1. Strategia Bezpieczestwa IZRAELA Daniel Zajc IIIr BN, Niestacjonarne 2. Pooenie geograficzne Kraj na Bliskim Wschodzie Pooony w Azji Zachodniej Ssiedzi: Liban, Syria, Jordania, Egipt Do Izraela przylega rwnie Palestyna oraz Strefa Gazy 3. Strefa Gazy Strefa Gazy obszar pooony na wybrzeu Morza rdziemnego, graniczcy na poudniowym zachodzie z Egiptem oraz na poudniu i wschodzie z Izraelem. Dugo tego obszaru wynosi 41 km, szeroko od 6 do 12 km, a cakowita powierzchnia to 360 km. Obszar pozostaje pod administracj wadz Autonomii Palestyskiej, jednak od czerwca 2007 faktyczn kontrol sprawuje organizacja Hamas. Strefa Gazy nie jest uznawana za cz jakiegokolwiek niezawisego pastwa, chocia za porednictwem wadz palestyskich stawia dania wczenia w skad przyszego pastwa Palestyna. 4. Rys historyczny Pocztek istnienie pastwa Izrael datuj si na rok 1948, kiedy to Wielka Brytania zakoczya swoje penomocnictwo w Palestynie 14 maja . Z tym dniem starania spoeczestwa ydowskiego w zwizku z ruchem syjonizmu zakoczyy si sukcesem i ogoszeniem w Tel Awiwie przez ydowsk Rad Narodow powstania pastwa Izrael w wyniku podzielenia Palestyny na pastwo ydowskie i arabskie. 5. Pierwsze zaoenia obronne Niepodlege pastwa arabskie takie jak: Egipt, Liban, Syria, Irak, bya Transjordania, Arabia Saudyjska oraz Jemen praktycznie bezporednio po ogoszeniu proklamacji Izraela wypowiedziay mu wojn, okrelan rwnie jako wojna o niepodlego. Do ataku przystpio jedynie pi pastw. Wojna zakoczya si rozejmem w 1949. Stron zwycisk zosta Izrael, ktry powikszy swoje terytorium o ponad poow powierzchni przewidzianej dla palestyskiego pastwa arabskiego. Dugofalowy sprzeciw z pastwami ssiednimi zainicjowa ukierunkowanie si systemu bezpieczestwa Izraela na przeciwdziaanie zagroeniom zewntrznym o charakterze typowo militarnym. 6. Strategia Bezpieczestwa 5 klarownie sprecyzowanych punktw Zapewnienie jakociowej przewagi w konwencjonalnych rodkach bojowych Stworzenie potencjau BMR w celu odstraszania Utrzymanie specjalnych stosunkw z supermocarstwami (USA i Francja) Denie do nieustannej przewagi technicznej i ekonomicznej Stworzenie dobrych relacji z ludem ydowskim yjcym w diasporze 7. Uwarunkowania geopolityczne Strategicznym surowcem Izraela jest woda. Jej gwne rda mieszcz si niestety na Wzgrzach Golan. Izrael zmaga si z suszami w okresach letnich, ktre powoduj poary. System Bezpieczestwa Izraela uwzgldnia te takie problemy i odpowiednio zabezpiecza si na problemy z dostarczaniem wody (konwencjonalne rda wody, efektywniejsze oczyszczanie ciekw, odsalanie wd morskich). 8. Religia Pooenie Izraela wok innych pastw odmiennych religijnie nie sprzyja pozytywnym relacjom midzy nimi. Od pocztku swojego istnienia Pastwo Izraelskie dyo do pokoju z ssiadami, lecz bardzo czsto byli okrelanie Cierniem Bliskiego Wschodu. 9. Moliwy pokj? Obecnie pomimo burzliwych wydarze z historii proces pokojowy przynosi zamierzone efekty. Pastwa takie jak Egipt i Jordania uwiadomiy sobie rol dobrych relacji z Izraelem na rzecz wasnych interesw. Jednake nadal dochodzi do sporadycznych incydentw, ktre stanowi bezporednie zagroenie Izraelczykom. W dalszym cigu trudna sytuacja utrzymuje si z Syri, ktra uzalenia zawarcie pokoju od przejcia Wzgrz Golan. Jest to newralgiczny punkt ze wzgldu na obecno tam ydowskich osiedli, strategicznych zasobw wody oraz izraelskich systemw rozpoznania radioelektronicznego i artylerii. Dodatkowym elementem tego konfliktu jest Liban, wykorzystywany przez Syri do osignicia wasnych celw. Gwnie poprzez ataki przeprowadzane na Izrael z terytorium Libanu. 10. Zagroenia terrorystyczne Istotn rol w polityce Izraela odgrywaj takie ugrupowania jak Hamas, Hezbollah, czy te Islamski Dihad. Dziaania tych organizacji stanowi powan przeszkod w tworzeniu bezpiecznego pastwa Izrael. Gwne zagroenie ze strony tych ugrupowa stanowi dziaania asymetryczne na tle konfliktu izraelsko- palestyskiego oraz izraelsko-iraskiego. Patrzc na dynamicznie zmieniajc si sytuacj na Bliskim Wschodzie, mona wyrni ponadto przypuszczalny potencja broni masowego raenia, broni rakietowej oraz chemicznej wielu pastw tego regionu, ktre czsto zaprzeczaj jej posiadania. Sprowadza si to do moliwoci uycia tych rodzajw broni przeciwko Izraelowi. 11. Stany Zjednoczone a polityka bezpieczestwa Izraela Ciko jednoznacznie oceni jak du rol odegray Stany Zjednoczone w procesie rozwoju Izrale. Wsparcie mona podzieli na ekonomiczne, gospodarcze i militarne. Powd pomocy Stanw jest oczywisty, Izrael mia pomaga we wzmiacnianu pozycji USA na Bliskim Wschodzie. Izrael odgrywa rol powanego partnera USA, jako jego stranik i reprezentant jego interesw w regionie. Zainicjowao to wzmocnienie Izraela w kwestiach militarnych, poprzez dostarczanie najnowszych zdobyczy techniki wojskowej oraz w kwestii ekonomicznej w postaci poyczek oraz nierzadko bezzwrotnych grantw. Oczywicie w kwestii bezpieczestwa najistotniejsz rol odegrao uzbrojenie Izraela, co dao mu pozycj prawdziwej potgi militarnej na Bliskim Wschodzie. 12. Przedstawienie Systemu Bezpieczestwa Izrael jest republik parlamentarn charakteryzujc si brakiem konstytucji. Zamiast tego najwaniejszymi aktami normatywnymi w pastwie s tzw. Akty konstytucyjne. Cay system polityczny Izraela opiera si na trzech filarach: ustawodawczym, wykonawczym oraz sprawiedliwoci. Do najwaniejszych organw pastwa Izrael w dziedzinie bezpieczestwa zalicza si Rzd, Kneset oraz Prezydenta. Ponadto wyrnia si jeszcze organy zaangaowane w bezpieczestwo takie jak: Ministerstwo Obrony Izraela, Siy Obronne Izraela, Ministerstwo Bezpieczestwa Publicznego oraz Wadze Lokalne. 13. Organy wadzy Izraela Kneset (parlament) przygotowywanie oraz opracowywanie ustaw o bezpieczestwie, przygotowywanie norm prawnych dla instytucji zarzdzajcych bezpieczestwem, odpowiadaj za wybr prezydenta (Naczelnego Dowdcy Si Obrony Izraela) Rzd gwnym zaoeniem jest zapewnienie nienaruszalnoci integralnej pastwa. Do zada Rzdu z zakresu bezpieczestwa wyrnia si przede wszystkim kierowanie wdraaniem wszystkich narodowych rodkw bezpieczestwa, przygotowanie obywateli do oporu powszechnego oraz planowanie strategiczne w obszarze bezpieczestwa narodowego. Ponadto zajmuj si rozwojem pokojowych stosunkw z Egiptem i Jordani, ale te negocjuj z Autonomi Palestysk i Syri. 14. Ministerstwa i Ministrowie Gwne zadania ministerstwa: zapewnienie staej wysokiej gotowoci obronnej oraz moliwo szybkiego przejcia do prowadzenia dziaa wojennych. zwalczanie i ograniczanie dziaa terrorystycznych gwnie ze strony ugrupowa. palestyskich. budowanie nowoczesnej armii. Minister Obrony Narodowej kierowanie wdraaniem polityki obronnej. rozwj i przygotowanie systemu obrony narodowej. zarzdzaniezasobami finansowymi przeznaczonymi na ochron i obron kraju. kierowanie zakupem uzbrojenia i sprztu dla si zbrojnych. zabieganie o wspprac midzynarodow. 15. Sily OBRONNE Izraela Wedug rankingu Global Firepower (2014) izraelskie siy zbrojne stanowi 11. si militarn na wiecie, z rocznym budetem na cele obronne w wysokoci 15 mld dolarw (USD). Siy Obronne Izraela skadaj si z trzech rodzajw si zbrojnych: wojsk ldowych, marynarki wojennej i lotnictwa. Jest to jedyne zbrojne rami izraelskich si bezpieczestwa. czna liczba onierzy wynosi 187 tys. (oraz 445 tys. rezerwistw), dysponujcych nowoczesnymi i licznymi samolotami, pojazdami pancernymi i okrtami. Cho oficjalnie tego nie potwierdzono, Izrael jest w posiadaniu broni jdrowej, w liczbie wedug zachodnich ekspertw okoo 500 gowic, ktre przenoszone mog by take przez rakiety redniego zasigu Lance lub midzykontynentalnego typu Jerycho-3. 16. Zadania SOI Izrael nie moe sobie pozwoli na przegranie jakiejkolwiek wojny, strategia defensywna, brak roszcze terytorialnych, denie do uniknicia otwartego konfliktu zbrojnego poprzez dziaania polityczne i strategi odstraszania, unikanie eskalacji konfliktw, zaegnywanie ewentualnych niebezpieczestw dla pastwa w sposb szybki i zdecydowany zwalczanie terroryzmu 17. Wojska ldowe Piechota stanowi najbardziej zaawansowany zwizek taktyczny Si Obronnych Izraela. Poza realizowaniem operacji specjalnych, siy korpusu piechoty dziaaj w celu zapewnienia rutynowego bezpieczestwa pastwa Izrael. Piechota jest odpowiedzialna za szkolenie wszystkich izraelskich si ldowych. onierze piechoty szkol si do walki z partyzantk, terrorystami i prowadzenia dziaa w sytuacjach kryzysowych. Wojska powietrznodesantowe s nieliczne. Celem spadochroniarzy jest przeprowadzanie dziaa specjalnych na tyach wroga i niszczenie si przeciwnika w walce pieszej lub przy wsparciu lekkich pojazdw opancerzonych. Wojska pancerne stanowi gwn si uderzeniow wojsk ldowych. Charakteryzuj si one du si ognia, du manewrowoci i odpornoci na ogie. Cechy te czyni je doskonaym rodzajem si do wtargnicia w ugrupowanie przeciwnika, rozwijania natarcia, gbokich uderze w stref tyow przeciwnika i prowadzenia pocigu. (Merkawa w wersjach Mk 2, Mk 3 i Mk 4, oraz Mag'ach w wersjach 6 i 7) 18. Flota Izraela Aktualnie (2014) flota izraelska skada si z: 3 korwet rakietowych typu Saar 5, 8 kutrw rakietowych klasy Sa'ar 4,5, 3 okrtw podwodnych typu Delfin i 2 okrtw podwodnych typu Super Delfin, 15 odzi patrolowych klasy Dabur, 19 szybkich kutrw patrolowych klasy Super Dvora Mk II, 2 szybkich kutrw patrolowych klasy Shaldag, 3 odzi patrolowych klasy Stingray Interceptor-2000, 8 odzi patrolowych klasy Tzir'ah oraz jednostek pomocniczych i odzi wykorzystywanych przez jednostki specjalne - komandosw. Flota operuje w dwch niepoczonych strefach Morzu rdziemnym (gwne porty to Hajfa i Aszdod) i w Zatoce Akaba (port wojskowy w Ejlacie). Pierwsze jednostki typu Reshef stacjonoway na Morzu Czerwonym, ale zostay przetransportowane (opywajc Przyldek Dobrej Nadziei) na Morze rdziemne powodem sta si zwrot Synaju Egiptowi. 19. Lotnictwo Siy Powietrzne Izraela uchodz za jedne z najlepszych si powietrznych wiata, a ich potencja bojowy - mimo stosunkowo niewielkiej liczebnoci - przewysza (ze wzgldu na wysz jako sprztu, a przede wszystkim lepsze wyszkolenie) potencja wojsk lotniczych pastw ociennych, co udowodniy w serii wygranych konfliktw zbrojnych z pastwami arabskimi w cigu minionych szedziesiciu lat, w ktrych zadaway przewaajcym liczebnie wrogom straty proporcjonalnie wiksze od wasnych. W 2008 w siach powietrznych suyo okoo 34 tys. onierzy. Ponadto ok. 55 tys. rezerwistw w kadej chwili moe by powoanych pod bro. Izrael posiada okoo 400 odrzutowych samolotw bojowych pierwszej linii, s to: wielozadaniowe myliwce F-16 oraz wiksze i cisze myliwce F-15. Ponadto kilkaset samolotw typu A-4 Skyhawk, F-4 Phantom i Kfir jest w rezerwie. Siy lotnicze wyposaone s take w samoloty posiadajce radary szybkiego ostrzegania, transportowe, treningowe i helikoptery (m.in. Apache). Dodatkowo Izrael posiada samoloty bezzaogowe. 20. Policja Izraelska Policja jest umundurowan i uzbrojon formacj przeznaczon do ochrony bezpieczestwa ludzi i mienia oraz do utrzymywania bezpieczestwa i porzdku publicznego w Izraelu. Tak jak w przypadku policji z innych krajw, do gwnych zada izraelskiej policji naley pilnowanie przestrzegania prawa i ciganie przestpcw, jak rwnie zapewnienie ochrony i pomocy w sytuacjach kryzysowych zarwno wobec ludzi jak i mienia. Jeeli jest to konieczne, policja nadzoruje na poziomie operacyjnym take wszelkie suby ratownicze. W Izraelu policja liczy okoo 28 tys. zawodowych policjantw, oraz okoo 50 tys. ochotniczych cywilnych ochroniarzy, ktrzy pomagaj siom policyjnym w pilnowaniu porzdku na terenie wasnych miejscowoci. 21. Specjalne Jednostki Operacyjne Magav oddzia policji odpowiedzialny za ochron granic (policja graniczna) Yamam - utworzony na wzr amerykaskiego SWAT-u, bierze udzia w rozpracowywaniu szajek terrorystycznych takich jak Hamas i Qawasameh. Yamas - specjalny oddzia antyterrorystyczny, bdcy rwnie czci Si Zbrojnych Izraela (CaHaL). Yamag - taktyczna jednostka szybkiego reagowania. Matilan - jednostka infiltracyjno-przechwyceniowa oraz biuro wywiadu. 22. I co dalej? Bogaty w wydarzenia proces powstania i egzystencji Izraela oraz liczne uwarunkowania kulturowe i geopolityczne wpywaj na obecny charakter systemu bezpieczestwa tego pastwa. Powstaa zoona struktura tej siatki wydaje si kompleksowo ujmowa aspekt bezpieczestwa. Stanowi to podstaw do skutecznego zapewniania stanu braku zagroenia interesw pastwa oraz obywateli. Jednake odpowied dotyczca realnego stanu przygotowania Izraela na liczne zagroenia nie moe by jasno sprecyzowana. Jest to wynik wielopaszczyznowej sytuacji nie tylko w samym Izraelu, ale i w caym regionie Bliskiego Wschodu. W zwizku aby system bezpieczestwa Izrael mg stan na wyszym poziomie wymagane s zmiany nie w wewntrznej strukturze pastwa, ale w ksztatowaniu wizerunku Izraela na arenie midzynarodowej.