Hotel “Pod Orłem”raport zrównoważonego rozwojua n a l i z a i p r o p oz y c j e z m i a n

Kar tuzy 2012

M i h a i D ra g o t a , E l i n a G ra n k i n a , J u l i a J a n kows ka , G re g o r y Lu kows k i , Ka t a r z y n a M i c h a l c z y k

sp i s t reśc i :wstęp...............................................................

stan obecny przedsiębiorstwa.............

informacje ogólne...............................

analiza SWOT........................................

proponowany plan działań...................

podsumowanie...........................................

stan wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju............

załącznik.......................................................

3

4

4

48

10

1819

wstęp

“Raport zrównoważonego rozwoju. Analiza i propozycje zmian” dla Hotelu “Pod Orłem” powstał w ramach Projektu Biznesowego XV edycji Letniej Akademii “Wyzwania Zrównoważonego Rozwoju” organizowanej przez Fundację Sendzimira. Celem niniejszego raportu jest analiza pozytywnych i  negatywnych aspektów obecnej strategii rozwoju Hotelu “Pod Orłem” oraz zaproponowanie zmian bazujących na przykładach dobrych praktyk stosowanych na świecie. Zmiany te mogą pomóc w  stworzeniu nowej, zintegrowanej strategii rozwoju Hotelu przekładającej się na jego lepsze funkcjonowanie. Raport opisuje główne aspekty idei zrównoważonego rozwoju: środowiskowy, ekonomiczny i  społeczny. Na początku staraliśmy się przedstawić obecną sytuację Hotelu “Pod Orłem” zwracając szczególną uwagę na aspekty środowiskowe i  społeczne obecne w  aktualnej strategii � rmy. Zastosowanie metody SWOT pozwoliło zidenty� kować zewnętrzne i  wewnętrzne czynniki mające wpływ na osiągnięcie celu, jakim jest wdrożenie zasad zrównoważonego rozwoju do strategii � rmy. Odniesienia do dobrych praktyk wdrażania tych zasad w  sektorze turystycznym mogą służyć jako inspiracja do wprowadzenia podobnych innowacji. Najważniejszym elementem raportu jest rozdział zawierający przykładowe rozwiązania uszeregowane od najmniej do najbardziej koszto- i  czasochłonnych, sugerujący tym samym najbardziej optymalną kolejność ich ewentualnego wdrażania.

3

stan obecny przedsiębiorstwa

4

Hotel “Pod Orłem” to trzygwiazdkowy, niedawno oddany do użytku (2010 r.) obiekt składający się z  budynków hotelu i  restauracji. Budynek restauracji, datowany na początek XX w., wpisany jest do rejestru budynków zabytkowych. Nowo wybudowany budynek hotelu oferuje 29 pokoi z łazienką z prysznicem. Każdy z 29 pokoi wyposażony jest w telewizor, telefon, mini bar i połączenie z siecią wi-� . Cała publicznie dostępna część hotelu oraz dwa z pokoi są w pełni przystosowane dla gości niepełnosprawnych. Budynek restauracji z  powodu statusu budynku zabytkowego nie mógł być przebudowywany, jednakże dokonano kilku adaptacji w obrębie obiektu, które ułatwiają dostęp do niego dla osób niepełnosprawnych. W  budynku Hotelu znajduje się sala bankietowa oraz trzy różnej wielkości sale konferencyjne wyposażone w  sprzęt audio-wideo. Budynek restauracji dodatkowo mieści pub oraz kręgielnię. Restauracja serwuje dania kuchni polskiej i  europejskiej, a  także świadczy usługi kateringowe. Obiekty hotelowe położone są w  sąsiedztwie jednego z  kilku parków w  Kartuzach – mieście uważanym za serce Kaszub. Obiekty Hotelu „Pod Orłem” należą do przedsiębiorstwa P.P.H.U. SOMBUD, świadczącego usługi budowlane.

informacje ogólne

stan wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju

energia

Hotel “Pod Orłem” budowany był z  zamiarem wprowadzenia rozwiązań proekologicznych. Jednym z  rozwiązań, które udało się wprowadzić, było zainstalowanie dachowych paneli słonecznych, pozwalających na ogrzewanie większej części wody zużywanej w  sezonie letnim. W  hotelu zamontowany został również system klimatyzacyjny wykorzystujący technikę wody lodowej, uważany za bardziej energooszczędny i mniej szkodliwy dla środowiska niż system konwencjonalny. W przyszłości planowana jest wymiana oświetlenia na żarówki LED, które są bardziej energooszczędne od tradycyjnych. W chwili

aspekty środowiskowe

5obecnej we wszystkich pokojach zainstalowany został system sterowania zasilaniem, który w przypadku nieobecności gości w pokoju (z powodu braku karty aktywującej) pozwala na wyłączenie pozostawionego oświetlenia i  minimalizację związanych z  tym strat. W  przeszłości ogrzewanie budynku było zapewnione przez własną kotłownię spalającą ekogroszek, jednakże ze względów ekonomicznych i  ekologicznych zastąpiono ją ogrzewaniem gazowym (gaz dostarczany jest z sieci miejskiej).

woda

W  toaletach ogólnodostępnych zainstalowano krany z  czujnikami ruchu, w  pokojach hotelowych zaś znajdują się tradycyjne baterie łazienkowe, jednak planuje się ich wymianę przy okazji najbliższej większej modernizacji. Wszystkie toalety na terenie obiektu wyposażone są w system dwufazowego spłukiwania wody. Kuchnia restauracji wyposażona jest w system uzdatniania wody, podnoszący jej jakość i  pozwalający na wydłużenie życia urządzeń kuchennych.

odpady

Hotel “Pod Orłem” dokonuje wstępnego sortowania odpadów, głównie ze względu na wyższe koszty odbioru odpadów niesegregowanych. System ten dotyczy jedynie odpadów generowanych przez zaplecze hotelowe, odpady pozostawiane przez gości nie są segregowane.

Kuchnia restauracji dzięki kontraktowi z  zewnętrzną � rmą pozbywa się oleju używanego do głębokiego smażenia, który jest następnie przez tą � rmę utylizowany w bezpieczny sposób. Podczas świadczenia usług kateringowych restauracja stara się ograniczyć używanie naczyń i sztućców jednorazowego użytku. Z  powodu przepisów sanitarnych nie może nikomu przekazywać resztek jedzenia. Wszystkie pozostałości jedzenia są utylizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami.

6aspekty społeczne

Hotel“POD ORŁEM”

partnerzy

pracownicy dostawcy

klienci

przedszkole

biuro informacji

turystycznej

muzea

zespół“Chmielanie”

centrum kultury“Kaszubski Dwór”

władze miejskie

szkoła podstawowa

gospodarstwo agroturystyczne “Hejtus”

Stowarzyszenie Turystyczne Sopot

Lokalna Grupa Rybacka

miejscowi rzemieślnicy

i artyści

Stowarzyszenie Turystyczne

Kaszuby

media lokalne

relacje bezpośrednie

relacje pośrednie

INNE TURYSTYKA

KULT

URA

EDUKACJAWŁADZE

STO

WA

RZYS

ZEN

IA, O

PR

PKS

samorząd lokalny

społeczność lokalna

Jedną z  kilku inicjatyw społecznych podjętych przez Hotel była próba porozumienia się z  władzami miasta w  sprawie rewitalizacji pobliskiego parku. Z  powodu braku funduszy na pokrycie kosztów materiałów, do planowanego przedsięwzięcia jeszcze nie doszło. Hotel prowadzi również rozmowy z właścicielami � rmy przewozowej, mające na celu doprowadzenie do odnowy głównego przystanku autobusowego, uważanego za wizytówkę miasta. Hotel „Pod Orłem” stara się wspomagać instytucje edukacyjne i  społeczne, oferując siłę roboczą pracowników � rmy macierzystej podczas prac renowacyjnych na terenach tych instytucji.

Ryc.1. Mapa interesariuszy, przedstawiająca relacje między Hotelem a instytucjami i przedsiębiorstwami z różnych sektorów.

kultura

Hotel, jako członek Kaszubskiego Stowarzyszenia Turystycznego, stara się promować lokalną kaszubską kulturę na kilka sposobów, np. poprzez uczestnictwo w  Tygodniu Kultury Kaszubskiej, podczas którego personel Hotelu i restauracji nosi stroje z elementami ubioru kaszubskiego, a restauracja serwuje dania kuchni kaszubskiej. W  budynku restauracji planowane jest utworzenie izby pamięci poświęconej historii budynku i  jego pierwszym lokatorom.

lokalny biznes

Restauracja stara się współpracować z  lokalnymi dostawcami warzyw, owoców i  mięsa, jednakże ze względu za rygorystyczne przepisy sanitarne dotyczące certy� kacji i  przetwórstwa produktów, współpraca ta jest silnie ograniczona.

klienci

Budynek Hotelu “Pod Orłem” jest w pełni przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Budynek restauracji ze względu na wartość zabytkową nie mógł być w pełni przystosowany, jednakże dokonano kilku udogodnień ułatwiających dostęp do tego budynku.

W chwili obecnej Hotel oferuje swoim gościom możliwość wypożyczenia rowerów. Plany na przyszłość przewidują rozszerzenie świadczenia tej usługi. Hotel podczas dużych uroczystości organizowanych w sali bankietowej, przy współpracy z sąsiednim przedszkolem oferuje możliwość opieki nad dziećmi i udostępnienie im przedszkolnego placu zabaw.

pracownicy

Zespół pracowników Hotelu i � rmy macierzystej liczy około 57 osób, w tym kilka osób z  orzeczonym średnim stopniem niepełnosprawności. Firma macierzysta kilkakrotnie w ciągu roku organizuje atrakcje dla pracowników, a także zapewnia szkolenia podnoszące kwali� kacje (np. działu księgowego), co zapewnia w miarę niską rotację kadry.

7

analiza SWOT

S W

O T

Dane zebrane podczas wywiadu z  managerem hotelu poddano analizie SWOT. Metoda ta pozwala na zrozumienie wewnętrznych zalet (ang. strenghts) i wad (ang. weknesess) przedsiębiorstwa, a także zewnętrznych możliwości (ang. opportunities) i  zagrożeń (ang. threats) stojących przez przedsiebiostwem, jeśli nie zostaną podjęte żadne środki zaradcze. W analizie SWOT zawartej w tym raporcie wzięto pod uwagę tylko zagadnienia związane ze zrównoważonym rozwojem. Podczas analizy postawiono następujące pytania:

Jakie są silne strony przedsiębiorstwa? Jakie są słabe strony przedsiębiorstwa? Jakie możliwości ma przedsiębiorstwo? Jakie zagrożenia stoją przed przedsiębiorstwem?

8

• Hotel zastosował już kilka rozwiązań wpasowujących się w zasady zrównoważonego rozwoju.

• Hotel jest zlokalizowany w centrum regionu o dużej wartości kulturowo-przyrodniczej.

• Nieformalna sturktura organizacyjna � rmy pozwala na łatwiejsze podejmowanie decyzji.

• Hotel jest częścią większego przedsiębiorstwa.• Hotel ma doświadczenie w aplikowaniu o fundusze

unijne• Niska rotacja kadry pracowniczej.• Przynależność hotelu do Kaszubskiego

Stowarzyszenia Turystycznego.• Hotel jest przystosowany do osób niepełnosprawnych.• Restauracja pozyskuje część produktów od lokalnych

dostawców.

• Firma macierzysta jest średniej wielkości przedsiębiorstwem bez większej możliwości wywierania wpływu.

• Brak strategii wprowadzenia zasad zrównoważonego rozwoju

• Klienci hotelu to przeważnie osoby z sektora biznesowego, zostające tylko na jedną noc.

• Hotel wprowadził tylko kilka rozwiązań przyjaznych środowisku.

• Niska motywacja personelu do identy� kacji z dziedzictwem kulturowym.

• Brak atrakcjii zachęcających potencjalnych gości do dłuższego pobytu.

• Niewiele obiektów z sektora turystycznego posiada ekocerty� katy (strategię zrównoważonego rozwoju).

• Możliwość uzyskania ekocerty� katu po wdrożeniu proponowanej przez raport strategii zrównoważonego rozwoju.

• Posiadanie strategii zrównoważonego rozwoju jest trendem w sektorze turystycznym.

• Niepewne warunki pogodowe w polskich warunkach klimatycznych.

• Kryzys gospodarczy wpływający na zmianę priorytetów życiowych i wzorców wydawania pieniędzy przez potencjalnych klientów.

• W sektorze � rmy macierzystej nasileniu uległa konkurencja i ryzyko niepowodzenia.

• Brak nawyku Polaków do spędzania wolnego czasu poza domem.

• Wysoko rozwinięta agroturystyka na obszarze Kaszub, stanowiąca bezpośrednią konkurencję dla położonego w mieście hotelu.

(S)(W)(O)(T)

Analiza bieżącej sytuacji hotelu “Pod Orłem” z  użyciem metody SWOT pokazała, że stworzenie strategii zrównoważonego rozwoju może podnieść konkurencyjność hotelu. Jeśli dokładniejsza analiza sektora turystycznego w regionie Kartuz, ze szczególnym uwzględnieniem obiektów posiadających ekocerty� katy, wykaże brak takich obiektów w  regionie, wówczas wprowadzenie strategii zrównoważonego rozwoju, jako podstawy strategii � rmy, może przynieść znaczące korzyści.

9

proponowany plan działań

10

W  niniejszym rozdziale chcielibyśmy zaproponować kilka działań zmierzających w kierunku wprowadzenia strategii zrównoważonego rozwoju w działania � rmy. Proponujemy trójetapowy system zmian, które mogą być

rozwiązania możliwe do zastasowania w nabliższej przyszłości, o najmniejszym stopniu trudności i kosztochłonności

rozwiązania wymagające zaangażowania średniej wielkości nakładów pieniężnych i czasowych

rozwiązania wymagające długofalowego planowania i większych inwestycji

Kącik Kaszubski

“Zielone konferencje”

Zielona restauracja i eko-bar

Technologie oszczędzania wody

Wypożyczalnia rowerów

Ekologiczne materiały i środki czystości

Eko-standardy

Eko-spa

wprowadzane w różnych odstępach czasowych, w zależności od stopnia złożoności, wymaganych nakładów � nansowych oraz wielkości nakładu pracy.

W  pierwszej kolejności przedstawiamy zmiany relatywnie łatwe do wprowadzenia, dotyczące codziennej aktywności obiektu, nie wymagające dodatkowych nakładów � nansowych.

Podnoszenie ekologicznej świadomości gości

i pracowników Hotelu

Wzmocnienie współpracy z innymi

instytucjami

11

zielona restauracja i eko-barKilka dobrych praktyk w  funkcjonowaniu hotelowej restauracji zostało już wprowadzonych

– nabywanie produktów u  lokalnych dostawców, używanie sezonowych owoców i  warzyw, promowanie kaszubskiej kuchni. W celu kontynuowania polityki dobrych praktyk proponujemy podjęcie następujących dodatkowych kroków:

• próba minimalizacji używania jednorazowych plastikowych opakowań,• zwiększenie używania lokalnie produkowanych, sezonowych owoców i warzyw,• kontynuacja przygotowywania regionalnych dań kuchni kaszubskiej,• włączenie do oferty zdrowych produktów: zmniejszenie ilości dań zawierających produkty

podnoszenie ekologicznej świadomości gości i pracowników hotelu

Zachęcanie gości hotelowych do oszczędzania energii i wody, do segregowania śmieci, czy do rekompensacji wpływu podróży do miejsca wypoczynku metodą o� setu, może być nie tylko ich drobnym gestem w  kierunku ochrony środowiska, ale także przyczynić się do obniżenia kosztów utrzymania hotelu. Istnieje kilka sposobów subtelnego edukowania gości hotelowych, np. znaki zachęcające do gaszenia niepotrzebnego oświetlenia, do segregowania śmieci, dobrowolnej rezygnacji z  codziennego serwisu hotelowego (wymiana ręczników i pościeli).

W  celu zwiększenia efektywności podjętych kroków mających na celu zmniejszenie zużycia energii i  wody Hotel powinien rozważyć edukacje ekologiczną pracowników. Powinni oni być świadomi mechanizmów oszczędzających zasoby naturalne, regularnie sprawdzać stan techniczny instalacji i być świadomi zagrożeń zdrowia i  życia w  miejscu pracy. Cel ten można osiągnąć przykładowo podczas zajęć integracyjnych, „eko-spotkań”, czy innych akcji pracowniczych, jak np. wycieczki rowerowe.

Jednym z  celów strategii PLANET 21 grupy Accor jest informowanie gości hotelowych i zachęcanie ich w przyjemny i  nienachalny sposób do udziału w  przedsięwzięciach hotelu związanych z  obszarem zrównoważonego rozwoju. Hotele grupy Accor umieszczają informację o  posiadanych ekocerty� katach na stronie internetowej, przy wejściu do hotelu, w  recepcji i  lobby oraz przy wejściach do pokojów. Dodatkowo umieszczają informację o  rozwiązaniach oszczędzających energię przy wyłącznikach światła, o  segregacji odpadów przy pojemnikach na śmieci, czy też o  udziale w  akcji o� setu zużywanych ręczników w  Plant for the Planet: the Billion Tree Campaign na zawieszkach eksponowanych na klamce drzwi łazienki.

Przykład grupy Accorhttp://www.accor.com/en/sustainable-development/our-guests-and-planet-21.html

Grupa Starwood będąca właścicielem sieci hoteli Sheraton, zachęca swoich klientów do oszczędzania wody i  energii przez dobrowolne zrzeczenie się codziennego serwisu hotelowego. Goście dokonujący takiego wyboru dostają w zamian niewielkiej wartości kupony na przekąski i napoje, możliwe do wykorzystania w hotelowej restauracji. Sheraton w celu podniesienia świadomości ekologicznej pracowników organizuje dla nich edukacyjne wycieczki rowerowe, czy też tematyczne wykłady.

“Zielony wybór” w hotelach Sheratonhttp://www.starwoodpromos.com/sheratongreenchoice/ ?EM=VTY_SI_GREENCHOICE_PROMOTION

12głęboko smażone, nieużywanie kuchenki mikrofalowej, organiczenie używania soli i cukru, zwiększenie wyboru świeżych soków lub koktajli, unikanie produktów zawierających glutaminian sodu i  inne środki konserwujące.

Zwiększenie oferty restauracji pozwoli na wprowadzenie ekologicznego menu, oferującego organiczne drinki i przekąski, uwzględniającego potrzeby najmłodszych gości hotelowych.

ekologiczne materiały i środki czystości

Inne pomysły dotyczące codziennego funkcjonowania hotelu i restauracji dotyczą używania biodegradowalnych lub wyprodukowanych z materiałów poddanych recyklingowi produktów. Szczególny nacisk kładziemy na używanie papieru pochodzącego z  recyklingu w  codziennej pracy administracyjnej hotelu. Podobnie serwetki w  restauracji i  papierowe ręczniki w  toaletach również mogłyby zostać zastąpione przez produkty zrobione z  papieru z  recyklingu. Jako że rynek ekologicznych materiałów ciągle się rozwija, stosunkowo łatwo można znaleźć producentów przyjaznych środowisku jednorazowych naczyń i  sztućców. Restauracja mogłaby ich używać w przypadku, gdy klient wyraźnie sobie nie życzy stosowania porcelanowej zastawy stołowej podczas pikników. Warto również rozważyć zastosowanie biodegradowalnych worków na śmieci w  toaletach, co w  połączeniu ze stosowaniem worków odpowiedniej wielkości, pozwalającej na optymalne ich wykorzystanie, pozwoliło by na zminiamalizowanie szkodliwego wpływu odpadów powstających podczas codziennego funkcjonowania hotelu. Inna kwestią dotyczącą codziennego funkcjonowania hotelu i  restauracji jest używanie biodegradowalnych, przyjaznych środowisku środków czystości.

http://www.biobag.pl/index.phphttp://www.bionaczynia.pl/sklephttp://www.ecomaster.com.pl/?p=http://www.zielonaczapla.pl/67-ekologiczne-sprzatanie

13

wzmocnienie współpracy z innymi instytucjami

Jednym z najważniejszych elementów strategii zrównoważonego rozwoju w � rmach jest współpraca między interesariuszami. Przeprowadzona wcześniej analiza SWOT pokazuje, że kierownictwo Hotelu zwraca uwagę na ten aspekt, jednak uważamy, że w  tej sferze drzemie jeszcze dodatkowy potencjał do wykorzystania. Widzimy duże możliwości rozwoju współpracy, zwłaszcza pomiędzy sektorem usług turystycznych, instytucjami edukacyjnymi, kulturalnymi, władzami miasta i regionu. Wspólne działania Hotelu, lokalnego

“zielone konferencje”Wiele hoteli w  Polsce stara się

zwiększyć swoją konkurencyjność i  różnonorodność oferowanych usług poprzez organizowanie konferencji, wesel czy też innych wydarzeń na terenie swoich obiektów. Niestety większość z  nich nie jest jeszcze planowana jako “zielone wydarzenia”, podczas których organizator stara się maksymalnie obniżyć wpływ wydarzenia na środowisko. Kilka prostych rozwiązań (patrz ramka obok) stosowanych podczas “zielonych wydarzeń” pozwala na zwiększenie oferty o  specjalne pakiety (“zielone konferencje”, “zielone wesela” itp.), co zgodnie z  trendami na rynku hotelarskim, może przynieść korzyści ekonomiczne w  postaci pozyskania nowych, ekologicznie świadomych klientów.

Coraz więcej hoteli przygotowuje dla klientów specjalne “zielone” pakiety związane z organizacją imprez (konferencji, wesel, spotkań biznesowych). Wprowadzają to w  życie poprzez zaadaptowanie kilku prostych rozwiązań, które mogą obniżyć wpływ wydarzenia na środowisko. Są to:

• używanie materiałów konferencyjnych w  wersji elektronicznej, a nie papierowej,

• oferowanie kawy i herbaty pochodzącej ze sprawiedliwego handlu,

• oferowanie na przekąski lokalnych, ekologicznych produktów,

• używanie naturalnego światła w salach konferencyjnych,• zachęcanie uczestników do używania transportu

publicznego poprzez zapewnienie im transportu (np. minibusem) z  najbliższego dworca autobusowego/kolejowego,

• umieszczanie kubłów do segregacji śmieci w  salach konferencyjnych i pokojach hotelowych,

• rezygnacja z  używania produktów pakowanych w  małych porcjach (cukru, śmietanki, wody) na rzecz oferowania ich w naczyniach szklanych/ceramicznych,

• proponowanie sztućców i naczyń wielokrotnego użytku,• zachęcanie do używania rowerów poprzez oferowanie

darmowych parkingów rowerowych.

Przykłady z hoteli Regina Inn (Regina, Kanada), Beardmore (Clydebank, Szkocja) i Sheraton (Sopot, Polska).http://www.thebeardmore.com/our-conferences/green-conference-brochurehttp://www.reginainn.com/promotions/green_meeting_packages.asp

Rozwiązania i  pomysły przedstawione poniżej wymagają nieco więcej nakładów czasowych i � nansowych aby można je było zastosować w praktyce. Skupiają się głównie na nawiązywaniu i  utrzymywaniu kontaktów z  potencjalnymi partnerami i mają na celu zróżnicowanie usług oferowanych klientom.

zespołu pieśni i  tańca „Chmielanie”, centrum kultury “Kaszubskie muzeum”, lokalnych rzemieślników i  artystów mogą przynieść obopólne korzyści. Dodatkowo działania te rozszerzą ofertę hotelu i podniosą jego atrakcyjność, a także będą promować lokalne dziedzictwo kulturowe. Z kolei współpraca z  lokalnymi mediami i  stowarzyszeniami turystycznymi mogło by podnieść efektywność strategii marketingowej hotelu.

kącik kaszubskiZrealizowanie tego pomysłu mogłoby wzmocnić więzy z  lokalnymi

rzemieślnikami i  artystami oraz sprawić przyjemność gościom hotelu, którzy będą mieli możliwość zakupienia na miejscu wyjątkowych pamiątek i lokalnych produktów.

wypożyczalnia rowerówOferowanie gościom możliwości wypożyczenia rowerów na miejscu może

być dużym krokiem do podniesienia atrakcyjności obiektu. Hotel “Pod Orłem” obecnie posiada sprzęt rowerowy do wypożyczenia, jednak chcielibyśmy zaproponować rozszerzenie tej działalności. Możliwość wypożyczenia rowerów różnych rozmiarów może przyciągnąć do hotelu rodziny z dziećmi oraz innych gości, którzy preferują zwiedzanie w  sposób bardziej aktywny i  przyjazny środowisku. Może być to również postrzegane jako sposób, w  jaki hotel promuje zdrowy tryb życia i  edukację ekologiczną. Wycieczki rowerowe, połączone z zakwaterowaniem i posiłkami mogą być oferowane w  specjalnych pakietach wakacyjnych/urlopowych dla grup. Współpraca z  lokalnym biurem informacji turystycznej (korzystanie z  wydanych przez nie przewodników i  map), wycieczki połączone z  odwiedzaniem muzeów, innych atrakcji turystycznych i pobytem w gospodarstwie agroturystycznym należącym do � rmy to usługi, które mogą być dołączone to tych pakietów, aby podnieść ich atrakcyjność.

Pomysły prezentowane poniżej wymagają znacznych nakładów � nansowych i  dokładnego planowania - niektóre z  nich zakładają znaczne zmiany w systemie gospodarowania wodą i dalszego rozwoju planów, które Hotel przedsięwziął w  sferze dotyczącej oferowania zabiegów dla zdrowia i urody.

14

15technologie oszczędzania wody

Ponieważ oszczędzanie wody jest niezbędne dla zachowania ciągłości funkcjonowania ekosystemów, a  polityki ekologiczne wielu � rm skupiają się obecnie na rozwiązaniach oszczędzających zasoby wodne, chcielibyśmy zaproponować dwa rozwiązania, których wprowadzenie Hotel mógłby rozważyć w przyszłości.

Pierwszym z nich jest instalacja systemu gromadzenia wody deszczowej. Zbieranie tzw. deszczówki na skalę globalną może pomóc w  rozwiązaniu problemu dostępności wody pitnej, a w skali przedsiębiorstwa może obniżyć koszty ponoszone na dostawy wody z miejskich wodociągów (nawet o połowę, zgodnie z  niektórymi źródłami). Jeśli wziąć jeszcze pod uwagę planowane wprowadzenie w  Polsce podatku od odprowadzania wody deszczowej, system jej gromadzenia może przynieść duże oszczędności.

Woda deszczowa może być używana do podlewania roślin ogrodowych i  trawników, mycia samochodów, spłukiwania toalet, sprzątania. System gromadzenia wody deszczowej składa się z:

• powierzchni, z której zbiera się wodę (głównie powierzchnie dachów, tarasów i balkonów),

• systemu � ltrów, które oddzielają dużej i  średniej wielkości zanieczyszczenia,

• podziemnych lub naziemnych zbiorników,• systemu pomp, � ltrów i czujników umożliwiających przepływ wody.Instalacja gromadzenia wody deszczowej, jeśli jest odpowiednio

użytkowana, ma bardzo długi okres używalności i wymaga bardzo niewielkich zabiegów konserwacyjnych. Niektóre rozwiązania są szczególnie interesujące, gdyż nie wymagają zbyt dużo miejsca (np. zbiorniki na deszczówkę wbudowane w  ściany budynku http://superwall.com.au/products/supertank/ lub zbiorniki schowane pod tzw. zielonymi ścianami http://inhabitat.com/cista-rainwater-cachement-by-moss-sund-and-� gforty/)

Drugą proponowaną innowacją jest instalacja bezwodnych pisuarów w  ogólnodostępnych toaletach w  budynku hotelu i  restauracji (recepcja, sala bankietowa, pub i kręgielnia). Zgodnie z danymi różnych producentów, instalacja takich urządzeń pozwala na znaczne zmniejszenie zużycia wody. Dodatkowo bezwodne pisuary są łatwe do utrzymania w  czystości i  nie generują brzydkich zapachów. Wszystkie środki chemiczne używane w tych systemach, produkowane są na bazie związków biodegradowalnych. Systemy bezwodne, oprócz oszczędzania wody, oszczędzają energię oraz środki � nansowe związane z  utrzymaniem, gdyż są bezawaryjne i  odporne na zniszczenia.

http://www.ekotoaleta.pl/pl/urimat_bezwodne_pisuary.html

eko-spaW związku z tym, że Hotel ma w planach rozszerzenie swojej działalności

o usługi spa, być może warto rozważyć pójście w kierunku oferowania usług przyjaznych dla środowiska. Eko-spa oferują naturalne kosmetyki i  zabiegi, starannie dobierają produkty pod względem ich pochodzenia (preferują produkty pochodzące ze sprawiedliwego handlu i  produkty lokalne) oraz opakowań (preferują opakowania z  recyklingu i  biodegradowalne), a  także promują wśród swoich klientów zdrowy tryb życia (sauna, porady dietetyczne, sesje jogi, medytacji, relaksacji). W związku z tym, że coraz więcej klientów jest skłonnych zaplacić więcej za usługi kosmetyki naturalnej, posiadanie eko-spa może podnieść atrakcyjność hotelu.

eko-standardyWdrożenie jednego z  “zielonych standardów” dla turystyki może

być dobrym wyborem dla hotelu, który chciałby wnieść swój wkład w zrównoważony rozwój regionu. Certy� kowane hotele są postrzegane jako przyjazne dla środowiska, a więc posiadanie takiej etykiety może przyczynić się do podniesienia atrakcyjności i  konkurencyjności obiektu, ponieważ coraz więcej klientów uświadamia sobie obecne problemy środowiskowe. Proces certy� kacji zazwyczaj wymaga wniesienia opłaty i  wdrożenia konkretnych rozwiązań w różnych obszarach (energia, oszczędność zasobów, gospodarowanie wodą, kwestie społeczne, zarządzanie zasobami ludzkimi). Poniżej prezentujemy kilka najpopularniejszych eko-certy� katów dla hoteli:

Mazurkas to czterogwiazdkowy hotel, który zdobył certy� kat “Czystej turystyki” w lutym 2011 roku. Jako jeden z  obiektów zakwaterowania turystycznego z  tym certy� katem, posiada bezpośrednie odwołanie do swojej polityki środowiskowej z � rmowej strony internetowej. W  tej polityce � rma wyraźnie przedstawia swoje plany i  powzięte działania w  celu zredukowania zużycia energii i  wody, opisuje system gospodarowania odpadami, prezentuje program edukacji ekologicznej dedykowany pracownikom oraz działania promujące lokalne dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe.

Mazurkas Conference Centre & Hotel (Ożarów Mazowiecki, Polska)

certyfi kat “Czysta turystyka”Ten certy� kat adresowany jest do hoteli, hosteli

i  pensjonatów w  całej Polsce. Został ustanowiony przez Fundację Partnerstwo dla Środowiska. Dedykowany jest obiektom zakwaterowania turystycznego, które chciałyby wprowadzić rozwiązania przyjazne dla środowiska i podniesienie jakości swoich usług. Aby otrzymać ten certy� kat, jednostka zobowiązania jest do zbadania swojego obecnego wpływu na środowisko, sformułowania polityki zrównoważonego rozwoju, monitorowania zużycia zasobów i  włączenia swoich pracowników w proces wdrażania tych działań.

Przewodnik po zrównoważonym rozwoju dla hoteli dostępny jest tutaj:

http://www.fpds.pl/media/� lemanager/publikacje/ekologia-w-� rmie/broszura_ekologiczny_hotel_podglad.pdf

Pozostałe informacje: www.czystaturystyka.pl

16

17

Bush Hotel jest pierwszym irlandzkim hotelem, który otrzymał etykietę “Kwiatu europejskiego”. Do historycznego budynku, w  którym mieści się hotel wprowadzono kilka unowocześnień, które pomagają oszczędzać energię, obniżać emisje gazów do atmos-fery i  efektywnie zarządzać zasobami i  odpadami. Obecny status ich osiągnięć w  tej materii zaprezen-towany jest tutaj: http://www.bushhotel.com/wp-content/uploads/2010/12/Bush%20Hotel%20Environmental%20Management%20Presenta-tion.pdf

Bush Hotel w Carrick on Shannon (Irlandia).http://www.bushHotel.com/

Oto przykład hotelu, który został nagrodzony standardem “Green Globe”. W  swojej polityce Hi Hotel zapewnia, że uwzględnia czynniki społeczne i  środowiskowe w  swojej działalności gospodarczej. Oferuje on nowocześnie zaprojektowane pokoje i usługi spa. Ich zaangażowanie w  zrównoważony rozwój przejawia się w kilku prostych działaniach, takich jak:

• używanie bezpiecznych dla środowiska farb i lakierów,

• oferowanie kosmetyków roślinnych w opakowaniach zbiorczych,

• stosowanie ekologicznych środków czyszczących,• używanie papieru z  recyklingu w  administracji

hotelowej,• oferowanie produktów ekologicznych

w restauracji.

Hi Hotel Eco Spa & Beach w Nicei (Francja)www.hi-Hotel.net/en

eko-standard dla turystyki - “Green Globe”.

Ten standard pozwala ocenić działania związane ze zrównoważonym r o z w o j e m różnych sektorów d z i a ł a l n o ś c i

eko-etykieta dla obiektów zakwaterowania turystycznego (“Kwiat europejski”)

Jest to standard stworzony przez Komisję Europejską, dedykowany obiektom zakwaterowania turystycznego. Kryteria, które należy spełnić, aby go otrzymać, pogrupowane są w  kilka kategorii (energia, woda, odpady, zarządzanie i  inne) i  sklasy� kowane jako obowiązkowe i  opcjonalne. Wnioskodawcy muszą udostępnić szczegółową dokumentację obrazującą sposób spełnienia owych kryteriów. Po zakończeniu procesu certy� kacji, � rma zostaje nagrodzona etykietą i  ma prawo używania logo “Kwiatu europejskiego”http://serwis-hotelarski.gastrona.pl/art/article_2903.phphttp://www.traintoecolabel.org/r/en/accomodationinformacje: http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/documents/hotels.pdfpodręcznik: http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/documents/apppack_0904.pdf

związnych z  turystyką. Używa wystandaryzowanych wskaźników dedykowanych dla konkretnych kryteriów. Opiera się między innymi na systemie Globalnych Kryteriów Zrównoważonej Turystyki, Agendzie 21 i  normach ISO 9001/14001/19011. Kryteria dotyczą następujących sfer działania: zrównoważonego zarządzania, wskaźników społeczno-gospodarczych, dziedzictwa kulturowego i  przyrodniczego. Poza korzyściami, takimi jak oszczędność materiałów i  zasobów, większy zwrot inwestycji czy podnoszenie konkurencyjności, system certy� kacji oferuje programy szkoleniowe, członkostwo na stronach internetowych

“Green Globe”, dostęp do porad fachowców oraz usługi marketingowe.

http://greenglobe.com/

podsumowanieAnaliza strategii biznesowej Hotelu “Pod Orłem” wykazała możliwość

poszerzenia działań Hotelu w  zakresie zrównoważonego rozwoju. Proponowane w  raporcie rozwiązania można wprowadzać stopniowo, zaczynając od minimalnych mody� kacji, przechodząc do tych wymagających większych nakładów czasowych i  � nansowych. Warto zastrzec, że żadna z  proponowanych w  niniejszym raporcie zmian nie jest gotowym do wdrożenia planem, a  jedynie pomysłem wymagającym dokładniejszego opracowania. Niemniej jednak wprowadzenie przez Hotel strategii rozwoju opartej na zasadach zrównoważonego rozwoju może pomóc w polepszeniu postrzegania � rmy przez potencjalnych klientów oraz lokalną społeczność, coraz częściej wrażliwych na problemy środowiskowe. Dodatkowo w  długofalowej perspektywie nowa strategia może pomóc obniżyć koszty funkcjonowania Hotelu, zwiększając tym samym jego konkurencyjność i umożliwiając uzyskanie ekocerty� katu.

18

19załącznik

dobre praktyki - przykłady

Przykład hotelu z ciekawą strategią klimatyczną. Goście hotelowi są namawiani do wzięcia udziału w akcji „zerowego wpływu na atmosferę” poprzez minimalizację emisji CO2. Jest to osiągane poprzez używanie neutralnych wobec atmosfery produktów oraz branie udziału w o� secie wydarzeń i podróży.

http://www.bio-seehotel-zeulenroda.de/de/index.php?index

Cały obiekt jest wybudowany według ekologicznych zasad, łączy przeszłość z  przyszłością, tworząc miłą i  przyjemną atmosferę. Główny, pieczołowicie odrestaurowany budynek pochodzi z 1820 r. Cała posiadłość liczy 60 ha otwartej przestrzeni, na którą składa się mozaikowaty krajobraz łąk, stawów, ścieżek, otoczonych starym, gosrpodarczym lasem. W  budynkach użytkowych można znaleźć 4 sale konferencyjne (największa o powierzchni 200 m2), łaźnię ogrzewaną drewnem, sklep, SPA oraz 4 budynki z 20 pokojami oferującymi miejsca noclegowe dla 30 osób. Wszystkie pokoje są ocieplane ekologicznymi materiałami, takimi jak wełna, trociny, konopie, papier z recyklingu gazet. Przynajmniej 80% z serwowanych posiłków jest organicznych. Posiłki oferowane w restauracji składają się z lokalnie hodowanych owoców i warzyw.

http://www.mundekulla.se/mundekulla/parse.php?p=index_eng.html

Hotel usytuowany jest w  starym młynie wodnym, którego budynek został zaadaptowany do pełnienia funkcji ośrodka wypoczynkowego o  wysokim standardzie. W trakcie jego renowacji wprowadzono kilka przyjaznych środowsku technologii, takich jak własna, biologiczna oczyszczalnia ścieków, urządzenia oszczędzające wodę, dachowe panele słoneczne. Hotel w swojej ofercie proponuje możliwość zorganizowania eko-wesela, a  dania hotelowej kuchni inspirowane są ideą slow-food (lokalne, sezonowe produkty, tradycyjna kuchnia).

http://www.hotelmlynklekotki.pl/

http://www.medialine.pl/artykul.php?getpage_id=4&getsubpage_id=2&artykul_id=6513

BioSee Hotel (Zeulenroda, Niemcy)

Mundekulla Retreat Centre (Szwecja)

Młyn Klekotki resort & spa (Polska)