Krishi jagran gujarati magazine january 2016

¾uzqík, ði¿kkrLkf yLku ÔÞðMkkÞef yuf MkkÚku yuf {t[ Ãkh'‘

S'lQF ÔUZ6ISSN 2455-1082

´ÉºÉÇ 3 +ÅH 1 òLÞwykhe 2016EFZTG]\ VU|[;Z S'lQF 5lZJFZ ;FDlIS

`#5qvwww.krishijagran.com

yuðku ÔÞðMkkÞ fu su ¾uzqíkku {kxu VkÞËkYÃk Auyuðku ÔÞðMkkÞ fu su ¾uzqíkku {kxu VkÞËkYÃk Au

¾uzqík fÕÞký {kxu økúk{eý rðfkMk þwt Au? ¾uzqík fÕÞký {kxu økúk{eý rðfkMk þwt Au?

WLkk¤w {økLke ði¿kkLkef ¾uíke ÃkØríkWLkk¤w {økLke ði¿kkLkef ¾uíke ÃkØrík

þkf¼kS Ãkkfku{kt ð]rØ rLkÞtºkfkuLke WÃkÞkurøkíkkþkf¼kS Ãkkfku{kt ð]rØ rLkÞtºkfkuLke WÃkÞkurøkíkk

s{eLk çk¤ðkLk íkku ¾uzqík ÄLkðkLk

ykðku ykÃkýu Mkki MkkÚku {¤e s{eLkLkwt síkLk fhe MkkiLkku rðfkMk fheyu

^^ **

Corporate Office : 1008-1009, 10th Floor, Akik Complex, Opp. Rajpath Club, S.G. Highway, Bodakdev, Ahmedabad-380 015, Gujarat, India, Ph: 07926871072

E-mail: [email protected], [email protected] � Web: www.nbclindia.com

Narmada Bio-chem Limited

Ph. : 011-26511845, 26517923Email : [email protected] Web : www.krishijagran.com

dqy ist 70

laiknd] çdk'kd] eqnzd ,oa Lokeh ,e- lh- Mksfefud

,e-,-lh- Ñf"k tkxj.k % 60@9 rhljk ry] ;wlqQ ljk; ekfdZV] utnhd xzhu ikdZ eSVªks LVs”ku] ubZ fnYyh&110016 ds }kjk

,p-Vh- ehfM;k izslch 2] lsDVj&63] uks,Mk&201301]

ftyk&xkSrecq) uxj ¼;w-ih-½ *lokZf/kd lqjf{kr U;k; {ks= fnYyhA

bl if=dk esa çdkf'kr ys[k ,oa fopkj ys[kdksa ds futh gSaA çdk'kd@laiknd blds

fy, mRrjnk;h ugha gSaA

Gujarati, MarathiHindi, Punjabi, Kannada,

Bengali, Telugu, Assamese and English

Krishi Jagran Magazine

Nishant Taak

Subscribe

EFZTG]\ VU|[;Z S'lØ 5lZJFZ ;FDlIS

o’kZ 3 vad 1 tuojh 2016 :i;s 35KRISHI JAGRAN

www.krishijagran.comlJØI;}lR

06 f]r»k òøkhý òLÞwykhe 2016

lJØI;}lR

MktÃkkËf� yu{.Mke. zkur{rLkf

rLkËuoþf� þkELke E{kLkwð÷

yu{.se.ðkMkLk

fkÞofkhe MktÃkkËf� zku.fu.xe.[tze

� hrðLÿ íkuðríkÞk

� [tLÿ{kunLk

MktÃkkËfeÞ MktÞkusf� MktsÞfw{kh

{kfuo®xøk nuz� Ãke.yuMk.MkiLke

sLkh÷ {uLkush� Vhnk ¾kLk

ðrhc MktðkËËkíkk� Áçke siLk

Ãkºkfkh� E{hkLk ¾kLk

{rLk»k [kinký

rMkrLkÞh {uLkush� fu.su.MkhLÞk

� Mkkhk ¾kLk

{uLkush� {u½k þ{ko

{kfuo®xøk ykrMkMxLx� yVMkkLkk {r÷f

� [wtfe ¼wrxÞk

� ÃkqLk{ rðïf{ko

� økeíkk hkðík

� ®hfe ÃkwLzeh

� MkkurLkÞk {nksLk

� rþVk÷e {nksLk

� ÷û{e Ãkktzu

� ÃkqLk{ «ÄkLk

� yuøLkMk {uhe

� hu[÷ ÍurðÞh

� nu{k þ{ko

� «erík [kinký

ft[Lk ®Mkn

� rhríkfk hksw

� siLkux òuLkMkLk

� hsLke fw{khe

frh~{k ÷nuhe

r{Lkk Ãkktzu

� rðfkMk íÞkøke

{uLkush «Mkkh� rLkþktík xktf

ykrMkMxLx {uLkush� [tËh Ëuð ¼è

� hknw÷ ®Mkn

� yçËwMk Mk{Ë

� Mkwòíkk økkiík{

� ytfq ÞkËð

� {kurník

«þktík þ{ko

yrðLkkþ þ{ko

� ÃkðLk yksøku

� LkhuLÿ þuhíkkxu

� rþðfktík WÃkkæÞkÞ

� ykh.yuLk.[kuçku

� f]»ý rçknkhe

� ysÞfw{kh

� ÃkÃÃkw hkÞ

yufkWLxTMk� fu.çke. ELÿk

rzòE®Lkøk� Ä{uoLÿ fw{kh

� Þkuøkuþfw{kh

ykurVMk ykrMkMxLx� ËuðuLÿ ®Mkn

� søkËeþ òLkk

� «u{ fw{kh

� htsLk

f]r»k Mk{k[kh..........10

કંપની સમાચાર........22

f]r»k{kt ykð~Þf Au

ykÄwrLkf WÃkfhý:

{qŠík..................31

¾uzqík fÕÞký {kxu

økúk{eý rðfkMk þwt Au?...32

ચણાની પોપટા કોર�

ખાનાર ઈયળ : એક

અન ેએકમા� અગ�યની

�વાત.....................38

શાકભા� પાકોમા ં��ૃ�ધ

િનય�ંકોની

ઉપયો�ગતા..............43

ચણાની વૈ�ાનીક

ખેતી........................47

ઉના� મગની વૈ�ાનીક

ખેતી પ�ધિત............51

yuðku ÔÞðMkkÞ fu su

¾uzqíkku {kxu VkÞËkYÃk

Au....................54

ZFlX O/..............57

ઉ�પાદન લો�ચ........58

JFGULu................59

T\N]Z:TL...............60

ખેલ........................62

ZFHSFZ6..................64

rVÕ{e ËwrLkÞk..............66

MktÃk

kËfe

Þ

v V[DP;LP0MlDlGSEmail: [email protected]

MkeÄk ¾uzqíkku îkhk «kó fhðk{kt ykðþu.

Ëw»fk¤Lke ÃkhuþkLkeLku ykuAe fhðk {kxu Mkhfkh yLkuf Ãkøk÷k WXkðe hÌkk Au, su{k yøkkW 33 xfkLke íkw÷Lkk{kt nðu 50 xfk MkwÄe Lkkþ Ãkk{u÷ ÃkkfLkk ûkuºk Ãkh rð[kh fhðku yLku hkníkLke hf{{kt 50 sux÷ku ðÄkhku ÚkðkLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.

yuðwt ËþkoðkÞ Au fu {nkhk»xÙ{kt {hkXkðkzk ûkuºk fu su AuÕ÷k 4 ð»koÚke Ëw»fk¤Lkku Mkk{Lkku fhe hÌkwt Au íÞkt Mk{MÞkøkúMík ¾uzqíkku ykí{níÞk fhe hÌkk Au. fuLÿ Mkhfkhu {nkhk»xÙLku 3050 fhkuz YrÃkÞkLke Ëw»fk¤ hkník hf{ WÃk÷çÄ hnkðe Au. {æÞ«ËuþLku YrÃkÞk 2033 fhkuz YrÃkÞk, fýkoxfLku 1540 fhkuz yLku AíkeMkøkZLku 1672 fhkuz YrÃkÞk Ëw»fk¤ hkník ¼tzku¤ MðYÃku ykÃkðk{kt ykðu÷ Au. yk hf{ hk»xÙeÞ ykÃkËk hf{ ¼tzku¤{ktÚke WÃk÷çÄ fhkððk{kt ykðþu. fuLÿeÞ f]r»k hkÄk {kunLk ®Mknyu Ëw»fk¤ hkník hf{Lku {kuzuÚke {kuf÷ðk{kt íku{ s MkwMíke Ëþkoððk çkË÷ hkßÞkuLku Ëkur»kík XhkÔÞk Au.

ykuAe WíÃkkËfíkkLke Mk{MÞkLku Ëqh fhðk {kxu Mkhfkhu {kuxkÃkkÞu s{eLk MðkMÚÞ fkzo ÞkusLkk ÷køkw fhe Au. yk ÞkusLkkLkku ÷ûÞ ykøkk{e ºký ð»ko{kt 14.40 fhkuz ¾uzqíkkuLku fkzo WÃk÷çÄ fhkððk{kt ykðþu. Mkhfkh yk ÃkrhÞkusLkk {kxu 568.54 fhkuz YrÃkÞkLke Vk¤ðýe fhu÷ Au. yk fkzo ¾uzqíkkuLku íku{Lkk ¾uíkhLke {kxe{kt Ãkku»kfíkkLke WýÃk yLku ¾kíkhLkk WÃkÞkuøk MktçktrÄík yLkw{kLk «kó fhðk Mkûk{ çkLkkðþu. ¾uzqíkkuLku íku ytíkøkoík yuf Mk÷kn Ãký ykÃkðk{kt ykðþu, su{k fux÷k «{ký{kt ¾kíkhLkku WÃkÞkuøk fhðku íkuLkku Ãký Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.

òhku yLku çkòhkuLku ÷økíke MktðuËLkþe÷ {krníke ¾uzqíkkuLku

íku{Lke WÃks {kxu ðÄw MkkÁt {qÕÞ yÃkkððk{kt MknkÞf çkLke þfu Au. yk {kxu Mkhfkh yuf hk»xÙeÞ f]r»k çkòhLke MÚkkÃkLkk fhðkLke ÞkusLkk Ähkðu Au, su ¾uzqíkkuLku E-{kfuo®xøk {khVíku fkuE Ãký çkòh{kt íku{Lke WÃksLkwt ðu[ký fhðk Mkûk{ çkLkkðþu.

Ãkrhûkuºkku{kt {kuçkkE÷ yLku fLkuÂõxrðxeLke yAíkLke Mk{MÞkLku Ëqh fhðk {kxu f]r»k {tºkk÷ÞLku {kuçkkE÷ Ã÷uxVku{o {khVíku ÃkkuíkkLke ík{k{ MkuðkykuLku WÃk÷çÄ fhkððkLkku rLkýoÞ fÞkuo Au. çku fhkuz fhíkk ðÄkhu ¾uzqíkkuLku Ãkkf yLku {kiMk{ ytøku yuMkyu{yuMk rËþk-rLkËuoþ «kó fhðk {kxu yu{rfMkkLk Ãkkuxo÷Lkk WÃkÞkuøk {kxu {tºkk÷Þ MkkÚku LkkUÄýe fhkðu÷e Au.

{tºkk÷Þyu ¾uzqíkkuLku yrÄfkh MktÃkÒk çkLkkððk {kxu yLkuf {kuçkkE÷ yuÃ÷efuþLk ÷kU[ fhu÷ Au. Ãkkf ðe{k yuÃ÷efuþLk ¾uzqíkkuLku ðe{k fðh yLku íkuLkk Ãkh ÷køkw Úkíkk r«r{Þ{ ytøku òýfkhe ykÃkðk{kt {ËËYÃk çkLku Au. yuøkúe{kfuox {kuçkkE÷ ¾uzqíkkuLku 50 rf÷ku{exhLkk uûkuºkLke ytËh {tËe{kt ÃkkfkuLkk çkòh {qÕÞLku «kó fhðk{kt Mkûk{ çkLkkðþu.

økÞk ð»kuo ykþhu Lkð hkßÞLku Ëw»fk¤økúMík ònuh fhðk{kt ykÔÞk Au. yktÄú«Ëuþ, W¥kh«Ëuþ, íku÷tøkkLkk yLku Íkh¾tzLkku íku{k Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. íkkr{÷Lkkzw{kt {kuxk¼køkLkk rsÕ÷k íkku yk ð»ko ÃkqhÚke ¼khu LkwfMkkLkøkúMík ÚkE økÞk. ÂMÚkrík Ãkh rLkÞtºký {u¤ððk {kxu Mkhfkhu 500 fhkuz YrÃkÞkLkwt yuf ¼tzku¤ MkkÚku {qÕÞ ÂMÚkríkfhý fku»kLke MÚkkÃkLkk fhe Au. yk ð»kuo fux÷kf ¼tzku¤ yuðk hkßÞku{kt Ëk¤Lke MkçkrMkze «kó ðu[ký {kxu òhe fhu÷ Au, íku{ýu MkkðosrLkf rðíkhý «ýk÷eLkk ÷k¼kÚkeoykuLku ÞkuøÞ ®f{íkÚke Ëk¤ WÃk÷çÄ fhðk {kxu yLðu»ký Þkuòyku hsq fhe níke.

yk ÂMÚkríkLku òuíkk ð»ko 2015-16{kt WíÃkkËLk yLkw{kLk yíÞkhu ð»ko 2013-14Lkk çkBÃkh ÃkkfLke íkw÷Lkk{kt ykuAwt Au.Mkhfkhu íkwðuh yLku y¤Ë Ëk¤ku {kxu 1.5 ÷k¾ xLk çkVh MxkufLkwt MksoLk fhðkLkku rLkýoÞ fÞkuo Au. yk çkòh Ëhku Ãkh

www.krishijagran.comMktÃkkËfeÞ

AGRICULTURE W RLD(Portal for Agri Commodities, Research Reports, Prices & News)the pulse of global commodity market

www.kjcommoditynews.comwww.kjcommoditynews.com

The Pulse of Agri-World

www.krishijagran.com

Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170 Email: [email protected] Web: www.krishijagran.com � �

n?Zw-J/-;h- feqPh ikroDThe Pulse of Rural India

কৃিষ জাগরণকৃিষ জাগরণకృ� ిజ�గర�కృ� ిజ�గర�

R-{kfuo®xøk {khVíku fkuE Ãký çkskh{kt ¾uzqík WíÃkkËLkLkwt ðu[ký fhðk Mkûk{ çkLkþu

çk


¾uíke {kxu øku{ [uLsh ÞkusLkk

{heLkwt ðirïf WíÃkkËLk ðÄþu

»xÙeÞ f]r»k {tze ÞkusLkk ¾uíke {kxu øku{ [uLsh Mkkrçkík ÚkE þfu Au, suÚke ËuþLkk ¾uzqíku ykŠÚkf MðYÃkÚke {sçkqík Úkðk WÃkhktík f]r»k rðfkMk Ëh{kt Ãký ð]rÆ Úkþu. fuLÿeÞ {tºke{tz¤u økík ð»kuo sw÷kE{kt 200 fhkuz YrÃkÞkLkk çksux

MkkÚku ykuLk÷kELk hk»xÙeÞ f]r»k çkòh MÚkkÃkðkLke {tsqhe ykÃke níke.

f]r»k «ÄkLk hkÄk {kunLk ®Mknu sýkÔÞwt níkwt fu ykøkk{e ð»ko MkwÄe{kt ËuþLke {wÏÞ 200 {trzykuLkwt Lkuxðfo íkiÞkh ÚkE sþu. ÃkkÞ÷kux ÃkrhÞkusLkkLkk ykÄkh Ãkh yur«÷Úke fux÷ef {trzyku{kt ykuLk÷kELk fkhkuçkkh þY fhe þfkÞ Au, suÚke ykuLk÷kELk Ã÷uxVku{o Ëuþ¼h{kt 585 sÚÚkkçktÄ çkòhkuLkwt Mktf÷Lk fhðk Ãkh ¼kh ykÃke þfþu. íkuLkku WÆuþ ¾uzqíkkuLku íku{Lke WÃksLkwt ðu[ký fhðk {n¥k{ rðfÕÃk WÃk÷çÄ fhkððkLkku Au. yk ÞkusLkk ytíkøkoík 30 MkÃxuBçkh 2016 MkwÄe{kt 200 {trzykuLke þYykík fhðk{kt ykðþu. hk»xÙeÞ f]r»k çkòh MÚkkrÃkík fhðkLke çkkçkík{kt ÚkÞu÷e «økrík ytøku Mkr{ríkLku MktçkkurÄík fhíkk hkÄk {kunLk ®Mknu sýkÔÞwt níkwt fu çkkfeLke {trzykuLku yk ÞkusLkk ytíkøkoík çkkË{kt Mkk{u÷ fhðk{kt ykðþu.

hík{k t ELxhLk uþLk÷ Ãk uÃkh

fBÞwrLkxe (ykEÃkeMke)Lkk 43

{e ðkŠ»kf çkuXf ÞkuòE níke, su{k

ykEÃkeMkeyu yuf ynuðk÷ hsq fÞkuo

níkku.ynuðk÷{kt sýkðkÞwt níkwt fu ð»ko

2016{kt rðï{kt {heLkw t WíÃkkËLk

6,000 xLk ðÄðkLkwt yLkw{kLk Au.

ykEÃkeMkeLkk {íku {heLkw t WíÃkkËLk

ðÄðk{kt {wÏÞ ¼qr{fk rðÞuíkLkk{Lkw Au.

ð»k o 2015{kt {heLk w t ðirïf

WíÃkkËLk 3,25,033 xLk níkwt, su ð»ko

2016{kt ðÄeLku 3,26,063 xLk

ÃknkU[ðkLkku ytËks Au. {he yLku MkVuË

r{[oLkwt fw÷ WíÃkkËLk 4,07,158 xLkÚke

ðÄeLku 4,13,713 xLk ÃknkU[ðkLkku

y t Ë ks A u . y kE Ã k e M k e L k k { í k u

rðÞíkLkk{{kt Lkðk Ãkkf ð»ko{kt WíÃkkËLk

1.40 ÷k¾ xLk ÃknkU[ðkLkku ytËks Au,

suÚke {heLkwt WíÃkkËLk 20 nòh xLk

ßÞkhu çkkfeLkwt MkVuË r{[oLkwt Úkþu. ð»ko

2016{kt ¼khík{kt {heLkwt WíÃkkËLk 53

nòh xLk hnuðkLkku ytËks Au, ßÞkhu ð»ko

2015{kt WíÃkkËLk 65 nòh xLk ÚkÞwt

níkwt. ¼khík {heLkk ðÃkhkþ{kt MkkiÚke

{kuxku Ëuþ çkLku÷ Au yLku ¼khík{kt yk

ðÃkhkþ 49 nòh xLk hnuðkLkku ytËks

Au. ¼khík{kt {heLke rLkfkMk 21,1500

xLk yLku ykÞkík 11,500 xLk hnuðkLke

þõÞíkk Au.

çkúkÍe÷{kt {heLkwt WíÃkkËLk 43

nòh xLk hnuðkLkku ytËks Au. yk MkkÚku

ELzkuLkurþÞk{kt íku 53 nòh xLkÚke ½xeLku

12 nòh xLk hnuðkLke þõÞíkk Au.

ykEÃkeMkeLkk {ík u ð»k o 2016{kt

ÃkuÃkhLkkuðirïf fkhkuçkkh 3,12,538

xLk hnuðkLkku ytËks Au.

z Mku^xe MxkLzzo ykuÚkkurhxe ykuV EÂLzÞk (yuVyuMkyuMkyuykE) Ãkk uíkkLke Mkqr[ík rLkÞ{Lkfkhe ÔÞðMÚkk {khVíku Ëuþ{kt ¾kã ÃkËkÚkkuoLke ykÞkík Ãkh fzf ð÷ý yÃkLkkðe hÌkwt Au. ykuAe økwýð¥kk Ähkðíkk ¾kã ÃkËkÚkkuoLke ykÞkík ytøku ®[ríkík Vqz huøÞw÷uxhu ¾kã ykÞkíkLku ÷E fzf rLkÞtºkýLkku «Míkkð hsq fÞkuo Au. òufu yk Ãkøk÷wt rLkÞ{Lkfkh yLku Vqz ELzMxÙeÍLku Vhe yuf ð¾ík yufçkeòLke Mkk{u Q¼k fhe þfu Au. yk yøkkW {uøke Ãkh «ríkçktÄ yLku [kuf÷ux Mkrník fux÷ef [esðMíkwLke ykÞkík Ãkh rLkÞtºkýLke Ãký xefk ÚkE níke.

¾kã ÃkËkÚkkuoLke ykÞkíkLku ÷E nðu fzf ð÷ýíkuLkkÚke çknkhÚke ÷kððk{kt ykðu÷ ¾kã ÃkËkÚkkuo Ãkh økúknfkuLku Úkíkk fkuE Ãký LkwfMkkLk {kxu ykÞkíkfkhLku íkuLkk Úkzo Ãkkxeo ELMÞkuhLMk fðh {khVíku ð¤íkh ykÃkðwt Ãkzþu. yuVyuMkyuMkyuykE ÃkÂç÷f fku{uLxTMk {kxu xqtf Mk{Þ{kt huøÞw÷uþLMkLku ÃkkuíkkLke ðuçkMkkEx Ãkh hk¾ðk{kt ykðþu. Lkðk huøÞw÷uþLMk ¼khíkLke ykuAe økwýð¥kkðk¤e ¾kã Mkk{økúeLke ykÞkíkLku ÷E z®BÃkøk MktçktrÄík çkuÍ çkLkkððk{kt {ËËYÃk çkLkþu.

Vkuh{ ykuV EÂLzÞk Vqz EBÃkkuxoMkoLkk fLðuLkh yr{ík ÷kunkLkeyu sýkÔÞwt níkwt fu yíÞkhu ¾kã ÃkËkÚkkuoLkwt yuf rþÃk{uLxLkk õ÷eÞ®høk{kt s 8-20 rËðMkLkku Mk{Þ ÷køke òÞ Au. fkÞËkLke fux÷ef òuøkðkELku ÷eÄu LkwfMkkLk ÚkkÞ Au. zÙk^x huøÞw÷uþLk «{kýu ykÞkíkfkhkuLkk yuf MkŠxrVfux Ãký ykÃkðkLkwt hnuþu suÚke Ëuþ{kt [ku¬Mk ÷kufku s ¾kã ÃkËkÚkoLke ykÞkík fhe þfþu, çkeSçkksw íkuLkk WÃkÞkuøkÚke fkuELku LkwfMkkLk Lknª ÚkkÞ. yk MkŠxrVfux îkhk huøÞw÷uxh yuðk ÃkËkÚkkuoLku ÍzÃk¼uh {tsqhe ykÃkþu.

www.krishijagran.comf]r»k Mk{k[kh


hk

¼k

Vq

APPROVED BY

GOVT. OF INDIA

R

9779911880

Contact: 01676-200180, 9530-800-280, 9530-900-280 Email : gahir @gmail.com, www.gahir .comagro india

fBçkkELk nkðuoMxh {kuz÷ S-800

økneh xÙuõxh Mkt[kr÷ík fBçkkELk nkðuoMxh

WÃk÷çÄ Au 2 Ône÷ zÙkEð yLku 4 Ône÷ zÙkEðLke MkkÚku

¼ÔÞ ykfkh

{sçkqík çkLkkðx

Wå[ økwýð¥kk ÃkBÃkykuAku ¾[ko¤/ ykuAe ÃkzíkhykuAku ¾[ko¤/ ykuAe Ãkzíkh

ÃkkýeLke çk[ík fhku 45% yLku ÃkkfLkwt WíÃkkËLk ðÄkhku 35% MkwÄeWÃkÞkuøk fhku økneh ÷uÍh ÷uð÷h

¾uzqíkku îkhk Mkh¤íkkÚke Ãkrh[kr÷ík rðrðÄ çkUfku îkhk ykŠÚkf MknÞkuøk MktÃkqýo ¼khík{kt yLkwËkLk Mðef]ík

ÃkkýeLke çk[ík fhku 45% yLku ÃkkfLkwt WíÃkkËLk ðÄkhku 35% MkwÄeWÃkÞkuøk fhku økneh ÷uÍh ÷uð÷h

¾uzqíkku îkhk Mkh¤íkkÚke Ãkrh[kr÷ík rðrðÄ çkUfku îkhk ykŠÚkf MknÞkuøk MktÃkqýo ¼khík{kt yLkwËkLk Mðef]ík

{Õxe MÃkez røkÞh çkkuõMk Wå[ økwýð¥kk Exkr÷ÞLk ç÷uzTMk

hkuxkðuxh

{kuz÷ økneh S-700

nðu ¾uíke fhðkLke ÃkØríkLku çkË÷ku

økkneh WíÃkkËLkku MkkÚku

M«u ÃkBÃk

{kuz÷ S- 580

Ãkku»kýLke Mk{MÞk rËLk «rík rËLk ðÄe hne Au. yk çkkçkíkLku æÞkLk{kt hk¾eLku ¾kã xufLkku÷kuS yLku {qÕÞ MktðÄoLk rð»kÞ Ãkh LÞwxÙeVk{o ÃkkÞ÷kux «kusuõx ytíkøkoík yuf rËðMkLkk íkk÷e{ fkÞo¢{Lkwt ykÞkusLk fhðk{kt ykÔÞwt níkwt.

íkk÷e{{kt Ãkt[kÞík Mkr{rík rfþLkøktsÚke {rn÷k yLku çkk¤ rðfkMk rð¼køk íkÚkk yuMkeyuV ELxhLkuþLk÷Lkk 33 yrÄfkhe-{rn÷k fkÞofíkkoykuLku yk ûkuºk{kt fwÃkku»kýLku æÞkLk{kt hk¾e {fkE, ½ôLke òíkkuLkk WÃkÞkuøkLku «kuíMkknLk ykÃkðk {kxu íkk÷e{ ykÃkðk{kt ykðe. ykøkk{e {rnLkkyku{kt íkk÷e{Ãkk{u÷ Þwðf-Þwðríkyku îkhk økk{ku{kt 1000 {rn÷kykuLku yk íkk÷e{ ykÃkðk{kt ykðþu. íkk÷e{{kt fuLÿLkk «¼khe zku. ELÿLkkhkÞý økwókLkwt fnuðwt Au fu fwÃkku»kýLku ¾ík{ fhðk {kxu ¾uzqíkku îkhk Ãkku»kf íkíðkuÚke Þwõík ÃkkfkuLke òíkkuLke ¾uíke fhðe òuEyu yk {kxu

rþÞkLk fMx{h zkxkLkk {íku ð»ko 2015-16 «Úk{ Ãkkt[ {rnLkk{kt hrþÞkÚke ¼khík{kt [ýkLke rLkfkMk 17 xfk ðÄe Au. yuðe s heíku çkeS çkksw íkktòrLkÞk Ãký ¼khík{kt fXku¤Lke rLkfkMk ðÄkhðk EåAu Au. Ëhr{ÞkLk ¼khík{kt þw»fíkkLku ÷eÄu

ði¿kkrLkfku îkhk {fkELke yu[õÞwÃkeyu{ 1 òík rðfMkkððk{kt ykðe Au, su{kt Ãkk[Lk ÞkuøÞ «kurxLkLkwt ðÄkhu «{ký hnu÷wt Au. yuðe h sheíku ðÄkhu ÷kun íkíð Ähkðíkk ½ôLke òíkLku Ãký rðfMkeík fhe þfkÞ Au. íkk÷e{ çkkçkíkkuLkk «¼khe zku. fu.Mke.{eýkyu ÃkrhÞkusLkk yLku økk{ku{kt íkk÷e{Lke rðMík]ík òýfkhe ykÃke níke. {wÏÞ íkk÷e{ yrÄfkhe fi÷kþ þ{koyu {fkE yLku ½ôLkk rðrðÄ WíÃkkËLk çkLkkððkLkwt þe¾ÔÞwt níkwt. yuMkeyuV ELxhLkuþLk÷Lkk rsÕ÷k «¼khe rððuf ÞkËðu íkk÷e{Lke «þtMkk fhíkk økk{ku{kt ykÞkusíke íkk÷e{{kt Ãkqhe MknkÞ fhðkLke ¾kíkhe ykÃke níke.

ykuMxÙur÷ÞkÚke rLkfkMk fhðk{kt ykðíkk [ýkLke ®f{ík{kt ðÄkhku ÚkÞu÷ku òuðk {éÞku Au. LÞw MkkWÚk ðuÕMk yuøkðktíkus fku{kurzxeÍLkwt fnuðwt Au fu ykuMxÙur÷Þk{kt [ýkLke ®f{ík 900 zku÷h «rík xLkÚke ðÄkhu Au. yk ¼kð ½ýk Ÿ[k Au Ãkhtíkw ¾heËËkh íkuLkk Ãkh MkkuËku fhe hÌkk Au. íku fkhýÚke [ýkLkk WíÃkkËLk{kt yuftËhu Lkçk¤k ð÷ýLkk MktfuíkLke þõÞíkk Au. yuøkðktxusLkwt fnuðwt Au fu {q¤¼qík heíku ¼khík{kt yk ð»kuo [ýkLke yAík hnuðkLke þõÞíkk Au. ¼khík [ýkLkwt MkkiÚke {kuxw WíÃkkËf Ëuþ Au íku{ s MkkiÚke {kuxku ykÞkíkfkh Ãký Au. ¼khík{kt yk ð»kuo Ëw»fkýLke ÂMÚkríkLku Ãkøk÷u «ríkfq¤ yMkh ÚkE hne Au yLku [ýkLke yAíkLku Ãkqýo fhðk{kt ykðe hne Au.

¼khík{kt [ýkLke ykÞkík ðÄe

»ko 2016{kt ðÄkhu ðÃkhkþ, çkkÞku^Þw÷ yrLkðkÞoíkk yLku «ríkfq¤ nðk{kLkÚke f]r»k

fku{kurzxeLke ®f{íkku{kt ykøkk{e ð»ko{kt MkwÄkhku ÚkðkLke þõÞíkk Au. Mkíkík yLkuf ð»kkuoÚke ½ô yLku ¾kã íku÷kuLke ykuAe ®f{íkÚke ÃkhuþkLk ¾uzqíkkuLku hkník {¤e þfu Au. y÷ LkeLkkuLku ÷eÄu Lkçk¤k nðk{kLk yLku f{kuMk{e ðhMkkËu ç÷uf MkeLkk ûkuºk, Ërûký Ãkqðo yurþÞk, ¼khík yLku ykuMxÙur÷Þk{kt ½ô yLku íku÷erçkÞk ÃkkfkuLke WíÃkkËfíkkLku yMkh fhe þfu Au. {u÷çkkuLko ÂMÚkík yuyuLksuz çkUfLkk f]r»k çkkçkíkLkk yÚkoþk†e Ãkku÷ zuLkLkwt fnuðwt Au fu y{u ½ôLke ®f{ík{kt 10 Úke 20 xfk Mkh¤íkk Ãkqðof ðÄkhku òuE hÌkk Aeyu.

½ôLkk ðirïf WíÃkkËLk{kt ¼khíkLkwt ÞkuøkËkLk ËMk xfkÚke ðÄkhu Au. ¼khík{kt Mkíkík çkeò ð»kuo Ãký ½ôLkk WíÃkkËLk{kt Mkíkík ½xkzku ÚkðkLke þõÞíkk Au. y÷çkík yuyuLkÍuzu yuðe [uíkðýe Ãký ykÃke Au fu ½ôLkk Ÿ[k ¼kð xfþu Lknª fkhý fu ðirïf Ãkkf AuÕ÷k [kh ð»koÚke Mkkhku Au, suÚke íkuLkku Mxkuf ðÄkhu hnuþu. çkeSçkksw LkuþLk÷ çkÕf nuz®÷øk fkuÃkkuohuþLk (yuLkçkeyu[Mke)yu ð»ko 2015-16Lkk hrð {kuMk{ {kxu «Úk{ yrøkú{ yLkw{kLk òhe fÞwO Au, su «{kýu yk ð»kuo Ëuþ{kt ½ôLkwt WíÃkkËLk ð»ko 2006-07 çkkË MkkiÚke ykuAwt ÚkkÞ íkuðe þõÞíkk Au. íku{Lkk {íku Ëuþ{kt ½ôLkwt WíÃkkËLk ½xeLku 763.4 ÷k¾ xLk ÚkðkLke þõÞíkk Au, su ð»ko 2006-07 çkkË MkkiÚke ykuAwt hnuþu.

LÞwxÙeVk{o ÃkrhÞkusLkk ytíkøkoík íkk÷e{ fkÞo¢{

ð»ko 2016{kt ½ôLke ®f{ík{kt ðÄkhku òuðk {¤þuð



fw

h

nðu ¾uzqíkku {kxu ÃkwMíkfku AÃkkþu

þLkk Mkwøkh Wãkuøku MkwøkhLke rLkfkMk ðÄu íkuðe þõÞíkk

Ëþkoðe Au, suLku ÷eÄu MkwøkhLkk rðÃkw÷ sÚÚkkLku ykuAku fhðk{k t {ËË {¤þu. EÂLzÞLk Mk wø kh r{ÕMk yuMkkurMkyuþLk yux÷u fu EM{kLkk yæÞûk yu.ð÷kÞLkLkk

{íku Mkwøkh ð»ko 2016-17Lke þYykík{kt ykþhu 67 ÷k¾ xLk MkwøkhLkku sÚÚkku nkuE þfu Au, su yk ð»koLke íkw÷Lkk{kt 26.40 xfk ykuAku nkuE þfu Au. økík ð»ko ykuõxkuçkhÚke þY ÚkÞu÷ Mkwøkh ð»ko{kt þYykíke Mxkuf 91 ÷k¾ xLk fuhe ykuðh Mxkuf níkku.

yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu ¼khíkeÞ Mkwøkh {kxu ©e÷tfk, {æÞ Ãkqðo yLku ykr£fe ËuþLkk {kuxk çkòhku Au yk ð»kuo yk Ëuþku íkhVÚke rLkf¤u÷e {køkLku Ãkøk÷u ykþhu 10-12 ÷k¾ xLk ÔnkEx MkwøkhLke rLkfkMk ÚkðkLkku ytËks Au. yk MkkÚku 20 ÷k¾ xLk hku MkwøkhLke Ãký rLkfkMk ÚkðkLke þõÞíkk Au.

x÷kf {rnLkk yøkkW [eLku ¼÷u ¼khíkeÞ fÃkkMk rLkfkMkfkhkuLku rLkhkþ fÞko nkuÞ Ãkhtíkw ÃkkrfMíkkLk, çkkø÷kËuþ yLku BÞkLk{kh suðk Ãkzkuþe Ëuþkuyu nðu [ku¬MkÃkýu íku{Lkk [nuhk Ãkh [{f ÷kðe ËeÄe Au. ðkŠ»kf Äkuhýu òuEyu íkku rLkfkMk yLkw{kLk fhíkk 35 xfk ðÄkhu ÚkE Au, suLkwt {wÏÞ fkhý ÃkkrfMíkkLkÚke {¤íkk ykuzoh{kt çk{ýku ðÄkhku ÚkÞku Au. [k÷w ð»ko (ykuõxkuçkh,2015 Úke MkÃxuBçkh 2016) Ëhr{ÞkLk ÃkkrfMíkkLk, çkktø÷kËuþ yLku BÞkLk{kh ¼khíkeÞ fÃkkMkLkk {níðLkk ykÞkíkfkhku íkhefu W¼he ykÔÞk Au.

MkqºkkuLkk sýkÔÞk «{kýu yíÞkh MkwÄe{kt fÃkkMkLke 30 ÷k¾ økktMkzeLke rLkfkMk yLkw{kLk Au, su{ktÚke 10 ÷k¾ økktMkzeLkku ykuzoh yuf÷k ÃkkrfMíkkLk{ktÚke ykÔÞku Au. fkuxLk

ÄkLk{tºke f]r»k ®Mk[kE ÞkusLkk (Ãkeyu{fuyuMkðkE)

ytíkøkoík f]r»k rð¼køk «Úk{ ð¾ík yuðk ÃkwMíkf AkÃkðk sE hÌkwt Au su ¾uzqíkku {kxu ÷k¼ËkÞf nþu. ¾uzqíkkuLke sYrhÞkíkkuLku æÞkLk{kt hk¾e {krníke WÃk÷çÄ fhkððk {kxu yk ÃkwMíkfkuLkwt «fkþLk fhðk{kt ykðþu. íku{k çkuÍ ÷kELk MkðuoLkk ykÄkhu yufrºkík fhðk{kt ykðu÷ {krníkeLku æÞkLk{kt hk¾e ¾uzqíkku-

yuMkkurMkyuþLk ykuV EÂLzÞkLkk yæÞûk ÄehuLk MkuXu sýkÔÞwt níkwt fu ÃkkrfMíkkLk íkhVÚke yk ð»kuo ¼khík{ktÚke ykÞkíkLkwt «{ký ðæÞwt Au. ÃkkrfMíkkLku yíÞkh MkwÄe{kt ¼khík{ktÚke 10 ÷k¾ økktMkzeLke ykÞkík fhðk fhkh fÞko Au. ÃkkrfMíkkLk{kt ÃkqhLke ÃkrhÂMÚkríkLku ÷eÄu fÃkkMkLkk ÃkkfLku ÚkÞu÷k LkwfMkkLkLku ÷eÄu ¼khík{ktÚke fÃkkMkLke ykÞkík ðÄe Au.

çkkøkkÞík {kxu yk «fkhLke Mfe{ çkLkkððk{kt ykðþu. yk MkkÚku íku{k 5 {kuxk rð¼køkkuLke òýfkhe yLku {krníke Mkk{u÷ nþu.

yk ÃkwMíkfku «ËuþLkk Ëhuf rsÕ÷k{kt AÃkkþu, suLkku WÆuþ s{eLke Míkh Ãkh òýfkhe WÃk÷çÄ fhkððk yLku ¾uzqíkkuLke sYrhÞkíkkuLku æÞkLk{kt ÷uðk{kt ykðu. «ÄkLk{tºke f]r»k ®Mk[kE ÞkusLkk (Ãkeyu{fuyuMkðkE){kt yk ÃkwMíkf {kxu yuf ¾kMk çksuxLke òuøkðkE fhðk{kt ykðe Au, su{kt f]r»k rð¼køkLku Lkkuz÷ yusÂLMk çkLkkððk{kt ykðe Au, suLke sðkçkËkhe hkßÞku {kxuLke ÞkusLkkykuLke ðnu[ýe fhðe íku{ s «[kh fhðkLkku Au. yk ÃkwMíkf{kt f]r»k, çkkøkðkLke, ðLk, ykEÃkeyu[ íkÚkk zeykhzeyu rð¼køkkuLku Mkk{u÷ fhðkLkwt fk{ fhðk{kt ykðþu.

MkwøkhLke rLkfkMk ðÄðkÚke Mxkuf ykuAku hnuðkLke þõÞíkkt

Ëu

Ãkzkuþe Ëuþku{ktÚke ¼khíkeÞ fÃkkMkLku {ËË {¤e hne Au

fu

«



rLkÞ

{ y

Lku þ

hík

ku ÷

køkw*

fÃkkMkLkk WíÃkkËLk{kt ½xkzku

hfkhu ¾uzqíkku {kxu çku Lkðk {kuçkkE÷ yuÃk þY fÞko Au, suLkk {khVíku ¾uzqíkku Ãkkf ðe{k yLku ËuþLke rðrðÄ {tzeyku{kt WíÃkkËLkkuLke ®f{ík ytøku òýfkhe {u¤ðe þfþu. yuøkúe{kfuox {kuçkkE÷ yuÃk yLku ¢kuÃk ELMÞkuhLMk {kuçkkE÷ yuÃkLku f]r»k {tºkk÷ÞLkk rð¼køkeÞ yktíkrhf ykExe «fkuc îkhk íkiÞkh fhðk{kt ykðu÷ Au. íkuLku økqøk÷ Mxkuh yÚkðk yu{rfMkkLk Ãkkuxo÷Úke zkWLk÷kuz fhe þfkÞ Au. yk yuÃ÷efuþLMkLke þYykík fhíkk f]r»k «ÄkLk hkÄk{kunLk rMktnu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkku WÃk÷çÄ Ãkkf ðe{k

÷w LkkýkfeÞ ð»ko{kt Ëuþ{kt fÃkkMkLkwt WíÃkkËLk 11 xfk ½xeLku 335 ÷k¾ økktMkze ÚkðkLkku ytËks Au. yuf ynuðk÷ «{kýu fÃkkMkLkku ðkðuíkh rðMíkkh ykuAku nkuðkÚke yLku WÃks{kt ¼khu ½xkzku ÚkðkLke þõÞíkkLku ÷eÄu yuz÷ðuEMk yuøkúe rhMk[oLkk yuf yÇÞkMk{kt yk rLk»f»ko ykÔÞwt Au. íkuLkk {íku [k÷w ð»ko{kt fÃkkMk WíÃkkËLk 335 ÷k¾ økktMkze hnuðkLkwt yLkw{kLk Au, su økík LkkýkfeÞ ð»ko{kt 376.6 ÷k¾ økktMkzeLkk WíÃkkËLk fhíkk 11 xfk ykuAwt Ëþkoðu Au. ykuAk WíÃkkËLkLkwt {wÏÞ fkhý W¥kh ¼khík{kt ÔnkEx ^÷kE Mkt¢{ýLku ÷eÄu WÃks{kt ¼khu ½xkzku yLku ¾uíke{kt ykuAk rðMíkkh{kt ðkðuíkh {kLkðk{kt ykðu Au.

yÇÞkMk{kt sýkðkÞwt Au fu økík Mkºk{kt ykuAk ðhMkkËLku ÷eÄu fÃkkMkLke ¾uíkeLkku rðMíkkh 7.50 xfk ½xkzku ykÔÞku Au yLku yk ½xkzku Mk{økú Ëuþ{kt òuðk {¤e hÌkku Au. yk ÂMÚkrík{kt fw÷

fðhLke òýfkhe nkMk÷ fhe þfþu. yk MkkÚku íku ûkuºkV¤, ðe{k hf{ yLku ÉýLke hf{Lku ykÄkhu r«r{Þ{Lke økýíkhe Ãký fhe þfþu. yk WÃkhktík MkkÄkhý ðe{k hf{, rðMíkkrhík ðe{k hf{ yLku fkuEÃký yrÄMkqr[ík ûkuºk{kt fkuE Ãký yrÄMkqr[ík ÃkkfLku ÷E MkçkrMkzeLke òýfkhe Ãký ¾uzqíkkuLku Mkh¤íkkÚke WÃk÷çÄ fhkðe þfkþu.

f]r»k «ËkLku yuøkúe {kfuox yuÃkLke rðþu»kíkk ytøku òýfkhe ykÃkíkk sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkkuLku ÃkkfLke ®f{íkLke LkðeLk¥k{ òýfkhe ykÃkðk yLku øk¼hkELku sÕËeÚke ðu[ký fhðkÚke çk[ðk {kxu yuÃkLkku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu yuøkúe {kfuox {kuçkkE÷ yuÃkLkku WÃkÞkuøk fhe ¾uzqík ÃkkuíkkLkk rzðkEMkLku 50 rf{eLkk ½uhkðk{kt ykðíkk çkòhku{kt ÃkkfLke ®f{ík ytøku {krníke {u¤ðe þfþu. yk WÃkhktík òu ¾uzqík SÃkeyuMkLke MkwrðÄkLkku WÃkÞkuøk Lk fhðk EåAu íkku íku ÂMÚkrík{kt fkuE Ãký çkòh, Ãkkf yLku çkòhkuLke ®f{ík òýe þfu Au. f]r»k ®f{íkkuLku yuøkúe{kfuox Ãkkuxo÷ ÃkhÚke ÷E þfkþu. nk÷{kt yk yuÃk ytøkúuS yLku nªËe{kt s WÃk÷çÄ Au.

WÃks{kt 3.80 xfk ½xkzku ÚkðkLke þõÞíkk Au, suLkwt {wÏÞ fkhý W¥kh ¼khík{kt WÃks{kt ¼khu ½xkzku Au, su ykþhu 35 xfk sux÷ku ykuAku Au. yk ÂMÚkrík{kt WÃks{kt ðÄw ½xkzku ÚkE þfu Au fkhý fu Mkt¢{ý ½ýw ðÄkhu nkuðkÚke yLkuf ¾uíkhku{kt fkÃkýe ÚkE þfe LkÚke. òufu {æÞ ¼khík{kt ðkŠ»kf Äkuhýu WÃks ðÄðkLke þõÞíkk Au.

¾uzqíkku {kxu çku Lkðe yuÃMk hsq fhðk{kt ykðe

Mk

[k



60/9, ºkesu {k¤, ÞwMkwV MkhkÞ {kfuox, økúeLk Ãkkfo {uxÙku MxuþLk ÃkkMku, Lkðe rËÕne-110016VkuLk: 011-26511845, 26517923, 45503170, {kuçkkE÷ Lktçkh: + 91-9891 263 263Web. : www.krishijagran.com Email : [email protected], [email protected]

f]r»k òøkhý {krMkf Mkk{rÞf

{uMkus çkkuõMk{ktA,B Mkk{uLkk sðkçk xkEÃk fhku yLku Lke[u ykÃkðk{kt ykðu÷ {kuçkkE÷ Lktçkh Ãkh {kuf÷e ykÃkku.

(A)"çku Ãkøk÷kt ykøk¤" fE ftÃkLkeLke Ãkt[÷kELk Au?(B) yk {rnLkkLkk Mkk{rÞf{kt xÙuõxhLke fux÷e ònuh¾çkh Au?

çku Mkh¤ «&™Lkk sðkçk ykÃkku yLku «Úk{ 1,000 ðkt[fkuLku yuf {rnLkkLkwt Mkk{rÞf íkÆLk {Vík íku{ s «Úk{ Mkk[k sðkçk ykÃkLkkh 100 ÷kufkuLku yuf ð»koLkwt MkÇÞÃkË {Vík.çku Mkh¤ «&™Lkk sðkçk ykÃkku yLku «Úk{ 1,000 ðkt[fkuLku yuf {rnLkkLkwt Mkk{rÞf íkÆLk {Vík íku{ s «Úk{ Mkk[k sðkçk ykÃkLkkh 100 ÷kufkuLku yuf ð»koLkwt MkÇÞÃkË {Vík.

Mkku{kLke MkezTMk,

¾uzqíkkuLkku MkkÚke

yuVMkeykE îkhk 30 ÷k¾ xLk ½ôLkwt ðu[ký fhkÞwt híkeÞ ¾kã rLkøk{ (yuVMkeykE) yu AuÕ÷k fux÷kf {rnLkk{kt ÃkkuíkkLke ÃkkMku hnu÷ MkhÃ÷Mk ½ôLkku

sÚÚkku ¾wÕ÷k çkòh{kt çkÕf çkkÞMkoLkk {kæÞ{Úke ðu[ký fÞwO Au. fkuÃkkuohuþLku yíÞkh MkwÄe{kt 30 ÷k¾ xLk ½ô ¾kã ftÃkLkeyku yLku ̂ ÷kuh r{÷kuLku ðu[ký fÞwO Au. yuVMkeykELkk {íku ykuøkMxLkk ytík MkwÄe{kt Võík 30 ÷k¾ xLk ½ô ¾wÕ÷k çkòh{kt ðu[ký fhðk{kt ykÔÞwt níkwt. yuVMkeykELkku ÷ûÞktf ð»ko 2015-16{kt ¾wÕ÷k çkòh{kt ðu[ký ÞkusLkk ytíkøkoík ykþhu 60 ÷k¾ xLk ½ôLkwt ðu[ký fhðkLkku Au. yuVMkeykELkk yuf

yrÄfkheyu sýkÔÞwt níkwt fu ykøkk{e fux÷kf {rnLkkyku{kt íknuðkhku nkuðkÚke ½ôLkwt ðu[ký ðÄðkLke þõÞíkk Au. yøkkWLkk LkkýkfeÞ ð»ko{kt yuVMkeykE îkhk 42 ÷k¾ xLk ½ôLkwt ðu[ký fhðk{kt ykÔÞwt níkwt.

økík {rnLkkLke þYykík{kt fuLÿeÞ Ãkq÷{kt [ku¾kLkku Mxkuf 368.30 ÷k¾ xLk níkku, ßÞkhu çkVh Mxkuf «{kýu 307.70 ÷k¾Lk nkuðku òuEyu. íku ytíkøkoík ½ôLkku Mxkuf 99.40 ÷k¾ nx níkku,su rLkÞ{ «{kýu çkVh Mxkuf 268.6 ÷k¾ xLk nkuðku òuEyu.

æÞ«Ëuþ{kt ÄkLk ðu[kýLkk xufkLkk ¼kð {kxu LkkUÄýeLkwt «{ký A ÷k¾Lkk yktfzkLku Ãkkh fhe økÞwt Au. yíÞkh MkwÄe

ÄkLk ðu[kýLkk ÷½w¥k{ xufkLkk ¼kð Ãkh 6 ÷k¾ 65 nòh

¾uzqíkku îkhk LkkUÄýe fhkðe Au. yuðe s heíku ÄkLk ¾heËe {kxu

906 fuLÿ çkLkkððk{kt ykÔÞk Au, su{k yíÞkh MkwÄe{kt 6 ÷k¾

{uxÙef xLk ÄkLkLke ¾heËe fhðk{kt ykðe Au. ðíko{kLk Mk{Þ{kt

¾heËe òhe Au. yuðe s heíku økík ð»ko yk Mk{Þøkk¤k{kt 5 ÷k¾

{uxÙef xLkLke ¾heËe fhðk{kt ykðe níke. ßÞkhu yk ð»kuo

«Ëuþ{kt 15 ÷k¾ {uxÙef xLk ÄkLk ¾heËeLkku ÷ûÞ hk¾ðk{kt

ykÔÞku Au. ÄkLkLke Mkk{kLÞ òíkLke ®f{ík YrÃkÞk 1410 yLku

yu økúuzLkk ÄkLkLke ®f{ík YrÃkÞk 1250 ÂõðLx÷ Ëh Ãkh ¾heËe

fhe þfkÞ Au. {kuxk yLkks {kxu 92 nòh ¾uzqíkkuyu LkkUÄýe

íÞkh MkwÄe zwtøk¤Lke ®f{íkkuÚke ÷kufku ÃkhuþkLk níkk Ãkhtíkw nðu

xk{uxk Ãký yk ÂMÚkrík{kt òuðk {¤e hÌkk Au. rËLk «rík rËLk ¾kã

Mkk{økúeLke ðÄíke ®f{íkkuÚke Mkk{kLÞ LkkøkrhfkuLkwt ¼kusLk {kU½w çkLke hÌkwt

Au. Ãknu÷k fXku¤Lke ®f{ík{kt WAk¤ku ykÔÞku íÞkhçkkË íku÷ yLku

fhkðe Au.yk MkkÚku ¾kã yLku Lkkøkrhf ÃkqhðXk rð¼køk íkhVÚke

rsÕ÷kÄeþkuLku rLkËuoþ ykÃkðk{kt ykÔÞk Au fu íkuyku E-WÃkksoLk

Mkku^xðuhLkk yktfzkLku ykÄkhu WÃkksoLk Mkr{ríkLkk çkuLf ¾kíkk{kt

«íÞuf Mkku{ðkh yLku økwYðkh [wfðýe fhu suÚke ¾uzqíkkuLku íku{Lke

WÃksLke Mk{ÞMkh ®f{ík {¤e þfu.

þkf¼kS Ãký íkuLkkÚke yAqíkk hne þõÞk Lknª. ¾kMk

fheLku xk{uxkLke ®f{ík{kt ðÄkhk íkhVe ð÷ý òuðk {¤e

hÌkwt Au. Ëw»fk¤ suðe ÂMÚkrík, f{kuMk{e ðhMkkËLku ÷eÄu

fXku¤-íkur÷çkeÞkLkk ÃkkfLku LkwfMkkLk ÚkÞwt íku MkkÚku íkuLke

þkf¼kS Ãkh Ãký yMkh òuðk {¤e hne Au. íkuLku ÷eÄu

rËLk«íke rËLk {ku½ðkhe ðÄe Au. Mkhfkhu ykð~Þf

[esðMíkwykuLke ®f{íkLku ytfqþ{kt hk¾ðk {kxu 500 fhkuz

YrÃkÞkLkk {qÕÞ ÂMÚkhefhý ¼tzku¤Lke MÚkkÃkLkk fhe Au.

òufu íkuLkkÚke ÷kufkuLku fux÷ku ÷k¼ {¤þu yu íkku Mk{Þ s

çkíkkðþu.

nðu xk{uxkLke®f{íkku{kt WAk¤ku

¼k

{æÞ«Ëuþ{kt ÄkLk ðu[ký {kxu LkkUÄýe A ÷k¾ Ãkkh fhe økE

{


y


ykEMkku÷uxuz, yuÂõxð, yuLkSo {u÷uõÞw÷uMk

çknwnuíkwf Ãkþw[khk{kt Ãkqhf yknkh

100% Ãkku»ký {urzrMkLk÷ Ã÷kLx MkkuMko

çkkÞku fþehk

R

Íuh {wõík

ðÄw Mkkhe ËqÄ WÃks ðÄw MkkÁt ykhkuøÞ

'EfkuøkkuÕz' çkkÞku fþehkLkk VkÞËk

íku ík{k{ Ãkþwyku ½Uxk, çkfhk-çkfheyku, zw¬h, ykt¾÷k ðøkuhuLkwt ðsLk ðÄkhu Au.ðÄw {ktMk WíÃkkËLk {kxu.

· ËqÄ WíÃkkËLk{kt ðÄkhku ( økkÞ ËeX 1.5 ÷exh Úke 2.0 ÷exh ËirLkf)

· r{Õf Vuz{kt ðÄkhku (3.3 Vux Úke 3.8 yÚkðk 3.8 Úke 4.3)

· yuftËhu ÃkþwLkk ykhkuøÞ{kt MkwÄkhku

· ÃkþwLku Lku[h÷ rnx MkkÞf÷ ò¤ððk{kt {ËËYÃk.

· Lku[h÷ zeðku{oh/yuLxenuÂÕ{rLÚkf

· ykuøkuorLkf ËqÄ WíÃkkËLk íkhV «Úk{ Ãkøk÷wt

y{u yusLx,

ykÞkíkfkhku, rðíkhfkuLku

yk{tºký ykÃke Aeyu

þnuh ËeX rz÷ÃkþeÃkLke sYh Au, f]Ãkk fhe MktÃkfo fhku

AkuzLkku rðfkMk MkqÞo«fkþLku çkË÷u yu÷EzeLkk «fkþÚke ÚkkÞ íkku ykùÞoLke ðkík fne þfkÞ. ðkt[fkuLku rs¿kkMkk Úkþu fu fuðe heíku yk fuxrLkf fk{ fhe hne Au. íku{Lke yk S¿kkMkkLku æÞkLk{kt hk¾e f]r»k òøkhý íku{Lku òýfkhe ykÃke hÌkwt Au fu yk Lkðe xufLkefÚke ¾kMk fheLku økúeLknkWMk{kt Wøkkzðk{kt ykðíkk AkuzLke ð]rØ{kt ½ýe {ËË {¤þu. yk xufrLkfLke rðþu»kíkk yu Au fu AkuzLkk rðfkMk{kt {ËËYÃk çkLkðk MkkÚku íkuLkk fkuE s økuh÷k¼ LkÚke. íku{k MkkurzÞ{ çkÕçkLkku WÃkÞkuøk ÚkE þfu Au.

yu÷EzeLkk «fkþÚke Võík rðs¤eLku ykuAw fhe þfkþu íku{ s økúeLknkWMk{kt ÃkkfLkk WíÃkkËLk{kt Ãký ¾uzqíkkuLkk ¾[oLku ykuAku fhe þfkþu. MkwÞo«fkþLke MkkÚku yu÷EzeLkk «fkþ økúeLknkWMk{kt íkiÞkh Úkíkk ÃkkfLke økwýð¥kkLku yMkhfkhf fheLku ykuAe Wòo{kt ÃkkfLkk WíÃkkËLk{kt {ËË {¤þu. yk økúeLknkWMk{kt ÃkkfLkk WíÃkkËLk{kt WÃkÞkuøke çkLkðk íkus «fkþ yLku ðÄkhu rðs¤e ¾[o fhkðíkk MkkurzÞ{ çkÕçkLkku Mkt¼ðík: rðfÕÃk çkLke þfu Au.

y{urhfkLke EÂLzÞk ÞwrLkðŠMkxe{kt ÚkÞu÷k MktþkuÄLk «{kýu yu÷Eze «fkþLkku WÃkÞkuøk fheLku Wå[ økwýð¥kkðk¤e rðrðÄ

ÃkkfLkk VkExku fur{f÷ yLku \Ãk-htøkLku «¼krðík fhðk {kxu VkÞËkYÃk Au. òufu yu÷EzeLkk «fkþ{kt ÃkkfLku MktÃkqýo økwýð¥kk MkkÚku Ãk¬z íkiÞkh Úkðk{kt ðÄkhu Mk{Þ ÷køku Au. ði¿kkrLkfkuLku økúeLknkWMk{kt xk{uxkLkk WíÃkkËLk{kt yu÷EzeLkk yLkwÃkqhf «fkþÚke ÚkLkkhe yMkhÚke ðÄkhu Mk{Þ ÷køku Au. ði¿kkrLkfkuyu økúeLknkWMk{kt xk{uxkLkk WíÃkkËLk{kt yu÷EzeLku yLkwÃkwhf «fkþÚke ÚkLkkhe yMkhLku òýðk {kxu ºký y÷øk-y÷øk Ãkheûký fÞko Au.

«Úk{ Ãkrhûký{kt xk{uxkLkk AkuzkuLku MkqÞo rðrfhý (rLkÞtºký){kt hk¾ðk{kt ykðu÷ Au. çkeò Ãkrhûký{kt MkqÞo rðrfhýLke MkkÚku (MkÃ÷e{uLx) MkkurzÞ{ ÷uBÃkLkk «fkþ{kt hk¾ðk{kt ykÔÞk. ºkeò Ãkrhûký{kt íku{Lku «kf]ríkf Mkkih QòoLke MkkÚku yu÷Eze «fkþ{kt hk¾ðk{kt ykÔÞk. ði¿kkrLkfkuyu yk ºkýuÞ yðMÚkk{kt AkuzLke yB÷íkk, rðãwík [k÷fíkk Mkrník yLkuf «ríkr¢ÞkLkwt rð&÷u»ký fhðk{kt ykÔÞwt.

MktþkuÄLkfíkkoykuLkwt {kLkðwt Au fu y{khe ÃkrhfÕÃkLkkÚke rðÃkheík yu÷Eze «fkþ (MkÃ÷e{uLx){kt ðÄkhku ËþkoðLkkh xk{uxkLkk økwýku{kt «íÞûk MðYÃk{kt fkuE Lkfkhkí{f «¼kð Ãkzâku LkÚke. yk yÇÞkMk{kt MkUMkh ÃkuLk÷kuLkku Ãký Mk{kðuþ fhðk{kt ykÔÞku níkku, su xk{uxkLkk ykfkh htøk, MðkË, r{XkMk ðøkuhuLke økýLkkLku ÞkuøÞ MÚkkLk ykÃke þfu.

ði¿kkrLkfkuLkk yÇÞkMk{kt òýðk {éÞwt Au fu çku «fkhLkk yLkwÃkqhf (MkÃ÷e{uLx) «fkþ{kt xk{uxkLke økwýð¥kk{kt fkuE «¼kð Ãkzâku LkÚke. MkkurzÞ{ «fkþ QòoLkkuðÄkhu ðÃkhkþ fhu Au. yk {kxu ði¿kkrLkfkuLkk {íku yu÷EzeÚke WòoLkk ðÃkhkþ{kt ½ýwt rLkÞtºký ykðe þfu Au.

ðuBçkh,2015{kt ¼khíkLke rLkfkMk 24.43 xfk økøkzeLku 20.01 yçks zku÷h hne Au, su Mkíkík 12{kt {neLku ½xe níke. fuLÿeÞ ðkrýßÞ yLku Wãkuøk «ÄkLk îkhk òhe yktfzkfeÞ {krníke «{kýu økík ð»kuo ykÞkík Ãký

30.26 xfk ½xeLku 24.79 yçks zku÷h hne níke. ykÞkík{kt Ãký ¼khu ½xkzku ÚkðkLku ÷eÄu ðuÃkkh ¾kÄ 9.78 xfk ½xeLku 16.236 yçks zku÷h hne Au.

ðkrýßÞ yLku Wãkuøk «ÄkLk rLk{o÷k Mkeíkkh{Lku yuf rLkðuËLk{kt sýkÔÞwt níkwt fu ðirïf çkòhku{kt {tËeLkk {knku÷Lku ÷eÄu rLkfkMkku{kt Mkíkík ½xkzku ÚkE hÌkku Au. ykÃkýu {fuoLzkEÍ yuõMkÃkkuxo EÂLzÞk Mfe{ ytíkøkoík MknkÞíkk ykÃke Au, suLkk {kæÞ{Úke ykÃkýu ÔÞks{kt Ãký Aqx ykÃke Au. yk fkhýÚke ykÃkýu rLkfkMk ðÄðkLke ykþk hk¾e Aeyu.

yu÷EzeÚke nðu ÃkkfLkku rðfkMk þõÞ çkLkþu

yk

rLkfkMk{kt ½xkzkLkwt ð÷ý ykøk¤ ðæÞw

Lk



yLÞ «fkhLkk VkuBÞwo÷uþLk Ãký íkiÞkh fhe þfkÞ Au, su Mkr¢Þ íkíð, ÷ûÞ fex, Ãkkf, ¼kiøkkur÷f yLku

ÃkÞkoðhýeÞ ÂMÚkrík Ãkh ykÄkh Ähkðu Au.

EÂLMxxâwx ykuV ÃkuMxeMkkEz VkuBÞwo÷uþLk xufLkku÷kuS (ykEÃkeyuVxe) Lke ¼khík MkhfkhLkk hMkkÞý yLku ÃkuxÙkur÷Þ{ rð¼køk íkÚkk ¾kíkh yLku hMkkÞý {tºkk÷Þ nuX¤ ð»ko 1991{kt þYykík ÚkE níke. yk MktMÚkk MÚkkÃkðk ÃkkA¤Lkku {wÏÞ WÆuþ ÃkÞkoðhýLku yLkwfq¤ fexLkkþfkuLkwt Mkqºkefhý fhðkLkku Au, suÚke {kLkðíkk yLku ÃkÞkoðhý Mkwhrûkík hne þfu. ykEÃkeyuVxe fexLkkþf Wãkuøk MkkÚku {¤eLku ©uc fk{økehe fhe hÌkk Au. MktMÚkkyu yíÞkh MkwÄe{kt 50 fhíkkt ðÄkhu ðkíkkðhýLku yLkwfq¤ fexLkkþfkuLkwt Mkqºkefhý fheLku ¼khíkeÞ yLku rðËuþe fexLkkþf WãkuøkLkk ðkrýßÞ ÷k¼ {kxu WÃk÷çÄ fhkðu÷ Au. ßÞkhÚke MktMÚkkLke þYykík ÚkE Au íÞkhÚke ÷E yíÞkh MkwÄe{kt ¼khíkeÞ fexLkkþf ûkuºkLku «kuíMkknLk ykÃkðk {kxu fexLkkþfkuLke Lkðe xufLkku÷kuS hsq fhíke ykðe Au. fexLkkþf Wãkuøk ykEÃkeyuVxe MktMÚkkLke fexLkkþf xufrLkfLku ðuÃkkhe ÷k¼ {kxu yøkkWÚke s hsq fhíkk ykðu Au. fexLkkþf Wãkuøk ykEÃkeyuVxe MktMÚkkLke fexLkkþf xufrLkfLkku ðuÃkkhe ÷k¼ ÷uðk {kxu yøkkWÚke s ykøkún fhu÷ Au. ðuÃkkhef yLku Mkk{krsf rníkkuLku æÞkLk{kt hk¾eLku ykuAk hMkkÞý «{ký MkkÚku Mkkhk Ãkkf yLku ÃkÞkoðhýLke Mkwhûkk s íkuLke {wÏÞ sðkçkËkhe Au.

ykEÃkeyuVxe ÃkkMku xufLkku÷kuS Au:

{uf ELk EÂLzÞk-fexLkkþf íkiÞkh fhðkLke xufLkku÷kuS{kt LkðerLkfhý

«uMk¢ÃþLk VkuBÞwo÷uþLkÍuzzçÕÞw,ÍuzMke, yLku ÍuzE VkuBÞwo÷uþLk

nkWMknkuÕz VkuBÞwo÷uþLkLkuLkku VkuBÞwo÷uþLkr{õMk VkuBÞwo÷uþLk

çkkÞku-çkkuxurLkf÷ VkuBÞwo÷uþLk

MkMÃkUþLk fLMkuLxÙuxðkuxh rzMÃkŠMkçk÷ økúuLÞq÷nkWMk nkuÕz VkuBÞwo÷uþLk

fuÃMkq÷ MkMÃkuLþLksuÕMk

xuçk÷uxTMk VkuBÞwo÷uþLk

Þh yuøkúku®føk «kEðux r÷r{xuz 1957 Úke f]r»k WÃkfhý søkík{kt yuf «ríkrcík ftÃkLke Au. ÃkuÞh

yuøkúku®føk «kEðux r÷r{xuzLkk {kfuo®xøk {uLkush rðhuLÿ

ykÞoyu f]r»k òøkhýLku sýkÔÞwt níkwt fu f]r»kûkuºk{kt {kuxkÃkkÞu

WíÃkkËLk ûk{íkk yLku ÞkuøÞ rft{íkku {kxu f]r»k WÃkfhý

WÃk÷çÄ fhkððk{kt ftÃkLke yøkúýe ftÃkLkeyku Ãkife yuf Au.

íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu f]r»k {þeLkefhýLkk yÂMÚkíð{kt

÷kððk y{u ykuAe ®f{íkkuÚke f]r»k ÞtºkkuLku ¾uzqíkku {kxu

WÃk÷çÄ fhkðu Au, su WíÃkkËLk ûk{íkkLku ðÄkhu Au.

©e ykÞoyu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkku ðå[u ftÃkLke îkhk

WíÃkkËeík hkuxhe rx÷h ðÄkhu ÷kufr«Þ Au. ¾uzqík ¼kE íkuLku

ðÄkhu ÃkMktË fhu Au. íku{k ftÃkLkeyu ŸzkELku ykuAk yÚkðk

ðÄkhu MkwrðÄk ykÃku Au. íku{k hkuxhe rx÷hLku rzÍkELk yLku

íkfLkef xÙuõxhLku ykuðh ÷kuz Úkíkk çk[kðe þfu Au. íku{k

Ãke.xe.yku þk^x{kt Mku^xe çkkuÕxLke MkwrðÄk ykÃkðk{kt ykðe

Au yLku yk fk{Lke økwýð¥kk ðÄkhu Au. hkuxhe xe÷h{kt Wå[

õðkur÷xeLku çkkuhkuLk Mxe÷ ç÷uz ÷økkðe Au, suLkkÚke ½Mkkhku

ykuAku ÚkkÞ Au. þk^x{kt Mku^xe çkkuÕxLke MkwrðÄk ykÃkðk{kt

ykðe Au yLku yk fk{Lke økwýð¥kk ðÄkhu Au. hkuxhe rx÷h{kt

Wå[ õðkur÷xeLkk çkkuhkuLk Mxe÷ ç÷uz ÷økkððk{kt ykðu÷ Au.

íku MkkEz íkðu yLku {kxeLke ykð~Þfíkk «{ký yu÷/su/Mke

«fkhLke ç÷uzTMk{kt Ãký WÃk÷çÄ Au.

hkuxhe rx÷hLkku ÷k¼-

1. hkuxhe rx÷h ¼eLke yLku Mkwfe s{eLkLku ¾uzðkLkk fk{{kt ykðu

Au.

2. hkuxhe rx÷h ÄkLk, ½ô, {fkE, þuhze yLku þkf¼kSLkk

ðkðuíkhLku ÷E ¾uíkhLku Mkkhe heíku íkiÞkh fhu Au.

3. hkuxhe rx÷h yLÞ f]r»k ÞtºkkuLke íkw÷Lkk{kt s{eLkLkk ðkðuíkhLku

÷E yuf ð¾ík{kt íkiÞkh fhu Au.

4. hkuxhe rx÷h ðÄu÷k ½kMkLku {kxe{kt r{r©ík fhu Au, su

¾kíkhLkwt fk{ fhu Au.

5. hkuxhe rx÷hÚke #Äý yLku Mk{Þ çkÒkuLke çk[ík ÚkkÞ Au.

PAIRAGROKING

R

(An ISO 9001 : 2008 COMPANY)

þhu ËkuZ ËkÞfkÚke MktþkuÄLk fhe hnu÷k ySík MkezTMku ¼khíkeÞ ¾uzqíkku {kxu

ÃkkuíkkLkk WíÃkkËLk çkòh{kt hsq fÞko Au. íku{Lku {wÏÞíðu þkf¼kS, fXku¤, yLkks, íkur÷çkeÞkLkk çkes {wÏÞ Au. þkf¼kSLke ©uýe{kt ftÃkLkeLkk WíÃkkËLkku ¾uzqíkku ðå[u ¼khu {køk Ähkðu Au. þkf¼kS{kt ¼ªzk [kh «fkhLkk nkErçkúz WÃk÷çÄ Au. íku xk{uxk, {h[k, hªøký, fktfze, fkhu÷k, økðkh ðøkuhu rçks ¾uzqíkku ðå[u ðÄkhu

÷kufr«Þ Au.

ySík MkezTMkLkk {kfuoxªøk çkkçkíkkuLkk yrÄfkheyu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke ¾uzqíkkuLku MkMíkk {qÕÞÚke nt{uþk rçkÞkhý WÃk÷çÄ fhkðe hne Au, suLkkÚke ¾uzqíkkuLke Ãkzíkh «{kýu ðÄkhu LkVku {¤e þfu. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLkeyu fkuxLkLkk nkErçkúz rçkÞkhý ¾uzqíkku {kxu çkòh{kt hsq fhu÷ Au. íku{k ySík fkuxLk 901 çkexe, ¾uzqíkku {kxu ðÄkhu ÷k¼ËkÞf Mkkrçkík ÚkÞu÷ Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu y{khe ÃkkMku fkuxLk{kt Ãkkt[ «fkhLke ðuhkExe WÃk÷çÄ Au. íkur÷çkeÞk{kt Ãký MkwÞo{w¾e, MkkuÞkçkeLk, MkhMkð ðøkuhu çkesLkku WÃkÞkuøk fhe ¾uzqíkku ðÄkhu WíÃkkËLk fheLku ÷k¼ {u¤ðu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ySík MkezTMkLku ¾uzqíkku ðå[u ÷kufr«Þ ¾uzqíkku îkhk s çkLkkððk{kt ykðe hÌkwt Au fkhý fu y{u y{khk MktþkuÄLk yLku WíÃkkËLk «r¢ÞkLkwt Ãkrhûký fÞko çkkË ¾uzqíkkuLku rçkÞkhý WÃk÷çÄ fhkðu÷ Au. yk fkhýÚke s ¾uzqíkku ðå[u y{kÁt WíÃkkËLk økwýð¥kkÞwõík heíku ÷kufr«Þ çkLku÷ Au.

¾uzqíkkuLke «Úk{ ÃkMktËøke hkuxhe rx÷h

Ãku

¾uzqíkkuLke «Úk{ ÃkMktËøke: ySík MkezTMk

yk

www.krishijagran.comકંપની સમાચાર


zqík {kxu MkkiÚke ¾kMk sYhe Au Mkkhe ykðf yLk u f ] r»k ÔÞðMkk{k t Úkk uze çk[ík suÚke Mkh¤íkkÚke ¾uíkeLkku ÔÞðMkkÞ fhe þfu. f]r»kLkk WÃkÞkuøk{kt ykðLkkhk Ãkk u÷e{hLk u çkLkkðíke f tÃkLke økhðkhu ðku÷ hkuÃMk yk «ÞkMk{kt ÷køku÷e Au. íkksuíkh{kt s ¾uzqík { u¤k{k t ¼køk ÷ uðk ykð u÷ ftÃkLkeLkk «ríkrLkrÄyku{kt f]r»k òøkhý MkkÚku ðkík fhíkk ftÃkLkeyu WíÃkkËLk ytøku {krníke ykÃke níke. f tÃkLkeLkk nuz {kfu o ®xøk yLk u çkúk®Lzøk ðzk «íkefu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke ykþhu 40 ð»kkuoÚke ÷kufkuLke ÃkkuíkkLke Mkuðk «ËkLk fhe hne Au. yks yk ftÃkLke ¾uzqíkkuLkk rðïkMk yLku «Úk{ ÃkMktËøke çkLke [wfe Au. íkuLkw t {wÏÞ fkhý ftÃkLke îkhk økwýð¥kkÞwõík WíÃkkËLk yLku Mkkhe Mkuðk «ËkLk fhðkLkwt Au. «íkefu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke {wÏÞíðu f]r»k fkÞkuo{kt «Þkuøk fhðk{kt ykðíkk Ãkk u÷e{h suðk Ãkk u÷enkWMk{kt «Þkuøk Úkíke Ãkku÷erVÕ{, þuzLkux, ELMkuõx Lkux, økúuÃk Lkux, ¢kuÃk MkÃkkuxo Lkux, Ãkkuz ÷kELkh, {Õ[ rVÕ{ yLku Mxu®føk fkzo ðøkuhuLkwt rLk{koý fh u A u. Lkðe x ufLkk u÷k uSLkk {kæÞ{Úke f]r»k{kt WÃkÞkuøk fhe MkkÁt WíÃkkËLk ÷uðkLkku ¾uzqíkkuLkku yuf WÆuþ hnu÷ku Au. økwýð¥kk Þwõík

WíÃkkËLk yLku {sçkqík MktþkuÄLkLku ÷eÄu ftÃkLkeLku yLkuf ð¾ík MkL{krLkík fhðk{kt ykðe Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkkuLku Ë{Ëkh ¾uíke yLku økwýð¥kkÞwõík WíÃkkËLk rLk{koý fhðkLkku WÆuþ Au, suLkku ¾uzqíkkuLku ÷k¼ {¤e þfu yLku f]r»k ûkuºk{kt WíÃkkËLk ðÄkhðk {kxu Ãkøk÷k ¼he þfkÞ. «íkefLkk {íku ¾uzqík {u¤k{kt Mkkhk Ãkrhýk{ku {¤e þfu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkkuLku Mkkhk MktþkuÄLk yLku xufLkku÷kuS Ãkh fkÞo fhu Au. yksu ÷ k ¾ k u L k e M k t Ï Þ k { k t í k u W Ã k ÷ ç Ä f h k ð ð k { k t y k ð u A u .

Mkðo©uc økwýð¥kk s

y{khe yku¤¾ Au: «íkef

¾u


23f]r»k òøkhý òLÞwykhe 2016

híkeÞ ELMkuÂõxMkkEz r÷r{xuz, fur{f÷ yLku

VŠx÷kEÍh ELzMxÙeÍ{kt yuf òýeíkw Lkk{ Au, yk

ftÃkLkeyu yuf Lkðe yku¤¾ çkLkkðe Au. íkksuíkh{kt s ftÃkLkeyu

ze÷Mko, rzMxÙeçÞwxh MkB{u÷LkLkwt ykÞkusLk fku÷fkíkkLkk Ä «kEz

nkuxu÷{kt fÞwO Au. ze÷h MkB{u÷LkLke þYykík ftÃkLkeLkk yæÞûk

Ä{uoþ økwók, rLk{o÷ fw{kh økwók, zku. MktËeÃk Ãkk÷ yLku

yu{ðeyuMkyu÷ðe «MkkËu rËÃk «økxkðe fkÞo¢{Lke þYykík

fhkðe níke. yk fkÞo¢{{kt ykþhu 60 fhíkk ðÄkhu

rzMxÙeçÞwxhkuyu ¼køk ÷eÄku níkku. íÞkhçkkË zku. MktËeÃk Ãkk÷u Ãkrù{

çktøkk¤Lkk {kiMk{ yLku íÞkLkk {wÏÞ ÃkkfLkk WíÃkkËLk Ãkh «fkþ

Ãkkzâku níkku. íÞkhçkkË yu{ðeyuMkyu÷ðe «MkkËu ze÷hkuLku ¾kíkh

yLku hMkkÞýkuLkk fkhkuçkkh ytøku {krníke ykÃke níke. yuðe s heíku

ftÃkLkeLkk yæÞûk Ä{uoþ økwókyu ftÃkLkeLke «kuVkE÷ ytøku Ãký

{krníke ykÃke níke. ze÷hkuLku ykøkk{e yðMkhku yLku Ãkzfkhku

ytøku {krníke ykÃke níke. íÞkhçkkË rLk{o÷fw{kh þ{koyu ÃkkuíkkLke

«Míkwrík LkkUÄkðíkk ftÃkLkeLkk Mkkík Lkðk WíÃkkËLk Ãký hsq fÞko níkk.

¼khík ELMkuÂõxMkkEz îkhk Lkðk WíÃkkËLk hsq fhkÞk

su {wÏÞíðu fM{, nwxh, rçkÕzh, ¢es, õ÷eLkøkkzo, ðuMxh yLku

ykrMkMx WíÃkkËLkkuLku hsq fÞko níkk. zku. yuLk.fu.þ{koyu ík{k{

WíÃkkËLkku ytøku ze÷hkuLku òýfkhe ykÃke níke. ÄkLk, þkf¼kS

yLku yLÞ Ãkkfku{kt Mkòoíke rçk{kheyku yLku fexf MktçktrÄík

çkkçkíkLku æÞkLk{kt hk¾eLku yk WíÃkkËLkku ¾uzqíkku {kxu hsq fÞko Au.

yuLk.fu.þ{koyu sýkÔÞwt níkwt fu yk WíÃkkËLkku{kt ÄkLk,

þkf¼kS{kt {wÏÞíðu fkuçke, Vw÷kðh yLku fktfze{kt Mkòoíke

rçk{khe yLku fex ÔÞðMÚkkÃkLkLku æÞkLk{kt hk¾ðk{kt ykðu÷ Au.

yuLk.fu.þ{koLkk {íku fMx{Lkku WÃkÞkuøk ÿkûk yLku fktfze{kt Úkíke

rçk{kheLku yxfkððkLkku Au. ykrMkMxLkku WÃkÞkuøk {h[k, {økV¤e

yLku ÄkLk{kt Úkíke rçk{kheLku yxfkððk {kxu Au. nwxh

þkf¼kS{kt Mkòoíke rçk{kheLkk E÷ks {kxu ¾kMk fheLku fkuçke,

Vw÷kðh yLku fÃkkMk{kt Úkíke ®LkËýLkk Lkkþ {kxu WÃkÞkuøk{kt

÷uðk{kt ykðu Au. ßÞkhu ¢es þkf¼kS{kt rçk{kheLkk E÷ks {kxu

Au.ftÃkLkeLkk yæÞûk Ä{uoþ økwókyu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke nt{uþk

¾uzqíkkuLke Mkuðk {kxu íkíÃkh Au. zku. MktËeÃku sýkÔÞwt níkwt fu Ãkrù{

çktøkk¤Lkk {wÏÞ Ãkkf [ku¾k, þý, ½ô yLku þkf¼kS Au. yk

ÃkkfLke rçk{kheÚke çk[ðk {kxu ftÃkLke Mkíkík Mkkhk WíÃkkËLkku

¾uzqíkkuLku WÃk÷çÄ fhkðu Au.

çkk {kuçkkE÷ ¾uíke{kt WÃkÞkuøke ÷uÍh ÷uLz ÷uð÷h suðk

WÃkfhý yLku íku{k WÃkÞkuøk{kt ÷uðk{kt ykðíkk

WÃkfhý suðk fu ÷uÍh xÙkLMk{exh, ÷uÍh rhMkeðh yLku fLxÙku÷

çkkuõMk çkLkkðu Au. ftÃkLkeLkk {uLkuStøk rzhuõxh ykfkþ

«òÃkríkyu sýkÔÞwt níkwt fu {kuçkk {kuçkkE÷ s{oLkeLke ftÃkLke Au,

su yurþÞk, ÞwhkuÃk yLku y{urhfk{kt ÃkkuíkkLke økwýð¥kkÞwõík

WíÃkkËLk ¾uzqíkku {kxu WÃk÷çÄ fhkðu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu

ftÃkLke yLkwMktMkkÄLk yLku økwýð¥kk rLkÞtºký Ãkh rðþu»k æÞkLk

ykÃku Au. suÚke ¾uzqíkkuLku WíÃkkËLk{kt fkuE {w~fu÷eLkku Mkk{Lkku

{kuçkk {kuçkkE÷ ¾uzqíkkuLku Lkðe xufLkku÷kuS «ËkLk fhu Au {kuçkk {kuçkkE÷ ¾uzqíkkuLku Lkðe xufLkku÷kuS «ËkLk fhu Au fhðku Lk Ãkzu. ftÃkLkeLkk 100 fhíkk ðÄkhu yuÂLsLkeÞh ¾uzqíkkuLku

Lkðe xufLkku÷kuSÚke Mkßs WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkðu Au. íku{Lkk

{íku ftÃkLkeLke MkkiÚke {sçkqík fze økúknfkuLkku ftÃkLke yLku íkuLkk

WíÃkkËLkku ÃkhLkku rðïkMk Au. yk fzeLku ykøk¤ ðÄkhíkk Lkðe

xufLkku÷kuS yLku økwýð¥kkÚke íku Mkßs WíÃkkËLkkuLku y{u ¼khíkeÞ

¾uzqíkku {kxu çkòh{kt {kuçkk {kuçkkE÷ ÷uLz ÷uðu÷h íkÚkk yk

WÃkfhý{kt WÃkÞkuøk Úkíkk WÃkfhýku ÷uÍh rhMkeðh, ÷uÍh

xÙkLMk{exh íkÚkk ÷uÍh fLxÙku÷ çkkuõMk ¼khíkeÞ çkòh{kt ÷ELku

ykðu÷ Au.

{ku

¼k



fkuhksLkÚke ÷nuhkþu Ãkkf zqíkkuLke MkkiÚke {kuxe {w~fu÷e íÞkhu WíÃkÒk ÚkkÞ Au fu ßÞkhu

Mk÷k{ík ÷nuhkíkk ÃkkfLku fkuE hkuøk ÷køkw Ãkze òÞ Au

yLku ÃkkfLku LkwfMkkLk fhu Au. yk ÂMÚkrík{kt ÃkkfLku çk[kððk

íkuyku þõÞ ík{k{ Ãkøk÷k ¼hu Au.yk fkhý Úke s ¾uzqíkku

níkkuíMkkn Úkðk ÷køku Au. ¾uzqíkkuLke yk rLkhkþk Ëqh fhðk {kxu

zwÃkkuLx yuf yuðk fexLkkþf fkuhksLk hsq fÞwO Au su yÃkLkkÔÞk

çkkË ¾uzqíkku íku{Lkk ÃkkfLku fexÚke «¼kðeík Úkíkk çk[kðe

þfkÞ. þuhzeLke MkkÚku yk fexLkkþf yLÞ Ãkkfku {kxu Ãký

yMkhfkh Au. zwÃkk uLxLkk MkuÕMk yuÂõÍõÞwxeð, hk{

rðïf{koyu sýkÔÞwt níkwt fu þuhze{kt Úkíkk hkuøk yLku fexfkuÚke

hkník {u¤ððk {kxu ftÃkLke fkuhksLk fexLkkþf hsq fhu÷ Au,

suLkku Atxfkð fhe þuhzeLku hkuøkøkúMík ÂMÚkrík íkÚkk fexfkuÚke

Aqxfkhku {u¤ðe þfu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke îkhk ÄkLk {kxu V÷xuhk, ½ô {kxu yÕÃkrøkúÃk, þuhze {kxu fkuhksLk yLku

yLÞ Ãkkfku {kxu rðrðÄ fexLkkþfku WÃk÷çÄ Au.

¾u



íkh{k ÃkkfLku ÷nuhkíkku òuðku íku ¾uzqíkLkwt Mð¡ nkuÞ Au yLku íku{Lke ykÄkh¼qík ykð~Þíkk nkuÞ Au s{eLk, Ãkkýe yLku ðes¤e. s{eLk yLku s¤ íkku fwËhíke MðYÃk{kt WÃk÷çÄ Au yLku Mkkhk rçkÞkhý yLkLÞk MkezTMk îkhk WÃk÷çÄ fhkððk{kt ykðu Au. yk {kxu Lkðk[kh yLk u Wãr{Þk rþ¾h Mk tB{u÷Lk{k t yLkLÞk MkezTMk «kEðux r÷r{xuzLku yuf W¥k{ MxkxoyÃk ftÃkLkeLke ònuhkík MkkÚku ÃkwhMf]ík Ãký fhðk{kt ykðe níke.

ðzk«ÄkLk LkhuLÿ {kuËeyu Ãký {Lk fe çkkík fkÞo¢{{kt MxkxoyÃk yLku MxuLzyÃkLkku WÕ÷u¾ fhíkk {uf ELk

ykiãkurøkf yr¼ðLkíkk {kxu yLkLÞk MkezTMk ÃkwhMf]ík

EÂLzÞk yLku {uz ELk EÂLzÞk Ãkh ¼kh ykÃkðk{k t ykÔÞk u A u. yk ©]¾÷kLke yLkLÞk MkezTMk yuf {sçkqík fze Au.

y L k L Þ k MkezTMkLkk ðzk zku.yu÷.fu. ÃkLzu yLku {wÏÞ fkÞ ofkhe yrÄfkhe Mk÷e÷ f w{kh ©eðkMíkðu ÃkwhMfkh økúný fhíkk sýkÔÞwt níkwt fu yk ÃkwhMfkh yu çkkçkíkLkwt «{ký Au fu y{khe ftÃkLke Mkkhe økwýð¥kkLkk çkes WÃk÷çÄ fhkðe hne Au. y{kÁt Mð¡ Au fu íku MkkiLke ÃkMktËøkeLke ftÃkLke çkLku yLku y{kÁ Mð¡ nðu Mkkfkh Úkðk sE hÌkwt Au, Mkki ¾uzqík ¼kEyku y{khk rçkÞkhýkuLku s ÃkMktË fhu Au. ftÃkLkeyu økík ð»ko 2015{kt ykE.yu.ykh.ykE Lkðe rËÕne íkÚkk S.çke.Ãktík f]r»k ÞwrLkðŠMkx íkÚkk íkfLkef ÃktíkLkøkh, yu.ykE.yu{.yu, rËÕne ðøkuhu MktMÚkkyku îkhk Ãký ÃkwhMf]ík

fhðk{kt ykðe níke.

yLkLÞk MkezTMkLku f]r»k WíÃkkËfíkk yLku ¾uzqíkkuLke ykðf ðÄkhðk {kxu ftÃkLkeLke «Mktþk fhðk MkkÚku ßÞwheyu çkkfeLkk ËMk MkkiÚke Mkkhk MxkxoyÃk ftÃkLke{kt Ëþkoðu÷.

yLkLÞk MkezTMkLku çku «ríkrcík ÃkwhMfkhku ©e yuMk økkuÃkk÷ f]»ýLk, Ãkqðo y æ Þ û k M k e . y k E . y k E y L k u ELVkurMkMkLkk Mkn MktMÚkkÃkf «ku.yrLk÷ økwók, Mke. ykE.ykELkk Mkn yæÞûk LkuþLk÷ ELkkuðuþLk VkWLzuþLk yLku ykEykEyu{Lkk yæÞûk «k uV uMkLk u ykÃkðk{kt ykðu÷.

ftÃkLkeLkk WíÃkkËLk, xufLkku÷kuS, Ã k u ® f ø k L k k u y kÄ kh n rhÞ ký k L k k yBçkk÷k{kt Au yLku ftÃkLke ¼khíkeÞ f]r»k yLkwMktÄkLk MktMÚkkLk Lkðe rËÕne ÂMÚkík Ãkrh»kh{kt Ãký «ËkLk fhu÷ Au. yLkLÞk MkezTMk «økríkLkk {køko Ãkh yøkúuMkh Au yLku þ\ykík{kt ÷k¼«Ë hne Au.

¾u


yu{.ykh.yuVLke Lkðe þÂõík Mkerhs

ýu{kt ykÞkursík rfMkkLk {u¤k{kt yøkúýe xkÞh ftÃkLke yu{ykhyuVyu Lkðe þÂõík Mkerhs hsq fhe Au. ftÃkLkeyu ºký Lkðk xkÞh þÂõík ÷kEV, þÂõík MkwÃkh yLku þÂõík ÷kEV Ã÷Mk çkòh{kt

hsq fhu÷ Au. yk xkÞMkoLke rðþu»kíkk yu Au fu íku 20-22 økwrœÞk Au, su ¼eS s{eLk{kt xkÞhLku Mkh¤íkkÚke [÷kðu Au.

MkkÚku #ÄýLke çk[ík Ãký fhu Au. ftÃkLkeLkk «ríkrLkrÄ rhíkuþ ríkðkheyu sýkÔÞwt níkwt fu {u¤k{kt íku{Lku Mkkhe «ríkr¢Þk {¤e níke. ©e ríkðkheyu sýkÔÞwt níkwt y÷øk-y÷øk hkßÞ{ktÚke ykðu÷k ¾uzqíkkuyu Mxku÷ Ãkh ykðeLku þÂõík MkerhsLkk xkÞMko ytøku òýfkhe ykÃke níke yLku MkV¤íkkLku Ëþkoðe níke. ¾uzqíkkuLkk «&™kuLkwt íku{ýu rLkhkfhý ÷kÔÞk níkk. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkkuLku ðÄw ÷k¼ ÚkkÞ íku s y{khku WÆuþ Au.

Ãkw



Lk rzÞhu íkksuíkh{kt s hk»xÙeÞ f]r»k {þeLkhe «ËþoLke

ykE{k yurøkú{uf yLku ËuþLkk MkkiÚke {kuxk f]r»k {u¤k Ãkwýu rfMkkLk{kt ¼køk ÷eÄku níkku, ßÞkt òuLk rzÞhu ÃkkuíkkLke WÃkÂMÚkrík Ëþkoðíkk W¥k{ fûkkLkku Mxku÷ hsq fÞkuo níkku. Mxku÷ Ãkh ¾uzqíkkuLke ¼khu ¼ez òuðk {¤íke níke. ftÃkLkeyu yk ð»kuo ÃkkuíkkLkk Lkðk WíÃkkËLkkuLku ¾uzqíkku {kxu «ËŠþík fÞko níkk.

òuLk rzÞhLkk {uLku®søk rzhuõxh Mkíkeþ Lkkzeøkhu sýkÔÞwt níkwt fu òuLk rzÞh ¼khíkeÞ ¾uzqíkku {kxu nt{uþk frxçkØ hnu÷ Au. íku{ýu yu{ Ãký sýkÔÞwt níkwt fu y{u ©uc rzÍkELk yLku yíÞkÄwrLkf xufLkku÷kuSÚke Mkßs WíÃkkËLk çkLkkððk {kxu «ÞkMkhík Aeyu, su ¼khíkeÞ f]r»kLkk ykÄwrLkfefhý {kxu {níðLke ¼qr{fk ¼sðu Au. y{khe MktþkuÄLk MktMÚkk xufLkku÷kuSLke ÿrüyu õ÷[, Ãkkðh rhðMkoh yLku yuf ykiãkuøkef {kLkf MðYÃk{kt Au. yk MkkÚku WíÃkkËLk MkwrðÄkykuLke þYykík ¼khíkeÞ çkòh {kxu Lkðe xufLkef{kt yøkúuMkh Au. AuÕ÷k 15 ð»ko{kt òuLk rzÞh yuf yuðe ftÃkLke Au su ¼khíkLku «Úk{ ð¾ík Ãkkðh MxeÞ®høk, ðux çkúuf yLku Mkwfk «fkhLke yuh õ÷eLkh íkÚkk Ône÷ zÙkEð «ËkLk fhu Au. yk ¢{{kt òuLk rzÞhLkk {wÏÞ yÚkoþk†e zku. suçke.ÃkuLku sýkÔÞwt níkw t fu y{khk WíÃkkËLkku yLku f{o[kheyku «íÞuf rËðMk xufrLkfLku ðÄw Mkkhe çkLkkððk {kxu yLku ¼khíkeÞ økúknfkuLke yÃkuûkk «{kýu WíÃkkËLkkuLke rzÍkELk fhðk{kt MktþkuÄLk fhu Au.

çku Ãkøk÷k ykøk¤ Lku æÞkLk{kt hk¾eLku òuLk rzÞh õ÷[ {kxu 3000 f÷kfLke õ÷[ ðkuhtxe yLku ¾kMk õ÷[Lke hsqykík fhðk {kxu ËuþLkk {kuxh ðknLk Wãkuøk{kt yøkúýe ftÃkLke Au, su yk «fkhLkk WíÃkkËLkku hsq fhu Au. Ãkkðh rhðMkohLku xÙuõxh [k÷fLke MkwrðÄk {kxu ÷køkððk{kt ykðu÷ Au, su{k zÙkEðh yuf Mðe[Lkku WÃkÞkuøk fÞko ðøkh õ÷[ Ãkuz÷ ÃkkA¤Lkk ¼køk{kt ËçkkðeLku yLku rhðMko fhðk{kt Mkh¤íkk yLkw¼ðu Au. xqtf Mk{Þ{kt òuLk rzÞh suze-®÷f ÷kU[ fhe þfu Au, su ytíkøkoík ¾uíkeLke {n¥ðÃkqýo òýfkhe «ËkLk fhðk{kt {kuçkkE÷ VkuLk xufLkefLkku WÃkÞkuøk fhe yk

xu÷e{urxõMk Mkuðk þY fhðk{kt ykðþu.

ftÃkLke ykþhu 60 ð»ko yøkkW f]r»k WÃkfhýkuLkk ðu[ký MkkÚku ¼khíkeÞ çkòh{kt ykðe níke. ð»ko 1997{kt òuLk rzÞhu ¼khík{kt ÃkkuíkkLkk ßðkEx ðU[hLke MkkÚku 2005{kt MktÃkqýo heíku þ\ykík fhe yLku Ãkwýu{kt ÃkkuíkkLkk WíÃkkËLk yLku xufLkef ÞwrLkxLke MÚkkÃkLkk fhe níke. ftÃkLkeLkk {uLku®søk rzhuõxh {wfw÷ ðkýuoÞ sýkÔÞwt níkwt fu òuLk rzÞh ¼khík{kt yuf Mk{kÄkLk «Ëkíkk çkLkíkw òÞ Au. rzÞh yuLz ftÃkLke WÒkík WíÃkkËLkku yLku Mkuðkyku WÃk÷çÄ fhkðu Au. íku ykÃkýk ÃkkuíkkLkk økúknfkuLke MkV¤íkk {kxu «ÞkMkhík Au. ð»ko 1837 çkkË òuLk rzÞh ðÄw Mkkhe økwýð¥kk yLku LkðeLk WíÃkkËLkku {kxu «ríkçkØíkk Ëþkoðu÷ Au. ðÄkhu { k r n í k e { k x u ò u L k r z Þ h L k e ð u ç k M k k E x www.johndeere.com Ãkh {w÷kfkík ÷E þfku Aku.

òuLk rzÞh çku Ãkøk÷k ykøk¤

òu

કંપની સમાચાર


íkkíkkyu ¼wMkwÄk yLku ¼wSðLk WíÃkkËLkku hsq fÞko

M÷u xufLkku÷kuSMku yLkuf ð»kkuoLkk Ÿzk ði¿kkrLkf MktþkuÄLk çkkË fuLkuzk{kt xeyu{ yuøkúefÕ[h íkiÞkh fhu÷ Au. íku ík{k{ «fkhLkk ÔÞðMkkrÞf yLku ykiãkurøkf ÃkkfkuLkk WíÃkkËLk ðÄkhðk{kt Mkûk{ Au. yk WíÃkkËLk «kf]ríkf yLku fkçkorLkf ÃkËkÚkkuo suðk yu÷kuðuhk, MkkuÞk, yÕVk-yÕVkLkk íkíðkuÚke íkiÞkh fhðk{kt ykðu÷ Au. yk WíÃkkËLk f]r»k rð¼køk y{urhfk îkhk rLkÄkorhík {kÃkËtzkuLku ykÄkhu íkiÞkh fhðk{kt ykðu÷ Au. ftÃkLkeLkk ¼khíkeÞ yøkúýe ykErðLk ®Mknyu sýkÔÞwt níkwt fu Ãkkf Ãkh íkuLkk ºký M«u fhðkLke sYh nkuÞ Au. «Úk{ M«u ðkðuíkhLkk Mk{Þu 100 r{.÷e. «rík yufhLkk «{kýÚke {kxe Ãkh fhðk{kt ykðu Au. çkeòu M«u ºký Mkókn çkkË fhðk{kt ykðu íkku íku ÷k¼ËkÞf çkLku Au. íku{ýu yuðe Ãký {krníke ykÃke níke fu yk MkkÚku fkuE Vý Lkðk hMkkÞýLkku WÃkÞkuøk fhðku òuEyu Lknª. ftÃkLkLke ÃkkMku

xe{kt hnu÷k Ãkku»kf íkíðkuLkk ½xíkk MíkhLku æÞkLk{kt hk¾eLku

íkkíkk fur{fÕMk r÷r{xuz LkkuÚko EMx hesLkLkk ¾uzqíkku {kxu ¼qMkwÄk sirðf ¾kíkh yLku ¼qSðLk rMkxe fBÃkkuMx hsq fhðk{kt ykðu÷ Au. yk òýfkhe ftÃkLkeLkk ûkurºkÞ «ríkrLkrÄ rðþk÷ «ÄkLku ykÃke níke. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ykMkk{ yLku W¥kh Ãkqðeo hkßÞku{kt ¾uzqík¼kEyku ÞwrhÞkLkku ðÄkhu WÃkÞkuøk fhu Au, suLku ÷eÄu íku{Lkk ¾[o{kt ðÄkhku ÚkkÞ Au yLku Ãkku»kf íkíðkuLkwt «{ký

Ãkeyu÷ rðïLke yøkúýe çknwhk»xÙeÞ ftÃkLke Au su fexLkkþf Ëðkyku, Ãkkf yLku þkf¼kSLkk rçkÞkhýLkwt WíÃkkËLk yLku {kfuoxªøk fhu Au. yuøkúe nkuxeo yuõMkÃkku økwðknkxe{kt ftÃkLkeLkk ðkEMk «urMkzuLx Mkwrçkík [kiÄheyu òýfkhe ykÃke níke fu Võík ykMkk{{kt s ykþhu 40 fhkuzLkku ÔÞkÃkkh fhðk{kt ykÔÞku Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu W¥kh Ãkqðeo hkßÞku{kt ftÃkLke îkhk {wÏÞíðu ÎÞkLk fuLÿeík fhðk{kt ykðe hÌkwt Au. fkhý fu ynª rðfkMk {kxu MkkuLkuhe íkf hnu÷e Au.ftÃkLkeLkk «kËurþf {uLkush htsLkfw{kh Ë¥kkyu sýkÔÞwt níkwt fu ÄkLkLke Ãkuf 837,{fkELke Ãkuf 751 ¾uzqíkkuLke ÃkMktËøkeLke nkErçkúz Au. þkf¼kS rçkÞkhý{kt Ãký ftÃkLke {kuxw çkòh Ähkðu Au. ftÃkLke Mkhfkhe WÃk¢{kuLke MkkÚku ¾kLkøke ûkuºk{kt Ãký Mkkhk Lkuxðfo MkkÚku ÔÞðMkkÞ fhu Au.

Akuzð]rØ MktçktrÄík rLkÞk{f MkkÚku VtøkeÃ÷Mk, ÷kðeoÃ÷Mk yLku ðkÞheÃ÷Mk Ãký Au, su þwØMðYÃk{kt WÃk÷çÄ Au.

ykuAwt Úkíkw òÞ Au. yk sirðf ¾kíkhLkk WÃkÞkuøk çkkË íku{Lkk ¾[o{kt Ãký ½xkzku Úkþu yLku {kxeLke økwýð¥kkLku ò¤ðe hk¾ðk{kt {ËË {¤þu. ftÃkLkeLkk «ríkrLkrÄ Ãkrh{÷ Mkknkyu sýkÔÞwt níkwt fu LÞw çkkuøkkEøkktð, fkufhkÍkh, çkhÃkuxk ðøkuhu rsÕ÷k{kt y{u Ëhuf økk{ sELku ¾uzqíkkuLku Mk{òðe hÌkk Aeyu yLku íku{Lku Mk{Þktíkhu íkk÷e{ ykÃke hÌkk Aeyu, suÚke Akuz {kxu ík{k{ ykð~Þf íkíðkuLku Ãkqýo fhe þfkÞ. íku{ýu yuðe Ãký {krníke ykÃke níke fu ftÃkLke ÃkkMku r[÷urxz yðMÚkk{kt yuLkÃkefu Íªf, MkÕVh ðøkuhu Ãkku»kf íkíð Ãký WÃk÷çÄ fhkðu Au, suLkku WÃkÞkuøk M«u îkhk fhðk{kt ykðu Au.

ÞwÃkeyu÷ W¥kh ÃkqðoLkk hkßÞku{kt yøkúýe

yuM÷u xufLkku÷kuSMkLkku ¾kMk xeyu{ yuøkúefÕ[h

yu

{k

Þw



yuøkúeÃkku÷ Ãkku÷erVÕBMk rð¢uíkk

EÃkeyu÷ Ãkrhðkh íkhVÚke h ksMÚ k k L k L k k z e÷h yLk u rzMxÙeçÞwxMkoLku xufLkku÷kuS MktçktrÄík í k k÷e{ fkÞ o¢{Lk w t ©eøk t ø k kL køkh hksMÚkkLk{kt ykÞkusLk fhðk{kt ykÔÞwt níkwt, íku{k hksMÚkkLkLkk ík{k{ ze÷h yLku rð¢uíkkykuyu ¼køk ÷eÄku níkku. ftÃkLkeLkk ftLxÙe nuz Lkehs økw÷kxeyu xfkW ¾uíkeLkwt {n¥ð Mk{òðíkk ftÃkLke fkuE Ãký «fkhLke yk {wrn{Lku ykøk¤ ðÄkhðk{kt {ËËYÃk çkLku Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ykEÃkeyu÷ ðÄkhu Mkkhe økwýð¥kkLkk nkE

økúeÃ÷kMx xuf EÂLzÞk «kEðux

r÷r{xuz EÍhkE÷Lke røkLkøkkh,

Ãkku÷eMkuf, {kÃkk÷ yLku rÃkfÃ÷kMx

¼khík{kt «ríkrLkrÄíð fhu Au. yk ftÃkLke

Mkthrûkík ¾uíke {kxu rðï¼h{kt òýeíke

Au. yk ftÃkLkeLkk Lkiík]íð{kt yuøkúeÃ÷kMx

xuf EÂLzÞk ¼khík{kt 14 ð»koÚke Mkthrûkík

¾uíkeLke xufLkefLku ¼khíkLkk ¾uzqíkku MkwÄe

ÃknkU[kze hne Au. yk òýfkhe ftÃkLkeLkk

ykrMkMxLx {uLkush, {kfuo®xøk Mkkih¼

Mke.yuV.ÞwLkk sirðík ¾kíkh yLku sirðf ÃkuMxeMkkEz çkLkkðu Au. ftÃkLkeLkksLkh÷ {uLkush þu»kfhLk rMknkøku Ëhuf heíku MknÞkuøk ykÃkðkLkwt ykïkMkLk ykÃkðk MkkÚku Ãktòçk, nrhÞkýk yLku hksMÚkkLkLke {kxeLku MðMÚk hk¾ðk rçkzw ÍzÃÞwt Au, su sirðf WíÃkkËLkkuÚke þõÞ Au. ftÃkLkeLkk rçkÍLkuMk zuð÷Ãk{uLxLkk zuÃÞwxe {uLkush zk u. rþðf w{kh ®Mkn u WíÃkkËLkk u L k e xufLkku÷kuS MktçktrÄík òýfkhe ykÃke níke yLk u WÃkÞk uøk{k t ÷ uðk{k t ykðíkk hkMkkÞrýf ¾kíkh yLku Íuhe íkíðkuÚke Úkíkk Lk wfMkkLk yÚkðk ø÷k uçk÷ ðk uŠ{øk ðÄkhðk{kt WíÃkkËLkkuLkk ÞkuøkËkLk Ãkh ¼kh ykÃÞku níkku. çkuXf{kt ftÃkLkeLkk Lkðk

økúeÃkku÷ Ãkku÷erVÕBMk yLku çkuøMk rð¢uíkk Au. yk ftÃkLkeLke rðþu»k ðkík yu Au fu ftÃkLke Ãkku÷enkWMk, {Õ[ rVÕBMk, þuz Lkux, økúku çkuøk, Ãkku÷ku ©]f rVÕBMk-çkuøMk-M÷eÔMk-Ã÷uLk-r«xuz, Ãkku÷eyku÷urVLk ©]f rVÕ{, Ãkku÷e yuBçkkuMz rVÕ{, Ãkku÷e rhçz rVÕ{, r{Õf, ðkuxh ÃkufuStøk rVÕ{ {Õxe÷uÞh MkkÚku yu[yu{yu[ze-yu÷yu÷zeÃke çkuøMk, MxÙu[ huÃk rVÕ{ Vkuh Ãkku÷uxkEStøk, MkhVuMk «kuxuõþLk rVÕ{, ̂ ÷kuh økkzo rVÕ{ ðøkuhu WíÃkkËLkLkw rLk{koý fhu Au.

WíÃkkËLk 5S hsq fhðk{kt ykðu÷ su yuf økúkuÚk «{kuxh Au. yk WÃkhktík MkkEhLk hsq fhðk{kt ykðu÷, su{kt MkÕVh yLku ykÞLkoLkk Sðkýw Au, su Mkíkík ÃkkfLku MkÕVh yLku ykÞLko ykÃku Au. yk òýfkhe hksMÚkkLk{kt ftÃkLkeLkk MkuÕMk {uLkush ysÞ rçk&™kuEyu ykÃkíkk ¾uzqíkkuLku MkkÚku {¤e fk{ fhðkLke yrÃk÷ fhe níke.

òLkkyu ykÃke níke.

íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu íku

«Úk{ yuðe ftÃkLke Au fu

suLku 5 ÷uÞh Ähkðíkk

Ã÷kÂMxfLku ¼khík{kt

Mkthrûkík ¾uíke {kxu hsq

fh u÷ Au. f t ÃkLkeyu

¼khík{kt {kxe ðøkhLke ¾uíke ytøku Ãkrh[Þ ykÃÞku níkku. íku{ýu sýkÔÞwt níkw fu

Ãkku÷enkWMk{kt «rík yufh Ãkzíkh ÷øk¼øk 35 ÷k¾ YrÃkÞk yLku Lkux nkWMk{kt ykþhu

17 ÷k¾ YrÃkÞk ykðu Au.

ykE.Ãke.yu÷. íkhVÚke hksMÚkkLkLkk

ze÷h yLku rzMxÙeçÞwxMkoLku xufLkef÷ íkk÷e{

yk

yuøkúeÃ÷kMxLkku rðïkMkxufrLkf÷ ðu[ký-Mkkih¼ òLkkyu

yu



MktçktÄkuLku òuzu Au "òuþ" huõMk VkuMxLkMko r÷r{xuz f]r»k ûkuºkLkwt òýeíkw Lkk{ Au. VkuhuõMk

yLku òuþ økú wÃkLke þYykík ð»ko 1999{kt ÃktòçkLkk ÷wrÄÞkýk{kt Mkkhk yLku WÒkík f]r»k WÃkfhýku yLku çkkÞku-VŠx÷kEÍh WíÃkkËLkkuLke MkkÚku ÚkE níke. yk ftÃkLke ¼khíkeÞ çkòh{kt s Lknª Ãkhtíkw yktíkhhk»xÙeÞ çkòh{kt Ãký Mkkhe yku¤¾ Ähkðu Au. ftÃkLkeLkk {uLkuStøk rzhuõxh ËþoLk ®Mkn ÃkkLkuMkhu sýkÔÞwt níkwt fu yk ftÃkLke 3 rzrðÍLk-çkkÞk u-VŠx÷kEÍh, Vk{o {þeLkhe yLk u x Ù uõxh {uLÞwVuõ[®høk ÞwrLkxLkk MðYÃk{kt fk{ fhu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke 40 fhíkk ðÄkhu Ëuþku{kt ÃkkuíkkLkk WíÃkkËLkkuLkwt rLkfkMk fhu Au. ÃkkLkuMkh®Mknu sýkÔÞwt níkwt fu y{khku WÆuþ Võík ¾uzqíkkuLku Mkkhk WíÃkkËLk yLku MkwrðÄk ykÃkðkLkku Au, suLkk {kæÞ{Úke y{u ¾uzqíkku yLku f]r»k ðå[u yuf {sçkqík MktçktÄ MÚkkrÃkík fhe þfeyu.

ÃkqMkk{kt ykÞkursík ykE{k yurøkú{uf{kt òuþ xÙuõxMkuo xÙuõxhLkk

ºký {kuzu÷ òuþ 3514-zeykE, òuþ 4514-zeykE yLku òuþ 5014-zeykE hsq fhu÷. yk ºkýuÞ xÙuõxh yLkw¢{u 35 yu[.Ãke. 47 yu[.Ãke. yLku 52 yu[Ãke ûk{íkk Ähkðu Au.

yk WÃkhktík íku{k yuÂLsLkLke ûk{íkk 2340 MkeMke yLku 2698 MkeMke íkÚkk røkÞh çkkuõMk MÃkez fu su M÷kE®zøk {uþ røkÞhLkwt fkuÂBçkLkuþLk Au. ©e ®Mknu sýkÔÞwt níkwt fu yk xÙuõxMkoLku ¾kMk heíku rzÍkELk fhðk{kt ykðu÷ Au. suLkk £LxLku Ãkkt[ y÷øk-y÷øk htøk{kt çkË÷e þfkÞ Au.

f]r»k òøkhý MkkÚkuLke ¾kMk ðkík[eík{kt ©e ®Mknu sýkÔÞwt níkwt fu yk xÙuõxMko {kxu y{u AuÕ÷k 4 ð»koÚke þkuÄ fhe hÌkk Aeyu. y{Lku ÷køÞwt fu yuf yuðwt xÙuõxMko y{u íkiÞkh fhðwt òuEyu fu su ¾uzqíkkuLkk çksux{kt nkuÞ, Mkkhk yLku yLku #ÄýLke çk[ík fhe þfu. suLku ÷eÄu ¾uzqíkku Ãkh ykuAwt Ëçkký ykðþu. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu y{u ¾uzqíkkuLkk çksuxLku æÞkLk{kt hk¾eLku íkiÞkh níke. íkuLkk {kxu y{u ÷ku®L[øk Mfe{ ytíkøkoík yøkkW 1000 ¾uzqíkku {kxu 1,00000 MkwÄe Aqx ykÃke Au. çkeS Mfe{ ytíkøkoík fkuE Ãký ¾uzqík 5000 YrÃkÞk ykÃkeLku xÙuõxh Síke þfu Au. òu fkuE ¾uzqíkLku xÙuõxh Lk {¤u íkku íku 12 {rnLkk çkkË çkkfeLke hf{ s{k fhe xÙuõxh ÷E þfu Au. òuþ xÙuõxh 16 yu[.Ãke.Úke ÷E 65 yu[.Ãke. MkwÄe WÃk÷çÄ Au. ËþoLk ®Mknu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke Võík yuf s WÆuþ Ähkðu Au, òuþ yuf r{þLk Au, su ytíkøkoík ¾uzqíkkuLku Mkkhk WíÃkkËLk yLku ðÄkhu Mkkhe Mkuðk «ËkLk fhe íku{Lku MknkÞf çkLkðk, ÞkuøÞ {køkoËþoLk ykÃkðk yLku «kuíMkknLk ykÃke ykí{rLk¼oh çkLkkðe þfkÞ Au. íkuLkkÚke sirðf ¾uíke Ãkh ðÄkhu{kt ðÄkhu ¼kh ykÃke þfkÞ Au. f]r»k s{eLkLkku ÞkuøÞ WÃkÞkuøk fhe þfkÞ Au.

Mkez-f{

Vxeo÷kEÍh Mkezh

suíkh{kt Ãkwýu{kt ykÞkursík f]r»k {u¤k rfMkkLk{kt ¼qr{

yuøkúkuyu ¾uzqíkkuLke MkwrðÄk {kxu yuf W{Ëk WíÃkkËLk

Mkez-f{ VŠx÷kEÍh Mkezh hsq fÞwO níkwt. yk WíÃkkËLkLkk

«Þkuøk {wÏÞíðu {fkE, sðkh, fÃkkMk, þkf¼kS yLku yLÞ

ÃkkfkuLkk çkeÞkhýkuLku s{eLk{kt hkuÃkðk {kxu fhðk{kt ykðu

Au.{þeLk îkhk yuf s Mk{Þ{kt rçkÞkhýLke MkkÚku ykð~Þfíkk «{kýu ¾kíkh Ãký Lkk¾e þfkÞ Au. {þeLkLkku ðsLk Võík 2.5 rf÷ku

Au. yk {þeLkLke rðþu»k ðkík yu Au fu rçkÞkhý hkuÃkíke ð¾íku íku{k ytíkh yLku rçkÞkhýLkwt «{ký yøkkWÚke s rLkÄkorhík fhe þfkÞ Au.

ftÃkLkeLkk {uLku®søk rzhuõxh rfhý Ãkxu÷u sýkÔÞwt níkwt fu yk WíÃkkËLk ¾uzqíkku {kxu ¾qçk s ÷k¼ËkÞf Au. íkuLkk {kæÞ{Úke ¾uzqík Mk{Þ

yLku YrÃkÞk çkÒkuLke çk[ík fhe þfu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu yk WíÃkkËLkLke ®f{ík ¾uzqíkkuLkk çksuxLku æÞkLk{kt hk¾eLku 2500 hk¾u÷

Au, suLku fkuE Ãký ¾uzqík Mkh¤íkkÚke ¾heËe þfu Au.

Vku

íkk



íko{kLk Mk{Þ{kt f]r»k ûkuºk{kt ykÄwrLkfefhý ðÄe hÌkwt Au, su

f]r»kûkuºk{kt ¢ktrík ÷kððk{kt {n¥ðLke ¼qr{fk ¼sðe hÌkwt Au. yk Mktòuøkku{kt f]r»k òøkhýu f]r»k yLku çkkøkkÞík MktçktrÄf ykÄwrLkf WÃkfhýkuLkk {kuxk ykÞkíkfkhku yLku yøkúe EBÃkuõMk ftÃkLkeLkk {kr÷f yuMk.yu.ðkMkwËuð {qŠík MkkÚku ðkík fhe níke yLku f]r»kûkuºk{kt WÃkÞkuøk{kt ÷uðk{kt ykðíkk ykÄwrLkf WíÃkkËLkku ytøku òýfkhe ykÃke níke.

©e {qŠíkyu f]r»k{kt ykÄwrLkf WÃkfhýkuLkk WÃkÞkuøk ytøku sýkÔÞwt níkwt fu ðíko{kLk Mk{Þ{kt f]r»kûkuºk{kt {n¥k{ ykÄwrLkfefhý fhðk{kt ykðe hÌkwt Au. yksLkk Mk{Þ{kt ¾uzqíkku ÃkkMku ¾uíke {kxu ÃkÞkoó s{eLk Au. òu økk{{kt fkuE Ãkrhðkh hnu Au yLku íku ÃkrhðkhLkk MkÇÞ þnuh{kt f{kðk síkk hnu Au íkku íku ÂMÚkrík{kt {kíkkrÃkíkk s ¾uíke yLku ÃkkfLke Ëu¾¼k¤ hk¾u Au. yk ÂMÚkrík{kt ykÄwrLkf WÃkfhýku suðk fu çkúþ, fxh, Ãkkðh ðezh yLku xe-nkðuoMxh ðøkuhuLke ykð~Þfíkk nkuÞ Au. yk «fkhLkk WÃkfhýkuLke ¼khík{kt {kuxkÃkkÞu ykð~Þfíkk nkuÞ Au. yuf ¾uzqíkLku fk{ fhðk{kt Mkh¤íkk hnu íku Mkkhe heíku fkÞo fhe þfu Au. yk sYhíkLku æÞkLk{kt hk¾eLku yøkúe EBÃkuõMkLke ð»ko 2000{kt þYykík fhðk{kt ykðe,suLkku yuf{kºk WÆuþ ËuþLkk ¾uzqíkkuLku Mkkhe MkwrðÄk yLku økwýð¥kkÞwõík WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkððkLkku Au. y{u yk rËþk{kt «ÞíLkþe÷ Aeyu. yuøkúe EBÃkuõMk{kt y{u ºký MðYÃk{kt fk{ fhe hÌkk Aeyu, su{k yuøkúe{ux, yuøkúe{kxo yLku yuøkúe{kxo òuLk Au.yuøkúe{kxo ytíkøkoík rðïLke MkkiÚke Mkkhe ftÃkLkeykuLkk f]r»k WíÃkkËLk nkuÞ Au. yuøkúe{kxoLkk{Úke ËuþLkk ík{k{ hkßÞku{kt y{khk rhxu÷ ykWx÷ux Au. yuøkúe EBÃkuõMk yuf {kuxw rðíkhf Lkuxðfo MkkÚku fk{ fhu Au. y{khe 100 fhíkk ðÄkhu þk¾k MkkÚku 300 fhíkk ðÄkhu {ÕxeçkúkLz Mxkuh Ähkðu Au, su{k rðïLkk Mkkhk f]r»k WÃkfhýkuLku ¾uzqíkku {kxu WÃk÷çÄ fhkðu Au. ßÞkt MkwÄe MÃkÄkoLkku «&™ Au íkku {kfuox{kt ½ýeçkÄe çkúkLz Au, Ãkhtíkw y{u MÃkÄko{kt {kLkíkk LkÚke fkhý fu Ëhuf ÃkkuíkkLke y÷øk-y÷øk yku¤¾ yLku økwýð¥kk Ähkðu Au. y{khk ík{k{ WíÃkkËLk {sçkqík yLku økwýð¥kkÚke ÃkrhÃkqýo Au.

yk WÃkfhýkuLke ykÞkík yLku økwýð¥kk ytøku ÃkqAíkk ðkMkwËuð {qŠíkyu sýkÔÞwt níkwt fu y{u Mkkhe økwýð¥kkðk¤k WíÃkkËLk y{urhfk, Ërûký yk£efk, Exk÷e, ÞwykLk yLku fkurhÞk{ktÚke ykÞkík fhe Aeyu. y{u xku[Lkk MíkhLke yu ftÃkLke MkkÚku ze÷ fhe Aeyu su y{khk Mkq[LkkuLku ÷E æÞkLk ykÃku Au. ykð~ÞfíkkLke ÂMÚkrík{kt íku{Lkk ¼khíkeÞ f]r»k ûkuºk «{kýu ÃkrhðŠíkík ÚkE þfu Au yLku íÞkhçkkË íkuLkwt MktþkuÄLk fhðk{kt ykðu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu y{khe ÃkkMku f]r»k yLku çkkøkkÞíkeLkk yk WíÃkkËLkkuLke ÔÞkÃkf huLs Au. y{khk WíÃkkËLkkuLku ¾uzqíkku ¾heËðkLkw t ÃkMktË fhu Au. yuøkúe EBÃkuõMk{kt yk WÃkfhý MkçkrMkze Ãkh Ãký WÃk÷çÄ Au. Ãkkðh M«u {þeLk, çkúþ fxh, [uLkMkku, nus rxÙ{h, hkuxhe rx÷h, {kuxku fÕxeðuxh yLku fkuVe nkðu oMxh {wÏÞ WíÃkkËLk Au.

yuøkúe EBÃkuõMkLkk {sçkqík Lkuxðfo ytøku ÃkqAðk{kt ykðíkk ðkMkwËuðu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke MkkÚku òuzkÞu÷ Ëhuf ÔÞÂõík íku{Lkk ÃkrhðkhLkk MkÇÞkuLke {kVf Au. yuøkúe EBÃkuõMkLke yu s íkku {sçkqíke Au. y{u y{khe Mkkhe MkwrðÄk, ÔÞksçke WíÃkkËLkku yLku Mk{Þ Ãkh MkÃ÷kE yk ºký [eòu Ãkh rðïkMk fhe Aeyu, suLku ÷eÄu y{khk økúknf nt{uþk Mktíkwü hnu Au. y{khk WÃkfhýkuLku Mkh¤íkkÚke fkuE Ãký ÔÞÂõík yÚkðk {rn÷k ¾uzqík Mkh¤íkkÚke WÃkÞkuøk fhe þfu Au. yk s íkku y{khk WÃkfhýkuLke rðþu»kíkk Au. íkksuíkh{kt s y{u fkMkuE ftÃkLkeLkk WÃkfhýkuLke ykÞkík þY fhe Au. yk ftÃkLke WíÃkkËLkLku ÷E {sçkqík Au yLku ykÄwrLkf økwýð¥kkÞwõík Au. su{k {wÏÞíðu çkúþ fxh, rxÙ{h, fÕxeðuxh, ç÷kuyh yLku s{eLk MktçktrÄík ykuòh Au. ¾uzqíkku {kxu ykÄwrLkf WÃkfhýkuÚke f]r»k fkÞo Mkh¤ ÚkE þfu Au {kxu fuzqíkkuLku ¾uíke {kxu ykÄwrLkf WÃkfhýkuLkku WÃkÞkuøk fhðku òuEyu.

www.krishijagran.comુ�લાકાત

f]r»k{kt ykð~Þf Au ykÄwrLkf WÃkfhý: {qŠík

E{hkLk ¾kLk

Ãkºkfkh, f]r»k òøkhý

{ku :9582957538 Email: [email protected]

ð


{eý rðfkMk yux÷u yuf çkksw ßÞkt ÷kufkuLkku ðÄw Mkkhku ykŠÚkf

rðfkMk fhðkLkku Au íÞkhu çkeSçkksw

rðþk¤ Mkk{krsf fkÞkfÕÃk fhðkLkku Au.

økúk{eý ÷kufkuLkk ykŠÚkf rðfkMk {kxu ðÄw

Mkkhe Mkt¼kðLkk WÃk÷çÄ fhkððkLkk

WÆuþÚke økúk{eý rðfkMk fkÞo¢{ku{kt

÷kufkuLke Mkíkík ¼køkeËkhe MkwrLkrùík

fhðe, ÞkusLkkLkwt rðfuLÿefhý fhðwt,

¼qr{ MkwÄkhLku ðÄkhu Mkkhe heíku ÷køkw

fhðk yLku Éý «króLkk ËkÞhkLku

ðÄkhðkLke òuøkðkE fhðk{kt ykðe Au.

þYykík{kt f]r»k Wãkuøk, Mkt[kh, rþûký,

MðkMÚÞ yLku íkuLke MkkÚku òuzkÞu÷ ûkuºkkuLkk

rðfkMk Ãkh {wÏÞíðu æÞkLk fuLÿeík fhðk{kt

ykðe hÌkwt Au. Ãkhtíkw çkkË{kt yu ynuMkkMk

Úkðk ÷køÞku fu íðrhík rðfkMk Võík íÞkhu

s þõÞ çkLku Au ßÞkhu Mkhfkhe «ÞkMkku{kt

ÃkkÞkLkk Míkh Ãkh ÷kufkuLku «íÞûk yLku

y«íÞûk MðYÃk{kt ¼køkeËkhe nkuÞ.

31{e {k[ o 1952{k t M k{ wË kÞ

ÃkrhÞkusLkk «þkMkLk MðYÃk{kt yuf

MktøkXLkLke ÞkusLkk ykÞkuøkLku ykrÄLk

MÚkkrÃkík fhðk{kt ykðe. suLkw t fkÞo

Mkk{wËkrÞf rðfkMkÚke MktçktrÄík fkÞo¢{kuLkwt

Mkt[k÷Lk fhðkLkw t níkw t. Mkk{wËkrÞf

Mkt[k÷Lk fhðkLkw t níkw t. Mkk{wËkrÞf

rðfkMk fkÞo¢{Lk w t WË½kxLk çkeS

ykuõxkuçkh, 1952{kt fhðk{kt ykÔÞwt

níkwt yLku yk fkÞo¢{ økúk{eý rðfkMkLkk

EríknkMk{kt yuf {n¥ðÃkqýo rfŠík{kLk

níkku.

ð»ko 1974{kt yk økúk{eý rðfkMk

rð¼køk ¾kã yLku f]r»k {tºkk÷Þ

MðYÃk{kt yÂMÚkíð{kt ykÔÞk níkk.

{tºkk÷ÞLkk Lkk{Lku Mk{Þktíkhu ÃkrhðŠíkík

Ãký fhðk{kt ykÔÞwt. {k[o,1995

Ëhr{ÞkLk fhðk{kt ykðu÷ yLku fkÞo¢{

økúk{eý rðfkMkLkk EríknkMk{kt yuf

{n¥ðLkku rfŠík{kLk níkku. {k[o,1995

Ëhr{ÞkLk {tºkk÷ÞLkwt Lkk{ çkË÷eLku

økúk{eý ûkuºk yLku hkusøkkh {tºkk÷Þ

hk¾ðk{kt ykÔÞwt níkwt. yk {tºkk÷Þ

ÔÞkÃkf fkÞo¢{kuLkw t ykÞkusLk fheLku

økúk{eý ûkuºkku{kt çkË÷kð ÷kððkLkku WÆuþ

Ähkðu Au. yk fkÞo¢{kuLkku WÆuþ økheçke

LkkçkqËe, hkusøkkhe MksoLk. yðMkth[Lkk

rðfkMk yLku Mk{krsf Mkwhûkk Au.

yk {tºkk÷Þ çku rð¼køk {u¤ðeLku

çkLkkððk{kt ykðu÷ Au. økúk{eý rðfkMk

rð¼køk yLku s{eLk MktþkÄLk rð¼køk.

yk {tºkk÷Þ ykuõxkuçkh,1974{kt

økúk{eý rðfkMk rð¼køk, ¾kã yLku f]r»k

{tºkk÷ÞLkk ytøk íkhefu yÂMÚkíð{kt

ykðu÷. 18{e ykuøkMx,1979 hkus

økúk{eý rðfkMk rð¼køkLkku Ëhßòu

ðÄkheLku økúk{eý ÃkwLk:økXLk {tºkk÷Þ

L k k{ ykÃ kðk{k t ykÔÞ w t . 23{e

òLÞwykhe,1982 hkus yk {tºkk÷ÞLkwt

Lkk{fhý økúk{eý rðfkMk {tºkk÷Þ


¾uzqík fÕÞký {kxu økúk{eý rðfkMk þwt Au? ¾uzqík fÕÞký {kxu

þwt Au?økúk{eý rðfkMk

økúk{eý rðfkMk

økúk


fhðk{kt ykÔÞwt. òLÞwykhe 1985

Ëhr{ÞkLk f]r»k yLku økúk{eý rðfkMk

{ tºkk÷ÞLk u ykrÄLk yuf rð¼køk

MðYÃk{kt VuhVkh fhðk{kt ykÔÞku.

íÞkhçkkË 5{e sw÷kE,1991 hkus yk

rð¼køkLk u Ã k w L k : øk ú k{eý rðfkMk

{tºkk÷ÞLkku Ëhßòu ykÃkðk{kt ykÔÞku.

2,sw÷kE,1992 yk {tºkk÷ÞLk u

ykÄeLk çktsh s{eLk rðfkMk rð¼køk

h[ðk{k t ykÔÞk u . {k[ o 1995

Ëhr{ÞkLk yk {tºkk÷ÞLkwt Vhe Lkk{

çkË÷eLku økúk{eý ûkuºk yLku hkusøkkh

{tºkk÷Þ hk¾ðk{kt ykÔÞwt yLku íku{k ºký

rð¼køk Ãký Mkk{u÷ fhðk{kt ykÔÞk-

økúk{eý hkusøkkh yLku økheçke WL{w÷Lk

rð¼køk íkÚkk økúk{eý rðfkMk rð¼køk

yLku çktsh s{eLk rðfkMk rð¼køk.

ð»ko 1999{kt økúk{eý ûkuºk yLku

hkusøkkh {tºkk÷ÞLkwt VheÚke Lkk{ çkË÷eLku

økúk{eý rðfkMk {tºkk÷Þ hk¾ðk{kt

ykÔÞwt. yk {tºkk÷Þ ÔÞkÃkf fkÞo¢{kuLku

fkÞkoLðeík fhe økúk{eý ûkuºkku{kt VuhVkh

÷kððkLkk WÆuþÚke fkÞo fhe hÌkwt Au. yk

fkÞo¢{kuLkk u WÆuþ økheçke LkkçkqËe,

hkusøkkhe MksoLk, yðMkth[Lkk rðfkMk

íkÚkk Mkk{krsf Mkwhûkk Au.Mk{ÞLke MkkÚku

f kÞ o¢{k u L k u f kÞk o LðÞLk{k t « kó

yLkw¼ðLku ykÄkhu yLku økheçk ÷kufkuLke

sYrhÞkíkkuLku æÞkLk{kt hk¾e, yLkuf

fkÞo¢{ku{kt MktþkuÄLk fhðk{kt ykÔÞwt yLku

Lkðk fkÞo¢{ku ÷køkw fhðk{kt ykÔÞwt. yk

{tºkk÷ÞLkku WÆuþ økúk{eý økheçke hu¾k

Lke[u Sðíkk ÷kufkuLku ðÄw Mkkhe MkwrðÄk

ykÃkðkLkku Au. yk WÆuþLku Ãkqýo fhðk

økúk{eý SðLk yLku fkÞo¢{kuLkk rðrðÄ

ûkuºkku MkkÚku MktçktrÄík fkÞo¢{kuLku íkiÞkh

fhðkLkku Au. yk çkkçkíkLku MkwrLkrùík

fhðkLkk WÆuþÚke ykŠÚkf MkwÄkhLkk ÷k¼

Mkk{kSfMíkh u ík{k{ ðøkk u o Mk wÄe

ÃknkU[kzðkLkku Au, økúk{eý ûkuºkku{kt SðLk

Míkh {kxu {n¥ðÃkqýo Mkk{krsf yLku

ykŠÚkf yðMkth[LkkLkk Ãkkt[ fkhýkuLke

yku¤¾ fhðk{kt ykðe Au, su{k t

MðkMÚÞ, rþûký, Ãkeðk÷kÞf Ãkkýe,

ykðkMk yLku {køkkuoLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.

yk ûkuºkku{kt fhðk{kt ykðe hnu÷k

«ÞkMkkuLku ðÄw ðÄkhðk {kxu Mkhfkhu

« Ä k L k { t º k e ø k ú k { e ý Þ k u s L k k

(Ãkeyu{SðkE) þY fhe yLku økúk{eý

rðfkMk {tºkk÷ÞLku «ÄkLk{tºke ÞkusLkkLku

Lke[u Ëþkoðu÷ rð¼køkkuLku fkÞohík fhðk

MkkÚku Ãkus÷ ykÃkqŠík, ykðkMk rLk{koý,

økúk{eý MkzfkuLkwt rLk{koý Au.

Lkð{e Ãkt[ðŠ»kÞ ÞkusLkk Ëhr{ÞkLk

økheçke WL{w÷Lk fkÞo¢{kuLkwt ÃkwLk:økXLk

fhðk{kt ykÔÞwt, suÚke økúk{eý ûkuºkku{kt

hnu÷ økheçk ÷kufkuLku ÷k¼ ykÃkðk {kxu

fkÞo¢{k uLke Ëûkíkk ðÄkhe þfkÞ.

yufef]íkLke Ëûkíkk ðÄkhðk{kt ykðe hne

Au. yufef]ík økúk{eý rðfkMk fkÞo¢{

(ykEykhzeÃke), øk ú{eý ûk uºkk u{k t

{rn÷k yLku çkk¤ rðfkMk fkÞo¢{

(zezçÕÞ w, M k eykhyu), øk ú k{eý

ËMíkfkhkuLku ðÄkhu ykuòhkuLke ykÃkqŠíkÚke

MktçktrÄík (yuMkykExeykhyu), Mð-

hk usøkkh {kxu øk ú k{eý ÞwðkykuLk u

í k k ÷ e { ç k Ø f k Þ o ¢ {

(xeykhðkEyuMkEyu{), øktøkk fÕÞký

ÞkusLkk (SfuðkE) íkÚkk r{÷ÞLk fqÃk

Mfe{ (yu{zçÕÞwfuyuMk)Lkwt rð÷Þ Mk{økú

Mð-hk usøkkh Þk usLkk{k t fhðk{k t

ykðu÷. suLku MðýosÞtíke økúk{ MðÞt

hkusøkkh ÞkusLkk (yuMkSyuMkðkE)Lkwt

Lkk{ ykÃkðk{kt ykÔÞwt.

MÚkkrLkf ÷kufkuLke sYrhÞkíkku yLku

ík u{Lke ykfk tûkkLk u æÞkLk{k t hk¾e

Ãkt[kÞíke hks MktMÚkkykuLkk MknÞkuøkÚke

yk fkÞo¢{Lku fkÞkoLðÞLk{kt ÷uðk{kt

ykðu÷. yk MktMÚkk ÞkusLkk yLku íkuLkk

fkÞkoLðÞLkLkk fuLÿef]ík rðfkMkLkwt MðYÃk

Au. {tºkk÷Þ hkßÞ MkhfkhkuLku Ãkt[kÞíke

hks MktMÚkkykuLku yÃkurûkík «þkMkrLkf

íkÚkk ykŠÚkf þÂõík ykÃkðk fÌkwt Au, suÚke

¼khíkLkk 73{kt fkÞËk Mk wÄkh{k t

f n u ð k { k t y k Ô Þ w t n í k w t . 2 5

rzMkuBçkh,2002 hkus Ãkus÷ ûkuºkLkk

ykrÄLk Mð-s¤Äkhk Lkk{Lkku fkÞo¢{

þY fhðk{kt ykÔÞku, suÚke ðÄkhu

«{ký{kt Ãkus÷ ÃkrhÞkusLkkyku íkiÞkh

fhe þfkÞ, íkuLku fkÞohík fhe þfkÞ, íkuLkwt

Mkt[k÷Lk fhðk yLku ò¤ðýe {kxu

Ãkt[kÞíkkuLku ðÄkhu Mk¥kk ykÃkðk{kt ykðu.

Ãkt[kÞíke hks MktMÚkkykuLke rðfkMk

«r¢Þk{kt ðÄkhu MknÞkuøk ykÃkðkLkk

WÆ uþÚke «ÄkLk{ tºk e îkhk 27{e

òLÞwykhe,2003 hkus nrhÞk÷e

Lkk{Lkku yuf fkÞo¢{ þY fÞkuo. nrhÞk¤e

Lkk{Lkk fkÞo¢{ þY fhðkLkku WÆuþ çktsh

s{eLkLkku rðfkMk fhðkLkku yux÷u fu

ykEzçÕÞ wzeÃke, zeÃkeyuÃke yLk u

zezeÃkeLkk fkÞkoLðÞLk{kt Ãkt[kÞíke hks

MktMÚkkykuLkku MknÞkuøk «kó fhðkLkku Au.

økúk{eý {rn÷kykuLkk MkþÂõíkfhý

økúk{eý ¼khíkLkk rðfkMk {kxu {n¥ðÃkqýo

Au. {rn÷kykuLku rðfkMkLke {wÏÞÄkhk{kt

÷kððk {kxu ¼khík MkhfkhLke {wÏÞ

sðkçkËkhe Au. yk {kxu økheçke LkkçkqËe


økúk{eý rðfkMk


fkÞo¢{{kt {rn÷kykuLkk ÞkuøkËkLkLke Ãký

òuøkðkEyk Au. suÚke Mk{ksLkk yk ðøko

{kxu ÃkÞkoó rLkrÄÞkuLke ÔÞðMÚkk fhe

þfkÞ Au. fkÞËkLkk 73{kt MkwÄkhk

yrÄrLkÞ{,1992{kt {rn÷kyku {kxu

[ku¬Mk ÃkËku {kxu hûkýLke ÔÞðMÚkk fhe

Au. ¼khíkeÞ fkÞËk{kt ykŠÚkf rðfkMk

yLku Mkk{krsf LÞkÞÚke MktçktrÄík rðrðÄ

fkÞo¢{kuLku íkiÞkh fheLku rLk»ÃkkrËík

fhðkLke sðkçkËkhe Ãk t[kÞíkk u L k u

Mkk UÃkðk{kt ykðe yLku yLkuf fuLÿ

«kÞkursík ÞkusLkkyku Ãkt[kÞík {khVíku

fhðk{kt ykðe hne Au. yk «fkhu

Ãkt[kÞíkku {rn÷k MkÇÞku yLku {rn÷k

yæÞûkk u f u s u ÃkkÞkLkk MðYÃk{k t

Ãkt[kÞíkkuLkk MkÇÞ Au, yÃkurûkík fkiþ÷

«kó fhðkLkwt hnuþu yLku íku{Lkk Lkiík]íð{kt

rLkðkon fhðkLkku Au íkÚkk rLkýoÞ{kt

Mkn¼køke Úkðk {kxu ÞkuøÞ ¼qr{fkLku

rLk¼kððk nuíkw íkk÷e{ ykÃkðkLke hnuþu.

Ãkt[kÞík hks MktMÚkkykuLkk ÃkMktËøkeLkk

«ríkrLkrÄykuLk u íkk÷e{ ykÃkðkLke

sðkçkËkhe {q¤¼qík heíku hkßÞ Mkhfkhku,

Mkt½hkßÞ ûkuºk «þkMkLkkuLke Au. økúk{eý

rðfkMk {tºkk÷Þ hkßÞku, Mkt½ hkßÞku ûkuºk

«þkMkLkkuLkwt Au. økúk{eý rðfkMk {tºkk÷Þ

hkßÞku, Mkt½ hkßÞ ûkuºkku {kxu fux÷ef

ykŠÚkf MknkÞ WÃk÷çÄ fhkðu Au, suÚke

íkk÷e{ fkÞo¢{Lkk MíkhLku ðÄkhu Mkkhk

çkLkkðe þfkÞ yLku Ãkt[kÞíke hks

MktMÚkkykuLkk ÃkMktËøke Ãkk{u÷ MkÇÞku yLku

fkÞofíkkoyku {kxu ûk{íkk rLk{koýLke Ãknu÷

ÚkE þfu.

{tºkk÷Þ çku yktíkhhk»xÙeÞ MktøkXLkku

yux÷u fu MkuLxh ykuLk ELxeøkúurxz Áh÷

zuð÷Ãk{uLx ykuV yurþÞk

yuLz ÃkurMkrVf íkÚkk yu£ku-

yurþÞLk Áh÷ zuð÷Ãk{uLx

y k u ø k u o L k k E Í u þ L k

(y uy uykhzeyk u ) {kx u

L k k u z ÷ r ð ¼ k ø k A u .

{tºkk÷ÞLkk Lke[u Ëþkoðu÷

ºký rð¼køk Au- økúk{eý

rðfkMk rð¼køk, s{eLk Mk tþkÄLk

rð¼køk, Ãk uÞs¤ yLk u MðåAíkk

rð¼køk.

økúk{eý rðfkMk rð¼køk îkhk Mð-

hkusøkkh MksoLk ÞkusLkk yLku {sqhe

hkusøkkh ÞkusLkk, økúk{eý økheçk {kxu

ykðkMk ÔÞðMÚkk íkÚkk ÷½w ®Mk[kE MkkÄLk

ÞkusLkk, çkuMknkhk ÷kufku {kxu Mkk{krsf

MknkÞíkk ÞkusLkk íkÚkk økúk{eý Mkzf

rLk{koý ÞkusLkkLku r¢ÞkLðÞLk fhðk{kt

ykðu Au. yk WÃkhktík yk rð¼køk îkhk

zeykhzeyu «þkMkLk,Ãkt[kÞíke hks

MktMÚkkyku, «rþûký íkÚkk yLkwMktÄkLk,

{kLkð MktMkkÄLk rðfkMk,MðiåAef fkÞo

rðfkMk ðøkuhu {kxu MknkÞf Mkuðkyku yLku

yLÞ øk wýð¥kk Mk tMkkÄLk WÃk÷çÄ

fhkððk{kt ykðu Au, suÚke fkÞo¢{kuLkk

Mk{økú fkÞkoLðÞLkLku òýe þfkÞ.

· {nkí{k økktÄe hk»xÙeÞ økúk{eý

hk usøk kh øk uh tx e yrÄrLkÞ{

({nkí{k økktÄe Lkhuøkk)

· «ÄkLk{tºke økúk{ Mkzf ÞkusLkk

(Ãkeyu{SyuMkðkE)

· EÂLËhk ykðkMk ÞkusLkk yLku

MðýosÞtíke økúk{ Mð-hkusøkkh

ÞkusLkk (yuMkSyuMkðkE)

çktsh s{eLkLkku rðfkMk

s{eLk MktþkÄLk rð¼køk

îkhk Ëuþ{kt çktsh s{eLkLkku

rðfkM k fheL k u ç k kÞk u{ kM k

WíÃkkËLk ðÄkhðk Mk tçk trÄík

ÞkusLkkykuLku fkÞohík fhu÷ Au.

yk rð¼køk îkhk MknkÞíkk

M k u ð k y k u y L k u y L Þ

økwýð¥kkÞwõík fkÞo Ãký fhðk{kt

ykðe hÌkk Au. su{ fu s{eLk MkwÄkh,

hksMð «ÆríkLke ðÄw Mkkhe ÂMÚkrík íkÚkk

s{eLk-yr¼÷u¾k. yk rð¼køk Ëuþ{kt

Át ûkuºkku yLku Mkwfk ûkuºkLkku rðfkMk fhu Au.

s{eLk MktMkkÄLk rð¼køkLkwt {wÏÞ fkÞo¢{

yk «fkhu Au-

1. h k » x Ù e Þ s{e L k - yr¼÷ u¾

y k Ä w r L k f e f h ý f k Þ o ¢ {

(yuLkyu÷ykhyu{Ãke)

2. yufef]ík ðkuxh þuz ÔÞðMÚkk fkÞo¢{

(ykEzçÕÞwyu{Ãke)

íku{Lkk WÆu~Þ yð¢r{ík ¼qr{Lke

çktsh s{eLk{kt {kxe yLku ¼usLkwt hûký

fhðk yLku WíÃkkËfíkkLku ðÄkhðkLkwt Au,

suÚke ÷kufkuLke ykðf{kt ðÄkhku ÚkE þfu.

ÃkuÞs÷ yLku MkVkE ÔÞðMÚkkLke òuøkðkE

íkÚkk økúk{eý økheçkkuLke MkVkE MkwrðÄkyku

«ËkLk fhðkLkku WÆuþ Au. ÃkuÞs÷ ÃkwhðXk

rð¼køkLke {wÏÞ fk{økehe yk «fkh Au.

· M k t Ã k qý o MðåAí k k yr¼ÞkL k

(xeyuMkMke)

zku. hk{«íkkÃk


økúk{eý rðfkMk


økúk{eý rðfkMk {kxu økúk{ Ãkt[kÞíkkuLku

MkeÄe hf{ {¤þu

· hk»xÙeÞ økúk{eý Ãkus÷ fkÞo¢{

(yuLkykhzezçÕÞwÃke)

s¤ MktþkÄLk «ÄkLk zku. hk{«íkkÃku

sýkÔÞwt níkwt fu ©eøktøkkLkøkh rsÕ÷kLke

øktøkkLknhLku MkwÿZefhýLkwt fkÞo ÷øk¼øk

ÃkqÁt ÚkE økÞwt Au yLku EÂLËhk økktÄe Lknuh

ÃkrhÞkusLkk yLku ¼k¾hk Lknuh yLku

rðíkrhfkykuLkk {sçkqíkefhýLkwt fkÞo

[hýçkØ heíku Ãkqýo fhðk{kt ykðþu.

s¤ MktþkÄLk «ÄkLk zku. hk{«íkkÃk

øk tø kLknh Vezh ykhze 66 Ãkh

øktøkkLknh ykÄwrLkfefhý yLku nuz

rLk{k oýLkk fkÞk u oLk w t ÷k ufkÃk oý økík

rËðMkku{kt fhðk{kt ykÔÞwt níkwt.

íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu yk ûkuºk{kt

÷kufkuLku AÃkÒkeÞk Ëw»fkýLke yksu Ãký

ÞkË Au. íku Mk{ÞLkk hkò øktøkk®Mknu

Ëw»fk¤økúMík rðMíkkhLku yk «fkhLke

ÂMÚkrík Vhe Mkk{Lkku Lk fhðku Ãkzu íku {kxu

yk ûkuºkLku Lkðwt SðLk ykÃÞwt, yk ûkuºkLke

«ò nt{uþk íkuLku ÞkË hk¾þu.

íku{ýu sýkÔÞwt níkw t fu y{khe

Mkhfkh 952 fhkuz YrÃkÞkLkku «Míkkð

çkLkkðeLku fuLÿ MkhfkhLku {kufÕÞku níkku,

su{k 402 fhkuzLke hf{ Mðef]rík çkkË

Ãký fkÞo Ãkqýo ÚkÞu÷ Au. AuÕ÷k çku ð»ko{kt

øktøkkLknuh ûkuºkLkk {sçkqíkefhýLkwt fkÞo

Íz¼uh ykøk¤ ðËe hÌkwt Au, suLku ÞkuøÞ

rËþk{kt hsq fhðk MkkÚku Ãkqýo fhðk{kt

ykðþu. íku{ýu ykESyuLkÃke LknuhLke

ÂMÚkrík ¾hkçk nkuðkLkwt sýkÔÞwt níkwt.

íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ¼k¾hk Lknuh

ûkuºk{kt LkkLke Lknuh rðíkheík çkkfeLkk fkÞo

Ãký ÍzÃk¼uh Ãkqýo fhðk{kt ykðþu.

íku{ýu yu[ LknhLkk rLk{koýLkwt fkÞo Ãkqýo

ÚkkÞ íku ûkuºkLkk ¾uzqíkkuLkku yk¼kh {kLÞ

níkku. huøÞw÷uþLk, ykWx÷ux MkkÚk u

Mktf¤kÞu÷ Mk{MÞk yLku ¾uzqíkkuLke yLÞ

Mk{MÞkLku «kÚkr{fíkkykuLku ykÄkhu Ëqh

fhðk{kt ykðþu.

yk «Mktøku fuLÿeÞ Ãkt[kÞíke hkßÞ

{tºke rLknk÷[tËu sýkÔÞwt níkwt fu yk

ûkuºkLke SðLkËkrÞLke øktøkkLknuhÚke ÷E

¾uzqíkkuLkk ¾uíkh MkwÄe Ãkkýe ÃknkU[kzðk

Ãkkfe LknuhkuLkwt rLk{koý Mkhfkh îkhk

fhðk{kt ykðþu. íku{ýu SðLkËkrÞLke

øktøkkLknh {kxu {nkhkò øktøkk®MknLku

ÞkË fÞko yLku MkhfkhLkku yk¼kh ÔÞõík

fÞkuo níkku.

©e rLknk÷[tËu sýkÔÞwt níkwt fu {k

¼khíke (Ähíke) fux÷e rçk{kh Au yLku

íkuLkk MðkMÚkLke ÂMÚkrík òýðkLke Ëhuf

¾uzqíku sYh Au. yksu {kxe{kt rçkLksYhe

Ãkku»kf íkíð Lkkt¾ðk{kt ykðe hÌkk Au.

{kxeLke íkÃkkMk çkkË s ¾uzqíkkuyu Ãkku»kf

íkíð Lkkt¾ðk òuEyu. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt

fu Ëhuf ¾uíkhLke s{eLk {kxu s{eLk nuÕÚk

fkzo çkLkkððwt òuEyu. WÃkÞkuøke s¤Lkwt

ûkuºk ½ýw ykuAwt Au. rðï{kt «rík MkufLz

20 yLku Ëuþ{kt «rík ºký MkufLz yuf

ÔÞÂõík øktËk ÃkkýeLku ÷eÄu {]íÞw Ãkk{u Au.

fuLÿ Mkhfkhu Ãký ík{k{ økk{kuLkk rðfkMk

{kxu 5 ð»koLke ÞkusLkk íkiÞkh fhe Au yLku

«Úk{ ð¾ík Mkhfkh u MkeÄk øk ú k{

Ãkt[kÞíkkuLkk ¾kíkk{kt rðfkMk {kxu ¼tzku¤

{kufÕÞwt Au. [k÷wLkkýkfeÞ ð»ko{kt 50-

50 ÷k¾ hf{ Ëhuf økúk{ Ãkt[kÞíkLku

{kuf÷ðk{kt ykðe Au. òLÞwykhe MkwÄe{kt

çkeS hf{ Ãký økúk{ Ãk t[kÞíkk uLk u

{kuf÷ðk{kt ykðþu. íku{ýu ðíko{kLk

Mkhfkh rðfkMkLku ÷E fkuE fMkh çkkfe

L kn ª h k¾ð k n k u ð k L k w t sý k ÔÞ w t

níkwt.y{khe MkhfkhLkk rðfkMk fkÞkuoLke

íkw÷Lkk økík Mkhfkhku MkkÚku fhðk{kt ykðu

íkku 60 ð»koLkk rðfkMk{kt Ãkkt[ ð»koLkku

rðfkMk ¼khu Ãkzþu.

©{ rLkÞkusf hkßÞ{tºke ©e MkwhuLÿ

Ãkk÷ ®Mknu xexeyu sýkÔÞw t níkw t fu

{kLkLkeÞ {wÏÞ{tºkeLkk ykËuþ «{kýu

øktøkLknh MkwÿZefhýLkwt fkÞo íðheík

økíkeÚke òhe Au yLku økwýð¥kkLke MkkÚku íku

Ãkqýo ÚkE hÌkwt Au yLku nðu Úkkuzku ¼køk s

çkkfe hÌkku Au.

Mkhfkh nt{uþk ¾uzqíkkuLkk rník{kt s

rLkýoÞ ÷u Au. Ãkkfe ¾k÷k rLk{koý{kt nðu

¾uzqíkkuLku fkuE heíku ¼tzku¤ ykÃkðwt Ãkzþu

Lknª. Mkhfkh ÃkkuíkkLkk Míkh Ãkh ík{k{

heíku ©uc fk{økehe fhe hne Au. yk {kxu

økøkLknhûkuºk{kt 680 fhkuzLkwt ¼tzku¤

níkwt, ¼k¾hk ûkuºk{kt 371 fhkuzLke hf{

Mðefkhðk{kt ykðe Au.

AuÕ÷k çku ð»ko{kt yíÞkÄwrLkf 180

fhkuz YrÃkÞk ¾[oÚke Mkwøkh r{÷kuLkw t

rLk{koý ÚkkÞ Au yLku økk{ku{kt Ãkkfe

MkzfLkwt rLk{koý fhe økk{kuLku þnuh suðk

rðfrMkík fhðk{kt ykðþu. íku{ýu økkuhð

ÃkÚk rLk{koýLku Ãký økúk{ rðfkMk {kxu

WÕ÷u¾eÞ fkÞo økýkÔÞwt níkwt.

hksMÚkkLk{kt AuÕ÷k çku ð»ko{kt su

rðfkMkLkk fkÞkuo ÚkÞk Au íku AuÕ÷k Ãkkt[

ð»koLke çkhkuçkhe Mk{ûk Au. øktøkk Lknuh

MkkÚku ¼k¾zk yLku ykESyuLkÃke LknuhLkk

{sçkqíkefhýLkwt fkÞo Ãký Mkhfkh îkhk

¾uzqíkkuLkk fÕÞký {kxu nkÚk{kt ÷eÄw Au.

yLkwÃkøkZLkk rðÄkÞf rþ{÷k Ëuðe

çkkðheyu sýkÔÞwt níkwt fu yLkwÃkøkZ

þk¾k{kt xu÷ MkwÄe ¾uzqíkkuLku Ãkkýe {¤u íku

{kxu Mkhfkh Lknuh {sçkqíkefhý fkÞoLku

nkÚk{kt ÷E hne Au.


økúk{eý rðfkMk


[tÿ {kunLkðrhc fkÞofkhe MktÃkkËf

f]r»k òøkhýE{u÷ :[email protected]

{kuçkkE÷: 09891311166

ચણાની પોપટા કોર� ખાનાર ઈયળ : ેએક અન એકમા� અગ�યની �વાત

ચણાની પોપટા કોર� ખાનાર ઈયળ : ેએક અન એકમા� અગ�યની �વાત

� આરો�ય સ�ંથાના માપદંડ

�જુબ દર�ક �ય��તએ દ� િનક

૮૦ થી ૧૦૪ �ામ કઠોળ આહારમા ં

લે� ંુ જોઈએ.આપણે દ� િનક ૨૫

�ામ કઠોળ લઈએ છ�એ. ભારત એ

કઠોળ� ંુસૌથી વ� ુવાવતેર અને

ઉ�પાદન કરતો દ�શ છે. ભારતમા ં

લગભગ ૨૪ થી ૨૬ િમલીયન

હ�� ટર �ત� ંુવાવતેર અને ૧૭ થી

૧૯ િમલીયન ટન �ટ� ંુઉ�પાદન

ુથાય છે. �િનયામા ં ભારત ૧/૩

ભાગમા ં વાવતેર અને ૨૦ ટકા

ઉ�પાદન કર� છે. કઠોળ પાકોમા ં

ધા�ય પાકો કરતા ંબે થી �ણ ગ� ંુ

�ોટ�ન વધાર� હોય છે. �મા ં

��ુય�વ ેલાયસીન નામનો એિમનો

એિસડ હોય છે. આમ, કઠોળ પાકો

�ોટ�નનો ��ુય �ોત છે. કઠોળ

વગ�ના ંપાકોના �ળૂમા ં હવામાનંો

નાઇ�ોજન જમીનમા ં��થર કરનાર

બે�ટ��રયા હોય છે � જમીનની

ફળ�પુતા અને બધંારણ �ધુાર� છે.

ભારતમા ં�વુરે, ચણા, મગ, અડદ

અને મ�રૂ �વા કઠોળ વગ�ના

પાકો થાય છે. કઠોળ અને કઠોળ

ૂપાકોના અવશષેો �ધાળા ં�ાણીઓ

માટ� પણ �ોટ�નનો ��ુય �ોત

છે.કઠોળ પાકના ઓછા ઉ�પાદન

માટ� �વાતો �ારા થ� ંુ �કુસાન

એક અગ�ય� ંુ પર�બળ છે.

ચણા એ અગ�યનો કઠોળ

વગ�નો પાક છે. કઠોળ પાક ચણામા ં

ઉગાવાથી શ� કર�ને િવિવધ

તબ�ાઓમા ં �વાતોનો ઉપ�વ

રહત� ો હોય છે. �મા ંલીલી ઈયળ,

થડ કાપી ખાનાર ઈયળ અને

ઉધઈનો સમાવશે થાય છે. આ

િવ

www.krishijagran.comચણાની પોપટા કોર� ખાનાર

તમામ �વાતો પૈક� પોપટા કોર�

ખાનાર ઈયળ (લીલી ઇયળ) �ારા

સૌથી વ� ુ�કુસાન થાય છે.

લીલી ઈયળ રા��ય તેમજ

�તરરા��ય બ�ભો� �વાત છે. ુ

ુ ુતે �દા �દા પાકોને �કુસાન કરતી

હોવાથી િવિવધ નામો �વા

ક�કપાસની જ�ડવા કોર� ખાનાર

ઈયળ, ચણાના પોપટા કોર�

ુખાનાર ઈયળ, તમા�ના ડોડવા

કોર� ખાનાર ઈયળ, ટામેટાના ફળ

કોર� ખાનાર ઈયળ, મગફળ�ના

પાનમા ં કાણા ં પાડનાર ઈયળ,

�ુવારઅને બાજર�ના કણસલાની

ઈયળ વગેર� નામથી ઓળખાય છે.

આ ઈયળની ઘણી �િત

�ુિનયાના િવિવધ દ�શોમા ંન�ધાયેલ

છે. ભારતમા ં તેની �ણ �િતઓ



ન�ધાયેલ છે. �મા ં હલ� ીકોવપા�

આમ��રા �બૂ જ અગ�યની અને

વ� ુ�કુસાન કરતી જોવા મળે છે.

આ �વાત આપણા દ�શના

લગભગ બધા જ રા�યોમા ંજોવા

મળે છે. તે બ� જ ખાઉધર� તેમ જ ુ

બ�ભો� હોવાથી અ�ય �વાતો ુ

ૂકરતા તેના િનય�ંણ માટ� ખે�તોએ

ખાસ કાળ� લેવી પડ� છે, � માટ�

ૂખે�તો સામા�ય ર�તે રાસાય�ણક

ક�ટનાશક દવાઓનો સહરો લેતા

હોય છે. રાસાય�ણક દવાઓના

આડ�ધડ વપરાશથી ક�ટલીક

સમ�યાઓ પણ સ�ય છે. �થી �

આવી અગ�યની અને આિથ�ક

�કુસાન કરતી �વાતો� ંુસકં�લત

�યવ�થાપન �બુ જ આવ�યક છે.

યજમાન પાકો :-

આ �વાત બ�ભો� હોવાથી ુ

મોટા ભાગના પાકોમા ંતે �કુસાન

કર� છે. ��ુય પાકો ઉપરાતંતે

�લછોડ, િન�દામણો તેમજ

ઘાસચારાના પાકોમાથંી પણ

ખોરાક મેળવ ે છે. ભારતમા ં તે

કપાસ, ચણા, �વુરે, મગ, વટાણા,

ચોળા, ટામેટ�, મરચી, ભ�ડા,

ુતમા�, બટાટા, કોબીજ, �લાવર,

કાર�લા, મગફળ�, સોયાબીન,

ુ�યૂ��ખુી, ઘ�, બાજર�, �વાર,

મકાઈ, રજકો, ગલગોટા,

શ�રટ�ટ�,

તર�ચુ, મરચા

વગેર� પાકોમા ં

�કુસાન કર� છ.

આ �વાત દ�શ

ુઅને �િનયામા ં

૧૬૦ થી વધાર�

�તના પાકોમા ં

�કુસાન પહ�ચાડ�

છે.

ઓળખ :-

આ ક�ટકના ં

�ડા ંચળકતા પીળાશ પડતા સફ�દ

રંગના હોય છે. �ડાનંો નીચેનો

ભાગ સપાટ હોય છે. તેથી �મુટ

આકારના દ�ખાય છે. �ડા ંસેવાતા

પહલ� ા ગાઢા રંગના ંહોય છે. �ડા�ં ંુ

ઉપર� ુકોચ� ંુપારદશક� હોય છે,

�થી �દર િવકાસ પામતી ઈયળ

આપણે જોઈ શક�એ છ�એ.

�ડામંાથંી નીકળતી �થમ

અવ�થાની ઈયળ પીળાશ પડતા

સફ�દ તેમજ તેના શર�ર પર

પીળાશ પડતી નારંગી રંગની

લાઈનો જોવા મળે છે. પાચંમી અને

છ�ી અવ�થાની ઈયળો ૩૫ થી ૪૨

મી. મી. લાબંી અને આછ� લીલી,

કાળાશ પડતી ક� ગાઢા લીલા

રંગની છે.શર�રના ઉપરના ભાગે

મ�યમા ંએક કાળાશ પડતી ર�ખા

હોય છે અને

તેના શર�ર પર

ૂ ��ંકા સફદ વાળ

હોય છે. તેના

પાછળના ભાગે

સહજ� દબાવતા

તે સાપની માફક

કરડવા માટ�

ુમો� પાછળ

ફ�રવ ેછે.

કોશટેા

આછા ક� ગાઢા

લાલાશ પડતા રંગના હોય છે. �દા ં

ઝાખંા પીળાશ પડતા તપખીરયા

રંગના હોય છે. તેની આગળની

પાખંો ઝાખંા બદામી રંગની અને

તેની પાછળના ભાગમા ંએક કા�ં

ુટપ�ં હોય છે. આગળની પાખંની

ુનીચેની બા�એ ક�ડની આકાર� ંુ

કા�ં ધા� ુહોય છે.

ુ�કસાનનો �કાર:-

આ ઈયળ �બુ જ ખાઉધર�

હોવાથી તેની સ�ંયા ઓછ� હોવા

છતા ં�બુ જ �કુસાન કર� છે. આ

�વાત ઘણા પાકોમા ં�કુસાન કર�

છે, � અિતશય ખાઉધર� અને

બ�ભો� છે.આ �વાતની માદા ુ

�દ�એ �કુ�લ �ડામંાથંી િનકળતી

ુઇયળ સૌ �થમ �મળા પાન ક�

પોપટા પર ઘસરકા પાડ� છે.આ

ઇયળો ઝડપથી િવકાસ પામી કળ�,

�લ અને પોપટા પર ખાવા� ંુશ�

કર� દ� છે. વ� ુઉપ�વ હોય તો છોડ

ઝાખંરા �વા થઈ �ય છે. કઠોળ

પાકોમા ં પોપટા બેસે �યાર� તે

પોપટામા ંકા� ંુપાડ� શર�રનો અધ�

ભાગ શ�ગોમા ં દાખલ કર�ને

�કુસાન કરવાની ખાિસયત ધરાવ ે

છે, તો �ાર�ક સ�ંણૂ� ઈયળ

પોપટામા ં ઉતર� જતી હોય છે.

ઈયળ વ� ુ �ોટ�ન� ંુ �માણ

ધરાવતા બીજને વ� ુપસદં કર� છે.



આમ, આ ઈયળો ચણાના પાકોમા ં

ઉપ�વ કર� ઉ�પાદન અને

�ણુવ�ા પર માઠ� અસર પહ�ચાડ�

છે. �ના પ�રણામે બ�ર ભાવ પર

પણ અસર પડ� છે. આ ઈયળોથી

ચણામા ં વાિષ�ક ૨૦૩ કરોડ� ંુ

�કુસાન થાય છે. �યાર� કઠોળ

પાકોમા ંઆ �વાતથી ૨૦ થી ૯૦

ટકા �ટ� ંુ �કુસાન થ� ંુ જોવા

મળેલ છે.

�વન ઈિતહાસ:

આ ક�ટકની માદા �ંદ� છોડના

�ુમળા ભાગો પર �ટા છવાયા

એકલ દોકલ �ડા ં મોટા ભાગે

રા�ીના સમયે �કૂ� છે. �ડા ંકળ�,

ૂ�લ, �મળા પાન, પોપટા વગેર�

પર �કુાતા હોય છે. એક માદા

સર�રાશ ૫૦૦ થી ૧૦૦૦ �ડા ં�કૂ�

શક� છે.�ડામંાથંી ઉનાળા

(એિ�લથી ઓ�ટોબર) મા ં૨ થી ૪

�દવસમા ં અને િશયાળા

(ફ��આુર�)મા ં ૬ �દવસમા ં ઈયળ

િનકળે છે. આ ઈયળો ૨૦ થી ૪૦

�દવસમા ં૬ વખત પોતના શર�ર

ઉપરની ચામડ� ઉતાયા� બાદ

જમીનમા ંઉતર� �ય છે.

જમીનમા ં માટ�ના કણોને

ચ�ટાડ�ને માટ�� ંુ કોચ� ુ બનાવી

તેમા ં કોશટેા અવ�થામા ં ફ�રવાય

છે.કોશટેામાથંી ૭ થી ૧૧ �દવસ

ુબાદ ��ં બહાર આવ ેછે. �ંદા ં૬ થી

૧૦ �દવસ �વ ે છે. આ ક�ટકની

વ�તી આખા વષ�

દર�યાન તેની

સાત થી આઠ પેઢ�

�ણૂ� થતી હોય છે.

સકં�લત

�યવ�થાપન :-

આ

�વાતનાકોશે

ટા જમીનમા ં

બનતા હોવાથી

પાકની કાપણી

બાદ ઉનાળામા ં ખેતરમા ં �ડ�

ખેડ કરવાથી કોશટેા જમીનની

સપાટ� પર આવતા �યૂ��કાશ

ક� પ�ીઓ �ારા તેનો નાશ થાય

છે. શઢેા પરના ન�દણ �ના પર

લીલી ઈયળ નભતી હોય છે

તેનો સ�ંણૂ� નાશ કરવો.

ુ ુ ખેતરની આ�બા� તેમજ

વ�ચે પીળા �લવાળા હ�ર�

ગોટા� ંુવાવતેર કરવાથી લીલી

ઈયળની માદા �દ�

હ�ર�ગોટાના છોડ પર �ડા ં

�કુવા� ંુ વ� ુ પસદં કર� છે.

આથી, હ�ર�ગોટા ઉપર

�કુાયેલા �ડામંા ં �ાઈકો�ામા

પર�વીકરણ કરતી હોવાથી

તેનો લાભ મળે છે.

ધાણા ક� અડદ �તર પાક

તર�ક� લેવામા ંઆવ ેતો તેનો

ઉપ�વ ઘટાડ� શકાય છે.

આ �વાતના

નર �દાને

આકષ�તા

ફ�રોમોન ��પ

સહકાર� ધોરણે

૪૦ ��પ �િત

હ�� ટર �માણે

ગોઠવવાથી

માદા �દ�ઓએ

�કુ�લા �ડા ં

અફ�લત રહત� ા તેમાથંી ઈયળો

બનતી નથી �થી �કુસાન

ઓ� કર� શકાય છે અને ��રુ

દર ૨૧ �દવસે બદલવી.

આ �વાતની �દ�ઓ �કાશ

તરફ આકષા�તી હોવાથી શ�

હોય �યા ં હ�� ટર� એકની

સ�ંયામા ં �કાશ પ�જર

ગોઠવીને �ંદ�ઓને આકષ�

તેનો નાશ કરવાથી લીલી

ઇયળની વ�તી ઉપર િનય�ંણ

�કૂ� શકાય છે.

પરભ�ી પ�ીઓ �વા ક�

કા�ળયોકોશી અને કાબર લીલી

ઇયળને ખાય છે, તો આ પાકમા ં

આ પ�ીઓને િશકાર શોધવામા ં

સરળતા રહ � તે માટ� ઊભા

પાકની વ�ચે પાકથી થોડ� વ� ુ

�ચાઈ હોય તેવા પ�ીના

આ�ય�થાન (બેલાખડ�) હ�� ટર

દ�ઠ ૧૦૦ નગં �માણે ઊભા

કરવા. �ની ઉપર આ પ�ીઓ

બેસીને ઇયળ જોઇ તેને વીણી

ખાશ.ે

વન�પિતજ�ય જ�ંનુાશકો �વા

ક� લ�બોળ�ના મ�જનો �કૂો

૫૦૦ �ામ (અક� ૫%) અથવા

લ�બોળ�� ંુ તેલ ૫૦ િમ�લ

અથવા એઝાડ�ર��ટ�ન

આધા�રત તૈયાર દવા ૨૦

િમ�લ (૧ ઈસી) થી ૪૦ િમ�લ



�ી. િસ�ધવ �. ચૌધર�,

ડૉ. ટ�. એમ. ભરપોડા, ડૉ. આર.

ુક�. �મર, અને

ડૉ. પી. ક�. બોરડ

(૭૫ ઈસી) ૧૦ �લટર પાણીમા ં

િમ� કર� ૧૫ �દવસના �તર�

છટંકાવ કરવો.

બેસીલસ �રુ��નેસીસ નામનો

પાવડર ૫૦૦ – ૭૫૦ �ામ

અથવા બીવરે�યા બેસીયાના

નામની �ગનો પાવડર ૨ �ક.

�ા. અથવા ��ુ�લઅર

પોલીહ�� ોસીસ વાયરસ ૨૫૦

ઈયળ એકમ ૫૦૦ �લટર

પાણીમા ંભેળવી સાજંના સમયે

ુછટંકાવ કરવાથી ત�ંર�ત

ઈયળને રોગ લા� ુપાડ� વ�તી

ઘટાડ� શકાય.

લીલી ઇયળના અસરકારક

િનય�ંણ માટ�, ચણાના પાકમા ં

��યમા�ા વટાવ ે �યાર�

ભલામણ કર�લ ક�ટનાશક

દવાઓનો છટંકાવ કરવો.

આ �વાત �યાર� ��યમા�ા

વટાવ ે �યાર�

�લોરા��ાનીલી�ોલ ૧૮.૫

એસસી ૩ િમ.�લ. અથવા

��બેુ�ડ�એમાઈડ ૪૦ એસસી

૩ િમ.�લ. અથવા એમામે�ટ�ન

બે�ઝોએટ ૫ ડબ��ુ ૨ �ામ

અથવા��વનાલફોસ ૨૫ ઈસી

૨૦ િમ.�લ. અથવા �ોફ�નોફોસ

૪૦% + સાયપરમે�ીન ૪%

(૪૪ ઈસી) ૧૦ િમ.�લ. અથવા

સાયપરમે�ીન ૧૦ ઈસી ૧૦

િમ.�લ. ક� ૨૫ ઇસી ૪ િમ.�લ.

અથવાનોવા��રુોન ૧૦ ઈસી

૧૦ િમ.�લ. અથવા

�લોરપાયર�ફોસ ૨૦ ઈસી ૨૦

િમ.�લ.અથવા લેમડા

સાયહલ� ો�ીન ૫ ઈસી ૫ િમ.�લ.

અથવા��ફુ��રુોન ૫ ઈસી ૧૫

િમ.�લ. અથવા ફ��થોએટ ૫૦

ઇસી ૨૦િમ.�લ. અથવા

ફ�નવાલર�ટ ૨૦ ઈસી ૧૦િમ.�લ.

૧૦ �લટર પાણીમા ં ઉમેર�

છટંકાવ કરવો.

1 12 420 40 3802 24 840 140 7003 36 1260 260 10005 60 2100 600 1500

Ph. : 011-2651185, 26517923, 45503170, Mob. : 09953756433, 09891263263Email : [email protected], Website : krishijagran.com


માનવ આહારમા ંશાકભા�� ંુઆગ� ંુ�થાન છે.

શાકભા�માથંી િવિવધ �કારના પોષક ત�વો �વા

ક� કાબ�હાઈ��ટ, �ોટ�ન, ચરબી ઉપરાતં િવ�લુ

�માણમા ં�ાર અને િવટાિમ�સ મળે છે. આ�વુ�� દક

��ટએ પણ શાકભા� પાકોની �ચી �ણુવ�ા રહલ�

છે. શાકભા� પાકો� ંુ એકમ િવ�તારમા ં મહ�મ

ઉ�પાદન મેળવવા માટ� �ધુાર�લ / સકંર બીજનો

ઉપયોગ, સમયસર ખેડ, ખાતર અને જ��રયાત

�જુબ� ંુપાણી તેમજ યો�ય પાક સરં�ણ પ�ધિત

અપનાવીને મેળવી શકાય છે. પરં� ુહાલના તબ�ે

િવિવધ શાકભા�� ંુ વાવતેર, લાબંા સમય �ધુી

ુશાકભા� સાચવણી અને સ�ંહ તેમજ �દરતી

િવપર�ત પ�રબળો સામે ર�ણ મેળવવા માટ�

િવિવધ �કારના ��ૃ�ધ િનય�ંકો(હામ�ન) અને

બાયો એ�ઝ|ઈ�સનો ઉપયોગ કર� શાકભા�

પાકોમા ંવધાર� ઉ�પાદન મેળવી શકાય છે.

��ૃ�ધ િનય�ંક (હામ�ન) :-

��ૃ�ધ િનય�ંક એટલે છોડના કોઈપણ ભાગમા ં

��ૂમ જ�થામા ંતૈયાર થ� ંુકાબ�િનક સયંોજન ક� �

છોડની ��ૃ�ધ �કારની દ�હધાિમ�ક અને �વ

રસાયણ ��યાઓ� ંુ િનયમન કર� છોડની ��ૃ�ધ

અને િવકાસ માટ� અગ�યનો ભાગ ભજવ ે છે.

ુ ૃસામા�ય ર�તે હામ�ન �દરતી અને �િ�મ એમ બે

ુ�કારના હોય છે. �દરતી હામ�ન એ છોડના કોઈપણ

ચો�સ ભાગમા ં અથવા �ગમા ં તૈયાર થઈને

છોડની �દરની િવિવધ દ�હધાિમક� ��યા� ંુિનયમન

કર� છોડની ��ૃ�ધ અન ે િવકાસમા ંમહ�વનો ભાગ

ૃભજવ ેછે, �યાર� �િ�મ ��ૃ�ધ િનય�ંક એ છોડના

િવકાસના ચો�સ તબ�ાએ છટંકાવ કરવાથી છોડની

ચો�સ �કારની દ�હધાિમક� ��યા� ંુિનયમન કર�

છોડની ��ૃ�ધ અન ેિવકાસમા ંઉપયોગી બન ેછે. આમ

શાકભા� પાકો� ંુ ઉ�પાદન ��ૃ�ધ િનય�ંકોનો

ઉપયોગ કર� વ� ુમળેવી શકાય છે.


ૃશાકભા� પાકોમા ં��ધ િનય�ંકોની ઉપયો�ગતા ૃશાકભા� પાકોમા ં��ધ િનય�ંકોની ઉપયો�ગતા

શાકભા� પાકોમા ં



��ૃ�ધ િનય�ંકોના �કાર :-

છોડના �વનકાળ દરિમયાન ��ૃ�ધ િવકાસ

સાથ ે�િમત ચો�સ �કારના ઉપાતંરણ થાય છે.

�મા ંવાન�પિતક દ�હધાિમ�ક ��યાઓ અને �વ

રસાય�ણક ��યાઓ તેમજ જનીિનક �ણુધમ� અને

વાતાવરણ ��ુય ભાગ ભજવ ેછે. (૧) બીજ� ંુ��રણ

થ�/ંુગાઠં – �ખ� ંુ��રણ, (૨) �ળૂ �ટવા, (૩)

ડાળ� તેમજ છોડનો િવકાસ, (૪) �લ આવવા, (૫)

ફળ બેસવા, (૬) છોડમા ં�ાસો�વાસ ��યા, (૭)

�કાશસ�ંલેષણ, (૮) �ાન�પીર�શન, (૯)

ચયાપચય ��યા (ખોરાક� ંુસ�ંહ), (૧૦) પાન,

ફળ, �લ ખર� પડવા , (૧૧) ફળ પ�રપ�વતા. આ

બધી દ�હધાિમ�ક ��યાઓના િનયમન માટ� ��ૃ�ધ

િનય�ંકોની ખાસ આવ�યકતા રહલ� ી છે. સામા�ય

ર�તે જ�ર� ��ૃ�ધ િનય�ંક છોડના કોઈપણ ભાગમા ં

અ�પ જ�થામા ંઉ�પ� થઈ � તે ��યાના િનયમન

માટ� પહોચીને ��યાને વગેવતં બનાવ ે છે અને

છોડના િવકાસ અને ઉ�પાદનમા ં વધારો કર� છે.

��ૃ�ધ િનય�ંકોના ઉપયોગ સમયે લેવાની કાળ� :-

સામા�ય ર�તે ��ૃ�ધ િનય�ંકોનો શાકભા�ના

પાકોમા ંઉપયોગ કરતા ંપહલ� ા તેના િવષે� ંુ�ાન

�ળુવી લે� ંુજ�ર� છે. આ ઉપરાતં કરતા ંપહલ� ા

નીચે દશા�વલે ��ુાઓ ખાસ �યાનમા ંલેવા જ�ર� છે.

� તે પાક તેમજ ��ૃ�ધ િનય�ંકના ચો�સ કાય�

અ��ુપ િનયત �માણમા ં ઉપયોગ કરવો

જોઈએ.

ભલામણ કર�લ પાકના િવકાસ િનયત અવ�થા

અને િનયત �માણમા ંવાપરવા જોઈએ.

��ૃ�ધ િનય�ંકોને અ�ય રોગ અને �વાત

િનય�ંણની દવાઓ સાથ ે ભેળવીને �ાર�ય

છટંકાવ કરવો નહ�.

��ૃ�ધ િનય�ંક સીધેસીધા પાણીમા ં�ા�ય ન હોય,

તેને �થમ આ�કોહોલ અથવા એસીટોનમા ં

ઓગાળ�ને �યારબાદ પાણીમા ં િમિ�ત કરવા

જ�ર� છે.

આડ�ધડ વ� ુ પડતા ં છટંકાવની જ��રયાત

રહત� ી નથી. મા� ભલામણ કર�લ િનયત અવ�થાએ

અને �માણ �જુબ જ છટંકાવ �હતકાર� છે. અ�યથા

છોડ ઉપર આડઅસર થવાની શ�તા છે.

��ૃ�ધ િનય�ંકોનો શાકભા� પાકોમા ંઉપયોગ

અ.ન.ં ��ૃ�ધ િનય�ંક પાક જ�થો િમ.�ા./�લટર કાય� ��ૂચ

૧. ઇ�ડોલ એિસ�ટક એિસડ ભ�ડા, ટામેટ�, ર�ગણ, મરચી, ચોળ� ૧૦-૧૫ બીજ ��રણ વધારવા

ફળ/શ�ગ બેસાડવા

ઉ�પાદન વધારવા

૨. ને�થલેીક એસે�ટક એિસડ વલેવાળા શાકભા�, ભ�ડા, ટામેટ�, ૨૦ -૫૦ ��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

ર�ગણ, મરચી, ચોળ� ફળ/શ�ગ બેસાડવા


૩. પેરા�લોરોફ�નો�� એસે�ટક ટામેટ�, ર�ગણ, મરચી ૪૦-૫૦ ��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

એિસડ ફળ/શ�ગ બેસાડવા


૪. ૨, ૪ – ડ� ટામેટ� ૨૦-૫૦ ��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

ફળ/શ�ગ બેસાડવા


૫. ૨, ૪, ૫ – ટ� બટાટા, �રુણ, શ�ર�યા ૨૫-૫૦ ��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

�વનકાળ લબંાવવા

��ુ�ુત અવ�થા �ળવવા

ુ૬. ઇ�ડોલ ��ટુા�રક એિસડ કોબીજ, �લાવર ૨૦ ધ�ં ��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

�ળૂનો િવકાસ વધારવા




કાઇનેટ�ન

એબસીસીક એિસડ

ુઈથીલીન સ�દાય

૧. ૬-બે�ઝ|ઇન એમીનો��રુાઈન ટામેટ�, ર�ગણ, મરચી ૦.૧- ૦.૫ ફળ-શ�ગ

બેસાડવા


૨. થાયો ��ુરયા બટાટા ૧૦૦૦ ��ુ�ુત અવ�થા �ળવવા

�વુાર ૫૦૦ ફળ-શ�ગ બેસાડવા

૩. �આટ�ન બટાટા, �રુણ, ૫-૧૦ ��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

વલેવાળા શાકભા� ફળ/શ�ગ બેસાડવા

ભ�ડા, ટામેટ�, ર�ગણ, ઉ�પાદન વધારવા

મરચી,ચોળ�

૪. �ાયક�ટાનોલ બટાટા, �રુણ, ૨૦-૪૦ ��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

વલેવાળા શાકભા� ફળ/શ�ગ બેસાડવા

ભ�ડા, ટામેટ�, ર�ગણ, મરચી,ચોળ� ઉ�પાદન વધારવા

૧. એબસીસીક એિસડ ટામેટ�, ર�ગણ, મરચી ૨-૫ ભેજ અછત સમયે ��ૃ�ધ

��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

�િતકારક શ��ત વધારવા

ુ૨. સાયકોસીલ બટાટા, �રુણ, �ગંળ� ૧૦૦-૨૦૦ સ�ંહ શ��ત વધારવા

૧૦૦-૨૦૦ ��ુ�ુત અવ�થા �ળવવા

િવકાસના િનયમન માટ�

૧. ૨, �લોરો થાઈલ ફો�ફોિનક વલેાવાલા શાકભા� ૧૦૦-૨૦૦ ફળ-�લ બેસાડવા

એિસડ (ઇથફેોન) ભ�ડા, ટામેટ�, મરચી �લ�ગ પ�રવત�ન



વહલ� ા પકવવા

ફળ પકવવાની ��યાના

િનયમન માટ�

૨. ઈથીલીન �લોરલ હાઇ��ન બટાટા, �રુણ, ૨૦ ◌ુ��ુત અવ�થા તોડવા

શ�ર�યા ક�લકાના ��ૃ�ધ િવકાસ વધારવા

��ે�લ�સ

૧. ��ે�લક એિસડ બટાટા, �રુણ, વલેવાળા શાકભા�, ૨૦-૪૦ ��ુ�ુત અવ�થા �ળવવા

ભ�ડા, ટામેટ�, ર�ગણ, મરચી, ચોળ� લ�ગ પ�રવત�ન


ફળ-શ�ગ બેસાડવા


૧. �ી ડ�. �. મોદ� િવષય િન�ણાતં (બાગાયત)

૨. �ી એલ. એમ. પા�ટલ િવષય િન�ણાતં (જમીન િવ�ાન/ સ�ય િવ�ાન)

૩. �ી એમ. એમ. પટ�લ િવષય િન�ણાતં ( પાક સરં�ણ)

૪. �ી એચ. એમ. વસવા િવષય િન�ણાતં (િવ�તરણ િશ�ણ)

બાયફ �િષ િવ�ાન ક��ૃ

ુ�.પો.ચાસવડ, તા: ને�ગં, �.:ભ�ચ, પીન : ૩૯૩૧૩૦

ફોન/ફ��સ : (૦૨૬૪૩) ૨૮૫૦૩૯

ઈ - મેઈલ : [email protected]




ણા આપણા દ�શનો અને

રા�યનો મહ�વનો િશયા�ં

પાક છે. �જુરાતમા ંપોણા બે થી

બે લાખ હ�� ટરમા ંચણા વવાય છે.

ચણાના ંપાકમા ંખેતી ખચ� ઓછો

આવ ેછે તમેજ આ પાકન ે

�તરપાક ક� ર�લ ેપાક તર�ક� લઇ

વધારાની આવક લઇ શકાય

છે.ચણાનો ��ુય ઉપયોગ બસેન

બનાવવામા ંથાય છે. આ ઉપરાતં

શાક બનાવવામા ં,દાળ�યા

બનાવવામા ંપણ ઉપયોગ થાય છે.

ચણા આપણા રા�યમા ંલગભગ

૨૫ % િવ�તાર િપયત અન ે૭૫%

�બન િપયત હઠ� ળ વવાય છે.

ચણાના ંપાકમા ંભારતની

ઉ�પાદકતા ં૯૧૨ �ક./હ.� છે તનેા

કરતા �જુરાત રા�યની

આવા િવ�તારમા ંવાવણી વખતે

બીજ ૧૦ થી ૧૫ સ.ેમી. �ડ�

ભેજમા ંપડ� તે �બુ જ�ર� છે.

િપયત િવ�તારમા ંહ�� ટર� ૧૦ ટન

છા�ણ� ંુખાતર નાખીને દાતંી,રાપં

સમાર માર� જમીન તૈયાર કરવી.

�તોની પસદંગી

ભારતમા ંચણાની ��ુય બ ે

�કાર કા�લુી અન ેદ�શી છે.

કા�લુી �તો સફદ� અન ેમોટા

દાણાવાણી છે �ન ેલાબંો િશયાળો

અન ેતી� ઠડં�ની જ�ર પડતી

હોવાથી �જુરાતમા ંત�ે ુવ� ુ

ઉ�પાદન મળ� ુનથી. અપણા

ુરા�યમા ં�કંો અન ેહળવો િશયાળો

હોવાથી દ�શી ચણાની �તો

ૂ ૃઅ��ુળ આવ ેછે. �િષ

�િુનવિસટ� �એ દ�શી ચણાની �ણ

ઉ�પાદકતા ૧૧૩૮ �ક./હ.� છે. આમ

દ�શ અન ે�જુરાત ચણાના ં

ઉ�પાદન ��ે ેહરણફાળ ભર� ર�ો

ુ ુછે. હ� પણ ખ�ેતો �ધુાર�લ �તો

વાવી અન ેભલામણ કર�લ ખતેી

પ�ધિત અપનાવ ેતો ચો�સ દ�શ

અન ેરા�યની ઉ�પાદકતા ંવધાર�

શકાય છે.

જમીન અને તેની તૈયાર�

સારા ભેજસ�ંહ શ��ત

ધરાવતી, કાળ� અથવા મ�યમ

કાળ� કાપંવાણી જમીનમા ંચણા

�બુ સારા થાય છે. આમ છતા ં

ુગોરા� અને ર�તાળ જમીનમા ંપણ

ચણા લઇ શકાય છે. �બનિપયત

િવ�તારમા ંચોમાસા પછ� �મ�મ

પાણી �કુા� ંુ�ય તેમતેમ

ચણાની વાવણી કરવામા ંઆવ ેછે.

ચણાની વૈ�ાનીક ખેતી

ૈ ેચણાની વ�ાનીક ખતી

ચ


www.krishijagran.comચણાની વૈ�ાનીક ખેતી



�લ અવ�થાએ અને પોપટામા ં

દાણા બધંાવવાની અવ�થાએ ૨%

�રુ�યાનો છટંકાવ કરવાથી ૮ થી

૧૦ ટકા ઉ�પાદન વધાર� શકાય

છે.

િપયત �યવ�થાપન –

આપણા િવ�તારમા ં�ાર�ની

જમીનમા ંડાગંર પાક લીધા પછ�

સ�ંહાયેલ ભેજનો ઉપયોગ કર�ને

�બનિપયત ચણા લેવામા ંઆવ ેછે.

આમ છતા જો પાણીની સગવડ

હોય તો િપયત આપવાથી

ઉ�પાદન �બુ વ� ુમળે છે. િપયત

ચણામા ંઓરાણ પછ� �થમ

િપયત આપ�.ુ �યાર બાદ ડાળ�

�ટવાની અવ�થાએ(૨૦ �દવસ

ુપછ�) �બ� ંિપયત, �લ બેસતી

ુવખત(ે૪૦ થી ૪૫ �દવસ)ે �ી� ં

િપયત અને ચો� ંુિપયત પોપટા

બેસતી વખત(ે૬૦ થી ૭૦ �દવસ)ે

હલકા િપયત આપવા. આ કટોકટ�

અવ�થાએ પાણી આપવાથી

પાણીનો યો�ય ઉપયોગ અને

આિથ�ક ફાયદો થાય છે. ચણાની

પાકમા ંભલામણ કર�લ િપયત જ

આપવા. વ� ુપીયત આપવાથી

છોડની વાન�પિતક ��ૃ�ધ વ� ુ

થાય છે અને �લ અને પોપટા

મોડા આવ ેછે �થી સરવાળે

ઉ�પાદન ઓ� ંમળે છે.

િન�દામણ �વ�થાપન -

જ�ર �જુબ એક થી બ ેહાથ

ુિનદ� ામણ કરવાથી સા�ં ઉ�પાદન

ુમળેવી શકાય છે. જો મ�રોની

અછત હોય તો ચણા ઉગતા પહલ� ા

વાવતેરના ં૨ થી ૩ �દવસમા ં

પ�ેડ�િમથાલીન (�ટો�પ ૧૦ �લ.

પાણીમા ં૫૫ િમ.લી.) દવા હ�� ટર�

એક �કલો (સ��ય ત�વ) �જુબ

૫૦૦ થી ૬૦૦ �લટર પાણીમા ં

િમ�ણ કર� જમીન ઉપર �ધા પગ ે

છાટંવી.

પાક સરં�ણ-

(અ) રોગો –

ુ(૧) �કારો(િવ�ટ) –

આ રોગ બીજ અને જમીન

એમ બ�ેં મારફત ફ�લાય છે અને

પાકની કોઇ પણ અવ�થાએ જોવા

મળે છે. �મા છોડ ઉભા �કુાય છે

અને થડ ચીરતા ઊભી કાળ�

ક�થય લીટ�ઓ જોવા મળે છે.

રોગ આવતો અટકાવવા માટ� રોગ


ઠોળ પાકો ધા�ય પાકો પછ� �બુ જ મહ�વ� ંુ�થાન ધરાવ ેછે.

નાઇ�ોજન ��થર�કરણની િવિશ�ટ શ��ત,�ોટ�નની ઉચી

મા�ા અને િવપર�ત વાતાવરણમા ંટક� રહવ� ાની ખાસીયત

તેમને અ�ય પાકોથી અલગ તારવ ે છે. ભારત િવ�વમા ં

કઠોળ� ંુ સૌથી વધાર� વાવતેર,ઉ�પાદન અને વપરાશ

ુકરનાર દ�શ છે.મગ એ મહ�વનો કઠોળ વગ�નો �ંકા ગાળાનો

પાક છે � �જુરાત રા�યમા ંચોમા� ંુતેમજ ઉના�ં ઋ� ુ

દર�યાન લેવામા ં આવ ે છે. ચોમાસામા ં ��ુય�વ ે ઓછા

વરસાદવાળા અને હલક� જમીનમા ંતેમજ �તર પાક તર�ક�

લેવામા ંઆવ ેછે. �થી ઉ�પાદન ઓ� ંમળે છે.�યાર� ઉના�ં

ઋ�મુા ંિપયતની �રુતી સગવડ હોવાથી અને વાતાવરણ

ુઅ��ુળ હોવાની સાથ ેસાથ ેરોગ અને �વાતનો ઉપ�વ

આછો હોવાથી સર�રાશ ૧૦૦૦ થી ૧૨૦૦ �ક./હ.� ઉ�પાદન

મેળવી શકાય છે. ઉના�ં મગ� ંુવાવતેર મ�ય �જુરાતના ં

પચંમહાલ,દાહોદ,વડોદરા,ખેડા અને આણદં ��લામા ં

તેમજ દ�ીણ �જુરાતમા ંપણ હવ ેઉના�ં મગનો િવ�તાર

ુવધતો �ય છે.�નીયામા ંકઠોળ પાકો� ંુસર�રાશ ઉ�પાદન

૮૩૬ �ક./હ.� છે.તેની કરતા આપણા ંદ�શ� ંુસર�રાશ ઉ�પાદન

૬૩૦ �ક./હ.� છે � ૩૨.૭% �ટ� ંુઓ� છે.આમ કઠોળ પાક� ંુ

ઉ�પાદન વધારવા અને આપણી જ�ર�યાતને પહોચી

ુવળવામાટ� વ�ૈાનીક અભીગમ અપનાવી સા�ં અને

�ણુવ�ાસભર ઉ�પાદન મેળવી શક��.ંુ

જમીનની પસદંગી અને તૈયાર�

ુગોરા� ંતેમજ ડાગંરની �ારાની

જમીન ક� �મા ં સે��ીયત�વ વધાર�

હોય તેવી જમીન મગના ંપાકને વ� ુ

માફક આવ ેછે. �બુ જ ર�તાળ અને

�નો પી.એચ. �ક �ચો હોય તેમજ

�ૃમીનો ઉપ�વ હોય તેવી જમીનમા ં

ઉના�ં મગનો પાક સારો થતો નથી.

ુઉના�ં મગ� ંુ સા�ં ઉ�પાદન

ુલેવા માટ� ૧૦ ટન સા�ં કોહવાયે� ંુ

છણી� ંુ ખાતર જમીનમા ં મી� કર� ંુ

�થી જમીનની ફળ�પુતામા ં �ધુારો

થાય સાથ ે ભેજ સ�ંહ શ��ત અને

ઉ�પાદન વધે.

બીયારણ દર અને બીજ માવજત

એક હ�� ટર જમીનમા ં વાવણીયાથી

ઓર�ને વાવતેર કરવા ૧૫ થી ૨૦ �ક.

જયાર� �ખૂંીને વાવણી કરવા ૨૦ થી

૨૫ �ક. �બયારણની જ�ર પડ� છે.

જમીન અને બીજજ�ય રોગોથી પાકને

બચાવવા તથા એકમ િવ�તારમા ં

છોડની �રૂતી સ�ંયા �ણવવા બીજને

થાયરમ આથવા કાબ�નડ�ઝીમ

�ગનાશક દવાનો ૩ �ામ �િત �કલો

�માણે પટ આપવો.

બીયારણને રાઇઝો�બયમ ક�ચરનો

પટ આપવો

કઠોળ પાકના �લૂમા ં વાવણા

પછ� ૨૦ થી ૨૫ �દવસે રાઇઝોબીયમ

�વા� ંુ�ારા �ળૂગ�ંડકાઓ બનવાની

શ�આત થાય છે. આ ગ�ંડકાઓ �ારા

હવામા ં રહલ� નાઇ�ોજન� ંુ છોડના ં

ખોરાક માટ� રાઇઝો�બયમ �વા� ંુ

મારફત �પાતંર અને �થાિયકરણ થાય

છે પ�રણામે છોડની ��ૃ�ધ અને

િવકાસમા ંન�ધપા� વધારો થાય છે.

બીજ વાવતા પહલ� ા ં૮ �ક. બીયારણ


ઉના� મગની

ૈ ેવ�ાનીક ખતી પ�ધિત

ઉના� વૈ�ાનીક ખેતી


દ�ઠ ૨૫૦ �ામ રાઇઝો�બયમ ક�ચરનો પટ

આપવો.

વાવેતર સમય

ઉના�ં મગ� ંુવાવતેર ૧૫ ફ��આુર� થી ૧૫

માચ� �ધુીના ંસમયગાળા દર�યાન કરવાથી વ� ુ

ઉ�પાદન મળે છે.

વાવેતર �તર

ઉના� મગ� ંુવાવતેર બે ચાસ વ�ચે ૩૦ થી

૪૫ સે.મી રાખી કરવી. વ� ુઉ�પાદન મેળવવા માટ�

એકમ િવ�તારમા ંછોડની સ�ંયા જળવાઇ એ �બુ

જ અગ�ય� ંુછે. બીજનો ઉગાવો થયા બાદ �યા ં

ખાલા પડ�લ હોય તો બીજ વાવીને ખાલા �રુવા

અને જયા વ� ુછોડ હોય તો ૧૦ થી ૧૨ �દવસમા ં

પારવણી કર� બે છોડ વ�ચે ૧૨ થી ૧૫ સે.મી.

�તર રાખ�.ંુ

ખાતર �યવ�થાપન

ઉના� મગમા ંવાવણી સમયે પાયાના ંખાતર

તર�ક� હ�� ટર દ�ઠ ૨૦ �ક. નાઈ�ોજન(�રુ�યા �પે

૪૪ �ક.) અને ૪૦ �ક ફો�ફરસ (સ�ગલ �પુર ફો�ફ�ટ

�પે ૨૫૦ �ક. અથવા ડ�.એ.પી. �પે ૮૭ �ક.) બીજ

વાવણી પહલ� ા ચાસમા ં ઓર�ને આપ�.ંુ

તદઉપરાતં ૨૦ �ક.સ�ફર �િત હ�� ટર� આપવાથી

ઉ�પાદનની સાથ ે �ોટ�ન� ૂં �માણ વધવાથી

ઉ�પાદનની �ણુવ�ામા ં �ધુારો થાય છે.મગના ં

�ળૂમા ંરાઇઝો�બયમની ��િૃત થતી હોવાથી છોડ

પોતે હવામાનો નાઈ�ોજન વાપરવાની શ��ત

મેળવી લે છે �થી મગને �િુત� ખાતરની જ�ર�યાત

રહત� ી નથી.

િપયત �યવ�થાપન

ઉના� મગને વાવની કર� �થમ િપયત કર�.ંુ

ુ�યાર બાદ બી� િપયત ૨૫ થી ૩૦ �દવસે �લ

આવવાની શ�આત થાય પછ� આપ�.ુ �લ

ુ ુિવશેષતાઓ ક�-૮૫૧ �જરાત મગ - ૪ મેહા �. આણદં મગ - ૫

ડાળ�ની સ�ંયા(સર�રાશ) ૩.૦ ૩.૦ ૩.૫ --

િશ�ગની સ�ંયા/છોડ ૪૦.૦૦ ૩૫.૦૦ ૪૫.૦૦ ૪૪.૦૦

િશ�ગની લબંાઇ(સે.મી.) ૭.૭ ૭.૮ ૬.૬ ૯.૦

પાકવાના ં�દવસો ૬૫ થી ૭૦ ૬૦ થી ૬૫ ૬૫ થી ૭૦ ૭૫ થી ઓછા

ુ૧૦૦ દાણા� ંવજન(�ામ) ૩.૭૪. ૧૪ ૩.૬૦ ૫.૩

દાણાનો રંગ ચમકતો લીલો ચમકતો લીલોચમકતો લીલોચમકતો લીલો

ુ ુ ુદાણા� ંકદ મ�યમ મો�ં મ�યમ મો�ં

ઉ�પાદન(�ક./હ.� ) ૧૦૦૦-૧૨૦૦ ૧૨૦૦-૧૪૦૦ ૧૨૦૦-૧૫૦૦ ૧૬૦૦-૧૭૦૦

ખાસીયત * ઉનાળા અને ચોમાસા * ઉનાળા અને ચોમાસા * ઉનાળા અને ચોમાસા * ઉનાળા અને ચોમાસા

ુ ુ ુ ુ ુ ુ ુ માટ� અ��ુળ માટ� અ��ળ માટ� અ��ળ માટ� અ��ળ

* િશ�ગ એક સાથ ેપાક� * િશ�ગ એક સાથ ેપાક� * િશ�ગ એક સાથ ેપાક� * િશ�ગ એક સાથ ેપાક�

* પચરંગીયો રોગ વ� ુ * પચરંગીયો રોગ વ� ુ * એક કરતા વ� ુફાલ * પચરંગીયો રોગ સામે

આવ ેછે. આવ ેછે. * પચરંગીયો રોગ સામે �તીકારક

�તીકારક

ઉના�ં મગની �તો અને તેની ખાસીયતો –

www.krishijagran.comઉના� વૈ�ાનીક ખેતી


આવવાની શ�આત પહલ� ા વ� ુપડતો ભેજ અને

નાઇ�ોજનની વધાર� લ�યતા છોડની એકલી

વાન�પિતક ��ૃ�ધ કર� છે. જમીન હલક� હોય તો ૨૦

�દવસે િપયત આપ� ુઅને �યાર પછ� ૧૦ થી ૧૫

�દવસના ં�તર� ૩ થી ૪ િપયતની જ�ર પડ� છે.

મગના ં પાકને ડાળ� �ટવાની અવ�થાએ,�લ

અવ�થામા ં અને િશ�ગોમા ં દાણા ભરાવવાન�

અવ�થાએ િપયત અવ�ય આપ�.ંુ

િન�દણ િનય�ંણ

છોડની ��ૃ�ધ અને િવકાસ માટ� જમીનમા ંરહલ�

જ�ર� પોષક ત�વો, ભેજ, હવામા ં રહલ�

નાઇ�ોજન,�ાણવા�,ુ�ગારવા� ુ અને �કાશ� ંુ

િનદામણ �ારા �બનજ�ર� શોષણ ન થાય તે માટ�

પાકને �થમ ૩૦ �દવસ �ધુી ન�દણ ��ુત રાખવો

જોઇએ.મગમા ં એક �તરખેડ કર� એક થી બે

ુ ુન�દામણ મ�રો �ારા કરાવવા.ંમ�રોની અછત

હોય �યાર� હ�� ટર� ૧.૨૫ �ક.�ામ પે�ડ�મીથાલીન

(�ટો�પ) ૩.૩ લી .ન�દામણનાશક દવા વાવતેર

કયા� પછ� અને બીજના ંઉગાવા પહલ� ા ં૫૦૦ લી.

પાણામા ં ઓગાળ� છટંકાવ કરવાથી ન�દણ

િનય�ંણ સાર� ર�તે થઇ શક� છે.

કાપણી

મગના ંપાકમા ંછોડ પર મોટા ભાગની િશ�ગો

પાક�ને અધ� �કુાયેલ જણાય �યાર� સવારના ં

સમયમા ંપાક� િશ�ગોની એક થી બે વીણી કરવી.

બધી િશ�ગો એક શાથ ેપાક� �ય તેમ હોય તો

છોડની કાપણી કર� ખેતરમા ંપાથર� દઇ �કુવી

ખળમા ંઅથવા �શેરથી મગના ંદાળા �ટા પાડવા.

�ી. ગ�જર મીતેશ એમ.(િવષય િન�ણાતં-સ�ય

િવ�ાન), ડો. આર.એફ.ઠાકોર

(�ો�ામ કો ઓડ�નેટર)

�િષ િવ�ાન ક��,�ભેટ�, વલસાડૃ

www.krishijagran.comઉના� વૈ�ાનીક ખેતી



Ëuþ{kt ¾uzqíkLke ÂMÚkrík Mkkhe LkÚke,

suLku fkhýu ¾uzqíkku ÃkkMku Ãkqhíkk «{ký{kt

s{eLkLke WÃk÷çÄíkk, Mkkhk Ãkf,

{tze{kt ÃkkfLke ÞkuøÞ ®f{ík Lk {¤ðe,

òýfkheLkku y¼kð, SrðfkuÃkksoLkLkk

yLÞ fkuE rðfÕÃk LkÚke. yk ík{k{

fkhýkuLku ÷eÄu ykðf ÚkE þfíke LkÚke.

íkuLku ÷eÄu ½hu÷w ÔÞðnkhku{kt yLkuf

ykŠÚkf {w~fu÷eLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzu Au.

yk ÂMÚkrík{kt ¾uzqíkkuLku ¾uíkeLke MkkÚku

yLÞ ÔÞðMkkÞ Ãkh æÞkLk ykÃkðkLke

sYh Ãkzu Au. òu ¾uzqíkku Mkwðh Ãkk÷LkLke

þYykík fhu íkk u ík u ík u{Lkk {kxu

÷k¼ËkÞe çkLke þfu Au. Mkwðh Ãkk÷Lk

fkuE Ãký ¾uzqík fhe þfu Au. yk {kxu

Mkhfkh îkhk Ãký MknkÞ ykÃkðk{kt

ykðu Au. yk ÔÞðMkkÞ ¾uzqíkkuLke

hkusøkkhe {kxu Mkkhe íkfLkw MksoLk fhu Au.

f]r»k òøkhýu yk ÷u¾{kt yk ytøku

rðMík]ík {krníke ykÃkðkLkku «ÞkMk fÞkuo

Au. Mkwðh WAuhÚke ¾uzqíkku Mkkhk ÃkiMkk

f{kE þfu Au.

yuf Lksh{kt Mkwðh Ãkk÷Lk-

Mk wðh Ãkk÷Lk rðïLkk yLk uf

Ëuþku{kt ÚkkÞ Au. íkuLkk Ãkk÷Lk{kt [eLk

MkkiÚke ykøk¤ Au. [eLk çkkË ÞwyuMk,

çkúkÍe÷, s{oLke, rðÞuíkLkk{,MÃkuLk,

hrþÞk, fuLkuzk, £ktMk yLku ¼khík Au.

¼khík{kt Mkwðh WíÃkkËLk ðMíkeLkku

ykþhu 28 xfk yux÷u fu 14 r{r÷ÞLk

fhíkkt ðÄkhu Au. W¥kh-ÃkqðoLkk hkßÞku{kt

Mkwðh Ãkk÷Lk ðÄkhu ÚkkÞ Au. yk WÃkhktík

ËuþLkk yLkuf hkßÞku{kt yk ÔÞðMkkÞLkku

rðfkMk ÚkÞku Au.

Mkwðh Ãkk÷LkLke þYykík:

yk ÔÞðMkkÞLke þYykík fhíkk

Ãknu÷k íku ytøku Ãkqhíke òýfkhe {u¤ððe

sYhe Au. yk ÔÞðMkkÞ{kt Úkíkk ¾[o,

MÚkkLkLke ÃkMktËøke, MkwðhLke «òíke ytøku

yuðku ÔÞðMkkÞ fu su ¾uzqíkku {kxu VkÞËkYÃk Au

yuðku ÔÞðMkkÞ


òýfkhe, ÔÞkÃkkh òu¾{, ÃkþwykuLke

rçk{khe yLku çkòhLkwt ÞkuøÞ ¿kkLk nkuðw

òuEyu.

Mkwðh Ãkk÷LkLkk VkÞËk

1. {kMk WíÃkkËLk{kt yLÞ ÃkþwykuLke

íkw÷Lkk{kt ÃkÞkoó «{ký{kt {kMk

«kó ÚkkÞ Au. yk {kMk ðÄkhu

«kuxeLk Ähkðu Au.

2. {kuxk¼køku yuðk ¾kã ÃkËkÚkkuo fu su

Vufe Ëuðk{kt ykðu Au, íku Mkwyh

Ãkk÷Lk {khVíku íku{Lku Ãkku»ký

ykÃke þfkÞ Au.

3. {kËk Mkwðh yuf ð¾ík{kt 10 Úke

12 ðå[kLku sL{ ykÃku Au. {kËk

ð»ko{kt ºký ð¾ík

ç k å [ k L k u ß L {

ykÃku Au.

4. yk ÔÞðMkkÞ{k t

ík u{Lkk hnuðkÚke

MÚkkLk yLku yLÞ

Mkk{økúe Ãkh ykuAk

h k u f k ý L k e

ykð~Þfíkk hnu

Au.

5. MkwðhLku ÷E ¼khík

W Ã k h k t í k yLÞ

Ëuþku{kt ¾kMk {køk

Ähkðu Au.

6. Mkkhe ykðfLke

ÿrüyu A Úke ykX

{rnLkk{kt Mkkhe

y k ð f L k e

þYykík ÚkE òÞ Au. yºk u

WÕ÷u¾LkeÞ Au fu fur{f÷ MðYÃk{kt

ík u{ s MkkiËÞo «MkkÄLk yLku

hMkkÞýef WíÃkkËLkku{kt «Þkuøk

Úkðk MkkÚk u ík uLke Mkkhe {køk

hnu÷e Au.

Mkwðh Ãkk÷Lk {kxu ÞkuøÞ MÚkkLk

ík uLkk Ãkk÷Lk {kxu yuf yuðk

MÚkkLkLke ÃkMktËøke fhðe òuEyu fu su

Úkk uzw ¾wÕ÷w nkuÞ yLku Mkh¤íkkÚke

ÃkþwykuLku hnuðkLke ÔÞðMÚkk WÃk÷çÄ

Ähkðu. òu 20 Mkwðh nkuÞ íkku ykuAk{kt

ykuAk 2 ðøko {exh «rík Mkwðh hnuðkLke

ÔÞðMÚkk nkuðe òuEyu. yk MkkÚku

«sLkLk {kxu MÚkkLkLke sYh hnu Au.

Mkwðh Ãkk÷Lk{kt ykðíkku ¾[o

Mkwðh Ãkk÷LkLke þYykík fhíke

ð¾íku {wÏÞíðu ÔÞðMÚkk, ÷uçkh, ¼kusLk

Mkk{økúe, «sLkLk, ËðkykuLkku ¾[o

æÞkLk{kt hk¾ðku. fkuE ÔÞÂõík 20 {kËk

MkwðhLkwt Ãkk÷Lk fhu íkku íku rnMkkçkÚke 20

ðøko{kt 150 YrÃkÞk «rík ðøko øksÚke

60,000 YrÃkÞk, 2 Mkwðh {kxu 70

ðøko øks rnMkkçkÚke 25,200 YrÃkÞk,

Mxku÷ Y{ Ãkh ykðíkk ¾[o ÷øk¼øk

30,000 yLku ÷uçkh{kt ¾[o ykþhu

60,000 ÚkkÞ Au. yk{ òuðk sEyu

íkku ¾[o «Úk{ ð»kuo 2,80,000 ÚkkÞ

Au. çkeò ð»kuo íkuLkk «sLkLk yLku

çkå[kyku ykðíkk ¾[o 3,00,000

ÚkkÞ Au. yk WÃkhktík «Úk{ ð»ko ÷k¼

ykþhu 21,200 ÚkkÞ Au. çkeò ð»kuo

LkkUÄÃkkºk ÷k¼ ÚkkÞ Au.

¾[oLke íkw÷Lkk{kt ÷ktçkk økk¤kLku

æÞkLk{kt hk¾eLku ÷k¼ ÚkkÞ Au.

Mkhfkh îkhk ykŠÚkf MknkÞ

Mkwðh Ãkk÷Lk {kxu Mkhfkh îkhk

ykŠÚkf MknkÞ ykÃkðk{kt ykðu Au. yk

ÔÞðMkkÞLke þYykík yk{ íkku ¾[oLkk

«{ký, «òrík yLku hnuðkLke ÔÞðMÚkk

Ãkh rLk¼oh hnu Au. ÔÞðMkkÞ{kt ykðíkk

¾[o {kxu fux÷ef Mkhfkhe MktMÚkk suðe fu

Lkkçkkzo yLku Mkhfkhe çkuLfku îkhk

ykŠÚkf MknkÞ WÃk÷çÄ fhkððk{kt

ykðu Au. ¾uzqíkkuLke [ku¬Mk Mk{Þ

www.krishijagran.comyuðku ÔÞðMkkÞ


yðrÄ Ëuðk [wfððk{kt síke hnuíke nkuÞ

Au. skufu çkUf yLku LkkçkkzoLkk fkÞko÷ÞÚke

yk ytøku {krníke WÃk÷çÄ çkLke þfu Au.

Mkwðh Ãkk÷Lk íkk÷e{ MktMÚkk

Mkwðh Ãkk÷Lk ÔÞðMkkÞ fhíkk

Ãknu÷k íkuLke íkk÷e{ ÷uðe sYhe Au.

Mkwðh Ãkk÷Lk íkk÷eLk ykÃkíke yLkuf

MktMÚkkyku Au. ¼khíkeÞ f]r»k MktþkuÄLk

Ãkrh»kË hk»xÙeÞ Mkwfh MktþkuÄLk fuLÿ, Ãkþw

r[rfíMkk rðãk÷Þku yLku f]r»k rð¿kkLk

fuLÿku îkhk ¾uzqíkkuLku Mk{Þktíkhu Mkwðh

Ãkk÷LkLke íkk÷e{ ykÃkðk{kt ykðu Au.

yk[kÞ o y uLk.S.h tøkkhkð f ] r»k

Þ w r L kðŠM kxe, y uykEMk eykhÃk e

sçk÷Ãk w h yLk u ykEMk eykhÃ k e

sçk÷Ãk wh íkÚkk ykEðeykhykE

EßsíkLkøkh ðøk uh u Mk tMÚkkyk u{k t

MktþkuÄLk fkÞo ÚkkÞ Au.

MkwðhLke {wÏÞ òíkku :-

Ëuþ{kt MkwðhLke yLkuf «òíkeyku

Au, Ãkhtíkw MkVuË ÞkufoþkÞh, ÷uzhuMk,

nÕfk MkVuË ÞkufoþkÞh, nuBÃkþkÞh,

zâwhkuf, ELzeSrLkÞMk yLku ½w½Á ðÄkhu

«[r÷ík Au.

MkVuË ÞkufoþkÞh:

yk «òrík ¼khík{kt ðÄkhu òuðk

{¤u Au. òufu íku yuf rðËuþe òík Au.

íkuLkku htøk MkVuË yLku õÞkf õÞktf fk¤k

Äççkk òuðk {¤u Au. fkLk {æÞ{

ykfkhLkk yLku [nuhku Úkkuzku W¼ku

ykfkh Ähkðu Au. «sLkLkLke çkkçkík{kt

yk ¾qçk s Mkkhe «òrík Au, Lkh MkwðhLkwt

ðsLk 300-400 rf÷ku yLku {kËk

M k w ð h L k w t 2 3 0 - 3 2 0 r f ÷ k u

ykÃkÃkkMk Au.

÷uLzhuMk:

ík u L k k u h tøk MkV uË, þkherhf

MðYÃk{kt ÷ktçkk, fkLk-Lkkf-ÚkqÚkLk Ãký

÷ktçkk nkuÞ Au. «sLkLkLke çkkçkík{kt íku

¾qçk s Mkkhe «òrík Au. íku{k Þkufo

þkÞhLke Mk{kLk økwý Ähkðu Au. Lkh

MkwðhLkwt ðsLk 270-360 rf÷ku yLku

{kËk 200 Úke 320 rf÷ku ðsLk

Ähkðu Au.

nuBÃkþkÞh:

yk «òrík {æÞ{ ykfkhLke nkuÞ

Au. þheh økXe÷w yLku htøk fk¤ku

nkuÞ Au. Lkh Mkwðh ykþhu 300

rf÷ku yLku {kËk Mkwðh 250

rf÷ku ðsLk Ähkðu Au.

½wt½Á:

yk «òríkLkk Mk wðh

{kuxk¼køku W¥kh-Ãkqðo hkßÞ{kt

òuðk {¤u Au. ¾kMk fheLku

çktøkk¤{kt íkuLkwt Ãkk÷Lk fhðk{kt

ykðu Au. íkuLke ð]rØ Mkkhe

nkuÞ Au.

{kfuoxªøk yLku çkòh

yk{ íkku íkuLke ¼khík{kt

Mkkhe {køk Au Ãkhtíkw ûkuºkeÞ {køk

W Ã k h k t í k r ð Ë u þ { k t Ã k ý

¼khík{ktÚke rLkfkMk fhðk{kt

ykðu Au. ¼khík{ktÚke ykþhu A

÷k¾ fhíkk ðÄkhu yLÞ Ëuþku{kt

rLkfkMk fhðk{kt ykðu Au.

MkkiËÞo «MkkÄLkku yLku fur{f÷ MðYÃk{kt

«Þkuøk fhðk{kt ykðu Au. íku ÔÞðMkkÞ

¾uzqíkku {kxu ÷k¼ËkÞe Au.

yk ÔÞðMkkÞ Ãkh hk»xÙeÞ þqfLk Ãkk÷Lk MktþkuÄLk fuLÿLkk «kusuõx zkÞhuõxh f{ zkÞhuõxh zku. rË÷eÃk fw{khLkwt fnuðwt Au fu yk Ô Þ ð M k k Þ ¾ u z q í k k u { k x u ÷k¼ËkÞe Au, suÚke ¾uzqíkkuLku Mkkhku LkVku {¤e þfu.

òu fkuE ¾uzqík ÃkkMku ykuAk «{ký{kt s{eLk nkuÞ íkku íku í k u L k k u yk ÔÞðMkkÞ {kx u WÃkÞkuøk fhe þfu Au. íku{k Mkhfkh îkhk Ãký {ËË fhðk{kt ykðu Au. yk {kxu íkk÷e{ fkÞo¢{kuLk w t Ãký ykÞkusLk fhðk{kt ykðu Au.

www.krishijagran.comyuðku ÔÞðMkkÞ


E{hkLk ¾kLk

Ãkºkfkh, f]r»k òøkhý

{ku :9582957538 Email: [email protected]

rçkLksYhe heíku ÃkiMkk

¾[oðkLke ykËíkLku

rLkÞtrºkík fhðe ¾qçk s

sYhe Au. yuðw Ãký çkLke

þfu fu «u{-MktçktÄku{kt ¾kMk hku[fíkk Lk

hnu.

ykðfLku ÷E MkkðÄkLk

hnku. ykŠÚkf çkkçkíkku{kt

fkuE Ãký ÔÞÂõík Ãkh

ykt¾ku çktÄ fheLku rðïkMk

fhðku ½kíkf Mkkrçkík ÚkE þfu Au.

SðLk MkkÚke MkkÚku MLkun-

«u{¼Þko {Äwh MktçktÄ

s¤ðkE hnu. y÷çkík

yk ð»ko íkw÷k hkrþLkk

fux÷kf òíkfku Ãkrhðkh MkkÚku MktçktÄ ¾hkçk

fhe þfu Au.

ík{khe ðkýe{kt MktÞ{

hk¾ku, íkuLkk Ëw¾Ë

Ãkrhýk{ ykðe þfu Au.

MkhËËo, çkËns{e yLku

{kLkrMkf íkýkð ík{khk MðMÚk SðLkLku

yMkh fhe þfu Au.

{u»k

ffo

íkw÷k

{fh

LkkufheÞkík ðøkoLku

fux÷ef ÃkhuþkLkeLkku

Mkk{Lkku fhðku Ãkze þfu

Au. fkhkuçkkheykuLku

íkkífkr÷f LkVku Lknª ÚkkÞ. Ãkhtíkw Äe{u

Äe{u [ku¬MkÃkýu ÷k¼ Úkþu

¼khu yknkh ÷uðkÚke Ëqh

hnku. þçkkhÚke ytíkh

çkLkkðe hk¾ku, yk çkkçkík

fkuE ðhËkLkÚke f{ LkÚke.

ykŠÚkf ÂMÚkrík Mkkhe hnuþu.

ykLktË-«{kuË yLku

{LkkuhtsLk{kt Mk{Þ

rðíkkððkÚke ík{khk fkÞkuo

Ãkh íkuLke Lkfkhkí{f yMkh

ÚkE þfu Au

ík{khe ykŠÚkf ÂMÚkrík

{sçkqík hnuþu. ðÄw Mkkhe

ykŠÚkf ÂMÚkrík MkkÚku

r{ºkkuLkku Ãký ¼hÃkqh

MknÞkuøk {¤þu.

ð]»k¼

®Mkn

ð]rùf

fwty

¾[o Ãkh rLkÞtºký hk¾ku

fkhý fu ykðf{kt Úkkuzku

½xkzku ÚkE þfu Au.

ykŠÚkf MktfxkuÚke çk[ðk

{kxu Éý ÷uðkLkwt ð÷ý Lk hk¾ku

LkkýkfeÞ ð»koÚke s

fux÷kf LkwfMkkLk ÚkE þfu

Au. çkwÄ çkkh{k MÚkkLku

nkuðk Aíkk {w~fu÷eykuLkku

Mkk{Lkku fhðku Ãkzu. íÞkhçkkËLkku Mk{Þ

ík{khk {kxu rníkfkhe hnuþu.

LkkufheÞkík ÷kufku {kxu yk

ð»ko yLkwfq¤ Au. ykuøkMx

MkwÄe ík{khk ¢kuÄ Ãkh

rLkÞtºký hk¾ku. íÞkhçkkË

ÂMÚkrík{kt MkwÄkhku ykðþu.

ík{khe yuf LkkLke ¼q÷

Ãký LkwfMkkLk yÃkkðe þfu

Au. {kxu ftE Ãký fhíkk

yøkkW Ãkqhku rð[kh fhðku.

r{ÚkwLk

fLÞk

ÄLk

{eLk

Vuçkúwykhe2016

ekfldHkfo";Qy{krMkf

¼rð»ÞV¤

www.krishijagran.comZFlX O/

Vuçkúwykhe2016


nðu {wMkkVhLkk Eþkhk Ãkh [k÷þu yLkku¾e MkwxfuMk

nLk çkLkkðíke ¼khíkeÞ ftÃkLke {rnLÿkyu y{urhfk{kt ÃkÞkoðhýLku

yLkwfq¤ rÿ[r¢Þ ðknLk çkòh{kt ¾kMk søÞk çkLkkððkLkk «ÞkMk ytíkøkoík yk Mkókn fur÷VkuŠLkÞk þnuh{kt E÷uõxÙef Mxwh suLksu hsq fhu÷ Au.

{rnLÿkLkk Mfwxh suLksu 2.0 Ãknu÷w Vw÷e E÷uõxÙef Mfqxh Au, suLkku rð[kh rMkr÷fkuLk ðu÷e{kt íkiÞkh fhðk{kt ykðu÷ Au yLku íkuLku r{rþøkLkLkk yuLk ykçkoh{kt yuMkuBçk÷ fhðk{kt ykðu÷ Au. þnuh{kt yðhsðh, Ãkk‹føk, ¼ezðk¤k yLku «Ëq»kýÚke òuzkÞu÷ ÃkzfkhkuLkku Mkk{Lkku fhðk{kt íku {ËË {¤e hnu íku heíku íkuLke rzÍkELk íkiÞkh fhðk{kt ykðe Au, yk MfqxhLku íkksuíkh{kt ykuf÷uLz{kt hsq fhðk{kt ykðu÷ Au. suLksu 2.0 {kt VuhVkh fhe þfkÞ íkuðk r÷rÚkÞ{ ykÞhLk çkuxhe ÷køku÷ Au, su øk{u íÞkhu MxkLzzo E÷uõxÙef ykWx÷ux Ãkh rh[kso fhe þfkÞ Au.

{Mktøk øku÷uõMke yuMk7Lke hsqykík yøkkW íkuLke {krníke ònuh ÚkE økE Au. xuf

ðuçkMkkExTMkLkk ynuðk÷ «{kýu ftÃkLke yk M{kxoVkuLkLke ºký ðurhÞLx hsq fhþu. MkqºkkuLkk sýkÔÞk «{kýu Vuçkúwykhe{kt ÞkuòLkkh {kuçkkE÷ ðÕzo fkUøkúuMk{kt ftÃkLke yuMk7,

yuMk7, yuMk, yuMk7 yuMk Ã÷Mk M{kxo VkuLk hsq fhe þfu Au. ynuðk÷ «{kýu Mku{Mktøk øku÷uõMke yuMk7Lke ®f{ík yuMk6Úke ÷øk¼øk 10 xfk ykuAe nþu.

yuðw {kLkðk{kt ykðu Au fu VkuLk{kt ykEVkuLk 6yuMk suðk s ÷kEð rÃkõ[h rV[h nþu. òufu yuÃk÷ yøkkW yu[xeMkeyu Vý íkuLkku WÃkÞkuøk fÞkuo Au, Ãkhtíkw ykEVkuLk 6yuMk çkkf yk

rV[h ½ýk ÷kufr«Þ ÚkE økÞk Au. íkksuíkh{kt s yk Ve[hLke íkMðehLke MkkÚku fkuE çkuføkúkWLz ðkuEMk nþu Lknªt. yk Ve[hLke {ËËÚke VuMkçkqf, EMxkøkúk{ suðe MkkurþÞ÷ Lkuxð‹føk MkkEx Ãkh SykEyuV E{us þuh fhe þfkþu. yuõMkÃkxoLkw {kLkðwt Au fu øku÷uõMke yuMk7{kt 5.5 #[Lke Vq÷ yu[ze M¢eLk, 3 Sçke hu{ yLku 16 SçkeLke ELkrçkÕx {u{he ykÃkðk{kt ykðþu, suLku 128 çkeS MkwÄe rðMíkkhe þfkþu. íku yuLzÙkuEz 5.1.1 ÷ku÷eÃkkuÃk Ãkh fk{ fhþu. M{kxoVkuLk{kt ftÃkLke ÃkkuíkkLkk yuõMkÞLkku 8890 r[ÃkMkux yLku õðku÷fku{ MLkuÃk zÙuøkLk 820 yuMkykuMke «kuMkuMkh ykÃkðk{kt ykðþu.

MkkVhe Ëhr{ÞkLk {wMkkVhkuLku ¼khu Mkwxfux Úkfðe Ëu Au, Ãkhtíkw nðu M{kxo

MkwxfuþLkku WÃkÞkuøk yuf Mkkhku rðfÕÃk çkLke þfu Au. yk MkwxfuMkLku ÃkfzðkLke

sYh LkÚke, çkMk yuf yuf EMkkhkÚke íku ík{khe MkkÚku [k÷ðk ÷køkþu. yk

yLkku¾e MkwxfuxLkwt rLk{koý yuLkÞwyuMk hkuçkkurxõMk ði¿kkrLkfkuyu fÞwO Au.

yuLkÞwyu hkuçkkurxõMk MktMÚkkLkk {íku yk MkwxfuMk{kt fu{uhk, MkUMkh yLku

çÕÞwxqÚk ÷køku÷ Au. íku ðÃkhkþfkhLku M{kxoVkuLkÚke òuzþu, íkuLkk Mkq[LkLku ykÄkhu

Ãkk÷Lk fhþu. yux÷w s Lknª yk MkwxfuMk yux÷e M{kxo Au fu òu fkuE yòýe

ÔÞÂõíkyu íkuLku MÃkþo Ãký fhe ÷eÄku íkku íku yu÷k{o ðøkkzðkLkwt þY fhþu. yk

WÃkhktík íku AeLkðe ÷uðk fu [kuhe ÚkðkLkku fkuE zh hnuþu Lknª.

www.krishijagran.comઉ�પાદન લો�ચ

{rnLÿkyu y{urhfk{kt E÷uõxÙef Mfqxh suLksu hsq fÞwOðk

ykEVkuLk 6 yuMkLku x¬h ykÃkþu øku÷uõMke yuMk7

Mku

{w


www.krishijagran.comJFGUL

fkuçke {Lk[wrhÞLkMkk{økúe :

fkuçke: yuík LkkLke fkuçke (Mk{khu÷e), {uËku yzÄku fÃk, yhkhkux 1

{kuxe [{[e, MðkË «{kýu {eXw, ÷e÷k {h[k (çkkhef

Mk{khu÷k), ÷MkýLkwt ÃkuMx yzÄe [{[e, ykËw yzÄe [{[e,

zwtøk¤e Äkýk Mk{khu÷k, ysðkELk [kuÚkk ¼køkLke [{[e, MkkuÞk

MkkuMko çku [{[e, zwtøk¤e 2 (çkkhef Mk{khu÷e), ÷k÷ {h[k MkkuMko

2 LkkLkk [{[k, ík¤ðk {kxu ½e.

rðrÄ : {kuËk, yhkhkux yLku {eXkLku ÃkkýeLke MkkÚku r{r©ík fhe

ÃkuMx fhku, fkuçkeLkk Mk{khu÷k xwfzk íku{k Lkkt¾e ½e{kt ík¤ku. çkeS

fzkE{kt ½e økh{ fhe íku{k ÷Mký-ykËwLkk ÃkuMxLku Lkk¾eLku çku

r{rLkx {kxu ík¤ku. nðu íku{k çkkhef Mk{khu÷ zwtøk¤e, {h[kLku

Lkk¾eLku Úkkuze ðkh MkwÄe ík¤ku. nðu íku{k £kE fkuçkeLku r{r©ík

íkheLku økúuðe çkLkkðku. çkkhef Mk{khu÷ zwøk¤e yLku ÄkýeLkk ÃkktË

Lkk¾e økh{køkh{ rÃkhMkku.

ÃkLkeh ÃkuLk fuf

Mkk{økúe : {uËku 2 {kuxk [{[k, {fkELkku ÷kux ËkuZ [{[e, yzÄe

[{[e {eXw,yzÄk [{[e {he, 2 [{[k ËqÄ, 2 {kuxk [{[k ½e,

yzÄku fÃk Ãkkýe

¼hkðLk Mkk{økúe : yuf fÃk ÃkLkeh,yuf Mk{khu÷e zwtøk¤e, {eXw,

{h[k, ysðkELk, ÷k÷k {h[k, MkVuË MkkuMko, 2 {kuxk [{[k ½e,

{fkELkku ÷ku 2 [{[k

rðrÄ :

½e økh{ fhku yLku {fkELkku ÷kux r{r©ík fhe yuf r{rLkx {kxu

økh{ fhku. íku{k ËqÄLkwt r{©ý fhku yLku økkZ heíku Ãkfðku.

nðu çkeò ðkMký{kt ÃkuLkfufLke Mkk{økúeLku r{r©ík fhku, LkkuLkÂMxf

ÃkuLkLku økh{ fhku yLku ½e íkÚkk Mkk{økúe Lkk¾eLku íkuLkwt r{©ý fhku. yk ÃkuLkfufLku yuf íkhV Ãkfðku yLku ÃkuLkÚke íku fkZe ÷ku.

¼hkðLkLke Mkk{økúeLku r{r©ík fhku. ÃkuLkfuf Ãkh hk¾ku yLku Vhe íkuLku Mkufku. nðu MkVuË MkkuMko Lkk¾e 15 r{rLkx MkwÄe 180 rzøkúe

MkuLxeøkúux Ãkh Mkufku. nðu MxÙkuçkheÚke MkòðeLku rÃkhMkku.

Lkðk ð»koLke Wsðýe ÃkLkeh{ktÚke

çkLkkðu÷ LkkMíkkykuÚke fhku


yÃkqhíke Qt½ ykhkuøÞ {kxu nkrLkfkhf

«kf]ríkf heíku rLk¾khku rþþwLke íð[k

híke Ÿ½ ÷uðkLkk yLkuf VkÞËk Au, íku ík{khe ô{h

ðÄkhe þfu Au. íkksuíkh{kt s ÚkÞu÷k yuf MktþkuÄLk{kt yk çkkçkík æÞkLk{kt ykðe Au fu ÃkÞkoó Ÿ½ Lknª ÷uLkkhLke ô{h Ëu¾kE ykðu Au yLku ykuAe ô{h{kt s ð]Ø Ëu¾kÞ Au. hkus 7-9 f÷kf ô½ðkÚke ík{khwt MðkMÚÞ MkkÁt hnu Au. íkuLkkÚke Mkðkh ¾wþLkw{k íkku hnu Au íku MkkÚku íkýkð,yðMkkË yLku ykuAe Ÿ½Lku ÷eÄu Úkíke rçk{khe Úkíke LkÚke. yk WÃkhktík ík{u MkwtËh Ëu¾kð Aku, {kxu Ãkqhíkk «{ký{kt Ÿ½ ÷ku.

ÃkÞkoó Ÿ½ Lknª ÷uðkÚke ík{khk [nuhk ÃkhLke [{f ykuAe ÚkE òÞ Au yLku [nuhk ÃkhLke íð[k Mk{Þ fhíkk ðnu÷k ð]rØ ÚkE òÞ Au. y{urhfkLke ÞwrLkðŠMkxe nkuÂMÃkx÷ fuMk {urzf÷ MkuLxhLkk rVÍerþÞLk yLku ði¿kkrLkfku îkhk fhðk{kt ykðu÷k MktþkuÄLk{kt yk {krníke òýðk {¤e níke. íku{ýu ÃkkuíkkLkk MktþkuÄLk{kt òuÞwt níkwt fu Ÿ½ íð[kLke fk{økehe yLku íku{Lke ô{hLku yMkh fhe þfu Au. su ÷kufku ô{h fhíkk ðnu÷k ð]Ø Ëu¾kÞ Au íku{Lkk{kt yÕxÙkðkÞ÷ux rðrfhýku Mkrník ÃkÞkoðhýLke yLÞ Lkfkhkí{f yMkhÚke ÍzÃk¼uh {wõík ÚkðkLke ûk{íkk Ãký hnuíke LkÚke. yÃkqhíke Ÿ½Lku ÷eÄu ÔÞÂõíkLkk [nuhk Ãkh WËkMke Lksh ykðu Au. íkuLku ÷eÄu íku Úkkfu÷ku Ëu¾kÞ Au yLku [nuhku Ve÷ku ÷køku Au. MkkÚku [nuhk Ãkh fk¤k Äççkk, LkkLke hu¾kyku Ãký òuðk {¤u Au. òu ík{u ÞwðkLk, íktËwhMík yLku MkwtËh Ëu¾kðk ÷køkíkk nkuÞ íkku Ãkqhíkk «{ký{kt Ÿ½ ÷uðe òuEyu. Ãkqhíkk «{ký{kt Ÿ½ MðkMÚÞLku MkkÁt fhðk{kt {ËËYÃk çkLku Au.

huf {kíkk nt{uþk yuðwt EåAu Au fu íkuLkwt çkk¤f MkkiÚke ykf»kof yLku MkwtËh Ëu¾kÞ. òu ík{u çkk¤fLke íð[kLku fwËhíke heíku rLk¾khðk

EåAku Aku íkku yk heík MkkiÚke yMkhfkhf yLku íkuLkk «ÞkuøkÚke íð[k Ãkh fkuE s ykz yMkh Ãký Úkíke LkÚke. òu çkk¤f sL{òík økkuÁ Lk nkuÞ íkku íkuLke íð[kLku rLk¾khðk{kt fkuE s {w~fu÷ fk{ LkÚke. fux÷ef yuðe Ãký heík Au su ík{u ys{kðeLku çkk¤Lke íð[kLku rLk¾khe þfku Aku. y÷çkík çkk¤fLke íð[k ¾qçk s Lkkswf nkuÞ Au {kxu fkuE Ãký WÃkkÞ ys{kðíkk Ãknu÷k zkuõxhLke Mk÷kn [ku¬Mk Ãkýu ÷uðe òuEyu.

1. Lkðþufk íku÷Úke {k÷eþ:

{kr÷þ çkk¤¾ {kxu ¾qçks sYhe Au, Ãkhtíkw Mkk{kLÞ íku÷Lku çkË÷u rçk÷fw÷ Lkðþufk íku÷Úke þheh Ãkh {kr÷þ fhðwt òuEyu. çkk¤fLku {kr÷þ fhíkk Ãknu÷k òuE ÷uðwt fu íku÷ çknw økh{ LkÚke Lk u. {kr÷þ fhðkÚke çkk¤fLke íð[k{kt [{f s¤ðkE hnu Au.

2. ßÞwþ Ãký rÃkðzkðku:

V¤ yLku íkuLkwt ßÞwþ þhehLku {sçkqík íkku çkLkkðu Au íku MkkÚku V¤Lkk ßÞwþLkk MkuðLkÚke çkk¤fkuLke íð[k Ãký rLk¾he WXu Au. ík{khk çkk¤fLku hkus Úkkuzk «{ký{kt MktíkhkLkwt ßÞwþ, MkVhsLk ßÞwþ ykÃke þfkÞ Au.

3. [tËLk ÃkkWzh:

[tËLk {kuxk ÷kufkuLke s Lknª Ãkhtíkw çkk¤fkuLke íð[kLku Ãký rLk¾khðk{kt {ËËYÃk çkLku Au. 1 [{[e [tËLk ÃkkWz ÷ELku íkuLku ËqÄ{kt r{r©ík fhe ÃkuMx çkLkkðku. íku ÃkuMx{kt Úkkuzw ½e Lkk¾ku. ßÞkhu ÃkuMx íkiÞkh ÚkE òÞ íÞkhu þheh Ãkh n¤ðk nkÚk ðzu ÷økkðku. íkuLkkÚke çkk¤fLkk þheh Ãkh Úkíkk ËkýkLku Ëqh fhe þfkþu yLku íð[k rLk¾he WXþu.

yk Ãký WÃkÞkuøke Au: økw÷kçks¤, ËqÄ yLku çkuMkLkLkwt r{©ý fheLku M¢çk çkLkkðku. íkuLkkÚke íð[k Ãkh n¤ðk nkÚkÚke {kr÷þ fhðkÚke íð[k rLk¾he WXu Au. çkk¤fLku Mkk{kLÞ íkzfk{kt hk¾ku òufu yuf ð¾ík zkuõxhLke Mk÷kn ÷uðe sYhe Au. çkk¤fLku ËqÄ yÚkðk økw÷kçk s¤Úke MLkkLk fhkððwt òuEyu. çkk¤fLku çknw økh{ ÃkkýeÚke MLkkLk fhkðþku Lknª.

T\N]Z:TL www.krishijagran.com

Ãkq


Ë

fkun÷eyu yuf s Ãkkhe{kt Mkr[Lk, rzrðr÷ÞMko yLku økktøkw÷eLkk hufkuzo íkkuzâk

ík ËþfLkk xku[Lkk 50{ktÚke 16 xurLkMk Ã÷uÞMko Ãkh

rV®õMkøk{kt Mkk{u÷ nkuðkLkk MktËun Ëþkoððk{kt ykðe hÌkk Au. çkeçkeMke yLku çksVez LÞwLkk Ëkðk «{kýu fux÷ef rMk¢ux VkEÕMk òuE Au, su{k yuðk Mkçkwík {éÞk Au, suLku ðÕzo xurLkMkLkk xku[Lkk Míkh Ãkh {kuxkÃkkÞu Vu÷kÞu÷ ¼úü[khLkku ¾w÷kMkku ÚkÞku Au. çkeçkeMkeyu ¾w÷kMkku fÞkuo Au fu 16 yuðk ¾u÷kzeyku Au su xku[Lkk 50 hu®føk{kt Mkk{u÷ níkk, suyku fkuE ÂMÚkrík{kt òýeòuELku nkÞko nkuðkLke þõÞíkk ËþkoðkE Au. suLke òýfkhe xurLkMk y¾tzíkk yufkELku níke. yk{ Aíkkt ¾u÷kzeykuLku su økúuLzM÷u{ rðsuíkk Ãký Mkk{u÷ Au. yk ¾u÷kzeykuLku õÞkhu h{íkk yxfkððk{kt ykÔÞk Lk níkk.

xurLkMk økík{kt ¼qftÃk MksoLkkhk yk {n¥ðLkk ynuðk÷ ð»koLkk «Úk{ økúkLzM÷u{ ykuMxÙur÷ÞLk ykuÃkLkLke ÃkqðoMktÎÞk Ãkh ykðu÷ Au. çkeçkeMke yLku çksVez îkhk yuðku ¾w÷kMkku fhðk{kt

{ EÂLzÞkLkk rËøøks ¾u÷kze rðhkx fkun÷e ðLk-zu r¢fux{kt MkkiÚke ÍzÃke Mkkík nòh hLk

çkLkkðLkkh ¾u÷kze çkLke økÞku Au. fkun÷eyu ykuMxÙur÷Þk Mkk{u ºkeS ðLkzu{kt yk hufkuzo

çkLkkÔÞku níkku. yk MkkÚku fkun÷eyu 169 {u[{kt 161 h{ík{kt ÃkkuíkkLke 24{e MkËe Vxfkhe

219 {u[h{kt 24 MkËeLkk Mkr[LkLkk hufkuzoLku Ãký íkkuze LkkÏÞku níkku.

rçkúMçkuLk{kt 59 hLkLke Ãkkhe h{Lkkh fkun÷eyu yk hufkuzoÚke 19 hLk Ëqh níkku. {u÷çkkuLko{kt

fkun÷eyu ðLkzu furhÞh{kt Mkkík nòh hLk Ãkqhk fhðk{kt 19 hLk çkkfe níkk. yøkkW yk

hufkuzo rzrðr÷ÞMkoLkk Lkk{u níkku. yuðe s heíku yøkkW ¼khík {kxu MkkiÚke ÍzÃke Mkkík nòh

hLk Ãkqhk fhðkLkku hufkuzo Mkkihð økktøkw÷eLkk Lkk{Úke níkku. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu fkun÷e

Mkkík nòh yÚkðk íkuLkk fhíkk ðÄkhu ðLkzu hLk çkLkkðLkkh rðïLkku 36{ku ¾u÷kze

çkLke økÞku Au.

ykÔÞku Au fu yk ÃkuÃkMko{kt ð»ko 2007{kt ðÕzo {UMk xurLkMkLke økð‹Lkøk çkkuze îkhk þYykík fhðk{kt ykðu÷e, su yuf íkÃkkMk ytíkøkoík Au. yuðku Ëkðku fhðk{k ykðu Au fu yk íkÃkkMk{kt hrþÞk, Exk÷e yLku rMkrMk÷e{kt yuðk yLkuf MkxkuzeÞkyku Au su {u[ rV®õMkøk Ãkh Mkèku fhu Au yLku nòhku zku÷hLke f{kýe fhu Au. çksVezLkk {íku yk ¾u÷kzeyku {kuxe xwLkko{uLx Ëhr{ÞkLk nkuxu÷Lkk Y{{kt rLkþkLk çkLkkððk{kt ykðu÷ yLku yuf rVõMk {u[ {kxu 50 nòh zku÷h yÚkðk íkuLkk fhíkk ðÄkhu hf{Lke ykuVh fhðk{kt ykðe. òufu ¾u÷kzeykuLkk {kíkku nsw MkwÄe ònuh ÚkÞk LkÚke.

xçkku÷ õ÷çk yuVMke çkkŠMk÷kuLkkLkk yæÞûk òuMkuV {krhÞk çkkxhu{uÞwyu r÷ÞkuLku÷ {uMkeLkk Ãkkt[{e ð¾íkLkk çku÷Lk ze Síkðk çkË÷ ¾wþe ÔÞõík fhe Au yLku yk MkkÚku sýkÔÞwt níkwt fu {uMke yLku Lku{kh çkkŠMk÷kuLkkLku Akuze õÞktÞ sðkLkk LkÚke. Mk{k[kh yusÂLMkLkk {íku VeVkLkk {uMke ð»koLkku MkkiÚke ©uc Vqxçkku÷ ¾u÷kzeLkku ÃkwhMfkh ykÃkðk{kt ykÔÞku Au. yuðe þõÞíkk Ëþkoððk{kt ykðíke níke fu {uMke yLku Lku{kh ykøkk{e Mkºk{kt Eø÷uz sE þfu Au.

{uMke, Lku{kh çkkŠMk÷kuLkk Lknª Akuzu: çkkxhu{uÞw

çkkxhu{uÞwyu yk þõÞíkkLku Lkfkhe Ëuíkk sýkÔÞwt níkwt fu çkÒku õ÷çkÚke íku õÞkÞ sðkLkk LkÚke. yøkkW {uMkeyu yk þõÞíkkLku Lkfkhe níke. íkuýu sýkÔÞwt níkwt fu íku çkkŠMk÷kuLkk AkuzeLku õÞkÞ sðkLkku LkÚke.

www.krishijagran.comખેલ

çkeçkeMkeLkku Ëkðku: xku[Lkk 16 xurLkMk ¾u÷kzeyu rV®õMkøk fhe

øk

xe

Vq


þ yLku ËwrLkÞkLku ø÷kuçk÷ ðkuŠ{økÚke çk[kððk {kxu ík{k{ hkßÞku ykuAk{kt ykuAk yuf

rsÕ÷k{kt sirðf ¾uíkeLke þYykík fhu, íku{ LkhuLÿ {kuËeyu rMk¬e{Lke hksÄkLke øktøkxkuf{kt ykÞkursík ºký rËðMkeÞ xfkW ¾uíke yLku ¾uzqík fÕÞký MkB{u÷Lk «Mktøku sýkÔÞwt níkwt. ¼khíkLkk

ðzk«ÄkLk LkhuLÿ {kuËeyu sýkÔÞwt níkwt fu rMk¬e{Lkk ¾uzqíkkuyu nkh {kLke Lkne yLku ËuþLkwt Mkðo«Úk{ sirðf hkßÞ íkhefuLkku Ëhßòu nktMk÷ fÞkuo Au. hkMkkÞrýf ¾uíkeÚke nxe

sirðf ¾uíkeLku ykí{Mkkík fhe ÷eÄe. nðu hkßÞ fuLÿLke MkkÚku {¤e ¼khíkLku sirðf Ëuþ çkLkkðu. rðï{kt sirðf ¾kãkLkLkwt {kuxw çkòh WÃk÷çÄ Au. sirðf ¾uíke Shku

çksux ¾uíke Au. íkuLkkÚke ËuþLkk ¾uzqíkkuLke ykŠÚkf ÂMÚkrík MkwÄhþu. yuðe s heíku MkhfkhLke Mfe÷ zuð÷Ãk{uLx ÞkusLkk ¾uzqíkkuLku {ËËYÃk çkLkþu.

MxkxoyÃk EÂLzÞk ¾uzqíkku {kxu yuðw {kuçkkE÷ yuÃk Au, suLkk {kæÞ{Úke òýfkhe «kó fhe þfkÞ Au.

Eò ÃknkU[kzLkkhLku Ëw¾Lkku ynuMkkMk fhkððku sYhe Au: {Lkkunh Ãkrhfh ò ÃknkU[kzLkkhLku Ãký Ëw¾Lkku ynuMkkMk fhkððku sYhe Au. yk ðkík hûkk{tºke

{Lkkunh Ãkrhfhu 66{k MkuLkk rËðMk «Mktøku sýkÔÞwt níkwt. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu

¼khíkeÞ MkirLkfku þneË ÚkÞk íkuLkwt {Lku ½ýw Ëw¾ Au. Ãkhtíkw ykÃkýu sðkLkkuLke MknkËík

Ãkh økðo fhðku òuEyu. yk MkkÚku íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ßÞkt MkwÄe Ëw¾ ÃknkU[kzLkkhLku

Ëw¾Lkku ynuMkkMk Lknª ÚkkÞ íÞkt MkwÄe nw{÷k yxfþu Lknª. çkkË{kt íku{ýu sýkÔÞwt níkwt

fu yk ðkíkLkku yLÞ fkuE yÚko fkZðk{kt Lk ykðu. Ëhr{ÞkLk [uÒkkE Ãkqh{kt MkirLkfkuLke

«þtMkk fhíkk sýkÔÞwt níkwt fu ykíktfðkËeyku çkuyMkh fhðkLke sYh Au.

ðzk«ÄkLkLku sYh Au Mk÷knfkhkuLke: MkeyuLkykh hkð

sLkkykuLku Mkkfkh fhðk {kxu {kuËeLku ÞkuøÞ ði¿kkrLkf Mk÷knfkhkuLke

sYh Au. yk rð[kh ¼khík híLkÚke MkL{krLkík ði¿kkrLkf MkeyuLkykh hkðu ÔÞõík fÞkuo Au. MkqºkkuLkk sýkÔÞk «{kýu {erzÞk{kt ykÃku÷e yuf

{w÷kfkík{kt hkðu «ÄkLk{ºkeLku r{þLkLku æÞkLk{kt hk¾e ÃkrhÞkusLkkykuLke þ\ykík fhðk Mk÷kn ykÃke níke. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu rð¿kkLk yLku Wå[ rþûkýLkk y¼kð{kt ËuþLku søkík økwÁ çkLkðwt {w~fu÷ Au. íku{ýu

sýkÔÞwt níkwt fu LkhuLÿ {kuËeLkku rð¿kkLk «íÞu ¾qçk s Mkkhku ÿrüfkuý Au. íkuyku Ëuþ {kxu ftEf fhe Aqxðk {køku Au. þwt íku{Lku ÞkuøÞ ði¿kkrLkf Mk÷kn {¤e hne Au? íkuðk «&™Lkk sðkçk{kt hkðu sýkÔÞwt níkwt fu nwt ykþk hk¾w Awt fu

ðzk«ÄkLkLku ÞkuøÞ Mk÷kn {kxu ÞkuøÞ ÷kufku {¤þu. fkhý fu fkuE Ãký ÔÞÂõík yÚkðk fkuE yuf {tºkk÷Þ rð¿kkLk yÚkðk Mk{ksLke yuf MkkÚku Mk{s Lk Ãký

Ähkðíkk nkuÞ. rð¿kkLkLkku WÃkÞkuøk fheLku økheçkeLke Mk{MÞk Wfu÷ðk MkkÚku rðï MkkÚku MÃkÄko fhe þfkÞ Au.

www.krishijagran.comZFHSFZ6

Ëhuf hkßÞ sirðf ¾uíke {kxu yuf rsÕ÷kLke ÃkMktËøke fhu: LkhuLÿ {kuËe

Ëu

E

Þku


rzÞk ynuðk÷ku «{kýu çkkur÷ðqzLke MkkiÚke nkuxuMx fÃk÷ hýçkeh yLku

fxheLkk fuV yufçkeòÚke y÷øk ÚkE økÞk Au. yuðwt fnuðk{kt ykðu Au fu hýçkeh MkkÚku çkúufyÃkLkku ÷uíkk Ãknu÷k fuxheLkkyu Mk÷{kLkLke Mk÷kn ÷eÄe níke.

fux÷kf Mk{Þ yøkkW íku{Lkk MktçktÄku{kt ¾xkþ ykðe økE níke, suLku Mkkhk çkLkkððk {kxu çkÒku sý «ÞkMk fhe hÌkk níkk Ãkhtíkw íku þõÞ çkLke þõÞwt Lknª. çkÒku yufçkeòLku ÷ktçkk Mk{ÞÚke zux fhe hÌkk níkk. yux÷wt s Lknª çkÒku ÷eð-ELk{kt yux÷u fu yuf MkkÚku hnuíkk níkk. {erzÞk ynuðk÷ku «{kýu çkúufyÃk çkkË hýçkeh fkuxoh hkuz ^÷uxÚke ÃkkuíkkLkku Mkk{kLk ÷E síkku hÌkku Au. íÞkhçkkË fuxheLkk Ãký íkuLke rVÕ{ rVíkqhLkk «{kuþLk{kt ÔÞMík Au. MkqºkkuLkk sýkÔÞk «{kýu çkúufyÃk yøkkW fuxheLkk ¼qíkÃkwðo çkkuÞ£uLz Mk÷{kLk ¾kLk MkkÚku çku f÷kf MkwÄe ðkík fhe níke.

r÷ðwz Mxkh yûkÞ fw{kh ÃkkuíkkLke rVÕ{ yuhr÷^xLkk

þq®xøk Ëhr{ÞkLk ¼kðwf çkLke økÞk níkk. yk rVÕ{

1990{kt Ehkf-fwðiík ÞwÆ Ëhr{ÞkLk fwðiík{kt hnuíkk

¼khíkeÞkuLku íÞkÚke Mkwhrûkík çknkh fkZðk ytøkuLke ðkMíkrðf

fnkLke Ãkh ykÄkrhík Au.

yûkÞyu rVÕ{Lkk «[kh Ëhr{ÞkLk sýkÔÞwt níkwt fu íku {khe MkkÚku

ÚkÞwt níkwt. íku Vhe yuf ð¾ík ¼kðwf ÚkE økÞk níkk. {Lku ÷køku Au fu

yk «fkhLke ½xLkk fkuE Ãký ÔÞÂõík MkkÚku ÚkE þfu Au. su ÷kufku

yLku ËuþLke Ãkhðkn fhu Au, fkhý fu yk rVÕ{ yuf yuðe ÔÞÂõík

ytøku ÃkkuíkkLkk ËuþLke Ãkhðkn yLku ftEf nË MkwÄe çk÷eËkLk ykÃku

Au. rVÕ{ rhr÷Í ÚkÞk çkkË ÷kufku Ãkkuíku íkuLkku ynuMkkMk fhþu.

÷t[çkkuõMk suðe ©uc rVÕ{ku çkLkkÔÞk çkkË Vhe yuf ð¾ík zkÞhuõxh rhíkuþ çkºkk yr¼Lkuíkk

LkðkswÆeLk rMkËefeLku ÷E ÃkkuíkkLke ykøkk{e rVÕ{ çkLkkðþu.

MkqºkkuLkk sýkÔÞk «{kýu Ä ÷t[çkkuõMkLke MkV¤íkk çkkË rVÕ{ ELzMxÙeÍ{kt rhíkuþLke ½ýe

{køk Au.

yk rVÕ{ çkkË rhíkuþ yuf ytøkúuS rVÕ{ Ãký zkÞhuõx fhe Au, suLku nku÷eðqzLkk {kuxk

«kuzâwMkMko îkhk «kuzâwMk fhu÷ Au. nðu rhíkuþ ÃkkuíkkLke ykøkk{e çkku÷eðqz rVÕ{ {kxu íkiÞkh Au.

yk rVÕ{{kt LkðkswÆeLk ÷ez hku÷{kt nþu. AuÕ÷k fux÷kf rËðMkkuÚke rhíkuþ ÃkkuíkkLke çkku÷eðwz

rVÕ{ Ãkh æÞkLk fuLÿeík fhðkLke þ\ykík fhe Au, nðu rVÕ{ rhMíkku Ãkh ykÄkrhík yuf

E{kuþLk÷ fÚkk nþu. òufu yíÞkh rnhkuELkLke ík÷kMk òhe Au.

www.krishijagran.comrVÕ{e ËwrLkÞk

fuxheLkk hýçkeh ðå[u çkúufyÃk{e

yuhr÷^xLkk þq®xøk Ëhr{ÞkLk yûkÞ ¼kðwf çkLÞku

çkku

LkðksÆeLk fhþu ÷ez hkuzÄ


· ðÄkhu WÃks,Wå[ økwýð¥kk yLku ðÄkhu LkVku

Võík: 3 rf÷ku/yufh· ykuAwt «{ký yLku íkhík s ðÄkhu yMkhfkhf

Lke yku¤¾ Lkwt rLkþkLk

MkÕVh ¾kíkh...

fkuMkkðux

VŠxMkVŠxMk

Lke yku¤¾ Lkwt rLkþkLk

¼khíkLkwt «Úk{ 90% WDGMkÕVh ¾kíkh

· ykuAwt «{ký yLku íkhík s ðÄkhu yMkhfkhf· ðÄkhu WÃks,Wå[ økwýð¥kk yLku ðÄkhu LkVku

Võík: 3 rf÷ku/yufh

MkÕVh r{ÕMk r÷r{xuz, {wtçkE

R

www.ashirvad.com

GUJARAT : 9909155535

Publised on 25th & Posted on 27th & 28th of Every Month RNI NO. DELGUJ/2014/54893 Postal Reg. No. DL-SW-1/4181/14-16

Krishi jagran gujarati magazine january 2016

Documents

Transcript of Krishi jagran gujarati magazine january 2016