Miejsce BT w leczeniu raka piersi 20.10 z pierwszych przykładów radioterapii raka piersi; 1908...
-
Upload
nguyenkhanh -
Category
Documents
-
view
218 -
download
2
Transcript of Miejsce BT w leczeniu raka piersi 20.10 z pierwszych przykładów radioterapii raka piersi; 1908...
B h t i k i iBrachyterapia raka piersi
Janusz SkowronekZakład Brachyterapii, y p ,
Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań, 11.10.2007
Cechy złośliwego guza w lewej piersi Rembrandt van Rijn (1606 1669) Bathseba; Louvre Paris France;Rembrandt van Rijn (1606-1669) Bathseba; Louvre, Paris, France;
Breast cancer and Art Joop A. van DongenNOWOTWORY Journal of Oncology • 2003 • volume 53, Number 1• 52–57
11.10.2007 2Ewolucja brachyterapii
Cechy złośliwego guza w lewej piersi Jan Lys (1600 1657) Vanitas; Museum of Esztergom Hungary;Jan Lys (1600-1657) Vanitas; Museum of Esztergom, Hungary;
Breast cancer and Art Joop A. van DongenNOWOTWORY Journal of Oncology • 2003 • volume 53, Number 1• 52–57
11.10.2007 3Ewolucja brachyterapii
Jeden z pierwszych przykładów radioterapii raka piersi; 1908 Georges Alexandre Chicotot (l9th/20th century); Selfportrait,
Mus¯e de 1'Assistance Publique Paris France; Mus e de 1 Assistance Publique, Paris, France; Breast cancer and ArtJoop A. van Dongen
NOWOTWORY Journal of Oncology • 2003 • volume 53, Number 1• 52–57
11.10.2007 4Ewolucja brachyterapii
Henri Gervex (1852-I929) Francisco de Zurbaran (1598-1662); SaintAgatha; Musee Fabre, Montpellier, France. Święta Agata pokazuje swoje piersi
( )Professor Pean teaching; Museed'Orsay, Paris, France; Znakomity profesor rozpoczyna Święta Agata pokazuje swoje piersi
na tacy.
y p p yoperację.
Historia brachyterapii raka piersiy p p
1. Pierwsze próby brachyterapii raka piersi przy lik i h i l b pomocy aplikatora powierzchniowego lub
implantu opisano w 1904 roku. W następnych latach odnotowano pojedyncze próby kontynuacji tego leczenia.[Abbe R. Notes on the physiologic and therapeutic action of radium. Wash. Med. Ann. 1904;2:363±377.]radium. Wash. Med. Ann. 1904;2:363±377.]
2. W latach 20-tych stosowano ręcznie zakładane, ś ódtk k lik t j d h śródtkankowe aplikatory w pojedynczych przypadkach.
Maria Skłodowska - Curie, Pierre Curie i Henri
Becquerel
Irene and Frederic Joliot-Curie – dzieci rodziców Becquerel
- rodzice brachyterapii brachyterapii
3. 1934 – sztuczna promieniotwórczość (Irena i Frederic Joliot-Curie) - rozwój telekobaltoterapii, nowoczesnej brachyterapii, medycyny nuklearnej, przemysłu y p , y y y j, p ynuklearnego cywilnego i wojskowego,
4. 1920 – 1955 – źródła radowe stosowane w ginekologii, przez 4. 1920 1955 źródła radowe stosowane w ginekologii, przez chirurgów, patologów - brak technicznych możliwości obliczania dawki, niedoskonałe metody dozymetrii –wyniki leczenia dalekie od oczekiwańwyniki leczenia dalekie od oczekiwań,
5. 1953 – podstawy „afterloadingu” (Haenschke i Hilaris), ź ódł ki j d ki k t jźródła o wysokiej mocy dawki, komputeryzacja,
6. 1956 – odkrycie Irydu-192 – Haenschke,
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 8
7 - Wykrycie nowych izotopów promieniotwórczych 7. - Wykrycie nowych izotopów promieniotwórczych, - rozwój technik „afterloadingu”, - doskonalenie systemów komputerowych, - znaczne zmniejszenie narażenia personelu na promieniowanie
8. Renesans brachyterapii w latach 70-tych, 80-tych, kiedy to nastąpił szybki wzrost liczby leczonych chorych oraz rozszerzenie wskazań do szybki wzrost liczby leczonych chorych oraz rozszerzenie wskazań do brachyterapii nowotworów złośliwych i innych chorób.
9. Wprowadzanie do leczenia kolejnych generacji aparatów do brachyterapii opartych o systemy „afterloadingu”:
1964 - Cathetron (Co-60), 1964 - Gammamed I (Iryd-192), II (1976), 1964 Gammamed I (Iryd 192), II (1976), 1979 - Gammamed [High Dose Rate], 1983 - Gammamed III - 12 kanałów, 1991 - Gammamed 12i [Pulsed Dose Rate] 2006 – Microselectron HDR/PDR – 30 kanałów
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 9
Liczba publikacji nt. brachyterapii raka piersi
3030
3535
2525
1515
2020
55
1010
00
55
19901990 19911991 19921992 19931993 19941994 19951995 19961996 19971997 19981998 19991999 20002000 20012001 20012001 20022002 2003200319901990 19911991 19921992 19931993 19941994 19951995 19961996 19971997 19981998 19991999 20002000 20012001 20012001 20022002 20032003
Badania przed brachyterapiąBadania przed brachyterapią1. Dokładna ocena wielkości guza i jego umiejscowienia (badanie
kliniczne, mammografia, USG, czasami NMR) przed zabiegiem i po zabiegu, klasyfikacja guza wg TNM, dokładny opis badania histopatologicznego,
2 D j d i l i i b ć dj ól i 2. Decyzja o metodzie leczenia powinna być podjęta wspólnie przez chirurga, radioterapeutę, chemioterapeutę,
3 W t k i bi g d j g k j t t i i 3. W trakcie zabiegu oszczędzającego wskazane jest pozostawienie 4 do 6 klipsów na granicy usuwanej tkanki, w osi przednio –tylnej, boczno – przyśrodkowej i strzałkowej,
4. Oddzielne cięcie dla tumorectomii i lymphadenectomii (z wyjątkiem umiejscowienia w ogonie Spence’a),
5. W sytuacji rozpoczęcia leczenia od neoadjuwantowej chemioterapii, hormonoterapii lub teleradioterapii przed brachyterapią należy ocenić regresję guza (mammografia, USG, NMR).
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 12
regresję guza (mammografia, USG, NMR).
Techniki brachyterapii stosowane w leczeniu raka piersi:Ze względu na aktywność źródła (moc dawki) brachyterapię dzieli się na:
1. LDR (Low Dose Rate) 1-2 mCi/cm ( 0,4 - 2 Gy /h )
2 PDR (Pulsed Dose Rate) 1 Ci/cm ( 0 5 1 Gy/h ) 2. PDR (Pulsed Dose Rate) 1 Ci/cm ( 0,5-1 Gy/h )
3. MDR (Medium Dose Rate) 100 mCi/cm ( 2-12 Gy/h )
4. HDR (High Dose Rate) 10 Ci/cm. ( >12 Gy /h )
5. ultra LDR (stałe implanty) ( 0,01 – 0,3 Gy/h )
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 13
HDR + PDRHDR + PDR1. W metodach tych do wszystkich założonych aplikatorów
wprowadzany jest pojedynczy izotop promieniotwórczy (Iryd-192), który umiejscawiany jest na podstawie zaplanowanego wcześniej obszaru do leczenia oraz pod kontrolą komputerowego systemu planowania leczenia.
2. Izotop przesuwa się wzdłuż osi prowadnicy na zaplanowaną dl ł ść Odl ł ść bliż i d i d i odległość. Odległość ta w przybliżeniu odpowiada rozmiarom
guza.
Z d ól l i l iZasady ogólne przy planowaniu leczenia:
1. objęcie zasięgiem aplikatorów obszaru guza,2. stabilizacja aplikatorów,
3. rekonstrukcja 3D ( trójwymiarowa),4. dawka lecząca obejmuje guz z odpowiednim marginesem
11.10.2007 14Ewolucja brachyterapii
HDR i PDRHDR i PDRHDR
Izotop promieniotwórczy Iryd 192 o pierwotnej PDR
Izotop promieniotwórczy Iryd 192 o pierwotnej Izotop promieniotwórczy Iryd-192 o pierwotnej nominalnej aktywności 370 GBq (10 Ci).
Zalety
Izotop promieniotwórczy Iryd-192 o pierwotnej nominalnej aktywności 15-37 GBq (0,5-1 Ci).
Zalety
• krótki czas leczenia ( źródło o wysokiej aktywności )
• wysoka odtwarzalność objętości
• Skojarzenie korzystnych fizycznych właściwości metody HDR (lepsza optymalizacja rozkładu izodoz w b l h di j wysoka odtwarzalność objętości
napromienianej (stabilizacja aplikatorów stosowanych w krótkim czasie)
• dobra ochrona narządów krytycznych
obszarze leczonym, ochrona radiacyjna personelu) z pozytywnymi radiobiologicznymi cechami metody LDR (lepsza ochrona zdrowych -i i lki d t k d ó h • dobra ochrona narządów krytycznych
• zmniejszenie kosztów leczenia (leczenie ambulatoryjne)
• skuteczna ochrona radiacyjna
niewielki odsetek odczynów wczesnych i późnych tkanek).
• Lepszy komfort leczenia poprzez występowanie przerw miedzy
personelu • wysoki odsetek unieszkodliwionych
komórek (logarytmiczna zależność od mocy dawki)
impulsami. • Personel może zająć się chorym w
czasie przerwy między impulsami bez przerywania leczenia.) p y
11.10.2007 15Ewolucja brachyterapii
HDR i PDRHDR i PDRHDRWady
PDRWadyWady
• ograniczona możliwość korekcji błędu,
Wady
• ryzyko odkształcenia oraz przesunięcia aplikatorów podczas błędu,
• w przypadku błędu planowania –niski współczynnik terapeutyczny,
• wzrost ryzyka ostrych i późnych
przesunięcia aplikatorów podczas wielogodzinnego leczenia,
• ryzyko wynikające z wielokrotnego wsuwania i y y y p y
odczynów popromiennych,• konieczność budowy bunkra
podobnie jak w przypadku i li i h ś i
wysuwania źródła do tego samego aplikatora,
• konieczność hospitalizacji chorych zwiększającej koszty przyspieszaczy liniowych (ściany
zawierające 5 – 7 cm ołowiu, 35 –50 cm betonu),
• kosztowna wymiana źródeł (co 3
chorych zwiększającej koszty leczenia,
• niewielka liczba leczonych chorych.• kosztowna wymiana źródeł (co 3
miesiące).chorych.
11.10.2007 16Ewolucja brachyterapii
Wskazania do brachyterapii Wskazania do brachyterapii
1. Jako element leczenia skojarzonego z teleradioterapią, po oszczędzającym zabiegu chirurgicznym (kwadrantectomia, tumorectomia).
• guz T1 – T2 N0, średnica < 30 mm, • w kwadrantach górnych zewnętrznych i dużych piersiach - < 50 mm.
Leczenie:1. "boost" jedną frakcją (HDR, PDR) po teleradioterapii do j ą ją ( , ) p p
dawki 42.5 - 50 Gy na okolicę piersi,2. w okresie pooperacyjnym przed teleradioterapią
(elastyczne prowadnice są zakładane w trakcie zabiegu, (elastyczne prowadnice są zakładane w trakcie zabiegu, brachyterapia bezpośrednio w trakcie lub po zabiegu).
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 17
Wskazania do brachyterapiiWskazania do brachyterapii
2. Samodzielne leczenie uzupełniające po oszczędzającym zabiegu chirurgicznym (Partial oszczędzającym zabiegu chirurgicznym (Partial Breast Irradiation (PBI), Accelerated Partial Breast Irradiation (APBI).
• W przypadkach małych guzów z grupy niskiego ryzyka T1 niektóre T2N0 szereg badań ryzyka – T1, niektóre T2N0, szereg badań klinicznych.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 18
Wskazania do brachyterapiiWskazania do brachyterapii
3 B h t i j k l t di t ii dk 3. Brachyterapia jako element radioterapii w przypadku zaawansowanego raka sutka nie zakwalifikowanego pierwotnie do zabiegu oszczędzającego.
Warunki:
• stopień kliniczny IIB, III, guzy o średnicy 30 do 70 mm, bez przerzutów odległych, z niewielkimi przerzutami do wezłów chłonnych (N1),
• po leczeniu indukcyjnym chemioterapią i teleradioterapią, po uzyskaniu częściowej remisji,
• chore nie zakwalifikowane do leczenia operacyjnego z i t i t hprzyczyn internistycznych,
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 19
Wskazania do brachyterapiiWskazania do brachyterapii
4. Leczenie uzupełniające po neoadjuwantowej chemioterapii, hormonoterapii i teleradioterapii zaawansowanego raka sutka (stopień kliniczny zaawansowanego raka sutka (stopień kliniczny III).
Warunki: • Uzyskanie remisji po pierwotnym leczeniu• Dyskwalifikacja od mastektomii
5. Leczenie wznowy miejscowej po mastectomii oraz t l di t iiteleradioterapii.
• w skojarzeniu (lub bez) z zabiegiem chirurgicznym, z hipertermią.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 20
Obraz zaawansowanego, nieoperacyjnego raka piersi, leczenie radykalne, widoczne 9 igieł do brachyterapii stabilizowanych przy
ł t k j h (t l t )pomocy płytek mocujących (template)
11.10.2007 21Ewolucja brachyterapii
Wznowa w bliźnie po mastektomii, zastosowane aplikatory: endoluminalny zastosowane aplikatory: endoluminalny
French (niebieskie) i kontaktowy Freiburg
Przeciwwskazania:Przeciwwskazania:1. guz położony w bliskiej odległości (poniżej 1 cm) od ściany klatki
piersiowej lub skóry piersiowej lub skóry,
2. wieloogniskowy rak piersi,
3. choroba Pageta sama lub w połączeniu z guzem w piersi,
4. zły efekt kosmetyczny po zabiegu oszczędzającym y y y p g ę ją yuniemożliwiający założenie igieł i optymalny efekt kosmetyczny po brachyterapii,
5. „mastitis carcinomatosa”,
6. obecność przerzutów odległych,
7. w przypadku wznów w ścianie klatki piersiowej gdy obszar wznowy > 40 cm2 lub grubość guza przekracza 10 mm w przypadku b h t ii k t kt j
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 23
brachyterapii kontaktowej.
Teraźniejszość i przyszłośćTeraźniejszość i przyszłość
1. „Boost” po teleradioterapii,2. Samodzielna brachyterapia (PBI, 2. Samodzielna brachyterapia (PBI,
APBI),3 B h i PDR3. Brachyterapia PDR,4. Mammosite,,5. Implanty stałe,6. Brachyterapia i hipertermia.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 27
Cele leczenia oszczędzającego pierś
1. uzyskanie miejscowego wyleczenia,2 k i d b g f kt 2. uzyskanie dobrego efektu
kosmetycznego.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 29
Czynniki wpływające na efekt Czynniki wpływające na efekt kosmetyczny
1. lokalizacja guza (KGZ vs pozostałe),2. wielkość guza (T1 vs T2),2. wielkość guza (T1 vs T2),3. technika radioterapii,4. napromienianie regionalnych węzłów p g y ę
chłonnych,5. wielkość dawki frakcyjnej,6. typ „boostu” (elektrony vs brachyterapia),7. dawka „boostu” (od 10 do 20 Gy),8 d ki i l t8. moc dawki implantu,9. systemowe leczenie uzupełniające.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 31
Dl g b t” ?Dlaczego - „boost” ?1 większość wznów miejscowych ( >80%) 1. większość wznów miejscowych ( >80%)
stwierdza się w pobliżu loży po guzie pierwotnym.p y
2. rola „boostu” - podwyższenie dawki na lożęcelem zmniejszenia ryzyka wznowy lokalnej.
3. badanie - The EORTC trial „boost vs no boost”:potwierdzono celowość dodatkowegop gnapromieniania na lożę po guzie – ryzyko wznowy (5 lat) - „no boost vs boost” = 7,4% vs y ( ) „ ,4,3%.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 32
Brachyterapia – wpływ „boostu” na odsetek niepowodzeń Bartelink, N Engl J Med.
2001;345:1378-87
poczwórny obrazekp y
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 33
Metody „boostu” w leczeniu oszczędzającym raka piersip
Metody Czas personelu
Objętość boostu
Td(Gy)/frakcja/czas Efekty uboczne
Uwagi
Brachyterapia LDR +++ + 15-35/1/15-35h + czas aplikacji: dni, niewielu
leczonych chorych PDR +++ + jak LDR + korzystniejszy z punktu widzeniaPDR +++ + jak LDR + korzystniejszy z punktu widzenia
radiobiologii niż LDR HDR ++ + 10-25/1-4/1fr-10 min + wysokie ryzyko biologiczne, czas
aplikacji: minuty. implanty
śródoperacyjne +++ + LDR, HDR, PDR + Kryteria histologiczne dla boost'u w
czasie zabiegu chirurgicznego w części nie dostępne
TeleradioterapiaTeleradioterapia
elektronowa + +++ 10-20/5-10/5-10d +++ wysoki odsetek efektów ubocznych: włóknienie,teleangiektazje, ból
elektronowa śródoperacyjna
+++ ++ 6-10/1/5min ++ Kryteria histologiczne w części nie dostępne
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 34
Korzyści brachyterapiaKorzyści - brachyterapia
1. leczenie bardziej konformalne:1. lepszy rozkład dawki, 2. mniejsza dawka skórna,3. mniejsza objętość „boostu”,j j „ ,4. lepszy efekt kosmetyczny,
2 leczenie bardziej ekonomiczne:2. leczenie bardziej ekonomiczne:1. krótsze,2 większa liczba chorych2. większa liczba chorych,
3. lepszy komfort dla pacjenta (?).11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 35
Korzyści: boost” elektronowyKorzyści: „boost elektronowy
1. bardziej dostępny,2. łatwiejszy w wykonaniu,j y y3. ryzyko większej dawki skórnej,4 warunki: 4. warunki:
1. guz w kwadrantach wewnętrznych,2. małe, płaskie piersi,3. zmiany zlokalizowane w fałdzie
podsutkowym.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 36
Wskazania i ograniczenia „boostu” po teleradioterapiiMetoda leczenia Wskazania
Brachyterapia (LDR,
PDR, HDR)
1. Duże piersi
2. Zmiana zlokalizowana głęboko w piersi 3 G ł ż k d t h t h i i3. Guz położony w kwadrantach zewnętrznych piersi
4. Dodatni lub niepewny margines chirurgiczny 5. Guz < 3 cm
6. Współistniejący rak przewodowy in situ oraz zlokalizowana lymphangiosis carcinomatosalymphangiosis carcinomatosa
7. Niski stopień zróżnicowania nowotworu G 2-3 8. Minimalna odległość od skóry i ściany klatki piersiowej – 1cm
Teleradioterapia - elektrony
1. Małe, płaskie piersi 2. Guz położony w kwadrantach wewnętrznych
3. Zmiana zlokalizowana w fałdzie podsutkowym
Brak wskazań do
„boostu”
Ograniczenia
1. Guz < 1 cm N0 G1,2 2. Wolne marginesy > 5 mm
3 W j b d i hi l i b k3. W pooperacyjnym badaniu histopatologicznym brak niekorzystnych morfologicznych czynników prognostycznych:
rozległej komponenty wewnątrzprzewodowej, zlokalizowanej lymphangiosis carcinomatosa, ujemnych receptorów,
zróżnicowania G 2 3
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 37
zróżnicowania G 2-3
Kontrola miejscowa („boost” po teleradioterapii) –porównanie wyników brachyterapii i teleradioterapii
elektronami chorych po leczeniu oszczędzającym raka elektronami chorych po leczeniu oszczędzającym raka piersi, chorzy w stopniu zaawansowania T1-2
Odsetek wznów (%) Autor, data blik ji
Liczba h h EBRT BRT
p publikacji chorych EBRT
(electrony) BRT
De la Rochefordiere
337 7 8 NS
et al. 1992 Mansfield et al. 1995
1070 18 12 0.05
Touboul et al. 329 8 5.5 NS 1995 Perez et al. 1996
619 6 7 NS
Wazer et al. 214 3 4 NS1997 Hammer 1995 420 8.2 4.3 <0.04 Polgar 2002 207 5.8 7.7 0.69 Vicini et al. 385 4 4 NSVicini et al. 1997
385 4 4 NS
Collette et al. 2000
5312 4.5 2.5 0.09
Berberich et 229 1 5 5 0 NSBerberich et al. 2002
229 1.5 5.0 NS
Efekt kosmetyczny (bardzo dobry (BD) i dobry (D)) – porównanie brachyterapii i radioterapii elektronami, („boost” po
teleradioterapii)teleradioterapii)Autorzy N Okres
obserwacji EBRT BT p
Dawka BD i D w %
Dawka BD i D w %
Ray i Fish 130 śr. 2 lata 15-25 Gy 97% 15-25 Gy LDR
74% ns
Fowble 29 msc EBRT
54 msc BT
96% 88%
54 msc BTOlivotto 497 3 lata 85% 58% p<0.03
De le Rochefordiere
337 3 lata 16 Gy [7-11 MeV]
97% [73% BD]
20 Gy LDR
95% [79% BD]
ns
Mansfield 1070 10 lat 20 Gy 95% 20 Gy 91%Sann 289 śr. 3.5 lat 15-20 Gy
[8-11 MeV]
40% 15-20 Gy
81% p<0.004
Touboul 329 2 5 – 11 lat 15 Gy [9- 83% 62% p<0 001Touboul 329 2.5 – 11 lat 15 Gy [9-12 MeV]
83% [31% BD]
62% [19% BD]
p<0.001
Perez 701 śr. 5.6 lat 10-20 Gy [9-12
81% 10-20 Gy LDR
75%
MeV]Wazer 517 śr. 5 lat 20 Gy
10-14 Gy bez
“boostu”
68% 84% 87%
20 Gy LDR
90% p=0.001 p=0.01
ns boostu
Hammer 420 5 lat 10.8 Gy 70% 10 Gy HDR
88% p<0.0001
Leczenie oszczędzające, rak lewej piersi, stan po tumorektomii i teleradioterapii, widoczne implantowane 6 igieł do
brachyterapii stabilizowane przy pomocy płytek mocujących.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 40
Brachyterapia z implantacją aplikatorów d t l di t i przed teleradioterapią
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 43
Brachyterapia śródoperacyjna vs pooperacyjna
1. Zalety brachyterapii śródoperacyjnej (jednorazowa frakcja podczas zabiegu operacyjnego) lub okołooperacyjnej (leczenie rozpoczyna się w g p yj g ) p yj j ( p y ę2–3 dobie po operacji) to:1. brak konieczności dodatkowego znieczulenia (implantacja podczas operacji), 2. skrócenie całkowitego czasu terapii 3. możliwość precyzyjniejszego określenia loży po guzie.
2. Taka technika pozwala na podanie wyższych dawek promieniowania, bez jednoczesnego wzrostu ryzyka powikłań popromiennych w tkankach zdrowych otaczających lożę.
3. Miejsce igieł metalowych w brachyterapii okołooperacyjnej zajmują plastykowe prowadnice wszyte według wskazań lekarza plastykowe prowadnice, wszyte według wskazań lekarza.
4. Wadą „boostu” śródoperacyjnego jest brak ostatecznego wyniku badania histopatologicznego, natomiast „boostu” okołooperacyjnego — ryzyko przemieszczenia się plastykowych prowadnic, a w efekcie zmiana przemieszczenia się plastykowych prowadnic, a w efekcie zmiana geometrii aplikatorów.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 44
Rak piersi – rozkład izodoz uzyskany w systemie planowania leczenia PLATOsystemie planowania leczenia PLATO
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 46
Przekrój poprzeczny, obraz izodoz po opt mali acji objętościo ejpo optymalizacji objętościowej
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 47
Rak piersi rozkład izodoz przekrój TKRak piersi – rozkład izodoz, przekrój TK
11.10.2007 49Ewolucja brachyterapii
Czy jest miejsce dla brachyterapii w czasach Czy jest miejsce dla brachyterapii w czasach konformalnejkonformalnej Czy jest miejsce dla brachyterapii w czasach Czy jest miejsce dla brachyterapii w czasach konformalnejkonformalnej, ,
„3„3D Conformal Image GuidedD Conformal Image Guided and Aand Adaptivedaptive RadiotherapRadiotherapy”y” ? ?
Tak, jest miejsce,Tak, jest miejsce,ponieważ radioterapia konformalna
3D ż b ć t j k3D może być stosowana jako:
1. Teleradioterapia, radioterapia z
ż i i k t hużyciem wiązek zewnętrznych
(3D CFERT)(3D CFERT),
2. Brachyterapia (3D CFBRT).2. Brachyterapia (3D CFBRT).
Brachyterapia konformalna 3D
(3D CFBRT/IMBRT) - ograniczenia
• Metoda inwazyjna(I t ti l R di ti O l g )(Interventional Radiation Oncology)
• Wysoce wyspecjalizowany personel (lekarze, fizycy, dozymetryści, pielęgniarki)
• Jakość zależy od intuicji, doświadczenia (Expert's Charisma)
• Ograniczenia związane z ochroną zdrowych tkanekg y
Rozwiązania technologiczne i Rozwiązania technologiczne i perspektywy:
• Planowanie przed - Pre-Planning / symulacja planu brachyterapii symulacja planu brachyterapii
• Zaawansowane obrazowanie / narzędzia• Nawigacja pod kontrolą obrazu -• Nawigacja pod kontrolą obrazu -
technologie interaktywne• Technologia adaptacyjna dynamiczne • Technologia adaptacyjna, dynamiczne
planowanie Ć i i h l i l ó• Ćwiczenia - technologia symulatorów
15.11.2006 54
Symulacja BRT i planowanie adaptacyjne
Adaptacja implantu do:• zmian w anatomii
Virtual
• zmian w anatomii• zmian geometrii aplikatorów w trakcie
Realp
implantacji
RealVirtual
Real
15.11.2006 56
Wnioski1. Zastosowanie „boostu” wymaga indywidualnego
podejścia w celu zmniejszenia do minimum podejścia w celu zmniejszenia do minimum ryzyka wznowy miejscowej i uzyskanie jak najlepszego efektu kosmetycznego.
2. W przypadku obecności niekorzystnych czynników rokowniczych najważniejszym celem y y j j ypowinno być uzyskanie miejscowego wyleczenia, nawet kosztem gorszego efektu kosmetycznego.
3. Wybór techniki „boostu” – przede wszystkim indywidualna charakterystyka chorej, akceptacja leczenia następnie względy praktyczneleczenia, następnie względy praktyczne.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 57
Brachyterapia jako samodzielna metoda
l ileczenia:
1. Partial Breast Irradiation - PBI, 2 A l d P i l B 2. Accelerated Partial Breast
Irradiation – APBI.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 58
Wskazania Amerykańskiego Towarzystwa Brachyterapii (ABS) i Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgów Piersi
(ASBS) dotyczące kwalifikacji do samodzielnego napromieniania raka piersi (PBI, Partial Breast Irradiation)
Czynniki kliniczne Wskazania ABS Wskazania ASBS Wiek 45 lat 50 latWiek 45 lat 50 lat
Histologia pojedyncze ognisko, rak przewodowy inwazyjny
rak przewodowy inwazyjny lub DCISprzewodowy inwazyjny lub DCIS
Wielkość guza 3 cm 2 cm M i hi i j i j iMargines chirurgiczny ujemne marginesy
chirurgiczne ujemne marginesy
chirurgiczne do najwyżej 2 mm
Węzły chłonne N0 N011.10.2007 Ewolucja brachyterapii 59
ę y
Brachyterapia jako samodzielne leczenie (PBI): A. Aplikatory elastyczne do brachyterapii HDR, B. Stan po leczeniu,
C i D B d i k t l 54 i i l iC i D. Badanie kontrolne 54 miesięcy po leczeniu
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 60
European Brachytherapy Breast Cancer GEC – ESTRO Working g
Group APBI Phase-III Multicenter TrialTrial
Uzasadnienie
Przyspieszone częściowe napromienianie raka y p ę ppiersi (Accelerated Partial Breast Irradiation, APBI) prowadzi do uzyskania równorzędnego odsetka kontroli miejscowej wraz z mniejszą toksycznością leczenia w porównaniu z napromienianiem wiązkami zewnętrznymi napromienianiem wiązkami zewnętrznymi (External Beam Irradiation, EBI) po chirurgicznym leczeniu oszczędzającym (Breast Conserving ę ją y ( gTherapy, BCT) w wyselekcjonowanej grupie pacjentek z naciekającym rakiem piersi o niskim
i k ki d i i stopniu ryzyka oraz z rakiem przewodowym in-situ (DCIS) o niskim stopniu ryzyka.
62
1. Wyselekcjonowana grupa chorych ( obecnie w toku badanie RTOG 95-17 ),
2. Rak naciekający przewodowy, rdzeniasty, b d k t śl k tbrodawkowaty, śluzowy, cewkowaty,
3. T1, T2 (guz < 3 cm ), N0, N1( do 3 w. chłonnych na minimum 6 usuniętych) M0chłonnych na minimum 6 usuniętych), M0,
4. Umieszczone klipsy chirurgicznie,5 Brak cech naciekania torebki węzła rozlanej5. Brak cech naciekania torebki węzła, rozlanej
komponenty wewnątrzprzewodowej,6. Ujemne marginesy chirurgiczne,6. Ujemne marginesy chirurgiczne,7. Rak jednoogniskowy,8. Czas od zabiegu operacyjnego krótszy niż 6 8. Czas od zabiegu operacyjnego krótszy niż 6
tygodni
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 63
Cele główne
Ustalenie roli samodzielnej brachyterapii w porównaniu z napromienianiem całej piersi w p p j pokreślonej grupie chorych na naciekającego raka piersi o niskim ryzyku i raka przewodowego in-situ o niskim ryzyku w zakresie niepowodzeń miejscowych (wszystkich wznów jednostronnych) i potwierdzenia wznów jednostronnych) i potwierdzenia hipotezy, że odsetki wznów miejscowych są w obu ramionach badania równoważne.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 64
Cele dodatkoweCele dodatkowe
1. Ocena częstości występowania i stopni nasilenia ostrych i późnych powikłań po samodzielnej brachyterapii w porównaniu z napromienianiem całej piersi,
2. Ustalenie różnic w efekcie kosmetycznym po 2. Ustalenie różnic w efekcie kosmetycznym po brachyterapii w porównaniu z napromienianiem całej piersi,
3 U t l i d tk ż ć l h d tó 3. Ustalenie odsetka przeżyć wolnych od przerzutów odległych (Distant Metastases Free Survival, DFMS),
4. Ustalenie współczynników przeżycia: ogólnego i wolnego p y p y g g god choroby (Overall Survival, OS, Disease-free Survival, DFS),
5 Ustalenie częstości występowania raka drugiej piersi5. Ustalenie częstości występowania raka drugiej piersi,6. Ocena jakości życia (Quality of Life, QoL) chorych
leczonych metodą samodzielnej brachyterapii w porównaniu z napromienianiem całej piersi.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 65
i ł iKryteria włączenia1. Rak piersi w stopniu 0, I lub II,2. rak przewodowy naciekający, brodawkowaty, śluzowaty,
cewkowy, rdzeniasty lub zrazikowy,3. rak przewodowy in-situ (DCIS) – samodzielny,4. brak zajęcia węzłów chłonnych (N0) i naczyń krwionośnych, 5 guz o histologicznie potwierdzonej średnicy < 3cm 5. guz o histologicznie potwierdzonej średnicy < 3cm, 6. pN0/pNmi (co najmniej 6 węzłów w próbce lub negatywny
węzeł wartowniczy),7 M07. M0,8. margines cięcia wolny od nacieku – co najmniej 2 mm w
każdym kierunku; w przypadku raka zrazikowego lub DCIS - j i j 5 k żd ki k co najmniej 5 mm w każdym kierunku.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 66
9. dla DCIS występującego samodzielnie zmiany muszą b ć kl fik j k i ki l b ś d i być sklasyfikowane jako o niskim lub pośrednim stopniu ryzyka (Van Nuys Prognostic Index <8),
10. DCIS jednoogniskowy lub jednocentryczny,j g y j y y,11. wiek ≥ 40 lat,12. okres między zabiegiem chirurgicznym a rozpoczęciem
t l di t ii l b b h t ii i i i teleradioterapii lub brachyterapii nie powinien przekroczyć 12 tygodni (84 dni). Jeśli chora jest kwalifikowana do chemoterapii radioterapia może być rozpoczęta przed leczeniem systemowym (w ciągu 12 tygodni). Radioterapia może być stosowana między kolejnymi cyklami chemioterapii. Dopuszcza się j y y p p ęrównież rozpoczęcie radioterapii po zakończeniu chemioterapii wg miejscowych protokołów – tak szybko, jak to jest możliwe, w okresie do 4 tygodni po szybko, jak to jest możliwe, w okresie do 4 tygodni po zakończeniu chemioterapii,
13. pisemna zgoda pacjenta udzielona przed randomizacją.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 67
Kryteria wyłączeniaKryteria wyłączenia1. Rak piersi w stopniu III lub IV, p p ,2. brak możliwości oceny mikroskopowej marginesu cięcia,3. rozległa komponenta wewnątrzprzewodowa (Extensive intraductal
component, EIC),p )4. choroba Pageta lub naciekanie skóry, 5. rak piersi synchroniczny lub poprzedzający,6. inny rak w wywiadzie (≤ 5 lat przed zakwalifikowaniem do trialu) z y y ( p )
wyjątkiem raka skóry lub raka szyjki macicy w stopniu FIGO 0 lub I o ile pacjentka jest wyleczona,
7. ciąża i karmienie,8. kolagenozy, 9. obecność chorób wrodzonych zwiększających radiowrażliwość, np. Ataxia10. teleangiektazja,11. choroby psychiczne,12. budowa piersi uniemożliwiająca założenie aplikatorów do brachyterapii.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 68
ProjektPorównawcze studium terapeutyczne jest prospektywnym, randomizowanym, Porównawcze studium terapeutyczne jest prospektywnym, randomizowanym, badaniem wielośrodkowym III fazy. Głównym badanym celem jest określenie częstości wznów miejscowych. Randomizacja chorych jest rozłożona (równoważona) zależnie od ośrodka, zmiany naciekającej lub nienaciekającej
t t d l b l j tki Ch d i l i d oraz statusu przed lub pomenopauzalnego pacjentki. Chorzy są przydzielani do jednego z dwóch ramion badania:Ramię I (leczenie standardowe): Teleradioterapia całej piersi (WBRT),R i II (l i b d ) P i ś i i i i i i Ramię II (leczenie badane): Przyspieszone częściowe napromienianie piersi (APBI).
Ewolucja brachyterapii 69
Zebrane wyniki triali samodzielnej brachyterapii wg uznanych kryteriów brachyterapii wg uznanych kryteriów
kwalifikacji i z zachowaniem jakości leczenia
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 71
Odsetki niepowodzeń miejscowych po brachyterapii jako samodzielnego leczenia brachyterapii jako samodzielnego leczenia
uzupełniającego zabieg oszczędzającyŚAutorzy N Zaawansowanie
kliniczne BT –
metoda, dawka
Średni okres
obserwacji
Niepowodzenie miejscowe
[%]
Niepowodzenie miejscowe na
rok [%]j [ ] [ ]Vicini 133 T<3 cm, N0-1bi,
SM >2mm LDR/HDR 50/32-34
Gy
3.2 lata 0% 0%
GyKuske 150 <4 cm, N0-1bi,
SM LDR/HDR 45/32-34
G
3.8 lat 1.3% 0.3%
GyPerera 39 <4.5 cm, N0-1,
SMHDR 37.2
Gy1.7 lat 2.6% 1.5%
yJohansson 43 <5 cm, N0-1,
SM PDR 50
Gy 2.8 lat 2.3% 0.8%
Polgar 87 <2 cm N0-1a HDR 30 3 2 8 lat 2 3% 0 8%11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 73
Polgar 87 <2 cm, N0 1a HDR 30.3 – 36.4 Gy
2.8 lat 2.3% 0.8%
Porównanie trzech technik przyspieszonej częściowej radioterapii (APBI)częściowej radioterapii (APBI)
Joseph Bovi, X. Sharon Qi, Julia White, X. Allen Li. Treatment effectiveness based upon biological models. Radiotherapy and Oncology 84 (2007) 226–232
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 74
W t d i PDR i lk ść d ki ż l ć • W metodzie PDR wielkość dawki można regulować poprzez wydłużenie czasu trwania impulsu oraz zwiększenie liczby impulsów.
• Pozwala to na skojarzenie korzystnych fizycznych właściwości metody HDR (lepsza optymalizacja rozkładu izodoz w obszarze leczonym, ochrona radiacyjna personelu) izodoz w obszarze leczonym, ochrona radiacyjna personelu) z pozytywnymi radiobiologicznymi cechami metody LDR(lepsza ochrona zdrowych - niewielki odsetek wczesnych i późnych odczynów popromiennych).
• W przeciwieństwie do metody LDR, metoda PDR stwarza choremu oraz opiekującemu się nim personelowi lepszy k f t l i t i i d komfort leczenia poprzez występowanie przerw miedzy impulsami. Personel może zająć się chorym w czasie przerwy bez przerywania leczenia.
• Poprzez wydłużenie czasu trwania impulsu można również skrócić czas trwania leczenia.
Zastępowanie metody LDR Zastępowanie metody LDR metodą PDRmetodą PDR
Brenner i Hall oraz Fowler i Mount opracowali zasady stosowania metody PDR na podstawie obserwacji efektu stosowania metody PDR na podstawie obserwacji efektu radiobiologicznego uzyskiwanego metodą LDR w tkankach guza oraz zdrowych:
1. dawka całkowita powinna odpowiadać zalecanej dawce całkowitej z LDRj
2. jednakowa dawka podawana jest w równych odstępach, np. d i i ś d i 0 4 1 G i d ico godzinę, wynosi średnio 0,4 – 1 Gy w ciągu godziny
3. impulsy mają długość około 10 minut3. impulsy mają długość około 10 minut
1. Schemat frakcjonowania PDR i d l opracowano w oparciu o model
liniowo - kwadratowy przeliczania dawek i założenia obecności dawek i założenia obecności wzmożonej naprawy komórkowej (sublethal damage) w okresie
i d i l i pomiędzy impulsami.
2 Ef kt di bi l i LDR j t 2. Efekt radiobiologiczny LDR jest osiągany metodą PDR poprzez hyperfrakcjonowanie adekwatnie do hyperfrakcjonowanie adekwatnie do zasad przyjętych w teleradioterapii.
3. Przykładowo, jeżeli w metodzie LDR podaje się y , j p j ędawkę 30 Gy w ciągu 60 godzin (odpowiada to dawce 0.5 Gy/h), to w metodzie PDR taką samą dawkę całkowitą należy podać w ciągu 60 godzin dawkę całkowitą należy podać w ciągu 60 godzin po 0.5 Gy na impuls trwający około 10 minut w każdej godzinie.
4. Istnieje jednak kilka doniesień, opartych łó i ż i h h głównie na rozważaniach teoretycznych,
sugerujących możliwość obniżenia dawki całkowitej podanej metodą PDR o około 10% w całkowitej podanej metodą PDR o około 10% w stosunku do dawki podanej metodą LDR.
5. Efekt radiobiologiczny obu metod ma być w tym wypadku podobny.
6 Brachyterapia PDR pozwala na 6. Brachyterapia PDR pozwala na wykorzystanie zdolności niecałkowitej naprawy komórkowej (naprawy
bl l h k d ń i h) subletalnych uszkodzeń popromiennych) podobnie do metody LDR, jednocześnie jej przewagą jest zastosowanie techniki jej przewagą jest zastosowanie techniki przesuwu źródła wzdłuż leczonego obszaru, co korzystnie wpływa na
h d h tk k ochronę zdrowych tkanek.
7 P d ż i d ki f k j j i k 7. Podwyższanie dawki frakcyjnej zwiększa liczbę uszkodzonych komórek nowotworowych, wpływa jednak na nowotworowych, wpływa jednak na wzrost częstości późnych powikłań w tkankach zdrowych.
8. Można zauważyć, że, im wyższa aktywność źródła (przykładem HDR) tym niższy współczynnik (przykładem HDR), tym niższy współczynnik terapeutyczny.
9 Z i j i d ki d j k l j h f k j h 9. Zmniejszenie dawki podawanej w kolejnych frakcjach (impulsach) obniża efekt radiobiologiczny, pozwala jednocześnie na przyspieszenie procesów naprawczych w uszkodzonych komórkach zdrowych w uszkodzonych komórkach zdrowych.
10. Ten sam efekt powoduje wprowadzenie przerwy i d i l i Z i j i d tk pomiędzy impulsami. Zmniejszenie odsetka
uszkodzonych komórek guza jest rekompensowane lepszą ochroną reagujących późnym odczynem zdrowych tkanek zdrowych tkanek.
11. Ma to szczególne znaczenie w przypadku leczenia radykalnego ze spodziewanym długim okresem życia chorych, mniejsze w przypadku leczenia paliatywnego, gdzie nadal przewagę w praktycznym stosowaniu
h j HDR zachowuje HDR.
12. Przy zachowaniu zasad proponowanych przez 12. Przy zachowaniu zasad proponowanych przez Brennera i Fowlera efekt radiobiologiczny PDR powinien być podobny do efektu uzyskiwanego metodą LDR dla wszystkich tkanek nowotworowych ą y yoraz tkanek zdrowych reagujących wczesnym i późnym odczynem popromiennym.
13. Wnioski te oparte są ponadto na wynikach pomiarów współczynnika α/β (współczynnika wrażliwości tkanki na zmianę wielkości dawki frakcyjnej – im ę yj jwyższy współczynnik, tym w tkance szybciej zmniejsza się odsetek komórek nowotworowych przy wzroście dawki napromieniania).
14. oraz pomiarów kinetyki procesów naprawczych (współczynnik T1/2 określa zdolność komórek do (współczynnik T1/2 określa zdolność komórek do regeneracji uszkodzeń i szybkości podziałów komórkowych).
Protokół brachyterapii PDR - rak piersi – Wielkopolskie Centrum Onkologii
Charakter
leczenia Wskazania Aplikator Pkt ref. Dawka impulsu /zakres/
Dc /zakres/
1. Samodzielne leczenie uzupełniające po
oszczędzającym zabiegu igła, aplikator0.6 – 0.8 Gy, cochirurgicznym (Partial
Breast Irradiation (PBI), Accelerated Partial Breast
Irradiation (APBI)
igła, aplikator śródtkankowy izod. 85% Gy, co
1h, 24 h/dobę
50 Gy
a/ 10Gy - przy marginesie od 1 do 2 cm
2. Brachyterapia jako „boost” – leczenie uzupełniające po
teleradioterapii, po leczeniu oszczędzającym
igła, aplikator śródtkankowy izod. 85%
0.8 – 1.0 Gy, co
1h
b/ 15Gy przy ogniskowym nacieku w loży, margines 2
cm
c/ 25Gy - przy braku doszczętności zabiegu, po
docięciu loży przy obecnościdocięciu loży, przy obecności komponenty
wewnątrzprzewodowej, margines 3 cm
Leczenie radykalne
3. Brachyterapia jako element radioterapii w
przypadku raka sutka nie zakwalifikowanego
pierwotnie do zabiegu oszczędzającego.
4. Leczenie uzupełniające
po neoadjuwantowej chemioterapii,
igła, aplikator śródtkankowy
izod. 85%, plany
indywidualne
0.8 – 1.0 Gy, co
1h
10 – 30 Gy
chemioterapii, hormonoterapii i
teleterapii zaawansowanego raka
sutka (stopień kliniczny III).
Leczenie wznowy i j j t t ii igła, aplikator
Leczenie paliatywne
miejscowej po mastectomii oraz teleradioterapii:
a/ w skojarzeniu (lub bez) z zabiegiem
chirurgicznym.
g , pśródtkankowy,
aplikatory French + Freiburg
Plany indywidualne
0.8 - 1.0 Gy, co
1h 20 - 40 Gy
Technika MammositeTechnika Mammosite1. Aplikator MammoSite może być umiejscowiony w loży guza
w trakcie tumorektomii lub później, pod kontrolą USG. w trakcie tumorektomii lub później, pod kontrolą USG.
2. W badaniach bierze się pod uwagę wpływ takich czynników jak objętość loży, jej kształt i wielkość marginesu jak objętość loży, jej kształt i wielkość marginesu chirurgicznego. Objętość loży powinna wynosić co najmniej 30 cm3 celem uzyskania właściwego rozkładu dawki.
3. Wczesne dotąd publikowane wyniki leczenia sugerują zadowalając efekty kosmetyczne (80% do 93% chorych) po 1 roku obserwacji.
4. W niektórych przypadkach obserwuje się wczesne odczyny popromienne na skórze podobnie do standardowej
di t ii l i d j radioterapii po leczeniu oszczędzającym.
5. Brak jest jak dotąd wskazań rekomendujących tę technikę l i i t BT ś ódtk k j
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 84
leczenia zamiast BT śródtkankowej.
Metoda MammoSite, schematyczny obraz aplikatora umieszczonego w loży guza, przekrój poprzeczny na poziomie klatki piersiowej, widoczny
implantowany aplikator zakończony elastycznym balonem umieszczony w loży implantowany aplikator zakończony elastycznym balonem umieszczony w loży usuniętego guza, widok aplikatora, który w trakcie leczenia jest łączony z
aparatem do brachyterapii.
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 85
Pierś: HDR = kolor czarny, MammoSite = czerwony, 3D-CRT = zielony
D.W. Weed et al. / Brachytherapy 4 (2005) 121–129D.W. Weed et al. / Brachytherapy 4 (2005) 121 129
11.10.2007 87Ewolucja brachyterapii
Izotopy promieniotwórcze Izotopy promieniotwórcze stosowane jako implanty stałe
J-125 0,028 MeV T = 59,6 dniPaladium 103 0 02 MeV T = 17 dniPaladium-103 0,02 MeV T = 17 dniCez – 131 0,029 MeV T = 9.7 dnia
Au-198 0,412 MeV T = 2,7 dnia
Ytterbium-169 (próby kliniczne)Samarium 145 (próby kliniczne)Samarium-145 (próby kliniczne)Americium-241 (próby kliniczne)
11.10.2007 90Ewolucja brachyterapii
Zdjęcie po implantacji izotopów promieniotwórczych. Dwie zewnętrzne linie to granice piersi, centralna linia określa
położenie brodawki. pGuz był umiejscowiony między górnym i dolnym zewnętrznym
kwadrantem prawej piersi.
11.10.2007 93Ewolucja brachyterapii
Plan leczenia – rozkład izodoz z zaznaczeniem obszaru guza, PTV oraz położenia izotopówp p
11.10.2007 Ewolucja brachyterapii 94
Dozymetria – post-planning Skóra – kolor jasnozielony, płuco – kolor różowy, serce – kolor
ciemnozielony. Czerwone punkty – pozycja izotopów w tej płaszczyźnie. ŻŻółta linia obrazuje izodozę leczącą 50 Gy. Jasnoróżowa izodoza obrazuje
dawkę 30 Gy; jasnopomarańczowa – dawkę 20 Gy. Widoczne ograniczenie (dobra ochrona) dawki w obrębie skóry, serca, i
płucapłuca.
11.10.2007 95Ewolucja brachyterapii
Przykład zastosowania dwóch różnych izotopów implantowanych do loży guza. Taka sama liczba izotopów w obu przypadkach, taka sama aktywność nominalna. Plan
leczenia przygotowano zakładając takie same objęcie PTV izodozą leczącą. Izodoza 1% znajduje się tuż poniżej skóry dla Pd 103 dla izotopu I 125 odpowiada to izodozie 5% znajduje się tuż poniżej skóry dla Pd-103, dla izotopu I-125 odpowiada to izodozie 5%.
B. KELLER et al. 103Pd vs. 125I for a breast permanent seed implant. Int. J. Radiation Oncology Biol. Phys., Vol. 62, No. 2, pp. 358–365, 2005
11.10.2007 96Ewolucja brachyterapii
Implanty stałe w leczeniu raka piersi – pierwsze doniesieniaA t Li b I t C l K lifik j W i kiAutor Liczba
chorych Izotop
(implant stały)Cel pracy Kwalifikacja
chorychWnioski
Pignol i wsp. (IJRBP,
16 Pd-103 Samodzielna BT po BCS
Guz < 3mc,Margines > 2 mm,
LC 100%, 46% odczyn I st.
2006;64)g ,
Brak ca „in situ”,Naczynia
limfatyczne (-), węzły chłonne (-).
ywg skali CTC,
dobra tolerancja leczenia
Jansen i wsp. (IJRBP,
2007,67)
15 I-125 „Boost” po EBRT – chore z ryzykiem wznowy
miejscowej
Margines nieznany lub < 2 mm,
G3,T1-2 N0-1.
Może byż zalecana u chorych
wymagających szczególnej miejscowej szczególnej
ochrony OAR, np. po
kardiotoksycznej chemioterapii
Keller i wsp. (IJRBP,
2005; 62)
Pd-103 vs I-125
Badanie ekspozycji i
dawki efektywnej w t i h j
Pd-103 –mniejsza dawka dla otoczenia
otoczeniu chorej
Brachyterapia i Hipertermia
Aparat BSD Medical 500Hipertermia śródtkankowa
Hipertermia Hipertermia powierzchniowa
Hipertermia i brachyterapiaSynergizm terapeutyczny
hipoksjaniskie pH
dobre utlenowanienormalne pH niskie pH
złe odżywianiebrak proliferacji
normalne pHdobre odżywianiewzrost komórek
naczynie krwionośne
TERMOOPORNOŚĆRADIOWRAŻLIWOŚĆ
TERMOWRAŻLIWOŚĆRADIOOPORNOŚĆ
Hipertermia i brachyterapiaSynergizm terapeutyczny
Rozgrzana tkanka w obrębie guza
antena MW
EFEKT CYTOTOKSYCZNYRADIOUCZULENIERADIOUCZULENIE
Zastosowanie hipertermii w onkologii:1. Pierwotny rak piersi,2 W k i i bliź i 2. Wznowa raka piersi w bliźnie po
mastektomii,,3. Nowotwory głowy i szyi, 4. Rak skóry,5 Rak prostat5. Rak prostaty,6. Nowotwory miednicy mniejszej, w tym raka
szyjki macicy, odbytnicy, odbyty, pęcherza moczowego,
7. Rak przełyku,8 Czerniak złośliwy 8. Czerniak złośliwy, 9. Guzy mózgu,10. Mięsaki, chłoniaki.
W aplikatorach do brachyterapii raka piersi i l t l kt d 2 t timplantowane są elektrody oraz 2 termometry
Hipertermia i brachyterapiaHipertermia i brachyterapia
Hipertermia powierzchniowa Termometry na powierzchni Hipertermia powierzchniowa Termometry na powierzchni skóry