Metodyka nauczania języka angielskiego · Metodyka nauczania j ęzyka angielskiego - 3 - Wst ęp...
Transcript of Metodyka nauczania języka angielskiego · Metodyka nauczania j ęzyka angielskiego - 3 - Wst ęp...
Metodyka nauczania
języka angielskiego
Maria Weiss
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 2 -
Spis treści
Wstęp ......................................................................................................................................... 3 1. Cele nauczania języka angielskiego.................................................................................... 4 2. Metody konwencjonalne......................................................................................................8
2.1 Direct Method................................................................................................................. 8 2.2 Grammar – Translation Method................................................................................ 10 2.3 Audiolingual Method ................................................................................................... 12 2.4 Cognitive Approach..................................................................................................... 14
3. Metody niekonwencjonalne............................................................................................... 16 3.1 Total Physical Response............................................................................................... 16 3.2 The Silent Way............................................................................................................. 18 3.3 Counselling Language Learning................................................................................. 19 3.4 Natural Approach ........................................................................................................ 21 3.5 Sugestopedia................................................................................................................. 22
4. Podejście komunikacyjne .................................................................................................. 24
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 3 -
Wstęp
Nauczanie języków obcych jest, w chwili obecnej, obowiązkowe już na etapie nauczania
przedszkolnego. Wielu nauczycieli szkoli się, aby móc prowadzić takie zajęcia. Dla rodziców
nauka języka dla ich dzieci jest sprawą oczywistą. Ponieważ jednak wielu z nich nie włada
żadnym językiem obcym jest dla nich ważne, aby nauczyciel przekazał dziecku niezbędną
wiedzę w tym zakresie.
Przez wieki wypracowano wiele metod nauczania języków. Od naturalnego nabywania języka
poprzez kontakt z jego użytkownikami, po bardzo szczegółowe i precyzyjnie opisane metody,
których należy przestrzegać, a za ich użytkowanie słono płacić autorom.
Najważniejsze jest, aby każdy nauczyciel wybrał metodę najodpowiedniejszą dla siebie, w
której będzie się czuł pewnie, a jednocześnie, aby umiał dopasować ją do grupy z którą
pracuje. Zupełnie innych metod należy używać prowadząc zajęcia w przedszkolu, niż w
liceum. Wiedza na temat założeń wielu metod nauczania języków pozwoli nauczycielowi
samodzielnie dobrać najlepszą z nich.
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 4 -
1. Cele nauczania języka angielskiego
Przed rozpoczęciem planowania kursu językowego nauczyciel musi określić cele, do których
będzie zmierzał podczas nauczania swojej grupy uczniów. Jest to ważne, ponieważ na tej
podstawie zbuduje później plan nauczania, dobierze odpowiednią metodę oraz wybierze
najlepsze środki dydaktyczne.
Nadrzędnym celem nauki języka jest nabycie przez uczących się dwóch kompetencji.
Pierwszą z nich jest kompetencja komunikacyjna, czyli umiejętność przekazania w mowie i
piśmie swoich intencji. Używany język musi być poprawny i zrozumiały dla odbiorcy, tak
aby nadawca komunikatu mógł przekazać mu daną treść. Drugą z kompetencji kluczowych,
jest kompetencja lingwistyczna, która oznacza, że dany użytkownik języka rozumie go i jest
w stanie używać. Rozumienie oznacza, że zrozumie każde zdanie usłyszane lub przeczytane
w danym języku, nawet jeśli nigdy wcześniej się z nim nie zetknął. Przez używanie języka
rozumie się z kolei zdolność do utworzenia nieskończonej ilości zdań, które będą poprawne
pod względem semantycznym i gramatycznym, nawet jeżeli nigdy wcześniej takich zdań nie
słyszał, ani nie tworzył.
Do nabycia wymienionych kompetencji prowadzi opanowanie czterech podsystemów
językowych, którymi są podsystem foniczny, graficzny, leksykalny i gramatyczny. Podsystem
foniczny obejmuje rozróżnianie i produkowanie dźwięków danego języka, wykorzystywanie
akcentów w sposób prawidłowy oraz właściwe intonowanie wypowiedzi, a także rozumienie
intonacji nadawcy, w sytuacji bycia adresatem wypowiedzi. Podsystem graficzny określa
umiejętność rozpoznawania i tworzenia znaków graficznych danego systemu językowego,
użytkowania ich w sposób prawidłowy, rozróżniania błędów i unikania ich, a co za tym idzie
pisanie wyrazów i zdań oraz używanie znaków interpunkcyjnych. Opanowanie podsystemu
leksykalnego pozwala użytkownikowi języka rozumieć wyrazy składające się na leksykon
danego języka i prawidłowe posługiwanie się nimi. Ze względu na ogromną ilość wyrazów w
każdym języku opanowanie tego podsystemu nigdy się nie kończy i powinien on być stale
rozwijany. Posługiwanie się językiem wymaga jednak opanowania jedynie części leksykonu
danego języka. Podsystem gramatyczny określa znów rozumienie struktur gramatycznych i
niesionego przez nie znaczenia, a także umiejętność samodzielnego budowania struktur i
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 5 -
wykorzystywania ich w celu nadawania komunikatu. Opanowanie tego podsystemu nie
wymaga wiedzy z zakresu teorii gramatyki danego języka.
Po rozwinięciu powyższych sprawności, a tym samym nabyciu kompetencji komunikacyjnej i
lingwistycznej, uczący się powinien nabyć dodatkowo pewne sprawności w korzystaniu z
języka. Należą do nich sprawności receptywne, które wiążą się z odbiorem języka, czyli
czytanie ze zrozumieniem i słuchanie ze zrozumieniem, sprawności produktywne (mówienie i
pisanie), pozwalające produkować język; sprawności interakcyjne, które pozwalają połączyć
słuchanie i mówienie by rozmawiać lub czytanie i pisanie aby korespondować oraz
sprawności mediacyjne, które pozwalają operować tekstem, przekształcać go, aby ułatwić
rozumienie, skrócić lub wydłużyć komunikat, zmienić wypowiedź potoczną w formalną lub
odwrotnie z zachowaniem zasadniczej treści, a jednocześnie uczynić to poprawnie, bez
błędów językowych oraz gramatycznych.
Opanowanie tych systemów i sprawności pozwala użytkownikowi języka rozumieć intencje
osoby mówiącej i samemu wyrażać swoje, wykorzystując funkcje języka i zachowując
poprawność jego użycia.
Na tej podstawie każdy nauczyciel może ustalić jakie będą cele pracy z daną grupą uczniów.
Zależy to od wieku, poziomu kompetencji uczniów oraz ewentualnych egzaminów jakie ich
czekają. Inne będą cele pracy z dziećmi trzyletnimi w przedszkolu, a inne z grupą
maturzystów. Nie należy zapominać o kompetencjach kluczowych, których wykształcenie u
uczniów są narzucone odgórnie przez Podstawę Programową. Do kompetencji kluczowych
niezależnych od etapu edukacyjnego zalicza się:
- umiejętność radzenia sobie ze sobą i innymi,
- umiejętność rozwiązywania problemów,
- umiejętność krytycznego myślenia,
- umiejętności komunikacyjne,
- umiejętność pracy własnej,
- umiejętności społeczne i interpersonalne,
- umiejętność korzystania z nowych technologii.
Do nich dochodzą jeszcze umiejętności szczegółowe, zmienne w zależności od etapu
edukacyjnego. Zawarte są one w Podstawie Programowej oraz uwzględnione w Programach
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 6 -
Nauczania języka angielskiego. Nauczyciel musi jednak być w stanie opracować je
samodzielnie.
W ramach zajęć językowych kształci się nie tylko same umiejętności związane z używaniem
danego języka. Obowiązkiem nauczyciela jest przekazywanie informacji dotyczących krajów
anglojęzycznych co pozwala kształcić pozytywne postawy zarówno wobec języka jak i wobec
jego rodzimych użytkowników. Dobry nauczyciel wykształca u uczniów również pozytywną
postawę wobec nauki co skutkuje wyrobieniem u nich technik i chęci do samodzielnej nauki
również w przyszłości. Rozwijanie kompetencji interkulturowych uczniów budzi w nich
tolerancję oraz otwiera na odmienność. Uczniowie uczą się dostrzegać różnice między swoją
kulturą, a kulturą o której się uczą, to z kolei prowadzi do rozwinięcia umiejętności patrzenia
na świat oczami ludzi żyjących w innych realiach społeczno – kulturowych.
Najważniejsze na zajęciach języka angielskiego są jednak cele nauczania związane ze
zwiększaniem umiejętności językowych uczniów. Nauczyciel może przygotować listę
sprawności jakie chce wykształcić u uczniów, na przykład rozumienia ze słuchu. Może
również skupić się na szczegółowych umiejętnościach jakie powinien osiągnąć do końca
kursu każdy z uczestników i określić jakie funkcje języka będą do tego celu niezbędne,
wówczas kształcenie danej funkcji również stanie się celem nauczania. Z reguły planując kurs
łączy się oba te sposoby precyzując sprawności i umiejętności jakimi uczeń powinien
wykazywać się po zakończeniu danego etapu nauki. Takie doprecyzowanie celów umożliwia
nauczycielowi wypracowanie celów operacyjnych oraz podział materiału zaplanowanego na
dany rok na sekcje, a w rezultacie na konkretne lekcje.
W dostosowaniu do sprawności i umiejętności jakie mają zostać wykształcone u uczniów
pomaga hierarchizacja materiału nauczania. Najczęściej jest ona z góry dokonana przez
autorów podręczników, którzy dzielą materiał w mniej lub bardziej rozsądny sposób, a rola
nauczyciela ogranicza się do wyboru takiego podręcznika, który najlepiej sprosta
wymaganiom nauczanej przez niego grupy. Należy zwrócić uwagę aby materiał nie
przekraczał możliwości uczniów, ale również aby nie był zbyt prosty, ponieważ dzieci szybko
znudzą się zbyt łatwymi zadaniami. Jeżeli planuje się prace z dziećmi na kilka lat z góry,
warto pokusić się o podręcznik złożony w kilku kolejnych części. Wówczas materiał na
pewno się nie powtórzy, będzie ułożony tak, aby powtórzyć najważniejsze elementy
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 7 -
wprowadzając nowe zagadnienia i słownictwo. Warto szukać podręczników mających dużą
wartość komunikacyjną, aby uczyć tego co przydatne. W dodatku, aby dzieci widziały tą
przydatność, dobrze kiedy podręczniki prezentują materiał przydatny na zajęciach w klasie
szkolnej. Nauczyciel powinien również selekcjonować zagadnienia łatwiej i trwalej
zapamiętywane przez dzieci, aby dzieci powracając do danego zagadnienia, na przykład
jedzenia, pamiętały czego uczyły się wcześniej. Wiele podręczników dla dzieci ma swoich
bohaterów, główne postaci które prowadzą dzieci przez książkę. Pomaga to dzieciom
połączyć treści w całość i zrozumieć kontinuum nauki języka. Ważne aby podręcznik był dla
uczniów interesujący, zarówno pod względem merytorycznym (nowe i ciekawe informacje),
jak również wizualnym (kolorowy, czytelny, zrozumiały).
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 8 -
2. Metody konwencjonalne
Metody konwencjonalne, zwane również tradycyjnymi, są często wykorzystywane w
codziennej praktyce nauczania oraz służą jako podstawa dla nowopowstających metod. Są to
metody powstałe w starożytności, średniowieczu oraz na początku XX wieku. Były one
wykorzystywane w nauce języków obcych w przeszłości. Dziś wielu nauczycieli rezygnuje z
nich, bądź korzysta jedynie z wybranych elementów. Wszystkie metody konwencjonalne
skupiają się przede wszystkim na celu nauczania i dostosowują do niego proces dydaktyczny.
2.1 Direct Method
Metoda bezpośrednia jest najstarszą znaną metodą, powstała w starożytnym Rzymie jako
metoda nauczania greki przez nauczycieli – niewolników. Opierała się na kontakcie
nauczyciela z uczniem i naturalnej akwizycji języka poprzez rozmowę. Z tego powodu bywa
również nazywana metodą konwersacyjną. W średniowieczu uległa zapomnieniu, lecz
powróciła w XIX wieku, kiedy ludzie zamiast nauki czytania obcojęzycznych książek
potrzebowali porozumiewać się z zagranicznymi kupcami, w związku z silnym rozwojem
międzynarodowego handlu. Powstawały podręczniki do samodzielnej nauki zwrotów
najbardziej przydatnych podczas rozmów w językach obcych. Jako pierwsze pojawiły się one
w Anglii, Francji oraz w Niemczech.
Jej nowoczesna wersja postała w oparciu o obserwacje tego, jak dzieci uczą się języka
ojczystego, w naturalnym kontekście, poprzez kontakt z matką. Zauważono, że przy
nabywaniu pierwszego języka nikt nie tłumaczy dziecku zasad gramatycznych, a i tak potrafi
je ono poprawnie stosować. Spowodowało to odejście od tłumaczenia i nauki prawideł
gramatycznych w nauce języków obcych.
Metoda bezpośrednia kształci przede wszystkim umiejętność mówienia i dlatego najlepiej
kiedy nauka prowadzona tą metodą odbywa się z native speakerem, czyli rodzimym
użytkownikiem języka angielskiego. Kształcenie może również odbywać się w kraju danego
obszaru językowego. Chodzi w niej przede wszystkim o umiejętność prowadzenia rozmów w
danym języku, bez teoretycznej znajomości struktur gramatycznych oraz gradacji nauczanych
treści. Nauka odbywa się w warunkach naturalnej rozmowy między nauczycielem i uczniem,
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 9 -
a treści dobierane są na bieżąco. Wymaga to od nauczyciela ponadprzeciętnej znajomości
języka, aby moderować rozmowę w zależności od potrzeb. Zadaniem nauczyciela jest
zachęcanie ucznia do produkowania wypowiedzi samodzielnie, dlatego nie poprawia się
każdego popełnianego przez dziecko błędów. Metoda bezpośrednia zakłada, że poprzez stały
kontakt z językiem uczeń sam dostrzeże popełniane błędy i wyeliminuje je, podobnie jak ma
to miejsce w przypadku języka ojczystego. Kluczem do zrozumienia przez ucznia
wypowiedzi nauczyciela jest kontekst wypowiedzi oraz sytuacja w jakiej odbywa się
rozmowa. Praca z native speakerem dodatkowo eliminuje możliwość tłumaczenia dzieciom
na język ojczysty pojedynczych pojęć. W celu wytłumaczenia znaczenia danego słowa
nauczyciel wspiera się mimiką, gestykulacją, demonstracją lub obrazkami. Wymaga to od
nauczyciela dodatkowych umiejętności oraz chęci w pracy z dzieckiem.
Cechy metody bezpośredniej:
- polecenia wydawane przez nauczyciela wyłącznie w języku obcym,
- nauka słownictwa poprzez używanie wyrazów z kontekstu,
- umiejętność komunikowania się budowana jest stopniowo poprzez interakcję z
nauczycielem, zadawanie pytań i odpowiadanie na nie,
- gramatyka nauczana jest poprzez interakcję z językiem, uczniowie sami odnajdują
zasady gramatyczne przez indukcję,
- nowe lekcje omawiane są ustnie, bez użycia podręczników,
- słownictwo przedstawiane za pomocą demonstracji, mimiki, obrazków,
- koncentracja na umiejętności mówienia i słuchania.
Metoda bezpośrednia doskonale sprawdza się w szkołach językowych, gdzie słuchacze chcą
przede wszystkim nabyć umiejętności w zakresie komunikowania się, w dodatku najszybciej
jak to możliwe. Przydatna jest również w pracy z małymi dziećmi, brak podręczników nie jest
przeszkodą, a maluch uczą się wyłącznie przez słuch, dopóki nie nauczą się czytać.
Nigdy nie udało się wprowadzić tej metody do publicznego systemu edukacyjnego, ponieważ
spotkała się ona z pewnymi zarzutami. Przede wszystkim, aby metoda miała sens zajęcia
muszą być prowadzone przez osobę, która biegle posługuje się językiem obcym, aby mogła
ona reagować na zachowanie i słowa uczniów odpowiednio moderując przebieg lekcji. Proces
edukacyjny prowadzony metodą bezpośrednią zależy wyłącznie od umiejętności nauczyciela
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 10 -
również ze względu na brak podręczników. Dodatkowo, metodzie zarzuca się wolne tempo
pracy, i co za tym idzie, czynionych postępów. Czasem nauczyciel poświęca wiele czasu na
przekazanie uczniom znaczenia jednego wyrazu, bez wykorzystania tłumaczenia na język
ojczysty. Metoda skupia się na mowie, zaniedbując przy tym umiejętność czytania i pisania.
Dlatego w drugiej połowie XX wieku zmieniono ją, aby bardziej odpowiadała potrzebom
społeczeństwa, rozszerzając zakres kształcenia o pisanie i czytanie w języku obcym. Tym
samym połączono jej założenia z metodą gramatyczno – tłumaczeniową. Nie umniejsza to
jednak faktu, że metoda bezpośrednia jako pierwsza zwróciła uwagę na kwestie efektywności
procesu nauczania języka w zakresie kompetencji komunikacyjnych.
2.2 Grammar – Translation Method
Metoda gramatyczno – tłumaczeniowa jest kolejną z konwencjonalnych metod nauczania.
Powstała w średniowieczu dla nauczania łaciny, później stosowana do XIX wieku w swojej
pierwotnej postaci. Bywa nazywana również metodą klasyczną. Jej założeniem było
zapewnianie gimnastyki intelektualnej podczas nauki języków (łaciny i greki). Później
dostosowano ją do nauczania języków nowożytnych, w tym francuskiego w XVIII w. W
metodzie tej najważniejsza nie była umiejętność komunikowania się w nauczanym języku,
stawiano tutaj na umiejętności czytania i rozumienia czytanego tekstu jako bazowe dla nauki
języka.
Cechy metody gramatyczno – tłumaczeniowej:
- lekcje prowadzone w języku ojczystym ucznia,
- poprawna wymowa jest mało istotna,
- nauka słownictwa za pomocą list słówek,
- celem nauki jest opanowanie słownictwa i gramatyki, które umożliwi ą samodzielne
czytanie ze zrozumieniem tekstów w języku obcym,
- podstawową formą pracy jest czytanie tekstów w języku obcym i tłumaczenie ich na
język ojczysty,
- nauka gramatyki poprzez analizę i objaśnianie struktur gramatycznych z czytanych
tekstów,
- walory treściowe tekstów nie mają znaczenia, są one jedynie bazą dla analiz
gramatycznych i źródłem słownictwa,
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 11 -
- teksty uproszczone na potrzeby nauki,
- ocenia się umiejętność przekładu tekstu.
Metoda gramatyczno – tłumaczeniowa częściowo stosowana jest do dnia dzisiejszego,
pomimo iż należy do metod wyjątkowo nie lubianych przez uczniów. Nie istnieją badania
dowodzące słuszności jej stosowania, jest ona jednak lubiana przez nauczycieli, ponieważ nie
wymaga ani dużych umiejętności, ani dużych nakładów pracy. Tłumaczenie zdań lub tekstów
jest proste, podobnie jak wypisywanie list słówek i odpytywanie uczniów z ich znajomości.
Tworzenie testów gramatycznych i ich sprawdzanie nie wymaga dużego wysiłku od
nauczyciela, podobnie jak uczenie zasad gramatyki.
Niektóre środowiska nauczycieli postulują całkowitą rezygnację ze stosowania metody
gramatyczno – tłumaczeniowej, jako mało skutecznej i kształcącej niepotrzebnych
umiejętności kosztem konwersacji i swobodnego wypowiadania się w języku obcym. W
Polsce wciąż jest ona obecna, w szczególności na etapie nauki gimnazjalnej i na następnych
etapach edukacyjnych, kiedy uczniowie otrzymują listy słówek do nauki z każdego tematu
oraz rozwiązują dziesiątki podobnych ćwiczeń z gramatyki. Tłumaczenie zdań i tekstów jest
również bardzo popularne pośród nauczycieli.
Porównanie metody gramatyczno – tłumaczeniowej i metody bezpośredniej.
Metoda gramatyczno – tłumaczeniowa Metoda bezpośrednia
Nauczanie w języku ojczystym Lekcje wyłącznie w języku nauczanym
Nauka pojedynczych słów Nauka wyrazów z kontekstu
Dokładna analiza zasad gramatyki Nauka gramatyki przez indukcję
Nauka przez tłumaczenie Nauka przez modelowanie
Nauczyciel osobą dominującą Nauczyciel osobą wspomagającą
Klasa osób o wspólnym języku ojczystym Język ojczysty nie ma znaczenia
Mały nacisk na wymowę Wymowa kluczowa dla zrozumienia lekcji
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 12 -
2.3 Audiolingual Method
Metoda ta powstała w czasie II Wojny Światowej w Stanach Zjednoczonych jako szybka i
skuteczna metoda nauczania żołnierzy języków obcych. Metoda bezpośrednia nigdy nie była
popularna w USA, bowiem dominowało tam przekonanie, że w nauce języka najważniejsza
jest umiejętność czytania i przynosi ona lepsze rezultaty niż nauka mówienia. Dodatkowo,
Stany Zjednoczone były odizolowane od europejskich nowinek w zakresie nauki o językach.
Amerykanie nie widzieli potrzeby usystematyzowania nauki języków, ponieważ uczenie
języków obcych uważali za zbędne ze względu na rozmiary swojego kraju. Uczenie osób
chętnych opierali na czytaniu.
Przed II Wojną Światową nauka języków obcych w USA opierała się na metodzie
gramatyczno – tłumaczeniowej. Ze względu na długi czas nauki tą metodą, okazała się ona
całkowicie nieprzydatna w nauczaniu żołnierzy jadących na front. Potrzebna była metoda
pozwalająca szybko uczyć niemieckiego, francuskiego czy włoskiego. W ten sposób powstała
Army Method (pierwowzór metody audiolingwalnej), będąca modyfikacją metody
bezpośredniej. Cały okres nauki wynosił maksymalnie dwa lata dając znakomite rezultaty
wśród żołnierzy.
Po wojnie postanowiono rozszerzyć i zmodyfikować metodę, aby używać jej do nauczania
języków obcych w szkołach. Pomimo oporów związanych z brakiem podstaw teoretycznych
podstaw dla tej metody, podobnie jak dla metody bezpośredniej, oraz niechęci twórców Army
Method do dokonywania modyfikacji finalnie zdecydowano się wprowadzić ją do
amerykańskich szkół.
Celem nauki w metodzie audiolingwalnej jest opanowanie czterach sprawności w konkretnej
kolejności:
1) słuchanie,
2) mówienie,
3) czytanie,
4) pisanie.
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 13 -
Do momentu opanowania umiejętności mówienia nie korzysta się z podręczników, aby nie
rozpraszać uwagi uczniów. Nauka ma doprowadzić do wytworzenia nawyków, czyli reakcji
na określone bodźce. W tym celu nauka przebiega zawsze w ten sam sposób. Nauczyciel
podaje uczniom wzór zdania i wielokrotnie go powtarza. Następnie to uczniowie powtarzają
zdanie aż do prawidłowego zapamiętania wzoru. Wszystkie te założenia bazują na teorii
behawioralnej. Powstanie nawyków językowych powinno być bezrefleksyjne i oparte na
wielokrotnym powtarzaniu. Po opanowaniu podstawowych zdań stosuje się bodźce w postaci
obrazków lub pytań zadawanych przez nauczyciela. Nie skłania się uczniów do
samodzielnego tworzenia zdań, a jedynie do powtarzania tych już znanych. Uznaje się, że
błędy językowe, są skutkiem negatywnego wpływu języka ojczystego, dlatego jest on
całkowicie eliminowany z procesu nauczania. Nie korzysta się z tłumaczeń, ani porównań do
języka ojczystego. Unika się również analiz gramatyki i objaśniania systemu gramatycznego.
Cechy metody audiolingwalnej:
- nowy materiał w formie zdań lub dialogu,
- nauka przez naśladowanie nauczyciela i zapamiętywanie zwrotów,
- szerokie wykorzystanie odtwarzaczy, obrazków, zdjęć,
- wzmocnienia po właściwych reakcjach językowych,
- odrzucenie objaśnień gramatycznych,
- wielokrotne powtarzanie i zapamiętywanie zwrotów lub zdań,
- ograniczony zasób słownictwa do tego co niezbędne,
- koncentracja na poprawnej wymowie,
- unikanie i eliminacja błędów,
- wykluczenie języka ojczystego,
- brak samodzielnych wypowiedzi.
Metoda audiolingwalna jako pierwsza wprowadziła przekonanie o konieczności
formułowania celów nauczania języków obcych, tworzenia planów nauczania, a także
selekcjonowania i szeregowania materiału nauczania. Metoda ta wprowadziła również dryle
językowe, czyli zestaw technik ćwiczeniowych.
Jej popularność była największa w latach 60. XX wieku, stosowano ją wówczas w nauce
wielu języków. Została ona jednak odrzucona na skutek protestów lingwistów głoszących, że
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 14 -
nauka języka nie może być prowadzona „na pamięć”, ponieważ język jest żywym tworem,
który zmienia się i ewoluuje. Zarzucano jej również oderwanie od rzeczywistości. Uczniowie
nie umieli nabytej wiedzy zastosować w realnym życiu, ponieważ nie kształciła ona żadnych
kompetencji, a jedynie wyrabiała nawyki językowe. A to za mało, by z powodzeniem używać
języka obcego.
2.4 Cognitive Approach
Metoda kognitywna powstała w latach 70. XX wieku, po odejściu od metody
audiolingwalnej. Stworzona w ruchu językoznawstwa transformacyjnego jest
unowocześnioną wersją metody gramatyczno – tłumaczeniowej. Odrzucono zdanie, że nauka
języka to mechaniczne tworzenie nawyków. Zakłada ona, że język ma charakter twórczy,
ponieważ ludzie go rozumieją, stosują i przekształcają. Posługiwanie się językiem to nie
nawyk, a wrodzona umiejętność. Nauka powinna mieć charakter problemowy, a bardzo
istotne w nauce języków jest doświadczenie.
Etapy nauki języka obcego w metodzie kognitywnej:
1) napotkanie nowej sytuacji – problemu, który trzeba rozwiązać,
2) analiza i identyfikacja elementów problemu,
3) porównanie nowej sytuacji z innymi, znanymi już sytuacjami – odnalezienie różnic i
podobieństw,
4) tworzenie planu działania w nowej sytuacji na podstawie analizy sytuacji,
5) testowanie rozwiązania, jeżeli okazuje się nieadekwatne – szukanie alternatywy.
Celem nauki w metodzie kognitywnej jest wykształcenie kompetencji językowej, bowiem
każdy uczeń ma wrodzoną umiejętność przetwarzania danych językowych, które może
zapamiętywać i później odtwarzać. Dzięki temu tworzy system zasad językowych, by
samodzielnie tworzyć nieskończoną liczbę zdań. Błąd jest naturalnym elementem nauki,
świadczącym o tym, że uczeń ćwiczy i próbuje. Nie ma obaw, że błąd się utrwali. Panuje
pogląd, że ciągły kontakt z językiem w jego naturalnej formie doprowadzi do udanych prób
mówienia. Zastosowanie objaśnień i komentarzy gramatycznych jest dopuszczalne, a nawet
wskazane w przypadku trudności.
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 15 -
W metodzie kognitywnej tworzenie nawyków zastępowane jest przez rozwijanie
innowacyjności w zakresie korzystania z języka. Rozumienie zadań prowadzi do ich analizy i
na tej bazie budowania nowych zdań, których uczący się nigdy wcześniej nie słyszał, nie
powtarzał i nie zapamiętywał. Bardzo ważne w metodzie kognitywnej są sprawności
receptywne, a przede wszystkim słuchanie. Jest to podstawa dla rozumienia wypowiedzi
nauczyciela. Produkcja języka ma w tej metodzie charakter nieustrukturyzowany. Uczeń
samodzielnie tworzy wypowiedzi na podstawie tego co słyszał, zrozumiał i zapamiętał.
Uczniowie sami analizują to co słyszą i wyciągają najbardziej potrzebne im informacje.
Zakłada się, że nawet ograniczona ilość danych językowych wystarczy uczniowi do tworzenia
pierwszych wypowiedzi. W miarę rozwoju zasobu słownictwa, długość i elokwentność
wypowiedzi ucznia ulega rozwinięciu.
Nauka języka obcego według metody kognitywnej zbliżona jest do nauki języka ojczystego u
dzieci. Zdania tworzone są z tego zasobu słownictwa, które dzieci posiadają. Próbują one
same zrozumieć zasady języka i gramatyki. Wielokrotnie popełniają przy tym błędy,
korzystając z wymyślonych przez siebie zasad próbują tworzyć nowe słowa i zdania.
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 16 -
3. Metody niekonwencjonalne
Niekonwencjonalne metody nauczania języków zaczęły powstawać po II Wojnie Światowej,
kiedy nauczyciele zorientowali się że nie tylko cel nauczania jest ważny, ale również proces i
warunki w jakich odbywa się nauka, ponieważ rzutują one na rezultaty. Koncentrują się one
na uczniu, jego potrzebach, możliwościach i otoczeniu. Czerpią z psychologii i innych nauk
pokrewnych, w celu dostosowania procesu nauczania do dziecka. Podkreślają one, że w
procesie edukacyjnym udział bierze nie tylko umysł, ale również ciało i emocje.
3.1 Total Physical Response
Metoda reagowania całym ciałem opracowana została w latach 70. XX wieku. Zakłada ona,
że najlepszemu przyswajaniu języka sprzyjają dwa konkretne zachowania ucznia:
1) milczące przysłuchiwanie się,
2) ruch związany z treścią przekazu.
Założenia metody TPR bazują na obserwacji dzieci uczących się języka ojczystego.
Zaobserwowano, że dzieci najpierw słuchają, później reagują ruchem na to co słyszą, a
dopiero po upływie pewnego czasu same zaczynają mówić. Psychologowie stwierdzili, że
nauka drugiego i kolejnych języków będzie najbardziej skuteczna, jeśli jej początki będą
przypominały naukę języka ojczystego w pierwszych latach życia. Zaobserwowano również,
że dzieci lepiej i szybciej reagują na wydawane przez rodziców polecenia, niż na prośby czy
tłumaczenia.
Łączenie ruchu z językiem w metodzie TPR ma za zadanie pobudzić do działania obie
półkule mózgu: prawą odpowiedzialną za ruch i lewą, która odpowiada za język i mowę.
Metoda ta jest najlepsza dla początkujących uczniów, w tym dla dzieci w wieku
przedszkolnym, które w reagowaniu na polecenia widzą świetną zabawę. Dodatkowo, w
metodzie TPR nie korzysta się z podręczników dzięki czemu można ją z powodzeniem
wykorzystywać w pracy z najmłodszymi. Ćwiczenia z tej metody można śmiało
wykorzystywać jako ćwiczenia śródlekcyjne, aby zapewnić uczniom relaks i ruch oraz by byli
oni w stanie ponownie skupić swoją uwagę.
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 17 -
Głównym narzędziem nauki są czasowniki, wokół których budowane są polecenia.
Dokładając do nich słownictwo można znacznie rozbudować polecenie i wprowadzać
uczniom kolejne elementy językowe. Uczniowie będą je rozumieli, choć nie będą w stanie
samodzielnie sformułować długich zdań. Wynika to z naturalnych predyspozycji ludzi, w
których umiejętność słuchania i rozumienia tego co się słyszy zawsze wyprzedza mówienie.
Mowa pojawia się wówczas, gdy dzieci rozumieją i zapamiętają już dostatecznie dużo słów
aby mieć odwagę do spróbowania. Jest to całkowicie naturalne zachowanie w zetknięciu z
nowym językiem.
Stosowane wcześniej, konwencjonalne, metody nauczania pobudzały do działania wyłącznie
lewą półkulę mózgu, odpowiedzialną za mowę. Total Physical Response jako pierwsza
metoda wykorzystała w nauce języków siłę obu półkul. Z neurologicznego punktu widzenia
jest to rozwiązanie bardzo optymalne, ponieważ praca prawej półkuli, odpowiadającej między
innymi za ruch, zazwyczaj wyprzedza pracę lewej, która w swoisty sposób uczy się od niej.
Zatem zapamiętanie słownictwa skojarzonego z ruchem powinno poprzedzać naukę
pamięciową skomplikowanych struktur gramatycznych.
Celem nauki w metodzie reagowania całym ciałem jest rozwinięcie umiejętności
komunikowania się z innymi użytkownikami danego języka. Dlatego też proces nauczania
skupia się znacznie bardziej na znaczeniu tworzonych wypowiedzi niż na ich poprawności
gramatycznej.
Nauka w metodzie TPR polega na wydawaniu przez nauczyciela poleceń, których wykonanie
nie wymaga mówienia. Zadaniem nauczyciela jest takie dobranie słownictwa, żeby polecenie
było dla uczniów w pełni zrozumiałe. Na początkowym etapie nauki nauczyciel demonstruje
znaczenie polecenia, którego akurat uczy. Istnieje wiele technik i materiałów, z których
nauczyciel może korzystać, między innymi drama, mimika, gestykulacja, obrazki i zdjęcia.
Dla uczniów nieco bardziej zaawansowanych językowo nauczyciel może przygotować
polecenia na karteczkach z instrukcjami.
Cechy metody Total Physical Response:
- wykorzystanie obu półkul mózgowych,
- nauka w spokojnych warunkach zbliżonych do naturalnej akwizycji języka ojczystego,
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 18 -
- łączenie słuchania z reagowaniem,
- odrzucenie języka ojczystego,
- koncentracja na znaczeniu wypowiedzi, nie na jej poprawności,
- wykorzystanie technik dramowych, mimiki, gestykulacji, pomocy wizualnych.
Dodatkowym zadaniem nauczyciela jest dokładne przygotowanie planu nauczania i
konspektu każdej lekcji. Nowa lekcja musi bazować na znanym już słownictwie, ale
jednocześnie musi być w pełni zrozumiała. Należy zadbać o zachowanie płynności i ciągłości
nauczania.
3.2 The Silent Way
Metoda powstała pierwotnie w celu usprawniania nauki czytania oraz nauki matematyki.
Dopiero kiedy zyskała sporą sławę zmodyfikowano ją na potrzeby nauczania języków
obcych. Opiera się na maksymalnym ograniczeniu zbędnych bodźców, hałasu i ruchu na
lekcji, na rzecz ciszy i skupienia. W metodzie the Silent Way nie korzysta się z
podręczników, a jedynymi narzędziami pracy są pałeczki Cousinaire’a oraz tablice
leksykalne. Jest ona stosowana na początkowym etapie nauczania w celu wyposażenia
uczniów w bazowy zasób słownictwa (ok. 800 wyrazów), tak aby byli się oni w stanie
komunikować w języku angielskim. Zakres tematyczny obejmuje odpowiadanie na pytania i
samodzielne wypowiadanie się w kwestii swojej osoby, posiadanego wykształcenia, swojej
rodziny, codziennych czynności oraz kultury. Dodatkowo metoda kładzie nacisk na poprawną
wymowę i akcent przy zastosowaniu zasad gramatycznych. Wykorzystane pałeczki
Cousinaire’a pozwalają pokazać wiele z wprowadzanych wyrazów jak kolory, rozmiary czy
proste czynności.
Metoda the Silent Way traktuje naukę języka jako element rozwoju osobistego, dlatego
kładzie duży nacisk na kształtowanie prawidłowych postaw: świadomości uczenia się,
wytrwałości w dążeniu do celu oraz samodzielnego odkrywania prawideł języka poprzez
analizowanie materiału i wyciąganie wniosków. Nauczyciel jest osobą wspierającą i
monitorującą proces, ale odpowiedzialność za naukę spoczywa na uczniach. Odpowiadają oni
za autokorektę lub wzajemne poprawianie swoich błędów, dużo pracują samodzielnie lub w
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 19 -
grupach. Takie działania mają doprowadzić do wykształcenia u uczących się autonomii
myślenia, samodzielności i odpowiedzialności. Metoda najlepiej sprawdza się w pierwszym
roku nauki osób dorosłych, a w nieco uproszczonej wersji można stosować ją w nauce małych
dzieci, w celu wyciszenia i uspokojenia po intensywnych zajęciach.
Cechy metody the Silent Way:
- ograniczenie bodźców zewnętrznych,
- cisza i skupienie w czasie nauki,
- przewaga samodzielnej pracy uczniów,
- brak korekty ze strony nauczyciela,
- budowanie świadomości uczniów, autonomii i odpowiedzialności,
- nauka około 800 bazowych słów i zwrotów,
- nacisk na wymowę i poprawność gramatyczną,
- odpowiadanie na pytania lub samodzielne wypowiedzi,
- opisywanie obrazków lub zdjęć,
- czytanie ze zrozumieniem.
3.3 Counselling Language Learning
Metoda ta powstała w oparciu o techniki psychoanalityczne i terapeutyczne. Zakłada ona, że
nauka języka to proces grupowy, w którym niezbędne są interakcja i komunikacja pomiędzy
jego uczestnikami. Najważniejsze w nauce są motywacja i chęci, a zadaniem nauczyciela i
grupy jest wspieranie każdego ucznia w dążeniu do zdobycia wiedzy. Tematy lekcji zależą od
samych uczniów. Na zajęciach mówią oni o tym, czym akurat chcą się podzielić z grupą i
nauczycielem. Nie ma przymusu, wypowiadają się jedynie ci uczniowie, którzy chcą, a
pozostali słuchają.
Ponieważ na początku nauki uczniowie nie są w stanie mówić o swoich zainteresowaniach po
angielsku, robią to w języku ojczystym, a nauczyciel tłumaczy ich wypowiedzi na angielski.
Wszystkie wypowiedzi uczniów są nagrywane i później spisywane, dzięki czemu grupa
tworzy swój własny podręcznik do języka angielskiego. Ważne, aby uczniowie czuli się na
zajęciach bezpiecznie. Rolą nauczyciela jest wspieranie ich i doradzanie, zajęcia mają mieć
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 20 -
przyjacielski i otwarty charakter. Zadaniem uczniów jest strukturyzowanie i zapamiętywanie
poznanego materiału językowego.
W początkowej fazie nauki, kiedy grupa jeszcze się nie zna, interakcje są ograniczone. Z
biegiem czasu między uczestnikami tworzą się więzi, a dyskusje nabierają dynamiki.
Nauczyciel początkowo jest opiekunem, który tłumaczy wypowiedzi uczniów oraz pewne
zasady języka. Wraz z rozwojem kompetencji językowych uczniów, jego rola ogranicza się
do pomocy w trudnych momentach, staje się on słuchaczem i obserwatorem.
Cechy metody Counselling Language Learning:
- oparcie na założeniach psychoanalizy,
- nauka jest procesem grupowym opartym na komunikacji,
- brak przymusu wypowiadania się,
- tematyka zależy od uczniów,
- wytworzenie więzi wewnątrz grupy,
- nauczyciel wspiera, motywuje, doradza.
Metoda CLL wykorzystuje wiele technik do nauczania języka. Pierwszą z nich jest
tłumaczenie, nauczyciel przekłada na język angielski słowa uczniów. Kolejną jest praca w
grupach, gdzie uczniowie omawiają różne tematy, podsumowują dyskusję lub wspólnie
wyciągają wnioski z lekcji. Następną jest nagrywanie wypowiedzi uczniów oraz ich
transkrypcja, w celu utworzenia zapisków z zajęć. Dzięki temu uczniowie uczą się również
pisania i czytania w języku angielskim. Kolejną techniką jest analiza struktur językowych.
Opiera się ona wyłącznie o transkrypcje wypowiedzi uczniów. Analizuje się te formy
gramatyczne, które uczniowie wykorzystali na zajęciach. Bardzo ważne w metodzie CLL jest
aktywne słuchanie. Uczniowie muszą słuchać się wzajemnie, aby móc komentować i brać
udział w dyskusji. Ważne, aby osoby które same nie odważyły się mówić również słuchały
kolegów z grupy.
W powyższej metodzie bardzo ważna jest osoba nauczyciela, jego charakter i osobowość.
Musi on być biegły w obu językach, znać zasady terapii i pracy w grupie, być w stanie
dostosować się do uczniów i umieć ich zmotywować. Dodatkowo nauczyciel musi być
gotowy na pracę bez materiałów, podręcznika i planu zajęć. Sytuacja na zajęciach
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 21 -
prowadzonych metodą CLL może zmienić się dramatycznie w każdej chwili, w zależności od
tego, co powiedzą uczniowie. Metoda ta przeznaczona jest dla osób które chcą się uczyć i są
mocno zmobilizowane. Nauczyciel chcący stosować ją w swojej pracy powinien przejść
szkolenie z zakresu jej prowadzenia.
3.4 Natural Approach
Metoda naturalna powstała w latach 70. XX wieku. Zakłada, że kluczowa dla opanowania
języka jest ekspozycja znacząca. Oznacza to, że zrozumienie wypowiedzi w języku
angielskim zależy od zrozumienia całej sytuacji. W taki właśnie sposób małe dzieci uczą się
języka ojczystego. Słuchając co mówią rodzice i podejmując próby samodzielnego mówienia,
kiedy są na to gotowe.
Nauczyciel posługuje się prostym językiem, opisuje dzieciom to co dzieje się w danej chwili,
wspomaga się mimiką i gestami, powtarza swoje wypowiedzi oraz docenia najmniejsze nawet
oznaki zrozumienia i próby samodzielnego wypowiadania się.
Bardzo ważne w metodzie naturalnej jest eliminowanie stresu i lęku przez popełnieniem
błędu. Negatywne emocje mogą bowiem doprowadzić do blokady, uniemożliwiającej
skuteczną naukę języka. Pozytywne emocje skojarzone z językiem zachęcają dziecko do jego
poznawania i wzmacniają jego przekonanie o własnej wartości, które prowadzi do
samodzielnego mówienia.
Metoda naturalne przeznaczona jest dla uczniów, którzy dopiero rozpoczynają naukę języka.
Dzięki niej będą w stanie w ciągu kilku miesięcy rozumieć proste komunikaty, na przykład na
dworcu czy lotnisku, zarówno pisane, jak i mówione. Będą również w stanie porozumieć się
w prostych sprawach jak zakup biletu czy pytanie o drogę.
Kluczowe w drodze do sukcesu jest stałe eksponowanie uczniów na kontakt z językiem. Na
początku nie muszą się oni w ogóle odzywać, ale powinni słuchać i reagować na to co mówi
nauczyciel. Mówi on do uczniów wolno i wyraźnie. Aby zachęcić uczniów do wypowiadania
się, nauczyciel zadaje proste pytania, na które można odpowiedzieć „tak” lub „nie”. Metoda
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 22 -
naturalna korzysta z technik stosowanych w innych metodach, między innymi ćwiczenia z
wydawaniem komend (Total Physical Response) czy wspomaganie tłumaczeń mimiką i
gestykulacją (Direct Method). W celu nadanie zajęciom bardziej interesującego dzieci
charakteru, powinny one mówić nauczycielowi co lubią, a on powinien dobierać do tego
tematykę zajęć.
Nauczyciel musi dużo mówić do uczniów lecz jednocześnie bacznie je obserwować. Używać
łatwiejszego języka jeśli dostrzeże problemy, podnosić poprzeczkę adekwatnie do postępów,
dbać o poczucie bezpieczeństwa dzieci i przygotowywać dla nich ciekawe zajęcia.
Cechy metody naturalnej:
- założenia oparte na obserwacji naturalnego przyswajania języka ojczystego,
- używanie wyłącznie języka angielskiego na zajęciach,
- brak przymusu mówienia,
- atmosfera bezpieczeństwa i braku lęku zachęcająca do prób mówienia,
- odejście od karania za błędy,
- tematy zajęć odnoszą się do zainteresowań uczniów,
- wielokrotne powtarzanie prostych wypowiedzi, wsparte gestami i mimiką,
- techniki zaczerpnięte z innych metod nauczania.
3.5 Sugestopedia
Powstała w Bułgarii w XX wieku. Zakłada, że ludzki umysł posiada znaczne rezerwy, które
pozostają niewykorzystane oraz że każdego człowieka można każdego nauczyć absolutnie
wszystkiego, a wrodzone uzdolnienia nie mają w tym żadnego znaczenia. Techniki
zaczerpnięte między innymi z jogi mają za zadanie relaksować, usuwać negatywne emocje i
stres, pomóc w dystansowaniu się od błędów, a poprzez to doprowadzić do otwarcia rezerw
umysłowych. Wymaga to odejścia do logicznego myślenia i analizowania, a zamiast tego
uruchomienia prawej półkuli mózgu poprzez ruch i muzykę.
Na czas trwania kursu uczący się przyjmują role określonych postaci, nie są sobą, aby odciąć
się od swoich zahamowań. Sugestopedia ma uruchomić u dorosłych mechanizmy
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 23 -
emocjonalne odpowiedzialne za harmonijny rozwój dzieci. W metodzie tej zwraca się uwagę
na otoczenie. Jego komfort, harmonijne wyposażenia, kameralność, oświetlenie i muzyka w
tle są bardzo istotne w tej metodzie. Równie ważna jest osoba nauczyciela. Prowadzi on
zajęcia w sposób autorytarny, jest jedyną osobą mającą racje na zajęciach. Uczniowie muszą
całkowicie mu zaufać, niemal tak jak dzieci ufają rodzicom.
Celem nauki w sugestopedii jest szybkie przyswojenie sporego zasobu słownictwa dzięki
rozwijaniu pamięci na wiele sposobów. Jest ona jednak trudna do zastosowania, ze względu
na znaczną ilość udogodnień jakich wymaga. Wiele szkół nie jest w stanie zorganizować
idealnych warunków, takich jak wygodne krzesła czy muzyka. Dodatkowo, badania wykazały
że podwaliny teorii nie były tak dobre, jak twierdzili jej twórcy. Metoda jest dość popularna
w USA gdzie wciąż powstają ośrodki, które kształcą języków według założeń sugestopedii.
Cechy sugestopedii:
- wykorzystanie technik jogi,
- wzmacnianie koncentracji,
- otwieranie wykorzystywanie rezerw umysłu i zwiększanie możliwości pamięci,
- każdego można nauczyć wszystkiego, a wrodzone predyspozycje nie mają znaczenia,
- dbałość o otoczenie, komfort sal, muzykę,
- nauczyciel jest niepodważalnym autorytetem, zajęcia prowadzi w sposób autorytarny,
- uczniowie muszą w pełni zaufać nauczycielowi.
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 24 -
4. Podejście komunikacyjne
Podejście komunikacyjne nie jest zaliczane ani do metod konwencjonalnych, ani również do
metod niekonwencjonalnych. Powstało w latach 80. XX wieku i do dziś jest najpopularniejszą
metodą nauczania języka angielskiego na świecie. Łączy w sobie wiele technik i środków
zaczerpniętych z innych metod omówionych wcześniej.
W podejściu tym kładzie się nacisk przede wszystkim na używanie języka w różnych
sytuacjach codziennego życia. Dlatego skupia się na znaczeniu nauczanych treści, bardziej niż
na ich poprawności. Wynika to z założenia, że pełna poprawność gramatyczna nie jest
niezbędna, aby produkowany przekaz był zrozumiały dla odbiorcy. Oczywiście pewna ilość
gramatyki jest niezbędna, aby przekaz był dobrze sformułowany i sensowny, jednak wiedza
teoretyczna z zakresu gramatyki nie jest potrzebna. Najważniejsze jest jednak, aby nauczyć
adekwatnego dostosowywania języka do sytuacji, tematy czy wieku uczestników rozmowy.
Cechy podejścia komunikacyjnego:
- nacisk na naukę przez komunikowanie się w języku angielskim,
- użycie autentycznych tekstów w procesie nauczania,
- uczenie języka oraz skutecznego zarządzania własną nauką,
- włączanie osobistych doświadczeń uczniów do procesu edukacyjnego,
- wiązanie nauki w klasie z czynnościami językowymi poza nią.
Zadaniem nauczyciela jest tworzenie dla uczniów sytuacji edukacyjnych maksymalnie
zbliżonych do takich, jakie mogą napotkać w codziennym życiu. Prezentacja nowego
materiału powinna mieć formę naturalnych sytuacji, takich jakie uczniowie mogą napotkać
używając nowego języka. W razie potrzeby nauczyciel powinien podpierać się dodatkowymi
materiałami wizualnymi, ale nigdy językiem ojczystym uczniów. Nawet objaśnienia
gramatyki powinny odbywać się w języku angielskim.
Ćwiczenia powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby uczniowie musieli tłumaczyć o
co im chodzi, aby ćwiczyli umiejętność porozumiewania się z innymi uczestnikami języka.
Pracują w grupach lub w parach przekazując sobie informacje lub uzyskując je od siebie
wzajemnie. Nauka o samym systemie językowym ograniczona jest do minimum. Nauczyciel
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 25 -
wspiera uczniów w produkowaniu komunikatów, ocenia ich skuteczność, a nie poprawność.
Błędy korygowane są jedynie wówczas, gdy uniemożliwiają skuteczne przekazanie
komunikatu.
Do nauki czytania wykorzystuje się teksty z gazet i innych źródeł anglojęzycznych, jednak
nie materiały spreparowane celowo na potrzeby nauczania. Nie dostosowuje się materiałów
do możliwości uczniów, ale uczy się ich takiego słownictwa, które jest potrzebne do czytania
prasy zagranicznej.
Dodatkowo nauczyciel stara się przekazać uczniom wiedzę dotyczącą zarządzania swoją
nauką. Opowiadają uczniom o skutecznych technikach czytania ze zrozumieniem,
zapamiętywania słówek i szybkiego uczenia się. Decyzję o tym jakie techniki nauczyciel
przekaże uczniom podejmuje on sam, w oparciu o swoje doświadczenia edukacyjne.
Metodyka nauczania języka angielskiego
- 26 -
Bibliografia
Dakowska M., Teaching English as a Foreign Language
Komorowska H, Metodyka nauczania języków obcych
Parr-Modrzejewska A., Teaching English through integrated education in lower primary
school