Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By...

47
13 lipca 2016 DOROTA SZUBIELSKA PIOTR KARWAT Możliwości przeciwdziałania skokowemu zwiększeniu obciążeń z tytułu podatku od nieruchomości dla farm wiatrowych Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy Sp.k.

Transcript of Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By...

Page 1: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

13 lipca 2016

DOROTA SZUBIELSKAPIOTR KARWAT

Możliwości przeciwdziałania skokowemu zwiększeniu obciążeń z tytułu podatku od nieruchomości dla farm wiatrowych

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy Sp.k.

Page 2: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Historia sporów o wymiar podatku od nieruchomości

Orzecznictwo sądowe

2

Page 3: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Wejście w życie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych („Upol”) – 1991 r.

• Brak definicji budowli oraz odesłania do prawa budowlanego

• Zwolnienie: budowle wykorzystywane bezpośrednio do wytwarzania energii elektrycznej, linie energetyczne, rurociągi gazowe, ciepłownicze, paliwowe, wodociągowe i urządzenia kanalizacyjne, budynki stacji wodociągowych - oraz zajęte pod nie grunty (art. 7 ust. 1 pkt 5)

Page 4: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Definicja obiektu budowlanego w Prawie budowlanym – 1994 r.

a) budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi

b) budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami

c) obiekt małej architektury

Page 5: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Definicja budowli w Prawie budowlanym – 1994 r.Budowla – każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową

Page 6: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Nowelizacja Upol – 1 stycznia 1997

• W dalszym ciągu brak definicji budowli oraz odesłania do prawa budowlanego

• Nowe brzmienie zwolnienia: budowle wykorzystywane bezpośrednio do wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła, linie elektroenergetyczne przesyłowe i rozdzielcze, rurociągi i przewody sieci rozdzielczej gazów, ciepła, paliw i wody, budowle służące do odprowadzania i oczyszczania ścieków, budynki lub ich części bezpośrednio związane z procesem poboru i uzdatniania wody (art. 7 ust. 1 pkt 5)

Page 7: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Nowelizacja Upol – 1 stycznia 2001

• W dalszym ciągu brak definicji budowli oraz odesłania do prawa budowlanego

• Uchylenie zwolnienia

Page 8: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Nowelizacja Upol – 1 stycznia 2003 r.

Budowla – obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem (art. 1a ust. 1 pkt 2)

Page 9: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 27 stycznia 2006: FSK 2316/04

Po dniu 1.1.2003 r. pojęcie budowli podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości należy ustalać na podstawie

art. 1a ust. 1 pkt 2 PodLokUz uwzględnieniem regulacji zawartych

w art. 3 pkt 3 i 9 PrBudU

Page 10: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 3 lutego 2006: II FSK 656/05

1. Budowle znajdujące się w wyrobisku górniczym są opodatkowane podatkiem od nieruchomości.

2. Przy określaniu przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości przepisy prawa budowlanego mają ograniczone zastosowanie. W rzeczywistości sprowadzają się jedynie do definicji budowli i urządzeń budowlanych związanych z obiektem budowlanym, zawartych w przepisach art. 3 pkt 3 i 9 ustawy - Prawo budowlane.

3. Art. 2 Prawa budowlanego oznacza jedynie to, że przepisów tej ustawy nie stosuje się do wyrobisk górniczych w zakresie wynikającym z art. 1 ustawy. Nie oznacza to jednak, że z mocy art. 2 ustawy Prawo budowlane, budowle znajdujące się w wyrobisku górniczym nie są budowlami w świetle przepisów art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z art. 3 pkt 3 i 9 ustawy Prawo budowlane, o ile spełniają przesłanki przewidziane w tych przepisach.

Page 11: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA: 3 kwietnia 2007 r.: II FSK 777/06

1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona być:a) obiektem budowlanym (art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. in principio), a więc budowlą (art. 3 pkt 1 lit. b

Prawa budowlanego) stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,

b) a także urządzeniem budowlanym w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego związanym z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z przeznaczeniem (art. 1a ust. 1 pkt 2 in fine u.p.o.l.).

2. Sieci techniczne (światłowody) mogą być przedmiotem opodatkowania (art. 2 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. w zw. z art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. i w zw. z art. 3 pkt 1 lit. b ustawy -Prawo budowlane oraz art. 3 pkt 3 i 9 tej ustawy) tylko jako budowla (część składowa) stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami albo jako część składowa urządzenia budowlanego (art. 1a ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. w zw. z art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego), ale nigdy samodzielnie.

Page 12: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 10 stycznia 2008 r.: II FSK 1312/07

Jeżeli dany budynek faktycznie wykracza poza jego ustawowo określone elementy, bo wypełniono go

urządzeniami energetycznymi, kubaturowo zajmującymi jego przestrzeń w znacznym stopniu, to wówczas przestaje być budynkiem w rozumieniu ustawy o

podatkach i opłatach lokalnych. Budynek taki, staje się obiektem budowlanym funkcjonalnie tworzącym całość

gospodarczą, ze wszystkimi cechami budowli. W tym właśnie znaczeniu omawiany obiekt budowlany

stacji transformatorowej, jest budowlą w rozumieniu ustawy z 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych,

podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości od jej wartości.

Page 13: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 24 lipca 2008: II FSK 418/08

Urządzenia techniczne znajdujące sięw budynku - hali przekształtnikowej

- nie mogą stanowić odrębnego przedmiotu opodatkowania

podatkiem od nieruchomości.

Page 14: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 7 lipca 2009: II FSK 2095/08

Budowla – w rozumieniu przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest to obiekt budowlany stanowiący całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, jak również urządzenia budowlane związane z danym obiektem, zapewniające możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. W świetle tych uregulowań brak jest podstaw do kwestionowania stanowiska, iż instalacje odsiarczania spalin i elektrofiltry trzeba w całości zaliczyć do budowli podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Page 15: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Nowelizacja definicji budowli w Prawie budowlanym – 2004 r.

Budowla – każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady wiadukty,tunele, sieci przepusty techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową

Page 16: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Nowelizacja definicji budowli w Prawie budowlanym – 2005 r.

Budowla – każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową

Page 17: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 30 lipca 2009: II FSK 202/08

17

W przykładowym wyliczeniu budowli, a więc obiektów budowlanych niebędących budynkiem lub obiektem małej architektury, od 26

września 2005 r. ustawodawca wymienił części budowlane urządzeń technicznych – elektrowni wiatrowych. Części te są zatem budowlą, a więc obiektem budowlanym w rozumieniu prawa budowlanego. A contrario – elektrownie wiatrowe, które posiadają opisane powyżej części budowlane – nie są budowlą, a także obiektem budowlanym

w rozumieniu Prawa budowlanego. Jak zasadnie podniósł autor odpowiedzi na skargę kasacyjną wnioskowanie, zgodnie z którym obiekt budowlany jest częścią innego obiektu budowlanego byłoby absurdalne. Przyjęcie przez ustawodawcę w omawianym zakresie za budowlę "części budowlane urządzeń technicznych", takich jak

np. elektrownie wiatrowe, wskazuje że jego intencją było nie traktowanie każdego obiektu budowlanego jako całości, ale

wyróżnienie w nim części budowlanych i "niebudowlanych" (…).

Page 18: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 16 grudnia 2009 r.: II FSK 1184/08

Urządzenia i przedmioty, będące wyposażeniem elektrowni wiatrowej, takie jak: wirnik ze skrzydłami, skrzynia biegów, komputer sterujący, transformator, rozdzielnia elektryczna, instalacja alarmowa oraz

instalacja zdalnego sterowania, nie stanowią urządzeń budowlanych, o których mowa w art. 1a

ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. w zw. z art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego i nie są też budowlami wchodzącymi w skład budowli jako całości techniczno-użytkowej

w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. w zw. z art. 3 pkt 1 lit. b Prawa budowlanego.

Page 19: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 5 stycznia 2010: II FSK 1101/081. Elektrownie wiatrowe nie są budowlami w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. w

związku z art. 3 pkt 3 p.b.2. Elektrownie wiatrowe nie tylko nie są wymienione w art. 3 pkt 3 p.b., lecz pozbawione

są cech zbliżonych do budowli wymienionych w tym przepisie. W związku tym nie mogą być one uznane za budowle. Takie urządzenia, jak generator, rotor z gondolą, wirnik, generator, skrzynia biegów, komputer sterujący, transformator, rozdzielnia energetyczna, instalacja alarmowa zdalnego sterowania, nie są częściami budowlanymiurządzeń technicznych elektrowni wiatrowych. Są odrębnymi pod względem technicznym częściami przedmiotów składających się na całość użytkową w zakresie urządzeń wytwórczych energii elektrycznej, a nie budowli.

3. Elektrownia wiatrowa nie jest również urządzeniem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 9 p.b. W zakres pojęcia budowli nie wchodzą bowiem urządzenia techniczne, które się w nim znajdują, a obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości obejmuje elementy budowlane urządzeń technicznych elektrowni wiatrowych. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają te urządzenia techniczne, które zgodnie z art. 3 pkt 9 p.b. są urządzeniami budowlanymi stanowiącymi integralną część budowli, a więc całość techniczno-użytkową elektrowni wiatrowej, zapewniając możliwość użytkowania obiektu budowlanego zgodnie z jego przeznaczeniem.

Page 20: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 5 października 2010 r.: II FSK 866/09

1. Odesłanie do "przepisów prawa budowlanego", a nie do przepisów p.b. oznacza, iż ustawodawca nie ograniczył tego odesłania tylko do przepisów p.b., ale dopuścił odpowiednie stosowanie także innych przepisów tej dziedziny prawa. Świadczy o tym chociażby fakt, iż odsyłając do konkretnej ustawy (np. w art. 1b ust. 2 u.p.o.l.) ustawodawca wskazuje zarówno datę uchwalenia aktu, jak i jego pełen tytuł i miejsce ogłoszenia.

2. Dokonując wykładni pojęcia "przepisy prawa budowlanego", użytego w art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. w zgodzie z Konstytucją RP uznać należy, iż odesłanie to odnosić się może wyłącznie do przepisów rangi ustawowej. Zwrócić przy tym należy uwagę, iż kwestie związane z projektowaniem, budową i użytkowaniem i rozbiórką obiektów budowlanych uregulowane są również w innych - niż p.b. – ustawach.

Page 21: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 19 października 2010: II FSK 907/09

Sąd (…) nie wskazał też kryteriów (cech), jakie pozwalajądany przedmiot uznać za budowlę czy urządzeniebudowlane. Jest to istotne zwłaszcza wobec nieprecyzyjnejtreści zakresowej niepełnej definicji budowli w prawiebudowlanym (art. 3 pkt 1 lit. b P.b.).

Page 22: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 25 listopada 2010: II FSK 1382/09

1. Urządzenia techniczne służące bezpośrednio wytwarzaniu energii elektrycznej, takie jak generator (turbina), wirnik ze skrzydłami, skrzynia biegów, komputer sterujący, transformator, rozdzielnia energetyczna, instalacja alarmowa zdalnego sterowania nie mogą być przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Dlatego podatkowi od nieruchomości nie podlegają elementy techniczne, o których mowa, służące bezpośrednio wytwarzaniu energii elektrycznej.

2. Podstawą opodatkowania elektrowni wiatrowych jest wartość budowli czyli wszystkich elementów obiektu budowlanego oraz urządzeń części budowlanych urządzeń technicznych elektrowni wiatrowych, urządzeń budowlanych oraz fundamentów pod urządzeniami, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Nie są natomiast nimi opodatkowane w świetle przepisów art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. w związku z art. 3 pkt 3 i pkt 9 p.b. same urządzenia służące wytwarzaniu energii elektrycznej.

Page 23: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 20 stycznia 2012: II FSK 1397/10

Skoro ustawodawca w art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. uznaje za budowlę części budowlane urządzeń technicznych, a

nie same urządzenie techniczne, to siłownia (elektrownia) wiatrowa nie może jako całość zostać zakwalifikowana

jako budowla. W związku z tym takie urządzenia jak generator, rotor z gondolą, wirnik, skrzynia biegów,

komputer sterujący, transformator, rozdzielnia energetyczna, instalacja alarmowa zdalnego sterowania,

nie są częściami budowlanymi urządzeń technicznych elektrowni wiatrowych. Stanowią one odrębne pod

względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową w zakresie urządzeń wytwórczych

energii elektrycznej.

Page 24: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

TK 13 września 2011: P 33/09

Art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach

lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613, Nr 96, poz. 620, Nr 225, poz. 1461 i Nr 226, poz. 1475 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 584, Nr 112, poz. 654 i Nr 171, poz. 1016),

rozumiany w taki sposób, że nie odnosi się do podziemnych wyrobisk górniczych oraz może odnosić się

do obiektów i urządzeń zlokalizowanych w tych wyrobiskach, jest zgodny z zasadą ustawowej

określoności regulacji podatkowych i zasadą poprawnej legislacji wywodzonymi z art. 217 w związku z art. 84 i

art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Page 25: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

WSA 9 listopada 2011: I SA/Kr 1325/11

Trybunał Konstytucyjny wyraźnie wskazał, że "gdy kwalifikacja obiektu lub urządzenia zlokalizowanego w podziemnym wyrobisku górniczym jako budowli w rozumieniu u.p.o.l. budzi wątpliwości, których nie daje się wyeliminować, kwestię – ze względu na zakaz

stosowania analogii z ustawy w prawie podatkowym – należy rozstrzygnąć negatywnie. Rozważany zakaz działa przy tym niejako dwupoziomowo: na poziomie abstrakcyjnym wyklucza uznanie za przedmiot opodatkowania kategorii obiektów, których nazwy nie

zostały wyraźnie wymienione w u.p.b., nawet jeżeli obiekty mieszczące się w takiej kategorii są istotnie podobne do obiektów

należących do kategorii wskazanych expressis verbis, a na poziomie konkretnym wyklucza uznanie za przedmiot

opodatkowania poszczególnych obiektów, jeżeli nie można ich definitywnie przyporządkować do kategorii, której nazwa została

wprost zawarta w u.p.b."

Page 26: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

NSA 5 maja 2015: II FSK 1096/13

1. Budowlą na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości jest obiekt budowlany stanowiący całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury.

2. Całość techniczno-użytkowa dotyczy wszystkich składników budowli, które są ze sobą powiązane po to, aby budowla mogła być wykorzystana do prowadzenia określonej działalności gospodarczej.

3. Tworzenie całości techniczno-użytkowej budowli należy rozumieć jako połączenie poszczególnych elementów w taki sposób, aby zgodnie z wymogami techniki nadawały się one do określonego użytku.

4. Nie można wykluczyć, że każdy z elementów całości techniczno-użytkowej budowli może być samodzielnym obiektem, choć nie zawsze będzie mógł być samodzielnie wykorzystywany od określonego celu, budowla stanowi ma zaś całość techniczno-użytkową.

Page 27: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Nowelizacja definicji budowli w Prawie budowlanym – 2011 r.

Budowla – każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową

Page 28: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Nowelizacja definicji obiektu budowlanego w Prawie budowlanym –2015 r.

Obiekt budowlany – budynek, budowla bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych

Page 29: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych – 2016 r.

29

Elektrownia wiatrowa – budowla w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, składającą się co najmniej z fundamentu, wieży oraz elementów technicznych (…);Elementy techniczne – wirnik z zespołem łopat, zespół przeniesienia napędu, generator prądotwórczy, układy sterowania i zespół gondoli wraz z mocowaniem i mechanizmem obrotu.

Page 30: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Nowelizacja definicji budowli w Prawie budowlanym – 2016 r.Budowla – należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędącybudynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska,mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolnostojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntemtablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne(fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojąceinstalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnieścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcjeoporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojeniaterenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także częścibudowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych,elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) orazfundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względemtechnicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową

Page 31: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych – 2016 r.

31

Art. 17. Od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31grudnia 2016 r. podatek od nieruchomości dotyczącyelektrowni wiatrowej ustala się i pobiera zgodnie zprzepisami obowiązującymi przed dniem wejścia w życieustawy.

Page 32: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Możliwość negocjacji z gminami niższej wartości podatku

Page 33: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Obniżone stawki

Art. 5 Upol:• Ust. 1 pkt 3: „Rada gminy, w drodze uchwały, określa

wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że stawki nie mogą przekroczyć rocznie (…) od budowli -2% ich wartości określonej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3-7.”

• Ust. 4: „Przy określaniu wysokości stawek, o których mowa (…) w ust. 1 pkt 3, rada gminy może różnicować wysokość stawek dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając w szczególności rodzaj prowadzonej działalności.”

Page 34: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

WSA 8 października 2013 r. I SA/Sz350/13

34

Sąd nie dopatrzył się naruszenia przez Radę Miejską w Gryfinie naruszenia art. 5 ust. 2, 3 i 4 u.p.o.l., zastosowane przez Radę kryterium różnicujące nie może być w żaden sposób uznane za podmiotowe, nie odnosi się do cech podmiotowych adresata normy, a do przedmiotu prowadzonej przez niego działalności. Jest przy tym oczywistym, że działalność gospodarcza, w tym i działalność gospodarcza polegająca na produkcji energii elektrycznej jest prowadzona przez podmioty, dlatego też i sam ustawodawca w przytoczonej powyżej definicji z art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. odwołuje się do przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.

Page 35: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Zwolnienia przedmiotowe

Art. 7 ust. 3: „Rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w ust. 1 oraz w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw.”

Page 36: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Obniżone stawki i zwolnienia: pomoc publiczna

Art. 20b:W przypadkach, o których mowa w art. 5 ust. 2-4, art. 7 ust. 3, art. 10 ust. 2, art. 12 ust. 4 oraz art. 19 pkt 1 i 3, jeżeli uchwała rady gminy przewiduje udzielanie pomocy publicznej, uchwała ta powinna być podjęta z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej.

Page 37: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Indywidualne interpretacje podatkowe

Page 38: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Interpretacje indywidualne

• Właściwość: wójt, burmistrz, prezydent miasta• Kompetencje w zakresie zmiany: wójt, burmistrz,

prezydent miasta zmienia wydaną przez ten organ interpretację indywidualną, uchyla ją i stwierdza jej wygaśnięcie oraz zmienia lub uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 14b § 5a [stwierdzające, że do opisanego stanu faktycznego ma zastosowanie interpretacja ogólna]

Page 39: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Sądowy spór dotyczący wielkości zadeklarowanego podatku od nieruchomości

Page 40: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Dwie drogi

• Złożenie deklaracji „na nowych zasadach” i zapłata podatku a następnie dochodzenie nadpłaty („postępowanie nadpłatowe”)

• Złożenie deklaracji „na starych zasadach” i oczekiwanie na określenie przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) zaległości podatkowej („postępowanie wymiarowe”)

Page 41: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Postępowanie nadpłatowe

• Zadeklarowanie i wpłata podatku „na nowych zasadach”• Złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty z załączoną korektą deklaracji,

w której będzie wykazany podatek „na starych zasadach”• Wydanie przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) decyzji

odmawiającej stwierdzenia nadpłaty• Odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO)• Wydanie przez SKO decyzji utrzymującej w mocy decyzję I instancji• Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego (WSA)• Wyrok WSA (uchylający decyzję SKO lub oddalający skargę)• Skarga kasacyjna (podatnika lub SKO)• Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (uchylający wyrok WSA lub

oddalający skargę kasacyjną)• Ewentualnie: skarga konstytucyjna do Trybunału Konstytucyjnego

Page 42: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Postępowanie wymiarowe

• Zadeklarowanie i wpłata podatku „na starych zasadach”• Oczekiwanie na wszczęcie przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta)

postępowania w sprawie określenia zobowiązania podatkowego• Wydanie przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) decyzji określającej

zobowiązanie podatkowe „na nowych zasadach” (zaległość podatkowa)• Odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO)• Wydanie przez SKO decyzji utrzymującej w mocy decyzję I instancji• Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego (WSA)• Wyrok WSA (uchylający decyzję SKO lub oddalający skargę)• Skarga kasacyjna (podatnika lub SKO)• Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (uchylający wyrok WSA lub

oddalający skargę kasacyjną)• Ewentualnie: skarga konstytucyjna do Trybunału Konstytucyjnego

Page 43: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Czy działania zmniejszające wymiar

podatku od nieruchomości mogą być zakwalifikowane

jako unikanie opodatkowania?

Page 44: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania („GAAR”)

• Podatek od nieruchomości jest objęty zakresem GAAR• Unikanie opodatkowania: Czynność dokonana przede

wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny

Page 45: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

GAAR – sztuczny sposób działania

• Sposób działania uznaje się za sztuczny, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności należy przyjąć, że nie zostałby zastosowany przez podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej.

• Przy ocenie, czy sposób działania był sztuczny, należy wziąć pod uwagę w szczególności występowanie:

1) nieuzasadnionego dzielenia operacji lub2) angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia

ekonomicznego lub gospodarczego, lub3) elementów prowadzących do uzyskania stanu identycznego lub zbliżonego

do stanu istniejącego przed dokonaniem czynności, lub4) elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących, lub5) ryzyka ekonomicznego lub gospodarczego przewyższającego spodziewane

korzyści inne niż podatkowe w takim stopniu, że należy uznać, że działający rozsądnie podmiot nie wybrałby tego sposobu działania.

Page 46: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Korzyść podatkowa: cel jedyny czy jeden z wielu?

• Czynność uznaje się za podjętą przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, gdy pozostałe cele ekonomiczne lub gospodarcze czynności, wskazane przez podatnika, należy uznać za mało istotne.

• W takiej sytuacji skutki podatkowe czynności określa się na podstawie takiego stanu rzeczy, jaki mógłby zaistnieć, gdyby dokonano czynności odpowiedniej tj. takiej, której podmiot mógłby w danych okolicznościach dokonać, jeżeli działałby rozsądnie i kierował się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej.

• Jeżeli okoliczności wskazują, że osiągnięcie korzyści podatkowej było jedynym celem dokonania czynności będącej unikaniem opodatkowania, skutki podatkowe określa się na podstawie takiego stanu rzeczy, jaki zaistniałby, gdyby czynności nie dokonano.

Page 47: Możliwości przeciwdziałania skokowemu …seo.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/Seminarium...1. By uznać budowlę za przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi ona

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k.

Kontakt

47

Dorota [email protected]

+48 (22) 520 5018

Piotr Karwat [email protected]

+48 (22) 520 5018