SPIS TREŚCIStrona

Zanim rozpoczniesz instalację ......................................................................................................... 2- terminologia ................................................................................................................. 2- uwagi przed instalacją ..................................................................................................... 3

1. Instalacja programu ..................................................................................................................... 3 1.1 instalacja i praca w sieci ....................................................................................................... 42. Instrukcja obsługi programu uczniowskiego ............................................................................ 4 2.1. Wczytanie pliku z zestawem pytań ........................................................................................ 4 2.2. Odpowiedzi na pytania ........................................................................................................... 4 2.3. Konfiguracja programu ........................................................................................................... 5 2.4. Pozostałe funkcje ............................................................................................................... 73. Instrukcja obsługi programu nauczycielskiego ....................................................................... 8 3.1 Menu „Zestaw” ........................................................................................................................... 9 3.1.1. operacje tworzenia, zapisu i odczytu zestawu pytań .................................................... 9 3.1.2. import i eksport zestawu pytań ........................................................................................ 10 3.1.3. edycja zestawu pytań .................................................................................................... 12 3.1.4. ustawienie parametrów zestawu ................................................................................... 14 3.1.5. kodowanie pytań ........................................................................................................... 17 3.1.6. mieszanie odpowiedzi ................................................................................................... 18 3.1.7. sortowanie pytań ......................................................................................................... 18 3.2. Menu „Schowek” ............................................................................................................... 18 3.3. Menu „Sprawdzian” ............................................................................................................ 19 3.3.1. operacje na klasach ................................................................................................... 19 3.3.2. tworzenie sprawdzianu na podstawie zestawu ............................................................... 19 3.3.3. tworzenie sprawdzianu bez zestawu .......................................................................... 22 3.3.4. wczytywanie i zapisywanie zbioru ze sprawdzianem ............................................... 25 3.3.5. wpisywanie rezultatów sprawdzianu ...................................................................... 25 3.3.6. poprawki wygenerowanego sprawdzianu .............................................................. 283.4. Analiza wyników ..................................................................................................................... 34 3.4.1. statystyka klasy ..................................................................................................... 34 3.4.2. stopień opanowania umiejętności przez uczniów+wydruk imiennych raportów .......... 35 3.4.3. prezentacja graficzna pomiaru sprawdzającego ............................................................ 36 3.4.4. statystyka pytań w zestawie i w sprawdzianie .............................................................. 37 3.4.5. prezentacja graficzna statystyki pytań ....................................................................... 40 3.4.6. analiza porównawcza sprawdzianów .......................................................................... 40 3.4.7. zestawienie porównawcze wyników kilku klas piszących jeden egzamin ...................... 43 3.4.8. zestawienie zbiorcze wyników kilku klas+wyznaczanie skali staninowej/centylowej .... 44 3.4.9. wyniki analizy rozkładu odpowiedzi w jednej i wielu klasach ..................................... 45 3.4.10. zestawienie wyników wszystkich egzaminów całej szkoły .......................................... 46 3.4.11. analiza sumaryczna wyników wszystkich egzaminów ................................................. 463.5. Wydruki .................................................................................................................................... 47 3.5.1. Wydruk zestawu pytań bez mieszania ................................................................... 47 3.5.2. Wydruk pomieszanych zestawów uczniowskich ................................................. 47 3.5.3. Wydruk odpowiedzi, wyników i analiz ...................................................................... 493.6. Konfiguracja programu ................................................................................................. 514. Program Importuj ............................................................................................................... 555. Jak zrobić? ............................................................................................................................... 56 5.1. Jak przeprowadzić na wydrukach inny test dla każdego ucznia i wykonać jego analizę? ... 56 5.2. Jak przeprowadzić na komputerach inny test dla każdego ucznia i wykonać jego analizę? 56 5.3. Jak opracować egzamin zewnętrzny na podstawie tabel uzyskanych z OKE? .................. 56

Strona 1

5.4. Jak opracować próbny egzamin gimnazjalny/maturalny/z przygotowania do zawodu? ..... 57

Zanim rozpoczniesz instalację ...Drogi użytkowniku!!! Dziękujemy za zakup naszego oprogramowania oraz życzymy udanej i

owocnej pracy. Zanim jednak rozpoczniesz instalację prosimy o przeczytanie tego krótkiego wstępu, który umożliwi poznanie terminologii stosowanej w programie i w niniejszej instrukcji obsługi oraz pozwoli uniknąć niespodzianek i nieporozumień przy instalacji i podczas pracy z programami.

TerminologiaW całym pakiecie programów stosowane są pewne wyrażenia, które są ściśle związane z jego

budową i przeznaczeniem. Oto one: Test zamknięty (wyboru) - zestaw pytań, w którym pytania umożliwiają wskazanie poprawnej

(lub poprawnych) odpowiedzi spośród podanych. Do wyboru są trzy typy testów wyboru:- Testy wyboru z jedną poprawną odpowiedzią.- Testy wyboru z wieloma poprawnymi odpowiedziami - każde pytanie zawiera dowolną ilość

poprawnych odpowiedzi lub wszystkie z nich mogą być niepoprawne.- Testy z wyborem najwłaściwszej odpowiedzi - pytanie może zawierać odpowiedzi o różnym

stopniu poprawności i różnej punktacji - uczeń wskazuje tylko jedną odpowiedź. Test otwarty (tradycyjny), inaczej test uzupełnień. Uczeń nie wskazuje poprawnej odpowiedzi

spośród podanych lecz musi ją wpisać samodzielnie. Program EGZAMIN umożliwia tworzenie i przeprowadzanie dwóch typów testów otwartych:- Test otwarty. Tego typu testy można przeprowadzać tylko na wydruku. Odpowiedzi na

pytania (w tym również dłuższe wypowiedzi, czy rozwiązania zadań) nauczyciel sprawdza ręcznie i do programu wprowadza odpowiednią punktację (z dokładnością do 0,1).

- Test krótkich odpowiedzi (uzupełnień). Odpowiedź należy wpisać samodzielnie na wydrukowanym protokole lub wpisać na komputerze. Nauczyciel przy tworzeniu zestawu pytań wpisuje do pięciu sugestii odpowiedzi, które program może potraktować jako poprawne. Program wystawia pełne punkty lub zero, porównując odpowiedzi ucznia z odpowiedziami, które przewidział nauczyciel. Przy pracy na wydrukach nauczyciel ocenia pracę ręcznie, ale może przyznawać cząstkowe punkty z dokładnością do 0,1.

Test mieszany - zestaw pytań zawierający zarówno pytanie otwarte i zamknięte. Tego typu testy również można przeprowadzać na komputerze (o ile zawierają tylko pytania zamknięte i pytania krótkich odpowiedzi).

Zestaw - zestaw pytań, czyli zbiór zawierający wszystkie pytania z danego zakresu materiału wraz z kartoteką testu (kryteria oceny, punktacja, podział na obszary itp.).

Sprawdzian - zbiór tworzony na podstawie uprzednio wpisanego zestawu pytań, zawierający dobrane dla każdego ucznia pytania (inna kombinacja lub takie same). Innymi słowy jeżeli mamy w zestawie 70 pytań, to każdy uczeń może otrzymać np. inne 30 pytań spośród wszystkich 70 znajdujących się w zestawie. Tak przygotowany sprawdzian (po uprzednim wprowadzeniu wyników) poddajemy głębokiej analizie statystycznej.

Sprawdzian tworzony bez zestawu pytań - w oparciu o posiadane wyniki egzaminów (np. zewnętrznych) tworzymy sprawdzian bez zestawu (patrz 3.3.3. Tworzenie sprawdzianu bez zestawu) wprowadzając jedynie sam klucz odpowiedzi i kartotekę testu. Do tak przygotowanego sprawdzianu automatycznie wklejamy wyniki uzyskane z OKE i poddajemy analizie.

Obszar badanej wiedzy, umiejętność, wymaganie egzaminacyjne, standard, grupa (tematyczna trudnościowa, poziom wymagań itp.). Wszystkie określenia odnoszą się do sposobu przyporządkowania i podziału pytań pod względem sprawdzanej wiedzy. W oparciu o ten podział odbywa się dobór pytań dla uczniów i analiza wyników. W zależności od kontekstu wyrażenia te używane są zamiennie.

Moduł uczniowski - program uczniowski pakietu egzamin (EGZAMIN15.EXE) i zakodowane zestawy pytań możliwe do wykorzystania dopiero po podaniu hasła.

Moduł nauczycielski - grupa programów i dokumentów umożliwiająca wykonanie wszystkich pozostałych operacji. Moduł nauczycielski jest instalowany jednocześnie z modułem

Strona 2

uczniowskim, który jest jego częścią. Moduł nauczycielski zawiera również niezakodowane pytania. W jego skład wchodzą dwa programy:- EGZEDIT15 - na pulpicie występuje jako „Moduł nauczycielski” program przeznaczony do

tworzenia i przeprowadzania wszystkich typów testów. Umożliwia tworzenie zestawów, sprawdzianów, wydruk protokołów i sprawdzanie prac pisemnych, kodowanie zestawów dla programu uczniowskiego, analizę statystyczną (przeprowadzanie pomiaru jakości nauczania, diagnozowanie i standaryzację testów) wraz z prezentacjami graficznymi i tabelarycznymi na ekranie lub na wydruku, zmianę parametrów sprawdzianu itd.

- IMPORTUJ - na pulpicie występuje jako „Import sprawdzianów” - program umożliwiający łączenie wyników sprawdzianów przeprowadzanych na różnych komputerach.

Uwagi przed instalacjąPakiet programów egzaminujących, który zaraz zainstalujesz posiada swoje wymagania i

wskazane, a w niektórych wypadkach nawet konieczne jest ich spełnienie: Moduł uczniowski potrzebuje do poprawnej pracy systemu Windows 95/98/ME/XP/NT/2000

/VISTA/7/8 i 8 MB RAM, moduł nauczycielski 486DX i 16 MB RAM (skromne wymagania). Program wymaga pełnych uprawnień do katalogu, w którym jest zainstalowany oraz pełnych

uprawnień do klucza: HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\PRACKOMP\EGZAMIN w rejestrach systemu Windows. W systemach 64-bitowych nazwy kluczy rejestru są tworzone na innych zasadach (po SOFTWARE dodawane jest jeszcze Wow6432Node).

Programy antywirusowe, monitory systemu, programy udostępniające ekran w sieci itp. mogą powodować problemy przy pracy gdyż modyfikują system w stopniu uniemożliwiającym pracę programowi EGZAMIN. Producent gwarantuje poprawną instalację i pracę pakietu na czystym systemie Windows. W skrajnych przypadkach może okazać się konieczne przeformatowanie dysku i ponowna instalacja systemu. Program uczniowski nie przedstawia takich problemów.

Informacje na temat pracy systemu pomocy w środowisku Windows Vista/7/8 dostępne są w katalogu INSTRUKCJA\WINHELP płyty instalacyjnej.

1. Instalacja programuAby zainstalować program EGZAMIN na dysku twardym należy włożyć płytę do napędu CD

ROM. O ile system Windows nie został zmodyfikowany, program instalacyjny uruchomi się automatycznie. W zależności od typu szkoły wybieramy instalację dla szkoły ponadgimnazjalnej lub gimnazjum i szkoły podstawowej. Obie instalacje różnią się tylko zestawami pytań. Następnie musimy wybrać sposób instalacji:

„Pełna instalacja nauczycielska” - zostaną zainstalowane wszystkie zbiory z pytaniami (w tym niezakodowane) oraz wszystkie programy.

„Tylko moduł uczniowski” - zostaną zainstalowane jedynie zakodowane pytania i program uczniowski, służący jedynie do zadawania pytań i zbierania odpowiedzi - czyli to, co może być dostępne dla uczniów.

Po tym następuje proces kopiowania plików i dostosowywania systemu do potrzeb pakietu.

UWAGA !!! Zbiory, które znajdują się we wskazanym katalogu, a nie są kopiowane w czasie instalacji, pozostaną nienaruszone. Przed pierwszym uruchomieniem modułu uczniowskiego lub nauczycielskiego należy przenieść

uprawnienia do uruchomienia. Operacja ta jest bardzo prosta. Program stwierdzając, że nie posiada uprawnień do uruchomienia sprawdzi, czy płyta instalacyjna jest w napędzie, z którego zainstalowano program. Jeżeli ją znajdzie, to sam przeniesie uprawnienia. Jeżeli nie znajdzie płyty to poprosi wskazanie dysku instalacyjnego lub katalogu, do którego został on skopiowany i przeniesie uprawnienia. Jest to jednorazowy proces i nie trzeba go powtarzać przed każdym uruchomieniem programu.

Nie ma innej możliwości przekopiowania programu niż za pomocą programu instalacyjnego. Nie jest również możliwe uruchomienie programu po przekopiowaniu go z dysku twardego. Płytę instalacyjną zgodnie z licencją można swobodnie kopiować. Dlatego wszystkie kopie znalezione u osób nieuprawnionych będą uważane za nielegalne, a odpowiedzialność będzie ponosił również właściciel praw do tej kopii (Ustawa o ochronie praw autorskich, Dz. U. RP, 4 luty 1994 r.). Nazwa właściciela kopii pojawia się zawsze w oknie powitalnym.

Strona 3

1.1. Instalacja i praca w sieciMechanizmy wielodostępu posiada jedynie program uczniowski. Niemniej musi on być

instalowany na dyskach lokalnych komputerów uczniowskich, a w sieci udostępniamy jedynie zbiory ze sprawdzianami *.??! (katalog, w którym umieszczamy zbiory ze sprawdzianami musi być udostępniony dla wszystkich uczniów ze wszystkimi prawami dostępu). Możliwe jest również przeprowadzanie sprawdzianu na dyskach lokalnych i późniejsze scalanie wyników przez sieć (patrz 4. Program Importuj).

UWAGA !!! Aby nie dopuścić do kolizji podczas zapisu do jednego zbioru z kilku stanowisk, każdy komputer powinien mieć zdefiniowany numer stanowiska. Jest to trzyznakowe, niepowtarzalne oznaczenie komputera. Oznaczenie to będzie stanowić rozszerzenie nazwy tworzonych podczas pracy zbiorów tymczasowych. Numer stanowiska wpisujemy w programie uczniowskim za pomocą funkcji „Konfiguracja|Numer stanowiska”. Numer stanowiska stanowią zawsze trzy znaki. Program dopuszcza duże i małe litery alfabetu łacińskiego (bez ą, ę, itd.) oraz cyfry. Wartość ta jest przechowywana w zbiorze EGZAMIN.NET na każdym stanowisku.

2. Instrukcja obsługi programu uczniowskiegoSkrócony opis możliwości programu uczniowskiego w wersji 15.00

Program ten umożliwia przeprowadzenie testu z dowolnej dziedziny wiedzy. Dane wejściowe dla programu dostarczane są przez producenta lub są wykonywane przez samego. Pytania są zakodowane w sposób uniemożliwiający dostęp do nich bez uprzedniego zdekodowania. Treść każdego z pytań może być ilustrowana dowolnym plikiem graficznym/tekstowym,filmowym/dźwiękowym.

Po udzieleniu odpowiedzi na wszystkie pytania na ekranie pojawia się okno zawierające informacje statystyczne o przeprowadzonym teście oraz wydruk protokołu egzaminu. Po zakończeniu testu możliwy staje się dostęp do menu. Aby wykorzystać program uczniowski należy uprzednio przygotować zestaw pytań w programie nauczycielskim.

2.1. Wczytanie pliku z zestawem pytańPo uruchomieniu programu na ekranie pojawia się okno informacyjne. Po wybraniu funkcji

„Wczytaj” pojawi się okno wczytania pliku, w którym można wybrać interesujący nas zbiór. Po wczytaniu pliku pojawia się okno dialogowe, do którego należy wpisać hasło. Podanie błędnego hasła powoduje konieczność ponownego wczytania pliku z zestawem pytań. Po podaniu prawidłowego hasła następuje rozkodowanie i wczytanie danych do pamięci komputera. Możemy teraz podjąć decyzję, czy przeprowadzać test. Egzamin rozpoczyna się po podaniu nazwiska osoby egzaminowanej (o ile nie zmieniono tego w konfiguracji).

Istnieje możliwość wczytania zbioru bez podania hasła poprzez wciśnięcie kombinacji klawiszy Ctrl-F1. Można wyłączyć ten mechanizm w konfiguracji programu.Zbiory z pytaniami dostarczone przez producenta mają hasło identyczne jak ich nazwa pisana małymi literami, np. hasłem do danych ze zbioru BIOLOGIA.HDR jest biologia. Duże i małe litery alfabetu są rozróżniane

2.2. Odpowiedzi na pytaniaW zależności od rodzaju testu osoba egzaminowana powinna wybrać jedną z maksymalnie 5

odpowiedzi, zaznaczyć właściwą kombinację odpowiedzi lub wpisać ją samodzielnie. Przed rozpoczęciem testu program informuje o sposobie udzielania odpowiedzi.

Odpowiedź zatwierdzamy klawiszem Enter lub za pomocą przycisku „Odpowiedź”. W wypadku pytań otwartych (krótkich odpowiedzi, czyli uzupełnień), przy ocenianiu poprawności podanej odpowiedzi, program będzie brał pod uwagę zasady sprawdzania zapisane w zestawie pytań w programie nauczycielskim (patrz 3.1.4. ustawienie parametrów zestawu).

Osoba egzaminowana może odpowiedzieć na trudniejsze pytania pod koniec testu, nie ryzykując utraty czasu. Należy w tym celu wykorzystać przycisk „INNE PYTANIE”. W zależności od ustawień zdefiniowanych w preferencjach (patrz 2.3 Konfiguracja programu), w trybie „Sprawdzian”

Strona 4

zamiast przycisku „INNE PYTANIE” mogą wystąpić przyciski umożliwiające wyświetlenie następnego i poprzedniego pytania oraz ponowne udzielenie odpowiedzi na któreś z pytań w wyświetlonej liście.

W oknie zawierającym treść pytania pojawiają się informacje o ilości zdobytych punktów, procentowym wskaźniku poprawności dotychczas udzielonych odpowiedzi oraz ocenie, jaką można uzyskać za dotychczas zdobytą liczbę punktów. Dodatkowo prezentowane są tytuł testu, numer wyświetlonego pytania, oraz w nawiasie numer tego pytania przed pomieszaniem. Wyświetlanie tych informacji oraz informacji o poprawności udzielonej odpowiedzi jest zależne od ustawienia parametrów w oknie konfiguracji parametrów programu.

Jeżeli wczytany zestaw pytań zawiera dołączone zasoby (rysunki, filmy, dźwięki, teksty źródłowe) to w oknie z pytaniem znajdują się odpowiednie przyciski umożliwiające ich wyświetlenie. Okno rysunku i tekstu można skalować i przesuwać. Rozmiaru tych okien nie można zmniejszyć poniżej pewnego ustalonego minimum. Okna filmu i dźwięku nie są skalowalne. Początkowa wielkość okna rysunku jest zależna od ustawień w konfiguracji.

Po zakończeniu testu pojawia się okno zawierające statystyczne zestawienie wyników przeprowadzonego testu. Z poziomu tego okna możliwy jest również wydruk protokołu przeprowadzonego egzaminu (danej osoby)). Opcje wydruku ustalamy w preferencjach (patrz poniżej 2.3 Konfiguracja programu).

UWAGA !!! Przerwanie egzaminu w jego trakcie odbywa się tylko za pomocą kombinacji klawiszy Ctrl-End.

2.3. Konfiguracja programu UWAGA !!! Funkcje konfiguracji są dostępne po wczytaniu zestawu pytań i podaniu hasła do

tego zestawu. Funkcja konfiguracji trybu automatycznego umożliwia ustalenie katalogu, w którym w sieci

będą uczniom udostępniane zbiory ze sprawdzianami. Jeżeli w katalogu znajduje się jeden sprawdzian zbudowany na podstawie wczytanego zestawu pytań to jest on wczytywany automatycznie. Jeżeli nie ma żadnego lub jest więcej niż jeden, to należy go wskazać.

Włączenie trybu pracy automatycznej spowoduje, że możemy zdefiniować zestaw pytań, który ma być automatycznie wczytany na początku programu lub po wywołaniu funkcji Sprawdzian automatyczny. Zestaw pytań powinien znajdować się w lokalnym katalogu „EGZAMIN” (nie może być wielodostępny). Po jego wczytaniu program poszuka w zdefiniowanym powyżej katalogu zbioru ze sprawdzianem i wyświetli listę nazwisk. Zadaniem odpowiadającego jest jedynie podanie hasła dostępu do trybu pracy automatycznej i wskazanie swojego nazwiska (patrz Sprawdzian). Dla ułatwienia konfigurację można ustalić na jednym komputerze i zapisać do pliku, a potem wczytać na innych komputerach. Dane są zapisywane do zbioru Egzamin.aut znajdującego się w lokalnym katalogu programu. Po zakończeniu pracy trybu automatycznego dostępne są jedynie funkcje zabezpieczone hasłem (Konfiguracja programu, Wczytaj pytania i Sprawdzian automatyczny).

Wywołanie funkcji „Konfiguracja|Preferencje” powoduje wyświetlenie okna „Konfiguracja”. Ustawienie danych w tym oknie powoduje istotne zmiany w sposobie działania programu. Użytkownik może ustawić następujące parametry:

Okna z popr. odpowiedzią - Parametr ten decyduje o tym, w jaki sposób osoba egzaminowana będzie informowana, czy udzielona przez nią odpowiedź na dane pytanie jest prawidłowa (zawsze, gdy błąd lub nigdy).

W polu »Preferencje« można ustawić następujące parametry:Hasło szybko - Ustawienie tego parametru powoduje uaktywnienie mechanizmów

powodujących automatyczne wpisywanie hasła. Skasowanie go spowoduje, że nie będzie aktywna kombinacja klawiszy Ctrl-F1, ani przycisk służący do automatycznego wpisywania hasła (cienka linia pod polem służącym do wpisania hasła).

Autozapis konfiguracji - Ustawienie tego parametru spowoduje, że po zatwierdzeniu zmian (przycisk „OK”) zostaną one zapisane na dysku i automatycznie odczytywane przy każdorazowym uruchomieniu programu. Innym sposobem zapamiętania na dysku zmian w ustawieniach jest wywołanie funkcji „Zapis Konfiguracji”.

Strona 5

Utrudniaj przerwanie - Ustawienie tego parametru spowoduje, że nie będzie innej możliwości przerwania lub zakończenia testu jak wykorzystanie kombinacji Ctrl-End. Jeżeli ten parametr zostanie skasowany, to po zakończeniu prezentacji wyników testu pojawi się okno z pytaniem: „Czy zakończyć test”. Pozytywna odpowiedź spowoduje zamknięcie wszystkich okien i umożliwi dostęp do menu.

Wczytaj po uruchomieniu - Ustawienie tego parametru spowoduje automatyczne pojawienie się okna wczytania pliku po każdorazowym uruchomieniu programu. W przeciwnym wypadku należy wykorzystać funkcję „Pytania|Wczytaj pytania” (F3).

Test po wczytaniu - Powoduje, że po każdorazowym wczytaniu zestawu pytań program przystąpi do zadawania pytań na jego podstawie. W przeciwnym wypadku należy wykorzystać odpowiednią funkcję z menu „Pytania”.

Omijaj pytania - Ustawienie powoduje, że będzie aktywny przycisk „Inne” w oknie z treścią pytania. W przeciwnym wypadku nie będzie możliwości „odłożenia pytania na później” i trzeba odpowiadać na pytania w takiej kolejności jak są zadawane. Włączenie opcji „Zadawaj pytania po kolei z możliwości powrotu” powoduje dezaktywację tej funkcji.

Twórz zbiór LOG - Powoduje, że po każdym zakończonym teście do zbioru EGZAMIN.LOG dopisywana jest informacja o jego wyniku. Jest to zbiór tekstowy znajdujący się podkatalogu LOG.

Zapisz również pełne odpowiedzi ucznia - Powoduje, że po każdym zakończonym teście do zbioru o nazwie zgodnej z wykorzystanym zestawem pytań i rozszerzeniu zmienionym na LOG zapisywany jest szczegółowy raport wyników zawierający również informacje o wyniku i wszystkich zadawanych pytaniach oraz udzielonych odpowiedziach, w tym o odpowiedziach na pytania krótkiej odpowiedzi (samodzielnie wpisywane przez uczniów), dzięki czemu w razie potrzeby można zweryfikować punktację automatycznie wystawioną przez program uczniowski i wprowadzić korektę ręcznie w programie nauczycielskim (np. wpisać cząstkową punktację). Jest to zbiór tekstowy znajdujący się podkatalogu LOG. W nagłówku tego zbioru znajdują się dokładne informacje dotyczące formatu tekstowego zbioru z raportami (LOG).

Zadawaj pytania po kolei z możliwością powrotu - Ustawienie powoduje, że w trybie sprawdzian (i tylko w tym trybie) zamiast przycisku „Inne” w oknie z treścią pytania pojawią się przyciski umożliwiające wyświetlenie następnego i poprzedniego pytania oraz ponowne udzielenie odpowiedzi na któreś z pytań w wyświetlonej liście. Włączenie opcji „Omijaj pytania” powoduje dezaktywację tej funkcji.

Wyłącz teksty po odpowiedzi - Spowoduje wyłączenie wyświetlania dowcipnych (zdaniem autorów) komentarzy pojawiających się po błędnie udzielonej odpowiedzi.

Protokoły drukuj z odpowiedziami - Zaznaczenie spowoduje umieszczenie odpowiedzi, które podał uczeń i tych, które powinien podać (razem z punktacją za poszczególne pytania). W wypadku pytań otwartych (krótkich odpowiedzi) znajduje się informacja, że jest to pytanie otwarte.

Drukuj 2 kopie – Zaznaczenie umożliwia on wydruk jednej kopii protokołu dla zdającego i jednej dla egzaminującego.

Odpowiedzi tylko w jednej kopii - Jeżeli drukowane są dwie kopie protokołu i zaznaczony jest wydruk odpowiedzi, to obok pola „Załącz odpowiedzi” pojawia się pole „Odpowiedzi tylko w jednej kopii”, którego zaznaczenie powoduje, że kopia protokołu przeznaczona dla zdającego zawiera tylko krótki wynik testu, a kopia dla egzaminatora również podane odpowiedzi.

Przerywaj, gdy koniec czasu - Jeżeli zaznaczymy to pole, to po upływie czasu program poinformuje ucznia o zaistniałej sytuacji i pozwoli odpowiedzieć mu tylko na ostatnie pytanie. Jeżeli nie zaznaczymy tego parametru, to program tylko poinformuje o upływie czasu, a po zakończeniu udzielania odpowiedzi poda, ile uczeń potrzebował na to czasu.

Okno wyników po sprawdzianie - zaznaczenie spowoduje, że po zakończeniu sprawdzianu wyświetlane będzie jego statystyczne podsumowanie.

Strona 6

Ukryj wynik sprawdzianu w liście osób - zaznaczenie spowoduje, że w liście wyników sprawdzianu obok nazwisk zamiast wyniku będzie wpisana informacja „Odpowiedzi udzielone - wynik ukryty”.

Ukryj okno z podanymi odpowiedziami - zaznaczenie spowoduje, że na koniec testu nie pojawi się opisane okno. Ukrywanie jest wręcz konieczne w przypadku włączenia opcji „Zadawaj pytania z możliwością powrotu”, gdyż uniemożliwi to zdającemu powrót do pytania już po podejrzeniu poprawnej odpowiedzi.

W polach „Podczas testu wyświetlaj...” możliwe jest ustawienie wyświetlania informacji o postępie testowania. Ustawienie tych parametrów decyduje o tym, jakie informacje będą wyświetlane w oknie z treścią pytania podczas przeprowadzania testu. Czas, który pozostał do końca testu, niezależnie od tych ustawień nie będzie wyświetlany w przypadku trybów „Nauka” i „Wszystkie pytania”.

Pola „Przy doborze pytań uwzględniaj...” umożliwią podjęcie decyzji o tym czy wykorzystamy dodatkowe mechanizmy doboru pytań dla uczniów czy wybór będzie czysto losowy. Parametry te brane są pod uwagę jedynie podczas wykonywania funkcji „Ponowny test” (F4), czyli doboru pytań na bieżąco. Znaczenie tych parametrów jest opisane w rozdziale 3.3.2. Tworzenie sprawdzianu.

W polu »Opcje wyświetlania rysunków« można ustawić takie parametry:Rysunek centralnie - Ustawienie tego parametru powoduje, że podczas testowania rysunek

będzie wyświetlany po środku ekranuAutomatycznie dobierz rozmiar - Ustawienie spowoduje, że wielkość rysunku będzie

dobierana tak, aby był dobrze widoczny.Przeglądarka - do tego pola wpisujemy nazwę zewnętrznego programu służącego do

przeglądania ilustracji. Nazwa programu musi być podana wraz z rozszerzeniem. Może to być np. program BITMAP.EXE z pakietu NC. Pakiet EGZAMIN posiada wbudowaną przeglądarkę zbiorów *.BMP, *.WMF, *.GIF oraz *.JPG.

2.4. Pozostałe funkcjeW tym rozdziale znajduje się opis dodatkowych funkcji programu EGZAMIN. Widoki

umieszczone w oknie z pytaniem informują użytkownika o sytuacji, w jakiej znajduje się program są to widoki informujące o ilości udzielonych odpowiedzi i ilości pytań, na które należy odpowiedzieć oraz wyświetlają nazwę wczytanego zbioru.

Nie wszystkie z nich są cały czas widoczne, gdyż ich istnienie jest uzależnione od funkcji, którą program aktualnie wykonuje. Widoczność ich zależna jest również od ustawienia konfiguracji (patrz powyżej). Podobny charakter ma również funkcja „Informacja” informująca o autorze i charakterze programu oraz instytucji go przeprowadzającej, czyli właścicielu kopii.

Funkcja „Kryteria” powoduje wyświetlenie okna zawierającego informacje o przedmiocie, z którego prowadzony jest test, dane o ilości punktów koniecznych do zdobycia każdej oceny, a także o ilości zadawanych pytań i typie testu, który został wczytany do pamięci komputera. Okno to dostępne jest poprzez menu lub z poziomu okna z pytaniem.

Funkcja „Nauka” (F8) umożliwia opanowanie materiału zawartego w zestawie poprzez zadawanie pytań do czasu udzielenia poprawnej odpowiedzi na wszystkie pytania. Jeżeli podamy błędną odpowiedź, to po jakimś czasie pytanie zostanie zadane ponownie. W funkcji „Nauka” (jeżeli nie zostało to zmienione w menu Konfiguracja|Preferencje) opis pytania będzie automatycznie wyświetlany po każdej błędnej odpowiedzi.

Funkcja „Sprawdzian” (Ctrl-F3) umożliwia przeprowadzenie testu przy wykorzystaniu wygenerowanego przez program nauczycielski zbioru z pytaniami dobranymi dla każdego ucznia (sprawdzianu). Egzaminowanie odbywa się prawie tak samo jak w wypadku wyboru pytań na bieżąco. Różnica polega na tym, że na początku zamiast wpisać nazwisko należy wskazać na liście osobę, która ma być egzaminowana. Po zakończeniu testu wynik jest zapisywany w zbiorze ze sprawdzianem i może być poddany głębokiej analizie statystycznej przy wykorzystaniu programu nauczycielskiego. Zaletą takiego rozwiązania jest również powtarzalność zadawanych pytań oraz możliwość wydrukowania pytań i odpowiedzi w dowolnym czasie.

Strona 7

Wymogiem jest, aby zestaw pytań miał identyczne parametry (oceny, ilość pytań itp.) jak wygenerowany w oparciu o niego zbiór ze sprawdzianem. Zbiory muszą mieć również takie same nazwy (różnią się jedynie rozszerzeniami). Jeżeli egzaminowanie odbywa się na wielu komputerach, które nie są połączone siecią, to można wykorzystać program IMPORTUJ w celu zebrania danych z poszczególnych stanowisk i umieszczenia ich w jednym zbiorze. Sposób przeprowadzania sprawdzianu w sieci opisany jest w rozdziale 1.1. Instalacja i praca w sieci.

Jeżeli uczeń nie zdąży podać wszystkich odpowiedzi lub odpowiedź zostanie przerwana, wpisywana jest odpowiedź „X” oznaczająca, że uczeń nie udzielił odpowiedzi. Identycznie interpretuje ją program nauczycielski.

UWAGA !!! Jeżeli sprawdzian został przygotowany do zadawania wszystkich pytań bez mieszania, to zostanie on automatycznie rozpoznany.

Funkcja „Sprawdzianu automatycznego” (F9) umożliwia przeprowadzenie testu na podstawie zbioru przygotowanego w programie nauczycielskim bez konieczności samodzielnego wczytywania zbiorów z zestawem pytań i sprawdzianem. Po włączeniu programu uczeń podaje hasło i wybiera swoje nazwisko (patrz funkcja sprawdzian). Przed testem należy ustawić konfigurację trybu automatycznego.

Funkcja „Ponowny test” (F4) powoduje wyświetlenie okna, do którego wpisujemy nazwisko osoby egzaminowanej. Umożliwia ona ponowne sprawdzenie wiedzy z tego samego zestawu pytań. Wyzerowany zostanie wskaźnik ilości udzielonych odpowiedzi i ilości uzyskanych punktów.

Wybór funkcji „Wszystkie pytania” (F7) spowoduje kolejne wyświetlanie na ekranie wszystkich pytań (bez losowania). Nie jest ustawiany zegar, natomiast jest wyświetlona informacja o ilości udzielonych odpowiedzi i ilości uzyskanych punktów. Nie jest wystawiana ocena i odpowiedź nie kończy się statystyką lub wydrukiem. Funkcja ta ma na celu sprawdzenie poprawności wszystkich pytań w zestawie ułożonym przez użytkownika lub przegląd zawartości zestawu pytań.

3. Instrukcja obsługi programu nauczycielskiegoProgram ten umożliwia wpisanie, poprawienie lub zakodowanie danych dla programu

uczniowskiego. Możliwe jest również przeprowadzenie tradycyjnego egzaminu testowego poprzez wydrukowanie pytań i protokołów. W obydwóch przypadkach automatycznie wykonywana jest głęboka analiza statystyczna uzyskanych wyników.

UWAGA !!! Dla ułatwienia pracy osobom dopiero rozpoczynającym przygodę z programem EGZAMIN, na starcie wyświetlane jest okno, które umożliwia szybki wybór najważniejszych funkcji programu. Jeżeli wyłączymy wyświetlanie tego okna zaraz po uruchomieniu programu, jest ono nadal dostępne z poziomu menu POMOC.

Wyniki analizy statystycznej mogą być wykonane w formie zestawień lub wykresów i przedstawione na ekranie bądź wydrukowane. Dane wejściowe dla programu dostarczane są przez producenta lub są wykonywane przez samego użytkownika. Zakodowane są one w sposób uniemożliwiający dostęp do nich bez uprzedniego zdekodowania.

UWAGA !!! Aby przygotować zestaw pytań dla programu uczniowskiego należy wykorzystać funkcję „Kodowanie”. Dopiero po tej operacji dane nadają się do wykorzystania przez program egzaminujący. Osoby nieupoważnione nie powinny mieć dostępu do modułu nauczycielskiego.

Menu główne programu zawiera 6 podmenu: „Info”, w którym znajdują się jedynie funkcja wywołania okna z informacją o programie i właścicielu kopii, oraz inne podmenu: „Zestaw”, „Schowek”, „Sprawdzian”,  „Konfiguracja” i „Pomoc”. Ich opis znajduje się w następnych rozdziałach instrukcji. Okno startowe programu umożliwia początkującym użytkownikom szybkie odnalezienie i wywołanie najważniejszych funkcji modułu nauczycielskiego programu EGZAMIN. Domyślnie jest ono wyświetlane zaraz po uruchomieniu programu. Zdejmując zaznaczenie z pola „Wyświetlaj to okno...” można spowodować, że po następnym uruchomieniu programu okno nie będzie już wyświetlane. Ponowne włączenie mechanizmu możliwe jest tylko za pomocą funkcji 3.6. Konfiguracja|Preferencje.

3.1. Menu „Zestaw”Po wyborze menu „Zestaw” (Alt-Z) otwiera się okno zawierające funkcje odnoszące się do

zestawu pytań testowych (nie mylić z przygotowanym sprawdzianem w oparciu o ten zestaw).

Strona 8

3.1.1. Operacje tworzenia, zapisu i odczytu zestawu pytańPo wybraniu funkcji „Nowy” (Shift-F3) poproszeni zostaniemy o podjęcie decyzji jakiego typu

ma być nowo utworzony zestaw pytań. Możemy ustalić jeden z sześciu rodzajów zestawów: zestaw będzie złożony z pytań z zawsze jedną poprawną odpowiedzią możliwe będzie ustalenie dowolnej ilości poprawnych odpowiedzi (tak jak w testach na prawo jazdy

np. poprawne odpowiedzi AEC) zestaw będzie zawierał pytania, w których będzie należało wybrać najwłaściwszą spośród kilku

odpowiedzi (uczeń wybiera jedną spośród kilku odpowiedzi, może być kilka poprawnych, a za każdą odpowiedź można otrzymać inną punktację).

zestaw będzie zawierał pytania otwarte (w tym dłuższe wypowiedzi i zadania) punktowane do 50 pkt (tylko wydruk).zestaw mieszany, w którym każde pytanie może być innego typu (spośród wymienionych powyżej)

zestaw będzie zawierał pytania krótkich odpowiedzi (uzupełnień) - uczeń wpisuje odpowiedź na komputerze lub na wydruku (wpisujemy do 5 odpowiedzi, które program będzie porównywał z odpowiedzią podaną przez ucznia). W wypadku udzielania odpowiedzi na komputerze, tworzony jest zbiór LOG zawierający informacje o wszystkich odpowiedziach (patrz 2.3. Konfiguracja programu)

po zaznaczeniu, że chcemy stworzyć test mieszany, pojawia się pole, dzięki któremu możemy ustalić, że pytania otwarte w tym teście mogą sprawdzać więcej niż jedną umiejętność. Wtedy każdą umiejętność można oddzielnie punktować. W takim zestawie pytań obszary wiedzy można definiować samodzielnie (patrz 3.1.4. Ustawienie parametrów zestawu) lub wybrać jeden z predefiniowanych zestawów wymagań egzaminacyjnych, do których będziemy przypisywać pytania. Predefiniowane wymagania egzaminacyjne są zgodne z zaleceniami CKE. Wybór jednego z zestawów wymagań egzaminacyjnych dla wszystkich typów szkół (podstawowych, gimnazjów i liceów) możliwy jest po zaznaczeniu pola „Pytania otwarte w tym teście mogą sprawdzać więcej niż jedną umiejętność” lub później wstawienia zestawów w oknie edycji grup/obszarów.

UWAGA !!! Wyboru zestawu wymagań egzaminacyjnych wg CKE dokonujemy na początku, przy tworzeniu zestawu i później nie ma możliwości jego zmiany. Jeżeli taka konieczność nastąpi, to należy zapisać dany zestaw pytań do pliku oraz dopisać go do schowka (patrz Dopisz do schowka), a następnie utworzyć nowy zestaw pytań i kolejno doklejać do niego pytania ze schowka (Ctrl-Enter lub wybór menu prawym przyciskiem myszy w oknie z listą pytań znajdujących się w schowku).

Po utworzeniu nowego zestawu otworzone zostanie puste okno listy pytań. Jeżeli zamkniemy to okno nie zapisując żadnego pytania, spowoduje to utracenie informacji o utworzeniu nowego zbioru danych. Tym samym zostaną zdezaktywowane funkcje menu „Zestaw”.

Polecenie „Zestaw|Wczytaj” (F3) powoduje wyświetlenie okna umożliwiającego wczytanie zestawu pytań. Następne funkcje menu „Zestaw” to funkcje „Zapisz” (F2) i „Zapisz jako” (Shift-F2). „Zapisz jako” powoduje otworzenie okna „Zapisz plik”, do którego możemy wpisać nazwę, pod jaką chcemy zapisać plik. Poprzednie dane znajdujące się w zapisywanym pliku zostają przepisywane do pliku o tej samej nazwie, lecz z rozszerzeniem BAK. Umożliwia to ich ewentualne odzyskanie. Funkcja „Zapisz” powoduje zapisanie pliku pod tą samą nazwą, którą miał przy wczytywaniu lub ostatnim zapisie. W wypadku, gdy zbiór danych nie był jeszcze nigdy zapisywany, funkcja ta nie różni się niczym od funkcji „Zapisz jako”.

Funkcja „Zamknij” spowoduje zamknięcie zbioru z zestawem pytań testowych. W dolnej linii ekranu znajdują się informacje na temat aktualnie wczytanego zbioru z pytaniami (*.EGZ) oraz zbioru ze sprawdzianem (*.??!). Brak napisów w tym miejscu oznacza, że żadne dane nie są wczytane do pamięci komputera. Kliknięcie myszką w widok, który zawiera nazwę pliku, powoduje jego wyświetlenie. Jeżeli plik nie jest wczytany, to otworzone zostanie okno wczytania pliku.

3.1.2. Import i eksport zestawu pytańMenu „Importuj” umożliwia wczytanie zestawu pytań ze zbioru pochodzącego z innych

programów . Funkcje te umożliwiają wczytanie:

Strona 9

Testu pochodzącego z programu ETeacher firmy Nahlik Soft. W programie nauczycielskim importowane są tylko pliki zestawów testów (Multiple Choice *.MLT) w wersji 1.X oraz 2.X. Format pliku jest rozpoznawany automatycznie. W pamięci komputera tworzony jest nowy zestaw pytań, który można zapisać na dysku jako plik z zestawem pytań. Nie ma on ustawionych kryteriów oceny i hasła.

Importuj zestaw pytań ze zbioru tekstowego - Funkcja ta umożliwia wczytanie zestawu pytań z pliku pochodzącego z programu, który zapisuje w formacie tekstowym. Zasadą jest, że każdy element pytania (treść czy odpowiedź) powinien być w oddzielnej linii i zajmować tylko jedną linię. Po wywołaniu tej funkcji na ekranie wyświetlane jest okno, w którym możemy ustawić następujące parametry:Budowa zestawu pytań - Jeśli pytania posiadają różną ilość odpowiedzi, to należy wybrać opcję umożliwiającą wczytanie pytania posiadającego największą ilość odpowiedzi, a w krótszych pytaniach wstawić pustą linię.Zawiera poprawną odpowiedź - Pole to umożliwia stwierdzenie, czy wczytywany zbiór zawiera również odpowiedzi. Należy przyjąć, że linia zawierająca poprawną odpowiedź będzie znajdowała się po treści ostatniej odpowiedzi. Po ustawieniu staje się dostępne następne pole - konwencja zapisu poprawnej odpowiedzi. Jeżeli nie ustawimy tego parametru, to we wszystkich pytaniach zostanie ustawiona odpowiedź A jako poprawna.Konwencja zapisu poprawnej odpowiedzi- A..E lub a..e - program będzie oczekiwał w tej linii litery A, B, C, D lub E (dużej lub małej) i przyjmie ją jako poprawną odpowiedź. Program analizuje tylko pierwszy znak w tej linii. Jeżeli będą następne, to nie będą brane pod uwagę. Jeżeli pierwszy znak będzie inny lub linia będzie pusta, to program przyjmie jako poprawną odpowiedź A- 1..5 - mechanizm identyczny jak w poprzednim przypadku. Różnica polega na tym, że po znalezieniu odpowiedzi 1 ustawi A, 2 ustawi B itd.- 0..4 - mechanizm identyczny jak w poprzednim przypadku. Różnica polega na tym, że po znalezieniu odpowiedzi 0 ustawi A, 1 ustawi B itd.- żadna z powyższych - jeżeli odpowiedzi wpisane są w sposób różniący się od powyżej opisanych to należy wybrać tę opcję, a odpowiedź ustalić samodzielnie po wczytaniu pytań (program wszędzie przyjmie A).Ilość linii przerwy pomiędzy pytaniami - Ten parametr umożliwia ustalenie, czy pomiędzy pytaniami we wczytywanym zbiorze jest jakaś przerwa czy też nie. Może to być pusta linia bądź może ona zawierać dowolną zawartość - chodzi tylko o ustalenie czy linię tą należy zignorować czy potraktować jako część kolejnego pytania.Wycinaj numer pytania - W większości przypadków w importowanych zbiorach przed treścią pytania będzie znajdował się jego numer, który jest zbędny w przypadku programu EGZAMIN, gdyż program zawsze automatycznie numeruje pytania. Zaznaczenie tego pola spowoduje, że program automatycznie usunie z każdej treści pytania wszystkie początkowe cyfry, spacje, kropki i nawiasy zamykające.Standard polskich znaków - Ten parametr pozwala ustalić w jaki sposób są zakodowane polskie znaki w zbiorach TXT

Importuj zestaw pytań ze zbioru RTF - Funkcja ta umożliwia wczytanie zestawu pytań z pliku pochodzącego z dowolnego edytora pracującego pod kontrolą systemu Windows w dowolnej wersji. Wystarczy uprzednio wykonać zapis zestawu w formacie RTF. Sposobem działania funkcja ta prawie nie różni się od importu ze zbioru tekstowego. Różnicą w tej funkcji jest to, że zamiast standardu polskich znaków ustawiamy pole:W każdej odpowiedzi... - Ten parametr pozwala ustalić w jaki sposób będą traktowane wszystkie odpowiedzi w każdym pytaniu. Umożliwia to automatyczne usunięcie sygnatur odpowiedzi z ich treści, gdyż program zawsze będzie je automatycznie dodawał.- Potrzebne są wszystkie znaki - odpowiedzi zostaną wczytane w stanie nienaruszonym- Odetnij pierwsze 2 znaki - odpowiedzi zostaną wczytane po uprzednim usunięciu dwóch pierwszych znaków, np. „A)”- Odetnij pierwsze 3 znaki - odpowiedzi zostaną wczytane po uprzednim usunięciu trzech pierwszych znaków, np. „A) ” - (odstęp po nawiasie)

Strona 10

Importuj zestaw pytań ze zbioru TST - Funkcja ta umożliwia automatyczne wczytanie pliku z pytaniami otwartymi z programu Testedit w wersjach od 4.00 do 7.00. Program Testedit wchodził w skład pakietu Egzamin dla DOS v. 4.00-7.00 oraz Egzamin dla Windows v. 7.00-9.00 jako narzędzie umożliwiające wykorzystanie testów otwartych. Funkcja „Eksportuj” umożliwia zapis zawartości zestawu pytań w formie pozwalającej na

odczytanie przy pomocy innych programów. Przykładowym zastosowaniem eksportu może być potrzeba przekazania własnego testu do publikacji lub jako załącznik do wniosku o awans zawodowy. Można ją również wykorzystać w celu samodzielnego sformatowania tekstu przed wydrukiem. Po wywołaniu tej funkcji na ekranie wyświetlane jest okno, w którym możemy ustawić następujące parametry:

Eksportuj do..- Zbioru RTF - utworzony zostanie zbiór o nazwie zgodnej z nazwą zestawu pytań lecz rozszerzeniem RTF. Wszelkie elementy formatu pisma oraz symbole, znaki z innych języków itp. będą przeniesione, natomiast zbiór nie będzie zawierał ilustracji.- Zbioru tekstowego - utworzony zostanie zbiór o nazwie zgodnej z nazwą zestawu pytań lecz rozszerzeniem TXT. Zostaną zagubione wszelkie elementy formatu pisma oraz symbole. Polskie znaki zapisane zostaną w formacie WIN1250, możliwym do odczytania w każdym programie pracującym pod kontrolą systemu Windows. Zaletą tego rozwiązania jest to, że zbiór powstający jako wynik eksportu możliwy jest do odczytania przez dowolny program.- Zbioru w formacie AIKEN (dla Moodle) - przygotowany zbiór ma rozszerzenie TXT.- Schowka systemu Windows - cała zawartość zestawu zostanie umieszczona w schowku systemu Windows dostępnym dla każdego programu poprzez funkcję „Edycja|Wklej” (bez konieczności zapisu do pliku). Dane zapisane zostaną w formacie RTF. - Oddzielnego katalogu +wszystkie zasoby -Funkcja ta służy do przenoszenia plików zestawów w formacie EGZ ze wszystkimi zasobami (rysunkami, filmami itd.). Dzięki niej zestaw pytań zostanie skopiowany do wskazanego katalogu razem ze wszystkimi skojarzonymi z nim plikami dołączonych zasobów. Oczywiście nowy katalog można utworzyć w standardowym oknie dialogowym służącym do zapisu zbioru. Brak dołączonych zasobów przerywa operację.

Do każdego pytania dołącz ...- Jego numer - po zaznaczeniu tej opcji przed każdym pytaniem będzie znajdowała się linia zawierająca: „PYTANIE X”, gdzie X jest kolejnym numerem pytania- Punktację za poprawną odpowiedź - informację o tym, ile punktów otrzyma uczeń za całkowicie poprawną odpowiedź- Grupę tematyczną/trudnościową - informację o tym, do którego obszaru należy pytanie. Jest to istotna informacja, zwłaszcza w wypadku pytań podzielonych na obszary wiedzy- Rysunek - po każdym pytaniu zamieszczona zostanie nazwa załączonego do niego rysunku ujęta w nawiasy kwadratowe (np. [rysunek.jpg])- Teksty źródłowe do pytań - Na końcu zostaną zamieszczone informacje zawarte w plikach tekstowych dołączonych do pytania jako zasoby (patrz Okno edycji pytania). Program sprawdzi, czy do jednego tekstu źródłowego odwołuje się więcej niż jedno pytanie. Jeżeli do danego tekstu odwołuje się więcej pytań, to jego wydruk odbędzie się tylko raz z informacją, do których pytań się odnosi.Do zestawu pytań dołącz ...- Nazwę zestawu - na początku umieszczony zostanie tytuł testu.- Kryteria oceny - po ostatnim pytaniu zamieszczona zostanie lista punktów, które należy otrzymać, aby uzyskać określoną ocenę.- Poprawne odpowiedzi - po ostatnim pytaniu zamieszczona zostanie lista poprawnych odpowiedzi na wszystkie pytania

3.1.3. Edycja zestawu pytańWybór funkcji „Zestaw|Edycja” (F4) spowoduje otworzenie okna zawierającego listę

wszystkich pytań znajdujących się w aktualnie wczytanym zbiorze danych. Gwiazdka przy numerze pytania oznacza, że jest to pytanie wykraczające, zaś numer podany w nawiasie określa biegunowość (polaryzację) pytania - patrz poniżej. Po prawej stronie listy pytań znajduje się panel służący do wyświetlania wszystkich zasobów podświetlonego pytania (rysunek, tekst źródłowy, dźwięk, film). Panel ma regulowaną szerokość, może też zostać całkowicie wyłączony. Dzięki niemu łatwiej i szybciej można się

Strona 11

zorientować w zasobach dołączonych do pytań. Oczywiście jeżeli pytanie nie posiada zasobów, to panel jest ukrywany. Wyświetlenie panelu może spowolnić pracę programu, co jest widoczne przy dużych plikach graficznych, a zwłaszcza przy filmach. Umieszczone poniżej listy pytań przyciski powodują:

- Usuń - skasowanie podświetlonego pytania. Przed skasowaniem jesteśmy proszeni o potwierdzenie zamiaru.

- Nowe - Dopisanie nowego pytania na końcu listy. Rezygnacja z edycji tego pytania powoduje skasowanie go.

- Zamknij - Zakończenie edycji danych.- Klonuj - Jeżeli chcemy wprowadzić nowe pytanie, różniące się od istniejącego jedynie

szczegółami, to zamiast ponownie wpisywać treść, wywołujemy funkcję klonowania, która umożliwi modyfikację podświetlonego pytania i na jego bazie stworzy nowe.

- Zmień typ pytania - przycisk ten jest widoczny tylko dla pytań umożliwiających wprowadzanie pytań różnych typów (zamkniętych i otwartych). Wybranie tego przycisku spowoduje zmianę typu na wskazany i otworzenie okna edycji pytania w celu uzupełnienia koniecznych informacji. Zmiana typu pytania zostanie przyjęta dopiero po zatwierdzeniu uzupełnień

- Szukaj - funkcja szukania umożliwia odnalezienie poszukiwanej frazy w całym zestawie pytań lub w schowku. Podana fraza w zależności od ustawień jest poszukiwana od początku zestawu lub od podświetlonego pytania (włącznie) aż do końca zestawu. Jeżeli zostanie odnaleziona, to zostanie wyświetlone okno edycji zawierające to pytanie, a poszukiwany tekst będzie podświetlony. Pole zakres umożliwia ustalenie jaki fragment poszukiwanego wyrazu ma stanowić wyraz wpisany do linii „Szukaj tekstu”. Do wyboru mamy: „Zawiera”, „Zaczyna się” i „Tylko cały wyraz”. Program nie rozróżnia dużych i małych liter.

Naciśnięcie kombinacji klawiszy Ctrl+Enter lub drugiego przycisku myszy umożliwia dodanie do schowka aktualnie podświetlonego pytania. Funkcja ta nie jest dostępna w wypadku gdy schowek jest pełny lub w zbiorze nie ma żadnego pytania, które można dodać do schowka (patrz 3.2 Menu „Schowek”). Pytania są posortowane według ich numeracji.

Nowo utworzone pytanie umieszczane jest na końcu listy pod najwyższym numerem, zaś skasowanie pytania spowoduje przesunięcie numeracji w dół. W wypadku gdy wpisanych jest 255 pytań niedostępny jest przycisk „Nowe”. Brak jakiegokolwiek pytania powoduje, że aktywne są jedynie przyciski: „Nowe” i „Koniec”.

Okno edycji pytania programu nauczycielskiego umożliwia wpisanie treści pytania i max. 5 odpowiedzi. Długość treści pytania i odpowiedzi nie jest ograniczona. Jeżeli nie przewidujemy pięciu odpowiedzi, to niepotrzebne linie wejściowe można wyłączyć. Dla pytań krótkich odpowiedzi (uzupełnień) również wpisujemy do 5 odpowiedzi, niemniej uczeń nie wybiera poprawnej, lecz musi wpisać ją samodzielnie, a program porówna, czy jest ona zgodna z którąkolwiek odpowiedzią zasugerowaną przez nauczyciela. W wypadku pytań otwartych program umożliwia wprowadzenie tylko treści pytania bez odpowiedzi. Symbole możliwe są do uzyskania za pomocą kombinacji klawiszy Ctrl+litera występująca przy danym symbolu (lista zostaje wyświetlona po naciśnięciu przycisku „ SYMBOL”). Np. aby otrzymać symbol '' należy wcisnąć kombinację klawiszy Ctrl+D. W wyświetlonej liście znajduje się również przycisk „Tablica” powodujący wyświetlenie systemowej tablicy znaków. Przycisk „Drukuj” w oknie symboli umożliwia wydrukowanie listy skrótów, którą można np. nakleić na obudowie monitora (aby ułatwić pracę). Na belce narzędziowej okna z pytaniem znajdują się przyciski umożliwiające wykonanie podstawowych operacji edycyjnych (kopiowanie, wklejenie, wycięcie tekstu, zmiana czcionki, jej wielkości, koloru kroju i indeksy). Przycisk „Wklej pytanie” spowoduje jednorazowe wklejanie ze schowka treści pytania wraz z odpowiedziami i automatyczne rozłożenie ich do poszczególnych linii. Przycisk „X2” usuwa indeksowanie, a przycisk „N” przywraca wszystkie ustawienia w zaznaczonym tekście (krój, wielkość, czcionkę, usuwa indeksowanie itp.). Kopiowanie, wklejanie i wycinanie informacji tekstowych możliwe jest za pomocą przycisków znajdujących się w górnej części okna, podręcznego menu wywoływanego prawym przyciskiem myszki lub za pomocą kombinacji klawiszy (odpowiednio Ctrl+Ins, Shift+Ins, Shift+Del).

UWAGA !!! Indeksy działają trochę inaczej jak w popularnych edytorach tekstu. Aby napisać test w indeksie górnym lub dolnym należy wprowadzić go jak zwykły tekst, a dopiero wtedy zaznaczyć myszką i nacisnąć odpowiedni przycisk. Cały zaznaczony tekst zostanie zamieniony.

Strona 12

Dodatkowo w każdym pytaniu można ustalić przynależność do obszarów wiedzy, które sprawdza pytanie. Mogą być to być grupy tematyczne, trudnościowe, poziomy wymagań, umiejętności lub wymagania egzaminacyjne. Dla każdego pytania można ustalić przynależność do obszarów pod dwoma kątami. Na przykład pytanie może być jednocześnie pytaniem sprawdzającym umiejętność rozumowania i pytaniem z geometrii. W oparciu o te ustawienia można na przykład niezależnie od siebie wykonać analizę w rozbiciu na przedmioty i umiejętności. Podział na obszary, może być wykorzystany również przy automatycznym ustalaniu zawartości zestawów uczniowskich (patrz 3.3.2.).

Tutaj ustawiamy również poprawną odpowiedź (dla pytań zamkniętych) oraz punktację za pytanie. Pole „Odpowiedzi drukuj w jednej linii” umożliwia wymuszenie wydruku krótkich odpowiedzi w jednej linii, dzięki czemu zużywamy mniej papieru. W wypadku pytania otwartego zamiast oznaczenia poprawnej odpowiedzi ustalamy ilość miejsca na odpowiedź, którą uczeń będzie miał do dyspozycji na wydrukowanym protokole (0-100 mm). Domyślnie program sugeruje 30 mm (patrz 3.6. Konfiguracja|Preferencje). Możliwe jest również ustalenie, że pytanie jest pytaniem wykraczającym (nadobowiązkowym) (patrz 3.3.6 Sprawdzian|Poprawki klucza odpowiedzi). W każdym miejscu, gdzie występuje pytanie wykraczające, jest one oznaczone gwiazdką „*” przy numerze pytania.

Jeżeli edytowany zestaw pytań umożliwia oddzielne punktowanie kilku umiejętności, to dodatkowo dla pytań otwartych dostępna jest lista umiejętności, których znajomość ma sprawdzać pytanie. Dostępny jest również podgląd pełnej listy wymagań. Po zaznaczeniu każdego obszaru pojawia się pole umożliwiające wprowadzenie punktacji za ten obszar. Każde pytanie może badać maksymalnie 11 umiejętności. Konieczne jest ustawienie grupy (obszaru) z zestawu I, będącej jednocześnie jednym ze obszarów punktowanych w tym pytaniu. W takim wypadku ustawienie „Grupa I” służy jedynie do ustalenia zawartości zestawu uczniowskiego (patrz 3.3.2. Tworzenie sprawdzianu na podstawie zestawu), zaś analiza wykonywana jest w oparciu o zaznaczoną kombinację umiejętności i ewentualnie ustawienie obszarów z zestawu II.

Do treści każdego pytania można załączyć zasoby, czyli pliki ilustrujące to pytanie (rysunek, tekst, dźwięk i film). Dodanie zasobu możliwe jest dzięki przyciskowi „+” znajdującemu się w polu „Zasoby”. Ilustracje i teksty są drukowane wraz z treścią pytań, natomiast wszystkie zasoby (w tym dźwięki i filmy) mogą być wykorzystane przez program uczniowski. Do każdego pytania może być dołączony jeden plik każdego zasobu. Przycisk „-” usuwa plik zasobu. Lista zasobów informuje o zasobach dołączonych do pytania. Listy nie można modyfikować inaczej niż dodając/odejmując zasoby. Jeżeli wczytujemy zasoby z innego katalogu, to program automatycznie skopiuje je do swojego katalogu, tak aby były zawsze dostępne.

Kliknięcie w załadowany plik rysunku umożliwia jego powiększenie. Operacja ta nie zmienia formatu rysunku lecz jedynie ułatwia jego podgląd. Za pomocą odpowiedniego przycisku w polu „Rysunek” można wkleić ilustrację bezpośrednio do okna ze schowka systemu Windows. Przy zamykaniu okna z pytaniem program poprosi o nazwę pliku sugerując ją tak jak wypadku załącznika tekstowego (patrz poniżej). Bezpośrednio w programie możliwa jest natomiast edycja załączników tekstowych. Można załączać gotowe pliki tekstowe (w formacie RTF), ale dodatkowo można otworzyć okno edytora i wprowadzić do niego tekst, który zostanie automatycznie zapisany i powiązany z pytaniem. Nazwę pliku program zasugeruje jako nazwę zestawu pytań z dodanym numerem pytania, co ułatwia później jego identyfikację. W oknie wbudowanego edytora można zmodyfikować istniejący tekst, wprowadzić nowy tekst samodzielnie lub wkleić tekst ze schowka Windows.

UWAGA !!! Zasoby znajdują się w oddzielnych plikach. Program pamięta tylko nawę pliku pomijając ścieżkę dostępu. Z tego powodu pliki z zasobami powinny znajdować się w katalogu wraz z zestawem pytań. Długość nazwy pliku akceptowanej przez program jest ograniczona do 50 znaków.

3.1.4. Ustawianie parametrów zestawu pytańPodmenu „Ustawienia” zawiera dwie funkcje umożliwiające zdefiniowanie parametrów

aktualnie wczytanego zestawu pytań. Są nimi: „Grupy, standardy, poziomy wymagań, obszary” oraz „Pozostałe ustawienia”. Funkcje te zostały rozdzielone ze względu na to, aby można było zdefiniować grupy przed wpisaniem jakiegokolwiek pytania.

Funkcje „Zestaw|Ustawienia|Grupy, standardy, poziomy wymagań, obszary I i II” (Shift/Ctrl-F6) umożliwiają zdefiniowanie obszarów, do których możemy przyporządkować pytania.

Strona 13

Dla każdego pytania można ustalić przynależność do obszarów według dwóch kluczy. Na przykład pytanie może być jednocześnie pytaniem wykraczającym i pytaniem z matematyki. Są one wykorzystywane przy doborze pytań dla uczniów (patrz 3.3.2 Tworzenie sprawdzianu na podstawie zestawu) i podczas przeprowadzania pomiaru dydaktycznego (patrz 3.4.2. Stopień opanowania umiejętności przez uczniów). Przy doborze pytań wykorzystywany jest tylko pierwszy zestaw obszarów, zaś do opracowania mogą być wykorzystane oba zestawy obszarów. Drugi zestaw obszarów można wyłączyć.

Obszar 1 .. 10 - Nazwy „Grup tematycznych”, „Grup trudnościowych” lub „Poziomów wymagań” czy też umiejętności/obszarów wiedzy, na które można podzielić pytania w teście. Przynajmniej jedna nazwa musi być wpisana. Dodatkowo musimy zdefiniować nazwę zestawu obszarów, np. przedmioty, poziomy wymagań itp. Nazwy te będą się pojawiały wszędzie, gdzie będzie możliwość wyboru analizy według jednego lub drugiego zestawu grup/obszarów. Po wprowadzeniu nazwy obszaru nr 10 pojawia się przycisk „Więcej obszarów”, dzięki któremu możemy zdefiniować aż do 35 obszarów. Obszary można wprowadzić również automatycznie przy pomocy przycisków:

Wymagania egz.: Poszczególne obszary zostaną zdefiniowane odpowiednio jako:- dla „wprowadzenia własnych numerów obszarów”: Obszar I .. Obszar XXXV, Obszar

1.. Obszar 35 lub Obszar A do Obszar Z (samodzielnie ustalona ilość - w wypadku wyboru liter można zdefiniować tylko 26 obszarów).

- dla pozostałych przypadków: wymagania egzaminacyjne zdefiniowane przez CKE (przed zatwierdzeniem można obejrzeć pełne treści wymagań)

Poziomy wymagań: Do poszczególnych pól zostanie wpisane odpowiednio: konieczne, podstawowe, rozszerzające, dopełniające, wykraczające

Przedmioty: W wyświetlonym oknie znajduje się lista przedmiotów zdefiniowanych za pomocą funkcji Konfiguracja|Zdefiniowane przedmioty (patrz 3.6.). Nazwy zaznaczonych przedmiotów zostaną wykorzystane jako nazwy kolejnych obszarów (grup) i umieszczone w odpowiednich liniach. Za pomocą wspomnianej funkcji można również zdefiniować szablony zawierające ustaloną grupę przedmiotów. Zamiast pojedynczo zaznaczać przedmioty, wybieramy odpowiedni szablon i wtedy wszystkie przedmioty w nim zdefiniowane zostaną automatycznie zaznaczone jako wybrane. UWAGA !!! Jeżeli wczytany zestaw pytań umożliwia oddzielne ocenianie różnych umiejętności

w obrębie jednego pytania i wybrany został predefiniowany zestaw wymagań egzaminacyjnych zgodnych z zaleceniami CKE (patrz 3.1.1. operacje tworzenia, zapisu i odczytu zestawu pytań), to pojawi się tylko informacja o braku możliwości zmiany grup..

W przypadku potrzeby usunięcia któregoś z obszarów z linii 1..10 i pozostawienia obszarów wpisanych do kolejnych linii oraz ewentualnie dodatkowych obszarów (10..35) wpisanych w oddzielnej liście można wykorzystać przycisk „Przesuń”, który automatycznie przesunie wszystkie obszary tak, aby wypełnić puste linie. Przycisk ten znajduje się z lewej strony linii służącej do wpisania pierwszego obszaru (dwie zielone strzałki tworzące kółko). Jeżeli nie przewidujemy większej ilości obszarów to niepotrzebne pola należy wyłączyć. Nowo tworzony zestaw ma zdefiniowaną tylko jeden obszar informujący o tym, że użytkownik jeszcze nie zdefiniował obszarów („Zdefiniuj obszary (Zestaw|Ustawienia)”) lub o sposobie powstania zestawu („Pytania z ...”).

Wybór funkcji „Zestaw|Ustawienia|Pozostałe ustawienia” (F6) spowoduje otworzenie okna umożliwiającego ustawienie pożądanych parametrów testu. Znaczenie parametrów jest następujące:

Skala ocen - Pozwala na ustalenie, czy test będzie oceniany według skali ocen „ndst..cel” czy tylko na zaliczenie. Każdy nowo tworzony zestaw pytań ma wprowadzoną jedynie podstawową skalę ocen. Skalę obniżoną i podwyższoną można włączyć za pomocą pól „Obniżona” i „Podwyższona”, a następnie zdefiniować je odpowiednich polach, które zostaną automatycznie wyświetlone. Wtedy za pomocą funkcji Sprawdzian|Popraw|Osoby (patrz 3.3.6.), każdemu uczniowi w sprawdzianie można oddzielnie zdefiniować skalę, która będzie stosowana przy ocenianiu jego odpowiedzi. W wypadku zaliczenia ustalamy jedynie procentowy próg zaliczenia, zaś w przypadku pełnej skali ustalamy progi kolejnych ocen, czyli minimalne ilości punktów potrzebne do uzyskania danej oceny. Wartości podawane są w procentach wartości maksymalnej. Jeżeli nie przewiduje się ocen dopuszczających, to »Dopuszczający« i »Dopuszczający+« muszą

Strona 14

być równe 0 (w tym przypadku trzeba również wyłączyć ocenę »Dopuszczający-«, o ile jest dostępna). Jeżeli test nie zawiera pytań wykraczających to oceny »Bardzo dobry+« i »Celujący« muszą być wyłączone. Odznaczenie pól Dopuszczaj oceny z „+”/„-” powoduje, że znikają pola na oceny odpowiednio z „+” i z „-‘ oraz odpowiadające im wartości nie będą one brane pod uwagę przy wystawianiu ocen. Jeżeli zaznaczymy „Egzamin gimnazjalny/sprawdzian SP” to dla tego sprawdzianu nie ustalamy skali ocen i nie będą liczone analizy ocen oraz zdawalności (jest tylko wynik punktowy).

Ilość - Jest to ilość pytań, które zostaną zadane podczas egzaminu testowego. Przy doborze zadanej liczby pytań spośród wszystkich, pytania są dobierane quasi-losowo (mamy wpływ na dobór pytań - patrz 3.3.2 Sprawdzian|Tworzenie na podstawie zestawu) i istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo, że powtórzy się drugi identyczny zestaw pytań w obrębie jednego sprawdzianu. Ilość pytań można jeszcze zmodyfikować w trakcie tworzenia sprawdzianu w oknie wyboru sposobu doboru pytań.

Czas - Parametr ten określa ile minut ma trwać egzamin. Po upływie tego czasu w zależności od ustawień programu uczniowskiego jest on przerywany, a ocena jest wystawiana na podstawie zdobytych dotychczas punktów, lub tylko jest wyświetlana odpowiednia informacja. Parametr ten nie ma znaczenia przy przeprowadzaniu testu tradycyjnego (na kartkach), jednak powinien i w tym wypadku mieć prawidłową wartość (1..500 min).

UWAGA !!! Parametr ten jest brany pod uwagę, jeżeli nie wyłączono tego w konfiguracji programu uczniowskiego

Hasło - Określa hasło, jakie będzie należało wpisać, aby rozpocząć test. Parametr ten jest istotny tylko przy egzaminowaniu za pomocą komputera,.

Przedmiot (tytuł testu) - Nazwa przedmiotu, z którego odbywa się test. Parametr ten ma charakter czysto informacyjny, jednak ze względu na to, że będzie pojawiał się na wydrukach, należy wpisać rozsądną nazwę.

Sposób prezentacji wyniku - Do wyboru mamy ocenę słownie, ilość punktów oraz procentowy współczynnik poprawności odpowiedzi.

Zliczanie - Parametr ten występuje tylko dla testów wyboru, testów krótkich odpowiedzi i testów mieszanych. Dla testów wyboru z jedną poprawną odpowiedzią parametr ten to pole kontrolne „+/-”. Zaznaczenie go spowoduje, że za prawidłową odpowiedź będą przyznawane punkty dodatnie zaś za błędną punkty ujemne. Jeżeli pola tego nie zaznaczymy to za złą odpowiedź nie będą przyznawane żadne punkty. Dla testów wyboru z wieloma poprawnymi odpowiedziami i testów mieszanych parametr ten występuje jako pole wyboru, w którym możemy wybrać:

„+/0” – punktowanie tylko za właściwe odpowiedzi (zero za błędne)„+/-” - odejmowanie punktów za odpowiedź błędną„cząstkowe +/0” - za niezupełne odpowiedzi będzie przyznawana ilość punktów

proporcjonalna do stopnia poprawności odpowiedzi. Punktacja liczona jest w ten sposób, że sprawdzana jest po kolei podana i poprawna odpowiedź A,B,C,D i E. Jeżeli któraś para jest identyczna to za pytanie dodawane jest 20% punktów. Dla mniejszej ilości odpowiedzi wielkość ta będzie wynosiła odpowiednio 25, 33 i 50% punktów.

Przykład (pytanie za 4 pkt): podano odpowiedź: _BC_ _; poprawna: _B_D_Pytanie ma 5 odpowiedzi więc za każdą zgodną parę uczeń otrzyma 100%/5=20%

punktów. A - tak samo (+20%), B - tak samo (+20%), C -inaczej, D - inaczej, E - tak samo (+20%) razem 60%*4 pkt.=2,4pkt.

„cząstkowe +/-” - Punkty są zliczane podobnie jak w poprzednim przypadku, z tą różnicą, że za niezgodną parę odpowiedzi będzie odejmowana odpowiednia ilość punktów.

Po zaznaczeniu zliczania cząstkowego +/0 lub cząstkowego +/- pojawiają się jeszcze dwa pola:

Strona 15

- Doliczaj tylko pełne punkty - zaznaczenie tego pola spowoduje, że program nie będzie wystawiał cząstkowych punktów z dokładnością od 0,1 pkt tylko z dokładnością do 1 pkt (tak jak na egzaminach zewnętrznych).

- Zaokrąglaj punktację ułamkową - zaznaczenie tego pola spowoduje, że przy ustalaniu punktacji cząstkowej (zarówno z dokładnością do 0,1 jak i 1 pkt) program nie będzie obcinał końcówek tylko zaokrąglał je do ustalonej dokładności. Ma to duże znaczenie np. przy punktacji 1,6666(6), gdzie zaokrąglenie spowoduje w zależności od ustalonej dokładności zliczania wystawienie 2 lub 1,7 pkt, a obcięcie odpowiednio 1 lub 1,6 pkt.

Dla testów krótkich odpowiedzi (uzupełnień) zamiast pola Zliczanie znajduje się pole Zasady sprawdzania, dzięki któremu możemy ustalić sposób, w jaki program uczniowski będzie analizował odpowiedzi podane przez uczniów. Niezależnie od poniższych ustawień zawsze obcinane są początkowe i końcowe spacje:

Rozróżniaj A – a – po zaznaczeniu tego pola, wyrazy Koło i koło nie będą rozpoznane jako identyczne

Rozróżniaj Aa – Ąą – po zaznaczeniu tego pola, program dla uznania odpowiedzi jako poprawnej będzie wymagał poprawnego wprowadzania polskich znaków diakrytycznych

Rozróżniaj kropka – przecinek – jeżeli zostawisz ten parametr odznaczony, to program przyjmie jako prawidłową wartość numeryczną, niezależnie od sposobu oddzielenia części całkowitej od ułamkowej (12,3 i 12.3). Po zaznaczeniu należy wprowadzać wyniki zgodnie z ustaloną konwencją.

Uwzględniaj spacje rozdzielające wyrazy składowe odpowiedzi - Wyłączenie tego pola spowoduje, że program nie będzie rozróżniał ilości odstępów pomiędzy wyrazami, z którego składa się odpowiedź. Włączenie tego pola spowoduje, że każda przypadkowa spacja może spowodować, że odpowiedź nie zostanie rozpoznana jako poprawna.

Ignoruj końcowe zera w części ułamkowej wartości numerycznych – po zaznaczeniu tego pola liczby 1,00 i 1,000 będą rozpoznane jako tożsame. W przeciwnym przypadku wartości będą traktowane jako teksty i każdy znak będzie porównywany. Program uznaje, że w odpowiedzi występuje tylko jedna wartość liczbowa. Jeżeli jest ich więcej, to tylko ostatnia z nich będzie poddawana operacji obcinania zer.

UWAGA !!! Nie ma możliwości zmiany sposobu zliczania punktów dla zestawów pytań umożliwiających wybór najwłaściwszej odpowiedzi i testów otwartych !!!

UWAGA !!! Sposób liczenia częściowej punktacji wynika z tego, że np. brak zaznaczenia odpowiedzi „A” jest stwierdzeniem, że jest ona błędna !!! Wynika z tego, że jeżeli poprawna jest odpowiedź „_ _ _D_”, a uczeń podał „_ _ _ _ _”, to ma tylko jedną pomyłkę dotyczącą odpowiedzi „D” i otrzyma 80% punktów za pytanie.

UWAGA !!! W wypadku, gdy ustawienia parametrów zestawu będą niepoprawne, program zwróci uwagę i wskaże w którym miejscu jest błąd !!! UWAGA !!! W testach, w których każde pytanie może być innego typu (testy mieszane) mamy do wyboru: +/0, +/- i cząstkowe oraz pola służące do ustalania zasad sprawdzania pisowni. Dla pytań krótkich odpowiedzi nie ma możliwości zliczania +/-. Dla pytań, które nie przewidują odpowiedniego sposobu oceniania, niepotrzebny parametr jest po prostu ignorowany.

3.1.5. Kodowanie pytańWybór funkcji „Zestaw|Kodowanie” (F9) spowoduje zapisanie pliku na dysku (niezależnie od

tego, czy został zmodyfikowany), a następnie zakodowanie hasła w zbiorze z rozszerzeniem HDR i zakodowanie wszystkich pytań i pozostałych ustawień w zbiorze z rozszerzeniem BIN. Tylko te dwa zbiory wraz z załączonymi zasobami (rysunki, teksty, dźwięki, filmy) powinny się znaleźć razem z programem uczniowskim. Dołączenie zbioru z rozszerzeniem EGZ może sprawić, że osoby nieuprawnione odczytają pytania zawarte w tym zbiorze. Program uczniowski współpracuje tylko ze zbiorami zakodowanymi. Podajemy do wczytania zbiór z hasłem, zaś zbiór z pytaniami jest już

Strona 16

wczytywany automatycznie. Zakodowane zbiory mają identyczne nazwy jak odpowiadające im zbiory z zestawami pytań (różnią się tylko rozszerzeniami).

Zakodowane zbiory, przygotowane dla programu uczniowskiego, umieszczane są w oddzielnym katalogu wraz ze wszystkimi zasobami (rysunek, załącznik tekstowy, plik dźwiękowy lub film video), dzięki czemu łatwiej jest przygotować sprawdzian na komputerach. Katalogiem zakodowanych pytań jest Eksport\Zakodowane\Nazwa, gdzie NAZWA to pozbawiona rozszerzenia nazwa zbioru z zestawem pytań. Nazwa katalogu pojawia się po zakończeniu kodowania. W wyświetlonym oknie pojawiają również się ewentualne informacje dotyczące brakujących plików.

UWAGA !!! W wypadku dużych plików zasobów (np. filmy, długie pliki dźwiękowe) czas kopiowania może okazać się znaczący, dlatego trzeba poczekać parę sekund, aż program zakończy operację kopiowania. UWAGA !!! Pytania otwarte przeznaczone są tylko do wydruku. W związku z tym nie ma możliwości kodowania zestawów zawierających pytania otwarte. Zestaw pytań przeznaczony do przeprowadzenia na komputerze może zawierać tylko pytania zamknięte i pytania krótkich odpowiedzi (uzupełnień)

UWAGA !!! W wypadku, gdy ustawienia parametrów egzaminu będą niepoprawne, kodowanie zostanie przerwane. Należy wtedy wywołać funkcję F6 - Ustawienia i wprowadzić poprawne kryteria oceny zestawu pytań.

3.1.6. Mieszanie odpowiedziFunkcja ta umożliwia mieszanie odpowiedzi w ten sposób, że ustawiane są one w innej

kolejności w obrębie tego samego pytania i zmieniana jest również sygnatura poprawnej odpowiedzi tak aby po całej operacji poprawna odpowiedź pozostała poprawną, a niepoprawna niepoprawną. Operacja ta nie polega zaś na mieszaniu odpowiedzi z różnych pytań (gdyż to nie ma sensu). Funkcja ta powinna być wywoływana zaraz po utworzeniu nowego zestawu pytań np. w celu usunięcia zbyt często powtarzającej się poprawnej odpowiedzi „A”. Wykorzystanie jej powoduje, że wszystkie dotychczasowe wydruki oraz sprawdziany utworzone w oparciu o ten zestaw pytań staną się nieaktualne. Funkcję tą można wywołać np. w przypadku, gdy uczniowie poznali już zestaw pytań i treść pytania kojarzą z numerem poprawnej odpowiedzi, a nie starają się myśleć lub wykazywać wiadomościami przy rozwiązywaniu testu.

Jeżeli zestaw zawierał pytania z odpowiedziami typu: „A i D są poprawne”, „Wszystkie powyższe poprawne” itp., to należy te pytana przeredagować.

3.1.7. Sortowanie pytańPrzed wywołaniem tej funkcji program upewni się, czy na pewno chcesz ją uruchomić, gdyż

powoduje ona, że wszystkie dotychczasowe wydruki i sprawdziany stworzone w oparciu o ten zestaw pytań stają się zdezaktualizowane.

Sortować pytania możemy według jednego z czterech dostępnych kluczy:1. tak, żeby były poukładane według grupy (obszaru wiedzy czy poziomu wymagań)2. według typu (z jedną, z wieloma, ze wskazaniem najwłaściwszej odpowiedzi oraz otwarte)3.  według klucza pytania „zamknięte/pytania otwarte”. 4. według punktacji

W każdym przypadku można sortować rosnąco lub malejąco.

3.2. Menu „Schowek”Przy pomocy funkcji tego menu możesz łączyć dane z różnych plików bez konieczności ich

ponownego wpisywania. Jeżeli w schowku znajdują się jakieś pytania, jest to sygnalizowane wyświetleniem ich ilości w dolnym, prawym rogu ekranu. Kliknięcie w ten widok powoduje wyświetlenie listy pytań w schowku. Ze względu na to, że schowek może zawierać pytania z różnych zestawów, celowo gubiona jest informacja o grupie/obszarze, do których należy pytanie. Schowek jest po prostu drugim zestawem pytań, który w obsługuje program. Schowek jest zawsze zestawem, który możemy określić jako test mieszany (może zawierać pytania otwarte i zamknięte różnych typów)

W wypadku, gdy potrzebne są tylko niektóre pytania z danego zestawu, to należy wykorzystać funkcję „Dodaj do schowka” (Ctrl-Enter lub drugi przycisk myszy) w oknie z listą pytań lub skasować

Strona 17

niepotrzebne pytania i zapisać zbiór pod inną nazwą za pomocą funkcji „Zapisz jako”, a wtedy zapisane pliki wczytać za pomocą funkcji „Dopisz do schowka”. Wybór metody zależy od woli użytkownika i powinien być zależny od ilości pytań, które chcemy dołączyć. W liście pytań znajdujących się w schowku możemy wskazać pojedyncze pytanie, które ma zostać wklejone ze schowka do zestawu pytań. Operację tą wykonujemy kombinacją klawiszy Ctrl-Enter lub wybieramy w podręcznym menu wyświetlanym po naciśnięciu prawego przycisku myszy w momencie, gdy wskazane pytanie jest wyróżnione na czerwono.

Wybór funkcji „Dopisz do schowka” spowoduje otworzenie okna wczytania pliku, przy pomocy którego możemy wybrać plik, który zostanie dopisany do schowka. Funkcja ta umożliwia szybkie łączenie ze sobą kilku zbiorów danych. W połączeniu z możliwością dodawania pojedynczych pytań z wczytanego zbioru oraz edycji schowka mechanizm ten staje się bardzo przydatnym narzędziem do tworzenia przeglądowych testów opartych o szeroki materiał na podstawie istniejących testów szczegółowych. Funkcja ta jest dezaktywowana gdy schowek jest pełny, tzn. zawiera 255 pytań.

Wybór funkcji „Edycja schowka” spowoduje otworzenie okna zawierającego listę wszystkich pytań znajdujących się w schowku wraz z możliwością ich edycji. Zapis schowka możliwy jest na dwa sposoby: funkcja „Schowek|Zapisz” zapisze zawartość schowka jako test mieszany, zaś funkcja „Schowek|Zapisz jako” umożliwi zapis jako zestaw pytań jednego typu (o ile wszystkie pytania są jednego typu). Po zapisaniu pliku na dysku dane ze schowka zostają usunięte z pamięci komputera. W razie potrzeby można ponownie wczytać je do schowka za pomocą funkcji „Schowek|Dopisz do schowka” lub jako zestaw pytań funkcją „Zestaw|Wczytaj”. Kryteria oceny tak utworzonego nowego zestawu pytań ustalone zostaną według domyślnej konfiguracji ocen (patrz. 3.6. Konfiguracja programu).

3.3. Menu „Sprawdzian”Zawiera funkcje umożliwiające wykonanie operacji na sprawdzianie oraz przeprowadzenie jego

głębokiej analizy statystycznej. Nazwa pliku ze sprawdzianem znajduje się w dolnym, prawym rogu ekranu. Kliknięcie w ten widok umożliwia wpisanie odpowiedzi lub jeżeli sprawdzian nie jest wczytany, umożliwia jego wczytanie.

3.3.1. Operacje na klasachWpisywanie nowej klasy („Sprawdzian|Klasy|Wpisanie nowej”) zaczyna się od otworzenia

okna edycji klasy. Zawiera ono 45 linii wejściowych czyli możemy wpisać do 45 nazwisk. Zamiast wpisywać, można wkleić nazwiska z dowolnego źródła. Nazwiska są wklejane począwszy od linii, w której stoi kursor. Każde nazwisko może mieć do 40 znaków długości. Po zamknięciu tego okna zapisujemy zbiór z nazwiskami (wpisujemy nazwę klasy np. 4A). Zasadą jest stosowanie nazw zbiorów o długości 2-5 znaków, gdyż na podstawie max. 5 pierwszych znaków nazwy tworzone jest rozszerzenie nazwy pliku ze sprawdzianem (patrz poniżej). Nazwiska uczniów są wpisane w zbiorze tekstowym i poprawki w nim można robić dowolnym edytorem tekstowym lub lepiej za pomocą funkcji „Sprawdzian| Klasy|Poprawki wpisanej”. Po utworzeniu zbiorów z nazwiskami, możemy z nich korzystać przez cały czas, zmieniając nazwę zbioru np. z 1C.KLA na 2C.KLA (przy pomocy poleceń systemu).

Po zamknięciu okna edycji klasy następuje odrzucanie nazwisk powtarzających się oraz (o ile nie wyłączymy sortowania) sortowanie alfabetyczne nazwisk. Po skasowaniu nazwiska nie trzeba również przepisywać wszystkich następnych, tak aby wypełnić powstałą lukę. W przypadku, gdy w jednej klasie znajdują się dwie osoby o identycznych imionach i nazwiskach należy wpisać je tak, aby w jednym z tych nazwisk dać o jedną dużą literę więcej, np. ADam Nowak i Adam Nowak.

UWAGA !!! Zbiory z nazwiskami są wczytywane do pamięci tylko przy ich edycji oraz tworzeniu nowych sprawdzianów, a następnie są z niej usuwane.

Dzięki funkcji „Importuj klasę” możemy do istniejącego sprawdzianu dołączyć inne nazwiska. Jest to ważne np. w przypadku, gdy chcemy przeprowadzić uprzednio przygotowany test na innej grupie uczniów. Jeżeli nowa lista osób zawiera więcej nazwisk niż wczytany sprawdzian, to nazwiska nadmiarowe zostaną pominięte. Jeżeli nazwisk jest mniej, to po prostu nie wszystkie nazwiska w sprawdzianie zostaną zastąpione nowymi. Dzięki funkcji „Eksportuj klasę” możemy zapisać wszystkie nazwiska w zbiorze *.kla. Przycisk „Zestaw” w oknie wprowadzania klasy umożliwia automatyczne wprowadzenie wartości od Zestaw 01 do Zestaw X (maksymalnie 45 zestawów) zamiast nazwisk. Prefiks „Zestaw” można zastąpić dowolnym innym. Funkcja ta jest to przydatna, jeżeli wyniki sprawdzianu wraz

Strona 18

z efektami obliczeń pomiaru dydaktycznego chcemy załączyć do sprawozdania, które ma opuścić szkołę (np. ma być załączone do dokumentacji poświadczającej realizację planu rozwoju zawodowego).

3.3.2. Tworzenie sprawdzianu na podstawie zestawuTworzenie sprawdzianu dla danej grupy uczniów następuje poprzez wywołanie funkcji

„Tworzenie na podstawie zestawu” (F7) lub „Tworzenie bez zestawu” (Ctrl-F7). Pierwsza z nich umożliwia przygotowanie sprawdzianu uczniowskiego na bazie istniejącego zestawu pytań, druga zaś umożliwia sprawdzenie i obróbkę statystyczną wyników sprawdzianu przeprowadzonego za pomocą posiadanych wydruków nawet przeprowadzonego już sprawdzianu (w tym egzaminów zewnętrznych i próbnych). Funkcja tworzenia na podstawie zestawu umożliwia:

WYBIERZ Tworzenie innego zestawu dla każdego ucznia - Program poprosi o ustalenie ilości uczniów i

automatycznie wygeneruje numery zestawów lub poprosi o wczytanie zbioru klasą. Dla każdego ucznia zostanie wygenerowany zestaw pytań (patrz poniżej „Opcje”) i zapisany na dysku jako sprawdzian. Zbiór ze sprawdzianem ma taką samą nazwę jak zbiór z zestawem pytań, w oparciu o który został stworzony. Rozszerzenie zbioru ze sprawdzianem złożone jest z max. pięciu pierwszych liter nazwy zbioru zawierającego nazwiska uczniów Klasy (*.KLA) oraz ze znaku „!”. Np. nazwa zbioru BIOLOGIA.1C! oznacza, że jest to sprawdzian zawierający pytania ze zbioru BIOLOGIA.EGZ, a ułożony dla uczniów z klasy zawierający pytania ze zbioru BIOLOGIA.EGZ, a przygotowany dla uczniów z klasy 1C.

Tworzenie różnych zestawów dla kilku rzędów z powtórzeniami - Po wybraniu tej opcji wpisujemy ilość uczniów oraz ilość rzędów. Dla każdego rzędu zostaną wygenerowane inne pytania, natomiast w obrębie jednego rzędu wszyscy będą mieli identyczne zestawy pytań. Umożliwia to wydrukowanie jednego protokołu dla każdego z rzędów oraz ich kserowanie. Odpowiedzi wpisujemy każdemu uczniowi oddzielnie, co umożliwia wykonanie analiz w oparciu o odpowiedzi wszystkich uczniów. Zbiór ze sprawdzianem ma taką samą nazwę jak zbiór z zestawem pytań zaś rozszerzenie „!!!”.

UWAGA !!! W obydwóch powyższych przypadkach program dobiera inną kombinację zadanej ilości pytań spośród wszystkich, ale umożliwia zmianę ilości pytań, które dostanie uczeń podczas testu. Domyślnie sugerowana jest ilość pytań zdefiniowana w ustawieniach zestawu, ale można ją swobodnie zmodyfikować.

Tworzenie różnych zestawów dla kilku rzędów bez powtórzeń - Różnica w porównaniu do poprzedniego sposobu polega na tym, że choć każdy rząd będzie miał inne pytania, to żadne pytanie nie powtórzy się w zestawie dla innego rzędu. Program podzieli pytania na tyle grup ile ustalimy rzędów i każdy rząd dostanie inną grupę pytań. Ilość pytań w zestawie uczniowskim zależy od ilości wszystkich pytań oraz od ilości rzędów i jest na bieżąco wyświetlana podczas zmiany ilości rzędów. Program umożliwia dobór pytań z poszczególnych grup tematycznych/trudnościowych/obszarów (Zestaw I), ale jedynie w proporcjach zgodnych z proporcjami, w jakich pytania występują w zestawie pytań. W wypadku, gdy np. istnieją 3 pytania danego typu, a dzielimy na 4 rzędy, to w ostatnim rzędzie zostanie dobrane przypadkowe pytanie, gdyż nie ma fizycznej możliwości doboru według ustalonych wskazówek. Pod uwagę należy również wziąć błąd zaokrągleń wynikający z przeliczeń ilości procent na ilość pytań.

 UWAGA !!! Sprawdzianu wygenerowanego tą metodą nie można przeprowadzić na komputerze (tylko na wydrukowanych protokołach).

Tworzenie bez mieszania – wszystkie pytania po kolei - Ten sposób doboru pytań powoduje, że każdy uczeń otrzyma wszystkie pytania w kolejności ich występowania. Jest to bardzo ważne, gdy istotna jest sekwencja pytań (np. jedno wynika z drugiego), lub w wypadku gdy program chcemy wykorzystać do przeprowadzenia ankiety. Program uczniowski sam rozpozna ten rodzaj sprawdzianu i też nie będzie mieszał pytań - będą zadawane w ustalonej kolejności.

 UWAGA !!! Dla zestawów zawierających pytania otwarte umożliwiające oddzielne punktowanie sprawdzanych umiejętności (patrz 3.1.1. Operacje tworzenia, zapisu i odczytu zestawu pytań) możliwe jest tylko i wyłącznie tworzenie sprawdzianu bez mieszania, gdyż ten typ pytań

Strona 19

przeznaczony jest do przeprowadzania egzaminów próbnych, a w rzeczywistych warunkach arkusze egzaminacyjne są identyczne dla każdego ucznia.

Tworzenie bez mieszania – uczeń wybiera, na które pytania odpowiada - tutaj podobnie każdy uczeń otrzyma wszystkie pytania w kolejności ich występowania, ale nauczyciel ustala ilość pytań, na które należy odpowiedzieć. Uczeń dostaje wydruk wszystkich pytań z zestawu i sam wybiera, na które pytania zamierza udzielić odpowiedź. Takiego sprawdzianu nie można przeprowadzić na komputerze - jedynie na wydruku. Przed wprowadzeniem odpowiedzi uczniowskich nauczyciel musi ustalić, które pytania uczeń wybrał (patrz 3.3.5. Rezultaty-wpisywanie)

Tworzenie bez zestawu - Wywołana zostanie funkcja Tworzenie bez zestawu, opisana w kolejnym podrozdziale

OPCJE Podział na grupy tematyczne(/...) - zaznaczenie tej opcji powoduje, że zestaw każdego ucznia

będzie miał dobrane pytania w taki sposób, aby w sprawdzianie znalazła się ustalona liczba pytań z każdego obszaru (procentowo). W liniach wejściowych „Ustal zawartość zestawu” znajdujących się poniżej, domyślnie wpisane są wartości odpowiadające zawartości zestawu tzn. procentowe współczynniki ilości pytań należących do danej grupy w stosunku do całości. Wartości te możemy zmieniać w taki sposób, aby ich suma wynosiła 100. Jeżeli nie zaznaczymy tej opcji, to pola „Ustal zawartość zestawu” są blokowane i nie są brane pod uwagę.

UWAGA !!! Jeżeli ustalimy, że zawartość % pytań z któregoś z obszarów przewyższa ogólną ilość pytań należących do danej obszaru, to program zgłosi odpowiedni komunikat precyzyjnie wskazując źródło błędu. UWAGA !!! Jeżeli w zestawie zdefiniowano więcej niż 10 obszarów wiedzy, to zamiast linii umożliwiających wprowadzenie procentowych współczynników zawartości pytań w zestawie uczniowskim, dostępna jest lista obszarów wraz z modyfikowalną informacją o bezwzględnej ilości pytań danego typu, którą otrzyma każdy uczeń.

Wykorzystaj prawdopodobieństwo wystąpienia - zaznaczenie tego pola spowoduje, że pod uwagę będą brane procentowe współczynniki prawdopodobieństwa wystąpienia pytania ustalane w oknie edycji pytania. Jest to prawdopodobieństwo względne, tzn. wstawienie 100% nie oznacza absolutnej pewności, że pytanie wystąpi, lecz 2 razy większą niż miałoby ustawione 50%.

Kontroluj biegunowość (polaryzację) pytań - zaznaczenie tego pola spowoduje, że przy doborze pytań program weźmie pod uwagę ustawione w oknie edycji pytania wartości biegunów. Podobnie jak jednoimienne bieguny magnesów, również pytania o identycznym biegunie będą się odpychać, czyli nie wystąpią w jednym zestawie. Wartość bieguna ustalamy w zakresie 0-255. Zero oznacza wyłączenie pytania spod działania mechanizmu, zaś pozostałe wartości umożliwiają definiowanie rodzajów pytań. Na przykład jeżeli stworzymy kilka pytań badających tę samą wiedzę i w każdym z nich ustawimy biegun „1”, to w każdym zestawie uczniowskim znajdzie się tylko jedno pytanie tego rodzaju. Można więc zdefiniować do 255 rodzajów pytań (biegunów), a mechanizm polaryzacji nie pozwoli na umieszczenie w zestawie uczniowskim więcej niż jednego pytania każdego rodzaju. Mechanizm biegunowości dotyczy pytań znajdujących się w obrębie tego samego obszaru wiedzy.

UWAGA !!! Równoczesne włączenie wszystkich mechanizmów regulacji doboru pytań spowoduje, że kolejno z każdego z obszarów będą losowane z uwzględnieniem współczynników prawdopodobieństwa określone ilości pytań (takie jakie wybraliśmy dla danego obszaru), o ile nie ma przeciwwskazań co do występowania tych pytań w jednym zestawie (polaryzacja). Następnie pytania, które wybraliśmy z każdego z obszarów zostaną ze sobą pomieszane (lub posortowane) tworząc zestaw danego ucznia. Mechanizmy doboru pytań można włączać w dowolnej kombinacji. UWAGA !!! Powyżej opisane mechanizmy ingerencji w zawartość zestawu nie są brane pod uwagę przy generacji testu bez powtórzeń i bez mieszania.

Sortuj - zaznaczenie tego pola powoduje wyświetlenie pola Klucz sortowania, w którym możemy ustawić sposób poukładania już dobranych pytań, czyli kolejność ich wystąpienia na wydruku.

Strona 20

Planowana data przeprowadzenia sprawdzianu - data, która będzie prezentowana w opisanym charakterze na niektórych raportach z analizy. Datę tą można zmodyfikować za pomocą funkcji 3.3.6 Sprawdzian|popraw|Kryteria Oceny.

Jeżeli okaże się, że zestaw pytań wykorzystany do generacji sprawdzianu zawierał błędne ustawienia, to możemy skorygować je przy pomocy funkcji podmenu Sprawdzian|Popraw. Za pomocą tej samej funkcji możemy również „ręcznie” skorygować zawartość uczniowskiego zestawu pytań (sprawdzianu).

Po generacji sprawdzianu utworzone zestawy pytań uczniowskich możemy wydrukować, a następnie po przeprowadzeniu sprawdzianu wpisać odpowiedzi. Oceny wystawiane są automatycznie. Po wpisaniu odpowiedzi możemy przeprowadzić głęboką analizę statystyczną sprawdzianu.

3.3.3. Tworzenie sprawdzianu bez zestawuWybór funkcji „Tworzenie bez zestawu” umożliwia przygotowanie sprawdzianu dla uczniów

bez konieczności wpisywania treści pytań. Jest to ważne zwłaszcza w przypadku, gdy sprawdzian już został przeprowadzony i chcemy przy pomocy tego programu przeprowadzić analizę statystyczną wyników lub tylko automatycznie ocenić prace (np. egzaminy zewnętrzne i próbne).

Możemy tę funkcję wykorzystać również do sprawdzania i analizy wyników sprawdzianów przeprowadzonych przy wykorzystaniu gotowych testów, które są w posiadaniu szkoły (w wielu kopiach). Po wywołaniu tej funkcji zostaje wyświetlone okno, w którym należy wpisać:

Ilość klas - dla których należy wykonać opracowanie tego samego sprawdzianuNazwa zbioru - nazwa zbioru, do którego będą zapisane testy dla uczniów. Za względu na

konieczność zachowania czytelności, długość nazwy jest ograniczona do 30 znaków. Do tej nazwy zostanie automatycznie doklejone rozszerzenie zbudowane ze znaków wpisanych do linii „Rozszerzenie” i znaku wykrzyknika (wyróżniającego zbiór ze sprawdzianem). Domyślnie sugerowane jest rozszerzenie „3A” – sprawdzian dla klasy 3A. Samodzielnie powinniśmy wpisać max. pięcioznakowe określenie klasy (patrz 3.3.2 Tworzenie sprawdzianu na podstawie zestawu). Przy ilości klas większej niż 1 pole „Rozszerzenie” zmieni się na „Rozszerzenia”, gdzie należy ręcznie lub automatycznie wpisać rozszerzenia dla wszystkich klas. Obok listy rozszerzeń znajduje się przycisk, za pomocą którego można automatycznie wprowadzić ustaloną liczbę rozszerzeń dla wszystkich klas z zadanego poziomu (lista klasy). Program przygotuje identyczny sprawdzian dla każdej klasy, której dwuznakową nazwę umieścimy w liście klas.

Nazwiska - możemy ustalić czy jako nazwiska będą automatycznie wpisywane numery zestawów (prefiks ustalamy za pomocą wyświetlonego przycisku - domyślnie słowo: „Zestaw”) , czy nazwiska będą pobrane ze zbioru z klasą, czy też jako prefiks numeru zestawu automatycznie zostanie wstawiona nazwa klasy pobrana z pola „Rozszerzenie”. Przy pobieraniu nazwisk ze zbioru pojawiają się przyciski Wczytaj zbiór z klasą i Pokaż/ukryj listę uczniów dzięki którym możemy wskazać zbiór z nazwiskami uczniów, który będzie wykorzystany przy tworzeniu sprawdzianu. Opcja „Inne kody dla każdej klasy” spowoduje, że zamiast nazwisk będzie wpisane oznaczenie klasy wraz kolejnym numerem (np. A01, A02 itd.) Jeżeli jest wyświetlona lista uczniów to program nie pozwoli zatwierdzić danych wprowadzonych

do okna. Aby uniknąć przyjęcia błędnych ustawień należy najpierw ukryć spis uczniów. Dla tak przygotowanego sprawdzianu nie ma możliwości zmiany zestawu wymagań egzaminacyjnych, gdyż wymusiłoby to konieczność ustalania zestawu umiejętności oddzielnie dla każdego pytania, co jest omalże równoważne stworzeniu sprawdzianu od zera.

Wprowadzamy – W zależności od rodzaju posiadanych wyników egzaminu mamy do wyboru: „punkty za pytania”, „wyniki % egzaminu” lub „wyniki % +centyle”. Po wybraniu drugiej i trzeciej opcji możemy wykonać analizy porównawcze naszych sprawdzianów z wynikami egzaminów końcowych w szkołach niższego szczebla lub wykonać analizę wyników egzaminów zewnętrznych w naszej szkole zaraz po otrzymaniu wyników procentowych, zanim dostaniemy wyniki cząstkowe. Nie będą też dostępne poniżej opisane funkcje doboru pytań oraz funkcje szczegółowej analizy pytań czy też obszarów wiedzy. Wybór opcji „wyniki % +centyle” powoduje również, że niemożliwe jest wprowadzenie skali centylowej, a zamiast tego w oknie wprowadzania wyników, oprócz wyniku procentowego wprowadzamy dodatkowo numer centyla.

Strona 21

Zaznaczenie opcji „wyniki zewnętrzne” umożliwia wprowadzenie w oddzielnym zbiorze średnich wyników egzaminu miasta/gminy, powiatu, województwa, OKE i Polski w celu ich porównawczego prezentowania wraz z wynikami naszych uczniów. Możliwe jest wprowadzanie tylko tych wyników, które posiadamy, lub tylko tych, które chcemy prezentować (bez konieczności wprowadzania wszystkich danych). Sprawdziany przygotowane w ten sposób będą miały nazwę zgodną z nazwą sprawdzianu zawierającego wyniki naszych uczniów, natomiast program automatycznie dopisze rozszerzenie PL!. Zbiory z wynikami zewnętrznymi nie będą brane pod uwagę przy żadnych analizach. Wyniki te będą możliwe do wykorzystania jedynie w raportach porównawczych sporządzanych za pomocą funkcji Zestawienie wyników egzaminów całej szkoły (patrz 3.4.10.).Podczas wprowadzania wyników (patrz 3.3.5.) zamiast nazwisk czy też kodów uczniów będą wprowadzone gmina, powiat, województwo, OKE i Polska. Zbiór wyników zewnętrznych można utworzyć w każdej chwili za pomocą funkcji „Sprawdzian|Tworzenie zbioru wyników zewnętrznych”.

Sposób doboru pytań - wybieramy:- jeden zestaw pytań, który mają wszyscy uczniowie (wszystkie pytania w tej samej kolejności)- kilka niepowtarzających się zestawów - Ta opcja jest wykorzystywana, jeżeli chcemy łącznie

opracować odpowiedzi uczniów, którzy otrzymali różniące się warianty testów. Po jej zaznaczeniu pojawia się pole „Wersje testu”, w którym wpisujemy ilość różnych wersji testu, które mają być wspólnie opracowane (dopuszczalne są wartości od 2 do 6). Niedostępne staje się pole „Nazwiska” i zamiast nazwisk zostaną wpisane kody postaci: Wersja nr - osoba nr. Osoby posiadające tą samą wersję testu będą miały oczywiście identyczne pytania, każda wersja będzie zawierała inne pytania. Wszystkie pytania zostaną podzielone na równe grupy, których ilość ustalamy w polu „Wersje testu”. W trakcie modyfikacji ustawień będą na niebiesko wyświetlane informacje o ilości pytań w zestawie uczniowskim i ilości uczniów posiadających identyczną wersję testu. Jeżeli liczba uczniów posiadających daną wersję testu nie będzie odpowiadała rzeczywistości, to można to zmodyfikować za pomocą funkcji klonowania (patrz 3.3.6. Sprawdzian|Popraw|Osoby). W tym wypadku musimy pamiętać, że ilość pytań określamy jako ilość pytań w zestawie pomnożoną przez ilość wersji egzaminu (suma ilości pytań we wszystkich wersjach testu).

- „kilka zestawów z różnymi kombinacjami pytań” - możemy samodzielnie ustalić ilość pytań dla ucznia i zawartość zestawu uczniowskiego. Można ją wykorzystać w każdym przypadku, w którym dysponujemy gotowymi testami zbudowanymi z różnych kombinacji tych samych pytań (powtarzających się lub nie). Kolejność operacji jest następująca:- Ustalić ilość uczniów równą ilości różnych zestawów.- Ustalić ilość pytań ogółem na wartość równą ilości różnych pytań w zestawach. O ile pytania w

zestawach nie powtarzają się, jest to suma wszystkich pytań we wszystkich zestawach. Jeżeli natomiast zestawy zbudowane są z różnych kombinacji powtarzających się pytań, jest to liczba wszystkich pytań ze wszystkich zestawów bez uwzględniania powtórek.

- W pole „Pytań w zestawie” należy wpisać ilość pytań w jednym zestawie uczniowskim.- Program wszystkim uczniom dobierze te same pytania, więc za pomocą funkcji Sprawdzian|

Popraw|Osoby|Zestaw (po tworzeniu sprawdzianu funkcja ta wołana jest automatycznie) należy ustalić wszystkie kombinacje zestawów. Przy korekcie zestawu w sprawdzianie przygotowanym takim sposobem zablokowana jest funkcja sortowania na pozycji „Wg kolejności pytań w zestawie”.

- Za pomocą funkcji „Sprawdzian|Popraw|Osoby|Klonuj” odpowiednią ilość razy należy powielić osoby z każdym zestawem pytań.

- Za pomocą funkcji „Sprawdzian|Popraw|Klucz odpowiedzi” należy ustalić klucz odpowiedzi dla wszystkich pytań (po tworzeniu sprawdzianu funkcja ta wołana jest automatycznie)

Kodowanie wersji - W zależności od wybranego ustawienia, jako oznaczenie wersji będą występować kolejne cyfry arabskie, duże litery alfabetu łacińskiego lub cyfry rzymskie. We wszystkich miejscach, gdzie wystąpią w ten sposób przygotowane zestawy, pytania będą posiadały numerację postaci odpowiednio: 12/4, 12/D lub 12/IV gdzie pierwsza liczba oznacza nr pytania w danej wersji, a druga numer wersji. Również zamiast nazwisk w takim sprawdzianie są automatycznie wpisane kody postaci „Wersja 4 osoba 3” lub odpowiednio „Wersja D osoba 3” czy „Wersja IV osoba 3”. Oczywiście pole to pojawia się po zaznaczeniu odpowiedniej opcji w polu „Sposób doboru pytań”.

Strona 22

Zestaw predefiniowanych obszarów I - Przy opracowywaniu egzaminów zewnętrznych czy próbnych można wykorzystać predefiniowane w programie zestawy wymagań egzaminacyjnych dla szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (razem 54 zestawy wymagań i standardów wg wymagań CKE dla nowej i starej podstawy programowej). Nazwy wymagań z wybranego zestawu będą występowały w każdym miejscu jako określenie umiejętności sprawdzanej przez pytania. Po wybraniu któregokolwiek z predefiniowanych zestawów wymagań pojawia się przycisk „Spis obszarów I”, który umożliwia wyświetlenie listy umiejętności zdefiniowanych w tym zestawie. Po wyborze przycisku „Pełna treść” w oknie podglądu wydruku wyświetlona zostanie pełna treść wybranego zestawu wymagań i umiejętności będących podstawą przeprowadzenia egzaminu końcowego odpowiednio w szkołach podstawowych, gimnazjach i liceach (wg wytycznych MEN). Jeżeli wybrane jest samodzielne definiowanie obszarów, to należy wpisać nazwy obszarów oraz nazwę zestawu obszarów (np. przedmioty czy zagadnienia) i wtedy przy analizie kliknięcie w tą nazwę spowoduje prezentację odpowiedniego opracowania.

Ilość uczniów - Przy pobieraniu nazwisk ze zbioru z klasą pole to jest zablokowane, gdyż przyjęta jest liczba uczniów wpisanych do danej klasy. Jeżeli jeden sprawdzian będzie wykorzystywany w wielu klasach, to należy przyjąć liczbę uczniów w klasie najliczniejszej. Domyślnie sugerowaną ilość uczniów w klasie można ustawić w 3.6. Preferencjach programu.

Ilość pytań - jest to ilość pytań w całym zestawie. W przypadku jednoczesnego opracowywania kilku różnych wersji testu jest to suma pytań we wszystkich wersjach testu. Jeżeli jednocześnie opracowujemy kilka wersji testu ze zmienionym sposobem numerowania (patrz poniżej), to powielona powinna być nie tylko ilość pytań (suma we wszystkich wersjach), ale również numeracja (powinna się powtarzać tak, aby każda wersja miała odpowiednio oznaczone pytania).

Przedmiot/tytuł - Nazwa testu, która będzie drukowana na każdej stronie raportu z analizy wyników.Zmień sposób numerowania pytań - Dzięki tej funkcji można wprowadzić i opracować arkusz

egzaminacyjny, w którym pytania rozbite są na podpunkty np. 1.1, 1.2, 1.3 itd. (patrz 3.3.6. Sprawdzian|Popraw|Zasady numerowania pytań).

Zdefiniuj skalę staninową/centylową - Po zaznaczeniu tych pól pojawią się przyciski, za pomocą których można będzie zdefiniować odpowiednie skale. Bez ich zdefiniowania nie będą dostępne analizy oparte na tych skalach.

Zdefiniuj zestaw obszarów II - Zaznaczenie spowoduje, że dostępny staje się przycisk „Spis obszarów II”, za pomocą którego możemy zdefiniować II zestaw wymagań egzaminacyjnych (patrz 3.3.6 Sprawdzian|Popraw|Zestaw obszarów II). Jeżeli nie wprowadzimy II zestawu obszarów, to nie będą dostępne analizy oparte o ten podział.

Skala ocen – Umożliwia zdefiniowanie kryteriów oceny (opis patrz 3.1.4.).Planowana data przeprowadzenia sprawdzianu - data, która będzie prezentowana w opisanym

charakterze na niektórych sprawozdaniach. Datę tą można zmodyfikować za pomocą funkcji 3.3.6 „Sprawdzian|Popraw|Kryteria Oceny”.

Typ pytań testowych - Do opracowania egzaminów zewnętrznych należy ustawić opcję „Pytania otwarte”, gdyż wyniki z OKE niezależnie od typu pytań, udostępniane są w postaci punktów, a nie podanych odpowiedzi. Tylko w takim przypadku możliwa będzie ich analiza. W pozostałych przypadkach należy ustawić opcję zgodną z rzeczywistością (patrz Zestaw|Nowy).

Interdyscyplinarne pytania, które nie mają wydzielonej punktacji za znajomość wiedzy z każdego obszaru - zaznaczenie spowoduje, że do każdego pytania można będzie przypisać więcej niż jeden obszar wiedzy, którą sprawdza pytanie i punkty uzyskane za to pytanie będą jednocześnie zaliczane jako punkty zdobyte za znajomość każdego z zaznaczonych obszarów. Na przykład, jeżeli pytanie jest jednocześnie pytaniem z fizyki i z chemii, lub jednocześnie z elektryczności i termodynamiki, a w kartotece testu nie ma oddzielnych punktów na każdy z tych obszarów, to zdobyte punkty będą wykazywane jednocześnie w łatwości obszaru fizyka i chemia (lub analogicznie elektryczność i termodynamika). Przynajmniej jeden obszar wiedzy II musi być zaznaczony.

Pytania otwarte w tym sprawdzianie ... - Po ustawieniu tego parametru na pozycji „sprawdzają więcej umiejętności, ale umożliwiają wystawianie tylko pełnych punktów” w każdym pytaniu otwartym można będzie ustalić do 11 umiejętności spośród wszystkich zdefiniowanych w wybranym zestawie wymagań egzaminacyjnych (obszarów I). Za pomocą funkcji Sprawdzian|Popraw|Klucz odpowiedzi dla każdej umiejętności można oddzielnie ustalić możliwą do zdobycia ilość punktów, a przy pomocy funkcji „Sprawdzian|Rezultaty-wpisywanie” oddzielnie ocenić każdą umiejętność. Ogólną

Strona 23

punktację za pytanie stanowi suma punktów za wszystkie umiejętności. Po ustawieniu tego parametru na pozycji „sprawdzają jedną umiejętność, ale dopuszczają punktację z dokładnością do 0,1 pkt” nie będzie możliwości oddzielnego punktowania każdego obszaru wiedzy, ale można będzie wprowadzać punktację z dokładnością do 0,1 pkt, co umożliwi automatyczne wklejenie arkuszy maturalnych z języków obcych (patrz 3.3.5. Sprawdzian|Rezultaty-wpisywanie). Egzaminy maturalne z języków obcych jako jedyne egzaminy zewnętrzne umożliwiają ocenianie i ustalanie maksymalnej punktacji za pytanie z zastosowaniem połówek punktów, więc w takim wypadku należy dodatkowo zaznaczyć pole „umożliwiają ustawienie dopuszczalnej, maksymalnej punktacji z dokładnością do 0,5 pkt”.

UWAGA !!! Po generacji sprawdzianu kreator umożliwi ustalenie poprawnej odpowiedzi i punktacji za jej udzielenie oraz kryteriów oceny testu czy innych ustawień pytań (numer obszaru I i II, typ pytania, ilość możliwych odpowiedzi). Każde pytanie (niezależnie od typu) ma ustaloną odpowiedź A za 1 punkt, a ilość odpowiedzi ustaloną w preferencjach (patrz 3.6. Konfiguracja). Modyfikacje te należy wykonać za pomocą funkcji z menu „Sprawdzian|Popraw”. O ile stworzyliśmy sprawdzian uwzględniający kilka wersji testu, to uprzednio jest uruchamiana funkcja „Sprawdzian|Popraw|Osoby”, za pomocą której można skorygować ilość osób posiadających daną wersję testu. (patrz 3.3.6. Poprawki wygenerowanego sprawdzianu).

3.3.4. Wczytywanie i zapisywanie zbioru ze sprawdzianemFunkcja „Sprawdzian|Wczytaj” (Ctrl-F3) powoduje wczytanie pliku ze sprawdzianem, zaś

„Sprawdzian|Zapisz” (Ctrl-F2) powoduje zapisanie wprowadzonych danych o sprawdzianie na dysk. Funkcja „Sprawdzian|Zapisz jako” umożliwia zapis istniejącego sprawdzianu pod inną nazwą. Ze względu na analizy porównawcze i sumaryczne (patrz 3.4.6...11), nazwa zbioru nie może ulec zmianie, więc powinniśmy zmienić tylko rozszerzenie nazwy oznaczające klasę. Z tego powodu program umożliwia jedynie wpisanie od dwóch do pięciu znaków, które będą różniły nazwę nowego pliku od pliku, który jest aktualnie wczytany. Podczas wpisywania nazwa nowego pliku będzie na bieżąco wyświetlana powyżej miejsca wpisywania. Zaznaczenie pola „Najpierw zapisz oryginał” spowoduje, że w pierwszej kolejności program zapisze aktualną zawartość zbioru pod oryginalną nazwą, a dopiero później przystąpi do zapisu pod nową nazwą. Zaznaczenie pola „Zeruj wyniki przed zapisem” spowoduje, że przed operacją zapisu pliku zostaną usunięte wszelkie istniejące odpowiedzi uczniów. Nie ulegną one oczywiście skasowaniu w zbiorze źródłowym, o ile zostały uprzednio zapisane za pomocą funkcji Zapisz.

Jeżeli w danym sprawdzianie konieczne jest skasowanie wszystkich podanych odpowiedzi dla wszystkich uczniów (np. przeprowadzono sprawdzian ponownie) to można do tego celu wykorzystać funkcję „Sprawdzian|Zeruj”. Wybór funkcji „Sprawdzian|Zamknij” spowoduje zamknięcie zbioru z wygenerowanym sprawdzianem (wraz z odpowiedziami). W dolnej linii ekranu znajdują się informacje na temat aktualnie wczytanego zbioru z pytaniami (*.EGZ), zbioru ze sprawdzianem (*.??!) oraz o tym, czy w schowku znajdują się jakieś pytania (odpowiednia liczba). Brak napisów w tym miejscu oznacza, że żadne dane nie są wczytane do pamięci komputera.

3.3.5. Wpisywanie rezultatów sprawdzianuPolecenie „Sprawdzian|Rezultaty-wpisywanie” (Alt-F4) powoduje wyświetlenie okna

dialogowego umożliwiającego wybór osoby, której wyniki chcemy wpisać. W określonej kolejności należy wpisać odpowiedzi udzielone przez każdą osobę. Dla pytań wyboru z jedną poprawną odpowiedzią oraz testów z wyborem najwłaściwszej odpowiedzi w oknie tym znajduje się linia wejściowa, która przyjmuje tylko litery A,B,C,D,E oraz X oznaczającą „uczeń nie udzielił odpowiedzi”. W przypadku sprawdzianów tworzonych bez zestawu można ustalić aż do 10 odpowiedzi w jednym pytaniu (A..J) dla pytań pojedynczego wyboru i do sześciu odpowiedzi dla pytań wielokrotnego wyboru (A..F). W każdym przypadku program uniemożliwi wprowadzenie nieistniejącej odpowiedzi (np. „E” w pytaniach z czterema odpowiedziami. Jeżeli uczeń nie udzielił odpowiedzi na dane pytanie należy nacisnąć klawisz X - oznacza to pytanie opuszczone, które będzie wykazane we frakcji opuszczeń. Odpowiedź „X” oczywiście jest błędna. To, czy pytania wykraczające (nadobowiązkowe) będą wykazywane we frakcji opuszczeń, ustalamy za pomocą funkcji „Zasady prezentacji wyników i wytyczne

Strona 24

do analiz” (patrz 3.6 Konfiguracja). Długość linii jest tak dobrana, aby można było wpisać taką ilość odpowiedzi, jaka była zadana ilość pytań (w razie konieczności lista odpowiedzi jest przewijana).

Dla sprawdzianów, w których uczeń sam wybiera pytania, na które chce odpowiedzieć, przed wprowadzeniem wyników należy uprzednio ustalić zestaw pytań, które uczeń wybrał. Służy do tego przycisk „Ustal zestaw pytań”, który jest dostępny tylko dla sprawdzianów umożliwiających takie operacje. W tym przypadku wyświetlane jest okno korekty zawartości zestawu (patrz 3.3.6. poprawki sprawdzianu).

Jeżeli sprawdzian, zawiera tylko pytania wielokrotnego wyboru, to należy podświetleniem wybrać każde pytanie po kolei i wprowadzać odpowiedzi (A..F) bezpośrednio w linii pytania, albo dwukrotnie kliknąć myszką (ewentualnie wybrać przycisk „Wpisz”) i do wyświetlonego okienka wpisać podaną przez ucznia odpowiedź na wybrane pytanie. W oknie tym kombinację poprawnych odpowiedzi wprowadzamy klawiszami A..F – zaznaczenie/odznaczenie, P - Prawda, T - Tak, F- Fałsz, N - Nie.

W wypadku testów mieszanych (każde pytanie może być innego typu), uczniowskie odpowiedzi na pytania z możliwością wpisania dowolnej ilości odpowiedzi wprowadzamy również w tym samym okienku. W tym przypadku jest ono wyświetlane po naciśnięciu klawiszy A..F lub Ins, ewentualnie myszką na linii odpowiedzi (dwukrotnie lub prawy przycisk).

Dla ułatwienia sprawdzania prac zawierających pytania typu „Prawda/Fałsz”, program automatycznie rozpozna pytania wielokrotnego wyboru z jedną możliwą odpowiedzią (czyli właśnie pytania typu „Prawda/Fałsz”) i umożliwi wpisywanie odpowiedzi na takie pytania za pomocą klawiszy P/F lub T/N podobnie jak w testach pojedynczego wyboru. Również w liście udzielonych odpowiedzi pojawią się odpowiednio litery „P” lub „F” (podobnie jak A, B, C.. w pytaniach pojedynczego wyboru) zamiast listy wprowadzonych odpowiedzi (dla 2-4 odp.) czy napisu „Wpis.” (5-6 odp.) informującego o tym, że odpowiedź została wpisana. Dzięki temu nie tylko informacja będzie czytelniejsza, ale przede wszystkim szybciej wprowadzimy wyniki, pomijając wyświetlanie okienka służącego do zaznaczania, które odpowiedzi są poprawne (bo w tym wypadku jest tylko jedna).

W przypadku pytań otwartych i pytań krótkich odpowiedzi (uzupełnień) zamiast odpowiedzi wpisujemy ręcznie wystawioną punktację (0..50). Punktację od 0 do 9 punktów wprowadzamy cyframi, zaś od 10 do 35 kolejnymi literami alfabetu od A do Z (a-10, b-11, c-12 itd) bezpośrednio do pola odpowiadającego danemu pytaniu (jedynie klawisz X nadal będzie oznaczał „brak odpowiedzi” zamiast 33 pkt). Wpisywanie umożliwia także podręczne menu wywoływane przez kliknięcie prawym przyciskiem myszki na polu odpowiadającym danej odpowiedzi. Naciśnięcie klawisza Ins, w momencie gdy podświetlone jest pytanie otwarte, powoduje wyświetlenie okna, do którego można wprowadzić punktację wyższą niż 35 pkt oraz punktację z dokładnością do 0,1 pkt dla pytań, które badają jedną umiejętność, z dokładnością do 0,5 dla zliczania punktowania połówkowego (matury z języków) lub z dokładnością do 1 pkt dla pytań badających więcej niż jedną umiejętność.

W pytaniach otwartych, sprawdzających więcej niż jedną umiejętność program pozostawia oddzielne miejsce na punkty za każdą umiejętność (w tym wypadku można wpisywać tylko pełne punkty, bez części ułamkowej). Punktacja za całe pytanie jest sumą punktacji za poszczególne umiejętności. Odpowiedzi można wpisywać wykorzystując prawy klawisz myszki.

Wpisanie w którymkolwiek z obszarów odpowiedzi „X”, oznaczającej pozostawienie pytania bez odpowiedzi, lub naciśnięcie spacji powodujące usunięcie (wyzerowanie) wpisanych punktów powoduje automatyczne wpisanie odpowiedniego znaku do wszystkich umiejętności w obrębie tego pytania (nie może zdarzyć się sytuacja w której pytanie jest punktowane i jednocześnie opuszczone).

Dla ułatwienia analizy wyników dostępna jest funkcja automatycznego wykrywania błędnych odpowiedzi: pole „Zaznacz kolorem błędy w pytaniach”. Po jej włączeniu każda kratka odpowiadająca błędnej i niepełnej odpowiedzi zostanie wyróżniona odpowiednio na czerwono i na żółto. Funkcja ta działa na bieżąco podczas wprowadzania wyników. Zaznaczenie wyróżnionej kolorem kratki i kliknięcie prawym klawiszem myszki umożliwi wyświetlenie informacji o podanej i poprawnej odpowiedzi. Przycisk „Wyświetl listę błędnych odpowiedzi” spowoduje wyświetlenie w oknie podglądu wydruku listy wszystkich błędnych/niepełnych odpowiedzi danego ucznia. Funkcja ta nie jest dostępna dla sprawdzianów zawierające pytania otwarte, sprawdzające kilka umiejętności. Chodzi przede wszystkim o egzaminy zewnętrzne, których wyniki są automatycznie wklejane do programu (patrz poniżej) bez konieczności otwierania okna służącego do ręcznego wprowadzania wyników.

Strona 25

W przypadku opracowywania procentowych wyników egzaminu wprowadzamy tylko wynik każdego ucznia z dokładnością do 0,1% i ewentualny numer centyla (o ile wybrano taką opcję w 3.3.3. oknie tworzenia sprawdzianu bez zestawu). Dla wyników zewnętrznych zamiast nazwisk czy też kodów uczniów będą wprowadzone gmina, powiat, województwo, OKE i Polska. W liście uczniów zamiast nazwisk wybieramy zakres terytorialny, którego dotyczy uśredniony wynik. Opisy zakresów terytorialnych można ustalić za pomocą funkcji Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz (patrz 3.6.).

Funkcja „Wklej|Wyniki” umożliwia wklejenie wyników skopiowanych bezpośrednio z arkuszy uzyskanych z OKE. Dostępna jest tylko dla sprawdzianów zawierających same pytania otwarte. Pytania zamknięte traktowane są jako otwarte, gdyż w arkuszach z wynikami, które są dostarczane przez OKE, za pytania zamknięte podana jest ilość zdobytych punktów zamiast udzielonej odpowiedzi. Z tego samego powodu nie można przeprowadzić analizy w rozbiciu na pytania otwarte i zamknięte. Przed wywołaniem tej funkcji należy stworzyć sprawdzian bez zestawu i ustalić odpowiedni klucz odpowiedzi, a wtedy skopiować z arkusza (w programie MS Excel lub Adobe Reader) odpowiedni zakres punktacji. Funkcja wklejenia spowoduje automatyczne wpisanie odpowiedzi każdego ucznia począwszy od ucznia podświetlonego. Jeżeli zaznaczono większą ilość danych, to zostaną one ominięte. Również zaznaczenie mniejszej ilości danych czy próba wprowadzenia punktacji wyższej niż dopuszczalna spowoduje wyświetlenie odpowiedniej informacji. Należy uważać, aby zachować właściwą kolejność osób oraz pytań. W pytaniach, które umożliwiają oddzielne punktowanie każdej umiejętności również kolejność obszarów musi być zgodna. Możemy wklejać również same wyniki procentowe, o ile sprawdzian został odpowiednio przygotowany (patrz 3.3.3 Tworzenie sprawdzianu bez zestawu).

W przypadku niewłaściwego ułożenia, przed skopiowaniem należy w arkuszu ustalić odpowiednią kolejność wierszy i kolumn, a niepotrzebne kolumny i wiersze usunąć. Maksymalna ilość kolumn, w których podawane są wyniki, to 255. Jeżeli OKE udostępnia wyniki w formacie *.pdf, to należy wykorzystać program Acrobat Reader w wersji przynajmniej 5.00 (ona umożliwia kopiowanie zaznaczonego tekstu). Tabela zostanie skopiowana wraz z kodami, nazwiskami i imionami uczniów. Podczas wklejania program obetnie wszystkie początkowe wyrazy z każdej linii, które nie zaczynają się od cyfry i tym samym pozostawi same wyniki liczbowe. Jeżeli kod ucznia zaczyna się od cyfry (np. 31A), to należy wkleić tabelę do notatnika, usunąć kody uczniów, wtedy skopiować całość z notatnika oraz wkleić w programie EGZAMIN. Program Egzamin sam rozpozna czy separatorem liczb jest tabulacja (kopiowanie z Excela) czy spacja (kopiowanie z Acrobata).

W obydwóch przypadkach (xls i pdf) przed wklejeniem arkusza do tabelek programu Egzamin zostanie wyświetlone okno, w którym można ustalić numery kolumn, które mają zostać usunięte. W niektórych arkuszach oprócz wyników za poszczególne pytania/umiejętności występują też podsumy, które nie powinny być wklejane. Na przykład w arkuszach egzaminu gimnazjalnego z części humanistycznej po wynikach części testowej jest kolumna zawierająca jej podsumowanie, a dopiero następna kolumna zawiera punkty za tworzenie własnego tekstu. Wystarczy zaznaczyć „Przy wklejaniu .... usuń niektóre kolumny”, ustalić do trzech kolumn, które mają zostać opuszczone i zatwierdzić. W wypadku arkuszy dostarczanych w formacie *.xls nie jest problemem usunięcie kolumn i dopiero kopowianie/wklejanie. W przypadku arkuszy przesłanych w formacie *.pdf niniejsza funkcja wydaje się być jedynym rozsądnym rozwiązaniem tego problemu.

Funkcja „Wklej|Nazwiska” umożliwia wklejenie imion i nazwisk bezpośrednio ze schowka systemu Windows. Nazwiska są wklejane począwszy od osoby podświetlonej w kierunku końca listy. Przy wklejaniu kilku kolumn danych informacje z poszczególnych kolumn będą oddzielone spacjami.

W wypadku, gdy wpisaliśmy odpowiedzi uczniowi, który na przykład nie pisał sprawdzianu, możemy je wyzerować wykorzystując do tego celu przycisk „Zeruj”. W przeciwnym wypadku wpisane odpowiedzi będą powodowały fałszowanie danych statystycznych. Jeżeli uczeń nie udzielił odpowiedzi na dane pytanie (zostawił puste miejsce) należy wybrać przycisk „Brak”, którego funkcja jest odpowiednikiem odpowiedzi „X” w sprawdzianie z zawsze jedną poprawną odpowiedzią. Jeżeli zestaw ucznia zawiera pytania wykraczające i uczeń uzyska ponad 100% punktów, to program umożliwi zatwierdzenie wpisanych wyników odpowiedzi ucznia tylko pod warunkiem zmniejszenia punktacji za pytania nadobowiązkowe.

Dla ułatwienia pytania wykraczające oznaczone są gwiazdką (*) przy numerze. W oknie z listą uczniów możemy także wyzerować wszystkie odpowiedzi danego ucznia, co jest znacznie szybsze niż

Strona 26

zerowanie każdego pytania po kolei. Funkcja ta jest przydatna w wypadku, gdy np. pomyłkowo wpisaliśmy wyniki nie tej osobie co potrzeba.

Program nie pozwoli na wprowadzenie punktacji wyższej niż ustalona. Niezależnie od sposobu pomieszania pytań, program podczas wprowadzania odpowiedzi zawsze może wyświetlić treść pytania, na które odpowiedź właśnie wpisujemy (o ile wczytany jest odpowiedni zestaw pytań). Po naciśnięciu klawisza program automatycznie podświetla pierwsze nazwisko zaczynające się na literę odpowiadającą naciśniętemu klawiszowi lub ich kombinacji (np. alt-l = ł)

Oceny wystawiane są na bieżąco po wpisaniu wszystkich odpowiedzi dla danej osoby. W wypadku, gdy jest brak choć jednej odpowiedzi jest to sygnalizowane napisem „Brak odpowiedzi” lub „Brak kompletu odpowiedzi”. Brak odpowiedzi u kilku osób nie pociąga za sobą braku możliwości przeprowadzenia obliczeń statystycznych dla danego sprawdzianu - są one liczone na podstawie rezultatów osób poprawnie wpisanych.

Funkcja „Autozapis zbioru z wynikami po każdorazowej operacji wpisania/modyfikacji odpowiedzi ucznia” - powoduje automatyczny zapis pliku ze sprawdzianem po wprowadzeniu lub modyfikacji odpowiedzi każdej osoby. Zaznaczenie pola „Po wprowadzeniu wyników przesuń podświetlenie na kolejną osobę” ułatwia pracę powodując, że nie trzeba samodzielnie wybierać kolejnej osoby do wprowadzania wyników. Przycisk „ZAPISZ” - zapisuje plik ze sprawdzianem w celu uniknięcia przypadkowej utraty danych. Włączenie autozapisu powoduje, że funkcja ręcznego zapisu nie jest aktywna, gdyż jej wywołanie nie ma sensu. Pole „W pytaniach sprawdzających więcej niż jedną umiejętność wyświetlaj pełne nazwy obszarów wiedzy” umożliwia wyświetlanie dla każdej osoby oprócz numeru pytania również pełnej informacji o obszarze, za który przyznajemy punktację. Funkcjonalność ta jest dostępna tylko dla pytań umożliwiających punktowanie więcej niż jednego obszaru wiedzy.

Po włączeniu funkcji „Wyróżniaj odpowiednie poziomy łatwości w odpowiednim kolorze” - w zależności od ustawień wykonanych za pomocą funkcji 3.6. Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz, wynik każdej osoby zostanie przyporządkowany do odpowiedniego poziomu łatwości. W momencie, kiedy funkcja wyświetlania kolorów jest włączona, najechanie myszką na napis „LEGENDA” spowoduje wyświetlenie legendy. Aby nie wprowadzać niejasności przy kolorowaniu poziomów łatwości, wyróżnienie wybranego wiersza domyślnie jest cieniutką ramką wokół wiersza, niemniej za pomocą pola „Pełny kolor podświetlenia” możemy przywrócić wyróżnianie wybranego wiersza innym kolorem.

Po wpisaniu odpowiedzi i zamknięciu okna z listą osób pojawi się okno z podsumowaniem wyników sprawdzianu oraz dostępem do funkcji szczegółowej analizy statystycznej. Okno to jest dostępne również z poziomu menu Sprawdzian|Statystyka klasy (patrz 3.4.1 Statystyka klasy).

3.3.6. Poprawki wygenerowanego sprawdzianuFunkcje podmenu „Sprawdzian|Popraw” umożliwiają wprowadzenie korekty ustawień w

wygenerowanym sprawdzianie. Jest to bardzo użyteczne w wypadku stwierdzenia np. błędnie ustawionej odpowiedzi czy też konieczności zmiany kryteriów oceny. Po poprawkach wyniki ustalane według nowych kryteriów obliczane są automatycznie. Wprowadzenie korekt jest całkowicie bezpieczne i nie powoduje utraty ŻADNYCH DANYCH. Wyjątkami są funkcja poprawek klucza odpowiedzi, gdzie zmiana typu pytania wymusza wykasowanie udzielonej odpowiedzi oraz funkcja poprawek zawartości zestawu osoby, gdzie naturalnym wydaje się usunięcie odpowiedzi po zmianie przydzielonych uczniowi pytań. Niemniej w obydwóch opisanych przypadkach program informuje o takiej sytuacji.

Jeżeli podczas generacji sprawdzianu zestaw pytań miał błędnie ustawione odpowiedzi, to możemy je skorygować przy pomocy funkcji „Sprawdzian |Popraw|Dobre odpowiedzi”. Naciśnięcie przycisku „Popraw” powoduje zmianę poprawnej odpowiedzi (dla tego pytania) we wszystkich zestawach, które je zawierają. Przycisk „TREŚĆ” powoduje wyświetlenie treści pytania, którego numer znajduje się w linii wejściowej. Funkcja ta nie jest dostępna dla pytań otwartych i pytań krótkich odpowiedzi (uzupełnień).

Jeżeli podczas generacji testu zestaw pytań miał błędnie ustawioną punktację za prawidłowe odpowiedzi, to operację tę możemy wykonać przy pomocy funkcji „Sprawdzian|Popraw|Punktacja”. Naciśnięcie przycisku „Popraw” spowoduje zapisanie zmian oraz automatyczne przeliczenie ocen. W wypadku pytań umożliwiających oddzielne ocenianie wielu umiejętności, funkcja ta jest niedostępna.

Strona 27

Funkcje „Sprawdzian|Popraw|Numer obszaru I/II” - dzięki tym funkcjom możemy przyporządkować pytania do poszczególnych obszarów wiedzy oznaczonych nazwami lub kolejnymi numerami od 1 do 35 lub oraz wskazać konkretny obszar czy umiejętność z predefiniowanego zestawu wymagań egzaminacyjnych. Dla każdego pytania można ustalić przynależność do obszaru według dwóch kluczy. Na przykład pytanie może być jednocześnie pytaniem wykraczającym i pytaniem z matematyki. W wypadku sprawdzianów umożliwiających oddzielne ocenianie wielu umiejętności, funkcja ta jest dostępna tylko dla drugiego zestawu obszarów. Opracowanie sprawdzianu możliwe jest z rozbiciem na obszary według obydwóch kluczy niezależnie od siebie.

Funkcje poprawek zestawów obszarów I i II są dostępne tylko dla sprawdzianów przygotowanych bez zestawu pytań poprzez wprowadzenie samego klucza odpowiedzi (patrz 3.3.3.). Dla sprawdzianów przygotowanych na podstawie zestawu pytań (patrz 3.3.2.) należy wprowadzić zmiany w ustawieniach zestawu pytań (patrz 3.1.4. ustawienie parametrów zestawu) oraz wywołać funkcję synchronizacji sprawdzianu z zestawem pytań (patrz poniżej).

Funkcja „Sprawdzian|Popraw|Zestaw obszarów I” umożliwia wybór któregokolwiek z predefiniowanych zestawów wymagań egzaminacyjnych. W oknie modyfikacji zestawu obszarów zestawów pojawia się przycisk „Spis wymagań”, który umożliwia wyświetlenie listy umiejętności zdefiniowanych w tym zestawie. Jeżeli wybrane jest samodzielne definiowanie obszarów, to należy wpisać nazwę zestawu obszarów (np. przedmioty). Dzięki temu kliknięcie w tą nazwę podczas prezentacji wyników analizy spowoduje prezentację odpowiedniego opracowania. Jeżeli taki sprawdzian został przygotowany z uwzględnieniem różnych wersji testów, to możliwa jest również zmiana sposobu kodowania numeru wersji. Po zmianie sposobu kodowania program zmieni również kody wpisane zamiast nazwisk. Jeżeli zamiast nazwisk, za pomocą funkcji Sprawdzian|Popraw|Osoby, wpiszemy nazwiska czy numery PESEL, to program nie będzie ich automatycznie zmieniał (pozostawi wartości przez nas wpisane).

Funkcja „Sprawdzian|Popraw|Zestaw obszarów II” umożliwia zmianę definicji obszarów dla II zestawu obszarów (ta sama funkcja jest wołana dla I zestawu obszarów przy wybranym samodzielnym definiowanu obszarów). Nie wybieramy predefiniowanego zestawu obszarów, lecz samodzielnie wpisujemy nazwy grup/obszarów. Dodatkowo należy wpisać nazwę zestawu obszarów (np. przedmioty lub zagadnienia), dzięki czemu podobnie jak opisano powyżej, kliknięcie w tą nazwę podczas prezentacji wyników analizy spowoduje wyświetlenie odpowiedniego opracowania. W II zestawie obszarów nie można wykorzystać możliwości oddzielnego punktowania każdej umiejętności (jak w przypadku wymagań egzaminacyjnych dostępnych w I zestawie obszarów), dlatego wygodnie jest wykorzystać tą funkcjonalność np. do analizy względem przedmiotów czy poziomów wymagań. Dla II zestawu obszarów możliwe jest natomiast zaznaczenie pola „Zawiera interdyscyplinarne pytania, które nie mają wydzielonej punktacji za znajomość wiedzy z każdego obszaru”. Umożliwia to zaznaczenie dla każdego pytania sprawdzanie wiedzy z kilku badanych obszarów, ale do każdego z nich będzie zaliczana pełna punktacja za pytanie (patrz 3.3.3. Sprawdzian|Tworzenie bez zestawu). Dla I zestawu obszarów można zdefiniować maksymalnie 35 obszarów, zaś dla II zestawu można zdefiniować ich aż do 100 (pierwsze 35 z nich może mieć długość 40 znaków, zaś pozostałe maksymalnie 10 znaków).

Dla ułatwienia definiowania obszarów wiedzy można wykorzystać listę przedmiotów lub możliwość wklejenia obszarów ze schowka systemu Windows (np. standardy/wymagania egzaminacyjne dla przedmiotów zawodowych). W zależności od ustawień, obszary będą dopisane lub zamienią istniejące. Jeżeli do sprawdzianu przygotowanego przez wprowadzenie klucza odpowiedzi nie wprowadzimy zestawu obszarów, to zamiast ich nazw w sprawozdaniach i przy ustalaniu klucza odpowiedzi zamiast nazw będą występowały ich numery kolejne.

Funkcja „Sprawdzian|Popraw|staniny” umożliwia zdefiniowanie populacyjnej skali staninowej. Jeżeli nie zdefiniowano skali staninów populacyjnych, to w żadnym miejscu w programie nie będzie dostępna analiza oparta o tę skalę.

Skala ta może być wyznaczana przez program za pomocą funkcji 3.4.8. Zestaw|Analiza sumaryczna (wyników kilku klas)+wyznaczanie skali staninowej/centylowej i zapamiętywana w sprawdzianie. Analogiczna funkcja umożliwia zdefiniowanie skali centylowej i analizę centylową.

Funkcja „Sprawdzian|Popraw|Typ pytania” jest dostępna tylko dla sprawdzianów wykonanych przy pomocy funkcji „Sprawdzian|Tworzenie bez zestawu”, przewidujących pytania dowolnego typu (testy mieszane). Ustalamy tu ilość odpowiedzi w jednym pytaniu (A..J dla pytań pojedynczego wyboru i A..F dla pytań wielokrotnego wyboru). Możliwe jest również ustalenie typu

Strona 28

pytania (zamknięte/otwarte) oraz stwierdzenie, że jest to pytanie wykraczające, czyli nadobowiązkowe (patrz poniżej). Powyższe funkcje poprawek mogą być powtarzane automatycznie, aż do czasu rezygnacji z wprowadzania poprawek. Jest to zależne od ustawień programu (patrz 3.6. Konfiguracja programu). W wypadku sprawdzianów umożliwiających oddzielne ocenianie wielu umiejętności, funkcja ta jest niedostępna.

Funkcja zmian „Zasad numerowania pytań” umożliwia wprowadzenie lub edycję sposobu numerowania pytań. Dostępna jest również z poziomu okna tworzenia sprawdzianu bez zestawu (patrz 3.3.3.) oraz okna poprawek klucza odpowiedzi. Zamiast numeracji ciągłej 1, 2, 3, 4 itd. można wprowadzić numerację dowolnego innego typu, np. 1.1, 1.2, 1.3... czy 1A, 1B, 1C itd., czyli umożliwi to opracowanie pytań/zadań z podpunktami. Każdy podpunkt będzie traktowany jak oddzielne pytanie, tzn. będzie wymagał oddzielnego zdefiniowania i wprowadzenia odpowiedzi, ale dzięki temu będzie oddzielnie opracowany i prezentowany w wykresach czy zestawieniach. Różnica polega na tym, że opisy kolejnych podpunktów nie będą kolejnymi liczbami, lecz symbolami, które dzięki tej funkcji zdefiniujemy. Dzięki temu łatwiej można będzie opracować i odczytywać wyniki analizy niektórych egzaminów zewnętrznych/próbnych, w których występują pytania z podpunktami (np. z języków). Wprowadzone zmiany są uwzględniane w każdym miejscu, gdzie występuje numeracja pytań.Wywołanie tej funkcji powoduje wyświetlenie okna, w którym możemy ustalić jaką numerację będą miały kolejne pytania w opracowywanym arkuszu. Oznaczenia pytań/podpunktów wprowadzamy ręcznie z klawiatury lub wklejamy ze schowka. Dla ułatwienia wprowadzania, po prawej stronie listy numerów pytań znajdują się następujące przyciski:

Kopiuj - Kopiuje do schowka całą do tej pory zdefiniowaną listę numerów pytań. Wklej - Wkleja ze schowka uprzednio skopiowaną zawartość. Zawartość mogła być

umieszczona w schowku za pomocą powyżej opisanej funkcji „Kopiuj” lub z dowolnego innego źródła. Numery są wklejane począwszy od wiersza, w którym stoi kursor, aż do końca listy lub końca wklejanej zawartości. Funkcje kopiowania i wklejania można wykorzystać w celu powielenia tej samej numeracji w

sprawdzianach obejmujących różne wersje testu (patrz 3.3.3. Tworzenie bez zestawu) Dodaj wiersz i Usuń wiersz - dzięki nim łatwiej można modyfikować istniejącą numerację

ciągłą wstawiając tylko podpunkty w pytaniach tego wymagających i usuwając linie nadmiarowe lub luki w zdefiniowanej numeracji.

Wypełnij podpunktami - powoduje uzupełnienie bieżącej i kolejnych linii podpunktami. Podpunkty tworzone są dla numeru znajdującego się w bieżącej linii. Ilość i rodzaj podpunktów ustawiamy w polach „Podpunkty”. Używając naprzemiennie obydwóch funkcji wypełniania można zautomatyzować proces wprowadzania numeracji z podpunktami.

Wypełnij numerami - powoduje uzupełnienie kolejnymi numerami począwszy od bieżącego wiersza aż do końca listy. Dzięki temu w przypadku zmian w kilku pierwszych wierszach szybciej można wpisać ciągłą numerację pytań aż do końca arkusza. Przykład: Jeżeli założymy, że w arkuszu jest 10 pytań, z czego 2 pierwsze rozbite są na 3 podpunkty oraz bez wstawiania i usuwania wierszy w pierwszych polach wprowadzimy 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 2.2 i 2.3, to stawiając kursor w następnym wierszu i wciskając przycisk Wypełnij, program automatycznie wpisze kolejne numery od 3 do 10.

Funkcja ta nie zmienia ilości pytań dla każdego ucznia, lecz jedynie sposób ich numerowania. Program będzie pilnował, aby bezwzględna ilość pytań (uwzględniająca składowe i podpunkty) nie zmieniła się. Funkcje dodawania i usuwania wierszy udostępniane są tylko w celu ułatwienia edycji numeracji, a nie zmiany ilości pytań. W opisywanym powyżej przykładzie, pomimo tego, że w arkuszu numeracja jest od 1 do 10, to ilość pytań powinna być ustawiona na 14, gdyż mamy 8 pytań bez podpunktów (od 3 do 10) i dwa pierwsze pytania rozbite na 3 składowe, traktowane jako oddzielne pytania, czyli 2*3=6.

Celem funkcji „Sprawdzian|Popraw|Klucz odpowiedzi” jest przede wszystkim ustalenie klucza odpowiedzi w sprawdzianach tworzonych bez zestawu pytań czyli np. przy opracowywaniu egzaminów zewnętrznych lub próbnych (szóstoklasisty/gimnazjalnych/maturalnych/zawodowych). Po wywołaniu funkcji poprawek klucza odpowiedzi, na ekranie pojawia się okno, w którym mamy wyświetloną informację o każdym pytaniu. Oprócz numeru pytania znajdują się następujące informacje:

Strona 29

Typ pytania - Otwarte, zamknięte z jedną, z dowolną ilością lub ze wskazaniem poprawnej odpowiedzi (popatrz Zestaw|Nowy). Ze względu na zasady wynikające ze sposobu obsługi pytań krótkich odpowiedzi (uzupełnień), nie ma możliwości zmiany typu na pytanie z krótką odpowiedzią, ani pytania krótkiej odpowiedzi na pytanie jakiegokolwiek innego typu. Pytania krótkich odpowiedzi można wprowadzać i usuwać tylko w zestawie pytań (patrz 3.1. Menu Zestaw). Jeżeli ustawimy typ pytania na pytanie z wieloma poprawnymi odpowiedziami i ilość odpowiedzi na 1, to pytanie stanie się pytaniem „Prawda/Fałsz” i tak będzie w całym programie nazywane.

Pytanie wykraczające – jest to pytanie nadobowiązkowe, na które uczeń nie musi udzielić odpowiedzi, a i tak może otrzymać maksymalną ilość punktów. Niemniej, aby można było punktować pytanie nadobowiązkowe, uczeń nie może uzyskać maksymalnej ilości punktów za pozostałe pytania. Wynika z tego, że jeżeli uczeń odpowie całkowicie poprawnie na wszystkie pytania obowiązkowe, to nie może dostać punktów za pytania wykraczające (w przeciwnym wypadku otrzymałby ponad 100% punktów). Sytuacja taka występuje np. podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego, gdzie punkty za szczególne walory tworzonego przez ucznia tekstu można przyznawać tylko wtedy, gdy nie uzyskał on maksymalnej ilości punktów za pozostałe części egzaminu. W każdym miejscu, gdzie występuje pytanie wykraczające, jest one oznaczone gwiazdką „*” przy numerze pytania. Ze względu na charakter pytań wykraczających, powinny być one umieszczane w oddzielnych obszarach badanej wiedzy i być analizowane oddzielnie, gdyż mogą przekłamywać statystyki. W skrajnych przypadkach wszyscy uczniowie mogą mieć 100% poprawnych odpowiedzi, a łatwości obszarów będą poniżej 100%.

Ilość odpowiedzi - ilość odpowiedzi, które ma uczeń do wyboru. W przypadku pytania otwartego znajduje się znak „-”, gdyż w pytaniach otwartych uczeń wpisuje odpowiedź samodzielnie zamiast wybierania spośród zaproponowanych. Informacja ta pozwala na uniknięcie błędów przy wprowadzaniu odpowiedzi uczniowskich (program nie pozwala na wprowadzenie nieistniejącej odpowiedzi) oraz przy zliczaniu cząstkowym punktacji.

Punktacja, Poprawna odpowiedź - w zależności od typu pytania znajduje się tam odpowiednia informacja zapisana sposobem opisanym w rozdziale dotyczącym wydruku odpowiedzi. Sumaryczna ilość punktów w arkuszu prezentowana jest kolorem czerwonym nad listą pytań (oddzielnie prezentowane są punkty za pytania nadobowiązkowe - *).

Obszary I/II - W obrębie każdego testu możemy stworzyć do 35 (lub 100 w II zestawie obszarów) grup tematycznych, trudnościowych, poziomów wymagań czy też wymagań egzaminacyjnych. Przyporządkowujemy im odpowiednie numery (lub nazwy, o ile je zdefiniowano - patrz poprawki zestawu obszarów). Dla każdego pytania można ustalić przynależność do obszarów według dwóch kluczy. Na przykład pytanie może być jednocześnie pytaniem badającym umiejętność rozumowania i pytaniem z geometrii. Opracowanie sprawdzianu możliwe jest z rozbiciem na obszary według obydwóch kluczy niezależnie od siebie.

W przypadku pytań otwartych, umożliwiających oddzielne ocenianie wielu umiejętności, należy najpierw ustalić listę umiejętności (I zestaw obszarów), które będzie badać pytanie, a następnie ustalić za nie punktację. Punktacja za całe pytanie jest sumą punktacji za poszczególne umiejętności. W wypadku pytań interdyscyplinarnych, które nie mają wyznaczonej punktacji za każdy badany obszar, ustalone punkty będą zaliczane w całości do każdego z zaznaczonych obszarów. Do takiej analizy wykorzystujemy II zestaw obszarów.

Podświetlając odpowiednie pytanie i wybierając funkcję „Zmień” (również Enter i dwukrotne kliknięcie myszką w podświetlone pytanie) możemy dowolnie zmodyfikować wszystkie opisane powyżej parametry każdego pytania. Z poziomu tej funkcji można również wydrukować klucz odpowiedzi, zmodyfikować kryteria oceny całego sprawdzianu oraz obejrzeć treść całego pytania (o ile jest wczytany odpowiedni zestaw pytań). Dla sprawdzianów tworzonych za pomocą funkcji „Sprawdzian|Tworzenie bez zestawu” możliwe jest również zmodyfikowanie grupy predefiniowanych zestawów wymagań egzaminacyjnych (patrz 3.3.3. Tworzenie bez zestawu) oraz zasad numerowania pytań. Po wybraniu któregokolwiek z predefiniowanych zestawów wymagań egzaminacyjnych w oknie modyfikacji grupy zestawów pojawia się przycisk „obszary”, który umożliwia wyświetlenie listy i pełnej treści umiejętności zdefiniowanych w tym zestawie. Jeżeli taki sprawdzian został przygotowany z

Strona 30

uwzględnieniem różnych wersji testów, to możliwa jest również zmiana sposobu kodowania numeru wersji. Funkcja modyfikacji zestawu obszarów dostępna jest również z poziomu menu Sprawdzian|Popraw.

Zmiana typu pytania jest możliwa jedynie dla testów mieszanych.

Jeżeli jakieś pytanie nie wystąpiło w sprawdzianie, to w oknie poprawek klucza odpowiedzi pojawi się stosowna informacja i nie będzie można go zmodyfikować

Jeżeli podczas generacji testu zestaw pytań miał błędnie ustawione kryteria oceny lub po przeprowadzeniu sprawdzianu okazało się, że należy je zmienić, to operację tę możemy wykonać przy pomocy funkcji „Sprawdzian |Popraw|Kryteria oceny”. Zatwierdzenie zmian powoduje ich zapisanie oraz automatyczne przeliczenie ocen. Możliwa jest również zmiana sposobu zliczania punktów i zdefiniowanie obniżonej i/lub podwyższonej skali ocen oraz sposobu prezentacji wyniku. Wszystkie parametry mają identyczne znaczenie jak w funkcji Zestaw|Ustawienia|Pozostałe ustawienia (patrz 3.1.4. ustawienie parametrów zestawu). Nie jest tylko możliwa zmiana zasad oceniania pytań krótkich odpowiedzi przez program uczniowski (informacja ta jest zapisana w zakodowanym zestawie pytań). Dodatkowo można samodzielnie zmienić sposób prezentacji wyniku ucznia. W dowolnej kombinacji może pojawiać się ocena słownie, ilość punktów zdobytych i możliwych do zdobycia oraz procentowy współczynnik poprawności odpowiedzi. Program pozwala też na zmianę konwencji zapisu oceny słownie (niedostateczny..celujący, ndst..cel lub 1..6). Możliwe jest również włączenie wystawiania oceny za każdy obszar (niezależnie za I i II zestaw obszarów). Ocena słownie jest wystawiana wg kryteriów oceny ustalonych dla danego sprawdzianu. Ocena ta jest prezentowana w informacjach wyświetlanych po kliknięciu na wykresach łatwości obszarów ucznia/klasy w słupek odpowiadający danemu obszarowi jak również na wydruku indywidualnego raportu dla ucznia.

Dodatkowo w razie konieczności można zmodyfikować datę przeprowadzenia sprawdzianu umieszczaną w niektórych zestawieniach. Data ta jest wpisywana podczas tworzenia sprawdzianu (patrz 3.3.2 Sprawdzian|Tworzenie na podstawie zestawu i 3.3.3 Sprawdzian|Tworzenie bez zestawu), a w wypadku wczytania sprawdzianu ze starszych wersji programu EGZAMIN (1.00-11.00), jako data sprawdzianu przyjmowana jest data pliku ze sprawdzianem. Jeżeli podczas generacji sprawdzianu zbiór z klasą posiadał błędy (był niekompletny, posiadał za dużo nazwisk lub błędy w nazwiskach) to istnieje możliwość zmiany nazwiska, dodanie nowej osoby do sprawdzianu lub usunięcie osoby ze sprawdzianu. Aby dodać nową osobę do sprawdzianu uprzednio musi być wczytany do pamięci komputera odpowiedni zestaw pytań. Wszystkie te funkcje można wykonać wywołując „Sprawdzian |Popraw|Osoby”. Przycisk „Nazwisko i skala ocen” umożliwi poprawę nazwiska ucznia lub jego zamianę na numer

zestawu. Dodatkowo można ustalić, która skala ocen będzie stosowana przy ocenianiu ucznia (podstawowa, obniżona lub podwyższona). Program nie pozwoli na wybór skali ucznia, jeżeli uprzednio nie została ona zdefiniowana w kryteriach oceny. Przycisk „Usuń ucznia” skasuje sprawdzian danej osoby, zaś przycisk „Nowy uczeń” umożliwia dodanie nowej osoby do sprawdzianu. Naszym zadaniem jest wpisanie nazwiska danej osoby. Otrzyma ona test o zawartości różniącej się od zawartości testów innych uczniów. Nazwiska i imiona nie mogą się powtarzać. Program automatycznie włączy mechanizmy prawdopodobieństwa, biegunowości i podziału na obszary wiedzy. Włączając parametr „Proporcje pytań jak u innych” możemy spowodować, że proporcje zawartości (ilości pytań z poszczególnych obszarów) będą identyczne jak u pierwszego ucznia na liście. W przeciwnym wypadku będą one zgodne z proporcjami pytań z poszczególnych obszarów w całym zestawie pytań.

Funkcja „Klonuj ucznia” również umożliwia dodanie nowej osoby do sprawdzianu. Nie jest wymagane wczytanie zestawu, gdyż nowa osoba otrzyma pytania takie same, jak osoba podświetlona (pytania zostaną sklonowane). Jest ona przydatna w wypadku, gdy mamy przygotowane dla wszystkich uczniów identyczne pytania lub pytania z podziałem na rzędy i zabrakło nam testów dla wszystkich osób (w obrębie rzędu wszyscy muszą mieć takie same pytania). Nowo wprowadzona osoba będzie miała „sklonowany” zestaw pytań osoby podświetlonej. Funkcję tą wykorzystujemy również do przygotowania odpowiedniej ilości różnych wariantów arkusza egzaminacyjnego w celu łącznego ich opracowania.

UWAGA !!! We wszystkich powyższych przypadkach w oknie poprawek osoby wprowadzono możliwość wyłączenia sortowania nazwisk. Dzięki temu po dodaniu nowej osoby do klasy może

Strona 31

ona pozostać na ostatnim miejscu na liście. Jest to wygodne w przypadku, gdy nowa osoba dojdzie do klasy i jest wpisana w dzienniku na końcu listy. Drugim możliwym przykładem wykorzystania jest sytuacja wprowadzania numerów PESEL podczas opracowywania egzaminów zewnętrznych lub próbnych (numerów tych nie trzeba sortować). Kolejność nazwisk można również ustalić ręcznie za pomocą przycisków umieszczonych z prawej strony listy (są widoczne tylko przy wyłączonym sortowaniu). Informacja o sortowaniu nazwisk w sprawdzianie jest zapamiętywana wraz ze sprawdzianem i będzie stosowana aż do jej wyłączenia.

Funkcja zerowania umożliwia usunięcie wyników danej osoby (np. po sklonowaniu), zaś funkcje eksportu i importu umożliwiają wymianę listy nazwisk z innymi programami. Zaznaczenie pola „Z ocenami” spowoduje wyświetlenie za nazwiskiem ucznia jego wyniku.

Jeżeli jest wczytany odpowiedni zestaw pytań, to za pomocą przycisku „Zawartość zestawu” można wywołać okno „Korekta zawartości zestawu”, gdzie można „ręcznie” ustalić które pytania znajdą się w uczniowskim sprawdzianie. W oknie tym wyświetlona jest lista wszystkich pytań znajdujących się w zestawie, z zaznaczeniem tych, które otrzyma uczeń podczas sprawdzianu. Obok numeru pytania znajdują się również numery obszarów wiedzy, do których należy dane pytanie. Lista zdefiniowanych obszarów wraz z ilością pytań z danego obszaru w korygowanym zestawie uczniowskim możliwa jest do wywołania za pomocą przycisku „Obszary”. Przyciski „Wszystkie” i „Żadne” powodują odpowiednio zaznaczenie i odznaczenie wszystkich pytań. Przycisk „OK” spowoduje zmianę pytań ucznia o ile wybrano ich odpowiednią ilość (licznik znajduje się nad listą pytań). Mechanizm wyświetlania informacji o ilości pytań w poszczególnych obszarach przestaje pracować, jeżeli numer kolejny obszaru w którymkolwiek pytaniu jest wyższy od 10 lub nie wybrano żadnego pytania.

UWAGA !!! Dla sprawdzianów umożliwiających uczniom wybór pytań, na które udzielą odpowiedzi, funkcja ta jest dostępna również z poziomu okna wpisywania rezultatów (patrz 3.3.5.). Niemniej w takim wypadku zablokowano możliwość zmiany sposobu sortowania pytań (zawsze będą w kolejności identycznej jak w zestawie).

Zmiana zawartości zestawu powoduje, że zostają usunięte odpowiedzi danej osoby, ponieważ zmieni się kolejność pytań. Przed wpisaniem do zestawu uczniowskiego, wybrane pytania układane są w sposób losowy lub według kolejności w zestawie pytań. Mogą być również sortowane według kilku dostępnych kluczy (w każdym przypadku rosnąco lub malejąco). Opcja „Ręczne ustalenie kolejności” umożliwia samodzielne ustalenie kolejności występowania poszczególnych pytań w zestawie uczniowskim. W wyświetlanym oknie pytania pojawią się w takiej kolejności, w jakiej uczeń otrzyma je na wydruku. Aby uzyskać spodziewaną kolejność pytań, należy najpierw ustalić zawartość zestawu, a dopiero potem kolejność pytań (każda zmiana zawartości zestawu uczniowskiego powoduje automatyczne ustalenie kolejności pytań zgodnej z układem w zestawie pytań).

UWAGA !!! Zmiana zawartości zestawu dla sprawdzianów stworzonych bez zestawu pytań nie jest możliwa (przycisk OK jest nieczynny).

UWAGA !!! W pytaniach otwartych umożliwiających badanie więcej niż jednej umiejętności podawany jest tylko jeden obszar wiedzy.

UWAGA !!! Zmiany wykonane za pomocą tej funkcji mogą spowodować zdezaktualizowanie istniejących wydruków pytań dla poszczególnych uczniów. Najlepiej zaraz po wykonaniu tych zmian uaktualnić wydruki, aby uniknąć niespodzianek przy przeprowadzaniu sprawdzianu.Funkcja „Sprawdzian|Popraw|Synchronizacja sprawdzianu i zestawu pytań” umożliwia

ujednolicenie ustawień zestawu i sprawdzianu stworzonego w oparciu o ten zestaw pytań. Po jej wykonaniu sprawdzian ponownie przyjmie lub uaktualni ustawienia zestawu. Wszystkie dostępne parametry możemy aktualizować w dowolnej kombinacji. Niemniej zaznaczenie pola „Typ pytania” spowoduje automatyczne zaznaczenie pól „Ilość odpowiedzi” oraz „Poprawna odpowiedź i punktacja”. Ta funkcja jest jedynym sposobem na zmianę definicji zestawów obszarów I i II w sprawdzianych wykonanych na podstawie zestawu pytań. Czyli najpierw należy wykonać zmiany w zestawie pytań, a dopiero wtedy synchronizujemy sprawdzian z zestawem, dzięki czemu uzyskujemy spodziewany efekt.

3.4. Analiza wynikówStrona 32

Funkcję statystyki możemy wywoływać z poziomu menu „Sprawdzian” i wtedy otrzymane wyniki dotyczą tylko pojedynczego sprawdzianu. Wywołanie tej funkcji z poziomu menu „Zestaw” spowoduje, że dane statystyczne będą liczone na podstawie wszystkich sprawdzianów stworzonych w oparciu o aktualnie wczytany zestaw pytań.

3.4.1. Statystyka klasyW oknie tym znajdują się podstawowe informacje statystyczne o wczytanym sprawdzianie i

klasie, która go pisała. Opis tych informacji znajduje się poniżej opisu przycisków, które umożliwiają:

- Wykresy - powoduje wywołanie prezentacji graficznej pomiaru sprawdzającego (patrz 3.4.3.).- Osoby - wywołuje okno stopnia opanowania umiejętności przez uczniów (patrz 3.4.2.).- Statystyka pytań, analiza rozkładu odpowiedzi i analiza porównawcza - wywołuje odpowiednie

funkcje (patrz odpowiednio 3.4.4, 3.4.6 i 3.4.9).- Zapisz jako DBF - wywołuje okno umożliwiające zapis statystyki jako DBF (patrz 3.4.4.).- Zapisz jako CSV - Po wywołaniu tej funkcji mamy możliwość wyboru informacji, które będą

eksportowane do zbioru CSV. Informacje te podzielone są na 4 grupy: Łatwość obszarów (wynik każdego ucznia w rozbiciu na badane obszary, pyt.

zamknięte/otwarte). Punktacja za zadania uzyskana przez uczniów w rozbiciu na badane obszary wiedzy Statystyka pytań (opis współczynników patrz 3.4.4. Statystyka pytań) Analiza rozkładu odpowiedzi (opis współczynników patrz 3.4.9. Analiza rozkładu odpowiedzi)Informacje z pierwszej i trzeciej grupy można uszczegółowić, niemniej aby zaznaczyć którykolwiek ze szczegółów, musi być zaznaczona grupa zawierająca ten szczegół. Za pomocą przycisków znajdujących się po prawej stronie listy określającej zakres eksportu danych, możemy zaznaczyć lub odznaczyć wszystkie elementy oraz zapamiętać ustaloną kombinację informacji przeznaczonych do eksportu (w celu automatycznego odtwarzanie jej przy następnym wywołaniu funkcji eksportu do CSV). UWAGA!!! Zbiór CSV można otworzyć w np. EXCEL-u, jednak ze względu na

prawdopodobny błąd EXCEL-a, należy w EXCEL-u plik wczytywać za pomocą funkcji „Plik|Otwórz”, gdyż dwukrotne kliknięcie w ikonę pliku CSV w oknie systemu Windows spowoduje, że wszystkie dane nie będą rozbite na kolumny, lecz będą stanowić jedną długą linię.

- Wydruk - umożliwia wydruk pełnego sprawozdania wyników analizy statystycznej (patrz: 3.5.3 Wydruk odpowiedzi, wyników i analiz)

Opis współczynników:Ilość pytań, na które odpowiadał każdy uczeńIlość prac sprawdzonych i niesprawdzonych - czyli tych, które mają wpisane odpowiedzi lub nie.Średnia punktów liczona jest jako średnia punktów zdobytych przez wszystkich uczniów wraz z

oceną, jaką można za średni wynik uzyskać.Stanin diagnozujący i stanin populacyjny oraz centyl, do których została zakwalifikowana klasa.

Informacja o staninie populacyjnym i centylu nie jest prezentowana, jeżeli nie zdefiniowano odpowiednich skal (patrz 3.3.6 Sprawdzian|Popraw|Staniny/Centyle, 3.4.8 Zestaw|Analiza sumaryczna (wyników kilku klas)+ wyznaczanie skali staninowej/centylowej).

Średnia ocen liczona jest jako średnia arytmetyczna ocen wszystkich uczniów, którzy podali odpowiedzi. W zależności od ustawień dokonanych w oknie „Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników” oceny „z plusem” i „ z minusem” będą w inny sposób brane pod uwagę w obliczeniach.

Ocena najlepszego ucznia - wynik ucznia, który uzyskał najwyższą ilość punktów wraz z jego ocenąOcena najgorszego ucznia - wynik ucznia, który uzyskał najniższą ilość punktów wraz z jego ocenąRozrzut wyników – różnica wyników najlepszego i najgorszego uczniaFrakcja opuszczeń - Procentowy stosunek ilości odpowiedzi nieudzielonych (wpisanych jako „X”) do

ilości wszystkich pytań zadanych wszystkim uczniom. To, czy pytania wykraczające (nadobowiązkowe) będą wykazywane we frakcji opuszczeń, ustalamy za pomocą funkcji „Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz” (patrz 3.6 Konfiguracja).

Strona 33

Mediana - wynik ucznia, który jest na środkowej pozycji w liście uczniów uporządkowanej w kolejności zdobytych punktów. Jeżeli lista zawiera parzystą ilość uczniów to medianą jest średnia arytmetyczna wyników dwóch środkowych uczniów.

Modalna – czyli dominanta, wynik punktowy, który uzyskała największa liczba uczniów. Ze względu na to, że w przypadku pytań różnie punktowanych każdy uczeń może uzyskać inny wynik, modalna jest liczona jako ilość wyników znajdujących się w określonych zakresach punktów. Cały zakres od 0% do 100% może zostać podzielony na podzakresy o szerokości 1%, 5%, 10% lub 20%. Wprowadzenie takiego podziału powoduje, że nawet w wypadku, gdy każdy uczeń ma inny wynik, modalna niesie ze sobą dużą informację statystyczną. Wybór szerokości zakresu jest możliwy przy pomocy funkcji „Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz” (patrz 3.6 Konfiguracja)..

Wariancja - Ten współczynnik umożliwia scharakteryzowanie „rozrzutu” wyników. Im mniejsza wariancja tym mniejszy rozrzut. Dwa rezultaty sprawdzianu mogą mieć identyczne średnie wyników, a różne wariancje. Niemniej dwie wariancje możemy porównywać jedynie dla dwóch tak samo liczebnych klas, gdyż wariancja jest liczona jako:

gdzie xśr - średnia wyników punktowych klasy; N - Ilość uczniów; x - wynik kolejnego uczniaOdchylenie standardowe - liczone jest jako pierwiastek kwadratowy z wariancji. Odchylenie

standardowe pozwala oszacować jak mocno różni się wynik przeciętnego ucznia od średniej klasy. Odchylenia standardowe dwóch diametrycznie różnych sprawdzianów mogą być ze sobą porównywane. Jeżeli wszyscy uczniowie mają identyczną liczbę punktów możliwych do zdobycia, to program licząc odchylenie standardowe poda wynik w procentach i w punktach. Jeżeli uczniowie mają różną liczbę punktów możliwych do zdobycia wynik podawany jest tylko w procentach (bo tylko wyniki procentowe są wtedy porównywalne)

Oceny/Staniny/Centyle - podsumowanie ilościowe wszystkich ocen w klasie/staninów/centyli do których zostali przyporządkowani uczniowie. Za pomocą pola „Zestawienie wyników wyświetl w postaci analizy ...” wybieramy rodzaj wyświetlonego zestawienia. Pozwalają one zorientować się w poziomie klasy jak również ułatwiają dobór szerokości zakresu punktacji do obliczania modalnej.

3.4.2. Stopień opanowania umiejętności przez uczniów+wydruk imiennych raportów

Po wywołaniu funkcji „Osoby” w oknie statystyki klasy na ekranie pojawia się okno z nazwiskami wszystkich uczniów. Ustawienie zaznaczeń przy nazwiskach (możliwe również przy pomocy przycisków „Zaznacz wszystkich” i „Odznacz wszystkich”).

„Drukuj indywidualne/zbiorcze raporty dla grupy uczniów” - do wyboru mamy:- stopień opanowania umiejętności przez zaznaczonych uczniów - wydrukowanie tabeli zbiorczej

wyników sprawdzianu, dla wszystkich uczniów, których zaznaczyliśmy. Nie można zaznaczyć uczniów, którzy jeszcze nie udzielili odpowiedzi. Tabela zawiera ilość zadawanych pytań każdemu uczniowi i procentowe współczynniki poprawności odpowiedzi w rozbiciu na badane umiejętności oraz pytania zamknięte i otwarte jak również wynik każdego ucznia (ocena, ilość punktów zdobytych i możliwych do zdobycia oraz numer stanina/centyla). W raporcie tym dane można posortować rosnąco wg nazwisk lub malejąco wg uzyskanych wyników. Można również zaznaczyć umieszczanie na wydruku jedynie tych uczniów, którzy w którymkolwiek z obszarów nie przekroczyli ustalonego progu punktacji (procentowo). Wydruk może być przeprowadzony oddzielnie dla każdego zdefiniowanego zestawu obszarów wiedzy.

- Osoby, które opuściły pytania - spis wszystkich osób, które nie udzieliły żadnej odpowiedzi choć na jedno pytanie wraz ze szczegółową informacją na ten temat.

- Wszystkie osoby z ewentualną informacją na temat frakcji opuszczeń - wydruk listy wszystkich uczniów wraz z informacjami czy opuścili jakieś pytania i ewentualnym spisem opuszczeń. To, czy pytania wykraczające (nadobowiązkowe) będą wykazywane we frakcji opuszczeń, ustalamy za pomocą funkcji „Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz” (patrz 3.6 Konfiguracja). Wydruki z informacją o frakcji opuszczeń uprzednio prezentowane są w oknie podglądu wydruku.

Strona 34

- Imienne raporty oddzielnie dla każdego ucznia - Dla każdego zaznaczonego ucznia program wydrukuje słupkowy wykres stopnia opanowania wszystkich wymagań/umiejętności zawartych w teście. Wykres zawiera dodatkowo słupek odpowiadający średniemu wynikowi ucznia oraz dla porównania każdy z tych słupków może być zestawiony ze średnim wynikiem klasy w danym obszarze (patrz poniżej „Zakres wydruku”). Wydruk tego wykresu jest wzbogacony o tabelę zawierającą wynik klasy, wynik ucznia i różnicę tych wyników dla każdego obszaru wiedzy wraz z oceną, którą uczeń otrzymałby za wiedzę tylko z tego obszaru oraz wynik ogółem, frakcję opuszczeń oraz informację o odpowiedziach podanych i poprawnych danego ucznia tworząc kompletny imienny raport z przeprowadzonego testu. Wszystkie informacje można wydrukować w dowolnej kombinacji ustalonej za pomocą odpowiednich pól w oknie „Zakres wydruku”. Jeżeli wyłączymy wydruk wykresu, to pojawia się pole „Podgląd wydruku”, którego włączenie zamiast wydruku każdego raportu na oddzielnej stronie, umożliwi podgląd na ekranie i modyfikację całej listy raportów przed emisją na drukarkę. Wydruk może być przeprowadzony oddzielnie dla podziału na grupy/obszary według obydwóch zdefiniowanych zestawów. UWAGA!!! W wydrukach z informacją o frakcji opuszczeń, po zaznaczeniu opcji „Spis

opuszczeń”, po nazwisku ucznia znajdzie się lista opuszczonych przez niego pytań. W wypadku testów niemieszanych podawany jest tylko jeden numer pytania będący jednocześnie numerem pytania w całym zestawie pytań i w zestawie uczniowskim. W wypadku testów pomieszanych numer podawany jest w postaci „NrWZestawieUczniowskim=NrWZestawiePytań”.Jeżeli podświetlimy nazwisko danego ucznia i naciśniemy przycisk WYKRES, to niezależnie od

tego, czy uczeń ten został zaznaczony, czy nie, zostanie wyświetlony wykres opanowania poszczególnych umiejętności przez tego ucznia. Kliknięcie w dowolny słupek odpowiadający każdemu obszarowi spowoduje wyświetlenie szczegółowych informacji, zaś przycisk DRUKUJ spowoduje wyświetlenie podglądu wydruku i umożliwi przesłanie go do drukarki.

3.4.3. Prezentacja graficzna pomiaru sprawdzającegoPrzy pomocy tej funkcji można uzyskać dane statystyczne na temat sprawdzianu, który jest

aktualnie wczytany do pamięci komputera. Do wyboru mamy jeden z czterech wykresów dostępnych za pomocą przycisków:

Rozkład wyników - Wykres liczby uczniów w poszczególnych staninach diagnozujących, populacyjnych lub centylach. Kliknięcie w dowolny słupek powoduje wyświetlenie dokładnej informacji o wskazanym staninie/centylu (numer, nazwa, ranga centylowa i liczba uczniów w staninie). Przycisk „Lista osób” powoduje wyświetlenie okna zawierającego nazwiska wszystkich uczniów z tego stanina/centyla wraz z ich wynikami. Wykresy analizy staninów populacyjnych oraz analizy centylowej nie są dostępne, jeżeli odpowiednie skale nie zostały zdefiniowane (patrz 3.3.6. Poprawki wygenerowanego sprawdzianu.

Łatwość obszarów - Wykres stopnia poprawności odpowiedzi na pytania z poszczególnych obszarów, udzielonych przez wszystkich uczniów. Kliknięcie w dowolny słupek spowoduje wyświetlenie okna zawierającego dokładne informacje o każdym obszarze. Wszystkie wyniki liczbowe podane są również w rozbiciu na pytania zamknięte i otwarte. Z poziomu tego okna można również wydrukować informację o pojedynczym obszarze wiedzy lub o wszystkich obszarach jednocześnie. UWAGA!!! Domyślnie kolory słupków na tym wykresie ustalane są w zależności od numeru

kolejnego danego obszaru. Za pomocą pola „Poziomy łatwości” można ustalić, żeby słupki przyjęły kolory zależne od poziomu łatwości danego obszaru (patrz 3.6. „Zasady prezentacji wyników...”).

Oceny ze sprawdzianu - Wykres ilości ocen. Do ilości ocen można również dołączyć procentowy współczynnik ilości tych ocen w stosunku do całości. Jego występowanie i dokładność prezentacji można ustalić w konfiguracji programu (funkcja „Zasady prezentacji wyników...”).

Zdobyte punkty - Wykres ilości zdobytych punktów (procentowo). Za pomocą pola „Bez nieobecnych” można wykluczyć osoby, które nie mają wpisanych odpowiedzi. Wykres nie zawiera wtedy luk z miejscami dla osób, które nie pisały sprawdzianu.

Możliwe jest również zmodyfikowanie wielkość efektu przestrzennego (3D). Wartość domyślną tego parametru można zdefiniować w konfiguracji programu. Kolejne przyciski umożliwiają odpowiednio:

Strona 35

Zapisz - Widoczna na ekranie część wykresu zostanie zapisana do zbioru BMP (bitmapa systemu Windows). W wyświetlonym oknie dialogowym należy wpisać nazwę pliku. Domyślnie pliki są zapisywane do katalogu Egzamin\Eksport\Rysunki.

Drukuj - Po ustaleniu rodzaju i zakresu wykresu program umożliwia jego wydruk. Przed wydrukiem program umożliwi zmodyfikowanie nagłówka wydruku i ustalenie zakresu wydruku. Jeżeli wykres został postronicowany, to można wydrukować dowolny zakres jego stron. Należy przy tym uważać na to, że strony wydruku różnią się od stron wykresu. Na jednej stronie wydruku program umieści 2 strony wykresu. Przy ustalaniu ilości stron wykresu, program automatycznie informuje ile stron wydruku zajmie ustalony zakres wykresu. Przy wydruku stronicowanym program zawsze umieści informację o tym, które strony wykresu znajdują się danej stronie wydruku.

Zamknij - zakończenie pracy z procedurami graficznymi.

3.4.4. Statystyka pytań w zestawie i w sprawdzianieObliczenia pomiaru różnicującego (statystyka pytań) mogą zostać wykonane dla jednego,

wczytanego sprawdzianu (wywołanie z menu „Sprawdzian”) lub dla wszystkich sprawdzianów zbudowanych w oparciu o dany zestaw pytań (wywołanie z menu „Zestaw”). Oczywiście w tym drugim przypadku, ze względu na większą ilość próbek, wyniki będą obarczone mniejszym błędem statystycznym. UWAGA!!! Bez wczytania zestawu pytań funkcje statystyk zestawu są również czynne. W

takim przypadku wystarczy wskazać jeden ze sprawdzianów i program sam odnajdzie pozostałe oraz wykona wszystkie konieczne obliczenia. Umożliwia to na przykład wykonanie analiz dla sprawdzianów stworzonych bez zestawu pytań (patrz 3.3.3. Tworzenie bez zestawu). W wypadku wywołania tej funkcji z poziomu okna analizy sumarycznej (patrz 3.4.11) nie ma potrzeby wskazywania żadnych zbiorów.

Dane statystyczne wyświetlane w formie zestawień zawierają następujące informacje:- Numer pytania w zestawie (pliku *.EGZ)- Ilość wystąpień w sprawdzianie - informacja o tym, ile razy pytanie wystąpiło w sprawdzianie. Jeżeli

uczniowie pozostawili pytanie bez odpowiedzi to również pojawi się stosowna informacja. Na przykład 20/2 oznacza, że pytanie pojawiło się 20 razy, z czego 2 osoby nie udzieliły odpowiedzi.

- Frakcja opuszczeń - Procentowy współczynnik ilości opuszczeń pytania w stosunku do całkowitej liczby jego wystąpień.

- Litera lub kod oznaczające poprawną odpowiedź - Litera oznaczająca najczęściej podawaną odpowiedź (w nawiasie ilość takich odpowiedzi)

Litera oznaczająca poprawną odpowiedź występuje tylko w przypadku pytań, które umożliwiają podanie tylko jednej poprawnej odpowiedzi lub wskazanie najwłaściwszej odpowiedzi. W przypadku pytania z wieloma poprawnymi odpowiedziami informacja statystyczna niesiona przez ten parametr jest bardzo mała, a w wypadku pytań otwartych nie jest w ogóle dostępna.

- % Poprawnych - Ten parametr mówi o tym, ilu uczniów odpowiedziało poprawnie na dane pytanie. Dla testów umożliwiających wystawienie punktacji cząstkowej liczony jest jeszcze drugi współczynnik poprawności. Pierwszy z nich oznacza ile procent odpowiedzi było całkowicie poprawnych, zaś drugi oznacza ile procent punktów za odpowiedzi na to pytanie udało się zdobyć (również z odpowiedziami niepełnymi). Dla pozostałych pytań podaje się tylko jeden współczynnik, gdyż drugi byłby mu równy.

- Poziom łatwości - W zależności od ustawień wykonanych za pomocą funkcji 3.6 Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz, każde pytanie zostanie przyporządkowane do odpowiedniego poziomu łatwości. Poziom łatwości jest wyznaczany na podstawie pierwszego współczynnika poprawnych odpowiedzi, a dla pytań, które umożliwiają wyznaczenie współczynnika poprawności cząstkowej, to on staje się podstawą wyznaczenia poziomu łatwości. Za pomocą pola „Poziomy łatwości w kolorze” można ustalić, aby każdy wiersz tabeli, odpowiadający jednemu pytaniu, przyjął kolor odpowiadający poziomowi łatwości tego pytania. W momencie, kiedy funkcja wyświetlania kolorów jest włączona, najechanie myszką na napis „LEGENDA” spowoduje wyświetlenie legendy. Aby nie wprowadzać niejasności przy kolorowaniu poziomów łatwości,

Strona 36

wyróżnienie wybranego wiersza domyślnie jest cieniutką ramką wokół wiersza, niemniej za pomocą pola „Pełny kolor podświetlenia” możemy przywrócić wyróżnianie wybranego wiersza innym kolorem.

- Stopień różnicowania charakteryzuje pytanie pod względem dydaktyczno-metodycznym. Pozwala on określić sposób, w jaki pytanie umożliwia rozróżnienie uczniów. Współczynnik ten osiąga wartość 1 gdy najlepsi (pod względem punktacji) uczniowie odpowiedzieli poprawnie na to pytanie, zaś najsłabsi nie. Wartość 0 oznacza, że statystycznie rzecz biorąc najlepsi i najgorsi uczniowie odpowiadali identycznie na to pytanie i w związku z tym nie nadaje się do stosowania podczas sprawdzianów, gdyż nie różnicuje ono uczniów, czyli nie potrafi określić który uczeń opanował materiał. Zupełnie absurdalny jest przypadek, w którym współczynnik ten osiąga wartość ujemną, w skrajnym przypadku -1. Oznacza to, że uczeń nie posiadając wiedzy odpowiada poprawnie, a uczeń posiadając wiedzę odpowiada błędnie. Może to być spowodowane jedną z trzech sytuacji, którą program obliczając współczynniki oczywiście ułatwia wykryć:

- pytanie ma źle ustawioną odpowiedź- uczniowie strzelali na to pytanie (wiedza nie opanowana)- pytanie jest wadliwie skonstruowane i poprzez niewłaściwie dobrane dystraktory

wprowadza uczniów w błąd.

Wartości tego współczynnika powinny być analizowane wspólnie z procentowym współczynnikiem poprawnych odpowiedzi, gdyż dopiero wtedy można w miarę dokładnie scharakteryzować dane pytanie. Dobre pytanie powinno mieć współczynnik różnicowania bliski jedności, zaś procent poprawnych odpowiedzi powinien być bliski 50. Przy rażących wartościach tego współczynnika warto obejrzeć treść pytania i wprowadzić ewentualne poprawki (patrz powyżej). Rzetelność wyznaczania stopni różnicowania zależna jest od ilości skrajnych (najlepszych i najgorszych) wyników branych pod uwagę podczas analizy (patrz 6.3. Konfiguracja|Zasady prezentacji...). Informacja o ilości skrajnych wyników wyświetlana jest czerwonym kolorem powyżej stopni różnicowania (domyślnie 5).

- Stopień różnicowania II liczony jest tylko dla pytań umożliwiających podanie częściowo poprawnej odpowiedzi. Różnica w obliczeniach polega na tym, że przy określaniu poprawności udzielonej odpowiedzi uznaje się, że częściowo poprawna odpowiedź też jest poprawna. Im trudniejsze jest pytanie tym bardziej będą się różniły wartości obu współczynników różnicowania (większa ilość uczniów poda niepełne odpowiedzi). Przy pytaniach o średnim stopniu trudności i łatwych współczynniki nie będą się znacznie różniły i Wsp1 > Wsp2. Przy pytaniach trudnych i bardzo trudnych może się okazać, że nawet najlepsi uczniowie podadzą tylko niepełne odpowiedzi i w skrajnych przypadkach ten współczynnik określi wartość pytania gdyż Wsp1 0 < Wsp2. Oba współczynniki powinny być analizowane wspólnie z procentowym współczynnikiem poprawności odpowiedzi.

- Maksymalna możliwa punktacja, Ilość osób z maksymalną możliwą punktacją, Najwyższa osiągnięta punktacja, Ilość osób z najwyższą osiągniętą punktacją, Najniższa osiągnięta punktacja, Ilość osób z najniższą osiągniętą punktacją - Kolumny odpowiadające tym współczynnikom ze względu na ograniczoną miejsca, opisane są 'A'..'F'. Niemniej po najechaniu kursorem myszki na napis INFO powyżej każdej kolumny, pojawi się odpowiedni opis. UWAGA!!! Dzięki mechanizmowi schowka (patrz 3.2.) można samodzielnie standaryzować

własne testy wybierając pytania najlepiej różnicujące. Są różne szkoły mówiące o wartościach, które należy przyjąć jako progi traktowania pytania jako składnika testu standaryzowanego, ale sugerowane jest, aby w warunkach szkolnych wartość stopnia różnicowania była większa lub równa 0,600, zaś łatwość pytania wyższa niż 50%. Pytania za pomocą odpowiednich przycisków wybieramy pojedynczo lub automatycznie. W schowku tworzy się nowy, już standaryzowany zestaw testów. Funkcja ta jest dostępna, o ile jest wczytany odpowiedni zestaw pytań.

Aby otrzymać dane statystyczne należy jednak spełnić kilka warunków. Najważniejsze z nich to:- Na dysku muszą się znajdować przygotowane zbiory ze sprawdzianami.- Wyniki osób, którym nie wpisaliśmy odpowiedzi nie będą brane pod uwagę.- Jeżeli któreś pytanie nie zostało ani razu wykorzystane, to jest rzeczą oczywistą, że nie ma

możliwości obliczenia dla niego statystyki. Nie przerywa to jednak procesu obliczeń.

Strona 37

- Jeżeli jakieś pytanie z zestawu nie zostało wykorzystane ilość razy określoną w konfiguracji (patrz 3.6. Zasady prezentacji wyników), to nie ma możliwości obliczenia dla niego stopnia różnicowania. Nie przerywa to jednak procesu obliczeń.

Jeżeli został wczytany zestaw pytań, to po naciśnięciu przycisku „Treść”, zostanie wyświetlone okno z treścią wskazanego pytania. Umożliwia to łatwiejsze orientowanie się w zawartości danego zestawu pytań. Wybranie przycisku „Osoby” spowoduje wyświetlenie listy osób posiadających w swoim sprawdzianie podświetlone pytanie wraz z informacją jak na nie odpowiedział. W wyświetlonym oknie przycisk »Drukuj« umożliwia wydrukowanie listy osób posiadających wskazane pytanie. Przy pomocy pola »Sortowanie uczniów według.. « można zmienić kolejność nazwisk w liście. W przypadku pytań otwartych, umożliwiających oddzielne ocenianie wielu umiejętności, można wyświetlić słupkowy wykres punktacji przyznanej za każdy badany element wiedzy, a dla pytań zamkniętych graficzną prezentację analizy rozkładu odpowiedzi.

Naciśnięcie przycisku „Zapisz jako DBF” umożliwi zapis statystki w zbiorze DBF w formacie DBase III. Funkcja ta umożliwia eksport informacji z pakietu EGZAMIN do wielu innych programów w celu wykonania dokładniejszej analizy statystycznej lub własnej prezentacji graficznej wyników. Funkcja zapisu jako DBF jest dostępna z poziomu okien zawierających informacje statystyczne o sprawdzianie jak również o całym zestawie pytań. W wypadku, gdy funkcję statystyki wywołamy z poziomu menu „Zestaw” zostanie utworzony zbiór EGZSTAT.DBF zawierający informacje o wczytanym zestawie pytań. W wypadku, gdy funkcję statystyki wywołamy z poziomu menu „Sprawdzian” również zostanie utworzony zbiór EGZSTAT.DBF zawierający identyczne informacje, niemniej otrzymane w oparciu o mniejszą ilość wyników (tylko z jednego sprawdzianu). Jeżeli zapis był wywołany z poziomu menu „Sprawdzian” to utworzony zostanie katalog o nazwie identycznej z nazwą sprawdzianu. Jeżeli nie został wczytany odpowiedni zestaw pytań, zbiór będzie zawierał jedynie informacje statystyczne bez treści pytań. Dodatkowo utworzony zostanie zbiór UCZSTAT.DBF zawierający informacje na temat każdego ucznia piszącego sprawdzian. Każdy rekord zbiorów DBF zawiera pola, których nazwy jednoznacznie określają zawartość. Dokładny opis tych pól dostępny jest w podręcznej pomocy programu (klawisz F1).

Po wybraniu funkcji zapisu jako DBF wyświetlone zostanie okno, gdzie możemy wybrać standard polskich znaków w tworzonych zbiorach (jeżeli zbiór będzie przeznaczony dla systemu Windows polecany Latin2) oraz miejsce zapisu zbiorów z informacjami.

Naciśnięcie przycisku „Zapisz jako CSV” umożliwia eksport statystyk do zbioru o formacie CSV (Comma Separated Values). Zasady działania tej funkcji wyjaśnione są w rozdziale 3.4.1 Statystyka klasy. Jeżeli funkcja statystyki pytań uruchamiana jest z poziomu menu Zestaw lub funkcji analizy sumarycznej (zbiorczo dla wszystkich sprawdzianów zbudowanych w oparciu o ten sam zestaw pytań), nie będzie dostępu do eksportu łatwości obszarów pojedynczego ucznia.

3.4.5. Prezentacja graficzna statystyki pytańFunkcja ta może być wywołana jako „Zestaw|Prezentacja graficzna statystyki pytań” (dla

wszystkich sprawdzianów zbudowanych w oparciu o wczytany zestaw pytań) lub jako „Sprawdzian|Prezentacja graficzna statystyki pytań” dla jednego wczytanego sprawdzianu.

Wyświetlone wykresy przedstawiają współczynniki opisane w rozdziale „3.4.4 Statystyka pytań w zestawie i w sprawdzianie”. Obsługa ich jest identyczna jak wykresów opisanych w rozdziale „3.4.3 Prezentacja graficzna pomiaru sprawdzającego”. Jedyna różnica polega na tym, że kliknięcie lewym przyciskiem w słupek odpowiadający danemu pytaniu powoduje wyświetlenie jego treści, a prawym dodanie pytania do schowka i standaryzację testu (patrz 3.4.4. Statystyka pytań i 3.2. Schowek).

3.4.6. Analiza porównawcza sprawdzianówDzięki tej funkcji możemy porównywać wyniki dwóch różnych sprawdzianów, dwóch różnych

grup uczniów z jednego sprawdzianu, wyniki uzyskiwane przez uczniów w różnym czasie (ich postępy w nauce) jak również zbiorcze analizy wyników egzaminu z jednego przedmiotu (z rozbiciem na badane obszary) lub zbiorcze wyniki wszystkich egzaminów przeprowadzanych we wszystkich klasach. UWAGA!!! Wszystkie informacje statystyczne mogą być analizowane z rozbiciem na obszary

zdefiniowane według dwóch różnych kluczy (patrz 3.1.3. Edycja zestawu pytań)

W oknie „Analiza porównawcza wyników sprawdzianu” do wyboru mamy: Dwa sprawdziany (mogą być zbudowane w oparciu o inny zestaw) - Jeżeli nie był

wczytany zbiór ze sprawdzianem to program poprosi o jego wczytanie. Następnie poprosi o

Strona 38

wczytanie zbioru, do którego ma być porównywany pierwszy sprawdzian. Kolejnym etapem jest wyświetlenie okna, w którym ustalamy sposób prezentacji wyników porównania. W oknie tym możemy ustalić:- Symbol klasy w legendzie - Opis słupków odpowiadających wybranym sprawdzianom na

wykresie. Nazwa sprawdzianu może być długa i jej umieszczenie na wykresie pod każdym słupkiem uczyniłoby wykres całkowicie nieczytelnym. Dlatego w odpowiednie pola wpisujemy max. pięcioznakowe symbole oznaczające dany sprawdzian (np. 2a i 2b lub 1.12 i 15.12 oznaczające daty przeprowadzenia sprawdzianów). Dzięki takim krótkim opisom i odpowiedniemu doborowi kolorów słupków (opis poszczególnych przypadków podany jest poniżej) dużo łatwiej odczytujemy wartości z wykresu.

- Kolor słupków - Kolor słupków odpowiadających danemu sprawdzianowi. Ustawienie to jest brane pod uwagę tylko w przypadku porównania wyników analizy staninowej. Kolory pozostałych słupków można zmienić za pomocą funkcji 3.6 „Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników”) lub przełączyć na poziomy łatwości już w trakcie oglądania wykresu.

- Za pomocą odpowiedniego pola wyboru zaznaczamy który sprawdzian odbył się wcześniej i on zostanie ustalony jako poziom porównania do obliczania EWD i różnicy łatwości umiejętności (program domyślnie zasugeruje wcześniejszy sprawdzian).

Do wyboru mamy następujące sposoby prezentacji danych:- Zestawienie - w oknie podglądu wydruku wyświetlone będzie sprawozdanie zawierające statystyki

obydwóch sprawdzianów. Statystyki zawierają informacje o ilości poszczególnych ocen, najgorszym i najlepszym wyniku w danej klasie, o ilości uczniów którzy odpowiadali oraz o średniej punktów i ocen, frakcji opuszczeń, medianie, modalnej, wariancji, odchyleniu standardowym jak również o kryteriach oceny, w oparciu o które został przeprowadzony sprawdzian (patrz 3.4.1 Sprawdzian|Statystyka klasy). Na końcu zestawienia znajduje się tabelka zawierająca łatwości umiejętności oraz pytań i edukacyjną wartość dodaną (EWD) w rozbiciu na wszystkie zdefiniowane umiejętności oraz w rozbiciu na pojedyncze pytania. Oczywiście współczynniki zawierają wartość EWD, jeżeli porównywane sprawdziany napisane były przez tą samą grupę uczniów i z tego samego zakresu materiału w odstępie pewnego czasu. Normalną rzeczą jest, że po pewnym czasie można przeprowadzić sprawdzian z szerszego zakresu materiału - wtedy dla nowego materiału nie będzie możliwości wyznaczenia EWD, natomiast dla materiału powtarzającego się współczynniki będą wyznaczone. Jeżeli to jest ten sam sprawdzian przeprowadzony w różnych klasach, to współczynniki oznaczają różnicę stopni opanowania materiału zawartego w poszczególnych obszarach wiedzy, a nie EWD.

UWAGA!!! Użytkownik sam musi dbać o to, aby odpowiadające sobie obszary w porównywanych sprawdzianach występowały w tej samej kolejności. Nowe wymagania (po wprowadzeniu nowych partii materiału) najlepiej umieszczać na końcu listy obszarów. Wtedy dla obszarów reprezentowanych tylko w jednym z porównywanych sprawdzianów nie będzie możliwości wyznaczenia EWD (na wykresie wystąpią z wartością 0 z symbolem „#” oznaczającym brak możliwości wyznaczenia). Tylko przy przestrzeganiu przedstawionych zasad prezentowane wyniki będą przedstawiać rzeczywistość.

- Wykresy - W postaci graficznej wyświetlone zostanie jedno z trzech zestawień wybieranych za pomocą odpowiednich przycisków umieszczonych z lewej strony wykresu: a)porównanie wyników analizy staninowej/centylowej. Słupki odpowiadające danemu

sprawdzianowi mają taki sam kolor, wybierany samodzielnie przez użytkownika.b)łatwość obszarów i EWD. Pierwsze 3 słupki mają kolor biały i odpowiadają całości materiału,

zaś kolejne słupki odpowiadające danemu obszarowi mają ten sam kolor dla danego obszaru. Dla każdego obszaru jak również dla całości dwa słupki z lewej strony oznaczają łatwość w odpowiednim sprawdzianie, którego wyniki prezentują, zaś słupek z prawej strony oznacza EWD. Zaznaczenie pola „Tylko EWD” powoduje, że prezentowane będą tylko wartości EWD, zaś łatwości poszczególnych obszarów w obydwóch sprawdzianach zostaną pominięte. Po przełączeniu na kolory poziomów łatwości (patrz 6.6. Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz) kolory słupków odpowiadają poziomowi łatwości pytania, a wartości EWD przyjmą kolor wartości średniej (domyślnie biały).

Strona 39

c)łatwość pytań - wykresy, w zależności od wyboru zawartości (pole „Zawartość” poniżej przycisków) będą zawierały łatwości kolejnych pytań w porównywanych sprawdzianach, różnicę łatwości pytań bądź powyższe informacje łącznie. Zasady kolorowania słupków są identyczne jak w przypadku łatwości obszarów.

Opisy pod wykresem oraz funkcja wyświetlenia informacji po kliknięciu w dany słupek ułatwiają odczytanie informacji z wykresu. Kolory słupków można zmienić za pomocą funkcji 3.6 „Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników”).

- Porównanie osób - Przycisk ten jest dostępny tylko w przypadku, gdy oba wczytane sprawdziany mają wpisaną identyczną listę osób (małe i duże litery nie są rozróżniane), bo tylko wtedy porównywanie osób ma sens. Jeżeli nastąpiły jakieś zmiany w składzie osobowym klasy, to aby umożliwić analizę należy w jednym ze sprawdzianów za pomocą funkcji dodawania i usuwania osób (patrz 3.3.6 Sprawdzian|Popraw|Osoby) ustalić identyczne stany osobowe klasy (ilościowo i jakościowo). Osoby dodane w takim procesie nie muszą mieć wpisanych wyników - po prostu dla nich nie będzie możliwości porównania. Po wybraniu tej funkcji na ekranie pojawia się okno zawierające listę osób. Za pomocą przycisku „Wykres” lub poprzez dwukrotne kliknięcie myszką w nazwisko wyświetlamy graficzne zestawienie stopni opanowania umiejętności przez danego ucznia w obydwóch sprawdzianach (wraz z EWD). Działanie pola „Tylko EWD”, opis i znaczenie słupków są identyczne jak w przypadku całości klasy.

Zestawienie kilku klas piszących sprawdzian zbudowany w oparciu o ten sam zestaw pytań - Zgodnie z nazwą funkcja ta przygotuje odpowiednie wykresy i zestawienia. Sposób jej działania jest opisany w rozdziale „3.4.7 Zestawienie wyników kilku klas”. Jedyna różnica polega na tym, że program zawsze sporządzi zestawienie obejmujące wczytany sprawdzian i sprawdziany z tego samego zestawu przeprowadzone w innych klasach.

Odpowiedzi jednej osoby w różnych sprawdzianach - Odpowiedzi jednej osoby w różnych sprawdzianach - Dzięki tej funkcji można przygotować zestawienie postępów ucznia w danym semestrze z różnych przedmiotów lub z jednego przedmiotu w przeciągu całego toku nauki ucznia w szkole. W wyświetlonym oknie ustalamy zawartość raportu. Za pomocą przycisku „Pobierz zbiór ze sprawdzianem” wczytujemy kolejne sprawdziany, a przyciskiem „Zapamiętaj wynik” dopisujemy wynik ucznia do listy zgromadzonych wyników. Po wprowadzeniu pierwszego wyniku w polu „Nazwisko ucznia” pojawia się nazwisko pobrane z pierwszego wyniku (oczywiście zawartość tej linii można modyfikować). Przy pobieraniu kolejnych wyników program będzie starał się automatycznie odnajdować osobę, której nazwisko jest wpisane do tej linii, przesuwając podświetlenie w odpowiednie miejsce. Do wyników można również dołączyć czas przeprowadzania sprawdzianu, który był ustalany podczas jego przygotowywania. W razie konieczności można zmodyfikować datę przeprowadzenia sprawdzianu za pomocą funkcji Sprawdzian|Popraw|Kryteria oceny.

UWAGA!!! Zapamiętanie wyniku oprócz uzupełnienia listy zgromadzonych wyników, powoduje również wyczyszczenie listy wczytanych nazwisk. Kolejne pobranie zbioru ze sprawdzianem spowoduje wypełnienie listy wczytanych wyników. W razie potrzeby wynik można usunąć za pomocą przycisku „USUŃ WYNIK” Za pomocą odpowiedniego przycisku znajdującego się pod listą zgromadzonych wyników (przycisk z zielonym znakiem „+”) do zestawienia możemy wprowadzić również wyniki sprawdzianów, które nie były opracowywane za pomocą programu EGZAMIN (np. odpowiedź ustną).

Listę wyników można zapisać na dysku w celu ponownego wczytania i szybkiej prezentacji lub całkowicie ją opróżnić. Listę zebranych wyników można też wydrukować poprzez wyświetlenie podglądu wydruku, zawierającego zgromadzone przez nas informacje o przeprowadzonych sprawdzianach.Funkcja automatycznego wczytania wyników staje się dostępna, gdy do pola „Nazwisko ucznia” wprowadzimy dowolny ciąg znaków. Wtedy po naciśnięciu przycisku „Przeszukaj wszystkie sprawdziany” program odnajdzie wszystkie sprawdziany we wskazanej lokalizacji i dopisze do listy wyników wszystkie wyniki zawierające wpisany fragment imienia czy nazwiska. Na koniec operacji automatycznego wczytywania pole „Nazwisko ucznia” jest automatycznie uzupełniane ostatnim znalezionym nazwiskiem. Naciśnięcie przycisku „Prezentacja wyników” powoduje wyświetlenie

Strona 40

słupkowego wykresu procentowych wyników ucznia uzyskanych w poszczególnych sprawdzianach. Kolejność słupków zależna jest od kolejności gromadzenia wyników. Ewentualnie kolejność można zmodyfikować za pomocą przycisków znajdujących się z prawej strony listy zgromadzonych wyników. Przed wyświetleniem wykresu można również wybrać kolor słupków.

Dwie grupy uczniów z jednego sprawdzianu - Jeżeli nie był wczytany zbiór ze sprawdzianem to program poprosi o jego wczytanie. Następnie w oknie Dobór uczniów do analizy porównawczej ustalamy podział uczniów na grupy. Przyciskami w lewo i w prawo można przesuwać osoby pomiędzy grupami. Przyciski Chłopcy/dziewczęta, Grupa lepsza/gorsza oraz Dobór losowy umożliwiają automatyczny podział klasy na odpowiednie grupy. W pierwszym przypadku przy doborze osób do odpowiednich grup program bierze pod uwagę ostatnią literę imienia. Jeżeli jest nią litera „A” to program umieści daną osobę w grupie dziewcząt, a w przeciwnym wypadku w grupie chłopców. Wymogiem jest pisanie najpierw nazwiska, a potem imienia, ale ze względu na alfabetyczne sortowanie listy nazwisk i tak warunek ten jest spełniony w większości przypadków.

UWAGA!!! Oczywiście przypadki imion pochodzących z języków obcych, które nie zostaną poprawnie rozdzielone (np. Jan-Maria, Nicole), można skorygować ręcznie. Funkcja automatycznego podziału uczniów na grupy chłopców/dziewcząt nie ma zastosowania w przypadku wpisania numerów zestawów zamiast nazwisk.

W wypadku podziału grupa lepsza/gorsza, pod uwagę brane są tylko osoby, które mają wpisane wyniki. Wyłączane jest też sortowanie alfabetyczne i nazwiska są ułożone w kolejności zdobytych punktów. Trzeci przypadek zgodnie z nazwą powoduje podział uczniów na dwie (w miarę możliwości równe) grupy losowo skojarzonych uczniów. Przy wywoływaniu opisanych przycisków w linii „Opis” pojawiają się odpowiednie komunikaty, które będą zamieszczane na wydruku. Można je skorygować ręcznie lub wpisać samodzielnie w przypadku manualnego doboru osób do grup. Obie listy mogą być sortowane, przy czym sortowanie ma wpływ tylko na wyświetlanie informacji w oknie (ułatwia orientację), a nie ma żadnego wpływu na kolejność w sprawozdaniu. Po zakończeniu operacji podziału osób na grupy, mamy możliwość prezentacji identycznych sprawozdań i wykresów jak w przypadku porównania dwóch różnych sprawdzianów (wydzielone grupy są traktowane jak dwie różne klasy). Różnicą jest to, że zamiast nazw porównywanych sprawdzianów wyświetlane są nazwiska członków grupy. Taki sposób doboru wyników do prezentacji pociąga również za sobą brak możliwości porównania osób, gdyż grupy z definicji zawierają różne listy nazwisk, a do porównania osób listy muszą być zgodne.

Zestawienie wyników egzaminów całej szkoły – Patrz 3.4.10. Zestawienie wyników egzaminów...

3.4.7. Zestawienie porównawcze wyników kilku klas piszących jeden egzaminFunkcja ta umożliwia zestawienie wyników wszystkich klas piszących sprawdzian zbudowany

w oparciu o ten sam zestaw pytań (pomieszanych lub nie). Program automatycznie wczyta wszystkie zbiory sprawdzianów zbudowane w oparciu o wczytany zestaw pytań oraz wykona wszystkie obliczenia . Pominięte zostaną tylko zbiory zawierające wyniki zewnętrzne dla powiatu, województwa itd. (patrz 3.3.3.)

Bez wczytania zestawu pytań funkcja ta wymaga wskazania jednego ze sprawdzianów. Program odnajdzie pozostałe. Umożliwia to na przykład wykonanie analizy dla sprawdzianów stworzonych bez zestawu pytań (patrz 3.3.3. Tworzenie bez zestawu). Prezentacja możliwa jest dla 2-16 zbiorów umieszczonych w tym samym (dowolnym) katalogu. Funkcje analizy pozostaną niedostępne do momentu ustalenia właściwej ilości sprawdzianów. Jeżeli sprawdzian tworzony jest na podstawie zestawu pytań, to aby zbiór z zestawem mógł być wykorzystany, musi znajdować się w tym samym katalogu, co zbiory ze sprawdzianami.

Przyciskami ze strzałkami możemy zmienić kolejność zbiorów podczas prezentacji. Pomiędzy strzałkami znajdują się jeszcze trzy przyciski, które wykonują odpowiednie funkcje (licząc od góry):

- Przeładuj - Przywraca listę wszystkich zbiorów (po niepożądanym usunięciu któregoś z nich)- Sortuj - Przywraca alfabetyczną kolejność zbiorów. Nazwy zbiorów różnią się tylko dwoma

pierwszymi znakami rozszerzenia, które oznaczają nazwę klasy. Właśnie tymi dwoma znakami klasa będzie identyfikowana podczas prezentacji (patrz 3.3.2 Tworzenie na podstawie zestawu i 3.3.3)

Strona 41

- Usuń - Usuwa sprawdzian. Sprawdzian nie jest usuwany z dysku, a tylko z listy zbiorów przeznaczonych do prezentacji.

Po ustaleniu zawartości i kolejności danych można przystąpić do prezentacji. Do wyboru mamy:- Wykres - W zależności od wyboru ustalonego przed wyświetleniem wykresu, w jednym kolorze

będą wszystkie słupki odpowiadające jednemu pytaniu/obszarowi lub jednej klasie. Sposób ustalania kolorów wybieramy w zależności od tego, jaką informację chcemy wyeksponować. Wybór doboru kolorów nie ma znaczenia w przypadku włączenia kolorów poziomów łatwości (patrz 3.6 Konfiguaracja|Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz). Za pomocą odpowiednich przycisków do wyboru mamy dwa rodzaje wykresów:a) Łatwość obszarów - Wyświetlony zostanie wykres zestawiający wyniki uzyskane w

poszczególnych klasach. Pierwsze słupki (kolor biały) oznaczają średni wynik klasy. Wszystkie pozostałe słupki oznaczają wyniki uzyskane przez poszczególne klasy we wszystkich obszarach (najpierw obszar 1 we wszystkich klasach, potem drugi itd.). Słupki są opisane nazwami klas i wartościami. Kliknięcie w dowolny słupek wyświetli dokładną informację o wskazanym słupku i odpowiadającej mu wielkości. Jeżeli ustawimy minimalną ilość elementów na stronie wykresu (równą ilości klas), to możemy kolejno wyświetlać do porównania tylko ogólny wynik wszystkich klas, a przewijając strony wykresu wyniki uzyskane w poszczególnych obszarach (w tytule wykresu pojawiać się będą nazwy odpowiednich obszarów).

b) Łatwość pytań - Wyświetlony zostanie wykres zestawiający łatwości pytań uzyskane w oparciu o wyniki z poszczególnych klas. Włączenie pola „Załącz średnią” spowoduje umieszczenie na pierwszym miejscu słupka odpowiadającego średniej wartości we wszystkich analizowanych klasach. Słupki opisane są jedynie szczątkowo (tylko pierwszy słupek odpowiadający danemu pytaniu posiada numer) ze względu na skończoną ilość miejsca pod wykresem i potencjalnie dużą ilość pytań. Kliknięcie w dowolny słupek wyświetli dokładną informację o wskazanym słupku i odpowiadającej mu wielkości. Jeżeli ustawimy minimalną ilość elementów na stronie wykresu (równą ilości klas+ewentualnie średnia klas), to możemy wyświetlać do porównania kolejne strony wykresu, które będą zawierały wyniki uzyskane w poszczególnych klasach za dane pytanie (w tytule wykresu pojawiać się będzie treść odpowiedniego pytania).

- Zestawienie - Wszystkie opisane powyżej informacje można uzyskać w postaci zestawienia tekstowego (tabelki). Każdej klasie będzie odpowiadała jedna kolumna tabeli, zaś każdemu współczynnikowi łatwości obszaru jeden wiersz. Zestawienie zostanie wyświetlone w oknie podglądu wydruku. Przed informacją o łatwościach poszczególnych obszarów i pytań w zależności od ustawień umieszczane są dodatkowe informacje (średni wynik klasy, stanin, centyl, zdawalność).

- Zapisz jako DBF - Dane będą zapisane do zbioru DBF (możliwy do odczytania w np. Excelu czy Accesie do indywidualnej prezentacji graficznej) dokładnie w tym samym układzie co zestawienie tekstowe. Każdemu obszarowi odpowiada jeden rekord zawierający informacje o max. 16 klasach. Jeżeli do prezentacji wybrano mniejszą ilość klas, to ostatnie kolumny pozostaną puste. Po wywołaniu funkcji zapisu DBF na ekranie pojawi się okno »Wskaż katalog docelowy« gdzie możemy wybrać standard polskich znaków w tworzonych zbiorach (jeżeli zbiór będzie przeznaczony dla systemu Windows polecany jest Latin2) oraz miejsce zapisu zbiorów z informacjami (w proponowanym katalogu lub wskazanym w prawej części okna). Po zapisie program podaje informację o miejscu zapisu zbioru.

3.4.8. Zestawienie zbiorcze wyników kilku klas+wyznaczanie skali staninowej/centylowej

Funkcja ta umożliwia wykonanie zbiorczej analizy wyników wszystkich klas piszących sprawdzian zbudowany w oparciu o ten sam zestaw pytań (pomieszanych lub nie). Pominięte zostaną tylko zbiory zawierające wyniki zewnętrzne dla powiatu, województwa itd. (patrz 3.3.3. Tworzenie bez zestawu). Program automatycznie wczyta do 32 zbiorów sprawdzianów zbudowanych w oparciu o wczytany zestaw pytań.

Bez wczytania zestawu pytań funkcja ta też jest czynna. W takim przypadku wystarczy wskazać jeden ze sprawdzianów i program sam odnajdzie pozostałe oraz wykona wszystkie konieczne obliczenia. Umożliwia to na przykład wykonanie analizy egzaminów zewnętrznych/próbnych stworzonych bez zestawu pytań (patrz 3.3.3. Tworzenie bez zestawu). W wypadku wywołania

Strona 42

tej funkcji z poziomu okna analizy sumarycznej (patrz 3.4.11) nie ma potrzeby wskazywania żadnych zbiorów.

W wyświetlonej liście odnalezionych sprawdzianów dla celów informacyjnych można ustalić wyświetlanie pełnej nazwy pliku ze sprawdzianem i daty przeprowadzenia sprawdzianu. Przyciskami „Zaznacz/Odznacz wszystkie sprawdziany” lub za pomocą pól umieszczonych przy nazwach sprawdzianów można ustalić które zbiory będą wzięte pod uwagę przy wykonywaniu obliczeń. Zbiory, które nie mają wpisanych żadnych wyników są niedostępne. Po analizie do dyspozycji mamy następujące funkcje:

- Wykresy - Dostępne są trzy wykresy wybierane odpowiednimi przyciskami:- Rozkład wyników – W zależności od wyboru jest to analiza według staninów diagnozujących,

różnicujących i według skali centylowej. Każdy słupek odpowiada ilości wszystkich uczniów zakwalifikowanych do danego stanina/centyla niezależnie od klasy, do której uczęszczają. Jeżeli nie zdefiniujemy własnej skali staninowej/centylowej, to odpowiednie wyniki mogą być niedostępne (patrz poniżej).

- Łatwość obszarów - Sumaryczny wykres wyników uzyskanych we wszystkich klasach w rozbiciu na wszystkie obszary zdefiniowane w danym zestawie pytań

- Oceny ze spr. - Sumaryczny wykres ocen uzyskanych we wszystkich klasachKolory słupków można zmienić za pomocą funkcji „Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników”).

- Zestawienie - Tekstowe zestawienie wszystkich wyników uzyskanych we wszystkich klasach, które pisały sprawdzian z danego zestawu pytań. Zestawienie zawiera informacje o klasach, które pisały sprawdzian, o średnich punktów i ocen, medianę, modalną wariancję, odchylenie standardowe, frakcję opuszczeń, ekstrema i rozrzut wyników oraz tabelki z ilościami uczniów zakwalifikowanych do poszczególnych staninów, łatwości obszarów, ilości ocen i kryteriach oceny. Zestawienie zostanie wyświetlone w oknie podglądu wydruku.

- Pokaż wyznaczone staniny/centyle - W wyświetlonych oknach program umieszcza odpowiednio skalę staninową lub centylową wyznaczoną na podstawie wyników uzyskanych w zaznaczonych sprawdzianach. Skale te można samodzielnie zmodyfikować. Niemniej program dba o to, żeby kolejne staniny/centyle miały wyższe rangi. Wyznaczoną skalę staninową/centylową można wydrukować. Skalę centylową można wkleić z arkuszy uzyskanych z OKE lub skopiować do schowka MS Windows do wklejenia w innych sprawdzianach (jako kolumnę lub wiersz liczb). Obie skale można automatycznie zapisać we wszystkich sprawdzianach, na podstawie których skale te została wyznaczone. W tym ostatnim przypadku skale te będą automatycznie wykorzystywane przy analizie wyników zawartych w tych zbiorach. Zaznaczenie pola „Również w pustych plikach” spowoduje, że po wpisaniu wyników do tych sprawdzianów, właśnie nowo wyznaczona skala staninowa/centylowa będzie wykorzystana do ich analizy.

Prezentacja możliwa jest dla max 32 zbiorów. Jeżeli będzie za dużo zbiorów, to program weźmie pod uwagę pierwsze 32.

3.4.9. Wyniki analizy rozkładu odpowiedzi w jednej i w wielu klasachFunkcja ta jest dostępna dla sprawdzianów zawierających pytania zamknięte (z jedną poprawną

odpowiedzią, ze wskazaniem najwłaściwszej odpowiedzi lub w testach z wieloma poprawnymi odpowiedziami). Dla testów zawierających pytania otwarte i zamknięte (mieszanych) funkcja jest również dostępna, lecz pytania otwarte zostaną ze zrozumiałych względów pominięte.

W ten sposób można opracować ankietę, tzn. utworzyć sprawdzian bez mieszania pytań (patrz 3.3.2. Zestaw|Tworzenie na podstawie zestawu), udzielone odpowiedzi wpisać tak jak w zwykłym sprawdzianie i poddać go obróbce statystycznej przy pomocy funkcji analizy rozkładu odpowiedzi. Funkcja ta jest dostępna dopiero po wczytaniu odpowiedniego zestawu pytań. Informację o pojedynczym pytaniu możemy również uzyskać z poziomu okna statystyki pytań.

UWAGA !!! Tworząc ankietę jako zestaw nie musimy ustawiać poprawnej odpowiedzi, a wpisując odpowiedzi nie należy zwracać uwagi na wystawianą ocenę. Możemy to wykonać jedynie w wypadku, gdy chcemy przewidzieć jakie odpowiedzi zostaną udzielone i wtedy jako poprawne ustawić te odpowiedzi których się spodziewamy, a ocena powie nam o trafności naszych sądów.

Strona 43

Po wywołaniu tej funkcji wyświetlone zostaje okno zawierające listę wszystkich pytań. Podświetlenie dowolnego pytania i naciśnięcie przycisku WYKRES spowoduje wyświetlenie kołowego wykresu rozkładu udzielonych i nieudzielonych odpowiedzi na to pytanie. Identyczną funkcję wywołuje podwójne kliknięcie we wskazane pytanie w liście. Przed wyświetleniem można zaznaczyć pole „Na wykresie kołowym pełna treść odpowiedzi”, dzięki czemu oprócz treści pytania jako opisy wycinków wykresu kołowego pojawią się treści odpowiadających im odpowiedzi. Niemniej jeżeli treści odpowiedzi są dłuższe niż jednowyrazowe, to wykresy mogą być tak małe, że aż nieczytelne (program automatycznie dostosowuje wielkość wykresu do długości napisów). Jeżeli nie zaznaczymy tego pola, to jako opisy wycinków wykresu pojawią się sygnatury odpowiedzi (A..E) lub słowo BRAK, informujące o odmowie udzielenia odpowiedzi na dane pytanie. Wykresy można oczywiście wydrukować. Kliknięcie w wykres powoduje wyświetlenie okna zawierającego treść pytania i wszystkich odpowiedzi.

Dla pytań pojedynczego wyboru możliwe jest przełączanie wykres kołowy/słupkowy. W przypadku pytań, w których można ustawić więcej niż jedną odpowiedź pojawia się wykres słupkowy, w którym suma wartości słupków może być większa niż 100% (można podać więcej niż jedną odpowiedź) i nie jest dostępne pole „Na wykresie kołowym pełna treść odpowiedzi”. Przycisk DRUKUJ w oknie wykresu spowoduje wydruk wszystkich stron wykresu. Przycisk DRUKUJ w oknie z listą pytań ankiety umożliwia wydruk tabeli zawierającej numer każdego pytania w ankiecie, ilość udzielonych odpowiedzi ogółem oraz ilość udzielonych odpowiedzi (A..E) czy też przypadków odmowy udzielenia odpowiedzi, jak również niezaznaczenia żadnej odpowiedzi w przypadku pytań z możliwością udzielenia wielu odpowiedzi. Dołączone są również procentowe współczynniki częstości ich występowania. Wydruk możliwy jest na drukarkę, do schowka systemu Windows lub może być skierowany do dowolnego edytora (patrz Konfiguracja|Zewnętrzny edytor).

Opisywana funkcja umożliwia analizę odpowiedzi udzielonych przez uczniów jednej klasy ewentualnie grupę do 45 osób. Jeżeli chcemy przeprowadzić analizę zbiorczą odpowiedzi udzielonych przez uczniów wszystkich klas, w których przeprowadzana była ankieta, należy wywołać funkcję „Zestaw|Analiza rozkładu odpowiedzi”. Bez wczytania zestawu pytań funkcja ta też jest czynna. W takim przypadku wystarczy wskazać jeden ze sprawdzianów i program sam odnajdzie pozostałe oraz wykona wszystkie konieczne obliczenia. Umożliwia to na przykład wykonanie analizy dla sprawdzianów stworzonych bez zestawu pytań (patrz 3.3.3 Tworzenie bez zestawu pytań). Pominięte zostaną tylko zbiory zawierające wyniki zewnętrzne dla powiatu, województwa itd.

3.4.10. Zestawienie wyników wszystkich egzaminów całej szkołyFunkcja zestawienia wyników egzaminu całej szkoły dostępna jest z poziomu menu 3.1. Zestaw,

3.3 Sprawdzian oraz z poziomu funkcji analizy porównawczej (patrz 3.4.6). Po wywołaniu tej funkcji program odnajdzie wszystkie sprawdziany znajdujące się w zdefiniowanej lokalizacji (domyślnie jest to katalog programu EGZAMIN) i wyświetli w jednej kolumnie nazwy sprawdzianów, a w drugiej listę klas, które pisały te sprawdziany. Pominięte zostaną tylko zbiory zawierające wyniki zewnętrzne dla powiatu, województwa itd. (patrz 3.3.3. Sprawdzian|Tworzenie bez zestawu). O istnieniu wyników zewnętrznych (większych populacji) informuje napis umieszczony poniżej listy dostępnych egzaminów. Wyniki te mogą być wykorzystane w wykresach i zestawieniach tabelarycznych w celu porównania ich z wynikami naszych uczniów. Opisy słupków odpowiadających średnim wynikom zewnętrznym można ustalić za pomocą funkcji Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz (patrz 3.6.).

Za pomocą odpowiednich elementów można ustalić: - Lokalizację zbiorów ze sprawdzianami - Sposób kolorowania słupków na wykresie (w tym samym kolorze przedmiot lub klasa). Ustawienie

to nie ma znaczenia przy ustawieniu palety barw ustalonej dla poziomów łatwości (patrz 3.6. Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz)

- Kolejność sprawdzianów/klas, która będzie uwzględniona przy prezentacji - Dodać/usunąć sprawdziany/klasy (każda lista może zawierać od 1 do 32 sprawdzianów/klas) - Przeładować lub wyczyścić listę sprawdzianów - Zapisać/odczytać zawartość list - Ustalić poziomą orientację wykresu i zamieścić na nim więcej szczegółów - Dla wykresu poziomego i wykresów poziomów łatwości włączyć legendę.

Po wykonaniu tych ustawień możemy przygotować analizę w postaci graficznej lub tabelarycznej. W obydwóch przypadkach program poszuka zbioru każdego sprawdzianu dla każdej

Strona 44

klasy. Jeżeli któraś klasa nie pisała danego egzaminu, to jej wynik nie będzie uwzględniany. Wyniki analizy zawierają średnie wyniki klas, ilość osób, które zaliczyły i nie zaliczyły egzaminu oraz wynik zdawalności. Dokładna analiza wyników z uwzględnieniem rozbicia na badane obszary wiedzy możliwa jest z poziomu funkcji analizy porównawczej (patrz 3.4.6).

Wykres możemy wyświetlać wraz ze słupkiem odpowiadającym średniej szkoły z każdego przedmiotu lub bez niego. Uzyskany wykres można stronicować zwiększając czytelność prezentacji. Wyniki w postaci tabelarycznej można obejrzeć w oknie podglądu wydruku i stamtąd wydrukować. Jeżeli zestawienie zawiera wyniki 8 lub mniejszej ilości klas, to uzyskamy wydruk pionowy. Przy większej ilości program automatycznie wygeneruje wydruk poziomy. Również automatycznie zostaną zamieszczone informacje o wynikach zewnętrznych (o ile takie są dostępne).

3.4.11. Analiza sumaryczna wyników wszystkich egzaminówFunkcja analizy sumarycznej ułatwia dostęp do zbiorczych analiz wyników sporządzonych na

podstawie wszystkich sprawdzianów zbudowanych w oparciu o ten sam zestaw pytań (pominięte zostaną jedynie wyniki zewnętrzne dla powiatu, województwa itd. - patrz 3.3.3. Tworzenie bez zestawu):

- Analiza sumaryczna (wyników kilku klas)+ wyznaczanie skali staninowej/centylowej (patrz 3.4.8)- Statystyka pytań (patrz 3.4.4)- Analiza rozkładu odpowiedzi (patrz 3.4.9)- Zestawienie wyników egzaminów całej szkoły (patrz 3.4.10)

Dzięki funkcji analizy sumarycznej, dostępnej również z okna statystyki klasy (patrz 3.4.1), program automatycznie wykona zbiorcze analizy bez konieczności wskazywania jakichkolwiek zbiorów. Wszystkie te funkcje są dostępne również z poziomu menu <Zestaw>, niemniej aby można było z nich skorzystać (z wyjątkiem zestawienia wyników egzaminów całej szkoły) musi być wczytany odpowiedni zestaw pytań, a w przypadku sprawdzianów tworzonych bez zestawu (np. w wypadku opracowania egzaminów patrz 3.3.3) należy za każdym razem wskazać jeden ze sprawdzianów.

3.5. WydrukiFunkcje prezentacji graficznej i wydruku dostępne są zarówno z poziomu menu „Zestaw” jak i

„Sprawdziany” i umożliwiają odpowiednio drukowanie danych związanych z zestawem pytań lub ze sprawdzianem wygenerowanym w oparciu o ten zestaw. Większość z nich została opisana w rozdziale „3.4. Analiza wyników” (przeważnie możliwy jest wydruk z poziomu prezentacji).

3.5.1. Wydruk zestawu pytań bez mieszaniaPo wybraniu funkcji „Zestaw|Drukuj|Pytania” (Shift-F4) na ekranie pojawia się okno

„Ustawienia wydruku”. Zawiera ono pola:- Od pytania - numer pytania od którego rozpocznie się wydruk. Domyślnie przyjmowane jest 1.- Do pytania - numer pytania na którym zakończy się wydruk. Domyślnie całkowita ilość pytań.- Treść pytań - ustawienie spowoduje, że pytania będą drukowane.- Teksty źródłowe do pytań - Na końcu zostaną zamieszczone informacje zawarte w plikach

tekstowych dołączonych do pytania jako zasoby (patrz Okno edycji pytania). - Spis poprawnych odpowiedzi i kryteria oceny - na oddzielnym arkuszu papieru drukowane będą

poprawne odpowiedzi wraz z punktacją za pytanie (w pięciu lub w sześciu kolumnach) i kryteria oceny.- Linie pomocnicze w pytaniach otwartych – Po włączeniu, wolne miejsce, które program pozostawia

na wydruku na udzielenie odpowiedzi uczniowskich w pytaniach otwartych będzie kreskowane (gęstość linii pomocniczych można ustalić w zakresie od 3 do 10 mm).

- Strony - wszystkie, nieparzyste lub parzyste. Odpowiedni wybór tej opcji umożliwi dwustronny wydruk testu o objętości większej niż jedna strona, bez konieczności ręcznego podawania pojedynczych kartek. Wystarczy najpierw wydrukować wszystkie strony nieparzyste, a potem odwrotnie podać papier do drukarki i wydrukować strony parzyste.

- Nagłówek wydruku - domyślnie wpisywany jest sugerowany nagłówek wydruku utworzony jako tytuł zestawu i domyślny sufix nagłówka zdefiniowany za pomocą funkcji Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników. Przed każdym wydrukiem możesz dowolnie zmodyfikować nagłówek.

Dodatkowo za pomocą funkcji „Zestaw|Drukuj|Karty odpowiedzi” wydrukować można rubryki wykorzystywane do wpisywania odpowiedzi. Ilość rubryk jest zależna od parametrów „Od pytania” i

Strona 45

„Do pytania” zaś numeracja zawsze zaczyna się od jedynki. Drukowana jest zawsze jedna strona tabelek (niezależnie od ilości rubryk). Ma to na celu umożliwienie szybszego i łatwiejszego powielenia tabelek. Funkcja ta jest dostępna z menu Zestaw|Drukuj.

Brak dołączonych do pytań zasobów (patrz Okno edycji pytania) przerywa dalsze wykonywanie operacji wydruku.

3.5.2. Wydruk pomieszanych zestawów uczniowskichFunkcja „Sprawdzian|Drukuj|Test” spowoduje wyświetlenie listy osób. W liście tej możemy

zaznaczyć którym osobom wydrukujemy ich indywidualne zestawy pytań. Za pomocą przycisków znajdujących się pod tą listą możemy automatycznie zaznaczyć lub odznaczyć wszystkie osoby. Zaznaczenie pola „Z odpowiedziami” spowoduje, że wydruk zestawów pytań będzie zawierał również podane przez ucznia odpowiedzi i może posłużyć np. jako protokół egzaminu i być załączony do akt. Zaznaczenie pola „Z nazwami obszarów” spowoduje, że obok każdego pytania zamieszczona zostanie informacja o jego przynależności do grupy tematycznej lub trudnościowej. Jest to bardzo przydatne, zwłaszcza jeśli chodzi o poziomy wymagań czy wymagania egzaminacyjne.

Po zaznaczeniu pola „Linie pomocnicze w pytaniach otwartych” włączony zostanie mechanizm kreskowania wolnego miejsca, które program pozostawia na wydruku na udzielenie odpowiedzi uczniowskich w pytaniach otwartych.

Odpowiedni wybór Opcji „Strony” umożliwi dwustronny wydruk testów o objętości większej niż jedna strona, bez konieczności ręcznego podawania pojedynczych kartek. Wystarczy najpierw wydrukować wszystkie strony nieparzyste, a potem odwrotnie podać papier do drukarki i wydrukować strony parzyste. Po zaznaczeniu opcji „Strony|Parzyste” pojawia się pole „Odwrotna kolejność wydruku stron parzystych”. Zaznaczenie tego pola spowoduje, że wydruki będą emitowane w kolejności od ostatniej do pierwszej osoby na liście nazwisk. Funkcja ta nie zmienia kolejności wydruku stron, więc można ją wykorzystać tylko w przypadku, gdy pełny wydruk ma maksymalnie 3 strony.

Pole „Nagłówek wydruku” zawiera automatycznie wpisywany sugerowany nagłówek wydruku utworzony jako tytuł zestawu i domyślny sufix nagłówka zdefiniowany za pomocą funkcji „Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników”. Przed każdym wydrukiem można zmodyfikować nagłówek.

Funkcja „Sprawdzian|Drukuj|Test przez edytor” działa prawie identycznie jak w poprzednim przypadku. Różnicą jest to, że wydruki nie zostaną przesłane na drukarkę lecz umieszczone w plikach RTF (Rich Text Format). Wydruki zostaną umieszczone w katalogu EKSPORT\PYTANIA\NAZWA, gdzie NAZWA jest nazwą sprawdzianu, w której usunięto kończący wykrzyknik. Np. wydruki ze zbioru HISTORIA.1A! będą umieszczone w katalogu HISTORIA.1A. Nazwami plików są numery zestawów, np. Zestaw04.RTF zawiera pytania dla czwartego ucznia na liście. Pliki te może wczytać każdy edytor pracujący pod kontrolą systemu Windows w dowolnej wersji.

Wydruki przed wysłaniem na drukarkę możemy dowolnie sformatować, tak aby odpowiadały naszym osobistym preferencjom. Możemy również dołączyć do wydruku dodatkowe informacje ustawiając następujące parametry:

- Z punktacją - po numerze pytania umieszczona zostanie ilość punktów, jaką może zdobyć uczeń za udzielenie poprawnej odpowiedzi.

- Z nazwami obszarów - po numerze pytania zostanie umieszczona nazwa obszaru, do którego należy pytanie. Jest to bardzo ważne zwłaszcza w wypadku podziału pytań na poziomy wymagań.

- Z nazwą rysunku - ustawienie powoduje, że jeżeli pytanie jest ilustrowane, to po treści ostatniej odpowiedzi zostanie zamieszczona nazwa rysunku. Ułatwi to jego dołączenie przed wydrukiem.

- Z odpowiedziami - ustawienie tego parametru powoduje, że przy każdym pytaniu będzie zamieszczona odpowiedź, którą uczeń podał i którą powinien podać. Jeżeli uczeń nie podał odpowiedzi zamieszczony zostanie znak zapytania. Włączenie tego parametru powoduje wyłączenie parametrów „Z punktacją” i „Z nazwami obszarów”

- Z tekstami źródłowymi.. .. na początku – ustalamy czy, informacje zawarte w plikach tekstowych dołączonych do pytania jako zasoby (patrz Okno edycji pytania) zostaną załączone do wydruku i czy mają być umieszczone na początku. Domyślnie zostaną umieszczone na końcu (po wszystkich pytaniach). Program sprawdzi, czy do jednego tekstu źródłowego odwołuje się więcej niż jedno

Strona 46

pytanie. Jeżeli do danego tekstu odwołuje się więcej pytań, to jego wydruk odbędzie się tylko raz z informacją, do których pytań się odnosi.

Funkcje „Sprawdzian|Drukuj|Karty odpowiedzi” i „Zestaw|Drukuj|Karty odpowiedzi” powodują wyświetlenie zostanie okna, w którym możemy ustalić:

- Ilość pytań, które otrzyma uczeń - program przygotuje odpowiednią kartę odpowiedzi. Na starcie program sugeruje ilość zgodną z ilością pytań w sprawdzianie. Jeżeli sprawdzian nie jest wczytany to sugerowane jest 20 (oczywiście można to zmienić).

- Str. - Ilość stron z kartami odpowiedzi, którą program wydrukuje po zatwierdzeniu okna. Poniżej linii znajduje się widok na bieżąco informujący ile kart odpowiedzi zmieści się na jednej stronie.

- Wszyscy mają taką samą liczbę punktów możliwych do zdobycia - po zaznaczeniu tego pola możemy wpisać ilość punktów i program umieści ją na każdej karcie odpowiedzi. W przypadku uruchomienia funkcji z poziomu menu „Sprawdzian” omawiane pole jest niedostępne. Program sam przeliczy punkty wszystkich osób i jeżeli wszyscy mają identyczną ilość punktów to zostanie ona automatycznie umieszczona na wydruku.

- Drukuj pole „Numer Zestawu” - powinniśmy zaznaczyć to pole w wypadku, gdy na protokołach z treścią pytań nie są drukowane nazwiska tylko numery zestawów

- Drukuj pole klasa - na każdej karcie zostanie również umieszczone pole umożliwiające wpisanie klasy, do której uczęszcza uczeń.

Po zatwierdzeniu wydrukowane zostaną rubryki, które można wykorzystać do wpisywania odpowiedzi. Ilość rubryk jest równa ilości pytań, które wydrukowaliśmy, zaś numeracja zawsze zaczyna się od jedynki.3.5.3. Wydruk odpowiedzi, wyników i analiz

„Sprawdzian|Drukuj|Wyniki i statystyka testu” - Funkcja ta umożliwia wydrukowanie uzyskanych ocen oraz informacji statystycznych na temat aktualnie wczytanego sprawdzianu. W wyświetlonym oknie możemy wybrać zakres i sposób wydruku:

Zakres wydruku - tu możemy ustalić, które informacje mają znaleźć się na wydruku: Statystyka klasy - informacja o ilości poszczególnych ocen, najgorszym i najlepszym wyniku w

danej klasie, o ilości uczniów którzy odpowiadali oraz o średniej punktów i ocen, frakcji opuszczeń, medianie, modalnej, wariancji, odchyleniu standardowym i staninie, do którego została zakwalifikowana klasa jako całość (patrz 3.4.1 Sprawdzian|Statystyka klasy).

Łatwość obszarów - Po zaznaczeniu mamy do wyboru sposób wydruku zestawienia:- ze szczegółami: nazwa obszaru, ilość pytań u jednego ucznia, ilość punktów zdobytych przez

uczniów, łatwość obszaru i frakcja opuszczeń - wszystkie współczynniki całościowo oraz w nawiasach w rozbiciu na pytania zamknięte i otwarte. Jeżeli pytania zostały przydzielone do dwóch zestawów obszarów, to wydruk będzie zawierał oddzielne tabele zawierające rozbicie wyników analizy na obszary według każdego z zestawów.

- bez szczegółów: jedynie nazwa i łatwość obszaruJeżeli nie jest wczytany odpowiedni zestaw pytań, to zamiast nazw pojawią się numery obszarów.

Ilość ocen - Zestawienie ilościowo-procentowe ilości ocen uzyskanych przez uczniów Kryteria oceny, Alfabetyczne zestawienie uczniów + wyniki Zestawienie uczniów według ocen - Tabela z wynikami uczniów - Alfabetyczne zestawienie wszystkich uczniów wraz z wynikami i

wystawioną oceną Zestawienie uczniów według ocen - Wydruk wszystkich osób uporządkowanych wg ocen, jakie

otrzymały Zestawienie uczniów według staninów diagnozujących i populacyjnych oraz centyli - Niezależnie od

siebie zaznaczamy wydruk wszystkich osób uporządkowanych wg stanina diagnozującego i populacyjnego oraz centyla, do których zostali przyporządkowani uczniowie. Analiza wg staninów populacyjnych i centyli nie jest dostępna, o ile we wczytanym sprawdzianie nie zdefiniowano skali staninowej/centylowej (patrz 3.3.6. Sprawdzian|Popraw|Staniny/Centyle i 3.4.8 Zestaw|Analiza sumaryczna (wyników kilku klas)+ wyznaczanie skali staninowej/centylowej.

Pełna statystyka pytań - Powoduje wydrukowanie informacji statystycznej o pytaniach wykorzystanych podczas tego sprawdzianu (patrz Sprawdzian|Statystyka pytań 3.4.4). Dodatkowo dołączane jest zestawienie pytań w rozbiciu na poziomy łatwości.

Strona 47

Analiza rozkładu odpowiedzi - Umożliwia wydruk tabeli zawierającej numer każdego pytania, ilość udzielonych odpowiedzi ogółem oraz ilość udzielonych odpowiedzi (A..E) czy też przypadków odmowy udzielenia odpowiedzi, jak również niezaznaczenia żadnej odpowiedzi w przypadku pytań z możliwością udzielenia wielu odpowiedzi. Dołączone są również procentowe współczynniki częstości ich występowania. Zestawienie zawiera tylko informację o pytaniach zamkniętych. Pytania otwarte są opuszczane.

Analiza łatwości obszarów w pytaniach umożliwiających badanie kilku umiejętności - Zestawienie zawiera numer pytania oraz nazwy i łatwości wszystkich umiejętności, które bada dane pytanie. Oczywiście uwzględniane są tylko pytania otwarte, bo tylko one umożliwiają oddzielne punktowanie za różne oceniane umiejętności. Dla testów, które nie umożliwiają oddzielnego oceniania umiejętności zestawienie to w ogóle nie jest dostępne.

Użytkownik może ustalić dowolną kombinację zestawień, które najpierw zostaną wyświetlone w oknie podglądu wydruku, a za pomocą odpowiednich przycisków („+” i „-”) szybko zaznaczyć lub odznaczyć wszystkie zestawienia.

Dodatkowe opcje - tu możemy ustalić następujące informacje: Zamieść datę przeprowadzenia sprawdzianu danych - Na wydruku zostanie umieszczona data

przeprowadzania sprawdzianu ustalana podczas tworzenia sprawdzianu. Datę przeprowadzania sprawdzianu można zmodyfikować za pomocą funkcji Sprawdzian|Popraw|Kryteria oceny.

Zamieść datę sporządzenia raportu - Na wydruku zostanie umieszczona data sporządzenia raportu danych.

Podkreślaj co piąty wynik w zestawieniach - mechanizm ten umożliwia łatwiejsze odczytywanie zestawień zawierających większą ilość danych poprzez podkreślenie co piątego elementu tego zestawienia (wiersza tabeli).

Zamieść nazwisko osoby wprowadzającej - tekst wpisany w to pole będzie pojawiał się pod sprawozdaniem w postaci formuły: „Sporządzono przez: NAZWISKO”. Oczywiście można wpisać więcej niż jedno nazwisko. Jeżeli na danym stanowisku pracuje zawsze ta sama osoba, to za pomocą funkcji „Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników” można predefiniować nazwisko, które będzie się automatycznie pojawiało po wywołaniu funkcji wydruku wyników i statystyki testu.

Wydruk zostanie wyświetlony w oknie podglądu wydruku, skąd można przesłać go na drukarkę, do pliku bądź do dowolnego edytora.

Indywidualne wydruki wyników dla wskazanej grupy uczniów - tu mamy do wyboru:

Opanowanie obszarów, frakcja opuszczeń (patrz 3.4.2) Odpowiedzi podane przez uczniów i poprawne (patrz poniżej)

Funkcja wydruku odpowiedzi podanych i poprawnych dostępna jest również z poziomu menu po wybraniu pozycji „Sprawdzian|Drukuj|Odpowiedzi”. W zależności od tego czy potrzebujemy wydruk dla siebie (drukujemy podane przez uczniów odpowiedzi) czy dla uczniów (drukujemy poprawne odpowiedzi) powinniśmy wybrać odpowiednią funkcję. W każdym z powyższych przypadków wyświetlone zostanie okno z listą osób, gdzie możemy ustalić dla kogo wydrukować odpowiedzi.

Każda pozycja zawiera numer pytania w sprawdzianie ucznia oraz wg kolejności w zestawie pytań, podaną przez ucznia odpowiedź oraz znak „+”, „±”, „-” lub „?” oznaczający, poprawność podanej odpowiedzi oraz punktacja za pytanie, np.:

dla pytań z jedną poprawną odpowiedzią 23= 11,C(+)2 - oznacza 23 pytanie w sprawdzianie danego ucznia, 11 w zestawie pytań, podana

odpowiedź „C”, uczeń odpowiedział poprawnie i otrzymał 2 punkty. dla pytań z wieloma poprawnymi odpowiedziami 12= 34,_BC_E(-)5 - oznacza 12 pytanie w sprawdzianie danego ucznia 34 w zestawie pytań, podana

odpowiedź „BCE”, uczeń odpowiedział niepoprawnie i nie otrzymał 5 punktów.

UWAGA !!! Jeżeli dopuszczono możliwość częściowej punktacji to wydruk podanej odpowiedzi przyjmie postać:

12= 34,_BC_E2/5 - oznacza 12 pytanie w sprawdzianie danego ucznia 34 w zestawie pytań, podana odpowiedź „BCE”, uczeń odpowiedział częściowo poprawnie i nie otrzymał 2 punktów na pięć.

dla pytań z wyborem poprawnej odpowiedzi

Strona 48

Odpowiedź podana:15= 17,E(1/5) - oznacza 15 pytanie w sprawdzianie danego ucznia 17 w zestawie pytań, podana

odpowiedź „E”, uczeń odpowiedział częściowo poprawnie i otrzymał 1 na 5 punktów.Odpowiedź poprawna:15= 17,A(50031) - oznacza 15 pytanie w sprawdzianie danego ucznia 17 w zestawie pytań, najwyżej

punktowana odpowiedź „A”, zaś za odpowiedzi od A do E można otrzymać odpowiednio 5,0,0,3 i 1 punkt.

dla pytań otwartych Odpowiedź podana:12= 7(11/14) - oznacza 12 pytanie w sprawdzianie danego ucznia 7 w zestawie pytań, uczeń otrzymał

11 punktów na 14 możliwych.Odpowiedź poprawna:12= 7, (otw. - 14) - Numery jak wyżej, nie ma informacji o poprawnej odpowiedzi bo to jest pytanie

otwarte, za które uczeń może otrzymać maksymalnie 14 punktów.

UWAGA !!! ta funkcja spowoduje wydrukowanie odpowiedzi wszystkich uczniów, których wyniki zostały już wpisane. Oczywistym wydaje się, że jeżeli nie zostały wpisane wszystkie odpowiedzi podane przez danego ucznia to nie ma możliwości ich wydrukowania.

UWAGA !!! W wypadku testów niemieszanych podawany jest tylko jeden numer pytania będący jednocześnie numerem pytania w całym zestawie pytań i w zestawie uczniowskim.

UWAGA !!! Pojawienie się podanej odpowiedzi „X” lub „XXXXX” oznacza, że uczeń nie podał odpowiedzi na to pytanie.

3.6. Konfiguracja programuWywołanie funkcji Konfiguracja|Kryteria oceny (ALT-Y) powoduje wyświetlenie okna, w

którym można ustawić domyślną konfigurację ocen. Dane wpisane do tego okna są wykorzystywane przy tworzeniu nowego zestawu pytań, przy imporcie zestawu pytań oraz przy zapisie schowka. Oczywiście w każdym momencie można je zmodyfikować za pomocą funkcji Zestaw|Ustawienia|Pozostałe ustawienia i Sprawdzian|Popraw|Kryteria Oceny. Domyślne wartości progów ocen w nowo tworzonych zestawach pytań ustawiamy tylko dla skali podstawowej. Skalę obniżoną i podwyższoną oraz ustawienie progu zaliczenia zamiast skali ocen ustalamy oddzielnie w każdym zestawie pytań.

Wywołanie funkcji „Konfiguracja|Preferencje” powoduje wyświetlenie okna Konfiguracja, gdzie możemy ustawić parametry, których znaczenie jest następujące:

Tworzyć kopie zapasowe - po ustawieniu tego parametru, po każdorazowym zapisie zestawu pytań utworzona zostanie jego kopia zapasowa w zbiorze o identycznej nazwie i rozszerzeniu BAK.

Edycja po wczytaniu zestawu - ustawiony powoduje, że po wczytaniu zestawu pytań program automatycznie umożliwi ich edycję.

Edycja po imporcie zestawu - ustawiony powoduje, że po imporcie zestawu pytań program automatycznie umożliwi jego edycję jako pliku z zestawem pytań (EGZ).

Edycja po wczytaniu sprawdzianu - ustawiony powoduje, że po wczytaniu zbioru ze sprawdzianem program automatycznie umożliwi wpisywanie jego rezultatów.

Wczytaj zbiór po zachowaniu schowka - ustawiony powoduje, że po zapisaniu schowka na dysku program automatycznie wczyta go do pamięci (plik EGZ).

Statystyka po wpisywaniu rezultatów - powoduje, że po wpisaniu rezultatów sprawdzianu zostanie wyświetlone okno zawierające statystykę klasy i dostęp do szczegółowej analizy.

Automatycznie powtarzaj poprawki odp/pkt - ustawienie tego parametru powoduje, że po zmianie punktacji lub poprawnej odpowiedzi w jednym pytaniu, program automatycznie ponownie uruchomi funkcję, umożliwiając zmiany więcej niż w jednym pytaniu jednocześnie. Wywołanie funkcji rezygnuj spowoduje zakończenie zmian.

Kodowanie i eksport bez zbiorów zasobów - ustawienie tego parametru powoduje, że jeżeli brak jest zasobów dołączonych do pytania (patrz Okno edycji pytania), to przy kodowaniu i eksportowaniu całego zestawu pytań zostanie wyświetlona informacja ze spisem brakujących plików, natomiast wymienione operacje zostaną przeprowadzone (pliki należy skopiować ręcznie). W wypadku wyłączenia tego parametru operacja będzie zawsze przerwana. Parametr ten nie ma

Strona 49

wpływu na wydruki, przy których brak drukowanych zasobów (rysunki, załączniki tekstowe) zawsze przerwie operacje wydruku.

Sortowanie sprawdzianu przy zapisie/odczycie - ustawienie tego parametru powoduje, że każdy nowo tworzony sprawdzian (patrz 3.3.2. Tworzenie na podstawie zestawu i 3.3.3. Tworzenie bez zestawu) będzie miał zapamiętaną informację o konieczności automatycznego sortowania nazwisk przy zapisie i odczycie. Wielkość tę można w każdej chwili zmodyfikować za pomocą funkcji 3.3.6. Sprawdzian|Popraw|Osoby.

Na starcie wyświetlaj okno z wyborem funkcji - Za pomocą tego parametru decydujemy, czy po uruchomieniu programu wyświetlane będzie okno z wyborem funkcji (patrz 3. Instrukcja obsługi modułu nauczycielskiego - Pomoc dla okna startowego).

Zamieść nazwy dokumentów w tytule okna gł. programu - Ustalamy czy w tytule okna głównego programu będą znajdowały się nazwy aktualnie wczytanego zestawu pytań i sprawdzianu.

Domyślna ilość odpowiedzi przy... - Oddzielnie można ustalić ile odpowiedzi będą miały nowo wprowadzane pytania w zestawie pytań (patrz 3.1.3. edycja zestawu pytań) oraz pytania w sprawdzianie tworzonym bez zestawu pytań (patrz 3.3.3.).

Domyślna ilość miejsca na pytania otwarte - ustawiamy domyślną ilość miejsca, jaką program zasugeruje do pozostawienia na wydruku. W każdym pytaniu zasugerowaną wielkość można modyfikować w zakresie 0-100 mm.

Domyślna ilość uczniów w nowej klasie - Domyślna ilość uczniów, którą program zaproponuje przy tworzeniu nowej klasy (patrz 3.3.1 Operacje na klasach) oraz przy tworzeniu nowego sprawdzianu (patrz 3.3.2 Tworzenie sprawdzianu na podstawie zestawu i 3.3.3. Tworzenie sprawdzianu bez zestawu). Oczywiście w każdym przypadku sugerowaną ilość można zmienić.

Za pomocą funkcji „Konfiguracja|Lista wymagań egzaminacyjnych” możemy zdefiniować symbole i pełne treści wymagań egzaminacyjnych. Dzięki temu program umożliwia samodzielne umieszczenie tych informacji w programie lub zwrócenie się do producenta o bezpłatne przesłanie zaktualizowanego pliku. Jeżeli umieszczamy informacje samodzielnie, to oddzielnie należy wpisać same symbole badanych obszarów (max. 5 znaków każdy symbol), treści skrócone automatycznie umieszczane na niektórych wykresach/raportach oraz dowolnej objętości szczegółową informację dotyczącą wymogów egzaminacyjnych (można ją wkleić wprost z internetu). Zasadą podczas wpisywania symboli i treści skróconych jest konieczność zachowania ich odpowiedniej kolejności. Należy również pamiętać, że każda informacja powinna zajmować jedną linię. Informacje tu wpisane będą wykorzystywane do opracowania wyników egzaminów zewnętrznych (patrz 3.3.3 Sprawdzian|Tworzenie bez zestawu), przy tworzeniu własnych testów egzaminacyjnych (np. na egzaminy próbne - patrz 3.1.4 Zestaw|Ustawienia|Grupy, standardy, poziomy wymagań, obszary) oraz w każdym miejscu, gdzie będzie wyświetlana lista badanych obszarów wiedzy (patrz Okno z listą obszarów). Zawartość zbioru można edytować za pomocą opisywanej funkcji, zaś dodawanie nowych zestawów jest możliwe tylko i wyłącznie poprzez pobranie nowego zbioru z serwisu WWW. Polecenie „Pobierz listę aktualnych wymagań egzaminacyjnych” powoduje automatyczne wyświetlenie strony WWW, z której można pobrać zaktualizowany zbiór.

Wywołanie funkcji „Konfiguracja|Zasady prezentacji wyników i wytyczne do analiz” umożliwia ustawienie preferencji prezentacji wyników analizy. Możliwości te zostały podzielone na 3 grupy:

1. W części „Ustawienia wykresów i wytyczne do analiz” można ustawić wygląd wykresów, które udostępnia program oraz określić wytyczne, jakie będą brane pod uwagę przy wykonywaniu analiz. W obecnej wersji nie ma możliwości zmiany rodzaju wykresu (wyjątkiem jest 3.4.9. Analiza rozkładu odpowiedzi). Jeżeli użytkownik ma taką potrzebę, to może wyeksportować dane do zbioru DBF i prezentację wykonać w dowolnym arkuszu kalkulacyjnym lub bazie danych (patrz 3.4.7 Zestawienie wyników kilku klas, 3.4.4 Statystyka i 3.4.1 Sprawdzian|Statystyka klasy). Do wyboru mamy: Wielkość efektu 3D w wykresach słupkowych i kołowych - ustawiamy

domyślną wielkość efektu przestrzennego odpowiednio wykresów słupkowych i kołowych. Wielkość można modyfikować w zakresie 1-100 %. Formatowanie 3D wykresu kołowego można wyłączyć. W trakcie wyświetlania wykresów można modyfikować te wartości na bieżąco, ale

Strona 50

wtedy po wyłączeniu prezentacji graficznej zmiany te nie zostaną zapamiętane i program znowu przyjmie wartości domyślne.

Wykresy współczynników pytań wyświetlaj w całości - Zaznaczenie tego pola spowoduje, że we wszystkich miejscach, gdzie wyświetlane są współczynniki pytań (3.4.4. Statystyka pytań w sprawdzianie i w zestawie, 3.4.6. analizy porównawcze łatwości pytań w dwóch sprawdzianach, w dwóch grupach w jednym sprawdzianie i 3.4.7. w dowolnej ilości sprawdzianów) po wywołaniu wykresu na ekranie pojawią się słupki odpowiadające wszystkim pytaniom w całym sprawdzianie. W przeciwnym wypadku pojawi się pierwszych 10 słupków.

Kolory kolejnych elementów - Każdy kolejny element wykresu (słupek lub wycinek kołowy) może mieć ustawiony inny kolor. Możemy zdefiniować kolejność pierwszych 10 kolorów. Jeżeli elementów wykresu jest więcej, to kolory będą się powtarzać, czyli co dziesiąty element będzie miał ten sam kolor. Za pomocą kolejnych list ustalamy kolory odpowiadających im elementów.

Wynik całkowity - W wykresach analizy porównawczej (patrz 3.4.7 Zestawienie wyników kilku klas i 3.4.6 Sprawdzian|Analiza porównawcza) jako pierwsza grupa słupków występuje wynik całkowity klasy/grupy/pytania, a dopiero po tych słupkach znajdują się wyniki w rozbiciu na poszczególne obszary wiedzy/klasy. Kolor pierwszej grupy słupków można ustawić niezależnie od pozostałych, których kolory są zależne od ustawień opisanych powyżej. Ustawiony tutaj kolor będzie miał również słupek średniej łatwości pytania w przypadku pytań otwartych, umożliwiających oddzielne ocenianie wielu umiejętności.

Prawda/Fałsz - Kolory słupków odpowiadających udzielonej odpowiedzi Prawda lub Fałsz. Kolory te są wykorzystywane w analizie rozkładu odpowiedzi zestawu i sprawdzianu (patrz 3.4.9).

Przycisk „Przywróć kolory” powoduje przywrócenie palety kolorów predefiniowanej przez producenta. Kolory słupków w porównawczej analizie staninowej dwóch sprawdzianów/grup uczniowskich (patrz Sprawdzian|Analiza porównawcza) definiowane są bezpośrednio przed wyświetleniem wykresu.

Pole „Progi łatwości pytań/obszarów” umożliwia zdefiniowanie progowych wartości łatwości, które spowodują zakwalifikowanie każdego pytania i obszaru wiedzy do odpowiedniej grupy (bardzo łatwe, łatwe, umiarkowanie trudne, trudne lub bardzo trudne). Dodatkowo możemy zdefiniować kolory, które będą odpowiadały danemu łatwości poziomowi na wykresach przedstawiających pytania/obszary. Dzięki temu słupki na wykresach będą miały kolor umożliwiający łatwe odczytanie poziomu łatwości.

Średnią ocen licz uznając, że ... - W zależności od ustawienia tego parametru, licząc średnią ocen program będzie inaczej traktował oceny „+” i „-” (według zasady: „3+ to 3,25”, „3+ to 3,5” lub „3+ to 3” oraz „3- to 2,75 i „3- to 3”). Niezależnie od siebie można ustalić sposób traktowania ocen z „+” i „-”.

Modalną licz dla progów o szerokości... - Modalna jest to wynik punktowy, który uzyskała największa liczba uczniów. Ze względu na to, że w przypadku pytań różnie punktowanych każdy uczeń może uzyskać inny wynik, modalna jest liczona jako ilość wyników znajdujących się w określonych zakresach punktów. Cały zakres od 0% do 100% może zostać podzielony na podzakresy o szerokości 1%, 5%, 10% lub 20%. Wybór szerokości zakresu jest możliwy przy pomocy tej funkcji.

Ilość ocen również procentowo - ustawienie tego parametru powoduje, że na wydrukach przy ilości poszczególnych ocen pojawi się również procentowy współczynnik ich zawartości w ogólnej ilości ocen. Dokładność prezentacji można ustalić za pomocą funkcji „Zasady prezentacji wyników”.

Ilość skrajnych wyników analizowanych przy standaryzacji: - Wartością tego współczynnika regulujemy z jednej strony rzetelność, a z drugiej jakąkolwiek możliwość wyznaczania współczynników różnicowania, koniecznych do standaryzacji pytań. Program porównuje określoną ilość najgorszych i najlepszych wyników wśród osób które posiadały dane pytanie kontrolując jak każda z grup odpowiadała na to pytanie. Im większa ilość branych pod uwagę wyników, tym rzetelniejsza jest analiza. Z drugiej strony ustawienie zbyt wysokiej wartości spowoduje, że dla mniejszej ilości wyników w ogóle nie będzie można wyznaczyć współczynników różnicowania, a tym samym poddać zestaw standaryzacji.

Strona 51

Przykład: Jeżeli ustawimy wartość 10, to analiza będzie możliwa dla pytań, które wystąpiły przynajmniej 11 razy, ale dopiero przy 20 wynikach eliminujemy największy błąd. Dopiero wtedy środkowe wyniki nie są traktowane jednocześnie jako najgorsze i najlepsze, bo np. przy 15 wynikach, 5 środkowych wyników jest jednocześnie zaliczanych do 10 najlepszych i 10 najgorszych (patrz 3.4.4. Statystyka pytań).

Frakcja opuszczeń bez pytań wykraczających - ustawienie tego parametru powoduje, że frakcja opuszczeń będzie liczona bez uwzględniania pytań wykraczających (nadobowiązkowych). Pytania te z definicji są pytaniami, na które uczniowie mają prawo nie znać odpowiedzi, więc ich uwzględnianie mogłoby sugerować mylne wnioski. Współczynnik ten nie jest uwzględniany przy wyznaczaniu frakcji opuszczeń jednego ucznia i jednego pytania, gdyż zawsze widać, że informacja dotyczy pytań wykraczających i nie ma sytuacji wprowadzenia w błąd.

Opisy wykresów zawierających dane zewnętrzne - W pola te należy wpisać informacje, które będą wyświetlane przy prezentacji zestawienia wyników egzaminów całej szkoły (patrz 3.4.10.) wraz z danymi zewnętrznymi pochodzącymi z całego miasta/gminy, powiatu, województwa, okręgu i kraju. Umożliwia to wprowadzenie nazwy własnego miasta/gminy, powiatu i województwa. Ze względu na techniczne uwarunkowania, dla wykresów poziomych, zwłaszcza na monitorach panoramicznych, jest dużo więcej miejsca na opisy. Z tego powodu program umożliwia wprowadzenie opisów o długości max. 40 znaków. Dla wykresów pionowych maksymalna długość opisu do 6 znaków. Dłuższe opisy dla wykresów poziomych wykorzystywane są również w zestawieniu tabelarycznym i podczas wprowadzania wyników (patrz 3.3.5.).

2. W części „Ustawienia wydruku” można ustalić następujące parametry: Tytuł wydruku - tekst wpisany w to pole będzie pojawiał się na wszystkich wydrukach zestawów

pytań (pomieszanych czy nie). Tekst ten będzie poprzedzony tytułem zestawu pytań wpisanym oknie „Zestaw|Ustawienia|Pozostałe ustawienia (F6)” (np. Genetyka - egzamin testowy, gdzie „Genetyka” jest tytułem zestawu, a „egzamin testowy” tytułem wydruku).

Nazwisko osoby sporządzającej - tekst wpisany w to pole będzie pojawiał się pod sprawozdaniem z wynikami analizy (patrz Sprawdzian|Drukuj wyniki i statystykę testu) w charakterze nazwiska osoby sporządzającej sprawozdanie. Przed każdym wydrukiem sprawozdania można będzie możliwość zmodyfikowania nazwiska.

Łamanie strony w środku pytania: Odznaczenie tego parametru spowoduje, że jeżeli całe pytanie nie zmieści się na danej stronie, to zostanie w całości przeniesione na następną stronę. W przeciwnym wypadku zostanie przeniesiona część pytania.

Lewy margines zwiększ o: Ilość mm, o którą wydruk będzie przesunięty w prawo Dolny margines przesuń o: Ilość mm, o którą dolny margines będzie przesunięty w górę/dół.

Parametr ten należy ustawić doświadczalnie dla swojej drukarki (tak aby pole druku było maksymalnie duże, ale żeby wydruk mieścił się na stronie)

Możliwe przeniesienie rysunku na drugą stronę: Zaznaczenie tego parametru spowoduje, że jeżeli rysunek nie zmieści się na danej stronie, to zostanie w przeniesiony na następną stronę.

Centruj rysunek w poziomie: Zaznaczenie tego parametru spowoduje, że rysunek zostanie umieszczony w równej odległości od lewego i prawego brzegu kartki. W przeciwnym wypadku zostanie umieszczony po lewej stronie kartki.

Minimalna\maksymalna wysokość rysunku: Minimalny/maksymalny rozmiar rysunku w mm. Jeżeli szerokość rysunku wyjdzie większa niż strona to zostanie on zmniejszany do czasu aż się zmieści, nawet jeżeli wysokość wyjdzie mniejsza niż min.

3. W części „Dokładność prezentacji wyników” można ustalić ilość miejsc po przecinku przy prezentacji wyników pomiaru dydaktycznego. Dokładność można ustalić oddzielnie dla każdej grupy współczynników. Ustawienia dotyczą wszystkich miejsc w programie, w których mogą pojawić się dane wartości.

Wywołanie funkcji „Konfiguracja|Zewnętrzny edytor” powoduje wyświetlenie okna Konfiguracja. Dzięki tej funkcji można zdefiniować zewnętrzny edytor (nie związany z programem „EGZAMIN”), za pomocą którego można wykonywać wydruki niektórych dokumentów.

Zamiast wysłać wydruk do drukarki, program „Egzamin” uruchomi zewnętrzny edytor i automatycznie załaduje do niego dokument zawierający wszelkie informacje, które miały pojawić się na

Strona 52

tym wydruku. Daje to możliwość podglądu i modyfikacji dokumentu przed jego wydrukiem. W oknie „Edytor” mamy do wyboru:

MS WordPad - zewnętrznym edytorem będzie MS WordPad - prosty edytor zawsze wchodzący w skład pakietu MS Windows.

MS Word - zewnętrznym edytorem będzie Microsoft Word w dowolnej wersji. Ta opcja wymaga wykupienia licencji MS Word u autoryzowanego przedstawiciela Microsoft oraz instalacji tego edytora na komputerze z programem „EGZAMIN”.

Inny - Umożliwia zdefiniowanie dowolnego innego edytora, który można wskazać wpisując do wyświetlonej linii ścieżkę dostępu lub wybrać przeszukując dysk. Wymogiem stawianym przed „innym edytorem” jest to, aby umożliwiał on wczytanie pliku *.RTF z linii komendy.

Po zdefiniowaniu zewnętrznego edytora oraz zaznaczeniu, że wydruk ma zostać do niego skierowany, próba wydruku wymienionych na początku dokumentów skończy się ich wyświetleniem w ustalonym edytorze tekstu. Po obejrzeniu zawartości i ewentualnych modyfikacjach można wydrukować pismo z edytora.

Po wywołaniu funkcji „Konfiguracja|Zdefiniowane przedmioty” w oknie „Definicja przedmiotów” można ustalić dowolną listę przedmiotów. Kolejność przedmiotów można ustalić ręcznie za pomocą odpowiednich przycisków lub wybrać automatyczne sortowanie alfabetyczne. Na podstawie ustalonej listy przedmiotów można zbudować szablony, które będą zawierały zestawy przedmiotów obowiązujących na egzaminach. Dzięki temu mechanizmowi w oknie definicji obszarów wiedzy (patrz 3.1.4. Ustawienie parametrów zestawu) o wiele szybciej zdefiniujemy przedmioty obowiązujące na egzaminach i wykorzystamy je jako nazwy umiejętności.

Wywołanie funkcji „Konfiguracja|Przywrócenie konfiguracji domyślnej” spowoduje przywrócenie wartości startowych wszystkich elementów konfiguracji oprócz zdefiniowanych przedmiotów oraz zewnętrznego edytora.

4. Program ImportujW przypadku gdy nie wykorzystujemy sieci komputerowej, program IMPORTUJ umożliwia

łączenie ze sobą danych o przeprowadzonych sprawdzianach pochodzących z różnych stanowisk (funkcja Sprawdzian programu EGZAMIN). Aby rozpocząć scalanie należy wczytać zbiór, który uważamy za wyjściowy (może to być „czysty” zbiór powstały w procesie generacji sprawdzianu). Następnie należy importować kolejne zbiory z poszczególnych stanowisk. Importowane będą tylko rekordy zawierające pełne odpowiedzi.

Wyświetlane informacje pozwalają zorientować się, ile rekordów dołączono, a funkcja statystyki wyświetli aktualną informację o wczytanym sprawdzianie. Operacja importu może przebiegać dwojako:

- Na osobną dyskietkę/pendrive należy nagrać program IMPORTUJ i wyjściowy zbiór ze sprawdzianem. Wtedy operację importu danych należy przeprowadzić na każdym komputerze, na którym odbywał się test. Po zakończeniu tej operacji zbiór ze sprawdzianem przekopiować z tej dyskietki do katalogu zawierającego program nauczycielski.

- Na osobne dyskietki/pendrive’y należy przekopiować dane ze wszystkich stanowisk i po uruchomieniu (na dysku twardym) programu IMPORTUJ oraz wczytaniu wyjściowego zbioru ze sprawdzianem należy importować dane z dyskietek/pendrive’ów kolejno wsadzanych do stacji dysków. Aby uniknąć wykorzystywania wielu dysków i zapisać wszystkie zbiory na jednym, należy utworzyć na nim odpowiednią liczbę katalogów i w nich umieścić zbiory ze sprawdzianami. Zbiory nie mogą znajdować się w tym samym katalogu, gdyż muszą mieć tą samą nazwę co zbiór wyjściowy.

5. Jak zrobić?Ostatni, krótki rozdział zawiera odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania i sposoby

rozwiązania najczęściej powstających problemów. Opisy powoływanych funkcji znajdują się w odpowiednich rozdziałach niniejszej instrukcji, które są podawane w wyjaśnieniach. Do pomocy masz

Strona 53

również funkcję „Pomoc|Jak opracować egzamin?” umożliwiającą wydruk samouczka zawierającego kolejność wykonywania operacji (można wydrukować całość, lub tylko interesujący fragment).

5.1. Jak przeprowadzić na wydrukach inny test dla każdego ucznia i wykonać jego analizę?Należy wprowadzić zestaw pytań w module nauczycielskim i ustalić jego kryteria oceny (3.1.1, 3.1.3. i 3.1.4.). Następnie wywołać funkcję tworzenia sprawdzianu (Sprawdzian|Tworzenie na podstawie zestawu 3.3.2.) i wybrać odpowiednie ustawienia. Po wydrukowaniu testów dla każdego ucznia należy je przeprowadzić w tradycyjny sposób w klasach. Rezultaty wprowadzamy za pomocą funkcji Sprawdzian|Rezultaty-wpisywanie (3.3.5.). Pytania otwarte należy ocenić ręcznie i do programu wprowadzić wystawioną ilość punktów. W pytaniach zamkniętych należy wprowadzić tylko i wyłącznie podaną przez ucznia odpowiedź. Nawet przy pomieszanych zestawach pytań program sam odmiesza pytania. Należy jedynie zadbać o to, żeby odpowiednie odpowiedzi wpisać odpowiedniej osobie w kolejności, w jakiej je podawała. Okno statystyki klasy umożliwiające pełną analizę wywoływane jest automatycznie po zakończeniu wpisywania wyników sprawdzianu (3.4.1.).

5.2. Jak przeprowadzić na komputerach inny test dla każdego ucznia i wykonać jego analizę?Należy wprowadzić zestaw pytań w module nauczycielskim i ustalić jego kryteria oceny (3.1.1, 3.1.3. i 3.1.4.). Następnie wywołać funkcję tworzenia sprawdzianu (Sprawdzian|Tworzenie na podstawie zestawu 3.3.2.) i wybrać odpowiednie ustawienia. Zestaw pytań należy zakodować (3.1.5. Zestaw|Koduj).Wtedy zbiory powstałe podczas kodowania zestawu (*.hdr i *.bin) należy umieścić na lokalnych dyskach komputerów wraz z programem „Egzamin”, a zbiór ze sprawdzianem (*.??!) w udostępnionym katalogu w sieci. Uprzednio każde stanowisko należy przygotować do pracy zgodnie ze wskazówkami zawartymi w rozdziale „1.1. Instalacja i praca w sieci”. Odpowiedzi uczniowskie będą automatycznie zapisywane do zbioru ze sprawdzianem, który po przeprowadzeniu sprawdzianu wczytujemy w programie nauczycielskim do analizy (3.3.4. i 3.4.1.). Możliwe jest również przeprowadzanie sprawdzianu na dyskach lokalnych (bez wykorzystania sieci) i późniejsze scalanie wyników przez sieć lub za pomocą dyskietki/pendrive’a (patrz 4. Program Importuj). Wygodnie jest również wykorzystać funkcję trybu automatycznego, gdzie uczeń nie musi wczytywać żadnych zbiorów, tylko wystarczy, żeby podał hasło i automat wykona wszystkie funkcje sam (patrz 2.3. Konfiguracja programu uczniowskiego - tryb automatyczny).

5.3. Jak opracować egzamin zewnętrzny na podstawie tabel uzyskanych z OKE?Należy wywołać funkcję tworzenia sprawdzianu bez zestawu (3.3.3.). Mimo tego, że test egzaminacyjny może być testem zamkniętym lub mieszanym, koniecznie należy wybrać opcję „Pytania otwarte”. Z OKE otrzymujemy punktacje otrzymane za poszczególne zadania, a nie odpowiedzi więc test traktujemy jako otwarty. Po utworzeniu zbioru ze sprawdzianem należy wprowadzić klucz odpowiedzi. Funkcja wprowadzania klucza odpowiedzi wywoływana jest automatycznie (3.3.6.). Wprowadzenie klucza odpowiedzi jest praktycznie rzecz biorąc przygotowaniem tabelek, do których będziemy wprowadzali odpowiedzi każdego ucznia za pomocą funkcji Sprawdzian|Rezultaty-wpisywanie (3.3.5.). Jeżeli wyniki egzaminu zewnętrznego uzyskujemy z OKE nie w postaci punktów za poszczególne zadania, lecz w postaci punktów uzyskanych za poszczególne umiejętności, to wystarczy dany obszar wiedzy potraktować jako jedno zadanie i ustalić mu odpowiedni numer i punktację. Analiza zostanie przeprowadzona w ten sam sposób, z tym, że statystyka pytań będzie statystyką obszarów wiedzy. Jeżeli nie posiadamy szczegółowych punktacji za każde pytanie, tylko procentowy wynik całego egzaminu, to w polu „Wprowadzamy” należy ustawić „wyniki % egzaminu” lub „wyniki % egzaminu+centyle”. Dzięki tej opcji możemy również wykonać analizy porównawcze naszych sprawdzianów z wynikami egzaminów końcowych w szkołach niższego szczebla. Punktacji nie potrzeba przepisywać ręcznie, tylko automatycznie skopiować z arkuszy i wkleić do programu za pomocą funkcji „Wklej” w oknie wprowadzania wyników (3.3.5.).

Aby dołączyć do prezentacji analiz średnie wyników egzaminów dla miasta/gminy, powiatu, województwa, OKE i całej Polski, należy w polu „Wprowadzamy” zaznaczyć „Wyniki zewnętrzne”. Sprawdzian wyników zewnętrznych będzie miał nazwę zgodną z nazwą sprawdzianu zawierającego wyniki naszych uczniów, natomiast program automatycznie dopisze rozszerzenie PL!. Jeżeli zbioru wyników zewnętrznych nie utworzymy podczas tworzenia sprawdzianu do wprowadzania wyników naszych uczniów, to można utworzyć go w każdej chwili za pomocą funkcji „Sprawdzian|Tworzenie

Strona 54

zbioru wyników zewnętrznych”. Zbiory z wynikami zewnętrznymi powinny znajdować się w jednym folderze ze zbiorami zawierającymi wyniki naszych uczniów.5.4. Jak opracować próbny egzamin gimnazjalny/maturalny/z przygotowania do zawodu?Należy wywołać funkcję tworzenia sprawdzianu bez zestawu (3.3.3.). W większości przypadków będzie to test mieszany i taką opcję należy wybrać. Jeżeli test egzaminacyjny zawiera tylko pytania otwarte, lub tylko pytania zamknięte, to nie będzie błędem wybór opcji „Test mieszany”, niemniej bardziej pracochłonne będzie ustawienie klucza odpowiedzi, więc należy wybrać ustawienie odpowiednio „Pytania z jedną poprawną odpowiedzią” lub „Pytania otwarte”. Funkcja wprowadzania klucza odpowiedzi wywoływana jest automatycznie (3.3.6.). Wprowadzenie klucza odpowiedzi jest praktycznie rzecz biorąc przygotowaniem tabelek, do których będziemy wprowadzali odpowiedzi każdego ucznia za pomocą funkcji Sprawdzian|Rezultaty-wpisywanie (3.3.5.). Pytania otwarte należy ocenić ręcznie i do programu wprowadzić wystawioną ilość punktów. W pytaniach zamkniętych należy wprowadzić tylko i wyłącznie podaną przez ucznia odpowiedź. Okno statystyki klasy umożliwiające pełną analizę wywoływane jest automatycznie po zakończeniu wpisywania wyników sprawdzianu (3.4.1.). Jeżeli nie posiadamy szczegółowych punktacji za każde pytanie, tylko procentowy wynik całego egzaminu, to w polu „Wprowadzamy” należy ustawić „wyniki % egzaminu”. Dzięki tej opcji możemy również wykonać analizy porównawcze naszych sprawdzianów z wynikami egzaminów końcowych w szkołach niższego szczebla.

Dodatkowa, szczegółowa pomoc (sekwencja czynności koniecznych potrzebnych do wykonania analizy dowolnego egzaminu) dostępna jest programie nauczycielskim (funkcja Pomoc|Jak opracować egzamin).

W każdym wypadku, kiedy powstają wątpliwości lub programy sprawiają problemy można zadzwonić pod numer telefonu (0-60) 123-30-67 i uzyskać wyczerpujące informacje. Telefon jest czynny siedem dni w tygodniu w godzinach od 7.00 do 22.00.

Strona 55