Jak się uczyć, by robić to skutecznie

33
Jak się uczyć, by robić to skutecznie Krzysztof Rynkiewicz

description

Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Transcript of Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Page 1: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Krzysztof Rynkiewicz

Page 2: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Problemyz tym dziś się zmagamy… wszyscy!

Page 3: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Panta rhei

Page 4: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Dzisiejszy świat

• niepewność, nieprzewidywalność, gwałtowne, niespotykane na dotychczasową skalę tempo zmian (Bauman, Luhmann, Giddens),

• nieprawdopodobny przyrost informacji,

• intensywność komunikacji, różnice w operowaniu technologiami, w tym Internetem, walka o uwagę,

• niebywały rozwój technologiczny,

• niedostosowanie instytucji do skali, tempa i kierunku zmian – w tym – niestety – dzisiejszej szkoły (Robinson, Fischer, Giddens),

• brak fundamentów, oparcia, podstawy, zaufania (Sztompka)

• paradoks wielości wyboru.

• Chaos.

Page 5: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Grzechy szkoły

• brak wsparcia szkoły dla rozwoju umiejętności – taniec, sztuka, teatr, film, sport itd. (Mamy nie tylko mózgi, ale i ciała, Robinson),

• przeładowanie wiedzą, jej rozłączność i fragmentaryczność. Nieróżnicowanie technik uczenia, „jednowymiarowość” zajęć,

• brak nauki uczenia (Przepis, w którym zawarto składniki, ale pominięto instrukcję),

• zaniedbywanie nowych technologii i nowych mediów w nauczaniu,

• brak wsparcia motywacyjnego i celowościowego ucznia (Dlaczego mam się tego uczyć? Bo tak! Ucz się!)

• nakierowanie na jeden rodzaj inteligencji.

• pomijanie twórczości, kreatywności, wynalazczości.

Page 6: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Nie, nie, to nie kryzys, to wyzwanie!

Page 7: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Co więc możemy zrobić? Wiele!

Page 8: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

5 najważniejszych „rozpoznań”

• Jak się uczę – rozpoznanie indywidualnego stylu uczenia (wzrokowiec, słuchowiec, kinestetyk) oraz sposobu uczenia (planowe, systematyczne, niesystematyczne).

• Co mnie interesuję – rozpoznanie zainteresowań, tego, co autentycznie angażuje, czemu poświęcam najwięcej czasu, uwagi,

• Jakie są moje cele szkolne (teraźniejszość i bliska przyszłość) oraz życiowe (dalsza przyszłość).

• Czemu/komu poświęcam najwięcej czasu i jak go spędzam – pracy/ nauce (produktywnie, nieproduktywnie), przyjemnościom własnym, rodzinie/ przyjaciołom/ znajomym.

• Co/ kto mnie motywuję – co powoduje, że mimo trudności, nie poddaje się – jestem konsekwentny i wytrwały, a jeśli tak nie jest, dlaczego.

Page 9: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Pytania, których nie zadajemy

• Kim chcę być i co chcę robić za 15, 10, 5 lat, 3 lata, za 1 rok, 0,5 roku –jakie są moje cele krótko- i długoterminowe?

• Dlaczego chcę to robić – jaka jest moja motywacja?

• Czy jeśli nie mam pomysłu na przyszłość, czy poszukuję swojej drogi i zastanawiam się nad nią?

• Czy znam swoje silne i słabe strony?

• Co robię, by realizować swoje cele (jeśli je znam)?

• Czy wystarczająco dobrze znam siebie?

• Dlaczego – mimo że wiem, czego chcę – nie udaje mi się wytrwać w postanowieniach? Mam słabą silną wolę?

• Kto jest dla mnie drogowskazem/ mentorem/ autorytetem?

• Czy mam osobę, która może być moim przewodnikiem?

• Czy mam osobę, która wspiera i konstruktywnie krytykuje?

Page 10: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Jak więc się uczyć?

Page 11: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

1|

Poznaj swój styl uczenia

Co to znaczy?

Page 12: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

1|Wykorzystuj te techniki uczenia, które w twoim przypadku są najskuteczniejsze.

Testuj, sprawdzaj, ucz się na błędach, odrzucaj. Wybierz tylko to, co działa i

przynosi rezultaty.

Problem: wymaga czasu i samopoznania

Page 13: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

2|

Obierz strategię. Planuj uczenie

Page 14: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

2|Ustal, ile czasu dziennie poświęcasz na naukę, i trzymaj się tego. Korzystaj z

harmonogramów dnia.Zobowiąż się przez sobą do solidnej pracy

nad poznaniem siebie.

Problem: konsekwencja, praca u podstaw

Page 15: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

3|

Bądź gotowy na porzucenie „strefy

komfortu”

Page 16: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

3|Nie oczekuj rezultatów bez pracy i zaangażowania. Ustaw priorytety i

trzymaj się ich. Bądź konsekwentny.Problem: pokusy

Page 17: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

4|

Techniki uczenia to umiejętności, które

trzeba posiąść

Page 18: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

4|Samo poznanie nie wystarczy, trzeba je opanować, tak jak uczy się tańca, gry

gitarze, żonglowania.Problem: wymaga czasu,

systematyczności, obserwowania siebie, wytrwałości i wiary, że się uda

Page 19: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

5|

Obserwuj małe sukcesy. Postęp trwa

w czasie

Page 20: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

5|(Samo)Motywacja jest motorem

najszybszych, najskuteczniejszych, najtrwalszych zmian.

Problem: samoobserwacja. Jeśli widzisz cel końcowy, to potrafisz wyznaczyć drogę

i widzieć każdy krok naprzód

Page 21: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Czego używać w nauce, bez względu na styl uczenia

• Wyobraźni, myślenia obrazowego – zobacz to, czego się uczysz,

• Emocji – poczuj to, czego się uczysz, doświadcz tego,

• Zabawy, humoru, żartu, ironii, sarkazmu, anegdoty, opowiastki,

• Doświadczenia, eksperymentu – czy udałoby się sprawdzić to w działaniu lub zobaczyć w naturze (chemia, biologia, fizyka itd.),

• (samo)poznania – nie bój się pytać, stawiaj pytania sobie i innym,

• Łącz zmysły – ucz się wyobrażając sobie, dotykając/ czując, smakując, wąchając, słysząc, robiąc/ wykonując,

• Wiary w siebie i własne możliwości – wspieraj je motywacją zewnętrzną i wewnętrzną,

• Pasji i zaangażowania – krytykuj, nie zgadzaj się, dyskutuj,

• Nowych technologii i mediów – blogów, mikroblogów, czytników RSS, podkastów, poczty elektronicznej, wirtualnych słowników i encyklopedii , forów internetowych, czatów tamatycznych,

• Twórczości – namaluj to, narysuj, stwórz, skonstruuj, zbuduj, opracuj,

Page 22: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Co naprawdę Cię interesuje?

Page 23: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Credo

•Nie bądź obojętny,

• Zastanawiaj się, myśl, działaj,

• Wyciągaj wnioski.

Page 24: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Technikiuczenia

(wybrane)

Page 25: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Wizualizacja

Sposób pracy:

• Zamknij oczy i wyobraź sobie to, co chcesz zapamiętać w formie obrazu (filmu) –im więcej nadasz mu szczegółów, im więcej włączysz w to zmysłów i emocji, tym łatwiej i na dłużej zapamiętasz.

• Musisz zawsze widzieć to, co czytasz w formie obrazów. Zastanów się, ile pamiętasz z filmów, ile z książek. Dlaczego?

Do czego używać:

• do pracy na materiale abstrakcyjnym (np. liczby, daty historyczne) i konkretnym (np. fabuła powieści).

• do zapamiętywania danych liczbowych w formie wykresów i map.

• do tworzenia połączeń (skojarzeń), łączenia faktów, wydarzeń.

Page 26: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Fiszki i system kartotekowy

Sposób pracy:

• kartkę A4 podziel na 16 karteczek o tej samej wielkości. Wykorzystaj pudełko o zbliżonej wielkości (np. po herbacie) lub kup oryginalny pojemnik na fiszki. Stwórz 3 zakładki: 1 (ndst.) – nie umiem/ nie pamiętam, 3 (dst.) – pamiętam słabo, nie potrafię odtworzyć w całości, 5 (bdb.) – pamiętam bardzo dobrze, znam, umiem.

• na każdej karteczce – z jeden strony – zapisz: słowo polskie/ pojęcie/ pytanie/ hasło. Na drugiej stronie napisz: słowo obce/ definicję/ odpowiedź/ rozwiązanie.

• nauka odbywa się poprzez segregowanie karteczek wg 3 kategorii – nie umiem w ogóle, nie umiem wystarczająco, umiem.

• system pozwala widzieć skalę przerobionego materiału oraz poziom jego zapamiętania (motywacja, wiedza o postępie).

Do czego używać:

• do nauki słownictwa języka obcego, terminów (np. fizycznych, literackich), pojęć, haseł.

• do nauki – w formie pytań i odpowiedzi – każdego materiału z każdego przedmiotu

Page 27: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Mapa myśli

Sposób pracy:

• wykorzystaj czystą kartę A4, długopis, kredki lub kolorowe flamastry.

• w centrum mapy umieść główny temat lub ideę, od niej prowadź kolejne – zasada od ogółu do szczegółu.

• gałęzie drzewa/ mapy powinny odróżniać się od siebie; główne – grubsze, poboczne – cieńsze.

• Używaj kolorów, nie pisz całymi zdaniami, ale używaj słów-kluczy, ikon, obrazów,

• Mapa powinna rozchodzić się promieniście we wszystkich kierunkach,

• Zachowaj czytelną, przejrzystą strukturę całości, do łączenia elementów wykorzystaj skojarzenia,

• Podkreślaj rzeczy najważniejsze, baw się formą,

Do czego używać:

• do tworzenia notatek z każdego przedmiotu (z czytanej lektury, zajęć i in.),

• upraszcza, streszcza i łączy w zależności czytany tekst/ notowaną lekcję

• szczególnie atrakcyjna dla wzrokowców.

Page 28: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

źródło: http://www.mindtools.com/

Page 29: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Gdzie i jak się uczyć – higiena uczenia

• Przy biurku – nie na łóżku, miękkim krześle, kanapie. Jeśli lubisz chodzić podczas nauki, rób to.

• W swoim pokoju, przy zamkniętych drzwiach w ciszy lub przy muzyce, którą lubisz (najlepiej jednak bez słów - a jeśli, to w językach obcych). Nauce świetnie sprzyja muzyka barokowa (Vivaldi, Bach, Monteverdi i in.).

• Wyczyść z pola widzenia wszystkie przedmioty, które odwracają Twoją uwagę. Na biurku miej wszystko to, co niezbędne do pracy (ale nic więcej).

• Staraj się przez cały czas nauki utrzymać uwagę, nie pracuj nad jednym przedmiotem lub zadaniem bez przerwy dłużej niż 0,5 godziny. Najlepiej uczymy się na początku i końcu nauki. Przerwy między sesjami (nie dłuższe jednak niż 10-15 minut) wykorzystaj na odprężenie lub odpoczynek.

Page 30: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Gdzie i jak się uczyć – higiena uczenia

• Jeśli czytasz lekturę (szkolną), kontroluj co jakiś czas poziom swojej uwagi – streść przeczytaną stronę, rób notatki po każdym rozdziale, oznacz w tekście (za pomocą zakładek) ważne fragmenty lub zwroty akcji.

• Nie ucz się jednego przedmiotu przez dłużej niż godzinę w sesji. Brak kontrastu miedzy nowymi treściami powoduje, że są trudniej pamiętane. Zawsze możesz wrócić do tego przedmiotu, po nauce innego lub po odpoczynku.

• Planuj swoją naukę w harmonogramie godzin.

• Wyznaczaj sobie czas (np. 60 min) na wykonanie danego zadania. Powoduje to pozytywne spięcie, które zwiększa tempo uczenia, Twoją koncentrację i uwagę.

• Nagradzaj się za dobrze wykonane zadnie. Niech nagradzają Cię za nie inni, ale uwaga: zbyt częsta motywacja zewnętrzna może stwarzać problemy.

Page 31: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Wiele zależy od Ciebie.

Wykorzystaj to!

Page 32: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Polecana literatura

• Gordon Dryden, Jeannete Vos, Rewolucja w uczeniu, przeł. Beata Jóźwiak, Poznań 2003.

• Monika Łukasiewicz, Sukces w szkole, Poznań 2005.

• Robert Fischer, Uczymy jak myśleć, przeł. Krzysztof Kruszewski, Warszawa 1999. [dostępna w antykwariatach – nakład wyczerpany].

• Robert Fischer, Uczymy jak się uczyć, przeł. Krzysztof Kruszewski, Warszawa 1999. [dostępna w antykwariatach – nakład wyczerpany].

• Ken Robinson, Oblicza umysłu. Ucząc się kreatywności, przeł. Aleksander Baj, Kraków 2010.

Page 33: Jak się uczyć, by robić to skutecznie

Dziękuję za Twój poświęcony czas!