8/3/2019 Kurs quenyi - klucz do wicze 14

1/3

LEKCJA CZTERNASTA

1.A. My (wczne) pjdziemy z wiey do domu.

B. Wszyscy Elfowie odeszli [/zniknli] ze wiata.C. Krasnoludowie przyszli z gr, poszli do domw i pij nasze (w.) wino.D. li wojownicy pochwyc zoto naszego (w.) ludu aby wysa nasze (w.)skarby do dalekiego kraju.

E. Kobieta odesza z mojego domu i posza nad rzek [/do rzeki].F. Pierwszy statek przybdzie z zachodu.G. Czowiek [/kto] boi si lww [quenya: "...czuje strach od lww"], gdy onezjady krla naszego (wy.) ludu i nie odejd z naszego (wy.) kraju [albo po

prostu: "...nie opuszcz naszego kraju".](Jako e r"lew" ma form rdzenia rv-, a **rvllonnie jest dozwolonym sowem, ablativus liczby mnogiej prawdopodobnie wymagaby samogoski czcej, czyli -i-

w przypadku liczby mnogiej: Stdrvillon jako ablativus lm odr. Zauwamy rwnielielmo jako dopeniaczlm odlielma "nasz lud".)

H.Nessim powiedziaa [albo mwi] do Calandil: "Mj syn znik z mojegopokoju!"

2.I.Equ Calandil Nessimenna: "Yondolya elendi [albo oanti] et i coallo, anily i seldor lender [albo oanter = "odeszli"] i ambonna."(Wyrazetmona omin,gdy sam ablativus i coallo moe wyrazi "ze rodka domu" ale bezet, ablativus moe take byinterpretowany jako "od domu".)

J.Menello Anar anta cala Ambarelvan, ar i morni avni. (By moeMenelello zsamogosk czc -e- byoby rwnie poprawn form ablativusa odMenel. By moe moliwy byy tu teallativusAmbarelvanna, ze znaczeniem: "Soce wydaje wiato [ktre dociera] do naszego wiata". Przypadki

celownik i allativus s ze sob zwizane; ukad Listu do Plotza sugeruje, e celownik na -n mg rozwin sijako krtszy wariant kocwki allativusa -nna.)

K. Equ Calandil i ma aranna: "Ementiel(y) ohtarilyar i mindonnahirien yondonyar. Mlinya varyuva i seldor, ar vant vanw!"(Alternatywneformy allativusa dla aran, mindon mogyby brzmie aranenna, mindonenna. Zauwamy, e kocwka -nyazawsze preferuje -i- jako samogosk czc kiedy jest ona konieczna, std "mj niewolnik" = mlinya. Z

drugiej strony, ohtarilyar"twoi wojownicy" wykazuje -i- tylko dlatego, e wyraz jest w liczbie mnogiej, por.take mlilmar"nasi niewolnicy" w przykadzie N poniej. Zgodnie z systemem, ktry staralimy si tu

opracowa, formy pojedyncze brzmiayby ohtarelya "twj wojownik", mlelma "nasz niewolnik". By moe

"moi synowie" mogoby by rwnie wyraone skrcon formyonyar[zamiastyondonyar] aleyonya "mjsyn" [LR, s. 61] moe by przede wszystkim uywane jako bezporedni zwrot.)

L. I nr arwa i ciryaron mern auta, ar ily i ciryar oanter Nmenna.M.Lendelm sambenta, ar i nr i ambollon [albo ambollor] n yondolyanalta macil, qutala: "I macil tul haira nrello, (et) anhaira Nmello."

N. Ily aldar firner ar vner nrelvallo, ar equ Calandil ar Nessim:"Mentuvalm mlilmar hirien nr arwa rimb aldaron." (Zauwamy, eczasownikequnie otrzymuje kocwki -rnawet gdy ma kilka podmiotw.)

O.I vend quent i lamnenna: "Rucin(y) alt rasselyalto." (Jako e vendjestrzeczownikiem pospolitym a nie nazw wasn szczeglny czasownikequnie powinien by tu uyty. Jelichodzi i konstrukcj "ba si" = "czu strach od" por. przykad G powyej. Alternatywn form allativusa od

laman "zwierz" moe by lamanna jako skrt odlaman-nna [zamiast uycia formy rdzenia lamn-,wymagajcej zastosowania samogoski czcej].)

8/3/2019 Kurs quenyi - klucz do wicze 14

2/3

P. Lenden(y) sambelvanna hostien engwenyar, an mernen(y) antatorninyan minya parmanya; i parma caitan i talamenna.("Mj brat": uyem tutorninya [z kocwka celownika -n], utworzonego odtoron, torn- "brat" z samogosk czc -i- ktra jest

preferowana przed kocwk -nya "mj". By moe toronya, odtoron-nya, byoby take moliwe [celowniktoronyan]. Talamenna jako allativus odtalan "podoga" bierze pod uwag form rdzenia talam-, ale by moe

talanna odtalan-nna jest take do zaakceptowania.)

Dodatkowe wiczenia:

3.a) Z naszych (w.) domw

b) Dla mojego ciaac) Dla naszych (w.) ciad) Nasze (w.) jzyki (mianownik)

e) Do twojego krajuf) Nasze (wy.) rzeczy (mianownik)g) Od twojego krlah) Mojego niewolnikai) Moich niewolnikw

j) Do naszych (w.) miastk) Naszego (podwjne w.) ludu [= "ludu nas dwch"]l) Twojego synaTumaczc form podwjn odsamb"pokj" jako "dwupokojowe mieszkanie":

m) Nasze (wy.) dwupokojowe mieszkanie(mianownik)

n) Dwa mojego dwupokojowego mieszkaniao) Twojego dwupokojowego mieszkania

p) Do naszego (w.) dwupokojowego mieszkaniaq) Z twojego dwupokojowego mieszkaniar) Mojego ludus) Naszych (w.) synwt) Dwa twojej krloweju) Naszych (wy.) ludwv) Moich mczyznw) Mojego mczyznyx) Od moich chopcwy) Z naszych (wy.) [dwch siostrzanych] statkw (liczba podwjna)z) Naszego syna (podwjne w.) syna [= "syna nas dwojga"]

4.a) Ambolyannar

b) Srelmanc) Parmalyat

d) Mindonelyanna / mindonilyannar(Zauwamy jak -e- funkcjonuje jako samogoska czcaw lp, natomiast -i- w lm.)

8/3/2019 Kurs quenyi - klucz do wicze 14

3/3

e) Trilmavaf) Sellinyaivag) Sellinyallo(Zauwamy jak kocwka -nya "mj" preferuje -i- jako samogosk czc nawet w liczbiepojedynczej, jak tutaj poseler,sell- "siostra". Por. take przykady M, N, U, Y poniej.)

h) Annalvaroni) Maltalvo

j) Alasselvank) Limpelyol) Ambarelyallom) Anarinyon) Aranyan(odaran-nya-n; ewentualnie araninyan w samogosk czc)o) Yondolmava

p) Yulmalmaronq) Aiwelyant

r) Rambalmantas) Rambalvaltot) Nrelyallon [ewentualnie nrelyallor]u) Sellinyato (zakadamy, e kocwka -nya "mj" preferuje -i-jako samogosk czc take w formachpodwjnych)

v) Harmalmaronw) Roccolvannarx) Coammany) Torninyan(albo by moe toronyan odtoron-nya-n, niezalenie odtorn- jako normalnej formyrdzenia toron "brat")

z) Aldalmannar