„Co kraj to obyczaj. Niezwykła kultura

krajów hiszpańskojęzycznych

”

Hiszpański jest językiem urzędowym w 21 krajach:

Argentyna, Boliwia, Chile, Ekwador, Gwatemala, Gwinea Równikowa, Hiszpania, Honduras, Kolumbia, Kostaryka, Kuba, Meksyk, Nikaragua, Panama, Paragwaj, Peru, Puerto Rico, Republika Dominikana, Salwador, Urugwaj, Wenezuela.

Kultura krajów hiszpańskojęzycznych zachwyca swoim bogactwem. Piękne tradycje warto poznać i pielęgnować, jak zauważył W. Szczepanek:

„Obyczaje i wierzenia kultur, są częścią dziedzictwa gatunku ludzkiego. (...) Nasze bogactwo to nasza różnorodność.”

Mapa: Kraje, w których hiszpański jest językiem urzędowym

Flagi krajów hiszpańskojęzycznych

Hiszpania

Jeden kraj, wielobarwna kultura

Mapa Hiszpanii

Wspólnoty autonomiczne Hiszpanii:

Jest ich 17. Każda wyróżnia się czymś spośród innych.

Językiem urzędowym jest hiszpański (castellano) oraz w kilku regionach:

-kataloński (Katalonia, Baleary)

-galicyjski (Galicja)

-euskera (Kraj Basków, Nawarra)

Codzienność mieszkańców

Hiszpanie to ludzie otwarci, uśmiechnięci, dowcipni, gościnni, uprzejmi. Hiszpania słynie z rozrywkowych mieszkańców. Kina, teatry, sale

wystaw i koncertowe oferują wszystkim niezapomniane wrażenia. W Hiszpanii popularne są gry hazardowe i loterie Sjesta –to zamykanie sklepów i urzędów w najgorętszych porach dnia

z powodu wielkiego upału. Hiszpanie dodatkowo ucinają sobie wtedy drzemkę, która dodaje im energii na nocne wojaże.

1/3 dochodów Hiszpanów jest przeznaczona na jedzenie, napoje i tytoń.

Styl życia: Hiszpanie uważają, że tam gdzie nie ma hałasu nie ma życia.

Dlatego tak często odwiedzają bary, w których bawią się do późna. Życie nocne Hiszpanów jest bardzo intensywne, zwłaszcza

w ostatnie dni tygodnia. Wyznacznikiem popularności baru jest ilość śmieci na podłodze. Sterty serwetek, orzeszków, papierosów nie znaczą wcale, że lokak jest kiepski. Wręcz przeciwnie! Po prostu w godzinach szczytu jest tylu klientów, że nikt nie przejmuje się zamiataniem. Jak jest trochę bałaganu, to znaczy, że ludzie lubią dane miejsce, więc zapewne można tu dobrze zjeść!

Największą wadą Hiszpanów jest niepunktualność, która jest powszechna. Zwyczajowy kwadrans spóźnienia (nawet do pół godziny) nie powinien nikogo dziwić. O to nawet nikt się nie obraża.

Hiszpańska rodzina jest powiązana na ogół silnymi więziami. Wśród mężczyzn powszechne jest zjawisko bycia tzw. macho, muszą być oni silni, władczy.

Mężczyźni (zwłaszcza na południu) otwarcie komentują urodę mijanych kobiet – krzyczą z samochodów, z drugiego końca ulicy, gwiżdżą. Ale bardzo rzadko się narzucają. Po prostu wyrażają swoją opinię (zawsze pozytywną), bo są trochę w gorącej wodzie kąpani i nie potrafią siedzieć cicho.

Kulinarne podróżeJedzenie jest jednym z najprzyjemniejszych rytuałów życia codziennego. Uważa się, że kuchnia hiszpańska należy do najlepszych na świecie, jeśli chodzi o jakość i różnorodność. Hiszpanie jedzą dużo, a główny posiłek późno. Kolacja w restauracji o 22 to norma. Przystawki, a czasami również i główne danie zazwyczaj jedzą z jednego talerza, który kelner stawia na środku stołu.Do posiłków zawsze podawany jest chleb. Zamiast masła, Katalończycy używają do niego oliwy z oliwek.Na koniec obowiązkowo deser, zawsze jest w postaci ciastka, owocu, czy np. lodów lub kremu katalońskiego w restauracji.

Paella i

Gazpacho

Napoje, wina i inne alkohole Każdy Hiszpan kończy posiłek kawą, która podawana jest na kilka lub

kilkanaście rodzajów zależnie od regionu. Kawa funkcjonuje w Hiszpanii nieco na zasadzie herbaty - pije się jej dużo i przy każdej nadarzającej się okazji.

Wino to podstawowy składnik kuchni hiszpańskich. Hiszpania jest jednym z jego największych producentów.

Do deserów pija się likier, o niskiej zawartości procentowej. Do napojów często podawane są tapas – czyli smaczne przekąski, w każdym regionie

inne.

Najpopularniejsze wina to:

Wino z La Riojy Rioja – królowa win stołowych o wysokiej jakości

Wino z Andaluzji Jerez – wino słodkie i półsłodkie

Wino z Katalonii Cava – białe wino musujące.

Święta Ludowe i NarodoweSplendor, wesołość, wyobraźnia ludowa – to podstawowe cechy świąt hiszpańskich. Bohaterami, a jednocześnie widzami i aktorami są głównie sami mieszkańcy.Mówi się, że Hiszpania jest krajem, gdzie ma miejsce „Cały rok świętowania”. Nie ma miesiąca, w którym nie byłoby jakiegoś święta, i nie ma miejscowości, która choć raz by nie obchodziła fiesty.

KarnawałMaski,

przebrania, olbrzymy, diabły

– to główni bohaterowie

pierwszych świąt roku

Karnawał w KadyksieOd 19 lutego do 1 marca w Kadyksie świętowany jest słynny karnawał,

będący jednym ze znaków firmowych Andaluzji. Jest to atrakcja turystyczna o międzynarodowym znaczeniu, a jego korzenie sięgają XVI wieku, kiedy to do tego miasta portowego zaczęły przypływać zagraniczne statki, w tym z Wenecji.

Ogień i proch – LAS FALLAS Święto wyobraźni, hałasu, entuzjazmu. Obchodzone 19 marca

w Walencji, dnia św. Józefa. Najbardziej ognista fiesta Hiszpanii. W tym dniu pali się ogromne kukły z kartonu, przygotowywane przez

poszczególne osiedla przez cały rok.

Wielki Tydzień – SEMANA SANTAProcesje zakapturzonych pokutników wyruszając na ulice miast całej Hiszpanii, w tygodniu poprzedzającym niedziele Wielkanocną. Jedno z największych świąt religijnych. Przedstawia się bardzo realistyczna sceny Męki Pańskiej, od Ostatniej Wieczerzy i Ogrójca, aż po Zdjęcie z Krzyża. Parafianie dumni na widok przygotowanej platformy płaczą, wiwatują, śpiewają. Rozpoczynają wtedy melancholijną pieśń – saeta. Uczestnicy ubrani są odświętnie i poważnie. Szczególny splendor mają procesje w Sewilli.

Pokutnicy noszą suknie ściągnięte paskami, ich twarze zakrywają całkowicie spiczaste, wysokie kaptury z otworami na oczy, takie same jak nosiła kiedyś inkwizycja hiszpańska.

Na bocznych drogach ustawione są stoliki i krzesła, przy których można odpocząć i zjeść lekki posiłek.

Feria de Abril • „Święto Wiosny” to eksplozja światła, kolorów wszelkiego rodzaju

i festynów. Feria de Abril odbywa się w Sewilli. Na jarmarku kwietniowym przez cały tydzień prezentowane są folklor i radość życia.

• Około południa ma miejsce parada mężczyzn w krótkich kamizelkach, kapeluszach z szerokim rondem, oraz kobiet w falbaniastych sukniach. Pawilony udekorowane są kwiatami, lampionami, chorągiewkami.

Noche de San Juan Noc w wigilię Świętego Jana 23 czerwca, uważana jest za magiczną, wiążą

się z nią liczne wierzenia, przepowiednie. W wielu miastach pali się ogniska, zgodnie z jedną z tradycji należy

przeskoczyć przez przygasające płomienie, aby zapewnić sobie szczęście.

Święta religijne Duże znaczenie dla Hiszpanw ma również Boże Ciało. W niektórych

miasteczkach Katalonii ludzie przygotowują dywany z płatków kwiatów, po których przechodzą procesje.

Bardzo popularna, pełna kolorytu jest pielgrzymka do Rocío w Almonte (Huelva) na cześć Matki Boskiej, główne uroczystości mają miejsce w Dzień Zesłania Ducha Świętego.

Fiesta San Fermín w Pampelunie

Obchodzona jest 7 lipca na cześć świętego Fermina. Towarzyszą jej słynne gonitwy byków, w których uczestniczą tłumy Hiszpanów i turystów.

La Tomatina Bitwa na pomidory w miejscowości Buñol, położonej w prowincji Walencja,

podczas której uczestnicy obrzucają się nawzajem tonami pomidorów. Pojedynek na pomidory odbywa się w ostatnią środę sierpnia, stanowiąc główny punkt trwającej cały tydzień fiesty.

To ciekawy zwyczaj wywodzący się z Katalonii, w tej konkurencji współzawodniczą poszczególne dzielnice niektórych katalońskich miasteczek.

Piramidy z ludzi (Castellers)

FIESTA de SAN MATEO

Święto obchodzone w Cuence od 18 do 21 września. Codziennie mają miejsce korridy, koncerty, degustacje wina i potraw regionalnych oraz gonitwy krów.

To święto narodowe Hiszpanii, obchodzone jest 12 października. W tym dniu świętuje się odkrycie Ameryki przez Krzysztofa

Kolumba w 1492 roku. W Madrycie organizowana jest parada wojskowa, na czele której stoi

król. Towarzyszą jej pokazy akrobacji powietrznych sił zbrojnych Hiszpanii.

12 października to również uroczystość patronki narodu - Matki Bożej Pilar z Saragossy. Miasto przyciąga z tej okazji rzesze pielgrzymów,

Día de la Hispanidad

Corrida- walka z bykiem

Symbol kultury hiszpańskiej, stanowi ważny element wielu fiestas. Już w średniowieczu wśród arystokracji odbywały się konne walki z bykami.

Od około XVIII wieku to człowiek sam stawał naprzeciwko byka. Miłośnicy korridy twierdzą, że jest ona sztuką, ponieważ ważną rolę

odgrywają w niej umiejętności techniczne. Walki odbywają się według ściśle określonego scenariusza. Spektakl kończy

się, gdy torreador zabija byka, zadając mu cios szpadą. Pomimo prognoz zwiastujących koniec korridy, jej fani uważają,

że będzie ona istnieć tak długo jak Hiszpania.

Boże Narodzenie Rodziny spotykają się na uroczystej kolacji przy szopce będącej głównym

elementem wystroju każdego domu. Choinka jest znanym zwyczajem i praktykowanym, aczkolwiek nie tak znaczącym jak szopka.

Wigilijna wieczerza rozpoczyna się około godziny 22:00. Dania główne serwowane tego dnia różnią się w zależności od regionu, są to zazwyczaj: jagnięcina i prosię (w Kastylii), pieczony indyk (Andaluzja), owoce morza, ryby (wybrzeże). Na deser podaje się natomiast turrón (rodzaj nugatu z migdałami), marcepan, ciasteczka polvorones, orzechy. Wszystko popija się dużą ilością cava, tradycyjnym hiszpańskim białym winem musującym.

Turrón PolvoronesWigilijne prosię

Pasterka rozpoczyna się o północy. Po hiszpańsku nazwana Misa del Gallo, co dosłownie oznacza Mszę Koguta, który – zgodnie z tradycją – jako pierwszy ogłosił światu narodzenie Chrystusa.

Rzadko w Hiszpanii kładzie się prezenty pod choinkę. To Trzej Królowie przynoszą je w nocy z 5 na 6 stycznia.

Sylwestra świętuje się także w gronie rodzinnym. O północywszyscy Hiszpanie oglądają w telewizji transmisję z placu Puerta del Sol, trzymając w ręku… talerzyk z 12 winogronami. Nowy Rok obwieszcza 12 uderzeń dzwonu, podczas każdego z nich trzeba zjeść jedno z 12 uprzednio przygotowanych winogron, dzięki czemu można zapewnić sobie pomyślność na następny rok. Później zabawa przenosi się na ulice i do restauracji.

Sylwester

Uroczystości rodzinne i przesądy Hiszpanie przywiązują dużo wagę do uroczystości rodzinnych. Świętują urodziny

zwłaszcza osób starszych i małych dzieci. Bardzo uroczyste są również chrzty i śluby. Przesądy: • wysypanie soli – pech, zerwanie przyjaźni• wtorek 13 – pechowy dzień związany z bogiem wojny Marsem. W tym dniu nie należy zawierać małżeństw ani wyruszać w podróż morską, przeprowadzać się, ścinać włosów. • dotykanie drewna – pomoc w przezwyciężaniu pecha. Nie „puka się w niemalowane”, ale jedynie dotyka przedmiotów kilkoma palcami.• znalezienie czterolistnej koniczynki – szczęście, nie należy jej nikomu dawać.

Tańce Każdy region szczyci się własną muzyką i tańcami ludowym.

Z Galicji wywodzi się muñeira, wykonywana przy akompaniamencie instrumentu: gaita (rodzaj dud).

W Aragonii popularna jest jota, tańczona przy akompaniamencie gitar.

W Kraju Basków spotkamy aurresku, rytmiczny taniec, do którego muzyk akompaniuje na dwóch instrumentach naraz.

Z Katalonii pochodzi sardana –wykonywana przy akompaniamencie wielu instrumentów

Bardzo znanym tańcem jest pasodoble – nawiązujące do korridy, w tańcu do walki stają partnerzy.

Symbolem kultury hiszpańskiej jest flamenco wywodzące się z Andaluzji.

Taniec ten pojawił się na Półwyspie Iberyjskim dzięki Cyganom, którzy do dziś są jego najlepszymi wykonawcami. Tańczącym towarzyszy śpiew, wybijanie rytmu poprzez klaskanie i stepowanie. Tancerze chcą „wytańczyć emocje”. Odmianą flamenco są sevillanas.

Tancerki Flamenco

sardana

pasodoble

jota

Sport Hiszpanie są wielkimi miłośnikami piłki nożnej. Szczycą się oni swoimi

drużynami piłkarskimi tj.: Real Madryt, Barca, Atletico. Popularna jest również koszykówka oraz wyścigi kolarskie. Oraz wszelkie

odmiany sportów wodnych: żeglarstwo, nurkowanie. A także tenis i golf.

Muzyka, Radio, Prasa, TV Muzyka gra w sercu kadego Hiszpana. Słynni wykonawcy to: Monserrat

Caballé – śpiewaczka operowa oraz José Carreras y Placido Domingo – tenorzy.

Szybki rozwój muzyki nastąpił po śmierci generała Franco. Światowy rozgłos w muzyce rozrywkowej osiągnęli Julio Iglesias, a następnie jego syn – Enrique.

Hiszpanie uzależnieni są od telewizji, spędzają przed małym ekranem średnio 3h dziennie. Lubią też czytać prasę, popularne gazety to: El Mundo, El País, ABC, Hola, Pronto.

Kino W ostatnich latach kino stało się nieco mniej popularne. Mimo to nadal chodzą

do niego ludzie młodzi i starsi. Wśród popularnych twórców hiszpańskiego kina warto wymienić:

- Fernando Trueba, film „Belle epoque” zdobył w 1993r. Oskara dla najlepszego filmu zagranicznego.

- José Luis Garcia, film „Volver a empezar” również uzyskał Oskara. - Carlos Saura, znany z filmów: „Anna i wilki”, „Nakarmić kruki”, „Carmen”.- Luis Portoles Buñuel, wspólnie z Salvadorem Dalí nakręcił film pt. „Pies

andaluzyjski”. Inne tytuły: „Widmo wolności”, „Mroczny przedmiot pożądania”.

- Pedro Almodóvar ma na swoim koncie kilkadziesiąt filmów, znany w Europie i na całym świecie. Zdobył Oskara za film pt. „Wszystko o mojej matce”. Inne znane tytuły: „Kika”, „Porozmawiaj z nią”, „Kobiety na skraju załamania nerwowego”.

• Najpopularniejszą hiszpańską aktorką jest Penelope Cruz, aktorem Antonio Banderas

Literatura Najpopularniejszym utworem związanym z Hiszpanią jest niewątpliwie

„Don Kichot” autorstwa Cervantesa. Opowieść o szlachcicu, który po lekturze powieści rycerskich postanowił wyruszyć z miasteczka La Mancha w poszukiwaniu przygód.

Inne słynne nazwiska to: -Federico Garcia Lorca – poeta i dramatopisarz. Utwory: „Krwawe gody”, „Yerma”, „Dom Bernardy Alby”-Camilo José Cela – pisarz. Najbardziej znane są: „Rodzina Pascuala Duarte”, „Ul”-Antonio Muñoz Molina – powieściopisarz, poeta. „Nieobecność Blanki”, „Nic z innego świata”, „Właściciel sekretu”, „Jeździec polski”.

Don Kichot i Sancho Pansa

Malarstwo Hiszpania to rodzinny kraj wielu wybitnych malarzy takich jak:-El Greco (1541 – 1614) -Francisco de Goya (1746 – 1828) -Pablo Picasso (1881 – 1973) -Salvador Dalí (1904 – 1989) -Diego Velázquez (1599 – 1660) -Joan Miró (1893-1983)

Pablo Picasso: „Panny z Awinionu” Salvador Dalí: „Uporczywość pamięci”

Pablo Picasso – „Guernica”

Francisco de Goya – „Maja ubrana” i „Maja rozebrana”

Piękne wybrzeża Hiszpania = słońce + niesamowita kuchnia + wspaniała kultura + pogodni

ludzie + gorący temperament + … piękne plaże! (Costa Brava, Costa del Sol, Costa Blanca, Costa de la Luz, Costa Tropical i wiele więcej)

Oto niektóre z tych, które swym urokiem tak licznie przyciągają turystów:

Ameryka

ŁacińskaWiele krajów, bogactwo wielu kultur

Kraje hiszpańskojęzyczne w Ameryce Łacińskiej

Ameryka Łacińska to Ameryka Południowa wraz z Ameryką Środkową.

Jest to część kontynentu amerykańskiego skolonizowana prawie w całości przez dwa państwa europejskie - Hiszpanię i Portugalię.

Ameryka Łacińska

Co charakteryzuje Latynosów? Latynosi są radośni, spontaniczni, uśmiechnięci i zadowoleni

z życia. Fiesta to z jedno z ich ulubionych słów - każda okazja do zabawy jest dobra,

najlepiej jeśli można się pobawić w większym gronie, przy głośnej muzyce. Latynosi swój zachwyt nad kobiecymi urokami wyrażają głośno

i czasem w dość niewybrednych słowach. Latynoscy mężczyźni to w przeważającej większości macho – chcą

dominować, zwyciężać, mieć rację i uwodzić kobiety. Uczuciowe, kochliwe i entuzjastyczne Latynoski chętnie oglądają opery

mydlane, tak jak w serialu, tak i w życiu – kochają do grobowej deski, nienawidzą z całego serca, są zazdrosne i zaborcze.

Latynosi kochają piłkę nożną, są wiernymi kibicami, emocjonalnie reagującymi na poczynania zawodników.

Tańcząca para na przedmieściach Meksyku

Hiszpanie sądzili, że na południu Ameryki Pd. Znajduję się złoża srebra, nazywanego argento – stąd nazwa kraju.

Połowa ludności kraju mieszka w stolicy Buenos Aires, znanego z pięknych dzielnic mieszkaniowych i ogrodów.

Na południu kraju rozciąga się ogromny step Patagonii, gdzie mieszka zaledwie 5% ludności kraju.

Tradycyjnym napojem jest yerba mate, napar o bardzo korzystnym dla zdrowia działaniu.

Yerba mate

Dzielnica La Boca, Buenos Aires Patagonia

Argentyna

Argentyńskie tango Symbolem kultury tego kraju jest z pewnością tango. Taniec

charakteryzującym się improwizacją i bliskością partnerów, wyraża zazwyczaj smutek lub zawód miłosny.

Tango w Buenos Aires pojawiło się już pod koniec XVIII wieku. Początkowo tańczono je w podrzędnych lokalach i domach publicznych. Było jednym z pierwszych po walcu i polce tańcem, w którym mężczyzna i kobieta obejmowali się.

Tango – zarówno taniec jak i muzyka – jest częścią światowego niematerialnego dziedzictwa kulturalnego ludzkości.

Tango Argentino

Chile• Chile jest krajem bardzo długim (ponad 4300km) i wąskim.

• Zaledwie 3% to rdzenna ludność, większość stanowią imigranci, m.in. Hiszpanie, Włosi, Irlandczycy, Francuzi, Grecy, Niemcy, Anglicy.

• Kraj cechuje wysoki poziom edukacji i jeden z najniższych na kontynencie wskaźnik analfabetyzmu.

• Jest jednym z najlepiej rozwiniętych gospodarczo krajów Ameryki Południowej, podstawą gospodarki jest przemysł i rolnictwo.

• Narodowy taniec Chile to cueca. Jego symbolika odnosi się do świata zwierząt (mężczyzna i kobieta odgrywają odpowiednio przekształcony rytuał godowy koguta i kury).

Cueca

Kuba Kraj jest jednym z ostatnich istniejących reżimów socjalistycznych. Kubańczycy zakupy robią na kartki. Sklepy dewizowe działają na obszarach

uczęszczanych przez turystów, a ceny przewyższają możliwości finansowe zwykłych Kubańczyków, którzy zarabiają miesięcznie ok. 15-20 euro, a puszka koli kosztuje ok. 1,5 euro.

Piękne plaże i pełne uroku dzielnice kolonialne przyciągają rzesze turystów. Niestety, większość usług dostępnych dla turystów jest zakazana dla mieszkańców wyspy. Potęguje to nierówności społeczne, tzw. „apartheid turystyczny”.

Mimo problemów na Kubie spotkamy ciepłych, pogodnych i szczęśliwych ludzi. Najbardziej rozpoznawalnym produktem kubańskim jest cygaro.

Tańcem wywodzącym się z Kuby jest salsa oraz merengue.

Salsa hiszpańsku oznacza sos lub smak, sugerujący pikantne i aromatyczne doznania, co w przypadku tańca można potraktować nazwą stylu, lub faktu, że salsa jest tańcem łączącym elementy różnych gatunków muzycznych i kroki wielu innych tańców.

Na Kubie mamy wrażenie, iż przenieśliśmy się w czasie, ulice pełne są starych, ale i bardzo zadbanych samochodów.

Większość amerykańskich aut trafiła na Kubę w okresie władzy Batisty, gdy Kuba stała się centrum amerykańskiej turystyki i rozrywki. Po wybuchu rewolucji amerykanie uciekali w popłochu zostawiając cały swój majątek.. Po dojściu do władzy Fidela Castro, w 1958 roku ustał całkowicie import nowych aut oraz części z USA i od tej pory kubańscy mechanicy muszą dokonywać prawdziwych cudów zręczności aby utrzymać je na chodzie.

Kubańska motoryzacja

• Nazwa kraju pochodzi od nazwiska odkrywcy kontynentu, Krzysztofa Kolumba.

• Większość ludności zamieszkuje rejon Andów. Stolica kraju, Bogota jest nowoczesnym miastem piękną dzielnicą kolonialną La Candelaria.

• Tańcem narodowym jest cumbia.

Kolumbia

• Mieszkańcy kraju to ludzie otwarci i ciepli.

• Kolumbijki to jedne z najładniejszych Latynosek, mężczyźni słyną z gorącego temperamentu.

Niestety Kolumbia jest, przede wszystkim, kojarzona z narkotykami. Kolumbijskie kartele narkotykowe kontrolują 80% handlu kokainą na świecie. Dużym problemem są korupcja i przemoc.

Kolumbia jest jednym z największych producentów kokainy

Shakira Urodzona 2 lutego 1977 w Barranquilli, Najpopularniejsza piosenkarka Kolumbijska. Piosenkarka muzyki pop, autorka tekstów, muzyk, producent muzyczny, tancerka i filantrop.Jej arabskie imię oznacza: „kobieta pełna łaski”

Bogota – stolica Kolumbii

Meksyk Meksykanie dużą wagę przykładają do wartości rodzinnych

i tradycji. Wiele kobiet pozostaje w domach i zajmuje się dziećmi oraz gospodarstwem. Przeważająca część z nich musi dzielić czas pomiędzy pracą w domu i na zewnątrz, nierzadko pracując w kilku miejscach.

Mieszkańcy miast ubierają się podobnie do Europejczyków. Natomiast na terenach wiejskich da się zauważyć bardziej tradycyjne ubiory.

Budowle domów w biedniejszych dzielnicach Meksyku

Meksykanie są narodem bardzo wesołym i towarzyskim. Potrafią prowadzić nieskończenie długie dyskusje nawet z nieznajomymi. Cechuje ich również zamiłowanie do muzyki, zwłaszcza meksykańskiej, co słychać nie tylko na ulicach i w autobusach, ale również w zakładach pracy, gdzie magnetofon jest najważniejszym urządzeniem. Są również dość spontaniczni. Potrafią w ciągu pracy urządzić zabawę z tańcami lub po prostu zacząć tańczyć z koleżanką po fachu do ulubionej piosenki.

Niezwykle popularne jest mariachi. Muzycy mają w swoim składzie skrzypce, różne rodzaje gitar, mandoliny i trąbki. Orkiestry liczą od 3 do 12 członków, w swoim repertuarze mają zarówno kompozycje współczesne, jak i meksykańską muzykę ludową.

Często zakochani mężczyźni okazują swoje uczucia, śpiewając pod oknem ukochanej romantyczną piosenkę.

Podstawę diety stanowią tortille z kukurydzy albo pszenicy, fasola, papryka i pomidory. W bogatszych domach kuchnia jest bardziej urozmaicona z większymi wpływami kuchni amerykańskiej.

Popularnym meksykańskim alkoholem jest wyrabiana z agawy tequila. Dużą popularnością w Meksyku cieszy się piłka nożna, boks, wyścigi

samochodowe, a także walki byków.

Popularne w Meksyku MariachiStoiska z orzechami, nasionami.

Każda usługa jest wynagradzana napiwkiem. Na stacjach benzynowych, w restauracjach, supermarketach czy na parkingach wypada zostawić chociaż 5 peso zatrudnionemu tam personelowi.

• Bardzo popularne hacjendy –posiadłości wiejskie, w których mieszkają plantatorzy lub gospodarze ziem.

Latinowood W Meksyku oraz krajach takich jak Kolumbia czy Wenezuela czy kręcenie

telenowel przybrało charakter przemysłu, podobnego do tego z Hollywood. W 2008 roku, dochody meksykańskiej telewizji ze sprzedaży telenowel

za granicę przekroczyły 400 milionów dolarów.

Od lewej: „Cena marzeń”, „W niewoli uczuć”, „Biały Welon”, „Nie igraj z aniołem”

Święta w Meksyku 12 grudnia – uroczystość Matki Boskiej z Gwadalupe. Jest ona

otaczana przez Meksykanów szczególną czcią. Objawiła się bowiem prostemu Indianinowi.

1 listopada - jedno z ważniejszych świąt, Święto Zmarłych. Władze Meksyku robią wszystko, aby nie zostało ono wyparte przez amerykańskie Halloween.

Meksykanie wierzą, ze duchy zmarłych wracają raz do roku do swoich bliskich, właśnie w dzień zaduszny. Z tej okazji na groby bliskich zanosi się posiłek, z którego oni przez noc „wysysają” zapach i smak. Resztki zostają rodzinie, która następnego dnia zabiera powrotem to, co pozostało na cmentarzu.

Figurka Matki Boskiej z Gwadalupe

Przebrani Meksykanie 1 listopada

Pokarmy na grobach bliskich w Dzień Zaduszny

Stolica Meksyku nocą

Panama Znana głównie z Kanału Panamskiego,

dzięki któremu statki mogą przepłynąć z zachodu na wschód Ameryki.

Dominujące religie to katolicyzm ok. 65% i zielonoświątkowcy 14%

Ponad połowę ludności Panamy stanowią Metysi, 20% – Mulaci i Murzyni, 10% – ludność pochodzenia europejskiego, poza tym Indianie, skupieni głównie na wybrzeżu Morza Karaibskiego

W typowym panamskim menu odnajdziemy bogactwo morza w postaci świeżych ryb i królewskich krewetek. Częstym dodatkiem do tutejszych specjałów jest kokos, a także mango.

W Panamie możemy spotkać rdzennych Indian.

Peru W stolicy kraju, Limie, w 1551 roku powstał pierwszy uniwersytet

w Ameryce Południowej San Marcos. Dziś Lima to miasto kosmopolityczne, centrum handlowe, przemysłowe i kulturalne kraju.

W miejscach turystycznych Indianie często są ubrani szczególnie kolorowo po to, by robić im zdjęcia za pieniądze.

Peruwiańczycy są bardzo religijni. W kościołach przy wizerunkach świętych palone są świece. Wierni modlą się żarliwie, obrazy, kościoły są pełne również w ciągu tygodnia.

Jednocześnie do dziś 24 czerwca obchodzone jest Inti Raymi, będące najważniejszym świętem religijnym i państwowym Imperium Inków, uroczystość zimowego przesilenia świętowana z okazji powrotu Słońca (od dnia przesilenia długość dnia zwiększa się).

Popularną potrawą jest cebiche, ryba lub

owoce morza marynowane w sosie z limonki.

Kanał Panamski

Mieszkańcy Peru (u góry) i Święto Inti Raymi (u dołu)

Machu Picchu • Sztuka peruwiańska rozpoczęła się tworzeniem ceramiki, rzeźb, biżuterii

przez wczesnych Indian. Najznamienitszym przykładem indiańskiej myśli architektonicznej jest Machu Picchu.

Urugwaj• To najmniejszy kraj Ameryki Południowej. W stolicy kraju, Montevideo, mieszka

prawie połowa ludności kraju.• Jest powszechnie znany jako kraj gauchos (pasterzy bydła pracujących

na pampie) Jednym z najważniejszych wydarzeń kulturalnych i rozrywkowych Urugwaju jest

karnawał. Największe obchody odbywają się w Montevideo, gdzie odprawiane są tradycyjne ceremonie llamadas (tłum. nawoływanie), polegające na uderzaniu w bęben w rytm "candombe" i nawoływaniu innych uczestników bębniarzy do gromadzeniu się w jednym miejscu. Obrzędowi temu towarzyszą tancerze i wiele kolorowych postaci.

Kuchnia Kwintesencją urugwajskiej kuchni jest przyrządzana na wszystkie możliwe

sposoby wołowina do tego w dużych ilościach. Ale typowym i najbardziej popularnym daniem jest "asado”, żebra wołowe

pieczone na grillu. Inną znaną potrawą są medaliony z polędwicy w sosie z dodatkiem

czerwonego wina Tannat.

Asado pieczone na grillu.

Sport Sportem narodowym Urugwaju, jak w większości Ameryki Południowej,

jest piłka nożna. Dwukrotnie zdobyli tytuł Mistrzów Świata. W 2006 Urugwajczycy zostali wicemistrzami świata w piłce nożnej plażowej.

W finale Mistrzostw Świata rozgrywanych na plaży Copacabana w Rio de Janeiro, ulegli gospodarzom turnieju .

Rugby jest drugim po piłce nożnej sportem narodowym Urugwajczyków. Stanowią obecnie po Argentynie drugą siłę w Ameryce Południowej.

Natalia Oreiro

Urugwajska aktorka i piosenkarka, ur. 19 maja 1977. Podbiła serca publiczności na całym świecie jako gwiazda telenowel

(„Zbuntowany Anioł”, „Kachorra to ja”, „Jesteś moim życiem”, „Valeria”). Ponadto nagrała kilka płyt, w sumie sprzedając ponad 8 mln egzemplarzy.

Odwiedziła nasz kraj w grudniu 2000 roku, spełniając tym samym marzenia wielu polskich fanów.

Montevideo - stolica Urugwaju

Wenezuela Wenezuelczycy to ludzie o pogodnym, przyjaznym usposobieniu, uśmiechnięci, otwarci, towarzyscy. Szybko nawiązują kontakty, chętnie zagadują przybyszów, wydają się nie przejmować codziennymi problemami.

Obowiązuje kult pięknych kobiet, o czym świadczy niezmierzona ilość konkursów piękności i gabinetów, w których panie ochoczo poddają się operacjom plastycznym.

Wenezuelczycy kręcą również wiele telenowel, bo bez nich nie potrafią żyć. TV jest w każdym domu, kobiety spotykają się w sklepie i dyskutują o ostatnim odcinku ulubionej telenoweli. Przemysł filmowy ściśle powiązany jest z muzycznym – aktorzy nagrywają płyty a piosenkarki śpiewają w telenowelach.

Telenowela „Cena marzeń”

W Wenezueli można liczyć na dobrą wołowinę i niezły stek oraz na świeżego pstrąga i owoce morza.

Za potrawę narodową uznaje się pabellon criollo – to smażona wołowina pocięta w paski z dodatkiem cebuli, pomidorów, papryki, czosnku i kolendry, która nadaje potrawie charakterystyczny smak. Zazwyczaj uzupełnieniem potrawy jest gotowany ryż, czarna fasola i smażone banany.

Dla ekstrawaganckich przeznaczone są smażone termity dobrze przyprawione papryką – najlepsze na Gran Sabana robione przez Indian Pemon.

Lekarstwem na miejscowe niestrawności jest wenezuelski rum.

Potrawa narodowa pabellon criollo

Na talerzu przeważać będą potrawy z ryżem i kurczakiem. Czasami dodawane są świeże warzywa, a na deser owoce: melony, arbuzy, mango, papaje,

Na śniadanie serwowana jest arepa – miejscowy rodzaj chleba z mąki kukurydzianej w formie spłaszczonej kulki z dżemem albo jajecznicą.

Arepa Wenezuelski rum

Caracas – stolica Wenezueli

Stolica kraju, Caracas, to bardzo nowoczesne miasto z piękną dzielnicą kolonialną.

Joropo- taniec narodowy WenezueliTo dynamiczny taniec zawierający elementy muzyki afrykańskiej.

Boże Narodzenie = różnorodność

Argentyna Boliwia

- Podczas grudnia, co weekend odbywają się zabawy.

- Wieczerza wigilijna jest spędzana w rodzinnym gronie, jest ona bardzo lekka, ze względu na panujący upał typowe dania to kurczak, sałatki i lody!

Zwyczaj dobrych postanowieńKażdy z członków rodziny myśli o jakimś noworocznym postanowieniu, następnie zapisuje go na kartce i zawiesza w widocznym miejscu, by nie zapomnieć o zamyśle.

Meksyk Dominikana

Tradycją jest piñata.Garnek z gliny, udekorowany kolorowym papierem, wypełniony w środku cukierkami. Trzeba rozbić ją kijem. Nie jest to łatwe gdy ma się zawiązane oczy.

- Tradycja tzw. angelitos („aniołków”), wszyscy domownicy piszą na kartkach swoje imiona. Później następuje losowanie karteczek. Przez cały grudzień aniołek przynosi prezenty wylosowanej osobie. Ta nie powinna wiedzieć od kogo są podarki aż do 23 grudnia.

Walka z Piñatą

Bibliografia: Bartkowiak, E. (2009): Español. Repetytorium tematyczno-leksykalne, Wagros, Poznań. Bell, B. (2008): Przewodnik ilustrowany Hiszpania, tł. J. Kubiak, Berlitz, Warszawa. Cortés Moreno, M. (2003): Guía de usos y costumbres de España, Edelsa, Madrid. Meaney, M. (2004): Co kraj to obyczaj – Hiszpania, tł. M. Zgielnicki, Wiedza i Życie, Warszawa. Ribas Casasayas, A. (2005): Descubrir España y Latinoamérica, CIDEB, Genova. Uriz, J. F. (2008): En el mundo hispánico, Mundo Español ediciones. Vincent, M., Stradling, R. A. (1997): Wielkie kultury świata. Hiszpania i Portugalia, wyd. Świat Książki,

Warszawa. Zaborowska. J (2005): Podróże marzeń. Hiszpania, Wyd. Mediaprofit, Warszawa. www.hiszpania-online.com www.iberia.pl www.koniecswiata.net www.odyssei.com www.wikipedia.pl

Muzyka użyta w prezentacji: Reyli - La Descarada Shakira – Loca Natalia Oreiro - Cambio Dolor Miguel Bose - Si Tu No vuelves Juanes – La Camisa Negra

Gracias por su atención

Zdjęcie strusia z Peru