.

MODA NOWOŻYTNA

Jak zmieniała się moda wraz z kulturą nowożytnej Europy?

Codzienny strój mężatki był ściśle określony.

Włosy, które noszono rozpuszczone przed ślubem, musiały być schowane pod czepkiem i welonem. Królowe mogły pokazywać swe długie włosy tylko na określone okazje, na które wkładały koronę. Włosy można było obcinać tylko na krużganku, jednak najczęściej kobiety nosiły długie włosy. Katarzyna Aragońska i Anna Boleyn miały włosy tak długie, że mogły na nich siedzieć.

Rękawy sięgały nadgarstka nawet w lecie. Suknie były zawsze długie, sięgające ziemi. Noszono również gorsety ze skóry nawet z drewna). Mimo to suknie miały kwadratowy dekolt, który wzbudzał liczne komentarze.

Strój królowej dodatkowo był haftowany i nabijany biżuterią. Był niepowtarzalny i bardzo ciężki.

ANGLIA

JUDI DENCH JAKO KRÓLOWA ELŻBIETA

.

KRÓLOWA ANNA BOLEYN

Kosmetyki doby Renesansu zawierały sporo szkodliwych substancji, takich jak ołów, rtęć czy arszenik. W tej epoce, podobnie jak w poprzednich, ceniono bardzo jasną cerę. Pożądana była blada skóra o odcieniu kości słoniowej. Do rozjaśniania cery używano bieli ołowianej, a także znane ze Starożytności sproszkowane odchody krokodyli. Róż przyrządzano z koszenili, drzewa sandałowego i cynobru, który był ulubionym barwnikiem pięknotek – nim podkreślały rysy twarzy.

CIEKAWOSTKI…

W Anglii czasów epoki elżbietańskiej zalecano, by twarz pokrywać bielą ołowianą, zwaną zwyczajowo bielą wenecką. Była to trująca mieszanina bieli ołowianej z octem, która bardzo dobrze kryła niedoskonałości cery i nadawała jej pożądanego, szlachetnego wyglądu. Długotrwałe stosowanie tego „kosmetyku” było jednak straszliwe w skutkach. Prowadziło do owrzodzeń i uszkodzenia organów wewnętrznych, bólów głowy, mięśni i stawów, wysokiego ciśnienia krwi, krwawień z nosa, regularnych nudności, a w ostateczności niejednokrotnie do śmierci w wyniku zatrucia toksycznym ołowiem.

Nowożytne damy płaciły zatem niezwykle wysoką cenę za urodę i chęć jej zatrzymania. Królowa Elżbieta I Tudor była najbardziej znaną w historii kobietą, która stosowała biel ołowianą. Jej charakterystyczny makijaż z wybieloną twarzą nazywano “maską młodości”. Dzięki królowej i damom jej dworu ogromną popularność w Anglii zyskała także pomadka do ust. Szminki w większości krajów europejskich były mieszanką wosku pszczelego i czerwonych barwników.

NA MODŁĘ ANGIELSKĄ

Moda we fryzjerstwie okresu Odrodzenia szła w różnych kierunkach. Wpływowe damy tworzyły własny styl chętnie naśladując uczesania greckie i rzymskie. Dopiero w późniejszym okresie misterne uczesania przybrały charakterystyczne cechy stylu renesansowego. Do farbowania włosów stosowano świeże skórki z orzechów włoskich. Farby do włosów nie są wynalazkiem współczesności, jednak dopiero pod koniec XIX wieku zaczęto je wytwarzać na bazie wody utlenionej. Powszechnym barwikiem był również wspominany wcześniej ołów.

Kobiety epoki Renesansu pod wieloma względami były bardziej naturalne niż

kobiety dziś. Kosmetyki nie były koniecznością, a stroje na tyle

zróżnicowane, że nawet najbardziej wymagające damy mogły podkreślić swój

indywidualny charakter. Kobiece naturalne piękno postrzegano jako dar od Boga i je

uznawano za absolutnie doskonałe. Ceniono również miękkie, naturalne i pełne

wdzięku kształty niewieściego ciała.

FRANCJA

Moda francuska przez stulecia cieszyła się ogromnym zachwytem i popularnością wśród innych krajów europejskich. Mimo, że wraz z wiekami i panującymi stylami w sztuce zmieniał się ubiór ludzi, to w dalszym ciągu głownie z dworu Francji płynęły najnowsze trendy, będące symbolem dobrego gustu i stylu. Gwałtowny rozwój mody francuskiej nastąpił w XVII wieku i począwszy od 1630 r. poprzez całe stulecie tamtejsze ubiory, znane w niektórych krajach po nazwą à la mode lub alamoda były wzorem obowiązującej elegancji.

Znaczne zmiany w modzie dworskiej nastąpiły w drugiej połowie XVII wieku wraz z przejęciem samodzielnej władzy przez Ludwika XIV. W 1768 r. powstał pierwszy we Francji żurnal mody Journal du Goût i od tego momentu reklamą zajęły się wydawnictwa żurnalowe. Zamieszczane w nich informacje cieszyły się większą dokładnością, a poparte kolorowymi rycinami łatwiej docierały do zainteresowanych modą kobiet i mężczyzn. Ponadto rządy Ludwika XIV odznaczały się nawrotem do form reprezentacyjnych i pompatycznych, co ściśle wiązało się ze sztywnym ceremoniałem francuskiego dworu .

Ubiory męskie z początku XVII stulecia wyrażały dążenie mody do rozluźnienia sztywnych hiszpańskich wamsów i twardo nakrochmalonej regularnej płóciennej krezy, obrzeżonej sztywną koronką. Tym samym wamsy zapinane na przodzie straciły dawną nienaturalną linię i sztywność. Zmiany w modzie w tym okresie postępowały bardzo wolno, ale były naturalną reakcją wobec trwającej zbyt długo wojny hiszpańskiej.

W latach dwudziestych XVII wieku ukształtowała się już nowa moda wygodnych ubiorów dodatkowo utrzymanych w jasnej tonacji barw. Męski strój składał się z trzech zasadniczych części: wamsa (pourpoint), spodni i płaszcza. Wams charakteryzował się jednolitą lub rozcinaną i składającą się z zachodzących na siebie części baskiną

UBIORY MĘSKIE DO POŁOWY XVII STULECIA

Przemiany w modzie damskiej, podobnie jak w męskiej również nastąpiły w latach dwudziestych XVII stulecia. Około 1625 r. suknie straciły swą charakterystyczną sztywność i zaczęły wracać do naturalnego zarysu kobiecej sylwetki. Nowy model stroju składał się z dwóch sukni. Wierzchnia, prawie zawsze czarna posiadała ćwierciowe rękawy sięgające do łokcia, spodnią z kolei zazwyczaj utrzymywano w delikatnych odcieniach i szyto z jedwabnej, drobnowzorzystej tkaniny. Pod obydwoma sukniami w linii stanu umieszczano wałek w celu nadania fałdom tkaniny lepszego spływu przy znacznym wydłużeniu sukni w tyle.

STROJE KOBIECE W PIERWSZEJ POŁOWIE XVII STULECIA

Obuwie kobiece noszone do połowy XVII stulecia wykonywane było głownie z jedwabnej tkaniny i posiadało średniej wielkości obcas, dlatego też bardzo często otrzymywało patynki dla ochrony przed zabłoceniem. Specyficznym elementem ówczesnej mody było również wybijanie na skórze kobiecego obuwia drobnych ażurowych motywów i spięcie paskiem na podbiciu.

Do dalszych szczegółów mody kobiecej z drugiej połowy XVII wieku należały lekkie okrycia zarzucane na ramiona uszyte najczęściej z tafty, ocieplane podszyciem z waty ,lub futra i podtrzymywane na przodzie zarękawkiem. Rozmiary noszonych w tym okresie zarękawków były czasem dość duże, zwłaszcza gdy dla ciepła damy francuskie nosiły w nich małe pieski.

W połowie XVII stulecia we Francji na masową skalę rozpowszechnił się parasol. Początkowo używano go przy podróży konno w czasie deszczu, w późniejszym okresie służył już tylko kobietom.

DODATKI I TKANINY

SUKNIA BAROKOWA

W XVIII wieku zamożni eleganci nosili wysokie białe peruki, które wprowadzono około 1710 roku. Najbardziej szykowne peruki wykonywano z włosów ludzkich, jednak ze względu na wysoki koszt takich peruk, często używano włosia końskiego. Dużą przewagą „końskich peruk” było to, że pukle z włosia nie rozkręcały się na deszczu. Na warkoczyk z tyłu peruki nakładano czasem woreczek z tafty, ściągany sznureczkami i wykończony kokardą.

CIEKAWOSTKI

WYKONAŁY:PAULINA CIĘŻKA

KATARZYNA LATAŁA