwsza historycznawzmiankaomiejscowości,jakowłasnościSzawłasynaPrandotySta-rego (protoplasty roduOdrowążów),pochodzi z 1145 r.WieśpozostawaławrękachOdrowążówprzezkilkako-lejnychstuleci.Wlatach1220-1224biskupkrakowskiIwoOdrowążwybudowałwewsikościółpodwezwaniemśw.Mikołaja,ustanawiającwKońskichparafię. WpołowieXVIIw.wieśKońskiewrazzokolicąprze-szławposiadanierodzinyMałachowskich,któranależa-ła do najznamienitszych rodówmagnackich.W sposóbszczególny dla Końskich zasłużył się Jan Małachowski,kanclerzwielkikoronny,któryw1729r.nadałprzywilejemieszkańcomKońskich, a 30grudnia1748 r.dzięki jegostaraniom,królAugustIIISasnadałimprzywilejlokacyj-ny.WrazzuzyskaniemprawmiejskichKońskieotrzymałyherb przedstawiający splecione inicjały kanclerzaK.J.M.naczerwonymtleipodnazwąKońskieWielkie,stałysięcentrum zarządzania rozległymi posiadłościami kancle-rza.Aktlokacjimiastaspowodowałnapływnowychosad-ników i rozwój rzemiosła, a JanMałachowskiprzystąpiłdo budowy zespołu parkowo-pałacowego. W1787r.wmieście gościł powracający z Ukrainy król Stanisław

    August Poniatowski oraz to-warzyszącymuwcharakterzekronikarzaksiądzAdamNaru-szewicz.

    Unikalne zabytki i urokliwe zakątki Wizytówkąmiastajestzespółparkowo-pałacowy, niegdyśrezydencja rodów Małachow-skichiTarnowskich,uznawanyzajedenznajpiękniejszychpol-skich parków. Spotkać wnimmożna m.in. 300-letnie lipyi200-letnie dęby oraz ciekawebudowle -ŚwiątynięGrecką iOranżerięEgipską.Odwie-dzającyKońskie turyści imiłośnicyhistoriipowinni takżeobejrzećpóźnogotyckąKolegiatępw.św.Mikołajaiśw.Woj-ciecha – najstarszy kościółwmieście imiejsce pochówkuKanclerzaWielkiegoKoronnegoJanaMałachowskiegoorazbarokowy,przycmentarnykościółśw.AnnyorazcmentarzznagrobkamizXVIIIiXIXw.-Równieżokolicemiastaob-fitująw liczne pamiątki z przeszłości.WModliszewicachwarto zobaczyć dwór obronny z początku XVII w. Jestmalowniczopołożonynawysepceotoczonejodpołudniastawem,odpółnocyodciętejodbrzegufosą.Zdrugiejpo-łowyXVIIw.pochodzinatomiastzespółklasztornyBernar-dynówwKazanowie–mówiMichał Cichocki,burmistrzKońskich.Kościółzkamieniazostałwzniesionynamiejscudrewnianegow 1694 r. zinicjatywy Izabelli z Lanckoroń-skichLipskiej,kasztelankiradomskiej.Odnowionypopo-żarze w 1802 r. kościół posiadawiele cennych zabytków,m.in.głównyołtarzrokokowy,ołtarzbarokowyikilkacen-nychobrazów.Jednymznajbardziejinteresującychobiek-tówjestpłytanagrobnaZofiiKazanowskiejzwyrzeźbionąpostaciązmarłej.Podziemiakościołakryjąkamiennetrum-ny Kazanowskich pochodzące z XVIIwieku.Miłośnikówmyśli technicznej zainteresują na pewno liczne pamiątkipoprzemysłowe zXVII i XIX wieku, czasów świetnościZiemiKoneckiej.WSieli,wdawnejwalcowniipudlingar-nipowstałej z inicjatywyStanisławaStaszica iKsaweregoDruckiego-Lubeckiego mieści się dziś Muzeum ZagłębiaStaropolskiego.Wswymwnętrzuskrywa8,5metroweże-laznekołowodne,którejestwprawianewruchsiłąwodypodczasKuźnicKoneckich. -Leżącanadzalewemnarze-ceCzarnej,wsąsiedztwierozległychkompleksówleśnychSielpia to także największa miejscowość wypoczynkowawojewództwaświętokrzyskiego,chętnieodwiedzanaprzezturystów poszukujących ciszy i wytchnienia. Znajdą tamdoskonałąbazęturystyczną,wypożyczalniesprzętupływa-jącego,wielepieszychirowerowychszlakówturystycznych–zachwalazaletySieligospodarzKońskich.Dużączęśćpo-wierzchnigminyzajmują lasy.Wczasie IIwojnyświato-wejbyłyoneschronieniemdlalicznychgruppartyzanckichdziałających na obszarze Ziemi Koneckiej. ByłymiejscemwalkoddziałumajoraHubala,atakże„Robota”,„Szarego”i„Ponurego”.DlauczczeniaichbohaterstwawKońskichcorokuobchodzonyjestKoneckiWrzesień,świętopołączonezrekonstrukcjąwalkpartyzanckich.

    Ziemia Odrowążów i Małachowskich

    Burmistrz Michał Cichocki

    Zalew w Sielpi

  • 5ZIEMIA ŚWIĘTOKRZYSKA

    Stawiamy na rozwój Ostatnie latadlaKońskich to swego rodzaju skok cy-wilizacyjny.Władzesamorządoweniezmarnowałyokazjiiaktywnieubiegałysięośrodkizeźródełzewnętrznych.Potężnąinwestycjąowartościponad200milionówzł.jestkanalizacja aglomeracjiKońskie.Gminauzyskałana tencelunijnądotację(120mln.zł)zFunduszuSpójności„In-frastrukturaiŚrodowisko”.Dokońcaroku2013wybudo-wanezostanieok.134,3kmsiecikanalizacjisanitarnej,po-nad9kmsiecikanalizacjideszczowej,przebudowanasiećwodociągowa (3,5km)orazOczyszczalniaŚciekówKor-nica. To niezwykleważna dla naszej gminy inwestycja.Prawie97%mieszkańcówuzyskawtensposóbdostępdokanalizacji.Odbudowanezostaną takżedrogi gruntoweiżwirowe–zapowiadaMichałCichocki.Niedawnowła-dzeKońskichpodpisałyumowęzwykonawcąmoderni-zacjisystemuciepłowniczegowKońskich.Wartośćinwe-stycjiwynosiponad5mln.zł.,jestonawspółfinansowanaz Regionalnego Programu OperacyjnegoWojewództwaŚwiętokrzyskiegonalata2007-2013.Zostanieonazakoń-czona w połowie przyszłego roku. Poprawie uległ stangminnychdróg.M.in.dobiegakońcabudowadrogiłączą-cej Siepię zDziebałtowem. Inwestycja była realizowanawramachNarodowegoProgramuPrzebudowyDrógLo-kalnych.Końskieuzyskały takżeunijnedofinansowanie(4,7mlnzł.)naprojektrewitalizacjicentrummiasta.Prze-widujeonprzebudowędrógichodnikówwcentrummia-sta,modernizacjęoświetleniaulicznego, awdalszejko-lejnościprzebudowęsamegoRynku,cowkonsekwencjizaowocujewyprowadzeniemruchupojazdówzcentrummiasta.Zpewnościąinwestycjąwprzyszłośćjestpopra-wabazyedukacyjnejwgminie.Gruntownyremontprze-szło Przedszkole Samorządowe nr 2 w Końskich, noweplacówkipowstaływRogowie,Dziebałtowie,StadnickiejWoliiModliszewicach.Remontowanebyłytakżeplaców-kiszkolne,powstałynoweboiskaorazsalegimnastyczne,m.in.wKazanowie,PomykowieiSzkolePodstawowejnr1,ajużwkrótceotwartazostaniesalagimnastycznawMo-dliszewicach.WKońskichpowstałkompleksboisk„Orlik2012”, a nowoczesnąhalą sportowąmożepochwalić się

    OpiniaBogdan Soboń, Starosta Konecki: - Powiat konecki to obszariludność ośmiu gmin. Należypamiętać, że tylko wzajemnawspółpracagminyKońskieipo-wiatuprzyczynisiędoogólnegorozwoju gospodarczego, kultu-ralnego i społecznego.Działającwspólnieipodejmująclicznewy-zwaniamożemyprzyczynićsiędopoprawyżyciajegomieszkańców. Choć posiadamy odrębne kompetencjeimożliwościdziałaniatowierzę,żedlanasnajważniej-szyjestczłowiekiciągłapraca,abykażdemumieszkań-cowigminyipowiatużyłosięlepiej.

    StadnickaWola.JakojednaztrzechgminwPolsce,Koń-skieotrzymałydofinansowaniedobudowy tzw. „OrlikaLekkoatletycznego”,czylinowoczesnegostadionulekko-atletycznego z zadaszonymi trybunami na 1500 miejsc,zapleczem socjalnym z szatniami, magazynami, toale-tami i innymi pomieszczeniami użytkowymi, sześcioto-rową bieżnią ze sztuczną nawierzchnią na 400metrów,ośmiotorowąna100metrów,rzutniami,skoczniamiorazpełnowymiarowymtrawiastymboiskiemdopiłkinożnejwmiejscuobecnejpłytygłównej.Ambasadoremstadio-nuzostałznanypolski lekkoatletaArturPartyka. Opra-cowany został także projekt rewitalizacji starych boiskasfaltowych i wyposażanie ich w nowoczesne sztucznenawierzchnie. BurmistrzMichałCichockinieukrywa, że jegopierw-szedecyzjenienależałydonajłatwiejszych.OdpoczątkurokumiastoprowadziłonegocjacjezrodzinąTarnowskichwsprawiewykupudziałek,naktórychstojąGimnazjumNr2,OgródekJordanowski,PrzedszkoleNr2orazPrzed-szkoleNr3,ParkMiejskiim.Tarnowskich,awskrzydłachpałacowych mieszczą się m.in. Urząd Miasta i GminywKońskich, Biblioteka Publiczna oraz budynek Zakładu

    Gospodarki-Mieszkaniowej.Ustalono, że miasto wykupi odrodzinyTarnowskichpark,skrzy-dłapałacoweorazdziałkiza13,9miliona złotych.Kwota ta zosta-nierozłożonanaczteryraty. Włodarz Końskich zda-je sobie doskonale sprawę, żenajbliższelatamogąbyćczasempogłębianiapozytywnychzmianwmieścieigminie.Abynastąpi-ły potrzebna jest ciężka pracaiwspółdziałanie z mieszkańca-mi. – Nie mam najmniejszychwątpliwości,żezamierzoneceleudanamsięzrealizować.Boko-necczanie to pracowici, przed-siębiorczy ipełni świetnychpo-mysłów ludzi – kończy MichałCichocki,burmistrzKońskich.

    Małgorzata Niewczas-Sochacka Zespół pałacowo-parkowy w Końskich

  • 6 ROZMOWA MIESIĄCA

    Rozmowa z Piotrem Żołądkiem, członkiem zarządu Województwa Świętokrzyskiego, nad-zorującym m.in. wprowa-dzanie w regionie progra-mu Kapitał Ludzki.

    - Jesteśmy po półmet-ku okresu wdrażania fun-duszy unijnych z lat 2007 – 2013. I coraz częściej słychać, że unijne pienią-dze się kończą. Czy do-tyczy to także programu Kapitał Ludzki?

    -Naszczęściedlaludzizpomysłami,awięcdlapoten-cjalnych autorów projektów, dotyczy tylko w pewnymstopniu.Toprawda,żenaniektóreznajpopularniejszychkonkursówwminionychlatachwpłynęłotylewnioskówodofinansowanie,żepieniądzepraktyczniesięskończyły.Chodzitunaprzykładodziałaniezwiązanezdofinanso-waniem projektów przygotowanych przez osoby, którechcąrozpocząćprowadzeniewłasnejdziałalnościgospo-darczej.Ogromnymzainteresowaniemgmincieszyłosiętakżedziałanie,wramachktóregomożnabyłopozyskaćpieniądzenawyposażenie i funkcjonowanieprzedszko-lina terenachwiejskich.Ale tobyłyrzeczywiście tenaj-popularniejszekonkursyogłaszanewramachprogramuKapitał Ludzki. W większości pozostałych kierunkówwsparciarealizowanychwramachprogramu,wciążmoż-nastartowaćwkonkursachistaraćsięodotacje.

    -Wprowadzenie programu Kapitał Ludzki w naszym województwie zostało bardzo wysoko ocenione przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Co to oznacza dla Świętokrzyskiego, oprócz oczywiście satysfakcji?

    -Satysfakcjajestważna,alejeszczeważniejszesąpie-niądze. I możemy na nie liczyć z tzw. Krajowej Rezer-wyWykonania.Mowa jest o 30milionach euro.To takapremiazasprawnewdrażanieprogramu.Adlaautorówprojektówoznaczadodatkowepieniądzedorozdzielenia.Ponieważszczególniedużezainteresowaniebyłokonkur-samizwiązanymiztworzeniemprzedszkoliwiejskichczyzakładaniem własnej działalności gospodarczej, dlategowłaśniena tedziałania chcemyprzeznaczyćdodatkowepieniądzezKrajowejRezerwyWykonania,czylizeswo-istejpremiizadobrąpracę.Rozwiązaniewpostacidodat-kowych pieniędzy na te najbardziej oblegane konkursyma–wedługmnie-głębokisens.Todużezainteresowanewyraźniepokazuje rzeczywisteproblemywnaszym re-gionie, które dzięki unijnemu dofinansowaniumożemyrozwiązywać.Możnapowiedzieć, że samo życie je zde-finiowało–chodziorynekpracyiwyrównywanieszansedukacyjnych.

    Świętokrzyskie w krajowej czołówce w programie Kapitał Ludzki

    Liczą się: satysfakcja i… pieniądze - Program Kapitał Ludzki to jedyny mechanizm jaki możemy wykorzystać do rozwiązywania tych proble-mów?

    -Próbujemyteproblemyrozwiązywaćdwutorowo.Się-gamydonarzędzi,czylipieniędzy,którez jednejstronydajenamprogramKapitałLudzki,zdrugiej–Regional-nyProgramOperacyjnyWojewództwaŚwiętokrzyskiegoisambudżetwojewództwa.Ztegoostatniegoodtrzechlatsamorządwojewództwafinansuje„ŚwiętokrzyskiPro-gramWspieraniaRozwojuEdukacji”.Wtymrokuporazkolejnyprzeznaczyliśmyponad2milionyzłotychnaza-kupnowoczesnychpomocydydaktycznychdlaszkół.Tojestwłaśniewyrównywanieszansedukacyjnych.Podob-nie jak jestnimtworzenieprzedszkolina terenachwiej-skich,gdziedoniedawnaopiekaiedukacjaprzedszkolnapraktycznienieistniały.

    Zkoleiwzmacnianierynkupracyodbywasięzjednejstronypoprzezdotacjena tworzeniewłasnychfirm, aleteżpoprzezdotowanie–wramachRPO-innowacyjnychrozwiązańwjużistniejącychmałychiśrednichprzedsię-biorstwach.

    ZdotacjiwramachkapitałuLudzkiegopowstajątzw.mikro-firmy, najczęściej na zasadzie samozatrudnienia.Ale dzięki tym dotacjom w Świętokrzyskiem powstałokilkatysięcymiejscpracy.Sątoniedużeprzedsięwzięcia,aledająwyraźniezauważalnytzw.efektskali.Boniemie-liśmywostatnichlatachinwestora,którystworzyłby3-4tysiącemiejscpracy,atakijestefektkonkursuzprogramuKapitałLudzki.Tonaprawdęfantastycznasprawa.

    - Ze wszystkim jest tak dobrze?

    -Niestetynie. ŚwiętokrzyskieBiuroRozwojuRegio-nalnego–BiuroProgramuOperacyjnegoKapitałLudzkiogłaszakonkursynaktóremamytyluchętnych,żebra-kujepieniędzy.Alesąitakie,gdziesytuacjajestodwrot-na - są pieniądze, tylkoniema chętnych.Albo jest ichzbytmało.Dotyczytodziałania9.2POKL,czyliwsparciaszkolnictwa zawodowego. Niestety szkoły zawodowebardzo niechętnie korzystają zmożliwości, jakie są imoferowane.Aprzecieżmogąpozyskaćfunduszechoćbynauruchamianienowychkierunkówkształcenia,wypo-sażaniespecjalistycznychpracowni,finansowanieprak-tykzawodowychitp.Niestety,bywaztymróżnie.Oczy-wiściesąteżbardzociekaweprojektyztegozakresu.Alewciąż zamało.W ubiegłym roku dostępne dofinanso-waniewwysokościkilkunastumilionówzłotychzostałowykorzystanetylkowczęści.Awtymrokudowzięciajest trzydzieścimilionów. Inaprawdęwartoz tychpie-niędzyskorzystać.

    - Dziękuję za rozmowę.

    Iwona Sinkiewicz

  • 7AKTUALNOŚCI

    Urzędowy BIP nagrodzony Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Marszałkow-skiego Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach jako jedyny biuletyn prowadzony przez samorząd wojewódz-ki został wyróżniony w konkursie na „Przejrzystą Stronę BIP”. W konferencji podsumowującej przedsięwzięcie wziął udział dyrektor Biura Komunikacji Społecznej Da-riusz Detka oraz pracownicy wieloosobowego stanowi-ska ds. BIP UMWŚ.

    Konkurs skierowany był dowszystkich gmin, powia-tów i województw, które chcą wyjść naprzeciw oczeki-waniommieszkańców swoich gminw zakresie dostępudoinformacjipublicznej.DoakcjinanajlepsząstronęBIPzgłosiłosięponad300jednosteksamorząduterytorialne-go. Tylko 25 laureatów spełniło standardyprzejrzystegoBIP-u.Wśródnichznalazłasięstrona internetowaBiule-tynu Informacji Publicznej Urzędu MarszałkowskiegoWojewództwaŚwiętokrzyskiego.–Ogromniecieszynasfakt,żeznaleźliśmysięwgonienajlepszych.Tensukcesjestdlapotwierdzeniem,żeciężkaisystematycznapracaprzynosiwymierneefekty–podkreślająpracownicyWie-loosobowegoStanowiskads.BIP.

    W konferencji podsumowującej konkurs udziałwziąłAndrzejTrzęsiara,zastępcadyrektoraDepartamentuAd-ministracji PublicznejwMSWiA, którypodkreśliłwagęprzyjaznejinteresantowistronyBIPwkreowaniuwpoli-tykisamorząduwszystkichszczebli. Nagrody25 laureatomwręczyłTomaszSiemoniak se-kretarzstanuMSWiA.W imieniuredakcjiBiuletynudy-plomodebrałdyrektorBiuraKomunikacjiSpołecznejDa-riuszDetka.

    Karolina Zatorska

    Dariusz Detka, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej odebrał pamiątkowy dyplom

    Podziękowania za pracę w ZPP List z podziękowaniami za współpracę od nowego prezesa Związku Powiatów Polskich otrzymał Kazi-mierz Kotowski, członek Zarządu Województwa, który od kwietnia 2008 r. do marca 2010 r. piastował funkcję Prezesa Zarządu ZPP.

    24-25marcawWarszawieodbyłosięXIVWalneZgroma-dzenieOgólneZwiązkuPowiatówPolskich,którewybrałonowyzarządzwiązku.NowymprezesemZPPzostałMa-rekTramś, starostapolkowicki,dotychczasowywiceprezesZarząduZwiązkuPowiatówPolskich.KazimierzKotowski,w związku z objęciem funkcjiwZarządzieWojewództwaŚwiętokrzyskiego,podczasostatniegomarcowegozgroma-dzeniaZPP,oficjalniezakończyłdziałalnośćwzwiązku(odkwietnia 2008 roku pełnił funkcję prezesa,wcześniej - odgrudnia2007r.–wiceprezesaZarząduZPP). WliścienowegoszefaZPPskierowanymnaręceczłon-kaZarząduWojewództwaŚwiętokrzyskiegoKazimierzaKotowskiego,czytamy:„(…)Chociaż proces kształtowania ob-licza polskiej samorządności nie został zakończony, chociaż prak-tyka dnia codziennego budzi nieraz emocje i dyskusje, idei samo-rządności nikt już dziś podważyć nie może. Lata, które upłynęły od chwili powstania Związku Powiatów Polskich czas niezwykle wytężonej pracy, wspólnej naszej pracy. (…) Dziś serdecznie Drogi Kolego dziękuję za to, ze zechciałeś się podzielić swymi re-fleksjami i doświadczeniami. Serdecznie dziękuję za jakże owoc-ną współpracę pod Twoim przewodnictwem w Zarządzie ZPP.” ZwiązekPowiatówPolskich skupia już 320powiatówi miast na prawach powiatów, spośród 379 powiatów(wtym65powiatówgrodzkich),któreistniejąwnaszymkraju.W1999r.wNowymSączuodbyłosięZebranieZa-łożycielskieZwiązkuPowiatówPolskich,którebyłowła-ściwierestytucjąZwiązkupo60latachprzerwy.

    (Sin)

    Kazimierz Kotowski, członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego

  • 8 BEZPIECZNE ŚWIĘTOKRZYSKIE

    Ponad stuletnia tradycja, nowoczesny sprzęt oraz 96 druhów zawsze gotowych, by nieść bezinteresowną po-moc. Bronić przed ogniem, powodzią i wichurami. Ochot-nicza Straż Pożarna w Radoszycach to jedna z najprężniej działających jednostek w województwie świętokrzyskim. Mimo swoich 103 lat trzyma się całkiem nieźle!

    Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Radoszycachsięga1788roku. PrzebywającywRadoszycachkrólSta-nisławAugustPoniatowskiwydałdekretdlamiastaiwój-ta,wktórymwśródwieluprzepisówizarządzeńzawarłpisemne polecenie dla wójta zorganizowania „opiekiprzeciw ogniowej”, która stanowiłaby namiastkę strażypożarnej.Polecenie tobrzmiało:„Wójt powinien przestrze-gać ognia i mieć baczność, aby kominy wszędzie dobre, sadze wycierane drabiny po domach. Powinien haki na drągach do roz-rywania mieć przy sobie, sikawki, na Rynku dwie kadzie pełne zawsze wody trzymać, dlatego stróż nocny do jego dyspozycji należeć będzie...”.( cytatpochodzizniepublikowanejpracyStanisławaStaciwy„DziejeRadoszyc”).Zaoficjalnądatęzałożenia Ochotniczej Straży Pożarnej w Radoszycachuznajesię15października1908roku.WtymdniuGuber-nator Radomski zatwierdził statutOSPwRadoszycach.Pierwsze dokumenty, jakie zachowały się z posiedzeńzarządu straży pożarnej, pochodzą z 11 listopada 1938r. Obecnych wówczas było 3 członkóww składzie: JanWijas,AntoniSkibiński,ZygmuntLisowski.WokresieIIwojny światowej strażnadal działała, chociaż jejmożli-wości były ograniczone, bowiemwielu strażakówwstą-piłodoarmii,innychwywiezionodoobozówkoncentra-cyjnychlubdoobozówpracy.Zczasówwojnyzachował

    Ochotnicza Straż Pożarna w Radoszycach

    sięumieszczonynasłupiedzwonstrażacki,którystałnaRynkuwmiejscudzisiejszejksięgarni.10listopada1946r.strażpożarnawRadoszycach wznowiładziałalnośćpowojnie. Prezesem Straży Pożarnej został wówczas JózefMyszkowski , a naczelnikiem Antoni Skibiński.W 1948r. strażposiadałanastępujący sprzęt: beczkowóz,1prą-downicęuniwersalną,8pasów,datownik,pompkędona-bijaniapowietrza,3kompletyumundurowania,oficerki.Aby pozyskać dodatkowy sprzęt, strażacy organizowalikwestyuliczneorazzabawy.W1952rokuStrażwRado-szycachdostałasamochódmarkiChevrolet,ufundowanywcześniej straży koneckiej przez hrabiego Juliusza Tar-nowskiego.Wlatach60-tychutworzonazostałaorkiestra.Początkowo prowadził ją kapelmistrz ze Stąporkowa,któregopóźniejzastąpiłCzesławKowalewski.StaraniemmieszkańcówRadoszycwybudowanazostałaobecnare-miza, aw 1975 r.OSP otrzymało sztandar ufundowanyprzezmiejscowyurządispołeczeństwo.Po latachzostałon odznaczonyZłotą Odznaką Związku Ochotniczych Straży Pożarnych. 6kwietnia1995r.jednostkawłączonazostaładoKrajowegoSystemuRatowniczo-Gaśniczego.Wniedzielę,15października2008r.wRadoszycachod-byłysięuroczystościzokazji100-leciaOSP.Nabudynkuremizyodsłoniętazostałapamiątkowatablicaupamiętnia-jącabohaterstworadoszyckichdruhów.Zasłużonymstra-żakomwręczonezostałyodznaczenia. ObecnieOSPwRadoszycachliczy96druhów,wgro-nietymznajdujesię7kobiet,strażakzawodowyorazmło-dzieżowadrużynastrażacka.NajstarszymstrażakiemjestpanFranciszekLewiński,któryma91lat,najmłodszy–15lat. Prezesem OSP Radoszyce jest Łukasz Janiszewski,

  • 9AKTUALNOŚCI

    29 marca br. w Wojewódzkim Domu Kultury w Kiel-cach odbyła się I Świętokrzyska Gala Talentów „Semper in altum”, organizowana w ramach Roku Odkrywania Talentów. Nagrodzonych zostało 12 świętokrzyskich uczniów wyłonionych spośród 38 ubiegłorocznych lau-reatów olimpiad przedmiotowych. Przyznano także wy-różnienia dla szkół i placówek, które przyczyniają się do odkrywania młodych talentów poprzez właściwą pracę z uczniami szczególnie zdolnymi. Organizatorami Gali było Kuratorium Oświaty w Kielcach, Marszałek Woje-wództwa Świętokrzyskiego i Wojewoda Świętokrzyski.

    Podczas uroczystości wyróżnionych zostało 12 laure-atówolimpiadzeszkółponadgimnazjalnychwojewódz-twa świętokrzyskiego. Nagrody uczniom wręczyli mar-szałek Adam Jarubas, Małgorzata Muzoł, ŚwiętokrzyskiKuratorOświaty oraz BeataOczkowicz,WicewojewodaŚwiętokrzyski.WśródnagrodzonychuczniówznaleźlisięmiędzyinnymiDamianZyngierzLOwPołańcuiAlek-sanderGłuszekzILOwStarachowicach, laureaciOlim-piadyInnowacjiTechnicznych. WorganizacjęGaliwłączyłosięrównieżBiuroInnowa-cjiUrzęduMarszałkowskiego,przekazującnagrodywpo-staci zestawów gier edukacyjnych dla wyróżniającychsię szkółpodstawowych igimnazjów.Wręczył jeMichałKlepka,kierownikBiuraInnowacji. Wśród wszystkich nagrodzonych jednostek oświato-wych znalazło się: 7szkół, które zajęły czołowemiejscawrankingu „Perspektyw”, 12 szkół i 3 placówki, które

    Nagrodzonoświętokrzyskie talenty

    Marszałek Adam Jarubas, wicewojewoda Beata Oczkowicz oraz Świętokrzyski Kurator Oświaty

    Małgorzata Muzoł gratulowali nagrodzonym uczniom

    uzyskałynadanyprzezMinisterstwoEdukacjiNarodowejtytuł„SzkołaOdkrywcówTalentów”i„MiejsceOdkrywa-nia Talentów”oraz 5 szkół zgłoszonych do KuratoriumOświatyjako„TalentyŚwiętokrzyskie”. Rokszkolny2010/2011ogłoszonyzostałprzezMinister-stwoEdukacjiNarodowejogłoszony„Rokiemodkrywaniatalentów”.Wramachtejinicjatywynastronieinterneto-wejwww.roktalentow.men.gov.plpowstajeogólnopolskamapaszkółipozaszkolnychmiejscodkrywaniatalentów.Serdeczniezapraszamydowzięciaudziałuwtejakcji.

    jednocześnie komendant gminny OSP, wiceprezesem–Wacław Basiak,anaczelnikiem–Jarosław Dynus. Jednostka wyposażona jest w trzy samochodymarkiJelcz,STARiLublin,agregatprądotwórczy,piłyspalino-we,motopompy. -Wtymrokuotrzymamynowoczesnyzestawnarzędzihydraulicznychdo ratownictwadrogo-wego–zapowiadaŁukaszJaniszewski,prezesOSPRado-szyce.Jakinformuje-tylkowtymrokuradoszyccydru-howiewyjeżdżalijużponad40razy,główniedopożarówzwiązanychzwypalaniemtraworazdowypadku. Pośpieszyli takżezpomocąpowodzianomwNowymKorczynie.Za„poświęcenieibezprzykładnezaangażowa-niewwalkęzżywiołemorazusuwanieskutkówpowo-

    dzi”strażacyzRadoszycotrzymalilistzpodziękowania-miodpremieraDonaldaTuska.Istarsiimłodsidruhowieuczestniczą w zawodach pożarniczych, które odbywająsięnazmianę–wRadoszycachisąsiedniejgminieSłupiKoneckiej.W trosceozapewnieniepodczasakcji ratow-niczo-gaśniczej szybkiej i fachowej pomocy, radoszyccydruhowieuczestnicząw licznych szkoleniach i kursach,m.in.wzakresieudzielaniapierwszejpomocymedycznejczyratownictwatechnicznego. W2009r.strażacyotworzyliwRadoszycachCentrumInformacjiKomputerowej.Ówczesnewładze gminyniewyraziłyzgodynazorganizowanieCentrumwbudynkuremizy.Zpomocąpośpieszyliksiężazmiejscowejparafii,którzyudostępnililokalnaCentrumwbudynkuplebani.–Było todużewyróżnienie dlanaszej jednostki,otrzy-maliśmy bowiem całe wyposażenie pracowni informa-tycznej:sześćkomputerów,biurkaorazprojektorztabli-cą.Wartośćsprzętu,którywcałościzostałsfinansowanyześrodkówunijnychwynosiponad74tys.zł.Zpracownikorzystająmieszkańcy Radoszyc, sala służy również doorganizacjizebrań–mówiŁukaszJaniszewski.Zbudynkuremizydruhowieniemoglikorzystaćprzez5lat.Sytuacjazmieniłasiępowyborachnowegowójta.Terazdruhowieczująwsparciewładz samorządowych, tym bardziej, żeniedawnowstrażackieszeregiwstąpiłwójt…

    M.N.

  • 10 AKTUALNOŚCI

    Kolejne świętokrzyskie szkoły mają szansę na wzbo-gacenie się o nowoczesne pomoce dydaktyczne. Sejmik przyjął uchwałę o przyjęciu do realizacji „Świętokrzy-skiego Programu Wspierania Rozwoju Edukacji w 2011 roku”. Na ten cel przeznaczono 2 miliony złotych, za któ-re zakupione zostaną tablice interaktywne oraz wyposa-żone pracownie językowe. To już trzecia edycja tego pro-gramu. Do tej pory do świętokrzyskich szkół w naszym województwie zakupiono sprzęt za ponad 10 milionów złotych. Trafił on m.in. do II Liceum Ogólnokształcącego im. J. Śniadeckiego w Kielcach. Od nowego roku ucznio-wie tej szkoły mogą korzystać z nowoczesnej, doskona-le wyposażonej pracowni językowej. – Teraz lekcje są o wiele ciekawsze, codziennie odkrywamy coś nowego – mówią uczniowie „Śniadka”.

    Podogromnymwrażeniemsupernowoczesnejsaliję-zykowejpozostająnietylkolicealiści,aletakżepracowni-cyDepartamentuPromocji,Edukacji,Kultury,SportuiTu-rystyki Urzędu Marszałkowskiego, którzy wzięli udziałw lekcji języka angielskiego w popularnym „Śniadku”.Dyrektor Jacek Kowalczyk,jegozastępcaMałgorzata Ko-walińskaiRenata Świercz,kierownikOddziałuEdukacjiiNauki przyjęli zaproszenie Bożeny Potockiej, dyrektorIILO,by sprawdzićwpraktycedziałanieprzekazanegoprzezUrządMarszałkowskisprzętu.–Toprawdziware-welacja! Przydatność dydaktyczna tego sprzętu jest niedoprzecenienia.Uczniowiemogąpracowaćwparachlubkilkuosobowychgrupach,nauczycielzeswojego„stano-wiskadowodzenia”możenietylkokontrolowaćpopraw-ność wykonywanych przez uczniów zadań, ale też po-dejmowaćdialogiinatychmiastkorygowaćbłędy–mówiBożena Potocka. Czymwistociesąfunkcjonującew„Śniadku”orazwie-luinnychświętokrzyskichszkołachjęzykowepracownieXXIwieku?Wyposażonesąm.in.wspecjalnemeble,pa-nelsterowaniaobsługiwanyprzeznauczyciela,słuchawkiuczniaorazpakietprogramówniezbędnychdonaukiję-zykówobcych. -Lekcjezwykorzystaniemtegosprzętusąnieporówna-nie ciekawszeod tradycyjnych.Przedewszystkimprzy-

    Samorząd wspiera edukacjęswajaniewiedzy odbywa się owiele szybciej;wykorzy-stanie słuchawek sprawia, że nie przeszkadzamy sobienawzajem, a nasze błędy poprawiane są natychmiast.Dotegodochodziznakomitajakośćdźwiękuimożliwośćpodłączeniadozestawunośnikówmultimedialnych.Ta-kiej pracowni mogą nam pozazdrościć nawet niektóre

    Opinia Małgorzata Kowalińska, za-stępca dyrektora Departamen-tu Promocji, Edukacji, Kultu-ry, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Wojewódz-twa Świętokrzyskiego - Jesteśmy jedynym spośródregionóww Polsce, który zde-cydował się na realizację tegotypu programu. Kiedy inaugurowaliśmy gow2009roku jego ideą były działania ukierunkowane nazmniejszeniedysproporcjipomiędzymiastem iwsiąwobszarzeedukacji.Zdawaliśmysobiebowiemspra-węztego,żejednymzwieluniekorzystnychzjawiskwystępującychnawsi jestwciążniższypoziomwy-kształcenia jej mieszkańców, mniejsze aspiracje ży-ciowe, trudniejszydostępdonowoczesnychtechno-logii iinfrastruktury szerokopasmowego Internetu.Wroku2010programzostałzmodyfikowanyizaadre-sowany takżedoszkół funkcjonującychwmiastach.Ogromne zainteresowanie placówek oświatowychudziałemwdotychczasowychdwóchedycjachŚwię-tokrzyskiegoProgramuWspieraniaRozwojuEdukacjiświadczyotym,żejegorealizacjabyłaprawdziwymstrzałemwdziesiątkę.Wlatach2009-2010wsparciefi-nansowe i rzeczowew ramachProgramuotrzymałoponad 450 szkół z terenuwojewództwa świętokrzy-skiego.Placówkizostaływyposażonewnowoczesnepomoce dydaktyczne: interaktywne zestawy multi-medialne,mobilnezestawykomputerowe,pracowniejęzykowe oraz uczniowskie zestawy do kształceniamatematyki. 1500 nauczycieli przeszkolonych zosta-łow zakresiewykorzystaniaw swojej pracydydak-tycznej nowoczesnych technologii informatycznych.Należypodkreślićtakżedużywkładwrealizacjępro-gramuŚwiętokrzyskiegoCentrumDoskonaleniaNa-uczycieli,któryuczestniczyłwpracachnadsfinalizo-waniemprzedsięwzięcia.Wzgodnejocenienietylkoświętokrzyskich pedagogów ale także samorządow-cówProgramWspieraniaRozwojuEdukacjitojedenznajlepszychpomysłówrealizowanychwwojewódz-twieświętokrzyskim.Ogromnawtymzasługainicja-toraprzedsięwzięciamarszałkaAdamaJarubasaorazSejmiku,któryzdecydowałojegofinansowaniu.Mo-żemybyćdumni,żesamorządwojewództwaświęto-krzyskiegodecyduje sięnie tylkona rozwiązywaniedoraźnychproblemówaleinwestujewnajmłodszychmieszkańców,którzyzakilkanaścielatstanowićbędąosilenaszegoregionu.Jolanta Kędzior, nauczycielka języka angielskiego w II LO

  • 11AKTUALNOŚCI

    szkołyjęzykowe–mówilizentuzjazmemuczniowieklasyIIb.Ichsłowapotwierdzanauczycielkajęzykaangielskie-goJolanta Kędzior:-Ważne,żeobsługategosprzętuniejestzbytskomplikowana.Pracowniajestnietylkopomoc-na dla ucznióww rozwijaniu umiejętności językowych,alewznaczącysposóbułatwiapracęnauczycielowi.Niemusimysięnawzajemprzekrzykiwać;zapomocąpanelusterowaniapodejmujęszybkądecyzję,komuprzydzielić

    zadanieiktobędziewspółpracowałzesobąpodczasjegorealizacji. Bieżącyrokjestjużtrzecim,wktórymrealizowanyjestŚwiętokrzyskiProgramWspieraniaRozwojuEdukacji.23marcaradniSejmikujednogłośniepoparlijegokontynu-owaniem.in. równieżdlatego,żepoprzedniedwieedy-cjezakończyłysiędużymsukcesem.–Tobyłprawdziwystrzałwdziesiątkę!Patrzącnapostępynaszychuczniówi zaangażowanie, z jakimuczestnicząw lekcjachmożnabyć pewnym, że były to bardzo dobrze spożytkowanepieniądze–podkreślaBożenaPotocka,dyrektorIILiceumOgólnokształcącegowKielcach. Jednymzpodstawowychzałożeńprogramujestwspar-cie lokalnych samorządów w zakresie doinwestowaniaszkółfunkcjonującychnaichtereniewnowoczesnepomo-cedydaktyczne,aprzedewszystkimtworzeniewregionieświętokrzyskimwarunkówrównych szansedukacyjnychdladzieciimłodzieży,bezwzględunamiejsceichzamiesz-kania i pobierania nauki szkolnej. Proponowane formywsparcia szkół w ramach „Świętokrzyskiego ProgramuWspieraniaRozwojuEdukacjiw2011roku”tointeraktyw-nezestawymultimedialne(komputer,tablicamultimedial-na,rzutnikmultimedialny,oprogramowaniespecjalistycz-ne) oraz niezwykle nowoczesne wyposażenie pracownijęzykowych (meble, panel sterowania, słuchawki ucznia,pakietprogramów).Doświętokrzyskichszkół trafisprzętza2mlnzłotych.–Mimo,iżnabórwnioskówdoIIIedycjiŚwiętokrzyskiegoProgramuWspieraniaRozwojuEdukacjizostałogłoszonyzaledwiekilkadnitemu,jużotrzymujemydziesiątkitelefonówzeszkółzainteresowanychzłożeniemwniosków.Napewnowynikatozfaktu,żezarównotabliceinteraktywne,mobilnezestawykomputeroweisprzętsłu-żącynauce językówobcychnie stały sięprzysłowiowym„kwiatkiemdokożucha”iniezalegająwszkolnychpiwni-cach,leczsąmaksymalniewykorzystywane,anauczycieleniemalścigająsię,byprowadzićzajęciazichwykorzysta-niem–mówiąRenata Świercz i Jolanta Sikora zDepar-tamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i TurystykiUrzęduMarszałkowskiego.

    ZnakomitypomysłSamorząduWojewództwa,szybkiewdrożeniedorealizacji,zadowolenienauczycieli,radośćuczniów. Świętokrzyski Program Wspierania RozwojuEdukacjirobiprawdziwąfurorę!

    Małgorzata Niewczas-Sochacka i Robert Siwiec- Nauka w takiej pracowni to prawdziwa przyjemność -

    mówią zgonie uczniowie kieleckiego „Śniadka”

    Wizyta w II LO była doskonałą okazją do bliższego po-znania placówki. Na zdjęciu: Małgorzata Kowalińska, zastępca dyrektora Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskie-go Województwa Świętokrzyskiego i Bożena Potocka,

    dyrektor II LO w Kielcach

    Dyrektor Jacek Kowalczyk z zainteresowaniem obserwował zajęcia z języka angielskiego

  • 12 AKTUALNOŚCI

    O III sektorzew Kielcach - Jesteście najbardziej prężnie działającymi organiza-cjami pożytku publicznego w naszym regionie. Cieszę się, że współpraca samorządu z III sektorem w woje-wództwie świętokrzyskim tak dobrze się rozwija i może-my powierzać wam coraz więcej zadań. V Kongres Sto-warzyszeń Województwa Świętokrzyskiego poświęcony jest wolontariatowi. Mam nadzieję, że to spotkanie przy-czyni się do jeszcze większej integracji środowisk i bę-dzie pozytywnym impulsem do działania – powiedział Marek Gos, przewodniczący Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego uroczyście otwierając kongres. W spo-tkaniu, które odbyło się w Wojewódzkim Domu Kultu-ry w Kielcach uczestniczyli także Kazimierz Kotowski, członek Zarządu Województwa, oraz radne Sejmiku Ma-ria Adamczyk i Małgorzata Muzoł.

    Tegorocznykongresodbywałsiępodhasłem:„Wolonta-riat-świadomiepomagam”,bowiem2011rokogłoszonyzostałEuropejskimRokiemWolontariatu.Przedstawicie-leorganizacjipozarządowychmoglizapoznaćsięz ideąwolontariatuorazzdziałalnościąorganizacjipozarządo-wych.W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele samo-rządów,domówpomocyspołecznejorazosobyaktywniedziałająceworganizacjachpożytkupublicznego.CzłonekZarząduKazimierzKotowskipodkreślał rolęorganizacjipozarządowychwrozwojuregionu.–Patrzączperspek-tywy20latistnieniasamorząduorganizacjepożytkupu-blicznego zawsze chętnie współpracowały z lokalnymiwładzamioraznadawałykierunekdziałańnarzeczrów-nomiernego rozwojuwojewództwa.Mogęzapewnić, żesamorządwojewództwa będzie czynił wszystko, aby tadobrawspółpracabyłajeszczebardziejefektywna–mó-wił Kazimierz Kotowski.

    V Kongres Stowarzyszeń był także doskonałą okazjądowymianydoświadczeńipogłębieniawiedzyzzakresudziałalnościorganizacjipozarządowych.Uczestnicyspo-tkaniamoglim.in. dowiedzieć się omożliwościach sko-rzystaniaz funduszyzewnętrznychorazzdobyćwiedzęnatematzarządzaniaorganizacjąpozarządową.PodczasspotkaniaMarcinDadel, członekRadyPożytkuPublicz-negoprzyMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejiZbi-gniew Wejcman reprezentujący stowarzyszenie BORISiSieć SPLOT zapoznali uczestników kongresu ze zmia-namiwustawieodziałalnościpożytkupublicznegoiwo-lontariacie.NatomiastJustynaGębskazeStowarzyszenia„Akademia Łucznica” zaprezentowała funkcjonowanieorganizacjipozarządowychorazdobrepraktykistosowa-newdziałalnościstowarzyszeń.

    Ponadto przedstawiciele organizacji pozarządowychwtrakciewarsztatówmoglipogłębićswojąwiedzęwza-kresiepozyskiwaniafunduszyunijnychorazsprawnegozarządzaniaorganizacjamipożytkupublicznego,atakżedowiedziećnaczympolegapracawolontariusza.

    Karolina Zatorska

    V Kongres Stowarzyszeń uroczyście otworzył Marek Gos

    Spotkanie zgromadziło wielu świętokrzyskich wolonta-riuszy, przedstawicieli stowarzyszeń i samorządów

    Samorząd Województwa Świętokrzyskiego reprezentowali Kazimierz Kotowski, Maria Adamczyk,

    Małgorzata Muzoł i Marek Gos

    Uczestnicy Kongresu wzięli także udział w warsztatach

  • 13AKTUALNOŚCI

    Stroiki, wielkanocne palmy, ręcznie malowane pisan-ki i zajączki można było kupić podczas kiermaszu świą-tecznego w Urzędzie Marszałkowskim w Kielcach.

    Swojepracezaprezentują,podobniejakwlatachubie-głych,uczestnicyzajęćŚrodowiskowychDomówSamo-pomocywKielcach(ul.MiodowaiOkrzei),zWarsztatówTerapiiZajęciowej(ul.KryształowaiSłoneczna),ześwie-tlicy Środowiskowej przy ul. Paderewskiego oraz Śro-dowiskowego Domu Samopomocy dla Osób Niepełno-sprawnychIntelektualnie(ul.Kołłątaja).GościliśmytakżePowiatowyZakładAktywizacjiZawodowejwStykowie.

    Świątecznie w Urzędzie Wszystkie ozdobywykonywane były ręczniewpra-cowniach ogrodniczych, gobeliniarskich, plastycznychikrawieckich wymienionych placówek. Były nie tylkopiękne,aletakżeoryginalne.

    Kiermasz odwiedził m.in. Bernard Antos, SekretarzWojewództwa,którynietylkokupiłwielkanocneozdobydając sygnał do finansowegowspierania twórcówprac,aleteżzłożyłzarównosprzedającymjakikupującymser-deczneżyczenia.

  • Kontraktowanie świadczeń medycznych na 2011 rok i kształtowanie polityki zdrowotnej w regionie święto-krzyskim - to główne tematy, jakie poruszone zostały podczas Komisji Zdrowia, Polityki Społecznej i Spraw Rodziny Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego. W posiedzeniu uczestniczyli przewodniczący Sejmiku Marek Gos, wicemarszałek Grzegorz Świercz, Andrzej Błaszczyk, zastępca dyrektora Świętokrzyskiego Od-działu Narodowego Funduszu Zdrowia oraz szefowie podległych samorządowi województwa szpitali. Obra-dom Komisji przewodniczyła Jolanta Kręcka.

    Z informacji, jakieprzekazał zgromadzonymAndrzejBłaszczyk, zastępca dyrektora do spraw medycznychŚwiętokrzyskiegoOddziałuNFZwynika,żewtymrokunaleczeniewwojewództwie,funduszprzekazał1miliard850milionówzłotych,Umowy ze świadczeniodawcami,znielicznymiwyjątkamipodpisanona3lata.Postępowa-niakonkursowebyłytransparentne,cozaowocowałonie-wielkąliczbąodwołań.Byłoichokoło50,aleostateczniewwiększościzostałyonewycofane.

    Radni o bolączkach służby zdrowia

    Grzegorz Świercz, Marek Gos, Sławomir Marczewski i Jolanta Kręcka

    Jan Gierada, Krzysztof Skowronek i Anna Mikołajczyk

    W obradach komisji uczestniczył Wojciech Żelezik zastępca dyrektora Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej i Zdrowotnej Urzędu Marszałkowskiego

    Mimo,żewtymrokunaleczeniewŚwiętokrzyskiemprzyznanoo80milionówwięcej,niżwrokupoprzednim,sytuacjafinansowaplacóweksłużbyzdrowiawregioniejest trudna. Przewodnicząca Komisji Zdrowia, PolitykiSpołecznej i SprawRodziny Jolanta Kręcka zapropono-wała,bynimrozpoczniesiępodziałfunduszynakolejnyrok, zorganizować spotkanie, podczas którego ustalonezostałybywcześniejpewnezałożeniacodopodziałuśrod-kówfinansowych.Tozapoczątkowałodyskusjęopolitycezdrowotnejwregionie.WopiniiWojciecha Żelezika,za-stępcydyrektoraRegionalnegoOśrodkaPolitykiSpołecz-nejiZdrowotnejUrzęduMarszałkowskiego,takowapoli-tykanieistnieje.Instytucją,któramogłabyjąkreowaćjestNFZ,któryjednak,zdaniemdyrektora,jedyniebudżetujeszpitale. Podobne stanowisko zaprezentował wicemar-szałekGrzegorz Świercz,któryuważa,żetylkofunduszmożemiećobecniewpływnapolitykęzdrowotnąwwo-jewództwie.Wicemarszałek przypomniał o pomyśle, bywszystkieszpitalewregioniepodporządkowaćSamorzą-dowiWojewództwa.Jestto, jakmówił, jednakniewyko-

    nalne,ponieważlokalnymwładzomzabar-dzozależynaplacówkachsłużbyzdrowia.W opinii wicemarszałka Świercza obecniejest sprzyjający klimat polityczny, by wy-kreować politykę zdrowotną w regionieiuporządkować wiele spraw związanychzezdrowiem.ZdaniemMarka Gosa,prze-wodniczącego Sejmiku, w tak niedużymwojewództwie, jak świętokrzyskie jest torealne. Włodzimierz Wielgus, dyrektorWojewódzkiegoSpecjalistycznegoSzpitalaDziecięcego w Kielcach wystąpił z pomy-słem, by szukając oszczędności połączyćw przyszłości nowy Szpital Dziecięcy naCzarnowie,WojewódzkiSzpitalZespolonyiŚwiętokrzyskieCentrumOnkologii. -Musimyrobićwszystkobyszpitalemar-szałkowskie miały III stopień referencyj-ności.Wierzę,żeplacówkisłużbyzdrowiawregionie sąwstanie sięporozumiećdladobrapacjenta-podsumowywaładyskusjęprzewodniczącaJolantaKręcka.

    Anna Mazur-Kałuża

    14 AKTUALNOŚCI

  • 15LUDZIE REGIONU

    Od lat kultywuje zwyczaje związane z ludową tradycją Gór Świętokrzyskich, miejscową gwarą i obrzędowością. Mimo 88 lat wciąż jest aktywna, nadal występuje na festi-walach i przeglądach prezentujących ludową twórczość. Werwy i poczucia humoru może jej pozazdrościć niejedna młodsza osoba. Zadziwia niesamowitą pamięcią, w nie-zwykle ciekawy sposób opowiada liczne historie i anegdo-ty z przeszłości, mówi wiersze, śpiewa piosenki. 19 lutego w siedzibie Centrum Tradycji i Turystyki Gór Świętokrzy-skich Bielinach odbył się benefis pani Ewy Kot. Nieprzy-padkowo nosił on tytuł „Ze świętokrzyskim folklorem przez życie”.Pasji tej poświęciła bowiem pani Ewa wiele lat, jest ona nadal obecna w jej życiu.

    PaniEwaKoturodziłasię7lipca1922r.–Pamiętam,żeodmłodychlatlubiłamśpiewać.ChodziliśmynaŚwiętyKrzyż,byuczcićświęto3Maja,towarzyszyłanamwtedypiosenka„Witajmajowajutrzenko,świećnaszejpolskiejkrainie…”.To były piękne czasy.W strojach ludowych występowa-liśmy na dożynkach, na uroczystościach odpustowych.Szczególnie miło wspominam nasz zespół obrzędowy„WeseleBielińskie”.JeździliśmypocałejPolsceprezentującwidowiskomówiąceotradycyjnychobrzędachweselnych.Byliśmym.in.wWarce,Zakopanem,KazimierzuDolnymorazWarszawie–wspominapaniEwa.Onasamagrałarolęstarościny. Przedstawienie oparte było na adaptacji sztu-ki Stanisława Suchorowskiego „Wesele świętokrzyskie”,zwykorzystaniem zwyczajów, przyśpiewek itańców re-gionalnychobecnychwobrzędowościweselnejwGórachŚwiętokrzyskich.Przedstawienietocieszyłosiędużąpopu-larnością,byłowizytówkąnietylkoBielin,alecałegoregio-nuświętokrzyskiego.–Naszzespół liczył43osoby.Poka-zywaliśmy,jakwyglądaprawdziweświętokrzyskiewesele,zpanemmłodymzapraszającymgościzastół,ubierającąsięwsuknięślubnąpannęmłodą,zweselnymiprzyśpiewka-mi,obrzędemoczepin,poczęstunkiem.Nasceniebyłsutozastawionystół.Byłakapustazgrochem,masłowglinian-ce,ser,swojskichleb,placekdrożdżowyorazpętakiełbasyna drewnianych krzyżakach. Z tamtego zespołu zostałytylkodwieosoby–mówiEwa Kot.Takżedziśchętniewy-stępujenaweselnychprzyjęciach.Coważne,wciążdzielisięswoimtalentemzinnymi.Odwiedzaszkoły,gdzieuczygwary,tłumaczy,jakważnesąnaszekorzenie,toskądpo-chodzimy,naszetradycje.–PaniąEwęśmiałomożnaokre-ślićmianem„chodzącejinstytucji”.Wciążaktywnieuczest-niczywżyciukulturalnymgminy –podkreślaSławomir Kopacz,wójtBielin.-Bardzochętniespotykasięzdziećmizzespołu„MałeBielinianki” iZespołuPieśni iTańca„Jo-dełki”,przekazujeimswojąwiedzę,uczypiosenek,gwary.Oczywiścieterazmłodzieżmawielemożliwościspędzaniawolnegoczasu,uczysięjęzykówobcych,„serfuje”wsieci,kiedyjednaktrzebaprzebraćsięwludowystrój,torobitozwielkąprzyjemnością.Cieszymysię,żecorazwięcejmło-dychludzizapisujesiędozespołówludowych.Myślę,żedużywpływmanatopaniEwa,którażartem,uśmiechemumie dzieci przyciągnąć do siebie,mimo swoich 88 lat –mówigospodarzBielin.Wswoimdorobkuartystycznym

    Ewa Kot – Pierwsza Dama świętokrzyskiego folkloru

    Pomimo podeszlego wieku, pani Ewa wciąż pozostaje duszą towarzystwa

    Jubileuszowy tort pomógł pani Ewie pokroić Piotr Żołądek, członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego

    może pochwalićsięwielomanagro-dami i odznacze-niami, m.in. Krzy-żem Kawalerskiminagrodą marszał-ka województwaświętokrzyskie-go za osiągnięciawdziedzinie twór-czościartystycznej,upowszechnianiai ochrony kultury.Pierwsza Damaświętokrzyskiegofolkloru, jak mó-wiąopaniEwie,niemiałażyciausłanegoróżami.–Byłoonobardzociężkie.Dzieci-córkaitrzechsynów,wycho-wywałysięniemalbezojca,gdyżwcześnieowdowiałam… Dziś pani Ewama 17 wnuków, 29 prawnuczków i 5praprawnuczków. Talentwokalny odziedziczyły po niejprawnuczki Ewa i Małgosia, które śpiewają w kościele,wszkoleizespole. -Jestemszczęśliwąosobą.FolkloriopiekaBoga,atakżewspanialiiżyczliwiludzie,którychspotkałaminadalspo-tykamnaswejdrodzesprawiają,żechcesiężyć–mówiwzruszonapaniEwa. WchwilewzruszeniaobfitowałtakżebenefisEwyKot,podczasktóregorodzina,przyjaciele,władzegminyiwo-jewództwawosobachmarszałkaAdamaJarubasaiczłon-kaZarząduPiotraŻołądkadziękowalizalatatwórczościidziałalnościkulturalnejorazgratulowalilicznychsukce-sówwkraju iwojewództwie.Oczywiścieniemogłoza-braknąćtortuiodśpiewanychżyczeń„200lat”.PaniEwieżyczymydługichlatwzdrowiu.Niechnigdyniezabrak-niePaniżyciowejenergiiioptymizmu!

    M.N.

  • 16 AKTUALNOŚCI

    W 2010r. Instytut Ba-dawczy IPC z Wrocławia na zlecenie Regionalnego Ośrodka Polityki Społecz-nej i Zdrowotnej, przepro-wadził badania w zakresie: używania i postaw wobec środków psychoaktyw-nych, świadomości mło-dzieży na temat zagrożeń związanych z HIV/AIDS oraz problematyki przemo-cy na terenie województwa świętokrzyskiego. Głów-nym celem badania było zdiagnozowanie problemu używania alkoholu i narko-tyków przez dzieci i młodzież województwa świętokrzy-skiego, jak również określenie zjawiska przemocy wśród tej grupy, jednocześnie dało możliwość wstępnego zdia-gnozowania nowej formy przemocy, tj. cyberprzemocy.

    Badaniem została objęta grupa 2136 uczniów szkółgimnazjalnych iponadgimnazjalnychw przedzialewie-kowymod13do18latzterenuwojewództwa.

    Alkohol Zprzeprowadzonychbadańwynika,żeaż78%świę-tokrzyskichuczniówszkółgimnazjalnychiponadgimna-zjalnychsięgapoalkohol.Cotrzeciznichporazpierwszyspróbował alkoholu podczas uroczystości rodzinnych.Jednocześnie alkohol jest „najpopularniejszym” i najła-twiejszymwdostępieśrodkiempsychoaktywnymwśródmłodzieży. Ponad połowa badanych nastolatków (53%)po raz pierwszy spróbowała alkoholu między 13 a 15 rokiem życia. Najczęściej pierwszym wypijanym alko-holem jest piwo – 51% wskazań. 19% wybiera wódkęiszampana, a9%wino.Niepokojące jest równieżzjawi-skonieprzestrzeganiaprzezsprzedawcówzakazusprze-dażyalkoholuosobomniepełnoletnimmimozakazupodkarągrzywny.22%badanychprzyznało,żechoćniemająukończonych18lat,toniemająproblemuzzakupemal-koholu,natomiast16%stwierdziło,żeczasamimiałotakiproblem.

    Narkotyki Swojedoświadczeniaznarkotykamimiał,copiątyba-dany. Najpopularniejszym narkotykiem jestmarihuana.Wynika to z faktu, iż młodzież nie traktuje popularnej„trawki”jakośrodka,któryszybkouzależnia.Wbadaniurespondenciwskazywalinawet,żewolą,gdyichznajomipaląmarihuanę,ponieważniepowodujeonaagresji,jakalkohol.Podwzględemzażywanianarkotykównajwięcejbadanychzpowiatukoneckiegoprzyznało,żemiałokon-taktznarkotykami–50,72%.Nakolejnymmiejscupoja-wiłsiępowiatstarachowicki–32,19%wskazań.Najmniej

    Narkotyki, alkohol i przemoc wśród świętokrzyskiej młodzieży

    nastolatkówmiałokontaktznarkotykamiwKielcach(po-wiatgrodzki)orazwpowieciejędrzejowskim-odpowied-nio6,6%i7,69%wskazań.80%z tychbadanych,którzyprzyznalisiędokontaktuznarkotykamitwierdzi,żeichzażywanie nie powodowało u nich „żadnych skutkówubocznych”.

    Przemoc i cyberprzemoc Badanizprzemocąspotykająsięnajczęściejnaterenieswoichszkół(49%wskazań)nakolejnymmiejscujestdys-koteka(29%),impreza(25%),podwórko(22%).Najczęst-szymiformamiprzemocyjest:popychanie,kopanie,biciepięściami–czyliprzemoc fizyczna,nadalszychmiejscachznalazła sięprzemoc psychicznawpostaci szantażowa-nia,zawstydzaniaczywyśmiewania.Tylko4%badanychprzyznało,żesąofiaramiprzemocywdomurodzinnym.Najczęstszympowodemźródłaagresji jestkonfliktzró-wieśnikami(52%)orazzazdrość(37%). W badaniu została również podjęta próba zdiagno-zowania zjawiska cyberprzemocy. Cyberprzemoc jestnową, bardzo szybko szerzącą się formą przemocy, sto-sowaną głównie przy pomocy Internetu, telefonów ko-mórkowych, kamer wideo, aparatów fotograficznych.Cyberprzemocjestformąprześladowaniainnychosóbzapośrednictwemmediówikomunikatorów.Prześladowcanaruszadobraosobisteprześladowanegopoprzez:obra-żanie, poniżanie, straszenie ofiary wiadomościami smsczy teżdrogą elektroniczną. Inną formą cyberprzemocyjest umieszczanie w Internecie zdjęć lub filmów np.: zdyskotek,stacji lubinnychmiejscwktórych„wydarzyłosię cos interesującego”. Cyberprzemoc wywiera bardzopoważne skutki a jej bagatelizowanie może skutkowaćwręcz dramatycznymi konsekwencjami. Cyberprzemocnarusza prywatną przestrzeń ofiary, wywołuje lęk, nie-pewność,bezsilność.Permanentnystanzagrożeniamożedoprowadzić u ofiary do samobójstwa. Należy zwrócićuwagę,iżsystematycznieobniżasięwiekdziecimającychpierwszykontaktzInternetem,abychronićnajmłodszychprzed cyberprzemocą doroślimuszą uświadamiać, jakieniebezpieczeństwa kryje internet oraz jakiego typu za-chowaniamogąpociągaćzasobąokreślonekonsekwen-cje. Skuteczna ochrona dzieci przed cyberprzemocą tokonsekwentne stosowaniepodstawowychzasadbezpie-czeństwawinternetowymświecie.Zuzyskanychdanychwynika, iżz tymproblemwwojewództwiezetknęłosię17 % badanych. Zdecydowanie częściej cyberprzemocąnękanajestmłodzieżmieszkającawmiastach.Wynikatozapewne z lepiej rozwiniętej sieci internetowej, a co zatymidzieszerszegodostępudoInternetu.

    Papierosy Z uzyskanych danych wynika, iż w województwieświętokrzyskim co trzeci nastolatek regularnie pali pa-pierosy.Pomimo faktu, iż sąosobaminiepełnoletnimi toniemająproblemuz ichzakupem.Młodzieżnajczęściej

    Barbara Jakacka-Green

  • 17AKTUALNOŚCI

    papierosykupujewkiosku(57%),wsklepieosiedlowym(49%) na dyskotece lub pubie (26%) w supermarkecie(25%). Najczęściej powodem sięgania po papierosa jestchęćzaszpanowaniaorazokazaniedorosłości.Regularniepali39,41%chłopców,natomiastdopaleniaokazjonalne-goprzyznałosię23,86%dziewcząt.

    Zajęcia profilaktyczne i pomoc Badanipoproszeni zostali równieżoocenęprowadzo-nychzajęćprofilaktycznych.Najłatwiejszydostępdozajęćprofilaktycznych ma młodzież w powiecie skarżyskim –uczestniczywnichaż88%respondentów.Natomiastnaj-mniejosóbwtegotypuzajęciachuczestniczywpowieciejędrzejowskim– 30,93%badanych.Największe zapotrze-bowaniewśródmłodzieżyjestnaspotkaniaznarkomana-mi,niepijącymialkoholikamiiinnymiosobami,któresameprzeżyły problemy, o którychmówią.W opinii uczniówtakie pogadanki są „skuteczne, bo prawdziwe”. Historieopowiadane przez takie osoby są bardziej wiarygodne,a spotkania „ciekawe ipozostającenadługowpamięci”.Respondenciwskazalirównież,żezkampaniiprofilaktycz-nych nie uzyskują informacji dotyczących uzyskiwania

    Poezja w czasach niepoetyckich? Komputer czy tomik wierszy? Trudny wybór. A jednak się udało! Niesłabnące zainteresowanie poezją młodych twórców to z pewno-ścią powód do dumy dla pomysłodawców i organizato-rów Wojewódzkiego Konkursu Młodych Twórców Po-ezji, który może się poszczycić już wieloletnią tradycją.

    Zaczęłosięod…wieczorkupoetyckiego,zorganizowa-negow2001 rokuz inicjatywyArtura Staniszewskiego,dyrektora Szkoły Podstawowej nr 18 w Kielcach oraz nauczycielkijęzyka polskiegoHaliny Makówczyńskiej – Góźdź,podczasktóregouczniowieprezentowaliwłasnątwórczość. Gośćmi spotkania byli: Zdzisław Antolski,kieleckipoeta, członekZwiązkuLiteratówPolskichorazJolanta Kuklińska, doradcametodyczny językapolskie-gozSamorządowegoOśrodkaDoradztwaMetodycznegoiDoskonaleniaNauczycieli.Tobyłpoczątekwspółpracy…

    Ta sama grupa osób wewspółpracy zWojewódzkimDomemKulturywKielcachprzystąpiładozorganizowa-nia IMiejskiegoKonkursuMłodychTwórcówPoezji.Po-wodzenie, jakimcieszyła się impreza, sprawiło,żeorga-nizatorzy podjęlidecyzjęorozszerzeniujegozasięgunawojewództwoświętokrzyskie.

    W roku szkolnym 2002/2003 odbył się I WojewódzkiKonkursMłodychTwórcówPoezjipn.„Poezjaogródna-szychmarzeń”. Jegocelembyłopromowanie twórczościpoetyckiej uczniów, rozwijanie dziecięcej wrażliwościiwyobraźniorazzachęcaniedodbałościojęzykojczystyjakoskładnikdziedzictwanarodowego.Toprzesłaniejestaktualnedodziś.

    O uznaniu dla podjętej inicjatywy świadczy corocz-ne obejmowanie patronatu przez wojewodę Bożentynę

    „Poezja ogród naszych marzeń”

    pomocy.Takieinformacjepozyskujązinnychźródeł,naj-częściejjesttointernet.Wśródinstytucjioktórychsłyszeli,a które oferują pomoc w zakresie uzależnień najczęściejwymienianebyły:Monar,OPS,Kościół. Przeprowadzonebadaniemiałonacelugłówniepomiarnatężeniazjawiskaużywaniaśrodkówpsychoaktywnychwregionie.Celembadaniabyła równieżpróba identyfi-kacji i pomiaru czynników wpływających na rozmiaryzjawisk.Badaniena takiejgrupieuczestnikówwskazujecharakterzjawiskiichrozmiar.Wynikibadaniawskazująjakiekonkretnedziałaniaprofilaktycznewinnybyćpodej-mowanewskalilokalnejiregionalnej. Jednym z wniosków staje się wzmocnienie działańuświadamiających sprzedawcom powszechnie akcep-towanego zjawiska sprzedaży wyrobów alkoholowychosobomnieletnim.Należyrównieżdalejupowszechniaćinformacje dotyczące negatywnych skutków używanianarkotykówidopalaczy. Raportzprzeprowadzonychbadańzamieszczonyzo-stałnastroniewww.sejmik.kielce.pl

    Barbara Jakacka-GreenDyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej

    i Zdrowotnej Urzędu Marszałkowskiego

    Pałkę-Korubę,marszałkawojewództwaAdamaJarubasa,Świętokrzyskiego Kuratora Oświaty Małgorzatę MuzołorazwiceprezydentaKielcAndrzejaSyguta.

    Organizacja konkursu to ogromna praca i zaangażo-waniewieluosób–nauczycieliSzkołyPodstawowejnr18wKielcach, członków komisji konkursowej powołanejprzez SamorządowyOśrodekDoradztwaMetodycznegoiDoskonaleniaNauczycieli,pracownikówWojewódzkie-goDomuKulturyiPedagogicznejBibliotekiWojewódzkiejwKielcach. Organizatorzykonkursumoglitakżeliczyćnawsparciesponsorów.Odwielulatfundatoraminagródsą:UrządMarszałkowski,UrządMiastawKielcach,wydaw-nictwaMAC–Edukacja,NowaEra,PWNorazdrukarniaColorPress.

    Wtymroku szkolnymodbędzie siękolejny, IXWoje-wódzki KonkursMłodych Twórców Poezji. Organizato-rami imprezy są: Szkoła Podstawowa nr 18wKielcach,SODMiDN,WDKwKielcachorazPedagogicznaBiblio-tekaWojewódzkawKielcach.Patronatmedialnynadkon-kursemobjęły:„EchoDnia”,RadioKielce,TVPKielce.

    Imprezafinałowaodbędzie się 29kwietniabr.wWo-jewódzkim Domu Kultury w Kielcach, podczas którejlaureatomiwyróżnionymuczniomzostanąwręczonepa-miątkowestatuetki,nagrodyrzeczoweidyplomy.Wszy-scyuczestnicyuroczystościotrzymajątomikwierszyorazpłytęCDznagrodzonymiutworami.Wiersze laureatówbędą recytować członkowie Zespołu Teatralnego Woje-wódzkiegoDomuKultury. Regulamin konkursu orazwiersze, nagrodzone iwy-różnionewkolejnychedycjach,sązamieszczonenastro-nieinternetowejSzkołyPodstawowejnr18wKielcach–www.sp18-kielce.pl

  • 18 NASZE JEDNOSTKI

    Wraz z przystąpieniem naszego kraju do struktur Unii Europejskiej polscy rolnicy stanęli nie tylko przed szan-są efektywnego wykorzystania znaczących unijnych fun-duszy, ale przede wszystkim zderzyli się z koniecznością modernizacji swoich gospodarstw pod względem tech-nologicznym, technicznym i ekonomiczno–organizacyj-nym. W województwie świętokrzyskim w realizacji tych celów wspiera ich m.in. Świętokrzyski Ośrodek Doradz-twa Rolniczego w Modliszewicach. Powołano go w 1968 roku jako Rolniczy Rejonowy Zakład Doświadczalny, obecnie jest samorządową wojewódzką osobą prawną podległą Sejmikowi Województwa Świętokrzyskiego.

    Działalność do-radczą w rolnictwieOśrodekrealizujepo-przez organizowanieróżnych form szkole-nia dla mieszkańcówwsi.Coważne,manie tylkoniezbędne,kilkudziesięcio-letniedoświadczeniewtymzakresie,aleteżodpowiedniąbazę.WModliszewicachposiada23hektarowepoledo-świadczalnebędącebaząszkoleniapraktycznegozbogatąkolekcjąodmianroślinuprawnych,doświadczeniamiści-słymiipracamiwdrożeniowymi.OddziałwSandomierzuprowadzim.in.laboratoriumanalizchemicznych,służąceprzedewszystkimokolicznymsadownikom.ŚODRdys-ponuje 2 ośrodkami szkoleniowymi: wModliszewicach(60 miejsc noclegowych) i wSandomierzu (30 miejsc)świadczącymi usługi hotelarsko-gastronomiczne. Ośro-dek zatrudnia 221 pracowników, z których 160 osób topracownicymerytoryczni–specjaliściidoradcy. Najważniejszą imprezą masową organizowaną przezOśrodekjestDzieńOtwartychDrzwipołączonyzŚwię-tokrzyskąWystawąZwierzątHodowlanych.OdlatDODodbywasięwModliszewicachwostatniąniedzielęczerw-ca-Ośrodekodwiedzawtedyokoło6-8tysięcyosób. Priorytety w działalności Ośrodka na przestrzeni kil-kudziesięciulatzmieniałysięwielokrotnie,aktualniesku-pionesąwokółwspólnejpolitykirolnejUniiEuropejskiej

    inastawioneprzedewszyst-kim na udzielanie pomocyrolnikom w wykorzystaniufunduszy strukturalnychujętychwPROW2007–2013orazwramachpłatnościbez-pośrednich. Informowanierolników o możliwościachuzyskaniawsparciafinanso-wegowciąż jestkluczowymzadaniem stojącym przedspecjalistami ŚODR. - Wła-ściwe wykorzystywanieśrodków unijnych ma zna-czący, bezpośredni wpływna podnoszenie konkuren-cyjnościświętokrzyskiegorolnictwa.–mówiJarosław Mo-stowski, dyrektor Świętokrzyskiego Ośrodka DoradztwaRolniczegowModliszewicach–Zjednejstronyważnejestwspieranie wrealizacji przedsięwzięć typowo rolniczychwtychgospodarstwach,którechcąsięrozwijaćiposiadająkutemuodpowiednipotencjał,zdrugiejzaśstronymusi-mypamiętaćo rolnikach,którzyz samegogospodarstwarolnegonapewnoniebędąwstaniesięutrzymać.Dlategokluczowejestdoradzaniepodjęciawłaściwejdrogiiwspie-ranieichstarańwinicjowaniualternatywnychźródełdo-chodów-choćbynabazieindywidualnegopotencjaługo-spodarstwa,okolicy,czyteżatrybutówmiejscawktórymżyją–dodajedyrektorŚODR. Poszukiwanie alternatywnych źródeł dochodu w na-szym regionie skupia się – dziękiwyjatkowymwaloromprzyrodniczymikrajoznawczym–głównienarozwijaniuagroturystyki i turystykiwiejskiej, a także ekologicznychmetodprodukcji rolnej,wścisłympowiązaniuzochronąśrodowiskanaturalnego.DziałaniaŚODRpośrednioprzy-czyniłysiędopowstaniaw2010roku20nowychtegoro-dzajugospodarstw.ZprowadzonejprzezŚODRbazywy-nika,żewgstanuna31grudnia2010rokuwwojewództwieświętokrzyskim funkcjonowało 476 gospodarstw, co dajeokoło3934miejscnoclegowych,ztego99spełniawymogi

    Doradzą i wyszkolą

    Jarosław Mostowskidyrektor ŚODR

    Siedziba Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach

  • 19NASZE JEDNOSTKI

    kategoryzacyjnePolskiejFederacjiTurystykiWiejskiej„Go-spodarstwaGościnne”.-Jeślichodzioliczbęgospodarstwekologicznych to przez długi czas zajmowaliśmy pierw-szemiejscewPolsce.Terazjesteśmywpołowiestawki,alewiążesiętoprzedewszystkimztym,żejesteśmymałymwojewództwem, zaś ranking bierze pod uwagęwartościbezwzględne–mówidyrektorMostowski. Wporównaniudo roku 2009,w 5powiatachŚwięto-krzyskiego w roku 2010 zmniejszyła się liczba gospo-darstw ekologicznych, w pozostałych wzrosła, w tymwregionachprodukcjiwarzyw i owoców (Pińczów,Bu-sko,Ostrowiec,Staszów).Obecniewwojewództwieświę-tokrzyskim produkcję metodami ekologicznymi prowa-dzi1197gospodarstw,zczegoblisko700posiadacertyfikatzgodnościprodukcjizzasadamirolnictwaekologicznego.Najwięcejgospodarstwekologicznych jestwpowiatach:Pińczów(184),KielceiStaszów(po142). Prowadzenieprodukcji rolniczejmetodamiekologicz-nymiwymagadużejwiedzy,doświadczenia inakładówpracy.SpecjaliściŚODRds.ekologiiiochronyśrodowiskawroku2010udzielili2470poradindywidualnychigrupo-

    ŚODR ModliszewiceOśrodekzawieranastępującedziałymerytoryczne:Dział Systemów Produkcji Rolnej, Standardów Ja-kościowych i Doświadczalnictwa z Sekcją EkologiiiOchronyŚrodowiska.Dział Przedsiębiorczości, Wiejskiego GospodarstwaDomowegoiAgroturystyki.DziałEkonomiki.DziałZastosowańTeleinformatyki.Dział Metodyki Doradztwa Szkoleń i WydawnictwzSekcjąWydawnictwiInformacji.WSandomierzuOśrodekposiadaOddział„CentrumOgrodnicze”.

    PodstawowezadaniarealizowaneprzezOśrodekto:•prowadzeniedziałalnościdoradczejwrolnictwie,•upowszechnianie nowych technologii i nowocze-snychmetodgospodarowania,

    •organizowanieiprowadzenieróżnychformszkole-niadlarolnikówimieszkańcówwsi,

    •prowadzenie działalności informacyjnej (wydaw-nictwa)waspekcierozwojuobszarówwiejskich.

    Zadania wykonywane są przez poszczególne ko-mórkiorganizacyjneoraz13PowiatowychZespołówDoradczychpoprzez realizacjęposzczególnych formpracy, głównie: doradztwo indywidualne i grupo-we, demonstracje, pokazy, szkolenia, wydawnictwaorazinnejak:konkursy,olimpiadyiwystawy.Szeregszczegółowychinformacjizawierałastronainterneto-waOśrodkawww.sodr.pl.

    Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczegow ModliszewicachModliszewice,ul.Piotrkowska30,26-200Końskietel.(41)3722284do86,fax(41)3723486e-mail:[email protected];stronainternetowa:www.sodr.pl

    wych,zorganizowaliiprzeprowadzili64szkoleniadla606rolników,rozprowadziliblisko1000sztukróżnegorodza-juopracowańiwydawnictwzzakresuzasaditechnologiiprowadzeniaprodukcjimetodamiekologicznymi. -Wostatnimczasiewieleuwagizaczęliśmypoświęcaćodnawialnymźródłomenergii,podobnatendencjawystę-pujezresztąwcałejPolsce–informujeJarosławMostow-ski. - Jako nieudane należy ocenić dotychczasowe pro-gramyrozwojuprodukcjiwierzbynaceleenergetyczne.Tylko jednogospodarstwoprowadziprodukcjęwierzbynawiększąskalęisamojąprzetwarzanapelety,pozosta-łe,nieliczneplantacjesąwstanielikwidacjilubprodukujątylkonaswojepotrzeby.Jednakprodukcjaenergiizeźró-deł odnawialnych jest ogromną szansą rozwoju gospo-darstwrolnych.Ogłaszaneprogramywsparciadorozwo-ju produkcji energii ze źródeł odnawialnych powodująwzrostzainteresowaniarolnikówiprzedsiębiorcówdzia-łającychnaobszarachwiejskich.Wtejchwiliszczególnynaciskkładzionyjestnagazownictwo,ztymżemusimysobiezdawaćsprawęzfaktu,żesątodużeiskompliko-waneproceduralnieinwestycjewięcraczejpowinnybyćorganizowaneikoordynowaneprzezgminy–dodaje. W2010rokudoradcyudzielili127poradwzakresieod-nawialnychźródełenergii.WsiedzibieOśrodkazorgani-zowanoseminarium:„OZEdladomuibiznesu”wktórymuczestniczyło101 rolników,przedstawicieli samorządówiprzedsiębiorców. Województwo świętokrzyskie pod względem rolni-czym jest niebywale zróżnicowane, a powierzchnia na-szych gospodarstw rolnych, w porównaniu choćby dozachodniopomorskich,poznańskich,czywarmińsko-ma-zurskich, nie jest imponująca. Centralna część naszegoregionuposzczycić sięmoże jednakdużą ilością gospo-darstw agroturystycznych, na północy dobrze rozwinę-ła sięprodukcjamleka (z„flagowymi”mleczarniamiweWłoszczowie iKońskich),zaśSandomierszczyznaposia-dawspaniałekrólestwosadówzestosunkowodużąpo-wierzchniąuprawwarzywnych. Czy owo rozdrobnienie gospodarstw i ogromna nie-jednorodność cechująca świętokrzyskie rolnictwo musibyćwyłączniewadą?Napewnonie.Systematycznamo-dernizacjagospodarstwpodwzględemtechnologicznymiorganizacyjnym, ekologiczne metody produkcji rolnejwścisłympowiązaniuzochronąśrodowiskanaturalnego,działaniazespołowewróżnychformachgrupproducen-tóworazrozwijaniedziałalnościagroturystycznejtonie-wątpliwiecele,kuktórympowinnipodążaćmieszkańcyświętokrzyskichwsi.

    Robert Siwiec

    Oddział ŚODR w Sandomierzu

  • 20 LUDZIE REGIONU

    Chęć wspólnego dzia-łania, niezwykłe pomysły oraz przekonanie, że warto dzielić się nimi ze społecz-nością lokalną – takie m.in. cele przyświecały miesz-kankom gminy Stopnica, które w lutym 2010 roku postanowiły założyć Sto-warzyszenie Kobiet Kre-atywnych. Co zamierzały, to uczyniły! Dziś Stowarzy-szenie liczy 45 pań, różnych profesji i w różnym wieku. - Mottem naszego Stowarzyszenia są słowa Napoleona: ”Nie powinniśmy odchodzić z tej ziemi, nie zostawiając śladów, które polecać będą naszą pamięć potomnym” – mówi Katarzyna Romańska, prezes SKK.- Swoimi działaniami i niezwykłymi pomysłami chcemy bowiem utrwalać pamięć o kobietach naszej gminy, wspierać ak-tywne uczestnictwo kobiet wiejskich w życiu społecz-nym. Zostawić coś po sobie…

    Stopnicatoniewielkamiejscowośćwpowieciebuskim.Mieszkające tampanie odczuwały brak ciekawych, alter-natywnych dla pracy zawodowej i obowiązków domo-wychzajęćpodczasktórychmogłybyrozwijaćswojepasje.–Wpewnymmomencie, po 40-tce przychodzi moment,kiedy kobiety odczuwają pustkę spowodowaną usamo-dzielnieniemsiędzieci,przejściemnaemeryturę,brakujepomysłu na zagospodarowaniewolnego czasu. Stąd po-mysłnapołączenie swoichsił i założenieStowarzyszeniaKobietKreatywnych–opowiadaKatarzyna Romańska. -Wnaszymgroniesąpaniewwiekuod21lat,nauczycielki,pracownicebanku,księgowe,paniezajmującesięuprawąroli, jest nawet studentka. Pierwszym naszym przedsię-wzięciembyłaakcjaoddawaniakrwidlaTomkaFortuny,

    Kobiety naprawdę kreatywnezawodnikaKlubuSportowegoPIASTStopnica.Spotkałasięzdużymodzewemzestronymieszkańców,dlategoposta-nowiłyśmydalejdziałać–dodajeszefowaStowarzyszenia.Kolejneimprezyto„Kobiecywieczórzpoezjąihumorem”,festyn z okazji Dnia Dziecka i spektakl „Korniszonek”,będący humorystyczną reinterpretacją bajek. Reżyseremprzedstawienia była Katarzyna Romańska, a scenografięprzygotowały panie ze Stowarzyszenia pod kierunkiemIzabeliSztuk.Onetakżezpowodzeniemwcieliłysięwrolęaktorek.Tobyłprawdziwystrzałwdziesiątkę!Publicznośćlicznie zgromadzona w remizie OSP w Stopnicy dosko-nalebawiłasiępatrzącnapopisyaktorskiepańwbogatejoprawiescenograficznejikostiumowej.Byłotocośnowegowżyciugminy.KobietyKreatywne,mieszkanki Stopnicyzebrałydużebrawazapomysłiwykonanie.Zresztą„Kor-niszonka”wystawiały jeszczekilkakrotnie.Latemorgani-zowałypomocdlapowodzian,nawieluimprezach(m.in.naDniachWojewództwaŚwiętokrzyskiego)prezentowałyswojeumiejętnościwukładaniubukietówzkwiatów,stro-ikówświątecznych.–Okazujesię,żewwieluznichdrze-małyukrytetalentyipasje,któremogłysięujawnićdopie-ropoprzezwspólnadziałalnośćwStowarzyszeniu.Kilkazpańprzyznałosię,żepiszewiersze,kiedyśtylkodoszu-flady,dziśswojątwórczościąmogąpodzielićsięzinnymi.Inneświetnieszyją,majątalentplastyczny,stądpięknede-koracjepodczasnaszychwystępów–tłumaczyKatarzynaRomańska.Niedawno,spektaklpt.„Bajkoweprzedstawie-niezhumoremdladorosłych”wwykonaniuStowarzysze-niaKobietKreatywnychuświetniłotwarcieodbudowane-gozamkukrólewskiegowStopnicy.Towłaśnietam,swojąsiedzibębędziemiałoSKK. Wójt StopnicyRyszardZychprzychylniespoglądana„kreatywną”działalnośćmieszka-nekgminyinieukrywa,żebardzocieszągosukcesypań.–Stowarzyszeniedziałabardzoprężnie,zdużympożytkiemdlasiebieicałejgminy.Organizowaneprzeznichimprezy

    Podczas V Kongresu Stowarzyszeń Województwa Świętokrzyskiego

  • 21LUDZIE REGIONU

    Finał wojewódzki XI edy-cji Konkursu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów” odbędzie się 12 czerwca w Parku Etnograficznym w Tokarni. Jego organizatorem jest Urząd Marszał-kowski Województwa Świętokrzyskiego i Świętokrzy-ski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach przy współpracy Muzeum Wsi Kieleckiej. Konkurs pro-muje tradycyjne produkty i potrawy, udowadnia jak bo-gata, różnorodna i oryginalna siła drzemie w polskiej wsi. Podkreśla tradycję kulinarną, która może stać się osobliwością regionu, stanowić jego wizytówkę i atrak-cję turystyczną, a także może służyć do budowy marki regionu i jej promocji.

    Konkurs odbywa się w 4 kategoriach:-produktypochodzeniazwierzęcego-produktypochodzeniaroślinnego-napojeregionalne-inneproduktyregionalne

    Prezentowane produkty żywnościowe (surowce lubwyroby przeznaczone do bezpośredniego spożycia lub

    XI edycja konkursu„Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów”

    sporządzenia potraw), powinny być związane z okre-ślonym obszarem geograficznym, charakteryzować sięszczególnymi cechamiwynikającymize specyfiki regio-nuzktóregopochodzą.Wymogiemjestrównież,abywy-wodziłysięztradycjiikultywowanychwdanymrejoniezwyczajów,znanebyłyoddawnawokolicyiwytwarzanewmałejskali,tradycyjnymimetodamiwgospodarstwachiprzezlokalnychrzemieślników.

    Zainteresowani udziałem w Konkursie, mogą zgła-szaćswojeproduktyorazpotrawynaspecjalnymdruku:„Zgłoszeniedokonkursu”doŚwiętokrzyskiegoOśrodkaDoradztwaRolniczegowModliszewicachul.Piotrkowska30;26-200Końskie,zdopiskiem:„KonkursNKD2011”orazdoPowiatowychZespołówDoradczychŚODRMo-dliszewice i ŚODRO/ Sandomierz (dział GospodarstwaWiejskiegoiAgroturystyki).

    Zgłoszeniaprzyjmowanebędądo dnia 20 maja 2011 r. Regulamin konkursu oraz formularz zgłoszeniowydostępnesą na stronie internetowej ŚODRwModlisze-wicach: www.sodr.pl oraz Urzędu Marszałkowskiego:www.sejmik.kielce.pl

    sprzyjają integracjimieszkańców, aktywizują społecznośćlokalną.Toniezwyklezdolne i sympatycznepanie,poka-zujące,żepłećpięknamożewielezdziałać–podkreślaRy-szard Zych. Tymczasem kreatywne panie już planują kolejneprzedsięwzięcia:wkwietniuprezentowaćbędąświątecz-nestroiki nakiermaszuwDworkuLaszczykówwKiel-cach,czyniąjużprzygotowaniadofestynuzokazjiDniaDziecka,zpewnościąponowniezorganizują takżeakcjęoddawania krwi. – Nawiązaliśmy takżewspółpracę zeStowarzyszeniem „Polonia” działającym we Włoszech,

    którego założycielką jest pani pochodząca ze Stopnicy.Otrzymaliśmy zaproszenie na imprezę z okazji „Świę-ta Kuchni Polskiej”, mamy nadzieję, że odwdzięczymyimsięgościnąunaswStopnicy–mówipaniKatarzyna.Stowarzyszenierozpoczęłodrugirokdziałalności,biorącpod uwagę zaangażowanie, pasję i przebojowość kre-atywnychpańzgminyStopnicamożnabyćpewnym,żekolejnelataprzyniosąniezliczonąilośćzaskakującychini-cjatywiniebywałeożywieniewśródstopnickiejspołecz-ności.Nietylkożeńskiej…

    Małgorzata Niewczas-Sochacka

    Panie ze Stowarzyszenia Kobiet Kreatywnych podczas Dni Województwa Świętokrzyskiego w Stopnicy

  • 22 AKTUALNOŚCI

    Konkurs Dziękujemy Państwu za udział w naszym konkursie ogłoszonym w numerze 3 (50) „Naszego Regionu” dotyczą-cym samorządu województwa świętokrzyskiego. Wśród poprawnych odpowiedzi wylosowaliśmy zwyciężczynię, którą jest pani Małgorzata Mietełka z Wrocieryża. Serdeczniegratulujemydoskonałejznajomościproble-matyki samorządowej naszego województwa! Prosimyokontaktzredakcjąwceluodebranianagrody.Aotopo-prawneodpowiedzinapytaniakonkursowe:1.StanowiskowójtaGminyBielinypiastujeSławomirKopacz.2.Przezostatnie4latafunkcjęPrezesaZwiązkuPowiatówPolskichpełniłKazimierzKotowski.

    3. Laureatami trzeciej edycji Nagrody Marszałka Woje-wództwa“ŚwiętokrzyskaVictoria”zostali:AndrzejMo-choń,MiastoiGminaSędziszóworazPrzedsiębiorstwoHandlowo-TechniczneSUPON.

    Miłonampoinformować,żekontynuujemynasząza-bawę!Podobniejakwpoprzedniejedycjikonkursunale-żyodpowiedziećnatrzypytania.Otoone: W której miejscowości w naszym województwie dzia-ła Stowarzyszenie Kobiet Kreatywnych? Jaki sprzęt mogą otrzymać szkoły w ramach Święto-krzyskiego Programu Wspierania Edukacji? Która rzeka zasila zalew w Sielpi w pow. koneckim? Odpowiedzinależynadsyłaćdo18majabr.naadrespocz-tyelektronicznej:[email protected]:Biuro Komunikacji Społecznej, UrządMarszałkowskiWoje-wództwaŚwiętokrzyskiego,Al.IXWiekówKielc3,25-516Kiel-ce.Spośródpoprawnychodpowiedzirozlosujemynagrody!

    Regionalni zapaleńcy Biuletyn Informacyjny ”Głos z Gminy Nowy Korczyn” ukazuje się od 2007 r. – Lokalną społeczność informuje-my o najważniejszych gminnych wydarzeniach, reali-zowanych inwestycjach i planach samorządu. Jesteśmy obecni na imprezach sportowych i kulturalnych oraz w szkołach – mówi Anna Nowak, redaktor naczelna gazety, jednocześnie autorka większości artykułów i zdjęć.

    -Dużomiejscapoświęcamytakżedziałalnościradygminyiwójta.Wpierwszymwtymrokunumerzepismazamieści-liśmywywiadznowymgospodarzemgminyNowyKorczynPawłemZagają,wktórymmówioswoichplanachizamierze-niachnanajbliższąkadencję.Wnajnowszymwydaniunasze-gopismaprezentujemynatomiast rozmowęzmarszałkiemwojewództwa świętokrzyskiegoAdamem Jarubasem, którypochodziprzecieżzBłotnowoliwgminieNowyKorczyn–informujeAnnaNowak.Obecniegazetaukazujesięcodwamiesiącewnakładzie 750 egzemplarzy, liczy 32 strony. Jestbezpłatna,finansowanazbudżetugminy.MożnająotrzymaćwUrzędzieGminy,rozdawanapodczassesji,przekazywanapotemmieszkańcomprzezradnychisołtysów.Jesttakżedo-stępnawInterneciewformaciePDFnastronieUrzęduGmi-nywNowymKorczyniewww.nowykorczyn.pl

    Wielu chętnych na badania Dużym zainteresowaniem cieszyła się akcja profilak-tyczno-edukacyjna, która 7 kwietnia odbyła się w Urzę-dzie Marszałkowskim w Kielcach. Pracownicy Woje-wódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy badali stężenie glukozy we krwi, ciśnienie, poziom tlenku węgla w wy-dychanym powietrzu i pojemność płuc. Można było tak-że poradzić się, jak żyć zdrowo i jak badać piersi. Akcja pod patronatem marszałka Adama Jarubasa została zor-ganizowana z okazji Światowego Dnia Zdrowia.

    Dużym zainteresowaniem cieszyło się stoisko Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego Populacyjny

    Program Profilaktyki Raka Piersi i Profilaktyki Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy

    Akcja w Urzędzie Marszałkowskim zgromadziła wiele osób chcących zadbać o swoje zdrowie

    Panie z WOMP oznaczały poziom glukozy we krwi i mierzyły ciśnienie tętnicze

  • 23TRADYCJA

    Kiełbasa biała parzona z Wąchocka W naszym kąciku kulinarnym prezentujemy kolejny świętokrzyski przysmak. „Kiełbasę białą parzoną z Wą-chocka” pragniemy Państwu przybliżyć nie tylko dla-tego, że 2 sierpnia ub. roku wpisana została na elitarną Listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ale też z powodu jej wspaniałego smaku, bez którego trudno sobie wyobrazić tradycyjny wielka-nocny żurek. Wszak święta Wielkiej Nocy tuż!

    Początkiprodukcjiwędliniarskiejirzeźniczejwrodzi-nie Nowaków zWąchocka sięgają czasów przedwojen-nych.W1932 rokuStefanNowak, ojciec obecnegowła-

    ściciela ZakładuWędliniarskiego Pawła Nowaka, złożyłprzed komisją egzaminacyjną w Kielcach egzamin cze-ladniczy w zawodzie rzeźniczo-wędliniarskim. Wiedzęi umiejętności posiadł od swojego ojca, który w latachdwudziestychitrzydziestychXXwiekuprowadziłubojeorazsprzedawałmięsaiwędlinywsklepiewWąchockuprzyul.Kolejowej.Latawojnytoczaswktórymwrodzi-nieNowakówrobionoubojeiprostewyrobydlapotrzebrodzinyiniewielkiejgrupymieszkańcówWąchocka.Do-pieropowojnie,w1945rokupanStefanuzyskuje„Kartęrzemieślniczą” zezwalającą na prowadzenie działalnościrzeźniczo-wędliniarskiej dla firmy „Stefan Nowak”. Odtegorokuoficjalniedatujesiępoczątekfirmynarynku. Początkowofirmazajmowałasięskupemiubojemtrzo-dyibydłazokolicznychwsi.Wlatach70-tychnastępujerozbudowazakładu.Dajetonowemożliwościwróżnico-waniuofertyizwiększeniuprodukcji.Mieszkańcydosko-nalewiedzą,żenawszelkieświętaiuroczystościrodzinnekonieczny jestzakupwyrobówswojskich„odNowaka”.WyrobyznaneicenionesąnarynkachwStarachowicach,Skarżysku,a takżewdalszejokolicy.Doświadczenia ro-dzinneorazprzekazywanezpokolenianapokoleniaprze-pisyirecepturyprzynosząefektywpostacismakowitychwyrobówwędliniarskich.W 1973 roku powstaje spółka

    wktórejwspółwłaścicielemzostajePawełNowak;nadalpodstawowąofertęzakładustanowiąwyrobytradycyjne.Wzwiązkuzzapotrzebowaniemnarynkunawyrobywę-dliniarskieiogromnypopytwlatach80-tych,mieszkańcyokolicznychmiejscowości często kupująwędliny prostozzakładu. Wśródklientówdodziś ceniona jest szczególniewła-śnie„KiełbasąbiałaparzonazWąchocka”,którądocenia-notakżenawieluimprezachkulinarnych.Produktm.in.zajął I miejsce w III edycji konkursów wędliniarskich„WielkanocMięsneŚwięta–PolskaTradycja”.Jakprzygo-towywanajestkiełbasa?

    Zgodnie z przepisem przekazy-wanymzpokolenianapokolenie,w Wąchocku do przygotowaniakiełbasy białej wykorzystywa-no mięso wieprzowe i wołowe.Mięso peklowano solą kamien-ną i umieszczano w kamionko-wychpeklowniachwchłodnych,ziemnych piwnicach. Mięsochude rozdrabniano na grubychoczkach maszynki, a tłuste nadrobniejszych. Dodawano czo-snek, pieprz naturalny, majera-nek, sól. Wymieszanym mięsemnabijano jelita wieprzowe. Kieł-basęparzonowwodzieotempe-raturzeokoło70°Cprzez20–30minut, anastępnie chłodziło sięją w zimnej wodzie. Białą kieł-basę przygotowywano zawszewokresie Wielkanocy. Bardzo

    popularnymdaniembyłwówczasżurzkiełbasą.Możnająrównieżpodawaćnawieleinnychsposobów:zapieka-nąwpiecuobłożonącebuląitłuszczem,gotowaćwwo-dzie, upiec na blasze, czy też użyć do przygotowaniakapuśniaku.MariaIwaszkiewiczwksiążce„Gawędyoje-dzeniu”z1976rokupisze:„Ilerazywspominałamznajo-mymobiałejkiełbasie,mówili:Mmmmm,białakiełbasa…Tochybadobrze?”

    oprac.Robert Siwiec

    Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, 25-516 Kielce, aleja IX Wieków Kielc 3

    Biuro Obsługi Interesantatel. 41 342 15 30, e-mail: [email protected]

    Redakcja: Biuro Komunikacji Społecznej, tel. 41 343 90 37 www.sejmik.kielce.pl e-mail: [email protected]

    Redaktor naczelny: Dariusz DetkaZastępca redaktora naczelnego: Robert Siwiec

    Sekretarz redakcji: Małgorzata Niewczas-SochackaRedakcja: Iwona Sinkiewicz

    Druk: Digital Art Studio www.digitalartstudio.pl

  • POZIOMO1.otwórwlodzienp.najeziorze6.wiosenneświęta10.wnimświęconka14.„partner”owcy15.kierownikstacjikolejowej16.naukowiecodryb17.bez18.różamaichwiele19.łotr,szubrawiec25.orszak26.aktor„piątegoplanu”28.wodze29.np.wodylubwosku30.„siostra”katody31.odmiarzanyprzezchronometr33.np.skargizażaleń34.kraksa36.wypłacanawnagrodęzadobrąpracę37.szkockiwzór39.najsłynniejszyzogrów41.notawdzienniczku42.„rybiawitamina”, znienawidzonaprzezdzieci

    47.wieśwgminieWąchock48.np.trzewik49.zawszenawierzchwypływa52.kukiełkowydladzieci53.produkujesięwniejmasło,sery

    54.Marian–zdrobniale55.pierwotniak, powoduje dolegli-wościukładupokarmowego

    57.kończybieg,finisz59.octowadogrzybków60.np.bilardowa61.czarna...wkropkibordo62.droga64.znanypolskimalarz65.narząd66.domowa,syzyfowa(praca)68.byłwnimm.in.MirosławHerma-szewski

    69.popularna marka telefonów ko-mórkowych

    70.balustrada

    PIONOWO1.niebieski,wiosenykwiatekleśny2.białyzwiastunwiosny3.unikat,ewenement4.skupiskobloków5.twarzdawniej7.nanimletnieskokinarciarskie8.ujemnyjon9.najsłynniejszyRudy10211.zwyczaj,tradycyjnyobrzęd12.„Wiśniowy...”–wtytulepowieściCzechowa

    13.najlepszyześliwką,„król”czeskiejkuchni

    20.sprawadozałatwienia,biznes21.dawniej–ukochany22.laurowynagłowiezwycięzcy23.wciąż drożeje na stacjach benzy-nowych

    24.pierwiastekchemicznyosymboluZn26.dawnamiaradługości27.chroniprzedwłamaniem,alert32.gatunekdrzewaopachnącychbia-łychkwiatach,robinia

    35.np.KrystynaJanda38.uprawianawgminieBieliny40.składzłomu43.działmatematyki44.np.kokosowa45.rodzajciasta46.„...Dąbrowskiego” – hymn naro-dowy

    50.ImięJandy,Czubówny,Kofty51.barwnejajkowielkanocne52.ciągnik56.strojniś58.wodny lub lądowy – służy doprzewożenialudziitowaru

    63.komendawydawanapsu67.Juliusz–rzymskiwładca

    Krzyżówka Wielkanocna

    12

    34

    56

    78

    910

    1112

    1314

    1516

    Literyzpólponumerowanychwprawychdolnychrogachułożoneod1do16utworząhasło.

    Wśródprawidłowychodpowiedziwylosujemynagrody.

    Czekamydo16majabr.

    Krz

    yżów

    kę p

    rzyg

    otow

    ał R

    ober

    t Siw

    iec1

    15

    17

    31 32

    372

    52

    42

    57

    62

    68

    47

    54

    58

    63

    66 67

    64

    59

    48

    38

    23

    29

    27

    24

    34

    39

    118

    16

    19 20 21

    28

    1240

    46

    49

    53

    14

    16

    4

    50 51

    22

    8

    330

    36

    941

    1312

    10

    11

    14

    107 8 96

    26

    705 11

    44

    7

    61

    4543

    5655

    60

    65

    696

    35

    2

    15

    3

    25

    4

    33

    5

    13


Nasz klient, nasz Pan? Nie ściemniaj!

Nasz klient, nasz Pan? Nie ściemniaj!

Nasz Projekt…

Nasz Projekt…

Nasz Gdańsk | Stowarzyszenie „Nasz Gdańsk"Nasz Gdańsk | … · 2016. 7. 28. · OFERTA Serdecznie zapraszamy naszych czytelników do nawiazania wspólpracy. Jesteámy otwarci

Nasz Gdańsk | Stowarzyszenie „Nasz Gdańsk"Nasz Gdańsk | … · 2016. 7. 28. · OFERTA Serdecznie zapraszamy naszych czytelników do nawiazania wspólpracy. Jesteámy otwarci

Nasz Rynek 316

Nasz Rynek 316

Nasz Gdańsk | Stowarzyszenie „Nasz Gdańsk"Nasz Gdańsk ...

Nasz Gdańsk | Stowarzyszenie „Nasz Gdańsk"Nasz Gdańsk ...

Nasz Region 3 2007 - swietokrzyskie.pro · 23 kwietnia 2007 r. - Nr 3 ISSN 1897-4546 Rowerowe Âwi´tokrzyskie czytaj na str. 9 NASZ Polski 3 lata w Unii ... Jak Polska szeroka by∏y

Nasz Region 3 2007 - swietokrzyskie.pro · 23 kwietnia 2007 r. - Nr 3 ISSN 1897-4546 Rowerowe Âwi´tokrzyskie czytaj na str. 9 NASZ Polski 3 lata w Unii ... Jak Polska szeroka by∏y

Nasz elementarz

Nasz elementarz

Nasz Rynek 345

Nasz Rynek 345

Nasz Rynek 334

Nasz Rynek 334

"NASZ POLONEZ"

"NASZ POLONEZ"

pobierz nasz katalog

pobierz nasz katalog

Nasz dom 2010

Nasz dom 2010

Nasz Rynek 343

Nasz Rynek 343

Nasz Rynek 293

Nasz Rynek 293

Nasz Rynek 347

Nasz Rynek 347

Nasz Rynek 282

Nasz Rynek 282

Wywiad z Piotrem Drobkiem, zastępcą dyrektora ... › ... › ochrona-danych_Piotr-Drobek.pdf · Piotr Drobek - zastępca dyrektora Departamentu Edukacji Społecznej i Współpracy

Wywiad z Piotrem Drobkiem, zastępcą dyrektora ... › ... › ochrona-danych_Piotr-Drobek.pdf · Piotr Drobek - zastępca dyrektora Departamentu Edukacji Społecznej i Współpracy

Nasz klient, nasz Pan?

Nasz klient, nasz Pan?

Nasz Rynek 356

Nasz Rynek 356

Nasz Rynek 318

Nasz Rynek 318