Impresjonizm w liryce młodopolskiej…

• Impresjonizm(fr. "impression" - wrażenie) - nurt w sztuce, który został zapoczątkowany przez grupę paryskich artystów w ostatniej ćwierci XIX wieku.

• Najbardziej charakterystyczną cechą malarstwa i rzeźby impresjonistycznej było dążenie do oddania zmysłowych, ulotnych momentów - "złapania uciekających chwil". Nazwa kierunku została ironicznie nadana przez krytyka sztuki, oraz dziennikarza Louisa Leroya i pochodzi od tytułu obrazu Claude'a Moneta "Impresja, wschód słońca".

Kilka zdań wstępu…

Impresjonizm jest to nurt w sztuce :

Malarstwo Literatura Muzyka

Przedstawiciele :(Malarstwo)

Edouard Manet

Claude Monet

August Renoir

Edgar Degas

Camille Pissarro

Olga Boznańska

Przedstawiciele:(Muzyka)

Zrodzony na gruncie kultury francuskiej, reprezentowany głównie przez :

Claude Debussy

Maurice Ravel

Ottorino Respighi

Manuel de Falla

Karol Szymanowski

Przedstawiciele :(Literatura)

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Jan Kasprowicz ‘Krzak dzikiej róży’ Leopold Staff

„Deszcz jesienny”

Unikanie skrajnego

dekadentyzmu

Działa na wszystkie zmysły

Ważna rola barwy i dźwięku

Nacechowany jest wyrazami oznaczającymi emocje

Dzieła niekoniecznie

muszą tworzyć jedną,

pełną i spójną całość

Opisy są bardzo zmysłowe

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Zafascynowała go tematyka tatrzańska, potęga przyrody górskiej, świeżej i nieujarzmionej. Opisy Tatr poeta tworzył techniką impresjonistyczną, przy użyciu walorów świetlnych, dźwiękowych i zapachowych, co w sumie daje efekt malarski i niemal dotykalny. Pejzaż jest pełen światła i koloru, ale nie ma wyraźnych konturów. Pozwala to uchwycić ulotny moment, wrażenie chwili, kiedy padające światło objawia oczom obserwatora coraz to inny widok. Technika ta występuje wyraźnie w wierszach: "Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej", "Melodia mgieł nocnych (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym

W poezji jako impresjonistyczną można określić lirykę tatrzańską

Kazimierza Przerwy-Tetmajera.

Podmiot liryczny :

Wrażenie dominujące :

Nocne mgły

Ruch, czytelnik ma możliwość obserwowania „tańca”

Impresjonizm polega na : Próbie uchwycenia chwilowego doznania, obrazu natury w nieustannej grze barw i kształtów.

Impresjonistyczna wizja opisująca krajobraz górski...

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Nastrój :Spokojny

Przepełniony smutkiemWiersz wyraża : Nostalgię

Tęsknotę

Wiersz silne oddziałuje na nasze zmysły:

Wzroku, np.

Słuchu, np. „srebrzystoturkusowa cisza”

„w słońcu się potok skrzy i mieni w srebrnotęczowy sznur”

„Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej”

Jest to więc impresjonizm, wykorzystujący takie rekwizyty jak: mgła, światło i wszelkie elementy natury. Wiersz ukazuje emocje, jakie targają podmiotem lirycznym w danym momencie. Ważną rolę odgrywa także kolorystyka, występują ciepłe i zimne barwy np. „ciemnozielony w mgle złocistej”, „ciemna zieleń gór”. Wiersz obfituje w luźno powiązane ze sobą obrazy, brak w nim jakichkolwiek kontrastów. Przedstawiają mistyczną, senną krainę, jakby z marzeń i legend.

KONIEC

Piotr Klefas IIIcMichał Kuszyński IIIc Marcin Małek IIIc