Katowice – Kiev

6 (20) 2008

Katowice – KijówKatowice – Kiev

Dojazd na lotniskoGetting to the airport

Szklane domy ŚląskaSilesia’s glass constructions

Ciężarowiec: Antonow An-124 „Rusłan”Transport Aircraft: Antonov An-124 “Ruslan”

Latające centrum dowodzeniaAirborne command centre

magazyn bezpłatny | free magazine

Jeśli latać to tylko z KatowicKatowice – the only airport worth flying from

ShannonDublin

CorkBirmingham

LiverpoolDoncaster-Sheffield

EdynburgGlasgow

EindhovenBruksela

Düsseldorf DortmundKolonia-Bonn

Frankfurt

Stuttgart

Frankfurt-Hahn Monachium

Paryż

Warszawa

Oslo Sztokholm

Malmö

Turyn

Mediolan

BarcelonaRzym

Kalabria

Faro

Malaga

Costa del Sol

Agadir

Teneryfa

IbizaMajorka

TunisMonastir

Djerba

Korfu

Zakhyntos

Saloniki

VarnaBurgas

Bodrum

RodosDalaman

Antalya

PaphosHeraklionChania

Tel Aviv

Hurghada

KatowiceBristol

linie czarterowecharter airlines

Londyn

Bolonia

Sharm el Sheikh

Taba

Amman

Kijów

Pescara

Fuertaventura

SILESIA AIRPORT 1

WSTęPintroduction

Szanowni Państwo!

Trzymacie w rękach ostatni w roku 2008 numer „Silesia Air-port”. Na jego łamach przekazujemy dwie bardzo dobre dla na-szych pasażerów informacje. Bez wątpienia najważniejszą jest za-powiedziane na 3 stycznia 2009 roku otwarcie przez węgierską niskokosztową linię lotniczą Wizz Air połączenia z Międzynarodo-wego Portu Lotniczego (MPL) Katowice w Pyrzowicach do Kijowa. To historyczne wydarzenie na polskim niebie przede wszystkim dlatego, że nasze lotnisko będzie pierwszym polskim portem re-gionalnym i drugim w kraju (po warszawskim Okęciu), dysponują-cym połączeniem ze stolicą Ukrainy. Po drugie jest to bardzo ko-rzystna wiadomość z perspektywy organizacji w naszym regionie Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Polska – Ukraina w roku 2012. O Kijowie piszemy na stronie 8.

Ważną informacją jest też fakt, iż w roku 2008 utrzymaliśmy niekwestionowaną pozycję Centrum Czarterowego Polski Połud- niowej. Sezon czarterowy w MPL Katowice podsumowaliśmy w trakcie VII gali „Latam z Katowic!”, o której piszemy na stro-nie 16. W kolejnym numerze „Silesia Airport” przedstawimy nasze najważ-niejsze sukcesy, a było ich w tym roku wiele.

Kończąc, pragnę w imieniu włas- nym oraz całej załogi Górnośląskiego To-warzystwa Lotniczego (GTL) SA, zarzą-dzającego Międzynarodowym Portem Lotniczym Katowice w Pyrzowicach, złożyć wszystkim Czytelnikom „Silesia Airport” życzenia zdrowych, pogodnych i rodzinnych świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego Nowego Roku – niech będzie jeszcze lepszy niż mijający.

Dear Passengers and Guests,

You are holding the last issue of “Silesia Airport” for 2008. In this issue, we’d like to convey two particularly pleasing pieces of information to our passengers. Without a doubt, the most impor-tant of these is the imminent launch of Hungarian low-cost air-line Wizz Air’s direct flights from Katowice Airport in Pyrzowice to Kiev on 3rd January, 2009. This is a historic event as ours will be the first regional airport, and only the second airport in the country (after Okęcie in Warsaw), to offer direct connections with the Ukranian capital. This is particularly favourable in terms of our region’s perspectives in the UEFA European Football Champion-ship in 2012 which is being co-organised by Poland and Ukraine. You can read about Kiev on page 8.

The other important piece of information is the fact that in 2008 we indisputably retained our position as the Charter Cen-tre for Southern Poland. Katowice Airport’s charter season was recapped during the 7th “Fly from Katowice!” Gala, as you will see on page 16. In the next issue of “Silesia Airport” we’ll take a

look at our most notable successes this year – and there’s so much to be proud of.

To finish up, from myself and the entire staff of the Upper Silesian Aviation Group, under whose mana-gement is Katowice International Airport in Pyrzowice, I would like to take this opportunity to wish all “Silesia Airport” readers a very safe and merry Christmas spent with loved ones, as well as a very happy New Year – may it be even better than the one that’s passing.

Artur Tomasik

Prezes Zarządu GTL SAPresident of the Board of GTL SA

fot.

Pio

tr A

dam

czyk

2 SILESIA AIRPORT

SPIS TREśCITABLE OF CONTENTS

Aktualności | News

Wywiad | Interview

Pierożki na Chreszczatiku | Dumplings on Khreschatyk

Cyfrowy krok w przestworza | A digital step into sky

Metropolia Górnośląska | Upper Silesian Metropolis

Gala „Latam z Katowic!” | “Fly from Katowice!” – Gala

Jordania | Jordan

Dojazd na lotnisko | Getting to the airport

Nauka w obiektywie | Science on camera

Orzech w niebie | Orzech in heaven

śląska Podróż w Czasie | Silesia – A Journey Through Time

Flota | Fleet

Pomysł na śląsk | A concept for Silesia

3

6

8

11

12

16

18

20

22

25

26

28

30

Redaktor naczelny | Editor in-chiefPiotr Adamczyk

Rada Programowa | Programme BoardMonika KrzykawskaMonika OlszewskaArtur TomasikPaweł Wojda

Wydawca | Publisher

Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SAUpper Silesian Aviation Groupwww.gtl.com.pl

Przekład | TranslationEva Piotrowska

Korekta | ProofreadingDorota Mańka

Stali współpracownicy Regular contributors

Teresa Semik Aleksandra HańderekCezary Orzech Andrzej Wiktorowicz

skład i opracowanie graficzne typesetting and graphics

Adam Krawczyk

Reklama | AdvertisingPiotr Adamczyk tel.: +48 32 39 27 194 [email protected]

Okładka | CoverAdam Krawczyk

Kontakt | [email protected]

Patronat | Patron

Urząd Marszałkowski Województwa śląskiegoMarshal Office of the Silesian Voivodeshipwww.silesia-region.pl

śląska Organizacja TurystycznaSilesian Tourist Organisationwww.silesia-sot.pl

Śląskie. Pozytywna energia Silesia. Positive energy

REKLAMA

Katowice – Kiev

On Saturday 3rd Janu-ary, 2009, low-cost airline Wizz Air will launch a direct connection from Katowice Airport to Kiev. Flights to Kiev’s Borispol Airport will depart three times a week: Tuesdays, Thursdays and Saturdays. Read about the charming appeal of Kiev on page 8 of this issue of “Silesia Airport.”

Katowice – Kijów

W sobotę 3 stycznia 2009 r. niskokosztowa linia lotnicza Wizz Air zainauguruje nowe połączenie lotnicze z Między-narodowego Portu Lotniczego Katowice do Kijowa. Loty na kijowskie lotnisko Borispol będą realizowane trzy razy w tygodniu: we wtorki, czwart-ki i soboty. O licznych urokach Kijowa piszemy na stronie 8. tego wydania „Silesia Airport”.

SILESIA AIRPORT 3

AKTUALNOśCInews

Nowy ILS

7 listopada 2008 r. w Międzynarodowym Porcie Lotniczym Katowice w Pyrzowicach oddano do użytku nowy system wspo-magania lądowania przy ogra-niczonej widzialności – ILS (Instrument Landing System) THALES 420. Jest to urządze-nie kategorii pierwszej, czyli prowadzące od granicy zasięgu do wysokości 60 m (200 stóp) nad płaszczyzną drogi starto- wej przy widzialności RVR (Runway Visual Range) 800 m (2 400 stóp). W chwili obecnej to najnowocześniejszy tego ty- pu system funkcjonujący na polskich lotniskach. Koszt in-westycji, zrealizowanej przez Polską Agencję Żeglugi Po-wietrznej, wyniósł 3 mln zł.

Rozwój siatki połączeń

Na przełomie listopada i października br. dwie niskokoszto-we linie lotnicze otworzyły nowe połączenia z Międzynarodo-wego Portu Lotniczego (MPL) Katowice. 27 października węgier- ski Wizz Air wzbogacił swoją siatkę połączeń z Katowic o loty do Bolonii (dwa razy w tygodniu: w poniedziałki i piątki). W tym samym dniu irlandzki przewoź- nik Ryanair zainaugurował po-łączenie do Londynu-Stansted (codziennie). Ponadto 30 paź- dziernika przewoźnik ten otwo- rzył trasę do Birmingham (cztery razy w tygodniu: w ponie-działki, wtorki, czwartki i soboty), a 4 listopada do Shannon (trzy razy w tygodniu: we wtor-ki, środy i niedziele). W połowie grudnia 2008 r. linie tradycyj-ne i niskokosztowe operowały z MPL Katowice do 30. euro-pejskich miast.

New ILS

The new ILS (Instrument Landing System), enabling safe land-ing in periods of restricted visibility, has been operating at Kato-

wice Airport in Pyrzowice since 7th November, 2008. The THALES 420 is a catego-ry I system, thus able to di-rect an aircraft from the moment it first comes into range, through to a decision height of 60m (200ft) pa-rallel to the runway, with a runway visual range (RVR) of 800m (2400ft). Currently, it is the most up to date system functioning at any airport in Poland. The investment, covered by the Polish Air Navigation Services Agency, amounted to 3mln PLN.

Expansion of airport network

Between late October and early November 2008, two low-cost airlines opened new connections from Katowice Airport. On 27th October, Hungarian airline, Wizz Air, increased its network of connections from Katowice by adding flights to Bologna (twice a week on Mondays and Fridays). On the same day, Irish carrier,

Ryanair, launched a daily con-nection to London-Stansted. In addition, Ryanair added a new connection to Birming-ham (four times a week: Mon-days, Tuesdays, Thursdays and Saturdays) on 30th of October and on 4th November, flights to Shannon (three times a week: Tuesdays, Wednesdays and Sundays). In mid-December, traditional and low-cost air-lines together offered flights to 30 European destinations from Katowice Airport.

fot.

Pio

tr A

dam

czyk

fot.

Pio

tr A

dam

czyk

fot.

Pio

tr A

dam

czyk

DO KIJOWA POLECIMY LINIą WIZZ AIR | FLY TO KIEV WITH WIZZ AIR

NADAJNIK KIERUNKU KATOWICKIEGO ILS | ILS LOCALIZER TRANSMITTER AT KATOWICE AIRPORT

4 SILESIA AIRPORT

AKTUALNOśCInews

Czarterem do Jordanii

5 listopada 2008 r. zostało za- inaugurowane nowe turystycz-ne połączenie czarterowe z Mię- dzynarodowego Portu Lotnicze- go Katowice w Pyrzowicach. Lo- ty do stolicy Jordanii – Ammanu będą realizowane raz w tygodniu przez polską linię czartero- wą Centralwings. Głównym organizatorem czarterów jest Biu- ro Podróży Triada.

Salon Literacki Michała Jagiełły

Od kilku lat w Bibliotece śląskiej, w każdą trzecią środę mie-siąca, organizowany jest „Salon Literacki Michała Jagiełły”. Gos-podarzem spotkań jest sam Michał Jagiełło – znany pisarz i pub- licysta, autor książek z obszaru historii literatury, historii idei, literatury faktu, prozy artystycznej i poezji. W „Salonie…” go-ściły do tej pory wybitne postacie ze świata kultury, a w szcze- gólności literatury polskiej, m.in. Julia Hartwig, Urszula Kozioł, Jo-anna Kulmowa, Józef Hen, To-masz Łubieński, Eustachy Ryl- ski, Leszek Długosz. W rozmo-wie z gośćmi „Salonu Literac- kiego Michała Jagiełły” poru- szane są nie tylko ważne te- maty z zakresu literatury i kultury, ale też zagadnienia zwią- zane z przemianami cywiliza- cyjnymi i obyczajowymi. Spot- kania, które odbywają się cy-klicznie w Sali Benedyktynka, cieszą się sporym powodze-niem i uznaniem publiczności.

Szczegółowe informacje na temat kolejnych spotkań do-stępne są na stronie Biblioteki śląskiej: www.bs.katowice.pl

Charter flights to Jordan

On Wednesday 5th No- vember, a new charter con-nection was launched from Katowice Airport in Pyrzowi-ce. Flights on Polish charter carrier, Centralwings, to Am- man – the capital of Jordan, will depart once a week. The principal organiser of these charter flights is the Triada travel agency.

Michał Jagiełło’s Literary Salon

For several years, the Silesian Library has been home to “Michał Jagiełło’s Literary Salon” on the third Wednesday of every month. The host of these gatherings is Michał Jagiełło – well-known wri-ter and columnist, the author of books on the history of literature, the history of ideas, literary fact, artistic prose and poetry. Guests of the Salon have included outstanding figures from the world of Polish literature such as Julia Hartwig, Urszula Kozioł, Joanna Kul-

mowa, Józef Hen, Tomasz Łu-bieński, Eustachy Rylski, and Leszek Długosz. Discussions at “Michał Jagiełło’s Literary Sa-lon” are not limited to literature and culture, but also issues regarding changes and deve- lopments in contemporary society and its customs. Con-ducted in the Benedyktynka Room, the gatherings have proved to be very popular and are held in high regard by the public. Information re-garding the topics for upcom-ing meetings can be found on the Silesian Library’s website: www.bs.katowice.pl

fot.

Pio

tr A

dam

czyk

fot.

arc

hiw

um B

iblio

teki

ślą

skie

j

SPOTKANIE „SALONU LITERACKIEGO MICHAŁA JAGIEŁŁY” | A MEETING OF “MICHAŁ JAGIEŁŁO’S LITERARY SALON”

Katowice – Pescara

Włoskie linie lotnicze OnAir otworzą w sezonie letnim regu- larne połączenie z Międzynaro- dowego Portu Lotniczego Kato- wice w Pyrzowicach do Pes- cary. Loty na tej trasie będą realizowane od 10 kwietnia do 13 września 2009 roku. W okre-sie od 13 kwietnia do 6 lipca rej-sy będą wykonywane raz w tygodniu w poniedziałki, nato-miast od 12 lipca do 13 wrześ-nia w niedziele. Trasę obsługiwać będą samoloty niemieckiej linii lotniczej Hamburg International. Bilety są już w sprzedaży na stro-nie internetowej www.flyonair.it

Charter flights to Jordan

Italian air carrier OnAir is launching regular connec-tions from Katowice Airport in Pyrzowice to Pescara in time for the summer season. This route will be open be-tween 10th April and 13th September. From 13th April to 6th July, flights to Pesca-ra will operate on Mondays, whereas from 12th July to 13th September, on Sundays.

Flights on this route will be conducted by German airline Ham-burg International. Tickets are already on sale at www.flyonair.it

fot.

ww

w.h

ambu

rg-i

nter

nati

onal

.de

BOEING 737 LINII CENTRALWINGS | CENTRALWINGS BOEING 737 AIRCRAFT

DO PESCARY Z MPL KATOWICE BęDZIE MOŻNA POLECIEć OD 10 KWIETNIA 2009 ROKU FLY FROM KATOWICE AIRPORT TO PESCARA FROM 10TH APRIL, 2009

6 SILESIA AIRPORT

SILESIA AIRPoRT: od lat Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach jest oknem na świat województwa śląskiego. Pana zdaniem jaki wpływ na jego rozwój ma funk-cjonowanie pyrzowickiego lotniska?

BoguSłAw ŚMIgIELSKI: Lotnisko to przede wszystkim wizy-tówka województwa śląskiego. Pierwsze spotkanie z naszym re- gionem odbywa się poprzez MPL Katowice. I są to – muszę przy-znać – bardzo miłe wrażenia. Dziś trudno przecenić znaczenie portu lotniczego dla obrazu regionu. Po przyznaniu Polsce organizacji UEFA EURO 2012, jedno z pierwszych pytań ze strony UEFA dotyczyło przepustowości pyrzowickiego lotniska. Także obecnie jest to ważne kryterium oceny naszych przygotowań do tej imprezy. Z satysfakcją mogliśmy poinformować o oddaniu do użytku nowego terminalu i planowanej budowie nowego pasa startowego. Dla firm z województwa śląskiego istotną informacją jest to, że po warszawskim Okęciu MPL Katowice wykonuje naj-więcej przewozów cargo. Wspominam o tym, gdyż we współcze-snym świecie niemożliwy jest rozwój regionów bez nowoczesnej sieci komunikacyjnej, którą – oprócz dróg i autostrad – tworzą właśnie lotniska. Dlatego cieszy mnie fakt, że Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach należy do najszybciej rozwijających się lotnisk w Europie. To dobry prognostyk dla wo-jewództwa. Mogłem się o tym osobiście przekonać np. podczas pobytu w Aragonii w Hiszpanii, której władze są zainteresowane nawiązaniem bliskiej współpracy lotniska w Saragossie z naszym portem.

Jednym z gwarantów sukcesu MPL Katowice jest jego dobre skomunikowanie z aglomeracją śląską. Jakie są plany urzędu

MPL Katowice – wizytówka województwa śląskiegoKatowice Airport – Silesia’sshowpiece

WYWIADinterview

Na temat Międzynarodowego Portu Lotniczego (MPL) Katowice rozmawiamy z Bogusławem śmigielskim, Marszałkiem Województwa śląskiego.

We discuss Katowice Airport with Bogusław śmigielski, Marshal of the Silesian Voivodeship.

SILESIA AIRPoRT: Katowice Airport in Pyrzowice has been Silesia’s window on the world for many years. In your opinion, what is the airport’s function in terms of the region’s develop-ment?

BoguSłAw ŚMIgIELSKI: The airport is, first and foremost, Silesia’s showpiece. A visitor’s first impression of our region is formed at Katowice Airport. And I must say that it is a very positive one at that. It’s difficult to overestimate the significance of the airport in terms of the region’s image today. After Poland was awarded the organisation of the UEFA’s EURO 2012, one of the first questions posed by UEFA was regarding the capacity of the airport in Pyrzowice. Even now, this continues to be an essential criterion of our preparation for the event. It gave us immense pleasure to inform of the opening of the new terminal and the planned construction of a new runway. For local busi-nesses, it’s important to note that Katowice Airport is second only to Okęcie Airport in Warsaw in terms of cargo volume. The reason why I’m mentioning this is that in today’s world, regional development is impossible without a modern transport network which, apart from roads and freeways, includes airports. I am proud of the fact that Katowice Airport is amongst the most ra- pidly developing airports in Europe. This bodes well for the entire region. I was able to experience this myself. During my visit to Aragon in Spain, the local authorities were interested in streng-thening ties between the airport in Saragossa and Pyrzowice.

fot.

arc

hiw

um U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

Woj

ewód

ztw

a śl

ąski

ego

SILESIA AIRPORT 7

Marszałkowskiego związane z rozwojem połączeń drogowych, a w szczególności kolejowych, pyrzowickiego lotniska z mias-tami regionu?

Sieć dróg ekspresowych i autostrad w województwie śląskim jest najlepsza w kraju. Przed 2012 rokiem przetnie się w naszym regionie istniejąca autostrada A4 z powstającą A1. Konsekwentnie budowana jest też Drogowa Trasa średnicowa, która już wkroczyła do Zabrza, a przed UEFA EURO 2012 dotrze do Gliwic. Trwają prace przygotowawcze, związane z poprowa-dzeniem jej na wschód, do Dąbrowy Górniczej. Planowana jest także budowa szybkiej kolei łączącej Katowice z Pyrzowicami, choć wciąż toczą się dyskusje czy pobiegnie ona przez Bytom i Chorzów, czy też przez Sosnowiec i Zawiercie. Za pierwszym wariantem przemawia krótszy odcinek trasy przebiegu pociągu, plusem drugiego są już istniejące tory. Połączenie tą trasą wy- korzystywałoby czynną dziś linię kolejową Zawiercie – Łazy – – Mierzęcice, po której jeżdżą pociągi towarowe. Bez względu na ostateczny wybór, najważniejsze dla nas jest sfinalizowa-nie tej budowy, bo to, że przyczyni się ona do podniesienia atrakcyjności Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach, jest pewne.

od 3 stycznia 2009 r. MPL Katowice, jako pierwsze regio-nalne lotnisko w Polsce, będzie miało bezpośrednie połą-czenie ze stolicą ukrainy, Kijowem. Jak z perspektywy Pana urzędu fakt ten wpłynie na zacieśnianie współpracy z ukrainą, szczególnie w aspekcie organizacji uEFA EuRo 2012?

Województwo śląskie łączy partnerska współpraca z trzema obwodami ukraińskimi: czernichowskim, donieckim i lwowskim. Obejmuje ona podstawowe sektory przemysłowe, na czele z wydobywczym i energetycznym, a także współpracę kultural-ną i turystyczną. Przyznanie Polsce i Ukrainie organizacji UEFA EURO 2012 otworzyło nową płaszczyznę wymiany doświadczeń, związaną z przygotowaniami do tego wydarzenia. Przedstawi-ciele Urzędu Marszałkowskiego kilkakrotnie zwiedzali powstają-ce na Ukrainie stadiony, także u siebie gościliśmy wysłanników z ukraińskich miast – gospodarzy Mistrzostw Europy. Są to bardzo pożyteczne dla obu stron spotkania, które z pewnością przyczynią się do lepszego przygotowania naszych krajów do UEFA EURO 2012. Uruchomienie połączenia lotniczego z Kijowem zapewne ucieszy kibiców piłkarskich po obu stronach granicy. Dla mnie jest ważne również dlatego, że przyczyni się do zacieśnienia współpracy między naszymi krajami. Temat ten wielokrotnie powracał podczas rozmów polsko-ukraińskich, prowadzonych w Katowicach i na Ukrainie. To ważna wiado-mość dla naszych biznesmenów, zwłaszcza przedstawicieli sektora małych i średnich firm, którzy skarżyli się na uciążliwoś-ci związane z podróżami na Ukrainę.

w związku ze zbliżającym się końcem 2008 roku, czego pragnąłby Pan życzyć w Nowym Roku pasażerom korzystają-cym z usług Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach?

Oprócz dobrego i szczęśliwego Nowego Roku, chciałbym życzyć także miłych wrażeń z pobytu w województwie śląskim.

Dziękujemy za rozmowę.

Rozmawiał: Piotr Adamczyk

The Silesian agglomeration’s transport network under-writes Katowice Airport’s success. what are the Marshal office’s plans regarding the development of road networks and, more importantly, rail networks connecting the airport in Pyrzowice with the major cities in the region?

The existing network of express roads and freeways in the Silesian region is the best in the country. By 2012, the existing A4 motorway will intersect with the A1 which is currently under construction. The DTś Inner Relief Road, which is being steadily constructed, has already reached Zabrze, and before EURO 2012, will reach Gliwice. Initial preparation has also begun on extending the road east to Dąbrowa Górnicza. A rapid rail connection is also planned between Katowice and Pyrzowice, however, it is still uncertain whether it will run through Chorzów and Bytom or Sosnowiec and Zawiercie. A shorter distance, and therefore shorter travel time, speaks for the first option, whereas the availability of pre-existing tracks speaks for the second. The Zawiercie-Łazy and Mie-rzęcice rail line is currently used by freight trains. Regardless of the outcome, the most important issue for us is the comple-tion of this project, as its contribution to Katowice Airport’s appeal is assured.

From the 3rd of January 2009, Katowice Airport will be the first regional airport in Poland to offer direct flights to the capital of ukraine, Kiev. In terms of your office, how will this affect the strengthening of cooperation between the region and ukraine, particularly concerning EuRo 2012 preparations?

The Silesian Voivodeship has close links to three Ukranian oblasts: Chernihiv, Donetsk and Lviv. The partnership con-centrates primarily on the mining and power industries, but also focuses on culture and tourism. The granting of Poland and Ukraine the joint-organisation of EURO 2012 opened up new avenues for the exchange of experiences concerning the event preparations. Representatives from the Marshal’s Office have visited the Ukranian stadiums under construction several times. Similarly, delegates from Ukranian EURO 2012 host-cities have visited our region. These visits have been beneficial for both sides in contributing to the preparations for the European Championship. Initiating a direct connection to Kiev will undoubtedly please football fans on both sides of the border. For me, this is also important because it will help strengthen ties between our countries. This subject has often come up during Polish-Ukranian talks both in Katowice and in Ukraine. It’s also significant for businesspeople, particularly from the sector of small and medium enterprises, which has often criticised the arduousness of travel to Ukraine.

The end of the year is almost upon us. Is there anything you’d like to wish the passengers of Katowice Airport for the New Year?

Apart from a happy and joyful New Year, I’d also like to wish everyone positive impressions and memories from their stay in the Silesian region.

Thank you for the interview.

Interview: Piotr Adamczyk

8 SILESIA AIRPORT

NA WEEKENDNA WEEKEND

Pierożki na ChreszczatikuDumplings on Khreschatyk

Złota bogini Berehynia, utożsamiana z personifikacją Ukrainy, z malachitowej kolumny, stojącej w centrum Kijowa, patrzy na Plac Niezależności (Majdan Niezalieżnosti). Warto przypomnieć jak to miejsce nazywano kiedyś, bo w tym spisie nazw konden-suje się jak w soczewce historia Ukrainy. Najpierw był to Plac Chreszczatik, potem Dumski – od pałacu rady miejskiej, którą przy nim wybudowano, następnie Radziecki im. Kalinina i wresz-cie Plac Niezależności. To tu rozgrywała się epopeja „pomarań-czowej rewolucji”.

Kijów założyli Normanowie, którzy już w V wieku mieli tu faktorię handlującą z plemionami ruskimi. W IX w. Kijów został stolicą Rusi Kijowskiej, a na początku XI w. o jego Złotą Bramę wyszczerbił swój słynny miecz Bolesław Chrobry. Przez półtora wieku panowali tutaj Tatarzy. Przez trzy wieki rządzili Polacy, którym odebrał miasto Bohdan Chmielnicki, by oddać je wraz z całą Ukrainą pod władzę carów Rosji. Dopiero w 1934 r. Kijów został stolicą Ukraińskiej Republiki Radzieckiej, aby wreszcie, od 1991 r., przewodzić niepodległej Ukrainie.

In the centre of Kiev, the golden spirit, Berehynia, often regarded as a personification of Ukraine stands looking over Independence Square (Majdan Niezalieżnosti) from a malachite column. The various names this square has been known by reads like Ukraine’s history in a nutshell. First, it was Khreschatyk Square, then the Duma Square – after the local council chambers erected there, then the Radyanska and Kalinin Squares, then finally Independence Square. It was here that the epic of the “Orange Revolution” was played out.

The Normans founded Kiev as a trading post with Russian tri-bes in the 5th century. In the 9th century, Kiev became the capital of Kievan Rus’, and it was upon its Golden Gate that Poland’s Bolesław I the Brave notched his sword. Poles ruled the city for three centuries until Bohdan Chmielnicki took possession of it, and the remainder of Ukraine, only to turn it over to the Russian tsars. In 1934, Kiev became the capital of the Ukranian Soviet Socialist Republic and finally the independent Ukraine, in 1991.

fot.

ww

w.s

xc.h

u

PLAC NIEZALEŻNOśCI | INDEPENDENCE SqUARE

SILESIA AIRPORT 9

Rozłożone na wzgórzach nad Dnieprem miasto jest wyjąt-kowo malownicze. I choć panuje tu architektoniczna mieszanka stylów, oszpecona blokowiskami z epoki ZSRR, to Kijów obronił swoją urodę. Z Placu Niezależności niemal każdy kieruje kroki na Chreszczatik. W XIX w. była to bogata kupiecka ulica, za czasów ZSRR obrosła mamutami domów w stylu socrealistycznym, które jednak, o dziwo, nie rażą. Teraz ich partery zajęły eleganc-kie sklepy, w znakomitej zgodzie współistniejące z ukraińskimi „babuszkami”, sprzedającymi na ulicy nadziewanie mięsem lub grzybami pyszne pierożki. Ta ulica żyje całą dobę: jest deptakiem, miejscem spotkań, prawdziwym sercem Kijowa.

Ze wszystkich zabytków stolicy Ukrainy na pierwszym miejscu trzeba postawić Ławrę Pieczerską. Ten ogromny klasztor zbudo-wano na wzgórzu nad Dnieprem, a potem stuleciami rozbudowy-wano nad i pod ziemią. To, co najciekawsze w Ławrze, to tunele, siecią których gruntownie zryto górę. Tu mnisi chowali się przed najeźdźcami i tu teraz spoczywają ich mumie, prezentowane zwiedzającym. Naziemna część Ławry to m.in. piękny sobór Uspieński i imponująca cerkiew nadbramna pod wezwaniem

Spread on top of hills overlooking the Dnepr River, the city is incredibly picturesque. And although it seems to have a mishmash of architectural styles, disfigured by the Soviet-era housing estates, Kiev has managed to maintain its beauty. From Independence Square, almost everyone makes their way to the Khreschatyk. In the 19th century it was a street of wealthy merchants which was later overgrown by mammoth Soviet-style homes which, for some strange reason, don’t seem entirely out of place. Now, the elegant stores located on the ground floors of these homes exist in perfect harmony with the Ukranian “babushkas” selling meat and mushroom dumplings. This street never sleeps: it’s a pedestrian mall, meeting place and evidently the heart of Kiev.

Of all the heritage sites in the Ukranian capital, the Kiev Pechersk Lavra (Monastery of the Caves) holds its own at the top of the list. This huge monastery was built overlooking the Dnepr

fot.

ww

w.is

tock

phot

o.co

m

ŁAWRA PIECZERSKA | PECHERSK LAVRA

10 SILESIA AIRPORT

NA WEEKENDNA WEEKEND

świętej Trójcy. Jest tu też efektowna dzwonnica, ufundowana w XVIII w. przez hetmana Iwana Mazepę – tytułowego bohate-ra jednego z dramatów wielkiego polskiego wieszcza Juliusza Słowackiego. Widok z dzwonnicy to najpiękniejsza panorama Kijowa.

Jarosław Mądry, władca Rusi Kijowskiej, został ochrzczony w Hagia Sophia w Konstantynopolu i postanowił wybudować w Kijowie kościół równie wspaniały. Tak ufundowano Sobór So- fijski (Sobór Mądrości Bożej). Trzynaście złotych kopuł zdobi świątynię z zewnątrz, a wewnątrz – zespół cudownych malowideł i mozaik. Naprzeciw Soboru Sofijskiego stała budowla urodą ją przewyższająca: Monastyr o Złotych Kopułach z cerkwią Michała Archanioła. Zburzono go jednak w latach 30. XX w.

Sobór Mądrości Bożej i Ławra Pieczerska zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Po Kijowie podróżuje się znakomicie środkami komunikacji publicznej. Trzy linie metra i liczne autobusy zapewniają szybki przejazd w każde miejsce miasta. Na cudzoziemców wręcz polują prywatne samochody i busy, za które płaci się niewiele.

and extended above and below the ground over the centuries. The most interesting aspect of the Lavra is the network of tunnels furrowing through the entire hillside. The monks used to hide from invaders in these tunnels, and it is here that their mummified remains are on display for visitors. The above-ground section of the Lavra includes the Dormition (or Uspenski) Cathedral and the impressive Gate Church of the Trinity. There’s also a wonderful belltower boasting the most stunning views of Kiev, funded by Ukranian hetman Ivan Mazepa who is known to Poles through the works of Polish poet Juliusz Słowacki.

Yaroslav I the Wise, ruler of Kievan Rus’, was baptised at the Hagia Sophia in Constantinople and decided to erect an equally impressive cathedral in Kiev. He sponsored the building of Saint Sophia’s Cathedral. Thirteen golden domes adorn the exterior of the cathedral, and the interior – a collection of spectacular mosaics and frescoes. Across from Saint Sophia’s Cathedral once stood a building which surpassed the beauty of the cathedral – St Michael’s Golden-Domed Monastery. It was unfortunately destroyed in the 1930s.

Saint Sophia’s Cathedral and the Kiev Pechersk Lavra have both been listed as a UNESCO world heritage sites.

The most convenient way to see Kiev is to take public trans-

fot.

ww

w.s

xc.h

u

SOBóR SOFIJSKI | ST. SOPHIA’S CATHEDRAL

Kijów w pewien sposób przypomina swoją atmosferą War-szawę sprzed dwudziestu lat, gdy rodząca się prywatna przedsię-biorczość kazała ludziom szukać różnych metod handlu i usług.

Kto chce odpocząć i dobrze zjeść, ten niech szuka na planie miasta „Andrijewskiego Uzwizu”, prowadzącego do Podołu. W tej dzielnicy pełno jest malowniczych knajpek i kawiarenek, sąsiadujących z gigantycznym targowiskiem sztuki, na którym mamy wszystko: od tradycyjnych haftów i znakomitych replik ikon, po galerie z kolekcjami sztuki współczesnej.

Cały Kijów jest mieszaniną. Zachwycające cerkwie sąsiadują z sowieckimi blokowiskami, uliczni handlarze z restauracjami McDonald’s, obyczajowość żywcem przeniesiona z czasów ZSRR z pełną inicjatywy przedsiębiorczością. A kiedy zapytać kijowia-nina co w jego mieście warto zobaczyć, może zapomnieć o zabyt-kach, ale z pewnością pochwali się... Stadionem Olimpijskim, na którym gra ukochane przez to miasto Dynamo. Stadion ten ma być zresztą obiektem zbliżających się igrzysk EURO 2012. Trzeba go koniecznie zobaczyć, bo mistrzostwa te Polacy i Ukraińcy mają przeprowadzić wspólnie.

port. The three metro lines and many bus routes ensure easy access to the entire city. Privately owned vehicles and minibuses eagerly offer transport, particularly to foreigners, at very at-tractive rates. The atmosphere of Kiev, with its fledgling private enterprise, is reminiscent of Warsaw 20 years ago.

If you want to have a break and eat well, you need to find the Andriyivskyy Descent heading down towards the Podil district. This area is full of lovely little cafes and restaurants with a gi-gantic art market where you’ll be able to find everything: from traditional embroidery and superb replicas of religious icons, through to contemporary art galleries.

Kiev is a melange of impressive cathedrals, Soviet-era hous-ing estates, street merchants and McDonald’s restaurants; principles dating back to the USSR and private enterprise. But when you ask native Kievians what’s worth seeing in their city, they’ll probably forget about all the sites and tell you about…the Olympic Stadium which is home to Dynamo, the much-loved city team. In fact, this stadium is going to be one of the major facilities of the Euro 2012 football championship. It’s not to be missed, as the Euro 2012 championship is being jointly organised by Ukraine and Poland.

Andrzej wiktorowicz

fot.

ww

w.is

tock

phot

o.co

m

CERKIEW MICHAŁA ARCHANIOŁA | ST. MICHAEL’S CATHEDRAL

SILESIA AIRPORT 11

INNOWACYJNY śLąSKINNOVATIVE SILESIA

Gasną światła. Słychać pierwsze takty utworu na wejście. Tłum zafalował. 9 000 osób rozpoczyna duchową ucztę. Przybyli, aby oglądać Depeche Mode na jedynym koncercie w naszym kraju – w katowickim Spodku.

Spoglądam na rozentuzjazmowaną grupę, gotową do dużych poświęceń, aby zobaczyć ten wyjątkowy koncert na żywo i nachodzi mnie pewna refleksja: jak łatwo jest dziś wziąć udział w takim wydarzeniu! Bogacące się społeczeństwo, którego barie-ry mobilności padły pod ciosami niskich cen biletów tanich linii lotniczych, rozpoczęło zaspokajanie swoich potrzeb w spo- sób dotychczas niedostępny. Przykład? Europejska trasa Depe-che Mode, obejmująca koncerty m.in. w Katowicach, Pradze i Londynie. Fani zespołu mogli towarzyszyć muzykom w każdym z tych miejsc dzięki możliwości koordynacji zakupu biletów, pozyskania informacji o lokalnej infrastrukturze transportowej, rezerwacji biletów lotniczych i miejsc w hotelach. A wszystko to online. Bajka, prawda? Mam przyjaciół, którzy byli na tych trzech koncertach.

Jak każda usługa, służąca do zaspokajania potrzeb, tak i lot- nictwo stało się obszarem aktywności jego fascynatów w sieci Internet. Pojęcia „social shopping” *, charakterystyczne dla portali rekomendacyjnych, już od dłuższego czasu funkcjonują na rynku lotniczym, czego przykładem może być sekcja „linie lotni-cze w ocenie pasażerów” na www.pasazer.com Wczytując się we wpisy podróżujących, w plusy i minusy, które pozostawiają

The lights fade. The opening bars of the introduction sound. The crowd begins to sway as 9 000 people are prepared for their spiritual odyssey. They’ve come to see Depeche Mode at their only concert-performance in Poland, in Katowice’s “Spodek” Entertainment Centre.

As I gaze over the enthusiastic crowd, a crowd ready to sac-rifice so much to see this unique concert live and a thought oc-currs to me: how easy it is today to take part in such an amazing event! With borders and distances crumbling under the weight of ticket prices on low-cost airlines, our increasingly wealthy society is able to fulfil its needs in ways which have, up to now, been unavailable. An example – the European leg of Depeche Mode’s tour including concerts in Katowice, Prague and London. Fans were able to accompany the group to all three cities thanks to the possibility of co-ordinating ticket purchases, acquiring in-formation about local transport options, reserving airline tickets and hotel rooms. All online. It’s all fiction right? Wrong. In fact, I have friends who were at all three of these concerts.

As with all services, aviation has become a playground for its enthusiasts on the Internet. The concept of social shopping (*), characteristic of user review sites, has already been operat-ing within the aviation industry for some time. Sections such as “passenger reviews” at www.airlinequality.com. By reading all the passengers’ positive and negative comments, we’re able

Cyfrowy krok w przestworzaA digital step into sky

w komentarzach, uzyskujemy obiektywną opinię na temat poziomu obsługi wybrane-go przez nas przewoźnika. Podobna sytu-acja dotyczy lotnisk i warunków podróży. Aktywni pasażerowie chętnie dzielą się swoimi doświadczeniami na forach dys-kusyjnych portali, zajmujących się tematyką przewozów lotniczych i lotniczej infrastruk-tury. Pasazer.com dysponuje ponad 70 000. wpisów, co świadczy o olbrzymim zaangażo-waniu społeczności internetowej, korzysta-jącej z lotniczych form podróżowania.

Dzięki tej internetowej wspólnocie otrzymujemy szansę dokonywania świa-domego wyboru środka transportu do wyma-rzonego miejsca, jakim w tym przypadku był koncert popularnej grupy. Pamiętajmy zatem, aby po powrocie podzielić się wspomnienia-mi z koncertu oraz informacjami z przebiegu podróży. Dajmy innym szansę dokonywania świadomych wyborów na bazie naszych doświadczeń. W końcu podróż w przestwo-rza zaczyna się w Internecie.* dla osób nieznających tego pojęcia polecam www.znamto.pl lub www.cokupic.pl

to form an objective opinion regarding the level and quality of service provided by our chosen carrier. Similar information is avail-able regarding airports and conditions of travel. Internet savvy passengers readily share their experiences on discussion groups and forums related to airline travel and airport infrastructure. Airlinequality.com boasts thousands of entries, which is testament to the enormous involvement of the virtual community participating in discussion forums relating to the airline industry.

Thanks to the virtual community, we are given the chance to make informed choices as to the form of transport we use to get to our dream destination – as were the concerts in this case. Let’s not forget then, to share our travel experiences – give oth-ers the chance to make educated decisions on the basis of our experiences. Let the journey into space start on the Internet. (*) – for those unfamiliar with this concept I suggest visiting www.crowdstorm.com or www.viewpoints.com

Katarzyna KoziełAccount Managerwww.netizens.pl

tel. +48 32 258 13 43ul. Ks. Bpa Bednorza 2A-6, Katowice

12 SILESIA AIRPORT

regionLOCAL

Metropolia górnośląska – osobliwości, cuda, atrakcje…The Upper Silesian Metropolis – sights, wonders, attractions…

fot.

arc

hiw

um U

M C

horz

ów

PLANETARIUM śLąSKIE W CHORZOWIE | SILESIAN PLANETARIUM IN CHORZóW

SILESIA AIRPORT 13

Zacznijmy od legendy. Dawno temu nad okolicą przelatywał diabeł z wielkim workiem piasku. Zawadził nim o wieżę kościelną i piasek wysypał się, tworząc ogromną pustynię. W rzeczywis-tości to lodowiec, a nie diabeł, naniósł piaski, które z czasem porosły lasami. Do ponownego odsłonięcia pustyni przyczynili się ludzie, od średniowiecza karczując drzewa na potrzeby hut srebra i ołowiu. W ten sposób powstała jedna z największych osobliwości przyrodniczych w tej części Europy – Pustynia Błę-dowska, zwana dumnie Polską Saharą. Pustynia leży częściowo na obszarze Dąbrowy Górniczej, a jej niepowtarzalny, malow-niczy krajobraz tworzą wydmy i stepowa roślinność. Jeszcze w latach 50. ubiegłego wieku, kiedy połacie piasków były więk-sze, zdarzały się tu piaskowe burze, a w upalne dni można było doświadczyć zjawiska fatamorgany. W czasie II wojny światowej pustynia stała się poligonem niemieckiej Afrika Korps. Jej nie-zwykły pejzaż inspirował też filmowców, to tu powstał „Faraon”

Let’s start with a legend. Long, long ago, a devil flew over the land with a large sack of sand. The sack got caught on a church steeple and the sand spilled out, forming a huge desert. In actual fact, it was not a devil, but a glacier that deposited the sand which, over time, was covered by forests. Deforesta-tion dating back to the middle ages to supply silver and lead smelting plants ultimately contributed to the desert’s subse-quent reappearance. And so one of the largest natural sights in this part of Europe, the Błędowska Desert, proudly referred to as the Polish Sahara, was formed. The Desert lies partly in Dąbrowa Górnicza, and its scenic beauty is formed by its dunes and steppe vegetation. Sand storms and on hot days, mirages, were still a common occurrence in the 1950s when the desert’s large stretches of sand were more plentiful. During WWII, the desert was used as a training ground for the German Afrika-korps. Its unique scenery has also inspired film-makers – Jerzy

Jerzego Kawalerowicza. Dziś pustynia jest wspaniałym miejscem pieszych, rowerowych i konnych wycieczek, licznie zjeżdżają tu także miłośnicy ekstremalnych sportów motorowych.

Skoro mowa o sportach ekstremalnych, to nieopodal znaj-dziemy kolejne niezwykłe miejsce, w którym można uprawiać rzadki rodzaj sportu. Mowa o zatopionym kamieniołomie dolo- mitu w Jaworznie. Na dnie wyrobiska stoją gigantyczne koparki, obok można też podziwiać dwa samochody, Poloneza i BMW. To miejsce także ma swoją legendę, związaną właśnie z BMW. Pewien mężczyzna podarował auto swojej ukochanej, mimo to dziewczyna porzuciła go, ale była na tyle honorowa, że zwróciła samochód. Mężczyzna zaś w akcie desperacji zepchnął go ze skarpy do wody. W ten sposób baza nurkowa „Gródek”, popu-larnie zwana „Koparki”, zyskała kolejną atrakcję. Dziś to jedno z najsłynniejszych w Polsce miejsc do nurkowania, umożliwiające uprawianie tego sportu niemal przez cały rok.

fot.

Pio

tr K

oman

der

Kawalerowicz’s “Faraon” was filmed here. Today, the desert is a favourite with trekkers, bike and horse as well as enthusiasts of extreme motorsports.

While on the topic of extreme motorsports, there’s an ex-traordinary area nearby where another unique sporting activity can be engaged in. Jaworzno is home to a submerged dolomite quarry, with gigantic excavators and even two vehicles (a Polo-nez and a BMW) lying on the quarry floor. This area also has its own legend, connected with the BMW. Apparently, long, long ago, a man offered the love of his life this car as a gift. Although the girl later left him, she was honourable enough to return the vehicle. In an act of desperation, the man pushed the car off the escarpment and into the water. In this way, the “Gródek” diving base, commonly known as “Koparki”, acquired a new attraction. Today, this is one of the most popular diving areas in Poland, allowing enthusiasts to practice their sport almost all year round.

fot.

arc

hiw

um „

Ork

a”

PUSTYNIA BŁęDOWSKA | THE BŁęDOWSKA DESERT BAZA NURKOWA „GRóDEK” W JAWORZNIE | THE “GRóDEK” DIVING BASE IN JAWORZNO

14 SILESIA AIRPORT

regionLOCAL

Po pustynnej wędrówce i podwodnej wycieczce pora zejść pod ziemię. 170 metrów w dół kopalnianą windą, a po wyjściu świat, który budzi podziw i lęk. Wizyta w Zabytkowej Kopalni Węgla Kamiennego „Guido” w Zabrzu pozostawia niezapomnia-ne wrażenia. Turystów czekają niezwykłe efekty audiowizualne: w półmroku majaczy sylwetka konia, popiskują szczury, górnicy rozmawiają ze sobą. Tak wyglądała kopalnia ponad wiek temu. Dziś, tak jak i wtedy, można zjechać jeszcze niżej, na poziom 320, ale nie po węgiel, a po… muzykę. „Muzyka na poziomie” to naz-wa cyklu koncertów, odbywających się w tej niezwykłej scenerii.

Na zakończenie naszej wędrówki po osobliwościach, cudach i atrakcjach Metropolii Górnośląskiej spójrzmy w gwiazdy. Naj-większe i najstarsze w Polsce planetarium zaprasza na niezwy-kły spacer po niebie. Mgławice, komety i planetoidy, śledzone okiem największej w Polsce lunety sprawiają, że zmienia nam się perspektywa – dosłownie i w przenośni. Planetarium śląskie to także miejsce pięknych, nastrojowych koncertów, które w oto-czeniu ciał niebieskich brzmią jak prawdziwa muzyka sfer.

To tylko kilka spośród osobliwych atrakcji Metropolii Górno-śląskiej, są one dopełnieniem obrazu tego niezwykłego, najwięk-szego w Polsce miasta.

Metropolia Górnośląska. Pełnia Życia.www.gzm.org.pl

Following the desert trek and underwater adventure, it’s time to go underground. 170m down a mine lift you’re in another world - a world that is both awe-inspiring and stress-inducing. A visit to the Historical “Guido” Coal Mine in Zabrze, will leave you with life-long memories. Exceptional audiovisual effects await all visitors: a silhouette of a horse looming in the twilight, the squealing of rats, miners chatting amongst themselves – the sights and sounds of life in the mine over a hundred years ago. Today, like a century ago, it’s also possible to go one level lo- wer – 320m, but not to mine coal, but …to enjoy music. “Music at the Coalface” is a concert cycle held in this highly unusual setting.

Let’s finish off our trek through the sights, wonders and at-tractions of the Upper Silesian Metropolis with some star-gazing. The largest and oldest planetarium in Poland invites all for a space-walk. Nebulae, comets, planetoids the stunning backdrop of celestial bodies, as seen through Poland’s largest telescope, have the power to change our perspective – literally and figu-ratively. The Silesian Planetarium is also home to beautiful and ambient concerts. concerts. Set within the stunning backdrop of celestial bodies,these concerts are literally ethereal.

As the largest and most extraordinary city in Poland, this is only a drop in the ocean of what the Upper Silesian Metropolis has to offer.

The Upper Silesian Metropolis. Full of life.www.gzm.org.pl

fot.

arc

hiw

um U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

Woj

ewód

ztw

a śl

ąski

ego

SZLAK ZABYTKóW TECHNIKI | INDUSTRIAL MONUMENT ROUTE

fot.

Dan

iel M

itro

s

PLANETARIUM śLąSKIE W CHORZOWIE | SILESIAN PLANETARIUM IN CHORZóW

fot.

arc

hiw

um „

Gui

do”

ZABYTKOWA KOPALNIA WęGLA KAMIENNEGO „GUIDO” W ZABRZU | THE HISTORICAL “GUIDO” COAL MINE IN ZABRZE

SILESIA AIRPORT 15

16 SILESIA AIRPORT

Koniec roku to czas podsumowań. Już teraz, ze względu na zakończenie turystycznego sezonu czarterowego, można pokusić się o podsumowanie roku 2008 w sektorze ruchu pasażerskiego.Analizując statystyki Międzynarodowego Portu Lotniczego (MPL) Katowice można stwierdzić, iż utrzymał on mocną pozycję Cen-trum Czarterowego Polski Południowej. Statystyki te są tak- że potwierdzeniem ambicji katowickiego lotniska by stać się w najbliższych latach Głównym Centrum Czarterowym Polski. W pierwszych dziesięciu miesiącach roku 2008 w MPL Katowice odprawiono 574 889 pasażerów czarterowych. Wynik ten prze- łożył się na 39% wzrost w tej gałęzi ruchu pasażerskiego w po-równaniu z tym samym okresem roku 2007, kiedy to odprawiono 411 657 pasażerów czarterowych.

Turystyczny sezon czarterowy na katowickim lotnisku pod-sumowano 21 listopada 2008 roku w Restauracji „Szafranowy Dwór”, w trakcie VII już gali kończącej kolejną edycję programu „Latam z Katowic!”. Organizatorem jest Górnośląskie Towa- rzystwo Lotnicze (GTL) SA – spółka zarządzająca Międzynarodo-wym Portem Lotniczym Katowice w Pyrzowicach. „Latam z Katowic!” skierowany jest do pasażerów linii tradycyjnych, niskokosztowych, jak i czarterowych. Opiera się na pakiecie zniżek na usługi oferowane przez firmy – Partnerów Programu. Zniżki udzielane są na podstawie specjalnego kuponu rabato- wego, który można wydrukować ze strony internetowej: www.latamzkatowic.com.pl W VII edycji programu Partne- rami GTL SA były następujące firmy: GTL-SERVICE Sp. z o.o., PHZ Baltona SA, PKM Katowice Sp. z o.o., Keraniss, Lotniczy Cate-ring Service Sp. z o.o., HDS Polska Sp. z o.o., Airport Taxi Service, PPHU Pol-Trans Catering oraz Hemavit Sp. z o.o.

Podczas gali uhonorowano touroperatorów i przewoźników lotniczych statuetkami GTL SA oraz promesami na wspólne akcje marketingowe, realizowane z organizatorem. Projekt statuetek, które otrzymali tegoroczni laureaci programu, wykonał znany śląski rzeźbiarz i medalier – Zygmunt Brachmański.

Prestiżowe tytuły za rok 2008 otrzymali:Touroperatorzy

Touroperator Roku – Lato 2008: Triada SA• Touroperator Roku – Zima 2008: Exim Tours Sp. z o.o.• Touroperator Debiutant 2008: święcki Travel• Touroperator Nowego Kierunku: Nowa Itaka (Bodrum)•

Linie lotniczeKrajowy Przewoźnik Czarterowy 2008: Air Italy Polska• Zagraniczny Przewoźnik Czarterowy 2008: AMC Airlines• Przewoźnik Niskokosztowy 2008: Wizz Air• Przewoźnik Sieciowy 2008: Lufthansa•

Agencje IATAI miejsce: Carlson Wagonlit Travel oddział Bielsko-Biała• II miejsce: PBP Orbis Sp. z o.o. oddział Bielsko-Biała• III miejsce: FLY AWAY Travel Sp. z o.o. oddział Katowice•

Biura agencyjneI miejsce: BP Amadeusz, Bytom• II miejsce: BP Futura Travel, Mysłowice• III miejsce: BP Good Luck, Tychy•

Biura własne touroperatoraI miejsce: BP Itaka oddział Opole • II miejsce: BP Triada oddział Katowice • III miejsce: Neckermann oddział Sosnowiec •

Gala była także okazją do złożenia podziękowań dla Patronów Honorowych oraz Patronów Medialnych VII edycji programu „Latam z Katowic!”. W roku 2008 Patronami Honorowymi były: Polska Izba Turystyki Oddział śląsk oraz śląska Organizacja Turys-tyczna. Z kolei patronat medialny nad programem sprawowali: Polska The Times Dziennik Zachodni, Polskie Radio Katowice, portale internetowe naszemiasto.pl i pasazer.com oraz magazyn „Region śląski”.

Ponadto w trakcie gali podziękowano Partnerom zainaugu- rowanego w tym roku nowego programu marketingowego ka-towickiego lotniska „Fly to Katowice!”. Przypomnijmy, iż prog- ram ten opiera się na rabatach, które jego Partnerzy oferują na swoje usługi. Rabaty można uzyskać na podstawie specjalnego karnetu, który należy wydrukować ze strony internetowej www.flytokatowice.com Karnet jest ważny z biletem potwier-dzającym przylot do MPL Katowice. W tym roku Partnerami Programu byli: sieć hoteli Diament, Hotel Bristol w Bytomiu, Hotel Katowice, Teatr Rozrywki w Chorzowie, Silesia City Center, śląski Teatr Tańca oraz GTL-SERVICE Sp. z o.o. Wszyscy otrzymali podziękowania za zaangażowanie w projekt „Fly to Katowice!”.

VII gala „Latam z Katowic!”“Fly from Katowice!” – 7th Gala

LATAM Z KATOWIC!FLY FROM KATOWICE!

fot.

Zbi

gnie

w S

awic

z

PRZEMAWIA ARTUR TOMASIK – PREZES ZARZąDU GTL SA | AN ADDRESS BY ARTUR TOMASIK, PRESIDENT OF THE GTL BOARD

SILESIA AIRPORT 17

The end of the year is a time for appraisals. As the tourist charter season has finished, 2008 can finally be summed up in terms of passenger movement. Following an analysis of the statistics available from Katowice Airport, we are pleased to an- nounce that the airport’s been able to maintain its position as the Charter Centre for Southern Poland. The statistics also reflect the ambitions of Katowice’s airport to become Poland’s Main Charter Centre in the near future. In the first 10 months of 2008, 574 889 charter passengers checked in at Katowice Airport. This figure translates into an increase of 39% in this sector of passen-ger movement, in comparison to the corresponding time period in 2007, when 411 657 passengers passed through the airport.

The tourist charter season at Katowice Airport was recapped on Friday 21st November at “Szafranowy Dwór” during the 7th gala completing this edition of the “Fly from Katowice!” pro-gramme coordinated by the Upper Silesian Aviation Group (GTL) – under whose management is Katowice Airport in Py-rzowice. “Fly from Katowice!” is aimed towards passengers of traditional, low-cost and charter airlines. The programme is based on a dis-count package on services offered by programme partners. Discounts are provided on the basis of special discount coupons which are available for printing at www.flyfromkatowice.com. Partners of the 7th edition of the programme were: GTL-SERVICE, PHZ Baltona SA, PKM Katowice, Keraniss, Airport Catering Service, HDS Polska, Airport Taxi Service, PPHU Pol-Trans Cate-ring and Hemavit.

The gala included the presentation of GTL statuettes to tour operators and air carriers. The statuettes received by this year’s programme laureates were designed by renowned Silesian sculp-tor and medal maker, Zygmunt Brachmański.

The prestigious awards for 2008 went to:Triada – Tour Operator of the Year: Summer • Exim Tours – Tour Operator of the Year: Winter• święcki Travel – Tour Operator Debut of the Year •

Nowa Itaka (Bodrum) – Tour Operator of New Destination • of the Year Air Italy Polska– Domestic Charter Carrier of the Year• AMC Airlines – International Charter Carrier of the Yea• Wizz Air – Low-Cost Carrier of the Year • Lufthansa – Network Carrier of the Year •

IATA agents1st Place: Carlson Wagonlit Travel, Bielsko-Biała• 2nd Place: PBP Orbis, Bielsko-Biała• 3rd Place: FLY AWAY Travel, Katowice•

Travel agents1st Place: Amadeusz, Bytom• 2nd Place: Futura Travel, Mysłowice• 3rd Place: Good Luck, Tychy•

Travel agencies operated by individual tour operators1st Place: Itaka, Opole • 2nd Place: Triada, Katowice • 3rd Place: Neckermann, Sosnowiec•

The Gala was also an opportunity to thank the Honorary Pa-trons as well as the Media Patrons of the 7th edition of the “Fly to Katowice!” programme. In 2008, the Honorary Patrons were: The Polish Tourism Association – Silesian Branch and the Silesian Tourism Organisation. Media Patrons of the programme were: Polska The Times Dziennik Zachodni, Polish Radio Katowice, naszemiasto.pl, pasazer.com and the Silesian Region. Discounts are provided on the basis of special discount coupons available from www.flytokatowice.com. The coupons are valid when pre-sented with proof of arrival to Katowice Airport (ie.ticket). This year’s programme partners were: Diament Hotels, Hotel Bristol in Byom, Hotel Katowice, Chorzów Theatre, Silesia City Center, Silesian Dance Theatre and GTL-service. All “Fly to Katowice!” programme partners received thanks for their involvement in the project.

Piotr Adamczyk

fot.

Zbi

gnie

w S

awic

z

LAUREACI VII EDYCJI PROGRAMU „LATAM Z KATOWIC!” | AWARD-WINNERS OF THE 7TH EDITION OF “FLY FROM KATOWICE!”

18 SILESIA AIRPORT

NA WAKACJENA WAKACJE

Podróż do Jordanii to niezwykłe doświadczenie na zawsze pozostające w pamięci. Jordańskie Królestwo Haszymidzkie poło-żone jest w południowo-zachodniej Azji, częściowo na Półwyspie Arabskim, a częściowo nad Zatoką Akaba i Morzem Martwym. To również królestwo Beduinów. Zgodnie z tradycją mieszkają oni w skromnych namiotach na pustyni, gdzie chętnie zaprasza-ją turystów na kawę. Jordania zachwyca ogromną spuścizną kul- turową, która kształtowała się przez tysiące lat. Wspaniale zachowane pozostałości po antycznych cywilizacjach tworzą pory-wającą starożytną atmosferę. Oprócz tego – cudowne rezerwaty przyrody. Spektakularne, zapierające dech w piersiach widoki oraz wiele innych atrakcji zapewniają podróżnikom wspaniałą przygodę. Właśnie takich przeżyć dostarcza wizyta w zjawisko-wej Jordanii.

Niewątpliwie najważniejszym punktem podróży powinna być wizyta w miejscu uznanym za ósmy cud świata. Jest nim Petra – – wykute w czerwonych skałach antyczne miasto Nabatejczyków. To największa perła architektoniczna Jordanii, pochodzącą z VI w. p.n.e. Wejście do miasta prowadzi przez kilometrowy wąwóz, wokół którego wzbijają się 80-metrowe klify. Już samo przejście przez ów wąwóz dostarcza pierwszych ekscytujących wrażeń. Jednak moment wkroczenia do doliny Petry to chwila magiczna. Różowo-czerwone skalne budowle po prostu oczaro-wują swym naturalnym urokiem i tajemniczością.

Fascynującym miejscem kontrastów, unikalnym połączeniem zabytków z nowoczesną architekturą jest stolica Jordanii, Am-man. Można zwiedzić tu piękny rzymski amfiteatr lub współ-czesny Park Króla Husajna. Miasto położone jest na górzystym terenie, między pustynią a urodzajną doliną Jordanu. Począt-kowo, podobnie jak Rzym, Amman wzniesiony był na siedmiu wzgórzach. Dziś zajmuje ich aż dziewiętnaście. Na ulicach panuje typowy dla krajów arabskich chaos i gwar. Jednak turyści mogą cieszyć się ogromną gościnnością tubylców.

Kolejną atrakcją Jordanii jest Jerash. Doskonale zachowane ruiny rzymskiego miasta z 64 r. p.n.e., które przez wieki znajdo-

Jordania – wyprawa do królestwa...Jordan – a journey to the kingdom...

A trip to Jordan is one which will stay in your memories for-ever. The Hashemite Kingdom of Jordan is situated in south-west Asia, partly on the Arabian Peninsula, and partly on the Gulf of Aqaba and the Dead Sea. It is also the land of the Bedouins who, as tradition dictates, live in modest tents in the desert where they happily invite tourists for coffee. Jordan astounds visitors with its enormous cultural legacy, nurtured over thousands of years. Wonderfully preserved remnants of ancient civilisations help shape the country’s captivating atmosphere – as do the stunning nature reserves. Breathtaking views and attractions ensure a high dose of emotions for all visitors to this exceptional land.

The most important feature on the trip to Jordan should be to a place which is regarded as the eighth wonder of the world – Petra, the ancient city of the Nabataeans carved out of red rock. Dating back to 6BC, this is the pearl of Jordan’s architecture. The entrance to the city leads through a kilometre-long gorge, with 80m high cliffs. The very entrance through this fissure delivers the first bout of excitement but nothing can compare to the ma-gical moment of entering the Petra valley. The rose-red cut-rock architecture enchants all with its natural beauty and mystery.

Amman, Jordan’s capital is a fascinating study in contrasts – a unique combination of ancient monuments and contemporary architecture. Visitors can admire the stunning Roman amphi-theatre and the modern King Hussein Park. Amman lies on hilly terrain between the desert and the fertile Jordan Rift Valley. Bearing similarity to Rome, Amman was also originally built on 7 hills. Today, the city occupies 19 of them. As characteristic of Arab countries, the streets of Amman are chaotic and noisy. Visi-tors, however, will find the locals to be extremely friendly.

Another Jordanian attraction is Jerash. Until recently, the per-fectly preserved ruins of this Roman city dating back to 64 BC,

fot.

ww

w.s

xc.h

u

PETRA

fot.

ww

w.s

xc.h

u

RZYMSKI AMFITEATR | ROMAN AMPHITHEATRE

SILESIA AIRPORT 19

were covered by sand. Archeologists have so far discovered the temple of Zeus, two theatres, an oval-shaped forum, two baths, marketplace, main square, fountains, towers and the gates to the city. A trip to the ‘Asian Pompeii’ fascinates all by taking visitors back to the atmosphere of the city’s golden days.

Whilst in Jordan, it’s impossible to forgo a visit to Karak, boas-ting a Crusader castle built in the middle of the 12th century. The charming city of Madaba, home to a plethora of Byzantine mosa-ics, is also worth visiting. With so many places within its borders featuring in the bible, Jordan is also an important country for Christian pilgrimages. The first of these is Mount Nebo, from which Moses looked down on the Promised Land. The second is Bethany beyond the Jordan, where Christ was baptised.

Now it’s time for a real adventure – an encounter with the forces of nature. Jordan is home to the most beautiful desert landscape in the world – the Wadi Rum. Shimmering in the sun in shades of red, yellow and orange, the colossal mountains per-fectly match the colours of the desert sands. Featuring unique species of flowers, stunning exotic birdlife, wild camels and an atmosphere of quiet and serenity, makes a trip to Wadi Rum a mystical encounter in which experience the feeling of being one with nature. To further fuel emotions, tourist are able to take part in extreme mountain climbing adventures to a height of 900m.

For those looking for a chance to take in a entirely natural, and highly enjoyable beauty treatment, bathing in the Dead Sea is ideal. Its surface is the lowest point on the Earth’s surface (418m below sea level) and is continuously decreasing. The wa-ter is so saline that it forces bathers to the surface, however its effect on the skin is akin to the exclusive cosmetics used at the best health spas.

After sampling all that Jordan has to offer, it’s time to relax on the Gulf of Aqaba, which lies in the northern section of the Red Sea – the warmest sea in the world. This diving haven is home to 230 species of coral, and over 1 000 types of fish of all the colours of the rainbow. With sandy beaches, this area is the perfect place to relax after taking in the sights and sounds of the Hashemite Kingdom of Jordan.

Charter flights to Amman from Katowice Airport in Pyrzowice depart once a week.

Aleksandra Hańderek

wały się pod piaskiem. Do tej pory archeolodzy odkryli między innymi świątynię Zeusa, dwa teatry, owalne forum, kompleks łaźni, targowisko, rynek, fontanny, wieże i bramy miasta. Wizyta w „Pompejach Bliskiego Wschodu” wprowadza turystów w sta-rożytny klimat, dzięki czemu staje się szalenie pasjonująca.

Będąc w Jordanii nie można zapomnieć o mieście Karak, w którym znajduje się zamek krzyżowców, wybudowany w po-łowie XII w. Warte odwiedzenia jest również urocze miasteczko Madaba, będące prawdziwą skarbnicą mozaik z czasów bizantyj-skich. Jordania to także ważne miejsca biblijne dla pielgrzymują-cych chrześcijan. Pierwsze z nich to Góra Nebo, z której Mojżesz spoglądał na Ziemię Obiecaną, drugie to Betania za Jordanem, gdzie ochrzczony był Chrystus.

Teraz czas na prawdziwą przygodę, na wielkie spotkanie z potęgą natury. Mowa tu o najpiękniejszym krajobrazie pustyn-nym świata – Wadi Rum. Potężne góry, mieniące się w słońcu kolorami czerwieni, żółci i pomarańczy, idealnie komponują się z barwą pustynnego piasku. Nieznane gatunki kwiatów, cudowne ptactwo, dzikie wielbłądy… Atmosfera ciszy i spokoju. To wszystko sprawia, że wyprawa na Wadi Rum staje się mistycz-nym doznaniem, podczas którego człowiek odczuwa jedność z naturą. Aby jeszcze bardziej podsycić emocje, turyści mogą sko-rzystać z ekstremalnej wspinaczki górskiej, nawet na wysokość 900. metrów.

Jeśli ktoś ma ochotę odrobinę zadbać o urodę, a przy okazji dobrze się przy tym bawić, idealna będzie kąpiel w Morzu Mart-wym. Jego lustro położone jest w najniższym punkcie Ziemi (418 m p.p.m.) i ciągle się obniża. Woda jest tak silne zasolona, że wypycha pływających na powierzchnię, za to jej właściwości działają na skórę jak ekskluzywne kosmetyki, używane w najlep-szych spa.

Na koniec trochę relaksu w Zatoce Akaba, która leży w pół- nocnej części Morza Czerwonego - najcieplejszego morza świata. To prawdziwy raj dla nurków, bowiem znajduje się w niej 230 ga- tunków rafy koralowej oraz ponad tysiąc gatunków ryb o bajecz- nych kolorach. Oprócz tego piaszczyste plaże, idealne aby wypo- cząć po intensywnym zwiedzaniu skarbów Jordańskiego Króles-twa Haszymidzkiego.

Na lotnisko w Ammanie można dolecieć z Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach liniami czarterowymi. Loty realizowane są raz w tygodniu.

fot.

ww

w.s

xc.h

u

JERASH

fot.

ww

w.s

xc.h

u

WADI RUM

20 SILESIA AIRPORT

LOTNISKO OD ZAPLECZATHE AIRPORT – BEHIND THE SCENES

SYSTEM DRógSukces każdego portu lotniczego uzależniony jest nie tylko

od atrakcyjnej siatki połączeń, oferowanej przez linie lotnicze z niego operujące, czy też przyjaznej wszystkim użytkownikom infrastruktury lotniskowej, ale w dużej mierze od jego sko-munikowania z otaczającymi go miastami. Międzynarodowy Port Lotniczy (MPL) Katowice w Pyrzowicach położony jest około 30 kilometrów od stolicy województwa śląskiego – Katowic. Miasto to znajduje się w centrum aglomeracji śląsko-dąbrow-skiej, liczącej około 3,5 mln mieszkańców.

Dojazd na lotniskoGetting to the airport

NETwoRK oF RoADSThe success of an airport is not only dependent on the at-

tractiveness of its destinations, or the user-friendliness of the airport’s infrastructure, but its connectedness with the cities surrounding it. Katowice Airport in Pyrzowice is situated approxi-mately 30km from the capital of the Silesian region. Katowice lies in the centre of the Silesian-Dąbrowski agglomeration and has a population of around 3.5 million inhabitants. With each successive year, Katowice Airport is becoming progressively more accessible. In November 2006, a 9.5km section of the S1 expressway connecting the Airport with the interchange at Pod-warpie was opened. In 2009, work will begin on the next section

of the S1. Three years later, in 2012, the planned completion of the North-South A1 motorway will see the road passing direct-ly alongside the Airport in Pyrzowice. Following the completion of the A1, the Pyrzowice – Podwarpie section of the S1, together with the Eastern GOP Ringroad, will ensure that the A1 motorway connects with the A4 to Cracow and the DK1 and the S1 towards Cieszyn and the S69 which will join Bielsko-Biała, Żywiec and Zwardoń. In addition, a rail connection between Katowice and Pyrzowice is in the pre-planning stages. It’s safe to say that Kato-wice Airport is one of the most well-connected airports in Poland and with the completion of roadwork investments in 2012, will make it the leading airport in Poland in terms of accessibility.

fot.

Pio

tr A

dam

czyk

REKLAMA

Z każdym rokiem dojazd do Pyrzowic poprawia się. W listo-padzie 2006 r. do użytku oddano 9,5-kilometrowy odcinek nowoczesnej drogi ekspresowej S1. Połączyła ona katowickie lotnisko z węzłem drogowym w Podwarpiu. W 2009 r. ruszą prace nad drugą nitką drogi S1. Trzy lata później, w roku 2012, ma zostać ukończona autostrada A1 Północ-Południe, która będzie przebiegać tuż koło katowickiego lotniska. Po ukończe-niu budowy autostrady A1 trasa z Pyrzowic do Podwarpia, wraz z przebiegającą śladem S1 tzw. Wschodnią Obwodnicą GOP, zapewni połączenie autostrady A1 z autostradą A4 w kierunku Krakowa oraz z drogami DK1 i S1 w kierunku Cieszyna i drogą S69, która połączy Bielsko-Białą, Żywiec i Zwardoń. Warto do-dać, że trwają wstępne prace koncepcyjne nad uruchomieniem połączenia kolejowego pomiędzy Katowicami a Pyrzowicami. Już teraz jednak śmiało można stwierdzić, że MPL Katowice jest jednym z najlepiej skomunikowanych lotnisk w Polsce, a dzięki realizowanym inwestycjom drogowym w 2012 r. znajdzie się pod tym względem na pierwszym miejscu.

KoMuNIKACJA PuBLICzNA I PRYwATNAObecnie pasażerowie MPL Katowice, którzy chcą dotrzeć na

lotnisko miejskimi autobusami, mogą skorzystać z dogodnych połączeń, oferowanych przez Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej: PKM Katowice i PKM Bytom, a także PKS (Przedsiębior-stwo Komunikacji Samochodowej) oraz przewoźników prywat-nych. Bez wątpienia najwygodniejszą formą dojazdu z Katowic do portu lotniczego w Pyrzowicach jest linia „Lotnisko”. Ze znajdu-

jącego się w centrum miasta dworca kolejowego praktycznie co godzinę odjeżdża nowoczesny, klimatyzowany autobus PKM Katowice marki Mercedes. Podróż linią „Lotnisko” trwa około 50 minut. Ponadto na trasie Bytom – Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach kursują dwie linie autobusowe o numerach 53 i 85. Przewozy przez Pyrzowice realizują także autobusy PKS z takich miast, jak Tarnowskie Góry i Zawiercie. Bardzo bogata jest oferta czterech przewoźników prywatnych. Minibusy firmy Carpolonia kursują na trasach z Gliwic, Katowic, Opola, Krakowa, Wrocławia i Zakopanego na lotnisko w Pyrzowi-cach. Autobusami „Matuszka” szybko można dostać się z Krako-wa. Z kolei autobusy i minibusy firmy AWOS kursują codziennie na wszystkich trasach wg potrzeb klienta. Minibusy czwartego przewoźnika – PyrzowiceEkspres.pl – przewożą pasażerów MPL Katowice na trasie z Częstochowy.

Aby zapoznać się ze szczegółowymi warunkami dojazdu, war-to odwiedzić strony internetowe przewoźników minibusowych i autobusowych, operujących do MPL Katowice:

Matuszek – • www.matuszek.com.plAWOS – • www.awos.com.plCarpolonia – • www.wizz-bus.comPyrzowiceEkspres.pl – • www.pyrzowiceekspres.plPKM Katowice – • www.pkm.katowice.plMPL Katowice – • www.katowice-airport.com (zakładka „dojazd”)

Piotr Adamczyk

PRIVATE AND PuBLIC TRANSPoRTCurrently, passengers wanting to get to Katowice Airport by

public transport are able to choose the convenient bus service offered by the Public Transport Company (PKM): PKM Katowice and PKM Bytom, as well as PKS (Vehicular Tranport Company) and private transport operators. The most convenient and com- fortable form of transport from Katowice to the airport in Pyrzo- wice is the “Airport” bus line. Modern, air-conditioned Mercedes- Benz buses leave almost ever hour from a bus stop in the centre of Katowice near the railway station. The “Airport” route takes about 50 minutes. Furthermore, 2 bus lines – 53 and 85, operate on the Bytom – Katowice Airport route. PKS bus lines commute through Pyrzowice from cities such as Tarnowskie Góry and Zaw-iercie. In addition, the offer of four private transport companies providing transport to and from the Airport is particularly exten-sive. Carpolonia minibuses operate between Gliwice, Katowice, Opole, Cracow, Wrocław and Zakopane. “Matuszek” buses offer rapid connections to Cracow, whereas minibuses belonging to AWOS operate daily on all the available routes in accordance with the needs of clients. Minibuses from the fourth company – Pyrzo-wiceEkspres.pl – transport passengers to and from Częstochowa.

For more information regarding the terms and conditions of these companies’ services, it’s worth visiting the websites of the individual carriers operating to Katowice Airport:

Matuszek – • www.matuszek.com.plAWOS – • www.awos.com.plCarpolonia – • www.wizz-bus.comPyrzowiceEkspres.pl – • www.pyrzowiceekspres.plPKM Katowice – • www.pkm.katowice.plMPL Katowice – • www.katowice-airport.com

22 SILESIA AIRPORT

KULTURAculture

Nauka w obiektywieScience on Camera

Tematem pierwszej edycji kon-kursu fotograficznego „Nauka w obiektywie” był śląsk: ta goś-cinna, magiczna ziemia, będąca – – wbrew utartym stereotypom – – nie tylko krainą kopalnianych wież i hutniczych kominów, czy po- przemysłowych hałd i zwałowisk, ale także miejscem urzekają-cych swoim urokiem plenerów i wspaniałych ludzi ją zamiesz-kujących. Autorzy zdjęć pokazali bowiem inne oblicze śląska: wspaniałą przyrodę, niepowtarzalną architekturę robotniczych osiedli oraz ludzi – mieszkańców wielkoprzemysłowego regionu, ulegającego koniecznym i nieodwracalnym już przeobrażeniom.

Co łączy pierwszy konkurs z obecnym, o intrygującym tema-cie: „Nauka śląska dla Polski, nauka polska dla śląska”? Niewąt- pliwie ta sama pasja tworzenia obrazu, wielka wrażliwość i emo-cje, które każdorazowo towarzyszą aktowi kreacji, ale także chęć podzielenia się z innymi pięknem napotkanych miejsc, zaobser-wowanych zjawisk, czy też toczących się w przyrodzie procesów. Co różni? Miejsce! Już nie tylko śląska ziemia: obiektywy dociek-liwych uczonych zawędrowały tym razem znacznie dalej, niż tylko umowne granice regionu. Dzięki naukowej dociekliwości mo-żemy obejrzeć akt prokreacji konika w hodowli laboratoryjnej, czy też zainteresować się niezwykle intrygującymi i zachwycają-cymi swoją tajemniczością Cumulonimbus mammatus, uchwyco-nymi w ciągu kilku sekund na bielskim niebie.

Jakie są zdobycze 2. konkursu? Niewątpliwie rozszerzanie się samej idei konkursu, który wychodzi poza mury Uniwersytetu, poza śląsk: w tegorocznej edycji udział wzięli przecież naukowcy z Uniwersytetów w Katowicach, Krakowie czy Warszawie, a fotograficzne obrazy przez nich przygotowane opisują miejsca i zjawiska zachodzące w różnych zakątkach świata. Dzięki temu konkurs przybliża nam badania naukowe, prowadzone również w innych ośrodkach akademickich. Razem z uczonymi zaglądamy do ich laboratoriów i pracowni, uczestniczymy wraz z nimi w ba-daniach i wędrówkach w terenie.

Tak, jak konkurs oddziaływuje na uczonych z innych uczelni, tak też Uniwersytet śląski – obchodzący w bieżącym roku Jubile-usz 40-lecia utworzenia – promieniuje światłem swej wiedzy i mądrości na całą śląską ziemię, która dała Uniwersytetowi naz-wę i jest miejscem jego działania.

Zaproszenie do wspólnej wędrówki po świecie interesujących obrazów, ilustrujących uniwersyteckie zainteresowania badaw-cze, niech będzie pretekstem do zachęcenia młodzieży do pod-jęcia studiów w zawsze gościnnych i przyjaznych murach śląskiej Alma Mater.

prof. zw. dr hab. wiesław BanyśRektor Uniwersytetu śląskiego w Katowicach

fot.

Rys

zard

Kul

ik

ZDJęCIE Z PROJEKTU „CYROGRAF Z CYWILIZACJą – RENEGOCJACJA UMOWY” | A PHOTO FROM THE “A PACT WITH CIVILIZATION – RENEGOTIATING THE DEAL” PROJECT

fot.

Ann

a O

rcze

wsk

a

ZDJęCIE Z PROJEKTU „EKOLOG W ROLI KARTOGRAFA” | A PHOTO FROM THE “ECOLOGIST AS A CARTOGRAPHER” PROJECT

sponsorsponsor

SILESIA AIRPORT 23

The main subject of the first photo contest “Science on Cam-era” was the region of Silesia and the hospital. A magical place which, against deeply-rooted stereotypes, is not only the land of coal mine towers and steelworks smoke stacks or post-industrial heaps and dumps, but a charming place full of beautiful land-scapes and wonderful people. The authors of the photographs showed a different look at Silesia: wonderful nature, unique architecture of the workers’ estates, and people, inhabitants of the industrial region which is undergoing necessary and irrevo-cable changes.

What do the two contests – the first one organised two years ago and the present one, with the intriguing title: “Silesian science for Poland, Polish science for Silesia” – have in com-mon? Undoubtedly, it is the same passion to catch an image, great sensitivity and emotions, which are always present during the act of creation. But it is also the will to share the beauty of places, observed phenomena or natural processes. What differs between the two contests? The place! It is no longer only Silesia: the inquiring scientists took their cameras much farther, beyond the boundaries of the region. Thanks to scientific curiosity, we can see the act of procreation of grasshoppers in laboratory conditions or admire the intriguing and mysterious Cumulonim-

bus mammatus clouds caught on camera in a split second in the sky over Bielsko Biała.

What are the achievements of the contest? It is undoubtedly the fact that the idea of the contest is spreading. It has already left the walls of the University and Silesia as well. Scientists from the Universities in Katowice, Cracow and Warsaw took part in the present edition of the contest and their works describe places and phenomena from all around the world. Thanks to this, the contest introduces the scientific research conducted in other academic centers. Together with the scientists we look inside their laboratories, we participate in their research and field studies.

Just like the contest influences scientists from other universi-ties, the University of Silesia, celebrating its 40th Anniversary this year, radiates with its knowledge and wisdom on the whole of Silesia, which gave the University its name and is the place where it operates.

May the walk in the world of the pictures which illustrate the academic encourage youth to study in the ever hospitable and friendly walls of Silesian Alma Mater.

wiesław BanyśRector of the University of Silesia

SILESIA AIRPORT 21SILESIA AIRPORT 11

REKLAMAOd zarania dziejów naszej cywilizacji nauka miała w sobie coś tajemniczego, a nawet magicznego. Zawsze i wszędzie ludzie nauki wzbudzali albo podziw, albo obawę. Najczęściej jednak ba-dacze chętnie dzielili się swoją wiedzą z innymi. Nie zawsze było to łatwe, bo język, którym się posługują, zazwyczaj jest niezrozu-miały. Często zadajemy sobie pytanie, przechodząc obok murów uczelni swojego miasta, cóż to w tej chwili „odkrywa się” w jej laboratoriach. Gdy już dotrzemy do źródeł, natrafimy na wzory, formuły, aksjomaty, prawa i teorie nafaszerowane fachową ter- minologią, daleką od języka codziennego. Łatwiej mają sami nau-

fot.

Tom

asz

Saw

czyn

ZDJęCIE Z PROJEKTU „PIęKNO, NATURA I POPęD” | A PHOTO FROM THE “BEAUTY, NATURE AND THE IMPULSE” PROJECT

kowcy. Czasopisma, konferencje, czy warsztaty naukowe umożli-wiają szybki przekaz informacji i wymianę doświadczeń. Stąd też naukowcy, będąc na szczytach piramid swojej wiedzy, zazwyczaj bardzo dobrze widzą co dzieje się na podobnych szczytach, odda-lonych często o setki kilometrów. Bo ich podstawy są wspólne.

Załóżmy jednak, że staniemy u stóp owych piramid wiedzy.Możemy być pewni, że bez rzetelnej popularyzacji wiedzy naukowej zostaniemy przytłoczeni jej ogromem i nieosiągalnymi szczy- tami. Dlatego hasło przewodnie, promującego wiedzę naukową 2. konkursu fotograficznego, realizowanego w ramach projektu „Nauka w obiektywie” ma sprawić, aby te szczyty były dostęp-ne. W 2008 roku hasło to brzmi: „Nauka śląska dla Polski, nauka polska dla śląska”. Ma ono na celu przybliżyć badania naukowe, realizowane przez śląskich naukowców w innych regionach Pol-ski, często we współpracy z tamtejszymi ośrodkami naukowymi, których wynik badawczy jest uniwersalny, ponadregionalny, ba, często o znaczeniu światowym. Druga grupa zgłoszonych pro-jektów pokazuje, że śląsk może być także naukową inspiracją dla badaczy wywodzących się z innych regionów Polski.

Z ponad 200. zgłoszonych na konkurs fotografii, po ponad 5-godzinnej dyskusji, Jury zakwalifikowało do wystawy 80. Nie wszystkie projekty naukowe, a właściwie prezentujące je foto-grafie, znalazły uznanie w oczach Jury. Ale te, które obroniły się w dyskusji fotografików z naukowcami pokazują, że nauka może

24 SILESIA AIRPORT

KULTURAculture

At the dawn of our civilization, science was perceived as something mystical or even magical. Always and everywhere, people of science inspired either admiration or fear. Yet often researchers eagerly shared it with others. It was not always easy, as the language they used was often unclear. While passing the university in our city you can ask a question what is being “discovered” in its laboratories. There we would find equations, formulas, axioms, laws and theories tightly packed with spe-cialist terms, far from colloquial language. It is much easier for scientists themselves. Magazines, conferences, or workshops facilitate quick flow of information and exchange of experi-ences. That is why the scientists standing on the very peak of their knowledge are usually well aware of what is happening on similar peaks often hundreds of miles away. It is so because they share the same foundation of knowledge.

Let us assume that we are standing at the foot of the pyramid of knowledge. We can be certain that without popularising knowledge we will be overwhelmed with the sheer size of the pyramids and their distant tops. “Silesian science for Poland, Polish science for Silesia” that is the slogan of the 2nd Photog-raphy Competition within the frames of ‘Science on Camera’ project whose aim is to popularize science. It is an excuse to make the peaks closer and more accessible. It is to show differ-ent research projects conducted by Silesian scientists in various parts of Poland, often in cooperation with local research centers. Results of the projects have universal value, they cross borders of regions and sometimes they are even significant on a global scale. Another group of submitted projects shows that Silesia can become an inspiration for researchers from other regions of Poland.

After an over 5-hour-long discussion the Jury chose 80 out of 200 submitted photographs for the exhibition. Not all of the research projects, or more precisely the photographs presenting them, received recognition. Those which were able to defend themselves in a stormy discussion between photographers and scientists, showed that science may be simply beautiful. Admiring the photos let us remember they were not taken by professionals. Let us remember that the reason behind taking

być po prostu piękna. Podziwiając fotografie pamiętajmy, że nie robili ich profesjonaliści. Złapać chwilę, utrwalić wynik dociekań naukowych, czy też po prostu zatrzymać piękno otaczającego nas świata było najczęstszym powodem naciśnięcia wyzwalacza migawki. Wynik, niekiedy zaskakujący nawet dla samych auto- rów, można podziwiać na przygotowanej wystawie w hali odlo-tów Terminalu B Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach. Zachęcamy do zagłębienia się w towarzyszące zdjęciom teksty, które swoją literacką formą i prostotą przekazu powinny przybliżyć cele i wyniki prezentowanych projektów ba-dawczych. Dla dociekliwych są streszczenia naukowe, niczym nie różniące się od prezentowanych na specjalistycznych konferen-cjach. Czytając je można utwierdzić się w przekonaniu, że nauka rządzi się własnymi prawami, a szczyty wiedzy, gdyby zabrakło jej popularyzatorów, byłyby naprawdę odległe.

Mirosław NakoniecznyCentrum Studiów nad Człowiekiem i środowiskiem

Uniwersytetu śląskiego

the pictures was to freeze the moment, document the research or just retain the beauty of the world surrounding us. The result, often surprising even for the authors, as you can see at the exhi-bition in the departure hall of Katowice Airport. We would like to encourage you to read the texts accompanying the photographs. Their form and simplicity should help you familiarise yourself with the aims and results of the presented research projects. For those more curious ones there are scientific abstracts, exactly the same as the papers presented during specialist conferences. Reading them you will realise that science is a law unto itself and its peaks without, popularisers would remain really distant.

Mirosław NakoniecznyCentre for Studies on Human and Natural Environment

of the University of Silesia

fot.

Syl

wia

Trą

bka

ZDJęCIE Z PROJEKTU „MEGA WYZWANIE W MIKROSKALI” | A PHOTO FROM THE “MEGA CHALLENGE IN MICRO SCALE” PROJECT

fot.

Tom

asz

Mol

enda

, Ew

a Te

per

ZDJęCIE Z PROJEKTU „PERŁY ZIEMI CZARNEJ” | A PHOTO FROM THE “JEWELS OF THE LAND” PROJECT

sponsorsponsor

ORZECH W NIEBIEORZECH IN HEAVEN

Od czasu do czasu, w ramach porozumienia sztabów wojsk NATO, przylatuje do Polski samolot wczesnego ostrzegania i kierowania, aby wspomóc Siły Powietrzne Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to jeden z najbardziej wyrafinowanych technicznie samolotów, jakie miałem okazję zobaczyć, czyli Boeing-707, w kodzie NATO: E-3 Sentry AWACS (Airborne Warning And Con-trol System).

Idea samolotów AWACS powstała pod koniec II wojny światowej, gdy US NAVY desperacko odpierała ataki japońskich kamikaze. Aby w porę ostrzegać wrażliwe na te ataki okręty, zaadaptowano bombowiec torpedowy Avenger. Jednak AWACS nie zdążyły wejść do akcji przed zakończeniem wojny. Później były już konstruowane na specjalne zamówienie. Przez ponad ćwierć wieku najlepiej spełniał te zadania EC-121 Warning Star (Gwiazda Ostrzegawcza), aż został zastąpiony przez latający do dziś E-3 Sentry.

Latające centrum dowodzeniaAirborne command centre

From time to time, as part of the NATO agreement, an early warning and command aircraft arrives in Poland to aid the Polish Airforce. This – the Boeing 707, or NATO’s E-3 Sentry AWACS (Air-borne Warning And Control System) as it is also known - is one of the most technically advanced aircraft I have ever seen.

The concept behind AWACS aircraft was borne towards the end of WWII, when the US Navy fought to fend off Japanese kamikaze attacks. In order to alert ships which were susceptible to these attacks, an adapted Avenger torpedo bomber was used. AWACS aircraft weren’t available for use until after WWII and were later only constructed for special orders. For over a quarter of a century, the EC-121 Warning Star was the most popular

Na pierwszy rzut oka wygląda jak normalny samolot pasażer-ski, ale „zaatakowany” przez latający talerz. Tym talerzem jest obrotowa antena o średnicy 9 m i grubości prawie 2 m. Została tak zaprojektowana, aby wytwarzała dość siły nośnej do pod-trzymywania samej siebie bez wywierania zbędnego obciążenia na płatowiec. Podczas pracy antena wykonuje jeden obrót w ciągu 10 sekund. Gdy nie nadaje, wykonuje jeden obrót co cztery minuty po to, aby łożyska były nasmarowane. Penetruje obszar o promieniu prawie 300 km i może śledzić kilkaset obiek-tów latających pod jednym wszakże warunkiem: muszą poruszać się w przestrzeni z prędkością minimum 150 km/h.

Załoga operacyjna składa się z 14. osób siedzących przy pul-pitach, podobnych do tych z lotniskowej wieży kontroli lotów. Typowa wysokość przelotu podczas misji operacyjnej wynosi 8 840 m przy prędkości 860 km/h. Bez uzupełniania paliwa sa-

molot może przebywać w powietrzu przez 11 godzin, ale po dotankowaniu w locie misja może być wydłużona do 22. go-

dzin – granicy wyznaczonej przez zapas oleju dla czterech silników. Przy tak długich

lotach najsłabszym punktem AWACS-a jest wy-trzymałość załogi. Wiele godzin w powietrzu i krót-kie chwile wypoczynku to najczęściej wymieniane ujemne strony pracy, jakie słyszałem od pilotów tego „latającego centrum dowodzenia”.

AWACS aircraft until it was replaced by the E-3 Sentry.On first glance, the E-3 Sentry looks like a standard passenger

aircraft, but one which has been attacked by a flying saucer. This flying saucer is a rotating antenna with a radius of 9m and nearly 2m thick. It was especially designed this way so that it could produce sufficient aerodynamic lift to be able to support its own load. Whilst in operation, the antenna completes one rotation in 10 seconds and one rotation every 4 minutes when not in operation, to keep the bearings greased. It can infiltrate an area 300km in radius and track several hundred objects simultane-ously with only one condition: these objects need to be moving with a minimum of 150km/h. The aircraft has an operational crew of 14 sitting in front of screens similar to those found in air-traffic control towers. The average altitude the aircraft achieves whilst on a mission is 8 840m and reaches a cruising speed of 860km/h. The E-3 Sentry can remain airborne for 11 hours without refuelling. This can be extended to 22 hours if the plane is refuelled in flight – the limit is bound by the need to replenish oil in its four engines. The AWACS’ weakest link during such long flights is the crew’s endurance. Such long hours spent in the air and short rest-periods are the pilots most commonly reported, negative aspects of the job.

Czarek orzech

fot.

Cza

rek

Orz

ech

fot.

Cza

rek

Orz

ech

SILESIA AIRPORT 25

26 SILESIA AIRPORT

śLąSKA PODRóŻ W CZASIESILESIA – A JOURNEY THROUGH TIME

ARTUKUŁ POWSTAŁ DZIęKI

THIS ARTICLE IS SPONSORED BY

Śląska Podróż w CzasieTrasa SrebrnaSilesia – A Journey Through TimeThe Silver Route

śLąSKIEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ

SILESIAN TOURIST ORGANISATION

To już ostatni artykuł z serii prezentującej nowy produkt turystyczny, jakim jest oferta pod nazwą „śląska Podróż w Cza-sie”. Przypomnijmy, iż w dwóch ostatnich opisaliśmy wycieczki szlakiem czarnym i czerwonym. Pierwszy z nich prowadził nas poprzez zabytkowe osiedle robotnicze Nikiszowiec i Galerię Szyb „Wilson” do Zabytkowej Kopali Węgla Kamiennego „Guido”, a kończył się przy gliwickiej radiostacji. Z kolei wycieczkę szla-kiem czerwonym ponownie zaczynaliśmy na Nikiszowcu, by potem obejrzeć unikalną kolekcję Centralnego Muzeum Pożar- nictwa w Mysłowicach oraz zwiedzić browar w Tychach i skoszto-wać jego produktów. Trzecią i ostatnią propozycją wycieczki, jaką chcemy przedstawić, jest wyprawa szlakiem srebrnym.

Trasę zwiedzania rozpoczynamy od zabytkowej Kopalni Sreb-ra w Tarnowskich górach. Historia tego miejsca świadczy o tym, iż na Górnym śląsku wydobywano nie tylko węgiel, ale także kruszce zdecydowanie cenniejsze. W trakcie wizyty w kopalni obejrzymy fragment kilkudziesięciokilometrowych podziemnych wyrobisk, chodników i sztolni odwadniających kopalnie rud oło-wiu, srebra i cynku, a działających od XV w. do początku XX w. Szlak turystyczny poprowadzony jest na głębokości ok. 40 m i liczy 1 700 m długości. Co najciekawsze, 270-metrowy odcinek pokonuje się łodziami.

Drugim punktem naszej wycieczki jest Muzeum Chleba w Ra- dzionkowie. Zapoznamy się tutaj z historią tego elementarnego

posiłku człowieka oraz z narzędziami i maszynami, które używa- no do jego wytwarzania. Będziemy mieć także okazję własno-ręcznie wypiec bułki. Niewątpliwą atrakcją jest również rekon-strukcja dawnej izby szkolnej oraz wystawa sprzętów, przyrzą-dów i pomocy naukowych.

Po pożegnaniu z Radzionkowem, w niedalekich Karchowi-cach, zwiedzimy zabytkową Stację wodociągową „zawada”. Tu możemy obejrzeć budynek biura z 1895 r. oraz modernistycz-ną, ceglaną pompownię z 1929 r. z kompletnie zachowanym wyposażeniem ruchu parowego stacji pomp na dawnych stano-wiskach pracy (m.in. zespoły pompowe, turbiny i kompresory z 1925 r.) oraz ze współczesnymi urządzeniami produkcyjnymi.

Ostatnim punktem szlaku srebrnego jest spacer po Kolonii Robotniczej „Ficinus”, położonej w Rudzie Śląskiej w dzielnicy Wirek. Tworzy ją zespół unikatowych 16. budynków z kamienia naturalnego, co jest rzadkością na Górnym śląsku. Kolonia po-wstała w 1867 r. dla górników ówczesnej kopalni „Gottessegen” („Wirek”). Kilka lat temu, po pracach konserwatorskich, budyn-kom kolonii przywrócono ich dawny blask.

W tym miejscu kończymy naszą ostatnią wyprawę po obiek-tach wchodzących w skład Szlaku Zabytków Techniki Wojewódz-twa śląskiego. Więcej informacji na temat tej i pozostałych wycieczek, dostępnych w ramach oferty turystycznej „śląska Pod-róż w Czasie”, można uzyskać na stronie internetowej Szlaku pod adresem www.gosilesia.pl/szt/

fot.

arc

hiw

um U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

Woj

ewód

ztw

a śl

ąski

ego

KOPALNIA SREBRA W TARNOWSKICH GóRACH | MUSEUM OF SILVER ORES IN TARNOWSKIE GóRY

SILESIA AIRPORT 27

This is the final article in our series presenting the new tour-ist attraction titled “Silesia – A Journey Through Time”. In the first two articles in our series, we presented the Black and Red routes. The former took us through the historic worker’s housing estate “Nikiszowiec” and the Wilson Shaft Gallery through to the Historic “Guido” Coalmine in Zabrze, and finished at the Radio Station in Gliwice. The latter route also started in Nikiszowiec, but then took us to the visit the unique collections at the Central Fire Service Museum in Mysłowice and to the Tychy Brewery where were able to taste-test its products. As part of the third and final of our series of proposed excursion we’d like to present the Silver Route.

We begin by visiting the Historical Museum of Silver ores in Tarnowskie góry. The history behind this site serves to prove that Upper Silesia was not only mined for coal, but also much more valuable ores. The visit at the silver mine includes a look at a section of the several thousand of metres worth of under-ground excavation sites, galleries and drifts helping to drain the lead, silver and zinc ore from the mine, which was active from the 15th century through to the beginning of the 20th century. The tourist trail runs 40m underground and is 1700m long. What’s most interesting though, is the fact that 270m of the trail takes place by boat.

The next point on our route is the Museum of Bread in Radzionków, where we’ll definitely learn more about the his-tory of bread, the tools and machinery which have been used to produce it. We’ll also have the chance to make and bake our own bread rolls. Without doubt, another of the great attractions of this museum is the reconstruction of an old school house and the exhibition of school equipment and teaching and learning materials.

After Radzionków, we’re off to nearby Karchowice, where we’ll visit the Historic “zawada” waterworks. Here we’ll see an office building dating back to 1895 as well as a modernist brick

pumphouse from 1929 with its steam circulation plant still intact (pumping units, turbines and compressors), together with mo-dern production equipment.

The final point on the Silver Route is a walk through the “Fi-cinus” worker’s Estate in the suburb of Wirek in Ruda Śląska. The Estate is made up of 16 buildings made of natural stone, which is a rarity in Upper Silesia. The settlement was established in 1867 for the miners of the “Gottessegen” (“Wirek”) Coalmine. Several years ago, conservation work returned the buildings to their former glory.

It is here that our final excursion, sampling a selection of the cultural heritage sites featuring on the Industrial Monuments Route, ends. For more information on these and other excur-sions featuring on “Silesia – A Journey Through Time” please visit the Industrial Monuments Route website – www.gosilesia.pl/szt/

Piotr Adamczyk

fot.

arc

hiw

um U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

Woj

ewód

ztw

a śl

ąski

ego

MUZEUM CHLEBA W RADZIONKOWIE | MUSEUM OF BREAD IN RADZIONKóW

fot.

arc

hiw

um U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

Woj

ewód

ztw

a śl

ąski

ego

KOLONIA ROBOTNICZA „FICINUS” | “FICINUS” WORKER’S ESTATE

fot.

arc

hiw

um U

rzęd

u M

arsz

ałko

wsk

iego

Woj

ewód

ztw

a śl

ąski

ego

STACJA WODOCIąGOWA „ZAWADA” | “ZAWADA” WATERWORKS

FLOTAfleet

Ze wzbudzających największe zainteresowanie statków po-wietrznych, które odwiedzają Międzynarodowy Port Lotniczy (MPL) Katowice w Pyrzowicach, jest Antonow An-124 „Rusłan”. To jeden z największych samolotów transportowych świata. Jego konstrukcja powstała w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich pod koniec lat 70-tych XX wieku. Pierwszy prototyp „Rusłana” oblatano 26 grudnia 1982 r., a w 1986 r. rozpoczęto seryjną produkcję. Parametry techniczne tej maszyny, ponad 26 lat od jej pierwszego lotu, nadal robią wrażenie. Antonow An-124 ma 69 metrów długości i 20 metrów wysokości, a jego skrzydła mierzą 73 metry szerokości. Na pokładzie „Rusłana” można przetransportować maksymalnie 150 ton towarów z prędkością przelotową 825 km/h, przy maksymalnym pułapie lotu wynoszącym 12 000 m. Zbiorniki tej maszyny, mieszczące 287 ton paliwa, w zależności od wagi przewożonego ładunku umożliwiają lot bez lądowania na dystansie nawet do 16 500 km. W sumie wyprodukowano około 60 sztuk tego modelu.

Of all the aircraft visiting Katowice Airport in Pyrzowice, the Antonov A-124 Ruslan arouses the most interest. First deve-loped in the Union of Soviet Socialist Republics towards the end of the 1970s, it is one of the largest cargo aircraft in the world. The prototype of the Ruslan performed its maiden flight on the 26th December 1982, whereas serial production of this aircraft commenced in 1986. Despite 26 years having passed since its inception, the Ruslan’s technical parameters continue to

Ciężarowiec: Antonow An-124 „Rusłan”Transport Aircraft: Antonov An-124 “Ruslan”

„Rusłan” kilkakrotnie gościł w MPL Katowice. Wszyst-kie jego wizyty związane były z transportem ładunków ponad-gabarytowych, m.in. czołgów PT-91 Twardy, produkowanych przez Zakłady Mechaniczne Bumar SA dla odbiorców w Malezji. Na koniec warto podkreślić, iż szybki i sprawny załadunek towaru do „Rusłana” w MPL Katowice potwierdził przygotowanie lotnis-ka do obsługi nawet największych samolotów cargo.

28 SILESIA AIRPORT

fot.

rok

jan

(EPK

T Sp

otter

s)

ANTONOW AN-124 „RUSŁAN” LINII VOLGA-DNEPR LąDUJE W MIęDZYNARODOWYM PORCIE LOTNICZYM KATOWICE ANTONOV AN-124 “RuSłan” VOLGA-DNEPR AIRLINE LANDING AT KATOWICE AIRPORT

SILESIA AIRPORT 29

astonish. The Antonov An-124 is 169m long and 20m high with a wingspan of 73m. The Ruslan has a maxi-

mum payload of 150 Tonnes and can reach a cruising speed of 825km/h, with a maximum service ceiling of 12 000m. Depending on the amount of cargo on board, the Ruslan’s fuel capacity of 287 Tonnes allows for non-stop flights of up to 16 500km. Almost 60 of these aircraft were produced in total and the Ruslan has been a guest of Katowice Airport several times. All its visits involved the transport of over-sized freight, such as the PT-91 Twardy main battle tanks produced by Zakłady Mechaniczne Bumar SA bound for Malaysia. It is worth mentioning that the quick and efficient loading of the Ruslan’s cargo at Katowice Airport serves to further illustrate the Airport’s ability to accommodate even the largest freight aircraft.

Piotr Adamczyk

30 SILESIA AIRPORT

POMYSŁ NA śLąSKA CONCEPT FOR SILESIA

PATRONATPATRON

Szklane domy ŚląskaSilesia’s glass constructions

Gloomy streets, dreary familok apartment blocks covered in grey dust, monotonous Soviet-era views – this is the picture of Silesia that has most definitely been mothballed. Today, the region is becoming more beautiful by the day abounding with gems of contemporary architecture: functional and aesthetically pleasing.

Ponure ulice, smutne familoki pokryte szarym pyłem, monotonne PRL-owskie widoki – to obraz śląska, który z pewnością odszedł do lamusa. Dziś region pięknieje w oczach, bogacąc się o swoiste perełki nowoczesnej architektury: funkcjonalne i estetyczne.

fot.

Jace

k Bi

rnba

ch

CHORZOWSKA 50

SILESIA AIRPORT 31

PATRONATPATRON

Jedną z nich jest budynek Centrum Nauki i Edukacji Muzycz-nej „Symfonia”, należący do Akademii Muzycznej (AM) w Kato- wicach. To projekt cenionego śląskiego architekta Tomasza Ko- niora, który otrzymał Grand Prix w konkursie „Architektura Roku Województwa śląskiego 2008” oraz Nagrodę Marszałka w kategorii „modernizacja” za Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa śląskiego 2008. Po dwóch latach prac projekt przeniósł się z makiety na tyły stuletniego gmachu AM. Tuż za starym budynkiem Akademii wyrosły dwie monumentalne, ceg-lane bryły cieszące oko i idealnie harmonizujące z neogotyckim zabytkiem. Nowy obiekt połączony jest z głównym budynkiem formą przeszklonego atrium pełnego wolnej przestrzeni, jednak jego sercem i dumą jest nowoczesna sala koncertowa o perfek-cyjnej akustyce i światowych standardach.

Kolejnym skarbem śląska jest Budynek Centralnej Miejskiej Biblioteki Publicznej w Jaworznie, również nagrodzony w konkursie marszałkowskim za Najlepszą Przestrzeń Publiczną Woje-wództwa śląskiego 2008 w kategorii „architektura”. Jego twórca-mi są: Wojciech Podleski oraz Iwona Niesporek-Zwarycz. Gmach otoczony jest gąszczem zieleni i składa się z trzech dużych oraz dwóch mniejszych brył, a jego prostota doskonale wpisuje się w istniejące już zabudowania. Dużo wolnej przestrzeni wewnątrz budynku stwarza wrażenie otwartości, daje przy tym użytkow-nikom możliwość korzystania z najnowocześniejszych technik dostępu do zbiorów.

Ekskluzywny biurowiec Chorzowska 50 w Katowicach to ko-lejny efektowny śląski obiekt. 13-piętrowy oszklony wieżowiec, górujący nad pozostałymi zabudowaniami, jest niezwykle ory-ginalny pod względem architektonicznym, przypomina bowiem statek. Należy do Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Jest biurowcem klasy A, co oznacza, że spełnia najwyższe stan-dardy światowe, stąd jego najemcami są najbardziej prestiżowe firmy, między innymi polski oddział największego światowego producenta stali – ArcelorMittal.

One of these is the Centre for Music and Education “Symfo-nia” building, belonging to the Academy of Music in Katowice. The designer, valued Silesian architect, Tomasz Konior, was the first-place prize-winner of the “Architectural Design of the Sile-sian Region 2008”, as well as the Marshal’s award in the “mod-ernisation” category for the “Best Public Space in the Silesian Region 2008.” After two years of work, the design moved from the scale model to the rear of the century-old Academy of Music. Two, pleasing to the eye, monumental brick prisms grew behind the Academy, perfectly matching the neo-gothic structure. The new construction is connected to the main building by a glass atrium providing an illusion of a large open expanse. However, its pride is the world-standard contemporary concert hall with perfect acoustics.

Another jewel of Silesia is the Central Public Library building in Jaworzno - also a prize-winner in the “Architectural Design of the Silesian Region 2008” in the “architecture” category. Its architects were Wojciech Podelski and Iwona Niesporek-Zwarycz. Surrounded by a thicket of greenery, the building is made up of three large and two smaller structures which, in their simplicity, perfectly complement the existing buildings. The airy interior of the library creates a sensation of space and provides users with the ability to use the most up-to-date catalogue search-methods.

The exclusive office building, Chorzowska 50, in Katowice is yet another striking Silesian structure. Resembling a ship, the 13-storey glass construction towering over surrounding build-ings, is architecturally unique and is part of the Katowice Special Economic Zone. As a class-A structure, thus conforming to the highest world standards, the most prestigious companies have their offices here – including the Polish headquarters of the world’s largest steel producer – ArcelorMittal.

One of the most impressive examples of Silesian architecture is the glass dome in the heart of the city centre, over the Jerzy

fot.

Jace

k Bi

rnba

ch

CENTRUM NAUKI I EDUKACJI MUZYCZNEJ „SYMFONIA” | CENTRE FOR MUSIC AND EDUCATION “SYMFONIA”

32 SILESIA AIRPORT

POMYSŁ NA śLąSKA CONCEPT FOR SILESIA

PATRONATPATRON

Inną imponującą ciekawostką jest szklana kopuła, znajdująca się w centralnym punkcie dzielnicy śródmieście w Katowicach, czyli na Rondzie im. gen. Jerzego Ziętka. Jej projektantem jest Tadeusz Czerwiński, a gospodarzem śląska Akademia Sztuk Pięknych (ASP), która nazwała kopułę „Galeria Rondo Sztuki”. Podziemie obiektu zajęła obsługa tunelu drogowego, natomiast na górnym poziomie mieści się galeria studentów ASP, gdzie od-bywa się wiele imprez i wydarzeń związanych ze sztuką. Kopuła leży częściowo na stropie tunelu, częściowo okrakiem po obu jego stronach, a dodatkowo obciążona jest ruchem pojazdów. To ostatnie powoduje, że konstrukcja ta traktowana jest niemal jak arcydzieło budowlane. Rondo Sztuki świetnie komponuje się z położonym niedaleko Spodkiem.

śląsk wciąż zaskakuje coraz większymi inwestycjami, a w naj- bliższej przyszłości planowane są kolejne przedsięwzięcia na wielką skalę. Architekci z warszawskiej pracowni JEMS zaplano-wali, że w sąsiedztwie obłego Spodka stanie – celowo z nim kon-trastujący – prostopadłościan rozdzielony piękną, zieloną doliną, czyli Międzynarodowe Centrum Kongresowe. W Bytomiu pojawi się nowoczesna galeria Agora, złożona z trzech brył połączonych szklanymi arkadami. Oprócz galerii handlowej wybudowany zostanie również biurowiec klasy A. Developerem tej inwestycji jest duńska firma Braaten+Pedersen plus Partners. Także ulica Chorzowska w Katowicach wzbogaci się o kolejne dwa biurowce klasy A – „Silesia Towers”. Jeden z nich będzie miał wysokość 55 m, drugi 125 m. Twórcą projektu jest Autorska Pracownia Architektury Kuryłowicz & Associates.

Podane przykłady świadczą jak bardzo zmienił się architekto- niczny krajobraz śląska na przestrzeni jedynie kilku lat, a plano-wane nowoczesne inwestycje spowodują, że szare, brudne ka- mienice, czyli stereotyp ponurego regionu, będzie można obej-rzeć jedynie na starych pocztówkach.

Ziętek Roundabout. It was designed by Tadeusz Czerwiński and is owned by the Silesian Academy of Fine Arts (SAFA), which named the dome the “Rondo Art Gallery.” The underground section of the building is utilised by the road-tunnel service, whereas the upper-floor accommodates the SAFA gallery and is home to many phenomenal artistic events. The dome lies partly on the tunnel’s ceiling, partly straddles both its sides and is further burdened with constant traffic movement around it. This results in the structure being considered to be a masterpiece of construction. The Rondo Art Gallery’s shape perfectly comple-ments the nearby Spodek Entertainment Centre.

Silesia continues to amaze with its ever-increasing invest-ments, and the large-scale ventures planned for nearest future. Architects from the JEMS agency in Warsaw, have planned a cuboid building separated by a beautiful green valley for the International Congress Centre, purposefully contrasting with the adjacent egg-shaped Spodek. Bytom will become home to the Agora Shopping Centre, comprised of three spheres joined by glass-covered colonnades. Apart from the shopping centre, an A-class office building will also be built by Danish developers Braaten+Pedersen plus Partners. Chorzowska Street in Katowice will be enriched by two more Class-A office buildings – “Silesia Towers.” Designed by APA Kuryłowicz & Associates, the towers will be 55m and 125m high respectively.

The featured constructions are proof of the extent to which the architectural landscape of Silesia has changed within the space of only a few years. The proposed cutting-edge invest-ments will result in anyone wanting to see the grey, dirty build-ings, stereotypical of the bleak and dreary region having to dig up some old postcards.

Aleksandra Hańderek

fot.

Pio

tr A

dam

czyk

GALERIA RONDO SZTUKI | RONDO ART GALLERY

Katowice – Kiev

Documents

Transcript of Katowice – Kiev