Model realizacji usług o określonym standardzie w

powiecie

Przygotowała: Katarzyna Misiuna

Warszawa 29 listopada 2011 r.

Rola Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie

1. Kluczowe założenia z punktu widzenia określenia roli i miejsca powiatowych centrów pomocy rodzinie w systemie pomocy społecznej

• Pcpr pełni funkcję koordynatora i realizatora zadań z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej powiatu (zadania wynikające z obowiązujących ustaw, programów MPiPS i innych, projektów z EFS, itd.).

• Pcpr dysponuje pakietami usług pomocy i integracji społecznej, do których jednakowe prawo i dostęp powinien mieć każdy mieszkaniec powiatu, który takiego wsparcia potrzebuje.

• Pcpr pełni rolę doradczą (dotyczącą np. metodyki pracy, edukacji, implementacji dobrych praktyk i rozwiązań) oraz wspierającą (poprzez udostępnienie np. poradnictwa specjalistycznego) dla powiatowych i gminnych, publicznych a także niepublicznych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej.

• Pcpr jest inkubatorem i kreatorem inicjatyw społecznych, m.in. poprzez inspirowanie powstawania, rozwoju, wzmocnienia organizacji pozarządowych (w zależności od potrzeb poszczególnych powiatów), tak aby mogły być partnerem w realizacji usług pomocy społecznej.

• Pcpr jest instytucją otwartą na współpracę z innymi partnerami i aktywizującą grupy o jednorodnych problemach społecznych, współpracującą z instytucjami publicznymi i niepublicznymi zapewniającymi usługi społeczne, w tym: z gminami na rzecz reintegracji rodziny, wzmocnienia kompetencji wychowawczych etc.; z pup-ami w zakresie osób bezrobotnych, m.in. poprzez stworzenie na szczeblu powiatu zespołów aktywizacji zawodowej (w zależności od potrzeb stałych lub doraźnych) złożonych z przedstawicieli tych instytucji.

Konsekwencje ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej

Nowa ustawa ma szereg konsekwencji:• Zdecydowana większość świadczeń wypłacanych dotychczas w

pcpr-ach na mocy ustawy o pomocy społecznej, tj. świadczenia dla rodzin zastępczych oraz usamodzielnianych wychowanków rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych, przechodzi do systemu pieczy zastępczej. Nie jest przewidziane zadanie: praca socjalna.

• Inną rolę i pozycję przypisuje się rodzinom zastępczym. Nowa ustawa jasno wskazuje rodziny zastępcze jako partnerów działających wspólnie z organizatorem pieczy zastępczej na rzecz dzieci potrzebujących czasowej pomocy i wsparcia oraz na rzecz rodzin biologicznych tych dzieci, przy jasno określonej pomocy i działaniu ops-ów.

• Jasno zostały określone formy wspierania rodzin zastępczych, dające organizatorowi ogromne możliwości kreowania i aktywizowania tego środowiska poprzez nowe instrumenty, np. szkolenia i dokształcanie rodzin, wsparcie finansowe itp.

Konsekwencje ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej

Zatem ustawa wprowadza jeszcze jedną ważną zmianę: • Wprowadza dwóch pracowników udzielających pomocy rodzinom

zastępczym i usamodzielnionym wychowankom: koordynatora pieczy zastępczej i pracownika przyznającego świadczenia materialne (nazywanego dalej pracownikiem ds. świadczeń), podczas gdy pod rządami ustawy o pomocy społecznej zadania te wykonywał jeden pracownik – pracownik socjalny.

• Wprowadza też obligatoryjnie innych pracowników świadczących usługi rodzinom zastępczym i usamodzielnionym wychowankom, np. psycholog, prawnik.

Sposób załatwiania spraw przez rodziny zastępcze i usamodzielnianych

Rodziny zastępczeOsoby usamodzielniane

Usamodzielniane

STANOWISKO INFORMACYJNE

STANOWISKO INFORMACYJNE

Zgłoszenie problemuZgłoszenie problemu

Koordynator pieczy zastępczej

Pracownik ds. świadczeń

Zgłoszenie potrzeby świadczeń Zgłoszenie potrzeby świadczeń

Psycholog PrawnikInni specjaliści (np. pedagog,

mediator)

Przebieg postępowania administracyjnego w sprawach o przyznanie świadczeń dla rodzin zastępczych i usamodzielnianych wychowanków

• Pracownik ds. świadczeń bada sytuację, aby ustalić czy są spełnione wszystkie warunki konieczne do przyznania świadczenia. W tym celu pracownik ds. świadczeń:

• Bada spełnienie warunków do przyznania świadczeń, o których mowa w art. 80‒84 dla rodzin zastępczych oraz dla osób usamodzielnianych w art. 140‒143, 145‒149.

• Ustala okoliczności, których zbadanie jest niezbędne do określenia rozmiaru świadczenia (art. 81; art. 83; art. 84; art. 146 ust 7; 149 ust. 3, ) – zasada uznaniowości.

• Bada, czy wychowanek pieczy zastępczej realizuje proces usamodzielniania – zasada aktywizacyjnej formuły świadczeń.

• Ustala, czy nie były lub nie są marnotrawione przyznane środki (art. 88 ust. 6; art. 151 ust. 3)– zasada prawidłowego wykorzystania świadczeń.

Rodzaje informacji przekazywanych przez koordynatora pieczy zastępczej pracownikowi ds. świadczeń:

Koordynator pieczy zastępczej

Pracownikds. świadczeń

Informacja o faktach mogących świadczyć o marnotrawieniu

Opinia koordynatora o zasadności przyznania pomocy

informowanie o rodzaju i formie przyznanych świadczeń

Informacja o realizacji lub nie IPU

Informacja o istotnych dla postępowania faktach

Opinia o IPU

Postępowanie w sprawie przyznania świadczeń dla rodzin zastępczych i osób usamodzielnianych.

Rodziny zastępczeOsoby

Usamodzielniane

Ustalanie warunków koniecznych do przyznania świadczenia

Wydanie decyzji administracyjnej

Konieczna informacja

koordynatora

Złożenie wniosku

Skierowanie do koordynatora

pieczy zastępczej zastępczej

czynności ustalone w ustawie

Pracownik ds. Świadczeń

Koordynator pieczy

zastępczej

Czynności pracownika ds. świadczeń w prowadzeniu postępowania administracyjnego

Czynności koordynatora w przygotowywaniu dowodów w postępowaniu administracyjnym

Przykładowy schemat organizacyjny dla małego pcpr-u, uwzględniający stanowiska kluczowe z punktu widzenia wdrażania modelu realizacji usług

koordynatorzy pieczy

zastępczej

pracownik ds.

świadczeń

zespół specjalistów

Organizator pieczy zastępczej

Powiatowe centrum pomocy rodzinie

Zespół ds. pieczy zastępczej

Zespół ds. świadczeń

Organizator usług pomocy społecznej

Zespół ds. usług pomocy społecznej

koordynator ds. usług, w tym poradnictwa specjalistycznego i

interwencji kryzysowej

Przykładowy schemat organizacyjny dla dużego pcpr-u, uwzględniający stanowiska kluczowe z punktu widzenia wdrażania modelu realizacji usług.

zespół specjalistów

Organizator pieczy zastępczej

Powiatowe centrum pomocy rodzinie

Zespół ds. pieczy zastępczej

Zespół ds. świadczeń

Organizator usług pomocy społecznej

Zespół ds. osób niepełnosprawnych

zespół specjalistów

Zespół ds. interwencji

kryzysowej i rodzin z dziećmi

Zespół ds. innych usług

pomocy społecznej

zespół specjalistów

Zespół ds. rodziny z dziećmi

koordynatorzy pieczy

zastępczej

pracownik ds. świadczeń

Koordynator ds. poradnictwa

specjalistycznego dlarodzin z dziećmi

koordynator ds.

interwencji kryzysowej

koordynator ds. poradnictwa

specjalistycznego dla osób

niepełnosprawnych

zespół specjalistów