Muzeum w głogowie

17
Muzeum Archeologiczno- Historyczne w Głogowie

Transcript of Muzeum w głogowie

Page 1: Muzeum w głogowie

Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie

Page 2: Muzeum w głogowie
Page 3: Muzeum w głogowie

Historia Zamku

Zamek głogowski wzniesiono w poł. XIII w Początkowo był budowlą drewnianą z wolnostojącą, murowaną wieżą, otoczony wałem drewniano - ziemnym i fosą. W 1291 r., w czasie wielkiego pożaru Głogowa, spłonął, przez co książę Henryk musiał na pewien czas zamieszkać w jednym z domów w mieście. Na przełomie XIII/XIV w zbudowano na planie prostokąta nową murowaną siedzibę z trzema jednopiętrowymi budynkami, z których jeden znajdował się przy ścianie zachodniej, a drugi i trzeci w narożnikach północno - wschodnim i południowo - wschodnim. Rzut poziomy murów obwodowych tego zamku pokrywa się z obecnie istniejącymi. Ocalała wieża znalazła się w narożniku południowo - zachodnim i była nadal wolnostojąca. Po podziale Głogowa na dwie części zamek znalazł się w rękach królów czeskich, a od 1384 r., aż do 1480 ich lenników książąt cieszyńskich. W tej sytuacji książęta głogowscy wznieśli w 1406 r drugi zamek w pobliżu furty Bożego Ciała (prawdopodobnie w miejscu, gdzie później znalazło się kolegium jezuickie). Do jego budowy wykorzystano fragment miejskich murów obronnych z wieżą. Po zjednoczeniu miasta w 1480 r. sprzedano go mieszczanom, a później rozebrano. W 1462 r. odbył się w Głogowie zjazd królów Kazimierza Jagiellończyka i Jerzego z Podiebradu. Król Polski wraz ze świtą zamieszkał na czas zjazdu w starym głogowskim zamku. W 1499 r. księciem głogowskim został Zygmunt, późniejszy król Polski.

Page 4: Muzeum w głogowie

Nowy władca planował gruntowną przebudowę bardzo zniszczonego już zamku. Jednak niewielkie środki umożliwiły mu wykonanie jedynie podstawowych prac zabezpieczających i remontowych (m. in. naprawa dachu). W 1526 r. Śląsk wraz z księstwem głogowskim znalazł się w rękach Habsburgów. w imieniu królów czeskich władzę w księstwie sprawowali starostowie. Ich siedzibą był zamek głogowski. Tutaj też przed objęciem urzędu składali królowi, w obecności stanów, przysięgę. W 1574 r. runęła część zamku. Dopiero na początku XVII w. starosta Rudolf von Zedlitz przeprowadził na koszt stanów księstwa remont budynku. Dalszych zniszczeń dokonał wielki pożar w 1615 r. i wydarzenia wojny trzydziestoletniej.

W latach 1652-1657 rozpoczęto prace zmierzające do przebudowy zamku. Kontynuowano je pod kierownictwem starosty Jana Bernarda von Herberstein w 1669 r. Powstała wtedy w zamku tzw. wielka sala ozdobiona na suficie plafonem przedstawiającym cesarza Leopolda siedzącego na koniu. Na bocznych ścianach zawisły portrety głogowskich książąt i starostów. Przebudowa zamku nadała mu charakter rezydencji pałacowej i wygląd zbliżony do dzisiejszego.Wieża została obudowana i włączona w południowo-zachodni narożnik murów dziedzińca. Budynek podwyższono o jedno piętro i ujednolicono otwory okienne. Stworzono regularny dziedziniec włączając w jego ciąg ściany dawnych budynków. Ściana wschodnia dziedzińca na wszystkich piętrach została ozdobiona arkadami. W II poł. XVIII w. zmieniono wystrój elewacji frontowej i południowej. z tego czasu pochodzi też wjazd wschodni oraz znajdująca się we wschodnim skrzydle klatka schodowa z charakterystycznym ornamentem. Król Fryderyk II bywając w Głogowie zatrzymywał się często w tutejszym zamku. Później w czasie wojen napoleońskich gościł tutaj sam Napoleon. W XIX w. otynkowano elewacje dziedzińca wraz z wieżą. Zmieniono wtedy system amfiladowy pomieszczeń na korytarzowy na początku XXw. zmieniono układ wszystkich pomieszczeń zamku, a na parterze wieży przebito otwór, wewnątrz założono klatkę schodową i wykonano jej zwieńczenie. Pod koniec XIX i na początku XXw. w zamku mieścił się sąd królewski. Pozostałe pomieszczenia zajmowały mieszkania prywatne. Zamek został mocno zniszczony w 1945 r. Odbudowano go w latach 1971 - 1983. Obecnie jest tu siedziba Muzeum Archeologiczno - Historycznego.

Page 5: Muzeum w głogowie

Historia muzeum

Początki istnienia muzeum w Głogowie sięgają 1824 roku, jest to data powstania Głogowskiego Towarzystwa Historycznego, założonego przez Dietricha S. Gottliba. Działalność towarzystwa skupiona była na opracowaniu kroniki miasta.

Już na początku XX wieku przy Kasernen Starsse 2 powstało pierwsze muzeum, z inicjatywy burmistrza miasta dr Friedricha Soetbera. Niestety w czasie pierwszej wojny światowej jego praca została przerwana, a zgromadzone zabytki zostały rozproszone i częściowo uległy zniszczeniu.

Po wojnie przybywający na te tereny polscy osadnicy powołali do życia Koło Kulturalno-Oświatowe i stworzyli plan założenia muzeum. Jednak brak środków pieniężnych oraz ogromnych rozmiarów zniszczenia powojenne udaremniły te plany. Dopiero w grudniu 1965 roku archeolog Mieczysław Kaczkowski wystąpił z pomysłem utworzenia Izby Muzealnej w Głogowie, w budynku Biblioteki Powiatowej, przy Jedności Robotniczej, która działała aż do października 1967 roku.

Page 6: Muzeum w głogowie

7 października 1967 roku uchwałą Powiatowej Rady Narodowej, w Zamku Książąt Głogowskich powołano do życia Muzeum Hutnictwa i Odlewnictwa Metali Kolorowych. Dyrektorem placówki został Mieczysław Kaczkowski, który pełnił tę funkcję aż do śmierci w 1981 roku. Nowopowstałe muzeum szybko powiększało swoje zbiory archeologiczne, dzięki prowadzonym badaniom wykopaliskowym.Na początku lat siedemdziesiątych rozpoczęto remont zamku i muzeum zostało przeniesione do pałacu w Czernej, w 1976 roku, po odbudowaniu wschodniego skrzydła Zamku Książąt Głogowskich częściowo powróciło do tego miejsca. Uruchomiono wówczas: dział analiz fizykochemicznych, dział dokumentacji, pracownię fotograficzną oraz bibliotekę.W 1982 roku na stanowisko dyrektora muzeum powołano Leszka Lenarczyka, który pełni tę funkcję do dziś. Kiedy w 1983 roku remont zamku został zakończony zbiory w całości powróciły do siedziby muzeum. Między rokiem 1983 a 1991 placówka nosiła nazwę Muzeum w Głogowie Ośrodek Archeologiczno-Konserwatorski. W 1989 roku Muzeum wpisano do Światowego Wykazu Muzeów, co świadczyło o wysokiej jakości pracy kadry muzealników. W 1992 roku nadano mu nazwę Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie i jako takie funkcjonuje do dziś. W 2008 roku wpisano je do Państwowego Rejestru Muzeów, dzięki czemu znalazło się w gronie kilkudziesięciu elitarnych instytucji działających na terenie kraju.

Page 7: Muzeum w głogowie

Obecnie w muzeum funkcjonują działy: archeologiczny, historii i nauk pomocniczych, konserwacji i zbiorów depozytowych, wystawienniczo-oświatowy oraz ekonomiczno-administracyjny.Zbiory muzeum liczą ponad 44 000 muzealiów i są stale wzbogacane, dzięki prowadzonym wykopaliskom archeologicznym w okolicy Głogowa, na Starym Mieście i Ostrowiu Tulskim. W skład zbiorów wchodzą: zabytki archeologiczne, trzecia pod względem wielkości kolekcja numizmatów w Polsce, zabytki związane z historią miasta, duża kolekcja gramofonów i radioodbiorników oraz zbiory etnograficzne. Ponadto muzeum posiada kolekcję ponad dwustu obrazów olejnych, grafik, rzeźb i około dwustu fotografii, która jest stale wzbogacana przez zakupy i darowizny artystów.Muzeum prowadzi szeroką działalność wystawienniczą, organizuje lekcje i wykłady dla mieszkańców miasta, posiada specjalistyczny księgozbiór, jest ponadto organizatorem Przeglądu Kultury Polskiej „Kresy” i Letniej Akademii Kultury i Języka Polskiego.

Page 8: Muzeum w głogowie

WYSTAWY STAŁE

Page 9: Muzeum w głogowie

Wystawa BLASK ZŁOTA I SREBRA, CZYLI PIENIĄDZ W BAROKU

Skarb odnaleziony w 2004 roku na Starym Mieście w Głogowie liczy sobie 5596 monet, w tym m.in. polskie dukaty Zygmunta III Wazy i Władysława IV. Na wystawie zobaczymy również monety węgierskie, niemieckie, siedmiogrodzkie, ałtuny tureckie, cekiny weneckie. Srebrne talary: polskie Zygmunta III Wazy i Władysława IV, austriackie, szwedzkie, węgierskie, niderlandzkie, niemieckie, hiszpańskie, francuskie. Wśród drobnych monet na ekspozycji znajdują się półtoraki: koronne Zygmunta III Wazy, pruskie lenne Jerzego Wilhelma Hohenzollerna, elbląskie Gustawa Adolfa oraz 3-krajcarówki niemieckie m.in. Ferdynanda II i III wybijane w Hall, Wrocławiu, Opolu, Joachymowie, Kutnej Horze oraz śląskie np. Jerzego III Brzeskiego i Alberta V. Wallenstein'a wybijane w Żaganiu.

Skarb prawdopodobnie gromadzony był od kilku pokoleń, być może przez ludzi trudniących się handlem. Pochodzi z czasów w numizmatyce zwanych okresem złotowo-talarowym.

Najstarszymi monetami w skarbie są ałtuny tureckie Sulejmana Wspaniałego z lat 20-tych XVI w. Najmłodsze to monety z końca lat 50-tych XVIIw.

Page 10: Muzeum w głogowie

Wystawa SCHODY DO HISTORII

19 września 2010r. o godz. 17:00 otwarta została wystawa w wieży ratuszowej pt.:„SCHODY DO HISTORII”. Na poszczególnych poziomach wieży ukazane są dzieje Głogowa

od czasów najdawniejszych po współczesność. Większa część materiału ikonograficznego pochodzi ze zbiorów naszego Muzeum. Całość ekspozycji wzbogacona jest m.in. o fotografie zabytków znajdujących się w naszych zbiorach oraz rekonstrukcję strojów z poszczególnych epok.

Page 11: Muzeum w głogowie

Wystawa OBRONA GŁOGOWA 1109

Wystawa otwarta 30 września 2009 r. prezentuje jedno z najważniejszych wydarzeń w historii miasta - obronę Głogowa w 1109r. oraz rolę i znaczenie Głogowa w państwie pierwszych Piastów. Głównym punktem ekspozycji jest makieta przedstawiająca oblężenie Głogowa, na której pokazana jest również próba rekonstrukcji grodu głogowskiego. Wystawa prezentuje też obiekty odkryte w czasie badań archeologicznych na terenie grodu głogowskiego, pochodzące z X-XIIw.

Page 12: Muzeum w głogowie

Detale architektoniczne ze Starego Miasta

Muzeum jest miejscem, które chętnie odwiedzają głogowianie i przyjezdni. W 2006r odwiedziło Muzeum 11157 osób. Dużą atrakcją jest wieża zamkowa. Powstanie głogowskiej wieży zamkowej przypada na 2 poł. XIII w i jest to najstarszy punkt widokowy w mieście. W poprzednich wiekach spełniała rolę wieży ostatecznej obrony, strażnicy i więzienia. Od XV w zwana jest „wieżą głodową”. W 1488r Książe Jan II Żagański za odmowę złożenia przysięgi wierności jego zięciom skazał na śmierć głodową w wieży siedmiu rajców głogowskich. Tylko jeden z rajców przeżył. Z tej okazji ufundował na rogatkach miasta kaplicę ku czci św. Mikołaja. Po wojnie, w latach 70-80-tych, z wieży zamkowej można było podziwiać panoramę miasta i okolic jednak z przyczyn bezpieczeństwa często była zamykana. Udostępniono ją na stałe dopiero po generalnym remoncie w 1998r. 5.X.1998r uroczystego otwarcia wieży dokonał Prezydent Głogowa Jacek Zieliński. Obecnie w wieży zamkowej jest stała wystawa pt. „Detale architektoniczne ze Starego Miasta”. Można zobaczyć między innymi: zwornik dwużebrowy z Kolegiaty, 2 wsporniki z Kolegiaty, 3 fragmenty ambony z Kolegiaty, fragment maswerka z Kolegiaty, fragment fryzu prawdopodobnie z Kościoła św. Piotra oraz płaskorzeźby kamienne z Ratusza głogowskiego.

Page 13: Muzeum w głogowie

ODKRYCIA ARCHEOLOGICZNE

W 2008 roku Muzeum Archeologiczno – Historyczne w Głogowie prowadziło ratownicze badania wykopaliskowe na stanowiskach archeologicznych położonych na trasie budowy drogi szybkiego ruchu – S3, Gorzów Wielkopolski – Międzyrzecz Północ oraz obwodnicy Nowogrodu Bobrzańskiego. Badania prowadzone były pod kierunkiem archeologów: Wacław Pogorzelski, Aleksander Dobrowolski, Marzena Grochowska, Jacek Soida, Piotr Lemaniak, Oktawian Wróblewski. Przebadano 27 stanowisk. Udokumentowano i wyeksponowano wiele nieruchomych obiektów archeologicznych. Pozyskano ruchomy materiał zabytkowy z różnych epok i okresów. Między innymi natrafiono na krótkotrwałe obozowisko produkcyjne z epoki kamienia. Zebrano ponad 1000 sztuk odpadów produkcyjnych, półproduktów i narzędzi krzemiennych. Natrafiono również na ślad obozowiska mezolitycznego oraz cmentarzyska ciałopalnego.

Wyeksponowano ponad 700 grobów pochodzących z okresu wpływów rzymskich zawierających w swym wyposażeniu takie przedmioty jak zapinki wykonane z brązu, żelazne sprzączki do pasa, naczynia ceramiczne i gliniane przęśliki. W obrębie tego cmentarzyska odkryto „skarb przedmiotów z brązu” datowany na wczesny okres epoki brązu. Natrafiono również na pozostałość cmentarzyska kultury łużyckiej oraz szereg obiektów osadniczych datowanych na kulturę łużycką, okres wpływów rzymskich i wczesne średniowiecze.

Page 14: Muzeum w głogowie
Page 15: Muzeum w głogowie

Badania archeologiczno-architektoniczne południowej części kwartału A-27 w 2003 roku prowadzono w narożniku południowo-wschodnim, przy ulicy Parafialnej, a w 2004/2005 przy skrzyżowaniu ulicy Garncarskiej z Balwierską. W trakcie prac wykopaliskowych obejmujących fragment przy ulicy Parafialnej odsłonięto pozostałości po piwnicach zlokalizowanych na 4 posesjach i datowanych od okresu gotyku po I połowę XX w. Badania archeologiczne prowadzono na zapleczach posesji nr 1 i 2. W wyniku tych badań zadokumentowano warstwy oraz obiekty chronologicznie odpowiadające okresowi przed wzniesieniem budynków murowanych i były to m. in. fragmenty budynków wzniesionych w konstrukcji szachulcowej, studnie, kloaki, szopy, warsztaty, w których obrabiano drewno, skórę. W trakcie badań w 2004/2005 roku odsłonięto i zadokumentowano pozostałości po 3 fragmentach piwnic murowanych datowanych na okres od gotyku po I połowę XX wieku oraz zlokalizowane na zapleczach posesji obiekty archeologiczne, wśród których był rumosz polepy poświadczający wznoszenie budynków mieszkalnych o konstrukcji szachulcowej, jamy odpadowe, studnie, kloaki. Interesującym odkryciem było zaobserwowanie na wykopie z 2004/2005 roku śladów orki oraz obecność na granicach działek pozostałości po płotach wykonanych techniką plecionkową. Analiza zabytków pozyskanych w trakcie badań pozwala wnioskować, że część południowa kwartału A-27 zagospodarowana została w II połowie XIII wieku.

Page 16: Muzeum w głogowie
Page 17: Muzeum w głogowie

GALERIA OGÓLNA