LONGMAN-Matura rozszerzona bank słów od 1 do 6

6
GENERAL beauty spot pieprzyk dimple dolek (np. w policzku) freckles piegi scar blizna wrinkles zmarszczki BUILD muscular muskularny obese otyly overweight z nadwag,! petite drobna plump puszysty skinny chudy slender szczuply stocky kr~py HAIR dyed farbowane fringe grzywka frizzy k~dzierzawe highlights pasemka plait(s) warkocz(e) ponytail kucyk shoulder-length do ramion spiky postawione do gory streaky z pasemkami (tied) in a bun (zebrane) w kok WAYS OF LOOKING glance rzucic okiem glare wpatrywac si~ (ze zloSci,!) glimpse spojrzec przelotnie peer przygl,!dac si~ stare gapic si~,wpatrywac si~ WAYS OF SPEAKING mutter mamrotac shout krzyczec stutter j,!kac si~ whisper (in sb's ear) szeptac (komus do ucha) yell wrzeszczec POSTURE AND GESTURES bang your fist uderzyc pi~Sci,! cross your legs skrzyzowac nogi fold your arms (across your chest) skrzyzowac ramiona (na piersi) frown marszczyc brwi lean back odchylac si~,opierac si~, rozpierac si~ (na krzesle) purse your lips zacisn,!c usta raise your eyebrows uniesc brwi (ze zdumienia) shake your head potrqsn'!c glow,! shrug your shoulders wzruszyc ramionami tremble drzec, trz'!sc si~ wink your eye mrugn,!c STYLE AND LOOK scruffy niechlujny shabby zaniedbany smart elegancki sporty sportowy trendy modny well-groomed zadbany CLOTHES baggy workowate casual nieformalne checked w kratk~ creased wygniecione faded wyplowiale floral w kwiaty fold zlozyc (in)formal (nie)formalne loose luzne shrink skurczyc si~ stretch rozci'!gn'!c si~ striped w paski tight obcisle undo (the buttons) rozpi,!c (guziki) untie (the shoes) rozwi,!zac (buty) absent-minded roztargniony arrogant arogancki, zarozumialy bore nudziarz bossy dominuj,!cy, apodyktyczny busybody wscibska osoba careless nieostrozny caring troskliwy chatterbox gadula cheerful radosny conceited zarozumialy conscientious sumienny crybaby beksa daredevil smialek daring smialy,odwazny (dis)honest (nie)uczciwy (dis)loyal (nie)lojalny (dis )organ ised (nie)zorganizowany dull nudny egotistical egoistyczny flaw wada generous hojny gullible latwowierny (im)mature (nie)dojrzaly (im)patient (nie)cierpliwy (im)polite (nie)uprzejmy (in)sensitive (nie)wrazliwy impartial bezstronny (ir)responsible (nie)odpowiedzialny mean sk'!py, zlosliwy messy nieporz,!dny modest skromny narrow-minded 0 ciasnych horyzontach myslowych over-ambitious zbyt ambitny partial stronniczy perfectionism perfekcjonizm perfectionist perfekcjonista procrastination odkladanie na p6Zniej procrastinator osoba, ktora wszystko odklada na p6Zniej rebellious buntowniczy reliable godny zaufania reserved powSci,!gliwy self-centred egocentryczny self-confident pewny siebie self-conscious niesmialy sensible rozs,!dny strict surowy stubborn uparty sympathetic wspokzuj,!cy talkative gadatliwy unreliable zawodny, nierzetelny, niesumienny unscrupulous pozbawiony skrupulow vain prozny adore uwielbiac amazed zdumiony anxiety niepokoj anxious niespokojny apprehensive pelen obaw ashamed zawstydzony astonished zdziwiony be fed up with sb/sth miec kogos/czegos dosc bewildered skonsternowany, oszolomiony confused zdezorietnowany content (with) zadowolony (z) depressed przygn~biony, w depresji devastated zalamany, zdruzgotany distracted rozkojarzony elated bardzo czyms uradowany embarrassed zazenowany, zawstydzony emotional intelligence inteligencja emocjonalna excited podekscytowany exhausted wyczerpany frightened przestraszony frustrated sfrustrowany furious wsciekly gloomy ponury heartbroken zrozpaczony, zalamany indifferent (to) oboj~tny (na) in the mood (for sth) w nastroju (na cas) jealous zazdrosny long (for sth) pragn,!c (czegos) lose your temper stracic panowanie nad sob,! miserable nieszcz~sliwy moved wzruszony overwhelmed przytloczony (czyms) rub sb up the wrong way rozdraznic kogos stressed out zestresowany terrified/petrified przerazony thrilled bardzo podekscytowany wretched nieszcz~sliwy assume zakladac assumption zalozenie, przypuszczen ie be on sb's mind zaprz,!tac komus glow~ change your mind zmienic zdanie come to a realisation uswiadomiC sobie cas come to mind przyjsc na mysl compliment (sb on sth) gratulowac (komus czegos) confront stawiac czolo (czemus) deal (with sth) radzic sobie z czyms gain sb's confidence zyskac czyjes zaufanie get sidetracked zaj,!c si~ malo istotnymi sprawami kosztem wazniejszych; odbiec od tematu get your head around (sth) zrozumiec i zaakceptowac go to one's head uderzyc do:: have a good head for sth m'~ glow~ do czegos have no recolletion (of sth) przypominac sobie (czegos) imagination wyobraznia imagine wyobrazic sobie lose your head stracic glow~ lose your mind stracic zmys , oszalec make up your mind zdecydCl""'" si~ multi-task zajmowac si~ kil rzeczami na raz, miec podzi~ _ uwag~ perceive postrzegac, dostrzee=: perception 1.opinia; 2. postrzeganie, percepcja; 3. spostrzegawczosc realisation uswiadomienie so realise uswiadomic sobie recollect przypomniec sobie recollection wspomnienie regard (sth) as uwazac (cos) E 'is Ii' Ii) ,'*i·'d.i:J 4 i i dD admire podziwiac approve (of sth) apro!::owac achieve sb's ambitions zrealizowac ambicje content with zadowolony z convinced of przekonany (0) disapprove (of) nie aproboW2 dismiss (an idea) odrzucic (pomysl) focused on skupiony/ skoncentrowany na (czyms) have a go (at sth) sprobowac zrobic have an excellent taste miec doskonaly gust indifferent to oboj~tny na insist on nalegac na passionate believer (in sth) gor,!cy zwolennik (czegos) regard sb as uwazac kogos za set (yourself) high standards stawiac (sobie) wysokie wymagania take a keen interest in sth mocno si~ czyms zainteresowac take pride (in sth) szczycic si~ (czyms) carry out (a task) wykonac (zadanie) draw up (a list) przygotowac (Iist~) fall apart zalamac si~ look down on (sb) patrzec z gory na (kogos) look up to (sb) podziwiac (kogos) make up one's mind zdecydowac si~ start off rozpocz,!c tick sth off (the list) wykreslic cos (z listy) wear out zuzyc

Transcript of LONGMAN-Matura rozszerzona bank słów od 1 do 6

Page 1: LONGMAN-Matura rozszerzona bank słów od 1 do 6

GENERAL

beauty spot pieprzykdimple dolek (np. w policzku)freckles piegiscar bliznawrinkles zmarszczki

BUILD

muscular muskularnyobese otylyoverweight z nadwag,!petite drobnaplump puszystyskinny chudyslender szczuplystocky kr~py

HAIR

dyed farbowanefringe grzywkafrizzy k~dzierzawehighlights pasemkaplait(s) warkocz(e)ponytail kucykshoulder-length do ramionspiky postawione do gorystreaky z pasemkami(tied) in a bun (zebrane) w kok

WAYS OF LOOKING

glance rzucic okiemglare wpatrywac si~ (ze zloSci,!)glimpse spojrzec przelotniepeer przygl,!dac si~stare gapic si~,wpatrywac si~

WAYS OF SPEAKING

mutter mamrotacshout krzyczecstutter j,!kac si~whisper (in sb's ear) szeptac

(komus do ucha)yell wrzeszczec

POSTURE AND GESTURES

bang your fist uderzyc pi~Sci,!cross your legs skrzyzowac nogifold your arms (across your chest)

skrzyzowac ramiona (na piersi)frown marszczyc brwilean back odchylac si~,opierac

si~, rozpierac si~ (na krzesle)purse your lips zacisn,!c ustaraise your eyebrows uniesc brwi

(ze zdumienia)shake your head potrqsn'!c glow,!shrug your shoulders wzruszyc

ramionamitremble drzec, trz'!sc si~wink your eye mrugn,!c

STYLE AND LOOK

scruffy niechlujnyshabby zaniedbanysmart eleganckisporty sportowytrendy modnywell-groomed zadbany

CLOTHES

baggy workowatecasual nieformalne

checked w kratk~creased wygniecionefaded wyplowialefloral w kwiatyfold zlozyc(in)formal (nie)formalneloose luzneshrink skurczyc si~stretch rozci'!gn'!c si~striped w paskitight obcisleundo (the buttons) rozpi,!c

(guziki)untie (the shoes) rozwi,!zac

(buty)

absent-minded roztargnionyarrogant arogancki, zarozumialybore nudziarzbossy dominuj,!cy, apodyktycznybusybody wscibska osobacareless nieostroznycaring troskliwychatterbox gadulacheerful radosnyconceited zarozumialyconscientious sumiennycrybaby beksadaredevil smialekdaring smialy,odwazny(dis)honest (nie)uczciwy(dis)loyal (nie)lojalny(dis )organ ised

(nie)zorganizowanydull nudnyegotistical egoistycznyflaw wadagenerous hojnygullible latwowierny(im)mature (nie)dojrzaly(im)patient (nie)cierpliwy(im)polite (nie)uprzejmy(in)sensitive (nie)wrazliwyimpartial bezstronny(ir)responsible

(nie)odpowiedzialnymean sk'!py, zlosliwymessy nieporz,!dnymodest skromnynarrow-minded 0 ciasnych

horyzontach myslowychover-ambitious zbyt ambitnypartial stronniczyperfectionism perfekcjonizmperfectionist perfekcjonistaprocrastination odkladanie na

p6Zniejprocrastinator osoba, ktora

wszystko odklada na p6Zniejrebellious buntowniczyreliable godny zaufaniareserved powSci,!gliwyself-centred egocentrycznyself-confident pewny siebieself-conscious niesmialysensible rozs,!dnystrict surowystubborn upartysympathetic wspokzuj,!cytalkative gadatliwyunreliable zawodny, nierzetelny,

niesumienny

unscrupulous pozbawionyskrupulow

vain prozny

adore uwielbiacamazed zdumionyanxiety niepokojanxious niespokojnyapprehensive pelen obawashamed zawstydzonyastonished zdziwionybe fed up with sb/sth miec

kogos/czegos doscbewildered skonsternowany,

oszolomionyconfused zdezorietnowanycontent (with) zadowolony (z)depressed przygn~biony,

w depresjidevastated zalamany,

zdruzgotanydistracted rozkojarzonyelated bardzo czyms uradowanyembarrassed zazenowany,

zawstydzonyemotional intelligence

inteligencja emocjonalnaexcited podekscytowanyexhausted wyczerpanyfrightened przestraszonyfrustrated sfrustrowanyfurious wscieklygloomy ponuryheartbroken zrozpaczony,

zalamanyindifferent (to) oboj~tny (na)in the mood (for sth) w nastroju

(na cas)jealous zazdrosnylong (for sth) pragn,!c (czegos)lose your temper stracic

panowanie nad sob,!miserable nieszcz~sliwymoved wzruszonyoverwhelmed przytloczony

(czyms)rub sb up the wrong way

rozdraznic kogosstressed out zestresowanyterrified/petrified przerazonythrilled bardzo podekscytowanywretched nieszcz~sliwy

assume zakladacassumption zalozenie,

przypuszczen iebe on sb's mind zaprz,!tac komus

glow~change your mind zmienic zdaniecome to a realisation

uswiadomiC sobie cascome to mind przyjsc na myslcompliment (sb on sth)

gratulowac (komus czegos)confront stawiac czolo (czemus)deal (with sth) radzic sobie

z czymsgain sb's confidence zyskac

czyjes zaufanieget sidetracked zaj,!c si~ malo

istotnymi sprawami kosztemwazniejszych; odbiec od tematu

get your head around (sth)zrozumiec i zaakceptowac

go to one's head uderzyc do::have a good head for sth m'~

glow~ do czegoshave no recolletion (of sth)

przypominac sobie (czegos)imagination wyobrazniaimagine wyobrazic sobielose your head stracic glow~lose your mind stracic zmys ,

oszalecmake up your mind zdecydCl""'"si~

multi-task zajmowac si~ kilrzeczami na raz, miec podzi~ _uwag~

perceive postrzegac, dostrzee=:perception 1.opinia;

2. postrzeganie, percepcja;3. spostrzegawczosc

realisation uswiadomienie sorealise uswiadomic sobierecollect przypomniec sobierecollection wspomnienieregard (sth) as uwazac (cos) E

'isIi' Ii) ,'*i·'d.i:J 4iidDadmire podziwiacapprove (of sth) apro!::owacachieve sb's ambitions

zrealizowac ambicjecontent with zadowolony zconvinced of przekonany (0)disapprove (of) nie aproboW2dismiss (an idea) odrzucic

(pomysl)focused on skupiony/

skoncentrowany na (czyms)have a go (at sth) sprobowac

zrobichave an excellent taste miec

doskonaly gustindifferent to oboj~tny nainsist on nalegac napassionate believer (in sth)

gor,!cy zwolennik (czegos)regard sb as uwazac kogos zaset (yourself) high standards

stawiac (sobie) wysokiewymagania

take a keen interest in sthmocno si~ czyms zainteresowac

take pride (in sth) szczycic si~(czyms)

carry out (a task) wykonac(zadanie)

draw up (a list) przygotowac(Iist~)

fall apart zalamac si~look down on (sb) patrzec z gory

na (kogos)look up to (sb) podziwiac (kogos)make up one's mind zdecydowac

si~start off rozpocz,!ctick sth off (the list) wykreslic

cos (z listy)wear out zuzyc

Page 2: LONGMAN-Matura rozszerzona bank słów od 1 do 6

basement flat mieszkaniew suterenie

bedsit wynaj~ty pok6jbungalow dom parterowy,

bungalowchalet domek letniskowyconverted loft zaadaptowane

poddaszecottage dom na wsicountry house okazaly dom

na wsi, dw6rdetached house dom wolno

stoj<lcyfarmhouse dom wiejskiholiday home dom letni/

wakacyjnymansion rezydencjamanor dw6rpenthouse luksusowy

apartament (zazwyczaj naostatnim pi~trze budynku)

pre-war building budynekprzedwojenny

semi-detached house dombliiniak

skyscraper drapacz chmurstately home zabytkowa

rezydencja wiejska, dw6r, palacstudio flat kawalerkaterraced house dom szeregowytwo-storey building

dwupi~trowy budynektownhouse kamienica

(.Xi' (51t'i i: i,'tell" jconservatory oranieria,

szklarniadouble garage garai na dwa

samochodydriveway podjazdfac;ade fasadagarden chairs krzesla ogrodowegravel iwirhedge iywoplotlawn trawnikletter box skrzynka na listypatio furniture meble ogrodoweplot of land dzialkaporch ganekroof tiles dach6wkasprinkler zraszaczstreetlamp latarniarailing ogrodzenieshutters okienniceskylight swietlik (w dachu)

banister PJ>I,~c:~l'~lustradabathroom tiles plytki lazienkowebedding poscielbuilt-in wardrobe szafa

wn~kowabunk beds 16iko pi~trowechest of drawers komodacushion poduszka (dekoracyjna)desk biurkodisplay cabinet gablota,

przeszklona szafkadoorbell dzwonek do drzwidoormat wycieraczkafireplace kominekframed photograph zdj~cie

oprawione w ramk~

fully-fitted w pelni wyposaionyglass-fronted bookcase

przeszklony regal na ksi~iki,biblioteczka

grandfather clock zegarszafkowy

hot water heater bojlerpodgrzewaj~cy wod~

household appliances sprz~tAGD

kitchen sink zlew kuchennyknick-knacks bibelotylight fixtures oswietlenie,

instalacja swietlnamade to order robiony/a/e na

zam6wieniemantelpiece p61ka nad

kominkiemparquet parkietPersian rug perski dywanplumbing kanalizacjapotted plant roslina doniczkowaradiator grzejnik, kaloryferreceiver sluchawka (od telefonu)rocking chair fotel bujanyroller blinds roletyrunning water woda biei~castool taboret, stolekswivel chair krzeslo obrotoweupholstered chairs krzesla

tapicerowaneVenetian blinds ialuzjewallpaper tapetawindowsill parapetwooden floor drewniana

podloga

airy/spacious przestronnybare pustycluttered zagracanycosy przytulnydecor wystr6j wn~trzadesigned by zaprojektowany

przezdilapidated w oplakanym staniedingy obskurnydraughty z przeci~gamiimpressive robi~cy wraienie,

imponuj~cylanding p6lpi~trominimalist minimalistycznyneat and tidy schludny, czystyquaint uroczy,o staroswieckim

wdzi~kushabby zaniedbanysoundproof diwi~koszczelny,

wyciszonysparsely decorated/furnished

sk<lPourz~dzony/umeblowanystylish stylowy, eleganckitexture faktura, wraienie

wdotykuultra-modern nowoczesny(un)furnished (nie)umeblowany

city dwellers mieszkancy miasta(conven iently / pleasantly)

located (wygodnie/przyjemnie)usytuowany

cost of living koszt iycia/utrzymania

downtown (n.) sr6dmieScie,centrum

downtown (adj.) sr6dmiejski;downtown New York - centrumNowego Jorku

downtown (adv.) w centrum,do centrum

housing estate osiedlemieszkaniowe

inhabitant/resident mieszkaniecisolated odosobnionynosy neighbours wscibscy

s~siedzioutskirts peryferie miastapedestrian precinct obszar

wydzielony dla ruchu pieszegoresidential area dzielnica

mieszkaniowasuburb przedmiesciesuburban podmiejskiwithin easy reach (of sth)

w pobliiu (czegos)

connect electricity podl~~zyepr~d

dismantle demontowae,rozkladae na cZ~Sci

dust the furniture zetrzee kurzez mebli

fasten sth (to sth) przymocowaecas (do czegos)

fix naprawiaeinstall instalowae, montowaelength/height/width dlugosCi

wysokosCiszerokosemaintenance konserwacja,

utrzymaniemend the dripping tap naprawie

ciekn~cy kranmow the lawn kosie trawnikoil the hinges naoliwie zawiasypaint sth (black) pomalowae cos

(na czarno)paper the walls tapetowaeredecorate remontowae,

odnawiaeredecoration / refurbishment

remontrepair naprawiaereplace wymieniaestrength wytrzymaloscsupport the weight (of the roof)

wytrzymae ci~iar (dachu)sweep/vacuum the floor

zamiesCiodkurzye podlog~tighten the screw dokr~cie

srub~tile klasc kafelki(un)bolt the door odsun~e/

zasun~e zatrzask u drzwiunder construction w budowieunscrew odkr~cie (srub~)wipe (a speck of dust) zetrzee

(pylek kurzu)

(affordable) housing mieszkania,lokale (w rozs~dnej cenie)

deposit kaucjaestate agent agent sprzedaiy

nieruchomoSci, posrednikevict eksmitowaeeviction eksmisjahouseholder wlasciciel domu/

mieszkania

landlord/landlady wlaSciciel/kadomu

mortgage hipoteka, kredythipoteczny

non-payment of the mortgagebrak splaty kredytu

pay the rent placie czynszreal estate/property

nieruchomoserepossess przej<le(na wlasnosc)tenancy najem, dzieriawatenant lokatorto let do wynaj~cia

(a real) home from homemiejsce, gdzie czlowiek czuje si~jakw domu

feel at home czue si~ swobodniefeel homesick t~sknie za domemkeep an open house prowadzie

otwartydomkeep house zajmowae si~

domemmake yourself at home czue si~

jak u siebie w domumove house przeprowadzae si~set up home zaloiye dom/

rodzin~There is no place like home!

Nie ma jak w domu!

clean up (the mess) posprz~tae(balagan)

do up a flat odnowie mieszkaniedrop in (on sb) zajrzee (do

kogos) -Ioo:.bcl

let out (a flat) wynaj'le (komus)(mieszkanie)

move in/out wprowadzie/wyprowadzie si~ '0C I c< Ie" c,

put in (bathroom fittings) /zainstalowae (wyposaienielazienki)

switch on/off wl~czaCiwyl~czaetake out a bank loan zaci~gn~e

kredyt w banku 100," - 1")",7(/,:<,,,

throw out (rubbish) wyrzucae '(smieci)

1If" doc!vo,J(c,

'/'!e' - 6Y::f(J oc('--Ir r

{,ti:J!f,?Cc( ~ ../)Cl':- / //~/ 1[('

r luJCI

I/Iy ;, ,)11/-;, lr'd-~J1,,7/"/

'c' })( AI? I'/ ( ,

pl(.in1e~ - )7fjdICru(.'{,

Page 3: LONGMAN-Matura rozszerzona bank słów od 1 do 6

boarding school szkolaz internatem

independent school szkolaniepubliczna

middle school (BrE)/junior highschool (ArnE) gimnazjum

nursery school/kindergartenprzedszkole

primary school szkolapodstawowa

secondary school/high school(ArnE) szkola srednia

state school (BrE)/public school(ArnE) szkola panstwowa

vocational school szkolazawodowa

compulsory obowi,!zkowydeputy head (BrE)/assistant

principal (ArnE) zast~pcadyrektora

enrol on a course zapisae si~ nakurs

extra-curricular activities zaj~ciadodatkowe/ pozalekcyj ne

follow the curriculum realizowaeprogram nauczania

form teacher wychowawcahead teacher/principal (ArnE)/

headmaster /headm istressdyrektor /dyrektorka

optional nieobowi,!zkowypay school fees placie czesneschool year rok szkolnystate education edukacja

panstwowasyllabus/curriculum program

nauczaniaterm semestr

backpack plecakcompasses cyrkielfile teczka,segregatorfolder teczkafountain pen pioro wiecznehigh lighter zakreslaczhole punch dziurkacznotepad notatnikpaperclip spinacz (do papieru)pencil sharpener temperowkarubber gumkaruler linijkaset square ekierkastapler zszywaczwhiteboard tablica (biala)whiteboard marker pisak do

tablicy

analyse (the graph) analizowae(wykres)

Economics ekonomiaEnglish Literature j~zyk angielski/

literatura angielskaread the source texts czytae

teksty zrodloweScience przedmioty Scisle/

przyrodn iczesolve equations rozwi,!zywae

zadania

write (an essay) napisae(wypracowanie)

write up (the experiment)robie notatki, zapiskidotycz'!ce doswiadczenia(np. chemicznego)

A-levels (BrE) odpowiednikmatury

announce exam results oglosiewyniki egzaminu

assessment ocena,ocenianiecertificate certyfi kat, swiadectwoentrance exam egzamin wst~pnyexam paper arkusz

egzaminacyjnyexam results wyniki egzaminuexternal/internal exam egzamin

zewn~trzny /wewn~trznyflunk an exam oblae egzaminGCSEs egzamin zdawany dwa

lata przed A-levelsgrade stopien,ocenagrade point average srednia

ocenmark (no) ocena, stopien

wyrazony w punktachmark (vo) sprawdzae,oceniaemock exam egzamin probnypass with flying colours zdae

(egzamin) ze swietnymwynikiem

pass/fail a test/an exam zdaetest/nie zdae testu/egzaminu

past papers arkuszeegzaminacyjne z poprzednich lat

resit/retake an exam zdawaeegzamin ponownie

(school) report swiadeetwoszkolne

school-leaving exam egzamin nakoniec nauki szkolnej

score/get 100 points otrzymaesto punktow

set an exam przygotowaeegzamin

sit/take an exam podejse doegzaminu

take a test pisae sprawdziantake the register/attendance

sprawdzae obecnose

academic pracownik naukowyacademic journal czasopismo

naukoweacademic results wyniki w nauceacademic standards poziom

nauczaniaacademic year rok akademickiapply to a university ubiegae si~

o przyj~cie na uniwersytetattend lectures ucz~szczae na

wykladyBA (Bachelor of Arts), BSc

(Bachelor of Science) licencjatcampus kampus uniwersyteckidean dziekandegree stopien naukowydissertation rozprawa naukowadorm akademikget a scholarship/grant dostae

stypendiumgraduate (n.) absolwent

graduate (vo) ukonczye studialecturer wykladowcaMA (Master of Arts), MSc

(Master of Science) tytulmagistra

MA/BA/PHD thesis pracamagisterska/ Iicencjacka/doktorska

PhD tytul doktorapostgraduate course studia

magisterskie (po licencjacie)lub podyplomowe

research paper praca(publikacja) naukowa

sabbatical (leave) urlopnaukowy

seminar seminarium naukoweterm paper praca semestralnatuition/university fees czesnetutorial seminariumundergraduate student

pierwszych trzech lat (przeduzyskaniem licencjatu)

workshop warsztaty /zaj~ciapraktyczne

FACULTIESEconomics ekonomiaPsychology psychologiaSocial Sciences nauki spoleczneSociology socjologiaLinguistics j~zykoznawstwoLaw prawoHumanities nauki

humanistyczneScience nauki scisle i przyrodnicze

abilities/skills umiej~tnosci,zdolnosci

ADHD (Attention-DeficitHyperactivity Disorder)nadpobudliwose psychoruchowa

average przeci~tnybe off school nie chodzie do

szkoly (np. z powodu choroby)build sb's confidence rozwijae

pewnose siebie (u kogos)challenge the established rules

kwestionowae ustalone regulycheat sci,!gaecrib sci,!gado well/badly at school/in exams

radzie sobie/nie radzie sobiew szkole/podczas egzaminow

dyslexia dysleksjadyslexic dyslektyczny, dyslektykeducational psychologist

psycholog szkolnyexpel sb (from school) wydalie

kogos (ze szkoly)expulsion (from a university)

wydalenie (z uniwersytetu)fail to achieve sth nie zdolae

czegos osi'!gn'!efailure porazka, niepowodzeniehave a hard time miee problemy,

trudnoscihopeless at (Maths)

beznadziejny z (matematyki)illegible nieczytelnyilliterate niepismiennyindividual approach

indywidualne podejScielearning difficulties trudnoSci

z uczeniem si~

literacy umiej~tnose czi pisania

overcome problems poproblemy

poorly educated society ~wyksztakone spolecze' ~ _

remedial classes zaj~ciawyrownawcze

skip lessons/c1asses/schchodzie na wagary

special educational nespecjalne potrzeby ed

think through problemsprzemyslee problemy

weaker areas slabe pun

all-round developmentogolny

bookworm mol ksi,!zkbrainstorm przeprO\ c.=

burz~ mozgow, dyskuti =-creativity kreatywnoscdevelop artistically rozw-

zdolnoSci artystycznedistinguished wybitny.

znakomityexcel at bye w czyms c.=cgifted utalentowanygive feedback (on hora

omawiae (prac~ dom _homeschooling nauCZ2:T=

wdomuknow sth inside out z

wylotknow-it-all m,!dralamake progress robiC ~memorise uczye si~ na 'outstanding grades zna

ocenypay attention (to sb) u \-

sluchae uwaznie (kogosrun experiments przep

eksperymentyset targets wyznaczae C52

swot kujonteacher's pet pupilek nau=teamwork praca zespolO\ c.

be off school bye nieobew szkole

brush up (on sth) odswiei1_(wiedz~ z danego przedm" -

catch up on (school work)nadrobie (material z zaj~eJ

catch up with (the rest ofclass) dogonie (reszt~ kl

crib off (from sb) Sci,!gae,spisywae (od kogos)

drop out of school rzucie s:z:.....,fall behind with miee zale =:get round to work zabrac s"~-·

pracyhand in (homework/an essa

oddae (prac~ domow,!/wypracowan ie/ rozprawk~)

jot/note down zapisae,zanotowae

Keep up the good work! Obydalej! Tak trzymad

turn up late sp6Znie si~

Page 4: LONGMAN-Matura rozszerzona bank słów od 1 do 6

accountant ksi~gowyadministrative staff pracownicy

administracyjnibank cashier kasjer w bankubarrister adwokatbeautician/beauty therapist

kosmetyczkacivil servant urz~dnik panstwowyconstruction worker robotnik

budowlanycounsellor psychologcustomer service advisor

pracownik dzialu obslugi klientadustman/refuse collector

smieciarzfashion designer projektant

modyfitness coach/instructor

instruktor/trener fitnesugames designer projektant gier

komputerowychgraphic designer grafikinsurance agent agent

ubezpieczeniowyinterior designer projektant

wn~trzinterpreter tlumacz (ustny)museum curator kurator

muzeumplumber hydraulikpriest ksi'ldzsales rep/representative

przedstawiciel handlowysoftware designer projektant

oprogramowaniastockbroker makler gieldowytechnician technikundertaker przedsi~biorca

pogrzebowyweb/website designer projektant

stron internetowych

Accounts dzial ksi~gowoSciCustomer Service dzial obslugi

klientaMarketing dzial marketinguPersonnel/Human Resources

dzial kadrPublic Relations dzial zajmuj'lcy

si~ kreowaniem wizerunku firmyResearch & Development dzial

badan i rozwojuSales dzial sprzedaiy

after-sales service obslugaposprzedaina

deal with complaints fromcustomers zajmowae si~skargami klientow

design new productsprojektowae nowe produkty

hire/dismiss employeeszatrudniae/zwalniae pracownikow

keep the books zajmowae si~ksi~gowosci'l

maintain positive relations withthe press utrzymywae dobrerelacje z pras'l

make investments inwestowaeorganise the sale organizowae

sprzedai

plan advertising campaignsplanowae kampanie reklamowe

prepare contractsprzygotowywae umowy

process orders realizowaezamowienia

sign a contract podpisywaeumow~

annual bonus premia rocznabe on the dole bye na zasilkuchild benefit zasilek na dzieckocommission prowizjacut costs ci'le kosztyearn a good salary dobrze

zarabiaeget a pay rise dostae podwyik~good pay dobra pensjaholiday pay wynagrodzenie za

czas urlopuinterest odsetki,oprocentowaniepension emerytura, rentaproductivity bonus dodatek za

wydajn'l prac~savings oszcz~dnoscishares udzialy, akcjesick pay wynagrodzenie za czas

cherobysource of income irodlo

dochodu(starting) salary pensja

(pocz'ltkowa)tip napiwekunemployment benefit/dole

money zasilek dlabezrobotnych

wage placa, stawka (godzinowa,tygodniowa)

badly-paid lie platnablue-collar fizycznabureaucratic biurokratycznacaring zwi'lzana z opiek'lchallenging wymagaj'lca,

stanowi'lca wyzwaniecreative tworczadead-end bez perspektywdemanding wymagaj'lcafulfilling satysfakcjonuj'lcafull-time na pelny etathigh-powered odpowiedzialna,

wainaindustrial/ manufacturing

zwi'lzana z produkcj'lprzemyslow'l

lucrative lukratywna, dobrzeplatna

manual fizycznamenial niewymagaj'lca

kwalifikacjioffice biurowapart-time na niepelny etatpermanent stalarepetitive monotonna,

powtarzaj'lca si~responsible odpowiedzialnarewarding satysfakcjon uj'lcatemporary tymczasowawell-paid dobrze platnawhite-collar umyslowa/

urz~dnicza

attention to detail umlej~tnoscdbania 0 szczegoly

committed zaangaiowany,oddany

communication skills zdolnoscikomunikacyjne

experience in a related fielddoswiadczenie w pokrewnejdziedzinie, braniy

goal-oriented zorientowany nacele

highly motivated maj'lcy siln'lmotywacj~

highly skilled wysokowykwalifikowany

(in)competent (nie)kompetentny(in)efficient (nie)wydajnymeet deadlines dotrzymywae

terminowwell-trained dobrze wyszkolonywork under pressure pracowae

pod presj'l

agriculture-based economygospodarka oparta na rolnictwie

be in charge nadzorowae, byeszefem

be made redundant zostaezwolnionym

be out of work bye bezrobotnymbe promoted awansowae, dostae

awanscareer in kariera wcareer prospects perspektywa

karierycarry out duties wykonywae

obowi'lzkichoice of career wybor zawoduclimb the career ladder wspinae

si~ po szczeblach karierycope with radzie sobie z czymscrew zaloga, obsada, ekipa,

zespolemployee pracownikemployer pracodawcaemployment agency agencja

posrednictwa pracygo away on business wyjechae

w sprawach zawodowychgo bankrupt/out of

business zbankrutowae(go on) leave (pojse) na

zwolnienie lub urlophand in your resignation zloiye

rezygnacj~increase efficiency podniesc

wydajnoseinformation economy

gospodarka oparta na informacjilabour market rynek pracylay sb off zwolnie kogos z pracylearn on the job uczye si~

zawodu w praktycelifelong learning uczenie si~

przez cale iyciemake a living doing sth/do sth

for a living zarabiae na iycie(robi'lc cos)

market research badania rynkunine-to-five job praca (zazwyczaj

biurowa) 0 stalych godzinach

on equal terms na takich samychwarunkach

position posadaquit/resign zwolnie si~/

zrezygnowae z pracyrequirements wymaganiaretirement emeryturaretrain przekwalifikowae si~rise in unemployment wzrost

bezrobociarun a service/business prowadzie

uslugi/biznessack sb/give sb the sack/fire sb

(informal) zwolnie kogossales figures wyniki sprzedaiyset up a company zaloiye firm~strike a deal ubie interessuperior position wyisze

stanowiskosupervise work nadzorowae prac~supervisor nadzorca, kierowniktake a day off brae wolny dzientake on (employees) prowadzie

nabor (pracownikow)take over from sb przejmowae

od kogos (np. obowi'lzki)the job/work involves ... z praq

wi'lie si~...the unemployed bezrobotnitricks of the trade sekrety

zawodoweunemployment bezrobocievacancy wolna posada, wakat

be self-employed byesamozatrudnionym

be your own boss bye swoimwlasnym szefem

do odd jobs pracowae dorywczo/wykonywae drobne prace

favourable working conditionskorzystne warunki pracy

flexibility elastycznoseflexible working hours (f1exi-time)

elastyczne godziny pracyfringe benefits/perks dodatkowe

swiadczenia ze stronypracodawcy

go on strike strajkowaejob satisfaction zadowolenie

z pracyjob security pewnose stalego

zatrudnieniamaternity/paternity leave urlop

macierzynski /ojcowskioverwork przepracowywae si~prospects of promotion

perspektywy awansurun your own business

prowadzie swoj wlasny intereswork from home pracowae

zdalnie (z domu)work in a team/on your own

pracowae w zespole/samemuwork shifts pracowae na zmianywork to deadlines pracowae,

dotrzymuj'lc terminowwork/do overtime pracowae

w nadgodzinachtrial period okres pr6bny

Page 5: LONGMAN-Matura rozszerzona bank słów od 1 do 6

black sheep of the family czamaowca w rodzinie

(distant) relative (daleki) krewnygodfather ojciec chrzestnygodmother matka chrzestnagreat-aunt stryjeczna/cioteczna

babkagreat-uncle stryjeczny /cioteczny

dziadekhalf-brother brat przyrodnihalf-sister siostra przyrodniahusband-to-be przyszly m<jzin-laws teSciowie, krewni zony/

m~zanephew bratanek/siostrzeniecnext of kin najblizszy krewnyniece bratanica/siostrzenicaoffspring potomstwoonly child jedynaksiblings rodzenstwospoilt child rozpieszczone dzieckospouse malzonek/malzonkastepbrother przybrany bratstepfather ojczymstepmother macachastepsister przybrana siostrawife-to-be przyszla zona

adolescent nastolatek/kaadolescence wiek dojrzewaniaadoptive parents rodzice

adopcyjnibiological parents rodzice

biologicznibroken home rozbity domchildren's home dom dzieckacohabiting couple para zyj,!ca

w konkubinaciecompel children (to do sth)

zmuszae dzieci (do zrobieniaczegos)

extended family rodzinawielopokoleniowa

family man rodzinny czlowiekfamily-friendly employers

pracodawcy przyjazni rodziniefoster parents przybrani rodzicefrenetic pace of life szalone

tempo zyciahousehold chores obowi<jzki/

zaj~cia domowejuggle work and home life

godzie prac~ z zyciem domowymleave the children to their own

devices zostawie dzieci samymsobie

loving/dysfunctional familykochaj,!ca/ dysfun kcyj na. rodzi na

nuclear family bliska rodzina(rodzice i dzieci)

police children's behaviournadzorowae zachowanie dzieci

raise/bring up a childwychowywae dziecko

rebel buntowae si~same-sex couple para tej samej

plcisingle parent samotny rodzicupbringing wychowanie

a strain on the family budgetobci,!zenie rodzinnego budzetu

alimony alimenty dla zony/m~zabreadwinner zywiciel rodzinychild maintenance alimenty na

dzieckolife insurance ubezpieczenie na

zyciepocket money kieszonkoweprovide for one's family

utrzymywac rodzin~self-reliant samowystarczalny,

niezaleznysupport one's family pomagae

rodzinie nnansowowill testament

WEDDING

best man druzbabouquet (of flowers) bukiet

(kwiatow)bride panna mlodabridesmaid druhnachurch wedding slub kOScielnycivil wedding slub cywilnyfiance narzeczonyfiancee narzeczonago on honeymoon jechae

w podr6i: poslubn<jgroom pan mlodyhoneymoon miesi,!c miodowynewlyweds nowozencypropose (to sb) oswiadczye si~

(komus)registrar urz~dnik urz~du stanu

cywilnegoregistry office urz<jd stanu

cywilnegoveil welonwedding ceremony ceremonia

zaslubinwedding reception weselewedding ring/band obr<jczka

slubnawhite wedding tradycyjny slub

BIRTH

baptism ch rzestcot l6i:eczko dzieci~ceexpectant mother kobieta w ci<jzymaternity clothes ubranie

ci<jzowematernity ward oddzial

polozniczymidwife poloznanappy pieluszka

FUNERAL

bury pogrzebaecoffin trumnacremation kremacjagrave grobheadstone nagrobekhearse karawanmourn oplakiwaemourning zalobaurn urnawreath wieniec

engagement party przyj~ciezar~czynowe

First Communion PierwszaKomunia Swi~ta

hen party/night wieczorpanienski

housewarming partyparapet6wka

name day party przyj~cieimieninowe

stag night/party wieczorkawalerski

a handful of true friends garstkaprawdziwych przyjaciol

acquaintance znajomycircle of friends/acquaintances

kr<jg przyjaciol!znajomychclassmate/workmate/ room mate

kolega ze szkoly/pracy/wsp611okator

close friend bliski przyjacielcolleague kolega z pracyex-schoolmate byly kolega ze

szkolyfair-weather friend falszywy

przyjacielfriend of a friend daleki

przyjaciel, znajomyfriend of the family przyjaciel

rodzinymate/buddy/pal kumpelmutual friend wsp61ny

znajomy/asocial networking sites serwisy

spolecznosciowetravelling companion towarzysz

podr6i:y

a friend in need is a friendindeed prawdziwych przyjaciolpoznaje si~ w biedzie

a love-hate relationship burzliwyzwi<jzek

be at each other's throats skakaesobie do gardla (zaciekle si~klocie)

be fond of sb miee do kogosslabose

be on the same wavelengthnadawae na tej samej fali

be sick to death of sth/sb mieekogos dosye

behave childishly zachowywaesi~ dziecinnie

confide in sb zwierzae si~ komusdate sb chodzie z kimsdump sb rzucie kogos/zakonczye

znajomosefind it easy to make friends

latwo nawi<jzywae przyjazniego down the aisle ozenie si~/

wyjse za m<jzgood friends are hard to come by

dobrzy przyjaciele to rzadkosehate the sight of sb nie cierpiee

kogoshave a crush on sb podkochiwae

si~w kims

have a lot in Cl:i;==wspolnego

have a soft skogos slaboSc

have an affairkeep in touch .

utrzymywac = ':::;-;;E..C==know sb by si

z widzenialove at first sight milosc--

pierwszego wejrzenianot have the heart to dump=

nie miec serca kogos rzucierelate to sb znaleze z kims

wsp61ny j~zykrespect sb's privacy szanowae

czyj<js prywatnosestormy relationship burzliwy

zwi<jzektake advantage of sth skorzys=

z czegostake care of sb zajmowae si~

kims, troszczye si~ 0 kogostake part in brae udzial wtake sb for granted nie docen-

kogostake turns robie cas kolejno/fl2

zmian~/na przemian

~eat out jese poza domemput your feet up odpoczywae1

relaksowae si~stay up late pozno chodzie sp"-=take up a hobby/a sport zaj'ic

nowym hobby/zacz,!e upra''-sport

throw a party urz<jdzae imp~

ask sb out umowie si~ z kims r.=:randk~

bring up wychowywaecare for sb troszczye si~ 0 kog;:">chuck sth out wyrzucae cosfall for sb zakochae si~ w kirffifall out (with sb) pokl6cie si~

z kimsget on (with sb) dobrze si~

z kims rozumieeget rid of sb pozbye si~ kogosgrow up dorastaelook back on sth patrzee

w przeszlose, powracaewspomnieniami do czegos

look down on sb patrzee nakogos z wyzszoSci,!

look up to sb podziwiae kogosmake up with sb pogodzie si~

zkimsrely on sb polegae na kimssort out (a problem) rozwi¥,,-=

(problem)split up (with sb) rozstae si~

z kims, zakonczye znajomoscstand by sb stae przy kims,

wspierae kogostake after sb przypominae k~tell sb off ganie, udzielae

reprymendy

Page 6: LONGMAN-Matura rozszerzona bank słów od 1 do 6

GENERAL

artificial flavour sztuczny aromatbest-before date data

przydatnoSci do spozyciacrockery zastawa stolowacutlery sztucce(French, Italian) cuisine kuchnia

(francuska, wloska)GM food zywnosc modyfikowana

genetyczniehave a snack przekqsic cashelping porcjaingredient skladnikon an empty stomach na pusty

zolqdekorganic food jedzenie

ekologicznepast the sell-by date po dacie

przydatnoSci do spozyciaquench your thirst ugasic

pragnienieready-made/convenience food

gotowa zywnoscside dish dodatek do dania

gl6wnegosquare meal solidny posilekvending machine automat

(z napojami, slodyczami)

FOODSTUFFS

cream smietanadecaf/decaffeinated coffee kawa

bezkofeinowaegg yolk z61tkoegg white bialkoParmesan cheese ser parmezanscrambled eggs jajecznicasparkling/still water woda

mineralna gazowana/niegazowana

sugar-free bez cukruthick sauce g~sty 50S

wholemeal/dark/stale breadrazowy/ciemny/czerstwy chleb

FRUIT & VEGETABLES

asparagus szparagiaubergine baklazanblackcurrant czarna porzeczkabroccoli brokulypear gruszkaraspberry malinared pepper czerwona paprykaspinach szpinak(stuffed) olives (nadziewane)

oliwkitangerine mandarynka

MEAT & FISH

bacon bekon, boczekcod dorszeel w~gorzherring sledzlamb jagni~cinapork wieprzowina(smoked) salmon (w~dzony) losostrout pstrqgturkey indykveal ciel~cina

ADJECTIVES TO DESCRIBE FOOD

home-made domowej robotylean/fatty (meat) chude/tluste

(mi~so)

mouth-watering smakowitypickled marynowanyraw (meat) surowe (mi~so)savoury wytrawnyspicy ostrysuperb wysmienitytasty smacznytempting kuszqcytender/tough (meat) delikatne/

twarde (mi~so)

calcium wapnocarbohydrates w~glowodanyfibre blonnikprotein bialkostarch skrobia(un)saturated fats tluszcze

(nie)nasyconevitamins witaminy

add dodawacbeat (eggs) ubijac (jajka)boil gotowac (doprowadzac do

wrzenia)bowl miskachop kroic, siekacdrain (pasta) odcedzac (makaron)fry smazycgrate zetrzecmix mieszac (r6Zne skladniki)saucepan rondelslice kroic na plasterkistir mieszac (jednq substancj~,

np.lyzkq)stir fry kr6tko smazyc na duzym

ogniu

CONTAINERS/QUANTITY

can (ArnE, BrE), tin (BrE) puszkatablespoon (tbs) Iyzka stolowatub plastikowe pudelko

z przykrywkq (np. na lody)tube tubka

GENERAL

be able to afford sth m6c sobiena cos pozwolic

brand/make markachain store sklep nalezqcy do

siecicustomer klientdeliver dostarczycGDP (Gross Domestic Product)

produkt krajowy bruttogiftwrap zapakowac na prezentgive/receive a refund daC!

otrzymac zwrot pieni~dzygood range (of products) dobry

wybar (produkt6w)go on a shopping spree oddac si~

szalenstwu zakup6wgo window shopping oglqdac

wystawy sklepowehard-earned money ci~zko

zarobione pieniqdzein stock dost~pny, w sprzedazymail order sprzedaz wysylkowa

mass-produced produkowanyseryjnie

out-of-date przeterminowanyout of stock niedost~pnyproof of purchase dow6d zakupureceipt paragonreplacement produkt, na

kt6ry wymieniono wadliwyegzemplarz

shop till you drop robic zakupydo upadlego

shopaholic osoba uzalezniona odrobienia zakupaw

shoplifting kradziez sklepowaspare (batteries) zapasowe

(baterie)staff personeltradesman kupiec, dostawcatreat yourself to sth zafundowac

sobie coswarranty/guarantee gwarancjawide selection (of products)

szeroki wyb6r (produkt6w)

butcher's sklep mi~snydelicatessen/deli delikatesyDIYshop sklep z narz~dziamifishmonger's sklep rybnygreengrocer's sklep z warzywaminewsagent's kiosk z gazetamioff-licence sklep z alkoholemshopping mall centrum handlowestationer's sklep papiern iczy

barcode kod kreskowybelt tasma przy kasiecashier kasjerqueue kolejkareceipt paragontill kasa sklepowatrolley wazek na zakupy

bargain okazja, cas taniegodiscount znizkafree (of charge) za darmoget a good deal dostac dobrq

ofert~good value for money warte

swojej cenyhaggle targowac si~half price za p61ceny40% off 40% znizkion special offer w ofercie

specjalnejreasonable prices rozsqdne cenyreduced/discounted przecenionyreduced rate obnizona stawkareduction przecena,obnizkarock-bottom prices ceny

najnizsze z mozliwychsale wyprzedaztwo for the price of one dwa

(produkty) w cenie jednegowholesale/retail price cena

hurtowa/detaliczna

advance zaliczkaastronomical (prices) bardzo

wysokie cenybroke (potocznie) splukany

change money wymieniacpieniqdze

charge (sb/for sth) pobieracoplat~ (za cos)

cost a fortune kosztowac fortun~cost an arm and a leg bardzo

duzo kosztowaccut back on sth ograniczac

wydatki na casexorbitant wyg6rowane,

przesadne (ceny)give sb a quote przedstawic

wst~pny kosztorysmake a deal zrobic interesowe byc komus cas winnympay by bank transfer placic

przelewem bankowympay by credit card placic kartq

kredytowqpay in advance/up front placic

z g6rypay in cash placic got6wkqpay in full zaplacic caloscpay in instalments placic w ratachpay the balance wplacic reszt~

pieni~dzypay through the nose zaplacic

wysokq cen~ za cas, co nie jesttego warte

rip-off bardzo drogi/drogo "splash out on sth wydac duzo

pieni~dzy na cosspendthrift rozrzutny

ATM (Automatic Teller Machine)/cash machine bankomat

bank account konto bankowedeposit money in your account

wplacac pieniqdze na kontoexchange rate kurs wymiany

walutinterest on the loan

oprocentowanie kredytuoverdraft debetpayoff (the debt/loan) splacic

(dlug/ pozyczk~)take out a loan zaciqgnqc kredytwithdraw money (from your

account) wyplacac pieniqdze(z konta)

deny all responsibility wyprzecsi~ odpowiedzialnoSci

(dis )satisfaction (nie)zadowolen iefaulty product wadliwy produktgoods and services towary

i uslugimake a complaint/complain

about sth zlozyc reklamacj~malfunction zle funkcjonowacput your complaint in writing

zlozyc zazalenie na pismieregistered letter list polecanyremedy the problem zaradzic,

rozwiqzac problemshoddy nierzetelny, niesolidnythreaten sb with legal action

zagrozic komus podaniem dosqdu

(un)satisfactory service(nie)satyfakcjonujqca obsfuga

(un)satisfied customer(nie)zadowolony klient