MIESIĘCZNIK DOTYCZĄCY PROGRAMU ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2007–2013

„Wieś i rolnictwo w mediach” -

relacja z konferencji STR. | V |

Biogazowniew ramach

PROW 2007-2013 STR. | X |

Nabór wniosków w działaniu “Ułatwianie

startu młodym rolnikom” STR. | IV |

kwiecień/maj 2011

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:Europa inwestująca w obszary wiejskie.

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach pomocy technicznejProgramu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013

Publikacja opracowana w Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju WsiInstytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Europejski Fundusz Rolny na rzeczRozwoju Obszarów Wiejskich

WAŻNE INSTYTUCJEDLA PROW 2007-2013

INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA: MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi http://www.minrol.gov.pl

JEDNOSTKA CERTYFIKUJĄCA: GENERALNY INSPEKTOR KONTROLI SKARBOWEJ

MINISTERSTWO FINANSÓW http://www.mf.gov.pl

AGENCJA PŁATNICZA:

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

http://www.arimr.gov.pl/

PODMIOTY WDRAŻAJĄCE:Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

http://www.arimr.gov.pl

Agencja Rynku Rolnego http://www.arr.gov.pl

SAMORZĄDY WOJEWÓDZTW:Dolnośląskie: www.umwd.dolnyslask.plKujawsko-Pomorskie: www.kujawsko-pomorskie.plLubelskie: www.lubelskie.plLubuskie: www.lubuskie.plŁódzkie: www.lodzkie.plMałopolskie: www.malopolskie.plMazowieckie: www.mazovia.plOpolskie: www.umwo.opole.plPodkarpackie: www.umwp.podkarpackie.plPodlaskie: www.wrotapodlasia.plPomorskie: www.woj-pomorskie.plŚląskie: www.slaskie.plŚwiętokrzyskie: www.sejmik.kielce.plWarmińsko-Mazurskie: www.wrota.warmia.mazury.plWielkopolskie: www.umww.plZachodniopomorskie: www.wzp.pl

Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa www.fapa.com.pl

Liczba zawartych umów/wydanych decyzji w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”

3 280

w numerze

Najnowsze zmiany legislacyjne PROW 2007–2013• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Roz-

woju Wsi z dnia 28 marca 2011 r. zmieniają-cerozporządzeniewsprawieszczegółowegosposobusprawowanianadzorunadpodmio-tami,którewykonująjakodelegowanezada-nia instytucji zarządzającej w ramach Pro-gramuRozwojuObszarówWiejskichnalata2007-2013(Dz.U.Nr53,poz.276);

• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Roz-woju Wsi z dnia 10 marca 2011 r.zmieniają-cerozporządzeniewsprawieszczegółowychwarunków i trybu przyznawania pomocyfinansowejw ramach działania „Tworzeniei rozwój mikroprzedsiębiorstw” objętego

kwiecień/maj 2011

Szanowni Państwo,

Przed Państwem kolejny numer miesięcznika „PROWieści” wydawanego przez Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich MRiRW. Zamieściliśmy w nim najbardziej aktualne informacje dotyczące realizowanego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.W numerze informacje o trwającym naborze wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007-2013. Ponadto, relacja z konferencji na temat wyników oceny średniookresowej PROW 2007-2013 oraz 4. konferencji

z cyklu: Wieś – Rolnictwo – Media. Tegoroczna edycja zorganizowana została pod hasłem „Gospodarstwa rodzinne podstawą europejskiego rolnictwa w odniesieniu do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013”.Poza tym prezentujemy przykłady dobrych praktyk w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” PROW 2007-2013.

Zachęcamy do lektury i współpracy przy redagowaniu „PROWieści”.

Redakcja „PROWieści”

Programem Rozwoju Obszarów Wiejskichnalata2007-2013(Dz.U.Nr62poz.319);

• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Roz-woju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. zmieniają-cerozporządzeniewsprawieszczegółowychwarunków i trybu przyznawania pomocyfinansowejw ramachdziałania„Wdrażanieprojektówwspółpracy”objętegoProgramemRozwojuObszarówWiejskichnalata2007-2013(Dz.U.Nr64,poz.336).

WszystkiezmianylegislacyjnePROW2007-2013dostępnesąnastroniewww.minrol.gov.pl wza-kładcePROW 2007-2013.

Nabór wniosków w działaniu “Ułatwianie startu młodym rolnikom”..........................IV

Wieś i rolnictwo w mediach..................................................................................................V

Konferencja na temat wyników oceny średniookresowej...........................................VII

III Międzynarodowe Targi Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki....................................VIII

Biogazownie w ramach PROW 2007-2013 .......................................................................X

zdaniem ministra

PROWieści I III

Szanowni Panstwo!

Niedawno odbyła się konfer-encjanaukowazcykluWieśiRol-nictwo w Mediach. Tegorocznaedycjazorganizowanazostałapodhasłem „Gospodarstwo rodzinnepodstawą europejskiego rolnic-twa” w odniesieniu do PROW2007–2013.

Okonferencjiszerzejnakolejnychstronach, ale warto w tym miejscuzatrzymać się i zastanowić nadgłównątezą.

Rzeczywiście podstawą europe-jskiego rolnictwa, podobnie jaki u nas jest rodzinne gospodarstworolne.Musibyćonozdolnedopode-jmowania wyzwań współczesności,

atedotycząkoniecznościzwiększeniaprodukcji żywności. Dlatego teżnajważniejszymzadaniemwprzyszłejWspólnej Polityce Rolnej powinienbyćintereskonsumentów,anietego,czyinnegokraju.Tymczasemobecnykształt tej polityki sprawia, że jestona głównym źródłem zakłócaniakonkurencyjności na europejskimrynku. Należy więc wypracowaćnowe,obiektywnekryteriapodziałuśrodków, przejść na politykęaktywną i znaczną cześć środkówskierować na II filar. WspólnaPolityka Rolna powinna wspieraćprodukcję żywności organicznej,budować programy ekologizacyjne,

programywsparciamłodegorolnikaoraz umożliwiające modernizacjęikorzystaniezinnowacji.

Takie podejście powinnosprzyjać właściwemu rozwojowigospodarstw rodzinnych dla ro-zwoju rolnictwa w ogóle, gdyżwprzeciwnymwypadku,jeżeliniebędziewkażdejwsikilkurodzinrol-niczychikilkurodzinświadczącychusługi,toniebędzierównieżpotr-zeby istnienia tam szkół, przed-szkoliani rozwoju infrastruktury.W konsekwencji wieś będziezamierać,aEuropębędzieczekałimport żywności na ogromnąskalę.

MAREKSAWICKI,MINISTERROLNICTWAIROZWOJUWSI

IV |

aktualności

komu może zostać przyznana pomoc?

Pomocfinansowawramachdziałania„Uła-twianiestartumłodymrolnikom”możezo-staćprzyznanaosobie fizycznej,któram.in.:•planuje nabyć gospodarstwo rolneiroz-począćporazpierwszyprowadzeniedziałal-nościrolniczej,albo•posiada gospodarstwo rolneirozpoczęłaprowadzeniedziałalnościrolniczejaleodjejrozpoczęciadodniazłożeniawnioskuopo-mocnieupłyniewięcejniż12miesięcy,adodniawydaniadecyzjioprzyznaniupomocy-więcejniż18miesięcy.

w jaki sposób składać winoski?

Wnioski można składać osobiście alboprzezupoważnionąosobęwe właściwych ze względu na miejsce realizacji ope-racji oddziałach regionalnych ARiMR,a także wysłać listem poleconym lubpocztąkurierską.

„Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007-2013

Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) ogłosił, że od dnia 26 kwietnia 2011 r. do dnia 24 czerwca 2011 r.

można składać wnioski o przyznanie pomocy w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich

na lata 2007-2013.

kwiecień/maj 2011

gdzie znaleść formlarze wniosków?

Formularz wnioskuoprzyznaniepomocyoraz Plan Rozwoju Gospodarstwa wrazz instrukcjami ich wypełnienia, a takżewzory oświadczeń będących załącznika-midowniosku,zamieszczonesąnastro-nie internetowej MRiRW www.minrol.gov.plwzakładcePROW2007-2013,jakrównież na stronie internetowejARiMRwww.arimr.gov.pl. Formularze możnarównieżotrzymaćwoddziałachregional-nychARiMR.

wszelkie informacjeInformacjenatematdziałania„Ułatwianiestartumłodymrolnikom”uzyskaćmożnawoddziałachregionalnychARiMR(adre-syznajdująsięnastroniewww.arimr.gov.pl)orazpodnumerembezpłatnej infoli-nii 0 800 38 00 84.

◘ Wydział Komunikacji – DROW

fot.A

rchiwum

MRiRW

Nabór wniosków w działaniu

Kalendarium wydarzeń:

20 kwietnia 2011 r., Warszawa Seminarium pt. „Polityka spójności i polityka rozwoju obszarów wiejskich a rozwój regionów”,

5-7 maja 2011 r., Warszawa 4. Forum Funduszy Europejskich,

10 maja 2011 r., Warszawa Konferencja Regionalna Forum dla Przyszłości Rolnictwa „Odnowa Wspólnej Polityki Rolnej dla lepszego rolnictwa”, SGGW,

10-11 maja 2011 r., Warszawa, Seminarium pt. „Współpraca branży piekarskiej i młynarskiej dla jakości pieczywa i produktów zbożowych”,

19-20 maja 2011 r., Darłówko Wschodnie, Konferencja naukowo-szkoleniowa nt. „Nasiennictwo i ochrona ziemniaka”,

23-25 maja 2011 r., Haiko Manor, Finlandia,Spotkanie Nordycko-Bałtyckich Sieci Obszarów Wiejskich,

6-8 czerwca 2011 r. Eger, WęgryNieformalne spotkanie dyrektorów ds. rozwoju obszarów wiejskich.

aktualności

| V

Wieś i rolnictwo w mediach

„Gospodarstwa rodzinne podstawą europejskiego rolnictwa w odniesieniu do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013”.

ZudziałemministrarolnictwairozwojuwsiMarkaSawickiego,rektoraSzkołyGłównejGospodarstwaWiejskiegoAlojzegoSzymańskiegoorazpodsekretarzastanuMa-rianaZalewskiegowdniu6kwietnia2011r.w siedzibie Szkoły Głównej GospodarstwaWiejskiegowWarszawieodbyłasięjuż4.kon-ferencjazcyklu:Wieś–Rolnictwo–Media.Tegoroczna edycja zorganizowana zostałapod hasłem „Gospodarstwa rodzinne pod-stawąeuropejskiegorolnictwawodniesieniudoProgramuRozwojuObszarówWiejskichnalata2007-2013”.cel konferencjiCelemkonferencjibyłozapoznanieśro-dowiskazwiązanegozmediamitematykądotyczącą kierunków rozwoju polskiejwsi, roli mediów w integrowaniu spo-łecznościlokalnych,atakżepromowania

w mediach gospodarstw rodzinnych jakopodstawy europejskiego rolnictwa w odnie-sieniudoPROW2007-2013.uczestnicy konferencjiWkonferencjiwzięłoudziałponad200osób.

Wśród uczestników konferencji byli m.in.przedstawicielemediów,przedstawicieleam-basad,przedstawicieleAgencjiRestrukturyza-cjiiModernizacjiRolnictwa,AgencjiRynkuRolnego, Agencji Nieruchomości Rolnych,FundacjiProgramówPomocydlaRolnictwaFAPA, przedstawiciele SGGW, przedstawi-cielegminorazinnychinstytucji.prezentacjePodczas konferencji przedstawiono nastę-pująceprezentacje:•„Stan wdrażania PROW 2007-2013 orazWPR po 2013 roku”– dr Marek Sawicki,ministerrolnictwairozwojuwsi,

fot.R

obertJakubik

PROWieści

VI |

aktualności

kwiecień/maj 2011

wczoraj,dziśijutro–analizaekonomiczna”–drAndrzejParzonko,•„Gospodarstwa rodzinnewobecwyzwańwspółczesności”–prof.drhab.JózefZegar,•„Stan i perspektywy rozwoju polskichgo-spodarstwekologicznych”–drUrszulaSoł-tysiak,Podczas konferencji minister Marek Sa-

wickiwrazzpodsekretarzemstanuMaria-nemZalewskimwręczyligrupiedziennika-rzypamiątkowedyplomywpodziękowaniuzazaangażowanieiprofesjonalizmwpracy

•„Medialne warunki realizacji PROW2007-2013”–drMarianZalewski, podse-kretarzstanuwMRiRW,•„PrzyszłośćgospodarstwrodzinnychwPol-sce iUniiEuropejskiej”–prof.drhab.JanGórecki,•„Uwarunkowania wprowadzenia podatkudochodowego w gospodarstwach indywi-dualnychwedługopiniirolników”–prof.drhab.MirosławWasilewski,•„Potencjalnekierunkirozwojugospodarstwrodzinnychwaktualnejsytuacjirynkowej”–drWładysławŁukasik,prezesARR,•„Ewolucjerodzinnychgospodarstwrolnychnamiarę odpowiedniej zdolności konkuren-cyjnej i samowystarczalnościżywnościowejkraju”–prof.drhab.WaldemarMichna,•„GospodarstwarodzinnewPolscenabaziewłasnościAgencjiRolnychSkarbuPaństwa–prof.drhab.ZdzisławGajewski,•„Staniperspektywyrozwojugrupproducen-tówrolnychwPolsce”–prof.drhab.KrystnaKrzyżanowska,•„Agencja Restrukturyzacji i ModernizacjiRolnictwawspieraunowocześnieniepolskie-gorolnictwam.in.poprzezdziałaniaPROW2007-2013”–ZofiaSzalczyk,zastępcapreze-saARiMR,•„Polskie rodzinne gospodarstwa mleczne

dziennikarskiejnarzeczszerokiegoinformo-wania społeczeństwa o problemach nurtu-jącychrolnictwoiobszarywiejskie,atakżeoWspólnejPolityceRolnej.Poprzednieedy-cjekonferencjiodbywałysiępodhasłami:• Polska dobra żywność, wieś i rolnictwowmediach,•Rozwójobszarówwiejskich–wizerunekmedialny,•Polskawieś, bezpieczeństwożywnościo-weamedia.◘ Wydział Komunikacji – DROW

fot.R

obertJakubik

fot.A

rchiwum

MRiRW

aktualności

PROWieści VII I

Konferencja na tematwyników oceny średniookresowej PROW 2007-2013W dnia 24 marca br. w gmachu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbyła się konferencja

dotycząca wyników przeprowadzonej w roku 2010 oceny średniookresowej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Konferencję otworzył PodsekretarzStanu-JarosławWojtowicz.Zastępca

Dyrektora Departamentu Rozwoju Ob-szarówWiejskich-MieczysławParadowskiprzedstawiłogólneinformacjenatematoce-nyśredniookresowejProgramu.Celembada-nia było podsumowanie dotychczasowegoprzebiegu wdrażania PROW 2007-2013,ocenadotychczasowychwynikówrealizacjiposzczególnych działań i programu jakocałościorazwkładuprogramuwrealizacjępriorytetówokreślonychnapoziomiewspól-notowym i krajowym. Ocena pomagateż określić obszary wymagające korekty,przyczyniającsiędopoprawyefektywnościpodejmowanych interwencji w następnychlatach realizacji programu oraz stanowiistotnywkładwprzebiegrozpoczynającejsiędyskusjioprzyszłościpolitykwspólnotowych.Wynikibadaniaomówiliprzedstawiciele

Wykonawcy badania, tj. konsorcjumw składzie: Agrotec Polska Sp. z o.o.,

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gosp-odarkiŻywnościowej–PIB i InstytutUp-rawyNawożenia iGleboznawstwa – PIB.Następnie aktualne dane dotyczące stanuwdrażania PROW2007-2013 przedstawiła

Zastępca Prezesa Agencji RestrukturyzacjiiModernizacji Rolnictwa – Zofia Szalczyk.Konferencja stanowiła również dobrąokazję do podjęcia dyskusji na tematwyników badania i wymiany poglądóww zakresie rozwoju obszarów wiejskichwPolsce.Wspotkaniuudziałwzięłook.130osób-

przedstawicielem.in.administracjicentralnej(Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi,MinisterstwoRozwojuRegionalnego,Min-isterstwoŚrodowiska,GłównyUrządStaty-styczny),Agencji Restrukturyzacji i Mod-ernizacjiRolnictwa (centrala oraz oddziałyregionalne), samorządów wojewódzkich,środowiska naukowego, centralnych i re-gionalnych ośrodków doradczych, izb rol-niczychorazinnychinstytucji.Raportkońcowyzocenyśredniookresowej

PROW2007-2013 oraz broszura informa-cyjnaudostępnionesąnastronieinternetowejMinisterstwaRolnictwaiRozwojuWsi.

◘ Agnieszka Litwiniuk – DROW

fot.R

obertJakubik

fot.R

obertJakubik

aktualności

kwiecień/maj 2011I VIII

Wuroczystości otwarcia uczestniczyłpodsekretarz stanu w Ministerstwie

RolnictwaiRozwojuWsiJarosławWojtow-icz, którywspólnie zewspółorganizatoramitargów,KatarzynąSobierajską,podsekretar-zemstanuwMinisterstwieSportuiTurystyki,Adamem Jarubasem Marszałkiem Wojew-ództwa Świętokrzyskiego oraz wiceprezesemZarządu Targów Kielce panią Bożeną Staniakpowitali zaproszonych gości oraz wystaw-ców. Zainteresowanie targami było bardzoduże, o czym świadczy ranga przybyłychna otwarcie targów gości. Wśród nichmogliśmy powitać przedstawiciela Kancel-arii Prezydenta RPAndrzeja Hałasiewicza,przedstawicieli władz wojewódzkich, lic-

znych przedstawicieli władz miasta Kielce,wiceprezesa Polskiej Organizacji Turysty-cznej Bartłomieja Walasa, przedstawicieliRegionalnej Organizacji TurystycznejWojewództwaŚwiętokrzyskiegozprezesemJackiemKowalczykiemnaczele,jakrównieżreprezentantów instytucji patronujących tar-gom Agrotravel: Polskiej Izby Turystyki,Forum Turystyki Regionów, Fundacji Pol-skiegoGodłaPromocyjnego„TerazPolska”.Krajem partnerskim tegorocznych targów,po raz pierwszy, była ProwincjaWęgierskareprezentowanaprzezprzedstawicielaMinis-terstwaRolnictwaorazWęgierskąSiećOb-szarówWiejskich.Wtegorocznejedycjitargówudziałwzięło

141wystawców,awśródnichwystawcyz16polskichregionów,kilkadziesiątLGD,PolskaFederacjaTurystykiWiejskiej „Gospodarst-waGościnne”orazindywidualniwłaścicielegospodarstw agroturystycznych. W ramachpatronatu udzielonego przez Fundację Pol-skiegoGodłaPromocyjnego„TerazPolska”,ofertę swoją zaprezentowało gospodarstwoagroturystyczne „Sądecki Bartnik”, laureatgodła„TerazPolska”,jakrównieżprzedsta-wicieleWęgier,Francji,Hiszpanii,Bułgarii,Litwy,Gruzji,MołdawiiiUkrainy.Również Ministerstwa Rolnictwa i Roz-

woju Wsi miało swoje stoisko, na którymzwiedzający mogli uzyskać informacje natemat m. in.: wsparcia funduszy unijnych

III Międzynarodowe Targi Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki AGROTRAVEL

W dniach 15-17.04.2011 r. odbyły się w Kielcach III Międzynarodowe Targi Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki AGRORTAVEL.

fot.DON,M

RiRW

aktualności

PROWieści I IX

w ramach Programu Rozwoju ObszarówWiejskich na lata 2007-2013, agroturysty-ki i turystyki wiejskiej, zagospodarowaniaterenu wokół domu, przetwórstwa produk-tówrolnychnapoziomiegospodarstwa,wa-runków produkcji ekologicznej, rejestracji,ochronyipromocjiproduktówregionalnychi tradycyjnych. Obsługę merytorycznązapewnili przedstawicieleCentrumDoradztwaRolniczegowBrwinowie,ŚwiętokrzyskiegoOśrodka Doradztwa Rolniczego w Mod-liszewicach,InstytutuZootechnikiwBalicach,Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach orazAgencjiRestrukturyzacji iModernizacjiRolnic-twaoddziałwKielcach.Prezentowanawiedzai doświadczeniemiały na celu zainspirowaniemieszkańcówwsidopodejmowaniaciekawychinowychinicjatyw,wskazaniedrógichrealizacjipoprzezpokazanieźródełwsparciafinansowegoorazpodkreśleniepotencjałujakitkwiwpolskiejwsi.Targom AGROTRAVEL towarzyszyło

wieleimprez:•międzynarodowa konferencja „Wiejski produkt turystyczny – doświadczenia i wyz-wania”,wktórejwzięłoudziałponad350osób,w tymprzedstawicielesamorządówlokalnych,stowarzyszeńagroturystycznych,ludzieoświaty,nauki, doradztwa rolniczego, przedstawicielelokalnychgrupdziałaniaiKrajowejSieciOb-szarówWiejskich, a także 10 osobowa dele-gacja przedstawicieli organizacji polonijnychzeWschodu;•warsztaty dla młodzieży „Świętokrzyski produkt turystyczny – największe atrakcje na sprzedaż”zorganizowaneprzezWyższąSzkołę Ekonomii i Prawa w Kielcach,w ramach których przeprowadzony zostałkonkurs dla młodzieży szkół ponadgim-nazjalnych województwa świętokrzyskiego.W konkursie udział wzięło 167 uczniówz 32 szkół, nadesłano 137 prac konkurso-wych. Jury konkursu przyznało 8 nagród –2indywidualnei6zespołowych;• giełda współpracy dla LGD, prowadzonaprzez pracowników Departamentu RozwojuObszarówWiejskichwMinisterstwieRolnic-twaiRozwojuWsi,byłaokazjądoporozma-wianianatematwspółpracywzakresieprojektówzarównoregionalnychjakimiędzynarodowych.Nastoiskuzainteresowanimoglipobraćofertydotycząceprojektówwspółpracyzróżnychkra-

jówUniiEuropejskiej oraz ulotki na tematprocedur dotyczących działania „Wdrażanieprojektówwspółpracy”wtychkrajach;• kino produktów turystyki wiejskiej,w którym prezentowano filmy zachęcającezwiedzających do wypoczynku w konkretnychgospodarstwachagroturystycznych.Możnabyłowygodnie,naplażowychleżakachzapraszającychhasłemreklamowym„odpoczywajnawsinatu-ralnie”,obejrzećofertyzróżnychzakątkówPol-ski;•wystawa multimedialnaprzygotowanazoka-zji20-leciaagroturystykiwnaszymkraju;•spotkanie polsko-francuskich ekspertów„Oddiagnostyki terytorialnejpokształceniewzakresieturystykiwiejskiej”;• study tour dladziennikarzyorazuczestnikówkonferencji do najciekawszych produktów tu-rystykiwiejskiejwojewództwaświętokrzyskiego

Dla zwiedzających targi oferowały rary-tasy kulinarne poszczególnych regionów,

które można było skosztować w karczmach regio-nalnych, jarmark rękodzielnictwa z pełną ofertą sztuki ludowej oraz scenę kultury, na której prezentowały się zespoły ludowe z województwa świętokrzyskiego oraz węgierski zespół folklorystyczny.Podczas targów rozstrzygnięto konkursy na

najciekawsze stoisko, w którym zwyciężyłowojewództwoWarmińsko-Mazurskie,najciekawszypakiet turystykiwiejskiej,wktórymzwyciężyłaSądecka Organizacja Turystyczna za produkt„Małopolska Wieś Pachnąca Ziołami” oraznajciekawszą pamiątkę, którą został„SitarzBiłgorajski”. Zapewniono także atrakcjedlazwiedzających.Każdyktowypełnił krótkąankietę na temat agroturystyki, uczestniczyłw losowaniu wspaniałych nagród w postacizaproszeń na wypoczynek w gospodarstwieagroturystycznym,ufundowanychprzezPolskąFederację Turystyki Wiejskiej „GospodarstwaGościnne” oraz upominków ufundowanychprzezPOT,MRiRWiinneinstytucje.Wtrakcieimprezy patroni targów: europosłowie JarosławKalinowskiiCzesławSiekierskiwyłoniliinagro-dzilipodczasGaliBiesiadnejdwauznaneprzezsiebie najlepsze produkty turystyki wiejskiej,najmłodszego właściciela gospodarstwa agro-turystycznegooraz gospodarstwogoszczącenajwięcejgościzagranicznych.AGROTRAVELjakojedynawkrajuwyspec-

jalizowana impreza agroturystyczna przyciągacoraz więcej wystawców i zwiedzających,którychwtymrokubyłoblisko25 tysięcy.

◘ Wydział Przedsiębiorczości i Rynku Pracy na Wsi, DON

fot.DON,M

RiRW

aktualności

X | kwiecień /maj 2011

Biogazownie w ramach PROW 2007-2013 Przyjęta w listopadzie 2009 r. „Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku”, określa

strategię energetyczną państwa zarówno w perspektywie krótkoterminowej jak i w perspektywie do roku 2030.

Wśródpodstawowychkierunkówpol-skiejpolitykienergetycznejznajdują

sięm.in.poprawaefektywnościenergetycz-nej, wzrost bezpieczeństwa dostaw paliwienergii, rozwójwykorzystaniaodnawial-nych źródeł energii oraz ograniczenie ne-gatywnego oddziaływania energetyki naśrodowisko.Zakładasię, że realizacjapo-wyższychcelówbędzieodbywałasięm.in.poprzezwspieranierozwojuenergetykiroz-proszonej,wykorzystującej lokalne, odna-wialneźródłaenergii.Promowaniewyko-rzystaniaOZE,wszczególnościwzakresieprodukcjibiogazu,pozwolinazwiększeniestopnia dywersyfikacji źródeł wytwarza-nia energii, a tym samymuniezależnieniasięodjejzewnętrznychdostaw.Podstawąrozwoju energetyki odnawialnej powinnybyć niewielkie jednostki wytwórcze, zlo-kalizowane w niewielkich odległościachododbiorcówkońcowych, copozwolinazwiększeniestabilnościdostawenergiiorazzmniejszeniestratzwiązanychzjejprzesy-łem.Ten kierunek rozwoju odnawialnychźródeł energii będzie przyczyniał się doaktywizacji słabiej rozwiniętych regionówo dużym potencjale energetycznym orazosiągnięciapozytywnegoefektuekologicz-negowwynikuograniczeniaemisjigazówcieplarnianychspowodowanychwytwarza-niemenergiizpaliwkopalnych.Dostrzegając znaczenie rolnictwa jako

źródłabiomasydlaenergetykiorazpoten-cjalnego producenta energii, podejmujesięszeregdziałańmającychnacelupełnewykorzystanie istniejących w nim zaso-bówsurowcowych.Jednymztakichdzia-łańjestprzyjętywlipcu2010r.przezRadęMinistrów dokument „Kierunki rozwojubiogazowni rolniczychwPolscew latach2010-2020”. Założeniem „Kierunków”jest określenie optymalnych warunkówdo rozwoju biogazowni rolniczych wy-

twarzającychbiogazwoparciuosurowcepochodzenia rolniczego, w szczególnościprodukty uboczne z produkcji roślinnejizwierzęcejorazpozostałościprzetwórstwarolno–spożywczego.Wramachrozwojutegokierunkudziałalności, przewiduje sięmożliwość wykorzystania wytworzonegobiogazujakoodnawialnegonośnikaenergiielektrycznej i cieplnej, dostarczanych od-biorcomkońcowym.Biogazownie rolnicze charakteryzują się

wysoką stabilnością wytwarzania energiiwykorzystując surowce, które powstająw rolnictwie przy produkcji żywnościizwyklenieposiadającechtowaru.Stwa-rzatoszansęnapoprawękonkurencyjnościrolnictwa poprzez dywersyfikację źródełprzychodówwgospodarstwachrolniczychprzy jednoczesnym ograniczeniu kosztówpozyskaniaenergii.

Z uwagi na względnie wysokie kosztybudowy biogazowni rolniczych, jednymz głównychwarunków rozwoju tego kie-runkudziałalności,będziemożliwośćuzy-skaniawsparciafinansowegonaetapiein-westycji.Koszty związane z tego rodzajuprzedsięwzięciem uzależnione są przedewszystkim od wielkości instalacji (zain-stalowanejmocy), a także szeregu innychczynników, jak np.: zastosowanychmate-riałów i technologii, lokalizacji inwesty-cji,możliwościwykonaniaczęścipracwewłasnym zakresie itp. Decyzje dotyczą-cewyboruwielkości instalacji oraz jejlokalizacji, powinny być uzależnioneod możliwości zabezpieczenia przezinwestora: odpowiednich ilości surow-ców dla instalacji o planowanejmocy,zapewniającychjejciągłąpracę,wyma-ganejpowierzchniużytkówrolnychdo

www.polskalokalna.pl

aktualności

PROWieści XI I

www.in

stalacjeb2b.pl

zagospodarowania produktów pofer-mentacyjnych.Struktura gospodarstw rolnychw Pol-

sce,wtympowierzchniaużytkówrolnychorazskalaprodukcjizwierzęcejwskazująna odpowiedni potencjał surowcowydlabiogazowi o zainstalowanych mocachelektrycznychod30kWdo150kW.Szacu-jesię,żełączniewPolscemożebyćokoło20-30tysięcygospodarstw,któreposia-dają odpowiednie zaplecze surowcowedlazapewnieniaciągłościpracyinstalacjio takich mocach. Zdecydowana więk-szość gospodarstw (około 15-20 tys.)dysponuje odpowiednim zapleczem su-rowcowymdlainstalacjiomocyokoło30kW.Dlainstalacjiomocy100kW-150kWodpowiedniezaplecze surowcoweposia-da kilka tysięcy gospodarstw (1-5 tys.).Oilościgospodarstw,którezdecydująsięna inwestycje w biogazownię rolniczą,opróczzapleczasurowcowego,będąrów-nież decydowały ich możliwości finan-sowe orazwymogi środowiskowe, jakiebędą konieczne do spełnieniaw ramachmechanizmówWPR.Koszt inwestycji w biogazownię rol-

niczą o zainstalowanej mocy odpowia-dającej100kWszacujesięnaokoło1mln

złotych. Mając na uwadze specyfikętego typu inwestycji,wynikającązwyż-szych kosztów inwestycyjnych w sto-sunku do innych działań nierolniczych,Ministerstwo Rolnictwa i RozwojuWsiprzygotowało zmianęwdziałaniu „Róż-nicowaniedziałalnościrolniczej”PROW2007-2013 polegającą na podwyższeniudo 500 tys. zł. kwoty wsparcia udziela-nej jednemu beneficjentowi w gospo-darstwie rolnym na operacje dotycząceprodukcji biogazu rolniczego i energiielektrycznej z biogazu rolniczego. Po-wyższa zmiana umożliwi udzielaniewsparcia finansowego na inwestycjew biogazownie rolnicze, o niewielkiej

zainstalowanej mocy, do poziomu 50%rzeczywistych kosztów inwestycji. Propo-nowanazmianamanaceluzainteresowanierolnikówtegotypuinwestycjami.Poprawito zarówno dochodowość w gospodar-stwachrolnychjakrównieżprzyczyniaćsiębędziedozmniejszeniakosztówprodukcjiiżyciawgospodarstwachrolnych.Przewiduje się, że rolnicy będą mogli

składać wnioski na inwestycje w zakresiebiogazowiozainstalowanejmałejmocy,jużw najbliższym naborzew działaniu „Róż-nicowaniewkierunkudziałalnościnierolni-czej”.Nabórdlategodziałaniaplanowanyjestwdrugiejpołowie2011roku.

◘ Wydział Komunikacji – DROW

aktualności

kwiecień/maj 2011I XII

Wwielurozwiniętychgospodarczokra-jach świata, w Europie, Ameryce

PółnocnejczyJaponii,obserwujesięwzrostzainteresowania ich mieszkańców jakościążywności. Do coraz większej liczby jejkonsumentówpowolidocierasensznanejprawdy, że „jesteś tym, co jesz”.Głębiętej tezy potwierdza nauka - medycyna,dietetyka, biochemia. Najważniejszymkryterium przy wyborze żywności, po-woli przestaje być wyłącznie cena,a świadomi konsumenci, coraz większą

wagęprzywiązujądooryginalnegosmaku,stopnia przetworzenia, zachowania natu-ralnych wartości zdrowotnych wyrobów.Zainteresowanie budzi miejsce pochodze-nia, regionalny charakter produktówipotraworaztradycyjnereceptury,wedługktórych są one wytwarzane. Docenianajest „czystość” wyrobu i skład natural-nychsurowców,użytychdojegowyprodu-kowania.Corazczęściejkupującyuważnieczytają listę chemicznych dodatków„uszlachetniających” wygląd i smak, czy

przedłużającychtrwałośćżywności.Ludziezadają sobie proste pytania, czy wyróbo wielomiesięcznym terminie przydatnościdospożycia, jest jeszczewyrobemnatural-nym, czy zachowuje wartości odżywczenaturalnych składników? Czy naturalnyproduktmożenadawaćsiędospożyciapotakimczasie?Coraztrudniejrozróżnićsmakiprzemysłowychartykułówżywnościowych,oferowanych w sieciach handlowychw różnych krajach. Człowiek otrzymał odnaturydarrozróżnianiasmakupotraw,ale

Finansowe wsparcie promocji żywności wysokiej jakości

Środki z UE dla producentów wyrobów tradycyjnych, regionalnych i ekologicznych, w ramach działania

133 – Działania informacyjne i promocyjne, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

aktualności

PROWieści I XIII

coraz liczniejsi zaczynają wiązać tensmakzwartościamiodżywczymi izd-rowotnymi pokarmu. Zdrowa żywnośćzaczyna być poszukiwana i doceniana.Przyczyniasiędotegouświadomionatroskaozdrowie,zagrożonewspółczesnymichoro-bamicywilizacyjnymi,lubchęćdelektowaniasię smakiem spożywanych potraw, która jużuświadomionabyćdokońcaniemusi.Trendyowe,przeciwstawiającesięzalewowiżywnościprzemysłowej,zauważonezostaływUniiEu-ropejskiej,wktórej ponownie „odkryto”, i tow wielu aspektach, starą myśl doktoraHipokratesa:„Niechżywnośćbędziewaszymlekarstwem,alekarstwowaszążywnością”.W odpowiedzi na pojawiające się za-

potrzebowanie, producenci żywnościodkurzają stare receptury, przywracająctradycyjne potrawy regionalne i smaki.Jedzenie to bardzoważnywymiar kulturykażdegonarodu,aPolskamawtejdziedziniepoważnydorobek.Jednakzwieluwzględówekonomicznych, społecznych sektor lokal-nej produkcjimusi być wspierany równieżw Polsce.Wsparcie to jest bardzoważnedla lokalnych producentów, bo żywnośćwytwarzana z naturalnych surowców, niekonserwowana chemicznie, jest droższa.To właśnie nasze działania mają szansęwykreować świadomość znaczenia dobrejżywnościdlazdrowiakonsumentów,apo-moc finansowa, ułatwić producentom tejżywności jejpromocję.Krajoważywnośćwysokiejjakości,bystaćsięposzukiwaną,musibyćznanawkrajuizagranicą.Działaniaunijneikrajowe,wspierające

rozwójrynkudobrejżywności,skierowanesą do grup producentów, posiadającychodpowiedniecertyfikatystwierdzające,żewytwarzanaprzeznichżywnośćposiadaodpowiednie cechy. Pomoc ma ułatwićkampanie promocyjne i informacyjneozaletachproduktówrolnychiżywności,wytwarzanychwokreślonychsystemachjakościowych,asąto:• produktyregionalne i tradycyjneujętewewspólnotowymsystemiecertyfikacji,• produkty rolnictwa ekologicznego,spełniającego wymagania regulacji eu-ropejskich,•produktypowstającewtzw.integrowanych

systemachprodukcjioraz• produkty systemuzatwierdzonegoprzezMinisterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsii administrowanego przez Polską IzbęProduktuRegionalnego i Lokalnego, któreotrzymałyznak„JakośćiTradycja”.Wsparciefinansowenadziałaniainforma-

cyjneipromocyjneuzyskaćmogąproducenciżywności wytwarzanej w wymienionychwyżej systemach jakości, uwzględniającychrodzajproduktówlubsposóbichwytworzenia,działającywgrupachproducenckichnatereniePolski.Uprawnionądoskładaniawnioskówjestgrupaproducentów,rozumianajakoor-ganizacjaodowolnejformieprawnej,którazrzesza producentów żywności wysokiejjakości. Podmioty funkcjonujące wedługprawaspółdzielczego,którewytwarzająlubktórych członkowie wytwarzają produktyzgodnie z systemami jakości żywności,mogą samodzielniewnioskować o przyz-nanieśrodkównadziałaniapromocyjne.Dofinansowaniu podlegają różne

formy działań prowadzonych wyłączniena rynku wewnętrznym UE, w zakre-sie: reklamy, public relations, udziałuwtargach,wystawach,organizacjisemi-nariów, szkoleń, wydawania publikacjii informacji internetowej, realizowane jakopojedyncze akcje. Może to być wydaniebroszury lub spójne działania, prowadzonew okresie maksymalnie 2 lat, np. udziałwimprezachtargowychztowarzyszącymidziałaniami promocyjnymiw prasie lubtelewizji oraz kampanią reklamową,towarzyszącątargom.Promocjaniemoże

dotyczyć prywatnych marek, a jedyniespecyficznychcechproduktów.Służyćmapopularyzacjiwiedzy o ich jakości iwal-orach,o łańcuchuprodukcyjnym, system-ach kontroli i standardach jakościowych,tychproduktówdotyczących.Wspomnianeformy działań muszą być zakończonedo30czerwca2015r.Beneficjentotrzymawypłatęśrodkówwformie refundacji,70%faktycznie poniesionych kosztów kwali-fikowalnychnetto.Działaniapromocyjno-informacyjne podlegające refundacji, niemogąbyćfinansowanez innychśrodkówpublicznych.

Jak uzyskać dofinansowanie?Chcąc uzyskać środki na przeprow-

adzenie działań informacyjnych lub pro-mocyjnych żywności o uznanej wysokiejjakości należy złożyć do Agencji RynkuRolnego wniosek o przyznanie pomocy.Należy przy tym pamiętać, że za dzieńzłożeniawnioskuuznajesiędzieńwktórymwniosekostateczniedotrzedocentraliARR.Składaniewnioskówodbywasięwtrybie

ciągłymdoosiągnięciakwotyconajmniej110 % dostępnych środków finansowychwynoszących 10 mln euro, dostępnychw ramach Programu Rozwoju ObszarówWiejskichnalata2007-2013.Wszystkie wnioski w ramach działania

składa się na formularzach udostępnianychprzez Agencję Rynku Rolnego na stronieinternetowejARR www.arr.gov.pl w dzialePromocjaŻywności>„PromocjaześrodkówPROW2007-2013”.Bliższe informacje na temat działania

133wramachPROW2007-2013orazin-nych form promocji polskiej żywnościmożna uzyskać w Sekcjach Informacjii Promocjiw 16OddziałachTerenowychARRorazwCentrali.

www.arr.gov.plinfolinia 22 661 72 72

XIV | kwiecień/maj 2011

dobre praktyki

Beneficjent jest właścicielem rodzinnego przedsiębiorstwa zajmującego się produkcją drewnianych trzonków i uchwytów do narzędzi ogrodniczych. W ramach inwestycji beneficjent kupił pilarkę taśmowo-kopiującą oraz auto-matyczną tokarko-kopiarkę. Dzięki nowym maszynom zakład rozpoczął wy-twarzanie trzonków o profilowanym kształcie. Na rynku lokalnym produkcja tego typu ma charakter innowacyjny. Ponadto zapotrzebowanie na trzonki profilowane jest znacznie większe niż na trzonki o prostym kształcie.

Beneficjent wytwarza produkty według określonego szablonu. Przy uży-ciu pilarki, z desek o odpowiednich wymiarach, wycinane są powtarzalne elementy o wygiętym kształcie. Następnie suszone są w suszarni kontenero-wej według odpowiedniego programu. Produkt końcowy powstaje w wyniku jednocześnie przeprowadzonego procesu toczenia i szlifowania za pomocą tokarko - kopiarki. Realizacja projektu umożliwiła rozszerzenie oferty zakła-du, który wcześniej wytwarzał jedynie trzonki proste. W wyniku zastosowania nowoczesnych urządzeń wzrosła moc produkcyjna zakładu. Ponadto cykl produkcyjny uległ skróceniu. Właściciel zakładu stał się producentem wyso-kiej jakości precyzyjnie wykonanych produktów, które spełniają normy pod względem wymiaru, kształtu, odpowiedniej wilgotności i jakości powierzchni. Dzięki inwestycji beneficjent utworzył trzy nowe miejsca pracy.

◘ Wydział Komunikacji – DROW

Beneficjentem jest osoba fizyczna rozpoczynająca działalność gospodar-czą w zakresie usług fryzjersko-kosmetycznych. Uzyskanie wsparcia finanso-wego pozwoliło na zakup wyposażenia do studia urody.

W ramach projektu beneficjent wyposażył salon w myjnię z masażem wło-sów, przybory fryzjerskie, maszynki do strzyżenia, fotele fryzjerskie, kask fry-zjerski, nawilżacz parowy do regeneracji włosów oraz łóżko solaryjne.

Beneficjent świadczy profesjonalne usługi pielęgnacji i stylizacji włosów: mycie, strzyżenie, modelowanie, farbowanie oraz regeneracja. Ponadto w sa-lonie istnieje możliwość skorzystania z solarium, a także wykonania makijażu na różne okazje. Dzięki realizacji przedsięwzięcia beneficjent utworzył jedno nowe miejsce pracy.

◘ Wydział Komunikacji – DROW

Otwarcie salonu urody

Rozszerzenie bazy produkcyjnej firmy wytwarzającej uchwyty i trzonki do narzędzi ogrodniczych

fot.A

rchiwum

MRiRW

fot.A

rchiwum

MRiRW

„Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” PROW 2007-2013

WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE, GMINA CEKCYN

Wartość całkowita projektu: 314 069,58 zł

Wysokość dofinansowania : 128 717,00 zł

Wysokość dofinansowania w ramach EFRROW: 96 537,75 zł

WOJEWÓDZTWO POMORSKIE, GMINA BOBOWO

Wartość całkowita projektu: 98 835,00 zł

Wysokość dofinansowania : 39 686,50 zł

Wysokość dofinansowania w ramach EFRROW: 29 764,87 zł

Info

rmac

ja sy

ntet

yczn

a z re

aliza

cji P

rogr

amu R

ozwo

ju Ob

szar

ów W

iejsk

ich na

lata

2007

–201

3 | Da

ne na

rast

ając

o wed

ług s

tanu

na 06

.05.20

11 r.

www.minrol.gov.pl

zakładka: Produkty regionalne i tradycyjne,

tel. 22 623 15 54,

email: oznaczenia@minrol.gov.pl

Redakcja PROWieści:Departament Rozwoju Obszarów Wiejskichtel. +48 22 623 18 42, faks +48 22 623 20 51

Wydawca: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi,ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa