Metody bezwykopowe w budowie

przewodów podziemnej infrastruktury sieciowej

Technologie bezwykopowe wg PN EN 12889:2003, Bezwykopowa budowa i badanie przewodów kanalizacyjnych

„Mikrotuneling” ze ślimakowym usuwaniem urobku,

mikrotuneling z płuczką, mikrotuneling z próżniowym

usuwaniem urobku, mikrotuneling z usuwaniem urobku

innymi metodami mechanicznymi, mikrotuneling z

pochłanianiem rur

wbijanie/przepychanie rur otwartych, wiercenie wiertnicą ślimakową, wiercenie z udarem, rozwiercanie za pomocą

żerdzi i rozwiertaka

przeciski udarowe, wbijanie rur zamkniętych, przecisk żerdziami z poszerzaczem, kraking rur, wciąganie rur

norma PN EN 12889: 2003, Bezwykopowa budowa i badanie przewodów

kanalizacyjnych zalicza metody krakingu rur oraz wariant mikrotunelowania z

pochłanianiem rur (tzw. pipe replacement) do technologii budowy przewodów

PN-EN ISO 11295:2018-02 - wersja angielska, Wytyczne do klasyfikacji i

projektowania systemów przewodów rurowych z tworzyw sztucznych stosowanych do

renowacji,

oraz

PN-EN ISO 11296-1:2011 - wersja polska, Systemy przewodów rurowych z tworzyw

sztucznych do renowacji podziemnych bezciśnieniowych sieci kanalizacji deszczowej

i sanitarnej -- Część 1: Postanowienia ogólne

zaliczają metodę krakingu do metod rehabilitacji technicznej przewodów jako

wymiana metodą bezwykopową.

Wytyczna DWA-A 125

Przecisk rur i inne technologie bezwykopowej budowy

przewodów

Grudzień 2008

Podział bezwykopowych metod budowy sieci podziemnych wg. ISTT

(International Society for Trenchless Technology – Międzynarodowe Stowarzyszenie Technologii

Bezwykopowych)

- przeciski pneumatyczne przebijakiem – tzw. kretem (Impact Moling),

- pneumatyczne wbijanie rur stalowych (Impact Ramming),

- przewierty i przewierty sterowane (Boring and Guided Boring),

- wiercenia kierunkowe (Directional Drilling),

- przeciski hydrauliczne (Pipe Jacking),

- mikrotunelowanie (Microtunnelling).

nowe technologie (bazujące na starych) – Direct Pipe, Axis, Front Steer, Überbohr –

verfahren

Klasyfikacja tuneli (klasyfikacja ze względu na przeznaczenie)

• tunele kolejowe,

• tunele metra,

• tunele samochodowe,

• tunele dla ruchu pieszych,

• tunele żeglowne.

tunele

komunikacyjne transportowe

• tunele hydrotechniczne,

• tunele wodociągowe,

• tunele zbiorcze dla urządzeń miejskich,

• tunele kanalizacyjne,

• tunele transportowe w zakładach

przemysłowych.

PN-S-02203:1997

Tunele komunikacyjne -- Terminologia i klasyfikacja

Kolektor żelbetowy „Odra” we Wrocławiu jako tunel transportowy, tunel kanalizacyjny

klasyfikacja tuneli ze względu na przeznaczenie wg PN-S-02203:1997

tunel komunikacyjny żeglowny na kanale łączącym Marnę z Renem

źródło wikipedia.org

(za Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006.)

• Metody odkrywkowe wraz z metodą stropową

• Metody bezodkrywkowe:

Metody górnicze w tym NATM (New Austrian Tunnelling Method),

Metody z użyciem maszyn drążących (TBM i SM),

Pipe Roofing,

Przeciski hydrauliczne i mikrotunelowanie,

• Zatapianie gotowych segmentów

Podział metod budowy obiektów liniowych - tuneli

PN-S-02203:1997P : Tunele komunikacyjne -- Terminologia i klasyfikacja

Tunele – podział ze względu na kryterium sposobu realizacji obiektu

- obiekty realizowane metodami odkrywkowymi,

- obiekty realizowane metodami górniczymi,

- obiekty realizowane metodami specjalnymi.

przeciski hydrauliczne i mikrotunelowanie

Literatura :

1. Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie

Wydawnictwo Edukacyjne, 2006.

2. Furtak K., Kędracki M.: Podstawy budowy tuneli, Wydawnictwo Politechniki

Krakowskiej, 2005.

3. Zwierzchowska A.: Technologie bezwykopowej budowy sieci gazowych, wodociągowych

i kanalizacyjnych, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, 2006,

4. Kędracki M.: Geotechnika metod bezwykopowych, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej,

2008.

J.Zielińska, Studium najciekawszych polskich projektów bezwykopowej budowy rurociągów i kanałów , Praca dyplomowa magisterska, Politechnika

Świętokrzyska, za Gwioździk D., Sosna M.: 65 m długości, 15 m pod drogą i prawie 3 m średnicy. Inżynieria Bezwykopowa, 2008 nr 2

Droga krajowa A4, odcinek Kraków – Tarnów, 2007, przepust pod

drogą dla przeprowadzenia cieku wodnego, przecisk hydrauliczny.

Odcinek długości 65 m, rury stalowe DN 2800 spawane.

Wewnętrzna rura stalowa karbowana „Tubosider” (ViaCon), przekrój

dzwonowy

Kalisz H.: Wybrane zagadnienia budownictwa komunalnego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1994;

szerokości szybów:

360 dla rur 500-1400

420 dla rur 1600, 1800, 2000

do wprowadzania rur o długości do 4 m.

Kalisz H.: Wybrane zagadnienia budownictwa komunalnego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1994;

Kalisz H.: Wybrane zagadnienia budownictwa komunalnego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1994;

G.Wilczek, Zabezpieczenie obiektów pod roboty inżynieryjne …, Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne, nr 09-10/2011

Elementy instalacji do przeciskania tuneli

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

1 – konstrukcja wsporcza,

2 - utwardzone dno wykopu,

3 - stacja siłowników hydraulicznych z blokiem oporowym i pierścieniem naporowym,

4 – prefabrykaty żelbetowe tunelu,

5 – tarcza stalowa z ostrzem.

Budowa tunelu metodą przecisku hydraulicznego

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

1. dobór stacji siłowników i ew. stacji pośrednich,

2. rozwiązanie smarowania (podawanie i rodzaj lubrykatu),

3. kontrola kierunku (prostoliniowości) i ciągłości realizacji przecisku,

o Pierwszy DN3600

przepust pod koleją

o L=31m

o SN 40.000 N/m2

o Przecisk prowadzony po

„starym” śladzie,

konieczność wyburzenia

istniejącego przepustu

E65 Gdańsk

Dzięki uprzejmości firmy Hobas, Dąbrowa Górnicza

Dzięki uprzejmości firmy Amiblue Polska, Dąbrowa Górnicza

pierwsze rozwiązanie tego typu w Polsce

wylewka betonowa i

kostka betonowa

na piasku

stabilizowanym.

cementem

www.inżynieria .com

Dzięki uprzejmości firmy Amiblue Polska, Dąbrowa Górnicza

Etapy realizacji przecisku

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

Budowa przejścia podziemnego metodą przecisku hydraulicznego pod al. Powstańców w

Warszawie; konstrukcja żelbetowa monolityczna wykonywana na placu budowy

Budowa tunelu pod czynnymi torami kolejowymi linii ekspresowej 001

szlaku Katowice - Warszawa w Będzinie, 2003 r.

(0,9 m od główki szyny przy utrzymaniu ciągłości ruchu)

segmenty 6,00 x 2,70 x 1,00 m

źródło: www.armex.com.pl

Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane "Armex" Sp. z o.o.

tunel drogowy w Piotrkowie Trybunalskim w ciągu trasy W-Z (1997-99):

- szerokość 8,00 m,

- wysokość 5,00 m,

- długość 26,00 m.

(dwa bliźniacze tunele wraz z sąsiadującym tunelem dla pieszych 2,55 x 4,50)

Przecisk prefabrykowanych elementów o długości 1,20 m, składanych z dwóch części,

Zespół przeciskowy o łącznej sile 4000 kN, zawiesina bentonitowa tłoczona przez

otwory iniekcyjne w segmentach,

przecisk realizowany pod osłoną sztucznego stropu z rur stalowych fi 273/8,

ok.. 2,70 m, pod czynną linią kolejową.

Przedsiębiorstwo Inżynieryjne "KKIM" S.A. z siedzibą

w Katowicach

podobne realizacje w Łodzi i w Nowym Sączu

www.taranis-artstudio.com.pl/

źródło: Furtak K., Kędracki M.: Podstawy budowy tuneli, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, 2005

źródło: Furtak K., Kędracki M.: Podstawy budowy tuneli, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, 2005

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

nóż wielokomorowy (ze stężeniami)

ułatwia urabianie gruntu abezpieczając

przed obwałami, może zwiększać

istotnie opory w porównaniu z nożem

bez stężeń (25 % )

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

wystąpienie warstw geologicznych o różnych parametrach prowadzące do utraty sterowności noża, jego zniszczenia,

obsypania się luźnych gruntów lub zapadnięcie się noża;

wystąpienie głazów lub innych elementów stałych mogące zatrzymać przeciskanie lub spowodować zmianę kierunku

noża, usunięcie przeszkody może spowodować oberwanie gruntu;

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

„przekopanie” wyrobiska (wyjście poza obręb noża) powodujące oberwanie jego górnej części

wystąpienie pustki lub soczewki wodnej na przodku – osunięcie przodka, zalanie, zapadnięcie się noża

Madryas C., Kolonko A., Szot A., Wysocki L.: Mikrotunelowanie, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, 2006

obsypanie się przodka może być również spowodowane drganiami górotworu (gruntu) od obciążeń dynamicznych

przy płytkich realizacjach, również wpychaniem w grunt przeszkody przez przesuwający się nóż.

W przypadku przecisków płytkich:

- obsypanie się wyrobiska może sięgać powierzchni terenu;

- zapadnięcie może wynikać z rozluźnienia gruntu za nożem;

- w czasie wciskanie noża może nastąpić wypiętrzenie gruntu przed nożem z towarzyszącym obniżeniem za nim.

zawsze występuje przed nożem

zagęszczenie gruntu a za nim

rozluźnienie,

wyróżnia się więc strefy parcia

biernego, spoczynkowego i

czynnego

Surmacz A., Popielski P., Analiza bezwykowpowych metod budowy rurociągow i tuneli w

warunkach zwartej zabudowy na przykładzie zrealizawanych obiektów,

czasopismo Techniczne Politechniki Krakowskiej, 1-Ś/2007