Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego ()

download Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego ()

of 27

Transcript of Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego ()

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    1/27

    EGZAMIN MATURALNYW ROKU SZKOLNYM 2014/2015

    FORMUA OD 2015(NOWA MATURA)

    WIEDZA O SPOECZESTWIEPOZIOM ROZSZERZONY

    ZASADY OCENIANIA ROZWIZAZADAARKUSZ MWO-R1

    MAJ 2015

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    2/27

    Strona 2 z 27

    Uwaga: Akceptowane swszystkie odpowiedzi merytorycznie poprawne i speniajce warunki

    zadania.

    Zadanie 1. (01)

    Wymagania

    oglne Wymagania szczegoweI. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    1. ycie zbiorowe i jego reguy. Zdajcy:2) podaje przykady norm i instytucji spoecznych; charakteryzuje ichfunkcje w yciu spoecznym.2. Socjalizacja i kontrola spoeczna. Zdajcy:2) opisuje przejawy kontroli spoecznej w yciu codziennym.

    Poprawna odpowiedB.

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 2. (02)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    1. ycie zbiorowe i jego reguy. Zdajcy:1) charakteryzuje wybrane zbiorowoci, spoecznoci, wsplnoty,spoeczestwa, ze wzgldu na obowizujce w nich reguy i wizi.3. Grupa spoeczna. Zdajcy:2) omawia na przykadach rne rodzaje grup i wyjaniafunkcjonowanie wskazanej grupy.

    Przykadowa odpowiedA. liczba czonkwB. dostpnoC. typ wiziD. sposb zorganizowania

    Schemat punktowania

    2 p. podanie czterech poprawnych elementw odpowiedzi.

    1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 3. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    4. Struktura spoeczna. Zdajcy:1) opisuje strukturklasowo-warstwowpolskiego spoeczestwai swojej spoecznoci lokalnej;3) podaje przykady i wyjania uwarunkowania pionowej i poziomejruchliwoci spoecznej.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    3/27

    Strona 3 z 27

    Poprawna odpowiedruchliwopionowa

    Schemat punktowania1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 4. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    4. Struktura spoeczna. Zdajcy:3) podaje przykady i wyjania uwarunkowania pionowej i poziomejruchliwoci spoecznej;5) charakteryzuje wybrane problemy ycia spoecznego w Polsce(w tym sytuacjmodych ludzi); rozwaa moliwoci ich rozwizania.

    Poprawna odpowiedD.

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 5. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    4. Struktura spoeczna. Zdajcy:5) charakteryzuje wybrane problemy ycia spoecznego w Polsce(w tym sytuacjmodych ludzi); rozwaa moliwoci ich rozwizania.

    Przykadowa odpowied problem przemocy w rodzinie

    problem znieczulicy spoecznej

    Schemat punktowania

    1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 6. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    4. Struktura spoeczna. Zdajcy:1) opisuje strukturklasowo-warstwowpolskiego spoeczestwai swojej spoecznoci lokalnej.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    4/27

    Strona 4 z 27

    Poprawna odpowiedB.

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 7. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    V. Znajomopodstaw ustrojuRzeczypospolitej

    Polskiej.

    12. Spoeczestwo obywatelskie. Zdajcy:6) przedstawia zasady zakadania i funkcjonowania stowarzysze,fundacji i organizacji poytku publicznego w Polsce.(IV etap zakres podst.) 2. Prawo i sdy. Zdajcy:3) wymienia rda prawa; znajduje wskazany akt prawnyi interpretuje proste przepisy prawne.

    Poprawna odpowiedwojewoda

    Schemat punktowania

    1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 8. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    III. Wspdziaaniew sprawach

    publicznych.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    V. Znajomopodstaw ustroju

    Rzeczypospolitej

    Polskiej.

    12. Spoeczestwo obywatelskie. Zdajcy:6) przedstawia zasady zakadania i funkcjonowania stowarzysze,fundacji i organizacji poytku publicznego w Polsce.

    Poprawna odpowiedC.

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie poprawnej odpowiedzi.0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    5/27

    Strona 5 z 27

    Zadanie 9. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    12. Spoeczestwo obywatelskie. Zdajcy:3) wyjania, jak powstaje i jakie znaczenie dla spoeczestwaobywatelskiego ma kapitaspoeczny (zaufanie, sieci wsppracyi system efektywnych norm).

    Poprawne rozstrzygnicieNIE

    Przykadowe uzasadnienieW wietle danych obiegowa opinia jest nieprawidowa, gdy w kadym zaprezentowanymaspekcie kapitau spoecznego lepsze rezultaty osigna ludnowiejska, na przykad niskikapitazaufania spoecznego jest typowy dla 36% ludnoci wiejskiej i ado 74% miejskiej,a wysoki odpowiednio dla 16% i 5%.

    Schemat punktowania1 p.

    0 p.

    podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi (rozstrzygnicia i uzasadnieniaz odwoaniem do danych).inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 10. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawaniei rozwizywanie

    problemw.

    VI (III etap).

    Rozumienie zasad

    gospodarki

    rynkowej.

    4. Struktura spoeczna. Zdajcy:5) charakteryzuje wybrane problemy ycia spoecznego w Polsce(w tym sytuacjmodych ludzi); rozwaa moliwoci ichrozwizania.(III etap) 30. Wybr szkoy i zawodu. Zdajcy:4) wskazuje gwne przyczyny bezrobocia w swojej miejscowoci,regionie i Polsce; ocenia jego skutki.

    Poprawna odpowiedstopa bezrobocia

    Schemat punktowania1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 11. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    4. Struktura spoeczna. Zdajcy:5) charakteryzuje wybrane problemy ycia spoecznego w Polsce(w tym sytuacjmodych ludzi); rozwaa moliwoci ichrozwizania.(III etap) 30. Wybr szkoy i zawodu. Zdajcy:4) wskazuje gwne przyczyny bezrobocia w swojej miejscowoci,regionie i Polsce; ocenia jego skutki.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    6/27

    Strona 6 z 27

    Poprawna odpowied lubuskie

    podkarpackie

    Schemat punktowania

    1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 12. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanie

    problemw.

    6. Nard, ojczyzna i mniejszoci narodowe. Zdajcy:4) charakteryzuje mniejszoci narodowe, etniczne i grupy imigrantwyjce w Polsce (liczebno, historia, kultura, religia itp.); wymienia

    prawa, ktre im przysuguj.(III etap) 8. Nard i mniejszoci narodowe. Zdajcy:3) wymienia mniejszoci narodowe i etniczne oraz grupy migrantw(w tym uchodcw) yjce obecnie w Polsce i przedstawia

    przysugujce im prawa; na podstawie samodzielnie zebranychmateriaw charakteryzuje jednz tych grup (jej histori, kultur,obecnsytuacj).

    Poprawna odpowiedLitwini

    Schemat punktowania

    1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 13. (02)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    7. Procesy narodowociowe i spoeczne we wspczesnym wiecie.Zdajcy:5) omawia przyczyny i skutki konfliktw spoecznych w pastwachAfryki, Azji, Ameryki Poudniowej i rodkowej.40. Stosunki midzynarodowe w wymiarze globalnym. Zdajcy:5) wskazuje i wyjania przyczyny konfliktw zbrojnych wewspczesnym wiecie.(III etap) 22. Wsppraca i konflikty midzynarodowe. Zdajcy:2) wskazuje na mapie miejsca najpowaniejszych konfliktwmidzynarodowych; omawia przebieg i prby rozwizania jednegoz nich.

    Poprawna odpowiedA. Gruzja, 2

    B. Afganistan, 4

    C. Irak, 5

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    7/27

    Strona 7 z 27

    Schemat punktowania

    2 p.

    1 p.

    poprawne wypenienie trzech wierszy tabeli (podanie trzech nazw i wskazanienumerw im odpowiadajcych).

    poprawne wypenienie dwch wierszy tabeli (podanie dwch nazw i wskazanienumerw im odpowiadajcych)lub poprawne podanie trzech nazw.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 14. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    18. Instytucja pastwa. Zdajcy:3) opisuje najwaniejsze teorie genezy pastwa (Arystotelesa,teistyczna, umowy spoecznej, podboju, marksistowska).

    Przykadowa odpowiedNazwa teorii teoria umowy spoecznejNazwisko twrcy teorii Hobbes

    Schemat punktowania1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 15. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    12. Spoeczestwo obywatelskie. Zdajcy:4) opisuje formy aktywnoci obywateli w ramach spoecznocilokalnej, regionu, pastwa oraz na poziomie globalnym; w miarmoliwoci uczestniczy w wybranym dziaaniu.15. Demokracja zasady i procedury. Zdajcy:6) wyjania, czym jest referendum; rozwaa, jak we wspczesnym

    pastwie mona realizowainne formy demokracji bezporedniej.(III etap) 5. Udziaobywateli w yciu publicznym. Zdajcy:

    4) wyjania, podajc przykady, jak obywatele mogwpywanadecyzje wadz na poziomie lokalnym, krajowym, europejskimi wiatowym.

    Poprawna odpowiedzgromadzenie ludowe

    Schemat punktowania

    1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    8/27

    Strona 8 z 27

    Zadanie 16. (02)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    12. Spoeczestwo obywatelskie. Zdajcy:4) opisuje formy aktywnoci obywateli w ramach spoecznocilokalnej, regionu, pastwa oraz na poziomie globalnym; w miarmoliwoci uczestniczy w wybranym dziaaniu.15. Demokracja zasady i procedury. Zdajcy:6) wyjania, czym jest referendum; rozwaa, jak we wspczesnym

    pastwie mona realizowainne formy demokracji bezporedniej.(III etap) 5. Udziaobywateli w yciu publicznym. Zdajcy:4) wyjania, podajc przykady, jak obywatele mogwpywanadecyzje wadz na poziomie lokalnym, krajowym, europejskimi wiatowym.

    Przykadowa odpowiedZaleta odpowiedzialnoza podejmowane decyzje

    Wada trudnoci w organizacji

    Schemat punktowania

    1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 17. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    V. Znajomopodstaw ustroju

    Rzeczypospolitej

    Polskiej.

    12. Spoeczestwo obywatelskie. Zdajcy:4) opisuje formy aktywnoci obywateli w ramach spoecznocilokalnej, regionu, pastwa oraz na poziomie globalnym; w miarmoliwoci uczestniczy w wybranym dziaaniu.15. Demokracja zasady i procedury. Zdajcy:6) wyjania, czym jest referendum; rozwaa, jak we wspczesnym

    pastwie mona realizowainne formy demokracji bezporedniej.(III etap) 5. Udziaobywateli w yciu publicznym. Zdajcy:4) wyjania, podajc przykady, jak obywatele mogwpywanadecyzje wadz na poziomie lokalnym, krajowym, europejskimi wiatowym.

    Przykadowa odpowied

    referendum

    obywatelska inicjatywa ustawodawcza

    Schemat punktowania1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    9/27

    Strona 9 z 27

    Zadanie 18. (01)

    I. Wykorzystaniei tworzenieinformacji.IV. Znajomozasad i procedurdemokracji.

    18. Instytucja pastwa. Zdajcy:2) charakteryzuje zjawisko legitymizacji wadzy, odnoszc teoriMaxa Webera do historycznych i wspczesnych przykadw.

    Poprawna odpowiedlegitymizacja charyzmatyczna

    Schemat punktowania

    1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 19. (01)

    I. Wykorzystaniei tworzenieinformacji.IV. Znajomozasad i procedurdemokracji.

    16. Polityka, ideologie, doktryny i programy polityczne. Zdajcy:6) charakteryzuje najwaniejsze wspczesne doktryny polityczne(chrzecijaska demokracja, konserwatyzm, liberalizm, nacjonalizm,socjaldemokracja, socjalizm).

    Poprawna odpowiedC.

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 20. (01)

    I. Wykorzystaniei tworzenieinformacji.V. Znajomo

    podstaw ustrojuRzeczypospolitejPolskiej.

    16. Polityka, ideologie, doktryny i programy polityczne. Zdajcy:7) przeprowadza krytycznanalizprogramw i innych materiawwyborczych partii politycznych, ze wzgldu na zawarto

    merytoryczni formprzekazu.(III etap) 7. Wyborcy i wybory. Zdajcy:4) krytycznie analizuje ulotki, hasa i spoty wyborcze.

    Poprawna odpowiedA. P

    B. F

    C. P

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie trzech poprawnych elementw odpowiedzi.0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    10/27

    Strona 10 z 27

    Zadanie 21. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedurdemokracji.

    15.Demokracja zasady i procedury. Zdajcy:5) wyjania, jak sprzeprowadzane i jakrolodgrywajwybory wewspczesnej demokracji.17. Systemy partyjne. Zdajcy:4) opisuje podstawowe zasady ordynacji wikszocioweji proporcjonalnej w powizaniu z systemem dwupartyjnymi wielopartyjnym.

    Przykadowa odpowiedsystem wikszociowy

    Schemat punktowania1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 22. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    15.Demokracja zasady i procedury. Zdajcy:5) wyjania, jak sprzeprowadzane i jakrolodgrywajwybory wewspczesnej demokracji.17. Systemy partyjne. Zdajcy:4) opisuje podstawowe zasady ordynacji wikszocioweji proporcjonalnej w powizaniu z systemem dwupartyjnymi wielopartyjnym.

    Przykadowa odpowiedZaleta zwizek deputowanego z elektoratemWada deformacja wyniku wyborczego

    Schemat punktowania1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 23. (01)

    I. Wykorzystaniei tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    17. Systemy partyjne. Zdajcy:1) charakteryzuje system monopartyjny, dwupartyjny i wielopartyjny.

    (III etap) 12. System wyborczy i partyjny. Zdajcy:2) wskazuje, odwoujc si do wybranych przykadw, rnicemidzy systemem dwupartyjnym a systemem wielopartyjnym.

    Poprawna odpowiedA.

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    11/27

    Strona 11 z 27

    Zadanie 24. (02)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    21.Wadza wykonawcza w pastwie demokratycznym. Zdajcy:1) wyjania, jakrolwe wspczesnych pastwach moe penigowa pastwa; podaje przykady urzdujcych gw pastw(monarchw i prezydentw).

    Poprawna odpowiedA. Szwajcaria / Konfederacja Szwajcarska, 4

    B. Wielka Brytania / Zjednoczone Krlestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Pnocnej, 5C. Rosja / Federacja Rosyjska, 1

    Schemat punktowania

    2 p.

    1 p.

    poprawne wypenienie trzech wierszy tabeli (podanie trzech nazw i wskazanienumerw im odpowiadajcych).

    poprawne wypenienie dwch wierszy tabeli (podanie dwch nazw i wskazanienumerw im odpowiadajcych)lub poprawne podanie trzech nazw.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 25. (02)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    V. Znajomo

    podstaw ustrojuRzeczypospolitej

    Polskiej.

    26. Rada Ministrw Rzeczypospolitej Polskiej. Zdajcy:1) przedstawia konstytucyjne procedury powoywania i odwoywaniarzdu, zmiany rzdu i zmiany ministrw.

    Poprawna odpowiedA. Sejm

    B. Prezesa Rady Ministrw

    C. Prezydent Rzeczypospolitej

    Schemat punktowania

    2 p. podanie trzech poprawnych elementw odpowiedzi.

    1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 26. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    V. Znajomopodstaw ustroju

    Rzeczypospolitej

    Polskiej.

    24. Parlament Rzeczypospolitej Polskiej. Zdajcy:3) podaje przykady stosowania w procedurze legislacyjnej polskiego

    parlamentu wikszoci zwykej, bezwzgldnej i kwalifikowanej.(IV etap zakres podst.) 2. Prawo i sdy. Zdajcy:3) wymienia rda prawa; znajduje wskazany akt prawnyi interpretuje proste przepisy prawne.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    12/27

    Strona 12 z 27

    Poprawna odpowiedB.

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 27. (02)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    V. Znajomopodstaw ustroju

    Rzeczypospolitej

    Polskiej.

    31. Sdy i Trybunay. Zdajcy:1) przedstawia sposb powoywania i zadania Sdu Najwyszego,Trybunau Konstytucyjnego i Trybunau Stanu;3) przedstawia struktursdownictwa w Polsce i wyjania, jakrolodgrywajw niej Sd Najwyszy i Krajowa Rada Sdownictwa.(III etap) 15. Wadza sdownicza. Zdajcy:

    1) przedstawia organy wadzy sdowniczej, zasady, wedle ktrychdziaajsdy (niezawiso, dwuinstancyjno) i przykady spraw,ktrymi sizajmuj;2) wyjania, czym zajmuje siTrybunaKonstytucyjny i TrybunaStanu.

    Poprawna odpowiedA. TrybunaKonstytucyjnyB. Naczelny Sd AdministracyjnyC. Sd Najwyszy

    Schemat punktowania2 p. podanie trzech poprawnych elementw odpowiedzi.

    1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 28. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    V. Znajomopodstaw ustrojuRzeczypospolitej

    Polskiej.

    33. Prawo karne. Zdajcy:1) stosuje w analizie przypadku podstawowe pojcia i zasady prawakarnego (odpowiedzialnokarna, przestpstwo a wykroczenie,

    zbrodnia i wystpek, zasada domniemania niewinnoci).(IV etap zakres podst.) 2. Prawo i sdy. Zdajcy:3) wymienia rda prawa; znajduje wskazany akt prawnyi interpretuje proste przepisy prawne.

    Poprawna odpowiedB. lub D.

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    13/27

    Strona 13 z 27

    Zadanie 29. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    V. Znajomopodstaw ustroju

    Rzeczypospolitej

    Polskiej.

    VI (IV etap zakres

    podst.). Znajomopraw czowiekai sposobw ich

    ochrony.

    9. Wspczesne spory wiatopogldowe. Zdajcy:3) uzasadnia traktowanie kary jako odpaty lub jako sposoburesocjalizacji; formuuje wasne stanowisko w tej sprawie.(IV etap zakres podst.) 2. Prawo i sdy. Zdajcy:2) wymienia podstawowe zasady prawa (prawo nie dziaa wstecz,domniemanie niewinnoci, nie ma winy bez prawa, nieznajomo

    prawa szkodzi) i wyjania konsekwencje ich amania.

    Przykadowa odpowiedNie mona przedua kary nawet szczeglnie niebezpiecznym przestpcom, gdy jest tosprzeczne z podstawowymi zasadami prawa, np. z zakazem karania dwa razy za to samo

    przestpstwo przeciew wyniku amnestii zamieniono skazanym karmierci na najwyszwczenie obowizujckarpozbawienia wolnoci 25 lat.

    Schemat punktowania

    1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 30. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    V. Znajomopodstaw ustroju

    Rzeczypospolitej

    Polskiej.

    33. Prawo karne. Zdajcy:3) przedstawia kary i rodki karne obowizujce w polskim prawieoraz prawa przysugujce ofierze, oskaronemu i wiadkowi.(IV etap zakres podst.) 2. Prawo i sdy. Zdajcy:4) wyjania rnice midzy prawem cywilnym, karnymi administracyjnym; wskazuje, w jakim kodeksie mona znale

    przepisy dotyczce konkretnej sprawy.

    Poprawna odpowiedA. F

    B. P

    C. F

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie trzech poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    14/27

    Strona 14 z 27

    Zadanie 31. (03)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    III. Wspdziaaniew sprawach

    publicznych.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    35.Obywatel wobec prawa. Zdajcy:3) pisze fikcyjny pozew w sprawie cywilnej, zawiadomienie

    o popenieniu przestpstwa i odwoanie od decyzji administracyjnej(wedug wzorw).(IV etap zakres podst.) 2. Prawo i sdy. Zdajcy:6) przedstawia uczestnikw i przebieg procesu sdowego: cywilnegoi karnego; uzasadnia znaczenie mediacji;

    8) pisze pozew w wybranej sprawie cywilnej i zawiadomienie

    o popenieniu przestpstwa (wedug wzoru).

    Poprawna odpowiedA.D.

    A. PowdB. Cywilny

    C. Pozwany

    D. 15 000 z.

    Przykadowa odpowiedE.zasdzenie od pozwanego Wojciecha Nowaka na rzecz powoda Roberta Kowalskiego kwoty15 000 z.

    Schemat punktowania

    3 p. podanie piciu poprawnych elementw odpowiedzi.

    2 p. podanie czterech poprawnych elementw odpowiedzi.1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 32. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    VI (IV etap zakrespodst.). Znajomopraw czowiekai sposobw ich

    ochrony.

    38. wiatowy i europejski system ochrony praw czowieka. Zdajcy:7) opisuje i ocenia dziaania wybranych organizacji pozarzdowychzajmujcych siochronpraw czowieka.

    (IV etap zakres podst.) 6. Ochrona praw i wolnoci. Zdajcy:4) przedstawia na przykadach dziaania podejmowane przez ludzii organizacje pozarzdowe bronice praw czowieka; w miarswoichmoliwoci wcza siw wybrane dziaania (np. podpisuje apel,

    prowadzi zbirkdarw).

    Poprawna odpowiedAmnesty International

    Schemat punktowania

    1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    15/27

    Strona 15 z 27

    Zadanie 33. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    IV. Znajomozasad i procedur

    demokracji.

    VI (III etap).

    Rozumienie zasad

    gospodarki

    rynkowej.

    (III etap) 28. Gospodarka w skali pastwa. Zdajcy:3) przedstawia gwne rodzaje podatkw w Polsce (PIT, VAT, CIT)i oblicza wysokopodatku PIT na podstawie konkretnych danych.

    Poprawna odpowiedA. F

    B. P

    C. F

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie trzech poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 34. (02)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenieinformacji.VI. Dostrzeganiewspzalenociwe wspczesnymwiecie.

    42. Systemy bezpieczestwa i wsppracy. Zdajcy:

    2) opisuje cele i metody dziaania ONZ oraz kompetencje jejorganw (Zgromadzenie Oglne, Rada Bezpieczestwa, SekretarzGeneralny, Midzynarodowy TrybunaSprawiedliwoci, RadaGospodarcza i Spoeczna).(III etap) 22. Wsppraca i konflikty midzynarodowe. Zdajcy:1) wyjania, czym zajmuje siONZ, jej najwaniejsze organy(Zgromadzenie Oglne, Rada Bezpieczestwa, Sekretarz Generalny)i wybrane organizacje midzynarodowe.

    Poprawna odpowiedA. Midzynarodowy TrybunaSprawiedliwociB. Sekretarz GeneralnyC. Rada Bezpieczestwa

    Schemat punktowania

    2 p. podanie trzech poprawnych elementw odpowiedzi.

    1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    16/27

    Strona 16 z 27

    Zadanie 35. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    VI. Dostrzeganie

    wspzalenociwe wspczesnymwiecie.

    39. Polska polityka zagraniczna. Zdajcy:2) charakteryzuje gwne kierunki polskiej polityki zagranicznej po1989 r. i sposoby jej prowadzenia (na wybranych przykadach);3) wyjania, jaki wpyw na polskpolitykzagranicznmaczonkostwo w Unii Europejskiej.(III etap) 19. Relacje Polski z innymi pastwami. Zdajcy:1) przedstawia najwaniejsze kierunki polskiej polityki zagranicznej(stosunki z pastwami Unii Europejskiej i Stanami Zjednoczonymi,relacje z ssiadami).

    Poprawna odpowiedPartnerstwo Wschodnie

    Schemat punktowania

    1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 36. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    VI. Dostrzeganie

    wspzalenociwe wspczesnymwiecie.

    13.Opinia publiczna. Zdajcy:3) odczytuje i interpretuje tabele i wykresy prezentujce wyniki

    badania opinii publicznej.

    (III etap) 6. rodki masowego przekazu. Zdajcy:4) uzasadnia, posugujc siprzykadami, znaczenie opinii publicznejwe wspczesnym wiecie; odczytuje i interpretuje wynikiwybranego sondau opinii publicznej.

    Poprawne rozstrzygnicieTAK

    Przykadowe uzasadnieniePogldy wikszoci respondentw s zgodne z kierunkiem polityki zagranicznej polskiegorzdu, gdyw 2008 i 2009 roku 7377% uwaao, e Polska w ramach UE powinna dydozacienienia stosunkw Unii z krajami byego ZSRR.

    Schemat punktowania

    1 p.

    0 p.

    podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi (rozstrzygnicia i uzasadnieniaz odwoaniem do danych).inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    17/27

    Strona 17 z 27

    Zadanie 37. (02)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    VI. Dostrzeganie

    wspzalenociwe wspczesnymwiecie.

    43. Integracja europejska. Zdajcy:1) omawia genezi przebieg integracji europejskiej (cele, gwnedokumenty i instytucje, politycy, fazy integracji);

    3) charakteryzuje sposb powoywania, dziaania i najwaniejszekompetencje instytucji Unii Europejskiej (Rada Unii Europejskiej,

    Parlament Europejski, Komisja Europejska, Rada Europejska,

    TrybunaSprawiedliwoci, Europejski TrybunaObrachunkowy,Europejski Bank Centralny);

    4) wyjania, jak tworzone jest prawo unijne, oraz wymienianajwaniejsze postanowienia traktatw obowizujcych w UniiEuropejskiej.(III etap) 20. Integracja europejska. Zdajcy:1) przedstawia cele i etapy integracji europejskiej (traktaty rzymskie,traktaty z Maastricht, Nicei, Lizbony);2) wyjania, czym zajmujsinajwaniejsze instytucje UniiEuropejskiej (Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej, ParlamentEuropejski, Komisja Europejska).

    Poprawna odpowiedA. Rady Europejskiej

    B. Lizbony

    C. Herman Van Rompuy

    Schemat punktowania

    2 p. podanie trzech poprawnych elementw odpowiedzi.

    1 p. podanie dwch poprawnych elementw odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 38. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    14. rodki masowego przekazu. Zdajcy:7) krytycznie analizuje przekazy medialne, oceniajc ichwiarygodnoi bezstronnooraz odrniajc informacje odkomentarzy.

    (III etap) 6. rodki masowego przekazu. Zdajcy:

    3) wyszukuje w mediach wiadomoci na wskazany temat; wskazujernice midzy przekazami i odrnia informacje od komentarzy;krytycznie analizuje przekaz reklamowy.

    Poprawna odpowied3, 5, 6, 9, 10

    Schemat punktowania

    1 p. wskazanie piciu poprawnych elementw odpowiedzi.0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    18/27

    Strona 18 z 27

    Zadanie 39. (01)

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    VI. Dostrzeganie

    wspzalenociwe wspczesnymwiecie.

    40. Stosunki midzynarodowe w wymiarze globalnym. Zdajcy:4) przedstawia na przykadach wzajemne zalenoci pomidzy

    pastwami biednymi i bogatymi w polityce, ekonomii, kulturzei ekologii.(III etap) 23. Problemy wspczesnego wiata. Zdajcy:3) wyjania, odwoujc sido przykadw, na czym polegaglobalizacja w sferze kultury, gospodarki i polityki; ocenia jej skutki.

    Przykadowa odpowiedPoprzez dziaania w dziedzinie promowania kultury uatwia si kontakty gospodarcze, coz kolei prowadzi do wzrostu pozycji politycznej.

    Schemat punktowania

    1 p. podanie poprawnej odpowiedzi.

    0 p. inna odpowiedlub brak odpowiedzi.

    Zadanie 40. (012)

    Temat 1.

    Scharakteryzuj odwoujc sido typowych rozwizaprawnych klasycznego systemuparlamentarno-gabinetowego, semiprezydencjalizmu i modelu kanclerskiego relacje

    midzy organami ustawodawczymi a wykonawczymi w Rzeczypospolitej Polskiej.

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    IV. Znajomozasadi procedur

    demokracji.

    V. Znajomopodstaw ustroju

    Rzeczypospolitej

    Polskiej.

    19.Modele ustrojowe pastw demokratycznych. Zdajcy:1) podaje cechy charakterystyczne rnych modeli ustrojowych

    pastw demokratycznych; wyjania, jaki model funkcjonujew Polsce;

    2) charakteryzuje krtko ustroje polityczne Niemiec, Wielkiej

    Brytanii, Francji, Stanw Zjednoczonych, Szwajcarii, Wochi Rosji, na podstawie samodzielnie zebranych informacji.

    20.Wadza ustawodawcza w pastwie demokratycznym. Zdajcy:1) wymienia i ilustruje przykadami funkcje wadzy ustawodawczej.21.Wadza wykonawcza w pastwie demokratycznym. Zdajcy:1) wyjania, jakrolwe wspczesnych pastwach moe penigowa pastwa; podaje przykady urzdujcych gw pastw(monarchw i prezydentw).

    24. Parlament Rzeczypospolitej Polskiej. Zdajcy:1) wymienia kompetencje Sejmu i Senatu w pastwie i przedstawiaznaczenie obu izb oraz Zgromadzenia Narodowego w systemie

    wadz Rzeczypospolitej Polskiej.25. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Zdajcy:1) okrela gwne kompetencje prezydenta w relacjachz parlamentem, rzdem, wadzsdownicz, a take sposbsprawowania wadzy w zakresie bezpieczestwa pastwa i politykizagranicznej.

    26. Rada Ministrw Rzeczypospolitej Polskiej. Zdajcy:1) przedstawia konstytucyjne procedury powoywania

    i odwoywania rzdu, zmiany rzdu i zmiany ministrw.(III etap) 13. Wadza ustawodawcza w Polsce. Zdajcy:

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    19/27

    Strona 19 z 27

    1) przedstawia zadania i zasady funkcjonowania polskiego

    parlamentu, w tym sposb tworzenia ustaw.

    (III etap) 14. Wadza wykonawcza. Zdajcy:1) wskazuje najwaniejsze zadania Prezydenta RzeczypospolitejPolskiej i wyszukuje w rodkach masowego przekazu informacje

    o dziaaniach urzdujcego prezydenta;2) wyjania, jak powoywany jest i czym zajmuje sirzd polski;

    podaje nazwisko premiera, wyszukuje nazwiska ministrw i zadania

    wybranych ministerstw.

    Schemat punktowania

    Poziom III WARTOMERYTORYCZNA 12P.

    Zdajcy w peni:1) scharakteryzowarelacje midzy organami ustawodawczymia wykonawczymi w dziedzinie uprawnieparlamentu wobec

    wadzy wykonawczej: rzd przy powoaniu musi miepoparcie wikszoci sejmowej; moliwowniesienia i przegosowania przez Sejm wotumnieufnoci wobec danego ministra;

    moliwowniesienia i przegosowania przez Sejmkonstruktywnego wotum nieufnoci wobec rzdu, poprzez ktr

    jest zagwarantowana znaczna stabilnorzdu i stanowiskapremiera;

    parlament decyduje w pierwszym etapie o odpowiedzialnocikonstytucyjnej Prezydenta RP i czonkw rzdu;oraz np.:

    Sejm ma wobec rzdu uprawnienia kontrolne: zapytania,interpelacje, kwestia absolutorium; mona czyfunkcje rzdowe z mandatem parlamentarnym;2) scharakteryzowarelacje midzy organami ustawodawczymia wykonawczymiw dziedzinie uprawniewadzy wykonawczejwobec parlamentu:

    Prezydent RP ma moliwoskrcenia kadencji parlamentuw okrelonych przypadkach;

    zarzdzanie wyborw parlamentarnych przez Prezydenta RP;oraz np.:

    Prezydent RP ma moliwokierowania ordzi do parlamentu;

    uprawnienia Prezydenta RP zwizane ze zwoywaniempierwszego posiedzenia parlamentu, wskazywanie Marszaka-Seniora;

    faktyczna moliwowpywu rzdu na Sejm poprzez dziaaniakoalicji rzdzcej (wikszoci parlamentarnej);3) scharakteryzowarelacje midzy organami ustawodawczymia wykonawczymi w dziedzinie uprawnieustawodawczychi kreacyjnych:

    rzd ma prawo inicjatywy ustawodawczej; Prezydent RP ma prawo inicjatywy ustawodawczej oraz prawo

    weta;

    prezydent wespz parlamentem wypenia funkcje kreacyjne(np. Prezes NBP, KRRiT, RPP);

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy nie popeniadnego bdu

    merytorycznego.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadzipoprawnselekcji hierarchizacjinformacji (nie

    zamieciw pracyfragmentw

    niezwizanychz tematem).

    JZYK,STYL

    IKOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowawywd w peni spjny,harmonijny i logiczny.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    20/27

    Strona 20 z 27

    oraz np.:

    prawo inicjatywy ustawodawczej rzdu jest wycznew przypadku ustawy budetowej);

    rzd ma prawo uznania projektu ustawy za pilny;4) odnissido typowych rozwizaprawnych klasycznego

    systemu parlamentarno-gabinetowego, semiprezydencjalizmui modelu kanclerskiego, wskazujc, e

    do systemu kanclerskiego zblia polskie rozwizania dosilnapozycja premiera oraz instytucja konstruktywnego wotum

    nieufnoci, oraz rozwizania typowe dla systemu parlamentarno--gabinetowego;

    do klasycznego systemu parlamentarno-gabinetowego zbliapolskie rozwizania moliwoprzegosowania przez Sejmwotum nieufnoci dla danego ministra, moliwoczeniastanowisk w rzdzie z mandatem parlamentarnym;

    do semiprezydencjalizmu zblia polskie rozwizania pozycjaprezydenta jest on wybierany w wyborach powszechnych,moe przewodniczyposiedzeniom Rady Ministrw (jako RadyGabinetowej), chow porwnaniu z tym systemem pozycjaPrezydenta RP jest sabsza (Prezydent RP nie kieruje, kiedy chcei zwyczajowo kiedy nie ma sytuacji koabitacji, obradami

    rzdu, a Rada Gabinetowa nie ma uprawnieRady Ministrw).

    5) Zdajcy wykorzystaznajomoi rozumienie rnychaspektw danego problemu do jego opisu w szerszym kontekcieinterpretacyjnym, np. wskazagenezzjawiska, odwoujc sido

    pierwszych lat III RP i wczesnego ukadu si, oraz wykazasiznajomocilicznych pojzwizanych z danym zagadnieniem.

    Poziom IIWARTOMERYTORYCZNA 8P.

    Zdajcy: w peni scharakteryzowatrzy istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III)lub

    w peni scharakteryzowadwa istotne aspekty zagadnieniai czciowo scharakteryzowadwa istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III).

    5) Zdajcy wykorzystaznajomoi rozumienie wybranychaspektw analizowanego tematu; wykazasiznajomociwybranych pojzwizanych z tematem.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popenijedenlub dwa bdymerytoryczne.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadziniekonsekwentnselekcjinformacji i ichhierarchizacj(umieciw pracy nieliczne

    fragmenty niezwizanez tematem).

    JZYK,STYL

    I KOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowawywd nie w peni

    uporzdkowany.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    21/27

    Strona 21 z 27

    Poziom I WARTOMERYTORYCZNA4P.

    Zdajcy: w peni scharakteryzowajeden istotny aspekt oraz czciowoscharakteryzowajeden istotny aspekt zagadnienia (spordzagadnie14 wskazanych dla poziomu III)

    lub czciowo scharakteryzowatrzy istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III).

    5) Zdajcy wykazasiznajomocijedynie nielicznych pojzwizanych z tematem.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popenitrzylub cztery bdymerytoryczne.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadziw niewystarczajcymstopniu selekcjinformacji i ich

    hierarchizacj(napisaprac, ktrej znacznczstanowifragmenty niezwizanez tematem).

    JZYK,STYL

    I KOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowawywd w sposb

    chaotyczny

    i nielogiczny.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popeniconajmniej pibdw

    merytorycznych.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Ponad poowpracystanowifragmentyniezwizane z tematem.

    JZYK,STYL

    I KOMPOZYCJA

    Wywd jest

    niekomunikatywny.

    0P.

    Zdajcy nie zrozumiatematu nie wypeniwymagadlapoziomu I.

    5) Zdajcy nie wykazasiznajomocipojzwizanychz tematem.

    Przy pracy o wartocimerytorycznej 0 p., nie

    przyznaje sipunktwza pozostae elementy.

    Egzaminator, klasyfikujc wartomerytoryczn pracy na jeden z trzech poziomw (IIII),moe ocenijwycznie na 12, 8 lub 4 punkty. Ostateczna liczba punktw uzyskanych przezzdajcego jest zalena take od poziomu realizacji trzech pozostaych kryteriw, tj.

    poprawnoci merytorycznej, selekcji informacji oraz jzyka, stylu i kompozycji pracy. Zazrealizowanie danego kryterium na poziomie wyszym / niszym od poziomu wartocimerytorycznej pracy, zdajcy uzyskuje jeden punkt wicej / mniej. Egzaminator moe takeocenipracna 0 punktw.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    22/27

    Strona 22 z 27

    Temat 2.

    Scharakteryzuj ad wiatowy w ostatnim pwieczu, ustosunkowujc sido podkrelonejoceny autora tekstu.

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    VI. Dostrzeganie

    wspzalenoci wewspczesnymwiecie.

    40. Stosunki midzynarodowe w wymiarze globalnym. Zdajcy:1) przedstawia podmioty oraz zasady prawa midzynarodowego(zasadsuwerennoci, wzajemnoci,pacta sunt servanda);2) charakteryzuje na przykadach najczciej stosowane metodyrozwizywania sporw midzy pastwami;4) przedstawia na przykadach wzajemne zalenoci pomidzy

    pastwami biednymi i bogatymi w polityce, ekonomii, kulturzei ekologii.

    41.Globalizacja wspczesnego wiata. Zdajcy:2) ocenia rolwybranych pastw oraz instytucji o zasiguglobalnym (organizacji, korporacji, mediw) w procesach

    globalizacyjnych.

    42. Systemy bezpieczestwa i wsppracy. Zdajcy:1) charakteryzuje przemiany, jakie nastpiy w Europie i na wieciepo upadku komunizmu.

    44. Europa wrd wiatowych mocarstw. Zdajcy:1) wskazuje moliwoci odgrywania przez UniEuropejskroliwiatowego mocarstwa;2) rozrnia typy adw wiatowych (jedno-, dwu-i wielobiegunowy), odwoujc sido historii XX i XXI w.;4) przedstawia na przykadach znaczenie supermocarstw i mocarstwregionalnych dla adu wiatowego.

    Schemat punktowaniaPoziom III WARTOMERYTORYCZNA 12P.

    Zdajcy w peni:1) przedstawiporzdek jatasko-poczdamski dwubiegunowyad wiatowy, rywalizacja midzy wiatem Zachodu z lideremUSA i ZSRR wraz z pastwami realnego socjalizmu, NATO UW, np. interwencja zbrojna USA w Wietnamie, interwencje

    ZSRR w swojej strefie wpyww (CSRS), jak i poza ni(Afganistan); rywalizacja militarna, wycig zbroje, podbjkosmosu; chpowikszania lub obrony wasnej strefywpyww przez dziaania ekonomiczne, doradcze, polityczne(Afryka, pozaradziecka Azja, Ameryka aciska); kryzysy;2) przedstawirozpad porzdku jatasko-poczdamskiego bdcywynikiem przegranej rywalizacji przez ZSRR z USA, rozpad

    imperium zewntrznego ZSRR i samego ZSRR, np. wskazanaprzebudow w ZSRR w okresie sekretarzowaniaM.S. Gorbaczowa, przedstawiwydarzenia Jesieni Ludww Europie rodkowo-Wschodniej, wskazana konfliktyodrodkowe w ZSRR;3) przedstawiksztatowanie simultipolarnego adu wiatowego

    istnienie mocarstw regionalnych (np. Niemcy, Francja, Wielka

    Brytania w Europie, Rosja, Turcja w Eurazji; Chiny, Japonia,Korea Pd., Indie, Pakistan w Azji, Brazylia w Ameryce

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy nie popeniadnego bdumerytorycznego.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadzipoprawnselekcji hierarchizacjinformacji (nie

    zamieciw pracyfragmentw

    niezwizanychz tematem).

    JZYK,STYL

    IKOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowawywd w peni spjny,

    harmonijny i logiczny.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    23/27

    Strona 23 z 27

    aciskiej); wskazaprzyczyny tej mocarstwowoci(np. ekspansja gospodarcza i potencjaludnociowy Chin; rolagospodarcza i polityczna UE; istnienie postkolonialnych

    wsplnot jzykowo-narodowych w przypadku Wielkiej Brytanii,Francji; potencjaludnociowy i nuklearny w przypadku Indii;

    wzrost znaczenia mocarstw w organizacjachmidzynarodowych);4) wykaza, e obok multipolarnoci mamy do czynienia zeszczeglnrolUSA, z prbbudowy pozycji hegemonicznej

    przez to pastwo, np. interwencja w Afganistanie, Iraku, kwestiaIranu i Korei Pn., interwencje NATO; amerykaskie korporacjegospodarcze.

    5) Wykorzystaznajomoi rozumienie rnych aspektwzagadnienia do opisu wydarzezwizanych z systemem

    bezpieczestwa midzynarodowego po 1989 roku, prawidowouypojzwizanych z tematem, np.: porzdek jatasko--poczdamski, dwubiegunowy, jednobiegunowy, multipolarny adwiatowy, mocarstwo regionalne, mocarstwo wiatowe;ustosunkowasido oceny autora.Poziom IIWARTOMERYTORYCZNA 8P.

    Zdajcy: w peni scharakteryzowatrzy istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III)lub

    w peni scharakteryzowadwa istotne aspekty zagadnieniai czciowo scharakteryzowadwa istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III).

    5) Zdajcy wykorzystaznajomoi rozumienie wybranychaspektw analizowanego tematu; wykazasiznajomociwybranych pojzwizanych z tematem; ustosunkowasidooceny autora.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popenijedenlub dwa bdymerytoryczne.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadziniekonsekwentnselekcjinformacji i ichhierarchizacj(umieciw pracy nieliczne

    fragmenty niezwizanez tematem).

    JZYK,STYL

    I KOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowa

    wywd nie w peniuporzdkowany.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    24/27

    Strona 24 z 27

    Poziom I WARTOMERYTORYCZNA4P.

    Zdajcy: w peni scharakteryzowajeden istotny aspekt oraz czciowoscharakteryzowajeden istotny aspekt zagadnienia (spordzagadnie14 wskazanych dla poziomu III)

    lub czciowo scharakteryzowatrzy istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III).

    5) Zdajcy wykaza si znajomoci jedynie nielicznych pojzwizanych z tematem.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popenitrzylub cztery bdymerytoryczne.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadziw niewystarczajcymstopniu selekcjinformacji i ich

    hierarchizacj(napisaprac, ktrej znacznczstanowifragmenty niezwizanez tematem).

    JZYK,STYLI KOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowawywd w sposb

    chaotyczny

    i nielogiczny.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popeniconajmniej pibdwmerytorycznych.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Ponad poowpracystanowifragmentyniezwizane z tematem.

    JZYK,STYL

    I KOMPOZYCJA

    Wywd jest

    niekomunikatywny.

    0P.

    Zdajcy nie zrozumiatematu nie wypeniwymagadlapoziomu I (spord 14).

    5) Zdajcy nie wykazasiznajomocipojzwizanychz tematem.

    Przy pracy o wartoci

    merytorycznej 0 p., nieprzyznaje sipunktwza pozostae elementy.

    Egzaminator, klasyfikujc wartomerytoryczn pracy na jeden z trzech poziomw (IIII),moe ocenijwycznie na 12, 8 lub 4 punkty. Ostateczna liczba punktw uzyskanych przezzdajcego jest zalena take od poziomu realizacji trzech pozostaych kryteriw, tj.

    poprawnoci merytorycznej, selekcji informacji oraz jzyka, stylu i kompozycji pracy. Zazrealizowanie danego kryterium na poziomie wyszym / niszym od poziomu wartoci

    merytorycznej pracy, zdajcy uzyskuje jeden punkt wicej / mniej. Egzaminator moe takeocenipracna 0 punktw.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    25/27

    Strona 25 z 27

    Temat 3.

    Porwnaj proces legislacyjny w Rzeczypospolitej Polskiej i w Stanach Zjednoczonych

    Ameryki.

    I. Wykorzystanie

    i tworzenie

    informacji.

    II. Rozpoznawanie

    i rozwizywanieproblemw.

    IV. Znajomozasadi procedur

    demokracji.

    V. Znajomopodstaw ustroju

    Rzeczypospolitej

    Polskiej.

    20.Wadza ustawodawcza w pastwie demokratycznym. Zdajcy:2) zarysowuje gwne funkcje izby wyszej i niszej parlamentww wybranych pastwach (w Wielkiej Brytanii, StanachZjednoczonych, Niemczech); podaje przykady pastwz parlamentem jednoizbowym;

    5) przedstawia procedurtworzenia prawa przez parlament.23.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Zdajcy:5) przedstawia procedurzmiany Konstytucji.24. Parlament Rzeczypospolitej Polskiej. Zdajcy:3) podaje przykady stosowania w procedurze legislacyjnej

    polskiego parlamentu wikszoci zwykej, bezwzgldneji kwalifikowanej;

    4) wyjania szczeglny charakter procedury uchwalania ustawybudetowej.(III etap) 13. Wadza ustawodawcza w Polsce. Zdajcy:1) przedstawia zadania i zasady funkcjonowania polskiego

    parlamentu, w tym sposb tworzenia ustaw.

    Schemat punktowania

    Poziom III WARTOMERYTORYCZNA 12P.

    Zdajcy w peni:1) w kwestii inicjatywy ustawodawczej przedstawirnice w Polsce wicej podmiotw (Prezydent RP, Rada Ministrw orazinicjatywa ludowa) oraz podobiestwa przysuguje onoczonkom legislatywy, ale w Stanach Zjednoczonych dotyczyczonka ktrejz izb, a w Polsce ma jgrupa 15 posw lubSenat jako cao;2) w kwestii przyjcia ustawy wykazarnice w pracach nad

    projektem w izbach:

    w USA uzgadnianie projektu, na ogpraca rwnolegaw komisjach Senatu i Izby Reprezentantw, w Polsce praca

    w komisji sejmowej, czytania projektu, uchwalenie ustawy przez

    Sejm;

    w Polsce ustawa po uchwaleniu przez Sejm jest przekazywana

    Senatowi, ktry moe wprowadzido niej poprawki, przyjjlub odrzuci, jednak ostateczndecyzj(wikszoci

    bezwzgldn) podejmuje Sejm mamy do czynienia z przewagSejmu w procesie ustawodawczym; w USA obie izby srwnowane w procesie ustawodawczym;3) przedstawi

    rolprezydentw, ukazujc podobiestwa (prawo wetazawieszajcego) i rnice w tym wzgldzie w wikszociachniezbdnych do jego przeamania (2/3 w USA, 3/5 w Polsce);

    rolorganw wadzy sdowniczej w postaci kwestii

    konstytucyjnoci ustaw (Sd Najwyszy w USA i TrybunaKonstytucyjny w Polsce);

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy nie popeniadnego bdumerytorycznego.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadzipoprawnselekcji hierarchizacjinformacji (nie

    zamieciw pracyfragmentw

    niezwizanychz tematem).

    JZYK,STYL

    IKOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowawywd w peni spjny,harmonijny i logiczny.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    26/27

    Strona 26 z 27

    4) wskazarnice midzy szczeglnymi trybami postpowaniaustawodawczego:

    w USA konstytucja jest sztywna i zmieniana w formie

    poprawek (dana poprawka musi uzyskapo min. 2/3 gosww kadej z izb oraz byratyfikowana przez parlamenty min. 3/4

    stanw), w Polsce take sztywna, ale zmieniana w formienowelizacji, przy mniejszej liczbie podmiotw majcych prawoinicjatywy i wikszoci min. 2/3 w Sejmie oraz bezwzgldnejw Senacie, moe by w pewnych warunkach poddana podreferendum;

    w Polsce specjalny tryb dla ustawy budetowej inicjatywatylko dla rzdu; w Polsce rzd moe uznajakiprojekt za pilny.

    5) Wykorzystaznajomoi rozumienie rnych aspektwdanego problemu do jego opisu w szerszym kontekcieinterpretacyjnym, np. rolprocesu ustawodawczego w pastwiedemokratycznym, kwestipraktyki (np. znakomita wikszo

    projektw jest skadana przez rzd w Polsce, a w USAadministracja prezydencka czyni to nieformalnie przez

    deputowanego swej partii szacuje si, e dotyczy to 3/4 ustaw;w USA weto nieformalne prezydenta, ktre moe nie wydawa

    przepisw wykonawczych do ustawy, co czyni jmartw,w Polsce taksytuacjmoemy sobie wyobrazi, jeli chodzio rzd mniejszociowy) oraz wykazasiznajomocilicznych

    pojzwizanych z danym zagadnieniem: czytania sejmowe,inicjatywa ustawodawcza, ustawa, rezolucja, uchwaa, poprawki,

    ponowne uchwalenie, weto, komisje parlamentarne, nowelizacja,

    poprawka, tryb szczeglny.

    Poziom IIWARTOMERYTORYCZNA 8P.

    Zdajcy: w peni scharakteryzowatrzy istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III)lub

    w peni scharakteryzowadwa istotne aspekty zagadnieniai czciowo scharakteryzowadwa istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III).

    5) Zdajcy wykorzystaznajomoi rozumienie wybranychaspektw analizowanego tematu; wykazasiznajomociwybranych pojzwizanych z tematem.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popenijedenlub dwa bdymerytoryczne.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadzi

    niekonsekwentnselekcjinformacji i ichhierarchizacj(umieciw pracy nieliczne

    fragmenty niezwizanez tematem).

    JZYK,STYL

    I KOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowawywd nie w peni

    uporzdkowany.

  • 7/24/2019 Matura 2015 - WOS - poziom rozszerzony - odpowiedzi do arkusza maturalnego (www.studiowac.pl)

    27/27

    Poziom I WARTOMERYTORYCZNA4P.

    Zdajcy: w peni scharakteryzowajeden istotny aspekt oraz czciowoscharakteryzowajeden istotny aspekt zagadnienia (spordzagadnie14 wskazanych dla poziomu III)

    lub czciowo scharakteryzowatrzy istotne aspekty zagadnienia(spord zagadnie14 wskazanych dla poziomu III).

    5) Zdajcy wykazasiznajomocijedynie nielicznych pojzwizanych z tematem.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popenitrzylub cztery bdymerytoryczne.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Zdajcy przeprowadziw niewystarczajcymstopniu selekcjinformacji i ich

    hierarchizacj(napisaprac, ktrej znacznczstanowifragmenty niezwizanez tematem).

    JZYK,STYL

    I KOMPOZYCJA

    Zdajcy zaprezentowawywd w sposb

    chaotyczny

    i nielogiczny.

    POPRAWNO

    MERYTORYCZNA

    Zdajcy popeniconajmniej pibdw

    merytorycznych.

    SELEKCJA INFORMACJI

    Ponad poowpracystanowifragmentyniezwizane z tematem.

    JZYK,STYL

    I KOMPOZYCJA

    Wywd jest

    niekomunikatywny.

    0P.

    Zdajcy nie zrozumiatematu nie wypeniwymagadlapoziomu I (spord 14).

    5) Zdajcy nie wykazasiznajomocipojzwizanychz tematem.

    Przy pracy o wartocimerytorycznej 0 p., nie

    przyznaje sipunktwza pozostae elementy.

    Egzaminator, klasyfikujc wartomerytoryczn pracy na jeden z trzech poziomw (IIII),moe ocenijwycznie na 12, 8 lub 4 punkty. Ostateczna liczba punktw uzyskanych przezzdajcego jest zalena take od poziomu realizacji trzech pozostaych kryteriw, tj.

    poprawnoci merytorycznej, selekcji informacji oraz jzyka, stylu i kompozycji pracy. Zazrealizowanie danego kryterium na poziomie wyszym / niszym od poziomu wartocimerytorycznej pracy, zdajcy uzyskuje jeden punkt wicej / mniej. Egzaminator moe takeocenipracna 0 punktw.