INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak...

32
Periodyk wydawany przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego nr 2 (33) 2014 CZERWIEC Inkubatory i start-up’y Broker innowacji Co słychać w dizajnie Wsparcie biznesu ISSN 1898-5009 Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego INNOWACJE DLA MALOPOLSKI iMalopolska.eu INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START-UPY W MAŁOPOLSCE

Transcript of INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak...

Page 1: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

P e r i o d y k w y d a w a n y p r z e z U r z ą d M a r s z a ł k o w s k i W o j e w ó d z t w a M a ł o p o l s k i e g o

nr 2 (33) 2014 CZERWIEC

Inkubatory i start-up’y

Broker innowacji

Co słychać w dizajnie

Wsparcie biznesu

ISSN 1898-5009

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

I N N O W A C J E D L A M A Ł O P O L S K I

iMalopolska.eu

INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START-UPY W MAŁOPOLSCE

Page 2: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

KOMU INNOWACJE

M a łop olsk a gosp o dark a podlegała w ostatnich la-tach znacznym przemia-

nom, wypracowując markę regionu dynamicznego, otwartego na no-woczesne rozwiązania, wspierają-cego przedsiębiorczość i cenione-go przez inwestorów. Małopolska to dziś silny ośrodek gospodarczy, doskonałe miejsce do prowadzenia biznesu, a także jeden z najlepiej rozwijających się regionów Polski i Europy Środkowej.

Wzrastająca konkurencja w glo-balizującej się gospodarce powo-duje konieczność poszukiwania przewagi rynkowej w wymiarze kra-jowym i na poziomie regionalnym. Tylko określone sektory gospodar-ki, dzięki wykorzystaniu unikato-wej kombinacji zasobów zlokali-zowanych w bliższym lub dalszym otoczeniu, są w stanie skutecznie konkurować we współczesnej go-spodarce. Mówimy więc w tym przypadku o obszarach tzw. inteli-gentnej specjalizacji (smart specia-liation), których wybór na poziomie regionalnym będzie stanowić jeden z warunków dostępu do funduszy europejskich w ramach nowej per-spektywy finansowej od 2014 roku.

Zapisy dotyczące inteligentnej specjalizacji znajdują się w przygo-towywanej Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Małopol-skiego na lata 2014-2020 (RSI WM) – jednym z dziesięciu programów strategicznych przygotowywanych przez samorząd województwa na potrzeby realizacji projektów w ra-mach nowego okresu programo-wania Unii Europejskiej (2014-2020). W RSI WM położony został nacisk na wspieranie specjalizacji regionalnej w Małopolsce.

Wybór obszarów specjalizacji re-gionalnej Małopolski został poprze-dzony rzetelną analizą mocnych i słabych stron oraz określeniem szans i zagrożeń dla innowacyjnych sektorów gospodarki. Kluczowym warunkiem wyboru danej specjali-zacji było rozpoznanie i posiadanie potencjału naukowego w danym obszarze, który pozwoli na wypra-cowanie unikalnych i specjalistycz-nych rozwiązań wdrażanych na-stępnie w przedsiębiorstwach.

Do dziedzin kluczowych dla spe-cjalizacji regionalnej (tzw. inteli-gentna specjalizacja regionu) zali-czone zostaną:

� Nauki o życiu (life sciences) � Energia zrównoważona

� Technologie informacyjne i ko-munikacyjne

� Chemia � Produkcja metali i wyrobów me-

talowych oraz wyrobów z mineral-nych surowców niemetalicznych

� Elektrotechnika i przemysł ma-szynowy

� Przemysły kreatywne i czasu wol-nego

Powyższe specjalizacje zostały wybrane w długim procesie, któ-ry rozpoczął się w 2006 roku, gdy przystąpiono do realizacji pierw-szego w Małopolsce projektu fore-sight. W wyniku tej i kolejnych tego typy inicjatyw wyselekcjonowano najbardziej perspektywiczne tech-nologie przyszłości w Małopolsce. Następnie propozycje te poddano konsultacjom społecznym i środo-wiskowym, a także przeprowadzo-no stosowne badania (analiza we-ryfikacyjna obszarów inteligentnej specjalizacji regionalnej wojewódz-twa małopolskiego). Wszystkie te działania doprowadziły do zapropo-nowania powyższej listy inteligent-nych specjalizacji w Małopolsce.

Wybór obszarów inteligentnych specjalizacji nie pozostanie bez wpływu na kierunki regionalnej po-lityki innowacyjnej w Małopolsce

w najbliższych latach. Jak bowiem zauważono w wydanym przez Ko-misję Europejską Przewodniku Stra-tegii Badań i Innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji (RIS 3), re-gionalne strategie rozwoju zawiera-jące zapisy dotyczące inteligentnych specjalizacji:

� pozwalają skoncentrować wspar-cie w zakresie prowadzonej polity-ki i inwestycji na kluczowych regio-nalnych priorytetach, wyzwaniach i potrzebach w zakresie rozwo-ju opartego na wiedzy, włącznie z działaniami związanymi z ICT;

� umożliwiają bardziej optymal-ne wykorzystanie mocnych stron, przewag konkurencyjnych oraz po-tencjału regionu;

� sprzyjają powstawaniu i wdraża-niu innowacji, stymulują inwestycje sektora prywatnego;

� prowadzą do większego zaanga-żowania interesariuszy w procesy przygotowywania i wdrażania po-lityk publicznych, zachęcając do in-nowacyjności i eksperymentowania.

RSI zostanie będzie dostępna na stronach Województwa w najbliż-szych tygodniach.

Zachęcamy do lektury. Dr Piotr KoPycińsKi

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

W Małopolsce czas na nową Regionalną Strategię Innowacji

Małopolska to dziś silny

ośrodek gospodarczy,

doskonałe miejsce do

prowadzenia biznesu

Page 3: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

1

OD REDAKCJI

RED. NACZELNY: dr hab. Łukasz Mamica (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)SEKRETARZ REDAKCJI: dr Piotr Kopyciński (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Tomasz Bluszcz (Urząd Marszałkowski Województwa Mało-polskiego), Agnieszka Bachórz (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Joanna Domańska (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Monika Ma-chowska (Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o.), Wojciech Przybylski (Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o.), Jadwiga Widziszewska, Anna Armuła (Centrum Transferu Tech-nologii, Politechnika Krakowska), Olga Warzecha (Centrum Transferu Technologii, Aka-demia Górniczo-Hutnicza), Leszek Skalny (Tarnowska Agencja Rozwoju Regionalnego), Piotr Żabicki (Centrum Innowacji Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Jagiel-lońskiego), Elżbieta Sztorc (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Adeli-na Kasprzak (Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Koł-łątaja w Krakowie)KONTAKT Z REDAKCJĄ: Departament Rozwoju Gospodarczego Urzędu Marszał-kowskiego Województwa Małopolskiego; tel.: (12) 63-03-444, (12) 63-03-248; fax: (12) 63-03-445; e-mail: [email protected] OPRACOWANIE GRAFICZNE: Krzysztof Sanecki DRUK: Drukarnia Kolejowa Kraków Sp. z o.o.NAKŁAD: 2 500 egz.

SPIS TREŚCI N iniejszy numer Innowacyjnego Startu poświęcamy problematyce inku-batorów przedsiębiorczości oraz start-upów funkcjonujących w naszym regionie. Podjęliśmy próbę pokazania funkcjonowania tych instytucji za-

równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo-nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne w regionie również sa-mi wprowadziliśmy innowację w zakresie procesu tworzenia tego kwartalnika. Polega ona na włączeniu w szerszym zakresie studentów kierunku Gospodar-ka i Administracja Publiczna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, którzy poprzez przeprowadzenie wywiadów w inkubatorach przedsiębiorczości czy start-upach, jak również z przedsiębiorcami, mają możliwość poszerzenia swo-jej wiedzy na temat innowacyjności.

W niniejszym numerze Innowacyjnego Startu znajdą Państwo szereg prak-tycznych informacji dotyczących kosztów i korzyści związanych z lokalizacją wła-snej firmy w wybranych inkubatorach. Mówi o nich między innymi Sebastian Kolisz dyrektor zarządzający siecią Akademickich Inkubatorów Przedsiębior-czości w Krakowie. Część z inkubatorów przedsiębiorczości zwiększyła zakres oferowanych usług dla przedsiębiorców (jak na przykład prezentowany tu Aka-demicki Inkubator Przedsiębiorczości AGH), inne z kolei uzyskały nowe moż-liwości działania dzięki funduszom europejskim.

Jak zwykle nie ograniczamy się jedynie do Krakowa, lecz piszemy również o możliwościach rozwijania działalności innowacyjnej poza stolicą wojewódz-twa (na przykład w Tarnowskim Inkubatorze Przedsiębiorczości). Rozwój in-kubatorów przedsiębiorczości i start-upów w Małopolsce napotyka także szereg trudności, a w kilku przypadkach istniejące podmioty praktycznie nie prowadzą już swojej statutowej działalności.

Wszystkim, którzy chcieliby odbyć staż w jednej z najbardziej prestiżowych uczelni świata, czy też poznać osobiście funkcjonowanie firmy GOOGLE polecam lekturę wywiadu dr Agatą Prokop, uczestniczką programu TOP 500 Innovators. Przedstawienie możliwości lokalizacji własnej działalności gospodarczej jak i do-świadczeń osób, które przeszły już przez proces rozwoju własnych firm służyć ma również nawiązywaniu różnego typu kontaktów. Na przykład Witold Malesz-ka, założyciel i współwłaściciel Access Pharma Sp. z o.o., działającej przy Cen-trum Innowacji Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, w udzielonym Innowacyj-nemu StartowI wywiadzie wspomina o ofercie staży studenckich i absolwentów.

Z lektury działu Co słychać w dizajnie mogą się Państwo dowiedzieć o nie-zwykle interesującym projekcie studentów wydziału Form Przemysłowych ASP w Krakowie. Dotyczy on nowego podejścia do projektowania mebli we współ-pracy z Centrum Dobroteka, które pozostawiają odbiorcy możliwość wyrażenia własnej ekspresji i nadania im pożądanych cech poprzez indywidualne wybory.

Cieszy, iż Kraków staje się miejscem coraz szerszej oferty adresowanej do osób kreatywnych, myślących o założeniu własnej działalności gospodarczej. Jedną z takich ofert, umożliwiającą wejście ze swoim pomysłem na rynki zagranicz-ne proponuje nowopowstały hub:raum Kraków WARP. Choć jego biuro mieści się w Krakowie, to obszar działalności tego centrum obejmuje 12 krajów Euro-py Środkowo-Wschodniej.

Mam nadzieję, iż owocem lektury niniejszego numeru Innowacyjnego Startu będą nowe pomysły na rozwój własnej, innowacyjnej firmy.

dr hab. Łukasz Mamica [redaktor naczelny]

INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START-UPY W MAŁOPOLSCE

2 Kraków 2014. Epi-CEIPI Basic Training in European Patent Law

3 Dlaczego warto współpracować z Akademic-kim Inkubatorem Przedsiębiorczości?

5 Preinkubator Przedsiębiorczości Akademic-kiej Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie

7 TOP 500 Innovators, czyli, jak odbyć staż w najbardziej prestiżowych uczelniach świata

9 8. urodziny Akademickiego Inkubatora Przedsiębiorczości AGH

11 Z Fundacją po sukces! Fundacja Promocji Gospodarczej Regionu Krakowskiego

13 Broker Innowacji

15 Co słychać w dizajnie? Mebel jako forma autoekspresji

19 Jak rozwinąć swój biznes na rynku farmaceu-tycznym?

21 Dlaczego warto rozpocząć swój biznes w Tar-nowskim Inkubatorze Przedsiębiorczości?

23 Aby osiągnąć sukces, nie można powielać utartych schematów

25 Akceleratory w Małopolsce

27 Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości szansą dla kreatywnych studentów

28 Dlaczego warto współpracować z Akademic-kim Inkubatorem Przedsiębiorczości?

Page 4: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

2

Kraków 2014

jednostką organizacyjną Uniwersy-tetu w Sztrasburgu wyspecjalizo-waną w kształceniu i prowadzeniu badań w zakresie prawa własno-ści przemysłowej, a Institute of Pro-fessional Representatives before the European Patent Office (epi) jest or-ganizacją zrzeszającą europejskich rzeczników patentowych pełniącą rolę samorządu zawodowego. Pro-wadzony przez te jednostki kurs Basic Training prowadzony jest re-gularnie w 39 miastach Europy. W Krakowie odbywa się on po raz pierwszy z inicjatywy Działu Ochro-ny Własności Intelektualnej Cen-trum Transferu Technologii AGH, którą wspierają JM Rektor prof. dr hab. inż. Tadeusz Słomka, Prorektor ds. Współpracy prof. dr hab. inż. To-masz Szmuc oraz Biblioteka Głów-na AGH.

„Liczymy na długofalową współ-pracę z CEIPI i epi w celu zapew-nienia dobrego dostępu na terenie Polski do profesjonalnych kursów z zakresu europejskiego prawa pa-tentowego oraz możliwości dobre-go przygotowania do certyfikacji na europejskiego rzecznika paten-towego. Ogromnie cieszymy się że AGH w Krakowie może gościć naj-lepszych w Europie ekspertów z tej dziedziny” – mówi mgr inż. Łukasz Bogdan z Centrum Transferu Tech-niologi AGH – lokalny koordynator kursu ([email protected]).

Patrycja rosół

Centrum Transferu Technologii AGHwww.ctt.agh.edu.pl

Kurs dotyczy aspektów mate-rialnych i proceduralnych europej-skiego prawa patentowego i jest przeznaczony dla osób przygoto-wujących się do wykonywania za-wodu europejskiego rzecznika pa-tentowego. Zaplanowano dziesięć comiesięcznych zjazdów, które od-będą się do końca 2014 roku.

Centre d’Études Internationales de la Propriété Intellectuelle (CEIPI) jest

WYDARZENIA. CO SIĘ DZIEJE W REGIONIE?

W dniach 17-18 stycznia 2014 roku w sali seminaryjnej Biblioteki Głównej Aka-

demii Górniczo-Hutniczej im. Stani-sława Staszica w Krakowie odbył się pierwszy zjazd w ramach kursu „epi--CEIPI Basic Training in European Pa-tent Law, Kraków 2014”.

epi-CEIPI Basic Training in European Patent Law

Page 5: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

3ciąg dalszy na stronie 4

Dlaczego warto współpracować z Akademickim Inkubatorem Przedsiębiorczości?Z Sebastianem Koliszem dyrektorem zarządzającym siecią Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości w Krakowie rozmawiają Joanna Baraniak i Klaudia Gaj

Czym jest inkubator przedsiębior-czości?Inkubator Przedsiębiorczości jest jednostką, która pomaga wystarto-wać w biznesie w sposób najłatwiej-szy, najtańszy i przy najmniejszym ryzyku. Inkubatory dzielą się na kil-ka typów. Największym zaintereso-waniem wśród osób zaczynających biznes cieszą się inkubatory prein-kubacyjne zrzeszone w ogólnopol-ską sieć inkubatory.pl. Jednostki te kierują swój program wsparcia dla każdej osoby, niezależnie od wie-ku i statusu (nie trzeba być studen-tem) i umożliwiają prowadzenie le-galnego pomysłu biznesowego bez konieczności standardowej rejestra-cji działalności gospodarczej. Dzięki temu osoba korzystająca z rejestra-cji biznesu poprzez taki Inkubator nie płaci standardowych kosztów prowadzenia biznesu, w tym tak-że ZUSu.

Od kiedy działają i jak powstały Akademickie Inkubatory Przed-siębiorczości w Krakowie? Z jakich funduszy finansują swoją działal-ności oraz czy korzystają ze wspar-cia funduszy unijnych?Sieć Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości powstała 10 lat temu w 2004 roku, natomiast w Kra-kowie AIP wystartowały w 2006 ro-ku. Inkubatory te rozwinęły swoją infrastrukturę i program wsparcia dzięki bardzo dużej dotacji unijnej – Program Operacyjny Innowacyj-na Gospodarka 5.2, z którego na ca-łą Polskę była przeznaczona kwota ok. 25 mln zł. Dzięki temu Inkubatory mogą po-magać wielu osobom na tak du-żą skalę.Ile biur posiadacie Państwo w Kra-kowie? Gdzie się znajdują?W Krakowie znajdują się cztery biu-ra, stworzone razem z uczelniami

wyższymi, które przystąpiły do te-go projektu. Biura znajdują się przy:

� Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie

� Uniwersytecie Rolniczym w Kra-kowie

� Wyższej Szkole Europejskiej im. Ks. J. Tischnera

� Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego.Do kogo skierowana jest oferta in-kubatora?Oferta Inkubatora jest skierowana do wszystkich osób, niezależnie od wieku i statusu. Natomiast w naj-większym stopniu korzystają z ofer-ty Inkubatora studenci i absolwenci uczelni wyższych.Jakie wsparcie zapewnia inkuba-tor?Program preinkubacji to w tym przypadku bardzo rozbudowana pomoc na zasadzie trzech elemen-tów wsparcia:1. FIRMY – oznacza rejestrację biz-nesu w AIP bez konieczności stan-dardowej rejestracji firmy, ograni-cza to znacznie koszty działalności gospodarczej. Oprócz tego jest tu pełna obsługa księgowa, wspar-cie prawne, dostęp do biur i narzę-dzia do prowadzenia firmy, takie jak oprogramowanie księgowe, konta bankowe itp. Wszystko co jest po-trzebne na start biznesu od strony administracyjnej zapewnia AIP.2. WIEDZY – czyli szkolenia i spotka-nia doradcze.3. SPOŁECZNOŚCI – spotkania ne-tworkingowe, wymiana doświad-czeń biznesowych.

Zatem mamy trzy korzyści: � prowadzenie firmy w AIP jest du-

żo tańszym rozwiązaniem niż stan-dardowy rejestr,

� nie jest się samemu w biznesie, kadra AIP pomaga i doradza w bie-

T Spotkanie StartUp, Kraków

Inkubatory preinkubacyjne wspierają każdą osobę, niezależnie od wieku i statusu, i umożliwiają prowadzenie legalnego pomysłu biznesowego bez konie-czności rejestracji działalności gospodarczej

INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

Page 6: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

4

INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

żących kwestiach, szczególnie jeśli chodzi o finanse, podatki itp.

� z racji przynależności do zbudo-wanej przez AIP społeczności star-tupowej, można zdobywać do-świadczenie i się nim dzielić. Jakie koszty ponosi firma korzy-stająca z usług inkubatora? Czy opłacają ZUS samodzielnie?Większość kosztów pokrywa Inku-bator. Natomiast firma w Inkubato-rze pokrywa tylko część bieżących kosztów, jak księgowość, prawnicy – łącznie 250 zł/mc. Opłaty ZUSu nie ma w ogóle.Jakie branże najczęściej korzysta-ją ze wsparcia inkubatora przed-siębiorczości?Trzeba przyznać, że zdecydowa-nie dominuje sektor IT, głównie we-bmasterzy, programiści, graficy. Jest również bardzo wielu freelancerów takich jak fotografowie, kamerzyści, projektanci ubrań, architekci, rów-nież artyści. Drugim sektorem są przeróżne usługi takie jak zagospo-darowanie czasu wolnego, agencje eventowe, szkoły nauki tańca, szko-ły językowe. Część osób zajmuje się również produkcją np. gadżetów re-klamowych itp.Czy w porównaniu z poprzedni-mi latami ilość firm korzystają-cych z Państwa usług wzrasta czy wręcz odwrotnie można zauważyć tendencje spadkową?Cały czas liczba firm wzrasta i każ-dego roku jest coraz większa ten-dencja wzrostowa. Widać wyraźnie to, że szczególnie ludzie młodzi co-raz częściej otwierają swoje firmy.

Ile firm w tym momencie korzysta ze wsparcia akademickiego inku-batora przedsiębiorczości?W skali ogólnopolskiej jest obecnie zarejestrowanych ok. 1500 firm, a hi-storycznie było ok. 6000. Natomiast w Krakowie jest obecnie 230 firm, a było już ponad 700. Liczba ta cały czas rośnie, coraz wię-cej osób wybiera ten sposób reje-stracji biznesu.Jak zachęcacie Państwo osoby/fir-my do skorzystania z usług inku-batora? Czy prowadzone są kam-panie promujące inkubator?Inkubator Przedsiębiorczości bie-rze udział w całorocznej akcji in-formacyjnej „Załóż Firmę w AIP” – zachęcamy do tego podczas wy-kładów na uczelniach oraz na pre-zentacjach i prelekcjach dotyczą-cych przedsiębiorczości. Bierzemy udział w Targach Pracy, opowiada-my o nurcie przedsiębiorczości w ra-diu, telewizji i pokazujemy wszędzie gdzie się da dobre praktyki i przy-kłady firm sukcesu.Przez maksymalnie jaki okres fir-my mogą uczestniczyć w inkuba-torze?Przeważnie jest to dwa lata, ale je-śli firma potrzebuje dłuższego cza-su wsparcia, to może taki uzyskać.W jakim momencie swojej działal-ności firmy opuszczają inkubator?Najczęściej firmy wychodzą z Inku-batora w momencie kiedy na ty-le się rozwinęły, że stać je na zapła-cenie wszystkich standardowych kosztów działalności gospodarczej oraz kiedy potrzebują zatrudniać pracowników na etat bądź chcą wziąć kredyt, leasing lub dotację.

Ile firm odniosło sukces i w wyniku tego opuściło Państwa Inkubator? Czy możecie podać Państwo przy-kłady firm, które odniosły sukcesy w swoich branżach?Bardzo wielu osobom udało się usa-modzielnić, obecnie prowadzą już własne spółki, zatrudniają pracow-ników. Z naszych wyliczeń wynika, że z sukcesem usamodzielnia się ok. 25% osób, którzy wchodzą do Inku-batora. Czyli na 700 firm, które by-ły w AIP Kraków, ponad 150 nadal funkcjonuje na rynku jako mniej lub bardziej rozwinięte biznesy. I o to właśnie chodzi, aby AIP było miej-scem rozwoju dla młodych przed-siębiorców w Polsce.

Najlepsze przykłady firm z AIP Kraków to przede wszystkim marka odzieżowa Misbehave. Kolejne fir-my sukcesu to: Sigmapoint – two-rzą aplikacje mobilne na iOS, An-droid, Windows Phone, Lost Souls Alley – Dom Strachów, Cat Design – tworzący dedykowane rozwiąza-nia informatyczne, Tramwaj Par-ty – organizujący imprezy w tram-waju oraz Twój Trening – Cross Fit, treningi personalne, a także wie-le innych.Czy inkubator wspiera innowacje, a jeśli tak to w jaki sposób?Tak, AIP wspiera innowacyjne po-mysły. Dla tego typu biznesów AIP prowadzi fundusz seedowy o nazwie AIP Seed Capital. Najlep-sze pomysły z AIP mogą otrzymać 100.000 zł na finansowanie swojego biznesu, w zamian za 15% udziałów funduszu. Planujemy w najbliższym czasie kilkadziesiąt takich inwesty-cji. Prowadzimy również projekt Krakow Business Starter, w ramach którego 25 najciekawszych pomy-słów biznesowych weźmie udział w prestiżowych szkoleniach bizne-sowych (od kwietnia 2014), a trzy najlepsze pomysły otrzymają pod koniec roku 2014 po 10.000 zł gran-tu na rozwój firmy.

Więcej informacji na temat AIP można uzyskać w poszczególnych biurach oraz na stronach interne-towych: http://przedsiebiorca.pl/seed, www.krakowbusinessstarter.pl, www.inkubatory.pl oraz www.aipkrakow.pl.

WyWiaD PrzeProWaDziły: Joanna Baraniak i Klaudia Gaj

studentki kierunku Gospodarka i Administracja Publiczna Uniwersytetu

Ekonomicznego w Krakowie

dokończenie ze strony 3 ▲ Spotkanie w AIP, Kraków

Najlepsze pomysły

z AIP mogą otrzymać

100.000 zł na finansowanie

swojego biznesu

Page 7: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

5ciąg dalszy na stronie 6

Do rozwoju przedsiębior-

czości akademickiej potrzebne są

warunki, które umożliwią

nawiązanie współpracy

między środowiskiem

naukowym i biznesem

INKUBATORY I START UP’Y

Preinkubator Przedsiębiorczości Akademickiej Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Przedsiębiorczość – kluczem do rozwoju gospodarki

P rzedsiębiorczość akademic-ka uznawana jest jako głów-ne narzędzie do kreowania

nowych miejsc pracy oraz podno-szenia konkurencyjności, przyczy-nia się więc do rozwoju gospodarki w Polsce i na świecie. Zmiany zacho-dzące w gospodarce na przestrze-ni ostatnich lat wymagają nowych inicjatyw, które będą wspierać roz-wój przedsiębiorczości. Przemiany te związane są z zaangażowaniem środowiska naukowego we współ-pracę z biznesem.

Do rozwoju przedsiębiorczo-ści akademickiej potrzebne są wa-runki, które umożliwią nawiązanie współpracy między środowiskiem naukowym i biznesem. Są to przede wszystkim innowacyjne wyniki prac naukowo-badawczych, wykwalifi-

kowana kadra, potencjalni przed-siębiorcy wśród studentów i pra-cowników naukowych oraz ośrodki wspierające transfer technologii i rozwój początkowych faz firmy. Uniwersytet Rolniczy im. Hugo-na Kołłątaja w Krakowie niewątpli-wie podołał temu wyzwaniu. Uczel-nia posiada przygotowywaną kadrę zdolną sprostać współczesnym wy-maganiom rozwoju gospodarcze-go opartego na transferze wiedzy. Pracownicy naukowi Uniwersyte-tu przewidując kierunki rozwoju gospodarki, przekazują przyszłym absolwentom nowoczesną wiedzę i umiejętności w zakresie nauk rol-niczych, leśnych, biologicznych, we-

terynaryjnych, ekonomicznych i in-żynieryjnych. Duże zaangażowanie można również zauważyć w funk-cjonowaniu jednostki Centrum Transferu Technologii.

W 2012 roku powołana została również spółka celowa Centrum In-nowacji Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, której podstawowym celem działalności jest komercjali-zacja wyników badań naukowych i prac rozwojowych. Spółka stała się pośrednikiem ułatwiającym na-wiązywanie współpracy pracowni-ków naukowych ze środowiskiem biznesu, głównie poprzez zlecanie wykonania wszelkich analiz i badań na potrzeby firm. Preinkubator Przedsiębior-czości Akademickiej na Uniwersytecie Rolniczym im. Hugona Kołłątaja w KrakowieJednym z ośrodków wspierają-cych przedsiębiorczość akade-micką jest również Preinkubator Przedsiębiorczości Akademickiej, powstały w 2012 roku w ramach programu „Kreator Innowacyjności – wsparcie innowacyjnej przedsię-biorczości akademickiej” dofinan-sowującego konsorcjum Uniwer-sytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja i Centrum Transferu Ekotechno-logii sp. z o.o. Obecnie, po zakoń-czeniu realizacji Projektu, działania Preinkubatora koordynuje Centrum Innowacji Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie sp. z o.o.

Celem Preinkubatora Przedsię-biorczości Akademickiej jest pro-

Page 8: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

Preinkubator jest miejscem,

gdzie innowacyjne

pomysły będą wdrażać ludzie,

nie bojący się ryzyka

związanego z prowadzeniem

własnej działalności

6

dokończenie ze strony 5

Przedsiębiorczość akademicka wymaga

ciągłego wsparcia, a jej rozwój zależy od „otwarcia się” Uczelni

oraz gotowości przedsiębiorców na

nawiązanie współpracy

INKUBATORY I START UP’Y

mowanie i wspieranie przedsiębior-czości akademickiej m. in. poprzez stwarzanie specjalnych warunków organizacyjno – technicznych uła-twiających powstawanie nowych i rozwój już istniejących małych i średnich firm. Jest to jedyna tego typu jednostka wśród krakowskich uczelni, która jest wyspecjalizowa-na w konkretnym obszarze rynku. Dzięki temu w sposób wyczerpu-jący opisuje zagadnienia związane z danym sektorem gospodarki.

Oferta ośrodka skierowana jest do ściśle określonej grupy odbior-ców – studentów i pracowników naukowych uczelni przyrodniczych, a w szczególności do osób zajmują-cych się innowacjami w rolnictwie oraz ochronie środowiska. Preinku-bator Przedsiębiorczości stawia so-bie za główne zadanie niwelowanie przeszkód ekonomicznych i mental-nych podczas prowadzenia własnej

firmy, a także dostarczanie materia-łów i informacji potrzebnych mło-demu przedsiębiorcy do samodziel-nego działania.

Misją Preinkubatora jest kreowa-nie rozwoju województwa w opar-ciu o transfer technologii poprzez wykorzystanie regionalnego po-tencjału gospodarczego oraz na-ukowo-badawczego środowiska akademickiego. Preinkubator jest miejscem, gdzie innowacyjne po-mysły będą wdrażać ludzie, nie bo-jący się ryzyka związanego z pro-wadzeniem własnej działalności. Preinkubator dokonuje wstęp-nej weryfikacji pomysłu w opar-ciu o statystyki rynkowe określając szanse powodzenia danego pomy-słu, usługi bądź technologii.

W ramach Preinkubatora Przed-siębiorczości regularnie odbywa-ją się wydarzenia promujące jego działalność m.in. „Drzwi Otwarte Preinkubatora”. Uczestnicy mają okazję porozmawiać z ekspertem o tym, jak studenci oraz pracow-nicy naukowi krakowskich Uczel-ni, a w szczególności Uniwersyte-tu Rolniczego mogą zarabiać na nauce. Spotkania te skierowane są głównie do osób, które pracują nad projektem naukowym, także w ra-mach pracy dyplomowej. Podczas dyskusji można się dowiedzieć w ja-ki sposób znaleźć fundusze na roz-wój Projektu oraz podnieść swoje umiejętności z zakresu wiedzy biz-nesowej. Poruszane są zagadnienia z przedsiębiorczości akademickiej, zakładania i prowadzenia własnej

działalności gospodarczej. Przedsta-wiane są alternatywne sposoby pra-cy na własne nazwisko bez zakłada-nia firmy oraz istota kreatywnego myślenia i wykorzystywania wła-snych pomysłów. Organizowane są również spotkania, na których stu-denci uczą się poprzez zabawę za-gadnień z zakresu finansów oraz za-rządzania. Mają okazję zagrać w grę planszową Cashflow, która uczy podstaw inwestowania w akcje, biznes i nieruchomości, umieszcza-jąc gracza w wirtualnym środowisku pozwalającym na eksperymentowa-nie z własną strategią.

Ponadto Preinkubator wraz z wy-posażeniem (sprzęt IT) oraz usługą sekretariatu udostępniany jest nie-odpłatnie studentom i pracowni-kom naukowym z branży przyrodni-czej oraz nowo powstałym firmom (w cenie od 150,00 do 300,00 zł za miesiąc).

Przedsiębiorczość akademic-ka w ymaga ciągłego wsparcia, a jej rozwój zależy od „otwarcia się” Uczelni oraz gotowości przedsię-biorców na nawiązanie współpracy. Uniwersytet Rolniczy podejmuje te wyzwania, których efektem jest za-poznanie się środowiska akademic-kiego ze zmianami zachodzącymi w gospodarce poprzez dostosowa-nie profilu kształcenia i opracowa-nie sylwetki absolwenta odpowia-dającego potrzebom rynku pracy.

mgr inż. aDelina KasPrzaK

Centrum Transferu Technologii Uniwersytet Rolniczy

im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Page 9: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

7ciąg dalszy na stronie 8

INKUBATORY I START UP’Y

TOP 500 Innovators

Magdalena Włodarz, Paulina Pych: na czym polega program „TOP 500 Innovators”?Dr Agata Prokop: Program TOP 500 Innovators jest to program stażo-

Wywiad z dr Agatą Prokop uczestniczką programu TOP 500 Innovators

Academic Ranking of World Universi-ties) zwanego potocznie rankingiem szanghajskim.

Do pierwszej 10. rankingu zali-cza się takie uczelnie jak: Harvard U., Stanford U., UC Berkley, MIT, U. Cambridge, Caltech, Princeton U., Columbia U., U. Chicago, Oxford. Do tej pory uczestnicy wyjeżdża-li do dwóch ośrodków: UC Berkeley oraz Stanfordu.Kto może wziąć udział u progra-mie?W programie mogą wziąć udział pracownicy naukowi, którzy współ-pracują z przemysłem lub z przed-siębiorstwami, wykonują badania zlecone lub mają własne patenty.

Program przeznaczony jest także dla pracowników centrów transferu technologii, zajmujący się komercja-

Dr Agata ProkopPracownik CTT Uniwersytetu Rolni-czego w Krakowie. Zajmuje się ko-mercjalizacją i prawem własności intelektualnej. Z wykształcenia jest prawnikiem i ekonomistą. Interesuję się różnymi aspektami globalizacji. Stypendystka Fundacji ‚Copernicus Society of America’ oraz absolwent-ka prestiżowego programu stażowo--szkoleniowego MNiSW – TOP 500 Innovators, Science, Commerciali-zation, Management w UC Berkeley. Doświadczenie w biznesie zdobywa-ła m.in. podczas pracy w Dresdner AG Bank we Frankurcie nad Menem oraz UBS oddział Polska.W XI 2013 r. obroniła doktorat z nauk politycz-nych na UJ.

– czyli, jak odbyć staż w najbardziej prestiżowych uczelniach świata

wo-szkoleniowy 9-tygodniowy or-ganizowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Uczestnicy programu mogą przyj-rzeć się funkcjonowaniu zagra-nicznych firm, w których istotną rolę odgrywa komercjalizacja wy-ników badań naukowych, spotkać się z przedsiębiorcami i przedstawi-cielami venture capital oraz zwery-fikować i wzbogacić swoje pomysły na przedmiot i sposób prowadzenia badań naukowych. Gdzie wyjeżdżają uczestnicy pro-gramu?Wyjazdy są organizowane do 10 najlepszych uczelni na całym świe-cie z rankingu Akademickiego Ran-kingu Uniwersytetów Świata (ang.

Page 10: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

8

INKUBATORY I START UP’Y

dokończenie ze strony 7 lizacją wyników badań, którzy po-siadają tytuł zawodowy magistra i prowadzą badania w obszarze na-uk ścisłych.Jaki był program szkolenia?Szkolenia trwają dwa miesiące i w każdym roku planowane są w ter-minach: kwiecień – czerwiec i paź-

Co Panią najbardziej zaskoczyło?Mnie osobiście zdziwiła bardzo sie-dziba i sposób pracy w GOOGLE. Są-dziłam, iż będzie się mieścić w kilku-dziesięciu piętrowym wieżowcu. Ku mojemu zaskoczeniu zobaczyliśmy niewielkie kilku piętrowe budynki. Google zapewnia swoim pracowni-kom świetne warunki do pracy oraz aktywnego wypoczynku: siłownia dla pracowników, basen z wodną bieżnią, oraz darmowe posiłki. Pra-cownicy często pracują więc od 8 rano do 12 w nocy.Jak wygląda rekrutacja do progra-mu TOP 500 Innovators?Najpierw wysyła się formularz on--line do Ministerstwa Nauki i Szkol-nictwa Wyższego. Jest on inny dla pracowników naukowych i dla pra-cowników działu transferu i techno-logii. Naukowcy opisują jak wyglą-da ich współpraca z biznesem oraz dorobek naukowy. Natomiast pra-cownicy centrów transferu techno-logii relacjonują swoje osiągnięcia na polu współpracy między bizne-sem a nauką.

Po przejściu pierwszego etapu wybrane osoby, które uzyskały naj-wyższą liczbę punktów zaproszono do Warszawy na rozmowę kwalifi-kacyjną. Rozmowa jest dwuetapo-wa – na początku ma miejsce ocena językowa polegająca na krótkiej 15 minutowej rozmowie. Dopiero po pozytywnej weryfikacji znajomości

dziernik – grudzień w grupach po 40 osób. Program co roku przybiera inną formę, składa się głównie z wy-kładów, seminariów, wyjazdów stu-dyjnych i praktyk.

Wyjazd każdej grupy wygląda trochę inaczej i różni się w zależno-ści od ośrodka go przeprowadzają-cego.

Podczas mojego pobytu w UC Berkeley zajęcia były organizowane przez Haas School of Bussines, czy-li przez szkołę biznesu, która prowa-dzi studia MBA. W Haas School of Bussines mieliśmy 144 godziny wy-kładów, odbyliśmy 64 godziny prak-tyk i 18 godzin wizyt studyjnych. Ty-tuł programu nosił nazwę: „Top 500 innovators: Science – Managment- Commercialization” czyli nauka, za-rządzanie, komercjalizacja.

Tematyką szkoleń była współpra-ca nauki z gospodarką, zarządzanie badaniami naukowymi i komercjali-zacja wyników badań. Podczas wy-

kładów duży nacisk nakładano na bycie liderem. Jakie firmy Państwo odwiedzili?Odwiedziliśmy między innymi: Go-ogle, NASA, Autodesk, McKesson Corporation, Genentech oraz EBI (Energy Bioscience Institute) – insty-tut który został powołany przez BP czyli British Petroleum i Uniwersytet w Berkeley.

Jest to największe tego typu przedsięwzięcie na świecie, na je-go funkcjonowanie przeznaczono 500 mln dolarów na okres 10 lat. In-stytut zajmuje się badaniem sekto-ra paliw, szeroko rozumianego roz-woju bioenergii.Ile razy można wziąć udział u ta-kim programie? Tylko raz można uczestniczyć w pro-gramie. Założenia programu są, iż weźmie w nim udział 500 osób. Do tej pory wyjechało 320 osób. Jakie najważniejsze spostrzeżenia wyniosła pani z programu?Główne przesłanie wyjazdu to „It is OK to fail”, czyli porażka jest w po-rządku. Podczas wyjazdu mieliśmy okazje zobaczyć na własne oczy, iż nie jest to tylko deklaracja, ale że jest ona stosowana przez przed-siębiorców w Dolinie Krzemowej w praktyce.

Drugą istotną moim zdaniem ob-serwacją jest zjawisko networkin-gu. W języku polskim nie ma na to wyrażenie dobrego określenia, naj-

lepiej oddaje istotę networkingu sformułowanie „znajomości”, ale ma ono zabarwienie pejoratywne, często zamiast networkingu używa się więc formalnego wyrażenia „ka-pitał relacyjny”.

języka można przejść do kolejnego etapu rozmowy z komisją meryto-ryczną. W komisji zasiadają przed-stawiciele poprzednich edycji TOP 500 Innovators oraz przedstawicie-le Ministerstwa. Wyniki umieszczo-no na stronie internetowej.

Page 11: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

9

ciąg dalszy na stronie 10

INKUBATORY I START UP’Y

urodziny Akademickiego Inkubatora Przedsiębiorczości AGH

A kademicki Inkubator Przedsiębior-czości Akademii Górniczo-Hutniczej działa już 8 lat i stale rozszerza swo-

ją ofertę o nowe formy pomocy dla osób, które chcą założyć własną działalność go-spodarczą.

W dotychczasowej siedzibie AIP AGH przy ul. Reymonta 17, główną formą po-mocy dla młodych przedsiębiorców było „Wirtualne biuro”, czyli prawo do rejestracji adresu siedziby firmy pod adresem Inkuba-tora oraz Inkubacja.

Zmiana siedziby AIP AGH na biura przy ul. Czarnowiejskiej 50b pozwoliła wpro-

Fotografie w ar-tykule autorstwa: Magdaleny Graczyk

Jakie są największe korzyści z pro-gramu TOP 500 Innovators we-dług Pani?Największą korzyścią jest zapozna-nie się z całą kulturą pracy i atmos-ferą Doliny Krzemowej, oraz o czym już wspominałam przesłaniem ,, It’s okay to fail” i z ideą networkingu. Istotna jest moim zdaniem również możliwość porównywania własnych umiejętności w danej dziedzinie z wiedzą i kompetencjami amery-kańskich kolegów (ang. benchmar-king). Każdy z nas miał też okazję pogłębić swoją wiedzę, spotkać się ekspertami w danej dziedzinie. In-

teresujące były również spotkania z przedsiębiorcami którzy założyli własne start- up’y i odnieśli sukces, w szczególności z tymi którym uda-ło się dopiero za drugim albo trze-cim razem.Czy poleciłaby Pani udział w takim programie? Zdecydowanie polecam udział w tym programie, dla mnie osobi-ście był to wyjazd życia. Poznałam wiele interesujących ludzi, nie tylko wśród amerykanów ale również sa-mych uczestników programu. Taki wyjazd to również niepowtarzalna okazja, aby przez 9 tygodni skupić

się wyłącznie na 1 zagadnieniu. Mi-nisterstwo Nauki i Szkolnictwa Wyż-szego pokrywa wszystkie koszty związane z wyjazdem, przelot, za-kwaterowanie, koszty szkoleń oraz przyznane dla uczestników zryczał-towane diety wyjazdowe na dodat-kowe koszty utrzymania.Prawnik – dr Agata Prokop tel.: (12) 662 44 49 [email protected]

Wywiad przeprowadziły: magDalena WłoDarz, Paulina Pych

studentki kierunku Gospodarka i Administracja Publiczna Uniwersytetu

Ekonomicznego w Krakowie.

wadzić dwie nowe usługi: salę szkolenio-wą i coworking. Tym samym, od 2014 roku klienci Akademickiego Inkubatora Przed-siębiorczości AGH mogą korzystać z nastę-pujących usług:A. Adres siedziby firmy – „Wirtualne biu-ro”, który pozwala na zarejestrowanie dzia-łalności gospodarczej pod adresem Inkuba-tora.

W ramach tej usługi można korzystać z następujących świadczeń:

� najem powierzchni użytkowej z prawem zarejestrowania działalności gospodarczej pod adresem AIP AGH – wirtualne biuro;

� obsługa sekretarska (obsługa korespon-dencji, skanowanie i przekazywanie ko-respondencji, obsługa przychodzących połączeń telefonicznych i przychodzą-cych faksów);

� w ramach abonamentu: prawo do ko-rzystania z coworkingu (15 godz./mies.), sali szkoleniowej (6 godz./mies.), linii tele-fonicznej i faksu w zakresie połączeń przy-chodzących, sprzętu biurowego AIP AGH (drukarki, ksero, skaner itp.);

� prawo do korzystania z nazwy „Akade-micki Inkubator Przedsiębiorczości AGH”, pod warunkiem jednoczesnego podania nazwy własnej firmy;

� miejsce na reklamę firmy na stronie inter-netowej AIP AGH;

� bezpłatne szkolenia m.in. z zakresu po-zyskiwania funduszy, zarządzania, autopre-zentacji, marketingu etc.;

� w cenę najmu powierzchni wliczony jest także wynajem skrytki adresowej.

Opłaty (netto): 100 zł miesięcznie przez pierwsze dwa lata.

Uwaga! W związku z wprowadzeniem na ul. Czarnowiejskiej strefy płatnego par-kowania mikroprzedsiębiorcy posiadający adres siedziby firmy w AIP AGH będą mie-

Page 12: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

10

INKUBATORY I START UP’Y

dokończenie ze strony 9 Korzystanie z usług Akademickiego Inku-

batora Przedsiębiorczości AGH to, oprócz bardzo korzystnej cenowo oferty wynaj-mu biura w centrum Krakowa, szansa na-wiązania nowych kontaktów biznesowych, możliwość rozwijania swojej firmy poprzez udział w modułach szkoleniowych, przyja-zne młodym przedsiębiorcom miejsce pra-cy i spotkań z klientami.

anica Knera

Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości [email protected]

www.aip.agh.edu.pl

li możliwość wykupienia tańszego abona-mentu postojowego na parkowanie w stre-fie. Szczegóły: www.zikit.krakow.pl.B. Inkubacja, to usługa „Wirtualnego biu-ra” rozszerzona o doradztwo w zakresie tworzenia własnej firmy oraz doradztwo bieżące w trakcie trwania okresu inkubacji.

W ramach tej usługi, poza świadczenia-mi wymienionymi w pkt A, można korzy-stać z następujących świadczeń:

� pomoc administracyjno-prawna, w tym pomoc w przygotowywaniu umów i doku-mentów związanych z prowadzoną działal-nością oraz porady prawne;

� pomoc w pozyskiwaniu funduszy na in-westycje.

Opłaty (netto): 200 zł miesięcznie przez pierwsze dwa lata.C. Coworking, czyli przestrzeń do wspól-nej pracy dla tych, którzy nie chcą praco-wać w domu.

W ramach tej usługi można korzystać z następujących świadczeń:

� stanowisko do pracy (biurko) oraz za-plecze biurowo-gospodarcze Inkubatora

(dostęp do drukarki, skanera, ksero, faksu i telefonu oraz wyposażonego zaplecza ku-chennego);

� bezpłatne szkolenia organizowane przez Inkubator.

Opłaty (netto): dla klientów AIP, którzy korzystają z „wirtualnego biura” lub inku-bacji: 15 godz./mies. – bezpłatnie.

Dla pozostałych klientów lub powyżej li-mitów, o których mowa wyżej:

� 1 godz. – 5 zł � 1 dzień (7 godz.) – 25 zł � miesiąc – 300 zł.

D. Sala szkoleniowa, na spotkania/szkole-nia dla grup do ok. 20 osób.

Sala wyposażona jest we flipchart, note-booka, ekran oraz projektor wynajmowane w ramach opłaty za wynajem sali.

Opłaty (netto): dla klientów AIP, którzy korzystają z „wirtualnego biura” lub inku-bacji: 6 godz./mies. – bezpłatnie.

Dla pozostałych klientów lub powyżej li-mitów, o których mowa wyżej:

� 1 godz. – 25 zł; � 1 dzień (7godz.) – 150 zł.

Więcej informacji można

uzyskać w siedzibie

AIP AGHul. Czarnowiejska 50b

30-054 Kraków

tel.: 12 617 41 07/08

e-mail: [email protected]

www.aip.agh.edu.pl

Page 13: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

11

INKUBATORY I START UP’Y

ciąg dalszy na stronie 12

Fundacja Promocji Gospodarczej Regionu Krakowskiego

Z Fundacją po sukces!

Paweł Smolaga, Igor Jagieniak: Jaki jest warunek sukcesu w biz-nesie?Małgorzata Szumniak: Nie istnieje „przepis” na sukces. Na sukces skła-da się wiele wypadkowych, któ-re tylko przy ścisłej korelacji mo-gą wpłynąć na efekty pracy. Są to przede wszystkim ludzie, ale także pomysł, innowacyjność i odwaga.Na czym powinni się skupić przed-siębiorcy tworząc własną firmę, jakie problemy mogą im stanąć na drodze?Młodemu przedsiębiorcy proble-my same stają na drodze. Założe-nie działalności ogranicza się już do jednej wizyty na stronie ePUAP, jed-

nak to nie wszystko. W dzisiejszych czasach w dobie przesytu rynko-wego ciężko jest znaleźć niszę i ją umiejętnie wykorzystać. Bez wła-ściwej reklamy, pomysłu innego niż wszystkie i kapitału początkowego młody przedsiębiorca będzie bory-kał się tylko z kłodami rzucanymi pod nogi.Jakie były powody powstania tego inkubatora oraz jakie z tego tytu-łu wynikają korzyści dla jego twór-ców? Nie czerpie się korzyści z tytułu pro-wadzenia inkubatora, bowiem dzia-ła on w ramach Fundacji działalno-ści non-profit. Zyski finansowe są przeznaczane na „obsługę”, czyli wynagrodzenia pracowników a tak-że utrzymanie obiektów, tj. podatek od nieruchomości oraz opłaty za media. Oczywiście prowadzenie in-kubatora nie jest pozbawione zalet. Daje to możliwość poznania wielu ludzi o fantastycznych pomysłach.

Z jakich źródeł finansowane było powstanie inkubatora oraz usłu-gi, które są przez niego udzielane?Powstanie inkubatora finansowa-ne było z programu TOR#10 Mini-sterstwa Pracy i Polityki Społecznej i Banku Światowego.Jakie zadania i cele stawiają sobie osoby należące do struktur Funda-cji Promocji Gospodarczej Regionu Krakowskiego, co jest ich podsta-wową misją?Zadaniami i celami osób przynale-żących do struktur FPGRK są dzia-łania zgodne z misją Inkubatora, a więc przeciwdziałanie bezrobo-ciu poprzez wspieranie powsta-wania i rozwoju małych i średnich

Rozmowa z Panią Małgorzatą Szumniak, kierownikiem Inkubatora Przedsiębiorczości Fundacji Promocji Gospodarczej Regionu Krakowskiego

Prowadzenie inkubatora

daje możliwość poznania wielu

ludzi o fanta- stycznych

pomysłach

Page 14: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

12

INKUBATORY I START UP’Y

ciąg dalszy ze strony 11 przedsiębiorstw, wspieranie roz-woju rynku lokalnego oraz wspiera-nie podejmowania działalności go-spodarczej przez osoby bezrobotne i niepełnosprawne, dostarczenie małym i średnim firmom odpo-wiedniej do ich potrzeb powierzch-ni przeznaczonej na działalność gospodarczą, aż po zapewnienie efektywnej pomocy dla powstania i rozwoju małej firmy, w tym między innymi udzielanie niskooprocento-wanych pożyczek.Jaka forma pomocy udzielana jest użytkownikom korzystającym z In-kubatora przedsiębiorczości?Główną pomocą skierowaną do firm korzystających z Inkubatora jest oferowane wynajmu pomieszczeń biurowych, produkcyjnych i maga-zynowych po preferencyjnych staw-kach najmu niższych niż oferowane w najbliższym otoczeniu konkuren-cyjnym. W ramach możliwości i wie-dzy pracownicy Fundacji pomagają również w kwestiach ściśle zwią-zanych z prowadzeniem działal-ności takich jak pomoc w zakresie prawnym, rachunkowym, finanso-wym itd.Czy sąsiedztwo dawnej huty Sen-dzimira (obecnie Arcelor Mittal Steel) determinuje profil działal-ności firm obecnych w inkubato-rze?Nie. Sąsiedztwo huty nie determi-nuje charakteru przedsiębiorstw Inkubatora. Firmy „przebywające” obecnie w Inkubatorze cechują się różnorodnym profilem produkcyj-nym bądź usługowym swojej dzia-łalności. Podmioty w ramach inku-batora działają w różnych branżach.Czy trudno jest dostać się pod opiekę inkubatora oraz czy jest ograniczona liczba miejsc?Nie dysponujemy nieograniczo-nymi możliwościami w ynajmu. W chwili obecnej posiadamy po-wierzchnią całkowitą zadaszoną 4.045 m2, w tym użytkową 3.244 m2, oraz 1.000 m2 placów składowych. W miarę wolnych miejsc do Inkuba-tora przyjmowane są kolejne firmy. Na chwilę obecną wejście do Inku-batora Przedsiębiorczości nie stano-wiłoby trudności, lecz są takie okre-sy, kiedy z powodu braku wolnych powierzchni zmuszeni jesteśmy od-rzucać zapytania przedsiębiorstw. Oczywiście przyjęcie do Inkubatora wiąże się także ze spełnieniem okre-ślonych warunków.

Jakie to są warunki?Do Inkubatora przyjmowane są fir-my nowopowstałe, rozpoczynają-ce działalność gospodarczą a także przedsiębiorstwa działające na ryn-ku poniżej 12 miesięcy. Jakie są szanse i mocne strony te-go inkubatora?Mocnymi stronami Inkubatora są ni-skie czynsze w zróżnicowanych po-mieszczeniach, preferencyjne po-życzki, udzielanie porad, a szanse wynikają przede wszystkim z ugrun-towanej pozycji na rynku, na którym na dobrą sprawę mamy tylko jedne-go lokalnego konkurenta. Jakie cele chce osiągnąć inkuba-tor?Cele Inkubatora skierowane są na dalsze efektywne działania wspie-rające przedsiębiorstwa a także cią-głe podnoszenie standardu ofero-wanych produktów.Na jaką skalę widoczne jest od-działywanie inkubatora przedsię-biorczości?Skala oddziaływania jest raczej ska-lą lokalną i koncentruje się na naj-bliższym otoczeniu – dzielnicy No-wa Huta. Jakie są plany rozwoju w kierunku działań tego inkubatora?Wszelkie zmiany w Inkubatorze ja-kie w przyszłości mogą wpłynąć na jego działanie, opierać się będą na zmianach wewnętrznych, nie ma-

jących bezpośredniego oddziały-wania na firmy znajdujące w struk-turze.Proszę powiedzieć jaka może być przewaga firm korzystających z in-kubatora nad firmami, które z nie-go nie korzystają?Główną przewagą firm korzystają-cych z usług Inkubatora są warun-ki najmu – niskie stawki czynszo-we, a także fakt, iż w każdej chwili w ramach współpracy przedsiębior-stwa mogą uzyskać odpłatną po-moc w rozwiązywaniu problemów. Pracownicy Inkubatora starają się wychodzić naprzeciw przedsiębior-stwom, ponieważ zamysłem Inku-batora jest pomoc w utrzymaniu się firmy na rynku oraz dalszy jej rozwój, a jak wspomniałam na po-czątku, celem naszej Fundacji jest dołożenie wszelkich starań, aby w możliwie jak najlepszy sposób udzielić pomocy i przekazać posia-daną wiedzę przedsiębiorcom.Fundacja Promocji Gospodarczej Regionu [email protected]://www.fpgrk.krakow.pl

Dziękujemy za rozmowę.

Rozmowę przeprowadzili: PaWeł smolaga, igor jagieniaK

studenci kierunku Gospodarka i Administracja Publiczna Uniwersytetu

Ekonomicznego w Krakowie

▲ Firmy w Inkuba-torze Fundacji Pro-mocji Gospodarczej Regionu Krakow-skiego

Mocnymi stronami

Inkubatora są niskie czynsze

w zróżni-cowanych pomiesz-czeniach,

preferencyjne pożyczki,

udzielanie porad,

Page 15: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

13

Kim jest Broker Innowacji oraz ja-kie jest jego zadanie? Celem nauki jest odkrywanie praw-dy i dążenie do jej poznania, a celem biznesu jest po prostu zarabianie pieniędzy. Broker powinien spra-wić, aby te dwa światy się przenika-ły. Z jednej strony komunikuje się on z przedsiębiorcami, poznaje ich po-trzeby, trudności, organizuje spo-tkania, które pomagają danej tech-nologii zaistnieć na rynku. Z drugiej zaś rozmawia z naukowcami, pró-buje dowiedzieć się nad czym pra-cują oraz jak wyobrażają sobie po-tencjalne zastosowanie wyników swoich badań.

Zadaniem brokera jest odcią-żyć naukowca od wysiłku związa-nego z poszukiwaniem zaintereso-wania wśród przedsiębiorców, tak, aby osiągnąć ostatni etap dojrzało-ści technologicznej, jakim jest uru-

chomienie na skalę przemysłową produkcji wyrobu, wdrożenie no-wej technologii bądź rozpoczęcie świadczenia usługi. Jak dużo wynalazków znajduje za-stosowanie na rynku?Nie wszystkie badania nadają się do wdrożenia. Nigdy 100% badań nie zostanie skomercjalizowanych, jednak część z nich powinna, aby służyła nam wszystkim. Przykłado-wo wynalazca masera nie wiedział gdzie może on znaleźć swoje za-stosowanie, jednak z upływem lat wynalazek został rozwinięty i prze-kształcony w laser – produkt bardzo użyteczny i powszechny.Jakie cechy powinien posiadać za-wodowy broker?Broker powinien chętnie rozmawiać z ludźmi, nie bać się wyzwań. Z jed-nej strony ważna jest umiejętność słuchania oczekiwań i potrzeb, a z drugiej łączenia zapotrzebowań ze strony przedsiębiorców z możliwo-ściami oferowanymi przez naukow-ców. Można powiedzieć, że broker pełni rolę popularyzatora nauki.

Kiedy zaczął Pan działalność, ja-ko broker innowacji oraz skąd ta-ki pomysł?Rozpoczynając studia doktoranc-kie opracowałem innowację doty-czącą organizacji ruchu drogowego. Z biegiem czasu pomysł zamienił się w patent chroniony w kilku kra-jach Europy. Komercjalizacją zaję-ła się założona przeze mnie spół-ka. W tym samym czasie pojawił się program „Brokerzy Innowacji” Mini-sterstwa Nauki i Szkolnictwa Wyż-szego, więc postanowiłem „pobro-kerować” (śmiech).

Nominacje na brokerów otrzy-maliśmy w październiku ubiegłe-go roku. Obecnie, jako broker oraz opiekun pomocniczy pomagam studentom UJ w komercjalizacji ich wynalazku. Magistranci opracowali algorytmy do sterowania inteligent-nym domem zaimplementowane w urządzeniach o standardzie KNX. Jest to technologia, która doty-czy zarządzania budynkiem i opty-malizacją wykorzystania energii.

ciąg dalszy na stronie 14

Broker Innowacji MICHAŁ MARKIEWICZ

Michał Markiewicz: asystent w Instytucie Informatyki na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Magister Infor-matyki UJ, Doktorant Wydziału Matematyki i Informatyki UJ, Broker Innowacji MNiSW, uczestnik rządowego progra-mu „Top 500 Innovators”, programu Wsparcie Zarządza-nia Infrastrukturą Badawczą Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Certyfikowany Architekt Oprogramowania, Cer-tyfikowany Developer oraz Programista Java.

INNOWACJE

Page 16: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

14

INNOWACJE

ciąg dalszy ze strony 13 Studenci planują założyć spółkę spin-off, dzięki której produkt ten będzie mógł zostać skomercjalizo-wany. Rozwiązanie to ma być tanie i dostępne dla każdego Polaka.Na czym polega taka spółka spin--off? Spółka spin-off jest to jedna z kil-ku form komercjalizacji wyników badań. Skomercjalizowanie, czyli sprawienie żeby dane rozwiązanie techniczne, bazujące na rezultatach badań naukowych zaczęło przyno-sić zyski. Naukę w Polsce finansuje-my my, jako podatnicy, organizacje pożytku publicznego, przedsię-biorstwa oraz kapitał zagraniczny. Dzięki istnieniu spółek typu spin--off nauka może zacząć generować dochody oraz przynosić zysk inwe-storom. Jakie są korzyści oraz na co należy zwrócić uwagę prowadząc spółkę spin-off?Jest to olbrzymia frajda patrzeć jak dzieło własnych rąk zaczyna być wykorzystywane przez innych. Człowiek naprawdę się stara, bo wie, że może liczyć tylko na siebie. Jest to życie na wysokich obrotach, konferencje, badania, uczestnictwo

w targach, spotkania z potencjalny-mi parterami biznesowymi. Ważna jest ochrona własności intelektu-alnej, są to pewne koszty, na które warto zwrócić uwagę. Czy jest coś, co utrudnia funkcjo-nowanie i rozwój spółki?W Stanach Zjednoczonych nauko-wiec, który ma ochotę założyć spół-kę spin-off ma możliwość wzięcia kilkuletniego urlopu, na rozkręce-nie spółki. W każdym momencie ma szanse wrócić na uczelnie. Warto byłoby wprowadzić podobną prak-tykę w Polsce.W jednym z wywiadów powiedział Pan, pozwolę sobie zacytować „Jest wielu naukowców, którzy mają dobre pomysły, ale nie wie-dzą jak skomunikować się z ryn-kiem.”, co miał Pan na myśli?Z punktu widzenia rynkowego waż-ny jest popyt na produkt oraz moż-liwość rozwoju przedsiębiorstwa, kluczową rolę odgrywają partnerzy oraz zbadanie możliwości jak i osza-cowanie ryzyka związanego z wpro-wadzeniem danego produktu na rynek. Patrząc od strony naukow-

źródło: Witold Orłowski, „Komercjalizacja wyników badań naukowych w Polsce”, Warszawa 2013

ców, wynalazek który jest świetny w warunkach laboratoryjnych, nie-koniecznie będzie opłacalny na ska-lę przemysłową. Może to stanowić pewnego rodzaju barierę.Czy jest zatem, jakaś recepta na sukces?Aby powstał jakiś biznes potrzebny jest pomysł, technologia, zespół lu-dzi, źródło finansowania oraz rynek. Aby firma zaistniała potrzebuje lide-ra, który ją poprowadzi. Jest to sze-reg czynników składających się na sukces firmy.

Jeżeli chodzi o radę, to nie nale-ży bać się porażki. Tak jak dziecko, kiedy upadnie, wstaje i idzie dalej – niczym się nie przejmując. Ważna jest współpraca, szczególnie w Pol-sce, ponieważ często nawet w ob-rębie jednej instytucji panuje nie-zdrowa konkurencja. Istotne są też wyjazdy zagraniczne, gdyż umożli-wiają udoskonalanie i rozszerzenie dotychczasowej wiedzy oraz sieci kontaktów.

Rozmawiali:izabela Kraus, Patrycja noWaK

Instytut Informatyki na Wydziale Matematyki i Informatyki [email protected] ; http://www.ii.uj.edu.pl/~markiewicz

Michał Markiewicz

Wynalazek InnowacjaKomercja-lizacja

Przedsiębiorca

Broker nauki

InwestorStrefa biznesu

Projekt inwestycji

Kapitał na inwestycje

Uczelnia / Instytut

Wynalazca

Wpływ na procesy komercjalizacji

Strefa nauki

Wpływ na zachowanie wynalazków

Wpływ na aktywność badawczą/ zachowanie uczelni

Wpływ na wymianę informacji

Wpływ na zachowanie brokerów

Wpływ na zachowanie przedsię-biorców

Instytucje rządowe /

samorządowe

Instytucje wsparcia przedsię-

biorczościInstytucje

finansowania nauki

Wpł

yw n

a re

lacj

e w

ynal

azca

– u

czel

nia

Wpł

yw n

a do

stęp

ność

kap

itału

Wpł

yw n

a za

chow

anie

inw

esto

rów

Użyczenie in-frastruktury

Udział w zysku z komercjalizacji

Informacja o wiedzy

Informacja o potrzebach

Informacja o wiedzy

Page 17: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

15

P omieszczenia warsztatu bu-dynku Wydziału Form Prze-mysłowych od samego progu

wypełnia atmosfera pracy. Pośród zapachu szlifowanego drewna, cię-tego styroduru, rytmicznego hałasu maszyn powstają pierwsze mode-le i prototypy jeszcze niedawnych koncepcji. Studenci pracują nad roz-wojem własnych, nowatorskich po-mysłów, które niejednokrotnie ma-ją szansę zostać zaprezentowane poza murami uczelni, a nawet zo-

stać wdrożone do produkcji, tym samym zyskując szersze grono od-biorców. Zadowalające jest to, że coraz więcej ośrodków i firm doce-nia kreatywność i świeżość pomy-słów młodych projektantów oraz jest gotowych na współpracę.

Jednym z takich ośrodków jest centrum Dobroteka mające swo-ją siedzibę w miejscowości Do-brodzień, które jest silnie związa-ne z tradycją dobrego, polskiego rzemiosła. Sięga ona ponad 200

lat. W tym jednym miejscu na ma-pie znajduje się wiele różnych stolarni i firm oferujących zróż-nicowane produkty, które się wza-jemnie uzupełniają. Stworzyło to dobry klimat do rozwoju wspól-nych przedsięwzięć, którego efek-tem jest Dobroteka. Centrum ma poprawić sytuację na rynku me-blowym, realizując politykę powro-tu do dobrego, polskiego rzemiosła w meblarstwie, przy jednoczesnym

CO SŁYCHAĆ W DIZAJNIE

Mebel jako forma

ciąg dalszy na stronie 16

Page 18: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

16

CO SŁYCHAĆ W DIZAJNIE

ciąg dalszy ze strony 15 sprostaniu wyzwaniom stawianym przez współczesnych, coraz bar-dziej świadomych własnych potrzeb użytkowników. Dobroteka otwarta jest na współpracę między przed-siębiorcami, klientami a młodymi projektantami. Od dwóch lat orga-nizowane są tam warsztaty o te-matyce mebli organizowane z my-ślą o poszerzaniu przez twórców zarówno swoich umiejętności pro-jektowych jak i praktycznych. Cho-dzi także o wymianę doświadczeń oraz wiedzy z zakresu produkcji oraz projektowania, co jest niezwy-kle cenne dla uczestników warsz-tatów. Owocna kooperacja między centrum a projektantami, a tak-że dostrzeżenie zmieniających się potrzeb klientów sklepów meblo-wych przyczyniły się do powstania idei nowej marki oferującej elemen-ty wyposażenia wnętrz. Zaproszeni do współpracy młodzi projektanci, studenci kierunków projektowych oraz socjologowie podjęli się wy-zwania wyjścia naprzeciw oczeki-waniom współczesnych użytkowni-ków mebli. By trafnie określić jakie cechy powinny posiadać projekto-wane meble, konieczne było przyj-rzenie się bliżej aktualnym stylom

życia, funkcjom przestrzeni miesz-kalnej i wyłonienie tendencji w kre-owaniu tej przestrzeni.

Współczesne mieszkanie sta-je się synonimem prywatności, sa-morealizacji, pracy zawodowej, kreatywności i szukania indywidu-alności. Współczesna rodzina wy-kazuje potrzebę izolacji a zarazem potrzebę bycia razem. Stąd w wie-lu mieszkaniach zauważyć można podział na strefę publiczną, w któ-

rej domownicy przyjmują gości, wspólnie spędzają czas, oglądają telewizję, gotują i celebrują posił-ki oraz przestrzeń prywatną, gdzie śpią i pracują. Nowoczesna rodzi-na to rodzina mobilna, szczegól-nie uwrażliwiona na nowe tenden-cje. Szuka inspiracji w magazynach z wnętrzami, w podróżach. Z wize-runku współczesnego mieszkania wyłania się przede wszystkim kre-atywność jego mieszkańców. Ostat-

Page 19: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

MAŁOPOLSKA NOC NAUKOWCÓW 2013

17

ciąg dalszy na stronie 18

nio szczególnego znaczenia nabie-ra nowa funkcja domu, zasadnicza dla integracji i ekspresji tożsamości indywidualnej. Mowa tu o miejscu, w którym podkreślane są indywi-dualne wybory każdego użytkow-nika. W obserwowanych przez nas mieszkaniach zauważyć można ten-

dencję do autoekspresji, wyrażania się poprzez sięganie po coraz ory-ginalniejsze produkty, jeszcze bar-dziej indywidualne, spersonali-zowane. Nowy rodzaj odbiorców wykazuje się emocjonalnym podej-ściem do elementów wyposażenia wnętrz. W ich mieszkaniach nie bra-

kuje przedmiotów sentymentalnych z własną historią. Wykrystalizowało się również pojęcie rodziny nuklear-nej, tworzonej przez dwa pokolenia tj. rodzice i dzieci. Z czasem usamo-dzielnione dzieci pozostawiają ro-dziców samych, aby móc mieszkać na własną rękę z dala od rodzinne-go domu.

Wspólnie z grupą socjologów z Uniwersytetu Opolskiego przygo-towaliśmy ankietę, która miała po-móc w zrozumieniu potencjalnego odbiorcy. Naszym celem było skon-frontowanie potencjalnych atry-butów projektowanych mebli oraz ogólniejszych ustaleń marketingo-wych z realiami społecznymi. Klucz doboru badanych opierał się na za-sadzie różnorodności przefiltrowa-nej poprzez wcześniejsze założe-nia. Staraliśmy się dotrzeć do osób w różnym wieku, płci i profesji, za-mieszkujących różne miejsca i po-chodzących z różnych kręgów spo-łecznych. Wspólną cecha wszystkich badanych były doświadczenia zwią-zane z meblowaniem się w miesz-kaniu własnościowym lub dziedzi-czonym. Stosunek takich osób do elementów wyposażenia wnętrz jest inny niż w przypadku osób wy-najmujących. Podsumowując, spo-śród wszystkich obserwowanych mieszkań wyłoniłyśmy kilka kie-runków istotnych w projektowa-

Page 20: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

18

dokończenie ze strony 17 niu współczesnych wnętrz. Należą do nich: szukanie indywidualnego charakteru, emocjonalne podejście do elementów wyposażenia wnętrz, zastosowanie autentycznych mate-riałów.

Wyniki ankiety przełożyły się bez-pośrednio na założenia projektowe. W analizach szczególnie mocno za-akcentowała się silna potrzeba in-dywidualizacji przedmiotów, do-stosowania do własnego gustu, uczynienia ich niepowtarzalnymi. Personalizacja jest więc jedną z naj-ważniejszych tendencji związanych z nowymi stylami życia i nowymi typami odbiorców. Na takim dzia-łaniu opiera się filozofia wielu ist-niejących na rynku firm. Doskona-łym przykładem są małe miejskie samochody, które przed zakupem można skonfigurować w tysiącach

życia produktu. Wymienne dodatki dają sposobność do szybkiej i mniej kosztownej zmiany wyglądu mebla i dostosowania go do wnętrza. Kon-cepcja zakłada również istnienie ko-misu, zapewniającego obieg mebli i serwisu oferującego naprawę lub wymianę uszkodzonych elemen-tów. Budowanie usług wokół pro-duktu oznacza, że klient nie zostaje sam z problemem wymiany obicia czy pozbycia się wysłużonych sprzę-tów, lecz ma zapewnioną komplek-sową obsługę na każdym etapie je-go użytkowania.

W założeniach do projektów me-bli znalazło się także zastosowanie

litego drewna, jako materiału sta-rzejącego się z gracją a zarazem lo-kalnego – od pokoleń używanego w Dobrodzieniu do produkcji mebli wysokiej jakości. Szczególna dba-łość o materiały i detale ma na celu nadanie przedmiotom rzemieślni-czego charakteru, co równocześnie oznacza niepowtarzalność i indywi-dualny charakter.

Taki sposób myślenia o cyklu ży-cia produktu związany jest również z aspektem ekologicznym. Obieg mebli wydłuża życie produktu, za-pobiegając tym samym szybkiemu nagromadzaniu się śmieci. Służą te-mu również zastosowanie dobrych jakościowo, naturalnych materiałów i umożliwienie użytkownikowi me-bla wprowadzenia zmian, odświe-żenia jego wyglądu za pośrednic-twem wymiennych elementów.

Projektowanie przedmiotów, któ-re otaczają nas na co dzień wyma-ga zrozumienia jak funkcjonują one we współczesnych przestrzeniach mieszkalnych i jakie wymagania sta-wiają ich użytkownicy – coraz bar-dziej świadomi wzorniczo i wyma-gający. Produkt jest nośnikiem idei i znaczeń, mówi o ludzkich potrze-bach, marzeniach, aspiracjach. Dla-tego tak szczególnie ważne w pro-jekcie mebli dobrodzieńskich jest pozostawienie odbiorcy pola do własnej ekspresji, nadania mu po-żądanych cech poprzez indywidu-alne wybory.

sabina KnaPczyK-mareK

możliwości. Producenci takich mo-deli, jak np. Fiat 500, Mini czy Smart oferują w katalogach akcesoriów różnego rodzaju dodatki, wybór kolorów i faktur niektórych ele-mentów nadwozia i wnętrza, obrę-czy kół czy wzorów tapicerek. Wy-chodząc naprzeciw oczekiwaniom współczesnych odbiorców, w zało-żeniach projektowych pojawiła się więc koncepcja mebli stworzonych z myślą o konfiguracji przez klienta. Zakładając, że każdy mebel składa się z uniwersalnej bazy i dodatków nadających mu indywidualny cha-rakter, możliwa jest daleko posunię-ta personalizacja na każdym etapie

CO SŁYCHAĆ W DIZAJNIE

Page 21: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

19

Jak rozwinąć swój biznes na rynku farmaceutycznym?

Marta Wątroba: Czy można powie-dzieć, że zajmujecie się Państwo badaniami i rozwojem? Witold Maleszka: Między innymi. Nasza praca to badania przemysło-we, prace rozwojowe, doradztwo, produkcja oraz sprzedaż produktów farmaceutycznych i żywieniowych. Proszę rozwinąć, co to oznacza? Access Pharma powstała w 2012 roku przy Centrum Transferu Eko-technologii Uniwersytetu Rolnicze-go w Krakowie (obecnie Centrum Innowacji UR). Pierwszy zakres na-szych działań to tworzenie nowych produktów farmaceutycznych, bądź produktów z pogranicza farma-cji i przemysłu spożywczego. Dru-gi zakres to consulting dla firm far-maceutycznych z zakresu business development oraz marketingu, czyli wymyślanie nowych produk-tów oraz kierunków ich promocji i sprzedaży. Dzięki wsparciu inwe-stycyjnemu funduszy inwestycyj-nych JCI Venture Capital oraz SATUS

Venture Capital jesteśmy w proce-sie wdrożenia efektów naszej pra-cy naukowo-badawczej do produk-cji przemysłowej, a po ich rejestracji do podjęcia wszelkich niezbędnych działań marketingowych i sprzeda-żowych za sprawą własnego działu sprzedaży krajowej oraz eksporto-wej. Ten niemały zakres pracy jest możliwy dzięki połączeniu kompe-tencji naukowych i biznesowych w Access Pharma. Moim wspólni-kiem jest dr hab. n. farm. Przemy-sław Dorożyński z Katedry i Zakładu Technologii Postaci Leku Collegium Medicum UJ w Krakowie; ja mam za sobą doświadczenie biznesowe zdobyte w pracy w dużych i śred-nich firmach farmaceutycznych

Przyznam, że wiele naszych działań może być w najbliższych miesią-cach świetną okazją do przeprowa-dzenia kilku staży studenckich lub absolwenckich. Myślimy o studen-tach ostatnich lat lub absolwentach uczelni ekonomicznej, farmaceu-tycznej lub rolniczej. Staże będą dotyczyć bardzo wielu poziomów praktycznej organizacji i działania organizacji badawczej, marketingo-wej, sprzedażowej, HR. Po szczegó-ły zapraszamy niebawem na naszą stronę www.accesspharma.eu A dlaczego wybrali Państwo wła-śnie Centrum Innowacji na Uni-wersytecie Rolniczym?

BIZNES

ciąg dalszy na stronie 20

ROZMOWA Z WITOLDEM MALESZKĄ, ZAŁOŻYCIELEM I WSPÓŁWŁAŚCICIELEM ACCESS PHARMA SP. Z O.O., DZIAŁAJĄCEJ PRZY CENTRUM INNOWACJI UNIWERSYTETU ROLNICZEGO W KRAKOWIE

Pierwszy zakres naszych

działań to tworzenie

nowych produktów

farmaceu-tycznych, bądź

produktów z pogranicza

farmacji i przemysłu

spożywczego

Page 22: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

20

Ponieważ potrzebujemy bliskiego kontaktu z naukowcami zajmujący-mi się produktami z pogranicza ży-wienia i terapii. Upatrujemy w tym dużej i niezagospodarowanej niszy rynkowej. Jakie są efekty współpracy zarów-no ze środowiskiem akademickim, jak i ze światem biznesu?Na początku było to kilka projek-tów doradczych i marketingowych dla branży farmaceutycznej, m. in dla międzynarodowej firmy Meda Pharmaceuticals, oraz dla polskich firm farmaceutycznych, m in. Tacti-ca Pharmaceuticals, Novascon Phar-maceuticals, dla której to firmy pro-wadzimy projekty B+R (business and research). Przez 2 lata zbudo-waliśmy sieć kontaktów i współpra-cy z większością wydziałów farmacji na polskich uczelniach, oraz pogłę-biliśmy kontakt z Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie. Aktualnie pracujemy nad kilkoma projekta-

dokończenie ze strony 19

z funduszy europejskich. Mamy też nawiązane kontakty z producenta-mi surowców oraz produktów far-maceutycznych z różnych części świata; miniony rok spędziłem m in. uczestnicząc w dużych, między-narodowych targach b2b. Ważnym kamieniem milowym dla spółki sta-ło się podpisanie umowy inwesty-cyjnej z dwoma funduszami ventu-re capital: JCI Venture (Jagiellońskie Centrum Innowacji) oraz Satus Ven-ture na dokapitalizowanie firmy Access Pharma. W związku z tym przedsięwzięciem powstaje projekt o wartości ok. 3 mln 200 tys. zł, co stwarza realną możliwość wykre-owania niewielkiego rozmiaru sa-modzielnej firmy farmaceutycznej zorientowanej na polski rynek far-maceutyczny jak i na eksport.W jakim stopniu udział w Centrum Transferu był pomocny? Co on wnosi dla osób początkujących, zakładających własne firmy? Przede wszystkim know-how z za-kresu grantów, programów euro-pejskich, pisania wniosków, spore wsparcie w tym zakresie, co odczu-wam bardzo pozytywnie. Oczy-wiście cała infrastruktura, biuro ze wszystkimi mediami w atrakcyjnej i nie wysokiej cenie, to też jest waż-ne i bardzo pomaga.

Wracając do współpracy ze środo-wiskiem naukowym, jak Pan oce-nia relacje biznesu ze światem akademickim? Mówi się o tym, że w Polsce ta relacja nie jest jeszcze dobrze rozwinięta.Pośrednio można by to umieścić po stronie minusów. Moim zdaniem w Polsce wciąż zbyt słabo działa współpraca pomiędzy nauką a biz-nesem, brakuje ugruntowanej tra-dycji stałej współpracy polskich uczelni z przemysłem; po każdej ze stron widać sporo nieufności i cza-sem brak wzajemnego zrozumienia. Jeśli spojrzeć na kraje wysoko roz-winięte, np. na klastry nauka – biz-nes w Niemczech, to widać ogrom-ną drogę, która jest dopiero przed nami. Właśnie po to mamy w Pol-sce dostępne europejskie progra-my osiowe oraz inne granty B+R. A bardzo ważnym miejscem do efektywnego łączenia nauki z biz-nesem są właśnie centra transfe-ru technologii.Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiała:marta Wątroba

Wywiad opracowała: Justyna Wochal Studentki kierunku Gospodarka

i Administracja Publiczna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Przez 2 lata zbudowaliśmy

sieć kontaktów i współpracy

z większością wydziałów farmacji na

polskich uczelniach, oraz

pogłębiliśmy kontakt

z Uniwersytetem Rolniczym

w Krakowie

mi B+R, które czekają na przełoże-nie ich na materię wniosków gran-towych B+R współfinansowanych

BIZNES

Page 23: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

21

Dlaczego warto rozpocząć swój biznes

Adriana Rojek, Agata Wojas: Czym jest Tarnowski Inkubator Przedsię-biorczości?Generalnie rzecz ujmując Inkubator Przedsiębiorczości jest szczególnym środowiskiem, w ramach którego funkcjonują przedsiębiorcy najczę-ściej rozpoczynający działalność go-spodarczą. Inkubator Przedsiębiorczości po-przez tworzenie korzystnych warun-ków do rozwoju, jak zapewnienie powierzchni biurowej, świadcze-nie usług dodatkowych, doradz-two ekonomiczne i finansowe, patentowe, technologiczne czy po-rady prawne wspiera początkują-cych przedsiębiorców w osiągnię-ciu zamierzonych przez nich celów.Ponadto IP ma za zadanie tworzenie właściwego klimatu dla inicjatyw oraz realizacji przedsięwzięć inno-wacyjnych a także uzyskania efektu synergii dzięki korelacji pomiędzy wszystkimi podmiotami działający-mi w ramach struktury. Wartość dodaną stanowi tak że współpraca z instytucjami nauko-wymi, które pomagają w zwiększa-niu intensywności działań na rzecz rozwoju gospodarki w Polsce.

Dlaczego TIP funkcjonuje w ra-mach Tarnowskiej Agencji Rozwo-ju Regionalnego?Tarnowska Agencja Rozwoju Regio-nalnego S.A. jest wyspecjalizowaną instytucją rozwoju regionalnego, która działa we współpracy z wła-dzami państwowymi, lokalnymi, in-stytucjami, organizacjami i podmio-tami gospodarczymi, instytucjami oraz placówkami naukowymi i kul-turalnymi.

Ponadto Spółka zajmuje się m.in. realizacją przedsięwzięć stymulu-jących rozwój społeczny i gospo-darczy regionu tarnowskiego, jak również realizacją przedsięwzięć służących tworzeniu nowych miejsc pracy i konsolidacji lokalnych środo-wisk gospodarczych. Dlatego też działalność Inkubatora Przedsiębiorczości doskonale wpi-suje się w ramy przedmiotu działal-ności Spółki i ma korzystny wpływ na wspieranie lokalnych przedsię-biorców, mających swój własny po-mysł na biznes. Jakie są procedury założenia fir-my w ramach TIP lub przystąpie-nia już działającej?Tarnowski Inkubator Przedsiębior-czości skierowany jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorców rynku lokalnego w szczególności miasta Tarnów i powiatu tarnow-skiego. Do Inkubatora mogą zostać przyjęte przedsiębiorstwa nowo zakładane przez osoby bezrobot-ne lub niemające statutu bezrobot-nego a także podmioty już działa-jące na rynku, jednak nie dłużej niż 3 lata. Aby przystąpić do Tarnowskiego Inkubatora Przedsiębiorczości, na-leży przejść procedurę zawierającą się w 4 krokach. Krok 1 obejmuje zapoznanie się z regulaminem funkcjonowania Tar-nowskiego Inkubatora Przedsiębior-czości. Krok 2 to wypełnienie formularza zgłoszeniowego oraz przygotowa-nie biznesplanu z planem finanso-wym przedsięwzięcia a także dołą-czenie wymaganych dokumentów jak: wpis przedsiębiorcy do właści-

WSPARCIE BIZNESU

w Tarnowskim Inkubatorze Przedsiębiorczości?

Wywiad z Beatą Małochleb oraz Michałem Kogutem z Tarnowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.

[email protected] [email protected]

ciąg dalszy na stronie 22

Page 24: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

22

wego rejestru wraz z ewentualnym dokumentem powołującym (umo-wa, statut itp.), dokument nadania numeru NIP, REGON, oraz oświad-czenie o posiadaniu statusu osoby bezrobotnej. Dodatkowo, firmy już istniejące muszą dołączyć oświad-czenie o nie zaleganiu z płatnościa-mi składek z tytułu obowiązkowych podatków, oraz o niezaleganiu w opłacaniu składek na ubezpiecze-nia społeczne, zdrowotne, FP i FGŚP.Krok 3 to złożenie niezbędnej doku-mentacji. Krok 4 obejmuje podpisanie umo-wy najmu oraz przyjęcie firmy do Inkubatora po uzyskaniu pozytyw-nej opinii.Jak wiele firm korzysta z takiej możliwości? Obecna ich liczba to dużo czy mało w skali obszaru, na którym działa TIP?Do chwili obecnej w inkubatorze funkcjonowało 56 firm, które otrzy-mały wsparcie. Trudno jest okre-ślić, czy ta ilość to dużo czy mało. Z pewnością, im więcej podmio-tów będzie otrzymywało wsparcie i prowadziło działalność w oparciu o innowacje, tym lepiej dla regionu. Poza Inkubatorami Przedsiębiorczo-ści jest wiele instytucji, które także wspierają nowych przedsiębiorców w różnym zakresie.Czy firmy funkcjonujące w ramach TIP korzystają w swojej działalno-ści z innowacyjnych rozwiązań?Dobrym przykładem takich rozwią-zań jest firma reklamowa – ASK ME-DIA, która rozpoczęła działalność w Tarnowskim Inkubatorze w 2005 roku, zatrudniając 1 osobę, w chwi-li obecnej zatrudnia 16 osób i ko-rzysta z innowacyjnych rozwiązań jak druk „falą”, technologia UV oraz druk sublimacyjny. Technika druku sublimacyjnego pozwala na wyko-nanie wydruku innowacyjnymi atra-mentami z wykorzystaniem papieru transferowego, gdzie następnie ob-raz przenoszony jest na przedmiot pokryty powłoką poliestrową w at-mosferze wysokiego ciśnienia oraz znacznej temperatury.Dla przykładu technikę tę wykorzy-stuje się na wielu przedmiotach re-klamowych wykonanych z blach aluminiowych, tkanin poliestro-wych, czy chociażby kubkach z któ-rych wiele osób korzysta w domu czy w pracy.Jakie korzyści ma firma działająca w ramach TIP?

Największą wartością dla przedsię-biorców działających w ramach Tar-nowskiego Inkubatora Przedsię-biorczości są korzystne warunki do prowadzenia działalności gospodar-czej oraz rozwoju. Przede wszyst-kim preferencyjne opłaty za najem powierzchni biurowych oraz media. W dalszej kolejności możliwość ko-rzystania z innych usług.Jakie są perspektywy dalszego rozwoju TIP?Przez cały okres funkcjonowania Inkubatorów Przedsiębiorczości wytworzyły się pewne schematy współpracy wzajemnej podmiotów. Prawidłowy dobór rezydentów daje możliwość wzajemnej współpracy oraz pomocy firm działających w ra-mach jednego Inkubatora Przedsię-biorczości. Wiele firm opuszcza in-kubator po kilku latach w związku z ich dynamicznym rozwojem oraz zwiększeniem potrzeb lokalowych, ponadto często mają już ugrunto-waną pozycję na rynku, dlatego też świetnie mogą działać samodzielnie bez wsparcia Inkubatora. Rotacja

dokończenie ze strony 21 podmiotów odbywa się w sposób ciągły i firmy nowo przyjęte korzy-stają często z doświadczenia firm działających w ramach Inkubatora od pewnego czasu. Wiele firm, któ-re rozpoczynały swoją działalność w Inkubatorze zatrudniając 1-2 oso-by dzisiaj po kilku latach ma swoje siedziby i zatrudnia po kilkadziesiąt pracowników. W dalszym ciągu Inkubatory Przed-siębiorczości dla wielu początku-jących przedsiębiorców oraz dla osób chcących założyć działalność gospodarczą są szansą na szybszy rozwój oraz możliwość nawiązania wzajemnej współpracy w innymi podmiotami, tworząc tym samym innowacyjne rozwiązania, usługi czy produkty, których rynek ocze-kuje a także nowe technologie, któ-re w największym stopniu przyczy-niają się rozwoju gospodarki.Mają Państwo wskazówki dla osób mających pomysł na biznes lub chcących założyć własną działal-ność w ramach TIP?Najważniejsze jest zrobić ten pierw-szy krok. Wiele osób chciałoby za-łożyć działalność gospodarczą, ale zadają sobie pytanie: czy dam ra-dę? Czy mi się uda? Co będzie jak nie będzie popytu na moje usługi/towary? Znam osobiście wiele osób, które w końcu odważyły się na za-łożenie firmy i dzisiaj nie żałują, rozwijają się, potrafią pogodzić ży-cie rodzinne z pracą i są zadowole-ni. Przede wszystkim jednak ważny jest ciągły rozwój, aktywne poszu-kiwanie nowych źródeł finansowa-nia, w tym w szczególności środ-ków europejskich, innowacyjność i wzajemna współpraca z innymi podmiotami. Z pewnością korzyst-ny wpływ na realizację każdego po-mysłu na biznes będzie kierowanie się zasadami, które zostały usyste-matyzowane przez francuskiego praktyka klasycznej szkoły zarzą-dzania Henri Fayola, m.in: przewi-dywanie, organizowanie, koordy-nowanie, kontrolowanie. Jak każdy proces także prowadzenie działal-ności gospodarczej wymaga pla-nowania i przewidywania zdarzeń przyszłych, ale także samodosko-nalenia zawodowego i specjalizacji w danej dziedzinie.

Rozmawiały: aDriana rojeK, agata Wojas

studentki I roku SUM kierunku Gospo-darka i Administracja Publiczna,

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Największą wartością dla

przedsiębiorców działających

w ramach Tarnowskiego

Inkubatora Przedsię-

biorczości są korzystne

warunki do prowadzenia

działalności gospodarczej oraz rozwoju

WSPARCIE BIZNESU

Page 25: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

23

nie można powielać utartych schematówWywiad z Edytą Giżycką, specjalistą ds. rozwoju biznesu CITTRU

Izabela Łącka: Proszę powiedzieć, jak obecnie wygląda działalność Akademickiego Inkubatora Przed-siębiorczości Uniwersytetu Jagiel-lońskiego (AIP UJ). Czy zmieniło się coś w jego strukturze od mo-mentu jego powstania?Edyta Giżycka: W 2010 roku opie-kę nad AIP UJ przejęło Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu (CITTRU) – jednostka Uniwersytetu Jagielloń-skiego dedykowana komplekso-wemu wsparciu innowacji. Oferta inkubatora została zmodyfikowa-na i dostosowana do potrzeb osób

rozpoczynających działalność biz-nesową. Szczególny nacisk został położony na tzw. „inkubację mery-toryczną” czyli wsparcie szkolenio-wo – doradcze szczególnie ważne przed założeniem działalności go-spodarczej, jak i w trakcie jej pro-wadzenia.Justyna Kołton: Jakie formy do-radztwa oferuje AIP UJ?E.G.: Doradztwo jest świadczone w dwóch formach: pierwsza to do-radztwa indywidualne dla firm dzia-łających w inkubatorze, dostosowa-ne do ich indywidualnych potrzeb. Przed rozpoczęciem „inkubacji me-rytorycznej” pracownik CITTRU przeprowadza szczegółową „dia-gnozę potrzeb firmy” określając ob-szary tematyczne, w których ko-nieczne jest wsparcie ekspertów. Znając zakres potrzebnego wspar-

cia łatwiej jest nam wskazać dorad-cę, którego kompetencje i wiedza będą szczególnie przydatne przed-siębiorcy. Wreszcie po wstępnych analizach rozpoczynają się indywi-dualne konsultacje. Druga forma to doradztwa otwar-te realizowane w formie otwartych szkoleń dedykowanych zarówno: osobom myślącym o założeniu fir-my jak i już istniejącym na rynku start-up. Tematyka szkoleń jest bar-dzo różnorodna i dotyczy zarów-no kwestii formalnych związanych z rejestracją firmy, jak i różnorod-nych zagadnień istotnych w jej sku-tecznym działaniu jak: marketingu, sprzedaży, strategii biznesowych, finansów czy aspektów prawnych. W ramach „inkubacji merytorycz-nej” realizowane są również doradz-

Aby osiągnąć sukces,

ciąg dalszy na stronie 24

Page 26: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

24

twa prowadzone przez ekspertów CITTRU – dotyczące kwestii ochro-ny własności intelektualnej, oraz ko-mercjalizacji wyników badań.J. K . : Cz y aby móc skorz ystać z oferty Inkubatora, trzeba speł-nić jakieś konkretne warunki?E.G.: Przede wszystkim trzeba mieć biznesowy pomysł albo też już dzia-łać w ramach własnej firmy. Oczywi-ście AIP UJ jako jednostka Uniwer-sytetu Jagiellońskiego szczególnie dedykowany jest osobom związa-nym z naszą uczelnią. Jednak chęt-nie podejmujemy współpracę rów-nież z osobami spoza UJ, zwłaszcza w kwestii otwartych szkoleń, które adresowane są do wszystkich osób zainteresowanych ich tematyką. I.Ł.: Jakie według Pani są najwięk-sze przeszkody, które mogą ogra-niczać rozwój przedsiębiorczo-ści akademickiej?E.G.: Przede wszystkim brak specja-listycznej wiedzy. Bardzo często jest świetny pomysł jednak nie do końca wiadomo jak go przekuć w biznes – i co najważniejsze w taki, który prze-trwa pierwsze, najtrudniejsze lata na rynku. Konieczne jest więc sta-łe monitorowanie rynku, zbieranie informacji o swojej branży, a jeżeli to możliwe, współpraca z doświad-czonymi biznesmenami, od których można się wiele nauczyć. Druga „przeszkoda” to oczywiście pieniądze, a właściwie ciągły ich niedobór. Jednak przy odpowied-niej automotywacji i aktywnych działaniach biznesowych można tę trudność pokonać. CITTRU i AIP UJ pomagało w rozpoczęciu działal-ności gospodarczej wielu firmom i zwykle te szczególnie zdetermi-nowane do realizacji własnych, biz-nesowych wizji finalnie realizowały je i do dziś z powodzeniem działa-ją na rynku. J.K.: Powołując się na Pani do-świadczenie, jakie czynniki de-cydują o tym, że dana inicjaty-wa osiągnie sukces lub nie? Co na to wpływa?E.G.: Sukces firmy zależy od wie-lu czynników. Na pewno ważny jest pomysł – to jednak sam funda-ment. Na nim trzeba budować firmę – i tutaj znowu dobór kolejnych ele-mentów (strategia biznesowa, pro-dukt, marketing itp.) decyduje o ja-kości konstrukcji – firmy. I wreszcie utrzymanie swojej pozycji na ryn-ku, dotrzymanie kroku konkuren-

cji – czyli kolejne czynniki, którym trzeba sprostać. Przyda się pewnie trochę szczęścia, a może raczej intu-icji biznesowej. Często początkujący w biznesie oczekują schematów, ro-dzaju biznesowych checklist, które pozwolą im stworzyć kolejne „ele-menty” udanego biznesu. Rzeczy-wistość jest nieco inna. Sukces wymaga poszukiwania sta-le nowych rozwiązań, nowych stra-tegii. Tworzenia produktu, który za-spokoi szczególne potrzeby klienta, albo też stworzy nowe. Powiela-nie schematów nie przyniesie po-żądanych efektów. Trzeba wszyst-ko bardzo dokładnie przemyśleć i stworzyć swój własny plan bizne-sowego działania.I.Ł.: Czy mogłaby Pani powiedzieć w jaki sposób sektor publiczny powinien wspierać przedsiębior-czość akademicką?E.G.: Dobrym rozwiązaniem jest na pewno tworzenie inkubatorów,

dokończenie ze strony 23

które na preferencyjnych zasadach kompleksowo wspierają firmy. Sek-tor publiczny powinien także za-pewniać specjalistyczne doradz-two oraz szkolenia umożliwiające podnoszenie kompetencji mena-dżerskich początkujących w bizne-sie. Istotna jest również promo-cja przedsiębiorczości wśród ludzi młodych, wskazywanie biznesowej alternatywy dla kariery w np.korpo-racji i co ważniejsze proponowanie konkretnych narzędzia do realizacji biznesowych pomysłów.

Rozmawiały: izabela łącKa, justyna Kołton

Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości

Uniwersytet Jagielloński tel: 12 663 38 36

e-mail: [email protected]/nauka-biznes/in-

kubator

CITTRU i AIP UJ pomagało

w rozpoczęciu działalności

gospodarczej wielu firmom

i zwykle te szczególnie

zdetermino- wane do realizacji

własnych, biznesowych wizji finalnie

realizowały je i do dziś

z powodzeniem działają

na rynku

WSPARCIE BIZNESU

Page 27: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

25

Akceleratory w Małopolsce

Wywiad z Panem Jakubem Probolą, liderem hub:raum KrakówKamila Wojdylak: Jakie były prze-słanki do powstania hub:raum Kra-ków WARP i skąd ta nazwa? Jakub Probola: Teraz jest najlepszy czas na to, by młodzi przedsiębiorcy przedstawili swój pomysł szerokie-mu gronu ekspertów. Uruchamiając hub:raum Kraków WARP chcieliśmy dać młodym firmom szansę wy-bicia się oraz rozwinięcia swojego biznesu na zagranicznych rynkach. Co więcej, podczas trwania warsz-tatów chcemy wyłonić zespoły, któ-re zaprosimy do współpracy. Nazwa Warp nawiązuje do popular-nego serialu Star Trek, gdzie „warp” to nazwa zawrotnej prędkości, z jaką poruszał się statek kosmiczny. Dzięki udziałowi w projekcie mło-de firmy przyspieszą rozwój swo-ich pomysłów poprzez spotkania z mentorami, warsztaty oraz wspar-

cie finansowe. Nasz program to aka-demia, podczas której doświadczeni przedsiębiorcy doradzają mło-dym biznesmenom, a warsztaty są prowadzone przez międzynarodo-wych ekspertów.Małgorzata Kurowska: Czym do-kładnie zajmuje się ten akcelera-tor? J. P.: Głównym celem programu ak-celeracyjnego jest nawiązanie rela-cji z kreatywnymi przedsiębiorca-mi z Europy Środkowo-Wschodniej. Chcemy dzielić się z nimi wiedzą i doświadczeniem w zakresie finan-sowania, tworzenia bazy klientów, zarządzania projektem i umiejęt-nościami prezentowania swojego pomysłu przed publicznością, bo wierzymy, że startupy najlepiej wy-korzystają takie wsparcie. Ponadto, ośmiodniowe warsztaty to również możliwość poznania się z twórcami startupów przed podjęciem decyzji o ewentualnej współpracy. To duża korzyść dla obu stron. K. W.: Jak wygląda współpraca po-między Państwem a potencjalny-mi startupami? J. P.: Chcemy wspierać młodych przedsiębiorców na każdym etapie rozwoju ich biznesu, dlatego też konieczne jest dostosowanie oferty do danego projektu. Startupy mogą otrzymać w rundzie preseed do 30 tysięcy euro, a w rundzie seed do 50 tysięcy euro za przekazanie 10-20 procent udziałów w firmie. Oprócz pieniędzy na rozwój pomysłu, hu-b:raum gwarantuje także przestrzeń do pracy oraz doradztwo mento-

rów, którzy będą wspierali pomysł. Najważniejszą jednak kwestią jest dostęp do klientów DT w 12 kra-jach Europy Środkowo-Wschodniej i możliwość wprowadzenia produk-tu lub usługi na zagraniczne rynki. M. K.: W jaki sposób pozyskują Państwo swoich partnerów? J. P.: Wspieramy innowacyjne firmy, które w przyszłości będą współ-pracować z lokalnymi operatorami. Modelem działania hub:raum jest właśnie pozyskiwanie ciekawych rozwiązań dla operatorów z gru-py Deutsche Telekom. Operatorzy otrzymają wartościowy produkt a startup kanał dystrybucji z po-tężną bazą klientów oraz partne-ra, który będzie wspierał go w roz-woju. Chcę jednak podkreślić, że nie ograniczamy się tylko do spół-ek polskich, lokalni operatorzy z Eu-ropy Środkowo-Wschodniej rów-nież będą wspierać nasze zespoły. Zależy nam na wprowadzeniu pro-duktów/ usług na zagraniczne ryn-ki i na nich również szukamy pomy-słów i startupów. K. W.: Do kogo skierowana jest oferta krakowskiego oddziału? J. P.: Szukamy pomysłów, które wy-korzystają potencjał współpracy z operatorem telekomunikacyjnym. Dlatego interesują nas projekty in-nowacyjne i nieszablonowe, dzia-łające w następujących obszarach: komunikacja, m2m, smart house, płatności, reklama, media, chmura, bezpieczeństwo, analiza danych czy eHealth. Chcemy, żeby każdy współ-

Uruchamiając hub:raum

Kraków WARP chcieliśmy

dać młodym firmom szansę

wybicia się oraz

rozwinięcia swojego

biznesu na zagranicznych

rynkach

ciąg dalszy na stronie 26

INKUBATORY I START UP’Y

KRAKÓW

INKUBATOR

Page 28: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

26

pracujący z nami startup wdrożył swój pomysł w życie przy pomocy krajowych operatorów grupy DT, dlatego poprzeczka postawiona jest wysoko. M. K.: Co potencjalny klient zysku-je przy współpracy z Państwem?

dokończenie ze strony 25

J. P.: Nasze centrum innowacyjno-ści oprócz przestrzeni do pracy, do-radztwa mentorów i wsparcia finan-sowego oferuje tzw. „smart money”, czyli dostęp do ogromnej bazy klientów (do testów lub roll-outu komercyjnego), poprzez łączenie z ofertami operatorów Deutsche Te-

lekom czy wspólne kampanie mar-ketingowe. To ogromna wartość dla rozwijających się firm.K. W.: Dlaczego hub:raum został ulokowany właśnie w Krakowie? J. P.: Kraków to dynamicznie rozwi-jający się ośrodek na mapie innowa-cji, a liczna społeczność startupowa oraz konferencje poświęcone inno-wacjom i technologiom pokazują, że to miasto jest idealnym gruntem dla tej inicjatywy. Jest to też jed-no z najlepszych miejsc do nawią-zywania i utrzymywania pozytyw-nych relacji biznesowych, zarówno w zakresie wymiany informacji, jak i wzajemnego wsparcia, co ma bardzo istotne znaczenie dla jako-ści wytwarzanych pomysłów. Inne aspekty, które zdecydowały o wy-borze stolicy Małopolski na naszą siedzibę to lokalizacja geograficzna i wielkość rynku. Choć nasze biuro mieści się w Krakowie, obszar dzia-łalności centrum to 12 krajów Euro-py Środkowo-Wschodniej. M. K.: Jak oceniają Państwo go-towość polskich firm do zaistnie-nia na rynku europejskim i świa-towym? J. P.: Coraz częściej na naszym ryn-ku pojawiają się pomysły, które nie są kopią innych. Polska scena startu-powa w porównaniu z europejskimi aspiruje wysoko. Szybko się uczymy i wyciągamy wnioski, a to dobrze wróży na przyszłość. Kraje Europy Środkowo-Wschodniej mają wiel-ki potencjał startupowy, ale nie za-wsze w pełni wykorzystywany. My to widzimy i chcemy to zmienić. K. W.: Jaka jest według Państwa recepta na sukces w biznesie, oprócz świetnego pomysłu? J. P.: Sam pomysł to nie wszystko. Dla mnie innowacyjność to połą-czenie planowania, egzekucji oraz wprowadzenia danego pomysłu na rynek – wszystko to przyniesie oczekiwane rezultaty, jeśli będzie-my realizować je konsekwentnie.

Wywiad przeprowadziły: Kamila WojDylaK,

małgorzata KuroWsKa, studentki kierunku Gospodarka

i Administracja Publiczna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

dokończenie ze strony 25

Akcelator: hub:raum Kraków WARP

[email protected] https://www.hubraum.com

Kraków to jedno

z najlepszych miejsc do

nawiązywania i utrzymywania

pozytywnych relacji

biznesowych

INKUBATORY I START UP’Y

Page 29: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

27

INKUBATORY I START UP’Y

Foto: © arch. UMWM

Foto: © arch. UMWM

Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości szansą dla kreatywnych studentów

O korzyści związane ze współpracą z inkubatorem przedsiębiorczości zapytaliśmy Kamila Kuroczko, stu-

denta będącego beneficjentem Akademic-kiego Inkubatora Przedsiębiorczości Uni-wersytetu Ekonomicznego w Krakowie.Joanna Pluta, Patrycja Podolec: Czy mógłby Pan powiedzieć kilka słów o so-bie?Kamil Kureczko: Mam 22 lata i jestem stu-dentem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Studiuję na drugim roku kie-runku rachunkowość i controlling. Prywat-nie moją pasją jest taniec towarzyski, trenu-ję go od dzieciństwa i posiadam najwyższą, międzynarodową klasę S. Jestem założycie-lem jednoosobowej działalności gospodar-czej – prowadzę szkołę tańca.Z pomocy jakiego inkubatora Pan ko-rzysta? W jaki sposób dowiedział się Pan o tej możliwości?Swoją przygodę z inkubatorami, a dokład-niej z Akademickim Inkubatorem Przedsię-

biorczości zacząłem 3 lata temu. Wtedy to razem z moim kolegą założyliśmy szkołę tańca Kamp Dance. Dziś prowadzę ją sam, we współpracy ze szkołami i przedszkola-mi na terenie Krakowa i okolic. O działalno-ści inkubatorów oraz możliwości ich pomo-cy dowiedziałem się na uczelni.Jak wyglądały kwestie formalne? Czy sprawiły one jakąś trudność, czy proce-dura była skomplikowana?Z pomocy oferowanej przez wspomniany inkubator korzystaliśmy przez 2 lata. Sama procedura założenia nowego pionu nie jest skomplikowana, wręcz banalnie prosta. Nic w tej kwestii nie sprawiło znacznych trud-ności. Jeśli ma się swój pomysł na biznes, wystarczy tak naprawdę jedynie dowód osobisty i sporządzony biznesplan. Na czym polegała pomoc udzielana przez inkubator? Czy bez niej byłby Pan w sta-nie prowadzić działalność? Pomoc jaką uzyskaliśmy dzięki inkubatoro-wi skupiała się głównie wokół spraw orga-

nizacyjnych, prawnych i podatkowych. Bez przekazanej mi wiedzy, czy udzielonej po-mocy nie byłbym w stanie prowadzić dziś działalności sam, a na pewno nie odbyłoby się wszystko w tak szybkim tempie.Jakie są według Pana najważniejsze zale-ty i wady korzystania z pomocy inkuba-tora? Według mnie największą zaletą korzy-stania z pomocy inkubatora jest nieogra-niczony dostęp do wiedzy specjalistów i znawców dziedzin niezbędnych do pro-wadzenia działalności gospodarczej. Moż-na powiedzieć, że inkubator wprowadził mnie bezpiecznie „za rękę” w świat przed-siębiorczości. Natomiast jeśli chodzi o wa-dy, jest to według mnie fakt, iż podmiot ko-rzystający nie może samodzielnie nabywać praw ani zaciągać zobowiązań. Jest on tyl-ko klientem Inkubatora Przedsiębiorczości Studenckiej, a nie właścicielem całego pio-nu. Dlatego każda podpisana umowa za-nim została sfinalizowana, musiała prze-chodzić skomplikowaną „wędrówkę” po drogach biurokracji. Czy w związku z praktycznym doświad-czeniem ma Pan jakiś pomysł jak moż-na usprawnić proces/udzielanie pomocy przez inkubator? Co mogłoby funkcjono-wać lepiej, sprawniej, jakiego typu pomo-cy brakuje z Pana punktu widzenia? Na ten moment według mnie ważne było-by, aby spróbować znaleźć jakiś sposób na danie więcej swobody osobie korzystającej z inkubatora, np. w zakresie pełnomocnic-twa do zakresu obowiązków.Proszę powiedzieć coś o aktualnej kondy-cji Pana działalności, jak sobie radzi, jakie ma przed sobą perspektywy? Aktualnie moja firma rozwija się prężnie, o czym świadczyć może fakt, iż zatrudniam już 3 osoby. Poza tym jestem też w trakcie opracowywania projektu, dzięki któremu będę starał się uzyskać dofinansowanie do swojej działalności z Unii Europejskiej.Podsumowując, jaka jest Pana osobista opinia na temat inkubatorów, czy pole-ca Pan to osobom, które mają własny po-mysł na biznes?Jak najbardziej polecam, szczególnie wła-śnie osobom młodym, aktywnym, które chcą rozwijać własne pomysły w biznesie. Jestem żywym przykładem na to, że wspól-ne działanie z inkubatorami przyczynia się do szybkiego rozwoju działalności, do po-zyskania niezbędnej wiedzy i stworzenia szerszych horyzontów na przyszłość. Jest to bardzo cenny, pierwszy krok w świecie biznesu.

Rozmawiały: joanna Pluta, Patrycja PoDolec,

studentki kierunku Gospodarka i Administracja Publiczna Uniwersytetu

Ekonomicznego w Krakowie

Większość młodych ludzi zastanawia się, jaką ścieżkę kariery wybrać, czy też, jaki za-wód może być dla nich najlepszy. Często rynek pracy nie jest w stanie zaoferować poszukującym wymarzonych ofert. Dla osób znużonych szukaniem, bądź też kre-atywnych, z własnym pomysłem, doskonałą alternatywą mogą być inkubatory przed-siębiorczości. Jednostki te ułatwiają start w biznesie, służąc pomocą profesjonalistów z zakresu prawa, czy też rachunkowości, a także są w stanie zaoferować wiele prefe-rencyjnych warunków dla nowych przedsiębiorstw.

Page 30: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

28

Dlaczego warto współpracować z Akademickim Inkubatorem Przedsiębiorczości?

Wywiad z Marcinem Biegunem, założycielem firmy OptArt

Skąd pomysł na własny biznes? Co skłoni-ło Pana do założenia firmy w tej branży?Marcin Biegun: Pomysł na biznes powstał właściwie podczas studiów, gdy poszuku-jąc zajęć dorywczych zacząłem zajmować się, ogólnie mówiąc, informatyką. Okaza-ło się, że praca, choć dorywcza, przyno-si niezłe dochody. Zacząłem więc myśleć o otwarciu własnej firmy, zajmującej się tworzeniem stron internetowych.

klientów znacznie wzrosła i możemy liczyć ich już w setkach.Jakie zlecenia realizuje firma? Jaki był naj-większy projekt zrealizowany przez Pań-stwa?Naszym klientom oferujemy tworzenie stron WWW, portali społecznościowych, projektów graficznych i sklepów interne-towych. Dotychczas naszym największym projektem była praca nad serwisem stara-niowy.pl – serwisem informacyjno -eduka-cyjnym dla rodzin starających się o dziecko, zawierającym porady medyczne.Co wyróżnia OptArt od innych firm, funk-cjonujących w tym samym segmencie

dobrym poziomie. Zdarzają się pewne nie-dociągnięcia w działalności, jak chociażby opóźnienia w akceptacji umów. Uważam jednak, że mogą być zrozumiałe, biorąc pod uwagę ilości firm działających w AIP. Osobiście jestem bardzo zadowolony ze współpracy i doceniam kompetencje pra-cowników AIP.Jakie korzyści płyną ze współpracy z In-kubatorem? Czy w dłuższej perspektywie uważa Pan, że wsparcie AIP Kraków oka-zało się pozytywnym bodźcem w rozwo-ju firmy?Z mojej perspektywy korzyści ze współ-pracy z Inkubatorem to przede wszystkim komfort, że nie muszę się zajmować sferą prawno – księgową. Jeśli czegoś nie wiem lub mam wątpliwości – wystarcza telefon do biura. Jeśli sprawa wymaga konsulta-cji prawnej to po prostu wysyłam zapyta-nie on-line do prawnika fundacji. Przy takiej pomocy ze strony Inkubatora mogę się sku-pić tylko na kluczowych aspektach działal-ności, co na pewno przyspiesza rozwój fir-my i działa na korzyść jej klientów.Dlaczego nawiązał Pan współpracę aku-rat z AIP Kraków? Czy poleca Pan jego usługi osobom zastanawiającym się nad założeniem własnego biznesu?Kiedy zakładałem działalność AIP był chy-ba jedynym inkubatorem w Krakowie. Jed-nak ze względu na jakość usług nigdy nie szukałem alternatywy. Wszystkim rozwa-żającym założenie własnej działalności zdecydowanie polecam sprawdzenie swo-jego pomysłu właśnie w ramach działalno-ści w inkubatorach.Jakie są plany rozwoju Pana firmy w najbliższych miesiącach?W najbliższych miesiącach planujemy na-wiązać współpracę z brytyjską agencją o profilu podobnym do naszej firmy. Ma-my zamiar wykorzystać rozwiązanie e--commerce dla klientów z Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Planujemy dalszy rozwój kluczowych dziedzin naszej działal-ności oraz udoskonalanie usług oferowa-nych naszym stałym klientom.Jak można dotrzeć do Pana firmy? W ja-ki sposób docierają do Państwa klienci?Nasza działalność jest szeroko przedsta-wiona na stronie internetowej firmy oraz na profilach w serwisach społecznościowych. Nasi klienci to w 60% stali klienci i osoby polecone przez dotychczasowych klientów. Powracają do nas osoby zarówno z nowy-mi projektami, jak i w celu wprowadzania zmian w uprzednio realizowanych przez nas projektach. Pozostałe 40% to klienci, którzy znaleźli informacje o naszej działal-ności w internecie.

Rozmawiali: bartłomiej DuDziaK, marcin rejncharD

studenci kier. Gospodarka i Administracja Publiczna Uniwersytetu Ekonomicznego

INKUBATORY I START UP’Y

w w w . o p t a r t . p l

www.facebook.com/pages/OptArt/269800638814?fref=ts

Czym zajmuje się Pana firma? Jak wyglą-da jej funkcjonowanie?Zakres działalności mojej firmy jest szeroki: zaczynając od tworzenia stron WWW w sty-lu wizytówek, poprzez rozwiązania e-com-merce, aż po platformy społecznościowe. Wszyscy moi pracownicy i podwykonaw-cy pracują zdalnie, są dostępni w standar-dowych godzinach pracy on-line i wówczas otrzymują konkretne zadania. Do przydzie-lania zadań wykorzystujemy w firmie spe-cjalne oprogramowanie menagera zadań.Ile osób wchodzi w skład firmy?Struktura naszej firmy wygląda następują-co: jeden właściciel, trzech pracowników zatrudnionych na stałym etacie oraz pięciu podwykonawców, pracujących w zależno-ści od swoich możliwości czasowych i na-tężenia zleceń w firmie.Jak długo firma jest na rynku? Jak wielu posiadają Państwo klientów?Działalność naszej firmy rozpoczęła się w 2007 roku. Dzięki naszemu zaangażowa-niu w projekt JIGOSHOP.com ilość naszych

rynku? Czy branża w jakiej się Państwo specjalizujecie jest w Polsce powszechna?W firmie wszyscy pracownicy i podwyko-nawcy działają mobilnie, co znacznie przy-spiesza nasze projekty. Nasza działalność specjalizuje się w rozwiązaniach opartych na CMS WordPress. Jest to na tyle wąska specjalizacja, że możemy w niej utrzymy-wać status ekspertów. Równocześnie sys-tem CMS jest na tyle popularnym rozwią-zaniem, że nie musimy aktywnie szukać nowych klientów, a zaoszczędzony czas po-święcamy na udoskonalenie naszych pro-jektów.Pana firma powstała we współpracy z AIP Kraków. Skąd dowiedział się Pan o funkcjonowaniu Inkubatora? Czy we-dług Pana dostęp do inkubatorów przed-siębiorczości w Małopolsce jest na odpo-wiednim poziomie?O funkcjonowaniu Inkubatora dowiedzia-łem się czytając ogłoszenie, które było za-mieszczone na uczelni. Sądzę, że dostęp do inkubatorów przedsiębiorczości jest na

Page 31: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Człowiek – najlepsza inwestycja

Regionalny System InnowacjiWojewództwa Małopolskiego.Projekt pilotażowy

Małopolski Festiwal Innowacji Małopolskie Targi Innowacji

Regionalna Strategia Innowacji Małopolski Inkubator Pomysłowości

Innowacyjny Start Badania, raporty, analizy

www.imalopolska.eu

Page 32: INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ START …równo z perspektywy osób nimi zarządzających, jak i beneficjentów świadczo - nych przez nie usług. Opisując środowisko innowacyjne

START czerwiec 2014

więcej już wkrótce na:imalopolska.eu