WCZORAJ WCZORAJ

II

DZIŚDZIŚ

KRAKÓKRAKÓWW

M. Klimaszewska

Herb KrakowaHerb Krakowa

Flaga Flaga

Stołeczne Królewskie Miasto Stołeczne Królewskie Miasto KrakówKraków

KrakówKraków– miasto w południowej Polsce, położone – miasto w południowej Polsce, położone nad Wisłą. nad Wisłą.

Po Warszawie i Łodzi trzecie miasto w Polsce pod Po Warszawie i Łodzi trzecie miasto w Polsce pod względem liczby mieszkańców] (wg. najnowszych i względem liczby mieszkańców] (wg. najnowszych i nieoficjalnych danych GUS, w 2007 Kraków nieoficjalnych danych GUS, w 2007 Kraków wyprzedził pod tym względem Łódź); po Warszawie wyprzedził pod tym względem Łódź); po Warszawie drugie pod względem powierzchni; jedno z drugie pod względem powierzchni; jedno z najstarszych miast Polski. najstarszych miast Polski.

W przeszłości Kraków odgrywał rolę administracyjnej W przeszłości Kraków odgrywał rolę administracyjnej stolicy państwa i siedziby władców Polski. Kraków stolicy państwa i siedziby władców Polski. Kraków jest stolicą województwa małopolskiego. jest stolicą województwa małopolskiego.

Miasto leży na połączeniu kilku krain geograficznych: Miasto leży na połączeniu kilku krain geograficznych: Bramy Krakowskiej, Kotliny Sandomierskiej, Kotliny Bramy Krakowskiej, Kotliny Sandomierskiej, Kotliny Oświęcimskiej i Pogórza Zachodniobeskidzkiego. Oświęcimskiej i Pogórza Zachodniobeskidzkiego.

Powierzchnia 327 km²Powierzchnia 327 km²

Liczba ludności 756 267Liczba ludności 756 267

Gęstość 2314 Gęstość 2314 os./km²os./km²

  (dane z 2007 roku).(dane z 2007 roku).

Na przełomie tysiącleci, w 2000 roku, Na przełomie tysiącleci, w 2000 roku, gród Kraka uzyskał tytuł "Europejskiej gród Kraka uzyskał tytuł "Europejskiej Stolicy Kultury". Stolicy Kultury".

Dzisiaj Kraków jest jednym z Dzisiaj Kraków jest jednym z najpopularniejszych miejsc na świecie. W najpopularniejszych miejsc na świecie. W 2006 r. został wymieniony jako jedno z 2006 r. został wymieniony jako jedno z pięciu najbardziej popularnych miast pięciu najbardziej popularnych miast Europy, w 2007 r. uzyskał miano Europy, w 2007 r. uzyskał miano "najmodniejszego miasta świata" wg "najmodniejszego miasta świata" wg amerykańskiej agencji internetowej amerykańskiej agencji internetowej Orbitz, wyznaczającej trendy w światowej Orbitz, wyznaczającej trendy w światowej turystyce. turystyce.

Plan Starego Plan Starego MiastaMiasta

Rynek główny, wygląd Rynek główny, wygląd historyczny.historyczny.

Według legendy zapisanej w końcu XII wieku przez Według legendy zapisanej w końcu XII wieku przez Wincentego Kadłubka nazwa Krakowa pochodzi od Wincentego Kadłubka nazwa Krakowa pochodzi od

imienia księcia Kraka, natomiast w legendach czeskich imienia księcia Kraka, natomiast w legendach czeskich występuje postać księcia Kroka.występuje postać księcia Kroka.

Rynek Główny.Rynek Główny.

SukienniceSukiennice, , wygląd wygląd historyczny. historyczny.

SukienniceSukiennice

Wieża Wieża ratuszowaratuszowa

Gotycka wieża z XIV w. Gotycka wieża z XIV w.

znajdująca się na Rynku znajdująca się na Rynku

Głównym w Krakowie, Głównym w Krakowie,

która ocalała ze która ocalała ze zburzonego zburzonego

w 1820 r. ratuszaw 1820 r. ratusza

Kościół Kościół MariackiMariacki

Ołtarz Wita Stwosza w KrakowieOłtarz Wita Stwosza w Krakowie – ołtarz Zaśnięcia – ołtarz Zaśnięcia NMP, wykonany w latach 1477-1489NMP, wykonany w latach 1477-1489

przez przybyłego z Norymbergii rzeźbiarza Wita Stwosza.przez przybyłego z Norymbergii rzeźbiarza Wita Stwosza.

Figury, których w Figury, których w ołtarzu jest ponad ołtarzu jest ponad

200, wyrzeźbione są 200, wyrzeźbione są z litych kloców z litych kloców

lipowych. lipowych.

Cała konstrukcja Cała konstrukcja wykonana jest wykonana jest

w drewnie dębowym,w drewnie dębowym, natomiast tło natomiast tło w modrzewiu.w modrzewiu.

Narodziny Narodziny ChrystusaChrystusa

Zmartwychwstanie Zmartwychwstanie

Widok na Wawel od strony Widok na Wawel od strony Wisły.Wisły.

Dziedziniec zewnętrzny i Dziedziniec zewnętrzny i katedra.katedra.

Katedra na Wawelu. Katedra na Wawelu.

Groby królewskie w podziemiach Groby królewskie w podziemiach Kaplicy Zygmuntowskiej Kaplicy Zygmuntowskiej

Fragment grobowca królowej Fragment grobowca królowej

Jadwigi.Jadwigi.

Dzwon Dzwon ZygmuntaZygmunta

masa: 10 980 kg; w tym masa: 10 980 kg; w tym serce dzwonu: 350 kg serce dzwonu: 350 kg

średnica u dołu: 2,424 m średnica u dołu: 2,424 m wysokość: 1,99 m wysokość: 1,99 m grubość ścian: od 7 do 21 grubość ścian: od 7 do 21

cm cm objętość: 1,2 mobjętość: 1,2 m³³ stop: brąz (80% miedzi, stop: brąz (80% miedzi,

20% cyny)20% cyny) płaskorzeźby: św. płaskorzeźby: św.

Zygmunta i św. Stanisława Zygmunta i św. Stanisława oraz wizerunki Orła oraz wizerunki Orła Polskiego i Pogoni Polskiego i Pogoni

Warto wiedzieć!Warto wiedzieć! Według legendy dzwon został odlany ze zdobytych Według legendy dzwon został odlany ze zdobytych

armat. Jego serce pękało już co najmniej dwa razy: armat. Jego serce pękało już co najmniej dwa razy: w w 18621862 i w Boże i w Boże Narodzenie 2000Narodzenie 2000, ale za każdym , ale za każdym razem niezwłocznie odlewano nowe.razem niezwłocznie odlewano nowe.

Dzwon Zygmunta uruchamiany jest ręcznie, przez Dzwon Zygmunta uruchamiany jest ręcznie, przez zespół 8-12 ludzi, rozhuśtanie go wymaga sporo zespół 8-12 ludzi, rozhuśtanie go wymaga sporo siły i czasu. Przywilej bicia w ten dzwon ma 35 siły i czasu. Przywilej bicia w ten dzwon ma 35 dzwonników. Bicie jest nie tylko wymagające dzwonników. Bicie jest nie tylko wymagające fizycznie, ale także niebezpieczne.fizycznie, ale także niebezpieczne.

W latach 20. XX wieku nowy dzwonnik nie puścił W latach 20. XX wieku nowy dzwonnik nie puścił liny i został wyciągnięty przez okno dzwonnicy. liny i został wyciągnięty przez okno dzwonnicy. Szczęśliwie nie puszczał w dalszym ciągu liny, więc Szczęśliwie nie puszczał w dalszym ciągu liny, więc powracający dzwon wciągnął go przez toż okno z powracający dzwon wciągnął go przez toż okno z powrotem na wieżę. Dzwonnik nie uległ zranieniu. powrotem na wieżę. Dzwonnik nie uległ zranieniu. Od tego czasu okna zostały zabezpieczone siatką.Od tego czasu okna zostały zabezpieczone siatką.

Collegium Collegium MaiusMaius

najstarszy najstarszy budynek budynek Akademii Akademii

KrakowskiejKrakowskiej

Dziedziniec ze studnią i zegaremDziedziniec ze studnią i zegarem

Smocza JamaSmocza Jama – jaskinia krasowa w obrębie zrębu Wawelu o – jaskinia krasowa w obrębie zrębu Wawelu o długość 276 m, jedna z turystycznych atrakcji Krakowa. Z długość 276 m, jedna z turystycznych atrakcji Krakowa. Z

jaskinią wiąże się legenda o Smoku Wawelskim. jaskinią wiąże się legenda o Smoku Wawelskim.

Smok Smok WawelskiWawelski

Legendarnego smoka Legendarnego smoka opisują dwie legendy. opisują dwie legendy.

Według przekazu Marcina Według przekazu Marcina Bielskiego, smoka pokonał Bielskiego, smoka pokonał szewczyk szewczyk SkubaSkuba za za pomocą fortelu – podłożył pomocą fortelu – podłożył mu barana wypchanego mu barana wypchanego siarką. Po zjedzeniu siarką. Po zjedzeniu barana Smoka tak paliło w barana Smoka tak paliło w gardle, że gardle, że "wypił pół Wisły""wypił pół Wisły" i pękł. i pękł.

Druga wersja, Wincentego Druga wersja, Wincentego Kadłubka, głosi że Kadłubka, głosi że pogromcą smoka był syn pogromcą smoka był syn króla Kraka, a smok został króla Kraka, a smok został zgładzony w 700 r. n.e.zgładzony w 700 r. n.e.

Teatr im. Juliusza Słowackiego w Teatr im. Juliusza Słowackiego w KrakowieKrakowie, otwarty 21 października 1893., otwarty 21 października 1893.

Brama FloriańskaBrama Floriańska

Stanowi wycinek koła o średnicy wewnętrznej 24,40 m, a grubość murów Stanowi wycinek koła o średnicy wewnętrznej 24,40 m, a grubość murów sięga powyżej 3 m. Jest to budowla z siedmioma wieżyczkami. sięga powyżej 3 m. Jest to budowla z siedmioma wieżyczkami.

Jego głównym zadaniem była obrona Bramy Floriańskiej.Jego głównym zadaniem była obrona Bramy Floriańskiej. Został wzniesiony w latach Został wzniesiony w latach 1498-14991498-1499 w obawie przed najazdem wołosko- w obawie przed najazdem wołosko-

tureckim zagrażającym Krakowowi po klęsce bukowińskiej. Według oceny tureckim zagrażającym Krakowowi po klęsce bukowińskiej. Według oceny specjalistów w okresie od specjalistów w okresie od XVXV do do XVIIIXVIII wieku był fortecą nie do zdobycia. wieku był fortecą nie do zdobycia.

Barbakan

Wewnątrz Barbakanu.Wewnątrz Barbakanu.

PomnikPomnik

Adama Adama

Mickiewicza Mickiewicza

w w

Krakowie Krakowie

Pomnik Mikołaja Pomnik Mikołaja KopernikaKopernika został został uroczyście uroczyście odsłonięty 8 czerwca odsłonięty 8 czerwca 1900 r. na 1900 r. na dziedzińcu Collegium dziedzińcu Collegium Maius Uniwersytetu Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jagiellońskiego.

W 1953 r. pomnik W 1953 r. pomnik został przeniesiony został przeniesiony na Planty przy na Planty przy Collegium Collegium Witkowskiego, gdzie Witkowskiego, gdzie stoi do dziś.stoi do dziś.

Adaś w czasie happeningu - "akcji czyszczenia" Adaś w czasie happeningu - "akcji czyszczenia" zorganizowanej przez radio zorganizowanej przez radio RMF MAXXX i Straż i Straż

Pożarną, 20 maja 2005 Pożarną, 20 maja 2005

Planty krakowskiePlanty krakowskie..

PlantyPlanty – park miejski w Krakowie otaczający – park miejski w Krakowie otaczający Stare MiastoStare Miasto, , założony w latach 1822–1830. Powierzchnia 21 ha, obwód 4 założony w latach 1822–1830. Powierzchnia 21 ha, obwód 4

km.km.

KazimierzKazimierz

KazimierzKazimierz jest obszarem Krakowa jest obszarem Krakowa wchodzącym wchodzącym

w skład Dzielnicy I Stare Miasto, lecz od XIV w skład Dzielnicy I Stare Miasto, lecz od XIV do początków XIX wieku był samodzielnym do początków XIX wieku był samodzielnym

miastem położonym na południe, miastem położonym na południe, ale w bezpośredniej bliskości Krakowa. ale w bezpośredniej bliskości Krakowa.

Zabytki Kazimierza wraz ze ścisłym Starym Zabytki Kazimierza wraz ze ścisłym Starym Miastem i Wawelem zostały zapisane na liście Miastem i Wawelem zostały zapisane na liście światowego dziedzictwa UNESCO w 1978 r. światowego dziedzictwa UNESCO w 1978 r.

KazimierzKazimierz

Kościół na Skałce. Kościół na Skałce.

Kościół św. KatarzynyKościół św. Katarzyny

Synagoga IzaakaSynagoga Izaaka

Sprowadzenie ŻydówSprowadzenie Żydów Istotnym wydarzeniem w Istotnym wydarzeniem w dziejach Kazimierza stało się dziejach Kazimierza stało się zlokalizowanie na terenach zlokalizowanie na terenach dawnej wsi Bawół w roku 1495 dawnej wsi Bawół w roku 1495 tzw. "miasta żydowskiego" do tzw. "miasta żydowskiego" do którego przesiedlano którego przesiedlano ŻydówŻydów zamieszkujących dotychczas w zamieszkujących dotychczas w Krakowie. Tak powstała dzielnica Krakowie. Tak powstała dzielnica żydowska. Powstawały liczne żydowska. Powstawały liczne synagogi (z których obecnie synagogi (z których obecnie istnieje 7), szkoły i uczelnie, istnieje 7), szkoły i uczelnie, cmentarze, a także okazałe cmentarze, a także okazałe domy mieszkalne, szczególnie domy mieszkalne, szczególnie szybko bogacących się kupców i szybko bogacących się kupców i bankierów żydowskich. Kazimierz bankierów żydowskich. Kazimierz stał się tym samym istotnym stał się tym samym istotnym ośrodkiem kultury żydowskiej w ośrodkiem kultury żydowskiej w Polsce i na świecie.Polsce i na świecie.

Dawna Synagoga Bne Emuna Dawna Synagoga Bne Emuna

Cmentarz żydowski.Cmentarz żydowski.

Macewy (nagrobki żydowskie) na cmentarzu Remuh.Macewy (nagrobki żydowskie) na cmentarzu Remuh.

BarbakanBarbakan od strony Bramy Floriańskiej od strony Bramy Floriańskiej

Uniwersytet Jagielloński Uniwersytet Jagielloński

Najstarszy polski uniwersytet (1364 r.)Najstarszy polski uniwersytet (1364 r.)

Akademia Rolnicza.Akademia Rolnicza.

Uniwersytet Ekonomiczny.Uniwersytet Ekonomiczny.

Akademia Pedagogiczna.Akademia Pedagogiczna.

Akademia Sztuk Pięknych.Akademia Sztuk Pięknych.

Nowe MiastoNowe Miasto

Powstająca w centrum Krakowa część miasta o charakterze Powstająca w centrum Krakowa część miasta o charakterze biznesowym i handlowo-usługowym. biznesowym i handlowo-usługowym.

Nowe Miasto zajmuje obszar blisko 20 hektarów i Nowe Miasto zajmuje obszar blisko 20 hektarów i zlokalizowane jest w bezpośrednim sąsiedztwie Dworca zlokalizowane jest w bezpośrednim sąsiedztwie Dworca

Głównego.Głównego.

Nowa HutaNowa Huta

Część Krakowa powstała w latach 1949 –1951. Część Krakowa powstała w latach 1949 –1951.

Na terenie Krakowa Na terenie Krakowa znajdują się 2 uzdrowiska:znajdują się 2 uzdrowiska:

W W SwoszowicachSwoszowicach – na – na jego terenie znajdują się jego terenie znajdują się dwa źródła wody leczniczej dwa źródła wody leczniczej Zdrój GłównyZdrój Główny i i NapoleonNapoleon, , które dostarczają które dostarczają unikatowych wód unikatowych wód mineralnych. W uzdrowisku mineralnych. W uzdrowisku leczy się także schorzenia leczy się także schorzenia reumatyczne za pomocą reumatyczne za pomocą kąpieli z wykorzystaniem kąpieli z wykorzystaniem wód siarczanych i wód siarczanych i borowiny. borowiny.

W uzdrowisku W uzdrowisku Mateczny Mateczny wykonywane są wykonywane są zabiegi odnowy zabiegi odnowy biologicznej, balneologii. biologicznej, balneologii.

Tor Tor

kajakarstwkajakarstwa a

górskiego.górskiego.

Śmiało można powiedzieć, iż Kraków jest kolebką polskiego sportu. Śmiało można powiedzieć, iż Kraków jest kolebką polskiego sportu. To tutaj w 1889 roku prof. dr Henryk To tutaj w 1889 roku prof. dr Henryk JordanJordan założył Park Zabaw i założył Park Zabaw i Gier, gdzie tutejsza młodzież mogła swobodnie poznawać i uprawiać Gier, gdzie tutejsza młodzież mogła swobodnie poznawać i uprawiać sport. sport.

Kilka słów o Kilka słów o Wieliczce.Wieliczce.

Kopalnia soli „Wieliczka”Kopalnia soli „Wieliczka”..

Jedna z najstarszych na świecie kopalni soli kamiennej. Jedna z najstarszych na świecie kopalni soli kamiennej. Od XIII wieku do XVIII wspólnie z Kopalnią soli „Bochnia” Od XIII wieku do XVIII wspólnie z Kopalnią soli „Bochnia”

wchodziła w skład Żupy krakowskiej.wchodziła w skład Żupy krakowskiej.

Podszybie KunegundaPodszybie Kunegunda

W 1978 roku wpisana przez UNESCO na pierwszą Listę W 1978 roku wpisana przez UNESCO na pierwszą Listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego.

Kaplica św. KingiKaplica św. Kingi

WieliczkaWieliczka

Święta Kinga – rzeźba w soli.Święta Kinga – rzeźba w soli.

Komora WeimarKomora Weimar

Komora Kazimierza WielkiegoKomora Kazimierza Wielkiego

Erazma BarączaErazma Barącza

Komora Komora

SielecSielec