1

L U N D U N I V E R S I T Y

Czasopisma publikowane na zasadzie Open Access jako element usług bibliotecznych oraz pomoc autorom w wyborze narzędzi

do publikowania

IV Konferencja EBIB Open Access Internet w

bibliotekachToruń, grudzień 7-8, 2007

Lars Björnshauge,Director of Libraries

Lund University

2

L U N D U N I V E R S I T Y

Cele serwisu DOAJ:

• Ułatwić – Dostawcom baz danych i bibliotekom -

włączanie czasopism OA do pakietu świadczonych usług

– Wydawcom OA - promowanie swoich czasopism

– Czytelnikom - odszukiwanie publikacji OA– Autorom - odnajdywanie czasopism, w

których mogą publikować na zasadzie OA

3

L U N D U N I V E R S I T Y

Nasze oczekiwania: …

Większa rozpoznawalność oraz lepszy dostęp do czasopism Open Access

= więcej czytelników

= więcej cytowań

= większe oddziaływanie

= więcej użytkowników...

itp itp

4

L U N D U N I V E R S I T Y

Serwis DOAJ:– Stanowi zbiór recenzowanych

czasopism o otwartym dostępie– Uwzględnia czasopisma ze

wszystkich dziedzin i we wszystkich językach

– Ma jeden interfejs– Świadczy usługi zbierania

informacji z metadanych w trybie ‘harvesting’ za pomocą protokołu OAI-PMH dla bibliotek i innych dostawców usług

– Świadczy usługi wyszukiwawcze dla użytkowników końcowych

5

L U N D U N I V E R S I T Y

Kryteria wyboru

• Open Access – Nie ma embarga!

• Kontrola jakości– Czasopisma mające się znaleźć w zasobie

DOAJ musza być zrecenzowane, lub też poddane kontroli jakości pod względem edytorskim

• Treści naukowe/akademickie– Pracownicy naukowi jako główni odbiorcy

6

L U N D U N I V E R S I T Y

Definicja Open Access:

Czasopisma o otwartym dostępie = czasopisma udostępniane bez pobierania opłat, ani od czytelników, ani od instytucji, z pośrednictwa których korzystają czytelnicy

Definicja „otwartego dostępu„ sformułowana przez BOAI = prawo „użytkowników do czytania, pobierania, rozprowadzania, drukowania, przeszukiwania artykułów lub też tworzenia linków do pełnych tekstów tych artykułów" jako obowiązujące kryteria

7

L U N D U N I V E R S I T Y

• Historia:– Inicjatywa podjęta na pierwszej

Nordic Conference on Scholarly Communication, Lund/Kopenhaga, październik 2002

– Początkowo finansowana przez Open Society Institute i współfinansowana przez SPARC

– Projekt rozpoczęty w styczniu 2003 – Uruchomienie serwisu 12 maja 2003 z

bazą zawierającą ponad 300. czasopism

8

L U N D U N I V E R S I T Y

Ilość czasopism w bazie DOAJ

• maj 2003: 300• listopad 2003: 558• maj 2004: 1097• listopad 2004: 1345• maj 2005: 1601• listopad 2005: 1905• maj 2006: 2230• listopad 2006: 2450• maj 2007: 2700• listopad 2007: 2950

9

L U N D U N I V E R S I T Y

10

L U N D U N I V E R S I T Y

Proces redakcyjny (wersja uproszczona)

Propozycje Listy, blogi, itp

Prace redakcyjne: sprawdzanie zgodności z kryteriami, uzgodnienia z właścicielami czasopism, itp.,sprawdzanie zgodności z przepisami, usuwanie czasopism niezgodnych z przepisami, itp

DOAJ

11

L U N D U N I V E R S I T Y

12

L U N D U N I V E R S I T Y

Wykorzystanie serwisu DOAJ

• Każdego miesiąca odwiedzający z ponad 160. krajów• Rosnąca ilość plików• Coraz więcej obsługiwanych odległych hostów• Coraz więcej transferowanych danych• Coraz więcej wymiany metadanych (‘OAI harvesters’) • Coraz więcej udostępnianych abstraktów• Coraz więcej linkowań do przeczytanych artykułów

13

L U N D U N I V E R S I T YWykorzystanie serwisu DOAJ do zbierania informacji z Metadanych w trybie ‘harvesting’

DOAJ

OAI-PMH lub inne protokóły

Dostawca usług:Komercyjny agregator,Dostawca OpenURLBiblioteka (OPAC i/lub ERM)

Harvesting/zbieraniemetadanych

14

L U N D U N I V E R S I T Y

15

L U N D U N I V E R S I T Y

16

L U N D U N I V E R S I T Y

17

L U N D U N I V E R S I T Y

18

L U N D U N I V E R S I T Y

Wykorzystanie serwisu DOAJ do wyszukiwania/ /przeglądania

DOAJ

Użytkownik

wyszukiwanie

Strony www czasopisma

Przekierowanie

Pełny tekst Pełny tekst

+ 500.000 przekierowań na miesiąc

Czasopismo Czasopismo Czasopismo Czasopismo

19

L U N D U N I V E R S I T Y

20

L U N D U N I V E R S I T Y

21

L U N D U N I V E R S I T Y

Dotychczasowe osiągnięcia …• Rozpoznawalność i rozpowszechnianie danych

na całym świecie– Włączanie ich do OPAC-ów wielu bibliotek– Tworzenie linków do DOAJ przez kilku

dostawców usług– Włączanie do pakietu usług oferowanych

przez agregatorów (Serial Solutions, Ullrichs, Ebsco, OVID etc.)

– Oraz dostawców OpenURL (Exlibris etc.)• Często uważany jest za najważniejszy wykaz

22

L U N D U N I V E R S I T Y

23

L U N D U N I V E R S I T Y

24

L U N D U N I V E R S I T Y

25

L U N D U N I V E R S I T Y

Wydawcy w DOAJ

• 10 Wydawców z ponad10 Czasopismami• 24 Wydawców z ponad 5 Czasopismami• 1906 Wydawców z 1 Czasopismem!• 2044 Wydawców ogółem, dane z czerwca

2007!

• Czasopisma publikowane w ponad 80 krajach

• W ponad 40 językach

26

L U N D U N I V E R S I T Y

Dla autorów

• Gdzie mogę publikować w Open Access?– Złota Droga do Open Access

•Czasopisma Open Access– Opłaty za Publikacje?

– Czasopisma Hybrydowe•Opłaty za publikacje?

27

L U N D U N I V E R S I T Y

28

L U N D U N I V E R S I T Y

29

L U N D U N I V E R S I T Y

30

L U N D U N I V E R S I T Y

JournalInfo:

• JournalInfo: Nowy serwis dla autorów• Gdzie mogę publikować w Open Access?

– Złota (Open Access czy Czasopisma Hybrydowe)

• Opłaty za publikacje?

– Zielona (Autoarchiwizowanie)• Jakie (pre-/postprinty)

– Opłacalność• Koszt jednego artykułu/cytowania itp.

– Wskaźnik impact factor(?)• Porady dotyczące Prawa Własności Intelektualnej• Włączone do Directory of Open Access Journals

(DOAJ)

31

L U N D U N I V E R S I T Y

32

L U N D U N I V E R S I T Y

JournalInfo

• Cel serwisu?– pomóc pracownikom naukowym

dokonać wyboru czasopisma do publikowania

– parametry:•zasięg• jakość• ilu czytelników•koszt dla bibliotek

33

L U N D U N I V E R S I T Y

34

L U N D U N I V E R S I T Y

35

L U N D U N I V E R S I T Y

36

L U N D U N I V E R S I T Y

37

L U N D U N I V E R S I T Y

38

L U N D U N I V E R S I T Y

39

L U N D U N I V E R S I T Y

40

L U N D U N I V E R S I T Y

Dziękuję za uwagę!

41

L U N D U N I V E R S I T Y

Links

• DOAJ – www.doaj.org• JournalInfo – jinfo.lub.lu.se

Lars Björnshauge – lars.bjornshauge@lub.lu.se