Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

Dz.U.02.75.6902002.12.16 zm. Dz.U.2003.33.270 § 12004.05.27 zm. Dz.U.2004.109.1156 § 12009.01.01 zm. Dz.U.2008.201.1238 § 12009.04.07 zm. Dz.U.2009.56.461 § 12009.07.08 zm. Dz.U.2009.56.461 § 1

ROZPORZDZENIEMINISTRA INFRASTRUKTURY

z dnia 12 kwietnia 2002 r.

w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie.

(Dz. U. z dnia 15 czerwca 2002 r.)

Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126,Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 42, Nr 100, poz. 1085, Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz. 1229, Nr129, poz. 1439 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676) zarzdza si, co nastpuje:

Dział I

Przepisy ogólne

§ 1. Rozporzdzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiada budynki i zwizane z nimi urzdzenia, ichusytuowanie na działce budowlanej oraz zagospodarowanie działek przeznaczonych pod zabudow, zapewniajcespełnienie wymaga art. 5 i 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.

§ 2. 1. Przepisy rozporzdzenia stosuje si przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy zmianie sposobuuytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniajcych funkcje uytkowe budynków, a take dozwizanych z nimi urzdze budowlanych, z zastrzeeniem § 207 ust. 2.

2. Przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu uytkowania:1) budynków o powierzchni uytkowej nieprzekraczajcej 1.000 m2,2) budynków o powierzchni uytkowej przekraczajcej 1.000 m2, o których mowa w art. 5 ust. 7 pkt 1-4 i 6 ustawy z dnia

7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane- wymagania, o których mowa w § 1, mog by spełnione w sposób inny ni okrelony w rozporzdzeniu, stosownie do

wskaza ekspertyzy technicznej właciwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz dospraw zabezpiecze przeciwpoarowych, uzgodnionych z właciwym komendantem wojewódzkim Pastwowej StrayPoarnej lub pastwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.

3. (uchylony).3a. Przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu uytkowania budynków istniejcych o powierzchni

uytkowej przekraczajcej 1.000 m2 wymagania, o których mowa w § 1, z wyłczeniem wymaga charakterystykienergetycznej, mog by spełnione w sposób inny ni okrelony w rozporzdzeniu, stosownie do wskaza, o którychmowa w ust. 2, uzgodnionych z właciwym komendantem wojewódzkim Pastwowej Stray Poarnej lub pastwowymwojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.

4. Dla budynków i terenów wpisanych do rejestru zabytków lub obszarów objtych ochron konserwatorsk napodstawie ustale miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ekspertyza, o której mowa w ust. 2, podlegarównie uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

5. Przepisy rozporzdzenia odnoszce si do budynku o okrelonym przeznaczeniu stosuje si take do kadej czcibudynku o tym przeznaczeniu.

6. Do budynków wielorodzinnych zawierajcych dwa mieszkania stosuje si, z zastrzeeniem § 217 ust. 1 pkt 1 lit. a) ipkt 2, przepisy rozporzdzenia odnoszce si do budynków jednorodzinnych.

§ 3. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o:1) zabudowie ródmiejskiej - naley przez to rozumie zgrupowanie intensywnej zabudowy na obszarze funkcjonalnego

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

ródmiecia, który to obszar stanowi faktyczne lub przewidywane w miejscowym planie zagospodarowaniaprzestrzennego centrum miasta lub dzielnicy miasta,

2) zabudowie jednorodzinnej - naley przez to rozumie jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub zespół takichbudynków, wraz z budynkami garaowymi i gospodarczymi,

3) zabudowie zagrodowej - naley przez to rozumie w szczególnoci budynki mieszkalne, budynki gospodarcze lubinwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach lenych,

4) budynku mieszkalnym - naley przez to rozumie:a) budynek mieszkalny wielorodzinny,b) budynek mieszkalny jednorodzinny,

5) budynku zamieszkania zbiorowego - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi, wszczególnoci hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom wycieczkowy, schronisko młodzieowe, schronisko,internat, dom studencki, budynek koszarowy, budynek zakwaterowania na terenie zakładu karnego, aresztuledczego, zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich, a take budynek do stałego pobytu ludzi, w szczególnocidom dziecka, dom rencistów i dom zakonny,

6) budynku uytecznoci publicznej - naley przez to rozumie budynek przeznaczony na potrzeby administracjipublicznej, wymiaru sprawiedliwoci, kultury, kultu religijnego, owiaty, szkolnictwa wyszego, nauki, wychowania,opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lubtelekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasaerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskimlub wodnym ródldowym, oraz inny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynekuytecznoci publicznej uznaje si take budynek biurowy lub socjalny,

7) budynku rekreacji indywidualnej - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do okresowego wypoczynku,8) budynku gospodarczym - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do niezawodowego wykonywania prac

warsztatowych oraz do przechowywania materiałów, narzdzi, sprztu i płodów rolnych słucych mieszkacombudynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego, budynku rekreacji indywidualnej, a take ich otoczenia, aw zabudowie zagrodowej przeznaczony równie do przechowywania rodków produkcji rolnej i sprztu oraz płodówrolnych,

9) mieszkaniu - naley przez to rozumie zespół pomieszcze mieszkalnych i pomocniczych, majcy odrbne wejcie,wydzielony stałymi przegrodami budowlanymi, umoliwiajcy stały pobyt ludzi i prowadzenie samodzielnegogospodarstwa domowego,

10) pomieszczeniu mieszkalnym - naley przez to rozumie pokoje w mieszkaniu, a take sypialnie i pomieszczenia dodziennego pobytu ludzi w budynku zamieszkania zbiorowego,

11)pomieszczeniu pomocniczym - naley przez to rozumie pomieszczenie znajdujce si w obrbie mieszkania lublokalu uytkowego słuce do celów komunikacji wewntrznej, higieniczno-sanitarnych, przygotowywania posiłków, zwyjtkiem kuchni zakładów ywienia zbiorowego, a take do przechowywania ubra, przedmiotów oraz ywnoci,

12)pomieszczeniu technicznym - naley przez to rozumie pomieszczenie przeznaczone dla urzdze słucych dofunkcjonowania i obsługi technicznej budynku,

13)pomieszczeniu gospodarczym - naley przez to rozumie pomieszczenie znajdujce si poza mieszkaniem lub lokalemuytkowym, słuce do przechowywania przedmiotów lub produktów ywnociowych uytkowników budynku,materiałów lub sprztu zwizanego z obsług budynku, a take opału lub odpadów stałych,

14)lokalu uytkowym - naley przez to rozumie jedno pomieszczenie lub zespół pomieszcze, wydzielone stałymiprzegrodami budowlanymi, niebdce mieszkaniem, pomieszczeniem technicznym albo pomieszczeniemgospodarczym,

15) poziomie terenu - naley przez to rozumie przyjt w projekcie rzdn terenu w danym miejscu działki budowlanej,16) kondygnacji - naley przez to rozumie poziom nadziemn lub podziemn cz budynku, zawart pomidzy

powierzchni posadzki na stropie lub najwyej połoonej warstwy podłogowej na gruncie a powierzchni posadzki nastropie bd warstwy osłaniajcej izolacj ciepln stropu, znajdujcego si nad t czci budynku, przy czym zakondygnacj uwaa si take poddasze z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziom czbudynku stanowic przestrze na urzdzenia techniczne, majc redni wysoko w wietle wiksz ni 2 m; zakondygnacj nie uznaje si nadbudówek ponad dachem, takich jak maszynownia dwigu, centrala wentylacyjna,klimatyzacyjna lub kotłownia,

17) kondygnacji podziemnej - naley przez to rozumie kondygnacj zagłbion ze wszystkich stron budynku, co najmniejdo połowy jej wysokoci w wietle poniej poziomu przylegajcego do niego terenu, a take kad usytuowan pod nikondygnacj,

18) kondygnacji nadziemnej - naley przez to rozumie kad kondygnacj niebdc kondygnacj podziemn,19)antresoli - naley przez to rozumie górn cz kondygnacji lub pomieszczenia znajdujc si nad przedzielajcym je

stropem porednim o powierzchni mniejszej od powierzchni tej kondygnacji lub pomieszczenia, niezamknitprzegrodami budowlanymi od strony wntrza, z którego jest wydzielona,

20)suterenie - naley przez to rozumie kondygnacj budynku lub jej cz zawierajc pomieszczenia, w której poziompodłogi w czci lub całoci znajduje si poniej poziomu projektowanego lub urzdzonego terenu, lecz co najmniej od

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

strony jednej ciany z oknami poziom podłogi znajduje si nie wicej ni 0,9 m poniej poziomu terenu przylegajcegodo tej strony budynku,

21)piwnicy - naley przez to rozumie kondygnacj podziemn lub najnisz nadziemn bd ich cz, w których poziompodłogi co najmniej z jednej strony budynku znajduje si poniej poziomu terenu,

22) terenie biologicznie czynnym - naley przez to rozumie teren z nawierzchni ziemn urzdzon w sposóbzapewniajcy naturaln wegetacj, a take 50 % powierzchni tarasów i stropodachów z tak nawierzchni, nie mniejjednak ni 10 m2, oraz wod powierzchniow na tym terenie,

23)powierzchni wewntrznej budynku - naley przez to rozumie sum powierzchni wszystkich kondygnacji budynku,mierzon po wewntrznym obrysie przegród zewntrznych budynku w poziomie podłogi, bez pomniejszenia opowierzchni przekroju poziomego konstrukcji i przegród wewntrznych, jeeli wystpuj one na tych kondygnacjach,a take z powikszeniem o powierzchni antresoli,

24)kubaturze brutto budynku - naley przez to rozumie sum kubatury brutto wszystkich kondygnacji, stanowic iloczynpowierzchni całkowitej, mierzonej po zewntrznym obrysie przegród zewntrznych i wysokoci kondygnacji brutto, albomidzy podłog na stropie lub warstw wyrównawcz na gruncie a górn powierzchni podłogi bd warstwyosłaniajcej izolacj ciepln stropu nad najwysz kondygnacj, przy czym do kubatury brutto budynku:a) wlicza si kubatur przej, przewitów i przejazdów bramowych, poddaszy nieuytkowych oraz przekrytych czci

zewntrznych budynku, takich jak: loggie, podcienia, ganki, kruganki, werandy, a take kubatur balkonów itarasów, obliczan do wysokoci balustrady,

b) nie wlicza si kubatury ław i stóp fundamentowych, kanałów i studzienek instalacyjnych, studzienek przy oknachpiwnicznych, zewntrznych schodów, ramp i pochylni, gzymsów, daszków i osłon oraz kominów i attyk ponadpłaszczyzn dachu.

§ 4. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi dziel si na:1) pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w cigu doby trwa dłuej

ni 4 godziny,2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w cigu doby trwa od

2 do 4 godzin włcznie.

§ 5. 1. Nie uwaa si za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszcze, w których:1) łczny czas przebywania tych samych osób jest krótszy ni 2 godziny w cigu doby, a wykonywane czynnoci maj

charakter dorywczy bd te praca polega na krótkotrwałym przebywaniu zwizanym z dozorem oraz konserwacjmaszyn i urzdze lub utrzymaniem czystoci i porzdku,

2) maj miejsce procesy technologiczne niepozwalajce na zapewnienie warunków przebywania osób stanowicych ichobsług, bez zastosowania indywidualnych urzdze ochrony osobistej i zachowania specjalnego reimu organizacjipracy,

3) jest prowadzona hodowla rolin lub zwierzt, niezalenie od czasu przebywania w nich osób zajmujcych si obsług.2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisów dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy.

§ 6. Wysoko budynku, słuc do przyporzdkowania temu budynkowi odpowiednich wymaga rozporzdzenia,mierzy si od poziomu terenu przy najniej połoonym wejciu do budynku lub jego czci, znajdujcym si na pierwszejkondygnacji nadziemnej budynku, do górnej powierzchni najwyej połoonego stropu, łcznie z gruboci izolacji cieplnej iwarstwy j osłaniajcej, bez uwzgldniania wyniesionych ponad t płaszczyzn maszynowni dwigów i innychpomieszcze technicznych, bd do najwyej połoonego punktu stropodachu lub konstrukcji przekrycia budynkuznajdujcego si bezporednio nad pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi.

§ 7. (uchylony).

§ 8. W celu okrelenia wymaga technicznych i uytkowych wprowadza si nastpujcy podział budynków na grupywysokoci:1) niskie (N) - do 12 m włcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci do 4 kondygnacji nadziemnych

włcznie,2) redniowysokie (SW) - ponad 12 m do 25 m włcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci ponad 4 do 9

kondygnacji nadziemnych włcznie,3) wysokie (W) - ponad 25 m do 55 m włcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci ponad 9 do 18

kondygnacji nadziemnych włcznie,4) wysokociowe (WW) - powyej 55 m nad poziomem terenu.

§ 9. 1. Wymagane w rozporzdzeniu wymiary naley rozumie jako uzyskane z uwzgldnieniem wykoczeniapowierzchni elementów budynku, a w odniesieniu do szerokoci drzwi - jako wymiary w wietle ocienicy.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2. Grubo skrzydła drzwi po otwarciu nie moe pomniejsza wymiaru szerokoci otworu w wietle ocienicy.3. Okrelone w rozporzdzeniu odległoci budynków od innych budynków, urzdze budowlanych lub granicy działki

budowlanej mierzy si w poziomie w miejscu ich najmniejszego oddalenia.4. Dla budynków istniejcych dopuszcza si przyjmowanie odległoci, o których mowa w ust. 3, bez uwzgldnienia

gruboci warstw izolacji termicznej, tynków lub okładzin zewntrznych, przy czym nie dotyczy to ciany budynkuusytuowanej bezporednio przy granicy działki.

5. Wykaz Polskich Norm powołanych w rozporzdzeniu okrela załcznik nr 1 do rozporzdzenia.

Dział II

Zabudowa i zagospodarowanie działki budowlanej

Rozdział 1

Usytuowanie budynku

§ 10. (uchylony).

§ 11. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien by wznoszony poza zasigiemzagroe i uciliwoci okrelonych w przepisach odrbnych, przy czym dopuszcza si wznoszenie budynków w tymzasigu pod warunkiem zastosowania rodków technicznych zmniejszajcych uciliwoci poniej poziomu ustalonego wtych przepisach bd zwikszajcych odporno budynku na te zagroenia i uciliwoci, jeeli nie jest to sprzeczne zwarunkami ustalonymi dla obszarów ograniczonego uytkowania, okrelonych w przepisach odrbnych.

2. Do uciliwoci, o których mowa w ust. 1, zalicza si w szczególnoci:1) szkodliwe promieniowanie i oddziaływanie pól elektromagnetycznych,2) hałas i drgania (wibracje),3) zanieczyszczenie powietrza,4) zanieczyszczenie gruntu i wód,5) powodzie i zalewanie wodami opadowymi,6) osuwiska gruntu, lawiny skalne i niene,7) szkody spowodowane działalnoci górnicz.

§ 12. 1. Jeeli z przepisów § 13, 60 i 271-273 lub przepisów odrbnych okrelajcych dopuszczalne odległociniektórych budowli od budynków nie wynikaj inne wymagania, budynek na działce budowlanej naley sytuowa wodległoci od granicy z ssiedni działk budowlan nie mniejszej ni:1) 4 m - w przypadku budynku zwróconego cian z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stron tej granicy,2) 3 m - w przypadku budynku zwróconego cian bez otworów okiennych lub drzwiowych w stron tej granicy.

2. Sytuowanie budynku w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, dopuszcza si w odległoci 1,5 m od granicy lubbezporednio przy tej granicy, jeeli wynika to z ustale planu miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy izagospodarowania terenu.

3. W zabudowie jednorodzinnej, uwzgldniajc przepisy odrbne oraz zawarte w § 13, 60 i 271-273, dopuszcza si:1) sytuowanie budynku cian bez otworów okiennych lub drzwiowych bezporednio przy granicy z ssiedni działk

budowlan lub w odległoci mniejszej ni okrelona w ust. 1 pkt 2, lecz nie mniejszej ni 1,5 m, na działce budowlanejo szerokoci mniejszej ni 16 m,

2) sytuowanie budynku bezporednio przy granicy z ssiedni działk budowlan, jeeli bdzie on przylegał całpowierzchni swojej ciany do ciany budynku istniejcego na ssiedniej działce lub do ciany budynkuprojektowanego, dla którego istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na budow, pod warunkiem e jego czleca w pasie o szerokoci 3 m wzdłu granicy działki bdzie miała długo i wysoko nie wiksze ni ma budynekistniejcy lub projektowany na ssiedniej działce budowlanej,

3) rozbudow budynku istniejcego, usytuowanego w odległoci mniejszej ni okrelona w ust. 1 od granicy z ssiednidziałk budowlan, jeeli w pasie o szerokoci 3 m wzdłu tej granicy zostan zachowane jego dotychczasowewymiary, a take nadbudow tak usytuowanego budynku o nie wicej ni jedn kondygnacj, przy czym wnadbudowanej cianie, zlokalizowanej w odległoci mniejszej ni 4 m od granicy nie moe by otworów okiennych lubdrzwiowych,

4) sytuowanie budynku gospodarczego i garau o długoci mniejszej ni 5,5 m i o wysokoci mniejszej ni 3 mbezporednio przy granicy z ssiedni działk budowlan lub w odległoci nie mniejszej ni 1,5 m cian bez otworówokiennych lub drzwiowych.4. Usytuowanie budynku na działce budowlanej w sposób, o którym mowa w ust. 2 i 3, powoduje objcie ssiedniej

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

działki budowlanej obszarem oddziaływania w rozumieniu art. 3 pkt 20 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.5. Odległo od granicy z ssiedni działk budowlan nie moe by mniejsza ni:

1) 1,5 m do okapu, gzymsu, balkonu lub daszku nad wejciem, a take do takich czci budynku jak galeria, taras,schody zewntrzne, pochylnia lub rampa,

2) 4 m do zwróconego w stron tej granicy otworu okiennego umieszczonego w dachu lub połaci dachowej.6. Budynek inwentarski lub budynek gospodarczy, uwzgldniajc przepisy odrbne oraz zawarte w § 13, 60 i 271-273,

nie moe by sytuowany cian z otworami okiennymi lub drzwiowymi w odległoci mniejszej ni 8 m od cianyistniejcego na ssiedniej działce budowlanej budynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego lub budynkuuytecznoci publicznej, lub takiego, dla którego istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na budow, z zastrzeeniemust. 3 pkt 4.

7. Odległoci od granicy z ssiedni działk budowlan do podziemnej czci budynku, a take budowli podziemnejspełniajcej funkcje uytkowe budynku, znajdujcych si całkowicie poniej poziomu otaczajcego terenu, nie ustala si.

§ 13. 1. Odległo budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi od innych obiektów powinnaumoliwia naturalne owietlenie tych pomieszcze - co uznaje si za spełnione, jeeli:1) midzy ramionami kta 60°, wyznaczonego w płaszczy nie poziomej, z wierzchołkiem usytuowanym w wewntrznym

licu ciany na osi okna pomieszczenia przesłanianego, nie znajduje si przesłaniajca cz tego samego budynkulub inny obiekt przesłaniajcy w odległoci mniejszej ni:a) wysoko przesłaniania - dla obiektów przesłaniajcych o wysokoci do 35 m,b) 35 m - dla obiektów przesłaniajcych o wysokoci ponad 35 m,

2) zostały zachowane wymagania, o których mowa w § 57 i 60.2. Wysoko przesłaniania, o której mowa w ust. 1 pkt 1, mierzy si od poziomu dolnej krawdzi najniej połoonych

okien budynku przesłanianego do poziomu najwyszej zacieniajcej krawdzi obiektu przesłaniajcego lub jegoprzesłaniajcej czci.

3. Dopuszcza si sytuowanie obiektu przesłaniajcego w odległoci nie mniejszej ni 10 m od okna pomieszczeniaprzesłanianego, takiego jak maszt, komin, wiea lub inny obiekt budowlany, bez ograniczenia jego wysokoci, lecz oszerokoci przesłaniajcej nie wikszej ni 3 m, mierzc j równolegle do płaszczyzny okna.

4. Odległoci, o których mowa w ust. 1 pkt 1, mog by zmniejszone nie wicej ni o połow w zabudowieródmiejskiej.

Rozdział 2

Dojcia i dojazdy

§ 14. 1. Do działek budowlanych oraz do budynków i urzdze z nimi zwizanych naley zapewni dojcie i dojazdumoliwiajcy dostp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich uytkowania oraz wymagadotyczcych ochrony przeciwpoarowej, okrelonych w przepisach odrbnych. Szeroko jezdni nie moe by mniejszani 3 m.

2. Dopuszcza si zastosowanie dojcia i dojazdu do działek budowlanych w postaci cigu pieszo-jezdnego, podwarunkiem e ma on szeroko nie mniejsz ni 5 m, umoliwiajc ruch pieszy oraz ruch i postój pojazdów.

3. Do budynku i urzdze z nim zwizanych, wymagajcych dojazdów, funkcj t mog spełnia dojcia, podwarunkiem e ich szeroko nie bdzie mniejsza ni 4,5 m.

4. Dojcia i dojazdy do budynków, z wyjtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, powinny miezainstalowane owietlenie elektryczne, zapewniajce bezpieczne ich uytkowanie po zapadniciu zmroku.

§ 15. 1. Szeroko, promienie łuków dojazdów, nachylenie podłune i poprzeczne oraz nono nawierzchni naleydostosowa do wymiarów gabarytowych, ciaru całkowitego i warunków ruchu pojazdów, których dojazd do działkibudowlanej i budynku jest konieczny ze wzgldu na ich przeznaczenie, zgodnie z warunkami okrelonymi w przepisachodrbnych.

2. Dojcia słuce równoczenie do ruchu pojazdów gospodarczych i uprzywilejowanych o masie całkowitej do 2,5tony powinny mie nawierzchni o nonoci co najmniej dostosowanej do masy tych pojazdów.

§ 16. 1. Do wej do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznejpowinny by doprowadzone od doj i dojazdów, o których mowa w § 14 ust. 1 i 3, utwardzone dojcia o szerokociminimalnej 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojcie powinno zapewnia osobom niepełnosprawnym dostp do całegobudynku lub tych jego czci, z których osoby te mog korzysta.

2. Wymaganie dostpnoci osób niepełnosprawnych, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy budynków na terenachzamknitych, a take budynków w zakładach karnych, aresztach ledczych, zakładach poprawczych i schroniskach dlanieletnich oraz budynków w zakładach pracy, niebdcych zakładami pracy chronionej, z wyjtkiem budynków, o których

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

mowa w § 3 pkt 6.

§ 17. (uchylony).

Rozdział 3

Miejsca postojowe dla samochodów osobowych

§ 18. 1. Zagospodarowujc działk budowlan, naley urzdzi, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy,miejsca postojowe dla samochodów uytkowników stałych i przebywajcych okresowo, w tym równie miejsca postojowedla samochodów, z których korzystaj osoby niepełnosprawne.

2. Liczb i sposób urzdzenia miejsc postojowych naley dostosowa do wymaga ustalonych w decyzji o warunkachzabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzgldnieniem potrzebnej liczby miejsc, z których korzystaj osobyniepełnosprawne.

§ 19. 1. Odległo wydzielonych miejsc postojowych, w tym równie zadaszonych, lub otwartego garauwielopoziomowego dla samochodów osobowych od okien pomieszcze przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynkumieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjtkiem hotelu, budynku opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania, atake od placu zabaw i boiska dla dzieci i młodziey, nie moe by mniejsza ni:1) 7 m - w przypadku do 4 stanowisk włcznie,2) 10 m - w przypadku 5 do 60 stanowisk włcznie,3) 20 m - w przypadku wikszej liczby stanowisk, z uwzgldnieniem § 276 ust. 1.

2. Odległo wydzielonych miejsc postojowych lub otwartego garau wielopoziomowego dla samochodów osobowychod granicy działki budowlanej nie moe by mniejsza ni:1) 3 m - w przypadku do 4 stanowisk włcznie,2) 6 m - w przypadku 5-60 stanowisk włcznie,3) 16 m - w przypadku wikszej liczby stanowisk.

3. Odległoci, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje si do sytuowania wjazdów do zamknitego garau w stosunku dookien budynku opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania, a take placów zabaw i boisk dla dzieci i młodziey.

4. Zachowanie odległoci, o których mowa w ust. 1 i 2, nie jest wymagane przy sytuowaniu miejsc postojowych midzyliniami rozgraniczajcymi ulic.

§ 20. Miejsca postojowe dla samochodów, z których korzystaj wyłcznie osoby niepełnosprawne, mog byusytuowane w odległoci nie mniejszej ni 5 m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego i zamieszkaniazbiorowego oraz zblione bez adnych ogranicze do innych budynków. Miejsca te wymagaj odpowiedniegooznakowania.

§ 21. 1. Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych powinny mie co najmniej szeroko 2,3 m i długo 5 m,przy czym dla samochodów uytkowanych przez osoby niepełnosprawne szeroko stanowiska powinna wynosi conajmniej 3,6 m i długo 5 m, a w przypadku usytuowania wzdłu jezdni - długo co najmniej 6 m i szeroko co najmniej3,6 m, z moliwoci jej ograniczenia do 2,3 m w przypadku zapewnienia moliwoci korzystania z przylegajcego dojcialub cigu pieszo-jezdnego.

2. Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dla samochodów osobowych powinny mie nawierzchni utwardzonlub co najmniej gruntow stabilizowan, ze spadkiem zapewniajcym spływ wody.

3. Stanowiska przeznaczone do mycia i niezawodowego przegldu samochodów w zgrupowaniach miejscpostojowych powinny mie doprowadzenie wody oraz tward nawierzchni ze spadkami zapewniajcymi spływ wody dowpustów kanalizacyjnych z osadnikami błota i łapaczami oleju.

Rozdział 4

Miejsca gromadzenia odpadów stałych

§ 22. 1. Na działkach budowlanych naley przewidzie miejsca na pojemniki słuce do czasowego gromadzeniaodpadów stałych, z uwzgldnieniem moliwoci ich segregacji.

2. Miejscami, o których mowa w ust. 1, mog by:1) zadaszone osłony lub pomieszczenia ze cianami pełnymi bd aurowymi,2) wyodrbnione pomieszczenia w budynku, majce posadzk powyej poziomu nawierzchni dojazdu rodka

transportowego odbierajcego odpady, lecz nie wyej ni 0,15 m, w tym take dolne komory zsypu z bezporednim

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

wyjciem na zewntrz, zaopatrzonym w daszek o wysigu co najmniej 1 m i przedłuony na boki po co najmniej 0,8 m,majce ciany i podłogi zmywalne, punkt czerpalny wody, kratk ciekow, wentylacj grawitacyjn oraz sztuczneowietlenie,

3) utwardzone place do ustawiania kontenerów z zamykanymi otworami wrzutowymi.3. Midzy wejciami do pomieszcze lub placami, o których mowa w ust. 2, a miejscem dojazdu samochodów

mieciarek wywocych odpady powinno by utwardzone dojcie, umoliwiajce przemieszczanie pojemników nawłasnych kołach lub na wózkach.

4. Miejsca do gromadzenia odpadów stałych przy budynkach wielorodzinnych powinny by dostpne dla osóbniepełnosprawnych.

§ 23. 1. Odległo miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1 i 3, powinnawynosi co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz conajmniej 3 m od granicy z ssiedni działk. Zachowanie odległoci od granicy działki nie jest wymagane, jeeli osłony lubpomieszczenia stykaj si z podobnymi urzdzeniami na działce ssiedniej.

2. W przypadku przebudowy istniejcej zabudowy, odległoci, o których mowa w ust. 1, mog by pomniejszone,jednak nie wicej ni o połow, po uzyskaniu opinii pastwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si zmniejszenie odległociokrelonych w ust. 1 od okien i drzwi do 3 m, od granicy działki do 2 m, a take sytuowanie zadaszonych osłon lubpomieszcze na granicy działek, jeeli stykaj si one z podobnymi urzdzeniami na działce ssiedniej bd te przy liniirozgraniczajcej od strony ulicy.

4. Odległo miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1 i 3, nie powinnawynosi wicej ni 80 m od najdalszego wejcia do obsługiwanego budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkaniazbiorowego i uytecznoci publicznej. Wymaganie to nie dotyczy budynków na terenach zamknitych.

§ 24. 1. Na terenach niezurbanizowanych dopuszcza si stosowanie zbiorników na odpady stałe, przystosowanych dookresowego opróniania, pod warunkiem usytuowania ich w odległociach okrelonych w § 23 ust. 1.

2. Zbiorniki, o których mowa w ust. 1, powinny mie nieprzepuszczalne ciany i dno, szczelne przekrycie zzamykanym otworem wsypowym oraz zamykanym otworem bocznym do usuwania odpadów. Do zbiorników tych naleydoprowadzi utwardzony dojazd.

§ 25. Przy budynkach wielorodzinnych trzepaki naley sytuowa przy miejscach do gromadzenia odpadów stałych, zzachowaniem odległoci nie mniejszej ni 10 m od okien i drzwi do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi.

Rozdział 5

Uzbrojenie techniczne działki i odprowadzenie wód powierzchniowych

§ 26. 1. Działka budowlana, przewidziana pod zabudow budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, powinna miezapewnion moliwo przyłczenia uzbrojenia działki lub bezporednio budynku do sieci wodocigowej, kanalizacyjnej,elektroenergetycznej i ciepłowniczej.

2. Za równorzdne z przyłczeniem do sieci elektroenergetycznej i ciepłowniczej uznaje si zapewnienie moliwocikorzystania z indywidualnych ródeł energii elektrycznej i ciepła, odpowiadajcych przepisom odrbnym dotyczcymgospodarki energetycznej i ochrony rodowiska.

3. W razie braku warunków przyłczenia sieci wodocigowej i kanalizacyjnej działka, o której mowa w ust. 1, moeby wykorzystana pod zabudow budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warunkiem zapewnienia moliwocikorzystania z indywidualnego ujcia wody, a take zastosowania zbiornika bezodpływowego lub przydomowejoczyszczalni cieków, jeeli ich ilo nie przekracza 5 m3 na dob. Jeeli ilo cieków jest wiksza od 5 m3, to ichgromadzenie lub oczyszczanie wymaga pozytywnej opinii właciwego terenowo inspektora ochrony rodowiska.

4. Na działkach budowlanych przeznaczonych dla szpitali i sanatoriów, niezalenie od zasilania z sieci, naleyzapewni dodatkowo własne ujcie wody oraz własne ródło energii elektrycznej i cieplnej.

5. Spełnienie warunków okrelonych w ust. 1 i 2 nie jest wymagane w przypadku działek przeznaczonych pod budowbudynków rekreacji indywidualnej oraz budynków inwentarskich i gospodarczych na wsi, jeeli właciwy organ w decyzji owarunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie okrelił takich wymaga.

§ 27. Dopuszcza si wykorzystanie pod zabudow zagrodow lub rekreacji indywidualnej działki budowlanej, która niemoe by zaopatrzona w wod przeznaczon do spoycia przez ludzi z sieci lub własnego ujcia, pod warunkiemzapewnienia moliwoci czerpania lub dostawy wody z uj połoonych poza granicami działki.

§ 28. 1. Działka budowlana, na której sytuowane s budynki, powinna by wyposaona w kanalizacj umoliwiajc

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

odprowadzenie wód opadowych do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej.2. W razie braku moliwoci przyłczenia do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, dopuszcza si

odprowadzanie wód opadowych na własny teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub do zbiorników retencyjnych.

§ 29. Dokonywanie zmiany naturalnego spływu wód opadowych w celu kierowania ich na teren ssiedniejnieruchomoci jest zabronione.

§ 30. Usytuowanie na działce budowlanej uj wody, urzdze do gromadzenia i oczyszczania cieków oraz odpadówstałych powinno by zgodne z wymaganiami rozporzdzenia oraz z przepisami dotyczcymi ochrony gruntu, wód ipowietrza.

Rozdział 6

Studnie

§ 31. 1. Odległo studni dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi, niewymagajcej, zgodnie zprzepisami dotyczcymi ochrony uj i ródeł wodnych, ustanowienia strefy ochronnej, powinna wynosi - liczc od osistudni - co najmniej:1) do granicy działki - 5 m,2) do osi rowu przydronego - 7,5 m,3) do budynków inwentarskich i zwizanych z nimi szczelnych silosów, zbiorników do gromadzenia nieczystoci,

kompostu oraz podobnych szczelnych urzdze - 15 m,4) do najbliszego przewodu rozsczajcego kanalizacji indywidualnej, jeeli odprowadzane s do niej cieki

oczyszczone biologicznie w stopniu okrelonym w przepisach dotyczcych ochrony wód - 30 m,5) do nieutwardzonych wybiegów dla zwierzt hodowlanych, najbliszego przewodu rozsczajcego kanalizacji lokalnej

bez urzdze biologicznego oczyszczania cieków oraz do granicy pola filtracyjnego - 70 m.2. Dopuszcza si sytuowanie studni w odległoci mniejszej ni 5 m od granicy działki, a take studni wspólnej na

granicy dwóch działek, pod warunkiem zachowania na obydwu działkach odległoci, o których mowa w ust. 1 pkt 2-5.

§ 32. 1. Obudowa studni kopanej, dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi, powinna by wykonanaz materiałów nieprzepuszczalnych i niewpływajcych ujemnie na jako wody, a złcza elementów obudowy powinny bynaleycie uszczelnione. Przy zastosowaniu krgów betonowych warunek szczelnoci uznaje si za spełniony, jeeliwykonane zostanie ich spoinowanie od wewntrz na całej wysokoci studni, a ponadto od zewntrz do głbokoci conajmniej 1,5 m od poziomu terenu.

2. Cz nadziemna studni kopanej, niewyposaonej w urzdzenie pompowe, powinna mie wysoko co najmniej0,9 m od poziomu terenu oraz by zabezpieczona trwałym i nieprzepuszczalnym przykryciem, ochraniajcym wntrzestudni i urzdzenia do czerpania wody.

3. Cz nadziemna studni kopanej, wyposaonej w urzdzenie pompowe, powinna mie wysoko co najmniej 0,2 mod poziomu terenu. Przykrycie jej powinno by dopasowane do obudowy i wykonane z materiału nieprzepuszczalnegooraz mie nono odpowiedni do przewidywanego obcienia.

4. Teren otaczajcy studni kopan, w pasie o szerokoci co najmniej 1 m, liczc od zewntrznej obudowy studni,powinien by pokryty nawierzchni utwardzon, ze spadkiem 2% w kierunku zewntrznym.

§ 33. Przy ujciu wód podziemnych za pomoc studni wierconej teren w promieniu co najmniej 1 m od wprowadzonejw grunt rury naley zabezpieczy w sposób okrelony w § 32 ust. 4, a przejcie rury studziennej przez nawierzchniutwardzon naley uszczelni.

Rozdział 7

Zbiorniki bezodpływowe na nieczystoci ciekłe

§ 34. Zbiorniki na nieczystoci ciekłe mog by stosowane tylko na działkach budowlanych niemajcych moliwociprzyłczenia do sieci kanalizacyjnej, przy czym nie dopuszcza si ich stosowania na obszarach podlegajcych szczególnejochronie rodowiska i naraonych na powodzie oraz zalewanie wodami opadowymi.

§ 35. Zbiorniki bezodpływowe na nieczystoci ciekłe, doły ustpów nieskanalizowanych oraz urzdzenia kanalizacyjnei zbiorniki do usuwania i gromadzenia wydalin pochodzenia zwierzcego powinny mie dno i ciany nieprzepuszczalne,szczelne przekrycie z zamykanym otworem do usuwania nieczystoci i odpowietrzenie wyprowadzone co najmniej 0,5 m

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

ponad poziom terenu.

§ 36. 1. Odległo pokryw i wylotów wentylacji ze zbiorników bezodpływowych na nieczystoci ciekłe, dołów ustpównieskanalizowanych o liczbie miejsc nie wikszej ni 4 i podobnych urzdze sanitarno-gospodarczych o pojemnoci do10 m3 powinna wynosi co najmniej:1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do magazynów produktów

spoywczych - 15 m,2) od granicy działki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 7,5 m.

2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej odległoci urzdze sanitarno-gospodarczych, októrych mowa w ust. 1, powinny wynosi co najmniej:1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi - 5 m, przy czym nie dotyczy to dołów

ustpowych w zabudowie jednorodzinnej,2) od granicy działki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 2 m.

3. Odległoci pokryw i wylotów wentylacji z dołów ustpów nieskanalizowanych o liczbie miejsc wikszej ni 4 orazzbiorników bezodpływowych na nieczystoci ciekłe i kompostowników o pojemnoci powyej 10 m3 do 50 m3 powinnywynosi co najmniej:1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze wymienionych w ust. 1 pkt 1 - 30 m,2) od granicy działki ssiedniej - 7,5 m,3) od linii rozgraniczajcej drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 10 m.

4. Właciwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z pastwowymwojewódzkim inspektorem sanitarnym, moe ustali dla działek budowlanych połoonych przy zabudowanych działkachssiednich odległoci mniejsze ni okrelone w ust. 1 i 2.

5. Kryte zbiorniki bezodpływowe na nieczystoci ciekłe oraz doły ustpowe mog by sytuowane w odległocimniejszej ni 2 m od granicy, w tym take przy granicy działek, jeeli ssiaduj z podobnymi urzdzeniami na działcessiedniej, pod warunkiem zachowania odległoci okrelonych w § 31 i § 36.

6. Odległoci zbiorników bezodpływowych na nieczystoci ciekłe i kompostowników o pojemnoci powyej 50 m3 odbudynków przeznaczonych na pobyt ludzi naley przyjmowa zgodnie ze wskazaniem ekspertyzy technicznej, przyjtejprzez pastwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

§ 37. Przepływowe, szczelne osadniki podziemne, stanowice cz przydomowej oczyszczalni ciekówgospodarczo-bytowych, słuce do wstpnego ich oczyszczania, mog by sytuowane w bezporednim ssiedztwiebudynków jednorodzinnych, pod warunkiem wyprowadzenia ich odpowietrzenia przez instalacj kanalizacyjn co najmniej0,6 m powyej górnej krawdzi okien i drzwi zewntrznych w tych budynkach.

§ 38. Odległo osadników błota, łapaczy olejów mineralnych i tłuszczu, neutralizatorów cieków i innych podobnychzbiorników od okien otwieralnych i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna wynosico najmniej 5 m, jeeli przepisy odrbne nie stanowi inaczej.

Rozdział 8

Ziele i urzdzenia rekreacyjne

§ 39. Na działkach budowlanych, przeznaczonych pod zabudow wielorodzinn, budynki opieki zdrowotnej (zwyjtkiem przychodni) oraz owiaty i wychowania co najmniej 25% powierzchni działki naley urzdzi jako powierzchniterenu biologicznie czynnego, jeeli inny procent nie wynika z ustale miejscowego planu zagospodarowaniaprzestrzennego.

§ 40. 1. W zespole budynków wielorodzinnych objtych jednym pozwoleniem na budow naley, stosownie dopotrzeb uytkowych, przewidzie place zabaw dla dzieci i miejsca rekreacyjne dostpne dla osób niepełnosprawnych, przyczym co najmniej 30 % tej powierzchni powinno znajdowa si na terenie biologicznie czynnym, chyba e przepisyodrbne stanowi inaczej.

2. Nasłonecznienie placu zabaw dla dzieci powinno wynosi co najmniej 4 godziny, liczone w dniach równonocy (21marca i 21 wrzenia) w godzinach 1000-1600. W zabudowie ródmiejskiej dopuszcza si nasłonecznienie nie krótsze ni 2godziny.

3. Odległo placów i urzdze, o których mowa w ust. 1, od linii rozgraniczajcych ulic, od okien pomieszczeprzeznaczonych na pobyt ludzi oraz od miejsc gromadzenia odpadów powinna wynosi co najmniej 10 m.

Rozdział 9

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

Ogrodzenia

§ 41. 1. Ogrodzenie nie moe stwarza zagroenia dla bezpieczestwa ludzi i zwierzt.2. Umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokoci mniejszej ni 1,8 m, ostro zakoczonych elementów, drutu

kolczastego, tłuczonego szkła oraz innych podobnych wyrobów i materiałów jest zabronione.3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotycz ogrodze wewntrznych w zakładach karnych i aresztach ledczych.

§ 42. 1. Bramy i furtki w ogrodzeniu nie mog otwiera si na zewntrz działki.2. Furtki w ogrodzeniu przy budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach uytecznoci publicznej nie mog

utrudnia dostpu do nich osobom niepełnosprawnym poruszajcym si na wózkach inwalidzkich.

§ 43. Szeroko bramy powinna wynosi w wietle co najmniej 2,4 m, a w przypadku zastosowania furtki jej szerokopowinna by nie mniejsza ni 0,9 m, przy czym na drodze poarowej szerokoci te reguluj przepisy odrbne dotyczceochrony przeciwpoarowej.

Dział III

Budynki i pomieszczenia

Rozdział 1

Wymagania ogólne

§ 44. Budynek, jego układ funkcjonalny i przestrzenny, ustrój konstrukcyjny oraz rozwizania techniczne i materiałoweelementów budowlanych powinny by zaprojektowane i wykonane w sposób odpowiadajcy wymaganiom wynikajcym zjego usytuowania i przeznaczenia oraz z odnoszcych si do niego przepisów rozporzdzenia i przepisów odrbnych.

§ 45. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien by zaopatrzony co najmniej w wod dospoycia przez ludzi oraz do celów przeciwpoarowych, jeeli wymagaj tego przepisy odrbne, a odpowiednio do ichprzeznaczenia - take na inne cele. W innych budynkach zaopatrzenie w wod powinno wynika z ich przeznaczenia ipotrzeb ochrony przeciwpoarowej.

§ 46. Budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, owiaty, nauki,zakładu ywienia, produkcji i handlu ywnoci, a take inne budynki, jeeli s wyposaone w wanny, natryski lubumywalki, powinny mie indywidualn lub centraln instalacj ciepłej wody. Warunek doprowadzenia ciepłej wody doumywalek nie dotyczy budynków w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej.

§ 47. Budynek wyposaony w instalacj wodocigow powinien mie zapewnione odprowadzenie ciekówbytowo-gospodarczych oraz cieków technologicznych, jeeli one wystpuj.

§ 48. 1. Kady budynek przeznaczony na pobyt ludzi oraz inne budynki, w których w trakcie uytkowania powstajodpady i nieczystoci stałe, powinny mie miejsca przystosowane do czasowego gromadzenia tych odpadów inieczystoci, usytuowane w samym budynku lub w jego otoczeniu.

2. Budynki, o których mowa w ust. 1, z wyjtkiem wysokociowych, mog by wyposaone w wewntrzne urzdzenia(zsypy) do usuwania odpadów i nieczystoci stałych.

§ 49. Budynek i pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz inne budynki, jeeli wynika to z ich przeznaczenia,powinny by wyposaone w instalacje (urzdzenia) do ogrzewania pomieszcze w okresie obnionych temperatur,umoliwiajce utrzymanie temperatury powietrza wewntrznego odpowiedniej do ich przeznaczenia. Wymaganie to niedotyczy budynków rekreacyjnych, uytkowanych wyłcznie w sezonie letnim.

§ 50. Budynek i pomieszczenia, w których s zainstalowane paleniska na paliwo stałe lub komory spalania z palnikamina paliwo płynne lub gazowe, powinny mie przewody kominowe do odprowadzania dymu i spalin.

§ 51. Budynek i pomieszczenia powinny mie zapewnion wentylacj lub klimatyzacj, stosownie do ichprzeznaczenia.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 52. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi moe by zaopatrywany w gaz z sieci gazowej,baterii butli lub zbiorników stałych gazu płynnego, zgodnie z warunkami okrelonym w § 156 ust. 1 i § 157.

§ 53. 1. Budynek, odpowiednio do potrzeb wynikajcych z jego przeznaczenia, powinien by wyposaony wwewntrzn instalacj elektryczn.

2. Budynek naley wyposay w instalacj chronic od wyładowa atmosferycznych. Obowizek ten odnosi si dobudynków wyszczególnionych w Polskiej Normie dotyczcej ochrony odgromowej obiektów budowlanych.

§ 54. 1. Budynek uytecznoci publicznej, budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek zamieszkania zbiorowegoniebdcy budynkiem koszarowym oraz kady inny budynek majcy najwysz kondygnacj z pomieszczeniamiprzeznaczonymi na pobyt wicej ni 50 osób, w których rónica poziomów posadzek pomidzy pierwsz i najwyszkondygnacj nadziemn, niestanowic drugiego poziomu w mieszkaniu dwupoziomowym, przekracza 9,5 m, a takemajcy dwie lub wicej kondygnacji nadziemnych budynek opieki zdrowotnej i budynek opieki społecznej naleywyposay w dwig osobowy.

2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego oraz budynku uytecznocipublicznej, wyposaanym w dwigi, naley zapewni dojazd z poziomu terenu i dostp na wszystkie kondygnacjeuytkowe osobom niepełnosprawnym.

3. W przypadku wbudowywania lub przybudowywania szybu dwigowego do istniejcego budynku dopuszcza siusytuowanie drzwi przystankowych na poziomie spocznika midzypitrowego, jeeli zostanie zapewniony dostp dokondygnacji uytkowej osobom niepełnosprawnym.

§ 55. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym niewyposaanym w dwigi naley wykona pochylni lubzainstalowa odpowiednie urzdzenie techniczne, umoliwiajce dostp osobom niepełnosprawnym do mieszkapołoonych na pierwszej kondygnacji nadziemnej oraz do kondygnacji podziemnej zawierajcej miejsca postojowe dlasamochodów osobowych.

2. W niskim budynku zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej, niewymagajcym wyposaenia wdwigi, o których mowa w § 54 ust. 1, naley zainstalowa urzdzenia techniczne zapewniajce osobomniepełnosprawnym dostp na kondygnacje z pomieszczeniami uytkowymi, z których mog korzysta. Nie dotyczy tobudynków koszarowych, zakwaterowania w zakładach karnych, aresztach ledczych oraz zakładach poprawczych ischroniskach dla nieletnich.

3. Dopuszcza si niewyposaenie w dwigi budynku mieszkalnego wielorodzinnego do 5. kondygnacji nadziemnejwłcznie, jeeli wszystkie pomieszczenia na ostatniej kondygnacji s czci mieszka dwupoziomowych.

4. W budynku niewyposaonym w dwigi, na którego budow została wydana decyzja o pozwoleniu na budow przeddniem 1 kwietnia 1995 r., na poddaszu usytuowanym bezporednio nad 4. kondygnacj dopuszcza si zmian sposobuuytkowania pomieszcze na mieszkania.

§ 56. Budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek zamieszkania zbiorowego i budynek uytecznoci publicznejpowinien by wyposaony w instalacj telekomunikacyjn, a w miar potrzeby równie w inne instalacje, takie jak: telewizjiprzemysłowej, sygnalizacji dzwonkowej lub domofonowej, w sposób umoliwiajcy zapewnienie ochrony instalacji przeddostpem osób nieuprawnionych.

Rozdział 2

Owietlenie i nasłonecznienie

§ 57. 1. Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mie zapewnione owietlenie dzienne, dostosowane dojego przeznaczenia, kształtu i wielkoci, z uwzgldnieniem warunków okrelonych w § 13 oraz w ogólnych przepisachbezpieczestwa i higieny pracy.

2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w wietle ocienic, dopowierzchni podłogi powinien wynosi co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w którym owietlenie dziennejest wymagane ze wzgldów na przeznaczenie - co najmniej 1:12.

§ 58. 1. Dopuszcza si owietlenie pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi wyłcznie wiatłem sztucznym,jeeli:1) owietlenie dzienne nie jest konieczne lub nie jest wskazane ze wzgldów technologicznych,2) jest uzasadnione celowoci funkcjonaln zlokalizowania tego pomieszczenia w obiekcie podziemnym lub w czci

budynku pozbawionej owietlenia dziennego.2. W przypadku gdy pomieszczenie, o którym mowa w ust. 1, jest pomieszczeniem stałej pracy w rozumieniu

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

ogólnych przepisów bezpieczestwa i higieny pracy, dla zastosowania wyłcznie owietlenia wiatłem sztucznym, w tymelektrycznym, jest wymagane uzyskanie zgody właciwego pastwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, wydanejw porozumieniu z właciwym okrgowym inspektorem pracy.

3. Uzgodnienie, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynków słucych obronnoci pastwa.

§ 59. 1. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz do ruchu ogólnego (komunikacji) powinny mie zapewnioneowietlenie wiatłem sztucznym odpowiednio do potrzeb uytkowych.

2. Ogólne owietlenie wiatłem sztucznym pomieszczenia przeznaczonego na stały pobyt ludzi powinno zapewniaodpowiednie warunki uytkowania całej jego powierzchni.

3. Owietlenie wiatłem sztucznym połczonych ze sob pomieszcze przeznaczonych na stały pobyt ludzi oraz doruchu ogólnego (komunikacji) nie powinno wykazywa rónic natenia, wywołujcych olnienie przy przejciu midzytymi pomieszczeniami.

§ 60. 1. Pomieszczenia przeznaczone do zbiorowego przebywania dzieci w łobku, przedszkolu i szkole, z wyjtkiempracowni chemicznej, fizycznej i plastycznej, powinny mie zapewniony czas nasłonecznienia co najmniej 3 godziny wdniach równonocy (21 marca i 21 wrzenia) w godzinach 8oo-16oo, natomiast pokoje mieszkalne - w godzinach 7oo-17oo.

2. W mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza si ograniczenie wymagania okrelonego w ust. 1 co najmniej dojednego pokoju, przy czym w ródmiejskiej zabudowie uzupełniajcej dopuszcza si ograniczenie wymaganego czasunasłonecznienia do 1,5 godziny, a w odniesieniu do mieszkania jednopokojowego w takiej zabudowie nie okrela siwymaganego czasu nasłonecznienia.

Rozdział 3

Wejcia do budynków i mieszka

§ 61. 1. Połoenie drzwi wejciowych do budynku oraz kształt i wymiary pomieszcze wejciowych powinnyumoliwia dogodne warunki ruchu, w tym równie osobom niepełnosprawnym.

2. Wymaganie przystosowania wej dla osób niepełnosprawnych nie dotyczy budynków mieszkalnych w zabudowiejednorodzinnej i zagrodowej oraz budynków rekreacji indywidualnej, budynków koszarowych, a take budynków wzakładach karnych i aresztach ledczych oraz w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.

§ 62. 1. Drzwi wejciowe do budynku i ogólnodostpnych pomieszcze uytkowych oraz do mieszka powinny mie wwietle ocienicy co najmniej: szeroko 0,9 m i wysoko 2 m. W przypadku zastosowania drzwi zewntrznychdwuskrzydłowych szeroko skrzydła głównego nie moe by mniejsza ni 0,9 m.

2. W wejciach do budynku i ogólnodostpnych pomieszcze uytkowych mog by zastosowane drzwi obrotowe lubwahadłowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi rozwieranych lub rozsuwanych, przystosowanych do ruchu osóbniepełnosprawnych, oraz spełnienia wymaga § 240.

3. W drzwiach, o których mowa w ust. 1, oraz w drzwiach do mieszka i pomieszcze mieszkalnych w budynkuzamieszkania zbiorowego wysoko progów nie moe przekracza 0,02 m.

§ 63. Wejcia z zewntrz do budynku i pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi naley chroni przed nadmiernymdopływem chłodnego powietrza przez zastosowanie przedsionka, kurtyny powietrznej lub innych rozwizanieutrudniajcych ruchu. Wymagania te nie dotycz dodatkowych wej nieprzewidzianych do stałego uytkowania.

§ 64. Wejcie do budynku i do kadej klatki schodowej powinno mie elektryczne owietlenie zewntrzne. Nie dotyczyto budownictwa zagrodowego i rekreacyjnego.

§ 65. (uchylony).

Rozdział 4

Schody i pochylnie

§ 66. W celu zapewnienia dostpu do pomieszcze połoonych na rónych poziomach naley stosowa schody stałe,a w zalenoci od przeznaczenia budynku - równie pochylnie odpowiadajce warunkom okrelonym w rozporzdzeniu.

§ 67. Zainstalowanie w budynku schodów lub pochylni ruchomych nie zwalnia z obowizku zastosowania schodów lubpochylni stałych.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 68. 1. Graniczne wymiary schodów stałych w budynkach o rónym przeznaczeniu okrela tabela:

Przeznaczenie budynków Minimalna szerokouytkowa (m)

Maksymalnawysokostopni (m)

biegu spocznika1 2 3 4

Budynki mieszkalne jednorodzinne i w zabudowiezagrodowej oraz mieszkania dwupoziomowe

0,8 0,8 0,19

Budynki mieszkalne wielorodzinne, budynki zamieszkania

zbiorowego*) oraz budynki uytecznoci publicznej*), zwyłczeniem budynków zakładów opieki zdrowotnej, a

take budynki produkcyjne*), magazynowo-składowe orazusługowe, w których zatrudnia si ponad 10 osób

1,2 1,5 0,175

Przedszkola i łobki 1,2 1,3 0,15

Budynki opieki zdrowotnej*) 1,4 1,5 0,15

Garae wbudowane i wolno stojce (wielostanowiskowe)oraz budynki usługowe, w których zatrudnia si do 10osób

0,9 0,9 0,19

We wszystkich budynkach niezalenie od ichprzeznaczenia schody do kondygnacji podziemnej,pomieszcze technicznych i poddaszy nieuytkowych

0,8 0,8 0,2

*) W przypadku tych budynków szeroko uytkow biegu schodowego i spocznika naley przyjmowa z uwzgldnieniemwymaga okrelonych w ust. 2.

2. W budynkach uytecznoci publicznej oraz budynkach produkcyjnych łczn szeroko uytkow biegów orazłczn szeroko uytkow spoczników w klatkach schodowych, stanowicych drog ewakuacyjn, naley obliczaproporcjonalnie do liczby osób mogcych przebywa równoczenie na kondygnacji, na której przewiduje si obecnonajwikszej ich liczby, przyjmujc co najmniej 0,6 m szerokoci na 100 osób, lecz nie mniej ni okrelono to w ust. 1.

3. Szeroko uytkowa schodów zewntrznych do budynku powinna wynosi co najmniej 1,2 m, przy czym nie moeby mniejsza ni szeroko uytkowa biegu schodowego w budynku, przyjta zgodnie z wymaganiami okrelonymi w ust.1 i 2.

4. Szeroko uytkow schodów stałych mierzy si midzy wewntrznymi krawdziami porczy, a w przypadkubalustrady jednostronnej - midzy wykoczon powierzchni ciany a wewntrzn krawdzi porczy tej balustrady.Szerokoci te nie mog by ograniczane przez zainstalowane urzdzenia oraz elementy budynku.

§ 69. 1. Liczba stopni w jednym biegu schodów stałych powinna wynosi nie wicej ni:1) 14 stopni - w budynku opieki zdrowotnej,2) 17 stopni - w innych budynkach.

2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy budynków w zabudowie jednorodzinnej i w zabudowiezagrodowej oraz budynków rekreacji indywidualnej, mieszka dwupoziomowych oraz doj do urzdze technicznych.

3. Liczba stopni w jednym biegu schodów zewntrznych nie powinna wynosi wicej ni 10.4. Szeroko stopni stałych schodów wewntrznych powinna wynika z warunku okrelonego wzorem: 2h + s = 0,6 do

0,65 m, gdzie h oznacza wysoko stopnia, s - jego szeroko.5. Szeroko stopni schodów zewntrznych przy głównych wejciach do budynku powinna wynosi w budynkach

mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach uytecznoci publicznej co najmniej 0,35 m.6. Szeroko stopni schodów wachlarzowych powinna wynosi co najmniej 0,25 m, natomiast w schodach

zabiegowych i krconych szeroko tak naley zapewni w odległoci nie wikszej ni 0,4 m od porczy balustradywewntrznej lub słupa stanowicego koncentryczn konstrukcj schodów.

7. W budynku zakładu opieki zdrowotnej stosowanie schodów zabiegowych i wachlarzowych, jako przeznaczonych doruchu pacjentów, jest zabronione.

8. W budynkach opieki zdrowotnej, a take budynkach zamieszkania zbiorowego przeznaczonych dla osób starszychoraz niepełnosprawnych zabrania si stosowania stopni schodów z noskami i podciciami.

§ 70. Maksymalne nachylenie pochylni zwizanych z budynkiem nie moe przekracza wielkoci okrelonych wponiszej tabeli:

Usytuowanie pochylniPrzeznaczenie pochylni na zewntrz, bez

przekrycia% nachylenia

wewntrz budynkulub pod dachem% nachylenia

1 2 3Do ruchu pieszego i dla osób niepełnosprawnychporuszajcych si przy uyciu wózka inwalidzkiego,

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

przy wysokoci pochylni:a) do 0,15 m 15 15b) do 0,5 m 8 10c) ponad 0,5 m*) 6 8

Dla samochodów w garaach wielostanowiskowych:a) jedno- i dwupoziomowych 15 20b) wielopoziomowych 15 15

Dla samochodów w garaach indywidualnych 25 25

*) Pochylnie do ruchu pieszego i dla osób niepełnosprawnych o długoci ponad 9 m powinny by podzielone na krótszeodcinki, przy zastosowaniu spoczników o długoci co najmniej 1,4 m.

§ 71. 1. Pochylnie przeznaczone dla osób niepełnosprawnych powinny mie szeroko płaszczyzny ruchu 1,2 m,krawniki o wysokoci co najmniej 0,07 m i obustronne porcze odpowiadajce warunkom okrelonym w § 298, przyczym odstp midzy nimi powinien mieci si w granicach od 1 m do 1,1 m.

2. Długo poziomej płaszczyzny ruchu na pocztku i na kocu pochylni powinna wynosi co najmniej 1,5 m.3. Powierzchnia spocznika przy pochylni dla osób niepełnosprawnych poruszajcych si na wózkach inwalidzkich

powinna mie wymiary co najmniej 1,5 x 1,5 m poza polem otwierania skrzydła drzwi wejciowych do budynku.4. Krawdzie stopni schodów w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i uytecznoci publicznej powinny

wyrónia si kolorem kontrastujcym z kolorem posadzki.

Rozdział 5

Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi

§ 72. 1. Wysoko pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna odpowiada wymaganiom okrelonym wponiszej tabeli, jeeli przepisy odrbne, w tym dotyczce pomieszcze pracy i pomieszcze słuby zdrowia, nie okrelajinnych wymaga:

Rodzaj pomieszczenia (sposób uytkowania) Minimalna wysoko wwietle (m)

1 2Pokoje w budynkach mieszkalnych oraz sypialnie 1-4-osobowe w budynkachzamieszkania zbiorowego

2,5*)

Pokoje na poddaszu w budynkach jednorodzinnych i mieszkalnychzagrodowych oraz pomieszczenia w budynkach rekreacji indywidualnej

2,2*)

Pomieszczenia do pracy **), nauki i innych celów, w których niewystpuj czynniki uciliwe lub szkodliwe dla zdrowia, przeznaczone nastały lub czasowy pobyt:

a) nie wicej ni 4 osób 2,5b) wicej ni 4 osób 3,0

Pomieszczenia jak wyej, lecz usytuowane na antresoli, jeeli niewystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia

2,2

Pomieszczenia do pracy **) i innych celów, w których wystpuj czynnikiuciliwe lub szkodliwe dla zdrowia

3,3

Pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, jak dyurki,portiernie, kantory, kioski, w tym kioski usytuowane w halachdworcowych, wystawowych, handlowych, sportowych, jeeli nie wystpujczynniki szkodliwe dla zdrowia

2,2*)

Pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi:a) jeeli nie wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia 2,2*)b) jeeli wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia 2,5

*) Przy stropach pochyłych jest to wysoko rednia liczona midzy najwiksz a najmniejsz wysokocipomieszczenia, lecz nie mniejsz ni 1,9 m. Przestrzeni o wysokoci poniej 1,9 m nie zalicza si do odpowiadajcejprzeznaczeniu danego pomieszczenia.

**) Wymagania dotyczce minimalnej wysokoci pomieszcze w zakładach pracy okrelaj przepisy o bezpieczestwie ihigienie pracy.

2. Pomieszczenia, których wysoko powinna, zgodnie z ust. 1, wynosi co najmniej 3 m i 3,3 m, mog by obnionedo wysokoci nie mniejszej ni 2,5 m w przypadku zastosowania wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lubklimatyzacji, pod warunkiem uzyskania zgody pastwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

§ 73. 1. W pomieszczeniu mieszkalnym poziom podłogi od strony ciany z otworami okiennymi i drzwiowymi niepowinien znajdowa si poniej poziomu terenu przy budynku.

2. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi w budynku zakładu opieki zdrowotnej, opieki społecznej,owiaty, wychowania i nauki poziom podłogi powinien znajdowa si co najmniej 0,3 m powyej terenu urzdzonego przy

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

budynku.3. W pomieszczeniu produkcyjnym i usługowym poziom podłogi moe znajdowa si na poziomie terenu urzdzonego

przy budynku. Obnienie poziomu podłogi poniej terenu wymaga uzyskania zgody pastwowego wojewódzkiegoinspektora sanitarnego wydanej w porozumieniu z właciwym okrgowym inspektorem pracy.

§ 74. W budynku uytecznoci publicznej pomieszczenia ogólnodostpne ze zrónicowanym poziomem podłógpowinny by przystosowane do ruchu osób niepełnosprawnych.

§ 75. 1. Drzwi do pomieszczenia przeznaczonego na stały pobyt ludzi oraz do pomieszczenia kuchennego powinnymie co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy.

2. W budynku uytecznoci publicznej drzwi wewntrzne, z wyjtkiem drzwi do pomieszcze technicznych igospodarczych, powinny mie co najmniej szeroko 0,9 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy.

3. Drzwi, o których mowa w ust. 1 i 2, nie powinny mie progów.

Rozdział 6

Pomieszczenia higienicznosanitarne

§ 76. Wymagania dotyczce pomieszcze higienicznosanitarnych okrelaj przepisy rozporzdzenia, a take przepisydotyczce bezpieczestwa i higieny pracy oraz obrony cywilnej. Do pomieszcze higienicznosanitarnych zalicza si łanie,sauny, natryski, łazienki, ustpy, umywalnie, szatnie, przebieralnie, pralnie, pomieszczenia higieny osobistej kobiet, jak tepomieszczenia słuce do odkaania, oczyszczania oraz suszenia odziey i obuwia, a take przechowywania sprztu doutrzymania czystoci.

§ 77. 1. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno mie wentylacj spełniajc wymagania przepisówrozporzdzenia oraz przepisów odrbnych.

2. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno mie wysoko w wietle co najmniej 2,5 m, z wyjtkiem łaniogólnodostpnej, której wysoko powinna wynosi co najmniej 3 m.

3. Dopuszcza si zmniejszenie wysokoci pomieszczenia higienicznosanitarnego w budynku mieszkalnym oraz whotelu, motelu i pensjonacie do 2,2 m w wietle, w przypadku gdy jest ono wyposaone w wentylacj mechanicznwywiewn lub nawiewno-wywiewn.

§ 78. 1. ciany pomieszczenia higienicznosanitarnego powinny mie do wysokoci co najmniej 2 m powierzchniezmywalne i odporne na działanie wilgoci.

2. Posadzka pralni, łazienki, umywalni, kabiny natryskowej i ustpu powinna by zmywalna, nienasikliwa i nieliska.

§ 79. 1. Drzwi do łazienki, umywalni i wydzielonego ustpu powinny otwiera si na zewntrz pomieszczenia, mie, zzastrzeeniem § 75 ust. 2, co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy, a w dolnej czci - otwory osumarycznym przekroju nie mniejszym ni 0,022 m2 dla dopływu powietrza.

2. W łazienkach i ustpach, z wyjtkiem ogólnodostpnych, dopuszcza si stosowanie drzwi przesuwnych lubskładanych.

§ 80. 1. Kubatura pomieszczenia łazienki z wentylacj grawitacyjn powinna wynosi co najmniej:1) 8 m3 - przy zastosowaniu w tym pomieszczeniu urzdzenia gazowego, o którym mowa w § 172 ust. 3 pkt 1.2) 6,5 m3 - przy doprowadzeniu centralnej ciepłej wody lub zastosowaniu elektrycznego urzdzenia do ogrzewania wody

bd urzdzenia gazowego, o którym mowa w § 172 ust. 3 pkt 2, a take gdy urzdzenie gazowe znajduje si pozatym pomieszczeniem.2. Dopuszcza si zmniejszenie kubatury, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jednake nie poniej 5,5 m3, jeeli

pomieszczenie łazienki jest wyposaone co najmniej w wentylacj mechaniczn wywiewn.

§ 81. 1. Kabina natryskowa niezamknita, stanowica wydzielon cz pomieszcze natrysków i umywalnizbiorowych, powinna mie powierzchni nie mniejsz ni 0,9 m2 i szeroko co najmniej 0,9 m.

2. Kabina natryskowa zamknita, wydzielona ciankami na cał wysoko pomieszczenia, powinna mie powierzchninie mniejsz ni 1,5 m2 i szeroko co najmniej 0,9 m oraz by wyposaona w wentylacj mechaniczn wywiewn.

3. Kabina natryskowa zamknita, z urzdzeniami przystosowanymi do korzystania przez osoby niepełnosprawneporuszajce si na wózkach inwalidzkich, powinna mie powierzchni nie mniejsz ni 2,5 m2 i szeroko co najmniej 1,5m oraz by wyposaona w urzdzenia wspomagajce, umoliwiajce korzystanie z kabiny zgodnie z przeznaczeniem.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

4. Bezporednio przy kabinach natryskowych i umywalniach zbiorowych powinna znajdowa si kabina ustpowa.

§ 82. 1. W budynku zamieszkania zbiorowego łazienki zwizane z pomieszczeniami mieszkalnymi powinny bywyposaone w wann lub natrysk oraz umywalk. Miska ustpowa moe by usytuowana w łazience lub w wydzielonejkabinie ustpowej wyposaonej w umywalk.

2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, bez łazienek i ustpów zwizanych z pomieszczeniami mieszkalnymi naleyprzewidzie na kadej kondygnacji umywalnie i ustpy przeznaczone do wspólnego uytku, wyposaone co najmniej w:1) 1 misk ustpow dla 10 kobiet,2) 1 misk ustpow i 1 pisuar dla 20 mczyzn,3) 1 urzdzenie natryskowe dla 15 osób,4) 1 umywalk dla 5 osób.

§ 83. Kabina ustpowa (ustp wydzielony), nieprzeznaczona dla osób niepełnosprawnych, powinna mie najmniejszywymiar poziomy (szeroko) w wietle co najmniej 0,9 m i powierzchni przed misk ustpow co najmniej 0,6x0,9 m wrzucie poziomym, spełniajc równie funkcj powierzchni przed umywalk - w przypadku jej zainstalowania w kabinieustpowej.

§ 84. 1. W budynku uytecznoci publicznej i zakładu pracy naley urzdzi ustpy ogólnodostpne. Jeeli liczba osóbw pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi na danej kondygnacji jest mniejsza od 10, dopuszcza siumieszczenie ustpu na najbliszej, wyszej lub niszej kondygnacji.

2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, w ustpach ogólnodostpnych powinna przypada co najmniej jednaumywalka na 20 osób, co najmniej jedna miska ustpowa i jeden pisuar na 30 mczyzn oraz jedna miska ustpowa na20 kobiet, jeeli przepisy dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy nie stanowi inaczej. W przypadku gdy wpomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi liczba osób jest mniejsza ni 10, dopuszcza si umieszczeniewspólnego ustpu dla kobiet i mczyzn.

3. W budynkach, o których mowa w ust. 1, odległo od stanowiska pracy lub miejsca przebywania ludzi donajbliszego ustpu nie moe by wiksza ni 75 m, a od stanowiska pracy chronionej - ni 50 m.

§ 85. 1. Ustpy ogólnodostpne w budynkach zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i zakładów pracypowinny mie wejcia z dróg komunikacji ogólnej.

2. W ustpach ogólnodostpnych naley stosowa:1) przedsionki, oddzielone cianami pełnymi na cał wysoko pomieszczenia, w których mog by instalowane tylko

umywalki,2) drzwi o szerokoci co najmniej 0,9 m,3) drzwi do kabin ustpowych otwierane na zewntrz, o szerokoci co najmniej 0,8 m, a do kabin przystosowanych dla

potrzeb osób niepełnosprawnych, co najmniej 0,9 m,4) przegrody dzielce ustp damski od mskiego, wykonane jako ciany pełne na cał wysoko pomieszczenia,5) miski ustpowe umieszczone w oddzielnych kabinach o szerokoci co najmniej 1 m i długoci 1,10 m, ze ciankami i

drzwiami o wysokoci co najmniej 2 m z przewitem nad podłog 0,15 m; oddzielenia nie wymagaj ustpy dla dzieciw łobkach i przedszkolach,

6) wpusty kanalizacyjne podłogowe z syfonem oraz armatur czerpaln ze złczk do wa w pomieszczeniach zpisuarem lub majcych wicej ni 4 kabiny ustpowe,

7) wentylacj grawitacyjn lub mechaniczn - w ustpach z oknem i jedn kabin, a w innych - mechaniczn o działaniucigłym lub włczan automatycznie.3. Przedsionków, o których mowa w ust. 2 pkt 1, nie wymagaj ustpy przy salach zaj w łobkach i przedszkolach

oraz przy pokojach dla chorych w szpitalach.

§ 86. 1. W budynku, na kondygnacjach dostpnych dla osób niepełnosprawnych, co najmniej jedno zogólnodostpnych pomieszcze higienicznosanitarnych powinno by przystosowane dla tych osób przez:1) zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 1,5x1,5 m,2) stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie dojazdu do nich drzwi bez progów,3) zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, co najmniej jednej miski ustpowej i umywalki, a take jednego natrysku,

jeeli ze wzgldu na przeznaczenie przewiduje si w budynku takie urzdzenia,4) zainstalowanie uchwytów ułatwiajcych korzystanie z urzdze higienicznosanitarnych.

2. Dopuszcza si stosowanie pojedynczego ustpu dla osób niepełnosprawnych bez przedsionka oddzielajcego odkomunikacji ogólnej.

§ 87. 1. Ustpy publiczne naley sytuowa na terenach wyposaonych w sie wodocigow i kanalizacyjn.2. Dopuszcza si sytuowanie ustpów publicznych na terenach nieskanalizowanych, jako budynki wolno stojce ze

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

szczelnymi zbiornikami nieczystoci.3. Dopuszcza si sytuowanie tymczasowych, nieskanalizowanych ustpów publicznych na terenach skanalizowanych,

za zgod właciwego terenowo pastwowego inspektora sanitarnego.4. Ustp publiczny powinien odpowiada wymaganiom okrelonym w § 85 oraz mie kabiny ustpowe o wymiarach co

najmniej 1,5 m długoci i 1 m szerokoci.5. W ustpie publicznym naley zainstalowa co najmniej jeden wpust kanalizacyjny podłogowy z syfonem oraz

armatur czerpaln ze złczk do wa.6. W ustpie publicznym co najmniej jedna kabina powinna by przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych,

zgodnie z § 86.

§ 88. 1. Wejcie do ustpu publicznego, wbudowanego w inny obiekt, nie moe prowadzi bezporednio z klatkischodowej lub innej drogi komunikacji ogólnej w budynku ani z pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi.

2. Odległo od okien i drzwi ustpu publicznego do okien i drzwi do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi orazdo produkcji i magazynowania artykułów ywnociowych i farmaceutycznych nie moe by mniejsza ni 10 m.

§ 89. 1. Przepisów § 73 ust. 1, § 75, 79 ust. 1, § 82 i 83 oraz w przypadkach przebudowy take § 77 ust. 2 niniejszegodziału nie stosuje si do budynków zakwaterowania osób tymczasowo aresztowanych, skazanych lub ukaranych, zwanychdalej "osadzonymi".

2. Przepisów § 75 i 79 ust. 1 nie stosuje si do zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich.

Rozdział 7

Szczególne wymagania dotyczce mieszka w budynkach wielorodzinnych

§ 90. Mieszkanie w budynku wielorodzinnym powinno spełnia wymagania dotyczce pomieszcze przeznaczonychna pobyt ludzi, a ponadto wymagania okrelone w niniejszym rozdziale.

§ 91. Mieszkanie, z wyjtkiem jedno- i dwupokojowego, powinno by przewietrzane na przestrzał lub naronikowo. Niedotyczy to mieszkania w budynku podlegajcym przebudowie, a take mieszkania wyposaonego w wentylacjmechaniczn o działaniu cigłym wywiewn lub nawiewno-wywiewn.

§ 92. 1. Mieszkanie, oprócz pomieszcze mieszkalnych, powinno mie kuchni lub wnk kuchenn, łazienk, ustpwydzielony lub misk ustpow w łazience, przestrze składowania oraz przestrze komunikacji wewntrznej.

2. Kuchnia i wnka kuchenna powinny by wyposaone w trzon kuchenny, zlewozmywak lub zlew oraz mie układprzestrzenny, umoliwiajcy zainstalowanie chłodziarki i urzdzenie miejsca pracy.

3. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym w łazienkach powinno by moliwe zainstalowanie wanny lub kabinynatryskowej, umywalki, miski ustpowej (jeeli nie ma ustpu wydzielonego), automatycznej pralki domowej, a takeusytuowanie pojemnika na brudn bielizn. Sposób zagospodarowania i rozmieszczenia urzdze sanitarnych powinienzapewnia do nich dogodny dostp.

4. Ustp wydzielony naley wyposay w umywalk.

§ 93. 1. Pomieszczenie mieszkalne i kuchenne powinno mie bezporednie owietlenie wiatłem dziennym.2. W mieszkaniu jednopokojowym dopuszcza si pomieszczenie kuchenne bez okien lub wnk kuchenn połczon

z przedpokojem, pod warunkiem zastosowania co najmniej wentylacji:1) grawitacyjnej - w przypadku kuchni elektrycznej,2) mechanicznej wywiewnej - w przypadku kuchni gazowej.

3. W mieszkaniu wielopokojowym kuchnia moe stanowi cz pokoju przeznaczonego na pobyt dzienny, podwarunkiem zastosowania w tym pomieszczeniu wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej z podłczeniem do niej okapuwywiewnego nad trzonem kuchennym, a take z zapewnieniem odprowadzenia powietrza z pomieszczenia dodatkowymotworem wywiewnym, usytuowanym nie wicej ni 0,15 m poniej płaszczyzny sufitu.

§ 94. 1. W budynku wielorodzinnym szeroko w wietle cian pomieszcze powinna wynosi co najmniej:1) pokoju sypialnego przewidzianego dla jednej osoby - 2,2 m,2) pokoju sypialnego przewidzianego dla dwóch osób - 2,7 m,3) kuchni w mieszkaniu jednopokojowym - 1,8 m,4) kuchni w mieszkaniu wielopokojowym - 2,4 m.

2. W mieszkaniu co najmniej jeden pokój powinien mie powierzchni nie mniejsz ni 16 m2.

§ 95. 1. Kształt i wymiary przedpokoju powinny umoliwia przeniesienie chorego na noszach oraz wykonanie

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

manewru wózkiem inwalidzkim w miejscach zmiany kierunku ruchu.2. Korytarze stanowice komunikacj wewntrzn w mieszkaniu powinny mie szeroko w wietle co najmniej 1,2 m,

z dopuszczeniem miejscowego zwenia do 0,9 m na długoci korytarza nie wikszej ni 1,5 m.

Rozdział 8

Pomieszczenia techniczne i gospodarcze

§ 96. 1. Pomieszczenie techniczne, w którym s zainstalowane urzdzenia emitujce hałasy lub drgania, moe bysytuowane w bezporednim ssiedztwie pomieszcze przeznaczonych na stały pobyt ludzi, pod warunkiem zastosowaniarozwiza konstrukcyjno-materiałowych, zapewniajcych ochron ssiednich pomieszcze przed uciliwymoddziaływaniem tych urzdze, zgodnie z wymaganiami § 323 ust. 2 pkt 2 i § 327 oraz Polskich Norm dotyczcychdopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drga na budynki i na ludzi wbudynkach.

2. Podpory, zamocowania i złcza urzdze, o których mowa w ust. 1, powinny by wykonane w sposóbuniemoliwiajcy przenoszenie niedopuszczalnego hałasu i drga na elementy budynku i instalacje.

§ 97. 1. Wysoko pomieszczenia technicznego i gospodarczego nie powinna by mniejsza ni 2 m, jeeli inneprzepisy rozporzdzenia nie okrelaj wikszych wymaga.

2. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, wysoko drzwi i przej pod przewodami instalacyjnymi powinnawynosi w wietle co najmniej 1,9 m, z zastrzeeniem § 242 ust. 3.

3. Wysoko kanałów i przestrzeni instalacyjnych w budynku oraz studzienek rewizyjnych powinna wynosi w wietleco najmniej 1,9 m, przy czym na odcinkach o długoci do 4 m wysoko kanałów moe by obniona do 0,9 m.

4. Odległo midzy włazami kontrolnymi w kanałach instalacyjnych nie moe przekracza 30 m. Włazy te powinnyznajdowa si na kadym załamaniu kanału i mie wymiary co najmniej 0,6 m x 0,6 m lub rednic 0,6 m.

5. Pomieszczenia techniczne przeznaczone do układania kabli w budynku (tunele i pomieszczenia kablowe) powinnyspełnia wymagania wynikajce z normy Stowarzyszenia Elektryków Polskich nr N SEP-E-004:2003 Elektroenergetyczne isygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa.

§ 98. 1. Podłogi w pomieszczeniach technicznych i gospodarczych powinny by wykonane w sposób zapewniajcyutrzymanie czystoci, stosownie do ich przeznaczenia.

2. Pomieszczenia techniczne i gospodarcze powinny by wyposaone w instalacje i urzdzenia elektrycznedostosowane do ich przeznaczenia, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych tych instalacji i urzdze.

Rozdział 9

Dojcia i przejcia do urzdze technicznych

§ 99. 1. Dojciami i przejciami do dwignic i innych urzdze technicznych mog by korytarze, pomosty, podesty,galerie, schody, z zastrzeeniem § 68 ust. 1, drabiny i klamry, wykonane z materiałów niepalnych.

2. Ogólne wymagania dotyczce doj i przej do dwignic naley stosowa równie w razie wykonania dojroboczych do pomieszcze i czci budynku nieprzeznaczonych na pobyt ludzi, zwizanych z okresow obsług maszyn iurzdze oraz przegldem i utrzymaniem stanu technicznego budynku.

§ 100. 1. Dojcia i przejcia powinny mie wysoko w wietle co najmniej 1,9 m i mog by usytuowane nadstanowiskiem pracy na wysokoci co najmniej 2,5 m, liczc od poziomu podłogi tego stanowiska.

2. Nawierzchnia podłogi w dojciach i przejciach nie moe by liska.3. Podłogi aurowe nie mog mie otworów o powierzchni wikszej ni 1.700 mm2 i wymiarów umoliwiajcych

przejcie przez nie kuli o rednicy wikszej ni 36 mm.4. Poziome dojcia i przejcia od strony przestrzeni otwartej powinny by zabezpieczone balustrad o wysokoci 1,1

m z poprzeczk umieszczon w połowie jej wysokoci i krawnikiem o wysokoci co najmniej 0,15 m.

§ 101. 1. W wyjtkowych przypadkach, uzasadnionych wzgldami uytkowymi, jako dojcie i przejcie midzy rónymipoziomami mog słuy drabiny lub klamry, trwale zamocowane do konstrukcji.

2. Szeroko drabin lub klamer, o których mowa w ust. 1, powinna wynosi co najmniej 0,5 m, a odstpy midzyszczeblami nie mog by wiksze ni 0,3 m. Poczynajc od wysokoci 3 m nad poziomem podłogi, drabiny lub klamrypowinny by zaopatrzone w urzdzenia zabezpieczajce przed upadkiem, takie jak obrcze ochronne, rozmieszczone wrozstawie nie wikszym ni 0,8 m, z pionowymi prtami w rozstawie nie wikszym ni 0,3 m.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

3. Odległo drabiny lub klamry od ciany bd innej konstrukcji, do której s umocowane, nie moe by mniejsza ni0,15 m, a odległo obrczy ochronnej od drabiny, w miejscu najbardziej od niej oddalonym, nie moe by mniejsza ni0,7 m i wiksza ni 0,8 m.

4. Spoczniki z balustrad powinny by umieszczone co 8-10 m wysokoci drabiny lub cigu klamer. Górne kocepodłunic (bocznic) drabin powinny by wyprowadzone co najmniej 0,75 m nad poziom wejcia (pomostu), jeeli niezostały zastosowane inne zabezpieczenia przed upadkiem.

Rozdział 10

Garae dla samochodów osobowych

§ 102. Gara do przechowywania i biecej, niezawodowej obsługi samochodów osobowych, stanowicy samodzielnyobiekt budowlany lub cz innego obiektu, bdcy garaem zamknitym - z pełn obudow zewntrzn i zamykanymiotworami, bd garaem otwartym - bez cian zewntrznych albo ze cianami niepełnymi lub aurowymi, powinien mie:1) wysoko w wietle konstrukcji co najmniej 2,2 m i do spodu przewodów i urzdze instalacyjnych 2 m,2) wjazdy lub wrota garaowe co najmniej o szerokoci 2,3 m i wysokoci 2 m w wietle,3) elektryczn instalacj owietleniow,4) zapewnion wymian powietrza, zgodnie z § 108,5) wpusty podłogowe z syfonem i osadnikami w garau z instalacj wodocigow lub przeciwpoarow tryskaczow, w

garau podziemnym przed wjazdem do niego oraz w garau nadziemnym o pojemnoci powyej 25 samochodów,6) instalacj przeciwpoarow, wymagan przepisami dotyczcymi ochrony przeciwpoarowej, zabezpieczon przed

zamarzaniem.

§ 103. 1. Do garau połoonego poniej lub powyej terenu naley zapewni dojazd dla samochodów za pomocpochylni o maksymalnym nachyleniu nie wikszym ni okrelone w § 70 lub zastosowa odpowiednie urzdzenia dotransportu pionowego.

2. W garau przeznaczonym dla wicej ni 25 samochodów na kadej kondygnacji, naley stosowa pochylnie oszerokoci co najmniej 5,5 m, umoliwiajce ruch dwukierunkowy, lub osobne, jednopasmowe pochylnie o szerokoci conajmniej 2,7 m dla wjazdu i wyjazdu samochodów.

3. W garau przeznaczonym dla nie wicej ni 25 samochodów na kondygnacji, dopuszcza si zastosowaniewyłcznie pochylni jednopasmowych, pod warunkiem zainstalowania sygnalizacji do regulacji kierunków ruchu.

4. W garau jedno- i dwupoziomowym, przeznaczonym dla nie wicej ni 10 samochodów na kondygnacji, dopuszczasi zastosowanie pochylni jednopasmowej bez sygnalizacji wietlnej.

§ 104. 1. Dojazd (droga manewrowa) do stanowisk postojowych w garau jednoprzestrzennym (bez cianwewntrznych) powinien mie szeroko dostosowan do warunków ruchu takich samochodów, jakie maj byprzechowywane, oraz do sposobu ich usytuowania w stosunku do osi drogi, ale co najmniej:1) przy usytuowaniu prostopadłym - 5,7 m,2) przy usytuowaniu pod ktem 60°- 4 m,3) przy usytuowaniu pod ktem 45°- 3,5 m,4) przy usytuowaniu równoległym - 3 m.

2. Dopuszcza si zmniejszenie wymiaru, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, do 5,0 m, jeeli stanowiska postojowe majszeroko co najmniej 2,5 m.

3. Stanowiska postojowe w garau powinny mie co najmniej szeroko 2,3 m i długo 5,0 m, z zachowaniemodległoci midzy bokiem samochodu a cian lub słupem - co najmniej 0,5 m.

4. Stanowiska postojowe w garau, przeznaczone dla samochodów, z których korzystaj osoby niepełnosprawne,powinny mie zapewniony dojazd na wózku inwalidzkim z drogi manewrowej do drzwi samochodu co najmniej z jednejstrony, o szerokoci nie mniejszej ni 1,2 m.

§ 105. 1. W garau podziemnym i wielopoziomowym nadziemnym jako dojcia naley stosowa schodyodpowiadajce warunkom okrelonym w § 68.

2. W garau jednopoziomowym podziemnym i nadziemnym dopuszcza si wykorzystanie jako dojcia pochylniprzeznaczonych do ruchu samochodów, jeeli ich nachylenie nie przekracza 10% oraz istnieje moliwo wydzieleniabezpiecznego pasma ruchu pieszego o szerokoci co najmniej 0,75 m.

3. Nie wymaga si wydzielenia pasma ruchu pieszego na pochylni dwupasmowej, a w garau o pojemnoci do 25samochodów włcznie na kondygnacji - take na pochylni jednopasmowej.

4. Stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystaj osoby niepełnosprawne, naley sytuowa napoziomie terenu lub na kondygnacjach dostpnych dla tych osób z pochylni, z uwzgldnieniem warunków, o których mowaw § 70.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

5. W garau wielopoziomowym lub stanowicym kondygnacj w budynku mieszkalnym wielorodzinnym oraz budynkuuytecznoci publicznej naley zainstalowa urzdzenia dwigowe lub inne urzdzenia podnone umoliwiajce transportpionowy osobom niepełnosprawnym poruszajcym si na wózkach inwalidzkich na inne kondygnacje, które wymagajdostpnoci dla tych osób.

§ 106. 1. Gara znajdujcy si w budynku o innym przeznaczeniu powinien mie ciany i stropy, zapewniajcewymagan izolacj akustyczn, o której mowa w § 326, oraz szczelno uniemoliwiajc przenikanie spalin lub oparówpaliwa do ssiednich pomieszcze, przeznaczonych na pobyt ludzi, usytuowanych obok lub nad garaem.

2. Dopuszcza si sytuowanie nad garaem otwartym kondygnacji z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi,z wyjtkiem pomieszcze mieszkalnych, opieki zdrowotnej oraz owiaty i nauki, przy spełnieniu jednego z warunków:1) lico ciany zewntrznej tych kondygnacji z oknami otwieranymi jest cofnite w stosunku do lica ciany garau

otwartego lub do krawdzi jego najwyszego stropu co najmniej o 6 m, a konstrukcja dachu i jego przekrycie nadgaraem spełniaj wymagania okrelone w § 218,

2) usytuowanie cian zewntrznych tych kondygnacji w jednej płaszczynie z licem cian zewntrznych czci garaowejlub z krawdziami jej stropów wymaga zastosowania w tych pomieszczeniach okien nieotwieranych oraz wentylacjimechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji.3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynków jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji

indywidualnej.

§ 107. 1. Posadzka w garau powinna mie spadki do wewntrznego lub zewntrznego wpustu kanalizacyjnego. Wzabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si wykonywanie spadku posadzkiskierowanego bezporednio na nieutwardzony teren działki.

2. W garau krawdzie płaszczyzny posadzki, a take znajdujcych si w niej otworów, naley, z uwzgldnieniem ust.1, ograniczy progiem (obrzeem) o wysokoci 30 mm, uniemoliwiajcym spływ wody lub innej cieczy na zewntrz i naniszy poziom garaowania. Na drodze ruchu pieszego próg ten powinien by wyprofilowany w sposób umoliwiajcyprzejazd wózkiem inwalidzkim.

§ 108. 1. W garau zamknitym naley stosowa wentylacj:1) co najmniej naturaln, przez przewietrzanie otworami wentylacyjnymi umieszczonymi w cianach przeciwległych lub

bocznych, bd we wrotach garaowych, o łcznej powierzchni netto otworów wentylacyjnych nie mniejszej ni 0,04m2 na kade, wydzielone przegrodami budowlanymi, stanowisko postojowe - w nieogrzewanych garaachnadziemnych wolno stojcych, przybudowanych lub wbudowanych w inne budynki,

2) co najmniej grawitacyjn, zapewniajc 1,5-krotn wymian powietrza na godzin - w ogrzewanych garaachnadziemnych lub czciowo zagłbionych, majcych nie wicej ni 10 stanowisk postojowych,

3) mechaniczn, sterowan czujkami niedopuszczalnego poziomu stenia tlenku wgla - w innych garaach,niewymienionych w pkt 1 i 2, oraz w kanałach rewizyjnych, słucych zawodowej obsłudze i naprawie samochodówbd znajdujcych si w garaach wielostanowiskowych, z zastrzeeniem § 150 ust. 5,

4) mechaniczn, sterowan czujkami niedopuszczalnego poziomu stenia gazu propan-butan - w garaach, w którychdopuszcza si parkowanie samochodów zasilanych gazem propan-butan i w których poziom podłogi znajduje siponiej poziomu terenu.2. W garau otwartym naley zapewni przewietrzanie naturalne kondygnacji spełniajce nastpujce wymagania:

1) łczna wielko niezamykanych otworów w cianach zewntrznych na kadej kondygnacji nie powinna by mniejszani 35% powierzchni cian, z dopuszczeniem zastosowania w nich stałych przesłon aluzjowych, nieograniczajcychwolnej powierzchni otworu,

2) odległo midzy par przeciwległych cian z niezamykanymi otworami nie powinna by wiksza ni 100 m,3) zagłbienie najniszego poziomu posadzki nie powinno by wiksze ni 0,6 m poniej poziomu terenu bezporednio

przylegajcego do ciany zewntrznej garau, a w przypadku wikszego zagłbienia - naley zastosowa fos onachyleniu zboczy nie wikszym ni 1:1.

Rozdział 11

Szczególne wymagania dotyczce pomieszcze inwentarskich

§ 109. Pomieszczenie przeznaczone dla inwentarza ywego powinno odpowiada potrzebom wynikajcym z zasadracjonalnego utrzymywania zwierzt oraz odpowiednich warunków pracy obsługi, a take powinno spełnia wymaganiadotyczce bezpieczestwa poarowego budynków inwentarskich i ewakuacji zwierzt, okrelone w dziale VI rozdziale 9.

§ 110. W pomieszczeniu przeznaczonym dla inwentarza ywego naley zapewni:1) owietlenie wiatłem dziennym lub sztucznym, przystosowane do gatunku i grupy zwierzt,

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2) wymian powietrza, wymagan dla okrelonego gatunku i grupy zwierzt,3) utrzymanie właciwej temperatury,4) zabezpieczenie przed wpływami atmosferycznymi oraz wilgoci z podłoa i zalegajcych odchodów zwierzcych,5) odprowadzenie cieków ze stanowisk dla zwierzt do zewntrznych lub wewntrznych zbiorników szczelnych,6) wyposaenie w instalacje i urzdzenia elektryczne, dostosowane do przeznaczenia pomieszcze,

oraz odpowiednie warunki do pracy obsługi.

§ 111. (uchylony).

§ 112. Dopuszcza si niewyposaenie pomieszczenia przeznaczonego dla inwentarza ywego, uytkowanegookresowo, w instalacje i urzdzenia elektryczne.

Dział IV

Wyposaenie techniczne budynków

Rozdział 1

Instalacje wodocigowe zimnej i ciepłej wody

§ 113. 1. (uchylony).2. (uchylony).3. (uchylony).3a. Instalacja wodocigowa ciepłej wody przygotowywanej:

1) centralnie - rozpoczyna si bezporednio za armatur odcinajc t instalacj od indywidualnego wzłaciepłowniczego, od grupowego wzła ciepłowniczego lub od kotłowni, a koczy punktami czerpalnymi,

2) miejscowo - rozpoczyna si bezporednio za armatur odcinajc na przewodzie zasilajcym zimn wod urzdzeniado przygotowywania ciepłej wody, a koczy punktami czerpalnymi.4. Instalacja wodocigowa powinna by zaprojektowana i wykonana w sposób zapewniajcy zaopatrzenie w wod

budynku, zgodnie z jego przeznaczeniem, oraz spełnia wymagania okrelone w Polskiej Normie dotyczcejprojektowania instalacji wodocigowych.

5. Instalacja wodocigowa zimnej wody powinna spełnia wymagania okrelone w przepisach odrbnych dotyczcychochrony przeciwpoarowej.

6. Wyroby zastosowane w instalacji wodocigowej powinny by dobrane z uwzgldnieniem korozyjnoci wody, takaby nie nastpowało pogarszanie jej jakoci oraz trwałoci instalacji, a take aby takich skutków nie wywoływałowzajemne oddziaływanie materiałów, z których wykonano te wyroby.

7. Instalacja wodocigowa powinna mie zabezpieczenia uniemoliwiajce wtórne zanieczyszczenie wody, zgodnie zwymaganiami dla przepływów zwrotnych, okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej zabezpieczenia przed przepływemzwrotnym.

8. (uchylony).

§ 114. 1. Cinienie wody w instalacji wodocigowej w budynku, poza hydrantami przeciwpoarowymi, powinnowynosi przed kadym punktem czerpalnym nie mniej ni 0,05 MPa (0,5 bara) i nie wicej ni 0,6 MPa (6 barów).

2. Jeeli minimalne cinienie, okrelone w ust. 1, nie moe by uzyskane ze wzgldu na wystpujce stale lubokresowo niedostateczne cinienie wody w sieci wodocigowej, naley zastosowa odpowiednie urzdzenia techniczne,zapewniajce wymagan jego wielko w instalacji wodocigowej w budynku.

§ 115. 1. Na połczeniu wewntrznej instalacji wodocigowej zimnej wody w budynku lub zewntrznej na tereniedziałki budowlanej z sieci wodocigow powinien by zainstalowany zestaw wodomierza głównego, zgodnie zwymaganiami Polskich Norm dotyczcych zabudowy zestawów wodomierzowych w instalacjach wodocigowych orazwymaga instalacyjnych dla wodomierzy.

2. Za kadym zestawem wodomierza głównego od strony instalacji naley zainstalowa zabezpieczenie, o którymmowa w § 113 ust. 7.

3. W przypadku połczenia wewntrznej instalacji wodocigowej zimnej wody w budynku lub zewntrznej na tereniedziałki budowlanej z sieci wodocigow w wicej ni jednym miejscu naley na kadym z tych połcze zainstalowazestaw wodomierza głównego i zabezpieczenie, o których mowa w ust. 1 i 2.

§ 116. 1. Zestaw wodomierza głównego, na połczeniu z sieci wodocigow, powinien by umieszczony w piwnicy

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

budynku lub na parterze, w wydzielonym, łatwo dostpnym miejscu, zabezpieczonym przed zalaniem wod, zamarzaniemoraz dostpem osób niepowołanych. W budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, zamieszkania zbiorowego iuytecznoci publicznej miejscem tym powinno by odrbne pomieszczenie.

2. Dopuszcza si umieszczenie zestawu wodomierza głównego w studzience poza budynkiem, jeeli jest onniepodpiwniczony i nie ma moliwoci wydzielenia na parterze budynku miejsca, o którym mowa w ust. 1.

3. Instalacj wodocigow, wykonan z materiałów przewodzcych prd elektryczny, naley przed i za wodomierzempołczy przewodem metalowym, zgodnie z Polsk Norm dotyczc uziemie i przewodów ochronnych.

§ 117. 1. Pomieszczenie lub studzienka, w której jest zainstalowany zestaw wodomierza głównego, powinny mie:1) w przypadku umieszczenia w piwnicy budynku - wpust do kanalizacji, zabezpieczony zamkniciem

przeciwzalewowym, jeeli warunki lokalne tego wymagaj, a take wentylacj,2) w przypadku umieszczenia w studzience wodomierzowej poza budynkiem - zabezpieczenie przed napływem wód

gruntowych i opadowych, zagłbienie do wyczerpywania wody oraz wentylacj.2. Studzienka wodomierzowa powinna by wykonana z materiału trwałego, mie stopnie lub klamry do schodzenia

oraz otwór włazowy o rednicy co najmniej 0,6 m w wietle, zaopatrzony w dwie pokrywy, z których wierzchnia powinnaby dostosowana do przewidywanego obcienia ruchem pieszym lub kołowym.

§ 118. 1. Instalacja ciepłej wody powinna by zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby ilo energii cieplnejpotrzebna do przygotowania tej wody była utrzymywana na racjonalnie niskim poziomie.

2. Urzdzenia do przygotowania ciepłej wody instalowane w budynkach powinny odpowiada wymaganiomokrelonym w przepisie odrbnym dotyczcym efektywnoci energetycznej.

3. Straty ciepła na przesyle ciepłej wody uytkowej i w przewodach cyrkulacyjnych powinny by na racjonalnie niskimpoziomie. Izolacja cieplna tych przewodów powinna spełnia wymagania okrelone w załczniku nr 2 do rozporzdzenia.

§ 119. W budynkach, w których do przygotowania ciepłej wody korzysta si z instalacji ogrzewczej, naley w okresieprzerw w jej działaniu zapewni inny sposób podgrzewania wody.

§ 120. 1. W budynkach, z wyjtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, w instalacji ciepłej wodypowinien by zapewniony stały obieg wody, take na odcinkach przewodów o objtoci wewntrz przewodu powyej 3 dm3

prowadzcych do punktów czerpalnych.2. Instalacja wodocigowa ciepłej wody powinna umoliwia uzyskanie w punktach czerpalnych wody o temperaturze

nie niszej ni 55 °C i nie wy szej ni 60 °C.2a. Instalacja wodocigowa ciepłej wody powinna umoliwia przeprowadzanie cigłej lub okresowej dezynfekcji

metod chemiczn lub fizyczn (w tym okresowe stosowanie metody dezynfekcji cieplnej), bez obniania trwałociinstalacji i zastosowanych w niej wyrobów. Do przeprowadzenia dezynfekcji cieplnej niezbdne jest zapewnienieuzyskania w punktach czerpalnych temperatury wody nie niszej ni 70 °C i nie wy szej ni 80 °C.

3. Izolacja cieplna przewodów instalacji ciepłej wody, w których wystpuje stały obieg wody, powinna zapewnispełnienie wymaga okrelonych w ust. 2 i § 267 ust. 8.

4. Instalacja ciepłej wody powinna mie zabezpieczenie przed przekroczeniem, dopuszczalnych dla danych instalacji,cinienia i temperatury, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej zabezpiecze instalacji ciepłej wody.

5. W armaturze mieszajcej i czerpalnej przewód ciepłej wody powinien by podłczony z lewej strony.

§ 121. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej naleystosowa urzdzenia do pomiaru iloci ciepła lub paliwa zuywanego do przygotowania ciepłej wody.

2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym do pomiaru iloci zimnej i ciepłej wody, dostarczanej do poszczególnychmieszka oraz pomieszcze słucych do wspólnego uytku mieszkaców, naley stosowa zestawy wodomierzowe,zgodnie z wymaganiami Polskich Norm, o których mowa w § 115 ust. 1.

3. W zespołach budynków mieszkalnych wielorodzinnych, zaopatrywanych w ciepł wod ze wspólnej kotłowni lubgrupowego wzła ciepłowniczego, urzdzenie do pomiaru iloci ciepła lub paliwa zuywanego do przygotowania ciepłejwody moe by umieszczone poza tymi budynkami, jeeli w budynkach tych s zastosowane zestawy wodomierzowe, októrych mowa w ust. 2.

Rozdział 2

Kanalizacja ciekowa i deszczowa

§ 122. 1. Instalacj kanalizacyjn stanowi układ połczonych przewodów wraz z urzdzeniami, przyborami i wpustamiodprowadzajcymi cieki oraz wody opadowe do pierwszej studzienki od strony budynku.

2. Instalacja kanalizacyjna budynku powinna umoliwia odprowadzanie cieków, a take wód opadowych z tego

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

budynku, jeeli nie s one odprowadzane na teren działki, oraz spełnia wymagania okrelone w Polskich Normachdotyczcych tych instalacji.

3. (uchylony).

§ 123. Instalacja kanalizacyjna budynku, do której s wprowadzane cieki nieodpowiadajce warunkom dotyczcymochrony ziemi i wód oraz odprowadzania cieków do sieci kanalizacyjnej, okrelonym w przepisach odrbnych, powinnaby wyposaona w urzdzenia słuce do ich oczyszczania do stanu zgodnego z tymi przepisami.

§ 124. Instalacja kanalizacyjna grawitacyjna w pomieszczeniach budynku, z których krótkotrwale nie jest moliwygrawitacyjny spływ cieków, moe by wykonana pod warunkiem zainstalowania zabezpieczenia przed przepływemzwrotnym cieków z sieci kanalizacyjnej przez zastosowanie przepompowni cieków, zgodnie z wymaganiami PolskiejNormy dotyczcej projektowania przepompowni cieków w kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynków lub urzdzeniaprzeciwzalewowego zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej urzdze przeciwzalewowych w budynkach.

§ 125. 1. Przewody spustowe (piony) grawitacyjnej instalacji kanalizacyjnej powinny by wyprowadzone jakoprzewody wentylujce ponad dach, a take powyej górnej krawdzi okien i drzwi znajdujcych si w odległoci poziomejmniejszej ni 4 m od wylotów tych przewodów.

2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dach wszystkich przewodów wentylujcych piony kanalizacyjne, podnastpujcymi warunkami:1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewyprowadzonych ponad dach urzdze napowietrzajcych te piony i

przeciwdziałajcych przenikaniu wyziewów z kanalizacji do pomieszcze,2) wyprowadzenia ponad dach przewodów wentylujcych:

a) ostatni pion, liczc od podłczenia kanalizacyjnego na kadym przewodzie odpływowym,b) co najmniej co pity z pozostałych pionów kanalizacyjnych w budynku.3. Wprowadzanie przewodów wentylujcych piony kanalizacyjne do przewodów dymowych i spalinowych oraz do

przewodów wentylacyjnych pomieszcze jest zabronione.4. W przypadku gdy wysoko przewodu spustowego (pionu) grawitacyjnej instalacji kanalizacyjnej przekracza 10 m,

podłczenia podej na najniszej kondygnacji powinny spełnia wymagania Polskiej Normy dotyczcej projektowaniainstalacji kanalizacyjnych.

§ 126. 1. Dachy i tarasy, a take zagłbienia przy cianach zewntrznych budynku powinny mie odprowadzenie wodyopadowej do wyodrbnionej kanalizacji deszczowej lub kanalizacji ogólnospławnej, a w przypadku braku takiej moliwoci- zgodnie z § 28 ust. 2.

2. Przewody odprowadzajce wody opadowe przez wntrze budynku w przypadku przyłczenia budynku do siecikanalizacji ogólnospławnej naley łczy z instalacj kanalizacyjn poza budynkiem.

3. W przypadku wykorzystywania wód opadowych, gromadzonych w zbiornikach retencyjnych, do spłukiwania toalet,podlewania zieleni, mycia dróg i chodników oraz innych potrzeb gospodarczych naley dla tego celu wykona odrbninstalacj, niepołczon z instalacj wodocigow.

§ 127. Przyłczenie drenau terenu przy budynku do przewodów odprowadzajcych cieki do kanalizacjiogólnospławnej lub deszczowej wymaga zastosowania urzdze zapobiegajcych zamulaniu tych przewodów orazprzedostawaniu si cieków i gazów z sieci kanalizacyjnej do ziemi.

Rozdział 3

Wewntrzne urzdzenia do usuwania odpadów stałych

§ 128. Wewntrzne urzdzenia zsypowe do usuwania odpadów i nieczystoci stałych mog by stosowane wbudynkach mieszkalnych o wysokoci do 55 m i powinny odpowiada wymaganiom higienicznym, by wykonane wsposób zapewniajcy bezpieczestwo poarowe, by zabezpieczone pod wzgldem akustycznym i nie powodowauciliwoci dla mieszkaców.

§ 129. Urzdzenie zsypowe zainstalowane w budynku powinno odpowiada nastpujcym warunkom:1) nie moe by usytuowane bezporednio przy cianach pomieszcze przeznaczonych na stały pobyt ludzi oraz w

odległoci mniejszej ni 2 m od drzwi wejciowych do tych pomieszcze,2) powinno by zabezpieczone przed zamarzaniem,3) komora wsypowa powinna by wydzielona pełnymi cianami, spełniajcymi wymagania § 216 ust. 1, a take mie

drzwi o szerokoci co najmniej 0,8 m, umieszczone w sposób umoliwiajcy dostp osobom niepełnosprawnym,4) otwór wsypowy powinien mie zamknicie chronice przed wydzielaniem si woni z rury zsypowej,

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

5) rura zsypowa powinna mie rednic wewntrzn co najmniej 0,4 m,6) rura zsypowa powinna by prowadzona pionowo bez załama oraz wentylowana przewodem wyprowadzonym ponad

dach, wyposaonym w filtr oraz wentylator wywiewny,7) rura zsypowa powinna by gładka wewntrz, wykonana z materiałów trwałych, niepalnych, nienasikliwych i odpornych

na niszczce oddziaływania chemiczne odpadów oraz uderzenia przy ich spadaniu.

§ 130. 1. Nad najwyej połoonym otworem wsypowym powinna znajdowa si górna komora zsypu z urzdzeniamido czyszczenia i dezynfekcji urzdzenia zsypowego.

2. Pod najniej połoonym otworem wsypowym powinna znajdowa si dolna komora zsypu z pojemnikami dogromadzenia odpadów. Pojemno dolnej komory zsypu, warunki dojazdu i szeroko otworu drzwiowego do niej powinnyumoliwia stosowanie ruchomych pojemników na mieci o wielkoci uywanej w danym rejonie oczyszczania.

3. Górna i dolna komora zsypu powinny mie:1) ciany i posadzk z materiału nienasikliwego, łatwo zmywalnego,2) urzdzenia do spłukiwania zimn i ciepł wod,3) wpust kanalizacyjny,4) dopływ powietrza oraz niezalen wentylacj wywiewn,5) wejcia bez progów, zamykane drzwiami pełnymi, otwieranymi na zewntrz,6) elektryczn instalacj owietleniow.

§ 131. Rozwizania techniczne urzdze zsypowych powinny spełnia wymagania Polskich Norm dotyczcych tychurzdze.

Rozdział 4

Instalacje ogrzewcze

§ 132. 1. Budynek, który ze wzgldu na swoje przeznaczenie wymaga ogrzewania, powinien by wyposaony winstalacj ogrzewcz lub inne urzdzenia ogrzewcze, niebdce piecami, trzonami kuchennymi lub kominkami.

2. Dopuszcza si stosowanie pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe w budynkach o wysokoci do 3kondygnacji nadziemnych włcznie, jeeli nie jest to sprzeczne z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowaniaprzestrzennego, przy czym w budynkach zakładów opieki zdrowotnej, opieki społecznej, przeznaczonych dla dzieci imłodziey, lokalach gastronomicznych oraz pomieszczeniach przeznaczonych do produkcji ywnoci i rodkówfarmaceutycznych - pod warunkiem uzyskania zgody właciwego pastwowego inspektora sanitarnego.

3. Kominki opalane drewnem z otwartym paleniskiem lub zamknitym wkładem kominkowym mog by instalowanewyłcznie w budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej oraz niskichbudynkach wielorodzinnych, w pomieszczeniach:1) o kubaturze wynikajcej ze wskanika 4 m3/kW nominalnej mocy cieplnej kominka, lecz nie mniejszej ni 30 m3,2) spełniajcych wymagania dotyczce wentylacji, o których mowa w § 150 ust. 9,3) posiadajcych przewody kominowe okrelone w § 140 ust. 1 i 2 oraz § 145 ust. 1,4) w których moliwy jest dopływ powietrza do paleniska kominka w iloci:

a) co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kominka - dla kominków o obudowie zamknitej,b) zapewniajcej nie mniejsz prdko przepływu powietrza w otworze komory spalania ni 0,2 m/s - dla kominków o

obudowie otwartej.

§ 133. 1. Instalacj ogrzewcz wodn stanowi układ połczonych przewodów wraz z armatur, pompami obiegowymi,grzejnikami i innymi urzdzeniami, znajdujcy si za zaworami oddzielajcymi od ródła ciepła, takiego jak kotłownia,wzeł ciepłowniczy indywidualny lub grupowy, kolektory słoneczne lub pompa ciepła.

2. Instalacj ogrzewcz powietrzn stanowi układ połczonych kanałów i przewodów powietrznych wraz znawiewnikami i wywiewnikami oraz elementami regulacji strumienia powietrza, znajdujcy si pomidzy ródłem ciepłapodgrzewajcym powietrze a ogrzewanymi pomieszczeniami. Funkcj ogrzewania powietrznego moe take pełniinstalacja wentylacji mechanicznej.

3. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zabezpieczona przed nadmiernym wzrostem cinienia i temperatury,zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych zabezpiecze instalacji ogrzewa wodnych.

4. Wyroby zastosowane w instalacji ogrzewczej wodnej powinny by dobrane z uwzgldnieniem wymaga PolskiejNormy dotyczcej jakoci wody w instalacjach ogrzewania oraz z uwzgldnieniem korozyjnoci wody i moliwocizastosowania ochrony przed korozj.

5. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zaprojektowana w taki sposób, aby ilo wody uzupełniajcej mona byłoutrzymywa na racjonalnie niskim poziomie.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

6. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknitego lub wyposaona w armatur automatycznej regulacji powinnamie urzdzenia do odpowietrzania miejscowego, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej odpowietrzaniainstalacji ogrzewa wodnych.

7. Zabrania si stosowania kotła na paliwo stałe do zasilania instalacji ogrzewczej wodnej systemu zamknitego,wyposaonej w przeponowe naczynie wzbiorcze, z wyjtkiem kotła na paliwo stałe o mocy nominalnej do 300 kW,wyposaonego w urzdzenia do odprowadzania nadmiaru ciepła.

8. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknitego z grzejnikami, w czci albo w całoci moe by przystosowanado działania jako wodna instalacja chłodnicza, pod warunkiem spełnienia wymaga Polskich Norm dotyczcych jakociwody w instalacjach ogrzewania i zabezpieczania instalacji ogrzewa wodnych systemu zamknitego z naczyniamiwzbiorczymi przeponowymi.

9. Straty ciepła na przewodach zasilajcych i powrotnych instalacji wodnej centralnego ogrzewania powinny by naracjonalnie niskim poziomie. Izolacja cieplna tych przewodów powinna spełnia wymagania okrelone w załczniku nr 2do rozporzdzenia.

10. Straty ciepła na przewodach ogrzewania powietrznego powinny by na racjonalnie niskim poziomie. Izolacjacieplna tych przewodów powinna spełnia wymagania okrelone w załczniku nr 2 do rozporzdzenia.

§ 134. 1. Instalacje i urzdzenia do ogrzewania budynku powinny mie szczytow moc ciepln okrelon zgodnie zPolskimi Normami dotyczcymi obliczania zapotrzebowania na ciepło pomieszcze, a take obliczania oporu cieplnego iwspółczynnika przenikania ciepła przegród budowlanych.

2. Do obliczania szczytowej mocy cieplnej naley przyjmowa temperatury obliczeniowe zewntrzne zgodnie z PolskNorm dotyczc obliczeniowych temperatur zewntrznych, a temperatury obliczeniowe ogrzewanych pomieszcze -zgodnie z ponisz tabel:

Temperaturyobliczeniowe*)

Przeznaczenie lub sposób wykorzystywaniapomieszcze

Przykłady pomieszcze

1 2 3+5° C - nieprzeznaczone na pobyt ludzi,

- przemysłowe - podczas działaniaogrzewania dyurnego (jeelipozwalaj na to wzgldytechnologiczne)

magazyny bez stałej obsługi,garae indywidualne, halepostojowe (bez remontów),akumulatornie, maszynownie iszyby dwigów osobowych

+8° C - w których nie wystpuj zyskiciepła, a jednorazowy pobyt osóbznajdujcych si w ruchu i wokryciach zewntrznych nieprzekracza 1 h,

klatki schodowe w budynkachmieszkalnych,

- w których wystpuj zyski ciepła odurzdze technologicznych,owietlenia itp., przekraczajce25 W na 1 m3 kubatury pomieszczenia

hale sprarek, pompownie,kunie, hartownie, wydziałyobróbki cieplnej

+12° C - w których nie wystpuj zyskiciepła, przeznaczone do stałegopobytu ludzi, znajdujcych si wokryciach zewntrznych lubwykonujcych prac fizyczn owydatku energetycznym powyej300 W,

magazyny i składy wymagajcestałej obsługi, hole wejciowe,poczekalnie przy salachwidowiskowych bez szatni,

- w których wystpuj zyski ciepła odurzdze technologicznych,owietlenia itp., wynoszce od 10

do 25 W na 1 m3 kubaturypomieszczenia

hale pracy fizycznej o wydatkuenergetycznym powyej 300 W,hale formierni, maszynowniechłodni, ładownie akumulatorów,hale targowe, sklepy rybne imisne

+16° C - w których nie wystpuj zyskiciepła, przeznaczone na pobytludzi:- w okryciach zewntrznych wpozycji siedzcej i stojcej,

sale widowiskowe bez szatni,ustpy publiczne, szatnie okryzewntrznych, hale produkcyjne,sale gimnastyczne,

- bez okry zewntrznych,znajdujcych si w ruchu lubwykonujcych prac fizyczn owydatku energetycznym do 300 W,

kuchnie indywidualne wyposaonew paleniska wglowe

- w których wystpuj zyski ciepła odurzdze technologicznych,owietlenia itp.,

nieprzekraczajce 10 W na 1 m3

kubatury pomieszczenia+20° C - przeznaczone na stały pobyt ludzi

bez okry zewntrznych,niewykonujcych w sposób cigłypracy fizycznej

pokoje mieszkalne, przedpokoje,kuchnie indywidualne wyposaonew paleniska gazowe lubelektryczne, pokoje biurowe,sale posiedze

+24° C - przeznaczone do rozbierania, łazienki, rozbieralnie-szatnie,

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

+24° C - przeznaczone do rozbierania,- przeznaczone na pobyt ludzi bezodziey

łazienki, rozbieralnie-szatnie,umywalnie, natryskownie, halepływalni, gabinety lekarskie zrozbieraniem pacjentów, saleniemowlt i sale dziecice włobkach, sale operacyjne

*) Dopuszcza si przyjmowanie innych temperatur obliczeniowych dla ogrzewanychpomieszcze ni jest to okrelone w tabeli, jeeli wynika to z wymagatechnologicznych.

3. Urzdzenia zastosowane w instalacji ogrzewczej, o których mowa w przepisie odrbnym dotyczcym efektywnocienergetycznej, powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w tym przepisie.

4. Grzejniki oraz inne urzdzenia odbierajce ciepło z instalacji ogrzewczej powinny by zaopatrzone w regulatorydopływu ciepła. Wymaganie to nie dotyczy instalacji ogrzewczej w budynkach zakwaterowania w zakładach karnych iaresztach ledczych.

5. W budynku zasilanym z sieci ciepłowniczej oraz w budynku z własnym (indywidualnym) ródłem ciepła na olejopałowy, paliwo gazowe lub energi elektryczn, regulatory dopływu ciepła do grzejników powinny działa automatycznie,w zalenoci od zmian temperatury wewntrznej w pomieszczeniach, w których s zainstalowane. Wymaganie to niedotyczy budynków jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej, a takeposzczególnych mieszka oraz lokali uytkowych wyposaonych we własne instalacje ogrzewcze.

6. Urzdzenia, o których mowa w ust. 5, powinny umoliwia uytkownikom uzyskanie w pomieszczeniachtemperatury niszej od obliczeniowej, przy czym nie niszej ni 16°C w pomieszczeniach o temperaturze obliczeniowej20°C i wy szej.

7. Instalacje ogrzewcze zasilane z sieci ciepłowniczej powinny by sterowane urzdzeniem do regulacji dopływuciepła, działajcym automatycznie, odpowiednio do zmian zewntrznych warunków klimatycznych.

8. Jeeli zapotrzebowanie na ciepło lub sposób uytkowania poszczególnych czci budynku s wyraniezrónicowane, instalacja ogrzewcza powinna by odpowiednio podzielona na niezalene gałzie (obiegi).

9. W budynku, w którym w sezonie grzewczym wystpuj okresowe przerwy w uytkowaniu, instalacja ogrzewczapowinna by zaopatrzona w urzdzenia pozwalajce na ograniczenie dopływu ciepła w czasie tych przerw.

10. Poszczególne czci instalacji ogrzewczej powinny by wyposaone w armatur umoliwiajc zamkniciedopływu ciepła do nich i oprónienie z czynnika grzejnego bez koniecznoci przerywania działania pozostałej czciinstalacji.

§ 135. 1. Instalacje ogrzewcze powinny by zaopatrzone w odpowiedni aparatur kontroln i pomiarow,zapewniajc ich bezpieczne uytkowanie.

2. W budynkach z instalacj ogrzewcz wodn zasilan z sieci ciepłowniczej powinny znajdowa si urzdzeniasłuce do rozliczania zuytego ciepła:1) ciepłomierz (układ pomiarowo-rozliczeniowy) do pomiaru iloci ciepła dostarczanego do instalacji ogrzewczej budynku,2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie kosztów ogrzewania poszczególnych mieszka lub lokali

uytkowych w budynku.3. W przypadku zasilania instalacji ogrzewczej wodnej z kotłowni w budynku majcym wicej ni jedno mieszkanie lub

lokal uytkowy naley zastosowa nastpujce urzdzenia słuce do rozliczania kosztów zuytego ciepła:1) urzdzenie do pomiaru iloci zuytego paliwa w kotłowni,2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie kosztów ogrzewania poszczególnych mieszka lub lokali

uytkowych w budynku.4. Izolacja cieplna instalacji ogrzewczej wodnej powinna odpowiada wymaganiom Polskiej Normy dotyczcej izolacji

cieplnej rurocigów, armatury i urzdze oraz przepisom § 267 ust. 8.5. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi zabrania si stosowania ogrzewania parowego oraz wodnych

instalacji ogrzewczych o temperaturze czynnika grzejnego przekraczajcego 90°C.6. (uchylony).

§ 136. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotłów na paliwo stałe i pomieszczenia składu paliwa iulowni oraz pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotłów na olej opałowy i pomieszczenia magazynu olejuopałowego powinny odpowiada przepisom rozporzdzenia, w tym okrelonym w § 220 ust. 1.

2. Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 25 kW powinny by instalowane w wydzielonychpomieszczeniach technicznych zlokalizowanych na kondygnacji podziemnej, na poziomie ogrzewanych pomieszcze lubw innych pomieszczeniach, w których mog by instalowane kotły o wikszych mocach cieplnych nominalnych. Składpaliwa powinien by umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu technicznym w pobliu kotła lub w pomieszczeniu, wktórym znajduje si kocioł. Pomieszczenia, w których instalowane s kotły, oraz pomieszczenia składu paliwa powinnyodpowiada wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotłowni wbudowanych na paliwo stałe.

2a. Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 10 kW mog by instalowane w budynkach, o których mowaw § 132 ust. 3, na poziomie ogrzewanych pomieszcze, w pomieszczeniach niebdcych pomieszczeniami mieszkalnymi:

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

1) o kubaturze wynikajcej ze wskanika 4 m3/kW nominalnej mocy cieplnej kotła, lecz nie mniej ni 30 m3,2) spełniajcych wymagania dotyczce wentylacji, o których mowa w § 150 ust. 9,3) posiadajcych przewody kominowe okrelone w § 140 ust. 1 i 2 oraz § 145 ust. 1,4) zapewniajcych dopływ powietrza do spalania w iloci co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kotła

- odpowiadajcych wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotłowni wbudowanych na paliwo stałe.3. Kotły na paliwo stałe o łcznej mocy cieplnej nominalnej powyej 25 kW do 2.000 kW powinny by instalowane w

wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych na kondygnacji podziemnej lub na poziomie terenu. Składpaliwa i ulownia powinny by umieszczone w oddzielnych pomieszczeniach technicznych znajdujcych si bezporednioobok pomieszczenia kotłów, a take mie zapewniony dojazd dla dostawy paliwa oraz usuwania ula i popiołu.Pomieszczenia, w których instalowane s kotły, oraz pomieszczenia składu paliwa powinny odpowiada wymaganiomokrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotłowni wbudowanych na paliwo stałe.

4. Kotły na olej opałowy o łcznej mocy cieplnej nominalnej do 30 kW mog by instalowane w pomieszczeniachnieprzeznaczonych na stały pobyt ludzi, w tym równie w pomieszczeniach pomocniczych w mieszkaniach, a take winnych miejscach, o których mowa w ust. 5.

5. Kotły na olej opałowy o łcznej mocy cieplnej nominalnej powyej 30 kW do 2.000 kW powinny by instalowane wwydzielonych pomieszczeniach technicznych, przeznaczonych wyłcznie do tego celu w piwnicy lub na najniszejkondygnacji nadziemnej w budynku lub w budynku wolno stojcym przeznaczonym wyłcznie na kotłowni.

6. Kotły na paliwo stałe lub olej opałowy o łcznej mocy cieplnej nominalnej powyej 2.000 kW powinny byinstalowane w budynku wolno stojcym przeznaczonym wyłcznie na kotłowni.

7. W pomieszczeniu, w którym s zainstalowane kotły na paliwo stałe lub olej opałowy, znajdujcym si nad innkondygnacj uytkow, podłoga, a take ciany do wysokoci 10 cm oraz progi drzwiowe o wysokoci 4 cm powinny bywodoszczelne. Warunek wodoszczelnoci dotyczy równie wszystkich przej przewodów w podłodze oraz w cianach dowysokoci 10 cm.

8. Maksymalne, łczne obcienie cieplne, słuce do okrelania wymaganej kubatury pomieszczenia, w którym bdzainstalowane kotły o mocy do 2.000 kW, na olej opałowy, nie moe by wiksze ni 4.650 W/m3.

9. Kubatura pomieszczenia z kotłami na olej opałowy, o którym mowa w ust. 6, powinna by okrelona indywidualnie zuwzgldnieniem wymaga technicznych i technologicznych, a take eksploatacyjnych.

10. Wysoko pomieszczenia, w którym instaluje si kotły na olej opałowy nie moe by mniejsza ni 2,2 m, akubatura nie mniejsza ni 8 m3.

11. W pomieszczeniu, w którym zainstalowane s kotły na paliwo stałe lub olej opałowy, powinien by zapewnionynawiew niezbdnego strumienia powietrza dla prawidłowej pracy kotłów z moc ciepln nominaln, a take nawiew iwywiew powietrza dla wentylacji kotłowni.

12. Odprowadzenie spalin z kotłów na olej opałowy powinno spełnia wymagania dla urzdze gazowych okrelone w§ 174 ust. 1, 2, 5, 6, 8 i 9.

§ 137. 1. Magazynowanie oleju opałowego o temperaturze zapłonu powyej 55°C mo e si odbywa wbezcinieniowych, stałych zbiornikach naziemnych i podziemnych przy budynku lub w przeznaczonym wyłcznie na ten celpomieszczeniu technicznym w piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej budynku, zwanym dalej "magazynem"oleju opałowego.

2. Pojedyncze zbiorniki lub baterie zbiorników w magazynach oleju opałowego w budynku powinny by wyposaone wukład przewodów do napełniania, odpowietrzania i czerpania oleju oraz w sygnalizator poziomu napełnienia, przekazujcysygnał do miejsca, w którym jest zlokalizowany króciec do napełniania.

3. W baterii zbiorników w magazynie oleju opałowego w budynku wszystkie zbiorniki powinny by tego samegorodzaju i wielkoci, przy czym łczna objto tych zbiorników nie powinna przekracza 100 m3.

4. W magazynie oleju opałowego powinna by wykonana, na czci lub całoci pomieszczenia, izolacja szczelna naprzenikanie oleju w postaci wanny wychwytujcej, mogcej w przypadku awarii pomieci olej o objtoci jednegozbiornika.

5. Dopuszcza si w pomieszczeniu, w którym s zainstalowane kotły na olej opałowy, ustawienie zbiornika tego olejuo objtoci nie wikszej ni 1 m3 pod warunkiem:1) umieszczenia zbiornika w odległoci nie mniejszej ni 1 m od kotła,2) oddzielenia zbiornika od kotła ciank murowan o gruboci co najmniej 12 cm i przekraczajc wymiary zbiornika co

najmniej o 30 cm w pionie i o 60 cm w poziomie,3) umieszczenie zbiornika w wannie wychwytujcej olej opałowy.

6. Wanna wychwytujca, o której mowa w ust. 4 i 5 pkt 3, nie jest wymagana w przypadku stosowania zbiornikówoleju opałowego o konstrukcji uniemoliwiajcej wydostawanie si oleju na zewntrz w przypadku awarii, w tym typudwupłaszczowego.

7. Magazyn oleju opałowego powinien by wyposaony w:1) wentylacj nawiewno-wywiewn zapewniajc od 2 do 4 wymian powietrza na godzin,

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2) okno lub półstałe urzdzenie ganicze pianowe.8. W magazynie oleju opałowego moe by stosowane wyłcznie centralne ogrzewanie wodne.9. Stosowane do magazynowania oleju opałowego zbiorniki, wykładziny zbiorników oraz przewody wykonane z

tworzywa sztucznego powinny by chronione przed elektrycznoci statyczn, zgodnie z warunkami okrelonymi wPolskich Normach dotyczcych tej ochrony.

§ 138. Obudowa przewodów instalacji ogrzewczej powinna umoliwia wymian instalacji bez naruszania konstrukcjibudynku.

§ 139. Elementy wodnych instalacji ogrzewczych, naraone na intensywny dopływ powietrza zewntrznego w zimie,powinny by chronione przed zamarzaniem i mie, w miejscach tego wymagajcych, izolacj ciepln, zabezpieczajcprzed nadmiernymi stratami ciepła.

Rozdział 5

Przewody kominowe

§ 140. 1. Przewody (kanały) kominowe w budynku: wentylacyjne, spalinowe i dymowe, prowadzone w cianachbudynku, w obudowach, trwale połczonych z konstrukcj lub stanowice konstrukcje samodzielne, powinny miewymiary przekroju, sposób prowadzenia i wysoko, stwarzajce potrzebny cig, zapewniajcy wymaganprzepustowo, oraz spełniajce wymagania okrelone w Polskich Normach dotyczcych wymaga technicznych dlaprzewodów kominowych oraz projektowania kominów.

2. Przewody kominowe powinny by szczelne i spełnia warunki okrelone w § 266.3. (uchylony).4. Wewntrzna powierzchnia przewodów odprowadzajcych spaliny mokre powinna by odporna na ich destrukcyjne

oddziaływanie.5. Przewody kominowe do wentylacji grawitacyjnej powinny mie powierzchni przekroju co najmniej 0,016 m2 oraz

najmniejszy wymiar przekroju co najmniej 0,1 m.

§ 141. Zabrania si stosowania:1) grawitacyjnych zbiorczych przewodów spalinowych i dymowych, z zastrzeeniem § 174 ust. 3,2) zbiorczych przewodów wentylacji grawitacyjnej,3) indywidualnych wentylatorów wycigowych w pomieszczeniach, w których znajduj si wloty do przewodów

spalinowych.

§ 142. 1. Przewody kominowe powinny by wyprowadzone ponad dach na wysoko zabezpieczajc przedniedopuszczalnym zakłóceniem cigu.

2. Wymaganie ust. 1 uznaje si za spełnione, jeeli wyloty przewodów kominowych zostan wyprowadzone ponaddach w sposób okrelony Polsk Norm dla kominów murowanych.

3. Dopuszcza si wyprowadzanie przewodów spalinowych od urzdze gazowych z zamknit komor spalaniabezporednio przez ciany zewntrzne budynków, przy zachowaniu warunków okrelonych w § 175.

§ 143. 1. W budynkach usytuowanych w II i III strefie obcienia wiatrem, okrelonych Polskimi Normami, naleystosowa na przewodach dymowych i spalinowych nasady kominowe zabezpieczajce przed odwróceniem cigu, przyzachowaniu wymaga § 146 ust. 1.

2. Nasady kominowe, o których mowa w ust. 1, naley równie stosowa na innych obszarach, jeeli wymagaj tegopołoenie budynków i lokalne warunki topograficzne.

3. Wymagania ust. 1 i 2 nie dotycz palenisk i komór spalania z mechanicznym pobudzaniem odpływu spalin.

§ 144. 1. ciany, w których znajduj si przewody kominowe, mog by obcione stropami, pod warunkiemspełnienia wymaga dotyczcych bezpieczestwa konstrukcji, a take jeeli nie spowoduje to nieszczelnoci lubograniczenia wiatła przewodów.

2. Trzonów kominowych wydzielonych lub oddylatowanych od konstrukcji budynku nie mona obcia stropami anite uwzgldnia ich w obliczeniach jako czci tej konstrukcji.

§ 145. 1. Trzony kuchenne i kotły grzewcze na paliwo stałe oraz kominki z otwartym paleniskiem lub zamknitymwkładem kominkowym o wielkoci otworu paleniskowego kominka do 0,25 m2 mog by przyłczone wyłcznie dowłasnego, samodzielnego przewodu kominowego dymowego, posiadajcego co najmniej wymiary 0,14x0,14 m lub

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

rednic 0,15 m, a w przypadku trzonów kuchennych typu restauracyjnego oraz kominków o wikszym otworzepaleniskowym - co najmniej 0,14x0,27 m lub rednic 0,18 m, przy czym dla wikszych przewodów o przekrojuprostoktnym naley zachowa stosunek wymiarów boków 3:2.

2. Piece na paliwo stałe, posiadajce szczelne zamknicie, mog by przyłczone do jednego przewodu kominowegodymowego o przekroju co najmniej 0,14x0,14 m lub rednicy 0,15 m, pod warunkiem zachowania rónicy poziomuwłczenia co najmniej 1,5 m oraz nieprzyłczania wicej ni 3 pieców do tego przewodu.

3. Piece, o których mowa w ust. 2, usytuowane na najwyszej kondygnacji powinny by przyłczone do odrbnegoprzewodu dymowego.

4. Przyłczenia urzdze gazowych do przewodów spalinowych powinny odpowiada warunkom okrelonym w § 174 i175.

§ 146. 1. Wyloty przewodów kominowych powinny by dostpne do czyszczenia i okresowej kontroli, zuwzgldnieniem przepisów § 308.

2. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wyposaone, odpowiednio, w otwory wycierowe lub rewizyjne,zamykane szczelnymi drzwiczkami, a w przypadku wystpowania spalin mokrych - take w układ odprowadzania skroplin.

Rozdział 6

Wentylacja i klimatyzacja

§ 147. 1. Wentylacja i klimatyzacja powinny zapewnia odpowiedni jako rodowiska wewntrznego, w tymwielko wymiany powietrza, jego czysto, temperatur, wilgotno wzgldn, prdko ruchu w pomieszczeniu, przyzachowaniu przepisów odrbnych i wymaga Polskich Norm dotyczcych wentylacji, a take warunków bezpieczestwapoarowego i wymaga akustycznych okrelonych w rozporzdzeniu.

2. Wentylacj mechaniczn lub grawitacyjn naley zapewni w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, wpomieszczeniach bez otwieranych okien, a take w innych pomieszczeniach, w których ze wzgldów zdrowotnych,technologicznych lub bezpieczestwa konieczne jest zapewnienie wymiany powietrza.

3. Klimatyzacj naley stosowa w pomieszczeniach, w których ze wzgldów uytkowych, higienicznych, zdrowotnychlub technologicznych konieczne jest utrzymywanie odpowiednich parametrów powietrza wewntrznego okrelonych wprzepisach odrbnych i w Polskiej Normie dotyczcej parametrów obliczeniowych powietrza wewntrznego.

4. Instalowane w budynkach urzdzenia do wentylacji i klimatyzacji, o których mowa w przepisie odrbnymdotyczcym efektywnoci energetycznej, powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w tym przepisie.

§ 148. 1. Wentylacj mechaniczn wywiewn lub nawiewno-wywiewn naley stosowa w budynkach wysokich iwysokociowych oraz w innych budynkach, w których zapewnienie odpowiedniej jakoci rodowiska wewntrznego niejest moliwe za pomoc wentylacji grawitacyjnej. W pozostałych budynkach moe by stosowana wentylacja grawitacyjna.

2. W pomieszczeniu, w którym jest zastosowana wentylacja mechaniczna lub klimatyzacja, nie mona stosowawentylacji grawitacyjnej. Wymaganie to nie dotyczy pomieszcze z urzdzeniami klimatyzacyjnymi niepobierajcymipowietrza zewntrznego.

3. W pomieszczeniu zagroonym wydzieleniem si lub przenikaniem z zewntrz substancji szkodliwej dla zdrowiabd substancji palnej, w ilociach mogcych stworzy zagroenie wybuchem, naley stosowa dodatkow, awaryjnwentylacj wywiewn, uruchamian od wewntrz i z zewntrz pomieszczenia oraz zapewniajc wymian powietrzadostosowan do jego przeznaczenia, zgodnie z przepisami o bezpieczestwie i higienie pracy.

4. W pomieszczeniu, w którym proces technologiczny jest ródłem miejscowej emisji substancji szkodliwych oniedopuszczalnym steniu lub uciliwym zapachu, naley stosowa odcigi miejscowe współpracujce z wentylacjogóln, umoliwiajce spełnienie w strefie pracy wymaga jakoci rodowiska wewntrznego okrelonych w przepisach obezpieczestwie i higienie pracy.

§ 149. 1. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzanego do pomieszcze, niebdcych pomieszczeniami pracy,powinien odpowiada wymaganiom Polskiej Normy dotyczcej wentylacji, przy czym w mieszkaniach strumie tenpowinien wynika z wielkoci strumienia powietrza wywiewanego, lecz by nie mniejszy ni 20 m3/h na osobprzewidywan na pobyt stały w projekcie budowlanym.

2. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzonego do pomieszcze pracy powinien odpowiada wymaganiomokrelonym w przepisach o bezpieczestwie i higienie pracy.

3. Powietrze zewntrzne doprowadzone do pomieszcze za pomoc wentylacji mechanicznej lub klimatyzacji,zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym wymagania okrelone dla powietrza wewntrznego w przepisach odrbnychw sprawie dopuszczalnych ste i nate czynników szkodliwych dla zdrowia, powinno by oczyszczone przedwprowadzeniem do wentylowanych pomieszcze, z uwzgldnieniem zanieczyszcze wystpujcych w pomieszczeniu.Wymaganie to nie dotyczy budynków jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

4. W pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi, wentylowanych w sposób mechaniczny lubklimatyzowanych, wartoci temperatury, wilgotnoci wzgldnej i prdkoci ruchu powietrza w pomieszczeniach naleyprzyjmowa do oblicze zgodnie z Polsk Norm dotyczc parametrów obliczeniowych powietrza wewntrznego.

5. Dla pomieszcze przeznaczonych na stały pobyt ludzi, wentylowanych w sposób naturalny, wartoci temperaturywewntrznej w okresach ogrzewczych naley przyjmowa do oblicze zgodnie z tabel w § 134 ust. 2.

§ 150. 1. W przypadku zastosowania w budynku przepływu powietrza wentylacyjnego midzy pomieszczeniami lubstrefami wentylacyjnymi, w pomieszczeniu naley zapewni kierunek przepływu od pomieszczenia o mniejszym dopomieszczenia o wikszym stopniu zanieczyszczenia powietrza.

2. Przepływ powietrza wentylacyjnego w mieszkaniach powinien odbywa si z pokoi do pomieszczenia kuchennegolub wnki kuchennej oraz do pomieszcze higienicznosanitarnych.

3. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji nie naley łczy ze sob przewodów z pomieszcze o rónychwymaganiach uytkowych i sanitarno-zdrowotnych. Nie dotyczy to budynków jednorodzinnych i rekreacji indywidualnejoraz wydzielonych lokali mieszkalnych lub uytkowych z indywidualn zorganizowan wentylacj nawiewno-wywiewn.

4. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji przewody z pomieszczenia zagroonego wybuchem nie mog łczy si zprzewodami z innych pomieszcze.

5. Dopuszcza si wentylowanie garay oraz innych pomieszcze nieprzeznaczonych na pobyt ludzi powietrzem omniejszym stopniu zanieczyszczenia, niezawierajcym substancji szkodliwych dla zdrowia lub uciliwych zapachów,odprowadzanym z pomieszcze niebdcych pomieszczeniami higienicznosanitarnymi, jeeli przepisy odrbne niestanowi inaczej.

6. W pomieszczeniach w budynkach uytecznoci publicznej i produkcyjnych, których przeznaczenie wie si z ichokresowym uytkowaniem, instalacja wentylacji mechanicznej powinna zapewnia moliwo ograniczenia intensywnocidziałania lub jej wyłczenia poza okresem uytkowania pomieszcze, z zachowaniem warunku normalnej pracy przez conajmniej jedn godzin przed i po ich uytkowaniu.

7. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 6, w przypadku wystpowania ródeł zanieczyszcze szkodliwych dlazdrowia lub ródeł pary wodnej, naley zapewni stał, co najmniej półkrotn wymian powietrza w okresie przerw w ichwykorzystywaniu, przyjmujc do obliczania wentylowanej kubatury nominaln wysoko pomieszcze, lecz nie wiksz ni4 m, lub zapewni okresow wymian powietrza sterowan poziomem stenia zanieczyszcze.

8. Instalowane w pomieszczeniu urzdzenia, w szczególnoci zuywajce powietrze, nie mog wywoływa zakłóceograniczajcych skuteczno funkcjonowania wentylacji.

9. W pomieszczeniu z paleniskami na paliwo stałe, płynne lub z urzdzeniami gazowymi pobierajcymi powietrze dospalania z pomieszczenia i z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin przewodem od urzdzenia stosowanie mechanicznejwentylacji wycigowej jest zabronione.

10. Przepisu ust. 9 nie stosuje si do pomieszcze, w których zastosowano wentylacj nawiewno-wywiewnzrównowaon lub nadcinieniow.

11. W pomieszczeniach, które naley chroni przed wpływem zanieczyszcze z pomieszcze ssiadujcych i zotoczenia zewntrznego, naley stosowa wentylacj mechaniczn nadcinieniow.

§ 151. 1. W instalacjach wentylacji mechanicznej ogólnej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji komfortowej owydajnoci 2.000 m3/h i wicej naley stosowa urzdzenia do odzyskiwania ciepła z powietrza wywiewanego oskutecznoci co najmniej 50 % lub recyrkulacj, gdy jest to dopuszczalne. W przypadku zastosowania recyrkulacjistrumie powietrza zewntrznego nie moe by mniejszy ni wynika to z wymaga higienicznych, jednak nie mniej ni 10% powietrza nawiewanego.Dla wentylacji technologicznej zastosowanie odzysku ciepła powinno wynika z uwarunkowa technologicznych irachunku ekonomicznego.

2. Urzdzenia do odzyskiwania ciepła powinny mie zabezpieczenia ograniczajce przenikanie midzywymieniajcymi ciepło strumieniami powietrza do:1) 0,25% objtoci strumienia powietrza wywiewanego z pomieszczenia - w przypadku wymiennika płytowego oraz

wymiennika z rurek cieplnych,2) 5% objtoci strumienia powietrza wywiewanego z pomieszczenia - w przypadku wymiennika obrotowego,

w odniesieniu do rónicy cinienia 400 Pa.3. Recyrkulacj powietrza mona stosowa wówczas, gdy przeznaczenie wentylowanych pomieszcze nie wie si z

wystpowaniem bakterii chorobotwórczych, z emisj substancji szkodliwych dla zdrowia, uciliwych zapachów, przyzachowaniu wymaga § 149 ust. 1 oraz wymaga dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.

4. W budynku opieki zdrowotnej recyrkulacja powietrza moe by stosowana tylko za zgod i na warunkachokrelonych przez właciwego pastwowego inspektora sanitarnego.

5. W przypadku stosowania recyrkulacji powietrza w instalacjach wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lubklimatyzacji naley stosowa układy regulacji umoliwiajce w korzystnych warunkach pogodowych zwikszanie udziałupowietrza zewntrznego do 100 %.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

6. Przepisu ust. 5 nie stosuje si w przypadkach, gdy zwikszanie strumienia powietrza wentylacyjnegouniemoliwiałoby dotrzymanie poziomu czystoci powietrza wymaganego przez wzgldy technologiczne.

7. Wymaga ust. 1 mona nie stosowa w przypadku instalacji uywanych krócej ni przez 1.000 godzin w roku.

§ 152. 1. Czerpnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed opadamiatmosferycznymi i działaniem wiatru oraz by zlokalizowane w sposób umoliwiajcy pobieranie w danych warunkach jaknajczystszego i, w okresie letnim, najchłodniejszego powietrza.

2. Czerpni powietrza nie naley lokalizowa w miejscach, w których istnieje niebezpieczestwo napływu powietrzawywiewanego z wyrzutni oraz powietrza z rozpylon wod pochodzc z chłodni kominowej lub innych podobnychurzdze.

3. Czerpnie powietrza sytuowane na poziomie terenu lub na cianie dwóch najniszych kondygnacji nadziemnychbudynku powinny znajdowa si w odległoci co najmniej 8 m w rzucie poziomym od ulic i zgrupowania miejscpostojowych dla wicej ni 20 samochodów, miejsc gromadzenia odpadów stałych, wywiewek kanalizacyjnych oraz innychródeł zanieczyszczenia powietrza. Odległo dolnej krawdzi otworu wlotowego czerpni od poziomu terenu powinnawynosi co najmniej 2 m.

4. Czerpnie powietrza sytuowane na dachu budynku powinny by tak lokalizowane, aby dolna krawd otworuwlotowego znajdowała si co najmniej 0,4 m powyej powierzchni, na której s zamontowane, oraz aby zostałazachowana odległo co najmniej 6 m od wywiewek kanalizacyjnych.

5. Powietrze wywiewane z budynków lub pomieszcze, zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym wymaganiaokrelone w przepisach odrbnych, dotyczcych dopuszczalnych rodzajów i iloci substancji zanieczyszczajcychpowietrze zewntrzne, powinno by oczyszczone przed wprowadzeniem do atmosfery.

6. Wyrzutnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed opadamiatmosferycznymi i działaniem wiatru oraz by zlokalizowane w miejscach umoliwiajcych odprowadzenie wywiewanegopowietrza bez powodowania zagroenia zdrowia uytkowników budynku i ludzi w jego otoczeniu oraz wywieraniaszkodliwego wpływu na budynek.

7. Dolna krawd otworu wyrzutni z poziomym wylotem powietrza, usytuowanej na dachu budynku, powinnaznajdowa si co najmniej 0,4 m powyej powierzchni, na której wyrzutnia jest zamontowana, oraz 0,4 m powyej liniiłczcej najwysze punkty wystajcych ponad dach czci budynku, znajdujcych si w odległoci do 10 m od wyrzutni,mierzc w rzucie poziomym.

8. Usytuowanie wyrzutni powietrza na poziomie terenu jest dopuszczalne tylko za zgod i na warunkach okrelonychprzez właciwego pastwowego inspektora sanitarnego.

9. Dopuszcza si sytuowanie wyrzutni powietrza w cianie budynku, pod warunkiem e:1) powietrze wywiewane nie zawiera uciliwych zapachów oraz zanieczyszcze szkodliwych dla zdrowia,2) przeciwległa ciana ssiedniego budynku z oknami znajduje si w odległoci co najmniej 10 m lub bez okien w

odległoci co najmniej 8 m,3) okna znajdujce si w tej samej cianie s oddalone w poziomie od wyrzutni co najmniej 3 m, a poniej lub powyej

wyrzutni - co najmniej 2 m,4) czerpnia powietrza, usytuowana w tej samej cianie budynku, znajduje si poniej lub na tym samym poziomie co

wyrzutnia, w odległoci co najmniej 1,5 m.10. Czerpnie i wyrzutnie powietrza na dachu budynku naley sytuowa poza strefami zagroenia wybuchem,

zachowujc midzy nimi odległo nie mniejsz ni 10 m przy wyrzucie poziomym i 6 m przy wyrzucie pionowym, przyczym wyrzutnia powinna by usytuowana co najmniej 1 m ponad czerpni.

11. Odległo, o której mowa w ust. 10, moe nie by zachowana w przypadku zastosowania zblokowanych urzdzewentylacyjnych, obejmujcych czerpni i wyrzutni powietrza, zapewniajcych skuteczny rozdział strumienia powietrzawieego od wywiewanego z urzdzenia wentylacyjnego. Nie dotyczy to przypadku usuwania powietrza zawierajcegozanieczyszczenia szkodliwe dla zdrowia, uciliwe zapachy lub substancje palne.

12. Odległo wyrzutni dachowych, mierzc w rzucie poziomym, nie powinna by mniejsza ni 3 m od:1) krawdzi dachu, poniej której znajduj si okna,2) najbliszej krawdzi okna w połaci dachu,3) najbliszej krawdzi okna w cianie ponad dachem.

13. Jeeli odległo, o której mowa w ust. 12 pkt 2 i 3, wynosi od 3 m do 10 m, dolna krawd wyrzutni powinnaznajdowa si co najmniej 1 m ponad najwysz krawdzi okna.

14. W przypadku usuwania przez wyrzutni dachow powietrza zawierajcego zanieczyszczenia szkodliwe dlazdrowia lub uciliwe zapachy, z zastrzeeniem ust. 5, odległoci, o których mowa w ust. 12 i 13, naley zwikszy o100%.

§ 153. 1. Przewody i urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zaprojektowane i wykonane w takisposób, aby zminimalizowa odkładanie si zanieczyszcze na ich powierzchniach wewntrznych kontaktujcych si zpowietrzem wentylacyjnym.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2. Przewody powinny mie przekrój poprzeczny właciwy dla przewidywanych przepływów powietrza oraz konstrukcjprzystosowan do maksymalnego cinienia i wymaganej szczelnoci instalacji, z uwzgldnieniem Polskich Normdotyczcych wytrzymałoci i szczelnoci przewodów.

3. Właciwoci materiałów przewodów lub sposób zabezpieczania ich powierzchni powinny by dobrane odpowiedniodo parametrów przepływajcego powietrza oraz do warunków wystpujcych w miejscu ich zamontowania.

4. Przewody instalowane w miejscach, w których mog by naraone na uszkodzenia mechaniczne, powinny byzabezpieczone przed tymi uszkodzeniami.

5. Przewody powinny by wyposaone w otwory rewizyjne spełniajce wymagania Polskiej Normy dotyczcejelementów przewodów ułatwiajcych konserwacj, umoliwiajce oczyszczenie wntrza tych przewodów, a take innychurzdze i elementów instalacji, o ile ich konstrukcja nie pozwala na czyszczenie w inny sposób ni poprzez te otwory,przy czym nie naley ich sytuowa w pomieszczeniach o podwyszonych wymaganiach higienicznych.

6. Przewody prowadzone przez pomieszczenia lub przestrzenie nieogrzewane powinny mie izolacj ciepln, zuwzgldnieniem wymaga okrelonych w § 267 ust. 1.

7. Przewody instalacji klimatyzacji, przewody stosowane do recyrkulacji powietrza oraz prowadzce do urzdze doodzyskiwania ciepła, a take przewody prowadzce powietrze zewntrzne przez ogrzewane pomieszczenia, powinny mieizolacj ciepln i przeciwwilgociow.

§ 154. 1. Urzdzenia i elementy wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by stosowane w sposóbumoliwiajcy uzyskanie zakładanej jakoci rodowiska w pomieszczeniu przy racjonalnym zuyciu energii do ogrzewaniai chłodzenia oraz energii elektrycznej.

2. Instalacje klimatyzacji powinny by wyposaone w odpowiednie urzdzenia pomiarowe słuce do sprawdzaniawarunków pracy i kontroli zuycia energii.

3. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji, takie jak centrale, klimakonwektory wentylatorowe, klimatyzatory,aparaty ogrzewcze i chłodzco-wentylacyjne, powinny by tak instalowane, aby była zapewniona moliwo ich okresowejkontroli, konserwacji, naprawy lub wymiany.

4. Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne usytuowane na zewntrz budynku powinny mie odpowiedni obudow lubinne zabezpieczenie przed wpływem czynników atmosferycznych.

5. W przypadku pomieszcze o specjalnych wymaganiach higienicznych naley stosowa centrale wentylacyjne iklimatyzacyjne umoliwiajce utrzymanie podwyszonej czystoci wewntrz obudowy, wyposaone w owietleniewewntrzne i wzierniki do kontroli stanu centrali z zewntrz.

6. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed zanieczyszczeniamiznajdujcymi si w powietrzu zewntrznym, a w szczególnych przypadkach w powietrzu obiegowym (recyrkulacyjnym), zapomoc filtrów:1) nagrzewnice, chłodnice i urzdzenia do odzyskiwania ciepła - co najmniej klasy G4,2) nawilacze - co najmniej klasy F6,

okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej klasyfikacji filtrów powietrza.7. Nawilacze w instalacji wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed przeciekaniem

wody na zewntrz oraz przed przenoszeniem kropel wody przez powietrze wentylacyjne do dalszych czci instalacji.8. Połczenia wentylatorów z przewodami wentylacyjnymi powinny by wykonane za pomoc elastycznych elementów

łczcych, z zachowaniem wymaga okrelonych w § 267 ust. 7.9. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by wyposaone w przepustnice zlokalizowane w

miejscach umoliwiajcych regulacj instalacji, a take odcicie dopływu powietrza zewntrznego i wypływu powietrzawewntrznego. Wymaganie to nie dotyczy instalacji mechanicznej wywiewnej, przewidzianej do okresowej pracy jakowentylacja grawitacyjna.

10. Moc właciwa wentylatorów stosowanych w instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych powinna nieprzekracza wartoci okrelonych w poniszej tabeli:

Lp. Rodzaj i zastosowanie wentylatora Maksymalna moc właciwawentylatora [kW/(m3/s)]

1 2 31 Wentylator nawiewny:

a) złoona instalacja klimatyzacji 1,60b) prosta instalacja wentylacji 1,25

2 Wentylator wywiewny:a) złoona instalacja klimatyzacji 1,00b) prosta instalacja wentylacji 1,00c) instalacja wywiewna 0,80

11. Dopuszcza si zwikszenie mocy właciwej wentylatora w przypadku zastosowania wybranych elementówinstalacji do wartoci okrelonej w poniszej tabeli:

Lp. Dodatkowe elementy instalacji wentylacyjnej lubklimatyzacyjnej

Dodatkowa moc właciwa3

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

Lp. Dodatkowe elementy instalacji wentylacyjnej lubklimatyzacyjnej

Dodatkowa moc właciwawentylatora [kW/(m3/s)]

1 2 31 Dodatkowy stopie filtracji powietrza 0,32 Dodatkowy stopie filtracji powietrza z filtrami klasy

H10 i wyszej0,6

3 Filtry do usuwania gazowych zanieczyszcze powietrza 0,34 Wysoko skuteczne urzdzenie do odzysku ciepła (sprawno

temperaturowa wiksza ni 90 %)0,3

§ 155. 1. W budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, owiaty, wychowania, opieki zdrowotnej i opiekispołecznej, a take w pomieszczeniach biurowych przeznaczonych na pobyt ludzi, niewyposaonych w wentylacjmechaniczn lub klimatyzacj, okna, w celu okresowego przewietrzania, powinny mie konstrukcj umoliwiajcotwieranie co najmniej 50% powierzchni wymaganej zgodnie z § 57 dla danego pomieszczenia.

2. Skrzydła okien, wietliki oraz nawietrzaki okienne, wykorzystywane do przewietrzania pomieszcze przeznaczonychna pobyt ludzi, powinny by zaopatrzone w urzdzenia pozwalajce na łatwe ich otwieranie i regulowanie wielkociotwarcia z poziomu podłogi lub pomostu, take przez osoby niepełnosprawne, jeeli nie przewiduje si korzystania zpomocy innych współuytkowników.

3. W przypadku zastosowania w pomieszczeniach innego rodzaju wentylacji ni wentylacja mechaniczna nawiewnalub nawiewno-wywiewna, dopływ powietrza zewntrznego, w iloci niezbdnej dla potrzeb wentylacyjnych, naleyzapewni przez urzdzenia nawiewne umieszczane w oknach, drzwiach balkonowych lub w innych czciach przegródzewntrznych.

4. Urzdzenia nawiewne, o których mowa w ust. 3, powinny by stosowane zgodnie z wymaganiami okrelonymi wPolskiej Normie dotyczcej wentylacji w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej.

Rozdział 7

Instalacja gazowa na paliwa gazowe

§ 156. 1. Zaopatrzenie budynków w gaz oraz instalacje gazowe powinny odpowiada potrzebom uytkowym iwarunkom wynikajcym z własnoci fizykochemicznych gazu oraz warunkom technicznym przyłczenia do sieci gazowej,okrelonym przez dostawc gazu.

2. Instalacj gazow zasilan z sieci gazowej stanowi układ przewodów za kurkiem głównym, prowadzonych nazewntrz lub wewntrz budynku, wraz z armatur, kształtkami i innym wyposaeniem, a take urzdzeniami do pomiaruzuycia gazu, urzdzeniami gazowymi oraz przewodami spalinowymi lub powietrzno-spalinowymi, jeeli s oneelementem wyposaenia urzdze gazowych.

3. Instalacj gazow zasilan gazem płynnym ze stałych zbiorników lub baterii butli, znajdujcych si na działcebudowlanej na zewntrz budynku, stanowi układ przewodów za głównym zaworem odcinajcym instalacj zbiornikow,butle lub kolektor butli prowadzonych na zewntrz lub wewntrz budynku, wraz z armatur, kształtkami i innymwyposaeniem, a take urzdzenia do pomiaru zuycia gazu, urzdzenia gazowe z wyposaeniem oraz przewodyspalinowe lub powietrzno-spalinowe odprowadzajce spaliny bezporednio poza budynek lub do przewodów w cianach.

4. Instalacj gazow zasilan gazem płynnym z indywidualnej butli, znajdujcej si wewntrz budynku, stanowi butlagazowa, urzdzenie redukcyjne przy butli, przewód z armatur, kształtkami i innym wyposaeniem, a take urzdzeniegazowe wraz z przewodami spalinowymi lub powietrzno-spalinowymi, jeeli stanowi one element składowy urzdzegazowych.

5. Instalacj zbiornikow gazu płynnego stanowi zespół urzdze składajcy si ze zbiornika albo grupy zbiorników zarmatur i osprztem oraz z przyłcza gazowego z głównym zaworem odcinajcym.

6. Wymagania dla instalacji gazowych, o których mowa w rozporzdzeniu, nie dotycz instalacji przeznaczonych dlacelów rolniczych i produkcyjno-przemysłowych (technologicznych).

§ 157. 1. W przewodach gazowych, doprowadzajcych gaz do zewntrznej ciany budynku mieszkalnego,zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i rekreacji indywidualnej, nie powinno by cinienia wyszego ni 500kPa, a do cian zewntrznych pozostałych budynków wyszego ni 1.600 kPa.

2. Instalacja gazowa w budynku powinna zapewnia doprowadzenie paliwa gazowego w iloci odpowiadajcejpotrzebom uytkowym oraz odpowiedni warto cinienia przed urzdzeniami gazowymi, zalen od rodzaju paliwagazowego zastosowanego do zasilania budynku, okrelon Polsk Norm dotyczc paliw gazowych, przy czym cinienieto nie powinno by wysze ni 5 kPa.

3. Instalacja gazowa w budynku o wysokoci wikszej ni 35 m ponad poziomem terenu moe by doprowadzonatylko do pomieszcze technicznych, w których s zainstalowane urzdzenia gazowe, usytuowanych w piwnicy lub nanajniszej kondygnacji nadziemnej, a take na najwyszej kondygnacji budynku lub nad t kondygnacj, pod warunkiemzastosowania urzdze stabilizujcych cinienie gazu.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

4. Zastosowanie instalacji gazowej w budynkach o wysokoci ponad 25 m wymaga uzyskania pozytywnej opiniiwydanej przez właciwego komendanta wojewódzkiego Pastwowej Stray Poarnej.

5. Instalacje gazowe zasilane gazem płynnym mog by wykonywane tylko w budynkach niskich.6. Zabrania si stosowania w jednym budynku gazu płynnego i gazu z sieci gazowej.7. W budynku niskim, majcym w mieszkaniach instalacj zasilan gazem płynnym, dopuszcza si usytuowanie

kotłowni gazowej zasilanej z sieci gazowej.8. Instalacje gazowe zasilane gazem o gstoci wikszej od gstoci powietrza nie mog by stosowane w

pomieszczeniach, których poziom podłogi znajduje si poniej otaczajcego terenu oraz w których znajduj si studzienkilub kanały instalacyjne i rewizyjne poniej podłogi.

§ 158. 1. Instalacje sygnalizujce niedopuszczalny poziom stenia gazu mog by stosowane w budynkach, wktórych jest ustanowiony stały nadzór, zapewniajcy podejmowanie działa zaradczych, a take w budynkachjednorodzinnych.

2. Czujki sygnalizujce niedopuszczalny poziom stenia gazu w budynkach, o których mowa w ust. 1, powinny byinstalowane w piwnicach i suterenach oraz w pomieszczeniach, w których istnieje moliwo nagromadzenia gazu przystanach awaryjnych instalacji lub przyłcza gazowego.

3. Sygnały alarmowe stanu zagroenia wybuchem w budynkach, z wyłczeniem budynków jednorodzinnych, powinnyby kierowane do słub lub osób zobowizanych do podjcia skutecznej akcji zapobiegawczej.

4. Zabrania si instalowania urzdze sygnalizacyjno-odcinajcych dopływ gazu do czci mieszkalnej budynkuwielorodzinnego. Nie dotyczy to indywidualnych urzdze sygnalizacyjno-odcinajcych dopływ gazu do odrbnychmieszka.

5. Urzdzenia sygnalizacyjno-odcinajce dopływ gazu naley stosowa w tych pomieszczeniach, w których łcznanominalna moc cieplna zainstalowanych urzdze gazowych jest wiksza ni 60 kW.

6. Zawór odcinajcy dopływ gazu do budynku, bdcy elementem składowym urzdzeniasygnalizacyjno-odcinajcego, powinien by instalowany poza budynkiem, midzy kurkiem głównym a wprowadzeniemprzewodu do budynku.

7. Instalacja gazowa przyłczona do sieci gazowej wykonanej z przewodów metalowych powinna by zabezpieczonaprzed wpływem prdów błdzcych przez zainstalowanie wstawki izolacyjnej na wprowadzeniu metalowej rury gazowej dobudynku.

§ 159. 1. Instalacja gazowa budynku zasilanego z sieci gazowej powinna mie zainstalowany na przyłczu kurekgłówny, umoliwiajcy odcicie dopływu gazu.

2. Kurek główny powinien by zainstalowany na zewntrz budynku w wentylowanej szafce co najmniej z materiałutrudnozapalnego przy cianie, we wnce ciennej lub w odległoci nieprzekraczajcej 10 m od zasilanego budynku, wmiejscu łatwo dostpnym i zabezpieczonym przed wpływami atmosferycznymi, uszkodzeniami mechanicznymi i dostpemosób niepowołanych.

3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si instalowanie kurka głównego wodległoci wikszej ni 10 m od zasilanego budynku, w wentylowanej szafce, usytuowanej w linii ogrodzenia od ulicy lubogólnego cigu pieszego z dostpem do niej od strony zewntrznej działki budowlanej.

4. W budynkach o charakterze monumentalnym dopuszcza si instalowanie kurków głównych w miejscach łatwodostpnych z zewntrz, niebdcych pomieszczeniami, np. w podcieniach, przewitach, bramach, w odległoci niewikszej ni 2 m od lica zewntrznego budynku.

5. Odległo kurka głównego, montowanego przy cianie lub we wnce ciany budynku, od poziomu terenu oraznajbliszej krawdzi okna, drzwi lub innego otworu w budynku powinna wynosi co najmniej 0,5 m.

6. W uzasadnionych przypadkach, wynikajcych z rozwizania funkcjonalno-przestrzennego budynku, moe byzainstalowany wicej ni jeden kurek główny. W takim przypadku instalacje zasilane z oddzielnych przyłczy nie mog byze sob połczone.

7. W zwartej zabudowie ródmiejskiej dopuszcza si instalowanie kurka głównego przed budynkiem, poniej poziomuterenu, pod warunkiem zachowania wymaga właciwych dla armatury zaporowej montowanej na gazocigach siecigazowych.

8. Miejsce usytuowania kurka głównego powinno by jednoznacznie oznakowane. Na budynku majcym wicej nijeden kurek główny naley umieci informacj o liczbie i miejscach ich zainstalowania.

§ 160. 1. W przypadku gdy z jednego przyłcza jest zasilany wicej ni jeden budynek, oprócz kurka głównego, naleyzastosowa odrbne zawory niebdce kurkami głównymi, odcinajce dopływ gazu do kadego z tych budynków.

2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej, gdy kurek główny jest zainstalowany w liniiogrodzenia w odległoci wikszej ni 10 m, naley na cianie budynku dodatkowo zastosowa zawór odcinajcy.

3. Zawory odcinajce, o których mowa w ust. 1 i 2, powinny spełnia wymagania okrelone w § 158 ust. 6.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 161. 1. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej z sieci gazowej o cinieniu do 500 kPa, z której korzysta wicej nijeden odbiorca lub w której nominalne zuycie gazu jest wiksze ni 10 m3/h, w przeliczeniu na gaz ziemnywysokometanowy, przed urzdzeniem redukcyjnym naley zainstalowa zawór odcinajcy, a za tym urzdzeniem - zawórodcinajcy bdcy kurkiem głównym.

2. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej ze wspólnej sieci o cinieniu do 500 kPa, z której korzysta jedenodbiorca, a nominalne zuycie gazu jest mniejsze ni 10 m3/h, dopuszcza si, aby zawór odcinajcy zainstalowany przedurzdzeniem redukcyjnym był traktowany jako kurek główny. Przepis ten stosuje si take, jeeli urzdzenie redukcyjnejest połczone w jeden zespół z gazomierzem.

§ 162. Urzdzenia redukcyjne mog by instalowane wyłcznie na zewntrz budynku i powinny by zabezpieczoneprzed dostpem osób niepowołanych i uszkodzeniami mechanicznymi.

§ 163. 1. Przewody instalacji gazowej, prowadzone poniej poziomu terenu, poza budynkiem w odległoci wikszej ni0,5 m od jego ciany zewntrznej, powinny spełnia wymagania okrelone w przepisach odrbnych dotyczcych siecigazowych.

1a. Przewody instalacji gazowej powinny by wykonane w sposób zapewniajcy spełnienie wymaga szczelnoci itrwałoci okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej przewodów gazowych dla budynków.

2. Przewody instalacji gazowej, poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn cian budynku do kurków odcinajcych przedgazomierzami w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych lub do odgałzie lokali uytkowych w budynkach uytecznocipublicznej, powinny by wykonane z rur stalowych bez szwu bd z rur stalowych ze szwem przewodowych, zgodnych zwymaganiami przedmiotowych Polskich Norm, łczonych przez spawanie.

3. Przewody instalacji gazowej w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn cian budynku do wyprowadzenia poza lico wewntrzne tej ciany, powinny bywykonane z rur, o których mowa w ust. 2.

4. W budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, budynkach w zabudowie zagrodowej i budynkach rekreacjiindywidualnej przewody instalacji gazowej, a w pozostałych budynkach tylko przewody za gazomierzami lubodgałzieniami prowadzcymi do odrbnych mieszka lub lokali uytkowych, powinny by wykonane z rur, o którychmowa w ust. 2, łczonych równie z zastosowaniem połcze gwintowanych lub z rur miedzianych łczonych przezlutowanie lutem twardym. Dopuszcza si stosowanie innych sposobów łczenia rur, jeeli spełniaj one wymaganiaszczelnoci i trwałoci okrelone w Polskiej Normie dotyczcej przewodów gazowych dla budynków.

5. Po zewntrznej stronie cian budynku nie mog by prowadzone przewody gazowe wykonane:1) z rur stalowych, jeeli słu do rozprowadzania paliw gazowych zawierajcych par wodn lub inne składniki ulegajce

kondensacji w warunkach eksploatacyjnych,2) z rur miedzianych.

6. Przewody instalacji gazowej dla gazu płynnego mog by prowadzone powyej poziomu terenu midzy zbiornikiem,butl lub bateri butli a budynkiem, a take po zewntrznej cianie budynku, jeeli długo tego przewodu nie jest wikszani 10 m, a składniki gazu nie podlegaj kondensacji w warunkach eksploatacyjnych.

§ 164. 1. Przewodów instalacji gazowych nie naley prowadzi przez pomieszczenia mieszkalne oraz pomieszczenia,których sposób uytkowania moe spowodowa naruszenie stanu technicznego instalacji lub wpływa na parametryeksploatacyjne gazu.

2. Zabrania si prowadzenia przez pomieszczenia mieszkalne przewodów instalacji gazowej z zastosowaniempołcze gwintowanych, a take z zastosowaniem innych sposobów łczenia rur, jeeli mog one stanowi zagroenie dlabezpieczestwa mieszkaców.

3. Przewody instalacji gazowej, w stosunku do przewodów innych instalacji stanowicych wyposaenie budynku(ogrzewczej wodocigowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, piorunochronnej itp.), naley lokalizowa w sposób zapewniajcybezpieczestwo ich uytkowania. Odległo midzy przewodami instalacji gazowej a innymi przewodami powinnaumoliwia wykonywanie prac konserwacyjnych.

4. Poziome odcinki instalacji gazowych powinny by usytuowane w odległoci co najmniej 0,1 m powyej innychprzewodów instalacyjnych, natomiast jeeli gsto gazu jest wiksza od gstoci powietrza - poniej przewodówelektrycznych i urzdze iskrzcych.

5. Przewody instalacji gazowej krzyujce si z innymi przewodami instalacyjnymi powinny by od nich oddalone conajmniej o 0,02 m.

6. Dopuszcza si prowadzenie przewodów gazowych z rur stalowych bez szwu i rur stalowych ze szwemprzewodowych, łczonych za pomoc spawania przez jedn kondygnacj garau, znajdujc si bezporednio podkondygnacj nadziemn budynku, pod warunkiem zabezpieczenia tych przewodów przed uszkodzeniem mechanicznym.

§ 165. 1. Rozwizania techniczne instalacji gazowej powinny umoliwia samokompensacj wydłue cieplnych oraz

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

eliminowa ewentualne odkształcenia instalacji, wywołane deformacj lub osiadaniem budynku.2. Przewody instalacji gazowych w piwnicach i suterenach naley prowadzi na powierzchni cian lub pod stropem,

natomiast na pozostałych kondygnacjach nadziemnych dopuszcza si prowadzenie ich take w bruzdach osłonitychnieuszczelnionymi ekranami lub wypełnionych - po uprzednim wykonaniu próby szczelnoci instalacji - łatwo usuwalnmas tynkarsk, niepowodujc korozji przewodów. Wypełnianie bruzd, w których s prowadzone przewody z rurmiedzianych, jest zabronione.

3. Przewody gazowe z rur stalowych, po wykonaniu próby szczelnoci, powinny by zabezpieczone przed korozj.

§ 166. 1. Urzdzenia pomiarowe zuycia gazu, zwane dalej "gazomierzami", spełniajce wymagania okrelone wPolskiej Normie dotyczcej gazomierzy, powinny by zainstalowane oddzielnie dla kadego z odbiorców i zabezpieczoneprzed dostpem osób nieupowanionych.

2. Lokalizacja gazomierzy powinna zapewnia łatwy dostp do ich kontroli lub wymiany.3. Przed kadym gazomierzem naley zainstalowa zawór odcinajcy. Jeeli gazomierz jest instalowany w jednej

szafce z kurkiem głównym, uznaje si, e wymaganie to jest spełnione.4. Gazomierze mog by instalowane:

1) w szafkach z materiałów co najmniej trudnozapalnych, z otworami wentylacyjnymi:a) na klatkach schodowych lub korytarzach ogólnych,b) na zewntrz budynku, razem z kurkiem głównym instalacji gazowej, z zachowaniem warunków okrelonych w § 159

i 160,2) w szybach wentylowanych przeznaczonych dla pionów instalacyjnych, z drzwiczkami bez otworów wentylacyjnych,

dostpnymi od strony pomieszcze niemieszkalnych.5. Dopuszcza si instalowanie gazomierzy, take bez szafek, w kuchniach stanowicych samodzielne pomieszczenie

oraz w przedpokojach w istniejcych budynkach mieszkalnych, podlegajcych przebudowie lub w których nastpujeremont instalacji gazowej.

6. Gazomierze mog by ponadto instalowane w wydzielonych i zamykanych pomieszczeniach piwnicznych, jeelimaj one otwór okienny oraz przewód wentylacji grawitacyjnej wyprowadzony ponad dach lub przez cian zewntrzn nawysoko co najmniej 2,5 m powyej terenu, w odległoci nie mniejszej ni 0,5 m od bocznej krawdzi okien, drzwi iinnych otworów.

§ 167. Gazomierzy nie mona instalowa:1) w pomieszczeniach mieszkalnych, łazienkach lub innych, w których wystpuje zagroenie korozyjne (wilgo, opary

zwizków chemicznych itp.),2) we wspólnych wnkach z licznikami elektrycznymi,3) w odległoci mniejszej w rzucie poziomym ni 1 m od palnika gazowego lub innego paleniska,4) w odległoci mniejszej ni 3 m od urzdzenia gazowego, mierzc w rozwiniciu długoci przewodu.

§ 168. 1. Gazomierze naley instalowa w przedziale wysokoci od 0,3 m do 1,8 m od poziomu podłogi do spodugazomierza lub co najmniej 0,5 m od poziomu terenu.

2. Gazomierze do pomiaru przepływu gazu o gstoci mniejszej od gstoci powietrza powinny by umieszczonepowyej licznika elektrycznego i innych urzdze mogcych iskrzy, a do gazu o gstoci wikszej od gstoci powietrza -o co najmniej 0,3 m poniej licznika i takich urzdze.

3. Gazomierze instalowane bez szafek, na tym samym poziomie co liczniki elektryczne lub inne mogce iskrzyurzdzenia, powinny by od nich oddalone co najmniej o 1 m.

4. Dopuszcza si zmniejszenie odległoci, o której jest mowa w ust. 3, jeeli midzy tymi urzdzeniami zostaniewykonana przegroda z materiału niepalnego o wysokoci co najmniej 0,5 m powyej i poniej gazomierza oraz wysiguwikszym o co najmniej 0,1 m od odległoci lica gazomierza od ciany, na której jest zainstalowany.

§ 169. Rozwizania techniczne połcze gazomierzy i urzdze gazowych z instalacj powinny umoliwia ichodłczenie bez koniecznoci demontau czci instalacji.

§ 170. 1. Urzdzenia gazowe mog by instalowane wyłcznie w pomieszczeniach spełniajcych warunki dotyczceich wysokoci, kubatury, wentylacji i odprowadzenia spalin, a take dopływu powietrza do spalania okrelone wrozporzdzeniu, w Polskich Normach i przepisach odrbnych.

2. Urzdzenia gazowe z otwart komor spalania, przez co rozumie si urzdzenia typu A i B, nie mog byinstalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, z zastrzeeniem § 93 ust. 2 i 3.

3. Urzdzenia gazowe z zamknit komor spalania, przez co rozumie si urzdzenia typu C, mog by instalowanew pomieszczeniach mieszkalnych, niezalenie od rodzaju wystpujcej w nich wentylacji, pod warunkiem zastosowaniakoncentrycznych przewodów powietrzno-spalinowych, z zachowaniem wymaga § 175.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 171. Urzdzenia gazowe, pozostajce bez stałego dozoru w czasie ich uytkowania, takie jak kotły gazowe lubogrzewacze pomieszcze, powinny by wyposaone w samoczynnie działajce zabezpieczenia przed skutkami spadkucinienia lub przerw w dopływie gazu.

§ 172. 1. Maksymalne, łczne obcienie cieplne przypadajce na 1 m3 kubatury, słuce do okrelania wymaganejkubatury pomieszczenia, w którym s zainstalowane urzdzenia gazowe, pobierajce powietrze do spalania z tegopomieszczenia, nie moe przekracza wartoci okrelonych w poniszej tabeli:

Rodzaje pomieszczeMaksymalne obcienie cieplne urzdze gazowych

na 1 m3 kubatury pomieszczeniatyp A - bez

odprowadzenia spalintyp B - z

odprowadzeniem spalin1 2 3

Pomieszczenia przeznaczone na stały pobytludzi oraz wnki kuchenne połczone zprzedpokojem

175 W(150kcal/h)

350 W(300 kcal/h)

Pomieszczenia nieprzeznaczone na stałypobyt ludzi, w tym pomieszczenia kuchennew mieszkaniach

930 W(800 kcal/h)

4.650 W(4.000 kcal/h)

2. W przypadku instalowania w jednym pomieszczeniu urzdze gazowych bez odprowadzenia spalin i zodprowadzeniem spalin, łczne obcienie cieplne pochodzce od tych urzdze przypadajce na 1 m3 kubaturypomieszczenia nie moe przekracza wielkoci podanych w tabeli w ust. 1, kolumna 2.

3. Kubatura pomieszcze, w których instaluje si urzdzenia gazowe, nie powinna by mniejsza ni:1) 8 m3 - w przypadku urzdze pobierajcych powietrze do spalania z tych pomieszcze,2) 6,5 m3 - w przypadku urzdze z zamknit komor spalania.

4. Pomieszczenia, w których instaluje si urzdzenia gazowe, powinny mie wysoko co najmniej 2,2 m.5. W budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej, wzniesionych

przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia, dopuszcza si instalowanie gazowych kotłów grzewczych wpomieszczeniach technicznych o wysokoci co najmniej 1,9 m, z zachowaniem warunków okrelonych w ust. 1 i § 170ust. 1 i 2.

§ 173. 1. Przy instalowaniu urzdze gazowych naley spełni nastpujce warunki:1) urzdzenia gazowe naley połczy ze stalowymi lub miedzianymi przewodami instalacji gazowej na stałe lub z

zastosowaniem elastycznych przewodów metalowych,2) zawór odcinajcy dopływ gazu do urzdzenia naley umieci w pomieszczeniu, w którym jest zainstalowane

urzdzenie gazowe, w miejscu łatwo dostpnym, w odległoci nie wikszej ni 1 m od króca przyłczeniowego,3) kuchnie i kuchenki gazowe naley instalowa w odległoci co najmniej 0,5 m od okien do boku urzdzenia, liczc w

rzucie poziomym,4) ogrzewacze pomieszcze, których temperatura osłon moe przekroczy 60°C, nale y instalowa w odległoci co

najmniej 0,3 m od cian z materiałów łatwo zapalnych, otynkowanych oraz w odległoci 0,6 m od elementów cian zmateriałów łatwo zapalnych, nieosłonitych tynkiem,

5) grzejniki gazowe wody przepływowej naley instalowa na cianach z materiałów niepalnych bd odizolowa je odciany z materiałów palnych płyt z materiału niepalnego.2. Urzdzenia gazowe, wymagajce przemieszczania, takie jak palniki, kolby, lutownice, mog by instalowane za

pomoc przewodów elastycznych przeznaczonych do takich celów.

§ 174. 1. Grzewcze urzdzenia gazowe, takie jak: kotły ogrzewcze, grzejniki wody przepływowej, niezalenie od ichobcie cieplnych, powinny by podłczone na stałe z indywidualnymi kanałami spalinowymi, z uwzgldnieniem instrukcjitechnicznej producenta urzdzenia, o której mowa w przepisach dotyczcych zasadniczych wymaga dla urzdzespalajcych paliwa gazowe.

2. Przewody i kanały spalinowe odprowadzajce spaliny od urzdze gazowych na zasadzie cigu naturalnegopowinny posiada przekroje wynikajce z oblicze oraz zapewnia podcinienie cigu w wysokoci odpowiedniej dla typuurzdzenia i jego mocy cieplnej.

3. Dopuszcza si stosowanie zbiorczych przewodów systemów powietrzno-spalinowych przystosowanych do pracy zurzdzeniami z zamknit komor spalania, wyposaonymi w zabezpieczenia przed zanikiem cigu kominowego.

4. Dopuszcza si stosowanie indywidualnych przewodów powietrznych i spalinowych jako zestawu wyrobów słucychdo doprowadzenia powietrza do urzdzenia gazowego i odprowadzenia spalin na zewntrz.

5. Dopuszcza si w pomieszczeniu kotłowni przyłczenie kilku kotłów do wspólnego kanału spalinowego w przypadku:1) kotłów pobierajcych powietrze do spalania z pomieszczenia, pod warunkiem zastosowania skrzyniowego

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

przerywacza cigu lub wyposaenia kotłów w czujniki zaniku cigu kominowego wyłczajcych równoczeniewszystkie kotły,

2) wykonania dla kotłów z palnikami nadmuchowymi przewodu spalinowego o przekroju poprzecznym nie mniejszym ni1,6 sumy przekrojów przewodów odprowadzajcych spaliny z poszczególnych kotłów, a take wyposaenie wylotuprzewodu spalinowego w czujnik zaniku cigu kominowego, wyłczajcego równoczenie wszystkie kotły.6. Przewody i kanały spalinowe, odprowadzajce spaliny od grzewczych urzdze gazowych, powinny by

dostosowane do warunków pracy danego typu urzdzenia.7. Przewody i kanały spalinowe odprowadzajce spaliny od urzdze gazowych, z wyłczeniem kotłów, powinny

spełnia nastpujce wymagania:1) przekroje poprzeczne przewodu, a take kanału spalinowego powinny by stałe na całej długoci,2) długo pionowych przewodów spalinowych powinna by nie mniejsza ni 0,22 m, a przewodów poziomych ułoonych

ze spadkiem co najmniej 5% w kierunku urzdzenia - nie wiksza ni 2 m,3) długo kanału spalinowego mierzona od osi wlotu przewodu spalinowego do krawdzi wylotu kanału nad dachem

powinna by nie mniejsza ni 2 m,4) wyloty kanałów spalinowych, jeeli wynika to z warunków pracy urzdze, powinny by zaopatrzone w wywietrzniki

dobrane do iloci spalin, długoci odcinków pionowych, połoenia w okrelonej strefie wiatrowej i warunków lokalnych.8. Dopuszcza si instalowanie przepustnic w przewodach odprowadzajcych spaliny z poszczególnych urzdze,

jeeli ich działanie nie zakłóca przepływu spalin.9. Urzdzenia gazowe wyposaone w palniki nadmuchowe powinny by połczone przewodami z kanałami

spalinowymi, których przekroje naley dobiera z uwzgldnieniem nadcinie wystpujcych w komorach spalania tychurzdze.

10. Nad urzdzeniami gazowymi typu restauracyjnego z odprowadzeniem spalin do pomieszczenia naley umieszczaokapy odprowadzajce te spaliny do kanałów spalinowych, przy czym dla urzdze o mocy cieplnej wikszej ni 30 kWnaley instalowa czujniki, wyłczajce urzdzenie w przypadku zaniku cigu kominowego.

§ 175. 1. Indywidualne koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody powietrzne i spalinoweod urzdze gazowych z zamknit komor spalania mog by wyprowadzone przez zewntrzn cian budynku, jeeliurzdzenia te maj nominaln moc ciepln nie wiksz ni:1) 21 kW - w wolno stojcych budynkach jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,2) 5 kW - w pozostałych budynkach mieszkalnych.

2. Wyloty przewodów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, powinny znajdowa si wyej ni 2,5 m ponad poziomemterenu. Dopuszcza si sytuowanie tych wylotów poniej 2,5 m, lecz nie mniej ni 0,5 m ponad poziomem terenu, jeeli wodległoci do 8 m nie znajduje si plac zabaw dla dzieci lub inne miejsca rekreacyjne.

3. Odległo midzy wylotami przewodów, o których mowa w ust. 1, powinna by nie mniejsza ni 3 m, a odległotych wylotów od najbliszej krawdzi okien otwieranych i ryzalitów przesłaniajcych nie mniejsza ni 0,5 m.

4. W budynkach produkcyjnych i magazynowych oraz halach sportowych i widowiskowych nie ogranicza sinominalnej mocy cieplnej urzdze z zamknit komor spalania, od których indywidualne koncentryczne przewodypowietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody powietrzne i spalinowe s wyprowadzone przez zewntrzn cianbudynku, jeeli odległo tej ciany od granicy działki budowlanej wynosi co najmniej 8 m, a od ciany innego budynku zoknami nie mniej ni 12 m, a take jeeli wyloty przewodów znajduj si wyej ni 3 m ponad poziomem terenu.

§ 176. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotłów na paliwa gazowe powinny odpowiada wymaganiom §172 oraz innym przepisom rozporzdzenia, a take odpowiada wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcejkotłowni wbudowanych na paliwa gazowe o gstoci wzgldnej mniejszej ni 1.

2. Kotły na paliwa gazowe o łcznej mocy cieplnej do 30 kW mog by instalowane w pomieszczeniachnieprzeznaczonych na stały pobyt ludzi oraz w miejscach, o których mowa w ust. 3.

3. Kotły na paliwa gazowe o łcznej mocy cieplnej powyej 30 kW do 60 kW naley instalowa w pomieszczeniutechnicznym lub w przewidzianym wyłcznie na kotłowni budynku wolno stojcym.

4. Kotły na paliwa gazowe o łcznej mocy cieplnej powyej 60 kW do 2.000 kW naley instalowa w słucymwyłcznie do tego celu pomieszczeniu technicznym lub w budynku wolno stojcym przeznaczonym wyłcznie nakotłowni.

5. Kotły na paliwa gazowe o łcznej mocy cieplnej powyej 2.000 kW mog by instalowane wyłcznie w budynkuwolno stojcym przeznaczonym na kotłowni.

6. Kubatura pomieszcze z kotłami na paliwa gazowe o łcznej mocy cieplnej do 60 kW oraz z kotłami o mocycieplnej powyej 60 kW pobierajcymi powietrze z pomieszcze powinna odpowiada wymaganiom okrelonym w § 172.

7. Kubatura pomieszcze z kotłami, o których mowa w ust. 4 i 5, z zamknit komor spalania, powinna byokrelana indywidualnie, przy uwzgldnieniu warunków technicznych i technologicznych, a take wymagaeksploatacyjnych.

8. W pomieszczeniu z zainstalowanymi kotłami, o których mowa w ust. 4 i 5, zabrania si instalowania urzdze

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

przeznaczonych do pomiaru zuycia gazu.9. Do pomieszcze technicznych z zainstalowanymi kotłami o łcznej mocy cieplnej powyej 60 kW do 2.000 kW,

zlokalizowanych w budynku o innym przeznaczeniu ni kotłownia, naley doprowadzi odrbny przewód gazowy, z któregonie mog by zasilane pozostałe urzdzenia gazowe w tym budynku.

§ 177. Urzdzenia gazowe instalowane w budynku mog by zasilane gazem płynnym z indywidualnych butli onominalnej zawartoci gazu do 11 kg, pod warunkiem spełnienia nastpujcych wymaga:1) w jednym mieszkaniu, warsztacie lub lokalu uytkowym nie naley instalowa wicej ni dwóch butli,2) w pomieszczeniu, w którym instaluje si butl, naley zachowa temperatur nisz ni 35°C,3) butl naley instalowa wyłcznie w pozycji pionowej,4) butl naley zabezpieczy przed uszkodzeniami mechanicznymi,5) midzy butl a urzdzeniem promieniujcym ciepło, z wyłczeniem zestawów urzdze gazowych z butlami, naley

zachowa odległo co najmniej 1,5 m,6) butli nie naley umieszcza w odległoci mniejszej ni 1 m od urzdze mogcych powodowa iskrzenie,7) urzdzenia gazowe naley łczy z reduktorem cinienia gazu na butli za pomoc elastycznego przewodu o długoci

nieprzekraczajcej 3 m i wytrzymałoci na cinienie co najmniej 300 kPa, odpornego na składniki gazu płynnego,uszkodzenia mechaniczne oraz temperatur do 60°C,

8) urzdzenie gazowe o mocy cieplnej przekraczajcej 10 kW naley łczy z przewodem elastycznym, o którym mowaw pkt 7, rur stalow o długoci co najmniej 0,5 m.

§ 178. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynków mog by zasilane gazem płynnym z butli gazowej onominalnej zawartoci gazu do 33 kg lub z baterii takich butli, pod warunkiem spełnienia nastpujcych wymaga:1) butle powinny by umieszczone na zewntrz budynku, w miejscu oznakowanym, na utwardzonym podłou, pod

zadaszeniem chronicym od wpływu czynników atmosferycznych,2) liczba butli w baterii nie moe przekracza 10,3) butle w baterii powinny by podłczone do kolektora wykonanego z rury stalowej bez szwu lub rury przewodowej

łczonej przez spawanie,4) odległo butli od najbliszych otworów okiennych lub drzwiowych w cianie zewntrznej budynku nie powinna by

mniejsza ni 2 m,5) butle nie mog by sytuowane w zagłbieniach terenu.

§ 179. 1. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynków mog by zasilane z jednego zbiornika z gazempłynnym lub grupy takich zbiorników.

2. Liczba zbiorników naziemnych w grupie nie powinna przekracza 6 sztuk, a ich łczna pojemno 100 m3.Odległo pomidzy grupami zbiorników naziemnych powinna wynosi:1) 7,5 m - w przypadku, gdy łczna pojemno zbiorników w grupie nie przekracza 30 m3,2) 15 m - w przypadku, gdy łczna pojemno zbiorników w grupie przekracza 30 m3.

3. Zbiorniki gazu płynnego nie mog by sytuowane w zagłbieniach terenu, w miejscach podmokłych oraz wodległoci mniejszej ni 5 m od rowów, studzienek lub wpustów kanalizacyjnych.

4. Dopuszczaln odległo zbiorników z gazem płynnym od budynków mieszkalnych, budynków zamieszkaniazbiorowego oraz budynków uytecznoci publicznej, a take midzy zbiornikami, okrela ponisza tabela:

Nominalna pojemnozbiornika w m3

Odległo budynków mieszkalnych, budynkówzamieszkania zbiorowego i budynków

uytecznoci publicznej od:

Odległo od ssiedniegozbiornika naziemnego lub

podziemnego w mzbiornika naziemnego

w mzbiornika

podziemnego w m1 2 3 4

do 3 3 1 1powyej 3 do 5 5 2,5 1powyej 5 do 7 7,5 3 1,5powyej 7 do 10 10 5 1,5powyej 10 do 40 20 10 1/4 sumy rednic dwóch ssiednich

zbiornikówpowyej 40 do 65 30 15powyej 65 do 100 40 20

5. Dopuszczalna odległo zbiorników z gazem płynnym od budynków produkcyjnych i magazynowych powinnawynosi dla zbiorników o pojemnoci:1) do 10 m3 - nie mniej ni odległo okrelona w tabeli w ust. 4 w kolumnach 2 i 3,2) powyej 10 m3 - nie mniej ni połowa odległoci okrelonej w tabeli w ust. 4 w kolumnach 2 i 3.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

6. Odległo zbiorników z gazem płynnym od granicy z ssiedni działk budowlan powinna by nie mniejsza nipołowa odległoci okrelonej w tabeli w ust. 4 w kolumnach 2 i 3, przy zachowaniu wymaganej odległoci od budynkudanego rodzaju.

7. Odległoci okrelone w tabeli w ust. 4 w kolumnie 2 mog by zmniejszone do 50 % w przypadku zastosowaniawolno stojcej ciany oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 120, usytuowanejpomidzy zbiornikiem z gazem płynnym a budynkiem. Wymiary wolno stojcej ciany oraz jej odległo od zbiornikapowinny by tak dobrane, aby osłoni zbiornik od tej czci budynku, która znajduje si w odległoci mniejszej niokrelona w tabeli w ust. 4 w kolumnie 2 od dowolnego punktu zbiornika.

8. Dla zbiornika z gazem płynnym o pojemnoci do 10 m3 zmniejszenie jego odległoci od budynku, o której mowa wust. 7, moe mie miejsce równie wówczas, gdy pionowy pas ciany tego budynku o szerokoci co najmniej równejrzutowi równoległemu zbiornika, powikszonej po 2 m z obu jego stron, oraz o wysokoci równej wysokoci budynkubdzie miał klas odpornoci ogniowej co najmniej R E I 120 i w tym pasie ciany nie bd znajdowały si otwory okiennei drzwiowe.

9. Odległo zbiornika z gazem płynnym od rzutu poziomego skrajnego przewodu elektroenergetycznej liniinapowietrznej, a take od szyny zelektryfikowanej linii kolejowej lub tramwajowej powinna wynosi co najmniej:1) 3 m - przy napiciu linii elektroenergetycznej lub sieci trakcyjnej do 1 kV,2) 15 m - przy napiciu linii elektroenergetycznej lub sieci trakcyjnej równym lub wikszym od 1 kV.

Rozdział 8

Instalacja elektryczna

§ 180. Instalacja i urzdzenia elektryczne, przy zachowaniu przepisów rozporzdzenia, przepisów odrbnychdotyczcych dostarczania energii, ochrony przeciwpoarowej, ochrony rodowiska oraz bezpieczestwa i higieny pracy, atake wymaga Polskich Norm odnoszcych si do tych instalacji i urzdze, powinny zapewnia:1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do odbiorników, stosownie do potrzeb

uytkowych,2) ochron przed poraeniem prdem elektrycznym, przepiciami łczeniowymi i atmosferycznymi, powstaniem poaru,

wybuchem i innymi szkodami,3) ochron przed emisj drga i hałasu powyej dopuszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym oddziaływaniem pola

elektromagnetycznego.

§ 180a. W budynku uytecznoci publicznej, o którym mowa w poniszej tabeli, warto mocy jednostkowejowietlenia nie moe przekracza okrelonych wielkoci dopuszczalnych:

Typ budynku Maksymalna warto mocy jednostkowej [W/m2]

Klasa kryteriów*)

A B CBiura 15 20 25Szkoły 15 20 25Szpitale 15 25 35

Restauracje 10 25 35Sportowo-rekreacyjne 10 20 30Handlowo-usługowe 15 25 35

*) Ustala si nastpujce klasy kryteriów:A - spełnianie kryteriów owietlenia w stopniu podstawowymB - spełnianie kryteriów owietlenia w stopniu rozszerzonymC - spełnienie kryteriów owietlenia w stopniu pełnym z uwzgldnieniem komunikacji wizualnej

§ 181. 1. Budynek, w którym zanik napicia w elektroenergetycznej sieci zasilajcej moe spowodowa zagroenieycia lub zdrowia ludzi, powane zagroenie rodowiska, a take znaczne straty materialne, naley zasila co najmniej zdwóch niezalenych, samoczynnie załczajcych si ródeł energii elektrycznej oraz wyposaa w samoczynniezałczajce si owietlenie awaryjne (zapasowe lub ewakuacyjne). W budynku wysokociowym jednym ze ródełzasilania powinien by zespół prdotwórczy.

2. Awaryjne owietlenie zapasowe naley stosowa w pomieszczeniach, w których po zaniku owietleniapodstawowego istnieje konieczno kontynuowania czynnoci w niezmieniony sposób lub ich bezpiecznego zakoczenia,przy czym czas działania tego owietlenia powinien by dostosowany do uwarunkowa wynikajcych z wykonywanychczynnoci oraz warunków wystpujcych w pomieszczeniu.

3. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne naley stosowa:1) w pomieszczeniach:

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

a) widowni kin, teatrów i filharmonii oraz innych sal widowiskowych,b) audytoriów, sal konferencyjnych, czytelni, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych, przeznaczonych dla ponad 200

osób,c) wystawowych w muzeach,d) o powierzchni netto ponad 1.000 m2 w garaach owietlonych wyłcznie wiatłem sztucznym,e) o powierzchni netto ponad 2.000 m2 w budynkach uytecznoci publicznej, budynkach zamieszkania zbiorowego

oraz w budynkach produkcyjnych i magazynowych,2) na drogach ewakuacyjnych:

a) z pomieszcze wymienionych w pkt 1,b) owietlonych wyłcznie wiatłem sztucznym,c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do uytku osób o ograniczonej zdolnoci

poruszania si,d) w wysokich i wysokociowych budynkach uytecznoci publicznej i zamieszkania zbiorowego.4. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne nie jest wymagane w pomieszczeniach, w których awaryjne owietlenie

zapasowe spełnia warunek okrelony w ust. 5 dla awaryjnego owietlenia ewakuacyjnego.5. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne powinno działa przez co najmniej 1 godzin od zaniku owietlenia

podstawowego.6. W pomieszczeniu, które jest uytkowane przy wyłczonym owietleniu podstawowym, naley stosowa owietlenie

dodatkowe, zasilane napiciem nieprzekraczajcym napicia dotykowego dopuszczalnego długotrwale, słuceuwidocznieniu przeszkód wynikajcych z układu budynku, dróg komunikacji ogólnej lub sposobu jego uytkowania, atake podwietlane znaki wskazujce kierunki ewakuacji.

7. Owietlenie awaryjne naley wykonywa zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi wymaga w tym zakresie.

§ 182. Pomieszczenie stacji transformatorowej moe by sytuowane w budynkach o innym przeznaczeniu, jeeli sspełnione warunki okrelone w § 96 oraz:1) zostanie zachowana odległo pozioma i pionowa od pomieszcze przeznaczonych na stały pobyt ludzi co najmniej

2,8 m,2) ciany i stropy bd stanowiły oddzielenia przeciwpoarowe oraz bd miały zabezpieczenia przed przedostawaniem

si cieczy i gazów.

§ 183. 1. W instalacjach elektrycznych naley stosowa:1) złcza instalacji elektrycznej budynku, umoliwiajce odłczenie od sieci zasilajcej i usytuowane w miejscu

dostpnym dla dozoru i obsługi oraz zabezpieczone przed uszkodzeniami, wpływami atmosferycznymi, a takeingerencj osób niepowołanych,

2) oddzielny przewód ochronny i neutralny, w obwodach rozdzielczych i odbiorczych,3) urzdzenia ochronne rónicowoprdowe uzupełniajce podstawow ochron przeciwporaeniow i ochron przed

powstaniem poaru, powodujce w warunkach uszkodzenia samoczynne wyłczenie zasilania,4) wyłczniki nadprdowe w obwodach odbiorczych,5) zasad selektywnoci (wybiórczoci) zabezpiecze,6) przeciwpoarowe wyłczniki prdu,7) połczenia wyrównawcze główne i miejscowe, łczce przewody ochronne z czciami przewodzcymi innych

instalacji i konstrukcji budynku,8) zasad prowadzenia tras przewodów elektrycznych w liniach prostych, równoległych do krawdzi cian i stropów,9) przewody elektryczne z yłami wykonanymi wyłcznie z miedzi, jeeli ich przekrój nie przekracza 10 mm2,

10) urzdzenia ochrony przeciwprzepiciowej.1a. Połczeniami wyrównawczymi, o których mowa w ust. 1 pkt 7, naley obj:

1) instalacj wodocigow wykonan z przewodów metalowych,2) metalowe elementy instalacji kanalizacyjnej,3) instalacj ogrzewcz wodn wykonan z przewodów metalowych,4) metalowe elementy instalacji gazowej,5) metalowe elementy szybów i maszynowni dwigów,6) metalowe elementy przewodów i wkładów kominowych,7) metalowe elementy przewodów i urzdze do wentylacji i klimatyzacji,8) metalowe elementy obudowy urzdze instalacji telekomunikacyjnej.

2. Przeciwpoarowy wyłcznik prdu, odcinajcy dopływ prdu do wszystkich obwodów, z wyjtkiem obwodówzasilajcych instalacje i urzdzenia, których funkcjonowanie jest niezbdne podczas poaru, naley stosowa w strefachpoarowych o kubaturze przekraczajcej 1.000 m3 lub zawierajcych strefy zagroone wybuchem.

3. Przeciwpoarowy wyłcznik prdu powinien by umieszczony w pobliu głównego wejcia do obiektu lub złcza i

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

odpowiednio oznakowany.4. Odcicie dopływu prdu przeciwpoarowym wyłcznikiem nie moe powodowa samoczynnego załczenia

drugiego ródła energii elektrycznej, w tym zespołu prdotwórczego, z wyjtkiem ródła zasilajcego owietlenie awaryjne,jeeli wystpuje ono w budynku.

§ 184. 1. Jako uziomy instalacji elektrycznej naley wykorzystywa metalowe konstrukcje budynków, zbrojeniafundamentów oraz inne metalowe elementy umieszczone w niezbrojonych fundamentach stanowice sztuczny uziomfundamentowy.

2. Dopuszcza si wykorzystywanie jako uziomy instalacji elektrycznej metalowych przewodów sieci wodocigowej,pod warunkiem zachowania wymaga Polskiej Normy dotyczcej uziemie i przewodów ochronnych oraz uzyskania zgodyjednostki eksploatujcej t sie.

3. Instalacja piorunochronna, o której mowa w § 53 ust. 2, powinna by wykonana zgodnie z wymaganiami PolskichNorm dotyczcych ochrony odgromowej obiektów budowlanych.

§ 185. 1. Instalacja odbiorcza w budynku i w samodzielnym lokalu powinna by wyposaona w urzdzenia do pomiaruzuycia energii elektrycznej, usytuowane w miejscu łatwo dostpnym i zabezpieczone przed uszkodzeniami i ingerencjosób niepowołanych.

2. W budynku wielorodzinnym liczniki pomiaru zuycia energii elektrycznej naley umieszcza poza lokalamimieszkalnymi, w zamykanych szafkach.

§ 186. 1. Prowadzenie instalacji i rozmieszczenie urzdze elektrycznych w budynku powinno zapewniabezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie odległoci i ich wzajemnego usytuowania oraz uwzgldnia warunkiokrelone w § 164.

2. Główne cigi instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego ibudynku uytecznoci publicznej naley prowadzi poza mieszkaniami i pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi,w wydzielonych kanałach lub szybach instalacyjnych, zgodnie z Polsk Norm dotyczc wymaga w tym zakresie.

§ 187. 1. Przewody i kable elektryczne naley prowadzi w sposób umoliwiajcy ich wymian bez potrzebynaruszania konstrukcji budynku.

2. Dopuszcza si prowadzenie przewodów elektrycznych wtynkowych, pod warunkiem pokrycia ich warstw tynku ogruboci co najmniej 5 mm.

3. Przewody i kable elektryczne oraz wiatłowodowe wraz z ich zamocowaniami, zwane dalej "zespołami kablowymi",stosowane w systemach zasilania i sterowania urzdzeniami słucymi ochronie przeciwpoarowej, powinny zapewniacigło dostawy energii elektrycznej lub przekazu sygnału przez czas wymagany do uruchomienia i działania urzdzenia,z zastrzeeniem ust. 7. Ocena zespołów kablowych w zakresie cigłoci dostawy energii elektrycznej lub przekazusygnału, z uwzgldnieniem rodzaju podłoa i przewidywanego sposobu mocowania do niego, powinna by wykonanazgodnie z warunkami okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej badania odpornoci ogniowej.

4. Zespoły kablowe umieszczone w pomieszczeniach chronionych stałymi wodnymi urzdzeniami ganiczymi powinnyby odporne na oddziaływanie wody. Jeeli przewody i kable ułoone s w ognioochronnych kanałach kablowych, towówczas wymaganie odpornoci na działanie wody uznaje si za spełnione.

5. Przewody i kable elektryczne w obwodach urzdze alarmu poaru, owietlenia awaryjnego i łcznoci powinnymie klas PH odpowiedni do czasu wymaganego do działania tych urzdze, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normydotyczcej metody bada palnoci cienkich przewodów i kabli bez ochrony specjalnej stosowanych w obwodachzabezpieczajcych.

6. Zespoły kablowe powinny by tak zaprojektowane i wykonane, aby w wymaganym czasie, o którym mowa w ust. 3 i5, nie nastpiła przerwa w dostawie energii elektrycznej lub przekazie sygnału spowodowana oddziaływaniami elementówbudynku lub wyposaenia.

7. Czas zapewnienia cigłoci dostawy energii elektrycznej lub sygnału do urzdze, o których mowa w ust. 3, moeby ograniczony do 30 minut, o ile zespoły kablowe znajduj si w obrbie przestrzeni chronionych stałymi samoczynnymiurzdzeniami ganiczymi wodnymi.

§ 188. 1. Obwody odbiorcze instalacji elektrycznej w budynku wielorodzinnym naley prowadzi w obrbie kadegomieszkania lub lokalu uytkowego.

2. W instalacji elektrycznej w mieszkaniu naley stosowa wyodrbnione obwody: owietlenia, gniazd wtyczkowychogólnego przeznaczenia, gniazd wtyczkowych w łazience, gniazd wtyczkowych do urzdze odbiorczych w kuchni orazobwody do odbiorników wymagajcych indywidualnego zabezpieczenia.

§ 189. 1. Pomieszczenia w mieszkaniu naley wyposaa w wypusty owietleniowe oraz w niezbdn liczbodpowiednio rozmieszczonych gniazd wtyczkowych.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2. Instalacja owietleniowa w pokojach powinna umoliwia załczanie ródeł wiatła za pomoc łcznikówwieloobwodowych.

§ 190. W budynku wielorodzinnym owietlenie i odbiorniki w pomieszczeniach komunikacji ogólnej oraz technicznych igospodarczych powinny by zasilane z tablic administracyjnych.

§ 191. Mieszkania w budynku wielorodzinnym i odrbne mieszkania w budynku zamieszkania zbiorowego naleywyposay w instalacj wejciowej sygnalizacji dzwonkowej, a w razie przeznaczenia ich dla osób niepełnosprawnych -równie w odpowiedni sygnalizacj alarmowo-przyzywow.

§ 192. 1. Instalacj telekomunikacyjn budynku, o której mowa w § 56, stanowi elementy infrastrukturytelekomunikacyjnej, w szczególnoci kable i przewody wraz z osprztem instalacyjnym i urzdzeniamitelekomunikacyjnymi, poczwszy od punktu połczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn (przełcznica kablowa) lubod urzdzenia systemu radiowego do gniazda abonenckiego.

2. Połczenie sieci telekomunikacyjnej z instalacj telekomunikacyjn budynku powinno by usytuowane na pierwszejpodziemnej lub pierwszej nadziemnej kondygnacji budynku, a w przypadku systemu radiowego - na jego najwyszejkondygnacji, w odrbnym pomieszczeniu lub szafce.

3. Główne cigi instalacji telekomunikacyjnej powinny by prowadzone w wydzielonych kanałach lub szybachinstalacyjnych poza mieszkaniami i lokalami uytkowymi oraz innymi pomieszczeniami, których sposób uytkowania moepowodowa przerwy lub zakłócenia przekazywanego sygnału.

4. Prowadzenie instalacji telekomunikacyjnej i rozmieszczenie urzdze telekomunikacyjnych w budynku powinnozapewnia bezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie ich wzajemnego usytuowania i bezpieczestwo osóbkorzystajcych z czci wspólnych budynku.

5. Miejsce lub pomieszczenie przeznaczone na osprzt i urzdzenia instalacyjne powinno by łatwo dostpne dlaobsługi technicznej i oznakowane w sposób jednoznacznie okrelajcy operatora sieci telekomunikacyjnej.

6. W instalacji telekomunikacyjnej naley zastosowa urzdzenia ochrony przeciwprzepiciowej, a elementy instalacjiwyprowadzone ponad dach połczy z instalacj piorunochronn, o której mowa w § 184 ust. 3, lub bezporednio uziemiw przypadku braku instalacji piorunochronnej.

Rozdział 9

Urzdzenia dwigowe

§ 193. 1. W budynkach, o których mowa w § 54 ust. 1 i 2, liczb i parametry techniczno-uytkowe dwigów naleyustala z uwzgldnieniem przeznaczenia budynku, jego wysokoci oraz liczby i rodzaju uytkowników.

2. Co najmniej jeden z dwigów słucych komunikacji ogólnej w budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi napobyt ludzi, a take w kadej wydzielonej w pionie, odrbnej czci (segmencie) takiego budynku, powinien byprzystosowany do przewozu mebli, chorych na noszach i osób niepełnosprawnych.

2a. Kabina dwigu osobowego dostpna dla osób niepełnosprawnych powinna mie szeroko co najmniej 1,1 m idługo 1,4 m, porcze na wysokoci 0,9 m oraz tablic przyzywow na wysokoci od 0,8 m do 1,2 m w odległoci niemniejszej ni 0,5 m od naroa kabiny z dodatkowym oznakowaniem dla osób niewidomych i informacj głosow.

3. W ródmiejskiej zabudowie uzupełniajcej w redniowysokim budynku mieszkalnym wielorodzinnym, majcym niewicej ni 3 mieszkania dostpne z klatki schodowej na kondygnacji, dopuszcza si instalowanie dwigu niespełniajcegowymaga, okrelonych w ust. 2, poza przystosowaniem do potrzeb osób niepełnosprawnych.

4. Dwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych powinny spełnia wymagania okrelone w § 253 oraz w przepisachodrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.

§ 194. 1. Dostp do dwigu powinien by zapewniony z kadej kondygnacji uytkowej. Nie dotyczy to kondygnacjinadbudowanej lub powstałej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne lub inne cele uytkowe.

2. Rónica poziomów podłogi kabiny dwigu, zatrzymujcego si na kondygnacji uytkowej, i posadzki tej kondygnacjiprzy wyjciu z dwigu nie powinna by wiksza ni 0,02 m.

§ 195. Odległo pomidzy zamknitymi drzwiami przystankowymi dwigu a przeciwległ cian lub inn przegrodpowinna wynosi co najmniej:1) dla dwigów osobowych - 1,6 m,2) dla dwigów towarowych małych - 1,8 m,3) dla dwigów szpitalnych i towarowych - 3 m.

§ 196. 1. Szyby dwigów z napdem elektrycznym w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i zamieszkania

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

zbiorowego powinny by oddylatowane od cian i stropów budynku.2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, dopuszcza si instalowanie dwigów z napdem elektrycznym bez

wykonywania dylatacji szybów dwigowych, pod warunkiem ich oddzielenia od pomieszcze mieszkalnychpomieszczeniami nieprzeznaczonymi na stały pobyt ludzi oraz zastosowania w nieoddylatowanym szybie dwigowymzabezpiecze przed przenoszeniem drga z prowadnic jezdnych na konstrukcj budynku, tak aby poziomy hałasu i drgaprzenikajcych do pomieszcze mieszkalnych nie przekraczały wartoci okrelonych w Polskich Normach dotyczcychdopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drga na ludzi w budynkach.

3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy dwigów z napdem hydraulicznym, dwigów towarowychmałych, dwigów z maszynowni doln lub boczn oraz dwigów z wcigarkami bezreduktorowymi, z zastrzeeniem § 96ust. 1, w szczególnoci zastosowania w nieoddylatowanym szybie dwigowym zabezpiecze przed przenoszeniem drgaz prowadnic jezdnych na konstrukcj budynku, tak aby poziomy hałasu i drga przenikajcych do pomieszczemieszkalnych nie przekraczały wartoci okrelonych w Polskich Normach, o których mowa w ust. 2.

§ 197. 1. Zespoły napdowe dwigu powinny by zamocowane w sposób uniemoliwiajcy przenoszenie si drga nakonstrukcj budynku.

2. Sytuowanie maszynowni dwigów obok pokojów mieszkalnych jest zabronione. Nie dotyczy to kondygnacjinadbudowanej lub powstałej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne, z zachowaniem warunków okrelonych w §96.

3. Maszynownia dwigów powinna by wyposaona w urzdzenia umoliwiajce podnoszenie elementów instalacjidwigowych.

§ 198. 1. Szyby i maszynownie dwigów mog by umieszczane poza obrbem budynków, pod warunkiemzapewnienia w nich minimalnej temperatury +5°C.

2. Szyby dwigu powinny by wykonane z materiałów niepylcych lub by zabezpieczone powłok niepylc.3. (uchylony).

§ 199. Prowadzenie bezporednio pod szybami dwigowymi dróg komunikacyjnych oraz sytuowanie pomieszczeprzeznaczonych na pobyt ludzi jest zabronione. Nie dotyczy to przypadków, gdy strop pod szybem dwigu wytrzymujeobcienie zmienne co najmniej 5.000 N/m2, a pod tras jazdy przeciwwagi znajduje si filar oparty na stałym podłou lubgdy przeciwwaga wyposaona jest w chwytacze.

§ 200. W szpitalach i budynkach opieki społecznej kady dwig powinien by umieszczony w odrbnym szybie. Winnych budynkach w jednym szybie mona umieszcza nie wicej ni 3 dwigi.

§ 201. W szybach dwigowych mona umieszcza wyłcznie urzdzenia i przewody zwizane z prac i konserwacjdwigu.

§ 202. Szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiada pomieszczenia maszynowni, linowni oraz szyby dwigów,w tym nadszybia i podszybia, okrelaj przepisy o dozorze technicznym.

Dział V

Bezpieczestwo konstrukcji

§ 203. Budynki i urzdzenia z nimi zwizane powinny by projektowane i wykonywane w taki sposób, aby obcieniamogce na nie działa w trakcie budowy i uytkowania nie prowadziły do:1) zniszczenia całoci lub czci budynku,2) przemieszcze i odkształce o niedopuszczalnej wielkoci,3) uszkodzenia czci budynków, połcze lub zainstalowanego wyposaenia w wyniku znacznych przemieszcze

elementów konstrukcji,4) zniszczenia na skutek wypadku, w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.

§ 204. 1. Konstrukcja budynku powinna spełnia warunki zapewniajce nieprzekroczenie stanów granicznychnonoci oraz stanów granicznych przydatnoci do uytkowania w adnym z jego elementów i w całej konstrukcji.

2. Stany graniczne nonoci uwaa si za przekroczone, jeeli konstrukcja powoduje zagroenie bezpieczestwa ludziznajdujcych si w budynku oraz w jego pobliu, a take zniszczenie wyposaenia lub przechowywanego mienia.

3. Stany graniczne przydatnoci do uytkowania uwaa si za przekroczone, jeeli wymagania uytkowe dotyczcekonstrukcji nie s dotrzymywane. Oznacza to, e w konstrukcji budynku nie mog wystpi:1) lokalne uszkodzenia, w tym równie rysy, które mog ujemnie wpływa na przydatno uytkow, trwało i wygld

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

konstrukcji, jej czci, a take przyległych do niej niekonstrukcyjnych czci budynku,2) odkształcenia lub przemieszczenia ujemnie wpływajce na wygld konstrukcji i jej przydatno uytkow, włczajc w

to równie funkcjonowanie maszyn i urzdze, oraz uszkodzenia czci niekonstrukcyjnych budynku i elementówwykoczenia,

3) drgania dokuczliwe dla ludzi lub powodujce uszkodzenia budynku, jego wyposaenia oraz przechowywanychprzedmiotów, a take ograniczajce jego uytkowanie zgodnie z przeznaczeniem.4. Warunki bezpieczestwa konstrukcji, o których mowa w ust. 1, uznaje si za spełnione, jeeli konstrukcja ta

odpowiada Polskim Normom dotyczcym projektowania i obliczania konstrukcji.5. Wzniesienie budynku w bezporednim ssiedztwie obiektu budowlanego nie moe powodowa zagroe dla

bezpieczestwa uytkowników tego obiektu lub obnienia jego przydatnoci do uytkowania.6. W zakresie stanów granicznych przydatnoci do uytkowania budynków projektowanych na terenach podlegajcych

wpływom eksploatacji górniczej, wymaganie okrelone w ust. 4 nie dotyczy tych odkształce, uszkodze oraz drgakonstrukcji, które wynikaj z oddziaływa powodowanych eksploatacj górnicz.

7. Budynki uytecznoci publicznej z pomieszczeniami przeznaczonymi do przebywania znacznej liczby osób, takiejak: hale widowiskowe, sportowe, wystawowe, targowe, handlowe, dworcowe powinny by wyposaone, w zalenoci odpotrzeb, w urzdzenia do stałej kontroli parametrów istotnych dla bezpieczestwa konstrukcji, takich jak: przemieszczenia,odkształcenia i naprenia w konstrukcji.

§ 205. Na terenach podlegajcych wpływom eksploatacji górniczej powinny by stosowane zabezpieczenia konstrukcjibudynków, odpowiednie do stanu zagroenia, wynikajcego z prognozowanych oddziaływa powodowanych eksploatacjgórnicz, przez które rozumie si wymuszone przemieszczenia i odkształcenia oraz drgania podłoa.

§ 206. 1. W przypadku, o którym mowa w § 204 ust. 5, budowa powinna by poprzedzona ekspertyz technicznstanu obiektu istniejcego, stwierdzajcego jego stan bezpieczestwa i przydatnoci do uytkowania, uwzgldniajcoddziaływania wywołane wzniesieniem nowego budynku.

2. Rozbudowa, nadbudowa, przebudowa oraz zmiana przeznaczenia budynku powinny by poprzedzone ekspertyztechniczn stanu konstrukcji i elementów budynku, z uwzgldnieniem stanu podłoa gruntowego.

Dział VI

Bezpieczestwo poarowe

Rozdział 1

Zasady ogólne

§ 207. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniajcy wrazie poaru:1) nono konstrukcji przez czas wynikajcy z rozporzdzenia,2) ograniczenie rozprzestrzeniania si ognia i dymu w budynku,3) ograniczenie rozprzestrzeniania si poaru na ssiednie budynki,4) moliwo ewakuacji ludzi,

a take uwzgldniajcy bezpieczestwo ekip ratowniczych.2. Przepisy rozporzdzenia dotyczce bezpieczestwa poarowego, wymiarów schodów, o których mowa w § 68 ust.

1 i 2, a take owietlenia awaryjnego, o którym mowa w § 181, stosuje si, z uwzgldnieniem § 2 ust. 2 i 3a, równie douytkowanych budynków istniejcych, które na podstawie przepisów odrbnych uznaje si za zagraajce yciu ludzi.

§ 208. 1. Przepisy niniejszego działu okrelaj wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynków lub ichczci, wynikajce z ich przeznaczenia i sposobu uytkowania, wysokoci lub liczby kondygnacji, a take połoenia wstosunku do poziomu terenu oraz do innych obiektów budowlanych.

2. Stosowanie przepisów rozporzdzenia wymaga uwzgldnienia:1) przepisów odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej, okrelajcych w szczególnoci:

a) zasady oceny zagroenia wybuchem i wyznaczania stref zagroenia wybuchem,b) warunki wyposaania budynków lub ich czci w instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stałe urzdzenia ganicze,c) zasady przeciwpoarowego zaopatrzenia wodnego,d) wymagania dotyczce dróg poarowych,

2) wymaga Polskich Norm i warunków okrelonych w załczniku nr 3 do rozporzdzenia, dotyczcych w szczególnocizasad ustalania:

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

a) gstoci obcienia ogniowego pomieszcze i stref poarowych,b) klas odpornoci ogniowej elementów budynku,c) klas dymoszczelnoci zamkni otworów,d) właciwoci funkcjonalnych urzdze słucych do wentylacji poarowej,e) stopnia rozprzestrzeniania ognia przez elementy budynku,f) reakcji na ogie wyrobów (materiałów) budowlanych,g) toksycznoci produktów rozkładu spalania materiałów.

§ 208a. 1. Okreleniom uytym w rozporzdzeniu: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, łatwo zapalny, niekapicy,samogasncy, intensywnie dymicy odpowiadaj klasy reakcji na ogie zgodnie z załcznikiem nr 3 do rozporzdzenia.

2. Elementy budynku okrelone w rozporzdzeniu jako nierozprzestrzeniajce ognia, słabo rozprzestrzeniajce ogielub silnie rozprzestrzeniajce ogie powinny spełnia, z zastrzeeniem ust. 3, wymagania zgodnie z załcznikiem nr 3 dorozporzdzenia.

3. W przypadku cian zewntrznych budynku, w tym z ociepleniem i okładzin zewntrzn lub tylko z okładzinzewntrzn, przez elementy budynku:1) nierozprzestrzeniajce ognia - rozumie si elementy budynku nierozprzestrzeniajce ognia zarówno przy działaniu

ognia wewntrz, jak i od zewntrz budynku,2) słabo rozprzestrzeniajce ogie - rozumie si elementy budynku, które z jednej strony s słabo rozprzestrzeniajce

ogie, natomiast przy działaniu ognia z drugiej strony s słabo rozprzestrzeniajce ogie lub nierozprzestrzeniajceognia,

3) silnie rozprzestrzeniajce ogie - rozumie si elementy budynku, które przy działaniu ognia z jednej stronysklasyfikowane s jako silnie rozprzestrzeniajce ogie, niezalenie od klasyfikacji uzyskanej przy działaniu ognia zdrugiej strony

- dla których wymagania przy działaniu ognia wewntrz budynku okrela si zgodnie z załcznikiem nr 3 dorozporzdzenia, a przy działaniu ognia od zewntrz budynku okrela si zgodnie z Polsk Norm dotyczc metodybadania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ciany.

4. Wystpujca w rozporzdzeniu klasa E I odpornoci ogniowej drzwi lub innych zamkni otworów oznacza klas EI1 lub E I2 zgodnie z Polsk Norm dotyczc klasyfikacji ogniowej ustalanej na podstawie bada odpornoci ogniowej, zwyłczeniem instalacji wentylacyjnej; dla drzwi przystankowych do dwigu dopuszcza si okrelenie odpornoci ogniowejzgodnie z Polsk Norm dotyczc wykonywania próby odpornoci ogniowej drzwi przystankowych.

5. Dymoszczelno drzwi oznacza klas dymoszczelnoci Sm ustalon zgodnie z Polsk Norm dotyczc klasyfikacjiogniowej ustalanej na podstawie bada odpornoci ogniowej, z wyłczeniem instalacji wentylacyjnej.

§ 209. 1. Budynki oraz czci budynków, stanowice odrbne strefy poarowe w rozumieniu § 226, z uwagi naprzeznaczenie i sposób uytkowania, dzieli si na:1) mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej charakteryzowane kategori zagroenia ludzi,

okrelane dalej jako ZL,2) produkcyjne i magazynowe, okrelane dalej jako PM,3) inwentarskie (słuce do hodowli inwentarza), okrelane dalej jako IN.

2. Budynki oraz czci budynków, stanowice odrbne strefy poarowe, okrelane jako ZL, zalicza si do jednej lubdo wicej ni jedna sporód nastpujcych kategorii zagroenia ludzi:1) ZL I - zawierajce pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebdcych ich

stałymi uytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do uytku ludzi o ograniczonej zdolnoci poruszania si,2) ZL II - przeznaczone przede wszystkim do uytku ludzi o ograniczonej zdolnoci poruszania si, takie jak szpitale,łobki, przedszkola, domy dla osób starszych,

3) ZL III - uytecznoci publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II,4) ZL IV - mieszkalne,5) ZL V - zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II.

3. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynków oraz czci budynków stanowicych odrbne strefypoarowe, okrelanych jako PM, odnosz si równie do garay, hydroforni, kotłowni, wzłów ciepłowniczych, rozdzielnielektrycznych, stacji transformatorowych, central telefonicznych oraz innych o podobnym przeznaczeniu.

4. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynków oraz czci budynków stanowicych odrbne strefypoarowe, okrelanych jako IN, odnosz si równie do takich budynków w zabudowie zagrodowej o kubaturze bruttonieprzekraczajcej 1.500 m3, jak stodoły, budynki do przechowywania płodów rolnych i budynki gospodarcze.

5. Strefy poarowe zaliczone, z uwagi na przeznaczenie i sposób uytkowania, do wicej ni jednej kategoriizagroenia ludzi, powinny spełnia wymagania okrelone dla kadej z tych kategorii.

§ 210. Czci budynku wydzielone cianami oddzielenia przeciwpoarowego w pionie - od fundamentu do przekrycia

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

dachu - mog by traktowane jako odrbne budynki.

§ 211. 1. Przepisów § 242 ust. 1, § 243 ust. 1, § 245 pkt 2 oraz § 256 ust. 3, w zakresie kategorii ZL V, nie stosuje sido budynków i pomieszcze przeznaczonych do zakwaterowania osób osadzonych.

2. Przepisów § 236 ust. 4 oraz § 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do budynków zlokalizowanych na terenie zakładówkarnych i aresztów ledczych.

3. Przepisów § 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich.

Rozdział 2

Odporno poarowa budynków

§ 212. 1. Ustanawia si pi klas odpornoci poarowej budynków lub ich czci, podanych w kolejnoci odnajwyszej do najniszej i oznaczonych literami: "A", "B", "C", "D" i "E", a scharakteryzowanych w § 216.

2. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku, zaliczonego do jednej kategorii ZL, okrela ponisza tabela:

Budynek ZL I ZL II ZL III ZL IV ZL V1 2 3 4 5 6

niski (N) "B" "B" "C" "D" "C"redniowysoki (SW) "B" "B" "B" "C" "B"

wysoki (W) "B" "B" "B" "B" "B"wysokociowy (WW) "A" "A" "A" "B" "A"

3. Dopuszcza si obnienie wymaganej klasy odpornoci poarowej w budynkach wymienionych w poniszej tabeli dopoziomu w niej okrelonego.

Liczba kondygnacji nadziemnych ZL I ZL II ZL III1 2 3 41 "D" "D" "D"

2*) "C" "C" "D"

*) Gdy poziom stropu nad pierwsz kondygnacj nadziemn jest na wysokoci nie wikszej ni 9 m nad poziomemterenu.

4. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku PM oraz IN, z zastrzeeniem § 282, okrela ponisza tabela:

Maksymalna gstoobcienia

ogniowego strefypoarowej w budynku

Q [MJ/m2]

Budynek o jednejkondygnacji

nadziemnej (bezograniczeniawysokoci)

Budynek wielokondygnacyjny

niski redniowysoki wysoki wysokociowy(N) (SW) (W) (WW)

1 2 3 4 5 6Q ≤ 500 "E" "D" "C" "B" "B"

500 < Q ≤ 1.000 "D" "D" "C" "B" "B"1.000 < Q ≤ 2.000 "C" "C" "C" "B" "B"2.000 < Q ≤ 4.000 "B" "B" "B" * *

Q > 4.000 "A" "A" "A" * *

* - Zgodnie z § 228 ust. 1 nie mog wystpowa takie budynki.

5. Jeeli cz podziemna budynku jest zaliczona do ZL, klas odpornoci poarowej budynku ustala si, przyjmujcjako liczb jego kondygnacji lub jego wysoko odpowiednio: sum kondygnacji lub wysokoci czci podziemnej inadziemnej, przy czym do tego ustalenia nie bierze si pod uwag tych czci podziemnych budynku, które s oddzieloneelementami oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 120, zgodnie z oznaczeniempod tabel w § 216 ust. 1, i maj bezporednie wyjcia na zewntrz.

6. W budynku wielokondygnacyjnym, którego kondygnacje s zaliczone do rónych kategorii ZL lub PM, klasyodpornoci poarowej okrela si dla poszczególnych kondygnacji odrbnie, zgodnie z zasadami okrelonymi w ust. 2-4.

7. Klasa odpornoci poarowej czci budynku nie powinna by nisza od klasy odpornoci poarowej czci budynkupołoonej nad ni, przy czym dla czci podziemnej nie powinna by ona nisza ni "C".

8. Jeeli w budynku znajduj si pomieszczenia produkcyjne, magazynowe lub techniczne, niepowizanefunkcjonalnie z czci budynku zaliczon do ZL, pomieszczenia te powinny stanowi odrbn stref poarow, dla którejoddzielnie ustala si klas odpornoci poarowej, zgodnie z zasadami okrelonymi w ust. 4, z zastrzeeniem § 220.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

9. Pomieszczenia, w których s umieszczone przeciwpoarowe zbiorniki wody lub innych rodków ganiczych, pompywodne instalacji przeciwpoarowych, maszynownie wentylacji do celów przeciwpoarowych oraz rozdzielnie elektryczne,zasilajce, niezbdne podczas poaru, instalacje i urzdzenia, powinny stanowi odrbn stref poarow.

§ 213. Wymagania dotyczce klasy odpornoci poarowej budynków okrelone w § 212 nie dotycz budynków:1) do trzech kondygnacji nadziemnych włcznie:

a) mieszkalnych: jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodarstwach lenych,

2) wolno stojcych do dwóch kondygnacji nadziemnych włcznie:a) o kubaturze brutto do 1.500 m3 przeznaczonych do celów turystyki i wypoczynku,b) gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz w gospodarstwach lenych,c) o kubaturze brutto do 1.000 m3 przeznaczonych do wykonywania zawodu lub działalnoci usługowej i handlowej,

take z czci mieszkaln,3) wolno stojcych garay o liczbie stanowisk postojowych nie wikszej ni 2.

§ 214. W budynkach wyposaonych w stałe samoczynne urzdzenia ganicze wodne, z wyjtkiem budynków ZL IIoraz wielokondygnacyjnych budynków wysokich (W) i wysokociowych (WW), dopuszcza si:1) obnienie klasy odpornoci poarowej budynku o jedn w stosunku do wynikajcej z § 212,2) przyjcie klasy "E" odpornoci poarowej dla budynku jednokondygnacyjnego.

§ 215. 1. Dopuszcza si przyjcie klasy "E" odpornoci poarowej dla jednokondygnacyjnego budynku PM o gstociobcienia ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m2, pod warunkiem zastosowania:1) wszystkich elementów budynku nierozprzestrzeniajcych ognia,2) samoczynnych urzdze oddymiajcych w strefach poarowych o powierzchni przekraczajcej 1.000 m2.

2. Obnienie klasy odpornoci poarowej budynku, w przypadkach wymienionych w ust. 1 oraz w § 214, nie zwalnia zzachowania wymaganej pierwotnie klasy odpornoci ogniowej elementów oddzielenia przeciwpoarowego, okrelonej w §232.

§ 216. 1. Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odpornoci poarowej, powinny spełnia, z zastrzeeniem §213 oraz § 237 ust. 9, co najmniej wymagania okrelone w poniszej tabeli:

Klasaodpornocipoarowejbudynku

Klasa odpornoci ogniowej elementów budynku5) *)

głównakonstrukcja

nona

konstrukcjadachu

strop1) cianazewntrzna1), 2)

cianawewntrzna1)

przekrycie

dachu3)

1 2 3 4 5 6 7"A" R 240 R 30 R E I

120E I 120(o-i)

E I 60 R E 30

"B" R 120 R 30 R E I 60 E I 60(o-i)

E I 304) R E 30

"C" R 60 R 15 R E I 60 E I 30(o-i)

E I 154) R E 15

"D" R 30 (-) R E I 30 E I 30(o-i)

(-) (-)

"E" (-) (-) (-) (-) (-) (-)

*) Z zastrzeeniem § 219 ust. 1.

Oznaczenia w tabeli:R - nono ogniowa (w minutach), okrelona zgodnie z Polsk Norm dotyczc zasad ustalania klas odpornoci

ogniowej elementów budynku,E - szczelno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,I - izolacyjno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,(-) - nie stawia si wymaga.

1) Jeeli przegroda jest czci głównej konstrukcji nonej, powinna spełnia take kryteria nonoci ogniowej (R)odpowiednio do wymaga zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy odpornoci poarowej budynku.

2) Klasa odpornoci ogniowej dotyczy pasa midzykondygnacyjnego wraz z połczeniem ze stropem.3) Wymagania nie dotycz nawietli dachowych, wietlików, lukarn i okien połaciowych (z zastrzeeniem § 218), jeli

otwory w połaci dachowej nie zajmuj wicej ni 20 % jej powierzchni; nie dotycz take budynku, w którym nad

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

najwysz kondygnacj znajduje si strop albo inna przegroda, spełniajca kryteria okrelone w kol. 4.4) Dla cian komór zsypu wymaga si klasy E I 60, a dla drzwi komór zsypu klasy E I 30.5) Klasa odpornoci ogniowej dotyczy elementów wraz z uszczelnieniami złczy i dylatacjami.

2. Elementy budynku, o których mowa w ust. 1, powinny by nierozprzestrzeniajce ognia, przy czym dopuszcza sizastosowanie słabo rozprzestrzeniajcych ogie:1) elementów budynku o jednej kondygnacji nadziemnej ZL IV oraz PM, o maksymalnej gstoci obcienia ogniowego

strefy poarowej do 500 MJ/m2,2) cian wewntrznych i zewntrznych oraz elementów konstrukcji dachu i jego przekrycia w budynku PM niskim o

maksymalnej gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej do 1.000 MJ/m2,3) cian zewntrznych w budynku niskim ZL IV.

3. Dopuszcza si stosowanie w budynku PM cian zewntrznych klasy D z rdzeniem klasy E z uwagi na reakcj naogie, jeeli okładzina wewntrzna jest niepalna, a ciana jest nierozprzestrzeniajca ognia przy działaniu ognia od stronyelewacji.

4. Dopuszcza si stosowanie w budynku PM cian wewntrznych klasy D z uwagi na reakcj na ogie.5. W cianach zewntrznych budynku ZL II dopuszcza si, z zastrzeeniem ust. 8, zastosowanie izolacji cieplnej

palnej, jeeli osłaniajca j od wewntrz okładzina jest niepalna i ma klas odpornoci ogniowej co najmniej:1) w budynku klasy odpornoci poarowej "B" - E I 60,2) w budynku klasy odpornoci poarowej "C" i "D" - E I 30.

6. Dopuszcza si stosowanie klap dymowych z materiałów łatwo zapalnych w dachach i stropodachach.7. Strop tworzcy w pomieszczeniu dodatkowy poziom - antresol, przeznaczon do uytku dla wicej ni 10 osób, a

take jej konstrukcja nona, powinny odpowiada wymaganiom wynikajcym z klasy odpornoci poarowej budynku, lecznie mniejszym ni dla klasy "D", z zastrzeeniem § 214.

8. W budynku, na wysokoci powyej 25 m od poziomu terenu, okładzina elewacyjna i jej zamocowanie mechaniczne,a take izolacja cieplna ciany zewntrznej, powinny by wykonane z materiałów niepalnych.

9. Dopuszcza si ocieplenie ciany zewntrznej budynku mieszkalnego, wzniesionego przed dniem 1 kwietnia 1995 r.,o wysokoci do 11 kondygnacji włcznie, z uyciem samogasncego polistyrenu spienionego, w sposób zapewniajcynierozprzestrzenianie ognia.

§ 217. 1. W budynkach ZL IV i ZL V klasa odpornoci ogniowej przegród wewntrznych oddzielajcych mieszkania lubsamodzielne pomieszczenia mieszkalne od dróg komunikacji ogólnej oraz od innych mieszka i samodzielnychpomieszcze mieszkalnych, z zastrzeeniem § 216 ust. 1, powinna wynosi co najmniej:1) dla cian w budynku:

a) niskim i redniowysokim - E I 30,b) wysokim i wysokociowym - E I 60,

2) dla stropów w budynku zawierajcym 2 mieszkania - R E I 30.2. Klasa odpornoci ogniowej ciany oddzielajcej segmenty jednorodzinnych budynków ZL IV: bliniaczych,

szeregowych lub atrialnych, powinna wynosi co najmniej - R E I 60.3. W mieszkaniach oraz w samodzielnych pomieszczeniach mieszkalnych dopuszcza si wykonywanie cian

wewntrznych nierozprzestrzeniajcych ognia, bez wymaganej w § 216 ust. 1 w kolumnie 6 tabeli klasy odpornociogniowej.

§ 218. 1. Przekrycie dachu budynku niszego, usytuowanego bliej ni 8 m lub przyległego do ciany z otworamibudynku wyszego, z wyjtkiem przypadków wymienionych w § 273 ust. 1, w pasie o szerokoci 8 m od tej cianypowinno by nierozprzestrzeniajce ognia oraz w pasie tym:1) konstrukcja dachu powinna mie klas odpornoci ogniowej co najmniej R 30,2) przekrycie dachu powinno mie klas odpornoci ogniowej co najmniej R E 30.

2. Warunki okrelone w ust. 1 nie maj zastosowania, jeeli najbliej połoony otwór w cianie budynku wyszegoznajduje si w odległoci nie mniejszej ni 10 m od dachu budynku niszego, a gsto obcienia ogniowego w budynkuniszym nie przekracza 2.000 MJ/m2.

3. Postanowienia ust. 1 i 2 odnosz si równie do czci niszej budynku, jeeli cz ta stanowi odrbn strefpoarow.

4. Dopuszcza si sytuowanie wylotów kanałów wentylacyjnych i spalinowych od urzdze gazowych oraz rurwentylujcych piony kanalizacyjne w czci połaci dachu lub stropodachu budynku niszego, o której mowa w ust. 1.

§ 219. 1. Przekrycie dachu o powierzchni wikszej ni 1.000 m2 powinno by nierozprzestrzeniajce ognia, a palnaizolacja cieplna przekrycia powinna by oddzielona od wntrza budynku przegrod o klasie odpornoci ogniowej nieniszej ni R E 15.

2. W budynkach ZL III, ZL IV i ZL V poddasze uytkowe przeznaczone na cele mieszkalne lub biurowe powinno by

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

oddzielone od palnej konstrukcji i palnego przekrycia dachu przegrodami o klasie odpornoci ogniowej:1) w budynku niskim - E I 30,2) w budynku redniowysokim i wysokim - E I 60.

§ 220. 1. ciany wewntrzne i stropy wydzielajce kotłownie, składy paliwa stałego, ulownie i magazyny olejuopałowego, a take zamknicia otworów w tych elementach, powinny mie klas odpornoci ogniowej nie mniejsz niokrelona w tabeli:

Rodzaj pomieszczenia Klasa odpornoci ogniowejcian

wewntrznychstropów drzwi lub

innychzamkni

1 2 3 4Kotłownia z kotłami na paliwo stałe, o łcznejmocy cieplnej powyej 25 kW

E I 60 R E I 60 E I 30

Kotłownia z kotłami na olej opałowy, o łcznejmocy cieplnej powyej 30 kW

E I 60 R E I 60 E I 30

Kotłownia z kotłami na paliwo gazowe, ołcznej mocy cieplnej powyej 30 kW:- w budynku niskim (N) i redniowysokim (SW) E I 60 R E I 60 E I 30- w budynku wysokim (W)i wysokociowym (WW)

E I 120 R E I 120 E I 60

Skład paliwa stałego i ulownia E I 120*) R E I 120*) E I 60*)

Magazyn oleju opałowego E I 120 R E I 120 E I 60

*) Wymaganie nie dotyczy budynków mieszkalnych jednorodzinnych, budynków mieszkalnych w zabudowie zagrodowejoraz budynków rekreacji indywidualnej.2. Dla pomieszcze, o których mowa w ust. 1, klas odpornoci ogniowej cian zewntrznych naley przyjmowa

zgodnie z § 216.3. Nie stawia si wymaga w zakresie klasy odpornoci ogniowej dla przegród zewntrznych kotłowni z kotłami na

paliwo gazowe, zlokalizowanej ponad dachem budynku, przy zachowaniu warunku, i przegrody te powinny by wykonanez materiałów niepalnych.

§ 221. 1. Nad pomieszczeniem zagroonym wybuchem naley stosowa lekki dach, wykonany z materiałów conajmniej trudno zapalnych, o masie nieprzekraczajcej 75 kg/m2 rzutu, liczc bez elementów konstrukcji nonej dachu,takich jak podcigi, wizary i belki.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczenia, w którym łczna powierzchnia urzdze odciajcych(przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy oraz otwory oszklone szkłem zwykłym, jest wiksza ni 0,065 m2/m3 kubaturypomieszczenia.

3. ciany oddzielajce pomieszczenie zagroone wybuchem od innych pomieszcze powinny by odporne na parcie owartoci 15 kN/m2 (15 kPa).

§ 222. 1. Pomieszczenie zagroone wybuchem naley sytuowa na najwyszej kondygnacji budynku. Wymaganie tonie dotyczy budynków na terenach zamknitych.

2. Dopuszcza si inne usytuowanie pomieszcze, o których mowa w ust. 1, pod warunkiem zastosowaniaodpowiednich instalacji i urzdze przeciwwybuchowych, uzgodnionych z właciwym komendantem wojewódzkimPastwowej Stray Poarnej.

§ 223. 1. W cianach zewntrznych budynku wielokondygnacyjnego, z zastrzeeniem § 224, powinny by pasymidzykondygnacyjne o wysokoci co najmniej 0,8 m.

2. Za równorzdne rozwizania uznaje si oddzielenia poziome w formie daszków, gzymsów i balkonów o wysigu conajmniej 0,5 m lub te inne oddzielenia poziome i pionowe o sumie wysigu i wymiaru pionowego co najmniej 0,8 m.

3. Elementy poziome, wymienione w ust. 2, powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan w stosunku do cianzewntrznych budynku i by wykonane z materiałów niepalnych.

4. Warunki okrelone w ust. 1 i 2 nie dotycz cian holu i dróg komunikacji ogólnej.

§ 224. 1. W cianach zewntrznych budynku wielokondygnacyjnego nad stref poarow PM, o gstoci obcieniaogniowego powyej 1.000 MJ/m2, wysoko pasa midzykondygnacyjnego powinna wynosi co najmniej 1,2 m.

2. Za równorzdne rozwizanie uznaje si oddzielenie poziome w formie daszków, gzymsów i balkonów o wysigu conajmniej 0,8 m lub te inne oddzielenie poziome i pionowe o sumie wymiaru pionowego i wysigu co najmniej 1,2 m, zzachowaniem warunków okrelonych w § 223 ust. 3.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 225. Elementy okładzin elewacyjnych powinny by mocowane do konstrukcji budynku w sposób uniemoliwiajcyich odpadanie w przypadku poaru w czasie krótszym ni wynikajcy z wymaganej klasy odpornoci ogniowej dla cianyzewntrznej, okrelonej w § 216 ust. 1, odpowiednio do klasy odpornoci poarowej budynku, w którym s onezamocowane.

Rozdział 3

Strefy poarowe i oddzielenia przeciwpoarowe

§ 226. 1. Stref poarow stanowi budynek albo jego cz oddzielona od innych budynków lub innych czcibudynku elementami oddzielenia przeciwpoarowego, o których mowa w § 232 ust. 4, bd te pasami wolnego terenu oszerokoci nie mniejszej ni dopuszczalne odległoci od innych budynków, okrelone w § 271 ust. 1-7.

2. Czci budynku, o której mowa w ust. 1, jest take jego kondygnacja, jeeli klatki schodowe i szyby dwigowe wtym budynku spełniaj co najmniej wymagania okrelone w § 256 ust. 2 dla klatek schodowych.

3. Powierzchnia strefy poarowej jest obliczana jako powierzchnia wewntrzna budynku lub jego czci, przy czymwlicza si do niej take powierzchni antresoli.

§ 227. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych ZL okrela ponisza tabela:

Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m2

w budynku wielokondygnacyjnymKategoria zagroenia

ludziw budynku o jednej

kondygnacjinadziemnej (bezograniczeniawysokoci)

niskim

(N)

redniowysokim

(SW)

wysokim iwysokociowym

(W) i (WW)

1 2 3 4 5ZL I, ZL III, ZL IV, ZL

V10.000 8.000 5.000 2.500

ZL II 8.000 5.000 3.500 2.000

2. Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej ZL, obejmujcej podziemn cz budynku, nie powinna przekracza50% dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej tej samej kategorii zagroenia ludzi, okrelonej w ust. 1 dla pierwszejnadziemnej kondygnacji tego budynku.

3. Zmniejszenie dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej, o której mowa w ust. 2, nie dotyczy przypadku, gdywyjcia ewakuacyjne z kondygnacji podziemnej prowadz bezporednio na zewntrz budynku.

4. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref poarowych, o których mowa w ust. 1, z wyjtkiem stref poarowychw wielokondygnacyjnych budynkach wysokich (W) i wysokociowych (WW), pod warunkiem zastosowania:1) stałych urzdze ganiczych tryskaczowych - o 100 %,2) samoczynnych urzdze oddymiajcych uruchamianych za pomoc systemu wykrywania dymu - o 100 %.

Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienionych w pkt 1 i 2 dopuszcza si powikszenie powierzchni strefpoarowych o 200 %.

5. Ze strefy poarowej ZL II o powierzchni przekraczajcej 750 m2 w budynku wielokondygnacyjnym, powinna byzapewniona moliwo ewakuacji ludzi do innej strefy poarowej na tej samej kondygnacji.

§ 228. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych PM, z wyjtkiem garay, okrela ponisza tabela:

Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m2

w budynku wielokondygnacyjnymRodzaj strefpoarowych

Gsto obcieniaogniowego

Q [MJ/m2]

w budynku ojednej

kondygnacjinadziemnej (bezograniczeniawysokoci)

niskim iredniowysokim

(N) i (SW)

wysokim iwysokociowym

(W) i (WW)1 2 3 4 5

Strefy poarowe zpomieszczeniemzagroonymwybuchem

Q > 4.0002.000 < Q ≤ 4.0001.000 < Q ≤ 2.000500 < Q ≤ 1.000Q ≤ 500

1.0002.0004.0006.0008.000

**

1.0002.0003.000

***500

1.000Strefy poarowepozostałe

Q > 4.0002.000 < Q ≤ 4.0001.000 < Q ≤ 2.000500 < Q ≤ 1.000Q ≤ 500

2.0004.0008.00015.00020.000

1.0002.0004.0008.00010.000

**

1.0002.5005.000

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

Q ≤ 500 20.000 10.000 5.000

* Nie dopuszcza si takich przypadków.

2. Strefy poarowe, o których mowa w ust. 1, w podziemnej czci budynków nie powinny przekracza 50%powierzchni okrelonych w tabeli.

§ 229. 1. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref poarowych, o których mowa w § 228, pod warunkiem ichochrony:1) stałymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi - o 100 %,2) samoczynnymi urzdzeniami oddymiajcymi - o 50 %.

2. Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienionych w ust. 1 dopuszcza si powikszenie stref poarowych o150 %.

§ 230. 1. W budynku jednokondygnacyjnym lub na ostatniej kondygnacji budynku wielokondygnacyjnego wielkocistref poarowych PM, z wyjtkiem garay, mona powikszy o 100%, jeeli budynek nie zawiera pomieszczeniazagroonego wybuchem i jest wykonany z elementów nierozprzestrzeniajcych ognia oraz zastosowano samoczynneurzdzenia oddymiajce.

2. W budynku jednokondygnacyjnym wielkoci stref poarowych PM, z wyjtkiem garau, nie ogranicza si, podwarunkiem zastosowania stałych samoczynnych urzdze ganiczych wodnych i samoczynnych urzdze oddymiajcych.

§ 231. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych IN okrela ponisza tabela:

Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m2

Liczba kondygnacji budynku przy hodowli ciółkowej przy hodowli bezciółkowej1 2 3

Jedna 5.000 nie ogranicza siDwie 2.500 5.000Powyej dwóch 1.000 2.500

2. W przypadku stosowania w budynku cian silnie rozprzestrzeniajcych ogie, stref poarow naley zmniejszydo 25% wartoci podanej w ust. 1, a w przypadku jednokondygnacyjnego budynku przeznaczonego do hodowlibezciółkowej, stref ogranicza si do 5.000 m2.

§ 232. 1. ciany i stropy stanowice elementy oddzielenia przeciwpoarowego powinny by wykonane z materiałówniepalnych, a wystpujce w nich otwory - obudowane przedsionkami przeciwpoarowymi lub zamykane za pomoc drzwiprzeciwpoarowych bd innego zamknicia przeciwpoarowego.

2. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego łczna powierzchnia otworów, o których mowa w ust. 1, nie powinnaprzekracza 15% powierzchni ciany, a w stropie oddzielenia przeciwpoarowego - 0,5% powierzchni stropu.

3. Przedsionek przeciwpoarowy powinien mie wymiary rzutu poziomego nie mniejsze ni 1,4x1,4 m, ciany i strop,a take osłony lub obudowy przewodów i kabli elektrycznych z wyjtkiem wykorzystywanych w przedsionku - o klasieodpornoci ogniowej co najmniej E I 60 wykonane z materiałów niepalnych oraz by zamykany drzwiami i wentylowany conajmniej grawitacyjnie, z zastrzeeniem § 246 ust. 2 i 3.

4. Wymagan klas odpornoci ogniowej elementów oddzielenia przeciwpoarowego oraz zamkni znajdujcych siw nich otworów okrela ponisza tabela:

Klasa odpornoci ogniowej

Klasaodpornocipoarowejbudynku

elementów oddzieleniaprzeciwpoarowego

drzwiprzeciwpoarowychlub innych zamkniprzeciwpoarowych

drzwi z przedsionkaprzeciwpoarowego

cian istropów, zwyjtkiemstropów w ZL

stropów wZL

na korytarz i dopomieszczenia

na klatkschodow*)

1 2 3 4 5 6"A" R E I 240 R E I 120 E I 120 E I 60 E 60

"B" i "C" R E I 120 R E I 60 E I 60 E I 30 E 30"D" i "E" R E I 60 R E I 30 E I 30 E I 15 E 15

*) Dopuszcza si osadzenie tych drzwi w cianie o klasie odpornoci ogniowej, okrelonej dla drzwi w kol. 6, znajdujcejsi midzy przedsionkiem a klatk schodow.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

5. Klasa odpornoci ogniowej elementów oddzielenia przeciwpoarowego oraz zamkni znajdujcych si w nichotworów w budynkach, o których mowa w § 213, powinna by nie mniejsza od okrelonej w ust. 4 dla budynków o klasieodpornoci poarowej "D" i "E".

6. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego dopuszcza si wypełnienie otworów materiałem przepuszczajcymwiatło, takim jak luksfery, cegła szklana lub inne przeszklenie, jeeli powierzchnia wypełnionych otworów nie przekracza10% powierzchni ciany, przy czym klasa odpornoci ogniowej wypełnie nie powinna by nisza ni:

Wymagana klasa odpornoci ogniowej cianyoddzielenia przeciwpoarowego

Klasa odpornoci ogniowej wypełnienia otworu wcianie

bdcej obudow drogiewakuacyjnej

innej

1 2 3R E I 240 E I 120 E 120R E I 120 E I 60 E 60R E I 60 E I 30 E 30

7. Dopuszcza si stosowanie w strefach poarowych PM otworu w cianie oddzielenia przeciwpoarowego,słucego przeprowadzeniu urzdze technologicznych, chronionego w sposób równowany wymaganym dla tej cianydrzwiom przeciwpoarowym pod wzgldem moliwoci przeniesienia si przez ten otwór ognia lub dymu, w przypadkupoaru.

§ 233. 1. Stosowanie kurtyny przeciwpoarowej jest wymagane do oddzielenia:1) widowni, o liczbie miejsc przekraczajcej 600, od sceny teatralnej o powierzchni wewntrznej przekraczajcej 150 m2

lub o kubaturze brutto przekraczajcej 1.200 m3,2) kieszeni scenicznej, o powierzchni przekraczajcej 100 m2, od sceny teatralnej o powierzchni wewntrznej

przekraczajcej 300 m2 lub o kubaturze brutto przekraczajcej 6.000 m3.2. Sceny, o których mowa w ust. 1, powinny by wyposaone w samoczynne urzdzenia oddymiajce uruchamiane za

pomoc systemu wykrywania dymu.

§ 234. 1. Przepusty instalacyjne w elementach oddzielenia przeciwpoarowego powinny mie klas odpornociogniowej (E I) wymagan dla tych elementów.

2. Dopuszcza si nieinstalowanie przepustów, o których mowa w ust. 1, dla pojedynczych rur instalacji wodnych,kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowadzanych przez ciany i stropy do pomieszcze higienicznosanitarnych.

3. Przepusty instalacyjne o rednicy wikszej ni 0,04 m w cianach i stropach pomieszczenia zamknitego, dlaktórych wymagana klasa odpornoci ogniowej jest nie nisza ni E I 60 lub R E I 60, a niebdcych elementamioddzielenia przeciwpoarowego, powinny mie klas odpornoci ogniowej (E I) cian i stropów tego pomieszczenia.

4. Przejcia instalacji przez zewntrzne ciany budynku, znajdujce si poniej poziomu terenu, powinny byzabezpieczone przed moliwoci przenikania gazu do wntrza budynku.

§ 235. 1. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley wznosi na własnym fundamencie lub na stropie, opartym nakonstrukcji nonej o klasie odpornoci ogniowej nie niszej od odpornoci ogniowej tej ciany.

2. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley wysun na co najmniej 0,3 m poza lico ciany zewntrznej budynkulub na całej wysokoci ciany zewntrznej zastosowa pionowy pas z materiału niepalnego o szerokoci co najmniej 2 m iklasie odpornoci ogniowej E I 60.

3. W budynku z przekryciem dachu rozprzestrzeniajcym ogie ciany oddzielenia przeciwpoarowego naleywyprowadzi ponad pokrycie dachu na wysoko co najmniej 0,3 m lub zastosowa wzdłu ciany pas z materiałuniepalnego o szerokoci co najmniej 1 m i klasie odpornoci ogniowej E I 60, bezporednio pod pokryciem; przekrycie natej szerokoci powinno by nierozprzestrzeniajce ognia.

4. W budynku, z wyjtkiem zabudowy jednorodzinnej, w dachu którego znajduj si wietliki lub klapy dymowe, cianyoddzielenia przeciwpoarowego usytuowane od nich w odległoci poziomej mniejszej ni 5 m, naley wyprowadzi ponadgórn ich krawd na wysoko co najmniej 0,3 m, przy czym wymaganie to nie dotyczy wietlików nieotwieranych oklasie odpornoci ogniowej co najmniej E 30.

Rozdział 4

Drogi ewakuacyjne

§ 236. 1. Z pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna by zapewniona moliwo ewakuacji w bezpiecznemiejsce na zewntrz budynku lub do ssiedniej strefy poarowej, bezporednio albo drogami komunikacji ogólnej,zwanymi dalej "drogami ewakuacyjnymi".

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2. Ze strefy poarowej, o której mowa w ust. 1, powinno by wyjcie bezporednio na zewntrz budynku lub przez innstref poarow, z zastrzeeniem § 227 ust. 5.

3. Wyjcia z pomieszcze na drogi ewakuacyjne powinny by zamykane drzwiami.4. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z budynku przeznaczonego dla wicej ni 50 osób powinny otwiera si na

zewntrz. Wymaganie to nie dotyczy budynku wpisanego do rejestru zabytków.5. W wyjciu ewakuacyjnym z budynku dopuszcza si stosowanie drzwi rozsuwanych spełniajcych wymagania

okrelone w § 240 ust. 4.6. Okrelajc wymagan szeroko i liczb przej, wyj oraz dróg ewakuacyjnych w budynku, w którym z

przeznaczenia i sposobu zagospodarowania pomieszcze nie wynika jednoznacznie maksymalna liczba ichuytkowników, liczb t naley przyjmowa w odniesieniu do powierzchni tych pomieszcze, dla:1) sal konferencyjnych, lokali gastronomiczno-rozrywkowych, poczekalni, holi, wietlic itp. - 1 m2/osob,2) pomieszcze handlowo-usługowych - 4 m2/osob,3) pomieszcze administracyjno-biurowych - 5 m2/osob,4) archiwów, bibliotek itp. - 7 m2/osob,5) magazynów - 30 m2/osob.

§ 237. 1. W pomieszczeniach, od najdalszego miejsca, w którym moe przebywa człowiek, do wyjciaewakuacyjnego na drog ewakuacyjn lub do innej strefy poarowej albo na zewntrz budynku, powinno by zapewnioneprzejcie, zwane dalej "przejciem ewakuacyjnym", o długoci nieprzekraczajcej:1) w strefach poarowych ZL - 40 m,2) w strefach poarowych PM o gstoci obcienia ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m2 w budynku o wicej ni

jednej kondygnacji nadziemnej - 75 m,3) w strefach poarowych PM, o obcieniu ogniowym nieprzekraczajcym 500 MJ/m2, w budynku o wicej ni jednej

kondygnacji nadziemnej oraz w strefach poarowych PM w budynku o jednej kondygnacji nadziemnej bez wzgldu nawielko obcienia ogniowego - 100 m.2. W pomieszczeniu zagroonym wybuchem długo przejcia ewakuacyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, nie

powinna przekracza 40 m.3. Dopuszcza si prowadzenie przez pomieszczenie zagroone wybuchem przejcia ewakuacyjnego z innego

pomieszczenia, jeeli pomieszczenia te s powizane funkcjonalnie.4. Jeeli z przewidywanego przeznaczenia pomieszczenia nie wynika jednoznacznie sposób jego zagospodarowania,

projektowa długo przejcia ewakuacyjnego nie moe by wiksza ni 80% długoci okrelonej w ust. 1 i 2.5. W pomieszczeniach o wysokoci przekraczajcej 5 m długo przej, o których mowa w ust. 1 i 2, moe by

powikszona o 25%.6. Długoci przej, o których mowa w ust. 1 i 2, mog by powikszone pod warunkiem zastosowania:

1) stałych samoczynnych urzdze ganiczych wodnych - o 50 %,2) samoczynnych urzdze oddymiajcych uruchamianych za pomoc systemu wykrywania dymu - o 50%.

7. Powikszenia, o których mowa w ust. 5 i 6 pkt 1 i 2, podlegaj sumowaniu.8. Przejcie, o którym mowa w ust. 1, nie powinno prowadzi łcznie przez wicej ni trzy pomieszczenia.9. cianek działowych oddzielajcych od siebie pomieszczenia, dla których okrela si łcznie długo przejcia

ewakuacyjnego, nie dotycz wymagania okrelone w § 216 ust. 1.10. Szeroko przejcia ewakuacyjnego w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, z zastrzeeniem § 261,

naley oblicza proporcjonalnie do liczby osób, do których ewakuacji ono słuy, przyjmujc co najmniej 0,6 m na 100osób, lecz nie mniej ni 0,9 m, a w przypadku przejcia słucego do ewakuacji do 3 osób - nie mniej ni 0,8 m.

§ 238. Pomieszczenie powinno mie co najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne oddalone od siebie o co najmniej 5 m wprzypadkach, gdy:1) jest przeznaczone do jednoczesnego przebywania w nim ponad 50 osób, a w strefie poarowej ZL II - ponad 30 osób,2) znajduje si w strefie poarowej ZL, a jego powierzchnia przekracza 300 m2,3) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500 MJ/m2, a jego powierzchnia

przekracza 300 m2,4) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego do 500 MJ/m2, a jego powierzchnia przekracza

1.000 m2,5) jest zagroone wybuchem, a jego powierzchnia przekracza 100 m2.

§ 239. 1. Łczn szeroko drzwi w wietle, stanowicych wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia, naley obliczaproporcjonalnie do liczby osób mogcych przebywa w nim równoczenie, przyjmujc co najmniej 0,6 m szerokoci na

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

100 osób, przy czym najmniejsza szeroko drzwi w wietle ocienicy powinna wynosi 0,9 m, a w przypadku drzwisłucych do ewakuacji do 3 osób - 0,8 m.

2. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne powinny otwiera si na zewntrz pomieszcze:1) zagroonych wybuchem,2) do których jest moliwe niespodziewane przedostanie si mieszanin wybuchowych lub substancji trujcych, duszcych

bd innych, mogcych utrudni ewakuacj,3) przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób,4) przeznaczonych dla ponad 6 osób o ograniczonej zdolnoci poruszania si.

3. Wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia zagroonego wybuchem na drog ewakuacyjn powinny prowadzi przezprzedsionki przeciwpoarowe odpowiadajce wymaganiom § 232.

4. Szeroko drzwi stanowicych wyjcie ewakuacyjne z budynku, z zastrzeeniem ust. 1, a take szeroko drzwi nadrodze ewakuacyjnej z klatki schodowej, prowadzcych na zewntrz budynku lub do innej strefy poarowej, powinna bynie mniejsza ni szeroko biegu klatki schodowej, okrelona zgodnie z § 68 ust. 1 i 2.

5. Szeroko drzwi w wietle na drodze ewakuacyjnej, niewymienionych w ust. 4, naley oblicza proporcjonalnie doliczby osób, do których ewakuacji s one przeznaczone, przyjmujc co najmniej 0,6 m szerokoci na 100 osób, przy czymnajmniejsza szeroko drzwi powinna wynosi 0,9 m w wietle ocienicy.

6. Wysoko drzwi, o których mowa w ust. 1, 4 i 5, powinna odpowiada wymaganiom § 62 ust. 1.

§ 240. 1. Drzwi wieloskrzydłowe, stanowice wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodze ewakuacyjnej,powinny mie co najmniej jedno, nieblokowane skrzydło drzwiowe o szerokoci nie mniejszej ni 0,9 m.

2. Szeroko skrzydła drzwi wahadłowych, stanowicych wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodzeewakuacyjnej, powinna wynosi co najmniej dla drzwi jednoskrzydłowych - 0,9 m, a dla drzwi dwuskrzydłowych - 0,6 m,przy czym oba skrzydła drzwi dwuskrzydłowych musz mie t sam szeroko.

3. Zabrania si stosowania do celów ewakuacji drzwi obrotowych i podnoszonych.4. Drzwi rozsuwane mog stanowi wyjcia na drogi ewakuacyjne, a take by stosowane na drogach

ewakuacyjnych, jeeli s przeznaczone nie tylko do celów ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia:1) otwieranie automatyczne i rczne bez moliwoci ich blokowania,2) samoczynne ich rozsunicie i pozostanie w pozycji otwartej w wyniku zasygnalizowania poaru przez system

wykrywania dymu chronicy stref poarow, do ewakuacji z której te drzwi s przeznaczone, a take w przypadkuawarii drzwi.5. W bramach i cianach przesuwanych na drogach ewakuacyjnych powinny znajdowa si drzwi otwierane rcznie

albo w bezporednim ssiedztwie tych bram i cian powinny by umieszczone i wyranie oznakowane drzwi przeznaczonedo celów ewakuacji.

6. Drzwi, bramy i inne zamknicia otworów o wymaganej klasie odpornoci ogniowej lub dymoszczelnoci powinnyby zaopatrzone w urzdzenia, zapewniajce samoczynne zamykanie otworu w razie poaru. Naley te zapewnimoliwo rcznego otwierania drzwi słucych do ewakuacji.

7. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia, w którym moe przebywa jednoczenie wicej ni 300osób, oraz drzwi na drodze ewakuacyjnej z tego pomieszczenia, powinny by wyposaone w urzdzenia przeciwpaniczne.

§ 241. 1. Obudowa poziomych dróg ewakuacyjnych powinna mie klas odpornoci ogniowej wymagan dla cianwewntrznych, nie mniejsz jednak ni E I 15, z uwzgldnieniem § 217. Wymaganie klasy odpornoci ogniowej dlaobudowy poziomych dróg ewakuacyjnych nie dotyczy obudowy krytego cigu pieszego - pasau, o którym mowa w § 247ust. 2.

2. W cianach wewntrznych, stanowicych obudow dróg ewakuacyjnych w strefach poarowych ZL III i PM,dopuszcza si umieszczenie nieotwieranych nawietli powyej 2 m od poziomu posadzki, jeeli przylegajcepomieszczenia nie s zagroone wybuchem i jeeli gsto obcienia ogniowego w tych pomieszczeniach nieprzekracza 1.000 MJ/m2.

3. W cianach zewntrznych budynków, przy których znajduje si galeria, bdca jedyn drog ewakuacyjn,dopuszcza si umieszczenie nawietli powyej 2 m od posadzki tej galerii.

§ 242. 1. Szeroko poziomych dróg ewakuacyjnych naley oblicza proporcjonalnie do liczby osób mogcychprzebywa jednoczenie na danej kondygnacji budynku, przyjmujc co najmniej 0,6 m na 100 osób, lecz nie mniej ni 1,4m.

2. Dopuszcza si zmniejszenie szerokoci poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeeli jest ona przeznaczona doewakuacji nie wicej ni 20 osób.

3. Wysoko drogi ewakuacyjnej powinna wynosi co najmniej 2,2 m, natomiast wysoko lokalnego obnienia 2 m,przy czym długo obnionego odcinka drogi nie moe by wiksza ni 1,5 m.

4. Skrzydła drzwi, stanowicych wyjcie na drog ewakuacyjn, nie mog, po ich całkowitym otwarciu, zmniejszawymaganej szerokoci tej drogi.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 243. 1. Korytarze stanowice drog ewakuacyjn w strefach poarowych ZL powinny by podzielone na odcinki niedłusze ni 50 m przy zastosowaniu przegród z drzwiami dymoszczelnymi lub innych urzdze technicznych,zapobiegajcych rozprzestrzenianiu si dymu.

2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy korytarzy, na których zastosowano rozwizaniatechniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem.

3. Przegrody, o których mowa w ust. 1, nad sufitami podwieszonymi i pod podłogami podniesionymi powyej poziomustropu lub podłoa, powinny by wykonane z materiałów niepalnych.

§ 244. 1. Na drogach ewakuacyjnych jest zabronione stosowanie:1) spoczników ze stopniami,2) schodów ze stopniami zabiegowymi, jeeli schody te s jedyn drog ewakuacyjn.

2. Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza si stosowanie schodów wachlarzowych, pod warunkiem zachowanianajmniejszej szerokoci stopni okrelonych w § 69 ust. 6.

3. Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w których zastosowano pochylnie lub stopnie umoliwiajce pokonanie rónicypoziomów, powinny by wyranie oznakowane.

§ 245. W budynkach:1) niskim (N), zawierajcym stref poarow ZL II,2) redniowysokim (SW), zawierajcym stref poarow ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,3) niskim (N) i redniowysokim (SW), zawierajcym stref poarow PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500

MJ/m2 lub pomieszczenie zagroone wybuchem,naley stosowa klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposaone w urzdzenia zapobiegajcezadymieniu lub słuce do usuwania dymu.

§ 246. 1. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) powinny by co najmniej dwie klatki schodowe obudowanei oddzielone od poziomych dróg komunikacji ogólnej oraz pomieszcze przedsionkiem przeciwpoarowym,odpowiadajcym wymaganiom § 232. Dopuszcza si dodatkowe pionowe drogi komunikacji ogólnej, niespełniajce tychwymaga, jeeli łcz one kondygnacje w obrbie jednej strefy poarowej.

2. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe, stanowice drog ewakuacyjn w budynku wysokim (W) dla strefpoarowych innych ni ZL IV i PM oraz w budynku wysokociowym (WW), powinny by wyposaone w urzdzeniazapobiegajce ich zadymieniu.

3. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe, stanowice drog ewakuacyjn w budynku wysokim (W) dla strefypoarowej PM, powinny by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub samoczynne urzdzeniaoddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.

4. W budynku wysokim (W) niezawierajcym strefy poarowej ZL II dopuszcza si stosowanie tylko jednej klatkischodowej, jeeli powierzchnia rzutu poziomego budynku nie przekracza 750 m2.

5. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) dopuszcza si wykonywanie klatek schodowych, stanowicychdrog ewakuacyjn wyłcznie dla stref poarowych ZL IV, bez przedsionków oddzielajcych je od poziomych drógkomunikacji ogólnej, jeeli:1) kade mieszkanie lub pomieszczenie jest oddzielone od poziomej drogi komunikacji ogólnej drzwiami o klasie

odpornoci ogniowej co najmniej E I 30,2) klatki schodowe s zamykane drzwiami dymoszczelnymi,3) klatki schodowe s wyposaone w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub w samoczynne urzdzenia oddymiajce

uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.6. W budynku redniowysokim (SW) i wyszym, w strefie poarowej ZL V, drzwi z pomieszcze, z wyjtkiem

higienicznosanitarnych, prowadzce na drogi komunikacji ogólnej, powinny mie klas odpornoci ogniowej co najmniej EI 30.

§ 247. 1. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW), w strefach poarowych innych ni ZL IV, naleyzastosowa rozwizania techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem poziomych dróg ewakuacyjnych.

2. W krytym cigu pieszym (pasau), do którego przylegaj lokale handlowe i usługowe, oraz w przekrytym dziedzicuwewntrznym, naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem drógewakuacyjnych.

3. W podziemnej kondygnacji budynku, w której znajduje si pomieszczenie przeznaczone dla ponad 100 osób, orazbudowli podziemnej z takim pomieszczeniem, naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane zapewniajceusuwanie dymu z tego pomieszczenia i z dróg ewakuacyjnych.

§ 248. Schody wewntrzne w mieszkaniach w budynku wielorodzinnym oraz w budynku jednorodzinnym, zagrodowym

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

i rekreacji indywidualnej, a take budynku tymczasowym nieprzeznaczonym na cele widowiskowe lub inne zgromadzenialudzi, mog nie spełnia wymaga stawianych drogom ewakuacyjnym.

§ 249. 1. ciany wewntrzne i stropy stanowice obudow klatki schodowej lub pochylni powinny mie klasodpornoci ogniowej okrelon zgodnie z § 216, jak dla stropów budynku.

2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy pionowych dróg komunikacji ogólnej przebiegajcych wyłcznie wobrbie jednej strefy poarowej, z zastrzeeniem § 256 ust. 2.

3. Biegi i spoczniki schodów oraz pochylnie słuce do ewakuacji powinny by wykonane z materiałów niepalnych imie klas odpornoci ogniowej co najmniej:1) w budynkach o klasie odpornoci poarowej "A", "B" i "C" - R 60,2) w budynkach o klasie odpornoci poarowej "D" i "E" - R 30.

4. Wymaganie klasy odpornoci ogniowej, o którym mowa w ust. 3, nie dotyczy klatek schodowych wydzielonych nakadej kondygnacji przedsionkami przeciwpoarowymi oraz schodów na antresol w pomieszczeniu, w którym si onaznajduje, jeeli antresola ta jest przeznaczona do uytku nie wicej ni 10 osób.

5. W budynku niskim o klasie odpornoci poarowej "D" lub "E" w obudowanych klatkach schodowych, zamykanychdrzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, dopuszcza si wykonanie biegów i spoczników schodów zmateriałów palnych.

6. Odległo midzy cian zewntrzn, stanowic obudow klatki schodowej, a inn cian zewntrzn tegosamego lub innego budynku powinna by ustalona zgodnie z § 271, jeeli co najmniej jedna z tych cian nie spełniawymaga klasy odpornoci ogniowej okrelonej według § 216 jak dla stropu budynku z t klatk schodow.

§ 250. 1. Piwnice powinny by oddzielone od pozostałej czci budynku, z wyjtkiem budynków ZL IV niskich (N) iredniowysokich (SW) stropami i cianami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 60 i zamknite drzwiami oklasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30. Jeeli drzwi do piwnic znajduj si poniej poziomu terenu, schodyprowadzce z tego poziomu powinny by zabezpieczone w sposób uniemoliwiajcy omyłkowe zejcie ludzi do piwnic wprzypadku ewakuacji (np. ruchom barier).

2. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) piwnice powinny by oddzielone od klatki schodowejprzedsionkiem przeciwpoarowym.

§ 251. Wyjcie z klatki schodowej na strych lub poddasze powinno by zamykane drzwiami lub klap wyjciow oklasie odpornoci ogniowej co najmniej:1) w budynkach niskich (N) - E I 15,2) w budynkach redniowysokich (SW) i wyszych - E I 30.

§ 252. Schodów i pochylni ruchomych nie zalicza si do dróg ewakuacyjnych.

§ 253. 1. W budynku ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, majcym kondygnacj z posadzk na wysokoci powyej 25 m ponadpoziomem terenu przy najniej połoonym wejciu do budynku oraz w budynku wysokociowym (WW) ZL IV, przynajmniejjeden dwig w kadej strefie poarowej powinien by przystosowany do potrzeb ekip ratowniczych, spełniajc wymaganiaPolskiej Normy dotyczcej dwigów dla stray poarnej.

2. Dojcie do dwigu dla ekip ratowniczych powinno prowadzi przez przedsionek przeciwpoarowy spełniajcywymagania okrelone w § 232.

3. ciany i stropy szybu dwigu dla ekip ratowniczych powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan jak dlastropów budynku, zgodnie z § 216.

4. Szyb dwigu dla ekip ratowniczych powinien by wyposaony w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu.

§ 254. (uchylony).

§ 255. (uchylony).

§ 256. 1. Długo drogi ewakuacyjnej od wyjcia z pomieszczenia na t drog do wyjcia do innej strefy poarowej lubna zewntrz budynku, zwanej dalej "dojciem ewakuacyjnym", mierzy si wzdłu osi drogi ewakuacyjnej. W przypadkuzakoczenia dojcia ewakuacyjnego przedsionkiem przeciwpoarowym, długo t mierzy si do pierwszych drzwi tegoprzedsionka.

2. Za równorzdne wyjciu do innej strefy poarowej, o którym mowa w ust. 1, uwaa si wyjcie do obudowanej klatkischodowej, zamykanej drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, wyposaonej w urzdzeniazapobiegajce zadymieniu lub słuce do usuwania dymu, a w przypadku, o którym mowa w § 246 ust. 5 - zamykanejdrzwiami dymoszczelnymi.

3. Dopuszczalne długoci doj ewakuacyjnych w strefach poarowych okrela ponisza tabela:

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

Długo dojcia w mRodzaj strefy poarowej przy jednym

dojciuprzy co

najmniej 2

dojciach1)1 2 3

Z pomieszczeniem zagroonym wybuchem 10 40

PM o gstoci obcienia ogniowego Q > 500 MJ/m2 bezpomieszczenia zagroonego wybuchem

302) 60

PM o gstoci obcienia ogniowego Q ≤ 500 MJ/m2 bezpomieszczenia zagroonego wybuchem

602) 100

ZL I, II i V 10 40ZL III 302) 60

ZL IV 602) 100

1) Dla dojcia najkrótszego, przy czym dopuszcza si dla drugiego dojcia długo wiksz o 100% od najkrótszego.Dojcia te nie mog si pokrywa ani krzyowa.

2) W tym nie wicej ni 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej.

4. Długoci doj ewakuacyjnych, o których mowa w ust. 3, mog by powikszone pod warunkiem ochrony:1) strefy poarowej stałymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi - o 50 %,2) drogi ewakuacyjnej samoczynnymi urzdzeniami oddymiajcymi uruchamianymi za pomoc systemu wykrywania

dymu - o 50%.Przy jednoczesnym stosowaniu tych urzdze długo dojcia moe by powikszona o 100%.

5. Wyjcie z klatki schodowej, o której mowa w ust. 2, powinno prowadzi na zewntrz budynku, bezporednio lubpoziomymi drogami komunikacji ogólnej, których obudowa odpowiada wymaganiom § 249 ust. 1, a otwory w obudowiemaj zamknicia o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.

6. Dopuszcza si przeprowadzenie drogi ewakuacyjnej do wyjcia na zewntrz budynku z klatki schodowej oraz zpoziomych dróg komunikacji ogólnej przez hol, mogcy spełnia take funkcje uzupełniajce do funkcji wynikajcych zprzeznaczenia budynku, takie jak: recepcyjna, ochrony budynku, drobnej sprzeday, pod warunkiem e:1) przez jeden hol moliwe jest przeprowadzenie drogi ewakuacyjnej tylko z jednej klatki schodowej, przy czym

ograniczenie to nie odnosi si do klatek schodowych z odrbnym, nieprowadzcym przez ten hol, wyjciemewakuacyjnym,

2) hol nie znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500 MJ/m2 ani te zawierajcejpomieszczenie zagroone wybuchem,

3) hol jest oddzielony od poziomych dróg komunikacji ogólnej, tak jak jest to wymagane dla klatki schodowej, o którejmowa w pkt 1,

4) wolna szeroko drogi ewakuacyjnej jest co najmniej o 50% wiksza od szerokoci poziomej drogi ewakuacyjnej wbudynku, prowadzcej do tego wyjcia, okrelonej zgodnie z § 242 ust. 1, dla kondygnacji budynku o najwikszejliczbie przewidywanych osób, znajdujcych si tam jedoczenie,

5) wysoko holu w miejscu, w którym przebiega droga ewakuacyjna, jest nie mniejsza ni 3,3 m,6) szeroko drzwi wyjciowych na zewntrz budynku jest wiksza o 50% od minimalnej szerokoci drzwi wyjciowych

okrelonej zgodnie z § 239 ust. 4.7. Dopuszczaln długo drogi od wyjcia z klatki schodowej, o której mowa w ust. 2, do wyjcia na zewntrz budynku

okrela si zgodnie z ust. 3.

§ 257. 1. W budynku PM, w którym jest wymagana druga droga ewakuacyjna dla ludzi z wyszej kondygnacji,dopuszcza si stosowanie na tej drodze drabiny ewakuacyjnej, prowadzcej na dach nad nisz kondygnacj lub napoziom terenu, jeeli liczba osób przebywajcych jednoczenie na wyszej kondygnacji nie przekracza 50, a w budynku zpomieszczeniem zagroonym wybuchem - 15. Nie dotyczy to zakładów pracy chronionej.

2. Drabiny ewakuacyjne naley umieszcza w miejscach łatwo dostpnych. Sytuowanie drabin naprzeciw wietlików iokien jest zabronione.

3. Dopuszcza si wykonywanie drabin ewakuacyjnych bez obrczy ochronnych, gdy rónica wysokoci nie przekracza3 m, z uwzgldnieniem wymaga § 101.

Rozdział 5

Wymagania przeciwpoarowe dla elementów wykoczenia wntrz i wyposaenia stałego

§ 258. 1. W strefach poarowych ZL I, ZL II, ZL III i ZL V stosowanie do wykoczenia wntrz materiałów i wyrobów

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

łatwo zapalnych, których produkty rozkładu termicznego s bardzo toksyczne lub intensywnie dymice, jest zabronione.1a. W przypadku stosowania materiałów wykoczeniowych luno zwisajcych, w szczególnoci w kurtynach,

zasłonach, draperiach, kotarach oraz aluzjach, za łatwo zapalne uwaa si materiały, których właciwoci okrelone wbadaniach zgodnych z Polskimi Normami odnoszcymi si do zapalnoci i rozprzestrzeniania płomienia przez wyrobywłókiennicze nie spełniaj co najmniej jednego z kryteriów:1) ti ≥ 4 s,2) ts ≤ 30 s,3) nie nastpuje przepalenie trzeciej nitki,4) nie wystpuj płonce krople.

2. Na drogach komunikacji ogólnej, słucych celom ewakuacji, stosowanie materiałów i wyrobów budowlanych łatwozapalnych jest zabronione.

§ 259. 1. Podłogi podniesione o wicej ni 0,2 m ponad poziom stropu lub innego podłoa powinny mie:1) niepaln konstrukcj non oraz co najmniej niezapalne płyty podłogi od strony przestrzeni podpodłogowej, majce

klas odpornoci ogniowej co najmniej R E I 30, a w budynku wysokociowym (WW) lub ze stref poarow ogstoci obcienia ogniowego ponad 4.000 MJ/m2 oraz w strefach poarowych ZL II - co najmniej R E I 60,

2) przestrze podpodłogow podzielon na sektory o powierzchni nie wikszej ni 1.000 m2 przegrodami o klasieodpornoci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wysokociowym (WW) lub ze stref poarow o gstociobcienia ogniowego ponad 4.000 MJ/m2 - co najmniej E I 60.2. Przewody i kable elektryczne oraz inne instalacje wykonane z materiałów palnych, prowadzone w przestrzeni

podpodłogowej podłogi podniesionej i w przestrzeni ponad sufitami podwieszonymi, wykorzystywanej do wentylacji lubogrzewania pomieszczenia, powinny mie osłon lub obudow o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, a wbudynku wysokociowym (WW) lub w budynkach ze stref poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4.000MJ/m2 - co najmniej E I 60.

3. Na drogach ewakuacyjnych wykonywanie w podłodze podniesionej otworów do wentylacji lub ogrzewania jestzabronione.

§ 260. 1. W pomieszczeniach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób oraz wpomieszczeniach produkcyjnych, stosowanie łatwo zapalnych przegród, stałych elementów wyposaenia i wystroju wntrzoraz wykładzin podłogowych jest zabronione.

2. W pomieszczeniach stref poarowych ZL II, pomieszczeniach magazynowych oraz w pomieszczeniach z podłogamipodniesionymi, stosowanie wykładzin podłogowych łatwo zapalnych jest zabronione.

§ 261. Pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 200 osób dorosłych lub 100 dzieci, wktórych miejsca do siedzenia s ustawione w rzdach, powinny mie:1) fotele i inne siedzenia trudno zapalne oraz niewydzielajce produktów rozkładu i spalania, okrelonych jako bardzo

toksyczne, zgodnie z Polsk Norm dotyczc bada wydzielania produktów toksycznych; okrelenie trudno zapalnyprzypisuje si fotelom i innym siedzeniom, które nie ulegaj postpujcemu tleniu i spalaniu płomieniowemu wwarunkach okrelonych Polsk Norm dotyczc badania zapalnoci mebli tapicerowanych,

2) szeroko przej pomidzy rzdami siedze nie mniejsz ni 0,45 m, przy czym odległo t naley ustala, biorcpod uwag odstp midzy stałymi elementami siedze,

3) liczb siedze w rzdzie nie wiksz ni 16 pomidzy przejciami oraz 8 w rzdzie przyciennym, przy czymdopuszcza si zwikszenie liczby miejsc w rzdach odpowiednio do 40 i 20 pod warunkiem zwikszenia odstpumidzy rzdami siedze o 1 cm na kade dodatkowe siedzenie odpowiednio powyej 16 lub 8,

4) szeroko przej komunikacyjnych nie mniejsz ni 1,2 m przy liczbie osób do 150, a przy wikszej ich liczbieszeroko t naley zwikszy proporcjonalnie o 0,6 m na 100 osób,

5) rzdy siedze lub ławek trwale umocowane do podłogi albo siedzenia sztywno łczone ze sob w rzdy oraz midzyrzdami.

§ 262. 1. Okładziny sufitów oraz sufity podwieszone naley wykonywa z materiałów niepalnych lub niezapalnych,niekapicych i nieodpadajcych pod wpływem ognia. Wymaganie to nie dotyczy mieszka.

2. Przestrze midzy sufitem podwieszonym i stropem powinna by podzielona na sektory o powierzchni nie wikszejni 1.000 m2, a w korytarzach - przegrodami co 50 m, wykonanymi z materiałów niepalnych.

§ 263. 1. W łazienkach i saunach z piecykami gazowymi oraz termami gazowymi i elektrycznymi dopuszcza sistosowanie okładzin ciennych z materiałów palnych, z tym e odległo tych urzdze od okładzin powinna wynosi conajmniej 0,3 m.

2. Stosowanie okładzin ciennych z materiałów łatwo zapalnych w łazienkach i saunach z piecem na paliwo stałe jest

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

zabronione.

§ 264. Palne elementy wystroju wntrz budynku, przez które lub obok których s prowadzone przewody ogrzewcze,wentylacyjne, dymowe lub spalinowe, powinny by zabezpieczone przed moliwoci zapalenia lub zwglenia.

Rozdział 6

Wymagania przeciwpoarowe dla palenisk i instalacji

§ 265. 1. Palenisko powinno by umieszczone na podłou niepalnym o gruboci co najmniej 0,15 m, a przy piecachmetalowych bez nóek - 0,3 m. Podłoga łatwo zapalna przed drzwiczkami palenisk powinna by zabezpieczona pasemmateriału niepalnego o szerokoci co najmniej 0,3 m, sigajcym poza krawdzie drzwiczek co najmniej po 0,3 m.

2. Palenisko otwarte moe by stosowane tylko w pomieszczeniu, w którym nie wystpuje zagroenie wybuchem, wodległoci co najmniej 0,6 m od łatwo zapalnych czci budynku. W pomieszczeniach ze stropem drewnianym paleniskootwarte powinno mie okap wykonany z materiałów niepalnych, wystajcy co najmniej 0,3 m poza krawd paleniska.

3. Piec metalowy lub w ramach metalowych, rury przyłczeniowe oraz otwory do czyszczenia powinny by oddaloneod łatwo zapalnych, nieosłonitych czci konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,6 m, a od osłonitych okładzin z tynkuo gruboci 25 mm lub inn równorzdn okładzin - co najmniej 0,3 m.

4. Piec z kamienia, cegły, kafli i podobnych materiałów niepalnych oraz przewody spalinowe i dymowe powinny byoddalone od łatwo zapalnych, nieosłonitych czci konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,3 m, a od osłonitychokładzin z tynku o gruboci 25 mm na siatce albo równorzdn okładzin - co najmniej 0,15 m.

§ 266. 1. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wykonane z wyrobów niepalnych.2. Przewody lub obudowa przewodów spalinowych i dymowych powinny spełnia wymagania okrelone w Polskiej

Normie dotyczcej bada ogniowych małych kominów.3. Dopuszcza si wykonanie obudowy, o której mowa w ust. 2, z cegły pełnej gruboci 12 cm, murowanej na zaprawie

cementowo-wapiennej, z zewntrznym tynkiem lub spoinowaniem.4. Midzy wylotem przewodu spalinowego i dymowego a najbliszym skrajem korony drzew dorosłych naley

zapewni zachowanie odległoci co najmniej 6 m, z zastrzeeniem § 271 ust. 8.

§ 267. 1. Przewody wentylacyjne powinny by wykonane z materiałów niepalnych, a palne izolacje cieplne iakustyczne oraz inne palne okładziny przewodów wentylacyjnych mog by stosowane tylko na zewntrznej ichpowierzchni w sposób zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.

2. Dopuszcza si w budynkach PM, z wyjtkiem garay, wykonanie przewodów wentylacyjnychnierozprzestrzeniajcych ognia, pod warunkiem e nie s one prowadzone przez drogi ewakuacyjne oraz nie przepływanimi powietrze o temperaturze powyej 85°C lub zanieczyszczenia mog ce si odkłada.

3. Odległo nieizolowanych przewodów wentylacyjnych od wykładzin i powierzchni palnych powinna wynosi conajmniej 0,5 m.

4. Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych powinny by wykonane z materiałówniepalnych.

5. W pomieszczeniu kuchennym lub wnce kuchennej w mieszkaniu dopuszcza si stosowanie przewodów wentylacjiwywiewnej z materiałów co najmniej trudno zapalnych.

6. Elastyczne elementy łczce, słuce do połczenia sztywnych przewodów wentylacyjnych z elementami instalacjilub urzdzeniami, z wyjtkiem wentylatorów, powinny by wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, posiadadługo nie wiksz ni 4 m, przy czym nie powinny by prowadzone przez elementy oddzielenia przeciwpoarowego.

7. Elastyczne elementy łczce wentylatory z przewodami wentylacyjnymi powinny by wykonane z materiałów conajmniej trudno zapalnych, przy czym ich długo nie powinna przekracza 0,25 m.

8. Izolacje cieplne i akustyczne zastosowane w instalacjach: wodocigowej, kanalizacyjnej i ogrzewczej powinny bywykonane w sposób zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.

§ 268. 1. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w budynkach, z wyjtkiem budynków jednorodzinnych irekreacji indywidualnej, powinny spełnia nastpujce wymagania:1) przewody wentylacyjne powinny by wykonane i prowadzone w taki sposób, aby w przypadku poaru nie oddziaływały

sił wiksz ni 1 kN na elementy budowlane, a take aby przechodziły przez przegrody w sposób umoliwiajcykompensacje wydłue przewodu,

2) zamocowania przewodów do elementów budowlanych powinny by wykonane z materiałów niepalnych,zapewniajcych przejcie siły powstajcej w przypadku poaru w czasie nie krótszym ni wymagany dla klasyodpornoci ogniowej przewodu lub klapy odcinajcej,

3) w przewodach wentylacyjnych nie naley prowadzi innych instalacji,

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

4) filtry i tłumiki powinny by zabezpieczone przed przeniesieniem si do ich wntrza palcych si czstek,5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w budynkach mieszkalnych redniowysokich (SW) i wyszych oraz w

innych budynkach o wysokoci powyej dwóch kondygnacji nadziemnych powinny by wydzielone cianami o klasieodpornoci ogniowej co najmniej E I 60 i zamykane drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30; niedotyczy to obudowy urzdze instalowanych ponad dachem budynku.2. Dopuszcza si instalowanie w przewodzie wentylacyjnym nagrzewnic elektrycznych oraz nagrzewnic na paliwo

ciekłe lub gazowe, których temperatura powierzchni grzewczych przekracza 160 °C, pod warunkiem zastosowaniaogranicznika temperatury, automatycznie wyłczajcego ogrzewanie po osigniciu temperatury powietrza 110 °C orazzabezpieczenia uniemoliwiajcego prac nagrzewnicy bez przepływu powietrza.

3. Dopuszcza si zainstalowanie w przewodzie wentylacyjnym wentylatorów i urzdze do uzdatniania powietrza podwarunkiem wykonania ich obudowy o klasie odpornoci ogniowej E I 60.

4. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejcia przez elementy oddzielenia przeciwpoarowegopowinny by wyposaone w przeciwpoarowe klapy odcinajce o klasie odpornoci ogniowej równej klasie odpornociogniowej elementu oddzielenia przeciwpoarowego z uwagi na szczelno ogniow, izolacyjno ogniow idymoszczelno (E I S), z zastrzeeniem ust. 5.

5. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne samodzielne lub obudowane prowadzone przez stref poarow, której nieobsługuj, powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan dla elementów oddzielenia przeciwpoarowego tych strefpoarowych z uwagi na szczelno ogniow, izolacyjno ogniow i dymoszczelno (E I S) lub powinny by wyposaonew przeciwpoarowe klapy odcinajce zgodnie z ust. 4.

6. W strefach poarowych, w których jest wymagana instalacja sygnalizacyjno-alarmowa, przeciwpoarowe klapyodcinajce powinny by uruchamiane przez t instalacj, niezalenie od zastosowanego wyzwalacza termicznego.

§ 269. 1. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem naley stosowa urzdzenia wstrzymujce automatycznieprac wentylatorów w razie powstania poaru i sygnalizujce ich wyłczenie, jeeli działanie wentylatorów mogłobyprzyczyni si do jego rozprzestrzeniania.

2. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem naley stosowa oddzieln dla kadego pomieszczenia instalacjwycigow.

3. Usytuowanie wentylacyjnych otworów wycigowych powinno uwzgldnia gsto wzgldn par cieczy i gazówwystpujcych w pomieszczeniu w stosunku do powietrza oraz przewidywany kierunek ruchu zanieczyszczonegopowietrza.

4. W pomieszczeniach, w których mog wystpowa palne pyły, tworzce z powietrzem mieszaniny wybuchowe,otwory wentylacji nawiewnej powinny by usytuowane oraz wykonane tak, aby nie powodowały unoszenia pyłów osiadłych.

5. Filtry, komory pyłowe i cyklony do palnych pyłów powinny by zlokalizowane w pomieszczeniach wydzielonychelementami oddzielenia przeciwpoarowego lub te na zewntrz budynku, w miejscu bezpiecznym dla tych urzdze orazdla otoczenia.

6. Wymagania, o których mowa w ust. 5, nie dotycz przypadków uzasadnionych wzgldami technologicznymi, wktórych filtry, komory pyłowe i cyklony stanowi bezporednie wyposaenie urzdze i agregatów produkcyjnych.

7. Przewody wentylacyjne przed miejscem wprowadzenia do komór pyłowych i cyklonów powinny by wyposaone wurzdzenia zapobiegajce przeniesieniu si ognia.

8. Komory pyłowe i cyklony dla pyłów tworzcych z powietrzem mieszaniny wybuchowe powinny by wyposaone wklapy lub przepony przeciwwybuchowe, zabezpieczajce konstrukcj cyklonu i komory, a take konstrukcj budynku przedskutkami wybuchu.

§ 270. 1. Instalacja wentylacji oddymiajcej powinna:1) usuwa dym z intensywnoci zapewniajc, e w czasie potrzebnym do ewakuacji ludzi na chronionych przejciach i

drogach ewakuacyjnych nie wystpi zadymienie lub temperatura uniemoliwiajce bezpieczn ewakuacj,2) mie stały dopływ powietrza zewntrznego uzupełniajcego braki tego powietrza w wyniku jego wypływu wraz z

dymem.2. Przewody wentylacji oddymiajcej, obsługujce:

1) wyłcznie jedn stref poarow, powinny mie klas odpornoci ogniowej z uwagi na szczelno ogniow idymoszczelno - E600 S, co najmniej tak jak klasa odpornoci ogniowej stropu okrelona w § 216, przy czymdopuszcza si stosowanie klasy E300 S, jeeli wynikajca z oblicze temperatura dymu powstajcego w czasie poarunie przekracza 300 °C,

2) wicej ni jedn stref poarow, powinny mie klas odpornoci ogniowej E I S, co najmniej tak jak klasaodpornoci ogniowej stropu okrelona w § 216.3. Klapy odcinajce do przewodów wentylacji oddymiajcej, obsługujce:

1) wyłcznie jedn stref poarow, powinny by uruchamiane automatycznie i mie klas odpornoci ogniowej z uwagina szczelno ogniow i dymoszczelno - E600 S AA, co najmniej tak jak klasa odpornoci ogniowej stropu

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

okrelona w § 216, przy czym dopuszcza si stosowanie klasy E300 S AA, jeeli wynikajca z oblicze temperaturadymu powstajcego w czasie poaru nie przekracza 300 °C,

2) wicej ni jedn stref poarow, powinny by uruchamiane automatycznie i mie klas odpornoci ogniowej E I S AA,co najmniej tak jak klasa odpornoci ogniowej stropu okrelona w § 216.4. Wentylatory oddymiajce powinny mie klas:

1) F600 60, jeeli przewidywana temperatura dymu przekracza 400 °C,2) F400 120 w pozostałych przypadkach, przy czym dopuszcza si inne klasy, jeeli z analizy obliczeniowej temperatury

dymu oraz zapewnienia bezpieczestwa ekip ratowniczych wynika taka moliwo.5. Klapy dymowe w grawitacyjnej wentylacji oddymiajcej powinny mie klas:

1) B300 30 - dla klap otwieranych automatycznie,2) B600 30 - dla klap otwieranych wyłcznie w sposób rczny.

Rozdział 7

Usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczestwo poarowe

§ 271. 1. Odległo midzy zewntrznymi cianami budynków niebdcymi cianami oddzielenia przeciwpoarowego,a majcymi na powierzchni wikszej ni 65% klas odpornoci ogniowej(E), okrelon w § 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli,nie powinna, z zastrzeeniem ust. 2 i 3, by mniejsza ni odległo w metrach okrelona w poniszej tabeli:

Rodzaj budynku oraz dlabudynku PM maksymalnagsto obcienia

ogniowego strefy poarowejPM

Q w MJ/m2

Rodzaj budynku oraz dla budynku PM maksymalna gsto obcieniaogniowego strefy poarowej PM

Q w MJ/m2

PMZL IN Q ≤ 1.000 1.000 < Q ≤ 4.000 Q > 4.000

1 2 3 4 5 6ZL 8 8 8 15 20IN 8 8 8 15 20PM Q ≤ 1.000 8 8 8 15 20PM 1.000 < Q ≤ 4.000 15 15 15 15 20PM Q > 4.000 20 20 20 20 20

2. Jeeli jedna ze cian zewntrznych usytuowana od strony ssiedniego budynku lub przekrycie dachu jednego zbudynków jest rozprzestrzeniajce ogie, wówczas odległo okrelon w ust. 1 naley zwikszy o 50%, a jeeli dotyczyto obu cian zewntrznych lub przekrycia dachu obu budynków - o 100%.

3. Jeeli co najmniej w jednym z budynków znajduje si pomieszczenie zagroone wybuchem, wówczas odległomidzy ich zewntrznymi cianami nie powinna by mniejsza ni 20 m.

4. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na powierzchni nie wikszej ni 65%, lecz nie mniejszej ni 30%, klasodpornoci ogniowej (E), okrelon w § 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wówczas odległo midzy t cian lub jejczci a cian zewntrzn drugiego budynku naley zwikszy w stosunku do okrelonej w ust. 1 i 2 o 50%.

5. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na powierzchni mniejszej ni 30% klas odpornoci ogniowej (E), okrelonw § 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wówczas odległo midzy t cian lub jej czci a cian zewntrzn drugiegobudynku naley zwikszy w stosunku do okrelonej w ust. 1 i 2 o 100%.

6. Odległo midzy cianami zewntrznymi budynków lub czciami tych cian moe by zmniejszona o 50%, wstosunku do okrelonej w ust. 1-5, jeeli we wszystkich strefach poarowych budynków, przylegajcych odpowiednio dotych cian lub ich czci, s stosowane stałe urzdzenia ganicze wodne.

7. Odległo od ciany zewntrznej budynku lub jej czci do ciany zewntrznej drugiego budynku moe byzmniejszona o 25%, w stosunku do okrelonej w ust. 1-5, jeeli we wszystkich strefach poarowych budynku,przylegajcych odpowiednio do tej ciany lub jej czci, s stosowane stałe urzdzenia ganicze wodne.

8. Najmniejsz odległo budynków ZL, PM, IN od granicy lasu naley przyjmowa, jak odległo cian tych budynkówod ciany budynku ZL z przekryciem dachu rozprzestrzeniajcym ogie.

9. Odległoci, o których mowa w ust. 1, dla budynków wymienionych w § 213, bez pomieszcze zagroonychwybuchem, mona zmniejszy o 25 %, jeeli s zwrócone do siebie cianami i dachami z przekryciaminierozprzestrzeniajcymi ognia, niemajcymi otworów.

10. W pasie terenu o szerokoci okrelonej w ust. 1-7, otaczajcym ciany zewntrzne budynku, niebdce cianamioddzielenia przeciwpoarowego, ciany zewntrzne innego budynku powinny spełnia wymagania okrelone w § 232 ust.4 i 5 dla cian oddzielenia przeciwpoarowego obu budynków.

11. Wymaganie, o którym mowa w ust. 10, dotyczy pasa terenu o szerokoci zmniejszonej o 50% w odniesieniu do

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

tych cian zewntrznych obu budynków, które tworz midzy sob kt 60°lub wi kszy, lecz mniejszy ni 120°.12. Wymaganie, o którym mowa w ust. 10, nie dotyczy budynków, które:

1) s oddzielone od siebie cian oddzielenia przeciwpoarowego, spełniajc dla obu budynków wymagania okrelonew § 232 ust. 4 i 5, z zastrzeeniem § 218, lub

2) maj ciany zewntrzne tworzce midzy sob kt nie mniejszy ni 120°.13. Otwarte składowisko, ze wzgldu na usytuowanie, naley traktowa jak budynek PM.

§ 272. 1. Odległo ciany zewntrznej wznoszonego budynku od granicy ssiedniej niezabudowanej działkibudowlanej powinna wynosi co najmniej połow odległoci okrelonej w § 271 ust. 1-7, przyjmujc, e na działceniezabudowanej bdzie usytuowany budynek o przeznaczeniu okrelonym w miejscowym planie zagospodarowaniaprzestrzennego, przy czym dla budynków PM naley przyjmowa, e bdzie on miał gsto obcienia ogniowego strefypoarowej Q wiksz od 1.000 MJ/m2, lecz nie wiksz ni 4.000 MJ/m2, a w przypadku braku takiego planu - budynek ZLze cian zewntrzn, o której mowa w § 271 ust. 1.

2. Budynki mieszkalne jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz budynki mieszkalne zagrodowe i gospodarcze, zecianami i dachami z przekryciami nierozprzestrzeniajcymi ognia, powinny by sytuowane w odległoci nie mniejszej odgranicy ssiedniej, niezabudowanej działki, ni jest to okrelone w § 12.

3. Budynek usytuowany bezporednio przy granicy działki powinien mie od strony ssiedniej działki cianoddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej okrelonej w § 232 ust. 4 i 5.

§ 273. 1. Odległoci midzy cianami zewntrznymi budynków połoonych na jednej działce budowlanej nie ustalasi, z zastrzeeniem § 249 ust. 6, jeeli łczna powierzchnia wewntrzna tych budynków nie przekracza najmniejszejdopuszczalnej powierzchni strefy poarowej wymaganej dla kadego ze znajdujcych si na tej działce rodzajówbudynków.

2. Odległo zbiornika naziemnego oleju opałowego zasilajcego kotłowni od budynku ZL powinna wynosi conajmniej 10 m.

3. Dopuszcza si zmniejszenie odległoci, o których mowa w ust. 2, do 3 m, pod warunkiem wykonania cianyzewntrznej budynku od strony zbiornika jako ciany oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej conajmniej R E I 120 lub wykonania takiej ciany pomidzy budynkiem a zbiornikiem.

4. Zbiorniki, o których mowa w ust. 3, powinny by wykonane jako stalowe dwupłaszczowe lub by lokalizowane naterenie ukształtowanym w formie niecki, o pojemnoci wikszej od pojemnoci zbiornika, z izolacj uniemoliwiajcprzedostawanie si oleju do gruntu.

5. Odległo budynku ZL od zbiornika podziemnego oleju opałowego, przykrytego warstw ziemi o gruboci niemniejszej ni 0,5 m, powinna wynosi co najmniej 3 m, a od urzdzenia spustowego, oddechowego i pomiarowego tegozbiornika - co najmniej 10 m.

6. Odległoci budynków PM i IN wykonanych z materiałów niepalnych od zbiorników i ich urzdze, o których mowa wust. 5, powinny wynosi co najmniej 3 m.

Rozdział 8

Wymagania przeciwpoarowe dla garay

§ 274. 1. Wymagania przeciwpoarowe, okrelone w niniejszym rozdziale, dotycz garay zamknitych i otwartych, októrych mowa w § 102-108.

2. W przypadku gdy przepis rozporzdzenia nie okrela rodzaju garau, naley rozumie, e dotyczy on garayzamknitych i otwartych.

3. Jednokondygnacyjny, nadziemny gara otwarty, majcy form zadaszenia miejsc postojowych z odkrytymi drogamimanewrowymi, powinien mie elementy konstrukcji i przekrycia dachu niekapice pod wpływem wysokiej temperatury.

§ 275. 1. Klas odpornoci poarowej garau naley przyjmowa, jak dla budynku PM o gstoci obcieniaogniowego do 500 MJ/m2, pod warunkiem wykonania jego elementów jako nierozprzestrzeniajcych ognia, niekapicych inieodpadajcych pod wpływem ognia, jeeli przepisy rozporzdzenia nie stanowi inaczej.

2. Dopuszcza si, z zastrzeeniem § 277 ust. 5, wykonanie nad najwysz kondygnacj garau otwartego, bdcegobudynkiem niskim (N), dodatkowego poziomu miejsc postojowych bez zadaszenia lub z zadaszeniem spełniajcymwymagania okrelone w § 274 ust. 3.

3. Gara otwarty, którego najwyszy poziom parkowania znajduje si nie wyej ni 25 m nad poziomem otaczajcegoterenu, moe by wykonany w klasie D odpornoci poarowej, jeeli nad kondygnacj przeznaczon do parkowaniasamochodów nie znajduj si inne pomieszczenia.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 276. 1. Usytuowanie garau zamknitego i otwartego powinno odpowiada warunkom okrelonym w § 271 jak dlabudynków PM o gstoci obcienia ogniowego do 1.000 MJ/m2, z zastrzeeniem § 19.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do garau o liczbie stanowisk postojowych nie wikszej ni 3, w zabudowiejednorodzinnej i rekreacji indywidualnej.

§ 277. 1. Powierzchnia strefy poarowej w nadziemnym lub podziemnym garau zamknitym nie powinnaprzekracza 5.000 m2.

2. Powierzchnia, o której mowa w ust. 1, moe by powikszona o 100 %, jeeli jest spełniony jeden z poniszychwarunków:1) zastosowano ochron strefy poarowej stałymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi,2) wykonano, oddzielajce od siebie nie wicej ni po 2 stanowiska postojowe, ciany o klasie odpornoci ogniowej, w

czci pełnej co najmniej E I 30, od posadzki do poziomu zapewniajcego pozostawienie przewitu pod stropem owysokoci 0,1 do 0,5 m na całej ich długoci.3. W garau zamknitym strefa poarowa obejmujca wicej ni jedn kondygnacj podziemn powinna spełnia

jeden z warunków okrelonych w ust. 2.4. W garau zamknitym o powierzchni całkowitej przekraczajcej 1.500 m2 naley stosowa samoczynne urzdzenia

oddymiajce.5. W przypadku zastosowania rozwizania, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, klasa odpornoci ogniowej przewodów

wentylacji oddymiajcej powinna odpowiada wymaganiom okrelonym w § 270 ust. 2 - jedynie z uwagi na kryteriumszczelnoci ogniowej (E).

§ 278. 1. Na kadej kondygnacji garau, której powierzchnia całkowita przekracza 1.500 m2, powinny znajdowa sico najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne, przy czym jednym z tych wyj moe by wjazd lub wyjazd. Długo przejcia donajbliszego wyjcia ewakuacyjnego nie moe przekracza:1) w garau zamknitym - 40 m,2) w garau otwartym - 60 m.

2. Długo przejcia, o którym mowa w ust. 1, w przypadku garau zamknitego, moe by powikszona zgodnie zzasadami okrelonymi w § 237 ust. 6 i 7.

3. Wyjcie ewakuacyjne powinno by dostpne take w przypadku zamknicia bram midzy strefami poarowymi.4. Jeeli poziom parkowania ley nie wyej ni 3 m nad poziomem terenu urzdzonego przy budynku, za wyjcie

ewakuacyjne mog słuy nieobudowane schody zewntrzne.5. W garau podziemnym kondygnacje o powierzchni powyej 1.500 m2 powinny, w razie poaru, mie moliwo

oddzielenia ich od siebie i od kondygnacji nadziemnej budynku za pomoc drzwi, bram lub innych zamkni o klasieodpornoci ogniowej nie mniejszej ni E I 30.

§ 279. 1. W garau zamknitym, znajdujcym si w budynku ZL, odległo w pionie midzy wrotami garau a oknamitego budynku powinna wynosi co najmniej 1,5 m. Odległo ta moe wynosi 1,1 m, jeeli wykonano nad wjazdem dogarau daszek z materiałów niepalnych o wysigu co najmniej 0,6 m od lica ciany, wysunity obustronnie 0,8 m pozaboczne krawdzie wrót garau, lub jeeli wrota garau s cofnite o 0,8 m od lica ciany.

2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, odległo wrót garau wbudowanego lub przybudowanego od najbliszejkrawdzi okien pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi w tym samym budynku nie moe by mniejsza ni 1,5 m wrzucie poziomym.

§ 280. 1. Połczenie garau z budynkiem wymaga zastosowania przedsionka przeciwpoarowego zamykanegodrzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.

2. Nie wymaga si zastosowania przedsionka, o którym mowa w ust. 1, przed dwigiem oddzielonym od garaudrzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60.

3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy budynków mieszkalnych jednorodzinnych i rekreacjiindywidualnej.

§ 281. Instalowanie w garau studzienek rewizyjnych, urzdze i przewodów gazowych, z zastrzeeniem § 164 ust. 6,oraz umieszczanie otworów od palenisk lub otworów rewizyjnych przeznaczonych do czyszczenia kanałów dymowych,spalinowych i wentylacyjnych, jest zabronione.

Rozdział 9

Wymagania przeciwpoarowe dla budynków inwentarskich

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 282. Od wymaga dotyczcych klasy odpornoci poarowej budynków, okrelonych w § 212, zwalnia si budynki INo kubaturze brutto do 1.500 m3.

§ 283. Paszarnie, kotłownie i inne pomieszczenia wyposaone w paleniska lub trzony kuchenne, znajdujce si wbudynkach IN, powinny mie podłogi, ciany i stropy wykonane z materiałów niepalnych.

§ 284. Budynek IN powinien spełnia nastpujce wymagania ewakuacyjne:1) odległo od najdalszego stanowiska dla zwierzt do wyjcia ewakuacyjnego nie powinna przekracza przyciółkowym utrzymaniu zwierzt - 50 m, a przy bezciółkowym - 75 m,

2) w bezciółkowym chowie bydła, trzody chlewnej i owiec, jeeli liczba bydła i trzody chlewnej nie przekracza 15 sztuk, aowiec - 200 sztuk, naley stosowa co najmniej jedno wyjcie ewakuacyjne,

3) w budynku przeznaczonym dla wikszej liczby zwierzt anieli wymieniona w pkt 2 naley stosowa co najmniej dwawyjcia, a z pomieszcze podzielonych na sekcje - co najmniej jedno wyjcie ewakuacyjne z kadej sekcji,

4) wrota i drzwi w budynku inwentarskim powinny otwiera si na zewntrz pomieszczenia.

§ 285. Dopuszcza si umieszczenie w jednym budynku czci mieszkalnej i gospodarczej pod nastpujcymiwarunkami:1) cz mieszkalna oraz cz gospodarcza maj odrbne wejcia,2) midzy czci mieszkaln a gospodarcz zostanie wykonana ciana o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I

60.

Rozdział 10

Wymagania przeciwpoarowe dla budynków tymczasowych

§ 286. 1. Budynek tymczasowy przeznaczony na stały pobyt ludzi powinien by wykonany co najmniej w klasie "E"odpornoci poarowej. Budynek taki nie powinien mie kondygnacji podziemnych i wicej ni 2 kondygnacje nadziemne.

2. Do wyznaczania minimalnej odległoci budynku tymczasowego od innego budynku maj zastosowanie przepisyokrelajce odległoci midzy budynkami ZL, PM lub IN, o których mowa w § 271 i § 273 ust. 1.

3. Tymczasowy budynek wykonany z materiałów palnych lub z paln izolacj naley przegradza w odstpachnieprzekraczajcych 24 m cianami oddziele przeciwpoarowych o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 60; niedotyczy to przypadków okrelonych w § 287 i 288.

4. ciana oddzielenia przeciwpoarowego powinna by wysunita co najmniej o 0,6 m poza lico cian zewntrznych iponad palne pokrycie dachu.

5. Dostp do poddasza tymczasowego budynku wykonanego z materiałów palnych powinien by umoliwiony zapomoc wewntrznego wyłazu z klap, o której mowa w § 251 pkt 1, o wymiarach co najmniej 0,6x0,6 m, lub przezdrabin i drzwi zewntrzne o wymiarach co najmniej 0,6x1,6 m, umieszczone w szczytowej cianie budynku.

6. Stosowanie instalacji elektrycznych lub gazowych na strychu tymczasowego budynku wykonanego z materiałówpalnych jest zabronione.

§ 287. Budynek tymczasowy moe by przeznaczony na cele widowiskowe lub inne zgromadzenia ludzi, jeeli:1) jest jednokondygnacyjny,2) widownia jest dostpna z poziomu terenu,3) dach lub stropodach maj przekrycie co najmniej trudno zapalne,4) ma wyjcia, przejcia i dojcia ewakuacyjne o liczbie i wymiarach okrelonych w przepisach rozporzdzenia,

oznakowane - zgodnie z Polskimi Normami - znakami bezpieczestwa,5) ma owietlenie awaryjne,6) ma instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Polskimi Normami.

§ 288. Pomieszczenie z obudow pneumatyczn moe by wykorzystywane jako tymczasowy budynek PM o gstociobcienia ogniowego strefy poarowej nie wyszej od 1.000 MJ/ m2, pod warunkiem:1) zachowania odległoci co najmniej 20 m od innych obiektów budowlanych,2) uycia powłoki z materiału co najmniej trudno zapalnego,3) zastosowania wyłcznie ogrzewania powietrznego,4) zapewnienia liczby i wymiarów wyj, doj i przej ewakuacyjnych, okrelonych w przepisach rozporzdzenia,5) oznakowania wyj ewakuacyjnych - zgodnie z Polskimi Normami - znakami bezpieczestwa,6) wyposaenia w owietlenie awaryjne,

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

7) wyposaenia w instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Polskimi Normami.

§ 289. Pomieszczenie, o którym mowa w § 288, przeznaczone do celów widowiskowych, wystawowych,rekreacyjnych lub sportowych, powinno by dodatkowo wyposaone w:1) konstrukcje umieszczone wewntrz lub na zewntrz budynku do awaryjnego podwieszenia powłoki pneumatycznej,2) awaryjne urzdzenie do utrzymania cinienia w powłoce, zasilane z niezalenego ródła energii,3) awaryjn wentylacj mechaniczn do wymiany powietrza, zasilan z niezalenego ródła energii,4) wyjcia ewakuacyjne rozmieszczone moliwie równomiernie na obwodzie,5) krzesła połczone ze sob w sposób trwały i unieruchomione w rzdach co najmniej po 8 sztuk, ustawione zgodnie z

wymaganiami okrelonymi w § 261.

§ 290. Tymczasowy budynek typu namiotowego przeznaczony do celów widowiskowych powinien spełnia wymaganiaokrelone w § 288 i 289, z wyjtkiem wymaga dotyczcych urzdze do utrzymywania cinienia w powłoce.

Dział VII

Bezpieczestwo uytkowania

§ 291. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by projektowane i wykonane w sposób niestwarzajcyniemoliwego do zaakceptowania ryzyka wypadków w trakcie uytkowania, w szczególnoci przez uwzgldnienieprzepisów niniejszego działu.

§ 292. 1. Wejcia do budynku o wysokoci powyej dwóch kondygnacji nadziemnych, majcego pomieszczeniaprzeznaczone na pobyt ludzi, naley ochrania daszkiem lub podcieniem ochronnym o szerokoci wikszej co najmniej o1 m od szerokoci drzwi oraz o wysigu lub głbokoci nie mniejszej ni 1 m w budynkach niskich (N) i 1,5 m wbudynkach wyszych. Wymaganie to nie dotyczy budynków na terenie zakładów karnych, aresztów ledczych orazzakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich.

2. Daszek, o którym mowa w ust. 1, powinien mie konstrukcj umoliwiajc przeniesienie ewentualnych obcie,jakie w prawdopodobnym zakresie moe spowodowa upadek okładzin elewacyjnych, skrzydeł okiennych lub szyb.

§ 293. 1. Tablice informacyjne, reklamy i podobne urzdzenia oraz dekoracje powinny by tak usytuowane, wykonanei zamocowane, aby nie stanowiły zagroenia bezpieczestwa dla uytkowników budynku i osób trzecich.

2. Daszki, balkony oraz stałe i ruchome osłony przeciwsłoneczne mog by umieszczane na wysokoci co najmniej2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawieniem nieosłonitego pasma ruchu od strony jezdni o szerokoci co najmniej1 m.

3. Wystawy sklepowe, gabloty reklamowe, a take obudowy urzdze technicznych nie mog by wysunite pozapłaszczyzn ciany zewntrznej budynku o wicej ni 0,5 m - przy zachowaniu uytkowej szerokoci chodnika niemniejszej ni 2 m oraz zapewnieniu bezpieczestwa ruchu dla osób z dysfunkcj narzdu wzroku.

4. Skrzydła drzwiowe i okienne oraz kraty, okiennice lub inne osłony, w pozycji otwartej lub zamknitej, nie mogzawa szerokoci uytkowej chodnika usytuowanego bezporednio przy cianie zewntrznej budynku, w której siznajduj.

5. Wymaganie okrelone w ust. 4 dotyczy take zewntrznych schodów i pochylni.6. Urzdzenia owietleniowe, w tym reklamy, umieszczone na zewntrz budynku lub w jego otoczeniu nie mog

powodowa uciliwoci dla jego uytkowników ani te przechodniów i kierowców. Jeeli wiatło skierowane jest naelewacj budynku zawierajc okna, natenie owietlenia na tej elewacji nie moe przekracza 5 luksów w przypadkuwiatła białego i 3 luksów w przypadku wiatła kolorowego lub wiatła o zmieniajcym si nateniu, błyskowego,ewentualnie pulsujcego.

§ 294. 1. Wpusty kanalizacyjne, pokrywy urzdze sieci uzbrojenia terenu i instalacji podziemnych oraz inne osłonyotworów, usytuowane na trasie przejcia lub przejazdu, powinny znajdowa si w płaszczynie chodnika lub jezdni.

2. Wpusty kanalizacyjne oraz aurowe osłony otworów w płaszczynie chodnika lub przejcia przez jezdni powinnymie odstpy midzy prtami lub rednice otworów nie wiksze ni 20 mm.

3. Umieszczenie odbojów, skrobaczek, wycieraczek do obuwia lub podobnych urzdze wystajcych ponad poziompłaszczyzny dojcia w szerokoci drzwi wejciowych do budynku jest zabronione.

§ 295. Skrzydła drzwiowe, wykonane z przezroczystych tafli, powinny by oznakowane w sposób widoczny i wykonanez materiału zapewniajcego bezpieczestwo uytkowników w przypadku stłuczenia.

§ 296. 1. Schody zewntrzne i wewntrzne, słuce do pokonania wysokoci przekraczajcej 0,5 m, powinny by

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

zaopatrzone w balustrady lub inne zabezpieczenia od strony przestrzeni otwartej.2. W budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej warunek okrelony w ust. 1 uwaa

si za spełniony równie wówczas, gdy schody i pochylnie o wysokoci do 1 m, niemajce balustrad, s obustronnieszersze w stosunku do drzwi lub innego przejcia, do którego prowadz, co najmniej po 0,5 m.

3. Schody zewntrzne i wewntrzne, o których mowa w ust. 1, w budynku uytecznoci publicznej powinny miebalustrady lub porcze przycienne, umoliwiajce lewo- i prawostronne ich uytkowanie. Przy szerokoci biegu schodówwikszej ni 4 m naley zastosowa dodatkow balustrad poredni.

§ 297. Konstrukcja schodów, pochylni, pomostów i galerii, słucych komunikacji ogólnej w budynku mieszkalnym,zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej, nie moe by podatna na wywoływane przez uytkowników drgania.

§ 298. 1. Balustrady przy schodach, pochylniach, portfenetrach, balkonach i loggiach nie powinny mie ostrozakoczonych elementów, a ich konstrukcja powinna zapewnia przeniesienie sił poziomych, okrelonych w PolskiejNormie dotyczcej podstawowych obcie technologicznych i montaowych. Wysoko i wypełnienie płaszczyznpionowych powinny zapewnia skuteczn ochron przed wypadniciem osób. Szklane elementy balustrad powinny bywykonane ze szkła o podwyszonej wytrzymałoci na uderzenia, tłukcego si na drobne, nieostre odłamki.

2. Wysoko i przewity lub otwory w wypełnieniu balustrad powinny mie wymiary okrelone w tabeli:

Rodzaj budynków(przeznaczenie uytkowe)

Minimalna wysokobalustrady, mierzona dowierzchu porczy (m)

Maksymalny przewit lubwymiar otworu pomidzyelementami wypełnienia

balustrady (m)1 2 3

Budynki jednorodzinne i wntrza mieszkawielopoziomowych

0,9 nie reguluje si

Budynki wielorodzinne i zamieszkaniazbiorowego, owiaty i wychowania orazzakładów opieki zdrowotnej

1,1 0,12

Inne budynki 1,1 0,2

3. W budynku, w którym przewiduje si zbiorowe przebywanie dzieci bez stałego nadzoru, balustrady powinny mierozwizania uniemoliwiajce wspinanie si na nie oraz zsuwanie si po porczy.

4. Przy balustradach lub cianach przyległych do pochylni, przeznaczonych dla ruchu osób niepełnosprawnych, naleyzastosowa obustronne porcze, umieszczone na wysokoci 0,75 i 0,9 m od płaszczyzny ruchu.

5. Porcze przy schodach zewntrznych i pochylniach, przed ich pocztkiem i za kocem, naley przedłuy o 0,3 moraz zakoczy w sposób zapewniajcy bezpieczne uytkowanie.

6. Porcze przy schodach i pochylniach powinny by oddalone od cian, do których s mocowane, co najmniej 0,05m.

7. Balustrady oddzielajce róne poziomy w halach sportowych, teatrach, kinach, a take w innych budynkachuytecznoci publicznej powinny zapewnia bezpieczestwo uytkowników take w przypadku paniki. Dopuszcza siobnienie pionowej czci balustrady do 0,7 m, pod warunkiem uzupełnienia jej górn czci poziom o szerokocidajcej łcznie z czci pionow wymiar co najmniej 1,2 m.

§ 299. 1. Okna w budynku powyej drugiej kondygnacji nadziemnej, a take okna na niszych kondygnacjach,wychodzce na chodniki lub inne przejcia dla pieszych, powinny mie skrzydła otwierane do wewntrz.

2. Dopuszcza si stosowanie okien otwieranych na zewntrz, o poziomej osi obrotu i maksymalnym wychyleniuskrzydła do 0,6 m, mierzc od lica ciany zewntrznej, pod warunkiem zastosowania w nich szyb zapewniajcychbezpieczestwo uytkowania oraz umoliwienia ich mycia, konserwacji i naprawy od wewntrz pomieszcze lub zurzdze technicznych instalowanych na zewntrz budynku.

3. Przepisów okrelonych w ust. 1 i 2 nie stosuje si do budynku wpisanego do rejestru zabytków.4. Okna w budynku wysokociowym, na kondygnacjach połoonych powyej 55 m nad terenem, powinny mie

zabezpieczenia umoliwiajce ich otwarcie tylko przez osoby majce upowanienia właciciela lub zarzdcy budynku.5. Okna w pomieszczeniach przewidzianych do korzystania przez osoby niepełnosprawne powinny mie urzdzenia

przeznaczone do ich otwierania, usytuowane nie wyej ni 1,2 m nad poziomem podłogi.

§ 300. 1. Kraty zewntrzne, zastosowane w otworach okiennych i balkonowych, powinny by wykonane w sposóbzapobiegajcy moliwoci wspinania si po nich do pomieszcze połoonych na wyszych kondygnacjach.

2. Kraty i okiennice, w co najmniej jednym otworze okiennym, powinny otwiera si od wewntrz:1) mieszkania,2) pomieszczenia mieszkalnego znajdujcego si w budynku innym ni mieszkalnym,3) pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi w suterenie lub w budynku tymczasowym z materiałów palnych,4) pomieszcze, o których mowa w § 239 ust. 2.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

3. Wymagania, o których mowa w ust. 1 i 2, nie dotycz zakładów karnych i aresztów ledczych oraz zakładówpoprawczych i schronisk dla nieletnich.

§ 301. 1. W budynku na kondygnacjach połoonych poniej 25 m nad terenem odległo midzy górn krawdziwewntrznego podokiennika a podłog powinna wynosi co najmniej 0,85 m, z wyjtkiem przyziemia oraz cianekpodokiennych w loggii, na tarasie lub galerii, gdzie nie podlega ona ograniczeniom.

2. W budynku na kondygnacjach połoonych powyej 25 m nad terenem midzy górn krawdzi podokiennika apodłog naley zachowa odległo co najmniej 1,1 m, z wyjtkiem okien wychodzcych na loggie, tarasy lub galerie.

3. Wysoko połoenia podokiennika, okrelona w ust. 1 i 2, moe by pomniejszona, pod warunkiem zastosowaniazabezpieczenia okna balustrad do wymaganej wysokoci lub zastosowania w tej czci okna skrzydła nieotwieranego iszkła o podwyszonej wytrzymałoci.

§ 302. 1. W budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi temperatura na powierzchni elementówcentralnego ogrzewania, niezabezpieczonych przed dotkniciem przez uytkowników, nie moe przekracza 90°C.

2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, lecz z ogrzewaniem powietrznym, temperatura strumienia powietrza wodległoci 1 cm od wylotu do pomieszczenia nie moe przekracza 70°C - je eli znajduje si on na wysokoci ponad 3,5m od poziomu podłogi i 45°C - w pozostałych przypadkach.

3. W pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy pobyt dzieci oraz osób niepełnosprawnych na grzejnikachcentralnego ogrzewania naley umieszcza osłony, ochraniajce od bezporedniego kontaktu z elementem grzejnym.

4. W budynkach przeznaczonych na zbiorowy pobyt dzieci i osób niepełnosprawnych, w instalacji wody ciepłejpowinny by stosowane termostatyczne zawory mieszajce z ograniczeniem maksymalnej temperatury do 43 °C, a winstalacjach prysznicowych do 38 °C, zapobiegaj ce poparzeniu.

§ 303. 1. W budynku na kondygnacjach połoonych powyej 25 m nad terenem zabrania si stosowania balkonów.Nie dotyczy to balkonów o przeznaczeniu technologicznym.

2. W budynku na kondygnacjach połoonych powyej 25 m nad terenem mona stosowa loggie wyłcznie zbalustradami pełnymi. Stosowanie logii powyej 55 m nad terenem jest zabronione.

3. W budynku na kondygnacjach połoonych powyej 12 m, lecz nie wyej ni 25 m nad terenem, mona stosowaportfenetry, pod warunkiem zastosowania w nich progów o wysokoci co najmniej 0,15 m.

§ 304. 1. Przeszklenie okien połaciowych, których krawd jest usytuowana na wysokoci ponad 3 m nad poziomempodłogi, wietlików oraz dachów w budynkach uytecznoci publicznej i zakładów pracy, powinno by wykonane ze szkłalub innego materiału o podwyszonej wytrzymałoci na uderzenie.

2. Okładzina szklana cian zewntrznych budynku wysokiego i wysokociowego powinna by wykonana ze szkła opodwyszonej wytrzymałoci na uderzenia, tłukcego si na drobne, nieostre odłamki.

§ 305. 1. Nawierzchnia doj do budynków, schodów i pochylni zewntrznych i wewntrznych, cigówkomunikacyjnych w budynku oraz podłóg w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, a take posadzki w garau,powinna by wykonana z materiałów niepowodujcych niebezpieczestwa polizgu.

2. Posadzki i wykładziny w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi powinny by wykonane z materiałówantyelektrostatycznych, spełniajcych warunki okrelone w Polskich Normach dotyczcych ochrony przed elektrycznocistatyczn.

3. Nawierzchnia zewntrznej pochylni samochodowej o nachyleniu wikszym ni 15% powinna by karbowana.

§ 306. 1. W budynku uytecznoci publicznej, produkcyjnym i magazynowym, w miejscach, w których nastpujezmiana poziomu podłogi, naley zastosowa rozwizania techniczne, plastyczne lub inne sygnalizujce t rónic.

2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, powierzchnie spoczników schodów i pochylni powinny mie wykoczeniewyróniajce je odcieniem, barw bd faktur, co najmniej w pasie 30 cm od krawdzi rozpoczynajcej i koczcej biegschodów lub pochylni.

§ 307. W budynku produkcyjnym i magazynowym, w których mog wystpi zmienne obcienia uytkowe stropów,schodów lub pomostów roboczych, naley w widocznym miejscu umieci tablic informacyjn, okrelajc dopuszczalnwielko obcienia tych elementów.

§ 308. 1. W budynkach o dwóch lub wicej kondygnacjach nadziemnych naley zapewni wyjcie na dach co najmniejz jednej klatki schodowej, umoliwiajce dostp na dach i do urzdze technicznych tam zainstalowanych.

2. W budynkach wysokich (W) i wysokociowych (WW) wyjcia, o których mowa w ust. 1, naley zapewni z kadejklatki schodowej.

3. Jako wyjcie z klatki schodowej na dach naley stosowa drzwi o szerokoci 0,8 m i wysokoci co najmniej 1,9 m

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

lub klapy wyłazowe o wymiarze 0,8x0,8 m w wietle, do których dostp powinien odpowiada warunkom okrelonym w §101.

4. Na dachu o spadku ponad 25% oraz na dachu pokrytym materiałami łamliwymi (tłukcymi) naley wykona stałedojcia do kominów, urzdze technicznych oraz anten radiowych i telewizyjnych.

5. Dojcia, o których mowa w ust. 4, na odcinkach o nachyleniu ponad 25% powinny mie zabezpieczenia przedpolizgiem.

6. Na dachu o spadku ponad 100% powinny by zamocowane stałe uchwyty dla lin bezpieczestwa lub barieryochronne nad doln krawdzi dachu.

Dział VIII

Higiena i zdrowie

Rozdział 1

Wymagania ogólne

§ 309. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany z takich materiałów i wyrobów oraz w taki sposób, aby niestanowił zagroenia dla higieny i zdrowia uytkowników lub ssiadów, w szczególnoci w wyniku:1) wydzielania si gazów toksycznych,2) obecnoci szkodliwych pyłów lub gazów w powietrzu,3) niebezpiecznego promieniowania,4) zanieczyszczenia lub zatrucia wody lub gleby,5) nieprawidłowego usuwania dymu i spalin oraz nieczystoci i odpadów w postaci stałej lub ciekłej,6) wystpowania wilgoci w elementach budowlanych lub na ich powierzchniach,7) niekontrolowanej infiltracji powietrza zewntrznego,8) przedostawania si gryzoni do wntrza,9) ograniczenia nasłonecznienia i owietlenia naturalnego.

Rozdział 2

Ochrona czystoci powietrza

§ 310. 1. Budynek przeznaczony na pobyt ludzi i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonanetak, aby w pomieszczeniach zawarto w powietrzu ste i nate czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanychprzez grunt, materiały i stałe wyposaenie oraz powstajcych w trakcie uytkowania zgodnego z przeznaczeniempomieszcze, nie przekraczała wartoci dopuszczalnych, okrelonych w przepisach sanitarnych oraz bezpieczestwa ihigieny pracy.

2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, stosuje si odpowiednio do pomieszcze przeznaczonych dla zwierzt.3. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, w którym jest wymagane zachowanie szczególnej czystoci,

stosowanie grzejników z rur oebrowanych jest zabronione.

§ 311. Jeeli w powietrzu wywiewanym z pomieszczenia wystpuj niedopuszczalne stenia substancji szkodliwych,naley zastosowa urzdzenia unieszkodliwiajce je przed wyemitowaniem do atmosfery.

§ 312. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, dla inwentarza ywego, a take do produkcji iprzechowywania artykułów spoywczych oraz farmaceutycznych nie moe by wykonany z materiałów emitujcych zwizki(gazy, pary, pyły) szkodliwe dla zdrowia lub zapachowe w stopniu przekraczajcym ich dopuszczalne stenia.

2. Jeeli zwizki, o których mowa w ust. 1, s emitowane przez materiały w niedopuszczalnym steniu jedynie przezograniczony czas, dopuszcza si ich stosowanie pod warunkiem, e uytkowanie budynku lub pomieszcze, w którychmateriały te zostały zastosowane, nastpi dopiero po upływie terminu karencji, a w przypadku materiałów emitujcychzanieczyszczenia pyliste lub włókniste - po stwierdzeniu przez właciwego pastwowego inspektora sanitarnegoosignicia stanu zanieczyszczenia powietrza, zgodnego z przepisami odrbnymi w sprawie dopuszczalnych ste inate czynników szkodliwych dla zdrowia wydzielanych przez materiały budowlane, urzdzenia i elementy wyposaenia.

Rozdział 3

Ochrona przed promieniowaniem jonizujcym i polami elektromagnetycznymi

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

§ 313. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi i dla inwentarza ywego nie moe by wykonanyz materiałów i elementów wyposaenia niespełniajcych wymaga przepisów odrbnych w sprawie dopuszczalnychste i nate czynników szkodliwych dla zdrowia.

2. rednie wartoci roczne ekwiwalentnego stenia radonu w pomieszczeniach budynku przeznaczonego na stałypobyt ludzi nie mog przekracza dopuszczalnej wartoci, okrelonej w przepisach odrbnych dotyczcych dawekgranicznych promieniowania.

§ 314. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi nie moe by wzniesiony na obszarach stref, wktórych wystpuje przekroczenie dopuszczalnego poziomu oddziaływania pola elektromagnetycznego, okrelonego wprzepisach odrbnych dotyczcych ochrony przed oddziaływaniem pól elektromagnetycznych.

Rozdział 4

Ochrona przed zawilgoceniem i korozj biologiczn

§ 315. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany w taki sposób, aby opady atmosferyczne, woda w gruncie ina jego powierzchni, woda uytkowana w budynku oraz para wodna w powietrzu w tym budynku nie powodowałyzagroenia zdrowia i higieny uytkowania.

§ 316. 1. Budynek posadowiony na gruncie, na którym poziom wód gruntowych moe powodowa przenikanie wodydo pomieszcze, naley zabezpieczy za pomoc drenau zewntrznego lub w inny sposób przed infiltracj wody downtrza oraz zawilgoceniem.

2. Ukształtowanie terenu wokół budynku powinno zapewnia swobodny spływ wody opadowej od budynku.

§ 317. 1. ciany piwnic budynku oraz stykajce si z gruntem inne elementy budynku, wykonane z materiałówpodcigajcych wod kapilarnie, powinny by zabezpieczone odpowiedni izolacj przeciwwilgociow.

2. Czci cian zewntrznych, bezporednio nad otaczajcym terenem, tarasami, balkonami i dachami, powinny byzabezpieczone przed przenikaniem wody opadowej i z topniejcego niegu.

§ 318. Rozwizania konstrukcyjno-materiałowe przegród zewntrznych i ich uszczelnienie powinny uniemoliwiaprzenikanie wody opadowej do wntrza budynków.

§ 319. 1. Dachy i tarasy powinny mie spadki umoliwiajce odpływ wód opadowych i z topniejcego niegu do rynieni wewntrznych lub zewntrznych rur spustowych.

2. Dachy w budynkach o wysokoci powyej 15 m nad poziomem terenu powinny mie spadki umoliwiajce odpływwody do wewntrznych rur spustowych. Wymaganie to nie dotyczy budynków kultu religijnego, budynków widowiskowych,hal sportowych, a take produkcyjnych i magazynowych, w których taki sposób odprowadzenia wody jest niemoliwy zewzgldów technologicznych.

3. W budynku wolno stojcym o wysokoci do 4,5 m i powierzchni dachu do 100 m2 dopuszcza si niewykonywanierynien i rur spustowych, pod warunkiem ukształtowania okapów w sposób zabezpieczajcy przed zaciekaniem wody naciany.

§ 320. Balkony, loggie i tarasy powinny mie posadzki wykonane z materiałów nienasikliwych, mrozoodpornych inieliskich.

§ 321. 1. Na wewntrznej powierzchni nieprzezroczystej przegrody zewntrznej nie moe wystpowa kondensacjapary wodnej umoliwiajca rozwój grzybów pleniowych.

2. We wntrzu przegrody, o której mowa w ust. 1, nie moe wystpowa narastajce w kolejnych latach zawilgoceniespowodowane kondensacj pary wodnej.

3. Warunki okrelone w ust. 1 i 2 uwaa si za spełnione, jeli przegrody odpowiadaj wymaganiom okrelonym w pkt2.2.4. załcznika nr 2 do rozporzdzenia.

§ 322. 1. Rozwizania materiałowo-konstrukcyjne zewntrznych przegród budynku, warunki cieplno-wilgotnociowe, atake intensywno wymiany powietrza w pomieszczeniach, powinny uniemoliwia powstanie zagrzybienia.

2. Do budowy naley stosowa materiały, wyroby i elementy budowlane odporne lub uodpornione na zagrzybienie iinne formy biodegradacji, odpowiednio do stopnia zagroenia korozj biologiczn.

3. Przed podjciem przebudowy, rozbudowy lub zmiany przeznaczenia budynku, w przypadku stwierdzeniawystpowania zawilgocenia i oznak korozji biologicznej, naley wykona ekspertyz mykologiczn i na podstawie jej

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

wyników - odpowiednie roboty zabezpieczajce.

Dział IX

Ochrona przed hałasem i drganiami

§ 323. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby poziomhałasu, na który bd naraeni uytkownicy lub ludzie znajdujcy si w ich ssiedztwie, nie stanowił zagroenia dla ichzdrowia, a take umoliwiał im prac, odpoczynek i sen w zadowalajcych warunkach.

2. Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej naley chroniprzed hałasem:1) zewntrznym przenikajcym do pomieszczenia spoza budynku,2) pochodzcym od instalacji i urzdze stanowicych techniczne wyposaenie budynku,3) powietrznym i uderzeniowym, wytwarzanym przez uytkowników innych mieszka, lokali uytkowych lub pomieszcze

o rónych wymaganiach uytkowych,4) pogłosowym, powstajcym w wyniku odbi fal dwikowych od przegród ograniczajcych dane pomieszczenie.

§ 324. Budynek, w którym ze wzgldu na prowadzon w nim działalno lub sposób eksploatacji mog powstawauciliwe dla otoczenia hałasy lub drgania, naley kształtowa i zabezpiecza tak, aby poziom hałasów i drgaprzenikajcych do otoczenia z pomieszcze tego budynku nie przekraczał wartoci dopuszczalnych okrelonych wodrbnych przepisach dotyczcych ochrony rodowiska, a take nie powodował przekroczenia dopuszczalnego poziomuhałasu i drga w pomieszczeniach innych budynków podlegajcych ochronie przeciwhałasowej i przeciwdrganiowejokrelonego w Polskich Normach dotyczcych dopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz ocenywpływu drga na budynki i na ludzi w budynkach.

§ 325. 1. Budynki mieszkalne, budynki zamieszkania zbiorowego i budynki uytecznoci publicznej naley sytuowa wmiejscach najmniej naraonych na wystpowanie hałasu i drga, a jeeli one wystpuj i ich poziomy bd powodowa wpomieszczeniach tych budynków przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu i drga, okrelonych w PolskichNormach dotyczcych dopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drga nabudynki i na ludzi w budynkach, naley stosowa skuteczne zabezpieczenia.

2. Budynki z pomieszczeniami wymagajcymi ochrony przed zewntrznym hałasem i drganiami naley chroni przedtymi uciliwociami poprzez zachowanie odpowiednich odległoci od ich ródeł, usytuowanie i ukształtowanie budynku,stosowanie elementów amortyzujcych drgania oraz osłaniajcych i ekranujcych przed hałasem, a take racjonalnerozmieszczenie pomieszcze w budynku oraz zapewnienie izolacyjnoci akustycznej przegród zewntrznych okrelonej wPolskiej Normie dotyczcej wymaganej izolacyjnoci akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjnoci akustycznejelementów budowlanych.

§ 326. 1. Poziom hałasu oraz drga przenikajcych do pomieszcze w budynkach mieszkalnych, budynkachzamieszkania zbiorowego i budynkach uytecznoci publicznej, z wyłczeniem budynków, dla których jest koniecznespełnienie szczególnych wymaga ochrony przed hałasem, nie moe przekracza wartoci dopuszczalnych, okrelonychw Polskich Normach dotyczcych ochrony przed hałasem pomieszcze w budynkach oraz oceny wpływu drga na ludzi wbudynkach, wyznaczonych zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi metody pomiaru poziomu dwiku A wpomieszczeniach oraz oceny wpływu drga na ludzi w budynkach.

2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, przegrody zewntrzne i wewntrzne oraz ich elementy powinny mieizolacyjno akustyczn nie mniejsz od podanej w Polskiej Normie dotyczcej wymaganej izolacyjnoci akustycznejprzegród w budynkach oraz izolacyjnoci akustycznej elementów budowlanych, wyznaczonej zgodnie z Polskimi Normamiokrelajcymi metody pomiaru izolacyjnoci akustycznej elementów budowlanych i izolacyjnoci akustycznej wbudynkach. Wymagania odnosz si do izolacyjnoci:1) cian zewntrznych, stropodachów, cian wewntrznych, okien w przegrodach zewntrznych i wewntrznych oraz

drzwi w przegrodach wewntrznych - od dwików powietrznych,2) stropów i podłóg - od dwików powietrznych i uderzeniowych,3) podestów i biegów klatek schodowych w obrbie lokali mieszkalnych - od dwików uderzeniowych.

3. Prowadzone w budynku przewody i kanały instalacyjne (w tym kanały wentylacyjne) nie mog powodowapogorszenia izolacyjnoci akustycznej midzy pomieszczeniami poniej wartoci wynikajcych z wymaga zawartych wPolskiej Normie dotyczcej izolacyjnoci akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych.

4. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym:1) izolacja akustyczna stropów midzymieszkaniowych powinna zapewnia zachowanie przez te stropy właciwoci

akustycznych, o których mowa w ust. 2 pkt 2, bez wzgldu na rodzaj zastosowanej nawierzchni podłogowej,

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2) naley unika takich układów funkcjonalnych, przy których pomieszczenia sanitarne jednego mieszkania przylegaj dopokoju ssiedniego mieszkania; jeeli to wymaganie nie zostanie spełnione, ciana midzymieszkaniowa oddzielajcapokój jednego mieszkania od pomieszczenia sanitarnego i kuchni ssiedniego mieszkania, do której s mocowaneprzewody i urzdzenia instalacyjne, musi mie konstrukcj zapewniajc ograniczenie przenoszenia przez ciandwików materiałowych, co w szczególnoci mona uzyska przy zastosowaniu ciany o masie powierzchniowej niemniejszej ni 300 kg/m2,

3) przy mocowaniu urzdze i przewodów instalacyjnych wewntrz mieszkania, stanowicych jego wyposaenietechniczne, naley stosowa zabezpieczenia przeciwdrganiowe niezalenie od konstrukcji i usytuowania przegrody, doktórej s mocowane,

4) w uzasadnionych przypadkach dopuszcza si lokalizowanie:a) urzdze obsługujcych inne budynki - w pomieszczeniach technicznych,b) zakładów usługowych wyposaonych w hałaliwe maszyny i urzdzenia,c) zakładów gastronomicznych i innych prowadzcych działalno rozrywkow- pod warunkiem zastosowania specjalnych zabezpiecze przeciwdwikowych i przeciwdrganiowych, tak aby wnajniekorzystniejszych warunkach ich uytkowania poziomy hałasu i drga przenikajcych do pomieszczechronionych nie przekraczały wartoci dopuszczalnych okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej dopuszczalnegopoziomu dwiku w pomieszczeniach, zmierzonych zgodnie z Polsk Norm dotyczc metody pomiaru poziomudwiku w pomieszczeniach, oraz okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej oceny wpływu drga na ludzi wbudynkach.5. W pomieszczeniach budynków uytecznoci publicznej, których funkcja zwizana jest z odbiorem mowy lub innych

podanych sygnałów akustycznych, naley stosowa takie rozwizania budowlane oraz dodatkowe adaptacjeakustyczne, które zapewni uzyskanie w pomieszczeniach odpowiednich warunków okrelonych odrbnymi przepisami.Adaptacje akustyczne naley wykonywa z materiałów o potwierdzonych własnociach pochłaniania dwikuwyznaczonych zgodnie z Polsk Norm okrelajc metod pomiaru pochłaniania dwiku przez elementy budowlane.

§ 327. 1. Zabrania si sytuowania przy pomieszczeniach mieszkalnych pomieszcze technicznych o szczególnejuciliwoci, takich jak szyby i maszynownie dwigowe lub zsypy mieciowe. Wymaganie to nie dotyczy przypadków, októrych mowa w § 196 ust. 2 oraz w § 197 ust. 2 - przy nadbudowie lub adaptacji strychu na cele mieszkalne.

2. Instalacje i urzdzenia, stanowice techniczne wyposaenie budynku mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego iuytecznoci publicznej, nie mog powodowa powstawania nadmiernych hałasów i drga, utrudniajcych eksploatacjlub uniemoliwiajcych ochron uytkowników pomieszcze przed ich oddziaływaniem.

3. Sposób posadowienia urzdze, o których mowa w ust. 1, oraz sposób ich połczenia z przewodami i elementamikonstrukcyjnymi budynku, jak równie sposób połczenia poszczególnych odcinków przewodów midzy sob i zelementami konstrukcyjnymi budynku, powinien zapobiega powstawaniu i rozchodzeniu si hałasów i drga dopomieszcze podlegajcych ochronie lub do otoczenia budynku.

4. ciany i stropy oraz inne elementy budowlane pomieszcze technicznych i garay w budynkach mieszkalnychwielorodzinnych i zamieszkania zbiorowego powinny mie konstrukcj uniemoliwiajc przenikanie z tych pomieszczehałasów i drga do pomieszcze wymagajcych ochrony.

Dział X

Oszczdno energii i izolacyjno cieplna

§ 328. 1. Budynek i jego instalacje ogrzewcze, wentylacyjne i klimatyzacyjne, ciepłej wody uytkowej, a w przypadkubudynku uytecznoci publicznej równie owietlenia wbudowanego, powinny by zaprojektowane i wykonane w takisposób, aby ilo ciepła, chłodu i energii elektrycznej, potrzebnych do uytkowania budynku zgodnie z jegoprzeznaczeniem, mona było utrzyma na racjonalnie niskim poziomie.

2. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany w taki sposób, aby ograniczy ryzyko przegrzewania budynku wokresie letnim.

§ 329. 1. Wymaganie okrelone w § 328 ust. 1 uznaje si za spełnione dla budynku mieszkalnego, jeeli:1) przegrody zewntrzne budynku oraz technika instalacyjna odpowiadaj wymaganiom izolacyjnoci cieplnej oraz

powierzchnia okien spełnia wymagania okrelone w pkt 2.1. załcznika nr 2 do rozporzdzenia, przy czym dlabudynku przebudowywanego dopuszcza si zwikszenie redniego współczynnika przenikania ciepła osłony budynkuo nie wicej ni 15 % w porównaniu z budynkiem nowym o takiej samej geometrii i sposobie uytkowania, lub

2) warto wskanika EP [kWh/(m2· rok)] okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialn energipierwotn do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody uytkowej oraz chłodzenia jest mniejsza od wartocigranicznych okrelonych odpowiednio w ust. 3 pkt 1 i 2, a take jeeli przegrody zewntrzne budynku odpowiadaj

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

przynajmniej wymaganiom izolacyjnoci cieplnej niezbdnej dla zabezpieczenia przed kondensacj pary wodnej,okrelonym w pkt 2.2. załcznika nr 2 do rozporzdzenia, przy czym dla budynku przebudowywanego dopuszcza sizwikszenie wskanika EP o nie wicej ni 15 % w porównaniu z budynkiem nowym o takiej samej geometrii isposobie uytkowania.2. Wymaganie okrelone w § 328 ust. 1 uznaje si za spełnione dla budynku uytecznoci publicznej, zamieszkania

zbiorowego, budynku produkcyjnego, magazynowego i gospodarczego, jeeli:1) przegrody zewntrzne budynku oraz technika instalacyjna odpowiadaj wymaganiom izolacyjnoci cieplnej oraz

powierzchnia okien spełnia wymagania okrelone w pkt 2.1. załcznika nr 2 do rozporzdzenia, przy czym dlabudynku przebudowywanego dopuszcza si zwikszenie redniego współczynnika przenikania ciepła osłony budynkuo nie wicej ni 15 % w porównaniu z budynkiem nowym o takiej samej geometrii i sposobie uytkowania, lub

2) warto wskanika EP [kWh/(m2 · rok)] okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialnenergi pierwotn do ogrzewania, wentylacji i chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody uytkowej i owietleniawbudowanego jest mniejsza od wartoci granicznej okrelonej w ust. 3 pkt 3, a take jeeli przegrody zewntrznebudynku odpowiadaj przynajmniej wymaganiom izolacyjnoci cieplnej niezbdnej dla zabezpieczenia przedkondensacj pary wodnej, okrelonym w pkt 2.2. załcznika nr 2 do rozporzdzenia, przy czym dla budynkuprzebudowywanego dopuszcza si zwikszenie wskanika EP o nie wicej ni 15 % w porównaniu z budynkiemnowym o takiej samej geometrii i sposobie uytkowania.3. Maksymalne wartoci EP rocznego wskanika obliczeniowego zapotrzebowania na nieodnawialn energi

pierwotn do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody uytkowej oraz chłodzenia, w zalenoci odwspółczynnika kształtu budynku A/Ve, wynosz:1) w budynkach mieszkalnych do ogrzewania i wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody uytkowej (EPH+W) w cigu

roku:a) dla A/Ve ≤ 0,2; EPH+W = 73 + ΔEP; [kWh/(m2 · rok)],

b) dla 0,2 ≤ A/Ve ≤ 1,05; EPH+W = 55 + 90 · (A/Ve + ΔEP; [kWh/(m2 · rok)],

c) dla A/Ve ≥ 1,05; EPH+W = 149,5 + ΔEP; [kWh/(m2 · rok)]gdzie:ΔEP = ΔEPW - dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialn energi pierwotn do przygotowania

ciepłej wody uytkowej w cigu roku,ΔEPW = 7.800/(300 + 0,1 · Af); [kWh/(m2 · rok)],A - jest sum pól powierzchni wszystkich przegród budynku, oddzielajcych cz ogrzewan budynku od powietrza

zewntrznego, gruntu i przyległych pomieszcze nieogrzewanych, liczon po obrysie zewntrznym,Ve - jest kubatur ogrzewanej czci budynku, pomniejszon o podcienia, balkony, loggie, galerie itp., liczon po

obrysie zewntrznym,Af - powierzchnia uytkowa ogrzewana budynku (lokalu);

2) w budynkach mieszkalnych do ogrzewania, wentylacji i chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody uytkowej(EPHC+W) w cigu roku:

EPHC+W = EPH+W + (5 + 15 · Aw,e/Af) (1 - 0,2 · A/Ve) · Af,c/Af; [kWh/(m2 · rok)]gdzie:EPH+W - wartoci według zalenoci podanej w pkt 1,Aw,e -powierzchnia cian zewntrznych budynku, liczona po obrysie zewntrznym,Af,c - powierzchnia uytkowa chłodzona budynku (lokalu),Af - powierzchnia uytkowa ogrzewana budynku (lokalu),Ve - jest kubatur ogrzewanej czci budynku, pomniejszon o podcienia, balkony, loggie, galerie itp., liczon po

obrysie zewntrznym;3) w budynkach zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i produkcyjnych do ogrzewania, wentylacji i

chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody uytkowej i owietlenia wbudowanego (EPHC+W+L) w cigu roku:EPHC+W+L = EPH+W + (10 + 60 · Aw,e/Af) (1 - 0,2 · A/Ve) · Af,c/Af; [kWh/(m2 · rok)]

gdzie:Aw,e - powierzchnia cian zewntrznych budynku, liczona po obrysie zewntrznym,Af,c - powierzchnia uytkowa chłodzona budynku (lokalu),EPH+W - wartoci według zalenoci okrelonej w pkt 1, przy czym ΔEP = EPW + EPL,EPW - dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialn energi pierwotn do przygotowania ciepłej wody

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

uytkowej w cigu roku; dla budynku z wydzielonymi czciami o rónych funkcjach uytkowych wyznacza siwarto redni EPW dla całego budynku, przy czym:EPW = 1,56 · 19,10 · VCW · bt/a1; [kWh/(m2 · rok)]gdzie:VCW - jednostkowe dobowe zuycie ciepłej wody uytkowej [dm3/((j.o.) · doba)] naley przyjmowa z załoe

projektowych,a1 - udział powierzchni Af na jednostk odniesienia (j.o.), najczciej na osob [m2/(j.o.)], naley

przyjmowa z załoe projektowych,bt - bezwymiarowy czas uytkowania w cigu roku systemu ciepłej wody uytkowej naley przyjmowa z

załoe projektowych.W przypadku braku wartoci w załoeniach projektowych, naley je przyjmowa według poniszej tabeli:

Lp. Typ budynku Dobowe zuycieciepłej wodyuytkowej

VCW

[dm3/((j.o.) ·doba)]

Udziałpowierzchniuytkowej na

osoba1[m

2/(j.o.)]

Bezwymiarowyczas uytkowania

bt[dni/rok]

1 Biura, urzdy 5 15 0,602 Szkoły, bez natrysków 8 10 0,553 Hotele - cz noclegowa 75 20 0,604 Hotele z gastronomi 112 25 0,655 Szpitale 325 20 0,906 Restauracje, gastronomia 50 10 0,807 Dworce kolejowe, autobusowe,

lotnicze5 25 0,80

8 Handlowo-usługowe 15 25 0,80

EPL - dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialn energi pierwotn do owietlenia wbudowanegow cigu roku (dotyczy budynków uytecznoci publicznej); dla budynku z wydzielonymi czciami o rónychfunkcjach uytkowych wyznacza si warto redni EPL dla całego budynku, przy czym:

EPL = 2,7 · PN · t0/1.000; [kWh/(m2 · rok)]gdzie:PN - moc elektryczn referencyjn [W/m2] naley przyjmowa z załoe projektowych,t0 - czas uytkowania owietlenia [h/rok] naley przyjmowa z załoe projektowych.

W przypadku braku wartoci w załoeniach projektowych, naley je przyjmowa według poniszej tabeli:

Lp. Typ budynku Moc elektryczna

referencyjna PN[W/m2]

Czas uytkowaniaowietleniat0[h/rok]

1 Biura, urzdy 20 2.5002 Szkoły 20 2.0003 Szpitale 25 5.0004 Restauracje, gastronomia 25 2.5005 Dworce kolejowe, autobusowe, lotnicze 20 4.0006 Handlowo-usługowe 25 5.0007 Sportowo-rekreacyjne 20 2.500

uwaga: jeeli wystpuje w danym budynku tylko ogrzewanie i wentylacja, to wyznacza si jedynie EPH+W, podobniepostpuje si w innych sytuacjach - gdy nie wszystkie rodzaje instalacji wystpuj;

4) jeeli w budynku wystpuj róne funkcje uytkowe, to wyznacza si redni warto wskanika EP m według ogólnejzalenoci:EPm = i (EPi · Af,i / i Af,i; [kWh/(m2 · rok)]gdzie:EPi - warto wskanika okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialn energi pierwotn

do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody uytkowej oraz chłodzenia, dla czci budynku ojednolitej funkcji uytkowej,

Af,i - powierzchnia uytkowa ogrzewana (chłodzona) czci budynku o jednolitej funkcji uytkowej.4. Wymagania okrelone w § 328 ust. 2 uznaje si za spełnione, jeeli okna oraz inne przegrody przeszklone i

przezroczyste odpowiadaj przynajmniej wymaganiom okrelonym w pkt 2.1.4. załcznika nr 2 do rozporzdzenia.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

Dział XI

Przepisy przejciowe i kocowe

§ 330. Przepisów rozporzdzenia nie stosuje si, z zastrzeeniem § 2 ust. 1 i § 207 ust. 2, jeeli przed dniem wejciaw ycie rozporzdzenia:1) został złoony wniosek o pozwolenie na budow lub odrbny wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i wnioski

te zostały opracowane na podstawie dotychczasowych przepisów,2) zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych w przypadku, gdy nie jest wymagane

uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow.

§ 331. Traci moc rozporzdzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. wsprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 140 iNr 44, poz. 434, z 2000 r. Nr 16, poz. 214 oraz z 2001 r. Nr 17, poz. 207).

§ 332. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upływie 6 miesicy od dnia ogłoszenia.

ZAŁCZNIKI

ZAŁCZNIK Nr 1

WYKAZ POLSKICH NORM POWOŁANYCH W ROZPORZDZENIU

Lp. Miejscepowołania

normy

Numer normy Tytuł normy(zakres powołania)

1 2 3 41 § 53 ust. 2 PN-E-05003-01:1986 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych -

Wymagania ogólne(w zakresie rozdziału 2)

2 § 96 ust. 1 PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasempomieszcze w budynkach - Dopuszczalne wartocipoziomu dwiku w pomieszczeniach

PN-B-02170:1985 Ocena szkodliwoci drga przekazywanych przezpodłoe na budynki

PN-B-02171:1988 Ocena wpływu drga na ludzi w budynkach3 § 98 ust. 2 PN-HD 308 S2:2007 Identyfikacja ył w kablach i przewodach oraz w

przewodach sznurowychPN-IEC364-4-481:1994

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona zapewniajca bezpieczestwo - Dobórrodków ochrony w zalenoci od wpływówzewntrznych - Wybór rodków ochronyprzeciwporaeniowej w zalenoci od wpływówzewntrznych

PN-EN 12464-1:2004 wiatło i owietlenie - Owietlenie miejsc pracy- Cz 1: Miejsca pracy we wntrzach

PN-IEC60364-1:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe

PN-IEC60364-3:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ustalanie ogólnych charakterystyk

PN-IEC60364-4-41:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzeciwporaeniowa

PN-IEC60364-4-42:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed skutkami oddziaływania cieplnego

PN-IEC60364-4-43:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed prdem przeteniowym

PN-IEC60364-4-442:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed przepiciami - Ochrona instalacji niskiegonapicia przed przejciowymi przepiciami iuszkodzeniami przy doziemieniach w sieciachwysokiego napicia

PN-IEC60364-4-443:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed przepiciami - Ochrona przed przepiciamiatmosferycznymi lub łczeniowymi

PN-IEC60364-4-444:2001

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed przepiciami - Ochrona przed zakłóceniami

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

przed przepiciami - Ochrona przed zakłóceniamielektromagnetycznymi (EMI) w instalacjachobiektów budowlanych

PN-IEC60364-4-45:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed obnieniem napicia

PN-IEC60364-4-46:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa -Odłczanie izolacyjne i łczenie

PN-IEC60364-4-47:2001

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa -Stosowanie rodków ochrony dla zapewnieniabezpieczestwa - Postanowienia ogólne - rodkiochrony przed poraeniem prdem elektrycznym

PN-IEC60364-4-473:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa -Stosowanie rodków ochrony zapewniajcychbezpieczestwo - rodki ochrony przed prdemprzeteniowym

PN-IEC60364-4-482:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Dobórrodków ochrony w zalenoci od wpływówzewntrznych - Ochrona przeciwpoarowa

PN-IEC60364-5-51:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Postanowienia ogólne

PN-IEC60364-5-52:2002

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Oprzewodowanie

PN-IEC60364-5-523:2001

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Obcialno prdowa długotrwała przewodów

PN-IEC60364-5-53:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Aparatura rozdzielcza i sterownicza

PN-IEC60364-5-534:2003

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Urzdzenia do ochrony przed przepiciami

PN-IEC60364-5-537:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Aparatura rozdzielcza i sterownicza - Urzdzeniado odłczenia izolacyjnego i łczenia

PN-IEC60364-5-54:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Uziemienia i przewody ochronne

PN-IEC60364-5-548:2001

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego - Układyuziemiajce i połczenia wyrównawcze instalacjiinformatycznych

PN-IEC60364-5-551:2003

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego - Innewyposaenie - Niskonapiciowe zespołyprdotwórcze

PN-IEC60364-5-559:2003

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego - Innewyposaenie - Oprawy owietleniowe i instalacjeowietleniowe

PN-IEC60364-5-56:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Instalacje bezpieczestwa

PN-HD60364-6:2008

Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz6: Sprawdzanie

PN-EN 60445:2002 Zasady podstawowe i bezpieczestwa przywspółdziałaniu człowieka z maszyn, oznaczanie iidentyfikacja - Oznaczenia identyfikacyjnezacisków urzdze i zakocze ył przewodów orazogólne zasady systemu alfanumerycznego

PN-EN 60446:2004 Zasady podstawowe i bezpieczestwa przywspółdziałaniu człowieka z maszyn, oznaczanie iidentyfikacja - Oznaczenia identyfikacyjneprzewodów barwami albo cyframi

4 § 113 ust. 4 PN-B-01706:1992 Instalacje wodocigowe - Wymagania wprojektowaniu(w zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4.1; 2.4.3-2.4.5;3.1.1-3.1.3; 3.1.5; 3.1.7; 3.2.2; 3.2.3; 3.3;4.1; 4.2 i 4.4-4.6)

5 § 113 ust. 7 PN-EN 1717:2003 Ochrona przed wtórnym zanieczyszczaniem wody winstalacjach wodocigowych i ogólne wymaganiadotyczce urzdze zapobiegajcychzanieczyszczeniu przez przepływ zwrotny

6 § 115 ust. 1 PN-B-10720:1998 Wodocigi - Zabudowa zestawów wodomierzowych winstalacjach wodocigowych - Wymagania i badaniaprzy odbiorze

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

przy odbiorze(w zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4 i 2.6)

7 § 116 ust. 3 PN-IEC60364-5-54:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Uziemienia i przewody ochronne(w zakresie pkt 547.1.3)

8 § 120 ust. 4 PN-B-02440:1976 Zabezpieczenie urzdze ciepłej wody uytkowej -Wymagania(w zakresie pkt 2; 3.1.1; 3.1.2 i 3.2.1-3.2.13)

9 § 121 ust. 2 PN-B-10720:1998 Wodocigi - Zabudowa zestawów wodomierzowych winstalacjach wodocigowych - Wymagania i badaniaprzy odbiorze(w zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4 i 2.6)

10 § 122 ust. 2 PN-EN 12056-1:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrzbudynków - Cze 1: Postanowienia ogólne iwymagania(w zakresie pkt 4 i 5)

PN-EN 12056-2:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrzbudynków - Cze 2: Kanalizacja sanitarna -Projektowanie układu i obliczenia(w zakresie pkt 4-6)

PN-EN 12056-3:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrzbudynków - Cze 3: Przewody deszczowe -Projektowanie układu i obliczenia(w zakresie pkt 4-7)

PN-EN 12056-4:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrzbudynków - Cze 4: Pompownie cieków -Projektowanie układu i obliczenia(w zakresie pkt 4-6)

PN-EN 12056-5:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrzbudynków - Cze 5: Monta i badania, instrukcjedziałania, uytkowania i eksploatacji(w zakresie pkt 5-9)

PN-EN 12109:2003 Wewntrzne systemy kanalizacji podcinieniowej (wzakresie pkt 5; 7 i 8)

11 § 124 PN-EN 12056-4:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrzbudynków - Cz 4: Pompownie cieków -Projektowanie układu i obliczenia(w zakresie pkt 4-6)

PN-EN 13564-1:2004 Urzdzenia przeciwzalewowe w budynkach - Cz 1:Wymagania

12 § 125 ust. 4 PN-B-01707:1992 Instalacje kanalizacyjne - Wymagania wprojektowaniu(w zakresie pkt 4.2.2 z wyjtkiem odwołania dopkt 3.5)

13 § 131 PN-B-94340:1991 Zsyp na odpady14 § 133 ust. 3 PN-B-02413:1991 Ogrzewnictwo i ciepłownictwo - Zabezpieczenie

instalacji ogrzewa wodnych systemu otwartego -Wymagania

PN-B-02414:1999 Ogrzewnictwo i ciepłownictwo - Zabezpieczenieinstalacji ogrzewa wodnych systemu zamknitego znaczyniami wzbiorczymi przeponowymi - Wymagania

PN-B-02415:1991 Ogrzewnictwo i ciepłownictwo - Zabezpieczeniewodnych zamknitych systemów ciepłowniczych -Wymagania

PN-B-02416:1991 Ogrzewnictwo i ciepłownictwo - Zabezpieczenieinstalacji ogrzewa wodnych systemu zamknitegoprzyłczonych do sieci cieplnych - Wymagania

15 § 133 ust. 4 PN-C-04607:1993 Woda w instalacjach ogrzewania - Wymagania ibadania dotyczce jakoci wody

16 § 134 ust. 1 PN-EN ISO6946:2008

Komponenty budowlane i elementy budynku - Opórcieplny i współczynnik przenikania ciepła -Metoda obliczania

PN-EN ISO10077-1:2007

Cieplne właciwoci uytkowe okien, drzwi ialuzji - Obliczanie współczynnika przenikaniaciepła - Cz 1: Postanowienia ogólne

PN-EN ISO10077-2:2005

Cieplne właciwoci uytkowe okien, drzwi ialuzji - Obliczanie współczynnika przenikaniaciepła - Cz 2: Metoda komputerowa dla ram

PN-EN ISO10211:2008

Mostki cieplne w budynkach - Strumienie ciepła itemperatury powierzchni - Obliczenia szczegółowe

PN-EN 12831:2006 Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metodaobliczania projektowego obcienia cieplnego

PN-EN ISO13370:2008

Cieplne - właciwoci uytkowe budynków - Wymianaciepła przez grunt - Metody obliczania

PN-EN ISO13789:2008

Cieplne właciwoci uytkowe budynków -Współczynniki wymiany ciepła przez przenikanie iwentylacj - Metoda obliczania

PN-EN ISO14683:2008

Mostki cieplne w budynkach - Liniowy współczynnikprzenikania ciepła - Metody uproszczone iwartoci orientacyjne

17 § 134 ust. 2 PN-B-02403:1982 Ogrzewnictwo - Temperatury obliczeniowezewntrzne

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

zewntrzne18 § 135 ust. 4 PN-B-02421:2000 Ogrzewnictwo i ciepłownictwo - Izolacja cieplna

przewodów, armatury i urzdze - Wymagania ibadania odbiorcze(w zakresie pkt 2.1; 2.2; 2.3.1; 2.4.1-2.4.4 i2.5.1-2.5.6)

19 § 136 ust. 2 PN-B-02411:1987 Ogrzewnictwo - Kotłownie wbudowane na paliwostałe - Wymagania(w zakresie pkt 2.1.3-2.1.6 i 2.1.8-2.1.10)

20 § 136 ust. 2a PN-B-02411:1987 Ogrzewnictwo - Kotłownie wbudowane na paliwostałe - Wymagania(w zakresie pkt 2.1.3-2.1.5; 2.1.6.2 i2.1.9-2.1.10)

21 § 136 ust. 3 PN-B-02411:1987 Ogrzewnictwo - Kotłownie wbudowane na paliwostałe - Wymagania(w zakresie pkt 2.2.2-2.2.8 i 2.2.10-2.2.16)

22 § 137 ust. 9 PN-E-05204:1994 Ochrona przed elektrycznoci statyczn - Ochronaobiektów, instalacji i urzdze - Wymagania

23 § 140 ust. 1 PN-B-10425:1989 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjnemurowane z cegły - Wymagania techniczne i badaniaprzy odbiorze

24 § 142 ust. 2 PN-B-10425:1989 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjnemurowane z cegły - Wymagania techniczne i badaniaprzy odbiorze(w zakresie pkt 3.3.2)

25 § 143 ust. 1 PN-B-02011:1977 Obcienia w obliczeniach statycznych -Obcienie wiatrem(w zakresie pkt 3.3)

26 § 147 ust. 1 PN-B-03430:1983PN-B-03430:1983/Az3:2000

Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkaniazbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania(z wyjtkiem pkt 5.2.1 i 5.2.3)

27 § 147 ust. 3 PN-B-03421:1978 Wentylacja i klimatyzacja - Parametryobliczeniowe powietrza wewntrznego wpomieszczeniach przeznaczonych do stałegoprzebywania ludzi

28 § 149 ust. 1 PN-B-03430:1983PN-B-03430:1983/Az3:2000

Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkaniazbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania(w zakresie pkt 2.1.2-2.1.4; 3.1 i 4.1)

29 § 149 ust. 4 PN-B-03421:1978 Wentylacja i klimatyzacja - Parametryobliczeniowe powietrza wewntrznego wpomieszczeniach przeznaczonych do stałegoprzebywania ludzi

30 § 153 ust. 2 PN-EN 1507:2007 Wentylacja budynków - Przewody wentylacyjne zblachy o przekroju prostoktnym - Wymaganiadotyczce wytrzymałoci i szczelnoci

PN-EN 12237:2005 Wentylacja budynków - Sie przewodów -Wytrzymało i szczelno przewodów z blachy oprzekroju kołowym

31 § 153 ust. 5 PN-EN 12097:2007 Wentylacja budynków - Sie przewodów - Wymaganiadotyczce elementów sieci przewodów ułatwiajcychkonserwacj systemów przewodów

32 § 154 ust. 6 PN-EN 779:2005 Przeciwpyłowe filtry powietrza do wentylacjiogólnej - Wymagania, badania, oznaczanie(w zakresie rozdziału 4)

33 § 155 ust. 4 PN-B-03430:1983PN-B-03430:1983/Az3:2000

Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkaniazbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania(w zakresie pkt 2.1.5)

34 § 157 ust. 2 PN-C-04753:2002 Gaz ziemny - Jako gazu dostarczanego odbiorcomz sieci rozdzielczej(w zakresie rozdziału 2)

PN-C-96008:1998 Przetwory naftowe - Gazy wglowodorowe - Gazyskroplone C3 - C4(w zakresie rozdziału 3)

35 § 163 ust. 1a PN-EN 1775:2001 Dostawa gazu - Przewody gazowe dla budynków -Maksymalne cinienie robocze ≤ 5 bar - Zaleceniafunkcjonalne(w zakresie pkt 4.3.1 i 4.3.2 oraz załcznika A)

36 § 163 ust. 2 PN-EN 10208-1:2000 Rury stalowe przewodowe dla mediów palnych - Ruryo klasie wymaga A

37 § 163 ust. 4 PN-EN 1775:2001 Dostawa gazu - Przewody gazowe dla budynków -Maksymalne cinienie robocze ≤ 5 bar - Zaleceniafunkcjonalne(w zakresie pkt 4.3.1 i 4.3.2 oraz załcznika A)

38 § 166 ust. 1 PN-EN 1359:2004 Gazomierze - Gazomierze miechowe39 § 170 ust. 1 PN-B-03430:1983

PN-B-03430:1983/Az3:2000Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkaniazbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania(z wyjtkiem pkt 5.2.1 i 5.2.3)

40 § 176 ust. 1 PN-B-02431-1:1999 Ogrzewnictwo - Kotłownie wbudowane na paliwagazowe o gstoci wzgldnej mniejszej ni 1 -Wymagania(w zakresie pkt 2.2 z wyłczeniem 2.2.1.4;2.2.1.8; 2.2.2.4 i 2.2.2.5 oraz pkt 2.3 z

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2.2.1.8; 2.2.2.4 i 2.2.2.5 oraz pkt 2.3 zwyłczeniem 2.3.8.1; 2.3.8.2; 2.3.9 i 2.3.14)

41 § 180 PN-HD 308 S2:2007 Identyfikacja ył w kablach i przewodach oraz wprzewodach sznurowych

PN-IEC364-4-481:1994

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona zapewniajca bezpieczestwo - Dobórrodków ochrony w zalenoci od wpływówzewntrznych - Wybór rodków ochronyprzeciwporaeniowej w zalenoci od wpływówzewntrznych

PN-N-01256-02:1992 Znaki bezpieczestwa - EwakuacjaPN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem

pomieszcze w budynkach - Dopuszczalne wartocipoziomu dwiku w pomieszczeniach

PN-B-02171:1988 Ocena wpływu drga na ludzi w budynkachPN-E-05010:1991 Zakresy napiciowe instalacji elektrycznych w

obiektach budowlanychPN-E-05115:2002 Instalacje elektroenergetyczne prdu przemiennego

o napiciu wyszym od 1 kVPN-E-08501:1988 Urzdzenia elektryczne - Tablice i znaki

bezpieczestwaPN-EN 12464-1:2004 wiatło i owietlenie - Owietlenie miejsc pracy

- Cz 1: Miejsca pracy we wntrzachPN-EN 50160:2002 Parametry napicia zasilajcego w publicznych

sieciach rozdzielczychPN-EN 50310:2007 Stosowanie połcze wyrównawczych i uziemiajcych

w budynkach z zainstalowanym sprzteminformatycznym

PN-IEC60364-1:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe

PN-IEC60364-3:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ustalanie ogólnych charakterystyk

PN-IEC60364-4-41:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzeciwporaeniowa

PN-IEC60364-4-42:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed skutkami oddziaływania cieplnego

PN-IEC60364-4-43:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed prdem przeteniowym

PN-IEC60364-4-442:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed przepiciami - Ochrona instalacji niskiegonapicia przed przejciowymi przepiciami iuszkodzeniami przy doziemieniach w sieciachwysokiego napicia

PN-IEC60364-4-443:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed przepiciami - Ochrona przed przepiciamiatmosferycznymi lub łczeniowymi

PN-IEC60364-4-444:2001

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed przepiciami - Ochrona przed zakłóceniamielektromagnetycznymi (EMI) w instalacjachobiektów budowlanych

PN-IEC60364-4-45:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed obnieniem napicia

PN-IEC60364-4-46:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa -Odłczanie izolacyjne i łczenie

PN-IEC60364-4-47:2001

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa -Stosowanie rodków ochrony dla zapewnieniabezpieczestwa - Postanowienia ogólne - rodkiochrony przed poraeniem prdem elektrycznym

PN-IEC60364-4-473:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa -Stosowanie rodków ochrony zapewniajcychbezpieczestwo - rodki ochrony przed prdemprzeteniowym

PN-IEC60364-4-482:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Dobórrodków ochrony w zalenoci od wpływówzewntrznych - Ochrona przeciwpoarowa

PN-IEC60364-5-51:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Postanowienia ogólne

PN-IEC60364-5-52:2002

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Oprzewodowanie

PN-IEC Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

PN-IEC60364-5-523:2001

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Obcialno prdowa długotrwała przewodów

PN-IEC60364-5-53:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Aparatura rozdzielcza i sterownicza

PN-IEC60364-5-534:2003

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Urzdzenia do ochrony przed przepiciami

PN-IEC60364-5-537:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Aparatura rozdzielcza i sterownicza - Urzdzeniado odłczania izolacyjnego i łczenia

PN-IEC60364-5-54:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Uziemienia i przewody ochronne

PN-IEC60364-5-548:2001

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego - Układyuziemiajce i połczenia wyrównawcze instalacjiinformatycznych

PN-IEC60364-5-551:2003

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego - Innewyposaenie - Niskonapiciowe zespołyprdotwórcze

PN-IEC60364-5-559:2003

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego - Innewyposaenie - Oprawy owietleniowe i instalacjeowietleniowe

PN-IEC60364-5-56:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Instalacje bezpieczestwa

PN-HD60364-6:2008

Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz6: Sprawdzanie

PN-IEC60364-7-701:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lublokalizacji - Pomieszczenia wyposaone w wannlub/i basen natryskowy

PN-IEC60364-7-702:1999+Ap1:2002

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lublokalizacji - Baseny pływackie i inne

PN-HD 60364-7-703:2007 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Cz 7-703: Wymagania dotyczce specjalnychinstalacji lub lokalizacji - Pomieszczenia ikabiny zawierajce ogrzewacze sauny

PN-IEC60364-7-704:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lublokalizacji - Instalacje na terenie budowy irozbiórki

PN-IEC60364-7-705:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lublokalizacji - Instalacje elektryczne wgospodarstwach rolniczych i ogrodniczych

PN-IEC60364-7-706:2000

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lublokalizacji - Przestrzenie ograniczonepowierzchniami przewodzcymi

PN-IEC60364-7-707:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lublokalizacji - Wymagania dotyczce uziemieinstalacji urzdze przetwarzania danych

PN-IEC60364-7-714:2003

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lublokalizacji - Instalacje owietlenia zewntrznego

PN-HD60364-7-715:2006

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Cz 7-715: Wymagania dotyczce specjalnychinstalacji lub lokalizacji - Instalacjeowietleniowe o bardzo niskim napiciu

PN-EN 60445:2002 Zasady podstawowe i bezpieczestwa przywspółdziałaniu człowieka z maszyn, oznaczanie iidentyfikacja - Oznaczenia identyfikacyjnezacisków urzdze i zakocze ył przewodów orazogólne zasady systemu alfanumerycznego

PN-EN 60446:2004 Zasady podstawowe i bezpieczestwa przywspółdziałaniu człowieka z maszyn, oznaczanie iidentyfikacja - Oznaczenia identyfikacyjneprzewodów barwami albo cyframi

PN-EN 60529:2003 Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (kodIP)

PN-EN 61140:2005PN-EN 61140:2005/A1:2008

Ochrona przed poraeniem prdem elektrycznym -Wspólne aspekty instalacji i urzdze

PN-EN 61293:2000 Znakowanie urzdze elektrycznych danymiznamionowymi dotyczcymi zasilania elektrycznego- Wymagania bezpieczestwa

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

- Wymagania bezpieczestwa42 § 181 ust. 7 PN-EN 1838:2005 Zastosowania owietlenia - Owietlenie awaryjne

PN-EN 50172:2005 Systemy awaryjnego owietlenia ewakuacyjnegoPN-IEC60364-5-56:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Instalacje bezpieczestwa

43 § 184 ust. 2 PN-IEC60364-5-54:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Uziemienia i przewody ochronne (w zakresie pkt542.2.5)

44 § 184 ust. 3 PN-E-05003-01:1986 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych -Wymagania ogólne

PN-E-05003-03:1989 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych - Ochronaobostrzona

PN-E-05003-04:1992 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych - Ochronaspecjalna

PN-IEC60364-4-443:1999

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochronaprzed przepiciami - Ochrona przed przepiciamiatmosferycznymi i łczeniowymi

PN-IEC61024-1:2001PN-IEC61024-1:2001/Ap1:2002

Ochrona odgromowa obiektów budowlanych - Zasadyogólne

PN-IEC61024-1-1:2001PN-IEC61024-1-1:2001/Ap1:2002

Ochrona odgromowa obiektów budowlanych - Zasadyogólne - Wybór poziomów ochrony dla urzdzepiorunochronnych

PN-IEC61024-1-2:2002

Ochrona odgromowa obiektów budowlanych - Zasadyogólne - Przewodnik B - Projektowanie, monta,konserwacja i sprawdzanie

PN-IEC61312-1:2001

Ochrona przed piorunowym impulsemelektromagnetycznym - Zasady ogólne

PN-IEC/TS61312-2:2003

Ochrona przed piorunowym impulsemelektromagnetycznym (LEMP) - Cz 2: Ekranowanieobiektów, połczenia wewntrz obiektów iuziemienia

PN-IEC/TS61312-3:2004

Ochrona przed piorunowym impulsemelektromagnetycznym - Cz 3: Wymaganiadotyczce urzdze do ograniczania przepi (SPD)

45 § 186 ust. 2 PN-IEC60364-5-52:2002

Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -Dobór i monta wyposaenia elektrycznego -Oprzewodowanie

46 § 187 ust. 3 PN-EN 1363-1:2001 Badania odpornoci ogniowej - Cz 1: Wymaganiaogólne

47 § 187 ust. 5 PN-EN 50200:2003 Metoda badania palnoci cienkich przewodów ikabli bez ochrony specjalnej stosowanych wobwodach zabezpieczajcych

48 § 196 ust. 2i 3

PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasempomieszcze w budynkach - Dopuszczalne wartocipoziomu dwiku w pomieszczeniach

PN-B-02171:1988 Ocena wpływu drga na ludzi w budynkach49 § 204 ust. 4 PN-B-02000:1982 Obcienia budowli - Zasady ustalania wartoci

PN-B-02001:1982 Obcienia budowli - Obcienia stałePN-B-02003:1982 Obcienia budowli - Obcienia zmienne

technologiczne - Podstawowe obcieniatechnologiczne i montaowe

PN-B-02004:1982 Obcienia budowli - Obcienia zmiennetechnologiczne - Obcienia pojazdami

PN-B-02005:1986 Obcienia budowli - Obcienia suwnicamipomostowymi, wcigarkami i wcignikami

PN-B-02010:1980PN-B-02010:1980/Az1:2006

Obcienia w obliczeniach statycznych -Obcienie niegiem

PN-B-02011:1977 Obcienia w obliczeniach statycznych -Obcienie wiatrem

PN-B-02013:1987 Obcienie budowli - Obcienia zmiennerodowiskowe - Obcienie oblodzeniem

PN-B-02014:1988 Obcienia budowli - Obcienie gruntemPN-B-02015:1986 Obcienia budowli - Obcienia zmienne

rodowiskowe - Obcienie temperaturPN-B-03001:1976 Konstrukcje i podłoa budowli - Ogólne zasady

obliczePN-B-03002:2007 Konstrukcje murowe - Projektowanie i obliczaniePN-B-03020:1981 Grunty budowlane - Posadowienie bezporednie

budowli - Obliczenia statyczne i projektowaniePN-B-03150:2000PN-B-03150:2000/Az1:2001PN-B-03150:2000/Az2:2003PN-B-03150:2000/Az3:2004

Konstrukcje drewniane - Obliczenia statyczne iprojektowanie

PN-B-03200:1990 Konstrukcje stalowe - Obliczenia statyczne iprojektowanie

PN-B-03215:1998 Konstrukcje stalowe - Połczenia z fundamentami -Projektowanie i wykonanie

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

Projektowanie i wykonaniePN-B-03230:1984 Lekkie ciany osłonowe i przekrycia dachowe z

płyt warstwowych i ebrowych - Obliczeniastatyczne i projektowanie

PN-B-03263:2000 Konstrukcje betonowe, elbetowe i spronewykonywane z kruszywowych betonów lekkich -Obliczenia statyczne i projektowanie

PN-B-03264:2002PN-B-03264:2002/Ap1:2004

Konstrukcje betonowe, elbetowe i sprone -Obliczenia statyczne i projektowanie

PN-B-03300:2006PN-B-03300:2006/Ap1:2008

Konstrukcje zespolone stalowo-betonowe -Obliczenia statyczne i projektowanie

PN-EN 1990*): Eurokod: Podstawy projektowania konstrukcji

PN-EN 1991*): Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje

PN-EN 1992*): Eurokod 2: Projektowanie konstrukcji z betonu

PN-EN 1993*): Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych

PN-EN 1994*): Eurokod 4: Projektowanie konstrukcjistalowo-betonowych

PN-EN 1995*): Eurokod 5:Projektowanie konstrukcji drewnianych

PN-EN 1996*): Eurokod 6: Projektowanie konstrukcji murowych

PN-EN 1997*): Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne

PN-EN 1999*): Eurokod 9: Projektowanie konstrukcji aluminiowych

(wszystkie czci norm)50 § 208

§ 208aPN-EN 81-58:2005 Przepisy bezpieczestwa dotyczce budowy i

instalowania dwigów - Badania i próby - Cz58: Próba odpornoci ogniowej drzwiprzystankowych

PN-EN 1021-1:2007 Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych -Cz 1: ródło zapłonu: tlcy si papieros

PN-EN 1021-2:2007 Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych -Cz 2: ródło zapłonu: równowanik płomieniazapałki

PN-EN 1991-1-2:2006 Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje - Cz1-2: Oddziaływania ogólne - Oddziaływania nakonstrukcje w warunkach poaru

PN-B-02852:2001 Ochrona przeciwpoarowa budynków - Obliczaniegstoci obcienia ogniowego oraz wyznaczaniewzgldnego czasu trwania poaru(w czci dotyczcej gstoci obcieniaogniowego - pkt 2)

PN-B-02855:1988 Ochrona przeciwpoarowa budynków - Metoda badaniawydzielania toksycznych produktów rozkładu ispalania materiałów

PN-B-02867:1990 Ochrona przeciwpoarowa budynków - Metoda badaniastopnia rozprzestrzeniania ognia przez ciany(w czci dotyczcej cian zewntrznych przydziałaniu ognia od strony elewacji)

PN-EN ISO 6940:2005 Wyroby włókiennicze - Zachowanie si podczaspalenia - Wyznaczanie zapalnoci pionowoumieszczonych próbek

PN-EN ISO 6941:2005 Wyroby włókiennicze - Zachowanie si podczaspalenia - Pomiar właciwoci rozprzestrzenianiasi płomienia na pionowo umieszczonych próbkach

PN-EN 13501-1:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych ielementów budynków - Cz 1: Klasyfikacja napodstawie bada reakcji na ogie

PN-EN 13501-2:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych ielementów budynków - Cz 2: Klasyfikacja napodstawie bada odpornoci ogniowej z wyłczenieminstalacji wentylacyjnej

PN-EN 13501-3:2007 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych ielementów budynków - Cz 3: Klasyfikacja napodstawie bada odpornoci ogniowej wyrobów ielementów stosowanych w instalacjach uytkowych wbudynkach: ognioodpornych przewodówwentylacyjnych i przeciwpoarowych klapodcinajcych

PN-EN 13501-4:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych ielementów budynków - Cz 4: Klasyfikacja napodstawie wyników bada odpornoci ogniowejelementów systemów kontroli rozprzestrzenianiadymu

PN-EN 13501-5:2006PN-EN13501-5:2006/AC:2008

Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych ielementów budynków - Cz 5: Klasyfikacja napodstawie wyników bada oddziaływania ogniazewntrznego na dachy

51 § 253 ust. 1 PN-EN 81-72:2005 Przepisy bezpieczestwa dotyczce budowy iinstalowania dwigów - Szczególne zastosowaniadwigów osobowych i towarowych - Cz 72: Dwigidla stray poarnej

52 § 258 ust. 1a PN-EN ISO 6940:2005 Wyroby włókiennicze - Zachowanie si podczas

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

52 § 258 ust. 1a PN-EN ISO 6940:2005 Wyroby włókiennicze - Zachowanie si podczaspalenia - Wyznaczanie zapalnoci pionowoumieszczonych próbek

PN-EN ISO 6941:2005 Wyroby włókiennicze - Zachowanie si podczaspalenia - Pomiar właciwoci rozprzestrzenianiasi płomienia na pionowo umieszczonych próbkach

53 § 261 pkt 1 PN-EN 1021-1:2007 Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych -Cz 1: ródło zapłonu: tlcy si papieros

PN-EN 1021-2:2007 Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych -Cz 2: ródło zapłonu: równowanik płomieniazapałki

PN-B-02855:1988 Ochrona przeciwpoarowa budynków - Metoda badaniawydzielania toksycznych produktów rozkładu ispalania materiałów

54 § 266 ust. 2 PN-B-02870:1993 Badania ogniowe - Małe kominy - Badania wpodwyszonych temperaturach

55 § 287 pkt 4 PN-N-01256-02:1992 Znaki bezpieczestwa - EwakuacjaPN-N-01256-5:1998 Zasady umieszczania znaków bezpieczestwa na

drogach ewakuacyjnych i drogach poarowychPN-ISO 7010:2006 Symbole graficzne - Barwy bezpieczestwa i znaki

bezpieczestwa - Znaki bezpieczestwa stosowane wmiejscach pracy i w obszarach uytecznocipublicznej

56 § 287 pkt 6 patrz: Polskie Normy powołane w § 18057 § 288 pkt 5 PN-N-01256-02:1992 Znaki bezpieczestwa - Ewakuacja

PN-N-01256-5:1998 Zasady umieszczania znaków bezpieczestwa nadrogach ewakuacyjnych i drogach poarowych

PN-ISO 7010:2006 Symbole graficzne - Barwy bezpieczestwa i znakibezpieczestwa - Znaki bezpieczestwa stosowane wmiejscach pracy i w obszarach uytecznocipublicznej

58 § 288 pkt 7 patrz: Polskie Normy powołane w § 18059 § 298 ust. 1 PN-B-02003:1982 Obcienia budowli - Obcienia zmienne

technologiczne - Podstawowe obcieniatechnologiczne i montaowe(w zakresie pkt 3.6)

60 § 305 ust. 2 PN-E-05204:1994 Ochrona przed elektrycznoci statyczn - Ochronaobiektów, instalacji i urzdze - Wymagania

61 § 324 PN-B-02151-02:l987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasempomieszcze w budynkach - Dopuszczalne wartocipoziomu dwiku w pomieszczeniach

PN-B-02170:1985 Ocena szkodliwoci drga przekazywanych przezpodłoe na budynki

PN-B-02171:1988 Ocena wpływu drga na ludzi w budynkach62 § 325 ust. 1 PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem

pomieszcze w budynkach - Dopuszczalne wartocipoziomu dwiku w pomieszczeniach

PN-B-02170:1985 Ocena szkodliwoci drga przekazywanych przezpodłoe na budynki

PN-B-02171:1988 Ocena wpływu drga na ludzi w budynkach63 § 325 ust. 2 PN-B-02151-3:1999 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w

budynkach - Izolacyjno akustyczna przegród wbudynkach oraz izolacyjno akustyczna elementówbudowlanych - Wymagania (w zakresie pkt 1, 2, 6,8 i 9.)

64 § 326 ust. 1 PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasempomieszcze w budynkach - Dopuszczalne wartocipoziomu dwiku w pomieszczeniach

PN-B-02156:1987 Akustyka budowlana - Metody pomiaru dwiku A wbudynkach

PN-B-02171:1988 Ocena wpływu drga na ludzi w budynkach65 § 326 ust. 2 PN-EN ISO 140-4:2000 Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w

budynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 4: Pomiary terenoweizolacyjnoci akustycznej od dwikówpowietrznych midzy pomieszczeniami

PN-EN ISO 140-5:1999 Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej wbudynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 5: Pomiary terenoweizolacyjnoci akustycznej od dwikówpowietrznych ciany zewntrznej i jej elementów

PN-EN ISO 140-6:1999 Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej wbudynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 6: Pomiary laboratoryjneizolacyjnoci od dwików uderzeniowych stropów

PN-EN ISO 140-7:2000 Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej wbudynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 7: Pomiary terenoweizolacyjnoci akustycznej od dwikówuderzeniowych stropów

PN-EN ISO 140-8:1999 Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej wbudynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 8: Pomiary laboratoryjne

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

budowlanych - Cz 8: Pomiary laboratoryjnetłumienia dwików uderzeniowych przez podłogi namasywnym stropie wzorcowym

PN-EN ISO 140-12:2001 Akustyka - Pomiary izolacyjnoci akustycznej wbudynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 12: Pomiary laboratoryjneizolacyjnoci od dwików powietrznych iuderzeniowych podniesionej podłogi pomidzy dwomassiednimi pomieszczeniami

PN-EN 20140-3:1999PN-EN20140-3:1999/A1:2007

Akustyka - Pomiary izolacyjnoci akustycznej wbudynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 3: Pomiary laboratoryjneizolacyjnoci od dwików powietrznych elementówbudowlanych

PN-EN 20140-9:1998 Akustyka - Pomiary izolacyjnoci akustycznej wbudynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 9: Pomiary laboratoryjneizolacyjnoci od dwików powietrznych, dlasufitów podwieszonych z przestrzeni nad sufitem,mierzonej pomidzy dwoma ssiednimipomieszczeniami

PN-EN 20140-10:1994 Akustyka - Pomiary izolacyjnoci akustycznej wbudynkach i izolacyjnoci akustycznej elementówbudowlanych - Cz 10: Pomiary laboratoryjneizolacyjnoci od dwików powietrznych małychelementów budowlanych

66 § 326 ust. 3 PN-B-02151-3:1999 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem wbudynkach - Izolacyjno akustyczna przegród wbudynkach oraz izolacyjno akustyczna elementówbudowlanych - Wymagania(w zakresie pkt 1-5; 7 i 9)

67 § 326 ust. 4 PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasempomieszcze w budynkach - Dopuszczalne wartocipoziomu dwiku w pomieszczeniach

PN-B-02156:1987 Akustyka budowlana - Metody pomiaru dwiku A wbudynkach

PN-B-02171:1988 Ocena wpływu drga na ludzi w budynkach68 § 326 ust. 5 PN-EN ISO 354:2005 Akustyka - Pomiar pochłaniania dwiku w komorze

pogłosowej69 Załcznik nr 2

pkt2.2.1-2.2.4

PN-EN ISO 13788:2003 Cieplno-wilgotnociowe właciwoci komponentówbudowlanych i elementów budynku - Temperaturapowierzchni wewntrznej konieczna do unikniciakrytycznej wilgotnoci powierzchni i kondensacjamidzywarstwowa - Metody obliczania

70 Załcznik nr 3 PN-ENV 1187:2004PN-ENV 1187:2004/A1:2007

Metody bada oddziaływania ognia zewntrznego nadachy

PN-EN 13501-1:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych ielementów budynku - Cz 1: Klasyfikacja napodstawie bada reakcji na ogie

PN-EN 13501-5:2006PN-EN13501-5:2006/AC:2008

Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych ielementów budynków - Cz 5: Klasyfikacja napodstawie wyników bada oddziaływania ogniazewntrznego na dachy

*) Polskie Normy projektowania wprowadzajce europejskie normy projektowania konstrukcji - Eurokody, zatwierdzonei opublikowane w jzyku polskim, mog by stosowane do projektowania konstrukcji, jeeli obejmuj one wszystkieniezbdne aspekty zwizane z zaprojektowaniem tej konstrukcji (stanowi kompletny zestaw norm umoliwiajcyprojektowanie). Projektowanie kadego rodzaju konstrukcji wymaga stosowania PN-EN 1990 i PN-EN 1991.

ZAŁCZNIK Nr 2

WYMAGANIA IZOLACYJNOCI CIEPLNEJ I INNE WYMAGANIA ZWIZANE Z OSZCZDNOCI ENERGII

1. Izolacyjno cieplna przegród i podłóg na gruncie1.1. Wartoci współczynnika przenikania ciepła U cian, stropów i stropodachów, obliczone zgodnie z Polskimi

Normami dotyczcymi obliczania oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła, nie mog by wiksze ni wartociU(max) okrelone w tabelach:

Budynek mieszkalny i zamieszkania zbiorowego

Lp. Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu Współczynnikprzenikania ciepła

U(max)

[W/(m2 · K)]1 2 3

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

1 2 31 ciany zewntrzne (stykajce si z powietrzem zewntrznym,

niezalenie od rodzaju ciany):a) przy ti> 16 ° C 0,30

b) przy ti ≤ 16 ° C 0,80

2 ciany wewntrzne pomidzy pomieszczeniami ogrzewanymi anieogrzewanymi, klatkami schodowymi lub korytarzami

1,00

3 ciany przyległe do szczelin dylatacyjnych o szerokoci:a) do 5 cm, trwale zamknitych i wypełnionych izolacj cieplnna głbokoci co najmniej 20 cm

1,00

b) powyej 5 cm, niezalenie od przyjtego sposobu zamknicia izaizolowania szczeliny

0,70

4 ciany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych bez wymaga5 Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub

nad przejazdami:a) przy ti> 16 ° C 0,25

b) przy 8 ° C < ti ≤ 16 ° C 0,50

6 Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamknitymiprzestrzeniami podpodłogowymi, podłogi na gruncie

0,45

7 Stropy nad ogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi bez wymaga8 ciany wewntrzne oddzielajce pomieszczenie ogrzewane od

nieogrzewanego1,00

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z § 134 ust. 2 rozporzdzenia.

Budynek uytecznoci publicznej

Lp. Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu Współczynnikprzenikania ciepła

U(max)

[W/(m2 ·K)]1 2 31 ciany zewntrzne (stykajce si z powietrzem zewntrznym,

niezalenie od rodzaju ciany):a) przy ti> 16 ° C 0,30

b) przy ti ≤ 16 ° C 0,65

2 ciany wewntrzne midzy pomieszczeniami ogrzewanymi a klatkamischodowymi lub korytarzami

3,00*)

3 ciany przylegajce do szczelin dylatacyjnych o szerokoci:a) do 5 cm, trwale zamknitych i wypełnionych izolacj cieplnna głboko co najmniej 20 cm

3,00

b) powyej 5 cm, niezalenie od przyjtego sposobu zamknicia izaizolowania szczeliny

0,70

4 ciany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych bez wymaga5 Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub

nad przejazdami:a) przy ti> 16 ° C 0,25

b) przy 8 ° C < ti ≤ 16 ° C 0,50

6 Stropy nad nieogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi izamknitymi przestrzeniami podpodłogowymi, posadzki na gruncie

0,45

7 Stropy nad piwnicami ogrzewanymi bez wymagati - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z § 134 ust. 2 rozporzdzenia.*) Jeeli przy drzwiach wejciowych do budynku nie ma przedsionka, to warto współczynnika U

ciany wewntrznej przy klatce schodowej na parterze nie powinna by wiksza ni 1,0 W/(m2 ·K).

Budynek produkcyjny, magazynowy i gospodarczy

Lp. Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu Współczynnikprzenikania ciepła

U(max)

[W/(m2 · K ]1 2 31 ciany zewntrzne (stykajce si z powietrzem zewntrznym,

niezalenie od rodzaju ciany):a) przy ti> 16 ° C 0,30

b) przy 8 ° C < ti ≤ 16 ° C 0,65

c) przy ti≤ 8 ° C 0,90

2 ciany wewntrzne i stropy midzykondygnacyjne:a) przy ti> 16 ° C 1,00

b) przy 8 ° C < ti ≤ 16 ° C 1,40

c) przy ti≤ 8 ° C bez wymaga3 Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

nad przejazdami:a) przy ti> 16 ° C 0,25

b) przy 8 ° C < ti ≤ 16 ° C 0,50

c) przy ti≤ 8 ° C 0,70

4 Stropy nad nieogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi izamknitymi przestrzeniami podpodłogowymi, posadzki na gruncie:a) przy ti> 16 ° C 0,80

b) przy 8 ° C < ti ≤ 16 ° C 1,20

c) przy ti ≤ 8 ° C 1,50

5 Stropy nad piwnicami ogrzewanymi bez wymagati - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z § 134 ust. 2 rozporzdzenia lub

okrelana indywidualnie w projekcie technologicznym.ti - Rónica temperatur obliczeniowych w pomieszczeniach.

1.2. Wartoci współczynnika przenikania ciepła U okien, drzwi balkonowych i drzwi zewntrznych nie mog bywiksze ni wartoci U(max) okrelone w tabelach:

Budynek mieszkalny i zamieszkania zbiorowego

Lp. Okna, drzwi balkonowe i drzwi zewntrzne Współczynnikprzenikania ciepła

U(max)

[W/(m2 · K)]1 2 31 Okna (z wyjtkiem połaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie

przezroczyste nieotwieralne w pomieszczeniach o ti ≥ 16 ° C:

a) w I, II i III strefie klimatycznej 1,8b) w IV i V strefie klimatycznej 1,7

2 Okna połaciowe (bez wzgldu na stref klimatyczn) wpomieszczeniach o ti ≤ 16 ° C

1,8

3 Okna w cianach oddzielajcych pomieszczenia ogrzewane odnieogrzewanych

2,6

4 Okna pomieszcze piwnicznych i poddaszy nieogrzewanych oraz nadklatkami schodowymi nieogrzewanymi

bez wymaga

5 Drzwi zewntrzne wejciowe 2,6ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z § 134 ust. 2 rozporzdzenia.

Budynek uytecznoci publicznej

Lp. Okna, drzwi balkonowe, wietliki i drzwi zewntrzne Współczynnikprzenikania ciepła

U(max)

[W/(m2 · K)]1 2 31 Okna (z wyjtkiem połaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie

przezroczyste nieotwieralne (fasady):a) przy ti > 16 ° C 1,8

b) przy 8 ° C < ti ≤ 16 ° C 2,6

c) przy ti ≤ 8 ° C bez wymaga2 Okna połaciowe i wietliki 1,73 Okna i drzwi balkonowe w pomieszczeniach o szczególnych

wymaganiach higienicznych (pomieszczenia przeznaczone na stałypobyt ludzi w szpitalach, łobkach i przedszkolach)

1,8

4 Okna pomieszcze piwnicznych i poddaszy nieogrzewanych orazwietliki nad klatkami schodowymi nieogrzewanymi

bez wymaga

5 Drzwi zewntrzne wejciowe do budynków 2,6ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z § 134 ust. 2 rozporzdzenia.

Budynek produkcyjny, magazynowy i gospodarczy

Lp. Okna, wietliki, drzwi i wrota Współczynnikprzenikania ciepła

U(max)

[W/(m2 · K)]1 2 31 Okna (z wyjtkiem połaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie

przezroczyste nieotwieralne w pomieszczeniach o ti ≥ 16 ° C:

a) w I, II i III strefie klimatycznej 1,9b) w IV i V strefie klimatycznej 1,7

2 Okna połaciowe (bez wzgldu na stref klimatyczn) w 1,8

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2 Okna połaciowe (bez wzgldu na stref klimatyczn) wpomieszczeniach o ti > 16 ° C

1,8

3 Okna w cianach oddzielajcych pomieszczenia ogrzewane odnieogrzewanych

2,6

4 Drzwi i wrota w przegrodach zewntrznych 2,6ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z § 134 ust. 2 rozporzdzenia.

1.3. Dopuszcza si dla budynku produkcyjnego, magazynowego i gospodarczego wiksze wartoci współczynnika Uni U (max) okrelone w pkt 1.1. i 1.2., jeli uzasadnia to rachunek efektywnoci ekonomicznej inwestycji, obejmujcy kosztbudowy i eksploatacji budynku.

1.4. W budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take budynkuprodukcyjnym, magazynowym i gospodarczym podłoga na gruncie w ogrzewanym pomieszczeniu powinna mie izolacjciepln obwodow z materiału izolacyjnego w postaci warstwy o oporze cieplnym co najmniej 2,0 (m2 · K)/W, przy czymopór cieplny warstw podłogowych oblicza si zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczania oporu cieplnego iwspółczynnika przenikania ciepła.

1.5. Izolacja cieplna przewodów rozdzielczych i komponentów w instalacjach centralnego ogrzewania, ciepłej wodyuytkowej (w tym przewodów cyrkulacyjnych), instalacji chłodu i ogrzewania powietrznego powinna spełnia nastpujcewymagania minimalne okrelone w poniszej tabeli:

Wymagania izolacji cieplnej przewodów i komponentów

Lp. Rodzaj przewodu lub komponentu Minimalna grubo izolacjicieplnej

(materiał 0,035 W/(m · K)1)

1 rednica wewntrzna do 22 mm 20 mm2 rednica wewntrzna od 22 do 35 mm 30 mm3 rednica wewntrzna od 35 do 100 mm równa rednicy wewntrznej rury4 rednica wewntrzna ponad 100 mm 100 mm5 Przewody i armatura wg poz. 1-4 przechodzce przez

ciany lub stropy, skrzyowania przewodów1/2 wymaga z poz. 1-4

6 Przewody ogrzewa centralnych wg poz. 1 -4, ułoone wkomponentach budowlanych midzy ogrzewanymipomieszczeniami rónych uytkowników

1/2 wymaga z poz. 1-4

7 Przewody wg poz. 6 ułoone w podłodze 6 mm8 Przewody ogrzewania powietrznego (ułoone wewntrz

izolacji cieplnej budynku)40 mm

9 Przewody ogrzewania powietrznego (ułoone na zewntrzizolacji cieplnej budynku)

80 mm

10 Przewody instalacji wody lodowej prowadzone wewntrzbudynku2)

50 % wymaga z poz. 1-4

11 Przewody instalacji wody lodowej prowadzone na zewntrzbudynku2)

100 % wymaga z poz. 1-4

Uwaga:1) przy zastosowaniu materiału izolacyjnego o innym współczynniku przenikania ciepła ni podano w tabeli naley

odpowiednio skorygowa grubo warstwy izolacyjnej,2) izolacja cieplna wykonana jako powietrznoszczelna.

2. Inne wymagania zwizane z oszczdnoci energii2.1. Powierzchnia okien.2.1.1. W budynku mieszkalnym i zamieszkania zbiorowego pole powierzchni A0, wyraone w m2, okien oraz przegród

szklanych i przezroczystych, o współczynniku przenikania ciepła nie mniejszym ni 1,5 W/(m2 · K), obliczone według ichwymiarów modularnych, nie moe by wiksze ni warto A0max obliczone według wzoru:

A0max = 0,15 Az + 0,03 Aw

gdzie:Az - jest sum pól powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w zewntrznym obrysie budynku)

w pasie o szerokoci 5 m wzdłu cian zewntrznych,Aw - jest sum pól powierzchni pozostałej czci rzutu poziomego wszystkich kondygnacji po odjciu Az.

2.1.2. W budynku uytecznoci publicznej pole powierzchni A0, wyraone w m2, okien oraz przegród szklanych i

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

przezroczystych, o współczynniku przenikania ciepła nie mniejszym ni 1,5 W/(m2 · K), obliczone według ich wymiarówmodularnych, nie moe by wiksze ni warto A0max obliczona według wzoru okrelonego w pkt 2.1.1., jeli nie jest tosprzeczne z warunkami dotyczcymi zapewnienia niezbdnego owietlenia wiatłem dziennym, okrelonymi w § 57rozporzdzenia.

2.1.3. W budynku produkcyjnym, magazynowym i gospodarczym łczne pole powierzchni okien oraz cian szklanychw stosunku do powierzchni całej elewacji nie moe by wiksze ni:1) w budynku jednokondygnacyjnym (halowym) - 15%;2) w budynku wielokondygnacyjnym - 30 %.

2.1.4. We wszystkich rodzajach budynków współczynnik przepuszczalnoci energii całkowitej okna oraz przegródszklanych i przezroczystych gc liczony według wzoru:

gc = fc · gG

gdzie:gG - współczynnik przepuszczalnoci energii całkowitej dla rodzaju oszklenia,fc - współczynnik korekcyjny redukcji promieniowania ze wzgldu na zastosowane urzdzenia przeciwsłoneczne,nie moe by wikszy ni 0,5, z wyłczeniem okien oraz przegród szklanych i przezroczystych, których udział fG wpowierzchni ciany jest wikszy ni 50 % powierzchni ciany - wówczas naley spełni ponisz zaleno:

gc · fG ≤ 0,25

gdzie:fG - udział powierzchni okien oraz przegród szklanych i przezroczystych w powierzchni ciany.

2.1.5. Wartoci współczynnika przepuszczalnoci energii całkowitej dla rodzaju oszklenia okrela ponisza tabela:

Lp. Rodzaj oszklenia Współczynnik gGprzepuszczalnoci energii

całkowitej1 2 31 Pojedynczo szklone 0,852 Podwójnie szklone 0,753 Podwójnie szklone z powłok selektywn 0,674 Potrójnie szklone 0,75 Potrójnie szklone z powłok selektywn 0,56 Okna podwójne 0,75

2.1.6. Wartoci współczynnika korekcyjnego redukcji promieniowania ze wzgldu na zastosowane urzdzeniaprzeciwsłoneczne okrela ponisza tabela:

Lp. Typ zasłon Właciwoci optyczne Współczynnik korekcyjnyredukcji promieniowania fc

współczynnikabsorpcji

współczynnikprzepuszczalnoci

osłonawewntrzna

osłonazewntrzna

1 2 3 4 5 61 Białe aluzje 0,1 0,05 0,25 0,10

o lamelach 0,1 0,30 0,15nastawnych 0,3 0,45 0,35

2 Zasłony białe 0,1 0,5 0,65 0,550,7 0,80 0,750,9 0,95 0,95

3 Tkaniny 0,3 0,1 0,42 0,17kolorowe 0,3 0,57 0,37

0,5 0,77 0,574 Tkaniny z powłok

aluminiow0,2 0,05 0,20 0,08

2.1.7. Pkt 2.1.4. nie stosuje si w odniesieniu do powierzchni pionowych oraz powierzchni nachylonych wicej ni 60stopni do poziomu, skierowanych w kierunkach od północno-zachodniego do północno-wschodniego (kierunek północy +/-45 stopni), okien chronionych przed promieniowaniem słonecznym przez sztuczn przegrod lub naturaln przegrodbudowlan oraz do okien o powierzchni mniejszej ni 0,5 m2.

2.2. Warunki spełnienia wymaga dotyczcych powierzchniowej kondensacji pary wodnej.2.2.1. W celu zachowania warunku, o którym mowa w § 321 ust. 1 rozporzdzenia, w odniesieniu do przegród

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

zewntrznych budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i produkcyjnych, rozwizaniaprzegród zewntrznych i ich wzłów konstrukcyjnych powinny charakteryzowa si współczynnikiem temperaturowym fRsio wartoci nie mniejszej ni wymagana warto krytyczna, obliczona zgodnie z Polsk Norm dotyczc metodyobliczania temperatury powierzchni wewntrznej koniecznej do uniknicia krytycznej wilgotnoci powierzchni i kondensacjimidzywarstwowej.

2.2.2. Wymagan warto krytyczn współczynnika temperaturowego fRsi w pomieszczeniach ogrzewanych dotemperatury co najmniej 20 °C w budynkach mieszkalnych, zam ieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej naleyokrela według rozdziału 5 Polskiej Normy, o której mowa w pkt 2.2.1., przy załoeniu, e rednia miesiczna wartowilgotnoci wzgldnej powietrza wewntrznego jest równa = 50 %, przy czym dopuszcza si przyjmowanie wymaganejwartoci tego współczynnika równej 0,72.

2.2.3. Warto współczynnika temperaturowego charakteryzujcego zastosowane rozwizaniekonstrukcyjno-materiałowe naley oblicza:1) dla przegrody - według Polskiej Normy, o której mowa w pkt 2.2.1.;2) dla mostków cieplnych:

a) przy zastosowaniu przestrzennego modelu przegrody - według Polskiej Normy dotyczcej obliczania strumienicieplnych i temperatury powierzchni, lub

b) metod uproszczon - według Polskiej Normy dotyczcej obliczania strumieni cieplnych i temperatury powierzchni,korzystajc z katalogów mostków cieplnych.

2.2.4. Sprawdzenie warunku, o którym mowa w § 321 ust. 3 rozporzdzenia, naley przeprowadza według rozdziału6 Polskiej Normy, o której mowa w pkt 2.2.1. Nie dotyczy to przegród, w odniesieniu do których praktyka wykazała, ezjawisko kondensacji wewntrznej w tych przegrodach nie wystpuje, jak na przykład murowane ciany jednowarstwowe.

2.2.5. Dopuszcza si kondensacj pary wodnej, o której mowa w § 321 ust. 2 rozporzdzenia, wewntrz przegrody wokresie zimowym, o ile struktura przegrody umoliwi wyparowanie kondensatu w okresie letnim i nie nastpi przy tymdegradacja materiałów budowlanych przegrody na skutek tej kondensacji.

2.3. Szczelno na przenikanie powietrza.2.3.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take w budynku

produkcyjnym przegrody zewntrzne nieprzezroczyste, złcza midzy przegrodami i czciami przegród oraz połczeniaokien z ocieami naley projektowa i wykonywa pod ktem osignicia ich całkowitej szczelnoci na przenikaniepowietrza.

2.3.2. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej współczynnik infiltracjipowietrza dla otwieranych okien i drzwi balkonowych powinien wynosi nie wicej ni 0,3 m3/(m · h · daPa2/3), zzastrzeeniem § 155 ust. 3 i 4 rozporzdzenia.

Zaleca si przeprowadzenie sprawdzenia szczelnoci powietrznej budynku. Wymagana szczelno wynosi:1) budynki z wentylacj grawitacyjn - n50 ≤ 3,0 h-1;

2) budynki z wentylacj mechaniczn - n50 ≤ 1,5 h-1.

ZAŁCZNIK Nr 3

STOSOWANE W ROZPORZDZENIU OKRELENIA DOTYCZCE PALNOCI I ROZPRZESTRZENIANIA OGNIAORAZ ODPOWIADAJCE IM EUROPEJSKIE KLASY REAKCJI NA OGIE I KLASY ODPORNOCI DACHÓW NA

OGIE ZEWNTRZNY

1. Palno wyrobów (materiałów) budowlanych

1.1. Stosowanym w rozporzdzeniu okreleniom: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, łatwo zapalny, niekapicy,samogasncy, intensywnie dymicy (z wyłczeniem posadzek - w tym wykładzin podłogowych) odpowiadajklasy reakcji na ogie, zgodnie z Polsk Norm PN-EN 13501-1:2008 "Klasyfikacja ogniowa wyrobówbudowlanych i elementów budynków - Cz 1: Klasyfikacja na podstawie bada reakcji na ogie", podane wkolumnie 2 tabeli 1.

Tabela 1

Okrelenia dotyczce palnocistosowane w rozporzdzeniu

Klasy reakcji na ogie zgodnie z PN-EN 13501-1:2008

Niepalne A1;A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0;A2-s1,d1; A2-s2,d1; A2-s3,d1;A2-s1,d2; A2-s2,d2; A2-s3,d2;

niezapalne B-s1,d0; B-s2,d0; B-s3,d0;B-s1,d1; B-s2,d1; B-s3,d1;

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

B-s1,d1; B-s2,d1; B-s3,d1;B-s1,d2; B-s2,d2; B-s3,d2;C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0;

Palne trudno zapalne C-s1,d1; C-s2,d1; C-s3,d1;C-s1,d2; C-s2,d2; C-s3,d2;D-s1,d0; D-s1,d1; D-s1,d2;D-s2,d0; D-s3,d0;D-s2,d1; D-s3,d1;

łatwo zapalne D-s2,d2; D-s3,d2;E-d2; E;FA1;A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0;

Niekapice B-s1,d0; B-s2,d0; B-s3,d0;C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0;D-s1,d0; D-s2,d0; D-s3,d0;

Samogasnce co najmniej EA2-s3,d0; A2-s3,d1; A2-s3,d2;B-s3,d0; B-s3,d1; B-s3,d2;

Intensywnie dymice C-s3,d0; C-s3,d1; C-s3,d2;D-s3,d0; D-s3,d1; D-s3,d2;E-d2; E;F

1.2. Stosowanym w rozporzdzeniu okreleniom: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, intensywnie dymicydotyczcym posadzek (w tym wykładzin podłogowych) odpowiadaj klasy reakcji na ogie, zgodnie z PolskNorm PN-EN 13501-1:2008 "Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków - Cz 1:Klasyfikacja na podstawie bada reakcji na ogie", podane w kolumnie 2 tabeli 2.

Tabela 2

Okrelenia dotyczce palnocistosowane w rozporzdzeniu

Klasy reakcji na ogiezgodnie z PN-EN 13501-1:2008

Niepalne A1fl; A2fl-s1; A2fl-s2

Trudno zapalne Bfl-s1; Bfl-s2; Cfl-s1; Cfl-s2

Łatwo zapalne Dfl-s1; Dfl-s2; Efl; FflIntensywnie dymice A2fl-s2; Bfl-s2; Cfl-s2; Dfl-s2; Efl; Ffl

Uwaga: Stosowane w pkt 1.1. i 1.2. okrelenia odnosz si take do wyrobów (materiałów) budowlanych uznanych zaspełniajce wymagania w zakresie reakcji na ogie, bez potrzeby prowadzenia bada, których wykazy zawarte sw decyzjach Komisji Europejskiej publikowanych w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej.

2. Rozprzestrzenianie ognia przez elementy budynku z wyłczeniem cian zewntrznych przy działaniu ognia z zewntrzbudynku2.1. Nierozprzestrzeniajcym ognia elementom budynku odpowiadaj elementy:

- wykonane z wyrobów klasy reakcji na ogie: A1; A2-s1,d0 A2-s2,d0; A2-s3,d0; B-s1,d0; Bs-2,d0 oraz Bs-3,d0;- stanowice wyrób o klasie reakcji na ogie: A1; A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0; B-s1,d0; B-s2,d0 oraz B-s3,d0,

przy czym warstwa izolacyjna elementów warstwowych powinna mie klas reakcji na ogie co najmniej E;2.2. Słabo rozprzestrzeniajcym ogie elementom budynku odpowiadaj elementy:

- wykonane z wyrobów klasy reakcji na ogie: C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0 oraz D-s1,d0;- stanowice wyrób o klasie reakcji na ogie: C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0 oraz D-s1,d0, przy czym warstwa

izolacyjna elementów warstwowych powinna mie klas reakcji na ogie co najmniej E.3. Rozprzestrzenianie ognia przez przewody i izolacje cieplne przewodów instalacyjnych stosowanych wewntrz budynku

Nierozprzestrzeniajcym ognia przewodom wentylacyjnym, wodocigowym, kanalizacyjnym i grzewczym oraz ichizolacjom cieplnym odpowiadaj:- przewody i izolacje wykonane z wyrobów klasy reakcji na ogie: A1L; A2L-s1,d0; A2L-s2,d0; A2L-s3,d0; BL-s1,d0;

BL-s2,d0 oraz BL-s3,d0;- przewody i izolacje stanowice wyrób o klasie reakcji na ogie wg PN-EN 13501-1:2008: A1L; A2L-s1,d0;

A2L-s2,d0; A2L-s3,d0; BL-s1,d0; BL-s2,d0 oraz BL-s3,d0, przy czym warstwa izolacyjna elementów warstwowychpowinna mie klas reakcji na ogie co najmniej E.

4. Rozprzestrzenianie ognia przez przekrycia dachów4.1. Nierozprzestrzeniajcym ognia przekryciom dachów odpowiadaj przekrycia:

1) klasy BROOF (t1) badane zgodnie z Polsk Norm PN-ENV 1187:2004 "Metody bada oddziaływania ogniazewntrznego na dachy"; badanie 1.

Warunki techniczne, jakim … Dz.U.2002.75.690 wersja: 2009.07.08

System Informacji Prawnej ABC (Serwis Budowlany) 25/2009

2) klasy BROOF, uznane za spełniajce wymagania w zakresie odpornoci wyrobów na działanie ogniazewntrznego, bez potrzeby przeprowadzenia bada, których wykazy zawarte s w decyzjach KomisjiEuropejskiej publikowanych w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej.

Warunki i kryteria techniczne dla przekry klasy BROOF (t1), o których mowa w pkt 1, podano w tabeli 3.

Tabela 3

Grupy kryteriów Warunki i kryteria dla klasy BROOF (t1) (konieczne spełnienie

wszystkich wymienionych poniej)Grupa apowierzchniowerozprzestrzenianieognia

zasig zniszczenia (na zewntrz i wewntrz dachu) w gór dachu < 0,70 m

zasig zniszczenia (na zewntrz i wewntrz dachu) w dół dachu < 0,60 mmaksymalny zasig zniszczenia na skutek spalania (na zewntrz iwewntrz dachu) < 0,80 mbrak palcych si materiałów (kropli lub odpadów stałych) spadajcychod strony eksponowanejboczny zasig ognia nie osiga krawdzi mierzonej strefy (pasa)maksymalny zasig (promie) zniszczenia na dachach płaskich (nazewntrz i wewntrz dachu) < 0,20 m

Grupa bpenetracja ognia dowewntrz budynku

brak palcych si lub arzcych si czstek penetrujcych konstrukcjdachu

brak pojedynczych otworów przelotowych o powierzchni > 25 mm2

suma powierzchni wszystkich otworów przelotowych < 4.500 mm2

brak wewntrznego spalania w postaci arzenia

4.2. Przekrycia dachów spełniajce kryteria grupy b i niespełniajce jednego lub wicej kryteriów grupy a klasyfikujesi jako słabo rozprzestrzeniajce ogie.

4.3. Przekrycia dachów klasy FROOF(t1) klasyfikuje si jako przekrycia silnie rozprzestrzeniajce ogie.