Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego ... · Obrona cywilna w Polsce ........
Transcript of Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego ... · Obrona cywilna w Polsce ........
1
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
str. 8
str. 28
2
18
23
24
26
28
4
21
24
25
27
30
13
8
14
15
17
Edukacja
dla bezpieczeństwa
Zagrożenia
Kobiety w obronie cywilnej
i zarządzaniu kryzysowym
Obrona cywilna
Bezpieczeństwo
str. 4
str. 15
str. 18
str. 27
str. 30
Jak ratować ludzi ..............................
Radiacja w Łodzi ..............................
Gościnność i troska o turystów ..........
LIBERO - gra obronna........................
Przygotowania do EURO '2012
w Poznaniu .......................................
Amoniak i EURO '2012 ....................
Edukacja i popularyzacja
Obrony Cywilnej w Wielkopolsce ....
Obrona przed atakami
wód morskich ...................................
Bezpieczeństwo jest naszą wspólną
sprawą ..............................................
Krystyna Czerniak .............................
Małgorzata Słowińska .......................
Bożena Szczawik – Musiał ................
Bernadeta Słupińska ..........................
Obrona cywilna w Polsce .................
Zasłużony dla Obrony Cywilnej
i Zarządzania Kryzysowego ..............
Europejski telefon alarmowy 112.......
Towarzystwo ocalania życia .............
str. 2
2
Edukacja dla bezpieczeństwa
Szkolenie pracowników Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
Powinniśmy umieć wykonać masaż serca, przeprowadzić sztuczne oddychanie. Można się tego nauczyć, uczestnicząc w różnych kursach. Warto doskonalić swe umiejętności w tym zakresie. Dzięki temu, możemy uratować życie np. ofiarom wypadku, osobie która tonęła. Udzielając pierwszej pomocy, musimy jednak uważać, by rannemu nie zaszkodzić - a tak może się stać, gdy poszkodowany będzie miał uszkodzony kręgosłup. Dlatego, dokonując resuscytacji, pamiętajmy i o tym.
„Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażania siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”
Kodeks karny, art. 162
Jak ratować ludzi
Każdy z nas zdaje sobie sprawę, że zanim zespoły
ratownictwa medycznego przybędą do człowieka
potrzebującego pomocy, mogą minąć niezwykle cenne
minuty.
W sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia, to
właśnie pierwsze chwile od zdarzenia decydują o tym,
czy życie danej osoby zostanie uratowane. Niemniej
jednak, nie każdy wie jak zachować się w takiej sytuacji
i jak udzielić pierwszej pomocy. Niestety, często strach
przed jej udzieleniem oraz w efekcie niepodjęcie
działań ratujących życie skutkuje ciężkim uszczerbkiem
na zdrowiu, a nawet utratą życia osoby poszkodowanej.
Nie zawsze też ludzie zdają sobie sprawę, że
nieudzielenie pomocy niesie ze sobą nie tylko skutki
moralne, ale również prawne, bowiem wg kodeksu
karnego za nieudzielenie pomocy osobie znajdującej się
w stanie zagrożenia zdrowia i życia grozi kara
pozbawienia wolności do lat 3. Dlatego też niezwykle
ważnym wydaje się szkolenie społeczeństwa z zasad
udzielania pierwszej pomocy i uświadamianie ludziom,
jak kilka prostych czynności może uratować komuś
życie.
Kierując się tą ideą, 18 listopada 2011 r. w Po-
morskim Urzędzie Wojewódzkim odbyło się szkolenie
pracowników Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania
Kryzysowego z zasad prowadzenia podstawowych
zabiegów resuscytacyjnych oraz obsługi auto-
matycznego defibrylatora zewnętrznego (AED).
Szkolenie poprowadził lekarz koordynator ratownictwa
medycznego – dr Zbigniew Żuk oraz pracownica
Oddziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
WBiZK PUW – Sara Kroplewska. Szkolenie miało na
celu przekazanie pracownikom wydziału niezbędnej
wiedzy z zakresu udzielania pierwszej pomocy
przedmedycznej. Obejmowało też praktyczne
ćwiczenie podstawowych zabiegów resuscytacyjnych.
Kurs odbywał się według aktualnych wytycznych
Europejskiej Rady Resuscytacji (European Resuscitation
Council Guidelines).
Przeprowadzanie tego typu szkoleń jest niezwykle
istotne i każdy z nas powinien systematycznie takie
szkolenie przechodzić, chociażby w celu odświeżenia
wcześniej zdobytej wiedzy. Dzięki temu w razie
wystąpienia sytuacji wymagającej udzielenia pierwszej
pomocy, nie sparaliżuje nas strach przed wykonaniem
kilku tak naprawdę bardzo prostych czynności, które dla
poszkodowanego mogą okazać się niezwykle ważne.
Układanie poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej
3
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
O czym należy zatem pamiętać podczas
prowadzenia resuscytacji krążeniowo – oddechowej?
Przede wszystkim trzeba starać się maksymalnie skrócić
czas od zauważenia osoby w stanie zagrożenia życia do
momentu rozpoczęcia udzielania pomocy.
Jakie są zasady prowadzenia resuscytacji krąże-
niowo - oddechowej? Na czym one polegają?
Upewnij się, że zarówno ty, poszkodowany, jak
i wszyscy świadkowie zdarzenia są bezpieczni.
Delikatnie chwyć poszkodowanego za ramiona
i głośno zapytaj: „Czy wszystko w porządku?”
Jeżeli reaguje:
zostaw go w takiej pozycji, w której go zastałeś,
jeżeli poszkodowanemu nie zagraża żadne niebezpie-
czeństwo,
zdobądź jak najwięcej informacji o stanie po-
szkodowanego i niezwłocznie wezwij pomoc, jeśli
będzie potrzebna,
regularnie oceniaj stan poszkodowanego.
Jeżeli nie reaguje:
1. OCEŃ BEZPIECZEŃSTWO
2. OCEŃ, CZY POSZKODOWANY REAGUJE
3. WOŁAJ O POMOC
4
4
4
3
NIE REAGUJE
GŁOŚNO WOŁAJ O POMOC
UDROŻNIJ DROGI ODDECHOWE I SPRAWDŹ ODDECH
NIE ODDYCHA PRAWIDŁOWO?
ZADZWOŃ POD NUMER 112*
30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ
2 ODDECHY RATOWNICZE30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ
4. UDROŻNIJ DROGI ODDECHOWE
Odwróć poszkodowanego na plecy i udrożnij jego
drogi oddechowe poprzez odgięcie
głowy i uniesienie żuchwy:
umieść rękę na czole poszkodowanego i
delikatnie odegnij jego głowę,
opuszki palców drugiej ręki umieść na żuchwie
poszkodowanego, a następnie unieś ją tak aby udrożnić
drogi oddechowe.
Utrzymując drożność dróg oddechowych, oceniaj
oddech nie dłużej niż 10 sekund:
oceń wzrokiem ruchy klatki piersiowej,
nasłuchuj przy ustach poszkodowanego
szmerów oddechowych,
staraj się wyczuć ruch powietrza na swoim
policzku.
W pierwszych minutach zatrzymania krążenia
poszkodowany może słabo oddychać lub wydawać
nieregularne, wolne i głośne westchnięcia (gasping). Nie
należy ich mylić z prawidłowym oddechem. Jeżeli masz
jakiekolwiek wątpliwości dotyczące prawidłowego
oddechu działaj tak, jakby był nieprawidłowy.
Jeżeli oddech jest prawidłowy:
ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
wyślij kogoś lub sam udaj się po pomoc –
zadzwoń pod numer 112 lub krajowy numer ratunkowy
(999 przyp. tłum.), aby wezwać karetkę pogotowia,
regularnie oceniaj, czy oddech nadal jest
prawidłowy.
Jeżeli poszkodowany nie oddycha lub oddycha
nieprawidłowo:
Poproś kogoś o wezwanie pomocy. Jeżeli jesteś sam
na miejscu zdarzenia, użyj telefonu komórkowego w
celu wezwania pogotowia ratunkowego. Pozostaw
poszkodowanego tylko wtedy, gdy nie ma innej
możliwości wezwania pomocy.
Ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki
piersiowej poszkodowanego, a nadgarstek drugiej dłoni
na grzbiecie dłoni leżącej na klatce piersiowej. Spleć
palce obu dłoni, a ramiona utrzymuj wyprostowane
i ułóż je prostopadle do klatki piersiowej poszkodo-
wanego.
Uciskaj mostek na głębokość nie mniejszą niż 5 cm
z częstotliwością co najmniej 100/min. Po każdym
uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie
odrywając rąk od mostka, tak aby mogła swobodnie się
4
4
4
4
4
4
4
4
4. OCEŃ ODDECH
5. WEZWIJ POMOC
6. ROZPOCZNIJ UCISKANIE KLATKI
PIERSIOWEJ
4
Radiacja w Łodzi
Doskonalenie umiejętności w likwidowaniu zagrożeń napromieniowaniem
Parę lat temu, w jednej z rafinerii w Polsce, dwie osoby zostały napromieniowane, podczas sprawdzania szczelności zbiornika. Nie były o tym powiadomione ani Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku, ani Państwowa Agencja Atomistyki (PAA). Nie przekazano też stosownej wiadomości do służb zarządzania kryzysowego wojewody. Poniżej – o tym, jakie działania będą podejmowane, w razie zagrożenia substancjami promieniotwórczymi.
Celem aktualizacji i przeglądu Wojewódzkiego
Planu Postępowania Awaryjnego w przypadku zdarzeń
radiacyjnych, wojewoda łódzki, Jolanta Chełmińska,
zarządziła przeprowadzenie 23 września 2011 r. ćwi-
czenia wojewódzkiego z zakresu likwidacji zagrożeń
Bezpieczeństwo powszechne
rozprężyć. Okresy uciskania i rozprężania klatki
piersiowej powinny być równe.
Ponownie udrożnij drogi oddechowe poszko-
dowanego. Zaciśnij skrzydełka nosa poszkodowanego
7. WYKONAJ DWA ODDECHY RATOWNICZE
Uciskanie klatki piersiowej.
i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi
ustami. Następnie wdmuchuj powietrze do ust poszko-
dowanego przez około 1 sekundę, cały czas
obserwując, czy klatka piersiowa się unosi. Następnie
odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj,
czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa.
Wykonaj drugi oddech ratowniczy.
Do momentu przybycia karetki pogotowia kontynuuj
naprzemiennie uciśnięcia klatki piersiowej i oddechy
ratownicze w stosunku 30 : 2. Jedynie w sytuacji, gdy
poszkodowany zacznie prawidłowo reagować, tj. otwo-
rzy oczy, poruszy się i zacznie prawidłowo oddychać
możesz przerwać swoje działania, aby sprawdzić stan
poszkodowanego. W innym przypadku nie przerywaj
resuscytacji.
Dopuszczalnym jest prowadzenie resuscytacji krąże-
niowo - oddechowej z wyłącznym uciskaniem klatki
piersiowej, jeżeli osoba nie jest przeszkolona w
udzielaniu resuscytacji krążeniowo - oddechowej lub
nie chce wykonywać oddechów ratowniczych. W takiej
sytuacji uciskanie klatki piersiowej powinno być
wykonywane bez przerw z częstotliwością ok. 100-120
uciśnięć na minutę.
Opracowanie:
Sara Kroplewska
Oddział Logistyki i Ratownictwa Medycznego
Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania
Kryzysowego
Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku
Zdjęcia: Anetta Wiszowata, WBZK PUW
radiacyjnych pod kryptonimem ”Radiacja 2011”. Za
miejsce tych sprawdzeń wybrano teren Publicznego
Gimnazjum Nr 17 w Łodzi. Kluczowym zdarzeniem
było znalezienie przez pracownika szkoły podejrzanie
wyglądającej paczki - na boisku.
5
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
Co wiemy o promieniowaniu? Jaka jest świadomość
Polaków o jego źródłach, i wreszcie czy potrafimy
odpowiednio się zachować i właściwie zareagować na
zdarzenia związane z podwyższonym poziomem pro-
mieniowania?
„W pigułce o promieniowaniu”
Regulacje prawne, a zwłaszcza ustawa z dnia
29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz.U. z 2007 r. Nr
42 poz. 276 z późn. zm.) wskazuje prezesa Państwowej
Agencji Atomistyki jako centralny organ administracji
rządowej, właściwy w sprawach bezpieczeństwa
jądrowego i ochrony radiologicznej. Wojewodowie są
zobligowani do przeprowadzenia nie rzadziej, niż raz
na trzy lata ćwiczenia okresowego w celu przeglądu
i aktualizacji „Wojewódzkiego planu postępowania
awaryjnego w przypadku zdarzeń radiacyjnych”.
W województwie łódzkim źródła promieniotwórcze
stosowane i wykorzystywane są m.in. w Między-
resortowym Instytucie Techniki Radiacyjnej Politechniki
Łódzkiej, w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa, czy też w Elektrowni Bełchatów oraz
w Instytucie Medycyny Pracy. Wymienione podmioty
oraz wiele innych funkcjonujących na terenie woje-
wództwa wykonują zadania związane z radiacją, a ich
działania i prowadzone badania wykorzystywane są
w celach pokojowych i służą przede wszystkim dobru
społeczeństwa w zakresie: zdrowia, środowiska
naturalnego, przemysłu i rolnictwa oraz pozyskiwania
energii. Nie oznacza to jednak, że odpowiednie służby,
inspekcje i straże zwolnione są z konieczności opra-
cowania stosownych procedur pozwalających na od-
powiednie reagowanie w razie wystąpienia niebezpie-
cznych zdarzeń związanych z promieniowaniem.
Promieniowanie jonizujące jest to promieniowanie
elektromagnetyczne oraz korpuskularne, wywołujące
bezpośrednio lub pośrednio jonizację atomów lub
cząstek ośrodka przez który przenika. Promieniowanie
gamma oraz korpuskularne alfa, beta lub neutronowe
jest emitowane przez jądra atomu lub w trakcie
przemian promieniotwórczych. Promieniowanie
neutronowe i gamma są najbardziej przenikliwe.
Promieniowanie beta może sięgać kilku metrów, lecz
łatwo się przed nim osłonić. Najmniej przenikliwe jest
promieniowanie alfa (krótkie, do kilkunastu cm od
źródła promieniowania). Nie jest ono w stanie
przeniknąć naskórka, nie mówiąc już o odzieży. Dlatego
też w napromienieniu zewnętrznym istotną rolę z uwagi
na przenikliwość odgrywają promienie gamma i X.
Promieniowanie jest bardzo niebezpieczne dla
organizmów żywych, gdyż może wywołać chorobę
popromienną. Choroba ta może spowodować nie-
wydolność układu krwiotwórczego, zaburzenia
równowagi układu wodno-elektrolitowego, zahamo-
wać mechanizm odpornościowy, a w skrajnych przy-
padkach prowadzi do uszkodzenia tkanek i śmierci.
W przypadku wystąpienia zdarzenia radiacyjnego,
podejrzenia skażenia promieniotwórczego lub wykrycia
substancji promieniotwórczej nieznanego pochodzenia
należy niezwłocznie skontaktować się z Centrum do
spraw Zdarzeń Radiacyjnych Państwowej Agencji
Atomistyki w Warszawie. Działa ono w oparciu o usta-
wę z dnia 29 listopada 2000 roku Prawo Atomowe ( t.j.
Dz. U. z 2007 r. Nr 42 poz. 276 z późn. zm. ). Na
podstawie art. 25 pkt 1 wspomnianej ustawy i sto-
sownych rozporządzeń wykonawczych określono
dawki graniczne dla osób zatrudnionych w warunkach
narażenia na promieniowanie jonizujące, jak również
ogółu ludności. Dla pierwszej kategorii dawka wynosi
20 mSv/rok, zaś dla drugiej 1 mSv w stosunku rocznym.
Rozporządzenie Rady Ministrów z 2005 r. zobo-
wiązuje do opracowania wojewódzkich planów
postępowania awaryjnego w przypadku zdarzeń
radiacyjnych. Plany te przewidują:
wyznaczenie, jeżeli zachodzi taka potrzeba, we
współpracy z państwowym wojewódzkim
inspektorem sanitarnym strefy wokół miejsca
zdarzenia, obejmującej teren, na którym może
występować jakiekolwiek nietrwałe (usuwalne)
skażenie promieniotwórcze lub moc dawki pro-
mieniowania jonizującego przekracza poziom
100 mikrosiwertów (µSv) na godzinę. Obszar ten
nosi nazwę strefy awaryjnej.
określenie danych i przeprowadzenie wywiadów
z osobami poszkodowanymi w wyniku zdarzenia
oraz dokonanie wstępnej oceny rozmiarów
ewentualnych skażeń promieniotwórczych
w tym skażeń osób, (w przypadku wystąpienia
4
4
Kluczowy element ćwiczenia
to wzorowo przeprowadzona ewakuacja szkoły
6
Edukacja dla bezpieczeństwa
skażeń promieniotwórczych osób - pobranie
wymazów z części dystalnych czyli dłoni, nóg
itd.) oraz interpretacja wyników pomiarów.
dalsze postępowanie w uzgodnieniu z prezesem
Państwowej Agencji Atomistyki.
Warto podkreślić, iż występują trzy czynniki, które
minimalizują oddziaływanie promieniowania na
organizm:
- – im większa, tym mniejsza dawka
promieniowania,
- – im bardziej gęsty i cięższy materiał
osłonny, tym lepiej,
- – ograniczając czas przebywania w zasięgu
promieniowania, zmniejsza się wielkość pochłoniętej
dawki promieniotwórczej.
W przypadku stwierdzenia skażenia promienio-
twórczego osób, terenu, jak również stwierdzenia pod-
wyższonego poziomu promieniowania należy powia-
domić Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki, który
podejmie niezbędne działania celem usunięcia skutków
zdarzenia.
Realizując zapisy rozdziału 11 ustawy z dnia
29 listopada 2000 r. Prawo atomowe, jak również
przegląd i aktualizację „Wojewódzkiego planu postę-
powania awaryjnego w przypadku zdarzeń radia-
cyjnych województwa łódzkiego”, we wrześniu 2011 r.
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi opracował
koncepcję, przygotował i przeprowadził ćwiczenie
wojewódzkie „Radiacja 2011”.
Za główny cel przyjęto sprawdzenie procedur służb,
inspekcji i straży oraz pozostałych podmiotów
biorących udział w przedmiotowym ćwiczeniu. Nie bez
4
odległość
osłona
czas
Przebieg ćwiczenia
Przygotowania do ćwiczeń
znaczenia pozostało jednocześnie sprawdzenie systemu
obiegu informacji, systemu alarmowania ludności i go-
towości Mobilnego Medycznego Zestawu Ratunko-
wego. Zrealizowanie zamierzeń nie byłoby możliwe
bez zaangażowania i współpracy z bezpośrednimi jego
uczestnikami, a mianowicie: prezesem Państwowej
Agencji Atomistyki, dyrektorem generalnym Łódzkiego
Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, państwowym
wojewódzkim inspektorem sanitarnym w Łodzi,
komendantem wojewódzkim Policji w Łodzi,
komendantem wojewódzkim Państwowej Straży
Pożarnej w Łodzi, dyrektorem Gimnazjum Nr 17
w Łodzi, prezydentem Miasta Łodzi, marszałkiem
województwa łódzkiego, komendantem Straży
Miejskiej w Łodzi oraz dyrektorem Wojewódzkiej Stacji
Ratownictwa Medycznego w Łodzi. Do udziału
w ćwiczeniu zaproszeni zostali także, w roli obser-
watorów: dyrektor Rządowego Centrum Bezpie-
czeństwa i szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego
w Łodzi.
Na miejsce przeprowadzenia części praktycznej
ćwiczenia wybrano Publiczne Gimnazjum Nr 17
w Łodzi. Poinformowano odpowiednio wcześniej
okolicznych mieszkańców o mogących wystąpić utru-
dnieniach w związku z planowanymi działaniami.
Scenariusz przewidywał znalezienie na terenie boiska
szkolnego podejrzanie wyglądającej paczki nieznanego
pochodzenia. Dyrekcja szkoły zawiadomiła Policję
i podjęła decyzję o ewakuacji ok. 140 uczniów i 25
pracowników szkoły. Działania związane z ewakuacją
przebiegały sprawnie i poprowadzone zostały w sposób
profesjonalny. Na miejsce przybyła Nieetatowa Grupa
Rozpoznania Minersko-Pirotechniczna Komendy
Miejskiej Policji w Łodzi i wstępnie wykluczyła za-
Inspekcja Sanitarna sprawdza czy policjant
i pracownik szkoły nie zostali napromieniowali.
7
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
grożenie bombowe wykrywając jednocześnie możli-
wość zagrożenia radiacyjnego. Służby ratownicze
Policji niezwłocznie powiadomiły Wojewódzkie
Centrum Zarządzania Kryzysowego wojewody łódz-
kiego oraz państwowego wojewódzkiego inspektora
sanitarnego w Łodzi o zmianie kwalifikacji zagrożenia.
Miejsce zdarzenia zostało zabezpieczone, zarówno
przed dostępem osób postronnych jak i przed ruchem
pojazdów. W tym samym czasie kekarz koordynator
Ratownictwa Medycznego postawił w stan podwyż-
szonej gotowości Szpital im. Kopernika w Łodzi,
a Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
powiadomiło Państwową Agencję Atomistyki o zaistnia-
łym zdarzeniu.
Następne działania skupiały się wokół niebezpie-
cznego przedmiotu i polegały na przeprowadzeniu
rozpoznania, zabezpieczeniu miejsca zdarzenia oraz
rozdysponowaniu sił i środków przez Państwową Straż
Pożarną w Łodzi. Wyznaczona strefa awaryjna kontro-
lowana była na bieżąco - monitorowana przez funkcjo-
nariuszy właściwych służb. Udzielono pierwszej po-
mocy medycznej poszkodowanym. Strażacy sprawili
Medyczny Mobilny Zestaw Ratunkowy w razie
konieczności przeprowadzenia działań z zakresu deko-
ntaminacji wstępnej.
W tym samym czasie państwowy wojewódzki
inspektor sanitarny w Łodzi, działając w porozumieniu
z prezesem Państwowej Agencji Atomistyki, wysłał na
miejsce zdarzenia zespół ds. zdarzeń radiacyjnych.
Odpowiednio wyposażeni w dozymetry osobiste,
środki ochrony osobistej i sprzęt pomiarowy
członkowie zespołu, dokonali szczegółowych
pomiarów promieniowania tła i napromieniowania
osób potencjalnie narażonych na skażenie.
Jednocześnie prowadzono wywiady z osobami, które
mogły mieć kontakt z niebezpiecznym „przedmiotem”.
Członkowie zespołu monitorowali poziom
promieniowania, a po dotarciu w pobliże przedmiotu,
d o k o n a l i j e g o p o m i a r u
i oględzin. Mimo iż „przedmiot” był oznakowany
międzynarodowym symbolem promieniowania tzw.
koniczynki, nie stwierdzono występowania pod-
wyższonego poziomu radiacji.
Działające na miejscu służby sanitarne powiadomiły
Państwową Agencję Atomistyki o aktualnej sytuacji
i oczekiwały na decyzję ostateczną co do dalszego
sposobu postępowania. Następnie ponowną
weryfikację przeprowadził zespół minersko
– pirotechniczny Samodzielnego Pododdziału Anty-
terrorystycznego Komendy Wojewódzkiej Policji
w Łodzi pod kątem oceny możliwości wystąpienia
zagrożenia bombowego.
Końcowym etapem praktycznej części przed-
sięwzięcia, było wywiezienie pod eskortą policji
przedmiotu z rejonu zagrożenia.
Na posiedzeniu Wojewódzkiego Zespołu Zarzą-
dzania Kryzysowego podsumowano przebieg ćwi-
czenia i dokonano oceny przygotowania struktur
reagowania województwa łódzkiego na tego typu
zdarzenia. „Ćwiczenie przygotowane na wysokim
poziomie” - tak brzmiała ocena uczestników po-
siedzenia.
Udział dzieci i młodzieży w ćwiczeniu pozwolił
osiągnąć cel edukacyjny, jakim jest podniesienie
świadomości zagrożeń i wiedzy o tego typu
zagrożeniach. Służby ratownicze sprawnie wyko-
rzystały własne procedury postępowania; pokazały
umiejętności współdziałania w razie zagrożeń
radiacyjnych.
Opracowanie i zdjęcia:
Małgorzata Olczyk
inspektor wojewódzki
w Wydziale Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Łódzkiego Urzędu WojewódzkiegoRobot pirotechniczny „Inspektor” wspomaga
prace policjantów, wykluczając zagrożenie bombowe
8
Edukacja dla bezpieczeństwa
Gościnność i troska o turystów
Przygotowania województwa warmińsko - mazurskiego do Turnieju EURO '2012
Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej „EURO '2012”, które w czerwcu odbędą się w Polsce i na Ukrainie, są dużą szansą do pokazania zagranicy naszych walorów kulturowych, przyrodniczych, gospodarczych. Niestety, musimy liczyć się z tym, że podczas rozgrywek wystąpi wiele negatywnych zjawisk. Może dojść nawet do zamachów terrorystycznych. Do przeciwdziałania zjawiskom niekorzystnym, a także do promocji naszych atrakcji, przygotowują się wszystkie województwa - także te, w których mecze nie będą rozgrywane. Jako to się robi na Warmii i Mazurach – można przeczytać w poniższym artykule.
Kiedy w 2007 r. Polska i Ukraina zostały wybrane na
Gospodarza Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO
'2012, pojawiły się myśli o korzyściach, jakie woje-
wództwo warmińsko-mazurskie może uzyskać w zwią-
zku z organizacją Turnieju, o nowych możliwościach
rozwoju regionu, ale i wyzwaniach, jakie staną przed
administracją publiczną.
EURO '2012 to nie tylko szansa na realizację różnego
rodzaju inwestycji, ale przede wszystkim konieczność
podjęcia szeregu przedsięwzięć, inicjatyw, a także
intensyfikacja bieżących zadań oraz ich koordynacja.
Wpływają one na współtworzenie przyjaznej atmosfery
Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej. Trzeba pamiętać, że
Euro '2012 to nie tylko mecze piłki nożnej i liczne
imprezy towarzyszące o charakterze sportowym
i rozrywkowo-artystycznym, ale też wytężona praca
administracji rządowej, samorządowej i innych
podmiotów zaangażowanych w zapewnienie właści-
wego poziomu bezpieczeństwa Turnieju.
W 2007 roku odbyło się wiele spotkań z udziałem
ówczesnej wojewody warmińsko - mazurskiego - Anny
Szyszki i wicewojewody - Jacka Mrozka w sprawach
związanych z organizacją EURO 2012 i zaangażowania
województwa w działania służące zapewnieniu
odpowiedniego stanu bezpieczeństwa podczas
zawodów. Z kolei marszałek województwa warmińsko -
mazurskiego - Jacek Protas dostrzegł w EURO 2012
znakomitą okazję do promocji Warmii i Mazur.
Wspólnie zastanawiano się nad stworzeniem przy-
jaznych i bezpiecznych warunków, pozwalających na
pobyt zarówno sportowca, kibica, jak i zwykłego turysty
na terenie województwa w czasie trwania mistrzostw.
W 2008 r. obecny wojewoda warmińsko – mazurski -
Marian Podziewski powołał
.
Zespół ds. koordynacji
działań na terenie województwa warmińsko-
mazurskiego, związanych z organizacją Mistrzostw
Europy w Piłce Nożnej EURO '2012
Posiedzenie Zespołu ds. Euro 2012źródło: archiwum Biura Wojewody Warmińsko-Mazurskiego
Zespół ten zajmuje się nadzorem, analizą i bieżącą
oceną działań podejmowanych przez organy rządowej
administracji zespolonej i niezespolonej, administracji
samorządowej oraz inne podmioty w zakresie przy-
gotowań do krajowej imprezy sportowej, organizowanej
w 2012 r. Obsługę Zespołu zapewnia Wydział
Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Warmińsko
– Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie.
1. Przewodniczący – wojewoda warmińsko - ma-
zurski
2. Wiceprzewodniczący – dyrektor Wydziału Bez-
pieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego War-
mińsko – Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego
w Olsztynie
3. Przedstawiciel marszałka województwa war-
mińsko - mazurskiego
4. Prezes Warmińsko - Mazurskiego Związku Piłki
Nożnej
5. Komendant wojewódzki policji w Olsztynie
6. Warmińsko - mazurski komendant wojewódzki
Państwowej Straży Pożarnej
W skład Zespołu wchodzą:
9
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
7. Komendant Warmińsko - Mazurskiego Oddziału
Straży Granicznej
8. Warmińsko - mazurski wojewódzki inspektor
nadzoru budowlanego
9. Warmińsko - mazurski wojewódzki inspektor
transportu drogowego
10. Warmińsko-mazurski państwowy wojewódzki
inspektor sanitarny
11. Przedstawiciel Delegatury Agencji Bezpie-
czeństwa Wewnętrznego w Olsztynie
12. Przedstawiciel Państwowej Inspekcji Pracy –
Okręgowego Inspektoratu Pracy w Olsztynie
13. Dyrektor Wydziału Organizacyjno-Admini-
stracyjnego Warmińsko-Mazurskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Olsztynie (System Państwo-
wego Ratownictwa Medycznego)
14. Rzecznik prasowy wojewody warmińsko -
mazurskiego
15. Zastępca burmistrza miasta Ostródy
16. Dyrektor Oddziału w Olsztynie Generalnej Dy-
rekcji Dróg Krajowych i Autostrad
17. Zastępca dyrektora Izby Celnej w Olsztynie.
Ponadto, w spotkaniach uczestniczą reprezentanci
innych podmiotów, zapraszani przez wojewodę
warmińsko – mazurskiego, w zależności od tematyki
spotkania. W posiedzeniach Zespołu uczestniczyli m.in.
również dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich i
Cudzoziemców, starosta ostródzki, prezydent Elbląga,
burmistrz Lubawy, wójt gminy Ostróda.
Posiedzenia ww. Zespołu odbywają się raz na
kwartał. W wyniku jego prac określono następujące
aspekty udziału województwa warmińsko - mazur-
skiego w krajowej imprezie sportowej:
Ostródzkie centrum sportowo-rekreacyjne:
m.in. stadion piłkarski i hotel Willa Port Resort.
I Centra pobytowe dla reprezentacji narodowych
oraz hotel dla UEFA Family
Źródło: www.msport.gov.pl
Ośrodek Lubawski: Stadion Miejski w Lubawie oraz
Hotel SPA Dr Irena Eris Wzgórza Dylewskie w Wysokiej Wsi.
Hotel spełniający kryteria dla pobytu UEFA Family:
Hotel Vivaldi w Elblągu
Źródło: www.gazeta.plŹródło: www.4gwiazdki.pl
Źródło: www.olsztyn24.com
W związku z koniecznością zapewnienia bezpie-
czeństwa, w ww. ośrodkach przygotowywano
odpowiednią liczbę miejsc noclegowych dla turystów
oraz dziennikarzy towarzyszących poszczególnym
drużynom, zorganizowano dodatkowe miejsca
parkingowe, stworzono strefę kibica, zabezpieczono
mecze sparingowe (w tym kilka otwartych dla
publiczności) oraz towarzyszące wydarzeniu imprezy
kulturalno - rozrywkowe. Ponadto planowano zadania
związane z: umożliwieniem współpracy wolontariuszy
ze służbami, przeprowadzeniem modernizacji dworca
PKP w Ostródzie, zapewnieniem bezpieczeństwa
w razie ewentualności jednoczesnego pobytu w
ośrodku ostródzkim i lubawskim dwóch antagoni-
stycznych drużyn.
10
Edukacja dla bezpieczeństwa
Zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie
ministerialnej, położone w odległości 170 km od
Warszawy i 220 km od Gdańska Szymany miały
przyjmować puste samoloty głównie kodu C (B-737,
A-320 - bazowanie i parkowanie) w celu odciążenia
portów lotniczych w miastach – gospodarzach turnieju.
Wojewoda warmińsko - mazurski przekazał teren
lotniska w Szymanach pod Szczytnem samorządowi
województwa w celu usprawnienia i przyspieszenia
działań związanych z uruchomieniem regionalnego
lotniska pasażerskiego.
W trakcie przygotowań do niniejszego przedsię-
wzięcia, punkty ad. I i ad. II zostały zweryfikowane
negatywnie z uwagi na brak zainteresowania drużyn
narodowych bazą noclegową, proponowaną na terenie
województwa oraz niedostosowanie lotniska w Szyma-
nach do obsługi krajowego i międzynarodowego ruchu
lotniczego.
W efekcie prac Zespołu stwierdzono, iż można
spodziewać się wzmożonego ruchu na drogach kole-
jowych w kierunku miast gospodarzy: Gdańska i War-
szawy oraz drogach będących w granicach admini-
stracyjnych województwa warmińsko-mazurskiego:
Nr 7, Nr 15, Nr 16, Nr 51, Nr 58, Nr S22.
Do zagrożeń z tym związanych zaliczono:
niewydolność szlaków drogowych, zwiększoną liczbę
kolizji i wypadków, utrudnienia – korki, roboty drogo-
we.
Wobec powyższego uznano za konieczne:
Zapewnienie bezpieczeństwa komunika-
cyjnego (konieczność udrożnienia szlaków drogowych,
kolejowych i lotniczych oraz modernizację głównych
dróg przejazdowych).
Opracowanie planu transportu materiałów nie-
bezpiecznych w czasie trwania Mistrzostw EURO 2012,
z zamiarem odseparowania tegoż ruchu w celu zape-
wnienia bezpieczeństwa komunikacyjnego.
Opracowanie planów bezpieczeństwa w ruchu
drogowym.
Ważniejsze podjęte i planowane działania w
zakresie ochrony systemu transportowego:
Nadzór ABW nad infrastrukturą kolejową,
drogową i lotniczą.
Przygotowano projekt rozporządzenia Woje-
wody Warmińsko-Mazurskiego w sprawie zakazu ruchu
pojazdów przewożących towary niebezpieczne na tere-
nie województwa warmińsko – mazurskiego w terminie
od 5 czerwca do 2 lipca 2012 r.
Zapasowe lotnisko w Szymanach
III. Komunikacja drogowa i kolejowa
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
W Wojewódzkim Inspektoracie Transportu
Drogowego w Olsztynie powołano grupę ds. reago-
wania w sytuacjach kryzysowych, związanych z prze-
wozem towarów niebezpiecznych. Zmodernizowano
tabor specjalnych pojazdów kontrolnych poprzez zakup
4 mobilnych laboratoriów drogowych oraz wzmożono
czynności kontrolne.
Planowane działania PSP: przygotowania do
utworzenia posterunków czasowych na głównych szla-
kach komunikacyjnych, w oparciu o siły KSRG.
Planowane działania policji: kierowanie
ruchem drogowym, organizowanie objazdów, wnio-
skowanie o zwiększenie liczby połączeń kolejowych
i wyznaczenie pociągów specjalnych, współpraca
z mediami – komunikaty o utrudnieniach.
Prowadzenie przez Generalną Dyrekcję Dróg
Krajowych i Autostrad Oddział w Olsztynie całodobo-
wego Punktu Informacji Drogowej w ścisłej współpracy
ze służbami wojewody warmińsko - mazurskiego.
Zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc szpi-
talnych.
Zapewnienie sprawnego funkcjonowania
zespołów ratownictwa medycznego.
Konieczność opracowania uproszczonych
procedur udzielania pomocy medycznej podczas trwa-
nia mistrzostw, w szczególności pacjentom zagrani-
cznym.
Zintensyfikowanie działań w tym zakresie,
w szczególności na terenie miasta Elbląga, powiatu
elbląskiego, powiatu ostródzkiego i powiatu iławskiego.
Budowa i uruchomienie Wojewódzkiego
Centrum Powiadamiania Ratunkowego w Olsztynie.
Ważniejsze podjęte i planowane działania:
W razie potrzeby, skierowanie wniosku do
ministra zdrowia o zwiększenie sił o 2 zespoły podsta-
wowe w województwie warmińsko - mazurskim (obe-
cnie jest 77 jednostek, w tym 5 wodnych).
Zintensyfikowanie pracy lekarza koordynatora
na czas trwania EURO '2012. Będzie on zobowiązany
do meldowania o wynikach swojej pracy dwukrotnie
częściej.
Ustalenie referencyjnego szpitala MSW w Ol-
sztynie jako jednostki obsługującej centra pobytowe.
Zobowiązanie dysponentów zespołów rato-
wnictwa medycznego w województwie warmińsko -
mazurskim do przeprowadzenia w swoich jednostkach,
ćwiczeń dot. postępowania na wypadek zdarzeń
o charakterze masowym.
IV. Zabezpieczenie medyczne
11
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
4
4
4
4
4
4
Wytypowanie przez warmińsko - mazurskiego
państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego
miejsc obserwacji i hospitalizacji chorych i osób z tzw.
czynnikiem biologicznym.
Zorganizowanie i uruchomienie Woje-
wódzkiego Centrum Powiadamiania Ratunkowego
w Olsztynie.
W efekcie prac Zespołu stwierdzono, iż w oma-
wianym okresie można spodziewać się wzrostu
napływu i migracji turystów w województwie
warmińsko - mazurskim (ryzyko zanieczyszczenia
lasów i jezior, wzrost liczby zachorowań - zatruć
pokarmowych).
W związku z powyższym określono następujące
potrzeby i działania do realizacji:
Nadzór i kontrola obiektów użyteczności
publicznej i zamieszkania zbiorowego, w tym bazy noc-
legowej, szaletów publicznych, dworców PKP i PKS.
Kontrole stanu sanitarno-technicznego i higie-
nicznego w punktach gastronomicznych, w szczegól-
ności tych usytuowanych przy głównych szlakach ko-
munikacyjnych.
Nadzór sanitarny nad wodą przeznaczoną do
spożycia w rekomendowanych centrach pobytowych
i w miejscach zakwaterowania w pobliżu tych miejsc.
Kontrole jakości wody w basenach i kąpie-
liskach.
V. Zaplecze sanitarno – żywieniowe oraz baza
noclegowa dla kibiców
i pozostałych turystów
VI. Intensyfikacja działań związanych
z zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku
publicznego na terenie województwa
Spodziewane zagrożenia:
Wzrost zachowań aspołecznych i możliwy
spadek poziomu zabezpieczenia województwa war-
mińsko-mazurskiego w związku z przerzutem sił i środ-
ków służb wojewódzkich do ościennych województw.
Zagrożenie związane z przywróceniem kon-
troli ruchu granicznego w czasie trwania mistrzostw
(wzrost ryzyka związanego z przemytem broni i narko-
tyków oraz przeniknięciem do kraju emigrantów, w tym
potencjalnych terrorystów, którzy potraktują wojewódz-
two jako zaplecze miasta gospodarza – Gdańska).
Ryzyko wystąpienia ataku terrorystycznego na
terenie województwa.
Wystąpienie zagrożeń naturalnych w trakcie
trwania Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 r.
(powodzi, wichur, itp.).
Potrzeby i podejmowane ważniejsze działania:
Zapewnienie odpowiedniego poziomu bez-
pieczeństwa i porządku publicznego na terenie woje-
wództwa warmińsko-mazurskiego, w związku z prze-
widywanym wzrostem zachowań aspołecznych.
(Zwiększenie liczby służb operacyjnych Policji, ści-
sła współpraca z organami wydającymi zezwolenia na
przeprowadzanie imprez masowych, towarzyszących
EURO '2012 i stref kibica, rozpoznanie środowiska
kibiców ze szczególnym nastawieniem na antykibiców,
tzw. „kiboli” przez Zespół ds. kibiców, funkcjonujący
w KWP Olsztyn, opracowywanie potencjalnych tras
przemieszczania się kibiców i ich monitoring, a także
bezpośredni nadzór policji nad przemieszczaniem się
grup kibiców, tzw. pilotaże, monitoring baz noc-
legowych kibiców drużyn antagonistycznych,
wykorzystanie straży gminnych oraz agencji ochrony
jako wsparcia dla służb państwowych na czas trwania
mistrzostw poprzez organizowanie wspólnych patroli
straży gminnych i policji, przygotowanie warmińsko -
mazurskich sił i środków do pełnienia funkcji
wspomagającej służb, działających w miastach
gospodarzach, modernizacja sprzętu służb woje-
wódzkich w ramach programów usprzętowienia
poszcze-gólnych służb, straży, inspekcji oraz ze
środków pochodzących z Regionalnego Programu
Operacyjnego).
Przygotowanie sił i środków do wzmożonej
realizacji zadań – zwiększonego ruchu w drogowych
przejściach granicznych w Grzechotkach, Bezledach
i Gronowie oraz wzmocnienie placówek Warmińsko-
4
4
4
4
4
4
Ćwiczenie „Mazurskie EURO 2012” źródło: Archiwum Komendy Powiatowej PSP w Ostródzie.
13
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
W Centrum Symulacji i Komputerowych Gier Wojennych Akademii Obrony Narodowej oraz w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych odbyło się ogólnopolskie sprawdzenie gotowości do działań kryzysowych podczas Turnieju Finałowego Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO '2012. Uczestnicy ćwiczeń pod kryptonimem „LIBERO”, w ramach gier decyzyjnych opartych na przygotowanych przez zespól planistyczny scenariuszach, szukali optymalnych rozwiązań, wymieniali się doświadczeniami. Libero to w siatkówce zawodnik, którego zadaniem jest gra obronna.
W dniach 5 - 7 marca 2012 r. w Warszawie przepro-
wadzono krajowe ćwiczenie zgrywające podmioty
systemu zarządzania kryzysowego przed rozgrywkami
UEFA EURO '2012. Ten sprawdzian, pod nazwą
„LIBERO”, zorganizowany został przez Rządowe Cen-
trum Bezpieczeństwa. Było to przedsięwzięcie finalizu-
jące działania planistyczne w obszarze zarządzania
kryzysowego i służyło ocenie skuteczności propo-
nowanych rozwiązań na poziomie strategicznym
w zakresie zarządzania kryzysowego. W ćwiczeniu
uczestniczyli przedstawiciele ministerstw, urzędów
wojewódzkich, urzędów miast – gospodarzy turnieju,
komend wojewódzkich policji, komend wojewódzkich
Państwowej Straży Pożarnej, a także rzecznicy prasowi
tych podmiotów.
Podczas dwóch pierwszych dni (5 - 6 marca)
ćwiczeń w Centrum Symulacji i Komputerowych Gier
Wojennych Akademii Obrony Narodowej działania
uczestników polegały na przedstawieniu w formie
pisemnej (za pośrednictwem poczty Outlook) lub ustnej
LIBERO - gra obronna
(rzecznicy) sposobu reagowania na wydarzenia
scenariusza odnosząc się do kompetencji własnych,
w omawianym obszarze oraz posiadanych przez daną
4
4
4
Informowanie ministerstwa o podejmowanych
działaniach w zakresie przygotowań do EURO '2012
poprzez adres e-mail: [email protected].
Zaoferowano pomoc w dystrybucji materiałów
informacyjnych dot. Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej
w 2012 r., przygotowywanych przez Ministra Spraw
Wewnętrznych.
Wdrażanie rekomendacji Rządowego Centrum
Bezpieczeństwa, opracowanych m.in. w oparciu
o wnioski z ćwiczenia pod kryptonimem. „LIBERO”,
zgrywającego podmioty systemu zarządzania kryzy-
sowego przed rozgrywkami EURO 2012.
Oczywiście nie sposób opisać wszystkie działania
realizowane przez podmioty administracji publicznej
województwa warmińsko - mazurskiego w ramach
przygotowań do Turnieju EURO '2012. Wymienione
wyżej przedsięwzięcia mogą jednak przybliżyć istotę
podejmowanych czynności w regionie niebezpośrednio
zaangażowanym w organizację Mistrzostw Europy w
Piłce Nożnej EURO '2012 i są odniesieniem do zadań
realizowanych przez różne służby w miastach -
gospodarzach turnieju.
Opracowanie:
Barbara Szklarczyk
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania
Kryzysowego
Warmińsko-Mazurskiego Urzędu
Wojewódzkiego
Sprawdzian gotowości do radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych podczas EURO '2012
Uczestnicy ćwiczenia,
źródło:
archiwum WBZK Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego.
12
Edukacja dla bezpieczeństwa
Mazurskiego Oddziału Straży Granicznej dodatkowymi
siłami z ośrodków szkolenia Straży Granicznej, z Agen-
cji FRONTEX, z Oddziału Żandarmerii Wojskowej
w Elblągu.
Stały monitoring mediów i internetu pod
względem zagrożeń, mechanizmów postępowania grup
terrorystycznych, ze szczególnym uwzględnieniem
przebywających na terenie województwa cudzo-
ziemców z krajów podwyższonego ryzyka.
Określenie zasobu infrastruktury krytycznej
województwa warmińsko - mazurskiego.
Udoskonalenie obiegu informacji pomiędzy
W-M WCZK a całodobowym powiatowymi centrami
zarządzania kryzysowego.
Doskonalenie procedur współdziałania służb
ratowniczych, również organizacja łączności na
wojewódzkim kanale współdziałania.
Prowadzenie działalności szkoleniowej.
W 2011 r. odbyło się ćwiczenie zgrywające
„Mazurskie EURO '2012”, w którym, uczestniczyły
służby, straże i inspekcje wojewódzkie oraz inne
podmioty właściwe ds. bezpieczeństwa. Ćwiczenie
sprawdzało przygotowanie podmiotów administracji
rządowej i samorządowej do reagowania na zdarzenia
związane z atakiem terrorystycznym z użyciem środków
chemicznych oraz wypadkiem drogowym o cechach
zdarzenia masowego na drodze krajowej nr 7. Przed-
sięwzięcie xtrs;ixoesno na bazie infrastruktury gminy
miejskiej Ostródy i powiatu ostródzkiego.
W ypracowano następujące propozycje:
1. Zaktualizować plan współdziałania sił rato-
wniczych.
2. Uregulować zasady wykorzystywania sieci
radiowych i współdziałania oraz ratowniczej.
3. Opracować i wdrożyć procedurę współpracy
z mediami podczas zdarzeń o charakterze
masowym.
4. Opracować zalecenia do uwzględnienia
wniosków w procedurach reagowania kryzy-
sowego zawartych w planach zarządzania kryzy-
sowego.
Ponadto organizowane są ćwiczenia tematyczne,
branżowe. Do ważniejszych można zaliczyć przed-
sięwzięcia przygotowane przez warmińsko - mazur-
skiego komendanta Oddziału Straży Granicznej, pod
kryptonimami: „Grzechotnik 2009”, czy „Koordynator
2010”.
Poszczególne służby, straże i inspekcje wojewody
warmińsko - mazurskiego oraz inne podmioty za-
angażowane w zapewnienie bezpieczeństwa podczas
trwania Turnieju EURO '2012, biorą udział bądź
4
4
4
4
4
organizują różnorodne szkolenia doskonalące, w tym
z zakresu umiejętności miękkich. Każdy z zaangażo-
wanych podmiotów w przygotowania do Mistrzostw
Europy w Piłce Nożnej EURO '2012 dokonał przeglądu
i aktualizacji dokumentów dotyczących współdziałania
i współpracy z innymi podmiotami, udoskonalił
procedury postępowania dotyczące różnego rodzaju
zagrożeń oraz podjął działania mające na celu
wdrożenie branżowych wytycznych centralnych.
Określono potrzebę poprawy wizerunku naszego
kraju (województwa) oraz samych Polaków i przeszko-
lenia sektora usług w zakresie właściwego kontaktu
z klientem oraz podjęcia działań na rzecz promocji
sektora usług turystycznych. Zadanie to jest realizowane
przez marszałka województwa warmińsko - mazur-
skiego.
Podjęte działania:
Wygospodarowano środki finansowe z prze-
znaczeniem na wsparcie finansowe straży, służb i inspe-
kcji wojewódzkich oraz inwestycje w turystykę,
w rozwój i wzmocnienie bazy hotelowej w ramach RPO
Warmia Mazury 2007 – 2013.
Opracowano strategię promocji województwa
w okresie trwania mistrzostw EURO '2012.
Zacieśniono współpracę z samorządami w za-
kresie przedsięwzięć organizacyjnych w ramach EURO
'2012.
Inne działania podejmowane w ramach EURO
'2012:
Na polecenie Rządowego Centrum Bezpie-
czeństwa (RCB) uczestniczono w opracowaniu krajowej
siatki bezpieczeństwa dla EURO '2012.
Bieżący udział wojewody warmińsko - ma-
zurskiego w wideokonferencjach dotyczących EURO
'2012.
Udział rzecznika prasowego wojewody war-
mińsko - mazurskiego w pracach zespołu ds. opra-
cowania i realizacji polityki informacyjnej obszaru
bezpieczeństwa, działającego w ramach Komitetu
ds. Bezpieczeństwa UEFA. Rekomendacje wypra-
cowane w ramach podzespołu ds. opracowania orga-
nizacji procesu komunikacji społecznej w sytuacjach
kryzysowych podczas EURO '2012, funkcjonującego
w ramach zespołu ds. opracowania i realizacji polityki
informacyjnej Programu Bezpieczeństwa Mistrzostw
Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO '2012 w Polsce, są
wdrażane na potrzeby województwa warmińsko -
mazurskiego.
VI. Promocja
województwa warmińsko-mazurskiego.
4
4
4
4
4
4
14
strukturę sił i środków oraz możliwości pozyskania
wsparcia od szczebla nadrzędnego i/lub zewnętrznego.
W ramach gry decyzyjnej uczestnicy doskonalili proces
podejmowania decyzji oraz reagowanie w sytuacjach
kryzysowych, jakie potencjalnie mogłyby wydarzyć się
podczas Turnieju Finałowego Mistrzostw Europy w Piłce
Nożnej UEFA EURO '2012.
Trzeciego dnia, 7 marca, w Ministerstwie Spraw
Wewnętrznych odbyła się dyskusja panelowa, w której
jako obserwatorzy wzięli udział ministrowie m.in.:
spraw wewnętrznych; transportu, budownictwa i gos-
podarki morskiej; obrony narodowej; zdrowia, a także
wojewodowie oraz prezydenci miast - gospodarzy
rozgrywek piłkarskich. Sytuacje omawiane podczas tej
części spotkania dotyczyły katastrofy budowlanej
w strefie kibica oraz wybuchu epidemii grypy, a sce-
nariusze przedstawione zostały m.in. przez dr. Ryszarda
Sulętę - dyrektora Wydziału Bezpieczeństwa i Zarzą-
dzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódz-
kiego.
Następne ćwiczenie „LIBERO” zaplanowano na
kwiecień.
Opracowanie:
Alina Petruczenko
Kierownik Oddziału Planowania Cywilnego
Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania
Kryzysowego
Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego
(na podstawie informacji zamieszczonych na
stronach internetowych RCB i MSW)
Wydarzenia z udziałem wielu ludzi są okazją do działań chuliganów, w tym pseudokibiców, a nawet zorganizowanych grup terrorystycznych. W związku ze zbliżającymi się rozgrywkami EURO '2012, do Polski przyjedzie wielu cudzoziemców. Musimy być gotowi do zaopiekowania się nimi; zatroszczenia się o to, by nikt im nie wyrządził krzywdy. W jakim zakresie te przygotowania mogą być realizowane – przedstawia poniższy tekst, w którym opisano tematykę szkoleń przeprowadzonych w powiecie poznańskim.
Wydział Bezpieczeństwa, Zarządzania Kryzyso-
wego i Spraw Obywatelskich Starostwa Powiatowego
w Poznaniu przeprowadził na bazie ośrodka
w Łężeczkach szkolenie specjalistyczne pracowników
ds. obronnych powiatowych służb, inspekcji i straży,
starostwa powiatowego oraz gmin powiatu poz-
nańskiego. Celem tych działań było doskonalenie
umiejętności z zakresu realizacji zadań obronnych
w czasie podwyższania gotowości obronnej powiatu
i gmin oraz doskonalenie koordynacji działań
powiatowych służb, inspekcji i straży – tak, by mogły
sprawnie współpracować w przypadku ataku
terrorystycznego oraz prowadzenia akcji ratowniczej.
Uczestnikom zajęć dostarczono wiedzę m.in. na
temat zadań państwa – gospodarza na rzecz HNS (Host
Nation Support – przyjęcie wojsk sojuszniczych)
w powiecie i gminie. Przekazano też wiadomości
z zakresu problematyki planowania, organizowania
oraz realizowania obowiązków w czasie pokoju,
kryzysu i wojny. Ugruntowano u słuchaczy znajomość
zasad organizacji akcji kurierskiej realizowanej przez
samorządy oraz zaznajomiono ich z projektami nowych
Przygotowania do EURO '2012 w Poznaniu
Liczmy się z możliwością zaistnienia różnych nieprzyjemnych zdarzeń
regulacji prawnych, przypomniano podstawowe zasady
postępowania administracyjnego w ramach nakładania
obowiązku świadczeń na rzecz obrony.
Zastępca komendanta miejskiego PSP, bryg. dr inż.
Jerzy Ranecki, omówił procedury postępowania na
wypadek ataku terrorystycznego oraz prowadzenia akcji
ratowniczej spowodowanej aktem terrorystycznym.
Wykład dotyczący prowadzenia akcji ratowniczej.
Źródło: archiwum Starostwa Powiatowego w Poznaniu
Edukacja dla bezpieczeństwa
15
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
Im bliżej EURO '2012, tym więcej musimy wiedzieć o miejscach, w których może dojść do niebezpiecznych zdarzeń. Powinniśmy też na bieżąco przygotowywać się do akcji niesienia pomocy poszkodowanym. Takie manewry przeprowadzono między innymi w powiecie słupeckim. Poniżej przedstawiamy ich opis.
6 grudnia 2011 roku przeprowadzono w powiecie
słupeckim ćwiczenie Jednostek Ratowniczo – Gaśni-
czych (JRG) straży pożarnych powiatu słupeckiego,
wchodzących w skład Krajowego Systemu Ratowniczo
– Gaśniczego (KSRG). System ten tworzą zastępy
Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej oraz
osiem Ochotniczych Straży Pożarnych w poszcze-
gólnych gminach. Tradycyjnie w ćwiczeniu brały udział
również Powiatowy Zespół Zarządzania Kryzysowego
(PZZK) w Słupcy oraz jednostki Komendy Powiatowej
Policji w Słupcy i Zespoły Ratownictwa Medycznego SP
ZOZ w Słupcy. Szefem PZZK (Powiatowego Zespołu
Zarządzania Kryzysowego) jest starosta Mariusz Roga.
Założenia ćwiczenia przewidywały wystąpienie
zdarzeń o charakterze masowym i mających znamiona
kryzysowych - uzasadniających uruchomienie PZZK.
Scenariusz zakładał następujący przebieg zdarzeń:
kierowca przewożący cysterną 20 ton amoniaku, jadący
drogą gminną Kowalewo Opactwo - Lądek, w wyniku
zawału serca stracił panowanie nad pojazdem.
Amoniak i EURO '2012
Samochód zjechał na przeciwległy pas ruchu i zderzył
się z podążającym prawidłowo autokarem, wiozącym
kibiców z Niemiec do Warszawy na Mistrzostwa Europy
w Piłce Nożnej „EURO – 2012”. Aplikacja przewi-
dywała, że do wypadku dojdzie na drodze o znaczeniu
międzynarodowym lub krajowym tj. A2 lub Nr 92.
W wyniku zderzenia autokar uległ poważnemu
uszkodzeniu. Pasażerowie autokaru są w różnym stanie:
jedna osoba zabita, kilkanaście poważnie rannych,
pozostałe mają lekkie obrażenia lub są w szoku
powypadkowym. Nieprzytomny kierowca cysterny
znajduje się w rozbitej kabinie pojazdu – w strefie
skażenia amoniakiem. Jedna z osób podróżujących
autokarem (prawdopodobnie kierowca autokaru)
usiłowała pomóc kierowcy cysterny, lecz po wejściu w
strefę skażenia zatruła się i leży na ziemi, obok pojazdu.
Zaistniałe zdarzenie zainicjowało pożar pobliskiego
lasu. Z powodu długotrwałej suszy, ogień rozprze-
strzenił się w kierunku wschodnim na powierzchni ok. 1
ha.
W drugim dniu szkolenia funkcjonariusze Straży
Granicznej przeprowadzili cykl wykładów dotyczą-
cych: genezy i istoty terroryzmu międzynarodowego,
zagrożeń w lotnictwie cywilnym, obowiązujących
uregulowań prawnych, systemu ochrony lotnictwa
cywilnego oraz reagowania w przypadku wystąpienia
sytuacji mogącej stanowić zagrożenie dla lotnictwa
cywilnego - aktu bezprawnej ingerencji w lotnictwie
cywilnym.
Wysoki poziom merytoryczny i fachowy wykła-
dowców zaangażowanych w to przedsięwzięcie po-
zwolił podnieść poziom wiedzy uczestników szkolenia
w zakresie spraw obronnych, jak również postępowania
w przypadku zagrożeń terrorystycznych. Tematyka ta
podyktowana była przygotowaniami do organizacji
Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej „Euro '2012”. To
popularne w świecie wydarzenie skupi w wybranych
miastach, a także na trasach przejazdów, bardzo dużą
liczbę miłośników tej dyscypliny sportowej. Zgro-
madzenia ludzi na stadionach, dworcach PKP i PKS,
lotniskach, w bazach noclegowych, żywieniowych,
mogą stanowić potencjalne cele dla organizacji
terrorystycznych.
Planowane są następne szkolenia specjalistyczne
z tej tematyki, przeznaczone dla pracowników
ds. obronnych powiatowych służb, inspekcji i straży,
starostwa powiatowego oraz gmin powiatu poznań-
skiego w 2012 roku.
Opracowanie:
Łukasz Sobolewski
Wydział Bezpieczeństwa, Zarządzania
Kryzysowego i Spraw Obywatelskich
Starostwa Powiatowego w Poznaniu
Ćwiczenia Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w powiecie słupeckim
16
Edukacja dla bezpieczeństwa
O zaistniałym wypadku, przejeżdżający tą drogą
świadkowie zdarzenia powiadomili Powiatowe
Stanowisko Kierowania (PSK) Komendy Powiatowej PSP
w Słupcy. Oficer dyżurny PSK zaalarmował
Ratownictwo Medyczne SP ZOZi Komendę Powiatową
Policji w Słupcy oraz skierował (po decyzji zastępcy
komendanta powiatowego PSP) do miejsca zdarzenia
będące w jego bezpośredniej podległości, zastępy
Komendy Powiatowej PSP. W związku z rozmiarem
nieszczęścia, powiadomił Henryka Kuźniaka,
koordynatora PZZK - kierownika Wydziału Organi-
zacyjnego i Spraw Społecznych Starostwa Słupeckiego.
Koordynator niezwłocznie skontaktował się z szefem
Zespołu ZK, starostą Mariuszem Rogą, który zdecy-
dował o alarmowym zwołaniu Zespołu Zarządzania
Kryzysowego w niepełnym składzie – adekwatnym do
rozmiarów zdarzenia. Po krótkiej odprawie zebranych
w starostwie, szef zespołu wraz z osobami funkcyjnymi
udali się na miejsce zdarzenia w celu oceny sytuacji
i podjęcia dalszych decyzji.
Po rozpoznaniu miejsca i rozmiarów zdarzenia,
kierownictwo akcji ratowniczej zdecydowało o za-
angażowaniu jednostek ratowniczo – gaśniczych KSRG
z terenu całego powiatu. Powiadomiono również wójta
gminy Lądek i Gminny Zespół Zarządzania Kryzy-
sowego.
Wyznaczone siły podjęły działania ratownicze.
Zastęp OSP z Lądku dokonał wstępnego rozpoznania
zdarzenia, przekazał informacje do SKKP PSP w Słupcy.
Ze względu na duże stężenie amoniaku, nie podjął
bezpośrednich działań ze względu na brak wyposażenia
technicznego, umożliwiającego wejście w strefę
skażenia środkiem chemicznym i jego neutralizację. Po
10 minutach przybyły zespoły ratownictwa
medycznego z SPZOZ i 3 zastępy JRG z KP PSP
w Słupcy, dysponujące maskami i skafandrami gaz-
oszczelnymi. Wyznaczono strefy bezpieczeństwa
Służby przybyłe na miejsce zdarzenia. Udzielanie pomocy poszkodowanym w wypadku.
(sygnalizacją świetlną). Postawiono kurtyny wodne
w celu ograniczenia zasięgu skażenia i hydrolizy
amoniaku; rozpoczęto ewakuację osób poszkodo-
wanych i udzielanie im pomocy medycznej. W tym
samym czasie patrole RD KP Policji zabezpieczyły rejon
zdarzenia, zajęły się regulowaniem ruchu pojazdów
i wskazywały objazdy. Wprowadzono do akcji kolejne
zastępy z sytemu KSRG. Uszczelniono cysternę i zne-
utralizowano wyciekły amoniak. Poza strefą skażenia
oświetlono teren i rozstawiono ratowniczy namiot
pneumatyczny, przeznaczony do ochrony i segregacji
osób rannych podczas zdarzenia. Sprowadzono
(aplikacyjnie) tłumaczy języka niemieckiego dla
usprawnienia kontaktów z niemieckimi turystami.
Policjanci grupy operacyjno – dochodzeniowej KP
Policji wykryli i zabezpieczyli znalezione w autokarze
środki odurzające w postaci dopalaczy, a następnie
podjęli działania w celu ustalenia osoby lub osób, które
je posiadały i przewoziły. Czynności ratownicze i zabez-
pieczające podjęte przez członków PZZK, zostały
opisane szczegółowo w meldunkach operacyjnych
wraz z wnioskami, które złożono na ręce szefa Zespołu
ZK starosty słupeckiego.
Strażacy wchodzący w strefę skażenia.
17
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
Podsumowania ćwiczenia dokonano w Lądkowskim
Domu Kultury. W spotkaniu udział wzięli uczestnicy
ćwiczeń, obserwatorzy z Komendy Wojewódzkiej PSP
w Poznaniu, wójt gminy Lądek - Arleta Pleśniak i wójt
gminy Słupca - Grażyna Kazuś. Dokonano oceny
współpracy oraz sprawności organizacyjnej służb
i podmiotów zadysponowanych do działań; czasów
dojazdu zastępów straży i zespołów ratownictwa
medycznego oraz policji do miejsca zdarzenia;
umiejętności udzielania kwalifikowanej pomocy
przedmedycznej przez strażaków PSP i OSP,
skuteczności łączności bezprzewodowej, neutralizacji
substancji aktywnej chemicznie; sprawności udzielenia
pomocy pozamedycznej uczestnikom zdarzenia,
a także przebiegu gaszenia pożaru na terenach leśnych.
Wnioski z oceny ćwiczenia posłużą do skorygowania
planów i procedur działania poszczególnych służb.
Ostatnim etapem był pokaz praktyczny z udziałem
zastępów ochotniczych straży pożarnych w zakresie
dekontaminacji (odkażania osób i sprzętu) na terenie
OSP w Kowalewie Opactwie. Następnie wszyscy
uczestnicy zapoznani zostali podczas prelekcji
audiowizualnej z zasadami współdziałania Lotniczego
Ratownictwa Medycznego z jednostkami straży
pożarnej.
Ćwiczenie, w którym udział wzięli: 10 zastępów
straży pożarnych, jednostki policji i ratownictwa
medycznego, członkowie PZZK, wolontariusze
pozoranci, prywatna firma przewozowa, a także
obserwatorzy z Komendy Wojewódzkiej PSP
w Poznaniu, zakończyły się w późnych godzinach
wieczornych. Działania te uważnie obserwowali
reprezentanci regionalnych mediów i zanotowali ich
przebieg.
Opracowanie:
Henryk Kuźniak
kierownik Wydziału
Organizacyjnego i Spraw Społecznych
Starostwa Powiatowego w Słupcy
Zdjęcia: Archiwum SP w Słupcy
Sprawdzonymi formami edukacji i upowszechniania obrony cywilnej wśród młodzieży szkolnej na terenie województwa wielkopolskiego są turnieje oraz konkursy plastyczne o tematyce ochrony ludności.
7 lutego 2012 r. w Urzędzie MiG Osieczna odbył
się finał „TURNIEJU WIEDZY Z ZAKRESU OBRONY
CYWILNEJ”. Rywalizowało w nim 9 wyłonionych
w drodze eliminacji uczniów szkół podstawowych
i gimnazjalnych. Uczestnicy Turnieju mieli za zadanie
wypełnić prawidłowo test zawierający 30 pytań
z zakresu obrony cywilnej. Zadania dotyczyły głównie
tematyki wynikającej z programu szkolenia ludności
z zakresu powszechnej samoobrony.
Po dokonaniu oceny prac pisemnych kolejność
zajętych miejsc przedstawiała się następująco:
1. Nicole Jankowiak
Gimnazjum Osieczna 30 pkt.
2. Karolina Siemiączko
Gimnazjum Osieczna 29 pkt.
3. Martyna Skrobała
Gimnazjum Osieczna 28 pkt.
Edukacja i popularyzacja Obrony Cywilnej w Wielkopolsce
Miejsko-gminny Turniej wiedzy z zakresu obrony cywilnej w MiG Osieczna
Burmistrz MiG Osieczna Pan Stanisław Glapiak wręcza nagrody laureatom Turnieju Wiedzy o OC
1818
Edukacja dla bezpieczeństwa
Podziękowania za przygotowanie uczniów do
turnieju należą się nauczycielom – opiekunom oraz
pracownikom Urzędu MiG Osieczna za organizację
Turnieju.
Nagrody i upominki dla uczestników ufundowali:
organizator turnieju MiG Osieczna, Starostwo
Powiatowe w Lesznie oraz Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego WUW w Poznaniu.
Te formy edukacji oraz popularyzacji zagadnień
obrony cywilnej cieszą się każdorazowo dużym
zainteresowaniem wśród młodzieży.
Opracowanie:
Roman Wojciechowski
WBiZK WUW w Poznaniu
Fot. Roman Wojciechowski,
Archiwum WBiZK WUW w PoznaniuUczestnicy Turnieju podczas wypełniania testu.
Delta Wisły jest obszarem wyjątkowym w skali kraju, jeżeli chodzi o zagrożenie zalaniem. Tu może zaistnieć kilka rodzajów powodzi. Jedna z nich – bałtycka - zdarza się nawet wówczas, gdy nie ma ani obfitych opadów, ani gwałtownych roztopów. Ostatnio miała ona miejsce w połowie stycznia, gdy wody morskie, spiętrzone przy brzegach Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego wskutek silnego wiatru, zaczęły wdzierać się rzekami na ląd. To nie pierwszy taki przypadek. Poprzedni silny atak Bałtyku miał miejsce w 2009 roku. Bardzo możliwe, że są to efekty zmian klimatycznych na Ziemi.
Ukształtowanie części terenu województwa
warmińsko – mazurskiego sprawia, że występuje tu
nietypowe zagrożenie powodziowe ze strony Bałtyku
czy Zalewu Wiślanego, tj. zjawisko cofki. Żuławy
Elbląskie, bo o nich tu mowa, są z znacznym stopniu
obszarem depresyjnym, gdzie większość cieków
wodnych jest obwałowana, a wiatr z kierunków pół-
nocnych może doprowadzić do wdzierania się wód
morskich w głąb lądu. Tak było również w okresie od
13 do 20 stycznia br.
W związku z nastaniem bardzo niekorzystnych
warunków atmosferycznych, czyli silnego wiatru
północnego, utrzymujących się obfitych opadów śniegu
na terenach powiatów braniewskiego i elbląskiego
doszło do realnego zagrożenia wystąpienia powodzi.
Już w okresie od 6 stycznia wiał północny wiatr, wpy-
Obrona przed atakami wód morskich
chający wody Zalewu Wiślanego do cieków wodnych,
powodując lokalne wzrosty poziomów rzek do stanów
ostrzegawczych.
Kulminacja zagrożenia nastąpiła w dniach
13 - 14 stycznia, gdy wiatr wiejąc z siłą 10 stopni w skali
Beauforta wpychał bardzo duże ilości wody do i tak
mocno napełnionych cieków, wpadających do Zalewu
Wiślanego.
Już w godzinach nocnych z 13 na 14 stycznia doszło
do pierwszych podtopień w miejscowości Kępa Rybacka
i Nowakowo. Ponadto woda zalała drogę wojewódzką
Nr 503 prowadzącą przez miejscowość Suchacz.
W jednostkach samorządowych, tj. w gminie Elbląg,
mieście Elbląg oraz na terenie miasta i gminy Frombork
wprowadzono stany pogotowia przeciwpowo-
dziowego. W kilku jednostkach samorządowych oraz
Akcja przeciwpowodziowa na terenie powiatów braniewskiego i elbląskiego,13 - 20 stycznia 2012 r.
19
Informator Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego
w związku z prognozowaną utrzymującą się nie-
korzystną sytuacją hydrometeorologiczną, wojewoda
warmińsko - mazurski powołał zarządzeniem pogo-
towie przeciwpowodziowe na ww. terenach admini-
stracyjnych. W samorządach oraz w Starostwie
Powiatowym w Elblągu odbyły się doraźne posiedzenia
zespołów zarządzania kryzysowego. Doraźne
posiedzenie wojewódzkiego zespołu zarządzania
kryzysowego odbyło się także w Olsztynie, gdzie
omówiono działania podjęte już przez poszczególne
służby i samorządy oraz przedstawiono prognozowany
rozwój sytuacji. Jednocześnie komendant wojewódzki
Państwowej Straży Pożarnej wprowadził stan
podwyższonej gotowości operacyjnej, a w odwodzie
znajdowały się trzy Kompanie PSP: 32 zastępy, 175 rato-
wników. Ustalono, że w celu ewentualnego wzmocnie-
nia działań przy akcji przeciwpowodziowej na
Żuławach, z Nowego Miasta Lubawskiego zostanie
przetransportowana dodatkowa pakowaczka piasku
typu „Sahara”, będąca w wojewódzkim magazynie OC.
W godzinach porannych 14 stycznia poziom wody
przekroczył stany alarmowe w czterech miejscach
i stany ostrzegawcze w dwóch miejscach, na terenie
ww. powiatów. W zagrożony rejon udała się także grupa
operacyjna wojewody, dysponując w terenie
przenośnym komputerem z dostępem do systemu
„hydromonitor IMGW”, gdzie na bieżąco otrzymywano
informacje o stanach wód, ostrzeżenia oraz stan
napełnienia Bałtyku. Dane te przekazywano zainte-
resowanym samorządom podczas trwania akcji
przeciwpowodziowej. Wojewódzkie Centrum Zarzą-
dzania Kryzysowego zostało wzmocnione dodatkowy-
mi pracownikami oraz kadrą kierowniczą.
W ramach współpracy cywilno – wojskowej
poinformowano także Wojewódzki Sztab Wojskowy, iż
w przypadku znacznego pogorszenia się sytuacji, może
dojść do konieczności użycia pododdziałów Sił
Zbrojnych do walki z żywiołem.
Podczas całej akcji przeciwpowodziowej WCZK
stale informowało Rządowe Centrum Bezpieczeństwa o
rozwoju sytuacji oraz zapewniało wymianę informacji
pomiędzy zaangażowanymi samorządami i służbami.
Ponadto do dyspozycji samorządów, na ewentualny
wniosek złożony do wojewody, w Wojewódzkim
Magazynie Obrony Cywilnej pozostawały dwie
pakowaczki piasku typu „Sahara”, ok. 115 tys. worków
oraz inny sprzęt i wyposażenie przeciwpowodziowe.
Gros działań przeciwpowodziowych, polegających
na układaniu worków z piaskiem, rękawów wodnych
i likwidacji licznych przesiąków, prowadzono na
Wyspie Nowakowskiej. Należy tu zaznaczyć, iż
Rozłożone rękawy wodne
wzorem poprzednich akcji, lecz z dużo lepszym
skutkiem, gmina Elbląg zorganizowała punkt centralny
działań w Zespole Szkół w Nowakowie. Wszystkim
uczestniczącym w akcji wydawane były gorące posiłki.
Na miejsce na bieżąco dowożono piasek oraz worki.
Nie brakowało sprzętu do bezpośredniego napełniania
worków oraz ochotników do pracy.
W ramach przygotowania ludności do ewentualnej
ewakuacji, partole policji przez megafony informowały
mieszkańców, co powinni zabrać ze sobą, gdyby doszło
do konieczności przewiezienia ich w bezpieczne
miejsce. Działania przeciwpowodziowe utrudniała
pogoda z obfitymi opadami śniegu i bardzo silnym
północnym wiatrem o prędkości 90 km/godz.
W międzyczasie, z powodu dalszego niekorzystnego
rozwoju sytuacji i wprowadzenia alarmu powodzio-
wego na terenie miasta i gminy Tolkmicko oraz gminy
Elbląg, wojewoda warmińsko – mazurski tego samego
dnia, tj. 14 stycznia, wprowadził stan alarmu
przeciwpowodziowego na ww. obszarach administra-
cyjnych.
Najgorsza sytuacja panowała na terenach przy-
ległych bezpośrednio do Zalewu Wiślanego, a więc na
całym obszarze Wyspy Nowakowskiej (powstało tam
kilkanaście przesiąków o różnym nasileniu, a wały
w miejscach ich wystąpienia wzmacniano, układając
tam worki z piaskiem), w samej miejscowości
Nowakowo (zalana stróżówka mostu pontonowego,
dwa budynki mieszkalne wraz z gospodarczymi),
w Suchaczu (zalanie piwnic budynków mieszkalnych
oraz drogi wojewódzkiej Nr 503), Tolkmicku (zalane
zostało nadbrzeże, plac manewrowy oraz ulice), we
Fromborku (zalane zostały dwie ulice, bosmanat portu,
a woda podeszła pod budynki mieszkalne) oraz Elblągu
(na sześciu ulicach, gdzie woda bądź już wylała się, lub
20
Zagrożenia
miała bardzo wysoki stan, ułożono worki z piaskiem
oraz rękawy wodne).
W godzinach wieczornych w elbląskiej Delegaturze
Warmińsko – Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego
odbyło się ponowne posiedzenie Wojewódzkiego
Zespołu Zarządzania Kryzysowego, w składzie
poszerzonym o przedstawicieli zagrożonych samo-
rządów, któremu przewodniczył wojewoda warmińsko
– mazurski, Marian Podziewski. Na posiedzeniu
omówiono bieżące działania samorządu, służb oraz
przyjęto propozycje podejmowania następnych kroków
w ramach zabezpieczania terenu dwóch powiatów
przed powodzią. W tym samym czasie postawione
wcześniej w stan gotowości kompanie odwodowe
Państwowej Straży Pożarnej działały już w wyzna-
czonych rejonach operacyjnych. I tak Kompania
„Grunwald” została skierowana do Elbląga, w celu
wzmocnienia działań na terenie miasta, a Kompania
„Jeziorak” - na Wyspę Nowakowską - by odciążyć
pracujących już wiele godzin strażaków ochotników.
Posiedzenie Wojewódzkiego Zespołu
Zarządzania Kryzysowego
15 stycznia nadal była prowadzona akcja
zabezpieczająca. Sprawdzano stany wałów i uszczel-
niano je w miejscach przesiąków. Ponownie w Dele-
gaturze w Elblągu zebrał się Wojewódzki Zespół
Zarządzania Kryzysowego. Omówiono działania nocne
prowadzone przez samorządy i służby. Ustanie wiatru
północnego ustabilizowało sytuację przeciwpowo-
dziową. Uzgodniono dalsze działania, w tym dokonanie
lustracji obwałowań jeziora Drużno, które w dalszej
kolejności będzie jeszcze przyjmowało wodę z tzw.
cofki. Zgodnie stwierdzono, iż w związku z prognozą
hydrometeorologiczną, w ciągu 48 godzin nastąpi
dalsza poprawa sytuacji, ale bardzo wysoki stan wody
na jeziorze Drużno będzie utrzymywał się jeszcze około
tygodnia.
W związku z ustabilizowaniem się pogody, w go-
dzinach wczesnopopołudniowych wycofano z dzia-
łania dwie kompanie odwodowe Państwowej Straży
Pożarnej, jednak pozostawały one w stanie gotowości.
Łącznie w czasie akcji w dniach 13 - 15 stycznia
ułożono ok. 16 tys. worków z piaskiem i 400 metrów
zapór przeciwpowodziowych. Z Wojewódzkiego
Magazynu OC przekazano 1 tyśs worków dla jednostek
samorządu terytorialnego. Należy zaznaczyć, iż za-
kończenie działań związanych z bezpośrednim
zabezpieczeniem przy gwałtownych wzrostach stanów
wód w dniach 13 – 15 stycznia nie powstrzymało
działań na rzecz gminy Elbląg i Starostwa Powiatowego
w Elblągu. W związku z dużym napełnieniem jeziora
Drużno, dochodziło do dalszych przesiąków w obwało-
waniu jeziora. Akcja zabezpieczająca trwała do dnia
20 stycznia.
Podsumowując całość działań, można stwierdzić, iż
opisana akcja przeciwpowodziowa na terenie
powiatów braniewskiego i elbląskiego została
przeprowadzona bardzo sprawnie - dzięki prężnej
współpracy samorządów pomiędzy sobą oraz ze
służbami i administracją rządową. Takie współdziałanie
wydatnie może przyczynić się do właściwego
reagowania na zagrożenie. Docenić należy sprawność
zespołów, zarówno w zakresie obiegu informacji,
przygotowania samorządów oraz zaangażowania służb.
W szczególności pochwalić trzeba strażaków ocho-
tników.
Opracowanie i zdjęcia:
Tomasz Bąk
inspektor wojewódzki
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania
Kryzysowego Warmińsko–Mazurskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie