Józef Okulewicz

INTEGRACJA I MODELOWANIE - główne dokonania - PRZEMYSŁ

Lata '70-'80: wielkie firmy amerykańskie, japońskie i europejskie; przemysł lotniczy, motoryzacyjny i elektroniczny; programy CIM (Computer Integrated Manufacturing); komputerowo zintegrowane i zautomatyzowane fabryki.

Projekty badawczo-rozwojowe

z udziałem lub pod koordynacją instytucji rządowych

metoda modelowania IDEF (ICAM Definition)

model produkcji CAM-I rozpowszechniany przez międzynarodowe stowarzyszenie Computer Aided Manufacturing - International

Kaczmarczyk A. Model komputerowy przedsiębiorstwa, IMM, Referat wygłoszony na seminarium naukowym Instytutu Maszyn Matematycznych dn. 14.11.1997

metoda analizy strukturalnej SADT

(Structured Analysis and Design Technique) stosowana w inżynierii oprogramowania

ICAM (Integrated Computer Aided Manufacturing) projekt lotnictwa wojskowego Stanów Zjednoczonych (USAF)

mający na celu modernizację produkcji samolotów model

produkcji samolotów

Józef Okulewicz

Metody IDEFMetody IDEF

“Integration DEFinition”

Narzędzia do gromadzenia, analizowania i kształtowania wiedzy

Język obejmujący zarówno grafikę jak i tekst

Formalne procedury do tworzenia modeli lub opisywania wybranego aspektu organizacji.

*) wg Seth D. Sheridan: IDEF Methods for BPR to Support CALS, IDEF Methods for BPR to Support CALS, Knowledge Based Systems, Inc. 1997

*)

Józef Okulewicz

Powstanie metod IDEFPowstanie metod IDEF

W pięcioleciu 1978-83 lotnictwo Stanów Zjednoczonych

realizowało w amerykańskim przemyśle lotniczym program komputeryzacji produkcji samolotów pod nazwą

ICAM (Integrated Computer Aided Manufacturing).

Ujawniła się przy tym potrzeba stworzenia skutecznej techniki opisu i analizowania sytuacji oraz porozumiewania

się ze sobą ludzi o różnych specjalnościach zaangażowanych w programie.

Techniki tej dostarczyły metody modelowania nazwane IDEF od słów: ICAM DEFinition.

Metody IDEF powstały jako rozszerzenie i adaptacja do zagadnień produkcyjnych metod opisu i analizy

opracowanych wcześniej, na przełomie lat 60-tych i 70-tych, do tworzenia oprogramowania i projektowania

systemów komputerowych - metod analizy strukturalnej.

Twórcą tego podejścia, wprowadzającego metody graficzne (z diagramem przepływu danych włącznie),

jak też i samego terminu, był DeMarco.

W roku 1993 dla metod IDEF0 i IDEF1X ustanowiono w Stanach Zjednoczonych normy należące

do zbioru Federalnych Standardów Przetwarzania Informacji (FIPS), co oznacza,

że muszą być z tymi normami zgodne opracowania wykonywane dla agencji rządowych.

Skrót IDEF jest dziś rozszyfrowywany jako Integration DEFinition.

Kaczmarczyk A.: IDEF -- metody modelowania i projektowania do komputerowo wspomaganej inżynierii biznesu, Informatyka 11/98

Józef Okulewicz

Na początku . . .Na początku . . .

IDEF0 - działalności (Activity) IDEF1 - informacji (Information) IDEF1X - struktur danych (Logical Data)

modelowanie (Modeling)

IDEF3 Symulacyjna metoda opisu procesówIDEF4 Metoda projektowania obiektowegoIDEF5 Metoda opisu ontologii (opis i strukturalizacja rzeczywistości)IDEF6 Metoda opisu koncepcji projektu (racjonalne projektowanie)IDEF7 Metoda Audytu Systemów InformacyjnychIDEF8 Metoda projektowania interakcji człowiek - system (interfejs użytkownika)IDEF9 Metoda wykrywania więzów biznesuIDEF10 Implementation Architecture ModelingIDEF11 Information Artifact ModelingIDEF12 Organization ModelingIDEF13 Three Schema Mapping DesignIDEF14 Metoda projektowania sieci (network design)

Józef Okulewicz

Obszary zastosowań metod IDEFObszary zastosowań metod IDEF

Przejście od systemów “papierowych”

do “elektronicznych” (CALS - Continuous Acquisition & Life-Cycle)

Udoskonalanie i reorganizacja przedsiębiorstw (BPR - Business Process Reengineering)

Dokumentowanie systemów wytwórczych (standaryzacja ISO 9000)

Rozwój oprogramowania systemów informatycznych

Projektowanie i analiza systemów wytwórczych

Józef Okulewicz

Charakterystyka metoCharakterystyka metodd IDEF IDEF

Zaprojektowane do przedstawiania specyficznych aspektów problemu lub ukazania rozmaitych perspektyw tego samego problemu

Zawierają przejrzysty mechanizm dla integrowania wyników zastosowania różnych metod IDEF

Urzeczywistniają dobre praktyki z zakresu zbierania danych, analizy, projektowania oraz działalności wytwórczej

Zaprojektowane z myślą zrównania wydajności nowych i doświadczonych praktyków

Wprowadzają formalne techniki dla zapewnienia zrozumiałej komunikacji

Józef Okulewicz

Metoda IDEF0

służy do tworzenia "modelu funkcji” będącego ustrukturowaną reprezentacją graficzną

funkcji, działań, czynności zachodzących w przedsiębiorstwie lub innym systemie.

Głównymi składnikami modelu są:

funkcje, przedstawiane na wykresach w postaci prostokątów (węzły);

dane i obiekty wiążące funkcje między sobą, przedstawiane za pomocą strzałek (krawędzie).

Wykorzystano przy tym koncept "kostki ICOM" (ICOM box),

składającej się z prostokąta, przedstawiającego jakiś fragment funkcjonowania przedsiębiorstwa

i czterech strzałek przedstawiających powiązania z otoczeniem.

Nazwa kostki pochodzi od początkowych liter angielskich nazw oddziaływań

obrazowanych przez strzałki: Input, Control, Output, Mechanism.

Obiekty na wejściu są transformowane przez funkcje (proces) do postaci stanowiącej wyjście.

Sterowanie określa wykonywaną funkcje lub na nią wpływa.

Mechanizm jest narzędziem lub zasobem potrzebnym do wykonania procesu (funkcji).

Model jest hierarchiczny, tzn. składa się z serii schematów ułożonych w ten sposób,

że schematy poziomu wyższego - rodzicielskie - mogą być rozwinięte

na coraz bardziej szczegółowe schematy niższych poziomów - potomne.

Józef Okulewicz

Zasady IDEF0Zasady IDEF0

• panowanie nad detalami komunikowanymi na każdym poziomie

• ograniczony kontekst do niezbędnych szczegółów

• powiązania pomiędzy diagramami

• powiązania pomiędzy strukturami danych

• unikalne nazwy

• użycie prostokątów i strzałek

• opisywanie strzałek

• rozróżnianie wejścia od sterowania

• minimalizacja opisów

• minimalizacja sterowania funkcji

• opisywanie przeznaczenia i punktu widzenia

Koncentrować się na funkcjach realizowanych przez system

Unikać organizacyjnego punktu widzenia

Koncentrować się na funkcjach realizowanych przez system

Unikać organizacyjnego punktu widzenia

Józef Okulewicz

Dlaczego tworzyć model działalności Dlaczego tworzyć model działalności IDEFØ ?IDEFØ ?

Zidentyfikować, udokumentować i przedstawić podstawową działalność przedsiębiorstwa

Zrozumieć jak poszczególne działalności zależą jedna od drugiej

Rozpoznać działalności dodające wartość i te, które nie dodają wartości do wyrobu końcowego

Wykryć działalności, które powinny być udoskonalone

Józef Okulewicz

Korzyści z IDEF0Korzyści z IDEF0

Dokumentowanie bieżącej działalności

Redukcja wysiłku uczenia się działalności przez nowych użytkowników

Uchwycenie i analiza aktualnej działalności

Ułatwienie projektowania i modernizowania

dla przewidywanych działalności

Józef Okulewicz

Składniki metody IDEF0 Składniki metody IDEF0 Kontekst - określa granice modelu,

tj. to co zawiera model(np.. dane o pracowniku pochodzą

z otoczenia modelu)

Zamiar - powód, dla którego utworzono dany model

(np. udokumentować działania związanez zarządzaniem personelem w celu wykrycia działalności nie przynoszących korzyści,

które powinny być wyeliminowane)

Punkt widzenia - perspektywa, z której na model patrzy jego autor

Józef Okulewicz

co jest wymagane przed wystąpieniem działania, tj. zlecenie zakupu, podpis kierownika, itp.

co wymusza działanie tj. procedury, budżet, itp.

FUNKCJA

działanieczynność co jest wytworem

działania, tj. raporty, produkty, itp..

co umożliwia działanie, tj. wyposażenie, przydziały personelu, itp..

Kostka ICOMKostka ICOM

transportowanie sprawdzenie przekształcenie składowanieMechanizm

Wejście

Sterowanie

Wyjście

Józef Okulewicz

4

3

2

1

3

3

2

1

2

1

A 0

A 4

A 4 2

A - 0

B a r d z ie j o g ó ln e

B a r d z ie j s z c z e g óło w e

T e n b lo k je s t r o d z ic e mt e g o b lo k u

A 4

A 4 2

N O T A :N u m e r y wę z łó w p o k a z a n e t uw s k a z u ją , z e b lo k z o s t ału s z c z e g óło w io n y . N u m e r Clu b n u m e r s t r o n y b lo k up o t o m n e g o m ó głb y b y cuż y ty w m ie js c e n u m e r uwę z ła

A 00

IDEF 0 - Dekompozycja struktury

Józef Okulewicz

Józef Okulewicz

Józef OkulewiczJózef Okulewicz

Józef OkulewiczJózef Okulewicz Modelowanie Procedur Logistycznych