Nadzór w zgodzie z prawem

54
Nadzór w zgodzie z prawem Zdzisław A. Kaleta radca prawny

description

Zdzisław A. Kaleta, Jurisconsulting Zastosowanie systemów monitoringu w świetle obowiązującego prawa i przygotowywanych regulacji krajowych i europejskich. Prezentacja z seminarium "Bezpieczny Obiekt XXI wieku. Techniczne i prawne aspekty nowoczesnych systemów bezpieczeństwa.", 13 maja 2014 r., Business Centre Club.

Transcript of Nadzór w zgodzie z prawem

Page 1: Nadzór w zgodzie z prawem

Nadzór w zgodzie z prawem

Zdzisław A. Kaletaradca prawny

Page 2: Nadzór w zgodzie z prawem

Co zbieramy i przetwarzamy stosując monitoring wizyjny i audio-wizyjny?

• Nagrania wizyjne miejsca

Page 3: Nadzór w zgodzie z prawem

Co zbieramy i przetwarzamy stosując monitoring wizyjny i audio-wizyjny?

• Nagrania wizyjne miejsca i osób

Page 4: Nadzór w zgodzie z prawem

Co zbieramy i przetwarzamy stosując monitoring wizyjny i audio-wizyjny?

• Nagrania wizyjne miejsca i osób • Nagrania audio miejsca i osób

Page 5: Nadzór w zgodzie z prawem

Co zbieramy i przetwarzamy stosując monitoring wizyjny i audio-wizyjny?

• Nagrania wizyjne miejsca i osób • Nagrania audio miejsca i osób

I co potem?

Page 6: Nadzór w zgodzie z prawem

Co zbieramy i przetwarzamy stosując monitoring wizyjny i audio-wizyjny?

• Nagrania wizyjne miejsca i osób • Nagrania audio miejsca i osób

•Porządkujemy i indeksujemy zbiór.

Page 7: Nadzór w zgodzie z prawem

Co zbieramy i przetwarzamy stosując monitoring wizyjny i audio-wizyjny?

• Nagrania wizyjne miejsca i osób • Nagrania audio miejsca i osób

• Porządkujemy i indeksujemy zbiór• Stosujemy oprogramowanie identyfikujące

Page 8: Nadzór w zgodzie z prawem

Gdzie pozyskujemy informacje?

• w otwartej przestrzeni publicznej

Page 9: Nadzór w zgodzie z prawem

Gdzie pozyskujemy informacje?

• w otwartej przestrzeni publicznej

• w zamkniętej przestrzeni przeznaczonej do użytku publicznego

Page 10: Nadzór w zgodzie z prawem

Gdzie pozyskujemy informacje?

• w otwartej przestrzeni publicznej

• w zamkniętej przestrzeni przeznaczonej do użytku publicznego

• w zamkniętej przestrzeni przeznaczonej do użytku prywatnego

Page 11: Nadzór w zgodzie z prawem

Co robimy z pozyskaną informacją?

1. oglądamy na bieżąco - zazwyczaj obrazy z wielu kamer w jednym miejscu

Page 12: Nadzór w zgodzie z prawem

Co robimy z pozyskaną informacją?

1. oglądamy na bieżąco - zazwyczaj obrazy z wielu kamer w jednym miejscu 2. zapisujemy dane na dyskach w trakcie ich oglądania - wszystkie lub wybrane przez operatora

Page 13: Nadzór w zgodzie z prawem

Co robimy z pozyskaną informacją?

1. oglądamy na bieżąco - zazwyczaj obrazy z wielu kamer w jednym miejscu 2. zapisujemy dane na dyskach w trakcie ich oglądania - wszystkie lub wybrane przez operatora

3. zapisujemy dane na dyskach w celu ich późniejszego wykorzystania

Page 14: Nadzór w zgodzie z prawem

Co robimy z pozyskaną informacją?

W przypadkach 2 i 3, zgodnie z interpretacją GIODO, przetwarzamy dane osobowe i zazwyczaj robimy to

automatycznie.

Page 15: Nadzór w zgodzie z prawem

Regulacje prawne ochrony danych mające zastosowanie przy wykorzystywaniu monitoringu wizyjnego

• Konwencja Rady Europy Nr 108 z dnia 28 stycznia 1981 r. o Ochronie Osób w Związku z Automatycznym Przetwarzaniem Danych Osobowych

Page 16: Nadzór w zgodzie z prawem

Regulacje prawne ochrony danych mające zastosowanie przy wykorzystywaniu monitoringu wizyjnego

• Konwencja Rady Europy Nr 108 z dnia 28 stycznia 1981 r. o Ochronie Osób w Związku z Automatycznym Przetwarzaniem Danych Osobowych

• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. (95/46/EC) w sprawie ochrony osób w związku z przetwarzaniem danych osobowych oraz swobodnego przepływu tych danych

Page 17: Nadzór w zgodzie z prawem

Regulacje prawne ochrony danych mające zastosowanie przy wykorzystywaniu monitoringu wizyjnego

• Konwencja Rady Europy Nr 108 z dnia 28 stycznia 1981 r. o Ochronie Osób w Związku z Automatycznym Przetwarzaniem Danych Osobowych

• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. (95/46/EC) w sprawie ochrony osób w związku z przetwarzaniem danych osobowych oraz swobodnego przepływu tych danych

• Konstytucja RP z 1997r. Jej art. 47 zagwarantował obywatelom prawo do prywatności, a art. 51 (każdej osobie) prawo do ochrony dotyczących jej informacji.

Page 18: Nadzór w zgodzie z prawem

Regulacje prawne ochrony danych mające zastosowanie przy wykorzystywaniu monitoringu wizyjnego

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.)

Page 19: Nadzór w zgodzie z prawem

Regulacje prawne ochrony danych mające zastosowanie przy wykorzystywaniu monitoringu wizyjnego

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) • Ustawa z dnia 22 stycznia 2004 r. o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. Nr 33, poz. 285) – implementacja przepisów Dyrektywy 95/46/WE

Page 20: Nadzór w zgodzie z prawem

Jakie prawa powinniśmy zapewnić osobom, których wizerunek zapisaliśmy?

• Prawo sprzeciwu

Każdej osobie, której dane są przetwarzane przysługuje prawo ich kontroli (art. 32 ust. 1 ustawy). Wyraża się ono, między innymi, możliwością wniesienia sprzeciwu wobec ich wykorzystania w celach marketingowych lub przekazywania innemu administratorowi danych.

• Prawo do informacji• Prawo do poprawiania danych

Page 21: Nadzór w zgodzie z prawem

Jakie prawa powinniśmy zapewnić osobom, których wizerunek zapisaliśmy?

• Prawo sprzeciwu• Prawo do informacji

Każda osoba ma prawo do kontroli swoich danych osobowych, które może realizować m. in. poprzez żądanie informacji odnośnie przetwarzania swoich danych (art. 32 ust. Pkt. 1 – 5a, art. 33, UoODO).

• Prawo do poprawiania danych

Page 22: Nadzór w zgodzie z prawem

Jakie prawa powinniśmy zapewnić osobom, których wizerunek zapisaliśmy?

• Prawo sprzeciwu• Prawo do informacji• Prawo do poprawiania danych

Na podstawie art. 32 ust. 6 ustawy o ochronie danych osobowych, każda osoba może zażądać uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania danych osobowych, czasowego lub stałego wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia, jeżeli są one niekompletne, nieaktualne, nieprawdziwe lub zostały zebrane z naruszeniem ustawy, albo są już zbędne do realizacji celu, dla którego zostały zebrane.

Page 23: Nadzór w zgodzie z prawem

Co nas czeka ?

Page 24: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa

Page 25: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa

• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej

Page 26: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa

• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej

• Nowa ustawa krajowa

Page 27: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej

W dniu 25 stycznia 2012 roku Komisja Europejska przedstawiła projekt kompleksowej reformy unijnych przepisów o ochronie danych osobowych, w celu wzmocnienia prawa do prywatności w Internecie i nadanie impulsu gospodarce cyfrowej w Europie. Projekt zawiera komunikat polityczny określający cele Komisji oraz dwa wnioski ustawodawcze, a mianowicie rozporządzenie określające ogólne unijne ramy ochrony danych osobowych oraz dyrektywę zawierającą szczególne regulacje dotyczące ochrony danych dla sektora odpowiedzialnego za egzekwowanie prawa.

• Nowa ustawa krajowa

Page 28: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej

Planowane jest zastąpienie dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych. Rozporządzenie to obowiązywałoby bezpośrednio w krajach członkowskich, bez potrzeby wydawania aktów prawnych wdrażających je do porządku krajowego, a dzięki jego wprowadzeniu nastąpiłaby pełna harmonizacja prawa materialnego w ramach UE i swobodnego przepływu tych danych.

• Nowa ustawa krajowa

Page 29: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej• Nowa ustawa krajowa

Ustawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

Page 30: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej• Nowa ustawa krajowa

Ustawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

„Kończymy z wolnoamerykanką. Do tej pory każdy mógł nagrywać każdego w dowolnym miejscu i w dowolnym czasie i robić z tymi nagraniami wszystko. Przygotowana przez nas regulacja ma na celu nie likwidację monitoringu, ale nadanie monitoringowi wizyjnemu pewnych ram prawnych i cywilizowanego kształtu.”

Minister Bartłomiej Sienkiewicz o przygotowanych przepisach dotyczących monitoringu wizyjnego.

Page 31: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej• Nowa ustawa krajowa

Ustawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

Gdzie jej szukać:

a) https://www.msw.gov.pl/pl/aktualnosci/11660,Przeciw-wielkiemu-bratu-ustawa-o-monitoringu-wizyjnym.html

b) http://bip.msw.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnyc/2013/22768,Projekt-zalozen-do-projektu-ustawy-o-monitoringu-wizyjnym.html

Page 32: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej• Nowa ustawa krajowaUstawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

Co ma zawierać regulacja?

1) prawa osób, które znajdują się w przestrzeni objętej monitoringiem

2) zasady postępowania przy instalowaniu i eksploatacji systemów monitoringu

3) zasady kontroli dla systemów monitoringu przetwarzających obraz, procedur udostępniania systemów i wglądu do obrazu uprawnionym podmiotom,stosowania przepisów karnych

Page 33: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej• Nowa ustawa krajowaUstawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

Co ma zawierać regulacja?

4) wprowadzenie zasady: - celowości, proporcjonalności, minimalności ingerencji w inną przestrzeń niż w odniesieniu do której monitoring jest prowadzony oraz - merytorycznej poprawności i adekwatności obrazu

5) uporządkowanie kwestii związanych ze stosowaniem monitoringu jako narzędzia istotnego dla zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego z jednoczesnym zagwarantowaniem praw i wolności obywatelskich,

Page 34: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawa• Nowe rozporządzenie Unii Europejskiej• Nowa ustawa krajowaUstawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

Co ma zawierać regulacja?

6) zwiększenie skuteczności działania służb i podmiotów odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa, w szczególności w aspekcie realizowanych działań prewencyjnych.

Page 35: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawaUstawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

• Ustawa wprowadzi funkcję administratora systemu monitoringu wizyjnego, który będzie odpowiedzialny m.in. za zapewnienie ochrony odbieranego, rejestrowanego, odtwarzanego lub przetwarzanego obrazu. Zadaniem administratora będzie także zabezpieczenie obrazu przed udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem kopii rejestrowanego obrazu przez osobę nieuprawnioną, zmianą, utratą lub zniszczeniem zarejestrowanego obrazu.

Page 36: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawaUstawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

• Nagrania nie będą przechowywane dłużej niż 90 dni, chyba że uprawnione instytucje wystąpią o ich zabezpieczenie.

Page 37: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawaUstawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

• Administrator systemu nie będzie mógł zestawiać zarejestrowanego obrazu z danymi osobowymi pozwalającymi na określenie tożsamości danej osoby (chyba że uprawnienie to wynika z odrębnych przepisów lub jest prowadzone w zakresie niezbędnym do realizacji ochrony osób i mienia na warunkach wynikających z ustawy o ochronie osób i mienia oraz nie narusza przepisów o ochronie danych osobowych).

Page 38: Nadzór w zgodzie z prawem

Nowe przepisy prawaUstawa o Monitoringu Wizyjnym (projekt założeń do ustawy opracowało MSW)

• Projektowane przepisy zabraniają prowadzenia monitoringu wizyjnego rejestrującego jednocześnie obraz i dźwięk oraz jego prowadzenia w miejscach, w których mogłoby dojść do naruszenia godności człowieka, chyba że dopuszczenie takie wynika z innych przepisów. Nie będzie można także stosować atrap kamer w otwartej przestrzeni publicznej.

Page 39: Nadzór w zgodzie z prawem

A może jakieś inne przepisy trzeba wziąć pod uwagę?

• Przepisy branżowe

• Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych

• Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. w sprawie przetwarzania danych osobowych oraz ochrony prywatności w sektorze komunikacji elektronicznej (Dyrektywa o ochronie prywatności i komunikacji elektronicznej)

Page 40: Nadzór w zgodzie z prawem

Czy to już wszystkie problemy ?

Page 41: Nadzór w zgodzie z prawem

Oczywiście nie!

Page 42: Nadzór w zgodzie z prawem

Co jeszcze nam grozi?

Page 43: Nadzór w zgodzie z prawem

Co jeszcze nam grozi?

• Zapisujemy czyjeś wizerunki a zatem możemy naruszyć czyjeś prawo do wizerunku gdy nie mamy powodu by taki wizerunek zapisać i przetwarzać.

• Gromadzimy zapisy a więc jeżeli wyciekną np. na Fejsa lub na YouTube to skompromitujemy naszą firmę.

• Będziemy mieli ciekawy proces cywilny o odszkodowanie.

Page 44: Nadzór w zgodzie z prawem

Co jeszcze nam grozi?

• Zapisujemy czyjeś wizerunki a zatem możemy naruszyć czyjeś prawo do wizerunku gdy nie mamy powodu by taki wizerunek zapisać i przetwarzać.

• Gromadzimy zapisy a więc jeżeli wyciekną np. na Fejsa lub na YouTube to skompromitujemy naszą firmę.

• Będziemy mieli ciekawy proces cywilny o odszkodowanie.

Page 45: Nadzór w zgodzie z prawem

Co jeszcze nam grozi?

• Zapisujemy czyjeś wizerunki a zatem możemy naruszyć czyjeś prawo do wizerunku gdy nie mamy powodu by taki wizerunek zapisać i przetwarzać.

• Gromadzimy zapisy a więc jeżeli wyciekną np. na Fejsa lub na YouTube to skompromitujemy naszą firmę.

• Będziemy mieli ciekawy proces cywilny o odszkodowanie.

Page 46: Nadzór w zgodzie z prawem

Powstaje Leninowskie pytanie:

Co Robić?

Page 47: Nadzór w zgodzie z prawem

Powstaje Leninowskie pytanie: co robić?

• Robić swoje!

Page 48: Nadzór w zgodzie z prawem

Powstaje Leninowskie pytanie: co robić?

• Robić swoje!

• Wprowadzić tyle monitoringu, ile jest potrzebne dla osiągnięcia zaplanowanego celu.

Page 49: Nadzór w zgodzie z prawem

Powstaje Leninowskie pytanie: co robić?

• Robić swoje!

• Wprowadzić tyle monitoringu, ile jest potrzebne dla osiągnięcia zaplanowanego celu.

• Wprowadzać jasne regulacje firmowe.

Page 50: Nadzór w zgodzie z prawem

Powstaje Leninowskie pytanie: co robić?

• Robić swoje!

• Wprowadzić tyle monitoringu, ile jest potrzebne dla osiągnięcia zaplanowanego celu.

• Wprowadzać jasne regulacje firmowe.

• Informować, że dany obszar jest monitorowany.

Page 51: Nadzór w zgodzie z prawem

Powstaje Leninowskie pytanie: co robić?

• Robić swoje!

• Wprowadzić tyle monitoringu, ile jest potrzebne dla osiągnięcia zaplanowanego celu.

• Wprowadzać jasne regulacje firmowe.

• Informować, że dany obszar jest monitorowany.

• Dobrze zabezpieczyć gromadzone nagrania i kasować niepotrzebne.

Page 52: Nadzór w zgodzie z prawem

Powstaje Leninowskie pytanie: co robić?

• Robić swoje!

• Wprowadzić tyle monitoringu, ile jest potrzebne dla osiągnięcia zaplanowanego celu.

• Wprowadzać jasne regulacje firmowe.

• Informować, że dany obszar jest monitorowany.

• Dobrze zabezpieczyć gromadzone nagrania i kasować niepotrzebne.

• Zasięgać opinii prawnika przed, a nie po wprowadzeniu monitoringu.

Page 53: Nadzór w zgodzie z prawem

Wnioski Końcowe

• Obecny stan prawny jest niejasny i niedostosowany do potrzeb jednoznacznej regulacji monitoringu.

• Brak regulacji powoduje konieczność zachowania dużej staranności przy wprowadzaniu i wykorzystywaniu monitoringu oraz przy przechowywaniu jego zapisów.

Page 54: Nadzór w zgodzie z prawem

www.dtcom.pl