7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 1/12

Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe  (24) nr 1, 2009

Dr inż. Andrzej SZAFRANIEC, mgr inż. Dariusz PASIEKA  –  Ośrodek badawczo-Rozwojowy UrządzeńMechanicznych „OBRUM” sp. z o.o., Gliwice

Andrzej SZAFRANIEC

Dariusz PASIEKA

MOST SAMOCHODOWY MS-20

Streszczenie: Artykuł przedstawia opis nowoczesnego mostu samochodowego -  przęsłatransportowanego na podwoziu samochodowym, gdzie podwozie oprócz funkcji transportowej ma możliwość

 położenia oraz zdjęcia przęsła z przeszkody terenowej. Most umożliwia szybkie pokonywanie wąskich - o

szerokości do 20m - naturalnych i sztucznych przeszkód terenowych pojazdom będącym na wyposażeniu SZ RPi państw NATO i innym pojazdom, pod warunkiem że nie będą one wywoływały obciążenia większego niż klasy70MLC dla pojazdów gąsienicowych - 110MLC dla zestawu pojazdów kołowych. 

Słowa kluczowe: MS-20, daglezja, most samochodowy, most towarzyszący na podwoziu kołowym.  

1. 

WSTĘP 

Most samochodowy MS20 o kryptonimie „Daglezja“ jest rezultatem pracy badawczo-

rozwojowej rozpoczętej w 2003 r. na zamówienie MON. Termin zakończenia prac planowanona koniec 2005 r. Ostatecznie wyrób w swej obecnej postaci powstał w 2007 r. i w grudniu

tego roku rozpoczęły się  badania kwalifikacyjne, które ostatecznie zakończono pod koniec2008 r.

Wykonawcą prac był Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Urządzeń MechanicznychOBRUM Gliwice (aktualnie sp. z o.o.).

W trakcie prac wyrób przechodził przez etap modelu, później prototypua w trakcie badań powstała konieczność zmiany koncepcji i w następstwie, wykonania

drugiego, całkowicie odmiennego prototypu II.Dane przedstawione w niniejszym opracowaniu dotyczą właśnie ostatnie j wersji

wyrobu, czyli prototypu II.

W odniesieniu do innych rozwiązań konstrukcyjnych most MS-20 możnaz pewnością nazwać nowatorskim, szczególnie z uwagi na fakt, iż jest to pierwszy na świeciemost na podwoziu kołowym cechujący się: 

  automatycznie rozkładanymi wypełnieniami międzykoleinowymi;   r egulowaną szerokością przęsła mostu;

   podniesionymi własnościami trakcyjnymi w terenie dzięki zastosowaniu zawieszenia

sprężynowego naczepy i napędowi na wszystkie 12 kół pojazdu (ciągnik siodłowy 6x6oraz hydrauliczny napęd naczepy;   możliwością pokonywania przeszkód terenowych o rozpiętości do 20m . 

2.  KONFIGURACJA MOSTU MS20

Zestaw mostowy MS20 składa się z:   mostowego pojazdu transportowego (MPT), który z kolei posiada ciągnik   siodłowy

oraz naczepę specjalną z układaczem 

   przęsła mostowego (PM). 

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 2/12

Most samochodowy MS-20

Podstawowe charakterystyki techniczne mostu:

  nośność przęsła MLC 70/110

  długość przęsła 23,2 m

  długość przęsła z najazdami  25,6 m

  max. szerokość pokonywanej przeszkody  20 m

 

szerokość mostu  4 m  masa zestawu 48.103kg

  długość zestawu  16,5 m

Do rozłożenia mostu teoretycznie wystarczy sam operator. Optymalna ilość osóbobsługujących –  3.

Rys. 1. Zestaw mostowy MS20

Rys. 2. Zestaw mostowy MS20 w poczatkowej fazie rozk ładania

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 3/12

Andrzej SZAFRANIEC, Dariusz PASIEKA

3.  CIĄGNIK  

Jako ciągnik zastosowano JELCZ C662D43 na którym do wyjścia mocy podłączono pompę hydrauliczną, a na ramie, za ciągnikiem, zamontowano zbiornik oleju hydraulicznego.

Ramę ciągnika wyposażono w zaczepy do sprzęgania ciągnika z naczepą

w trakcie manipulacji przęsłem. Wysokość położenia siodła ciągnika  (1600mm) orazśrednica sworznia (2”) są typowe i pozwalają na użycie ciągnika do transportu innych naczep,

nie tylko naczepy specjalnej mostu.

Rys. 3. Ciągnik Jelcz C662D43

Rys. 4. Ciągnik Jelcz C662D43 –  widok z tyłu

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 4/12

Most samochodowy MS-20

4.  PRZĘSŁO 

Zastosowano przęsło typu koleinowego, składane nożycowo względem osi poprzecznej w połowie długości. W stanie rozłożonym na przeszkodzie przęsło posiadawypełnienia na całej swej długości. W pozycji transportowej przęsło zsuwane jest do

szerokości 3m. Mechanizmy rozsuwania i zsuwania znajdują się na ramie  naczepy.Podnoszenie i opuszczanie wypełnień następuje również na naczepie.

Szerokości pracy (4m) i transportu (3m) są blokowane specjalnymi mechanizmamiw trakcie przygotowania do rozkładania czy transportu.

 Najazdy dokładane są ręcznie po położeniu przęsła na przeszkodzie.  Masa przęsłaz wyposażeniem ale bez najazdów wynosi 15,000kg 

Rys. 5. Przęsło złożone

Rys .6. Przęsło w końcowej fazie rozkładania 

Rys. 7. Fragment przęsła z najazdami 

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 5/12

Andrzej SZAFRANIEC, Dariusz PASIEKA

Rys.8. Przęsło w trakcie rozkładania 

System układania potrafi manipulować (podejmować i odkładać) przęsłem, któreznajduje się w stanach: 

  całkowicie rozłożonym o pełnej szerokości; 

rozłożonym o szerokości transportowej (3m);  złożonym o szerokości roboczej (4m);  złożonym w pozycji transportowej (3m).

Rys. 9. Przęsło w nocy 

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 6/12

Most samochodowy MS-20

5. UKŁADACZ 

Układacz przęsła jest integralnym podzespołem naczepy specjalnej. Zadaniem jego jest

 podjęcie przęsła z naczepy i położenie na przeszkodzie. Funkcje, które układacz wykonuje sąnastępujące: 

 

wpięcie haków w przęsło    podjęcie przęsła i jego obrót (kąt maksymalny obrotu wynosi ok. 200o)

   położenie przęsła nad przeszkodą 

  wypięcie się z przęsła 

Układacz dodatkowo stabilizuje cały zestaw w trakcie operacji rozkładania i składania. W trakcie podejmowania przęsła umożliwia naprowadzenie przęsła na haki mocujące. 

Obrót układacza zapewniają trzy pary siłowników:    para nr 1 miedzy ramą naczepy a korbą pośrednią;

   para nr 2 między korbą pośrednia a dolnym ramieniem układacza;

 

 para nr 3 między dolnym a górnym ramieniem układacza (ramię górne współpracujez przęsłem). Oba ramiona układacza połączone są na wspólnym czopie ze stopą podporową, którejzadaniem jest stabilizacja całego zestawu i odciążenie ramy naczepy. 

Rys. 10. Układacz w pozycji rozłożonej 

Do momentu pod parcia stopy podporowej o podłoże układacz wykonuje obrót o kat ok. 90o.

Tę operację wykonują pary siłowników nr 1 i 2. Położenie na przeszkodzie realizuje para nr 3.Manipulacje układaczem, przy podejmowaniu przęsła, wykonywane są przy pomocy

siłowników par nr 3 i 2. 

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 7/12

Andrzej SZAFRANIEC, Dariusz PASIEKA

Rys.11. Widok układacza w stanie złożonym 

6. NACZEPA SPECJALNA

 Naczepa zestawu spełnia wiele zasadniczych (poza transportową) funkcji. Ponieważ masa ciągnika wykorzystywana jest do utrzymania zestawu w równowadzew czasie manipulacji przęsłem, rama naczepy musi przenieść moment zginający o dość dużejwartości. Ciągnik jest sprzęgnięty sztywno z naczepa przy pomocy  specjalnego sprzęgu(rys.12)

Rys. 12. Mechanizm sprzegajacy

Zmiana szerokości przęsła z 3m do 4m odbywa się przy pomocy mechanizmuzamontowanego na ramie naczepy (rys. 13)

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 8/12

Most samochodowy MS-20

Rys. 13. Mechanizm zmiany szerokości przęsła 

Przed podparciem stopy podporowej naczepa ( i cały zestaw) jest stabilizowana przy pomocydodatkowych siłowników podporowych widocznych na rys 10 i 11.

Automatyczne poziomowanie naczepy odbywa się przed rozpoczęciem operacji rozkładania. Mosty naczepy posiadają własny napęd hydrauliczny używany w trudnej sytuacji terenowej.

 Napęd włączany jest z kabiny kierowcy. Powoduje, że zestaw posiada napęd 12x12. Ze względów konstrukcyjnych należało zastosować nowy, nietypowy układ zawieszeniaoparty o wahacze, sprężyny śrubowe i amortyzatory (rys 14). 

Rys. 14. Schemat zawieszenia naczepy

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 9/12

Andrzej SZAFRANIEC, Dariusz PASIEKA

7.  STEROWANIE

Układ sterowania pozwala na manipulacje zestawem w trybie automatycznym

i ręcznym, kontroluje poziomowanie zestawu oraz inne elementy mające wpływ na bezpieczeństwo, jak stan zapięcia haków, ciśnienia, położenia elementów wykonawczych.

Operacje wykonywane są przez pojedynczego operatora znajdującego się obok zestawu.Dysponuje on pulpitem wynośnym połączonym przewodowo z naczepą. Przy pomocy tego

 pulpitu operator może wykonać i nadzorować wszystkie czynności od poziomowania dorozłożenia mostu, wypięcia haków i złożenia układacza. 

Rys.15. Widok pulpitu sterującego 

Układ sterowania zrealizowano w oparciu o magistralę CAN. Oddzielnym wyzwaniem dla automatycznego sterowania jest synchronizacja napędówhydraulicznych naczepy z napędem ciągnika (realizacja napędu 12x12. Opracowany algorytm sterowania silnikami hydraulicznymi napędzającymi osie naczepy

 bierze pod uwagę prędkość ruchu ciągnika, oraz nadzoruje ewentualne poślizgi kół naczepy 

8.  PRÓBY MS-20 W RÓŻNYCH WARUNKACH TERENOWYCH 

Zestaw mostowy przeszedł z powodzeniem bogaty program prób zgodnie 

z Programem Badań Kwalifikacyjnych. Jednym z istotniejszych elementów tych badań były próby terenowe. 

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 10/12

Most samochodowy MS-20

Rys. 16. Próba kładzenia przęsła na ponton 

Rys. 17. Przejazd czołgu nad suchodołem 

Rys. 18. Rozkładania mostu na pochyłości 20% 

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 11/12

Andrzej SZAFRANIEC, Dariusz PASIEKA

9.  MS-20 W ODNIESIENIU DO INNYCH ROZWIĄZAŃ KONSTRUKCYJNYCH 

Jedynym pojazdem do którego może być porównany most MS -20 to aktualnie

znajdujący się na wyposażeniu armii francuskiej most PAR -70. Jest to podobnie jak MS-20

most typu nożycowego, z samochodem ciężarowym używanym  jako ciągnik: Renault TRM

10000, ASTRA BM 309, STEYER 24M, lub TATRA T 816.Podstawową różnicą pomiędzy tymi pojazdami jest brak oparcia układacza o podłożew trakcie rozkładania w przypadku francuskiego pojazdu, także brak możliwości zmianyszerokości przęsła, (przez co jest pojazdem ponadgabarytowym), brak wypełnień międzykoleinami czy brak napędu kół naczepy (w tym przypadku nie były niezbędne ze względu namniejszą masę PAR70). 

Rys. 19. Francuski most PAR70

Wybrane parametry mostu francuskiego PAR70:

Pojazd transportujący - sam. cięż. z przyczepą 

- długość z TRM 10000 18 m

- szerokość  3.6 m

- wysokość  3.9 m

MASA

- całość poj. załadowanego  35.103kg

- naczepy załadowanej  23.103kg- samochodu ciężarowego  12.103kg

MOST.- długość  19.5 m

- nośność  MLC 70

- max różnice poziomu brzegów  ±3 m 

- masa 9.103kg

- obsługa  3 osoby (kier. + 2 obsługa) - czas rozłożenia  6 minut

7/21/2019 Most Samochodowy MS-20

http://slidepdf.com/reader/full/most-samochodowy-ms-20 12/12

Most samochodowy MS-20

10.  UWAGI KOŃCOWE 

Przedstawiony w opracowaniu wyrób jest niezaprzeczalnym osiągnięciem OBRUMGliwice sp. z o.o, który wykonał wszystkie prace konstrukcyjne i montażowe własnymisiłami. W zakresie wytrzymałości  i obliczeń numerycznych  podstawowych podzespołów

mostu  podjęto współpracę i tak obliczenia wykonane zostały przez Katedrę MechanikiPolitechniki Wrocławskie j.

Wyrób gotowy jest do produkcji seryjnej w postaci przedstawionej wyżeja jednocześnie prowadzone są prace nad jego wersją na nośniku gąsienicowym przyzachowaniu kompatybilności przęseł, elementów układacza, sterowania i innychmechanizmów.

11.  LITERATURA

[1] 

Sprawozdanie z realizacji pracy pn. „Badania kwalifikacyjne II prototypu ; Mostu

Samochodowego MS20 na zgodność z ZTT –  WITI Wrocław 2008. [2]  „Trójstronne porozumienie z kodem próby dla wojskowego sprzętu mostowego

i przeprawowego” –  Stany Zjednoczone, styczeń 1996. [3]

 

 NORMA OBRONNA NO-54-A203: Mosty składane. [4]   NORMA OBRONNA NO-54-A202: Mosty zmechanizowane.

[5] 

http://www.armedforces-int.com. 

MS-20 VEHICLE BRIDGE

(BRIDGE ON VEHICLE CHASSIS)

Abstract: Article represent modern vehicle bridge –  bridge span transported on mobile transportation vehicle,

where chassis, despite transportation, has opportunity to lay as well as to remove the span from site obstacle.

Bridge allows rapid overcoming natural and artificial site obstacles of width up to 20 m for Polish army and

 NATO vehicles, subject to impose a load than 70 MLC for track laying vehicle, and 110 MLC for wheeled

vehicles.

Recenzent: prof dr hab. Arkadiusz MĘŻYK