CHCEMYBYĆNOWOCZEŚNI

FINISAŻ WYSTAWYMuzeum Narodowe w Warszawie

AUKCJA MEBLI I PLAKATÓW W MUZEUM NARODOWYM W WARSZAWIE16 kwietnia 2011, godz. 18.00

Rewitalizacja mebli została zrealizowana jako projekt towarzyszący wystawie Chcemy być

nowocześni. Polski design 1955–1968 z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie. Zgodnie

z ideami odpowiedzialnego projektowania „przywróciliśmy do życia” 41 mebli wycofanych

z użytkowania w pracowniach i biurach Muzeum Narodowego w Warszawie.

Współpraca: studio „Beza Projekt”

Anna Łoskiewicz-Zakrzewska, Zofi a Strumiłło-Sukiennik

Prowadzenie: Andrzej Starmach

Fotele „366” projektu Józefa Chierowskiego – pierwotna wersja modelu po-chodzi z 1962 r.; wykonany w Dolnośląskiej Fabryce Mebli w Świebodzicach, egzemplarze muzealne wyprodukowała Powiatowa Spółdzielnia Usług Wielobranżowych „Węgierka” w Przasnyszu (20 sztuk)Wśród mebli utrzymanych w stylu przełomu lat 50. i 60. ważną rolę odegrał fotel „366” projektu Józefa Chierowskiego (późniejszego profesora wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych). Model ten powstał w 1962 roku w fabryce Świebo-dzicach w momencie, kiedy po pożarze zakładu wznowiono produkcję, wprowadzając nowy – zgodny z nowoczesną stylistyką – wzór. Fotel Chierowskiego ma prostą, łatwą w produkcji konstrukcję i wygodne tapicerowane siedzisko. Dzięki swojej lekkiej zgrab-nej formie zdobył taką popularność, że produkowano go przez kilka dziesięcioleci w fa-bryce świebodzickiej, a także w innych mniejszych fi rmach, gdzie powstawały jego mniej lub bardziej wierne kopie. Siedzisko fotela ma trapezowaty kształt, a zwężone ku dołowi i rozstawione na zewnątrz nogi tworzą ażurowy lekki stelaż, którego ważną częścią są podłokietniki o opływowej formie odpowiadającej estetyce tego okresu (w niektórych modelach lakierowane na czarno).

Fotel „366”, proj. Józef Chierowski, lata 60. – przed rewitalizacją

1

WYKA Z LICYTOWANYCH MEBLI

Stopniowe odnawianie fotela polegało na coraz większej ingerencji w jego siedzisko

01. ORYGINAŁFotel zachował swoją oryginalną formę, do-brane zostały nowe materiały oddające moż-liwie najwierniej pierwotny charakter mebla.02. PRZEKRĘCONYPoprzez nieuzasadnione żadnymi pozaeste-tycznymi racjami przekręcenie naturalnego miejsca szwów wykroju tkaniny obiciowej

Fotel „366” – po rewitalizacji

powstał nowy asymetryczny wzór. Ta drobna zmiana powoduje, że mebel traci swoją przy-należność do konkretnego stylu i staje się bliższy współczesnym tendencjom projektowym.03. WZÓRFotele obite wzorzystymi tkaninami z lat 60.04. BEZA „366”Najbardziej przetworzony typ fotela – siedzisko z gąbki pokrytej gumową warstwą. Drewniana konstrukcja została dodatkowo wyposażona w metalowe elementy pod-trzymujące gąbkę.

Taboret z siedziskiem, proj. Władysław Wołkowski, lata 60. – przed rewitalizacją

Taborety metalowe z siedziskiem wyplatanym sznurkiem projektu Władysława Wołkowskiego z lat 60. (2 sztuki)Taborety projektu Władysława Wołkowskiego o lekkiej metalowej konstrukcji z giętego pręta i siedzisku z wyplotem ze sznurka to mebelki o nowoczesnych kształtach. Woł-kowski zasłynął jako twórca wyjątkowo pięknych i dekoracyjnych siedzisk wykonanych z metalowej ażurowej konstrukcji wyplatanej wikliną – do najsłynniejszych należy fotel

„Chuligan”. Podobne siedziska – na stelażach z metalowych rurek lub pręta zbrojeniowego – produkowano w latach 50. i 60. na większą skalę w niedużych spółdzielniach produk-cyjnych. Inni, jak Teresa Kruszewska czy Zygmund Majchrzak, projektowali modele wy-platane kolorową linką igielitową lub wikliną. Takie meble razem z lekkimi stoliczkami o kolorowych blatach i wzorzystymi tkaninami w oknach zapełniły kawiarnie i kluby, tworząc nowoczesne atrakcyjne wnętrza. Wystawione na aukcję taborety Wołkowskiego stanowiły w owym czasie wyposażenie kawiarni Muzeum Narodowego w Warszawie, obecnie ich egzemplarze znajdują się w zbiorach Ośrodka Wzornictwa Nowoczesnego MNW, a jeden z nich prezentowany jest na wystawie Chcemy być nowocześni...

2

Krzesło „Skoczek”, lata 60. – przed rewitalizacją

Krzesła z tapicerowanym siedziskiem i oparciem, prod. ZamojskieFabryki Mebli, lata 60. (7 sztuk)Masowo produkowane krzesło projektu nieznanego autora o półkoliście wygiętych wspornikach oparcia. Lekka nowoczesna konstrukcja o dynamicznej sylwetce odpo-wiadała zapotrzebowaniu na niewielki mebel do małego mieszkania lat 60. Inspiracja półokrągłymi poręczami zrodziła pomysł „Skoczka” – krzesła odnoszącego się w swojej estetyce do popularnego w Polsce sportu zimowego – skoków narciarskich. Poduszka siedziska oraz oparcia zostały podwyższone i obite w większości jasnym materiałem, który przywołuje skojarzenia ze śnieżnymi czapami. Poręcze zaś zmieniły się w skocznie narciarskie – sugeruje to dodatek-gadget, jakim jest fi gurka skoczka przymocowana do poręczy.

Krzesło tapicerowane, autor nieznany, lata 60. (1 sztuka)Krzesło o tapicerowanym siedzisku i oparciu osadzonym na czterech toczonych, zwęża-jących się ku dołowi i rozstawionych nogach – tak charakterystycznych dla mebli tego okresu. Prosta forma oraz jaskrawe obicie siedziska i oparcia odpowiadały potrzebie nowoczesnej stylistyki wnętrz mieszkalnych. Mebel ten był w masowej produkcji. Re-witalizacja polegała na zmianie tkaniny tapicerki.

4

Krzesło tapicerowane, lata 60. – przed rewitalizacją

3

Stoliki z czarnym szklanym blatem, proj. Hanna Lachert, 1956,wyk. Spółdzielnia Artystów „Ład” (3 sztuki)Jeden z najbardziej popularnych stolików kawiar-nianych wykorzystywany także w przestrzeniach mieszkalnych, poczekalniach i innych wnętrzach publicznych. Stolik o blacie o zaokrąglonych rogach, przykrytym tafl ą szkła barwionego na czarno, ma nóżki lekko zwężające się ku dołowi. Wykonany został z drewna jesionowego. Jego projektantka, Hanna Lachert była przez wiele lat związana z war-szawską Spółdzielnią Artystów „Ład”, gdzie powstał także ten stolik. Należał do grupy mebli, które były produkowane i sprzedawane z dużym powodze-niem w sklepie fi rmowym „Ładu”. Tak jak inne meble ładowskie odznacza się dbałością o surowiec, elegancką prostotą i wyważonymi proporcjami. Był pokazywany na wiodących wystawach lat 50., np. na wystawie z okazji 30-lecia „Ładu” w 1956 roku w warszawskiej Zachęcie oraz na II Ogólnopolskiej Wystawie Architektury Wnętrz (Zachęta, 1957). Podczas rewitalizacji potłuczona oryginalna szyba stolika została wymieniona na płytę z nietypowego materiału – corianu – konglomeratu kamiennego często wykorzystywanego do produkcji różnego rodzaju blatów. Aby złamać jego jednorodn ą białą powierzchnię została na nią naniesiona czarna ekspresyjna grafi ka.

Stolik, proj. Hanna Lachert, 1956 – przed rewitalizacją

5

Stolik „jamnik”, autor nieznany, 1965 (1 sztuka)Niski podłużny stolik okolicznościowy wyparł z wnętrz mieszkalnych tradycyjne stoły. To na takim meblu w latach 50. i 60. jadano posiłki, pito kawę, oglądając TV. W pocze-kalniach gabinetów czy pomieszczeniach klubów i świetlic, obok foteli i krzeseł były meblem podstawowym, spełniającym zgodnie ze swoją nazwą różne funkcje pomocni-cze. Te lekkie, łatwe do przestawiania stoliki w latach 60. projektowano i wykonywano w wielu spółdzielniach. Zgodnie z obowiązującą wówczas stylistyką blaty stolików osadzano na cienkich, zwężających się ku dołowi toczonych nóżkach, przykrywano lub

Stolik „jamnik”, autor nieznany, 1965 – przed rewitalizacją

6

zastępowano szklanymi tafl ami, niekiedy wprowadzano dekorację ceramiczną. Pier-wotna konstrukcja – kunsztownie wykoń-czone, o zaokrąglonych krawędziach nogi i dekoracyjny owalny prześwit pod blatem

– zachowała się w dobrym stanie. Stolik z bla-tem pierwotnie przykrytym tafl ą szklaną zyskał po rewitalizacji nowe wykończenie.

Krzesła drewniane z oparciem ze szczebelków w typie duńskim, lakierowane, prod. Fabryka Mebli Giętych w Radomsku, lata 60. (3 sztuki)Krzesła te były przez wiele lat masowo produkowane w fabryce mebli giętych. Dzięki ponadczasowej formie i nawiązaniu do klasyki meble te nigdy nie przestaną być modne. Podczas rewitalizacji został zmieniony kolor lakieru na brąz, natomiast corian pełni w tych krzesłach funkcję rzeźbiarskiego ornamentu.

Krzesła drewniane z półkolistym oparciem ze szczebelków w typie duńskim, lakierowane, prod. Fabryka Mebli Giętych w Radomsku, lata 60. (2 sztuki)

7

Przed rewitalizacją

Przed rewitalizacją

Destrukt krzesła w typie duńskim – przed rewitalizacją

Zrewitalizowane destrukty krzeseł w typie duńskim (2 sztuki)Zniszczone krzesła, pozbawione oryginalnego oparcia zostały uzupełnione elemen-tami z corianu. Corian – konglomerat kamienny dający praktycznie nieograniczone możliwości formowania, a przy tym solidny i wytrzymały – doskonale nadał się do wykreowania nowych, współczesnych w formie oparć, jednocześnie nawiązujących do swojego pierwotnego kształtu.

Krzesło w typie duńskim z oparciem z corianu – po rewitalizacji

8

Roman Cieślewicz, Roman Cieślewicz foto-grafi ka Muzeum Sztuki w Łodzi 22.IX.–14.X.1971, 1971

PLAKA TY Z KOLEKCJI MUZEUM PLA KATU W WILANOWIE Z LA T 70. I 80.

Jan Sawka, Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej FAMA Świnoujście lipiec 72 Zrzeszenie Studentów Polskich, Stowarzyszenie Kulturalne Ziemi Wolińskiej, 1972

Franciszek Starowieyski, Słowacki. Samuel Zborowski, Teatr Narodowy, 1980

Dochód ze sprzedaży mebli oraz plakatów z kolekcji Muzeum Plakatu w Wilanowie przeznaczony zostanie na rzecz Ośrodka Wzornictwa Nowoczesnego Muzeum Narodowego w Warszawie.

Przy rewitalizacji mebli pracowały także: stolarnia w Wilanowie pod kierunkiem Wiesława Anuszewskiego, pracownie konserwatorskie Muzeum Narodowego w Warszawie pod kierunkiem Jolanty Latkow-skiej-Romaniuk, Mariana Mieleszkiewicza, Henryka Morawskiego.

Wesprzyj działalność Ośrodka Wzornictwa Nowoczesnego MNW

Zbiórka przedmiotów z lat 1955–196811–12 kwietnia 2011

hol wejściowy, godz. 10.00–15.00 tel. + 48 22 621 10 31 wew. 362

Charytatywna zbiórka przedmiotów z lat 1955–1968 zaprojekto-wanych i wykonanych w Polsce; wybrane przez kuratorki wystawy przedmioty zostaną przyjęte do zbiorów muzeum lub trafi ą na aukcję, która odbędzie się 16 kwietnia.

PLAKATY TEATRALNE Z KOLEKCJI TEATRU DRAMATYCZNEGO Z LAT 60.

Roman Cieślewicz, Sceneria zimowa, 1969 Andrzej Krajewski, Jenny, 1968

Waldemar Świerzy, Po upadku, 1965

Dochód ze sprzedaży plakatów z kolekcji Teatru Dramatycznego przeznaczony zostanie dla Domu Aktora w Skolimowie.

Kontakt:Katarzyna Wakułae-mail: kwakula@mnw.art.pltel. kom. + 48 691 350 499Zdjęcia do pobrania pod adresem:

ftp://ftp.mnw.art.pllogin: prasahasło: mnw138folder: design

Mecenas Wystawy

Współpraca