Luzino PięKna Wieś Kaszubska (Prezentacja Oryginal.)
Transcript of Luzino PięKna Wieś Kaszubska (Prezentacja Oryginal.)
PIĘKNA WIEŚ KASZUBSKA
LUZINO
WSTĘP
Przed rozpoczęciem prezentacji warto podkreślić, iż temat
został wybrany na skutek moich zainteresowań Kaszubami, a
także i w związku z tym, iż tereny te są mi niezwykle bliskie.
W prezentacji zostaje poruszona tematyka Luzina jako wsi
tradycyjnej, kaszubskiej, a zarazem i nowoczesnej, otoczonej
pięknem lasów i zabytków.
„Siła małej wsi większa od siły całego świata…”
Ogólna charakterystyka gminy Luzino
Gmina Luzino mieści się w części środkowej województwa
pomorskiego. Oddalona jest o 11 km od Wejherowa – miasta
powiatowego. W gminie Luzino zamieszkuje 11 174
mieszkańców.
Obszar gminy wynosi 11 193,93 ha, z czego 4 1437 ha to
lasy. Gmina Luzino charakteryzuje się wysokim przyrostem
naturalnym, co wynika z migracji mieszkańców z miasta do
wsi.
Widok przedstawiający element leśny gminy Luzino. Jest to
obszar położony około 2 km od samego Luzina.
Krajobraz gminy Luzino
Gmina Luzino położona jest na granicy dwóch ogromnych
jednostek morfologicznych: Pojezierza Kaszubskiego oraz
Pobrzeża Bałtyckiego. Rzeźba terenu jest na tymże obszarze
urozmaicona. „Południowo - środkowe części gminy mają
charakter typowo pojezierny; występują tu zalesione wzgórza
morenowe o charakterze moren czołowych, oraz nieduże
enklawy i półenklawy leśne, na których położone są wiejskie
jednostki osadnicze.
„W północno - zachodniej części gminy wije się pradolina
rzeki Redy - Łeby. Przez Luzino przepływa rzeka
Bolszewka, której nazwa z 1680 roku brzmiała Luzińska
Struga”. Ukształtowanie morfologiczne tej gminy obrazuje
ciekawe zróżnicowanie terenu pod względem wysokości.
Najwyższe wzniesienie znajduje się w południowej części
gminy - 201 m n.p.m. Najniższy punkt usadowiony jest w
Zelewie i charakteryzuje się wysokością 35 m n.p.m”.
Leśne okolice Luzina – obszary zielone, piękno dolin i wzniesień
Luzino to wieś gminna leżąca w powiecie wejherowskim. Biorąc pod uwagę dokumenty z 1245 roku można stwierdzić, iż Luzino niegdyś było własnością zakonu norbertanek żukowskich.
Zabytki archeologiczne
W Luzinie najstarsze zabytki archeologiczne pochodzą z lat
4200-1700 p.n.e. Na tymże terenie odnaleziono:
Cmentarzyska z grobami skrzynkowymi
Stocznie z przed 2500 lat zajmującą się niegdyś produkcją
łodzi dłubanek
Grodzisko z IX wieku
Monetę z połowy X wieku (znajdującą się obecnie w
Muzeum Archeologicznym w Gdańsku)
Luzińskie zabytki
Na terenie Luzina znajduje się kilka zabytków wartych
zobaczenia, z którymi ludność wiejska jest silnie związana.
Do tychże zabytków zalicza się:
Kościół rzymsko-katolicki
Kapliczki
Grodzisko IX wieku
Ulica Kościelna
Kościół protestancki
Kościół rzymsko-katolicki
Kościół rzymsko-katolicki pod wezwaniem św. Wawrzyńca mieście się na ulicy Kościelnej.
Budowla ta pochodzi z 1940 toku, jednak na dachu samego kościoła zawieszona jest chorągiewka
z datą: 1689 r. Ta chorągiewka pochodzi z poprzedniego kościoła, który się mieścił w owym
miejscu. Był to kościół drewniany. Elementy we wnętrzu kościoła w dużej mierze mają charakter
barokowy. Widoczne są także fragmenty wyposażenia pochodzące z XIX i XX w. Ogromny
zachwyt budzą takie elementy wyposażenia jak:
Rzeźby z XVIII w.
Droga krzyżowa z XIX w.
Chrzcielnica z XVIII w.
Zabytkowe dzwony (dzwon „Niemiec” z 1895 r. przeniesiony z kościoła ewangelickiego,
dzwon „Maryja” z 1950 r., dzwon okrętowy)
Mechaniczny zegar z 1912 r. ufundowany przez Ks. Prałata Walentego Dąbrowskiego
Zegar słoneczny
Wieża luzińskiego kościoła rzymsko-katolickiego przy ulicy Kościelnej
Wnętrze Kościoła rzymsko-katolickiego w Luzinie
Luzińskie Kapliczki
Luzińska legenda mówi, że na terenie wsi znajdowało się
siedem kapliczek. Wierzono, że owe kapliczki będą chronić
mieszkańców od piorunów powodujących często wówczas
pożary. Do dzisiejszych lat pozostały zaledwie dwie
kapliczki barokowe (XVIII w.).
Luzińska zabytkowa kapliczka przy ulicy Kościelnej
IX-wieczne Grodzisko
„Grodzisko odnalazł Kazimierz Dampz w 1967 r. Położone
na południowy wschód od wsi (przy ul. Długiej), za kładką
na rzece zwanej Bolszewką. Badania interwencyjne
i wykopana ceramika określiły wiek grodziska. Dalsze
badania mogą dostarczyć dodatkowych informacji
o grodzisku”.
Kościół protestancki
„Kościół protestancki zbudowany w 1895 r. w stylu
neogotyckim przebudowany na bibliotekę w latach
1976/1977; obecnie podlega ochronie konserwatorskiej.
Znajduje się na wzgórzu nazywanym KUKÓWKA (118
m n.p.m.). W bibliotece im. L. Roppla znajdują się stałe
wystawy tematyczne m.in. znaleziska archeologiczne
pochodzące z terenów Gminy Luzino, twórczości ludowej
(malarstwa i rzeźby), a także liczne dokumenty z życia
społecznego i kulturalnego gminy”.
Kościół protestancki – obecna biblioteka
Obecna biblioteka luzińska – dawny kościół protestancki
Mieszkańcy Luzina
Mieszkańcy Luzina to ludzie silnie związani ze swoją
kulturą kaszubską oraz z tradycją ludową. Posługują się
zarówno językiem polskim jak i kaszubskim. Zaledwie
niewielka ilość mieszkańców zajmuje się uprawą roli oraz
hodowlą bydła. Pozostali są pracownikami najemnymi lub
mają własną działalność gospodarczą.
Ludność z terenu Luzina zamieszkuje w mniejszych lub
większych domach, gdyż na obszarze Luzina nie ma
średniej, ani wysokiej zabudowy.
Język kaszubski
„Język kaszubski (csb: kaszëbsczi jãzëk, kaszëbskô mòwa) jest
jednym z kilkunastu języków słowiańskich, należy do grupy
lechickiej, podgrupy języków pomorskich. Początki wprowadzania
normatywności w języku kaszubskim możemy odnotować w
pismach z połowy XVI wieku”.
Język kaszubski jest mieszkańcom Luzina niezwykle bliski.
Posługują się nim nie tylko w rozmowach towarzyskich, ale także w
sklepach oraz urzędach gminy. Widoczne jest to w szczególności w
gronie rodowitych mieszkańców Luzina.
„Kaszubskie nuty”. Szlagier luzińskich spotkań plenerowych.
Dożynki – tradycja i czas spotkań towarzyskich
„Dożynki - największe w roku święto gospodarskie rolników
będące ukoronowaniem ich całorocznego trudu, obchodzone
po zakończeniu wszystkich najważniejszych prac polowych i
zebraniu plonów, a głównie plonu zbóż”.
W czasie dożynek do Luzina zjeżdżają się gospodarze z całej
gminy. Wszyscy cieszą się, świętują rozmawiają, tańczą,
śpiewają. Ważnym elementem dożynek oprócz „zabawy i
radości” są kaszubskie stroje.
Tradycyjny wóz kaszubski i tradycyjny ubiór wraz z haftem kaszubskim.
Dożynki w Luzinie
Dzieci w Luzinie
Dzieci oraz młodzież na terenie Luzina mają możliwość
uczestniczenia w wielu zabawach oraz spotkaniach
organizowanych przez Centrum Kultury w Luzinie oraz
przez Szkołę Podstawową nr 2.
Dzieci chętnie korzystają z tego typu możliwości, gdyż
oprócz spotkań towarzyskich, mają możliwość poznania
nowych dziedzin życia.
Dzień tańca i spotkanie z policjantem
PODSUMOWANIE
„Siła małej wsi większa od siły całego świata”… to
stwierdzenie dało początek powstaniu tej prezentacji,
która jest dowodem na to, że pomimo wszelkich działań
globalizacyjnych, mcdonaldyzacji oraz mieszania się
kultur tradycyjna i żywa kultura zawsze przetrwa. Nie
tylko przetrwa, ale będzie coraz silniejsza….
BIBLIOGRAFIA
Internet:
http://www.luzino.pl (informacje historyczne)
http://chomikuj.pl/Chomik.aspx?id=KASZUBY&sid=5 (muzyka)
Biuletyn Luzino (informacje ogólne)
Zbiory własne (zdjęcia)
KONIEC