Kotły spalające i zgazowujące drewno

Wydanie IAkademia firmy ViessmannMysłowice, listopad 2008 r.

Adolf Mirowski

Adolf Mirowski

Kotły spalające i zgazowujące drewno

� Wymagania i własności stałych paliw ekologicznych � Proces wytwarzania gazu drzewnego � Budowa kotłów wodnych na drewno małej mocy � Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia

2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

Wydanie IAkademia Firmy Viessmann

Mysłowice, listopad 2008 r.

�

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Spis treści Nr str.

1. Kotły spalające i zgazowujące drewno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 �.�. Wymagania i własności stałych paliw ekologicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 �.2. Proces wytwarzania gazu drzewnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 �.3. Budowa kotłów wodnych na drewno małej mocy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . �� �.4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia �2 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków

technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz.U. nr 75, 2002 r., poz. 690) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

2. Literatura. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Spis treści

3

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

1. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Wykorzystanie bezpośredniego spalania drewna towarzyscy ludziom od zawsze. Można zatem stwierdzić, że dzięki

temu możliwy był nasz rozwój i przetrwanie. Początki zastosowania technologii zgazowania drewna sięgają natomiast

lat trzydziestych ubiegłego wieku. Aktualnie w dobie dynamicznego rozwoju odnawialnych źródeł energii mamy do

czynienie z prawdziwym renesansem pozyskiwania ciepła ze spalania różnych form drewna Proces spalania bezpo-

średniego nie jest przedmiotem niniejszego rozdziału. Więcej treści zostało poświecone procesowi zgazowaniu drewna,

zwanego także pirolizą.

Zgazowanie drewna możemy zdefiniować jako suchą destylację, tj. termiczny proces rozkładu drewna bez dostępu

powietrza (rozdz. �.2), przeprowadzany najczęściej w retortach ogrzewanych gazami spalinowymi. Przy czym produkty

poddawane pirolizie można podzielić na dwie grupy:

– paliwa bogate w gaz i smołę (drewno, torf, węgiel brunatny),

– paliwa ubogie w gaz i smołę, (węgiel drzewny, koks koksowniczy, koks z węgla brunatnego i węgiel kamienny.

Każde z wymienionych paliw daje gaz generatorowy o różnym składzie chemicznym, co jest związane z różnymi

warunkami zgazowania a to z kolei posiada ogromny wpływ na konstrukcję kotła i jego oprzyrządowanie.

Wyprodukowany w generatorze gaz zawiera zarówno składniki palne jak i niepalne. Głównym składnikiem palnym

w gazie drzewnym jest tlenek węgla – CO. W zależności od gatunku paliwa, palnym składnikiem są jeszcze wodór – H2

oraz metanu CH4. Skład gazu generatorowego jest uzależniona nie tylko od gatunku używanego paliwa, ale również od

jakości zgazowania. Przykładowy jego skład podano w poniższej tabeli �.�, natomiast uśrednioną wartość opałową

gazu drzewnego zawarto tabeli �.2.

Składnik Zawartość [%] Składnik Zawartość [%]

Tlenek węgla CO �5 – 22 Dwutlenek węgla CO2 8 – �2

Wodór H2 �2 – �9 Azot N2 resztaMetan CH4 2 – 5 Tlen O2

Tabela. 1.1. Przykładowyskładobjętościowygazupozyskanegozpirolizydrewna

Granica wybuchowości osiąga się przy 4,5 – 35 % mieszaninie z powietrzem. Temperatura zapłony wynosi ok., 560ºC.

Z powodu znaczącej zawartości CO gaz drzewny uważany jest za trujący.

Paliwo Wartość opałowa

kJ/Nm3 kcal/Nm3 kWh/Nm3

Gaz drzewny 4 960 � �85 �,38

Gaz ziemny GZ 50 35 000 8 360 9,72

Gaz ziemny GZ 4�,5 28 000 6 688 7,78

Biogaz pofermentacyjny 23 000 5 493 6,39

Biogaz powysypiskowy �7 640 4 2�3 4,90

Tabela. 1.2. Uśrednionawartośćopałowawybranychpaliwgazowych

Jak wynika z porównania, wartość opałowa gazu drzewnego stanowi istotne znaczenie pośród najczęściej stosowanych

paliw gazowych.

4

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

1.1. Wymagania i własności stałych paliw ekologicznych

1.1.1. Dane podstawowe drewna

Drewno kupowane w nadleśnictwie bądź też składzie opału przygotowane jest najczęściej do sprzedaży w następują-

cych jednostkach objętości:

� m.p. (metr przestrzenny) czyli ilość drewna w kawałkach poukładanego w przestrzeni jednego metra sześcienne-

go. Należy zaznaczyć, że w objętości metra przestrzennego drewna znaczący udział w wolnych przestrze-

niach stanowi powietrze

� m3 (metr sześcienny) czyli ilość drewna w postaci desek poukładanych bez przekładek w sześcian o boku �m.

� m.p.n. (metr przestrzenny nasypowy) czyli ilość drewna w postaci np. szczap, zrębków nasypanych luzem do

pojemnika sześciennego o boku �m.

Uśredniona zależność pomiędzy tymi jednostki wynosi jak niżej – patrz też tabela �.3

1 m3 ~ 1,4 m.p.

Drewno jest jedynym odnawialnym paliwem. Podczas spalania uzyskuje się z niego średnio 4,0 kWh/kg. W poniższej

tabeli zostały podane parametry energetyczne różnych gatunków drewna przy wilgotności 20%.

Paliwo Gęstość Wartość opałowa (przy wilgotności 20%)

kg/m3 kWh/m3 kWh/m.p. kWh/kg

Drewno iglaste

świerk 430 2 �00 � 500 4,0

jodła 420 2 200 � 550 4,2

sosna 5�0 2 600 � 800 4,�

modrzew 545 2 700 � 900 4,0

Drewno liściaste

brzoza 580 2 900 2 000 4,�

wiąz 620 3 000 2 �00 3,9

buk 650 3 �00 2 200 3,8

jesion 650 3 �00 2 200 3,8

dąb 630 3 �00 2 200 3,8

biały buk 720 3 300 2 300 3,7

Tabela. 1.3. Uśrednionawartośćopałowaróżnychgatunkówdrewna

5

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

W wyniku prostego porównania zauważyć można, że � litr oleju opałowego, (zakładając taką samą sprawność urządze-

nia grzewczego) można zastąpić przez 3 kg drewna. Natomiast � m.p. drewna bukowego jest równoważny ok. 200

litrów oleju opałowego lub 200 Nm3 gazu ziemnego typu GZ 50. Dodatkowym argumentem drewna dodatkowo jest

tzw. neutralny bilans dwutlenku węgla (CO2). Podczas jego spalania emitowana jest taka sama ilość dwutlenek węgla,

jaką zużywa rosnące drzewo w trakcie wegetacji, wykorzystując proces fotosyntezy. Ponadto drewno nie zawiera żad-

nych szkodliwych związków chemicznych,

które mogłyby zostać wyemitowane do atmosfery w czasie spalania.

1.1.2 Wpływ wilgotności drewna na jego wartość opałową

Wartość opałowa drewna zależy bezpośrednio od jego wilgotności. Woda zawarta w drewnie w procesie spalania

odparowuje i pochłania znaczącą ilość ciepła. Do określenia wilgotności wykorzystywane są dwie wielkości:

� wilgotność względna, wyrażana w % oznacza masę wody odniesioną do masy drewna mokrego.

� wilgotność bezwzględna, zwana dalej wilgotnością wyrażana w % oznacza ilość wody odniesioną do masy drewna

suchego. Jej przebieg zilustrowano na rys, �.�.�.

����������������������

� �� �� �� �� ��

�����������������������

����

���

���

����

���

������

���

�

�

�

�

�

�� �� �� �� �� ��

�����������������������

���

����

�����

��

����

������

��������������������������� ����� ��

Rys. 1.1. Przebiegwilgotnościbezwzględnejwzależnościodwilgotnościwzględnejorazwartościopałowej(świerk)

6

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Rys. 1.2. Przykładowazależnośćwartościopałowejdrewnaodjegowilgotności.

Jak wynika z przebiegu wartości opałowej jest ona wprost odwrotnie proporcjonalna do wilgotności drewna. Po jego

ścięciu wilgotność dochodzi do �00%. Po sezonowaniu przez jedno lato jej wartość spada do ok. 40%. W trakcie sezo-

nowania przez następne lata wilgotność spada do ok. 25%. Najniższą wilgotność jaką można uzyskać w naturalnych

warunkach sezonowania, pod zadaszeniem, to ok.�8%. Wartość opałowa drewna sezonowanego jest prawie dwukrot-

nie wyższa niż zaraz po jego ścięciu – tabela �.4.

Wszystkie dane techniczne dotyczące parametrów energetycznych kotłów oparte są na drewnie liściastym w postaci

polan o maksymalnej wilgotności do 25%. Jakość drewna oraz jego wilgotność maja ogromny wpływ na parametry

energetyczne takie jak moc, sprawność oraz czas pomiędzy załadunkami. Właściwie przygotowane polana drewna,

odpowiednio poukładane w komorze załadowczej (należy unikać chaotycznego wrzucania drewna) zapewniają równo-

mierną pracą kotła bez powstawania przerw w warstwie żaru. Jeżeli warstwa żaru jest niepełna (przerwy) następuje

niekontrolowany przepływ gazu drzewnego do dyszy. Z uwagi na fakt, że gaz drzewny ma temperaturę niższą od

temperatury jego zapłonu, następuje powolny spadek mocy kotła do wygaszenia włącznie.

Poniżej w tabelach przedstawiono jeszcze inne parametry i własności drewna, które mogą być przydatne podczas prac

projektowych i eksploatacji kotłów z tego typu paliwem.

Okres sezonowanie Wilgotność [%] Wartość opałowa [kWh/kg]

Drewno świeże 60 – �00 2,0

�2 miesięcy 25 – 35 3,4

�6 miesięcy �5 – 25 4,0

Tabela. 1.4. Wartośćopałowawzależnościodwilgotności

7

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Jedn. objętości/asortyment m3 m.p. m.p. m.p.n. m.p.n.

klocek–

okrąglak

polana �m

układane

szczapy

układane

szczapy

nasypane

zrębki

nasypane

m3 klocek-okrąglak �,00 �,40 �,20 2,00 2,50

m.p. polana �m układane 0,70 �,00 0,80 �,40 �,75

m.p. szczapy układane 0,85 �,20 �,00 �,70 2,20

m.p.n. szczapy nasypane 0,50 0,70 0,60 �,00 �,45

m.p.n. zrębki nasypane 0,40 0,55 0,45 0,70 �,00

Tabela. 1.5. Tabelaprzeliczeniowaróżnychasortymentówdrewna

Asortyment paliwa Brykiety Zrębki Pelet

średnica mm ∅ 40 – �20 ∅ 30 ∅ 4 – �0

długość mm max 400 ok. 50 �0 – 50

gęstość kg/dm3 min. � tabela 7.3.-3

tabela 7.3.-5

0,90 – �,4

wartość opałowa*) kWh/kg min. 5*) 3,6 – 3,8*) 4,9 – 5,0**)

*) przy wilgotności 25%,**) przy wilgotności �0%

Tabela. 1.6. Innerodzajepaliwbazującenadrewnie

1.1.3 Pelet paliwem przyszłości

Pelet jest to nowoczesne, ekologiczne paliwo, które stanowią granulki w kształcie walca o długości �0 – 50 mm i śred-

nicy 4 – �0 mm.

Do produkcji peletu wykorzystywane są odpady drzewne, tj. trociny, wióry, zrzyny, słoma zbóż, słoma rzepaku oraz

inne rośliny energetyczne. Granulat ten powstaje w wyniku zgniatania i sprasowywania półproduktów pod bardzo

dużym ciśnieniem.

Dzięki temu zagęszczona zostaje również wartość kaloryczna i w rezultacie otrzymuje się doskonałe paliwo o bardzo

dobrych właściwościach fizykochemicznych. Pelet cechuje się ponadto niską zawartością wilgoci 8 – �2% oraz jest bar-

dzo przyjazne dla środowiska. W trakcie jego spalania cechuje go neutralny bilans emisji CO2 – analogicznie jak

w przypadku drewna (rozdz. �.�.2). Ponadto popiół uzyskany ze spalania granulatu drzewnego może być wykorzysty-

wany jako nawóz.

a) b)

Rys. 1.3. PrzykładowygranulatPelet,a)zodpadówdrewna,b)zesłomy

8

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Znormalizowane własności fizykochemiczne paliwa Pelet wyszczególnione są w poniższej tabeli �.7.

Specyfikacja Ő-Norm M7135 Norma DIN 51731 Certyfikat DINplus

średnica [d] mm ∅ 4 – �0 ok. 4 – �0 ∅ 4 – �0

długość mm < 5 * d < 50 < 5 * d

gęstość kg/dm3 �,�2 �,0 – �,4 �,�2

wartość opałowa kWh/kg > 5 4,9 – 5,4 > 5

kJ/kg > � 800 �7 500 – �9 500 > � 800

kcal/kg > 4 299 4 2�3 – 4 643 > 4 299

zawartość popiołu % < 0,50 < �,50 < 0,50

zawartość siarki % < 0,04 < 0,08 < 0,04

zawartość azotu % < 0,30 < 0,30 < 0,30

zawartość chloru % < 0,02 < 0,03 < 0,02

Tabela. 1.7. Wartośćopałowawzależnościodwilgotności

Jak widać na podstawie opisanych wyżej właściwości peletu wyższość granulatu z odpadów drzewnych nad olejem,

węglem czy gazem jest oczywista. Pelet dominuje zarówno pod względami ekonomicznymi, jak i środowiskowymi

– nieporównywalnie mniejsze emisje gazów i pyłów.

Na podstawie porównania z innymi paliwami w krótkim podsumowaniu stwierdza się, że:

– 2,0 kg peletu zastępuje � litr oleju opałowego,

– zmiana paliwa na pelet to zmniejszenie emisji CO2 o 2,5 kg na każdym

zaoszczędzonym w ten sposób litrze oleju opałowego,

– �,5 tony peletu zastępuje � tonę węgla

– � m3 drewna litego ~ 2,5 m3 zrębków ~ 0,5 t peletu

– z � 000 kg spalonego peletu zostaje jedynie 5 kg popiołu

– do ogrzania domu jednorodzinnego potrzeba w przybliżeniu ok. 5 t peletu rocznie.

W połączeniu z dobrymi własnościami mechanicznymi jak łatwość transportowania, przechowywania oraz możliwość

automatycznego dozowania pelet stanowi największe potencjalne źródło energii odnawialnej na świecie, które zdoby-

wa coraz większe rzesze zwolenników. Od kilkunastu lat wykorzystuje się go w systemach ciepłowniczych, do ogrzewa-

nia budynków użytkowych i gospodarstw domowych w krajach wysoko rozwiniętych takich jak: Szwajcaria, Dania,

Austria, Włochy, Niemcy. W ostatnim czasie sukcesywnie zdobywa coraz więcej zwolenników, także w Polsce.

1.2. Proces wytwarzania gazu drzewnego

Sposób wytwarzania gazu drzewnego zilustrowano na przykładzie pracy kotła typu Vitolig (rys. �.4). Wyodrębniono

w nim pięć stref, w których przebiegają stosowne procesy chemiczne. Należy zaznaczyć, iż granice pomiędzy nimi

wzajemnie się przenikają, nakładają oraz przemieszczają w trakcie samego procesu pirolizy.

9

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Rys. 1.4. Procesyzachodzącewkotledozgazowaniadrewna(kociołVitolig–firmaViessmann).

1.2.1 Strefa suszenia

Ta strefa w żadnym wypadku nie zastępuje nam wysuszenia paliwa przed jego wykorzystaniem. Uwolniona para

wodna nie może opuścić zamkniętej przestrzeni i tym samym staje się niepożądana. W praktyce oznacza to, że jej

nadmiar ochładza nam strefę redukcyjną i pogarsza jakość wytwarzanego gazu drzewnego. Zatem zalecane jest stoso-

wanie drewna o wilgotność maks. do 25%.

Poza wodą (rys. �.5) drewno zawiera spore ilości smoły od 5 do 8% udziału masowego. W skład smoły wchodzą trzy

podstawowe pierwiastki – węgiel C, wodór H i tlen O. W czasie suchej destylacji drewna zmieniają one swoje powią-

zania w zależności od temperatury. W strefie suszenia odparowują także niewielkie ilości substancji ciekłych a w przy-

padku drewna iglastego można wyczuć zapach żywicy.

Rys. 1.5. Składchemicznydrewnaprzywilgotności15%.

�0

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

1.2.2 Strefa karbonizacji (zgazowania)

W tej strefie wyraźnie wzrasta temperatura suchego drewna, w związku z tym uwalnia się gaz, zawierający również

soki drzewne. Gaz ten w swoim składzie zawiera parę wodną, która wiąże się z węglem. Produktem jest alkohol

drzewny tzw. karbinol – nazwa chemiczna metanol CH3OH, oraz ocet drzewny, który zawiera związki karboxylów –

COOH. Wytrąca

się również smoła, będąca. mieszaniną złożoną z wielu ciekłych i stałych związków organicznych. W warunkach normal-

nych zachowuje ona konsystencje płynną o dużej ciągliwości oraz charakterystycznym zapachu. Smoła jest silnie tok-

syczną substancją palną a mieszanina jej oparów i powietrza ma właściwości wybuchowe. Pojawienie się omawianej

substancji o kwaśnym zapachu sygnalizuje niewłaściwie przeprowadzony proces pirolizy drewna. Jednak gaz uwolnio-

ny w tej strefie jest najważniejszym składnikiem w procesie spalania.

Warstwa suszeniaWilgotność 15–20%

Warstwa karbonizacjiGaz drzewny – Strefa odgazowania

Warstwa utlenianiaEnergia – ciepło (spalanie)

Warstwa redukcjiTemperatura zapłonu 560oC

Strefa właściwego spalaniaTemperatura 1200oC

a)

b)

Rys. 1.6. Składchemicznydrewnaprzywilgotności15%.

1.2.3 Strefa spalania (utleniania)

W tej strefie znajduje się już węgiel drzewny, którego temperatura przewyższa znacznie wartość uzyskiwaną w czasie

spalania drewna w warunkach naturalnych. Podczas tego procesu oprócz zwykłej reakcji utleniania, przebiega równo-

legle wiele skomplikowanych reakcji chemicznych mających także udział w wydzielaniu ciepła. Warunkiem wydajnej

produkcji CO jest uzyskanie jak najwyższej temperatury w warstwie węgla drzewnego strefy utleniania, dostarczającej

ciepła do strefy redukcji. W tejże strefie tlen łączy się z węglem – tworząc tlenki. Powstaje tlenek węgla 2C +O2 = 2CO

oraz tzw. gaz wodny C+H2O = CO+H2. Część wodoru tworzy z węglem metan CH4, a reszta wodoru H2 staje się częścią

składową gazu drzewnego. W typowej reakcji utleniania oprócz ciepła powstaje niepalny dwutlenek węgla C+O2 = CO2.

Dwutlenek węgla jest niepożądaną, niepalną domieszką gazu drzewnego, której najlepiej byłoby się pozbyć, lub jakimś

sposobem ją wykorzystać. Do tego celu przeznaczona jest właśnie kolejna strefa.

��

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

1.2.4 Strefa redukcji pierwotnej i wtórnej

W tej strefie znajduje się tylko rozżarzony węgiel drzewny, którego temperatura zawiera się w przedziale od 700 do

� 400ºC. W tej przestrzeni przebiega wyższy stopień rozkładu smoły oraz redukcja dwutlenku węgla. Pod wpływem

wysokiej temperatury oraz kontaktu z węglem zachodzi następująca reakcja:

CO2 + C = 2CO

Redukcja CO2 do CO jest reakcją równoważącą się. Intensywność tej reakcji jest zależy wprost proporcjonalnie od

temperatury – im jest ona wyższa tym samym powstaje więcej palnego tlenku węgla i odwrotnie. W wyższej tempera-

turze tlen szybciej wiąże się z węglem, który jest zawarty w żarzącym się węglu drzewnym. W tym procesie istotne

znaczenie posiada także grubość warstwy żaru. Nadmiarowy dwutlenek węgla CO2 przepływając przez wąskie szczeliny

warstwy żaru ma doskonałe warunki do wtórnej redukcji, gdyż duże powierzchnie rozżarzonego węgla łatwo łączą się

z tlenem tworząc tlenek węgla CO.

Im większa jest objętość gazów palnych w gazie drzewnym tym wyższa jest jego jakość i wartość energetyczna jako

paliwa. W strefie redukcji nie zachodzi proces spalania chociaż panuje w niej bardzo wysoka temperatura. Strefę

redukcji charakteryzuje duży niedobór tlenu.

Strefa redukcji wtórnej est bardzo ważną przestrzenia kotła do produkcji gazu drzewnego, przeznaczonego do spalania

w dyszy. W gorącym popiele ustala się stosunek CO do CO2, natomiast temperatura gazu drzewnego obniża się.

Produkcja gazu drzewnego poprzez zgazowanie w wysokich temperaturach tj. podgrzewanie bez dostępu powietrza

substancji palnych do temperatury �050ºC, przebiega wg następującej kolejności:

– �50ºC – z substancji palnych odparowuje woda i wydzielają się gazy CO2, CH4, N2,

– 200 – 300ºC – z substancji palnych wytrąca się woda reakcyjna CO2, CO, H2S,

– 300 – 400ºC – następuje rozkład substancji palnych, któremu towarzyszy wydzielanie oparów smoły oraz CO,

CO2, CH4, paliwo zaczyna pęcznieć i zmieniać swój stan,

– 400 – 550ºC – rozkład substancji palnych jest kontynuowany, powstaje amoniak (NH3),

– 550 – 600ºC – kończy się wydzielanie oparów smoły i powstaje półkoks,,

– 600 – �000ºC – w dalszym ciągu wydzielają się gazy, w których wraz ze wzrostem temperatury zwiększa się

zawartość H2 a ubywa CH4 substancje palne zamieniają się w popiół.

1.3. Budowa kotłów wodnych na drewno małej mocy

1.3.1 Konstrukcje kotłów na polana drewniane

Przykładową konstrukcje przeznaczona do spalania polan drewnianych przedstawiono na przykładzie rozwiązania kotła

Vitolig �00 (rys. �.7). Wyszczególniono w nim niezbędne strefy oraz wyposażanie gwarantujące poprawną pracę i sto-

sunkowo wysoką sprawność.

�2

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Rys. 1.7. Zaawansowanakonstrukcjakotłanapolanadrewniane(kociołVitolig100–firmaViessmann).

A Zabezpieczenie wymiennika ciepła przed przegrzaniem

B Regulator procesu spalania do kontroli temperatury wody kotłowej

C Duże drzwiczki kotłowe celem łatwego uzupełniania paliwa oraz czyszczenia komory

D Duża powierzchnia wymiany ciepła do optymalnego przejmowania i jego wykorzystania

E Obszerna komora ładowania celem zapewniania długiego procesu spalania

F Regulacja dopływu powietrza wtórnego

G Ruszt chłodzony wodą

Wyżej prezentowana konstrukcja w zakresie mocy od �2,7 do �4,8kW przeznaczona jest na polana od długości do

33 cm. Ruszt chłodzony wodą oraz podgrzewane powietrze wtórne zapewniają bardzo dobre wykorzystanie własności

energetycznych paliwa. Ponadto jego praca możliwa prawie ze wszystkimi systemami kominowymi. Prosta konstrukcja

gwarantuje łatwa obsługę od strony przedniej kotła i szyki montaż a także łatwe uzupełnianie paliwa przez duże

drzwiczki kotłowe

Kocioł dostarczany jest z izolacją cieplną, wymiennikiem zabezpieczającym przed przegrzaniem, drzwiczkami do napeł-

niania paliwa z otworem powietrza wtórnego, regulatorem temperatury minimalnej, przewodem przyłączeniowym,

kompletem wtyczek oraz termometrem.

1.3.2 Konstrukcje kotłów na zrębki, brykiety i szczapy

Kocioł zgazowujący drewno wykorzystuje zjawisko pirolizy, tzn. spala gazy powstałe w trakcie termicznego rozkładu

drewna z niedoborem tlenu. Materiały wykorzystane do jego produkcji muszą być odporne na wysokie temperatury,

natomiast jego konstrukcja zapewnić musi maksymalne wykorzystanie wytworzonego ciepła. W każdym kotle wyróżnia

się pięć stref, które zostały opisane powyżej. Jego budowa składa się zasadniczo z następujących elementów konstruk-

cyjnych (rys. �.8):

�3

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Rys. 1.8. Przykładnowoczesnejkonstrukcjikotładozgazowaniadrewna(kociołVitolig200–firmaViessmann).

A wentylator z stopniowa regulacją obrotów do zwiększania podciśnienia w komorze zgazowania oraz zapewniające

dostarczenie powietrza do palnika,

B komora zgazowania z drzwiczkami oraz klapą umożliwiającą przewietrzanie przestrzeni, w której wytwarzany jest

gaz drzewny i rozpoczyna się proces spalania paliwa stałego,

C wymiennik ciepła, które zapewniają sprawne oddanie ciepła do wody grzewczej oraz umożliwiający łatwe czyszcze-

nie i konserwację,

D obszerne drzwi kotłowe,

E komora spalania ( przestrzeń, w której kończy się proces palenia). Ta konstrukcja wykonana z materiałów ceramicz-

nych wytrzymała jest na wysokie temperatury płomienia,

F obszerny popielnik na popiół,

G stopniowa regulacja dopływu powietrza pierwotnego i wtórnego.

Kocioł Vitolig 200, prezentowany powyżej, przeznaczony jest do spalania:

– szczap drewnianych o długości od 45 do 55 cm (szerokość max.�5 cm),

– zrębki drewna min. 5 cm, średnica min. 3 cm,

– brykiety drewniane: wg normy ekologicznej M 7�35. (patrz także tabela �.2-�)

Opisywana konstrukcja charakteryzuje się dużą przestrzenią załadowczą wykonaną ze stali nierdzewnej o pojemności

�50 litrów (moc 26 kW) i 2�5 litrów (moc 40 kW). Kocioł jest wyposażony w wentylator ssący z regulowaną liczbą

obrotów i automatykę zapłonu.

Optymalną temperaturę w komorze spalania uzyskuje się już po 3 minutach. Technika spalania i przekazywania ciepła

zapewnia sprawność rzędu 9�,8%. Wentylator zapewnia efektywne odsysanie gazu wytlewnego. Vitolog 200 charakte-

ryzuje się także bezstopniową regulacją powietrza pierwotnego i wtórnego. Natomiast mikroprocesorowa regulacja

procesu spalania zapewnia płynne dopasowywanie mocy grzewczej do aktualnie wymaganej. Strefa zgazowania

wykonana jest z szamotu, a komora spalania jest z materiałów ceramicznych.

�4

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

1.3.2.1 Ogólne informacje projektowe

Podczas wyboru rozwiązania kotła na paliwo stałe należy uwzględnić następujące aspekty:

– zgodnie z polskimi przepisami, kocioł może pracować tylko w układzie otwartym.

– moc grzewcza odbierana na obiegach grzewczych nie powinna przekraczać mocy znamionowej kotła.

– podnoszenie temperatury na powrocie, bufor wody grzewczej oraz regulacja pogodowa obiegów grzewczych

za pomocą 3-drogowego mieszacza są wymagane w każdej instalacji – temperatura na zasilaniu kotła: min. 60ºC.

Kocioł Vitolig 200 jest fabrycznie wyposażony w wymiennik ciepła zabezpieczający kocioł przed nadmiernym wzrostem

temperatury wody, po przekroczeniu której następuje włączenie przepływu przez wężownicę i zrzut wody do kanali-

zacji.

1.3.2.2 Bufor wody grzewczej

Bufor wody grzewczej – po porannym nagrzaniu – powinien zapewnić odbiór ciepła w pozostałych godzinach pracy

kotła dla różnych warunków jego pracy.

Wymaganą pojemność bufora należy wyliczyć zgodnie z EN 303-5 według formuły jak poniżej.

Gdzie:

VSP – Pojemność bufora w litrach

TB – Czas spalania przy mocy znamionowej w godzinach

QN – Moc znamionowa kotła w kW

QH – Potrzebna moc grzewcza dla budynku w kW

Qmin – Minimalna moc kotła wkW

Paliwo Wypełnienie paliwem komory kotła

Wypełnienie komory w przeliczeniu na kWh kotła Vitolig 200

Czas spalania TB w h

Obciążenie cieplne �00% Obciążenie cieplne 50%

Zakres mocy [kW] Zakres mocy [kW] Zakres mocy [kW]

13 – 26 20 – 40 13 – 26 20 – 40 13 – 26 20 – 40

Buk �00% �80 252 5,5 5,5 �� ��Świerk �00% �20 �68 4 4 8 8Buk 50% 90 �26 2,5 2,5 5,5 5,5Świerk 50% 60 84 2 2 4 4Brykiety �00% 390 550 �3 �3 26 26Brykiety 50% �95 275 6 6,5 �3 �3

Tabela. 1.8. Czasspalaniawzależnościodrodzajudrewnaistopniawypełnienia

�5

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Okresowo nieużywane i nie ogrzewane pomieszczenia nie powinny być uwzględniane przy obliczaniu potrzebnej mocy

grzewczej budynku.

Uwaga:

Według �.BlmschV, jednostkowa pojemność bufora nie powinna przekraczać 25 l/kW

Przykład (według EN 303-5)

Dom dwurodzinny o wyliczonym, koniecznym zapotrzebowaniu na moc grzewczą: QH = 22 kW

Paliwo: Świerk (drewno miękkie) o długości 0,5 m i dwuletnim sezonowaniu (zawartość wilgoci 25%)

Moc kotła Vitolig 200: QN = 26 kW

Minimalna moc kotła: Qmin = 0,6 QN = �3 kW

Pojemność zbiornika buforowego: 768 litrów

1.3.2.3 Przykładowe schematy hydrauliczne

Przykład 1Vitolig 200 z podgrzewaczem c.w.u., buforem wody grzewczej z jednym lub z dwoma obiegami grzewczymi z miesza-

czami z możliwością współpracy z instalacją kolektorów słonecznych (rys. �.9).

��������������������������������������

Rys. 1.9. Schematinstalacji–przykład1(kociołVitolig200–firmaViessmann).

�6

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Regulacja spalania i regulacja pracy pompy kotłowej Po rozruchu kocioł pracuje z mocą znamionową. Po osiągnięciu temperatury wody kotłowej TK = 60ºC włącza się

pompa kotłowa i rozpoczyna się dostawa ciepła do bufora wody grzewczej. Jeśli temperatura wody TBG w strefie

górnego czujniku bufora jest przez 30 minut wyższa od wartości 70ºC, rozpoczyna się ładowanie warstwowe. Kocioł

Vitolig 200 pracuje z obciążeniem równym 50% mocy znamionowej i wygrzewa wodę w buforze do temperatury

TBG = 80ºC. Jeśli temperatura wody w buforze (TBG) w strefie pomiarowej czujnika górnego spada poniżej 70ºC to

kończy się wówczas ładowanie warstwowe. Zwiększa się natomiast moc kotła, do chwili gdy temperatura wody kotło-

wej TK osiągnie wartość 70ºC.

Jeśli bufor jest wygrzany a temperatura wody kotłowej TK obniża się i zaczyna być porównywalna z aktualną jej war-

tością TBD w dolnej strefie bufora pompa kotłowa powinna się wyłączyć. Zdarzenie to nastąpi gdy zajdzie następujący

warunek tj. TK < (TBD + 5K).

Po spadku temperatury wody kotłowej TK poniżej 50ºC pompa kotłowa wyłącza się – niezależnie od różnicy temperatu-

ry wody kotłowej i wody grzewczej w buforze.

Podnoszenie temperatury wody powrotnej do kotłaKocioł Vitolig 200 wymaga aby temperatura wody powrotnej nie była mniejsza od 45ºC.

W przeciwnym wypadku otwiera się kotłowy zawór mieszający podnosząc temperaturę wody powrotnej poprzez

dodanie strumienia wody kotłowej. W krańcowym przypadku zawór otwiera się całkowicie łącząc zasilanie z powrotem

do kotła.

Podgrzewanie wody użytkowejPodgrzewanie wody użytkowej może odbywać się z priorytetem (nastawa fabryczna) lub bez priorytetu.

Po rozruchu kotła Vitolig 200 następuje wzrost temperatury wody kotłowej. Po osiągnięciu wartości TK = 60ºC włącza

się pompa kotłowa. Jeśli temperatura wody w podgrzewaczu Vitocell (Vitocell-B) jest niższa od nastawionej na regula-

torze a temperatura TBG zmierzona przez górny czujnik bufora jest o �0K wyższa od temperatury w podgrzewaczu

Tc.w.u., włącza się pompa ładująca c.w.u. Z uwagi na to, że wydajność pompy kotłowej jest większa od wydajności

pompy ładującej c.w.u., nadmiar strumienia wody kotłowej jest kierowany do bufora wody grzewczej podnosząc

w nim temperaturę. Mieszacze na obiegach grzewczych są zamknięte – priorytet c.w.u.. Po osiągnięciu żądanej tempe-

ratury w podgrzewaczu c.w.u., wyłącza się pompa ładująca c.w.u. a mieszacze obiegów grzewczych otwierają się

zgodnie z zapotrzebowaniem.

Grzanie obiegów c.o.Ciepło wytworzone w kotle jest za pośrednictwem pompy kotłowej dostarczane do bufora a z niego do obiegów

grzewczych. Jego nadmiar jest przekazywany do bufora. W przypadku gdy temperatura wody w kotle spada to mie-

szacz kotłowy przymyka się powodując szybkie wygrzanie kotła.

Uwaga: Pomiędzy zbiornikiem buforowym a wymiennikiem ciepła zainstalowana jest pompa pośrednia. Jej załączanie

realizowane jest w zależności od temperatury wody grzewczej bufora poprzez regulator umieszczony w jego górnej

części.

Uwaga! Pomiędzy zbiornikiem buforowym a wymiennikiem ciepła zainstalowana jest pompa pośrednia.

Jej załączanie realizowane jest w zależności od temperatury wody grzewczej bufora poprzez regulator umiesz-

czony w jego górnej części.

�7

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Przykład 2Kocioł grzewczy (Vitolig 200) w połączeniu z kotłem niskotemperaturowym opalanym gazem lub olejem opałowym,

wraz z podgrzewaczem wody użytkowej, buforem wody grzewczej i jednym lub dwoma obiegami grzewczymi z mie-

szaczami – sterowanie pogodowe

(rys. �.�0).

Rys. 1.10. Schematinstalacji–przykład1(kociołVitolig200–firmaViessmann).

Regulacja spalania i regulacja pracy pompy kotłowejPo rozruchu kocioł pracuje z mocą znamionową. Po osiągnięciu temperatury wody kotłowej TK = 60ºC włącza się

pompa kotłowa i rozpoczyna się dostawa ciepła do obiegów grzewczych lub wody użytkowej. Jeśli nie ma zapotrzebo-

wania na ciepło ładowany jest bufor wody grzewczej – np. serii Vitocell.

Jeśli temperatura wody TBG w strefie górnego czujniku bufora jest przez 30 minut wyższa od wartości 70ºC, rozpoczyna

się ładowanie warstwowe. Kocioł Vitolig 200 pracuje z obciążeniem równym 50% mocy znamionowej i wygrzewa wodę

w buforze do temperatury TBG = 80ºC. Jeśli temperatura wody w buforze (TBG) w strefie pomiarowej czujnika górnego

spada poniżej 70ºC to kończy się wówczas ładowanie warstwowe. Zwiększa się natomiast moc kotła, do chwili gdy

temperatura wody kotłowej TK osiągnie wartość 70ºC.

Jeśli bufor jest wygrzany a temperatura wody kotłowej TK obniża się i zaczyna być porównywalna z aktualną jej war-

tością TBD w dolnej strefie bufora pompa kotłowa winna się wyłączyć. Zdarzenie to nastąpi gdy zajdzie następujący

warunek tj. TK < (TBD + 5K).

�8

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Podnoszenie temperatury wody powrotnej do kotłaKocioł Vitolig 200 wymaga aby temperatura wody powrotnej nie była mniejsza od 45ºC.

W przeciwnym wypadku otwiera się kotłowy zawór mieszający podnosząc temperaturę wody powrotnej poprzez

dodanie strumienia wody kotłowej. W krańcowym przypadku zawór otwiera się całkowicie łącząc zasilanie z powrotem

do kotła.

Podgrzewanie wody użytkowej przez niskotemperaturowy kocioł grzewczyTaka sytuacja wystąpi gdy temperatura wody w buforze TBG jest niższa od nastawionej na regulatorze bufora

(tj TBG < Tc.w.u. + �0K).

Jeśli temperatura wody użytkowej w podgrzewaczu Tc.w.u spada poniżej wartości nastawionej na regulatorze kotła,

włącza się palnik i pompa ładowania c.w.u.. Zawory 3-drogowe na obiegach grzewczych są zamknięte, a włączają się

pompy c.o. W takim przypadku 3-drogowy zawór przed wymiennikiem ciepła pozostaje otwarty w kierunku kocioł

niskotemperaturowy – rozdzielacz.

Podgrzewanie wody użytkowejPodgrzewanie wody użytkowej może odbywać się z priorytetem (nastawa fabryczna) lub bez priorytetu.

Po rozruchu kotła Vitolig 200 następuje wzrost temperatury wody kotłowej. Po osiągnięciu wartości TK = 60ºC włącza

się pompa kotłowa. Jeśli temperatura wody w podgrzewaczu Vitocell (Vitocell-B) jest niższa od nastawionej na regula-

torze a temperatura TBG zmierzona przez górny czujnik bufora jest o �0K wyższa od temperatury w podgrzewaczu Tc.w.u.,

włącza się pompa ładująca c.w.u. Z uwagi na to, że wydajność pompy kotłowej jest większa od wydajności pompy

ładującej c.w.u., nadmiar strumienia wody kotłowej jest kierowany do bufora wody grzewczej podnosząc w nim tem-

peraturę. Mieszacze na obiegach grzewczych są zamknięte – priorytet c.w.u.. Po osiągnięciu żądanej temperatury

w podgrzewaczu c.w.u., wyłącza się pompa ładująca c.w.u. a mieszacze obiegów grzewczych otwierają się zgodnie

z zapotrzebowaniem.

Grzanie obiegów c.o.Ciepło wytworzone w kotle jest za pośrednictwem pompy kotłowej dostarczane do bufora a z niego do obiegów

grzewczych. Jego nadmiar jest przekazywany do bufora. W przypadku gdy temperatura wody w kotle spada to mie-

szacz kotłowy przymyka się powodując szybkie wygrzanie kotła.

Uwaga! Pomiędzy zbiornikiem buforowym a wymiennikiem ciepła zainstalowana jest pompa pośrednia.

Jej załączanie realizowane jest w zależności od temperatury wody grzewczej bufora poprzez regulator umiesz-

czony w jego górnej części.

�9

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

1.3.3 Konstrukcje kotłów małej mocy na pelet

Pelet jest granulatem ściśle określonych parametrach (patrz tabela �.2-�), pozwalającym na w pełni automatyczne jego

dozowanie i prowadzenie procesu spalania.

Przykładem zaawansowanego technicznie rozwiązania są konstrukcje zaprezentowane poniżej (rys. �.��).

Rys. 1.11. PrzykładnowoczesnejkonstrukcjikotładozgazowaniadrewnakociołVitolig300–firmaViessmann).

Przykładowo Vitolog 300 jest konstrukcją w pełni przystosowana do automatycznego podawania i spalania paliwa oraz

usuwania popiołu. W skład jego budowy wcedza takie podzespoły jak:

A Automatyczne podawanie peletu do komory załadowczej kotła,

B Regulator z podświetlanym wskaźnikiem cyfrowym

C Obszerna komora załadowcza na Pelet

D Obudowa palnika ze stali nierdzewnej

E Podajnik ślimakowy do taktującego podawania peletu do spalania

F Automatyczne usuwanie popiołu

G Zintegrowany zasobnik na popiół.

Wyżej opisywany kocioł oferowany jest w zakresie mocy od 2,9 kW do 25,9 kW. Jego sprawność osiąga poziom 95%.

Niniejsza konstrukcja zapewnia najlepsze wykorzystanie energii zawartej w paliwie poprzez samoczynne dopasowanie

jego mocy do potrzeb oraz niską temperaturę spalin. Automatyczne dozowanie paliwa – peletu a także duży, zintegro-

wany zasobnik paliwa o pojemności 232 litry pozwala na długi, (bez przerwy) czas pracy. Wyposażony jest ponadto

w automatyczny i energooszczędny system zapłonowy.

Stopniowy wentylator oraz prawidłowe dozowanie paliwa i powietrza gwarantują optymalne dopasowanie do chwilo-

wych potrzeb cieplnych. Cyfrowy, prosty w obsłudze regulator dla kotła, jednego lub dwóch obiegów grzewczych

z mieszaczami oraz wody użytkowej. Zespół do automatycznego czyszczenia powierzchni grzewczych wydłuża okres

pomiędzy zabiegami konserwacyjnymi i przeglądami.

20

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

1.3.3.1 Przykładowe schematy hydrauliczne

Przykład 1Vitolig 300 z podgrzewaczem wody użytkowej i jednym lub dwoma obiegami grzewczymi z mieszaczami.

Rys. 1.12. Schematinstalacji–przykład1(kociołVitolig300–firmaViessmann).

Regulacja obiegów grzewczych oraz c.w.u. odbywa się za pomocą regulatora dostarczanego wraz z kotłem. Vitolig 300.

Kocioł pracuje jedynie wtedy gdy jest zapotrzebowanie na ciepło przez obiegi grzewcze lub podgrzewanie c.w.u.

Zaprogramowana „logika pomp” pozwala na dopasowanie się z temperaturą wody kotłowej do chwilowych potrzeb.

Zapłon paliwa jest w pełni automatyczny. Pompa ładująca c.w.u. włącza się gdy temperatura wody kotłowej osiągnie

temperaturę minimalną 50ºC. Przy braku zapotrzebowania na ciepło kocioł samoczynnie wyłącza się.

Przykład 1Vitolig 300 z podgrzewaczem wody użytkowej, zbiornikiem buforowym i z jednym lub z dwoma obiegami grzewczymi

z mieszaczami.

Regulacja obiegów grzewczych oraz c.w.u. odbywa się za pomocą regulatora dostarczanego wraz z kotłem. Vitolig 300.

Kocioł pracuje jedynie wtedy gdy jest zapotrzebowanie na ciepło przez obiegi grzewcze lub przygotowanie na c.w.u.

Zaprogramowana „logika pomp” pozwala na dopasowanie się z temperaturą wody kotłowej do chwilowych potrzeb.

Gdy temperatura w zasobniku buforowym przekracza wartość żądaną, palnik kotła i pompa kotłowa włączają się.

2�

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Rys. 1.13 Schematinstalacji–przykład2(kociołVitolig300–firmaViessmann).

Jeśli temperatura w buforze jest większa o 6K niż żądana jej wartość na obiegu grzewczym, kocioł wyłącza się,

a pompa kotłowa pracuje z dobiegiem ok. �0 min. Mieszacz przy kotle służy do jego ochrony przed zbyt niską tempe-

raturą wody powrotnej, która nie powinna być niższa od 45ºC. Przepływ wody przez kocioł należy tak zaprojektować,

aby przy znamionowym obciążeniu kotła różnica temperatur pomiędzy jego zasilaniem a powrotem wynosiła �5K. Przy

braku zapotrzebowania na ciepło kocioł wyłącza się.

1.3.3 Konstrukcje kotłów średniej i dużej mocy

Instalacje kotłowni powyżej 80 kW do spalania wszystkich form drewna jak polana, szczapy, brykiety, zrębki, pelet oraz

odpady przemysłowe uzgadniane są już indywidualnie. W tym przypadku często przed kotłem mogą być zabudowywa-

ne rozdrabniarki, młynki itp. Jako czynnik grzewczy może być woda grzewcza, technologiczna oraz para.

Konstrukcje kotłów mogą być wykonywane jako poziome lub pionowe, z różnymi rodzajami rusztów i sposobami

odprowadzenia popiołu. Zawsze w tego typu instalacjach zabudowane są kompletne systemy do składowani, magazy-

nowania, przygotowania i podawania paliwa.

Przykładem jest kocioł Mawera z rusztem podsuwowym typu FU RA (rys.�.�4)

Charakteryzuję się one minimalnymi stratami cieplnymi z uwagi na kompletna izolację. Proces spalania pod postacią

żaru znajdującego się w spoczynku gwarantuje niska emisje zanieczyszczeń. Regulacja temperatury płomienia kontro-

lowana jest poprzez zintegrowany układ regulacji tlenu resztkowego. Trzyciągowa konstrukcja ciągów spalinowo-

dymowych przy pełnym obciążeniu kotła stabilizuje temperaturę spalin na poziomie �90ºC, dzięki temu osiągana jest

wysoka sprawność – do ok. 9�%. Regulator kotła rozpoznaje także zawartość wilgoci w paliwie przez to w zakresie

płynnej regulacji mocy od 25 do �00% kontroluje w pełni proces spalania gwarantując emisje zanieczyszczeń na

odpowiednio niskim poziomie.

Ten model przeznaczony jest do paliw bazujących na drewnie o wilgotności do 60%.

22

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

AB

C

D

E

Rys. 1.14 KociołMaweratypuFURA–zakresmocy275–5000kW(firmaViessmann).

A zespół do pneumatycznego czyszczenia płomieniówek,

B trzyciągowa konstrukcja ciągów spalinowo-dymowych z możliwością zabudowy palnika,

C ślimakowy wybierak popiołu z kotła,

D wymurówka komory spalania z odpopielaniem bocznym,

E wahliwe zabudowanie ślimaka podajnika paliwa odporne na zakleszczanie

Tego typu kotły wyposażone np. w ruszt płaski posuwowy typu FSR oferowane są do mocy ponad �0 000kW.

Niezbędnym wyposażeniem jest zintegrowany wymiennik awaryjny przeznaczony do szybkiej straty nadmiaru ciepła,

który stanowi zabezpieczenie przed przegrzaniem kotła

Kolejnym przykładem jest kocioł ze spalaniem rotacyjnym typu PYROT (Firma Viessmann-Köb) (rys.�.�5 poz. a).

Przeznaczony jest on do spalania zrębków, i peletu. Przy bardzo niskiej emisji substancji szkodliwych w spalinach

osiąga sprawność do 90%

Rys. 1.15. KotłyfirmyViessmann-Köb:a)konstrukcjaPyrot–zakresmocy90–540kW.,b)konstrukcjaPyrtec–zakresmocy390–1250kW.

23

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Innym przykładem ww. producenta jest kocioł serii Pyrtec ze spalaniem retortowym oraz ruchomym rusztem. Ten

model przeznaczony jest do wszystkich rodzajów paliw bazujących na drewnie od peletu wilgotność �0 % do zrębków

leśnych wilgotność 30%. W standardzie jest w pełni automatyczne prowadzenie kotła i usuwanie popiołu

1.4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz.U. nr 75, 2002 r., poz. 690)

§ 220.� Ściany wewnętrzne i stropy wydzielające kotłownie, składy paliwa stałego, żużlownie i magazyny oleju opało-

wego a także zamknięcia otworów w tych elementach powinny mieć klasę odporności ogniowej nie mniejszą niż:

– Skład paliwa stałego (peletu)

• Ściana wewnętrzna: EI �20

• Stropy: EI �20

• Drzwi lub inne zamknięcia: EI 60

• Drzwi zewnętrzne Brak wymagań

Wymagania nie dotyczą budynków jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej oraz rekreacji indywidu-

alnej. W tym przypadku zaleca się określenie klasy odporności ogniowej indywidualnie na podstawie obciążenia

ogniowego.

– Kotłownia na paliwo stałe (pelet) o łącznej mocy cieplnej do 25 kW

• Brak wymagań

– Kotłownia na paliwo stałe (pelet) o łącznej mocy cieplnej powyżej 25 kW

• Ściana wewnętrzna EI 60

• Stropy EI 60

• Drzwi lub inne zamknięcia EI 30

• Drzwi zewnętrzne Brak wymagań

Uwaga: Jeżeli w kotłowni znajduje się zbiornik paliwa (peletu), to jego pojemność powinna być nie większa niż zapas

dobowy.

24

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno

Przykład 1Magazyn paliwa (peletu) znajduje się w pomieszczeniu przylegającym do kotłowni.

� – EI �20

2 – EI 60

3 – EI 60

4 – EI 30

5 – Brak wymagań

1 Magazyn paliwa

1

1

1 2

2

2

3

44

55

Rys. 1.16. Wymaganiap.poż.gdymagazynpaliwaprzylegadopomieszczeniakotłowni

Przykład 2Magazyn paliwa (peletu) znajduje się w pomieszczeniu przylegającym do kotłowni. Paliwo (pelet) jest podawane do

kotła podajnikiem poprzez ścianę.

Rys. 1.17. Podawaniepaliwa(peletu)podajnikiemdokotłabędącegowdrugimpomieszczeniu

25

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno2. Literatura

2. Literatura

�. Xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

2. Xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

3. Xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

26

�. Kotły spalające i zgazowujące drewno3. Notatki