LUBELSKA ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin · Monografia euceryny w Farmakopei Polskiej ..... 40...

50

Transcript of LUBELSKA ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin · Monografia euceryny w Farmakopei Polskiej ..... 40...

LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA APTEKARSKAul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin

tel./fax 81 532-72-97, 81 534-28-61; Internet: www.loia.pl

BIUROczynne w godzinach: 800 - 1500; środy: 800 - 1700

– sprawy dotyczące prawa wykonywania zawodu oraz składek członkowskich: codziennie w godzinach: 800 - 1300

e-mail: [email protected]

G O D Z I N Y P R Z Y J Ę Ć:

PREZES: mgr farm. Tomasz BARSZCZ

poniedziałek 900-1200, czwartek 1200-1500; e-mail: [email protected]

WICEPREZESI:

dr n. farm. Tomasz BAJśroda 900-1200

mgr farm. Krzysztof PRZYSTUPApiątek 900-1200

OKRĘGOWY RZECZNIK ODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ:

mgr farm. Lucyna WIĘCIERZEWSKAostatni poniedziałek miesiąca 1000-1200

DYREKTOR BIURA: mgr Anna KNIEĆcodziennie 800-1500; e-mail: [email protected]

RADCA PRAWNY: mgr Małgorzata GOŹDZIEWSKAśroda, piątek 1000-1300; e-mail: [email protected]

Numer rachunku bankowego Lubelskiej OIA:90 1500 1520 1215 2006 2546 0000

Bank Zachodni WBK S.A.

SPIS TREŚCI

Od Prezesa .............................................................................................................. .3

PROBlematyka PRacy zawOdOwej aPtekaRzy

Porozumienie w sprawie zasad współdziałania pomiędzy inspektoratem farma-ceutycznym a samorządem aptekarskim ........................................................... 5

Stanowisko Prezydium NRA w sprawie obrotu pozaaptecznego ......................... 8Sposoby określania ilości środka odurzającego – plastry transdermalne .............. 11Recepta farmaceutyczna ....................................................................................... 14Powołano Krajową Organizację Weryfikacji Autentyczności Leków ................... 16Recepty refundowane wystawione na leki recepturowe ...................................... 17Realizacja recept, na których nie został określony poziom odpłatności ............... 18Europejska deklaracja farmacji szpitalnej ............................................................ 25„Program 75+” - roczne podsumowanie ............................................................... 26

Wiadomości

Z posiedzenia Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie ..................................... 27Stanowisko Nr 8/2017 Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego Województwa

Lubelskiego ...................................................................................................... 27Zmiana wysokości składki członkowskiej dla członków Lubelskiej OIA ............. 29Kalendarium prac Prezesa oraz członków ORA w Lublinie ........................ 31

Uroczystości i Wydarzenia

Profesor Andrzej Waksmundzki patronem Szkoły Podstawowej w Ostrowsku .... 32Posiedzenie Rady Fundatorów Rozwoju Lubelskiego Wydziału Farmaceutycznego

im. mgr farm. W. Łobarzewskiego ................................................................... 3595. urodziny mgr farm. Leokadii Król ................................................................. 37Sympozjum rekolekcyjne: Leczenie w ginekologii a nauka kościoła katolickiego ...38

naUka

Monografia euceryny w Farmakopei Polskiej ....................................................... 40

non omnis moriar

Św. p. Mieczysław Klimek – wspomnienie ................................................................... 44Mgr farmacji Maria Czarkowska nie żyje ............................................................ 45

SŁOWEM WSTĘPU

Lublin, wrzesień 2017 r.

Koleżanki i Koledzy,

Za nami miesiące wakacyjne. Te miesiące, to również czas, kiedy zaczęła obowiązywać zmiana ustawy Prawo farmaceutyczne zwana potocznie Apteką dla aptekarza. Jesteśmy świadkami przełomowego momentu w historii polskiej farmacji. Można z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że jest to krok do normalności w polskim aptekarstwie. W końcu nie musimy obawiać się, że obok powstanie konkurencyjna apteka, a jeżeli ktoś będzie uruchamiał aptekę przy spełnieniu warunków demo- i geograficznych, to na pewno będzie to farmaceuta. Na efekty tej zmiany z pewnością przyjdzie nam jeszcze trochę poczekać. Po 25 latach doczekaliśmy się, pomimo różnych sprzeciwów, daleko idących zmian legislacyjnych. Wierzymy, że to dopiero początek i kolejne ocze-kiwane zmiany niebawem nastąpią. Działania naszego Samorządu tym zakresie już trwają.

Pod koniec sierpnia, brałem udział w posiedzeniu Stałego Zespołu Roboczego ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego Województwa Lubelskiego. Przedmiotem posiedzenia był temat „Efekty lub skutki uboczne wdrażania ustawy o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne. Ocena wpływu na zdrowie publiczne”. Dotychczas żadnych negatywnych skutków wdrożonych zmian nie zaobserwowano, zaś pozytywnym wynikiem tego posiedzenia było stanowisko Rady wyrażone w punktach, które rekomenduje dalsze działania w celu uporządkowania rynku aptecznego. Proszę zwrócić uwagę na punkt związany z przygotowaniem regulacji prawnych i form refundacji dotyczących opieki farmaceutycznej, konieczności ograni-czenia pozaaptecznego obrotu produktami leczniczymi i podjęcie prac legislacyjnych nad ustawą o zawodzie aptekarza. Pełny tekst Stanowiska w dziale Wiadomości.

Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

mgr farm. Tomasz Barszcz

W dążeniu do poprawy aptekarstwa zostało zawarte porozumienie pomiędzy NIA a GIF, na mocy którego nasz samorząd będzie miał głos nie tylko w przypadku otwierania nowych aptek, ale również będziemy mogli się wypowiedzieć w przypadku cofania zezwolenia.

W czerwcu odbyło się na Malcie Walne Zgromadzenie Zespołu EAHP ds. wdrażania założeń Europejskiej Deklaracji Farmacji Szpi-talnej. Opis tego wydarzenia znajdziecie Państwo w dziale Problema-tyka…. Zachęcam też do zapoznania się z tekstem Deklaracji.

Docierają do nas sygnały dotyczące wystawiania recept farma-ceutycznych, w tym celu jeszcze raz przypominamy najważniejsze zasady w dziale Problematyka... Tam też znajdą Państwo stanowisko Prezydium NIA w sprawie obrotu pozaaptecznego. Jest to temat, któ-ry zdecydowanie wymaga kolejnych działań w celu przeciwdziałania polipragmazji.

Koleżanki i Koledzy, Zgodnie z oświadczeniem Okręgowego Zjazdu Aptekarzy OIA

oraz uchwałą Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie od miesiąca września została podniesiona składka członkowska dla magistra far-macji z 20 do 30 zł, gdyż kwota 20 zł nie pokrywała już bieżących kosztów obsługi członka Izby, który taką składkę płacił. Pozostałe wyższe składki nie uległy zmianie.

Na zakończenie chcę podkreślić, że w czerwcu tego roku Szkoła Podstawowa w Ostrowsku k. Nowego Targu przyjęła imię profesora Andrzeja Waksmundzkiego. Sprawozdanie z tego wydarzenia zamiesz-czamy w dziale Uroczystości… Pan Profesor był dziekanem Wydziału Farmaceutycznego naszej Alma Mater, twórcą teorii światłowodów. Jego postać jest chlubą Lubelszczyzny, ale i Podhala, z którym od najmłodszych lat był na stałe związany. Cieszy fakt, że nasz rodzimy Uniwersytet tworzyli naukowcy tak wielkiej sławy.

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Porozumieniew sprawie zasad współdziałania przy wydawaniu opinii w sprawach udzielania i cofania zezwoleń na prowadzenie aptek ogólnodostęp-nych oraz w sprawach ustanawiania lub zmiany kierowników aptek

Zawarte w Warszawie w dniu 21.07.2017 r. pomiędzy: p.o. Głównego Inspektora Farmaceutycznego Zbigniewem Niewójtem, a Naczelną Radą Aptekarską, w imieniu której występuje: Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej – Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, zwane dalej „Stronami”.

Widząc potrzebę wypracowania nowych zasad współpracy przy wydawaniu przez samorząd aptekarski opinii w sprawach udzielania i cofania zezwoleń na prowadzenie aptek ogólnodostępnych oraz w spra-wach ustanawiania lub zmiany kierowników aptek ogólnodostępnych,

Strony postanawiają, co następuje:

§ l.1. W ramach uzgodnionego przez obie Strony trybu postępowania,

w sprawach o udzielenie albo cofnięcie zezwolenia na prowadzenie

PorozUmienie W sPraWie zasad WsPółdziałania Pomiędzy

insPektoratem farmaceUtycznym a samorządem aPtekarskim

6 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

apteki ogólnodostępnej, wojewódzcy inspektorzy farmaceutyczni występują, na etapie gromadzenia dowodów, do okręgowych izb aptekarskich (dalej: oia) właściwych ze względu na adres apteki o wyrażenie opinii w sprawie udzielenia albo cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki.

2. Opinię, o której mowa w ust. 1, wydaje rada oia lub prezydium dzia-łające w imieniu okręgowej rady aptekarskiej właściwej ze względu na adres apteki.

3. Opinia, o której mowa w ust. 2, stanowi dowód w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego.

§ 2.1. Wniosek o wyrażenie opinii zawiera wskazanie rodzaju postępowa-

nia (udzielenie albo cofnięcie zezwolenia na prowadzenie apteki).2. Wraz z wnioskiem o wyrażenie opinii w postępowaniu w spra-

wie udzielenia albo cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki, wojewódzki inspektor farmaceutyczny przekazuje okręgowej izbie aptekarskiej dokumentację umożliwiającą wyrażenie opinii, z wyłączeniem dokumentów zawierających tajemnice prawnie chronione. W szczególności wojewódzki inspektor farmaceutyczny przekazuje dane:

a) kierownika lub kandydata na kierownika apteki;b) przedsiębiorcy prowadzącego aptekę lub, który złożył wniosek

o udzielenie zezwolenia, a w przypadku postępowania w sprawie cofnięcia zezwolenia podstawę prawną i faktyczną uzasadniającą wszczęcie postępowania.

3. Okręgowa izba aptekarska wydaje opinię w sprawie udzielenia albo cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej, w terminie 14 dni od daty wpływu wniosku.

4. W razie nieprzekazania do wojewódzkiego inspektora farmaceu-tycznego opinii w terminie, o którym mowa w ust. 3 uznaje się, że okręgowa rada aptekarska właściwa do jej wydania nie zgłasza, żadnych zastrzeżeń w zakresie objętym wnioskiem.

7PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

§ 3.1. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny występuje do okręgowej

izby aptekarskiej o wydanie opinii o kandydacie na kierownika apteki do właściwej, ze względu na adres apteki, okręgowej rady aptekarskiej z wnioskiem o potwierdzenie, że dana osoba daje rękojmię należytego prowadzenia apteki.

2. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny może w celu uzyskania po-twierdzenia, że osoba pełniąca funkcję kierownika apteki spełnia wymagania niezbędne do pełnienia tej funkcji, wystąpić do wła-ściwej, ze względu na adres apteki, okręgowej rady aptekarskiej z wnioskiem o potwierdzenie, że dana osoba daje rękojmię należy-tego prowadzenia apteki.

3. Wnioski, o których mowa w ust. l i 2 powinny zawierać co najmniej:1) wskazanie, w jakim celu opinia ma być wydana;2) adres apteki, w której farmaceuta pełni lub ma pełnić funkcję

kierownika;3) imię i nazwisko farmaceuty.

4. Opinie, o których mowa w ust. l i 2, mają charakter jednostkowy i są ważne tylko w odniesieniu do apteki, o której mowa w ust. 2 pkt 2.

5. Opinie, o których mowa w ust. l i 2 wydaje się w terminie 21 dni od daty wpływu wniosku.

§ 4.Strony, każda w zakresie swej właściwości zobowiązują się prze-

kazać niniejsze porozumienie wojewódzkim inspektorom farmaceutycz-nym oraz prezesom okręgowych izb aptekarskich celu jego stosowania.

p.o. Głównego Inspektora Farmaceutycznego Zbigniew Niewójt

Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Elżbieta Piotrowska-Rutkowska

8 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Naczelna Izba Aptekarska wyraża duże zaniepokojenie zmianą stanowiska Ministerstwa Zdrowia w zakresie obrotu pozaaptecznego, które zostało przedstawione przez Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marka Tombarkiewicza w odpowiedzi na interpelację Pani Ewy Malik – Poseł na Sejm RP, w sprawie obrotu pozaaptecznego. W przedmiotowej interpelacji Minister Tombarkiewicz wskazuje, że „w związku z napływem w ramach konsultacji publicznych licznych merytorycznych uwag do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie kryteriów klasyfikacji produk-tów leczniczych, które mogą być dopuszczone do obrotu w placówkach obrotu pozaaptecznego oraz punktach aptecznych, kwestionujących kierunek projektowanych zmian, mogących skutkować negatywnym wpływem na rynek polskich przedsiębiorców z branży obrotu hurtowego i detalicznego produktami leczniczymi przeznaczonymi do sprzedaży poza aptekami, prace legislacyjne nad projektem zostały wstrzymane, a projekt w zaproponowanym kształcie nie będzie procedowany.”

Dodatkowo czytamy „(...) proponowane obniżenie dopuszczal-nych w obrocie pozaaptecznym dawek leków przeciwbólowych do mini-malnych umożliwiłoby pozostanie na rynku tylko części z obecnych pro-duktów leczniczych (jednego czy dwóch producentów). Taki stan rzeczy wzbudził sprzeciw innych producentów leków, zaś Minister Zdrowia stał się adresatem zarzutów o zamiar ukonstytuowania stanu nierównego traktowania podmiotów”. Podkreślenia wymaga, że produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w placówkach obrotu pozaaptecznego są zare-jestrowane w małych dawkach i są one dostępne, dlatego też powyższy argument jest niezasadny. Naczelna Izba Aptekarska zwraca uwagę, że w zakresie problemów dotyczących zdrowia pacjenta należy wyraźnie

stanoWisko PrezydiUm nra

W sPraWie obrotU PozaaPtecznego

9PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

odróżnić interesy przemysłu farmaceutycznego ukierunkowane na osiąganie zysków od zapewnienia pacjentowi bezpieczeństwa.

W związku z powyższym Naczelna Izba Aptekarska w dniu 10 sierpnia 2017 r., wystąpiła do Ministra Zdrowia Konstantego Radzi-wiłła o podjęcie działań mających na celu wznowienie prac w przed-miotowym zakresie, jednocześnie podkreślając, że nadrzędną ideą, jaką powinno kierować się Ministerstwo Zdrowia jest zdrowie, życie i bezpieczeństwo pacjenta, nie zaś troska o interes przedsiębiorców prowadzących obrót hurtowy i detaliczny produktami leczniczymi.

Niewątpliwie w przypadku obrotu pozaaptecznego chodzi wła-śnie o zdrowie i bezpieczeństwo pacjenta. Przede wszystkim należy wskazać, że placówki obrotu pozaaptecznego jako jedyne nie posiadają obowiązku uzyskania wpisu podmiotu do rejestru, który zrzesza placów-ki obrotu pozaaptecznego, w przeciwieństwie do innych podmiotów, które prowadzą obrót produktami leczniczymi, a co za tym idzie nie ponoszą one żadnych opłat rejestracyjnych, a także nie jest możliwe wskazanie ich rzeczywistej ilości. Zgodnie z danymi Głównego Inspek-tora Farmaceutycznego z 2015 roku liczba inspektorów zatrudnionych w wojewódzkich inspektoratach farmaceutycznych to 120 inspekto-rów, biorąc pod uwagę fakt, że w latach 2010 -2015 kontrolą objęto średnio 305 placówek obrotu pozaaptecznego na przeprowadzenie kontroli wszystkich placówek obrotu pozaaptecznego potrzeba 1200 lat! Powyższe wskazuje, że nie jest możliwe objęcie skuteczną kontrolą wszystkich placówek, a co za tym idzie niezbędne jest wprowadzenie zmian ustawowych doprecyzowujących kwestie obrotu pozaaptecznego.

Naczelna Izba Aptekarska analizując problem obrotu pozaaptecz-nego zwraca uwagę na szereg anomalii pod względem bezpieczeństwa pacjenta.

Warto także zauważyć, że osoba wydająca produkty lecznicze w placówkach obrotu pozaaptecznego nie wyposażona w nawet mi-

10 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

nimalne informacje odnośnie działania i stosowania danego produktu leczniczego, a tym samym może wprowadzić pacjenta w błąd poprzez udzielenie nierzetelnej informacji.

Dodatkowo po wielokroć w placówkach obrotu pozaaptecznego produkty lecznicze wyeksponowane są w miejscach łatwo dostępnych dla dzieci, co bez wątpienia zagraża ich bezpieczeństwu. Zgodnie z § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych, osoba wydająca lek ma prawo odmówić wydania leku osobie która nie ukończyła 13 roku życia, jednakże w przypadku sklepu ogólnodostępnego, czy też stacji benzynowej sprzedawca nie ma obowiązku dokonywania weryfikacji wieku dzieci nabywających produkty lecznicze.

Dodatkowo nie ma żadnej pewności odnośnie wiarygodności oryginalności leków sprzedawanych w tychże placówkach. Placówki obrotu pozaaptecznego często nie spełniają zasad związanych z prze-chowywaniem leków, a nawet poprzez brak należytej wiedzy osoby prowadzącej taką placówkę produkty lecznicze są przechowywane w nasłonecznionych miejscach.

Stanowisko Ministerstwa Zdrowia przedstawione przez Ministra Tombarkiewicza w zakresie wstrzymania prac nad uregulowaniem obrotu pozaaptecznego wyraźnie przedstawia interesy przedsiębiorców prowadzących obrót produktami leczniczymi, ewidentnie brakuje dbało-ści o interes pacjenta. Dlatego też Naczelna Izba Aptekarska przejawia nadzieję, że przekazane do Ministra Zdrowia pismo wywoła dialog w przedmiotowej sprawie i z sukcesem przyczyni się do wprowadzenia zmian ustawowych w zakresie obrotu pozaaptecznego.

Prezydium NRA

nia.org.pl

11PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Warszawa, 18 lipca 2017 r.

Dyrektor Departamentu Gospodarki Lekami Narodowego Funduszu ZdrowiaIwona Kasprzak

Szanowna Pani Dyrektor,W odpowiedzi na pismo dnia 19.06.2017 r. w sprawie sposo-

bu określania ilości środka odurzającego na receptach w przypadku ordynowania leków w postaci plastrów transdermalnych, uprzejmie informuję, co następuje.

Przepis § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2006 r. w sprawie środków odurzających, substancji psy-chotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje (Dz.U. z 2015 r. poz. 1889) stanowi, że: „recepta wystawiona na preparaty zawierające środki odurzające lub substan-cje psychotropowe zawiera, oprócz danych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 45 ust. 5 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, sumaryczną ilość środka odu-rzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie albo ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowejwyrażoną słownie za pomocą ilości jednostek dawkowania oraz wielkości dawki”

Z kolei charakterystyki produktów leczniczych zawierających środki odurzające w postaci TTS określają zarówno prędkość uwal-

sPosoby określania ilości środka odUrzającego – Plastry transdermalne

12 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

niania jak i zawartość substancji czynnej w jednym systemie trans-dermalnym.

Posługując się przykładem leku o nazwie Matrifen należy wska-zać, że ChPL w pkt. 2 określającym skład jakościowy i ilościowy, wskazuje, że:• Matrifen, 12 mikrogramów na godzinę: każdy system transdermalny

zawiera 1,38 mg fentanylu (Fentanylum) w plastrze o powierzchni 4,2 cm2 i uwalnia fentanyl w ilości 12 mikrogramów na godzinę;

• Matrifen, 25mikrogramów na godzinę: każdy system transdermalny zawiera 2,75 mg fentanylu (Fentanylum) w plastrze o powierzchni 8,4 cm2 i uwalnia fentanyl w ilości 25 mikrogramów na godzinę;

• Matrifen, 50 mikrogramów na godzinę: każdy system transdermalny zawiera 5,50 mg fentanylu (Fentanylum) w plastrze o powierzchni 16,8 cm2 i uwalnia fentanyl w ilości 50 mikrogramów na godzinę;

• Matrifen, 75 mikrogramów na godzinę: każdy system transdermalny zawiera 8,25 mg fentanylu (Fentanylum) w plastrze o powierzchni 25,2 cm2 i uwalnia fentanyl w ilości 75 mikrogramów na godzinę;

• Matrifen, 100 mikrogramów na godzinę: każdy system transdermal-ny zawiera 11,0 mg fentanylu (Fentanylum) w plastrze o powierzchni 33,6 cm2 i uwalnia fentanyl w ilości 100 mikrogramów na godzinę.

W związku z powyższym prędkość uwalniania i zawartość sub-stancji czynnej są równoważne. Zawartość substancji czynnej w plastrze o wskazanej powierzchni uwalnia ściśle określoną ilość substancji czynnej w czasie. W związku z powyższym należy uznać wystawienie recepty za prawidłowe jeżeli ilość środka odurzającego będzie określona na podstawie prędkości uwalniania albo ilość ta będzie określona na podstawie zawartości substancji czynnej w plastrze.

W związku z powyższym, sposoby określenia ilości środka odu-rzającego słownie należy uznać za poprawne jeżeli zostały określone

13PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

tak jak w niżej przedstawionych przykładach:• Matrifen 50g/h 2 op (dziesięć plastrów po pięćdziesiąt mikrogra-

mów na godzinę);• Matrifen 50 g/h 2 op (pięćset mikrogramów na godzinę);• Matrifen 50g/h 2 op (dziesięć plastrów po pięć i pół miligrama);• Matrifen 50g/h 2 op (pięćdziesiąt pięć miligramów).

Natomiast odnosząc się do innego przykładu należy wskazać, że określenie: „dziesięć plastrów po 25 miligramów/h” nie jest prawi-dłowe, gdyż słownie należy napisać ilość środka odurzającego, a nie jednostkę miary.

Prawidłowy byłby zapis:• „dziesięć plastrów po dwadzieścia pięć mg/h” lub• „dziesięć plastrów po dwadzieścia pięć miligramów/h” lub• „dziesięć plastrów po dwadzieścia pięć miligramów/godzinę”

Zwracam się z uprzejmą prośbą o przekazanie powyższego sta-nowiska wszystkim oddziałom wojewódzkim NFZ celem uzyskania na terenie całego kraju jednolitego sposobu ordynacji leków z przed-miotowej grupy oraz jednolitego sposobu realizacji recept na te leki.

Z poważaniem,Dyrektor

Departament Polityki Lekowej i FarmacjiIzabela Obarska

14 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

W przypadku nagłego zagrożenia życia pacjenta farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu, może wydać bez recepty lekarskiej produkt leczniczy zastrzeżony do wydawania na recep-tę w najmniejszym terapeutycznym opakowaniu (z wyłączeniem środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów kategorii 1).

W przypadku nagłego zagrożenia zdrowia pacjenta, farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu może wystawić receptę farmaceutyczną, do której stosuje się następujące zasady:

1. jest wystawiana w postaci elektronicznej, a w postaci papierowej w przypadku:

a) braku dostępu farmaceuty do systemu teleinformatycznego, o któ-rym mowa w art. 7 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia,

b) recepty dla osoby o nieustalonej tożsamości,

c) wystawienia przez farmaceutę, o którym mowa w art. 6a ust. 1 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich;

2. może być wystawiona na produkty lecznicze o kategorii dostęp-ności Rp lub Rpz w ilości jednego najmniejszego dostępnego w aptece opakowania produktu leczniczego dopuszczonego do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem produktów leczniczych zawierających środki odurzające, substancje

W związku z pytaniami aptekarzy dotyczącymi zasad wystawiania recept farmaceutycznych poniżej przypominamy główne zasady. red.

recePta farmaceUtyczna

15PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

psychotropowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii;

3. zawiera następujące informacje:

a) dane dotyczące pacjenta

b) dane dotyczące podmiotu, w którym wystawiono receptę;

c) dane dotyczące osoby wystawiającej receptę;

d) dane dotyczące przepisanego produktu leczniczego, środka spo-żywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego;

e) datę wystawienia recepty;

f) przyczynę wydania;

4. recepta jest realizowana z odpłatnością 100%;

5. recepta po zrealizowaniu w aptece podlega ewidencjonowaniu.

Art. 96 i art. 96a - Ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz.

U. z 2016 r. poz. 2142, 2003, z 2017 r. poz. 1015.)

źródło: mz.gov.pl

Lokal apteki do wynajęcia w budynku Praktyki Lekarskiej Konsylium (POZ)

przy ul. Poprezcznej 3A w Biłgoraju.

Tel. kontaktowy: 606-953-845

16 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

W dniu 5 lipca 2017 roku powołana została Krajowa Organiza-cja Weryfikacji Autentyczności Leków, której celem jest stworzenie i wdrożenie informatycznego systemu weryfikacji autentyczności produktów leczniczych. Obowiązek utworzenia organizacji wynika z przepisów wspólnotowych, mających na celu powstrzymanie pro-cederu fałszowania leków, który zagraża zdrowiu i życiu pacjentów. Podobne organizacje powstaną we wszystkich krajach unijnych.

Krajową Organizację Weryfikacji Autentyczności Leków po-wołały cztery organizacje: Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego (PZPPF), Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych (INFARMA), Stowarzyszenie Importerów Równoległych Produktów Leczniczych (SIRPL) oraz Naczelna Izba Aptekarska (NIA).

Obowiązek utworzenia przez przedstawicieli przemysłu farma-ceutycznego poszczególnych krajów członkowskich Krajowej Organi-zacji Weryfikacji Autentyczności Leków wynika wprost z dyrektywy unijnej 2011/62/EU, tzw. dyrektywy fałszywkowej, i implementującej ją do polskiego prawa ustawy z dnia 19 grudnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 8 stycznia 2015 r.) oraz aktów wykonawczych do dyrektywy.

W najbliższych miesiącach Organizacja będzie skupiała swoje wysiłki na wyłonieniu dostawcy oprogramowania dla systemu weryfi-kacji autentyczności leków.

www.nmvo.pl

PoWołano krajoWą organizację Weryfikacji aUtentyczności lekóW

17PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Komunikat w sprawie prawidłowego przekazywania w komunikacie elek-tronicznym LEK danych dotyczących zrealizowanych recept refundowa-nych wystawionych na leki recepturowe

Narodowy Fundusz Zdrowia informuje, że zgodnie z rozporzą-dzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie infor-macji gromadzonych przez apteki oraz informacji przekazywanych Narodowemu Funduszowi Zdrowia (Dz. U. z 2017 r. poz. 547 z późn. zm.) apteka ma obowiązek przekazywać dane dotyczące leków recep-turowych. W zakresie atrybutu „składnik leku”, dane należy sprawoz-dawać w jednostkach miary przyjętych dla składowych kosztowych leku recepturowego wprost określonych w rozporządzeniu, to jest w gramach, mililitrach lub sztukach. Powyższe dane jednoznacznie określają ilość surowca farmaceutycznego lub leku gotowego użytego do przygotowania leku recepturowego i mogą być sprawozdane w licz-bie ułamkowej do pięciu cyfr po kropce dziesiętnej.

Składowe wartości wydawanych opakowań leku recepturowego to wartość użytego leku gotowego, surowca farmaceutycznego, opa-kowania bezpośredniego oraz koszt wykonania leku (taksa laborum). Przekazanie kwoty za użytą ilość składnika, odbiegającej od wartości wynikającej z faktury zakupowej, skutkować będzie koniecznością dokonania przez aptekę stosownej korekty w komunikacie elektro-nicznym LEK.

Jednocześnie informujemy, że wykaz Europejskich kodów to-warowych, przyjmujących wartość EAN lub GTIN dla leku gotowego, surowca farmaceutycznego lub opakowania bezpośredniego użytego do wykonania leku recepturowego, jest dostępny pod adresem: https://sf.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl lub https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl

źródło - Departament Gospodarki Lekami (dostęp: 8 sierpnia 2017 r.)

recePty refUndoWane WystaWione na leki recePtUroWe

18 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

W odpowiedzi na pismo w sprawie przedstawienia stanowiska w zakresie interpretacji i stosowania przepisu § 16 ust. 1 pkt 1 lit. h roz-porządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich (Dz. U. z 2016 r. poz. 62, z późn. zm.) uprzejmie informuję, że Minister Zdrowia nie został upoważniony do wydawania wiążących interpretacji przepisów prawa.

Odnosząc się do kwestii sposobu realizacji recept uprzejmie pro-szę o przyjęcie stanowiska Ministra Zdrowia w sprawie realizacji recept, na których nie został określony poziom odpłatności, a lek występuje w wykazie leków refundowanych w dwóch poziomach odpłatności.

PIERWSZY PRZYKŁAD:

Za pierwszy przykład niech posłużą leki z doksazosyną, dla których wykaz leków refundowanych przewiduje następujące warunki refundacji:

Substancja czynna

Zakres wskazań objętych

refundacją

Zakres wskazań pozarejestracyjnych objętych refundacją

Poziom odpłatności

Doxazosinum

We wszystkichzarejestrowanych wskazaniach na dzień wydania

decyzji

przewlekła choroba nerek u dzieci do 18 roku życia;

neurogenna dysfunkcja pęcherza u dzieci do 18

roku życia; nieneurogenna dysfunkcja pęcherza u dzieci

do 18 roku życia

30%

Doxazosmum Przerost gruczołu krokowego ryczałt

Warszawa, 2 sierpnia 2017 r.

realizacja recePt, na których nie został określony Poziom odPłatności

19PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Przepis art. 96a ust. 8 pkt 7 lit. b ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2016 r. poz. 2142, z późn. zm.) stanowi, że recepta, na której co najmniej jeden z przepisanych pro-duktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych, dla którego wydano decyzję o objęciu refundacją w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego prze-znaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, ma być wydany za odpłatnością, o której mowa w art. 6 ust. 2 tej ustawy, obejmuje odpłatność produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, określoną w następujący sposób:

• jeżeli produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przezna-czenia żywieniowego, wyrób medyczny występuje w wykazie, o którym mowa w art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywienio-wego oraz wyrobów medycznych, w więcej niż jednej odpłatności, osoba wystawiająca receptę:

– wpisuje symbol „P” w przypadku przepisywania tego produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego za najniższą odpłatnością wynikającą z wykazu, o którym mowa w art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjal-nego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych,

– może nie wpisać poziomu odpłatności w przypadku przepisywa-nia tego produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego za najwyż-szą odpłatnością wynikającą z wykazu, o którym mowa w art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych,

20 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

– wpisuje odpłatność określoną w wykazie, o którym mowa w art. 37 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, w przypadkach innych niż wskazane w tiret pierwsze i drugie.

Z powyższego wynika, że w analizowanym tu przykładzie leków z doksazosyną brak określenia na recepcie poziomu odpłatności skut-kuje realizacją recepty z najwyższą odpłatnością wynikającą z wykazu. W przypadku ww. leków właściwym poziomem odpłatności będzie 30%. Wynika to z faktu, że wskazanie „przerost gruczołu krokowego” mieści się w zakresie wskazań „we wszystkich zarejestrowanych wska-zaniach na dzień wydania decyzji”. W charakterystykach produktów leczniczych leków z doksazosyną widnieją następujące wskazania do stosowania:1. leczenie pacjentów z samoistnym nadciśnieniem tętniczym,2. leczenie pacjentów z objawami klinicznymi łagodnego rozrostu

gruczołu krokowego (BPH).Należy podkreślić, że poziom odpłatności wynikający z wykazu

jest nierozerwalnie związany z zakresem wskazań objętych refundacją. Zatem w omawianym przypadku leki z doksazosyną są refundowane z ryczałtowym poziomem odpłatności pacjentom z przerostem gruczołu krokowego, a w przypadku pacjentów z nadciśnieniem tętniczym leki te są refundowane z 30% poziomem odpłatności.

Jednak w przypadku kiedy ryczałtowy poziom odpłatności nie zostanie wskazany na recepcie to pacjent z przerostem gruczołu krokowego otrzyma lek z odpłatnością 30% w ramach refundacji we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach.

21PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

DRUGI PRZYKŁAD:

Za drugi przykład niech posłużą leki wziewne z budesonidem, na przykład lek o nazwie Miflonide, dla których wykaz leków refun-dowanych przewiduje następujące warunki refundacji:

Subs

tanc

ja c

zynn

a Nazwa, postać i dawka leku,

środka spożyw-czego specjalne-go przeznaczenia

żywieniowego albo wyrobu me-

dycznego Zaw

arto

ść o

pako

wan

ia KodEAN

lub inny kod od-powia-dający kodowi EAN

Zakres wskazań objętych

refundacją

Zakres wskazań pozareje-stracyj-

nych ob-jętych re-fundacją

Poziom odpłat-ności

Bud

eson

idum

Miflonide/Miflo-nide

Breezhaler, pro-szek do inhalacji w kaps twardych,

200 mg

60 sz

t (6

blis

t. po

10

szt.)

5909

9909

2621

3

X

wiruso-we zapa-

lenie krta-ni u dzieci do 18 roku

życia

30%

Bud

eson

idum

Miflonide/Miflo-nide Breezhaler, proszek do in-halacji w kaps. twardych, 200

mg

60 sz

t (6

blis

t.po

10 sz

t.)

5909

9909

2621

3

Astma; Przewle-

kłaobturacyj-na choro-ba płuc;

Eozynofi-lowe za-palenie oskrzeli

ryczałt

22 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Bud

eson

idum

Miflonide/Miflo-nide

Breezhaler, pro-szek do inhala-

cji w kaps. twar-dych, 400 mg

60 sz

t (6

blis

t. po

10

szt.)

5909

9909

2631

2

X

wiruso-we zapa-

lenie krta-ni u dzieci do 18 roku

życia

30%

Bud

eson

idum Miflonide/Miflo-

nide Breezhaler, proszek do inha-lacji w kaps twar-

dych, 400 mg

60 sz

t. (6

blis

t.po

10 sz

t.)

5909

9909

2631

2Astma,

Przewle-kła

obturacyj-na choro-ba płuc,

Eozynofi-lowe za-palenie oskrzeli

ryczałt

Wskazany przepis § 16 ust. 1 pkt 1) lit. h rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U. z 2016 r. poz. 62 ze zm.) stanowi, że jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób nieczytelny, błędny lub niezgodny z rozporządze-niem poziomu odpłatności w przypadku gdy lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny występuje w więcej niż jednej odpłatności w wykazie refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyro-bów medycznych i nie wpisano oznaczenia „X” albo „100%” to osoba wydająca wydaje lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny za najwyższą odpłatnością dla tego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego określoną w tym wykazie.

23PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Zatem przy realizacji recepty, na której nie wpisano poziomu od-płatności, wyżej przywołany przepis nie przewiduje brania pod uwagę żadnych innych kryteriów jak tylko kryterium najwyższego poziomu odpłatności określonego w wykazie leków refundowanych.

W związku z tym, że literalne brzmienie powyższego przepisu wskazuje wprost, że lek należy wydać z najwyższym określonym w wykazie poziomem odpłatności oraz przepis ten nie nakazuje uwzględnienia żadnego innego kryterium, to w ocenie Ministra Zdro-wia w omawianym przykładzie leku o nazwie Miflonide każdorazowo w przypadku kiedy poziom odpłatności nie został określony, prawidło-wym postępowaniem będzie wydanie leku z 30% poziomem odpłatności (najwyższym określonym w wykazie leków refundowanych).

Zatem osoba wystawiająca receptę jest zobowiązana przepisem art. 96a. ust. 8 pkt 7) ustawy Prawo farmaceutyczne do umieszczenia na recepcie niższego poziomu odpłatności określonego w wykazie leków refundowanych, jeżeli recepta jest przepisywana w zakresie wskazań odpowiadającym niższemu poziomowi odpłatności.

Jednocześnie ten sam przepis dopuszcza możliwość nie wpisania przez osobę wystawiającą receptę poziomu odpłatności, ale wyłącznie w przypadku przepisywania produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego za najwyższą odpłatnością wynikającą z wykazu, o którym mowa w art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Zatem osoba wystawiająca receptę jest uprawniona do wystawienia recepty bez oznaczenia poziomu odpłatności na recepcie wyłącznie w przypadku, gdy lek ma być wydany za najwyższą odpłatnością określoną w wykazie leków refundowanych czyli w zakresie wskazań odpowiadającym najwyższemu poziomowi odpłatności.

Z powyższego wynika, że w przypadku leków, którym przypisano różne poziomy odpłatności dla zupełnie różnych zakresów wskazań refundacyjnych najlepszym rozwiązaniem byłoby gdyby osoba wysta-wiająca receptę określała na recepcie poziom odpłatności.

24 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Jednocześnie uprzejmie informuję, że odnotowywane są przypad-ki niestosowania się osób wystawiających recepty do wymogu wskazy-wania na receptach prawa do refundacji zgodnie z określonym w wy-kazie leków refundowanych zakresem wskazań objętych refundacją. Dlatego też w Resorcie zostaną rozpoczęte prace nad zmianą kształtu obowiązujących aktualnie regulacji w przedmiotowym zakresie. Prace będą prowadzone w kierunku upoważnienia osób realizujących recepty do uwzględniania podstawowych danych pacjenta, takich jak wiek lub płeć w skojarzeniu z zakresem wskazań objętych refundacją w ramach weryfikacji prawidłowości wystawienia recepty, zgodnie z przepisem § 2 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 paździer-nika 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 493), który stanowi, że osoba realizująca receptę jest obowiązana przed wydaniem produktu leczniczego lub wyrobu medycznego do sprawdzenia prawidłowości wystawienia recepty, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Ponadto planowana jest zmiana przepisu § 16 ust. 1 rozporzą-dzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich w taki sposób, żeby zawsze skutkowała pełną, 100% odpłatnością pacjenta realizacja recepty, na której zaordynowano leki poza zakresem wskazań objętych refundacją.

Z poważaniem,Dyrektor

Departamentu Polityki Lekowej i FarmacjiIzabela Obarska

25PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

eUroPejska deklaracja farmacji szPitalnej

W dniach 8-11 czerwca 2017 r. odbyło się na Malcie zorgani-zowane przy współudziale Maltańskiego Stowarzyszenia Farmacji Szpitalnej (Malta Association of Hospital Pharmacy), Walne Zgroma-dzenie Zespołu EAHP ds. wdrażania założeń Europejskiej Deklaracji Farmacji Szpitalnej.

Delegaci otrzymali aktualne informacje dotyczące zaawansowa-nia projektu wdrażania oraz zostali poinformowani o działaniach plano-wanych na kolejny rok. Delegaci zatwierdzili również zaktualizowany budżet projektu wdrażania.

Podczas spotkania odbyły się warsztaty mające na celu wymianę doświadczeń oraz szukanie nowych pomysłów i strategii pomocnych w procesie wdrażania założeń Deklaracji w poszczególnych krajach. Ponadto grupy robocze przedstawiły swoje uwagi na temat wersji beta internetowego narzędzia do samooceny.

EAHP pracuje nad ostateczną wersją narzędzia do samooceny, analizując uwagi delegatów Walnego Zgromadzenia, uczestników Kongresu EAHP w Cannes (22-24 marca 2017) oraz ambasadorów procesu wdrażania. Narzędzie to pozwoli farmaceutom szpitalnym ocenić stopień zaawansowania procesu realizacji postanowień De-klaracji w danym kraju. Narzędzie pozwoli także na przygotowanie indywidualnego planu działania w kierunku realizacji założeń Dekla-racji w poszczególnych szpitalach. Ostateczna wersja będzie dostępna we wrześniu, a oficjalna inauguracja odbędzie się podczas następnego Kongresu EAHP w Göteborgu (marzec 2018).

Aby dowiedzieć się więcej na temat Założeń Deklaracji i procesu ich wdrażania można kontaktować się z EAHP pod adresem [email protected]. Zachęcamy również do odwiedzenia strony www.statements.eahp.eu w celu uzyskania szczegółowych informacji o dzia-łaniach EAHP. Na stronie istnieje również możliwość zarejestrowania się, aby regularnie otrzymywać biuletyn EAHP.

Źródło: www.nia.org.pl

26 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Minister Zdrowia Konstanty Radziwiłł podsumował roczny program 75+, który był realizacją jednej z obietnic przedwyborczych. Program objął szeroką grupę naszego społeczeństwa, której częstokroć nie było stać na wykupienie leków. Aktualnie na liście bezpłatnych leków dla seniorów znajduje się ponad 1500 pozycji, które obejmują 113 substancji aktywnych. Są to produkty lecznicze dla chorych na cukrzycę – insuliny i analogi insulinowe, dla pacjentów ze zmianami neurologicznymi – leki na chorobę Parkinsona, depresję i otępienie oraz produkty lecznicze stosowane w powszechnych chorobach takich jak: choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, jaskra, choroba zakrzepowo-zatorowa, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc. Środki na finansowanie projektu pochodzą z budżetu państwa, kwota przeznaczona na ten program to ponad 500 mln zł.

Jak podaje MZ, po roku realizacji programu 75+ zostało wyda-nych 40 mln opakowań produktów leczniczych, zrealizowano w tym czasie 15 mln recept z kodem „S” dla ponad 2 mln pacjentów.

red.

Na podstawie informacji: http://www.mz.gov.pl/aktualnosci/bezplatne-leki-dla-seniorow-dostepne-juz--od-roku/ (dostęp 31.08.17)

„Program 75+”

- roczne PodsUmoWanie

WIADOMOŚCI

STANOWISKO Nr 8/2017 WOJEWÓDZKIEJ RADY DIALOGU SPOŁECZNEGO

WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO

z dnia 29 sierpnia 2017 r.

w sprawie monitorowania wdrażania ustawy o zmianie ustawy pra-wo farmaceutyczne z dnia 7 kwietnia 2017 r. oraz ocena jej wpływu

na zdrowie publiczne.

Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego Województwa Lu-belskiego uznaje za słuszny kierunek zmian ustawowych podjętych

W trakcie posiedzeń Okręgowej Rady Aptekarskiej oraz Prezy-dium ORA w Lublinie, podjęto uchwały w sprawach wydania prawa wykonywania zawodu, wpisania oraz skreślenia z listy członków LOIA, przedłużenia okresu edukacyjnego oraz stwierdzenia rękojmi należytego prowadzenia apteki dla kandydatów na kierowników aptek. Tematami posiedzeń była ocena skutków wprowadzenia zmian w usta-wie Prawo farmaceutyczne, a także sytuacja ekonomiczna i kadrowa aptek z terenu działania Izby.

red.

z Posiedzenia okręgoWej rady aPtekarskiej W lUblinie

28 WIADOMOŚCI

nowelizacją prawa farmaceutycznego z dn. 7 kwietnia 2017 r. Mając na uwadze znaczenie systemu dystrybucji i obrotu produktami leczni-czymi dla zdrowia publicznego, wszystkie strony dialogu społecznego postulują o:1. Wprowadzenie systemu weryfikacji zatrudnienia i czasu pracy

farmaceutów zatrudnionych w obrocie produktami leczniczymi.

2. Przygotowanie regulacji prawnych i organizacyjnych oraz form refundacji opieki farmaceutycznej.

3. Dokonanie przez właściwe instytucje władzy publicznej, analizy struktury zatrudnienia, form zatrudnienia oraz przestrzegania pra-wa pracy w aptekach i punktach aptecznych.

4. Podjęcie prac legislacyjnych mających na celu uchwalenie usta-wy o zawodzie aptekarza.

5. Prowadzenie monitoringu i dokonywanie okresowych ocen skut-ków nowelizacji prawa farmaceutycznego.

6. Poddanie większej kontroli oraz ograniczeniu pozaaptecznego obrotu produktami leczniczymi.

Stanowisko zostało zaakceptowane przez wszystkie strony dialogu Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego Województwa Lubelskiego. Podpis w imieniu Rady złożył Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego Województwa Lubelskiego.

Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Dialogu SpołecznegoWojewództwa Lubelskego

Sławomir Sosnowski

Otrzymują:Minister Zdrowia; Przewodniczący Komisji Zdrowia Senatu RP; Przewodniczący Komisji Zdrowia Sejmu RP; Naczelna Rada Aptekarska; Okręgowa Izba Aptekarska w Lublinie; Główny Inspektor Pracy; Główny Inspektor Farmaceutyczny; Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów; Rada Dialogu Społecznego.

29WIADOMOŚCI

Uchwała Nr 4/F/ORA/2017 z dnia 12 czerwca 2017 r.

Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie w sprawie ustalenia wysokości składki członkowskiej

Działając na podstawie art. 29 pkt 3 w zw. z art. 64 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (t.j. Dz.U. 2016.1496) oraz oświadczenia podjętego w trybie § 5 ust. 2 pkt 2 przez Okręgowy Sprawozdawczy Zjazd Aptekarzy Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej z dnia 13 maja 2017 r., Okręgowa Rada Aptekarska postanawia:

§ 1

Określa się miesięczną składkę członkowską dla członków Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Lublinie w następującej wysokości:

• 60 złotych (sześćdziesiąt złotych) od aptekarzy pełniących funkcję kierowników aptek ogólnodostępnych;

• 75 złotych (siedemdziesiąt pięć złotych) od aptekarzy pełniących funkcję kierowników hurtowni farmaceutycznych;

• 30 złotych (trzydzieści złotych) od pozostałych członków Izby wykonujących zawód farmaceuty.

§ 2

1. Termin płatności składek określonych w § 1 ustala się do dnia 10-go każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

UWAGA ! WAŻNE ! Zmiana wysokości składki członkowskiej

dla członków Lubelskiej OIA

30 WIADOMOŚCI

2. W przypadku nieterminowej zapłaty składki Lubelska Okręgowa Izba Aptekarska w Lublinie może naliczyć odsetki ustawowe, począwszy od dnia wymagalności do dnia zapłaty.

§ 3

Nadzór nad wykonaniem uchwały powierza się Skarbnikowi Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie.

§ 4

Uchwała wchodzi w życie z dniem 01.09.2017 r.

§ 5

Traci moc uchwała nr 8/F/2011 z dnia 13 czerwca 2011 r. Okrę-gowej Rady Aptekarskiej oraz uchwały ją poprzedzające w sprawie określenia wysokości składki członkowskiej.

Skarbnik Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Anna Wolska

Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej

w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz

31WIADOMOŚCI

Przygotowałamgr Anna Knieć

Dyrektor Biura LOIA

KALENDARIUM PRAC PREZESA ORAZ CZŁONKÓW

OKRĘGOWEJ RADY APTEKARSKIEJ W LUBLINIE SIERPIEŃ 2017 r.

21.08 – na zaproszenie Przewodniczącego Stałego Zespołu Roboczego ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego Województwa Lubelskiego Prezes Rady mgr farm. Tomasz Barszcz wziął udział w posiedzeniu ww Zespołu. Przedmiotem posiedzenia był temat „Efekty lub skutki uboczne wdrażania ustawy o zmianie ustawy - Prawo farmaceu-tyczne. Ocena wpływu na zdrowie publiczne”.

29.08 – Prezes Rady Tomasz Barszcz uczestniczył w posiedzeniu plenarnym Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego Wojewódz-twa Lubelskiego. Posiedzenie poświęcone było m. in. podjęciu stanowiska w sprawie skutków zmian ustawy o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne w oparciu o stanowisko w tej sprawie Stałego Zespołu Roboczego ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego.

30.08 – odbyło się posiedzenie Komisji ds. prawa wykonywania zawodu i rękojmi. W posiedzeniu udział wzięli: dr n. farm. Tomasz Baj – przewodniczący, mgr farm. Krzysztof Przystupa – członek. Komisja, po zapoznaniu się z dokumentami pozytywnie zaopi-niowała 18 wniosków dot. kandydatów na kierowników aptek.

30.08 – odbyło się posiedzenie Prezydium Okręgowej Rady Aptekar-skiej w Lublinie, w trakcie którego rozpatrzono:

• 2 wnioski o przyznanie prawa wykonywania zawodu farmaceuty,• 5 wniosków o skreślenie z listy członków LOIA,• 1 wniosek o wpisanie na listę członków LOIA,• 2 wnioski o przedłużenie okresu szkoleniowego,• 18 wniosków o stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki

dla kandydatów na kierowników aptek.

Uroczystości i Wydarzenia

Jeden z największych poetów rzymskich, Horacy, w swojej pieśni Exegi monumentum aere perennius (III, 30), napisał:

„Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżustrzelający nad ogrom królewskich piramidnie naruszą go deszcze gryzące nie zburzy oszalały Akwilon oszczędzi go nawetłańcuch lat niezliczonych i mijanie wieków...”

Tak swoim mistrzowskim piórem zapisał się w historii ów po-eta, tak swoim życiem, pasją, dążeniem do wiedzy, a także osobowo-ścią zapisał się w naszych sercach prof. Andrzej Waksmundzki. Ci, którzy mieli okazję go poznać, darzyli go wielkim szacunkiem, gdyż z pewnością był to człowiek nietuzinkowy. Profesor Waksmundzki był ceniony za życia i chociaż w przyszłym roku minie 20 lat od Jego śmierci, to wciąż Jego pasja odbija się w nas echem.

Profesor Waksmundzki był przez ponad pół wieku związany ze środowiskiem akademickim Lublina, głównie z Uniwersytetem Marii Curie Skłodowskiej i Akademią Medyczną (obecnie Uniwersytetem Medycznym) w Lublinie. Kierował Zakładem Chemii Fizycznej, Pra-cownią Technologii Światłowodów UMCS i Zakładem Chemii Nie-organicznej AM. W latach 1957-1960 pełnił funkcję dziekana Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Lublinie i w trudnym dla wydziału okresie kryzysu personalnego uchronił go od rozwiązania, za-trudniając cały szereg osób, głównie na etatach kierowników zakładów.

Andrzej Waksmundzki był związany z Podhalem – miejscem swojego urodzenia, więzami rodzinnymi, a z Ostrowskiem pochodze-

Profesor andrzej WaksmUndzki Patronem szkoły PodstaWoWej W ostroWskU

33UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA

niem jego żony Antoniny i sadybą rodzinną – domem, który przed ponad 80 laty wybudował jego teść – Stefan Greczek. Wakacje i każdą wolną chwilę Andrzej spędzał w tym domu, oddając się wędkarstwu, pszczelarstwu, wędrówkom po Gorcach i okolicy, spotkaniom w gronie rodziny, przyjaciół i znajomych, ale też pracom gospodarskim. Do dziś rodzina spędza w tym domu swój wolny czas.

Jest nam niezmiernie miło poinformować, że nauczyciel wielu roczników farmaceutów został patronem szkoły podstawowej. W dniu 16 czerwca br. Szkoła Podstawowa w Ostrowsku k. Nowego Targu przyjęła imię profesora Andrzeja Waksmundzkiego. Uroczystość w Ostrowsku rozpoczęła się Mszą Świętą w kościele parafialnym pw. Michała Archanioła, gdzie został poświęcony nowy sztandar szkoły. Oprócz sztandaru szkoły na uroczystości obecne były poczty sztan-darowe Związku Podhalan Oddz. Ostrowsko, Ochotniczej Straży Po-żarnej w Ostrowsku oraz kilku okolicznych szkół. Po mszy uczestnicy przemaszerowali do szkoły, prowadzeni przez kapelę góralską złożoną z młodzieży szkolnej. Na uroczystości obecne były władze Gminy

Sztandar szkoły w rękach pocztu sztandarowego złożonego z uczniów szkoły (fot. Archiwum Szkoły)

34 UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA

i Miasta Nowy Targ, przedstawiciele Kuratorium Oświaty, grono peda-gogiczne szkoły i okolicznych placówek oświatowych, rodzice, a przede wszystkim uczniowie szkoły. Na uroczystości obecni byli uczniowie profesora: prof. dr hab. Bogusław Buszewski z Wydziału Chemii Uniw-wersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – przewodniczący Komitetu Chemii Analitycznej PAN, a także przedstawiciele Wydziału Chemii Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie w osobach: prof. dr hab. Anna Deryło-Marczewska – dziekan wydziału, prof. dr hab. Irena Choma, prof. dr hab. Lucyna Hołysz, prof. dr hab. Irena Mali-nowska, prof. dr hab. Adam Marczewski, a także przedstawiciel Wy-działu Farmaceutycznego z Oddz. Analityki Medycznej – profesor dr hab. Ryszard Kocjan z małżonką. Obecna była także rodzina Profesora zarówno jej podhalańska część (siostrzeńcy i bratankowie z rodzinami) jak i lubelska – córka z mężem, wnuczka z mężem i trójka prawnuków z rodzinami. Byli też przyjaciele z Podhala licznie przybyli, aby uczcić pamięć Profesora – Przyjaciela ich i ich rodziców.

Uroczystość otworzyła p. dyrektor – mgr Anna Paździor wi-tając przybyłych. Następnie zabrali głos przedstawiciele władz, córka profesora i uczniowie Patrona. Profesor Bogusław Buszewski wręczył szkole – na ręce p. dyrektor medal Profesora Andrzeja Waksmundzkie-go nadawany zwykle naukowcom za wybitne osiągnięcia w dziedzi-nie chromatografii. Szkoła Podstawowa im. Profesora Andrzeja Wak-smundzkiego jest trzecią instytucją (oprócz Wydziału Chemii UMCS i Wydziału Farmaceutycznego UM w Lublinie), którą Komitet Chemii Analitycznej Polskiej Akademii Nauk uhonorował tym wyróżnieniem.

Po części oficjalnej uczniowie przedstawili część artystyczną – migawki z życia Patrona ilustrowane muzyką, przeźroczami i filmikami z ich udziałem jako aktorów tej wspaniałej i wzruszającej inscenizacji. Sala udekorowana była rysunkami uczniów przedstawiającymi Patro-na i jego życie wykonanymi na konkurs plastyczny związany z tym świętem. W holu szkoły była też okolicznościowa wystawa związana z Profesorem Andrzejem Waksmundzkim.

prof. dr hab. Monika Waksmundzka-Hajnos,dr n. farm. Tomasz Baj

35UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA

Posiedzenie rady fUndatoróW rozWojU lUbelskiego WydziałU

farmaceUtycznego im. mgr farm. W. łobarzeWskiego

Zgodnie z postanowieniem Statutu § 17 pkt 1 i 2 w dniu 01.06. 2017 r. odbyło się posiedzenie Rady Fundatorów Rozwoju Lubelskie-go Wydziału Farmaceutycznego. Porządek obrad obejmował m.in• Sprawozdanie Zarządu Fundacji z działalności za rok 2016• Przedstawienie bilansu i rachunków zysku i strat za 2016 r.• Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej za rok 2016• Zatwierdzenie sprawozdania z działalności Zarządu Fundacji za

rok 2016• Zatwierdzenie bilansu za rok 2016• Zatwierdzenie sprawozdania z Komisji Rewizyjnej za 2016 r.• Udzielenie Zarządowi Fundacji pokwitowania za 2016 r.• Podjęcie uchwały w sprawie podziału wyniku Fundacji za 2016 r.

W czasie Zjazdu uczestnicy w swoich wypowiedziach oceniali działalność Fundacji i Zarządu oraz wyrażali troskę o przyszłość na-szej Fundacji. Z uwagi na bardzo ograniczone środki finansowe, brak sądowych nawiązek i małe wpłaty 1% od zysku na rzecz Fundacji nasza działalność jest bardzo ograniczona. Członkowie Rady wielo-krotnie w swoich wypowiedziach nawiązywali do apeli skierowanych do naszych kolegów aptekarzy o dobrowolne wpłaty i o finansowe wsparcie Fundacji.

Pomimo zamieszczanych apeli na łamach Biuletynu oraz spo-tkań z różnych okazji, nasze odezwy niestety nie przyniosły oczeki-wanych efektów.

Apelujemy więc w imieniu uczestników Zjazdu Rady Funda-torów jeszcze raz do Koleżanek i Kolegów, aby chcieli wesprzeć na-

36 UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA

szą działalność. Przypominamy, że przy Uniwersytetach Medycznych w kraju jedynie nasza Fundacja prowadzi działalność.

Na zakończenie Zjazdu uczestnicy wyrazili nadzieję, że warto jeszcze starać się, aby wieloletnia nasza działalność na rzecz Uczelni i ludzi potrzebujących pomocy dalej trwała i aby to co zrobiliśmy do tej pory nie poszło w zapomnienie. Zjazd prowadził bardzo sprawnie mgr Bogdan Walko.

Zjazd obradował w Zakładzie Chemii Analitycznej Uniwersyte-tu Medycznego, gdzie kierownikiem jest prof. dr hab. Ryszard Kocjan. W imieniu uczestników Zjazdu bardzo Panu Profesorowi dziękujemy za pomoc w organizacji Zjazdu.

Przewodniczący Rady Fundatorówmgr farm Janusz Kisielewski

Lublin, 01.06. 2017 r.

Z głębokim żalem zawiadamiam, że w dniu 22 sierpnia 2017 r. zmarła

Ś†P..mgr farm. Dorota Kurek z domu Wielgus

Rodzinie i Bliskim składam głębokie wyrazy współczucia w imieniu członków Lubelskiej Izby Aptekarskiej

Prezes ORA w Lubliniemgr farm. Tomasz Barszcz

37UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA

W dniu 19 czerwca 2017 r. w siedzibie Lubelskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej odbyła się niecodzienna uroczystość na comiesięcz-nym spotkaniu Seniorów – farmaceutów.

Magister farmacji Leokadia Król wieloletnia Prezes Koła Senio-rów obchodziła 95 urodziny.

Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz złożył Jej życzenia dalszych lat życia w tak dobrej kondycji wręczając dyplom i kwiaty, a uczestnicy spotkania odśpiewali sto lat.

95. Urodziny mgr farm. leokadii król

Spotkania farmaceutów seniorów odbywają się co miesiąc w każ-dy pierwszy poniedziałek miesiąca. Zapraszamy, nie tylko by spotkać się w przyjaznym gronie, lecz również posłuchać ciekawych wykładów wygłaszanych przez prelegentów – znamienitych ludzi kultury Lublina.

mgr farm. A. Źrubek

38 UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA

Ogólnopolskie Sympozjum Rekolekcyjne dla Farmaceutów

LECZENIE W GINEKOLOGII

A NAUKA KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO

W dniach 17-19 marca 2017 r. w Nałęczowie odbyło się Ogól-nopolskie Sympozjum dla Farmaceutów:

„Leczenie w ginekologii a Nauka Kościoła Katolickiego” połączone z rekolekcjami, które poprowadził ks. Tomasz Dumański - Duszpasterz farmaceutów Archidiecezji Lubelskiej.

To były już drugie ogólnopolskie rekolekcje wielkopostne połączone z sympozjum naukowym. Pierwsze odbyły się rok temu w Gdańsku, a tym razem organizatorem spotkania było Koło Lubelskie Stowarzyszenia Farmaceutów Katolickich Polski. Miejscem spotkania był Dom Rekolekcyjny Archidiecezji Lubelskiej w Nałęczowie.

Program sympozjum obejmował trzy wykłady oraz seminaria dyskusyjne w grupach.

Prelekcje wygłosili: dr Monika Szczepanik: „Wykorzystanie modelu Creighton’a w diagnostyce cyklu kobiecego”, dr Maciej Bar-

39UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA

czentewicz: „Leczenie niektórych schorzeń kobiecych: endometrioza, zespół policystycznych jajników, zaburzenia cyklu, mięśniaki, niepłod-ność”, ks. dr hab. Piotr Kieniewicz: „Zagrożenia duchowe związane ze sztuczną prokreacją. Dylematy etyczne farmaceutów. Dystrybucja środków antykoncepcyjnych”.

Warsztaty pokazały, że istnieje pilna potrzeba organizowania kolejnych konferencji i podejmowania dialogu w szerokim gronie far-maceutów. Dylematów etycznych w codziennej pracy jest bardzo dużo.

Spotkania Koła Lubelskiego Stowarzyszenia Farmaceutów Kato-lickich Polski odbywają się w każdą ostatnią niedzielę miesiąca o godz. 15.00 w Kościele Św. Wojciecha w Lublinie na ul. Podwale 15.

Wszystkich farmaceutów serdecznie zapraszamy.

mgr farm. A Źrubek

Pani prof. dr hab. Annie MalmDziekanowi Wydziału Farmaceutycznego

z Oddziałem Analityki Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Wyrazy szczerego żalu i współczucia z powodu śmierci

MATKI

składają członkowie Lubelskiej

Okręgowej Izby Aptekarskiej

40 NAUKA

naUka

Historia współczesnych maści, w których podstawą lub jednym z licznych składników jest wazelina, lanolina i euceryna, rozpoczęła się w 1871 roku, kiedy to w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej z ropy naftowej otrzymano wazelinę. Pomimo licznych zalet wazelina charakteryzowała się jednak niską liczbą wodną (ok. 10) i nie ułatwia-ła wchłaniania substancji leczniczych do skóry w takim stopniu, jak tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, np. stosowane do tej pory smalec i łój barani. 15 lat później została odkryta na nowo lanolina – oczysz-czony wosk z wełny owczej. Stosowano ją już w starożytności, ale zapomniana, dużą popularność zyskała od lat 80-tych XIX wieku. W 1900 roku w Niemczech złożono wniosek o nadanie patentu na użycie eucerytu – emulgatora wyizolowanego z lanoliny. Euceryt jest mieszaniną alkoholi steroidowych: cholesterolu i izocholesterolu (ok. 30%), lanosterolu (27%) i wyższych alkoholi alifatycznych (20%), otrzymanych na drodze hydrolizy estrów zawartych w lanolinie [1]. Ostatecznie, w pierwszych latach XX wieku do lecznictwa została wprowadzona euceryna, tj. połączenie eucerytu z wazeliną (eucerinum – z gr. eú – dobrze, kérinos – woskowy).

Skład euceryny podawany w podręcznikach technologii postaci leku sprzed 70 lat był następujący [2,3]:

Steroli lanae 5,0 Ung. paraffini 95,0

Ung. paraffini: Adeps lanae 10,0 Ceresinum (Paraffinum solidum) 40,0 Paraffinum liq. 50,0

monografia eUceryny W farmakoPei Polskiej

41NAUKA

lub [4]: Euceryt 6,0 Vaselinum album 94,0

W Polsce w ciągu ostatnich 2 dekad zaczęły się pojawiać na rynku farmaceutycznym podłoża o zróżnicowanym składzie, które pro-ducenci nazywają euceryną. Obecnie w obrocie farmaceutycznym jest dostępnych aż 9 takich podłoży. W zależności od producenta, zamiast części wazeliny wprowadzono np. olej parafinowy, albo wazelinę w ca-łości zastąpiono mieszaniną oleju parafinowego, oleju wazelinowego, parafiny twardej i niekiedy parafiny miękkiej. Zróżnicowany jest także skład jakościowy emulgatorów i ich zawartość: zamiast alkoholi i eu-cerytu w jednym z podłoży występuje sama lanolina w ilości nawet do 38% (obecność lanoliny w maści ogranicza możliwości terapeutyczne – jej wadą jest działanie alergizujące [5]). W niektórych przypadkach producenci nawet nie podają kompletnego składu jakościowego.

Zmiany w składzie prowadzą do różnic w możliwościach tech-nologicznych. Wiedzą o tym farmaceuci rozwiązując w aptece niezgod-ności wpływające na trwałość wytwarzanych maści recepturowych. Przykładem jest dodatek do maści z euceryną wodnych roztworów witaminy A – pomimo wysokiej liczby wodnej, w przypadku użycia części euceryn w trakcie przechowywania obserwuje się brak homo-genności i rozdział faz. Powodem destabilizacji układu jest niezgodność emulgatorów [6].

W związku z tą sytuacją nastąpiła konieczność standaryzacji. W roku 2013 opracowana została monografia farmakopealna podłoża – euceryny (FP IX, supl. 2013). Nazwa Eucerin® jest jednak chroniona patentem i dlatego monografia euceryny nie mogła być umieszczona w farmakopei pod tą nazwą. W efekcie, podłoże i jego właściwości zostały opisane w dwóch monografiach (część narodowa FP): Maść eucerynowa I oraz Maść eucerynowa II. Porównanie składu obu far-makopealnych podłoży przedstawiono w tabeli.

42 NAUKA

Skład maści eucerynowej I i II (FP X, Monografie Narodowe)

Maść eucerynowa I*

(Maść z alkoholami z lanoliny)

Maść eucerynowa II

(Maść cholesterolowo – cetylowa)

Alcohol cetylicus et stearylicus 0,5 cz.

Alcoholes adipis lanae 6,0 cz.

Vaselinum album 93,5 cz.

Alcohol cetylicus 3,0 cz.

Cholesterolum 2,0 cz.

Vaselinum album 95,0 cz.

*Skład Maści eucerynowej I jest zgodny z DAB

Skład maści eucerynowej I jest zgodny z Farmakopeą Niemiec-ką, natomiast maść eucerynowa II była przez lata szeroko stosowana w Polsce. Oba podłoża farmakopealne są równocenne i dostępne.

Euceryna zaliczana jest do podłoży bezwodnych, absorpcyjnych (emulgujących wodę). Użycie jednocześnie dwóch emulgatorów, od-powiednio alkoholu cetostearylowego i alkoholi z lanoliny (eucerytu) lub alkoholu cetylowego i cholesterolu (podstawowego alkoholu ste-rolowego w lanolinie), pozwala na wprowadzenie większej ilości fazy wodnej z utworzeniem trwałego układu o charakterze emulsji w/o. Liczba wodna podłoży farmakopealnych wynosi co najmniej 300 (FP X), a w praktyce w granicach od ok. 400 do 700.

Jeżeli euceryna jest składnikiem leku recepturowego, farma-ceuta ma obowiązek użycia jednego z tych podłoży. Niewłaściwe jest użycie w takim przypadku podłoża, które nie zostało oznaczone przez producenta jako zgodne z Farmakopeą Polską. Około połowa obecnych aktualnie na rynku podłoży o nazwie „euceryna” nie odpowiada maści eucerynowej I lub maści eucerynowej II, lecz takie podłoża można użyć tylko wtedy, gdy lekarz wyraźnie zaznaczy, że podłożem ma być „euceryna” wskazanego producenta.

Ważne jest więc, aby na opakowaniu euceryny umieszczana była przez producenta informacja, że produkt odpowiada wymaganiom FP X (lub wkrótce FP XI), z odniesieniem do monografii maści eucery-nowej I lub II. W przypadku wskazania przez lekarza innego podłoża

43NAUKA

Materiał nadesłany do Biuletynu przez Autorki.

farmaceuta musi odnotować jego szczegółowy skład (należy wykluczyć podłoża o nieznanym pełnym składzie jakościowym).

dr n farm. Lucyna Wolniak, prof. dr hab. Małgorzata Sznitowska

Katedra i Zakład Farmacji Stosowanej, Gdański Uniwersytet Medyczny

Piśmiennictwo1. Bauer K.H., Fröming K.H., Fűhrer C.: „Technologia postaci leku z elementami biofar-

macji”, MedPharm, Wrocław 2012.2. Koskowski B.: „Receptura, czyli prawidła przepisywania i sporządzania leków”, Nakładem

Księgarni Trzaska, Evert i Michalski, Warszawa 1946.3. Supniewski J.: „Receptura”, PGZG w Gdańsku, Gdańsk 1948.4. Modrzejewski F.: „Farmacja stosowana”, PZWL, Warszawa 1971.5. Kibbe A.H. (ed.): „Handbook of pharmaceutical excipients”, 3rd ed., American Pharma-

ceutical Association and Pharmaceutical Press, Washington 2000.6. Szymańska E., Winnicka K.: “Euceryna eucerynie nierówna”, Bez recepty, 2014, 12: 24-27.

Panu prof. Tadeuszowi Wolskiemu

wyrazy głębokiego współczucia

z powodu śmierciSyna

Jarosława

składajączłonkowie Lubelskiej

Okręgowej Izby Aptekarskiej

NON OMNIS MORIAR

Św. p. Mieczysław Klimek – wspomnienie

Dnia 23 maja 2017 r. zmarł w Cieszynie mgr farm. Mieczysław Klimek. Studiował na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycz-nej w Lublinie w latach 1956-1960. Przez całe 5 lat mieszkał w Akademiku w barakach przy ul. Sowińskiego. Był dobrym studentem, pilnie przyswajał wiedzę i kształtował swoją osobo-wość. Był humanistą. Cechowały Go walory serca koleżeńskiego. Swoim postępowaniem zawsze gotów był służyć pomocą przyjaciołom.

Studia uważał za najważniejszy okres życia. Ożenił się z Wandą. Mieli dwoje dzieci córkę Dorotę oraz syna Jerzego (lekarz). Zawsze godnie wyrażał się o rodzinie, mawiał: „Miłość i troska matki do dzieci to najpiękniejsze i najcenniejsze ze wszystkiego co jest na ziemi.”

Przepracował całe życie w Aptece w Cieszynie, ul. Głęboka 42. W pracy zawodowej upodabniał się do Świętych Kosmy i Damiana. Jako aptekarz był ceniony wśród miejscowej ludności. Przeszedł na emeryturę zdając aptekę córce Dorocie.

Odszedł do Pana w cichości i pokorze pozostając w naszej pamięci wraz z modlitwą.

mgr farm. Henryk Dąbrowski z Urzędowa

45NON OMNIS MORIAR

Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią się im płaci./ W. Szymborska/

Mgr farmacji Maria Czarkowska /z domu Sko-rupska/ urodziła się 31.07.1940 r. w Lublinie. Po ukończeniu szkoły podstawowej rozpo-częła naukę w znanym i wielce szanowanym Gimnazjum „Urszulanek”. Egzamin dojrzało-ści złożyła w Liceum Ogólnokształcącym Nr. 7 w Lublinie.

Po zdaniu egzaminu wstępnego na Aka-demii Medycznej w Lublinie została przyjęta na Wydział Farmaceutyczny tejże Uczelni.

Pracę magisterską obroniła 1.10.1964 r. w Katedrze i Zakładzie Farmakognozji. Pierwszą pracę jako mgr farmacji podjęła w Katedrze i Zakładzie Farmakognozji pełniąc funk-cję asystenta naukowo-technicznego. Pracowała na tym stanowisku do 31.10.1965 r. Będąc człowiekiem komunikatywnym i posiadając głęboką wiedzę farmaceutyczną, ze szczególną znajomością działań leków ziołowych doszła do wniosku, że Jej wiedza może być bardziej spożytkowana w Aptece otwartej. Postanowiła rozstać się z Zakładem Farmakognozji i podjęła pracę w Aptece w Żyrzynie. Praca w aptece dała Jej prawdziwą satysfakcję. Rozmowy z pacjentami apteki, dora-dzanie chorym, informowanie o działaniu leków, o przeciwwskaza-niach i dawkowaniu środków farmaceutycznych sprawiły, że Pani Ma-gister stała się bardzo znaną i prawdziwie szanowaną „naszą Panią Magister”. Apteka była, a właściwie stała się od momentu podjęcia pracy przez mgr farmacji Marię Czarkowską prawdziwą placówką służby zdrowia. Lśniła czystością, na każdym kroku widać było obec-ność człowieka zaangażowanego i oddanego zawodowi.

mgr farmacji Maria Czarkowska nie żyje

46 NON OMNIS MORIAR

Z różnych powodów osobistych Maria przeszła jednak do Ap-teki nr 43-048 w Puławach, a następnie do Apteki nr 200 w Lublinie. W czasie pracy w Aptekach mgr farmacji Maria Czarkowska inten-sywnie leczyła się i starała się za wszelką cenę ratować nadwyrężone przez chorobę zdrowie.

Pomimo wielu starań, podejmowania leczenia w oparciu o dia-gnozę wielu specjalistów, choroba zmusiła Ją do zakończenia pracy w ukochanym zawodzie farmaceuty. W dokumentach znajdujących się w archiwach Cefarmu znalazłem adnotację z dnia 27.12.1988 r. Proszę o rozwiązanie umowy o pracę z powodu długotrwałej choroby. Maria Czarkowska.

Właściwie po tym zdaniu można by było zakończyć wspomnie-nia, życiorys i opis pracy zawodowej mgr farmacji Marii Czarkow-skiej.

Jednak muszę napisać coś więcej. Szacunek do Zmarłej oraz wieloletnia znajomość, współpraca zawodowa, a w pewnym okresie głęboka przyjaźń, upoważniają mnie do skreślenia jeszcze kilku zdań.

Majka, bo tak Ją koledzy i przyjaciele nazywali, zasługuje na szczególnie życzliwe i serdeczne wspomnienie. Wychowywała się w domu pełnym serdeczności, ciepła i życzliwości. Ktokolwiek od-wiedził gościnne progi rodzinnego, lubelskiego domu Majki, takim go właśnie zapamiętał. Ojciec prawnik, człowiek dobrych zasad i osobi-stej kultury. Mama życzliwa, pełna ciepła i dobroci Pani Domu. Ro-dzinny dom i panująca w nim atmosfera sprawiły, o ukształtowaniu charakteru Majki. Była człowiekiem niezwykłym i nieprzeciętnym, tak w życiu zawodowym jak w życiu prywatnym. W pracy zawodowej była perfekcyjna w każdym calu i w każdej decyzji. W życiu prywat-nym była oddanym i szczerym człowiekiem. Jeżeli obdarzała przy-jaźnią to była to przyjaźń na dobre i złe. Ofiarowując przyjaźń, nigdy w zamian nic nie oczekiwała. Nie znosiła kłamstwa i obłudy. Miała swój własny świat, czasami świat zamknięty i hermetyczny. Świat ma-rzeń i czystych nieskazitelnych poczynań i zachowań. Na swój sposób kochała ludzi i ludzie Ją kochali. Dzisiaj z perspektywy wielu lat nasu-

47NON OMNIS MORIAR

wają się właśnie takie wspomnienia. Wspomnienia, a może refleksje.Ostatnie lata życia Majka spędziła we Wronowie, małej wiosce

nieopodal Końskowoli w powiecie puławskim. Organizowała sobie tu własne życie i urządzała własny świat. Zaufała gronu ludzi, którzy Ją wspierali i oni Jej nie zawiedli i do końca z Nią byli.

Życzliwi ludzie pomagali Jej na co dzień żyć i pomagali w zma-ganiach z postępującą chorobą.

Żegnając Cię droga Maju tym wspomnieniem, składam podzię-kowania za Twoją pracę farmaceutki, za Twoje dobre serce, za życzli-wość i szacunek do ludzi, za przyjaźń, za wiele wspólnie spędzonych chwil, za to że byłaś wśród nas.

Mgr Farmacji Maria Czarkowska zmarła 25 lipca 2017 r. Ostatnie pożegnanie odbyło się w dniu 3 sierpnia 2017 r. w pięk-

nym XVII wiecznym kościółku w Końskowoli, gdzie miejscowy ksiądz odprawił żałobną Mszę i w ciepłych słowach homilii pożegnał Zmarłą.

W ostatniej drodze towarzyszyli Jej miejscowi i okoliczni far-maceuci, koledzy i przyjaciele oraz liczna grupa mieszkańców Wro-nowa, wioski, gdzie Majka spędziła ostatnie lata życia. Prochy ś.p. mgr farmacji Marii Czarkowskiej spoczęły na cmentarzu w Końsko-woli. Żegnaj droga Maju.

mgr farmacji Janusz Kisielewski

PS. Składam serdeczne podziękowania tym, którzy przez ostatnie lata pomagali w różnych sprawach dotyczących życia i chorobie ś. p. Marii Czarkowskiej. W szcze-gólności Panu dr prawa Wojciechowi Wnukowi z Rodziną, Pani Beacie Popiołek , mieszkańcom Wronowa oraz dr farmacji Kazimierzowi Honoremu i Jego Małżonce oraz dr farmacji Marii Kołodyńskiej, mgr farmacji Małgorzacie Firych. /J.K./

Lublin 03.08.2017 r.

Wydawca:Lubelska Okręgowa Izba Aptekarska, ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin

Redakcja:mgr farm. Alicja Baj, dr n. farm. Tomasz Baj

Komitet Redakcyjny:mgr farm. Tomasz Barszcz, mgr Małgorzata Gęca-Goździewska,

mgr Anna Knieć, mgr farm. Marian Mikulski,mgr farm. Krzysztof Przystupa

Okładka:Malarstwo – mgr farm. Anna Głowniak-Lipa

Adres redakcjiLubelska Okręgowa Izba Aptekarska, ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin,

e-mail: [email protected];tel. kom. 606 332 810 lub 660 739 780

Redakcja oraz Rada OIA w Lublinie nie odpowiada za treść ogłoszeń, tekstów sponsorowanych i reklam oraz zastrzega sobie prawo dokonywania

skrótów i zmian tytułów zamieszczanych tekstów.Zamówienia prosimy składać w terminie do dnia 20 każdego miesiąca.

501 538 53924h Infolinia prawna

Rozwiej wątpliwości prawne. Zadzwoń do nas!

1. W przypadku, gdy chcieliby Państwo zadać py-tanie prawne lub uzyskać wzór dokumentu z Bazy Wzorów Dokumentów Lex Secure, nale-ży zadzwonić na naszą 24h Infolinię Prawną pod numerem 501 538 539 (koszt połączenia wg taryfy operatora telekomunikacyjnego osoby dzwoniącej).

2. W trakcie rozmowy telefonicznej z naszymi prawni-kami należy opisać Państwa zagadnienie prawne lub żądany dokument. Nasi prawnicy mogą popro-sić Państwa, o ile wymaga tego pytanie prawne, o przesłanie w drodze elektronicznej dodatkowych dokumentów lub wyjaśnień.

3. Nasi prawnicy niezwłocznie po zakończeniu Pań-stwa rozmowy telefonicznej, rozpoczną przygotowy-wanie odpowiedzi na pytanie prawne, które zosta-nie przesłane na Państwa adres e-mail w terminie do 24 godzin, a w przypadku pytań prawnych rozbudowanych lub skomplikowanych termin udzielenia odpowiedzi jest ustalany z Państwem indywidualnie.

Jak korzystać z usług Lex Secure 24H Opieka Prawna?

4. Dokumenty niestandardowe, które nie znajdują się w Bazie Wzorów Dokumentów Lex Secure zostaną dla Państwa przygotowane w terminie 24 godzin od zakończenia rozmowy telefonicznej. Usługa Lex Secure 24H Opieka Prawna nie obejmuje przy-gotowywania dokumentów, których sporządzenie zajmuje więcej niż 24 godziny.

5. Każda odpowiedź na pytanie prawne jest sygnowana przez Adwokata lub Radcę Prawnego.

6. W przypadku, gdy po udzielonej odpowiedzi na pytanie prawne, chcieliby Państwo skorzystać z dal-szej profesjonalnej pomocy Adwokatów lub Radców Prawnych, należy skontaktować się z naszą 24h Info-linią Prawną, która wskaże Państwu rekomendowane Kancelarie, najbliżej miejsca Państwa zamieszkania, w ramach Ogólnopolskiej Sieci Opieki Prawnej Lex Secure.

Uprzejmie dziękujemy za korzystanie z naszych usług. Jesteśmy do Państwa dyspozycji 365 dni w roku przez 24 godziny na dobę.

24H Opieka Prawnadla Farmaceutówz Lubelskiej OkręgowejIzby Aptekarskiej

Lex Secure 24h Opieka PrawnaAl. Niepodległości 723/681-853 Sopot

24h Infolinia Prawna 501 538 539

[email protected] www.opiekaprawna.pl