Kształtowanie kultury organizacyjnej w służbie cywilnej

Geneza

• Termin kultury organizacyjnej został włączony do nauk o zarządzaniu w latach 80

• Elton Mayo – badacz, który przyczynił się do wprowadzenia terminu kultury organizacyjnej

Geneza

• W latach 40. na Uniwersytecie w Chicago zaczęto wydawać czasopismo „Economic Deve-lopment and Cultural Change” poświęcone pozaekonomicznym barierom rozwoju gospodarczego.

• Ogromny wkład w badania nad kulturą wniósł Geert Hofstede, który poprzez badania IBM określił wpływ kultury narodu na rozwiązania organizacyjne,

Definicje

• Samo pojęcie kultury A. Pocztowski definiuje jako „nagromadzoną wiedzę, która determinuje systemy wartości ludzi, ich postawy i zachowania”

• G. Hofstede’ wskazuje, że kultura jest tradycyjnym pojęciem określającym „zaprogramowanie umysłu”.

Definicje

• Zgodnie z definicją M. Kostery kultura organizacji jest: „inną grupą soczewek, przez którą można oglądać organizację”

• Kulturę organizacji tworzą pracownicy współdziałający ze sobą, wykonujący zadania, istniejąc i radząc sobie z problemami. Członkowie organizacji uczestniczący w niej dłużej przekazują pewne wzorce kulturowe współpracownikom o krótszym stażu.

Definicje

• E. Jacques uważa, że „kultura organizacji jest zwyczajowym, tradycyjnym sposobem myślenia i działania”.

• Klasyczną definicję stworzył E. Schein określając kulturę jako „zespół rozsądnych reguł postępowania, odkrytych, ustanowionych i rozwiniętych przez grupę”, stosowanych do radzenia sobie z „problemem wewnętrznej integracji i zewnętrznym dostosowaniem”.

Trzy poziomy kultury

Trzy poziomy kultury

Można stwierdzić, że w literaturze kultura organizacji jest traktowana na jeden z trzech sposobów, a mianowicie jako:

• - „zmienna wewnętrzna – jeden z podsystemów organizacji”, który umożliwia jej sprawne funkcjonowanie („koncepcja zarządzania kulturą przedsiębiorstwa”),

• - „zmienna zewnętrzna – układ odniesienia”, składowa oddziałująca na proces zarządzania („koncepcja zarządzania międzykulturowego”),

• - „rdzenna metafora dla konceptualizacji organizacji” – organizacja stanowi specyficzną kulturę, jest pewnym „systemem wiedzy”, który wszyscy uczestnicy indywidualnie interpretują przy pomocy własnego umysłu („perspektywa poznawcza, symbolistyczna, dynamiczna”).

Funkcje kultury organizacyjnej

• Najczę-ściej przywoływaną funkcją kultury organizacji jest integracja uczestników organizacji.

• J. Stoner i E. Freeman wskazują, że „kultura stanowi ramy odniesienia wyznaczające pracownikom ich codzienne zachowania i decyzje prowadzące do osiągnięcia celów organizacji. W istocie to kultura rodzi i definiuje te cele”

Funkcje kultury organizacyjnej

• G. Aniszewska uważa, że kultura stanowi „istotną zmienną gry konkurencyjnej i jako taka ma swój wy-miar ekonomiczny. Jest to zasób tym ważniejszy, że trudny do uzyskania lub skopiowania przez innych”

• B. Nogalski twierdzi, że kultura decyduje o zadowoleniu pracowników z wykonywanej pracy, oraz o ich efektywności, przyczyniając się do podniesienia jakości pracy i tworząc wzorce zachowań organizacyjnych.

Możliwości kształtowania kultury organizacyjnej

• Kultura wpływa także na postrzeganie danej organizacji przez jej otoczenie. W odniesieniu do relacji z otoczeniem, czyli dopasowania zewnętrznego kultura pozwala na „zrozumienie misji i strategii orga-nizacji” oraz celu głównego.

Diagram cebuli dla kultur narodowych i dla kultur

organizacyjnych

Możliwości kształtowania kultury organizacyjnej

• Proces tworzenia kultury organizacyjnej jest długotrwały, trzon kultury tworzą założy-ciele oraz kluczowe wydarzenia z przeszłości. Utrwalanie tych zachowań wymaga zachowania właściwych relacji pomiędzy członkami organizacji

„Vademecum pracownika”

• Szkolenie to jest skierowane do nowo zatrudnionych członków korpusu służby cywilnej i ma służyć kształtowaniu pożądanych postaw i zachowań pracowników oraz umożliwieniu właściwej komunikacji. Ta część składa się z kilku obszarów tematycznych, które mają wpłynąć na tworzenie odpowiednich standardów zachowań pracowników, a tym samym ukształtować pożądaną kulturę organizacyjną.

Kształtowanie kultury

• Informacje dostarczane nowo zatrudnionemu pracownikowi podczas szkolenia wstępnego, pozwalają na stworzenie precyzyjnego obrazu pożądanego wizerunku członka służby cywilnej. Najogólniej ujmując jest to profesjonalista o wysokiej kulturze osobistej, rzetelny, kompetentny, życzliwy i posiadający umiejętności komunikacyjne.