Jakie kluczowe założenia teoretyczne i polityczne leżą u

podstaw przyjmowanych rozwiązań praktycznych?

Lektury:

• Klus-Stańska D. Dydaktyka wobec chosu pojęć i zdarzeń. Warszawa:Wyd. Ak. Żak, 2010

• Klus-Stańska D. Konsturowanie wiedzy w szkole. Olsztyn. Wyd. UWM, 2000

• Sławińska M. Konstruowanie wiedzy na zajęciach w przedszkolu. Kraków: Impuls, 2010.

Podejście tradycyjnew nauczaniu kluczowe są:

• Przedmiotem namysłu i projektowania są akty nauczania, mające wywołać określone reakcje (precyzyjnie określone przewidywane rezultaty)

• Rola nauczyciela (funkcja koncepcyjna, organizacyjna, źródło wzorców wiedzy)

• Określone, obserwowalne czynności =poziom wiedzy• Materiał do uczenia się – elementarne części, kolejno

po sobie następujące• Kontrola i wzmocnienie• Poprawność (natychmiastowa korekta błędów)

Podejście konstruktywistyczne

w nauczaniu kluczowe są:• Aktywność ucznia (czas na samodzielne poradzenie sobie z

sytuacją poznawczą)• Stawianie ucznia w sytuacjach problemowych (konfliktu

poznawczego, samodzielność koncepcyjna)• Rozpoznawanie przez nauczyciela, co ma na myśli uczeń

(nie odwrotnie)• Społeczne negocjowanie znaczeń, a nie przyswajanie

cudzych pojęć• Akcent na procedury poznawczych, nie –wyniki• Przed-wiedza ucznia, wiedza osobista• Błędy uczniowskie pożądane

Znaczna część uczenia zachodzi na poziomie nieświadomym

• Poza celowymi zabiegami nauczyciela i samokontrolą ucznia

• Konieczne jest wyjście poza ścisłą kontrolę, sterowanie (nakierowywanie) i dokumentowanie.

• To co obserwowalne, udokumentowane - obejmuje tylko niewielką część zachodzących w umyśle ucznia procesów.

• „Nauka nie jest wyspecjalizowaną domeną wyrafinowanych elit; wprost przeciwnie, jest kontynuacją tego rodzaju uczenia się, które jest udziałem każdego z nas, gdy jesteśmy jeszcze bardzo mali” (Gopnik, Meltzoff, Kuhl)

Nauczanie-uczenie sięModel tradycyjny

• Wyjaśnienie osoby kompetentnej

• Zrozumienie

• Utrwalenie

• Posiadanie wiedzy

Model konstruktywistyczny

• Sytuacja problemowa (konflikt poznawczy)

• Eksploracja i osobiste procedury rozumienia

• Negocjacje społeczne

• Zmiana funkcjonowania znaczeń w umyśle

Język:Podejście tradycyjne

• Język wykorzystywany tylko jako narzędzie komunikacji, poprawny, literacki, sformalizowany

Podejście konstruktywistyczne

• Język jako narzędzie myślenia i komunikowania, potoczny, narracyjny, osobisty

• dyskutowanie• Interpretowanie,• Negocjowanie• Argumentowanie• Porównania, metafory

Sposób pracy

Szkoła po śladzie• poprawne odpowiedzi,

zachowania, właściwe źródła wiedzy, ustalone, kolejne kroki,

• Słuchaj – patrz- ćwicz- zapamiętaj!

• Wyniki (!) Czego się nauczyłem? Co umiem?

• Wiem, że…

Szkoła w poszukiwaniu śladu• Pytania (nauczyciela i

uczniów), stawianie hipotez, dociekanie, kontestowanie, badanie, eksperymentowania

• Pomyśl – próbuj!• Proces: Jak pracowałem? • Wiem, jak…

Nauczyciel

Podejście tradycyjne• Instruuje, dopilnowuje

ucznia, prowadzi, kieruje aktywnością ucznia, dostarcza wzorów działania, naprowadza, podpowiada, sprawdza, kontroluje, wdraża, ocenia,…

Podejście konstruktywistyczne• prowokuje, pyta, negocjuje,

dyskutuje, kontestuje, współpracuje, ujawnia odmienne konteksty, opcje i różne racje, obserwuje, wspiera, ...

WiedzaPodejście tradycyjne

• Niekwestionowana wiedza publiczna, akademicka, zawarta w podręcznikach, encyklopediach, jednoznaczna, linearna

• Prezentacja i przekaz wiedzy• Wiedza osobista

anegdotyczna, marginalizowana, zakłócająca

Podejście konstruktywistyczne

• Problematyczna, kwestionowana, złożona, wielowarstwowa, zmienna, kontekstowa

• Wiedza jest obszarem osobistych dociekań

• Wiedza osobista prawomocna

TYPY WIEDZY:• nazewnicza // reprodukcja//pamięć//Nazwij- typologie, kategorie, nazwy własne// z przekazu społecznego

• Wyjaśniająca//myślenie przyczynowo-skutkowe// logiczne wnioskowanie//zależności, związki

• Interpretacyjna// myślenie krytyczne, ocenianie, refleksja// problematyzowanie przekonań// sprzeczność interesów//antycypowanie konsekwencji decyzji// rozbieżność intencji i skutków działań//

Te same materiały, ale inna praca:

1. A/Jak to się stało, że Kopciuszek została żoną królewicza?

B/ Czy Kopciuszek była kobietą sukcesu?

2.

A/Jaki był przebieg bitwy pod Gruwaldem?B/Zbyszko (rycerz polski) i Brat Albert (rycerz krzyżacki)

piszą listy do swoich przyjaciół, w których zdają relacje i dzielą się swoimi przeżyciami zawiązanymi z bitwą pod Grunwaldem. Napisz listy w ich imieniu.