Pielęgniarstwo w Opiece Paliatywnej i Hospicyjnej- De Walden - Gałuszko
KIERUNEK: PIELĘGNIARSTWO -...
Transcript of KIERUNEK: PIELĘGNIARSTWO -...
Załącznik Nr ……… do Uchwały Nr ……........ Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie z dnia ……………………………. i załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 3/I/2012 Rady Wydziału Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych PWSZ w Ciechanowie z dnia 11.09.2012r.
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA
W CIECHANOWIE
WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA
I NAUK HUMANISTYCZNYCH
KIERUNEK: PIELĘGNIARSTWO
WYŻSZE STUDIA LICENCJACKIE
PROGRAM KSZTAŁCENIA
CIECHANÓW 2012 ROK
SPIS TREŚCI
2
Wprowadzenie ………………………………………………..............................................
I. MISJA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO ……………………………………………..
II. PODSTAWY PRAWNE ………………………………………………………………..
III. FILOZOFIA PIELĘGNIARSTWA ……………………………………………………
IV. SYLWETKA ABSOLWENTA ………………………………………………………..
V. WYMAGANIA OGÓLNE ……………………………………………………………..
VI. OGÓLNE EFEKTY KSZTAŁCENIA ………………………………………………...
VII. SZCZEGÓŁOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA ……………………………………….
VIII. ORGANIZACJA STUDIÓW ………………………………………………………..
IX. SPOSOBY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA …………………………………..
X. KRYTERIA POMOCNICZE DO WYSTAWIANIA OCEN PRZY EGZAMINACH
I ZALICZENIACH ……………………………………………………………………..
XI. KRYTERIA OCENY ………………………………………………………………….
4
7
7
8
8
9
9
10
11
18
18
19 XII. PROGRAM KSZTAŁCENIA ………………………………………………………... 20
NAUKI PODSTAWOWE ………………………………………………………… 20
1. Anatomia……………………………………………………………………..……. 20
2. Fizjologia…………………………………………………………………………... 22
3. Patologia…………………………………………………………………...………. 24
4. Genetyka …………………………………………………………………………... 27
5. Biochemia i biofizyka ………………………………………………...………….... 29
6. Mikrobiologia i parazytologia……………………………………………………... 31
7. Farmakologia……………………………………………………………...……….. 33
8. Radiologia………………………………………………………………………….. 35
NAUKI SPOLECZNE …………………………………………………………….. 37
9. Psychologia…………………………………………………………………..…….. 37
10. Socjologia……………………………………………………………………..…… 40
11. Pedagogika…………………………………………………………………………. 42
12. Prawo………………………………………………………………………...…….. 44
13. Zdrowie publiczne………………………………………………………………..... 47
14. Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki………………………………..……………. 52
15. Język angielski…………………………………………………………………...... 54
NAUKI W ZAKRESIE PODSTAW OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ ……………. 57
16. Podstawy pielęgniarstwa……………………………………………………..……. 57
17 Promocja zdrowia…………………………………………………………...…….. 64
18 Podstawowa opieka zdrowotna …………………………………………………… 68
19. Dietetyka……………………………………………………………………...…… 72
20 Badanie fizykalne……………………………………………………………..…… 74
21. Badania naukowe w pielęgniarstwie………………………….…….…………….. 76
22. Zajęcia fakultatywne: Zakażenia szpitalne……………………………..………..... 77
23. Zajęcia fakultatywne: Język migowy………………………………….………….. 79
24. Zajęcia fakultatywne: Promocja zdrowia psychicznego………………………...... 81
NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ………………………… 83
25. Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne…………………….……...... 83
26. Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne…………………………………….……… 89
27. Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne……………………………………….…... 95
28. Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo – ginekologiczne……..…... 100
29. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne……………………………………...... 103
30. Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia…………………………..…... 106
31. Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych…………………………..…….. 111
32. Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne…………………………………...….... 115
33. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne…………………………………………….. 119
34. Opieka paliatywna……………………………………………………………...….. 124
35. Podstawy ratownictwa medycznego ……………………………………………… 126
3
XIII. SZCZEGÓŁOWY PROGRAM KSZTAŁCENIA (SYLABUSY)………………….. 130
NAUKI PODSTAWOWE ………………………………………………………… 130
1. Anatomia……………………………………………………………………..……. 130
2. Fizjologia…………………………………………………………………………... 134
3. Patologia…………………………………………………………………...………. 140
4. Genetyka …………………………………………………………………………... 146
5. Biochemia i biofizyka ………………………………………………...………….... 154
6. Mikrobiologia i parazytologia……………………………………………………... 156
7. Farmakologia……………………………………………………………...……….. 161
8. Radiologia………………………………………………………………………….. 166
NAUKI SPOLECZNE ……………………………………………………………. 169
9. Psychologia…………………………………………………………………..…….. 169
10. Socjologia……………………………………………………………………..…… 178
11. Pedagogika…………………………………………………………………………. 184
12. Prawo………………………………………………………………………...…….. 190
13. Zdrowie publiczne………………………………………………………………..... 195
14. Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki………………………………..……………. 204
15. Język angielski…………………………………………………………………....... 211
NAUKI W ZAKRESIE PODSTAW OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ …………….. 216
16. Podstawy pielęgniarstwa……………………………………………………..……. 216
17. Promocja zdrowia…………………………………………………………...……... 229
18. Podstawowa opieka zdrowotna …………………………………………………… 236
19. Dietetyka……………………………………………………………………...…… 247
20. Badanie fizykalne……………………………………………………………..…… 251
21. Badania naukowe w pielęgniarstwie………………………….…….……………... 255
22. Zajęcia fakultatywne: Zakażenia szpitalne……………………………..………...... 260
23. Zajęcia fakultatywne: Język migowy………………………………….…………... 264
24. Zajęcia fakultatywne: Promocja zdrowia psychicznego………………………........ 267
NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ………………………… 272
25. Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne…………………….……...... 272
26. Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne…………………………………….……… 285
27. Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne……………………………………….…... 296
28. Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo – ginekologiczne……..…... 307
29. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne……………………………………...... 316
30. Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia…………………………..…... 325
31. Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych…………………………..…….. 334
32. Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne…………………………………...….... 344
33. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne…………………………………………….. 353
34. Opieka paliatywna……………………………………………………………...….. 364
35. Podstawy ratownictwa medycznego ………………………………………………. 370
XIV. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO ……….……. 377
Specyfikacja / matryca efektów kształcenia – cz.1 …………………………………. 437
Specyfikacja / matryca efektów kształcenia – cz.1 …………………………………. 459
XV. PUNKTY ECTS…………………………………………………………………...…. 491
XVI. UWAGI KOŃCOWE ……………………………………………………………….. 526
Wprowadzenie
Drodzy Studenci!
Szanowni Nauczyciele Akademiccy,
Prezentujemy kolejne opracowanie dotyczące dokumentacji studiowania
pielęgniarstwa na poziomie licencjatu. Przedstawiona strategia ma za zadanie przybliżyć
zarówno zespołowi dydaktycznemu jak i studentom cele studiowania i dobór treści nauczania
4
w poszczególnych dyscyplinach, które ostatecznie składają się na całość kształcenia
pielęgniarek. Opis tych zagadnień przybliży też zapewne filozofię kształcenia i stopień
wymagań stawianych studentom i kadrze.
Nauczanie w zakresie pielęgniarstwa odbywa się w oparciu o program nauczania
zgodny ze standardem - Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia
9 maja 2012r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunku studiów: lekarskiego, lekarsko
– dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa (Dz U. Nr 106, poz. 631).
Stacjonarne studia licencjackie na kierunku pielęgniarstwo trwają 3 lata
(6 semestrów) stanowiąc autonomiczną formę studiów wyższych zawodowych I stopnia
(profil praktyczny) i kończą się egzaminem dyplomowym praktycznym i teoretycznym,
połączonym z obroną pracy licencjackiej.
Kształcenie na studiach stacjonarnych obejmuje 4720 godzin, 2420 godzin to
kształcenie teoretyczne w zakresie nauk podstawowych – 480 godzin, nauk społecznych –
480 godzin, nauk w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej – 600 godzin, i nauk w zakresie
opieki specjalistycznej – 860. Kształcenie praktyczne obejmuje zajęcia praktyczne w liczbie
1100 godzin i praktyki zawodowe w liczbie 1200 godzin. Student w toku studiów zdobywa
180 punktów ECTS.
Program studiów uwzględnia aktualne wymogi Unii Europejskiej. Kierunek
pielęgniarstwo zaliczony został do obszaru studiów w zakresie zawodów regulowanych,
tj. objętych Dyrektywą Komisji Europejskiej „O wzajemnym uznawaniu dyplomów”
(Directive 2005/36/EC). Oznacza to, że kształcenie w zawodach objętych Dyrektywą jest
w znacznym stopniu zharmonizowane na poziomie europejskim, a uznawanie dyplomów jest
automatyczne. W związku z powyższym dyplom ukończenia studiów i uzyskanie tytułu
licencjata pielęgniarstwa jest honorowany w krajach Unii Europejskiej.
Dowodem potwierdzającym spełnianie wymaganych standardów kształcenia
pielęgniarek i położnych jest otrzymanie Certyfikatu Akredytacji. Realizacja kształcenia na
kierunku pielęgniarstwo została wysoko oceniona przez instytucje zwierzchnie, Wydział
Ochrony Zdrowia otrzymał akredytację na kształcenie na kierunku – pielęgniarstwo na okres
5 lat - od Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkolnictwa Medycznego działającej przy Ministrze
Zdrowia i na 6 lat od Państwowej Komisji Akredytacyjnej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
Wyższego.
Kadra dydaktyczna naszej uczelni dla realizacji tych założeń stara się, aby zapewnić
studentom jak najlepsze warunki dydaktyczno-organizacyjne studiowania, tworzy klimat
zaufania i współpracy, poszanowania godności studenta, swobody wypowiedzi, postulowania
zmian, zgłaszania uwag i propozycji.
Jednym ze sposobów ułatwienia zrozumienia przez studentów swojego miejsca
w czasie studiowania jak i integracji z zawodem pielęgniarki jest opracowanie niniejszego
dokumentu.
Z wyrazami szacunku
Dziekan Wydziału
dr n. hum. Bożena Ostrowska
Ciechanów, wrzesień 2012 r.
7
I. MISJA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO
Misja:
Wyrażamy głębokie przekonanie, że Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
stanie się ważną społecznością Uczelni, stanowiącą partnerską wspólnotę studentów,
nauczycieli i innych pracowników.
Wierzymy, iż człowiek jest zasadniczo dobry. Wyrażamy nadzieję, iż można zbudować jedność
w różnorodności. Ufamy, iż w oparciu o te kardynalne cnoty osiągniemy zamierzone cele.
Naszym celem jest :
sprawne i skuteczne organizowanie kształcenia studentów w celu uzyskania dyplomu
pielęgniarki licencjata;
wypracowanie atmosfery entuzjazmu dla kształtowania rozwoju ogólnego, profesjonalnego
i naukowego każdego członka społeczności Wydziału Ochrony Zdrowia i Nauk
Humanistycznych – Kierunku Pielęgniarstwo;
dążenie do rozwoju badań naukowych w zakresie pielęgniarstwa;
pozostawanie w świadomości naszych absolwentów jako nieustającej Alma Mater.
Wyrażamy :
entuzjazm dla idei humanizmu w pielęgniarstwie i kształtowania troski o człowieka
w każdym miejscu i w każdym czasie;
chęć wprowadzania innowacji dla doskonalenia naszego procesu dydaktyczno-
wychowawczego;
wolę pracy zespołowej zarówno w codziennej działalności dydaktycznej jak i w badaniach
naukowych.
II. PODSTAWY PRAWNE
1. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 roku - Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz. U. z 2012r.,
poz. 572) określająca warunki funkcjonowania uczelni uniwersyteckich, w których m.in.
odbywa się kształcenie pielęgniarek i położnych na poziomie licencjata i magistra.
2. Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174,
poz. 1039).
3. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 maja 2012r. w sprawie
standardów kształcenia dla kierunku studiów: lekarskiego, lekarsko – dentystycznego,
farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa (Dz. U. z 2012r., poz. 631).
4. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 roku
w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia,
a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia
kierunkowe oraz makrokierunki. (Dz. U. Nr 164 poz. 1166).
5. Rozporządzenie MNiSW z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie warunków jakie muszą
spełniać jednostki organizacyjne, aby prowadzić studia na określonym kierunku
i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 144, poz. 1048).
6. DYREKTYWA 2005/36/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO i RADY z dnia
7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych.
8
III. FILOZOFIA PIELĘGNIARSTWA
W tradycji polskiego pielęgniarstwa podkreśla się jego naukowe i praktyczne
podstawy i uwarunkowania. Pielęgniarstwo jako zawód obejmuje pomaganie jednostkom
i grupom społecznym osiąganie ich fizycznych, psychicznych, społecznych i duchowych
możliwości adaptacji w zmieniającym się środowisku, w którym żyją i pracują.
Za WHO przyjmujemy, iż celem głównym pielęgniarstwa jest:
zapewnienie wysokiego poziomu świadczeń w zakresie trójstopniowej opieki zdrowotnej
nad zdrowym, chorym, niepełnosprawnym i umierającym poprzez:
- promowanie i krzewienie zdrowia,
- zapobieganie chorobom,
- sprawowanie holistycznej i zindywidualizowanej opieki,
racjonalne wykorzystanie zasobów ludzkich i rzeczowych,
uczestnictwo w kształceniu i doskonaleniu pracowników ochrony zdrowia,
prowadzenie badań naukowych.
Pielęgniarstwo szczególnie podkreśla uznanie dla podmiotowości jednostki, rodziny,
społeczności, respektuje ich prawa, a także odpowiedzialność za zdrowe życie. W oparciu
o zasady etyki i własny kodeks etyczny pielęgniarki pracują indywidualnie i zespołowo na
rzecz osób indywidualnych i grup społecznych.
Dostrzegając wartość człowieka dopingują – gdzie to jest możliwe – do aktywizacji
udziału jednostki, jej rodziny i społeczności, tak aby wzmocnić ich zaufanie do siebie
i samodzielność w podejmowaniu decyzji. Pielęgniarki ponoszą odpowiedzialność moralną,
zawodową, prawną i karną za swoją działalność i opiekę.
Pielęgniarstwo jest nauką, która korzysta z wiedzy i metod nauk pokrewnych:
medycyny, nauk społecznych, humanistycznych, przyrodniczych i ścisłych. Wnosi ono ważny
wkład w zdrowie.
IV. SYLWETKA ABSOLWENTA
Absolwent studiów zawodowych na kierunku pielęgniarstwo uzyskuje tytuł licencjata
pielęgniarstwa. Powinien on być przygotowany do samodzielnego pełnienia roli zawodowej
pielęgniarki, wyznaczonej przez funkcje, w ramach których absolwent powinien być
przygotowany do:
1. Świadczenia opieki zdrowotnej oraz zarządzania nią przez:
rozpoznawanie potrzeb jednostki, grupy lub zbiorowości oraz określenie zasobów
niezbędnych i dostępnych do ich zaspokojenia,
planowanie i realizowanie opieki pielęgniarskiej z uwzględnieniem metody procesu
pielęgnowania i priorytetów opieki,
wykonywanie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych
i rehabilitacyjnych zgodnie z obowiązującymi przepisami,
pomoc jednostce, rodzinie w osiąganiu zdrowia i niezależności w chorobie lub
niepełnosprawności przez zapewnienie udziału we wszystkich formach opieki
i samoopieki,
przestrzeganie zasad etyki zawodowej,
współpracę z profesjonalistami dla zapewnienia całościowej opieki jednostce i rodzinie,
organizowanie i podtrzymywanie bezpiecznego środowiska opieki i pracy,
dokumentowanie wszystkich etapów procesu pielęgnowania i wykorzystywanie tych
9
informacji do oceny świadczonej opieki.
2. Promocji i edukacji zdrowotnej przez:
ocenę indywidualnej wiedzy i umiejętności niezbędnych do zachowania
i przywracania zdrowia,
wspieranie jednostki, rodziny i grupy społecznej w prowadzeniu zdrowego stylu życia,
uczenie jednostki, rodziny, grupy społecznej zachowania i przywracania zdrowia,
uczestniczenie w zdrowotnych kampaniach edukacyjnych.
3. Działania w roli uczestnika zespołu opieki zdrowotnej poprzez:
współpracę z jednostką rodziną i innymi uczestnikami zespołu w planowaniu
i realizowaniu usług zdrowotnych,
współpracę z innymi uczestnikami zespołu na rzecz zachowania bezpiecznego
środowiska opieki i pracy zespołowej,
komunikowanie się z pacjentem, jego rodziną oraz z innymi uczestnikami zespołu.
4. Rozwoju praktyki pielęgniarskiej, krytycznego myślenia i badań naukowych przez:
stosowanie w praktyce aktualnej wiedzy z zakresu nauk medycznych, społecznych, teorii
pielęgniarstwa, regulacji prawnych zawodu i opieki zdrowotnej,
wdrażanie uznanych wyników badań naukowych do opieki pielęgniarskiej,
uczestniczenie w badaniach naukowych w celu poszerzenia wiedzy pielęgniarskiej.
V. WYMAGANIA OGÓLNE
1. Studia pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo trwają nie mniej niż 6 semestrów.
2. Ogólna liczba godzin do realizacji wynosi 4720 godzin.
3. Liczba punktów ECTS wynosi 180.
4. Studia mają profil praktyczny.
5. Kierunek studiów mieści się w obszarze kształcenia z zakresu nauk medycznych, nauk
o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej.
VI. OGÓLNE EFEKTY KSZTAŁCENIA
Absolwent, po uzyskaniu prawa wykonywania zawodu wydanego przez samorząd
pielęgniarek i położnych, będzie posiadał kwalifikacje do wykonywania świadczeń :
- Pielęgnacyjnych,
- Zapobiegawczych,
- Diagnostycznych,
- Leczniczych,
- Rehabilitacyjnych,
- z zakresu promocji zdrowia,
będzie posiadał kompetencje pozwalające rozwijać i wykonywać funkcje: opiekuńczą,
wychowawczą, promowania zdrowia, profilaktyczną, rehabilitacyjną, terapeutyczną,
będzie się zajmował oceną potrzeb, planowaniem, świadczeniem i analizą rezultatów
w zakresie profesjonalnej opieki nad osobami chorymi i poddawanymi rehabilitacji,
będzie pomagał chorym, rodzinom i grupom w określaniu i realizowaniu pełnego
potencjału zdrowotnego, umysłowego i społecznego,
10
swoje zadania będzie mógł wykonywać w szpitalach i w środowisku zamieszkania,
nauki i pracy,
uzyskane kompetencje pozwolą na pracę samodzielnie lub w ramach zespołu opieki
zdrowotnej,
może również kierować pracą zawodową pielęgniarek.
Pielęgniarka/pielęgniarz z tytułem licencjata będą mogli być zatrudnieni
w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, w tym w szpitalach i zakładach
podstawowej opieki zdrowotnej; w placówkach nauczania i wychowania, w ośrodkach służby
medycyny, zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych i opiekuńczo-leczniczych, ośrodkach
opieki paliatywno-hospicyjnej, jednostkach systemu ratownictwa medycznego, sanatoriach,
gabinetach promocji zdrowia, urzędach miast i gmin.
Dyplom licencjata pielęgniarstwa uzyskuje absolwent studiów pierwszego stopnia na
kierunku pielęgniarstwo, który:
1) w zakresie wiedzy posiada:
a) szczegółową wiedzę z zakresu pielęgniarstwa,
b) ogólną wiedzę z zakresu innych nauk medycznych,
c) znajomość regulacji prawnych, norm etycznych i deontologii odnoszących się do
wykonywania zawodu pielęgniarki;
2) w zakresie umiejętności potrafi:
a) korzystać z aktualnej wiedzy dla zapewnienia bezpieczeństwa i wysokiego poziomu
opieki,
b) udzielać świadczeń w zakresie promowania, zachowania zdrowia i zapobiegania
chorobom,
c) sprawować całościową i zindywidualizowaną opiekę nad pacjentem niepełnosprawnym
i umierającym,
d) samodzielnie wykonywać zawód, zgodnie z zasadami etyki ogólnej i zawodowej oraz
holistycznego podejścia, uwzględniając poszanowanie i respektowanie jego praw,
e) organizować pracę własną, nawiązywać współpracę w zespołach opieki zdrowotnej oraz
inicjować i wspierać działania społeczności lokalnej na rzecz zdrowia;
3) w zakresie kompetencji społecznych:
a) skutecznie i z empatią porozumiewa się z pacjentem,
b) posiada świadomość czynników wpływających na reakcje własne i pacjenta,
c) posiada świadomość permanentnego, ustawicznego kształcenia się.
Absolwent studiów pierwszego stopnia jest przygotowany do podjęcia studiów drugiego
stopnia.
VII. SZCZEGÓŁOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA
- zostały wyodrębnione w czterech grupach przedmiotów:
A. NAUKI PODSTAWOWE: (anatomia, fizjologia, patologia, genetyka, biochemia
i biofizyka, mikrobiologia i parazytologia, farmakologia, radiologia)
B. NAUKI SPOŁECZNE: (psychologia, socjologia, pedagogika, prawo, zdrowie
publiczne, filozofia i etyka zawodu pielęgniarki)
C. NAUKI W ZAKRESIE PODSTAW OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ: (podstawy
pielęgniarstwa, promocja zdrowia, podstawowa opieka, dietetyka, badanie fizykalne, badania
naukowe w pielęgniarstwie, zajęcia fakultatywne do wyboru: zakażenia szpitalne, język
migowy, promocja zdrowia psychicznego)
D. NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ: (choroby wewnętrzne
i pielęgniarstwo internistyczne, pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne, chirurgia
i pielęgniarstwo chirurgiczne, położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo-
ginekologiczne, psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne, anestezjologia i pielęgniarstwo
11
w zagrożeniu życia, rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych, neurologia
i pielęgniarstwo neurologiczne, geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne, opieka paliatywna,
podstawy ratownictwa medycznego).
VIII. ORGANIZACJA STUDIÓW
Proces kształcenia zorganizowany jest w formie przedmiotów odpowiadających
poszczególnym dyscyplinom nauk medycznych (np. anatomii, fizjologii, patologii, chirurgii,
czy radiologii), przedmiotów zintegrowanych, łączących część pielęgniarską
z kliniczną tej samej dyscypliny (np. pielęgniarstwo chirurgiczne i chirurgia).
Nauczanie przedmiotów (treści kierunkowych lub zawodowych) z zakresu podstaw
opieki pielęgniarskiej i opieki specjalistycznej, przedmiotów dotyczących w swojej treści
opieki pielęgniarskiej (opieki sprawowanej przez pielęgniarkę i obszarów funkcjonowania
pielęgniarstwa i zawodu pielęgniarki) oraz zajęcia praktyczne prowadzą nauczyciele
akademiccy posiadający prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej oraz
co najmniej roczną praktykę zawodową zgodną z nauczanym przedmiotem lub
prowadzonymi zajęciami.
Promotorem pracy licencjackiej (kazuistycznej) może być nauczyciel akademicki
posiadający prawo wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej i co najmniej tytuł
zawodowy magistra.
130
1) ROZKŁAD GODZIN PROGRAMU KSZTAŁCENIA I PUNKTY ECTS ZAKRES KSZTAŁCENIA TEORETYCZNEGO I PRAKTYCZNEGO
NAUKI PODSTAWOWE
Liczba godzin Zajęć teoretycznych
Punkty ECTS
Liczba godzin zajęć praktycznych
Punkty ECTS
Liczba godzin praktyk zawodowych
Punkty ECTS
Punkty ECTS OGÓŁEM
480 16 - - - - 16
1. Anatomia
80 Wykłady – 65
Ćwiczenia – 15
3 - - - - 3
2. Fizjologia
80 Wykłady – 45
Ćwiczenia – 15 Zbun - 20
3 - - - - 3
3. Patologia
75 Wykłady – 45
Ćwiczenia – 15 Zbun - 15
3 - - - - 3
4. Genetyka
50 Wykłady – 20 Ćwiczenia - 20
Zbun – 10
1 - - - - 1
5. Biochemia i biofizyka
45 Wykłady – 30
Ćwiczenia – 15
1 - - - - 1
6. Mikrobiologia i parazytologia
60 Wykłady – 30
Ćwiczenia – 15 Zbun - 15
2 - - - - 2
7. Farmakologia
60 Wykłady – 45
Zbun - 15
2 - - - - 2
8. Radiologia 30 Wykłady – 15
Zbun - 15
1 - - - - 1
NAUKI SPOLECZNE
Liczba godzin zajęć teoretycznych
Punkty ECTS
Liczba godzin zajęć praktycznych
Punkty ECTS
Liczba godzin praktyk zawodowych
Punkty ECTS
Punkty ECTS OGÓŁEM
480 16 - - - - 16 9. Psychologia
50 Wykłady – 10
Ćwiczenia – 25 Zbun - 15
2 - - - - 2
10. Socjologia
45 Wykłady – 20
Ćwiczenia – 10 Zbun - 15
2 - - - - 2
11. Pedagogika
60 Wykłady – 25
Ćwiczenia – 15 Zbun - 20
2 - - - - 2
12. Prawo
30 Wykłady – 15
Zbun - 15
1 - - - - 1
131
13. Zdrowie publiczne
100 Wykłady – 75
Ćwiczenia – 10 Zbun - 15
3 - - - - 3
14. Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki
75 Wykłady – 30
Ćwiczenia – 15 Zbun - 30
2 - - - - 2
15. Język angielski
Ćw.120 4 - - - - 4
NAUKI W ZAKRESIE PODSTAW OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ
Liczba godzin Zajęć teoretycznych
Punkty ECTS
Liczba godzin zajęć praktycznych
Punkty ECTS
Liczba godzin praktyk zawodowych
Punkty ECTS
Punkty ECTS OGÓŁEM
600 24 220 11 320 8 43 16. Podstawy pielęgniarstwa
285 Wykłady – 55
Ćwiczenia – 200 Zbun – 30
10 80 4 120 3 17
17. Promocja zdrowia
60 Wykłady – 10
Ćwiczenia – 20 Zbun – 30
3 20 1 - - 4
18. Podstawowa opieka zdrowotna
70 Wykłady – 40
Ćwiczenia – 10 Zbun – 20
3 120 6 200 5 14
19. Dietetyka
30 Wykłady – 20
Zbun - 10
1 - - - - 1
20. Badania fizykalne
45 Ćwiczenia – 30
Zbun - 15
3 - - - - 3
21. Badania naukowe w pielęgniarstwie
80 Wykłady – 30 Seminaria - 50
3 - - - - 3
22. Zajęcia fakultatywne: Zakażenia szpitalne
30
Zajęcia do wyboru Godziny według
sylabusa
1
- - - -
1
23. Zajęcia fakultatywne; Język migowy
- - - -
24. Zajęcia fakultatywne: Promocja zdrowia psychicznego
- - - -
NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ
Liczba godzin zajęć teoretycznych
Punkty ECTS
Liczba godzin zajęć Praktycznych
Punkty ECTS
Liczba godzin praktyk zawodowych
Punkty ECTS
Punkty ECTS OGÓŁEM
860 34 880 44 880 22 105
25. Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne
95 Wykłady – 40
Ćwiczenia – 30 Zbun - 25
4 120 6 160 4 14
26. Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne
100 Wykłady – 40
Ćwiczenia – 30
4 160 8 160 4 16
132
Zbun - 30 27. Chirurgia
i pielęgniarstwo chirurgiczne
95 Wykłady – 40
Ćwiczenia – 30 Zbun – 25
4 120 6 160 4 14
28. Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo – ginekologiczne
70 Wykłady – 15
Ćwiczenia – 25 Zbun - 30
2 80 4 40 1 7
29. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
75 Wykłady – 20
Ćwiczenia – 25 Zbun – 30
2 80 4 40 1 7
30. Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia
80 Wykłady – 20
Ćwiczenia – 30 Zbun – 30
3 40 2 40 1 6
31. Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych
70 Wykłady – 20
Ćwiczenia – 25 Zbun – 25
3 80 4 80 2 9
32. Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne
80 Wykłady – 35
Ćwiczenia – 20 Zbun – 25
4 80 4 80 2 10
33. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne
80 Wykłady – 30 Ćwiczenia –25
Zbun - 25
4 80 4 80 2 10
34. Opieka paliatywna 50 Wykłady – 25
Zbun - 25
2 40 2 40 1 5
35. Podstawy ratownictwa medycznego
65 Wykłady – 40
Ćwiczenia – 15 Zbun - 10
2 - - - - 2
36. Egzamin dyplomowy - - - - - - 5
RAZEM 2420 90 1100 55 1200 30 180 OGÓŁEM
LICZBA GODZIN
4720
133
Na studiach pierwszego stopnia realizowany jest język angielski na poziomie biegłości
B1 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego, który jest sprofilowany
zawodowo, w wymiarze nie mniejszym niż 120 godzin (nie mniej niż 4 punkty ECTS).
Uczelnia może realizować program kształcenia bez udziału nauczyciela
akademickiego w zakresie:
1) nauk podstawowych i nauk społecznych – po 25% wymiaru godzin w każdym z tych
zakresów (nie więcej niż 240 godzin);
2) teoretycznych i praktycznych podstaw opieki pielęgniarskiej i opieki specjalistycznej oraz
podstaw klinicznych – po 35% wymiaru godzin w każdym z tych zakresów (nie więcej niż
511 godzin).
Za przygotowanie pracy dyplomowej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego,
składającego się z części teoretycznej i praktycznej, student otrzymuje 5 punktów ECTS.
2) KSZTAŁCENIE PRAKTYCZNE
Kształtowanie umiejętności praktycznych w warunkach naturalnych jest poprzedzone
kształtowaniem tych umiejętności w warunkach symulowanych – w pracowniach
umiejętności pielęgniarskich.
Kształcenie praktyczne odbywa się w przedsiębiorstwach podmiotu leczniczego.
Miejscem kształcenia praktycznego – zajęć praktycznych i praktyk zawodowych – są
oddziały: internistyczne, chirurgiczne, pediatryczne (niemowlęce, patologii noworodka),
neurologiczne, psychiatryczne, medycyny ratunkowej, intensywnej terapii, opieki
długoterminowej, położnicze i ginekologiczne w wieloprofilowych szpitalach o zasięgu
regionalnym, w ośrodkach pielęgniarskiej opieki domowej, środowiskowej i szkolnej oraz
hospicja.
Zajęcia praktyczne są realizowane pod kierunkiem i bezpośrednim nadzorem
nauczyciela akademickiego.
Praktyki zawodowe są realizowane pod kierunkiem osoby prowadzącej praktykę
(pielęgniarki - mentora), pracownika danego przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego. Nadzór
nad realizacją praktyk zawodowych sprawuje opiekun praktyk w uczelni.
3) ZAJĘCIA PRAKTYCZNE I PRAKTYKI ZAWODOWE
W trakcie kształcenia praktycznego – zajęć praktycznych i praktyk zawodowych –
w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej i opieki specjalistycznej student studiów
pierwszego stopnia nabywa umiejętności obejmujące:
1) samodzielne wykonywanie zawodu zgodnie z zasadami etyki ogólnej i zawodowej
oraz holistycznego i zindywidualizowanego podejścia do pacjenta, z poszanowaniem
i respektowaniem jego praw;
134
2) rozpoznawanie warunków i potrzeb zdrowotnych pacjenta;
3) promowanie zdrowia i edukacji zdrowotnej jednostki i grupy społecznej;
4) rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych pacjenta;
5) planowanie i sprawowanie opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem;
6) samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych,
diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz wykonywanie medycznych
czynności ratunkowych;
7) podejmowanie współpracy z członkami zespołu terapeutycznego w procesie
zapobiegania, diagnozowania, terapii, rehabilitacji i pielęgnowania;
8) samodzielne orzekanie o rodzaju i zakresie świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych;
9) organizowanie środowiska opieki szpitalnej i domowej;
10) organizowanie i planowanie pracy na własnym stanowisku pracy;
11) przygotowanie pacjenta do samoopieki oraz opiekuna do sprawowania opieki
nad pacjentem.
W ramach kształcenia praktycznego są realizowane efekty kształcenia zawarte
w grupach C i D szczegółowych efektów kształcenia. Zasady i formę odbywania praktyk
ustala jednostka uczelni prowadząca kształcenie.
4) INNE WYMAGANIA
Wychowanie fizyczne jest przedmiotem nieobowiązkowym. Uczelnie medyczne
zapewniają studentom bezpłatny dostęp do obiektów sportowych, umożliwiając prowadzenie
sportu, uczestniczenie w zajęciach rekreacyjnych oraz kształtowanie prozdrowotnych postaw,
w wymiarze, co najmniej 30 godzin rocznie.
IX. SPOSOBY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Sprawdzenie osiągnięcia założonych efektów kształcenia wymaga zastosowania
zróżnicowanych form oceniania studentów, adekwatnych do obszarów, których dotyczą
te efekty.
Efekty kształcenia w zakresie wiedzy można sprawdzać za pomocą egzaminów
pisemnych lub ustnych.
Jako formy egzaminów pisemnych można stosować eseje, raporty, krótkie
ustrukturyzowane pytania oraz testy: wielokrotnego wybory(MCQ- Multiple Choice
Questions), wielokrotnej odpowiedzi (MRQ – Multiple Response Questions), wyboru Tak/Nie
i dopasowania odpowiedzi.
Egzaminy ustne powinny być standaryzowane oraz ukierunkowane na sprawdzenie
wiedzy na poziomie wyższym niż sama znajomość faktów (poziom zrozumienia, umiejętność
analizy, syntezy, rozwiązania problemów).
Sprawdzenie osiągnięcia efektów kształcenia w zakresie umiejętności praktycznych,
zarówno tych, które dotyczą komunikowania się, jak i proceduralnych (manualnych),
wymaga bezpośredniej obserwacji studenta demonstrującego umiejętność w czasie
tradycyjnego egzaminu lub egzaminu standaryzowanego (OSCE – Objective Structured
Clinical Examination) i jego modyfikacji (Mini-Cex).
Egzamin OSCE jest w szczególności wskazany jako forma sprawdzania całości
umiejętności praktycznych lub klinicznych nabytych w trakcie kształcenia praktycznego
w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej i opieki specjalistycznej.
Studia pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo kończą się egzaminem
dyplomowym, składającym się z części teoretycznej i praktycznej. Egzamin dyplomowy, po
135
złożeniu pracy dyplomowej, powinien obejmować sprawdzenie wiedzy i umiejętności
praktycznych zdobytych w całym okresie studiów.
X. KRYTERIA POMOCNICZE DO WYSTAWIANIA OCEN
PRZY EGZAMINACH I ZALICZENIACH
Regulamin Studiów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie przyjęty
Uchwałą Nr 170/III/2012 Senatu PWSZ w dniu 7 maja 2012 roku w sprawie Regulaminu
Studiów, a zatwierdzony przez Senat PWSZ określa przy zaliczeniu przedmiotów następującą
skalę ocen: 5,0 - bardzo dobry; 4,5 - dobry plus; 4,0 – dobry; 3,5 - dostateczny plus; 3,0 –
dostateczny; 2,0 – niedostateczny.
Ocenę bardzo dobry (5,0) otrzymuje student, który:
- biegle posługuje się wiedzą i umiejętnościami określonymi w programie kształcenia
wykładów, ćwiczeń seminaryjnych, ćwiczeń klinicznych i samokształcenia, proponuje
interesujące rozwiązania problemów związanych z opieką,
- identyfikuje się z zasadami etyki ogólnej i zawodowej.
Ocenę dobry plus (4,5) otrzymuje student, który:
- sprawnie posługuje się wiedzą i umiejętnościami określonymi w programie kształcenia
wykładów, ćwiczeń seminaryjnych, ćwiczeń klinicznych i samokształcenia,
- samodzielnie rozwiązuje problemy zawodowe w sytuacjach typowych, identyfikuje się
z zasadami etyki ogólnej i zawodowej.
Ocenę dobrą (4,0) otrzymuje student, który:
- opanował wiedzą i umiejętności pozwalające na rozwiązywanie problemów zawodowych
w sytuacjach typowych,
- przestrzega zasad etyki ogólnej i zawodowej.
Ocenę dostateczny plus (3,5) otrzymuje student, który:
- w pełni opanował wiedzę i umiejętności określone w minimalnych wymaganiach
programowych,
- potrafi rozwiązywać problemy zawodowe w sytuacjach typowych,
- przestrzega zasad etyki ogólnej i zawodowej.
Ocenę dostateczną (3.0) otrzymuje student, który:
- nie opanował wszystkich wiadomości i umiejętności określonych w minimalnych
wymaganiach programowych (ma niewielkie braki)
- rozwiązuje zadania o średnim stopniu trudności,
- dostosowuje się do zasad etyki ogólnej i zawodowej, ale nie podejmuje działań z własnej
inicjatywy.
XI. KRYTERIA OCENY
- rozumienie pojęć, poprawność terminologiczna, gramatyczna i stylistyczna odpowiedzi,
- bezpieczeństwo odbiorcy usług oraz własne,
- poprawność komunikowania się, współpracy z zespołem i odbiorcami usług,
- satysfakcja odbiorcy usług,
- poprawność określenia celu, planowania rozwiązywania problemów, dobrania metod
i środków dydaktycznych,
136
- wykorzystanie wiedzy z różnych dziedzin/przedmiotów,
- zgodność prezentowanych poglądów z przyjętymi zasadami etyki ogólnej i zawodowej,
- refleksja dotycząca własnego działania,
- samodzielność myślenia, działania, kreatywność w poszukiwaniu rozwiązań,
- wrażliwość i gotowość do działania,
- racjonalne metody rozwiązywania problemu i wykonywanie działań, poprawny końcowy
wynik (lub stopień jego rozwiązania), okres wykonania, biegłość, dokładność,
sumienność.
137
XIII. SZCZEGÓŁOWY PROGRAM KSZTAŁCENIA (SYLABUSY)
NAUKI PODSTAWOWE
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu ANATOMIA
Kod przedmiotu NP-A
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki podstawowe
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 80 godz.
SEMESTR I – 80 godz.
Typ zajęć
/liczba godzin
Forma
zajęć
Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI 65 Cały rok
Ćwiczenia 15 30
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma
zajęć
Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Koordynator Prof. dr hab. med. Jan Kochanowski
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady Prof. dr hab. med. Jan
Kochanowski
Tel. 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04 Ćwiczenia
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów
poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
pozna budowę anatomiczną człowieka oraz posługiwanie się wiedzą
anatomiczną w wykonywaniu czynności zawodowych.
Pełny opis kursu/
Cele dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. pozna morfologię i topografię kości, mięśni, narządów
wewnętrznych,
C2. pozna topografię unaczynienia i unerwienia omawianych struktur
anatomicznych,
C3. zrozumie możliwość wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce
138
pielęgniarskiej.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. posługuje się mianownictwem anatomicznym,
W2. omawia budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym
(kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet,
szyja głowa) oraz czynnościowym (układ kostno-stawowy,
mięśniowy, krążenia, oddechowy, pokarmowy, moczowy, układy
płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna).
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. posługuje się w praktyce mianownictwem anatomicznym oraz
wykorzystuje znajomość topografii narządów ciała ludzkiego,
U2. konstruuje wzór wykorzystania podstaw wiedzy anatomicznej
w badaniu przedmiotowym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedze zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia etapy embriogenezy,
W2. omawia budowę i rodzaje kości,
W3. charakteryzuje rodzaje połączeń kości,
W4. omawia budowę ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego,
W5. omawia budowę serca i naczyń krwionośnych,
W6. omawia budowę dróg oddechowych,
W7. charakteryzuje poszczególne elementy układu pokarmowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. dostrzega zależność funkcjonalną pomiędzy poszczególnymi
częściami ciała,
U2. omawia przebieg impulsu w drogach wzrokowych, słuchowych
i węchowych,
U3. omawia przebieg impulsu w drogach ruchowych,
U4. rozpoznaje poszczególne części ciała w materiałach poglądowych,
U5. wskazuje zależność funkcjonalną dużego i małego krążenia krwi,
U6. wskazuje elementy budowy anatomicznej warunkujące wymianę
gazową.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. wykazuje zainteresowanie analizą budowy anatomicznej człowieka,
K2. posiada motywację do wiązania teorii z praktyką.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Anatomia i nauki pokrewne; podstawy embriologii
i histologii.
5 65
2. Rodzaje kości i ich połączenia. 5
139
3. Rodzaje mięśni; mięśnie kończyn, tułowia i głowy. 5
4. Budowa mózgowia i rdzenia kręgowego. 5
5. Układ nerwowy obwodowy, schemat powstawania
nerwu rdzeniowego, nerwy czaszkowe i rdzeniowe.
7
6. Narządy zmysłów. 5
7. Układ krążenia; serce, naczynia krwionośne. 7
8. Budowa układu chłonnego, budowa śledziony. 5
9. Gruczoły wewnętrznego wydzielania. 5
10. Budowa układu oddechowego, płuca, opłucna, drogi
oddechowe.
5
11. Budowa układu pokarmowego, unerwienie
i unaczynienie.
6
12. Budowa układu moczowo-płciowego; miednica
mniejsza.
5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna podstawy anatomii topograficznej,
W2. wiąże poszczególne elementy wiedzy anatomicznej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wskazuje poszczególne płaszczyzny, osie i linie ciała,
U2. charakteryzuje poszczególne okolice ciała,
U3. określa wzajemne stosunki między narządami w odniesieniu
do okolic ciała.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje precyzyjność w opisie poszczególnych okolic ciała,
K2. współpracuje w zespole studentów.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Ćwiczenia
1. Anatomia topograficzna; organizm jako całość:
części ciała i okolice; płaszczyzny, osie i linie ciała.
3 15
2. Okolice głowy, szyi, twarzy - mięśnie, unerwienie,
unaczynienie.
3
3. Okolice klatki piersiowej – mięśnie, unerwienie,
unaczynienie.
3
4. Okolice kończyny górnej i dolnej – mięśnie,
unerwienie, unaczynienie.
3
5. Okolice brzucha – mięśnie, unerwienie, unaczynienie. 3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady: - wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia: - metoda programowana z użyciem komputera,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
140
- tablica papierowa fliphart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- fantomy: noworodka, dziecka, osoby dorosłej,
- plansze:
– budowa narządów jamy brzusznej,
– budowa śródpiersia,
– budowa układu pokarmowego,
– budowa czaszki,
– budowa oka i ucha,
– schemat naczyń krwionośnych,
- modele:
– szkielet człowieka,
– kręgosłupa,
– miednicy kostnej, układu przestrzennego narządu rodnego,
– płuc,
– krtani,
– serca,
– wątroby,
– żołądka.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po I semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż
na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 65
Ćwiczenia 15
Przygotowanie do zajęć 15
Razem 95
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Beverly M., Wielki atlas anatomii człowieka, Buchmann, 2009
2. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. I-V, PZWL, Warszawa 2010
3. Narkiewicz O., Moryś J. (red.), Anatomia człowieka. Podręcznik dla
studentów, t. I-IV, PZWL, Warszawa 2010
4. Parker S., Atlas anatomii człowieka, Wyd. Bellona, 2009
5. Sobotka J., Atlas anatomii człowieka, t. I i II. Urban&Partner, Wrocław 1994
141
6. Urbanowicz Z., Podstawy anatomii człowieka. Tom I i II, Czelej, Lublin 2001
Literatura
uzupełniająca
1. Aleksandrowicz R., Mały atlas anatomiczny, PZWL, Warszawa 2007
2. Daniel B., Pruszyński B., Anatomia radiologiczna: Rtg, TK, MR, USG, SC,
PZWL, Warszawa 2005
3. Feneis H., Ilustrowana anatomia człowieka, PZWL, Warszawa 2003
4. Gołąb B.K., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, PZWL,
Warszawa 2004
5. Gołąb B.K., Podstawy anatomii człowieka, PZWL, Warszawa 2000
6. Krechowiecki A., Czerwiński F., Zarys anatomii człowieka, PZWL, Warszawa
2004
7. Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL,
Warszawa 2006
8. Netter F.H., Atlas anatomii człowieka, Urban & Partner, Wrocław 2002
9. Liberski P.P., Papierz W.(red.), Neuropatologia Mossakowskiego, Czelej,
Lublin 2005
10. Sokołowska-Pituchowa J.(red.), Anatomia człowieka, PZWL, Warszawa
2000
11. Woźniak W.(red.), Anatomia człowieka: podręcznik dla studentów i lekarzy,
Urban & Partner, Wrocław 2003
12. Woźniak W., Jędrzejewski K.S.(oprac.), Atlas anatomii człowieka Sobotta:
T. 1: głowa, szyja, kończyna górna, Urban & Partner, Wrocław 2003
13. Woźniak W., Jędrzejewski K.S. (oprac.), Atlas anatomii człowieka Sobotta:
T. 2: tułów, narządy wewnętrzne, kończyna dolna, Wrocław 2003
14. Yokochi Ch., Rohen J.W., Weinreb E.L., Fotograficzny atlas anatomii
człowieka, PZWL, Warszawa 2006
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA
PRZEDMIOTU
OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu FIZJOLOGIA
Kod przedmiotu NP – F
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki podstawowe
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 80 godz.
SEMESTR II – 80 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/ semestr Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SII
45 Cały rok
Ćwiczenia 15 30
142
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
20 indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Koordynator dr hab. n. med. Andrzej Ziemba
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady dr hab. n. med. Andrzej
Ziemba
Tel. 23 672 2213
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Określenie czy
przedmiot może być
wielokrotnie zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
poznanie funkcjonowania poszczególnych narządów organizmu
ludzkiego oraz zrozumienie podstaw przemian biochemicznych
zachodzących w organizmie człowieka.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. pozna istotę procesów fizjologicznych,
C2. scharakteryzuje wzajemne zależności fizjologiczne
w funkcjonowaniu poszczególnych układów.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. rozumie neurohormonalną regulację procesów fizjologicznych
oraz elektrofizjologicznych,
W2. charakteryzuje specyfikę i znaczenie gospodarki wodno-
ektrolitowej,
W3. wylicza enzymy biorące udział w trawieniu, objaśnia podstawowe
defekty enzymów trawiennych oraz określa skutki tych zaburzeń.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wykazuje różnice w budowie i charakteryzuje funkcje życiowe
człowieka dorosłego i dziecka,
U2. konstruuje wzór wykorzystania podstaw wiedzy anatomicznej
w badaniu przedmiotowym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu,
EFEKTY KSZTAŁCENIA
143
WYKŁAD
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. zna istotę anabolizmu i katabolizmu,
W2. rozumie mechanizmy powstawania zjawisk fizjologicznych,
W3. omawia przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe,
W4. rozumie układ kontroli ruchu,
W5. zna podstawy fizjologiczne wyższych czynności nerwowych,
W6. zna podstawy hemodynamiki,
W7. charakteryzuje zjawiska elektryczne w sercu,
W8. omawia mechanizmy regulujące objętość krwi krążącej,
W9. omawia gospodarkę hormonalną organizmu człowieka.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wskazuje mechanizmy funkcjonowania ośrodkowego układu
nerwowego,
U2. rozumie podstawy funkcjonowania układu oddechowego,
U3. rozumie podstawy funkcjonowania układu krążenia,
U4. rozumie podstawy funkcjonowania układu pokarmowego,
U5. omawia gospodarkę hormonalną organizmu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Fizjologia – charakterystyka przedmiotu.
Charakterystyka i istota procesów fizjologicznych .
2 45
2. Kontrola czynności układów. Środowisko wewnętrzne
organizmu – pojęcie homeostazy.
1
3. Fizjologia komórki (struktury komórkowe i ich
funkcje, błona komórkowa – budowa i funkcje).
2
4. Przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe – budowa płytki
nerwowo-mięśniowej.
2
5. Funkcje pnia mózgu, zwojów podstawy i móżdżku. 2
6. Fizjologiczne podstawy wyższych czynności
nerwowych (mowa, pamięć, uczenie).
2
7. Układ krążenia – podstawy hemodynamiki. 2
8. Teoretyczne podstawy elektrokardiografii. 1
9. Krew: homeostaza układu krwionośnego, krzepnięcie
i fibrynoliza.
2
10. Krążenie narządowe. Cechy tętniczego i żylnego
zbiornika krwi. Krążenie w naczyniach włosowatych.
Wymiana i transport gazów (tlenu, dwutlenku węgla).
5
11. Mechanika oddychania. Podstawowe pojęcia. 5
12. Nerki, ich czynność. Nerkowy przepływ krwi; filtracja
kłębuszkowa. Zagęszczanie i rozcieńczanie moczu.
2
13. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
i mechanizmy ich kompensacji.
2
14. Fizjologia przewodu pokarmowego: czynność
poszczególnych odcinków.
4
15. Hormony: definicje, wydzielanie, funkcje.
Charakterystyka fizyczna i chemiczna. Mechanizmy
działania hormonów.
6
144
16. Mechanizmy kontroli hormonalnej (homeostaza,
sprzężenie zwrotne, osie podwzgórzowe.
2
17. Przemiana materii jej składowe i regulacja. 2
18. Fizjologiczne podstawy zasady zdrowego stylu życia. 1
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia istotę czucia,
W2. zna mechanizm skurczu mięśni,
W3. mawia elementy morfotyczne krwi,
W4. posiada podstawowa wiedzę na temat wentylacji oddechowej,
W5. zna zasady regulacji kwasowo-zasadowej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. rozumie zapis elektrokardiogramu,
U2. interpretuje parametry życiowe,
U3. rozumie bilans energetyczny organizmu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA 1. Receptory – podział i ich rodzaje. Czucie skórne,
zapachów i smaku.
1 15
2. Efektory – mechanizm skurczu mięśnia. Omówienie
mięśni szkieletowych.
2
3. Odruchy z rdzenia kręgowego. 1
4. Korowa kontrola ruchu, snu i świadomości (rodzaje
snu i jego zaburzenia).
1
5. Elektrokardiogram. Typy rytmów i zaburzenia
przewodzenia.
1
6. Krew i jej elementy morfotyczne. 1
7. Zaburzenia homeostazy (patologie). Grupy krwi. 1
8. Pomiary częstości skurczów serca i ciśnienia
tętniczego w reakcji na zmiany pozycji ciała, wysiłek
statyczny i dynamiczny. Omówienie praktycznego
znaczenia otrzymanych wyników.
2
9. Objętości oddechowe. Wentylacja oddechowa . 1
10. Pojęcie klirensu i jego zastosowanie praktyczne. 1
11. Układy buforowe i rola układu oddechowego
w regulacji równowagi kwasowo-zasadowej.
1
12. Bilans energetyczny organizmu. Ogólne zasady
aktywności ruchowej.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
145
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności.
FORMA ZAJĘĆ TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ZAJĘCIA BEZ
UDZIAŁU
NAUCZYCIELA
(Cztery tematy do
wyboru przez
studenta)
1. Opracowanie atlasu zaburzeń EKG. 5 20
2. Opracowanie programu rehabilitacyjnego
obejmującego aktywność ruchową i zasady
dietetyczne dla pacjenta chorego na cukrzycę.
5
3. Opracowanie programu rehabilitacyjnego
obejmującego aktywność ruchową i zasady
dietetyczne dla pacjenta chorego
z hipercholesterolemią.
5
4. Opracowanie programu rehabilitacyjnego
obejmującego aktywność ruchową i zasady
dietetyczne dla pacjenta otyłego.
5
5. Opracowanie programu rehabilitacyjnego
obejmującego aktywność ruchową i zasady
dietetyczne dla osoby prowadzącej siedzący
tryb życia z zagrożeniem miażdżycy.
5
6. Opracowanie algorytmu postępowania pacjenta
z hipotermią.
5
7. Opracowanie zestawu badań diagnostycznych
u pacjenta z wysokim poziomem glukozy we
krwi na czczo.
5
8. Opracowanie zestawu badań diagnostycznych
u pacjenta ze stwierdzonym wysokim
ciśnieniem tętniczym krwi.
5
9. Wykazanie na podstawie spirogramu istnienia
choroby obturacyjnej płuc.
5
10. Wykazanie na podstawie spirogramu istnienia
choroby restrykcyjnej płuc.
5
11. Opisanie graficzne zmian w EKG przy zawale
serca.
5
12. Opisanie graficzne zmian w EKG wskazujących
na bezwzględne ratowanie życia.
5
13. Opisanie wszystkich objawów i czynników
wskazujących na śmierć kliniczną .
5
14. Opisanie spirogramu pacjenta palącego duże
ilości papierosów.
5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
146
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa fliphart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- standardy tematyczne,
- procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po II semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż
na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3- ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Wykłady 45
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 20
Przygotowanie do zajęć 15
Razem 95
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Bartel H., Embriologia. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL,
Warszawa 1995
2. Silbernagl S., Despopoulos A., Ilustrowana fizjologia człowieka, PZWL,
Warszawa 2010
3. Traczyk Z., Trzebski A., Fizjologia człowieka z elementami fizjologii
stosowanej i klinicznej. PZWL, Warszawa 2001
4. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, Warszawa 2001
Literatura
uzupełniająca
1. Górski J. (red.), Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego, PZWL, Warszawa
2006
147
2. Kozłowski S., Nazar K. (red.), Wprowadzenie do fizjologii klinicznej, PZWL,
Warszawa 1999
3. Maśliński S., Ryżewski J.(red.), Patofizjologia, PZWL, Warszawa 2002
4. Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL,
Warszawa 2006
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PATOLOGIA
Kod przedmiotu NP-P
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki podstawowe
Język wykładowy Polski
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 75 godz.
SEMESTR II – 75 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok /
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SII 45 Cały rok
Ćwiczenia 15 30
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
15 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
Indywidualnie
Koordynator Prof. dr hab. Bogdan Woźniewicz
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady Prof. dr hab. Bogdan
Woźniewicz
Tel/fax 23 672 22 13
Tel. (dom)22 872 22 42
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
148
Określenie czy
przedmiot może być
wielokrotnie zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
C1 zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi
patomechanizmu procesu chorobowego: w zakresie patomorfologii -
zmian strukturalnych i analizy morfologicznej makro i mikroskopowej
oraz w zakresie patofizjologii - etiologii, patogenezy i kliniki chorób
wybranych narządów i układów.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student: C1. zdefiniuje podstawowe pojęcia z patologii ogólnej z zakresu
zaburzeń w krążeniu, zmian wstecznych, zmian postępowych,
zapaleń i nowotworów,
C2. pozna podstawową wiedzę z zakresu patologii narządowej układu
krążenia, oddechowego, trawiennego, moczowo-płciowego
i nerwowego,
C3. pozna czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i wewnętrzne,
modyfikowalne i niemodyfikowalne.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Student posiada wiedzę z zakresu anatomii, fizjologii, biochemii i
biofizyki, genetyki, mikrobiologii i parazytologii.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. definiuje podstawowe pojęcia z zakresu patologii ogólnej–
zaburzenia krążenia, zmian wstecznych i postępowych, zmian
zapalnych i nowotworowych,
W2. omawia wybrane zagadnienia z zakresu patologii narządowej
układu krążenia, oddechowego, trawiennego, moczowo-
płciowego i nerwowego,
W3. wymienia czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i wewnętrzne,
modyfikowane i niemodyfikowane.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu jako całości
w sytuacji zaburzenia jego homeostazy,
U2. powiązuje obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych
z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami badań
diagnostycznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece
K2. wzbogaca wiedzę w zakresie patologii w dążeniu do
profesjonalizmu zawodowego.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. posługuje się terminologią z zakresu patologii,
W2. definiuje pojęcia: patologia, patofizjologia i patomorfologia,
zdrowia i choroby, homeostazy i adaptacji,
W3. określa czynniki chorobotwórcze wewnętrzne i zewnętrzne,
W4. różnicuje chorobę organiczną i czynnościową,
W5. zna metodykę i zakres badań stosowanych w patomorfologii,
W6. różnicuje procesy patologiczne: zmiany wsteczne,
149
W7. omawia zmiany postępowe, zapalenie, zaburzenia termoregulacji,
W8. wyjaśnia patogenezę cukrzycy i jej powikłania,
W9. różnicuje ostrą i przewlekłą niewydolność krążenia,
W10. zna etiologię, patomechanizm oraz powikłania miażdżycy,
choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego,
W11. wyjaśnia patogenezę zawału serca,
W12. zna postacie wstrząsu,
W13. zna patomechanizm niewydolności nerek zaburzeń gospodarki
wodno-elektrolitowej oraz równowagi kwasowo-zasadowej,
W14. zna i potrafi wyjaśnić etiologię i patomechanizm schorzeń
wątroby i dróg żółciowych,
W15. zna i potrafi wyjaśnić etiologie i patomechanizm schorzeń dróg
oddechowych i płuc,
W16. omawia etiopatogenezę i podział nowotworów,
W17. zna objawy awitaminoz,
W18. wyjaśnia etiologię i patomechanizm osteoporozy,
W19. przedstawia teorie starzenia, interpretuje zmiany związane z tym
procesem.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. posługuje się mianownictwem z zakresu patologii,
U2. różnicuje procesy patologiczne,
U3. wyjaśnia etiologię poznanych jednostek chorobowych,
przedstawia patomechanizm poznanych schorzeń,
U4. identyfikuje jednostkę chorobową na podstawie objawów.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. reprezentuje aktywną postawę w procesie zdobywania wiedzy
i umiejętności,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i doskonali
umiejętności zawodowe,
K3. rzetelnie i dokładnie analizuje przekazywane treści.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY 1. Patologia, patofizjologia i patomorfologia – uwagi
wstępne, cele, rozwój, rys historyczny. Zdrowie
i choroba.
4 45
2. Homeostaza i adaptacja. 1
3. Choroba, czynniki chorobotwórcze wewnętrzne
i zewnętrzne. Choroba organiczna i czynnościowa.
Przebieg i zejście choroby.
4
4. Zapalenie. Zaburzenia termoregulacji. Zaburzenia
regulacji hormonalnej ustroju.
4
5. Patogeneza zawału serca. 2
6. Ostra i przewlekła niewydolność krążenia. 2
7. Patogeneza miażdżycy. 2
8. Nadciśnienie tętnicze. Powikłania narządowe
w chorobie nadciśnieniowej.
2
9. Morfologia serca w stanach chorobowych. 1
10. Wstrząs. 1
11. Ostra i przewlekła niewydolność nerek. 2
12. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.
Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej. Obrzęki.
4
13. Patologia wątroby i dróg żółciowych. Marskość
wątroby. Zapalenia wirusowe wątroby.
2
150
14. Patologia układu oddechowego. 2
15. Etiopatogeneza nowotworów. 1
16. Rak piersi, rak płuca, rak jelita grubego –
charakterystyka kliniczna i patomorfologiczna.
2
17. Awitaminozy. 2
18. Osteoporoza pomenopauzalna (typ I) i starcza (typ II). 2
19. Zagrożenia płodu i noworodka. 1
20. Wybrane aspekty starzenia się narządów i układów
w organizmie człowieka.
2
21. Metodyka i zakres badań stosowanych
w patomorfologii.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1.posługuje się nazewnictwem z zakresu patologii,
W2.wyjaśnia patologię gruczołów dokrewnych,
W3.zna podział histopatologiczny nowotworów,
W4.zna patogenezę i patomorfologię chorób zapalnych
wielonarządowych,
W5.znaetiologięipatomechanizmniedokrwistości,skaz krwotocznych
oraz chorób mieloproliferacyjnych,
W6.wyjaśnia istotę zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego,
W7.zna pierwotną i wtórną profilaktykę przeciwzakrzepową,
W8. dokonuje klasyfikacji nowotworów i wyjaśnia proces
karcynogenezy,
W9.wymienia markery nowotworowe i zna zasady ich wykorzystywania,
W10. ma podstawową wiedzę z zakresu patologii układu nerwowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1.analizując objawy rozpoznaje jednostkę chorobową,
U2.określa etologię choroby,
U3. różnicuje etiopatogenezę chorób gruczołów
wewnątrzwydzielniczych,
U4. ocenia zmiany patofizjologiczne w wybranych okresach życia
człowieka ( klimakterium, andropauza),
U5. analizuje zdolność prokreacyjną organizmu na podstawie zaburzeń
patofizjologii narządów płciowych,
U6. różnicuje wielonarządowe choroby zapalne,
U7. rozróżnia choroby i zmiany rozplemowe krwi,
U8. wprowadza działania z zakresu pierwotnej i wtórnej profilaktyki
przeciwzakrzepowej,
U9. wykorzystuje wiedzę z zakresu histopatologii do różnicowania
nowotworów,
U10. rozróżnia markery nowotworowe w karcynogenezie
poszczególnych nowotworów.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. reprezentuje aktywną postawę w procesie zdobywania wiedzy
i umiejętności,
K2. jest systematyczny i rzetelny w przygotowaniu do zajęć.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA 1. Patologia przysadki. 1 15
2. Patologia tarczycy. 1
3. Patogeneza chorób nadnerczy. 1
151
4. Podział histopatologiczny nowotworów. Zasady
oceny złośliwości nowotworów.
2
5. Patogeneza i patomorfologia chorób zapalnych
wielonarządowych.
2
6. Niedokrwistości pierwotne i wtórne. Niedokrwistość
chorób nowotworowych.
1
7. Choroby mieloproliferacyjne. Ostra białaczka
szpikowa. Przewlekła białaczka szpikowa.
2
8. Chłoniaki. Ziarnica złośliwa. 1
9. Skazy krwotoczne : naczyniowe, płytkowe
i osoczowe.
1
10. Zespół śródnaczyniowego wykrzepiania.
Zaburzenia hemostazy w przebiegu ciąży i porodu.
1
11. Trombofilia. Pierwotna i wtórna profilaktyka
przeciwzakrzepowa.
1
13. Patologia układu nerwowego. 1
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. pogłębia wiedzę tematyczną w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Korzystanie z internetowej bazy muzealnej
obrazów makro i mikroskopowych:
a/ przegląd i analiza chorób serca,
b/ przegląd i analiza obrazów chorób wątroby,
c/ przegląd i analiza nowotworów.
3
3
3
15
2. Ból. 3
3. Posocznica. 3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
152
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna,
- analiza internetowej bazy.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa fliphart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po II semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż
na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy
przez studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane
planem zajęć dla
przedmiot
Wykłady 45
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 10
Razem 85
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Guzek J.W., Patofizjologia człowieka w zarysie, PZWL, Warszawa 2002
2. Kruś S., Patologia. Podręcznik dla licencjackich studiów medycznych,
PZWL, Warszawa 2003
3. Kruś S., Skrzypek-Fakhoury E. (red.), Patomorfologia kliniczna, PZWL,
Warszawa 2005
4. Kumar V., Cotran R.S., Robbins S.L. (red. Włodzimierz T. Olszewski),
Patologia, Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005
5. Liberski P.P., Papierz W. (red.), Neuropatologia Mossakowskiego, Wyd.
Czelej, Lublin 2005
6. Murray C.J.L., Lopez A.D. (red.), Globalne obciążenie chorobami T. 1,
Vesalius, Warszawa-Kraków 2000
7. Maśliński S., Ryżewski J., Patofizjologia, PZWL, Warszawa 2002
8. Olszewski), Patologia, Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005
153
9. O’Connor D. J., Jones B. G., Patologia, Wydaw. Urban&Partner, Wrocław
2007
10. Stevens A., Lowe J. (red. Elżbieta Korobowicz): Patologia, Wyd. Czelej,
Lublin 2004
11. Zahorska- Markiewicz B., (red.), Patofizjologia kliniczna dla studentów,
Volumed, 2000
Literatura
uzupełniająca
1. Kajora M., (red.), Zarys patomorfologii – podręcznik dla studentów
pielęgniarstwa, Wyd. ŚAM., Katowice 2003
2. Konturek S.J., Gastroenterologia i hepatologia kliniczna, PZWL,
Warszawa 2006
3. Stachura J., Domagała W., Patologia – znaczy słowo o chorobie,
tom I- patologia ogólna. Kraków, PAU, 2009
4. Zahorska-Markiewicz B., Małecka E., Patofizjologia kliniczna,
Volumed, Wrocław 2001
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu GENETYKA
Kod przedmiotu NP – G
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki podstawowe
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 50 godz.
SEMESTR I – 50 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok /
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI 20 cały rok
Ćwiczenia 20 30 osób
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
10 indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Koordynator Prof. dr hab. med. Bożena Cukrowska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
154
Wykłady Prof. dr hab. med.
Bożena Cukrowska
23 672 22 13
23 674 37 04
[email protected] Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Określenie czy
przedmiot może być
wielokrotnie zaliczany
Student ma prawo do dwukrotnego zdawania zaliczenia poprawkowego.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
omówi podstawowe zagadnienia z zakresu genetyki klasycznej, prawa
definiujące procesy dziedziczenia, najnowsze osiągnięcia genetyki
molekularnej, embriologii, cytofizjologii, immunologii, oraz
zinterpretuje zagadnienia z zakresu immunogenetyki, poradnictwa
genetycznego, biotechnologii, znaczenie diagnostyki molekularnej
w rozpoznawaniu i zwalczaniu chorób uwarunkowanych genetycznie.
Pełny opis kursu/
Cele dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. omówi organizację genomu człowieka,
C2. wyjaśni mechanizm ekspresji genów,
C3. omówi podstawy mechanizmu dziedziczenia,
C4. zróżnicuje dziedziczenie jedno i wielogenowe,
C5. przedstawi wstęp do poradnictwa genetycznego,
C6. zróżnicuje badania genetyczne,
C7. zanalizuje problemy etyczne, prawne i społeczne, wynikające
z poznania genomu człowieka.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne Wiedza z zakresu biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej;
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności / efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia funkcje genomu, transkryptomu i protetomu człowieka
oraz podstawowe koncepcje regulacji ekspresji genów, w tym
regulacji epigenetycznej,
W2. opisuje budowę chromosomów oraz molekularne podłoże
mutagenezy; zna profile metaboliczne podstawowych narządów,
W3. wymienia zasady dziedziczenia różnej liczby cech, dziedziczenia
cech ilościowych, niezależnego dziedziczenia cech oraz
dziedziczenia pozajądrowej informacji genetycznej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. szacuje ryzyko ujawnienia się danej choroby w oparciu o zasady
dziedziczenia i wpływ czynników środowiskowych,
U2. wykorzystuje wiedzę na temat chorób uwarunkowanych genetycznie
w profilaktyce nowotworów oraz diagnostyce prenatalnej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia funkcje genomu, transkryptomu i protetomu człowieka,
podstawowe koncepcje regulacji ekspresji genów, w tym
regulacji epigenetycznej,
155
W2. opisuje budowę chromosomów oraz podłoże mutagenezy, zna
profile metaboliczne poszczególnych narządów,
W3. wymienia zasady dziedziczenia różnej liczby cech, dziedziczenia
cech ilościowych, niezależnego dziedziczenia cech oraz
dziedziczenia pozajądrowej informacji genetycznej,
W4. omawia zagadnienia z genetyki ogólnej oraz och odniesienie
do genetyki człowieka,
W5. charakteryzuje dziedziczenie jednogenowe i wielogenowe oraz
cechy sprzężone z płcią,
W6. omawia strukturę kodu genetycznego i odczytywanie informacji
genetycznej,
W7. omawia mutacje punktowe, chromosomowe oraz czynniki
mutagenne,
W8. charakteryzuje rośliny i zwierzęta transgeniczne,
W9. omawia zasady medyczne i technologiczne dotyczące klonowania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. analizuje zasady teorii chromosomowej, dziedziczenia
i cytogenetyki oraz patogenezy aberracji chromosomowych,
U2. interpretuje przyczyny najczęstszych zespołów chromosomowych
wad rozwojowych człowieka,
U3. identyfikuje sposoby dziedziczenia cech sprzężonych z płcią,
U4. analizuje zagadnienia dotyczące dziedziczności i zmienności
organizmów żywych,
U5. stosuje metody badań genomu,
U6. bada podłoże molekularne nowotworów,
U7. analizuje praktyczne zastosowanie biotechnologii w medycynie,
U8. analizuje aspekty medyczne i etyczne klonowania ssaków.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki
zawodowej,
K2. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie
zadań zawodowych.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Wybrane zagadnienia z genetyki ogólnej oraz ich
odniesienie do genetyki człowieka: genotyp i fenotyp,
informacja genetyczna, środowisko a zmienność
organizmów.
4 20
2. Budowa i funkcja komórki: cykl komórkowy,
starzenie i śmierć komórki mitoza i mejoza,
gametogeneza.
4
3. Budowa i struktura chromosomu, kariotyp człowieka
i jego analiza.
2
4. Genetyka molekularna: kwasy nukleinowe,
organizacja genomu człowieka, geny, kod genetyczny,
transkrypcja, translacja, naprawa DNA.
2
5. Inżynieria genetyczna: rekombinacje w inżynierii
genetycznej, enzymy restrykcyjne, wektory,
klonowanie, hybrydyzacja, amplifikacja DNA,
zastosowanie inżynierii genetycznej w medycynie.
2
6. Mutacje genowe, abberacje chromosomowe
i strukturalne, badania cytogenetyczne, mutageny.
2
156
7. Sposoby dziedziczenia genów: prawa Mendla,
homozygota, heterozygota, dziedziczenie dominujące
i recesywne.
2
8. Rośliny i zwierzęta transgeniczne. Klonowanie
ssaków.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje choroby chromosomowe, choroby dziedziczone
w sposób autosomalny i sprzężony z płcią, choroby powstałe
w wyniku defektów genomu jądrowego i genomu
mitochondrialnego,
W2. opisuje podłoże molekularne w rozwoju chorób nowotworowych,
W3. charakteryzuje metody i techniki diagnostyki molekularnej oraz ich
zastosowanie w medycynie,
W4. omawia poradnictwo genetyczne, testy genetyczne, profilaktykę
i leczenie chorób genetycznie uwarunkowanych,
W5. omawia badania genetyczne w ustalaniu ojcostwa,
W6. omawia zagadnienia dotyczące immunologii transplantacyjnej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. szacuje ryzyko ujawnienia się danej choroby w oparciu o zasady
dziedziczenia i wpływ czynników środowiskowych,
U2. interpretuje przyczyny najczęstszych zespołów chromosomowych
wad rozwojowych człowieka,
U3. identyfikuje sposoby dziedziczenia cech sprzężonych z płcią.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w poszerzaniu
i zdobywaniu wiedzy,
K2. chętnie dzieli się zdobytą wiedzą z grupą studencką,
K3. reprezentuje postawę twórczą.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA 1. Choroby chromosomowe człowieka, badania
cytogenetyczne.
2 20
2. Choroby dziedziczone w sposób autosomalny
i sprzężony z płcią.
2
3. Choroby spowodowane mutacjami
w mitochondrialnym DNA.
2
4. Poradnictwo genetyczne: podstawowe zasady
działania poradnictwa genetycznego, wskazania do
badań genetycznych, rodowód genetyczny,
diagnostyka prenatalna, profilaktyka i leczenie
chorób genetycznie uwarunkowanych.
6
5. Badania genetyczne w ustalaniu ojcostwa. 2
6. Immunologia transplantacyjna: nieswoiste i swoiste
mechanizmy obronne, odpowiedź immunologiczna,
układ HLA I i II klasy, grupy krwi i układ Rh,
przeszczepianie tkanek, komórek i narządów.
4
7. Etyczne, prawne i społeczne aspekty zastosowania
genetyki w medycynie.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu przedmiotu - wykorzystując
157
uczenia się – WIEDZA m.in. najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabywa umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Analiza rodowodów genetycznych. 4 10
2. Patogeneza i podział wad wrodzonych. 3
3. Rodzaje cech dysmorficznych. 3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych / metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych / środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa fliphart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - zaliczenie z oceną po I semestrze
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F1 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P2 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni Wykłady 20
Ćwiczenia 20
158
przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Zajęcia bez udziału nauczyciela 10
Przygotowanie do zajęć 5
Razem 55
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Bradley J.T., Johnson D.R., Pober B.R., Genetyka medyczna. Notatki
z wykładów, PZWL, Warszawa 2008
2. Drewa G., Ferenc T., Genetyka medyczna. Podręcznik dla studentów, Urban
& Partner, Wrocław 2011
3. Passarge E., Genetyka. Ilustrowany przewodnik, PZWL, Warszawa 2004
4. Winter P.C., Hickey G.I., Fletcher H.L., Genetyka. Krótkie wykłady, PWN,
Warszawa 2010
Literatura
uzupełniająca
1. Bal J. (red.), Biologia Molekularna w medycynie. Elementy genetyki
klinicznej, PWN, Warszawa 2008
2. Ciechaniewicz A., Kokot F. (red.), Genetyka molekularna w chorobach
wewnętrznych, PZWL, Warszawa 2008
3. Clark A.G., Hartl D.L., Podstawy genetyki populacyjnej, Wyd. Uniwersytetu
Warszawskiego, Warszawa 2010
4. Epstein R. J., Biologia molekularna człowieka, Czelej, Lublin 2006
5. Kapelańska-Pręgowska J., Prawne i bioetyczne aspekty testów
genetycznych, Wolters Kluwer, Warszawa 2011
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu BIOCHEMIA I BIOFIZYKA
Kod przedmiotu NP-BiB
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki podstawowe
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 45 godz.
SEMESTR I – 45 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok /
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI 30 Cały rok
Ćwiczenia 15 30
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Według planu
studiów
159
Ćwiczenia ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Koordynator dr hab. n. med. Andrzej Ziemba
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady dr hab. n. med. Andrzej
Ziemba
23 672 22 13
23 674 37 04
.pl
Ćwiczenia
Określenie czy
przedmiot może być
wielokrotnie zaliczany
Student ma prawo do dwukrotnego zdawania zaliczenia
poprawkowego.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
wyjaśni biochemiczne podstawy integralności organizmu
ludzkiego, budowę i funkcje makromolekuł występujących
w organizmie ludzkim oraz zróżnicuje biochemiczne podstawy
funkcjonowania organizmu ludzkiego.
Pełny opis kursu/
Cele dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. zidentyfikuje podstawowe procesy biochemiczne zachodzące
w żywym organizmie,
C2. rozpozna budowę i funkcje makromolekuł obecnych w organizmie
człowieka,
C3. omówi budowę i funkcje błon komórkowych, budowę enzymów
i mechanizmy regulacji ich działania,
C4. wyjaśni główne procesy metabolizmu białek, lipidów
i węglowodanów w organizmie,
C5. omówi biochemiczne podstawy patogenezy chorób.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne Wiedza z zakresu biologii i chemii na poziomie szkoły
ponadgimnazjalnej;
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności / efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wylicza enzymy biorące udział w trawieniu, objaśnia podstawowe
defekty enzymów trawiennych oraz określa skutki tych zaburzeń,
W2. wyjaśnia podstawy biochemiczne działania zmysłów
wykorzystujących fizyczne nośniki informacji (fale dźwiękowe
i elektromagnetyczne),
W3. różnicuje budowę aminokwasów, nukleozydów,
monosacharydów, kwasów karboksylowych i ich pochodnych,
wchodzących w skład makrocząsteczek obecnych w komórkach,
macierzy zewnątrzkomórkowej i płynach ustrojowych, różnicuje
witaminy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. prognozuje w oparciu o wiedzę kierunek procesów
biochemicznych w poszczególnych stanach klinicznych,
U2. wykorzystuje znajomość praw fizyki do opisu zagadnień z zakresu
biologii komórek, tkanek oraz procesów fizjologicznych,
U3. wyjaśnienia wpływ czynników zewnętrznych, takich jak
temperatura, grawitacja, ciśnienie, pole elektromagnetyczne
oraz promieniowanie jonizujące na organizm ludzki.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową w zakresie
160
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
biochemii i kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje obowiązki zawodowe.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. posiada podstawową wiedzę na temat biochemicznych podstaw
życia w aspekcie zdrowia i choroby,
W2. rozumie rolę badań biochemicznych i testów laboratoryjnych
w diagnostyce i leczeniu chorób,
W3. zna pojęcia, prawa i teorie umożliwiające biochemiczną
interpretację funkcji wybranych układów w organizmie
człowieka,
W4. zrozumie mechanizmy oddziaływania różnych czynników
chemicznych na żywy organizm człowieka,
W5. zna mechanizm glukoneogenezy i organiczne kontroli stężenia
glukozy we krwi.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. analizuje biochemiczne czynniki w aspekcie zdrowia i choroby,
U2. wykorzystuje badania biochemiczne i testy laboratoryjne
w diagnostyce chorób oraz terapii,
U3. analizuje budowę i funkcję makromolekuł występujących
w organizmie ludzkim,
U4. różnicuje aminokwasy i wskazuje ich funkcje,
U5. różnicuje budowę i właściwości biochemiczne białek,
U6. porównuje budowę i funkcję enzymów,
U7. interpretuje pojęcia i istotę utleniania biologicznego, łańcucha
oddechowego i fosforylacji oksydacyjnej,
U8.rozróżnia cukry proste i złożone,
U9.analizuje glikolizę i metabolizm glikogenu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową w zakresie
biochemii i kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Błony komórkowe: budowa i dynamika, białka
błonowe, kanały i pompy błonowe, pompa sodowa,
pompy wapniowe.
6 30
2. Podstawowe mechanizmy regulujące metabolizm
ustrojowy: sprzężenie zwrotne, enzymy, regulacja
aktywności enzymów.
6
3. Aminokwasy i białka: struktura i metabolizm
aminokwasów; synteza, budowa i glikozylacja białek.
6
4. Metabolizm węglowodanów: monosacharydy
i disacharydy; oligosacharydy i polisacharydy;
glikoliza; glukoneogeneza; rozkład i synteza
glikogenu.
6
5. Lipidy - biosynteza i udział w utrzymaniu homeostazy:
biosynteza i wydalanie cholesterolu; biosynteza
i metabolizm kwasów tłuszczowych, triglicerydów
i fosfolipidów.
6
161
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia podstawowe procesy biochemiczne zachodzące w żywym
organizmie,
W2. charakteryzuje potencjał spoczynkowy i czynnościowy
oraz przewodnictwo elektryczne w tkance nerwowej,
W3. omawia energetykę i mechanizm skurczu mięśnia,
W4. różnicuje biochemiczne podstawy funkcjonowania układów,
m.in. oddechowego i układu krążenia,
W5. omawia wybrane metody obrazowania tkanek i narządów,
W6. wyjaśnia biochemiczne i genetyczne podłoże choroby,
W7. omawia właściwości biochemiczne i elektryczne komórki,
W8. wyjaśnia bioenergetykę komórki.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. posługuje się terminologią z zakresu biochemii,
U2. wykorzystuje znajomość praw chemicznych do opisu zagadnień
z zakresu fizjologii i fizjopatologii,
U3. różnicuje lipidy,
U4. analizuje biosyntezę lipidów, ich transport i magazynowanie,
U5. różnicuje kwasy nukleinowe,
U6. rozróżnia witaminy i ich wpływ regulacyjny na procesy zachodzące
w organizmie człowieka,
U7. analizuje metabolizm ksenobiotyków.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową w zakresie
biochemii i kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu,
K2. wykazuje aktywność podczas zajęć.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA 1. Czynniki ryzyka miażdżycy. Zaburzenia gospodarki
lipidowej hipercholesterolemia, hiperlipidemia
mieszana.
3 15
2. Równowaga wodno-elektrolitowa i kwasowo-
zasadowa: regulacja narządowa i ogólnoustrojowa
metabolizmu wodno-elektrolitowego; kwasica
i alkaloza metaboliczna i oddechowa.
3
3. Laser, badanie właściwości światła laserowego. 3
4. Badanie konduktywności (przewodności
elektrycznej właściwej) roztworów.
3
5. Wyznaczanie ciepła właściwego cieczy metodą
ostygania.
3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych / metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
162
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa fliphart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- standardy tematyczne,
- procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - zaliczenie z oceną po I semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze *.
* za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia.
Częściowa poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do
zaliczenia umiejętności.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane
planem zajęć
dla przedmiotu
Wykłady 30
Ćwiczenia 15
Przygotowanie do zajęć 10
Razem 55
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Bańkowski E., Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych.
Urban & Partner, Wrocław, 2004
2. Filipowicz B., Więckowski W., Biochemia Tom I i II. PWN, Warszawa – Łódź
1983
3. Hames B.D., Hooper N.M, Houghton J.D., Krótkie wykłady – Biochemia.
PWN, Warszawa 2010
4. Jaroszyk F., Biofizyka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006
5. Jóźwiak Z., Bartosz G., Biofizyka, PWN, Warszawa 2005
6. Murrary R.K., Granner D.K., Mayes P.A., Rodwell V.W., Biochemia Harpera.
PZWL, Warszawa 2001
7. Mulas E. , Rumianowski R., Rachunek niepewności pomiaru w pracowni
fizycznej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002
8. Stryer L., Biochemia, PWN, Warszawa 2001
9. Terlecki J., Ćwiczenia laboratoryjne z biofizyki i fizyki, Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 1999
163
Literatura
uzupełniająca
1. Trębacz K., Ćwiczenia z biofizyki, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-
Skłodowskiej, Lublin
2. Pasternak K., Biochemia: podręcznik dla studentów medycznych studiów
licencjackich, Czelej, Lublin 2005
3. Kędryna T., Gałka-Walczak M., Wybrane zagadnienia z biochemii ogólnej
z ćwiczeniami. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001
4. Koolman J., Rohm K.-H., Biochemia. Ilustrowany przewodnik, PZWL,
Warszawa 2005
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu MIKROBIOLOGIA I PARAZYTOLOGIA
Kod przedmiotu NP – MiP
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki podstawowe
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 60 godz.
SEMESTR I – 60 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI 30 Cały rok
Ćwiczenia 15 30 Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Koordynator Mgr Tadeusz Bober
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady Mgr Tadeusz Bober
Tel/fax
23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Ćwiczenia Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
164
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch zaliczeń poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
poszerzenie wiedzy z zakresu roli drobnoustrojów w wywoływaniu
chorób zakaźnych oraz poznanie metod zapobiegania chorobom
zakaźnym.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student:
C1. wyjaśni podstawy bakteriologii,
C2. omówi genetykę bakterii,
C3. wyjaśni mechanizmy bakteryjnej oporności,
C4. zanalizuje procesy odpornościowe organizmu człowieka,
C5. omówi zagadnienia z zakresu immunoprofilaktyki, scharakteryzuje
poznane zagadnienia z bakteriologii klinicznej,
C6. scharakteryzuje poznane zagadnienia z wirusologii klinicznej,
C7. omówi wybrane zagadnienia z mikologii klinicznej,
C8. zanalizuje istotę poznanych chorób zakaźnych.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy biologii na poziomie szkoły średniej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. definiuje podstawowe pojęcia z zakresu mikrobiologii,
parazytologii,
W2. różnicuje epidemiologię zakażeń wirusami, bakteriami oraz zakażeń
grzybami i pasożytami, z uwzględnieniem geograficznego zasięgu
ich występowania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. rozpoznaje najczęściej spotykane pasożyty człowieka na podstawie
ich budowy i cykli życiowych oraz objawów chorobowych,
U2. klasyfikuje drobnoustroje , z uwzględnieniem mikroorganizmów
chorobotwórczych i obecnych we florze fizjologicznej,
U3. wykorzystuje wiedzę na temat funkcjonowania układu pasożyt-
żywiciel dla prawidłowej terapii chorób wywołanych przez pasożyty.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje obowiązki wynikające z procesu
kształcenia.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. różnicuje drobnoustroje chorobotwórcze na podstawie ich
morfologii i fizjologii,
W2. wyjaśnia przeciwzakaźne mechanizmy obronne, odporność,
w której pośredniczą przeciwciała (humoralna), odporność
komórkową,
W3. omawia zasady immunoprofilaktyki,
W4. charakteryzuje ziarenkowce, Gram-dodatnie oraz czynniki
determinujące chorobotwórczość,
W5. charakteryzuje laseczki Gram-dodatnie tlenowe, Gram-dodatnie
beztlenowe oraz czynniki determinujące chorobotwórczość,
165
W6. charakteryzuje ziarenkowce Gram-ujemne, czynniki zjadliwości,
W7. charakteryzuje pałeczki Gram-ujemne i inne enteropatogenne
pałeczki, zjadliwość oraz ich epidemiologię,
W8. charakteryzuje pałeczki Gram- ujemne, bakterie oportunistyczne
i pochodzenia zwierzęcego. Prątki, krętki i inne drobnoustroje,
W9. omawia morfologię bakterii wewnątrzkomórkowych,
W10. omawia wirusy ich patogenezę i epidemiologię,
W11. charakteryzuje epidemiologię dermatofitów i grzybów
nitkowatych,
W12. omawia drożdżaki i grzyby dymorficzne, grzybice
oportunistyczne,
W13. opisuje zakażenia pasożytnicze,
W14. omawia bakteriemię, posocznicę,
W15. charakteryzuje zakażenia układu moczowego,
W16. omawia choroby przenoszone drogą płciową,
W17. charakteryzuje zatrucia pokarmowe,
W18. opisuje zakażenia bakteriami beztlenowymi,
W19. omawia choroby społeczne, choroby odzwierzęce, choroby
zakaźne szerzące się drogą kropelkową: wirusowe, bakteryjne.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. interpretuje podstawowe pojęcia z mikrobiologii i parazytologii,
U2. wykazuje znajomość systematyki, morfologii i fizjologii komórki
bakteryjnej,
U3. wykazuje zależności funkcjonowania organizmów żywych
na różnych poziomach organizacji,
U4. prezentuje negatywne i pozytywne skutki oddziaływania
drobnoustrojów na organizm człowieka,
U5. wykazuje znajomość zasad pobierania materiału zakażonego
do badań mikrobiologicznych,
U6. analizuje zjawisko odporności ustroju, mechanizmy jej
powstawania i możliwości wpływania na jej przebieg,
U7. analizuje cechy różnych mikroorganizmów: bakterii, grzybów,
wirusów oraz pasożytów,
U8. interpretuje wymogi obowiązujące przy pobieraniu i transporcie
materiału biologicznego do badań.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. reprezentuje aktywną postawę w procesie kształcenia
z zakresu mikrobiologii i parazytologii,
K2 . rzetelnie i dokładnie analizuje przekazywane treści.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Podstawy bakteriologii, podział drobnoustrojów
chorobotwórczych, morfologia i fizjologia
drobnoustrojów. Drogi szerzenia się zarazków.
2 30
2. Odporność a zakażenie – przeciwzakaźne
mechanizmy obronne, odporność, w której
pośredniczą przeciwciała (humoralna), odporność
komórkowa.
2
3. Fizjologiczna flora człowieka, anatomiczne
rozmieszczenie flory fizjologicznej, chorobotwórczość
flory fizjologicznej.
1
166
4. Bakteriologia kliniczna – ziarenkowce, Gram-
dodatnie, Laseczki Gram-dodatnie tlenowe, Gram-
dodatnie beztlenowe ogólna charakterystyka, czynniki
determinujące chorobotwórczość.
4
5. Ziarenkowce Gram-ujemne, Pałeczki Gram-ujemne,
bakterie oportunistyczne i pochodzenia zwierzęcego.
Prątki, krętki i inne podobne drobnoustroje .Czynniki
zjadliwości. Epidemiologia.
4
6. Wirusologia kliniczna; wirusy RNA, patogeneza
i epidemiologia. Wirusowe zapalenia wątroby; HAV,
HBV, HCV, HEV. Wirusy DNA, patogeneza
i epidemiologia.
4
7. Mikologia kliniczna, dermatofity i grzyby nitkowate.
Drożdżaki i grzyby . Grzybice oportunistyczne.
4
8. Parazytologia kliniczna. Zakażenia pasożytnicze. 2
9. Zakażenia bakteriami beztlenowymi. Zakażenia
układu moczowego, zatrucia pokarmowe. Zapalenia
opon mózgowo-rdzeniowych. Zapalenia płuc.
4
10. Choroby zakaźne szerzące się drogą kropelkową:
wirusowe, bakteryjne . Choroby odzwierzęce.
2
11. Drobnoustroje przenoszone droga płciową. 1
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia morfologie komórki bakteryjnej,
W2. charakteryzuje metody barwienia bakterii,
W3. charakteryzuje podłoża bakteriologiczne,
W5. omawia diagnostykę grzybów i parazytów.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wykonuje test diagnostyczny,
U2. obsługuje mikroskop,
U3. określa rodzaj badanego preparatu,
U4. określa drogi szerzenia zarazków.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. rzetelnie przygotowuje się do zajęć,
K2 . aktywnie uczestniczy w realizacji tematyki zajęć.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Morfologia komórki bakteryjnej. 1 15
2. Metody barwienia bakterii. 1
3. Podłoża bakteriologiczne. 1
4. Oznaczenie lekowrażliwości. 2
5. Diagnostyka grzybów. 1
6. Diagnostyka parazytów. 2
7. Obsługa mikroskopu. 4
9. Interpretacje lekowrażliwości. 1
10. Wykonywanie prostych testów diagnostycznych. 2 EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystując najnowsze publikacje z zakresu tematyki przedmiotu.
167
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabywa umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. reprezentuje aktywną postawę w procesie kształcenia z zakresu
mikrobiologii i parazytologii,
K2. rzetelnie i dokładnie analizuje przekazywane treści.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Zakażenia bakteryjne. 5 15
2. Zakażenia wirusologiczne. 5
3. Zakażenia parazytami. 5 NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- plansze,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa fliphart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- plansze,
- mikroskop,
- preparaty,
- barwniki. SPOSOBY OCENY
P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 – zaliczenie z oceną po I semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż
na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
168
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Wykłady 30
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 10
Razem 70
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Anusz Z., Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych. PZWL.
Warszawa 1998
2. Baran W.M., Baranowska A., Batura-Gabryel H., Zarys mikologii dla
pielęgniarek. Czelej, Lublin 2005
3. Drewa G.,Laboratoryjna diagnostyka parazytologiczna, Wyd. AM
Bydgoszcz 1990
4. Dziubek Z.,Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL 2000
5. Dzierżanowska D. Jeliaszkiewicz J.(red.), Zakażenia szpitalne.
a-medicapresss, Bielsko-Biała 1999
6. Heczko P.B. (red.), Mikrobiologia. Podręcznik dla pielęgniarek, położnych
i ratowników medycznych, PZWL, Warszawa 2007
7. Kayser F.H., Zaremba M.L., Bienz K.A., Mikrobiologia lekarska, PZWL,
Warszawa 2007
8. Jabłoński L., Podstawy mikrobiologii lekarskiej, PZWL 1997
9. Przondo-Mordarska A.(Red.), Zakażenia szpitalne. Etiologia i przebieg, Wyd.
Continuo, Wrocław 1999
10. Virella G., Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wyd. Med. 2000
Literatura
uzupełniająca
1. Drewa G., Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy, Volumed 1995
2. Zaremba M., Borowski J., Mikrobiologia lekarska, PZWL, Warszawa 1997
3. Vandepitte J., Verhaegen J., Engbaek K., Podstawowe procedury
laboratoryjne w bakteriologii klinicznej, PZWL, Warszawa 2005
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu FARMAKOLOGIA
Kod przedmiotu NP - F
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
169
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki podstawowe
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 60 godz.
SEMESTR II – 60 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SII 45 Cały rok
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
Indywidualnie
Koordynator Mgr Beata Więckowska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady mgr Beata Więckowska
Tel. 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04 Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Określenie czy
przedmiot może być
wielokrotnie zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
poznanie poszczególnych rodzajów środków leczniczych oraz głównych
mechanizmów działania, ich przemiany w ustroju i działania uboczne.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student:
C1. oceni wpływ leczenia farmakologicznego na fizjologiczne
i biochemiczne procesy zachodzące w poszczególnych narządach,
C2. zróżnicuje poszczególne grupy leków i ich zastosowanie lecznicze.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy anatomii i fizjologii człowieka.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych, główne
mechanizmy działania, przemiany w ustroju i działania uboczne,
W2. omawia podstawowe zasady farmakoterapii,
W3. charakteryzuje poszczególne grupy leków i ich zastosowanie
lecznicze oraz zasady leczenia krwią i środkami krwiozastępczymi.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. ocenia wpływ leczenia farmakologicznego na fizjologiczne
i biochemiczne procesy zachodzące w poszczególnych narządach,
U2. różnicuje poszczególne grupy leków i ich zastosowanie lecznicze,
U3. zna problematykę leczenia krwią i środkami krwiozastępczymi
U4. szacuje niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych grupach
oraz w różnych stanach klinicznych.
170
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu farmakologii dążąc do
profesjonalizmu zawodowego,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje obowiązki zawodowe.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. definiuje pojęcia z zakresu farmakodynamiki i farmakokinetyki
leków,
W2. charakteryzuje zasady i sposoby przygotowania leków, krwi
i środków krwiozastępczych,
W3. wyjaśnia działania leków na poszczególne układy organizmu
człowieka,
W4. różnicuje chemioterapeutyki pod względem mechanizmu,
działania i budowy chemicznej,
W5. opisuje mechanizm działania leków przeciwnowotworowych,
W6. wyjaśnia mechanizmy działania leków z różnych grup leków
wg teorii receptorowej i chemicznego mechanizmu działania
leków,
W7. różnicuje substancje o działaniu dezynfekcyjnym
i antyseptycznym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. klasyfikuje leki do poszczególnych grup leków,
U2. przestrzega standardów postępowania w zakresie podawania krwi
i środków krwiozastępczych,
U3. bezpiecznie przechowuje leki,
U4. wyłania objawy niepożądanego działania leku,
U5. reaguje w sytuacjach niepożądanego działania leków,
U6. analizuje działanie leków stosowanych w schorzeniach ze strony
poszczególnych układów w organizmie człowieka,
U7. dobiera chemiczne środki dezynfekcyjne do celu zastosowania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje obowiązki zawodowe,
K3. wykazuje odpowiedzialność indywidualną i zespołową
w farmakoterapii.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY 1. Podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii
i farmakodynamiki.
2 45
2. Losy leku w ustroju- procesy LADME (dostępność
biologiczna i farmaceutyczna).
3
3. Grupy leków i mechanizmy działania leków (teoria
receptorowa, mechanizmy działania leków).
4
4. Pojęcie interakcji w fazie farmaceutycznej oraz
interakcji farmakologicznej (synergizm addycyjny,
hiperaddycyjny antagonizm).
3
5. Chemioterapeutyki: podział antybiotyków pod
względem mechanizmu działania, budowy chemicznej,
leki przeciwwirusowe, leki przeciwgruźlicze,
4
171
przeciwpierwotniakowe, przeciwgrzybiczne,
przeciwrobacze.
6. Pojęcie uzależnienia lekowego. 3
7. Substancje o działaniu dezynfekcyjnym
i antyseptycznym.
3
8. Leki działające na ośrodkowy i obwodowy układ
nerwowy z uwzględnieniem mechanizmu
receptorowego.
4
9. Opioidowe i nieopioidowe leki przeciwbólowe, leki
znieczulenia miejscowego i ogólnego
3
10. Leki działające na układ pokarmowy: leki stosowane
w chorobie wrzodowej, preparaty antiacida, leki
wpływające na perystaltykę jelit, leki
przeciwwymiotne, przeciwzapalne.
4
11. Leki działające na układ oddechowy- leki wykrztuśne
i przeciwkaszlowe, leki stosowane w terapii astmy.
4
12. Leki stosowane w chorobach układu krążenia i leki
moczopędne.
3
13. Leki przeciwnowotworowe- podział i mechanizm
działania.
3
14. Stosowanie leków w okresie ciąży i laktacji. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1.poszerza wiedzę tematyczną w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Wymogi czystości mikrobiologicznej stawiane
personelowi medycznemu w odniesieniu do leków
i pomieszczeniom.
2 15
2. Wyjaławianie – cel, wymogi procesu. Kontrola
procesu wyjaławiania.
2
3. Chemiczne środki dezynfekcyjne i antyseptyczne,
podział i mechanizm działania.
3
4. Zasady stosowania środków antyseptycznych
i dezynfekcyjnych (pH, rozcieńczenie, temperatura
i czas procesu).
3
5. Witaminy i pierwiastki śladowe 2
6. Doustne środki antykoncepcyjne.
Hormonalna terapia zastępcza.
3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
172
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa fliphart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po II semestrze
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela .
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy
przez studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Wykłady 45
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 15
Razem 75
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Kostowski W., Chałubiński M., Farmakologia. PZWL
2. Kostowski W., Podstawy farmakologii. PZWL
3. Gomułka W.S. Cefalosporyny. Farmakodynamika leków stosowanych
w zakażeniach i chorobach inwazyjnych. Farmakodynamika, PZWL 2005
4. Janicki S., Fiebig A., Sznitowska M.(red.), Farmacja Stosowana, wyd.
IV – poprawione i uzupełnione, PZWL, Warszawa (1996, 2002, 2003), 2006
5. Orzechowska-Juzwenko K. red. , Farmakologia kliniczna. Znaczenie
w praktyce medycznej, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006
6. Rajtar-Cynke G. (red.), Farmakologia. Wyd Czelej
Literatura
uzupełniająca
1. Chodera A., Węc J.J., Rydel J.1 Farmakologia kliniczna, PZWL
2. Janiec W., Kompendium farmakologii, PZWL
3. Kostowski W., Herman Z.S. (red.), Farmakologia. Podstawy farmakoterapii.
Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. PZWL, Warszawa 2006
4. Kostka-Trąbka E., Woroń J., Interakcje leków w praktyce klinicznej, PZWL,
Warszawa 2006
5. Zejc A., Gorczyca M., Chemia leków , PZWL, Warszawa
173
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu RADIOLOGIA
Kod przedmiotu NP –R
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki podstawowe
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 30 godz.
SEMESTR IV – 30 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RII/SIV 15 Cały rok
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Koordynator Lek. med. Ireneusz Jurczak
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady Lek. med. Ireneusz Jurczak Tel/fax.
23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04 Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny
przedmiotu
Student:
poszerzenie wiedzy z zakresu stosowanych metod radiologii i diagnostyki
obrazowej, przygotowania pacjenta do badań radiologicznych oraz
sprawowania opieki nad pacjentem po zabiegach radiologicznych.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające z
realizacji przedmiotu
Student: C1. wyjaśni rodzaje diagnostyki radiologicznej,
C2. określi rodzaje badań radiologicznych,
C3. scharakteryzuje diagnostykę ultrasonograficzną,
C4. określi zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem poddanym radioterapii.
174
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne prac
pisemnych
Podstawy anatomii i fizjologii.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się – WIEDZA
Student:
W1. posiada wiedzę z zakresu diagnostyki radiologicznej,
W2 . określa fizyczne podstawy nieinwazyjnych i inwazyjnych metod
obrazowania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się – UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. ocenia szkodliwość dawki promieniowania jonizującego i stosuje
zasady ochrony radiologicznej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się – KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1 . systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową dążąc
do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje obowiązki zawodowe.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się – WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje rodzaje diagnostyki radiologicznej,
W2. scharakteryzuje zasady sprawowania opieki nad chorym leczonym
z zastosowaniem radioterapii.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się – UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. planuje przygotowanie chorego do badań radiologicznych,
U2. organizuje opiekę dla pacjenta po zakończeniu leczenia energią
promienistą,
U3. organizuje opiekę dla pacjenta w trakcie badań radiologicznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się – KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K3. prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY 1. Diagnostyka obrazowa. 1 15
2. Badania obrazowe wykonywane z wykorzystaniem
promieniowania rentgenowskiego, ultradźwięków, jądrowego
rezonansu magnetycznego, pierwiastków promieniotwórczych.
2
3. Środki kontrastowe wykorzystywane w diagnostyce
obrazowej- rodzaje, sposoby podawania, powikłania,
postępowanie w przypadku wystąpienia skutków ubocznych.
2
4. Diagnostyka radiologiczna – rodzaje, wskazania do badań
radiologicznych.
1
5. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym po zabiegach
z zakresu radiologii zabiegowej.
2
6. Radiobiologia. 1
7. Radioterapia – rodzaje, wskazania, prowadzenie naświetlań,
opieka nad chorym podczas i po radioterapii.
2
8.Radioterapia – powikłania radioterapii, postępowanie
z chorym po radioterapii.
2
9. Ochrona radiologiczna. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
175
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje najnowsze publikacje z zakresu przedmiotu ,
W2. prezentuje indywidualnie zdobytą wiedzę.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. poszerza wiedzę tematyczną w samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności.
FORMA ZAJĘĆ TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ZAJĘCIA
BEZ UDZIAŁU
NAUCZYCIELA
1. Udział pielęgniarki w przygotowaniu chorego do badań
radiologicznych.
5 15
2. Rola pielęgniarki w przeprowadzaniu badań
obrazowych.
5
3. Skutki uboczne radioterapii i sposoby ich łagodzenia. 5
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- klisze rentgenowskie.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - zaliczenie z oceną po IV semestrze
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 5
Razem 35
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1
176
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Bates J. A.,Ultrasonografia jamy brzusznej, Urban&Partner, Warszawa 2006
2. Brant W. E., Helms C. A., Podstawy diagnostyki radiologicznej, MediPage.
Warszawa 2008. Tom 1-4
3. Daniel B., Pruszyński B., Anatomia radiologiczna: Rtg, TK, MR, USG, Sc,
PZWL, Warszawa 2005
4. Dziukowa J. Wesołowska E., Mammografia w diagnostyce raka sutka. Medipage.
Warszawa 2008
5. Nigel R., Berman G., Radiologia w stanach nagłych, Urban&Partner, Wrocław 2007
6. Palmer P.E.S., Diagnostyka ultrasonograficzna, PZWL, Warszawa 2002
7. Pruszyński B.(red.) ,Radiologia, PZWL, Warszawa 2003
8. Pruszyński B.(red.), Diagnostyka obrazowa, PZWL, Warszawa 2003
9. Prokop M., Galansky M., Spiralna i wielorzędowa tomografia komputerowa
człowieka, Edycja 2. MediPage, Warszawa 2007
10. Pruszyński B, Leszczyński S. (red.), Diagnostyka obrazowa. Płuca i śródpiersie,
PZWL, Warszawa 2010
11. Rummeny E., Reimer P., Heindel W., Obrazowanie ciała metodą rezonansu
Magnetycznego, MediPage, Warszawa 2010
12. Waldman D. L., Patel N. C., Saad W. E. A., Sekrety radiologii interwencyjnej,
Urban&Partne, Wrocław 2006
13. Walecki J. (red.), Postępy neuroradiologii, PAN, Warszawa 2007
Literatura
uzupełniająca
1. Greenspan A., Diagnostyka obrazowa w ortopedii dla lekarza praktyka. Medi Page,
Warszawa 2000
2. Marchiori D.M. Radiologia kliniczna, Czelej, Lublin 2002
3. Schelvan CH., Copeman A., Young J., Davis J., Radiologia pediatryczna, PZWL,
Warszawa 2004
4. Różyło K, Różyło-Kalinowska I., Radiologia stomatologiczna, PZWL, Warszawa
2008
177
NAUKI SPOLECZNE
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PSYCHOLOGIA
Kod przedmiotu NS-Ps
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki społeczne
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 50 godz.
SEMESTR I – 50 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI 10 Cały rok
Ćwiczenia 25 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
Według planu studiów
Koordynator mgr Miłosz Marcysiak
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady mgr Miłosz Marcysiak [email protected]
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student :
pozna wiedzę z zakresu psychologii ogólnej, rozwojowej i zdrowia
i wykorzysta ją w praktyce
178
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student:
C1. zdefiniuje podstawowe pojęcia psychologii ogólnej
C2. wyjaśni pojęcie osobowości
C3. określi związek pomiędzy osobowością a zachowaniem
C4. dowiedzie związku pomiędzy osobowością a zdrowiem
C5. zaplanuje opiekę pacjenta z uwzględnieniem cech osobowości
C6. wyjaśni podejście life-span w psychologii rozwojowej
C7. dowiedzie rozwoju człowieka w biegu życia
C8. zaplanuje opiekę pacjenta z uwzględnieniem rozwoju
C9. zdefiniuje podstawowe pojęcia psychologii zdrowia
C10. dowiedzie związku pomiędzy stresem a stanem zdrowia
C11. dowiedzie związku pomiędzy przezywaniem emocji a zdrowiem
C12. wyjaśni etiologie zaburzeń psychosomatycznych
C13. wyjaśni znaczenie psychoterapii jako metody leczenia
C14. rozróżni koncepcje psychologiczne człowieka
C15. wyjaśni zasady prawidłowej komunikacji
C16. wybierze adekwatny styl i sposób komunikacji z pacjentem
C17. zastosuje metody zapobiegające wypaleniu zawodowemu
C18. będzie słuchał aktywnie
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Wiadomości z zakresu biologii i języka polskiego na poziomie szkoły
ponadgimnazjalnej. Wiedza z zakresu socjologii, psychologii, anatomii
i fizjologii.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. zna podstawy psychologii w zakresie zachowania i rozwoju człowieka,
uwarunkowań jego prawidłowego i zaburzonego zachowania;
W2. zna problematykę relacji człowiek-środowisko społeczne;
W3. omawia mechanizmy funkcjonowania człowieka w sytuacjach trudnych;
W4. wymienia etapy i prawidłowości rozwoju psychicznego człowieka;
W5. różnicuje pojęcie emocji i motywacji oraz zna pojęcie osobowości i jej
zaburzeń;
W6. charakteryzuje istotę i strukturę zjawisk zachodzących w procesie
przekazywania i wymiany informacji;
W7. definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej;
W8. zna techniki redukowania lęku i sposoby relaksacji oraz mechanizmy
powstawania, działania i zapobiegania zespołowi wypalenia
zawodowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. opracowuje zestawienia podstawowych determinantów zdrowia,
U2. ocenia wpływ choroby, hospitalizacji i innych sytuacji trudnych na stan
fizyczny, psychiczny i funkcjonowanie społeczne człowieka,
U3. projektuje i realizuje w warunkach symulowanych elementarne formy
pomocy psychologicznej,
U4. prognozuje wpływ choroby i hospitalizacji na stan psychiczny człowieka
oraz zależności somatopsychiczne,
U5. analizuje postawy ludzkie, proces ich kształtowania i zmiany,
U6. ocenia funkcjonowanie człowieka w sytuacjach trudnych (stres, konflikt,
frustracja),
U7. zna psychologiczne aspekty funkcjonowania człowieka w różnych
okresach rozwojowych,
U8. zna psychospołeczne aspekty wychowania seksualnego i prorodzinnego,
U9. kontroluje błędy i bariery w procesie komunikowania się,
U10. wykazuje umiejętność aktywnego słuchania,
179
U11. wykorzystuje techniki komunikacji werbalnej, niewerbalnej
i parawerbalnej w opiece zdrowotnej,
U12. tworzy warunki do prawidłowej komunikacji pielęgniarka – pacjent
oraz pielęgniarka – personel medyczny,
U13. dokonuje wyboru właściwych technik redukowania lęku i metod
relaksacyjnych,
U14. stosuje techniki zapobiegania zespołowi wypalenia zawodowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu,
K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece,
K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
K5. przestrzega praw pacjenta,
K6. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K7. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K8. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej,
K9. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta,
K10. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia przedmiot, cel, metody stosowane w psychologii,
W2. definiuje podstawowe pojęcia psychologii ogólnej,
W3. wylicza obszary zastosowania psychologii,
W4. wyjaśnia funkcjonowanie człowieka w oparciu o wybrane modele
temperamentu, osobowości,
W5. definiuje podstawowe pojęcia psychologii zdrowia,
W6. wyjaśnia działanie sytuacji trudnej na funkcjonowanie człowieka,
W7. wylicza problemy psychologiczne osób chorych i hospitalizowanych,
W8. wyjaśnia paradygmat life-span.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. charakteryzuje główne nurty psychologii,
U2. stosuje poznane pojęcia w opisie człowieka i jego funkcjonowania,
U3. porównuje funkcjonowanie psychiczne rożnych osób,
U4. wykrywa związek pomiędzy zachowaniem człowieka a zdrowiem,
U5. planuje opiekę pacjenta z wykorzystaniem zdobytej wiedzy,
U6. analizuje problemy psychospołeczne pacjentów,
U7. wybiera sposób radzenia sobie z sytuacją trudną,
U8. wybiera styl komunikowania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie i aktywnie uczestniczy w zajęciach
K2. kreuje właściwą sytuację terapeutyczną pielęgniarka/pielęgniarz –
pacjent
K3. spostrzega zaburzenia psychiczne jako objaw choroby
K4. przyjmuje właściwą postawę wobec osób chorych
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
180
WYKŁADY
1. Wprowadzenie do psychologii. Cel, przedmiot i metody
psychologii. Podstawowe pojęcia psychologii. Główne nurty
psychologiczne (behawioryzm, psychoanaliza, psychologia
poznawcza, psychologia humanistyczna). Miejsce psychologii
w systemie nauk. Obserwacja, wywiad, test psychologiczny,
eksperyment i ich cechy. Zachowanie człowieka w sytuacjach
społecznych.
2 10
2. Psychologia rozwoju człowieka. Pojęcie rozwoju. Pojęcie
rozwoju psychicznego. Podejście life-span i jego
konsekwencje. Czynniki rozwoju. Zdarzenia życiowe.
Koncepcje rozwoju człowieka. Teoria rozwoju
psychospołecznego Eriksona. Rozwój psychiczny jako
wypełnianie zadań życiowych wg Havighursta. Koncepcja
sezonów życia Levinsona.
2
3. Emocje, motywacje i osobowość. Definicja emocji. Źródła
i cechy emocji. Klasyfikacja procesów emocjonalnych.
Powstawanie emocji. Definicja i funkcje lęku. Istota zaburzeń
nerwicowych. Cechy i składniki miłości. Pojęcie osobowości.
Pojęcie cechy. Właściwości osobowości. Model osobowości
Costy i McCrae. Wielka piątka cech osobowości (Neurotyzm,
Ekstrawersja, Otwartość, Ugodowość, Sumienność).
2
4. Psychologia zdrowia. Biomedyczny i biopsychospołeczny
model zdrowia i choroby. Pojęcie zdrowia. Psychologia a
problemy zdrowia i choroby. Zależności psychosomatyczne.
Choroby psychosomatyczne (astma, nadciśnienie tętnicze,
choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, RZS, atopowe
zapalenie skóry, anoreksja).
2
5. Stres a zdrowie. Pojecie stresu (stresor, ocena poznawcza,
reakcja krótkotrwała, zasoby odporności). Ogólny zespół
adaptacyjny. Hormony stresu. Typy reakcji stresowych.
Wpływ stresu na organizm. Radzenie sobie ze stresem
(coping). Style radzenia sobie ze stresem i ich efektywność.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. rozróżnia psychologiczne koncepcje człowieka,
W2. definiuje podstawowe pojęcia psychoanalizy,
W3. wylicza zaburzenia osobowości,
W4. wymienia mechanizmy obronne,
W5. wyjaśnia związek pomiędzy przeżywaniem emocji a stanem zdrowia,
W6. identyfikuje typ zachowania,
W7. wyjaśnia związek między osobowością a radzeniem sobie z sytuacją trudną,
W8. wylicza cechy osobowości zdrowej,
W9. zna techniki redukowania lęku i relaksacji,
W10. definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. proponuje twórcze rozwiązanie sytuacji problemowej,
U2. wykazuje umiejętność aktywnego słuchania,
U3. ocenia i przewiduje związek pomiędzy zachowaniem a problemami
zdrowotnymi,
U4. klasyfikuje i rozpoznaje emocje,
U5. planuje prostą relaksację,
U6. wykorzystuje techniki komunikacji werbalnej i niewerbalnej w opiece
zdrowotnej,
181
U7. stosuje proste narzędzia do pomiaru cech osobowości,
U8. planuje skuteczną komunikację z różnymi typami pacjentów,
U9. prognozuje stan choroby i hospitalizacji na stan psychiczny człowieka,
U10. kontroluje błędy w procesie komunikowania się.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie i aktywnie uczestniczy w zajęciach,
K2. kreuje właściwą sytuację terapeutyczną pielęgniarka- pielęgniarz-pacjent,
K3. stosuje postawę asertywną w relacji z pacjentami i współpracownikami,
K4. przyjmują odpowiednią postawę wobec osób z zaburzeniami osobowości.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1.Koncepcje psychologiczne człowieka. Wizja człowieka
według różnych koncepcji psychologicznych (behawioryzm,
psychoanaliza, psychologia poznawcza, psychologia
humanistyczna). Szanse i zagrożenia wyboru poszczególnych
koncepcji.
2 25
2. Inteligencja emocjonalna. Pojęcie inteligencji emocjonalnej.
Empatia jako elementarne oddziaływanie psychoterapeutyczne.
Aleksytymia. Ćwiczenia w zakresie wyrażania i rozpoznawania
emocji.
2
3. Emocje a zdrowie (cz. I). Związek pomiędzy przeżywaniem
negatywnych emocji (złość, stres, smutek, pesymizm)
a zdrowiem. Mechanizm działania. Próba rozwiązywania
problemów.
2
4. Emocje a zdrowie (cz. II). Związek pomiędzy przeżywaniem
pozytywnych emocji (nadzieja, optymizm) a zdrowiem. Emocje
a radzenie sobie z choroba. Rola wsparcia emocjonalnego.
2
5.Typy zachowania. Związek osobowości ze zdrowiem. Typy
osobowości A, B, C, D, H i ich wpływ na rozwój chorób. Plan
opieki pacjenta z uwzględnieniem typu zachowania. Cechy
osobowości sprzyjające zdrowiu i ich wykorzystanie
w profilaktyce chorób i w pracy z pacjentem hospitalizowanym.
2
6. Zaburzenia osobowości. Klasyfikacja zaburzeń osobowości
wg ICD-10. Mechanizm działania zaburzeń osobowości. Praca
z pacjentem z osobowością nieprawidłową. Mechanizmy
obronne osobowości. Mechanizmu obronne jako sposób
radzenia sobie ze stresem.
2
7. Trening relaksacyjny. Relaksacja metodą Jacobsona.
Planowanie relaksacji. Zapobieganie wypaleniu zawodowemu.
2
8.Choroba jako sytuacja trudna. Stereotypy i ich znaczenie.
Problemy psychologiczne osób chorych i niepełnosprawnych.
Radzenie sobie skoncentrowanie na znaczeniu. Zmiana
osobowości pod wpływem choroby. Bariery środowiskowe.
Pomoc psychologiczna w chorobie.
2
9.Komunikacja interpersonalna. Teorie, modele i koncepcje
komunikacji międzyludzkiej. Style komunikowania.
Przekazywanie i przyjmowanie informacji. Wpływ jatrogennych
sytuacji na relację pielęgniarka-pacjent.
3
10.Trening komunikacji (cz. I). Wykorzystanie zdobytej wiedzy
na temat zasad skutecznego komunikowania się w pracy
z pacjentem.
2
11.Trening komunikacji (cz. II). Wykorzystanie zdobytej
wiedzy na temat zasad skutecznego komunikowania się
w pracy z pacjentem.
2
182
12. Rysunek jako źródło wiedzy o dziecku. Podstawowe zasady
interpretacji formalnej i treściowej rysunku dziecka.
Wykorzystanie rysunku dziecka jako sposobu komunikacji
z dzieckiem przebywającym w szpitalu.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje,
W2. rozróżnia ból ostry i przewlekły,
W3. wymienia problemy związane z ciążą i macierzyństwem,
W4. definiuje osobowość homilopatyczna,
W5. wylicza elementarne umiejętności psychoterapeutyczne,
W6. identyfikuje problemy osoby uzależnionej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy,
U2. określa sposób oceny bólu,
U3. dowodzi komunikacji z nienarodzonym dzieckiem,
U4. proponuje sposób zapobiegania rozwojowi osobowości homilopatycznej,
U5. stosuje proste techniki terapeutyczne,
U6. wykrywa problemy osoby uzależnionej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1.wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA ZAJĘĆ TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ZAJĘCIA
BEZ UDZIAŁU
NAUCZYCIELA
1. Psychologia bólu. Ból przewlekły a ból ostry.
Psychiczne konsekwencje bólu przewlekłego i bólu
ostrego. Sposoby oceny bólu. Metody walki z bólem.
3 15
2. Psychologiczne problemy ciąży i macierzyństwa
Rola ojca okresie ciąży. Zespoły występujące u kobiet po
porodzie. Komunikacja z nienarodzonym dzieckiem.
Zespół proaborcyjny. Utrata dziecka.
3
3. Wypalenie zawodowe. Przyczyny, skutki i zapobieganie
wypaleniu zawodowemu. Cechy zespołu wypalenia
zawodowego.
3
4. Problemy psychologiczne pacjenta w kontakcie ze
służbą zdrowia. Prawa pacjenta. Zespół hospitalny.
Psychologiczne konsekwencje pobytu w szpitalu.
Elementarne umiejętności psychoterapeutyczne
w kontakcie z pacjentem.
3
5. Problematyka uzależnień od alkoholu i nikotyny.
Przyczyny alkoholizmu. Skutki alkoholizmu (fizyczne,
społeczne). Zespół odstawienny. Leczenie alkoholizmu.
Zasady działania grupa AA.
3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna.
183
Ćwiczenia:
- warsztat,
- praca w grupach,
- praca w parach,
- dyskusja,
- studium przypadku,
- pogadanka,
- drama,
- karta pracy,
- metody aktywizujące (metaplan, mapa myśli).
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- rzutnik,
- prezentacja multimedialna,
- model mózgu,
- tablice anatomiczne,
- tablica,
- markery,
- flipchart,
- karty pracy,
- przedmioty do charakteryzacji,
- kwestionariusze,
- rysunki dziecięce,
- materiały źródłowe,
- film.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po I semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
F3 - prace domowe
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na
ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 10
Ćwiczenia 25
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 15
Razem 65
184
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Cierpiałkowska, L., Psychopatologia, WN Scholar, Warszawa 2007
2. Freud Z., Wstęp do psychoanalizy, PWN, Warszawa 2004
3. Gasiul H., Psychologia emocji i motywacji, Wyd. UKSW, Warszawa 2007
4. Goleman D., Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań 1997
5. Harwas-Napierała, B., Trempała, J., Psychologia rozwoju człowieka T. 2-3, PWN,
Warszawa 2005
6. Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa 2007
7. Jakubik, A., Zaburzenia osobowości, PZWL, Warszawa 2009
8. Kozielecki, J., Koncepcje psychologiczne człowieka, Wydawnictwo Akademickie
Żak, Warszawa 1998
9. Kratochvil, S., Podstawy psychoterapii, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2005
10. Kwiatkowska, A., Krajewska-Kułak, E., Komunikowanie interpersonalne
w pielęgniarstwie, Wyd. Czelej 2003
11. Luban-Plozza i wsp., Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce lekarskiej, PZWL,
Warszawa 1995
12. Maruszewski T., Psychologia poznania, GWP, Gdańsk 2001
13. McWilliams N., Diagnoza psychoanalityczna, GWP, Gdańsk 2009
14. Mietzel G., Wprowadzenie do psychologii, GWP , Gdańsk 2000
15. Nęcka, E. Psychologia twórczości, GWP, Gdańsk 2003
16. Oleś, P. Osobowość człowieka dorosłego, PWN, Warszawa 2012
17. Schaffer, H.R., Psychologia dziecka, PWN, Warszawa 2011
18. Sheridan C.L., Radmacher, Psychologia zdrowia, Instytut Psychologii Zdrowia,
Warszawa 1998
19. Steuden, S., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa 2011
20. Strelau, J. Psychologia różnic indywidualnych, WN Scholar, Warszawa 2002
21. Trzcieniecka-Green, A. (red.), Psychologia. Podręcznik dla studentów kierunków
medycznych, UNIVERSITAS, Kraków 2006
Literatura
uzupełniająca
1. Aronson E., Człowiek istota społeczna, PWN, Warszawa 1997
2. Buss, D., Psychologia ewolucyjna, GWP, Gdańsk 2001
3. Buzan, T., Mapy twoich myśli, Wyd. AHA, Łódź 2007
4. Cierpiałkowska, L., Psychopatologia, WN Scholar, Warszawa 2007
5. Davis M., Fanning P., McKey M. , Sztuka skutecznego porozumiewania się, GWP,
Gdańsk 2003
6. Emmons, M., Alberti R., Asertywność, GWP, Gdańsk 2006
7. Formański, J., Psychologia. Podręcznik dla szkół medycznych, PZWL, Warszawa
2006
8. Freud Z., Wstęp do psychoanalizy, PWN, Warszawa 2004
9. Friedman, H., Osobowość, GWP, Gdańsk 2008
10. Gasiul H., Psychologia emocji i motywacji, Wyd. UKSW, Warszawa 2007
11. Goleman D., Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań 1997
12. Hall, C.S., Lindzey, G., Cambell, J.B. (2004). Teorie osobowości, WN PW
Warszawa 2004
13. Harwas-Napierała, B., Trempała, J., Psychologia rozwoju człowieka T. 2-3., PWN,
Warszawa 2005
14. Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa 2007
15. Jakubik, A., Zaburzenia osobowości, PZWL, Warszawa 2009
16. Jakubowska-Winiecka, A., Włodarczyk, D., Psychologia w praktyce medycznej,
PZWL, Warszawa 2007
17. Jedliński, K., Trening interpersonalny, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2008
18. Jedynak, A. (red.), Zaproszenie do filozofii, SWPS Warszawa 2004
19. Kernberg, O., Psychodynamiczna terapia pacjentów borderline, GWP, Gdańsk 2007
20. Kozielecki, J., Koncepcje psychologiczne człowieka, Wydawnictwo Akademickie
Żak, Warszawa 1998
185
21. Kratochvil, S., Podstawy psychoterapii, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2005
22. Król-Fijewska, M., Trening asertywnością, IPZiT, Warszawa 1993
23. Kwiatkowska, A., Krajewska-Kułak, E., Komunikowanie interpersonalne w
pielęgniarstwie, Wyd. Czelej 2003
24. Luban-Plozza i wsp., Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce lekarskiej, PZWL,
Warszawa 1995
25. Maruszewski T., Psychologia poznania, GWP, Gdańsk 2001
26. McCrae, R.R., Costa, P.T., Osobowość dorosłego człowieka, Wydawnictwo WAM,
Kraków 2003
27. McKay M., Davis M., Fanning P., Sztuka skutecznego porozumiewania się, GWP,
Gdańsk 2006
28. McWilliams N., Diagnoza psychoanalityczna, GWP, Gdańsk 2009
29. Mietzel G., Wprowadzenie do psychologii, GWP , Gdańsk 2000
30. Myerscough P. R., Ford, M., Jak rozmawiać z pacjentem, GWP, Gdańsk 2002
31. Nęcka, E. Psychologia twórczości, GWP, Gdańsk 2003
32. Nęcka, E., Trening twórczości, GWP, Gdańsk 2005
33. Oleś P. Wprowadzenie do psychologii osobowości, WN Scholar, Warszawa 2005
34. Oleś, P. Osobowość człowieka dorosłego, PWN, Warszawa 2012
35. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wydawnictwo Neurocentrum, Lublin
2003
36. Przetaczki-Gierowska M., Tyszkowa, M., Psychologia rozwoju człowieka
T. 1., PWN, Warszawa 2005
37. Schaffer, H.R., Psychologia dziecka, PWN, Warszawa 2011
38. Sęk H. (red.), Wsparcie społeczne stres i zdrowie, PWN, Warszawa 2006
39. Sheridan C.L., Radmacher, Psychologia zdrowia, Instytut Psychologii Zdrowia,
Warszawa 1998
40. Steuden, S., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa 2011
41. Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki t. 1-3, GWP, Gdańsk 2002
42. Strelau, J. Psychologia różnic indywidualnych, WN Scholar, Warszawa 2002
43. Trzcieniecka-Green, A. (red.), Psychologia. Podręcznik dla studentów kierunków
medycznych, UNIVERSITAS, Kraków 2006
44. Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi, WN Scholar, Warszawa 2004
45. Zeildler W., Niepełnosprawność. Wybrane problemy psychologiczne
i ortopedagogiczne, GWP Gdańsk 2007
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu SOCJOLOGIA
Kod przedmiotu NS – S
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Podstawowy
186
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 45 godzin
SEMESTR I – 45 godzin
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI 20 Cały rok
Ćwiczenia 10 30 osób
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia Według planu studiów
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
Indywidualnie
Koordynator Dr n. hum. Zofia Kostrzanowska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady dr n. hum. Zofia
Kostrzanowska
Tel/fax
23 672 22 13
Tel 23 674 37 04
Ćwiczenia
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania jednego egzaminu poprawkowego.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
pozna terminologię i przedmiot zainteresowań socjologii ogólnej,
podstawowe teorie socjologiczne i metody modelowania zachowań oraz
obszary i teorie interakcji społecznych, wyłoni obszary odrębności
kulturowych i religijnych, wyjaśni proces socjalizacji jego uwarunkowania,
zinterpretuje wybrane nierówności społeczne i zjawisko dyskryminacji oraz
scharakteryzuje patologie dzieci i młodzieży, sposoby ich zwalczania
i profilaktyki.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. rozumie podstawowe pojęcia socjologii ogólnej,
C2. wyjaśnia przydatność teorii socjologicznych w analizie problemów
społecznych,
C3. dostrzega i diagnozuje zjawiska społeczne, w tym patologię społeczną
wśród dzieci i młodzieży,
C4. rozróżnia pojęcia – grupy, zbiorowości społeczne i populacji,
C5. dostrzega i różnicuje zachowania prawidłowe od zaburzonych
i patologicznych,
C6. inicjuje i koordynuje działania mające na celu zwalczanie
i zapobieganie patologii wśród dzieci i młodzieży.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne prac pisemnych Wiedza na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej
EFEKTY KSZTAŁCENIA
187
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia mające zastosowanie w pielęgniarstwie wybrane teorie i metody
modelowania rzeczywistości z perspektywy socjologii,
W2. omawia wybrane obszary odrębności kulturowych i religijnych,
W3. charakteryzuje zakres interakcji społecznej i procesu socjalizacji oraz
działanie lokalnych społeczności i ekosystemu,
W4. definiuje pojęcie grupy, organizacji, instytucji, populacji, społeczności
i ekosystemu oraz zna zasady ich funkcjonowania,
W5. różnicuje pojęcia dewiacji i zaburzenia ze szczególnym uwzględnieniem
patologii dziecięcej,
W6. rozumie procesy poznawcze i różnicuje zachowania prawidłowe,
zaburzone i patologiczne,
W7. definiuje i interpretuje zjawisko nierówności klasowej, etnicznej i płci oraz
dyskryminacji.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. analizuje i krytycznie ocenia zjawisko dyskryminacji i rasizmu,
U2. kontroluje i koordynuje działania zapobiegające dewiacjom i patologiom
wśród dzieci i młodzieży.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodowa i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu,
K2. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodzina oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Wykłady
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia podstawową terminologię i przedmiot socjologii,
W2. definiuje i różnicuje pojęcia: grupy, organizacji, instytucji, zbiorowości,
społeczności populacji oraz zna zasady ich funkcjonowania,
W3. charakteryzuje strukturę i funkcjonowanie grupy społecznej oraz działania
społeczności lokalnych,
W4. omawia obszary interakcji społecznej oraz proces socjalizacji,
W5. definiuje i interpretuje zjawisko nierówności społecznej (klasowej,
etnicznej i płci) i dyskryminacji,
W6. definiuje i różnicuje pojęcia patologii społecznej, zaburzeń w zachowaniu
i dewiacji,
W7. rozumie pojęcie kultury i subkultury i w ujęciu socjologicznym oraz
zjawisko odrębności kulturowych i religijnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. różnicuje pojęcia grupy społecznej, zbiorowości, populacji oraz organizacji,
instytucji i ekosystemu,
U2. rozumie i wykorzystuje teorie i metody socjologiczne w modelowaniu
rzeczywistości społecznej,
U3. dostrzega i różnicuje rodzaje patologii dziecięcej oraz diagnozuje ich
uwarunkowania,
U4. wykorzystuje wiedzę socjologiczną w rozpoznawaniu problemów
dotyczących nierówności społecznych (klasowych, religijnych i płci)
i dyskryminacji,
U5. inicjuje i koordynuje działania zapobiegające dewiacjom i patologiom
wśród dzieci i młodzieży,
U6. rozumie pojęcie kultury i subkultury oraz odrębności kulturowych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
K1. systematycznie i aktywnie uczestniczy w zajęciach,
188
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki,
K3. przejawia empatię w kontaktach interpersonalnych.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Socjologia jako nauka o społeczeństwie (uściślenia
terminologiczne w zakresie podstawowych pojęć oraz przedmiot
i zadania socjologii ogólnej). Podstawowe teorie socjologii ogólnej.
2
20
2. Grupa społeczna i jej charakterystyka (pojęcie grupy społecznej,
obiektywne i subiektywne kryteria grupy, typologie grup
społecznych, pojęcie populacji i społeczności, różnice między
grupą, populacją i społecznością).
2
3. Społeczności lokalne – charakterystyka (pojęcie, koncepcje
teoretyczne w ujmowaniu społeczności lokalnych, przemiany
społeczności lokalnych). Działalność społeczności lokalnej.
2
4. Interakcja społeczna (pojęcie i „anatomia” interakcji społecznej,
kształtowanie się interakcji społecznej.) Teorie interakcji społecznej
(behawioralna, wymiany, symbolicznego interakcjonizmu,
dramaturgiczna).
2
5. Proces socjalizacji – charakterystyka (pojęcie socjalizacji,
czynniki, rodzaje i efekty socjalizacji, słabe ogniwa socjalizacji).
2
6. Nierówności społeczne (czynniki generujące nierówności
społeczne, podział nierówności społecznych) Charakterystyka
wybranych nierówności społecznych – klasowe, rasowe, płci.
2
7. Zjawisko dyskryminacji rasowej i religijnej (pojęcie
dyskryminacji rasowych i religijnych, geneza zjawiska, przejawy,
skutki.
2
8. Patologie społeczne wśród dzieci i młodzieży (pojęcie,
przedmiot, klasyfikacja patologii społecznej). Wybrane patologie
społeczne (zaburzenia w zachowaniu i dewiacja). Zapobieganie
patologiom społecznym.
2
9. Kultura w ujęciu socjologicznym (pojęcie kultury
i subkultury, obszary regulacji kulturowej, tradycja kulturowa,
relatywizm kulturowy, odrębności kulturowe. Społeczne funkcje
kultury i subkultury.
2
10. Charakterystyka organizacji i instytucji społecznej (pojęcie
organizacji i instytucji społecznej, struktura, funkcje, zasady
funkcjonowania).
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. definiuje i omawia wybrane obszary odrębności kulturowych
i religijnych,
W2. wyjaśnia i różnicuje pojęcia dewiacji i zburzeń zachowania dzieci
i młodzieży,
W3. omawia rolę rodziny w profilaktyce patologii dziecięcej,
W4. charakteryzuje działalność społeczności lokalnej na rzecz rozwoju
środowiska społecznego i ekosystemu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. analizuje obszary i ocenia zjawisko odrębności kulturowej w skali mikro
i makrospołeczne,
U2. dostrzega i diagnozuje przyczyny i przejawy zaburzeń zachowania dzieci
i młodzieży,
189
U3. analizuje i ocenia skalę dewiacji społecznej wśród dzieci i młodzieży oraz
podejmuje działania profilaktyczne w tym zakresie,
U4. diagnozuje uwarunkowania patologii dziecięcej w środowisku rodzinnym
i określa zadania rodziny w profilaktyce tych patologii,
U5. analizuje i ocenia działania środowiska lokalnego na rzecz ekosystemu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z socjologii,
K2. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i podopiecznych,
K3. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
problemów patologii społecznej wśród dzieci.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1.Odrębności kulturowe i religijne ( pojęcie, źródła, obszary
odrębności kulturowej i religijnej, skutki pozytywne
i negatywne odrębności w wymiarze mikro
i makrospołecznym. Rasizm – wyjaśnienie pojęcia,
uwarunkowania, zapobieganie.
2 10
2.Zaburzenia zachowania dzieci i młodzieży (pojęcie,
przyczyny, przejawy, środki zaradcze, profilaktyka). Różnica
między zaburzeniami zachowania a dewiacją.
2
3.Zjawisko dewiacji społecznej wśród dzieci i młodzieży
(pojęcie, przyczyny, rodzaje, środki zaradcze i profilaktyka).
Teorie zachowań dewiacyjnych.
2
4.Rola rodziny w profilaktyce patologii dziecięcej ( pojęcie
rodziny, struktura i typy rodzi, funkcje rodziny). Działania
rodziny w profilaktyce patologii dziecięcej.
2
5.Działalność społeczności lokalnej na rzecz rozwoju
ekosystemu (pojęcie społeczności lokalnej i ekosystemu, rola
liderów w działaniach społeczności lokalnej). Działania
inicjowane w skali mikro i makrospołecznej i ich wpływ na
rozwój ekosystemu.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu socjologii - wykorzystując aktualną
literaturę przedmiotu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. poszerzy wiedzę tematyczną w formie samodzielnej pracy,
U2. opracuje prace pisemne w wersji multimedialnej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę poszukującą w samodzielnym pozyskiwaniu aktualnej
literatury przedmiotu i dziedzin pokrewnych,
K2. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1.Wybrane aspekty patologii dzieci i młodzieży (pojęcie, skala
zjawiska i skutki zdrowotno – społeczne).
3 15
2.Prostytucja wśród nieletnich (pojęcie, skala problemu,
uwarunkowania, zwalczanie, profilaktyka).
3
3.Rola kobiety we współczesnym społeczeństwie. Pojęcie roli
społecznej, ewolucja roli kobiety, wymagania społeczne pod
adresem współczesnej kobiety.
2
190
4.Socjologia ciała – zachowania związane z dbałością o ciało
(skala zjawiska, przyczyny, skutki). Rola pielęgniarki
w kształtowaniu zachowań zdrowotnych dzieci młodzieży.
3
5.Odrębności kulturowe i religijne w skali makroregionu –
charakterystyka zjawiska.
2
6.Nierówności klasowe (pojęcie, przyczyny, skutki społeczne,
przeciwdziałanie).
2
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy.
Ćwiczenia:
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka,
- studium przypadku.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po I semestrze
Ćwiczenia F1 – obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
F2 - prezentacja pracy multimedialnej na określony temat, zgodnie
z programem nauczania przedmiotu.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F3 - zaliczenie pracy multimedialnej zleconej przez nauczyciela
prowadzącego ćwiczenia zgodnie z programem samokształcenia.
P2 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 20
Ćwiczenia 10
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 25
Razem 70
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Giddes A., Socjologia, PWN, Warszawa 2012
2. Majchrowska A. (red.), Wybrane elementy socjologii, Wyd.Czelej, Lublin 2003
3. Merton R.K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa 2002
4. Szacka B., Zróżnicowanie społeczne, PWN, Warszawa 2003
5. Taranowicz I., Majchrowska A., Kawczyńska –Butrym Z.(red.), Elementy socjologii
dla pielęgniarek, Wyd.Czelej, Lublin 2000
6. Tobiasz-Adamczyk B., Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000
7. Sztompka P. Socjologia, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002
Literatura
uzupełniająca
1. Błuszkowsk J., Paradoksy normalności i dewiacji, w: Paradoksy polityki, pod. Red.
M. Karwat, Warszawa 2005
191
2. Gniazdowski A. Zachowania zdrowotne. Łódź 1990
3. Kulik T. B., Wrońska I.(red.), Zdrowie w medycynie i naukach społecznych.
Stalowa Wola 2000
4. Kwaśniewski J., Dewiacja społeczna, w: Encyklopedia Socjologii,T.1. Warszawa
1998
6. Piątkowski W., Titkow A. (red.), W stronę socjologii zdrowia. Lulin 2002
7. Pospieszyl L., Patologie społeczne, Warszawa 2008
8. 8. Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne Lublin 1993
8. Turowski J., Socjologia. Wielkie struktury, Lublin 1994
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PEDAGOGIKA
Kod przedmiotu NS – P
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki społeczne
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 60 godz.
SEMESTR I – 60 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI
25 Cały rok
Ćwiczenia 15 30 osób
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
20 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej decyzji
studenta
Indywidualnie
Koordynator Dr n. hum. Zofia Kostrzanowska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady dr n. hum. Zofia
Kostrzanowsaka
Tel/fax
23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
192
Sposób i forma
zaliczenia
Egzamin po I semestrze.
Określenie czy
przedmiot może być
wielokrotnie zaliczany
Student ma prawo do zdawania jednego egzaminu poprawkowego.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
C1. zna podstawową terminologię z zakresu pedagogiki,
C2. zna podstawowe pojęcia z zakresu edukacji zdrowotnej i wychowania
zdrowotnego,
C3. omawia strukturę procesu wychowania, i wychowania zdrowotnego,
C4. wyjaśnia założenia procesu wychowania w odniesieniu do osób zdrowych,
chorych i hospitalizowanych,
C5. zna metodykę edukacji zdrowotnej w odniesieniu do różnych grup
wiekowych,
C6. wyjaśnia strukturę procesu kształcenia w ujęciu edukacji zdrowotnej,
C7. omawia modele edukacji zdrowotnej człowieka w poszczególnych
okresach życia.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. rozróżnia podstawowe pojęcia z zakresu edukacji zdrowotnej (edukacja,
wychowanie, wychowanie zdrowotne, edukacja zdrowotna, edukacja
pacjenta itp.),
C2. ocenia przydatność teorii, metod i strategii wychowawczych w procesie
wychowania zdrowotnego,
C3. posługuje się właściwymi metodami i formami kształcenia w edukacji
zdrowotnej,
C4. opracowuje programy z zakresu edukacji zdrowotnej dla różnych grup
wiekowych,
C5. ocenia skuteczność edukacji zdrowotnej.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Wiedza na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. objaśnia podstawowe pojęcia i zagadnienia z zakresu pedagogiki, jako
nauki stosowanej i procesu wychowania w aspekcie zjawiska społecznego
(chorowania, zdrowienia, hospitalizacji, umierania),
W2. wykazuje znajomość procesu kształcenia w ujęciu edukacji zdrowotnej,
W3. zna problematykę metodyki edukacji zdrowotnej w odniesieniu do dzieci,
młodzieży i dorosłych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. opracowuje projekty pielęgniarskich działań prozdrowotnych w środowisku
zamieszkania, edukacji i pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu,
K2. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. definiuje podstawową aparaturę pojęciową oraz przedmiot i zadania
pedagogiki,
193
W2. różnicuje cele wychowania i wychowania zdrowotnego,
W3. objaśnia założenia procesu wychowania w odniesieniu do człowieka
zdrowego, chorego i hospitalizowanego,
W4. wyjaśnia i różnicuje metody i formy stosowane w wychowaniu
zdrowotnym,
W5. wyjaśnia podstawowe pojęcia z zakresu edukacji zdrowotnej,
W6. objaśnia metody, formy i środki stosowane w edukacji zdrowotnej.
W7. interpretuje zasady wychowania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. określa miejsce pedagogiki jako nauki stosowanej w systemie nauk,
U2. charakteryzuje strukturę procesu wychowania zdrowotnego w odniesieniu
do człowieka zdrowego i chorego,
U3. określa cele wychowania i cele kształcenia w programach edukacyjnych,
U4. opracowuje projekty programów z zakresu edukacji zdrowotnej
w odniesieniu do dzieci, młodzieży i osób dorosłych,
U5. opracowuje projekty pielęgniarskich działań prozdrowotnych w środowisku
zamieszkania, edukacji i pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie i aktywnie uczestniczy w zajęciach,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę z pedagogiki,
K3. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Charakterystyka pedagogiki jako nauki stosowanej. Pojęcie,
przedmiot zainteresowań i zadania pedagogiki. Związki
pedagogiki z innymi naukami. Podstawowe pojęcia pedagogiki
stosowane w pedagogice (wychowanie, wychowanie zdrowotne,
kształcenie, samokształcenie, socjalizacja itp.)
2 25
2. Cele wychowania. Pojęcie celów wychowania. Wartości
a cele wychowania. Klasyfikacja celów wychowania.
Charakterystyka celów wychowania
2
3. Proces wychowania. Pojęcie procesu wychowania, struktura
procesu wychowania. Wychowanie zdrowotne – pojęcie, cele.
Zadania wychowawcze pielęgniarki.
2
4. Formy wychowania stosowane w wychowaniu zdrowotnym.
Pojęcie form wychowania, klasyfikacja. Kryteria doboru form
wychowania.
2
5. Metody wychowania. Pojęcie metod wychowania,
klasyfikacja, kryteria doboru. Charakterystyka metod
wychowania stosowanych w wychowaniu zdrowotnym (dzieci,
młodzieży i osób dorosłych).
3
6. Edukacja zdrowotna – podstawy teoretyczne. Uściślenia
terminologiczne w zakresie podstawowych pojęć. Cele edukacji
zdrowotnej i oczekiwane efekty. Koncepcje i modele edukacji
zdrowotnej. Etyczne aspekty edukacji zdrowotnej.
2
7. Metody stosowane w edukacji zdrowotnej. Pojęcie metod
naucza. Klasyfikacja metod nauczania. Zasady doboru metod
nauczania. Charakterystyka wybranych metod nauczania-
uczenia się.
3
8. Formy dydaktyczne stosowane w edukacji zdrowotnej.
Pojęcie form nauczania i klasyfikacja form nauczania – uczenia
się. Kryteria doboru form.
2
194
9. Środki dydaktyczne stosowane w edukacji zdrowotnej.
Pojęcie środków dydaktycznych. Funkcje środków
dydaktycznych. Klasyfikacja środków dydaktycznych. Dobór
środków dydaktycznych.
2
10. Zasady wychowania. Pojęcie zasad wychowania.
Klasyfikacja zasad wychowania. Charakterystyka zasad
wychowania. Znaczenie zasad wychowania w działalności
wychowawczej.
2
11. Planowanie i ewaluacja w edukacji zdrowotnej w pracy
pielęgniarki. Uściślenia terminologiczne. Etapy planowania
programu edukacji zdrowotnej. Zasady układania scenariusza
zajęć. (Dobór celów, metod, form, środków i treści kształcenia).
Ewaluacja w edukacji zdrowotnej.
3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia podstawowe pojęcia stosowane w pedagogice,
W2. objaśnia pojęcie i klasyfikuje cele wychowania i wychowania
zdrowotnego,
W3. wyjaśnia cele i zadani edukacji zdrowotnej w odniesieniu do różnych grup
wiekowych i różnych środowisk,
W4. charakteryzuje formy, zasady i środki stosowane w procesie wychowania,
W5. omawia metody wychowania stosowane w środowisku domowym
i w zakładach opieki,
W6. objaśnia planowanie działań dydaktyczno-wychowawczych w pracy
pielęgniarki.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. rozróżnia podstawowe pojęcia stosowane w pedagogice,
U2. formułuje cele wychowania w pracy edukacyjnej pielęgniarki,
U3. diagnozuje potrzeby edukacyjne podopiecznych,
U4. programuje formy, metody i środki w pracy edukacyjnej pielęgniarki,
U5. opracowuje projekty programów edukacyjnych dla różnych grup
wiekowych i różnych środowisk,
U6. dokonuje ewaluacji działań edukacyjno – wychowawczych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie przygotowuje się do zajęć,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki,
K3. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1.Wyjaśnienie i różnicowanie podstawowych pojęć
stosowanych w Pedagogice – wychowanie, samowychowanie,
kształcenie, nauczanie, nauczanie – uczenie się,
samokształcenie.
2 15
2. Cele wychowania, jako realizacja wartości osobowych
i społecznych. Formułowanie celów dydaktyczno –
wychowawczych z uwzględnieniem taksonomii celów.
Operacjonalizacja celów kształcenia.
2
3. Dobór form i środków dydaktycznych w pracy
wychowawczej i edukacyjnej pielęgniarki. Kryteria doboru
form nauczania i wychowania w pracy pielęgniarki. Kryteria
doboru środków dydaktycznych w procesie edukacji
zdrowotnej.
3
195
4. Analiza i dobór metod działań edukacyjno-wychowawczych
w pracy pielęgniarki, w zakładach opieki i środowisku
zamieszkania pacjenta.
2
5. Konstruowanie projektów działań edukacyjnych
pielęgniarki w odniesieniu do różnych grup wiekowych
i różnych środowisk. Diagnoza potrzeb edukacyjnych
odbiorców. Określenie celów działania. Dobór metod, form
i środków dydaktycznych.
4
6. Ewaluacja działań dydaktyczno –wychowawczych. Pojęcie
ewaluacji i oceny. Kryteria i przedmiot oceny. Metody i formy
oceniania. Samoocena w procesie edukacji zdrowotnej.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu pedagogiki w oparciu o najnowszą
literaturę.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność samodzielnego poszukiwania źródeł informacji
naukowych oraz przygotowywania i opracowania prac pisemnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu pedagogiki i kształtuje
umiejętności,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Funkcja dydaktyczno – wychowawcza w pracy pielęgniarki.
Pojęcie funkcji dydaktycznej i wychowawczej. Zakres zadań
funkcji dydaktycznej pielęgniarki. Zadania wychowawcze
pielęgniarki wobec różnych grup wiekowych i różnych
środowisk.
5 20
2. Zagrożenia społeczne współczesnej szkoły. Pojęcie zagrożeń
społecznych. Klasyfikacja i charakterystyka zagrożeń (agresja,
narkomania, alkoholizm, prostytucja nieletnich).
5
3. Rola mediów w wychowaniu. Pojęcie i podział mediów.
Media a hierarchia wartości młodego pokolenia. Wpływ mediów
na wzory zachowań i styl życia dzieci i młodzieży.
5
4. Pielęgniarka – jako edukator zdrowia w środowisku
zamieszkania, nauki i pracy. Diagnoza potrzeb zdrowotnych
wybranych grup społecznych w środowisku zamieszkania, pracy
i nauki. Planowanie działań edukacyjno – wychowawczych
w odniesieniu do tych środowisk. Opracowanie projektów
edukacji zdrowotnej zgodnie z opracowanym planem.
5
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład konwersatoryjny.
Ćwiczenia
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka,
- metody praktyczne (metoda projektów).
196
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD). SPOSOBY OCENY
P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po I semestrze
Ćwiczenia F1 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
F2 - zaliczenie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 25
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 20
Przygotowanie do zajęć 15
Razem 75
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Ciechaniewicz W.(red.), Pedagogika, Wyd. II. PZWL. Warszawa 2000, 2008
2. Dąbrowska T.E., Wojciechowska-Charlak B., Między teorią a praktyką wychowania,
UMCS Lublin 1997
3. Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Ofic. Wyd. „Impuls” Kraków 2006
4. Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli, Wyd. Adam Marszałek Toruń 1997
5. Tchorzewski A.(red.)., Wychowanie w kontekście teoretycznym, Wyd. WSP
Bydgoszcz 1993
Literatura
uzupełniająca
1. Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Ofic. Wyd. „Impuls” Kraków 2001
2. Kwieciński Z., Śliwerski B.(red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, T. 1-2.PWN
Warszawa 2006
3. Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, KUL Lublin 1999
4. Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania, Wyd. Akademickie i profesjonalne
Warszawa 2008
5. Woynarowska B. (red.), Edukacja zdrowotna, PWN Warszawa 2008
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji przedmiotu Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
197
Nazwa przedmiotu PRAWO
Kod przedmiotu NS-Pr
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do grupy
przedmiotów
Nauki społeczne
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 30 godz.
SEMESTR II – 30 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SII 15 Cały rok
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 Indywidualnie
Terminy i miejsce odbywania
zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
Indywidualnie
Koordynator Mgr Beata Wierzchowska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady Mgr Beata Wierzchowska
Tel/fax.
23 672 2213
Tel. 23 674 37 04 Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Określenie czy przedmiot może
być wielokrotnie zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch zaliczeń poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiot
Student:
będzie przygotowany do analizy prawa ogólnego i medycznego oraz
korzystania z dokumentów prawnych ogólnych i resortowych
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student:
C1. przedstawi podstawowe założenia z dziedziny prawa, jego miejsca
w życiu społeczeństwa,
C2. omówi prawa człowieka w oparciu o kodeks pracy,
C3. scharakteryzuje założenia prawa o ubezpieczeniach zdrowotnych,
systemie ubezpieczeń zdrowotnych w kraju i wspólnocie europejskiej,
C4. przedstawi podstawy prawne polityki zdrowotnej państwa
i samorządu lokalnego,
C5. zdefiniuje podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych: prawa i
obowiązki pielęgniarki wynikające z zapisów ustawy o zawodach
pielęgniarki i położnej,
C6. przedstawi strukturę organizacyjną i zasady funkcjonowania
samorządu zawodowego pielęgniarek i położnych,
C7. zróżnicuje odpowiedzialność prawną, karną, cywilną i pracowniczą
z zakresu wykonywania zawodu,
C8. zinterpretuje i wykorzysta w pracy zawodowej Kodeks Etyki
Pielęgniarki Położnej, Kartę Praw Pacjenta, Kartę Praw Człowieka
i Kartę Praw Dziecka.
198
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Wiedza ogólna z zakresu prawa na poziomie szkoły średniej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. zna podstawowe pojęcia z zakresu prawa i jego miejsce w życiu
społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem praw człowieka i prawa
pracy,
W2. zna podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych: prawa
i obowiązki pielęgniarki, strukturę organizacyjną i zasady funkcjonowania
samorządu zawodowego pielęgniarek i położnych, zadania samorządu
w zakresie przyznawania prawa wykonywania zawodu i wydawania
pozwolenia na wykonywanie indywidualnej lub grupowej praktyki
pielęgniarskiej,
W3. różnicuje odpowiedzialność karną, cywilną i pracowniczą związaną
z wykonywaniem zawodu pielęgniarki,
W4. zna Kartę Praw Pacjenta, Kartę praw Człowieka i Kartę Praw Dziecka.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. zna przepisy prawne dotyczące wykonywania zawodu pielęgniarki
i udzielania świadczeń zdrowotnych,
U2. zna możliwości stosowania odpowiedzialności zawodowej, karnej, karnej
i cywilnej w zakresie funkcjonowania systemu ochrony zdrowia
i udzielania świadczeń zdrowotnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia źródła i zakres prawa medycznego krajowego i wspólnotowego,
W2. charakteryzuje prawa pacjenta,
W3. wyjaśnia rolę Kodeksu Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej
Rzeczypospolitej Polskiej w pracy pielęgniarki z pacjentem,
W4. omawia zasady ubezpieczenia NFZ,
W5. charakteryzuje ustawę o zawodzie pielęgniarki,
W6. wyjaśnia zasady uzyskania prawa wykonywania zawodu pielęgniarki,
W7. omawia rolę Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej, Okręgowego
i Naczelnego Sądu Pielęgniarek i Położnych w kontekście pracy
pielęgniarki,
W8. wyjaśnia pojęcie prawa pracy w świetle Kodeksu Pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. stosuje akty prawne prawa medycznego w praktyce,
U2. interpretuje główne zasady ubezpieczenia w NFZ,
U3. stosuje w działaniu praktycznym wiedzę z zakresu Kodeksu Etyki
Zawodowej Pielęgniarki i Położnej Rzeczypospolitej Polskiej,
U4. interpretuje Kartę Praw Pacjenta,
U5. określa zasady otrzymania prawa wykonywania zawodu Pielęgniarki,
U6. określa postanowienia dla pielęgniarki wynikające z Ustawy o zawodach
pielęgniarki i położnej,
U7. przedstawia wymogi uzyskania prawa wykonywania zawodu pielęgniarki
U8. przedstawia wymogi kształcenia i doskonalenia zawodowego
pielęgniarek.
199
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. prezentuje aktywną postawę w procesie kształcenia,
K2. rzetelnie i dokładnie analizuje przekazywane treści,
K3. przestrzega praw pacjenta,
K4. przestrzega zasad etyki zawodowej.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Podstawy zagadnień prawnych, system prawa, struktura
aktów prawnych, wykładnia prawa, wybrane zagadnienia
z zakresu prawa wspólnotowego:
pojęcie prawa,
źródła prawa wg art. 87 Konstytucji RP,
systematyka i struktura prawa,
wykładnia prawa,
stanowienie prawa i ogłaszanie aktów prawnych.
2 15
2. Wybrane zagadnienia z zakresu prawa wspólnotowego:
źródła prawa wspólnotowego,
podstawowe zasady prawa wspólnotowego,
implementacja prawa wspólnotowego,
podstawowe regulacje prawa wspólnotowego dotyczące
sfery społecznej.
1
3. Prawo ubezpieczeń zdrowotnych, warunki udzielania
i zakres świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych:
zasady i tryb finansowania świadczeń,
zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego
dostępu do świadczeń,
zasady powszechnego, obowiązkowego i dobrowolnego
ubezpieczenia zdrowotnego,
korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej za granicą,
rola i zadania Narodowego Funduszu Ochrony Zdrowia.
2
4. Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej
Rzeczypospolitej Polskiej.
1
5. Prawa pacjenta:
prawa człowieka według konwencji międzynarodowych,
dodatkowe uprawnienia pacjenta w zakładach opieki
zdrowotnej przeznaczonych dla osób wymagających
całodobowych lub codziennych świadczeń zdrowotnych,
odpowiedzialność odszkodowawcza w przypadku
naruszenia praw pacjenta,
Karta Praw Pacjenta,
Karta Praw Człowieka
Prawa dziecka chorego z uwzględnieniem realizacji Karty
Praw Dziecka.
2
6. Prawo o zakładach opieki zdrowotnej:
pojęcie zakładu opieki zdrowotnej,
publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
formy prowadzenia publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
tworzenie, przekształcanie i likwidacja publicznych zakładów
opieki zdrowotnej,
zarządzanie publicznym zakładem opieki zdrowotnej,
zasady gospodarki publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
2
200
uprawnienia pracowników zatrudnionych
w samodzielnych zakładach opieki zdrowotnej.
7. Uznawanie kwalifikacji zawodowych pielęgniarki na
obszarze RP oraz na obszarze państw członkowskich Unii
Europejskiej.
1
10. Odpowiedzialność w zawodach medycznych:
odpowiedzialność cywilna,
odpowiedzialność karna,
odpowiedzialność zawodowa,
odpowiedzialność pracownicza
2
11. Podstawy prawa pracy:
zasady prawa pracy,
nawiązywanie i rozwiązywanie stosunku pracy,
formy wykonywania pracy,
formy świadczenia pracy,
podstawowe prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika,
systemy czasu pracy,
podstawowe świadczenia ze stosunku pracy,
uprawnienia pracowników w związku z rodzicielstwem,
podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp,
odpowiedzialność pracodawcy za wykroczenia przeciwko
prawom pracownika,
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystując najnowsze publikacje z zakresu przedmiotu
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. samodzielnie korzysta z aktów prawnych
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą w zakresie obowiązującego
prawa ogólnego i medycznego,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJEĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Kształcenie i doskonalenie zawodowe pielęgniarek
i położnych w Polsce.
5 15
2. Świadczenia przysługujące w związku z chorobą, ciążą,
porodem, niepełnosprawnością.
5
3. Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych:
procedura uzyskiwania prawa wykonywania zawodu
5
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- studiowanie aktów prawnych,
201
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- akty prawne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - zaliczenie z oceną po II semestrze
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 15
Razem 45
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Dercz M., Izdebski H., Organizacja ochrony zdrowia w Rzeczypospolitej Polskiej w
świetle obowiązującego ustawodawstwa, Polskie Wyd. Prawnicze Warszawa 2001
2. Filar M., Krześ S., Marszałkowska-Krześ E., Zaborowski P., Wydawnictwo Prawnicze
Lexis Nexis, Warszawa 2005
3. Hibner E., Zarządzanie w systemie ochrony zdrowia, Wyższa Szkoła Humanistyczno-
Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2000
4. Ksykiewicz-Dorota A. (red.), Zarządzanie w pielęgniarstwie, Wydaw. Czelej, Lublin
2005
5. Kubicki L. (red.), Prawo medyczne, Wydaw. Medyczne Urban & Partner, Wrocław
2005
6. Kubot Z., Umowy o świadczeniach usług medycznych KLEMAR, Wrocław 2000
7. Kulik T. B., Latalski M. (red.), Zdrowie publiczne. Podręcznik dla studentów
i absolwentów, Wydaw. Czelej, Lublin 2002
8. Lenartowicz H., Zarządzanie jakością w pielęgniarstwie, CEM, Warszawa 1998
9. Nestorowicz M., Prawo medyczne, Dom Organizatora, Toruń 2001
10. Pięcińska T., Zarządzanie jakością. Zakład Opieki Zdrowotnej w praktyce, Wydaw.
Verlag Dashofer, Warszawa 2001
11. Rogala-Pawelczyk G. (red.): Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek
i położnych. Postępowanie rzecznika odpowiedzialności zawodowej. Prewencje
wykroczeń zawodowych, NIPiP, Warszawa 2008
12. Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Wydaw. C.H. BECK,
Warszawa 1999
13. Stychlerz A., Uregulowania prawne dotyczące wykonywania zawodu pielęgniarki,
PZWL, Warszawa 2009
14. Zajdel J.: Prawo w medycynie Wyd. Progress Łódź 2007
Akty prawne:
Ustawa z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym
Funduszu Zdrowia,
202
Ustawa z dnia 15 lipca 2012r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. 2011 Nr 174,
poz.1039)
Ustawa z dnia 1 lipca 2012r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. 2011 Nr
174 poz. 138)
Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarek i Położnych Rzeczypospolitej Polskiej,
09.12.2003r., IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych Ustawa o działalności
leczniczej, 15.04.2011r. (Dz. U. nr 112, poz. 654).
Literatura
uzupełniająca
1. Cybulski Z., Galata W., Komentarz do ustawy o powszechnym ubezpieczeniu
zdrowotnym, Wydaw. Prawnicze, Warszawa 2000
2. Gertig H., Duda G., Żywność a zdrowie i prawo, PZWL, Warszawa 2004
3. Jabłońska-Bonca J., Podstawy prawa dla ekonomistów, Wydawnictwo PWN
Warszawa 2001
4. Lewandowski J., Prawo cywilne, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2002.
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu ZDROWIE PUBLICZNE
Kod przedmiotu NS-ZP
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki społeczne
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 100 godz.
SEMESTR I – 100 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc w
grupach
Wykłady RI/SI
30
45
Cały rok
Ćwiczenia 10 30 osób
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
15 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
Indywidualnie
Koordynator Prof. dr hab. Bogdan Woźniewicz
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
203
Wykłady
Prof. dr hab. Bogdan
Woźniewicz
Tel./Fax: 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
dr Bożena Ostrowska [email protected]
Tel./Fax: 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
mgr Barbara Jank barbara.jank@pwszciechanow.
edu.pl
Tel./Fax: 23 672 22 13
23 674 37 04
Ćwiczenia
dr Ewa Wiśniewska
dr Bożena ostrowska
Tel./Fax: 23 672 22 13
23 674 37 04
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Prof. dr hab. Bogdan
Woźniewicz
jw.
dr Bożena Ostrowska jw.
dr Ewa Wiśniewska jw.
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch zaliczeń poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny
przedmiotu
Student:
uzasadni wartość i znaczenie zdrowia w funkcjonowaniu jednostki, rodziny,
społeczeństwa w otaczającym środowisku, dokona oceny stanu zdrowia
i potrzeb zdrowotnych w oparciu o dostępne wskaźniki oraz uzasadni znaczenie
poszczególnych czynników środowiskowych i społecznych w kształtowaniu
sytuacji zdrowotnej jednostki i grupy.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające z
realizacji przedmiotu
Student:
C1. wskaże kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia
publicznego,
C2. przedstawi modele zarządzania i organizacji ochrony zdrowia
z uwzględnieniem zasad ekonomiki i marketingu,
C3. określi stan zdrowia populacji w oparciu o dostępne wskaźniki,
C4. określi podstawowe zagrożenia zdrowotne i metody działań
zapobiegawczych,
C5. zidentyfikuje czynniki szkodliwe dla zdrowia i określi metody ich
eliminowania,
C6. przedstawi strukturę i funkcje jednostek opieki zdrowotnej,
C7. dobierze metody i narzędzia statystyczne niezbędne w analizie zjawisk
epidemiologicznych występujących służbie zdrowia.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Wiedza z zakresu profilaktyki, epidemiologii, promocji zdrowia na poziomie
szkoły średniej i licencjata.
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. przedstawia genezę, założenia i zadania zdrowia publicznego w ramach
systemowej koncepcji ochrony zdrowia,
W2. wskazuje kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia
publicznego,
W3. zna podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby,
W4. klasyfikuje czynniki warunkujące zdrowie w ujęciu jednostkowym
i globalnym,
W5. omawia zasady racjonalnego żywienia w świetle najnowszych badań
naukowych,
204
W6. charakteryzuje istotę profilaktyki i prewencji chorób,
W7. omawia podstawy organizacji Narodowego Systemu Zdrowia w Polsce,
W8. wyjaśnia założenia modeli edukacji zdrowotnej, w tym model medycyny
rodzinnej, rolę i zadania pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej,
W9. wymienia zasady funkcjonowania rynku usług medycznych w Polsce
oraz w wybranych krajach Unii Europejskiej,
W10. określa swoiste zagrożenia zdrowotne występujące w środowisku
zamieszkania, edukacji i pracy,
W11. omawia strukturę i funkcje jednostek opieki zdrowotnej,
W12. omawia pojęcia: stanowisko pracy odpowiedzialność, obowiązki
i uprawnienia, czas pracy, praca zmianowa, rozkład czasu pracy ,
standard opieki, procedura, algorytm,
W13. charakteryzuje podstawowe metody organizacji opieki pielęgniarskiej
i rodzaje dokumentacji obowiązującej na pielęgniarskich stanowiskach
pracy,
W14. definiuje pojęcia: obciążenie pracą, choroba zawodowa i wypadek przy
pracy,
W15. wskazuje typowe etapy procesu poszukiwania pracy,
W16. opisuje etapy planowania pracy własnej i ich znaczenie w rozwoju
zawodowym,
W17. definiuje pojęcie jakości w opiece zdrowotnej i pielęgnowaniu, różnicuje
kryteria opieki zdrowotnej oraz pielęgniarskiej,
W18. klasyfikuje czynniki warunkujące zdrowie w ujęciu jednostkowym
i globalnym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. ocenia globalne trendy dotyczące ochrony zdrowia w aspekcie
najnowszych danych epidemiologicznych i demograficznych,
U2. interpretuje działania w zakresie polityki zdrowotnej i społecznej
prowadzonej przez państwo na rzecz zdrowia publicznego,
U3. dokonuje analizy i oceny funkcjonowania rożnych systemów opieki
medycznej oraz identyfikowania źródeł ich finansowania,
U4. projektuje metody i formy profilaktyki i prewencji chorób oraz
kształtowania prawidłowych zachowań zdrowotnych wobec rożnych grup
społecznych,
U5. kontroluje czynniki obciążające w pracy pielęgniarki oraz sprzyjające
występowaniu chorób zawodowych i wypadków przy pracy,
U6. rozwija umiejętności aktywnego poszukiwania pracy z wykorzystaniem
nowoczesnych metod ( curriculum vitae, list motywacyjny, rozmowa
kwalifikacyjna, autoprezentacja,
U7. przeprowadza ocenę jakości opieki pielęgniarskiej dla potrzeb
doskonalenia pielęgnowania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu;
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omówi współczesne strategie ochrony zdrowia,
W2. scharakteryzuje systemy organizacji ochrony zdrowia w Unii
Europejskiej i na świecie,
W3. omówi Narodowy Program Zdrowia – jego uwarunkowania i realizację,
W4. scharakteryzuje założenia podstawowej opieki zdrowotnej w świetle
nowoczesnej polityki zdrowotnej,
205
W5. wyjaśnia zakres działań z zakresu zdrowia publicznego w środowisku
zamieszkania, pracy i nauki,
W6. przedstawi model zarządzania i organizacji ochrony zdrowia
z uwzględnieniem zasad ekonomiki i marketingu,
W7. omówi aktualny stan prawno-organizacyjny polskiego systemu ochrony
zdrowia,
W8. scharakteryzuje rodzaje systemów opieki zdrowotnej, ich strukturę
organizacyjną, cele i zadania,
W9. scharakteryzuje źródła finansowania opieki zdrowotnej,
W10. omówi sytuację epidemiologiczną w Polsce i w świecie,
W11. scharakteryzuje zagrożenia zdrowotne mieszkańców Polski na tle innych
krajów Europy,
W12. scharakteryzuje główne wyznaczniki zdrowia człowieka i ich zależności,
W13. omówi środowiskowe uwarunkowania zdrowia populacji,
W14. wyjaśnia zakres działań z zakresu zdrowia publicznego w środowisku
zamieszkania, pracy i nauki,
W15. scharakteryzuje metody badan epidemiologicznych,
W16. określi drogi szerzenia się zarazków i drobnoustrojów,
W17. przedstawi schemat opracowania ogniska epidemicznego i zatrucia
pokarmowego,
W18. uzasadni znaczenie higieny powietrza, wody, gleby, żywności i żywienia
na stan zdrowia ludności,
W19. omówi epidemiologie wybranych chorób zakaźnych (wirusowe zapalenie
wątroby, AIDS)
W20. charakteryzuje metody działań promocyjnych i profilaktycznych wobec
dzieci, osób w wieku produkcyjnym i osób w wieku podeszłym,
W21. omawia strategię działań edukacyjnych w środowiskach osób
uzależnionych,
W22. charakteryzuje podstawowe pojęcia statystyczne,
W23. omawia rolę statystyki w służbie zdrowia,
W24. charakteryzuje prawidłowości zjawisk statystycznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wyłania czynniki kształtujące zdrowie publiczne,
U2. realizuje ocenę stanu zdrowia ludności na podstawie danych
epidemiologicznych i demograficznych,
U3. rozpoznaje uwarunkowania zagrożenia zdrowotnego występującego
w środowisku zamieszkania, nauki i pracy,
U4. określa działania w zakresie polityki zdrowotnej i społecznej prowadzonej
przez państwo,
U5. opracowuje plan i zakres działań prozdrowotnych w środowisku
zamieszkania, edukacji i pracy,
U6. planuje działania profilaktyczne w różnych obszarach w odniesieniu do
zjawisk szkodliwych i zagrażających zdrowiu,
U7. tworzy modele zachowań prozdrowotnych wobec różnych grup
społecznych,
U8. projektuje metody i formy profilaktyki chorób,
U9. ocenia trendy dotyczące ochrony zdrowia wykorzystując najnowsze dane
epidemiologiczne i demograficzne,
U10. interpretuje politykę zdrowotna państwa na rzecz zdrowia publicznego,
U11. opracowuje statystycznie wyniki badań z zakresu pielęgniarstwa
i przeprowadza wnioskowanie statystyczne,
U12. interpretuje podstawowe pojęcia statystyczne.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu,
206
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY Zdrowie publiczne 20
1. Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe pojęcia
dotyczące zdrowia publicznego w odniesieniu do
jednostki i zbiorowości.
1
2. Zakres i zadania zdrowia publicznego i medycyny
społecznej.
1
3. Współczesne strategie ochrony zdrowia. 2
4. Agenda 21 – Strategia Zdrowia w XXI wieku. 2
5. Europejskie programy zdrowia publicznego – zarys
historyczny i stan aktualny.
2
6. Narodowy Program Zdrowia – jego uwarunkowania
i realizacja.
2
7. Źródła finansowania opieki zdrowotnej. 2
8. Podstawowa Opieka Zdrowotna- jej miejsce i znaczenie
w świetle nowoczesnej polityki zdrowotnej.
2
9. Koncepcja opieki medycznej w szkole jako element
zdrowia publicznego.
2
10. Koncepcja medycyny pracy. 2
11. Wybrane organizacje światowe: międzynarodowe,
krajowe - działające w obszarze zdrowia publicznego
2
Organizacja ochrony zdrowia 15
1. Podstawowe pojęcia z zakresu zarządzania, organizacji
ochrony zdrowia, ekonomiki i marketingu.
1
2. Cele i zadania systemów ochrony zdrowia. 2
3. Systemy organizacji ochrony zdrowia w Unii Europejskiej
i na świecie (wybrane przykłady).
2
4. Jakość usług w ochronie zdrowia. 2
5. Zasady świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych
w Polsce i krajach Unii Europejskiej.
2
6. Organizacja systemu ochrony zdrowia w Polsce na tle
historycznym.
2
7. Aktualny stan prawno-organizacyjny polskiego systemu
ochrony zdrowia.
2
8. Organizacja opieki zdrowotnej nad wybranymi grupami
ludności (ratownictwo medyczne, opieka nad matką
i dzieckiem, choroby społeczne).
2
Epidemiologia 15
1. Cele i zadania epidemiologii. Podstawowe pojęcia
w epidemiologii.
1
2. Sytuacja epidemiologiczna w Polsce i świecie. 1
3. Źródła informacji epidemiologicznej. 1
4. Środowiskowe uwarunkowania zdrowia populacji. 1
5. Metody badań epidemiologicznych. 2
6. Epidemiologia chorób zakaźnych i niezakaźnych. 2
7. Drogi szerzenia się zarazków i drobnoustrojów. 1
8. Opracowanie ogniska epidemiologicznego i zatrucia
pokarmowego
2
9. Epidemiologia wirusowego zapalenia wątroby 2
207
10. Epidemiologia AIDS i nosicielstwa wirusa HIV. 2
Higiena 10
1. Higiena jako nauka. Zadania ochrony zdrowia
wynikające z zagrożeń ekologicznych.
1
2. Higiena powietrza - wpływ właściwości powietrza i jego
zanieczyszczeń na zdrowie. Zanieczyszczenia atmosfery,
hydrosfery i litosfery.
1
3. Higiena wody. Jakość wody pitnej a stan zdrowia
ludności. Ocena przydatności wody do picia, interpretacja
wyników badań.
1
4. Higiena gleby -źródła zanieczyszczenia
i sposoby i ich likwidacji.
1
5. Czynniki klimatyczne- makroklimat i mikroklimat.
Czynniki meteorologiczne a zdrowie człowieka.
1
6. Higiena człowieka: osobista, sen, wypoczynek. 1
7. Higiena żywności i żywienia. Składniki pokarmowe.
Ochrona żywności przed zakażeniem.
1
8. Higiena pracy i zagrożenia zdrowotne. 1
9. Higiena nauki i zakładów nauczania i wychowania. 1
10. Higiena wieku podeszłego 1
Statystyka 15
1. Statystyka Publiczna Ministra Zdrowia. 1
2. Przedmiot statystyki i organizacji badań statystycznych:
- przedmiot i zadania statystyki w pielęgniarstwie,
- podstawowe pojęcia statystyczne,
- rodzaj badań statystycznych,
- etapy badania statystycznego,
- biostatystyka.
2
3. Rodzaje prawidłowości statystycznych w zakresie:
- struktury,
- dynamiki,
- współzależności w czasie,
- współzależności w przestrzeni.
2
4. Opisowa analiza struktury zjawisk masowych 2
5. Probabilistyczne podstawy wnioskowania statystycznego:
- losowy dobór próby,
- zmienne losowe i ich rodzaje,
- rozkłady teoretyczne zmiennych losowych,
- rozkłady statystyk z próby.
2
6. Weryfikacja (testowanie) hipotez statystycznych:
- zasady testowania hipotez,
- parametryczne testy istotności,
- nieparametryczne teksty istotności.
2
7. Metody analizy korelacji i regresji:
- opis współzależności zjawisk masowych,
- formy prezentacji materiału statystycznego,
- wnioskowanie statystyczne w analizie korelacji i
regresji.
2
8. Zastosowanie pakietu statystycznego (na przykładzie
pakietu Statistica) do obliczeń statystycznych
w pielęgniarstwie.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych Student:
208
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
W1. definiuje pojęcie zarządzania strategicznego i operacyjnego,
W2. charakteryzuje model zarządzania operacyjnego, strategicznego,
W3. omawia uwarunkowania funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej,
W4. określa funkcje i role kierownicze,
W5. omawia hierarchiczne i merytoryczne uwarunkowania stanowisk pracy
pielęgniarskiej,
W6. omawia źródła i zasady finansowania usług zdrowotnych,
W7. charakteryzuje cechy regulowanego rynku świadczeń zdrowotnych,
W8. omawia zapotrzebowanie na usługi pielęgniarskie w zależności od
uwarunkowań demograficznych i społecznych,
W9. określa znaczenie działań marketingowych dla powodzenia
organizacji,
W10. omawia cele zapewnienia jakości świadczeń medycznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. tworzy misję publicznego i niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej,
U2. wyłania zasady stanowiące podstawę procesu zarządzania,
U3. identyfikuje otoczenie zakładu opieki zdrowotnej,
U4. określa zapotrzebowania na usługi pielęgniarskie na podstawie
uwarunkowań demograficznych, epidemiologicznych, geograficznych
i społecznych.
U5. planuje usługi pielęgniarskie w zależności od potrzeb rynku
i świadczeniobiorców,
U6. planuje usługi w aspekcie popytu, podaży i posiadanych środków,
U7. monitoruje realizację świadczeń zdrowotnych i ponoszonych kosztów,
U8. planuje, organizuje, nadzoruje i ocenia działania własne i podległego
zespołu,
U9. wykorzystuje nowoczesne metody poszukiwania pracy,
U10 . buduje standardy i kryteria oceny jakości opieki,
U11. konstruuje narzędzia do oceny jakości pielęgnowania,
U12. monitoruje jakość opieki pielęgniarskiej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. jest odpowiedzialny za własną pracę i pracę zespołu,
K2. jest otwarty na wprowadzanie nowości i innowacji do pracy zespołu
i organizacji,
K3. jest odpowiedzialny za jakość wykonywanych usług,
K4. wnosi do zespołu zasady partnerskiego zarządzania,
K5. jest zmotywowany do podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
Organizacja ochrony zdrowia 10
1. Kierowanie zasobami ludzkimi. 1
2. Organizacja pracy zespołów pielęgniarskich. 1
3. Obciążenia w pracy pielęgniarki. 1
4. Aktywne poszukiwanie pracy. 2
5. Ekonomika ochrony zdrowia (podaż, popyt rynek
potrzeb i świadczeń zdrowotnych). Finansowanie
świadczeń zdrowotnych.
2
6. Marketing w ochronie zdrowia. 1
7. Jakość w ochronie zdrowia. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje najnowsze publikacje z zakresu przedmiotu
209
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. poszerza wiedzę tematyczną w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą.
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zdrowie publiczne 5
1. Uwarunkowania zdrowia (kulturowe, psychologiczne,
ekonomiczne)
3
2. Program Wspólnotowy UE w dziedzinie zdrowia
publicznego na lata 2003-2008.
2
Higiena 5
1. Ergonomia i jej udział w zachowaniu bezpieczeństwa pracy. 1
2. Zagrożenia przeciążeń narządu ruchu wśród
pielęgniarek – działania profilaktyczne.
4
Organizacja ochrony zdrowia 5
1. System kształcenia pielęgniarek w Polsce. Możliwości
podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
2
2. Analiza i badanie rynku. 3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- praca w grupach
- dyskusja dydaktyczna,
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- praca oryginalna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- plansze,
- standardy tematyczne,
- procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po I semestrze
210
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż
na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze .
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność
wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 75
Ćwiczenia 10
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 5
Razem 105
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Karski J., Polityka i teoria Promocji Zdrowia. Wybrane zagadnienia.
Wyd.I. CeDuWu Sp. z o. o. Warszawa 2003
2. Kubicki L. „Prawo Medyczne” – Urban & Partner Wrocław
3. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk W.C.: Zdrowie Publiczne. Tom I
Tom II. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius” Kraków 2000
4. Czabanowska K., Włodarczyk C. (red.), Zatrudnienie w zdrowiu publicznym
w Europie, Wydaw. UJ, Kraków 2004
5. Gertig H., Duda G., Żywność a zdrowie i prawo, PZWL, Warszawa 2004
6. Jethon Z., Grzybowski A. (red.), Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa.
PZWL,Warszawa, 2000
7. Jabłoński L., Karwat I.D. (red.), Podstawy epidemiologii ogólnej, epidemiologia
chorób zakaźnych, Podręcznik dla studentów nauk medycznych i pielęgniarskich
studiów licencjackich, Czelej, Lublin 2002.
8. Jędrychowski W., Epidemiologia. Wprowadzenie. Metody badań. PZWL,
Warszawa 1999.
9. Karski J.B. (red.), Promocja zdrowia, IGNIS, Warszawa, 1999
10. Ksykiewicz-Dorota A. (red), Podstawy organizacji pracy pielęgniarskiej.
Podręcznik dla studentów licencjackich wydziałów pielęgniarstwa oraz wydziałów
nauk o zdrowiu. CZELEJ, Lublin 2004
11. Ksykiewicz-Dorota A. (red). Zarządzanie w pielęgniarstwie, Czelej, Lublin 2005
12. Kulik T.B., Latalski M. (red.): Zdrowie Publiczne
13. Leowski J., Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne. Cedetu,. Warszawa 2009
14. Nosko J. (red), Ekonomika i zarządzanie w opiece zdrowotnej, Szkoła Zdrowia
Publicznego. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J Nofera, Łódź 2001
15. Podręcznik dla studentów i absolwentów Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk
o Zdrowiu Akademii Medycznych. Wydawnictwo Czelej Lublin 2002
16. Rogala-Pawelczyk G., Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek i położnych.
Wyd. Naczelna Izba PiP Warszawa 2007
17. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red).Podstawy pielęgniarstwa,
Czelej 2000
211
18. Zajdel J., Prawo w medycynie Wyd. Progress Łódź 2007
19. Kodeks Etyki zawodowej pielęgniarki i położnej
20. Marek Z., Błąd medyczny. Przepisy i ustawy, Wydawnictwo Medyczne. Kraków
2007
21. Kodeks Pracy, Kodeks Cywilny
22. Wojtczak A., Zdrowie publiczne. PZWL 2009
23. Stanisz A., Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL
na przykładach z medycyny, StatSoft, Kraków 2006
24. Strona internetowa firmy tworzącej programy statystyczne http://www.statsoft.pl/
25. Internetowy podręcznik statystyki http://www.statsoft.pl/textbook/stathome.html.
Akty prawne:
- Ustawa z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym
Funduszu Zdrowia,
- Ustawa z dnia 15 lipca 2012r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. 2011
Nr 174, poz.1039)
- Ustawa z dnia 1 lipca 2012r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. 2011
Nr 174 poz. 138)
- Narodowy Program Zdrowia 2007-2015.
Literatura
uzupełniająca
1. Nowacki W., Wymogi Unii Europejskiej w ochronie zdrowia. Centrum
Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Warszawa 2000
2. Windak A. (red.), Kontraktowanie świadczeń zdrowotnych – od teorii do praktyki.
Vesalius, Kraków 1998
3. Włodarczyk C., Polityka zdrowotna w społeczeństwie demokratycznym. Vesalius,
Kraków 1996
4. Włodarczyk C. W., Reforma opieki zdrowotnej w Polsce. Studium polityki
zdrowotnej. Vesalius, Kraków 1998
5. Czasopisma: „Problemy medycyny społecznej”, „Zdrowie Publiczne”
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu FILOZOFIA I ETYKA ZAWODU PIELĘGNIARKI
Kod przedmiotu NS-FiEZP
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki społeczne
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN - 75 godz.
SEMESTR I – 35
SEMESTR I – 40
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
212
Wykłady RI/SI
RIII/SVI
30 Cały rok
Ćwiczenia RIII/SVI 15 30 osób
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
RI/SI
RIII/VI
30 Indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
Indywidualnie
Koordynator dr n. hum. Zofia Kostrzanowska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady dr n. hum. Zofia
Kostrzanowsaka
Tel/fax 23 672 22 13
Tel.23 674 37 04
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Sposób i forma zaliczenia Egzamin po VI semestrze
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania jednego egzaminu poprawkowego.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
zdobędzie wiedzę z zakresu głównych koncepcji filozoficzno-etycznych,
dylematów etycznych współczesnej medycyny i pielęgniarstwa, pozna
wartości, normy i zasady etyczne istotne w pracy pielęgniarki oraz
wykorzysta w pracy własnej dokumenty deontologiczne regulujące
wykonywanie zawodu pielęgniarki i udzielania świadczeń zdrowotnych.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. wyjaśni filozoficzne podstawy pielęgniarstwa i etyki tego zawodu,
C2. zinterpretuje główne teorie filozoficzne i wyjaśni ich przydatność bądź
sprzeczność z medycyną i etyką pielęgniarstwa,
C3. dostrzega problemy i dylematy moralne w pracy pielęgniarki
i podejmuje próby ich rozwiązania,
C4. dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia,
C5. podejmuje decyzje etyczne i ponosi za nie odpowiedzialność,
C6. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne prac
pisemnych
Wiadomości z zakresu biologii i języka polskiego na poziomie szkoły
ponadgimnazjalnej. Wiedza z zakresu socjologii, psychologii.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej,
W2. posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno - etycznych przydatnych
w pielęgniarstwie (psychologiczno-personalistyczna, egzystencjalistyczna,
personalistyczna kosmiczno – ewolucyjna, etyka niezależna T.
Kotarbińskiego),
W3. charakteryzuje istotę podejmowania decyzji etycznych i rozwiązywania
213
dylematów moralnych w pracy pielęgniarki,
W4. zna problematykę etyki normatywnej, w tym aksjologii wartości,
powinności i sprawności moralnych istotnych w pracy pielęgniarki,
W5. rozumie treść kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. różnicuje zakres uprawnień, obowiązków zawodowych i powinności
moralnych w zindywidualizowanej sytuacji podmiotu opieki,
U2. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną,
U3. wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w praktyce zawodowej,
U4. dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia,
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece,
K3. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
K4. przestrzega praw pacjenta,
K5. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K6. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. definiuje podstawowe pojęcia i przedmiot filozofii,
W2. omawia podstawowe koncepcje filozoficzno-etyczne mające
zastosowanie w pielęgniarstwa i etyce tego zawodu,
W3. wyjaśnia założenia etyki niezależnej T. Kotarbińskiego,
W4. omawia podstawowe pojęcia i przedmiot etyki jako nauki filozoficznej
W5. wyjaśnia pojęcie i przedmiot zainteresowania etyki zawodowej
pielęgniarki,
W6. wyjaśnia przedmiot zainteresowania etyki normatywnej,
W7. zna problematykę aksjologii etyki pielęgniarstwa,
W8. omawia problematykę deontologii pielęgniarstwa,
W9. wyjaśnia podstawowe teorie etyczne mające zastosowanie
w pielęgniarstwie,
W10. wyjaśnia pojęcie odpowiedzialności zawodowej i jej komponenty,
W11. zna podstawowe dokumenty deontologiczne i prawne.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. różnicuje główne kierunki filozoficzne i potrafi dostosować ich teorie
do pielęgniarstwa,
U2. wykorzystuje wzorzec opiekuna spolegliwego w opiece nad pacjentem,
U3. rozróżnia podstawowe pojęcia etyki filozoficznej i zawodowej,
U4. przestrzega wartości moralnych w opiece nad pacjentami,
U5. respektuje normy kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki,
U6. wykorzystuje teorie etyczne do wyjaśniania problemów moralnych,
U7. podejmuje decyzje etyczne i ponosi za nie odpowiedzialność,
U8. dostrzega i różnicuje problemy i dylematy etyczne i podejmuje próby
ich rozwiązywania,
U9. przestrzega praw pacjenta,
U4. wykorzystuje teorie etyczne do wyjaśniania problemów moralnych,
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu etyki,
K2. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonanie zadań
zawodowych,
K3. przestrzega praw pacjenta,
214
K4. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad etyki zawodowej
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY 1. Filozofia jako nauka. (Pojęcie i podział filozofii, okresy
w filozofii europejskiej, funkcje filozofii).
2 30
2. Charakterystyka głównych kierunków filozoficznych:
(egzystencjalizm, ewolucjonizm, personalizm). Koncepcja
psychologiczno –personalistyczna i jej użyteczność
w pielęgniarstwie.
6
3. Poglądy filozoficzne – etyczne Tadeusza Kotarbińskiego.
(Pojęcie etyki niezależnej, rola sumienia w etyce
niezależnej). Opiekun spolegliwy i jego odniesienie do
zawodu pielęgniarki.
2
4. Etyka jako nauka filozoficzna. Podstawowe pojęcia
stosowane w etyce (etyka, etos, zwyczaj, obyczaj, moralność,
moralne). Przedmiot formalny i materialny etyki. Działy
etyki (etyka normatywna, etologia, etyka ogólna
i szczegółowa (osobowa i społeczna), etyka stosowana.
2
5. Etyka zawodowa pielęgniarki i położnej, jako nauka
stosowana. Pojęcie, przedmiot i podział etyki zawodowej
pielęgniarstwa.
2
6. Etyka pielęgniarstwa jako nauka normatywna. Pojęcie,
przedmiot i podział. Normy moralne, jako dyrektywy etyki
normatywnej pielęgniarstwa.
2
7. Aksjologia jako teoria wartości istotnych
w pielęgniarstwie. Pojęcie i klasyfikacja wartości moralnych.
Wartości ogólnoludzkie, społeczne i osobowe. Wartości
nadrzędne w pracy pielęgniarki Konflikty wartości
moralnych w pracy pielęgniarki
3
8. Deontologia pielęgniarska. Pojęcie i przedmiot
deontologii. Płaszczyzny kodyfikowania powinności
moralnych pielęgniarki. Kodeks deontologiczny – pojęcie,
funkcje, obowiązki moralne, prawa.
3
9. Wybrane teorie etyczne mające zastosowanie w etyce
pielęgniarskiej (etyka troski, pryncypializm, etyka
sumienia).
2
10. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki. Pojęcie
odpowiedzialności zawodowej. Rodzaje odpowiedzialności
zawodowej - moralna, prawna - cywilna, karna), służbowa,
materialna. Rodzaje kar za wykroczenia w zakresie
odpowiedzialności zawodowej.
2
11. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarek. Pojęcie i źródła
dylematów etycznych. Dylemat a problem moralny. Rodzaje
dylematów w pracy pielęgniarki.
2
12. Prawa pacjenta – regulacje prawne i deontologiczne.
Pojęcie i źródła praw pacjenta. Regulacje praw pacjenta
(międzynarodowe i krajowe) Unormowania deontologiczne
praw pacjenta. Interpretacja praw pacjenta.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
W1. objaśnia pojęcie i główne atrybuty personalizmu,
215
uczenia się – WIEDZA W2. wyjaśnia założenia hu manizmu i jego przydatność w pielęgniarstwie,
W3. zna pojęcie, podział i podstawowe założenia feminizmu,
W4. omawia etapy rozwoju moralnego,
W5. zna pojęcie sumienia i jego rolę w podejmowaniu decyzji,
W6. charakteryzuje istotę podejmowania decyzji i zna czynniki
warunkujące procesy decyzyjne,
W7. zna pojęcie, funkcje i strukturę kodeksu etyki zawodowej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego
rodziną,
U2. rozumie założenia humanizmu i jego użyteczność w etyce
pielęgniarskiej,
U3. rozumie związek feminizmu z pielęgniarstwem i etyką tego zawodu,
U4. podejmuje działania na rzecz rozwoju moralnego,
U5. dba o kształtowanie sumienia,
U6. podejmuje decyzje etyczne i ponosi za nie odpowiedzialność,
U7. rozróżnia prawa i obowiązki wynikające z kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i położnej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu filozofii i etyki zawodu
pielęgniarki
K2. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece,
K3. szanuje godność i autonomię osób powierzonych piece,
K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie
zadań zawodowych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Personalizm i jego znaczenie w pielęgniarstwie. (pojęcie
personalizmu, główne atrybuty personalizmu – godność
osobowa, rozumność, wolna wola i odpowiedzialność).
Zastosowanie teorii personalistycznej w pielęgniarstwie.
2 15
2. Humanizm, jako teoria holistycznego pojmowania
człowieka i jego odniesienie do pielęgniarstwa. Pojęcie
i klasyfikacja poglądów humanistycznych. Integralność
człowieka w teorii humanistycznej.
2
3. Feminizm i jego związek z pielęgniarstwem. Pojęcie
i podział feminizmu, wpływ feminizmu na rozwój
pielęgniarstwa i etyki tego zawodu.
2
4. Rozwój moralny pielęgniarki. Etapy rozwoju moralnego
człowieka wg. J. Piageta i L. Kohlberga. Rola uczelni
i zakładu pracy w rozwoju moralnym pielęgniarki. Praca
nad własnym rozwojem moralnym.
2
5. Etyka sumienia. Sumienie jako subiektywna i ostateczna
norma moralności w pracy pielęgniarki. Sumienie przed-
i pouczynkowe. Zawodność i niezawodność sumienia. Rola
sumienia w podejmowaniu decyzji moralnych.
2
6. Podejmowanie decyzji etycznych (czynniki warunkujące
procesy decyzyjne. Modele podejmowania decyzji
etycznych.
2
7. Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki
i położnej. Funkcje Kodeksu . Struktura Kodeksu.
Obowiązki moralne pielęgniarki. Prawa pacjenta i prawa
pielęgniarki.
3
216
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. systematycznie pogłębia i uzupełnia wiedzę etyki, wykorzystując
najnowszą literaturę przedmiotu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy,
K2. wykazuje postawę poszukującą w samodzielnym pozyskiwaniu
źródeł informacji naukowej,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Koncepcja człowieka w wybranych poglądach
filozoficznych. (filozofia osoby ludzkiej w rozważaniach K.
Wojtyły i R. Ingardena).
3 30
2. Kantyzm – teorie deontologiczne. Uściślenia
terminologiczne (deontologia, kantyzm, formalizm,
obowiązek, powinność. Kategoryczny imperatyw moralny
Kanta.
3
3. Teorie utylitarystyczne a etyka medyczna. Główne
założenia poglądów utylitarystycznych i ich odniesienie do
etyk medycznych (lekarskiej i pielęgniarskiej).
3
4. Wzory osobowe w pielęgniarstwie. Pojęcie wzoru
osobowego. Wzory osobowe liderek polskiego
pielęgniarstwa.
3
5. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki – dostrzeganie
i próby ich rozwiązywania. Omówienie dylematów
moralnych najczęściej spotykanych w pracy pielęgniarki
(w oparciu o doświadczenie z praktyk zawodowych)
Różnicowanie dylematów i problemów badawczych.
5
6. Etos zawodu pielęgniarki (pojęcie etosu, etos a wzorzec).
Charakterystyka etosu pielęgniarskiego.
2
7. Cnoty - jako sprawności moralne pielęgniarek. Pojęcie
i klasyfikacja cnót moralnych. Charakterystyka cnót
moralnych istotnych w pracy pielęgniarki.
2
8. Wybrane zagadnienia z bioetyki ( eutanazja,
eksperymenty medyczne, sztuczna prokreacja,
transplantacja). Uściślenia terminologiczne. Aspekty
moralne eutanazji, transplantacji, sztucznej prokreacji
i eksperymentów medycznych.
5
9. Znaczenie myśli filozoficznej w rozwoju moralnym
pielęgniarki.
2
10. Analiza i interpretacja aktów prawnych regulujących
wykonywanie zawodu pielęgniarki. Ustawa o zawodach
pielęgniarki i położnej, Ustawa o samorządzie zawodowym
pielęgniarek i położnych.
2
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
217
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna.
Ćwiczenia: - pogadanka,
- dyskusja dydaktyczna,
- prezentacja pracy multimedialnej.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna. Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD)
- foliogramy. SPOSOBY OCENY
P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po VI semestrze
Ćwiczenia F1 – obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
F2 – prezentacja prac multimedialnych na określony temat, zgodnie
z programem nauczania
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac pisemnych w wersji multimedialnej zleconych
przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy
przez studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 30
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 30
Przygotowanie do zajęć 10
Razem 85
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Beauchamp T., Childrees J., Zasady etyki medycznej. Warszawa 1996
2. Bocheński J., Zarys filozofii. Kraków 1993
3. Fry Sara T. Etyka w praktyce pielęgniarskiej, Warszawa 1997
4. Górajek-Jóźwik J.(red.), Filozofia i teorie pielęgniarstwa, Czelej Lublin 2007
5. Hartman J., Wstęp do filozofii.PWN Warszawa 2005
6. Jedynak S. (red.), Mały słownik etyczny. Bydgoszcz 1999
7. Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. I, II, III. PWN Warszawa 1998 i późniejsze
wydania
8. Tatoń J., Filozofia w medycynie. PZWL Warszawa 2005
9. Szostek A. MIC. Pogadanki z etyki. Częstochowa 1998 i późniejsze wydania
10. Wrońska I. Podstawy etyki pielęgniarstwa. Warszawa 1993
11. Wrońska I., Mariański J.,(red.) Etyka w pracy pielęgniarskiej. Wyd. Czelej Lublin
2002
Literatura
uzupełniająca
1. Marczewski K.(red.), Notatki do ćwiczeń z filozofii, AM Lublin 2001
2. Marczewski K.(red.), Notatki do ćwiczeń z etyki medycznej, AM Lublin 2003
3. Olejnik S., Etyka lekarska, Wyd. II. Wyd. Unia. Katowice 1995
4. Kołakowski L., Kultura i fetysz, PWN Warszawa 2010
5. Styczeń T., Merecki J., ABC etyki, KUL Lublin 1996
6. Wojtyła K. Elementarz etyczny. KUL Lublin 1999
218
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu JĘZYK ANGIELSKI
Kod przedmiotu NS-JA
Punkty ECTS 4
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki społeczne
Język wykładowy Polski Angielski
Okres (rok akademicki /
semestr / semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 120
SEMESTR I– 30 godz.
SEMESTR II– 30 godz.
SEMESTR III– 30 godz.
SEMESTR IV– 30 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba godzin Limit miejsc
w grupach
Ćwiczenia RI/SI,II
RII/SIII,IV
120 20
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Ćwiczenia
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Koordynator mgr Sylwester Czaplicki
Prowadzący Forma Nazwisko i imię prowadzącego Telefon
Ćwiczenia Mgr Sylwester Czaplicki [email protected]
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis
kursu/ Cel ogólny
przedmiotu
Student
skutecznie porozumie się w języku obcym, zarówno z naturalnymi nosicielami
języka nauczanego, jak i z obcokrajowcami, dyskutuje na tematy objęte
programem w sposób zrozumiały i w miarę spontaniczny; rozumie dłuższe teksty
potoczne oraz ogólnie rozumie teksty specjalistyczne, z uwzględnieniem
podstawowej terminologii pielęgniarskiej
Pełny opis kursu/
Cele dydaktyczne
wynikające z
realizacji
przedmiotu
Student :
C1. osiągnie poziom językowy B2,
C2. rozumie główne treści dłuższych tekstów i tematów abstrakcyjnych,
C3. rozumie dyskusję z zakresu własnej specjalizacji fachowej,
C4. spontanicznie i płynnie porozumiewa się, tak, że możliwa jest normalna
219
rozmowa z obcokrajowcem, mówiącym w ojczystym języku, bez większego
wysiłku z obu stron,
C5. jasno i szczegółowo wyraża się odnośnie szerszego spektrum tematycznego,
C6. omawia stanowiska na temat aktualnych problemów i przedstawia zalety
i wady różnych wariantów.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania
wstępne
Podstawy języka angielskiego na poziomie co najmniej pre-intermediate A2 / B1
(poziom szkoły ponadgimnazjalnej).
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności / efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. zna język angielski na poziomie biegłości B1 Europejskiego Systemu
Opisu Kształcenia Językowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. porozumiewa się w języku angielskim w sposób odpowiadający
poziomowi biegłości B1 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia
Językowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje zdobytą wiedzę teoretyczną i inne materiały źródłowe
do przygotowania w języku obcym prac pisemnych dotyczących
zagadnień zdrowotnych w zakresie omawianym na zajęciach,
W2. uczestniczy w rozmowach, potrafi porozumiewać się tak spontanicznie
i płynnie, że możliwa jest normalna rozmowa z osobą władającą
językiem obcym jako ojczystym; może uczestniczyć aktywnie
w dyskusji w znanych mu sytuacjach, udowadniać swoje poglądy i ich
bronić,
W3. potrafi dać klarowny i szczegółowy opis wielu tematów ze swoich
dziedzin zainteresowań; może objaśnić swoje stanowisko w aktualnej
sprawie oraz podać zalety i wady różnych możliwości,
W4. potrafi wyrażać się jasno i nie sprawia przy tym wrażenia, że musi się
ograniczać w tym, co chciałby powiedzieć; dysponuje wystarczająco
szerokim spektrum środków językowych, aby wyrazić jasny opis
punktu widzenia i coś omawiać; nie poszukuje przy tym słów
w sposób zwracający uwagę i stosuje niektóre kompleksowe struktury
zdań,
W5. dysponuje szerokim słownictwem w swojej dziedzinie i większości
tematów ogólnych; potrafi zmieniać sformułowania, aby uniknąć
częstych powtórzeń; braki w słownictwie mogą prowadzić jednakże
do wahania się i zwlekania oraz peryfrazowania,
W6. w dyskusjach potrafi uzasadnić i bronić własne poglądy poprzez
ważkie wyjaśnienia, argumenty i komentarze; potrafi:
- przedstawić własny punkt widzenia
- logicznie budować i łączyć własną argumentację;
- opisać zaistniały problem i wyjaśnić, że dany oferent usługi lub klient
muszą poczynić ustępstwa;
- w sytuacjach znanych aktywnie uczestniczyć w dyskusjach
nieformalnych, zajmując stanowisko, jasno przedstawiając punkt
220
widzenia, oceniając różne propozycje, budując hipotezy lub reagując
na hipotezy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. potrafi czytać i słuchać ze zrozumieniem informacji w języku
angielskim na poziomie B2; potrafi również pisać i mówić na
poziomie umożliwiającym swobodną komunikację,
U2. potrafi z niewielkim wysiłkiem podtrzymać dyskusję i uczestniczyć
w niej, także, gdy rozmowa toczy się szybko i w języku potocznym,
U3. potrafi podtrzymywać kontakt z osobami w ramach ich języka
ojczystego nie wzbudzając w nich niezamierzonej wesołości czy
irytacji lub powodując u nich zachowanie inne niż wśród osób
mówiących językiem ojczystym,
U4. potrafi wypowiedzieć się stosownie do sytuacji i uniknąć rażących
błędów.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Dane personalne
np: nazwisko, imię, adres, wiek, data urodzenia, płeć, stan
cywilny, pochodzenie, obywatelstwo-narodowość,
wykształcenie, zawód i praca, religia, rodzina,
aainteresowania, cechy charakteru, wygląd zewnętrzny
Wprowadzenie do języka fachowego.
10 120
2. Mieszkanie
np: formy mieszkania, pomieszczenia, części domu, jego
wygląd, wyposażenie, meble, komfort, urządzenia techniczne
w domu, gospodarstwo domowe, prace domowe,
wynajmowanie mieszkania, lokalizacja. Zajęcia
z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
10
3. Środowisko
np: okolica, miasto, wieś, rośliny, zwierzęta, klimat, pogoda.
Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
10
4. Podróżowanie i komunikacja
np: pytanie o drogę i opis drogi, środki transportu, podróże
urlopowe, publiczne środki lokomocji, komunikacja publiczna
i prywatna, przejścia graniczne i dokumenty, zakwaterowanie,
hotel. Zajęcia z zastosowaniem elementów języka
zawodowego.
10
5. Wyżywienie
np: jedzenie, picie, posiłki, artykuły spożywcze, dania, napoje,
restauracja, kawiarnia
10
6. Zakupy
np: sklepy i robienie zakupów, artykuły gospodarstwa
domowego, odzież, akcesoria. Zajęcia z zastosowaniem
elementów języka zawodowego.
10
7. Języki obce
np: porozumiewanie się, język i jego elementy, nauka języka
i jego opanowanie
8. Czas wolny i rozrywka
np: zajęcia w czasie wolnym, zainteresowania, hobby, imprezy
10
221
kulturalne, teatr, kino, koncerty, muzea, wystawy, zabytki,
sporty, radio, telewizja, lektury i prasa, okazje towarzyskie,
charakterystyka imprez. Zajęcia z zastosowaniem elementów
języka zawodowego.
9. Publiczne i prywatne usługi
np: poczta, telekomunikacja, urzędy, zarząd, usługi publiczne,
bank, obrót pieniężny, policja, służby ratunkowe i socjalne,
pojazdy mechaniczne, usługi. Zajęcia z zastosowaniem
elementów języka zawodowego.
10
10. Zdrowie, ciało i higiena
np: części ciała, zdrowie fizyczne, samopoczucie, troska
o zdrowie i higiena, choroby i schorzenia, medycyna, opieka
medyczna, ubezpieczenia. Zajęcia z zastosowaniem elementów
języka zawodowego.
10
11. Relacje osobowe i kontakty
np: rodzaj relacji osobowych, zaproszenia i umawianie się,
korespondencja, kluby i stowarzyszenia
12. Polityka i społeczeństwo
np: aktualne wydarzenia, społeczeństwo, gospodarka, polityka,
państwo, organizacje międzynarodowe, prawo. Zajęcia
z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
10
13. Percepcja i motoryka
np: postrzeganie zmysłowe, ruch ciała, motoryka i czynności
14. Praca i zawód
np: zawody, miejsca pracy, warunki pracy, płace,
ubezpieczenia i warunki socjalne, wykształcenie zawodowe
i kariera, komputer. Zajęcia z zastosowaniem elementów
języka zawodowego.
10
15. Wykształcenie i szkoła
np: szkoła i studia, przedmioty, egzaminy i dyplomy. Zajęcia
z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
10
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych / metoda
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Ćwiczenia P1 - egzamin po IV semestrze
F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
222
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na ostatnich
ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie z
obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed rozpoczęciem zajęć -
przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność wykonanego zadania nie
kwalifikuje do zaliczenia umiejętności.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Ćwiczenia 120
Przygotowanie do zajęć 20
Razem 140
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 4
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Christina Latham-Koenig, Clive Oxenden, Paul Seligson, English File, wyd.
Oxford University Press –poziom pre-intermediate oraz intermediate,
Nr akceptacji MEN: 227/04, 128/05, 129/06, 30/09/S, 291/6/2010.
2. Tony Grice, Oxford English for Careers, Nursing 1.
3. Maria Spada Symonds, Ros Wright, English for Nursing 2, wyd. Pearson
Longman.
4. Virginia Allum i Patricia McGaar, Cambridge English for Nursing.
Literatura
uzupełniająca
1. Alison Pohl, Professional English – Medical, wyd. Pearson Longman.
223
NAUKI W ZAKRESIE PODSTAW OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez
studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA
Kod przedmiotu
POP-PP
Punkty ECTS 17
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 485
SEMESTR I - 175 godz.
SEMESTR II - 310 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/ semestr Liczba godzin Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI
RI/SII
35
20
Cały rok
Ćwiczenia –
Pracownia
umiejętności
pielęgniarskich
RI/SI
RI/SII
100
100
8
Zajęcia
Praktyczne
RI/SI
RI/SII
80 8
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
RI/SII
30 indywidualnie
Praktyki
Zawodowe
RI/SII
120 8
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin
realizacji
Wykłady Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej decyzji
studenta
indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców Wielkopolskich 1,
06-400 Ciechanów
Wg ustalonego
harmonogramu
zajęć
praktycznych
224
Praktyki
Zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie praktyk
zawodowych w innych zakładach
opieki zdrowotnej, z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Wg ustalonego
harmonogramu
praktyk
zawodowych
Koordynator dr n. med. Ewa Wiśniewska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
dr n. med. Ewa Wiśniewska ewa.wis@poczta.
onet.pl
Ćwiczenia
1. mgr Agnieszka Bukowska
2. mgr Katarzyna Korycińska-
Koniczuk
3. mgr Marzena Kubala
4. mgr Joanna Wierzbicka
5. dr n. med. Ewa Wiśniewska
Tel/fax.
23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
dr n. med. Ewa Wiśniewska
ewa.wis@poczta.
onet.pl
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
Zawodowe
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny
przedmiotu
Student:
będzie znał zna teoretyczne podstawy wykonywania zawodu oraz posiadał
umiejętność wykonywania czynności pielęgniarskich zgodnie z procedurami.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające
z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. pozna dzieje kształtowania się zawodu pielęgniarki,
C2. scharakteryzuje kierunki rozwoju pielęgniarstwa z perspektywy czasu,
C3. zrozumie istotę pomagania, wspierania i towarzyszenia w oparciu
o holistyczny model medycyny,
C4. omówi kierunki rozwoju współczesnego pielęgniarstwa,
C5. zrozumie istotę teorii pielęgnowania,
C3. wykona świadczenia pielęgniarskie zgodnie z procedurami
C4. skorzysta z podstawowych metod pracy pielęgniarki.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wskazuje uwarunkowania rozwoju pielęgniarstwa z perspektywy czasu
(przeszłość, teraźniejszość, przyszłość) na tle transformacji opieki,
W2. omawia istotę współczesnego pielęgniarstwa w wymiarze teoretycznym
i praktycznym oraz proces jego profesjonalizacji,
W3. definiuje pielęgnowanie oraz określa w nim miejsce wspierania,
pomagania i towarzyszenia,
225
W4. charakteryzuje rolę i funkcje zawodowe pielęgniarki oraz rolę pacjenta
w procesie realizacji opieki zdrowotnej,
W5. opisuje proces pielęgnowania (istota, etapy, zasady stosowania)
i primary nursing (istota, odrębności) oraz wpływ pielęgnowania
tradycyjnego na funkcjonowanie praktyki pielęgniarskiej,
W6. zna i stosuje klasyfikacje diagnoz pielęgniarskich,
W7. określa istotę opieki pielęgniarskiej opartej o założenia teoretyczne
F. Nightingale, V. Henderson, D. Orem, C. Roy i B. Neuman oraz
innych teorii klasycznych pielęgniarstwa,
W8. różnicuje udział pielęgniarki w zespole interdyscyplinarnym w procesie
promowania zdrowia, profilaktyki, diagnozowania, leczenia
i rehabilitacji,
W9. wyjaśnia zakres działań pielęgniarki w zależności od stanu pacjenta,
w tym: długotrwale unieruchomionego, z bólem, gorączką,
zaburzeniami snu,
W10. różnicuje zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem zdrowym,
zagrożonym chorobą, chorym i o niepomyślnym rokowaniu,
W11. charakteryzuje warunki pracy i zakres zadań zawodowych pielęgniarki,
W12. opisuje istotę, cel, wskazania, przeciwwskazania, niebezpieczeństwa,
obowiązujące zasady i strukturę wykonywania podstawowych
czynności pielęgniarskich.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
U1. proponuje model pielęgnowania i stosuje w praktyce wybrane teorie
pielęgniarstwa,
U2. gromadzi informacje metodą wywiadu, obserwacji, pomiarów
bezpośrednich i pośrednich (skale), analizy dokumentacji (w tym
analizy badań diagnostycznych), badania fizykalnego w celu
rozpoznawania stanu zdrowia pacjenta i sformułowania diagnozy
pielęgniarskiej,
U3. wykonuje testy diagnostyczne dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy
we krwi i w moczu oraz cholesterolu we krwi, a także inne testy
paskowe,
U4. oznacza glikemię za pomocą glukometru,
U5. ustala cele i plan opieki nad człowiekiem chorym lub niepełnosprawnym,
U6. planuje i realizuje opiekę pielęgniarską wspólnie z chorym lub
niepełnosprawnym i jego rodziną,
U7. monitoruje stan zdrowia pacjenta na wszystkich etapach jego pobytu
w szpitalu lub innych placówkach opieki zdrowotnej, między innymi
przez ocenę podstawowych parametrów życiowych: temperatury, tętna,
ciśnienia tętniczego krwi, oddechu i świadomości, masy ciała i wzrostu,
U8. dokonuje bieżącej i końcowej oceny stanu zdrowia pacjenta
i skuteczności działań pielęgniarskich,
U9. przechowuje leki zgodnie z obowiązującymi standardami,
U10. podaje choremu leki różnymi drogami, zgodnie z pisemnym zleceniem
lekarza oraz oblicza dawki leków,
U11. pomaga choremu w jedzeniu, wydalaniu, poruszaniu się i dbaniu
o higienę osobistą,
U12. pielęgnuje skórę i jej wytwory oraz błony śluzowe z zastosowaniem
środków farmakologicznych i materiałów medycznych, w tym stosuje
kąpiele lecznicze,
U13. dobiera technikę i sposoby zakładania opatrunków na rany, w tym
wykorzystuje bandażowanie,
U14. wykorzystuje różne techniki karmienia pacjenta,
U15. wykonuje zabiegi doodbytnicze - lewatywę, wlewkę, kroplówkę, suchą
rurkę do odbytu,
U16. zakłada cewnik do pęcherza moczowego, monitoruje diurezę, usuwa
226
cewnik, wykonuje płukanie pęcherza moczowego,
U17. układa chorego w łóżku w pozycjach terapeutycznych i zmienia te
pozycje,
U18. wykonuje gimnastykę oddechową i drenaż złożeniowy, inhalację
i odśluzowywanie dróg oddechowych,
U19. wykonuje nacieranie, oklepywanie i inne techniki masażu klasycznego,
ćwiczenia czynne i bierne,
U20. zapewnia choremu bezpieczne otoczenie,
U21. stwarza choremu warunki do snu i wypoczynku,
U22. wykonuje płukanie oka i ucha,
U23. podłącza i obsługuje zestawy do kroplowych wlewów dożylnych,
U24. zakłada zgłębnik do żołądka i odbarcza treści,
U25. stosuje zabiegi przeciwzapalne i bańki lekarskie,
U26. zakłada i usuwa cewnik z żył obwodowych,
U27. monitoruje, ocenia i pielęgnuje miejsce wkłucia centralnego,
obwodowego i portu naczyniowego,
U28. wykonuje pulsoksymetrię i kapnometrię,
U29. asystuje lekarzowi przy badaniach diagnostycznych: nakłuciu jamy
brzusznej, opłucnej, pobieraniu szpiku i punkcji lędźwiowej,
U30. pobiera materiał do badań laboratoryjnych i bakteriologicznych,
U31. wykonuje kąpiel noworodka i niemowlęcia oraz monitoruje jego
rozwój,
U32. przygotowuje siebie i sprzęt do instrumentowania i zmiany opatrunku
na ranie,
U33. prowadzi dokumentację opieki pielęgniarskiej, w tym historię
pielęgnowania, kartę obserwacji, kartę gorączkową, książkę raportów,
kartę profilaktyki i leczenia odleżyn,
U34. odnotowuje wykonanie zleceń w karcie zleceń lekarskich,
U35. pomaga pacjentowi w adaptacji do warunków panujących w szpitalu
i w innych przedsiębiorstwach podmiotu leczniczego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu,
K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece,
K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
K5. przestrzega praw pacjenta,
K6. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K7. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K8. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. przedstawia genezę i rozwój zawodu pielęgniarki,
W2. omawia rozwój szkolnictwa zawodowego,
W3. omawia czynniki warunkujące rozwój pielęgniarstwa w aspekcie
historycznym,
W4. omawia czynniki warunkujące rozwój współczesnego pielęgniarstwa,
W5. zróżnicuje pielęgnowanie tradycyjne i nowoczesne,
W6. omawia wpływ pielęgnowania tradycyjnego na rozwój praktyki
pielęgniarskiej,
W7. charakteryzuje proces profesjonalizacji zawodu,
W8. wyjaśnia istotę pielęgnowania, pomagania, towarzyszenia, wsparcia,
227
W9. różnicuje zadania wobec pacjenta długotrwale unieruchomionego,
z bólem, gorączka, zaburzeniami snu,
W10. omawia funkcje zawodowe pielęgniarki,
W11. opisuje istotę, strukturę, zasady stosowania procesu pielęgnowania,
W12. charakteryzuje system primary nursing,
W13. omawia założenia teorii pielęgnowania F. Nightingale, V.Henderson,
D.Orem, C.Roy i B.Neuman, M.Leiniger
W14. omawia znaczenie standardów w praktyce pielęgniarskiej,
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. korzysta ze źródeł historycznych,
U2. interpretuje zjawiska społeczne towarzyszące roli zawodowej
pielęgniarki,
U3. stosuje teorie pielęgnowania w kontekście sytuacji pacjenta,
U4. dobiera metody gromadzenia danych o pacjencie w zależności od
sytuacji,
U5. planuje opiekę nad pacjentem w zależności od stanu zdrowia,
U6. stosuje standardy w pielęgniarstwie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. identyfikuje się z zawodem,
K1. prezentuje postawę otwartości i empatii,
K2. uwzględnia indywidualne potrzeby pacjenta,
K3. wykazuje zainteresowanie rozwojem zawodowym.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Kształtowanie się terminologii, podstaw związanych
z pielęgniarstwem i położnictwem – cele i zadania.
2. Geneza pielęgnowania, osoby pełniące opiekę, zmiana ich
nazewnictwa.
1 15
3. Etapy rozwoju pielęgniarstwa w rysie historycznym na
świecie, w Europie i w Polsce
4. Charakterystyka głównych kierunków obowiązujących
w medycynie:
- starożytność – pielęgnowanie w Mezopotamii, Egipcie,
Indiach, Chinach, Grecji i Rzymie,
- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w średniowieczu -
działalność zgromadzeń zakonnych i świeckich w opiece nad
chorym, cierpiącym, umierającym w różnych formach opieki,
- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w okresie
nowożytnym (XV-XVIII w.) – odrodzenie (humanizm),
oświecenie (postęp w medycynie i pielęgnowaniu),
- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w XIX i XX wieku –
pielęgniarstwo nowoczesne - początki działalności
pielęgniarek w środowisku domowym, pracy i szkolnym.
3
5. Pierwsze zorganizowane formy szkolenia osób zajmujących
się pielęgnowaniem, wymagania stawiane uczącym się,
charakterystyka pierwszych podręczników.
1
6. Sylwetki pionierek pielęgniarstwa i ich wkład teoretyczny
w rozwój pielęgniarstwa - przegląd i analiza ich
opracowań, aktualność koncepcji.
3
7. Powstanie i rozwój stowarzyszeń, i organizacji
zawodowych o zasięgu ogólnoświatowym, europejskim,
krajowym oraz współdziałanie tych organizacji.
3
8. Tworzenie kodeksów etycznych dla pielęgniarek. 1
228
9. Powstanie i rozwój nowoczesnego szkolnictwa świeckiego,
ceremoniał zawodowy. Kształcenie na poziomie wyższym
na świecie i w Polsce w rysie historycznym.
2
10. Powstanie i rozwój specjalizacji zawodowej - praktyka
w terapii i profilaktyce zdrowotnej.
1
11.Uwarunkowania prawne kształtowania się pielęgniarstwa
w Polsce.
4 40
12.Istota współczesnego pielęgniarstwa. Kierunki rozwoju
i perspektywy pielęgniarstwa.
6
13.Profesjonalizacja zawodu. Pielęgniarstwo jako zawód,
profesja, nauka, sztuka na tle czynników warunkujących
jego rozwój.
6
14.Funkcje zawodowe pielęgniarek. Współpraca w zespole
terapeutycznym w oparciu o kwalifikacje, kompetencje
i odpowiedzialność zawodową. Rola pielęgniarki
w procesie leczenia, diagnozowania.
9
15.Indywidualny model opieki pielęgniarskiej w oparciu
o proces pielęgnowania i primary nursing. Klasyfikacja
diagnoz ICNP.
6
16.Wybrane teorie pielęgnowania: model Florencji
Nightingale, Doroty Orem, Virginii Henderson, Calisty
Roy, Madelaine Leiniger, Betty Newman.
5
17.Potrzeby człowieka zdrowego i chorego. Specyfika opieki
nad wybranymi grupami pacjentów. Opieka nad pacjentem
długotrwale unieruchomionym, z bólem gorączka,
z zaburzeniami snu.
4
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia zasady słania łóżka i zmiany bielizny pościelowej w różnych
sytuacjach,
W2. wskazuje sposoby zapewnienia potrzeby czystości u dorosłego
i dziecka,
W3. określa zasady pomiarów parametrów życiowych,
W4. omawia procedurę zabiegów usprawniających układ oddechowy,
W5. przedstawia zasady profilaktyki odleżyn,
W6. scharakteryzuje drogi podania leków,
W7. omawia zasady zabiegów w obrębie układu moczowego,
W8. omawia zasady zabiegów w obrębie układu pokarmowego,
W9. przedstawia aspekty pracy ze sprzętem i materiałem jałowym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. zapewnia potrzebę czystości u pacjenta w dobrym stanie zdrowia
i u pacjenta leżącego,
U2. dokonuje pomiarów parametrów życiowych pacjenta (oddech, tętno,
ciśnienie),
U3. dokonuje pomiaru masy ciała i oceni jej wartość,
U4. stosuje u pacjenta pozycje ułożeniowe,
U5. zapobiega odleżynom,
U6. wykonuje gimnastykę oddechową , drenaż ułożeniowy inhalację
i toaletę drzewa oskrzelowego,
U7. wykonuje ćwiczenia czynne i bierne,
U8. stosuje zabiegi przeciwzapalne,
U9. stosuje bańki lekarskie,
U10. podaje choremu leki różnymi drogami zgodnie z zasadami,
229
U11. oblicza dawki leków,
U12. podłącza i obsługuje zestawy do kroplowych wlewów dożylnych,
U13. wykonuje zabiegi pielęgnacyjne w obrębie oka i ucha,
U14. wykorzystuje różne techniki karmienia pacjenta,
U15. wykonuje lewatywę, wlewkę, kroplówkę, suchą rurkę do odbytu
u osoby dorosłej i dziecka,
U16. wykonuje cewnikowanie pęcherza moczowego,
U17. wykonuje wstrzykniecie śródskórne,
U18. wykonuje wstrzykniecie podskórne,
U19. podaje insulinę za pomocą pena,
U20. oznacza glikemię za pomocą glukometru,
U21. wykonuje paskowe testy diagnostyczne,
U22. pobiera krew do badań labotaryjnych,
U23. podłączy zestawy do kroplowych wlewów dożylnych,
U24. pielęgnuje miejsca wkłucia centralnego, obwodowego i portu
naczyniowego,
U25. asystuje lekarzowi do badań diagnostycznych: nakłucia jamy
brzusznej, opłucnej, pobierania szpiku i punkcji lędźwiowej,
U26. zakłada zgłębnik do żołądka,
U27. wykona kąpiel noworodka i niemowlęcia,
U28. przygotuje siebie i sprzęt do instrumentowania i zmiany opatrunku
na ranie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu,
K3. wykazuje odpowiedzialność w wykonywaniu czynności zawodowych,
K4. współpracuje w zespole na rzecz pacjenta.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA 1. Wprowadzenie do zajęć w pracowni umiejętności
pielęgniarskich. Higieniczne mycie rąk.
4
200
2. Podstawowe wiadomościami dotyczące materiałów
opatrunkowych. Technika i zasady zakładania
opatrunków na górną i dolną kończynę.
6
3. Technika i zasady zakładania opatrunków na klatkę
piersiową, brzuch i głowę.
6
4. Przygotowanie łóżka na przyjęcie pacjenta.
Wyposażenie łóżek szpitalnych, higiena łóżek.
5. Technika i zasady słania łóżka pustego.
6
6. Technika i zasady słania łóżka z pacjentem. Pomoc
pacjentowi w przemieszczaniu się w obrębie łóżka
6
7. Technika i zasady zmiany bielizny pościelowej na
łóżku pustym i z pacjentem.
6
8. Technika i zasady zmiany bielizny osobistej. Technika
i zasady zmiany bielizny u pacjentów nieprzytomnych
oraz pozostających w pozycjach przymusowych
6
9. Ocena stanu powłok skórnych pacjenta. Higiena
całego ciała u człowieka zdrowego i chorego, technika
i zasady toalety całego ciała u ciężko chorego
w łóżku i w wannie.
6
10. Higiena jamy ustnej, technika i zasady wykonywania
u człowieka zdrowego i ciężko chorego,
nieprzytomnego.
4
230
11. Higiena głowy i włosów. Technika i zasady mycia
głowy pacjenta leżącego w łóżku.
6
12. Elementy pielęgnacji dziecka. Zasady i technika
zmiany pieluchy, noszenia i układania dziecka.
Technika pozycji podczas karmienia, pomiary ciężaru
i długości ciała, obwodu główki, siatki centylowe.
8
13. Ocena stanu zdrowia człowieka dorosłego i dziecka:
- pomiary antropometryczne (masa ciała, wzrost,
obwody ciała),
- parametry życiowe (temperatura, oddech, tętno,
ciśnienie tętnicze krwi)
Narzędzia do oceny pomiarów antropometrycznych –
siatki centylowe, BMI
14. Ocena stanu świadomości pacjenta, wzroku i słuchu.
10
15. Ocena aktywności pacjenta. Pomoc w utrzymaniu
aktywności ruchowej pacjenta. Pozycje ułożeniowe,
udogodnienia, ćwiczenia bierne i czynne.
Przyrządowe i bezprzyrządowe metody
przemieszczania i transportu pacjenta.
6
16. Skutki unieruchomienia pacjenta. Metody oceny
zagrożenia odleżynami. Metody profilaktyki odleżyn
i odparzeń.
4
17. Technika i zasady stosowania zabiegów
przeciwzapalnych. Stosowanie ciepła, zimna, kąpiele
ochładzające, naświetlanie lampą Solux.
4
18. Technika i zasady stawiania baniek bezogniowych
i ogniowych.
6
19. Metody wspomagające wentylację płuc: ćwiczenia
oddechowe, wspomaganie odksztuszania wydzielony,
drenaż ułożeniowy. Toaleta drzewa oskrzelowego.
Pobieranie plwociny i wymazów, pomiar szczytowego
przepływ wydechowy (PEF).
6
20. Drogi podawania leków. Zasady rozkładania leków –
dokumentacja, przygotowanie tacy i wózka z lekami.
Podawania leków drogą doustną i doodbytniczą.
6
21. Zasady podawania leków przez skórę i błony śluzowe
( do worka spojówkowego, ucha, nosa, pochwy).
Kąpiele lecznicze.
4
22. Podawanie leków przez układ oddechowy: leki
wziewne, inhalacje, tlenoterapia.
4
23. Podawanie leków dotkankowo. Profilaktyka zakażeń
przenoszonych drogą krwi. Postępowanie po
ekspozycji.
24. Rodzaje iniekcji. Manipulacja sprzętem
jednorazowego użytku. Przygotowanie zestawu do
iniekcji.
4
25. Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć
domięśniowych. Obliczanie dawek leków.
6
26. Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć
podskórnych. Zasady podawania insuliny techniką
tradycyjną i przy użyciu penu.
6
27. Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć
śródskórnych. Zasady wykonywania prób
uczuleniowych.
6
231
28. Technika i zasady nakłucia żyły. Pobieranie krwi
do badań diagnostycznych metodą tradycyjną i metodą
systemu zamkniętego.
29. Prawidłowe parametry krwi. Oznaczanie OB,
poziomu glukozy we krwi za pomocą glukometru.
10
30. Kaniulacja żył obwodowych. Pielęgnacja i obserwacja
cewnika żylnego. Zasady podawanie leków dożylnych.
Technika i zasady wykonania kroplowego wlewu
dożylnego. Rodzaje płynów infuzyjnych. Zasady
podawania leków przez porty naczyniowe.
8
31. Zasady podawania krwi i preparatów
krwiopochodnych. Rodzaje preparatów
krwiopochodnych. Honorowe dawstwo krwi.
4
32. Pomoc pacjentowi w zakresie odżywiania. Techniki
karmienia pacjenta. Technika zakładania sondy do
żołądka. Płukanie żołądka. Technika i zasady
odżywiania przez sondę i przetokę. Zasady żywienia
parenteralnego.
8
33. Pomoc pacjentowi w zakresie wydalania. Technika
i zasady enemy u dorosłego i dziecka, zakładanie rurki
doodbytniczej, technika wykonania wlewu
doodbytniczego.
34. Zasady i technika zakładania oraz wymiany worka
stomijnego.
35. Pobieranie kału i wymazu do badań.
6
36. Pomoc pacjentowi w zakresie wydalania moczu.
Zabiegi prowokacyjne, cewnikowanie pęcherza
moczowego. Jałowe mycie krocza. Pobieranie moczu
do badania. Dobowa zbiórka moczu.
8
37. Asystowanie do punkcji jamy opłucnej i otrzewnej,
mostka i kanału lędźwiowego.
4
38. Przygotowanie narzędzi i materiału opatrunkowego do
sterylizacji, metody i techniki sterylizacji, kontrola
skuteczności sterylizacji.
39. Technika chirurgicznego mycia rąk. Zakładanie
sterylnych rękawiczek i sterylnego fartucha
chirurgicznego.
6
40. Rodzaje opatrunków. Przygotowanie stolika
opatrunkowego .
41. Zakładanie i zdejmowaniu szwów i opatrunków
gipsowych.
6
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą i poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
232
SPOŁECZNE K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami. FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT
LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Obraz pacjenta z zaburzeniami w obrębie poszczególnych
układów.
15 30
2. Formułowanie diagnozy pielęgniarskiej. 10
3. Pielęgniarska ocena stanu zdrowia pacjenta w oparciu
o studium indywidualnego przypadku.
5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna strukturę szpitala i zakres świadczonych usług,
W2. wskazuje zasady komunikacji między pacjentem a pielęgniarką,
W3. charakteryzuje dokumentację pacjenta i zasady korzystania z niej,
W4. omawia procedurę przyjęcia pacjenta do oddziału,
W5. wskazuje rodzaje dokumentacji medycznej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wspiera pacjenta w momencie przyjęcia do szpitala,
U2. dokonuje pomiarów parametrów życiowych,
U3. analizuje dane o pacjencie,
U4. stawia diagnozę pielęgniarską,
U5. prowadzi dokumentację opieki pielęgniarskiej,
U6. odnotowuje wykonanie zleceń lekarskich.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. będzie skutecznie komunikował się z pacjentem,
K2. będzie przestrzegał praw pacjenta,
K3. wykaże postawę odpowiedzialności za podejmowane działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1.Organizacja opieki stacjonarnej nad pacjentem. Zakres
świadczonych usług. Struktura szpitala (pion leczniczy,
diagnostyczny, techniczny). Procedura przyjęcia pacjenta
w oddział.
8 40
2.Komunikowanie się z podopiecznym, jego rodziną i innymi
pracownikami medycznymi. Prawa pacjenta w szpitalu.
8
3.Indywidualna i zbiorcza dokumentacja szpitala. Zakres
informacji zawartych w dokumentacji pacjenta. Zasady
korzystania z dokumentacji medycznej.
8
4.Zbieranie danych o pacjencie metodą obserwacji, wywiadu,
pomiarów bezpośrednich (tętno, oddech, ciśnienie tętnicze
krwi) analizy dokumentacji medycznej.
8
5. Ocena stanu zdrowia pacjenta metodą procesu
pielęgnowania. Formułowanie diagnozy pielęgniarskiej.
8
6.Zakażenia szpitalne – zasady zapobiegania. Postępowanie ze
sprzętem jednorazowego użytku. Metody sterylizacji,
postępowanie ze sprzętem i materiałem jałowym. Ochrona
pielęgniarki przed zakażeniami przenoszonymi drogą krwi.
8 40
7.Udział pielęgniarki w procesie leczenia:
- podawanie leków droga doustną
- podawanie leków drogą iniekcji podskórnych, domięśniowych,
dożylnych.
8
8.Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym:
- pobieranie materiałów do badań ( krew, mocz, kał)
- pobieranie wymazów.
8
233
9.Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji
- stosowanie pozycji ułożeniowych i udogodnień
- zapobieganie skutkom unieruchomienia
- profilaktyka odleżyn.
8
10.Współpraca z zespole terapeutycznym. Zakres kompetencji
i odpowiedzialności zawodowej i poszczególnych jej członków.
Zasady komunikacji w zespole terapeutycznym.
8
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje i doskonali wiedzę i umiejętności w opiece nad
pacjentem w warunkach szpitala
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1.uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
U2.utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem
w okresie odbywania zajęć praktycznych w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania,
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
Oddział leczenia zachowawczego 80 120
Oddział leczenia chirurgicznego 40
1. Zakażenia szpitalne – zasady zapobiegania. Postępowanie
ze sprzętem jednorazowego użytku. Metody sterylizacji,
postępowanie ze sprzętem i materiałem jałowym. Ochrona
pielęgniarki przed zakażeniami przenoszonymi drogą krwi.
8
2.Udział pielęgniarki w procesie leczenia:
- podawanie leków droga doustną
- podawanie leków drogą iniekcji podskórnych,
domięśniowych, dożylnych.
3.Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu
pielęgnowania.
8
4.Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym:
- pobieranie materiałów do badań ( krew, mocz, kał)
- pobieranie wymazów.
5.Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu
pielęgnowania.
8
6.Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji
- stosowanie pozycji ułożeniowych i udogodnień
- zapobieganie skutkom unieruchomienia
- profilaktyka odleżyn.
7. Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu
pielęgnowania.
8
8.Współpraca z zespole terapeutycznym. Zakres kompetencji
i odpowiedzialności zawodowej i poszczególnych jej
członków. Zasady komunikacji w zespole terapeutycznym.
8
234
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne: - zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- standardy tematyczne,
- procedury tematyczne,
- wyposażenie pracowni umiejętności pielęgniarskich:
- fantomy: noworodka, dziecka, osoby dorosłej, fantom geriatryczny,
- sprzęt do przemieszczania i transportu pacjenta,
- fantomy do iniekcji śródskórnych, podskórnych, domięśniowych,
dożylnych,
- fantom do cewnikowania,
- łóżka pielęgnacyjne, rehabilitacyjne,
- sprzęt jednorazowego użytku.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po II semestrze
Ćwiczenia F1- zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na
ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
235
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
Zajęcia praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
Praktyki zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 55
Ćwiczenia 200
Zajęcia bez udziału nauczyciela 30
Zajęcia praktyczne 80
Praktyka zawodowa 120
Przygotowanie do zajęć 50
Razem 535
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 17
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Ciechaniewicz W., ( red. ) Ćwiczenia. Tom I i II ,Wyd. Lek. PZWL, Warszawa
2006
2. Górajek-Jóźwik J., Humeniku E., Filozofie i teorie pielęgnowania, Wydawnictwo
Czelej, Lublin 2007
3. Górajek-Jóźwik J., Wprowadzenie do diagnozy pielęgniarskiej, PZWL,
Warszawa 2007
4. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L., Wybrane modele pielęgniarstwa.
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001
5. Ciechaniewicz W., Grochans E., Łoś E., Wstrzyknięcia śródskórne, podskórne,
domięśniowe i dożylne, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2007
6. Chrząszczewska A., Bandażowanie, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2002
7. Hildebrand N., Iniekcje, infuzje, pobieranie krwi, Wyd. Medyczne Urban
& Partner, Wrocław 2001,
8. Kózka M. Płaszewka-Żywko L., Diagnozy i interwencje pielęgniarskie, PZWL,
Warszawa 2008
9. Kózka M. Płaszewska-Żywko L., Procedury pielęgniarskie, PZWL, Warszawa
2009
10. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red). Podstawy pielęgniarstwa Tom
I i II, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004
11. Zahradniczek K.( red.), Pielęgniarstwo, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2006
12. Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B., Standardy i procedury
pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia, PZWL, Warszawa 2009
Literatura
uzupełniająca
1. Kózka M., Płaszewska-Żywko L., Procedury pielęgniarskie, PWZL, Warszawa
2009
2. Kózka M. (red.) Stany zagrożenia życia. Wybrane standardy opieki i procedury
236
postępowania pielęgniarskiego. Wyd. UJ. Kraków 2001
3. Majda A., Zalewska-Puchała J., Ogórek-Tęcza B.: Pielęgniarstwo transkulturowe,
PWZL, Warszawa 2010
4. Wrońska I., Krajewska-Kułak E. (red),Wybrane zagadnienia z pielęgniarstwa
europejskiego, Wydawnictwo Czelej 2007
5. Brzeziński T. (red.) Historia medycyny, PZWL, Warszawa 2000
6. Kaniewska Iżycka J., Rozwój pielęgniarstwa do roku 1950. Materiały
pomocnicze do historii zawodu, CMDNŚSM , Warszawa 1987
7. Poznańska S., Pielęgniarstwo wczoraj i dziś, PZWL, Warszawa 1988
8. Urbanek B., Idea opieki nad chorym na ziemiach polskich 1809 – 1914,
Wyd.Arboretum, Warszawa 2001
9. Urbanek B., Pielęgniarki i sanitariuszki w Powstaniu Warszawskim 1944, PWN,
Warszawa 1998
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PROMOCJA ZDROWIA
Kod przedmiotu POP-PZ
Punkty ECTS 4
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 80 godz.
SEMESTR I – 80 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok /
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SI 10 Cały rok
Ćwiczenia 20 30
Zajęcia
Praktyczne
20 7-8
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
30 indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów Ćwiczenia
Zajęcia
Praktyczne
Według ustalonego
harmonogramu
zajęć praktycznych
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
237
Koordynator Mgr Małgorzata Zagroba
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
Dr n. hum. Małgorzata
Marcysiak
23 672 22 13
23 674 37 04
Ćwiczenia
Mgr Małgorzata
Zagroba
23 672 22 13
23 674 37 04
[email protected] Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student :
Będzie przygotowany do samodzielnego działania w procesie
promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
Pełny opis kursu/
Cele dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1 dokona analizy problemów zdrowotnych ludności na podstawie
dostępnej literatury i źródeł statystycznych oraz własnej ich obserwacji
w miejscu pracy i zamieszkania,
C2 dostosuje różne metody oddziaływania informacyjnego
i wychowawczego ujęte w proces edukacji zdrowotnej,
C3 dokona realizacji, a w niektórych sytuacjach inicjacji realizacji
programów promocji zdrowia i profilaktyki skierowanych do różnych
grup społecznych (rodzin, społeczności lokalnych, grup zawodowych)
i osób w różnym wieku (dzieci, młodzieży, dorosłych, starszych).
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
Wiedza z zakresu biologii i wiedzy o społeczeństwie na poziomie szkoły
ponadgimnazjalnej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności / efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. definiuje zdrowie, promocję zdrowia, profilaktykę, zachowania
zdrowotne, styl życia oraz wskazuje ich podstawy teoretyczne;
W2. wyjaśnia paradygmaty zdrowia i ich wpływ na promocję zdrowia
i profilaktykę zdrowotną;
W3. określa zakres i charakter zadań pielęgniarki w promocji zdrowia,
zna zasady konstruowania programów promocji zdrowia i edukacji
zdrowotnej;
W4. zna strategie promocji zdrowia o zasięgu lokalnym, narodowym
i ponadnarodowym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student : U1. ocenia stan zdrowia jednostki i rodziny – „potencjał zdrowotny
człowieka” z wykorzystaniem swoistej metodyki (skale, siatki,
pomiary przyrządowe);
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowań zdrowotnych jednostki
i czynniki ryzyka chorób wynikających ze stylu życia;
U3. uczy odbiorcę usług pielęgniarskich samokontroli stanu zdrowia
i motywuje do zachowań prozdrowotnych;
238
U4. inicjuje i wspiera jednostkę i rodzinę w utrzymaniu zdrowia przez
tworzenie środowiskowej „koalicji na rzecz zdrowia”;
U5. realizuje programy promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
dostosowane do rozpoznanych potrzeb zdrowotnych;
U6. opracowuje i wdraża indywidualne programy promocji zdrowia
jednostek i rodzin.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student: K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece;
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę w zakresie promocji zdrowia
i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu;
K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece;
K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie
zadań zawodowych;
K5. przestrzega praw pacjenta;
K6. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe;
K7. przestrzega tajemnicy zawodowej;
K8. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu
etyki zawodowej;
K9. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta;
K10. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia źródła i istotę promocji zdrowia i profilaktyki,
W2. charakteryzuje związki pielęgniarstwa z promocją zdrowia
i profilaktyką,
W3. omawia programy promocji zdrowia i profilaktyki realizowane
w kraju, regionie,
W4. określa metody edukacji zdrowotnej stosowane w odniesieniu do
osób znajdujących się w różnych, okresach rozwoju i swojego stanu
zdrowia.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki
w różnym wieku i stanie,
U2. identyfikuje priorytety w zakresie problemów zdrowotnych
jednostki, rodziny i społeczności.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu promocji zdrowia,
edukacji zdrowotnej, profilaktyki chorób,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. krytycznie ocenia swoją pracę.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Rozwój promocji zdrowia na tle historycznym (światowe
i polskie konferencje promocji zdrowia, dokumenty
w promocji zdrowia). Promocja zdrowia w systemie opieki
zdrowotnej.
2 10
2. Prezentacja wybranych programów promocji zdrowia,
siedliskowe podejście w promocji zdrowia.
2
239
3. Tworzenie koalicji na rzecz promocji zdrowia
(pozyskiwanie do współpracy samorządów lokalnych,
mediów, organizacji pozarządowych i innych instytucji).
2
4. Podstawowe zagadnienia i pojęcia edukacji zdrowotnej (rys
historyczny, definicje, aspekt metodyczny). Warunki
skuteczności edukacji zdrowotnej.
2
5. Kompetencje i zadania pielęgniarki w promocji zdrowia. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia zasady projektowania programów promocji zdrowia,
W2. wyjaśnia strategie edukacyjne na rzecz zdrowia mające zastosowanie
w pielęgniarstwie,
W3. dobiera możliwości zastosowania określonych metod, form i pomocy
edukacji zdrowotnej w pielęgniarstwie
W4. interpretuje znaczenie prozdrowotnego oddziaływania na świadomość
jednostek i grup społecznych,
W5. określa istotę działań podejmowanych w ramach promocji zdrowia
i profilaktyki,
W6. wyjaśnia potrzeby, możliwości i korzyści z realizacji edukacji
zdrowotnej w procesie pielęgnowania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności / efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele
i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje
ewaluacji działań w zakresie promocji zdrowia,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia klientów/pacjentów
w różnym wieku i stanie,
U3. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki,
U4. motywuje klienta/pacjenta i jego opiekunów do wejścia w grupy
wsparcia społecznego,
U5. prowadzi profilaktykę uzależnień,
U6. opracowuje, wdraża, realizuje programy profilaktyczne.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu promocji zdrowia
i edukacji zdrowotnej,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. wykazuje odpowiedzialność moralną za wykonywanie zadań
zawodowych,
K4. współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki
zawodowej,
K5. aktywnie uczestniczy w zajęciach,
K6. krytycznie ocenia swoją pracę.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Programy promocji zdrowia i profilaktyki jako ważne
narzędzie promocji zdrowia.
3 20
2. Projektowanie programów promocji zdrowia. 4
3. Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan
zdrowia. Ocena stanu zdrowia.
3
4. Wybrane zachowania zdrowotne, styl życia jako obszar
działania dla promocji zdrowia, profilaktyka uzależnień.
10
240
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu promocji zdrowia
wykorzystując m.in. najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabywa umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Promocja zdrowia, jej związki z profilaktyką, higieną,
zdrowiem publicznym.
5 30
2. Programy promocji zdrowia w wieku podeszłym. 5
3. Rodzina – szczególne miejsce promowania zdrowia. 5
4. Rola zawodowa lekarzy, psychologów, pedagogów,
pielęgniarek, inżynierów i innych profesjonalistów
w promocji zdrowia.
5
5. Organizacja pielęgniarskiego biura/gabinetu promocji
zdrowia.
5
6. Specyfika edukacji zdrowotnej jako element procesu
pielęgnowania z uwzględnieniem kryterium wieku i stanu
zdrowia dziecka, osoby dorosłej, osoby starszej, rodziny.
5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wymienia instytucje z otoczenia zakładu opieki zdrowotnej, które
mogą współpracować na rzecz promocji zdrowia,
W2. wyjaśnia specyfikę pracy różnych specjalistów zajmujących się
zagadnieniami z obszaru promocji zdrowia, profilaktyki i edukacji
zdrowotnej,
W3. omawia źródła finansowania i możliwości pozyskiwania środków na
działalność w promocji zdrowia,
W4. wyjaśnia zasady zespołowości i komplementarności działania
poszczególnych zawodów i specjalistów w promocji zdrowia,
W5. modyfikuje i doskonali swoje umiejętności w kontekście potrzeb
wynikających ze specyficznych sytuacji klientów/ pacjentów/
podopiecznych,
W6. identyfikuje własne możliwości, potrzeby i ograniczenia działania
w promocji zdrowia zarówno w podstawowej opiece zdrowotnej,
szpitalu jak i w środowisku szkolnym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. określa własne kompetencje w promocji zdrowia, profilaktyce chorób
i edukacji zdrowotnej,
U2. dobiera optymalny sposób działania w zakresie profilaktyki, promocji
zdrowia i edukacji zdrowotnej i wdraża go do własnej praktyki
zawodowej,
U3. ocenia potrzeby środowiska, w którym pracuje w zakresie promocji
241
zdrowia i edukacji zdrowotnej, organizuje działania profilaktyczne
dla klientów/pacjentów w każdym wieku i stanie zdrowia,
U4. korzysta z dostępnych opracowań konspektów zajęć edukacyjnych
modyfikując je do własnych potrzeb i środowiska oddziaływania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. nawiązuje współpracę w zespole,
K2. komunikuje się z pacjentem / klientem jego rodziną,
K3. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania, szanuje
godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K4. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K5. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K6. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1. Rola i zadania biura/gabinetu promocji zdrowia w ramach
kompetencji szpitala/praktyki podstawowej opieki
zdrowotnej, pielęgniarki środowiskowo/rodzinnej,
pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania:
- praca z klientami/pacjentami zgłaszającymi się
spontanicznie,
- praca z pacjentami hospitalizowanymi w poszczególnych
oddziałach,
- praca z chorymi przewlekle,
- praca z dziećmi i ich rodzicami,
- realizowane programy lokalne.
10 20
2. Promowanie zdrowia w środowisku szkolnym -
przygotowanie programu edukacyjnego dla wybranej grupy
wiekowej i wybranego elementu stylu życia; poprowadzenie
zajęć dydaktycznych.
5
3. Zasady współpracy z mediami – przygotowanie audycji
radiowej / debaty telewizyjnej, notatki prasowej.
5
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych / metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w pracowniach dydaktycznych,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium,
- praca w grupach,
- odgrywanie ról.
242
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety dvd),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- standardy i procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po I semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na
ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
Zajęcia praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 10
Ćwiczenia 20
Zajęcia bez udziału nauczyciela 30
Zajęcia praktyczne 20
Przygotowanie do zajęć 40
Razem 120
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 4
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Barczykowska E., Promocja zdrowia dla
studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.
Promocja zdrowia w praktyce pielęgniarki i położnej, t.2, PZWL, Warszawa
2010
2. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Basińska M.A., Promocja zdrowia dla
studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.
Teoretyczne podstawy promocji zdrowia, t.1, CZELEJ, Lublin 2008
3. Charzyńska-Gula M., Edukacja zdrowotna rodziny. Poradnik Karski J.B.,
Promocja zdrowia dziś i perspektywy jej rozwoju w Europie, Wyd. CeDeWu,
2009
243
4. Lwow F., Milewicz A. (red.), Promocja zdrowia. Podręcznik dla studentów
i lekarzy rodzinnych, Urban & Partner, Wrocław 2004
5. Mierzecki A., Godycki-Ćwirko M. (red.), Zagadnienia profilaktyki i promocji
zdrowia. Aktis, Łódź 2000
6. dla pielęgniarki rodzinnej, Stow. na Rzecz PZ i PChUK, Lublin 2002
7. Miller M., Gębska-Kuczerowska A. (red.), Wybrane zagadnienia promocji
zdrowia, CMKP, PZH, Warszawa 2002
8. Woynarowska B. (red.), Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki, Wyd.
Naukowe PWN, Warszawa 2007
Literatura
uzupełniająca
1. Bik B., Henzel-Korzeniowska A., Przewoźniak L., Szczerbińska K. (red.),
Wybrane zagadnienia promocji zdrowia. CMUJ, Kraków 1996
2. Charzyńska-Gula M. (red.), Środowiskowy Program Wychowania Zdrowotnego
w Szkole. Scenariusze zajęć. t.I-V, AM Lublin 1999
3. Charzyńska-Gula M. (red.), Zrozumieć promocję zdrowia. Przewodnik do zajęć,
Wyd. Makmed, Lublin 2010
4. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk C. (red.), Zdrowie publiczne.
t.1-2, „Vesalius”, Kraków 2001
5. Jethon Z., Grzybowski A. (red.), Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa.
PZWL, Warszawa 2000
6. Karski J.B. (red), Promocja zdrowia. IGNIS, Warszawa 1999
7. Karski J.B., Praktyka i teoria promocji zdrowia, CeDeWu, Warszawa 2006
8. Kawczyńska-Butrym Z.: Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba,
niepełnosprawność, starość, Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008
9. Kulik T.B., Latalski M.(red.), Zdrowie publiczne: podręcznik dla studentów
i absolwentów Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Akademii
Medycznych, Czelej, Lublin 2002
10. Narodowy Program Zdrowia 2007-2015. Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2007
11. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wydawnictwo „NeuroCentrum”,
Lublin 2003
12. Słońska Z., Misiuna M., (oprac.), Promocja zdrowia. Słownik podstawowych
terminów, ZPZ Instytut Kardiologii, Warszawa 1993
13. Słońska Z., Woynarowska B. (red.), Programy dla zdrowia w społeczności
lokalnej, ZPZ Instytut Kardiologii, Warszawa 2002
14. Wojtczak A., Zdrowie publiczne wyzwaniem dla systemów zdrowia XXI wieku,
PZWL, Warszawa 2009
15. Woynarowska B., Sokołowska M. (red): Szkoła promująca zdrowie.
Doświadczenia dziesięciu lat. KOWEZ, Warszawa 2000
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA
Kod przedmiotu POP-POZ
Punkty ECTS 14
244
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 390 godz.
SEMESTR II – 110 godz.
SEMESTR V – 80 godz.
SEMESTR VI – 200 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SII 40 Dla całego roku
Ćwiczenia RI/SII 10 30
Zajęcia
praktyczne
RI/SII
RIII/SV
120 4 osoby
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
RI/SII 20 indywidualnie
Praktyki
zawodowe
RIII/SVI 200 4 osoby
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin
realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców
Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według
ustalonego
harmonogramu
zajęć
praktycznych
Praktyki
Zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców
Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
w innych zakładach opieki
zdrowotnej, z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Według
ustalonego
harmonogramu
praktyk
zawodowych
Koordynator Dr n. med. Renata Domżał-Drzewicka
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady Dr n. med. Renata
Domżał-Drzewicka
23 672 22 13
23 674 37 04
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Zajęcia praktyczne
Praktyki
Zawodowe
Pielęgniarka (mentor)
zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
23 672 22 13
23 674 37 04
245
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
wyjaśni zasady funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej
w systemie ochrony zdrowia w Polsce, zasady funkcjonowania opieki
pielęgniarskiej na poziomie poz w tym: zasady opieki pielęgniarskiej nad
rodziną i człowiekiem zdrowym, chorym, niepełnosprawnym w różnych
okresach życia funkcjonującym w różnych środowiskach naturalnego
bytowania.
Pełny opis kursu/
Cele dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. diagnozuje sytuację zdrowotną, socjalną i wydolność
pielęgnacyjno-opiekuńczą podopiecznego/opiekunów,
C2. podejmuje działania opiekuńczo-pielęgnacyjne w zależności
od rozpoznanych potrzeb, wieku i stanu zdrowia,
C3. określa i prowadzi edukację podopiecznego i opiekunów w zakresie
promocji zdrowia i profilaktyki chorób,
C4. przestrzega zasady etyki zawodowej, praw pacjenta/
podopiecznego/ klienta,
C5. omawia zadania stojące przed pielęgniarstwem w POZ.
C6. omawia zasady opieki nad podopiecznym niepełnosprawnym
i chorym przewlekle w domu,
C7. charakteryzuje zadania stojące przed pielęgniarką w udzielaniu
wsparcia podopiecznemu i/lub jego rodzinie w sytuacji choroby,
niepełnosprawności,
C8. charakteryzuje zadania pielęgniarki w potęgowaniu zdrowia jednostki/
rodziny środowiska lokalnego.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
Wiedza z zakresu biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej; wiedza
z zakresu anatomii i fizjologii człowieka, budowy i funkcjonowania
poszczególnych układów, narządów; wiedza z zakresu badania
podmiotowego i przedmiotowego (badanie fizykalne), wiedza z zakresu
promocji zdrowia i zdrowia publicznego.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje podstawowa opiekę zdrowotną w Polsce i na świecie
z uwzględnieniem zadań pielęgniarki i innych pracowników ochrony
zdrowia,
W2. zna system zarządzania informacją w poz,
W3. wskazuje determinanty i mierniki jakości poz,
W4. omawia modele opieki środowiskowo-rodzinnej w zakresie
gromadzenia informacji, diagnozowania, metod pracy
i dokumentowania ze względu na środowisko zamieszkania, nauki
i pracy,
W5. formułuje odrębności w opiece środowiskowo-rodzinnej w zakresie
gromadzenia informacji, diagnozowania, metod pracy
i dokumentowania ze względu na środowisko zamieszkania, nauki
i pracy,
W6. formułuje odrębności w opiece środowiskowo-rodzinnej w zakresie
gromadzenia informacji, diagnozowania, metod pracy
i dokumentowania ze względu na odbiorcę indywidualnego i jego stan,
246
charakterystykę rodziny i społeczności lokalnej,
W7. realizuje świadczenia zdrowotne w zakresie podstawowej opiece
zdrowotnej w tym: świadczenia gwarantowane i zapewnienie opieki nad
pacjentem chorym,
W8. ocenia środowisko nauczania i wychowania w zakresie rozpoznania
problemów zdrowotnych dzieci i młodzieży,
W9. przygotowuje sprzęt i środki do realizacji opieki pielęgniarskiej
w środowisku zamieszkania pacjenta,
W10. stosuje standardy i procedury pielęgniarskie w poz.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. realizuje świadczenia zdrowotne w zakresie podstawowej opieki
zdrowotnej w tym: świadczenia gwarantowane, zapewnianie opieki nad
pacjentem chorym,
U2. ocenia środowisko nauczania i wychowania w zakresie rozpoznania
problemów zdrowotnych dzieci i młodzieży,
U3. przygotowuje sprzęt i środki do realizacji opieki pielęgniarskiej
w środowisku zamieszkania pacjenta,
U4. stosuje standardy i procedury pielęgniarskie w poz.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student: K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece.
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu,
K3. przestrzega praw pacjenta
K4. współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje zasady organizacji podstawowej opieki zdrowotnej
w Polsce,
W2. wyjaśnia istotę i cele pielęgniarstwa w podstawowej opiece zdrowotnej
i środowisku pracy człowieka,
W3. wymienia zadania pielęgniarki środowiskowej/ rodzinnej, środowiska
nauczania i wychowania, środowiska pracy, opieki długoterminowej
domowej oraz innych członków zespołu terapeutycznego poz - lekarza,
położnej poz,
W4. wymienia zadania pozostałych członków zespołu poz,
W6. identyfikuje miejsce pielęgniarstwa w realizacji zadań wyznaczanych
podstawowej opiece zdrowotnej,
W7. charakteryzuje standardy postępowania pielęgniarskiego i procedury
pielęgniarskie dla potrzeb poz,
W8. wymienia i charakteryzuje różne formy organizacyjne pielęgniarstwa
funkcjonującego w ramach poz,
W9 identyfikuje i charakteryzuje modele pracy pracowników ochrony
zdrowia z rodziną oraz metody pracy pielęgniarki poz,
W10. wyjaśnia zalety pracy pielęgniarki w oparciu o metodę procesu
pielęgnowania w poz,
W11. wyjaśnia specyfikę procesu pielęgnowania w poz,
W12. odróżnia założenia diagnozy pielęgniarskiej w poz dla celów
profilaktyki i promocji zdrowia oraz w sytuacji choroby i niepełnej
sprawności.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wyciąga wnioski z danych o poziomem świadczeń zdrowotnych
realizowanych w POZ a stanie zdrowia społeczeństwa polskiego,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zdrowia podopiecznego, rodziny,
247
społeczności szkolnej, lokalnej;
U3. wyciąga wnioski z danych o podopiecznym, rodzinie, społeczności
szkolnej, lokalnej
U3. stawia diagnozę stanu bio-psych-społecznego podopiecznego,
opiekunów/rodziny, społeczności szkolnej
U4. planuje i realizuje kolejne etapy procesu pielęgnowania w środowisku
zamieszkania podopiecznego/rodziny adekwatnie do występujących
problemów i potrzeb,
U5. planuje i organizuje domową opiekę nad pacjentem we współpracy
z rodziną, innymi profesjonalistami oraz wolontariuszami.
U6. dokumentuje proces pielęgnowania w dokumentacji pielęgniarki POZ.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu opieki pielęgniarskiej
w POZ,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. krytycznie ocenia swoją pracę,
K4. akceptuje interdyscyplinarny wymiar pracy w POZ.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Źródła, podstawy i modele opieki środowiskowej.
Koncepcja POZ według WHO. POZ w dokumentach
międzynarodowych.
4 40
2. Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce po 1999 roku.
Charakterystyka podstawowej opieki zdrowotnej (cele,
założenia, struktura, rodzaje świadczeń, jakość opieki na
poziomie POZ, zespół terapeutyczny POZ- zakres
współpracy).
5
3. Miejsce pielęgniarstwa w realizacji zadań wyznaczanych
podstawowej opiece zdrowotnej. Standardy postępowania
pielęgniarskiego i procedury pielęgniarskie dla potrzeb
POZ.
4
4. Różne formy organizacyjne pielęgniarstwa
funkcjonującego w ramach POZ (różnice zakresu działań,
odpowiedzialności, samodzielności, zasady finansowania
świadczeń, organizacyjno/ prawne aspekty wykonywania
zawodu na poziomie POZ).
5
5. Pielęgniarstwo środowiskowe – perspektywa historyczna a
współczesność.
2
6. Pielęgniarstwo rodzinne- historia, cele, zadania, zakres
kompetencji.
2
7. Podmiot opieki pielęgniarki POZ. 3
8. Modele pracy pracowników ochrony zdrowia z rodziną.
Metody pracy pielęgniarki POZ.
3
9. Praca pielęgniarki w oparciu o metodę procesu
pielęgnowania.
3
10. Diagnoza pielęgniarska w POZ dla celów profilaktyki i
promocji zdrowia, w sytuacji choroby i niepełnej
sprawności.
5
11. Wsparcie społeczne w praktyce pielęgniarki POZ. 2
12. Pomoc społeczna – wsparcie instytucjonalne
w pielęgniarstwie POZ.
2
248
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wymienia typy diagnoz w opiece środowiskowej,
W2. charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń zdrowotnych,
W3. przedstawia zasady przeprowadzania wywiadu w środowisku
i posługiwania się torbą pielęgniarską,
W4. omawia techniki pozyskiwania i rejestrowania danych
w dokumentacji pielęgniarskiej,
W5. wyjaśnia zasady diagnozowania w pielęgniarstwie środowiskowym/
rodzinnym,
W6. wyjaśnia zasady organizacji opieki nad chorym powracającym do
domu ze szpitala,
W7. wyjaśnia zasady organizacji i kwalifikacji pacjentów do opieki
długoterminowej domowej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarz-ską, ustala cele
i plan opieki, wdraża interwencję pielęgniarskie oraz dokonuje
ewaluacji opieki,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia podopiecznych
/rodziny niezależnie od wieku i stanu zdrowia,
U3. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki i samopielęgnacji,
U4. motywuje chorego i jego opiekunów do wejścia w grupy wsparcia
społecznego,
U5. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje kreatywność w rozpoznaniu, planowaniu i realizacji opieki
pielęgniarskiej na poziomie poz,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych
w planowaniu opieki,
K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za wykonywanie zadań
zawodowych,
K5. współdziała w zespole interdyscyplinarnym,
K6. prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej
i podopiecznych,
K7. wykorzystuje empatię w pracy z podopiecznym i jego rodziną,
K8. krytycznie ocenia swoją pracę.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Zakres danych do diagnozy pielęgniarskiej dla celów
promocji zdrowia, profilaktyki i opieki. Typy i rodzaje
diagnoz w opiece środowiskowej.
3 10
2. Zasady przeprowadzania wywiadu w środowisku
i posługiwania się torbą pielęgniarską.
2
3. Techniki pozyskiwania i rejestrowania danych
w dokumentacji pielęgniarskiej.
2
4. Opieka poszpitalna jako zadanie pielęgniarstwa poz,
opieka długoterminowa domowa.
3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu przedmiotu - wykorzystując
m.in. najnowsze publikacje.
249
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabywa umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Organizacja POZ w wybranych trzech krajach UE –
analiza porównawcza.
5 20
2. Diagnoza środowiska lokalnego z opisem sieci wsparcia
wtórnego.
5
3. Interdyscyplinarna opieka nad człowiekiem przewlekle
i obłożnie chorym i jego rodziną w domu i innym
środowisku naturalnego bytowania.
5
4. Wybrane zagadnienia zdrowia pracujących. Nieletni
i kobieta ciężarna pracująca zawodowo,
w gospodarstwie rolnym – ochrona prawna, zagrożenia
zdrowia, działania profilaktyczne. Zespół wypalenia
zawodowego wśród pracowników POZ- przyczyny,
czynniki predysponujące, zapobieganie.
5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. opisuje standardy i procedury obowiązujące w POZ ,
W2. wymienia i opisuje zadania pielęgniarki w obszarze doradztwa
zdrowotnego,
W3. przedstawia zasady opieki pielęgniarskiej nad rodziną i człowiekiem
zdrowym, chorym, niepełnosprawnym w różnych okresach życia,
W4. charakteryzuje opiekę pielęgniarską realizowaną w środowisku
nauczania i wychowania,
W5. charakteryzuje zasady opieki nad człowiekiem pracującym,
W6. opisuje system wsparcia społecznego w Polsce.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. realizuje standardy i procedury obowiązujące w POZ rozpoznaje
deficyty edukacyjne podopiecznych oraz w obszarze wydolności
opiekuńczej rodziny,
U2. przeprowadza wywiad środowiskowy, obserwację, pomiary, badanie
fizykalne, analizę dokumentacji podopiecznego, rodziny/opiekunów,
U3. ocenia stan bio-psycho-społeczny podopiecznego/ rodziny stosując
różne dostępne metody, interpretuje wyniki,
U4. ocenia stan zdrowia na podstawie badań podmiotowych
i przedmiotowych,
U5. opracowuje i wdraża proces pielęgnowania oraz go dokumentuje,
U6. rozpoznaje zagrożenia w stanie zdrowia,
U7. identyfikuje rodzinne zagrożenia zdrowia,
U8. rozpoznaje zagrożenia zdrowia w środowisku,
U9. rozpoznaje system wsparcia społecznego,
U10. diagnozuje sytuację zdrowotną uczniów i środowiska szkolnego,
U11. rozpoznaje zapotrzebowanie, planuje i realizuje szkolną edukację
zdrowotną.
250
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. nawiązuje współpracę z zespołem POZ,
K2. komunikuje się z podopiecznym, opiekunami/ rodziną, społecznością
lokalną, grupami wsparcia,
K3. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania, sanuje
godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K4. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K5. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K6. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
I. Opieka pielęgniarska nad rodziną i człowiekiem w różnych
okresach życia – realizacja zadań profilaktycznych
i promocyjnych. Pielęgniarka jako doradca w sprawach zdrowia.
1. Opieka przedkoncepcyjna – zadania pielęgniarki
środowiskowej /rodzinnej.
2. Metody planowania rodziny- charakterystyka.
3. Zapobieganie wypadkom w różnych środowiskach bytowania
człowieka.
4. Rozpoznawanie, planowanie i prowadzenie edukacji
w zakresie modyfikacji zachowań zdrowotnych jednostki,
rodziny, klasy.
5. Diagnoza zagrożeń zdrowia w środowisku- raport o stanie
zdrowia środowiska.
6. Udział pielęgniarki w profilaktyce i wczesnym wykrywaniu
chorób.
24 120
II. Opieka pielęgniarska nad rodziną i człowiekiem zdrowym,
chorym, niepełnosprawnym w różnych okresach życia.
1. Pomoc społeczna- wsparcie instytucjonalne w pielęgniarstwie
POZ.
2. Pielęgniarka rodzinna jako partner grupy wsparcia.
3. Rodzinne czynniki ryzyka zdrowia– diagnoza.
4. Opieka pielęgniarska nad osobą niepełnosprawną
(sensorycznie, fizycznie, psychicznie) i jej rodziną.
5. Opieka nad obłożnie i przewlekle chorym. Organizacja opieki
długoterminowej domowej. Przygotowanie środowiska
domowego do opieki nad chorym po jego powrocie ze
szpitala.
6. Osoby starsze – zdrowe, chore, żyjące samotnie lub
w rodzinie- jako podmiot opieki pielęgniarki POZ.
7. Opieka pielęgniarska nad dzieckiem (noworodkiem,
niemowlęciem, małym dzieckiem) zdrowym i chorym
w rodzinie- zadania pielęgniarki środowiskowej/ rodzinnej.
8 Opieka zdrowotna nad osobą aktywną zawodowo. Zagrożenia
zdrowia w środowisku pracy. Choroba zawodowa. Zakres
danych do diagnozy pielęgniarskiej w aspekcie profilaktyki
i promocji zdrowia pracowników w środowiska pracy.
Badania wstępne i okresowe- udział pielęgniarki.
Dokumentowanie pracy pielęgniarki medycyny pracy.
64
III. Opieka pielęgniarska w środowisku nauczania i wychowania.
1. Szkoła jako środowisko wpływające na potencjał zdrowotny
ucznia oraz źródło zagrożeń w jego zdrowiu. Środowisko
fizyczne i społeczne szkoły.
2. Pielęgniarstwo środowiska nauczania i wychowania –
charakterystyka kompetencji, zadań i stanowiska pracy
32
251
pielęgniarki sprawującej profilaktyczną opiekę nad populacją
uczniów/wychowanków.
3. Szkolna edukacja zdrowotna jako zadania szkoły
i pielęgniarstwa środowiska nauczania i wychowania.
4. Problemy zdrowotne i społeczne uczniów.
5. Diagnozowanie sytuacji zdrowotnej uczniów i środowiska
szkolnego.
6. Metodyka pracy pielęgniarki w szkole.
7. Standardy działań profilaktycznych realizowanych wobec dzieci
i młodzieży szkolnej.
8. Współpraca pielęgniarki „szkolne” z rodzicami, gronem
pedagogicznym.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje i doskonali wiedzę i umiejętności w opiece nad
pacjentem w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym POZ,
U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem
w okresie odbywania zajęć praktycznych w placówkach POZ.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas praktyk zawodowych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
1. Struktura organizacyjna różnych jednostek POZ. 16 200
2. Standardy wyposażenia gabinetu pielęgniarki
środowiskowej/rodzinnej oraz sprzętu wykorzystywanego
w pracy realizowanej na terenie miejsca nauki
i zamieszkania rodziny/osoby.
16
3. Specyfika pracy pielęgniarki w poszczególnych poradniach
i przychodniach.
16
4. Obieg informacji o podopiecznymi jego rodzinie
pozyskiwanej i wykorzystywanej w obrębie podstawowej
opieki zdrowotnej.
16
5. Współpraca członków zespołu POZ z samorządem
lokalnym.
16
6. Diagnoza społeczności lokalnej- udział pielęgniarki
środowiskowej/rodzinnej.
16
7. Pielęgniarstwo POZ jako partner w realizacji lokalnych
programów promocji zdrowia i profilaktyki.
8
8. Zasady i warunki przeprowadzania podstawowych badań
i pomiarów w ocenie stanu zdrowia podopiecznych- badanie
dziecka, badanie osoby dorosłej.
24
9. Przygotowanie do wizyty w środowisku. Zasady
przeprowadzania wywiadu środowiskowego, obserwacji,
pomiarów, analizy dokumentacji medycznej.
16
252
10. Praca z jednostką/rodziną- diagnozowanie, planowanie
działań, realizacja i ocena planu opieki pielęgniarskiej.
56
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w placówce dydaktycznej,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w placówkach dydaktycznych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
1. - komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- standardy tematyczne,
- procedury tematyczne,
- wyposażenie gabinetu/ miejsca pracy pielęgniarki poz
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po V semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
253
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
Zajęcia Praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktykzawodowych”.
Praktyki Zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 40
Ćwiczenia 10
Zajęcia bez udziału nauczyciela 20
Zajęcia praktyczne 120
Praktyka zawodowa 200
Przygotowanie do zajęć 40
Razem 435
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 14
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Kilańska D.(red.), Pielęgniarstwo w podstawowej opiece zdrowotnej. t.I,
Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008
2. Brosowska B., Mielczarek-Pankiewicz E., Pielęgniarstwo w podstawowej opiece
zdrowotnej. t. II, Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008
3. Kawczyńska-Butrym Z., Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego, Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 1994
4. Kawczyńska-Butrym Z., Diagnoza pielęgniarska, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 1999
5. Charzyńska-Gula M.: Edukacja zdrowotna rodziny. Poradnik dla pielęgniarki
rodzinnej, Lublin 2002
6. Kawczyńska-Butrym Z., Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego, PZWL, Warszawa
1994
7. Kawczyńska-Butrym Z., Rodzina –zdrowie –choroba, Wyd. Czelej, Lublin 2001
8. Kawczyńska-Butrym Z., Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria i praktyka, CEM,
Warszawa 1997
9. Oblacińska A., Ostręga A.(red.), Standardy i metodyka pracy pielęgniarki
i higienistki szkolnej, IMiD, Warszawa 2003
10. Wybrane aktualne pozycje z czasopism krajowych i zagranicznych związane
z tematyką ćwiczeń
11. Wybrane akty prawne.
Literatura
uzupełniająca
1. Dobrowolska B., Milczarek- Pankiewicz E., Opieka nad zdrowiem pracowników,
IMP, Łódź 1992
2. Kawczyńska-Butrym Z.(red.), Wsparcie społeczne w zdrowiu i chorobie,
CMDNŚSM, Warszawa 1994
3. Kinlej M., Naturalne planowanie rodziny. Co powinien wiedzieć pracownik służby
zdrowia, IMiD, Projekt UNFPA i Rządu Polskiego, Warszawa 1998
4. Woynarowska B. (red.), Profilaktyka w pediatrii. PZWL, Warszawa 2008
254
5. Domżał-Drzewicka R., Gałęziowak E., Nowoczesne metody rozpoznawania
płodności. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008.
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu DIETETYKA
Kod przedmiotu POP-D
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 30 godz.
SEMESTR II - 30 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/ semestr Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SII
20 Cały rok
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
10 indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Zajęcia bez
udziału nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Koordynator dr n. med. Renata Domżał-Drzewicka
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady dr n. med. Renata
Domżał-Drzewicka
Tel. 23 6722213
Tel/fax23 6743704 Zajęcia bez udziału
nauczyciela
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny
przedmiotu
Student:
pozna zasady racjonalnego żywienia dzieci i dorosłych przy uwzględnieniu
kompromisu fizjologicznego, kulturowego, psychologicznego,
ekologicznego i finansowego, zasady żywienia dietetycznego w wybranych
chorobach oraz rolę dietoprofilaktyki w przeciwdziałaniu tzw. chorobom
cywilizacyjnym,
255
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. zna fizjologiczne zapotrzebowanie dzieci, młodzieży, osób dorosłych,
kobiet w ciąży i karmiących na energię i składniki odżywcze (białko,
tłuszcze, węglowodany, składniki mineralne, witaminy, błonnik
pokarmowy),
C2. omawia zasady leczenia żywienia (żywienie dojelitowe i pozajelitowe),
jak również zasady żywienia w wybranych chorobach,
C3. posiada umiejętności rozpoznania i prowadzenia edukacji żywieniowej,
C4. rozumie zakres udziału pielęgniarki w leczeniu żywieniowym,
C5. umie opracować i przeprowadzić wywiad żywieniowy umożliwiający
ocenę błędów w żywieniu,
C6. posiada umiejętności dokonania oceny stanu odżywienia
z wykorzystaniem metod antropometrycznych i biochemicznych,
C7. dostrzega indywidualizm pacjenta,
C8. wdraża zasady etyki zawodowej.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy anatomii i fizjologii człowieka, biochemii i biologii
na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. definiuje zapotrzebowanie (ilościowe i jakościowe) organizmu na
składniki pokarmowe niezbędne do utrzymania życia w warunkach
zdrowia i choroby,
W2. wymienia zasady żywienia osób zdrowych w różnym wieku
i charakteryzuje istotę żywienia dojelitowego i pozajelitowego,
W3. zna zasady profilaktyki i leczenia dietetycznego oraz powikłań
dietoterapii.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. pomaga choremu w jedzeniu, wydalaniu, poruszaniu się i dbaniu
o higienę osobistą,
U2. wykorzystuje różne techniki karmienia pacjenta,
U3. ocenia stan odżywienia organizmu z wykorzystaniem metod
antropometrycznych, biochemicznych i badania podmiotowego,
U4. prowadzi poradnictwo w zakresie żywienia dorosłych oraz dzieci
zdrowych,
U5. stosuje wybrane diety terapeutyczne w otyłości, niedożywieniu,
cukrzycy, hyperlipidemii, nadciśnieniu tętniczym, chorobach serca
i naczyń krwionośnych, trzustki i wątroby.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu,
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje składniki odżywcze i ich znaczenie w organizmie,
W2. omawia normy żywienia i wyżywienia,
W3. wymienia ilościowe i jakościowe błędy Polaków,
W4. charakteryzuje zasady planowania i oceny żywienia różnych grup
ludności oraz zasady planowania i układania jadłospisów dla osób
zdrowych,
W5. wymienia zasady oceny stanu odżywienia,
256
W6. omawia i charakteryzuje diety,
W7. wyjaśnia konsekwencje niedożywienia,
W8. odróżnia zasady żywienia człowieka w różnych stanach chorobowych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. przeprowadza ocenę stanu odżywienia oraz jadłospisu,
U2. planuje jadłospisy dla osób zdrowych,
U3. rozpoznaje przyczyny ilościowych i jakościowych błędów
żywieniowych,
U4. rozpoznaje, planuje i przeprowadza edukację żywieniową,
U5. planuje dietę leczniczą w podstawowych jednostkach chorobowych,
U6. monitoruje chorego żywionego dojelitowe i parenteralne,
U7. opracowuje wywiad żywieniowy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę otwartości w kontaktach interpersonalnych,
K2. uwzględnia indywidualne potrzeby pacjenta,
K3. wykazuje zainteresowanie rozwojem zawodowym,
K4. przestrzega zasad określonych w standardach i procedurach żywienia
człowieka zdrowego i chorego.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Procesy energetyczne i gospodarka wodna w organizmie.
Składniki odżywcze i ich znaczenie w organizmie.
2 20
2. Normy żywienia i wyżywienia. Zróżnicowanie diet dzieci
i dorosłych.
2
3. Ilościowe i jakościowe błędy żywieniowe Polaków. 2
4. Zasady planowania i oceny żywienia różnych grup ludności.
Zasady planowania i układania jadłospisów dla osób
zdrowych.
2
5. Zasady oceny stanu odżywienia. 1
6. Klasyfikacja i charakterystyka diet. 1
7. Niedożywienie i jego zdrowotne następstwa. 2
8. Postępowanie dietetyczne jako część terapii. 2
9. Żywienie człowieka w różnych stanach chorobowych
(choroby układu krążenia, choroby metaboliczne, choroby
przewodu pokarmowego, choroby układu moczowego,
żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem).
2
10. Leczenie żywieniowe – dojelitowe i parenteralne
u dorosłych i dzieci. Monitorowanie chorego żywionego
dojelitowe i parenteralne.
2
11. Zasady edukacji żywieniowej. Udział pielęgniarki
w leczeniu żywieniowym.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu -
wykorzystując najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej
w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą.
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
257
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Opracowanie wywiadu żywieniowego umożliwiającego
ocenę błędów w żywieniu pacjenta oraz postępowania dla
określenia stanu odżywienia pacjenta. Ocena jadłospisów –
jakościowa i ilościowa.
4 10
2. Układanie, ocena i korygowanie ułożonych jadłospisów dla
osób zdrowych i chorych z cukrzycą, otyłością,
nadciśnieniem, zaburzeniami gospodarki lipidowej,
z chorobami przewodu pokarmowego, wątroby, trzustki,
nerek.
3
3. Żywienie dojelitowe w domu pacjenta. 3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - zaliczenie z oceną po II semestrze
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy
przez studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 20
Zajęcia bez udziału nauczyciela 10
Przygotowanie do zajęć 10
Razem 40
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Ciborowska M., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego
człowieka. PZWL, Warszawa 2010
2. Bułhak-Jachymczyk B., Jarosz M.: Normy żywienia człowieka Podstawy
prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. PZWL, Warszawa 2008
3. Szczygieł B.(red.), Niedożywienie związane z chorobą. PZWL, Warszawa 2011
258
4. Jarosz M., Kłosiewicz-Latoszek L., Charzewska J., Białkowska M.:
Diagnozowanie zaburzeń stanu odżywienia w praktyce lekarskiej
i pielęgniarskiej. IŻiŻ, W-wa 2010
5. Jarosz M.(red.), Zasady prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży
oraz wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia. IŻiŻ, Warszawa 2008.
Literatura
uzupełniająca
1.Matras P., Bartoszewska L., Rudzki S.: Leczenie żywieniowe. Procedury.
Wydawnictwo Czelej, Lublin 2011
2. Iwanow K., Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B.,Wartość odżywcza
wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. PZWL, Warszawa 2011
3.Przygoda B., Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K.: Tabele składu i wartości
odżywczej żywności. PZWL, Warszawa 2005
4.Artykuły w czasopismach naukowych
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu BADANIE FIZYKALNE
Kod przedmiotu POP-BF
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Obowiązkowy
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN - 45 godz.
SEMESTR II – 45 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba godzin Limit miejsc
w grupach
Ćwiczenia RI/SII 30 30
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
15 indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin
realizacji
Ćwiczenia
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Koordynator Mgr Maria Kołtun
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
259
Ćwiczenia mgr Maria Kołtun
mgr Agnieszka Bukowska
jolakoltun@wp.
pl
agnieszkabukow
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do dwóch egzaminów poprawkowych
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie wyposażony studenta w niezbędną wiedzę z zakresu wywiadu
i oceny stanu zdrowia pacjenta.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. przeprowadzi wywiad, badanie przedmiotowe
C2. opanuje umiejętności niezbędne do interpretacji uzyskanych
wyników badania fizykalnego.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne-
prace pisemne
Wiedza z zakresu anatomii i fizjologii człowieka.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia badanie podmiotowe ogólne i szczegółowe, zasady jego
prowadzenia i dokumentowania,
W2. charakteryzuje techniki badania fizykalnego i kompleksowego badania
fizykalnego pacjenta dla potrzeb opieki pielęgniarskiej,
W3. określa znaczenie wyników badania podmiotowego i przedmiotowego
w formułowaniu oceny stanu zdrowia pacjenta dla potrzeb opieki
pielęgniarskiej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. przeprowadza badanie podmiotowe pacjenta, analizuje i interpretuje
wyniki dla potrzeb diagnozy pielęgniarskiej i jej dokumentowania,
U2. rozpoznaje i interpretuje podstawowe odrębności w badaniu noworodka,
niemowlęcia, osoby dorosłej i w wieku geriatrycznym;
U3. wykorzystuje techniki badania fizykalnego do oceny fizjologicznych
funkcji skóry, zmysłów, głowy, klatki piersiowej, w tym układu sercowo-
naczyniowego, układu oddechowego, gruczołów piersiowych, jamy
brzusznej, narządów płciowych, obwodowego układu krążenia, układu
mięśniowo-szkieletowego i układu nerwowego,
U4. dokumentuje wyniki badania fizykalnego i ich wykorzystywanie
w zakresie oceny stanu zdrowia pacjenta,
U5. wykonuje badanie fizykalne umożliwiające wczesne wykrywanie chorób
sutka i uczy pacjentów samobadania piersi.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje podstawowe zasady i prawidłowość prowadzenia
badania podmiotowego i przedmiotowego pacjenta,
W2. definiuje istotę działań podejmowanych w ramach badania fizykalnego,
W3. wyjaśnia związek pielęgniarstwa z badaniem fizykalnym.
260
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. przeprowadza całościowe badanie pacjenta z uwzględnieniem
właściwych metod, technik i kolejności poszczególnych elementów
badania oraz interpretuje uzyskane wyniki badania i dokumentuje je,
U2. wykona wybrane elementy badania fizykalnego,
U3. gromadzi informacje o pacjencie, zanalizuje zebrane dane, ustala cele
i plan opieki wdrażając dane badania fizykalnego,
U4. wybierze dane z wywiadu i badania fizykalnego istotne dla określenia
problemów pielęgnacyjnych pacjenta i zaplanowania opieki
pielęgniarskiej,
U5. oceni zmieniający się stan zdrowia chorego w zakresie niezbędnym do
modyfikacji planu i postępowania pielęgniarskiego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. zapewnia warunki intymności i przejawia postawę indywidualnego
podejścia do pacjenta w trakcie prowadzenia badania.
K2. przestrzega praw pacjenta,
K3. rzetelnie, dokładnie z odpowiedzialnością i zrozumieniem przeprowadza
wywiad i prowadzi badanie fizykalne pacjenta,
K4. zachowuje tajemnicę zawodową,
K5. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową,
K6. współpracuje w zespole z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Wprowadzenie do problematyki badań fizykalnych. 1 30
2. Metody badania fizykalnego. 1
3. Badanie przedmiotowe i podmiotowe osób dorosłych. 3
4. Ocena stanu ogólnego i psychicznego. 3
5. Ocena skóry i jej wytworów. 1
6. Badanie i ocena głowy i szyi. 2
7. Badanie klatki piersiowej: płuc, gruczołów piersiowych
i serca.
3
8. Ocena układu krążenia: centralnego i obwodowego. 3
9. Ocena jamy brzusznej i jej narządów. 3
10.Ocena układu ruchu: mięśniowo- szkieletowego. 3
11.Ocena układu neurologicznego. 3
12.Ocena narządów zmysłów. 2
13.Weryfikacja wyników badania fizykalnego i podmiotowego. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu badania fizykalnego –
wykorzystując najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1.nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej
w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
261
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Działania w zakresie wykonywania podstawowych
pomiarów funkcji życiowych służących ocenie stanu
pacjenta.
10 15
2. Analiza sytuacji zdrowotnej pacjenta na podstawie
zgromadzonych informacji.
3
3. Badanie własnego tętna na tętnicy szyjnej, udowej,
ramiennej, podkolanowej.
1
4. Badanie tętna ,oddechu i ciśnienia tętniczego krwi w stanie
spoczynku i po wysiłku – analiza porównawcza wyników.
1
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety dvd),
tablica papierowa fliphart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy,
ryciny,
plansze,
procedury tematyczne,
fantomy tematyczne,
modele tematyczne.
SPOSOBY OCENY
P- podsumowująca
F- formułująca
Ćwiczenia P1 - zaliczenie z oceną po II semestrze
F1 – zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 – jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze .
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 – zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia;
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy
przez studenta.
262
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Ćwiczenia 30
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 55
Razem 100
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Bates B., Bickley L ., Hoekelman R(red), Wywiad i badanie fizykalne. Springer.
PWN Warszawa 1997
2. Ciechaniewicz W. (red): Pielęgniarstwo. Ćwiczenia, PZWL, Warszawa 2002
3. Dacre J., Kopełman P.(red), Badanie kliniczne, PZWL, Warszawa 2004
4. Dyk D. (red) , Badanie fizykalne w pielęgniarstwie, PZWL, Warszawa 2010
5. Epstein O., Perkin G.D. (red), Badania kliniczne. Wyd. Czelej, Lublin 2001
6. Gołąb B.,Traczyk W.Z.(red), Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa
2002
7. Kasety video: Badanie fizykalne
8. Kokot F.(red), Choroby wewnętrzne , PZWL, Warszawa 2005
9. Krajewska- Kułak E.,Szczepański M.(red), Badanie fizykalne w praktyce
pielęgniarek i położnych. Wyd. Czelej, Lublin 2008
10. Obuchowicz A. (red), Badanie podmiotowe w pediatrii, PZWL, Warszawa 2007
10. Tatoń J., Czech A. (red), Ogólna diagnostyka internistyczna. PZWL, Warszawa
1991
11. Zahradniczek K. (red), Pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych,
PZWL, Warszawa 2005
Literatura
uzupełniająca
1. Gołąb B., Traczyk Z. (red):, Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL Wyd.IV,
Warszawa 2002
2. Krisman M. A. – Scott, Elizabeth _unt, Witek M., materiały szkoleniowe – Ocena
stanu zdrowia i badanie fizykalne, Warszawa 1999,CKPPiP Zakopane 2001
3. Rowiński W. , Dziak A. (red),Chirurgia dla pielęgniarek, Wyd. IV, PZWL,
Warszawa 2002
4. Ślusarska B., Zarzycka D., Zachradniczek K.(red.): Podstawy pielęgniarstwa.
Tom I, II. Wyd. Czelej, Lublin 2004
5. Zahradniczek K. (red), Wprowadzenie do pielęgniarstwa, Wyd. III, PZWL,
Warszawa 1999
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu BADANIA NAUKOWE W PIELĘGNIARSTWIE
Kod przedmiotu POP-BNwP
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
263
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 80 godz.
SEMESTR IV – 30 godz.
SEMESTR V – 25 godz.
SEMESTR VI – 25 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RII/SIV 30 Cały rok
Seminaria RIII/SV
RIII/SVI
50 30 osób
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Seminaria
Koordynator Dr n. med. Renata Domżał-Drzewicka
Prowadzący Forma Nazwisko i imię prowadzącego Telefon
Wykłady
Dr n. med. Renata Domżał-
Drzewicka
23 672 22 13
23 674 37 04
Seminaria
Dr n. hum. Zofia Kostrzanowska
Dr n. hum. Małgorzata Marcysiak
Dr n. hum. Bożena Ostrowska
Dr n. med. Grzegorz Staśkiewicz
Dr n. med. Ewa Wiśniewska
23 672 22 13
23 674 37 04
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch zaliczeń poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
pozna podstawowe badania naukowe w pielęgniarstwie i dziedzinach
pokrewnych, będzie się posługiwał samodzielnie i krytycznie
piśmiennictwem specjalistycznym, opracowaniami naukowymi oraz
będzie przygotowany do wykonania projektu badawczego zgodnie
z procedurą badawczą.
Pełny opis kursu/
Cele dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. zna i rozumie etapy procesu badawczego,
C2. opanował podstawowe technik pracy umysłowej i badawczej,
C3. przygotowuje materiał badawczy do publikacji,
C4. zna i przestrzega zasad dobrej praktyki w nauce,
C5. zna założenia prawa autorskiego.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne Wiedza z zakresu szkoły ponadgimnazjalnej;
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
W1. definiuje przedmiot, cel, obszar badań oraz paradygmatów
pielęgniarstwa,
W2. charakteryzuje etapy procesu badawczego,
W3. opisuje metody i techniki badań,
W4. określa zasady interpretowania danych empirycznych i wnioskowania,
W5. za podstawowe przepisy z zakresu prawa autorskiego
264
i ochrony własności intelektualnej,
W6. Określa znaczenie etyki w badaniach naukowych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. uczestniczy w realizacji projektu badawczego
U2. krytycznie analizuje publikowane wyniki badań naukowych
U3. wykorzystuje wyniki badań naukowych w zapewnianiu wysokiej jakości
opieki nad pacjentem
U4. uczestniczy w kształceniu zawodowym studentów,
U5. opracowuje i realizuje własne projekty badawcze w ramach badań
o charakterze jakościowym
U6. analizuje i opracowuje raporty z badań naukowych (np. artykuły
naukowe)
U7. postępuje zgodnie z zasadami etyki badań naukowych i ochrony
własności intelektualnej
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do profesjonalizmu
K2. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje kierunki badań w pielęgniarstwie,
W2. wyjaśnia metodologiczne podstawy badań naukowych,
W3. wymienia i wyjaśnia etapy postępowania badawczego,
W4. charakteryzuje źródła informacji naukowej,
W5. opisuje metody, techniki i narzędzia badawcze stosowane
w pielęgniarstwie,
W6. wyjaśnia zasady opracowania materiału badawczego,
W7. charakteryzuje zasady dobrej praktyki w badaniach naukowych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. opracowuje strukturę koncepcji badań,
U2. sporządza piśmiennictwa do opracowań naukowych,
U3. określa zbiorowość statystyczną i dobór próby,
U4. dokonuje wyboru metod, technik i narzędzi badawczych,
U5. określa przedmiot, cele, problemy,
U6. określa zmienne, wskaźniki pomiaru oraz hipotezy badawcze,
U7. wyciąga wnioski z zebranego materiału badawczego,
U8. dokumentuje proces badawczy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu badań naukowych,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. krytycznie ocenia swoją pracę,
K4. rozumie potrzebę rozwoju naukowego w pielęgniarstwie,
K5. ma przekonanie o wadze zachowań etycznych w nauce.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Kierunki rozwoju badań naukowych w pielęgniarstwie. 3 30
2. Metodologiczne podstawy badań naukowych. Cel i metoda
poznania naukowego.
5
3. Etapy postępowania badawczego. 3
4. Źródła informacji naukowej, sporządzanie piśmiennictwa
do opracowań naukowych.
3
265
5. Metody, techniki i narzędzia badawcze. 7
6. Zasady opracowywania materiału badawczego. 5
7. Etyka w badaniach naukowych (dobra praktyka badań
naukowych).
2
8. Prawo autorskie. Ochrona własności intelektualnej. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
SEMINARIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wymienia i charakteryzuje etapy procesu badawczego,
W2. ma uporządkowaną wiedzę na temat gromadzenia materiału
badawczego,
W3. zna kryteria oceny pacy licencjackiej,
W4. ma elementarną wiedzę na temat opracowania materiału badawczego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. formułuje przedmiot, cel badań, problemy badawcze i potrafi w sposób
praktyczny usytuować je w kontekście teorii pielęgniarstwa,
U2. posiada umiejętność tworzenia hipotez badawczych, określania
zmiennych i wskaźników,
U3. potrafi ocenić i dobrać metody, techniki i narzędzia badawcze,
U4. potrafi zaplanować i zorganizować proces badawczy,
U5. opracowuje materiał badawczy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje kreatywność w procesie badawczym,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w procesie
badawczym,
K4. jest świadomy istnienia etycznego wymiaru w badaniach naukowych ,
K5. krytycznie ocenia swoją pracę.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
SEMINARIA
1. Formułowanie przedmiotu, celu badań, problemów
badawczych i ich usytuowanie w kontekście teorii
pielęgniarstwa. Hipotezy badawcze, zmienne i wskaźniki
pomiaru.
15 50
2. Metody badań mające zastosowanie w pielęgniarstwie.
Techniki i narzędzia badawcze – praktyczne
zastosowanie.
15
3. Organizacja badań i opracowywanie zebranego materiału.
Zasady wnioskowania badawczego.
10
4. Konsultacje opracowań i projektów badawczych. Kryteria
oceny pracy licencjackiej.
10
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Seminaria:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- zadania problemowe,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
266
dydaktyczne
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - zaliczenie z oceną po IV semestrze
Seminaria P1 - zaliczenie z oceną po V i VI semestrze
F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji seminariów.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w seminariach.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 30
Seminaria 50
Przygotowanie do zajęć 30
Razem 110
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik
dla studentów medycznych. PZWL, Warszawa 2010
2. Brzeziński J., Elementy metodologii badań pedagogicznych. PWN, Warszawa
2011
3. Pilch T., Metody badań pedagogicznych. PWN, Warszawa 1999
4. Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Impuls,
Kraków 2007
5. Nowak S., Metodologia badań społecznych. PWN, Warszawa 2011
6. Wrońska I., Zarys problematyki badawczej pielęgniarek środowiskowo/
rodzinnych. Kawczyńska –Butrym Z. (red.): Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria
i praktyka. CEM, Warszawa 1997
Literatura
uzupełniająca
1. Kostrzanowska Z., Zarys problematyki badawczej w kształceniu pielęgniarek.
w: Wrońska I. (red.) Uniwersyteckie kształcenie pielęgniarek z doświadczeń
polsko-szwedzkich. Lublin, Goteborg 1998
2. Dutkiewicz W.,Praca magisterska. Przewodnik metodyczny dla studentów
pedagogiki. Kielce 2001
3. Jędrychowski W., Zasady planowania i prowadzenia badań naukowych
w medycynie. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2004
267
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu ZAKAŻENIA SZPITALNE
Kod przedmiotu POP-ZS
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Fakultatywny
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 30 godz.
SEMESTR I – 30 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok I /
semestr I
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Ćwiczenia RISI 15 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 indywidualnie
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Ćwiczenia
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Koordynator mgr Maria Kołtun
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Ćwiczenia mgr Maria Kołtun
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch zaliczeń poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie posiadał wiedzę z zakresu zakażeń szpitalnych oraz metod zapobiegania
im.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. posiądzie umiejętność rozpoznawania i zapobiegania zakażeniom
szpitalnym w pracy zawodowej pielęgniarki
C2. ochroni zdrowie własne pacjentów.
268
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy biologii, chemii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student :
W1.definiuje zakażenia szpitalne, z uwzględnieniem źródeł i rezerwuaru
drobnoustrojów w środowisku szpitalnym, dróg szerzenia, zapobiegania
i zwalczania zakażeń szpitalnych,
W2. wyjaśnia sposoby kontroli szerzenia się, zapobiegania i zwalczania zakażeń
szpitalnych, w tym mikroflory środowiska szpitalnego,
W3. wyjaśnia mechanizm i sposoby postępowania w zakażeniu krwi, zakażeniu
ogólnoustrojowym, szpitalnym zapaleniu płuc, zakażeniu dróg moczowych
i zakażeniu grzybiczym,
W4. analizuje zagrożenia epidemiologiczne w skupiskach ludzi, takich jak szkoły,
przedszkola, uczelnie, szpitale, koncerty, koszary wojskowe.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. wdraża standardy postępowania zapobiegającego zakażeniom szpitalnym
i zakażeniom w innych przedsiębiorstwach podmiotu leczniczego,
U2. prowadzi ocenę i izoluje chorych potencjalnie zakażonych lub chorych
zakaźnie,
U3. bezpiecznie stosuje środki dezynfekcyjne i segreguje odpady medyczne.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności dążąc
do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
WIEDZA
Student:
W1. wymienia podstawowe pojęcia i definicje związane z problematyką zakażeń
szpitalnych,
W2. opisuje przyczyny szerzenia się zakażeń szpitalnych,
W3. definiuje zasady i metody zapobiegania zakażeniom szpitalnym,
W4. rozumie związki przyczynowo-skutkowe między nie przestrzeganiem zasad
higieny szpitalnej a powstaniem zakażenia szpitalnego,
W3. omawia zakażenia łożyska krwi,
W4. charakteryzuje szpitalne zapalenie płuc i dolnych dróg oddechowych,
W5. zapobiega zakażeniom dróg moczowych,
W6. definiuje zakażenia szpitalne w intensywnej terapii i w oddziałach
zabiegowych,
W7. omawia monitorowanie i rejestrację zakażeń szpitalnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. planuje elementy postępowania w przypadku stwierdzenia zakażenia
szpitalnego,
U2. przedstawia postępowanie z odpadami szpitalnymi,
U3. charakteryzuje zasady pobierania materiału do badań bakteriologicznych,
U4. stosuje procedury zabezpieczające szerzeniu się zakażeń szpitalnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu zakażeń szpitalnych,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. krytycznie ocenia swoją pracę.
269
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Wprowadzenie do problematyki zakażeń szpitalnych.
2. Epidemiologia zakażeń szpitalnych.
1 15
3. Drogi szerzenia się zakażeń szpitalnych.
4. Zasady zapobiegania zakażeniom szpitalnym.
2
5. Sposoby nadzoru nad zakażeniami w szpitalnictwie.
6. Kontrola zakażeń szpitalnych.
2
7. Organizacja zespołów .Szpitalny zespół do spraw zakażeń
szpitalnych.
2
8. Dezynfekcja jako element zapobiegania zakażeniom
szpitalnym.
2
9. Sterylizacja i kontrola sterylizacji jako element zwalczania
zakażeń szpitalnych.
1
10. Zakażenia łożyska krwi. 1
11. Szpitalne zapalenie płuc i dolnych dróg oddechowych. 1
12. Zakażenia dróg moczowych .
13. Zakażenia szpitalne w intensywnej terapii i na oddziałach
zabiegowych.
1
14. Monitorowanie, rejestracja zakażeń szpitalnych, programy
komputerowe.
15. Badanie pacjenta przyjętego na oddział. Zasady pobierania
materiału do badań bakteriologicznych.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu zakażeń szpitalnych -
wykorzystując najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej
w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą i poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Zakażenia szpitalne wywołane wirusem zapalenia wątroby.
2. Postępowanie z pacjentem zarażonym wirusem HIV.
3 15
3. Postępowanie po ekspozycji zawodowej.
4. Antybiotykoterapia w zakażeniach szpitalnych.
3
5. Komputerowe programy rejestracji zakażeń szpitalnych.
6. Zakażenia układu moczowego, oddechowego,
pokarmowego, nerwowego.
3
7. Zakażenia ran operacyjnych.
8. Zakażenia u chorych po wszczepieniu endoprotez.
3
9. Zakażenia u chorych onkologicznych.
10. Bakteriemia i wstrząs septyczny.
3
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
270
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
tablica papierowa flipchart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy,
ryciny,
plansze,
standardy tematyczne,
procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Ćwiczenia P1 - zaliczenie z oceną po I semestrze
F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas ćwiczeń
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach
P2 - jedno kolokwium po zakończeniu realizacji treści programowych
dokonane nie później niż na ostatnich ćwiczeniach.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 13
Razem 43
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Anusz Z.(red.), Mikrobiologia i parazytologia lekarska, PZWL, Warszawa 2008
2. Anusz Z. (red.), Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych, PZWL, Warszawa
2006
3. Dzierżanowski D., Jeliaszewicz J.(red.), Zakażenia Szpitalne, a-medica, Bielsko-Biała
2005
4. Krzywicka A. (red.), Dezynfekcja szpitalna, PZWL, Warszawa 2005
5. Lenartowicz H., Szeloch Z. (red), Podstawy organizacji i kierowania dla pielęgniarek,
PZWL, Warszawa 2004
6. Zbiór rekomendacji i procedur dla polskich szpitali: Praktyczne zasady kontroli zakażeń
szpitalnych, Warszawa 2010
Literatura
uzupełniająca
1. Ciechaniewicz W. (red.), Pielęgniarstwo Ćwiczenia ,T. 1 i 2, PZWL, Warszawa 2006
2. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red.), Podstawy pielęgniarstwa, Czelej,
Lublin 2004
3. Zahradniczek K.(red.), Wprowadzenie do pielęgniarstwa, Podręcznik dla szkół
medycznych, PZWL, Warszawa 2004
271
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu JĘZYK MIGOWY
Kod przedmiotu POP-JM
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Fakultatywny
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 30 godz.
SEMESTR I – 30 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Ćwiczenia RI/SI 30 30
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Ćwiczenia
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Koordynator mgr Kazimiera Podgórska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Ćwiczenia
mgr Kazimiera Podgórska Tel./fax 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch zaliczeń poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie znał problematykę niepełnosprawności osób niesłyszących, zasady
polskiego języka migowego oraz systemu językowo – migowego.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student:
C1. posiądzie wiedzę w zakresie wpływu głuchoty na mowę,
C2. wymieni podstawowe problemy osób niesłyszących,
C3. operuje znakami polskiego języka migowego w zakresie przewidzianym
programem.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy anatomii i fizjologii człowieka.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
W1. zna i rozumie terminologię związaną z wadą słuchu,
272
uczenia się - WIEDZA W2. zna pojęcia dotyczące zagadnienia języka migowego,
W3. posiada przygotowanie do dalszego kształcenia w zakresie komunikacji
z osobami z wadami słuchu,
W4. zna reguły zachowań towarzyskich wśród osób niesłyszanych,
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nawiązuje kontakt z osobą słabo słyszącą i niesłyszącą,
U2. posługuje się znakami języka migowego w opiece nad pacjentem
głuchoniemym w celu przygotowania do świadomego uczestnictwa
w procedurach medyczno-opiekuńczych,
U3. posługuje się językiem migowym w zakresie terminologii sytuacyjnej:
udzielanie pierwszej pomocy, przekazywanie informacji rodzinie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc
do profesjonalizmu,
K2. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
K3. przestrzega praw pacjenta,
K4. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia przyczyny zaburzeń słuchu i mowy w kontekście porozumiewania
się i rozumie znaczenie wczesnego ich wykrywania,
W2. rozróżnia sposoby i środki komunikowania się osób z uszkodzeniem słuchu,
W3. rozpoznaje znaki daktylograficzne: statyczne, dynamiczne, liczbowe
i idiograficzne w zakresie gromadzenia informacji o sytuacji zdrowotnej
pacjenta,
W4. zna zasady komunikacji z pacjentem niesłyszącym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. umie posługiwać się polskim językiem palcowym oraz znakami liczebników
głównych,
U2. operuje znakami pojęciowymi języka migowego oraz technikę ich
stosowania i odczytywania.
U3. wie jak nawiązać podstawową komunikacje z osobą niesłyszącą lub słabo
słyszącą,
U4. umie posłużyć się polskim alfabetem palcowym oraz liczebnikami,
U5. umie odczytywać komunikaty wyrażone w PJM.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje osoby niepełnosprawne,
K2. umie integrować i kształtować pozytywne postawy społeczne wobec osób
z wadami słuchu.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Terminologia i dane liczbowe o osobach z uszkodzonym
słuchem.
1 30
2. Przyczyny i rodzaje uszkodzeń słuchu, budowa narządu
słuchu.
2
3. „Czym jest język migowy” środki komunikowania się
z osobami z wadą słuchu.
1
4. Jak posługiwać się językiem migowym – wskazówki
praktyczne.
1
273
5. Znaki daktylograficzne- statyczne i dynamiczne oraz polskich
liter i diagrafów.
3
6. Znaki pojęć liczbowych w zakresie do miliona. 2
7. Pojęcia związane z „ja „ jako osoba, miejscem zamieszkania,
rodziną.
4
8. Pojęcia związane z czynnościami życia codziennego – posiłki,
w toalecie, czynności związane z ubieraniem się, nazwy
miesięcy i dni tygodnia.
6
9. Pojęcia związane ze zdrowiem, u lekarza, pobyt w szpitalu,
wykupienie leków, wykonanie badań.
10
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Ćwiczenia :
metoda programowana z użyciem komputera
pokaz na fantomie i modelu
film
metoda manualna- pokaz i ćwiczenie znaków
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer
sprzęt multimedialny(telewizor, kasety, DVD)
grafoskop
foliogramy
plansze
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Ćwiczenia P1 - zaliczenie z oceną po I semestrze
F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie z
obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed rozpoczęciem
zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność wykonanego
zadania nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Ćwiczenia 30
Przygotowanie do zajęć 20
Razem 50
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiot 1
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Figiel A., Głusi i język migowy – spór o język i kulturę, [w:] „Kultura
i Społeczeństwo”, tom LIII, nr 1, 2009
2. Grzesiak I. (red.), Język migowy we współczesnym szkolnictwie na świecie
i w Polsce. Materiały z Sympozjum Naukowego w Malborku 31.03.2007 r., Wyd.
Stanisław Sumowski, Malbork 2007
3. Grzesiak I. (red.), Minirozmówki migowo (PJM)- polskie, polsko-migowe (PJM) ze
słowniczkiem, Wydawnictwo Fundacja Na Rzecz Osób Głuchych i Języka
Migowego, Stowarzyszenie Rehabilitacji i Pomocy Osobom z Wadą Słuchu, Olsztyn
2008
274
4. Grzesiak I., Strukturalna klasyfikacja i systematyzacja znaków Polskiego Języka
Migowego dla potrzeb eksykografii dwujęzycznej, Wydawnictwo Fundacja Na Rzecz
Osób Głuchych i Języka Migowego, Olsztyn 2007
5. Hendzel J., K., Słownik polskiego języka miganego, Wyd. „RAKIEL”, Olsztyn 2006
6. Hoffman B., Surdopedagogika w teorii i praktyce, Wyd. WSP PTWP, Warszawa
2001
7. Kosiba O., Grenda P., Leksykon Języka Migowego, Silentium, Bogatynia 2011
8. Perlin J., Szczepankowski Bogdan, Polski Język Migowy. Opis lingwistyczny, WSiP,
Warszawa 1992
9. Pietrzak W., Język migany w szkole cz. 2, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,
Warszawa 1992
10. Pluto-Kowalska M., Kowalski M., Pomigaj mi mamo – język migowy dla rodziców,
Wyd. Marek Więckowski, Łódź 2007
11. Prałat-Pyrzewicz I., Bajewska J., Język migany w szkole cz. 3, WSiP, Warszawa
1994
12. Stachyra J., Zdolności poznawcze i możliwości umysłowe uczniów z uszkodzonym
słuchem, Wyd. UMCS, Lublin 2001
13. Szczepankowski B., Język migowy w zakładzie pracy cz. 2, Wyd. Polski Związek
Głuchych, Warszawa 1992
14. Szczepankowski B., Język migowy”– pierwsza pomoc medyczna, Centrum Edukacji
Medycznej, Warszawa 1996
15. Szczepankowski B., Podstawy języka migowego WSiP, Warszawa 1994
Literatura
uzupełniająca
1. Sękowska Z., Pedagogika specjalna – zarys, PWN, Warszawa 1985
2. Stachyra J., Zdolności poznawcze i możliwości umysłowe uczniów z uszkodzonym
słuchem, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin2001
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PROMOCJA ZDROWIA PSYCHICZNEGO
Kod przedmiotu POP-PZP
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Fakultatywny
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN –30 godz.
SEMESTR I – 30 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Ćwiczenia RI/SI 15 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 Wszyscy studenci
275
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Ćwiczenia
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Koordynator mgr Agnieszka Bukowska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Ćwiczenia Mgr Agnieszka Bukowska agnieszkabukowska2@o
2.pl Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do dwóch zaliczeń poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie wyposażony w wiedzę do promowania zdrowia psychicznego.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student:
C1. pozna teorie rozwojowe zdrowia psychicznego,
C2. określi rodzaje zagrożeń zdrowia psychicznego,
C3. scharakteryzuje zjawisko stresu,
C4. pozna zjawisko mobbingu i wypalenia zawodowego,
C5. zrozumie istotę agresji i przemocy,
C6. wdroży elementy promocji zdrowia psychicznego.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne Wiedza z zakresu podstaw pielęgniarstwa, anatomii i fizjologii człowieka,
patologii; wiedza z zakresu badania podmiotowego i przedmiotowego
człowieka; wiedza z zakresu przedmiotów humanistycznych.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje teorie rozwojowe zdrowia psychicznego i definiuje zdrowie
psychiczne,
W2. rozpoznaje zagrożenia i pozytywne czynniki w kształtowaniu zdrowia
psychicznego,
W3. omawia stres jako determinant równowagi biopsychospołecznej organizmu
w aspekcie zdrowia psychicznego,
W4. wskazuje rolę pielęgniarki w profilaktyce wypalenia zawodowego, agresji,
przemocy i mobbingu w różnych okresach życia człowieka.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. podejmuje działania promujące zdrowie psychiczne i rozpoznaje sieci
wsparcia społecznego,
U2. podejmuje działania zapobiegające oraz diagnostyczne dotyczące
występowania przemocy, agresji, mobbingu i wypalenia zawodowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc
do profesjonalizmu,
K2. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie
zadań zawodowych,
276
K3. przestrzega praw pacjenta,
K4. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia specyfikę promocji zdrowia psychicznego.
W2. omawia istotę zagrożeń dla zdrowia psychicznego,
W3. charakteryzuje zapotrzebowania na techniki relaksacyjne
W4. omawia podstawowe zasady rozpoznania zagrożenia stresem,
W5. objaśnia podstawy prawne obowiązujące w pielęgnacji pacjentów,
W6. omawia zasady relaksacji,
W7. omawia zasady promocji zdrowia psychicznego,
W8. omawia problemy pielęgnacyjne u pacjenta z zagrożoną psychiką,
W9. omawia zasady edukacji pacjenta i jego rodziny.
W10. wyjaśnia przygotowanie pacjenta do samoopieki.
W11. wyjaśni etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie
i opiekę pielęgniarską człowieka w stresie,
W12. wyjaśnia zasady diagnozowania pacjenta zagrożonego stresem,
W13. rozumie związki przyczynowo-skutkowe między środowiskiem a stanem psychiki
człowieka.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. zakwalifikuje pacjenta do określonej grupy osób zagrożonych,
U2. określi zapotrzebowanie pacjenta na promocję zdrowia psychicznego,
U3. przygotuje pacjenta do ustalenia diagnozy zagrożenia jego psychiki,
U4. zastosuje techniki relaksacyjne,
U5. podejmie działania edukacyjne,
U6. dostosuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu opieki nad pacjentem z zagrożoną
psychiką,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. krytycznie ocenia swoją pracę, dokona samooceny.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA 1. Pojęcie zdrowia psychicznego i promocji zdrowia
psychicznego; czynniki kształtujące zdrowie psychiczne.
1 15
2. Teorie rozwoju zdrowia psychicznego. 2
3. Emocje występujące u człowieka w poszczególnych etapach
jego życia.
2
4. Komunikacja interpersonalna i jej wpływ na zachowanie
ludzi.
2
5. Metody oceny zagrożenia psychiki.
2
6. Stres w życiu człowieka. 2
7. Zagrożenia w środowisku pracy: mobbing, zespół wypalenia
zawodowego
1
8. Agresja i przemoc w życiu społecznym.
1
9. Profilaktyka zagrożeń zdrowia psychicznego 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1.pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu -
wykorzystując najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
Student:
U1.nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej
w formie samodzielnej pracy.
277
UMIEJĘTNOŚCI
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1.wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2.wykazuje postawę aktywności i zaangażowania
w samodzielnym poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu
umiejętności,
K3.reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi
kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Promowanie zdrowia psychicznego. 5 15
2. Zachowania agresywne wobec pracowników ochrony zdrowia. 5
3. Zespół wypalenia zawodowego a specyfika pracy pielęgniarki. 5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1.dokona obserwacji i oceny zagrożenia psychiki, dobierze techniki relaksacyjne.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno-pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/
metoda
Ćwiczenia:
metoda programowana z użyciem komputera,
studium przypadku,
film,
dyskusja dydaktyczna,
pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
studiowanie literatury,
prezentacja multimedialna,
dyskusja dydaktyczna,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/
środki dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
tablica papierowa flipchart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy,
ryciny,
plansze,
standardy tematyczne,
procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
278
Ćwiczenia P1 – zaliczenie z ocena po I semestrze
F1 – zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń;
F2 – obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach;
P2 – jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż
na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
* za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed rozpoczęciem
zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność wykonanego
zadania nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia;
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez studenta.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 15
Przygotowanie do zajęć 13
Razem 43
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Baczewska B., Bielemuk A., Cegła B., Repetytorium z pielęgniarstwa. PZWL,
Warszawa 2010
2. Bilikiewicz A., Lewandowski J., Radziwiłowicz P., Psychiatria. Repetytorium,
PZWL, Warszawa 2003
3. Bilikiewicz A., Kompendium psychiatrii, psychoterapii i medycyny
psychosomatycznej, PZWL, Warszawa 2008
4. Heitzman J, (red.), Psychiatria, PZWL, Warszawa 2007
5. Kimak K., Zbiór standardów przyjęcia, opieki, socjalizacji i wypisu chorego ze
szpitala psychiatrycznego, Wydaw. Czelej, Lublin 2002
6. Różyczka. Pielęgniarstwo psychiatryczne, Wyd. Czelej. Lublin 2008
Literatura
uzupełniająca
1. Grzywa A., Oblicza psychozy, Wyd. Czelej, Lublin 2005
2. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wyd. Neuro Centrum, Lublin 2003
3. Grzywa A., Oblicza psychozy, Wyd. Czelej
4. Namysłowska I., Psychiatria dzieci i młodzieży, PZWL, Warszawa 2008
5. Wilczek-Różyczka E., Komunikowanie się z chorym psychicznie, Czelej, Lublin 2007
6. Akty prawne
7. Czasopisma
279
NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji przedmiotu Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu CHOROBY WEWNĘTRZNE
I PIELĘGNIARSTWO INTERNISTYCZNE
Kod przedmiotu OS-CHWiPI
Punkty ECTS 14
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do grupy
przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 375 godz.
SEMESTR II – 40 godz.
SEMESTR III – 255 godz.
SEMESTR VI – 80 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RI/SII 40 Cały rok
Ćwiczenia RII/SIII 30 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
RII/SIII 25 indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
RII/SIII 120 8
Praktyki
Zawodowe
RII/SIII
RII/SVI
160
8
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
Indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców
Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu zajęć
praktycznych
Praktyki
Zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców
Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu
praktyk zawodowych
280
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
w innych zakładach opieki
zdrowotnej z którymi uczelnia
podpisała umowę.
Koordynator mgr Joanna Wierzbicka
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
Dr n.med. Grzegorz
Staśkiewicz
23 672-22-13
23 674-37-04
Ćwiczenia mgr Joanna Wierzbicka 23 672-22-13
23 674-37-04
joannawierzbicka@op.
pl
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
zawodowe
Pielęgniarka (mentor)
zatrudniona w zakładzie opieki
zdrowotnej
23 674-37-04
23 672-22-13
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie przygotowany do rozpoznawania, diagnozowania stanu zdrowia oraz
wdrażania planu kompleksowej opieki nad pacjentem hospitalizowanym
z powodu chorób narządów wewnętrznych.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
C1. określi etiopatogenezę chorób wewnętrznych,
C2. wyjaśni specyfikę pracy pielęgniarki internistycznej,
C3. rozpozna, zdiagnozuje oraz oceni stan bio-psychospołecznego pacjenta
hospitalizowanego z powodu chorób narządów wewnętrznych,
C4. zaplanuje oraz wdroży plan opieki nad pacjentem hospitalizowanym
w oddziale wewnętrznym/ kardiologicznym/ nefrologii,
C5. przeprowadzi edukację zdrowotną pacjentów internistycznych,
C6. opanuje określone umiejętności diagnostyczno-lecznicze niezbędne
do sprawowania opieki nad pacjentem chirurgicznym.
C7. dokona krytycznej oceny własnych działań.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy pielęgniarstwa, anatomii i patofizjologii człowieka na poziomie
studiów licencjackich.
Podstawy farmakologii, badania fizykalnego, nauk humanistycznych na
poziomie studiów licencjackich.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie,
rokowanie i opiekę pielęgniarską w schorzeniach narządów
wewnętrznych,
W2. zna zasady oceny stanu zdrowia w zależności od wieku,
W3. zna zasady diagnozowania w pielęgniarskiej w pielęgniarstwie
internistycznym,
W4. zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku,
W5. zna zasady planowania opieki nad chorym w zależności od wieku i stanu
zdrowia,
281
W3.zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu
leczniczego w zależności od wieku i stanu zdrowia,
W6. zna zasady przygotowania pacjenta do badań diagnostycznych, opieki
w trakcie oraz po badaniach (badania endoskopowe, spirometryczne),
W7. charakteryzuje grupy leków stosowanych w terapii chorych z dysfunkcją
układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowego,
krwiotwórczego, narządu ruchu oraz gruczołów dokrewnych,
W8. charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane
w opiece nad chorym internistycznym,
W9. zna zasady przygotowania do samoopieki w schorzeniach
internistycznych (np.: cukrzycy, nadciśnieniu tętniczym, RZS, astmie,
POCHP),
W10. różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację w zależności od
wieku i stanu zdrowia,
W11. zna swoiste zasady organizacji opieki internistycznej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student: U1. gromadzi informacje o pacjencie internistycznym, formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele i plan opieki pielęgniarskiej,
wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki
w różnym wieku i stanie,
U3. organizuje izolację chorych zakaźnie w miejscach publicznych
i w warunkach domowych,
U4. prowadzi poradnictwo pacjentów w zakresie samoopieki w zależności
od istoty choroby i wieku,
U5. diagnozuje stopień rozwoju odleżyn,
U6. pobiera materiał do badań diagnostycznych (krew, mocz, plwocina),
U7. ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań po specjalistycznych
badaniach i zabiegach diagnostycznych,
U8. doraźnie podaje tlen chorym (zaostrzenie stanów astmatycznych,
POCHP), modyfikuje stałe dawki insulin szybko i krótko działających
u chorych z cukrzycą,
U9. przygotowuje pacjenta do badań diagnostycznych w różnych
schorzeniach internistycznych (np.: badania endoskopowe,
spirometryczne),
U10. dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta internistycznego dynamikę
zmian i dostosowuje opiekę pielęgniarską,
U11. przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu
terapeutycznego,
U12. prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów
pielęgniarskich i raportów, raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych,
profilaktyki i leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami
dotyczącymi samo opieki,
U13. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych chorego hospitalizowanego w oddziale wewnętrznym,
U14. Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami samodzielnie lub na
zlecenie lekarza,
U15. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych chorego hospitalizowanego w oddziale wewnętrznym,
U16. przygotowuje i podaje leki różnymi drogami samodzielnie lub na
zlecenie lekarza.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię pacjentów powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową, dążąc do profesjonalizmu
K3. przestrzega praw pacjenta
282
SPOŁECZNE K4. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki,
K5. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K6. współdziała w zespole w rozwiązywaniu dylematów etycznych
zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna nazewnictwo medyczne przyjęte w internie i pielęgniarstwie
internistycznym,
W2. zna zagadnienia z zakresu etiologii chorób wewnętrznych,
W3. charakteryzuje etiologię zaburzeń hemodynamicznych zachodzących
w organizmie w następstwie chorób,
W4. charakteryzuje czynniki ryzyka rozwoju chorób poszczególnych
narządów i układów,
W5. charakteryzuje postacie kliniczne chorób poszczególnych narządów
i układów,
W6. przedstawia objawy kliniczne charakterystyczne dla chorób
poszczególnych układów: krążenia, oddechowego, krwiotwórczego,
moczowego, pokarmowego, gruczołów dokrewnych, narządu ruchu,
W7. wymienia objawy świadczące o zaostrzeniu procesu chorobowego,
W8. zna powikłania wczesne i późne chorób układu krążenia, oddechowego,
pokarmowego, moczowego, gruczołów dokrewnych, narządu ruchu,
W9. wymienia kryteria jakie powinny być wzięte pod uwagę w procesie
diagnozowania i leczenia chorych z dysfunkcją poszczególnych
narządów i układów,
W10. charakteryzuje rodzaje badań diagnostycznych stosowanych
w diagnostyce chorób układu krążenia, oddechowego, pokarmowego,
moczowego, gruczołów dokrewnych, narządu ruchu, krwiotwórczego,
W11. wyjaśnia metody leczenia niefarmakologicznego i farmakologicznego
poszczególnych chorób,
W12. przedstawia zasady leczenia dietetycznego w internie;
W13. przedstawia zasady profilaktyki chorób,
W14. przedstawia zasady postępowanie diagnostyczno-lecznicze
w wybranych chorobach nowotworowych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. posługuje się terminologią specjalistyczną obowiązującą w internie,
U2. identyfikuje objawy kliniczne charakterystyczne dla poszczególnych
jednostek chorobowych z uwzględnieniem stanów nagłych w internie,
U3. interpretuje wyniki badań (np.: zapis EKG, badania biochemiczne krwi),
U4. dokonuje wyboru sposobów postępowania terapeutycznego u chorych
z dysfunkcją narządów wewnętrznych,
U5. ocenia stan bio-psychospołeczny pacjenta na podstawie opisu przypadku
klinicznego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu opieki nad chorym
internistycznym,
K2. rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie,
K3. rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych,
K4. krytycznie ocenia swoją pracę.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY 1. Diagnostyka chorób układu krążenia. 1 40
283
2. Choroba niedokrwienna serca / patogeneza, postacie,
objawy, metody leczenia, NZK/.
2
3. Nadciśnienie tętnicze. 1
4. Niewydolność krążenia. 1
5. Choroby mięśnia serca, wsierdzia i osierdzia. 1
6. Wady serca. 1
7. Zaburzenia rytmu serca. 1
8. Choroby naczyń obwodowych. 1
9. Diagnostyka chorób układu oddechowego. 1
10. Zapalenia płuc. 1
11. Choroby oskrzeli. 1
12. Przewlekła obturacyjna choroba płuc / niewydolność
oddechowa, leczenie tlenem/.
1
13. Astma oskrzelowa. 1
14. Nowotwory układu oddechowego. 1
15. Gruźlica /płuc i pozapłucna/. 1
16. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. 1
17. Choroby trzustki. 1
18. Choroby wątroby. 1
19. Choroby jelit. 1
20. Nowotwory przewodu pokarmowego. 2
21. Diagnostyka chorób układu moczowego. 1
22. Ostra i przewlekła niewydolność nerek. 2
23. Kamica dróg moczowych. 1
24. Stany zapalne układu moczowego. 2
25. Choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego. 2
26. Cukrzyca. 2
27. Reumatoidalne zapalenie stawów. 1
28. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. 1
29. Osteoporoza. 1
30. Diagnostyka chorób układu krwiotwórczego. 1
31. Niedokrwistości i białaczki. 2
32. Skazy krwotoczne. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna zadania pielęgniarki internistycznej we współczesnym systemie
ochrony zdrowia,
W2. wyjaśnia procedury postępowania i zakres działalności pielęgniarki
w podstawowych badaniach i zabiegach diagnostycznych,
W3. charakteryzuje problemy pielęgnacyjno-opiekuńcze pacjentów
z chorobami narządów wewnętrznych,
W4. przedstawia zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta
internistycznego,
W5. omawia zasady przygotowania pacjenta do badań, opieki w trakcie oraz
po badaniach i zabiegach diagnostycznych,
W6. omawia zasady planowania opieki nad pacjentem internistycznym,
W7. przedstawia zadania pielęgniarki w terapii chorych internistycznych,
W8. charakteryzuje grupy leków stosowanych w terapii chorych z dysfunkcją
układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowego,
krwiotwórczego, narządu ruchu oraz gruczołów dokrewnych,
W9. omawia efekty działania zastosowanego leczenia farmakologicznego
u chorego z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji
284
z innymi lekami i dróg podania,
W10. definiuje zasady żywienia chorych z uwzględnieniem leczenia
dietetycznego, enteralnego, parenteralnego,
W11. wymienia powikłania wczesne i późne wybranych chorób narządów
wewnętrznych,
W12. przedstawia zadania pielęgniarki w edukacji chorych z dysfunkcją układu
krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowego, krwiotwórczego,
narządu ruchu oraz gruczołów dokrewnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. posługuje się właściwym nazewnictwem przyjętym w internie
i pielęgniarstwie internistycznym,
U2. gromadzi informacje o pacjencie internistycznym, weryfikuje zebrane
dane w celu sformułowania diagnozy pielęgniarskiej (na podstawie
studium indywidualnego przypadku),
U3. formułuje diagnozę pielęgniarską ustala cele i plan opieki nad chorym,
U4. kwalifikuje pacjenta do określonej kategorii opieki uwzględniając
zdolności chorego do samoopieki,
U5. przygotowuje program edukacji pacjenta z wybraną jednostką
chorobową (np.: cukrzyca, miażdżyca, przewlekła niewydolność nerek),
U6. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjno- opiekuńczych chorego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje właściwą postawę wobec pacjentów internistycznych,
K2. kształtuje postawę odpowiedzialności zawodowej,
K3. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K4. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki,
K5. współdziała w zespole w rozwiązywaniu zleconych zadań.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA 1. Zespół terapeutyczny – zadania pielęgniarki wobec pacjenta
hospitalizowanego w oddziale internistycznym
1 30
2. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta ze
schorzeniami ze strony układu krążenia.
1
3. Istota kompleksowej obserwacji i pielęgnacji pacjentów
w stanie zagrożenia życia z przyczyn kardiogennych (zawał
mięśnia sercowego, NZK).
1
4. Rola pielęgniarki w edukacji zdrowotnej i rehabilitacji
chorych z dysfunkcją układu krążenia (choroba
niedokrwienna – zawał mięśnia sercowego).
2
5. Profilaktyka miażdżycy i nadciśnienia tętniczego –
eliminacja zewnętrznych czynników ryzyka.
1
6. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjentów
z zaburzeniami ze strony układu oddechowego.
1
7. Charakterystyka problemów pielęgnacyjno – opiekuńczych
pacjentów z dychawicą oskrzelową.
1
8. Procedury rozwiązywania problemów zdrowotnych
pacjentów z niewydolnością oddechową, POCHP.
1
9. Rola pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym, edukacji
i kinezyterapii pacjentów z przewlekłymi chorobami dróg
oddechowych.
1
10. Zakres informacji niezbędnych do sformułowania diagnozy
pielęgniarskiej u pacjenta hospitalizowanego z powodu
dysfunkcji przewodu pokarmowego.
1
285
11. Zakres informacji niezbędnych do sformułowania diagnozy
pielęgniarskiej u pacjenta z dysfunkcją narządu ruchu.
1
12. Zadania pielęgniarki wynikające z kompleksowego
postępowania terapeutycznego wobec pacjentów
z reumatoidalnym zapaleniem stawów.
2
13. Rola i zadania pielęgniarki w diagnozowaniu chorych
z dysfunkcją układu moczowego.
1
14. Procedury postępowania pielęgniarskiego wobec pacjenta
z ostrą i przewlekłą niewydolnością nerek.
1
15. Funkcje zawodowe pielęgniarki wobec pacjentów
dializowanych(zasady dializoterapii i hemodializy).
1
16. Udział pielęgniarki w profilaktyce chorób układu
moczowego.
1
17. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta
z zaburzeniami ze strony układu dokrewnego.
1
18. Diagnoza pielęgniarska u pacjenta z cukrzycą. 1
19. Funkcje zawodowe pielęgniarki wobec chorego z cukrzycą
typu II.
1
20. Diagnoza pielęgniarska u chorego z nadczynnością
i niedoczynnością gruczołu tarczowego.
1
21. Diagnoza pielęgniarska u pacjenta z zapaleniem trzustki,
marskością wątroby.
1
22. Problemy pielęgnacyjno-opiekuńcze chorych z zapaleniem
wątroby.
1
23. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta
z chorobą układu krwiotwórczego.
2
24. Diagnoza pielęgniarska w sytuacji pacjenta
hospitalizowanego z powodu niedokrwistości, białaczki.
1
25. Rola pielęgniarki w edukacji pacjentów z niedokrwistością. 1
26. Problemy pielęgnacyjne chorych leczonych z powodu
choroby nowotworowej.
1
27. Rola pielęgniarki w profilaktyce chorób nowotworowych. 1
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu -
wykorzystując najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. poszerza wiedzę w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą.
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Pulmonologia :
1. Gruźlica – szeroko rozumiana prewencja i diagnostyka.
2. Metody swoiste i nieswoiste zapobiegające rozwojowi
gruźlicy.
3. Nowotwory układu oddechowego – patogeneza oraz szeroko
rozumiana prewencja.
5
25
286
Kardiologia/ choroby krwi i układu krwiotwórczego
1. Rola pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym wobec
pacjentów z wadą serca.
2. Gorączka reumatyczna- zasady postępowania terapeutycznego
pielęgniarki wobec pacjentów.
3. Program edukacji pacjentów z nadciśnieniem tętniczym
i otyłością.
4. Niewydolność krążenia- klasyfikacja NYHA- zasady
obserwacji i postępowania terapeutycznego z pacjentem.
5
Gastrologia / choroby wątroby
1. Zasady leczenia dietetycznego oraz odbarczającego
w chorobach przewodu pokarmowego oraz gruczołów
dokrewnych.
2. Wirusowe zapalenie wątroby- profilaktyka zakażeń WZW –
rola pielęgniarki.
3. Rola zawodowa pielęgniarki w edukacji pacjentów z chorobą
wrzodową żołądka/ dwunastnicy. Wyjaśnij jaki wpływ na
zaostrzenie procesu chorobowego ma styl życia i używki.
5
Nefrologia
1. Pacjent z przewlekłą niewydolnością nerek/ dializowany-
program kompleksowej edukacji pacjenta w zakresie
samoobserwacji i samokontroli.
2. Pacjent z przewlekłą niewydolnością nerek- hemodializowany
– rozpoznanie i planowanie opieki pielęgniarskiej (analiza
studium przypadku).
5
1. Organizacja pracy i zadania pielęgniarki w zapobieganiu
zakażeniom w oddziale wewnętrznym, kardiologii, nefrologii,
pulmonologii.
5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna procedury postępowania diagnostycznego, medycznego,
pielęgniarskiego wobec chorego z wybraną jednostką chorobową,
W2. wymienia rodzaje dokumentacji stosowanej w oddziale wewnętrznym/
kardiologicznym/ nefrologii,
W3. wskazuje metody pozyskiwania i gromadzenia danych o sytuacji bio-
psychospołecznej chorego z dysfunkcją układu: krążenia, oddechowego,
pokarmowego, moczowego, narządu ruchu, gruczołów dokrewnych,
W4. zna zasady BHP, higieny pracy, przepisy przeciwpożarowe obowiązujące
w oddziale,
W5. omawia zasady zapobiegania zakażeniom szpitalnym, zasady profilaktyki
zakażeniami HIV, HBV,
W6. przedstawia zasady edukacji i rehabilitacji chorych w zależności od stanu
pacjenta,
W7. zna zasady etyki i kartę praw pacjenta,
W8. rozumie celowość doboru właściwych metod i środków do realizacji
zadań wynikających z poszczególnych funkcji pielęgniarki wobec
podmiotu opieki.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. dokonuje obserwacji i oceny objawów prawidłowego funkcjonowania narządów
wewnętrznych oraz zaburzeń podstawowych funkcji organizmu,
U2. dokonuje oceny sytuacji społecznej pacjenta oraz rozpozna rodzaj emocji
występujących w okresie hospitalizacji,
U3. przeprowadza wywiad z chorym, jego rodziną,
287
U4. gromadzi i klasyfikuje informacje o stanie bio-psycho-społecznym pacjenta
dla celów diagnozy i postępowania pielęgniarskiego oraz leczenia,
U5. dokumentuje uzyskane informacje o stanie pacjenta,
U6. planuje działania pielęgnacyjno – opiekuńcze wobec chorych
hospitalizowanych w oddziale internistycznym,
U7. wykonuje zaplanowane działania pielęgnacyjne oraz interpretuje i analizuje
uzyskane wyniki w stanie bio- psycho- fizycznym pacjenta,
U8. przygotowuje pacjenta do badań laboratoryjnych oraz pobierze materiał
do badań,
U9. wdraża działania zapobiegające powikłaniom wynikającym z długotrwałego
unieruchomienia (profilaktyka p/odleżynowa),
U10. uczestniczy w procesie leczenia chorych- poda zlecone leki,
U11. dokumentuje wykonane zabiegi w dokumentacji chorego,
U12. prowadzi edukację zdrowotną pacjenta z dysfunkcją narządów
wewnętrznych,
U13. identyfikuje stany zagrożenia życia wynikające z zaostrzenia procesu
chorobowego lub z działań niepożądanych stosowanych metod terapii oraz
podejmować działania przedlekarskie ratujące życie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
I. Oddział kardiologiczny
1. Udział pielęgniarki w specjalistycznych badaniach
diagnostycznych wykonywanych u chorych z dysfunkcją układu
krążenia. Zasady przygotowania chorych do badań
diagnostycznych oraz obserwacji po badaniach.
40
6
120
2. Diagnoza pielęgniarska u pacjentów z chorobą układu krążenia /
choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze,
niewydolność krążenia /.
4
3. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta z chorobą niedokrwienną
serca- interpretacja objawów; eliminacja zagrożeń.
4
4. Zasady kompleksowej obserwacji i pielęgnacji chorego
z zawałem mięśnia sercowego
4
5. Zasady rehabilitacji szpitalnej chorych po zawale mięśnia
sercowego.
4
6. Rola pielęgniarki w przygotowaniu chorych z chorobą
niedokrwienną serca / po zawale mięśnia sercowego;
nadciśnieniem tętniczym/ do samokontroli i samoopieki.
6
7. Problemy pielęgnacyjne pacjentów z przewlekłą niewydolnością
krążenia – diagnoza pielęgniarska.
4
8. Planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjentów
z zaburzeniami rytmu serca
4
9. Współudział pielęgniarki w farmakoterapii chorych z dysfunkcją
układu krążenia – ocena efektów leczniczych oraz skutków
ubocznych stosowanych leków.
4
II. Oddział wewnętrzny specjalistyczny 40
4 1. Ocena stanu funkcjonowania układu oddechowego na podstawie
wyników badania podmiotowego i przedmiotowego .
288
2. Zasady przygotowania pacjentów do specjalistycznych badań
diagnostycznych, zasady obserwacji i pielęgnacji pacjentów
w trakcie i po badaniach (badania endoskopowe, badania
spirometryczne, testy alergiczne ).
6
3. Udział pielęgniarki w farmakoterapii chorych z chorobą układu
oddechowego – zasady tlenoterapii i fizjoterapii drzewa
oskrzelowego. Podawanie leków drogą wziewną.
4
4. Diagnoza pielęgniarska u pacjentów z przewlekłą
niewydolnością oddechową i POCHP.
4
5. Planowanie, realizowanie i ocena postępowania pielęgnacyjnego
wobec pacjenta z chorobą nowotworową układu oddechowego.
4
6. Procedury rozwiązywania problemów opiekuńczych
u pacjentów ze skazą krwotoczną, niedokrwistością.
4
7. Udział pielęgniarki w farmakoterapii chorych - zasady
obserwacji i pielęgnacji chorych poddanych chemioterapii.
Zapobieganie skutkom ubocznym zastosowanych metod
leczenia.
6
8. Ocena stopnia wydolności czynnościowej chorych z R.Z.S
i Z.Z.S.K. – problemy pielęgnacyjne.
4
9. Udział pielęgniarki w leczeniu dietetycznym,
farmakologicznym, usprawniającym chorych z chorobami
narządu ruchu.
4
III. Oddział wewnętrzny
1. Badania specjalistyczne wykonywane w chorobach układu
pokarmowego – zasady przygotowania, obserwacji i opieki
pacjentów w czasie i po badaniach (gastroskopia, kolonoskopia,
rektoskopia).
40
4
2. Zadania pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym wobec
chorego z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy.
3. Edukacja chorych z dysfunkcją przewodu pokarmowego /
zasady diety /.
4
4. Diagnoza sytuacji oraz planowanie postępowania opiekuńczego
u wybranego pacjenta z chorobą przewodu pokarmowego.
4
5. Problemy pielęgnacyjne i udział pielęgniarki w leczeniu
chorego z marskością wątroby, zapaleniem trzustki.
4
6. Diagnoza sytuacji oraz planowanie postępowania leczniczo –
opiekuńczego u pacjenta z ostrą niewydolnością nerek.
4
7. Zasady prowadzenia bilansu płynów. Problemy opiekuńcze
chorych dializowanych.
4
8. Problemy pielęgnacyjne u chorych z zakażeniem układu
moczowego.
9. Zasady postępowania diagnostycznego, leczniczego,
opiekuńczego wobec pacjenta z chorobą zapalną nerek i dróg
moczowych.
4
10. Problemy pielęgnacyjne chorych z zaburzeniami o podłożu
endokryno-logicznym – ustalenie gradacji potrzeb.
4
11. Udział pielęgniarki w edukacji chorych z cukrzycą-
przygotowanie do samoopieki, samoobserwacji, samokontroli
– program edukacji.
4
12. Rola pielęgniarki w insulinoterapii oraz leczeniu dietetycznym
chorych.
4
289
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje i doskonali wiedzę i umiejętności w opiece nad
pacjentem w warunkach szpitala,
W2. utrwala oraz pogłębia umiejętności wynikające z roli zawodowej
pielęgniarki niezbędne do sprawowania kompleksowej opieki
pielęgniarskiej nad pacjentem hospitalizowanym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem
w okresie odbywania zajęć praktycznych w warunkach szpitala,
U3. współpracuje w zespole terapeutycznym,
U4. organizuje stanowisko pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno–
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
1. Organizacja pracy na stanowisku pielęgniarki w oddziale internistycznym .
2. Współpraca z zespołem terapeutycznym – doskonalenie procesu
komunikowania.
3. Analiza i weryfikacja informacji o stanie bio- psycho –społecznym pacjenta.
4. Prowadzenie dokumentacji medycznej.
5. Proces diagnostyczny – ocena stanu funkcjonowania poszczególnych
układów i narządów wewnętrznych.
6. Pobieranie materiału do badań diagnostycznych oraz interpretacja wyników.
7. Przygotowanie pacjenta oraz asystowanie przy badaniach diagnostycznych
specjalistycznych / inwazyjnych, nieinwazyjnych /.
8. Planowanie, wdrożenie i ocena opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego
środowiskiem – proces pielęgnowania.
9. Udział i odpowiedzialność pielęgniarki w procesie leczenia i rehabilitacji –
podawanie leków, tlenoterapia, usprawnianie chorych.
10. Stworzenie pacjentowi optymalnych warunków do podtrzymania
i zabezpieczenia biologicznych funkcji życiowych organizmu.
11. Utrzymanie higieny osobistej i otoczenia pacjenta.
12. Przygotowanie pacjenta i środowiska do samoopieki i świadczenia opieki
nieprofesjonalnej.
13. Profilaktyka zakażeń w pracy pielęgniarki.
160
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
wykład informacyjny,
wykład problemowy,
dyskusja dydaktyczna,
metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
metoda programowana z użyciem komputera,
studium przypadku,
290
burza mózgów,
film dydaktyczny,
pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
studiowanie literatury,
prezentacja multimedialna,
dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Praktyki zawodowe:
praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
tablica papierowa flipchart,
ryciny,
plansze,
standardy tematyczne,
procedury tematyczne,
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 – egzamin po III semestrze
Ćwiczenia F1 – zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 – obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 – dwa kolokwia cząstkowe w toku realizacji zajęć.
P3 – jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F3 – zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia.
Zajęcia Praktyczne F4 – zaliczenie czynności bieżących.
P4 – ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem do „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”.
Praktyki Zawodowe F5 – zaliczenie czynności bieżących.
P5 – ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem do „Dziennika
zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”.
291
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 40
Ćwiczenia 30
Zajęcia bez udziału nauczyciela 25
Zajęcia praktyczne 120
Praktyka zawodowa 160
Przygotowanie do zajęć 35
Razem 410
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 14
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Czech A., Tatoń J., Diabetologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2008
2. Czech A., Tatoń J., Intensywne leczenie cukrzycy typu 2. PZWL, Warszawa 2004
3. Czech A., Tatoń J., Diagnostyka internistyczna. Podręcznik dla lekarzy i studentów.
PZWL, Warszawa 2007
4. Daniluk J.,Jurkowska G.(red.), Zarys chorób wewnętrznych dla studentów
pielęgniarstwa. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005
5. Herold G., współautorzy, Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów
i lekarzy. PZWL, Warszawa 2008
6. Januszewicz W., Kokot F.(red.), Interna. PZWL, Warszawa 2007
7. Kaszuba D., Nowicka A.(red.), Pielęgniarstwo kardiologiczne. PZWL, Warszawa
2010
8. Kokot F. (red.), Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 2004
9. Kokot F., Hough R. (red.), Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 2005
10. Kózka M., Płaszewska-Żywko L., Modele opieki pielęgniarskiej nad chorym
dorosłym. PZWL, Warszawa 2010
11. Pączek I., Mucha K., Foroncewicz B.(red.), Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla
studentów pielęgniarstwa i położnictwa. PZWL, Warszawa 2004
12. Szczeklik A., Gajewski P., Choroby wewnętrzne. Medycyna praktyczna, Kraków
2011
13. Talarska D., Zozulińska-Ziółkiewicz D.(red.), Pielęgniarstwo internistyczne. PZWL,
Warszawa 2011
14. Tatoń J.: Intensywne leczenie cukrzycy typu 1. PZWL, Warszawa 2004
15. Zimmermann- Górska I. (red.), Reumatologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2004
Literatura
uzupełniająca
1. Chazan R.(red.), Pneumonologia i alergologia praktyczna. Ά-medica Press, Bielsko –
Biała 2002
2. Doboszyńska. A., Wrotek K., Badania czynnościowe układu oddechowego. PZWL,
Warszawa 2004
3. Droszcz W., Astma. PZWL, Warszawa 2009
4. Kokot F. (red.), Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych. PZWL,
Warszawa 2003
5. Kokot F. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej.
PZWL, Warszawa 2009
6. Kokot F., Hyla-Klekot L., Kokot S., Badania laboratoryjne. Zakres norm i
interpretacja. PZWL, Warszawa 2011
7. Koper D., Senatorski G., Nadciśnienie tętnicze w chorobach nerek. Poradnik dla
pielęgniarek. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007
8. Rowińska- Zakrzewska E.M., Kuś J., Choroby układu oddechowego. PZWL,
Warszawa 2004
9. Sułek K., Wąsak-Szulkowska E.J., Hematologia w praktyce. PZWL, Warszawa 2007
10. Tatoń J. Czech A., Cukrzyca- podręcznik diagnostyki i terapii. Katowice 2009
292
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PEDIATRIA
I PIELĘGNIARSTWO PEDIATRYCZNE
Kod przedmiotu OS-PiPP
Punkty ECTS 16
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 420 godz.
SEMESTR IV – 260 godz.
SEMESTR V – 120 godz.
SEMESTR VI – 40 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok /
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RII/SIV 40 Cały rok
Ćwiczenia 30 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25 indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
RII/SIV
RIII/SV
160 7-8
Praktyki
Zawodowe
RII/SIV
RIII/SV
RIII/SVI
160 7-8
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu zajęć
praktycznych
Praktyki
Zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
Według ustalonego
harmonogramu praktyk
zawodowych
293
w innych zakładach opieki
zdrowotnej, z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Koordynator Mgr Małgorzata Zagroba
Prowadzący zajęcia Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
Prof. dr hab. med. Bożena
Cukrowska
23 672 22 13
23 674 37 04
Ćwiczenia mgr Małgorzata Zagroba 23 672 22 13
23 674 37 04
[email protected] Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
Zawodowe
Pielęgniarka(mentor)
zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
23 672 22 13
23 674 37 04
23 673 03 01
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/
Cel ogólny przedmiotu
Student:
będzie przygotowany do kompleksowej opieki nad dzieckiem zdrowym
i chorym oraz jego rodziną,
Pełny opis kursu/
Cele dydaktyczne
wynikające z realizacji
przedmiotu
Student :
C1. charakteryzuje najczęściej występujące choroby wieku rozwojowego,
C2. podejmuje działania opiekuńczo-pielęgnacyjne w zależności od wieku
i stanu chorego dziecka,
C3. prowadzi edukację dziecka i jego rodziny w zakresie promocji zdrowia
i profilaktyki chorób,
C4. przestrzega zasady etyki zawodowej, prawa dziecka hospitalizowanego,
C5. omawia zasady opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym i chorym
przewlekle,
C6. charakteryzuje rolę pielęgniarki w udzielaniu wsparcia dziecku i/lub jego
rodzinie w sytuacji stresowej, w chorobie o niepomyślnym rokowaniu,
C7. charakteryzuje zadania pielęgniarki w potęgowaniu zdrowia dzieci
i młodzieży.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
Podstawy biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej; Podstawy anatomii
i fizjologii człowieka, badania fizykalnego, budowy i funkcjonowania
poszczególnych układów, narządów na poziomie studiów licencjackich.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności / efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wymienia objawy zagrożenia życia u dziecka,
W2. charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń zdrowotnych u dzieci,
W3. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie
i opiekę pielęgniarską w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń
krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu
pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki,
układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostno-
stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi,
294
W4. zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku dziecka,
W5. zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie pediatrycznym,
W6. zna zasady planowania opieki nad chorym dzieckiem,
W7. zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach
i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u dzieci w różnym stanie
i różnych grupach wiekowych,
W8. charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego
w różnych schorzeniach w zależności od wieku i stanu z uwzględnieniem
działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania,
W9. zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od wieku
i stanu zdrowia,
W10. różnicuje reakcje chorego na chorobę/hospitalizację z uwzględnieniem
wieku i stanu,
W11. zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego dziecka do przedsiębiorstwa
podmiotu leczniczego z uwzględnieniem kryterium wieku,
W12. zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej, pediatrycznej
w Polsce,
W13. wyjaśnia patofizjologię i objawy kliniczne chorób wieku rozwojowego:
układu oddechowego, układu krążenia, dróg moczowych, układu
pokarmowego, chorób alergicznych oraz chorób krwi,
W14. charakteryzuje etipatogenezę i objawy kliniczne podstawowych zaburzeń
psychicznych u dzieci.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student : U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan
opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki
w różnym wieku i stanie zdrowia,
U3. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki dzieci w różnym stanie
zdrowia, dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień,
U4. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób,
U5. organizuje izolację chorych zakaźnie w miejscach publicznych
i w warunkach domowych,
U6. ocenia rozwój psychofizyczny dziecka, wykonuje testy przesiewowe,
wykrywa zaburzenia w rozwoju,
U7. pobiera materiał do badań diagnostycznych,
U8. ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań po specjalistycznych
badaniach diagnostycznych i powikłań pooperacyjnych,
U9. doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą insuliny szybko
i krótkodziałającej,
U10. przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem
fizycznym i psychicznym,
U11. rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego,
rehabilitacyjnego, leczniczo-pielęgnacyjnego,
U12. prowadzi rozmowę terapeutyczną,
U13. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych,
U14. przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie
lekarza.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student: K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu,
K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece,
K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
295
K5. przestrzega praw pacjenta,
K6. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K7. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K8. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej,
K9. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta,
K10. Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia odrębności anatomiczne i czynnościowe wieku dziecięcego,
W2. wyjaśnia etiologie, patogeneza i obraz kliniczny i leczenie chorób układu
oddechowego u dzieci,
W3. charakteryzuje choroby alergiczne- etiologia, patogeneza, obraz
kliniczny, diagnozę i leczenia,
W4. omawia wybrane zagadnienia z laryngologii dziecięcej,
W5. charakteryzuje symptomatologie i postępowanie lecznicze w chorobach
układu krążenia,
W6. omawia choroby nerek i dróg moczowych, diagnostykę i leczenie,
W7. omawia wybrane zagadnienia z neurologii dziecięcej,
W8. omawia wybrane zagadnienia z endokrynologii dziecięcej,
W9. omawia cukrzycę wieku dziecięcego; specyfikę cukrzycy u dzieci,
zasady leczenia,
W10. wyjaśnia etiologię, patogenezę, obraz kliniczny i leczenie wybranych
chorób układowych tkanki łącznej u dzieci,
W11. omawia choroby zakaźne i pasożytnicze wieku dziecięcego- rozpoznanie
różnicowe,
W12. omawia nowotwory u dzieci,
W13. wyjaśnia stany nagłe w pediatrii,
W14. omawia problemy żywieniowe wieku rozwojowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. rozpoznaje uwarunkowania zdrowia dziecka,
U2. analizuje stan dziecka pod kątem patofizjologii, objawów, leczenia,
powikłań,
U3. samodzielnie tworzy diagnozy pielęgniarskie w oparciu o opis przypadku,
U4. formułuje cele opieki projektuje plan opieki pielęgniarskiej wykona pracę
na wybrany przez siebie temat w ciekawej formie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu opieki nad dzieckiem, mając
na celu dążenie do profesjonalizmu,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. krytycznie ocenia swoją pracę.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Odrębności anatomiczne i czynnościowe wieku dziecięcego. 2 40
2. Problemy żywieniowe wieku rozwojowego. 2
3. Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny i leczenie chorób
układu oddechowego u dzieci .Wybrane zagadnienia
z laryngologii dziecięcej.
4
4. Choroby alergiczne - etiologia, patogeneza, obraz kliniczny,
diagnoza i leczenia.
4
5. Etiologia, patogeneza, obraz kliniczny 4
296
i leczenie chorób układu pokarmowego u dzieci.
6. Symptomatologia i postępowanie lecznicze w chorobach
układu krążenia. Wady serca.
4
7. Choroby nerek i dróg moczowych, diagnostyka i leczenie. 4
8. Wybrane zagadnienia z neurologii dziecięcej. 2
9. Wybrane zagadnienia z endokrynologii dziecięcej. 2
10. Cukrzyca wieku dziecięcego; specyfika cukrzycy u dzieci,
zasady leczenia.
4
11. Etiologia, patogeneza, obraz kliniczny i leczenie wybranych
chorób układowych tkanki łącznej u dzieci.
2
12. Choroby zakaźne i pasożytnicze wieku dziecięcego -
rozpoznanie różnicowe.
2
13. Nowotwory u dzieci. 2
14. Stany nagłe w pediatrii. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wymienia objawy zagrożenia życia u dziecka,
W2. charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń zdrowotnych u dzieci
i młodzieży,
W3. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie,
rokowanie i opiekę pielęgniarską w schorzeniach: układu krążenia (serca,
naczyń krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu
pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki,
układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostno-
stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi u dzieci,
W4. objaśnia zasady oceny stanu chorego dziecka w zależności od wieku,
W5. wyjaśnia zasady diagnozowania w pielęgniarstwie pediatrycznym,
W6. wyjaśnia zasady planowania opieki nad chorymi dziećmi w różnym
stanie,
W7. wyjaśnia zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach
i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u dzieci w różnym stanie
i różnych grupach wiekowych,
W8. charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego
w różnych schorzeniach w zależności od wieku i stanu z uwzględnieniem
działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania,
W9. scharakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece
nad chorym dzieckiem, uzależnione od wieku i stanu chorego,
W10. opisze zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od
wieku i stanu zdrowia dziecka,
W11. zróżnicuje reakcje chorego na chorobę / hospitalizację z uwzględnieniem
wieku i stanu,
W12. wyjaśnia rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego dziecka do szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności / efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan
opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki
nad dzieckiem,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia dzieci w różnym wieku
i stanie,
U3. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki,
U4. motywuje chorego i jego opiekunów wejście w grupy wsparcia
społecznego,
U5. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób u dzieci,
U6. organizuje izolację chorych zakaźnie dzieci w miejscach publicznych
297
i w warunkach domowych,
U7. ocenia rozwój psychofizyczny dziecka, wykonuje testy przesiewowe,
wykrywa zaburzenia w rozwoju,
U8. pobiera materiał do badań diagnostycznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu opieki nad dzieckiem, mając
na celu dążenie do profesjonalizmu,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w planowaniu
opieki nad dzieckiem,
K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za wykonywanie zadań
zawodowych,
K5. współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów
etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej,
K6. prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej i dziecka,
K7. wykorzystuje empatię w relacji z dzieckiem i jego rodziną oraz
współpracownikami,
K8. krytycznie ocenia swoją pracę.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Rola i zadania pielęgniarki w zespole terapeutycznym.
Funkcje zawodowe pielęgniarki pediatrycznej. Proces
pielęgnowania jako metoda pracy pielęgniarki pediatrycznej.
3 30
2. Rola pielęgniarki w diagnostyce zaburzeń rozwoju
somatycznego - metodologia testu przesiewowego,
interpretacja wyników.
1
3. Zasady pielęgnowania niemowlęcia, dziecka małego,
starszego i w okresie dojrzewania.
2
4. Procedury i standardy pielęgnowania dziecka
w schorzeniach wieku dziecięcego w poszczególnych
okresach rozwojowych (choroby: układu oddechowego,
krążenia, moczowego, pokarmowego, krwiotwórczego,
nerwowego, kostnego, alergie, choroby endokrynologiczne).
20
5. Udział pielęgniarki w badaniach diagnostycznych, terapii
oraz planowaniu działań profilaktycznych.
2
6. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów zdrowotnych
typowych dla młodzieży.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu przedmiotu -
wykorzystując m.in. najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabywa umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej
w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
298
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Najczęstsze problemy związane z odżywianiem dzieci
i młodzieży (niedożywnie, nadwaga, otyłość).
4 30
2. Zaburzenia odżywiania – anoreksja, bulimia. 4
3. Dziecko nadpobudliwe (ADHD). 4
4. Dziecko autystyczne. 4
5. Dziecko z Zespołem Downa. 4
6. SIDS – Zespół Nagłej Śmierci Łóżeczkowej. 4
7. Problematyka dziecka maltretowanego. 6
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia specyfikę i organizację oddziału pediatrycznego; oddziału
chirurgii dziecięcej; żłobka,
W2. wyjaśnia zadania pielęgniarki pediatrycznej,
W3. wyjaśnia reakcję dziecka na chorobę i hospitalizację –obserwacja,
interpretacja, wdrażanie postępowania łagodzącego reakcje dziecka,
W4. rozpoznaje i ocenia zakres zaburzeń w stanie fizycznym
i psychospołecznym dziecka w chorobach ostrej i przewlekłej,
W5. omawia zasady pielęgnowania dziecka w chorobie ostrej i przewlekłej,
W6. wyjaśnia istotę procesu pielęgnowania dziecka w stanach ostrych
i przewlekłych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. zapobiega zakażeniom szpitalnym w oddziale pediatrycznym, oddziale
chirurgii dziecięcej – stosuje obowiązujące procedury i standardy,
U2. realizuje standardy i procedury obowiązujące w oddziale pediatrycznym,
U3. przeprowadza wywiad, obserwację, pomiary, badanie fizykalne, analizę
dokumentacji dziecka,
U4. ocenia rozwój fizyczny i psychoruchowy niemowlęcia, dziecka
starszego stosując różne dostępne metody,
U5. interpretuje wyniki badań,
U6. ocenia stan zdrowia dziecka na podstawie badań podmiotowych
i przedmiotowych,
U7. uczestniczy w realizacji nowoczesnych metod diagnostycznych
i terapeutycznych w pediatrii; przygotowuje dziecko do badań
diagnostycznych i sprawuje opiekę nad nim po badaniu;
U8. opracowuje i wdraża proces pielęgnowania w opiece nad dzieckiem,
dokumentuje proces pielęgnowania;
U9. wykonuje zabiegi pielęgnacyjno-higieniczne u niemowlęcia i dziecka
starszego,
U10. uczestniczy w żywieniu niemowląt i dzieci starszych,
U11. wykonuje zabiegi przeciwzapalne,
U12. rozpoznaje u dziecka objawy bólu ostrego i bólu przewlekłego,
U13. oblicza dawki leków; podaje leki różnymi drogami,
U14. stosuje zasady postępowania w wyrównywaniu zaburzeń gospodarki
wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej,
U15. rozpoznaje stany zagrożenia zdrowia i życia dziecka w przebiegu
choroby ostrej i choroby przewlekłej oraz planuje opiekę pielęgniarską,
U16. monitoruje stan dziecka w chorobie ostrej i przewlekłej,
U17. przygotowuje dziecko do zabiegu operacyjnego i sprawuje opiekę nad
nim po zabiegu operacyjnym,
U18. pielęgnuje dziecko ze złamaniami, opatrunkami gipsowymi, na wyciągu,
U19. zapobiega powikłaniom związanym z zabiegami operacyjnymi,
299
długotrwałym unieruchomieniem, itp.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. nawiązuje współpracę z zespołem oddziału,
K2. komunikuje się z dzieckiem i jego rodziną,
K3. przestrzega zasad zapewnienia bezpieczeństwa dziecku przebywającemu
w oddziale,
K4. przestrzega zasad postępowania opiekuńczo-wychowawczego z chorym
dzieckiem,
K5. stosuje sposoby ułatwiające adaptację dziecka do warunków szpitalnych,
K6. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania, szanuje
godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K7. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K8. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K9. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1. Specyfika i organizacja oddziału pediatrycznego. Nawiązanie
współpracy z zespołem oddziału. Zadania pielęgniarki
pediatrycznej.
8 160
2. Metody diagnostyki i terapii - przygotowanie dziecka do badań
diagnostycznych, pielęgnowanie w trakcie i po badaniach.
16
3. Specyfika chirurgii wieku dziecięcego. Przygotowanie dzieci
do zabiegu operacyjnego. Opieka pooperacyjna u dzieci.
16
4. Zapobieganie zakażeniom szpitalnym w oddziale
pediatrycznym i oddziale chirurgii dziecięcej – obowiązujące
procedury i standardy.
8
5. Zasady prawidłowego nawiązania kontaktu z dzieckiem i jego
rodziną.
8
6. Zbieranie wywiadu. Badanie przedmiotowe i podmiotowe
dziecka. Metody oceny rozwoju fizycznego i psychoruchowego
dzieci i młodzieży.
8
7. Działania pielęgnacyjno-opiekuńcze w chorobach zakaźnych
wieku dziecięcego - zakażenia bakteryjne; choroby wirusowe;
wirusowe zapalenie wątroby A i B, zapalenie wątroby typu C.
16
8. Pielęgnowanie dzieci w wybranych jednostkach chorobowych –
przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie, pielęgnowanie,
zapobieganie powikłaniom i zasady profilaktyki:
- Specyfika pielęgnowania dzieci z mukowiscydozą.
- Nawracające i przewlekłe bóle brzucha; celiakia; choroba
wrzodowa.
- Choroby nowotworowe u dzieci: białaczki; chłoniaki.
- Zapalne układowe choroby tkanki łącznej u dzieci: gorączka
reumatyczna; młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów.
- Zaburzenia hormonalne i choroby metaboliczne u dzieci: choroby
tarczycy; cukrzyca, krzywica.
32
300
9. Pielęgnowanie dzieci w wybranych jednostkach chorobowych –
przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie, pielęgnowanie,
zapobieganie powikłaniom i zasady profilaktyki:
- Wodogłowie; przepukliny oponowo-mózgowe, oponowo-
rdzeniowe,
- Przepuklina pachwinowa, przepuklina pępkowa; ostre zapalenie
wyrostka robaczkowego; krwawienia z przewodu pokarmowego,
- Wady rozwojowe nerek i dróg moczowych; kamica układu
moczowego; ostra i przewlekła niewydolność nerek,
- Urazy czaszkowo-mózgowe u dzieci,
- Choroba oparzeniowa u dzieci,
- Opatrunek gipsowy, unieruchomienie na wyciągu,
- Zasady postępowania w stanach zagrożenia życia u dzieci.
48
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje i doskonali wiedzę i umiejętności w opiece nad pacjentem
w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem
w okresie odbywania zajęć praktycznych w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas praktyk zawodowych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
Oddział dziecięcy:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad dzieckiem ze
schorzeniami wieku rozwojowego leczonego zachowawczo.
80
160
Oddział chirurgii dziecięcej:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad dzieckiem ze
schorzeniami chirurgicznymi leczonego operacyjnie.
80
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych / metoda
Wykłady:
wykład informacyjny,
wykład problemowy,
dyskusja dydaktyczna
metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
metoda programowana z użyciem komputera,
studium przypadku,
pokaz na fantomie i modelu,
film,
dyskusja dydaktyczna,
pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
studiowanie literatury,
301
prezentacja multimedialna,
dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
zajęcia praktyczne w pracowni umiejętności pielęgniarskich;
w oddziałach szpitalnych - pediatrycznym i chirurgii dziecięcej,
w żłobku,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Praktyki zawodowe:
praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
tablica papierowa fliphart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy,
ryciny,
plansze,
standardy tematyczne,
procedury tematyczne,
fantomy: noworodka, dziecka
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po V semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze*.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
Zajęcia Praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
Praktyki Zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
302
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy studenta
w uczelni przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Wykłady 40
Ćwiczenia 30
Zajęcia bez udziału nauczyciela 30
Zajęcia praktyczne 160
Praktyka zawodowa 160
Przygotowanie do zajęć 40
Razem 460
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 16
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Bałanda-Bałdyga A., Skurzak A., Iwanowicz-Palus G.J., Opieka nad noworodkiem,
PZWL, Warszawa 2008
2. Banaszkiewicz A., Radzikowski A. (red.), Pediatria. Podręcznik dla studentów
pielęgniarstwa. Wyd. Medipage, Warszawa 2008
3. Barczykowska E., Szewczyk M.T., Ślusarz R., Pielęgniarstwo w pediatrii, Borgis,
Warszawa 2006
4. Borkowski W., Opieka pielęgniarska nad noworodkiem, Wyd. Medycyna
Praktyczna, 2007
5. Cepuch G., Krzeczowska B., Perek M., Twarduś K., Modele pielęgnowania dziecka
przewlekle chorego. Podręcznik dla studiów medycznych, PZWL, Warszawa 2011
6. Krawczyński M. (red.), Żywienie dzieci w zdrowiu i chorobie, Help-Med
Wydawnictwa Medyczne, Kraków 2008
7. Krawczyński M., Propedeutyka pediatrii, PZWL, Warszawa 2009
8. Kubicka K., Kawalec W. (red.), Pediatria, t.1/2, PZWL, Warszawa 2010
9. Obuchowicz A. (red.), Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii, PZWL,
Warszawa 2007
10. Pawlaczyk B. (red.): Pielęgniarstwo pediatryczne, PZWL, Warszawa 2007
11. Pawlaczyk B. (red.): Zarys pediatrii. Podręcznik dla studiów medycznych, PZWL,
Warszawa 2006
12. Rakowska – Róziewicz (red.): Wybrane standardy i procedury w pielęgniarstwie
pediatrycznym. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych, Czelej, Lublin 2001
Literatura
uzupełniająca
1. Baker C. (red.), Choroby zakaźne u dzieci, PZWL, Warszawa 2009
2. Bożkowa K., Siwińska-Gołębiowska H., Prokopczyk J., Kamińska E., Dawkowanie
leków u noworodków, dzieci i młodzieży, PZWL, Warszawa 2008
3. Chybicka A. (red.), Od objawu do nowotworu. Wczesne rozpoznawanie chorób
nowotworowych u dzieci, Urban & Partner, Wrocław 2009
4. Czernik J. (red.), Chirurgia dziecięca, PZWL, Warszawa 2005
5. Dróżdż-Gessner Z. (red. wyd. pol.), Pielęgniarstwo pediatryczne Delmara, Wyd.
Urban & Partner, Wrocław 2006
6. El Habbal M.H., Marks S.D., Smith P.K., Spitz L., Strobel S., Choroby wieku
dziecięcego, PZWL, Warszawa 2010
7. Kawalec W., Kubicka K.(red.), Repetytorium z pediatrii, PZWL, Warszawa 2005
8. Kawalec W., Milanowski A.(red.): Diagnostyka różnicowa najczęstszych objawów
w praktyce pediatrycznej, PZWL, Warszawa 2003
9. Koper A., Wrońska I, Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą nowotworową,
Czelej, Lublin 2003
10. Muscari M.E. (red. wyd. pol. Bernat K.), Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne,
PZWL, Warszawa 2010
11. Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M. (red.), Karmienie piersią. Podręcznik,
Komitet Upowszechniania Karmienia Piersią, Warszawa 2006
12. Otto-Buczkowska E. (red.), Cukrzyca w populacji wieku rozwojowego - co nowego?
303
Wyd. Cornetis, Wrocław 2009
13. Otto–Buczkowska E. (red.), Pediatria - co nowego?, Wyd. Cornetis, Wrocław 2007
14. Pietrzyk J. (red.), Wybrane zagadnienia z pediatrii, t. I-V, Wyd. UJ, Kraków 2005
15. Pilewska-Kozak A.B. (red.), Opieka nad wcześniakiem, PZWL, Warszawa 2009
16. Piskorz-Ogórek K. (red.), Wybrane programy edukacji zdrowotnej w pediatrii.
Praktyczny poradnik dla pielęgniarek, studentów pielęgniarstwa i zdrowia
publicznego, Wyd.Verlag Dashofer, Warszawa 2010
17. Quattromani F., Handal G., Lampe R., Pediatria: pytania i odpowiedzi, PZWL,
Warszawa 2009
18. Stack Ch., Dobbs P.: Podstawy intensywnej terapii dzieci, PZWL, Warszawa 2007
19. Stelmach I.M. (red.), Astma dziecięca. Wybrane zagadnienia, PZWL, Warszawa
2008
20. Strużyna J., Wczesne leczenie oparzeń, PZWL, Warszawa 2006
21. Woynarowska B. (red.), Profilaktyka w pediatrii. PZWL, Warszawa 2008
22. Wójcik R. (przeł.), Leczenie bólu nowotworowego i opieka paliatywna nad dziećmi,
Warszawskie Hospicjum dla dzieci, Media Rodzina, Warszawa 2001
23. Zakrzewski K.(red.), Nowotwory mózgu wieku dziecięcego, Czelej, Lublin 2004
24. Zawitkowski P., Co nieco o rozwoju dziecka, Wyd. Zawitkowski i Sp., Warszawa
2007
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu CHIRURGIA
I PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNE
Kod przedmiotu OS-CHiPCH
Punkty ECTS 14
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 375 godz.
SEMESTR III – 215 godz.
SEMESTR IV – 160 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba godzin Limit miejsc
w grupach
Wykłady RII/SIII 40 Cały rok
Ćwiczenia 30 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25 indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
RII/SIII 120 7-8
Praktyki
zawodowe
RII/SIV 160 7-8
304
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej decyzji
studenta
indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców Wielkopolskich1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu
zajęć praktycznych
Praktyki
Zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie praktyk
zawodowych w innych zakładach
opieki zdrowotnej z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Według ustalonego
harmonogramu
praktyk
zawodowych
Koordynator mgr Maria Kołtun
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
prof. dr hab. med.
Grażyna Skotnicka –
Klonowicz
23 672 22 13
23 674 37 04
Ćwiczenia mgr Maria Kołtun
23 674 37 04
23 673 29 14 Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
Zawodowe
Pielęgniarka (mentor)
zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
23 672 22 13
23 674 37 04
23 673 03 01
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie przygotowany do rozpoznawania, diagnozowania oraz wdrażania
kompleksowego planu opieki nad pacjentem hospitalizowanym z powodu
chorób chirurgicznych.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. określi zakres danych niezbędnych do sformułowania diagnozy
pielęgniarskiej pacjentów chirurgicznych,
C2. przedstawi zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego
i po jego wykonaniu z uwzględnieniem specyfiki stanów chirurgicznych,
C3. opanuje określone umiejętności diagnostyczno-lecznicze niezbędne do
sprawowania opieki nad pacjentem chirurgicznym.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne Podstawy pielęgniarstwa, anatomii i fizjologii człowieka, patologii, badania
fizykalnego na poziomie studiów licencjackich. Podstawy farmakologii, nauk
humanistycznych na poziomie studiów licencjackich.
305
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie
i opiekę pielęgniarską w schorzeniach chirurgicznych,
W2. zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie chirurgicznym,
W3. zna zasady planowania opieki nad chorym w zależności od wieku i stanu
zdrowia,
W4. zna zasady przygotowania pacjenta, opieki w trakcie oraz po badaniach
i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym
wieku i stanie zdrowia,
W5. charakteryzuje grupy leków i ich działanie na chorego w różnych
schorzeniach chirurgicznych z uwzględnieniem działań niepożądanych,
interakcji z innymi lekami i dróg podania,
W6. zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od jego
wieku i stanu zdrowia,
W7. zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa
podmiotu leczniczego w zależności od wieku i stanu zdrowia,
W8. zna zasady żywienia chorych, z uwzględnieniem leczenia dietetycznego,
wskazań przed- i pooperacyjnych,
W9. charakteryzuje czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne,
W10. zna zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie
pilnym i nagłym oraz w chirurgii jednego dnia,
W11. zna kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu operacyjnym, w celu
zapobiegania wczesnym i późnym powikłaniom,
W12. wymienia objawy, charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania
w określonych jednostkach chorobowych leczonych chirurgicznie,
W13. wyjaśnia działania zintegrowanego systemu opieki stomijnej i innych stowarzyszeń
na rzecz zdrowia,
W14. zna zasady przygotowania sali operacyjnej do zabiegu w znieczuleniu ogólnym
i regionalnym,
W15. charakteryzuje kierunki obserwacji pacjenta w trakcie zabiegu operacyjnego,
obejmujące monitorowanie w zakresie podstawowym i rozszerzonym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U.1. gromadzi informacje o pacjencie chirurgicznym, formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie
oraz dokonuje ewaluacji opieki,
U.2. organizuje opiekę pielęgniarską nad pacjentem po zabiegu operacyjnym,
uwzględniając tryb przyjęcia do szpitala, typ zabiegu, rodzaj znieczulenia,
U.3. ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań pooperacyjnych,
U.4. przygotowuje pacjenta do badań diagnostycznych pod względem
fizycznym i psychicznym,
U.5. prowadzi żywienie enteralne, i parenteralne dorosłych i dzieci
z wykorzystaniem różnych technik,
U.6. rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego,
leczniczo-pielęgnacyjnego,
U.7. .przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu
terapeutycznego,
U.8. ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i nasilenie bólu oraz stosuje
postępowanie przeciwbólowe,
U.9. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych,
prowadzi dokumentację opieki nad chorym (kartę obserwacji, zabiegów
pielęgniarskich i raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i
leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie
306
samoopieki.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K.1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K.2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową, dążąc do profesjonalizmu,
K.3. przestrzega praw pacjenta,
K.4. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki
zawodowe,
K.5. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K.6. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁAD
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia specyfikę oddziału chirurgicznego,
W2. omawia przygotowanie chorego do leczenia i zabiegu operacyjnego,
W3. charakteryzuje zaburzenia gospodarki wodno- elektrolitowej, równowagi
kwasowo-zasadowe - rodzaje, przyczyny i ich leczenie,
W4. omawia wskazania i podstawowe zasady przetaczania krwi i preparatów
krwiopochodnych,
W5. przedstawia zasady leczenia żywieniowego w chirurgii;
W6. charakteryzuje walkę z bólem w oddziale chirurgicznym,
W7. zna rodzaje znieczulenia, wskazania i przebieg;
W8. omawia problemy pielęgnacyjne u chorego we wstrząsie po urazach głowy
i kręgosłupa,
W9. omawia oparzenia i odmrożenia,
W10. wyjaśnia postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w najczęstszych
nowotworach,
W11. wyjaśnia postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chirurgicznych
chorobach tarczycy, nadnerczy i trzustki,
W12. omawia wybrane zagadnienia z chorób klatki piersiowej; ropniak opłucnej.
Odma opłucnowa. Opieka nad pacjentem z drenażem opłucnej,
W13. omawia wybrane zagadnienia z chorób chirurgicznych przewodu
pokarmowego,
W14. wyjaśnia postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chirurgicznych
chorobach układu moczowo- płciowego,
W15. omawia postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chorobach tętnic
i żył,
W16. wyjaśnia podstawowe zagadnienia z chirurgii dziecięcej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. analizuje stan pacjenta pod kątem patofizjologii, objawów, powikłań,
leczenia,
U2. przygotowuje diagnozy pielęgniarskie w oparciu o opis przypadku,
U3. formułuje cele opieki projektuje plan opieki pielęgniarskiej, wykona pracę
na wybrany przez siebie temat w ciekawe formie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu opieki nad pacjentem
chirurgicznym,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. krytycznie ocenia swoją pracę.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Specyfika oddziału chirurgicznego 2 40
2. Przygotowanie chorego do leczenia i zabiegu operacyjnego – 4
307
informacja pacjenta i zgoda na leczenie.
3. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, równowagi
kwasowo-zasadowej - rodzaje, przyczyny i ich leczenie.
2
4. Wskazania i podstawowe zasady przetaczania krwi
i preparatów krwiopochodnych.
2
5. Leczenie żywieniowe w chirurgii. 2
6. Walka z bólem w oddziale chirurgicznym. Znieczulenia-
rodzaje, wskazania i przebieg.
2
7. Wstrząs – przyczyny i objawy. Problemy pielęgnacyjne
u chorego we wstrząsie.
2
8. Urazy głowy i kręgosłupa ich rozpoznawanie i leczenie.
Pacjent neurochirurgiczny.
4
9. Urazy układu kostno-szkieletowego i ich rozpoznawanie
i leczenie.
2
10. Postępowanie w oparzeniach i odmrożeniach. 2
11. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w najczęstszych
nowotworach.
2
12. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne
w chirurgicznych chorobach tarczycy, nadnerczy i trzustki.
2
13. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w wybranych
chorobach klatki piersiowej. Ropniak opłucnej. Odma
opłucnowa. Opieka nad pacjentem z drenażem opłucnej.
4
14. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chorobach
chirurgicznych przewodu pokarmowego.
2
15. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne
w chirurgicznych chorobach układu moczowo- płciowego.
2
16. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chorobach
tętnic i żył. Pacjent kardiochirurgiczny.
2
17. Wybrane zagadnienia z chirurgii dziecięcej. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wyjaśni etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie
i opiekę pielęgniarską w schorzeniach chirurgicznych,
W2. wyjaśnia zasady diagnozowania w pielęgniarstwie chirurgicznym,
W3. wyjaśnia zasady planowania opieki nad chorym chirurgicznie,
W4. wyjaśnia zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach
i zabiegach diagnostycznych,
W5. wyjaśnia zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego,
pielęgnowania po zabiegu, zapobiegania powikłaniom pooperacyjnym,
W6. charakteryzuje grupy leków i ich działanie na chorego w różnych
schorzeniach chirurgicznych z uwzględnieniem działań niepożądanych,
interakcji z innymi lekami i dróg podania,
W7. definiuje zasady żywienia chorych chirurgicznie, z uwzględnieniem
leczenia dietetycznego, enteralnego, parenteralnego,
W8. definiuje zasady zapobiegania zakażeniom szpitalnym w oddziałach
chirurgicznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. gromadzi informacje o pacjencie chirurgicznym, zanalizuje zebrane dane
w celu sformułowania diagnozy pielęgniarskiej, ustala cele i plan opieki,
wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki,
U2. kwalifikuje pacjenta do określonej grupy opieki uwzględniając zdolności
pacjenta do samoopieki po zabiegu operacyjnym, zmotywuje pacjenta do
308
współpracy uwzględniając jego reakcję na chorobę i hospitalizację, zasób
wiedzy na temat choroby i skutków leczenia,
U3. obejmuje opieką pacjenta po zabiegu operacyjnym, uwzględniając tryb
przyjęcia do szpitala, typ zabiegu, rodzaj znieczulenia,
U4. przygotowuje pacjenta do badań diagnostycznych w różnych schorzeniach
chirurgicznych,
U5. stosuje procedury niefarmakologicznego zwalczania bólu pooperacyjnego,
U6. zapobiega powikłaniom pooperacyjnym, zakażeniom szpitalnym, podejmie
działania zapobiegające odleżynom,
U7. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega praw pacjenta,
K2. szanuje godność i autonomię pacjentów powierzonych opiece,
K3. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki,
K4. zachowuje tajemnicę zawodową,
K5. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową, dążąc do profesjonalizmu,
K6. współdziała w zespole w rozwiązywaniu dylematów etycznych
z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Praca pielęgniarki w oddziale chirurgicznym i sali
pooperacyjnej, na bloku operacyjnym oraz w zespole
poradni chirurgicznych.
1 30
2. Czynniki wpływające na adaptację chorych w oddziałach
chirurgicznych.
1
3. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w trybie
nagłym i planowym.
4
4. Podstawowe zasady opieki pielęgniarskiej po zabiegach
operacyjnych, reakcje organizmu na zabieg operacyjny.
rodzaje powikłań pooperacyjnych i zapobieganie im.
4
5. Udział pielęgniarki w edukacji pacjentów chirurgicznych. 1
6. Badania diagnostyczne w wybranych schorzeniach
przewodu pokarmowego i zasady pielęgnacji pacjentów
poddanych tym badaniom.
2
7. Pielęgnowanie pacjenta po zabiegu operacyjnym
w obrębie przewodu pokarmowego.
2
8. Badania diagnostyczne w chorobach narządów klatki
piersiowej oraz pielęgnowanie pacjentów poddanych tym
badaniom.
1
9. Przygotowanie i opieka pooperacyjna w przypadku
zabiegów w obrębie klatki piersiowej.
2
10. Badania diagnostyczne w chorobach układu moczowo-
płciowego i pielęgnowanie pacjentów poddanych tym
badaniom.
1
11. Pielęgnowanie pacjenta ze schorzeniami w obrębie układu
moczowego z uwzględnieniem wskazań i metod leczenia
chirurgicznego.
2
12. Pielęgnowanie pacjenta po urazach narządu ruchu
leczonego za pomocą opatrunku gipsowego oraz wyciągu.
2
13. Aspekty pielęgnacyjne w chorobie oparzeniowej.
Postępowanie doraźne w oparzeniach.
2
14. Odżywianie chorych chirurgicznie. 2
15. Zapobieganie zakażeniom w chirurgii. 2
309
16. Zintegrowane system opieki stomijnej i innych
stowarzyszeń o profilu chirurgicznym.
3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Badania dodatkowe u chorych chirurgicznie: badania
laboratoryjne, rentgenowskie, ultradźwiękowe, izotopowe,
endoskopowe.
2
25
2. Przeszczepianie narządów: przeszczepianie nerek, wątroby,
serca, trzustki.
2
3. Nowotwory: klasyfikacja nowotworów i ocena
zaawansowania procesu nowotworowego, zasady leczenia
nowotworów.
3
4. Gospodarka wodno – elektrolitowa i równowaga kwasowo-
zasadowa.
2
5. Żywienie pozajelitowe :wskazania do żywienia
pozajelitowego, stosowane preparaty, powikłania żywienia
pozajelitowego, kontrola metaboliczna w czasie żywienia
pozajelitowego.
3
6. Przetaczanie krwi i jej pochodnych: podstawy serologii,
najczęściej stosowane preparaty krwi, ogólne zasady
przetaczania krwi i preparatów krwiopochodnych, powikłania
poprzetoczeniowe, przepisy prawne dotyczące przetaczania
krwi i jej preparatów.
3
7. Operacje kardiochirurgiczne, torakochirurgiczne: okres
przedoperacyjny, opieka pooperacyjna w kardio-
i torakochirurgii.
3
8. Choroby naczyń obwodowych: choroby tętnic, choroby żył-
obraz kliniczny, zasady postępowania operacyjnego.
2
9. Zakażenia w chirurgii, etiologia, patogeneza. 2
10. Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie, zakażenie
a odporność, niedobory immunologiczne testy laboratoryjne
oceny stanu odporności.
3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna procedury postępowania diagnostycznego, medycznego,
pielęgniarskiego,
W2. wskaże metody oraz rodzaje dokumentacji stosowanej w oddziale
chirurgicznym służące gromadzeniu danych o stanie pacjenta,
W3. zna zasady BHP, higieny pracy, przepisy przeciwpożarowe,
310
W4. zna zasady zapobiegania zakażeniom wewnątrzszpitalnym, zasady
profilaktyki zakażeniami HIV, HBV,
W5. zna zasady etyki i kartę praw pacjenta,
W6. zna zasady edukacji i rehabilitacji chorych w zależności od stanu
pacjenta,
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. prowadzi obserwację i dokonuje oceny objawów prawidłowego funkcjonowania
oraz zaburzeń podstawowych funkcji organizmu,
U2. dokonuje oceny sytuacji społecznej pacjenta oraz rozpozna rodzaj emocji
występujących w okresie hospitalizacji,
U3. gromadzi i sklasyfikuje informacje o stanie bio-psycho- społecznym pacjenta
dla celów diagnozy i postępowania pielęgniarskiego,
U4. planuje działania pielęgnacyjno – opiekuńcze wobec chorych
hospitalizowanych w oddziale chirurgicznym,
U5. wykonuje zaplanowane działania pielęgnacyjne oraz zinterpretuje
i przeanalizuje uzyskane wyniki w stanie bio- psycho- fizycznym pacjenta,
U6. rozpoznaje stany zagrożenia życia wynikające z zaostrzenia procesu
chorobowego lub z działań niepożądanych stosowanych metod terapii oraz
podejmować działania przedlekarskie ratujące życie,
U7. współpracuje z zespołem terapeutycznym w zakresie ustalenia, prowadzenia
oraz ewaluacji procesu pielęgnowania,
U8. prowadzi edukację zdrowotną pacjenta ze schorzeniami chirurgicznymi.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno-
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
Oddział chirurgii ogólnej:
1. Przygotowanie do zabiegu operacyjnego, pielęgnowanie
w okresie tak zwanej choroby chirurgicznej z uwzględnieniem
stanów zwiększających ryzyko operacyjne.
2. Pielęgnowanie pacjentów po zabiegu operacyjnym obrębie
przewodu pokarmowego ze szczególnym uwzględnieniem
pacjentów z wyłonioną stomią.
3. Praca dydaktyczno-wychowawcza z pacjentami obciążonymi
chorobą niedokrwienną kończyn dolnych.
4. Problemy pielęgnacyjne pacjentek po mastektomii.
5. Aspekty pielęgnacyjne w chorobie oparzeniowej.
40 120
Oddział urologiczny:
1. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta leczonego chirurgicznie
z powodu schorzeń układu moczowego.
2. Przygotowanie chorego do badań radiologicznych
i endoskopowych układu moczowego.
3. Pielęgnowanie pacjentów z kamicą układu moczowego.
4. Pielęgnowanie pacjentów po zabiegach endourologicznych
i operacjach w zakresie układu moczowego.
5. Pielęgnowanie pacjentów z drenażami dróg moczowych.
40
Oddział urazowo-ortopedyczny:
1. Praca dydaktyczno- wychowawcza z pacjentami oddziału
urazowo-ortopedycznego.
2. Zasady pielęgnowania chorych z obrażeniami
40
311
wielomiejscowymi i wielonarządowymi.
3. Problemy pielęgnacyjne po urazach narządu ruchu leczonego
za pomocą opatrunku gipsowego.
4. Problemy pielęgnacyjne po urazach narządu ruchu leczonego
za pomocą wyciągu.
5. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta po amputacji kończyn.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
U1. utrwala, wykorzystuje, pogłębia i doskonali wiedzę i umiejętności
w opiece nad pacjentem w warunkach szpitala do sprawowania
kompleksowej opieki pielęgniarskiej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem
w okresie odbywania zajęć praktycznych w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno-
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
Blok Operacyjny:
1. Poznanie struktury organizacyjnej bloku operacyjnego.
2. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta przygotowywanego do
znieczulenia ( z uwzględnieniem sposobu znieczulenia).
3. Rola i zadania instrumentariuszek podczas zabiegów
operacyjnych.
4. Rola zespołu operacyjnego w zapobieganiu zakażeniom w bloku
operacyjnym.
40
160
Oddział urazowo-ortopedyczny:
Realizacja całościowej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem po
urazach narządu ruchu z uwzględnieniem metod chirurgicznego
leczenia(np. wyciągi, opatrunki gipsowe, zabiegi operacyjne).
40
Oddział chirurgii ogólnej:
1. Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad pacjentem
ze schorzeniami chirurgicznymi leczonymi zachowawczo
i operacyjnie.
2. Realizacja całościowej opieki pielęgniarskiej pacjenta leczonego
w poradniach chirurgicznych.
40
Oddział urologiczny:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad pacjentem ze
schorzeniami urologicznymi leczonymi zachowawczo
i operacyjnie.
40
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
wykład informacyjny,
wykład problemowy,
dyskusja dydaktyczna,
312
metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
metoda programowana z użyciem komputera,
studium przypadku,
burza mózgów,
film dydaktyczny,
pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
studiowanie literatury,
prezentacja multimedialna,
dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Praktyki zawodowe:
praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
tablica papierowa fliphart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy,
ryciny,
plansze,
standardy tematyczne,
procedury tematyczne,
fantomy.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po III semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń;
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach;
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia;
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
313
studenta.
Zajęcia Praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem do
„Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”.
Praktyki Zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących;
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Wykłady 40
Ćwiczenia 30
Zajęcia bez udziału nauczyciela 25
Zajęcia praktyczne 120
Praktyka zawodowa 160
Przygotowanie do zajęć 50
Razem 425
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 14
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Ciuruś M. (red.), Pielęgniarstwo operacyjne, Wydaw. Makmed, Lublin 2007
2. Czarnecka Z., Malińska W. (red.), Instrumentarium i przebieg zabiegów: w chirurgii,
ginekologii i urologii, Wydaw. Makmed, Lublin 2006
3. Fibak J. (red.), Chirurgia . Podręcznik dla studentów ,PZWL, Warszawa 2006
4. Fibak J (red.),Chirurgia. Repetytorium, PZWL, Warszawa 2006
5. Gaździk T.S .(red.), Ortopedia i traumatologia, PZWL, Warszawa 2005
6. Głuszek S. (red.), Chirurgia: podręcznik dla studentów wydziałów nauk o zdrowiu,
Czelej, Lublin 2008
7. Kapała W. (red.),Pielęgniarstwo w chirurgii, Wyd. Czelej, Lublin 2006
8. Łukieńczuk T. (red.), Pielęgniarstwo operacyjne, Wydaw. Urban&Partner, Wrocław
2010
9. Rowiński W., Dziak A. (red.), Chirurgia dla pielęgniarek, PZWL, Warszawa 2002
10. Walewska E. (red.), Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego, PZWL, Warszawa
2006
Literatura
uzupełniająca
1. Brongel L., Duda K. (red.), Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, PZWL,
Warszawa 2011
2. Hirt R., Bubser M. (red.), Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek, PZWL,
Warszawa 2010
3. Jakubaszka J. (red.), Pielęgniarstwo, Wyd. I , Wrocław, Urban & Partner 2001
4. Noszczyk W. (red.), Chirurgia T. 1-2, PZWL, Warszawa 2005
5. Pizzutillo P.D. (red. A. Gregosiewicz), Ortopedia dziecięca, Wyd. Czelej, Lublin
1999
6. Woźniewski M., Kołodziej J (red.), Rehabilitacja w chirurgii, PZWL, Warszawa
2006
314
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu
POŁOŻNICTWO, GINEKOLOGIA I PIELĘGNIARSTWO
POŁOŻNICZO-GINEKOLOGICZNE
Kod przedmiotu OS-PGiPPG
Punkty ECTS 7
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 190 godz.
SEMESTR V – 190 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba godzin Limit miejsc
w grupach
Wykłady RIII/SV
15 Cały rok
Ćwiczenia 25 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
30 indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
80 4
Praktyki
zawodowe
40
4
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej decyzji
studenta
indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Wg ustalonego
harmonogramu
zajęć
praktycznych
Praktyki
zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powstańców Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie praktyk
zawodowych w innych zakładach
opieki zdrowotnej z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Wg ustalonego
harmonogramu
praktyk
zawodowych
315
Koordynator dr n. hum. Bożena Ostrowska
Prowadzący zajęcia forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
lek. med.
Witold Achciński
Tel/fax 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Ćwiczenia dr Bożena Ostrowska
bozena_
Tel./Fax:
23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
zawodowe
Pielęgniarka (mentor)
zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
Tel. 23 674 37 04
Tel. 23 673 03 01
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student :
będzie przygotowany do prowadzenia profilaktyki i opieki nad kobietą
zdrową, ze szczególnym uwzględnieniem okresu ciąży, połogu oraz chorą
w różnych okresach jej życia, a także sprawowania opieki nad wcześniakiem
i noworodkiem donoszonym, z uwzględnieniem wykorzystania postępów
w naukach pielęgniarskich i medycznych.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. przedstawi cele i zadania opieki nad matka i dzieckiem w Polsce
C2. wyjaśni cele i zadania opieki przedkoncepcyjnej,
C3. scharakteryzuje zmiany zachodzące w organizmie kobiety w ciąży
fizjologicznej,
C4. scharakteryzuje mechanizm i przebieg porodu fizjologicznego,
C5. omówi zasady sprawowania opieki nad kobietą w ciąży fizjologicznej
i w połogu fizjologicznym,
C6. scharakteryzuje opiekę obserwacyjno – pielęgnacyjną wcześniaka
i noworodka donoszonego z wyłonieniem istotnych różnic tej opieki,
C7. omówi patofizjologię i objawy kliniczne chorób i stanów zagrożenia
życia noworodka i wcześniaka,
C8. określi etiopatogenezę wybranych schorzeń ginekologicznych.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.
Podstawy anatomii, fizjologii i patofizjologii człowieka
na poziomie studiów licencjackich. Podstawy farmakologii.
PRZEDMIOT
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia cel i zasady opieki przedkoncepcyjnej,
W2. charakteryzuje mechanizm i okresy porodu fizjologicznego ,
W3. zna zasady planowania opieki nad kobietą w ciąży fizjologicznej i połogu,
W4. charakteryzuje podstawy opieki nad wcześniakiem i noworodkiem,
W5. omawia patofizjologię i objawy kliniczne chorób i stanów
zagrożenia życia noworodka i wcześniaka,
W6. identyfikuje etiopatogenezę schorzeń ginekologicznych.
W7. zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie położniczo-ginekologicznym,
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student :
U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan
316
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki
w różnym wieku i stanie zdrowia,
U3. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób,
U4. prowadzi rozmowę terapeutyczną,
U5. przekazuje informacje o stanie zdrowia kobiety członkom zespołu
terapeutycznego
U6. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. przestrzega praw pacjenta,
K3. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K4. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K5. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej,
K6. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjentki,
K7. przejawia empatie w relacji z pacjentka i jej rodzina oraz współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. uzasadnia wpływ budowy narządu rodnego na rozrodczość kobiety,
W2. wyjaśnia uwarunkowania cyklu miesiączkowego,
W3. przedstawia uwarunkowania mechanizmu zapłodnienia i rozwoju zarodka ,
W4. charakteryzuje metody regulacji poczęć, ich skuteczność oraz działania
uboczne,
W5. interpretuje zmiany zachodzące w organizmie kobiety pod wpływem ciąży,
W6. omawia zasady postępowania leczniczego w gestozie z uwzględnieniem
rzucawki,
W7. omawia profilaktykę konfliktu serologicznego w zakresie czynnika Rh,
W8. identyfikuje etiopatogenezę stanów zapalnych narządu rodnego
W9. charakteryzuje najczęściej występujące nowotwory narządu rodnego
kobiety,
W10. klasyfikuje stopień zaawansowania raka szyjki macicy i uzasadnia
znaczenie badania cytologicznego,
W11. omawia rodzaje i stopnie zaawansowania raka gruczołu piersiowego,
W12. charakteryzuje wybrane metody diagnostyczne stosowane w położnictwie
i ginekologii.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. posługuje się właściwym nazewnictwem przyjętym w położnictwie
i ginekologii,
U2. interpretuje przebieg cyklu miesiączkowego i wykres podstawowej ciepłoty
ciała w jego przebiegu,
U3. uzasadnia wybór sposobu regulacji urodzin w rodzinie i informuje
o skuteczności i działaniach ubocznych,
U4. planuje i modyfikuje postępowanie profilaktyczne i pielęgnacyjne
w gestozie z uwzględnieniem rzucawki,
U5. planuje i modyfikuje postępowanie profilaktyczne i pielęgnacyjne
w konflikcie serologicznym,
U6. prowadzi rozmowę terapeutyczna i udziela wskazówek partnerom
w zakresie postępowania w przypadku podejrzenia niepłodności
małżeńskiej,
U7. prowadzi działania profilaktyczne w kierunku zapobiegania stanom
zapalnym narządu rodnego,
U8. uzasadnia konieczność wykonywania badań profilaktycznych
317
w zapobieganiu nowotworom narządu rodnego,
U9. uzasadnia znaczenie samobadania piersi i innych badań diagnostycznych
w zakresie wykrywania raka sutka.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i doskonali umiejętności
zawodowe,
K2. reprezentuje aktywną postawę w procesie zdobywania wiedzy
i umiejętności,
K3. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjentki.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Biologiczny rytm płodności. 1 15
2. Cele i zadania opieki przedkoncepcyjnej. 1
3. Planowanie rodziny, metody regulacji poczęć,
przygotowanie do rodzicielstwa.
2
4. Zapłodnienie, rozwój zarodka i płodu. 1
5. Zmiany zachodzące w organizmie kobiety pod wpływem
ciąży.
1
6. Metody diagnostyczne w położnictwie i ginekologii. 1
7. Wybrane zagadnienia z patologii ciąży – choroby
współistniejące z ciążą: gestoza, konflikt serologiczny i ich
wpływ na stan noworodka.
2
8. Stany zapalne narządu rodnego. 2
9. Profilaktyka onkologiczna i promocja zdrowia
w ginekologii – rak piersi.
2
10. Profilaktyka onkologiczna i promocja zdrowia
w ginekologii – schorzenia nowotworowe narządu rodnego
kobiety.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student
W1. omawia cele i zadania opieki prenatalnej w Polsce
W2. wyjaśnia istotę psychoprofilaktyki położniczej i szkół rodzenia,
w przygotowaniu ciężarnej do porodu i opieki nad noworodkiem,
W3. zna zasady planowania opieki nad kobieta w ciąży fizjologicznej,
W4. charakteryzuje mechanizm i okresy porodu fizjologicznego,
W5. określa zadania pielęgniarki w obserwacji i pielęgnacji położnicy
w połogu fizjologicznym, patologicznym i po cięciu cesarskim,
W6. omawia postępowanie z noworodkiem w sali porodowej, po przyjęciu
w oddział neonatologiczny i w dalszych dobach życia,
W7. charakteryzuje podstawy opieki nad wcześniakiem i noworodkiem
i wskazuje różnice w postępowaniu pielęgnacyjnym noworodka
dojrzałego i wcześniaka,
W8. omawia patofizjologię i objawy kliniczne chorób i stanów zagrożenia
życia noworodka,
W9. omawia przebieg laktacji i określa zasady karmienia naturalnego,
W10. charakteryzuje problemy zdrowotne kobiet w okresie pokwitania,
dojrzałości płciowej i przekwitania,
W11. omawia postępowanie pielęgnacyjne w odniesieniu do problemów
kobiet w okresie pokwitania, dojrzałości płciowej i przekwitania
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
Student:
U1. uzasadnia kobiecie ciężarnej potrzebę uczestniczenia w szkole rodzenia,
U2. obliczy przypuszczalny termin porodu,
318
UMIEJĘTNOŚCI U3. stwierdzi czynność serca dziecka przy pomocy aparatury medycznej,
U4. edukuje rodziców w sprawach higieny, pielęgnacji oraz żywienia kobiety
w czasie ciąży i połogu,
U5. podzieli poród na okresy i scharakteryzuje je,
U6. pielęgnuje wcześniaka i noworodka w stanach zagrożenia życia,
U7. nauczy matkę (rodziców) zasad pielęgnowania noworodka dojrzałego
i wcześniaka,
U8. uzasadnia potrzebę karmienia naturalnego,
U9. edukuje kobietę w zakresie postępowania i przezwyciężania trudności
w okresie pokwitania, dojrzałości płciowej i przekwitania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. jest systematyczny i zdyscyplinowany w przygotowaniu się do zajęć,
K2. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta,
K3. systematycznie wzbogaca swoją wiedzę z zakresu opieki nad matką
i dzieckiem.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Poradnictwo przedciążowe jako forma promocji zdrowej
ciąży. Opieka nad kobieta ciężarną z ciążą fizjologiczną
2 25
2. Czas trwania ciąży, Rozpoznanie ciąży. Sposoby obliczania
terminu porodu.
3
3. Metody diagnostyczne w ciąży fizjologicznej i ciąży
wysokiego ryzyka.
2
4. Przygotowanie kobiety ciężarnej i jej rodziny do
świadomego uczestnictwa w porodzie –
psychoprofilaktyka porodu, szkoła rodzenia.
2
5. Postępowanie położniczo – pielęgnacyjne w porodzie
fizjologicznym
3
6. Obserwacja i pielęgnacja położnicy w połogu
fizjologicznym, powikłanym i po cięciu cesarskim.
3
7. Obserwacja i pielęgnacja noworodka dojrzałego
i wcześniaka po urodzeniu i dalszych dobach życia.
2
8. Standard postępowania pielęgniarskiego z noworodkiem
ciężko chorym.
3
9. Przebieg laktacji – rola i zadania pielęgniarki
w promowaniu karmienia naturalnego.
2
10. Problemy zdrowotne kobiet w okresie pokwitania,
dojrzałości płciowej i przekwitania.
3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu przedmiotu -
wykorzystując najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. poszerza wiedzę w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami,
K4. jest odpowiedzialny za czynności edukacyjno – pielęgnacyjne wobec
kobiety i jej dziecka.
319
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Organizacja i funkcjonowanie opieki nad matką i dzieckiem
w Polsce.
5 30
2. Zalecenia Światowej Organizacji zdrowia (WHO) w zakresie
karmienia piersią: -Program Promocji Karmienia Piersią
w Polsce, - Inicjatywa Szpital Przyjazny Dziecku.
5
3. Przygotowanie ciężarnej do cięcia cesarskiego nagłego
i planowanego.
5
4. Połóg patologiczny: zakażenie krocza, zakażenie jamy macicy,
posocznica połogowa.
5
5. Zalety systemu romin - in 5
6. Organizacja pracy i zadania pielęgniarki w zapobieganiu
zakażeniom w oddziale położniczym.
5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia zalecenia WHO dotyczące przygotowania ciężarnej do porodu,
W2. przedstawia standard opieki nad kobietą ciężarną, rodzącą i położnicą,
W3. omawia zalety systemu rooming-in,
W4. omawia zasady pielęgnacji w połogu fizjologicznym i po cięciu
cesarskim
W5. wyjaśnia zasady profilaktyki zakażeń połogowych,
W6. omawia zasady obserwacji i pielęgnacji noworodka donoszonego
i niedonoszonego,
W7. charakteryzuje stany przejściowe noworodka,
W8. charakteryzuje korzystne i niekorzystne czynniki wpływające na proces
laktacji,
W9. omawia zasady i techniki karmienia piersią
W10. charakteryzuje postępowanie profilaktyczne i lecznicze w stanach
zapalnych narządu rodnego,
W11. omawia postępowanie diagnostyczne i lecznicze w nowotworach
narządu rodnego i sutka,
W12. charakteryzuje problemy zdrowotne kobiet w okresie przekwitania.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. przedstawia zalety stosowania różnych pozycji rodzącej podczas
prowadzenia i przyjmowania porodu,
U2. przedstawia plan opieki i pielęgnuje położnicę w połogu fizjologicznym,
patologicznym i po zabiegu ciecia cesarskiego,
U3. pielęgnuje noworodka dojrzałego bezpośrednio po urodzeniu, po
przyjęciu w oddział noworodkowy i w dalszych dobach,
U4. uczy matkę zasad pielęgnowania noworodka dojrzałego,
U5. pielęgnuje noworodka przedwcześnie urodzonego w inkubatorze i poza
nim,
U6. uzasadnia potrzebę karmienia naturalnego dziecka,
U7. uczy matkę techniki i pozycji karmienia piersią,
U8. przygotowuje kobietę do badania ginekologicznego
U9. przygotowuje kobietę do badań diagnostycznych w obrębie narządu
rodnego i sutka,
U10. uzasadnia znaczenie profilaktyki stanów zapalnych narządu rodnego,
U11. prowadzi działania edukacyjne w zakresie zachowań prozdrowotnych,
zapobiegania stanom zapalnym i nowotworom narządu rodnego,
U12. wskazuje postępowanie przy łagodzeniu objawów klimakterium.
320
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. jest systematyczny i zdyscyplinowany w przygotowaniu do zajęć,
K2. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K3. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K4. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania indywidualne
i zespołowe,
K5. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K6. respektuje prawa pacjenta,
K7. zachowuje tajemnicę zawodową,
K8. uczestniczy aktywnie w pracach zespołu interdyscyplinarnego.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1. Prowadzenie porodu fizjologicznego zgodnie z zaleceniami
WHO
8 80
2. Fizjologia połogu – obserwacja i pielęgnacja położnicy
w połogu fizjologicznym i po cięciu cesarskim.
8
3. Obserwacja i pielęgnacja położnicy w połogu powikłanym. 8
4. Obserwacja i pielęgnacja noworodka dojrzałego
i przedwcześnie urodzonego.
8
5. Patofizjologia, objawy kliniczne wybranych chorób
noworodka i stanów zagrożenia życia noworodka
i wcześniaka.
8
6. Promocja karmienia piersią – przebieg laktacji,
podtrzymywanie laktacji, rozwiązywanie najczęstszych
problemów związanych z laktacją.
8
7. Pielęgnowanie i edukacja kobiet w stanach zapalnych
narządu rodnego.
8
8. Opieka nad kobietą z nowotworem narządu rodnego. 8
9. Opieka nad kobietą z nowotworem piersi. 8
10. Problemy zdrowotne i pielęgnowanie kobiet w wieku
przekwitania.
8
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje i doskonali wiedzę i umiejętności w opiece nad pacjentką
w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentką w okresie
odbywania praktyk zawodowych w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas praktyka zawodowych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno-
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
Oddział położniczo – neonatologiczny:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad:
16
40
321
położnicą po porodzie fizjologicznym, po porodzie
zabiegowym i operacyjnym (CC),
Oddział neonatologiczny:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad:
noworodkiem donoszonym,
noworodkiem niedonoszonym (wcześniakiem)
noworodkiem w stanie zagrożenia życia
8
Oddział ginekologiczny:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad kobietą
ze schorzeniami ginekologicznymi leczoną zachowawczo
i operacyjnie.
16
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa fliphart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- plan porodu,
- standardy i procedury tematyczne,
- fantomy: noworodka, dziecka,
- fantom położniczy do demonstracji porodu.
- modele - miednica kostna, układ przestrzenny narządu rodnego
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
322
Wykłady
P1 - egzamin po V semestrze (o formie egzaminy student zostanie
poinformowany przed rozpoczęciem zajęć)
Ćwiczenia F1 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
F2 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych, dokonane nie później niż w ostatnim tygodniu zajęć
w semestrze*.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność
wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności.)
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela
prowadzącego ćwiczenia
Zajęcia Praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących z oceną wpisaną do
„Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
P1 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania zajęć praktycznych
Praktyki Zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących z oceną wpisaną do
„Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
P1- ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania praktyk zawodowych
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 15
Ćwiczenia 25
Zajęcia bez udziału nauczyciela 30
Zajęcia praktyczne 80
Praktyka zawodowa 40
Przygotowanie do zajęć 30
Razem 220
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 7
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Bałanda A. (red.), Opieka nad noworodkiem, PZWL, Warszawa 2009
2. Bień A.M., Opieka nad kobietą ciężarną PZWL, Warszawa 2009
3. Boyle, M. (red), Stany nagłe w okresie okołoporodowym, PZWL, Warszawa 2008
4. Borkowski W.M., Bacz A., Goplańska Ż., Opieka pielęgniarska nad noworodkiem,
Kraków, WMP 1994
5. Bręborowicz G.H. (red), Położnictwo, Podręcznik dla położnych i pielęgniarek,
PZWL, Warszawa 2005
6. Dudenhausen J.W., Pschyrembel W., Położnictwo praktyczne i operacje położnicze,
PZWL, Warszawa 2009
7. Fleischer A. C.. Ultrasonografia w ginekologii i położnictwie, PZWL, Warszawa
2005
8. Kruszyński Z., Anestezjologia położnicza. Położnicze stany naglące, PZWL,
Warszawa 2007
9. Łepecka- Klusek C., Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii,
Czelej, Lublin 2003
10. Opala T. (red.), Ginekologia: podręcznik dla położnych, pielęgniarek
i fizjoterapeutów, PZWL, Warszawa 2006.
11. Paszkowski T. (red.), Wybrane zagadnienia z ginekologii i położnictwa w praktyce
lekarza rodzinnego, Wydaw. Czelej, Lublin 2005
323
12. Pisarski T. (red.), Położnictwo i ginekologia: podręcznik dla studentów, PZWL,
Warszawa 2001
13. Pilewska-Kozak A. B. (red.), Opieka nad wcześniakiem, PZWL, Warszawa 2009
14. Respondek-Liberska M. (red.), Kardiologia prenatalna dla położników i kardiologów
dziecięcych, Wydaw. Czelej, Lublin 2006
15. Romer T.E. (red.), Endokrynologia kliniczna: dla ginekologa, internisty i pediatry,
Springer PWN, Warszawa 1998
16. Spaczyński M., Kędzia W., Nowak-Markwitz E. (red.), Rak szyjki macicy:
profilaktyka, diagnostyka i leczenie, PZWL, Warszawa 2009
17. Stadnicka G. (red.), Opieka przedkoncepcyjna, PZWL, Warszawa 2009
Literatura
uzupełniająca
1. Bręborowicz G.H. (red.), Położnictwo i ginekologia; T. 1: Położnictwo, T. 2:
Ginekologia, PZWL, Warszawa 2006
2. Chamberlain, G., Wszystko o ciąży. Warszawa, PZWL 1992
3. Domżał – Drzewicka R., E. Gałęziowska (red.), Nowoczesne metody rozpoznawania
płodności, Wyd. Makmed, Lublin 2007
4. Martus G.(red.), Ginekologia i położnictwo, Urban & Partner, Wrocław 2006
5. Pisarski T., Położnictwo i ginekologia. PZWL, Warszawa 2001
6. Troszyński M., Ćwiczenia położnicze. Warszawa, PZWL 2004
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji przedmiotu Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PSYCHIATRIA
I PIELĘGNIARSTWO PSYCHIATRYCZNE
Kod przedmiotu OS-PsiPPs
Punkty ECTS 7
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 195 godz.
SEMESTR V – 195 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RIII/SV 20 Cały rok
Ćwiczenia 25 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
30
indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
80
7-8
Praktyki
zawodowe
40
7-8
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Według planu studiów
324
Ćwiczenia
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu zajęć
praktycznych
Praktyki
Zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
w innych zakładach opieki
zdrowotnej z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Według ustalonego
harmonogramu praktyk
zawodowych
Koordynator mgr Agnieszka Bukowska
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
dr n.med. Zbigniew
Cichecki
23 672 32 71
Ćwiczenia Mgr Agnieszka Bukowska agnieszkabukowska2@
o2.pl
23 674 37 04
23 673 29 14
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
Zawodowe
Pielęgniarka( mentor)
Zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
236743704
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie wyposażony w niezbędną wiedzę do rozpoznawania, diagnozowania
oraz wdrażania kompleksowego planu opieki nad pacjentem
hospitalizowanym z powodu zaburzeń psychicznych.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające z
realizacji przedmiotu
Student :
C1. scharakteryzuje organizację opieki psychiatrycznej w Polsce,
C2. rozpozna i rozwiąże problemy pielęgnacyjne pacjentów
z zaburzeniami psychicznymi,
C3. opanuje określone umiejętności diagnostyczno-lecznicze niezbędne do
sprawowania opieki nad pacjentem z zaburzeniami psychicznymi.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne Podstawy pielęgniarstwa, anatomii i fizjologii człowieka, patologii na
poziomie licencjackim. Podstawy badania fizykalnego wiedza z zakresu
przedmiotów humanistycznych.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
W1. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne , przebieg, leczenie, rokowanie
325
uczenia się – WIEDZA i opiekę pielęgniarską w zaburzeniach psychicznych,
W 2. zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie psychiatrycznym,
W3. zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu
zdrowia,
W 4. charakteryzuje leki psychotropowe i ich działanie na chorego w różnych
schorzeniach psychiatrycznych z uwzględnieniem działań
niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania,
W 5. zna zasady opieki nad pacjentem z zaburzeniami psychicznymi,
W 6. zna swoiste zasady organizacji opieki psychiatrycznej
W 7. zna zasady obowiązujące przy zastosowaniu przymusu bezpośredniego,
W 8. zna zasady żywienia chorych psychicznie z uwzględnieniem leczenia
dietetycznego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. gromadzi informacje o pacjencie psychiatrycznym, analizuje zebrane dane
w celu sformułowania diagnozy pielęgniarskiej, ustala cele i plan opieki,
wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki,
U 2. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów z zaburzeniami
psychicznymi,
U3. ocenia stan ogólny pacjenta uwzględniając jego reakcję na chorobę
i hospitalizację
U4. przygotowuje chorego do badań diagnostycznych i stosowanych metod
terapii w różnych zaburzeniach psychicznych,
U5. dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta z zaburzenia psychicznymi,
dynamikę jej zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską,
U 6. przewiduje skutki postępowania pacjenta z określonymi zaburzeniami
psychicznymi,
U7. prowadzi rozmowę terapeutyczną,
U8. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową, dążąc do profesjonalizmu,
K3. przestrzega praw pacjenta,
K4. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K5. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K6. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia specyfikę oddziału psychiatrycznego,
W2. omawia przygotowanie chorego do leczenia w oddziale psychiatrycznym,
W3. charakteryzuje zaburzenia psychiczne,
W4. omawia podstawowe zasady pielęgnacji pacjenta z zaburzeniami
psychicznymi,
W5. przedstawia podstawy prawne obowiązujące w pielęgnacji pacjentów
z zaburzeniami psychicznymi,
W6. omawia zasady zastosowania przymusu bezpośredniego,
W7. omawia zasady pielęgnacji pacjentów z niedorozwojem umysłowym,
W8. omawia problemy pielęgnacyjne u pacjenta z uzależnieniami,
W9. omawia zasady pielęgnacji pacjenta-dziecka z zaburzeniami
psychicznymi,
W10. omawia zasady i rodzaje terapii stosowanej w opiece nad osobami
z zaburzeniami psychicznymi,
326
W11. omawia zasady funkcjonowania społeczności terapeutycznej,
W12. omawia zasady obowiązujące pielęgniarkę przy przyjęciu pacjenta do
oddziału psychiatrycznego,
W13. omawia zasady obowiązujące pielęgniarkę przy wypisaniu pacjenta
z oddziału psychiatrycznego,
W14. omawia zasady edukacji pacjenta i jego rodziny,
W15. wyjaśnia przygotowanie pacjenta do samo opieki,
W16. wyjaśnia podstawowe zagadnienia z rehabilitacji osób z zaburzeniami
psychicznymi.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. analizuje stan pacjenta pod kątem patofizjologii, objawów, leczenia,
U2. samodzielnie tworzy diagnozy pielęgniarskie w oparciu o opis
przypadku,
U3. formułuje cele opieki projektuje plan opieki pielęgniarskiej, wykona
pracę na wybrany przez siebie temat w ciekawej formie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu opieki nad pacjentem
z zaburzeniami psychicznymi,
K2. wykorzystuje wszystkie możliwości do własnego rozwoju,
K3. krytycznie ocenia swoją pracę, dokona samooceny.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Definiowanie choroby psychicznej i zaburzeń psychicznych.
Objawy zaburzeń psychicznych.
1 20
2. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych. Leczenie psychiatryczne. 1
3. Zespoły zaburzeń psychicznych. 1
4. Metody diagnostyczne stosowane w psychiatrii. 1
5. Zaburzenia świadomości- definicja, ilościowe i jakościowe
zaburzenia świadomości.
2
6. Schizofrenia-diagnostyka i terapia. Zespoły natręctw,
przyczyny, diagnozowanie, rokowanie.
1
7. Zaburzenia snu, odżywiania-definicje, rozpoznanie,
postępowanie medyczne.
1
8. Zaburzenia osobowości. Upośledzenia umysłowe. Zespoły
depresyjne, postępowanie medyczne. Choroby afektywne
objawy i postępowanie z chorym. Zaburzenia dysocjacyjne,
objawy ,postępowanie medyczne.
2
9. Zaburzenia pod postacią somatyczną- rozpoznanie-
postępowanie medyczne. Zaburzenia seksualne-objawy,
postępowanie medyczne.
1
10. Psychozy alkoholowe. Uzależnienia, kwalifikacja, formy
terapii. Samobójstwa.
2
11. Psychiatria sądowa. Opiniowanie sądowo-psychiatryczne. 1
12. Zaburzenia psychiczne wieku dziecięcego i młodzieńczego. 2
13. Społeczność terapeutyczna w oddziale psychiatrycznym. 1
14. Lecznictwo psychiatryczne w Polsce. 1
15. Ośrodki i zakłady terapii osób uzależnionych w Polsce. 1
16. Zespół terapeutyczny w oddziale psychiatrycznym.
Zaliczenie przedmiotu.
1
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
W1. wyjaśni etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie
327
uczenia się – WIEDZA i opiekę pielęgniarską w zaburzeniach psychicznych,
W2. wyjaśnia zasady diagnozowania w pielęgniarstwie psychiatrycznym,
W3. wyjaśnia zasady planowania opieki nad chorym psychicznie,
W4. wyjaśnia zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach
i zabiegach diagnostycznych,
W5. wyjaśnia zasady pielęgnowania osób chorych psychicznie,
W6. charakteryzuje grupy leki psychotropowe i ich działanie na chorego
w różnych schorzeniach psychiatrycznych, z uwzględnieniem działań
niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania,
W7. omawia zasady żywienia chorych psychicznie,
W8. przedstawia zasady zapobiegania zakażeniom szpitalnym w oddziałach
psychiatrycznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. gromadzi informacje o pacjencie psychicznie chorym, zanalizuje zebrane
dane w celu sformułowania diagnozy pielęgniarskiej, ustala cele i plan
opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji
opieki,
U2. kwalifikuje pacjenta do określonej grupy opieki uwzględniając zdolności
pacjenta do samo opieki, zmotywuje pacjenta do współpracy
uwzględniając jego reakcję na chorobę i hospitalizację, zasób wiedzy na
temat choroby i skutków leczenia,
U3. obejmuje opieką pacjenta psychicznie chorego, uwzględniając tryb
przyjęcia do szpitala, rodzaj zaburzenia,
U4. przygotowuje pacjenta do badań diagnostycznych w różnych
schorzeniach psychiatrycznych,
U5. stosuje procedury zastosowania przymusu bezpośredniego,
U6. zapobiega zagrożeniom życia, zakażeniom szpitalnym, podejmie
działania zapobiegające odleżynom,
U7. dostosuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega praw pacjenta;
K2. szanuje godność i autonomię pacjentów powierzonych opiece,
K3. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki,
K4. zachowuje tajemnicę zawodową,
K5. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową, dążąc do profesjonalizmu,
K6. współdziała w zespole w rozwiązywaniu dylematów etycznych
z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Specyfika pracy pielęgniarki w opiece nad osobami
psychicznie chorymi. Ustawa ochronie zdrowia
psychicznego. Promocja zdrowia psychicznego.
2 25
2. Standard przyjęcia pacjenta do oddziału psychiatrycznego. 1
3. Pielęgnacja pacjenta objętego terapią psychiatryczną
w oddziale psychiatrycznym.
3
4. Pielęgnacja dziecka z zaburzeniami psychicznymi
przebywającym w oddziale psychiatrycznym.
2
5. Pielęgnacja osoby z niedorozwojem umysłowym,
przebywającym w oddziale psychiatrycznym.
2
6. Komunikowanie się z chorym psychicznie.
7. Społeczność terapeutyczna w oddziale psychiatrycznym
Stosowanie przymusu bezpośredniego w oddziale
psychiatrycznym.
2
328
8. Zasady organizowania opieki nad osobą z zaburzeniami
psychicznymi ,psychoterapia, socjoterapia. Edukacja pacjenta
z zaburzeniami psychicznymi.
2
9. Przygotowanie pacjenta do samo opieki. Treningi
zachowań pacjenta.
2
10. Metody terapii stosowane w psychiatrii-udział
pielęgniarki.
2
11. Praca pielęgniarki w środowiskowej opiece nad osobami
z zaburzeniami psychicznymi w miejscu ich zamieszkania.
2
12. Środowiskowe domy opieki, stowarzyszenia, ośrodki-
rola i zadania w opiece nad osobami z zaburzeniami
psychicznymi, zadania pielęgniarki.
1
13. Standard wypisania pacjenta z oddziału
psychiatrycznego.
1
14. Dokumentacja pielęgniarska w opiece nad pacjentem
psychiatrycznym.
1
15. Edukacja rodziny pacjenta z zaburzeniami psychicznymi. 1
16. Podsumowanie, ocena, zaliczenie. 1
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu -
wykorzystując najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej
w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Zaburzenia psychiczne w różnych okresach życia
człowieka. Rola pielęgniarki w opiece nad osobami
z zaburzeniami psychicznymi.
4
30
2. Choroby psychiczne - opieka pielęgniarska. 4
3. Psychoterapia i socjoterapia - rola pielęgniarki. 4
4. Pielęgnacja pacjenta w środowisku zamieszkania. 4
5. Komunikowanie się z pacjentem z zaburzeniami
psychicznymi.
4
6. Nieprofesjonalne formy pomocy i opieki nad chorymi
psychicznie.
5
7. Terapia zajęciowa w psychiatrii. 5
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna procedury postępowania diagnostycznego, medycznego,
pielęgniarskiego,
W2. wskaże metody oraz rodzaje dokumentacji stosowanej w oddziale
psychiatrycznym służące gromadzeniu danych o stanie pacjenta,
W3. zna zasady BHP, higieny pracy, przepisy przeciwpożarowe,
329
W4. zna zasady zapobiegania zakażeniom wewnątrzszpitalnym, zasady
profilaktyki zakażeniami HIV, HBV,
W5. zna zasady etyki i kartę praw pacjenta,
W6. zna zasady edukacji i rehabilitacji chorych w zależności od stanu
pacjenta,
W7. rozumie celowość doboru właściwych metod i środków do realizacji
zadań wynikających z poszczególnych funkcji pielęgniarki wobec
podmiotu opieki.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. dokona obserwacji i oceny objawów prawidłowego funkcjonowania oraz
zaburzeń podstawowych funkcji organizmu,
U2. dokona oceny sytuacji społecznej pacjenta oraz rozpozna rodzaj emocji
występujących w okresie hospitalizacji;
U3. gromadzi i sklasyfikuje informacje o stanie bio-psycho- społecznym pacjenta
dla celów diagnozy i postępowania pielęgniarskiego,
U4. zaplanuje działania pielęgnacyjno – opiekuńcze wobec chorych
hospitalizowanych w oddziale psychiatrycznym;
U5. wykona zaplanowane działania pielęgnacyjne oraz zinterpretuje
i przeanalizuje uzyskane wyniki w stanie bio- psycho- fizycznym pacjenta,
U6. rozpozna stany zagrożenia życia wynikające z zaostrzenia procesu
chorobowego lub z działań niepożądanych stosowanych metod terapii oraz
podejmować działania przedlekarskie ratujące życie,
U7. współpracuje z zespołem terapeutycznym w zakresie ustalenia, prowadzenia
oraz ewaluacji procesu pielęgnowania,
U8. planuje i przeprowadzi edukację zdrowotną pacjenta ze schorzeniami
psychiatrycznymi.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJEĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
Oddział psychiatryczny:
Specyfika pracy pielęgniarki w oddziale psychiatrycznym.
20 80
Problemy pielęgnacyjne u pacjentów przebywających w oddziale
psychiatrycznym. Zdiagnozowanie, opracowanie planu
pielęgnacji, realizacja, ocena. Udział pielęgniarki w leczeniu
pacjenta z zaburzeniami psychicznymi. Uczestniczenie
pielęgniarki w psychoterapii indywidualnej i grupowej pacjentów
z zaburzeniami psychicznymi.
50
Przygotowanie pacjenta do samoopieki z udziałem rodziny.
Podsumowanie zajęć , samoocena, ocena.
10
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. utrwala, wykorzystuje, pogłębia i doskonali wiedzę i umiejętności
w opiece nad pacjentem w warunkach szpitala do sprawowania
kompleksowej opieki pielęgniarskiej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
330
UMIEJĘTNOŚCI U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem
w okresie odbywania zajęć praktycznych w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
1. Problemy pielęgnacyjne występujące u pacjentów z zaburzeniami
psychicznymi, przebywających w oddziale psychiatrycznym
2. Ustalenie planu pielęgnacji wybranych pacjentów.
3. Realizacja planu pielęgnacji pod nadzorem nauczyciela.
4. Ocena realizacji planu pielęgnacji.
5. Ocena i samoocena, podsumowanie zajęć.
8
8
8
8
8
40
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
tablica papierowa flipchart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy,
ryciny,
plansze,
331
standardy tematyczne,
procedury tematyczne,
fantomy.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po V semestrze.
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń;
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach;
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na
ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
* za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed rozpoczęciem
zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność wykonanego
zadania nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta .
Zajęcia Praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących :postawa, wiadomości, umiejętności.
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”.
Praktyki Zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących;
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 20
Ćwiczenia 25
Zajęcia bez udziału nauczyciela 30
Zajęcia praktyczne 80
Praktyka zawodowa 40
Przygotowanie do zajęć 28
Razem 223
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 7
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Baczewska B., Bielemuk A., Cegła B., Repetytorium z pielęgniarstwa. PZWL.
Warszawa 2010
2. Bilikiewicz A., Lewandowski J., Radziwiłowicz P., Psychiatria. Repetytorium.
PZWL, Warszawa 2003
3. Bilikiewicz A., Kompendium psychiatrii, psychoterapii i medycyny
psychosomatycznej. PZWL. Warszawa 2008
4. Heitzman J, (red.), Psychiatria, PZWL, Warszawa 2007
5. Kimak K., Zbiór standardów przyjęcia, opieki, socjalizacji i wypisu chorego ze
szpitala psychiatrycznego, Wydaw. Czelej, Lublin 2002
6. Wilczek-Różyczka E., Pielęgniarstwo psychiatryczne. Wyd. Czelej, Lublin 2008
Literatura
uzupełniająca
1. Grzywa A., Oblicza psychozy. Wyd. Czelej, Lublin 2005
2. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego. Wyd. Neuro Centrum. Lublin 2003
3. Grzywa A., Oblicza psychozy. Wyd. Czelej
332
4. Namysłowska I., Psychiatria dzieci i młodzieży, PZWL, Warszawa 2008
5. Wilczek-Różyczka E., Komunikowanie się z chorym psychicznie, Czelej, Lublin
2007
6. Akty prawne
7. Czasopisma
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji przedmiotu Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu
ANESTEZJOLOGIA
I PIELĘGNIARSTWO W ZAGROŻENIU ŻYCIA
Kod przedmiotu OS-AiPZŻ
Punkty ECTS 6
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do grupy
przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 160 godz.
SEMESTR V – 160 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RIII/SV 20 Cały rok
Ćwiczenia 30 30
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
30 Indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
40 4
Praktyki
Zawodowe
40 4
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin
realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst.Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Wg ustalonego
harmonogramu
zajęć
praktycznych
Praktyki
zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
Wg ustalonego
harmonogramu
333
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
w innych zakładach opieki
zdrowotnej z którymi
uczelnia podpisała umowę.
praktyk
zawodowych
Koordynator dr n. med. Iwona Dąbrowska Wójciak
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
dr n. med. Iwona Dąbrowska
Wójciak
Tel. 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Ćwiczenia mgr Wiesław Lewandowski
Tel. 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
zawodowe
Pielęgniarka (mentor)
zatrudniona w zakładzie opieki
zdrowotnej
Tel. 23 672 22 13
Tel. 23 674 37 04
Tel. 23 673 03 01
Określenie czy przedmiot może
być wielokrotnie zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie przygotowany do obserwacji, pielęgnacji chorych w stanach
zagrożenia życia oraz udzielania pierwszej pomocy przy uwzględnieniu
aparatury, środków farmakologicznych i sprzętu medycznego.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. omówi podstawowe objawy kliniczne stanów zagrożenia życia oraz
zasady postępowania terapeutycznego,
C2. scharakteryzuje procedury i standardy postępowania w opiece
przedszpitalnej i szpitalnej w odniesieniu do stanów zagrożenia życia,
C3. wykona podstawowe czynności resuscytacyjne.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy anatomii, fizjologii, farmakologii na poziomie studiów
licencjackich. Podstawy badania fizykalnego.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wymienia objawy zagrożenia życia w różnym wieku,
W2. zna zasady oceny stanu pacjenta w stanach zagrożenia życia,
W3. zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie anestezjologicznym,
W4. zna zasady planowania opieki nad chorym w zależności od wieku i stanu
zdrowia,
W5. charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane u chorych
w stanach zagrożenia życia,
W6. charakteryzuje grupy leków stosowanych w anestezjologii,
W7. zna metody i techniki oraz narzędzia oceny stanu świadomości
i przytomności,
W8. zna standardy i procedury postępowania w stanach zagrożenia życia,
W9. zna przebieg procesu znieczulania oraz zasady i metody opieki nad
pacjentem po znieczuleniu,
334
W10. charakteryzuje metody znieczulenia regionalnego i zadania pielęgniarki
anestezjologicznej w trakcie i po znieczuleniu regionalnym,
W11. rozpoznaje stany zagrożenia życia i opisuje monitorowanie pacjentów
metodami przyrządowymi i bezprzyrządowymi,
W12. objaśnia algorytmy postępowania resuscytacyjnego w zakresie BLS/ ALS,
W13. zna zasady profilaktyki zakażeń w oddziałach intensywnej terapii,
W14. Zna zasady profilaktyki zakażeń w oddziałach intensywnej terapii.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. rozpoznaje stany nagłego zagrożenia życia,
U2. wykonuje defibrylację automatyczną i bezprzyrządowe udrażnianie dróg
oddechowych,
U3. doraźnie podaje tlen,
U4. prowadzi żywienie enteralne i parenteralne dorosłych i dzieci
z wykorzystaniem różnych technik, w tym pompy obrotowo-perystaltycznej,
U5. pielęgnuje pacjenta z przetoką, rurką intubacyjną i tracheotomijną,
U6. prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów,
U7. przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego znajdującego się w stanie
zagrożenia życia członkom zespołu terapeutycznego,
U8. prowadzi dokumentację pacjenta opieki nad chorym,,
U9. asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostyczno-leczniczych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i doskonali umiejętności
zawodowe,
K2. przestrzega prawa pacjenta,
K3. rzetelnie i odpowiedzialnie wykonuje czynności pielęgnacyjno -
obserwacyjne wobec pacjenta nieprzytomnego.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. przedstawia zasady organizacji i funkcjonowania oddziału intensywnej
terapii,
W2. omawia standardy i procedury terapeutyczne w opiece przedszpitalnej
i szpitalnej w odniesieniu do stanu zagrożenia życia,
W3. charakteryzuje postępowanie obserwacyjno – pielęgnacyjne wobec
chorego nieprzytomnego,
W4. omawia postępowanie pielęgniarki w przypadku wystąpienia wstrząsu,
W5. omawia udział pielęgniarki w zakresie tlenoterapii i sztucznej wentylacji,
W6. charakteryzuje zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-
zasadowej i wpływ tych zaburzeń na funkcjonowanie organizmu,
W7. wyjaśnia standardy i zasady stosowane w transplantologii,
W8. wymienia rodzaje i sposoby odżywiania pacjentów w oddziale
intensywnej terapii.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. monitoruje parametry życiowe pacjenta,
U2. ocenia stan świadomości pacjenta,
U3. obserwuje i pielęgnuje chorego w śpiączce,
U4. podejmuje czynności ratujące życie według przyjętych standardów,
U5. podejmuje działania ratownicze wobec pacjenta we wstrząsie,
U6. uczestniczy w tlenoterapii i sztucznej wentylacji pacjenta,
U7. uczestniczy aktywnie uczestniczy w żywieniu enteralnym i parenteralnym
pacjenta.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu opieki nad pacjentem
leczonym w oddziale intensywnej terapii,
335
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
K2. reprezentuje aktywną postawę w procesie zdobywania wiedzy
i umiejętności.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Zadania i organizacja oddziału intensywnej terapii. 2 20
2. Monitorowanie kliniczne i przyrządowe parametrów
funkcji życiowych.
2
3. Zasady postępowania w stanach zagrożenia życia –
resuscytacja krążeniowo-oddechowa.
2
4. Postępowanie i opieka nad pacjentem we wstrząsie. 2
5. Zasady tlenoterapii – sztuczna wentylacja płuc. 2
6. Chory nieprzytomny – postępowanie z chorym w śpiączce. 2
7. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-
zasadowej.
2
8. Postępowanie z pacjentem po urazie czaszkowo-
mózgowym – ocena stanu świadomości.
2
9. Wybrane zagadnienia z transplantologii. 2
10. Żywienie enteralne i parenteralne chorego w oddziale
intensywnej terapii.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia zadania i kompetencje pielęgniarki anestezjologicznej w zespole
terapeutycznym oddziału intensywnej terapii,
W2. charakteryzuje standardy i procedury postępowania w bezprzyrządowym
i przyrządowym intensywnym nadzorze i monitorowaniu pacjenta,
W3. omawia zasady pielęgnowania pacjenta nieprzytomnego, zaintubowanego
i z tracheostomią,
W4. wyjaśnia zasady pielęgnacji dojścia do naczyń krwionośnych,
W5. omawia problemy pielęgnacyjne pacjentów po urazach czaszkowo-
mózgowych,
W6. omawia problemy pielęgnacyjne pacjentów z niewydolnością nerek,
W7. przedstawia podstawy elektrokardiografii, techniki wykonywania EKG
i charakteryzuje cechy fizjologicznego elektrokardiogramu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. prowadzi intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy w oddziale
intensywnej terapii, wylania stany zagrożenia życia
U2. prowadzi pielęgnację pacjenta zaintubowanego i z tracheostomią,
U3. wykonuje badania diagnostyczne, lecznicze i pielęgnacyjne wobec
chorego we wstrząsie,
U4. obserwuje i pielęgnuje pacjenta w obrzęku płuc,
U5. obserwuje i pielęgnuje pacjenta po urazie czaszkowo- mózgowym,
U6. obserwuje i pielęgnuje pacjenta z niewydolnością nerek,
U7. pielęgnuje dojścia do naczyń krwionośnych,
U8. interpretuje cechy fizjologicznego elektrokardiogramu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje aktywność podczas ćwiczeń,
K2. jest systematyczny, zdyscyplinowany i rzetelny w przygotowaniu
do zajęć,
K3. rzetelnie i sumiennie wykonuje czynności pielęgnacyjne,
K4. wykazuje postawę gotowości do ratowania życia ludzkiego,
K5. jest odpowiedzialny za podejmowane działania,
K6. przestrzega praw pacjenta.
336
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Zadania i kompetencje pielęgniarki anestezjologicznej
w zespole terapeutycznym oddziału intensywnej terapii.
1 30
2. Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy
pacjentów leczonych w oddziale intensywnej terapii
3
3. Pielęgnowanie chorego nieprzytomnego. 2
4. Pielęgnowanie chorego zaintubowanego i z tracheostomią. 3
5. Opieka nad pacjentem po resuscytacji krążeniowo-
oddechowej.
3
6. Zadania diagnostyczne, lecznicze i opiekuńcze wobec
chorego we wstrząsie.
2
7. Zadania pielęgniarki w postępowaniu z chorym w obrzęku
płuc.
2
8. Rozpoznawanie stanów zagrożenia życia i planowanie
opieki nad pacjentem.
2
9. Zasady pielęgnacji dojścia do naczyń krwionośnych. 2
10. Pielęgnowanie pacjentów po urazach czaszkowo-
mózgowych.
3
11. Zasady opieki nad chorym z niewydolnością nerek. 3
12. Podstawy elektrokardiografii, technika wykonywania EKG,
cechy fizjologicznego elektrokardiogramu – udział
pielęgniarki w elektroterapii.
4
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wyłania specyfikę leczenia i pielęgnacji dzieci w stanie zagrożenia życia,
U2. przestrzega zasad postępowania w zakresie ochrony
przed zakażeniami przenoszonymi drogą krwi,
U3. przedstawia zasady diagnostyki i leczenia bólu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą.
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJEĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Podstawowe zabiegi diagnostyczne i terapeutyczne
wykonywane w oddziale intensywnej terapii.
4 30
2. Zatrucia – zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem:
a. zatrucie barbituranami i środkami nasennymi
b. zatrucie alkoholem
c. zatrucie związkami fosforoorganicznymi (pescytydami)
d. zatrucie grzybami
e. zatrucie tlenkiem węgla (czadem)
5
3. Wpływ wysokich i niskich temperatur na organizm. 3
4. Neurologiczne i neurochirurgiczne stany zagrożenia życia. 3
6. Specyfika leczenia i pielęgnacji dzieci w stanie zagrożenia
życia.
3
7. Ochrona przed zakażeniami przenoszonymi drogą krwi. 3
8. Ogólne zasady ochrony przed zakażeniami w oddziale 3
337
intensywnej terapii.
9. Następstwa pracy w warunkach stałego zagrożenia:
a. stres i obciążenie pracą
b. obrona przed stresem i wypadkiem zawodowym
3
10. Problemy diagnostyki i leczenia bólu. 3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia zabiegi wykonywane w czasie resuscytacji krążeniowo-
oddechowej: defibrylacji, kardiowersji, stymulacji,
W2. omawia zasady pielęgnowania i monitorowania pacjentów po nagłym
zatrzymaniu krążenia,
W3. charakteryzuje sposoby usuwania niedrożności dróg oddechowych,
pielęgnowania rurki intubacyjnej i tracheotomijnej,
W4. omawia udział pielęgniarki w zakresie oceny wentylacji płuc,
W5. uzasadnia znaczenie zapewnienia prawidłowej gospodarki wodno-
elektrolitowej i kwasowo-zasadowej,
W6. charakteryzuje zasady obowiązujące podczas żywienia dojelitowego
i pozajelitowego,
W7. omawia metody diagnozowania i rozpoznawania urazów czaszkowo-
mózgowych,
W8. charakteryzuje badania diagnostyczne i działania terapeutyczno -
opiekuńcze wobec chorego z ostrą niewydolnością nerek.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. planuje opiekę pielęgnacyjna nad pacjentem po zatrzymaniu krążenia,
U2. monitoruje i ocenia podstawowe funkcje życiowe, wykonuje badania
gazometryczne,
U3. uczestniczy w tlenoterapii kontrolowanej,
U4. podaje płyny i leki wyrównujące gospodarkę wodno –elektrolitową
i kwasowo – zasadową,
U5. podaje preparaty żywieniowe w leczeniu dojelitowym i płyny w leczeniu
pozajelitowym,
U6. obserwuje i pielęgnuje pacjentów leczonych w oddziale intensywnej
terapii.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. jest systematyczny i zdyscyplinowany w przygotowaniu do zajęć,
K2. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K3. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K4. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania,
K5. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K6. respektuje prawa pacjenta.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1. Zabiegi wykonywane w czasie resuscytacji krążeniowo-
oddechowej – defiblyracja, kardiowersja, stymulacja.
Planowanie opieki nad pacjentem po nagłym zatrzymaniu
krążenia- monitorowanie podstawowych programów funkcji
życiowych.
8 40
2. Niedrożność dróg oddechowych i sposoby jej usuwania.
Pielęgnowanie pacjenta z rurką intubacyjną i tracheostomijną.
8
3. Ocena wentylacji oddechowej w leczeniu respiratorem –
badanie gazometryczne. Zasady obowiązujące przy podawaniu
tlenu – tlenoterapia kontrolowana.
8
338
4. Udział pielęgniarki w zapewnieniu prawidłowej gospodarki
wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Zasady
obowiązujące podczas żywienia dojelitowego
i pozajelitowego.
8
5. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu i rozpoznawaniu urazów
czaszkowo-mózgowych. Badania diagnostyczne i działania
terapeutyczno - opiekuńcze wobec chorego z ostrą
niewydolnością nerek.
8
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje i doskonali wiedzę i umiejętności w opiece nad pacjentem
w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
U2. wyłania problemy pielęgnacyjne pacjenta, planuje oraz realizuje plan
opieki pielęgniarskiej,
U3. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem w
okresie odbywania zajęć praktycznych w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas praktyk zawodowych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych i ratujących życie pacjenta,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
1. Realizacja kompleksowej opieki nad pacjentami w oddziale
intensywnej terapii.
16 40
2. Działania pielęgniarki w stanach bezpośredniego zagrożenia
życia.
16
3. Obsługa aparatury diagnostycznej, nadzorującej oraz
wspomagającej lub zastępującej czynności życiowe pacjentów
hospitalizowanych w oddziale intensywnej terapii.
8
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
339
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
tablica papierowa flipchart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy,
ryciny,
plansze,
standardy tematyczne,
procedury tematyczne,
fantomy: dorosłego człowieka, noworodka, dziecka,
fantomy resuscytacyjne (czterogłowy, pojedyncze),
rurki ustno – gardłowe.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po V semestrze.
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji
treści programowych dokonane przez prowadzącego,
nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach)
w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału nauczyciela F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy
przez studenta
Zajęcia praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
Praktyki zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte
w trakcie odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem
do „Dziennika zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”.
340
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy studenta w
uczelni przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Wykłady 20
Ćwiczenia 30
Zajęcia bez udziału nauczyciela 30
Zajęcia praktyczne 40
Praktyka zawodowa 40
Przygotowanie do zajęć 28
Razem 188
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 6
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Brongel L., Duda K. (red.), Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, PZWL,
Warszawa 2001
2. Cline David M.(red. wyd. Juliusz Jakubaszko): Medycyna ratunkowa, Wyd. Urban
& Partner, Wrocław 2003
3. Colguhoun M.C., Handley A.J., Evans T.R. (red. wyd. Juliusz Jakubaszko): ABC
resuscytacji, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006
4. Dobrogowski J., Wordliczek J. (red.), Medycyna bólu, PZWL, Warszawa 2005
5. Hirt R., Bubser M., Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek. PZWL, Warszawa
1994
6. Jakubaszko J. (red.), ABC intensywnej terapii, Górnicki Wydawnictwo Medyczne,
Wrocław 2004
7. Jurczyk W., Rondio Z. (red.), Intensywna Terapia. PZWL ,Warszawa 1984
8. Kamiński B., Dziak A., Postępowanie w stanach zagrożenia życia, PZWL,
Warszawa 1999
9. Kamiński B., Kubler A. (red.), Anestezjologia i intensywna terapia, PZWL,
Warszawa 2002
10. Kamiński B., Anestezja i intensywna opieka medyczna dla pielęgniarek. PZWL,
Warszawa 1998
11. Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B (red.), Standardy i procedury
pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia, PZWL, Warszawa 2009
12. Kruszyński Z., Anestezjologia położnicza. Położnicze stany naglące, PZWL,
Warszawa 2007
13. Kruszyński Z., Wstrząs septyczny. Znieczulenie z użyciem małych przepływów,
PZWL, Warszawa 2007
14. Kruszyński Z., Zespół ostrych zaburzeń oddechowych (ARDS). Postępowanie w
trudnej intubacji, PZWL, Warszawa 2007
15. Kruszyński Z., Znieczulenie ogólne. Zatorowość płucna, PZWL, Warszawa
16. Krzemińska-Pakuła M. (red.), Ostre stany zagrożenia życia w chorobach
wewnętrznych. PZWL. Warszawa 1992
17. Kózka M., Stany zagrożenia życia. Wybrane standardy i procedury postępowania
pielęgniarskiego. Wyd. UJ 2001
18. Sefrin P., Schua R., Postępowanie w nagłych przypadkach, Wyd. Urban & Partner,
Wrocław 2005
19. Smreka J. (red.), ABC oparzeń, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2007
20. Strużyna J. (red.), Oparzenia w katastrofach i masowych zdarzeniach, PZWL,
Warszawa 2004
21. Strużyna J. (red.), Wczesne leczenie oparzeń, PZWL, Warszawa 2006
22. Szuster H, Pop T., Weilmann L., Kompendium intensywnej opieki medycznej
łącznie z zatruciami. PZWL, Warszawa 1994
23. Watt J.P., Podręcznik doraźnej pomocy medycznej, PZWL, Warszawa 2001
24. Widomska - Czekajska T., Internistyczna intensywna terapia i opieka pielęgniarska.
PZWL, Warszawa 1991
341
25. Wołowicka L., Dyk D. (red.), Anestezjologia i intensywna opieka: klinika
i pielęgniarstwo, PZWL, Warszawa 2007
Literatura
uzupełniająca
1. Briggs S.M., Brinsfield K.H.,Wczesne postępowanie medyczne w katastrofach,
PZWL, Warszawa 2007
2. Klukowski K. (red.), Medycyna wypadków w transporcie, PZWL, Warszawa 2005
3. Kokot F. (red.), Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych, PZWL,
Warszawa 2006
4. Panasiuk L. i inni, Ostre zatrucia, PZWL, Warszawa 2010
5. Robinson N., Hall G., Anestezja praktyczna, PZWL, Warszawa 2006
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu
REHABILITACJA
I PIELĘGNOWANIE NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Kod przedmiotu OS-RiPN
Punkty ECTS 9
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 230 godz.
SEMESTR V – 20 godz.
SEMESTR VI – 210 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RIII /S V 20 Cały rok
Ćwiczenia RIII / SVI 25 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25 indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
80 7-8
Praktyki
Zawodowe
80 7-8
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
342
Zajęcia
praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu zajęć
praktycznych
Praktyki
zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
w innych zakładach opieki
zdrowotnej z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Według ustalonego
harmonogramu
praktyk zawodowych
Koordynator dr n. hum. Małgorzata Marcysiak Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
dr n. med. Zofia Merc -
Gołębiowska
23 672 22 13
Ćwiczenia dr Małgorzata Marcysiak [email protected]
23 672 22 13
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
zawodowe
Pielęgniarka (mentor)
zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
23 673 03 01
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
Będzie przygotowany do kompleksowej opieki i pielęgnacji osób
niepełnosprawnych oraz wyposażony w wiedzę w zakresie adaptacji
i integracji społecznej osób niepełnosprawnych oraz kształtowanie
współpracy interdyscyplinarnej z zespołem terapeutycznym
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. omówi cele i zadania rehabilitacji,
C2. wyjaśni udział pielęgniarki w diagnozowaniu zakresu
niepełnosprawności,
C3. scharakteryzuje zadania rehabilitacji po urazach,
C4. scharakteryzuje zadania rehabilitacji po operacjach chirurgicznych,
C5. omówi cele rehabilitacji w schorzeniach przewlekłych,
C6. wyjaśni zadania rehabilitacji osób w podeszłym wieku,
C7. zorganizuje opiekę nad osobą niepełnosprawną,
C8. określi metody udzielenia wsparcia dziecku i/lub jego rodzinie
w sytuacji niepełnosprawności fizycznej lub intelektualnej,
C9. scharakteryzuje zadania pielęgniarki w integracji osób
niepełnosprawnych ze środowiskiem życia.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy anatomii, fizjologii, patologii, psychologii, pedagogiki na poziomie
studiów licencjackich.
343
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń występowania
niepełnosprawności,
W2. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie
i opiekę pielęgniarską w schorzeniach układu krążenia, układu
oddechowego, układu kostno-stawowego, mięśni,
W3. charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane
w opiece nad chorym niepełnosprawnym, w zależności od jego wieku
i stanu zdrowia,
W4. zna zasady aktywizacji chorego niepełnosprawnego,
W5. zna następstwa długotrwałego unieruchomienia,
W6. zna podstawowe kierunki rehabilitacji leczniczej (ergoterapia,
psychoterapia, kinezyterapia, fizjoterapia),
W7. charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania rehabilitacyjnego
w jednostkach chorobowych,
W8. zna formy rehabilitacji zawodowej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan
opieki oraz wdraża interwencje pielęgniarskie w odniesieniu do pacjentów
niepełnosprawnych,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia osób niepełnosprawnych,
U3. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów
niepełnosprawnych,
U4. motywuje chorego niepełnosprawnego i jego opiekunów do wejścia do
grupy wsparcia,
U5. instruuje pacjenta i jego opiekuna w zakresie użytkowania sprzętu
pielęgnacyjno-rehabilitacyjnego oraz środków pomocniczych,
U6. prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie ruchowe pacjenta,
U7. prowadzi aktywizację z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej,
U8. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych osób niepełnosprawnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
K2. przestrzega praw pacjenta,
K3. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K4. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K5. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu
etyki zawodowej,
K6. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia rolę i zadania pielęgniarki w zespole interdyscyplinarnym,
W2. wyjaśnia cele i zadania rehabilitacji leczniczej i społeczno- zawodowej,
W3. charakteryzuje proces diagnozowania ubytków funkcjonalnych pacjenta,
W4. omawia zasady rehabilitacji osób ciężko chorych,
W5. wyjaśnia metody rehabilitacji pacjentów po zabiegach chirurgicznych
i urazach,
W6. omawia podstawy rehabilitacji w schorzeniach układu krążenia ,
344
przemiany materii i układu oddechowego,
W7. wyjaśnia postępowanie w schorzeniach reumatycznych i ortopedycznych,
W8. wyjaśnia specyfikę rehabilitacji osób w wieku podeszłym,
W9. analizuje zalety sportu osób niepełnosprawnych,
W10. planuje metody aktywizacji ruchowej osób w podeszłym wieku,
W11. omawia odrębności rehabilitacji w położnictwie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. diagnozuje potrzeby rehabilitacyjne pacjenta na podstawie dostępnych
źródeł danych (wywiadu, obserwacji, analizy dokumentacji medycznej),
U2. dobiera metody rehabilitacji dla pacjentów ze schorzeniami
metabolicznymi, układu krążenia i oddychania,
U3. realizuje działania rehabilitacyjne dla osób z chorobą reumatyczną
i schorzeniami narządu ruchu,
U4. wykorzystuje metody stosowania aktywizacji społeczno- zawodowej,
U5. wykorzystuje sposoby rehabilitacji po operacji chirurgicznej,
U6. uwzględnia w działaniu odrębności specyfiki rehabilitacji osób w wieku
starszym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K3. prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Problematyka kalectwa w Polsce. Cele zadania rehabilitacji
kompleksowej.
2 20
2. Elementy rehabilitacji leczniczej i społeczno – zawodowej. 2
3. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu ubytków
funkcjonalnych w sferze somatycznej i psychicznej.
2
4. Możliwości sterowania procesami regeneracji, kompensacji
i adaptacji w wybranych sytuacjach klinicznych.
2
5. Ogólne zasady rehabilitacji w następstwie urazów (m. in.
kończyn i kręgosłupa), uszkodzeń wrodzonych i nabytych
centralnego układu nerwowego, obwodowego układu
nerwowego.
2
6. Rehabilitacja osób po zabiegach chirurgicznych. 2
7. Ogólne zasady rehabilitacji w następstwie chorób
przewlekłych układów: krążenia, oddechowego, chorób
przemiany materii, chorób reumatycznych i zwyrodnienia
nerwów.
2
8. Elementy kinezyterapii w ginekologii i położnictwie. 2
9. Odrębności rehabilitacji u osób w podeszłym wieku. 2
10. Znaczenie aktywizacji motorycznej i społecznej. Sport
inwalidów.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia rolę i zadania pielęgniarki w diagnozowaniu niepełnosprawności,
W2. charakteryzuje problemy psychospołeczne osób niepełnosprawnych,
W3. wyjaśnia problemy opiekuńcze i społeczne rodzin sprawujących opiekę
nad osobą chorą i niepełnosprawną,
W4. omawia cele zadania procesu pielęgnowania osób chorych przewlekle na
schorzenia układu oddechowego, krążenia, przemiany materii,
345
W5. omawia cele i zadania procesu pielęgnowania osób z chorobą
reumatyczną i innymi chorobami narządu ruchu,
W6. omawia cele i zadania procesu pielęgnowania osób z zaburzeniami
wzroku i słuchu,
W7. charakteryzuje rolę integracji środowiskowej osób niepełnosprawnych
w pokonywaniu ograniczeń zdrowotnych,
W8. omawia metody wsparcia psychicznego, ekonomicznego
i instytucjonalnego dla osób niepełnosprawnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. analizuje przyczyny niepełnosprawności ze strony układu krążenia,
oddechowego i przemiany materii,
U2. analizuje ograniczenia w funkcjonowaniu fizycznym i społecznym osób
z niepełnosprawnością ruchową, wzrokową i słuchową,
U3. planuje cele opieki dla osób z każdym rodzajem niepełnosprawności,
U4. planuje metody terapii dla osób niepełnosprawnych,
U5. planuje metody stosowania wsparcia społecznego dla rodzin osób
niepełnosprawnych,
U6. planuje formy stosowania integracji środowiskowej dla osób
niepełnosprawnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu,
K2. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K3. prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Rodzaje, kategorie i stopnie niepełnosprawności –
charakterystyka i kryteria oceny.
2 25
2. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu zakresu
niepełnosprawności.
2
3. Charakterystyka problemów psychospołecznych osób
niepełnosprawnych i ich rodzin.
3
4. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych
z uszkodzeniem narządu ruchu.
2
5. Proces pielęgnowania pacjenta z zaburzeniami
ze strony słuchu i osób niedowidzących.
2
6. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych
w następstwie chorób przewlekłych układów: krążenia,
oddechowego, przemiany materii.
2
7. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych
w następstwie chorób reumatycznych.
2
8. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych
intelektualnie.
2
9. Komunikowanie się z osobą niepełnosprawną. 2
10. Integracja i adaptacja społeczna osób niepełnosprawnych. 2
11. Zadania pielęgniarki w integracji środowiska osób
niepełnosprawnych.
2
12. Metody i techniki wspierania niepełnosprawnych –
edukacja i doradztwo.
2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu -
wykorzystując najnowsze publikacje.
346
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabywa umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej
w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Znaczenie aktywności ruchowej w pokonywaniu
barier architektonicznych.
3 25
2. Uprawianie dyscyplin sportowych przez osoby
niepełnosprawne. Profilaktyka urazów i wypadków.
4
3. Niepełnosprawność w świetle przepisów prawnych. 3
4. Praca zawodowa osób niepełnosprawnych –
specyficzne problemy.
4
5. Specyfika funkcjonowania osób niepełnosprawnych
w środowisku wiejskim.
4
6. Cele i zadania grup wsparcia w rehabilitacji osób
niepełnosprawnych.
3
7. Rola pielęgniarki w przygotowaniu rodziny do
współuczestnictwa w rehabilitacji osób niepełnosprawnych.
4
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia metody diagnozowania problemów osób chorych
i niepełnosprawnych,
W2. charakteryzuje proces pielęgnowania osób ze schorzeniami narządu
ruchu,
W3. planuje proces pielęgnowania dla osób ze schorzeniami układu krążenia,
W4. planuje proces pielęgnowania dla osób ze schorzeniami układu
oddechowego,
W5. planuje proces pielęgnowania dla osób za schorzeniami przemiany
materii,
W6. planuje proces pielęgnowania dla osób z zaburzeniami funkcji wzroku
i słuchu,
W7. charakteryzuje metody edukacji pacjentów w zakresie przygotowania do
samoobserwacji i samo pielęgnacji,
W8. omawia metody edukacji i wsparcia rodzin osób niepełnosprawnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. stosuje metody nawiązania i podtrzymania kontaktu z osobami
niepełnosprawnymi,
U2. diagnozuje problemy psychospołeczne osób niepełnosprawnych
i ich bliskich,
U3. stosuje działania zmierzające do rozwiązania problemów z zakresu
integracji społecznej,
U4. realizuje proces pielęgnowania u osób niepełnosprawnych
z powodu uszkodzenia narządu ruchu, słuchu, niedowidzących, oraz
z chorobami przewlekłymi układów: krążenia oddechowego, chorobami
przemiany materii, reumatycznymi,
U5. wskazuje rodzinie osoby niepełnosprawnej możliwości zaopatrzenia
w sprzęt i pomoce ortopedyczne,
347
U6. stosuje metody edukacji w zakresie bezpiecznego funkcjonowania
i korzystania z pomocy i udogodnień, sprzętu,
U7. stosuje metody wsparcia chorego i jego rodziny,
U8. stosuje metody i techniki usprawniania chorych,
U9. realizuje kształtowanie postaw prospołecznych wobec osób
niepełnosprawnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę niesienia pomocy oraz wrażliwości na potrzeby
dziecka zależnie od sytuacji i jego stanu,
K2. wykaże postawę odpowiedzialności za bezpieczeństwo pacjenta,
K3. współpracuje z zespołem terapeutycznym,
K4. wdraża postępowanie zgodne z Kodeksem Etyki Zawodowej.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1. Metody diagnozowania problemów osób chorych
i niepełnosprawnych.
10 80
2. Proces pielęgnowania osób ze schorzeniami narządu ruchu. 10
3. Proces pielęgnowania dla osób ze schorzeniami układu
krążenia.
10
4. Proces pielęgnowania dla osób ze schorzeniami układu
oddechowego.
10
5. Proces pielęgnowania dla osób za schorzeniami przemiany
materii.
10
6. Proces pielęgnowania dla osób z zaburzeniami funkcji wzroku
i słuchu.
10
7. Metody edukacji pacjentów w zakresie przygotowania do
samoobserwacji i samopielęgnacji.
10
8. Metody edukacji i wsparcia rodzin osób niepełnosprawnych. 10
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. stosuje wiedzę teoretyczną w działaniu praktycznym,
W2. charakteryzuje problemy w zakresie samoobsługi i zaspakajania
podstawowych potrzeb przez osoby niepełnosprawne,
W3. określa proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych
z uszkodzeniem narządu ruchu na przykładzie wybranego przypadku,
W4. określa proces pielęgnowania chorych z upośledzeniem narządu wzroku,
słuchu na podstawie wybranego przypadku,
W5. określa proces pielęgnowania w wybranych chorobach przewlekłych:
układu krążenia, oddechowego oraz chorobach przemiany materii,
W6. analizuje zadania pielęgniarki w aspekcie edukacji i doradztwa osobom
niepełnosprawnym i ich bliskim.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem w okresie
odbywania zajęć praktycznych w warunkach szpitala,
U3. stosuje formę oceny funkcjonalnej osoby niepełnosprawnej w zakresie
wydolności ogólnej, sprawności motorycznej i stopienia samodzielności,
U4. stosuje zalecone ćwiczenia bierne, oddechowe, zmianę ułożenia, zmianę
pozycji, ćwiczenia z zakresu samoobsługi z pomocami technicznymi,
U5. stosuje form doskonalenia lokomocji z zastosowaniem asekuracji
i pomocy ortopedycznej,
348
U6. aktywizuje pacjenta do korzystania z protez i ortez,
U7. stosuje zabiegi w profilaktyce skutków hipokinezji,
U8. stosuje działania z zakresu aktywizacji, adaptacji, integracji społecznej
i zawodowej osób niepełnosprawnych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
1. Metody nawiązania i podtrzymania kontaktu z osobami
niepełnosprawnymi.
5 80
2. Problemy psychospołeczne osób niepełnosprawnych i ich
bliskich.
5
3. Działania zmierzające do rozwiązania problemów z zakresu
integracji społecznej.
10
4. Proces pielęgnowania u osób niepełnosprawnych z powodu
uszkodzenia narządu ruchu, słuchu, niedowidzących, oraz
z chorobami przewlekłymi układów: krążenia, oddechowego,
chorobami przemiany materii, reumatycznymi.
10
5. Możliwości zaopatrzenia w sprzęt i pomoce ortopedyczne. 10
6. Metody edukacji w zakresie bezpiecznego funkcjonowania
i korzystania z pomocy i udogodnień, sprzętu.
10
7. Metody wsparcia chorego i jego rodziny. 10
8. Metody i techniki usprawniania chorych. 10
9. Postawy prospołeczne wobec osób niepełnosprawnych. 10
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
349
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- standardy tematyczne,
- procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po VI semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas realizacji
ćwiczeń
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na
ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze.*
* za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
Zajęcia Praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem do „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”
Praktyki Zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem do „Dziennika
zajęć praktycznych i praktyk zawodowych”
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 20
Ćwiczenia 25
Zajęcia bez udziału nauczyciela 25
Zajęcia praktyczne 80
Praktyka zawodowa 80
Przygotowanie do zajęć 28
Razem 258
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 9
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Dega W., Ortopedia i rehabilitacja, PZWL, Warszawa 2005
2. Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.), Sfery życia osób z niepełnosprawnością
350
intelektualną, Impuls, Kraków 2005
3. Karwat J. D. (red.), Niepełnosprawność i rehabilitacja osób dorosłych jako problem
medyczny i społeczny w Polsce, tom I i II, Wyd. Liber, Lublin 2002
4. Kawczyńska-Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność,
starość, Makmed, Lublin 2008
5. Kinalski R., Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii, Urban & Partner, Wrocław
2002
6. Kiwerski J., Rehabilitacja medyczna, PZWL, Warszawa 2006
7. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M., Skolmowska E. (red.), Pielęgniarstwo w
opiece długoterminowej, PZWL, Warszawa 2010
8. Kowalik S., Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych,
„Śląsk”, Katowice 1999
9. Kózka M., Płaszewska-Żywko L.(red.), Modele opieki pielęgniarskiej nad chorym
dorosłym: podręcznik dla studiów medycznych, PZWL, Warszawa 2010
10. Krause A., Integracyjne złudzenia ponowoczesności (sytuacja ludzi
niepełnosprawnych), Impuls, Kraków 2000
11. Kuczyńska-Kwapisz J., Kwapisz J., Rehabilitacja niewidomych i słabowidzących.
Interart, Warszawa 1996
12. Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna, Urban & Partner, Wrocław 2004
13. Laider P., Rehabilitacja po udarze mózgu: zasady i strategia, PZWL, Warszawa 2004
14. Marszałek L., Niepełnosprawność, kobiecość, rodzina, Wyd. UKSW, Warszawa
2006
15. Milanowska K., Dega W. (red.), Rehabilitacja medyczna, PZWL, Warszawa 2001
16. Milanowska K., Kinezyterapia, PZWL, Warszawa 2005
17. Rejzner C., Szczygielska-Majewska M., Wybrane zagadnienia z rehabilitacji.
Podstawy teoretyczne i praktyka pielęgniarska, CMDNŚSM, Warszawa 1992
18. Rosławski A., Skolimowski T., Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych,
PZWL, Warszawa 2005
19. Rottermund J., Klinik A., Wybrane uwarunkowania rehabilitacji osób
niepełnosprawnych, Impuls, Warszawa 2005
20. Rutkowska E. (red.), Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych, Czelej,
Lublin 2002
21. Szwałkiewicz E. (red.), Zasady podnoszenia i przenoszenia pacjentów. Przewodnik
dla pielęgniarek, Urban & Partner, Wrocław 2000
22. Węgrowska-Koski E. (red.), Kryteria kwalifikujące do niepełnosprawności oraz
procedury postępowania. Materiały szkoleniowe dla lekarzy, Instytut Medycyny
Pracy, Łódź 2006
23. Czasopisma: Problemy Rehabilitacji Niepełnosprawnych, Postępy Rehabilitacji,
Problemy Rehabilitacji Społeczno-Zawodowej, Rehabilitacja w Praktyce,
Niepełnosprawność i Zdrowie, Niepełnosprawność i Rehabilitacja, Fizjoterapia,
Fizjoterapia Polska - wybrane pozycje aktualizowane
Literatura
uzupełniająca
1. Adamczyk K., Pielęgnowanie chorych po udarach mózgowych, Czelej, Lublin 2003
2. Ciechaniewicz W., Pielęgniarstwo. Ćwiczenia, PZWL, Warszawa 2006
3. Frish H., Roex J., Terapia manualna, PZWL, Warszawa 2005
4. Gąsienica-Szostek A., Muzykoterapia w rehabilitacji i profilaktyce, PZWL,
Warszawa 2005
5. Gorajewska D., Rodzina. Normalność w niepełnosprawności, Stowarzyszenie
Przyjaciół Integracji, Warszawa 2007
6. Informator dla osób niepełnosprawnych, Ariadna Print, Ciechanów 2008
7. Kawczyńska-Butrym Z., Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej,
Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1998
8. Kiperski J., Schorzenia i urazy kręgosłupa, PZWL, Warszawa 2005
9. Prochowicz Z., Podstawy masażu leczniczego, PZWL, Warszawa 2006
10. Rutkowska E., Skwarcz A., Turowski K., Wybór zagadnień z zakresu rehabilitacji
ruchowej, Wyd. Neurocentrum, Lublin 1995
351
11. Rzedziecka K., Kobylańska A. (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas
współczesny, Impuls, Kraków 2003
12. Sikorska J. (red.), Społeczne problemy osób niepełnosprawnych, IFiSPAN,
Warszawa 2002
13. Spodarek K., Patologia narządu ruchu, PZWL, Warszawa 2006
14. Szczepankowska B., Mikulski J. (red.), Osoby niepełnosprawne w środowisku
lokalnym, wyrównywanie szans, CBRRON, Warszawa 1999
15. Szczygielska-Majewska M., Piątek A., Standardy pielęgnowania w rehabilitacji,
w: Turowski K. (red.), Wybrane standardy pielęgniarskiej opieki klinicznej, AM,
Lublin 1995
16. Szulc R. (red.), Usprawnianie lecznicze krytycznie chorych, Urban & Partner,
Wrocław 2001
17. Witkowski T., Rozumieć problemy osób niepełnosprawnych, MDBO, Warszawa
1993
Czasopisma: Problemy Rehabilitacji Niepełnosprawnych, Postępy Rehabilitacji,
Problemy Rehabilitacji Społeczno-Zawodowej, Rehabilitacja w Praktyce,
Niepełnosprawność i Zdrowie, Niepełnosprawność i Rehabilitacja, Fizjoterapia,
Fizjoterapia Polska - wybrane pozycje aktualizowane.
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu
NEUROLOGIA
I PIELĘGNIARSTWO NEUROLOGICZNE Kod przedmiotu OS-NiPN
Punkty ECTS 10
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN - 240 godz.
SEMESTR IV – 160 godz.
SEMESTR VI – 80 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RII/SIV 35 Cały rok
Ćwiczenia 20 30
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
25 indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
80 4-8
Praktyki
zawodowe
RIII/SVI 80 4-8
352
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu zajęć
praktycznych
Praktyki
zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
w innych zakładach opieki
zdrowotnej z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Według ustalonego
harmonogramu
praktyk zawodowych
Koordynator mgr Katarzyna Korycińska Koniczuk
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
Prof. dr hab. med. Jan
Kochanowski
23 672-22-13
23 674-37-04
Ćwiczenia
mgr Katarzyna
Korycińska- Koniczuk
23 672-22-13
23 674-37-04
katarzyna.korycinska
@pwszciechanow.edu.pl Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
zawodowe
Pielęgniarka( mentor)
Zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
23 672-22-13
23 674-37-04
23 673-03-01
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie przygotowany do kompleksowej opieki nad pacjentem w wybranych
zespołach i schorzeniach neurologicznych.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. określi zakres opieki pielęgniarskiej w stosunku do pacjentów
z chorobami ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego,
C2. dokona oceny stanu pacjenta, określi stany zagrożenia życia oraz
problemy pielęgnacyjne,
C3. wdroży metody i techniki pielęgnowania stosowne do wybranych
schorzeń neurologicznych,
C4. opanuje określone umiejętności diagnostyczno-lecznicze niezbędne
do sprawowania opieki nad pacjentem z chorobą układu nerwowego
w oparciu o procedury pielęgnowania.
353
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie
i opiekę pielęgniarską w schorzeniach układu nerwowego,
W2. zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie neurologicznym,
W3. zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach
diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie
zdrowia w schorzeniach neurologicznych,
W4. charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego
w różnych schorzeniach neurologicznych, w zależności od wieku i stanu
zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi
lekami i dróg podania,
W5. zna swoiste zasady organizacji specjalistycznej opieki neurologicznej
w Polsce,
W6. zna metody, techniki i narzędzia oceny stanu świadomości i przytomności,
W7. zna możliwości stosowania psychoterapii u chorych z zaburzeniami układu
nerwowego,
W8. wyjaśnia patofizjologię zaburzeń występujących w przebiegu chorób,
urazów układu nerwowego i grożących powikłań.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan
opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki
wobec chorych neurologicznie,
U2. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów, w różnym wieku
i stanie zdrowia, po udarach mózgowych, urazach czaszkowo-mózgowych,
U3. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób układu nerwowego,
U4. diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich kwalifikacji,
U5. pobiera materiał do badań diagnostycznych,
U6. dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian
i realizowaną opiekę pielęgniarską w odniesieniu do chorych
neurologicznie,
U7. przekazuje informacje o stanie zdrowia chorych ze schorzeniami układu
nerwowego członkom zespołu terapeutycznego,
U8. asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych i leczniczych
(np.: nakłucie lędźwiowe),
U9. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych chorych neurologicznie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu,
K2. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
K3. przestrzega praw pacjenta,
K4. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu
etyki zawodowej,
K5. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
354
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. zna zasady opieki pielęgniarskiej w poszczególnych schorzeniach
neurologicznych,
W2. omawia zasady postępowania rehabilitacyjnego,
W3. wyjaśnia zasady udzielania pierwszej pomocy, transportu i postępowania
z pacjentem po urazie czaszkowo- mózgowym,
W4. przedstawia procedury podstępowania w różnych schorzeniach układu
nerwowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. potrafi posługiwać się właściwie nazewnictwem przyjętym w neurologii,
U2. rozpoznaje objawy świadczące o stanie zagrożenia życia,
U3. ocenia stan świadomości pacjenta,
U4. ocenia stan neurologiczny pacjenta w oparciu o schemat skróconego
badania neurologicznego,
U5. dokumentuje w karcie obserwacji zmiany zachodzące w stanie pacjenta,
U6. przygotowuje pacjenta do specjalistycznych badań diagnostycznych oraz
znać zasady postępowania w trakcie i po badaniu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie,
K2. rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych,
K3. wykazuje znajomość języka medycznego stosowanego w neurologii.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Badanie neurologiczne. 4 35
2. Zaburzenia wyższych czynności nerwowych. 4
3. Wady wrodzone i nabyte układu nerwowego. 4
4. Urazy czaszkowo-mózgowe. 3
5. Choroby demielinizacyjne. 3
6. Guzy mózgu. 3
7. Choroby obwodowego układu nerwowego. 4
8. Choroby mięśni. 3
9. Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa. 3
10.Zakażenia układu nerwowego. 4
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
WIEDZA
Student:
W1. zna zasady pielęgnowania pacjenta hospitalizowanego z powodu schorzeń
neurologicznych,
W2. zna procedury postępowania pielęgniarskiego w stosunku do pacjentów
z chorobami ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego,
W3. omawia stan pacjenta,
W4. omawia stany zaostrzenia procesu chorobowego u pacjentów
neurologicznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. ocenia stan pacjenta,
U2. identyfikuje stany zagrożenia życia,
U3. rozpoznaje problemy pielęgnacyjne pacjenta,
U4. planuje sposoby i techniki pielęgnowania stosowne do wybranych schorzeń
neurologicznych.
355
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje właściwą postawę wobec ludzi z dysfunkcjami w następstwie
chorób neurologicznych,
K2. kształtuje postawę odpowiedzialności zawodowej,
K3. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Etiopatogeneza zaburzeń neurologicznych. 2 20
2. Zaburzenia czucia, ruchu i napięcia mięśniowego. 2
3. Rozpoznanie problemów i planowanie działań wobec
chorych po udarze mózgu.
3
4. Problemy pielęgniarskie w chorobach demielinizacyjnych
i sposoby ich rozwiązywania.
2
5. Rozpoznanie pielęgniarskie i planowanie działań wobec
pacjentów z padaczką.
2
6. Pielęgnowanie pacjentów z zespołami otępiennymi
pochodzenia neurologicznego.
2
7. Zakres działań pielęgniarskich w różnych fazach leczenia
guzów mózgu.
2
8. Zadania pielęgniarki w rozpoznawaniu i rozwiązywaniu
problemów u chorych z zespołem korzeniowym w różnych
fazach leczenia.
2
9. Problemy opiekuńcze i sposoby ich rozwiązywania
u chorych po urazie czaszkowo- mózgowym.
2
10.Specyfika procesu pielęgnowania wobec chorych
neurologicznie.
1
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą.
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJEĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Jakość życia osób z chorobami układu nerwowego. 5 25
2. Rola pielęgniarki w rehabilitacji medycznej i społecznej
chorych neurologicznie.
5
3. Zakres edukacji zdrowotnej wobec chorych z różnymi
schorzeniami układu nerwowego.
5
4. Proces edukacji rodziny w zakresie pomocy choremu
ze schorzeniem układu nerwowego.
5
5. Proces pielęgnowania pacjenta ze schorzeniem
neurologicznym.
5
356
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna zasady postępowania przed, w trakcie i po badaniu diagnostycznym,
W2. omawia sposoby żywienia oraz karmienia chorego w neurologii,
W3. zna zasady uruchamiania pacjenta z porażeniem/ niedowładem,
W4. przedstawia specyficzne procedury pielęgniarskie obowiązujące
w neurologii.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. przygotowuje pacjenta do badań diagnostycznych,
U2. ocenia stan pacjenta,
U3. planuje i realizuje działania pielęgnacyjne,
U4. dokumentuje w karcie obserwacyjnej przebieg zmian zachodzących
w stanie pacjenta,
U5. sprawuje opiekę nad pacjentami metodą procesu pielęgnowania,
U6. stymuluje aktywność ruchową pacjenta,
U7. wdraża pacjenta do samoopieki,
U8. potrafi umiejętnie zorganizować środowisko sprzyjające leczeniu
i pielęgnowaniu pacjentów z chorobami układu nerwowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje właściwą postawę wobec pacjentów z dysfunkcjami
pochodzenia neurologicznego,
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w poszerzaniu wiedzy
i doskonaleniu umiejętności,
K3. potrafi współdziałać i współpracować w grupie.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1. Zaburzenia świadomości- ocena stanu świadomości,
czynniki wpływające na te zaburzenia, planowanie opieki
wobec chorego z zaburzeniami świadomości.
8 80
2. Zaburzenia komunikacji – ocena możliwości
komunikowania się z pacjentem, określenie zaburzeń
w zakresie mowy, zapamiętywania i rozumienia mowy,
plan komunikowania się z pacjentem i rodziną.
8
3. Ocena stanu w zakresie funkcji ruchu, poziom wydolności
samoopiekuńczej, działania usprawniające wobec
pacjentów ze schorzeniem neurologicznym i ich
skuteczność.
8
4. Przygotowanie pacjenta do badań diagnostycznych
i opieka po badaniach stosowanych w neurologii.
8
5. Sprawowanie opieki nad pacjentem z udarem. 8
6. Rozpoznawanie i planowanie opieki nad pacjentem po
urazie mózgu.
8
7. Rozpoznawania problemów i planowanie opieki dla chorych
ze schorzeniami demielinizacyjnymi (SM).
8
8. Rozpoznawanie stanu i planowanie opieki nad pacjentem
z zespołem korzeniowym.
8
9. Udział pielęgniarki w rehabilitacji pacjentów z chorobami
neurologicznymi.
8
10.Zastosowanie procesu pielęgnowania w opiece nad osobą
z chorobą układu nerwowego.
8
357
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje i doskonali wiedzę i umiejętności w opiece nad pacjentem
w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
terapeutycznym,
U2. bierze udział w procesie diagnostyczno-leczniczym,
U3. rozpoznaje i rozwiązuje problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobami
układu nerwowego,
U4. stosuje w praktyce pielęgnowanie metodą procesu pielęgnowania,
U5. współpracuje w zespole,
U6. organizuje stanowisko pracy,
U7. podejmuje profesjonalną opiekę nad osobami z chorobami i urazami
układu nerwowego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
1. Organizacja pracy w oddziale neurologii. 8 80
2. Zadania zespołu terapeutycznego sprawującego opiekę nad
chorymi neurologicznie.
8
3. Zadania i rola pielęgniarki w przygotowaniu pacjentów
do badań diagnostycznych.
8
4. Ocena wyższych czynności nerwowych, procesów
poznawczych i emocjonalnych – wykorzystanie wyników
w pracy pielęgniarki.
8
5. Bieżąca ocena stanu chorego, rozpoznawanie problemów
opiekuńczych, planowanie i realizacja zadań
pielęgnacyjnych.
8
6. Wdrażanie chorych do samoobsługi i samoopieki. 8
7. Udział pielęgniarki w leczeniu i rehabilitacji chorych
neurologicznie.
8
8. Dokumentowanie działań opiekuńczych. Prowadzenie
swoistej dokumentacji chorych w oddziale.
8
9. Edukacja zdrowotna pacjenta i jego rodziny, promocja
zdrowia.
8
10.Procedury pielęgniarskie i ich zastosowanie w całościowej
opiece nad pacjentem z zaburzeniami funkcji układu
nerwowego.
8
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
358
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- standardy tematyczne,
- procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po IV semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas realizacji
ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - kolokwium po zakończeniu realizacji treści programowych
dokonane przez prowadzącego, nie później niż na ostatnich
ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
* za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P4 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
Zajęcia praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P5 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem do „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”
Praktyki zawodowe F3 - zaliczenie czynności bieżących
P6 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem do „Dziennika zajęć
359
praktycznych i praktyk zawodowych”
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 35
Ćwiczenia 20
Zajęcia bez udziału nauczyciela 25
Zajęcia praktyczne 80
Praktyka zawodowa 80
Przygotowanie do zajęć 28
Razem 268
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 10
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Adamczyk K., Pielęgniarstwo neurologiczne, Czelej, Lublin 2000
2. Adamczyk K., Pielęgnowanie chorych po udarach mózgowych, Czelej, Lublin 2003
3. Członkowscy A. i A., Leczenie w neurologii. Kompendium, wyd. II, PZWL,
Warszawa 2005
4. Friedman A. (red.), Choroba Parkinsona: mechanizmy, rozpoznanie, leczenie, Czelej,
Lublin 2005
5. Jaracz K., Kozubski W., Pielęgniarstwo neurologiczne. Podręcznik dla studiów
medycznych, PZWL, Warszawa 2008
6. Jędrzejczak J., Padaczka, Czelej, Lublin 2006
7. Kozubski W., Liberski P., Choroby układu nerwowego, PZWL, Warszawa 2004
8. Kozubski W., Liberski P., Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL,
Warszawa 2006
9. Laidler P., Rehabilitacja chorych po udarach mózgowych, PZWL, Warszawa 2005
10. Mumentahaler M., Matte H., Neurologia, Urban & Partner, Wrocław 2003
11. Prusiński A., Neurologia praktyczna, PZWL, Warszawa 2005
12. Rożnowska K., Udar mózgu, PZWL, Warszawa 2005
13. Schwarz G., Choroba Alzheimera, PZWL, Warszawa 2002
14. Stelmaj K., Stwardnienie rozsiane, Termedia, Poznań 2006
15. Ślusarz R., Szewczyk M.L., Pielęgniarstwo w neurochirurgii, Borgis, Warszawa
2006
16. Walewska E., Podstawy pielęgniarstwa neurochirurgicznego, PZWL, Warszawa
2006
Literatura
uzupełniająca
1. Hausmanowa- Pietrusiewicz L. (red.), Choroby nerwowo-mięśniowe, Czelej, Lublin
2005
2. Kawczyńska - Butrym Z., Społeczne konsekwencje choroby i niepełnosprawności,
w: Taranowicz I., Majchrowska A., Kawczyńska-Butrym Z., Elementy socjologii
dla pielęgniarek, Czelej, Lublin 2000
3. Mazur R. (red.), Neurologia kliniczna, Via Medica ,Gdańsk 2005
4. Schwarz G., Choroba Alzheimera. Poradnik dla chorych i opiekunów, PZWL,
Warszawa 2002
360
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy
uzyskiwany przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu
GERIATRIA
I PIELĘGNIARSTWO GERIATRYCZNE
Kod przedmiotu OS-GiPG
Punkty ECTS 10
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 240 godz.
SEMESTR III – 160 godz.
SEMESTR IV – 80 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RII/SIII
30 Cały rok
Ćwiczenia 25 30
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
25 indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
80 7-8
Praktyki
Zawodowe
RII/SIV 80 7-8
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu zajęć
praktycznych
Praktyki
zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
w innych zakładach opieki
zdrowotnej, z którymi
uczelnia podpisała umowę.
Według ustalonego
harmonogramu
praktyk zawodowych
361
Koordynator Dr n. hum. Małgorzata Marcysiak
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady
dr n. med.
Małgorzata Dybowska
Ćwiczenia dr n. hum.
Małgorzata Marcysiak
23 672 22 13
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
zawodowe
Pielęgniarka ( mentor)
zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
23 672 22 13
23 674 03 01
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch zaliczeń poprawkowych
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
Będzie wyposażony w wiedzę z zakresu geriatrii i gerontologii, organizacji
opieki geriatrycznej w Polsce i na świecie oraz uczestnictwa w leczeniu
schorzeń wieku podeszłego. Będzie przygotowany do kompleksowej opieki
i pielęgnacji człowieka starego w zdrowiu i chorobie w kontekście
uwarunkowań społecznych.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student :
C1. scharakteryzuje proces starzenia w aspekcie bio-psychospołeczno-
ekonomicznym,
C2. określi swoiste zasady organizacji opieki geriatrycznej w Polsce,
C3. zanalizuje etiopatogenezę i specyfikę wybranych chorób wieku
starczego,
C4. rozwiąże problemy opieki i pielęgnacji chorego w wieku starczym,
C5. zaproponuje rodzaj i formę opieki nad ludźmi starymi,
C6. opisze metody, techniki i narzędzia oceny stanu świadomości/
przytomności,
C7. zdefiniuje zasady żywienia chorych, z uwzględnieniem leczenia
dietetycznego i wskazań przed i pooperacyjnych,
C8. zanalizuje poznane aspekty opieki i pielęgnacji pacjenta geriatrycznego,
C9. wdroży zasady uaktualnionej holistycznej, profesjonalnej opieki
pielęgniarskiej w odniesieniu do człowieka starego (w zdrowiu
i chorobie) w kontekście uwarunkowań społecznych,
C10. planuje, organizuje i realizuje zadania wobec człowieka starego
i jego rodziny,
C11. wykaże empatię i holistyczne podejście wobec złożonych potrzeb
i problemów człowieka starego, jest świadomy obowiązku ustawicznego
kształcenia w pracy pielęgniarki.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy anatomii, fizjologii, patologii, psychologii, pedagogiki.
Podstawy pielęgniarstwa na poziomie licencjackim.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. zna zasady oceny stanu chorego w wieku geriatrycznym,
W2. zna zasady diagnozowania chorych w wieku podeszłym,
W3. charakteryzuje proces starzenia się w aspekcie bio-psycho-społeczno-
362
ekonomicznym,
W4. zna swoiste zasady organizacji opieki geriatrycznej,
W5. różnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku podeszłego: cukrzycy, chorób
serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych, zespołu
Parkinsona i depresji,
W6. charakteryzuje narzędzia i skale oceny wsparcia osób starszych
i ich rodzin,
W7. zna zasady aktywizacji chorego objętego opieką geriatryczną.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student :
U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele
i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji
opieki nad pacjentem w wieku geriatrycznym,
U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki
w podeszłym wieku,
U3. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów
w podeszłym wieku,
U4. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób specyficznych dla
wieku geriatrycznego,
U5. prowadzi dokumentację opieki nad chorym geriatrycznym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu,
K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece,
K4. przestrzega praw pacjenta,
K5. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K6. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K7. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej,
K8. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta,
K9. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje proces starzenia w aspekcie biologicznym,
psychologicznym i socjoekonomicznym,
W2. omawia cechy fizjologiczne i psychologiczne człowieka w wieku
podeszłym,
W3. wyjaśnia chorobę Alzheimera oraz zespół Parkinsona,
W4. omawia etiopatogenezę, przebieg i specyfikę wybranych chorób wieku
starczego: miażdżycy, układu krążenia, cukrzycy, układu oddechowego,
depresji, układu ruchu, urologicznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. analizuje problemy opieki i pielęgnacji chorego w wieku starczym,
U2. analizuje i proponuje sposoby rozwiązania problemów zdrowotnych
osób w wieku podeszłym,
U3. proponuje rodzaj i formę opieki nad ludźmi starymi.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. posiada świadomość godności i autonomii osób starszych,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową,
K3. reprezentuje aktywną postawę w procesie kształcenia.
363
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Podstawy teorii starzenia się - odrębności fizjologiczne
i psychologiczne wieku podeszłego.
2 30
2. Główne problemy geriatryczne - odrębności przebiegu
chorób wieku podeszłego.
3
3. Zespoły neurologiczne: m.in. choroba Alzheimera, zespół
Parkinsona.
3
4. Etiopatogeneza, przebieg i specyfika wybranych chorób
wieku starczego: miażdżycy, układu krążenia.
3
5. Etiopatogeneza, przebieg i specyfika wybranych chorób
wieku starczego: cukrzycy, układu oddechowego, układu
ruchu, układu moczowego.
3
6. Wielkie zespoły geriatryczne: nietrzymanie moczu i stolca,
otępienie, upadki, depresja.
3
7. Upośledzenie funkcji narządów zmysłu. 3
8. Zaburzenia termoregulacji. 3
9. Etiopatogeneza odleżyn. 2
10. Problem bólu w wieku starszym. 2
11. Rodzaje i formy opieki nad ludźmi starymi. 3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia cele i zagrożenia geriatrii, gerontologii i pielęgniarstwa
geriatrycznego we współczesnym świecie,
W2. charakteryzuje potrzeby i problemy starego człowieka we współczesnym
świecie,
W3. omawia skale klinimetryczne stosowane w ocenie stanu funkcjonalnego
człowieka starego,
W4. opisuje modele i formy opieki geriatrycznej w Polsce i na świecie.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. analizuje postawy wobec procesu starzenia się,
U2. analizuje zadanie pielęgniarki w ramach COG (całościowej oceny
geriatrycznej),
U3. określa zadania edukacji gerontologicznej w działaniach pielęgniarki,
U4. analizuje istotę rewitalizacji człowieka starego,
U5. określa zasady pielęgnacji pacjenta w przebiegu wielkich zespołów
geriatrycznych,
U6. analizuje proces pielęgnowania człowieka starego w przebiegu cukrzycy,
chorób układu nerwowego, sercowo-naczyniowego, oddechowego,
pokarmowego, narządu ruchu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. reprezentuje aktywną postawę w procesie kształcenia,
K2. rzetelnie i dokładnie analizuje przekazywane treści,
K3. prowadzi refleksję nad rozwiązywaniem dylematów etycznych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA
1. Geriatria, gerontologia i pielęgniarstwo geriatryczne
we współczesnym świecie – cele i założenia.
2 25
2. Potrzeby i problemy biopsychospołeczne człowieka
starszego.
2
3. Postawy wobec procesu starzenia się. Człowiek stary 2
364
w rodzinie i społeczeństwie.
4. Zadanie pielęgniarki w ramach COG (Całościowej Oceny
Geriatrycznej).
2
5. Skale klinimetryczne stosowane w ocenie stanu
funkcjonalnego człowieka starego.
2
6. Modele i formy opieki geriatrycznej w Polsce i na świecie. 2
7. Edukacja gerontologiczna w działaniach pielęgniarki.
Pojęcie zdrowia w odniesieniu do ludzi starszych, jakość
życia osób starszych.
2
8. Pomyślne starzenie warunkiem długowieczności. Promocja
zdrowia ludzi w wieku podeszłym.
2
9. Rewitalizacja człowieka starego. Zdrowy styl życia osób
starszych – zasady racjonalnego żywienia, aktywność
fizyczna.
2
10. Zasady pielęgnacji pacjenta w przebiegu wielkich zespołów
geriatrycznych.
2
11. Pielęgnacja człowieka starego w przebiegu cukrzycy,
chorób układu sercowo- naczyniowego, pokarmowego.
2
12. Pielęgnacja człowieka starego w przebiegu chorób układu
nerwowego, oddechowego, narządu ruchu.
Samoopieka, samopielęgnacja.
3
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu przedmiotu - wykorzystując
najnowsze publikacje,
W2. systematyzuje wiedzę w zakresie sytuacji demograficznej,
epidemiologicznej i społeczno- ekonomicznej, wynikającej
z postępującego procesu starzenia się społeczeństwa.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. nabywa umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie
samodzielnej pracy,
U2. dokonuje analizy i syntezy źródeł.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K2. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Charakterystyka demograficzna, epidemiologiczna i społeczna
subregionu ciechanowskiego na tle woj. mazowieckiego
i Polski, wynikająca z procesu starzenia się społeczeństwa.
3 25
2. Skutki starzenia się społeczeństw ekonomiczne, medyczne,
społeczne.
3
3. Sposoby zapobiegania chorobom wieku podeszłego. 3
4. Programy promocji zdrowia dla osób starszych. Sposoby
aktywizacji osób starszych.
3
5. Przemoc wobec osób starszych. 2
6. Samotność osób starszych. 2
7. Zapobieganie zaburzeniom depresyjnym. 2
8. Problem samobójstw wśród osób starszych. 2
9. Jakość życia osób starszych. 2
10. Godność człowieka starszego. 3
365
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia funkcje zawodowe pielęgniarki wobec pacjentów
w starszym wieku (DPS, oddziały szpitalne, placówki pielęgnacyjne,
opiekuńcze),
W2. wyjaśnia zadania pielęgniarki wobec podopiecznych prezentujących
różne typy stosowania się do starości,
W3. wymienia metody i formy edukacji zdrowotnej w promowaniu starzenia
pomyślnego,
W4. wyjaśnia udział pielęgniarki w całościowej ocenie geriatrycznej,
W5. omawia zakres współpracy pielęgniarki z członkami interdyscyplinarnego
zespołu realizującego świadczenia na rzecz człowieka starego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. określa cechy fizjologiczne i psychologiczne człowieka starego,
U2. identyfikuje problemy zdrowotne i psychospołeczne osób w starszym
wieku,
U3. uczestniczy w procesie diagnozowania i leczenia osób starszych,
U4. ocenia stan pacjenta,
U5. rozpoznaje czynniki mające wpływ na przyspieszenie i spowolnienie
procesu starzenia,
U6. prowadzi proces pielęgnowania człowieka starego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
K2. jest systematyczny i zdyscyplinowany w przygotowaniu do zajęć,
K3. przestrzega praw człowieka i pacjenta,
K4. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K5. zachowuje tajemnicę zawodową,
K6. współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów
etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej,
K7. prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta,
K8. wykazuje empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1. Realizacja funkcji zawodowych pielęgniarki wobec pacjentów
w starszym wieku (DPS, oddziały szpitalne, placówki
pielęgnacyjne, opiekuńcze).
8 80
2. Zadania pielęgniarki wobec podopiecznych prezentujących
różne typy postaw w odniesieniu do starości.
8
3. Metody i formy edukacji zdrowotnej w promowaniu starzenia
pomyślnego.
8
4. Proces pielęgnowania człowieka starego w określonych
jednostkach chorobowych.
8
5. Udział pielęgniarki w całościowej ocenie geriatrycznej. 8
6. Zakres współpracy pielęgniarki z członkami
interdyscyplinarnego zespołu realizującego świadczenia
na rzecz człowieka starego.
8
7. Problemy pielęgnacyjne osób w podeszłym wieku,
niepełnosprawnych:
- z upośledzeniem narządu ruchu
- z porażeniami
- z upośledzeniem słuchu
8
366
- z zaburzeniami mowy
- niewidomych.
8. Specyfika pielęgnowania osób w podeszłym wieku ze
zmianami skórnymi:
- odleżyny
- owrzodzenia.
8
9. Proces pielęgnowania w wybranych jednostkach chorobowych. 8
10. Problemy pielęgnacyjne osób starszych w chorobie
terminalnej.
8
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. omawia specyfikę organizacji pracy w placówce sprawującej opiekę nad
ludźmi w starszym wieku,
W2. wykorzystuje i doskonali wiedzę i umiejętności w opiece nad
pacjentem w warunkach szpitala,
W3. wyjaśnia zasady współpracy pielęgniarki z członkami
interdyscyplinarnego zespołu opieki geriatrycznej oraz rodziną osoby
starszej,
W4. wyjaśnia rolę czynników warunkujących dobrostan osoby starszej
w kontekście uwarunkowań zdrowotnych, społecznych, socjalnych,
W5. omawia proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego
modelu pielęgnowania w poznanych jednostkach chorobowych,
W6. omawia standardy opieki geriatrycznej w dążeniu do podnoszenia
jakości życia człowieka w starszym wieku.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach pielęgnacyjnych, opiekuńczych,
diagnostycznych, terapeutycznych, rehabilitacyjnych, edukacyjnych,
U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem w okresie
odbywania zajęć praktycznych w warunkach szpitala,
U3. poprawnie komunikuje się z osobą w wieku podeszłym,
U4. rozpoznaje potrzeby i problemy zdrowotne osób starszych oraz planuje
opiekę,
U5. ocenia stan pacjenta oraz świadczy profesjonalną pomoc
w rozwiązywaniu problemów,
U6. współdziała z pacjentem i jego rodziną w planowaniu i indywidualnej
opiece,
U7. wdraża wybrane modele pielęgnowania do planowania opieki,
U8. planuje i realizuje edukację podopiecznych i ich rodzin, przygotowując do
samopielęgnacji i samoopieki; współdziała w zakresie realizacji opieki
nad człowiekiem starym z zespołem interdyscyplinarnym.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K4. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K5. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K6. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania,
K7. wykazuje empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną
oraz współpracownikami.
367
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
1. Specyfika organizacji pracy w placówce sprawującej opiekę
nad ludźmi w starszym wieku.
6
80
2. Zasady współpracy pielęgniarki z członkami
interdyscyplinarnego zespołu opieki geriatrycznej oraz rodziną
osoby starszej; organizacja wsparcia na rzecz podmiotu opieki
i rodziny.
6
3. Analiza i ocena czynników warunkujących dobrostan osoby
starszej w kontekście uwarunkowań zdrowotnych,
społecznych, socjalnych.
6
4. Udział pielęgniarki w całościowej ocenie geriatrycznej. 6
5. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego
modelu pielęgnowania w chorobach układu nerwowego
(zespoły otępienie, depresja, chor. Alzheimera, chor.
Parkinsona).
7
6. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego
modelu pielęgnowania w chorobach układu sercowo-
naczyniowego (niewydolność serca, miażdżyca, nadciśnienie
tętnicze, choroba niedokrwienna serca).
7
7. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego
modelu pielęgnowania w chorobach układu oddechowego
(POCHP).
7
8. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego
modelu pielęgnowania w chorobach układu kostno-
stawowego (zmiany zwyrodnieniowe stawów, osteoporoza),
zaburzeniach równowagi i upadkach.
7
9. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego
modelu pielęgnowania pacjentów z problemem nietrzymaniu
moczu i stolca.
7
10. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego
modelu pielęgnowania w zaburzeniach widzenia i słyszenia.
7
11. Metody i formy edukacji zdrowotnej w pracy pielęgniarki
z człowiekiem starym i jego rodziną – promocja pomyślnego
starzenia, ograniczanie deficytów samoopieki osoby
w starszym wieku.
7
12. Standardy opieki geriatrycznej w dążeniu do podnoszenia,
jakości życia człowieka w starszym wieku – okres
hospitalizacji/ pobytu w placówce opiekuńczej, pielęgnacyjnej.
7
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
368
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
- komputer,
- prezentacja multimedialna,
- sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
- tablica papierowa flipchart,
- mazaki,
- grafoskop,
- foliogramy,
- ryciny,
- plansze,
- standardy tematyczne,
- procedury tematyczne.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po III semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas realizacji
ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na
ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
* za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
Zajęcia Praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem do „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”
Praktyki Zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem do „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni Wykłady 30
Ćwiczenia 25
369
przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Zajęcia bez udziału nauczyciela 25
Zajęcia praktyczne 80
Praktyka zawodowa 80
Przygotowanie do zajęć 28
1. Razem 268
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 10
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Abrams W. B., Berkow R., Podręcznik geriatrii, Urban&Partner, Wrocław 1999
2. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Promocja zdrowia dla studentów studiów
licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo, t. II, Promocja w praktyce
pielęgniarki i położnej, PZWL, Warszawa 2010
3. Biercewicz M., Szewczyk M. T., Ślusarz R. (red.), Pielęgniarstwo w geriatrii,
Borgis, Warszawa 2006
4. Broclehurst J.C., Allen S.C., Zarys medycyny geriatrycznej - podręcznik dla
studentów, PZWL, Warszawa 1991
5. Bulpitt C.J., Rajkumar C., Beckett N., Nadciśnienie tętnicze u osób w starszym
wieku, Via Medica, Gdańsk 2000
6. Finucane P., Sinclair A.J., Cukrzyca u osób w podeszłym wieku, Via Medica,
Gdańsk 1997
7. Galus K. (red.), Geriatria. Wybrane zagadnienia, Urban&Partner, Wrocław 2007
8. Grodzicki T., Gryglewska B., Dybiel J. S. (red.), Kardiologia u osób w wieku
podeszłym, Medical Press, Gdańsk 2003
9. Grodzicki T., Kocemba J., Nadciśnienie tętnicze u osób w wieku podeszłym,
Via Medica, Gdańsk 2006
10. Hillson R., Cukrzyca. Praktyczne zasady opieki, Medica Press we współpracy
z Servier Polska, Bielsko - Biała, 1997
11. Kawczyńska-Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność,
starość, Makmed, Lublin 2008
12. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M. (red.), Kompendium pielęgnowania
pacjentów w starszym wieku, Czelej, Lublin 2007
13. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M., Skolmowska E. (red.), Pielęgniarstwo
w opiece długoterminowej, PZWL, Warszawa 2010
14. Kocemba J., Grodzicki T., Skalska A. (red.), Geriatria z elementami gerontologii
ogólnej, Via Medica, Gdańsk 2006
15. Koper A., Wrońska I. (red.), Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą
nowotworową, Czelej, Lublin 2003
16. Kostka T., Koziarska-Rościszewska M., Choroby wieku podeszłego, PZWL,
Warszawa 2009
17. Krasuska M. E., Opieka w chorobie nowotworowej, YOCAM, Lublin 1997
18. Manthorpe J., Iliffe S., Depresja wieku podeszłego, PZWL, Warszawa 2005
19. Mazowiecki Program Promocji Zdrowia na lata 2001-2005, MCZP, Warszawa 2001
www.mczp.prv.pl
20. Narodowy Program Zdrowia 2007-2015, Załącznik do Uchwały Nr 90/2007 Rady
Ministrów z dnia 15 maja 2007
21. Nowicka A., Wybrane problemy osób starszych, Impuls, Kraków 2006
22. Rosińczuk-Tonderys J., Uchmanowicz I., Arendarczyk M., Profilaktyka i leczenie
odleżyn, Continuo, Wrocław 2005
23. Talarska D., Wieczorkowska-Tobis K., Szałkiewicz E. (red.), Opieka nad osobami
przewlekle chorymi, w wieku podeszłym i niesamodzielnymi, PZWL, Warszawa
2009
24. Wieczorkowska-Tobis K., Talarska D. (red.), Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne,
PZWL, Warszawa 2008
Czasopisma: Gerontologia Polska, Geriatria, Geriatria Polska - wybrane pozycje
aktualizowane
370
Literatura
uzupełniająca
1. Błędowski P., Lokalna polityka społeczna wobec ludzi starych, Wydawnictwo SGH,
Warszawa 2002
2. Brzezińska A. (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia
rozwojowa, GWP, Gdańsk 2005
3. Jabłoński L., Wysokiński-Miszczuk J., Podstawy gerontologii i wybrane zagadnienia
z geriatrii, Czelej, Lublin 2000
4. Kałuża D., Szukalski P., Jakość życia seniorów w XXI wieku z perspektywy polityki
społecznej, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 2010
5. Karski J., Promocja zdrowia, Wydawnictwo Ignis, Warszawa 1999
6. Kawczyńska-Butrym Z., Rodzina – zdrowie – choroba, Czelej, Lublin 2001
7. Kirkwood T., Czas naszego życia. Co wiemy o starzeniu się człowieka. Charaktery,
Warszawa 2005
8. Kocemba J., Grodzicki T. (red.), Zarys gerontologii klinicznej, Medyczne Centrum
Kształcenia Podyplomowego UJ, Kraków 2000
9. Kübler–Ross E., Rozmowy o śmierci i umieraniu, Media Rodzina, Poznań 1998
10. Kulik T. B., Latalski M. (red.), Zdrowie publiczne, Czelej, Lublin 2002
11. Pędich W., Szaniawski Z. (red.), Farmakoterapia geriatryczna, PZWL, Warszawa
1998
12. Rocznik statystyczny (aktualny), GUS, Warszawa
13. Rosławski A., Ruch przedłuża młodość, PZWL, Warszawa 2001
14. Schiefele J., Staudt I, Dach M.M., Pielęgniarstwo geriatryczne, Urban&Partner,
Wrocław 1998
15. Susłowska M., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa 1989
16. Synak B. (red.), Polska starość, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
2003
17. Szatur-Jaworska B., Błędowski P., Dzięgielewska M., Podstawy gerontologii
społecznej, Aspra-JR, Warszawa 2006
18. Szatur-Jaworska B., Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, Aspra-JR,
Warszawa 2000
19. Szczerbińska K. (red.), Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla osób
starszych w Polsce, Wyd. UJ, Kraków 2006
20. Szczerbińska K., Programy promocji zdrowia ludzi w wieku podeszłym, w: Bik B.,
Henzel-Korzeniowska A., Przewoźniak L., Szczerbińska K., Wybrane zagadnienia
promocji zdrowia, SzZP CM UJ, Kraków 1996
21. Wysokińska-Miszczuk J., Zagadnienia gerontologiczne w ochronie zdrowia i opiece
społecznej, w: Jabłoński L. (red.), Epidemiologia, Wydawnictwo Folium, Lublin
1999
22. Zych A.A, Człowiek wobec starości: szkice z gerontologii społecznej, Wyd. Śląsk,
Katowice 1999
23. Żakowska-Wachelko B., Pędich W., Pacjenci w starszym wieku, PZWL, Warszawa
1995
24. Żakowska-Wachełko B., Zarys medycyny geriatrycznej, PZWL, Warszawa 2000
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji przedmiotu Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
371
Nazwa przedmiotu OPIEKA PALIATYWNA
Kod przedmiotu OS-OP
Punkty ECTS 5
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie do grupy
przedmiotów
Nauki zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 130 godz.
SEMESTR VI – 130 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/
semestr
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RIII/SVI 25 Cały rok
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25 indywidualnie
Zajęcia
Praktyczne
40 8
Praktyki
Zawodowe
40 8
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu
studiów
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Według indywidualnej
decyzji studenta
indywidualnie
Zajęcia
praktyczne
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Według ustalonego
harmonogramu zajęć
praktycznych
Praktyki
zawodowe
Specjalistyczny Szpital
Wojewódzki w Ciechanowie
ul. Powst. Wielkopolskich 1
06-400 Ciechanów
Dopuszcza się odbywanie
praktyk zawodowych
w innych zakładach opieki
zdrowotnej z którymi uczelnia
podpisała umowę.
Według ustalonego
harmonogramu
praktyk zawodowych
Koordynator dr n. med. Grzegorz Staśkiewicz
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady dr n. med.
Małgorzata Dybowska
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zajęcia
praktyczne
Praktyki
zawodowe
Pielęgniarka( mentor)
Zatrudniona w zakładzie
opieki zdrowotnej
23 672 22 13
23 674 37 04
23 674 37 04
372
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch egzaminów poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie przygotowany do zapewnienia możliwie najwyższej jakości życia
osobom z zaawansowaną, przewlekłą i postępująca chorobą nowotworową
oraz będzie przygotowany do sprawowania opieki nad chorym w terminalnej
fazie choroby.
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student: C1. omówi założenia opieki paliatywnej,
C2. wyjaśni patofizjologię i objawy chorób nowotworowych,
C3. omówi powikłania chorób nowotworowych,
C4. scharakteryzuje metody komunikacji z pacjentem chorym terminalnie
i jego rodziną,
C5. wskaże formy wsparcia chorego i jego rodziny,
C6. zastosuje metody pielęgnowania uwzględniając podmiotowość pacjenta.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy anatomii, fizjologii i patofizjologii człowieka na poziomie studiów
licencjackich. Podstawy farmakologii.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. wymienia objawy zagrożenia życia u pacjentów z chorobą nowotworową,
W2. zna zasady diagnozowania chorych w opiece paliatywnej,
W3. charakteryzuje grupy leków chemioterapeutycznych i przeciwbólowych
i ich działanie na układy i narządy chorego,
W4. zna swoiste zasady organizacji opieki paliatywnej,
W5. zna patofizjologię, objawy kliniczne i powikłania chorób
nowotworowych,
W6. zna procedurę postępowania z ciałem pacjenta zmarłego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan
opieki wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki
nad pacjentem w terminalnej fazie choroby,
U2. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu choroby nowotworowej,
U3. rozpoznaje powikłania zastosowanego leczenia farmakologicznego,
U4. ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i nasilenie bólu oraz stosuje
postępowanie przeciwbólowe,
U5. tworzy pacjentowi warunki do godnego umierania,
U6. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych pacjenta w terminalnym stani.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
K2. przestrzega wartości i powinności moralnych w opiece paliatywnej,
K3. przestrzega praw pacjenta,
K4. przestrzega tajemnicy zawodowej
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. omawia cele opieki paliatywnej na tle historycznym,
W2. charakteryzuje założenia organizację opieki paliatywnej w Polsce,
W3. omawia problem umierania i śmierci w aspekcie etycznym,
W4. omawia objawy występujące u chorych z zaawansowanym procesem
373
nowotworowym,
W5. wyjaśnia podstawowe założenia opieki paliatywnej i hospicyjnej,
W6. omawia rolę pielęgniarki w zespole interdyscyplinarnym opieki
paliatywnej,
W7. charakteryzuje zespół wyniszczenia nowotworowego,
W8. opisuje postępowanie pielęgnacyjne i terapeutyczne w dolegliwościach
ze strony poszczególnych układów,
W9. omawia paliatywne metody leczenia onkologicznego,
W10. charakteryzuje metody i zasady prowadzenia terapii bólu
nowotworowego i bólu wszechogarniajacego.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. stosuje proces pielęgnowania w opiece paliatywnej,
U2. organizuje środowisko terapeutyczne dla pacjenta z zaawansowanym
procesem nowotworowym,
U3. stosuje metody rozwiązywania problemów psychospołecznych w opiece
paliatywnej,
U4. modyfikuje plan pielęgnacji w przypadku występowania powikłań
ze strony poszczególnych układów.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student;
K1. pełni holistyczną opiekę nad pacjentem wynikającą z sytuacji zdrowotnej
i życiowej pacjenta,
K2. współpracuje w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu
dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
WYKŁADY
1. Historia opieki paliatywnej. 1 25
2. Podstawowe cele oraz cechy opieki paliatywnej. 1
3. Organizacja opieki paliatywno hospicyjnej w Polsce. 1
4. Umieranie i śmierć w aspekcie problemów etycznych
i prawnych.
1
5. Problem bólu w chorobie nowotworowej. 1
6. Zespół wyniszczenia nowotworowego. 2
7. Leczenie objawów ze strony układu oddechowego. 2
8. Leczenie objawów ze strony przewodu pokarmowego. 2
9. Leczenie objawów ze strony układu moczowego. 2
10. Rola rehabilitacji w usprawnianiu pacjentów objętych
opieką paliatywną.
2
11. Zasady właściwej komunikacji z chorym i jego rodziną. 3
12. Przekazywanie złych informacji. 3
13. Jakość życia osoby umierającej. 2
14. Paliatywna chemioterapia i radioterapia. 2
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystując najnowsze publikacje z zakresu przedmiotu.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. poszerza wiedzę tematyczną w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą.
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
374
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Stres pracy z umierającym - zespół wypalenia zawodowego. 8 25
2. Wsparcie psychiczne i duchowe chorych oraz rodzin
w okresie choroby, umierania i żałoby.
9
3. Problemy psychiczne osób objętych opieka paliatywna. 8
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. charakteryzuje specyfikę pracy pielęgniarki z indywidualnym pacjentem
w różnym stopniu zaawansowania choroby,
W2. wyjaśnia metody postępowania terapeutycznego w bólu totalnym,
W3. omawia metody postępowania farmakologicznego w powikłaniach ze
strony poszczególnych układów,
W4. charakteryzuje metody współpracy z pacjentem i jego rodziną.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. planuje własne uczestnictwo w procesie pielęgnowania pacjenta
z uwzględnieniem standardów opieki pielęgniarskiej,
U2. realizuje działania terapeutyczne wobec chorych terminalnie,
U3. wykorzystuje wiedzę teoretyczną aby uczestniczyć w procesie aktywnego
słuchania pacjenta i jego rodziny,
U4. stosuje metody pielęgnacji pacjenta w chorobie nowotworowej,
U5. realizuje metody wykonywania zabiegów terapeutycznych,
U6. realizuje metody walki z bólem totalnym,
U7. realizuje metody niwelowania bólu totalnego,
U8. stosuje metody komunikacji interpersonalnej z pacjentem i jego rodziną.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega wartości moralnych w realizacji zadań zawodowych,
K2. współpracuje z zespołem terapeutycznym w rozwiązywaniu dylematów
etycznych,
K3. wykazuje postawę empatii, szacunku i godności dla człowieka podczas
realizacji zadań zawodowych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
praktyczne
1. Jakość opieki i jakość życia osoby umierającej – zachowanie
podmiotowości.
8 40
2. Zastosowanie różnych metod i form działania w celu
zapewnienia komfortu fizycznego osobie chorej na chorobę
nowotworową.
8
3. Łagodzenie dolegliwości bólowych. 8
4. Reakcje psychiczne na chorobę nowotworową.
Nieprzystosowanie do choroby – reakcje patologiczne.
8
5. Ewaluacja postaw psychicznych ludzi terminalnie chorych
w odniesieniu do śmierci. Duchowe potrzeby chorego w stanie
terminalnym.
8
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRAKTYKI ZAWODOWE
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. wykorzystuje i zdobywa wiedzę w opiece nad pacjentem w warunkach
szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
U1. uczestniczy w zadaniach realizowanych przez pielęgniarki w zespole
375
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
terapeutycznym,
U2. utrwala i doskonali umiejętności kształtowane podczas realizacji treści
programowych oraz podczas opieki realizowanej nad pacjentem w okresie
odbywania praktyk zawodowych w warunkach szpitala.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. przestrzega zasad etyki zawodowej,
K2. respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,
K3. wykazuje aktywność podczas zajęć praktycznych,
K4. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności obserwacyjno –
pielęgnacyjnych,
K5. wykazuje postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Praktyki
zawodowe
1. Wpływ choroby nowotworowej na życie chorych i ich
rodzin.
8 40
2. Walka z bólem nowotworowym. 8
3. Rola i zadania pielęgniarki w niwelowaniu
i minimalizowaniu objawów współistniejących z chorobą
nowotworową.
8
4. Pomoc pacjentowi umierającemu i jego rodzinie – aspekt
moralny.
8
5. Sposoby przeciwdziałania zespołowi wypalenia
zawodowego w pracy z pacjentami w terminalnej fazie
choroby.
8
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
376
tablica papierowa flipchart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy.
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 - egzamin po VI semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas realizacji
ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż
na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *.
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność
wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności.
Zajęcia bez udziału
nauczyciela
F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez
studenta
Zajęcia praktyczne F3 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania zajęć praktycznych z wpisaniem do „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”
Praktyki zawodowe F4 - zaliczenie czynności bieżących
P4 - ocena podsumowująca wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie
odbywania praktyk zawodowych z wpisaniem do „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy studenta w
uczelni przewidziane
planem zajęć dla
przedmiotu
Wykłady 25
Zajęcia bez udziału nauczyciela 25
Zajęcia praktyczne 40
Praktyka zawodowa 40
Przygotowanie do zajęć 25
Razem 155
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 5
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Catane R i WSP, Podręcznik postępowania w zaawansowanej chorobie
nowotworowej, Medi Page, Warszawa 2007
2. Dobrogowski J., Wordliczek. J., Medycyna bólu, PZWL, Warszawa 2004
3. Hebanowski.M., Podstawy opieki paliatywnej w chorobach nowotworowych,
PZWL, Warszawa 1998
4. Jeziorowski A.(red.), Onkologia. Podręcznik dla pielęgniarek, PZWL, Warszawa
2006
5. Koper A., Wrońska I.(red.), Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą
nowotworową, Czelej, Lublin 2003
6. Krajnik M., Rosiewicz M., Opieka paliatywna, AM, Bydgoszcz 1998
7. Krakowiak P., Zdążyć z prawdą. O sztuce komunikacji w hospicjum, Via Medica,
Gdańsk 2006
8. Walden-Gałuszko K. (red.), Podstawy opieki paliatywnej, PZWL, Warszawa 2007
377
9. Walden- Gałuszko K., Kartacz A. (red.) Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej
i hospicyjnej. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa, 2005
Literatura
uzupełniająca
1. Kózka M., Pilaszewska – Zywko L.,(red.), Procedury pielęgniarskie, PZWL ,
Warszawa 2009
2. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K., (red.), Podstawy pielęgniarstwa, Czelej,
Lublin 2004
KARTA PRZEDMIOTU
CECHA PRZEDMIOTU OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE
Jednostka realizująca Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek Pielęgniarstwo
Profil kształcenia Praktyczny
Poziom realizacji
przedmiotu
Studia pierwszego stopnia
Forma kształcenia Studia stacjonarne
Tytuł zawodowy uzyskiwany
przez studenta
Licencjat pielęgniarstwa
Nazwa przedmiotu PODSTAWY RATOWNICTWA MEDYCZNEGO
Kod przedmiotu OS-PRM
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Przyporządkowanie
do grupy przedmiotów
Nauki w zakresie opieki specjalistycznej
Język wykładowy Polski -
Okres (rok akademicki
/semestr/semestry)
OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 65 godz.
SEMESTR IV – 65 godz.
Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/ semestr Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady RII/SIV 40 Cały rok
Ćwiczenia 15 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
10 indywidualnie
Miejsce odbywania zajęć
Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji
Wykłady
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
ul. Wojska Polskiego 51
06-400 Ciechanów
Według planu studiów
Ćwiczenia
Koordynator Prof. dr hab. Grażyna Skotnicka – Klonowicz
Prowadzący Forma Nazwisko i imię
prowadzącego
Telefon
Wykłady Prof. dr hab. med. Grażyna
Skotnicka – Klonowicz
23 672 22 13 Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Ćwiczenia
mgr Sławomir Ropelewski [email protected]
mgr Wanda Ostaszewska [email protected]
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do zdawania dwóch zaliczeń poprawkowych.
CELE PRZEDMIOTU
378
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Student:
będzie przygotowany do udzielania pierwszej pomocy w stanach zagrożenia
życia, wypadkach i katastrofach komunikacyjnych,,
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające
z realizacji przedmiotu
Student:
C1. omówi sposoby reagowania systemu ratowniczego na zagrożenia ze
strony środowiska naturalnego i zagrożeń cywilizacyjnych,
C2. scharakteryzuje elementy medycyny katastrof, fazy i przebieg akcji
ratunkowej, modele współpracy międzynarodowej, elementy
zarządzania kryzysowego w katastrofach i klęskach żywiołowych,
C3. omówi akty prawne regulujące funkcjonowanie systemu państwowego
ratownictwa medycznego i prawa człowieka w sytuacjach
nadzwyczajnych
C4. przedstawi przygotowanie systemu ratowniczego do reagowania
w sytuacjach kryzysowych - rolę i zadania pielęgniarki w tym systemie,
C5. przedstawi sposób zbierania wywiadu od świadków zdarzenia i wymieni
zasady udzielania pierwszej pomocy w stanach nagłego zagrożenia
życia wynikających z NZK, urazów, innych przyczyn chorobowych,
zatruć, podtopienia, wychłodzenia, przegrzania, porażenia prądem
i piorunem,
C6. scharakteryzuje sposób przeprowadzenia oceny wstępnej i szczegółowej
pacjenta w stanach nagłego zagrożenia życia na podstawie badania
przedmiotowego, parametrów życiowych i danych z wywiadu
C7. scharakteryzuje ocenę pacjenta pourazowego wg zasad BLS,
C8. omówi podstawowe i zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u dorosłych
i dzieci,
C9. przedstawi zasady automatycznej defibrylacji
C10. scharakteryzuje sposoby postępowania w ostrych krwotokach
zewnętrznych, w złamaniach i zwichnięciach, w oparzeniu,
C11. omówi zasady przygotowania poszkodowanych do transportu,
C12. prowadzi edukację w zakresie udzielania.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
prac pisemnych
Podstawy anatomii, fizjologii i patofizjologii człowieka na poziomie studiów
licencjackich. Podstawy farmakologii.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
PRZEDMIOT
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. zna swoiste zasady organizacji systemu ratownictwa medycznego
w Polsce
W2. zna metody, techniki i narzędzia oceny stanu świadomości
i przytomności,
W3. rozpoznaje stany zagrożenia życia i opisuje monitorowanie pacjentów
metodami bezprzyrządowymi i przyrządowymi,
W4. objaśnia algorytmy postępowania resuscytacyjnego w zakresie
podstawowych zabiegów BLS / ALS i zaawansowanego podtrzymywania
życia (ALS)
W5. opisuje procedury zabezpieczenia medycznego w zderzeniach masowych
i katastrofach oraz w sytuacjach szczególnych, takich jak skażenia
chemiczne, radiacyjne i biologiczne,
W6. zna zasady pierwszej pomocy przedmedycznej.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. doraźne unieruchamia złamania kości, zwichnięciai skręcenia oraz
przygotowuje pacjenta do transportu,
U2. prowadzi edukację w zakresie udzielania pierwszej pomocy w stanach
zagrożenia życia,
379
U3. rozpoznaje stany nagłego zagrożenia życia.
U4. wykonuje defibrylację AED i bezprzyrządowe udrażnianie dróg
oddechowych,
U5. doraźnie hamuje krwawienia i krwotoki.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. szanuje godność i autonomie osób powierzonych opiece,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu,
K3. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań
zawodowych,
K4. przestrzega praw pacjenta,
K5. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe,
K6. przestrzega tajemnicy zawodowej,
K7. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego,
K8. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
współpracownikami.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYKŁADY
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się - WIEDZA
Student:
W1. przedstawi zasady funkcjonowania ratownictwa medycznego w Polsce,
podstawy prawne udzielania pierwszej pomocy oraz scharakteryzuje
konwencje Genewskie,
W2. wytłumaczy standardy postępowania ratunkowego tj. pojęcie „łańcucha
przeżycia” i „złotej godziny”,
W3. omawia kolejność postępowania w przypadku nagłego zagrożenia życia lub
wypadku,
W4. przedstawi sposoby postępowania i ewakuacji pacjenta nieprzytomnego,
W5. omówi sposoby ułożenia chorego w różnych stanach zagrożenia życia,
W6. omówi przyczyny, patofizjologię i sposób postępowania w NZK,
W7. omówi przyczyny, mechanizmy i postępowanie z chorym nieprzytomnym,
W8. przedstawi przyczyny, mechanizmy i postępowanie w stanach zagrożenia
życia w różnych stanach chorobowych,
W9. określa rodzaje i niebezpieczeństwa urazów wielonarządowych, omawia
sposoby udzielania pierwszej pomocy w urazach
W10. wyjaśnia zagrożenia i sposoby postępowania w: obrażeniach termicznych,
zadławieniach, zatruciach, porażeniu prądem, zagrożeniach radiacyjne,
chemicznych i biologicznych.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się -
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. dokonuje rozpoznania zagrożenia,
U2. wszczyna procedury postępowania ratunkowego „na ratunek” – ocenia
zagrożenia na podstawie komunikatu od świadka zdarzenia,
U3. scharakteryzuje sposoby zabezpieczenia siebie i poszkodowanego,
U4. zastosuje procedury BLS i ALS oraz BTLS w poznanych stanach nagłego
zagrożenia życia,
U5. stosuje zasady i procedury segregację poszkodowanych,
U6. współpracuje z zespołem ratowniczym,
U7. potrafi przygotować transport poszkodowanego stosując zasady i metody
zależnie od jego stanu i posiadanych środków.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
Student:
K1. reprezentuje aktywną postawę w procesie zdobywania wiedzy
i umiejętności z zakresu ratownictwa medycznego,
K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i doskonali umiejętności
zawodowe.
380
TREŚCI PROGRAMOWE
WYKŁADY 1. Organizacja i funkcjonowanie systemu Ratownictwa
Medycznego w Polsce i na świecie. Podstawy prawne udzielania
pierwszej pomocy. Konwencje Genewskie Standardy
postępowania ratunkowego – „łańcuch przeżycia” i „złota
godzina”.
3 40
2. Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy BLS + ADE :
- rozpoznanie zagrożenia
- hasło „na ratunek” – sposób komunikowania się z CPR
i sposób rozmowy dyspozytora ze zgłaszającym zdarzenie
- zabezpieczenie miejsca wypadku,
- segregacja poszkodowanych,
- ewakuacja poszkodowanego z miejsca zagrożenia
- ewakuacja z samochodu
- ocena wstępna pacjenta – ABC
- skala AVPU i skala Glasgow
- bezprzyrządowe zaopatrzenie dróg oddechowych
- ocena układu krążenia
- masaż serca
- sposób postępowania z oparzonym
- sposób postępowania z zatrutym, porażonym prądem
elektrycznym, wychłodzonym, przegrzanym
Wskazania do reanimacji.
Odstąpienie od reanimacji.
5
3. Zasady postępowania w urazach:
- wielonarządowych
- zasady unieruchomienia złamań i zwichnięć
- zasady zaopatrywania ran
- wstrząs hipowolemiczny i sposoby tamowania krwotoków
- urazy głowy i szyi, kręgosłupa, klatki piersiowej i brzucha.
5
4. Przyczyny i postępowanie w stanach zagrożenia życia
z przyczyn kardiologicznych /ostre zespoły wieńcowe, zawał
serca, zaburzenia rytmu serca/.
2,5
8. Przyczyny i postępowanie w stanach zagrożenia życia z powodu
schorzeń układu oddechowego /stan astmatyczny, zapalenie
krtani i tchawicy, zapalenie płuc, ropniak opłucnej, odma
opłucnowa.
2,5
9. Przyczyny i postępowanie w przebiegu biegunki, stanów
gorączkowych, krwotoki z żylaków przełyku, kolki żółciowej,
ostrego brzucha, ostrej moszny, kolki nerkowej, zatrzymanie
moczu, ostrej trzustki.
5
10. Zagrożenia środowiskowe - hipotermia, hipertermia,
anafilaksja, ukąszenia, zatrucia.
5
11. Stany zagrożenia życia z przyczyn ginekologiczno-
położniczych.
2
12. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dzieci. 3
13. Stany zagrożenia życia wieku dziecięcego. 7
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. posługuje się terminologią z zakresu ratownictwa medycznego,
W2. wyjaśnia procedury oceny stanu poszkodowanego, algorytmy
postępowania ratowniczego, zasady i technikę zabiegów ratunkowych.
381
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. wykonuje badanie przedmiotowe w miejscu wypadku,
U2. określa parametry życiowe w ocenie stanu poszkodowanego,
U3. układa i przenosi poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej na desce
ortopedycznej,
U4. stosuje wskazaną pozycję do reanimacji,
U5. udrożnia drogi oddechowe,
U6. prowadzi: resuscytację dorosłego i dziecka,
U7. udziela pierwszej pomocy w omdleniu, drgawkach, zachłyśnięciu
dorosłego i dziecka, w krwawieniu z nosa, z rany, w oparzeniach,
U8. stosuje różne sposoby unieruchomienia w złamaniach,
U9. dobiera i stosuje metody ogrzewania chorego,
U10. przekazuje informacje do wybranych służb medycznych o zdrowiu i
stanie poszkodowanego,
U11. stosuje AED.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
Student:
K1. wykazuje aktywność podczas ćwiczeń,
K2. jest systematyczny, zdyscyplinowany i rzetelny w przygotowaniu do zajęć,
K3. dąży do perfekcyjnego wykonania czynności ratowniczych,
K4. wykazuje postawę gotowości do ratowania życia ludzkiego,
K5. wykazuję postawę odpowiedzialności za podjęte działania.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
ĆWICZENIA 1. Badanie przedmiotowe w miejscu wypadku. 1 15
2. Parametry życiowe w ocenie stanu poszkodowanego. 1
3. Pozycja boczna ustalona, przenoszenie poszkodowanego
w inne miejsce i na deskę ortopedyczną.
1
4. Ułożenie poszkodowanego do reanimacji. Udrożnienie
dróg oddechowych.
1
5. Resuscytacja dorosłego - 1 ratownik, 2 ratowników. 2
6. Resuscytacja dziecka – 1 ratownik, 2 ratowników. 1
7. Pierwsza pomoc w omdleniu, w drgawkach. 1
8. Pierwsza pomoc w zachłyśnięciu dorosłego. 1
9. Pierwsza pomoc w zachłyśnięciu dziecka. 1
10. Pierwsza pomoc w krwawieniu z nosa, w krwawieniu
z rany - opatrunek uciskowy, opaska uciskowa.
1
11. Unieruchamianie złamań 1
12. Pierwsza pomoc w oparzeniach termicznych,
elektrycznych i chemicznych. Metody ogrzewania
chorego – zastosowanie koca termicznego.
1
13. Przekazywanie informacji do wybranych służb
medycznych o zdrowiu i stanie poszkodowanego.
1
14. Zastosowanie AED. 1
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się – WIEDZA
Student:
W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu przedmiotu -
wykorzystując najnowsze publikacje.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U1. poszerza wiedzę w formie samodzielnej pracy.
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
Student:
K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą.
382
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOŁECZNE
K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym
poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami,
K4. jest odpowiedzialny za czynności edukacyjno – pielęgnacyjne wobec
poszkodowanych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT LICZBA
GODZIN
SUMA
GODZIN
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Etapy udzielania pierwszej pomocy. 3 10
2. Postępowanie pielęgniarki przy amputacjach i zmiażdżeniach. 5
3. Postępowanie przy zadławieniu i zakrztuszeniu. 2
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/metoda
Wykłady:
wykład informacyjny,
wykład problemowy,
dyskusja dydaktyczna,
metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
metoda programowana z użyciem komputera,
studium przypadku,
pokaz na fantomie i modelu,
film,
dyskusja dydaktyczna,
pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
studiowanie literatury,
prezentacja multimedialna,
dyskusja dydaktyczna.
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych/środki
dydaktyczne
komputer,
prezentacja multimedialna,
sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD),
tablica papierowa flipchart,
mazaki,
grafoskop,
foliogramy,
ryciny,
plansze,
standardy tematyczne,
procedury tematyczne,
fantomy: dorosłego człowieka, noworodka, dziecka,
fantomy resuscytacyjne (czterogłowy, pojedyncze),
rurki ustno – gardłowe
zestaw do wkłucia doszpikowego
SPOSOBY OCENY P- podsumowująca
F- formułująca
Wykłady P1 – zaliczenie z oceną po IV semestrze
Ćwiczenia F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas
realizacji ćwiczeń.
F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści
programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż
na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze.
383
*za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie
z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed
rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa
poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia
umiejętności.
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć dla przedmiotu
Wykłady 40
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez udziału nauczyciela 10
Przygotowanie do zajęć 17
Razem 82
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2
LITERATURA
Literatura
podstawowa
1. Buchfelder N.A., Podręcznik pierwszej pomocy, PZWL, Warszawa 1999
2. Cline D., Medycyna ratunkowa, red. Juliusz Jakubaszko. Urban & Partner
Wrocław 2003
3. Ciećkiewicz J. (red), Ratownictwo medyczne w wypadkach masowych,
Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2005
4. D.M Cline i wsp. (red. wyd. pol. Jakubaszko J.), Medycyna Ratunkowa,
Urban&Partner, Wrocław 2003
5. Europejska Rada Resuscytacji: Wytyczne Resuscytacji, grudzień 2010
6. Gugała G., Podstawy ratownictwa medycznego. Komenda Główna PSP. Warszawa
2006
7. G.R.Strange i wsp. (red.wyd.pol. Jakubaszko J.), Medycyna Ratunkowa Wieku
Dziecięcego, Urban & Partner, Wrocław 2003
8. Jakubaszko J. (red), ABC resuscytacji, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2006
9. Jakubaszko J. (red.), Medycyna ratunkowa. Nagłe zagrożenia pochodzenia
wewnętrznego, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2003
10. Jakubaszko J., Ratownik medyczny. Górnicki Wydawnictwo Medyczne. Wrocław
2003
11. Jurczyk W., Łakomy A., Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia. Wyd. FHU
Grzegorz Słomczyński, Kraków 2004
12. Mattu A., Brady W., EKG w medycynie ratunkowej, Wyd. Med. Górnicki,
Wrocław 2006
13. Planz S.H., Adler J.N., Medycyna ratunkowa. Wyd. I polskie pod redakcją Juliusza
Jakubaszki. Urban & Partner, Wrocław 2000
14. Smerek J. (red), ABC oparzeń, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2007
15. Zawadzki A. (red.), Medycyna Ratunkowa i Katastrof, PZWL, Warszawa 2007
16. Wytyczne 2010 RESUSCYTACJI KRĄŻENIOWO-ODDECHOWE
Literatura
uzupełniająca
1. Driscol P.(red.), ABC postępowania w urazach, 2003
2. Jakubaszko J.(red), Medycyna ratunkowa 2002-2003
3. Jakubaszko J. (red), Nauczanie Pierwszej Pomocy, materiały dydaktyczne, Zeszyt
2, Wrocław 2004
4. Jakubaszko J. (red), Ratunkowe Leczenie Urazów, materiały dydaktyczne, Zeszyt
1, Wrocław 2004
5. Jakubaszko J. (red.), ABC intensywnej terapii, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2004
6. Jakubaszko J. (red.), ABC postępowania w urazach, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław
2003
7. Jakubaszko J. (red.), Ratownik medyczny, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2003
8. Strange G.R., Ahrens W.R., Schagermeyer R.W., Toepper W.C., Medycyna
ratunkowa wieku dziecięcego. Wyd. I polskie pod redakcją Juliusza Jakubaszki.
Urban & Partner, Wrocław 2003
384
XVI. UWAGI KOŃCOWE
WYMAGANIA UCZESTNICTWA STUDENTÓW
W POSZCZEGOLNYCH FORMACH ZAJEĆ
ORAZ SPOSÓB ICH ZALICZANIA
Sposób
i forma
zaliczenia
Przedmiot Przedmioty realizowane z zakresu nauk A, B, C, D.
Wykłady
- Obecność na wykładach obowiązkowa. Egzamin stanowi
ocenę podsumowującą.
- Brak zaliczenia zajęć wchodzących w skład przedmiotu,
uniemożliwia przystąpienie do egzaminu z przedmiotu.
- Egzamin może być przeprowadzony w formie ustnej,
pisemnej, testowej lub w sposób praktyczny, a także
w połączeniu tych form.
- Forma egzaminu, jego zakres oraz wykaz materiałów
źródłowych i podręczników niezbędnych do przygotowania
się do egzaminu będzie podane do wiadomości studentom na
początku każdych zajęć.
- Za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności
zgodnie z obowiązującymi procedurami i zasadami, częściowa
poprawność nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności.
Ćwiczenia
- Obecność na ćwiczeniach obowiązkowa.
- Zaliczenie ćwiczeń obejmuje:
*100% - obecność i punktualność na zajęciach,
*zaliczenie umiejętności przewidzianych po realizacji treści
programowych,
*uzyskanie pozytywnego wyniku z zaliczeń semestralnych
*systematyczne i aktywne uczestnictwo w zajęciach
- Zaliczenie na ocenę pozytywną obejmuje:
*zaliczenie umiejętności bieżących- zdobytych podczas
realizowania ćwiczeń - (ocena formułująca)
*zaliczenie umiejętności wynikowych – zaliczenie z oceną -
(ocena podsumowująca).
- Zaliczenie zajęć dydaktycznych jest dokonywane przez
prowadzącego, nie później niż w ostatnim tygodniu zajęć
w semestrze.
- W przypadku nieobecności na zajęciach student
zobowiązany jest okazać zwolnienie lekarskie. Forma
zaliczenia ustalana jest indywidualnie z nauczycielem
prowadzącym zajęcia.
- Brak zaliczenia ćwiczeń uniemożliwia przystąpienie
do egzaminu z przedmiotu.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
- Zaliczenie zleconych prac przez nauczyciela prowadzącego
ćwiczenia.
- Brak zaliczenia zajęć bez udziału nauczyciela uniemożliwia
przystąpienie do egzaminu z przedmiotu.
Zajęcia
Praktyczne
- Uzyskanie zaliczenia z oceną wpisaną do „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”
- Brak zaliczenia zajęć praktycznych uniemożliwia
przystąpienie do egzaminu z przedmiotu.
385
- Zajęcia praktyczne odbywają się pod kierunkiem nauczyciela
akademickiego. Godzina zajęć praktycznych odpowiada
godzinie zajęć dydaktycznych tj. 45 minutom. Podczas
odbywania zajęć praktycznych (dyżuru) studentowi
przysługuje półgodzinna przerwa na spożycie posiłku.
Praktyki
Zawodowe
- Uzyskanie zaliczenia z oceną wpisaną do: „Dziennika zajęć
praktycznych i praktyk zawodowych”
- Brak zaliczenia praktyk zawodowych uniemożliwia
przejście na wyższy semestr/rok studiów
- Praktyki zawodowe odbywają się pod kierunkiem mentora –
pielęgniarki zatrudnionej w miejscu odbywania praktyk
zawodowych.
- Godzina praktyk zawodowych odpowiada godzinie zajęć
dydaktycznych tj. 45 minutom.
- Podczas odbywania praktyk zawodowych (dyżuru)
studentowi przysługuje półgodzinna przerwa na spożycie
posiłku.
- Podczas odbywania praktyk zawodowych student jest
członkiem zespołu terapeutycznego i wykonuje czynności
i zadania wynikające z potrzeb pacjentów i pełnienia dyżuru.
490
S P E C Y F I K A C J A / M A T R Y C A E F E K T Ó W K S Z T A Ł C E N I A - c z . 1
Matryca efektów kształcenia określa relacje między efektami kształcenia zdefiniowanymi dla programu kształcenia (efektami kierunkowymi)
i efektami kształcenia zdefiniowanymi dla poszczególnych przedmiotów.
Efekty kształcenia dla programu kształcenia
(kierunku)
Moduły kształcenia MK_1
NAUKI
PODSTAWOWE
(anatomia, fizjologia,
patologia, genetyka,
biochemia i biofizyka,
mikrobiologia
i parazytologia,
farmakologia,
radiologia)
MK_2
NAUKI
SPOŁECZNE (psychologia,
socjologia,
pedagogika, prawo,
zdrowie publiczne,
filozofia i etyka
zawodu pielęgniarki,
język angielski)
MK_3
NAUKI W
ZAKRESIE
PODSTAW
OPIEKI
PIELĘGNIAR-
SKIEJ ( podstawy
pielęgniarstwa,
promocja zdrowia,
podstawowa opieka
zdrowotna, dietetyka,
badania fizykalne,
badania naukowe
w pielęgniarstwie,
zajęcia fakultatywne:
zakażenia szpitalne,
język migowy,
promocja zdrowia
psychicznego)
MK_4
NAUKI W
ZAKRESIE OPIEKI
SPECJALISTYCZNEJ
(choroby wewnętrzne
i pielęgniarstwo
internistyczne,
pediatria i pielęgniarstwo
pediatryczne, chirurgia
i pielęgniarstwo
chirurgiczne, położnictwo,
ginekologia
i pielęgniarstwo położnicze,
psychiatria i pielęgniarstwo
psychiatryczne,
anestezjologia
i pielęgniarstwo
w zagrożeniu życia,
rehabilitacja
i pielęgnowanie
niepełnosprawnych,
neurologia i pielęgniarstwo
neurologiczne, geriatria
i pielęgniarstwo
geriatryczne, opieka
paliatywna, podstawy
ratownictwa medycznego)
MK_5
KSZTAŁCENIE
PRAKTYCZNE
Zajęcia praktyczne
i praktyki zawodowe
WIEDZA
K_A.W1. posługuje się mianownictwem anatomicznym +
K_A.W2. omawia budowę ciała ludzkiego w ujęciu
topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka
piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa)
oraz czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ
mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy,
układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe,
układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka
wspólna)
+
490
K_A.W3. rozumie neurohormonalną regulację procesów
fizjologicznych oraz procesów
elektrofizjologicznych
+
K_A.W4. charakteryzuje specyfikację i znaczenie gospodarki
wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej w
utrzymaniu homeostazy ustroju
++
K_A.W5. określa podstawowe reakcje związków
nieorganicznych i organicznych w roztworach
wodnych oraz prawa fizyczne wpływające na
przepływ cieczy, a także czynniki oddziałujące na
opór naczyniowy przepływu krwi
++
K_A.W6. wyjaśnia podstawy fizykochemiczne działania
zmysłów wykorzystujących fizyczne nośniki
informacji (fale dźwiękowe i elektromagnetyczne) ++
K_A.W7. określa fizyczne podstawy nieinwazyjnych i
inwazyjnych metod obrazowania +
K_A.W8. posiada wiedzę z zakresu diagnostyki
radiologicznej +
K_A.W9. różnicuje budowę aminokwasów, nukleozydów,
monosacharydów, kwasów karboksylowych i ich
pochodnych, wchodzących w skład
makrocząsteczek obecnych w komórkach,
macierzy zewnątrzkomórkowej i płynach
ustrojowych, różnicuje witaminy
++
K_A.W10. omawia funkcje genomu, transkryptomu i
proteomu człowieka oraz podstawowe koncepcje
regulacji ekspresji genów, w tym regulacji
epigenetycznej
+
K_A.W11. opisuje budowę chromosomów oraz molekularne
podłoże mutagenezy; zna profile metaboliczne
podstawowych narządów
+
K_A.W12. wymienia zasady dziedziczenia różnej liczby
cech, dziedziczenia cech ilościowych,
niezależnego dziedziczenia cech oraz
dziedziczenia pozajądrowej informacji
genetycznej;
+
K_A.W13. wylicza enzymy biorące udział w trawieniu i
objaśnia podstawowe defekty enzymów
trawiennych oraz określa skutki tych zaburzeń
++
K_A.W14. definiuje podstawowe pojęcia z zakresu
mikrobiologii i parazytologii
+
K_A.W15. różnicuje epidemiologię zakażeń wirusami, +
490
bakteriami oraz zakażeń grzybami i pasożytami, z
uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich
występowania
K_A.W16. charakteryzuje poszczególne grupy środków
leczniczych, główne mechanizmy działania, ich
przemiany w ustroju i działania uboczne
+
K_A.W17. omawia podstawowe zasady farmakoterapii +
K_A.W18. charakteryzuje poszczególne grupy leków i ich
zastosowanie lecznicze oraz zasady leczenia krwią
i środkami krwiozastępczymi
+
K_A.W19. definiuje podstawowe pojęcia z patologii ogólnej
z zakresu zaburzeń w krążeniu, zmian
wstecznych, zmian postępowych, zapaleń i
nowotworów
+
K_A.W20. omawia wybrane zagadnienia z zakresu patologii
narządowej układu krążenia, układu
oddechowego, trawiennego, moczowo-płciowego
i nerwowego
+
K_A.W21. wymienia czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i
wewnętrzne, modyfikowalne i niemodyfikowalne +
K_B.W1. zna podstawy psychologii w zakresie zachowania i
rozwoju człowieka, uwarunkowań jego
prawidłowego i zaburzonego
funkcjonowania
+
K_B.W2. zna problematykę relacji człowiek – środowisko
społeczne +++
K_B.W3. omawia mechanizmy funkcjonowania człowieka w
sytuacjach trudnych ++
K_B.W4. wymienia etapy i prawidłowości rozwoju
psychicznego człowieka +
K_B.W5. różnicuje pojęcie emocji i motywacji oraz zna
pojęcie osobowości i jej zaburzeń +
K_B.W6. charakteryzuje istotę i strukturę zjawisk
zachodzących w procesie przekazywania i wymiany
informacji
++
K_B.W7. definiuje modele i style komunikacji
interpersonalnej +
K_B.W8. zna techniki redukowania lęku i sposoby relaksacji
oraz mechanizmy powstawania, działania i
zapobiegania zespołowi wypalenia zawodowego
++
K_B.W9. omawia mające zastosowanie w pielęgniarstwie
wybrane teorie i metody modelowania +
490
rzeczywistości z perspektywy socjologii
K_B.W10. omawia wybrane obszary odrębności kulturowych i
religijnych +
K_B.W11. charakteryzuje zakres interakcji społecznej i
procesu socjalizacji oraz działanie lokalnych
społeczności i ekosystemu
+
K_B.W12. definiuje pojęcia grupy, organizacji, instytucji,
populacji, społeczności i ekosystemu oraz zna
zasady ich funkcjonowania
+
K_B.W13. różnicuje pojęcia dewiacji i zaburzenia ze
szczególnym uwzględnieniem patologii dziecięcej +
K_B.W14. rozumie procesy poznawcze i różnicuje zachowania
zachowania prawidłowe, zaburzone i patologiczne +
K_B.W15. definiuje i interpretuje zjawisko nierówności
klasowej, etnicznej, płci i dyskryminacji +
K_B.W16. objaśnia podstawowe pojęcia i zagadnienia z
zakresu pedagogiki jako nauki stosowanej i procesu
wychowania w aspekcie zjawiska społecznego
(chorowania, zdrowienia, hospitalizacji, umierania
++
K_B.W17. wykazuje znajomość procesu kształcenia w ujęciu
edukacji zdrowotnej +
K_B.W18. zna problematykę metodyki edukacji zdrowotnej w
odniesieniu do dzieci, młodzieży i dorosłych; +
K_B.W19. zna podstawowe pojęcia z zakresu prawa i jego
miejsce w życiu społeczeństwa, ze szczególnym
uwzględnieniem praw człowieka i prawa pracy
+
K_B.W20. zna na poziomie podstawowym problematykę
ubezpieczeń zdrowotnych i ich systemu w Polsce i
w Unii Europejskiej, charakteryzuje ubezpieczenia
obowiązkowe i dobrowolne oraz wybrane trendy w
polityce ochrony zdrowia w Polsce i w państwach
członkowskich Unii Europejskiej
+
K_B.W21. zna podstawy prawne wykonywania zawodów
medycznych: prawa i obowiązki pielęgniarki,
strukturę organizacyjną i zasady funkcjonowania
samorządu zawodowego pielęgniarek i położnych,
zadania samorządu w zakresie przyznawania prawa
wykonywania zawodu i wydawania pozwolenia na
wykonywanie indywidualnej lub grupowej praktyki
pielęgniarskiej
+
K_B.W22. różnicuje odpowiedzialność karną, cywilną i
pracowniczą związaną z wykonywaniem zawodu
pielęgniarki
+
490
K_B.W23. zna Kartę Praw Pacjenta, Kartę Praw Człowieka i
Kartę Praw Dziecka +
K_B.W24. przedstawia genezę, założenia i zadania zdrowia
publicznego w ramach systemowej koncepcji
ochrony zdrowia
+
K_B.W25. wskazuje kulturowe, społeczne i ekonomiczne
uwarunkowania zdrowia publicznego +
K_B.W26. zna podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i
choroby +
K_B.W27. klasyfikuje czynniki warunkujące zdrowie w ujęciu
jednostkowym i globalnym +
K_B.W28. omawia zasady racjonalnego żywienia w świetle
najnowszych doniesień naukowych +
K_B.W29 charakteryzuje istotę profilaktyki i prewencji chorób +
K_B.W30. omawia podstawy organizacji Narodowego
Systemu Zdrowia w Polsce
+
K_B.W31. wyjaśnia założenia modeli edukacji zdrowotnej, w
tym model medycyny rodzinnej, rolę i zadania
pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej
+
K_B.W32. wymienia zasady funkcjonowania rynku usług
medycznych w Polsce oraz wybranych krajach Unii
Europejskiej
+
K_B.W33. określa swoiste zagrożenia zdrowotne występujące
w środowisku zamieszkania, edukacji i pracy +
K_B.W34. omawia strukturę i funkcje jednostek opieki
zdrowotnej +
K_B.W35. omawia pojęcia: stanowisko pracy,
odpowiedzialność, obowiązki i uprawnienia, czas
pracy; praca zmianowa; rozkład czasu pracy,
standard opieki, procedura, algorytm
+
K_B.W36. charakteryzuje podstawowe metody organizacji
opieki pielęgniarskiej i rodzaje dokumentacji
obowiązującej na pielęgniarskich stanowiskach
pracy
+
K_B.W37. definiuje pojęcia: obciążenie pracą, choroba
zawodowa i wypadek przy pracy +
K_B.W38. wskazuje typowe etapy procesu poszukiwania pracy +
K_B.W39. opisuje etapy planowania pracy własnej i ich
znaczenie w rozwoju zawodowym +
K_B.W40. definiuje pojęcie jakości w opiece zdrowotnej i
pielęgnowaniu, różnicuje kryteria opieki zdrowotnej
oraz pielęgniarskiej
+
K_B.W41. różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej +
490
K_B.W42. posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno-
etycznych przydatnych w pielęgniarstwie
(psychologiczno-personalistyczna,
egzystencjalistyczna, personalistyczna, kosmiczno-
ewolucyjna, etyka niezależna Tadeusza
Kotarbińskiego)
+
K_B.W43. charakteryzuje istotę podejmowania decyzji
etycznych i rozwiązywania dylematów moralnych
w pracy pielęgniarki
+
K_B.W44. zna problematykę etyki normatywnej w tym
aksjologii wartości, powinności i sprawności
moralnych istotnych w pracy pielęgniarki
+
K_B.W45. rozumie treść kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i zasad etycznych +
K_B.W46. zna język angielski na poziomie biegłości B1
Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia
Językowego
+
K_C.W1. wskazuje uwarunkowania rozwoju pielęgniarstwa z
perspektywy czasu (przeszłość, teraźniejszość,
przyszłość) na tle transformacji opieki
+
K_C.W2. omawia istotę współczesnego pielęgniarstwa w
wymiarze teoretycznym i praktycznym oraz procesu
profesjonalizacji
+
K_C.W3. definiuje pielęgnowanie oraz określa w nim miejsce
wspierania, pomagania i towarzyszenia +
K_C.W4. charakteryzuje rolę i funkcje zawodowe pielęgniarki
oraz rolę pacjenta w procesie realizacji opieki
zdrowotnej
+
K_C.W5. opisuje proces pielęgnowania (istota, etapy, zasady
stosowania) i primarynursing (istota, odrębności)
oraz wpływu pielęgnowania tradycyjnego na
funkcjonowanie praktyki pielęgniarskiej
+
K_C.W6. zna i stosuje klasyfikacje diagnoz pielęgniarskich +
K_C.W7. określa istotę opieki pielęgniarskiej opartej o
założenia teoretycznie F. Nightingale, V.
Henderson, D. Orem, C. Roy i B.Neuman oraz
innych teorii klasycznych pielęgniarstwa
+
K_C.W8. różnicuje udział pielęgniarki w zespole
interdyscyplinarnym w procesie promowania
zdrowia, profilaktyki, diagnozowania, leczenia i
rehabilitacji
+ +
K_C.W9. wyjaśnia zakres działań pielęgniarki w zależności + +
490
od zaburzeń stanu pacjenta w tym: długotrwale
unieruchomionego, z bólem, gorączką,
zaburzeniami snu
K_C.W10. różnicuje zadania pielęgniarki w opiece nad
pacjentem zdrowym, zagrożonym chorobą, chorym
i o niepomyślnym rokowaniu
+ +
K_C.W11. charakteryzuje warunki pracy i zakres zadań
zawodowych pielęgniarki + +
K_C.W12. opisuje istotę, cel, wskazania, przeciwwskazania,
niebezpieczeństwa, obowiązujące zasady i strukturę
wykonywania podstawowych czynności
pielęgniarskich
+ +
K_C.W13. definiuje zdrowie, promocję zdrowia, profilaktykę,
zachowania zdrowotne, styl życia oraz wskazuje ich
podstawy teoretyczne
+
K_C.W14. wyjaśnia paradygmaty zdrowia i ich wpływ na
promocję zdrowia i profilaktykę zdrowotną +
K_C.W15. określa zakres i charakter zadań pielęgniarki w
promocji zdrowia, zna zasady konstruowania
programów promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
+ +
K_C.W16. zna strategie promocji zdrowia o zasięgu lokalnym,
narodowym i ponadnarodowym +
K_C.W17. charakteryzuje podstawową opieką zdrowotną w
Polsce i na świecie z uwzględnieniem zadań
pielęgniarki i innych pracowników ochrony zdrowia
+
K_C.W18. zna system zarządzania informacją w podstawowej
opiece zdrowotnej + +
K_C.W19. wskazuje determinanty i mierniki jakości
podstawowej opieki zdrowotnej + +
K_C.W20. omawia modele opieki środowiskowo-rodzinnej i
formy świadczenia opieki pielęgniarskiej w ramach
podstawowej opieki zdrowotnej
+ +
K_C.W21. formułuje odrębności w opiece środowiskowo-
rodzinnej w zakresie gromadzenia informacji,
diagnozowania, metod pracy i dokumentowania ze
względu na środowisko zamieszkania, nauki i pracy
+ +
K_C.W22. formułuje odrębności w opiece środowiskowo-
rodzinnej w zakresie gromadzenia informacji,
diagnozowania, metod pracy i dokumentowania ze
względu na odbiorcę indywidualnego i jego stan,
charakterystykę rodziny i społeczności lokalnej
+ +
K_C.W23. realizuje świadczenia zdrowotne w zakresie + +
490
podstawowej opieki zdrowotnej, w tym świadczenia
gwarantowane i zapewnianie opieki nad pacjentem
chorym
K_C.W24. ocenia środowisko nauczania i wychowania w
zakresie rozpoznawania problemów zdrowotnych
dzieci i młodzieży
+ +
K_C.W25. przygotowuje sprzęt i środki do realizacji opieki
pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania pacjenta + +
K_C.W26. stosuje standardy i procedury pielęgniarskie w
podstawowej opiece zdrowotnej + +
K_C.W27. definiuje zapotrzebowanie (ilościowe i jakościowe)
organizmu na składniki pokarmowe niezbędne do
utrzymania życia w warunkach zdrowia i choroby
+
K_C.W28. wymienia zasady żywienia osób zdrowych w
różnym wieku i charakteryzuje istotę żywienia
dojelitowego i pozajelitowego
+
K_C.W29. zna zasady profilaktyki i leczenia dietetycznego
oraz powikłania dietoterapii +
K_C.W30. omawia badanie podmiotowe ogólne i szczegółowe,
zasady jego prowadzenia i dokumentowania +
K_C.W31. charakteryzuje techniki badania fizykalnego i
kompleksowego badania fizykalnego pacjenta dla
potrzeb opieki pielęgniarskiej
+
K_C.W32. określa znaczenie wyników badania podmiotowego
i przedmiotowego w formułowaniu oceny stanu
zdrowia pacjenta dla potrzeb opieki pielęgniarskiej
+
K_C.W33. definiuje przedmiot, cel, obszar badań oraz
paradygmaty pielęgniarstwa +
K_C.W34. charakteryzuje etapy postępowania badawczego +
K_C.W35. opisuje metody i techniki badań +
K_C.W36. określa zasady interpretowania danych
empirycznych i wnioskowania +
K_C.W37. zna podstawowe przepisy z zakresu prawa
autorskiego i ochrony własności intelektualnej +
K_C.W38. określa istotę etyki w badaniach naukowych
+
K_C.W39. definiuje zakażenia szpitalne, z uwzględnieniem
źródeł i rezerwuaru drobnoustrojów w środowisku
szpitalnym, dróg szerzenia, zapobiegania i
zwalczania zakażeń szpitalnych
+
K_C.W40. wyjaśnia sposoby kontroli szerzenia się,
zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych, w
tym mikroflory środowiska szpitalnego
+
490
K_C.W41. wyjaśnia mechanizm i sposoby postępowania w
zakażeniu krwi, zakażeniu ogólnoustrojowym,
szpitalnym zapaleniu płuc, zakażeniu dróg
moczowych i zakażeniu grzybiczym
+
K_C.W42. analizuje zagrożenia epidemiologiczne w
skupiskach ludzi takich jak szkoły, przedszkola,
uczelnie, szpitale, koncerty, koszary wojskowe
+
K_C.W43. wyjaśnia przyczyny zaburzeń słuchu i mowy w
kontekście porozumiewania się i rozumie znaczenie
wczesnego ich wykrywania
+
K_C.W44. rozróżnia sposoby i środki komunikowania się osób
z uszkodzeniem słuchu +
K_C.W45. rozpoznaje znaki daktylograficzne: statyczne,
dynamiczne, liczbowe i idiograficzne w zakresie
gromadzenia informacji o sytuacji zdrowotnej
pacjenta
+
K_C.W46. zna zasady komunikacji z pacjentem niesłyszącym +
K_C.W47. charakteryzuje teorie rozwojowe zdrowia
psychicznego i definiuje zdrowie psychiczne +
K_C.W48. rozpoznaje zagrożenia i pozytywne czynniki w
kształtowaniu zdrowia psychicznego +
K_C.W49. omawia stres jako determinant równowagi
biopsychospołecznej organizmu w aspekcie zdrowia
psychicznego
+
K_C.W50. wskazuje rolę pielęgniarki w profilaktyce
wypalenia zawodowego, agresji, przemocy i
mobbingu w różnych okresach życia człowieka.
+
K_D.W1. wymienia objawy zagrożenia życia u pacjentów w
różnym wieku +++++++++++ ++++++++++
K_D.W2. charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń
zdrowotnych pacjentów w różnym wieku i stanie
zdrowia
+++++++++++ ++++++++++
K_D.W3. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne,
przebieg, leczenie, rokowanie i opiekę pielęgniarską
w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń
krwionośnych), układu oddechowego, układu
nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit,
wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu
moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu
kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego
oraz krwi
+++++++++ ++++++++++
K_D.W4. zna zasady oceny stanu chorego w zależności od
wieku +++++++++++ ++++++++++
490
K_D.W5. zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie
internistycznym, geriatrycznym, chirurgicznym,
pediatrycznym, neurologicznym, psychiatrycznym,
anestezjologicznym, położniczo-ginekologicznym i
opiece paliatywnej
+++++++++++ ++++++++++
K_D.W6. zna zasady planowania opieki nad chorymi w
zależności od wieku i stanu zdrowia +++++++++++ ++++++++++
K_D.W7. zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po
badaniach i zabiegach diagnostycznych
wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i
stanie zdrowia
+++++++++++ ++++++++++
K_D.W8. charakteryzuje grupy leków i ich działanie na
układy i narządy chorego w różnych schorzeniach,
w zależności od wieku i stanu zdrowia, z
uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z
innymi lekami i dróg podania
++++++++++ ++++++++++
K_D.W9. charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie
stosowane w opiece nad chorym, uzależnione od
jego wieku i stanu zdrowia
+++++++++++ ++++++++++
K_D.W10. zna zasady przygotowania chorego do samoopieki
w zależności od wieku i stanu zdrowia +++++++++++ ++++++++++
K_D.W11. różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitaliza-
cję, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia +++++++++++ ++++++++++
K_D.W12. zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do
podmiotu leczniczego, z uwzględnieniem wieku
i stanu zdrowia pacjenta
++++++++++ ++++++++++
K_D.W13. charakteryzuje proces starzenia w aspekcie bio-
psycho-społeczno-ekonomicznym + +
K_D.W14. zna swoiste zasady organizacji opieki
specjalistycznej (geriatrycznej, intensywnej opieki
medycznej, neurologicznej, psychiatrycznej,
pediatrycznej, internistycznej, chirurgicznej,
paliatywnej oraz systemu ratownictwa medycznego
w Polsce)
+++++++++ ++++++++
K_D.W15. różnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku
podeszłego: cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia
tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych,
zespołu Parkinsona i depresji
+ +
K_D.W16. charakteryzuje narzędzia i skale oceny wsparcia
osób starszych i ich rodzin + +
K_D.W17. zna zasady aktywizacji chorego niepełnosprawnego
i objętego opieką geriatryczną
+++
+++
K_D.W18. wyjaśnia patofizjologię i objawy kliniczne chorób + +
490
wieku rozwojowego: układu oddechowego, układu
krążenia, dróg moczowych, układu pokarmowego,
chorób alergicznych oraz chorób krwi
K_D.W19. omawia patofizjologię i objawy kliniczne chorób i
stanów zagrożenia życia noworodka i wcześniaka +++ +
K_D.W20. charakteryzuje podstawy opieki nad wcześniakiem i
noworodkiem + ++
K_D.W21. wyjaśnia cel i zasady opieki przedkoncepcyjnej +
K_D.W22. charakteryzuje mechanizm i okresy porodu
fizjologicznego + +
K_D.W23. zna zasady planowania opieki nad kobietą w ciąży
fizjologicznej i połogu + +
K_D.W24. identyfikuje etiopatogenezę schorzeń
ginekologicznych + +
K_D.W25. zna następstwa długotrwałego unieruchomienia ++++++++++ ++++++++++
K_D.W26. zna metody, techniki i narzędzia oceny stanu
świadomości i przytomności +++ ++
K_D.W27. zna etiopatogenezę i objawy kliniczne
podstawowych zaburzeń psychicznych + +
K_D.W28. zna zasady obowiązujące przy zastosowaniu
przymusu bezpośredniego + +
K_D.W29. zna możliwości stosowania psychoterapii u chorych
z zaburzeniami układu nerwowego + +
K_D.W30. zna zasady żywienia chorych, z uwzględnieniem
leczenia dietetycznego, wskazań przed- i
pooperacyjnych
+ +
K_D.W31. charakteryzuje czynniki zwiększające ryzyko
okołooperacyjne +++
+++
K_D.W32. zna zasady przygotowania pacjenta do zabiegu
operacyjnego w trybie pilnym i planowym oraz
w chirurgii jednego dnia
+++
+++
K_D.W33. zna kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu
operacyjnym, w celu zapobiegania wczesnym
i późnym powikłaniom
+++
+++
K_D.W34. wymienia objawy, charakteryzuje przebieg i
sposoby postępowania w określonych jednostkach
chorobowych leczonych chirurgicznie
++ ++
K_D.W35. wyjaśnia działania zintegrowanego systemu opieki
stomijnej i innych stowarzyszeń na rzecz zdrowia
+
+
K_D.W36. wyjaśnia patofizjologię zaburzeń występujących w
przebiegu chorób, urazów układu nerwowego i
++
++++
490
grożących powikłań
K_D.W37. zna podstawowe kierunki rehabilitacji leczniczej
(ergoterapia, psychoterapia, kinezyterapia,
fizjoterapia);
+ +
K_D.W38. charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania
rehabilitacyjnego w jednostkach chorobowych + +
K_D.W39. zna formy rehabilitacji zawodowej + +
K_D.W40. zna standardy i procedury postępowania w stanach
nagłych i zabiegach ratujących życie ++ +
K_D.W41. zna zasady przygotowania sali operacyjnej do
zabiegu w znieczuleniu ogólnym i regionalnym + +
K_D.W42. charakteryzuje kierunki obserwacji pacjenta w
trakcie zabiegu operacyjnego, obejmujące
monitorowanie w zakresie podstawowym i
rozszerzonym
+ +
K_D.W43. zna przebieg procesu znieczulania i wskazuje na
zasady i metody opieki nad pacjentem po
znieczuleniu
+ +
K_D.W44. charakteryzuje metody znieczulenia regionalnego i
zadania pielęgniarki anestezjologicznej w trakcie i
po znieczuleniu regionalnym
+ +
K_D.W45. rozpoznaje stany zagrożenia życia i opisuje
monitorowanie pacjentów metodami
przyrządowymi i bezprzyrządowymi
+ +
K_D.W46. objaśnia algorytmy postępowania resuscytacyjnego
w zakresie BLS i ALS ++ +
K_D.W47. zna zasady profilaktyki zakażeń w oddziałach
intensywnej terapii i na bloku operacyjnym + +
K_D.W48. opisuje procedury zabezpieczenia medycznego w
zdarzeniach masowych i katastrofach oraz w
sytuacjach szczególnych, takich jak skażenia
chemiczne, radiacyjne i biologiczne
+
K_D.W49. zna zasady pierwszej pomocy przedmedycznej +
K_D.W50. zna patofizjologię, objawy kliniczne i powikłania
chorób nowotworowych +++++++++ +++++++++
C.W41. K_D.W51. zna procedurę postępowania z ciałem pacjenta
zmarłego ++++++++++ ++++++++++
UMIEJĘTNOŚCI K_A.U1. posługuje się w praktyce mianownictwem
anatomicznym oraz wykorzystuje znajomość
topografii narządów ciała ludzkiego
+ +++++++++
K_A.U2. wykazuje różnice w budowie i charakteryzuje
funkcje życiowe człowieka dorosłego i dziecka ++ +++++++++
490
K_A.U3. prognozuje kierunek procesów biochemicznych
w poszczególnych stanach klinicznych + +++++++++
K_A.U4. konstruuje wzór wykorzystania podstaw wiedzy
anatomicznej w badaniu przedmiotowym + +++++++++
K_A.U5. rozpoznaje najczęściej spotykane pasożyty
człowieka na podstawie ich budowy i cykli
życiowych oraz objawów chorobowych
+
K_A.U6. szacuje ryzyko ujawnienia się danej choroby w
oparciu o zasady dziedziczenia i wpływ
czynników środowiskowych
+
K_A.U7. wykorzystuje znajomość praw fizyki do opisu
zagadnień z zakresu biologii komórek, tkanek
oraz procesów fizjologicznych, w szczególności
do wyjaśnienia wpływu czynników
zewnętrznych, takich jak temperatura,
grawitacja, ciśnienie, pole elektromagnetyczne
oraz promieniowanie jonizujące na organizm
ludzki
+
K_A.U8. ocenia wpływ leczenia farmakologicznego na
fizjologiczne i biochemiczne procesy
zachodzące w poszczególnych narządach
+ ++++++++++
K_A.U9. różnicuje poszczególne grupy leków i ich
zastosowanie lecznicze + ++++++++++
K_A.U10. zna problematykę leczenia krwią i środkami
krwiozastępczymi +
K_A.U11. opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu
jako całości w sytuacji zaburzenia jego
homeostazy
+
++++++++++
K_A.U12. powiązuje obrazy uszkodzeń tkankowych i
narządowych z objawami klinicznymi choroby,
wywiadem i wynikami badań diagnostycznych
+ ++++++++++
K_A.U13. wykorzystuje wiedzę na temat chorób
uwarunkowanych genetycznie w profilaktyce
nowotworów oraz diagnostyce prenatalnej
+ ++++++++++
K_A.U14. klasyfikuje drobnoustroje, z uwzględnieniem
mikroorganizmów chorobotwórczych i
obecnych we florze fizjologicznej
+ ++++++++++
K_A.U15. wykorzystuje wiedzę na temat funkcjonowania
układu pasożyt - żywiciel dla prawidłowej
terapii chorób wywołanych przez pasożyty
+ ++++++++++
K_A.U16. szacuje niebezpieczeństwo toksykologiczne w
określonych grupach wiekowych oraz w różnych
stanach klinicznych
+ ++++++++++
490
K_A.U17. ocenia szkodliwość dawki promieniowania
jonizującego i stosuje się do zasad ochrony
radiologicznej
+
K_B.U1. opracowuje zestawienia podstawowych
determinantów zdrowia + ++++++++++
K_B.U2. ocenia wpływ choroby, hospitalizacji i innych
sytuacji trudnych na stan fizyczny, psychiczny i
funkcjonowanie społeczne człowieka ++ ++++++++++
K_B.U3. projektuje i realizuje w warunkach symulowanych
elementarne formy pomocy psychologicznej + ++++++++++
K_B.U4. prognozuje wpływ choroby i hospitalizacji na stan
psychiczny człowieka oraz zależności
somatopsychiczne + ++++++++++
K_B.U5. analizuje postawy ludzkie, proces ich
kształtowania i zmiany +++ ++++++++++
K_B.U6. ocenia funkcjonowanie człowieka w sytuacjach
trudnych (stres, konflikt, frustracja + ++++++++++
K_B.U7. zna psychologiczne aspekty funkcjonowania
człowieka w różnych okresach rozwojowych ++ ++++++++++
K_B.U8. zna psychospołeczne aspekty wychowania
seksualnego i prorodzinnego ++
K_B.U9. kontroluje błędy i bariery w procesie
komunikowania + ++++++++++
K_B.U10. wykazuje umiejętność aktywnego słuchania + ++++++++++
K_B.U11. wykorzystuje techniki komunikacji werbalnej,
niewerbalnej i parawerbalnej w opiece zdrowotnej + ++++++++++
K_B.U12. tworzy warunki prawidłowej komunikacji
pielęgniarka – pacjent oraz pielęgniarka – personel
medyczny
++ ++++++++++
K_B.U13. dokonuje wyboru właściwych technik redukowania
lęku i metod relaksacyjnych + ++++++++++
K_B.U14. stosuje techniki zapobiegania zespołowi wypalenia
zawodowego +
K_B.U15. analizuje i krytycznie ocenia zjawisko
dyskryminacji i rasizmu +
K_B.U16. kontroluje i koordynuje działania zapobiegające
dewiacjom i patologiom wśród dzieci i młodzieży +
K_B.U17. zna przepisy prawne dotyczące wykonywania
zawodu pielęgniarki i udzielania świadczeń
zdrowotnych + ++++++++++
K_B.U18. zna możliwości stosowania odpowiedzialności + ++++++++++
490
zawodowej, karnej i cywilnej w zakresie
funkcjonowania systemu ochrony zdrowia i
udzielania świadczeń zdrowotnych K_B.U19. opracowuje projekty pielęgniarskich działań
prozdrowotnych w środowisku zamieszkania,
edukacji i pracy + ++
K_B.U20. ocenia globalne trendy dotyczące ochrony zdrowia
w aspekcie najnowszych danych
epidemiologicznych i demograficznych +
K_B.U21. interpretuje działania w zakresie polityki
zdrowotnej i społecznej prowadzonej przez
państwo na rzecz zdrowia publicznego +
K_B.U22. dokonuje analizy i oceny funkcjonowania różnych
systemów opieki medycznej oraz identyfikowania
źródeł ich finansowania +
K_B.U23. projektuje metody i formy profilaktyki i prewencji
chorób oraz kształtowania prawidłowych
zachowań zdrowotnych wobec różnych grup
społecznych
+ ++
K_B.U24. kontroluje czynniki obciążające w pracy
pielęgniarki oraz sprzyjające występowaniu chorób
zawodowych i wypadków przy pracy
+
K_B.U25. rozwija umiejętności aktywnego poszukiwania
pracy (metody poszukiwania, curriculum vitae, list
motywacyjny, rozmowa kwalifikacyjna,
autoprezentacja
+
K_B.U26. przeprowadza ocenę jakości opieki pielęgniarskiej
dla potrzeb doskonalenia pielęgnowania
+ ++++++++++
K_B.U27. różnicuje zakres uprawnień, obowiązków
zawodowych i powinności moralnych w
zindywidualizowanej sytuacji podmiotu opieki + ++++++++++
K_B.U28. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z
podopiecznym i jego rodziną +++ ++++++++++
K_B.U29 wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w
praktyce zawodowej + ++++++++++
K_B.U30. dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia + ++++++++++
K_B.U32. analizuje piśmiennictwo w języku angielskim +
K_B.U33. porozumiewa się w języku angielskim w sposób
odpowiadający poziomowi B1 Europejskiego
Systemu Opisu Kształcenia Językowego +
K_C.U1. proponuje model pielęgnowania i stosuje w + ++++++++++
490
praktyce wybrane teorie pielęgniarstwa K_C.U2. gromadzi informacje metodą wywiadu, obserwacji,
pomiarów bezpośrednich i pośrednich (skale),
analizy dokumentacji (w tym analizy badań
diagnostycznych), badania fizykalnego w celu
rozpoznawania stanu zdrowia pacjenta i
sformułowania diagnozy pielęgniarskiej
+ ++++++++++
K_C.U3. wykonuje testy diagnostyczne dla oznaczenia ciał
ketonowych i glukozy we krwi i w moczu oraz
cholesterolu we krwi, a także inne testy paskowe + +
K_C.U4. oznacza glikemię za pomocą gleukometru + +
K_C.U5. ustala cele i plan opieki nad człowiekiem chorym
lub niepełnosprawnym + ++++++++++
K_C.U6. planuje i realizuje opiekę pielęgniarską wspólnie z
chorym lub niepełnosprawnym i jego rodziną + ++++++++++
K_C.U7. monitoruje stan zdrowia pacjenta na wszystkich
etapach pobytu chorego w szpitalu lub innych
placówkach opieki zdrowotnej, między innymi
przez ocenę podstawowych parametrów
życiowych: temperatury, tętna, ciśnienia tętniczego
krwi, oddechu i świadomości, masy ciała i wzrostu
+
++++++++++
K_C.U8. dokonuje bieżącej i końcowej oceny stanu zdrowia
pacjenta i skuteczności działań pielęgniarskich + ++++++++++
K_C.U9. przechowuje leki zgodnie z obowiązującymi
standardami + ++++++++++
K_C.U10. podaje choremu leki różnymi drogami, zgodnie z
pisemnym zleceniem lekarza oraz oblicza dawki
leków
+ ++++++++++
K_C.U11. pomaga choremu w jedzeniu, wydalaniu,
poruszaniu się i zapewnianiu czystości + ++++++++++
K_C.U12. pielęgnuje skórę i jej wytwory oraz błony śluzowe
z zastosowaniem środków farmakologicznych i
materiałów medycznych, w tym stosuje kąpiele
lecznicze
+ ++++++++++
K_C.U13. dobiera technikę i sposoby zakładania opatrunków
na rany, w tym wykorzystuje bandażowanie + ++
K_C.U14. wykorzystuje różne techniki karmienia pacjenta + ++++++++++
K_C.U15. wykonuje zabiegi doodbytnicze – lewatywa,
wlewka, kroplówka, sucha rurka do odbytu + +
K_C.U16. zakłada cewnik do pęcherza moczowego,
monitoruje diurezę, usuwa cewnik, wykonuje
płukanie pęcherza moczowego + +++
490
K_C.U17. układa chorego w łóżku w pozycjach
terapeutycznych i zmienia pozycje + ++++++++++
K_C.U18. wykonuje gimnastykę oddechową i drenaż
złożeniowy, inhalację i odśluzowywanie dróg
oddechowych + ++++
K_C.U19. wykonuje nacieranie, oklepywanie i inne techniki
masażu klasycznego, ćwiczenia czynne i bierne + ++++++++++
K_C.U20. zapewnia choremu bezpieczne otoczenie + ++++++++++
K_C.U21. stwarza choremu warunki do snu i wypoczynku + ++++++++++
K_C.U22. wykonuje płukanie oka i ucha + +
K_C.U23. podłącza i obsługuje zestawy do kroplowych
wlewów dożylnych + ++++++++++
K_C.U24. zakłada zgłębnik do żołądka i obarcza treści + ++
K_C.U25. stosuje zabiegi przeciwzapalne i bańki lekarskie + +
K_C.U26. zakłada i usuwa cewnik z żył obwodowych + ++++++++++
K_C.U27. monitoruje, ocenia i pielęgnuje miejsce wkłucia
centralnego, obwodowego i portu naczyniowego + ++
K-C.U28. wykonuje pulsoksymetrię i kapnometrię + ++
K_C.U29. asystuje lekarzowi przy badaniach
diagnostycznych: nakłuciu jamy brzusznej,
opłucnej, pobieraniu szpiku i punkcji lędźwiowej + +
K_C.U30. pobiera materiał do badań laboratoryjnych i
bakteriologicznych + ++++++++++
K_C.U31. wykonuje kąpiel noworodka i niemowlęcia oraz
monitoruje jego rozwój + ++
K_C.U32. przygotowuje siebie i sprzęt do instrumentowania i
zmiany opatrunku na ranie
+ ++
K_C.U33. prowadzi dokumentację opieki pielęgniarskiej, w
tym historię pielęgnowania, kartę obserwacji, karę
gorączkową, książkę raportów, kartę profilaktyki i
leczenia odleżyn
+ ++++++++++
K_C.U34. odnotowuje wykonanie zleceń w karcie zleceń
lekarskich + ++++++++++
K_C.U35. pomaga pacjentowi w adaptacji do warunków
panujących w szpitalu i w innych
przedsiębiorstwach podmiotu leczniczego + ++++++++++
K_C.U36. ocenia stan zdrowia jednostki i rodziny - „potencjał
zdrowotny człowieka” z wykorzystaniem swoistej
metodyki (skale, siatki, pomiary przyrządowe) + +
K_C.U37. rozpoznaje uwarunkowania zachowań
zdrowotnych jednostki i czynniki ryzyka chorób
wynikających ze stylu życia + +
490
K_C.U38. uczy odbiorcę usług pielęgniarskich samokontroli
stanu zdrowia i motywuje do zachowań
prozdrowotnych + +
K_C.U39. inicjuje i wspiera jednostkę i rodzinę w utrzymaniu
zdrowia przez tworzenie środowiskowej „koalicji
na rzecz zdrowia + +
K_C.U40. realizuje programy promocji zdrowia i edukacji
zdrowotnej dostosowane do rozpoznanych potrzeb
zdrowotnych + +
K_C.U41. opracowuje i wdraża indywidualne programy
promocji zdrowia jednostek i rodzin + +
K_C.U42. realizuje świadczenia zdrowotne w zakresie
podstawowej opieki zdrowotnej, w tym:
świadczenia gwarantowane i zapewnianie opieki
nad pacjentem chorym
+ +
K_C.U43. ocenia środowisko nauczania i wychowania w
zakresie rozpoznawania problemów zdrowotnych
dzieci i młodzieży + +
K_C.U44. przygotowuje sprzęt i środki do realizacji opieki
pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania
pacjenta + +
K_C.U45. stosuje standardy i procedury pielęgniarskie w
podstawowej opiece medycznej + +
K_C.U46. ocenia stan odżywienia organizmu z
wykorzystaniem metod antropometrycznych,
biochemicznych i badania podmiotowego
++
K_C.U47. prowadzi poradnictwo w zakresie żywienia
dorosłych oraz dzieci zdrowych + ++++++++++
K_C.U48. stosuje wybrane diety terapeutyczne w otyłości,
niedożywieniu, cukrzycy, hyperlipidemii,
nadciśnieniu tętniczym, chorobach serca i naczyń
krwionośnych, trzustki i wątroby
+ ++++++++++
K_C.U49. przeprowadza badanie podmiotowe pacjenta,
analizuje, interpretuje wyniki dla potrzeb diagnozy
pielęgniarskiej i jej dokumentowania + ++++++++++
K_C.U50. rozpoznaje i interpretuje podstawowe odrębności w
badaniu noworodka, niemowlęcia, osoby dorosłej i
w wieku geriatrycznym +
C.W41. K_C.U51. wykorzystuje techniki badania fizykalnego do
oceny fizjologicznych funkcji skóry, zmysłów,
głowy, klatki piersiowej w tym układu sercowo-
naczyniowego, układu oddechowego, gruczołów
+ ++++++++++
490
piersiowych, jamy brzusznej, narządów płciowych,
obwodowego układu krążenia, układu mięśniowo-
szkieletowego i układu nerwowego K_C.U52. dokumentuje wyniki badania fizykalnego i ich
wykorzystywanie w zakresie oceny stanu zdrowia
pacjenta + ++++++++++
K_C.U53. wykonuje badanie fizykalne umożliwiające
wczesne wykrywanie chorób sutka i uczy
pacjentów samobadania piersi + ++
K_C.U54. uczestniczy w realizacji projektu badawczego +
K_C.U55. krytycznie analizuje publikowane wyniki badań
naukowych +
K_C.U56. wykorzystuje wyniki badań naukowych w
zapewnianiu wysokiej jakości opieki nad
pacjentem + ++++++++++
K_C.U57. uczestniczy w kształceniu zawodowym studentów +
K_C.U58. opracowuje i realizuje własny projekt badawczy w
ramach badań o charakterze jakościowym +
K_C.U59. analizuje i opracowuje raporty z badań naukowych
(np. artykuły naukowe) +
K_C.U60. postępuje zgodnie z zasadami etyki badań
naukowych i ochrony własności intelektualnej +
K_C.U61. wdraża standardy postępowania zapobiegającego
zakażeniom szpitalnym i zakażeniom w innych
placówkach opieki zdrowotnej
+ ++++++++++
K_C.U62. prowadzi ocenę i izoluje chorych potencjalnie
zakażonych lub chorych zakaźnie + ++++++++++
K_C.U63. stosuje bezpiecznie środki dezynfekcyjne i
segreguje odpady medyczne + ++++++++++
K_C.U64. nawiązuje kontakt z osobą słabo słyszącą i
niesłyszącą + ++++++++++
K_C.U65. posługuje się znakami języka migowego w opiece
nad pacjentem głuchoniemym w celu
przygotowania do świadomego uczestnictwa w
procedurach medyczno-opiekuńczych
+ ++++++++++
K_C.U66. posługuje się językiem migowym w zakresie
terminologii sytuacyjnej: udzielanie pierwszej
pomocy, przekazywanie informacji rodzinie + ++++++++++
K_C.U67. podejmuje działania promujące zdrowie
psychiczne i rozpoznaje sieci wsparcia
społecznego + ++++++++++
K_C.U68. podejmuje działania zapobiegające oraz +
490
diagnostyczne w zakresie występowania przemocy,
agresji, mobbingu i wypalenia zawodowego K_D.U1 gromadzi informacje, formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji
opieki
+++++++++++ ++++++++++
K_D.U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia
odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia +++++++++++ ++++++++++
K_D.U3. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki
pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia,
dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień +++++++++++ ++++++++++
K_D.U4. motywuje chorego i jego opiekunów do wejścia do
grup wsparcia społecznego +++++++++ ++++++++++
K_D.U5. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu
chorób +++++++++++ ++++++++++
K_D.U6. organizuje izolację chorych zakaźnie w miejscach
publicznych i w warunkach domowych +++++++++++ ++++++++++
K_D.U7. ocenia rozwój psychofizyczny dziecka, wykonuje
testy przesiewowe, wykrywa zaburzenia w
rozwoju + +
K_D.U8. diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i
dokonuje ich klasyfikacji ++++++++++ ++++++++++
K_D.U9. pobiera materiał do badań diagnostycznych
++++++++++ ++++++++++
K_D.U10. ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań
po specjalistycznych badaniach diagnostycznych i
powikłań pooperacyjnych +++++++++++ ++++++++++
K_D.U11. doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą
insuliny szybko i krótko działającej +++++++++++ ++++++++++
K_D.U12. przygotowuje chorego do badań diagnostycznych
pod względem fizycznym i psychicznym +++++++++++ ++++++++++
K_D.U13. dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej
dynamikę zmian i realizowaną opiekę
pielęgniarską +++++++++++ ++++++++++
K_D.U14. doraźnie unieruchamia złamanie kości, zwichnięcia
i skręcenia oraz przygotowuje pacjenta do
transportu ++
+
K_D.U15. prowadzi edukację w zakresie udzielania pierwszej
pomocy w stanach zagrożenia zdrowia ++ +
K_D.U16. rozpoznaje stany nagłego zagrożenia zdrowia +++++++++++ +++++++++
K_D.U17. wykonuje defibrylację automatyczną (AED) i
bezprzyrządowe udrażnianie dróg oddechowych ++ +
490
K_D.U18. instruuje pacjenta i jego opiekuna w zakresie
użytkowania sprzętu pielęgnacyjno-
rehabilitacyjnego oraz środków pomocniczych +++++++++++ ++++++++++
K_D.U19. prowadzi żywienie enteralne i parenteralne
dorosłych i dzieci z wykorzystaniem różnych
technik, w tym pompy obrotowo-perystaltycznej +++++++++++ ++++++++++
K_D.U20. rozpoznaje powikłania leczenia
farmakologicznego, dietetycznego,
rehabilitacyjnego i leczniczo-pielęgnacyjnego + +++++++++++ ++++++++++
K_D.U21. pielęgnuje pacjenta z przetoką, rurką intubacyjną i
tracheotomijną ++ ++
K_D.U22. prowadzi rozmowę terapeutyczną +++++++++++ ++++++++++
K_D.U23. doraźnie tamuje krwawienia i krwotoki + ++
K_D.U24. prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie
ruchowe pacjenta oraz aktywizację z
wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej +++++ +++++
K_D.U25. prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów
pacjenta +++++++++++ ++++++++++
K_D.U26. przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego
członkom zespołu terapeutycznego +++++++++++ ++++++++++
K_D.U27. asystuje lekarzowi w trakcie badań
diagnostycznych i leczniczych ++++++++++ ++++++++++
K_D.U28. prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę
obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów,
kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i
leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z
zaleceniami w zakresie samoopieki
++++++++++ ++++++++++
K_D.U29. ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i
nasilenie bólu oraz stosuje postępowanie
przeciwbólowe +++++++++ +++++++
K_D.U30. tworzy warunki do godnego umierania + +
K_D.U31. przewiduje skutki postępowania pacjenta z
określonymi zaburzeniami psychicznymi + +
K_D.U32. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju
problemów pielęgnacyjnych +++++++++++ ++++++++++
K_D.U33. przygotowuje i podaje leki różnymi drogami,
samodzielnie lub na zlecenie lekarza + +++++++++++ ++++++++++
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_D.K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych
opiece ++++++++ ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++++
K_D.K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i
kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu ++++++++ ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++++
490
K_D.K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności
moralnych w opiece ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++++
K_D.K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka
i wykonywanie zadań zawodowych +++ ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++
K_D.K5. przestrzega praw pacjenta ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe ++++++++ ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++
K_D.K7. przestrzega tajemnicy zawodowej ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++
K_D.K8. współdziała w ramach zespołu
interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów
etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki
zawodowej
++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++
K_D.K9. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i
pacjenta ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++
K_D.K10. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego
rodziną oraz współpracownikami ++++++ ++++++++ +++++++++++ ++++++++
S P E C Y F I K A C J A / M A T R Y C A E F E K T Ó W K S Z T A Ł C E N I A - c z . 2
Matryca efektów kształcenia określa relacje między efektami kształcenia zdefiniowanymi dla programu kształcenia (efektami kierunkowymi)
i efektami kształcenia zdefiniowanymi dla poszczególnych przedmiotów.
Efekty kształcenia dla programu kształcenia (kierunku) Moduły kształcenia MK_1
NAUKI
PODSTAWOWE
(anatomia, fizjologia,
patologia, genetyka,
biochemia i biofizyka,
mikrobiologia i
parazytologia,
farmakologia,
radiologia)
MK_2
NAUKI
SPOŁECZNE (psychologia,
socjologia,
pedagogika, prawo,
zdrowie publiczne,
filozofia i etyka
zawodu pielęgniarki,
język angielski)
MK_3
NAUKI
W ZAKRESIE
PODSTAW
OPIEKI
PIELĘGNIAR-
SKIEJ ( podstawy
pielęgniarstwa,
promocja zdrowia,
podstawowa opieka
zdrowotna, dietetyka,
badania fizykalne,
badania naukowe
w pielęgniarstwie,
zajęcia fakultatywne:
zakażenia szpitalne,
język migowy,
promocja zdrowia
MK_4
NAUKI W ZAKRESIE
OPIEKI
SPECJALISTYCZNEJ
(choroby wewnętrzne
i pielęgniarstwo internistyczne,
pediatria i pielęgniarstwo
pediatryczne,
chirurgia i pielęgniarstwo
chirurgiczne, położnictwo,
ginekologia i pielęgniarstwo
położnicze,
psychiatria i pielęgniarstwo
psychiatryczne, anestezjologia
i pielęgniarstwo w zagrożeniu
życia, rehabilitacja
i pielęgnowanie
niepełnosprawnych,
neurologia
MK_5
KSZTAŁCENIE
PRAKTYCZNE Zajęcia praktyczne
i praktyki zawodowe
490
psychicznego) i pielęgniarstwo neurologiczne,
geriatria i pielęgniarstwo
geriatryczne, opieka paliatywna,
podstawy ratownictwa
medycznego)
WIEDZA
K_A.W1. posługuje się mianownictwem anatomicznym NP-A
K_A.W2. omawia budowę ciała ludzkiego w ujęciu
topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka
piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa)
oraz czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ
mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy,
układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe,
układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka
wspólna)
NP-A
K_A.W3. rozumie neurohormonalną regulację procesów
fizjologicznych oraz procesów
elektrofizjologicznych
NP-F
K_A.W4. charakteryzuje specyfikację i znaczenie gospodarki
wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
w utrzymaniu homeostazy ustroju
NP-F
NP-BiB
K_A.W5. określa podstawowe reakcje związków
nieorganicznych i organicznych w roztworach
wodnych oraz prawa fizyczne wpływające na
przepływ cieczy, a także czynniki oddziałujące na
opór naczyniowy przepływu krwi
NP-F
NP-BiB
K_A.W6. wyjaśnia podstawy fizykochemiczne działania
zmysłów wykorzystujących fizyczne nośniki
informacji (fale dźwiękowe i elektromagnetyczne)
NP-F
NP-BiB
K_A.W7. określa fizyczne podstawy nieinwazyjnych
i inwazyjnych metod obrazowania NP-R
K_A.W8. posiada wiedzę z zakresu diagnostyki
radiologicznej NP-R
K_A.W9. różnicuje budowę aminokwasów, nukleozydów,
monosacharydów, kwasów karboksylowych i ich
pochodnych, wchodzących w skład
makrocząsteczek obecnych w komórkach,
macierzy zewnątrzkomórkowej i płynach
ustrojowych, różnicuje witaminy
NP-F
NP-BiB
K_A.W10. omawia funkcje genomu, transkryptomu
i proteomu człowieka oraz podstawowe
koncepcje regulacji ekspresji genów, w tym
regulacji epigenetycznej
NP-G
490
K_A.W11. opisuje budowę chromosomów oraz molekularne
podłoże mutagenezy; zna profile metaboliczne
podstawowych narządów
NP-G
K_A.W12. wymienia zasady dziedziczenia różnej liczby
cech, dziedziczenia cech ilościowych,
niezależnego dziedziczenia cech oraz
dziedziczenia pozajądrowej informacji
genetycznej;
NP-G
K_A.W13. wylicza enzymy biorące udział w trawieniu
i objaśnia podstawowe defekty enzymów
trawiennych oraz określa skutki tych zaburzeń
NP-F
NP-G
K_A.W14. definiuje podstawowe pojęcia z zakresu
mikrobiologii i parazytologii NP-MiP
K_A.W15. różnicuje epidemiologię zakażeń wirusami,
bakteriami oraz zakażeń grzybami i pasożytami,
z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich
występowania
NP-MiP
K_A.W16. charakteryzuje poszczególne grupy środków
leczniczych, główne mechanizmy działania, ich
przemiany w ustroju i działania uboczne
NP-FA
K_A.W17. omawia podstawowe zasady farmakoterapii NP-FA
K_A.W18. charakteryzuje poszczególne grupy leków i ich
zastosowanie lecznicze oraz zasady leczenia krwią
i środkami krwiozastępczymi
NP-FA
K_A.W19. definiuje podstawowe pojęcia z patologii ogólnej
z zakresu zaburzeń w krążeniu, zmian
wstecznych, zmian postępowych, zapaleń
i nowotworów
NP-P
K_A.W20. omawia wybrane zagadnienia z zakresu patologii
narządowej układu krążenia, układu
oddechowego, trawiennego, moczowo-płciowego
i nerwowego
NP-P
K_A.W21. wymienia czynniki chorobotwórcze zewnętrzne
i wewnętrzne, modyfikowalne
i niemodyfikowalne
NP-P
K_B.W1. zna podstawy psychologii w zakresie zachowania
i rozwoju człowieka, uwarunkowań jego
prawidłowego i zaburzonego funkcjonowania
NS-Ps
K_B.W2. zna problematykę relacji człowiek – środowisko
społeczne NS-Ps, NS-S, NS-P
K_B.W3. omawia mechanizmy funkcjonowania człowieka
w sytuacjach trudnych NS-Ps, NS-S
K_B.W4. wymienia etapy i prawidłowości rozwoju NS-Ps
490
psychicznego człowieka
K_B.W5. różnicuje pojęcie emocji i motywacji oraz zna
pojęcie osobowości i jej zaburzeń NS-Ps
K_B.W6. charakteryzuje istotę i strukturę zjawisk
zachodzących w procesie przekazywania i wymiany
informacji
NS-Ps, NS-P
K_B.W7. definiuje modele i style komunikacji
interpersonalnej NS-Ps
K_B.W8. zna techniki redukowania lęku i sposoby relaksacji
oraz mechanizmy powstawania, działania
i zapobiegania zespołowi wypalenia zawodowego
NS-Ps, NS-S
K_B.W9. omawia mające zastosowanie w pielęgniarstwie
wybrane teorie i metody modelowania
rzeczywistości z perspektywy socjologii
NS-S
K_B.W10. omawia wybrane obszary odrębności kulturowych
i religijnych NS-S
K_B.W11. charakteryzuje zakres interakcji społecznej
i procesu socjalizacji oraz działanie lokalnych
społeczności i ekosystemu
NS-S
K_B.W12. definiuje pojęcia grupy, organizacji, instytucji,
populacji, społeczności i ekosystemu oraz zna
zasady ich funkcjonowania
NS-S
K_B.W13. różnicuje pojęcia dewiacji i zaburzenia ze
szczególnym uwzględnieniem patologii dziecięcej NS-S
K_B.W14. rozumie procesy poznawcze i różnicuje zachowania
zachowania prawidłowe, zaburzone i patologiczne NS-S
K_B.W15. definiuje i interpretuje zjawisko nierówności
klasowej, etnicznej, płci i dyskryminacji NS-S
K_B.W16. objaśnia podstawowe pojęcia i zagadnienia
z zakresu pedagogiki jako nauki stosowanej
i procesu wychowania w aspekcie zjawiska
społecznego (chorowania, zdrowienia,
hospitalizacji, umierania)
NS-S, NS-P
K_B.W17. wykazuje znajomość procesu kształcenia w ujęciu
edukacji zdrowotnej NS-P
K_B.W18 zna problematykę metodyki edukacji zdrowotnej
w odniesieniu do dzieci, młodzieży i dorosłych; NS-P
K_B.W19. zna podstawowe pojęcia z zakresu prawa i jego
miejsce w życiu społeczeństwa, ze szczególnym
uwzględnieniem praw człowieka i prawa pracy
NS-Pr
K_B.W20. zna na poziomie podstawowym problematykę
ubezpieczeń zdrowotnych i ich systemu w Polsce
i w Unii Europejskiej, charakteryzuje ubezpieczenia
NS-Pr
490
obowiązkowe i dobrowolne oraz wybrane trendy
w polityce ochrony zdrowia w Polsce i w państwach
członkowskich Unii Europejskiej
K_B.W21. zna podstawy prawne wykonywania zawodów
medycznych: prawa i obowiązki pielęgniarki,
strukturę organizacyjną i zasady funkcjonowania
samorządu zawodowego pielęgniarek i położnych,
zadania samorządu w zakresie przyznawania prawa
wykonywania zawodu i wydawania pozwolenia na
wykonywanie indywidualnej lub grupowej praktyki
pielęgniarskiej
NS-Pr
K_B.W22. różnicuje odpowiedzialność karną, cywilną i
pracowniczą związaną z wykonywaniem zawodu
pielęgniarki
NS-Pr
K_B.W23. zna Kartę Praw Pacjenta, Kartę Praw Człowieka
i Kartę Praw Dziecka NS-Pr
K_B.W24. przedstawia genezę, założenia i zadania zdrowia
publicznego w ramach systemowej koncepcji
ochrony zdrowia
NS-ZP
K_B.W25. wskazuje kulturowe, społeczne i ekonomiczne
uwarunkowania zdrowia publicznego NS-ZP
K_B.W26. zna podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia
i choroby NS-ZP
K_B.W27. klasyfikuje czynniki warunkujące zdrowie w ujęciu
jednostkowym i globalnym NS-ZP
K_B.W28. omawia zasady racjonalnego żywienia w świetle
najnowszych doniesień naukowych NS-ZP
K_B.W29. charakteryzuje istotę profilaktyki i prewencji chorób NS-ZP
K_B.W30 omawia podstawy organizacji Narodowego
Systemu Zdrowia w Polsce NS-ZP
K_B.W31. wyjaśnia założenia modeli edukacji zdrowotnej,
w tym model medycyny rodzinnej, rolę i zadania
pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej
NS-ZP
K_B.W32. wymienia zasady funkcjonowania rynku usług
medycznych w Polsce oraz wybranych krajach Unii
Europejskiej
NS-ZP
K_B.W33. określa swoiste zagrożenia zdrowotne występujące
w środowisku zamieszkania, edukacji i pracy NS-ZP
K_B.W34. omawia strukturę i funkcje jednostek opieki
zdrowotnej NS-ZP
K_B.W35. omawia pojęcia: stanowisko pracy,
odpowiedzialność, obowiązki i uprawnienia, czas NS-ZP
490
pracy; praca zmianowa; rozkład czasu pracy,
standard opieki, procedura, algorytm
K_B.W36. charakteryzuje podstawowe metody organizacji
opieki pielęgniarskiej i rodzaje dokumentacji
obowiązującej na pielęgniarskich stanowiskach
pracy
NS-ZP
K_B.W37. definiuje pojęcia: obciążenie pracą, choroba
zawodowa i wypadek przy pracy NS-ZP
K_B.W38. wskazuje typowe etapy procesu poszukiwania pracy NS-ZP
K_B.W39. opisuje etapy planowania pracy własnej i ich
znaczenie w rozwoju zawodowym NS-ZP
K_B.W40. definiuje pojęcie jakości w opiece zdrowotnej
i pielęgnowaniu, różnicuje kryteria opieki
zdrowotnej oraz pielęgniarskiej
NS-ZP
K_B.W41. różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej NS-FiEZP
K_B.W42. posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno-
etycznych przydatnych w pielęgniarstwie
(psychologiczno-personalistyczna,
egzystencjalistyczna, personalistyczna, kosmiczno-
ewolucyjna, etyka niezależna Tadeusza
Kotarbińskiego)
NS-FiEZP
K_B.W43. charakteryzuje istotę podejmowania decyzji
etycznych i rozwiązywania dylematów moralnych
w pracy pielęgniarki
NS-FiEZP
K_B.W44. zna problematykę etyki normatywnej w tym
aksjologii wartości, powinności i sprawności
moralnych istotnych w pracy pielęgniarki
NS-FiEZP
K_B.W45. rozumie treść kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i zasad etycznych NS-FiEZP
K_B.W46. zna język angielski na poziomie biegłości B1
Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia
Językowego
NS-JA
K_C.W1. wskazuje uwarunkowania rozwoju pielęgniarstwa
z perspektywy czasu (przeszłość, teraźniejszość,
przyszłość) na tle transformacji opieki
POP-PP
K_C.W2. omawia istotę współczesnego pielęgniarstwa w
wymiarze teoretycznym i praktycznym oraz procesu
profesjonalizacji
POP-PP
K_C.W3. definiuje pielęgnowanie oraz określa w nim miejsce
wspierania, pomagania i towarzyszenia POP-PP
K_C.W4. charakteryzuje rolę i funkcje zawodowe pielęgniarki
oraz rolę pacjenta w procesie realizacji opieki
zdrowotnej
POP-PP
490
K_C.W5. opisuje proces pielęgnowania (istota, etapy, zasady
stosowania) i primarynursing (istota, odrębności)
oraz wpływu pielęgnowania tradycyjnego na
funkcjonowanie praktyki pielęgniarskiej
POP-PP
K_C.W6. zna i stosuje klasyfikacje diagnoz pielęgniarskich POP-PP
K_C.W7. określa istotę opieki pielęgniarskiej opartej
o założenia teoretycznie F. Nightingale,
V. Henderson, D. Orem, C. Roy i B.Neuman oraz
innych teorii klasycznych pielęgniarstwa
POP-PP
K_C.W8. różnicuje udział pielęgniarki w zespole
interdyscyplinarnym w procesie promowania
zdrowia, profilaktyki, diagnozowania, leczenia
i rehabilitacji
POP-PP POP-PP
K_C.W9. wyjaśnia zakres działań pielęgniarki w zależności
od zaburzeń stanu pacjenta w tym: długotrwale
unieruchomionego, z bólem, gorączką,
zaburzeniami snu
POP-PP POP-PP
K_C.W10. różnicuje zadania pielęgniarki w opiece nad
pacjentem zdrowym, zagrożonym chorobą, chorym
i o niepomyślnym rokowaniu
POP-PP POP-PP
K_C.W11. charakteryzuje warunki pracy i zakres zadań
zawodowych pielęgniarki POP-PP POP-PP
K_C.W12. opisuje istotę, cel, wskazania, przeciwwskazania,
niebezpieczeństwa, obowiązujące zasady i strukturę
wykonywania podstawowych czynności
pielęgniarskich
POP-PP POP-PP
K_C.W13. definiuje zdrowie, promocję zdrowia, profilaktykę,
zachowania zdrowotne, styl życia oraz wskazuje ich
podstawy teoretyczne
POP-PZ
K_C.W14. wyjaśnia paradygmaty zdrowia i ich wpływ na
promocję zdrowia i profilaktykę zdrowotną POP-PZ
K_C.W15. określa zakres i charakter zadań pielęgniarki
w promocji zdrowia, zna zasady konstruowania
programów promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
POP-PZ POP-PZ
K_C.W16. zna strategie promocji zdrowia o zasięgu lokalnym,
narodowym i ponadnarodowym POP-PZ
K_C.W17. charakteryzuje podstawową opieką zdrowotną
w Polsce i na świecie z uwzględnieniem zadań
pielęgniarki i innych pracowników ochrony zdrowia
POP-POZ
K_C.W18. zna system zarządzania informacją w podstawowej
opiece zdrowotnej POP-POZ POP-PZ
K_C.W19. wskazuje determinanty i mierniki jakości
podstawowej opieki zdrowotnej POP-POZ
490
K_C.W20. omawia modele opieki środowiskowo-rodzinnej
i formy świadczenia opieki pielęgniarskiej w
ramach podstawowej opieki zdrowotnej
POP-POZ POP-POZ
K_C.W21. formułuje odrębności w opiece środowiskowo-
rodzinnej w zakresie gromadzenia informacji,
diagnozowania, metod pracy i dokumentowania ze
względu na środowisko zamieszkania, nauki i pracy
POP-POZ POP-POZ
K_C.W22. formułuje odrębności w opiece środowiskowo-
rodzinnej w zakresie gromadzenia informacji,
diagnozowania, metod pracy i dokumentowania ze
względu na odbiorcę indywidualnego i jego stan,
charakterystykę rodziny i społeczności lokalnej
POP-POZ POP-POZ
K_C.W23. realizuje świadczenia zdrowotne w zakresie
podstawowej opieki zdrowotnej, w tym świadczenia
gwarantowane i zapewnianie opieki nad pacjentem
chorym
POP-POZ POP-POZ
K_C.W24. ocenia środowisko nauczania i wychowania
w zakresie rozpoznawania problemów zdrowotnych
dzieci i młodzieży
POP-POZ POP-POZ
K_C.W25. przygotowuje sprzęt i środki do realizacji opieki
pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania pacjenta POP-POZ POP-POZ
K_C.W26. stosuje standardy i procedury pielęgniarskie w
podstawowej opiece zdrowotnej POP-POZ POP-POZ
K_C.W27. definiuje zapotrzebowanie (ilościowe i jakościowe)
organizmu na składniki pokarmowe niezbędne do
utrzymania życia w warunkach zdrowia i choroby
POP-D
K_C.W28. wymienia zasady żywienia osób zdrowych
w różnym wieku i charakteryzuje istotę żywienia
dojelitowego i pozajelitowego
POP-D
K_C.W29. zna zasady profilaktyki i leczenia dietetycznego
oraz powikłania dietoterapii POP-D
K_C.W30. omawia badanie podmiotowe ogólne i szczegółowe,
zasady jego prowadzenia i dokumentowania POP-BF
K_C.W31. charakteryzuje techniki badania fizykalnego
i kompleksowego badania fizykalnego pacjenta dla
potrzeb opieki pielęgniarskiej
POP-BF
K_C.W32. określa znaczenie wyników badania podmiotowego
i przedmiotowego w formułowaniu oceny stanu
zdrowia pacjenta dla potrzeb opieki pielęgniarskiej
POP-BF
K_C.W33. definiuje przedmiot, cel, obszar badań oraz
paradygmaty pielęgniarstwa POP-BNwP
K_C.W34. charakteryzuje etapy postępowania badawczego POP-BNwP
K_C.W35. opisuje metody i techniki badań POP-BNwP
490
K_C.W36. określa zasady interpretowania danych
empirycznych i wnioskowania POP-BNwP
K_C.W37. zna podstawowe przepisy z zakresu prawa
autorskiego i ochrony własności intelektualnej POP-BNwP
K_C.W38. określa istotę etyki w badaniach naukowych POP-BNwP
K_C.W39. definiuje zakażenia szpitalne, z uwzględnieniem
źródeł i rezerwuaru drobnoustrojów w środowisku
szpitalnym, dróg szerzenia, zapobiegania
i zwalczania zakażeń szpitalnych
POP-ZS
K_C.W40. wyjaśnia sposoby kontroli szerzenia się,
zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych,
w tym mikroflory środowiska szpitalnego
POP-ZS
K_C.W41. wyjaśnia mechanizm i sposoby postępowania
w zakażeniu krwi, zakażeniu ogólnoustrojowym,
szpitalnym zapaleniu płuc, zakażeniu dróg
moczowych i zakażeniu grzybiczym
POP-ZS
K_C.W42. analizuje zagrożenia epidemiologiczne
w skupiskach ludzi takich jak szkoły, przedszkola,
uczelnie, szpitale, koncerty, koszary wojskowe
POP-ZS
K_C.W43. wyjaśnia przyczyny zaburzeń słuchu i mowy
w kontekście porozumiewania się i rozumie
znaczenie wczesnego ich wykrywania
POP-JM
K_C.W44. rozróżnia sposoby i środki komunikowania się osób
z uszkodzeniem słuchu POP-JM
K_C.W45. rozpoznaje znaki daktylograficzne: statyczne,
dynamiczne, liczbowe i idiograficzne w zakresie
gromadzenia informacji o sytuacji zdrowotnej
pacjenta
POP-JM
K_C.W46. zna zasady komunikacji z pacjentem niesłyszącym POP-JM
K_C.W47. charakteryzuje teorie rozwojowe zdrowia
psychicznego i definiuje zdrowie psychiczne POP-PZP
K_C.W48. rozpoznaje zagrożenia i pozytywne czynniki
w kształtowaniu zdrowia psychicznego POP-PZP
K_C.W49. omawia stres jako determinant równowagi
biopsychospołecznej organizmu w aspekcie zdrowia
psychicznego
POP-PZP
C.W41. K_C.W50. wskazuje rolę pielęgniarki w profilaktyce
wypalenia zawodowego, agresji,
przemocy i mobbingu w różnych
okresach życia człowieka.
POP-PZP
K_D.W1. wymienia objawy zagrożenia życia u pacjentów OS-CHWiPI, OS-PiPP, OS-CHWiPI, OS-PiPP, OS-
490
w różnym wieku OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
OS-PRM
GiPG, OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
K_D.W2. charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń
zdrowotnych pacjentów w różnym wieku i stanie
zdrowia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP, OS-
GiPG, OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
K_D.W3. wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne,
przebieg, leczenie, rokowanie i opiekę pielęgniarską
w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń
krwionośnych), układu oddechowego, układu
nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit,
wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu
moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu
kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego
oraz krwi
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH, OS-
NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
K_D.W4. zna zasady oceny stanu chorego w zależności od
wieku
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W5. zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie
internistycznym, geriatrycznym, chirurgicznym,
pediatrycznym, neurologicznym, psychiatrycznym,
anestezjologicznym, położniczo-ginekologicznym i
opiece paliatywnej
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W6. zna zasady planowania opieki nad chorymi w
zależności od wieku i stanu zdrowia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W7. zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po
badaniach i zabiegach diagnostycznych
wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i
stanie zdrowia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
490
K_D.W8. charakteryzuje grupy leków i ich działanie na
układy i narządy chorego w różnych schorzeniach,
w zależności od wieku i stanu zdrowia, z
uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z
innymi lekami i dróg podania
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W9. charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie
stosowane w opiece nad chorym, uzależnione od
jego wieku i stanu zdrowia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W10. zna zasady przygotowania chorego do samoopieki
w zależności od wieku i stanu zdrowia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W11. różnicuje reakcje chorego na chorobę i
hospitalizację, z uwzględnieniem wieku i stanu
zdrowia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W12. zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do
podmiotu leczniczego, z uwzględnieniem wieku
i stanu zdrowia pacjenta
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W13. charakteryzuje proces starzenia w aspekcie bio-
psycho-społeczno-ekonomicznym OS-GiPG
K_D.W14. zna swoiste zasady organizacji opieki
specjalistycznej (geriatrycznej, intensywnej opieki
medycznej, neurologicznej, psychiatrycznej,
pediatrycznej, internistycznej, chirurgicznej,
paliatywnej oraz systemu ratownictwa medycznego
w Polsce)
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-AiPZŻ,
OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
K_D.W15. różnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku
podeszłego: cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia
tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych,
zespołu Parkinsona i depresji
OS-GiPG OS-GiPG
K_D.W16. charakteryzuje narzędzia i skale oceny wsparcia OS-GiPG OS-GiPG
490
osób starszych i ich rodzin
K_D.W17. zna zasady aktywizacji chorego niepełnosprawnego
i objętego opieką geriatryczną
OS-GiPG. OS-RiPN, OS-
NiPN
OS-GiPG. OS-RiPN, OS-
NiPN
K_D.W18. wyjaśnia patofizjologię i objawy kliniczne chorób
wieku rozwojowego: układu oddechowego, układu
krążenia, dróg moczowych, układu pokarmowego,
chorób alergicznych oraz chorób krwi
OS-PiPP OS-PiPP
K_D.W19. omawia patofizjologię i objawy kliniczne chorób
i stanów zagrożenia życia noworodka i wcześniaka
OS-PiPP, OS-AiPZŻ,
OS-PRM
OS-PiPP, OS-AiPZŻ, OS-
PRM
K_D.W20. charakteryzuje podstawy opieki nad wcześniakiem
i noworodkiem OS-PiPP OS-PiPP
K_D.W21. wyjaśnia cel i zasady opieki przedkoncepcyjnej OS-PGiPPG,
K_D.W22. charakteryzuje mechanizm i okresy porodu
fizjologicznego OS-PGiPPG, OS-PGiPPG,
K_D.W23. zna zasady planowania opieki nad kobietą w ciąży
fizjologicznej i połogu OS-PGiPPG, OS-PGiPPG,
K_D.W24. identyfikuje etiopatogenezę schorzeń
ginekologicznych OS-PGiPPG, OS-PGiPPG,
K_D.W25. zna następstwa długotrwałego unieruchomienia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_D.W26. zna metody, techniki i narzędzia oceny stanu
świadomości i przytomności
OS-AiPZŻ, OS-PRM,
OS-NiPN
OS-AiPZŻ, OS-PRM, OS-
NiPN
K_D.W27. zna etiopatogenezę i objawy kliniczne
podstawowych zaburzeń psychicznych OS-PsiPPs OS-PsiPPs
K_D.W28. zna zasady obowiązujące przy zastosowaniu
przymusu bezpośredniego OS-PsiPPs OS-PsiPPs
K_D.W29. zna możliwości stosowania psychoterapii u chorych
z zaburzeniami układu nerwowego OS-PsiPPs OS-PsiPPs
K_D.W30. zna zasady żywienia chorych, z uwzględnieniem
leczenia dietetycznego, wskazań przed-
i pooperacyjnych
OS-CHiPCH
OS-CHiPCH
K_D.W31. charakteryzuje czynniki zwiększające ryzyko
okołooperacyjne
OS-CHiPCH,
OS-AiPZŻ,
OS-PGiPPG
OS-CHiPCH,
OS-AiPZŻ,
OS-PGiPPG
K_D.W32. zna zasady przygotowania pacjenta do zabiegu
operacyjnego w trybie pilnym i planowym oraz
w chirurgii jednego dnia
OS-CHiPCH,
OS-AiPZŻ,
OS-PGiPPG
OS-CHiPCH,
OS-AiPZŻ,
OS-PGiPPG
490
K_D.W33. zna kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu
operacyjnym, w celu zapobiegania wczesnym
i późnym powikłaniom
OS-CHiPCH,
OS-AiPZŻ,
OS-PGiPPG
OS-CHiPCH,
OS-AiPZŻ,
OS-PGiPPG
K_D.W34. wymienia objawy, charakteryzuje przebieg i
sposoby postępowania w określonych jednostkach
chorobowych leczonych chirurgicznie
OS-CHiPCH,
OS-PGiPPG
OS-CHiPCH,
OS-PGiPPG
K_D.W35. wyjaśnia działania zintegrowanego systemu opieki
stomijnej i innych stowarzyszeń na rzecz zdrowia
OS-CHiPCH,
OS-CHiPCH,
K_D.W36. wyjaśnia patofizjologię zaburzeń występujących
w przebiegu chorób, urazów układu nerwowego
i grożących powikłań
OS-CHiPCH,
OS-AiPZŻ, OS-NiPN
OS-CHiPCH,
OS-AiPZŻ, OS-NiPN
K_D.W37. zna podstawowe kierunki rehabilitacji leczniczej
(ergoterapia, psychoterapia, kinezyterapia,
fizjoterapia);
OS-RiPN OS-RiPN
K_D.W38. charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania
rehabilitacyjnego w jednostkach chorobowych
OS-RiPN
OS-RiPN
K_D.W39. zna formy rehabilitacji zawodowej OS-RiPN
K_D.W40. zna standardy i procedury postępowania w stanach
nagłych i zabiegach ratujących życie OS-AiPZŻ, OS-PRM OS-AiPZŻ,
K_D.W41. zna zasady przygotowania sali operacyjnej do
zabiegu w znieczuleniu ogólnym i regionalnym OS-AiPZŻ OS-AiPZŻ,
K_D.W42. charakteryzuje kierunki obserwacji pacjenta
w trakcie zabiegu operacyjnego, obejmujące
monitorowanie w zakresie podstawowym
i rozszerzonym
OS-AiPZŻ OS-AiPZŻ
K_D.W43. zna przebieg procesu znieczulania i wskazuje na
zasady i metody opieki nad pacjentem po
znieczuleniu
OS-AiPZŻ OS-AiPZŻ
K_D.W44. charakteryzuje metody znieczulenia regionalnego
i zadania pielęgniarki anestezjologicznej w trakcie
i po znieczuleniu regionalnym
OS-AiPZŻ OS-AiPZŻ
K_D.W45. rozpoznaje stany zagrożenia życia i opisuje
monitorowanie pacjentów metodami
przyrządowymi i bezprzyrządowymi
OS-AiPZŻ OS-AiPZŻ
K_D.W46. objaśnia algorytmy postępowania resuscytacyjnego
w zakresie BLS i ALS OS-AiPZŻ, OS-PRM OS-AiPZŻ,
K_D.W47. zna zasady profilaktyki zakażeń w oddziałach
intensywnej terapii i na bloku operacyjnym OS-AiPZŻ OS-AiPZŻ
K_D.W48. opisuje procedury zabezpieczenia medycznego
w zdarzeniach masowych i katastrofach oraz
w sytuacjach szczególnych, takich jak skażenia
OS-PRM
490
chemiczne, radiacyjne i biologiczne
K_D.W49. zna zasady pierwszej pomocy przedmedycznej OS-PRM
K_D.W50. zna patofizjologię, objawy kliniczne i powikłania
chorób nowotworowych
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
AiPZŻ,
C.W41. K_D.W51. zna procedurę postępowania z ciałem pacjenta
zmarłego
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
UMIEJĘTNOŚCI K_A.U1. posługuje się w praktyce mianownictwem
anatomicznym oraz wykorzystuje znajomość
topografii narządów ciała ludzkiego NP-A
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_A.U2. wykazuje różnice w budowie i charakteryzuje
funkcje życiowe człowieka dorosłego i dziecka
NP-A
NP-F
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_A.U3. prognozuje kierunek procesów biochemicznych
w poszczególnych stanach klinicznych
NP-BiB
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
K_A.U4. konstruuje wzór wykorzystania podstaw wiedzy
anatomicznej w badaniu przedmiotowym
NP-A
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-
NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
K_A.U5. rozpoznaje najczęściej spotykane pasożyty
człowieka na podstawie ich budowy i cykli NP-MiP
490
życiowych oraz objawów chorobowych
K_A.U6. szacuje ryzyko ujawnienia się danej choroby w
oparciu o zasady dziedziczenia i wpływ
czynników środowiskowych
NP-G
K_A.U7. wykorzystuje znajomość praw fizyki do opisu
zagadnień z zakresu biologii komórek, tkanek
oraz procesów fizjologicznych, w szczególności
do wyjaśnienia wpływu czynników
zewnętrznych, takich jak temperatura,
grawitacja, ciśnienie, pole elektromagnetyczne
oraz promieniowanie jonizujące na organizm
ludzki
NP-BiB
K_A.U8. ocenia wpływ leczenia farmakologicznego na
fizjologiczne i biochemiczne procesy
zachodzące w poszczególnych narządach
NP-FA
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
K_A.U9. różnicuje poszczególne grupy leków i ich
zastosowanie lecznicze
NP-FA
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
K_A.U10. zna problematykę leczenia krwią i środkami
krwiozastępczymi NP-FA
K_A.U11. opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu
jako całości w sytuacji zaburzenia jego
homeostazy
NP-P
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
K_A.U12. powiązuje obrazy uszkodzeń tkankowych i
narządowych z objawami klinicznymi choroby,
wywiadem i wynikami badań diagnostycznych
NP-P
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
490
K_A.U13. wykorzystuje wiedzę na temat chorób
uwarunkowanych genetycznie w profilaktyce
nowotworów oraz diagnostyce prenatalnej
NP-G
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
K_A.U14. klasyfikuje drobnoustroje, z uwzględnieniem
mikroorganizmów chorobotwórczych i obecnych
we florze fizjologicznej
NP-MiP
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
K_A.U15. wykorzystuje wiedzę na temat funkcjonowania
układu pasożyt - żywiciel dla prawidłowej
terapii chorób wywołanych przez pasożyty
NP-MiP
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
K_A.U16. szacuje niebezpieczeństwo toksykologiczne w
określonych grupach wiekowych oraz w różnych
stanach klinicznych
NP-FA
OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
K_A.U17. ocenia szkodliwość dawki promieniowania
jonizującego i stosuje się do zasad ochrony
radiologicznej
NP-R
K_B.U1. opracowuje zestawienia podstawowych
determinantów zdrowia
NS-ZP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U2. ocenia wpływ choroby, hospitalizacji i innych
sytuacji trudnych na stan fizyczny, psychiczny i
funkcjonowanie społeczne człowieka NS-Ps, NS-S
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U3. projektuje i realizuje w warunkach symulowanych
elementarne formy pomocy psychologicznej NS-Ps
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
490
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U4. prognozuje wpływ choroby i hospitalizacji na stan
psychiczny człowieka oraz zależności
somatopsychiczne NS-Ps
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U5. analizuje postawy ludzkie, proces ich kształtowania
i zmiany
NS-Ps, NS-S
NS-P
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U6. ocenia funkcjonowanie człowieka w sytuacjach
trudnych (stres, konflikt, frustracja
NS-Ps
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U7. zna psychologiczne aspekty funkcjonowania
człowieka w różnych okresach rozwojowych
NS-Ps, NS-P
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U8. zna psychospołeczne aspekty wychowania
seksualnego i prorodzinnego NS-Ps, NS-S
K_B.U9. kontroluje błędy i bariery w procesie
komunikowania
NS-Ps
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U10. wykazuje umiejętność aktywnego słuchania
NS-Ps
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U11. wykorzystuje techniki komunikacji werbalnej,
niewerbalnej i parawerbalnej w opiece zdrowotnej
NS-Ps
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U12. tworzy warunki prawidłowej komunikacji
pielęgniarka – pacjent oraz pielęgniarka – personel NS-Ps, NS-S
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
490
medyczny OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U13. dokonuje wyboru właściwych technik redukowania
lęku i metod relaksacyjnych
NS-Ps
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U14. stosuje techniki zapobiegania zespołowi wypalenia
zawodowego NS-Ps
K_B.U15. analizuje i krytycznie ocenia zjawisko
dyskryminacji i rasizmu NS-S
K_B.U16. kontroluje i koordynuje działania zapobiegające
dewiacjom i patologiom wśród dzieci i młodzieży NS-S
K_B.U17. zna przepisy prawne dotyczące wykonywania
zawodu pielęgniarki i udzielania świadczeń
zdrowotnych NS-Pr,
NS-ZP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_B.U18. zna możliwości stosowania odpowiedzialności
zawodowej, karnej i cywilnej w zakresie
funkcjonowania systemu ochrony zdrowia
i udzielania świadczeń zdrowotnych
NS-Pr
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U19. opracowuje projekty pielęgniarskich działań
prozdrowotnych w środowisku zamieszkania,
edukacji i pracy
NS-ZP POP-POZ,
POP-PZ
K_B.U20. ocenia globalne trendy dotyczące ochrony zdrowia
w aspekcie najnowszych danych
epidemiologicznych i demograficznych
NS-ZP
K_B.U21. interpretuje działania w zakresie polityki
zdrowotnej i społecznej prowadzonej przez
państwo na rzecz zdrowia publicznego
NS-ZP
K_B.U22. dokonuje analizy i oceny funkcjonowania różnych
systemów opieki medycznej oraz identyfikowania
źródeł ich finansowania
NS-ZP
K_B.U23. projektuje metody i formy profilaktyki i prewencji
chorób oraz kształtowania prawidłowych zachowań
zdrowotnych wobec różnych grup społecznych
NS-ZP POP-POZ,
POP-PZ
K_B.U24. kontroluje czynniki obciążające w pracy
pielęgniarki oraz sprzyjające występowaniu chorób
zawodowych i wypadków przy pracy
NS-ZP
K_B.U25. rozwija umiejętności aktywnego poszukiwania NS-ZP
490
pracy (metody poszukiwania, curriculum vitae,
list motywacyjny, rozmowa kwalifikacyjna,
autoprezentacja
K_B.U26. przeprowadza ocenę jakości opieki pielęgniarskiej
dla potrzeb doskonalenia pielęgnowania
NS-ZP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U27. różnicuje zakres uprawnień, obowiązków
zawodowych i powinności moralnych w
zindywidualizowanej sytuacji podmiotu opieki NS-ZP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U28. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z
podopiecznym i jego rodziną
NS-Ps, NS-P,
NS-FiEZP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U29. wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w
praktyce zawodowej
NS-FiEZP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U30. dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia
NS-FiEZP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_B.U32. analizuje piśmiennictwo w języku angielskim NS-JA
K_B.U33. porozumiewa się w języku angielskim w sposób
odpowiadający poziomowi B1 Europejskiego
Systemu Opisu Kształcenia Językowego
NS-JA
K_C.U1. proponuje model pielęgnowania i stosuje w
praktyce wybrane teorie pielęgniarstwa
POP-PP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U2. gromadzi informacje metodą wywiadu, obserwacji,
pomiarów bezpośrednich i pośrednich (skale),
analizy dokumentacji (w tym analizy badań
diagnostycznych), badania fizykalnego w celu
rozpoznawania stanu zdrowia pacjenta
POP-PP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
490
i sformułowania diagnozy pielęgniarskiej
K_C.U3. wykonuje testy diagnostyczne dla oznaczenia ciał
ketonowych i glukozy we krwi i w moczu oraz
cholesterolu we krwi, a także inne testy paskowe
POP-PP POP-PP
K_C.U4. oznacza glikemię za pomocą gleukometru POP-PP POP-PP
K_C.U5. ustala cele i plan opieki nad człowiekiem chorym
lub niepełnosprawnym
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U6. planuje i realizuje opiekę pielęgniarską wspólnie
z chorym lub niepełnosprawnym i jego rodziną
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U7. monitoruje stan zdrowia pacjenta na wszystkich
etapach pobytu chorego w szpitalu lub innych
placówkach opieki zdrowotnej, między innymi
przez ocenę podstawowych parametrów
życiowych: temperatury, tętna, ciśnienia tętniczego
krwi, oddechu i świadomości, masy ciała i wzrostu
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U8. dokonuje bieżącej i końcowej oceny stanu zdrowia
pacjenta i skuteczności działań pielęgniarskich
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs, OS-CHiPCH, OS-
NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
K_C.U9. przechowuje leki zgodnie z obowiązującymi
standardami
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U10. podaje choremu leki różnymi drogami, zgodnie
z pisemnym zleceniem lekarza oraz oblicza dawki
leków POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U11. pomaga choremu w jedzeniu, wydalaniu,
poruszaniu się i zapewnianiu czystości POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
490
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U12. pielęgnuje skórę i jej wytwory oraz błony śluzowe
z zastosowaniem środków farmakologicznych
i materiałów medycznych, w tym stosuje kąpiele
lecznicze POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U13. dobiera technikę i sposoby zakładania opatrunków
na rany, w tym wykorzystuje bandażowanie POP-PP
OS-CHiPCH,
POP-PP
K_C.U14. wykorzystuje różne techniki karmienia pacjenta
POP-PP
POP-D
POP-P, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U15. wykonuje zabiegi doodbytnicze – lewatywa,
wlewka, kroplówka, sucha rurka do odbytu POP-PP
POP-PP
K_C.U16. zakłada cewnik do pęcherza moczowego,
monitoruje diurezę, usuwa cewnik, wykonuje
płukanie pęcherza moczowego
POP-PP
POP-PP,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN,
K_C.U17. układa chorego w łóżku w pozycjach
terapeutycznych i zmienia pozycje
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U18. wykonuje gimnastykę oddechową i drenaż
złożeniowy, inhalację i odśluzowywanie dróg
oddechowych
POP-PP
OS-AiPZŻ, OS-PiPP, OS-
CHiPCH,
OS-NiPN,
K_C.U19. wykonuje nacieranie, oklepywanie i inne techniki
masażu klasycznego, ćwiczenia czynne i bierne
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U20. zapewnia choremu bezpieczne otoczenie
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
490
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U21. stwarza choremu warunki do snu i wypoczynku
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U22. wykonuje płukanie oka i ucha POP-PP POP-PP
K_C.U23. podłącza i obsługuje zestawy do kroplowych
wlewów dożylnych
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U24. zakłada zgłębnik do żołądka i obarcza treści POP-PP POP-PP, OS-CHiPCH
K_C.U25. stosuje zabiegi przeciwzapalne i bańki lekarskie POP-PP POP-PP
K_C.U26. zakłada i usuwa cewnik z żył obwodowych
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs, OS-CHiPCH, OS-
NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
K_C.U27. monitoruje, ocenia i pielęgnuje miejsce wkłucia
centralnego, obwodowego i portu naczyniowego POP-PP POP-PP, OS-AiPZŻ,
K_C.U28. wykonuje pulsoksymetrię i kapnometrię POP-PP POP-PP, OS-AiPZŻ,
K_C.U29. asystuje lekarzowi przy badaniach
diagnostycznych: nakłuciu jamy brzusznej,
opłucnej, pobieraniu szpiku i punkcji lędźwiowej
POP-PP POP-PP
K_C.U30. pobiera materiał do badań laboratoryjnych
i bakteriologicznych
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U31. wykonuje kąpiel noworodka i niemowlęcia oraz
monitoruje jego rozwój POP-PP
POP-PP, OS-PiPP
K_C.U32. przygotowuje siebie i sprzęt do instrumentowania
i zmiany opatrunku na ranie POP-PP
POP-PP, OS- CHiPCH
K_C.U33. prowadzi dokumentację opieki pielęgniarskiej,
w tym historię pielęgnowania, kartę obserwacji,
karę gorączkową, książkę raportów,
kartę profilaktyki i leczenia odleżyn
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
490
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U34. odnotowuje wykonanie zleceń w karcie zleceń
lekarskich
POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U35. pomaga pacjentowi w adaptacji do warunków
panujących w szpitalu i w innych
przedsiębiorstwach podmiotu leczniczego POP-PP
POP-PP, OS-CHWiPI,
OS-PiPP, OS-GiPG, OS-
PGiPPG, OS-OP, OS-
PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U36. ocenia stan zdrowia jednostki i rodziny - „potencjał
zdrowotny człowieka” z wykorzystaniem swoistej
metodyki (skale, siatki, pomiary przyrządowe)
POP-PZ POP-PZ
K_C.U37. rozpoznaje uwarunkowania zachowań
zdrowotnych jednostki i czynniki ryzyka chorób
wynikających ze stylu życia
POP-PZ POP-PZ
K_C.U38. uczy odbiorcę usług pielęgniarskich samokontroli
stanu zdrowia i motywuje do zachowań
prozdrowotnych
POP-PZ POP-PZ
K_C.U39. inicjuje i wspiera jednostkę i rodzinę w utrzymaniu
zdrowia przez tworzenie środowiskowej „koalicji
na rzecz zdrowia
POP-PZ POP-PZ
K_C.U40. realizuje programy promocji zdrowia i edukacji
zdrowotnej dostosowane do rozpoznanych potrzeb
zdrowotnych
POP-PZ POP-PZ
K_C.U41. opracowuje i wdraża indywidualne programy
promocji zdrowia jednostek i rodzin POP-PZ POP-PZ
K_C.U42. realizuje świadczenia zdrowotne w zakresie
podstawowej opieki zdrowotnej, w tym:
świadczenia gwarantowane i zapewnianie opieki
nad pacjentem chorym
POP-POZ POP-POZ
K_C.U43. ocenia środowisko nauczania i wychowania
w zakresie rozpoznawania problemów
zdrowotnych dzieci i młodzieży
POP-POZ POP-POZ
K_C.U44. przygotowuje sprzęt i środki do realizacji opieki
pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania
pacjenta
POP-POZ POP-POZ
K_C.U45. stosuje standardy i procedury pielęgniarskie
w podstawowej opiece medycznej POP-POZ POP-POZ
K_C.U46. ocenia stan odżywienia organizmu POP-D
490
z wykorzystaniem metod antropometrycznych,
biochemicznych i badania podmiotowego
POP-POZ
K_C.U47. prowadzi poradnictwo w zakresie żywienia
dorosłych oraz dzieci zdrowych
POP-D
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U48. stosuje wybrane diety terapeutyczne w otyłości,
niedożywieniu, cukrzycy, hyperlipidemii,
nadciśnieniu tętniczym, chorobach serca i naczyń
krwionośnych, trzustki i wątroby
POP-D
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U49. przeprowadza badanie podmiotowe pacjenta,
analizuje, interpretuje wyniki dla potrzeb diagnozy
pielęgniarskiej i jej dokumentowania POP-BF
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U50. rozpoznaje i interpretuje podstawowe odrębności
w badaniu noworodka, niemowlęcia, osoby
dorosłej i w wieku geriatrycznym
POP-BF
C.W41. K_C.U51. wykorzystuje techniki badania fizykalnego do
oceny fizjologicznych funkcji skóry, zmysłów,
głowy, klatki piersiowej w tym układu sercowo-
naczyniowego, układu oddechowego, gruczołów
piersiowych, jamy brzusznej, narządów płciowych,
obwodowego układu krążenia, układu mięśniowo-
szkieletowego i układu nerwowego
POP-BF
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U52. dokumentuje wyniki badania fizykalnego i ich
wykorzystywanie w zakresie oceny stanu zdrowia
pacjenta POP-BF
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U53. wykonuje badanie fizykalne umożliwiające
wczesne wykrywanie chorób sutka i uczy
pacjentów samobadania piersi
POP-BF OS-CHiPCH
OS-PGiPPG
K_C.U54. uczestniczy w realizacji projektu badawczego POP-BNwP
K_C.U55. krytycznie analizuje publikowane wyniki badań
naukowych
POP-BNwP
K_C.U56. wykorzystuje wyniki badań naukowych
w zapewnianiu wysokiej jakości opieki nad
pacjentem POP-BNwP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
490
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U57. uczestniczy w kształceniu zawodowym studentów POP-BNwP
K_C.U58. opracowuje i realizuje własny projekt badawczy
w ramach badań o charakterze jakościowym POP-BNwP
K_C.U59. analizuje i opracowuje raporty z badań naukowych
(np. artykuły naukowe)
POP-BNwP
K_C.U60. postępuje zgodnie z zasadami etyki badań
naukowych i ochrony własności intelektualnej
POP-BNwP
K_C.U61. wdraża standardy postępowania zapobiegającego
zakażeniom szpitalnym i zakażeniom w innych
placówkach opieki zdrowotnej POP-ZS
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U62. prowadzi ocenę i izoluje chorych potencjalnie
zakażonych lub chorych zakaźnie
POP-ZS
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U63. stosuje bezpiecznie środki dezynfekcyjne
i segreguje odpady medyczne
POP-ZS
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U64. nawiązuje kontakt z osobą słabo słyszącą
i niesłyszącą
POP-JM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U65. posługuje się znakami języka migowego w opiece
nad pacjentem głuchoniemym w celu
przygotowania do świadomego uczestnictwa
w procedurach medyczno-opiekuńczych
POP-JM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ,
K_C.U66. posługuje się językiem migowym w zakresie
terminologii sytuacyjnej: udzielanie pierwszej
pomocy, przekazywanie informacji rodzinie POP-JM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U67. podejmuje działania promujące zdrowie psychiczne
i rozpoznaje sieci wsparcia społecznego POP-PZP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
490
RiPN, OS-AiPZŻ
K_C.U68. podejmuje działania zapobiegające oraz
diagnostyczne w zakresie występowania przemocy,
agresji, mobbingu i wypalenia zawodowego
POP-PZP
K_D.U1 gromadzi informacje, formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji
opieki
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U2. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia
odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ, OS-
PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U3. prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki
pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia,
dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ, OS-
PRM
K_D.U4. motywuje chorego i jego opiekunów do wejścia do
grup wsparcia społecznego
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U5. prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu
chorób
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U6. organizuje izolację chorych zakaźnie w miejscach
publicznych i w warunkach domowych
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U7. ocenia rozwój psychofizyczny dziecka, wykonuje
testy przesiewowe, wykrywa zaburzenia w rozwoju OS-PiPP OS-PiPP
K_D.U8. diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i
dokonuje ich klasyfikacji
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
490
OS-PsiPPs, OS-OP,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
OS-PsiPPs, OS-OP, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U9. pobiera materiał do badań diagnostycznych
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-AiPZŻ,
OS-PsiPPs
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-CHiPCH, OS-
NiPN, OS-AiPZŻ, OS-
PsiPPs
K_D.U10. ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań
po specjalistycznych badaniach diagnostycznych
i powikłań pooperacyjnych
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U11. doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą
insuliny szybko i krótko działającej
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
K_D.U12. przygotowuje chorego do badań diagnostycznych
pod względem fizycznym i psychicznym
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U13. dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej
dynamikę zmian i realizowaną opiekę
pielęgniarską
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U14. doraźnie unieruchamia złamanie kości, zwichnięcia
i skręcenia oraz przygotowuje pacjenta
do transportu
OS-CHiPCH,
OS-PRM
OS-CHiPCH,
K_D.U15. prowadzi edukację w zakresie udzielania pierwszej
pomocy w stanach zagrożenia zdrowia OS-AiPZŻ, OS-PRM OS-AiPZŻ
K_D.U16. rozpoznaje stany nagłego zagrożenia zdrowia
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ
490
K_D.U17. wykonuje defibrylację automatyczną (AED) i
bezprzyrządowe udrażnianie dróg oddechowych OS-AiPZŻ , OS-PRM OS-AiPZŻ
K_D.U18. instruuje pacjenta i jego opiekuna w zakresie
użytkowania sprzętu pielęgnacyjno-
rehabilitacyjnego oraz środków pomocniczych
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U19. prowadzi żywienie enteralne i parenteralne
dorosłych i dzieci z wykorzystaniem różnych
technik, w tym pompy obrotowo-perystaltycznej
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U20. rozpoznaje powikłania leczenia
farmakologicznego, dietetycznego,
rehabilitacyjnego i leczniczo-pielęgnacyjnego NP-FA
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U21. pielęgnuje pacjenta z przetoką, rurką intubacyjną i
tracheotomijną
OS-AiPZŻ,
OS-CHiPCH
OS-AiPZŻ,
OS-CHiPCH
K_D.U22. prowadzi rozmowę terapeutyczną
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U23. doraźnie tamuje krwawienia i krwotoki
NS-Ps OS-AiPZŻ, OS-PRM
K_D.U24. prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie
ruchowe pacjenta oraz aktywizację z
wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej
OS-CHWiPI,
OS-CHiPCH
OS-GiPG,
OS-RiPN,
OS-NiPN
OS-CHWiPI,
OS-CHiPCH
OS-GiPG,
OS-RiPN,
OS-NiPN
K_D.U25. prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów
pacjenta
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PsiPPs,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ,
OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PsiPPs,
OS-PGiPPG, OS-OP, OS-
CHiPCH, OS-NiPN, OS-
RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U26. przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego
członkom zespołu terapeutycznego
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
490
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U27. asystuje lekarzowi w trakcie badań
diagnostycznych i leczniczych
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs, OS-
CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U28. prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę
obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów,
kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i
leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z
zaleceniami w zakresie samoopieki
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U29. ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i
nasilenie bólu oraz stosuje postępowanie
przeciwbólowe
OS-CHWiPI, OS-GiPG,
OS-OP,
OS-PGiPPG,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-GiPG,
OS-OP, OS-CHiPCH, OS-
NiPN, OS-RiPN,
OS-AiPZŻ
K_D.U30. tworzy warunki do godnego umierania OS-OP OS-OP
K_D.U31. przewiduje skutki postępowania pacjenta z
określonymi zaburzeniami psychicznymi OS-PsiPPs OS-PsiPPs
K_D.U32. dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju
problemów pielęgnacyjnych
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP,
OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.U33. przygotowuje i podaje leki różnymi drogami,
samodzielnie lub na zlecenie lekarza
POP-PP
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, OS-PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_D.K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych
opiece NP-G, NP-BiB
NP-FA, NP-MiP
NP-P, NP-F
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr, NS-
ZP, NS-FiEZP
POP-PP., POP-
PZP,POP-JM,
POP-BNwP ,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
490
NP-A NP-R POP-PZ, POP-D
POP-BF, POP-
POZ
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.K2. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i
kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu
NP-G, NP-BiB
NP-FA, NP-MiP
NP-P, NP-F
NP-A NP-R
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
NS-ZP, NS-FiEZP
POP-PP, POP-
PZP, POP-JM,
POP-ZS,
POP-BNwP,
POP-BF, POP-D
POP-POZ,
POP-PZ
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.K3. przestrzega wartości, powinności i sprawności
moralnych w opiece
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
NS-ZP, NS-FiEZP
POP-PP,
POP- PZP,
POP-JM, POP-ZS,
POP-BNwP
POP-BF. POP-
POZ
POP-PZ, POP-D
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ
K_D.K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka
i wykonywanie zadań zawodowych
NP-R, P-FA,
NP-MiP
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
NS-ZP, NS-FiEZP
POP-PP,
POP-PZP,
POP-JM,
POP-ZS
POP-BNwP
POP-BF,
POP-POZ
POP-PZ, POP-D
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.K5. przestrzega praw pacjenta
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
NS-ZP, NS-FiEZP
POP-PP,
POP-PZP,
POP-JM
POP-ZS
POP-BNwP
POP-BF,
POP-POZ
POP-PZ, POP-D
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe NP-G, NP-BiB,
NP-FA, NP-MiP,
NP-P, NP-F, NP-A,
NP-R
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
NS-ZP, NS-FiEZP
POP-PP,
POP-PZP,
POP-JM
POP-SZ
POP-BNwP
POP-BF,
POP-POZ
POP-PZ, POP-D
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.K7. przestrzega tajemnicy zawodowej
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
POP-PP,
POP-PZP,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
490
NS-ZP, NS-FiEZP POP-JM
POP-BNwP
POP-BF,
POP-POZ
POP-PZ, POP-D
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.K8. współdziała w ramach zespołu
interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów
etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki
zawodowej
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
NS-ZP, NS-FiEZP,
POP-PP,
POP-PZ, POP-JM
POP-ZS
POP-BNwP
POP-BF, POP-PO
POP-PZ, POP-D
OS-CHwiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.K9. jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i
pacjenta
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
NS-ZP, NS-FiEZP
POP-PP,
POP-PZP,
POP-JM
POP-ZS
POP-BNwP
POP-PZ, POP-D
OS-CHwiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
K_D.K10. przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego
rodziną oraz współpracownikami
NS-Ps, NS-S,
NS-P, NS-Pr,
NS-ZP, NS-FiEZP
POP-PP,
POP-PZP,
POP-JM
POP-ZS
POP-BNwP
POP-PZ, POP-D
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG,
OS-PGiPPG, OS-OP,
PsiPPs, OS-CHiPCH,
OS-NiPN, OS-RiPN, OS-
AiPZŻ, OS-PRM
OS-CHWiPI, OS-PiPP,
OS-GiPG, OS-PGiPPG,
OS-OP, PsiPPs,
OS-CHiPCH, OS-NiPN,
OS-RiPN, OS-AiPZŻ
490
EFEKTY KSZTAŁCENIA – podział na grupy wraz z symbolami / kodami
STUDIA I stopnia
1. NAUKI PODSTAWOWE
Anatomia NP-A
Fizjologia NP-F
Patologia NP-P
Genetyka NP-G
Biochemia i biofizyka NP-BiB
Mikrobiologia i parazytologia NP-MiP
Farmakologia NP-F
Radiologia NP-R
2. NAUKI SPOŁECZNE Psychologia NS-Ps
Socjologia NS-S
Pedagogika NS-P
Prawo NS-Pr
Zdrowie publiczne NS-ZP
Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki NS-FiEZP
Język angielski NS-JA
3. PODSTAWY OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ Podstawy pielęgniarstwa POP-PP
Promocja zdrowia POP-PZ
Podstawowa opieka zdrowotna POP-POZ
Dietetyka POP-D
Badania fizykalne POP-BF
Badania naukowe w pielęgniarstwie POP-BNwP
Zakażenia szpitalne POP-ZS
Język migowy POP-JM
Promocja zdrowia psychicznego POP-PZP
4. OPIEKA SPECJALISTYCZNA Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne OS-CHWiPI
Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne OS-PiPP
Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne OS-CHiPCH
Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych OS-RiPN
Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne OS-GiPG
Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne OS-NiPN
Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo-ginekologiczne OS-PGiPPG
Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne OS-PsiPPs
Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia OS-AiPZŻ
Opieka paliatywna OS-OP
Podstawy ratownictwa medycznego OS-PRM