Ho Chi Minh CHI MINH TOAN... · 2018. 6. 14. · 2018. 6. 14. · 35 3r 6 /5 e e 4 n ! &$ l 9 2 3+...

KH¤NG Cã G× QUý H¥N §éC LËP, Tù DO!

Hå CHÝ MINH TOµN TËP XUÊT B¶N LÇN THø BA

THEO quyÕt ®Þnh cñA

BAN BÝ TH¦ TRUNG ¦¥NG

§¶NG CéNG S¶N VIÖT NAM

Sè 299-q®/TW, NGµY 6

TH¸NG 4 N¡M 2010.

Héi ®ång xuÊt b¶n

Tr−¬ng TÊn Sang Chñ tÞch Héi ®ång

T« Huy Røa Phã Chñ tÞch Héi ®ång

Phan DiÔn Uû viªn Héi ®ång

Lª V¨n Dòng Uû viªn Héi ®ång

Lª H÷u NghÜa Uû viªn Héi ®ång

§ç Hoµi Nam Uû viªn Héi ®ång

NguyÔn Duy Hïng Uû viªn Héi ®ång

Ban chØ ®¹o x©y dùng b¶n th¶o

Lª H÷u NghÜa Tr−ëng ban

Ph¹m Hång Ch−¬ng Phã Tr−ëng ban

NguyÔn Kh¸nh BËt Uû viªn

NguyÔn Duy Hïng Uû viªn

nhãm x©y dùng b¶n th¶o tËp 11

ph¹m v¨n bÝnh Tr−ëng nhãm

nguyÔn thÞ kim dung nguyÔn thÞ bÝch h¹nh

ph¹m mai hïng ®inh ngäc quý

hå chÝ minh toµn tËp XuÊt b¶n lÇn thø ba

11 7-1957 – 12-1958

Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - Sù THËT Hµ Néi - 2011

VII

Lêi giíi thiÖu tËp 11

TËp 11 cña bé s¸ch Hå ChÝ Minh toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø ba, bao gåm çc bµi nãi, bµi viÕt, ®iÖn v¨n, th− tõ,... (gäi chung lµ t¸c phÈm) cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõ ngµy 6-7-1957 ®Õn ngµy 31-12-1958. Nh÷ng t¸c phÈm in trong tËp nµy ph¶n ¸nh nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ ®−êng lèi ®èi néi, ®èi ngo¹i cña çch m¹ng n−íc ta, nh»m hoµn thµnh nhiÖm vô çch m¹ng ViÖt Nam cña thêi kú lÞch sö míi: “§Êu tranh thèng nhÊt Tæ quèc vµ tõng b−íc x©y dùng c¬ së vËt chÊt cña chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam” (tr.63), ®Ó tiÕn tíi: “X©y dùng mét n−íc ViÖt Nam hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh” (tr.117).

§Õ quèc Mü vµ çc thÕ lùc tay sai kh«ng t«n träng vµ kh«ng thùc hiÖn HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ (7-1954), t×m mäi çch ph¸ ho¹i, ng¨n c¶n sù nghiÖp ®éc lËp, thèng nhÊt cña ViÖt Nam. Víi tinh thÇn yªu chuéng hßa b×nh, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh x¸c ®Þnh, chóng ta ph¶i kiªn tr× ®Êu tranh b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh, thùc hiÖn hiÖp th−¬ng d©n chñ nh−ng ph¶i lu«n lu«n c¶nh gi¸c, kh«ng ®−îc ¶o t−ëng hßa b×nh vµ chØ râ cuéc ®Êu tranh ®Ó cñng cè hßa b×nh, thùc hiÖn thèng nhÊt, hoµn thµnh ®éc lËp, d©n chñ trong c¶ n−íc lµ cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ.

NhiÒu t¸c phÈm trong tËp 11 ®· ph¶n ¸nh s©u s¾c t− t−ëng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, kh¼ng ®Þnh n−íc ViÖt Nam lµ mét, d©n téc ViÖt Nam lµ mét. Ng−êi nãi râ: “N−íc ViÖt Nam lµ mét, tõ Nam chÝ B¾c chung mét tiÕng nãi, mét lÞch sö, mét nÒn v¨n hãa vµ mét nÒn kinh tÕ. Nh©n d©n ViÖt Nam ®· hy sinh nhiÒu x−¬ng m¸u ®Êu tranh cho tù do ®éc lËp, quyÕt kh«ng mét lùc l−îng nµo ng¨n c¶n ®−îc sù nghiÖp thèng nhÊt Tæ quèc cña m×nh” (tr.259).

Nãi vÒ quan hÖ gi÷a çch m¹ng hai miÒn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh x¸c ®Þnh: §Êu tranh gi¶i phãng miÒn Nam, thèng nhÊt ®Êt n−íc kh«ng thÓ t¸ch rêi c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c, ®éc lËp d©n téc ph¶i g¾n víi chñ nghÜa x· héi, ph¶i “lµm cho chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi ë miÒn B¾c ®Òu h¬n h¼n miÒn Nam, lµm c¬ së v÷ng m¹nh cho cuéc

Hå CHÝ MINH TOµN TËP

VIII

®Êu tranh cña ®ång bµo miÒn Nam vµ cña c¶ toµn d©n” (tr.244). Trong thùc hiÖn nhiÖm vô x©y dùng chÕ ®é míi ë miÒn B¾c, Ng−êi nªu râ quan ®iÓm: “D©n chñ vµ chuyªn chÝnh ®i ®«i víi nhau. Muèn d©n chñ thùc sù ph¶i chuyªn chÝnh thùc sù, v× kh«ng chuyªn chÝnh thùc sù, bän thï ®Þch sÏ lµm h¹i d©n chñ cña nh©n d©n” (tr.247).

MiÒn B¾c kÕt thóc thêi kú kh«i phôc kinh tÕ vµo cuèi n¨m 1957 vµ n¨m 1958 lµ n¨m ®Çu thùc hiÖn kÕ ho¹ch ba n¨m (1958 - 1960) ®i vµo thêi kú c¶i t¹o vµ x©y dùng nÒn kinh tÕ theo kÕ ho¹ch dµi h¹n, lµ “b−íc ®Çu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa, b−íc ®Çu c¶i t¹o nÒn kinh tÕ quèc d©n theo chñ nghÜa x· héi” (tr.391). Theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: “Muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× ph¶i ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nh−ng ®ång thêi còng ph¶i ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, v× hai ngµnh ®ã kh¨ng khÝt víi nhau... NÕu ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn mµ ngµnh n«ng nghiÖp kh«ng ph¸t triÓn th× khËp khÔnh nh− ng−êi ®i mét ch©n” (tr.361).

VÒ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, theo Ng−êi: “Chóng ta ph¶i ra søc c¶i tiÕn qu¶n lý kinh tÕ, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, t¨ng c−êng kû luËt lao ®éng, kiªn quyÕt chèng l·ng phÝ, tham «; ra søc häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ, v¨n hãa vµ kü thuËt; khiªm tèn häc hái kinh nghiÖm tiªn tiÕn cña çc n−íc anh em” (tr.391). §Ó qu¶n lý tèt xÝ nghiÖp, Ng−êi cho r»ng: “TÊt c¶ c«ng nh©n ph¶i tham gia c«ng viÖc qu¶n lý çc tæ s¶n xuÊt, d−íi sù l·nh ®¹o cña çn bé çc ph©n x−ëng. Söa ®æi nh÷ng chÕ ®é vµ quy t¾c kh«ng hîp lý” (tr.536).

ë thêi ®iÓm ®ã, Ng−êi x¸c ®Þnh: “Muèn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp th× tr−íc hÕt ph¶i x©y dùng tèt phong trµo ®æi c«ng ë kh¾p mäi n¬i vµ trªn c¬ së ®ã sÏ x©y dùng hîp t¸c x· n«ng nghiÖp tõ thÊp ®Õn cao” (tr.361). “X©y dùng tæ ®æi c«ng ph¶i theo nguyªn t¾c tù nguyÖn tù gi¸c kh«ng gß Ðp” (tr.554). “X©y dùng ®−îc tæ nµo ph¶i v÷ng ch¾c tæ Êy. Kh«ng ph¶i dïng çch ®¸nh trèng ghi tªn råi b¸o ço cho nhiÒu tæ ®æi c«ng” (tr.500). “Gèc cña th¾ng lîi lµ tæ chøc, tr−íc hÕt lµ tæ ®æi c«ng cho tèt råi tiÕn dÇn lªn

hîp t¸c x· n«ng nghiÖp” (tr.416). §èi víi çc ngµnh thñ c«ng nghiÖp vµ tiÓu c«ng nghiÖp, Ng−êi yªu

cÇu: “S¶n xuÊt ph¶i thiÕt thùc vµ ®óng h−íng, ®¶m b¶o lµm nhiÒu lo¹i hµng tèt vµ rÎ cÇn dïng cho ®«ng ®¶o nh©n d©n. Nh÷ng ng−êi s¶n xuÊt ph¶i tæ chøc thµnh tËp ®oµn, hîp t¸c x· th× míi cã thÓ s¶n xuÊt ®−îc nhiÒu, tèt, kh«ng l·ng phÝ tµi n¨ng vµ thêi giê. Cã lµm ®−îc nh÷ng ®iÒu trªn th× s¶n xuÊt thñ c«ng nghiÖp vµ tiÓu c«ng nghiÖp míi cã t−¬ng lai, míi vÎ vang” (tr.292).

LêI GIíI THIÖU TËP 11

IX

Theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, ®Ó thùc hiÖn tèt çc nhiÖm vô c¶i t¹o kinh tÕ ë miÒn B¾c: “Nh©n d©n ta, ®Æc biÖt lµ c«ng nh©n vµ n«ng d©n ta, ph¶i h¨ng h¸i thi ®ua yªu n−íc, thùc hiÖn khÈu hiÖu: lµm nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ” (tr.391).

Trong thêi gian nµy, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· viÕt mét sè bµi b¸o giíi thiÖu nh÷ng kinh nghiÖm c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ë Trung Quèc ®Ó çn bé, nh©n d©n nghiªn cøu, häc tËp.

Trong tËp 11 còng ph¶n ¸nh nh÷ng ho¹t ®éng phong phó, t− t−ëng ®èi ngo¹i nhÊt qu¸n cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: “§èi víi tÊt c¶ çc n−íc trªn thÕ giíi, n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa thiÕt tha mong muèn duy tr× t×nh h÷u nghÞ vµ thµnh thËt hîp t¸c trªn c¬ së b×nh ®¼ng vµ t−¬ng trî ®Ó x©y dùng hßa b×nh thÕ giíi l©u dµi” (tr.269).

§Çu th¸ng 7-1957, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®i th¨m çc n−íc x· héi chñ nghÜa; th¸ng 11-1957, Ng−êi tham dù Héi nghÞ 12 ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n çc n−íc x· héi chñ nghÜa vµ Héi nghÞ 64 ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ. Nh÷ng ho¹t ®éng ngo¹i giao trªn nh»m: “Ph¸t triÓn vµ cñng cè thªm t×nh h÷u nghÞ gi÷a ta vµ çc n−íc anh em. Lµm cho nh©n d©n ta còng nh− nh©n d©n çc n−íc anh em thªm phÊn khëi. N©ng cao thªm n÷a ®Þa vÞ quèc tÕ cña n−íc ta. T¨ng c−êng sù hiÓu biÕt gi÷a n−íc ta vµ çc n−íc anh em. Gãp phÇn th¾t chÆt thªm t×nh ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. T¨ng c−êng sù hîp t¸c kinh tÕ vµ v¨n hãa gi÷a nh©n d©n ta vµ nh©n d©n çc n−íc anh em” (tr.102-103). §ång thêi, ®©y còng lµ mét cuéc kh¶o s¸t thùc tÕ vµ häc tËp kinh nghiÖm x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë çc n−íc anh em cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nh»m hoµn thiÖn nhËn thøc lý luËn vÒ chñ nghÜa x· héi sÏ ®−îc x©y dùng ë ViÖt Nam.

Nh÷ng ho¹t ®éng ngo¹i giao cña Ng−êi tõ gi÷a n¨m 1957 vµ trong n¨m 1958 kh«ng chØ gãp phÇn to lín vµo viÖc vun ®¾p t×nh h÷u nghÞ gi÷a çc n−íc x· héi chñ nghÜa mµ cßn cñng cè t×nh ®oµn kÕt, hßa b×nh h÷u nghÞ, hîp t¸c gi÷a çc n−íc ¸ - Phi.

Néi dung quan träng, xuyªn suèt tËp 11 lµ nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ chñ nghÜa x· héi vµ x©y dùng x· héi chñ nghÜa ë miÒn B¾c trong thêi kú qu¸ ®é.

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh: “Tõ khi hßa b×nh ®−îc lËp l¹i, miÒn B¾c hoµn toµn gi¶i phãng, ta ®· b−íc vµo thêi kú qu¸ ®é tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi” (tr.91). Tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa ®· ®Æt ra hµng


X

lo¹t vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn ®−îc Ng−êi b−íc ®Çu gi¶i quyÕt trong thêi gian nµy.

Theo Ng−êi, chñ nghÜa x· héi lµ “mét x· héi kh«ng cã chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi, mét x· héi b×nh ®¼ng nghÜa lµ ai còng ph¶i lao ®éng vµ cã quyÒn lao ®éng, ai lµm nhiÒu th× h−ëng nhiÒu, lµm Ýt h−ëng Ýt, kh«ng lµm kh«ng h−ëng” (tr.241), “nh÷ng ng−êi giµ yÕu hoÆc tµn tËt sÏ ®−îc Nhµ n−íc gióp ®ì ch¨m nom” (tr.404), vµ sèng “trong chÕ ®é x· héi chñ nghÜa th× mçi ng−êi míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng riªng cña m×nh, ph¸t huy tÝnh çch riªng vµ së tr−êng riªng cña m×nh” (tr.610).

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh cho r»ng x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam lµ: “X©y dùng mét x· héi hoµn toµn míi x−a nay ch−a tõng cã trong lÞch sö d©n téc ta. Chóng ta ph¶i thay ®æi triÖt ®Ó nh÷ng nÕp sèng, thãi quen, ý nghÜ vµ thµnh kiÕn cã gèc rÔ s©u xa hµng ngµn n¨m. Chóng ta ph¶i thay ®æi quan hÖ s¶n xuÊt cò, xo¸ bá giai cÊp bãc lét, x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi kh«ng cã bãc lét ¸p bøc. Muèn thÕ chóng ta ph¶i dÇn dÇn biÕn n−íc ta tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp. Chóng ta ph¶i dÇn dÇn tËp thÓ ho¸ n«ng nghiÖp. Chóng ta ph¶i tiÕn hµnh c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ®èi víi c«ng th−¬ng nghiÖp t− nh©n, ®èi víi thñ c«ng nghiÖp. Chóng ta ph¶i biÕn mét n−íc dèt n¸t, cùc khæ thµnh mét n−íc v¨n ho¸ cao vµ ®êi sèng t−¬i vui h¹nh phóc” (tr.92). Bëi vËy, Ng−êi x¸c ®Þnh: “Cuéc çch m¹ng x· héi chñ nghÜa lµ mét cuéc biÕn ®æi khã kh¨n nhÊt vµ s©u s¾c nhÊt” (tr.91-92), “lµ mét cuéc ®Êu tranh çch m¹ng phøc t¹p, gian khæ vµ l©u dµi” (tr.216). Ng−êi chØ râ: “C«ng cuéc ®æi x· héi cò thµnh x· héi míi gian nan phøc t¹p h¬n viÖc ®¸nh giÆc” (tr.405), vµ “Chñ nghÜa x· héi chØ cã thÓ x©y dùng ®−îc víi sù gi¸c ngé ®Çy ®ñ vµ lao ®éng s¸ng t¹o cña hµng chôc triÖu ng−êi” (tr.93).

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh viÕt: “Muèn x· héi chñ nghÜa, ph¶i cã: ng−êi x· héi chñ nghÜa. Muèn cã ng−êi x· héi chñ nghÜa, ph¶i cã t− t−ëng x· héi chñ nghÜa” (tr.595). Bëi thÕ, Ng−êi yªu cÇu çn bé, ®¶ng viªn “ph¶i cè g¾ng häc tËp lý luËn M¸c - Lªnin. Cã häc tËp lý luËn M¸c - Lªnin míi cñng cè ®−îc ®¹o ®øc çch m¹ng, gi÷ v÷ng lËp tr−êng, n©ng cao sù hiÓu biÕt vµ tr×nh ®é chÝnh trÞ, míi lµm ®−îc tèt c«ng t¸c §¶ng giao phã cho m×nh. Häc tËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ häc tËp çi tinh thÇn xö trÝ mäi viÖc, ®èi víi mäi ng−êi vµ ®èi víi b¶n th©n m×nh; lµ häc tËp nh÷ng ch©n lý phæ biÕn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó ¸p dông mét çch s¸ng t¹o vµo hoµn c¶nh thùc tÕ cña n−íc ta. Häc ®Ó mµ lµm. Lý luËn ®i ®«i víi thùc tiÔn” (tr.610-611). Ng−êi cho r»ng: “Tu d−ìng vÒ chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó dïng lËp tr−êng, quan

LêI GIíI THIÖU TËP 11

XI

®iÓm, ph−¬ng ph¸p chñ nghÜa M¸c - Lªnin mµ tæng kÕt nh÷ng kinh nghiÖm cña §¶ng ta, ph©n tÝch mét çch ®óng ®¾n nh÷ng ®Æc ®iÓm cña n−íc ta. Cã nh− thÕ, chóng ta míi cã thÓ dÇn dÇn hiÓu ®−îc quy luËt ph¸t triÓn cña çch m¹ng ViÖt Nam, ®Þnh ra ®−îc nh÷ng ®−êng lèi, ph−¬ng ch©m, b−íc ®i cô thÓ cña çch m¹ng x· héi chñ nghÜa thÝch hîp víi t×nh h×nh n−íc ta” (tr.92). Häc ®Ó hiÓu chñ nghÜa M¸c - Lªnin, ®Ó sèng víi nhau cã t×nh cã nghÜa.

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh: “Chñ nghÜa x· héi céng víi khoa häc, ch¾c ch¾n sÏ ®−a loµi ng−êi ®Õn h¹nh phóc v« tËn” (tr.354). Do vËy, Ng−êi yªu cÇu, trong häc tËp kh«ng chØ häc lý luËn, chÝnh trÞ mµ cßn ph¶i häc v¨n hãa, chuyªn m«n, khoa häc kü thuËt, n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt, n¨ng lùc ®Ó rÌn luyÖn thµnh ng−êi cã tµi cã ®øc, ng−êi x· héi chñ nghÜa.

VÒ quan hÖ gi÷a tµi vµ ®øc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh x¸c ®Þnh: “Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc vÝ nh− mét anh lµm kinh tÕ tµi chÝnh rÊt giái nh−ng l¹i ®i ®Õn thôt kÐt th× ch¼ng nh÷ng kh«ng lµm ®−îc g× Ých lîi cho x· héi, mµ cßn cã h¹i cho x· héi n÷a” (tr.399). Tµi vµ ®øc ph¶i ®i liÒn víi nhau, ®øc lµ gèc, lµ ngän nguån søc m¹nh. Ng−êi viÕt: “Søc cã m¹nh míi g¸nh ®−îc nÆng vµ ®i ®−îc xa. Ng−êi çch m¹ng ph¶i cã ®¹o ®øc çch m¹ng lµm nÒn t¶ng, míi hoµn thµnh ®−îc nhiÖm vô çch m¹ng vÎ vang” (tr.601). “Cã ®¹o ®øc çch m¹ng th× khi gÆp khã kh¨n, gian khæ, thÊt b¹i, còng kh«ng sî sÖt, rôt rÌ, lïi b−íc... Khi cÇn, th× s½n sµng hy sinh c¶ tÝnh m¹ng cña m×nh còng kh«ng tiÕc” (tr.602). “Khi gÆp thuËn lîi vµ thµnh c«ng còng vÉn gi÷ v÷ng tinh thÇn gian khæ, chÊt ph¸c, khiªm tèn, “lo tr−íc thiªn h¹, vui sau thiªn h¹”;... kh«ng c«ng thÇn, kh«ng quan liªu, kh«ng kiªu ng¹o, kh«ng hñ hãa” (tr.603).

Theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: “KÎ ®Þch gåm cã ba lo¹i. Chñ nghÜa t− b¶n vµ bän ®Õ quèc lµ kÎ ®Þch rÊt nguy hiÓm. Thãi quen vµ truyÒn thèng l¹c hËu còng lµ kÎ ®Þch to; nã ngÊm ngÇm ng¨n trë çch m¹ng tiÕn bé. Chóng ta l¹i kh«ng thÓ trÊn ¸p nã, mµ ph¶i c¶i t¹o nã mét çch rÊt cÈn thËn, rÊt chÞu khã, rÊt l©u dµi. Lo¹i ®Þch thø ba lµ chñ nghÜa ç nh©n, t− t−ëng tiÓu t− s¶n cßn Èn nÊp trong m×nh mçi ng−êi chóng ta. Nã chê dÞp - hoÆc dÞp thÊt b¹i, hoÆc dÞp th¾ng lîi - ®Ó ngãc ®Çu dËy. Nã lµ b¹n ®ång minh cña hai kÎ ®Þch kia” (tr.605-606). Ng−êi kh¼ng ®Þnh: “Th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi kh«ng thÓ t¸ch rêi th¾ng lîi cña cuéc ®Êu tranh trõ bá chñ nghÜa ç nh©n” (tr.609), ph¶i ®Èy m¹nh ®Êu tranh “Phª b×nh vµ tù phª b×nh” (tr.209).

§Ó hoµn thµnh çc nhiÖm vô çch m¹ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nhÊn m¹nh tíi vÊn ®Ò “®oµn kÕt nhÊt trÝ”, “®oµn kÕt thËt sù”. Ng−êi gi¶i thÝch:


XII

“§oµn kÕt thùc sù nghÜa lµ môc ®Ých ph¶i nhÊt trÝ vµ lËp tr−êng còng ph¶i nhÊt trÝ. §oµn kÕt thùc sù nghÜa lµ võa ®oµn kÕt, võa ®Êu tranh, häc nh÷ng çi tèt cña nhau, phª b×nh nh÷ng çi sai cña nhau vµ phª b×nh trªn lËp tr−êng th©n ¸i, v× n−íc, v× d©n” (tr.362). Bëi v×, “§oµn kÕt lµ søc m¹nh, çch m¹ng nhê ®oµn kÕt mµ th¾ng lîi, kh¸ng chiÕn nhê ®oµn kÕt mµ thµnh c«ng” (tr.367). Do vËy, “Muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× toµn d©n cÇn ®oµn kÕt l©u dµi, ®oµn kÕt thùc sù vµ cïng nhau tiÕn bé” (tr.362).

Cïng víi çc quan ®iÓm vÒ x©y dùng con ng−êi míi cßn lµ nh÷ng quan ®iÓm vÒ ®µo t¹o thÕ hÖ t−¬ng lai cho ®Êt n−íc cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. Ng−êi kh¼ng ®Þnh: “V× lîi Ých m−êi n¨m th× ph¶i trång c©y, v× lîi Ých tr¨m n¨m th× ph¶i trång ng−êi. Chóng ta ph¶i ®µo t¹o ra nh÷ng c«ng d©n tèt vµ çn bé tèt cho n−íc nhµ” (tr.528).

Nh÷ng t¸c phÈm cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®−îc giíi thiÖu trong tËp 11 cßn ph¶n ¸nh nh÷ng t− t−ëng cña Ng−êi vÒ x©y dùng giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o; gi¸o dôc ý thøc lµm chñ, gi¸o dôc t− t−ëng x· héi chñ nghÜa cho trÝ thøc, n«ng d©n, phô n÷, thanh thiÕu niªn, häc sinh; ®éng viªn tinh thÇn thi ®ua yªu n−íc; cñng cè vµ më réng MÆt trËn D©n téc thèng nhÊt, t¨ng c−êng khèi ®¹i ®oµn kÕt çc d©n téc ViÖt Nam.

* * *

TËp 11 cña bé s¸ch Hå ChÝ Minh toµn tËp xuÊt b¶n lÇn thø ba cã 170 bµi, bao gåm 51 bµi trong tËp 8 vµ 89 bµi trong tËp 9 cña bé s¸ch Hå ChÝ Minh toµn tËp xuÊt b¶n lÇn thø hai, bæ sung 30 tµi liÖu míi ®−îc lùa chän, thÈm ®Þnh kü l−ìng, b¶o ®¶m tÝnh chÝnh x¸c.

Trong phÇn Phô lôc, ngoµi Danh môc çc S¾c lÖnh vµ QuyÕt ®Þnh do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ký, t−¬ng øng víi thêi gian nªu trªn, trong tËp nµy cã hai v¨n kiÖn Tuyªn bè chung, Th«ng ço chung cña Ng−êi víi nguyªn thñ hai n−íc Ên §é vµ MiÕn §iÖn ®Ó b¹n ®äc tiÖn tham kh¶o vµ tra cøu.

MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng, song lÇn xuÊt b¶n nµy kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt. RÊt mong nhËn ®−îc sù gãp ý cña b¹n ®äc ®Ó lÇn xuÊt b¶n sau ®−îc tèt h¬n.

HéI §åNG XUÊT B¶N Hå CHÝ MINH TOµN TËP LÇN THø BA

1

NãI CHUYÖN VíI §åNG BµO TR¦íC KHI L£N §−êng TH¡M

CHÝN N¦íC ANH EM

Th−a ®ång bµo th©n mÕn,

H«m nay, víi danh nghÜa Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ

Céng hßa, t«i lªn ®−êng ®i th¨m mét sè n−íc anh em ë ch©u ¸ vµ

ch©u ¢u. Cuéc ®i th¨m nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng lµ th¾t chÆt

h¬n n÷a t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a çc n−íc chóng ta, lµm cho

nh©n d©n çc n−íc chóng ta hiÓu biÕt nhau h¬n, hîp t¸c vµ gióp ®ì

nhau h¬n trong cuéc ®Êu tranh cho ®éc lËp d©n téc, hßa b×nh thÕ

giíi vµ chñ nghÜa x· héi.

Nh©n cuéc ®i th¨m nµy, t«i sung s−íng cã dÞp chuyÓn tíi nh©n

d©n çc n−íc anh em t×nh th©n ¸i vµ lêi chµo mõng nhiÖt liÖt nhÊt

cña ®ång bµo, nãi víi nh©n d©n çc n−íc anh em søc ®oµn kÕt vµ

®Êu tranh cña toµn thÓ nh©n d©n ta trong viÖc x©y dùng miÒn B¾c

vµ giµnh thèng nhÊt n−íc nhµ, ®ång thêi tá lßng biÕt ¬n cña ®ång

bµo ®èi víi sù gióp ®ì cña nh©n d©n çc n−íc anh em.

Tr−íc khi lªn ®−êng, chóng t«i c¶m ¬n ®ång bµo ®· göi nhiÒu

th−, nhiÒu ®iÖn chóc chóng t«i ®i ®−êng m¹nh kháe. Vµ nh©n ®©y,

t«i cã mÊy lêi nh¾n nhñ ®ång bµo:

- §ång bµo vµ çn bé ë n«ng th«n th× cè g¾ng ch¨m lo ®Ó giµnh

lÊy vô mïa th¾ng lîi, ra søc gi÷ ®ª, chèng lôt, chèng b·o.

Hå CHÝ MINH TOµN TËP 2

- Toµn thÓ ®ång bµo vµ c¸n bé th× ®oµn kÕt chÆt chÏ, ®Èy m¹nh

s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm.

- Bé ®éi th× cè g¾ng häc tËp vµ chØnh huÊn cho tèt.

Chóc ®ång bµo m¹nh kháe vµ tiÕn bé,

Chµo th©n ¸i vµ thµnh c«ng.

Nãi ngµy 6-7-1957.

B¸o Nh©n d©n, sè 1216,

ngµy 7-7-1957.

3

Lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn t¹i s©n bay B×nh Nh−ìng (triÒu tiªn)

Th−a ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng Kim §Èu Phông th©n mÕn,

Th−a ®ång chÝ Thñ t−íng th©n mÕn,

Th−a çc ®ång chÝ vµ çc b¹n,

T«i rÊt sung s−íng nhËn lêi mêi th©n thiÕt cña ®ång chÝ ñy

viªn tr−ëng Kim §Èu Phông sang th¨m n−íc Céng hßa Nh©n d©n

D©n chñ TriÒu Tiªn anh em.

T«i xin chuyÓn ®Õn çc ®ång chÝ vµ nh©n d©n TriÒu Tiªn mèi

t×nh anh em th©n thiÕt nhÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam.

Nh©n d©n hai n−íc chóng ta tuy çch xa nhau, nh−ng cïng

chung mét hoµn c¶nh ®Êt n−íc cßn t¹m thêi bÞ chia c¾t, cïng chung

mét môc tiªu ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt n−íc nhµ vµ x©y dùng chñ

nghÜa x· héi. Chóng ta ®· g¾n bã chÆt chÏ víi nhau b»ng mèi t×nh

anh em. Chóng ta ®Òu ®· tr¶i qua mét cuéc ®Êu tranh quyÕt liÖt

chèng bän ®Õ quèc x©m l−îc, ®· lu«n lu«n ñng hé lÉn nhau. Chóng

ta lµ anh em trong ho¹n n¹n còng nh− trong hßa b×nh.

Nh©n d©n ViÖt Nam x−a nay vÉn theo dâi vµ kh©m phôc

nh÷ng th¾ng lîi vÜ ®¹i mµ TriÒu Tiªn anh em ®· dµnh ®−îc trong

cuéc kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc Mü x©m l−îc vµ trong sù nghiÖp

x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Chóng t«i rÊt phÊn khëi tr−íc nh÷ng

th¾ng lîi ®ã, coi nh÷ng th¾ng lîi ®ã nh− nh÷ng th¾ng lîi cña b¶n

th©n m×nh.


Th−a c¸c ®ång chÝ,

Sù ®oµn kÕt vµ hîp t¸c th©n mËt gi÷a nh©n d©n hai n−íc ®·

gãp phÇn ®¶m b¶o cho th¾ng lîi cña nh©n d©n hai n−íc chóng ta,

gãp phÇn xøng ®¸ng vµo viÖc cñng cè vµ ph¸t triÓn phe x· héi chñ

nghÜa do Liªn X« vµ Trung Quèc ®øng ®Çu vµ t¨ng c−êng lùc l−îng

hßa b×nh ë §«ng Nam ¸ vµ trªn thÕ giíi.

Cuèi cïng, t«i xin thµnh thùc c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n thiÕt vµ

träng thÓ cña c¸c ®ång chÝ.

- T×nh h÷u nghÞ bÒn v÷ng kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n

d©n hai n−íc ViÖt Nam - TriÒu Tiªn mu«n n¨m!

- N−íc Céng hßa Nh©n d©n D©n chñ TriÒu Tiªn mu«n n¨m!

- §¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn mu«n n¨m!

§äc ngµy 8-7-1957.

Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷

V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng.

5

DIÔN V¡N TRONG TIÖC CHI£U §·I ë B×NH NH¦ìNG (TRIÒU TI£N)

Th−a ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng th©n mÕn,


H«m nay, chóng t«i rÊt sung s−íng ®−îc ®ãn tiÕp çc ®ång chÝ

ë ®©y, vµ rÊt c¶m ¬n çc ®ång chÝ ®· ®Õn dù ®«ng ®ñ. Tuy chóng

t«i ®Õn Thñ ®« B×nh Nh−ìng míi vµi ngµy, song nh÷ng ®iÒu tai

nghe m¾t thÊy ®· lµm cho chóng t«i rÊt phÊn khëi.

Trong khi nãi chuyÖn víi çc ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng vµ ChÝnh

phñ, trong khi gÆp gì nh©n d©n B×nh Nh−ìng ë cuéc mÝt tinh to

lín, trong khi ®i th¨m çc nhµ m¸y, tr−êng häc, v−ên trÎ, v.v. t×nh

nghÜa th¾m thiÕt cña nh©n d©n TriÒu Tiªn ®èi víi nh©n d©n ViÖt

Nam ®· biÓu lé mét çch nhiÖt liÖt.

Mét ®iÒu kh¸c lµm cho chóng t«i rÊt sung s−íng lµ nh÷ng

thµnh tÝch to lín cña nh©n d©n TriÒu Tiªn trong c«ng cuéc dùng

l¹i n−íc nhµ. Vµi thÝ dô:

Trong chiÕn tranh, B×nh Nh−ìng ®· bÞ ®Õ quèc Mü tµn ph¸

thµnh ®Êt b»ng, ngµy nay B×nh Nh−ìng ®· trë nªn mét Thñ ®«

míi, ®Ñp.

Søc lao ®éng s¸ng t¹o cña giai cÊp c«ng nh©n cïng víi trÝ tuÖ

cña anh em trÝ thøc ®· lµm cho c«ng nghiÖp TriÒu Tiªn chÕ t¹o

®−îc nhiÒu m¸y mãc vµ nhiÒu ®å dïng trong ®êi sèng h»ng ngµy.


ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ trong c¶i çch ruéng

®Êt, søc lao ®éng cÇn cï cña n«ng d©n, kÕt qu¶ t×m tßi cña çc

nhµ khoa häc, ®· lµm cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¨ng n¨ng suÊt

lªn nhiÒu.

Do sù h¨ng h¸i xung phong mçi n¨m lµm mét th¸ng lao ®éng

nghÜa vô, thanh niªn vµ häc sinh ®· tham gia x©y nh÷ng ng«i nhµ

nguy nga vµ ®¾p nh÷ng con ®−êng réng r·i...

Cã nh÷ng thµnh tÝch ®ã lµ do sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng

Lao ®éng vµ ChÝnh phñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn, do sù ®oµn kÕt nhÊt

trÝ vµ cè g¾ng cña toµn thÓ nh©n d©n, do sù gióp ®ì v« t− cña çc

n−íc anh em trong phe x· héi chñ nghÜa.

Nh÷ng thµnh tÝch ®ã cña çc ®ång chÝ khuyÕn khÝch nh©n d©n

ViÖt Nam rÊt nhiÒu.

Nh©n d©n hai n−íc chóng ta cã nhiÒu ®iÓm gièng nhau,

chóng ta cïng ë trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ

Liªn X« vµ Trung Quèc vÜ ®¹i, cïng kiªn quyÕt ®Êu tranh thèng

nhÊt n−íc nhµ, cïng tiÕn dÇn lªn x· héi chñ nghÜa. Dï chóng ta

cßn cã nhiÒu khã kh¨n, nh−ng víi sù cè g¾ng b¶n th©n cña chóng

ta, víi sù ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh toµn thÕ

giíi, d−íi ngän cê tÊt th¾ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, chóng ta

nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng lîi.

Mét ®iÒu n÷a lµm cho chóng t«i rÊt sung s−íng lµ chóng t«i sÏ

mang vÒ cho ®ång bµo chóng t«i tin mõng lµ ®ång chÝ Thñ t−íng

Kim NhËt Thµnh ®· høa sÏ sang th¨m ViÖt Nam.

Th−a çc ®ång chÝ! T«i tr©n träng ®Ò nghÞ chóng ta cïng n©ng cèc:

Chóc t×nh h÷u nghÞ kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n hai

n−íc ViÖt Nam vµ TriÒu Tiªn ngµy cµng ph¸t triÓn vµ cñng cè.

Chóc søc kháe cña ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng, ®ång chÝ Thñ

t−íng vµ çc ®ång chÝ cã mÆt t¹i ®©y.

diÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i ë b×nh nh−ìng... 7

§¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn mu«n n¨m!

N−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn mu«n n¨m!

C¸c n−íc anh em trong phe x· héi chñ nghÜa vµ nh©n d©n thÕ

giíi yªu chuéng hßa b×nh ®oµn kÕt mu«n n¨m!

§äc ngµy 10-7-1957.


ngµy 12-7-1957.

8

DIÔN V¡N ë S¢N BAY B×NH NH¦ìNG TR¦íC KHI RêI TRIÒU TI£N

Th−a ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng th©n mÕn, Th−a ®ång chÝ Thñ t−íng th©n mÕn, Th−a çc ®ång chÝ,

B©y giê, chóng t«i s¾p tõ gi· ®Êt n−íc TriÒu Tiªn t−¬i ®Ñp. Tuy thêi gian chóng t«i ë ®©y ng¾n ngñi, nh−ng ®Êt n−íc vµ nh©n d©n TriÒu Tiªn ®· ®Ó l¹i trong lßng chóng t«i nh÷ng Ên t−îng kh«ng bao giê phai nh¹t ®−îc.

Cã thÓ nãi tãm t¾t r»ng: Tr−íc khi ®Õn ®©y, lßng chóng t«i ®Çy −íc ao, mong mái; trong thêi gian ë ®©y, lßng chóng t«i ®Çy phÊn khëi vui mõng; lóc s¾p tõ gi· çc ®ång chÝ, lßng chóng t«i rÊt l−u luyÕn.

Trong mÊy ngµy qua, chóng t«i ®· tr«ng thÊy nh÷ng sù tranh ®Êu gian khæ vµ anh dòng còng nh− nh÷ng thµnh tÝch to lín cña nh©n d©n TriÒu Tiªn trong mÊy n¨m kh¸ng chiÕn vµ trong c«ng cuéc x©y dùng hßa b×nh.

TÊm g−¬ng s¸ng cña çc ®ång chÝ lµ mét sù cæ vò, khuyÕn khÝch lín ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i.

LÇn ®i th¨m nµy cµng th¾t chÆt thªm mèi t×nh ®oµn kÕt gi÷a nh©n d©n anh em hai n−íc chóng ta. ViÖt Nam vµ TriÒu Tiªn tuy ®−êng xa, nh−ng lßng rÊt gÇn. Khi ®Õn ®©y, chóng t«i cã nhiÖm vô trao t×nh th©n ¸i cña nh©n d©n ViÖt Nam cho nh©n d©n TriÒu Tiªn. Lóc trë vÒ, chóng t«i sÏ chuyÓn t×nh th©n ¸i cña nh©n d©n TriÒu Tiªn cho nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i.

diÔn v¨n ë s©n bay b×nh nh−ìng... 9

Mét lÇn n÷a, chóng t«i xin c¶m ¬n ®ång chÝ ñy viªn tr−ëng,

®ång chÝ Thñ t−íng, c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng vµ ChÝnh phñ

TriÒu Tiªn vµ nhê c¸c ®ång chÝ chuyÓn lêi c¶m ¬n ch©n thµnh cña

chóng t«i ®Õn nh©n d©n Thñ ®« B×nh Nh−ìng vµ nh©n d©n TriÒu

Tiªn anh em.

Chóng t«i xin chóc nh©n d©n TriÒu Tiªn thu ®−îc nhiÒu thµnh

tÝch to lín trong sù nghiÖp ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ vµ tiÕn

tíi x· héi chñ nghÜa.

T×nh h÷u nghÞ kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n hai n−íc

ViÖt - TriÒu mu«n n¨m!

§¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn mu«n n¨m!

N−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn mu«n n¨m!

Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m!

§äc ngµy 12-7-1957.


ngµy 13-7-1957.

10

ÇCH M¹NG TH¸NG M¦êI VÜ §¹I SOI S¸NG CON §¦êNG §¦A CHóNG TA

TíI H¹NH PHóC1)

Khi Çch m¹ng Th¸ng M−êi1 næ ra ë n−íc Nga, t«i sèng ë

Ph¸p. Lóc ®ã, t«i ch−a hiÓu ý nghÜa cña cuéc Çch m¹ng Nga.

Tr×nh ®é tiÕng Ph¸p cña t«i cßn kÐm vµ nhËn thøc chÝnh trÞ cña t«i

cßn bÞ h¹n chÕ. T«i míi chØ lµ mét ng−êi yªu n−íc cã tinh thÇn çch

m¹ng vµ mét ng−êi chèng chñ nghÜa thùc d©n. Nh−ng ngay lóc ®ã,

trªn ®−êng phè Pari t«i ®· ph©n ph¸t nh÷ng tê truyÒn ®¬n yªu cÇu

trao tr¶ ®éc lËp cho ViÖt Nam, t«i ®· gÆp gì nhiÒu c«ng nh©n

Ph¸p. §ã lµ nh÷ng con ng−êi rÊt tèt, cã th¸i ®é ch©n thµnh vµ cã

c¶m t×nh víi nh©n d©n ViÖt Nam. Hä gióp t«i gÇn gòi víi §¶ng X·

héi Ph¸p, lµ ®¶ng mµ t«i ®· tham gia n¨m 1919. Nh÷ng ng−êi v«

s¶n Ph¸p ®· gióp t«i hiÓu râ ý nghÜa vÜ ®¹i cña nh÷ng sù kiÖn lÞch

sö diÔn ra ë n−íc Nga.

Lóc bÊy giê, trong §¶ng X· héi Ph¸p ®· næ ra cuéc tranh luËn

s«i næi vÒ vÊn ®Ò §¶ng ph¶i ®øng vµo hµng ngò cña Quèc tÕ nµo.

Trong §¶ng, cã nh÷ng ng−êi t¸n thµnh Quèc tÕ thø ba2 vµ còng cã

ng−êi theo nh÷ng quèc tÕ c¶i l−¬ng lµ Quèc tÕ thø hai3 vµ Quèc tÕ

thø hai r−ìi4. Lµ mét ®¶ng viªn míi cña §¶ng X· héi, cã lóc t«i

_______________

1) TrÝch bµi nãi chuyÖn cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi çc nhµ b¸o Liªn X«,

th¸ng 7-1957. Chóng t«i ch−a s−u tÇm ®−îc toµn v¨n bµi nãi chuyÖn cña Ng−êi (BT).

çch m¹ng th¸ng m−êi vÜ ®¹i soi s¸ng... 11

thÊy khã ph©n tÝch ®−îc çc cuéc tranh luËn, h×nh nh− tÊt c¶ mäi

ng−êi ®Òu ®óng. Nh−ng t«i rÊt thÝch tham dù nh÷ng cuéc tranh luËn

s«i næi ®ã, thÝch ®äc çc t¸c phÈm cña V.I. Lªnin nãi vÒ çc vÊn ®Ò

thuéc ®Þa. T¹i §¹i héi næi tiÕng ë Tua n¨m 19205, khi ph¶i x¸c

®Þnh râ th¸i ®é cña m×nh ®èi víi çc Quèc tÕ, t«i ®· bá phiÕu t¸n

thµnh Quèc tÕ thø ba. T¹i sao? ChÝnh lµ v× Quèc tÕ thø ba ®Êu

tranh ®Ó gi¶i phãng çc d©n téc bÞ ¸p bøc, cßn çc ®¹i biÓu cña

Quèc tÕ thø hai, trong tÊt c¶ nh÷ng lêi ph¸t biÓu cña hä, ®· ra søc

l¶ng tr¸nh vÊn ®Ò vËn mÖnh cña çc thuéc ®Þa.

§ã lµ nguyªn nh©n chñ yÕu khiÕn t«i ®øng d−íi ngän cê cña

Quèc tÕ thø ba. Lóc ®ã, t«i ®· n¾m v÷ng tiÕng Ph¸p vµ ®· cã thÓ

tiÕn hµnh tù häc chÝnh trÞ mét çch s©u s¾c vµ cã thÓ hiÓu râ çc

vÊn ®Ò quèc tÕ.

Trong nh÷ng n¨m 1921 - 1922, khi n−íc Céng hßa X«viÕt non

trÎ võa míi ®Èy lïi sù can thiÖp cña bän ®Õ quèc vµ ®¸nh tan bän

ph¶n çch m¹ng trong n−íc, bÞ l©m vµo n¹n ®ãi, th× nh÷ng ng−êi

lao ®éng Ph¸p ®· ph¸t ®éng mét phong trµo gióp ®ì nh©n d©n

Nga. T«i tham gia phong trµo ®ã vµ thu nhÆt tÊt c¶ nh÷ng thø mµ

ng−êi ta cã thÓ gãp vµo quü ®oµn kÕt víi nh÷ng ng−êi lao ®éng cña

®Êt n−íc X«viÕt.

N¨m 1924, lÇn ®Çu tiªn t«i ®Õn Liªn X«1). Trong nh÷ng ngµy ë

Ph¸p cã phong trµo gióp ®ì giai cÊp v« s¶n Nga, t«i ®· nghe nãi -

vµ trong thêi gian t«i ®Õn Liªn X« lÇn ®Çu, t«i ®· thÊy ®Êt n−íc

X«viÕt ph¶i b¾t ®Çu con ®−êng ®i cña m×nh trong nh÷ng ®iÒu kiÖn

khã kh¨n nh− thÕ nµo.

MÊy n¨m sau, t«i l¹i tíi Liªn X«. ThËt khã mµ kÓ l¹i ®−îc chñ

nghÜa anh hïng hÕt søc vÜ ®¹i vµ tinh thÇn hy sinh quªn m×nh cña

nh÷ng c«ng nh©n vµ n«ng d©n ®· b¾t tay x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

_______________

1) Ngµy 30-6-1923, Ng−êi ®· ghi tªn nhËp c¶nh ë bÕn c¶ng Pªt¬r«gr¸t,

Liªn X« (BT).


§ång thêi, còng thÊy râ nh÷ng thµnh tùu ®Çu tiªn cña nh©n d©n

Liªn X«. B−íc tiÕn nhanh chãng cña ®Êt n−íc X«viÕt, bÊt cø thµnh

tùu nµo cña ®Êt n−íc ®ã ®Òu g©y ra trong tr¸i tim cña mçi ng−êi

çch m¹ng niÒm vui vµ niÒm h¹nh phóc, ®Òu lµm cho chóng t«i ®Çy

lßng tù hµo vÒ sù nghiÖp cña Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ¶nh h−ëng tíi ViÖt Nam t−¬ng ®èi

chËm. Së dÜ nh− vËy lµ v× bän thùc d©n Ph¸p ®· k×m gi÷, nãi ®óng ra

lµ hoµn toµn c« lËp ®Êt n−íc nµy, chóng t×m mäi çch ®Ó cè g¾ng ng¨n

c¶n kh«ng cho nh÷ng sù thËt vÒ Liªn X« lät vµo n−íc chóng t«i vµ

®ång thêi chóng l¹i tung ra nh÷ng tin tøc dèi tr¸ vÒ Liªn X«. MÆc dï

vËy, nh÷ng ng−êi çch m¹ng ViÖt Nam ®· kiªn tr× ®i t×m vµ ®· t×m

thÊy sù thËt. DÇn dÇn, hä ®· biÕt râ toµn bé ý nghÜa vÜ ®¹i cña Çch

m¹ng Th¸ng M−êi. §èi víi nh©n d©n vµ ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng

ng−êi çch m¹ng, Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i lµ ngän ®Ìn pha soi

s¸ng cuéc ®Êu tranh cho tù do vµ h¹nh phóc. Çch m¹ng Th¸ng M−êi

®· ®em l¹i cho chóng t«i chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Häc thuyÕt bÊt hñ

®ã ®· v¹ch ra con ®−êng mµ chóng t«i ph¶i ®i theo.

Cã thÓ nãi r»ng nÕu kh«ng cã Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i

th× nh©n d©n ViÖt Nam kh«ng thÓ hoµn thµnh ®−îc cuéc Çch

m¹ng Th¸ng T¸m6 cña m×nh. ViÖc qu©n ®éi Liªn X« ®¸nh tan bän

ph¸t xÝt HÝtle vµ bän qu©n phiÖt NhËt lµ mét nh©n tè gãp phÇn lín

nhÊt vµo th¾ng lîi cña chóng t«i håi th¸ng T¸m n¨m 1945.

Ngµy nay, víi sù gióp ®ì anh em cña Liªn X«, cña Céng hßa

Nh©n d©n Trung Hoa vµ cña çc n−íc x· héi chñ nghÜa kh¸c, nh©n

d©n chóng t«i ®ang x©y dùng cuéc sèng míi. Tãm l¹i, ®óng nh−

Gi«nrÝt, mét ng−êi Mü, ®· nãi mét çch ®óng ®¾n, Çch m¹ng

Th¸ng M−êi ®· lµm rung chuyÓn toµn thÕ giíi.

Sau ®ã Ýt l©u, nh©n d©n m−êi mét n−íc n÷a ®· ®i vµo con

®−êng x· héi chñ nghÜa. Sím hay muén, tÊt c¶ çc n−íc ®Òu sÏ ®i

theo con ®−êng ®ã.

çch m¹ng th¸ng m−êi vÜ ®¹i soi s¸ng... 13

TÊt nhiªn, çc d©n téc x©y dùng x· héi míi, ®ang gÆp ph¶i vµ sÏ

gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh. Nh−ng chóng t«i tin t−ëng s©u

s¾c r»ng nh÷ng lêi nãi sau ®©y cña Lªnin sÏ thµnh sù thËt, sím

hoÆc muén, tÊt c¶ çc d©n téc ®Òu sÏ ®i lªn chñ nghÜa x· héi. V× vËy,

nh÷ng ng−êi lao ®éng trªn toµn thÕ giíi vui mõng chuÈn bÞ ®ãn

chµo ngµy kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng

M−êi vÜ ®¹i. Ngµy kû niÖm vinh quang ®ã ®ång thêi còng lµ ngµy héi

cña nh©n d©n ViÖt Nam. §èi víi nh÷ng ng−êi lao ®éng ViÖt Nam,

viÖc kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng Th¸ng M−êi lµ sù kiÖn lín vµ th©n

thiÕt ®èi víi hä. Chóng t«i hoµn toµn ®ång lßng víi c«ng nh©n, n«ng

trang viªn vµ giíi trÝ thøc nh©n d©n cña Liªn X«. D−íi sù l·nh ®¹o

s¸ng suèt vµ nh×n xa cña §¶ng Céng s¶n Liªn X« m¸cxÝt - lªninnÝt,

nh©n d©n Liªn X« anh hïng ®ang x©y dùng th¾ng lîi chñ nghÜa

céng s¶n. TÊm g−¬ng cña Liªn X« cµng cæ vò nhiÒu h¬n n÷a çc

n−íc anh em trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ chÝnh

nh− thÕ lµ gãp phÇn cñng cè hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi.

In trong s¸ch Hå ChÝ Minh: VÒ Lªnin, chñ nghÜa Lªnin vµ t×nh h÷u nghÞ X« - ViÖt kh«ng g× ph¸ vì næi, Nxb. ChÝnh trÞ,

M¸txc¬va, 1970, tr.112-115.

14

NãI VíI §åNG BµO VIÖT NAM QUA §µI PH¸T THANH M¸TXC¥VA

Th−a ®ång bµo,

S¸ng h«m nay, chóng t«i ®Õn th¨m cuéc triÓn l·m n«ng nghiÖp

vµ c«ng nghiÖp ë M¸txc¬va cña Liªn X«. C«ng nghiÖp vµ n«ng

nghiÖp cña Liªn X« tiÕn bé rÊt nhanh vµ rÊt nhiÒu. Sù tiÕn bé ®ã

ch¼ng nh÷ng lµm t¨ng tiÕn h¹nh phóc cña nh©n d©n Liªn X« mµ

®ång thêi l¹i t¨ng tiÕn h¹nh phóc cña nh©n d©n ®¹i gia ®×nh x· héi

chñ nghÜa chóng ta vµ nh©n d©n toµn thÕ giíi.

§äc ngµy 14-7-1957.


ngµy 16-7-1957.

15

TH¦ GöI THIÕU NHI LI£N X¤

Th©n göi çc ch¸u nam n÷ thiÕu nhi Liªn X« bÐ nhá cña B¸c,

Tßa so¹n tê b¸o cña çc ch¸u yªu cÇu B¸c viÕt cho çc ch¸u

mét vµi dßng. B¸c vui lßng thùc hiÖn yªu cÇu ®ã.

Tõ ViÖt Nam xa x«i, çc b¹n thiÕu nhi ViÖt Nam bÐ nhá cña

çc ch¸u nhê B¸c chuyÓn tíi çc ch¸u nhiÒu lêi chµo mõng th©n ¸i

vµ nhiÒu çi h«n. Çc b¹n thiÕu nhi ViÖt Nam cña çc ch¸u coi çc

ch¸u nh− anh em trong mét nhµ.

Çc ch¸u yªu quý cña B¸c,

ChØ Ýt ngµy n÷a ë M¸txc¬va sÏ khai m¹c cuéc §¹i héi liªn hoan

thanh niªn vµ sinh viªn thÕ giíi lÇn thø 6. Nh©n dÞp nµy, B¸c göi

lêi chµo mõng çc ch¸u, B¸c mong çc ch¸u lu«n lu«n yªu Tæ quèc,

yªu nh©n d©n, yªu lao ®éng, kÝnh träng vµ yªu mÕn cha mÑ, thÇy

häc vµ anh em b¹n, vµ lu«n lu«n ®oµn kÕt chÆt chÏ víi thiÕu nhi

ViÖt Nam còng nh− thiÕu nhi toµn thÕ giíi.

B¸c h«n çc ch¸u

M¸txc¬va, ngµy 17 th¸ng 7 n¨m 1957

B¸c Hå cña çc ch¸u

In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt,

Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.102.

16

LêI PH¸T BIÓU TRONG LÔ §ãN T¹I S¢N BAY PRAHA (TIÖP KH¾C)

Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch kÝnh mÕn,

Th−a ®ång chÝ Thñ t−íng kÝnh mÕn,

Çc ®ång chÝ vµ çc b¹n th©n mÕn,

T«i v« cïng vui s−íng ®−îc tíi th¨m n−íc TiÖp Kh¾c anh em

theo lêi mêi cña ®ång chÝ Chñ tÞch Dap«tètxki. Thay mÆt nh©n d©n

ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, t«i xin göi

lêi chµo mõng th¾m thiÕt tíi nh©n d©n thµnh phè Praha vµ toµn

thÓ nh©n d©n TiÖp Kh¾c.

Tuy ViÖt Nam çch xa TiÖp Kh¾c hµng v¹n dÆm, nh−ng ®Õn

®©y t«i kh«ng c¶m thÊy xa l¹. Nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n

TiÖp Kh¾c ®oµn kÕt chÆt chÏ víi nhau bëi v× c¶ hai n−íc ®Òu ë

trong phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X«. Quan hÖ h÷u

nghÞ gi÷a hai n−íc chóng ta ngµy cµng ph¸t triÓn vµ cñng cè.

... HiÖn nay, nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i ®ang ra søc cñng cè

miÒn B¾c vµ ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt n−íc nhµ. Nh©n d©n ViÖt

Nam chóng t«i tin t−ëng v÷ng ch¾c vµo th¾ng lîi cuèi cïng, v×

chÝnh nghÜa lµ vÒ phÝa chóng t«i, v× nh©n d©n ViÖt Nam ®oµn kÕt

chÆt chÏ vµ v× chóng t«i ®−îc sù ñng hé cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ

nghÜa vµ çc lùc l−îng yªu chuéng hßa b×nh toµn thÕ giíi.

... Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt vui s−íng tr−íc nh÷ng thµnh tÝch

rùc rì cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa

lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn t¹i s©n bay praha... 17

x· héi, bëi v× nh÷ng thµnh tÝch ®ã cµng t¨ng c−êng phe x· héi chñ

nghÜa chóng ta, gãp phÇn gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi.

Çc ®ång chÝ, t«i ch©n thµnh c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n ¸i vµ

nhiÖt liÖt cña çc ®ång chÝ.

T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n TiÖp

Kh¾c mu«n n¨m!

T×nh ®oµn kÕt gi÷a nh©n d©n çc n−íc x· héi chñ nghÜa mu«n

n¨m!


§¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c mu«n n¨m!

Nh©n d©n TiÖp Kh¾c mu«n n¨m!

§äc ngµy 17-7-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.103-104.

18

DIÔN V¡N TRONG TIÖC CHI£U §·I CHñ TÞCH DAP¤TèTXKI

H«m nay chóng t«i rÊt sung s−íng ®−îc ®ãn tiÕp çc ®ång chÝ

vµ çc b¹n ë ®©y sau mÊy ngµy ®i th¨m n−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c.

Tuy thêi gian ng¾n ngñi, chóng t«i ®· ®−îc tr«ng thÊy ®Êt n−íc

t−¬i ®Ñp cña çc ®ång chÝ, tr«ng thÊy nh÷ng c«ng tr×nh to lín x©y

dùng bëi sù cÇn cï lao ®éng vµ s¸ng t¹o cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c.

Chóng t«i ®· tiÕp xóc víi çc vÞ l·nh ®¹o §¶ng, ChÝnh phñ, MÆt

trËn d©n téc TiÖp Kh¾c vµ ®· gÆp gì çc anh chÞ em c«ng nh©n,

n«ng d©n, trÝ thøc; dï ë c−¬ng vÞ c«ng t¸c nµo, ng−êi d©n TiÖp Kh¾c

®Òu ®em hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó phôc vô nh©n d©n, ®Ó x©y dùng

Tæ quèc, ®Ó n©ng cao kh«ng ngõng ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa cña

m×nh vµ ®Ó b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.

N−íc TiÖp Kh¾c x· héi chñ nghÜa ®· tiÕn bé rÊt nhanh vÒ mäi

mÆt, ®ã lµ nhê søc ®oµn kÕt cña çc d©n téc, cña çc tÇng líp nh©n

d©n d−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ

TiÖp Kh¾c. NhiÖt t×nh vµ tinh thÇn h÷u nghÞ cña nh©n d©n TiÖp

Kh¾c cµng lµm cho chóng t«i c¶m ®éng. ë ®©u chóng t«i còng ®−îc

®ãn tiÕp ©n cÇn niÒm në nh− nh÷ng ng−êi anh em l©u ngµy gÆp

nhau. ë tÊt c¶ mäi ng−êi, chóng t«i ®Òu nghe thÊy tiÕng nãi cña sù

hiÓu biÕt, cña t×nh th©n ¸i gi÷a hai d©n téc chóng ta.

Sinh viªn vµ thiÕu nhi ViÖt Nam ë ®©y ®−îc §¶ng, ChÝnh phñ

vµ nh©n d©n TiÖp Kh¾c gióp ®ì vµ ch¨m sãc rÊt chu ®¸o. Hä ®·

diÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i chñ tÞch dap«tètxki 19

häc ®−îc nhiÒu kinh nghiÖm quý b¸u vµ ®øc tÝnh tèt ®Ñp cña nh©n

d©n TiÖp Kh¾c.

Chóng ta nhÊt ®Þnh b¶o vÖ hßa b×nh, chóng ta nhÊt ®Þnh x©y

dùng ®Êt n−íc ngµy cµng tèt ®Ñp, chóng ta nhÊt ®Þnh th¾t chÆt

h¬n n÷a t×nh ®oµn kÕt gi÷a çc ®¶ng anh em vµ çc n−íc trong phe

x· héi chñ nghÜa.

Con ®−êng tiÕn tíi x· héi chñ nghÜa cña çc d©n téc lµ con

®−êng chung cña thêi ®¹i, cña lÞch sö, kh«ng ai ng¨n c¶n næi. Sù

®oµn kÕt quèc tÕ cña giai cÊp v« s¶n, cña çc ®¶ng céng s¶n vµ

c«ng nh©n, cña çc n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa lµ mèi t×nh s¾t

®¸ kh«ng g× lay chuyÓn næi.

ë ViÖt Nam, ®Õ quèc Mü cïng víi bän tay sai cña chóng ®ang

t×m hÕt çch ®Ó chia c¾t l©u dµi ®Êt n−íc ViÖt Nam, biÕn miÒn

Nam ViÖt Nam thµnh c¨n cø qu©n sù cña ®Õ quèc Mü. H«m nay,

ngµy 20-7 võa ®óng lµ ngµy ký HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬7 ®−îc ba n¨m,

mµ nh÷ng ®iÒu kho¶n chÝnh trÞ cña HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ lµ nh÷ng

®iÒu kho¶n ®Ó thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng ph−¬ng ph¸p hßa

b×nh ®Òu bÞ bän Mü - DiÖm vi ph¹m mét çch nghiªm träng. Nh©n

d©n ViÖt Nam nhÊt ®Þnh ®Êu tranh ®Õn cïng ®Ó thùc hiÖn nhiÖm

vô thèng nhÊt ®Êt n−íc. Trong cuéc ®Êu tranh nµy, chóng t«i cã

chÝnh nghÜa, cã lùc l−îng cña toµn d©n, cã sù ®ång t×nh cña nh©n

d©n yªu chuéng hßa b×nh toµn thÕ giíi vµ cã sù gióp ®ì anh em cña

çc n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. Chóng t«i nhÊt ®Þnh

th¾ng lîi.

Nh©n dÞp nµy, mét lÇn n÷a chóng t«i xin c¶m ¬n §¶ng Céng

s¶n, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n TiÖp Kh¾c ®· gióp ®ì chóng t«i trong

c«ng cuéc ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt vµ x©y dùng ®Êt n−íc.

§äc ngµy 20-7-1957.


ngµy 22-7-1957.

20

Lêi ph¸t biÓu tr−íc khi rêi TiÖp Kh¾c

Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn,

Th−a ®ång chÝ Thñ t−íng,


Khi chóng t«i s¾p rêi ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp TiÖp Kh¾c, chóng t«i

thËt thµ c¶m ¬n sù tiÕp ®ãn th©n thiÕt vµ long träng cña çc ®ång chÝ. §i ®Õn ®©u, chóng t«i còng ®−îc coi nh− anh em ruét thÞt trong nhµ. Tõ çc thµnh phè, çc nhµ m¸y, çc n«ng tr−êng, çc tr¹i thiÕu nhi, v.v., çc d©n téc anh em ë TiÖp Kh¾c ®Òu ®· tá tÊm lßng ®Çy nhiÖt t×nh ®èi víi chóng t«i vµ ®èi víi ®ång bµo ViÖt Nam cña chóng t«i.

Chóng t«i ®· ®−îc thÊy nh÷ng thµnh c«ng to lín cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ TiÖp Kh¾c, nh©n d©n lao ®éng TiÖp Kh¾c ®· x©y dùng mét ®êi sèng míi t−¬i ®Ñp. N−íc TiÖp Kh¾c giµu m¹nh lµ gióp cho sù cñng cè vµ sù ®oµn kÕt cña phe x· héi chñ nghÜa do Liªn X« vµ Trung Quèc

®øng ®Çu. N−íc TiÖp Kh¾c anh em ®· vµ ®ang gióp nhiÒu cho ViÖt Nam

chóng t«i trong viÖc kh«i phôc kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n hãa. Sù gióp ®ì Êy víi nh÷ng g−¬ng th¾ng lîi cña c«ng viÖc x©y dùng x· héi chñ nghÜa ë TiÖp Kh¾c sÏ khuyÕn khÝch chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh x©y dùng mét ®êi sèng hßa b×nh h¹nh phóc vµ thèng

nhÊt n−íc nhµ.

lêi ph¸t biÓu tr−íc khi rêi tiÖp kh¾c 21

Chóng t«i sÏ ®em vÒ n−íc ViÖt Nam chóng t«i hÕt c¶ tÊm lßng

nhiÖt t×nh anh em cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c ®èi víi nh©n d©n ViÖt

Nam. Chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i sÏ th¾t

chÆt thªm n÷a mèi t×nh anh em s½n cã gi÷a hai d©n téc chóng ta.

Mét lÇn n÷a, chóng t«i xin c¶m ¬n ®ång chÝ Chñ tÞch, ®ång chÝ

Thñ t−íng vµ çc ®ång chÝ l·nh ®¹o trong §¶ng vµ ChÝnh phñ vµ

xin çc ®ång chÝ chuyÓn ®Õn toµn thÓ nh©n d©n TiÖp Kh¾c lêi chµo

th©n ¸i vµ biÕt ¬n cña chóng t«i.

- T×nh h÷u nghÞ ®êi ®êi bÒn v÷ng gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ

TiÖp Kh¾c mu«n n¨m!

- T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n çc

n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung

Quèc mu«n n¨m!

- Hßa b×nh thÕ giíi mu«n n¨m!

- N−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c mu«n n¨m!

- §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c mu«n n¨m!

§äc ngµy 21-7-1957.



22

LêI PH¸T BIÓU TRONG LÔ §ãN TIÕP t¹I S¢N BAY V¸CSAVA (BA LAN)

Hai n−íc ViÖt Nam vµ Ba Lan tuy xa c¸ch nhau mu«n dÆm

nh−ng lßng chóng ta rÊt gÇn gòi nhau v× chóng ta ®Òu chung mét

môc ®Ých lµ x©y dùng x· héi chñ nghÜa vµ g×n gi÷ hßa b×nh thÕ

giíi. Mèi t×nh ®oµn kÕt anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta

®· g¾n bã vµ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ cñng cè.

Trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn, nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®−îc

nh©n d©n Ba Lan ñng hé. Tõ khi hßa b×nh lËp l¹i, chóng t«i l¹i

®−îc nh©n d©n Ba Lan hÕt lßng gióp ®ì trong viÖc x©y dùng kinh

tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n hãa.

Lµ mét n−íc ®¹i biÓu trong ñy ban Quèc tÕ gi¸m s¸t vµ kiÓm

so¸t thùc hiÖn ®×nh chiÕn ë ViÖt Nam1), Ba Lan ®· gãp phÇn tÝch

cùc vµo viÖc thùc hiÖn HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, ®¶m b¶o hßa b×nh ë ViÖt

Nam vµ ë §«ng D−¬ng.

Nh©n d©n ViÖt Nam biÕt ¬n s©u s¾c nh÷ng sù gióp ®ì kh¶ng

kh¸i Êy cña nh©n d©n, §¶ng vµ ChÝnh phñ Ba Lan. Chóng t«i hÕt

søc vui mõng thÊy r»ng trong thêi gian qua, nh©n d©n Ba Lan

d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt Ba Lan ®· kh¾c

_______________

1) ñy ban Quèc tÕ gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t thùc hiÖn ®×nh chiÕn ë ViÖt Nam

gåm cã ®¹i diÖn (®¹i sø) c¸c n−íc: Ba Lan, Ên §é, Cana®a, trong ®ã Ên §é lµm

Chñ tÞch ñy ban (BT).

lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn tiÕp... 23

phôc rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ ®· thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch vÎ vang

trong c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tÝch ®ã

®· gãp phÇn t¨ng c−êng søc m¹nh cña phe x· héi chñ nghÜa, gãp

phÇn b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.

T«i xin thµnh thËt çm ¬n sù ®ãn tiÕp th©n thiÕt vµ long träng

cña çc ®ång chÝ vµ cña nh©n d©n Ba Lan anh em.

T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Ba Lan

mu«n n¨m!

T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n çc n−íc phe x· héi chñ nghÜa

®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc mu«n n¨m!


§äc ngµy 21-7-1957.


ngµy 23-7-1957.

24

DiÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i çc ®ång chÝ l·nh ®¹o n−íc céng hßa

ba lan



T«i xin c¶m ¬n çc ®ång chÝ vµ çc b¹n ®· ®Õn dù ®«ng ®ñ cuéc

chiªu ®·i h«m nay.

Cuéc ®i th¨m cña chóng t«i ë n−íc çc b¹n qu¸ ng¾n ngñi. Tuy

nhiªn, chóng t«i ®· ®−îc tr«ng thÊy nh÷ng hy sinh to lín cña nh©n

d©n Ba Lan trong cuéc ®Êu tranh ®Ó tù gi¶i phãng khái ¸ch ph¸t

xÝt. §ång thêi, chóng t«i ®−îc tr«ng thÊy tËn n¬i nh÷ng cè g¾ng to

lín cña nh©n d©n Ba Lan d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n

thèng nhÊt vµ ChÝnh phñ Ba Lan ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Trªn ®Êt n−íc bÞ bän ph¸t xÝt HÝtle tµn ph¸, chóng t«i v« cïng c¶m

phôc tr−íc tinh thÇn anh dòng vµ hy sinh Êy cña nh©n d©n Ba Lan

anh em.

Trong cuéc ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt n−íc nhµ, còng nh−

trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi, nh©n d©n ViÖt Nam

chóng t«i cßn ph¶i cè g¾ng l©u dµi vµ sÏ cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n.

Nh−ng nhê lßng trung thµnh víi nh÷ng nguyªn t¾c cña chñ nghÜa

M¸c - Lªnin trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi, nhê ë søc

m¹nh ®oµn kÕt cña çc n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa vµ víi

nh÷ng kinh nghiÖm to lín cña Liªn X«, Trung Quèc, Ba Lan vµ

diÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i çc ®ång chÝ l·nh ®¹o... 25

cña çc n−íc anh em kh¸c, chóng t«i tin ch¾c sÏ giµnh ®−îc th¾ng

lîi cuèi cïng.

T«i xin ®Ò nghÞ n©ng cèc chóc:

- Nh©n d©n Ba Lan d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n

thèng nhÊt vµ ChÝnh phñ Ba Lan, thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi trong

c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa.

- T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc ViÖt Nam vµ Ba Lan.

- T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a çc n−íc trong

phe x· héi chñ nghÜa chung quanh Liªn X« vµ Trung Quèc.

- Chóc hßa b×nh thÕ giíi.

- Chóc søc kháe cña çc ®ång chÝ Dav¸txki, G«munca vµ çc vÞ

l·nh ®¹o kh¸c cña §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt vµ ChÝnh phñ Ba

Lan.

- Søc kháe cña çc ®ång chÝ vµ çc b¹n.

§äc ngµy 24-7-1957.



26

DIÔN V¡N §äC T¹I LÔ §ãN TIÕP ë S¢N BAY BÐCLIN,

THñ §¤ N¦íC CéNG Hßa D¢N CHñ §øC (TrÝch)

... NhËn lêi mêi cña Chñ tÞch Vinhem PÝch kÝnh mÕn, chóng

t«i v« cïng vui s−íng ®−îc tíi th¨m ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp cña çc

®ång chÝ. Chóng t«i xin c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt cña çc

®ång chÝ vµ xin chuyÓn tíi nh©n d©n §øc anh em lêi chµo th©n ¸i

cña nh©n d©n ViÖt Nam. Chóng t«i hy väng r»ng cuéc ®i th¨m

cña chóng t«i sÏ th¾t chÆt nh÷ng quan hÖ anh em g¾n liÒn hai

n−íc chóng ta. Hai n−íc chóng ta ®Òu ®øng trong ®¹i gia ®×nh

çc n−íc x· héi chñ nghÜa. Hai n−íc ViÖt Nam vµ §øc cã ®iÓm

gièng nhau lµ hiÖn nay l·nh thæ cña hai n−íc ®Òu bÞ t¹m thêi

chia c¾t, c¶ hai d©n téc ®Òu nç lùc ®Êu tranh d−íi sù l·nh ®¹o cña

§¶ng tiªn phong cña giai cÊp c«ng nh©n ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc,

x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ g×n gi÷ hßa b×nh thÕ giíi. Trong

cuéc tr−êng kú kh¸ng chiÕn võa qua, nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®−îc

sù gióp ®ì hÕt søc nång nhiÖt cña nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Céng

hßa D©n chñ §øc.

Trong c«ng cuéc x©y dùng hßa b×nh ®Êt n−íc hiÖn nay, nh©n

d©n ViÖt Nam còng vÉn nhËn ®−îc sù gióp ®ì anh em cña nh©n

d©n vµ ChÝnh phñ Céng hßa D©n chñ §øc. Thay mÆt nh©n d©n

diÔn v¨n ®äc t¹i lÔ ®ãn tiÕp ë s©n bay bÐclin... 27

ViÖt Nam, chóng t«i ch©n thµnh tá lßng biÕt ¬n ChÝnh phñ Céng

hßa D©n chñ §øc, §¶ng X· héi thèng nhÊt §øc vµ toµn thÓ nh©n

d©n §øc. Nh©n d©n ViÖt Nam hÕt lßng ñng hé cuéc ®Êu tranh cña

nh©n d©n §øc. Nh©n d©n ViÖt Nam v« cïng vui s−íng tr−íc nh÷ng

th¾ng lîi cña nh©n d©n §øc vµ xem ®ã lµ th¾ng lîi cña chÝnh b¶n

th©n m×nh. Nh©n d©n ViÖt Nam chóc nh©n d©n §øc anh em ®¹t

®−îc nhiÒu thµnh tÝch to lín h¬n n÷a.

N−íc Céng hßa D©n chñ §øc mu«n n¨m!

T×nh h÷u nghÞ kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a nh©n d©n §øc vµ

nh©n d©n ViÖt Nam mu«n n¨m!

Phe x· héi chñ nghÜa do Liªn X« vµ Trung Quèc ®øng ®Çu

mu«n n¨m!


§äc ngµy 25-7-1957.


ngµy 27-7-1957.

28

DIÔN V¡N TRONG BUæI CHI£U §·I ë BÐCLIN (TrÝch)

... Mèi t×nh th¾m thiÕt mµ chóng t«i thÊy ë nh÷ng n¬i chóng

t«i ®· ®Õn th¨m tá râ t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai

n−íc chóng ta. §èi víi chóng t«i t×nh h÷u nghÞ ®ã lµ mét sù gióp

®ì quý b¸u trong cuéc ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt Tæ quèc vµ x©y

dùng chñ nghÜa x· héi trªn ®Êt n−íc chóng t«i.

Chóng t«i rÊt c¶m ¬n sù tiÕp ®ãn nhiÖt liÖt cña nh©n d©n §øc

anh em...

N−íc §øc, quª h−¬ng cña M¸c, ¡ngghen, cña C¸c LÝpnÕch vµ

R«da Lócx¨mbua, cña Tenl¬man vµ Vinhem PÝch, nh÷ng tªn tuæi

vÜ ®¹i cña phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, cña chñ nghÜa quèc tÕ v«

s¶n; ®ång thêi còng lµ Tæ quèc cña Gít, BÐtth«ven, Anhxtanh...

cña nh÷ng ng−êi ®· gãp phÇn lµm giµu cho gia tµi v¨n hãa vµ khoa

häc cña nh©n lo¹i. N−íc §øc ®ã th©n thiÕt gÇn gòi víi tÊt c¶ mäi

ng−êi trªn toµn thÕ giíi, nh−ng bÞ bän HÝtle d· man tµn ph¸, nay

®· trë l¹i vÜ ®¹i d−íi chÕ ®é Céng hßa D©n chñ §øc vµ ®ang ®Êu

tranh giµnh thèng nhÊt cho Tæ quèc, vµ cho hßa b×nh thÕ giíi. Lêi

tuyªn bè cña ®ång chÝ Thñ t−íng Grètt¬v«n ®· cã mét tiÕng vang

lín kh«ng nh÷ng trong nh©n d©n §øc mµ cßn trong tÊt c¶ nh©n

d©n c¸c n−íc yªu chuéng hßa b×nh trªn thÕ giíi. Lêi tuyªn bè ®ã lµ

mét ®ãng gãp quan träng ®èi víi cuéc ®Êu tranh cho sù thèng nhÊt

n−íc §øc vµ cho hßa b×nh thÕ giíi.

diÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i ë bÐclin 29

Thay mÆt §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam, ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n

chñ Céng hßa vµ nh©n d©n ViÖt Nam, chóng t«i hoµn toµn ñng hé

cuéc ®Êu tranh cña çc b¹n vµ chóc çc b¹n th¾ng lîi trong c«ng

cuéc ®Êu tranh cho thèng nhÊt, vµ trong c«ng cuéc x©y dùng mét

n−íc §øc d©n chñ, hßa b×nh vµ x· héi chñ nghÜa.

Cuéc ®Êu tranh cña chóng t«i còng gièng nh− cuéc ®Êu tranh

cña çc b¹n. Cuéc ®Êu tranh ®ã nh»m chèng ®Õ quèc Mü ®ang biÕn

miÒn Nam ViÖt Nam thµnh mét c¨n cø x©m l−îc miÒn B¾c ViÖt

Nam vµ phe x· héi chñ nghÜa. ChÝnh quyÒn Ng« §×nh DiÖm ë miÒn

Nam khñng bè nh÷ng ng−êi yªu n−íc ®Êu tranh cho hßa b×nh vµ

thèng nhÊt ®Êt n−íc, chóng cè t×nh cù tuyÖt cuéc tuyÓn cö do HiÖp

nghÞ Gi¬nev¬ quy ®Þnh ®Ó thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam, chóng x©y

dùng c¨n cø qu©n sù cña Mü ®Ó chuÈn bÞ chiÕn tranh. Chóng t«i

kÞch liÖt chèng sù can thiÖp ®ã cña ®Õ quèc. Thèng nhÊt ViÖt Nam

lµ viÖc cña nh©n d©n ViÖt Nam, còng nh− thèng nhÊt n−íc §øc lµ

viÖc cña nh©n d©n §øc. Víi sù ñng hé cña tÊt c¶ çc d©n téc yªu

chuéng hßa b×nh, chóng t«i ®ßi thi hµnh ®óng ®¾n HiÖp nghÞ

Gi¬nev¬ ®Ó thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.

Chóng t«i sung s−íng nhËn thÊy r»ng ChÝnh phñ hai n−íc

chóng ta ®· hoµn toµn nhÊt trÝ vÒ quan ®iÓm trong vÊn ®Ò ViÖt

Nam còng nh− vÊn ®Ò §øc, trong vÊn ®Ò hßa b×nh, d©n chñ vµ x·

héi chñ nghÜa. Sù nhÊt trÝ ®ã ®· biÓu hiÖn tinh thÇn anh em cña

chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n, lµ nÒn t¶ng cña mèi quan hÖ gi÷a nh©n

d©n hai n−íc chóng ta. Nã biÓu hiÖn t×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay

chuyÓn næi cña nh©n d©n çc n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa,

®oµn kÕt chÆt chÏ chung quanh Liªn X« vµ Trung Quèc.

Nh©n d©n §øc ®ang gióp ®ì chóng t«i ®Êu tranh giµnh thèng

nhÊt vµ x©y dùng ®Êt n−íc cña chóng t«i. Çc kü s−, c«ng nh©n,

b¸c sÜ, v¨n sÜ, nghÖ sÜ §øc ®· sang gióp ®ì chóng t«i vµ ®· gãp

phÇn lµm cho nh©n d©n §øc hiÓu biÕt thªm nh©n d©n ViÖt Nam vµ

nh©n d©n ViÖt Nam hiÓu biÕt thªm nh©n d©n §øc. §oµn ®¹i biÓu


MÆt trËn d©n téc §øc sang th¨m n−íc chóng t«i ®· th¾t chÆt h¬n

n÷a mèi t×nh anh em ®ã.

Çc ch¸u thiÕu nhi vµ sinh viªn ViÖt Nam ë ®©u còng ®−îc sù

ch¨m sãc chu ®¸o nhÊt cña çc thÇy gi¸o vµ çc b¹n §øc.

Chóng t«i c¶m ¬n çc b¹n vµ nhê çc b¹n chuyÓn ®Õn nh©n

d©n §øc, lêi biÕt ¬n s©u s¾c cña chóng t«i ®èi víi sù gióp ®ì quý

b¸u ®ã...

§äc ngµy 31-7-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.111-113.

31

DiÔn v¨n ®äc t¹i LÔ §ãN tiÕp ë S¢N BAY BU§APÐT (HUNGGARI)

T«i rÊt vui mõng h«m nay göi tíi nh©n d©n Hunggari lêi chµo

anh em cña nh©n d©n ViÖt Nam. Nh©n d©n n−íc chóng t«i ®· lu«n

lu«n theo dâi víi mét c¶m t×nh nång nhiÖt cuéc ®Êu tranh cña

nh©n d©n Hunggari giµnh tù do vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

§oµn kÕt chÆt chÏ víi nhau trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa,

nh©n d©n hai n−íc chóng ta cïng g¾n bã víi nhau vÒ t×nh c¶m vµ

t− t−ëng. Cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ cña nh©n d©n ViÖt

Nam chèng ¸ch thùc d©n x©m l−îc ®· lu«n lu«n ®−îc sù ®ång t×nh

s©u s¾c cña nh©n d©n Hunggari còng nh− cuéc chiÕn ®Êu cña çc

b¹n chèng nh÷ng lùc l−îng ph¶n ®éng ®· ®−îc nh©n d©n ViÖt Nam

vµ çc n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa vµ hßa b×nh ñng hé.

D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n x· héi chñ nghÜa vµ

ChÝnh phñ c«ng n«ng çch m¹ng Hunggari, ®øng ®Çu lµ ®ång chÝ

Ca®a, vµ víi sù gióp ®ì cña Liªn X«, nh©n d©n Hunggari ®· ®¸nh

b¹i nh÷ng lùc l−îng ph¶n ®éng trong n−íc vµ bän ®Õ quèc n−íc

ngoµi, ®· kh«i phôc c«ng cuéc lao ®éng hßa b×nh kiÕn thiÕt chñ

nghÜa x· héi. Thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, chóng t«i chµo mõng

nh÷ng cè g¾ng dòng c¶m vµ nh÷ng thµnh tÝch rùc rì mµ nh©n d©n

Hunggari ®· ®¹t ®−îc trong cuéc ®Êu tranh cho hßa b×nh vµ chñ

nghÜa x· héi.

T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc mu«n n¨m!


N−íc Céng hßa Nh©n d©n Hunggari mu«n n¨m!

T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a c¸c n−íc trong phe

x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc mu«n n¨m!


§äc ngµy 1-8-1957.


ngµy 3-8-1957.

33

DiÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i ë Hunggari


Th−a çc ®ång chÝ vµ çc b¹n th©n mÕn,

NhËn lêi mêi cña ®ång chÝ Chñ tÞch, h«m nay chóng t«i sung

s−íng ®−îc chuyÓn ®Õn nh©n d©n Hunggari anh em lêi chµo nhiÖt

liÖt vµ th©n ¸i nhÊt.

§oµn kÕt víi nhau trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, ®øng

®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc, hai d©n téc chóng ta tuy çch xa

nhau nh−ng rÊt gÇn gòi nhau v× cïng chung mét môc ®Ých. Trong

suèt chÝn n¨m kh¸ng chiÕn gian khæ ®Ó gi¶i phãng d©n téc, nh©n

d©n Hunggari ®· lu«n lu«n ®em ®Õn cho chóng t«i c¶m t×nh nång

nµn. Hßa b×nh trë l¹i, nh©n d©n Hunggari ®· göi çc ®oµn chuyªn

gia vµ mËu dÞch sang gióp chóng t«i kh«i phôc kinh tÕ. §ång thêi

çc ph¸i ®oµn v¨n hãa Hunggari ®· giíi thiÖu víi nh©n d©n chóng

t«i nÒn v¨n hãa cña nh©n d©n Hunggari, mét d©n téc ®· anh dòng

®Ëp tan xiÒng xÝch n« lÖ vµ chñ nghÜa ph¸t xÝt. Nh©n dÞp nµy, thay

mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, chóng t«i xin thµnh t©m c¶m ¬n sù gióp

®ì cña §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Hunggari.

T«i xin thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam hoan nghªnh nh÷ng

th¾ng lîi cña nh©n d©n Hunggari trong cuéc ®Êu tranh chèng çc

lùc l−îng ph¶n ®éng còng nh− trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa

x· héi. Chóng t«i tin ch¾c r»ng, cïng víi tÊt c¶ çc d©n téc trong


®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, d−íi ngän cê quang vinh cña chñ

nghÜa M¸c - Lªnin vµ ®oµn kÕt chÆt chÏ chung quanh Liªn X« vµ

Trung Quèc, chóng ta kiªn quyÕt tiÕn lªn trong sù nghiÖp x©y

dùng x· héi chñ nghÜa vµ b¶o vÖ hßa b×nh.

T«i xin n©ng cèc:

- Chóc t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc ViÖt Nam vµ

Hunggari.

- Chóc th¾ng lîi cña nh©n d©n Hunggari anh dòng d−íi sù

l·nh ®¹o cña §¶ng C«ng nh©n X· héi vµ ChÝnh phñ C«ng n«ng

çch m¹ng Hunggari.

- Chóc t×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a çc d©n téc

trong phe x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc.

- Chóc hßa b×nh thÕ giíi.

- Chóc søc kháe ®ång chÝ Chñ tÞch §«bi Itxvan, chóc søc kháe

®ång chÝ Thñ t−íng Ca®a vµ chóc søc kháe tÊt c¶ çc ®ång chÝ l·nh

®¹o cña §¶ng C«ng nh©n x· héi vµ ChÝnh phñ Hunggari.

§äc ngµy 2-8-1957.



35

DiÔn tõ TRONG TIÖC CHI£U §·I ë B£¤GR¸T (nam t−)

Trong nh÷ng giê phót ®en tèi nhÊt, trong cuéc ®¹i chiÕn võa

qua, mÆc dï sèng d−íi ¸ch thèng trÞ cña bän thùc d©n, nh©n d©n

ViÖt Nam ®· lu«n lu«n theo dâi mét c¸ch kh©m phôc cuéc chiÕn

®Êu anh dòng cña nh©n d©n Nam T− chèng chñ nghÜa ph¸t xÝt

còng nh− nh©n d©n ViÖt Nam ®· rÊt vui s−íng chµo mõng viÖc

thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n Liªn bang Nam T−.

T«i thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam c¶m ¬n nh©n d©n Nam T−

anh em ®· lu«n lu«n ®ång t×nh ñng hé nh©n d©n ViÖt Nam trong

cuéc ®Êu tranh l©u dµi, gian khæ ®Ó gi¶i phãng d©n téc.

Tõ khi hßa b×nh ®−îc lËp l¹i, víi sù gióp ®ì cña c¸c n−íc anh

em, chóng t«i ®ang cè g¾ng x©y dùng mét ®êi sèng míi phï hîp víi

lîi Ých vµ nguyÖn väng cña nh©n d©n n−íc chóng t«i. §ång thêi,

ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· ®Êu tranh kh«ng

ngõng ®Ó ®ßi thùc hiÖn ®Çy ®ñ HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ quy ®Þnh trong

th¸ng 7-1956 ph¶i tæ chøc tæng tuyÓn cö ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc

b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.

Tuy nhiªn, nh÷ng cè g¾ng cña chóng t«i nh»m thèng nhÊt ®Êt

n−íc ®· lu«n lu«n bÞ chñ nghÜa ®Õ quèc Mü vµ bän bï nh×n ë miÒn

Nam ViÖt Nam ph¸ ho¹i. Kh«ng ®Õm xØa g× ®Õn HiÖp nghÞ Gi¬nev¬,

bän chóng ®ang ra søc biÕn miÒn Nam ViÖt Nam thµnh mét c¨n cø

qu©n sù ®Ó x©m l−îc miÒn B¾c ViÖt Nam. §−îc bän ®Õ quèc Mü


gióp søc, chÝnh quyÒn Ng« §×nh DiÖm ®· kh¨ng kh¨ng cù tuyÖt

nh÷ng ®Ò nghÞ vÒ viÖc hiÖp th−¬ng ®µm ph¸n nh»m môc ®Ých

thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh vµ hä ®·

biÕn ®−êng giíi tuyÕn t¹m thêi ë vÜ tuyÕn 17 thµnh mét ®−êng biªn

giíi cè t×nh chia c¾t ®Êt n−íc ViÖt Nam. Nh−ng n−íc ViÖt Nam lµ

mét khèi thèng nhÊt vÒ mÆt d©n téc, lÞch sö vµ kinh tÕ, vµ kh«ng

mét lùc l−îng nµo trªn thÕ giíi cã thÓ chia c¾t næi ViÖt Nam. §−îc

sù ñng hé cña çc n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ tÊt

c¶ çc d©n téc yªu chuéng hßa b×nh, nh©n d©n ViÖt Nam bÒn bØ

®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt Tæ quèc b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.

Chóng t«i vui mõng thÊy r»ng mÆc dÇu nói s«ng çch trë xa

x«i nh−ng quan ®iÓm cña ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa

vµ ChÝnh phñ Nam T− vÉn gièng nhau vÒ nh÷ng vÊn ®Ò quan

träng nhÊt trong cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n çc n−íc giµnh ®éc

lËp d©n téc vµ chung sèng hßa b×nh. Tuy nhiªn çc n−íc ®Õ quèc

®ang tiÕp tôc vò trang nh»m tham väng thèng trÞ thÕ giíi.

Còng nh− nh©n d©n Nam T− anh em ®· ph¶i hy sinh rÊt

nhiÒu trong cuéc chiÕn ®Êu gi¶i phãng d©n téc, nh©n d©n ViÖt Nam

s½n sµng cïng víi nh©n d©n Nam T− vµ nh©n d©n çc n−íc trªn

thÕ giíi yªu chuéng hßa b×nh ®oµn kÕt víi nhau trong cuéc ®Êu

tranh b¶o vÖ hßa b×nh g¾n liÒn víi cuéc ®Êu tranh cña çc d©n téc

cho tù do vµ chung sèng hßa b×nh.

Chóng t«i tin t−ëng ch¾c ch¾n r»ng sù nç lùc chung cña nh©n

d©n hai n−íc chóng ta cïng víi nh©n d©n çc n−íc yªu chuéng hßa

b×nh trªn thÕ giíi cã thÓ chiÕn th¾ng nh÷ng lùc l−îng chiÕn tranh.

T«i xin c¶m ¬n ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn võa tá lêi triÖt ®Ó

ñng hé cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n ViÖt Nam ®ßi thùc hiÖn ®Çy

®ñ HiÖp nghÞ Gi¬nev¬. §èi víi nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i thùc

lµ mét sù khuyÕn khÝch lín lao khi thÊy nh©n d©n Nam T− anh em

b¶o vÖ sù nghiÖp ®Êu tranh cña nh©n d©n ViÖt Nam nh− cña chÝnh

diÔn tõ trong tiÖc chiªu ®·i ë bª«gr¸t... 37

m×nh. Trong thêi gian ë Nam T−, chóng t«i sÏ cè g¾ng t×m hiÓu

nh÷ng kinh nghiÖm cña nh©n d©n Nam T−.

§oµn kÕt víi nhau trong viÖc thùc hiÖn môc ®Ých chung, nh©n

d©n hai n−íc chóng ta cã thÓ tay n¾m tay cïng tiÕn b−íc víi nh©n

d©n c¸c n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ nh©n d©n thÕ

giíi yªu chuéng hßa b×nh trªn con ®−êng ®i tíi th¾ng lîi cuèi cïng.

§äc ngµy 5-8-1957.


ngµy 8-8-1957.

38

§IÖN GöI B¸C SÜ X¸CT¤N¤

Göi B¸c sÜ X¸ct«n«, Chñ tÞch Quèc héi

n−íc Céng hßa Nam D−¬ng1),

T«i rÊt sung s−íng ®−îc biÕt tin Ngµi ®Õn th¨m n−íc ViÖt Nam

chóng t«i. T«i xin tá lßng nhiÖt liÖt hoan nghªnh Ngµi. T«i ch¾c

r»ng viÖc Ngµi ®Õn th¨m ViÖt Nam sÏ t¨ng c−êng t×nh h÷u nghÞ

gi÷a nh©n d©n hai n−íc ViÖt Nam vµ Nam D−¬ng. T«i chóc Ngµi

m¹nh kháe.

Bª«gr¸t, ngµy 7 th¸ng 8 n¨m 1957

Hå CHÝ MINH


ngµy 11-8-1957.

_______________

1) Céng hßa Nam D−¬ng: Céng hßa In®«nªxia (BT).

39

Lêi ph¸t biÓu tr−íc khi rêi Bª«gr¸t (nam t−)

§ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn,


Tr−íc khi rêi ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp víi nh÷ng t×nh c¶m th©n mÕn,

t«i xin çm ¬n sù ®ãn tiÕp th©n ¸i cña ®ång chÝ Chñ tÞch Tit« ®·

dµnh cho chóng t«i, t«i còng xin çm ¬n çc ®ång chÝ l·nh ®¹o

§¶ng vµ ChÝnh phñ ®· ch¨m sãc chu ®¸o chóng t«i trong thêi gian

ë th¨m, xin çm ¬n nh©n d©n Nam T− anh hïng mµ chóng t«i

®¸nh gi¸ cao t×nh h÷u nghÞ víi nh©n d©n ViÖt Nam. §Õn ®©u,

chóng t«i còng c¶m thÊy t×nh c¶m ®ã trong tr¸i tim cña nh©n d©n

Nam T− ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam. Çc ®ång chÝ theo dâi víi ®Çy

tin t−ëng cuéc chiÕn ®Êu tr−êng kú cña chóng t«i nh»m gi¶i phãng

còng nh− hiÖn nay chia sÎ víi chóng t«i trong sù nghiÖp ®Êu tranh

hßa b×nh thèng nhÊt Tæ quèc.

ChuyÓn ®Õn çc ®ång chÝ lêi chµo mõng anh em cña nh©n d©n

ViÖt Nam, t«i cã nhiÖm vô khi vÒ n−íc chuyÓn ®Õn nh©n d©n ViÖt

Nam lêi chµo mõng th©n ¸i nhÊt cña nh©n d©n Nam T− anh em.

Nãi lêi chia tay víi çc ®ång chÝ, t«i chóc çc ®ång chÝ ®¹t nhiÒu

th¾ng lîi míi trong cuéc ®Êu tranh cho hßa b×nh vµ chñ nghÜa x·

héi. Tin vÒ cuéc ®i th¨m ViÖt Nam cña ®ång chÝ Chñ tÞch Tit«, lµm

nh©n d©n chóng t«i ®ãn nhËn hÕt søc vui mõng vµ chóng t«i ®îi

ngµy ®−îc xiÕt tay ®ång chÝ l¹i trªn thñ ®« ®Êt n−íc chóng t«i.


- T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n hai n−íc mu«n n¨m!

- N−íc Céng hßa Liªn bang Nh©n d©n Nam T− mu«n n¨m!

C¸m ¬n vµ chµo t¹m biÖt!

§äc ngµy 9-8-1957.



41

Lêi pH¸T BIÓU ë S¢N BAY THñ §« TIRANA (ANBANI)


Çc b¹n,

Çc ®ång chÝ th©n mÕn,

NhËn lêi mêi cña ®ång chÝ Chñ tÞch Hatgi Lªsi, h«m nay, t«i v«

cïng vui s−íng ®−îc ®Õn ®©y víi çc b¹n, mang tíi nh©n d©n

Anbani anh dòng lêi chµo cña nh©n d©n ViÖt Nam.

MÆc dï xa çch nhau, hai d©n téc chóng ta ®· ®oµn kÕt víi

nhau trong ®¹i gia ®×nh çc n−íc x· héi chñ nghÜa, ®øng ®Çu lµ

Liªn X«. Cuéc chiÕn ®Êu anh dòng cña nh©n d©n Anbani chèng

bän ph¸t xÝt ®· cã tiÕng vang m¹nh trong ®Êt n−íc chóng t«i, còng

nh− cuéc tr−êng kú kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®−îc

nh©n d©n Anbani ñng hé.

Ngµy nay, nh÷ng th¾ng lîi cña çc ®ång chÝ trong c«ng cuéc

x©y dùng chñ nghÜa x· héi còng lµ nh÷ng th¾ng lîi cña chóng t«i,

còng nh− cuéc ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc vµ x©y dùng chñ

nghÜa x· héi ë ®Êt n−íc chóng t«i ®· ®−îc çc ®ång chÝ ñng hé.

Chóng t«i tin r»ng cuéc ®i th¨m Anbani cña chóng t«i sÏ gãp

phÇn cñng cè h¬n n÷a nh÷ng quan hÖ anh em gi÷a hai n−íc

chóng ta.


T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai n−íc chóng ta mu«n n¨m!

N−íc Céng hßa Nh©n d©n Anbani mu«n n¨m!

Ph¸t biÓu ngµy 9-8-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.120.

43

§¸p tõ TRONG BUæI CHI£U §·I CñA CHñ TÞCH QUèC HéI ANBANI

(TrÝch)

... T«i xin thµnh thËt c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th¾m thiÕt cña çc

®ång chÝ ®èi víi chóng t«i, vµ qua chóng t«i, còng lµ ®èi víi toµn

thÓ nh©n d©n ViÖt Nam.

Trong cuéc §¹i chiÕn thÕ giíi thø hai8, nh©n d©n ViÖt Nam ®·

theo dâi vµ v« cïng kh©m phôc cuéc chiÕn ®Êu anh dòng chèng

ph¸t xÝt cña nh©n d©n Anbani anh em. Chóng t«i chµo mõng nh©n

d©n Anbani dòng c¶m vµ anh hïng. Trong nh÷ng n¨m ®en tèi

nhÊt cña cuéc §¹i chiÕn thÕ giíi thø hai, nh©n d©n Anbani ®· chØ

cho toµn nh©n lo¹i thÊy râ mét d©n téc nhá bÐ ®· ®−¬ng ®Çu ®−îc

víi bän ph¸t xÝt cã vò khÝ ®Çy ®ñ nh− thÕ nµo. Sau ngµy gi¶i

phãng, nh©n d©n Anbani, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ ChÝnh phñ

Céng hßa Nh©n d©n Anbani vµ ®−îc Liªn X« gióp ®ì, ®· anh dòng

b¾t tay thùc hiÖn sù nghiÖp vÜ ®¹i vµ khã kh¨n lµ x©y dùng chñ

nghÜa x· héi trong mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu vµ hÇu nh− bÞ

hoµn toµn tµn ph¸ bëi bän x©m l−îc. Nh÷ng thµnh tÝch cña çc

®ång chÝ trong c«ng viÖc khã kh¨n nµy lµ nh÷ng tÊm g−¬ng chãi läi

cho nh©n d©n çc n−íc chËm tiÕn, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh©n d©n ViÖt

Nam. Trong thêi gian l−u l¹i Anbani, chóng t«i sÏ cè g¾ng häc tËp

kinh nghiÖm phong phó cña çc ®ång chÝ. NhiÖm vô cña nh©n d©n

ViÖt Nam cßn l©u dµi, gian khæ vµ phøc t¹p. Chóng t«i võa ph¶i


®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc, võa ph¶i ®Êu tranh ®Ó x©y

dùng chñ nghÜa x· héi. HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ chÊm døt cuéc chiÕn

tranh ë ViÖt Nam kÐo dµi trong chÝn n¨m ®· quy ®Þnh ph¶i tæ chøc

tæng tuyÓn cö vµo th¸ng 7-1956 ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc.

ChÝnh quyÒn Ng« §×nh DiÖm, ®−îc ®Õ quèc Mü gióp søc, ®· vi

ph¹m HiÖp nghÞ Gi¬nev¬, kh¨ng kh¨ng tõ chèi nh÷ng cè g¾ng cña

ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa nh»m më cuéc hiÖp

th−¬ng ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc.

Tõ ngµy hßa b×nh ®−îc lËp l¹i ®Õn nay, ®Õ quèc Mü ®· t×m mäi

çch ®Ó biÕn miÒn Nam ViÖt Nam thµnh mét c¨n cø tÊn c«ng miÒn

B¾c ViÖt Nam vµ c¶ phe x· héi chñ nghÜa. Nh−ng sù nghiÖp cña

chóng t«i lµ chÝnh nghÜa, tÊt c¶ çc d©n téc trong ®¹i gia ®×nh çc

n−íc x· héi chñ nghÜa, tÊt c¶ çc d©n téc yªu chuéng hßa b×nh trªn

toµn thÕ giíi ®Òu ñng hé chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ

gian khæ nµy.

Nh©n d©n Anbani ®· hÕt lßng ñng hé nh©n d©n ViÖt Nam

trong cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng ®Êt n−íc còng nh− trong cuéc ®Êu

tranh ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc hiÖn nay.

ë ®©y, t«i xin nãi lªn lßng biÕt ¬n thµnh thËt cña chóng t«i ®èi

víi çc ®ång chÝ, ®èi víi nh©n d©n Anbani anh em. Nh÷ng mèi

quan hÖ th¾m thiÕt gi÷a hai n−íc chóng ta ®ang ngµy cµng ph¸t

triÓn vµ gãp phÇn g×n gi÷ sù thèng nhÊt cña ®¹i gia ®×nh çc n−íc

x· héi chñ nghÜa.

Nãi ngµy 10-8-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.121-122.

45

Ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh ë Tirana (anbani)

§ång chÝ Chñ tÞch §oµn Chñ tÞch rÊt th©n mÕn,

§ång chÝ Thñ t−íng th©n mÕn,

§ång chÝ, anh chÞ em th©n mÕn,

Chóng t«i vui mõng ®−îc ®Õn th¨m ®Êt n−íc c¸c ®ång chÝ vµ

chuyÓn ®Õn nh©n d©n Anbani quang vinh t×nh c¶m vµ lêi chµo

mõng anh em cña nh©n d©n ViÖt Nam.

Nh©n d©n ViÖt Nam lu«n cã c¶m t×nh thùc sù vµ kh©m phôc

ch©n thµnh víi nh©n d©n Anbani, v× c¶ hai d©n téc chóng ta ®·

®Êu tranh gay go vµ anh dòng v× tù do vµ ®éc lËp d©n téc.

§ång chÝ Chñ tÞch ®· hoµn toµn cã lý khi nhÊn m¹nh r»ng

nh©n d©n Anbani vµ nh©n d©n ViÖt Nam cã mét sè mÖnh chung:

Lý t−ëng chung cña chóng ta lµ hßa b×nh, d©n chñ vµ chñ nghÜa x·

héi. C¶ hai, chóng ta ®Òu thuéc ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa víi

h¬n 900 triÖu ng−êi ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Hoa Nh©n d©n.

Gia ®×nh ®ã ngµy cµng lín m¹nh. C¶ hai, chóng ta ®Òu tiÕn lªn chñ

nghÜa x· héi d−íi ngän cê bÊt khuÊt cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin.

Tr−íc m¾t nh©n d©n ViÖt Nam cßn nhiÒu khã kh¨n ph¶i v−ît

qua. §Êt n−íc chóng t«i cßn t¹m thêi bÞ chia c¾t lµm hai miÒn.

NÒn kinh tÕ cña chóng t«i bÞ tµn ph¸ qua mét thÕ kû bÞ thùc d©n

bãc lét vµ chÝn n¨m chiÕn tranh.


Trong cuéc ®Êu tranh nh»m thèng nhÊt Tæ quèc vµ x©y dùng

tõng b−íc chñ nghÜa x· héi, chóng t«i vui mõng cã bªn c¹nh chóng

t«i nh©n d©n Anbani anh em, ®oµn kÕt trong ®¹i gia ®×nh cña chñ

nghÜa x· héi. Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt kh©m phôc tinh thÇn anh

dòng cña nh©n d©n Anbani. Sù dòng c¶m cña çc chiÕn sÜ, cña çc

®ång chÝ, nh÷ng hy sinh mµ çc b¹n ph¶i chÞu ®ùng trong nhiÒu

n¨m gay go cña cuéc ®Êu tranh chèng ph¸t xÝt, ®· cæ vò chiÕn sÜ,

vµ nh©n d©n chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh yªu n−íc cña m×nh.

Ngµy nay, chóng t«i vui mõng nhËn thÊy trong vßng 12 n¨m, d−íi

sù l·nh ®¹o cña §¶ng Lao ®éng ®øng ®Çu lµ ®ång chÝ ¡ngve

Hètgia, nh©n d©n Anbani anh em ®· biÕn n−íc m×nh tõ mét n−íc

n«ng nghiÖp phong kiÕn thµnh mét n−íc n«ng nghiÖp - c«ng

nghiÖp. Çc ®ång chÝ ®· x©y dùng mét nÒn c«ng nghiÖp x· héi chñ

nghÜa, b¾t ®Çu x· héi chñ nghÜa ë n«ng th«n. Çc ®ång chÝ ®Ó viÖc

canh t¸c cho nh©n d©n lao ®éng tù quyÕt ®Þnh, cho con çi c«ng

nh©n vµ n«ng d©n tù quyÕt ®Þnh. TÊt nhiªn, khã kh¨n cßn nhiÒu v×

kh«ng thÓ x©y dùng ®−îc g× mµ kh«ng mÖt nhäc, nh−ng chóng t«i

tin t−ëng r»ng tinh thÇn anh dòng kiªn quyÕt cña nh©n d©n

Anbani víi sù gióp ®ì cña Liªn X« vµ çc n−íc anh em, sÏ kh¾c

phôc mäi trë ng¹i vµ biÕn n−íc Anbani thµnh mét n−íc x· héi chñ

nghÜa h¹nh phóc.

ViÖt Nam còng vËy, cßn nhiÒu khã kh¨n trong nhiÖm vô thèng

nhÊt ®Êt n−íc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, nh−ng víi tinh thÇn

dòng c¶m hy sinh cña nh©n d©n chóng t«i, víi sù gióp ®ì cña ®¹i

gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, chóng t«i còng nhÊt ®Þnh giµnh ®−îc

th¾ng lîi cuèi cïng.

T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta, còng nh− sù

®oµn kÕt cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa chóng ta kh«ng g× ph¸

vì næi. Liªn X« lµ anh c¶ cña tÊt c¶ chóng ta, Çch m¹ng Th¸ng

M−êi quang vinh mµ chóng ta s¾p kû niÖm lÇn thø 40 ®· më ra

ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh ë tirana... 47

con ®−êng tù do vµ chñ nghÜa x· héi cña tÊt c¶ çc d©n téc bÞ ¸p

bøc vµ v« s¶n toµn thÕ giíi. Kinh nghiÖm vÜ ®¹i x©y dùng chñ

nghÜa x· héi ë Liªn X« cæ vò tÊt c¶ çc d©n téc vµ gióp chóng ta

chiÕn th¾ng mäi khã kh¨n.

Nh− ®ång chÝ Thñ t−íng ®· nãi, çc cuéc héi ®µm gi÷a chóng

ta trong thêi gian chóng t«i th¨m Anbani ®· diÔn ra trong bÇu

kh«ng khÝ anh em vµ thÓ hiÖn sù nhÊt trÝ hoµn toµn trªn tÊt c¶ çc

vÊn ®Ò vÒ hßa b×nh thÕ giíi vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë hai

n−íc. Chóng t«i rÊt tù hµo cã mét ng−êi anh em vµ ng−êi b¹n lµ

nh©n d©n Anbani anh hïng víi tinh thÇn anh dòng hy sinh lu«n lµ

tÊm g−¬ng cho chóng t«i.

- T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc mu«n n¨m!

- Nh©n d©n Anbani anh hïng mu«n n¨m!

- T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× ph¸ vì næi cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ

nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Hoa Nh©n d©n mu«n n¨m!

- Chñ nghÜa x· héi mu«n n¨m!


Ph¸t biÓu, ngµy 12-8-1957.



48

Lêi PH¸T BIÓU ë S¢N BAY X¤PHIA (BUNGARI)

Chóng t«i xin c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt cña nh©n d©n

Bungari vµ xin chuyÓn tíi nh©n d©n Bungari anh em lêi chµo th©n

¸i cña nh©n d©n ViÖt Nam.

Chóng t«i sang th¨m Bungari còng lµ ®Ó c¶m ¬n nh©n d©n

Bungari ®· gióp ®ì chóng t«i trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n−íc

vµ ®Ó th¾t chÆt h¬n n÷a t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai n−íc

chóng ta.

T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc ViÖt Nam vµ Bungari

mu«n n¨m!

§¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« mu«n n¨m!

N−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari mu«n n¨m!

§¶ng Céng s¶n Bungari, §¶ng vÎ vang cña ®ång chÝ §imit¬rèp,

mu«n n¨m!



Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.123.

49

Lêi PH¸T BIÓU TRONG CUéC MÝT TINH CñA NH¢N D¢N X¤PHIA

Chóng t«i xin c¶m ¬n çc ®ång chÝ vµ çc b¹n vÒ nh÷ng lêi

th©n ¸i mµ çc ®ång chÝ ®· göi ®Õn nh©n d©n ViÖt Nam vµ ®Õn

chóng t«i.

Çch ®©y 13 n¨m, nh©n d©n ViÖt Nam cßn Ýt biÕt ®Õn nh©n

d©n Bungari, nh−ng tõ khi thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n

Bungari, lßng nh©n d©n ViÖt Nam hÕt søc yªu quý çc ®ång chÝ vµ

çc b¹n.

Nh©n d©n Bungari ®· theo dâi víi c¶m t×nh th¾m thiÕt cuéc

kh¸ng chiÕn l©u dµi vµ gian khæ cña nh©n d©n ViÖt Nam. Sau khi

hßa b×nh ®−îc lËp l¹i, nh©n d©n Bungari ®· göi nh÷ng ph¸i ®oµn

kinh tÕ vµ v¨n hãa vµ chuyªn gia y tÕ sang gióp ®ì nh©n d©n ViÖt

Nam. Nh÷ng ®ång chÝ Bungari lÇn ®Çu tiªn tíi ViÖt Nam ®· gãp

phÇn rÊt nhiÒu vµo viÖc cñng cè t×nh h÷u nghÞ gi÷a hai d©n téc

chóng ta. Nhê nh÷ng ®ång chÝ Bungari ®ã mµ nh©n d©n ViÖt

Nam ®· hiÓu biÕt thªm n−íc Bungari míi, næi tiÕng v× tinh thÇn

anh dòng vµ tinh thÇn quèc tÕ v« s¶n, nh©n d©n ViÖt Nam ®· biÕt

®−îc Tæ quèc cña §imit¬rèp vÜ ®¹i, ng−êi mµ tªn tuæi rÊt gÇn gòi

víi nh©n d©n lao ®éng toµn thÕ giíi. §ång thêi, còng do ®ã mµ

nh©n d©n Bungari hiÓu biÕt nh©n d©n ViÖt Nam h¬n. Çc ®ång

chÝ Bungari sang gióp ®ì ViÖt Nam ®· cã thÓ lµm cho nh©n d©n

Bungari h×nh dung ®−îc sù giµu cã, phong c¶nh t−¬i ®Ñp cña


ViÖt Nam, biÕt râ ®−îc tinh thÇn anh dòng, c«ng cuéc lao ®éng

cña nh©n d©n ViÖt Nam còng nh− nh÷ng khã kh¨n mµ nh©n d©n

ViÖt Nam ph¶i kh¾c phôc. ViÖc x©y dùng quan hÖ ngo¹i giao cµng

t¨ng c−êng h¬n n÷a nh÷ng quan hÖ anh em gi÷a hai n−íc chóng

ta. Vµ mÆc dÇu nói s«ng ng¨n çch, Bungari vµ ViÖt Nam vÉn ë

c¹nh nhau trong ®¹i gia ®×nh çc n−íc x· héi chñ nghÜa, ®oµn kÕt

chung quanh Liªn X«.

T«i xin c¶m ¬n §¶ng Céng s¶n Bungari, ChÝnh phñ vµ toµn

thÓ nh©n d©n Bungari ®· ®ång t×nh ñng hé vµ ®· gióp ®ì nh©n

d©n ViÖt Nam. Nh©n d©n ViÖt Nam v« cïng biÕt ¬n sù gióp ®ì quý

b¸u ®ã. Cïng víi sù gióp ®ì cña nh÷ng n−íc anh em kh¸c, ®Æc biÖt

lµ Liªn X« vµ Trung Quèc, sù gióp ®ì cña nh©n d©n Bungari ®·

gãp phÇn kh«i phôc kinh tÕ vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë n−íc

chóng t«i.

T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc chóng ta g¾n bã bëi sù

nhÊt trÝ vÒ t− t−ëng vµ t×nh c¶m g¾n liÒn tÊt c¶ nh÷ng n−íc trong

®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. Kh«ng g× lay chuyÓn næi t×nh h÷u

nghÞ ®ã còng nh− kh«ng g× lay chuyÓn næi sù ®oµn kÕt thèng nhÊt

cña toµn thÓ phe x· héi chñ nghÜa chóng ta. Nh©n d©n Bungari

cÇn cï, ®· ®−îc t«i luyÖn trong nh÷ng n¨m ®Êu tranh l©u dµi d−íi

l¸ cê cña §¶ng cña §imit¬rèp vÜ ®¹i chèng ¸ch bãc lét thùc d©n vµ

chñ nghÜa ph¸t xÝt. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Lao ®éng ViÖt

Nam, nh©n d©n ViÖt Nam còng ®· ®−îc t«i luyÖn trong cuéc ®Êu

tranh chèng chñ nghÜa thùc d©n, vµ cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng

d©n téc. Hai d©n téc chóng ta ®Òu c−¬ng quyÕt cñng cè m·i m·i

t×nh h÷u nghÞ vµ ®oµn kÕt gi÷a hai n−íc. MÆc dÇu çch nhau hµng

v¹n dÆm, quan ®iÓm cña chóng ta vÒ tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò hßa b×nh

vµ chñ nghÜa x· héi ®Òu nhÊt trÝ nh− lêi ®ång chÝ Chñ tÞch Héi

®ång Bé tr−ëng ®· nãi...

T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc chóng ta mu«n n¨m!

lêi ph¸t biÓu trong cuéc mÝt tinh... 51

T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi cña c¸c n−íc x· héi chñ

nghÜa ®oµn kÕt chung quanh Liªn X« mu«n n¨m!



Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.124-125.

52

Ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·I cña ®oµn chñ tÞch quèc héi Bungari

KÝnh th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, KÝnh th−a çc ®ång chÝ th©n mÕn,

Chóng t«i xin c¶m ¬n çc ®ång chÝ vÒ sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt mµ çc ®ång chÝ ®· dµnh cho chóng t«i. Thay mÆt §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ViÖt Nam, t«i xin göi tíi çc ®ång chÝ lêi chµo nång nhiÖt nhÊt.

Nh©n d©n Bungari vµ nh©n d©n ViÖt Nam ®· cã mèi quan hÖ tõ rÊt l©u, cho dï ®ã lµ mèi quan hÖ bÝ mËt. B©y giê t«i míi cã thÓ tiÕt lé bÝ mËt nµy.

Tr−íc khi t«i chuyÓn vµo ho¹t ®éng bÝ mËt ë Trung Quèc, cã mét héi nghÞ bÝ mËt (do Quèc tÕ Céng s¶n tæ chøc) víi sù tham gia cña çc ®ång chÝ Ghªoãcghi §imit¬rèp vµ Vaxin C«larèp. Khi ®ã ®ång chÝ Ghªoãcghi §imit¬rèp lµ Tæng BÝ th− Quèc tÕ Céng s¶n. Hai ®ång chÝ ®· ra chØ thÞ vÒ c«ng t¸c cña chóng t«i. T«i vµ çc ®ång chÝ ViÖt Nam cña t«i ®· rÊt nç lùc thùc hiÖn nh÷ng chØ thÞ ®ã. Sau mét sè sai sãt, chóng t«i ®· vËn dông ®óng çc chØ thÞ mµ Ghªoãcghi §imit¬rèp vµ Vaxin C«larèp ®Ò ra, chóng t«i ®· ®¹t ®−îc thµnh c«ng tèt ®Ñp, ®ã chÝnh lµ cuéc tæng khëi nghÜa n¨m 1945. Chóng t«i ®· giµnh ®−îc chÝnh quyÒn vµ ®Õn th¸ng 9 th× thµnh lËp ChÝnh phñ nh©n d©n. Chóng t«i ®· tæ chøc cuéc tæng tuyÓn cö ®Çu tiªn trong lÞch sö cña ViÖt Nam. Cã thÓ nãi r»ng, Quèc héi cña chóng t«i lµ Quèc héi cã nhiÖm kú th©m niªn nhÊt thÕ giíi, tÝnh ®Õn nay ®· h¬n 10 n¨m.

ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·i... 53

TiÕp sau ®ã lµ cuéc chiÕn tranh vÖ quèc. Nhê sù gióp ®ì cña Liªn X«, Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa vµ tÊt c¶ çc n−íc anh em, chóng t«i ®· chiÕn th¾ng kÎ thï h¬n h¼n chóng t«i vÒ c¬ së vËt chÊt. Chóng t«i cã thÓ tù hµo nãi r»ng, trong suèt cuéc chiÕn tranh nµy, chóng t«i kh«ng mÊt mét chiÕc xe t¨ng nµo, mét chiÕc tµu nµo vµ mét chiÕc m¸y bay nµo. Nh−ng chóng t«i l¹i thu ®−îc kh«ng Ýt xe t¨ng vµ m¸y bay. Vµ cuèi cïng th¾ng lîi ®· ®Õn nhê sù nç lùc cña toµn thÓ nh©n d©n trong phe x· héi chñ nghÜa. §©y cßn lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng chØ thÞ theo tinh thÇn M¸c - Lªnin cña Ghªoãcghi §imit¬rèp vµ Vaxin C«larèp. ChÝnh v× vËy, mèi quan hÖ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Bungari ®· cã tõ l©u råi. H«m nay t«i míi tiÕt lé ®iÒu bÝ mËt cña mèi quan hÖ nµy.

H«m nay, chóng t«i rÊt sung s−íng sang th¨m Bungari - Tæ quèc cña hai nhµ l·nh ®¹o tÇm cì quèc tÕ lµ Ghªoãcghi §imit¬rèp vµ Vaxin C«larèp. Nh©n ®©y, t«i muèn nãi r»ng, çc chuyÕn th¨m viÕng lÉn nhau sÏ t¨ng c−êng mèi quan hÖ gi÷a chóng ta.

Nh©n dÞp nµy, mét lÇn n÷a t«i xin c¶m ¬n nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Bungari vÒ tÊt c¶ nh÷ng g× mµ çc b¹n ®· dµnh cho chóng t«i.

Nh©n dÞp nµy t«i xin mêi ®ång chÝ Chñ tÞch Ghªoãcghi §amianèp sang th¨m ®Êt n−íc chóng t«i vµo thêi gian nµo ®ã mµ ®ång chÝ thÊy thÝch hîp. Chóng t«i kh«ng cã s½n nho, ®µo vµ hoa qu¶ nh− çc b¹n, nh−ng chóng t«i cã chuèi, døa. Tuy lµ ®Êt n−íc non trÎ nhÊt trong gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, nh−ng chóng t«i vÉn cã ®ñ g¹o, ®ñ ç ®Ó ®ãn tiÕp çc ®ång chÝ.

Tuy kh«ng cã sù chuÈn bÞ bµi ph¸t biÓu tr−íc, song ë ®©y, t«i ®· nãi nh÷ng ®iÒu xuÊt ph¸t tõ tr¸i tim m×nh.

T«i xin n©ng cèc chóc søc kháe ®ång chÝ Ghªoãcghi §amianèp, ChÝnh phñ, Quèc héi vµ chóc søc kháe nh©n d©n Bungari!


Tµi liÖu cña Côc LÔ t©n Bé Ngo¹i giao Bungari.

In trong s¸ch Hå ChÝ Minh trªn ®Êt n−íc hoa hång, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2008, tr.59-61.

54

Ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh ë thµnh phè p¬lèp®Ýp (Bungari)

Th−a çc ®ång chÝ, nh÷ng ng−êi anh em th©n mÕn,

Chóng t«i xin c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt vµ h÷u nghÞ mµ

çc ®ång chÝ ®· dµnh cho chóng t«i. T«i xin göi çc ®ång chÝ lêi

chµo cña nh©n d©n ViÖt Nam anh em. ViÖt Nam vµ Bungari tuy

çch xa nhau hµng chôc ngh×n c©y sè, nh−ng kho¶ng çch ®ã

kh«ng ng¨n c¶n ®−îc tr¸i tim cña chóng ta lu«n c¶m thÊy gÇn gòi

ë bªn nhau, bëi v× chóng ta cïng mét vµ chØ mét môc ®Ých, cïng

chung mét vµ chØ mét lý t−ëng lµ sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x·

héi vµ chñ nghÜa céng s¶n.

Hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi mu«n n¨m!

Nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Bungari cïng trong mét gia

®×nh çc d©n téc çc n−íc x· héi chñ nghÜa, ®ã lµ mét ®¹i gia ®×nh

gåm 900 triÖu ng−êi ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Céng hßa Nh©n d©n

Trung Hoa. Chóng t«i ®Õn ®©y ®Ó c¶m ¬n çc b¹n vÒ sù gióp ®ì

quý b¸u mµ §¶ng Céng s¶n Bungari vµ nh©n d©n Bungari ®·

dµnh cho chóng t«i trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Chóng t«i ®Õn ®©y ®Ó kh¼ng ®Þnh víi çc b¹n r»ng, gia ®×nh chóng

ta lµ mét ®¹i gia ®×nh hÕt søc v÷ng m¹nh; d−íi ngän cê cña chñ

nghÜa M¸c - Lªnin, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, chóng ta

sÏ x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi. Mét lÇn n÷a, t«i xin

ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh... 55

nhiÖt liÖt c¶m ¬n c¸c b¹n - nh÷ng ng−êi anh em ë thµnh phè

P¬lèp®Ýp vÒ sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt vµ ch©n thµnh.

§¶ng Céng s¶n Bungari mu«n n¨m!

Nh©n d©n Bungari mu«n n¨m!

T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Bungari

anh em mu«n n¨m!


B¸o Sù nghiÖp c«ng nh©n, sè 227, ngµy 15-8-1957.

In trong s¸ch Hå ChÝ Minh trªn ®Êt n−íc hoa hång, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2008, tr.68-69.

56

DiÔn v¨n TRONG TIÖC CHI£U §·I ë X¤PHIA (TrÝch)

... Tªn tuæi vÜ ®¹i cña ®ång chÝ §imit¬rèp ®èi víi nh©n d©n ViÖt

Nam còng th©n thiÕt nh− ®èi víi nh©n d©n Bungari. §èi víi chóng

t«i, tªn cña ®ång chÝ §imit¬rèp sÏ m·i m·i lµ t−îng tr−ng cho cuéc

®Êu tranh chèng chñ nghÜa ph¸t xÝt, t−îng tr−ng cho sù trung

thµnh víi nh÷ng nguyªn t¾c bÊt di bÊt dÞch cña chñ nghÜa M¸c -

Lªnin vµ chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n. TiÕng vang m¹nh mÏ cña

nh÷ng lêi nãi cña ®ång chÝ §imit¬rèp t¹i phiªn tßa LÐpdÝch ®· déi

l¹i víi mét søc m¹nh to lín trong lßng nh©n d©n ViÖt Nam håi ®ã

®ang sèng trong vßng n« lÖ. Tr−íc ngµy thµnh lËp n−íc Céng hßa

Nh©n d©n Bungari rÊt l©u, tªn tuæi cña ®ång chÝ §imit¬rèp, ng−êi

con −u tó cña nh©n d©n Bungari, ®· lµm cho nh©n d©n hai n−íc

chóng ta, hai §¶ng chóng ta gÇn gòi nhau trong cuéc ®Êu tranh

chèng ¸p bøc vµ chñ nghÜa ph¸t xÝt.

§ång chÝ §imit¬rèp vµ ®ång chÝ C«larèp kh«ng ph¶i chØ lµ l·nh

tô cña phong trµo çch m¹ng Bungari mµ còng lµ cña phong trµo

c«ng nh©n quèc tÕ vµ phong trµo gi¶i phãng cña çc d©n téc bÞ ¸p

bøc trªn toµn thÕ giíi. Vµ nÕu ngµy nay, mÆc dÇu hai n−íc chóng

ta ë çch xa nhau, quan ®iÓm cña chóng ta vÒ tÊt c¶ çc vÊn ®Ò vÒ

hßa b×nh vµ chñ nghÜa x· héi nhÊt trÝ víi nhau lµ bëi v× chóng ta

cïng nãi mét tiÕng nãi chung, tiÕng nãi cña §imit¬rèp lµ tiÕng nãi

cña nh÷ng ng−êi céng s¶n kiªn quyÕt b¶o vÖ sù thèng nhÊt cña

diÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i ë x«phia 57

§¶ng m×nh, sù thèng nhÊt cña toµn thÓ phe x· héi chñ nghÜa do

Liªn X« ®øng ®Çu.

T×nh h÷u nghÞ anh em ®ã ®· lµm cho nh©n d©n hai n−íc chóng

ta gÇn gòi nhau vµ dùa trªn mét c¬ së thèng nhÊt, nh− thÕ kh«ng

mét lùc l−îng ph¶n ®éng nµo trªn thÕ giíi cã thÓ ph¸ vì næi.

§äc ngµy 15-8-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.126-127.

58

Ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·i çc ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng

vµ chÝnh phñ Bungari

KÝnh th−a ®ång chÝ Chñ tÞch,


Cho phÐp t«i ®−îc c¶m ¬n tÊt c¶ çc ®ång chÝ ®· nhËn lêi mêi

tíi dù buæi chiªu ®·i tèi h«m nay. Vµi ngµy hÕt søc ng¾n ngñi võa

qua trªn ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp cña çc b¹n ®· cho phÐp chóng t«i c¶m

nhËn s©u s¾c ®−îc t×nh c¶m anh em g¾n bã gi÷a nh©n d©n Bungari

vµ nh©n d©n ViÖt Nam. Chóng t«i sÏ kh«ng bao giê quªn ®−îc t×nh

c¶m nång th¾m lµm cho chóng t«i hÕt søc xóc ®éng t¹i tÊt c¶

nh÷ng n¬i mµ chóng t«i ®· ®i qua vµ ®ã chÝnh lµ biÓu hiÖn sinh

®éng cña mèi quan hÖ anh em thùc sù gi÷a hai d©n téc chóng ta.

Nh©n d©n Bungari lu«n coi cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n ViÖt

Nam nh− cuéc ®Êu tranh cña chÝnh m×nh. VÒ phÇn m×nh, nh©n d©n

ViÖt Nam lu«n coi nh÷ng thµnh tùu mµ nh©n d©n Bungari giµnh

®−îc trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi còng chÝnh lµ

nh÷ng thµnh tùu cña chóng t«i. D−íi l¸ cê vinh quang cña §¶ng

Céng s¶n Bungari, chØ trong vßng 13 n¨m, nh©n d©n Bungari ®·

biÕn ®Êt n−íc m×nh tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu trë thµnh mét

n−íc c«ng - n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. NÒn t¶ng c«ng nghiÖp x· héi

chñ nghÜa ®· ®−îc x©y dùng, nh÷ng thµnh qu¶ lín lao trong sù

nghiÖp c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ë n«ng th«n ®· cho phÐp nh©n d©n

ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·i çc ®ång chÝ... 59

Bungari n©ng cao ®êi sèng cña m×nh. Chóng t«i còng nh− tÊt c¶ çc

d©n téc anh em trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa rÊt vui mõng

®ãn chµo nh÷ng thay ®æi s©u s¾c trªn çc lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ

vµ v¨n hãa nµy. Nh÷ng thµnh tùu lµm biÕn ®æi cuéc sèng cho nh©n

d©n Bungari còng chÝnh lµ sù ®ãng gãp quan träng cho c«ng cuéc

x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ cñng cè nÒn hßa b×nh thÕ giíi. Nh©n

d©n Bungari cã thÓ tù hµo vÒ nh÷ng thµnh tùu cña m×nh.

ViÖt Nam chóng t«i cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Nh©n d©n chóng

t«i vèn ®· bÞ bÇn cïng hãa sau gÇn mét thÕ kû bÞ ®« hé cña thùc

d©n, l¹i bÞ kiÖt quÖ sau 15 n¨m chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc,

nay ®ang ph¶i tiÕp tôc ®Êu tranh cho hßa b×nh thèng nhÊt Tæ quèc

vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Víi viÖc vi ph¹m tr¾ng trîn HiÖp

®Þnh Gi¬nev¬ n¨m 1954, ®Õ quèc Mü ®ang cè biÕn miÒn Nam ViÖt

Nam thµnh mét c¨n cø qu©n sù ®Ó tiÕn hµnh tÊn c«ng x©m l−îc

miÒn B¾c vµ toµn bé phe x· héi chñ nghÜa. ChÕ ®é ph¶n d©n cña

Ng« §×nh DiÖm, bï nh×n cña Mü, lu«n ph¸ ho¹i tÊt c¶ çc cuéc

®µm ph¸n vÒ hßa b×nh thèng nhÊt ViÖt Nam nh− ®· nªu trong çc

tho¶ thuËn Gi¬nev¬. §¶ng, ChÝnh phñ vµ toµn thÓ nh©n d©n

chóng t«i ®ång lßng ®Êu tranh kh«ng mÖt mái ®Ó b¶o ®¶m viÖc thi

hµnh çc hiÖp ®Þnh nµy. Kh«ng mét thÕ lùc ph¶n ®éng nµo trªn thÕ

giíi cã thÓ ng¨n c¶n ®−îc nh©n d©n chóng t«i trong sù nghiÖp ®Êu

tranh thèng nhÊt ®Êt n−íc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Chóng t«i tin t−ëng ch¾c ch¾n r»ng, cuèi cïng chóng t«i sÏ

chiÕn th¾ng, v× chóng t«i kh«ng ®Êu tranh ®¬n ®éc. §»ng sau

chóng t«i lµ c¶ mét sù ñng hé m¹nh mÏ cña 900 triÖu ng−êi trong

®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ cña tÊt c¶ çc lùc l−îng hßa b×nh

trªn thÕ giíi. Chóng t«i v« cïng tù hµo v× chóng t«i cã nh©n d©n

X«viÕt quang vinh, nh©n d©n Trung Hoa vÜ ®¹i, nh©n d©n Bungari

anh hïng vµ tÊt c¶ nh©n d©n çc n−íc x· héi chñ nghÜa anh em,

lu«n kÒ vai s¸t çnh cïng víi chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh l©u

dµi vµ gian khæ nµy.


Sù nhÊt trÝ quan ®iÓm gi÷a hai §¶ng vµ hai ChÝnh phñ chóng

ta vÒ nh÷ng vÊn ®Ò quèc tÕ lín vµ vÒ çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ViÖt

Nam vµ Bungari lµ biÓu hiÖn sù thèng nhÊt cña çc lùc l−îng

trong phe x· héi chñ nghÜa. §èi víi chóng t«i, ®ã lµ chç dùa vµ lµ

nguån ®éng viªn quý b¸u trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ

cña chóng t«i. Sù thèng nhÊt vµ t×nh h÷u nghÞ anh em cña chóng

ta ®· biÕn ®¹i gia ®×nh çc n−íc x· héi chñ nghÜa thµnh mét thµnh

tr× v÷ng ch¾c kh«ng g× lay chuyÓn næi.

T«i xin mêi çc ®ång chÝ cïng n©ng cèc:

Chóc t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta!

Chóc t×nh ®oµn kÕt thèng nhÊt kh«ng g× ph¸ vì næi cña ®¹i gia

®×nh x· héi chñ nghÜa, ®øng ®Çu lµ Liªn bang X«viÕt vµ Céng hßa

Nh©n d©n Trung Hoa ®êi ®êi bÒn v÷ng!

Chóc mõng çc thµnh tùu mµ nh©n d©n Bungari ®· giµnh

®−îc trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi d−íi sù l·nh ®¹o

cña §¶ng Céng s¶n Bungari vµ ChÝnh phñ nh©n d©n!

Chóc søc kháe ®ång chÝ Chñ tÞch Ghªoãcghi §amianèp, ®ång

chÝ Ant«n Iugèp, ®ång chÝ T«®o GÝpcèp vµ tÊt c¶ çc ®ång chÝ l·nh

®¹o kh¸c cña §¶ng, MÆt trËn Tæ quèc vµ ChÝnh phñ n−íc Céng

hßa Nh©n d©n Bungari!

Chóc cho nÒn hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi!

Ph¸t biÓu tèi 16-8-1957.

Tµi liÖu cña Côc LÔ t©n Bé Ngo¹i giao Bungari.

In trong s¸ch Hå ChÝ Minh trªn ®Êt n−íc hoa hång,

Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2008, tr.78-81.

61

Bµi nãi TR¦íC KHI RêI BUNGARI

(TrÝch)

... Tr−íc khi rêi Thñ ®« t−¬i ®Ñp cña çc ®ång chÝ, mét lÇn n÷a,

t«i xin c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n mËt nh− anh em cña çc ®ång chÝ

®èi víi chóng t«i. Chóng t«i sÏ chuyÓn tíi nh©n d©n ViÖt Nam

nh÷ng lêi chµo mõng nhiÖt liÖt cña çc ®ång chÝ, ®ång thêi chóng

t«i còng sÏ nãi víi nh©n d©n ViÖt Nam vÒ nh©n d©n Bungari anh

dòng, vÒ cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n Bungari chèng ¸ch n« dÞch

vµ ¸p bøc, vÒ nh÷ng thµnh tÝch cña nh©n d©n Bungari trong c«ng

cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi. C«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc, çc

ch¸u thiÕu nhi Bungari ®· cã nh÷ng c¶m t×nh th¾m thiÕt ®èi víi

nh©n d©n n−íc chóng t«i mµ chóng t«i kh«ng bao giê quªn ®−îc.

Çc b¸c sÜ, nghÖ sÜ, v¨n sÜ cña Bungari sang th¨m ViÖt Nam ®·

lµm cho nh©n d©n ViÖt Nam cµng hiÓu râ vµ yªu mÕn n−íc

Bungari. Chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i sÏ

gãp phÇn t¨ng c−êng h¬n n÷a nh÷ng mèi quan hÖ anh em ®· g¾n

liÒn chóng ta trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa.

Nãi ngµy 17-8-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.128.

62

Tr¶ lêi pháng vÊn B¸o sù nghiÖp c«ng nh©n (Bungari)

Hái: Sau khi ®· ®i th¨m hÇu hÕt çc n−íc x· héi chñ nghÜa, ch¾c ch¾n ®ång chÝ Chñ tÞch ®· cã dÞp tËn m¾t chøng kiÕn cuéc

sèng cña phe x· héi chñ nghÜa. VËy theo ý kiÕn cña Chñ tÞch, nh÷ng nhiÖm vô g× ®−îc coi lµ quan träng nhÊt trong cuéc ®Êu tranh nh»m cñng cè sù ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc x· héi chñ nghÜa ®Ó

võa t¹o ®iÒu kiÖn hç trî, gióp ®ì lÉn nhau mét çch toµn diÖn cïng

tiÕn bé, võa chèng tr¶ mét çch cã hiÖu qu¶ mäi hµnh ®éng ph¸ ho¹i hßa b×nh thÕ giíi cña bÌ lò ®Õ quèc?

Tr¶ lêi: T«i v« cïng sung s−íng khi ®−îc chøng kiÕn mèi quan

hÖ h÷u nghÞ anh em s©u s¾c ®· g¾n bã çc n−íc x· héi chñ nghÜa

chóng ta l¹i víi nhau vµ mét tinh thÇn l¹c quan, phÊn khëi ë kh¾p

mäi n¬i, tÊt c¶ cïng chung tay x©y dùng chñ nghÜa x· héi. H·y

cñng cè quan hÖ h÷u nghÞ ®ã! H·y t¨ng c−êng sù thèng nhÊt cña

®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa! Cè g¾ng ®¹t nhiÒu thµnh tùu míi

trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi theo ®óng ®−êng lèi

b¸ch chiÕn b¸ch th¾ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin! §ã chÝnh lµ

®iÒu mµ chóng ta cÇn ph¶i lµm ®Ó b¶o ®¶m mét nÒn hßa b×nh l©u

dµi vµ mét cuéc sèng h¹nh phóc cho toµn nh©n lo¹i.

Hái: Nh©n d©n Bungari lu«n lu«n theo dâi tõng b−íc tr−ëng thµnh cña ViÖt Nam, mét quèc gia tù do vµ ®éc lËp. Nh÷ng nhiÖm

vô nµo lµ chñ yÕu nhÊt ®Æt ra tr−íc nh©n d©n ViÖt Nam nh»m

tr¶ lêi pháng vÊn b¸o sù nghiÖp c«ng nh©n... 63

ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n hãa vµ thèng nhÊt ®Êt n−íc b»ng con ®−êng

hßa b×nh?

Tr¶ lêi: Nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña chóng t«i hiÖn

nay lµ ®Êu tranh thèng nhÊt Tæ quèc vµ tõng b−íc x©y dùng c¬ së

vËt chÊt cña chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam. §Ó thùc hiÖn tèt çc

nhiÖm vô chÝnh nµy, chóng t«i cÇn ph¶i t¨ng c−êng h¬n n÷a sù

®oµn kÕt toµn d©n téc d−íi ngän cê MÆt trËn Tæ quèc; cñng cè t×nh

h÷u nghÞ víi çc n−íc x· héi chñ nghÜa anh em; ph¸t triÓn quan hÖ

h÷u nghÞ víi tÊt c¶ çc lùc l−îng yªu chuéng hßa b×nh, ®ång thêi

tËp trung toµn lùc ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ tõng b−íc n©ng cao

®êi sèng nh©n d©n.

Hái: Nh©n d©n Bungari rÊt vui mõng tr−íc sù ph¸t triÓn tèt ®Ñp cña quan hÖ h÷u nghÞ anh em gi÷a hai n−íc chóng ta. Xin ®ång chÝ ®¸nh gi¸ nh− thÕ nµo vÒ çc mèi quan hÖ gi÷a hai d©n téc chóng ta ngµy nay, còng nh− sù nhËn ®Þnh cña ®ång chÝ vÒ t−¬ng lai ph¸t triÓn cña çc mèi quan hÖ nµy?

Tr¶ lêi: Mèi quan hÖ gi÷a hai n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng

hßa vµ Céng hßa Nh©n d©n Bungari lµ mèi quan hÖ h÷u nghÞ anh

em gÇn gòi vµ th¾m thiÕt nhÊt. Chóng ta cÇn ph¸t triÓn h¬n n÷a

çc mèi quan hÖ nµy, v× lîi Ých cña nh©n d©n hai n−íc còng nh− lîi

Ých chung cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ v× nÒn hßa b×nh

trªn toµn thÕ giíi.

Xin göi lêi chµo anh em ®Õn quý b¸o cïng çc b¹n ®äc!

Tr¶ lêi ngµy 17-8-1957.

B¸o Sù nghiÖp c«ng nh©n, sè 230, ngµy 18-8-1957.

In trong s¸ch Hå ChÝ Minh trªn ®Êt n−íc hoa hång,

Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2008, tr. 87-89.

64

Ph¸t biÓu khi ®Õn Rumani



T«i xin c¶m ¬n çc ®ång chÝ ®· ®ãn tiÕp chóng t«i hÕt søc th©n

¸i vµ nhiÖt liÖt. T«i rÊt sung s−íng ®−îc chuyÓn ®Õn çc ®ång chÝ

vµ toµn thÓ nh©n d©n Rumani lêi chµo anh em vµ biÕt ¬n cña nh©n

d©n ViÖt Nam.

Chóng t«i cè g¾ng trong mÊy ngµy ë l¹i ®©y ®Ó t×m hiÓu h¬n

n÷a nh©n d©n Rumani cÇn cï vµ anh dòng. Nh÷ng kinh nghiÖm

cña çc ®ång chÝ còng nh− kinh nghiÖm cña nh©n d©n tÊt c¶ çc

n−íc anh em trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, sÏ gióp chóng t«i

rÊt nhiÒu trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ ®Ó x©y dùng

chñ nghÜa x· héi vµ thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ.

Cuéc ®i th¨m cña chóng t«i nhÊt ®Þnh sÏ gãp phÇn th¾t chÆt

h¬n n÷a t×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ Rumani, ®oµn

kÕt trªn con ®−êng chung tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi.

T×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta

mu«n n¨m!

N−íc Céng hßa Nh©n d©n Rumani mu«n n¨m!




65

DiÔn v¨n TRONG BUæI CHI£U §·i ë BUCARÐT (RUMANI)

(TrÝch)

... Nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i sÏ kh«ng bao giê quªn nh÷ng

cè g¾ng cña nh÷ng ®ång chÝ c«ng nh©n dòng c¶m cña Nhµ m¸y

EcnÐt Tenl¬man trong viÖc cung cÊp nh÷ng m¸y kÐo theo yªu cÇu

cña ViÖt Nam. Chóng t«i sÏ kh«ng bao giê quªn nh÷ng cè g¾ng cña

nh÷ng ®ång chÝ thñy thñ dòng c¶m cña tµu §imit¬rèp ®· v−ît biÓn

chuyÓn tíi ViÖt Nam nh÷ng m¸y kÐo ®ã ®óng thêi h¹n.

Chóng t«i còng kh«ng thÓ nµo quªn ®−îc nh÷ng ®ång chÝ trong

®oµn nghÖ thuËt Chim s¬n ca ®· sang ViÖt Nam vµ mang tíi cho

chóng t«i nh÷ng giäng h¸t hay vµ nh÷ng ®iÖu móa khÐo cña nÒn

nghÖ thuËt d©n gian Rumani. MÆc dÇu quan s¬n çch trë, nh÷ng

ho¹t ®éng cña çc ®ång chÝ c«ng nh©n, thñy thñ, çc ®ång chÝ nghÖ

sÜ vµ nh÷ng ph¸i ®oµn kinh tÕ Rumani ®· lµm cho nh©n d©n hai

n−íc chóng ta gÇn gòi nhau. ViÖc lµm cña çc ®ång chÝ ®ã ®·

khuyÕn khÝch nh©n d©n chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ

gian khæ ®Ó thùc hiÖn thèng nhÊt ®Êt n−íc vµ x©y dùng chñ nghÜa

x· héi. Nh©n d©n ViÖt Nam tá lßng biÕt ¬n ®èi víi §¶ng C«ng nh©n

Rumani ®øng ®Çu lµ ®ång chÝ Ghªoãcghiu §ª, vµ ®èi víi ChÝnh

phñ Rumani.

Hai n−íc chóng ta g¾n bã víi nhau trong ®¹i gia ®×nh x· héi

chñ nghÜa ®oµn kÕt xung quanh Liªn X«. Hai d©n téc chóng ta


cïng ®Êu tranh cho mét môc ®Ých chung lµ g×n gi÷ hßa b×nh vµ x©y

dùng chñ nghÜa x· héi. Hai §¶ng chóng ta trung thµnh víi nh÷ng

nguyªn t¾c bÊt di bÊt dÞch cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin kiªn quyÕt

b¶o vÖ sù ®oµn kÕt trong §¶ng, b¶o vÖ sù ®oµn kÕt trong nh©n d©n

vµ gi÷a çc n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa. §oµn kÕt lµ søc m¹nh

cña chóng ta.

Khèi ®oµn kÕt ®ã ®· ®−îc rÌn luyÖn trong nh÷ng cuéc chiÕn

®Êu l©u dµi vµ gian khæ mµ çc ®¶ng theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin

trªn thÕ giíi ®· tr¶i qua nh»m chèng l¹i chñ nghÜa ph¸t xÝt, chñ

nghÜa ®Õ quèc vµ chñ nghÜa c¬ héi. Kh«ng mét lùc l−îng ph¶n ®éng

nµo trªn thÕ giíi ph¸ vì ®−îc khèi ®oµn kÕt ®ã...

Sù trao ®æi kinh nghiÖm gi÷a chóng ta, sù hiÓu biÕt lÉn nhau

trong çc vÊn ®Ò th¶o luËn sÏ cñng cè h¬n n÷a t×nh ®oµn kÕt gi÷a

hai §¶ng vµ hai ChÝnh phñ chóng ta vµ cµng cñng cè t×nh ®oµn kÕt

trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa.

§äc ngµy 18-8-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.129-130.

67

§IÖN GöI §OµN §¹I BIÓU QUèC HéI LI£N BANG MIÕN §IÖN

§−îc tin çc Ngµi ®Õn th¨m n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa

chóng t«i, t«i rÊt sung s−íng. Nh©n dÞp nµy, t«i xin tá lßng nhiÖt

liÖt hoan nghªnh çc Ngµi, t«i ch¾c r»ng t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a

nh©n d©n hai n−íc ViÖt Nam vµ MiÕn §iÖn cµng thªm t¨ng c−êng.

T«i chóc tÊt c¶ çc vÞ trong §oµn lu«n lu«n m¹nh kháe.

BucarÐt, ngµy 19 th¸ng 8 n¨m 1957 Chñ tÞch

n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ Hå CHÝ MINH


ngµy 23-8-1957.

68

Lêi PH¸T BIÓU T¹I cuéc MÝT TINH CñA NH¢N D¢N BUCARÐT

(TrÝch)

... Çc b¹n h·y cho phÐp t«i chuyÓn lêi chµo mõng anh em cña

nh©n d©n ViÖt Nam tíi nh©n d©n Rumani, vµ chuyÓn lêi chµo th¾m

thiÕt cña nh©n d©n Hµ Néi tíi çc anh chÞ em BucarÐt... Çch ®©y

vµo kho¶ng 12 n¨m, chØ míi cã Liªn X« lµ n−íc x· héi chñ nghÜa

®éc nhÊt trªn thÕ giíi víi 200 triÖu d©n vµ chiÕm 1/6 diÖn tÝch tr¸i

®Êt. Ngµy nay, chñ nghÜa x· héi ®· trë thµnh mét hÖ thèng to lín víi h¬n 900 triÖu ng−êi vµ chiÕm 1/3 diÖn tÝch tr¸i ®Êt.

ChØ çch ®©y 12 n¨m, ®Êt n−íc Liªn X« bÞ chiÕn tranh tµn ph¸;

çc n−íc x· héi chñ nghÜa kh¸c th× bÞ kiÖt quÖ sau nh÷ng n¨m bÞ

qu©n ®éi HÝtle chiÕm ®ãng. Trung Quèc cßn ë d−íi ¸ch thèng trÞ

cña Quèc d©n §¶ng. Ngµy nay, Liªn X« ®ang x©y dùng chñ nghÜa

céng s¶n vµ ®ang cè g¾ng ®Ó trong mét thêi gian thËt ng¾n, sÏ v−ît

çc n−íc t− b¶n tiªn tiÕn nhÊt vÒ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ n«ng

nghiÖp. T¹i çc n−íc trong hÖ thèng x· héi chñ nghÜa ®ang cã

nh÷ng tiÕn bé to lín vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ x· héi. ë nh÷ng n−íc

nµy, d−íi sù l·nh ®¹o cña ®¶ng theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin, nh©n d©n lao ®éng ®· n¾m chÝnh quyÒn, ®ang x· héi hãa c«ng nghiÖp,

b¾t ®Çu thùc hiÖn viÖc x· héi hãa n«ng nghiÖp, phæ cËp v¨n hãa

s©u réng trong nh©n d©n.

KÕt qu¶ lµ chñ nghÜa x· héi ®· trë thµnh mét lùc l−îng hïng

m¹nh. §ã lµ lùc l−îng cña h¬n 900 triÖu con ng−êi ®· gi¸c ngé, cã

lêi ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh... 69

mét nÒn kinh tÕ thèng nhÊt lµm hËu thuÉn; vµ ®−îc sù l·nh ®¹o cña

nh÷ng ®¶ng ®· ®−îc rÌn luyÖn trong cuéc chiÕn ®Êu gay go chèng

ph¸t xÝt vµ ®Õ quèc. Chóng t«i ®· thÊy râ lùc l−îng hïng m¹nh ®ã

trong cuéc ®i th¨m nµy. Chóng t«i ®· ®i 45 ngµy vµ h¬n 22 ngµn c©y

sè, ®· th¨m nhiÒu n−íc anh em. Nay chóng t«i ®Õn ®Êt n−íc

Rumani t−¬i ®Ñp. Tuy vËy chóng t«i vÉn lu«n lu«n ë trong ®¹i gia

®×nh çc n−íc x· héi chñ nghÜa. §©u ®©u, chóng t«i còng thÊy nh©n

d©n çc n−íc vui vÎ, sung s−íng, tù hµo vÒ nh÷ng thµnh tÝch cña

m×nh, lµm viÖc cho hßa b×nh vµ cho chñ nghÜa x· héi.

Vµ chÝnh anh chÞ em Rumani còng nhËn thÊy nh÷ng thay ®æi

s©u s¾c Êy trong ®Êt n−íc çc b¹n. Rumani vèn lµ mét n−íc giµu

cã kh«ng nh÷ng vÒ má mµ cßn vÒ n«ng nghiÖp. Nh−ng çch ®©y

12 n¨m, hÇm má cña Rumani cßn ë trong tay bän ®Õ quèc n−íc

ngoµi vµ t− b¶n trong n−íc, ®Êt ®ai cßn ë trong tay bän ®Þa chñ,

kh¾p n¬i nh©n d©n sèng trong c¶nh bÇn cïng. Ngµy nay, nÒn

c«ng nghiÖp ®−îc x· héi hãa, c«ng nh©n trë thµnh ng−êi chñ cña

nhµ m¸y. DÇu löa lµ mét trong nh÷ng tµi nguyªn chÝnh cña

Rumani ®· s¶n xuÊt qu¸ con sè tr−íc chiÕn tranh vµ trë thµnh

tµi nguyªn cña nh©n d©n. Ngµy nay, çc b¹n ®· tù s¶n xuÊt lÊy

nh÷ng m¸y mãc ®Ó khai th¸c dÇu löa. Kü nghÖ hãa häc, luyÖn

kim tr−íc ®©y kh«ng hÒ cã ë Rumani, ngµy nay ®· trë thµnh mét

nguån lîi quan träng cña nÒn kinh tÕ. Nh÷ng tiÕn bé cña c«ng

cuéc x· héi hãa vµ c¬ giíi hãa ë n«ng th«n ®· lµm cho nÒn n«ng

nghiÖp v−ît qu¸ møc s¶n xuÊt tr−íc chiÕn tranh. Tr−êng häc

®−îc x©y dùng kh¾p n¬i lµm cho trÎ em còng nh− nh©n d©n lao

®éng ®Òu ®−îc häc v¨n hãa. C«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc

Rumani, çc b¹n ®Òu sung s−íng bëi v× çc b¹n ®· lµm chñ ®Êt

n−íc, lµm chñ nh÷ng tµi nguyªn cña ®Êt n−íc. Çc ch¸u thiÕu

niªn Rumani, çc ch¸u yªu ®êi, bëi v× çc ch¸u lµm chñ t−¬ng lai

cña m×nh, vµ ®Õn l−ît çc ch¸u, çc ch¸u sÏ x©y dùng chñ nghÜa

x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n. Søc m¹nh cña Rumani lµ søc m¹nh


cña ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, còng nh− søc m¹nh cña mçi

n−íc x· héi chñ nghÜa lµ søc m¹nh cña Rumani.

Song nh÷ng ®¸m m©y ®en vÉn cßn lën vën ë ch©n trêi: Chñ

nghÜa ®Õ quèc x©m l−îc vÉn lu«n lu«n r×nh mß ë bªn ngoµi biªn

giíi Rumani, còng nh− ë miÒn Nam n−íc chóng t«i. Nh−ng chóng

ta kh«ng c« ®éc trong cuéc chiÕn ®Êu cho hßa b×nh. Sù ®oµn kÕt

trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa lµ søc m¹nh cña chóng ta. Lùc

l−îng ph¶n ®éng quèc tÕ sÏ tan n¸t tr−íc bøc thµnh ®ång ®ã. Sù

®oµn kÕt trong n−íc chóng ta lµ søc m¹nh cña chóng ta: §oµn kÕt

trong §¶ng vµ ChÝnh phñ, ®oµn kÕt gi÷a §¶ng, ChÝnh phñ vµ

nh©n d©n. Sù ®oµn kÕt ®ã sÏ chiÕn th¾ng tÊt c¶ nh÷ng khã kh¨n

néi bé. Bëi v× chóng ta lµ nh÷ng ng−êi céng s¶n trung thµnh víi

nh÷ng nguyªn t¾c cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, trung thµnh víi

ngän cê vÎ vang cña cuéc Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i mµ chóng

ta s¾p kû niÖm lÇn thø 40, chóng ta ch¾c ch¾n b¶o vÖ ®−îc sù ®oµn

kÕt ®ã trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ trong n−íc chóng ta.

Kh«ng mét lùc l−îng ph¶n ®éng nµo trªn thÕ giíi cã thÓ ph¸ ho¹i

®−îc sù ®oµn kÕt Êy.

Çc ®ång chÝ s¾p kû niÖm ngµy gi¶i phãng Tæ quèc vÎ vang cña

m×nh. T«i xin thay mÆt nh©n d©n, §¶ng vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam,

chóc mõng tr−íc çc ®ång chÝ vµ toµn thÓ nh©n d©n Rumani anh

em. Chóng t«i hoan nghªnh nh÷ng th¾ng lîi cña çc ®ång chÝ

trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ chóc çc ®ång chÝ

giµnh ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi trong viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5

n¨m hiÖn nay.

KÕ ho¹ch cña çc ®ång chÝ ®−îc thùc hiÖn, ngoµi viÖc mang l¹i

h¹nh phóc cho nh©n d©n Rumani, sÏ cßn gãp thªm søc m¹nh cho

ViÖt Nam chóng t«i trong cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt Tæ quèc vµ

x©y dùng chñ nghÜa x· héi dÇn dÇn tõng b−íc. H«m nay, chµo

mõng nh÷ng th¾ng lîi cña nh©n d©n Rumani, chóng t«i còng chµo

lêi ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh... 71

mõng nh÷ng th¾ng lîi cña tÊt c¶ c¸c n−íc anh em trong c«ng cuéc

x©y dùng chñ nghÜa x· héi, chµo mõng t×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay

chuyÓn næi trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa chóng ta, chµo

mõng t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc chóng ta...

§äc ngµy 20-8-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.132-134.

72

diÔn v¨n ®äc t¹i buæi chiªu ®·i ë bucarÐt (Rumani)

Th−a ®ång chÝ Tæng BÝ th− th©n mÕn,


Trong hai ngµy n÷a, lÔ kû niÖm Ngµy gi¶i phãng Rumani cña

nh©n d©n Rumani víi sù gióp ®ì cña qu©n ®éi Liªn X« quang vinh

sÏ ®−îc tæ chøc nhiÖt t×nh kh«ng nh÷ng ë Rumani mµ ë tÊt c¶ çc

n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa. Cho phÐp t«i göi tr−íc

nh÷ng lêi chóc mõng anh em cña §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n

chóng t«i ®Õn §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Rumani anh em.

Chóng t«i rÊt tù hµo vÒ nh÷ng th¾ng lîi mµ çc ®ång chÝ ®· ®¹t

®−îc trong viÖc thay ®æi Rumani trong vßng 12 n¨m vµ ®Æc biÖt lµ

tõ khi cã chÝnh quyÒn nh©n d©n. NÒn c«ng nghiÖp tr−íc kia lµ ®Æc

quyÒn cña t− b¶n Rumani vµ ®Õ quèc n−íc ngoµi nay tõ khi x· héi

hãa ®· trë thµnh mét nguån tµi s¶n cña nh©n d©n. §ång thêi,

nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp ch−a cã tr−íc gi¶i phãng nh− c«ng

nghiÖp hãa häc, c«ng nghiÖp luyÖn kim ngµy nay ®ãng vai trß quan

träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nhê nh÷ng tiÕn bé cña x· héi

hãa vµ c¬ giíi hãa ë n«ng th«n, nÒn n«ng nghiÖp ®· s¶n xuÊt lªn

cao h¬n tr−íc chiÕn tranh. Chóng t«i ®· ®−îc thÊy tËn m¾t khi ®i

nhanh qua ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp cña çc ®ång chÝ, sù giµu cã vµ h¹nh

phóc cña nh©n d©n çc ®ång chÝ. §ã lµ th¾ng lîi cña çc ®ång chÝ,

®ång thêi còng lµ th¾ng lîi cña tÊt c¶ çc n−íc x· héi chñ nghÜa.

diÔn v¨n ®äc t¹i buæi chiªu ®·i ë bucarÐt... 73

§oµn kÕt chÆt chÏ trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, xung quanh

Liªn X« vµ Trung Hoa nh©n d©n, h¹nh phóc cña chóng ta, tµi s¶n

cña chóng ta lµ cña tÊt c¶ çc d©n téc x· héi chñ nghÜa. Ban l·nh

®¹o §¶ng C«ng nh©n Rumani ®øng ®Çu lµ ®ång chÝ Ghªoãcghiu

§ª, ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Nh©n d©n Rumani cã thÓ vui mõng

vÒ nh÷ng th¾ng lîi cña nh©n d©n Rumani trªn con ®−êng x©y

dùng chñ nghÜa x· héi. Chóng t«i xin chóc çc ®ång chÝ ®¹t ®−îc

nh÷ng th¾ng lîi rùc rì h¬n n÷a trong viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5

n¨m hiÖn nay v× h¹nh phóc cña nh©n d©n Rumani anh em còng

nh− v× sù hïng m¹nh cña toµn phe x· héi chñ nghÜa.

Th¾ng lîi cña çc ®ång chÝ lµ sù cæ vò ®èi víi nh©n d©n chóng

t«i trong cuéc ®Êu tranh tr−êng kú gian khæ nh»m thèng nhÊt Tæ

quèc vµ x©y dùng tõng b−íc chñ nghÜa x· héi trªn ®Êt n−íc chóng

t«i. Chóng t«i ®Êu tranh kh«ng mÖt mái ®ßi thi hµnh HiÖp ®Þnh

Gi¬nev¬ n¨m 1954 ®Ó hßa b×nh, thèng nhÊt n−íc nhµ. Víi tinh

thÇn kiªn tr× vµ nhÉn n¹i, víi kinh nghiÖm x©y dùng chñ nghÜa x·

héi cña çc n−íc anh em, nhÊt lµ cña Liªn X« vµ Trung Hoa Nh©n

d©n, b»ng søc cña m×nh, nh©n d©n chóng t«i sÏ kh¾c phôc mäi trë

ng¹i ®Ó x©y dùng cuéc sèng míi h¹nh phóc. Trong cuéc ®Êu tranh

®ã còng nh− trong nç lùc cña chóng t«i, chóng t«i kh«ng ®¬n ®éc:

§¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa víi 900 triÖu ng−êi lu«n ë bªn c¹nh

chóng t«i. Víi sù ñng hé cña ®¹i gia ®×nh ®ã, chóng t«i ch¾c ch¾n

sÏ chiÕn th¾ng tÊt c¶ çc thÕ lùc ®Õ quèc bªn ngoµi ®Ó x©y dùng

mét n−íc ViÖt Nam thèng nhÊt, hßa b×nh, ®éc lËp vµ phån vinh.

Chóng t«i vui mõng thÊy cuéc ®Õn th¨m Rumani cña chóng t«i gãp

phÇn g¾n chÆt h¬n t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a nh©n d©n hai n−íc

chóng ta. Ph¸t triÓn çc mèi quan hÖ chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ v¨n hãa

sÏ th¾t chÆt h¬n n÷a hai n−íc chóng ta trong cuéc ®Êu tranh v×

môc ®Ých chung vµ th¾t chÆt h¬n n÷a sù ®oµn kÕt trong ®¹i gia

®×nh x· héi chñ nghÜa.


T«i ®Ò nghÞ chóng ta n©ng cèc:

Chóc t×nh h÷u nghÞ kh«ng g× ph¸ vì næi gi÷a nh©n d©n hai

n−íc chóng ta.

Chóc t×nh ®oµn kÕt trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, ®øng

®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Hoa Nh©n d©n.

Chóc th¾ng lîi cña nh©n d©n Rumani trong sù nghiÖp x©y

dùng chñ nghÜa x· héi, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ ChÝnh phñ

n−íc Céng hßa Nh©n d©n Rumani.

Chóc søc kháe ®ång chÝ Ghªoãcghiu §ª, P. G¬r«da, Kivu Xt«ica

vµ c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o kh¸c cña §¶ng vµ ChÝnh phñ n−íc Céng

hßa Nh©n d©n Rumani.

Chóc hßa b×nh thÕ giíi.

§äc ngµy 20-8-1957.



75

DiÔn v¨n tõ biÖt RUMANI (TrÝch)

... MÆc dÇu chóng t«i ë Rumani trong mét thêi gian ng¾n ngñi,

nh−ng chóng t«i vÉn c¶m thÊy nh− sèng ë nhµ m×nh. Çc vÞ l·nh

®¹o, çc ®ång chÝ, vµ nh©n d©n Rumani ®Òu ®èi víi chóng t«i nh−

anh em ruét thÞt. ë ®©u, chóng t«i còng thÊy nh©n d©n Rumani anh

em cã mét mèi c¶m t×nh nhiÖt liÖt ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam...

VÒ phÇn t«i, t«i sÏ cè g¾ng tr×nh bµy víi nh©n d©n ViÖt Nam

h×nh ¶nh tèt ®Ñp cña mét d©n téc anh em, vÜ ®¹i trong cuéc ®Êu

tranh chèng ph¸t xÝt vµ cÇn cï trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa

x· héi. MÆc dÇu hai d©n téc chóng ta çch nhau hµng ngh×n c©y sè,

chóng ta vÉn lu«n lu«n ®oµn kÕt chÆt chÏ víi nhau, cïng víi nh©n

d©n nh÷ng n−íc x· héi chñ nghÜa kh¸c ®Êu tranh cho chñ nghÜa x·

héi vµ cho hßa b×nh thÕ giíi.

§äc ngµy 21-8-1957.


Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.135.

76

LêI CHóC THIÕU NHI LI£N X¤ T¹I TR¹I ATÕCH1)

B¸c chóc tÊt c¶ çc ch¸u vui vÎ, thµnh c«ng vµ m¹nh kháe. B¸c

chuyÓn tíi çc ch¸u lêi chµo anh em cña çc ch¸u thiÕu nhi ViÖt

Nam. B¸c h«n tÊt c¶ çc ch¸u.

B¸C Hå


ngµy 25-8-1957.

_______________

1) ViÕt trong sæ l−u niÖm cña Tr¹i thiÕu nhi AtÕch, ngµy 23-8-1957 (BT).

77

TR¶ LêI PHáNG VÊN CñA PHãNG VI£N §µI PH¸T THANH M¸TXC¥VA

Hái: Xin ®ång chÝ Chñ tÞch cho biÕt c¶m t−ëng vÒ cuéc ®i th¨m

çc n−íc d©n chñ nh©n d©n?

Tr¶ lêi: Chóng t«i rÊt sung s−íng ®−îc ®Õn th¨m çc n−íc anh

em, thÊy tËn m¾t nh÷ng thµnh qu¶ x©y dùng x· héi chñ nghÜa,

trao ®æi kinh nghiÖm víi çc ®ång chÝ l·nh ®¹o.

Hái: Nh©n dÞp Mü b¾t Ðp §¹i héi ®ång Liªn hîp quèc9 th¶o

luËn çi gäi lµ “vÊn ®Ò Hunggari”, yªu cÇu ®ång chÝ Chñ tÞch cho

biÕt qua vÒ c¶m t−ëng cña ®ång chÝ ®èi víi cuéc ®i th¨m Hunggari?

Tr¶ lêi: Nh©n d©n Hunggari ®ang ra søc hµn g¾n nh÷ng vÕt

th−¬ng do cuéc ph¶n çch m¹ng ®· g©y ra vµ tiÕp tôc phÊn khëi

x©y dùng x· héi chñ nghÜa.

Hái: Xin ®ång chÝ Chñ tÞch cho biÕt trong çc cuéc ®µm ph¸n

gi÷a ®ång chÝ víi çc nhµ l·nh ®¹o çc n−íc mµ ®ång chÝ ®· tíi

th¨m, t×nh h×nh ë ViÖt Nam ®· ®−îc çc n−íc chó ý nh− thÕ nµo?

Tr¶ lêi: Çc ®ång chÝ l·nh ®¹o çc n−íc anh em ®Òu chó ý tíi

t×nh h×nh ViÖt Nam vµ ñng hé cuéc ®Êu tranh hßa b×nh cña nh©n

d©n ViÖt Nam ®Ó thèng nhÊt Tæ quèc.

Hái: Xin ®ång chÝ Chñ tÞch cho biÕt c¶m t−ëng sau nh÷ng ngµy

ë th¨m Liªn X«?


Tr¶ lêi: T«i rÊt lÊy lµm sung s−íng tr«ng thÊy Liªn X« ®ang

tiÕn m¹nh trªn con ®−êng céng s¶n chñ nghÜa. T«i xin chóc nh©n

d©n Liªn X« ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh tÝch míi ®Ó kû niÖm 40 n¨m

C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i.


ngµy 30-8-1957.

79

Lêi ®¸p tronG LÔ TR×NH QUèC TH¦ CñA §¹I Sø M¤NG Cæ

Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt kh©m phôc nh÷ng thµnh tÝch to lín

mµ nh©n d©n M«ng Cæ anh em, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Nh©n

d©n c¸ch m¹ng vµ cña ChÝnh phñ M«ng Cæ, ®· giµnh ®−îc trong

c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt

vµ tinh thÇn cña nh©n d©n. Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt chó ý tíi

nh÷ng cè g¾ng cña nh©n d©n M«ng Cæ trong viÖc ph¸t triÓn mèi

quan hÖ h÷u nghÞ víi c¸c n−íc trªn thÕ giíi nh»m gãp phÇn vµo sù

nghiÖp b¶o vÖ hßa b×nh.

Nãi ngµy 31-8-1957.


ngµy 1-9-1957.

80

DIÔN V¡N nh©n Kû NIÖM ngµy QUèC KH¸NH N¦íC VIÖT NAM D¢N CHñ CéNG HßA

Th−a ®ång bµo yªu quý,

Nh©n dÞp ngµy Quèc kh¸nh lÇn thø 12, t«i xin thay mÆt §¶ng

vµ ChÝnh phñ th©n ¸i chµo mõng:

- §ång bµo c¶ n−íc vµ kiÒu bµo n−íc ngoµi,

- Çn bé vµ ®ång bµo miÒn Nam tËp kÕt ë miÒn B¾c,

- Bé ®éi vµ c«ng an nh©n d©n,

- Çc chiÕn sÜ thi ®ua, toµn thÓ çn bé vµ viªn chøc,

- Çc cô phô l·o, çc ch¸u thanh niªn vµ nhi ®ång.

Ngµy kû niÖm h«m nay lµ mét ngµy lÞch sö vÎ vang cña c¶ d©n

téc ta. Çch ®©y 12 n¨m, toµn d©n ta tõ Nam chÝ B¾c, ®· ®oµn kÕt

®øng dËy lµm Çch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng, lËp nªn chÕ ®é

D©n chñ Céng hßa.

Tõ ®ã, tr¶i qua t¸m, chÝn n¨m, toµn d©n ta ®· ®oµn kÕt kh¸ng

chiÕn anh dòng vµ gian khæ. KÕt qu¶ lµ kh¸ng chiÕn th¾ng lîi,

thµnh qu¶ cña Çch m¹ng Th¸ng T¸m ®−îc b¶o vÖ, hßa b×nh ®−îc

lËp l¹i trong c¶ n−íc, miÒn B¾c cña ta ®−îc hoµn toµn gi¶i phãng,

HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ c«ng nhËn chñ quyÒn, ®éc lËp, thèng nhÊt vµ

l·nh thæ toµn vÑn cña n−íc ta. Ngµy kû niÖm h«m nay lµ mét ngµy

®Çy tin t−ëng, phÊn khëi, ®oµn kÕt, tin t−ëng ë søc m¹nh ®oµn kÕt

cña toµn d©n, tin t−ëng ë th¾ng lîi cuèi cïng cña hßa b×nh, thèng

nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ trong c¶ n−íc.

diÔn v¨n nh©n kû niÖm ngµy quèc kh¸nh... 81

Tõ khi hßa b×nh ®−îc lËp l¹i, cuéc ®Êu tranh çch m¹ng cña

nh©n d©n ta ®· b−íc vµo mét giai ®o¹n míi. §¶ng vµ ChÝnh phñ

ph¶i ®oµn kÕt vµ l·nh ®¹o toµn d©n, ra søc cñng cè vµ x©y dùng

miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, ®ång thêi tiÕp tôc ®Êu

tranh ®Ó thèng nhÊt n−íc nhµ trªn c¬ së ®éc lËp vµ d©n chñ b»ng

ph−¬ng ph¸p hßa b×nh, gãp phÇn b¶o vÖ c«ng cuéc hßa b×nh ë ¸ §«ng vµ trªn thÕ giíi.

Tr¶i qua thêi gian ba n¨m, nh©n d©n ta ë miÒn B¾c ®· ra søc

kh¾c phôc khã kh¨n, lao ®éng s¶n xuÊt, thu ®−îc nh÷ng thµnh

tÝch to lín trong c«ng cuéc hµn g¾n vÕt th−¬ng chiÕn tranh, kh«i phôc kinh tÕ, b−íc ®Çu ph¸t triÓn v¨n hãa, gi¶m bít khã kh¨n vµ

dÇn dÇn c¶i thiÖn ®êi sèng cho nh©n d©n, ë c¶ miÒn ®ång b»ng vµ

miÒn nói. C¶i çch ruéng ®Êt c¨n b¶n ®· hoµn thµnh, c«ng viÖc

söa ch÷a sai lÇm ph¸t huy th¾ng lîi trong nhiÒu ®Þa ph−¬ng ®·

lµm xong vµ thu ®−îc kÕt qu¶ tèt. N«ng nghiÖp ®· v−ît h¼n møc

tr−íc chiÕn tranh. C«ng nghiÖp ®· kh«i phôc çc xÝ nghiÖp cò, x©y

dùng mét sè nhµ m¸y míi. An ninh trËt tù ®−îc gi÷ v÷ng, quèc

phßng ®−îc cñng cè. T«i thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ khen ngîi

tinh thÇn lao ®éng cÇn cï, ®oµn kÕt cè g¾ng cña nh©n d©n ta; khen

ngîi tinh thÇn tÝch cùc phôc vô nh©n d©n, x©y dùng ®Êt n−íc cña bé ®éi, çn bé tÊt c¶ çc ngµnh, çc cÊp.

NhiÖm vô chóng ta trong n¨m nay lµ ph¶i tÝch cùc t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm h¬n n÷a, phÊn ®Êu ®Ó hoµn thµnh kÕ ho¹ch Nhµ n−íc, c¨n b¶n kh«i phôc kinh tÕ cña miÒn B¾c, lµm cho ®êi sèng cña d©n ta ®−îc dÇn dÇn c¶i thiÖn thªm, chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn ®Ó sang n¨m 1958, chóng ta tiÕn tíi x©y dùng miÒn B¾c theo mét kÕ ho¹ch dµi h¹n.

Trong khi miÒn B¾c ngµy cµng ®−îc v÷ng m¹nh thªm th× ë

miÒn Nam n−íc ta, ®Õ quèc Mü cµng t¨ng c−êng can thiÖp, t¨ng

thªm binh bÞ, n¾m hÕt kinh tÕ, cïng chÝnh quyÒn miÒn Nam ph¸ ho¹i HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, ph¸ ho¹i hßa b×nh vµ thèng nhÊt cña n−íc

ta. Hä ®· dïng mäi thñ ®o¹n khñng bè, ®µn ¸p, m−u dËp t¾t tinh


thÇn yªu n−íc vµ ý chÝ thèng nhÊt cña ®ång bµo miÒn Nam. Nh−ng

®ång bµo miÒn Nam anh dòng ngµy cµng ®oµn kÕt réng r·i h¬n,

®Êu tranh ®ßi c¶i thiÖn ®êi sèng, ®ßi tù do d©n chñ, ®ßi thèng nhÊt

n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh. GÇn ®©y, ChÝnh phñ ta l¹i

®Ò nghÞ mét lÇn n÷a víi chÝnh quyÒn miÒn Nam cÇn cã sù tiÕp xóc

gi÷a hai miÒn, lËp l¹i quan hÖ b×nh th−êng, tiÕn tíi bµn hiÖp

th−¬ng tæng tuyÓn cö ®Ó thèng nhÊt n−íc nhµ. Nh−ng chÝnh quyÒn

miÒn Nam vÉn ngoan cè cù tuyÖt, hä ®i ng−îc víi nguyÖn väng tha

thiÕt cña toµn d©n ta.

§ång bµo ta ë miÒn Nam vµ trong c¶ n−íc ph¶i tiÕp tôc kiªn tr× ®Êu tranh, ®ßi chÝnh quyÒn miÒn Nam ph¶i t«n träng ý chÝ cña nh©n d©n. N−íc ViÖt Nam ta lµ mét n−íc thèng nhÊt, Nam B¾c

mét nhµ kh«ng mét lùc l−îng ph¶n ®éng nµo cã thÓ chia c¾t ®−îc.

N−íc ViÖt Nam ta nhÊt ®Þnh ph¶i thèng nhÊt.

§Ó lµm trßn nh÷ng nhiÖm vô çch m¹ng to lín lµ x©y dùng x·

héi chñ nghÜa ë miÒn B¾c vµ ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ, toµn d©n ta ph¶i t¨ng c−êng ®oµn kÕt h¬n n÷a, lao ®éng cÇn cï, ®Êu tranh bÒn bØ h¬n n÷a. Lu«n lu«n nªu cao tinh thÇn phÊn khëi, tin t−ëng, kiªn quyÕt tiÕn lªn. Chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n−íc, thèng nhÊt Tæ quèc, chóng ta ®· ®−îc sù gióp ®ì v« t− cña çc n−íc anh em, ®øng ®Çu lµ Liªn

X« vµ Trung Quèc. Chóng ta ®−îc sù ®ång t×nh ñng hé cña nh©n

d©n yªu chuéng hßa b×nh trªn thÕ giíi, nhÊt lµ nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi, Ên §é, Nam D−¬ng, MiÕn §iÖn, Ai CËp, v.v.. GÇn ®©y,

quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a n−íc ta vµ hai n−íc b¹n l¸ng giÒng lµ

Kh¬me vµ Lµo ®· cã nhiÒu tiÕn bé. Nh÷ng cè g¾ng cña ñy ban

Quèc tÕ ë n−íc ta còng ®· gãp phÇn vµo c«ng cuéc cñng cè hßa

b×nh, trªn c¬ së HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬.

Nh©n dÞp nµy, t«i xin thay mÆt ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta

ch©n thµnh c¶m ¬n çc n−íc anh em, çc n−íc b¹n. Chóng ta cÇn th¾t chÆt h¬n n÷a t×nh ®oµn kÕt quèc tÕ, t×nh h÷u nghÞ gi÷a çc

d©n téc. Vµ t«i rÊt lÊy lµm vui s−íng b¸o ço víi ®ång bµo r»ng


cuéc ®i th¨m võa råi cña chóng t«i ë çc n−íc anh em ®· chøng tá

r»ng t×nh ®oµn kÕt anh em gi÷a çc n−íc x· héi chñ nghÜa cµng

ngµy cµng bÒn v÷ng.

*

* *

B©y giê, t«i xin b¸o ço tãm t¾t vÒ cuéc ®i th¨m çc n−íc anh

em. N¨m kia, t«i ®· cïng Ph¸i ®oµn ChÝnh phñ ta ®i th¨m ba n−íc

anh em: Tõ Trung Quèc, sang M«ng Cæ, ®Õn Liªn X«. LÇn nµy,

nhËn lêi mêi cña ChÝnh phñ chÝn n−íc anh em kh¸c, t«i ®· cïng

çc ®ång chÝ Hoµng V¨n Hoan, Hoµng Minh Gi¸m, Ph¹m Ngäc

Th¹ch ®i th¨m çc n−íc TriÒu Tiªn, TiÖp Kh¾c, Ba Lan, Céng hßa

D©n chñ §øc, Hunggari, Nam T−, Anbani, Bungari vµ Rumani.

Trªn ®−êng ®i vµ vÒ, chóng t«i cã l−u l¹i Ýt h«m ë Liªn X« vµ

Trung Quèc.

KÕt qu¶ cuéc ®i th¨m h÷u nghÞ cña chóng t«i rÊt tèt ®Ñp. Khi

®i, chóng t«i ®· chuyÓn lêi c¶m ¬n vµ t×nh h÷u nghÞ cña ®ång bµo

ta cho nh©n d©n çc n−íc anh em. Nay vÒ, chóng t«i l¹i cã nhiÖm

vô chuyÓn lêi chµo th©n ¸i vµ t×nh ®oµn kÕt cña nh©n d©n çc n−íc

anh em cho ®ång bµo. Chóng t«i ®· thay mÆt ®ång bµo c¶m ¬n çc

n−íc anh em ®· ñng hé ta trong cuéc kh¸ng chiÕn, vµ ®ang gióp ®ì

ta trong c«ng cuéc hßa b×nh x©y dùng l¹i n−íc nhµ.

§¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n çc n−íc anh em ®· ®ãn tiÕp

chóng t«i mét çch cùc kú long träng, ®ång thêi cùc kú th©n mËt

nh− anh em ruét thÞt. Tõ nh÷ng thµnh phè lín cho ®Õn nh÷ng ®Þa

ph−¬ng çch xa çc thñ ®« hµng tr¨m c©y sè, ®©u ®©u nh©n d©n

çc n−íc anh em còng hoan nghªnh chóng t«i mét çch v« cïng

nhiÖt liÖt. Qua nhiÖt t×nh cña c«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc, tõ çc

thanh niªn cho ®Õn çc cô giµ, çc ch¸u bÐ, chóng t«i c¶m thÊy rÊt

thÊm thÝa t×nh ®oµn kÕt vµ h÷u nghÞ s©u s¾c cña nh©n d©n çc

n−íc anh em ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam chóng ta. §ã kh«ng ph¶i

lµ vinh dù riªng cña chóng t«i, ®ã lµ vinh dù chung cña nh©n d©n


ta, cña Tæ quèc ViÖt Nam ta. §ã lµ biÓu hiÖn cña tinh thÇn quèc tÕ

chñ nghÜa cao c¶, c¬ së v÷ng ch¾c cho mèi quan hÖ bÒn v÷ng gi÷a

çc n−íc anh em trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa.

Khi ®Õn th¨m çc nhµ m¸y vµ çc n«ng tr−êng, anh em c«ng

n«ng ®Òu hái th¨m kÕt qu¶ vÒ cuéc thi ®ua s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm

cña ta, vµ ®Òu göi lêi th©n ¸i chµo mõng vµ khuyÕn khÝch c«ng

nh©n vµ n«ng d©n ta.

C«ng nh©n nhiÒu nhµ m¸y, nh− Nhµ m¸y dÖt B×nh Nh−ìng,

Nhµ m¸y dÖt Tirana, v.v. tá ý muèn thi ®ua víi c«ng nh©n ta ®Ó

cïng nhau tiÕn bé. T«i rÊt vui lßng thÊy anh chÞ em c«ng nh©n

Nhµ m¸y sîi Nam §Þnh ®· h¨ng h¸i nhËn lêi vµ ®ang h¨ng h¸i tiÕn hµnh cuéc thi ®ua h÷u nghÞ Êy. T«i mong r»ng c«ng nh©n çc

xÝ nghiÖp kh¸c cña ta còng sÏ nhËn thi ®ua víi c«ng nh©n çc n−íc

anh em.

N«ng d©n çc n−íc anh em còng rÊt quan t©m ®Õn n«ng d©n

ta. ThÝ dô: Hîp t¸c x· n«ng nghiÖp Salibi ë TiÖp Kh¾c høa sÏ tÆng

mét chiÕc m¸y cµy vµ sÏ gióp ®ì mäi mÆt hîp t¸c x· n«ng nghiÖp

míi tæ chøc ®Çu tiªn cña ta.

TrÝ thøc çc n−íc anh em ©n cÇn göi lêi chµo th¨m trÝ thøc

n−íc ta.

Thanh niªn vµ häc sinh çc n−íc anh em cã nh÷ng kinh nghiÖm rÊt tèt vÒ quan ®iÓm lao ®éng, vÒ viÖc gãp c«ng søc vµo sù

nghiÖp x©y dùng n−íc nhµ. ThÝ dô sinh viªn vµ häc sinh TriÒu

Tiªn mçi n¨m cã mét th¸ng tham gia c«ng t¸c lao ®éng. Thanh

niªn vµ häc sinh Bungari th× tæ chøc thµnh nh÷ng ®éi lao ®éng ®Ó

tham gia mäi c«ng t¸c. Chóng ta ®· biÕt r»ng thanh niªn Liªn X«

®· xung phong vì hoang hµng chôc triÖu mÉu ruéng, thanh niªn

vµ häc sinh Trung Quèc hiÖn ®ang cã phong trµo s«i næi tham gia

c«ng t¸c lao ®éng.

Çc ch¸u nhi ®ång th× nhiÖt liÖt nhÊt. Chóng t«i ®i ®Õn ®©u,

çc ch¸u cø xo¾n xuýt gi÷ l¹i, kh«ng muèn ®Ó chóng t«i vÒ. Çc ch¸u Êy muèn liªn l¹c víi nhi ®ång ta. T«i mong r»ng çc ch¸u nhi


®ång ta sÏ vui vÎ liªn l¹c víi nhi ®ång çc n−íc anh em, vµ liªn l¹c

mét çch cã tæ chøc.

Chóng t«i cã gÆp häc sinh vµ nhi ®ång ta ®ang häc ë çc n−íc

anh em. Çc ch¸u ®−îc s¨n sãc rÊt lµ chu ®¸o, ®Òu ®oµn kÕt m¹nh

kháe, vui vÎ, ch¨m häc. Çc ch¸u göi lêi vÒ th¨m gia ®×nh, §¶ng,

ChÝnh phñ vµ ®ång bµo.

Chóng t«i rÊt vui mõng nhËn thÊy c«ng cuéc kiÕn thiÕt chñ nghÜa x· héi cña çc n−íc anh em ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng. Chóng ta ®Òu ®· biÕt tèc ®é ph¸t triÓn cña kinh tÕ çc n−íc anh

em nh− thÕ nµo. §i ®Õn n¬i míi thÊy c¶ mét sù nghiÖp lao ®éng s¸ng t¹o hÕt søc vÜ ®¹i. §iÒu râ rÖt nhÊt lµ nhiÒu thñ ®« vµ thµnh

thÞ lín nh− B×nh Nh−ìng, V¸csava, BÐclin, v.v. bÞ qu©n ®Þch ph¸

ho¹i tan tµnh trong thêi kú chiÕn tranh, nay ®Òu x©y dùng l¹i rÊt

nguy nga ®å sé. ë Liªn X«, nh÷ng thµnh phè lín nh− Xtalingr¸t,

¤®Ðtxa, Xªb¸txt«p«n, Minxc¬, v.v. trong chiÕn tranh ®· bÞ qu©n

ph¸t xÝt §øc ph¸ trôi, nay ®· x©y dùng l¹i to lín vµ ®Ñp h¬n tr−íc.

C«ng cuéc kiÕn thiÕt kinh tÕ ë çc n−íc anh em thu ®−îc nhiÒu

thµnh tÝch nh− vËy, ®ã lµ nhê tinh thÇn gian khæ phÊn ®Êu, lao

®éng quªn m×nh cña nh©n d©n çc n−íc anh em, nhê ë kû luËt lao

®éng rÊt nghiªm, tæ chøc lao ®éng ngµy cµng c¶i tiÕn. Vµ còng ph¶i tr¶i qua mét thêi gian cè g¾ng kh¸ dµi. T«i nhí ®Õn ®ång chÝ

V«r«silèp khi sang th¨m n−íc ta, cã nãi r»ng: LÞch sö Liªn X« míi

bèn m−¬i n¨m, trong ®ã m−êi t¸m n¨m nh©n d©n Liªn X« ®· ph¶i

th¾t l−ng buéc bông, chÞu ®ãi chÞu khæ, ®Ó ra søc x©y dùng n−íc

nhµ. Çc n−íc anh em kh¸c ®−îc Liªn X« gióp ®ì, thêi gian khã

kh¨n cùc khæ ng¾n h¬n, nh−ng ph¶i tr¶i qua mÊy n¨m míi ®i ®Õn

kÕt qu¶ tèt ®Ñp ngµy nay.

T«i muèn nãi thªm ®Ó ®ång bµo biÕt r»ng: Trong cuéc ®i th¨m

võa qua, chóng t«i ®· chó träng ®Õn t×nh h×nh ®Êu tranh thèng nhÊt cña nh©n d©n TriÒu Tiªn vµ nh©n d©n §øc. §iÒu ®¸ng cho ta häc tËp lµ nh©n d©n hai n−íc anh em ®ang hÕt søc tÝch cùc x©y

dùng miÒn B¾c TriÒu Tiªn vµ miÒn §«ng §øc, thu ®−îc rÊt nhiÒu


kÕt qu¶, vµ mçi mét kÕt qu¶ thu ®−îc trong c«ng cuéc hßa b×nh x©y

dùng n−íc nhµ ®Òu cã ¶nh h−ëng râ rÖt ®Õn c¶ n−íc, ®Õn cuéc ®Êu

tranh thèng nhÊt.

T«i l¹i rÊt vui mõng b¸o ço víi ®ång bµo râ r»ng: Khi chóng

t«i ®Õn th¨m n−íc Hunggari anh em th× nhËn thÊy tinh thÇn phÊn

khëi râ rÖt cña nh©n d©n, t×nh h×nh sinh ho¹t ®· trë l¹i b×nh

th−êng, çc nhµ m¸y, çc hÇm má, çc n«ng tr−êng l¹i h¨ng h¸i thi

®ua t¨ng gia s¶n xuÊt nh− tr−íc. §ã lµ mét th¾ng lîi lín cña nh©n

d©n Hunggari anh em, ®ã còng lµ mét th¾ng lîi lín cña tÊt c¶

chóng ta. §Õn çc n−íc anh em, chóng t«i ®· cã dÞp nãi chuyÖn nhiÒu víi

çc ®ång chÝ l·nh tô §¶ng vµ ChÝnh phñ. Nh÷ng cuéc gÆp gì vµ

nãi chuyÖn ®ã ®· diÔn ra trong bÇu kh«ng khÝ th©n mËt vµ thµnh

thËt; ý kiÕn ®Òu nhÊt trÝ trªn çc vÊn ®Ò quèc tÕ quan träng vµ

nh÷ng vÊn ®Ò thuéc quan hÖ gi÷a n−íc ta vµ çc n−íc anh em.

VÒ t×nh h×nh thÕ giíi, chóng t«i ®Òu hoµn toµn nhÊt trÝ vÒ sù

cÇn thiÕt ph¶i ®Êu tranh ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh l©u dµi, mäi vÊn ®Ò

quèc tÕ cÇn dïng çch th−¬ng l−îng hßa b×nh mµ gi¶i quyÕt. CÇn

ph¶i ®Êu tranh ®Ó thùc hiÖn nh÷ng nguyªn t¾c chung sèng hßa

b×nh ®Ó gi¶m bít qu©n bÞ, thùc hiÖn chÝnh s¸ch tËp thÓ an toµn ë ch©u ¢u vµ ch©u ¸, cÊm dïng bom nguyªn tö vµ bom khinh khÝ.

Khi vÒ qua Mètcu1), chóng t«i ®−îc tin Liªn X« thµnh c«ng rùc rì

trong viÖc thÝ nghiÖm ®¹n bay qua çc lôc ®Þa. Sù kiÖn quan

träng ®ã sÏ cã t¸c dông ®èi víi c«ng cuéc b¶o vÖ hßa b×nh, thóc

®Èy cuéc ®Êu tranh chèng viÖc ch¹y ®ua vò trang, ®ßi gi¶m bít

qu©n bÞ.

VÒ quan hÖ gi÷a çc n−íc x· héi chñ nghÜa, chóng t«i ®Òu nhÊt

trÝ cÇn t¨ng c−êng ®oµn kÕt trªn tinh thÇn quèc tÕ chñ nghÜa, trªn

nguyªn t¾c t−¬ng trî hîp t¸c, t«n träng chñ quyÒn cña nhau gi÷a

çc n−íc anh em trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa.

_______________

1) Mètcu: M¸txc¬va (BT).


§èi víi n−íc ViÖt Nam ta, th× çc n−íc anh em ®Òu triÖt ®Ó ñng

hé nh©n d©n ta trong cuéc ®Êu tranh ®ßi thi hµnh HiÖp nghÞ

Gi¬nev¬, ®ßi thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.

Çc ®ång chÝ l·nh tô ®Òu høa ph¸t triÓn h¬n n÷a sù hîp t¸c vÒ

kinh tÕ vµ v¨n hãa gi÷a çc n−íc anh em víi n−íc ta.

Nãi tãm l¹i, gi÷a çc n−íc anh em víi chóng ta, mäi viÖc ®Òu ý

hîp t©m ®Çu, v× chóng ta ë trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa,

cïng phÊn ®Êu d−íi ngän cê vÎ vang cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin,

cïng phÊn ®Êu cho mét lý t−ëng cao quý lµ chñ nghÜa x· héi. V×

søc ®oµn kÕt nhÊt trÝ cña chóng ta ngµy cµng bÒn v÷ng, quyÕt kh«ng g× lay chuyÓn ®−îc, cho nªn chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Cã thÓ nãi r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i ®· thµnh c«ng, ®· gãp

phÇn th¾t chÆt thªm n÷a t×nh ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc anh em,

n©ng cao thªm n÷a ®Þa vÞ quèc tÕ cña n−íc ViÖt Nam ta.

Nh©n dÞp nµy chóng t«i tr©n träng c¶m ¬n çc n−íc anh em

mét lÇn n÷a.


Trong thêi gian qua, chóng ta ®· sung s−íng ®ãn tiÕp çc vÞ

l·nh tô cña çc n−íc anh em vµ çc n−íc b¹n. §ã lµ çc ®ång chÝ V«r«silèp, Micaian, Chu ¢n Lai, Xir«ki, Xir¨ngkiªvÝch, çc vÞ Thñ

t−íng Nªru, U Nu, Phuma, vÞ Chñ tÞch Quèc héi X¸ct«n«. HiÖn

nay, ®ang vui mõng ngµy Quèc kh¸nh víi chóng ta, cã ®ång chÝ

Vócman«vÝch, Phã Chñ tÞch ChÝnh phñ Nam T− anh em.

T«i vui mõng b¸o tin ®Ó ®ång bµo râ r»ng: Cßn çc ®ång chÝ

l·nh tô tèi cao kh¸c cña çc n−íc anh em th× ®· høa víi t«i sÏ ®Õn

th¨m n−íc ta, ®Ó chuyÓn t×nh h÷u nghÞ th¾m thiÕt cña nh©n d©n

çc n−íc anh em cho nh©n d©n ta. T«i ch¾c r»ng toµn thÓ ®ång bµo

ta ®Òu nhiÖt liÖt hoan nghªnh nh÷ng tin mõng Êy.

Cuéc ®i th¨m çc n−íc anh em võa råi, tÝnh thêi giê lµ 55 ngµy, tÝnh ®−êng ®Êt th× c¶ ®i lÉn vÒ lµ gÇn bèn v¹n c©y sè, nghÜa lµ gÇn

®−êng dµi vßng quanh qu¶ ®Êt. ThÕ mµ ®Õn ®©u, chóng t«i còng


kh«ng thÊy xa l¹, ®Õn ®©u còng lµ ®ång chÝ ®ång t©m, v× 900 triÖu

ng−êi trong gia ®×nh çc n−íc x· héi chñ nghÜa ®Òu ®oµn kÕt nh−

anh em mét nhµ. ThÕ míi biÕt ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa chóng

ta thËt lµ to lín, hïng m¹nh, vÜ ®¹i. ViÖt Nam ta cã quyÒn tù hµo

lµ mét bé phËn trong ®¹i gia ®×nh vÎ vang Êy.

Víi sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, víi sù ®oµn

kÕt nhÊt trÝ, lßng tin t−ëng v÷ng ch¾c, vµ tinh thÇn tù lùc çnh

sinh cña m×nh, víi sù gióp ®ì v« t− cña çc n−íc anh em, víi sù

ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh trªn thÕ giíi, nhÊt lµ

nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi, nh©n d©n ta nhÊt ®Þnh kh¾c phôc ®−îc mäi khã kh¨n, lµm trßn ®−îc nhiÖm vô vÎ vang mµ §¶ng vµ ChÝnh

phñ ®· ®Ò ra.

- ViÖt Nam hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ, giµu m¹nh

mu«n n¨m!

- T×nh ®oµn kÕt cña ®¹i gia ®×nh çc n−íc x· héi chñ nghÜa

®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc mu«n n¨m!

- T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n çc n−íc yªu chuéng hßa b×nh

trªn thÕ giíi mu«n n¨m!


§äc ngµy 2-9-1957.


ngµy 4-9-1957.

89

§IÖN MõNG SINH NHËT PHã TæNG THèNG ÊN §é

KÝnh göi: ¤ng Ra®acrixnan,

Phã Tæng thèng n−íc Céng hßa Ên §é,

Nh©n dÞp kû niÖm sinh nhËt lÇn thø 69 cña Ngµi, t«i rÊt sung

s−íng kÝnh chóc Ngµi m¹nh kháe, sèng l©u vµ thu ®−îc nhiÒu

thµnh c«ng trong c«ng cuéc x©y dùng n−íc Ên §é giµu m¹nh vµ

®Êu tranh b¶o vÖ hßa b×nh ë §«ng - Nam ¸ vµ thÕ giíi.

Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa

Hå CHÝ MINH


ngµy 5-9-1957.

90

DIÔN V¡N KHAI M¹C LíP HäC Lý LUËN KHãa I TR¦êNG NGUYÔN ¸I QuèC1)

Çc ®ång chÝ,

H«m nay tr−êng lý luËn cña §¶ng ta khai m¹c, thay mÆt Trung

−¬ng, t«i chóc çc ®ång chÝ cè g¾ng, chóc nhµ tr−êng thµnh c«ng.

Nh©n dÞp nµy, t«i nªu mÊy ý kiÕn vÒ häc tËp lý luËn.

V× sao ph¶i häc lý luËn?

Tr−íc hÕt, §¶ng ta tæ chøc tr−êng häc lý luËn cho çn bé lµ ®Ó

n©ng cao tr×nh ®é lý luËn cña §¶ng ta ®Æng gi¶i quyÕt sù ®ßi hái

cña nhiÖm vô çch m¹ng vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña §¶ng ta, ®Ó

§¶ng ta cã thÓ lµm tèt h¬n c«ng t¸c cña m×nh, hoµn thµnh tèt h¬n

nhiÖm vô çch m¹ng vÜ ®¹i cña m×nh.

§¶ng ta lµ mét ®¶ng M¸c - Lªnin, ®· ®−îc rÌn luyÖn, thö th¸ch

l©u dµi trong ®Êu tranh gian khæ, v× thÕ §¶ng ta cã rÊt nhiÒu −u

®iÓm, vÝ dô nh−: trung thµnh víi chñ nghÜa M¸c - Lªnin, víi tinh

thÇn quèc tÕ v« s¶n, chiÕn ®Êu kiªn quyÕt, nhiÖt t×nh çch m¹ng

dåi dµo, cã truyÒn thèng ®oµn kÕt nhÊt trÝ. Tuy vËy, §¶ng ta cßn cã

nhiÒu nh−îc ®iÓm mµ mét trong nh÷ng nh−îc ®iÓm lín lµ tr×nh ®é

lý luËn cßn thÊp kÐm.

_______________

1) Tr−êng NguyÔn ¸i Quèc nay lµ Häc viÖn ChÝnh trÞ - Hµnh chÝnh Quèc gia

Hå ChÝ Minh (BT).

diÔn v¨n khai m¹c líp häc lý luËn khãa i... 91

V× §¶ng ta cã nhiÒu −u ®iÓm, cho nªn ®· l·nh ®¹o çch m¹ng

thu ®−îc nh÷ng th¾ng lîi to lín vµ c¨n b¶n. Nh−ng mÆt kh¸c, v×

tr×nh ®é lý luËn thÊp kÐm cho nªn ®øng tr−íc nhiÖm vô çch m¹ng

ngµy cµng míi vµ phøc t¹p, trong viÖc l·nh ®¹o, §¶ng ta kh«ng khái

lóng tóng, kh«ng tr¸nh khái sai lÇm, khuyÕt ®iÓm, vÝ dô nh− chóng

ta ®· ph¹m nh÷ng sai lÇm trong c¶i çch ruéng ®Êt vµ chØnh ®èn tæ

chøc, hoÆc nh÷ng khuyÕt ®iÓm trong viÖc l·nh ®¹o kinh tÕ.

HiÖn nay, nhiÖm vô çch m¹ng cña §¶ng ta lµ g×? §øng trong

c¶ n−íc mµ nãi, th× ta ch−a hoµn thµnh nhiÖm vô çch m¹ng d©n

téc d©n chñ nh©n d©n; nh−ng ®øng vÒ miÒn B¾c mµ nãi th× tõ khi

hßa b×nh ®−îc lËp l¹i, miÒn B¾c hoµn toµn gi¶i phãng, ta ®· b−íc

vµo thêi kú qu¸ ®é tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Chóng ta tiÕp tôc

nhiÖm vô çch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n ë miÒn Nam vµ

®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi:

Chñ nghÜa x· héi ®· thµnh hÖ thèng thÕ giíi hïng m¹nh; phong

trµo hßa b×nh d©n chñ vµ d©n téc gi¶i phãng lªn cao; miÒn B¾c ®·

®−îc gi¶i phãng, ®ang ®−îc x©y dùng vµ ngµy cµng cñng cè; nh©n

d©n ta ë miÒn Nam ®· ®−îc rÌn luyÖn thö th¸ch qua cuéc kh¸ng

chiÕn tr−êng kú vµ ba n¨m ®Êu tranh hßa b×nh. Tuy vËy, nh÷ng

nhiÖm vô ®ã còng cã nhiÒu mÆt rÊt khã kh¨n vµ phøc t¹p; vÝ dô

nh−: T×nh h×nh thÕ giíi vµ trong n−íc ®· biÕn ®æi ®ßi hái chóng ta

ph¶i cã nh÷ng ®−êng lèi, ph−¬ng ch©m, ph−¬ng ph¸p ®Êu tranh

cho thÝch hîp; kÎ thï cña chóng ta rÊt x¶o quyÖt, çn bé vµ nh©n

d©n cßn cã nhiÒu ®iÓm ch−a thËt th«ng suèt ®èi víi ®−êng lèi ®Êu

tranh thèng nhÊt lµ con ®−êng ®Êu tranh l©u dµi gian khæ. §iÒu ®ã

®ßi hái §¶ng ta ph¶i tù n©ng cao m×nh lªn n÷a, mµ muèn tù n©ng

cao m×nh th× ph¶i tæ chøc häc tËp lý luËn trong toµn §¶ng, tr−íc

hÕt lµ trong çn bé cèt çn cña §¶ng.

ë miÒn B¾c, chóng ta ®ang ë trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn chñ

nghÜa x· héi. Cuéc çch m¹ng x· héi chñ nghÜa lµ mét cuéc biÕn ®æi


khã kh¨n nhÊt vµ s©u s¾c nhÊt. Chóng ta ph¶i x©y dùng mét x· héi

hoµn toµn míi x−a nay ch−a tõng cã trong lÞch sö d©n téc ta. Chóng

ta ph¶i thay ®æi triÖt ®Ó nh÷ng nÕp sèng, thãi quen, ý nghÜ vµ thµnh

kiÕn cã gèc rÔ s©u xa hµng ngµn n¨m. Chóng ta ph¶i thay ®æi quan

hÖ s¶n xuÊt cò, xãa bá giai cÊp bãc lét, x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt

míi kh«ng cã bãc lét ¸p bøc. Muèn thÕ chóng ta ph¶i dÇn dÇn biÕn

n−íc ta tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu thµnh mét n−íc c«ng

nghiÖp. Chóng ta ph¶i dÇn dÇn tËp thÓ hãa n«ng nghiÖp. Chóng ta

ph¶i tiÕn hµnh c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ®èi víi c«ng th−¬ng nghiÖp

t− nh©n, ®èi víi thñ c«ng nghiÖp. Chóng ta ph¶i biÕn mét n−íc dèt

n¸t, cùc khæ thµnh mét n−íc v¨n hãa cao vµ ®êi sèng t−¬i vui h¹nh

phóc. Chóng ta l¹i ph¶i tiÕn hµnh nh÷ng nhiÖm vô ®ã trong nh÷ng

®iÒu kiÖn ®Æc biÖt cña n−íc ta, nghÜa lµ trªn c¬ së cña mét x· héi

võa míi tho¸t khái ¸ch thùc d©n, phong kiÕn, hÕt søc l¹c hËu vµ

trong hoµn c¶nh n−íc ta ®ang bÞ chia c¾t lµm hai miÒn.

Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nh− thÕ, chóng ta ph¶i dïng nh÷ng

ph−¬ng ph¸p g×, h×nh thøc g×, ®i theo tèc ®é nµo ®Ó tiÕn dÇn lªn chñ

nghÜa x· héi? §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra tr−íc m¾t §¶ng ta hiÖn

nay. Muèn gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn ®Ò ®ã, muèn ®ì bít mß mÉm,

muèn ®ì ph¹m sai lÇm, th× chóng ta ph¶i häc tËp kinh nghiÖm çc

n−íc anh em vµ ¸p dông nh÷ng kinh nghiÖm Êy mét çch s¸ng t¹o.

Chóng ta ph¶i n©ng cao sù tu d−ìng vÒ chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó

dïng lËp tr−êng, quan ®iÓm, ph−¬ng ph¸p chñ nghÜa M¸c - Lªnin

mµ tæng kÕt nh÷ng kinh nghiÖm cña §¶ng ta, ph©n tÝch mét çch

®óng ®¾n nh÷ng ®Æc ®iÓm cña n−íc ta. Cã nh− thÕ, chóng ta míi cã

thÓ dÇn dÇn hiÓu ®−îc quy luËt ph¸t triÓn cña çch m¹ng ViÖt Nam,

®Þnh ra ®−îc nh÷ng ®−êng lèi, ph−¬ng ch©m, b−íc ®i cô thÓ cña çch

m¹ng x· héi chñ nghÜa thÝch hîp víi t×nh h×nh n−íc ta. Nh− thÕ lµ

ph¶i häc tËp lý luËn, ph¶i n©ng cao tr×nh ®é lý luËn chung cña

§¶ng, tr−íc hÕt lµ cña çn bé cèt çn cña §¶ng.


MÆt kh¸c, trong thêi kú çch m¹ng x· héi chñ nghÜa, §¶ng cÇn

ph¶i m¹nh h¬n bao giê hÕt. Muèn c¶i t¹o x· héi mµ ®¶ng viªn

kh«ng tù c¶i t¹o m×nh, kh«ng tù n©ng cao m×nh th× kh«ng thÓ ®−îc.

Cuéc çch m¹ng x· héi chñ nghÜa ®ßi hái ®¶ng viªn vµ çn bé ph¶i

cã lËp tr−êng giai cÊp v« s¶n thËt v÷ng ch¾c, gi¸c ngé vÒ chñ nghÜa

x· héi cao; ®ßi hái çn bé vµ ®¶ng viªn ph¶i röa s¹ch ¶nh h−ëng cña

nh÷ng t− t−ëng cña giai cÊp bãc lét, röa s¹ch chñ nghÜa ç nh©n,

rÌn luyÖn chñ nghÜa tËp thÓ. Nã ®ßi hái çn bé vµ ®¶ng viªn ph¶i

kh¾c phôc çc bÖnh quan liªu vµ c« ®éc hÑp hßi ®Ó liªn hÖ chÆt chÏ

víi quÇn chóng, do ®ã mµ ph¸t huy ®−îc ®Çy ®ñ tÝnh s¸ng t¹o cña

hµng triÖu quÇn chóng nh©n d©n x©y dùng chñ nghÜa x· héi, v× chñ

nghÜa x· héi chØ cã thÓ x©y dùng ®−îc víi sù gi¸c ngé ®Çy ®ñ vµ lao

®éng s¸ng t¹o cña hµng chôc triÖu ng−êi. Muèn thÕ ph¶i n©ng cao

tr×nh ®é lý luËn chung cña §¶ng, ph¶i tæ chøc häc tËp lý luËn trong

§¶ng, tr−íc hÕt lµ trong nh÷ng çn bé cèt çn cña §¶ng.

Xem thÕ, chóng ta thÊy häc tËp lý luËn lµ mét sù bøc thiÕt ®èi

víi §¶ng ta nh− thÕ nµo.

Lý luËn quan träng ®èi víi §¶ng nh− thÕ nµo? Lªnin, ng−êi

thÇy vÜ ®¹i cña chóng ta ®· tãm t¾t sù quan träng cña lý luËn

trong mÊy c©u nh− sau: “Kh«ng cã lý luËn çch m¹ng th× kh«ng cã

phong trµo çch m¹ng” vµ “chØ cã mét ®¶ng cã lý luËn tiÒn phong

h−íng dÉn th× míi cã thÓ lµm trßn ®−îc vai trß chiÕn sÜ tiÒn

phong”. §¶ng Céng s¶n Liªn X« lµ ®¶ng ®Çu tiªn ®· më cho loµi

ng−êi con ®−êng gi¶i phãng, lu«n lu«n chó träng ®Õn lý luËn. V×

§¶ng nhËn r»ng lý luËn v¹ch cho §¶ng con ®−êng ®óng ®¾n tiÕn

lªn chñ nghÜa céng s¶n.

Xem kinh nghiÖm cña çc ®¶ng anh em, th× chóng ta cµng thÊy

sù bøc thiÕt, sù quan träng cña viÖc tæ chøc häc tËp lý luËn cho

§¶ng, tr−íc hÕt lµ cho çc çn bé cèt çn cña §¶ng.

*

* *


Cßn tinh thÇn häc tËp lý luËn trong çn bé chóng ta nh− thÕ nµo?

Cã thÓ nãi tõ tr−íc ®Õn nay, §¶ng ta ch−a bao giê ®øng tr−íc

nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p, to lín vµ khã kh¨n nh− b©y giê. Trong t×nh

h×nh ®ã, nãi chung çn bé ta ®Òu c¶m thÊy nh−îc ®iÓm cña m×nh lµ

thiÕu lý luËn, cho nªn ®Òu c¶m thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i häc tËp lý

luËn vµ yªu cÇu §¶ng ph¶i tæ chøc häc tËp lý luËn cho çn bé. §ã

lµ mét hiÖn t−îng rÊt tèt. Chóng ta ph¶i ph¸t huy tinh thÇn cÇu

häc, cÇu tiÕn bé ®ã ®Ó ®Èy m¹nh phong trµo häc tËp lý luËn trong

§¶ng ta. Nh−ng kh«ng ph¶i çn bé ta ai còng hiÓu nh− vËy. VÝ dô,

trong §¶ng ta hiÖn nay cßn cã nhiÒu ng−êi chØ biÕt vïi ®Çu suèt

ngµy vµo c«ng t¸c sù vô, kh«ng nhËn thÊy sù quan träng cña lý

luËn, cho nªn cßn cã hiÖn t−îng xem th−êng häc tËp hoÆc lµ kh«ng

kiªn quyÕt t×m biÖn ph¸p ®Ó ®iÒu hßa c«ng t¸c vµ häc tËp. HoÆc lµ

sau mét thêi kú häc tËp t¹i chøc cã çn bé phµn nµn tr−íc nh÷ng

khã kh¨n cña viÖc ®äc tµi liÖu, khã kh¨n ®µo s©u suy nghÜ, nhÊt lµ

®èi víi nh÷ng ng−êi tr×nh ®é v¨n hãa cßn kÐm, Ýt quen ®äc s¸ch vµ

suy nghÜ. HoÆc v× chóng ta ®· ¸p dông mét sè kinh nghiÖm mét

çch thiÕu s¸ng t¹o, kh«ng cã kÕt qu¶, cho nªn thiÕu tin t−ëng ®èi

víi sù cÇn thiÕt ph¶i häc tËp lý luËn, häc tËp kinh nghiÖm cña çc

n−íc anh em, v.v.. §ã lµ nh÷ng hiÖn t−îng cña chñ nghÜa kinh

nghiÖm cÇn ph¶i kh¾c phôc. §ã còng lµ mét sè hiÖn t−îng cã tÝnh

chÊt chñ nghÜa xÐt l¹i, cÇn ph¶i ®Ò phßng, ®Ó ®Èy m¹nh phong trµo

häc tËp lý luËn hiÖn nay.

*

* *

Trªn ®©y lµ nãi sù quan träng cña viÖc häc tËp lý luËn. B©y giê

nãi ®Õn vÊn ®Ò lý luËn liªn hÖ víi thùc tÕ. Lý luËn rÊt cÇn thiÕt,

nh−ng nÕu çch häc tËp kh«ng ®óng th× sÏ kh«ng cã kÕt qu¶. Do

®ã, trong lóc häc tËp lý luËn, chóng ta cÇn nhÊn m¹nh: Lý luËn

ph¶i liªn hÖ víi thùc tÕ.


Thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn lµ mét nguyªn t¾c c¨n

b¶n cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Thùc tiÔn kh«ng cã lý luËn h−íng

dÉn th× thµnh thùc tiÔn mï qu¸ng. Lý luËn mµ kh«ng liªn hÖ víi

thùc tiÔn lµ lý luËn su«ng. V× vËy cho nªn trong khi nhÊn m¹nh sù

quan träng cña lý luËn, ®· nhiÒu lÇn ®ång chÝ Lªnin nh¾c ®i nh¾c

l¹i r»ng lý luËn çch m¹ng kh«ng ph¶i lµ gi¸o ®iÒu, nã lµ kim chØ

nam cho hµnh ®éng çch m¹ng; vµ lý luËn kh«ng ph¶i lµ mét çi g×

cøng nh¾c, nã ®Çy tÝnh chÊt s¸ng t¹o; lý luËn lu«n lu«n cÇn ®−îc

bæ sung b»ng nh÷ng kÕt luËn míi rót ra tõ trong thùc tiÔn sinh

®éng. Nh÷ng ng−êi céng s¶n çc n−íc ph¶i cô thÓ hãa chñ nghÜa

M¸c - Lªnin cho thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh tõng lóc vµ

tõng n¬i.

Tr−êng §¶ng lµ mét tr−êng häc ®Ó ®µo t¹o nh÷ng chiÕn sÜ tiªn

tiÕn phÊn ®Êu cho sù nghiÖp cña giai cÊp v« s¶n. Çc ®ång chÝ ®Òu

lµ nh÷ng çn bé cèt çn cña §¶ng. ViÖc häc tËp lý luËn cña çc

®ång chÝ kh«ng ph¶i nh»m biÕn çc ®ång chÝ thµnh nh÷ng ng−êi lý

luËn su«ng, mµ nh»m lµm thÕ nµo cho c«ng t¸c cña çc ®ång chÝ

tèt h¬n, nghÜa lµ çc ®ång chÝ ph¶i häc tËp tinh thÇn cña chñ nghÜa

M¸c - Lªnin; häc tËp lËp tr−êng, quan ®iÓm vµ ph−¬ng ph¸p cña

chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó ¸p dông lËp tr−êng, quan ®iÓm vµ

ph−¬ng ph¸p Êy mµ gi¶i quyÕt cho tèt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tÕ trong

c«ng t¸c çch m¹ng cña chóng ta. Nh− thÕ chóng ta häc tËp lý

luËn lµ cèt ®Ó ¸p dông vµo thùc tÕ. VËy thÕ nµo lµ lý luËn liªn hÖ

víi thùc tÕ?

- Khi häc tËp lý luËn th× nh»m môc ®Ých häc ®Ó vËn dông chø

kh«ng ph¶i häc lý luËn v× lý luËn, hoÆc v× t¹o cho m×nh mét çi vèn

lý luËn ®Ó sau nµy ®−a ra mÆc c¶ víi §¶ng. TÊt c¶ nh÷ng ®éng c¬

häc tËp kh«ng ®óng ®¾n ®Òu ph¶i tÈy trõ cho s¹ch.

- Kh«ng ph¶i häc ®Ó thuéc lßng tõng c©u tõng ch÷, ®em kinh

nghiÖm cña çc n−íc anh em ¸p dông mét çch m¸y mãc. Nh−ng


chóng ta ph¶i häc chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó ph©n tÝch vµ gi¶i

quyÕt çc vÊn ®Ò cô thÓ cña çch m¹ng n−íc ta, cho hîp víi ®iÒu

kiÖn ®Æc biÖt cña n−íc ta.

Khi vËn dông th× bæ sung, lµm phong phó thªm lý luËn b»ng

nh÷ng kÕt luËn míi rót ra tõ trong thùc tiÔn çch m¹ng cña ta.

Lý luËn lµ sù tæng kÕt nh÷ng kinh nghiÖm cña loµi ng−êi, lµ

tæng hîp nh÷ng tri thøc vÒ tù nhiªn vµ x· héi tÝch tr÷ l¹i trong

qu¸ tr×nh lÞch sö. Lý luËn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ sù tæng

kÕt kinh nghiÖm cña phong trµo c«ng nh©n tõ tr−íc ®Õn nay cña

tÊt c¶ çc n−íc. Nã lµ: “Khoa häc vÒ çc quy luËt ph¸t triÓn cña tù

nhiªn vµ x· héi; khoa häc vÒ çch m¹ng cña quÇn chóng bÞ ¸p bøc

vµ bÞ bãc lét; khoa häc vÒ th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi ë tÊt c¶

çc n−íc; khoa häc vÒ x©y dùng chñ nghÜa céng s¶n” (Xtalin).

Thùc tÕ lµ çc vÊn ®Ò m×nh ph¶i gi¶i quyÕt, lµ m©u thuÉn cña

sù vËt. Chóng ta lµ nh÷ng ng−êi çn bé çch m¹ng, thùc tÕ cña

chóng ta lµ nh÷ng vÊn ®Ò mµ çch m¹ng ®Ò ra cho ta ph¶i gi¶i

quyÕt. Thùc tÕ bao gåm rÊt réng. Nã bao gåm kinh nghiÖm c«ng

t¸c vµ t− t−ëng cña ç nh©n, chÝnh s¸ch vµ ®−êng lèi cña §¶ng,

kinh nghiÖm lÞch sö cña §¶ng cho ®Õn çc vÊn ®Ò trong n−íc vµ

trªn thÕ giíi. Trong khi häc tËp, ®ã lµ nh÷ng thùc tÕ mµ chóng ta

cÇn liªn hÖ. Tuy vËy, ë nhµ tr−êng, tr−íc hÕt chóng ta cÇn liªn hÖ

víi t− t−ëng vµ c«ng t¸c cña m×nh, nghÜa lµ dïng lý luËn ®· häc

®−îc ®Ó ph©n tÝch nh÷ng th¾ng lîi vµ thÊt b¹i trong c«ng t¸c,

nh÷ng mÆt ®óng mÆt sai trong t− t−ëng, ph©n tÝch mét çch toµn

diÖn vµ t×m nguån gèc ®óng sai vÒ lËp tr−êng, quan ®iÓm vµ

ph−¬ng ph¸p cña m×nh. Lµm nh− thÕ lµ tæng kÕt ®Ó lµm cho nhËn

thøc cña chóng ta ®èi víi çc vÊn ®Ò ®ã ®−îc n©ng cao h¬n vµ c«ng

t¸c cã kÕt qu¶ h¬n. Chóng ta lµm çch m¹ng nh»m môc ®Ých c¶i

t¹o thÕ giíi, c¶i t¹o x· héi. Muèn c¶i t¹o thÕ giíi vµ c¶i t¹o x· héi

th× tr−íc hÕt ph¶i tù c¶i t¹o b¶n th©n chóng ta. Do ®ã, cho nªn


tr−íc hÕt lµ ph¶i liªn hÖ lý luËn víi thùc tÕ c«ng t¸c vµ t− t−ëng

cña m×nh, ®Ó tù c¶i t¹o m×nh, n©ng cao sù tu d−ìng cña m×nh vÒ

lËp tr−êng, quan ®iÓm vµ ph−¬ng ph¸p cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin.

Khi häc tËp, chóng ta còng cÇn liªn hÖ víi nh÷ng vÊn ®Ò thùc

tÕ ë trong n−íc vµ trªn thÕ giíi, nh÷ng vÊn ®Ò vµ nhiÖm vô çch

m¹ng hiÖn nay ®Ò ra cho §¶ng ta, ®em lý luËn häc ®−îc t×m xem

®−êng lèi vµ ph−¬ng ph¸p gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò ®ã nh− thÕ nµo cho

®óng; hoÆc ph©n tÝch çc kinh nghiÖm c«ng t¸c ®· qua cña §¶ng

vµ t×m nguyªn nh©n cña nh÷ng thµnh c«ng vµ thÊt b¹i cña §¶ng.

Nh− thÕ sÏ gióp cho viÖc cñng cè lËp tr−êng, n©ng cao quan ®iÓm

vµ ph−¬ng ph¸p cña m×nh.

Tuy vËy còng cÇn tr¸nh sù lÖch l¹c ®ßi hái trong lóc häc tËp

ph¶i gi¶i quyÕt tÊt c¶ mäi vÊn ®Ò thùc tÕ. Thùc tÕ cña çch m¹ng

rÊt réng, gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò thùc tÕ Êy lµ c¶ mét qu¸ tr×nh l©u

dµi cña toµn §¶ng. ë nhµ tr−êng chØ cã thÓ ®Æt c¬ së cho viÖc liªn

hÖ víi thùc tÕ mµ th«i...

§¶ng ta nhê kÕt hîp ®−îc chñ nghÜa M¸c - Lªnin víi t×nh h×nh

thùc tÕ cña n−íc ta, cho nªn ®· thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi trong

c«ng t¸c. Tuy vËy, viÖc kÕt hîp ch©n lý cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin

vµ thùc tiÔn cña çch m¹ng ViÖt Nam ch−a ®−îc hoµn toµn. Cã

nhiÒu sai lÇm lµ do sù thiÕu kÕt hîp ®ã. VÝ dô nh÷ng sai lÇm trong

c¶i çch ruéng ®Êt, chØnh ®èn tæ chøc, x©y dùng kinh tÕ. HiÖn nay

®øng vÒ mÆt x©y dùng chñ nghÜa x· héi, tuy chóng ta ®· cã nh÷ng

kinh nghiÖm dåi dµo cña çc n−íc anh em, nh−ng chóng ta còng

kh«ng thÓ ¸p dông nh÷ng kinh nghiÖm Êy mét çch m¸y mãc, bëi

v× n−íc ta cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cña ta.

Kh«ng chó träng ®Õn ®Æc ®iÓm cña d©n téc m×nh trong khi häc

tËp kinh nghiÖm cña çc n−íc anh em, lµ sai lÇm nghiªm träng, lµ

ph¹m chñ nghÜa gi¸o ®iÒu. Nh−ng nÕu qu¸ nhÊn m¹nh ®Æc ®iÓm

d©n téc ®Ó phñ nhËn gi¸ trÞ phæ biÕn cña nh÷ng kinh nghiÖm lín,


c¬ b¶n cña çc n−íc anh em, th× sÏ m¾c sai lÇm nghiªm träng cña

chñ nghÜa xÐt l¹i. V× vËy, song song víi viÖc nhÊn m¹nh sù quan

träng cña häc tËp lý luËn, chóng ta ph¶i lu«n lu«n nhÊn m¹nh

nguyªn t¾c lý luËn liªn hÖ víi thùc tÕ. Chóng ta ph¶i kh¾c phôc

bÖnh gi¸o ®iÒu ®ång thêi ph¶i ®Ò phßng chñ nghÜa xÐt l¹i. Tãm l¹i,

çc ®ång chÝ cÇn nhËn thøc sù quan träng cña häc tËp lý luËn ®Ó

h¨ng h¸i häc tËp, ®ång thêi trong khi häc tËp ph¶i ®em nh÷ng ®iÒu

häc ®−îc ®Ó ph©n tÝch vµ gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò thùc tÕ trong c«ng

t¸c, trong t− t−ëng cña b¶n th©n m×nh vµ cña §¶ng, cã nh− thÕ th×

viÖc häc tËp cña çc ®ång chÝ míi thu ®−îc kÕt qu¶ tèt.

Muèn thùc hiÖn nguyªn t¾c lý luËn liªn hÖ thùc tÕ, muèn cho

viÖc häc tËp ®¹t ®−îc môc ®Ých ®Ò cao lý luËn, c¶i t¹o t− t−ëng,

t¨ng c−êng ®¶ng tÝnh, th× cÇn ph¶i cã th¸i ®é häc tËp cho ®óng.

- Ph¶i khiªm tèn, thËt thµ. Trong §¶ng ta tr×nh ®é lý luËn cßn

thÊp kÐm, kh«ng ai cã thÓ tù x−ng m×nh lµ giái lý luËn. Do ®ã ph¶i

nªu cao tinh thÇn khiªm tèn, thËt thµ. §µo s©u suy nghÜ khi

nghiªn cøu çc t¸c phÈm cña M¸c - Lªnin, çc bµi gi¶ng cña çc

®ång chÝ gi¸o s− b¹n, khiªm tèn häc tËp çc ®ång chÝ gi¸o s− b¹n,

çi g× biÕt th× nãi biÕt, kh«ng biÕt th× nãi kh«ng biÕt. Kiªu ng¹o, tù

phô, tù m·n lµ kÎ thï sè mét cña häc tËp.

- Ph¶i tù nguyÖn, tù gi¸c, xem c«ng t¸c häc tËp còng lµ mét

nhiÖm vô mµ ng−êi çn bé çch m¹ng ph¶i hoµn thµnh cho ®−îc,

do ®ã mµ tÝch cùc, tù ®éng hoµn thµnh kÕ ho¹ch häc tËp, nªu cao

tinh thÇn chÞu khã, cè g¾ng, kh«ng lïi b−íc tr−íc bÊt kú khã kh¨n

nµo trong viÖc häc tËp.

- Ph¶i nªu cao t¸c phong ®éc lËp suy nghÜ vµ tù do t− t−ëng.

§äc tµi liÖu th× ph¶i ®µo s©u hiÓu kü, kh«ng tin mét çch mï

qu¸ng tõng c©u mét trong s¸ch, cã vÊn ®Ò ch−a th«ng suèt th×

m¹nh d¹n ®Ò ra vµ th¶o luËn cho vì lÏ. §èi víi bÊt cø vÊn ®Ò g×

®Òu ph¶i ®Æt c©u hái “v× sao?”, ®Òu ph¶i suy nghÜ kü cµng xem nã


cã hîp víi thùc tÕ kh«ng, cã thËt lµ ®óng lý kh«ng, tuyÖt ®èi kh«ng

nªn nh¾m m¾t tu©n theo s¸ch vë mét çch xu«i chiÒu. Ph¶i suy

nghÜ chÝn ch¾n.

- Ph¶i b¶o vÖ ch©n lý, ph¶i cã nguyªn t¾c tÝnh, kh«ng ®−îc ba

ph¶i, ®iÒu hßa.

- Ph¶i ®oµn kÕt gióp ®ì lÉn nhau häc tËp, m¹nh d¹n phª b×nh

vµ thËt thµ tù phª b×nh vµ khi phª b×nh, tù phª b×nh th× ph¶i xuÊt

ph¸t tõ ý muèn ®oµn kÕt, ®Ó ®¹t ®Õn ®oµn kÕt míi trªn c¬ së míi.

Çc ®ång chÝ ph¶i dÇn dÇn x©y dùng th¸i ®é häc tËp ®ã thµnh

mét t¸c phong th−êng xuyªn trong qu¸ tr×nh häc tËp. Cã nh− thÕ

th× míi ®óng nguyªn t¾c lý luËn liªn hÖ víi thùc tÕ, lµm cho viÖc

häc tËp cña chóng ta ®¹t ®−îc môc ®Ých ®µo t¹o nh÷ng çn bé biÕt

vËn dông lËp tr−êng, quan ®iÓm vµ ph−¬ng ph¸p cña chñ nghÜa

M¸c - Lªnin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò çch m¹ng cô thÓ.

T«i ph¸t biÓu mÊy ý kiÕn ®ã ®Ó gióp çc ®ång chÝ nghiªn cøu.

Mét lÇn n÷a, chóc nhµ tr−êng thµnh c«ng.

§äc ngµy 7-9-1957.

In trong s¸ch Hå ChÝ Minh: TuyÓn tËp, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1980, t.II, tr.67-78.

100

TH¦ GöI ÇC CH¸U NHI §åNG NH¢N DÞP TÕT TRUNG THU

Nh©n dÞp TÕt Trung thu, B¸c chóc çc ch¸u ®oµn kÕt, ngoan

ngo·n, vui vÎ, m¹nh kháe; ¨n TÕt råi th× çc ch¸u cµng ph¶i ch¨m

häc, siªng lµm.

Nh©n dÞp nµy, B¸c chuyÓn l¹i cho çc ch¸u lêi chµo mõng th©n

thiÕt cña çc ch¸u nhi ®ång çc n−íc anh em.

B¸c göi çc ch¸u nhiÒu çi h«n

B¸C Hå


ngµy 8-9-1957.

101

B¸O ÇO T¹I Kú HäP THø B¶y10

QUèC HéI N¦íC VIÖT NAM D¢N CHñ CéNG HßA KHãa I

Th−a çc ®¹i biÓu,

Tr−íc hÕt t«i xin thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ nhiÖt liÖt hoan

nghªnh çc vÞ.

Nh©n dÞp nµy t«i xin b¸o ço tãm t¾t vÒ kÕt qu¶ cuéc chóng t«i

®i th¨m çc n−íc anh em.

N¨m 1955, t«i ®· cïng Ph¸i ®oµn ChÝnh phñ, chÝnh thøc ®i

th¨m ba n−íc anh em lµ Trung Quèc, Liªn X« vµ M«ng Cæ. LÇn nµy

chóng t«i chÝnh thøc ®i th¨m chÝn n−íc anh em kh¸c lµ: TriÒu Tiªn,

TiÖp Kh¾c, D©n chñ §øc, Ba Lan, Hunggari, Nam T−, Anbani,

Bungari, Rumani.

Khi ®i vµ khi vÒ chóng t«i cã ë l¹i Liªn X« vµ Trung Quèc mÊy h«m.

Thêi gian th× c¶ ®i vµ vÒ lµ 55 ngµy vµ ®−êng ®Êt lµ 37.500 c©y sè.

§i ®Õn n−íc nµo chóng t«i còng ®−îc Quèc héi, §¶ng, ChÝnh

phñ, MÆt trËn vµ nh©n d©n hoan nghªnh nhiÖt liÖt vµ tá t×nh th¾m

thiÕt ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam ta.

§i ®Õn n−íc nµo chóng t«i còng ®· cïng çc vÞ l·nh tô cña

§¶ng vµ ChÝnh phñ nãi chuyÖn mét çch th©n mËt, trao ®æi ý kiÕn

vÒ t×nh h×nh cña n−íc ta vµ cña çc n−íc anh em, vÒ nh÷ng vÊn ®Ò

träng yÕu cã quan hÖ ®Õn n−íc ta, ®Õn çc n−íc anh em, ®Õn t×nh

h×nh quèc tÕ.


§èi víi nh÷ng vÊn ®Ò Êy, ý kiÕn cña ta vµ çc n−íc anh em ®Òu

hoµn toµn nhÊt trÝ.

VÒ vÊn ®Ò quèc tÕ, chóng t«i ®Òu ®ång ý:

- CÇn ph¶i ra søc ®Êu tranh ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi, ®Ó

lµm cho t×nh h×nh quèc tÕ bít c¨ng th¼ng.

- CÇn ph¶i tiÕp tôc ®Êu tranh b¶o vÖ ®éc lËp d©n téc vµ chèng

chñ nghÜa thùc d©n.

- CÇn ph¶i ®×nh chØ viÖc thö bom nguyªn tö vµ bom khinh khÝ.

- CÇn ph¶i chèng ch¹y ®ua vò trang.

- CÇn ph¶i ®Êu tranh ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch an toµn chung ë

ch©u ¸ vµ ch©u ¢u do Liªn X« ®Ò ra.

VÒ vÊn ®Ò quan hÖ gi÷a n−íc ta vµ çc n−íc anh em, chóng t«i

®Òu nhÊt trÝ:

- CÇn ra søc th¾t chÆt t×nh ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc trong phe x·

héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc.

- §Òu nhËn râ nh÷ng khã kh¨n, nh÷ng cè g¾ng vµ nh÷ng

thµnh tÝch to lín trong c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa cña

çc n−íc anh em chóng ta.

- Ta th× nhiÖt liÖt ñng hé sù nghiÖp x©y dùng x· héi chñ nghÜa

cña çc n−íc anh em.

- Çc n−íc anh em th× ®Òu hÕt søc ñng hé ta trong c«ng cuéc

cñng cè miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn x· héi chñ nghÜa vµ ®Êu tranh thùc

hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh trªn c¬ së

HiÖp nghÞ Gi¬nev¬.

*

* *

Do sù ®ång t©m nhÊt trÝ gi÷a ta vµ çc n−íc anh em, cho nªn

cuéc ®i th¨m ®· thu ®−îc kÕt qu¶ rÊt tèt ®Ñp lµ:

- Ph¸t triÓn vµ cñng cè thªm t×nh h÷u nghÞ gi÷a ta vµ çc n−íc

anh em.

b¸o ço t¹i kú häp thø b¶y... 103

- Lµm cho nh©n d©n ta còng nh− nh©n d©n çc n−íc anh em

thªm phÊn khëi.

- N©ng cao thªm n÷a ®Þa vÞ quèc tÕ cña n−íc ta.

- T¨ng c−êng sù hiÓu biÕt gi÷a n−íc ta vµ çc n−íc anh em.

- Gãp phÇn th¾t chÆt thªm t×nh ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc trong

®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa.

- T¨ng c−êng sù hîp t¸c kinh tÕ vµ v¨n hãa gi÷a nh©n d©n ta

vµ nh©n d©n çc n−íc anh em.

*

* *


C©u tôc ng÷ nãi: “Tr¨m nghe kh«ng b»ng mét thÊy”, thËt lµ

®óng. Do cuéc ®i th¨m nµy mµ chóng t«i cµng nhËn thÊy r»ng: Sù

®i l¹i th¨m nhau gi÷a çc ®¹i biÓu cña nh©n d©n çc n−íc rÊt cã

Ých lîi, v× nã lµm cho c¶m t×nh gi÷a nh©n d©n çc n−íc cµng thªm

g¾n bã nång nµn. V× vËy chóng t«i ®· thay mÆt nh©n d©n ta mêi

çc l·nh tô çc n−íc anh em, vµ çc vÞ Êy ®· vui vÎ nhËn lêi mêi vµ

sÏ ®Õn th¨m n−íc ta.

*

* *

Trong lóc ®i th¨m, chóng t«i thÊy râ r»ng nh©n d©n çc n−íc

anh em ®Òu ch¸n ghÐt chiÕn tranh, ch¸n ghÐt chñ nghÜa ph¸t xÝt

®éc ¸c, ch¸n ghÐt chñ nghÜa thùc d©n. Chóng t«i tr«ng thÊy ai

còng kiªn quyÕt gi÷ g×n hßa b×nh, kiªn quyÕt b¶o vÖ thµnh qu¶ cña

çch m¹ng, ai còng ra søc gãp phÇn vµo sù nghiÖp x©y dùng x· héi

chñ nghÜa. V× thÕ, mµ vÒ mÆt kinh tÕ vµ v¨n hãa çc n−íc anh em

®Òu cã nh÷ng thµnh tÝch rÊt vÜ ®¹i vµ vÎ vang. Nãi nh− thÕ, kh«ng

ph¶i lµ çc n−íc anh em hoµn toµn kh«ng gÆp khã kh¨n g× n÷a.

Nh−ng ®ã lµ nh÷ng khã kh¨n trong lóc tr−ëng thµnh, nh÷ng khã

kh¨n t¹m thêi vµ côc bé, nhÊt ®Þnh kh¾c phôc ®−îc. Mµ thµnh tÝch

lµ c¨n b¶n, vÜ ®¹i, l©u dµi.


Chóng t«i còng thÊy râ sù gióp ®ì v« t− cña Liªn X« ®èi víi

nh©n d©n çc n−íc anh em. Liªn X« ®· cè g¾ng nhiÒu vµ hy sinh

nhiÒu trong viÖc gióp ®ì çc n−íc anh em gi¶i phãng khái xiÒng

xÝch ®Õ quèc vµ phong kiÕn, ®Ó trë thµnh nh÷ng n−íc d©n chñ tù

do; ®Ó tù lùc çnh sinh vµ x©y dùng x· héi chñ nghÜa; ®Ó b¶o vÖ

thµnh qu¶ cña çch m¹ng; ®Ó ®¸nh lui bän ph¶n ®éng trong n−íc

vµ bän ®ång minh cña chóng bªn ngoµi.

Çc n−íc anh em rÊt c¶m phôc vµ nhiÖt liÖt hoan nghªnh

Trung Quèc vÒ nh÷ng th¾ng lîi trong c«ng cuéc x©y dùng x· héi

chñ nghÜa vµ trong viÖc ¸p dông cã s¸ng t¹o chñ nghÜa M¸c -

Lªnin.

*

* *

T×nh ®ång t©m nhÊt trÝ vµ sù gióp ®ì v« t− cña çc n−íc anh

em ®èi víi nh©n d©n ta khiÕn cho chóng ta cµng thªm h¨ng h¸i.

Chóng ta cµng tin ch¾c trong viÖc tù lùc çnh sinh ®Ó cñng cè miÒn

B¾c tiÕn dÇn lªn x· héi chñ nghÜa, tin ch¾c vÒ th¾ng lîi cuèi cïng

cña ta trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ ®Ó thèng nhÊt

n−íc nhµ.

Sù ®oµn kÕt chÆt chÏ gi÷a nh©n d©n ta vµ 900 triÖu nh©n d©n

çc n−íc anh em lµ mét lùc l−îng v« cïng to lín. Víi lùc l−îng Êy,

víi sù ®ång t×nh ñng hé cña nh©n d©n çc n−íc yªu chuéng hßa

b×nh trªn thÕ giíi, chóng ta nhÊt ®Þnh kh¾c phôc ®−îc mäi khã

kh¨n, nhÊt ®Þnh hoµn thµnh ®−îc nhiÖm vô vÎ vang cña chóng ta

lµ thèng nhÊt n−íc nhµ vµ tiÕn dÇn lªn x· héi chñ nghÜa.

Cuéc ®i th¨m nµy cµng lµm cho chóng ta thÊy râ: chñ nghÜa

M¸c - Lªnin thËt lµ vÜ ®¹i, tinh thÇn quèc tÕ v« s¶n thËt lµ cao quý;

phe x· héi chñ nghÜa thËt lµ hïng m¹nh vµ kh«ng cã lùc l−îng g×

ng¨n trë ®−îc x· héi chñ nghÜa ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh, ph¸t

triÓn m·i, ph¸t triÓn kh¾p thÕ giíi.

b¸o ço t¹i kú häp thø b¶y... 105

Nãi vÒ kÕt qu¶ cuéc ®i th¨m h÷u nghÞ cña chóng t«i, trong bøc

®iÖn mõng Quèc kh¸nh ta, çc vÞ ®¹i diÖn cña §¶ng vµ ChÝnh phñ

Liªn X« cã viÕt:

“Cuéc ®i th¨m çc n−íc ch©u ¢u võa qua cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· lµm t¨ng thªm uy tÝn cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa trªn tr−êng quèc tÕ, më réng vµ cñng cè thªm nh÷ng mèi quan hÖ quèc tÕ cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa. Quan hÖ h÷u nghÞ vµ g¾n bã víi nhau gi÷a n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ çc n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa nhÊt ®Þnh ngµy cµng ®−îc t¨ng c−êng. Mèi quan hÖ h÷u nghÞ anh em, sù t−¬ng trî vµ hîp t¸c trªn c¬ së nh÷ng nguyªn t¾c quèc tÕ v« s¶n cña chñ nghÜa Lªnin, gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam, nh©n d©n Liªn X«, nh©n d©n Trung Quèc vµ çc n−íc x· héi chñ nghÜa kh¸c lµ mét cèng hiÕn quý gi¸ vµo sù nghiÖp to lín cñng cè mÆt trËn hßa b×nh vµ x· héi chñ nghÜa”.

Çc vÞ ®¹i diÖn cña §¶ng vµ ChÝnh phñ Trung Quèc cã viÕt:

“Nh÷ng cèng hiÕn cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa trong viÖc cñng cè h¬n n÷a sù ®oµn kÕt trong phe x· héi chñ nghÜa, nhÊt lµ cuéc ®i th¨m h÷u nghÞ çc n−íc x· héi chñ nghÜa cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh gÇn ®©y vµ nh÷ng thµnh qu¶ míi cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa trong viÖc ph¸t triÓn mèi quan hÖ h÷u nghÞ víi çc n−íc l¸ng giÒng vµ çc n−íc yªu chuéng hßa b×nh kh¸c ë ch©u ¸, nhÊt ®Þnh sÏ cã lîi cho viÖc gi÷ g×n hßa b×nh ch©u ¸ vµ thÕ giíi”.


Trªn ®©y lµ tãm t¾t kÕt qu¶ tèt ®Ñp cña cuéc ®i th¨m çc n−íc

anh em. Chóng ta cÇn ph¶i tiÕp tôc ph¸t huy kÕt qu¶ Êy. Mét lÇn

n÷a t«i xin chóc çc ®¹i biÓu vui vÎ, m¹nh kháe vµ chóc khãa häp thø b¶y cña Quèc héi ta thµnh c«ng.

§äc ngµy 10-9-1957.


ngµy 11-9-1957.

106

Lêi chóc mõng TRONG BUæI CHI£U §·I PHã TæNG THèNG ÊN §é

Th−a Phã Tæng thèng,

Th−a c¸c b¹n,

T«i rÊt vui mõng thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ

n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa hoan nghªnh Phã Tæng thèng

Ra®acrixnan, mét vÞ l·nh tô kÝnh mÕn cña nh©n d©n Ên §é anh

em, mét ng−êi b¹n tèt cña nh©n d©n ViÖt Nam vµ cña hßa b×nh

thÕ giíi.


- Chóc søc kháe Phã Tæng thèng.

- Chóc søc kháe Tæng thèng Ragi¨ng®ra Prax¸t vµ Thñ t−íng

Nªru,

- Chóc t×nh h÷u nghÞ gi÷a n−íc Céng hßa Ên §é vµ n−íc ViÖt

Nam D©n chñ Céng hßa ngµy cµng ®−îc th¾t chÆt vµ ph¸t triÓn,

- Chóc nÒn hßa b×nh ë ¸ ch©u vµ trªn thÕ giíi ®−îc cñng cè,

- Chóc t×nh h÷u nghÞ gi÷a c¸c n−íc ¸ - Phi ngµy cµng ph¸t triÓn.

§äc ngµy 12-9-1957.


ngµy 16-9-1957.

107

BµI NãI CHUYÖN NH¢N DÞP VÒ TH¡M KHU Má

Th−a çc cô, çc vÞ vµ toµn thÓ ®ång bµo,

H«m nay t«i rÊt vui s−íng thÊy cã mÆt ë ®©y çc ®¹i biÓu cña

anh chÞ em c«ng nh©n, cña ®ång bµo n«ng d©n, cña ®ång bµo ®¸nh

ç, ®¹i biÓu cña bé ®éi, cña çn bé çc ngµnh, cña ®ång bµo thµnh

phè, cña ®ång bµo thiÓu sè, cã çc chiÕn sÜ thi ®ua, cã nh÷ng ®ång

bµo ®· tham gia kh¸ng chiÕn, cã ®¹i biÓu çc t«n gi¸o, çc cô phô

l·o, çc chÞ em phô n÷, çc ch¸u thanh niªn vµ nhi ®ång vµ çc b¹n

Hoa kiÒu.

§©y lµ tá r»ng ®ång bµo Hång Qu¶ng1), çc tÇng líp ®oµn kÕt

chÆt chÏ, nh− thÕ lµ rÊt tèt. T«i thay mÆt ChÝnh phñ vµ Trung

−¬ng §¶ng göi tíi ®ång bµo lêi chµo th©n ¸i. §ång thêi t«i göi ®ång

bµo cã mÆt ë ®©y chuyÓn tíi ®ång bµo kh«ng cã mÆt ë ®©y lêi chµo

cña Trung −¬ng §¶ng, cña ChÝnh phñ vµ cña t«i. T«i thay mÆt

ChÝnh phñ, §¶ng vµ nh©n d©n ta c¶m ¬n çc ®ång chÝ chuyªn gia

çc n−íc anh em ®Õn gióp ®ì ta kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, ®ã

lµ tinh thÇn quèc tÕ cao c¶ mµ chóng ta ph¶i häc.

H«m nay v× th× giê Ýt, t«i kh«ng thÓ nãi chuyÖn ®−îc nhiÒu víi

®ång bµo vÒ kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng

_______________

1) Hång Qu¶ng nay thuéc tØnh Qu¶ng Ninh (BT).


cña Liªn X«, v× Çch m¹ng Th¸ng M−êi trong b¸o Nh©n d©n ®· cã

bµi, t«i chØ nh¾c çn bé nghiªn cøu gi¶i thÝch cho ®ång bµo nghe. ë

®©y t«i chØ nãi mét ®iÒu lµ: Liªn X« çch m¹ng thµnh c«ng ®· 40

n¨m, Liªn X« hiÖn giê ®©y c«ng nh©n, n«ng d©n, çn bé, trÝ thøc

Liªn X« rÊt sung s−íng. Nh−ng trong 40 n¨m Liªn X« ®· ph¶i

phÊn ®Êu chÞu cùc khæ, nhÞn ¨n, nhÞn mÆc ®Ó x©y dùng kinh tÕ

suèt 18 n¨m, nhê ®ã míi cã ®êi sèng sung s−íng ngµy nay.

Liªn X« tr−íc chØ cã mét m×nh cho nªn míi ph¶i phÊn ®Êu gian

khæ 18 n¨m. N−íc ta ngµy nay nhê cã Liªn X« vµ çc n−íc anh em

gióp ®ì cho nªn kh«ng ph¶i gian khæ ®Õn 18 n¨m, nh−ng Ýt nhÊt

m×nh còng ph¶i tù lùc çnh sinh phÊn ®Êu gian khæ mét nöa. N−íc

ta hßa b×nh ®· ba n¨m, b©y giê ta ch−a cã thÓ ¨n ngon mÆc tèt nh−

nh©n d©n Liªn X« ®−îc, cho nªn muèn c¶i thiÖn sinh ho¹t th× ph¶i

t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hiÖn tiÕt kiÖm nh− Liªn X«.

Mét ®iÒu n÷a t«i muèn nãi, nh−ng kh«ng nãi ®−îc nhiÒu lµ

viÖc ®i th¨m chÝn n−íc anh em. Th«ng ço chÝnh thøc lµ ®i th¨m

chÝn n−íc, nh−ng thùc ra lµ ®i th¨m 11 n−íc, bÊt kú chóng t«i ®i

®Õn ®©u, nh©n d©n çc n−íc anh em còng ®Òu tá ra rÊt nång nµn

víi nh©n d©n ViÖt Nam.

Chóng t«i ®i vßng quanh çc n−íc anh em mÊt 55 ngµy, ®−êng

dµi 37.900 c©y sè mµ ®i ®Õn ®©u còng gÆp bµ con bÌ b¹n çc n−íc

anh em, thÕ míi biÕt gia ®×nh x· héi chñ nghÜa chóng ta rÊt réng

lín vµ rÊt m¹nh. §Êy lµ nãi vÒ kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng Th¸ng

M−êi vµ cuéc ®i th¨m çc n−íc anh em.

*

* *

B©y giê t«i muèn dµnh th× giê nãi thiÕt thùc vÒ çc vÊn ®Ò cña

®ång bµo ta ë ®©y.

§ång bµo ta ë ®©y cã nhiÒu −u ®iÓm, trong thêi kú kh¸ng chiÕn

®ång bµo çc giíi ë Hång Qu¶ng còng nh− c¶ n−íc ®Òu tá ra rÊt

bµi nãi chuyÖn nh©n dÞp vÒ th¨m khu má 109

trung thµnh víi Tæ quèc, ®ã lµ mét truyÒn thèng rÊt vÎ vang mµ

chóng ta ph¶i lu«n lu«n ph¸t triÓn. Tõ ngµy hßa b×nh lËp l¹i, ®ång

bµo ta ®· ra søc cÇn cï dèc søc vµo viÖc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn

kinh tÕ, ®ã còng lµ mét ®iÒu rÊt tèt mµ chóng ta cÇn ph¸t triÓn.

Ngoµi ra ®ång bµo c«ng nh©n còng nh− n«ng d©n vµ çc tÇng líp

kh¸c ®· rÊt cè g¾ng kh¾c phôc khã kh¨n kh«i phôc ®êi sèng, kh«i

phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Cßn cã nh÷ng −u ®iÓm kh¸c th× ®ång

bµo còng ®· biÕt, t«i chØ nãi mÊy ®iÓm chÝnh thÕ th«i.

B©y giê ®ång bµo cã s½n sµng nghe khuyÕt ®iÓm cña m×nh

kh«ng? Bëi v× cã söa ch÷a ®−îc khuyÕt ®iÓm míi kh¾c phôc ®−îc

khã kh¨n, míi tiÕn bé.

Nãi ®Õn Hång Qu¶ng chñ yÕu lµ nãi ®Õn xÝ nghiÖp, lµ má

than, lµ giai cÊp c«ng nh©n, cho nªn tr−íc hÕt t«i nãi víi anh chÞ

em c«ng nh©n.

Tr−íc ngµy gi¶i phãng miÒn B¾c anh chÞ em c«ng nh©n ta lµ

nh÷ng ng−êi n« lÖ, m×nh lµm cùc khæ nh−ng bän ®Õ quèc vµ t− b¶n

h−ëng lîi, b©y giê c«ng nh©n lµm chñ n−íc nhµ, lµm chñ xÝ nghiÖp

cña m×nh, nh−ng mµ ch−a ch¾c tÊt c¶ ®· hiÓu nh− thÕ.

Muèn lµm ng−êi chñ xøng ®¸ng, ph¶i cã tinh thÇn phô tr¸ch

tèt. T«i xem b¸o thÊy nãi ngµy 27, 28, 29-9 ë CÈm Ph¶ còng nh− ë

Hµ LÇm s¶n xuÊt rÊt h¨ng, ®ã lµ t−îng tr−ng m×nh lµm chñ,

nh−ng kh«ng ph¶i tÊt c¶ nh− thÕ, cßn nhiÒu anh em v× ch−a hiÓu

m×nh lµ chñ nªn ch−a biÕt tiÕc cña m×nh, kh«ng biÕt t«n träng cña

Nhµ n−íc tøc lµ cña m×nh. T«i chØ nªu mét vµi vÝ dô: ngay sè xe do

c«ng nh©n çc n−íc anh em hy sinh phÊn ®Êu lµm ra ®Ó cho chóng

ta dïng. §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta hÕt søc coi träng sù gióp

®ì cña çc n−íc anh em, nh−ng giao cho çc «ng chñ, bµ chñ qu¶n

lý çc xe ®ã th× háng ®Õn 80, 90%. Gi¸ mét chiÕc xe lµ h¬n 150

triÖu ®ång, c«ng nh©n çc n−íc anh em dïng h¬n 2 v¹n c©y sè míi

ph¶i söa l¹i mµ ®−a vÒ m×nh cã chiÕc xe chØ dïng ®−îc 1.500 ®Õn


2.500 c©y sè lµ háng, 11 chiÕc xe to háng 9; 45 chiÕc xe võa háng

36; 82 chiÕc xe TiÖp th× háng 30. Çc c«, çc chó cã ®au lßng

kh«ng? Cßn çc l·ng phÝ kh¸c nh− than v−¬ng v·i vµ ®Êt ®¸ lÉn

nhiÒu, v.v..

Çc c«, çc chó muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ph¶i kh¾c phôc

khuyÕt ®iÓm, tøc lµ ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm, chèng l·ng

phÝ, b¶o vÖ cña c«ng.

VÒ kû luËt lao ®éng th× láng lÎo, kh«ng cã mét n−íc nµo mµ

15% c«ng nh©n v¾ng mÆt trong buæi lµm, nh− thÕ tr−íc hÕt lµ ¶nh

h−ëng ®Õn anh chÞ em c«ng nh©n, ¶nh h−ëng ng©n quü, ¶nh h−ëng

t¨ng gia s¶n xuÊt, ¶nh h−ëng ®Õn gi¸ sinh ho¹t, ¶nh h−ëng kh«ng

tèt ®Õn viÖc kiÕn thiÕt chñ nghÜa x· héi. Hay cã ng−êi ®−¬ng lµm

th× bá ®i ngñ, th¸i ®é nh− thÕ kh«ng ph¶i lµ ng−êi chñ, çn bé vµ

c«ng nh©n ta ph¶i biÕt ®Êu tranh chèng thãi xÊu Êy.

Trong mÊy th¸ng ®Çu n¨m nay cã tíi 450 ng−êi bÞ tai n¹n lao

®éng hoÆc nÆng hoÆc nhÑ, tai n¹n ®ã ch¼ng nh÷ng h¹i ®Õn anh em

bÞ n¹n mµ cßn ¶nh h−ëng ®Õn s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp. V× çch tæ

chøc b¶o vÖ lao ®éng cßn kÐm, ®ã lµ mét khuyÕt ®iÓm cña c«ng

nh©n, nh−ng quan träng nhÊt lµ khuyÕt ®iÓm cña çn bé. V× vËy

anh chÞ em c«ng nh©n cÇn ph¶i chèng, mµ çn bé còng ph¶i kh¾c

phôc söa ch÷a.

Cã mét sè ng−êi hÕt søc t¨ng gia s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm, nh−ng l¹i

cã mét sè kÐm thµnh ra møc s¶n xuÊt ®æ ®ång kÐm h¬n thêi n« lÖ.

Mét ng−êi c«ng nh©n trong thêi Ph¸p thuéc mét n¨m s¶n xuÊt 128

tÊn, giê ®©y cã nhiÒu anh chÞ em c«ng nh©n s¶n xuÊt rÊt h¨ng h¸i,

nh−ng ®æ ®ång mét ng−êi s¶n xuÊt trong mét n¨m chØ ®−îc 120

tÊn, cã ng−êi s¶n xuÊt 150 tÊn, nh−ng v× cã nh÷ng ng−êi kÐm

thµnh ra møc chung kÐm lµ nh− thÕ. KhuyÕt ®iÓm Êy tr−íc hÕt lµ

¶nh h−ëng ®Õn ®êi sèng anh em c«ng nh©n, cho nªn c«ng nh©n,

çn bé ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ kh¾c phôc khuyÕt ®iÓm ®ã.


Anh em c«ng nh©n ®· biÕt Quèc héi võa råi th«ng qua LuËt

c«ng ®oµn ch−a? Çn bé ®· gi¶i thÝch ch−a? §ã lµ ®iÒu rÊt quan

träng. Quèc héi lµ ®¹i biÓu cña nh©n d©n ®· thõa nhËn vai trß chñ

nh©n cña giai cÊp c«ng nh©n, ®ã lµ vai trß rÊt vÎ vang. Nh−ng

®ång thêi muèn lµm trßn bæn phËn ng−êi chñ nh©n th× ng−êi c«ng

nh©n còng ph¶i lu«n lu«n lµm trßn nhiÖm vô cña m×nh. §Êy lµ ý

nghÜa LuËt c«ng ®oµn, anh chÞ em ch−a ®−îc phæ biÕn, thÕ lµ

khuyÕt ®iÓm cña çn bé §¶ng, c«ng ®oµn vµ ®oµn thanh niªn.

Tãm l¹i, c«ng nh©n lµ giai cÊp l·nh ®¹o, çc c«, çc chó ®· hiÓu

nh− thÕ vµ ®ång bµo còng hiÓu nh− thÕ, nh−ng muèn l·nh ®¹o th×

ph¶i g−¬ng mÉu. V× vËy cÇn ph¶i kh¾c phôc khuyÕt ®iÓm, ph¸t

triÓn −u ®iÓm s½n cã, hoµn thµnh nhiÖm vô §¶ng vµ ChÝnh phñ

giao cho ®Ó xøng ®¸ng lµ «ng chñ, bµ chñ, xøng ®¸ng lµ vai trß cña

giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam, xøng ®¸ng lµ mét bé phËn trong gia

®×nh x· héi chñ nghÜa.

B©y giê nãi ®Õn ®ång bµo n«ng d©n. §ång bµo n«ng d©n rÊt cè

g¾ng chèng h¹n, chèng b·o, g×n gi÷ ®ª ®iÒu, röa chua, c¹o mÆn, v.v..

Nãi tãm l¹i ®ång bµo n«ng d©n cÇn cï, cho nªn ®· thu ®−îc ba vô

tèt. Nh−ng mµ ®ång bµo n«ng d©n còng cã khuyÕt ®iÓm lµ ®−îc ba

mïa råi th× chñ quan, coi nhÑ ch¨m bãn lóa mïa, hoa mµu kÐm

h¬n n¨m ngo¸i. §ång bµo n«ng d©n ta cÇn hiÓu r»ng ruéng ®Êt rÊt

tèt, nh−ng ph¶i cã sù ch¨m chØ, cÇn cï th× míi ®em l¹i hoa mµu,

thãc lóa, nghÜa lµ “muèn cã ¨n th× ph¶i l¨n vµo ruéng”.

Mét ®iÓm n÷a, ®ång bµo n«ng d©n cã khuyÕt ®iÓm lµ kh«ng

b¶o vÖ rõng, kh«ng gi÷ rõng ®−îc tèt, lµm rõng bõa b·i. Rõng lµ

cña Nhµ n−íc. Nhµ n−íc giao cho n«ng d©n qu¶n lý. Cè nhiªn ®ång

bµo n«ng d©n cã khuyÕt ®iÓm, nh−ng mét phÇn çn bé ch−a tuyªn

truyÒn gi¶i thÝch kü, ®ång bµo n«ng d©n nÕu biÕt râ th× quyÕt t©m

lµm ®óng. Chóng ta b¶o vÖ ®−îc rõng tèt, lµ b¶o vÖ quyÒn lîi cho

®ång bµo n«ng d©n, nãi chung lµ b¶o vÖ quyÒn lîi cho c¶ n−íc.


§ång bµo n«ng d©n muèn lµm ¨n tèt h¬n tr−íc, ph¶i cã tæ

chøc, ph¶i ®oµn kÕt. §ång bµo n«ng d©n cã biÕt v× sao n«ng d©n

Liªn X« ®−îc sung s−íng kh«ng? V× n«ng d©n Liªn X« tæ chøc n«ng

tr−êng hµng v¹n mÉu, hä lµm chung h−ëng chung. N«ng d©n

Trung Quèc hay n«ng d©n TriÒu Tiªn ch−a ®−îc nh− n«ng d©n

Liªn X« nh−ng còng h¬n ta v× hä cã tæ chøc hîp t¸c x·. B©y giê

®ång bµo ta ch−a lµm ®−îc nh− thÕ, nh−ng muèn lµm ¨n tiÕn bé

th× ph¶i tæ chøc tæ ®æi c«ng cho tèt.

Qua b¸o ço th× huyÖn Hoµnh Bå ®· tæ chøc tæ ®æi c«ng kh¸,

®Êy lµ g−¬ng mÉu, çc n¬i kh¸c cÇn häc tËp ®Ó lµm cho tèt. Çc cô

ta x−a cã c©u:

Mét c©y lµm ch¼ng nªn non,

NhiÒu c©y chôm l¹i thµnh hßn nói cao.

§ång bµo muèn lµm hßn nói cao th× ph¶i tæ chøc tæ ®æi c«ng.

ë ®©y cßn cã ®ång bµo ®¸nh ç rÊt cÇn cï, rÊt khã nhäc, rÊt

tiÕt kiÖm, thÕ lµ tèt. Nh−ng cã mét ®iÒu lµ cÇn ph¶i cè g¾ng h¬n

n÷a trong viÖc tæ chøc ®oµn kÕt gióp ®ì lÉn nhau.

Cßn ®ång bµo c«ng th−¬ng còng cè g¾ng, cã −u ®iÓm, nh−ng

còng cã khuyÕt ®iÓm. KhuyÕt ®iÓm chÝnh lµ ch−a biÕt gióp ®ì

nh©n d©n vµ chÝnh quyÒn chèng ®Çu c¬ tÝch tr÷ vµ æn ®Þnh vËt gi¸.

V× ®Çu c¬ tÝch tr÷ ch¼ng nh÷ng h¹i cho nh©n d©n mµ tr−íc hÕt cho

bµ con bu«n b¸n thùc thµ.

ThuÕ lµ mét nhiÖm vô mäi ng−êi gãp phÇn vµo ®Ó x©y dùng

n−íc nhµ, bµ con ai ch¼ng muèn cã tr−êng häc, cã nhµ th−¬ng;

muèn thÕ th× ph¶i cã tiÒn, ph¶i cã sù ®ãng gãp cña nh©n d©n.

Nh−ng còng cßn mét sè ng−êi ch−a ®ãng sßng ph¼ng, nh÷ng ng−êi

®ã kh«ng thÓ ®¸nh lõa ChÝnh phñ ®−îc m·i.

NÕu ®ång bµo c«ng th−¬ng biÕt ph¸t triÓn −u ®iÓm vµ kh¾c

phôc khuyÕt ®iÓm cña m×nh th× sÏ gãp phÇn ®ãng gãp kh¸ quan

träng vµo viÖc x©y dùng ®Êt n−íc vµ x©y dùng kinh tÕ.


Cßn bé ®éi, ®i ra çc n−íc anh em chç nµo còng nãi ViÖt Nam

anh dòng, chç nµo còng nãi §iÖn Biªn Phñ, v× qu©n ®éi ta lµ qu©n

®éi nh©n d©n, con ®Î cña nh©n d©n, b¶o vÖ nh©n d©n, ®ã lµ nhiÖm

vô rÊt vÎ vang. Qu©n ®éi ta còng cã nh÷ng khã kh¨n, nh÷ng khã

kh¨n b©y giê so víi trong kh¸ng chiÕn, so víi §iÖn Biªn Phñ ch−a

thÊm vµo ®©u, v× vËy bé ®éi ta ®· cã truyÒn thèng vÎ vang vÒ chÞu

®ùng gian khæ, kh¾c phôc khã kh¨n vµ nay ph¶i ph¸t huy truyÒn

thèng ®ã mµ ra søc häc tËp tiÕn bé, ra søc gióp ®ì nh©n d©n, ®oµn

kÕt nh©n d©n, lµm trßn nhiÖm vô vÎ vang mµ §¶ng vµ ChÝnh phñ

®· giao cho qu©n ®éi ta.

Çn bé §¶ng, çn bé chÝnh quyÒn kh«ng ph¶i lµm quan çch

m¹ng, ¨n trªn ngåi trèc. Çn bé §¶ng còng nh− çn bé chÝnh

quyÒn, ngay c¶ B¸c lµ çn bé cao nhÊt ®Òu lµ ®µy tí cña nh©n d©n,

ph¶i hÕt lßng hÕt søc phôc vô nh©n d©n, ph¶i cÇn, kiÖm, liªm,

chÝnh. Muèn thÕ ph¶i gÇn gòi nh©n d©n, khuyÕn khÝch nh©n d©n,

l·nh ®¹o nh©n d©n.

Cã mét sè çn bé v× kh«ng hiÓu m×nh lµ ®µy tí cña nh©n d©n,

chØ muèn ë thµnh phè ®Ó ®−îc gÇn hµng phë, gÇn ng−êi yªu... NÕu

nh− thÕ th× kh«ng lµm ®−îc nhiÖm vô m×nh lµ ®µy tí cña nh©n

d©n, phôc vô nh©n d©n. Nh©n dÞp kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng

Liªn X«, t«i nªu mét vÝ dô: ë Liªn X«, çn bé §¶ng b¶o ®i ®©u th×

®i ®Êy, c¶ nh÷ng vïng xa x«i hÎo l¸nh nhÊt, thÕ cho nªn cã nh÷ng

d©n téc thiÓu sè tr−íc ®©y rÊt l¹c hËu, nay tiÕn bé rÊt nhanh.

Kh«ng tr¸ch çc c«, çc chó ¨n phë, gÇn ng−êi yªu, nh−ng mµ

tr−íc hÕt ph¶i lµm trßn nhiÖm vô phôc vô nh©n d©n.

Giê nãi ®Õn çc bµ con Hoa kiÒu. Çc bµ con Hoa kiÒu ë ®©y

lµm má còng cã, lµm ruéng còng cã, bu«n b¸n còng cã, ®¸nh ç

còng cã. Tr−íc khi chóng ta ®−îc gi¶i phãng, th× Trung Quèc còng

nh− ViÖt Nam ®Òu bÞ ®Õ quèc phong kiÕn thèng trÞ, ®Õ quèc, phong

kiÕn nã chia rÏ Trung Quèc víi ViÖt Nam lµm cho Trung Quèc vµ


ViÖt Nam ghÐt lÉn nhau, nã lµm cho ng−êi ViÖt Nam, Hoa kiÒu

ghÐt lÉn nhau. B©y giê Trung Quèc ®· ®−îc gi¶i phãng, nöa n−íc

ViÖt Nam còng ®· ®−îc gi¶i phãng, Trung Quèc vµ ViÖt Nam cïng

tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. V× vËy, Trung Quèc vµ ViÖt Nam kh«ng

ph¶i chØ lµ hai n−íc l¸ng giÒng th«i, mµ cßn lµ hai n−íc anh em.

Çc c«, çc chó ®· thÊy çc ®ång chÝ chuyªn gia vµ c«ng nh©n

Trung Quèc sang gióp ViÖt Nam rÊt nhiÒu. V× vËy, bµ con Hoa

kiÒu ph¶i ®oµn kÕt víi bµ con ViÖt Nam cïng t¨ng gia s¶n xuÊt,

thùc hµnh tiÕt kiÖm ®Ó cïng ph¸t triÓn kinh tÕ, cïng nhau h−ëng

h¹nh phóc.

ThÕ lµ t«i võa nãi qua mét sè sai lÇm cña anh chÞ em çn bé vµ

®ång bµo. V× kh«ng cã th× giê nªn kh«ng thÓ nãi nhiÒu h¬n n÷a.

*

* *

B©y giê t«i nãi sang vÊn ®Ò tæ chøc c«ng ®oµn, thanh niªn vµ

§¶ng.

C«ng ®oµn lµ tæ chøc c«ng nh©n, ph¶i ®oµn kÕt c«ng nh©n, gi¸o

dôc c«ng nh©n, lµm cho c«ng nh©n hiÓu r»ng lao ®éng lµ vÎ vang,

hiÓu râ giai cÊp c«ng nh©n lµ giai cÊp l·nh ®¹o, chñ nh©n n−íc nhµ.

V× vËy, c«ng ®oµn cÇn ph¶i nh¾c nhë, gióp ®ì, khuyÕn khÝch anh chÞ

em c«ng nh©n t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm vµ ph¶i xem

xÐt ®Õn ®êi sèng vËt chÊt, ®êi sèng v¨n hãa cña anh chÞ em c«ng

nh©n. §ã lµ nhiÖm vô cña c«ng ®oµn, cho nªn c«ng ®oµn lµ mét

tr−êng häc ®Ó thùc hiÖn c¶i tiÕn dÇn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi.

B©y giê thö hái c«ng ®oµn ta ë ®©y sinh ho¹t cã th−êng xuyªn

hay kh«ng, cã thiÕt thùc hay kh«ng, cã vui vÎ hay kh«ng? T«i ch¾c

çn bé c«ng ®oµn khã tr¶ lêi, v× mét chøng cí râ rµng lµ Quèc héi

®· th«ng qua LuËt c«ng ®oµn mµ anh chÞ em ®oµn viªn ch−a biÕt,

®Êy lµ tá ra sinh ho¹t cña ®oµn viªn kh«ng th−êng xuyªn, kh«ng

ho¹t b¸t, kh«ng vui vÎ.


Nãi vÒ ®oµn thanh niªn còng gÇn nh− c«ng ®oµn. V× vËy muèn

lµm trßn nhiÖm vô cña c«ng ®oµn, cña ®oµn thanh niªn th× çn bé

c«ng ®oµn vµ ®oµn thanh niªn ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ, ph¶i g−¬ng

mÉu trong viÖc häc tËp, trong s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm, trong kû luËt lao

®éng, lu«n lu«n gÇn gòi c«ng nh©n, gÇn gòi thanh niªn.

Thanh niªn cã mét ®iÓm ®¸ng khen, nh−ng kh«ng ph¶i ®−îc

khen mµ tù kiªu, tù ®¹i. VÝ dô nh− vËn ®éng phong trµo lµm ®óng

giê, vËn ®éng häc nghÒ, vËn ®éng tiÕt kiÖm, thanh niªn ®· lµm

®−îc mét phÇn trong ba vÊn ®Ò ®ã, nh−ng míi lµ b−íc ®Çu, cßn

ph¶i cè g¾ng tiÕp tôc h¬n n÷a.

Çn bé c«ng ®oµn vµ thanh niªn ph¶i gÇn gòi, g−¬ng mÉu,

nh−ng mµ çn bé c«ng ®oµn vµ thanh niªn trùc tiÕp tham gia s¶n

xuÊt cßn Ýt, chØ ngåi viÕt chØ thÞ, kh«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt th× lµm

sao gÇn gòi ®−îc c«ng nh©n, lµm sao biÕt ®−îc c«ng nh©n muèn g×,

lo g×, nghÜ g×? ThÕ lµ quan liªu.

HiÖn nay 75% nam n÷ c«ng nh©n lµ ®oµn viªn c«ng ®oµn vµ cø

bèn thanh niªn cã mét ®oµn viªn. §ã lµ mét lùc l−îng rÊt tèt, rÊt

m¹nh, nÕu tæ chøc cho khÐo, gi¸o dôc cho khÐo th× nhÊt ®Þnh thùc

hiÖn ®−îc kÕ ho¹ch mµ cßn v−ît møc. Nh−ng tæ chøc ch−a khÐo,

ch−a chÆt chÏ, çn bé cßn quan liªu vµ v× cã khuyÕt ®iÓm cho nªn

lùc l−îng to lín nh− thÕ mµ nhiÖm vô ch−a lµm trßn.

Nãi ®Õn çc ch¸u nhi ®ång, th× bÊt cø n−íc nµo, n¬i nµo còng

rÊt ngoan, v× çc ch¸u cßn non trÎ, thËt thµ, ngay th¼ng, rÊt tèt,

nh−ng chÝnh v× çi tèt cña çc ch¸u, cho nªn “gÇn mùc th× ®en, gÇn

®Ìn th× s¸ng”. Nghe nãi çc ch¸u ë ®©y cã nhiÒu ch¸u th−êng hay

b¾t ch−íc çi xÊu h¬n lµ çi tèt, ra ®−êng th× huªnh hoang lµm

bËy, kh«ng nghe lêi cha mÑ, kh«ng cã kû luËt phÐp t¾c, nh− thÕ lµ

kh«ng tèt, kh«ng xøng ®¸ng lµ ch¸u B¸c Hå. §ã lµ khuyÕt ®iÓm

cña çc ch¸u mét phÇn, cã thÓ nãi lµ mét phÇn nhá, nh−ng khuyÕt

®iÓm ë çc c« çc chó, tÊt c¶ cña ng−êi lín, cña x· héi lµ chÝnh,


nhÊt lµ cña thanh niªn, phô n÷, bëi v× tæ chøc cña nhi ®ång §¶ng

®· giao cho thanh niªn, phô n÷ mµ thanh niªn, phô n÷ kh«ng lµm

trßn nhiÖm vô cña m×nh, råi ®Õn khuyÕt ®iÓm cña thÇy gi¸o,

tr−êng häc vµ khuyÕt ®iÓm cña bè mÑ kh«ng biÕt lµm g−¬ng mÉu

gi¸o dôc çc ch¸u. Kh«ng biÕt r»ng çc ch¸u lµ ng−êi chñ t−¬ng lai

cña x· héi, b©y giê çc ch¸u tèt th× sau nµy nã còng tèt, b©y giê

xÊu th× sau nµy còng xÊu.

Muèn cho çc ch¸u tèt th× ph¶i gi¸o dôc, tæ chøc çc ch¸u.

Muèn lµm ®−îc nh− thÕ th× thanh niªn, phô n÷, thÇy gi¸o, gia

®×nh ph¶i liªn l¹c chÆt chÏ víi nhau, t×m çch gi¸o dôc söa ch÷a

cho çc ch¸u th× nhÊt ®Þnh çc ch¸u tèt. §©y lµ mét ®iÓm çc c«,

çc chó cÇn ph¶i chó ý.

B©y giê t«i nãi ®Õn vÊn ®Ò §¶ng. §¶ng lµ tæ chøc tiÒn phong

cña nh©n d©n lao ®éng, mµ tr−íc hÕt lµ giai cÊp c«ng nh©n. §¶ng

l·nh ®¹o nh©n d©n lµm çch m¹ng ®· th¾ng lîi. §¶ng l·nh ®¹o

nh©n d©n kh¸ng chiÕn còng th¾ng lîi. B©y giê chóng ta ®ang lµm

nhiÖm vô kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, cñng cè miÒn B¾c tiÕn

dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, tranh thñ miÒn Nam, ®Êu tranh giµnh

thèng nhÊt n−íc nhµ. §¶ng ph¶i l·nh ®¹o nh©n d©n lµm viÖc ®ã,

nh− thÕ §¶ng ta ph¶i rÊt m¹nh, ph¶i ph¸t triÓn kh«ng ngõng,

nh−ng ph¶i nhiÒu vÒ sè l−îng ®ång thêi ph¶i cã chÊt l−îng tèt míi

lµm trßn ®−îc nhiÖm vô l·nh ®¹o.

Nh−ng trong thùc tÕ ë Hång Gai h¬n mét v¹n c«ng nh©n nam

n÷ mµ chØ cã 78 ®¶ng viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt, nh− thÕ lµ Ýt l¾m vµ

trong 78 ng−êi th× sè ®ång chÝ ë ngay ®Þa ph−¬ng nµy chØ cã 12

ng−êi. H¬n mét v¹n c«ng nh©n sao l¹i kh«ng cã mÊy tr¨m ng−êi ®ñ

t− çch lµm ®¶ng viªn. V× sao cã Ýt thÕ? Cã ph¶i lµ viÖc vµo §¶ng

khã kh¨n nh− viÖc ®i lªn thiªn ®−êng, hay anh em quan niÖm

®¶ng viªn lµ thÇn th¸nh kh«ng? §Êy lµ v× çc cÊp ñy ®¶ng, çc çn

bé, ®¶ng viªn, çc c¬ quan chuyªn tr¸ch cña §¶ng nhËn kh«ng râ


nhiÖm vô, lµm kh«ng trßn nhiÖm vô. Cè nhiªn viÖc lùa chän ng−êi

vµo §¶ng ph¶i rÊt thËn träng, kh«ng ®Ó bän ®Çu c¬ vµo ®Ó lµm

quan ¨n trªn ngåi trèc, cho nªn ph¶i chän läc rÊt cÈn thËn kh«ng

®−îc bõa b·i. Nh−ng mét mÆt çc c¬ quan phô tr¸ch cña §¶ng

ph¶i quan t©m ra søc gÇn gòi chän läc ng−êi xøng ®¸ng vµo §¶ng,

mét mÆt kh¸c ph¶i dùa vµo quÇn chóng ®Ó biÕt ®−îc ng−êi tèt ®Ó

mµ ph¸t triÓn §¶ng. Çn bé ph¶i hÕt søc cè g¾ng, mµ anh chÞ em

c«ng nh©n, n«ng d©n, bé ®éi còng ph¶i gióp ®ì §¶ng ph¸t triÓn, v×

§¶ng m¹nh tøc lµ d©n m¹nh, d©n m¹nh th× §¶ng m¹nh, d©n,

§¶ng m¹nh th× chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Hång Qu¶ng lµ n¬i rõng vµng bÓ b¹c rÊt lµ phong phó, Hång

Qu¶ng cã nh©n d©n rÊt lµ cÇn cï, cã rÊt nhiÒu thuËn lîi, nÕu mµ

§¶ng, chÝnh quyÒn, c«ng ®oµn, thanh niªn, mÆt trËn c«ng t¸c tèt,

nh©n d©n ®oµn kÕt tèt th× Hång Qu¶ng nhÊt ®Þnh cã thÓ thµnh mét

®Þa ph−¬ng kiÓu mÉu vµ nh− thÕ th× ®ång bµo Hång Qu¶ng sÏ gãp

phÇn xøng ®¸ng vµo c«ng cuéc cñng cè miÒn B¾c, tiÕn dÇn lªn chñ

nghÜa x· héi, tranh thñ miÒn Nam, x©y dùng mét n−íc ViÖt Nam

hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh.

Nãi ngµy 4-10-1957.

In trong s¸ch B¸c Hå víi c«ng nh©n vµ nh©n d©n çc d©n téc Qu¶ng Ninh,

Ban Nghiªn cøu LÞch sö §¶ng tØnh

Qu¶ng Ninh, 1977, tr. 34-46.

118

Lêi chóc mõng trong buæi CHI£U §·I §OµN §¹I BIÓU CHÝNH PHñ BUNGARI

Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng th©n mÕn,

Th−a çc ®ång chÝ th©n mÕn,

Nh©n d©n, §¶ng vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ riªng t«i rÊt sung

s−íng ®−îc ®ãn tiÕp çc ®ång chÝ, nh÷ng ng−êi l·nh ®¹o nh©n d©n

Bungari anh em.

Gi÷a çch m¹ng ViÖt Nam vµ çch m¹ng Bungari t×nh nghÜa

kh¨ng khÝt ®· cã tõ l©u. Çch ®©y h¬n ba m−¬i n¨m, nh÷ng ®ång

chÝ çch m¹ng cña hai n−íc ®· cïng c«ng t¸c trong Quèc tÕ Céng

s¶n. H¬n hai m−¬i n¨m tr−íc ®©y, cã mét cuéc th¶o luËn quan

träng ®Ó quyÕt ®Þnh ®−êng lèi tiÕn lªn cña çch m¹ng ViÖt Nam.

Cuéc th¶o luËn Êy do ®ång chÝ §imit¬rèp l·nh ®¹o vµ ®· ®−a ®Õn

kÕt qu¶ th¾ng lîi cho çch m¹ng ViÖt Nam.

Võa råi, nh÷ng ngµy chóng t«i ®Õn th¨m n−íc Bungari anh em

lµ nh÷ng ngµy rÊt sung s−íng mµ chóng t«i sÏ ghi nhí m·i. §¶ng,

ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Bungari ®ãn tiÕp chóng t«i ®· long träng,

l¹i th©n mËt nh− anh em ruét thÞt. C«ng nh©n vµ n«ng d©n, tõ çc

cô giµ ®Õn çc ch¸u bÐ ®èi víi chóng t«i, ®èi víi nh©n d©n ViÖt

Nam ®Òu tá t×nh v« cïng th−¬ng yªu quý träng.

Chóng ta cã thÓ nãi r»ng: Gi÷a çc n−íc trong ®¹i gia ®×nh x·

héi chñ nghÜa do Liªn X« vµ Trung Quèc ®øng ®Çu, Bungari lµ mét

n−íc anh em kiÓu mÉu:

lêi chóc mõng trong buæi chiªu ®·i... 119

Tr−íc ngµy gi¶i phãng, Bungari lµ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c

hËu. Nh©n d©n Bungari anh dòng ®· næi lªn ®Ëp tan xiÒng xÝch

phong kiÕn vµ t− b¶n. D−íi sù l·nh ®¹o kh«n khÐo cña §¶ng

Céng s¶n Bungari vµ sù gióp ®ì v« t− cña Liªn X«, chØ trong

m−êi n¨m, Bungari ®· thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp tiªn tiÕn vµ

®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa cña nh©n d©n Bungari kh«ng ngõng

®−îc n©ng cao.

Trªn tr−êng chÝnh trÞ quèc tÕ, nh©n d©n Bungari lu«n lu«n

kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng chñ nghÜa ®Õ quèc thùc d©n, ®ßi gi¶m

binh bÞ vµ cÊm dïng vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ. Nh©n d©n

Bungari lu«n lu«n ®Êu tranh cho hßa b×nh thÕ giíi vµ ra søc ñng

hé nh÷ng d©n téc phÊn ®Êu ®Ó giµnh tù do ®éc lËp.

ë trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, Bungari lu«n lu«n ®Êu

tranh ®Ó cñng cè thªm m·i t×nh ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc anh em, vµ

lu«n lu«n ra søc gióp ®ì çc n−íc anh em.

§¶ng, ChÝnh phñ, vµ nh©n d©n Bungari lu«n lu«n nªu cao

ngän cê vÎ vang cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ truyÒn thèng anh

dòng do ®ång chÝ §imit¬rèp ®Ó l¹i.

T«i tiÕc r»ng çc ®ång chÝ ë ViÖt Nam Ýt ngµy qu¸. Tuy vËy,

chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®i th¨m cña çc ®ång chÝ sÏ th¾t chÆt

thªm t×nh h÷u nghÞ vµ sù hîp t¸c gi÷a hai d©n téc chóng ta, sÏ

cñng cè thªm t×nh ®oµn kÕt trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa

cña chóng ta vµ gãp phÇn cñng cè hßa b×nh thÕ giíi.


- Chóc søc kháe ®ång chÝ Chñ tÞch §amianèp,

- Chóc søc kháe ®ång chÝ Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng,

- Chóc søc kháe çc ®ång chÝ trong §oµn,

- Chóc t×nh anh em th©n thiÕt gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ

nh©n d©n Bungari,


- Chóc t×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn ®−îc trong ®¹i gia

®×nh x· héi chñ nghÜa do Liªn X« vµ Trung Quèc ®øng ®Çu.

Cuèi cïng t«i nhê c¸c ®ång chÝ chuyÓn lêi chµo th©n ¸i cña t«i

cho bµ con c«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc vµ c¸c ch¸u thanh niªn,

nhi ®ång Bungari.

§äc ngµy 8-10-1957.


ngµy 9-10-1957.

121

LI£N X¤ VÜ §¹I

ViÕt xong th¸ng 10-1957, Nxb. Sù thËt

xuÊt b¶n thµnh s¸ch n¨m 1957.

Ký tªn: TRÇn lùc.

123

Th−a bµ con,

Cïng víi nh©n d©n Liªn X« anh em, lóc nµy tÊt c¶ bµ con

trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa vµ giai cÊp lao ®éng kh¾p thÕ

giíi ®Òu vui vÎ s¾m söa ¨n mõng ngµy kû niÖm thø 40 cña Çch

m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i. §ã lµ mét cuéc kû niÖm to lín vµ vÎ vang

x−a nay ch−a tõng cã.

Nh©n dÞp nµy, ch¾c bµ con ta muèn hiÓu râ h¬n n÷a t×nh h×nh

cña Liªn X«. HiÓu râ thªm ®Ó tin t−ëng thªm, ®Ó yªu quý thªm.

§Ó hiÓu râ thªm th× cã mét çch tèt nhÊt, lµ mêi bµ con cïng

t«i ®i th¨m Liªn X«.

Xin bµ con chí ng¹i, cuéc ®i th¨m nµy kh«ng khã kh¨n tèn

kÐm g×, v× nã lµ mét cuéc ®i th¨m b»ng tinh thÇn. Bµ con ngåi nghe

t«i kÓ chuyÖn vµ cø t−ëng t−îng nh− m×nh ®· ®i ®Õn n¬i ®ã, ®· gÆp

ng−êi kia, thÊy viÖc nä...

Xin bµ con ®Æc biÖt chó ý mét ®iÒu lµ: Muèn thÊy râ çi g× h¬n,

çi g× kÐm, çi g× Ýt, çi g× nhiÒu, th× ph¶i so s¸nh. Muèn so s¸nh

th× kh«ng g× h¬n lµ nªu con sè. V× vËy cho nªn trong cuéc du lÞch

nµy, chóng ta sÏ gÆp nhiÒu con sè.

Xin mêi bµ con ®i.

§Êy, tr−íc m¾t chóng ta lµ mét d¶i ®Êt ®ai réng mªnh m«ng,

tõ ¢u sang ¸, nã chiÕm mét phÇn s¸u qu¶ ®Êt. §ã lµ Liªn X«. Liªn

X« lµ mét n−íc to nhÊt trªn thÕ giíi, cã 22 triÖu 40 v¹n c©y sè

vu«ng, to gÊp ba n−íc Mü (c¶ n−íc ViÖt Nam ta cã 32 v¹n 8 ngh×n

c©y sè vu«ng). Chóng ta ®ang ®øng ë ®¶o R¸tmanèp lµ phÝa cùc

§«ng cña Liªn X«, b©y giê lµ 5 giê s¸ng, nh−ng lóc nµy ë hå Baican

lµ chÝnh gi÷a Liªn X« th× võa 12 giê khuya, mµ ë M¸txc¬va lµ phÝa

T©y, th× ®· 7 giê tèi.


Tõ §«ng sang T©y lµ nh− thÕ, cßn tõ Nam ®Õn B¾c th× ®é 4.000

c©y sè. Khi ë phÝa Nam lµ mïa Xu©n, th× ë phÝa B¾c chÝnh lµ mïa

§«ng gi¸ rÐt.

Biªn giíi Liªn X« tiÕp gi¸p víi 12 biÓn, 3 ®¹i d−¬ng vµ 12 n−íc.

Nh÷ng n−íc Êy lµ Na Uy, Ba Lan, PhÇn Lan, TiÖp Kh¾c, Hunggari,

Rumani, Thæ NhÜ Kú, Iran, ¸pganixtan, M«ng Cæ, TriÒu Tiªn vµ

Trung Quèc. H×nh tr¹ng ®Êt n−íc Liªn X«, phÝa tr¸i lµ vïng ®ång

b»ng mªnh m«ng; phÝa ph¶i lµ nh÷ng nói non trïng ®iÖp. Cao

nhÊt lµ vïng Pamia, cã ngän nói Xtalin cao 7.495 th−íc. ë vïng

nµy, ban ®ªm th× rÐt, n−íc ®«ng thµnh ®¸, ban ngµy th× nãng hæi

nh− lß nung.

ë Liªn X« tõ vïng nµy sang vïng kh¸c, khÝ hËu kh¸c nhau rÊt

nhiÒu. ThÝ dô: Mïa Xu©n ®Õn vµo kho¶ng th¸ng 2 ë phÝa Nam lµ

Tuècmªni, xuèng ®Õn M¸txc¬va kho¶ng th¸ng 5 vµ ®Õn th¸ng 6

míi ®Õn B¾c Xibªri; nghÜa lµ tõ Nam sang B¾c mïa Xu©n kh¸c

nhau 5 th¸ng. ë B¾c Xibªri tuyÕt phñ 9 th¸ng trong mét n¨m vµ

khi ë ®ã rÐt d−íi 70 ®é ©m, th× ë Nam Giªoãcgi khÝ trêi Êm ¸p, hoa

në ®Çy v−ên. Nãng hay lµ rÐt ®Òu cã t¸c dông cña nã. N¬i rÐt th×

c©y l©u lín, nh−ng chÊt gç cøng ch¾c. N¬i nãng th× lóa, b«ng, hoa

qu¶ chÝn nhanh. X−a kia cùc B¾c lµ mét vïng b¨ng tuyÕt mªnh

m«ng, kh«ng cã ng−êi ë. Nh−ng tõ sau çch m¹ng thµnh c«ng, th×

cã nh÷ng thµnh phè míi x©y dùng lªn. Vµ nhê khoa häc mµ ng−êi

ta ®· trång ®−îc çc thø c©y cèi hoa qu¶ xø nãng.

Liªn X« lµ mét n−íc rÊt giµu. ë nh÷ng vïng nh− Ucren, Cuban,

V«nga, T©y Xibªri lµ nh÷ng n¬i cã hµng chôc triÖu mÉu ®Êt ruéng ph×

nhiªu, s¶n xuÊt ®ñ çc thø hoa mÇu, khoai lóa. ë C«cad¬, Tianchan

vµ nh÷ng vïng nói kh¸c lµ nh÷ng n¬i tiÖn lîi cho nghÒ ch¨n nu«i vµ

cã rÊt nhiÒu thø hÇm má, do ®ã c«ng nghiÖp rÊt ph¸t triÓn. Nh− trªn

®· nãi, Liªn X« tiÕp gi¸p víi nhiÒu biÓn vµ ®¹i d−¬ng, cho nªn viÖc

giao th«ng vËn t¶i rÊt tiÖn lîi, rÊt giµu vÒ ç, muèi.

liªn x« vÜ ®¹i 125

Mét ®iÒu thó vÞ lµ do viÖc x©y dùng nhiÒu x−ëng to vµ ®µo

nhiÒu kªnh lín, Liªn X« cã nh÷ng çi biÓn nh©n t¹o rÊt to, nh−

biÓn Ximlianxcaia, biÓn Goãcki, biÓn CubisÐp, v.v..

B©y giê chóng ta ®i sang phÝa Nam Liªn X«. Nh÷ng tru«ng çt

mªnh m«ng ®ã lµ Caracum vµ Kixicum. ë ®©y rÊt Ýt m−a vµ bµ con

cã thÓ ®Æt trøng gµ trªn b·i çt th× nã kh¾c chÝn. Tr−íc kia, ®©y lµ

mét vïng hoang vu, v× thiÕu n−íc kh«ng trång trät g× ®−îc. Ngµy

nay Liªn X« ®· ®µo nhiÒu kªnh dÉn n−íc, kªnh to nhÊt lµ kªnh

Caracum tr−íc m¾t chóng ta, kªnh nµy dµi gÇn 1.000 c©y sè. Cã

n−íc th× tru«ng çt trë nªn ruéng tèt, cho nªn vïng nµy hiÖn nay

s¶n xuÊt rÊt nhiÒu b«ng.

Liªn X« ®Êt réng, cña nhiÒu, ng−êi ®«ng, Liªn X« cã 200 triÖu

nh©n d©n. Trong sè ®ã cã non tr¨m d©n téc kh¸c nhau vÒ nhiÒu mÆt.

Nh− d©n téc Nga cã h¬n 100 triÖu ng−êi, tr×nh ®é v¨n hãa rÊt cao,

cßn ë C«cad¬ cã mét d©n téc chØ vÎn vÑn mÊy tr¨m ng−êi ë trong

mét lµng. Çc d©n téc Liªn X« nãi hµng tr¨m thø tiÕng kh¸c nhau.

Cã nh÷ng d©n téc khai hãa ®· l©u ®êi, l¹i cã ®é 40 d©n téc th× sau

çch m¹ng thµnh c«ng míi cã ch÷ viÕt. Nh−ng bÊt kú sè ng−êi ®«ng

hay lµ Ýt, tr×nh ®é thÊp hay lµ cao, d−íi chÕ ®é X«viÕt tÊt c¶ çc d©n

téc ®Òu ®oµn kÕt thµnh mét khèi, ®Òu b×nh ®¼ng b×nh quyÒn.

Mét ®iÒu ®¸ng chó ý lµ sè ng−êi ë çc thµnh thÞ t¨ng lªn rÊt

nhanh. Tr−íc çch m¹ng, sè ng−êi ë thµnh thÞ chiÕm h¬n 17% tæng

sè nh©n d©n. N¨m 1956 sè ®ã t¨ng ®Õn h¬n 43%. Thñ ®« M¸txc¬va

cã 5 triÖu nh©n d©n, nÕu kÓ c¶ ngo¹i « th× h¬n 8 triÖu.

Mét ®iÒu ®¸ng chó ý n÷a lµ: Trong mét n−íc to lín nh− vËy,

ng−êi nhiÒu nh− vËy, mµ kh¾p c¶ n−íc kh«ng cã mét ng−êi thÊt

nghiÖp, kh«ng cã mét ng−êi t− b¶n, kh«ng cã mét ai bÞ ng−êi bãc

lét hoÆc bãc lét ng−êi.

*

* *


Bµ con ta ®· biÕt qua nói s«ng, phong c¶nh, khÝ hËu, nh©n d©n

Liªn X«. B©y giê chóng ta h·y xÐt xem t×nh h×nh kinh tÕ cña Liªn

X«, tr−íc hÕt lµ c«ng nghiÖp.

Tr−íc çch m¹ng, Nga lµ mét n−íc ng−êi ®«ng nhÊt, ®Êt réng

nhÊt, nguyªn liÖu nhiÒu nhÊt, so víi çc n−íc ¢u, Mü. Nh−ng vÒ

mÆt c«ng nghiÖp th× Nga l¹i l¹c hËu, ®øng vµo bËc chãt. Nga

kh«ng s¶n xuÊt ®−îc m¸y mãc, xe h¬i, m¸y cµy, v.v.. VÒ trang bÞ

m¸y mãc, Mü nhiÒu h¬n Nga gÊp 10 lÇn. NhiÒu nhµ m¸y vµ hÇm

má ë Nga ®Òu do bän t− b¶n n−íc ngoµi lµm chñ.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng, t×nh h×nh Êy thay ®æi

h¼n, tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, nay Liªn X« ®· trë thµnh

mét n−íc c«ng nghiÖp tiÒn tiÕn vµo h¹ng nhÊt ë ch©u ¢u vµ h¹ng

nhÊt h¹ng nh× trªn thÕ giíi.

N¨m 1956 çc nhµ khoa häc tÝnh ra trong mét tiÕng ®ång hå

Liªn X« s¶n xuÊt h¬n:

4.000 tÊn gang

5.500 tÊn thÐp

48.000 tÊn than

628.000 th−íc v¶i, v.v..

KÕt qu¶ ®ã, nh©n d©n Liªn X« ®· ph¶i ®Êu tranh gian khæ mÊy

chôc n¨m tr−êng míi giµnh ®−îc.

Tr¶i qua bèn n¨m ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø nhÊt11, råi n¨m

n¨m néi chiÕn vµ qu©n ®éi 14 n−íc tÊn c«ng, tiÕp ®Õn mÊy n¨m bÞ

çc n−íc t− b¶n bao v©y, kÎ ®Þch bªn trong vµ bªn ngoµi t×m mäi

çch ph¸ ho¹i, kinh tÕ cña Liªn X« bÞ ®iªu tµn gÇn hÕt. ThiÕu

nguyªn liÖu, thiÕu l−¬ng thùc, thiÕu m¸y mãc, thiÕu tiÒn vèn, çi

g× còng thiÕu. ThËt lµ khã kh¨n kh«ng thÓ t−ëng t−îng. Lóc bÊy

giê Liªn X« l¹i lµ n−íc x· héi chñ nghÜa ®Çu tiªn, c« ®éc mét m×nh,

ch−a cã n−íc anh em gióp ®ì.


D−íi sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n vµ kiªn quyÕt cña §¶ng Céng s¶n,

nh©n d©n lao ®éng Liªn X« ®· c¾n r¨ng buéc bông, nhÞn ¨n, nhÞn

mÆc, v−ît mäi khã kh¨n, gãp søc gãp tiÒn ®Ó kh«i phôc l¹i nÒn kinh

tÕ. Ngoµi viÖc nghÜa vô lao ®éng vµ thi ®ua yªu n−íc, mçi th¸ng

lÜnh l−¬ng, tÊt c¶ mäi ng−êi c«ng nh©n vµ viªn chøc ®Òu gãp Ýt

nhiÒu vµo quü “kh«i phôc kinh tÕ”. N«ng d©n ®−îc chia ruéng ®Êt,

còng h¨ng h¸i gióp tiÒn gióp søc vµo viÖc x©y dùng l¹i n−íc nhµ.

Nhê vËy, ®Õn n¨m 1926 tøc lµ chÝn n¨m sau çch m¹ng, kinh tÕ ®·

kh«i phôc b»ng møc tr−íc chiÕn tranh. Song nh− thÕ vÉn ch−a ®ñ.

§Ó ®øng v÷ng, ®Ó lµm kiÓu mÉu cho v« s¶n thÕ giíi, Liªn X« cÇn

ph¶i tiÕn h¬n n÷a vÒ mÆt kinh tÕ, ®Ó ®uæi kÞp råi v−ît qua çc n−íc

t− b¶n. Çch m¹ng thµnh c«ng, Nhµ n−íc tøc lµ toµn thÓ nh©n d©n

lao ®éng ®· lµm chñ ®Êt ruéng, nhµ m¸y, vËn t¶i, ng©n hµng, mËu

dÞch, v.v.. Trªn c¬ së tù lùc çnh sinh, t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc

hµnh tiÕt kiÖm, Nhµ n−íc vµ nh©n d©n ®ång t©m hiÖp lùc, th× nhÊt

®Þnh ®ñ lùc l−îng x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.

N¨m 1928 b¾t ®Çu thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt. KÕ

ho¹ch nµy ®Õn n¨m 1932 th× xong. Nã nh»m trang bÞ cho c«ng

nghiÖp vµ n«ng nghiÖp nh÷ng m¸y mãc míi.

Ban ®Çu nhiÒu ng−êi kh«ng tin kÕ ho¹ch Êy cã thÓ thµnh c«ng,

v× m¸y mãc thiÕu, kinh nghiÖm thiÕu, çn bé thiÕu. Nh−ng víi sù

cè g¾ng kh«ng ngõng cña nh©n d©n lao ®éng, çc x−ëng lµm m¸y

kÐo, xe h¬i, hãa häc; çc x−ëng ®óc gang ®óc thÐp; çc tr¹m ®iÖn, v.v.

lÇn l−ît ®−îc x©y dùng ë nhiÒu n¬i.

Phong trµo thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm ®· gãp phÇn

to lín cho c«ng cuéc x©y dùng nµy. TiÕp ®Õn kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn

thø hai (1933 ®Õn 1937) th× c«ng cuéc x©y dùng kü thuËt cho toµn

bé kinh tÕ ®· c¨n b¶n thµnh c«ng. So víi n¨m 1913, th× s¶n xuÊt

vÒ c«ng nghiÖp nÆng ®· t¨ng gÊp 8 lÇn.


Còng nh− kÕ ho¹ch thø nhÊt, kÕ ho¹ch thø hai ®· thµnh c«ng

tr−íc kú h¹n; vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m thø ba b¾t ®Çu tõ n¨m 1938, nh»m

môc ®Ých theo kÞp vµ v−ît qu¸ møc s¶n xuÊt cña çc n−íc t− b¶n.

N¨m 1940, Liªn X« ®· cã h¬n 9.000 xÝ nghiÖp lín vµ s¶n xuÊt

15 triÖu tÊn gang, 18 triÖu r−ëi tÊn thÐp, 31 triÖu tÊn dÇu löa, v.v..

Nh÷ng nhµ m¸y ®å sé ®· ®−îc x©y dùng ë nh÷ng vïng Uran,

C«cad¬, Xibªri, v.v.. So víi n¨m 1913, th× tæng sè s¶n xuÊt c«ng

nghiÖp nÆng t¨ng 12 lÇn, m¸y mãc t¨ng 50 lÇn. VÒ mÆt s¶n xuÊt

m¸y mãc, Liªn X« ®· vµo h¹ng thø nhÊt trªn thÕ giíi.

KÕ ho¹ch thø ba ®ang tiÕn hµnh rÊt thuËn lîi, kinh tÕ ®ang

ph¸t triÓn vïn vôt, th× ph¸t xÝt §øc bÊt th×nh l×nh tÊn c«ng Liªn X«.

Nh÷ng vïng bÞ giÆc ph¸t xÝt chiÕm ®ãng lµ nh÷ng vïng giµu

cã, tr−íc ®©y ®· s¶n xuÊt 58% thÐp, 60% than, 68% gang.

Ph¸t xÝt §øc ®· ®èt ph¸:

1.710 thµnh phè

70.000 lµng m¹c

31.850 nhµ m¸y

82.000 tr−êng häc

6.000.000 nãc nhµ

lµm cho 25.000.000 ng−êi mÊt chç ë.

Liªn X« ®· thiÖt h¹i h¬n 679.000 triÖu róp, vµ n¨m n¨m chiÕn

tranh chèng ph¸t xÝt ®· lµm chËm trÔ mÊt 10 n¨m cho sù ph¸t

triÓn kinh tÕ cña n−íc nhµ.

B¾t ®Çu chiÕn tranh, Liªn X« ®· dêi ®−îc 1.300 xÝ nghiÖp lín

vÒ hËu ph−¬ng vµ x©y thªm nhiÒu nhµ m¸y míi; nhê vËy mµ cung

cÊp ®Çy ®ñ çc thø cho qu©n ®éi ®Ó ®¸nh th¾ng giÆc.

Sau ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai mµ Liªn X« ®· bÞ hy sinh

nhiÒu nhÊt, trong lóc çc n−íc t− b¶n ch−a hµn g¾n xong vÕt

th−¬ng do chiÕn tranh g©y ra, th× chØ trong 5, 6 n¨m, Liªn X« ®·

kh«i phôc l¹i tÊt c¶ nÒn kinh tÕ.


Trong kÕ ho¹ch 5 n¨m thø t− (1946 ®Õn 1950), 6.000 xÝ nghiÖp

lín ®· ®−îc x©y dùng. So víi tr−íc chiÕn tranh, s¶n xuÊt than ®·

t¨ng 50%, mµ s¶n xuÊt çc lo¹i kh¸c th× t¨ng gÊp 2, gÊp 3.

So víi n¨m 1940, th× s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña kÕ ho¹ch 5 n¨m

thø n¨m (1951 ®Õn 1955) ®· t¨ng h¬n gÊp 3 lÇn. Riªng vÒ s¶n xuÊt

m¸y mãc t¨ng gÇn 5 lÇn. Gang, thÐp, than, ®iÖn... th× Liªn X« ®øng

®Çu tÊt c¶ çc n−íc ¢u ch©u.

HiÖn nay, nh©n d©n lao ®éng Liªn X« ®ang thi ®ua thùc hiÖn

kÕ ho¹ch 7 n¨m (1956 ®Õn 1962).

NÕu lÊy n¨m 1940 lµm møc 100%, th× ®Õn cuèi kÕ ho¹ch thø

s¸u, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña Liªn X« sÏ t¨ng ®Õn 530%. Vµi con

sè thó vÞ: N¨m 1947, thÐp cña 3 n−íc Anh, Ph¸p, T©y §øc céng l¹i

th× nhiÒu gÊp 2 Liªn X«. N¨m 1956, th× Liªn X« s¶n xuÊt thÐp h¬n

45 triÖu tÊn, mµ 3 n−íc kia céng l¹i lµ 54 triÖu tÊn, nghÜa lµ chØ

h¬n Liªn X« non 9 triÖu tÊn, tøc lµ 1/6. N¨m 1960, Liªn X« sÏ s¶n

xuÊt 429 triÖu tÊn than.

HiÖn nay, Liªn X« s¶n xuÊt nh÷ng kiÓu rÊt míi vÒ tµu thñy, xe

h¬i, ®Çu tµu, m¸y bay. M¸y bay ph¶n lùc “T.U.104” chë ®−îc h¬n

50 ng−êi, bay cao 12 c©y sè, bay nhanh 1.000 c©y sè mét giê. Mü vµ

Anh ®Òu ch−a cã thø m¸y bay nh− thÕ nµy ®Ó chë kh¸ch.

Mçi n¨m Liªn X« s¶n xuÊt h¬n 30 v¹n m¸y kÐo vµ n¨m 1960

sÏ s¶n xuÊt 65 v¹n camminh«ng cho çc n«ng tr−êng.

VÒ c«ng nghiÖp nhÑ, th× viÖc s¶n xuÊt çc thø cÇn dïng h»ng

ngµy cho nh©n d©n, nh− ®å ¨n, v¶i vãc, ®å dïng, so víi n¨m 1913

th× n¨m 1937 ®· t¨ng gÊp 6 lÇn r−ìi. Trong nh÷ng n¨m chiÕn

tranh chèng ph¸t xÝt, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nhÑ bÞ gi¶m sót. §Õn

n¨m 1950 s¶n xuÊt ®· kh«i phôc vµ v−ît møc n¨m 1940. Vµi thÝ

dô: Riªng Nhµ m¸y dÖt Camisin ë V«nga mçi ngµy s¶n xuÊt 1

triÖu th−íc v¶i vµ lôa. Çc nhµ m¸y ®å hép ë Ama Ata mçi ngµy

s¶n xuÊt 140.000 hép thÞt.


N¨m 1956, Liªn X« ®· s¶n xuÊt:

5.500 triÖu th−íc v¶i

754 triÖu th−íc lôa

268 triÖu th−íc len

314 triÖu ®«i giµy

4.350 ngh×n tÊn ®−êng

2.360 ngh×n tÊn thÞt

1.370 ngh×n tÊn b¬ vµ b¸nh s÷a, v.v..

So víi n¨m 1913, th× n¨m 1956 c«ng nghiÖp nhÑ t¨ng gÊp h¬n

11 lÇn. H¬n 1.500 nhµ m¸y míi chuyªn m«n s¶n xuÊt hµng hãa

cÇn dïng cho nh©n d©n. Trong kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø s¸u, c«ng

nghiÖp nhÑ ®−îc thªm nhiÒu nhµ m¸y h¬n n÷a.

Theo NghÞ quyÕt cña §¹i héi lÇn thø XX cña §¶ng Céng s¶n

Liªn X«, n¨m 1960 sÏ s¶n xuÊt:

7.270 triÖu th−íc v¶i

1.074 triÖu th−íc lôa

363 triÖu th−íc len

455 triÖu ®«i giµy

6.530 ngh×n tÊn ®−êng

3.950 ngh×n tÊn thÞt

2.500 ngh×n tÊn b¬ s÷a.

ThÕ lµ so víi n¨m 1956, c«ng nghiÖp nhÑ vµo n¨m 1960 sÏ ph¸t

triÓn rÊt nhiÒu; do ®ã, nh©n d©n Liªn X« cµng ngµy ¨n cµng ngon,

mÆc cµng ®Ñp h¬n m·i.

V× bµ con ta ®i du lÞch, cho nªn chóng ta còng nªn nãi tãm t¾t

vÒ viÖc giao th«ng vËn t¶i cña Liªn X«.

Liªn X« cã: 120.700 c©y sè ®−êng s¾t. NhiÒu ®Çu tµu ch¹y b»ng

®iÖn, ®· s¹ch sÏ, l¹i rÎ tiÒn. Trong kÕ ho¹ch thø s¸u sÏ b¾c thªm

6.500 c©y sè ®−êng ray. VËn t¶i b»ng ®−êng thñy rÊt ph¸t triÓn ë

çc biÓn, çc s«ng, çc kªnh ®µo.


206.900 c©y sè ®−êng xe h¬i ch¹y kh¾p trong n−íc.

M¸y bay cña Liªn X« ®i l¹i kh¾p trong n−íc vµ trªn thÕ giíi.

Nh©n d©n Liªn X« cßn dïng m¸y bay vµo nh÷ng viÖc nh− gieo

gièng m¹, t×m luång ç, b¶o vÖ rõng, cÊp cøu ng−êi èm, v.v..

So víi n¨m 1913 th× n¨m 1956 viÖc giao th«ng vËn t¶i t¨ng gÊp

h¬n 10 lÇn.

*

* *

Trong çc xÝ nghiÖp Liªn X«, phÇn lín c«ng t¸c ®Òu lµm b»ng

m¸y. Sè nhµ m¸y tù ®éng ngµy cµng nhiÒu. ë çc nhµ m¸y tù ®éng,

viÖc s¶n xuÊt tõ ®Çu ®Õn cuèi ®Òu do m¸y lµm, kh«ng cÇn ®Õn søc

ng−êi. ChØ cÇn mét sè Ýt ng−êi ®Ó xem xÐt c«ng viÖc. ThÝ dô x−ëng

®iÖn NiÐp (Dniepr) cã chÝn hÖ thèng m¸y ch¹y b»ng 650.000 kw

®iÖn vµ nhiÒu thø m¸y mãc kh¸c, mµ chØ cã s¸u ng−êi thî chuyªn

m«n tr«ng coi.

Mét ®iÒu rÊt míi trong c«ng nghiÖp, lµ ba n¨m nay Liªn X« ®·

dïng søc nguyªn tö trong c«ng cuéc s¶n xuÊt. Nhµ m¸y nguyªn tö

®Çu tiªn trªn thÕ giíi ë gÇn M¸txc¬va, s¶n xuÊt 5.000 kw. Trong

24 tiÕng ®ång hå nã chØ tèn 30 gam chÊt uranium. NÕu dïng than

th× ph¶i tèn 100 tÊn. Trong kÕ ho¹ch thø s¸u, x−ëng nguyªn tö sÏ

t¨ng ®Õn 420.000 kw nghÜa lµ t¨ng gÊp 84 lÇn. Ng−êi ta dïng søc

nguyªn tö vµo c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, ch÷a bÖnh vµ nh÷ng

ngµnh kinh tÕ kh¸c, cho ®Õn m¸y ®Õm chai r−îu, bia...

Vµi con sè sau ®©y chøng tá møc s¶n xuÊt cña Liªn X« ph¸t

triÓn nhanh chãng thÕ nµo:

S¶n l−îng cña c¶ n¨m 1920:

vÒ ®iÖn, th× n¨m 1955 chØ s¶n xuÊt trong: 24 giê

vÒ gang, ................................................... : 36 -

vÒ ®−êng çt, ........................................... : 168 -

vÒ dÇu löa, ............................................... : 192 -

vÒ than ®¸, ............................................... : 480 -


So s¸nh vÒ møc ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña Liªn X« víi çc n−íc t−

b¶n vµ lÊy n¨m 1929 lµm møc 100%, th× chóng ta thÊy n¨m 1955

b×nh qu©n çc n−íc t− b¶n t¨ng 193% vµ Liªn X« t¨ng 2.049%.

Së dÜ Liªn X« ph¸t triÓn nhanh nh− vËy lµ nhê n¨ng suÊt lao

®éng t¨ng rÊt cao, nh− n¨m 1955 t¨ng gÊp t¸m lÇn n¨m 1913 vµ

gÊp ba lÇn n¨m 1940. Mµ n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lµ nhê kû luËt

lao ®éng rÊt nghiªm, tæ chøc lao ®éng ngµy cµng tiÕn bé, tinh thÇn

lao ®éng cña mçi ng−êi ®Òu rÊt cao. Ai còng ®Òu hiÓu s©u s¾c r»ng

lao ®éng lµ vÎ vang.

Oenx¬ (Wells) lµ mét v¨n sÜ ng−êi Anh næi tiÕng. N¨m 1920,

«ng sang th¨m Liªn X«, sau khi nghe Lªnin nãi vÒ kÕ ho¹ch ®iÖn

khÝ hãa, «ng Oenx¬ ®· ng¹c nhiªn vµ nãi: “KÕ ho¹ch Êy lµ mét ¶o

t−ëng. Ai mµ c¶ gan t−ëng t−îng ra mét kÕ ho¹ch gan liÒn nh− vËy

ë mét n−íc réng mªnh m«ng vµ ®Çy rõng nói, kü thuËt ®· thÊp

kÐm, ®a sè nh©n d©n l¹i mï ch÷, c«ng nghiÖp vµ th−¬ng nghiÖp th×

tiªu ®iÒu...”. Sù thËt th× ngµy nay Liªn X« ®· hoµn thµnh mÊy kÕ

ho¹ch to h¬n kÕ ho¹ch mµ «ng Oenx¬ cho lµ ¶o t−ëng.

Nãi tãm l¹i, cuèi kÕ ho¹ch 5 n¨m thø s¸u, s¶n l−îng c«ng

nghiÖp cña Liªn X« sÏ nhiÒu gÊp n¨m so víi s¶n l−îng n¨m 1940.

Trong 40 n¨m, nh©n d©n Liªn X« ®· ph¶i tr¶i qua 18 n¨m

phÊn ®Êu gian khæ vµ chiÕn tranh, chØ cã 22 n¨m cã hoµn c¶nh hßa

b×nh ®Ó ®−a c¶ lùc l−îng vµo c«ng cuéc x©y dùng. V× vËy Liªn X«

hÕt søc chèng chiÕn tranh, quyÕt t©m gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi.

Liªn X« cã søc ng−êi vµ søc cña dåi dµo ®Ó ph¸t triÓn nhanh, ph¸t

triÓn m¹nh vµ tiÕn lªn chñ nghÜa céng s¶n.

Liªn X« hïng m¹nh nh− vËy, nh−ng Liªn X« vÉn lu«n lu«n

chñ tr−¬ng chung sèng hßa b×nh. Liªn X« ®· tÝch cùc ñng hé

phong trµo gi¶i phãng d©n téc trªn kh¾p thÕ giíi. Liªn X« s½n

sµng gióp ®ì çc n−íc tiÕn chËm trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ,

s½n sµng më réng quan hÖ kinh tÕ vµ v¨n hãa víi çc n−íc trªn


thÕ giíi. §Æc biÖt lµ Liªn X« rÊt thiÕt tha ®ßi cÊm chØ vò khÝ

nguyªn tö vµ vò khÝ khinh khÝ vµ tÝch cùc ®Êu tranh ®Ó thùc hiÖn

viÖc tµi gi¶m qu©n bÞ. ChÝnh s¸ch ngo¹i giao hßa b×nh cña Liªn

X« ngµy cµng ®−îc nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh trªn thÕ giíi

hÕt lßng ñng hé.

*

* *

Chóng ta ®· xem qua c«ng nghiÖp cña Liªn X«, tr−íc khi ®i

th¨m n«ng nghiÖp Liªn X«, t«i xin nh¾c l¹i mét chuyÖn cò. N¨m

1908, trong mét b¶n b¸o ço, Bé Néi vô cña vua Nga viÕt: “N¨m

nµo còng cã mét sè rÊt ®«ng n«ng d©n bÞ n¹n chÕt ®ãi ®e do¹”.

Håi ®ã hÇu hÕt ruéng ®Êt ®Òu lµ cña bän ®Þa chñ. 30.000 ®¹i

®Þa chñ chiÕm hÕt h¬n 70 triÖu mÉu t©y, mµ 10 triÖu gia ®×nh n«ng

d©n còng chØ cã ®é chõng Êy ruéng ®Êt, 65% n«ng d©n lµ d©n cµy

nghÌo, sèng mét çch rÊt cùc khæ.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· chia cho n«ng d©n lao ®éng h¬n

150 triÖu mÉu t©y ruéng ®Êt vµ tr©u bß tÞch thu cña ®Þa chñ phong

kiÕn. N«ng d©n rÊt sung s−íng ®−îc chia ruéng ®Êt, nh−ng çch

cµy cÊy lµm ¨n vÉn cò kü vµ riªng lÎ. Trong c¶ n−íc cã h¬n 25 triÖu

gia ®×nh n«ng d©n nh− vËy. Mµ nh− vËy th× ®êi sèng cña n«ng d©n

khã c¶i thiÖn vµ n«ng nghiÖp khã tiÕn bé. Muèn c¶i thiÖn sinh ho¹t

vµ s¶n xuÊt tiÕn bé th× cÇn ph¶i tæ chøc hîp t¸c x· n«ng nghiÖp

(hay lµ n«ng tr−êng tËp thÓ).

Nh−ng ®èi víi hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, n«ng d©n cßn ngËp

ngõng, lo ng¹i, kh«ng tin, v× ®ã lµ mét viÖc míi l¹. Bän ph¶n ®éng

l¹i t×m mäi çch ph¸ ho¹i.

§¶ng vµ ChÝnh phñ võa ra søc tuyªn truyÒn gi¶i thÝch, võa ra

søc tæ chøc n«ng tr−êng Nhµ n−íc ®Ó lµm kiÓu mÉu. Nhê vËy mµ

®Õn n¨m 1929 hîp t¸c x· n«ng nghiÖp ®· ®−îc tæ chøc kh¾p c¶ n−íc.

N¨m 1930 §¶ng vµ ChÝnh phñ ph¸i vÒ n«ng th«n 25.000 c«ng nh©n


®¾c lùc ®Ó gióp çc hîp t¸c x·. N¨m 1937 th× 93% n«ng d©n ®Òu vµo

hîp t¸c x· vµ ®· s¶n xuÊt 27.200 ngµn tÊn lóa m× cho thÞ tr−êng,

tøc lµ nhiÒu h¬n tr−íc çch m¹ng 65.000 tÊn. §ã lµ mét th¾ng lîi to.

ThÕ lµ n«ng nghiÖp còng ®· b¾t ®Çu tiÕn dÇn theo c«ng nghiÖp vµ

®êi sèng cña n«ng d©n ®−îc c¶i thiÖn rÊt nhiÒu. NÕu so víi n¨m

1913, th× n¨m 1956 kho¶n thu nhËp cña n«ng d©n t¨ng gÊp 19 lÇn. ë n«ng th«n kh«ng cßn c¶nh ®ãi r¸ch, dèt n¸t n÷a.

Trong mÊy n¨m chiÕn tranh chèng ph¸t xÝt §øc, lùc l−îng cña

hîp t¸c x· vµ cña n«ng tr−êng nhµ n−íc cµng biÓu hiÖn mét çch

râ rÖt. Bän ph¸t xÝt §øc ®· ®èt ph¸:

98.000 hîp t¸c x· n«ng nghiÖp

70.000 x·

1.876 n«ng tr−êng nhµ n−íc

2.890 tr¹m m¸y cµy; chóng ®· c−íp ®i hoÆc giÕt lµm thÞt:

17 triÖu con bß

7 triÖu con ngùa

hµng chôc triÖu con dª vµ cõu,

hµng chôc v¹n ng−êi ®· bÞ chóng b¾n chÕt hoÆc b¾t ®i.

NÕu håi ®ã mµ kh«ng cã hîp t¸c x· vµ n«ng tr−êng nhµ n−íc,

th× ch¾c r»ng n«ng nghiÖp ®· ph¸ s¶n, nh©n d©n vµ bé ®éi ®· bÞ

®ãi. Lóc ®ã hÇu hÕt ®µn «ng vµ trai tr¸ng ®Òu ®i ®¸nh giÆc; ë hËu

ph−¬ng chØ cã ng−êi giµ, ®µn bµ, trÎ con. ThÕ mµ nhê çch tæ chøc

cña hîp t¸c x· vµ n«ng tr−êng nhµ n−íc, nhê lßng nång nµn yªu

n−íc cña n«ng d©n, cho nªn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vÉn gi÷ v÷ng vµ

bé ®éi cïng nh©n d©n vÉn ®−îc cung cÊp l−¬ng thùc ®Çy ®ñ.

HiÖn nay, Liªn X« cã 87.500 hîp t¸c x· n«ng nghiÖp víi 397

triÖu mÉu t©y ruéng ®Êt vµ 5.134 n«ng tr−êng nhµ n−íc víi 89

triÖu mÉu. Ngoµi ®Êt ruéng vµ cña c¶i chung cña hîp t¸c x·, mçi

gia ®×nh n«ng d©n cã riªng mét ®¸m v−ên, mét con bß, vµi con lîn,

m−¬i con dª vµ mét sè gµ vÞt.


C¸c x· viªn ai lµm ®−îc nhiÒu ngµy c«ng th× ®−îc chia nhiÒu

tiÒn vµ hiÖn vËt. Mét thÝ dô:

Hîp t¸c x· “R¹ng §«ng” cã 1.200 gia ®×nh, 9.000 mÉu t©y

ruéng ®Êt. Hä trång khoai, trång b¾p, trång gai, nu«i bß, v.v.. Do

sù cÇn cï cè g¾ng cña c¸c x· viªn, n¨m 1956 mçi mÉu ®· s¶n xuÊt

tõ 160 t¹ ®Õn 300 t¹ khoai. Hä ®· b¸n cho Nhµ n−íc 2.000.000 lÝt

s÷a. Tæng sè thu nhËp c¶ n¨m cña hîp t¸c x· lµ 15 triÖu r−ìi ®ång

róp. Nhµ anh §usenc« cã 4 ng−êi lao ®éng, c¶ n¨m lµm ®−îc 1.450

ngµy c«ng. C¶ nhµ anh ®· ®−îc chia 4.480 ký lóa m×.

14 tÊn khoai.

140 ký rau xanh.

43.500 ®ång róp.

Hîp t¸c x· “R¹ng §«ng” cã mét tr−êng trung häc ®Õn cÊp III,

cã c©u l¹c bé, nhµ ®äc s¸ch, r¹p chiÕu bãng, nhµ cho thuèc. Nhµ

n«ng d©n nµo còng cã m¸y thu thanh, cã ®Ìn ®iÖn, n−íc m¸y... Mét

hîp t¸c x· n«ng nghiÖp mµ kh«ng kh¸c g× mét thµnh phè nhá.

Kho¶n thu nhËp cña n«ng d©n hîp t¸c x· ngµy cµng t¨ng:

N¨m 1940, tæng sè thu lµ 20.700 triÖu ®ång róp.

N¨m 1955, tæng sè thu lµ 75.600 triÖu ®ång róp.

N«ng tr−êng nhµ n−íc cã:

257 v¹n m¸y cµy

63 v¹n m¸y gÆt

69 v¹n xe camminh«ng vµ v« sè m¸y mãc kh¸c.

370 v¹n bß vµ ngùa

5 triÖu con lîn

12 triÖu con cõu, v.v..

N¨m 1956 trung b×nh mçi mÉu gÆt ®−îc h¬n 31 t¹ lóa m×, hoÆc

36 t¹ b¾p h¹t.

Cã nhiÒu n«ng tr−êng mçi n¨m ®· nép cho ChÝnh phñ h¬n

65.000 tÊn lóa m×.


18% tæng sè ruéng ®Êt trong n−íc thuéc vÒ n«ng tr−êng nhµ

n−íc.

27% tæng sè lóa m×, 15% tæng sè thÞt vµ 18% tæng sè s÷a lµ do

n«ng tr−êng nhµ n−íc cung cÊp.

§Ó gióp çc hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, Liªn X« cã 9.000 tr¹m

m¸y cµy vµ m¸y gÆt gåm cã: 1.389 ngh×n chiÕc m¸y cµy, 338 ngh×n

m¸y gÆt, mçi tr¹m cã h¬n 15 ng−êi chuyªn gia vµ 200 c«ng nh©n. ë çc hîp t¸c x· vµ n«ng tr−êng, tõ viÖc cµy ruéng, h¸i b«ng, cho

®Õn viÖc v¾t s÷a bß phÇn nhiÒu ®Òu lµm b»ng m¸y.

N¨m 1919, Lªnin nãi: “NÕu mét ngµy kia chóng ta cã thÓ cho

hä 10 v¹n chiÕc m¸y cµy tèt, víi dÇu mì, víi ng−êi cÇm m¸y... th×

tÊt c¶ trung n«ng sÏ nãi: Chóng t«i t¸n thµnh céng s¶n”. HiÖn nay

lêi −íc ao cña Lªnin ®· thùc hiÖn gÊp h¬n 10 lÇn. ë n«ng th«n,

99% viÖc cµy bõa lµm b»ng m¸y; 94% viÖc gieo cÊy vµ 83% viÖc thu

ho¹ch ®Òu lµm b»ng m¸y.

Còng lµ n«ng th«n, nh−ng tr−íc kia ng−êi n«ng d©n Nga

quanh n¨m ch©n bïn tay lÊm, h× hôc víi 7.800.000 çi bõa gç vµ

4.200.000 çi cµy s¾t. Khã nhäc suèt n¨m, ®ãi l¹i vÉn ®ãi. Ngµy

nay th× n«ng d©n çc hîp t¸c x· lµm g× còng lµm b»ng m¸y. Çch

lµm ¨n cò vµ míi kh¸c nhau nh− trêi víi vùc. V× vËy cho nªn møc

s¶n xuÊt ngµy nay ®· t¨ng gÊp ba ngµy x−a. Çc thø m¸y cµy, m¸y

gÆt ®· tiÕt kiÖm ®−îc søc lao ®éng cho 22 triÖu ng−êi lµm c«ng. Víi

sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c«ng nghiÖp, ng−êi ta ®o¸n r»ng

trong Ýt n¨m n÷a viÖc trång trät vµ ch¨n nu«i ë Liªn X« sÏ hoµn

toµn lµm b»ng m¸y hÕt.

Nhê cã m¸y mãc mµ diÖn tÝch ruéng ®Êt tõ 118 triÖu mÉu t©y

(n¨m 1913) ®· t¨ng lªn gÇn 186 triÖu mÉu (n¨m 1956).

ChØ trong ba n¨m gÇn ®©y, h−ëng øng lêi kªu gäi cña §¶ng vµ

ChÝnh phñ, h¬n 350.000 thanh niªn ®· vì thªm 35.500 ngµn mÉu

®Êt hoang.


N«ng tr−êng nhµ n−íc cã nhiÖm vô rÊt quan träng vÒ viÖc cung

cÊp l−¬ng thùc. Nh− n¨m 1956, n«ng tr−êng nhµ n−íc ®· s¶n xuÊt

52.800 ngµn tÊn lóa m×, trång 24.000 ngµn mÉu t©y ng«, mçi mÉu

thu ho¹ch b×nh qu©n ®−îc 200 t¹ h¹t. ChØ riªng n«ng tr−êng Nhµ

n−íc Ud¬bªkixtan ®· s¶n xuÊt h¬n 2.800 ngµn tÊn b«ng.

T«i xin giíi thiÖu víi bµ con ®©y lµ ®ång chÝ Tuaxuncunèp.

§ång chÝ lµ x· tr−ëng mét hîp t¸c x· trång b«ng, liªn tiÕp trong

mÊy n¨m mçi mÉu ®· s¶n xuÊt 36 t¹ r−ìi b«ng. Do thµnh tÝch Êy,

®ång chÝ ®· ba lÇn ®−îc th−ëng Hu©n ch−¬ng Anh hïng lao ®éng.

Vµ ®©y lµ n÷ ®ång chÝ Ghªta. N¨m 1935, ng−êi trång cñ c¶i

®−êng giái nhÊt c¶ n−íc lµ n÷ ®ång chÝ §ensenc«, còng chØ s¶n

xuÊt ®−îc mçi mÉu 500 t¹. Nay ®ång chÝ Ghªta thu ho¹ch mçi mÉu

®−îc 1.025 t¹.

VÒ gia sóc, n¨m 1956 Liªn X« cã:

70.400.000 con bß

56.400.000 con lîn

129.800.000 con cõu, v.v..

Cã thø lîn mçi n¨m ®Î ®−îc 30 con, sau mét tuæi mçi con nÆng

®Õn 200 ký. Cã nh÷ng gièng bß mçi n¨m v¾t ®−îc h¬n 5.200 lÝt s÷a.

*

* *

Ng−êi lao ®éng trÝ ãc Liªn X« ®· gãp phÇn xøng ®¸ng trong

viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. HiÖn nay Liªn X« cã 100 tr−êng ®¹i

häc vµ 782 tr−êng trung häc n«ng nghiÖp, 1.100 n¬i nghiªn cøu

n«ng nghiÖp do 15.000 chuyªn gia phô tr¸ch. N¨m kia h¬n

2.500.000 ng−êi n«ng d©n ®· theo häc c¸c líp ch¨n nu«i trång trät.

Mét thÝ dô: ChØ viÖc nghiªn cøu trång b¾p, ng−êi ta ®· tËp trung

®−îc 12.000 gièng b¾p kh¸c nhau cña 64 n−íc trªn thÕ giíi. Mçi

hîp t¸c x· n«ng nghiÖp ®Òu cã phßng thÝ nghiÖm. Nhê häc thuyÕt

cña MÝtsurin, ng−êi ta ®· g©y ra ®−îc nh÷ng gièng bß nhiÒu s÷a,


gièng cñ c¶i nhiÒu ®−êng, nhiÒu thø c©y ¨n qu¶ míi, nh÷ng thø

c©y xø nãng cã thÓ trång ®−îc ë xø l¹nh, v.v..

N«ng d©n cè g¾ng rÊt nhiÒu, n«ng nghiÖp tiÕn bé rÊt nhiÒu.

§Çu n¨m nay gÇn 110.000 ng−êi lao ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc ®·

®−îc th−ëng Hu©n ch−¬ng n«ng nghiÖp, 462 ng−êi ®−îc tÆng danh

hiÖu Anh hïng lao ®éng n«ng nghiÖp.

N¨m 1955, h¬n 159 ngh×n chuyªn gia cao cÊp vµ 254 ngh×n

chuyªn gia trung cÊp ®· phôc vô n«ng nghiÖp. KÕ ho¹ch 5 n¨m

thø s¸u, ®µo t¹o thªm 125 ngh×n kü s− canh n«ng, 112 ngh×n

chuyªn gia m¸y mãc vµ 87 ngh×n chuyªn gia ch¨n nu«i.

§¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ Liªn X« dïng mäi çch ®Ó khuyÕn

khÝch n«ng nghiÖp. Trong ba n¨m võa qua, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®·

ph¸i h¬n 300.000 chuyªn gia tõ çc thµnh thÞ vÒ n«ng th«n. Trong

kÕ ho¹ch 5 n¨m thø s¸u tiÒn vèn chi cho n«ng nghiÖp nhiÒu gÊp 14

lÇn trong kÕ ho¹ch 5 n¨m thø nhÊt. KÕt qu¶ ®Çu tiªn lµ tæng s¶n

l−îng n«ng nghiÖp t¨ng 70% vµ s¶n l−îng lóa m× lµ h¬n 180 triÖu

tÊn. S¶n l−îng chung cµng t¨ng thªm th× ®êi sèng riªng cña n«ng

d©n còng cµng sung s−íng. N¨m 1955 mçi ng−êi n«ng d©n hîp t¸c

x· ®−îc chia tiÒn vµ hiÖn vËt nhiÒu gÇn gÊp ®«i n¨m 1950. Trong kÕ

ho¹ch 5 n¨m thø n¨m kho¶n thu nhËp cña n«ng d©n ®· t¨ng gÊp

r−ìi, trong kÕ ho¹ch 5 n¨m thø s¸u l¹i t¨ng 40% n÷a.

*

* *

Chóng ta ®· biÕt qua t×nh h×nh c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp

cña Liªn X«, b©y giê bµ con ta h·y xem t×nh h×nh v¨n hãa thÕ nµo.

40 n¨m tr−íc, ngµy çch m¹ng míi thµnh c«ng, bän t− b¶n ®Òu

nhao nhao lªn: “¤i th«i råi! Bän céng s¶n dèt n¸t sÏ tiªu diÖt hÕt

v¨n ho¸!”.

Sù thËt ®· chøng tá r»ng, v¨n hãa ch¼ng nh÷ng kh«ng bÞ tiªu

diÖt, mµ l¹i ph¸t triÓn h¬n bao giê hÕt, ph¸t triÓn h¬n n−íc nµo hÕt.


Tr−íc çch m¹ng, 3 phÇn 4 ng−êi Nga kh«ng biÕt ®äc biÕt viÕt;

nhiÒu d©n téc thiÓu sè kh«ng ®−îc häc hµnh g× hÕt. Cã d©n téc

kh«ng cã ch÷ viÕt.

Mét sè rÊt Ýt ng−êi th−êng d©n cã thiªn tµi ®Æc biÖt, míi trÌo

®−îc lªn cÇu thang v¨n hãa, nh− çc nhµ v¨n hµo Goãcki,

SÐpsenc«, v.v.. Cßn hµng tr¨m triÖu ng−êi c«ng n«ng th× ph¶i chÞu

dèt n¸t mï tèi.

Çch m¹ng ®· më toang cöa v¨n hãa cho quÇn chóng lao ®éng

vµ cho tÊt c¶ çc d©n téc. B−íc ®−êng v¨n hãa míi ®Çu rÊt chËt

vËt, v× nh©n d©n ®· bÞ dèt n¸t l©u ®êi, v× mª tÝn, v× thiÕu çn bé, v×

®Þch ph¸... Nh−ng §¶ng Céng s¶n, ChÝnh phñ vµ quÇn chóng lao

®éng ®· quyÕt t©m vµ ®· v−ît ®−îc nh÷ng khã kh¨n ®ã.

N¨m 1919 Lªnin ®· ký s¾c lÖnh nh− sau: “§Ó cho toµn d©n cã

thÓ tham gia sinh ho¹t chÝnh trÞ cña Nhµ n−íc mét çch s¸ng suèt,

tÊt c¶ c«ng d©n tõ t¸m ®Õn 50 tuæi mµ kh«ng biÕt ®äc biÕt viÕt, th×

®Òu ph¶i häc cho biÕt ®äc biÕt viÕt tiÕng mÑ ®Î cña m×nh, hoÆc

tiÕng Nga, tuú ý muèn cña hä”.

Tõ ®ã hµng triÖu ®µn «ng ®µn bµ b¾t ®Çu häc i tê. C«ng nh©n

vµ n«ng d©n ngµy ®i lµm, tèi vÒ häc ®¸nh vÇn, häc viÕt. Nh÷ng c©u

hä häc ®Çu tiªn lµ: “Chóng ta kh«ng ph¶i lµ n« lÖ. Chóng ta kh«ng

chÞu lµm n« lÖ”.

N¨m 1923, nh÷ng ng−êi trÝ thøc yªu n−íc ®· gióp anh chÞ em

c«ng n«ng tæ chøc nh÷ng héi “Xãa n¹n mï ch÷”, do ®ång chÝ

Calinin l·nh ®¹o.

V× ch÷ Nga khã häc vµ v× nhiÒu d©n téc b¾t ®Çu míi cã ch÷

viÕt, cho nªn ®Õn n¨m 1940 míi c¨n b¶n thanh to¸n xong n¹n mï

ch÷, nghÜa lµ 89% ®µn «ng ®µn bµ ®· biÕt ®äc biÕt viÕt.

NhiÒu ng−êi tr−íc ®©y mï ch÷, mµ nay trë thµnh nh÷ng çn

bé phô tr¸ch næi tiÕng. Vµi thÝ dô:

Bµ Ranim«va lµ ng−êi xø Bacu, n¨m 1920 bµ cßn mï ch÷, ®i

lµm c«ng còng mang v¶i che mÆt. Ngµy nay bµ lµ mét kü s− giái.


Bµ Tair«va lµ ng−êi xø T¸tgiki. Ngµy tr−íc xø nµy kh«ng cã

ng−êi ®µn bµ nµo ®−îc ®i häc. Nay bµ Tair«va lµ Bé tr−ëng Bé X©y

dùng nhµ cöa.

¤ng Eg«rèp lµ ng−êi xø IÕccót, ë B¾c cùc Liªn X«, sau çch

m¹ng «ng míi b¾t ®Çu häc. Nay «ng lµ mét ng−êi khoa häc næi

tiÕng, ®· ph¸t minh vµ thùc hiÖn nh÷ng çch trång trät míi, rÊt cã

lîi cho n«ng nghiÖp xø IÕccót vµ nh÷ng vïng gi¸ rÐt.

Chóng ta nªn nhí r»ng bän quan l¹i cña vua Nga −íc l−îng:

Muèn phæ biÕn gi¸o dôc phæ th«ng kh¾p c¶ n−íc, Ýt nhÊt còng ph¶i

125 n¨m. Nh−ng n¨m 1934, tøc lµ 16 n¨m sau çch m¹ng, gi¸o

dôc phæ th«ng ®· thùc hiÖn ë kh¾p Liªn X«.

Trong nh÷ng n¨m chiÕn tranh chèng ph¸t xÝt §øc, viÖc gi¸o dôc

bÞ ®×nh ®èn mét phÇn. GiÆc ph¸t xÝt §øc ®· ®èt ph¸ mÊt 82.000

tr−êng häc. Hßa b×nh trë l¹i, tõ n¨m 1946 ®Õn n¨m 1955, Liªn X«

®· x©y dùng thªm h¬n 30 v¹n tr−êng häc cho 30 triÖu häc sinh.

Tr−íc çch m¹ng, ë vïng d©n téc thiÓu sè T¸tgiki chØ cã 10

tr−êng tiÓu häc víi 369 häc trß. N¨m 1956 ë T¸tgiki cã 2.500

tr−êng tõ líp 5 ®Õn líp 10, víi 320.500 häc trß. ë çc vïng d©n téc

thiÓu sè kh¸c ®¹i kh¸i ®Òu nh− vËy.

§Ó so s¸nh cho thªm râ, chóng ta nªn nh¾c l¹i r»ng:

N¨m 1915, c¶ n−íc cã 752 ngh×n häc sinh.

N¨m 1956, c¶ n−íc cã 30.000 ngh×n häc sinh.

HiÖn nay gi¸o dôc phæ th«ng lµ 10 n¨m. Trong kÕ ho¹ch 5 n¨m

thø s¸u, h¬n 6.300.000 häc sinh sÏ tèt nghiÖp líp 10. ë çc tr−êng,

lý luËn ®i ®«i víi thùc hµnh; häc trß cã nh÷ng giê thùc tËp lao ®éng

vÒ c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp. Cã khi thÇy trß cïng ®i ®Õn nhµ

m¸y vµ n«ng tr−êng ®Ó thùc tËp.

Ngoµi ra cßn cã 6.637 tr−êng bæ tóc cho nh÷ng thanh niªn c«ng

n«ng võa lµm võa häc. Ch−¬ng tr×nh d¹y ®Õn líp 10, hiÖn nay cã

1.400.000 thanh niªn theo häc nh÷ng líp bæ tóc Êy.


Çc nhµ m¸y, çc n«ng tr−êng ®Òu cã líp d¹y cho c«ng nh©n vµ

n«ng d©n häc thªm kü thuËt. KÕt qu¶ lµ cã nhiÒu c«ng nh©n vµ n«ng

d©n tiªn tiÕn viÕt ®−îc b¸o, viÕt ®−îc s¸ch ®Ó phæ biÕn kinh nghiÖm

s¶n xuÊt cña hä. Cã khi hä ®i gi¶ng d¹y ë çc tr−êng kü thuËt. Cã

ng−êi lµm ñy viªn cña héi nghÞ kü thuËt ë çc tr−êng ®¹i häc.

Sè s¸ch vë nhiÒu hay lµ Ýt còng chøng tá tr×nh ®é v¨n hãa cña

mét d©n téc thÊp hay lµ cao. Trong kho¶ng 400 n¨m, tõ ngµy mét

quyÓn s¸ch in ®Çu tiªn ra ®êi ë n−íc Nga ®Õn ngµy tr−íc çch

m¹ng, c¶ n−íc xuÊt b¶n tÊt c¶ lµ 550.000 pho s¸ch.

Sau çch m¹ng, tõ 1918 ®Õn n¨m 1955 lµ 37 n¨m Liªn X« ®·

xuÊt b¶n 1.268.000 pho s¸ch, céng tÊt c¶ h¬n 1.800 triÖu quyÓn.

HiÖn nay mçi n¨m Liªn X« xuÊt b¶n h¬n 1.000 triÖu quyÓn

s¸ch to vµ nhá b»ng 122 thø tiÕng çc d©n téc ë Liªn X«.

Nh÷ng s¸ch vë cã gi¸ trÞ ë n−íc ngoµi còng ®−îc dÞch vµ in

nhiÒu ë Liªn X«, nh− n¨m 1955 ®· xuÊt b¶n 71.500.000 quyÓn.

S¸ch nhiÒu th× nhµ ®äc s¸ch còng ph¶i nhiÒu. Liªn X« cã

392.000 th− viÖn víi 1.300 triÖu quyÓn s¸ch. To nhÊt lµ th− viÖn

Lªnin ë M¸txc¬va, víi 19 triÖu quyÓn s¸ch b»ng 160 thø tiÕng,

trong sè ®ã 2.200.000 quyÓn lµ s¸ch n−íc ngoµi. Mçi ngµy, h¬n

5.000 ng−êi ®Õn xem s¸ch ë th− viÖn Lªnin.

Çc c©u l¹c bé, nhµ m¸y, n«ng tr−êng, c¬ quan, tr−êng häc nµo

còng cã phßng s¸ch. ChØ tÝnh ë n«ng th«n ®· cã h¬n 119 ngh×n th−

viÖn víi h¬n 300 triÖu quyÓn s¸ch.

Cè nhiªn, gia ®×nh nµo còng cã mét tñ s¸ch.

B¸o chÝ còng lµ mét ngµnh quan träng cña v¨n hãa. Tr−íc

çch m¹ng c¶ n−íc cã:

1.055 tê b¸o

24 thø tiÕng, ra

3.300.000 sè 1 ngµy.


Ngµy nay cã:

7.246 tê b¸o

57 thø tiÕng, ra

48.000.000 sè 1 ngµy.

B¸o Prav®a cña Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n Liªn X« lµ tê b¸o

to nhÊt, mçi ngµy ra 5 triÖu sè. 16 tê b¸o ë 16 thµnh phè lín in l¹i

nh÷ng bµi chÝnh cña b¸o Prav®a.

VÒ t¹p chÝ, Liªn X« cã h¬n 2.000 thø, mçi n¨m ra 360 triÖu sè.

Ph¸t thanh lµ mét çch rÊt réng lín ®Ó truyÒn b¸ v¨n hãa.

Liªn X« cã 20 triÖu m¸y truyÒn thanh b»ng 46 thø tiÕng çc d©n

téc cña Liªn X« vµ 30 thø tiÕng n−íc ngoµi, 75 ®µi ph¸t thanh,

hµng triÖu m¸y nghe, hµng triÖu m¸y truyÒn h×nh.

Liªn X« cã h¬n 60.000 r¹p chiÕu bãng. TÝnh ®æ ®ång th× mçi

ng−êi Liªn X«, tõ cô giµ h¬n 100 tuæi ®Õn em bÐ míi lät lßng, mçi

n¨m mçi ng−êi ®−îc xem chiÕu bãng ®é 13 lÇn.

Çc thµnh phè ®Òu cã cung v¨n hãa vµ nhiÒu c©u l¹c bé. ë ®ã

ng−êi ta cã thÓ nghØ ng¬i, gi¶i trÝ, th¶o luËn çc vÊn ®Ò chÝnh trÞ,

khoa häc, v¨n hãa, v.v.. C©u l¹c bé l¹i lµ n¬i ®µo t¹o ra nh÷ng

ng−êi nghÖ sÜ b×nh d©n vÒ nghÒ móa h¸t. N¨m 1956, Tæng C«ng

®oµn Liªn X« tæ chøc mét cuéc thi móa h¸t. H¬n 3 triÖu ng−êi

tham gia, trong ®ã 3.000 ng−êi giái nhÊt ®· ®−îc chän ®i diÔn ë

M¸txc¬va.

Sè c©u l¹c bé ngµy cµng t¨ng. N¨m 1927 c¶ n−íc cã 33.000 c©u

l¹c bé.

N¨m 1956 c¶ n−íc cã 126.400 c©u l¹c bé.

Nãi ®Õn v¨n hãa tøc lµ nãi ®Õn tÇng líp trÝ thøc. Sau çch

m¹ng, mét sè trÝ thøc ®i theo ph¶n ®éng, mét sè trÝ thøc th× hÕt

lßng hÕt søc phôc vô çch m¹ng, phôc vô nh©n d©n. Nh− çc vÞ ®¹i

khoa häc TimiriadÐp, MÝtsurin, v.v.. Nh−ng sè trÝ thøc håi ®ã qu¸

Ýt ái. N¨m 1913 trong toµn bé c«ng nghiÖp cña Nga chØ cã 7.880 kü


s− vµ chuyªn gia. Ýt nh− vËy lµ v× chØ cã con em quý téc vµ nhµ

giµu ®−îc vµo häc çc tr−êng kü thuËt. ThÝ dô, trong sè häc trß

Tr−êng cao ®¼ng n«ng nghiÖp Pªt¬rètcaia cã:

1 b¸ t−íc

2 hoµng th©n

72 con nhµ bu«n to

92 con nhµ t− b¶n

94 bµ con çc gi¸o chñ

170 quý téc

196 con çc vâ quan

322 con em phó n«ng, ®Þa chñ, v.v..

Sau çch m¹ng, thµnh phÇn häc sinh cña tr−êng Êy thay ®æi h¼n:

626 c«ng nh©n

652 nh©n viªn

826 n«ng d©n...

§Ó ®µo t¹o çn bé cho c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi,

Liªn X« më rÊt nhiÒu tr−êng häc ®Ó gi¸o dôc líp trÝ thøc míi, trÝ

thøc cña c«ng n«ng.

D−íi thêi ®¹i vua Nga, c¶ n−íc chØ cã 105 tr−êng cao ®¼ng víi

127.000 häc sinh.

Ngµy nay cã 765 tr−êng cao ®¼ng víi 1.867.000 häc sinh.

Mét ®iÒu n÷a ®¸ng chó ý lµ tr−íc kia rÊt Ýt phô n÷ ®−îc ®i häc,

ngµy nay th× sè n÷ häc sinh chiÕm 52% ë çc tr−êng; phô n÷ chiÕm

70% trong nghÒ d¹y häc vµ 76% trong nghÒ thÇy thuèc.

Çc tr−êng ®¹i häc vµ trung häc Liªn X« ®µo t¹o ra chuyªn gia

nhiÒu h¬n tÊt c¶ çc tr−êng Anh, Ph¸p, ý vµ tÊt c¶ çc n−íc t− b¶n

T©y ¢u céng l¹i. ChØ trong n¨m 1956 Liªn X« cã h¬n 760.000

chuyªn gia tèt nghiÖp ë çc tr−êng ra.

Tr−íc ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai, Liªn X« cã ®é 12 triÖu

trÝ thøc, ngµy nay sè Êy t¨ng gÇn gÊp ®«i.


Çc viÖn chuyªn m«n nghiªn cøu ngµy cµng nhiÒu. Tr−íc ®©y vµi

m−¬i n¨m chØ cã 1.263 viÖn. HiÖn nay t¨ng ®Õn 2.797 viÖn. Nh− ViÖn

hµn l©m khoa häc tr−íc ®©y 22 n¨m chØ cã 1.000 ng−êi tham gia c«ng

t¸c, hiÖn nay cã 12.000 ng−êi. ViÖn nµy cã chi nh¸nh kh¾p c¶ n−íc.

Vµ çc n−íc Céng hßa ®Òu cã ViÖn hµn l©m khoa häc cña m×nh.

Çc ViÖn khoa häc liªn l¹c rÊt mËt thiÕt víi viÖc s¶n xuÊt vµ

gióp çc xÝ nghiÖp c¶i thiÖn çch s¶n xuÊt cña hä.

Mét trong nh÷ng thµnh tÝch to lín míi ®©y cña khoa häc Liªn

X« lµ tõ n¨m 1954 ®· gi¶i quyÕt ®−îc vÊn ®Ò dïng nguyªn tö trong

c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, y tÕ.

ViÖc Liªn X« thÝ nghiÖm thµnh c«ng viÖc thö tªn löa v−ît ®¹i

d−¬ng cã thÓ mang ®Çu ®¹n nguyªn tö lµ mét th¾ng lîi quan träng

cña Liªn X«, mét cèng hiÕn quan träng cña khoa häc Liªn X« cho

lùc l−îng hßa b×nh thÕ giíi.

Bµ con ch¾c cã ng−êi ®· biÕt râ r»ng Liªn X« cßn ®ang chuÈn bÞ

b¾n mét vÖ tinh nh©n t¹o cho xoay vßng quanh tr¸i ®Êt ®Ó t×m

hiÓu nh÷ng ®iÒu bÝ Èn cña kh«ng trung.

§Ó kÕt thóc ®o¹n nµy, chóng ta nªn nh¾c l¹i lêi so s¸nh cña

mét tê b¸o Mü. N÷u ¦íc thêi b¸o (11-1954) viÕt:

“ë Mü, bèn n¨m gÇn ®©y, viÖc ®µo t¹o kü s− ®· kÐm sót rÊt

nhiÒu: N¨m 1950 cã 50.000 häc sinh kü s− tèt nghiÖp, n¨m nay chØ

cã 20.000.

“ë Liªn X«, sè kü s− ngµy cµng t¨ng. N¨m 1928 cã 11.000

ng−êi. N¨m 1950 cã 28.000 ng−êi. N¨m 1953 cã 40.000 ng−êi. N¨m

nay sè häc sinh kü s− tèt nghiÖp nhiÒu gÊp 2 lÇn r−ìi cña Mü.

“Liªn X« ra søc ®µo t¹o nh÷ng ng−êi ®¹i kü s−. N¨m 1946 cã

3.188 ng−êi. N¨m 1953 cã 8.530 ng−êi. N¨m nay h¬n 25.000 ng−êi.

“ë Mü sè ng−êi ®¹i kü s− gi¶m sót 56%: n¨m 1950 cã 9.096

ng−êi. N¨m nay chØ cã 3.978 ng−êi”.

*

* *


Chóng ta ®· tãm t¾t t×nh h×nh kinh tÕ vµ v¨n hãa cña Liªn

X«. B©y giê mêi bµ con xem ®êi sèng thùc tÕ cña nh©n d©n Liªn

X« thÕ nµo.

Bµ con ta ai còng nhËn r»ng ngµy nay ng−êi Liªn X« sèng mét

çch rÊt sung s−íng. §iÒu ®ã rÊt ®óng. Nh−ng chóng ta nªn nhí

r»ng nh©n d©n Liªn X« ®· ph¶i kinh qua 18 n¨m ®Êu tranh v«

cïng gian khæ, th¾t l−ng buéc bông, ra søc x©y dùng, míi cã kÕt

qu¶ tèt ®Ñp nh− ngµy nay.

N¨m 1930, tøc lµ sau çch m¹ng 13 n¨m vµ gi÷a kÕ ho¹ch 5

n¨m thø nhÊt, n¹n thÊt nghiÖp míi hÕt h¼n. Tõ ®ã trë ®i, ch¼ng

nh÷ng kh«ng cã n¹n thÊt nghiÖp n÷a, mµ çc xÝ nghiÖp l¹i ph¶i ®i

t×m c«ng nh©n. Cµng ngµy cµng nhiÒu nhµ m¸y míi x©y dùng, Nhµ

n−íc ph¶i më tr−êng häc ®Ó d¹y nghÒ cho c«ng nh©n vµ cung cÊp

c«ng nh©n cho çc ngµnh. Çc nhµ m¸y ®Òu cã líp d¹y nghÒ vµ d¹y

chÝnh trÞ. Cã nh÷ng nhµ m¸y mét nöa sè c«ng nh©n theo çc líp

häc vµ 1 phÇn 5 c«ng nh©n võa lµm võa häc líp ®¹i häc hoÆc trung

häc. Tõ 1946 ®Õn 1955, h¬n 68 triÖu ng−êi võa lµm võa häc nh−

thÕ vµ ®· trë nªn nh÷ng ng−êi lµnh nghÒ.

HiÖn nay, c¶ n−íc cã 439 tr−êng chuyªn nghiÖp.

Kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× sè ng−êi lao ®éng cµng t¨ng thªm.

N¨m 1913 c¶ n−íc Nga cã non 13 triÖu c«ng nh©n vµ viªn chøc.

N¨m 1956 sè ®ã t¨ng ®Õn 50 triÖu.

Sè ng−êi lao ®éng t¨ng nhiÒu, nh−ng vÉn ch−a tho¶ m·n nhu

cÇu søc lao ®éng cña çc xÝ nghiÖp, v× vËy ph¶i chÕ t¹o nhiÒu m¸y

mãc ®Ó thÕ cho c«ng ng−êi lµm.

Thö hái ng−êi lao ®éng Liªn X« ®−îc h−ëng nh÷ng quyÒn lîi g×?

Çch m¹ng ®· ®¸nh ®æ ®Þa chñ vµ t− b¶n, çch m¹ng ®· giao

cho giai cÊp lao ®éng quyÒn lµm chñ n−íc nhµ; ®ã lµ mét. Çch

m¹ng ®· tiªu diÖt chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi, ®ång thêi lËp chÕ ®é

c«ng lµm ngang nhau th× tiÒn l−¬ng ngang nhau.


ChÕ ®é tiÒn l−¬ng rÊt quan hÖ ®Õn s¶n xuÊt vµ møc sèng cña

ng−êi lao ®éng. Khi ®Þnh tiÒn l−¬ng ph¶i xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c

®Þnh thÕ nµo cho ng−êi lao ®éng thiÕt thùc quan t©m ®Õn kÕt qu¶

viÖc lµm cña hä, lµm cho hä cè g¾ng häc tËp ®Ó tiÕn bé m·i vÒ nghÒ

nghiÖp vµ s¶n xuÊt. Nãi tãm l¹i, ®Þnh tiÒn l−¬ng ph¶i dùa vµo sè

l−îng vµ chÊt l−îng cña c«ng t¸c. ThÝ dô l−¬ng cña c«ng nh©n nhµ

in cã 8 bËc tõ A ®Õn H. BËc A lµ ng−êi ®ang häc nghÒ th× l−¬ng mçi

giê 1 ®ång. BËc B lµ thî míi, l−¬ng mçi giê 1®20... §Õn bËc H lµ

thî lµnh nghÒ, l−¬ng mçi giê 2®80. §Þnh tiÒn l−¬ng nh− thÕ, mäi

ng−êi ®Òu cè g¾ng tiÕn lªn bËc kh¸c. §èi víi ç nh©n ng−êi thî,

nh− thÕ cã lîi; ®èi víi s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp nh− thÕ còng cã lîi.

Nh÷ng c«ng nh©n lµm viÖc khã nhäc nh− ®µo than, th× ¨n

l−¬ng nhiÒu h¬n nh÷ng c«ng nh©n th−êng tõ 15 ®Õn 30%.

ë çc xÝ nghiÖp phÇn nhiÒu c«ng nh©n ®Òu lµm kho¸n. §èi víi

nh÷ng c«ng viÖc kh«ng thÓ lµm kho¸n, th× ngoµi tiÒn l−¬ng chÝnh,

c«ng nh©n ngµnh Êy ®−îc tiÒn th−ëng t¨ng n¨ng suÊt vµ tiÕt kiÖm

nguyªn vËt liÖu.

Khi s¶n xuÊt v−ît møc kÕ ho¹ch, th× çc kü s−, gi¸m ®èc,

chuyªn m«n vµ çc nh©n viªn còng ®−îc th−ëng.

ë Liªn X«, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng m·i, s¶n xuÊt t¨ng m·i,

cho nªn tiÒn l−¬ng còng t¨ng m·i. Nh− tõ n¨m 1950 ®Õn 1955 tiÒn

l−¬ng ®· t¨ng 39%. KÕ ho¹ch 5 n¨m thø s¸u l¹i ®Þnh t¨ng 30% n÷a

vµ ®Æc biÖt t¨ng cho nh÷ng ng−êi lao ®éng ¨n l−¬ng thÊp nhÊt.

V× n¨ng suÊt t¨ng nhiÒu, cho nªn ®· cã thÓ thªm l−¬ng l¹i cã

thÓ bít giê lµm. Tõ ®Çu n¨m nay ®· thùc hiÖn ngµy lµm 7 giê ë

nhiÒu nhµ m¸y. Nh− ë má than §«nÐt, c«ng nh©n ®µo than ngµy

lµm 6 giê, çc c«ng nh©n kh¸c th× lµm 7 giê.

§Ó cho mäi ng−êi lao ®éng ®Òu cã quyÒn ®ãng gãp vµo viÖc x©y

dùng n−íc nhµ vµ b¶o vÖ x· héi, luËt Liªn X« cã quy ®Þnh: Ng−êi

lao ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc mçi th¸ng lµm ®−îc h¬n 370 ®ång róp

tiÒn l−¬ng th× ®ãng gãp tõ 1 r−ìi ®Õn 13%, tuú tiÒn thu nhËp nhiÒu


hay lµ Ýt. Ng−êi nµo ph¶i nu«i ba ng−êi ¨n th× kho¶n ®ãng gãp Êy

®−îc gi¶m 30%. C«ng nh©n nam tõ 20 ®Õn 50 tuæi, n÷ tõ 20 ®Õn 45

tuæi, nÕu kh«ng cã con th× ph¶i nép 6%, cã mét con th× nép 1%, cã

hai con th× nép 0,5%. Nhµ n−íc dïng kho¶n tiÒn nµy vµo viÖc gióp

nh÷ng ng−êi ®µn bµ cã thai, nh÷ng ng−êi mÑ gãa chång, nh÷ng

nhµ ®«ng con.

Chóng ta biÕt r»ng møc sèng cña nh©n d©n vµ vËt gi¸ ë thÞ

tr−êng quan hÖ rÊt mËt thiÕt. VËt gi¸ ®−îc æn ®Þnh hoÆc lµ gi¶m

bít th× tiÒn l−¬ng thùc tÕ míi thËt sù ®−îc t¨ng thªm, møc sèng

míi thùc sù ®−îc n©ng cao. §Ó æn ®Þnh vËt gi¸, ph¶i dïng mÊy

ph−¬ng ph¸p: Tr−íc hÕt lµ t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm.

Thø hai lµ Nhµ n−íc cÇn n¾m tÊt c¶ çc thø hµng cÇn dïng cho

nh©n d©n. Thø ba lµ trong khi çc thø hµng ch−a ®−îc dåi dµo th×

ph¶i h¹n chÕ mét çch nghiªm kh¾c, th¼ng tay trõng trÞ bän ®Çu

c¬ tÝch tr÷. MÆc dÇu s¶n xuÊt rÊt dåi dµo, Liªn X« còng thi hµnh

çch h¹n chÕ ®Õn cuèi n¨m 1947 míi th«i.

Tõ n¨m 1947 trë ®i ch¼ng nh÷ng ®· bá çch h¹n chÕ, mµ l¹i

liªn tiÕp gi¶m gi¸ hµng vµ t¨ng tiÒn l−¬ng nhiÒu lÇn. Do ®ã mµ

®êi sèng cña nh©n d©n ®−îc n©ng cao m·i. ThÝ dô: còng víi sè

tiÒn Êy mµ:

N¨m 1947 mua ®−îc: N¨m 1956 mua ®−îc:

B¸nh m× 1 kg B¸nh m× 2 kg 850

ThÞt 1 kg ThÞt 2 kg 800

§−êng 1 kg §−êng 2 kg 300

S÷a 1 lÝt S÷a 1 lÝt 4.

Gi¸ hµng cµng gi¶m, th× søc mua cña nh©n d©n cµng t¨ng vµ

sù ¨n tiªu cña nh©n d©n cµng thªm réng r·i. So víi n¨m 1940, th×

n¨m 1956 b×nh qu©n mçi ng−êi ¨n dïng thªm:

ThÞt 62% S÷a 100%

§−êng 87% GiÊy 83%

Ç 92% V¶i vãc 94%


Theo kÕ ho¹ch 5 n¨m thø s¸u Ên ®Þnh th× ®Õn n¨m 1960 çc

thø ¨n dïng h»ng ngµy cña nh©n d©n so víi n¨m 1950 sÏ t¨ng

thªm:

§−êng 75%

ThÞt 85%

S÷a 200%

Trøng 200%, v.v..

Ngoµi viÖc t¨ng tiÒn l−¬ng, bít giê lµm, gi¶m gi¸ hµng, ng−êi lao

®éng Liªn X« cßn ®−îc h−ëng nhiÒu lîi Ých kh¸c. NÕu tÝnh ra tiÒn

th× nh÷ng lîi Ých Êy xÊp xØ 1 phÇn 3 tiÒn l−¬ng cña gia ®×nh. ThÝ dô:

khi ®au èm th× ®−îc ®i nhµ th−¬ng kh«ng ph¶i mÊt tiÒn ch÷a vµ

tiÒn thuèc men. Nhµ ®«ng con th× ®−îc phô cÊp. C«ng nh©n vµ viªn

chøc ®µn «ng ®· 60 tuæi vµ ®· lµm viÖc qu¸ 25 n¨m, ®µn bµ ®· 55

tuæi vµ ®· lµm viÖc qu¸ 20 n¨m, ®Òu ®−îc lÜnh h−u bæng b»ng 50

®Õn 100% l−¬ng trung b×nh. Nh÷ng ng−êi giµ yÕu mµ kh«ng cã gia

®×nh th× ®−îc Nhµ n−íc nu«i. Liªn X« cã 900 nhµ d−ìng l·o, nu«i

h¬n 120.000 cô giµ; vµ 1.430 nhµ nu«i trÎ con må c«i.

Mçi n¨m h¬n 1.500 ngh×n nhi ®ång con ch¸u c«ng nh©n vµ çn

bé ®−îc ®i nghØ ë çc tr¹i hÌ; çc em chØ ph¶i tr¶ 1 phÇn 3 phÝ tæn.

Mçi n¨m hµng triÖu ng−êi lao ®éng ®−îc ®i nghØ ë çc bê bÓ

hoÆc çc khu rõng trong hai tuÇn trë lªn. 20% sè ng−êi ®ã kh«ng

ph¶i tr¶ tiÒn. Nh÷ng ng−êi kh¸c th× tr¶ 30% phÝ tæn, cßn th× do

Nhµ n−íc vµ C«ng ®oµn tr¶.

ë nh÷ng n¬i phong c¶nh rÊt ®Ñp, thÝ dô nh− vïng Crimª trªn

bê BÓ §en, Liªn X« cã h¬n 350 trung t©m vµ h¬n 3.000 l©u ®µi lµm

chç nghØ m¸t cho nh©n d©n lao ®éng; mét n¨m h¬n 11 triÖu ng−êi

thay phiªn nhau ®Õn nghØ.

Nhµ ë còng lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng ®èi víi ®êi sèng nh©n

d©n. Tr−íc çch m¹ng, c«ng nh©n ë trong nh÷ng tóp lÒu chËt hÑp,

bÈn thØu, ®en tèi, mµ tiÒn thuª nhµ l¹i chiÕm mÊt 20 ®Õn 25% tiÒn


l−¬ng mçi th¸ng. N¨m 1913, h¬n 2 phÇn 3 nh©n d©n M¸txc¬va ë

trong çc tóp lÒu hoÆc ë d−íi hÇm. Ngay sau çch m¹ng thµnh

c«ng, h¬n 50 v¹n ng−êi lao ®éng ë M¸txc¬va dêi vµo nh÷ng ng«i

nhµ tÞch thu cña bän vua chóa vµ bän t− b¶n. Tõ ®ã Liªn X« b¾t

®Çu x©y dùng nhiÒu nhµ ë to réng. Nh−ng trong mÊy n¨m 1941

®Õn 1945 giÆc ph¸t xÝt §øc ®èt ph¸ mÊt h¬n s¸u triÖu ng«i nhµ,

lµm cho h¬n 25 triÖu ng−êi b¬ v¬ kh«ng cã chç ë.

Hßa b×nh trë l¹i, Liªn X« ra søc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nhµ cöa mét

çch th¾ng lîi. ThÝ dô: Thµnh phè Xtalingr¸t bÞ ph¸t xÝt §øc ®èt

ph¸ trôi, nh−ng chØ trong vßng t¸m n¨m, ch¼ng nh÷ng nhµ ë,

x−ëng m¸y, ®−êng s¸, v−ên hoa ®−îc x©y dùng l¹i ®Ñp h¬n tr−íc vµ

nhiÒu h¬n tr−íc chiÕn tranh, mµ cßn x©y dùng thªm 116 tr−êng

tiÓu häc vµ trung häc, n¨m tr−êng ®¹i häc, 82 th− viÖn, v.v..

Trong 10 n¨m, Liªn X« ®· x©y dùng 250 triÖu th−íc vu«ng nhµ

ë trong thµnh phè vµ 4.500 ngh×n ng«i nhµ ë n«ng th«n. Mét ®¹i

biÓu Quèc héi Ph¸p ®· nãi: “Trong s¸u n¨m, tõ 1947 ®Õn n¨m

1952, chØ riªng M¸txc¬va ®· x©y dùng nhµ ë nhiÒu gÊp 10 lÇn Pari

vµ tØnh Xen ë Ph¸p ®· x©y dùng”.

S½n ®©y, mêi bµ con h·y vµo th¨m nhµ ®ång chÝ c«ng nh©n

nµy. Nhµ nµy cã phßng ¨n, phßng ngñ, phßng t¾m, hai phßng cho

trÎ con, cã ®Ìn ®iÖn, bÕp ®iÖn, m¸y thu thanh. D−íi ®Êt th× cã r¶i

th¶m, trªn t−êng cã treo nh÷ng bøc thªu. Cã tñ s¸ch, tñ ¸o, tñ

thuèc. Cã gi−êng lß xo r¶i v¶i tr¾ng to¸t. Trªn cöa sæ cã nh÷ng

chËu hoa th¬m tho vµ ®ñ mµu s¾c. Ngoµi v−ên cã çc thø hoa qu¶,

çc thø c©y. Nhµ ë cña c«ng nh©n (vµ n«ng d©n) ®Òu rÊt s¹ch sÏ,

m¸t mÎ, xinh ®Ñp, nh− nhµ nµy.

Çch ¨n ë nh− vËy cho nªn søc kháe cña nh©n d©n rÊt dåi dµo.

Tuy vËy, §¶ng vµ ChÝnh phñ vÉn rÊt chó ý viÖc vÖ sinh vµ phßng

bÖnh. Tr−íc çch m¹ng c¶ n−íc Nga chØ cã 28.000 b¸c sÜ. Ngµy nay


Liªn X« cã h¬n 334.000 b¸c sÜ, 70 tr−êng thuèc, 250 viÖn nghiªn

cøu, 1.290.000 gi−êng ë çc nhµ th−¬ng c«ng céng. Mét thÝ dô:

Tr−íc kia xø Ud¬bªkixtan cø 31.000 ng−êi míi cã 1 thÇy thuèc,

nay mét thÇy thuèc ch¨m nom cho 895 ng−êi.

Riªng x−ëng xe h¬i ë M¸txc¬va cã ®Õn 15 gi¸o s−, 138 b¸c sÜ,

227 y sÜ vµ bµ ®ì ®Î. X−ëng cã mét nhµ th−¬ng to, 17 tr¹m cÊp cøu,

mét tiÖm c¬m riªng cho nh÷ng c«ng nh©n cÇn ¨n chay...

TÊt c¶ ®µn bµ cã thai vµ trÎ con ch−a ®Çy n¨m ®Òu ®−îc thÇy

thuèc lu«n lu«n theo dâi søc kháe. C¶ n−íc cã h¬n 18.000 nhµ nu«i

h¬n 1.000 ngh×n trÎ con. Çc nhµ m¸y vµ çc n«ng tr−êng ®Òu cã

nhµ gi÷ trÎ. Çc trÎ em lªn ba cã thÓ vµo v−ên göi trÎ, bè mÑ chØ

ph¶i tr¶ 1 phÇn 2 tiÒn phÝ tæn.

TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn ®©y ®−a ®Õn kÕt qu¶ lµ sè ng−êi chÕt

ngµy cµng gi¶m bít. Tr−íc çch m¹ng (1913) mçi n¨m cø 1.000

ng−êi th× h¬n 30 ng−êi chÕt. N¨m 1956 cø 1.000 ng−êi th× chØ h¬n 7

ng−êi chÕt. Còng trong n¨m 1956, ë n−íc Anh cø 1.000 ng−êi cã

h¬n 11 ng−êi chÕt vµ ë Ph¸p th× 12 ng−êi chÕt. Xem ®ã chóng ta

thÊy r»ng sèng l©u hay chÕt non lµ t¹i chÕ ®é kinh tÕ chø kh«ng

ph¶i t¹i sè phËn.

Çc nhµ khoa häc cho biÕt r»ng:

N¨m 1897 (tøc lµ çch ®©y 60 n¨m), ®êi sèng trung b×nh cña

ng−êi Nga lµ 32 tuæi.

N¨m 1955, ®êi sèng trung b×nh cña ng−êi Liªn X« lµ 64 tuæi.

*

* *

Th−a bµ con, chóng ta ®· ®Õn M¸txc¬va råi. L©u ®µi nguy nga

®»ng kia lµ ®iÖn Cremli, trô së chÝnh quyÒn tèi cao cña Liªn X«.

Tr−íc khi ®i xem Thñ ®« çch m¹ng, xin bµ con t¹m nghØ ch©n

ë v−ên hoa nµy, t«i sÏ tr×nh bµy çch tæ chøc chÝnh trÞ cña Liªn X«

cho bµ con nghe. T«i chØ tr×nh bµy s¬ l−îc th«i.


Mïa thu n¨m 1917, trong khi ngän löa ThÕ giíi chiÕn tranh

lÇn thø nhÊt ®ang ch¸y trµn lan ë ch©u ¢u, th× Çch m¹ng Th¸ng

M−êi, Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë Nga bïng næ, th¾ng lîi.

ChÝnh phñ t− s¶n bÞ ®¸nh ®æ. Mét ChÝnh phñ c«ng n«ng - ®Çu

tiªn trong lÞch sö vµ ®Çu tiªn trªn thÕ giíi - ®· thµnh lËp, do ®ång

chÝ Lªnin cÇm ®Çu. ViÖc ®Çu tiªn ChÝnh phñ Êy lµm lµ:

- Tuyªn bè hßa b×nh, kh«ng chiÕn tranh n÷a.

- TÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ, chia ruéng ®Êt cho n«ng d©n

lao ®éng.

- TÊt c¶ tµi s¶n trong n−íc nh− nhµ m¸y, ng©n hµng, hÇm má,

xe löa, v.v. ®Òu thµnh cña c«ng, ®Òu do giai cÊp c«ng nh©n qu¶n lý.

ThËt lµ mét cuéc biÕn ®æi long trêi lë ®Êt. QuyÒn thèng trÞ cña

phong kiÕn, t− b¶n, ®Õ quèc trªn thÕ giíi bÞ ®¸nh tan mÊt mét

m¶ng to vµ bÞ lung lay tËn gèc. 200 triÖu c«ng n«ng vµ d©n téc

thiÓu sè ®· ph¸ toang xiÒng xÝch n« lÖ vµ trë thµnh ng−êi chñ cña

n−íc nhµ trªn mét phÇn s¸u qu¶ ®Þa cÇu, ®ång thêi hä kªu gäi

nh©n d©n bÞ ¸p bøc bãc lét trªn thÕ giíi lµm theo hä.

Chñ nghÜa x· héi ®· th¾ng lîi ë Nga.

D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, nh©n d©n lao ®éng Nga

®Ëp tan bé m¸y chÝnh quyÒn cò, lËp nªn bé m¸y chÝnh quyÒn míi.

Theo HiÕn ph¸p míi, th× Liªn bang çc Céng hßa x· héi chñ

nghÜa X«viÕt lµ mét Nhµ n−íc gåm cã nhiÒu d©n téc cña c«ng nh©n

vµ n«ng d©n.

Liªn X« lµ mét n−íc v« s¶n chuyªn chÝnh, x©y dùng trªn nÒn

t¶ng c«ng n«ng liªn minh.

C¬ quan chÝnh quyÒn cao nhÊt cña Liªn X« lµ X«viÕt tèi cao.

X«viÕt tèi cao còng nh− Quèc héi ta vËy.

Liªn X« hiÖn gåm cã 15 n−íc Céng hßa lµ:

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa Liªn bang X«viÕt Nga

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt Ucren


- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt Nga tr¾ng

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt Ud¬bªkixtan

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt Cadakhi

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt Ghªoãcgi

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt AdÐcbaigian

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt Lituani

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt M«n®avi

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt KiÕcghidi

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt T¸tgiki

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt ¸cmªni

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt Tuècmªni

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt Ðtt«ni

- Céng hßa x· héi chñ nghÜa X«viÕt LÐtt«ni.

Trong mçi n−íc Céng hßa ®«i khi l¹i cã nh÷ng céng hßa tù trÞ

cña mét d©n téc. Nh− trong Céng hßa Nga cã ®Õn 14 céng hßa tù

trÞ: B¸chkiari, Buriat« M«ng Cæ, §avÝtxtan, v.v.. Ngoµi céng hßa

tù trÞ, ë Liªn X« l¹i cã 10 khu tù trÞ (nhá h¬n céng hßa tù trÞ) r¶i

r¸c ë trong Céng hßa Nga, AdÐcbaigian vµ T¸tgiki.

Vµ 10 huyÖn tù trÞ (nhá h¬n khu tù trÞ) ë phÝa b¾c Céng hßa Nga.

Tuy diÖn tÝch to nhá, sè ng−êi nhiÒu Ýt, tr×nh ®é cao thÊp kh¸c

nhau, çc n−íc céng hßa, çc d©n téc Liªn X« ®Òu ®oµn kÕt chÆt

chÏ nh− anh em ruét thÞt, ra søc gióp ®ì lÉn nhau ph¸t triÓn vÒ

mäi mÆt; nhÊt lµ gióp çc n−íc, çc d©n téc nhá h¬n ®Ó hä ph¸t

triÓn kÞp çc d©n téc lín. ThÝ dô:

Céng hßa tù trÞ IÕccót ë vÒ phÝa §«ng - B¾c ch©u ¸, lµ mét

vïng rõng cao s«ng th¼m, tuyÕt phñ bèn mïa. Nh©n d©n th−a

thít. Tr−íc ®©y chØ cßn mÊy nhãm thæ d©n l¬ th¬ gÇn bÞ mÊt gièng.

IÕccót lµ chèn s¬n cïng thñy tËn, mµ ngµy x−a vua Nga dïng lµm

n¬i ®µy chÝnh trÞ ph¹m.


Tõ ngµy çch m¹ng thµnh c«ng, IÕccót ®−îc çc d©n téc anh

em gióp ®ì, tæ chøc thµnh mét céng hßa tù trÞ. NhiÒu xÝ nghiÖp

®−îc më mang, nh− xÝ nghiÖp ®µo than, lµm muèi, ®ãng tµu, ®µo

vµng, ®µo ngäc, v.v.. Nh©n d©n ngµy thªm ®«ng ®óc, v¨n hãa ngµy

thªm ph¸t triÓn. Ng−êi IÕccót ch¼ng nh÷ng ®· cã ch÷ viÕt míi cña

hä, mµ cßn x©y dùng h¬n 600 tr−êng häc ®ñ çc líp vµ hµng ngh×n

tæ chøc v¨n hãa to¶ ra çc n¬i. Cuèi n¨m 1956 IÕccót míi më mét

Cao ®¼ng häc viÖn víi 1.200 häc viªn. Vµi n¨m n÷a hä sÏ lµ nh÷ng

gi¸o thô, kü s−, b¸c sÜ, v.v.. ThÕ lµ IÕccót ®· thµnh mét n−íc Céng

hßa tù trÞ thÞnh v−îng vÒ mäi mÆt.

X«viÕt tèi cao cña toµn Liªn X« bèn n¨m cö l¹i mét lÇn. X«viÕt

tèi cao gåm cã hai viÖn:

ViÖn X«viÕt liªn bang, cø 30 v¹n cö tri th× cã mét ®¹i biÓu.

ViÖn X«viÕt d©n téc th× mçi mét n−íc Céng hßa cã 25 ®¹i biÓu.

Mçi Céng hßa tù trÞ 11 ®¹i biÓu.

Mçi khu tù trÞ cã n¨m ®¹i biÓu.

Mçi huyÖn tù trÞ cã mét ®¹i biÓu.

Hai viÖn Êy sè ®¹i biÓu ngang nhau vµ quyÒn h¹n còng ngang

nhau. Mçi n¨m X«viÕt tèi cao häp hai kú. Trong thêi gian X«viÕt

tèi cao kh«ng häp th× Chñ tÞch ®oµn ®−îc quyÒn gi¶i quyÕt çc vÊn

®Ò. Chñ tÞch ®oµn do X«viÕt tèi cao cö ra, gåm cã mét chñ tÞch vµ

15 phã chñ tÞch. (Mçi n−íc céng hßa cã mét phã chñ tÞch). ChÝnh

phñ Liªn X« do X«viÕt tèi cao cö ra.

HiÖn nay X«viÕt tèi cao Liªn X« cã 1.347 ®¹i biÓu, trong sè ®ã

348 lµ phô n÷. TÊt c¶ çc ®¹i biÓu ®Òu lµ nh÷ng c«ng nh©n, n«ng

d©n, trÝ thøc, qu©n nh©n ®· cã c«ng víi sù nghiÖp x©y dùng x· héi

chñ nghÜa vµ ®−îc nh©n d©n tin cËy. Mét sè kh¸ ®«ng ®¹i biÓu lµ

anh hïng lao ®éng vµ chiÕn sÜ thi ®ua.

*

* *


Mçi n−íc Céng hßa ®Òu cã X«viÕt tèi cao cña m×nh. Sè ®¹i biÓu

th× tuú sè nh©n d©n mçi n−íc Céng hßa mµ ®Þnh, nh−:

Céng hßa Nga th× 15 v¹n cö tri cã 1 ®¹i biÓu

Céng hßa Ucren 10 v¹n cö tri cã 1 ®¹i biÓu

Céng hßa KiÕcghidi 5.000 cö tri cã 1 ®¹i biÓu

Céng hßa tù trÞ Nakhichevan 2.000 cö tri cã 1 ®¹i biÓu.

Tõ X«viÕt x· ®Õn X«viÕt tèi cao toµn Liªn X« ®Òu do nh©n d©n

trùc tiÕp bá phiÕu kÝn bÇu ra.

C«ng d©n - kh«ng ph©n biÖt g¸i trai, nßi gièng, giai cÊp, t«n

gi¸o - hÔ ®ñ 18 tuæi th× cã quyÒn bÇu cö vµ cã quyÒn øng cö vµo

X«viÕt ®Þa ph−¬ng.

§ñ 21 tuæi th× cã quyÒn øng cö vµo X«viÕt tèi cao çc n−íc

céng hßa.

§ñ 23 tuæi th× cã quyÒn øng cö vµo X«viÕt tèi cao toµn Liªn X«.

§ã lµ mét çch tuyÓn cö thËt thµ d©n chñ, tr¸i h¼n víi çch

tuyÓn cö gi¶ d©n chñ cña Mü.

Nh©n d©n Liªn X« ai còng coi Quèc héi lµ Quèc héi cña m×nh,

ChÝnh phñ lµ ChÝnh phñ cña m×nh, do ®ã mµ ai còng coi träng

quyÒn cö tri cña m×nh. Trong çc cuéc tuyÓn cö th−êng th−êng lµ

tÊt c¶ cö tri tham gia bá phiÕu.

Ng−êi c«ng d©n Liªn X« ®−îc h−ëng tÊt c¶ çc quyÒn tù do d©n

chñ, ®ång thêi ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng nghÜa vô cña m×nh lµ:

Ph¶i gi÷ g×n ph¸p luËt cña Nhµ n−íc,

Ph¶i thËt thµ lao ®éng,

Ph¶i gi÷ kû luËt vµ thuÇn phong mü tôc,

Ph¶i t«n träng vµ gi÷ g×n cña c«ng,

Ph¶i b¶o vÖ Tæ quèc.

ChÕ ®é X«viÕt lµm cho nh©n d©n trùc tiÕp vµ thiÕt thùc tham

gia qu¶n lý n−íc nhµ. Tõ X«viÕt x· ®Õn X«viÕt tèi cao toµn Liªn X«

cã nh÷ng ñy ban chuyªn m«n lo tõ viÖc lín nh− kÕ ho¹ch kinh tÕ


Nhµ n−íc, ®Õn nh÷ng viÖc nhá nh− vÖ sinh ë çc ®−êng phè. Trong

nh÷ng ñy ban Êy ngoµi çc ®¹i biÓu X«viÕt, cã hµng chôc triÖu c«ng

nh©n nam n÷ h¨ng h¸i tham gia gióp viÖc.

Nh©n d©n Liªn X« l¹i cã nh÷ng lùc l−îng tæ chøc v« cïng

m¹nh mÏ nh−:

§oµn Thanh niªn Céng s¶n cã 18 triÖu r−ìi ®oµn viªn.

Hîp t¸c x· tiªu thô cña n«ng d©n cã 33 triÖu héi viªn.

Tæng C«ng ®oµn cã 46 triÖu ng−êi.

TÊt c¶ nh÷ng lùc l−îng to lín Êy ®Òu ë d−íi sù l·nh ®¹o cña

§¶ng Céng s¶n Liªn X«. Lu«n lu«n nªu cao ngän cê tÊt th¾ng cña

chñ nghÜa M¸c - Lªnin, lu«n lu«n ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng.

§¶ng Céng s¶n ®· ph¸t triÓn rÊt m¹nh. N¨m 1917 lµ n¨m çch

m¹ng thµnh c«ng, §¶ng cã 24 v¹n ®¶ng viªn. N¨m 1956 §¶ng cã

h¬n 720 v¹n ®¶ng viªn.

§¶ng ®· l·nh ®¹o nh©n d©n v−ît nhiÒu khã kh¨n, tõ th¾ng lîi

nµy ®Õn th¾ng lîi kh¸c. Song th¾ng lîi kh«ng lµm cho §¶ng

cho¸ng v¸ng ®Çu ãc, thÊt b¹i kh«ng lµm cho §¶ng n¶n chÝ sên

lßng. Ngµy nay còng nh− h«m qua, §¶ng cø m¹nh d¹n tiÕn b−íc,

tiÕn b−íc mét çch ch¾c ch¾n trªn con ®−êng §¶ng ®· ®Þnh. Con

®−êng ®· ®Þnh tøc lµ chñ nghÜa céng s¶n.

*

* *

Tr−íc ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai, c¶ thÕ giíi chØ cã 17%

®Êt ®ai, 9% nh©n d©n, 10% s¶n l−îng c«ng nghiÖp thuéc vÒ hÖ

thèng x· héi chñ nghÜa. Ngµy nay, 26% ®Êt ®ai, 35% nh©n d©n,

33% s¶n l−îng c«ng nghiÖp ®· thuéc vÒ çc n−íc x· héi chñ nghÜa.

N¨m 1917, tr−íc ngµy Çch m¹ng Th¸ng M−êi, chØ cã non 25

v¹n ®¶ng viªn céng s¶n Nga; çc n−íc kh¸c trªn thÕ giíi, ch−a cã

®¶ng céng s¶n. Ngµy nay, trªn thÕ giíi cã h¬n 33 triÖu ®¶ng viªn

céng s¶n. §ã lµ nh÷ng sù biÕn ®æi to lín tõ ngµy Çch m¹ng

Th¸ng M−êi th¾ng lîi.


Suèt 40 n¨m lÞch sö, gÇn 30 n¨m trong giai ®o¹n tr−íc, Liªn

X« ®· mét m×nh tay l¸i tay chÌo. Trong th× lo x©y dùng chñ nghÜa

x· héi, ngoµi th× ph¶i chèng l¹i chñ nghÜa ®Õ quèc x©m l¨ng. Trong

cuéc ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai, Liªn X« ®· hy sinh rÊt nhiÒu

vµ ®· cøu loµi ng−êi khái ¸ch d· man ph¸t xÝt, ®ång thêi gióp gi¶i

phãng nhiÒu n−íc tho¸t khái xiÒng xÝch t− b¶n.

Hßa b×nh trë l¹i, Liªn X« phÇn th× lo hµn g¾n nh÷ng vÕt

th−¬ng chiÕn tranh ®Ó l¹i (bµ con nªn nhí r»ng ph¸t xÝt §øc ®· ®èt

ph¸ 1.710 thµnh phè, 7 v¹n lµng m¹c, 31.850 tr−êng häc, 6 triÖu

ng«i nhµ; chóng ®· b¾n giÕt ngãt 17 triÖu ng−êi) vµ lo kh«i phôc vµ

ph¸t triÓn kinh tÕ cña m×nh; phÇn th× ra søc gióp ®ì c¸c n−íc anh

em x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Nhê sù gióp ®ì v« t− cña Liªn X« mµ kinh tÕ cña c¸c n−íc

trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng.

Vµi thÝ dô: NÕu lÊy n¨m tr−íc ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai lµ

møc 100%, th× n¨m 1956 møc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña mÊy n−íc

x· héi chñ nghÜa t¨ng tiÕn nh− sau:

Anbani t¨ng 1.150%

Bungari t¨ng 638%

Ba Lan t¨ng 535%

Hunggari t¨ng 380%

Rumani t¨ng 330%

TiÖp t¨ng 266%

§øc d©n chñ t¨ng 224%

Trong kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt cña Trung Quèc, Liªn X«

®· gióp x©y dùng 156 xÝ nghiÖp to vµ 21 c«ng tr−êng to, trÞ gi¸ lµ

5.600 triÖu ®ång róp.

§èi víi ViÖt Nam ta, sù gióp ®ì cña Liªn X« thËt lµ to lín. Cã

thÓ nãi tãm t¾t nh− thÕ nµy:


Nhê cã §¶ng Céng s¶n Liªn X« dÉn ®−êng chØ lèi, chóng ta míi

cã §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng, råi §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam ®Ó

l·nh ®¹o nh©n d©n ta lµm çch m¹ng.

Nhê Hång qu©n anh dòng ®¸nh tan qu©n phiÖt NhËt, mµ t¹o

®iÒu kiÖn thuËn lîi cho cuéc Çch m¹ng Th¸ng T¸m cña ta

thµnh c«ng.

Trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p vµ can

thiÖp Mü, nhê sù ñng hé cña nh©n d©n Liªn X« vµ nhê g−¬ng s¸ng

oanh liÖt cña nh©n d©n Liªn X« ®· khuyÕn khÝch, qu©n vµ d©n ta

®· kh¾c phôc gian khæ, chiÕn ®Êu ®Õn th¾ng lîi cuèi cïng.

Tõ ngµy hßa b×nh trë l¹i, Liªn X« ®· cïng víi çc n−íc anh em

kh¸c gióp ta tiÒn b¹c, m¸y mãc, nguyªn liÖu, chuyªn gia ®Ó ta lµm

vèn tù lùc çnh sinh, x©y dùng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n hãa. Mét

®iÒu rÊt quý gi¸ n÷a lµ kinh nghiÖm Liªn X« ®· b¶o cho chóng ta

biÕt cÇn ph¶i ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm, ®Ó

n©ng cao dÇn ®êi sèng cña nh©n d©n, do ®ã mµ l·nh ®¹o nh©n d©n

®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Ngoµi çc n−íc anh em trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, Liªn

X« cßn ra søc gióp ®ì çc n−íc b¹n nh− Ai CËp, Xyri, Ên §é, v.v..

NÕu chóng ta biÕt r»ng lùc l−îng ®−a ra gióp çc n−íc anh em

vµ çc n−íc b¹n còng xÊp xØ víi lùc l−îng ®Ó x©y dùng trong n−íc,

th× chóng ta míi biÕt tinh thÇn quèc tÕ cao quý cña Liªn X« thËt lµ

kh«ng bê bÕn.

*

* *

40 n¨m qua lµ 40 n¨m thö th¸ch gian nan, 40 n¨m ®Êu tranh

anh dòng vµ th¾ng lîi vÎ vang cña Liªn X«, cña chñ nghÜa x· héi.

§ång thêi lµ 40 n¨m thÊt b¹i chua cay cña chñ nghÜa ®Õ quèc.

Trong 40 n¨m qua, h¬n 900 triÖu nh©n d©n ®· ®oµn kÕt chÆt chÏ

thµnh mét ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X«. GÇn


1.500 triÖu ng−êi, tøc lµ h¬n mét nöa nh©n d©n trªn thÕ giíi ®· giµnh

®−îc tù do, ®éc lËp vµ ®ang cïng nhau ®Êu tranh cho hßa b×nh.

Nãi tãm l¹i, kÕt qu¶ vµ ¶nh h−ëng cña Çch m¹ng Th¸ng M−êi

trong 40 n¨m qua thËt lµ vÜ ®¹i.

Kh«ng cã lùc l−îng g× ng¨n trë ®−îc mÆt trêi mäc. Kh«ng cã lùc

l−îng g× ng¨n trë ®−îc lÞch sö loµi ng−êi tiÕn lªn. Còng kh«ng cã

lùc l−îng g× ng¨n trë ®−îc chñ nghÜa x· héi ph¸t triÓn. Xem nh÷ng

tiÕn bé cña 40 n¨m qua, chóng ta cã thÓ ®o¸n biÕt nh÷ng tiÕn bé

cña nh÷ng n¨m s¾p ®Õn. Chóng ta cã thÓ ®o¸n r»ng trong 20, 30

hoÆc 40 n¨m n÷a, chñ nghÜa x· héi cã thÓ thùc hiÖn kh¾p thÕ giíi.

§Ó kÕt thóc cuéc du lÞch nµy, chóng ta cïng nhau h« to:

V« S¶N TOµN THÕ GIíI §OµN KÕT L¹I!

NH¢N D¢N LI£N X« VÜ §¹I MU«N N¡M!

§¶NG CéNG S¶N LI£N X« MU«N N¡M!

TINH THÇN ÇCH M¹NG TH¸NG M¦êI VÜ §¹I MU«N N¡M!

CHñ NGHÜA X· HéI MU¤N N¡M!

Th¸ng 10 n¨m 1957

TµI LIÖU Tham KH¶O

Nh÷ng s¸ch thuéc lo¹i “Liªn X«” (Union SoviÐtique) viÕt b»ng

Ph¸p v¨n do Nhµ xuÊt b¶n ngo¹i v¨n M¸txc¬va xuÊt b¶n n¨m 1957:

- Liªn X«, Nhµ n−íc cña nh÷ng ng−êi lao ®éng cña A. DÐnissov

vµ A. Xodkovxki.

- V¨n hãa X«viÕt cña M. Kim vµ nh÷ng s¸ch kh¸c cña çc t¸c

gi¶ N. Mikhailov, N. Anissimov, E. ManÐvitch, F. Kochelev.

159

Çch m¹nG TH¸NG M¦êI Vµ Sù NGHIÖP GI¶I PHãNG ÇC D¢N TéC Ph¦¥NG §¤NG1)

ÇCH M¹NG TH¸NG M¦êI §· CHIÕU RäI ¸NH S¸NG MíI VµO LÞCH Sö LOµI NG¦êI

Nh− ¸nh mÆt trêi r¹ng ®«ng xua tan bãng tèi, cuéc Çch m¹ng

Th¸ng M−êi ®· chiÕu räi ¸nh s¸ng míi vµo lÞch sö loµi ng−êi.

Çch ®©y 40 n¨m, giai cÊp v« s¶n Nga do §¶ng cña Lªnin l·nh

®¹o, liªn minh v÷ng ch¾c víi n«ng d©n lao ®éng, ®· lËt ®æ chÝnh

quyÒn cña bän t− b¶n vµ ®Þa chñ. Nhµ n−íc X«viÕt, Nhµ n−íc cña

chuyªn chÝnh v« s¶n ®em ®Õn cho nh©n d©n nÒn d©n chñ thËt sù,

®· tá râ søc sèng vµ lùc l−îng kh«ng g× ph¸ næi cña m×nh.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi lµ th¾ng lîi cña lùc l−îng çch m¹ng

cña quÇn chóng lao ®éng, nã lµ mét sù rung chuyÓn v« cïng m¹nh

mÏ vµ nã ®· t¹o ®iÒu kiÖn tá râ søc s¸ng t¹o cña quÇn chóng lao

®éng. Çch m¹ng Th¸ng M−êi th¾ng lîi ®· chøng minh tÝnh chÊt

®óng ®¾n cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, nã ®· më ®−êng ®i ®Õn

nh÷ng th¾ng lîi míi cña giai cÊp c«ng nh©n trong cuéc sèng x· héi,

trªn c¬ së lßng trung thµnh s¾t ®¸ víi nh÷ng nguyªn t¾c cña chñ

_______________

1) Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 40 Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga, Chñ tÞch Hå

ChÝ Minh ®· viÕt bµi nµy theo lêi ®Ò nghÞ cña Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia

(Liªn X«) (BT).


nghÜa M¸c - Lªnin. Çch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng nhê sù

s¸ng suèt vµ tinh thÇn anh dòng cña §¶ng cña Lªnin, §¶ng cña

giai cÊp v« s¶n, ®· ®¸nh dÊu viÖc më ®Çu mét kû nguyªn míi trong

lÞch sö loµi ng−êi vµ mét giai ®o¹n míi trªn con ®−êng l©u dµi vµ

vÎ vang mµ §¶ng çch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n Nga ®· ®i qua.

Do kÕt qu¶ cña Çch m¹ng Th¸ng M−êi, nh÷ng nhiÖm vô lÞch

sö cã mét ý nghÜa quan träng lín lao ®· ®−îc trao cho §¶ng cña

Lªnin, vµ §¶ng ®· hoµn thµnh vÎ vang nh÷ng nhiÖm vô ®ã. Çc

d©n téc tr−íc kia bÞ ¸p bøc ®· trë thµnh nh÷ng ng−êi lµm chñ vËn

mÖnh cña m×nh. §Õ quèc Nga hoµng ®· bÞ xãa bá, ®Õ quèc ®ã tr−íc

kia võa lµ nhµ tï cña çc d©n téc l¹i võa bÞ mét nhãm tµi phiÖt thÕ

giíi n« dÞch. Nh©n d©n kh«ng cßn lµ mét thø ®å ch¬i, nh÷ng çi

m¸y b»ng thÞt, nh÷ng hßn ®¹n b»ng thÞt cña bän ®Õ quèc kÌn cùa,

x©u xÐ nhau. QuÇn chóng lao ®éng ®· ph¸ tan c¶nh ®µy ®äa cña

n−íc Nga t− s¶n. Trong n−íc Nga t− s¶n ®ã còng nh− ë çc n−íc

kh¸c, nh©n d©n lao ®éng ®· tõng ë d−íi ¸ch tµn khèc cña t− b¶n,

®Þa chñ; quÇn chóng lao ®éng lµ nh÷ng ng−êi s¸ng t¹o ra tÊt c¶

mäi cña c¶i th× bÞ d×m trong ®ãi khæ vµ ngu dèt, hai çi ®ã lµ sè

phËn khèc h¹i vµ l©u ®êi cña ®¹i bé phËn loµi ng−êi. LÇn ®Çu tiªn

trong lÞch sö loµi ng−êi, nh©n d©n lao ®éng ®· b¾t tay vµo x©y

dùng x· héi x· héi chñ nghÜa kh«ng cã bãc lét vµ ¸p bøc d©n téc.

Víi sù lao ®éng g−¬ng mÉu, gi¸c ngé cao vµ cã hiÖu suÊt ngµy cµng

tèt ®Ñp, víi lßng trung thµnh kh«ng bê bÕn ®èi víi sù nghiÖp cña

m×nh, sù nghiÖp cña con ch¸u m×nh còng nh− sù nghiÖp cña nh÷ng

anh em m×nh cßn ®ang khæ së d−íi ¸ch n« dÞch, ng−êi Liªn X« ®·

biÕn çi méng l©u ®êi −íc ao h¹nh phóc thµnh sù thËt chãi läi, biÓu

hiÖn râ rÖt trªn mét phÇn s¸u qu¶ ®Þa cÇu.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· quèc h÷u hãa nhµ m¸y, hÇm má,

çc ph−¬ng tiÖn lín vÒ giao th«ng vµ liªn l¹c. Çch m¹ng Th¸ng

M−êi ®· ®em l¹i ruéng ®Êt cho n«ng d©n. Trªn c¬ së c«ng nghiÖp

çch m¹ng th¸ng m−êi vµ sù nghiÖp gi¶i phãng... 161

hãa x· héi chñ nghÜa vµ c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ®èi víi n«ng th«n,

theo con ®−êng Lªnin v¹ch ra, Liªn X« ®· ph¸t triÓn kinh tÕ cña

m×nh víi mét ®µ tiÕn nhanh chãng phi th−êng, mét nhÞp ®iÖu x−a

nay ch−a tõng thÊy. NÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ®· chøng tá tÝnh

−u viÖt cña nã so víi nÒn kinh tÕ t− b¶n chñ nghÜa.

Quy luËt c¬ b¶n cña kinh tÕ x· héi chñ nghÜa lµ tho¶ m·n

nh÷ng nhu cÇu vËt chÊt vµ v¨n hãa ngµy cµng cao cña nh©n d©n

lao ®éng, tr¸i ng−îc h¼n víi nÒn kinh tÕ cña chñ nghÜa t− b¶n lòng

®o¹n, mét nÒn kinh tÕ dùa vµo sù bãc lét giai cÊp c«ng nh©n ngµy

cµng nÆng nÒ, sù bÇn cïng hãa quÇn chóng lao ®éng vµ sù c−íp

bãc çc d©n téc bÞ n« dÞch. C«ng nh©n, n«ng d©n vµ trÝ thøc Liªn

X« ®· tiªu diÖt ®−îc chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi vµ sù ®èi kh¸ng giai

cÊp trªn l·nh thæ Liªn X« réng lín, hiÖn nay ®ang kh«ng ngõng

cñng cè t×nh h÷u ¸i anh em x· héi chñ nghÜa cña m×nh, mét mèi

t×nh h÷u ¸i ngµy cµng ®Ñp ®Ï vµ phån vinh. Thµnh tÝch vÎ vang

cña nh©n d©n Liªn X« hiÖn ®ang dän ®−êng tiÕn lªn ngµy mai cña

x· héi: Chñ nghÜa céng s¶n.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· chøng tá cã kh¶ n¨ng lËt ®æ nÒn

chuyªn chÝnh cña bän bãc lét, x©y dùng x· héi x· héi chñ nghÜa,

mét x· héi b¶o ®¶m cho ®Êt n−íc ph¸t triÓn rùc rì mét çch nhanh

chãng ch−a tõng thÊy, ®−a quÇn chóng lao ®éng ®Õn mét cuéc sèng

xøng ®¸ng, vÎ vang vµ ngµy cµng phån vinh, lµm cho ng−êi lao

®éng cã mét Tæ quèc tù do, h¹nh phóc vµ hïng c−êng, h−íng tíi

nh÷ng ch©n trêi t−¬i s¸ng, mµ tr−íc kia kh«ng thÓ nghÜ tíi. §ã lµ

mét tÊm g−¬ng cæ vò nh©n d©n lao ®éng toµn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ

®èi víi çc d©n téc ph−¬ng §«ng lµ nh÷ng d©n téc mµ bän ®Õ quèc

®· tõng n« dÞch vµ ®ang tiÕp tôc n« dÞch. Bän ®éc quyÒn ®Õ quèc

muèn k×m h·m çc n−íc ph−¬ng §«ng trong t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ

kinh tÕ, k×m h·m quÇn chóng nh©n d©n trong vßng ®ãi khæ vµ

lu«n lu«n chµ ®¹p lªn tinh thÇn d©n téc cña hä.


Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· më ra thêi ®¹i cña mét chÝnh s¸ch

ngo¹i giao míi, chÝnh s¸ch hßa b×nh vµ h÷u nghÞ gi÷a çc d©n téc.

Ngµy 26 th¸ng M−êi 19171), mét ngµy sau khi thiÕt lËp chÝnh

quyÒn c«ng n«ng, §¹i héi X«viÕt lÇn thø hai ®· th«ng qua mét s¾c

lÖnh vÒ hßa b×nh, s¾c lÖnh ®ã lµ c¬ së chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Nhµ

n−íc X«viÕt. Tõ ®ã trë ®i, Liªn X« kh«ng lóc nµo ngõng tÝch cùc

®Êu tranh cho hßa b×nh, chèng bän g©y chiÕn. ChÝnh s¸ch ®ã xuÊt

ph¸t tõ b¶n chÊt cña Nhµ n−íc x· héi chñ nghÜa X«viÕt. Thùc tÕ lµ

nh÷ng ng−êi lao ®éng ®Òu ch¸n ghÐt nh÷ng cuéc chiÕn tranh x©m

l−îc, mµ kÕt qu¶ tr−íc hÕt lµ tai h¹i cho ®«ng ®¶o quÇn chóng

nh©n d©n bÞ ®au khæ, v× lîi Ých cña kÎ bãc lét mµ bÞ tai häa. ChÝnh

v× thÕ nªn chÝnh quyÒn cña nh÷ng ng−êi lao ®éng thµnh thËt b¶o

vÖ nÒn hßa b×nh mµ toµn thÓ çc d©n téc trªn tÊt c¶ çc n−íc ®Òu

tha thiÕt quan t©m ®Õn.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· ®¸nh ®æ Nhµ n−íc cña bän t− b¶n

vµ bän ®Þa chñ trong mét n−íc réng lín, ®· ®Ëp tan ®−îc xiÒng xÝch

cña ®Õ quèc vµ do ®ã ®· t−íc bá ®−îc quyÒn hµnh cña çc giai cÊp

bãc lét lµ nh÷ng giai cÊp lÊy chiÕn tranh lµm nguån lîi. Liªn X«

tr−íc sau nh− mét, lu«n lu«n chñ tr−¬ng chung sèng hßa b×nh gi÷a

çc quèc gia, kh«ng ph©n biÖt chÕ ®é chÝnh trÞ vµ x· héi.

Nh÷ng ng−êi céng s¶n v÷ng tin ë tÝnh −u viÖt cña chÕ ®é x·

héi chñ nghÜa. Liªn X« chøng tá mét çch hïng hån tÝnh −u viÖt

®ã. V× vËy cho nªn Liªn X« kh«ng sî thi ®ua hßa b×nh.

§ång thêi Liªn X« lu«n lu«n ñng hé çc d©n téc ®Êu tranh cho

®éc lËp cña hä, chèng sù n« dÞch vµ x©m l−îc cña chñ nghÜa ®Õ

quèc. ChÝnh s¸ch hßa b×nh kiªn quyÕt cña Liªn X« lµ chç dùa cho

tÊt c¶ çc d©n téc chèng l¹i nh÷ng lùc l−îng chiÕn tranh. ChÝnh

s¸ch ®ã cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi çc d©n téc

_______________

1) Ngµy 26-10-1917 lÞch Nga, tøc lµ ngµy 8-11-1917 c«ng lÞch (BT).


ph−¬ng §«ng, çc d©n téc ë nh÷ng n−íc mµ bän ®Õ quèc vÉn xem

lµ nh÷ng miÕng måi dän s½n cho chóng vµ lµ nh÷ng nguån t− liÖu

cung cÊp søc ng−êi vµ søc cña ®Ó chóng tiÕn hµnh nh÷ng cuéc

chiÕn tranh ¨n c−íp.

Lµ thµnh tr× cña hßa b×nh, Liªn X« ®ång thêi lµ mét lùc l−îng

v« ®Þch s½n sµng ®¸nh bËt bÊt cø cuéc x©m l−îc nµo. Tõ n¨m 1918

®Õn n¨m 1920, chÝnh quyÒn X«viÕt, víi sù ñng hé tÝch cùc cña giai

cÊp v« s¶n quèc tÕ, ®· ®¸nh tan bän ph¶n çch m¹ng bªn trong vµ

®¸nh b¹t nh÷ng ®éi qu©n cña 14 n−íc ®Õ quèc can thiÖp. Trong

thêi kú ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, Liªn X« ®· tiªu diÖt nh÷ng

lùc l−îng qu©n sù khæng lå cña bän ph¸t xÝt x©m l−îc, nh÷ng lùc

l−îng ®· ®−îc chuÈn bÞ kü cµng víi sù gióp ®ì cña tÊt c¶ çc n−íc

®Õ quèc. Liªn X« ®· cøu thÕ giíi khái ¸ch n« dÞch cña bän HÝtle d·

man vµ ®· gi¸ng mét ®ßn quyÕt ®Þnh vµo nh÷ng lùc l−îng chñ yÕu

cña bän qu©n phiÖt NhËt. TÊt c¶ çc d©n téc, nhÊt lµ çc d©n téc

ph−¬ng §«ng, ®Òu biÕt ¬n Liªn X«. Nh©n d©n çc n−íc ph−¬ng

§«ng lßng ®Çy phÊn khëi, thÊy râ r»ng bän ®Õ quèc ®i n« dÞch

kh«ng ph¶i lµ v« ®Þch. Bän ph¸t xÝt x©m l−îc ®· bÞ ®Ëp tan, mÆc dï

chóng cã vò khÝ hiÖn ®¹i vµ ®· b¾t ®Çu chuÈn bÞ cuéc x©m l−îc ®Çy

téi ¸c ngay tõ tr−íc ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai rÊt l©u.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi vµ viÖc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë

Liªn X« ®· lµm t¨ng lªn rÊt nhiÒu lùc l−îng çch m¹ng cña giai

cÊp c«ng nh©n trong çc n−íc t− b¶n. Nh©n d©n lao ®éng ë nhiÒu

n−íc ch©u ¢u vµ ch©u ¸ ®· noi theo tÊm g−¬ng cña giai cÊp v« s¶n

çch m¹ng Nga.

Trong mét thêi gian lÞch sö ng¾n, chñ nghÜa x· héi ®· trë

thµnh mét hÖ thèng thÕ giíi, hiÖn nay bao gåm 12 n−íc víi sè d©n

h¬n 900 triÖu ng−êi.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· chÆt ®øt xiÒng xÝch cña chñ nghÜa

®Õ quèc, ph¸ tan c¬ së cña nã vµ gi¸ng cho nã mét ®ßn chÝ m¹ng.


Çch m¹ng Th¸ng M−êi nh− tiÕng sÐt ®· ®¸nh thøc nh©n d©n

ch©u ¸ tØnh giÊc mª hµng thÕ kû nay. Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®·

më ra tr−íc m¾t hä thêi ®¹i çch m¹ng chèng ®Õ quèc, thêi ®¹i gi¶i

phãng d©n téc.

Liªn X« lµ thµnh tr× v÷ng m¹nh nhÊt cña tiÕn bé, d©n chñ vµ

hßa b×nh. Liªn X« bÒn bØ ®Êu tranh ®Ó trõ bá nguy c¬ sö dông vò

khÝ nguyªn tö vµ vò khÝ khinh khÝ ®ang ®e däa çc d©n téc. Liªn

X« ®· nhiÒu lÇn yªu cÇu çc n−íc ph¶i chÊp nhËn hÖ thèng an

ninh tËp thÓ nh»m b¶o ®¶m gi÷ v÷ng hßa b×nh ë ch©u ¢u vµ ch©u ¸. Liªn X« lu«n lu«n gi÷ v÷ng n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa

b×nh vµ cè g¾ng lµm cho n¨m nguyªn t¾c ®ã trë thµnh c¬ së cña

quan hÖ quèc tÕ gi÷a çc n−íc trªn thÕ giíi.

Tr¸i ng−îc víi chÝnh s¸ch hßa b×nh cña Nhµ n−íc x· héi chñ

nghÜa, bÌ lò ®Õ quèc x©m l−îc hiÕu chiÕn, tr−íc tiªn lµ ®Õ quèc Mü,

®ang muèn lµm cho t×nh h×nh quèc tÕ ngµy thªm c¨ng th¼ng. Bän

chóng tõ chèi viÖc gi¶m qu©n bÞ, viÖc cÊm thö vò khÝ nguyªn tö vµ

khinh khÝ, nh÷ng thø vò khÝ hiÖn ®ang lµ mét mèi ®e däa ghª gím

®èi víi loµi ng−êi. Bän chóng nu«i hy väng ®iªn rå ®Þnh h·m toµn

thÕ giíi d−íi sù uy hiÕp cña çc c¨n cø qu©n sù cña chóng. Chóng

lËp nh÷ng khèi x©m l−îc nh− mét d©y xÝch ®Ó hßng mét lÇn n÷a

trãi chÆt vµ n« dÞch çc d©n téc tù do vµ ®éc lËp. Chóng t×m mäi

çch h¨m däa çc d©n téc ph−¬ng §«ng vµ lËp l¹i ¸ch n« lÖ thùc

d©n ë nh÷ng n−íc ®· b−íc lªn con ®−êng ®éc lËp. §ã lµ thùc chÊt

cña cuéc chiÕn tranh ë Ai CËp mµ bän x©m l−îc ë Lu©n §«n vµ

Pari ®· g©y ra víi sù gióp ®ì thùc tÕ cña ®Õ quèc Mü. Trong khi

khuyÕn khÝch nh÷ng m−u m« x©m l−îc cña bän kia, ®Õ quèc Mü l¹i

t×m mäi çch quµng ¸ch thèng trÞ vµo cæ nh©n d©n çc n−íc CËn

§«ng, §«ng - Nam ¸ vµ vïng Th¸i B×nh D−¬ng, biÕn ®Êt ®ai cña

çc n−íc ®ã thµnh nh÷ng c¨n cø x©m l−îc míi cña chóng vµ ®Èy ra

ngoµi çc n−íc ®ã nh÷ng “b¹n ®ång minh” vµ bän tranh ¨n víi

chóng lµ Anh, Ph¸p, Hµ Lan, v.v..


Bän ®Õ quèc cè gieo r¾c sù chia rÏ trong ®¹i gia ®×nh çc n−íc

x· héi chñ nghÜa. §ã lµ thùc chÊt cuéc x©m l−îc cña chóng vµo

n−íc Céng hßa Nh©n d©n Hunggari, chèng l¹i nh÷ng thµnh qu¶

lÞch sö cña nh©n d©n Hunggari ®· tho¸t khái ¸ch ph¸t xÝt nhê cã

tinh thÇn anh dòng cña nh©n d©n Liªn X« trong ChiÕn tranh thÕ

giíi thø hai vµ nhê cuéc ®Êu tranh çch m¹ng cña nh©n d©n

Hunggari. Nh−ng nh÷ng viÖc x¶y ra ®· chøng minh nhËn ®Þnh cña

§¹i héi §¶ng Céng s¶n Liªn X« lÇn thø XX: “Phe x· héi chñ nghÜa

hïng c−êng yªu chuéng hßa b×nh, nhê ®ã çc lùc l−îng yªu chuéng

hßa b×nh kh«ng nh÷ng cã çc ph−¬ng tiÖn tinh thÇn mµ cßn cã c¶

çc ph−¬ng tiÖn vËt chÊt ®Ó ng¨n c¶n x©m l−îc”1). Nhê ®ã vµ nhê cã

mét “khu vùc hßa b×nh réng lín”, phong trµo hßa b×nh cña quÇn

chóng nh©n d©n ®«ng ®¶o vµ sù tr−ëng thµnh cña phong trµo c«ng

nh©n trong çc n−íc t− b¶n, mµ ngµy nay ®· cã “nh÷ng lùc l−îng

x· héi vµ chÝnh trÞ hïng c−êng cã ®ñ ph−¬ng tiÖn ®Ó ng¨n bän ®Õ

quèc g©y ra chiÕn tranh vµ nÕu chóng cø liÒu lÜnh g©y chiÕn tranh,

th× gi¸ng l¹i cho chóng nh÷ng ®ßn chÝ m¹ng, ®Ëp tan nh÷ng kÕ

ho¹ch phiªu l−u cña chóng”2).

ë Ai CËp, bän x©m l−îc ®· thÊt b¹i mét çch nhôc nh·. ¢m

m−u ph¸ ho¹i n−íc Céng hßa Nh©n d©n Hunggari còng thÊt b¹i.

Ai còng thÊy lùc l−îng m¹nh mÏ, tinh thÇn c¶nh gi¸c vµ ý chÝ kiªn

quyÕt cña Liªn X« ®· ®¸nh b¹i ©m m−u cña bän g©y chiÕn vµ x©m

l−îc, ®ång thêi còng lµ th¾ng lîi cña sù nghiÖp hßa b×nh vµ ®éc lËp

cña çc d©n téc. Liªn X« kh«ng lïi b−íc tr−íc nh÷ng tËp ®oµn ®Õ

quèc ®iªn rå muèn lµm cho nh©n d©n hoang mang ®Ó chóng dÔ

thùc hiÖn nh÷ng ©m m−u th©m ®éc cña chóng. Tr−íc sau nh− mét,

Liªn X« kiªn quyÕt b¶o vÖ tù do vµ lao ®éng hßa b×nh cña nh©n

_______________

1), 2) NghÞ quyÕt cña §¹i héi lÇn thø XX §¶ng Céng s¶n Liªn X«, Nhµ xuÊt

b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Liªn X«, 1956, b¶n tiÕng Nga, tr.9 (TG).


d©n çc n−íc, nÒn an ninh cña tÊt c¶ çc d©n téc lín còng nh− nhá.

Liªn X« lu«n lu«n trung thµnh víi t×nh ®oµn kÕt quèc tÕ, th«ng

c¶m ®ång t×nh víi cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng cña çc d©n téc bÞ ¸p

bøc. Çc n−íc ph−¬ng §«ng, dï thuéc chÕ ®é nhµ n−íc vµ x· héi

nµo, ®Òu biÕt ¬n Liªn X« mét çch s©u s¾c vÒ chÝnh s¸ch yªu

chuéng hßa b×nh vµ chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n cña Liªn X«. Nh÷ng

chÝnh s¸ch ®ã lµm cho çc d©n téc ph−¬ng §«ng ngµy cµng tin

t−ëng h−íng theo t− t−ëng x· héi chñ nghÜa vÜ ®¹i.

CHÝNH QUYÒN DO ÇCH M¹NG TH¸NG M−êI SINH RA §· N£U G−¬NG Tù DO CH©N CHÝNH

Vµ H÷u NGHÞ GI÷A ÇC D¢N TéC

§ång chÝ Mao Tr¹ch §«ng nãi: “TiÕng sóng cña Çch m¹ng

Th¸ng M−êi ®· ®−a ®Õn cho chóng ta chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Çch

m¹ng Th¸ng M−êi ®· gióp cho toµn thÕ giíi vµ nh÷ng phÇn tö tiªn

tiÕn ë Trung Quèc dïng thÕ giíi quan cña giai cÊp v« s¶n ®Ó xem

xÐt vËn mÖnh n−íc nhµ vµ kiÓm ®iÓm l¹i nh÷ng vÊn ®Ò cña m×nh.

C©u kÕt luËn lµ: §i theo con ®−êng cña ng−êi Nga”1).

Ngay tõ n¨m 1913, Lªnin2) còng ®· tõng nãi: “ë ch©u ¸ chç

nµo còng cã phong trµo d©n chñ m¹nh mÏ ®ang v−¬n lªn, lan réng

ra vµ ®−îc cñng cè. Giai cÊp t− s¶n ë ®ã h·y cßn ®i víi nh©n d©n ®Ó

chèng bän ph¶n ®éng. Hµng tr¨m triÖu ng−êi ®ang v−¬n lªn trong

cuéc sèng, trong ¸nh s¸ng vµ tù do... Toµn bé ch©u ¸ trÎ trung, tøc

lµ hµng tr¨m triÖu quÇn chóng lao ®éng ë ch©u ¸, cã b¹n ®ång

minh v÷ng ch¾c lµ giai cÊp v« s¶n tÊt c¶ çc n−íc v¨n minh. Kh«ng

_______________

1) Mao Tr¹ch §«ng: Bµn vÒ nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh (TG).

2) Trong bµi b¸o nµy, nh÷ng ®o¹n trÝch lêi Lªnin, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®Òu

trÝch dÞch tõ V.I. Lªnin: Toµn tËp, b¶n tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 4 (BT).


cã mét lùc l−îng nµo trªn thÕ giíi l¹i cã thÓ ng¨n chÆn th¾ng lîi

cña giai cÊp v« s¶n sÏ gi¶i phãng c¶ çc d©n téc ch©u ¢u vµ c¶ çc

d©n téc ch©u ¸”1).

N¨m 1919, trong §¹i héi nh÷ng ng−êi céng s¶n ph−¬ng §«ng,

Lªnin ®· nãi: “Tr−íc m¾t çc b¹n ®ang cã mét nhiÖm vô mµ tr−íc

kia nh÷ng ng−êi céng s¶n toµn thÕ giíi kh«ng cã: dùa vµo lý luËn vµ

thùc tiÔn chung cña chñ nghÜa céng s¶n, ¸p dông vµo nh÷ng ®iÒu

kiÖn ®Æc biÖt, kh«ng cã ë çc n−íc ch©u ¢u, çc b¹n ph¶i biÕt vËn

dông lý luËn vµ thùc tiÔn Êy vµo ®iÒu kiÖn, khi n«ng d©n lµ quÇn

chóng c¬ b¶n, khi cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nhiÖm vô ®Êu tranh kh«ng

ph¶i chèng t− b¶n, mµ chèng nh÷ng tµn tÝch cña thêi trung cæ”2).

§¸nh mét ®ßn m¹nh vµo kÎ thï chung lµ chñ nghÜa ®Õ quèc,

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· ®em ®Õn cho çc d©n téc ph−¬ng §«ng

mét sù gióp ®ì cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh; Çch m¹ng Th¸ng M−êi l¹i

cßn nªu lªn cho hä tÊm g−¬ng ®Êu tranh gi¶i phãng cña çc d©n

téc tr−íc kia bÞ chÕ ®é Nga hoµng ¸p bøc.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· ®em l¹i cho nh©n d©n tÊt c¶ çc

d©n téc quyÒn tù quyÕt vµ nh÷ng ph−¬ng tiÖn thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn

quyÒn ®ã. Ai còng râ lµ Lªnin rÊt coi träng viÖc c«ng nhËn quyÒn

cña çc d©n téc ®−îc tù t¸ch ra vµ thµnh lËp nh÷ng nhµ n−íc ®éc

lËp. Chèng l¹i lËp luËn cña Bukharin, Lªnin ®· kiªn quyÕt ®ßi

quyÒn ®ã ph¶i ®−îc ghi vµo C−¬ng lÜnh cña §¶ng tr×nh bµy ë §¹i

héi lÇn thø VIII th¸ng 3-1919. Liªn X« cña Çch m¹ng Th¸ng

M−êi ®· c«ng nhËn nÒn ®éc lËp cña M«ng Cæ vµ PhÇn Lan, lµ

nh÷ng n−íc ®· tù t¸ch ra thµnh lËp nh÷ng quèc gia ®éc lËp. §−¬ng

nhiªn, ®èi víi nh÷ng d©n téc bÞ ¸p bøc tr−íc kia, quyÒn tù t¸ch ra

kh«ng cã nghÜa lµ sù b¾t buéc ph¶i t¸ch ra khái mét n−íc mµ nh©n

_______________

1) V.I. Lªnin: Toµn tËp, b¶n tiÕng Nga, tËp 19, tr.77-78 (TG).

2) V.I. Lªnin: Toµn tËp, b¶n tiÕng Nga, tËp 30, tr.140 (TG).


d©n ®· lËt ®æ bän ¸p bøc. Tr¸i l¹i, viÖc c«ng nhËn quyÒn ®ã ®· t¹o

®iÒu kiÖn cho sù liªn minh tù nguyÖn gi÷a çc d©n téc tù do trªn c¬

së b×nh ®¼ng hoµn toµn vÒ quyÒn lîi. ChÝnh trªn c¬ së ®ã, th¸ng 12

n¨m 1922, ®· lËp ra Liªn bang çc n−íc Céng hßa X«viÕt x· héi

chñ nghÜa, mét tÊm g−¬ng vÜ ®¹i cña mét quèc gia x· héi chñ nghÜa

nhiÒu d©n téc, x©y dùng trªn c¬ së t×nh h÷u nghÞ, lßng tin cËy lÉn

nhau vµ sù hîp t¸c tèt ®Ñp gi÷a çc d©n téc.

ë Liªn X«, çc d©n téc x−a kia bÞ chÕ ®é Nga hoµng ¸p bøc,

ngµy nay nhê cã sù gióp ®ì anh em cña nh©n d©n Nga, ®· ®¹t tíi

tr×nh ®é ph¸t triÓn ch−a tõng cã. Tù hä ®· x©y dùng ®−îc nh÷ng c¬

quan riªng cña hä, ®· kh«i phôc vµ ph¸t triÓn ®−îc nÒn v¨n hãa

riªng dïng tiÕng mÑ ®Î. TÊt c¶ çc c«ng d©n X«viÕt, kh«ng ph©n

biÖt d©n téc vµ nßi gièng, ®Òu h−ëng quyÒn b×nh ®¼ng hoµn toµn,

®Òu ®−îc t«n träng vµ ®−îc h−ëng quyÒn tù do nh− nhau, nh÷ng

quyÒn tù do kh«ng ph¶i chØ ghi trªn giÊy tê, mµ ®−îc b¶o ®¶m thËt

sù. T×nh h×nh ®ã ngay trong çc n−íc d©n chñ nhÊt cña t− s¶n

còng kh«ng cã; trong çc n−íc nµy, do nh÷ng ®iÒu kiÖn x· héi thùc

tÕ hiÖn hµnh, nh÷ng quyÒn tù do chØ lµ h×nh thøc mÆc dï ®−îc

ph¸p luËt b¶o ®¶m cho mäi c«ng d©n, nh−ng ng−êi lao ®éng th×

thùc tÕ kh«ng cã quyÒn tù do g×. ChÝnh v× thÕ cho nªn nh÷ng

quyÒn tù do mµ nh©n d©n Liªn X« ®−îc h−ëng lµm nøc lßng hµng

triÖu con ng−êi hiÖn ®ang sèng d−íi ¸ch ¸p bøc cña bän thùc d©n.

Çc tËp ®oµn thèng trÞ ë çc n−íc ®Õ quèc lín ®ang bãp nghÑt

nh÷ng quyÒn tù do c¨n b¶n nhÊt cña çc d©n téc thuéc ®Þa vµ phô

thuéc, trong lóc ®ã th×, ë nhµ tï vµ n¬i tra kh¶o, chóng l¹i nªu

khÈu hiÖu “Tù do, B×nh ®¼ng, B¸c ¸i”. Trong ®iÒu kiÖn cña chÕ ®é

t− b¶n vµ thùc d©n ¸p bøc, khÈu hiÖu ®ã vang lªn thËt lµ mØa mai.

Liªn X« ®Þnh ra quyÒn b×nh ®¼ng d©n téc lµ dùa trªn sù quan

t©m ®Æc biÖt ®Õn lîi Ých vµ yªu cÇu cña çc d©n téc tr−íc kia bÞ ¸p

bøc. Liªn X« ®· gióp ®ì çc d©n téc Êy x©y dùng nÒn kinh tÕ hiÖn


®¹i, xãa bá t×nh tr¹ng l¹c hËu hµng thÕ kû do bän bãc lét ®Ó l¹i. VÒ

mÆt c«ng nghiÖp còng nh− vÒ tÊt c¶ çc mÆt kh¸c, çc n−íc Céng

hßa Liªn bang X«viÕt d©n téc ®· ph¸t triÓn nhanh h¬n c¶ ®µ ph¸t

triÓn cña n−íc Céng hßa Liªn bang Nga. Nh©n d©n çc n−íc Céng

hßa nµy ®ang nªu cho nh©n d©n toµn thÕ giíi tÊm g−¬ng cña çc

d©n téc x· héi chñ nghÜa ®oµn kÕt trong mét khèi thèng nhÊt vÒ

chÝnh trÞ, x· héi vµ tinh thÇn, mét khèi ®oµn kÕt kh«ng thÓ nµo cã

®−îc trong ®iÒu kiÖn cña chÕ ®é t− b¶n.

Çc d©n téc Liªn X« cã tinh thÇn yªu n−íc nång nµn, mét tinh

thÇn yªu n−íc ch©n chÝnh: tinh thÇn yªu n−íc kh«ng t¸ch rêi chñ

nghÜa quèc tÕ v« s¶n.

LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö, giai cÊp c«ng nh©n chiÕn th¾ng ®·

gi¶i quyÕt mét çch tèt ®Ñp vÊn ®Ò d©n téc trªn c¬ së nh÷ng

nguyªn t¾c cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin.

Chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®· x©y dùng lý luËn ®óng ®¾n vµ toµn

diÖn cho cuéc çch m¹ng d©n téc chèng ®Õ quèc. Thêi ®¹i cña chñ

nghÜa t− b¶n lòng ®o¹n còng lµ thêi ®¹i mét nhãm n−íc lín do bän

t− b¶n tµi chÝnh cÇm ®Çu thèng trÞ çc n−íc phô thuéc vµ nöa phô

thuéc, bëi vËy c«ng cuéc gi¶i phãng çc n−íc vµ çc d©n téc bÞ ¸p

bøc lµ mét bé phËn kh¨ng khÝt cña çch m¹ng v« s¶n.

Do ®ã mµ tr−íc hÕt n¶y ra kh¶ n¨ng vµ sù cÇn thiÕt ph¶i cã

liªn minh chiÕn ®Êu chÆt chÏ gi÷a çc d©n téc thuéc ®Þa víi giai

cÊp v« s¶n cña çc n−íc ®Õ quèc ®Ó th¾ng kÎ thï chung. Cuéc ®Êu

tranh çch m¹ng cña c«ng nh©n çc n−íc t− b¶n trùc tiÕp gióp cho

çc d©n téc bÞ ¸p bøc tù gi¶i phãng m×nh, v× cuéc ®Êu tranh ®ã

®¸nh th¼ng vµo tr¸i tim cña bän ¸p bøc; ®iÒu ®ã ®· ®−îc Çch

m¹ng Th¸ng M−êi tá râ. Çch m¹ng Th¸ng M−êi lËt ®æ chÝnh

quyÒn cña bän bãc lét ë Nga vµ kiªn quyÕt xãa bá chÝnh s¸ch ®µn

¸p thuéc ®Þa cña chÕ ®é Nga hoµng vµ giai cÊp t− s¶n Nga. Trong

khi ®ã, cuéc ®Êu tranh çch m¹ng cña çc d©n téc thuéc ®Þa vµ nöa


thuéc ®Þa l¹i trùc tiÕp gióp ®ì giai cÊp v« s¶n çc n−íc t− b¶n trong

cuéc ®Êu tranh chèng çc giai cÊp thèng trÞ ®Ó tù gi¶i phãng khái

¸ch n« lÖ cña chñ nghÜa t− b¶n. Sù nhÊt trÝ cña cuéc ®Êu tranh

chèng ®Õ quèc b¶o ®¶m th¾ng lîi cho çc d©n téc thuéc ®Þa vµ nöa

thuéc ®Þa vµ cho giai cÊp v« s¶n ë çc n−íc t− b¶n.

Do ®ã mµ vÊn ®Ò d©n téc cµng kh«ng thÓ xÐt mét çch trõu

t−îng, t¸ch riªng ®−îc. Chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®· chØ ra r»ng:

nh÷ng phong trµo d©n téc thËt sù nh»m chèng chñ nghÜa ®Õ quèc

®Òu tÊt nhiªn gãp phÇn vµo cuéc ®Êu tranh çch m¹ng chung; çc

yªu cÇu d©n téc vµ çc phong trµo d©n téc kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ theo

tÝnh chÊt chÝnh trÞ vµ x· héi ®Þa ph−¬ng mét çch hÑp hßi, mµ ph¶i

®¸nh gi¸ theo t¸c dông cña nh÷ng yªu cÇu ®ã vµ phong trµo ®ã ®èi

víi nh÷ng lùc l−îng ®Õ quèc trªn thÕ giíi. Chñ nghÜa M¸c - Lªnin

®· bãc trÇn mÆt n¹ cña d©n chñ t− s¶n, mét thø d©n chñ nÊp sau

çi lèi tuyªn truyÒn sù “b×nh ®¼ng” trõu t−îng gi÷a çc d©n téc ®Ó

che giÊu sù ¸p bøc, bãc lét cña mét nhãm n−íc ®Õ quèc ®èi víi sè

lín d©n téc trªn tr¸i ®Êt. Chñ nghÜa M¸c - Lªnin ph©n biÖt cô thÓ

çc n−íc “bÞ ¸p bøc, bÞ phô thuéc, kh«ng cã quyÒn b×nh ®¼ng, víi

çc n−íc ®i ¸p bøc, bãc lét, cã chñ quyÒn...”1).

Gi¶i quyÕt mét çch khoa häc çc vÊn ®Ò Êy trªn c¬ së chñ

nghÜa M¸c - Lªnin vµ kinh nghiÖm lý luËn vµ thùc tiÔn v« cïng

phong phó cña Liªn X«, ®ång thêi chó träng ®Õn nh÷ng ®Æc ®iÓm

cña çc n−íc phô thuéc, ®iÒu ®ã cã mét ý nghÜa to lín ®èi víi viÖc

nghiªn cøu nh÷ng ®−êng lèi tiÕp tôc ph¸t triÓn phong trµo gi¶i

phãng d©n téc vµ bè trÝ çc lùc l−îng x· héi trong çc cuéc çch

m¹ng gi¶i phãng ë çc n−íc ph−¬ng §«ng. N¨m 1923, Lªnin ®·

viÕt vÒ çc n−íc phô thuéc nh− sau: “Bän tiÓu t− s¶n ch©u ¢u

kh«ng hÒ t−ëng t−îng ®−îc r»ng çc cuéc çch m¹ng sau nµy ë çc

_______________



n−íc ph−¬ng §«ng rÊt ®«ng d©n vµ cã nhiÒu ®iÒu kiÖn x· héi kh¸c

h¼n nhau ch¾c ch¾n sÏ cho hä thÊy nhiÒu nÐt ®Æc s¾c h¬n çch

m¹ng Nga n÷a”1).

Nh÷ng nguyªn t¾c cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin trong vÊn ®Ò

gi¶i phãng thuéc ®Þa ®· ®−îc chøng minh trong qu¸ tr×nh ®Êu

tranh gi¶i phãng cña çc d©n téc ph−¬ng §«ng. ChÝnh Çch m¹ng

Th¸ng M−êi ®· thóc ®Èy m¹nh cuéc ®Êu tranh ®ã vµ sù tån t¹i cña

Liªn X« ®· lµ mét nh©n tè lÞch sö quan träng lµm cho cuéc ®Êu

tranh ®ã ph¸t triÓn nhanh chãng.

Cuéc çch m¹ng trong çc n−íc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa lµ

mét cuéc çch m¹ng d©n téc - d©n chñ. §Ó ®−a cuéc çch m¹ng ®ã

®Õn th¾ng lîi, cã thÓ vµ cÇn ph¶i thµnh lËp mét mÆt trËn d©n téc

rÊt réng r·i, ®oµn kÕt tÊt c¶ çc giai cÊp vµ tÇng líp x· héi mong

muèn ®−îc gi¶i phãng khái ¸ch thuéc ®Þa. Mét ®iÒu ph¶i chó ý ®Æc

biÖt lµ vai trß cña giai cÊp t− s¶n nãi chung t¹i çc n−íc thuéc ®Þa

vµ phô thuéc kh«ng gièng vai trß cña giai cÊp t− s¶n t¹i çc n−íc

t− b¶n. Giai cÊp t− s¶n d©n téc cã thÓ tham gia tÝch cùc vµo cuéc

çch m¹ng d©n téc - d©n chñ.

Cuéc çch m¹ng trong çc n−íc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa

tr−íc hÕt lµ cuéc çch m¹ng n«ng d©n. Cuéc çch m¹ng ®ã kh«ng

t¸ch khái cuéc çch m¹ng chèng phong kiÕn. Liªn minh cña quÇn

chóng n«ng d©n ®«ng ®¶o víi giai cÊp c«ng nh©n lµ c¬ së chñ yÕu

®Ó cã thÓ lËp ra mét mÆt trËn d©n téc réng r·i vµ v÷ng ch¾c. Cuéc

c¶i çch ruéng ®Êt v× thÕ lµ mét nhiÖm vô c¨n b¶n cña cuéc çch

m¹ng d©n téc - d©n chñ.

Muèn ®−a cuéc çch m¹ng d©n téc ®Õn th¾ng lîi vµ qua tÊt c¶

çc giai ®o¹n cña sù ph¸t triÓn Nhµ n−íc d©n téc - d©n chñ, giai

cÊp c«ng nh©n vµ ®¶ng cña nã ph¶i ®¶m nhiÖm vai trß l·nh ®¹o

çch m¹ng.

_______________



Cuéc çch m¹ng gi¶i phãng trong çc n−íc bÞ ¸p bøc vµ cuéc

çch m¹ng v« s¶n trong n−íc ®i ¸p bøc ph¶i ñng hé lÉn nhau.

Trong çc n−íc ®i ¸p bøc, träng t©m cña viÖc gi¸o dôc tinh thÇn

quèc tÕ lµ lµm cho çc ng−êi lao ®éng hiÓu râ vÊn ®Ò ®Ó cho çc d©n

téc bÞ ¸p bøc cã quyÒn tù t¸ch ra vµ lËp thµnh nh÷ng n−íc ®éc lËp;

cßn trong çc n−íc bÞ ¸p bøc th× träng t©m viÖc gi¸o dôc tinh thÇn

quèc tÕ ph¶i lµ vÊn ®Ò liªn minh tù nguyÖn gi÷a çc d©n téc. Lªnin

nãi r»ng: “Do t×nh h×nh hiÖn nay, kh«ng cã vµ kh«ng thÓ cã con

®−êng nµo kh¸c ®i ®Õn chñ nghÜa quèc tÕ vµ sù hßa hîp cña çc

d©n téc, kh«ng cã vµ kh«ng thÓ cã con ®−êng nµo kh¸c ®i ®Õn môc

®Ých ®ã ®−îc”1).

Cuéc Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· thóc ®Èy phong trµo gi¶i

phãng d©n téc, lµm cho nã trë thµnh mét lµn sãng m·nh liÖt trong

tÊt c¶ çc n−íc ph−¬ng §«ng: Trung Quèc, Ên §é, Nam D−¬ng,

ViÖt Nam, v.v.. Sau cuéc ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, nhiÒu n−íc

thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa ®· ph¸ tan xiÒng xÝch cña chñ nghÜa ®Õ

quèc. NhiÒu n−íc ®· t¸ch ra khái hÖ thèng t− b¶n chñ nghÜa.

Th¾ng lîi cña çch m¹ng Trung Quèc lµ mét sù kiÖn lÞch sö cã

ý nghÜa rÊt lín. Th¾ng lîi ®ã ®· gi¸ng thªm vµo hÖ thèng ®Õ quèc

chñ nghÜa mét ®ßn míi vµ nÆng nhÊt sau Çch m¹ng Th¸ng M−êi.

HiÖn nay h¬n 1.200 triÖu nh©n d©n ch©u ¸ vµ ch©u Phi ®·

®−îc gi¶i phãng khái ¸ch n« lÖ thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa.

HÖ thèng thuéc ®Þa cña chñ nghÜa ®Õ quèc ®ang tiÕp tôc sôp ®æ,

kh«ng thÓ tr¸nh ®−îc; vÊn ®Ò tiªu diÖt hoµn toµn chÕ ®é thuéc ®Þa

hiÖn nay lµ vÊn ®Ò tr−íc m¾t. Çc d©n téc ph−¬ng §«ng ®ang ®øng

dËy chèng bän x©m l−îc vµ quyÕt kh«ng ®Ó cho ai ¸p bøc m×nh n÷a.

Nh− Lªnin ®· tõng thÊy tr−íc, ngµy nay ®· ®Õn thêi kú mµ çc

d©n téc ®ã hiªn ngang b−íc lªn vò ®µi quèc tÕ.

_______________



NH¢N D¢N VIÖT NAM TIÕN L£N CHñ NGHÜA X· HéI D¦íI NGäN Cê VÎ VANG CñA CHñ NGHÜA M¸C - L£NIN

Nhê §¶ng Céng s¶n Ph¸p vµ §¶ng Céng s¶n Trung Quèc,

nh÷ng ng−êi çch m¹ng ViÖt Nam ®· ®−îc tiÕp thu ¶nh h−ëng ®Çy

søc sèng cña Çch m¹ng Th¸ng M−êi vµ chñ nghÜa M¸c - Lªnin1).

§iÒu ®ã tùa nh− ng−êi ®i ®−êng ®ang kh¸t mµ cã n−íc uèng,

®ang ®ãi mµ cã c¬m ¨n.

§¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng ®· ®−îc thµnh lËp ngµy 6 th¸ng 1

n¨m 19302), m−êi ba n¨m sau Çch m¹ng Th¸ng M−êi, §¶ng Céng

s¶n §«ng D−¬ng lµ ng−êi l·nh tô ®−îc toµn d©n c«ng nhËn trong

cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa ®Õ quèc.

Th¸ng 9 n¨m 1930 ë hai tØnh NghÖ An vµ Hµ TÜnh, d−íi sù

l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng trÎ tuæi, n«ng d©n ®·

giµnh ®−îc chÝnh quyÒn vµ ®· lËp thµnh nh÷ng x«viÕt12, ®¸nh dÊu

mét b−íc ®Êu tranh anh dòng cña n«ng d©n. Çc x«viÕt ®· th«ng

qua quyÕt nghÞ vÒ c¶i çch ruéng ®Êt vµ n«ng d©n ®· thùc hiÖn

_______________

1) Sau nhiÒu n¨m ho¹t ®éng s«i næi trong phong trµo c«ng nh©n Ph¸p, Chñ

tÞch Hå ChÝ Minh (khi ®ã cã tªn lµ NguyÔn ¸i Quèc) ®· tiÕp thu ¶nh h−ëng cña

Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga vµ chñ nghÜa M¸c - Lªnin, t×m thÊy con ®−êng gi¶i

phãng cho d©n téc m×nh vµ çc d©n téc bÞ ¸p bøc. Ng−êi ®· trë thµnh ng−êi céng

s¶n ViÖt Nam ®Çu tiªn vµ còng lµ mét trong nh÷ng ng−êi tham gia s¸ng lËp §¶ng

Céng s¶n Ph¸p (1920).

Ho¹t ®éng trong Quèc tÕ Céng s¶n mét thêi gian, cuèi n¨m 1924, víi c−¬ng

vÞ lµ çn bé Côc Ph−¬ng Nam thuéc Ban Ph−¬ng §«ng cña Quèc tÕ Céng s¶n,

NguyÔn ¸i Quèc ®· ®Õn c«ng t¸c t¹i Qu¶ng Ch©u, Trung Quèc. T¹i ®©y, NguyÔn

¸i Quèc ®· tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng vÒ lý luËn vµ tæ chøc nh»m truyÒn b¸ chñ

nghÜa M¸c - Lªnin, më çc líp huÊn luyÖn lý luËn çch m¹ng cho çc thanh niªn

yªu n−íc, tæ chøc Héi ViÖt Nam Çch m¹ng Thanh niªn, v.v. vµ tÝch cùc chuÈn bÞ

vÒ t− t−ëng vµ tæ chøc ®Ó thµnh lËp §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam vµo n¨m 1930 (BT).

2) Th¸ng 9-1960, §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø III cña §¶ng quyÕt ®Þnh

ngµy thµnh lËp §¶ng lµ 3-2-1930 (BT).


cuéc c¶i çch ®ã. HÕt søc tøc tèi tr−íc ®µ ph¸t triÓn cña phong trµo

gi¶i phãng d©n téc vµ ho¹t ®éng cña çc x«viÕt, ®Õ quèc Ph¸p ®·

®µn ¸p, khñng bè nh©n d©n ViÖt Nam mét çch d· man. Chóng ®·

huy ®éng tÊt c¶ çc lùc l−îng hiÖn cã cña chóng, cho m¸y bay nÐm

bom çc vïng gi¶i phãng, ®èt ph¸ vµ triÖt h¹ tõng lµng, ®Æt chÕ ®é

khñng bè d· man trong kh¾p n−íc, ®Ó ®µn ¸p phong trµo x«viÕt.

Nh−ng sau ®ã §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng vÉn kh«ng ngõng ®Êu

tranh, §¶ng ®· tiÕp tôc ho¹t ®éng mét çch dòng c¶m, hy sinh

trong c¶ n−íc ®Ó l·nh ®¹o phong trµo gi¶i phãng d©n téc cña nh©n

d©n ViÖt Nam.

Hai m−¬i t¸m n¨m sau Çch m¹ng Th¸ng M−êi, viÖc qu©n ®éi

Liªn X« th¾ng ®Õ quèc NhËt ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho cuéc Çch

m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng ®em l¹i ®éc lËp cho n−íc ViÖt Nam.

Nh−ng ®Õ quèc Ph¸p ®· kh«ng cam chÞu thÊt b¹i vµ ®· ®Þnh

mét lÇn n÷a kho¸c ¸ch n« lÖ lªn n−íc ViÖt Nam. Nh©n d©n ViÖt

Nam trong vßng gÇn chÝn n¨m ®· ph¶i tiÕn hµnh cuéc kh¸ng chiÕn

gian khæ vµ anh dòng chèng bän thùc d©n. §oµn kÕt trong mÆt

trËn yªu n−íc réng r·i, chung quanh §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam,

ng−êi thõa kÕ kinh nghiÖm vµ nh÷ng truyÒn thèng cña §¶ng Céng

s¶n §«ng D−¬ng, nh©n d©n ViÖt Nam ®· chiÕn th¾ng lùc l−îng cña

chñ nghÜa ®Õ quèc Ph¸p vµ cña bän can thiÖp quèc tÕ.

N¨m 1954, nhê cã sù gióp ®ì cña Liªn X« vµ Trung Quèc vµ cã

sù ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh trªn thÕ giíi, HiÖp

®Þnh Gi¬nev¬ ®−îc ký kÕt. Nã ®· chÊm døt cuéc chiÕn tranh x©m

l−îc cña bän thùc d©n. §éc lËp, thèng nhÊt vµ l·nh thæ toµn vÑn

cña ViÖt Nam ®−îc chÝnh thøc c«ng nhËn.

Tõ ®ã nh©n d©n ViÖt Nam ®· vµ ®ang tiÕp tôc tiÕn hµnh cuéc

®Êu tranh bÒn bØ ®Ó thi hµnh HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, ®Ó thèng nhÊt

n−íc nhµ, v× miÒn Nam vÉn cßn bÞ ®Õ quèc Mü vµ bÌ lò tay sai cña

chóng thèng trÞ. Trªn miÒn B¾c hoµn toµn gi¶i phãng, chÝnh quyÒn


thuéc vÒ tay nh©n d©n. §ã lµ mét c¬ së v÷ng ch¾c cho c«ng cuéc

hßa b×nh thèng nhÊt ViÖt Nam, mét c«ng cuéc ®−îc sù gióp ®ì v«

t− ngµy cµng réng r·i cña Liªn X«, Trung Quèc vµ çc n−íc anh

em kh¸c. Nhê sù gióp ®ì ®ã, viÖc cñng cè miÒn B¾c ®· ®¹t nh÷ng

thµnh c«ng tèt ®Ñp.

Th¾ng lîi cña Çch m¹ng Th¸ng T¸m ë ViÖt Nam mét lÇn

n÷a ®· chøng tá tÝnh chÊt ®óng ®¾n cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin

vÒ vÊn ®Ò d©n téc vµ thuéc ®Þa, tÝnh chÊt ®óng ®¾n cña ®−êng lèi

mµ Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi n¨m 1917 ®· v¹ch

ra. Th¾ng lîi ®ã ®· x¸c nhËn r»ng cuéc çch m¹ng d©n téc muèn

th¾ng lîi th× ph¶i:

- Dùa vµo mÆt trËn d©n téc réng r·i chèng chñ nghÜa ®Õ quèc;

- Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n«ng d©n;

- Cã mét qu©n ®éi nh©n d©n;

- §−îc sù gióp ®ì anh em cña nh©n d©n vµ giai cÊp v« s¶n çc

n−íc;

- Do ®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o.

*

* *

Çch m¹ng Th¸ng M−êi d¹y chóng ta ®oµn kÕt chÆt chÏ lùc

l−îng cña v« s¶n quèc tÕ, cña çc d©n téc bÞ ¸p bøc vµ cña tÊt c¶

çc lùc l−îng yªu chuéng hßa b×nh toµn thÕ giíi ®Ó cïng ®Êu tranh

chèng chñ nghÜa ®Õ quèc vµ chiÕn tranh.

Lªnin ®· d¹y r»ng: “Kh«ng cã sù cè g¾ng tù nguyÖn cña giai

cÊp v« s¶n vµ sau ®ã lµ cña toµn thÓ quÇn chóng lao ®éng tÊt c¶

çc n−íc vµ çc d©n téc trªn thÕ giíi, h−íng tíi sù liªn minh vµ

thèng nhÊt víi nhau, th× viÖc chiÕn th¾ng chñ nghÜa t− b¶n kh«ng

thÓ nµo hoµn thµnh cã kÕt qu¶ ®−îc”1).

_______________

1) Lªnin: Toµn tËp, b¶n tiÕng Nga, tËp 31, tr.128 (TG).


VÒ sau, trong bµi Thµ Ýt h¬n mµ tèt h¬n1), Lªnin ®· viÕt: “Sù

kÕt thóc cña cuéc ®Êu tranh, xÐt cho cïng lµ quyÕt ®Þnh ë çc n−íc

Nga, Ên §é, Trung Quèc, v.v. chiÕm ®a sè khæng lå vÒ d©n c−. Vµ

chÝnh ®a sè d©n c− ®ã trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®ang ®−îc l«i

cuèn mét çch nhanh chãng kh¸c th−êng vµo cuéc ®Êu tranh ®Ó tù

gi¶i phãng, do ®ã mµ kh«ng thÓ cßn cã chót nghi ngê g× n÷a vÒ sù

®Þnh ®o¹t cuèi cïng cña cuéc ®Êu tranh toµn thÕ giíi. C¨n cø vµo

®ã th× th¾ng lîi cuèi cïng cña chñ nghÜa x· héi lµ hoµn toµn vµ

nhÊt ®Þnh ®−îc b¶o ®¶m”2).

Bèn m−¬i n¨m qua, sau Çch m¹ng Th¸ng M−êi, lµ nh÷ng

n¨m kh«ng ngõng tiÕn lªn cña chñ nghÜa x· héi.

§øng tr−íc bän ®Õ quèc ®ang ©m m−u kÐo dµi chÕ ®é cña

chóng ®· bÞ lung lay vµ bÞ nh©n d©n tÊt c¶ çc n−íc c¨m ghÐt,

chóng ta, nh÷ng ng−êi çch m¹ng tÊt c¶ çc n−íc, ph¶i cñng cè

b»ng ®ñ mäi çch vµ trong tõng giê, tõng phót sù ®oµn kÕt cña

m×nh chung quanh Liªn X«.

Nh÷ng luËn ®iÓm theo chñ nghÜa Lªnin cña §¹i héi §¶ng

Céng s¶n Liªn X« lÇn thø XX cµng cñng cè h¬n n÷a t×nh ®oµn kÕt,

t×nh h÷u nghÞ anh em vµ lßng tin cËy lÉn nhau gi÷a çc n−íc x·

héi chñ nghÜa.

Lêi tuyªn bè cña ChÝnh phñ Liªn X« ngµy 30 th¸ng 10 n¨m

1956 mét lÇn n÷a ®· nãi râ r»ng nh÷ng quan hÖ gi÷a çc n−íc x·

héi chñ nghÜa lµ dùa trªn nh÷ng nguyªn t¾c b×nh ®¼ng, t«n träng,

tin cËy lÉn nhau vµ hîp t¸c anh em.

Kû niÖm lÇn thø 40 cuéc Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng

M−êi vÜ ®¹i lµ mét dÞp ®éng viªn quÇn chóng lao ®éng trªn toµn

_______________

1) §©y lµ bµi Thµ Ýt mµ tèt, xem V.I. Lªnin: Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nxb. TiÕn

Bé, M¸txc¬va, 1978, t.41, tr.442-460 (BT).

2) Lªnin: Toµn tËp, b¶n tiÕng Nga, tËp 33, tr. 458 (TG).


thÕ giíi ®oµn kÕt, ®Êu tranh ®Ó giµnh nh÷ng th¾ng lîi míi, to lín

h¬n n÷a.

D−íi ngän cê vÎ vang cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, ®i theo con

®−êng mµ C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi ®· v¹ch ra, víi lßng tin cËy

hoµn toµn ë quÇn chóng vµ niÒm tin t−ëng tuyÖt ®èi vµo th¾ng lîi,

chóng ta dòng c¶m vµ kiªn quyÕt tiÕn tíi t−¬ng lai sung s−íng vµ

rùc rì, tiÕn tíi h÷u nghÞ vµ hßa b×nh l©u dµi, tiÕn tíi x· héi x· héi

chñ nghÜa.

Ngµy 6 th¸ng 11 n¨m 1957

Tµi liÖu l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

178

Bµi PH¸T BIÓU T¹I khãa HäP X¤VIÕt TèI CAO LI£N X¤ Nh©n Kû NIÖM 40 N¡M

ÇCH m¹nG TH¸NG M¦êI


Thay mÆt Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Lao ®éng ViÖt

Nam, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, giai cÊp c«ng

nh©n vµ toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam, t«i xin chuyÓn ®Õn çc vÞ ®¹i

biÓu vµ çc b¹n, vµ qua çc b¹n göi ®Õn toµn thÓ nh©n d©n lao ®éng

Liªn X« lêi chóc mõng th©n ¸i vµ nhiÖt liÖt nh©n dÞp ngµy kû niÖm

lÇn thø 40 cuéc Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi vÜ ®¹i.

Bèn m−¬i n¨m qua, kÓ tõ ngµy x¶y ra sù kiÖn lín lao nhÊt

trong lÞch sö loµi ng−êi, khi mµ giai cÊp v« s¶n Nga liªn minh chÆt

chÏ víi n«ng d©n lao ®éng d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, ®·

lËt ®æ chÝnh quyÒn cña bän ®Þa chñ vµ t− b¶n vµ b¾t ®Çu x©y dùng

mét cuéc ®êi míi.

Trong thêi gian qua, nh©n d©n Liªn X« d−íi sù l·nh ®¹o cña

§¶ng Lªnin vÎ vang ®· thu ®−îc nh÷ng th¾ng lîi lÞch sö cã tÝnh

chÊt quan träng cho toµn thÕ giíi, ®· x©y dùng ®−îc mét nÒn c«ng

nghiÖp tiªn tiÕn, mét nÒn n«ng nghiÖp x· héi chñ nghÜa c¬ khÝ hãa

lín nhÊt trªn thÕ giíi vµ ®· thùc hiÖn cuéc çch m¹ng v¨n hãa.

Nh©n d©n Liªn X« x©y dùng x· héi x· héi chñ nghÜa vµ ®ang thùc

hiÖn cã kÕt qu¶ c«ng cuéc tiÕn lªn chñ nghÜa céng s¶n.

bµi ph¸t biÓu t¹i khãa häp x«viÕt tèi cao liªn x«... 179

Trong ChiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai, nhê søc m¹nh cña Liªn

X« mµ bän ph¸t xÝt §øc vµ ®ång minh cña chóng lµ qu©n phiÖt

NhËt B¶n ®· bÞ ®Ëp tan. Th¾ng lîi cña Liªn X«, sù gi¶i phãng cña

çc d©n téc bÞ trÞ, ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n d©n lao ®éng nhiÒu

n−íc ë ch©u ¢u vµ ch©u ¸ n¾m chÝnh quyÒn. NhiÒu n−íc ch©u ¢u

®· ®i theo con ®−êng x©y dùng chñ nghÜa x· héi. ë ch©u ¸, nh©n

d©n Trung Quèc vÜ ®¹i còng nh− nh©n d©n ViÖt Nam vµ TriÒu

Tiªn ®· thu ®−îc th¾ng lîi. MÆt trËn x· héi chñ nghÜa hïng c−êng

®· ®−îc thµnh lËp.

Trong nh÷ng n¨m sau chiÕn tranh, nhê tÝnh chÊt −u viÖt cña

chÕ ®é kinh tÕ x· héi chñ nghÜa, nh©n d©n Liªn X« ®· hµn g¾n

nhanh chãng nh÷ng vÕt th−¬ng nÆng nÒ do bän x©m chiÕm HÝtle

g©y nªn vµ ®· tiÕn mét b−íc dµi trong viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ

cña m×nh. Nh÷ng thµnh tùu cña Liªn X« chøng minh cô thÓ r»ng

nh©n d©n Liªn X« ®· biÕn m¬ −íc ngh×n n¨m cña con ng−êi vÒ

h¹nh phóc thµnh sù thËt trªn mét phÇn s¸u qu¶ ®Êt.

Th¾ng lîi cña cuéc Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· chiÕu räi lÞch sö

c¶ d©n téc, t¹o nªn mét thêi ®¹i míi, thêi ®¹i th¾ng lîi cña chñ

nghÜa x· héi vµ sôp ®æ cña chñ nghÜa t− b¶n.

Th¾ng lîi cña cuéc Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi cã

mét ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi sè phËn lÞch sö cña çc d©n

téc ph−¬ng §«ng. Nã ®· thøc tØnh çc d©n téc bÞ ¸p bøc ë ch©u ¸, chØ cho nh©n d©n çc n−íc thuéc ®Þa vµ phô thuéc con ®−êng gi¶i

phãng, nªu g−¬ng tù do d©n téc thËt sù.

§i theo con ®−êng cña Çch m¹ng Th¸ng M−êi, nh©n d©n ViÖt

Nam d−íi sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n vµ §¶ng M¸c - Lªnin

®· kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng bän thùc d©n.

N¨m 1945, nh©n d©n ViÖt Nam ®· lµm Çch m¹ng Th¸ng

T¸m, ®¸nh ®uæi bän thùc d©n ra khái ®Êt n−íc vµ x©y dùng chÝnh


quyÒn nh©n d©n. §ã lµ mét b−íc ngoÆt trong lÞch sö cña d©n téc

chóng t«i.

Th¾ng lîi cña Çch m¹ng Th¸ng T¸m ®· chøng minh sù ®óng

®¾n cña häc thuyÕt M¸c - Lªnin vÒ vÊn ®Ò d©n téc thuéc ®Þa, ®·

chøng minh sù ®óng ®¾n cña con ®−êng cña Çch m¹ng x· héi chñ

nghÜa Th¸ng M−êi vÜ ®¹i ®· v¹ch ra.

Sau khi ®Ëp tan xiÒng xÝch cña chñ nghÜa thùc d©n, nh©n d©n

ViÖt Nam ®· anh dòng ®Êu tranh trong suèt t¸m, chÝn n¨m chèng

bän ®Õ quèc Ph¸p vµ ®Õ quèc n−íc ngoµi ®Ó b¶o vÖ tù do vµ ®éc lËp.

Trong cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ Êy, nh©n d©n ViÖt Nam

®· g×n gi÷ ®−îc nh÷ng thµnh qu¶ cña cuéc çch m¹ng d©n téc, d©n

chñ vµ ®· nhËn râ søc sèng m¹nh mÏ cña chÕ ®é d©n chñ nh©n

d©n. HiÖn nay nh©n d©n ViÖt Nam ®ang tiÕp tôc cuéc ®Êu tranh ®Ó

thèng nhÊt ®Êt n−íc. MiÒn Nam ViÖt Nam ®ang cßn rªn siÕt d−íi

¸ch thèng trÞ cña bän ®Õ quèc Mü vµ bÌ lò tay sai cña chóng.

Nh©n d©n lao ®éng n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®ang

phÊn khëi kh«i phôc vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña m×nh. Trong

thêi gian sau chiÕn tranh, chóng t«i ®· hoµn thµnh cuéc c¶i çch

ruéng ®Êt, thùc hiÖn −íc m¬ hµng ngµn n¨m vÒ ruéng ®Êt cña

n«ng d©n lao ®éng, ®· thµnh lËp vµ cñng cè ®−îc thµnh phÇn kinh

tÕ x· héi chñ nghÜa vµ thµnh phÇn kinh tÕ ®ã ®ang ®ãng vai trß

l·nh ®¹o trong nÒn kinh tÕ cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa.

Chóng t«i cßn ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh tÝch lín trong çc ngµnh kh¸c

cña nÒn kinh tÕ n−íc nhµ, còng nh− vÒ ph−¬ng diÖn v¨n hãa vµ

gi¸o dôc.

Kinh nghiÖm cña Çch m¹ng Th¸ng M−êi, nh÷ng thµnh tùu

cña Liªn X« lµ ng«i sao chØ ®−êng cho chóng t«i trong sù nghiÖp

x©y dùng mét cuéc ®êi h¹nh phóc cho nh©n d©n ViÖt Nam. Sù gióp

®ì v« t− vµ sù ñng hé anh em cña Liªn X«, Trung Quèc vµ çc n−íc

bµi ph¸t biÓu t¹i khãa häp x«viÕt tèi cao liªn x«... 181

kh¸c trong phe x· héi chñ nghÜa cã mét ý nghÜa träng ®¹i ®èi víi

sù ph¸t triÓn cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa cña chóng t«i.

Nh©n dÞp nµy, chóng t«i xin thµnh thùc c¶m ¬n §¶ng Céng

s¶n, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Liªn X« ®· gióp ®ì chóng t«i mét

çch v« t−, trªn tinh thÇn anh em.

Çc n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa ®ang ph¸t triÓn vµ cñng

cè, vµ cµng ngµy cµng biÓu d−¬ng tÝnh chÊt −u viÖt cña chÕ ®é x·

héi x· héi chñ nghÜa ®èi víi toµn thÕ giíi.

Trong hoµn c¶nh quèc tÕ hiÖn nay, khi bän ®Õ quèc ®ang ©m

m−u ph¸ ho¹i sù thèng nhÊt cña çc n−íc x· héi chñ nghÜa, ©m

m−u g©y mét cuéc chiÕn tranh míi, th× sù thèng nhÊt cña çc n−íc

trong phe x· héi chñ nghÜa cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt.

Nh©n d©n çc n−íc x· héi chñ nghÜa ®ang vµ sÏ lu«n lu«n kiªn

quyÕt cñng cè kh«ng ngõng sù thèng nhÊt s¾t ®¸ hµng ngò cña

m×nh, v× thÊy râ r»ng liªn minh chÆt chÏ gi÷a çc n−íc x· héi chñ

nghÜa lµ thµnh tr× v÷ng ch¾c cña hßa b×nh, lµ b¶o ®¶m cho sù

th¾ng lîi tÊt nhiªn cña sù nghiÖp céng s¶n chñ nghÜa vÎ vang.

Nh×n l¹i con ®−êng 40 n¨m mµ nh©n d©n Liªn X« ®· ®i qua

d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, theo con ®−êng cña Lªnin vÜ

®¹i, chóng t«i rÊt lÊy lµm h·nh diÖn cho ng−êi b¹n cña m×nh.

Nh÷ng thµnh c«ng cña Liªn X« trong thêi gian ®ã ®· lµm cho

chóng t«i thªm tin t−ëng r»ng con ®−êng m×nh ®· chän lµ rÊt ®óng

®¾n, chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ ngän ®uèc soi s¸ng con ®−êng cho

d©n téc chóng t«i tiÕn tíi t−¬ng lai t−¬i s¸ng.

D−íi ngän cê cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, ®i theo con ®−êng cña

Çch m¹ng Th¸ng M−êi, liªn minh chÆt chÏ víi nh©n d©n çc n−íc

x· héi chñ nghÜa, nh©n d©n ViÖt Nam tin t−ëng v÷ng ch¾c vµo

th¾ng lîi cña m×nh, quyÕt t©m ®i tíi mét t−¬ng lai h¹nh phóc t−¬i

®Ñp, ®i tíi x· héi x· héi chñ nghÜa.


Tinh thÇn C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi mu«n n¨m!

§¶ng Céng s¶n Liªn X« vµ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng,

Bé tham m−u vÎ vang, anh dòng cña §¶ng mu«n n¨m!

Hoan nghªnh ChÝnh phñ Liªn X«. VÎ vang thay nh©n d©n Liªn

X«. T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Liªn X«

®êi ®êi bÒn v÷ng.




ngµy 10-11-1957.

183

TIN T¦ëNG Vµ QUYÕT T¢M

TiÕp tôc phong trµo thi ®ua th−êng xuyªn, mÊy th¸ng tr−íc ®©y

kh¾p c¶ Liªn X« ®· ph¸t ®éng mét ®ît thi ®ua ®Æc biÖt ®Ó lÊy thµnh

tÝch chóc mõng lÔ kû niÖm lÇn thø 40 Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ

®¹i. Tõ ®Çu th¸ng 10, çc nhµ m¸y vµ n«ng tr−êng lÇn l−ît b¸o ço

thµnh tÝch tèt ®Ñp (v−ît møc kÕ ho¹ch ®· ®Þnh) ®· ®¹t ®−îc.

Tõ trung tuÇn th¸ng 10, çc nhµ m¸y, n«ng tr−êng, c¬ quan,

tr−êng häc, ®¬n vÞ bé ®éi, çc tr¹i nhi ®ång... ®Òu tæ chøc nh÷ng

buæi héi häp. Hä mêi çc cô «ng, cô bµ (nhiÒu cô ®· vµo §¶ng Céng

s¶n tõ n¨m 1903) ®Õn nãi chuyÖn. Nh÷ng chuyÖn çc cô thuËt l¹i

®Òu cã thÓ tãm t¾t d−íi mét ®Çu ®Ò chung lµ “tin t−ëng vµ quyÕt

t©m th× nhÊt ®Þnh th¾ng lîi”:

Çch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng, nh−ng kinh tÕ ®· bÞ bèn

n¨m ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø nhÊt7 ph¸ ho¹i ®Õn kiÖt quÖ.

Qu©n ®éi 14 n−íc ®Õ quèc bèn phÝa tÊn c«ng n−íc Nga x· héi

chñ nghÜa.

- Kh¾p n¬i, bän ph¶n ®éng næi lo¹n vµ lËp chÝnh quyÒn ngôy.

- Hai n¨m liÒn mÊt mïa ®ãi kÐm, tËt bÖnh trµn lan.

- D©n cïng tµi tËn, ®ã lµ khã kh¨n chung. Sau ®©y lµ vµi chi tiÕt:

- Trêi rÐt nh− c¾t, tuyÕt phñ tr¾ng ®ång; nh©n d©n vµ bé ®éi

thiÕu giÇy, ph¶i lÊy giÊy lén hoÆc giÎ r¸ch bã ch©n, råi lÊy vá c©y

cuèn l¹i.


- ThiÕu l−¬ng thùc, mçi ngµy mçi ng−êi chØ ®−îc vµi tr¨m gam

b¸nh m× ®en, nh−ng còng b÷a cã b÷a kh«ng. ThÞt vµ ç rÊt hiÕm,

lóc ®ã ng−êi ta coi nh− lµ xa xØ phÈm. ThiÕu diªm, ph¶i nhóm bÕp

c¶ ngµy c¶ ®ªm ®Ó gi÷ lÊy löa. ThiÕu dÇu ph¶i th¾p ®uèc thÕ cho

®Ìn. Nh÷ng ng−êi hay hót thuèc th× ph¶i hót l¸ c©y kh« thÕ cho

thuèc l¸.

- Çc thø cÇn cho ®êi sèng hµng ngµy ®Òu bÞ h¹n chÕ, ph¶i cã

“b«ng” míi ®−îc mua. Mçi ngµy trêi ch−a s¸ng, ®· cã hµng tr¨m,

cã n¬i hµng ngh×n ng−êi s¾p hµng ®øng chê tr−íc nhµ mËu dÞch.

Nh−ng hµng Ýt mµ ng−êi ®«ng, nhiÒu ng−êi kh«ng mua ®−îc ph¶i

vÒ tay kh«ng.

Nãi tãm l¹i: thiÕu thèn tr¨m ®iÒu, khã kh¨n mäi mÆt. Nh− thÕ,

th¸i ®é cña nh©n d©n nh− thÕ nµo? Ai còng hiÓu r»ng khã kh¨n lµ

khã kh¨n chung, mäi ng−êi ph¶i b»ng lßng chÞu ®ùng, quyÕt t©m

®Êu tranh ®Ó kh¾c phôc khã kh¨n giµnh lÊy th¾ng lîi.

Tuy ChÝnh phñ ban bè luËt ngµy lµm viÖc t¸m giê nh−ng c«ng

nh©n tù ®éng lµm 10 giê, hoÆc l©u h¬n n÷a, v× hä biÕt r»ng cã t¨ng

gia s¶n xuÊt, míi c¶i thiÖn ®−îc ®êi sèng.

Cã khi xe löa ®ang ch¹y, bÊt th×nh l×nh ®øng l¹i, v× hÕt than.

GÆp lóc nh− vËy th× c«ng nh©n xe löa vµ hµnh kh¸ch ®i xe ®Òu kÐo

nhau vµo rõng lÊy cñi. Cã cñi ®èt, xe l¹i ch¹y.

Theo lÖ, nöa ngµy thø b¶y th× nghØ viÖc. Nh−ng h−ëng øng lêi

kªu gäi cña §¶ng, c«ng nh©n, häc sinh, bé ®éi, c«ng chøc, vµ tÊt c¶

nh©n d©n ®· biÕn ngµy nghØ lµm “ngµy lao ®éng nghÜa vô”. §ång

chÝ Lªnin vµ çc l·nh tô §¶ng vµ ChÝnh phñ ®Òu tham gia lao

®éng. ThÊy vËy, nh©n d©n cµng h¨ng h¸i thªm.

Nh©n d©n cßn h¨ng h¸i thùc hiÖn ba khÈu hiÖu “kh«ng ¨n”,

tøc lµ kh«ng ¨n bét tèt, kh«ng ¨n qu¶ tèt, kh«ng ¨n ç tèt. Nãi

chung lµ thø g× tèt còng kh«ng dïng, nhÞn ®Ó b¸n ra n−íc ngoµi,

®æi lÊy m¸y mãc. ThËt lµ th¾t l−ng buéc bông, chÞu cùc chÞu khæ,

®Ó x©y dùng n−íc nhµ.

tin t−ëng vµ quyÕt t©m 185

Nh©n d©n, tr−íc hÕt lµ nh©n d©n lao ®éng, tin t−ëng vµo §¶ng,

tin t−ëng vµo lùc l−îng cña m×nh, tin t−ëng vµo t−¬ng lai cña chñ

nghÜa x· héi, cho nªn dï hoµn c¶nh v« cïng khã kh¨n, kh«ng nh÷ng

kh«i phôc l¹i kinh tÕ cò vµ ph¸t triÓn thªm xÝ nghiÖp míi, mµ cßn x©y

dùng nhiÒu thµnh thÞ míi, thÝ dô nh− thµnh phè “Thanh niªn”.

Ngµy nay “Thanh niªn” lµ mét thµnh phè c«ng nghiÖp rÊt phån

thÞnh, nh−ng tr−íc çch m¹ng, ®ã lµ mét vïng rõng hoang. Sau

Çch m¹ng Th¸ng M−êi, thanh niªn Liªn X« biÕt ë ®ã cã má, bÌn

rñ nhau xung phong ®i khai th¸c. Lóc ®Çu m¸y mãc thiÕu, kinh

nghiÖm thiÕu, nhµ cöa ch−a cã, giao th«ng khã kh¨n, n−íc ®éc,

muçi nhiÒu... Nãi tãm l¹i: hoµn c¶nh rÊt khã kh¨n. ChØ do tin

t−ëng, h¨ng h¸i vµ quyÕt t©m, mµ thanh niªn ®· v−ît ®−îc mäi

khã kh¨n, x©y dùng thªm cho Tæ quèc mét thµnh phè thÞnh v−îng.

§Ó ghi c«ng nh÷ng anh hïng tuæi trÎ, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· ®Æt

tªn thµnh phè Êy lµ “Thanh niªn”. Riªng trong tØnh M¸txc¬va ®·

cã b¶y thµnh phè míi nh− kiÓu thµnh phè “Thanh niªn”.

§Õn n¨m 1929 - 1930, tøc lµ 14 n¨m sau çch m¹ng thµnh

c«ng vµ b¾t ®Çu kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt, th× ®êi sèng b¾t ®Çu

c¶i thiÖn vµ cµng ngµy cµng sung s−íng.

N¨m 1941, cuéc chiÕn tranh chèng ph¸t xÝt §øc, ý, NhËt næ

bïng. Trong cuéc chiÕn tranh Êy, Liªn X« l¹i ph¶i hy sinh rÊt

nhiÒu ng−êi, nhiÒu cña. GiÆc ph¸t xÝt ®· ®èt ph¸:

98.000 hîp t¸c x· n«ng nghiÖp.

70.000 th«n x·.

1.876 n«ng tr−êng Nhµ n−íc.

6 triÖu ng«i nhµ, v.v..

Cã thÓ nãi: Cuéc ChiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai ®· lµm cho

sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña Liªn X« chËm mÊt m−êi n¨m.

Tuy vËy, nhê kinh nghiÖm s½n cã vµ sù tin t−ëng, h¨ng h¸i

quyÕt t©m cña nh©n d©n, chØ trong kho¶ng mÊy n¨m ®· kh«i phôc


l¹i kinh tÕ vµ tiÕn bé v−ît møc: so víi n¨m 1940, th× s¶n xuÊt c«ng

nghiÖp n¨m 1955 t¨ng h¬n gÊp ba lÇn. Liªn X« l¹i ®· gióp çc

n−íc anh em trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa rÊt nhiÒu. Ngoµi

ra cßn gióp çc n−íc b¹n nh− Ên §é, Kh¬me, v.v.. ThÝ dô: ®· gióp

Trung Quèc x©y dùng h¬n 200 xÝ nghiÖp ®¹i quy m«, biÕu ViÖt

Nam ta 400 triÖu ®ång róp, v.v..

Tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu sau 40 n¨m ®· trë nªn mét

n−íc c«ng nghiÖp tiªn tiÕn vµo h¹ng nhÊt trªn thÕ giíi. (Ph¶i nhí

r»ng trong 40 n¨m ®ã, nh©n d©n Liªn X« ®· ph¶i chÞu ®ùng gian

khæ suèt 18 n¨m). Thµnh c«ng ®ã nhê ai mµ cã? Nhê §¶ng Céng

s¶n l·nh ®¹o s¸ng suèt, nhê nh©n d©n lao ®éng (lao ®éng ch©n tay

vµ lao ®éng trÝ ãc) tin t−ëng, h¨ng h¸i vµ quyÕt t©m.

Mét ®iÒu n÷a ®¸ng chó ý lµ khoa häc cña Liªn X« ®· v−ît xa cña

Mü. Mçi n¨m Mü tèn 5.600 triÖu ®«la vµo viÖc nghiªn cøu vµ chÕ t¹o

tªn löa vµ vÖ tinh, nh−ng ®Õn nay cßn × ¹ch ch−a thµnh c«ng.

Håi cuèi th¸ng 8, Liªn X« tuyªn bè thö tªn löa thµnh c«ng.

Çc chÝnh kh¸ch Mü kh«ng tin. §Çu th¸ng 10, Liªn X« thö vÖ tinh

thµnh c«ng, Mü míi tin lµ Liªn X« cã tªn löa thËt, v× cã tªn löa míi

phãng ®−îc vÖ tinh. Nh−ng hä l¹i nãi: “Liªn X« chØ lµm ®−îc mét

vÖ tinh Êy th«i, ch−a lµm ®−îc nhiÒu ®©u!”. Tr−íc h«m kû niÖm

Çch m¹ng Th¸ng M−êi, Liªn X« l¹i phãng mét vÖ tinh míi to h¬n,

nÆng h¬n vµ bay cao h¬n vÖ tinh tr−íc; l¹i cã th¶ mét con chã ë

trong vÖ tinh.

(VÖ tinh cò nÆng 83 c©n, bay cao 900 c©y sè.

VÖ tinh míi nÆng 508 c©n, bay cao 1.500 c©y sè.

VÖ tinh cña Mü nÆng 8 c©n, ch−a bay ®−îc).

Lóc ®ã Mü míi ng· ng−êi ra vµ çc b¸o Mü viÕt: “B©y giê kh«ng

cßn lµ vÊn ®Ò so víi Nga, Mü cã l¹c hËu kh«ng, nh−ng lµ vÊn ®Ò Mü

®· l¹c hËu bao xa?”.

tin t−ëng vµ quyÕt t©m 187

H«m mång 6-11, X«viÕt tèi cao lµm lÔ ¨n mõng Quèc kh¸nh,

®Õn dù lÔ cã ®¹i biÓu h¬n 60 ®¶ng anh em thay mÆt cho 33 triÖu

ng−êi céng s¶n c¸c n−íc. Trong ®ã cã ®¹i biÓu 12 n−íc anh em

thay mÆt cho 750 triÖu nh©n d©n ®oµn kÕt thµnh mét khèi víi

Liªn X«, d−íi ngän cê chñ nghÜa M¸c - Lªnin. §ã l¹i lµ mét lùc

l−îng v« cïng to lín, nã sÏ lµm cho x· héi chñ nghÜa ph¸t triÓn

kh¾p thÕ giíi.

M¸txc¬va, ngµy 7 th¸ng 11 n¨m 1957

TRÇn Lùc


ngµy 26-11-1957.

188

§IÖN Mõng NH¢N DÞP Kû NIÖM NGµY §éC LËP CñA V¦¥NG QUèC KH¬Me

Nh©n dÞp kû niÖm ngµy §éc lËp cña V−¬ng quèc Kh¬me, thay

mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n

danh c¸ nh©n t«i, t«i kÝnh göi Quèc v−¬ng vµ Hoµng hËu lêi chµo

mõng nång nhiÖt nhÊt.

T«i xin kÝnh chóc nh©n d©n Kh¬me thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi

míi trong sù nghiÖp kiÕn thiÕt ®Êt n−íc Kh¬me phån vinh vµ trong

viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch hßa b×nh trung lËp.

Chóc t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a hai d©n téc ViÖt Nam vµ

Kh¬me ngµy cµng ph¸t triÓn.


ngµy 12-11-1957.

189

Lêi PH¸T BIÓU T¹I HéI NGHÞ §¹I BIÓU ÇC §¶NG CéNG S¶N Vµ C«NG NH¢N

ÇC N−íC X· HéI CHñ NGHÜA13

KÝnh th−a çc ®ång chÝ! Trong çc phiªn häp tr−íc cña Héi

nghÞ chóng ta, çc ®oµn ®¹i biÓu çc ®¶ng anh em ®· tr×nh bµy ý

kiÕn cña m×nh vÒ b¶n Tuyªn bè. H«m nay t«i xin ph¸t biÓu ý kiÕn

®Ó tr×nh bµy quan ®iÓm cña chóng t«i.

Tr−íc hÕt chóng t«i xin çm ¬n ñy ban Trung −¬ng §¶ng Céng

s¶n Liªn X« ®· cã s¸ng kiÕn bæ Ých triÖu tËp Héi nghÞ nµy. Sau

n÷a, chóng t«i xin çm ¬n ñy ban Trung −¬ng çc §¶ng Céng s¶n

Liªn X« vµ Trung Quèc ®· khëi th¶o dù th¶o Tuyªn bè vµ ®Ò nghÞ

®oµn ®¹i biÓu çc ®¶ng anh em cã nh÷ng ý kiÕn bæ sung cña m×nh.

§oµn ®¹i biÓu chóng t«i hoµn toµn t¸n thµnh b¶n Tuyªn bè. Nã

sÏ lµ ®−êng lèi chØ ®¹o chung ®èi víi ho¹t ®éng cña çc ®¶ng céng

s¶n vµ c«ng nh©n. B¶n Tuyªn bè v¹ch râ sù ph¸t triÓn vµ cñng cè

cña chñ nghÜa x· héi, sù sôp ®æ cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµ chÝnh s¸ch

x©m l−îc cña nã. B¶n Tuyªn bè nãi lªn yªu cÇu cÊp thiÕt ph¶i ®oµn

kÕt vµ thèng nhÊt çc ®¶ng m¸cxÝt - lªninnÝt vÒ mÆt t− t−ëng, vÒ sù

cÇn thiÕt ph¶i lËp ra mÆt trËn thèng nhÊt réng r·i vµ v÷ng ch¾c,

ph¸t triÓn vµ cñng cè phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ.

B¶n Tuyªn bè nh¾c nhë chóng ta cÇn ph¶i t¨ng c−êng gi¸o dôc

theo tinh thÇn chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ ®Êu tranh chèng nh÷ng


khuynh h−íng c¬ héi chñ nghÜa nh− chñ nghÜa d©n téc t− s¶n, chñ

nghÜa s«vanh, chñ nghÜa gi¸o ®iÒu vµ chñ nghÜa xÐt l¹i, ®Æc biÖt lµ

chñ nghÜa xÐt l¹i.

B¶n Tuyªn bè nhÊn m¹nh t×nh ®oµn kÕt anh em vµ sù gióp ®ì

lÉn nhau gi÷a çc n−íc anh em vµ sù chi viÖn ®èi víi çc n−íc võa

vøt bá ¸ch ®Õ quèc chñ nghÜa vµ giµnh ®−îc ®éc lËp d©n téc.

Cuèi cïng b¶n Tuyªn bè nh¾c nhë r»ng thØnh tho¶ng cÇn ph¶i

tiÕn hµnh nh÷ng cuéc héi nghÞ cña tÊt c¶ çc ®¶ng anh em vµ giao

nhiÖm vô triÖu tËp nh÷ng héi nghÞ nh− thÕ cho ñy ban Trung

−¬ng §¶ng Céng s¶n Liªn X«.

KÝnh th−a çc ®ång chÝ! Kinh nghiÖm b¶n th©n cña ViÖt Nam

chøng tá r»ng chÝnh lµ nhê §¶ng cña nh÷ng ng−êi b«nsªvÝch vµ

cña cuéc Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi vÜ ®¹i mµ ë ViÖt

Nam ®· cã mét ®¶ng m¸cxÝt lªninnÝt vµ Çch m¹ng Th¸ng T¸m

cña chóng t«i ®· giµnh ®−îc th¾ng lîi. §ång thêi §¶ng Céng s¶n

Trung Quèc ®· cã sù gióp ®ì to lín ®èi víi chóng t«i. Çch m¹ng

cña chóng t«i ®· giµnh ®−îc th¾ng lîi vµ chiÕn tranh gi¶i phãng

d©n téc trë nªn b¸ch chiÕn b¸ch th¾ng lµ nhê sù ®oµn kÕt vµ chñ

nghÜa anh hïng cña nh©n d©n ViÖt Nam. Tuy nhiªn sù gióp ®ì

anh em cña hai ®¶ng céng s¶n lín - §¶ng Céng s¶n Liªn X« vµ

§¶ng Céng s¶n Trung Quèc, còng nh− sù ñng hé cña çc ®¶ng anh

em kh¸c ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo th¾ng lîi ®ã. §iÒu ®ã nãi lªn

r»ng th¾ng lîi cuèi cïng nhÊt ®Þnh sÏ thuéc vÒ chóng ta, sÏ thuéc

vÒ chñ nghÜa x· héi trong ®¹i gia ®×nh çc n−íc x· héi chñ nghÜa

chóng ta, do Liªn X« ®øng ®Çu vµ bao gåm c¶ n−íc Trung Hoa vÜ

®¹i, nÕu nh− tÊt c¶ çc n−íc anh em vµ çc ®¶ng anh em sÏ ®oµn

kÕt chÆt chÏ víi nhau.

Sau khi kh«i phôc hßa b×nh ë ViÖt Nam, nhê sù gióp ®ì anh

em cña Liªn X« vµ Trung Quèc, còng nh− sù gióp ®ì cña çc ®¶ng

anh em kh¸c, chóng t«i ®· cã kh¶ n¨ng x©y dùng l¹i nÒn kinh tÕ

lêi ph¸t biÓu t¹i héi nghÞ ®¹i biÓu... 191

quèc d©n cña chóng t«i, ph¸t triÓn v¨n hãa, x©y dùng cuéc sèng

míi, dÇn dÇn x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Nh©n dÞp nµy, mét lÇn n÷a chóng t«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n

®èi víi çc ®¶ng vµ çc n−íc anh em.

Giê ®©y nhiÖm vô chñ yÕu cña chóng t«i lµ ®¶m b¶o sù thèng

nhÊt v÷ng ch¾c cña §¶ng chóng t«i, cña toµn thÓ nh©n d©n chóng

t«i, t¨ng c−êng gi¸o dôc §¶ng vµ toµn thÓ nh©n d©n theo tinh thÇn

chñ nghÜa M¸c - Lªnin, chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n vµ t×nh yªu ®Êt

n−íc, trong cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa ®Õ quèc vµ tr−íc hÕt lµ

chñ nghÜa ®Õ quèc Mü, nh»m thùc hiÖn hßa b×nh thèng nhÊt ®Êt

n−íc chóng t«i. Chóng t«i còng cã nhiÖm vô ph¶i b¶o vÖ hßa b×nh ë

ch©u ¸ vµ trªn toµn thÕ giíi.

Nh− vËy, c¨n cø vµo kinh nghiÖm cña b¶n th©n chóng t«i,

§oµn ®¹i biÓu §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam cho r»ng néi dung cña b¶n

Tuyªn bè lµ hoµn toµn ®óng ®¾n vµ chóng t«i hoµn toµn nhÊt trÝ

víi b¶n Tuyªn bè. Chóng t«i sÏ cè g¾ng thùc hiÖn ®−êng lèi chÝnh

trÞ ®−îc x¸c ®Þnh trong b¶n Tuyªn bè, nh»m ®¹t ®−îc nh÷ng th¾ng

lîi míi vµ cïng víi çc ®¶ng anh em, çc n−íc anh em ph¸t triÓn

vµ cñng cè chñ nghÜa x· héi, b¶o vÖ hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi.


DÞch theo b¶n tiÕng Nga,

l−u t¹i V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng.

192

TR¶ LêI PHáNG VÊN CñA PHãNG VI£N B¸O CHIAKHIAL¸P (HUNGGARI)

Hái: Trªn quan ®iÓm ®oµn kÕt vµ cñng cè sù nhÊt trÝ gi÷a çc

n−íc ®ang x©y dùng chñ nghÜa x· héi, ®ång chÝ ®¸nh gi¸ nh÷ng sù

kiÖn quèc tÕ x¶y ra tõ 7-11-1956 ®Õn 7-11-1957 nh− thÕ nµo?

Tr¶ lêi: Nh÷ng viÖc x¶y ra trong mét n¨m qua chøng tá r»ng:

Phe çc n−íc x· héi chñ nghÜa th× chñ tr−¬ng chung sèng hßa

b×nh vµ ®Êu tranh b¶o vÖ hßa b×nh, d©n chñ vµ ®éc lËp d©n téc, phe

®Õ quèc l¹i muèn thùc hiÖn nh÷ng ©m m−u g©y chiÕn, can thiÖp

vµo néi bé vµ x©m l−îc n−íc kh¸c, nh−ng chóng ®· thÊt b¹i th¶m

h¹i. VÊn ®Ò kªnh Xuyª do ®Õ quèc Anh, Ph¸p vµ Ixraen víi sù

®ång t×nh cña ®Õ quèc Mü g©y ra, viÖc ®Õ quèc Mü ©m m−u kh«i

phôc chÕ ®é ph¸t xÝt ë Hunggari còng nh− ©m m−u dïng Thæ NhÜ

Kú vµ Ixraen ®Ó x©m l−îc Xyri, ®Òu bÞ lùc l−îng hßa b×nh cña nh©n

d©n thÕ giíi vµ ý chÝ b¶o vÖ ®éc lËp cña çc d©n téc kiªn quyÕt

chèng l¹i. Nh÷ng ©m m−u ®en tèi cña ®Õ quèc ®· bÞ ®Ëp tan.

ViÖc Liªn X« phãng vÖ tinh nh©n t¹o thø nhÊt vµ thø hai ®·

chøng tá khoa häc vµ kü thuËt cña x· héi chñ nghÜa h¬n h¼n cña

t− b¶n chñ nghÜa vµ ®· më mét kû nguyªn míi chinh phôc vò trô,

®em l¹i lîi Ých cho c¶ loµi ng−êi vµ t¨ng thªm kh¶ n¨ng b¶o vÖ hßa

b×nh thÕ giíi. Sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ vµ sù gióp ®ì anh em gi÷a çc

n−íc trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa do Liªn X« l·nh ®¹o lµ

tr¶ lêi pháng vÊn cña phãng viªn b¸o... 193

mét lùc l−îng hïng m¹nh kh«ng g× lay chuyÓn ®−îc. Nã lµ mét c¬

së v÷ng ch¾c ®Ó ®¶m b¶o hßa b×nh cho thÕ giíi vµ ®éc lËp cho çc

d©n téc.

Hái: Giai cÊp c«ng nh©n vµ toµn thÓ nh©n d©n tiÕn bé cña n−íc

®ång chÝ, cã th¸i ®é nh− thÕ nµo ®èi víi tÊt c¶ nh÷ng viÖc ®ang

thùc hiÖn ë Hunggari sau khi ®· thñ tiªu ®−îc lùc l−îng ph¶n

®éng ®en tèi?

Tr¶ lêi: Giai cÊp c«ng nh©n vµ toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam

hÕt søc quan t©m ®Õn nh÷ng cè g¾ng vµ nh÷ng thµnh tÝch cña

nh©n d©n Hunggari anh em trong viÖc hµn g¾n nh÷ng vÕt th−¬ng

do bän ph¶n çch m¹ng vµ bän ®Õ quèc ®· g©y ra. Mçi mét thµnh

tÝch cña nh©n d©n Hunggari ®¹t ®−îc lµ mét sù vui mõng cña

nh©n d©n ViÖt Nam. Chóng t«i tin r»ng d−íi sù l·nh ®¹o cña ®¶ng

m¸cxÝt - lªninnÝt lµ §¶ng C«ng nh©n x· héi chñ nghÜa Hunggari,

víi sù ñng hé cña nh©n d©n Liªn X« vµ çc n−íc anh em trong ®¹i

gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, nh©n d©n Hunggari sÏ thu ®−îc nhiÒu

th¾ng lîi to lín h¬n n÷a trong sù nghiÖp x©y dùng x· héi chñ

nghÜa vµ gãp phÇn vµo cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.

T«i nhê ®ång chÝ chuyÓn lêi th©n ¸i chµo mõng nh©n d©n

Hunggari anh em.


ngµy 17-11-1957.

194

§IÖN CHIA BUåN Víi §¶NG CéNG S¶N Vµ CHÝNH PHñ TIÖP KH¾C

Chóng t«i rÊt ®au ®ín ®−îc tin ®ång chÝ Dap«tètxki, ñy viªn

Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n TiÖp

Kh¾c vµ Chñ tÞch n−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c, ®· tõ trÇn.

§ång chÝ Dap«tètxki mÊt ®i, nh©n d©n TiÖp Kh¾c mÊt mét ng−êi

con −u tó nhÊt, mét vÞ Chñ tÞch kÝnh mÕn, §¶ng Céng s¶n mÊt mét

ng−êi cã tµi, nh©n d©n ViÖt Nam mÊt mét ng−êi b¹n rÊt quý mÕn.

Nh©n danh §oµn ®¹i biÓu §¶ng vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam

D©n chñ Céng hßa ®i dù kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng x· héi chñ

nghÜa Th¸ng M−êi vµ nh©n danh ç nh©n, t«i ®iÖn ®Õn Ban ChÊp

hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n, Quèc héi, ChÝnh phñ, nh©n d©n

TiÖp Kh¾c anh em vµ nhê çc ®ång chÝ chuyÓn tíi gia ®×nh ®ång

chÝ Dap«tètxki lêi chia buån thµnh thËt cña chóng t«i.

§oµn ®¹i biÓu §¶ng vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®i dù kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi

Tr−ëng ®oµn Hå CHÝ MINH


ngµy 17-11-1957.

195

NãI CHUYÖN VíI ÇC NHµ B¸O T¹I M¸TXC¥VA

T«i rÊt sung s−íng ®−îc gÆp çc ®ång chÝ. Tr−íc hÕt t«i çm ¬n

çc ®ång chÝ ®Õn th¨m t«i vµ nhê çc ®ång chÝ chuyÓn lêi th©n ¸i

cña t«i, cña ph¸i ®oµn t«i vµ cña nh©n d©n ViÖt Nam ®Õn nh©n

d©n lao ®éng Liªn X« anh dòng.

§ã lµ mét dÞp héi rÊt to lín. T«i nhËn thÊy râ ®iÒu ®ã kh«ng

nh÷ng lµ trong ngµy lÔ mµ c¶ sau ngµy lÔ n÷a. LÔ kû niÖm lÇn thø

40 Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· ®−îc kû niÖm kh«ng nh÷ng ë Liªn

X« mµ c¶ ë çc n−íc anh em, ë kh¾p n¬i cã phong trµo c«ng nh©n,

cã çc ®¶ng c«ng nh©n vµ çc chÝnh ®¶ng tiÕn bé. Tr−íc ngµy lÔ t«i

®· ®−îc ®äc tin tøc vÒ nh÷ng thµnh tùu ë çc n¬i trong Liªn bang

X«viÕt trong cuéc thi ®ua x· héi chñ nghÜa. Liªn X« ®· thu ®−îc

nh÷ng thµnh tÝch lín vÒ n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp, ®ã lµ mãn

quµ cña nh©n d©n Liªn X« kû niÖm ngµy héi lín.

B¶n b¸o ço cña ®ång chÝ Kh¬rótsèp lµ mét trang trong lÞch sö.

B¶n b¸o ço Êy ®· cã rÊt nhiÒu ¶nh h−ëng trªn toµn thÕ giíi. Trong

b¶n b¸o ço Êy ®· gi¶i thÝch t×nh h×nh thÕ giíi vµ ph©n tÝch nh÷ng

thµnh tÝch mµ Liªn X« ®· thu ®−îc trong 40 n¨m chÝnh quyÒn

X«viÕt. §ång chÝ Kh¬rótsèp kh«ng nh÷ng chØ nãi tíi nh÷ng thµnh

tùu vÜ ®¹i cña Liªn X« mµ cßn nãi tíi nh÷ng thµnh tÝch cña çc n−íc

anh em vµ çc n−íc b¹n. B¶n b¸o ço cña ®ång chÝ Kh¬rótsèp ®·

v¹ch cho chóng ta thÊy râ con ®−êng ph¸t triÓn sau nµy.


Nãi tíi lÔ kû niÖm lÇn thø 40 Çch m¹ng Th¸ng M−êi th×

kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi cuéc diÔu binh vµ cuéc biÓu t×nh cña

nh©n d©n lao ®éng M¸txc¬va. Quan s¸t cuéc diÔu binh, kh«ng

nh÷ng riªng t«i mµ tÊt c¶ mäi ng−êi kh¸c ®Òu nhËn thÊy râ r»ng

®ã lµ lùc l−îng v« ®Þch trong cuéc ®Êu tranh cho d©n chñ, hßa b×nh

vµ chñ nghÜa x· héi. Dù cuéc biÓu t×nh, chóng t«i ®· ®−îc chøng

kiÕn ®µ phÊn khëi cña nh©n d©n Liªn X« vÜ ®¹i trong cuéc ®Êu

tranh cho hßa b×nh vµ chñ nghÜa céng s¶n. Cuéc diÔu binh vµ cuéc

biÓu t×nh cho chóng t«i thÊy r»ng nh©n d©n vµ c¶ qu©n ®éi n÷a

®oµn kÕt chÆt chÏ chung quanh §¶ng vµ ChÝnh phñ. Sù cã mÆt cña

hµng tr¨m ®oµn ®¹i biÓu n−íc ngoµi tíi ®©y dù lÔ kû niÖm Çch

m¹ng Th¸ng M−êi lµ mét viÖc ®Çy ý nghÜa.

Sau lÔ kû niÖm, nh©n d©n Liªn X« ®ang h−ëng øng lêi kªu gäi

cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ra søc ®¹t tíi nh÷ng thµnh tÝch míi.

Trªn tê Sù thËt thanh niªn t«i còng ®· ®äc thÊy nh÷ng dßng sau

®©y: “Ngµy nay ph¶i kh¸ h¬n ngµy h«m qua vµ ngµy mai ph¶i

kh¸ h¬n h«m nay”. Nh÷ng lêi ®ã d−êng nh− tæng kÕt kÕt qu¶ cña

cuéc lÔ kû niÖm.

Kh«ng nh÷ng chØ riªng nh©n d©n Liªn X«, mµ nh©n d©n çc

n−íc anh em, trong sè ®ã cã nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i, ®Òu

ph¶i tÝch cùc c«ng t¸c h¬n n÷a ®Ó tiÕn tíi noi theo tÊm g−¬ng cña

Liªn X«.

T«i Ýt nhiÒu còng cã thÓ coi lµ mét ng−êi d©n kú cùu cña thµnh

phè M¸txc¬va. ë nh÷ng n¬i mµ håi nµo ®ã t«i thÊy nh÷ng ng«i nhµ

cò, nhá bÐ, th× nay ®· mäc lªn nh÷ng tßa nhµ chäc trêi ®å sé; ë

nh÷ng n¬i tr−íc kia lµ chî th× nay ®· lµ nh÷ng qu¶ng tr−êng réng

lín, xinh ®Ñp. Tr−íc kia ®åi Lªnin lµ mét vïng hoang vu, ngµy nay

ë ®ã ®· mäc lªn tr−êng ®¹i häc lín nhÊt vµ ®Ñp nhÊt trªn thÕ giíi

vµ c¹nh ®ã lµ c¶ mét thÞ trÊn míi.

nãi chuyÖn víi çc nhµ b¸o t¹i m¸txc¬va 197

GÇn ®©y, t«i ®· ®i th¨m ba thµnh phè anh hïng: Lªningr¸t,

¤®Ðtxa vµ Xtalingr¸t. V× tr−íc kia t«i ®· tíi th¨m nªn t«i l¹i cµng

nhËn thÊy râ nh÷ng thµnh tÝch ë çc n¬i ®ã.

Tr−íc chiÕn tranh, trªn toµn thÕ giíi chØ cã bèn triÖu ®¶ng viªn

céng s¶n. HiÖn nay, con sè nµy t¨ng lªn ®Õn 33 triÖu.

T«i tin r»ng nÕu M¸c, ¡ngghen vµ Lªnin ®−îc thÊy nh÷ng

ng−êi cña m×nh th× çc vÞ Êy sÏ rÊt hµi lßng. Çc n−íc x· héi chñ

nghÜa hiÖn nay ®oµn kÕt trong mét phe thèng nhÊt to lín.

Mïa hÌ n¨m nay, t«i ®· ®i th¨m m−êi mét n−íc, ®i qua mét

chÆng ®−êng dµi 37.700 c©y sè, nh−ng kh¾p n¬i t«i ®Òu c¶m thÊy

nh− ë nhµ, nh− trong gia ®×nh m×nh. §iÒu ®ã chøng tá r»ng chóng

ta ®oµn kÕt, thèng nhÊt vµ m¹nh mÏ, chøng tá r»ng chóng ta cã ®Çy

®ñ lùc l−îng ®Ó ®Êu tranh chèng chiÕn tranh vµ cñng cè hßa b×nh.

VÝ dô ë ViÖt Nam mét sè ng−êi tr−íc kia phôc Mü, nh−ng b©y

giê hä còng ®· thay ®æi ý kiÕn. Liªn X« ®· phãng hai vÖ tinh, cßn

Mü th× ch−a phãng ®−îc vÖ tinh nµo c¶. Chóng t«i rÊt sung s−íng

v× Liªn X« tiÕn nhanh h¬n Mü.

Nãi ngµy 21-11-1957.


ngµy 23-11-1957.

198

§IÖN MõNG CHñ TÞCH N¦íC CéNG HOµ TIÖP KH¾C

KÝnh göi: Chñ tÞch Ant«nin N«vètni,

Nh©n dÞp ®ång chÝ ®−îc cö gi÷ chøc Chñ tÞch n−íc Céng hßa

TiÖp Kh¾c, thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, §¶ng Lao ®éng ViÖt

Nam, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh

c¸ nh©n t«i, xin göi ®Õn ®ång chÝ lêi chµo mõng nhiÖt liÖt.

Xin chóc ®ång chÝ thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch trong viÖc thùc

hiÖn tr¸ch nhiÖm míi cña m×nh, trong viÖc l·nh ®¹o nh©n d©n

TiÖp Kh¾c x©y dùng chñ nghÜa x· héi thµnh c«ng, chóc t×nh h÷u

nghÞ gi÷a nh©n d©n hai n−íc anh em chóng ta ngµy cµng cñng cè.


Hå CHÝ MINH


ngµy 24-11-1957.

199

§IÖN CHóC MõNG QUèC V¦¥NG MARèC

KÝnh göi Quèc v−¬ng M«hamÐt V,

Nh©n dÞp 18 th¸ng 11, kû niÖm lÇn thø 30 ngµy Quèc v−¬ng

lªn ng«i vµ lµ ngµy Quèc kh¸nh Marèc, thay mÆt nh©n d©n ViÖt

Nam, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh

c¸ nh©n t«i, t«i xin kÝnh chóc Quèc v−¬ng m¹nh kháe vµ sèng l©u.

§ång thêi xin chóc n−íc Marèc ngµy cµng thÞnh v−îng vµ thu

®−îc nhiÒu th¾ng lîi trong c«ng cuéc cñng cè nÒn ®éc lËp.


ngµy 2-12-1957.

200

§IÖN MõNG SINH NHËT TæNG ThèNG ÊN §é

KÝnh göi: ¤ng Ragi¨ng®ra Prax¸t,

Tæng thèng n−íc Céng hßa Ên §é,

Nh©n dÞp sinh nhËt cña Tæng thèng, t«i kÝnh göi Tæng thèng

lêi chµo mõng nång nhiÖt. KÝnh chóc Tæng thèng lu«n lu«n m¹nh

kháe vµ sèng l©u.

Nh©n dÞp nµy t«i chóc nh©n d©n Ên §é thu ®−îc nhiÒu th¾ng

lîi míi trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n−íc vµ gãp phÇn b¶o vÖ hßa

b×nh ë §«ng - Nam ¸ vµ thÕ giíi.

Chóc t×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n hai n−íc ViÖt Nam vµ Ên

§é ngµy cµng bÒn v÷ng.


Hå CHÝ MINH


ngµy 3-12-1957.

201

§IÖN GöI TæNG THèNG XUÇCN¤

KÝnh göi: B¸c sÜ A. Xuçcn«,

Tæng thèng n−íc Céng hßa Nam D−¬ng1), Giaçcta,

T«i rÊt sung s−íng biÕt tin Ngµi ®−îc b×nh yªn trong vô ©m

m−u s¸t h¹i Ngµi.

Nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa rÊt

c«ng phÉn tr−íc hµnh ®éng hÌn m¹t cña bän ph¶n ®éng ®· lµm

mét sè ng−êi chÕt vµ bÞ th−¬ng. T«i xin göi lêi chia buån tíi gia

®×nh çc ng−êi bÞ n¹n.

Bän ph¶n ®éng g©y vô m−u h¹i nµy lµ muèn ph¸ ho¹i lùc

l−îng ®oµn kÕt cña toµn thÓ nh©n d©n Nam D−¬ng d−íi sù l·nh

®¹o cña Ngµi ®−¬ng ®Êu tranh chèng chñ nghÜa thùc d©n. Nh−ng

b»ng hµnh ®éng hÌn m¹t ®ã, chóng ®· kh«ng ®i ®Õn kÕt qu¶ mong

muèn, mµ ng−îc l¹i chØ lµm t¨ng thªm lßng c¨m phÉn cña nh©n

d©n Nam D−¬ng ®èi víi nh÷ng kÎ thï cña m×nh, cµng thªm ®oµn

kÕt chÆt chÏ sau Ngµi vµ ChÝnh phñ Nam D−¬ng ®Ó ®Êu tranh

kiªn quyÕt b¶o vÖ nÒn ®éc lËp d©n téc vµ sù toµn vÑn l·nh thæ cña

Nam D−¬ng.

Nh©n d©n ViÖt Nam nhiÖt liÖt ®ång t×nh vµ ñng hé nh÷ng

nguyÖn väng chÝnh ®¸ng cña nh©n d©n Nam D−¬ng anh em vµ

_______________

1) Céng hßa Nam D−¬ng: Céng hßa In®«nªxia (BT).


chóc cho nh©n d©n Nam D−¬ng thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi trong

cuéc ®Êu tranh chÝnh nghÜa cña m×nh.

Ngµy 5 th¸ng 12 n¨m 1957 Chñ tÞch

n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa

Hå CHÝ MINH


ngµy 6-12-1957.

203

AI M¹NH H¥N?

Chñ nghÜa ®Õ quèc m¹nh hay lµ yÕu? Sù thËt lÞch sö ®· tr¶ lêi

c©u Êy:

40 n¨m tr−íc ®©y, toµn c¶ thÕ giíi ë d−íi quyÒn thèng trÞ cña

chñ nghÜa ®Õ quèc. Tõ ngµy Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga thµnh

c«ng trªn 1 phÇn 6 qu¶ ®Êt, nhÊt lµ tõ sau cuéc ThÕ giíi chiÕn

tranh lÇn thø hai, chñ nghÜa ®Õ quèc ngµy cµng tan r·.

- Chñ nghÜa ®Õ quèc §øc, ý, NhËt mÊt hÕt thuéc ®Þa.

- Chñ nghÜa ®Õ quèc Hµ Lan mÊt Nam D−¬ng.

- Chñ nghÜa ®Õ quèc Anh mÊt çc thuéc ®Þa Ên §é, MiÕn §iÖn,

X©ylan, Ai CËp, Xu®¨ng, Gana...

- Chñ nghÜa ®Õ quèc Ph¸p mÊt çc thuéc ®Þa Xyri, Lib¨ng, ViÖt

Nam, Cao Miªn, Lµo, Marèc, Tuynidi vµ s¾p mÊt Angiªri.

- Chñ nghÜa ®Õ quèc Mü cËy thÕ ®«la vµ bom nguyªn tö, bÞ ®uæi

ra khái Trung Quèc. Mü vµ qu©n ®éi 16 n−íc phe Mü ®· thÊt b¹i

trong cuéc chiÕn tranh x©m l−îc ë TriÒu Tiªn14. Mü ®· thÊt b¹i

trong viÖc gióp thùc d©n Ph¸p x©m l−îc l¹i ViÖt Nam. §· thÊt b¹i

trong viÖc xói Thæ NhÜ Kú ®¸nh Xyri. Mü ®· thÊt b¹i vÒ mÆt ch¹y

thi khoa häc kü thuËt: Liªn X« ®· chÕ t¹o ®−îc ®¹n tªn löa v−ît

®¹i ch©u, ®· th¶ hai vÖ tinh bay vßng quanh qu¶ ®Êt, mµ Mü th×

®ang × ¹ch thÝ nghiÖm ch−a lµm ®−îc ®¹n tªn löa v−ît ®¹i ch©u vµ

vÖ tinh.


Ng−êi cã tiÕng lµ “cha ®Î cña bom nguyªn tö” Mü, b¸c sÜ Tayle,

nãi: So víi Mü th× khoa häc Liªn X« ph¸t triÓn chãng h¬n nhiÒu,

réng h¬n nhiÒu... §é 10 n¨m n÷a Liªn X« cã thÓ khèng chÕ ®−îc

thêi tiÕt, nh−ng Mü th× sÏ cø bÞ h¹n h¸n... Ýt nhÊt còng 10 n¨m

n÷a Mü míi theo kÞp khoa häc cña Liªn X«.

Viªn Chñ tÞch ñy ban qu©n sù cña Quèc héi Mü nãi: Do viÖc

phãng hai vÖ tinh mµ Liªn X« ®· lµm cho Mü thÊt b¹i... Cuéc chiÕn

®Êu trªn mÆt trËn khoa häc kü thuËt, Mü ®· thua Liªn X« råi.

*

* *

Sù thËt lÞch sö ®· chøng tá r»ng trong khi chñ nghÜa ®Õ quèc

xuèng dèc th× chñ nghÜa x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn lªn cao:

91 n¨m tr−íc ®©y, ë cuéc §¹i héi ®Çu tiªn, §Ö nhÊt Quèc tÕ 15

chØ cã 25 chi bé ë bèn n−íc Anh, Ph¸p, §øc, Thôy SÜ.

VÒ sau khu«n khæ cña §Ö nhÞ Quèc tÕ réng h¬n, nh−ng còng

chØ cã nh÷ng chi bé ë mÊy n−íc Anh, Mü.

Tr−íc ngµy ChiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai, §Ö tam Quèc tÕ

Céng s¶n ®· ph¸t triÓn kh¾p thÕ giíi víi 43 ®¶ng céng s¶n vµ h¬n

4 triÖu ®¶ng viªn.

HiÖn nay trªn thÕ giíi cã 75 ®¶ng céng s¶n vµ ®¶ng lao ®éng

víi h¬n 33 triÖu ®¶ng viªn, ®oµn kÕt thµnh mét lùc l−îng khæng lå

d−íi ngän cê vÎ vang cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin.

Trong 64 ®¶ng céng s¶n vµ ®¶ng lao ®éng tham gia Héi nghÞ ë

M¸txc¬va võa råi, cã 13 ®¶ng ®· n¾m chÝnh quyÒn. NhiÒu ®¶ng

céng s¶n kh¸c uy tÝn rÊt to lín. ThÝ dô nh− §¶ng Céng s¶n Ph¸p

lµ ®¶ng chÝnh trÞ to nhÊt ë n−íc Êy, trong c¸c cuéc tæng tuyÓn cö,

cø bèn ng−êi cö tri Ph¸p th× mét ng−êi bá phiÕu cho §¶ng Céng s¶n;

trong 100 ng−êi cö tri ë n−íc ý, th× 36 ng−êi bá phiÕu cho §¶ng

Céng s¶n vµ §¶ng X· héi phe t¶ lµ b¹n ®ång minh cña §¶ng

Céng s¶n.

ai m¹nh h¬n? 205

Tr−íc ®©y chØ cã Liªn X« lµ n−íc x· héi chñ nghÜa víi 200 triÖu

nh©n d©n. Ngµy nay trªn thÕ giíi ®· cã mét ®¹i gia ®×nh gåm 13

n−íc x· héi chñ nghÜa ®øng ®Çu lµ Liªn X« vÜ ®¹i, víi 950 triÖu

nh©n d©n (h¬n 1 phÇn 3 sè ng−êi trªn thÕ giíi).

L¹i cã nh÷ng n−íc thuéc ®Þa cò ë ch©u ¸ vµ ch©u Phi ®· giµnh

®−îc tù do, ®éc lËp, gåm cã 700 triÖu nh©n d©n. ThÕ lµ h¬n 1.650

triÖu ng−êi thµnh mét mÆt trËn v÷ng m¹nh ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh,

chèng l¹i chiÕn tranh, chèng l¹i chñ nghÜa ®Õ quèc.

Nãi tãm l¹i: Chñ nghÜa ®Õ quèc lµ nh− con “¸c vµng” ®· ng¶ vÒ

T©y. Chñ nghÜa x· héi lµ nh− mÆt trêi míi mäc.

Nãi nh− vËy kh«ng ph¶i lµ nh÷ng ng−êi çch m¹ng tù kiªu, tù

m·n, chñ quan, khinh ®Þch; v× h·y cßn chñ nghÜa ®Õ quèc th× h·y

cßn cã thÓ sinh ra chiÕn tranh. Tr¸i l¹i, nh÷ng ng−êi çch m¹ng

cµng ph¶i c¶nh gi¸c h¬n n÷a, ®oµn kÕt h¬n n÷a ®Ó giµnh lÊy th¾ng

lîi to h¬n n÷a, nhiÒu h¬n n÷a trong c«ng cuéc gi÷ g×n hßa b×nh thÕ

giíi, x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Nh÷ng ng−êi çch m¹ng cÇn ph¶i

®oµn kÕt réng r·i, ®Êu tranh kh«ng ngõng ®Ó thùc hiÖn nh÷ng

chÝnh s¸ch chung ®· nªu râ trong hai b¶n tuyªn ng«n vÜ ®¹i do çc

®¶ng céng s¶n vµ ®¶ng lao ®éng ®· nhÊt trÝ th«ng qua trong hai

cuéc Héi nghÞ ë M¸txc¬va.

TRÇN LùC


ngµy 7-12-1957.

206

Lêi PH¸T BIÓU ë S¢N BAY GIA L¢M KHI §I Dù LÔ Kû NIÖM 40 N¡M ÇCH M¹NG

TH¸NG M¦êI VÒ

T«i xin c¶m ¬n çc vÞ ®· ®ãn t«i th©n mËt vµ nång nhiÖt.

T«i vµ §oµn ®¹i biÓu §¶ng vµ ChÝnh phñ sang Liªn X« dù lÔ

kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng Th¸ng M−êi. §©y lµ mét cuéc kû niÖm

rÊt to lín ch−a tõng cã vµ kh«ng ®©u cã. Giai cÊp c«ng nh©n tÊt c¶

çc n−íc trªn thÕ giíi rÊt vui mõng, çc n−íc trªn thÕ giíi ®Òu cã

®¹i biÓu tham gia lÔ kû niÖm nµy.

TÊt c¶ ®Òu rÊt vui mõng thÊy nh÷ng thµnh c«ng cña Liªn X«

vµ biÕt ¬n Liªn X« ®· më kû nguyªn míi cho loµi ng−êi, kû nguyªn

tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi; vµ biÕt ¬n Liªn X« ®· b¶o vÖ hßa b×nh

thÕ giíi.

Sau lÔ kû niÖm ®· cã hai cuéc Héi nghÞ cña 12 ®¶ng céng s¶n

vµ c«ng nh©n vµ 64 ®¶ng céng s¶n, c«ng nh©n vµ lao ®éng16. Hai

cuéc Héi nghÞ ®ã ®· cã hai b¶n tuyªn bè vµ tuyªn ng«n cã ý nghÜa

lÞch sö v¹ch cho ta thÊy:

- Sù ®oµn kÕt cña giai cÊp c«ng nh©n;

- Lùc l−îng hßa b×nh rÊt to lín.

Sau ®ã, çc l·nh tô Liªn X«, çc n−íc x· héi chñ nghÜa cã mêi

t«i nghØ ë çc n−íc ®ã, nh−ng v× Liªn X« vµ §«ng ¢u khÝ hËu ®ang

l¹nh nªn t«i nghØ ë Trung Quèc. HiÖn giê t«i rÊt m¹nh kháe.

lêi ph¸t biÓu ë s©n bay gia l©m... 207

Ýt h«m n÷a sÏ b−íc sang n¨m míi, sÏ cã nhiÒu c«ng t¸c míi,

ph¶i cã cè g¾ng míi. TÊt c¶ chóng ta, toµn d©n, toµn §¶ng, ChÝnh

phñ sÏ ®Èy m¹nh c«ng viÖc míi, thu th¾ng lîi míi ®Ó tiÕn lªn chñ

nghÜa x· héi.



ngµy 25-12-1957.

208

§IÖN MõNG §¹I HéI NH¢N D¢N ¸ - PHI17

Thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam lµ mét thµnh viªn trong ®¹i gia

®×nh nh©n d©n c¸c n−íc ¸ - Phi, t«i xin tr©n träng göi lêi chµo

mõng nhiÖt liÖt tíi §¹i héi nh©n d©n ¸ - Phi häp gi÷a lóc c¸c lùc

l−îng ®Õ quèc x©m l−îc ®−¬ng theo ®uæi mét chÝnh s¸ch chiÕn

tranh l¹nh ®Ó ®Èy m¹nh cuéc ch¹y ®ua vò trang, lµm t¨ng thªm

t×nh h×nh c¨ng th¼ng vµ nguy c¬ chiÕn tranh, ®Æc biÖt lµ ë khu vùc

Trung, CËn §«ng, ®e däa chñ quyÒn vµ nÒn ®éc lËp cña nhiÒu n−íc ¸ - Phi. T«i tin r»ng nh÷ng ng−êi ®¹i biÓu cña 1.500 triÖu nh©n

d©n ¸ - Phi ®oµn kÕt trong cuéc ®Êu tranh cho hßa b×nh, chèng ®Õ

quèc x©m l−îc, sÏ ng¨n chÆn ®−îc nh÷ng kÎ phiªu l−u g©y mét

cuéc chiÕn tranh nguyªn tö tµn khèc cho nh©n lo¹i, lµm cho nh÷ng

nguyªn t¾c vÒ chung sèng hßa b×nh nªu lªn trong Héi nghÞ

B¨ng®ung ®−îc th¾ng lîi, ®Ó cñng cè t×nh h÷u nghÞ vµ sù hîp t¸c

gi÷a nh©n d©n ¸ - Phi vµ nh©n d©n toµn thÕ giíi. T«i xin chóc §¹i

héi thµnh c«ng rùc rì.



ngµy 30-12-1957.

209

PH£ B×NH Vµ Tù PH£ B×NH

1. Trung thµnh th¼ng th¾n víi §¶ng, víi nh©n d©n lµ ®¹o ®øc

cèt yÕu cña mçi ng−êi çch m¹ng. Tr¸i l¹i, giÊu giÕm sai lÇm tøc lµ

dèi tr¸ víi §¶ng, víi nh©n d©n, lµ tr¸i víi ®¹o ®øc çch m¹ng.

Cã ho¹t ®éng th× khã tr¸nh khái sai lÇm, hoÆc nhiÒu hoÆc Ýt.

Khi ®· ph¹m sai lÇm th× nªn nhËn sai lÇm mét çch th¼ng th¾n

tr−íc §¶ng, tr−íc nh©n d©n, ®Ó §¶ng vµ nh©n d©n gióp cho m×nh

söa ch÷a.

2. Trung thµnh th¼ng th¾n lµ lËp tr−êng v÷ng vµng tin t−ëng

s©u s¾c v× ®· trung thµnh th¼ng th¾n th× bao giê còng ®Æt lîi Ých

chung cña §¶ng cña çch m¹ng cña nh©n d©n lªn trªn hÕt, tr−íc

hÕt. V× §¶ng, v× çch m¹ng, v× d©n mµ ra søc phÊn ®Êu, dï ph¶i hy

sinh c¶ tÝnh mÖnh cña m×nh còng vui lßng.

3. C¨n cø vµo çi g× mµ biÕt ai thËt thµ th¼ng th¾n, ai kh«ng

thËt thµ th¼ng th¾n?

C¨n cø vµo th¸i ®é tù phª b×nh vµ phª b×nh mµ biÕt.

Ai tù t− tù lîi, dèi tr¸ víi m×nh, dèi tr¸ víi ng−êi th× kh«ng thµnh

khÈn tù phª b×nh, còng kh«ng th¼ng th¾n phª b×nh ng−êi kh¸c.

Tr¸i l¹i, trung thµnh víi §¶ng víi nh©n d©n th× kh«ng giÊu

giÕm khuyÕt ®iÓm cña m×nh mµ còng kh«ng nì ®Ó ng−êi kh¸c giÊu

giÕm khuyÕt ®iÓm, v× khuyÕt ®iÓm cã h¹i ®Õn lîi Ých cña çch m¹ng

cho nªn ph¶i më réng tù phª b×nh vµ phª b×nh, ®Ó söa ch÷a sai

lÇm, cïng nhau tiÕn bé.


§ång chÝ Lªnin d¹y chóng ta r»ng: Mét §¶ng ch©n chÝnh çch

m¹ng th× kh«ng sî béc lé khuyÕt ®iÓm cña m×nh, vµ kiªn quyÕt söa

ch÷a th× nhÊt ®Þnh söa ch÷a ®−îc. Lªnin l¹i nãi: “C«ng khai thõa

nhËn sai lÇm, t×m cho ra nguyªn nh©n sai lÇm, ph©n tÝch hoµn

c¶nh cña sai lÇm, th¶o luËn kü cµng çch söa ch÷a sai lÇm - ®ã lµ

tiªu chuÈn cña mét §¶ng ®óng ®¾n, nh− thÕ míi lµ lµm trßn

nhiÖm vô cña §¶ng, nh− thÕ míi lµ gi¸o dôc vµ huÊn luyÖn giai

cÊp, vµ gi¸o dôc quÇn chóng”.

§¶ng ph¶i lµm nh− thÕ, mçi mét ng−êi çch m¹ng còng ph¶i

lµm nh− thÕ. Ng−êi ch©n chÝnh çch m¹ng v× §¶ng, v× nh©n d©n

mµ d¸m hy sinh c¶ tÝnh mÖnh th× kh«ng lÏ g× l¹i v× thÓ diÖn, hoÆc

v× mét çi g× kh¸c mµ kh«ng d¸m th¼ng th¾n tù phª b×nh ®Ó vøt bá

nh÷ng t− t−ëng, nh÷ng ý nghÜ hoÆc nh÷ng t¸c phong sai lÇm.

Cho nªn c¨n cø vµo th¸i ®é tù phª b×nh vµ phª b×nh cña mét

ng−êi mµ biÕt ng−êi Êy tèt hay lµ xÊu, tiªn tiÕn hoÆc lµ l¹c hËu,

trung thµnh víi sù nghiÖp çch m¹ng hay lµ kh«ng.

Khi chóng ta cã sai lÇm, chóng ta thµnh khÈn tù phª b×nh ®Ó

§¶ng vµ nh©n d©n gióp chóng ta söa ch÷a, nh− thÕ tinh thÇn

chóng ta sÏ th¶nh th¬i kh«ng bÞ m¾c møu, chóng ta mét lßng mét

d¹ c«ng t¸c cho §¶ng, cho nh©n d©n. Cho nªn trung thµnh th¼ng

th¾n lµ ®¹o ®øc çch m¹ng mµ còng lµ çi ®éng lùc gióp chóng ta

c«ng t¸c cã hiÖu qu¶ h¬n cho §¶ng, cho nh©n d©n.

ViÕt n¨m 1957.

Tµi liÖu bót tÝch cña

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh,

l−u t¹i B¶o tµng Hå ChÝ Minh.

211

HäC SINH Vµ LAO §éNG

Thi ®ç tiÓu häc råi th× muèn lªn trung häc; ®ç trung häc råi th×

muèn lªn ®¹i häc. Riªng vÒ mçi c¸ nh©n cña ng−êi häc sinh, th× ý

muèn Êy kh«ng cã g× l¹. Nh−ng chung ®èi víi Nhµ n−íc, th× ý muèn

Êy thµnh v« lý; v× bÊt kú ë n−íc nµo sè tr−êng trung häc cµng Ýt h¬n

tr−êng tiÓu häc, tr−êng ®¹i häc cµng Ýt h¬n tr−êng trung häc...

ThÕ th× nh÷ng trß tiÓu häc vµ trung häc kh«ng ®−îc chuyÓn

cÊp, sÏ lµm g×? Hä sÏ lao ®éng.

N¨m 1956, Trung Quèc cã h¬n 63 triÖu trß tiÓu häc vµ h¬n 515

v¹n trß trung häc (so víi 1949 tiÓu häc t¨ng 258%, trung häc t¨ng

500%). Tõ nay vÒ sau kh«ng thÓ cø t¨ng theo ®µ Êy, v× tµi chÝnh

cña Nhµ n−íc cã h¹n, sù ph¸t triÓn v¨n hãa gi¸o dôc cÇn ph¶i ¨n

khíp víi sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña n−íc

nhµ. NÕu v¨n hãa gi¸o dôc ph¸t triÓn mét c¸ch ®ét xuÊt, ch¹y

tr−íc s¶n xuÊt vµ kinh tÕ, th× sÏ ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn c«ng

cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Mµ nh− thÕ lµ sÏ tr¸i víi lîi Ých

l©u dµi cña nh©n d©n.

MÆt kh¸c, nÕu më tr−êng qu¸ nhiÒu, sÏ kh«ng ®ñ thÇy d¹y,

tr−êng sÏ kh«ng tèt. V¶ l¹i vÊn ®Ò kh«ng ë chç nªn hay lµ kh«ng

nªn më nhiÒu tr−êng, mµ ë chç ®iÒu kiÖn kinh tÕ cho phÐp hay lµ

kh«ng cho phÐp.

TiÓu häc vµ trung häc lµ gi¸o dôc phæ th«ng, nã båi d−ìng häc

sinh thµnh nh÷ng c«ng d©n cã gi¸c ngé, cã v¨n hãa, cã søc kháe,


thµnh ®¹o qu©n lao ®éng hËu bÞ to lín: Môc ®Ých chÝnh cña häc

sinh lµ ®Ó gãp phÇn vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña x· héi chñ nghÜa,

n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.

V× vËy, cÇn ph¶i chuÈn bÞ t− t−ëng cho häc sinh s½n sµng tham

gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, hoÆc c«ng viÖc x©y dùng kh¸c.

Liªn X« çch m¹ng thµnh c«ng ®· 40 n¨m vµ ®ang tiÕn lªn chñ

nghÜa céng s¶n, chÕ ®é gi¸o dôc phæ th«ng lµ 10 n¨m. Sau ®ã, ®¹i

®a sè häc sinh ®Òu tham gia lao ®éng.

Trong thêi kú gÇn ®©y, cã thÓ tÊt c¶ çc trÎ em ®Òu ®−îc vµo

tiÓu häc hoÆc trung häc. Lóc ®ã, ai còng trë nªn trÝ thøc, nÕu hä

kh«ng tham gia lao ®éng kh¸c, thÝ dô hä kh«ng lµm ruéng th×

thiªn h¹ lÊy g× mµ ¨n? V× vËy, muèn cho tÊt c¶ häc sinh tiÓu häc

hoÆc häc sinh trung häc ®Òu chuyÓn cÊp lµ mét ®iÒu kh«ng hiÖn

thùc, kh«ng hîp lý.

§Ó tho¶ m·n yªu cÇu v¨n hãa vµ phæ th«ng cña nh©n d©n, th×

nªn dùa vµo lùc l−îng cña nh©n d©n. Do nh©n d©n tù më tr−êng

tiÓu häc ë n«ng th«n. ë thµnh thÞ th× nªn khuyÕn khÝch çc xÝ

nghiÖp vµ çc c¬ quan tæ chøc líp häc - m−în trô së çc c¬ quan

mµ lªn líp. Çc líp häc “d©n lËp” Êy cÇn lµm mét çch thiÕt thùc,

tuú kh¶ n¨ng cña nh©n d©n mµ lµm, kh«ng nªn yªu cÇu qu¸ cao.

Çc trÎ em ch−a cã líp häc vµ çc häc sinh kh«ng ®−îc chuyÓn

cÊp, th× nªn quyÕt t©m ®i tham gia s¶n xuÊt. §ã lµ con ®−êng

®óng ®¾n nhÊt.

Cã ng−êi nghÜ r»ng: Thi ®ç tiÓu häc, trung häc, råi th× bá ®i lµm

c«ng, lµm ruéng, th× ch¼ng “hoµi c«ng ®Ìn s¸ch” l¾m −? NghÜ nh−

vËy lµ kh«ng ®óng! Häc sinh tham gia lao ®éng lµ mét ®iÒu tèt, nã

phï hîp víi yªu cÇu cña sù nghiÖp x©y dùng n«ng nghiÖp vµ c«ng

nghiÖp cña x· héi chñ nghÜa, v× sù nghiÖp Êy cÇn nh÷ng ng−êi n«ng

d©n vµ c«ng nh©n cã tr×nh ®é v¨n hãa. Tr×nh ®é v¨n hãa cña hä cµng

cao, th× cµng lîi cho viÖc n©ng cao kü thuËt vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt.

häc sinh vµ lao ®éng 213

Lµm cho c«ng nh©n vµ n«ng d©n cã v¨n hãa, chÝnh lµ mét nhiÖm

vô çch m¹ng v¨n hãa cña chóng ta. Lao ®éng t¹o ra cña c¶i, t¹o ra

v¨n minh, t¹o ra h¹nh phóc cho loµi ng−êi. V× vËy, lao ®éng lµ rÊt

vÎ vang, rÊt cao c¶. Cho nªn mäi ng−êi ph¶i yªu lao ®éng, ph¶i

träng lao ®éng, ph¶i ra søc lao ®éng, ®Ó x©y dùng cho Tæ quèc m¹nh

giµu. Vµi thÝ dô: ë Liªn X« t¹i nhµ m¸y «t« ë M¸txc¬va, 70% c«ng

nh©n lµ häc sinh thi ®ç líp 10. §¹i ®a sè thanh niªn ®i vì hoang

(3.316 mÉu t©y) còng lµ häc sinh tèt nghiÖp líp 10.

ë Trung Quèc, n¨m ngo¸i h¬n 60 v¹n häc sinh trung vµ tiÓu

häc ®· tham gia çc ngµnh c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp. Trong ®ã

cã 700 n÷ häc sinh ®· thi ®ç trung häc; 2.200 häc sinh V©n Nam vµ

B¾c Kinh ®i khai khÈn ruéng hoang; 27.000 häc sinh B¾c Kinh lµm

çc nghÒ nh− hít tãc, b¸n vÐ, ®−a th−, v.v., 300 häc sinh lµm nghÒ

nÊu bÕp. NhiÒu häc sinh trung häc ®· trë nªn chiÕn sÜ lao ®éng (...)

næi tiÕng nh−: ChÞ Tõ KiÕn Xu©n (S¬n §«ng) ®−îc bÇu lµm Chñ

nhiÖm Hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, l·nh ®¹o h¬n 4.000 x· viªn t¨ng

gia s¶n xuÊt v−ît møc. Anh Lý H÷u Hiªn (Hµ Nam) gi÷ viÖc nu«i

lîn, mét m×nh nu«i 100 con lîn bÐo tèt, mçi n¨m cßn tiÕt kiÖm

®−îc cho c«ng quü 32.000 c©n ®ç...

Häc sinh cÇn ph¶i nhËn râ r»ng: Häc lµ cèt ®Ó lao ®éng cho tèt,

s¶n xuÊt cho tèt, ®Ó ®−a toµn lùc l−îng tuæi trÎ cña m×nh cho sù

nghiÖp x©y dùng n−íc nhµ, x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Bè mÑ häc sinh vµ mäi ng−êi kh¸c còng cÇn hiÓu râ ý nghÜa Êy.

Tr−íc hÕt, çn bé vµ trÝ thøc cao cÊp nªn lµm g−¬ng mÉu: NÕu con

em m×nh ch−a ®−îc chuyÓn cÊp, th× nªn thuyÕt phôc çc em Êy

chuyÓn sang lao ®éng, sang mÆt trËn lao ®éng mµ lËp c«ng víi Tæ

quèc. Çc ®oµn thÓ thanh niªn vµ çc thÇy gi¸o ®Òu cÇn phô tr¸ch

thuyÕt phôc çc em häc sinh.

Tõ nay, çc tr−êng häc cÇn ph¶i gi¸o dôc lao ®éng mét çch thiÕt

thùc, nã lµ nÒn t¶ng cña gi¸o dôc chÝnh trÞ. Nã ph¶i ®i ®«i víi gi¸o

dôc chñ nghÜa yªu n−íc, ý thøc cÇn kiÖm ®Ó x©y dùng n−íc nhµ.


Chóng ta cÇn gi¸o dôc cho thanh niªn hiÓu r»ng: Cã gian khæ

çch m¹ng míi thµnh c«ng, r»ng trªn con ®−êng x©y dùng sÏ gÆp

nhiÒu khã kh¨n. Gi¸o dôc nh− thÕ ®Ó thanh niªn ta tiÕp tôc vµ ph¸t

triÓn truyÒn thèng phÊn ®Êu gian khæ cña çc tiªn liÖt çch m¹ng ta.

§ång thêi cÇn d¹y cho hä çi t¸c phong gian khæ, cÇn cï, gi¶n

dÞ, chÊt ph¸c cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n, ®Ó thanh niªn, häc sinh

ra søc x©y dùng ®êi sèng míi vµ gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n trong

viÖc häc tËp cña m×nh.

§èi víi çc tr−êng häc, th× häc sinh cïng çn bé vµ thÇy gi¸o

cÇn ph¶i cïng nhau gian khæ x©y dùng tr−êng, cÇn kiÖm qu¶n lý

tr−êng; dï trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n mÊy còng cè g¾ng qu¶n lý

tr−êng cho tèt, häc tËp cho tèt.

Gi¸o dôc lao ®éng ph¶i kÕt hîp víi gi¸o dôc kû luËt vµ gi¸o dôc

chñ nghÜa tËp thÓ. Ph¶i lµm cho häc sinh tù nguyÖn, tù gi¸c ®Æt lîi

Ých chung trªn lîi Ých riªng. Muèn båi d−ìng lùc l−îng lao ®éng

hËu bÞ cho n−íc nhµ, th× ph¶i hÕt søc chó ý gi¸o dôc kû luËt, lµm

cho häc sinh tù gi¸c gi÷ g×n kû luËt, cã mét quan ®iÓm ®óng vÒ lao

®éng vµ cã tËp qu¸n lao ®éng.

ViÖc gi¸o dôc lao ®éng ch¼ng nh÷ng nhµ tr−êng ph¶i phô

tr¸ch, mµ çc c¬ quan, ®oµn thÓ vµ bè mÑ häc sinh còng ph¶i phô

tr¸ch, do ®ã mµ x©y dùng mét phong trµo yªu lao ®éng, träng lao

®éng trong häc sinh vµ trong tÊt c¶ çc tõng líp nh©n d©n.

ViÕt n¨m 1957.

Tµi liÖu bót tÝch cña

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh,


215

LêI CHóC N¡M MíI (1958)


T«i thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ th©n ¸i chóc

®ång bµo n¨m míi vui vÎ, m¹nh kháe, ®oµn kÕt vµ tiÕn bé.

§ång thêi t«i xin thay mÆt ®ång bµo göi lêi nhiÖt liÖt chóc

mõng nh©n d©n çc n−íc b¹n.

Th−a ®ång bµo, nh©n dÞp nµy, t«i xin tãm t¾t nh¾c l¹i mÊy viÖc

rÊt quan träng trªn thÕ giíi vµ trong n−íc trong n¨m võa qua ®Ó

®ång bµo râ thªm. Nãi chung th× t×nh h×nh thÕ giíi n¨m ngo¸i ph¸t triÓn theo

h−íng cã lîi cho lùc l−îng hßa b×nh vµ chñ nghÜa x· héi.

ViÖc rÊt quan träng lµ sau ngµy kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng

Th¸ng M−êi vÜ ®¹i, ®· cã cuéc Héi nghÞ cña çc ®¶ng céng s¶n,

®¶ng c«ng nh©n vµ ®¶ng lao ®éng çc n−íc trong ®¹i gia ®×nh x·

héi chñ nghÜa. TiÕp theo ®ã th× cã cuéc Héi nghÞ cña 64 ®¶ng céng

s¶n, ®¶ng c«ng nh©n vµ ®¶ng lao ®éng trªn thÕ giíi. Hai cuéc héi

nghÞ Êy ®· tá râ sù ®oµn kÕt chÆt chÏ kh«ng g× lay chuyÓn ®−îc

gi÷a çc n−íc x· héi chñ nghÜa, ®øng ®Çu lµ Liªn X«. Nã ®· tá râ

quyÕt t©m cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng ®Êu tranh cho hßa b×nh thÕ giíi, cho ®éc lËp d©n téc, cho chñ nghÜa x· héi.

HiÖn nay ®ang cã cuéc §¹i héi nh©n d©n ¸ - Phi häp ë Thñ ®«

n−íc Ai CËp, cã ®¹i biÓu h¬n 40 n−íc tham gia, thay mÆt cho 2

phÇn 3 nh©n d©n trªn thÕ giíi. TiÕp tôc vµ ph¸t triÓn tinh thÇn

cña Héi nghÞ B¨ng®ung18, cuéc §¹i héi nµy nh»m môc ®Ých th¾t


chÆt thªm t×nh ®oµn kÕt gi÷a nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi, chèng

chñ nghÜa thùc d©n, chèng chiÕn tranh vµ ñng hé phong trµo ®éc

lËp cña çc d©n téc.

KÕt qu¶ tèt ®Ñp cña nh÷ng héi nghÞ Êy cã ¶nh h−ëng cùc kú

réng lín ®Õn vËn m¹ng cña nh©n d©n toµn thÕ giíi: Phong trµo ®Êu

tranh cho hßa b×nh, cho ®éc lËp d©n téc, cho x· héi chñ nghÜa ngµy

cµng lín m¹nh, bän ®Õ quèc hiÕu chiÕn do Mü cÇm ®Çu ngµy cµng

bÞ c« lËp, chñ nghÜa thùc d©n ®· ®Õn ngµy tan r·.

Trong n−íc ta tõ khi hßa b×nh lËp l¹i ®Õn nay, toµn d©n ta tõ

B¾c ®Õn Nam ra søc phÊn ®Êu ®Ó hoµn thµnh sù nghiÖp çch m¹ng

d©n téc d©n chñ trong c¶ n−íc. Nh©n d©n miÒn B¾c ®· v−ît nhiÒu

khã kh¨n gian khæ, c¨n b¶n ®· hoµn thµnh c¶i çch ruéng ®Êt19, ®·

thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch trong c«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ vµ

ph¸t triÓn v¨n hãa, lµm cho miÒn B¾c cµng thªm v÷ng vµng. §ång

bµo miÒn Nam ®· bÒn bØ vµ anh dòng ®Êu tranh chèng chÕ ®é tµn

b¹o cña Mü - DiÖm, ®ßi c¶i thiÖn ®êi sèng, ®ßi tù do d©n chñ, ®ßi

thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.

Sang n¨m míi, thêi kú kh«i phôc kinh tÕ20 ®· kÕt thóc vµ më

®Çu thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ mét çch cã kÕ ho¹ch.

§ã lµ mét tiÕn bé míi trong sù nghiÖp çch m¹ng cña nh©n

d©n ta.

Chóng ta ph¶i lîi dông nh÷ng kinh nghiÖm trong mÊy n¨m

qua, ®ång thêi xuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh vµ ®Æc ®iÓm cña miÒn B¾c

tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Chóng ta ph¶i lµm cho tèt c«ng t¸c

kÕ ho¹ch hãa kinh tÕ cña ta vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ kÕ ho¹ch Nhµ

n−íc nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa, n©ng cao dÇn ®êi sèng

cña nh©n d©n, tr−íc hÕt lµ cña nh©n d©n lao ®éng. Ph¸t triÓn kinh

tÕ vµ v¨n hãa tøc lµ dÇn dÇn x©y dùng chñ nghÜa x· héi. X©y dùng

chñ nghÜa x· héi lµ mét cuéc ®Êu tranh çch m¹ng phøc t¹p, gian

khæ vµ l©u dµi. Nh©n d©n ta h·y ®oµn kÕt chÆt chÏ dùa trªn nÒn

lêi chóc n¨m míi (1958) 217

t¶ng liªn minh c«ng n«ng, bÒn bØ phÊn ®Êu d−íi sù l·nh ®¹o cña

§¶ng vµ ChÝnh phñ, th× chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

X©y dùng miÒn B¾c v÷ng m¹nh vµ tèt ®Ñp, ®ång thêi gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn phong trµo yªu n−íc ë miÒn Nam lµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ, vµ gãp phÇn

b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi. Trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c vµ

thèng nhÊt n−íc nhµ, chóng ta cã nhiÒu thuËn lîi ë trong n−íc vµ trªn thÕ giíi. Còng nh− phong trµo çch m¹ng trªn thÕ giíi, nh− c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa ë Liªn X«, ë Trung Quèc vµ ë çc n−íc anh em kh¸c - phong trµo çch m¹ng ë n−íc ta ®· liªn

tiÕp th¾ng lîi trong c«ng cuéc chèng ®Õ quèc vµ phong kiÕn. Dùa vµo thuËn lîi Êy, ph¸t huy truyÒn thèng cÇn kiÖm vµ anh dòng cña nh©n d©n ta, chóng ta sÏ v−ît ®−îc mäi khã kh¨n vµ giµnh ®−îc th¾ng lîi míi.

§ång bµo c¶ n−íc h·y ®oµn kÕt vµ ®Êu tranh ®ßi ®èi ph−¬ng thi hµnh nghiªm chØnh HiÖp nghÞ Gi¬nev¬, ®ßi lËp quan hÖ b×nh

th−êng gi÷a hai miÒn, ra søc phÊn ®Êu cho sù nghiÖp thèng nhÊt Tæ quèc vµ cho hßa b×nh thÕ giíi.

§ång bµo miÒn B¾c, nhÊt lµ anh chÞ em c«ng nh©n, n«ng d©n, thî thñ c«ng, mçi ng−êi h·y ra søc thi ®ua s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm, ra søc s¶n xuÊt nhiÒu, nhanh, tèt vµ rÎ; do t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm mµ x©y dùng n−íc nhµ vµ dÇn dÇn c¶i thiÖn

®êi sèng. Çn bé vµ ®ång bµo miÒn Nam tËp kÕt ë B¾c h·y ®oµn kÕt chÆt

chÏ víi nhau vµ ®oµn kÕt víi ®ång bµo miÒn B¾c, ra søc lµm viÖc gãp phÇn vÎ vang vµo viÖc x©y dùng vµ cñng cè miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi lµm nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho c«ng cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ.

Qu©n ®éi vµ c«ng an ta h·y cè g¾ng häc tËp chÝnh trÞ vµ kü thuËt, ra søc b¶o vÖ Tæ quèc vµ gi÷ g×n trËt tù, an ninh, ra søc tham gia phong trµo s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm.


Anh chÞ em lao ®éng trÝ ãc h·y cè g¾ng häc tËp chñ nghÜa M¸c -

Lªnin, tuú theo kh¶ n¨ng mµ tham gia lao ®éng ch©n tay, ®Ó tù

rÌn luyÖn m×nh vµ ®Ó gãp phÇn xøng ®¸ng vµo c«ng cuéc x©y dùng

chñ nghÜa x· héi.

Çc cô phô l·o h·y lµm g−¬ng mÉu “l·o ®−¬ng Ých tr¸ng”1), ®«n

®èc con ch¸u thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm. §Ó xøng ®¸ng lµ ng−êi chñ cña n−íc nhµ mai sau, çc ch¸u thanh

niªn h·y xung phong trong mäi viÖc: ®oµn kÕt, häc tËp, lao ®éng.

Çc ch¸u nhi ®ång h·y ch¨m lo häc tËp, vµ tuú søc m×nh mµ

tham gia lao ®éng cho quen.

§¶ng viªn, çn bé trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng h·y cè g¾ng c«ng

t¸c vµ häc tËp ®Ó tiÕn bé kh«ng ngõng. T¨ng c−êng ®oµn kÕt nhÊt

trÝ trªn c¬ së t− t−ëng M¸c - Lªnin, nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ t×nh

h×nh vµ nhiÖm vô. N©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm, ý thøc tæ chøc vµ

kû luËt, ý thøc ®Êu tranh cho chñ nghÜa x· héi.

KiÒu bµo ë n−íc ngoµi giµu lßng yªu n−íc, lu«n lu«n h−íng vÒ

Tæ quèc, h·y ®oµn kÕt chÆt chÏ, th−¬ng yªu gióp ®ì lÉn nhau, h·y

t«n träng ph¸p luËt cña ChÝnh phñ vµ t¨ng c−êng c¶m t×nh víi

nh©n d©n n−íc m×nh ë.

Chóng ta ®oµn kÕt nhÊt trÝ, c¶ n−íc mét lßng, ra søc phÊn ®Êu

th× chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi!

N¨m míi, cè g¾ng míi, th¾ng lîi míi!

ViÖt Nam hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh

mu«n n¨m!

Hå CHÝ MINH


ngµy 1-1-1958.

_______________

1) L·o ®−¬ng Ých tr¸ng: Cµng giµ cµng dÎo dai (BT).

219

NãI CHUYÖN VíI §åNG BµO TØNH H¦NG Y£N

TØnh ta ®· cè g¾ng chèng h¹n. VÝ dô nh− viÖc vÐt cèng V¨n

Giang, ngßi TriÒu D−¬ng, ®¾p ®Ëp §«ng Hoa, v.v.. Cèng V¨n Giang

®· vÐt xong råi, b©y giê ®ång bµo ta ph¶i cè g¾ng t¸t, t¸t cho ®ñ

cÊy, ®ñ n−íc chø kh«ng ph¶i t¸t hêi hît.

Nh÷ng n¬i kh«ng cã cèng th× ph¶i ra søc ®µo m−¬ng, ®µo giÕng.

Çn bé vµ ®ång bµo vÐt cèng V¨n Giang rÊt ®¸ng khen.

Nh÷ng chç chÞu khã t¸t vµ g¸nh n−íc ®Ó chèng h¹n còng ®¸ng

khen, nh− x· Minh Ph−îng, x· Phan Chu Trinh, x· Phan Sµo

Nam, x· Ph¹m Hång Th¸i. Chóng ta ph¶i häc tËp nh÷ng x· nãi

trªn. §ång bµo nh÷ng x· Êy ®· biÕt lo xa vµ ra søc chèng h¹n.

Trong viÖc chèng h¹n, ph¶i tù lùc çnh sinh, chí hoµn toµn û

l¹i vµo ChÝnh phñ, chí û l¹i vµo m¸y b¬m n−íc, chí ngåi kh«ng

mµ chê trêi. Tôc ng÷ ta cã c©u: “Nh©n ®Þnh th¾ng thiªn”. Çch

m¹ng Th¸ng T¸m th¾ng lîi, kh¸ng chiÕn thµnh c«ng, kÕt qu¶ to

lín ®ã lµ do qu©n vµ d©n ta ®oµn kÕt nhÊt trÝ mµ thu ®−îc. Chèng

h¹n còng thÕ.

§ång bµo tØnh H−ng Yªn vèn ®· cã truyÒn thèng anh dòng

trong kh¸ng chiÕn vµ chèng h¹n tr−íc ®©y, nay ph¶i cè g¾ng gi÷

truyÒn thèng tèt ®Ñp ®ã.

Chóng ta quyÕt t©m th× nhÊt ®Þnh lµm ®−îc. Toµn tØnh ta cã 56

v¹n ng−êi, th× Ýt nhÊt còng cã 36 v¹n cã thÓ tham gia chèng h¹n.


TØnh H−ng Yªn cã chÝn v¹n mÉu chiªm. TÝnh ®æ ®ång bèn ng−êi

chèng h¹n mét mÉu. NhÊt ®Þnh lµm ®−îc.

Çn bé vµ ®ång bµo nªn nhí, tr−íc ngµy Çch m¹ng Th¸ng

T¸m, §¶ng ta chØ cã ®é 5.000 ®¶ng viªn. ThÕ mµ ®· tæ chøc l·nh

®¹o ®ång bµo lµm Çch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng. Nay riªng

tØnh H−ng Yªn cã h¬n 6.000 ®¶ng viªn, 24.000 ®oµn viªn thanh

niªn, 20 v¹n héi viªn n«ng héi, l¹i cã bé ®éi, MÆt trËn, v.v.. Víi lùc

l−îng to lín Êy chèng h¹n nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

ChÝnh phñ s½n sµng khen th−ëng cho nh÷ng huyÖn, x· vµ ç

nh©n nµo xuÊt s¾c nhÊt trong viÖc chèng h¹n.

ViÖc chèng h¹n lµ mét chiÕn dÞch, cho nªn ph¶i cã th−ëng, cã

ph¹t. Ç nh©n çn bé, ®ång bµo nµo xuÊt s¾c nhÊt sÏ ®−îc khen

th−ëng. Nh÷ng ng−êi nµo l−êi biÕng, trèn tr¸nh tr¸ch nhiÖm lµ

ph¶i ph¹t.

T«i tin ch¾c ®ång bµo tØnh H−ng Yªn sÏ gi÷ ®−îc truyÒn thèng

anh dòng trong kh¸ng chiÕn vµ chèng h¹n mÊy n¨m tr−íc.

Çn bé, ®ång bµo ph¶i quyÕt t©m lµm ®−îc nh÷ng ®iÒu ®· høa

h«m nay lµ chèng h¹n thµnh c«ng.

Nãi ngµy 5-1-1958.


ngµy 7-1-1958.

221

LêI K£U GäI N¤NG D¢N Vµ ÇN Bé QUYÕT T¢M CHèNG H¹N, §ÈY M¹NH

S¶N XUÊT Vô §¤NG - XU¢N

Cïng ®ång bµo vµ çn bé çc cÊp,

S¶n xuÊt n«ng nghiÖp tr−íc hÕt lµ s¶n xuÊt l−¬ng thùc lµ viÖc

cÇn thiÕt nhÊt cho ®êi sèng cña nh©n d©n, lµ bé phËn cùc kú quan

träng trong kÕ ho¹ch kinh tÕ cña Nhµ n−íc. Cho ®Õn nay, ®ång

bµo n«ng d©n vµ çn bé ®· cè g¾ng nhiÒu ®Ó chuÈn bÞ vô chiªm

nµy cho tèt.

Nh−ng hiÖn nay h¹n h¸n nghiªm träng, mµ thêi vô ®· ®Õn råi.

H¹n l¹i cã thÓ kÐo dµi n÷a. T«i kªu gäi toµn thÓ ®ång bµo n«ng d©n

vµ çn bé h·y quyÕt t©m chèng h¹n, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, ®Ó thùc

hiÖn tèt kÕ ho¹ch n¨m míi.

§ång bµo n«ng d©n kh«ng nªn v× khã kh¨n mµ n¶n lßng,

kh«ng kiªn t©m s¶n xuÊt vµ kh«ng hiÓu r»ng s¶n xuÊt lµ c¨n b¶n

®Ó lîi nhµ, Ých n−íc.

Çn bé kh«ng ®−îc v× khã kh¨n mµ bi quan ng¹i khã, thiÕu

quyÕt t©m l·nh ®¹o chèng h¹n vµ s¶n xuÊt.

Kinh nghiÖm trong kh¸ng chiÕn vµ trong ba n¨m kh«i phôc

kinh tÕ võa qua ®· chøng tá r»ng kh«ng khã kh¨n nµo mµ nh©n

d©n ta ®oµn kÕt nhÊt trÝ d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ ChÝnh phñ

mµ kh«ng kh¾c phôc ®−îc.


Cho nªn toµn thÓ ®ång bµo n«ng d©n vµ çn bé ph¶i:

- Ra søc tËp trung lùc l−îng vµo viÖc chèng h¹n: kh¬i giÕng,

®µo ao, söa cèng, ®¾p ®Ëp, khai m−¬ng, v.v. ®Ó lÊy n−íc mµ t¸t vµo

ruéng, ®Ó cÊy cho kÞp thêi vô.

- NhÊt ®Þnh kh«ng bá ruéng hãa, ra søc ch¨m bãn, vun xíi, v.v.

cho vô chiªm nµy ®−îc tèt.

- Çc cô phô l·o h·y ®em nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cña

m×nh ra gãp phÇn gi¶i quyÕt çc khã kh¨n vÒ thñy lîi vµ canh t¸c.

Çc cô h·y ®«n ®èc vµ khuyÕn khÝch con ch¸u quyÕt t©m chèng

h¹n vµ s¶n xuÊt.

- Çc ch¸u thanh niªn ph¶i xøng ®¸ng lµ lùc l−îng chñ chèt vµ

xung phong trong c«ng cuéc ®Êu tranh chèng h¹n vµ s¶n xuÊt.

- Çn bé çc ngµnh, çc cÊp ph¶i thi ®ua lµm trßn mäi nhiÖm

vô chèng h¹n vµ chØ ®¹o s¶n xuÊt, h−íng dÉn kÕ ho¹ch chèng h¹n,

h−íng dÉn kü thuËt s¶n xuÊt, víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ tinh

thÇn ®Êu tranh kh¾c phôc khã kh¨n.

Thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ, t«i chê tin th¾ng lîi ®Ó khen

th−ëng nh÷ng thµnh tÝch cña ®ång bµo vµ çn bé trong cuéc thi

®ua nµy.

Chµo th©n ¸i

Ngµy 5 th¸ng 1 n¨m 1958 Hå CHÝ MINH


ngµy 8-1-1958.

223

Rõng hoang hãa ra thµnh thÞ

Ba n¨m tr−íc ®©y, nói G«rias©y (Nói Nãng) lµ mét n¬i nói cao

rõng rËm. Tõng ®µn h−¬u, nai, gÊu, cäp lµm chñ vïng nµy. C¸c

loµi ruåi, muçi, r¾n, rÕt còng nhan nh¶n.

Do søc lao ®éng anh dòng cña c«ng tr×nh s−, cña c«ng nh©n vµ

thanh niªn, ë ch©n Nói Nãng ®· mäc lªn mét thµnh phè c«ng

nghiÖp phån thÞnh.

Lóc ®Çu, ngoµi nh÷ng khã kh¨n v× “rõng thiªng n−íc ®éc”,

nh÷ng lÒu tr¹i cña c«ng nh©n l¹i th−êng bÞ n−íc nguån cuèn mÊt,

hoÆc bÞ giã nói ®¸nh tan tµnh.

Nh−ng khã kh¨n g× còng kh«ng lµm n¶n lßng cña nhãm c«ng

nh©n vµ thanh niªn Êy. Hä quyÕt t©m x©y dùng cho Tæ quèc mét xÝ

nghiÖp míi, mét thµnh phè míi. Hä thi ®ua nhau ®µo, ®µo m·i;

®µo kh«ng ngõng, ®µo ®Õn khi hä thÊy nh«m! Râ rµng Nói Nãng lµ

mét má nh«m rÊt to lín.

Ngµy nay, ch©n Nói Nãng ®· hoµn toµn thay h×nh ®æi d¹ng:

má nh«m ®ang ®−îc khai th¸c. Mét con ®−êng xe h¬i réng r·i ch¹y

tõ ch©n Nói Nãng ®Õn thµnh phè Ugiua, song song víi ®−êng xe

löa míi. Nh÷ng nhµ m¸y nh«m ®· s¶n xuÊt ®Òu. N¬i tr−íc ®©y ba

n¨m lµ mét vïng hoang vu, nay ®· trë nªn mét thµnh phè míi vµ

xinh ®Ñp, cã ®−êng r¶i nhùa, cã v−ên hoa xinh, cã nhµ th−¬ng,

tr−êng häc, r¹p h¸t, ®Ìn ®iÖn, ®µi ph¸t thanh, v.v..


Thµnh phè Nói Nãng hiÖn nay cã h¬n 7.000 ng−êi d©n, trong

®ã 130 c«ng d©n míi ra ®êi t¹i Nói Nãng.

§©y l¹i lµ mét chøng cí râ rÖt: Søc lao ®éng cña ng−êi cã thÓ

biÕn ®æi ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn, vµ quyÕt t©m phÊn ®Êu kh¾c phôc

khã kh¨n, th× lóc ®Çu tuy gian khæ mÊy, kÕt qu¶ còng nhÊt ®Þnh

sung s−íng.

trÇn lùc


ngµy 7-1-1958.

225

N¤NG D¢N TRUNG QUèC CHèNG H¹N

N¨m ngo¸i, ë Trung Quèc nhiÒu n¬i mÊy th¸ng liÒn kh«ng

m−a. N«ng d©n ®· dèc hÕt lùc l−îng ra chèng h¹n, kh«ng chÞu bá

mét sµo ruéng hãa.

KÕt qu¶ lµ “ng−êi ®· th¾ng trêi”: C¶ n¨m, ®· thu ho¹ch ®−îc

285 triÖu tÊn l−¬ng thùc. So víi n¨m 1949 th× sè l−¬ng thùc ®ã ®·

t¨ng h¬n 70%, so víi n¨m 1952 th× t¨ng 20%.

Trong viÖc chèng h¹n, bµ con n«ng d©n Trung Quèc còng lµm

nh− ®ång bµo n«ng d©n ta, nghÜa lµ dïng søc ng−êi. Ngoµi nh÷ng

ng−êi giµ yÕu tµn tËt, phô n÷ cã nghÐn vµ c¸c trÎ em, cßn tÊt c¶

mäi ng−êi ®Òu tham gia chèng h¹n. ChØ trong vßng ba th¸ng n¨m

ngo¸i, hä ®· ®µo giÕng vµ kh¬i m−¬ng, lÊy n−íc t−íi cho h¬n 310

v¹n mÉu t©y.

Hä còng gÆp nhiÒu khã kh¨n, nh− ë nh÷ng miÒn nói vµ cao

nguyªn cao h¬n mÆt biÓn 2.000 th−íc. Song nhê søc ®oµn kÕt vµ sù

quyÕt t©m, hä ®· v−ît mäi khã kh¨n vµ chèng h¹n ®· th¾ng lîi. ThÝ

dô: tØnh ThiÓm T©y lµ mét vïng ®Êt kh«, l¹i Ýt m−a, thÕ mµ hä ®·

®µo m−¬ng vµ giÕng v−ît møc kÕ ho¹ch 28%.

Võa råi, h¬n 15.000 n«ng d©n ngo¹i « B¾c Kinh ®· ®µo xong

mét con m−¬ng dµi b¶y c©y sè, réng h¬n s¸u th−íc, s©u h¬n ba

th−íc, t−íi cho 4.000 mÉu t©y. Nh÷ng ngµy TÕt d−¬ng lÞch, ch¼ng

nh÷ng n«ng d©n kh«ng nghØ mµ cßn cã h¬n ba v¹n c¸n bé, c«ng

nh©n, häc sinh vµ bé ®éi ë B¾c Kinh còng lîi dông ngµy nghØ ®ã,


®i tham gia ®µo m−¬ng víi n«ng d©n. MÆc dï trêi rÐt nh− c¾t, hä

vÉn ra søc ®µo c¶ ngµy c¶ ®ªm, cho nªn chØ trong 20 ngµy ®· ®µo

xong m−¬ng.

HiÖn nay, chóng ta còng ®ang chèng h¹n, kinh nghiÖm cña

anh em n«ng d©n Trung Quèc rÊt quý cho ta. Chóng ta ®oµn kÕt

nhÊt trÝ vµ quyÕt t©m, th× c«ng viÖc chèng h¹n cña ta nhÊt ®Þnh

còng th¾ng lîi nh− anh em Trung Quèc.

TRÇN LùC


ngµy 11-1-1958.

227

Bµi NãI CHUYÖN VíI ÇN Bé Vµ NH¢N D¢N X· MÔ TR×, HUYÖN Tõ LI£M (Hµ NéI)

Th−a çc cô, çc ®ång chÝ,

Thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ, t«i göi lêi th¨m hái ®Õn ®ång

bµo n«ng d©n ngo¹i thµnh ®ang cè g¾ng chèng h¹n. H«m nay t«i

®Õn th¨m x· MÔ Tr× v× ®−îc b¸o ço ®ång bµo x· nµy ®· cã c«ng

chèng h¹n, v× chi bé, chi ®oµn, n«ng héi, phô n÷, çc chiÕn sÜ thi

®ua, çc l·o n«ng ®· cè g¾ng.

X· MÔ Tr× lµm ®−îc tèt, çc x· kh¸c ch−a lµm ®−îc nh− vËy.

V× sao? Nh©n d©n ngo¹i thµnh cã 14 v¹n ng−êi. NÕu trõ cô giµ,

em bÐ, phô n÷ cã thai nghÐn th× còng cßn 10 v¹n ng−êi cã søc lao

®éng. DiÖn tÝch ruéng lµ 12.600 mÉu. NÕu chia trung b×nh ra th×

8 ng−êi chèng h¹n cho 1 mÉu. Mét mÉu mµ 8 ng−êi lµm, nhÊt

®Þnh ®−îc.

ThÕ t¹i sao ®Õn nay ngo¹i thµnh kh«ng lµm ®−îc?

Chèng h¹n ph¶i khÈn tr−¬ng nh− ®¸nh giÆc. Chóng ta sèng ë

trªn m¹ch n−íc. Cø ®µo th× nhÊt ®Þnh cã n−íc, chØ cã ®µo n«ng hay

s©u mµ th«i. D−íi ®Êt cã n−íc s«ng, n−íc m¹ch thÊm vµo, ®µo th×

ph¶i thÊy. §µo 5 n¬i kh«ng cã, ®µo m·i còng ph¶i cã. M×nh thiÕu

kinh nghiÖm th× ph¶i ra søc nghÜ çch bæ sung thªm.

Tr−íc kia ®¸nh giÆc, ta kh«ng cã tµu bay, tµu bß. GiÆc m¹nh

h¬n ta nh−ng cuèi cïng ta vÉn th¾ng ®−îc giÆc. V× ta cã søc ®oµn

kÕt, v× ta cã quyÕt t©m.


ë ngo¹i thµnh ta cã 700 ®¶ng viªn, 800 ®oµn viªn thanh niªn

lao ®éng, 3 v¹n héi viªn n«ng héi, cã 363 tæ ®æi c«ng. §ã lµ lùc

l−îng ®Çu tµu. Trong 10 v¹n nh©n d©n cã lùc l−îng ®Çu tµu lín

nh− vËy th× l·nh ®¹o thi ®ua chèng h¹n nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Kh¸ng chiÕn khã hay chèng h¹n khã? NhÊt ®Þnh kh¸ng chiÕn

khã h¬n. Nh−ng t¹i sao ngo¹i thµnh tíi nay ch−a chèng ®−îc h¹n?

§ã lµ v× cßn cã t− t−ëng sai lÖch, ph¶i chèng h¹n ngay trong

t− t−ëng. §ã lµ v× thiÕu quyÕt t©m, thiÕu ®oµn kÕt, thiÕu t− t−ëng

l©u dµi.

ThÊy h¹n th× bá ruéng ®i bu«n, vËy thö hái cã tiÒn mµ kh«ng

cã g¹o th× cã ¨n ®−îc kh«ng? NÕu ai còng bá ruéng ®i bu«n c¶ th×

dï cã ngåi trªn ®èng vµng còng kh«ng cã g× mµ ¨n. Thãc lóa ¨n

®−îc, vµng cã ¨n ®−îc kh«ng?

Nh©n d©n ta ph¶i b¸m lÊy ®ång ruéng. Ruéng lµ chÝnh. N«ng

nghiÖp lµ chÝnh. Ph¶i thÊy xa, ®õng chØ nh×n lîi tr−íc m¾t mµ

quªn lîi sau. §õng cã thÊy c©y mµ ch¼ng thÊy rõng.

Ph¶i chèng t− t−ëng û l¹i vµo d©n c«ng çc n¬i, ®îi ChÝnh phñ

®iÒu ®éng vÒ, ®îi nh©n d©n çc n¬i gióp, û l¹i vµo m¸y b¬m.

Muèn cã m¸y b¬m ph¶i lµm m¸y b¬m. Muèn lµm m¸y b¬m

ph¶i x©y dùng nhµ m¸y. LÊy tiÒn ®©u x©y dùng nhµ m¸y? TiÒn cña

d©n. Mét nhµ m¸y ph¶i x©y dùng hai n¨m míi xong. H¹n cã chê ta

cã m¸y b¬m kh«ng? Kh«ng.

ThÕ th× ta ph¶i tù lùc çnh sinh vµ gióp ®ì lÉn nhau.

Cã x· ph¶i chèng h¹n l©u h¬n, cã x· ®«ng ng−êi h¬n, x· ®«ng

ng−êi gióp x· Ýt ng−êi, x· ph¶i chèng h¹n Ýt gióp x· ph¶i chèng

h¹n nhiÒu, ph¶i ®Èy m¹nh x©y dùng, cñng cè çc tæ ®æi c«ng th×

chèng h¹n míi cã kÕt qu¶. ChÝnh phñ, ñy ban sÏ ®éng viªn nh©n

d©n gióp nhau chèng h¹n.

Mét t− t−ëng sai lÇm lµ cÇu trêi, cÇu ®¶o. Khi ta lµm çch

m¹ng th× trêi lµm hay ng−êi lµm? Khi ta kh¸ng chiÕn th× trêi lµm

hay ng−êi lµm? N¨m tr−íc chèng h¹n ®−îc lµ v× ng−êi hay v× trêi?

bµi nãi chuyÖn víi çn bé vµ nh©n d©n... 229

Trêi lµm h¹n lµ xÊu, ta ph¶i chèng l¹i. Ta ph¶i chèng h¹n chø

kh«ng ph¶i cÇu trêi.

NÕu chØ cÇu trêi th× ngµy nay kh«ng cã n−íc ViÖt Nam D©n

chñ Céng hßa.

Cßn mét t− t−ëng sai n÷a, ®ã lµ t− t−ëng Ých kû, ®Þa ph−¬ng

chñ nghÜa. Xãm nµy ®µo m−¬ng l¹i sî çc xãm bªn c¹nh ®−îc

h−ëng. VÝ dô: X· Yªn Hßa ®µo m−¬ng l¹i sî x· Hßa B×nh ®−îc

h−ëng. Nh− thÕ lµ kh«ng ®óng.

§−îc mïa th× mäi ng−êi ®−îc h−ëng, nÕu kh«ng chèng h¹n th×

mäi ng−êi ®Òu chÞu thiÖt c¶.

Chèng h¹n còng lµ mét chiÕn dÞch: Çc chi bé, ñy ban ph¶i

thiÕt thùc l·nh ®¹o, ph¶i cïng chèng h¹n, ph¶i cïng lµm víi nh©n

d©n. Çc ®¶ng viªn, ®oµn viªn, n«ng héi, phô n÷ ph¶i quyÕt t©m.

Trong kh¸ng chiÕn, trong çch m¹ng, giÆc m¹nh h¬n ta nh−ng

ta vÉn th¾ng ®−îc giÆc. V× ta cã quyÕt t©m vµ ®oµn kÕt.

§¶ng vµ ChÝnh phñ sÏ khen th−ëng nh÷ng ®¬n vÞ vµ nh÷ng ç

nh©n nµo chèng h¹n tèt, sÏ th−ëng cê, th−ëng huy hiÖu, th−ëng

hu©n ch−¬ng...

Nãi tãm l¹i, muèn chèng h¹n ®−îc tèt ph¶i:

- Chèng l¹i t− t−ëng sai lÖch.

- QuyÕt t©m ®oµn kÕt nhÊt trÝ, gióp ®ì lÉn nhau thi ®ua chèng h¹n.

- Cã th−ëng, cã ph¹t.

B©y giê t«i nãi vÊn ®Ò ¨n TÕt. Cßn h¬n mét th¸ng n÷a th× TÕt.

N¨m ngo¸i bµ con ¨n TÕt mæ lîn, mæ bß, mæ gµ. ¡n tiªu xa xØ,

cê b¹c, r−îu chÌ, ¨n xong råi thiÕu tr©u bß cµy. §©y lµ ch−a kÓ r−íc

x¸ch linh ®×nh, ®ång bãng, bãi to¸n, v.v. thËt lµ l·ng phÝ, thiÕu tiÕt

kiÖm, ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn t¨ng gia s¶n xuÊt, ¶nh h−ëng ®Õn

thuÇn phong mü tôc.

N¨m nay nhÊt ®Þnh söa. TÕt vui vÎ kh«ng ph¶i lµ chÐn chó

chÐn anh. TÕt n¨m nay ph¶i lµ TÕt vui vÎ, lµnh m¹nh, tiÕt kiÖm,

nh−ng ph¶i tÝch cùc chèng ®−îc h¹n.


Mçi ng−êi ph¶i ra søc chèng h¹n. Ai ai còng thi ®ua tham gia

chèng h¹n. Çc cô giµ cã kinh nghiÖm, thanh niªn cã søc lùc lµm

®Çu tµu. Çc ch¸u nhi ®ång ra ®ång ®éng viªn, nÊu n−íc cho ®ång

bµo uèng. Mçi ng−êi mét tay, giµ trÎ gãp søc, nhÊt ®Þnh chèng ®−îc

h¹n th¾ng lîi.

§ång bµo h·y gi÷ tiÕng cho ngo¹i thµnh cña Thñ ®«. Ngo¹i

thµnh còng lµ Thñ ®«. Mµ “thñ” lµ ®Çu, ph¶i ®i ®Çu, ph¶i kiÓu mÉu

chèng h¹n th¾ng lîi.

Lùc l−îng ®iÒu khiÓn xung phong lµ chi bé, lµ ®¶ng viªn ph¶i

g−¬ng mÉu.

Cã quyÕt t©m, cã ®oµn kÕt nhÊt trÝ, nh©n d©n ta nhÊt ®Þnh

chèng h¹n cã kÕt qu¶ tèt.

Cuèi cïng t«i nhê çc cô, çc ®¹i biÓu, çc ®ång chÝ chuyÓn ®Õn

tËn ®ång bµo nh÷ng sù quan t©m cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.

§¶ng, ChÝnh phñ vµ t«i s½n sµng khen th−ëng thÝch ®¸ng cho

nh÷ng x· nµo, ®¬n vÞ nµo, ç nh©n nµo cã nhiÒu thµnh tÝch trong

viÖc chèng h¹n.

Nãi ngµy 12-1-1958.

In trong s¸ch Thñ ®« Hµ Néi ph¶i lµ thµnh phè g−¬ng mÉu, Nxb. Sù thËt,

Hµ Néi, 1985, tr.94-98.

231

Bµi nãi T¹I HéI NGHÞ CHèNG H¹N TØNH Hµ §¤NG1)

H«m nay, B¸c thay mÆt Trung −¬ng §¶ng, ChÝnh phñ hái th¨m

çc cô phô l·o, ®ång bµo, çn bé, çc ch¸u thanh niªn vµ nhi ®ång.

B©y giê, B¸c nãi chuyÖn víi çc c«, çc chó vÒ quyÕt t©m chèng h¹n.

T×nh h×nh h¹n nghiªm träng nh− thÕ nµo ®ång bµo ®· biÕt râ.

DiÖn h¹n ë Hµ §«ng nãi chung kh«ng réng, nÕu cè g¾ng vÉn chèng

®−îc. V× d©n sè Hµ §«ng cã 82 v¹n 4 ngh×n ng−êi, ruéng cÊy chiªm

cã 40 ngh×n 3 tr¨m hÐcta. Trõ mét phÇn ba lµ çc cô giµ yÕu, phô

n÷ cã thai nghÐn, çc em bÐ ch−a cã søc lao ®éng, còng cßn 54 v¹n

9 ngh×n ng−êi, tÝnh ®æ ®ång 12 ng−êi chèng h¹n cho 1 hÐcta, nh−

vËy cã khã qu¸ kh«ng? Cã lµm ®−îc kh«ng? NhÊt ®Þnh lµm ®−îc.

Chóng ta cã chñ lùc rÊt lín lµ ®¶ng viªn, ®oµn viªn thanh niªn

lao ®éng, héi viªn n«ng héi, céng l¹i lµ 27 v¹n 3 ngh×n ng−êi. Mçi

ng−êi cã tæ chøc chØ cÇn khuyÕn khÝch ®éng viªn, ®¸nh th«ng t−

t−ëng cho mét ng−êi n÷a lµ ®−îc. Chóng ta cã lùc l−îng tæ ®æi c«ng

lµ h¬n 2 ngh×n 8 tr¨m tæ, l¹i cã bé ®éi tham gia, nghÜa lµ cã mét lùc

l−îng rÊt lín ®Ó chèng h¹n vµ t¨ng gia s¶n xuÊt.

Ngoµi ra, tØnh Hµ §«ng l¹i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n nhiÒu

tØnh kh¸c lµ cã nhiÒu s«ng nh− s«ng Hång, s«ng NhuÖ, s«ng §¸y,

s«ng Bïi.

_______________

1) TØnh Hµ §«ng nay thuéc Thµnh phè Hµ Néi (BT).


Søc ng−êi cã, ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn cã, nh−ng chèng h¹n ®Õn

nay cßn kÐm, tr−íc hÕt lµ v× t− t−ëng ch−a th«ng:

- Cã ng−êi bi quan, sî khã, kh«ng tin vµo ®µo giÕng, ®µo m−¬ng,

kh«ng hiÓu r»ng lµm viÖc g× còng cã khã kh¨n, chØ cã khã nhiÒu, khã

Ýt nh−ng nÕu cã quyÕt t©m lµ v−ît ®−îc. T− t−ëng û l¹i vµo m¸y b¬m

n−íc còng kh«ng ®óng. NÕu tØnh nµo còng chê m¸y b¬m th× ChÝnh

phñ ph¶i cã hµng v¹n çi, ph¶i më nhµ m¸y, mµ më nhµ m¸y th×

ph¶i cã tiÒn, nh©n d©n ph¶i xuÊt ra vµ Ýt nhÊt còng ph¶i hai n¨m.

NÕu chê m¸y b¬m n−íc th× ngåi bã tay trong hai n¨m hay sao?

- Mét sè ®ång bµo chØ thÊy lîi tr−íc m¾t, kh«ng thÊy lîi l©u dµi,

chØ thÊy lîi Ých ç nh©n, kh«ng thÊy lîi Ých tËp thÓ, cho nªn ®· bá

ruéng ®i bu«n hoÆc lµm nghÒ kh¸c, kh«ng tham gia chèng h¹n. N«ng

d©n ph¶i b¸m lÊy ruéng ®Êt, ph¶i chèng h¹n, ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt.

NÕu bá ruéng ®i bu«n kh«ng ra søc chèng h¹n ®Ó h¹n h¸n mÊt mïa

th× mäi ng−êi ®Òu bÞ ®ãi, ng−êi ®i bu«n còng kh«ng no ®−îc.

- Mét khuyÕt ®iÓm n÷a lµ thiÕu c¶nh gi¸c. V× Mü - DiÖm vµ bän

tay ch©n cña chóng thÊy çi g× ta lµm tèt th× chóng bãp mÐo, nãi xÊu.

Nh− gÆp h¹n h¸n th× chóng t×m çch lµm cho d©n ta xao l·ng chèng

h¹n, kh«ng tin vµo lùc l−îng m×nh, mµ mª tÝn cÇu ®¶o cÇu trêi.

Do nh÷ng khuyÕt ®iÓm trªn vµ kh«ng quyÕt t©m, kh«ng tin

vµo lùc l−îng cña m×nh, cña tËp thÓ, cho nªn ®Õn nay viÖc chèng

h¹n cßn kÐm.

Nh−ng ®ång bµo Hµ §«ng s½n cã truyÒn thèng anh dòng.

Trong kh¸ng chiÕn, ®ång bµo Hµ §«ng ®· anh dòng chiÕn ®Êu.

Trong chèng h¹n, n¨m 1956, Hµ §«ng ®−îc th−ëng hai l¸ cê chèng

h¹n kh¸ nhÊt, n¨m 1957 ®· t¸t n−íc cøu h¹n ®−îc 2 v¹n 3 ngh×n

hÐcta, cã nhiÒu ®¬n vÞ ®· cè g¾ng. ThÝ dô nh− x· §«ng S¬n

(Ch−¬ng Mü) t¸t n−íc 13 bËc, çc x· Duyªn Th¸i, Minh Phó

(Th−êng TÝn) cã nh÷ng chiÕn sÜ cÇn cï chÞu khã, quyÕt t©m kh¾c

phôc khã kh¨n, kh«ng nh÷ng ®· chèng h¹n thµnh c«ng mµ cßn

bµi nãi t¹i héi nghÞ chèng h¹n tØnh hµ ®«ng 233

t¨ng ®−îc s¶n l−îng. §ã lµ truyÒn thèng tèt, tÊt c¶ ®ång bµo Hµ

§«ng cÇn cñng cè vµ ph¸t triÓn nh÷ng thµnh tÝch ®ã.

HiÖn nay còng cã thµnh tÝch nh− n¹o cèng Liªn M¹c, ®¾p ®Ëp

Thanh LiÖt, ®Ëp LiÔn vµ ®ang lµm m¸ng sè 7. Nh÷ng thµnh tÝch

b−íc ®Çu ®ã nªn khen, nh−ng ph¶i cè g¾ng nhiÒu h¬n n÷a, kh«ng

®−îc v× thÕ mµ sinh ra tù m·n.

Lµm Çch m¹ng Th¸ng T¸m cßn khã kh¨n h¬n chèng h¹n mµ

lóc ®ã §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng míi cã non 5 ngh×n ®¶ng viªn,

ch−a cã chÝnh quyÒn, nh−ng v× ®¶ng viªn cã quyÕt t©m cho nªn ®·

l·nh ®¹o nh©n d©n c¶ n−íc lµm Çch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh

c«ng. B©y giê, riªng tØnh Hµ §«ng cã h¬n 5 ngh×n ®¶ng viªn, l¹i cã

hµng v¹n ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng, héi viªn n«ng héi, tæ ®æi

c«ng, cã lùc l−îng phô n÷, cã c¶ bé ®éi n÷a. §ång bµo cã quyÕt t©m

th× nhÊt ®Þnh sÏ chèng h¹n ®−îc.

- Chèng h¹n lµ mét chiÕn dÞch, mét c«ng t¸c çch m¹ng. §©y lµ

mét cuéc thö th¸ch. §¶ng viªn, ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng, héi

viªn n«ng héi cÇn ph¶i xøng ®¸ng lµ lùc l−îng xung phong.

Chèng h¹n ®· lµ mét chiÕn dÞch th× cÇn ph¶i cè g¾ng, ph¶i kiªn

quyÕt, ph¶i tin t−ëng ë chèng h¹n th¾ng lîi, ph¶i gióp ®ì nhau, thi

®ua lËp c«ng gi÷a ®Þa ph−¬ng nµy víi ®Þa ph−¬ng kh¸c, gi÷a ®¬n vÞ

nµy víi ®¬n vÞ kh¸c, gi÷a x· nµy víi x· kh¸c. Cã ®oµn kÕt, cã quyÕt

t©m, cã gióp ®ì nhau, l¹i cã thi ®ua th× nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

§oµn kÕt ph¶i réng r·i, kh«ng nh÷ng ®oµn kÕt trong x·, trong

tØnh mµ ph¶i ®oµn kÕt víi çc tØnh b¹n nh− S¬n T©y1), Hµ Nam

trong viÖc chèng h¹n.

Chèng h¹n lµ mét chiÕn dÞch, ®· lµ chiÕn dÞch th× ph¶i cã

th−ëng, cã ph¹t. Th−ëng ng−êi tèt, ®¬n vÞ tèt, th−ëng cã nhiÒu

çch, ChÝnh phñ vµ ®Þa ph−¬ng sÏ lµm. B¸c høa tÆng mét l¸ cê thi

_______________

1) TØnh S¬n T©y nay thuéc Thµnh phè Hµ Néi (BT).


®ua chèng h¹n cho huyÖn nµo kh¸ nhÊt, cè g¾ng nhÊt. Cø trong

mét ®ît ng¾n ngµy, huyÖn nµo cã thµnh tÝch h¬n c¶ sÏ ®−îc gi÷ cê.

Cã th−ëng th× ph¶i cã ph¹t, th−ëng ph¹t ph¶i nghiªm minh. Trõ

çc cô giµ yÕu nhiÒu tuæi, nh÷ng ng−êi th−¬ng tËt, phô n÷ cã thai,

çc ch¸u bÐ, cßn ai cã søc lao ®éng mµ trèn tr¸ch nhiÖm, l−êi biÕng

kh«ng ®i chèng h¹n sÏ ph¶i ph¹t. Cßn ph¹t nh− thÕ nµo sÏ do khu,

tØnh, huyÖn quy ®Þnh cho ®óng møc.

Lµm tèt nh÷ng viÖc nãi trªn, kh¾c phôc khuyÕt ®iÓm, ph¸t huy

−u ®iÓm vµ truyÒn thèng s½n cã, gióp ®ì nhau ®oµn kÕt thi ®ua th×

chèng h¹n nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Sau ®©y, B¸c nãi thªm mét ®iÓm. TÕt n¨m ngo¸i, cã n¬i giÕt

tr©u bß nhiÒu, ¨n uèng nhiÒu, thËm chÝ cã n¬i cßn r−íc x¸ch, cê

b¹c, l·ng phÝ nhiÒu, ¶nh h−ëng ®Õn s¶n xuÊt, ®Õn thuÇn phong mü

tôc, mÊt ®oµn kÕt, v.v.. VËy TÕt nµy, cÇn lµm thÕ nµo tr¸nh ®−îc l·ng phÝ, çn bé nªn bµn b¹c víi ®ång bµo tæ chøc TÕt cho vui vÎ,

m¹nh kháe, tiÕt kiÖm. §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· nãi “ph¶i t¨ng gia

s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm”... Cã ng−êi thùc hµnh tiÕt kiÖm,

nh−ng còng cã ng−êi kh«ng tiÕt kiÖm mµ cßn l·ng phÝ. Cã n¬i cßn

mét sè gia ®×nh tæ chøc ®¸m ma, ®¸m c−íi, ¨n uèng xa xØ råi mang

nî c¶ ®êi, nh− thÕ lµ kh«ng tèt. B©y giê ta ph¶i gi÷ v÷ng thuÇn

phong mü tôc, thùc hiÖn ®êi sèng míi.

Hµ §«ng trong kh¸ng chiÕn còng nh− trong chèng h¹n tr−íc

®©y, ®Òu cã thµnh tÝch, l¹i cã lùc l−îng lín. Çn bé vµ ®ång bµo Hµ

§«ng ph¶i cè g¾ng trong chèng h¹n, t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm ®Ó trë thµnh mét tØnh kiÓu mÉu.

B¸c chóc çn bé vµ ®ång bµo Hµ §«ng th¾ng lîi trong chèng

h¹n vµ lµm vô chiªm cho tèt.

Nãi ngµy 12-1-1958.

Tµi liÖu l−u t¹i V¨n phßng

Thµnh ñy Hµ Néi.

235

TH¦ GöI ¤NG NGUYÔN SINH THO¸N1)

Th©n ¸i göi em NguyÔn Sinh Tho¸n,

§−îc tin chó X¬¬ng võa qua ®êi, anh rÊt lÊy lµm th−¬ng tiÕc.

Anh göi th− nµy chia buån cïng c¸c em.

Chµo th©n ¸i Ngµy 13 th¸ng 1 n¨m 1958

Hå CHÝ MINH

Tµi liÖu l−u t¹i

B¶o tµng Hå ChÝ Minh.

_______________

1) ¤ng NguyÔn Sinh Tho¸n lµ con cô NguyÔn Sinh X¬¬ng. Cô X¬¬ng lµ chó

cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh (BT).

236

Lêi chóc mõng n¨m míi nh©n d©n Hµ Néi

H«m nay lµ 15 ngµy, sau n¨m míi d−¬ng lÞch, vµ lµ 15 ngµy

tr−íc n¨m míi ©m lÞch. VËy, B¸c thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ

ChÝnh phñ, chóc çc c«, çc chó hai lÇn n¨m míi.

Çc c«, çc chó cã theo dâi ho¹t ®éng cña Quèc héi kh«ng? Cã

xem b¸o ço chung cña ChÝnh phñ kh«ng? Trong b¸o ço cña

ChÝnh phñ mµ Quèc héi còng ®ång ý lµ hai n¨m qua, mÆc dÇu cã

khã kh¨n, cã thiÕu sãt, nh−ng trong c«ng viÖc kh«i phôc kinh tÕ vµ

ph¸t triÓn v¨n hãa, chóng ta ®· ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh tÝch cã thÓ

gäi lµ to lín. Cã nh÷ng thµnh tÝch ®Êy lµ nhê ®ång bµo ta cè g¾ng

h¨ng h¸i, nhê çc n−íc anh em tËn t©m gióp ®ì, ®ång thêi còng

nhê çn bé ta, tøc lµ çc c«, çc chó cè g¾ng. V× vËy, çc c«, çc chó

còng ®· gãp phÇn kh¸ vµo thµnh tÝch ®ã, §¶ng vµ ChÝnh phñ cã lêi khen çc c«, çc chó.

N¨m nay, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· ®Ò ra khÈu hiÖu lµ: §Èy

m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ hay nãi ®óng h¬n lµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a

kh«i phôc kinh tÕ, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n hãa th×

ph¶i “Tù lùc çnh sinh, t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm”.

§Ó thùc hiÖn khÈu hiÖu Êy, çn bé chóng ta, çn bé qu©n, d©n,

chÝnh, §¶ng, c¶ nam, c¶ n÷ ph¶i lµ nh÷ng ng−êi kiÓu mÉu. Ch¼ng

nh÷ng lµ ng−êi kiÓu mÉu, mµ cßn lµ ng−êi tuyªn truyÒn ®¾c lùc.

B−íc ®Çu ®Ó thùc hiÖn khÈu hiÖu Êy, B¸c cã mét ®Ò nghÞ: Mét lµ,

lµm kiÓu mÉu; hai lµ, lµm ng−êi tuyªn truyÒn. B©y giê, B¸c ®Ò

nghÞ tõ ngµy mai cho ®Õn TÕt, mçi çn bé qu©n, d©n, chÝnh, §¶ng

lêi chóc mõng n¨m míi nh©n d©n hµ néi 237

sÏ bá vµo quü tiÕt kiÖm nhµ ng©n hµng, mçi ng−êi 1.000 ®ång. Cã

lµm ®−îc kh«ng? Ch¼ng nh÷ng lµ m×nh thùc hµnh, mµ ®ång thêi

còng cè g¾ng tuyªn truyÒn cho anh em, bµ con m×nh. Ph¶i nãi râ

viÖc nµy lµ: Çi mèc Ýt nhÊt míi lµ mét ngh×n, nh−ng ai cã hai, ba,

bèn, n¨m ngh×n cho ®Õn mét v¹n hay h¬n n÷a còng kh«ng cÊm

®©u. §Êy lµ mét. Hai lµ, ph¶i tuyªn truyÒn cho anh em, bµ con tù nguyÖn, tù gi¸c chø kh«ng ph¶i lµ çch lµm quan liªu, mÖnh lÖnh

hay gß Ðp. Ph¶i tù nguyÖn, tù gi¸c.

Mét ®iÓm n÷a: B¸c nghe ®−îc nhiÒu n¬i b¸o ço lµ TÕt nµy çc

c¬ quan, çc ®oµn thÓ sÏ gãp nhau l¹i lµm mét b÷a ®¸nh chÐn lu

bï, cã ph¶i thÕ kh«ng? Trong lóc ¨n uèng vµo dÞp TÕt çc tËp thÓ

nªn tù nguyÖn tù gi¸c bít l¹i mÊy phÇn tr¨m råi bá vµo çc quü

tiÕt kiÖm ng©n hµng, cho çi tËp thÓ Êy. Lµm tõ b©y giê cho ®Õn

TÕt, råi ngoµi TÕt, tÝnh l¹i ®¬n vÞ nµo lµm ®−îc nhiÒu nhÊt th× sÏ

®−îc th−ëng. Råi ngoµi TÕt cø tiÕp tôc m·i, çi ®ã kh«ng ai cÊm,

çi ®ã ®−îc khuyÕn khÝch.

§Ó khuyªn ng−êi ta lµm, th× m×nh ph¶i lµm g−¬ng tr−íc. V×

vËy, B¸c xung phong lµm g−¬ng bá vµo tiÕt kiÖm mét sè, sè ®ã lµ

bao nhiªu còng gi÷ bÝ mËt, kh«ng cho çc c«, çc chó biÕt. Mong

çc c«, çc chó vÒ thùc hiÖn tiÕt kiÖm ®Ó lµm g−¬ng cho ®ång bµo

vµ Thñ ®« th× ph¶i lµm g−¬ng cho çc ®Þa ph−¬ng kh¸c.

Mét ®iÓm n÷a lµ ®i tuyªn truyÒn cho ®¾c lùc, cã thµnh tÝch cao

sÏ ®−îc nhËn gi¶i th−ëng. Cßn gi¶i th−ëng lµ g×? Cã thÓ nãi lµ mét

gi¶i th−ëng rÊt quý b¸u. Nh−ng lµ çi g× th× còng ®ang bÝ mËt, cø

cè g¾ng th× sÏ ®−îc gi¶i th−ëng. B©y giê, ®Ó khuyÕn khÝch çc c«,

çc chó th× mêi çc c«, çc chó xem chiÕu bãng, råi ®Ó cho thªm vui

th× mêi çc c«, çc chó sÏ ¨n kÑo l¹c.

Nãi ngµy 15-1-1958.

Tµi liÖu l−u t¹i Trung t©m

L−u tr÷ quèc gia III.

238

NãI CHUYÖN VíI ANH CHÞ EM HäC VI£N, ÇN Bé, C¤NG NH¢N VI£N TR¦êNG

§¹I HäC NH¢N D¢N VIÖT NAM (KHãa III)

H«m nay t«i thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ tíi

th¨m çc ®ång chÝ vµ hoan nghªnh çc ®ång chÝ ®· ®i chèng h¹n

trong nh÷ng ngµy võa qua. B©y giê t«i nãi chuyÖn víi çc ®ång chÝ

vÒ chñ nghÜa x· héi.

LÞch sö cña x· héi do ng−êi lao ®éng t¹o ra. Sù ph¸t triÓn cña

lÞch sö lµ quy luËt kh«ng ai ng¨n trë ®−îc.

ChÕ ®é céng s¶n nguyªn thñy biÕn ®æi thµnh chÕ ®é n« lÖ. ChÕ

®é n« lÖ biÕn ®æi thµnh chÕ ®é phong kiÕn. ChÕ ®é phong kiÕn biÕn

®æi thµnh chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa. ChÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa nhÊt

®Þnh sÏ biÕn ®æi thµnh chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.

Mét chÕ ®é nµy biÕn ®æi thµnh mét chÕ ®é kh¸c lµ c¶ mét cuéc

®Êu tranh gay go, kÞch liÖt vµ l©u dµi gi÷a çi xÊu vµ çi tèt, gi÷a

çi cò vµ çi míi, gi÷a çi tho¸i bé vµ çi tiÕn bé, gi÷a çi ®ang suy

tµn vµ çi ®ang ph¸t triÓn. KÕt qu¶ lµ çi míi, çi ®ang tiÕn bé

nhÊt ®Þnh th¾ng.

§Ó chøng tá chñ nghÜa x· héi nhÊt ®Þnh th¾ng, chóng ta chØ

cÇn «n l¹i lÞch sö trong 40 n¨m gÇn ®©y, tõ n¨m 1917 ®Õn n¨m

1957. §Õn cuèi n¨m 1917, c¶ thÕ giíi ®Òu cßn bÞ chñ nghÜa t− b¶n

®Õ quèc thèng trÞ. Sau Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga, 200 triÖu

nãi chuyÖn víi anh chÞ em häc viªn, çn bé... 239

ng−êi ®· ®−îc gi¶i phãng, nh−ng h¬n 2.000 triÖu ng−êi vÉn bÞ chñ

nghÜa t− b¶n ®Õ quèc thèng trÞ.

Ngµy nay t×nh h×nh ®· thay ®æi h¼n.

12 n−íc víi 950 triÖu ng−êi ®ang x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

L¹i cã h¬n 500 triÖu ng−êi ®· giµnh ®−îc tù do ®éc lËp (nh− Ên §é,

In®«nªxia, MiÕn §iÖn, v.v.). ThÕ lµ h¬n 1.450 triÖu ng−êi ®· tho¸t

khái ¸ch ®Õ quèc.

Ngoµi ra cßn ®é 400 triÖu ng−êi ë ch©u ¸, ch©u Phi, Nam Mü

®ang ®Êu tranh chèng ®Õ quèc. ChØ cßn l¹i 400 triÖu ng−êi ë çc

n−íc ®Õ quèc. Nh−ng trong sè ®ã, tuyÖt ®¹i ®a sè lµ n«ng d©n vµ

c«ng nh©n, ®ang ®Êu tranh chèng chÕ ®é t− b¶n tham tµn ë n−íc

hä. V× ®êi sèng cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n ®ãi khæ vµ thÊt

nghiÖp, hä ®ang ®Êu tranh rÊt kÞch liÖt nh− ë Mü, Anh, Ph¸p,

T©y §øc, v.v..

MÊy con sè trªn ®©y chøng tá rÊt râ rµng: lùc l−îng x· héi chñ

nghÜa vµ d©n téc gi¶i phãng ph¸t triÓn rÊt m¹nh, chñ nghÜa t− b¶n

vµ ®Õ quèc th× ®ang l¨n xuèng dèc rÊt nhanh.

Mét ®iÓm n÷a ®Ó chøng tá thªm sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña

chñ nghÜa x· héi: ®Õn n¨m 1917 chØ cã mét ®¶ng céng s¶n lµ §¶ng

Céng s¶n Nga. N¨m 1940 - 1941, §Ö tam Quèc tÕ gåm 43 ®¶ng víi

h¬n 4 triÖu ®¶ng viªn.

Trong Héi nghÞ ë M¸txc¬va cuèi n¨m ngo¸i cã 64 ®¶ng céng

s¶n, ®¶ng c«ng nh©n vµ ®¶ng lao ®éng tham gia, thay mÆt cho h¬n

33 triÖu ®¶ng viªn.

VÒ kinh tÕ çch ®©y 40 n¨m, Nga lµ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c

hËu. Sau khi Çch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng, tõ n¨m 1917

®Õn n¨m 1922, nguþ qu©n nguþ quyÒn næi lªn lung tung, tõ §«ng

sang T©y, tõ Nam chÝ B¾c, cã nh÷ng tªn næi tiÕng nhÊt nh−

C«ns¾c, Vr¨nghen, v.v., chóng kÕt hîp víi qu©n ®éi 14 n−íc ®Õ

quèc chñ nghÜa ®Ó hßng tiªu diÖt chÝnh quyÒn X«viÕt trÎ tuæi21.


Còng trong thêi gian nµy, n¹n ®ãi rÐt vµ bÖnh dÞch hoµnh

hµnh d÷ tîn ë Nga. Trêi rÐt xuèng 20 ®é, 40 ®é d−íi 0 ®é. Nh©n

d©n ®ãi khæ, c«ng nh©n, du kÝch, bé ®éi quÇn ¸o r¸ch r−íi, ch©n

kh«ng cã giÇy mµ vÉn ph¶i ngµy ®ªm s¶n xuÊt, ®¸nh giÆc.

Tíi n¨m 1922, nguþ qu©n nguþ quyÒn bÞ tiªu diÖt. HÕt néi

chiÕn th× ®Õ quèc lµm vßng v©y kh«ng cho ng−êi Liªn X« ra ngoµi

bu«n b¸n vµ kh«ng cho ng−êi ngoµi vµo bu«n b¸n víi Liªn X«.

Tõ n¨m 1918 ®Õn n¨m 1929, nh©n d©n Liªn X« th¾t l−ng buéc

bông, nhÞn ®ãi nhÞn khæ ®Ó x©y dùng ®Êt n−íc, cã nh÷ng çi g× quý

nh− b¬, t¸o, nho, lª, v.v. ®Òu ®em b¸n ra ngoµi ®Ó mua m¸y mãc vÒ

s¶n xuÊt vµ ®Ó tr¶ tiÒn cho çc chuyªn gia §øc, Mü, Anh, v.v..

Trong thêi gian nµy, nh©n d©n ¨n mÆc rÊt s¬ sµi, mÆc quÇn ¸o v¶i

th«, nhµ ë cèt sao tr¸nh ®−îc m−a, giã, tuyÕt lµ ®−îc.

§Õn n¨m 1930, Liªn X« b¾t ®Çu thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn

thø nhÊt, råi lÇn thø hai, ®Õn nöa kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø ba th×

sinh ho¹t cña nh©n d©n cµng ngµy cµng lªn.

N¨m 1941, Liªn X« ®ang tiÕn hµnh kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø ba

th× ph¸t xÝt §øc tÊn c«ng. Nã ph¸ ho¹i vµ giÕt rÊt nhiÒu ng−êi ë

Liªn X«. NhiÒu thµnh phè bÞ ph¸ trôi hÕt; thµnh phè Lªningr¸t bÞ

bao v©y 900 ngµy nh−ng nh©n d©n Liªn X« vÉn gi÷ ®−îc mÆc dï

ph¸t xÝt khñng bè tµn s¸t rÊt d· man.

N¨m 1945 hÕt chiÕn tranh, n¨m 1947 - 1950 nh©n d©n Liªn X«

ra søc kiÕn thiÕt l¹i tiÕn bé h¬n tr−íc, nh− thµnh phè Lªningr¸t

dµi 70 c©y sè to vµ ®Ñp h¬n tr−íc, nãi chung çc thµnh phè ®Òu

®−îc x©y dùng l¹i rÊt ®Ñp vµ to.

Nh− vËy Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga míi thµnh c«ng ®−îc 40

n¨m: 18 n¨m ®Êu tranh cùc kú gian khæ vµ 22 n¨m ra søc ph¸t

triÓn kinh tÕ, mµ Liªn X« ®· tiÕn lªn hµng ®Çu ë ch©u ¢u...

VÒ khoa häc kü thuËt, th× ngµy nay Liªn X« ®· h¬n h¼n Mü

trong nhiÒu ngµnh nh− tªn löa qua çc lôc ®Þa, vÖ tinh nh©n t¹o,


tµu ph¸ b¨ng ch¹y b»ng søc nguyªn tö, v.v., ngay çc nhµ khoa

häc vµ çc nhµ b¸o cña çc n−íc ®Õ quèc còng c«ng nhËn lµ Mü

muèn theo kÞp Liªn X« ph¶i cã mét thêi gian mÊy n¨m.

Nh− trªn ta thÊy, lùc l−îng cña phe x· héi chñ nghÜa vµ hßa

b×nh d©n chñ thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn m¹nh vµ thÕ lùc ®Õ quèc chñ

nghÜa ®ang suy tµn.

ViÖt Nam ta bÞ ®Õ quèc, phong kiÕn ¸p bøc bãc lét hµng tr¨m

n¨m, çch m¹ng thµnh c«ng ®−îc trªn 10 n¨m th× 8, 9 n¨m chiÕn

tranh, thùc d©n Ph¸p c−íp bãc tµn ph¸ rÊt nhiÒu, cho nªn n−íc ta

v« cïng l¹c hËu vÒ mäi mÆt. Ta míi hßa b×nh ®−îc 3 n¨m, nh−ng

®Êt n−íc cßn bÞ chia c¾t lµm ®«i nªn khã kh¨n rÊt nhiÒu.

T×nh h×nh nh− vËy ta c¶i thiÖn sinh ho¹t ®−îc ch−a?

Nh− n−íc Nga ®«ng ng−êi vµ to réng h¬n ta, n«ng nghiÖp l¹c

hËu nh−ng vÉn cßn h¬n ta mµ sau 12 n¨m míi c¶i thiÖn sinh ho¹t

®−îc. Ta míi hßa b×nh mµ c¶i thiÖn ngay th× kh«ng ®−îc. §¶ng vµ

ChÝnh phñ nãi: cè g¾ng c¶i thiÖn sinh ho¹t dÇn dÇn, nÕu cø ®ßi c¶i

thiÖn ngay lµ “tÕu”, v× muèn c¶i thiÖn sinh ho¹t ph¶i s¶n xuÊt ®−îc

nhiÒu. Nh− thêi Ph¸p thèng trÞ, ®ång bµo miÒn B¾c ph¶i mua g¹o

ë miÒn Nam ra, b©y giê ch¼ng nh÷ng miÒn B¾c ®ñ g¹o ¨n l¹i cßn

thõa ®Ó trao ®æi ra ngoµi. VÊn ®Ò nµy chÝnh t«i ®· xuèng th¨m

n«ng d©n, chÝnh ng−êi n«ng d©n nãi håi Ph¸p thuéc th× ®ãi khæ,

thiÕu thèn, ngµy nay sinh ho¹t no Êm h¬n tr−íc nhiÒu, ngµy ¨n hai

b÷a c¬m, cã nhµ l¹i ¨n ba b÷a.

*

* *

Muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× ph¶i c¶i t¹o x· héi cò thµnh

mét x· héi míi, mét x· héi kh«ng cã chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi,

mét x· héi b×nh ®¼ng nghÜa lµ ai còng ph¶i lao ®éng vµ cã quyÒn

lao ®éng, ai lµm nhiÒu th× h−ëng nhiÒu, lµm Ýt h−ëng Ýt, kh«ng lµm

kh«ng h−ëng.


Muèn x· héi giµu th× mçi ç nh©n, mçi gia ®×nh cho ®Õn c¶

n−íc ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm.

T¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm, kÕt qu¶ sÏ lµ nh÷ng

thø g× còng sÏ ®Çy ®ñ d− dËt. Lóc ®ã lµ lóc ai còng ®−a hÕt tµi

n¨ng cña m×nh cèng hiÕn cho x· héi, ®ång thêi ai cÇn dïng bao

nhiªu th× lÊy bÊy nhiªu. Ch÷ Trung Quèc nãi: “Çc tËn së n¨ng,

çc thñ së nhu”1). ThÕ lµ chÕ ®é céng s¶n.

C«ng cuéc c¶i t¹o x· héi ë Liªn X« khã kh¨n h¬n ë ta v× tr−íc

®©y 13 n¨m chØ cã mét m×nh Liªn X« lµ n−íc x· héi chñ nghÜa, bÞ

çc n−íc t− b¶n vµ ®Õ quèc bao v©y xung quanh. N−íc ta dÔ dµng

h¬n mét chõng nµo ®ã, v× ngoµi sù cè g¾ng cña b¶n th©n m×nh, ta

l¹i cã sù gióp ®ì cña Liªn X«, Trung Quèc vµ çc n−íc anh em

trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, l¹i cã kinh nghiÖm x©y dùng

x· héi chñ nghÜa cña Liªn X«.

Nh©n d©n ta nç lùc cè g¾ng céng víi sù gióp ®ì v« t− cña çc

n−íc b¹n, th× kho¶ng 8 n¨m sÏ c¶i thiÖn sinh ho¹t lµ hîp lý. NÕu

®ång bµo ta cè g¾ng, ai còng cè g¾ng th× t«i ®¶m b¶o 5 n¨m sÏ c¶i

thiÖn sinh ho¹t ®−îc.

Çc ®ång chÝ cã muèn c¶i t¹o x· héi kh«ng? Muèn c¶i t¹o x·

héi th× ph¶i c¶i t¹o m×nh. Cã mét sè ®ång chÝ thÊy nãi ch÷ c¶i t¹o

th× xÊu hæ. C¶i t¹o x· héi th× ®ång ý nh−ng c¶i t¹o m×nh th× kh«ng

®ång ý.

§Ó c¶i t¹o x· héi, mét mÆt ph¶i c¶i t¹o vËt chÊt nh− t¨ng gia

s¶n xuÊt, mét mÆt ph¶i c¶i t¹o t− t−ëng. NÕu kh«ng cã t− t−ëng x·

héi chñ nghÜa th× kh«ng lµm viÖc x· héi chñ nghÜa ®−îc.

T− t−ëng x· héi chñ nghÜa lµ g×? T− t−ëng x· héi chñ nghÜa nãi

tãm t¾t lµ ph¶i ®Æt lîi Ých chung cña c¶ n−íc lªn tr−íc hÕt, lªn trªn

lîi Ých cña ç nh©n m×nh. T− t−ëng x· héi chñ nghÜa vµ t− t−ëng ç

_______________

1) Çc tËn së n¨ng, çc thñ së nhu: Lµm hÕt n¨ng lùc, h−ëng theo nhu cÇu (BT).


nh©n chñ nghÜa chèng ®èi nhau, nÕu cø lo cho m×nh kh«ng lo cho

lµng, cho n−íc th× kh«ng thÓ cã t− t−ëng x· héi chñ nghÜa ®−îc.

Mçi ng−êi ph¶i cã t− t−ëng x· héi chñ nghÜa ®óng ®¾n, th× míi

cã thÓ gãp phÇn xøng ®¸ng vµo viÖc x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Mäi ng−êi chóng ta ph¶i yªu quý lao ®éng vµ ng−êi lao ®éng, nhÊt

lµ lao ®éng ch©n tay.

Chóng ta, nhÊt lµ nh÷ng ng−êi trÝ thøc, chóng ta sinh tr−ëng

kh¸ l©u d−íi chÕ ®é thùc d©n vµ phong kiÕn, chÞu ¶nh h−ëng chÕ

®é Êy kh¸ s©u, v« t×nh nhiÔm vµo nh÷ng çi xÊu còng kh¸ nhiÒu,

trong b¶n th©n chóng ta t− t−ëng cò cßn nhiÒu. Çch m¹ng thµnh

c«ng ®· 13 n¨m, nh−ng l¹i kh¸ng chiÕn 8, 9 n¨m, nªn viÖc gi¸o dôc

x· héi chñ nghÜa cßn Ýt, t− t−ëng cò ch−a ®i hÕt, t− t−ëng míi ch−a

vµo nhiÒu.

B©y giê çc ®ång chÝ cã c¬ héi ®Ó nghiªn cøu häc tËp, c¶i t¹o

nh÷ng çi g× kh«ng ®óng, häc tËp nh÷ng t− t−ëng tèt. GhÐt, bôi

cßn ch¶i giòa ®−îc, nh−ng t− t−ëng ph¶i ®Êu tranh gay g¾t, kh«ng

ph¶i dÔ dµng. §Êu tranh ®Ó tiÕn bé, nÕu kh«ng ®Êu tranh th× tho¸i

bé, nªn chóng ta ph¶i cè g¾ng häc tËp c¶i t¹o, quyÕt t©m c¶i t¹o.

§¶ng vµ ChÝnh phñ th× cè g¾ng gi¸o dôc chóng ta, ®oµn kÕt chóng

ta, gióp chóng ta c¶i t¹o.

Môc ®Ých c¶i t¹o lµ lµm cho nh÷ng ng−êi trÝ thøc chóng ta trë

thµnh nh÷ng ng−êi trÝ thøc cña giai cÊp c«ng nh©n, hÕt lßng hÕt

søc phôc vô c«ng n«ng, gãp phÇn xøng ®¸ng vµ vÎ vang vµo c«ng

cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

ý nghÜa hai ch÷ c¶i t¹o lµ nh− thÕ.

Chóng ta quyÕt t©m, th× tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi nhÊt ®Þnh

thµnh c«ng.

*

* *


Cã ®ång chÝ hái: chóng ta ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng

ph−¬ng ph¸p hßa b×nh, th× cã th¾ng lîi ®−îc kh«ng?

Cã thÓ tr¶ lêi: Ch¾c ch¾n sÏ th¾ng lîi. Chóng ta mçi ng−êi ra

søc x©y dùng miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Chóng ta cè

g¾ng lµm cho chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi ë miÒn B¾c ®Òu

h¬n h¼n miÒn Nam, lµm c¬ së v÷ng m¹nh cho cuéc ®Êu tranh cña

®ång bµo miÒn Nam vµ cña c¶ toµn d©n. Tõ B¾c chÝ Nam chóng ta

®oµn kÕt nhÊt trÝ, ®Êu tranh kh«ng ngõng, th× chóng ta nhÊt ®Þnh

sÏ th¾ng.

Nh− ®· nãi trªn ®©y, chñ nghÜa ®Õ quèc ngµy cµng suy ®åi, hßa

b×nh d©n chñ vµ chñ nghÜa x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh.

Thªm vµo ®ã lµ lßng nång nµn yªu n−íc cña nh©n d©n ta nãi

chung, cña ®ång bµo miÒn Nam nãi riªng. Nh÷ng ®iÒu ®ã céng l¹i,

chóng ta cã thÓ ch¾c ch¾n r»ng: ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ

b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Nãi ngµy 18-1-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.17-22.

245

TH¦ GöI HéI §åNG NH¢N D¢N THµNH PHè Hµ NéI

KÝnh göi Héi ®ång nh©n d©n Thµnh phè Hµ Néi,

T«i thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ nhiÖt liÖt c¶m ¬n

Héi ®ång nh©n d©n ®· göi th− b¸o c¸o vÒ kÕt qu¶ khãa häp thø nhÊt

cña Héi ®ång. §ång thêi t«i hoan nghªnh tinh thÇn ®oµn kÕt nhÊt

trÝ vµ lµm viÖc khÈn tr−¬ng cña Héi ®ång nh©n d©n Thñ ®« Hµ Néi.

Héi ®ång nh©n d©n ®· quyÕt ®Þnh nh÷ng c«ng t¸c thiÕt thùc

phôc vô cho lîi Ých cña ®ång bµo.

T«i mong r»ng Héi ®ång nh©n d©n sÏ ra søc vËn ®éng ®ång bµo

Thñ ®« ®oµn kÕt chÆt chÏ, h¨ng h¸i tham gia thùc hiÖn mäi chñ

tr−¬ng c«ng t¸c cña §¶ng vµ ChÝnh phñ vµ nh÷ng nghÞ quyÕt cña

Héi ®ång nh©n d©n. Tr−íc m¾t lµ:

- TÝch cùc chèng h¹n, ®¶m b¶o kÕ ho¹ch vô chiªm cho tèt;

- Qu¶n lý tèt thÞ tr−êng, chèng ®Çu c¬ tÝch tr÷;

- §Èy m¹nh phong trµo t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm,

nh»m hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch Nhµ n−íc n¨m 1958 ®Ó c¶i thiÖn

dÇn dÇn ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa cña nh©n d©n;

- Trong dÞp TÕt Nguyªn ®¸n s¾p tíi, cÇn khuyÕn khÝch ®ång

bµo tæ chøc ngµy TÕt cho vui vÎ, lµnh m¹nh vµ tiÕt kiÖm, tr¸nh xa

xØ l·ng phÝ;


- Gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn thuÇn phong mü tôc lµm cho Thñ ®«

ta ngµy thªm t−¬i ®Ñp phån thÞnh vµ trë nªn mét thµnh phè g−¬ng

mÉu cho c¶ n−íc.

Chµo th©n ¸i



Hå CHÝ MINH


ngµy 29-1-1958.

247

Bµi NãI T¹i TR¦êNG C¤NG AN TRUNG ¦¥NG1)

B¸c thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ hái th¨m søc kháe çc c« çc

chó.

Çc c« çc chó cã tham gia chèng h¹n kh«ng?

B¸c khen çc c« çc chó häc sinh, çn bé h−íng dÉn vµ anh chÞ

em phôc vô c¬m n−íc.

B©y giê vµo ®Ò:

Çc c« çc chó muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi kh«ng?

TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, c«ng an cã tr¸ch nhiÖm g×?

Lµ mét bé phËn cña c¶ bé m¸y Nhµ n−íc nh©n d©n d©n chñ

chuyªn chÝnh tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, c«ng an ph¶i b¶o vÖ d©n

chñ cña nh©n d©n vµ thùc hiÖn chuyªn chÝnh víi nh÷ng kÎ chèng

l¹i d©n chñ cña nh©n d©n.

D©n chñ vµ chuyªn chÝnh ®i ®«i víi nhau. Muèn d©n chñ thùc

sù ph¶i chuyªn chÝnh thùc sù, v× kh«ng chuyªn chÝnh thùc sù, bän

thï ®Þch sÏ lµm h¹i d©n chñ cña nh©n d©n, v× nh©n d©n cã tin yªu

c«ng an th× míi gióp c«ng an chuyªn chÝnh thùc sù ®−îc víi ®Þch.

D©n chñ vµ chuyªn chÝnh thËt lµ quan hÖ mËt thiÕt víi nhau.

Cã chuyªn chÝnh thùc sù, cã d©n chñ thùc sù th× míi tiÕn lªn

chñ nghÜa x· héi ®−îc. V× kÎ ®Þch kh«ng thÓ ph¸ ho¹i ®−îc ta mµ

nh©n d©n th× an t©m thùc hµnh tiÕt kiÖm vµ h¨ng h¸i s¶n xuÊt

_______________

1) Tr−êng C«ng an Trung −¬ng nay lµ Häc viÖn An ninh nh©n d©n (BT).


®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Muèn gãp phÇn vµo viÖc tiÕn lªn

chñ nghÜa x· héi, c«ng an ph¶i chuyªn chÝnh thùc sù vµ d©n chñ

thùc sù.

TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi lµ mét c«ng cuéc rÊt phøc t¹p vµ

nhiÒu gian khæ.

- Khi chèng ®Õ quèc, ai, giai cÊp nµo yªu n−íc, ®Òu ®−îc tham

gia ®Êu tranh, kÓ c¶ ®Þa chñ, quan l¹i ghÐt T©y, thÕ lµ ®«ng ng−êi

tham gia nhÊt.

- B−íc vµo c¶i çch ruéng ®Êt, th× ®Þa chñ ph¶n ®èi ta.

- B©y giê ph¶i tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× giai cÊp t− s¶n

kh«ng thÝch. VËy lµ çch m¹ng cµng tiÕn lªn cµng khã kh¨n. C«ng

viÖc chÝnh quyÒn, c«ng an cµng khã kh¨n, cµng phøc t¹p. Nh©n

viªn, çn bé c«ng an cµng ph¶i n©ng cao chÝ khÝ çch m¹ng, n©ng

cao tinh thÇn c¶nh gi¸c.

ChÝnh v× vËy §¶ng, ChÝnh phñ rÊt chó ý ®Õn c«ng t¸c cña c«ng

an vµ ®Õn viÖc gi¸o dôc çn bé c«ng an. ë tr−êng nµy mét ng−êi

gióp ®ì h−íng dÉn 4 häc viªn. Mét ng−êi phôc vô 4 ng−êi nh− thÕ

lµ thiÕu hay lµ thõa? B¸c thÊy lµ nhiÒu ®Êy. Häc sinh th× 95% lµ

®¶ng viªn, chØ cßn 5% lµ ngoµi §¶ng. Ngoµi §¶ng nh−ng §¶ng rÊt

tin cËy, v× çc çn bé ®ã ®· ®−îc chän läc, rÊt trung thµnh víi

§¶ng. §¶ng viªn th× hÇu hÕt lµ huyÖn ñy viªn, mét sè Ýt lµ çn bé

tØnh. Kh«ng cã c¬ quan nµo l¹i nhiÒu çn bé nh− thÕ nµy. VËy chí

cßn kªu lµ Ýt çn bé. Ph¶i thÊy lµ §¶ng, ChÝnh phñ hÕt søc ch¨m

sãc. Çc c« çc chó ph¶i xøng ®¸ng víi lßng tin cËy cña §¶ng vµ

ChÝnh phñ.

Cßn vÒ phÇn çn bé c«ng an th× ph¶i nh− thÕ nµo?

Kh«ng ph¶i chØ muèn kh«ng lµ ®−îc. MiÖng nãi tiÕn lªn chñ

nghÜa x· héi, nh−ng t− t−ëng cßn kh«ng th«ng vµ hµnh ®éng cßn

kh«ng ®óng th× kh«ng tiÕn lªn ®−îc. Tr−íc hÕt çn bé ph¶i cã t−

t−ëng x· héi chñ nghÜa, lËp tr−êng ph¶i râ rµng, v÷ng ch¾c ®·. Råi

bµi nãi t¹i tr−êng c«ng an trung −¬ng 249

çn bé lµm cho nh©n d©n hiÓu ®Ó nh©n d©n h¨ng h¸i t¨ng gia s¶n

xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm. Khi ®ã c¶ x· héi míi tiÕn lªn chñ nghÜa

x· héi ®−îc.

T− t−ëng x· héi chñ nghÜa lµ thÕ nµo? Lµ mçi ng−êi h·y nghÜ ®Õn

lîi Ých chung, lîi Ých toµn d©n tr−íc. Ph¶i chèng chñ nghÜa ç nh©n.

ThÕ nµo lµ chñ nghÜa ç nh©n? Lµ so b× ®·i ngé: l−¬ng thÊp, cao,

quÇn ¸o ®Ñp, xÊu, lµ uÓ o¶i, muèn nghØ ng¬i, h−ëng thô, an nhµn.

Chñ nghÜa ç nh©n nh− vi trïng ®Î ra nhiÒu bÖnh kh¸c: sî

khã, sî khæ; tù do chñ nghÜa; vui th× lµm, kh«ng vui th× kh«ng lµm,

thÝch th× lµm, kh«ng thÝch kh«ng lµm. Ph¶i ®Ò cao tÝnh tæ chøc, ®Ò

cao kû luËt. Chèng chñ nghÜa ba ph¶i; tr¸i ph¶i, ph¶i døt kho¸t,

ph¶i râ rµng, kh«ng ®−îc nÓ nang. Can ®¶m b¶o vÖ chÝnh nghÜa,

dòng c¶m tù phª b×nh vµ phª b×nh. X¸c ®Þnh toµn t©m toµn ý,

100% phôc vô nh©n d©n. Cã thÕ míi kh¾c phôc ®−îc khuyÕt ®iÓm,

ph¸t huy ®−îc −u ®iÓm. Cßn so s¸nh ®Þa vÞ, cßn suy b× h−ëng thô

th× chØ cã 50% phôc vô nh©n d©n cßn 50% lµ phôc vô ç nh©n

m×nh. C«ng an lµ bé m¸y gi÷ g×n chÝnh quyÒn chèng thï ngoµi ®Þch

trong, mµ cßn chñ nghÜa ç nh©n lµ cßn cã ®Þch ë bªn trong, ®Þch ë

trong con ng−êi m×nh. KÎ ®Þch Êy l¹i kh«ng thÓ lÊy sóng b¾n vµo

®−îc. Ph¶i ra søc phÊn ®Êu rÌn luyÖn t− t−ëng míi kh¾c phôc ®−îc

nã. Kh¾c phôc chñ nghÜa ç nh©n lµ b−íc rÊt quan träng ®Ó tiÕn

lªn chñ nghÜa x· héi.

VÒ c«ng t¸c: Ph¶i ®i s©u, ph¶i thiÕt thùc, ph¶i ®iÒu tra nghiªn

cøu, kh«ng ®−îc chñ quan, tù tóc tù m·n. GÆp khã kh¨n, thÊt b¹i

kh«ng ®−îc n¶n chÝ.

Muèn phôc vô nh©n d©n tèt ph¶i ®i ®−êng lèi quÇn chóng.

§−îc nh©n d©n tin, yªu, phôc th× viÖc g× còng lµm ®−îc. Kh«ng ®i

®−êng lèi quÇn chóng lµ kh«ng gÇn nh©n d©n, lµ thiÕu d©n chñ, lµ

trë thµnh quan liªu. Quan liªu th× kh«ng ®oµn kÕt ®−îc ai. ThÕ mµ

®oµn kÕt lµ rÊt cÇn thiÕt, ®oµn kÕt néi bé ngµnh c«ng an, ®oµn kÕt


víi çc ngµnh kh¸c, ®oµn kÕt víi nh©n d©n. Cã thÕ th× c«ng t¸c míi

lµm ®−îc.

§èi víi nh©n d©n, ®èi víi §¶ng, víi çch m¹ng x· héi chñ

nghÜa, tr¸ch nhiÖm cña c«ng an rÊt lín, rÊt nÆng nÒ. Cho nªn ph¶i

x©y dùng mét bé m¸y c«ng an rÊt tèt, rÊt ch¾c ch¾n. Ai ph¶i x©y

dùng? Mçi mét çn bé c«ng an ®Òu cã tr¸ch nhiÖm vµo ®Êy. Ai còng

tiÕn bé, còng kh¾c phôc ®−îc khuyÕt ®iÓm, ph¸t huy ®−îc −u ®iÓm,

th× toµn bé bé m¸y c«ng an sÏ tèt. §iÒu ®ã thËt lµ râ rµng, dÔ hiÓu

cho nªn mçi çn bé c«ng an ph¶i cè g¾ng, g−¬ng mÉu trong häc

tËp, trong c«ng t¸c, g−¬ng mÉu vÒ ®¹o ®øc çch m¹ng.

B¸c nãi mÊy lêi tãm t¾t vÒ Héi nghÞ M¸txc¬va.

Hai b¶n Tuyªn ng«n vµ Tuyªn bè rÊt quan träng, cã ¶nh h−ëng

rÊt lín.

- Tõ ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®Õn nay, ®©y lµ lÇn ®Çu tiªn,

çc ®¶ng anh em häp mÆt ®«ng ®ñ bµn viÖc thÕ giíi.

- B¶n tuyªn bè cña 12 n−íc x· héi chñ nghÜa ®Òu nhÊt trÝ x¸c

®Þnh ®−êng lèi tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi - do d©n chñ bµn b¹c mµ

®i tíi thèng nhÊt nhËn ®Þnh.

- Hai b¶n nªu lªn r»ng t− t−ëng x· héi chñ nghÜa ngµy cµng

m¹nh. Tr−íc ®©y, x©y dùng chñ nghÜa x· héi chØ cã 200 triÖu nh©n

d©n Liªn X« mµ nay, chØ trong vßng 10 n¨m, ®· cã 950 triÖu ng−êi

råi. Phe x· héi chñ nghÜa thËt réng lín, n¨m ngo¸i B¸c ®i bèn v¹n

c©y sè mµ chØ ®i trong gia ®×nh m×nh th«i. Cã nh÷ng n−íc lín

kh«ng ph¶i x· héi chñ nghÜa nh−ng chèng ®Õ quèc: Ên §é, MiÕn

§iÖn, In®«nªxia, Ai CËp. D©n sè thÕ giíi lµ 2.500 triÖu, d©n sè ®Õ

quèc chØ cã 400 triÖu. Phe x· héi chñ nghÜa cµng ph¸t triÓn th× phe

®Õ quèc cµng “teo” l¹i, phe x· héi chñ nghÜa ngµy cµng m¹nh th×

phe ®Õ quèc ngµy cµng ®i ®Õn ®−êng cïng.

D©n ta, §¶ng ta cã gãp phÇn quan träng vµo th¾ng lîi cña chñ

nghÜa x· héi, cña hßa b×nh. Ta hÕt søc tin t−ëng vµo th¾ng lîi Êy,

bµi nãi t¹i tr−êng c«ng an trung −¬ng 251

mÆc dÇu tr−íc m¾t cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n, khã kh¨n trong ®êi

sèng, khã kh¨n v× ®Êt n−íc bÞ t¹m thêi chia c¾t. Nh−ng khã kh¨n

chØ lµ nhÊt thêi cßn thuËn lîi th× lµ c¨n b¶n. Ta tin ch¾c ta th¾ng

lîi. Do ®ã mµ ra søc kh¾c phôc khuyÕt ®iÓm, ph¸t huy −u ®iÓm. §ã

lµ ý nghÜa tãm t¾t cña hai b¶n Tuyªn bè vµ Tuyªn ng«n. Mçi ng−êi

®Òu ph¶i gãp phÇn thùc hiÖn ý nghÜa vµ môc ®Ých cña hai b¶n ®ã.

Çc c« çc chó cã quyÕt t©m thùc hiÖn kh«ng?

Cuèi cïng, B¸c chóc çc c« çc chó ®oµn kÕt, tiÕn bé, g¾ng lµm

trßn nhiÖm vô vÎ vang cña nh©n d©n, cña §¶ng giao cho.

B¸c tÆng héi nghÞ bµi th¬:

§oµn kÕt, c¶nh gi¸c,

Liªm, chÝnh, kiÖm, cÇn.

Hoµn thµnh nhiÖm vô,

Kh¾c phôc khã kh¨n,

Dòng c¶m tr−íc ®Þch,

V× n−íc quªn th©n,

Trung thµnh víi §¶ng,

TËn tôy víi d©n.

Nãi ngµy 28-1-1958.

Tµi liÖu l−u t¹i ViÖn LÞch sö §¶ng.

252

TUY£N Bè VíI C¸C §¹I Sø TRONG ñy BAN QUèC TÕ GI¸M S¸T Vµ KIÓM SO¸T

VIÖC THI HµNH HIÖP §ÞNH Gi¥NEV¥ VÒ VIÖT NAM

Trong t×nh h×nh hiÖn nay t− t−ëng hßa b×nh th−¬ng l−îng ®ang

cã nh÷ng tiÕn triÓn míi trªn thÕ giíi. Mäi vÊn ®Ò gi÷a c¸c n−íc ®Òu cã

thÓ gi¶i quyÕt b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh th−¬ng l−îng. MiÒn B¾c

vµ miÒn Nam lµ hai bé phËn cña mét n−íc, kh«ng lÏ g× nh÷ng nhµ cã

tr¸ch nhiÖm gi÷a hai miÒn l¹i kh«ng thÓ cïng nhau gÆp gì vµ bµn

b¹c ®Ó sím thùc hiÖn ý nguyÖn thiÕt tha cña toµn thÓ nh©n d©n ViÖt

Nam lµ thèng nhÊt Tæ quèc b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.

ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa lu«n lu«n s½n sµng

cïng víi chÝnh quyÒn miÒn Nam t×m mäi biÖn ph¸p nh»m thèng nhÊt

®Êt n−íc trªn c¬ së HiÖp nghÞ Gi¬nev¬. Mong r»ng chÝnh quyÒn miÒn

Nam ®¸p l¹i nh÷ng ®Ò nghÞ hîp t×nh, hîp lý cña ChÝnh phñ n−íc ViÖt

Nam D©n chñ Céng hßa vµ lßng mong muèn cña toµn d©n, më héi

nghÞ hiÖp th−¬ng, bµn b¹c viÖc tiÕp tôc thi hµnh HiÖp nghÞ Gi¬nev¬,

tr−íc m¾t lµ ®Æt l¹i quan hÖ b×nh th−êng gi÷a hai miÒn.

Nãi ngµy 3-2-1958.


ngµy 4-2-1958.

253

NãI CHUYÖN VíI §åNG BµO T¹I S¢N BAY GIA L¢M TR¦íC KHI §I

TH¡M ÊN §é Vµ MIÕN §IÖN

H«m nay, nhËn lêi mêi cña ChÝnh phñ n−íc Ên §é anh em vµ

ChÝnh phñ n−íc MiÕn §iÖn anh em, t«i cïng cô Phan KÕ To¹i, çc

®ång chÝ Hoµng Minh Gi¸m, Ph¹m Hïng, Phan Anh sang th¨m

n−íc Ên §é vµ n−íc MiÕn §iÖn anh em. Chóng t«i sÏ chuyÓn lêi

chµo th©n ¸i cña nh©n d©n ta cho nh©n d©n hai n−íc b¹n.

Môc ®Ých chóng t«i ®i lµ th¾t chÆt h¬n n÷a t×nh h÷u nghÞ gi÷a

n−íc ViÖt Nam, Ên §é vµ MiÕn §iÖn, ®ång thêi ®Ó t¨ng c−êng t×nh

®oµn kÕt gi÷a çc d©n téc ¸ - Phi, do ®ã thªm lùc l−îng gi÷ g×n hßa

b×nh thÕ giíi.

Lóc chóng t«i ®i vÒ lµ ngµy TÕt, vËy chóc ®ång bµo ë nhµ tæ

chøc TÕt vui vÎ, kháe m¹nh, nh−ng tiÕt kiÖm. Chóc çn bé vµ

®ång bµo n«ng d©n thi ®ua víi çn bé vµ ®ång bµo H−ng Yªn

chèng h¹n th¾ng lîi. Trong phong trµo chèng h¹n nµy, bé ®éi vµ

thanh niªn ®· cã nhiÒu thµnh tÝch kh¸; vËy mong bé ®éi vµ çc

ch¸u thanh niªn cè g¾ng h¬n n÷a ®Ó cã thµnh tÝch h¬n n÷a. N−íc

Ên §é lµ mét n−íc rÊt to vµ nh©n d©n Ên §é rÊt anh dòng. Tr−íc

®©y cïng hoµn c¶nh nh− chóng ta bÞ thùc d©n ¸p bøc, nh©n d©n

Ên §é vµ MiÕn §iÖn ®· ®Êu tranh th¾ng lîi cho ®éc lËp d©n téc

vµ ®ang x©y dùng ®Êt n−íc. Chóng t«i ®i ch¾c häc ®−îc nhiÒu


kinh nghiÖm quý b¸u. Lóc vÒ sÏ thuËt l¹i cho ®ång bµo nghe ®Ó

häc tËp anh em chóng ta.

Nãi ngµy 4-2-1958.


ngµy 5-2-1958.

255

®¸p tõ T¹I S¢N BAY PALAM (NIU §£LI - ÊN §é)

Th−a Tæng thèng Ragi¨ng®ra Prax¸t kÝnh mÕn,

Th−a Thñ t−íng Giaoah¸clan Nªru kÝnh mÕn,

Th−a çc b¹n,

Th−a anh chÞ em,

Chóng t«i rÊt sung s−íng ®−îc Tæng thèng Ragi¨ng®ra Prax¸t

mêi sang th¨m n−íc Céng hßa Ên §é vÜ ®¹i. Chóng t«i thËt lßng

c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp th©n mËt vµ long träng cña çc b¹n. Chóng t«i

xin chuyÓn tíi çc vÞ vµ toµn thÓ nh©n d©n Ên §é anh em lêi chµo

mõng th¾m thiÕt nhÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam.

Chóng t«i ®Õn th¨m ®Êt n−íc vÜ ®¹i cña çc b¹n víi mèi c¶m

t×nh s©u s¾c ®· g¾n bã hai d©n téc chóng ta. HiÖn nay, trªn thÕ

giíi 1.200 triÖu nh©n d©n ¸ - Phi ®· ®−îc gi¶i phãng, trong ®ã cã

400 triÖu nh©n d©n Ên §é; ®ã lµ mét sù kiÖn rÊt quan träng. N−íc

Céng hßa Ên §é ngµy nay lµ mét n−íc ®éc lËp hïng m¹nh, ®· cã

nhiÒu cèng hiÕn quý b¸u cho hßa b×nh ch©u ¸ vµ thÕ giíi vµ ®ang

gi÷ mét vai trß quan träng trªn tr−êng quèc tÕ. Sau 8, 9 n¨m

kh¸ng chiÕn gian khæ, nh©n d©n ViÖt Nam ®· giµnh ®−îc th¾ng

lîi. HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ ®· chÊm døt cuéc chiÕn tranh x©m l−îc, ®·

c«ng nhËn chñ quyÒn, ®éc lËp, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña

ViÖt Nam. HiÖn nay, nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i ®ang ra søc

cñng cè hßa b×nh, x©y dùng ®Êt n−íc vµ ®Êu tranh thèng nhÊt


Tæ quèc. N−íc Céng hßa Ên §é ®· cã nh÷ng cèng hiÕn quan träng

vµo viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë ViÖt Nam. ñy ban Quèc tÕ do Ên §é

lµm Chñ tÞch ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc thi hµnh HiÖp ®Þnh

Gi¬nev¬ ë ViÖt Nam. Nh©n d©n ViÖt Nam lu«n lu«n biÕt ¬n ChÝnh

phñ vµ nh©n d©n Ên §é. Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt vui mõng thÊy

quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc chóng ta ngµy cµng ph¸t triÓn.

LÇn nµy, chóng t«i rÊt vui mõng cã dÞp gÆp Tæng thèng

Ragi¨ng®ra Prax¸t kÝnh mÕn, gÆp l¹i Thñ t−íng Giaoah¸clan

Nªru kÝnh mÕn, lµ ng−êi b¹n tèt mµ nh©n d©n ViÖt Nam ®· sung

s−íng ®ãn tiÕp t¹i Hµ Néi. Cuéc ®i th¨m n−íc Céng hßa Ên §é lÇn

nµy sÏ lµm cho chóng t«i hiÓu biÕt h¬n nh©n d©n Ên §é anh dòng

®ang ra søc x©y dùng ®Êt n−íc vµ chóng t«i sÏ ®−îc häc hái nh÷ng

kinh nghiÖm quý b¸u cña çc b¹n trong viÖc x©y dùng kinh tÕ vµ

ph¸t triÓn v¨n hãa. Chóng t«i tin r»ng cuéc ®i th¨m lÇn nµy sÏ

th¾t chÆt h¬n n÷a quan hÖ h÷u nghÞ hîp t¸c gi÷a hai n−íc chóng

ta, ®ång thêi gãp phÇn t¨ng c−êng t×nh ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc ¸ - Phi vµ cñng cè hßa b×nh ch©u ¸ vµ thÕ giíi.

Mét lÇn n÷a, xin c¶m ¬n çc b¹n ®· ®ãn tiÕp chóng t«i mét

çch nhiÖt liÖt.

T×nh h÷u nghÞ bÒn v÷ng gi÷a hai n−íc ViÖt Nam D©n chñ

Céng hßa vµ Céng hßa Ên §é mu«n n¨m!

Hßa b×nh ch©u ¸ vµ thÕ giíi mu«n n¨m!

N¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh mu«n n¨m!

Panch Sheela1)!

§äc ngµy 5-2-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.30-31.

_______________

1) Panch Sheela: N¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh (BT).

257

DIÔN V¡N T¹I CUéC MÝT TINH CñA NH¢N D¢N NIU §£LI (ÊN §é)

Th−a «ng Chñ tÞch Héi ®ång ThÞ chÝnh Niu §ªli,

Th−a çc cô phô l·o, çc anh chÞ em, çc ch¸u thanh niªn vµ

nhi ®ång,

Nh©n d©n ViÖt Nam ®· sung s−íng ®−îc hoan nghªnh Thñ

t−íng Nªru vµ Phã Tæng thèng Ra®acrixnan. LÇn nµy chóng t«i rÊt

sung s−íng ®−îc sang th¨m n−íc Ên §é vÜ ®¹i, quª h−¬ng cña §øc

PhËt vµ cña Th¸nh G¨ng®i. Chóng t«i ®· ®−îc ChÝnh phñ vµ nh©n

d©n Ên §é ®ãn tiÕp long träng vµ th¾m thiÕt. H«m nay l¹i ®−îc gÆp

çc b¹n ë ®©y, chóng t«i xin thay mÆt ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ViÖt

Nam c¶m ¬n çc b¹n vµ xin göi tíi toµn thÓ anh chÞ em c«ng d©n Ên

§é vµ Thñ ®« Niu §ªli lêi chµo h÷u nghÞ th©n thiÕt nhÊt.

Nh©n d©n hai n−íc chóng ta ®· cã nh÷ng quan hÖ anh em tõ

l©u ®êi. NÒn v¨n hãa vµ ®¹o PhËt cña Ên §é ®· truyÒn sang ViÖt

Nam tõ thêi cæ. D−íi ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n, quan hÖ gi÷a hai

n−íc chóng ta t¹m bÞ gi¸n ®o¹n trong mét thêi kú. Nh−ng t×nh

h÷u nghÞ cæ truyÒn lu«n lu«n g¾n bã hai d©n téc chóng ta.

Ngµy nay, Ên §é lµ mét n−íc hïng m¹nh, ®ãng mét vai trß

quan träng trªn thÕ giíi. D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña Thñ

t−íng Nªru, l·nh tô lçi l¹c, çc b¹n ®· thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch

to lín trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n−íc, ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa


tèt ®Ñp cã truyÒn thèng l©u ®êi vµ kiÕn thiÕt mét nÒn kinh tÕ tù

chñ. Chóng t«i ®−îc biÕt nh÷ng cè g¾ng to lín cña ChÝnh phñ vµ

nh©n d©n Ên §é trong viÖc x©y dùng ®Êt n−íc vµ nh÷ng thµnh tÝch

cña çc nhµ khoa häc Ên §é gãp phÇn quan träng vµo c«ng cuéc

x©y dùng n−íc nhµ. Nh÷ng ®iÒu Êy chøng tá r»ng khi mét d©n téc

®· ®−îc ®éc lËp, th× cã ®ñ kh¶ n¨ng x©y dùng mét ®êi sèng ngµy

cµng t−¬i ®Ñp. Chóng t«i chóc mõng çc b¹n vÒ nh÷ng thµnh tÝch

tèt ®· thu ®−îc trong kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt vµ chóc çc b¹n

thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi to lín h¬n n÷a trong c«ng cuéc tiÕn hµnh

kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø hai.

Cïng víi nh©n d©n Ên §é vÜ ®¹i, nhiÒu n−íc ¸ - Phi ®· tho¸t

khái ¸ch thùc d©n, trë thµnh nh÷ng n−íc ®éc lËp. Nh©n d©n Trung

Quèc ®ang h¨ng h¸i x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Nh©n d©n çc

n−íc §«ng - Nam ¸, çc n−íc Trung, CËn §«ng ®· vïng dËy, kiªn

quyÕt giµnh l¹i vµ b¶o vÖ quyÒn tù do ®éc lËp cña m×nh. Nh©n d©n

ch©u Phi ®ang anh dòng ®Êu tranh chèng ¸ch thùc d©n. ChÕ ®é

thuéc ®Þa ®ang tan vì kh«ng g× cøu v·n ®−îc. Thêi kú bän thùc

d©n lµm m−a lµm giã ®· qua råi. §· ®Õn lóc nh©n d©n thÕ giíi lµm

chñ vËn mÖnh cña m×nh.

Tuy vËy, vÉn cßn mét sè n−íc ¸ - Phi ®ang ®au khæ d−íi gãt

s¾t cña chñ nghÜa thùc d©n. Chóng thµnh lËp nh÷ng khèi qu©n sù

x©m l−îc (khèi §«ng - Nam ¸22 vµ B¸t®a23), chóng ®Æt nh÷ng c¨n

cø qu©n sù trªn l·nh thæ çc n−íc kh¸c vµ can thiÖp vµo néi trÞ cña

çc n−íc Êy.

Chóng kh«ng tõ nh÷ng thñ ®o¹n th©m ®éc nµo ®Ó hßng chiÕm

l¹i ®Þa vÞ thèng trÞ cò cña chóng. Nh−ng chóng ®· thÊt b¹i. Nh©n

d©n çc n−íc ¸ - Phi ngµy cµng ®oµn kÕt chÆt chÏ, ñng hé lÉn nhau

®Ó chèng l¹i chñ nghÜa thùc d©n.

Trong phong trµo ®Êu tranh chèng chñ nghÜa thùc d©n, Ên §é

®· gãp mét phÇn to lín. ViÖt Nam còng ®· gãp phÇn nhá cña m×nh.

diÔn v¨n t¹i cuéc mÝt tinh cña nh©n d©n niu ®ªli... 259

Nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®Êu tranh h¬n 80 n¨m chèng thùc d©n

Ph¸p vµ ®· kh¸ng chiÕn víi hoµn c¶nh hÕt søc khã kh¨n trong 8, 9

n¨m tr−êng. KÕt qu¶ nh©n d©n ViÖt Nam ®· th¾ng bän thùc d©n.

ViÖc ®ã chøng tá r»ng mét d©n téc biÕt ®oµn kÕt nhÊt trÝ, quyÕt

t©m chiÕn ®Êu vµ ®−îc sù ñng hé cña nh©n d©n thÕ giíi, th× cuèi

cïng nhÊt ®Þnh giµnh ®−îc tù do ®éc lËp. Héi nghÞ Gi¬nev¬ ®·

chÊm døt cuéc chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam vµ ®· c«ng nhËn

chñ quyÒn, ®éc lËp, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña ViÖt Nam.

Chóng t«i thµnh thËt c¶m ¬n ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ên §é ®·

gãp phÇn xøng ®¸ng vµo viÖc ®−a Héi nghÞ Gi¬nev¬ ®Õn thµnh

c«ng vµ ®· cè g¾ng nhiÒu trong khi lµm nhiÖm vô Chñ tÞch ñy ban

Quèc tÕ gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t trong viÖc thi hµnh HiÖp ®Þnh

Gi¬nev¬ vÒ ViÖt Nam.

HiÖn nay nguyÖn väng thiÕt tha nhÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam,

lµ thèng nhÊt Tæ quèc b»ng tæng tuyÓn cö tù do nh− HiÖp ®Þnh

Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh. Nh−ng v× ©m m−u ph¸ ho¹i cña ®Õ quèc vµ

bän tay sai cña chóng cho nªn n−íc ViÖt Nam ®Õn nay ch−a ®−îc

thèng nhÊt. N−íc ViÖt Nam lµ mét, tõ Nam chÝ B¾c chung mét

tiÕng nãi, mét lÞch sö, mét nÒn v¨n hãa vµ mét nÒn kinh tÕ. Nh©n

d©n ViÖt Nam ®· hy sinh nhiÒu x−¬ng m¸u ®Êu tranh cho tù do

®éc lËp, quyÕt kh«ng mét lùc l−îng nµo ng¨n c¶n ®−îc sù nghiÖp

thèng nhÊt Tæ quèc cña m×nh. Chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®Êu

tranh cho thèng nhÊt Tæ quèc cña chóng t«i nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng lîi,

v× chóng t«i cã chÝnh nghÜa, v× nh©n d©n chóng t«i ®oµn kÕt, v×

chóng t«i ®−îc sù ®ång t×nh cña c¸c b¹n, cña nh©n d©n yªu chuéng

hßa b×nh trªn thÕ giíi.

Chóng t«i ®Êu tranh cho hßa b×nh. V× cã hßa b×nh, chóng t«i

míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó x©y dùng ®Êt n−íc. Chóng t«i rÊt quý träng

lßng yªu hßa b×nh cña nh©n d©n Ên §é. Chóng t«i hÕt søc t¸n

thµnh n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh24 mµ Thñ t−íng Nªru


lµ mét trong nh÷ng ng−êi ®Ò x−íng ngµy cµng ®−îc nhiÒu n−íc

ñng hé vµ thùc hiÖn. Chóng ta cÇn cã hßa b×nh ®Ó x©y dùng mét

cuéc ®êi h¹nh phóc cho nh©n d©n vµ con ch¸u chóng ta. V× muèn

hßa b×nh cho nªn chóng ta thï ghÐt chiÕn tranh vµ kiªn quyÕt

chèng chiÕn tranh.

T×nh h×nh thÕ giíi ph¸t triÓn hiÖn nay cã lîi cho phong trµo

hßa b×nh. Trong hµng ngò cña çc lùc l−îng hßa b×nh cã 1.200

triÖu nh©n d©n ¸ - Phi ®· ®−îc gi¶i phãng, cã Liªn X« vµ çc n−íc

x· héi chñ nghÜa, cã hµng tr¨m triÖu nh©n d©n yªu chuéng hßa

b×nh ë ngay trong çc n−íc ®Õ quèc. Vai trß cña çc n−íc ¸ - Phi

chóng ta trong viÖc b¶o vÖ hßa b×nh ngµy cµng to lín. Héi nghÞ

®oµn kÕt nh©n d©n ch©u ¸ do Ên §é tæ chøc, råi ®Õn Héi nghÞ

B¨ng®ung ®· thùc hiÖn t×nh ®oµn kÕt ¸ - Phi chèng chñ nghÜa

thùc d©n, b¶o vÖ hßa b×nh. §¹i héi L¬ Ke võa qua ®· ph¸t triÓn

m¹nh mÏ tinh thÇn vµ lùc l−îng cña Héi nghÞ B¨ng®ung. Phong

trµo ®Êu tranh cho hßa b×nh ®−¬ng lan réng kh¾p thÕ giíi. Nh©n

d©n çc n−íc ®Òu ®ßi ph¶i chÊm døt cuéc ch¹y ®ua vò trang, tµi

gi¶m binh bÞ, cÊm s¶n xuÊt, cÊm thö vµ cÊm dïng vò khÝ nguyªn

tö vµ khinh khÝ; ®ßi gi¶i t¸n çc khèi qu©n sù x©m l−îc, thñ tiªu

çc c¨n cø qu©n sù ë n−íc ngoµi. Nh©n d©n çc n−íc ®ßi më cuéc

héi nghÞ nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu chÝnh phñ çc n−íc ®Ó gi¶i quyÕt

çc vÊn ®Ò quèc tÕ b»ng ph−¬ng ph¸p th−¬ng l−îng hßa b×nh ®Ó

lµm dÞu t×nh h×nh thÕ giíi. Ch¾c r»ng ý nguyÖn hßa b×nh cña nh©n

d©n thÕ giíi nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng mäi ©m m−u g©y chiÕn.

Th−a çc b¹n,

Chóng t«i sung s−íng nhËn thÊy trong cuéc ®Êu tranh chung

cho hßa b×nh thÕ giíi, cho ®éc lËp d©n téc, nh©n d©n hai n−íc

chóng ta s¸t çnh víi nhau, cïng nhau theo ®uæi môc ®Ých chung.

Chóng t«i ch¾c r»ng nh©n d©n Ên §é mong cho ViÖt Nam sím

diÔn v¨n t¹i cuéc mÝt tinh cña nh©n d©n niu ®ªli... 261

thèng nhÊt, còng nh− nh©n d©n ViÖt Nam mong cho vïng Goa sím

trë vÒ trong ®¹i gia ®×nh Ên §é.

Tõ ngµy hßa b×nh lËp l¹i trªn ®Êt n−íc chóng t«i, gi÷a hai n−íc

chóng ta ®· cã nh÷ng quan hÖ mËt thiÕt. Chóng ta ®· cã nh÷ng

quan hÖ tèt vÒ kinh tÕ vµ v¨n hãa. Chóng ta ®· trao ®æi nh÷ng

ph¸i ®oµn h÷u nghÞ. Chóng t«i hoan nghªnh mäi c¬ héi ®Ó t¨ng

c−êng quan hÖ gi÷a hai n−íc chóng ta vµ víi c¸c n−íc ¸ - Phi,

chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®i th¨m n−íc Céng hßa Ên §é lÇn nµy

cña chóng t«i cµng th¾t chÆt thªm n÷a t×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n

d©n hai n−íc chóng ta, ®ång thêi gãp phÇn t¨ng c−êng t×nh ®oµn

kÕt gi÷a c¸c n−íc ¸ - Phi vµ cñng cè hßa b×nh ë ch©u ¸ vµ thÕ giíi.

Mét lÇn n÷a, chóng t«i xin göi lêi chµo th©n ¸i cña chóng t«i

vµ cña nh©n d©n Thñ ®« Hµ Néi ®Õn toµn thÓ anh chÞ em c«ng d©n

Thñ ®« Niu §ªli.

T×nh h÷u nghÞ ViÖt - Ên mu«n n¨m!


ViÖt Nam - Hindi bhai bhai!1).

§äc chiÒu ngµy 6-2-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.32-36.

_______________

1) ViÖt Nam - Hindi bhai bhai: ViÖt Nam - Ên §é lµ anh em (BT).

262

®¸p tõ TRONG BUæI TIÖC DO TæNG THèNG PRAX¸T CHI£U §·I

Th−a Tæng thèng Ragi¨ng®ra Prax¸t kÝnh mÕn,

Th−a Thñ t−íng Giaoah¸clan Nªru kÝnh mÕn,

Th−a c¸c vÞ,

Chóng t«i xin thËt lßng c¶m ¬n Tæng thèng Ragi¨ng®ra Prax¸t

vÒ nh÷ng lêi chóc mõng tèt ®Ñp vµ h÷u nghÞ ®èi víi chóng t«i. §ã

lµ mét vinh dù kh«ng nh÷ng cho c¸ nh©n t«i mµ cho c¶ nh©n d©n

ViÖt Nam.

Khi ®Õn ®Êt n−íc Ên §é vÜ ®¹i, chóng t«i rÊt c¶m ®éng vµ sung

s−íng ®−îc ®Õn quª h−¬ng cña mét trong nh÷ng nÒn v¨n minh l©u

®êi nhÊt cña thÕ giíi. V¨n hãa, triÕt häc vµ nghÖ thuËt cña n−íc

Ên §é ®· ph¸t triÓn rùc rì vµ cã nh÷ng cèng hiÕn to lín cho loµi

ng−êi. NÒn t¶ng vµ truyÒn thèng cña triÕt häc Ên §é lµ lý t−ëng

hßa b×nh b¸c ¸i. Liªn tiÕp trong nhiÒu thÕ kû, t− t−ëng PhËt gi¸o,

nghÖ thuËt, khoa häc Ên §é ®· lan kh¾p thÕ giíi.

Nh−ng chñ nghÜa thùc d©n ®· x©m l−îc n−íc Ên §é hµng tr¨m

n¨m, ®· k×m h·m sù ph¸t triÓn cña nh©n d©n Ên §é. §Ó giµnh l¹i

®éc lËp, tù do cña m×nh, nh©n d©n Ên §é ®· anh dòng vµ bÒn bØ

®Êu tranh chèng chñ nghÜa thùc d©n. HiÖn nay, Ên §é lµ mét n−íc

lín gi÷ mét vai trß ngµy cµng quan träng trªn thÕ giíi. ChÝnh phñ

vµ nh©n d©n Ên §é ®· ®ãng gãp nhiÒu vµo viÖc gi÷ g×n hßa b×nh

®¸p tõ trong buæi tiÖc do tæng thèng prax¸t... 263

thÕ giíi, ph¸t triÓn quan hÖ h÷u nghÞ vµ hîp t¸c quèc tÕ gi÷a çc

n−íc trªn c¬ së n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh. Trung thµnh

víi tinh thÇn B¨ng®ung, ChÝnh phñ Ên §é ®· gãp phÇn quan

träng trong viÖc x©y dùng khèi ®¹i ®oµn kÕt cña çc n−íc ¸ - Phi.

VÒ mÆt kinh tÕ, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ên §é ®· hoµn thµnh tèt

kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt, ®ang ra søc thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5

n¨m lÇn thø hai. VÒ v¨n hãa, çc nhµ b¸c häc, çc nhµ trÝ thøc, ®·

ph¸t huy truyÒn thèng vÎ vang cña Th¸nh G¨ng®i vµ nhµ ®¹i thi

hµo Tago vµ ®ang ra søc gãp phÇn xøng ®¸ng vµo c«ng cuéc x©y

dùng ®Êt n−íc. Chóng t«i xin thµnh t©m chóc nh©n d©n Ên §é anh

em ngµy cµng thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi, n−íc Ên §é ngµy cµng

giµu m¹nh.

Th−a çc vÞ,

HiÖn nay, lùc l−îng hiÕu chiÕn trªn thÕ giíi ®ang ©m m−u x«

®Èy loµi ng−êi vµo mét cuéc chiÕn tranh v« cïng tµn khèc. Nh©n

d©n thÕ giíi ch¸n ghÐt vµ c¨m thï chiÕn tranh. Nh©n d©n thÕ giíi

®· kh«ng ngõng ®Êu tranh ®Ó g×n gi÷ vµ cñng cè hßa b×nh; trong

cuéc ®Êu tranh cho hßa b×nh, Ên §é ®· cã nhiÒu cèng hiÕn lín. Lùc

l−îng hßa b×nh hiÖn nay m¹nh h¬n bao giê hÕt vµ cã kh¶ n¨ng

ng¨n ngõa chiÕn tranh. Nh−ng bän hiÕu chiÕn ch−a tõ bá ©m m−u

g©y chiÕn cña chóng, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa

nhiÖt liÖt hoan nghªnh mäi s¸ng kiÕn, mäi cè g¾ng nh»m lµm cho

t×nh h×nh thÕ giíi bít c¨ng th¼ng. Chóng t«i hoµn toµn ®ång ý víi

Thñ t−íng Nªru t¸n thµnh ®Ò nghÞ cña Liªn X« vÒ viÖc nh÷ng

ng−êi ®øng ®Çu çc n−íc më mét cuéc héi nghÞ nh»m t¨ng c−êng

sù hîp t¸c quèc tÕ vµ lßng tin cËy lÉn nhau ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh thÕ

giíi. Chóng t«i còng ph¶n ®èi tÊt c¶ çc khèi qu©n sù x©m l−îc.

Chóng t«i t¸n thµnh viÖc tæng tµi gi¶m qu©n bÞ, t¸n thµnh viÖc

cÊm thö vµ dïng vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ. ChÝnh s¸ch cña


ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa lµ ra søc gãp phÇn

vµo sù nghiÖp hßa b×nh thÕ giíi.

HiÖn nay, ë n−íc ViÖt Nam chóng t«i, do sù can thiÖp cña chñ

nghÜa thùc d©n mµ viÖc thèng nhÊt ®Êt n−íc ch−a ®−îc thùc hiÖn

b»ng tæng tuyÓn cö tù do nh− HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh. §ã

lµ mét sù x©m ph¹m ®Õn t×nh c¶m vµ chñ quyÒn cña nh©n d©n

ViÖt Nam.

Tõ ®· l©u, n−íc ViÖt Nam lµ mét, d©n téc ViÖt Nam lµ mét,

kh«ng ai cã thÓ chia c¾t ®−îc. Chóng t«i kiªn quyÕt phÊn ®Êu ®Ó

thùc hiÖn thèng nhÊt ®Êt n−íc trªn c¬ së ®éc lËp vµ d©n chñ b»ng

ph−¬ng ph¸p hßa b×nh. Cã chÝnh nghÜa, cã søc ®¹i ®oµn kÕt toµn

d©n, cã sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña nh©n d©n thÕ giíi, chóng t«i tin

ch¾c r»ng n−íc ViÖt Nam nhÊt ®Þnh sÏ thèng nhÊt.

Thay mÆt ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ

nh©n d©n ViÖt Nam, t«i xin c¶m ¬n ñy ban Quèc tÕ do Ên §é lµm

Chñ tÞch, ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t thi

hµnh HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ ë ViÖt Nam. Trong viÖc ®Êu tranh ®Ó cñng

cè hßa b×nh, thùc hiÖn thèng nhÊt, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n

chñ Céng hßa vµ nh©n d©n ViÖt Nam lu«n lu«n biÕt ¬n sù ®ång t×nh

vµ ñng hé cña ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ên §é anh em. Nh©n d©n

ViÖt Nam lu«n lu«n nhí r»ng Th¸nh G¨ng®i ñng hé cuéc kh¸ng

chiÕn cña ViÖt Nam ngay khi míi b¾t ®Çu vµ Thñ t−íng Nªru ®·

nhiÒu lÇn lªn tiÕng ph¶n ®èi cuéc chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam.

ViÖc Thñ t−íng Giaoah¸clan Nªru vµ Phã Tæng thèng

X¸cvapali Ra®acrixnan ®· sang th¨m n−íc ViÖt Nam ®· th¾t chÆt

thªm t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a hai n−íc chóng ta. Chóng t«i tin

r»ng cuéc ®i th¨m Ên §é lÇn nµy cña chóng t«i sÏ t¨ng c−êng h¬n

n÷a quan hÖ h÷u nghÞ Êy, ®ång thêi gãp mét phÇn vµo viÖc cñng cè

vµ ph¸t triÓn khèi ®¹i ®oµn kÕt cña c¸c n−íc ¸ - Phi.

Cuèi cïng, xin mêi c¸c vÞ n©ng cèc:

®¸p tõ trong buæi tiÖc do tæng thèng prax¸t... 265

Chóc søc kháe cña Tæng thèng Ragi¨ng®ra Prax¸t, cña Thñ

t−íng Giaoah¸clan Nªru.

Chóc søc kháe c¸c vÞ h«m nay cã mÆt ë ®©y.

Chóc sù phån thÞnh cña n−íc Céng hßa Ên §é vÜ ®¹i.

Chóc t×nh h÷u nghÞ kh«ng g× lay chuyÓn ®−îc gi÷a nh©n d©n

ViÖt Nam vµ Ên §é.

Chóc khèi ®¹i ®oµn kÕt gi÷a c¸c n−íc ¸ - Phi ngµy cµng cñng cè.

Chóc hßa b×nh ch©u ¸ vµ thÕ giíi ngµy cµng v÷ng bÒn.

Panch Sheela!

§äc tèi 6-2-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.37-39.

266

TUY£N Bè T¹I CUéC HäP B¸O ë NIU §£LI (ÊN §é) vÒ vÊn ®Ò thèng nhÊt

n−íc ViÖt nam, quan hÖ gi÷a viÖt nam víi çc n−íc l¸ng giÒng vµ çc n−íc

trong phe x· héi chñ nghÜa

- LËp tr−êng cña chóng t«i rÊt râ rµng vµ tr−íc sau nh− mét lµ

thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam trªn c¬ së ®éc lËp, d©n chñ, b»ng

ph−¬ng ph¸p hßa b×nh theo nh− HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh.

Chóng t«i s½n sµng hiÖp th−¬ng víi çc nhµ cÇm quyÒn miÒn Nam

ViÖt Nam ®Ó bµn vÒ vÊn ®Ò tæ chøc tæng tuyÓn cö tù do trong c¶

n−íc nh»m thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam.

MiÒn Nam ViÖt Nam lµ thÞt cña thÞt chóng t«i, lµ m¸u cña

m¸u chóng t«i. Nh©n d©n ViÖt Nam sÏ ®−îc thèng nhÊt.

- Nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a Ên §é vµ ViÖt Nam D©n chñ Céng

hßa rÊt tèt ®Ñp. Nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a n−íc ViÖt Nam D©n chñ

Céng hßa víi V−¬ng quèc Lµo vµ V−¬ng quèc Kh¬me ®Òu lµ nh÷ng

quan hÖ l¸ng giÒng tèt dùa trªn c¬ së n¨m nguyªn t¾c chung sèng

hßa b×nh. ChØ cã bän thùc d©n lµ kh«ng hµi lßng vÒ viÖc thèng nhÊt

n−íc Lµo vµ vÒ viÖc V−¬ng quèc Lµo vµ Kh¬me theo ®uæi chÝnh

s¸ch hßa b×nh trung lËp. Nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a ViÖt Nam D©n

chñ Céng hßa víi Liªn X«, Trung Quèc vµ çc n−íc trong phe x·

tuyªn bè t¹i cuéc häp b¸o ë niu ®ªli... 267

héi chñ nghÜa rÊt tèt ®Ñp vµ lµ nh÷ng mèi quan hÖ anh em dùa

trªn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vµ hai bªn cïng cã lîi.

Nãi chiÒu ngµy 7-2-1958.


ngµy 9-2-1958.

268

Bµi NãI T¹I HéI NH÷NG NG¦êI ÊN NGHI£N CøU ÇC VÊN §Ò QUèC TÕ

Th−a çc vÞ,

Nh©n dÞp ®i th¨m n−íc Ên §é t−¬i ®Ñp, h«m nay chóng t«i rÊt

sung s−íng ®−îc gÆp çc vÞ. Chóng t«i xin nhiÖt liÖt chµo mõng vµ

c¶m ¬n çc vÞ ®ãn tiÕp chóng t«i mét çch th©n mËt. T«i xin tãm

t¾t tr×nh bµy vÒ t×nh h×nh n−íc ViÖt Nam chóng t«i nh− sau:

N−íc ViÖt Nam thµnh lËp ®· h¬n hai ngh×n n¨m. ViÖt Nam lµ

mét d©n téc cã chung mét lÞch sö, mét thø tiÕng, mét nÒn kinh tÕ

vµ v¨n hãa. D©n téc ViÖt Nam ®· cïng nhau ®oµn kÕt nhÊt trÝ

trong lao ®éng x©y dùng vµ trong chiÕn ®Êu chèng ngo¹i x©m.

N−íc ViÖt Nam lµ mét khèi thèng nhÊt.

Tõ khi thùc d©n Ph¸p ®Æt ¸ch n« lÖ lªn ®Êt n−íc ViÖt Nam, hä

chia c¾t ®Êt n−íc chóng t«i lµm ba xø: B¾c Kú, Trung Kú, Nam Kú,

mçi xø theo mét quy chÕ chÝnh trÞ riªng nh−ng chung quy vÉn lµ chÕ

®é ¸p bøc bãc lét thuéc ®Þa. Víi ph−¬ng ch©m cæ truyÒn “chia ®Ó trÞ”,

hä hy väng tiªu diÖt tinh thÇn ®Êu tranh cña nh©n d©n ViÖt Nam.

Nh−ng nh©n d©n ViÖt Nam ®· kh«ng ngõng ®Êu tranh chèng thùc

d©n Ph¸p trong gÇn mét thÕ kû. Tõ nh÷ng cuéc khëi nghÜa chèng

thùc d©n Ph¸p lóc ®Çu tíi cuéc kh¸ng chiÕn trong 8, 9 n¨m võa

qua, mÆc dÇu thùc d©n Ph¸p ®· dïng mäi chÝnh s¸ch khñng bè

®µn ¸p hÕt søc tµn khèc, nh−ng cuèi cïng nh©n d©n ViÖt Nam ®·

bµi nãi t¹i héi nh÷ng ng−êi Ên nghiªn cøu... 269

lµm Çch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng, lËp nªn n−íc ViÖt Nam

D©n chñ Céng hßa ®éc lËp vµ thèng nhÊt.

Ngay tõ khi míi thµnh lËp, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n

chñ Céng hßa ®· tuyªn bè:

“§èi víi tÊt c¶ çc n−íc trªn thÕ giíi, n−íc ViÖt Nam D©n chñ

Céng hßa thiÕt tha mong muèn duy tr× t×nh h÷u nghÞ vµ thµnh

thËt hîp t¸c trªn c¬ së b×nh ®¼ng vµ t−¬ng trî ®Ó x©y dùng hßa

b×nh thÕ giíi l©u dµi”.

Chóng t«i muèn hßa b×nh ®Ó x©y dùng ®Êt n−íc. Nh−ng thùc

d©n Ph¸p ®· cè t×nh g©y l¹i chiÕn tranh, hßng c−íp n−íc ViÖt Nam

mét lÇn n÷a. Sau khi trë l¹i Nam Bé lÇn thø hai, hä ®· t¸ch Nam

Bé ra khái l·nh thæ ViÖt Nam, lËp thµnh çi mµ hä gäi lµ n−íc

“Nam Kú tù trÞ”. Nh−ng nh©n d©n toµn quèc ®· cïng víi nh©n d©n

Nam Bé kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn. Tr¶i qua chÝn n¨m kh¸ng chiÕn

gian khæ, chóng t«i ®· giµnh ®−îc th¾ng lîi. HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ ®·

®em l¹i hßa b×nh ë ViÖt Nam, trªn c¬ së c«ng nhËn n−íc ViÖt Nam

cã chñ quyÒn, ®éc lËp, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ. Th¾ng lîi

cña nh©n d©n ViÖt Nam mét lÇn n÷a chøng tá r»ng kh«ng mét lùc

l−îng x©m l−îc nµo cã thÓ ®¸nh b¹i ®−îc cuéc ®Êu tranh cña mét

d©n téc yªu n−íc, kiªn quyÕt ®øng lªn ®Ó b¶o vÖ chñ quyÒn, ®éc

lËp, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña m×nh.

§Ó gi÷ g×n hßa b×nh ë §«ng D−¬ng, HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ ®· quy

®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c vµ biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó thùc hiÖn thèng

nhÊt n−íc ViÖt Nam vµo th¸ng 7 n¨m 1956.

Nh−ng ®Õn nay, do sù can thiÖp cña n−íc ngoµi ë miÒn Nam

ViÖt Nam, cuéc héi nghÞ hiÖp th−¬ng gi÷a çc nhµ ®−¬ng côc ë hai

miÒn ®Ó chuÈn bÞ tæng tuyÓn cö tù do nh»m thèng nhÊt ®Êt n−íc

ch−a ®−îc thùc hiÖn. §ã lµ mét viÖc tr¸i ng−îc víi nguyÖn väng

thiÕt tha cña toµn d©n ViÖt Nam.

Tõ n¨m 1955 tíi nay, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng

hßa ®· cã nhiÒu ®Ò nghÞ cô thÓ víi çc nhµ ®−¬ng côc miÒn Nam


më héi nghÞ hiÖp th−¬ng ®Ó bµn vÒ tæng tuyÓn cö tù do theo HiÖp

®Þnh Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh. Nh−ng ®Õn nay, chÝnh quyÒn miÒn

Nam vÉn ch−a tr¶ lêi.

Cã ng−êi cho r»ng trë lùc chñ yÕu cho sù thèng nhÊt lµ v× hai

miÒn cã chÕ ®é kh¸c nhau, hoÆc v× miÒn nµy cã thÓ th«n tÝnh miÒn

kia. Theo ý chóng t«i, vÊn ®Ò c¨n b¶n ë ®©y kh«ng ph¶i lµ sù kh¸c

nhau vÒ chÕ ®é, vÊn ®Ò c¨n b¶n lµ ph¶i ®Ó cho nh©n d©n çi quyÒn

®−îc hoµn toµn tù do lùa chän chÕ ®é nµy hoÆc chÕ ®é kh¸c. Chóng

t«i lu«n lu«n chñ tr−¬ng çc nhµ cÇm quyÒn ë hai miÒn cïng nhau

bµn b¹c ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc trªn nguyªn t¾c ®Æt lîi Ých tèi cao

cña Tæ quèc lªn trªn hÕt vµ hîp víi nguyÖn väng cña toµn d©n.

Trong viÖc thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng ph−¬ng

ph¸p hßa b×nh, trë lùc chñ yÕu lµ do ©m m−u cña bän ®Õ quèc vµ

tay sai. ¢m m−u ®ã nh»m chia c¾t l©u dµi n−íc ViÖt Nam, biÕn

miÒn Nam thµnh c¨n cø qu©n sù cña “chÝnh s¸ch thùc lùc”. V× ©m

m−u ®ã mµ viÖc thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam bÞ c¶n trë, hßa b×nh ë

§«ng D−¬ng vµ §«ng - Nam ¸ bÞ ®e däa.

HiÖn nay viÖc thèng nhÊt ®Êt n−íc lµ mét yªu cÇu thiÕt tha

nhÊt cña toµn ViÖt Nam.

§Ó thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh,

mäi biÖn ph¸p thùc tÕ ®Òu ph¶i xuÊt ph¸t tõ nguyÖn väng hßa

b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp vµ d©n chñ cña toµn d©n; ph¶i phï hîp

víi HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, ®ång thêi chiÕu cè ®Õn sù tån t¹i cña hai

chÕ ®é kh¸c nhau ë hai miÒn. §ã lµ chñ tr−¬ng cña ChÝnh phñ

n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa.

Çc nhµ ®−¬ng côc hai miÒn cÇn hiÖp th−¬ng ®Ó chuÈn bÞ tæng

tuyÓn cö tù do trong toµn quèc. Cuéc tæng tuyÓn cö tù do Êy ph¶i

tiÕn hµnh trong toµn quèc theo nguyªn t¾c phæ th«ng, b×nh ®¼ng,

trùc tiÕp vµ bÝ mËt, d−íi sù kiÓm so¸t vµ gi¸m s¸t cña ñy ban

Quèc tÕ gåm Ên §é, Ba Lan, Cana®a.


Qua tæng tuyÓn cö tù do, nh©n d©n hai miÒn B¾c Nam sÏ bÇu

ra mét Quèc héi duy nhÊt. Quèc héi Êy sÏ cö ra ChÝnh phñ liªn

hiÖp trung −¬ng.

T×nh h×nh kh¸c nhau gi÷a hai miÒn cÇn ®−îc chiÕu cè. VÝ dô

nh− khi ®Êt n−íc míi thèng nhÊt, ë hai miÒn cã thÓ thµnh lËp

nh÷ng Héi ®ång d©n cö vµ c¬ quan hµnh chÝnh cã quyÒn réng r·i

cña mçi miÒn, nh− tr¶i qua th−¬ng l−îng mµ dÇn dÇn ®i ®Õn thèng

nhÊt qu©n ®éi hai miÒn, v.v..

Trong khi ch−a thèng nhÊt, çc ®¶ng ph¸i vµ ®oµn thÓ nh©n

d©n yªu n−íc t¸n thµnh hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ,

ph¶i cã ®Þa vÞ hîp ph¸p; ph¶i lËp quan hÖ b×nh th−êng vÒ kinh tÕ,

v¨n hãa, x· héi vµ t«n träng quyÒn tù do ®i l¹i gi÷a hai miÒn. Trªn

c¬ së Êy, chóng t«i s½n sµng ®oµn kÕt víi tÊt c¶ mäi ng−êi yªu

n−íc, kh«ng ph©n biÖt xu h−íng chÝnh trÞ, tÝn ng−ìng vµ t«n gi¸o,

thµnh phÇn x· héi, v.v.. Nh÷ng ®Ò nghÞ hîp t×nh hîp lý Êy cµng

ngµy cµng ®−îc sù ®ång t×nh vµ h−ëng øng cña çc tÇng líp nh©n

d©n réng r·i tõ B¾c chÝ Nam vµ sù ñng hé cña çc lùc l−îng hßa

b×nh d©n chñ trªn thÕ giíi.

ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ toµn d©n ViÖt

Nam hoan nghªnh mäi ý kiÕn, mäi cè g¾ng nh»m gióp cho n−íc

ViÖt Nam mau thèng nhÊt b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh nh− HiÖp

®Þnh Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh.

VÒ quan hÖ quèc tÕ, chóng t«i lu«n lu«n trung thµnh víi chÝnh

s¸ch hßa b×nh vµ hîp t¸c gi÷a çc n−íc trªn c¬ së n¨m nguyªn t¾c

chung sèng hßa b×nh. Trong n−íc, chóng t«i ra søc duy tr× vµ cñng

cè hßa b×nh, v× chóng t«i cÇn cã hßa b×nh ®Ó x©y dùng kinh tÕ vµ

ph¸t triÓn v¨n hãa, dÇn dÇn c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.

Trong 3 n¨m qua, chóng t«i ®· gi¶m ng©n s¸ch quèc phßng,

gi¶m 8 v¹n binh sÜ. Chóng t«i dån lùc l−îng vµo viÖc kh«i phôc kinh

tÕ, cñng cè miÒn B¾c. Chóng t«i ®· ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt.


VÒ s¶n xuÊt lóa, miÒn B¾c hiÖn nay ®· v−ît møc tr−íc chiÕn

tranh, chóng t«i ®· kh«i phôc hÇu hÕt çc xÝ nghiÖp cò bÞ chiÕn

tranh tµn ph¸ vµ x©y dùng mét sè xÝ nghiÖp míi. C«ng viÖc xãa

n¹n mï ch÷ ®· gÇn xong. HiÖn nay, sè sinh viªn ®¹i häc ®· t¨ng

lªn gÊp 6 lÇn vµ sè häc sinh trung häc lªn gÊp 14 lÇn, sè häc sinh

tiÓu häc gÊp 4 lÇn so víi thêi Ph¸p thuéc. Çc tr−êng ®¹i häc ®Òu

d¹y b»ng tiÕng ViÖt. §iÒu Êy chøng minh r»ng khi mét d©n téc

®−îc tù do ®éc lËp th× cã thÓ ph¸t huy hÕt tµi n¨ng ®Ó n©ng cao ®êi

sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa cña m×nh.

Th−a çc vÞ,

NguyÖn väng tha thiÕt vµ ý chÝ s¾t ®¸ cña toµn d©n ViÖt Nam

lµ thùc hiÖn thèng nhÊt ®Êt n−íc b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh. §Êu

tranh cho thèng nhÊt lµ con ®−êng sèng cña nh©n d©n ViÖt Nam.

Cuéc ®Êu tranh ®ã phï hîp víi quyÒn d©n téc tù quyÕt cña HiÕn

ch−¬ng Liªn hîp quèc, víi Panch Sheela, víi chÝnh nghÜa. Nã nhÊt

®Þnh sÏ th¾ng lîi lµ nhê truyÒn thèng ®¹i ®oµn kÕt vµ tinh thÇn

bÊt khuÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam, nhê sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña

nh©n d©n çc n−íc.

Nhê ®¹i ®oµn kÕt mµ trong bao nhiªu thÕ kû, nh©n d©n ViÖt

Nam ®· b¶o vÖ ®−îc ®éc lËp tù do cña m×nh. Nhê ®¹i ®oµn kÕt mµ

nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®¸nh th¾ng chñ nghÜa thùc d©n, lµm Çch

m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng vµ ®· kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi.

Nhê ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n mµ n−íc ViÖt Nam chóng t«i nhÊt ®Þnh

sÏ thèng nhÊt.

Trong cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ, nh©n d©n ViÖt

Nam ®−îc sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña nh©n d©n thÕ giíi, nhÊt lµ

cña nh©n d©n Ên §é. §ång bµo chóng t«i biÕt ¬n nh©n d©n Ên §é

®· ®ång t×nh vµ ñng hé chóng t«i trong thêi gian kh¸ng chiÕn còng

nh− tõ ngµy hßa b×nh lËp l¹i. ViÖc ChÝnh phñ Ên §é lµm Chñ tÞch

ñy ban Quèc tÕ gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t, cµng gãp phÇn quan träng


vµo viÖc thi hµnh HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ ë ViÖt Nam, cµng lµm cho mèi

t×nh ViÖt - Ên thªm kh¨ng khÝt.

HiÖn nay, trªn thÕ giíi lùc l−îng hßa b×nh ngµy cµng ph¸t triÓn.

Cµng ngµy cµng nhiÒu ng−êi ®ßi gi¶m qu©n bÞ, ®ßi ®×nh chØ viÖc thö

vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ, ph¶n ®èi çc khèi qu©n sù B¾c §¹i

T©y D−¬ng25, B¸t®a vµ §«ng - Nam ¸, ®ßi nh÷ng ng−êi cÇm ®Çu çc

n−íc më héi nghÞ ®Ó lµm dÞu t×nh h×nh c¨ng th¼ng trªn thÕ giíi.

N¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh do Ên §é vµ Trung Quèc ®Ò

x−íng cµng ngµy cµng ®−îc nhiÒu n−íc t¸n thµnh vµ h−ëng øng.

Tinh thÇn cña Héi nghÞ ®oµn kÕt ch©u ¸ ë Niu §ªli, tinh thÇn cña

Héi nghÞ B¨ng®ung míi ®©y l¹i ®−îc biÓu hiÖn mét çch rùc rì ë §¹i

héi L¬ Ke ®· kh«ng ngõng g¾n bã nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi trong

cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa thùc d©n, b¶o vÖ ®éc lËp d©n téc,

hßa b×nh vµ an ninh. T×nh h×nh míi ®· lµm cho chñ nghÜa thùc d©n

cµng thªm suy yÕu vµ c« lËp. Nh−ng chñ nghÜa thùc d©n kh«ng chÞu

bá ©m m−u th©m ®éc cña chóng, cuéc ®Êu tranh cña chóng t«i ®Ó

cñng cè hßa b×nh, thùc hiÖn thèng nhÊt cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n.

Nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i cßn ph¶i cè g¾ng nhiÒu. Nh−ng

chóng t«i cµng ngµy cµng tin t−ëng ë søc m¹nh ®¹i ®oµn kÕt cña

m×nh, cña chÝnh nghÜa vµ cña sù ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng

hßa b×nh thÕ giíi. Chóng t«i tin ch¾c r»ng n−íc ViÖt Nam nhÊt ®Þnh

sÏ hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh.

T«i thµnh t©m chóc t×nh h÷u nghÞ ViÖt - Ên ngµy cµng cñng cè

vµ ph¸t triÓn.

Nãi ngµy 7-2-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.40-45.

274

DiÔn v¨n T¹I BUæI TIÖC CHI£U §·I TæNG THèNG PRAX¸T

Trong mÊy ngµy võa qua, chóng t«i ®· ®−îc çc vÞ ®ãn tiÕp víi

lßng hiÕu kh¸ch nång nhiÖt, chóng t«i ®· cã dÞp nãi chuyÖn v« cïng

th©n mËt víi Tæng thèng Prax¸t - mét vÞ ®· cao tuæi vµ cã nh÷ng

®øc tÝnh cao quý thËt ®¸ng kÝnh träng - víi Thñ t−íng Nªru vµ çc

vÞ l·nh ®¹o kh¸c cña n−íc Céng hßa Ên §é.

Trong nhiÒu vÊn ®Ò quan träng, chóng t«i vµ çc b¹n Ên §é

cña chóng t«i ®· cïng mét quan ®iÓm. §iÒu ®ã cµng lµm cho chóng

t«i thªm tin t−ëng vµo viÖc ph¸t triÓn h¬n n÷a nh÷ng mèi quan hÖ

th©n thiÖn gi÷a hai n−íc chóng ta. Trong thêi gian ng¾n ë th¨m

thµnh phè Niu §ªli, chóng t«i ®· cã dÞp t×m hiÓu râ thªm sù ph¸t

triÓn khoa häc vµ nghÖ thuËt Ên §é còng nh− søc lao ®éng s¸ng

t¹o vÜ ®¹i cña nh©n d©n Ên §é.

N¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh - mµ Thñ t−íng Nªru lµ

mét trong nh÷ng ng−êi ®· cæ vò - ngµy nay ®· trë thµnh sù thËt vµ

ph¸t triÓn h¬n n÷a t− t−ëng cao c¶ cña hßa b×nh. Trong thÕ giíi

hiÖn nay, n−íc Céng hßa Ên §é lµ mét g−¬ng s¸ng cña sù chung

sèng hßa b×nh vµ h÷u nghÞ gi÷a çc d©n téc. ChÝnh phñ vµ nh©n

d©n ViÖt Nam chóng t«i ®· t¸n thµnh vµ quyÕt ®Þnh ¸p dông n¨m

nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh, chóng t«i nhiÖt thµnh mong

muèn cñng cè çc mèi quan hÖ vµ hîp t¸c th©n thiÖn víi çc n−íc ¸ - Phi vµ víi tÊt c¶ çc n−íc trªn thÕ giíi. Chóng t«i tin t−ëng

diÔn v¨n t¹i buæi tiÖc chiªu ®·i tæng thèng prax¸t 275

ch¾c ch¾n r»ng sù t¨ng c−êng vµ cñng cè c¸c mèi quan hÖ th©n

thiÖn gi÷a hai n−íc chóng ta sÏ t¨ng c−êng thªm ®−îc t×nh ®oµn

kÕt gi÷a c¸c n−íc ¸ - Phi vµ gãp phÇn gi÷ g×n hßa b×nh ë ch©u ¸ vµ

thÕ giíi.

§äc tèi 7-2-1958.


ngµy 10-2-1958.

276

NãI CHUYÖN VíI ÇC §¹I BIÓU NH¢N D¢N THµNH PHè BOMBAY (ÊN §é)

(TrÝch)

... Chóng t«i rÊt sung s−íng ®−îc çc b¹n ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt.

Hµng chôc v¹n nh©n d©n Bombay, tõ çc cô phô l·o ®Õn çc ch¸u

nhi ®ång ®· ®øng chËt çc ®−êng ®Ó chµo mõng chóng t«i. §iÒu ®ã

lµm cho chóng t«i ghi nhí m·i mèi t×nh h÷u nghÞ th¾m thiÕt ViÖt -

Ên anh em.

Bombay lµ mét thµnh phè rÊt quan träng cña n−íc Céng hßa

Ên §é, mét trung t©m v¨n hãa, kü nghÖ, khoa häc. L¹i lµ mét cöa

biÓn th«ng th−¬ng lín.

Mét ®iÒu n÷a lµm cho Bombay næi tiÕng trªn thÕ giíi, v×

Bombay lµ quª h−¬ng cña Th¸nh G¨ng®i, ng−êi ®· nªu cao ®¹o

®øc yªu n−íc, kh¾c khæ, nhÉn n¹i, suèt ®êi hy sinh cho Tæ quèc,

cho nh©n d©n, cho hßa b×nh. D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña Thñ

t−íng Nªru vµ sù cè g¾ng cña toµn d©n Ên §é, tõ ngµy ®éc lËp,

n−íc Céng hßa Ên §é ®· trë nªn mét n−íc hïng m¹nh. Trong sù

nghiÖp ®ã, nh©n d©n Bombay ®· gãp phÇn xøng ®¸ng cña m×nh...

Ngµy nay, thÕ giíi ®ang ®øng tr−íc mét cuéc ®Êu tranh quyÕt

liÖt gi÷a hai lùc l−îng: lùc l−îng chiÕn tranh vµ lùc l−îng hßa

b×nh... ChiÕn tranh lµ môc ®Ých cña çc khèi qu©n sù x©m l−îc.

Lùc l−îng hßa b×nh gåm cã tuyÖt ®¹i ®a sè nh©n d©n trªn thÕ giíi,

trong ®ã cã gÇn 400 triÖu nh©n d©n Ên §é. Lùc l−îng Êy ngµy cµng

nãi chuyÖn víi çc ®¹i biÓu nh©n d©n... 277

lín m¹nh. Nh©n d©n thÕ giíi ngµy thªm ®oµn kÕt, kiªn quyÕt ®Êu

tranh ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh. Nh©n d©n thÕ giíi ra søc t¨ng c−êng

®oµn kÕt vµ ®Êu tranh th× hßa b×nh thÕ giíi ch¾c ch¾n gi÷ ®−îc.

Trong c«ng cuéc gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi, chóng t«i sung

s−íng nhËn thÊy çc n−íc ¸ - Phi chóng ta gi÷ mét vai trß quan

träng vµ Ên §é ®· gãp phÇn xøng ®¸ng cña m×nh.

Ngµy nay, 1.200 triÖu nh©n d©n ¸ - Phi ®· ®−îc gi¶i phãng.

Nh−ng mét sè n−íc ¸ - Phi anh em vÉn cßn ®au khæ d−íi gãt s¾t cña

thùc d©n, hä ®ang anh dòng ®Êu tranh cho tù do, ®éc lËp. Nh©n d©n

ViÖt Nam hoµn toµn ®ång t×nh vµ ñng hé çc d©n téc anh em ®ã.

Sau 8, 9 n¨m kh¸ng chiÕn gian khæ chèng thùc d©n, ViÖt Nam

®· giµnh ®−îc th¾ng lîi. Héi nghÞ Gi¬nev¬ ®· c«ng nhËn ®éc lËp,

chñ quyÒn thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña ViÖt Nam. Nh−ng

®Õn nay ®Êt n−íc chóng t«i cßn bÞ chia c¾t lµm hai miÒn, ®ã lµ v×

sù can thiÖp cña ®Õ quèc Mü. Tuy vËy, chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc

®Êu tranh cho thèng nhÊt cña ViÖt Nam nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Nh©n d©n ViÖt Nam lu«n lu«n biÕt ¬n nh©n d©n Ên §é ®· ñng hé

m×nh vµ lu«n lu«n ghi nhí sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña Th¸nh

G¨ng®i, cña Thñ t−íng Nªru ®èi víi cuéc kh¸ng chiÕn cña chóng t«i.

Trong sù nghiÖp ®Êu tranh cho hßa b×nh, chèng chñ nghÜa thùc

d©n, nh©n d©n hai n−íc chóng ta lu«n lu«n s¸t çnh cïng nhau.

Chóng ta ®· ®¹p ®æ bøc t−êng thùc d©n tr−íc ®©y ng¨n çch chóng

ta. Tõ nay quan hÖ gi÷a hai n−íc chóng ta ngµy cµng ®−îc th¾t

chÆt. Chóng t«i tin r»ng nh÷ng quan hÖ h÷u nghÞ ®ã sÏ t¨ng c−êng

m·i m·i...

Nãi ngµy 10-2-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.46-47.

278

Lêi Tõ BIÖT T¹I S¢N BAY B¡NGGALO (ÊN §é)

Th−a «ng Thñ hiÕn,

Th−a çc b¹n, anh em chÞ em vµ çc ch¸u th©n mÕn,

Chóng t«i rÊt c¶m ¬n cuéc ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt cña çc b¹n. T«i

sung s−íng chuyÓn ®Õn çc b¹n lêi chóc mõng h÷u nghÞ nhÊt cña

nh©n d©n ViÖt Nam.

Çc b¹n ®ang thùc hiÖn mét nhiÖm vô to lín lµ ph¸t triÓn kinh

tÕ vµ v¨n hãa theo kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø hai. Chóng t«i rÊt vui

lßng thÊy nh÷ng thµnh tÝch to lín cña çc b¹n, vµ mong häc tËp

nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cña çc b¹n.

Mèi quan hÖ l©u ®êi gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta ®ang

ph¸t triÓn tèt ®Ñp trªn nÒn t¶ng n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa

b×nh. Chóng t«i tin r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i sÏ gãp phÇn

ph¸t triÓn thªm n÷a t×nh nghÜa anh em gi÷a nh©n d©n Ên §é vµ

ViÖt Nam...

§äc ngµy 12-2-1958.


ngµy 17-3-1958.

279

§¸p tõ TRONG CUéC MÝT TINH CHµO MõNG CñA NH¢N D¢N CANCóTTA (ÊN §é)

(TrÝch)

Nh©n d©n Cancótta vµ B¨nggan ®· gãp phÇn xøng ®¸ng trong cuéc ®Êu tranh giµnh ®éc lËp cña Ên §é, ®· cã nhiÒu vÞ anh hïng liÖt sÜ vµ còng ®· anh dòng ®Êu tranh ñng hé cuéc kh¸ng chiÕn cña ViÖt Nam. B¨nggan cßn lµ mét trung t©m v¨n hãa cña n−íc b¹n, lµ quª h−¬ng cña ®¹i v¨n hµo Tago mµ c¶ thÕ giíi ®Òu kÝnh träng...

HiÖn nay ë ch©u ¸ vµ ch©u Phi, nhiÒu n−íc ®· ®−îc ®éc lËp. Trªn b¶n ®å ¸ - Phi, ph¹m vi thèng trÞ cña thùc d©n ngµy cµng bÞ thu hÑp. Ch¾c r»ng ch¼ng bao l©u n÷a, mÆt trêi tù do ®éc lËp sÏ ®¸nh tan nèt ®ªm tèi chñ nghÜa thùc d©n... MiÒn Goa ph¶i trë vÒ víi n−íc Céng hßa Ên §é, miÒn T©y Iri¨ng ph¶i trë vÒ víi n−íc Céng hßa Nam D−¬ng.

ë ViÖt Nam yªu quý cña chóng t«i, ®Õ quèc ®ang ©m m−u chia c¾t l©u dµi ®Êt n−íc chóng t«i lµm hai miÒn. Nh−ng nh©n d©n ViÖt Nam kiªn quyÕt ®oµn kÕt vµ ®Êu tranh ®Ó thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh nh− HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh. Chóng t«i c¶m ¬n nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Ên §é ®· gãp phÇn vµo viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë ViÖt Nam, c¶m ¬n nh÷ng cè g¾ng cña ñy ban Quèc tÕ do Ên §é lµm Chñ tÞch trong viÖc thi hµnh HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ë ViÖt Nam...

§äc chiÒu ngµy 13-2-1958.


ngµy 19-3-1958.

280

®¸p tõ TRONG BUæI TIÖC CHI£U §·I CñA THñ HIÕN B¡NGGAN

(TrÝch)

... Trong chÝn ngµy võa qua, sau khi ®i th¨m §ªli, Bacra vµ nhiÒu n¬i kh¸c, qua nh÷ng cuéc gÆp gì víi Tæng thèng Prax¸t kÝnh mÕn, Thñ t−íng Nªru kÝnh mÕn vµ çc nhµ l·nh ®¹o kh¸c, cïng çc tÇng líp nh©n d©n n−íc b¹n, chóng t«i cµng thÊy râ mèi t×nh h÷u nghÞ th©n thiÕt gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta... Chóng t«i còng ®· thÊy râ ®Êt n−íc Ên §é rÊt giµu cã vµ t−¬i ®Ñp, nh©n d©n Ên §é rÊt khÐo lÐo vµ cÇn cï, çc nhµ khoa häc vµ kü s− Ên §é rÊt nhiÒu tµi n¨ng vµ cè g¾ng. Çc b¹n ®· hoµn thµnh kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt vµ ®· thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch trong kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø hai. Chóng t«i coi th¾ng lîi cña çc b¹n nh− lµ th¾ng lîi cña chóng t«i.

Chóng t«i thµnh t©m chóc çc b¹n thu ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ to lín h¬n n÷a.

... ë ViÖt Nam chóng t«i, sau 8, 9 n¨m kh¸ng chiÕn, hßa b×nh ®· ®−îc lËp l¹i. Nh−ng ®Õn nay, do sù can thiÖp cña n−íc ngoµi, n−íc chóng t«i ch−a ®−îc thèng nhÊt. Nh−ng chóng t«i tin r»ng víi søc x©y dùng v÷ng ch¾c cña miÒn B¾c, lùc l−îng ®Êu tranh anh dòng cña nh©n d©n miÒn Nam, tinh thÇn kiªn quyÕt vµ sù ®oµn kÕt chÆt chÏ cña nh©n d©n c¶ n−íc, víi sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña nh©n d©n Ên §é vµ nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi, sù thèng nhÊt ®Êt n−íc cña chóng t«i nhÊt ®Þnh sÏ thµnh c«ng...

§äc tèi 13-2-1958.


ngµy 20-3-1958.

281

NãI CHUYÖN VíI NH¢N D¢N ÊN §é TR¦íC KHI RêI ÊN §é

SANG TH¡M LI£N BANG MIÕN §IÖN

Th−a bµ con th©n mÕn,

Anh chÞ em Ên §é th©n mÕn,

Chóng t«i rÊt h©n h¹nh ®−îc nãi chuyÖn víi bµ con Ên §é.

Cuéc ®i th¨m h÷u nghÞ cña chóng t«i ë Ên §é vÜ ®¹i ®· ®¹t kÕt qu¶

tèt ®Ñp. Chóng t«i ®· gÆp Tæng thèng Prax¸t kÝnh mÕn, ®· cïng

Thñ t−íng Nªru, vÞ l·nh ®¹o xuÊt s¾c cña Ên §é, ng−êi b¹n quý

mÕn cña nh©n d©n ViÖt Nam, trao ®æi ý kiÕn th©n mËt. Chóng t«i

®· nhÊt trÝ vÒ nh÷ng vÊn ®Ò quèc tÕ quan träng vµ nh÷ng vÊn ®Ò

thuéc vÒ quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc.

Trong cuéc ®i th¨m nµy, chóng t«i ®· cã dÞp tiÕp xóc víi nhiÒu

tÇng líp nh©n d©n Ên §é. Chóng t«i ®· ®−îc gÆp c«ng nh©n ë

nhiÒu nhµ m¸y, anh chÞ em n«ng d©n trong nh÷ng c«ng tr×nh c¶i

tiÕn n«ng th«n, çc nhµ khoa häc, çc nghÖ sÜ, v.v.. Chóng t«i thÊy

ai ai còng ®Çy lßng yªu n−íc vµ h¨ng h¸i lµm viÖc ®Ó x©y dùng mét

n−íc Ên §é phån thÞnh. ë ®©u chóng t«i còng ®−îc nghe nh÷ng

tiÕng nãi h÷u nghÞ vµ hßa b×nh. NhiÒu b¹n ®· biÓu lé mèi c¶m t×nh

s©u s¾c ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam vµ ®· cã nh÷ng lêi th¾m thiÕt

chóc cho n−íc ViÖt Nam mau thèng nhÊt.

§Õn th¨m n−íc çc b¹n, chóng t«i ®−îc hiÓu thªm vÒ nÒn v¨n

hãa l©u ®êi hiÖn nay ®ang ®−îc ph¸t triÓn tèt ®Ñp vµ ®−îc thÊy râ


h¬n nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng to lín cña çc b¹n. Chóng t«i hÕt

søc vui mõng tr−íc nh÷ng thµnh tÝch to lín cña çc b¹n, v× chóng

t«i coi ®ã còng lµ thµnh tÝch cña chóng t«i. Chóng t«i rÊt tin t−ëng

vµo tµi n¨ng vµ søc s¸ng t¹o cña 400 triÖu nh©n d©n Ên §é vÜ ®¹i

®ang x©y dùng xø së vµ cïng çc d©n téc anh em kh¸c ra søc b¶o

vÖ hßa b×nh thÕ giíi.

M−êi ngµy thÊm tho¾t qua nhanh. Tôc ng÷ ViÖt Nam cã nãi:

“Khi lßng ng−êi buån b· th× thÊy thêi gian ®i rÊt chËm. Khi lßng

ng−êi vui vÎ th× thÊy thêi gian ®i rÊt nhanh”. Víi sù ®ãn tiÕp

nhiÖt liÖt, víi sù tæ chøc chu ®¸o, víi sù s¨n sãc tËn t×nh cña

ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ên §é, chóng t«i thÊy thêi gian ®i rÊt

nhanh. Chóng t«i sÏ ghi nhí m·i m·i h×nh ¶nh t−¬i ®Ñp cña n−íc

Ên §é anh em. Chóng t«i ghi nhí m·i m·i mèi t×nh h÷u nghÞ

nhiÖt liÖt cña bµ con Ên §é, çc b¹n thanh niªn vµ çc ch¸u thiÕu

nhi ®èi víi chóng t«i. Khi vÒ n−íc, chóng t«i sÏ b¸o ço l¹i nh÷ng

®iÒu tai nghe m¾t thÊy víi nh©n d©n ViÖt Nam, chóng t«i sÏ

chuyÓn tÊt c¶ nh÷ng lêi chµo th©n ¸i cña bµ con Ên §é cho ®ång

bµo ViÖt Nam chóng t«i.

Chóng t«i rêi ®Êt n−íc çc b¹n, nh−ng lßng rÊt quyÕn luyÕn

çc b¹n.

Chóng t«i thµnh thËt c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp nång nhiÖt cña Tæng

thèng R. Prax¸t, Thñ t−íng Gi. Nªru vµ çc vÞ trong ChÝnh phñ Ên

§é. Chóng t«i còng xin c¶m ¬n çc vÞ Thñ hiÕn, Chñ tÞch vµ Bé

tr−ëng çc xø, çc vÞ ThÞ tr−ëng, çc cÊp çn bé vµ nh©n viªn

ChÝnh phñ ë nh÷ng n¬i chóng t«i ®· ®i qua, còng nh− çc anh em

nh©n viªn liªn l¹c vµ hµng kh«ng ®· tËn t×nh s¨n sãc chóng t«i.

Chµo bµ con, chµo anh chÞ em th©n mÕn cña n−íc Céng hßa Ên

§é vÜ ®¹i. Cuèi cïng, B¸c Hå göi çc ch¸u nhi ®ång Ên §é nhiÒu

çi h«n.

nãi chuyÖn víi nh©n d©n Ên ®é tr−íc khi rêi... 283

T×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ Ên §é bÒn v÷ng

mu«n n¨m!

T×nh ®oµn kÕt gi÷a c¸c n−íc ¸ - Phi mu«n n¨m!


Jai Hindi!1).

Nãi tr−íc §µi Ph¸t thanh Ên §é

tèi 13-2-1958.



_______________

1) Jai Hindi: Ên §é mu«n n¨m! (BT).

284

BµI NãI T¹I CUéC HäP B¸O ë R¡NGGUN (MIÕN §IÖN)

Trong 3 ngµy võa qua, chóng t«i ®· ®i th¨m ®Êt n−íc MiÕn

§iÖn t−¬i ®Ñp vµ giµu cã. Chóng t«i ®· nãi chuyÖn th©n mËt vµ

trao ®æi ý kiÕn víi Tæng thèng U Vin M«n, Thñ t−íng U Nu, c¸c

Phã Thñ t−íng, cïng nhiÒu vÞ l·nh ®¹o kh¸c cña Liªn bang MiÕn

§iÖn. Chóng t«i ®· tiÕp xóc víi nhiÒu vÞ nh©n sÜ vµ nhiÒu tÇng líp

nh©n d©n. Chóng t«i ®· ®i th¨m R¨nggun, Thñ ®« vÎ vang cña

MiÕn §iÖn vµ nhiÒu th¾ng c¶nh ë bang San. §©u ®©u chóng t«i

còng ®−îc ChÝnh phñ vµ nh©n d©n MiÕn §iÖn ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt vµ

tá mèi t×nh h÷u nghÞ th¾m thiÕt ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam.

Chóng t«i ®· thÊy râ sù nç lùc cè g¾ng x©y dùng ®Êt n−íc, lßng yªu

n−íc nång nµn, ®øc tÝnh cÇn cï lao ®éng vµ lßng tha thiÕt yªu

chuéng hßa b×nh cña nh©n d©n MiÕn §iÖn. Chóng t«i vui mõng

thÊy n−íc MiÕn §iÖn anh em ngµy cµng phån thÞnh vµ ®ãng mét

vai trß quan träng trªn tr−êng quèc tÕ.

Hai n−íc ViÖt Nam vµ MiÕn §iÖn ®Òu lµ nh÷ng n−íc ë ch©u ¸ cã nhiÒu ®iÓm gièng nhau, gÇn nhau vÒ v¨n hãa, phong tôc tËp

qu¸n, còng nh− vÒ ®Þa lý khÝ hËu, tµi nguyªn. Hai n−íc chóng ta

®· tr¶i qua c¸c cuéc ®Êu tranh gian khæ chèng thùc d©n, giµnh lÊy

®éc lËp d©n téc. ChÝnh phñ vµ nh©n d©n MiÕn §iÖn ®· ñng hé tÝch

cùc nh©n d©n n−íc chóng t«i trong lóc kh¸ng chiÕn vµ ®· cïng víi

Ên §é vµ nhiÒu n−íc ¸ - Phi kh¸c ®ãng gãp mét phÇn quan träng

bµi nãi t¹i cuéc häp b¸o ë r¨nggun... 285

vµo viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë ViÖt Nam. Ngµy nay hai n−íc chóng ta

®· ®éc lËp, g¾n bã b»ng tinh thÇn B¨ng®ung, b»ng mèi t×nh ®oµn

kÕt gi÷a çc d©n téc ¸ - Phi, hai d©n téc ViÖt Nam vµ MiÕn §iÖn

®Òu mong muèn cã mét nÒn hßa b×nh l©u dµi ®Ó x©y dùng mét cuéc

®êi tù do, no Êm, ®Ó kiÕn thiÕt xø së giµu m¹nh.

N−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ Liªn bang MiÕn §iÖn

nhÊt trÝ vÒ nh÷ng vÊn ®Ò quèc tÕ quan träng hiÖn t¹i.

Sau ®©y t«i ®Ò cËp ®Õn mét sè vÊn ®Ò:

1. ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa theo mét

chÝnh s¸ch ngo¹i giao hßa b×nh vµ h÷u nghÞ gi÷a çc d©n téc. Nh©n

d©n ViÖt Nam ®· tõng sèng ®au khæ d−íi ¸ch ¸p bøc cña thùc d©n,

®· ®æ m¸u hy sinh giµnh lÊy tù do vµ ®éc lËp d©n téc, v× vËy nh©n

d©n ViÖt Nam kiªn quyÕt chèng chñ nghÜa thùc d©n, kiªn quyÕt

b¶o vÖ hßa b×nh, chèng chiÕn tranh. KhÈu hiÖu cña chóng t«i lµ:

ViÖt Nam hßa b×nh, ®éc lËp, thèng nhÊt, d©n chñ vµ giµu m¹nh.

HiÖn nay 1.200 triÖu nh©n d©n ch©u ¸ vµ ch©u Phi ®· ®−îc

gi¶i phãng khái ¸ch n« lÖ thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa, hÖ thèng

thuéc ®Þa ®ang tiÕp tôc sôp ®æ kh«ng sao tr¸nh khái. Çc d©n téc

ph−¬ng §«ng ®ang ®øng lªn chèng bän x©m l−îc vµ kh«ng chÞu ®Ó

cho ai ¸p bøc m×nh n÷a. B¶n Tuyªn ng«n ®éc lËp cña n−íc ViÖt

Nam D©n chñ Céng hßa ngµy 2 th¸ng 9 n¨m 1945 ®· ghi râ: “TÊt

c¶ çc d©n téc trªn thÕ giíi ®Òu sinh ra b×nh ®¼ng, d©n téc nµo

còng cã quyÒn sèng, quyÒn sung s−íng vµ quyÒn tù do”. ChÝnh phñ

n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa triÖt ®Ó ñng hé mäi cuéc ®Êu

tranh gi¶i phãng d©n téc. MiÒn T©y Iri¨ng ph¶i trë vÒ víi

In®«nªxia, vïng Goa ph¶i trë vÒ Ên §é, nh©n d©n Angiªri ph¶i

®−îc ®éc lËp.

Trong t×nh h×nh quèc tÕ hiÖn nay, lùc l−îng hßa b×nh ®· m¹nh

h¬n lùc l−îng hiÕu chiÕn, nh−ng nguy c¬ mét cuéc chiÕn tranh

nguyªn tö vµ khinh khÝ cßn ®ang ®e däa nh©n lo¹i víi nh÷ng sù


tµn ph¸ vµ tang tãc kh«ng thÓ l−êng ®−îc. V× vËy cÇn ph¶i chÊm

døt cuéc ch¹y ®ua vò trang hiÖn t¹i, xãa bá nh÷ng khèi qu©n sù

x©m l−îc, t¹o ra mét bÇu kh«ng khÝ tin cËy lÉn nhau gi÷a çc n−íc

lµm cho t×nh h×nh thÕ giíi bít c¨ng th¼ng. Mét cuéc gÆp gì gi÷a

nh÷ng vÞ ®øng ®Çu çc n−íc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®ã lµ ®iÒu

mµ nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi ®ang ®ßi hái. ViÖc tÝch

cùc thùc hiÖn n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh ®· ®−îc ®Ò ra

trong b¶n tuyªn bè Trung - Ên vµ Trung - MiÕn, trong mäi quan hÖ

quèc tÕ ch¾c ch¾n sÏ cñng cè hßa b×nh vµ t¨ng c−êng h÷u nghÞ gi÷a

çc n−íc.

ViÖc çc giíi hiÕu chiÕn thi hµnh chÝnh s¸ch thùc lùc cña hä,

®· thµnh lËp khèi x©m l−îc §«ng - Nam ¸, lµm cho t×nh h×nh ë

khu vùc nµy thªm c¨ng th¼ng. GÇn ®©y, ng−êi ta l¹i m−u toan liªn

kÕt chÆt chÏ khèi x©m l−îc nµy víi çc khèi B¾c §¹i T©y D−¬ng vµ

B¸t®a, ®ã lµ ®iÒu mµ nh©n d©n §«ng - Nam ¸ vµ nh©n d©n yªu

chuéng hßa b×nh thÕ giíi nhÊt ®Þnh ph¶n ®èi vµ lªn ¸n. ViÖc ®Æt

miÒn Nam ViÖt Nam vµo khu vùc b¶o trî cña khèi x©m l−îc §«ng -

Nam ¸ lµ mét sù vi ph¹m tr¾ng trîn HiÖp nghÞ Gi¬nev¬, x©m

ph¹m ®Õn ®éc lËp vµ chñ quyÒn cña ViÖt Nam, ®e däa an ninh vµ

hßa b×nh cña nh©n d©n §«ng - Nam ¸. Chóng t«i hÕt søc ph¶n ®èi

nh÷ng kÕ ho¹ch nh»m l«i kÐo miÒn Nam ViÖt Nam còng nh−

nh÷ng n−íc kh¸c ë §«ng D−¬ng vµo khèi x©m l−îc nµy.

2. Mét vÊn ®Ò thiÕt tha nhÊt, mét yªu cÇu bøc thiÕt nhÊt cña

nh©n d©n ViÖt Nam lµ viÖc thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam.

Tr−íc hÕt, chóng t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n nh©n d©n MiÕn

§iÖn ®· quan t©m nhiÒu tíi vÊn ®Ò nµy, nhiÒu b¹n MiÕn §iÖn ®·

chóc cho n−íc chóng t«i mau chãng thèng nhÊt.

ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa tõ n¨m 1955 ®·

nhiÒu lÇn ®Ò nghÞ víi chÝnh quyÒn miÒn Nam ViÖt Nam më héi

nghÞ hiÖp th−¬ng ®Ó bµn vÒ vÊn ®Ò tæng tuyÓn cö nh»m thèng nhÊt

bµi nãi t¹i cuéc häp b¸o ë r¨nggun... 287

n−íc nhµ. Chóng t«i ®· nhiÒu lÇn ®Ò nghÞ lËp l¹i quan hÖ b×nh

th−êng vÒ kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi gi÷a hai miÒn B¾c Nam. Tuy

vËy, do sù can thiÖp cña n−íc ngoµi, tíi nay chÝnh quyÒn miÒn

Nam vÉn ch−a chÞu tr¶ lêi.

Quan ®iÓm vÒ thèng nhÊt ®Êt n−íc cña chóng t«i rÊt râ rµng.

Chóng t«i chñ tr−¬ng thèng nhÊt Tæ quèc trªn c¬ së ®éc lËp vµ d©n

chñ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh nh− HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®· quy

®Þnh, kh«ng bªn nµo c−ìng Ðp, th«n tÝnh bªn nµo. Chóng t«i lu«n

lu«n s½n sµng gÆp gì vµ cïng víi chÝnh quyÒn miÒn Nam ®øng

trªn tinh thÇn th−¬ng l−îng nh©n nh−îng, hiÓu biÕt lÉn nhau, ®Ó

bµn vÒ tæng tuyÓn cö thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam. Tæng tuyÓn cö

trong c¶ n−íc sÏ tæ chøc theo nguyªn t¾c phæ th«ng, b×nh ®¼ng,

trùc tiÕp, bÝ mËt vµ ®Æt d−íi sù kiÓm so¸t cña ñy ban Quèc tÕ nh−

HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ quy ®Þnh. Quèc héi sÏ ®Þnh ra HiÕn ph¸p tèi cao

cña Nhµ n−íc, thËt sù ®¶m b¶o ®Æc quyÒn cña çc ®¹i biÓu Quèc

héi. ChÝnh phñ liªn hîp do Quèc héi bÇu ra sÏ thµnh lËp ®Ó t¨ng

c−êng ®oµn kÕt çc ®¶ng ph¸i, çc tÇng líp, çc d©n téc, çc miÒn.

ChiÕu cè ®Õn t×nh h×nh kh¸c nhau gi÷a hai miÒn, mçi ®Þa ph−¬ng

cã quyÒn ra nh÷ng luËt lÖ ®Þa ph−¬ng thÝch hîp víi ®Æc ®iÓm cña

®Þa ph−¬ng vµ kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt chung cña Nhµ n−íc.

Trong khi n−íc nhµ ch−a thèng nhÊt, nhµ ®−¬ng côc cã tr¸ch

nhiÖm ë hai miÒn cÇn lµm cho hai miÒn gÇn gòi hiÓu biÕt nhau

b»ng çch lËp l¹i quan hÖ b×nh th−êng gi÷a hai miÒn, ®¶m b¶o mäi

quyÒn tù do d©n chñ cho çc tæ chøc vµ ç nh©n t¸n thµnh hßa

b×nh, thèng nhÊt, d©n chñ. Chóng t«i cho r»ng chñ tr−¬ng ®ã hîp

t×nh hîp lý, v× nã xuÊt ph¸t tõ nguyÖn väng chÝnh ®¸ng cña toµn

d©n ViÖt Nam vµ tõ t×nh h×nh thùc tÕ ë hai miÒn vµ ®óng víi HiÖp

nghÞ Gi¬nev¬.

N−íc ViÖt Nam lµ mét khèi thèng nhÊt kh«ng thÓ chia c¾t

®−îc. D©n téc ViÖt Nam tõ l©u ®· x©y ®¾p Tæ quèc m×nh suèt tõ


B¾c chÝ Nam cïng chung mét lÞch sö, mét tiÕng nãi, mét nÒn kinh

tÕ, cïng ®øng lªn ®¸nh ®uæi thùc d©n. D©n téc ViÖt Nam kiªn

quyÕt ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. Nhµ cÇm quyÒn miÒn Nam

cã nhiÖm vô ®×nh chØ viÖc chë vò khÝ vµ ®¹n d−îc tr¸i phÐp vµo

miÒn Nam, chÊm døt viÖc khñng bè nh÷ng ng−êi yªu n−íc, t¸n

thµnh hßa b×nh thèng nhÊt, ®Æt l¹i quan hÖ b×nh th−êng gi÷a hai

miÒn; hä cÇn ph¶i cïng víi ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ

Céng hßa më héi nghÞ hiÖp th−¬ng bµn vÒ tæng tuyÓn cö thèng

nhÊt n−íc ViÖt Nam nh− HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ quy ®Þnh. Víi truyÒn

thèng ®oµn kÕt vµ ®Êu tranh cña nh©n d©n ViÖt Nam, víi sù ®ång

t×nh ñng hé cña nh©n d©n thÕ giíi, cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt

n−íc nhµ cña chóng t«i nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng lîi, v× ®ã lµ cuéc ®Êu

tranh chÝnh nghÜa.

3. Cuéc ®i th¨m h÷u nghÞ Liªn bang MiÕn §iÖn cña chóng t«i

lÇn nµy ®· ®¹t ®−îc kÕt qu¶ tèt ®Ñp, th¾t chÆt h¬n n÷a mèi quan

hÖ h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc chóng ta.

Chóng t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Tæng thèng U Vin M«n, Thñ

t−íng U Nu, çc vÞ trong ChÝnh phñ, çc nhµ cÇm quyÒn ®Þa ph−¬ng

vµ toµn thÓ nh©n d©n MiÕn §iÖn anh em.

Chóng t«i sÏ ghi nhí m·i nh÷ng c¶m t−ëng tèt ®Ñp trong cuéc

®i th¨m h÷u nghÞ nµy.

C¶m ¬n çc b¹n ®· tíi dù cuéc häp th©n mËt nµy.

§äc ngµy 16-2-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.50-54.

289

®¸p tõ T¹I LÔ NHËN B»NG LUËT HäC DANH Dù CñA TR¦êNG §¹I HäC R¡NGGUN

(MIÕN §IÖN)

Çc b¹n häc ë mét trung t©m v¨n hãa cã truyÒn thèng vÎ vang

yªu n−íc vµ anh dòng chèng thùc d©n. Tr−êng nµy ®· ®µo t¹o ra vÞ

anh hïng d©n téc Ung San vµ çc nhµ l·nh ®¹o kh¸c cña MiÕn

§iÖn. T−¬ng lai cña çc b¹n rÊt vÎ vang.

MiÕn §iÖn lµ mét n−íc giµu cã, nh©n d©n th× khÐo lÐo vµ cÇn

cï, cã ®ñ ®iÒu kiÖn trë nªn mét n−íc giµu m¹nh... Çc bËc tiÒn bèi

cña çc b¹n ®· ®Êu tranh anh dòng ®Ó giµnh l¹i ®éc lËp cho Tæ

quèc. Nay ChÝnh phñ vµ nh©n d©n MiÕn §iÖn ®ang ra søc x©y

dùng n−íc nhµ. Çc b¹n ph¶i lµ nh÷ng çn bé tèt ®em hÕt ®øc vµ

tµi cña m×nh ®Ó phông sù Tæ quèc, phôc vô nh©n d©n.

Nãi ngµy 17-2-1958.


ngµy 25-3-1958.

290

DiÔn tõ TR¦íC KHI RêI MIÕN §IÖN

Th−a Tæng thèng kÝnh mÕn,

Th−a Thñ t−íng kÝnh mÕn,

Th−a çc b¹n, anh em, chÞ em,

H«m nay, chóng t«i tõ gi· çc vÞ vµ trë vÒ n−íc chóng t«i. Lßng

chóng t«i rÊt l−u luyÕn çc vÞ vµ nh©n d©n MiÕn §iÖn anh em.

Trong mÊy ngµy ë trªn ®Êt n−íc t−¬i ®Ñp cña çc b¹n, chóng

t«i ®· tiÕp xóc th©n mËt víi Tæng thèng, Thñ t−íng vµ çc vÞ l·nh

®¹o kh¸c cña Liªn bang MiÕn §iÖn. Chóng t«i ®· héi ®µm víi Thñ

t−íng U Nu vµ çc vÞ kh¸c trong ChÝnh phñ. Nh÷ng vÊn ®Ò quèc tÕ

quan träng vµ nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan gi÷a hai n−íc ®Òu ®−îc

hai bªn hoµn toµn nhÊt trÝ.

§i ®Õn ®©u chóng t«i còng thÊy t×nh h÷u nghÞ s©u s¾c cña

nh©n d©n MiÕn §iÖn ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam.

ë ®©u chóng t«i còng thÊy nh©n d©n MiÕn §iÖn yªu lao ®éng,

yªu Tæ quèc vµ yªu hßa b×nh. Chóng t«i tin ch¾c r»ng d−íi sù l·nh

®¹o s¸ng suèt cña ChÝnh phñ, nh©n d©n Liªn bang MiÕn §iÖn sÏ

thu nhiÒu thµnh tÝch vÎ vang trong sù nghiÖp x©y dùng ®Êt n−íc

phån vinh vµ h¹nh phóc.

Cuéc ®i th¨m Liªn bang MiÕn §iÖn cña chóng t«i kÕt thóc

tèt ®Ñp. Ngµy mai lµ ngµy TÕt ©m lÞch cña nh©n d©n ViÖt Nam.

Chóng t«i sung s−íng ®−îc mang vÒ cho ®ång bµo chóng t«i mãn

quµ TÕt rÊt quý b¸u lµ lêi chóc h÷u nghÞ th¾m thiÕt cña nh©n d©n

diÔn tõ tr−íc khi rêi miÕn ®iÖn 291

Liªn bang MiÕn §iÖn. Ch¾c ch¾n r»ng ®ång bµo chóng t«i sÏ rÊt

vui mõng phÊn khëi.

Mét lÇn n÷a, chóng t«i xin thµnh thËt c¶m ¬n Tæng thèng, Thñ

t−íng, çc vÞ kh¸c trong ChÝnh phñ, çc nhµ l·nh ®¹o ®Þa ph−¬ng

vµ nh©n d©n Liªn bang MiÕn §iÖn ®· ®ãn tiÕp chóng t«i nhiÖt liÖt

vµ th©n mËt nh− anh em.

Chóc Liªn bang MiÕn §iÖn ngµy cµng phån vinh!

T×nh h÷u nghÞ gi÷a ViÖt Nam vµ Liªn bang MiÕn §iÖn mu«n

n¨m!


Th©n ¸i chµo Tæng thèng, Thñ t−íng vµ çc anh chÞ em th©n

mÕn!

Nãi ngµy 17-2-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.55-56.

292

NãI CHUYÖN T¹I HéI CHî TRIÓN L·M THñ C¤NG NGHIÖP Vµ TIÓU C¤NG NGHIÖP

Nh÷ng ng−êi s¶n xuÊt ph¶i cè g¾ng s¶n xuÊt nhanh, nhiÒu, tèt

vµ rÎ. Hµng lµm ra nhanh vµ nhiÒu nh−ng kh«ng tèt vµ rÎ th×

kh«ng ai mua. §ång bµo ta nång nµn yªu n−íc nªn rÊt muèn dïng

hµng cña ta s¶n xuÊt, nh−ng tr−íc nhÊt ng−êi s¶n xuÊt ph¶i lµm

hµng tèt vµ rÎ. Ng−êi s¶n xuÊt ph¶i thùc thµ s¶n xuÊt hµng tèt cho

®ång bµo dïng, kh«ng nªn lµm hµng tr−ng bµy th× tèt mµ hµng

b¸n th× xÊu. Gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng, kh«ng lõa dèi ng−êi mua. S¶n xuÊt

ph¶i thiÕt thùc vµ ®óng h−íng, ®¶m b¶o lµm nhiÒu lo¹i hµng tèt vµ

rÎ cÇn dïng cho ®«ng ®¶o nh©n d©n. Nh÷ng ng−êi s¶n xuÊt ph¶i tæ

chøc thµnh tËp ®oµn, hîp t¸c x· th× míi cã thÓ s¶n xuÊt ®−îc

nhiÒu, tèt, kh«ng l·ng phÝ tµi n¨ng vµ thêi giê. Cã lµm ®−îc nh÷ng

®iÒu trªn th× s¶n xuÊt thñ c«ng nghiÖp vµ tiÓu c«ng nghiÖp míi cã

t−¬ng lai, míi vÎ vang. §¶ng vµ ChÝnh phñ s½n sµng giíi thiÖu

hµng cña ta s¶n xuÊt ®Ó ®ång bµo biÕt mµ dïng.

Nãi ngµy 21-2-1958.


ngµy 22-2-1958.

293

T×NH NGHÜA ANH EM VIÖT - ÊN - MIÕN

L.T.

295

T×NH NGHÜA ANH EM VIÖT - ÊN - MIÕN

Th− cña L.T.

Em H−¬ng yªu quý,

Ch¾c ch¾n khi tiÕp ®−îc th− nµy, em sÏ rÊt sung s−íng. Em sÏ

véi vµng ®äc l¹i cho thÇy mÑ, çc anh, çc chÞ vµ çc ch¸u nghe.

Råi em thuËt l¹i cho bµ con, c« b¸c trong lµng ®Òu biÕt. KÕt qu¶ sÏ

lµ mäi ng−êi ®Òu sung s−íng vui mõng! V×:

Trong cuéc Hå Chñ tÞch ®i th¨m h÷u nghÞ hai n−íc b¹n Ên §é

vµ MiÕn §iÖn1), anh lµ mét trong mÊy çn bé cã vinh h¹nh ®−îc ®i

theo B¸c.

Em nghÜ xem, ®i theo B¸c sÏ ®−îc häc hái kh«ng Ýt, ®Õn hai n−íc

b¹n l¹i ®−îc nghe thÊy thªm nhiÒu. Tôc ng÷ cã c©u: “§i mét phiªn

chî, häc mét mí kh«n”. Ch¾c r»ng chuyÕn nµy sù hiÓu biÕt cña anh

sÏ t¨ng tiÕn. Anh sÏ cè g¾ng ghi chÐp nh÷ng ®iÒu tai nghe m¾t thÊy,

tiÕp tôc göi vÒ cho em. §ã còng lµ mét çch gióp em häc hái.

4 giê chiÒu h«m qua (4-2-1958), chiÕc m¸y bay Ên sang ®ãn

B¸c cÊt çnh tõ tr−êng bay Gia L©m. Cïng ®i cã cô Phã Thñ t−íng

_______________

1) MiÕn §iÖn, tiÕng n−íc b¹n lµ “Myanma” (n−íc Myan). TiÕng Trung Quèc

dÞch thµnh Myan - ®iÖn, ®iÖn nghÜa lµ bê câi. Ta dÞch theo tiÕng Trung Quèc,

nh−ng “MiÕn” th× ®äc ra “DiÕn”. Còng nh− Cana®a, tiÕng Trung Quèc vÉn dÞch

®óng, nh−ng ta l¹i ®äc thµnh “Gia N· §¹i", lµ ®äc sai (TG).


Phan KÕ To¹i, ba ®ång chÝ Bé tr−ëng Hoµng Minh Gi¸m, Ph¹m

Hïng, Phan Anh vµ vµi chôc çn bé phô tr¸ch lÔ t©n, quay phim,

®¸nh m¸y, b¶o vÖ, v.v.. §Õn s©n bay tiÔn B¸c rÊt ®«ng ng−êi, gåm

cã çc ®ång chÝ Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ, çc vÞ ®¹i biÓu

Quèc héi vµ Qu©n ®éi, MÆt trËn vµ çc ®oµn thÓ nh©n d©n, ®oµn

ngo¹i giao, çc em nhi ®ång... Cïng ra tiÔn cã ®¹i sø K«n, Chñ tÞch

ñy ban Quèc tÕ vµ nhiÒu bµ con Ên kiÒu.

Sau khi cïng Thñ t−íng Ph¹m V¨n §ång vµ §¹i t−íng Vâ

Nguyªn Gi¸p ®i duyÖt ®éi danh dù vµ th©n mËt chµo hái çc bµ con

®Õn tiÔn, B¸c nãi ®¹i ý nh− sau:

“Môc ®Ých cuéc ®i th¨m nµy lµ th¾t chÆt thªm n÷a t×nh anh em

gi÷a n−íc ta vµ hai n−íc b¹n Ên §é vµ MiÕn §iÖn, do ®ã cñng cè

vµ ph¸t triÓn thªm n÷a mèi ®oµn kÕt gi÷a çc d©n téc ¸ - Phi vµ

b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi”.

Gi÷a nh÷ng trµng vç tay nhiÖt liÖt, B¸c kÕt luËn: “TiÔn ®i nhí

b÷a h«m nay, mõng vÒ xin ®îi h«m nµy hai tuÇn sau!”.

ë tr−êng bay th× cã m−a phïn vµ giã rÐt. Nh−ng khi m¸y bay

lªn cao h¬n 2.000 th−íc, th× cã mÆt trêi n¾ng Êm nh− mïa Thu.

Tõ Thñ ®« Hµ Néi ®Õn Cancótta ®−êng xa non 2.000 c©y sè.

Ph¶i kinh qua ba n−íc Lµo, Th¸i Lan vµ MiÕn §iÖn, bay liÒn b¶y

tiÕng ®ång hå. NhiÒu anh em e ng¹i r»ng bay l©u nh− thÕ, B¸c sÏ

mÖt. Nh−ng suèt ®−êng, khi th× nh×n ra cöa sæ xem phong c¶nh,

khi th× xem s¸ch xem b¸o, B¸c kh«ng cã vÎ mÖt nhäc chót nµo.

11 giê khuya, m¸y bay h¹ çnh ë Cancótta. Ra s©n bay ®ãn

tiÕp, cã bµ Thñ hiÕn vµ çc vÞ l·nh ®¹o xø B¨nggan cïng çc nh©n

viªn cao cÊp cña thµnh phè Cancótta.

Anh cÇn nãi cho em râ: Bµ Thñ hiÕn lµ bµ Nai®u gi÷ chøc Thñ

hiÕn, chø kh«ng ph¶i lµ “bµ vî «ng Thñ hiÕn” nh− cã ng−êi ®· hiÓu

lÇm. Bµ Thñ hiÕn lµ con bµ cô Nai®u, mét thi sÜ çch m¹ng næi

tiÕng vµ còng ®· gi÷ chøc Thñ hiÕn lóc bµ cô cßn sèng.

t×nh nghÜa anh em viÖt - Ên - miÕn 297

Cïng ra ®ãn cã çc vÞ l·nh sù çc n−íc anh em vµ mÊy n−íc ¸ -

Phi. Tuy ®· ®ªm khuya, rÊt ®«ng nh©n d©n Cancótta vÉn chê ®îi

hai bªn ®−êng ®Ó hoan nghªnh B¸c.

VÒ ®Õn dinh Thñ hiÕn ®· 12 giê khuya. C¬m n−íc xong råi th×

®· mét giê s¸ng. Mäi ng−êi ®Æt l−ng xuèng gi−êng lµ ngñ li b×.

Nh−ng anh cè g¾ng viÕt cho xong th− sè 1 nµy ®Ó göi cho em, v×

s¸ng sím ngµy mai, B¸c vµ ®oµn sÏ tiÕp tôc ®i m¸y bay ®Õn §ªli,

Thñ ®« Ên §é.

§ªli, ngµy 5-2-1958

Cancótta çch §ªli 1.316 c©y sè.

§Ó ®ãn B¸c, Tæng thèng Prax¸t ®· ph¸i ®Õn Cancótta mét tæ

liªn l¹c ®Ó ®i víi B¸c suèt nh÷ng ngµy B¸c ë th¨m Ên §é. Trong tæ

gåm cã: ba viªn trung t¸ vµ thiÕu t¸, ®¹i biÓu cho h¶i, lôc, kh«ng

qu©n; mét ng−êi phô tr¸ch b¸o chÝ; mét ng−êi chôp ¶nh; mét ng−êi

quay phim; «ng Sªnapati phô tr¸ch b¶o vÖ; vµ ®¹i t¸ §Ðtp¨ng®i, BÝ

th− qu©n sù cña Phñ Tæng thèng lµm tr−ëng tæ liªn l¹c kiªm lÔ

t©n. §¹i t¸ §Ðtp¨ng®i vµ «ng Sªnapati phôc vô rÊt tËn tuþ vµ rÊt

kÝn ®¸o. Hai ng−êi lu«n lu«n ë c¹nh B¸c, nh−ng trong mÊy tr¨m

bøc ¶nh ®¨ng ë çc b¸o kh«ng hÒ cã h×nh ¶nh cña hai ng−êi.

M¸y bay cña B¸c vµ §oµn ®Õn çch §ªli ®é 100 c©y sè, th× cã

t¸m chiÕc m¸y bay qu©n sù ra ®ãn.

§Õn §ªli võa ®óng 12 giê tr−a.

Khi B¸c vµ §oµn tõ m¸y bay b−íc xuèng, cã 21 ph¸t ®¹i b¸c

b¾n chµo, nh−ng tiÕng hoan h« cña quÇn chóng hÇu nh− ®· che

lÊp tiÕng sóng.

S©n bay bè trÝ rÊt long träng vµ xinh ®Ñp, quèc kú hai n−íc

ViÖt - Ên tung bay rîp trêi. Tõ chç m¸y bay ®ç ®Õn r¹p t¹m nghØ

®Òu tr¶i b»ng th¶m ®á. M¸i r¹p rÊt réng lín lµm b»ng nh÷ng bøc

thªu kÕt l¹i. D−íi ®Êt th× phñ b»ng nh÷ng tÊm th¶m nhiÒu mµu

s¾c. Chung quanh r¹p lµ nh÷ng chËu hoa ®Ñp vµ th¬m.


Bªn tay ph¶i cã mét r¹p kh¸c, dµnh cho çc quan kh¸ch ®Õn

®ãn. Tæng thèng Prax¸t, Thñ t−íng Nªru vµ con g¸i lµ bµ In®ira

G¨ng®i ®Õn tËn cÇu thang m¸y bay ®ãn B¸c vµ §oµn mét çch rÊt

th©n mËt. Çc em nhi ®ång rÝu rÝt ch¹y l¹i tÆng hoa.

Tæng thèng vµ Thñ t−íng ®ang ®i kinh lý çc tØnh xa, ngµy

h«m qua míi vÒ Thñ ®« ®Ó ®ãn B¸c vµ §oµn. Dï c¶m giã, kh¶n cæ,

nh−ng Tæng thèng vÉn cè g¾ng ®Õn s©n bay ®ãn B¸c.

B¸c vµ §oµn ®i b¾t tay çc Bé tr−ëng, çc ®¹i biÓu Quèc héi,

çc t−íng lÜnh, çc vÞ trong §oµn ngo¹i giao...

§éi nh¹c danh dù cö quèc ca hai n−íc ViÖt - Ên.

B¸c ®i duyÖt ®éi danh dù gåm cã h¶i, lôc, kh«ng qu©n.

E r»ng Tæng thèng qu¸ mÖt, B¸c kiªn quyÕt khuyªn m·i, cô

Prax¸t míi chÞu vÒ nghØ. Tr−íc khi thay mÆt Tæng thèng ®äc lêi

hoan nghªnh, Thñ t−íng Nªru nãi: Hå Chñ tÞch lµ mét nhµ ®¹i

çch m¹ng phi th−êng trong thêi ®¹i nµy. Ng−êi lu«n lu«n gi¶i

quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n víi nô c−êi trªn m«i...

Lêi hoan nghªnh cña Tæng thèng nh− sau:

“Th−a Chñ tÞch,

T«i rÊt lÊy lµm sung s−íng ®−îc hoan nghªnh Chñ tÞch lÇn

®Çu tiªn Ngµi ®Õn th¨m n−íc chóng t«i. TÊt c¶ chóng t«i hoan

nghªnh Ngµi nh− mét ®¹i chiÕn sÜ cho tù do, nh− mét vÞ l·nh tô

th©n mÕn vµ nh− Chñ tÞch cña mét n−íc b¹n lµ n−íc ViÖt Nam

D©n chñ Céng hßa. Ên §é lu«n lu«n quan t©m ®Õn sù gi¶i phãng

cña nh÷ng d©n téc bÞ n−íc ngoµi thèng trÞ tr¸i víi ý muèn cña

nh©n d©n. Sau khi ®· giµnh ®−îc tù do, sù quan t©m cña chóng t«i

trë nªn sù ®ång t×nh tÝch cùc, dï r»ng chóng t«i còng cã nh÷ng sù

h¹n chÕ cña chóng t«i.

Chóng t«i v« cïng sung s−íng thÊy Chñ tÞch ®Õn víi chóng t«i.

Nh©n danh ChÝnh phñ, nh©n d©n Ên §é vµ ç nh©n t«i, t«i xin

nhiÖt liÖt hoan nghªnh Ngµi. T«i mong r»ng nh÷ng ngµy Ngµi ë l¹i


Ên §é sÏ lµ nh÷ng ngµy vui vÎ vµ cã kÕt qu¶. Vµ Ngµi sÏ cã dÞp ®i

th¨m nh÷ng cè g¾ng cña chóng t«i ®· lµm ®−îc ®Ó x©y dùng t−¬ng

lai t−¬i ®Ñp cho ®Êt n−íc chóng t«i...”.

§ªli, ngµy 6-2-1958

Em H−¬ng, h«m qua, tõ s¸ng sím lªn m¸y bay cho ®Õn 10 giê

r−ìi tèi tiÕp kh¸ch xong, B¸c vµ §oµn hÇu nh− kh«ng nghØ ng¬i

chót nµo. Tuy vËy mäi ng−êi ®Òu rÊt khoan kho¸i. Cßn vÒ phÇn

anh th× ghi chÐp nhiÒu, mét quyÓn nhËt ký ®· gÇn hÕt giÊy. Nh−ng

ch−a biÕt bao giê míi viÕt ®−îc hÕt ®Ó thuËt l¹i tÊt c¶ mäi viÖc cho

em hay. Th«i th× anh cø viÕt dÇn dÇn vËy.

H«m qua t¹i s©n bay, ®¸p l¹i lêi hoan nghªnh cña Tæng thèng

Prax¸t, B¸c nãi ®¹i ý nh− sau:

“NhËn lêi mêi cña Tæng thèng Prax¸t, chóng t«i rÊt sung

s−íng ®−îc ®Õn th¨m n−íc Céng hßa Ên §é anh em. Chóng t«i

ch©n thµnh c¶m ¬n sù ®ãn tiÕp long träng vµ th©n mËt cña çc

b¹n. Chóng t«i xin chuyÓn ®Õn çc b¹n vµ toµn thÓ nh©n d©n Ên

§é anh em lêi chµo mõng th©n ¸i cña nh©n d©n ViÖt Nam.

Chóng t«i ®Õn ®Êt n−íc vÜ ®¹i cña çc b¹n víi sù ®ång t×nh s©u

s¾c, nã ®· g¾n bã nh©n d©n hai n−íc chóng ta. HiÖn nay h¬n 1.200

triÖu nh©n d©n ¸ - Phi, trong ®ã cã 400 triÖu nh©n d©n Ên §é ®·

®−îc gi¶i phãng. §ã lµ mét sù kiÖn cùc kú quan träng. Ngµy nay

n−íc Céng hßa Ên §é lµ mét n−íc ®éc lËp, ®ång thêi lµ mét c−êng

quèc ®· cã nh÷ng cèng hiÕn quý b¸u cho hßa b×nh ë ch©u ¸ vµ thÕ

giíi vµ Ên §é ®ang gi÷ mét vai trß quan träng trªn tr−êng quèc tÕ.

Sau t¸m, chÝn n¨m kh¸ng chiÕn gian khæ ®Ó gi¶i phãng ®Êt

n−íc, nh©n d©n ViÖt Nam ®· giµnh ®−îc th¾ng lîi. HiÖp ®Þnh

Gi¬nev¬ ®· chÊm døt cuéc chiÕn tranh x©m l−îc vµ ®· c«ng nhËn

chñ quyÒn, ®éc lËp, l·nh thæ toµn vÑn cña ViÖt Nam. Ngµy nay,

nh©n d©n ViÖt Nam ®ang ra søc cñng cè hßa b×nh, x©y dùng ®Êt

n−íc vµ ®Êu tranh thèng nhÊt Tæ quèc cña m×nh.


N−íc Céng hßa Ên §é ®· cèng hiÕn nhiÒu trong viÖc lËp l¹i hßa

b×nh ë ViÖt Nam, ñy ban Quèc tÕ do Ên §é lµm Chñ tÞch ®· cè

g¾ng trong nhiÖm vô gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t viÖc thi hµnh HiÖp

nghÞ Gi¬nev¬ ë ViÖt Nam. Nh©n d©n ViÖt Nam lu«n lu«n biÕt ¬n

ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ên §é.

Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt sung s−íng thÊy r»ng quan hÖ h÷u

nghÞ gi÷a hai n−íc chóng ta ngµy cµng ph¸t triÓn. Chóng t«i rÊt

sung s−íng ®−îc gÆp Tæng thèng Prax¸t vµ gÆp l¹i Thñ t−íng

Nªru, mét ng−êi b¹n tèt mµ nh©n d©n ViÖt Nam ®· cã h©n h¹nh

®ãn tiÕp ë Hµ Néi.

Cuéc ®i th¨m cña chóng t«i lÇn nµy sÏ gióp chóng t«i hiÓu biÕt

h¬n n÷a nh©n d©n Ên §é anh dòng ®ang ra søc x©y dùng n−íc

nhµ; vµ chóng t«i sÏ häc nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cña çc b¹n

trong c«ng cuéc x©y dùng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n hãa. Chóng t«i

tin r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i sÏ cñng cè thªm n÷a t×nh h÷u

nghÞ vµ sù hîp t¸c gi÷a hai n−íc chóng ta vµ gãp phÇn vµo sù cñng

cè t×nh ®oµn kÕt gi÷a nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi vµ b¶o vÖ hßa

b×nh thÕ giíi.

Mét lÇn n÷a, chóng t«i c¶m ¬n çc b¹n vÒ cuéc ®ãn tiÕp nhiÖt

liÖt nµy.

T×nh h÷u nghÞ bÒn v÷ng gi÷a hai n−íc ViÖt - Ên mu«n n¨m!

Hßa b×nh ë ch©u ¸ vµ trªn thÕ giíi mu«n n¨m!

Panch sheela mu«n n¨m!”.

B¸c võa døt lêi th× mäi ng−êi vç tay vµ hoan h« s«i næi.

S©n bay Palam (em chí ®äc nhÇm lµ “Gia L©m” nhÐ!) çch

thµnh phè 19 c©y sè. Hai bªn ®−êng c¾m ®Çy quèc kú Ên §é vµ cê

®á sao vµng. B¸c vµ Thñ t−íng Nªru ®i chiÕc xe trÇn, kÕ ®Õn xe h¬i

cña §oµn vµ hµng tr¨m chiÕc xe cña quan kh¸ch. §oµn xe h¬i kÕ

tiÕp nhau thµnh nh− mét con rång b¬i gi÷a mét çi biÓn hµng chôc

v¹n ng−êi. Cµng gÇn thµnh phè ng−êi cµng ®«ng thªm. Hä reo hß,


vç tay, h« khÈu hiÖu: “Jai ViÖt Nam!”, “Hå ChÝ Minh jindabad!”,

“Hindi - ViÖt Nam bhai bhai!”...1).

§Õn gÇn Phñ Tæng thèng cã ®éi lÝnh c−ìi ngùa (®éi b¶o vÖ cña

Tæng thèng) ra ®ãn. Ngùa con nµo con Êy rÊt cao to. Ng−êi lÝnh

còng cao to, ®i giÇy èng ®en, mÆc ¸o ®á quÇn tr¾ng, ®Çu bÞt kh¨n

thªu kim tuyÕn, tay cÇm c©y gi¸o dµi, tr«ng thËt oai vÖ.

Tr−íc Phñ Tæng thèng l¹i cã th¶m ®á, cã r¹p thªu nh− ë s©n

bay. Mét lÇn n÷a ®éi nh¹c cö quèc ca hai n−íc. B¸c ®i xe h¬i ®Æc

biÖt ®Ó duyÖt ®éi vÖ binh.

Nghi lÔ xong, Thñ t−íng Nªru vµ bµ In®ira mêi B¸c vµ §oµn

vµo nghØ t¹i nhµ kh¸ch trong Phñ Tæng thèng, ë tÇng thø 3. L©u

®µi nµy réng thªnh thang, rÊt nhiÒu phßng, nhiÒu cöa, nÕu kh«ng

cã ng−êi dÉn ®−êng th× rÊt dÔ ®i l¹c.

2 giê r−ìi ®Õn 3 giê r−ìi Thñ t−íng Nªru vµ bµ In®ira cïng B¸c

vµ §oµn ¨n c¬m tr−a mét çch th©n mËt nh− trong gia ®×nh. Sau

khi ¨n c¬m xong, bµ con Ên §é còng th−êng ¨n trÇu nh− bµ con

ViÖt Nam ta.

4 giê 15 phót, B¸c vµ §oµn ®i ®Æt vßng hoa ë Rajghat. §©y lµ

mét c«ng viªn réng lín lµm n¬i kû niÖm, chø kh«ng ph¶i lµ mé

Th¸nh G¨ng®i. Gi÷a c«ng viªn cã ®¾p mét çi bÖ vu«ng réng vµ

cao. §©y lµ n¬i mµ mÊy n¨m tr−íc, lóc Th¸nh G¨ng®i ®ang diÔn

thuyÕt th× bÞ mét tªn ph¸t xÝt ¸m s¸t. Tr−íc khi lªn bÖ ®Ó ®Æt vßng

hoa, mäi ng−êi ®Òu cëi giµy vµ ®i ch©n kh«ng. §ã lµ theo phong tôc

Ên §é, khi ®i vµo n¬i cóng lÔ ®Òu lµm nh− vËy. Vßng hoa nµy ®−a

tõ Hµ Néi sang. Khi ®Æt vßng hoa vµ mÆc niÖm, B¸c rÊt c¶m ®éng.

Hai ®iÒu ®ã ®· ®ån kh¾p §ªli vµ kh¾p Ên §é v× çc b¸o ®· ®Æc biÖt

nªu lªn. B¸c ®· trång mét c©y hoa ®¹i (còng ®−a tõ Hµ Néi sang) ë

c«ng viªn lµm kû niÖm.

_______________

1) Jai vµ Jindabad ®Òu cã nghÜa lµ mu«n n¨m. Hindi nghÜa lµ Ên §é. Bhai bhai

nghÜa lµ anh em (BT).


Chóng ta cßn nhí r»ng ®Çu n¨m 1947, Ên §é ®ang ®Êu tranh

giµnh ®éc lËp, mµ ViÖt Nam ta th× ®ang b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn. Tuy

trong lóc n−íc b¹n ®ang cßn khã kh¨n, nh−ng Th¸nh G¨ng®i ®·

kh«ng quªn kªu gäi nh©n d©n Ên §é “hoµn toµn ®ång t×nh víi nh©n

d©n ViÖt Nam ®ang chiÕn ®Êu cho chÝnh nghÜa”. VÒ sau, ng−êi tÝn

®å xuÊt s¾c cña Th¸nh G¨ng®i lµ Thñ t−íng Nªru lu«n lu«n ®ång

t×nh vµ ñng hé cuéc kh¸ng chiÕn anh dòng cña nh©n d©n ta.

5 giê chiÒu, B¸c ®i th¨m Tæng thèng Prax¸t. Sî Tæng thèng mÖt,

B¸c ®Þnh chØ B¸c vµ çc vÞ trong §oµn ®Õn th«i. Nh−ng cô Prax¸t

yªu cÇu tÊt c¶ çc anh em çn bé ta cïng ®Õn; råi Cô cïng mäi ng−êi

chuyÖn trß vµ uèng n−íc chÌ, th©n mËt nh− ng−êi trong nhµ.

6 giê, Thñ t−íng Nªru ®Õn th¨m B¸c. Hai vÞ l·nh tô nãi

chuyÖn th©n mËt vÒ t×nh h×nh thÕ giíi vµ quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a

hai n−íc chóng ta.

7 giê, «ng M¬n«ng, Bé tr−ëng Bé Quèc phßng ®Õn th¨m B¸c.

8 giê ®Õn 10 giê r−ìi, hai «ng Bé tr−ëng ¨n c¬m víi B¸c vµ

§oµn. §ã lµ çch s¾p ®Æt khÐo, ®Ó B¸c vµ §oµn cã dÞp tiÕp xóc

th©n mËt víi çc vÞ l·nh ®¹o trong ChÝnh phñ n−íc b¹n.

Sau ®ã, B¸c cßn ký nhiÒu quyÓn sæ kû niÖm. Còng nh− ng−êi

ph−¬ng T©y, bµ con Ên §é thÝch xin ch÷ ký cña nh÷ng ng−êi cã

danh tiÕng ®Ó lµm kû niÖm. Míi h«m ®Çu mµ B¸c ®· nhËn ®−îc rÊt

nhiÒu quyÓn sæ xin ch÷ ký. NhiÒu ng−êi ë ®Þa ph−¬ng xa còng göi

th− vµ ®iÖn ®Õn xin ch÷ ký cña B¸c.

§ªli, ngµy 6-2-1958

B¸c vµ §oµn h«m nay cã mét ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng nÆng l¾m

em ¹. Em xem ch−¬ng tr×nh nh− sau:

Tham gia tiÖc trµ cña “ñy ban tiÕp ®ãn Hå Chñ tÞch”,

Th¨m ViÖn Nghiªn cøu khoa häc vËt lý,

Th¨m ViÖn Nghiªn cøu n«ng nghiÖp,

GÆp ñy ban KÕ ho¹ch Nhµ n−íc,


Nh©n d©n thµnh phè §ªli chµo mõng,

Tæng thèng Prax¸t chiªu ®·i.

“ñy ban ®ãn tiÕp Hå Chñ tÞch” lµ mét tæ chøc réng r·i, gåm cã

nhiÒu vÞ ®¹i biÓu Quèc héi vµ nh©n sÜ næi tiÕng ë §ªli, kh«ng ph©n

biÖt xu h−íng chÝnh trÞ, ®¶ng ph¸i, tÝn ng−ìng.

Tr−íc khi B¸c ®Õn §ªli, ñy ban ®· kªu gäi nh©n d©n Thñ ®« ®i

®ãn B¸c cho ®«ng.

4 giê chiÒu h«m nay, ñy ban më tiÖc trµ chiªu ®·i B¸c vµ

§oµn. N¬i chiªu ®·i lµ C©u l¹c bé HiÕn ph¸p, cã mét çi r¹p lín

còng lµm b»ng nh÷ng tÊm th¶m thªu kÕt l¹i, trang trÝ rÊt ®µng

hoµng. §é 300 ng−êi tham gia, trong ®ã cã nhiÒu vÞ trong §oµn

ngo¹i giao. BÇu kh«ng khÝ trong cuéc chiªu ®·i rÊt lµ th©n mËt vµ

vui vÎ. ChØ tiÕc r»ng Chñ tÞch ñy ban lµ bµ RamÕch Vary Nªru -

mét l·nh tô phô n÷ vµ chÞ em hä cña Thñ t−íng Nªru - bÞ c¶m

kh«ng ®Õn dù ®−îc.

Theo lÖ th−êng, çc vÞ phô tr¸ch trong ñy ban choµng hoa cho

B¸c vµ çc vÞ trong §oµn. Råi çc em häc sinh trai vµ g¸i h¸t bµi

hoan nghªnh. ñy ban tÆng B¸c nhiÒu quyÓn s¸ch vÒ mü thuËt Ên

§é. Ngoµi ra cßn mét mãn quµ l¹: Mét gia ®×nh trÎ tuæi víi ba ch¸u

g¸i bÐ ®· biÕu B¸c mét con h−¬u con, thÊy vËy mäi ng−êi c−êi å vµ

vç tay nhiÖt liÖt.

¤ng Chñ tÞch trong buæi chiªu ®·i ®äc lêi hoan nghªnh ®Çy

nhiÖt t×nh.

Trong lêi c¶m ¬n, B¸c nãi ®¹i ý nh− sau:

“T«i rÊt c¶m ¬n nh÷ng lêi khen ngîi th©n ¸i cña «ng Chñ tÞch.

Song t«i kh«ng ph¶i lµ anh hïng. ChÝnh nh÷ng ng−êi d©n ViÖt

Nam vµ Ên §é ®· ®oµn kÕt ®Êu tranh giµnh l¹i tù do, ®éc lËp cho

Tæ quèc m×nh - ®ã míi lµ nh÷ng ng−êi anh hïng thËt...

40, 50 n¨m tr−íc ®©y, t«i ®· ®i tõ ¸ sang ¢u, tõ Phi sang Mü,

®©u ®©u t«i còng thÊy nh÷ng ng−êi ®au khæ... Nh©n d©n ¸ - Phi


th× bÞ bän thùc d©n ¸p bøc bãc lét. Nh©n d©n Mü da ®en th× bÞ Mü

da tr¾ng ®µy ®äa xem khinh. Nh−ng ngµy nay, do sù ®Êu tranh

anh dòng cña nh©n d©n, ®ªm tèi ¸p bøc ®· bÞ ®¸nh lui, mïa xu©n

tù do t−¬i s¸ng ®· ®Õn. NhiÒu n−íc ¸ - Phi ®· giµnh ®−îc chñ

quyÒn ®éc lËp. Chóng ta ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ ®Ó ®Êu tranh

chèng nghÌo nµn vµ dèt n¸t, ®Ó x©y dùng mét cuéc sèng míi, h¹nh

phóc, h÷u nghÞ vµ hßa b×nh...”.

B¸c kÕt luËn b»ng khÈu hiÖu: N¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa

b×nh mu«n n¨m!

Thñ t−íng Nªru v× bËn viÖc cho nªn ®Õn chËm. Bµ con yªu cÇu

Thñ t−íng ph¸t biÓu ý kiÕn. Thñ t−íng nãi ®¹i ý:

“T«i kh«ng cã nhiÖm vô trong cuéc chiªu ®·i nµy, nh−ng t«i

còng cè g¾ng ®Õn tham gia v× lµ chiªu ®·i Hå Chñ tÞch... Hå Chñ

tÞch lµ mét nh©n vËt ®Æc biÖt, tÝnh rÊt gi¶n ®¬n nh−ng lßng rÊt

réng r·i. H«m qua khi tõ s©n bay vÒ, Hå Chñ tÞch nãi víi t«i r»ng

Ngµi cã ®em tõ Hµ Néi sang mét vßng hoa vµ mét c©y ®¹i ®Ó ®Æt

vµ trång ë n¬i kû niÖm Th¸nh G¨ng®i. Ngµi cßn nãi thªm r»ng

còng cã ®−a vßng hoa vµ c©y ®µo ®Ó kû niÖm «ng cô th©n sinh t«i.

Hå Chñ tÞch gÆp «ng cô th©n sinh t«i ë Thñ ®« n−íc BØ n¨m 1927

trong cuéc Héi nghÞ quèc tÕ chèng chñ nghÜa thùc d©n. Mét cuéc

gÆp gì ng¾n ngñi vµ c¸ch ®©y ®· l©u n¨m mµ Hå Chñ tÞch cßn nhí

®Õn cô th©n sinh t«i. §ã tuy lµ mét viÖc b×nh th−êng nh−ng nã

chøng tá mét c¸ch râ rÖt phÈm chÊt vÜ ®¹i cña Hå Chñ tÞch...”.

Nghe Thñ t−íng Nªru nãi, mäi ng−êi rÊt c¶m ®éng.

Em H−¬ng ¹, mét ng−êi b¹n Ên §é cho anh biÕt r»ng ñy ban

®ãn tiÕp nµy vµ cuéc chiªu ®·i nh− thÕ nµy lµ mét sù kiÖn ®Æc biÖt,

lÇn nµy míi cã ®Ó ®ãn tiÕp mét quý kh¸ch ®Æc biÖt lµ B¸c Hå cña

chóng ta.

Em H−¬ng ¹, h«m nay, khi B¸c vµ §oµn ®i th¨m ñy ban KÕ

ho¹ch Nhµ n−íc, ViÖn Nghiªn cøu n«ng nghiÖp vµ ViÖn Nghiªn

cøu khoa häc, th× anh v× bËn c«ng viÖc, kh«ng ®i ®−îc, tiÕc qu¸!


6 giê chiÒu, B¸c vµ §oµn ®i dù cuéc chµo mõng cña thÞ x· §ªli,

tæ chøc ë “Thµnh §á”. §ã lµ cung ®iÖn ®ång thêi lµ ®¹i b¶n doanh

cña vua chóa cæ x©y dùng tõ n¨m 1639. L©u ®µi phÝa trong ®Òu

lµm b»ng ®¸ tr¾ng rÊt léng lÉy. T−êng v¸ch ngoµi th× ®Òu mµu ®á,

cho nªn gäi lµ “Thµnh §á”.

Tõ Phñ Tæng thèng ®Õn Thµnh §á, hai bªn ®−êng, ng−êi ®øng

chËt nÝch ®ãn chµo B¸c vµ §oµn. Khi b−íc vµo trong Thµnh §á, anh

cã c¶m t−ëng nh− ®i vµo mét c¶nh bång lai. Chung quanh l©u ®µi vµ

kh¾p çc bån hoa vµ c©y cèi ®Òu treo ®Çy nh÷ng ®Ìn ®iÖn xanh, ®á,

vµng, tÝm, tr¾ng. Tõ cæng vµo ®Õn chç khai héi, hµng chôc cæng chµo

kÕt b»ng hoa, b»ng lôa vµ ®Ìn ®iÖn, liªn tiÕp nhau thµnh mét hµnh

lang ®ñ s¾c, ®ñ mµu... Mét khung c¶nh cùc kú ®Ñp m¾t...

Toµn thÓ ñy viªn hµnh chÝnh thÞ x· vµ hµng ngh×n c«ng d©n

Thñ ®« ®· chê ®ãn s½n. Khi B¸c vµ §oµn cïng Thñ t−íng Nªru,

«ng ThÞ tr−ëng vµ bµ Phã ThÞ tr−ëng ®i vµo, mäi ng−êi ®øng dËy

hoan h« nhiÖt liÖt. Çc c« n÷ häc sinh h¸t bµi hoan nghªnh. ¤ng

ThÞ tr−ëng ®äc lêi chµo mõng, ®¹i ý nh− sau:

“KÝnh th−a Chñ tÞch. T«i rÊt sung s−íng ®−îc thay mÆt nh©n

d©n Thñ ®« §ªli nhiÖt liÖt hoan nghªnh Ngµi. Chóng t«i ch¼ng

nh÷ng hoan nghªnh Ngµi v× Ngµi lµ mét vÞ Chñ tÞch cña mét n−íc

b¹n cã quan hÖ víi Ên §é ®· tõ l©u ®êi, mµ cßn v× Ngµi lµ mét vÞ

l·nh tô çch m¹ng vÜ ®¹i... Ngµi ®· ®Êu tranh suèt ®êi giµnh tù do

vµ h¹nh phóc cho nh©n d©n, chèng l¹i sù thèng trÞ cña ®Õ quèc...

Th¸nh G¨ng®i ®· d¹y chóng t«i ®Êu tranh b»ng ph−¬ng ph¸p

hßa b×nh vµ t×nh b¹n. M−êi n¨m tr−íc ®©y, Th¸nh G¨ng®i ®· bÞ

mét tªn ph¶n ®éng ¸m s¸t, nh−ng h×nh ¶nh cña Ng−êi vÉn sèng

m·i trong lßng chóng t«i. T×nh th−¬ng yªu cña nh©n d©n ®èi víi

Ng−êi vµ n−íc Ên §é tù do do Ng−êi ®· x©y dùng - ®ã lµ tÊm bia

bÊt diÖt cña Th¸nh G¨ng®i...


Còng nh− Ên §é, chóng t«i ®· chÞu ®ùng nhiÒu n¨m ®au xãt

tr−íc khi giµnh ®−îc tù do, Chñ tÞch vµ nh©n d©n ViÖt Nam ®·

kinh qua bao nhiªu gian khæ ®Ó ®i tíi gi¶i phãng. Nh÷ng cuéc ®Êu

tranh Êy ®· lµm cho nh©n d©n hai n−íc chóng ta ®oµn kÕt vµ cµng

hiÓu biÕt nhau.

Chóng t«i thiÕt tha víi hßa b×nh... Trªn thÕ giíi ngµy nay, hßa

b×nh l©u dµi lµ mét ®iÒu cùc kú quan träng vµ cÊp thiÕt. Khi ng−êi

ta ®· ph¸t minh nh÷ng thø vò khÝ kinh khñng nh− hiÖn nay, th×

nh÷ng ng−êi cã trÝ kh«n kh«ng ai muèn cã chiÕn tranh. Chóng t«i

tin r»ng n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh lµ chÝnh s¸ch ®óng

®¾n mµ çc n−íc cÇn thùc hiÖn. Trong cuéc ®Êu tranh cho hßa

b×nh, chóng t«i ch¾c r»ng hai n−íc chóng ta sÏ hîp t¸c hÕt søc

chÆt chÏ...

Chóng t«i rÊt biÕt ¬n Chñ tÞch ®· ®Õn víi chóng t«i, vµ xin Chñ

tÞch chuyÓn lêi chµo h÷u nghÞ cña chóng t«i cho nh©n d©n ViÖt

Nam anh em...”.

Trong lêi c¶m ¬n, B¸c nãi:

“Nh©n d©n ViÖt Nam ®· sung s−íng ®−îc hoan nghªnh Thñ

t−íng Nªru vµ Phã Tæng thèng Ra®acrixnan. LÇn nµy chóng t«i

rÊt sung s−íng ®−îc sang th¨m n−íc Ên §é vÜ ®¹i, quª h−¬ng cña

§øc PhËt vµ cña Th¸nh G¨ng®i. Chóng t«i ®−îc ChÝnh phñ vµ

nh©n d©n Ên §é ®ãn tiÕp long träng vµ th©n mËt. H«m nay l¹i

®−îc gÆp çc b¹n ë ®©y, t«i xin thay mÆt ChÝnh phñ vµ nh©n d©n

ViÖt Nam c¶m ¬n çc b¹n, vµ göi tíi toµn thÓ anh chÞ em c«ng d©n

Ên §é vµ Thñ ®« §ªli lêi chµo th©n thiÕt nhÊt.

Nh©n d©n hai n−íc chóng ta ®· cã quan hÖ anh em tõ l©u ®êi...

D−íi ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n, quan hÖ Êy t¹m bÞ gi¸n ®o¹n

trong mét thêi kú. Nh−ng t×nh h÷u nghÞ cæ truyÒn vÉn lu«n lu«n

g¾n bã hai d©n téc chóng ta.


Ngµy nay, Ên §é lµ mét n−íc hïng m¹nh, ®ãng mét vai trß

quan träng trªn thÕ giíi. D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña Thñ t−íng

Nªru, mét vÞ l·nh tô lçi l¹c, çc b¹n ®· thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch to

lín trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n−íc, ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa tèt

®Ñp cã truyÒn thèng l©u ®êi vµ ph¸t triÓn mét nÒn kinh tÕ tù chñ...

Nh÷ng ®iÒu Êy chøng tá r»ng khi mét d©n téc ®· ®−îc ®éc lËp, th× cã

®ñ kh¶ n¨ng x©y dùng mét ®êi sèng ngµy cµng t−¬i ®Ñp. Chóng t«i

mõng çc b¹n vÒ nh÷ng thµnh tÝch tèt ®Ñp ®· thu ®−îc trong kÕ

ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt, vµ chóc çc b¹n thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi

to lín h¬n n÷a trong kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø hai.

Cïng víi n−íc Ên §é vÜ ®¹i, nhiÒu n−íc ¸ - Phi ®· tho¸t khái

¸ch thùc d©n, trë thµnh nh÷ng n−íc ®éc lËp. Nh©n d©n Trung

Quèc ®ang h¨ng h¸i x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Nh©n d©n çc

n−íc §«ng - Nam ¸ vµ Trung, CËn §«ng ®· vïng dËy, kiªn quyÕt

giµnh l¹i vµ b¶o vÖ quyÒn tù do ®éc lËp cña m×nh. Nh©n d©n ch©u

Phi ®ang anh dòng ®Êu tranh chèng ¸ch ®Õ quèc. ChÕ ®é thùc d©n

®ang tan r· kh«ng g× cøu v·n ®−îc. Thêi kú bän thùc d©n lµm m−a

lµm giã ®· qua råi...

Trong phong trµo chèng chñ nghÜa thùc d©n, Ên §é ®· gãp mét

phÇn to lín, ViÖt Nam còng ®· gãp phÇn nhá cña m×nh. Nh©n d©n

ViÖt Nam ®· ®Êu tranh h¬n 80 n¨m chèng thùc d©n Ph¸p vµ ®·

kh¸ng chiÕn gian khæ trong t¸m, chÝn n¨m tr−êng. KÕt qu¶ nh©n

d©n ViÖt Nam ®· th¾ng bän thùc d©n. ViÖc ®ã chøng tá r»ng mét

d©n téc biÕt ®oµn kÕt nhÊt trÝ, quyÕt t©m chiÕn ®Êu, vµ ®−îc sù

ñng hé cña nh©n d©n thÕ giíi, th× cuèi cïng nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®· chÊm døt cuéc chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt

Nam vµ c«ng nhËn chñ quyÒn, ®éc lËp, thèng nhÊt vµ toµn vÑn

l·nh thæ cña ViÖt Nam...

HiÖn nay, nguyÖn väng thiÕt tha nhÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam

lµ thèng nhÊt Tæ quèc b»ng tæng tuyÓn cö tù do nh− HiÖp nghÞ


Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh. Nh−ng v× ©m m−u cña ®Õ quèc vµ bän tay sai

cña chóng cho nªn n−íc ViÖt Nam ®Õn nay ch−a ®−îc thèng nhÊt.

N−íc ViÖt Nam lµ mét, tõ Nam ®Õn B¾c chung mét tiÕng nãi, mét

lÞch sö, mét v¨n hãa vµ mét nÒn kinh tÕ. Nh©n d©n ViÖt Nam ®·

hy sinh nhiÒu x−¬ng m¸u ®Ó ®Êu tranh cho tù do ®éc lËp, quyÕt

kh«ng mét lùc l−îng nµo ng¨n c¶n ®−îc sù nghiÖp thèng nhÊt Tæ

quèc cña m×nh. Chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt

n−íc nhµ cña chóng t«i nhÊt ®Þnh th¾ng lîi...

Chóng t«i ®Êu tranh cho hßa b×nh. V× cã hßa b×nh chóng t«i míi

cã ®iÒu kiÖn x©y dùng ®Êt n−íc... Chóng t«i hÕt søc t¸n thµnh n¨m

nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh mµ Thñ t−íng Nªru lµ mét trong

nh÷ng ng−êi ®Ò x−íng. Chóng ta cÇn cã hßa b×nh ®Ó x©y dùng mét

cuéc ®êi h¹nh phóc cho nh©n d©n vµ con ch¸u chóng ta...

Phong trµo ®Êu tranh cho hßa b×nh ®ang lan réng kh¾p thÕ

giíi. Nh©n d©n thÕ giíi ®Òu ®ßi ph¶i chÊm døt cuéc ch¹y ®ua vò

trang, ®ßi tµi gi¶m binh bÞ, cÊm s¶n xuÊt vµ cÊm dïng vò khÝ

nguyªn tö vµ khinh khÝ, ®ßi gi¶i t¸n çc khèi qu©n sù x©m l−îc,

thñ tiªu çc c¨n cø qu©n sù ë n−íc ngoµi. Nh©n d©n çc n−íc ®ßi

më cuéc héi nghÞ nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu chÝnh phñ çc n−íc ®Ó gi¶i

quyÕt çc vÊn ®Ò quèc tÕ b»ng ph−¬ng ph¸p th−¬ng l−îng hßa b×nh

®Æng lµm dÞu t×nh h×nh thÕ giíi. Ch¾c r»ng ý nguyÖn hßa b×nh cña

nh©n d©n thÕ giíi nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng mäi ©m m−u g©y chiÕn...

Chóng t«i sung s−íng nhËn thÊy trong cuéc ®Êu tranh chung

cho hßa b×nh thÕ giíi, cho ®éc lËp d©n téc, nh©n d©n hai n−íc

chóng ta s¸t çnh víi nhau, cïng nhau theo ®uæi môc ®Ých chung.

Chóng t«i ch¾c r»ng nh©n d©n Ên §é mong cho ViÖt Nam sím

thèng nhÊt, còng nh− nh©n d©n ViÖt Nam mong cho vïng Goa sím

trë vÒ trong ®¹i gia ®×nh Ên §é...

Chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc ®i th¨m n−íc Céng hßa Ên §é

lÇn nµy cña chóng t«i cµng th¾t chÆt thªm n÷a t×nh h÷u nghÞ


gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta, ®ång thêi gãp phÇn t¨ng c−êng

t×nh ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc ¸ - Phi vµ cñng cè hßa b×nh ë ch©u ¸ vµ thÕ giíi.

Mét lÇn n÷a chóng t«i xin göi lêi chµo th©n ¸i cña chóng t«i vµ

cña nh©n d©n Thñ ®« Hµ Néi ®Õn toµn thÓ anh chÞ em c«ng d©n

Thñ ®« §ªli...”.

Trong cuéc hoan nghªnh nµy ®· x¶y ra mét chuyÖn rÊt thó vÞ:

Trªn ®µi Chñ tÞch, ë gi÷a hµng ®Çu cã mét çi ghÕ s¬n son thÕp

vµng, bäc nhung ®á, gièng nh− mét çi ngai vµng. MÆc dï «ng ThÞ

tr−ëng vµ Thñ t−íng Nªru cè mêi B¸c ngåi “ngai” Êy, B¸c nhÊt

®Þnh tõ chèi. ThÊy th¸i ®é khiªm tèn cña B¸c, quÇn chóng nhiÖt

liÖt t¸n thµnh, hä ®øng c¶ dËy vç tay vµ hoan h« “Hå ChÝ Minh

jindabad!”. Cuèi cïng ph¶i thay mét çi ghÕ kh¸c, B¸c míi ngåi.

Sau chuyÖn ®ã, çc b¸o ®· viÕt: Hå Chñ tÞch ®· xãa bá mét h×nh

thøc lÔ t©n b»ng mét cö chØ rÊt d©n chñ...

8 giê chiÒu (6-2-1958), b¾t ®Çu cuéc chiªu ®·i cña Tæng thèng.

Cô Prax¸t mÖt kh«ng ®Õn ®−îc, do Thñ t−íng Nªru thay mÆt. T¹i

Phñ Tæng thèng, trong nhµ vµ ngoµi v−ên ®Òu trang hoµng léng

lÉy nh− ngµy TÕt. Dù tiÖc nµy ®é 100 ng−êi, gåm cã çc vÞ l·nh ®¹o

trong ChÝnh phñ vµ Quèc héi, §oµn ngo¹i giao vµ nh÷ng nh©n sÜ

næi tiÕng. TiÖc ®Õn nöa chõng, Thñ t−íng Nªru ®äc lêi chóc mõng

cña Tæng thèng Prax¸t, ®¹i ý nh− sau:

“T«i rÊt vui mõng ®−îc hoan nghªnh Hå Chñ tÞch... Chóng ta

hoan nghªnh Chñ tÞch, mét vÞ l·nh tô xuÊt s¾c ®ång thêi lµ mét

chiÕn sÜ vÜ ®¹i cho tù do...

... BÞ ®Ì nÐn l©u n¨m d−íi sù thèng trÞ cña n−íc ngoµi, chóng

t«i biÕt sù gi¶i phãng chÝnh trÞ lµ quý nh−êng nµo, v× vËy chóng t«i

lu«n lu«n ®ång t×nh víi çc d©n téc ®Ó tho¸t khái ¸ch thèng trÞ víi

ngo¹i quèc. Víi sù quan t©m vµ ®ång t×nh, chóng t«i ®· theo dâi

nh÷ng sù biÕn ®æi ë ViÖt Nam.


Cuéc biÕn ®æi Êy ®· kÕt thóc víi Héi nghÞ Gi¬nev¬ n¨m 1954.

Chóng t«i mong r»ng t×nh tr¹ng hiÖn nay sÏ kÕt thóc víi sù thèng

nhÊt ViÖt Nam b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh trªn nÒn t¶ng d©n chñ.

... NhiÒu thÕ kû tr−íc ®©y, Ên §é ®· cã quan hÖ mËt thiÕt víi

c¸c n−íc §«ng - Nam ¸, kÓ c¶ ViÖt Nam, vÒ v¨n hãa, x· héi vµ t«n

gi¸o. Chóng t«i cµng sung s−íng nhí l¹i thêi kú qu¸ khø mµ hai

n−íc chóng ta ®· cã nh÷ng quan hÖ h÷u nghÞ th¾m thiÕt, v× chóng

ta ®−a thªm t×nh nghÜa Êy vµo t−¬ng lai, ®Ó lµm cho mèi quan hÖ

vµ ý nguyÖn chung lµ x©y dùng kinh tÕ trong n−íc vµ cñng cè hßa

b×nh trªn thÕ giíi - sÏ t¹o thµnh nh÷ng quan hÖ míi gi÷a chóng ta,

lµm cho t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a nh©n d©n hai n−íc Ên - ViÖt

cµng ph¸t triÓn vµ cñng cè.

Còng nh− ViÖt Nam... tõ ngµy giµnh ®−îc chÝnh quyÒn vÒ

m×nh, Ên §é ®ang ra søc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp.

T«i mong r»ng trong nh÷ng ngµy ë l¹i Ên §é, Chñ tÞch sÏ cã dÞp

th¨m mét vµi viÖc x©y dùng Êy... T«i tin ch¾c r»ng viÖc Chñ tÞch

®Õn th¨m n−íc chóng t«i sÏ ®−a l¹i sù hîp t¸c ngµy cµng chÆt chÏ

gi÷a nh©n d©n Ên §é vµ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa”...

Lêi c¶m ¬n cña B¸c ®¹i ý nh− sau:

... “Khi ®Õn ®Êt n−íc Ên §é vÜ ®¹i, chóng t«i rÊt sung s−íng

®−îc th¨m quª h−¬ng cña mét trong nh÷ng nÒn v¨n minh l©u ®êi

nhÊt trªn thÕ giíi... NÒn t¶ng vµ truyÒn thèng cña triÕt häc Ên §é

lµ lý t−ëng hßa b×nh, b¸c ¸i. Liªn tiÕp trong nhiÒu thÕ kû, t− t−ëng

PhËt gi¸o, nghÖ thuËt vµ khoa häc Ên §é ®· lan kh¾p thÕ giíi.

Nh−ng thùc d©n ®· x©m l−îc n−íc Ên §é hµng tr¨m n¨m... §Ó

giµnh l¹i ®éc lËp tù do cña m×nh, nh©n d©n Ên §é ®· anh dòng ®Êu

tranh chèng chñ nghÜa thùc d©n. HiÖn nay Ên §é lµ mét n−íc lín gi÷

mét vai trß ngµy cµng quan träng trªn thÕ giíi, ®· ®ãng gãp nhiÒu

vµo viÖc gi÷ g×n hßa b×nh, ph¸t triÓn quan hÖ h÷u nghÞ vµ hîp t¸c

quèc tÕ gi÷a c¸c n−íc trªn n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh...


HiÖn nay lùc l−îng hiÕu chiÕn trªn thÕ giíi ®ang ©m m−u x«

®Èy loµi ng−êi vµo mét cuéc chiÕn tranh v« cïng tµn khèc. Nh©n

d©n thÕ giíi ch¸n ghÐt vµ c¨m thï chiÕn tranh; kh«ng ngõng ®Êu

tranh ®Ó gi÷ g×n vµ cñng cè hßa b×nh. Trong cuéc ®Êu tranh cho

hßa b×nh, Ên §é ®· cã nhiÒu cèng hiÕn lín. Lùc l−îng hßa b×nh

hiÖn nay m¹nh h¬n bao giê hÕt vµ cã kh¶ n¨ng ng¨n ngõa chiÕn

tranh... ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa rÊt hoan

nghªnh mäi s¸ng kiÕn vµ mäi cè g¾ng nh»m lµm cho t×nh h×nh thÕ

giíi bít c¨ng th¼ng. Chóng t«i hoµn toµn ®ång ý víi Thñ t−íng

Nªru t¸n thµnh ®Ò nghÞ cña Liªn X« vÒ viÖc nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu

çc n−íc më héi nghÞ nh»m t¨ng c−êng sù hîp t¸c quèc tÕ vµ lßng

tin cËy lÉn nhau ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi. Chóng t«i còng ph¶n

®èi tÊt c¶ çc khèi qu©n sù x©m l−îc. Chóng t«i t¸n thµnh viÖc

tæng tµi gi¶m qu©n bÞ, viÖc cÊm vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ...

HiÖn nay n−íc ViÖt Nam chóng t«i, v× sù can thiÖp cña ®Õ quèc

mµ viÖc thèng nhÊt ®Êt n−íc ch−a ®−îc thùc hiÖn b»ng tæng tuyÓn

cö tù do nh− HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh...

N−íc ViÖt Nam lµ mét, d©n téc ViÖt Nam lµ mét, kh«ng ai chia

c¾t ®−îc. Chóng t«i kiªn quyÕt phÊn ®Êu ®Ó thùc hiÖn thèng nhÊt

n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh... Chóng t«i tin ch¾c r»ng

n−íc ViÖt Nam nhÊt ®Þnh sÏ ®−îc thèng nhÊt... Trong cuéc ®Êu

tranh ®Ó cñng cè hßa b×nh, thùc hiÖn thèng nhÊt, ChÝnh phñ vµ

nh©n d©n chóng t«i lu«n lu«n biÕt ¬n sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña

ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ên §é anh em... Chóng t«i tin ch¾c r»ng

cuéc ®i th¨m Ên §é lÇn nµy cña chóng t«i sÏ t¨ng c−êng h¬n n÷a

quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc chóng ta ®ång thêi gãp phÇn vµo

viÖc cñng cè vµ ph¸t triÓn khèi ®¹i ®oµn kÕt cña çc n−íc ¸ - Phi...”.

TiÖc nµy thøc ¨n gi¶n ®¬n vµ ngon lµnh; kh«ng nhiÒu thø

nhiÒu mãn bÒ bén nh− çc cuéc chiªu ®·i cña ta. Trong çc cuéc

chiªu ®·i ë Ên §é ®Òu uèng n−íc l·, kh«ng dïng r−îu. §ã lµ mét

®iÒu mµ chóng ta nªn b¾t ch−íc.


Sau b÷a tiÖc cã mét giê v¨n c«ng, móa rÊt giái, h¸t rÊt hay.

Çc chÞ em nghÖ sÜ h¸t bµi Quèc ca cña ta rÊt râ, rÊt ®óng. B¸c vµ

Thñ t−íng Nªru ®· tÆng hoa cho çc anh chÞ em nghÖ sÜ.

Nh÷ng bµi diÔn thuyÕt chµo mõng vµ c¶m ¬n, anh chØ viÕt cho

em nh÷ng ®o¹n anh ghi chÐp ®−îc, chø kh«ng ph¶i c¶ nguyªn v¨n.

9 giê s¸ng (7-2-1958), çc em häc sinh trai vµ g¸i, thuéc ®oµn

thÓ “Kû luËt quèc d©n”, tæ chøc mét cuéc biÓu diÔn ®Ó hoan nghªnh

B¸c vµ §oµn. Cïng ®i cã Thñ t−íng Nªru, Bé tr−ëng Bé Gi¸o dôc

vµ nhiÒu nh©n sÜ kh¸c. §oµn thÓ nµy míi thµnh lËp bèn n¨m nay,

nh»m môc ®Ých båi d−ìng thanh niªn vµ nhi ®ång thµnh nh÷ng

ng−êi m¹nh kháe, yªu n−íc vµ cã kû luËt.

H«m nay, 3.000 em chia lµm 28 ®éi do çc ®éi tr−ëng tý hon

chØ huy. Ch−¬ng tr×nh gåm cã:

Hoan h« Tæ quèc ba lÇn.

TËp çc ®éng t¸c.

DiÔu qua tr−íc ®µi Chñ tÞch, võa ®i võa h¸t.

Çc ®iÖu móa d©n gian.

ThÓ thao trÌo cét.

Hoan h« B¸c ba lÇn.

H¸t quèc ca ViÖt vµ Ên.

Trong ®¸m çc em g¸i bÐ d©ng hoa, cã mét em mï hai m¾t

®−îc B¸c ½m lªn. Em Êy sê r©u sê m¸ B¸c, råi «m chÆt lÊy B¸c mét

çch rÊt ©u yÕm. Mäi ng−êi tr«ng thÊy ®Òu c¶m ®éng.

Çc em biÓu diÔn khÐo vµ h¸t hay, ®−îc mäi ng−êi vç tay khen

ngîi.

Sau cuéc biÓu diÔn, B¸c th©n mËt dÆn dß çc em: Häc tËp siªng

n¨ng, gi÷ g×n trËt tù, b¶o vÖ søc kháe, nghe lêi B¸c Nªru. “Mai sau

çc ch¸u sÏ thµnh nh÷ng ®éi qu©n hïng m¹nh ®Ó x©y dùng Tæ

quèc, b¶o vÖ hßa b×nh...”.


B¸c nãi thªm: “§èi víi çc ch¸u, b¸c lµ B¸c Hå, chø kh«ng ph¶i

lµ Cô Chñ tÞch”. Nghe vËy çc em võa vç tay, võa hoan h« “B¸c

Hå! B¸c Hå!”. Mét em ch¹y lªn biÕu B¸c hai çi kÑo.

10 giê r−ìi, B¸c vµ §oµn ®i xem Th¸p Qut - Minar. Th¸p nµy

x©y dùng tõ n¨m 1199. Cao 76 th−íc t©y. Cã n¨m tÇng. Ba tÇng

d−íi x©y b»ng ®¸ ®á, hai tÇng trªn b»ng ®¸ tr¾ng. Tõ nÒn th¸p ®Õn

chãp cã 379 bËc thang ®¸. §øng trªn ®Ønh th¸p tr«ng thÊy toµn bé

phong c¶nh Thñ ®« §ªli.

Çch th¸p m−¬i th−íc lµ di tÝch cña nhµ thê Quvat-ul-islam,

x©y tõ n¨m 1193. Tuy ®· 765 n¨m, nh÷ng r−êng cét ch¹m træ rÊt

khÐo vÉn cßn nguyªn vÑn. §iÒu ®ã chøng tá r»ng tõ x−a nghÖ

thuËt x©y dùng cña Ên §é ®· rÊt tinh vi.

Gi÷a s©n nhµ thê cã mét çi cét s¾t trßn trång trªn mét çi bÖ.

Cét s¾t cao ®é 7 th−íc. Tuy ®· tr¶i qua h¬n 1.500 n¨m m−a n¾ng,

cét s¾t kh«ng cã chót sÐt gØ nµo, v× nã lµ chÊt s¾t thuÇn tuý 100%.

Ngay sau cuéc ®i th¨m, c¶ Thñ ®« §ªli ®ån r»ng B¸c thËt lµ

anh hïng, lý do lµ: X−a nay çc quý kh¸ch ®Õn xem, trÎ còng nh−

giµ, chØ ®øng d−íi s©n nh×n lªn, kh«ng ai trÌo ®Õn ®Ønh th¸p, nay

B¸c ®· lªn ®Õn tÇng cao nhÊt - Cho nªn B¸c lµ anh hïng!

12 giê r−ìi, Thñ t−íng Nªru mêi B¸c vµ §oµn ¨n c¬m ë dinh

Thñ t−íng. B÷a ¨n nµy rÊt th©n mËt vµ vui vÎ, kh«ng cã lÔ tiÕt

ngo¹i giao. Ngoµi B¸c vµ §oµn, cã ®é 50 vÞ b¹n th©n cña Thñ

t−íng.

Sau b÷a tiÖc, «ng M. N¸t, Th− ký Héi xinª trÎ con, ®· biÕu B¸c

mét cuén phim vÒ trÎ em Ên §é.

Khi trë vÒ Phñ Tæng thèng, B¸c xuèng xe, ®i bé. V× vËy, anh

em b¶o vÖ th× rÊt lóng tóng. Bµ con ®i ®−êng th× rÊt vui mõng, hä

ch¹y theo hoan h« B¸c, nh− mét cuéc biÓu t×nh.

3 giê ®Õn 4 giê, B¸c tiÕp h¬n 50 ®¹i biÓu çc b¸o Ên §é,

Anh, Mü...


§èi víi n−íc ta, b¸o chÝ n−íc b¹n cã c¶m t×nh rÊt tèt. L©u

tr−íc ngµy B¸c ®Õn Ên §é, nhiÒu b¸o ®· ®¨ng nh÷ng bµi hoan

nghªnh, ¶nh vµ tiÓu sö cña B¸c, cuéc kh¸ng chiÕn anh dòng vµ

thµnh tÝch trong viÖc x©y dùng hßa b×nh cña qu©n vµ d©n ta.

NhiÒu b¸o ®¨ng c¶ th¬, ca vµ phong tôc ViÖt Nam. MÊy h«m nay,

çc b¸o ®¨ng nh÷ng bµi dµi thuËt l¹i nh÷ng ho¹t ®éng cña B¸c

víi nhiÒu lêi ca tông.

Trong cuéc tiÕp xóc h«m nay, tr−íc hÕt, B¸c ®äc lêi tuyªn bè ®·

viÕt s½n, néi dung gåm cã:

- C¶m ¬n sù ®ãn tiÕp long träng vµ th©n mËt cña ChÝnh phñ vµ

nh©n d©n Ên §é anh em.

- ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta ñng hé vµ thùc hiÖn n¨m nguyªn

t¾c chung sèng hßa b×nh.

- Chèng chñ nghÜa thùc d©n; ñng hé phong trµo gi¶i phãng d©n

téc cña nh©n d©n ¸ - Phi; ta chñ tr−¬ng Angiªri ph¶i ®−îc ®éc lËp,

xø Goa ph¶i trë vÒ Ên §é, T©y Iri¨ng trë vÒ Nam D−¬ng, §µi Loan

trë vÒ Trung Quèc.

- Chèng chiÕn tranh, chèng vò khÝ nguyªn tö, chèng çc khèi

qu©n sù x©m l−îc.

- Nh©n d©n ViÖt Nam kiªn quyÕt ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc

nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh...

Råi B¸c tr¶ lêi mét lo¹t c©u hái (çc b¸o ®· göi ®Õn tr−íc) vÒ:

- Thµnh tÝch x©y dùng kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch ngo¹i giao cña

n−íc ta.

- Sù ®ãng gãp cña ta trong c«ng cuéc gi÷ g×n hßa b×nh thÕ

giíi, v.v..

Sau ®ã, B¸c tr¶ lêi m−êi mÊy c©u hái (míi tiÕp ®−îc) cña ®¹i

biÓu mét tê b¸o Mü. Vµi vÝ dô:

- Nh©n d©n ViÖt Nam coi nh©n d©n Mü lµ b¹n cña m×nh; chóng

t«i chèng lµ chèng chÝnh s¸ch can thiÖp cña ®Õ quèc Mü.


- Dï lµ nhá xÝu, qu¶ vÖ tinh Mü ®· phãng ®−îc còng gãp phÇn

vµo sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ B¸c mong cho khoa häc hßa b×nh

cña Mü tiÕn bé.

- Thµnh tÝch to nhÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam lµ ®· giµnh ®−îc

tù do, ®éc lËp.

- Trong thêi kú kh¸ng chiÕn, qu©n ®éi ViÖt Nam ®· lÊy ®−îc

nhiÒu vò khÝ Mü cung cÊp cho Ph¸p. ThÕ lµ Mü ®· gi¸n tiÕp cung

cÊp vò khÝ cho qu©n ®éi ViÖt Nam.

- VÒ c©u hái: Ph¶i ch¨ng Liªn X« vµ Trung Quèc khèng chÕ

ViÖt Nam? B¸c nãi: “T«i xin lçi çc b¹n, c©u hái nµy h¬i nghÕch

ng¸c ng©y th¬...”.

Suèt trong cuéc nãi chuyÖn, nhiÒu lÇn çc ký gi¶ ®· c−êi å vµ

vç tay, v× nh÷ng c©u tr¶ lêi lý thó cña B¸c.

NhiÒu anh em nhµ b¸o nãi: §· l©u, míi cã mét cuéc tiÕp çc

nhµ b¸o vui vÎ vµ cëi më thÕ nµy.

5 giê chiÒu (7-2-1958) B¸c ®Õn tõ biÖt Tæng thèng. Cô Prax¸t

tÆng B¸c mét c©y bå ®Ò nhá. TiÕng Ên §é còng gäi bå ®Ò lµ “bodi”

nh− tiÕng ta. L¹ thËt em nhØ!

C©y bå ®Ò nµy rÊt quý v× lµ chåi non cña c©y bå ®Ò cæ thô ®·

chøng kiÕn §øc PhËt ®¾c ®¹o.

Nh©n dÞp nµy, B¸c mêi Tæng thèng sang th¨m n−íc ta. Cô

Prax¸t c¶m ¬n vµ vui vÎ nhËn lêi mêi.

6 giê, B¸c vµ §oµn ®Õn th¨m “Héi nh÷ng ng−êi Ên nghiªn cøu

t×nh h×nh thÕ giíi”. §Õn dù cuéc gÆp gì nµy cã h¬n 300 ng−êi trÝ

thøc, chÝnh trÞ vµ khoa häc. Sau ®©y lµ tãm t¾t nh÷ng ®iÓm nãi

chuyÖn cña B¸c:

LÞch sö ®éc lËp vµ thèng nhÊt l©u ®êi cña n−íc ta. Cuéc ®Êu

tranh tr−êng kú chèng thùc d©n Ph¸p. Sù nghiÖp thµnh lËp n−íc

ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa. Cuéc kh¸ng chiÕn anh dòng cña qu©n

vµ d©n ta ®· th¾ng lîi: HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®· chÊm døt chiÕn tranh,


c«ng nhËn chñ quyÒn, ®éc lËp vµ l·nh thæ toµn vÑn cña n−íc ta...

B¸c nghiªm kh¾c lªn ¸n chÝnh s¸ch can thiÖp cña ®Õ quèc Mü hßng

biÕn miÒn Nam thµnh mét thuéc ®Þa, mét c¨n cø qu©n sù cña Mü.

Sù ®oµn kÕt vµ quyÕt t©m cña nh©n d©n ta ®Êu tranh giµnh thèng

nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu

kiÖn hîp t×nh, hîp lý cña C−¬ng lÜnh MÆt trËn Tæ quèc vµ HiÖp

nghÞ Gi¬nev¬.

VÒ chÝnh s¸ch ngo¹i giao, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta chñ

tr−¬ng hîp t¸c th©n thiÖn víi çc n−íc trªn nÒn t¶ng n¨m nguyªn

t¾c chung sèng hßa b×nh.

B¸c nªu râ nh÷ng thµnh tÝch cña ta vÒ x©y dùng kinh tÕ vµ

ph¸t triÓn v¨n hãa tõ ngµy hßa b×nh ®−îc lËp l¹i.

VÒ t×nh h×nh thÕ giíi, B¸c nãi: HiÖn nay lùc l−îng hßa b×nh lín

m¹nh h¬n bao giê hÕt vµ ®ñ søc ng¨n chÆn chiÕn tranh. Tuy vËy,

phe ®Õ quèc vÉn ®eo ®uæi ©m m−u g©y chiÕn. Cho nªn, nh©n d©n

thÕ giíi yªu chuéng hßa b×nh cÇn ph¶i n©ng cao c¶nh gi¸c, kiªn

quyÕt chèng chiÕn tranh, chèng çc khèi qu©n sù x©m l−îc, chèng

thö bom nguyªn tö vµ khinh khÝ... Tinh thÇn Héi nghÞ B¨ng®ung

vµ kÕt qu¶ tèt ®Ñp cña §¹i héi L¬ Ke võa råi lµm cho nh©n d©n ¸ - Phi thªm ®oµn kÕt, thªm hïng m¹nh, thªm kiªn quyÕt chèng chñ

nghÜa thùc d©n, thªm h¨ng h¸i gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi.

B¸c kÕt luËn: MÆc dï cã nhiÒu khã kh¨n, song víi søc ®oµn kÕt

vµ quyÕt t©m cña m×nh, víi sù ñng hé cña 400 triÖu nh©n d©n Ên

§é vµ sù ®ång t×nh cña nh©n d©n thÕ giíi, n−íc ViÖt Nam nhÊt

®Þnh sÏ thèng nhÊt.

Tr−íc khi vµo ®Ò, B¸c nãi: “B¸o ço nµy h¬i dµi. Bao giê çc

b¹n kh«ng muèn nghe n÷a xin cø nãi thËt, t«i sÏ kÕt thóc”. Mäi

ng−êi c−êi vµ vç tay.

§äc xong b¶n b¸o ço, B¸c nãi thªm: “ViÖt Nam thèng nhÊt

kh«ng nh÷ng Ých lîi cho chóng t«i mµ cßn Ých lîi cho çc b¹n, v× çc


b¹n sÏ khái tèn c«ng nghiªn cøu mét vÊn ®Ò phøc t¹p. Vµ còng Ých

lîi cho vÞ Chñ tÞch kÝnh mÕn cña chóng ta ®©y («ng CrÝtxna Masari

lµ Chñ tÞch héi nµy vµ Chñ tÞch c¶ ñy ban KÕ ho¹ch Nhµ n−íc). V×

ViÖt Nam thèng nhÊt, mçi n¨m sÏ cã thÓ b¸n sang Ên §é h¬n mét

triÖu r−ëi tÊn g¹o ®Ó gióp gi¶i quyÕt mét phÇn vÊn ®Ò l−¬ng

thùc...”. Mäi ng−êi l¹i c−êi å vµ vç tay nhiÖt liÖt.

ThuËt l¹i cuéc nãi chuyÖn nµy, nhiÒu b¸o Ên viÕt: “Th¸i ®é

thËt thµ vµ khiªm tèn cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· lÊy ®−îc c¶m

t×nh cña mäi ng−êi ®Õn nghe h«m nay”.

- 7 giê, B¸c vµ Thñ t−íng Nªru ký b¶n tuyªn bè chung. V¨n

kiÖn quan träng nµy sÏ ®¨ng ë çc b¸o, anh kh«ng ghi chÐp ë ®©y.

- 7 giê r−ìi, B¸c chiªu ®·i vµ tõ biÖt Tæng thèng, Thñ t−íng vµ

çc b¹n ë §ªli. Sau khi tá lêi c¶m ¬n Tæng thèng, Thñ t−íng vµ

nh©n d©n §ªli, B¸c nãi tãm t¾t: “Trong nhiÒu vÊn ®Ò quan träng,

çc b¹n Ên §é vµ chóng t«i ®Òu ®ång ý víi nhau. §iÒu ®ã chøng tá

r»ng quan hÖ anh em gi÷a hai n−íc chóng ta ngµy cµng ph¸t triÓn

vµ cñng cè h¬n n÷a... Vµ do ®ã, sÏ gióp th¾t chÆt thªm n÷a t×nh

®oµn kÕt gi÷a çc n−íc ¸ - Phi vµ t¨ng c−êng lùc l−îng b¶o vÖ hßa

b×nh thÕ giíi”.

Thay mÆt Tæng thèng Prax¸t, Thñ t−íng Nªru tr¶ lêi ®¹i ý

nh− sau: “Hå Chñ tÞch lµ mét ng−êi cã ®é l−îng réng r·i. Ngµi võa

nãi víi t«i Ngµi ®· “ph¶i lßng” §ªli; nh− thÕ lµ cÇn ph¶i cã mét qu¶

tim rÊt to... Sù thËt th× nh©n d©n §ªli còng ®· “ph¶i lßng” Ngµi.

Trong ba ngµy Hå Chñ tÞch ë ®©y, ®· cã nhiÒu cuéc mÝt tinh vµ

cuéc trao ®æi ý kiÕn, nhiÒu khi b»ng tiÕng nãi, nhiÒu khi kh«ng cÇn

®Õn tiÕng nãi. Chóng ta cã ng−êi trao ®æi b»ng tiÕng nãi, cã ng−êi

trao ®æi b»ng c¶m t×nh. Chóng ta ®· tiÕp xóc víi mét ng−êi mµ

ng−êi Êy lµ mét bé phËn cña lÞch sö ch©u ¸. Chóng ta gÆp gì mét

vÜ nh©n, ®ång thêi chóng ta gÆp gì mét ®o¹n lÞch sö. V× vËy, kh«ng

nh÷ng chóng ta ®· thªm vÒ mÆt t− t−ëng, mµ cßn thªm danh gi¸


cho chóng ta. GÆp gì Hå Chñ tÞch lµ mét kinh nghiÖm nã lµm cho

chóng ta tèt thªm...”.

Thñ t−íng nãi −íc ao B¸c ë l¹i l©u h¬n, nh−ng khã mµ mêi

nh÷ng ng−êi cã tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ l−u l¹i l©u ngµy ë n−íc ngoµi.

Thñ t−íng mong B¸c ®Õn th¨m Ên §é lÇn n÷a. “Hå Chñ tÞch tá ý

muèn lÇn kh¸c “vi hµnh” ®Õn th¨m Ên §é. Nh−ng mét ®o¹n lÞch sö

muèn “vi hµnh” th× kh«ng ph¶i dÔ... ThËt lµ mét sù sung s−íng mµ

cã mét ng−êi vÜ ®¹i vµ ®¸ng yªu ®Õn víi chóng ta vµ, mÆc dï

nh÷ng m©u thuÉn trªn thÕ giíi hiÖn nay, ng−êi ta vÉn c¶m thÊy

nh©n ®¹o, h÷u nghÞ vµ t×nh th−¬ng yªu nã sÏ xãa ®−îc mäi m©u

thuÉn”. Thñ t−íng kÕt luËn gäi B¸c lµ mét ng−êi vÜ ®¹i, mét b¹n vÜ

®¹i vµ mét ®ång chÝ vÜ ®¹i.

9 giê tèi (7-2-1958) nghe tin B¸c s¾p rêi §ªli, çc em bÐ (ch¸u

cña Tæng thèng, con cña çc nh©n viªn cao cÊp ë Phñ Tæng thèng)

kÐo nhau ®Õn chµo B¸c. Çc em h¸t cho B¸c nghe, råi ®ßi B¸c cho

ch÷ ký ®Ó lµm kû niÖm. §· ®Õn giê nh−ng çc em cßn quyÕn luyÕn,

v©y trßn lÊy B¸c, kh«ng muèn ®Ó B¸c ®i. Cã em hái: B¸c ¬i B¸c,

bao giê B¸c trë l¹i ch¬i víi çc ch¸u?

10 giê 25 phót, xe s¾p söa ch¹y ®i N¨nggan. Nhµ ga, s©n ga,

v−ên ga ®Òu trang trÝ víi quèc kú hai n−íc vµ ®Ìn ®iÖn nhiÒu mµu

s¾c, ®Ñp nh− ngµy TÕt. Ra ga tiÔn B¸c vµ §oµn, cã Thñ t−íng vµ bµ

In®ira, nhiÒu vÞ trong ChÝnh phñ vµ Quèc héi, §oµn ngo¹i giao vµ

nh÷ng b¹n míi quen biÕt.

Lóc chia tay, kh¸ch vµ chñ ®Òu tá t×nh rÊt quyÕn luyÕn. B¸c

®øng trªn cöa xe vÉy tay vµ nãi ch¬i: “Cöa nµy lµ cöa hßa b×nh”.

Thñ t−íng Nªru c−êi vµ tr¶ lêi: “Cöa hßa b×nh, chóng ta ph¶i ®Ó nã

më réng m·i m·i”.

10 giê r−ìi, xe löa chuyÓn b¸nh rêi Thñ ®« ®i N¨nggan.

Chµo çc b¹n §ªli th©n mÕn! Chóng t«i sÏ lu«n lu«n ghi nhí

t×nh h÷u nghÞ th¾m thiÕt cña çc b¹n ®èi víi l·nh tô vµ nh©n d©n

ViÖt Nam!...


§ªli lµ mét thµnh phè rÊt cò vµ rÊt míi, cã ®é hai triÖu nh©n

d©n. H¬n 2.000 n¨m nay, §ªli ®· tr¶i qua nhiÒu cuéc bÓ d©u vµ ®·

thay ®æi s¸u, b¶y lÇn. Lóc th× thµnh phè míi mäc chång trªn thµnh

phè cò. Lóc th× thµnh phè cò vÉn ®øng bªn thµnh phè míi. V× vËy,

§ªli cã nhiÒu di tÝch lÞch sö x−a, l¹i cã nhiÒu l©u ®µi míi. Ngµy nay

§ªli cã hai phÇn: §ªli cò lµ n¬i d©n c− ®«ng vµ phè x¸ nhiÒu. Bªn

c¹nh lµ §ªli míi, n¬i tËp trung çc c¬ quan chÝnh quyÒn, x©y dùng

xong tõ n¨m 1931. Quèc héi, Phñ Tæng thèng, dinh Thñ t−íng, çc

Bé ®Òu ë gÇn nhau. Nhµ cöa to, ®−êng s¸ réng, v−ên hoa nhiÒu,

xøng ®¸ng lµ Thñ ®« cña mét n−íc cã h¬n 382 v¹n c©y sè vu«ng

®Êt ®ai, 362 triÖu nh©n d©n (n−íc Ên §é chia lµm 14 bang vµ 6

khu trùc thuéc ChÝnh phñ trung −¬ng).

§èi víi nh÷ng ng−êi b¹n, nh©n d©n §ªli cã th¸i ®é rÊt niÒm në

th©n mËt, ®¸ng yªu. Trong nh÷ng ngµy ë Thñ ®«, mçi lÇn B¸c vµ

§oµn ®i ra, lu«n lu«n hµng ngh×n, cã khi hµng v¹n ng−êi ®ãn chµo

hai bªn ®−êng. Ngoµi nh÷ng tiÕng hoan h«, nh÷ng bµn tay chµo

vÉy, t×nh c¶m s©u s¾c nhÊt lµ n¬i con m¾t tr×u mÕn cña hä. Mçi lóc

B¸c vµ §oµn ®i gÇn çc tr−êng häc, th× çc em häc sinh ch¹y ïa ra,

nh¶y nhãt, hß reo, ch¹y theo xe B¸c vµ hoan h«: “Sasa Hå,

jindabad!”.

Mét h«m, ®é 9 giê s¸ng, anh cã viÖc ®i ra phè, thÊy cã hµng v¹n

ng−êi ®i xe ®¹p liªn tiÕp nhau h¬n mét c©y sè, rÊt cã trËt tù. Hä ®i

tõ §ªli cò vµo §ªli míi. Anh t−ëng lµ mét ®¸m biÓu t×nh b»ng xe

®¹p. Hái ra míi biÕt ®ã lµ nh©n viªn ®i lµm viÖc ë çc c¬ quan.

N¨nggan çch §ªli 360 c©y sè, ®i vÒ phÝa b¾c. §i xe löa ®Æc

biÖt ph¶i 12 tiÕng ®ång hå, tøc lµ 9 giê s¸ng mai sÏ ®Õn. ThÕ lµ tèi

h«m nay B¸c vµ §oµn cïng tÊt c¶ anh em çn bé ®−îc nghØ ng¬i

suèt ®ªm.

Trªn xe, ¨n c¬m råi th× ®· 12 giê khuya, nh−ng anh cè viÕt cho

xong th− nµy...


MÊy h«m võa qua, c«ng viÖc khÈn tr−¬ng, ai còng h¬i mÖt. V×

xe l¾c, m¾t anh l¹i riu rÝu, viÕt ch÷ o th× thµnh ch÷ a. TiÕng b¸nh

xe ch¹y nhÞp nhµng nh− ru ngñ... Anh cïng çc ®ång chÝ trong c¬

quan ®i tham gia chèng h¹n ë ngo¹i «, cïng ®i cã c¶ cËu L©m vµ

c« H¹nh. D¹o nµy chóng ®ang t×m hiÓu nhau... §Õn n¬i th× gÆp

anh chÞ em häc sinh cÊp III, hä th¸ch chóng m×nh thi ®ua. Mäi

ng−êi ra søc lµm viÖc, to¸t c¶ må h«i må h¸m, nh−ng vÉn võa lµm

võa h¸t ®Ó khuyÕn khÝch nhau. Kh«ng biÕt ai ®· cè ý xÕp L©m vµ

H¹nh cïng t¸t mét gÇu. Chóng còng võa t¸t võa h¸t. H¹nh cÊt

giäng h¸t:

“Thi ®ua t¸t n−íc vµo ®ång,

T¸t bao nhiªu n−íc, em th−¬ng chång bÊy nhiªu”.

§ång chÝ QuÕ c−êi gËt gï vµ nãi: “Con bÐ H¹nh nµy l× thËt” råi

thóc mét ®Êm vµo l−ng anh... Thøc giÊc dËy th× tay anh ®ang cÇm

bót ®Ó trªn tê giÊy, nh×n ra cöa sæ th× trêi ®· r¹ng ®«ng...

N¨nggan, 8-2-1958

Em H−¬ng yªu quý,

9 giê s¸ng nay, B¸c vµ §oµn ®Õn N¨nggan. Ra ga ®ãn, cã «ng

Thñ hiÕn vµ çc nh©n viªn cao cÊp bang P¨nggi¸p.

N¨nggan lµ mét thµnh phè nhá ®ang trë nªn mét thµnh phè

to, v× ë ®©y ®ang x©y dùng çi ®Ëp chøa n−íc to nhÊt ë Ên §é lµ

®Ëp Bac¬ra ë trªn s«ng Sótlª.

ViÖc chuÈn bÞ ®¾p ®Ëp Bac¬ra b¾t ®Çu tõ n¨m 1946, nh−ng ®Õn

th¸ng 11 n¨m 1955 míi khëi c«ng.

§Ëp nµy bÒ cao 225 th−íc t©y. Ch©n ®Ëp dµy 436 th−íc.

ViÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i dän s¹ch 4 triÖu th−íc khèi ®¸ vµ sái. Sè

l−îng bªt«ng dïng vµo ®Ëp (h¬n 80 v¹n tÊn) cã thÓ ®¾p thµnh mét

con ®−êng réng hai th−íc r−ìi ch¹y vßng qu¶ ®Êt. Sè gang s¾t (10

v¹n tÊn) cã thÓ l¾p 480 c©y sè ®−êng ray.


Tr−íc khi ®¾p ®Ëp, ph¶i x©y 12 c©y sè ®−êng xe löa vµ mét khu

nhµ ë cho 15.000 c«ng nh©n. C¶ ®ªm, c¶ ngµy cã 8.000 c«ng nh©n

lµm viÖc.

C«ng viÖc ë ®Ëp nµy ®Òu lµm b»ng m¸y. ë c¹nh ®Ëp cã mét

x−ëng bªt«ng mçi giê cã thÓ s¶n xuÊt 400 tÊn. Mét ®ai chuyÒn cao

su ch¹y b»ng m¸y dµi 7 c©y sè mçi giê ®−a 750 tÊn ®¸ sái tõ bê

s«ng ®Õn m¸y chän läc. M¸y nµy chän ®¸ sái ra tõng h¹ng to, võa

vµ nhá. Chän läc xong, ®¸ sái ®i vµo m¸y röa cho s¹ch vµ qu¹t cho

nguéi. Råi sang m¸y trén cho ®Òu thµnh bªt«ng. Sau ®ã, bªt«ng

®−îc ®−a lªn nh÷ng toa xe löa ®Æc biÖt råi chuyÓn sang m¸y vËn

t¶i b»ng d©y chuyÒn. Cuèi cïng, do m¸y ®iÖn ®óc bªt«ng thµnh

nh÷ng khèi vu«ng vµ to ®Ó dïng ®¾p ®Ëp.

GÇn ch©n ®Ëp Bac¬ra cã hai nhµ m¸y ®iÖn, mçi n¬i s¶n xuÊt

900 kil«o¸t.

Nói ë ®©y cã nh÷ng líp ®¸ nh− ®Êt sÐt dÔ vì vµ khã ®¾p, cho

nªn c«ng viÖc x©y dùng gÆp nhiÒu khã kh¨n.

Anh em Ên §é rÊt tù hµo ®· v−ît mäi khã kh¨n ®¾p ®−îc çi

®Ëp nµy. Hä cho nã lµ biÓu hiÖn cho tinh thÇn tÝch cùc, hy väng

t−¬ng lai, vµ lßng tin t−ëng vµo sù tiÕn bé cña n−íc Ên §é míi.

Anh nghÜ r»ng bµ con Ên §é cã quyÒn tù hµo nh− vËy, v× ®Ëp

Bac¬ra lµ mét bé phËn trong hÖ thèng thñy lîi Bac¬ra N¨nggan,

nã sÏ t−íi cho 4 triÖu mÉu t©y ruéng ®Êt hiÖn ®ang kh¸t n−íc.

¤ng Thñ hiÕn vµ «ng gi¸m ®èc h−íng dÉn B¸c vµ §oµn ®i xem

kü c«ng tr×nh x©y dùng nµy. §é cuèi n¨m sau th× ®Ëp Bac¬ra sÏ

lµm xong. B¸c nãi víi «ng Thñ hiÕn: “Bao giê kh¸nh thµnh ®Ëp,

Ngµi tin cho t«i biÕt, t«i sÏ göi ®iÖn mõng”. ¤ng Thñ hiÕn vui vÎ

tr¶ lêi: “T«i kÝnh çm ¬n Chñ tÞch tr−íc, vµ nhÊt ®Þnh sÏ b¸o ço ®Ó

Chñ tÞch biÕt mµ mõng cho chóng t«i”.

ChiÒu, hai giê r−ìi, «ng Thñ hiÕn ®−a B¸c vµ §oµn ®i th¨m

mét lµng lµm theo “KÕ ho¹ch c¶i tiÕn n«ng th«n”.


H¬n 85% nh©n d©n Ên sèng ë n«ng th«n. Gi¶i quyÕt l−¬ng

thùc (mçi n¨m 63 triÖu tÊn) lµ mét vÊn ®Ò cùc kú quan träng. V×

vËy ChÝnh phñ Ên §é rÊt quan t©m ®Õn viÖc c¶i tiÕn n«ng th«n. KÕ

ho¹ch nµy nh»m c¶i thiÖn n«ng nghiÖp; t¨ng c−êng vÖ sinh vµ gi¸o

dôc; gi¶i quyÕt nhµ ë vµ çc vÊn ®Ò kh¸c cÇn thiÕt cho ®êi sèng cña

n«ng d©n. Nh÷ng viÖc c¶i thiÖn nµy do nh©n d©n tù lµm lÊy, víi sù

h−íng dÉn vµ gióp ®ì cña ChÝnh phñ.

Cuèi n¨m 1952, ChÝnh phñ ®· chän 55 vïng lµm thÝ ®iÓm.

Cuèi kÕ ho¹ch 5 n¨m thø nhÊt ®· ph¸t triÓn ®Õn 1.160 vïng. N¬i

mµ B¸c vµ §oµn ®Õn th¨m h«m nay çch N¨nggan ®é 20 c©y sè.

Trong lµng cã nh÷ng ng«i nhµ kiÓu mÉu, khu«n khæ nhá nh−ng

s¹ch sÏ, gän ghÏ. Çc nghÒ thñ c«ng nh− dÖt v¶i, thuéc da, v.v. ®Òu

tæ chøc thµnh hîp t¸c x·. H«m nay, n«ng d©n çc x· chung quanh

cïng lµng nµy cã tæ chøc héi chî, tr−ng bµy çc s¶n phÈm, nh− çc

thø ngò cèc, v¶i vãc, da thuéc, ®å ch¬i cho trÎ con, v.v.. Cã nhiÒu

thø v¶i dÖt vµ thªu b»ng tay rÊt ®Ñp. Mét cô giµ trong héi chî biÕu

B¸c mét tÊm da beo. B¸c ph¶i tõ chèi m·i, «ng cô míi chÞu lÊy l¹i.

Råi ®Õn buæi v¨n c«ng, do thanh niªn trai vµ g¸i biÓu diÔn çc

®iÖu móa vµ çc bµi h¸t ®Þa ph−¬ng. H¬n hai, ba ngh×n ng−êi ®Õn

xem biÓu diÔn.

4 giê r−ìi ®i xem ®Ëp N¨nggan. §Ëp nµy ë phÝa d−íi dßng ®Ëp

Bac¬ra h¬n 10 c©y sè, t¸c dông cña nã lµ ®Ó gi÷ møc n−íc Bac¬ra

®−îc b×nh th−êng. §Ëp N¨nggan lµm xong håi th¸ng 7-1954 vµ ®·

t−íi n−íc cho mét vïng kh¸ réng ë P¨nggi¸p, PÐpsu vµ Ragiastan.

§Ó ®−a n−íc hai ®Ëp Bac¬ra vµ N¨nggan vµo ruéng, n«ng d©n

ë vïng nµy ®· ®µo ®−îc 960 c©y sè m−¬ng. §Ëp vµ m−¬ng thµnh

mét c«ng tr×nh thËt lµ vÜ ®¹i. Anh nghÜ r»ng mai sau n−íc ta ®¾p

®−îc vµi çi ®Ëp to nh− thÕ nµy, th× vÊn ®Ò thñy lîi ë n−íc ta sÏ

®−îc gi¶i quyÕt mét çch tèt ®Ñp.

6 giê chiÒu, «ng Thñ hiÕn më tiÖc chiªu ®·i rÊt long träng.


9 giê B¸c vµ §oµn lªn xe ®i Ag¬ra c¸ch ®©y h¬n 500 c©y sè, vÒ

phÝa Nam §ªli.

Ag¬ra, 9-2-1958

Em H−¬ng,

Ag¬ra c¸ch §ªli 200 c©y sè. 10 giê s¸ng nay B¸c vµ §oµn ®Õn

®©y ®Ó th¨m ng«i l¨ng næi tiÕng kh¾p thÕ giíi lµ Tagi¬ Mahan.

Tr−íc hÕt anh kÓ tãm t¾t cho em nghe lÞch sö thµnh phè Ag¬ra:

Ng−êi ta chØ biÕt râ lÞch sö thµnh phè nµy tõ n¨m 1495. N¨m

Êy, vua L«®i tõ §ªli xuèng ®©y x©y dùng thµnh phè Ag¬ra. Sau ®ã

m−êi n¨m, mét cuéc ®éng ®Êt d÷ déi ®· lµm cho thµnh phè ®æ n¸t

hÕt. Mét lÇn n÷a, vua L«®i b¾t nh©n d©n x©y dùng l¹i Ag¬ra.

N¨m 1564, vua M«g«n b¾t nh©n d©n më mang thªm thµnh tr×

Ag¬ra lµm Thñ ®« Ên §é. ChØ ë ®ã 14 n¨m, y rêi Thñ ®« ®i n¬i

kh¸c. 19 n¨m sau, y l¹i trë vÒ ®ãng ®« ë Ag¬ra. §−îc s¸u n¨m th× y

chÕt. Con y l¹i bá Ag¬ra ®i ®ãng ®« n¬i kh¸c. §©y còng lµ mét

chøng thùc r»ng bän vua chóa kh«ng tiÕc må h«i n−íc m¾t cña

nh©n d©n mµ chØ lµm theo ý muèn cña chóng, x©y lªn råi bá ®i, bá

®i råi l¹i x©y lªn, tèn kÐm kh«ng biÕt ngÇn nµo mµ kÓ. Em nghÜ cã

®¸ng tr¸ch kh«ng?

§Õn thÕ kû XVII (tõ n¨m 1632) d−íi thêi vua Sa Giªhan l¹i

x©y dùng Ag¬ra thµnh mét Thñ ®« cùc kú tr¸ng lÖ.

Nh−ng tõ n¨m 1770 trë vÒ sau, Ag¬ra ®· bÞ chiÕn tranh tµn

ph¸ n¨m lÇn. LÇn cuèi cïng (1803) Ag¬ra bÞ thùc d©n Anh x©m

chiÕm. Ngµy nay Ag¬ra lµ mét th¾ng c¶nh næi tiÕng cña n−íc Ên

§é tù do.

Tagi¬ Mahan tr−íc lµ l¨ng cña Hoµng hËu Nungt¸t Mahan, vî

Vua Sa Giªhan (®Çu thÕ kû XVII). Giªhan lµ mét ng−êi ®a t×nh,

®«ng con vµ xa xØ.


Khi bµ Mahan ®Î ®øa con thø 14 th× m¾c bÖnh s¶n hËu mµ

chÕt. Giªhan th−¬ng tiÕc qu¸, bÌn b¾t d©n x©y l¨ng nµy ®Ó ch«n vî

y. §Ó x©y Tagi¬ Mahan, hai v¹n c«ng nh©n lµm trong 22 n¨m míi

xong. Nghe nãi tèn h¬n 30 triÖu ®ång rupi (h¬n 21 ngh×n triÖu

®ång ng©n hµng).

Ên §é cã nhiÒu l©u ®µi, chïa miÕu l©u ®êi vµ ®å sé, nh−ng

Tagi¬ Mahan næi tiÕng lµ ®Ñp nhÊt ë Ên §é vµ trªn thÕ giíi. Ng−êi

ta gäi nã lµ “bµi th¬ b»ng ®¸ gÊm”.

Tõ ngoµi cöa ®i vµo lµ mét khu v−ên réng vµ ®Ñp. ë gi÷a cã

mét çi hå dµi vµ mét çi tru«ng ch¾n l¹i nh− ch÷ i viÕt hoa. Gi÷a

hå cã nh÷ng vßi n−íc phun lªn cao, hai bªn cã nh÷ng c©y cæ thô soi

bãng xuèng n−íc hå trong v¾t.

L¨ng cã hai tÇng s©n, s©n d−íi b»ng ®¸ ®á, s©n trªn b»ng ®¸

tr¾ng. Bèn gãc s©n cã bèn çi th¸p cao ba tÇng. Toµn bé l¨ng ®Òu

x©y b»ng ®¸ gÊm tr¾ng tinh. ë phÝa trong l¨ng lµ mét gian phßng

réng t¸m gãc. ChÝnh gi÷a lµ m¶ cña hoµng hËu vµ m¶ cña Giªhan

®Òu b»ng ®¸ gÊm tr¾ng, ch¹m træ víi nh÷ng thø ®¸ ngäc nhiÒu mµu

s¾c, xem nh− nh÷ng tÊm th¶m thªu. Chung quanh cã nh÷ng bøc

b×nh phong, tr−íc kia lµ b»ng vµng, vÒ sau ®æi b»ng cÈm th¹ch.

Hai m¶ ®Ó ë ®©y lµ hai m¶ gi¶. Hai m¶ thËt th× ë d−íi hÇm

còng gièng hÖt nh− hai m¶ nµy. Çc cöa, çc t−êng ®Òu ch¹m træ

mét çch rÊt tinh vi, hoÆc thÕp vµng, hoÆc kh¶m ngäc.

Ng−êi c«ng tr×nh s− x©y dùng l¨ng nµy khÐo lîi dông c¶ ®iÒu

kiÖn thiªn nhiªn ®Ó t« ®iÓm cho nã thªm ®Ñp. Nh− khi trêi n¾ng

th× nh÷ng ch¹m træ vµ nh÷ng mµu s¾c næi lªn ãng ¸nh rÊt xinh

t−¬i. §ªm s¸ng tr¨ng th× s¾c tr¾ng cña l¨ng vµ mµu xanh cña v−ên

hßa lÉn víi ¸nh tr¨ng thµnh mét phong c¶nh rÊt th¬ méng.

Çch Tagi¬ Mahan mÊy tr¨m th−íc lµ cung ®iÖn vµ ®¹i b¶n

doanh cña dßng Vua Giªhan. Lóc cßn sèng, Giªhan th−êng ®øng

bªn nµy bïi ngïi nh×n sang l¨ng vî.


Cung ®iÖn nµy còng x©y b»ng ®¸ ®á vµ ®¸ tr¾ng, gåm cã nhiÒu

l©u ®µi rÊt ®å sé vµ ch¹m træ rÊt tinh vi. Ngoµi nh÷ng l©u ®µi kh¸c,

cã mét nhµ t¾m cña “cung tÇn mü n÷”, trªn trÇn nhµ vµ chung

quanh t−êng cã kh¶m hµng v¹n miÕng g−¬ng, ®Ó khi hä t¾m th× räi

ra nh÷ng h×nh ¶nh cña con ng−êi. Cã mét con ®−êng ngÇm bÝ mËt tõ

chç Vua ë ra ®Õn bê s«ng, ®Ó phßng khi cã biÕn cè th× vua cã lèi

chuån ®Ó tr¸nh n¹n. Cã mét ng«i lÇu t¸m gãc gäi lµ lÇu Hoa Nhµi,

gäi nh− vËy v× t−êng v¸ch cét kÌo ®Òu ch¹m træ h×nh nh÷ng hoa Êy

b»ng ®¸ ngäc. M¸i lÇu th× trßn vµ thÕp vµng. Vua Giªhan giµ chÕt ë

lÇu nµy. §Õn phót cuèi cïng, y vÉn ngo¶nh mÆt nh×n sang l¨ng vî.

Nh÷ng n¨m Giªhan ®· giµ, th× bÞ con trai y lµ Or¨nggiÐp

chiÕm ng«i vua vµ nhèt y l¹i trong lÇu t¸m gãc Êy...

Çc nhµ b¸o hái Ên t−îng cña B¸c ®èi víi cuéc ®i th¨m nµy.

B¸c nãi: “Ngµy x−a nh©n d©n lao ®éng Ên §é ®· x©y dùng nh÷ng

cung ®iÖn l©u ®µi cùc kú ®å sé. Ngµy nay nh©n d©n Ên §é dïng tµi

n¨ng vµ lùc l−îng cña m×nh lµm nh÷ng nhµ m¸y to, ®¾p nh÷ng

®Ëp n−íc lín, ®Ó lµm cho n−íc nhµ giµu m¹nh, con ch¸u m×nh sung

s−íng. §iÒu ®ã chøng tá r»ng nh©n d©n Ên §é cã mét qu¸ khø vÎ

vang vµ mét t−¬ng lai cµng rùc rì”.

3 giê chiÒu B¸c víi §oµn tõ gi· Ag¬ra ®i Bombay.

3 giê chiÒu (9-2-1958) m¸y bay cÊt çnh tõ Ag¬ra. GÇn b¶y giê

®Õn Bombay. ¤ng Thñ hiÕn, çc nh©n viªn cao cÊp vµ nhiÒu ®oµn

thÓ nh©n d©n ra ®ãn B¸c vµ §oµn ë s©n bay. Còng ®eo vßng hoa,

duyÖt ®éi danh dù, còng ®äc lêi chµo mõng, còng long träng nh−

nh÷ng n¬i kh¸c. B¸c cïng §oµn ®i vÒ dinh Thñ hiÕn. Hai bªn

®−êng cã hµng chôc v¹n nh©n d©n ®ãn chµo.

B¶y giê r−ìi tèi «ng Thñ hiÕn chiªu ®·i. TiÖc xong, cã v¨n c«ng

móa h¸t rÊt vui.

Tr−íc hÕt, anh h·y tãm t¾t giíi thiÖu Bombay cho em biÕt.

Bombay lµ mét cöa biÓn lín, chiÒu dµi 18 c©y sè, chiÒu réng nhÊt


lµ 6 c©y sè. Cã ba triÖu nh©n d©n. Bombay l¹i lµ mét thµnh phè

c«ng nghiÖp, cã h¬n 1.000 nhµ m¸y nhá vµ to.

Tôc truyÒn r»ng ngµy x−a Bombay lµ mét n¬i cã b¶y hßn ®¶o

nhá xóm xÝt gÇn nhau. Nh©n d©n chØ lµm nghÒ ®¸nh ç. Bµ tiªn

C«ly ®Æt tªn cho n¬i nµy lµ Mumbay. VÒ sau ®Êt båi ®· lµm cho

nh÷ng hßn ®¶o Êy liÒn víi nhau, mµ Mumbay còng biÕn thµnh

Bombay. V× lµ mét cöa biÓn phÝa t©y cña Ên §é, tµu bÌ çc n−íc

ph−¬ng T©y ®i l¹i bu«n b¸n nhiÒu, cho nªn Bombay ®· trë nªn mét

thµnh phè phån thÞnh. Nh−ng còng v× vËy mµ Bombay vµ c¶ n−íc

Ên §é ®· thµnh miÕng måi ngon cho bän thùc d©n gÇn 450 n¨m.

10-2-1958. H«m nay ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña B¸c vµ §oµn

nh− sau:

- §i xem ViÖn nu«i ç. ë ®©y cã rÊt nhiÒu gièng ç to vµ nhá.

Cã nh÷ng lo¹i ç rÊt ®Ñp. NhiÖm vô cña ViÖn nµy lµ gióp nghiªn

cøu çc gièng t«m, ç ë biÓn, ë s«ng.

- §i th¨m n«ng tr−êng nu«i tr©u. N«ng tr−êng nµy tæ chøc tõ

n¨m 1951, ë çch Bombay ®é 30 c©y sè, trªn mét qu·ng ®åi rÊt

réng. N«ng tr−êng nµy cã gÇn 13 ngh×n con tr©u, chia lµm 26 tr¹i.

Cã nhµ m¸y läc s÷a, cho s÷a vµo chai vµ 700 tr¹m ë ngoµi phè ®Ó

b¸n s÷a cho nh©n d©n Bombay. Tr©u ®Òu lµ cña t− nh©n. ChÝnh

phñ chØ phô tr¸ch qu¶n lý. Khi b¸n s÷a råi, ChÝnh phñ tÝnh sè tr©u

mµ tr¶ tiÒn cho mçi chñ, sè tiÒn cßn l¹i th× chi vµo nhµ m¸y, ruéng

cá, l−¬ng c«ng nh©n, v.v..

§Õn th¨m n«ng tr−êng nµy, anh míi biÕt s÷a tr©u ngon vµ bÐo

h¬n s÷a bß. ThËt lµ “®i mét phiªn chî, häc mét mí kh«n” em nhØ!

- Th¨m ViÖn Nghiªn cøu søc nguyªn tö dïng vµo sù nghiÖp

hßa b×nh. ViÖn nµy ®ang x©y dùng trªn mét vïng ®åi, quy m« lín,

nhµ cöa nhiÒu. ë ®©y cã nhiÒu ng−êi khoa häc Ên §é tuæi cßn trÎ

vµ th¸i ®é rÊt khiªm tèn. V× ®ang lóc x©y dùng cho nªn viÖc nghiªn

cøu còng ®ang ë b−íc ®Çu.


- S¸u giê chiÒu. Cuéc chµo mõng cña thÞ x· Bombay rÊt ®«ng

ng−êi, th©n mËt vµ long träng. Sau ®©y lµ tãm t¾t lêi chóc mõng

cña «ng ThÞ tr−ëng:

“KÝnh th−a Chñ tÞch. Chóng t«i lÊy lµm rÊt vÎ vang ®−îc ®ãn

tiÕp Ngµi, vµ chóng t«i hoan nghªnh Ngµi víi tÊt c¶ tÊm lßng quý

mÕn nhiÖt liÖt... Ên §é vµ ViÖt Nam lu«n lu«n ®ång t×nh vµ ñng hé

lÉn nhau v× chóng ta lµ hai n−íc l¸ng giÒng ë ch©u ¸. ViÖt Nam

còng nh− Ên §é, sau nhiÒu hy sinh vµ gian khæ míi giµnh ®−îc

®éc lËp mÊy n¨m gÇn ®©y. Cuéc ®Êu tranh cña chóng ta ®· ¶nh

h−ëng lÉn nhau vµ ñng hé lÉn nhau.

Lµ mét trong nh÷ng ng−êi kiÕn tróc s− x©y dùng n−íc ViÖt

Nam ®éc lËp vµ d©n chñ céng hßa, Chñ tÞch ®· lÊy ®−îc lßng yªu

kÝnh cña nh©n d©n ViÖt Nam vµ cña nh©n d©n yªu chuéng hßa

b×nh trªn thÕ giíi.

25 n¨m ®Êu tranh gi¶i phãng vµ m−êi n¨m chiÕn ®Êu anh

dòng ®Ó b¶o vÖ quyÒn tù do cña ®Êt n−íc, ViÖt Nam ®· thµnh mét

lÞch sö phi th−êng ®Çy kiªn nhÉn hy sinh vµ tin t−ëng. Lóc thanh

niªn, Ngµi ®· ®i kh¾p çc n−íc ®Ó tè ço cho kh¾p thÕ giíi biÕt

nh÷ng téi ¸c cña thùc d©n. Ngµi ®· thµnh c«ng tèt ®Ñp. Tõ lao

®éng nh− mét ng−êi thñy thñ, mét c«ng nh©n, mét v¨n sÜ, mét

ng−êi viÕt b¸o, mét l·nh tô chÝnh trÞ, mét chiÕn sÜ du kÝch, kÕt côc

lµ vÞ Chñ tÞch ®Çu tiªn cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa.

Trong chiÕn tranh còng nh− lóc hßa b×nh, Ngµi lµ ngän ®Ìn soi

s¸ng ®−a nh©n d©n ViÖt Nam ®Õn mét ®êi sèng míi. §øc tÝnh ®Æc

biÖt cña Ngµi lµ gi¶n dÞ, cÇn cï vµ quan t©m ®Õn mäi viÖc, ®·

thµnh nh÷ng chuyÖn truyÒn tông ®ång thêi lµ mét vèn quý cña

n−íc ViÖt Nam. NhiÒu viÖc c¶i çch x· héi ®· ®−îc thi hµnh, vµ nã

®ang h−íng ViÖt Nam ch¾c ch¾n tiÕn lªn con ®−êng hßa b×nh, tiÕn

bé vµ thÞnh v−îng. Sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp ®·

c¶i thiÖn ®êi sèng cña n«ng d©n vµ c«ng nh©n, nhÊt lµ ®êi sèng ë


n«ng th«n. ViÖc gi¸o dôc còng ®−îc chó ý ®Õn nhiÒu vµ sè nh©n

viªn c«ng t¸c y tÕ còng ®· ®−îc t¨ng nh»m b¶o vÖ h¬n n÷a søc

kháe cña quÇn chóng. TÊt c¶ nh÷ng viÖc ®ã, ®· x©y dùng mét ®êi

sèng míi cho nh©n d©n ViÖt Nam. Ngµi ®· gi¶m bá nh÷ng lÔ tiÕt

vµ h×nh thøc cña mét vÞ Chñ tÞch mét n−íc. Ai còng thÊy r»ng

Ngµi lµ mét vÞ l·nh tô cña nh©n d©n víi mét lßng yªu th−¬ng

kh«ng bê bÕn ®èi víi nh©n d©n...

Th−a Chñ tÞch, Ên §é ®ang tiÕn vµo kÕ ho¹ch 5 n¨m thø hai

vµ còng ®ang ch¨m chó vµo c«ng viÖc x©y dùng l¹i ®Êt n−íc vµ

nhÊt lµ nh©n d©n Bombay, ®ang hÕt søc chó ý theo dâi sù tiÕn bé

cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa d−íi sù l·nh ®¹o cña Ngµi.

Chóng t«i ch¾c r»ng cuéc ®i th¨m cña Chñ tÞch sÏ ®−a hai n−íc

chóng ta gÇn gôi nhau h¬n n÷a vµ cµng lµm ph¸t triÓn n¨m

nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh. Chóng t«i tin ch¾c r»ng sù cè

g¾ng chung cña chóng ta sÏ cèng hiÕn nhiÒu cho sù tiÕn bé cña d©n

chñ vµ hßa b×nh thÕ giíi...”.

§äc xong, «ng ThÞ tr−ëng Bombay trao cho B¸c lêi chµo mõng

Êy viÕt trªn lôa ®iÒu, ®Æt trong mét hép ngµ kh¶m b¹c rÊt ®Ñp.

Sau ®©y lµ néi dung lêi c¶m ¬n cña B¸c:

“Chóng t«i rÊt sung s−íng ®−îc çc b¹n ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt.

Hµng chôc v¹n nh©n d©n Bombay, tõ çc cô phô l·o ®Õn çc ch¸u

nhi ®ång ®· ®øng chËt çc ®−êng ®Ó chµo mõng chóng t«i. §iÒu ®ã

lµm cho chóng t«i ghi nhí m·i mèi t×nh h÷u nghÞ th¾m thiÕt ViÖt -

Ên anh em.

Bombay lµ mét thµnh phè rÊt quan träng cña n−íc Céng hßa

Ên §é, mét trung t©m v¨n hãa, kü nghÖ, khoa häc. L¹i lµ mét cöa

biÓn th«ng th−¬ng lín.

Mét ®iÒu n÷a lµm cho Bombay næi tiÕng trªn thÕ giíi, v×

Bombay lµ quª h−¬ng cña Th¸nh G¨ng®i, ng−êi ®· nªu cao ®¹o

®øc yªu n−íc, kh¾c khæ, nhÉn n¹i, suèt ®êi hy sinh cho Tæ quèc,


cho nh©n d©n, cho hßa b×nh. D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña Thñ

t−íng Nªru vµ sù cè g¾ng cña toµn d©n Ên §é, tõ ngµy ®éc lËp,

n−íc Céng hßa Ên §é ®· trë nªn mét n−íc hïng m¹nh. Trong sù

nghiÖp ®ã, nh©n d©n Bombay ®· gãp phÇn xøng ®¸ng cña m×nh...

Ngµy nay thÕ giíi ®ang ®øng tr−íc mét cuéc ®Êu tranh quyÕt

liÖt gi÷a hai lùc l−îng: Lùc l−îng chiÕn tranh vµ lùc l−îng hßa

b×nh... ChiÕn tranh lµ môc ®Ých cña khèi qu©n sù x©m l−îc. Lùc

l−îng hßa b×nh gåm cã tuyÖt ®¹i ®a sè nh©n d©n trªn thÕ giíi,

trong ®ã cã gÇn 400 triÖu nh©n d©n Ên §é. Lùc l−îng Êy ngµy cµng

lín m¹nh. Nh©n d©n thÕ giíi ngµy thªm ®oµn kÕt, kiªn quyÕt ®Êu

tranh ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh. Nh©n d©n thÕ giíi ra søc t¨ng c−êng

®oµn kÕt vµ ®Êu tranh th× hßa b×nh thÕ giíi ch¾c ch¾n gi÷ ®−îc.

Trong c«ng cuéc gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi, chóng t«i sung

s−íng nhËn thÊy c¸c n−íc ¸ - Phi chóng ta gi÷ mét vai trß quan

träng vµ Ên §é ®· gãp phÇn xøng ®¸ng cña m×nh.

Ngµy nay 1.200 triÖu nh©n d©n ¸ - Phi ®· ®−îc gi¶i phãng.

Nh−ng mét sè n−íc ¸ - Phi anh em vÉn cßn ®au khæ d−íi gãt s¾t

cña thùc d©n, hä ®ang anh dòng ®Êu tranh cho tù do, ®éc lËp.

Nh©n d©n ViÖt Nam hoµn toµn ®ång t×nh vµ ñng hé c¸c d©n téc

anh em ®ã.

Sau 8, 9 n¨m kh¸ng chiÕn gian khæ chèng thùc d©n, ViÖt Nam

®· giµnh ®−îc th¾ng lîi. Héi nghÞ Gi¬nev¬ ®· c«ng nhËn ®éc lËp,

chñ quyÒn, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña ViÖt Nam. Nh−ng

®Õn nay ®Êt n−íc chóng t«i cßn bÞ chia c¾t lµm hai miÒn, ®ã lµ v×

sù can thiÖp cña ®Õ quèc Mü. Tuy vËy, chóng t«i tin ch¾c r»ng cuéc

®Êu tranh cho thèng nhÊt cña ViÖt Nam nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Nh©n d©n ViÖt Nam lu«n lu«n biÕt ¬n nh©n d©n Ên §é ®·

ñng hé m×nh vµ lu«n lu«n ghi nhí sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña

Th¸nh G¨ng®i, cña Thñ t−íng Nªru ®èi víi cuéc kh¸ng chiÕn cña

chóng t«i.


Trong sù nghiÖp ®Êu tranh cho hßa b×nh, chèng chñ nghÜa thùc

d©n, nh©n d©n hai n−íc chóng ta lu«n lu«n s¸t çnh víi nhau.

Chóng ta ®· ®¹p ®æ bøc t−êng thùc d©n tr−íc ®©y ng¨n çch chóng

ta. Tõ nay quan hÖ gi÷a hai n−íc chóng ta ngµy cµng ®−îc th¾t

chÆt. Chóng t«i tin r»ng nh÷ng quan hÖ h÷u nghÞ ®ã sÏ t¨ng c−êng

m·i m·i...”.

Gi÷a tiÕng hoan h« nhiÖt liÖt, B¸c biÕu nh©n d©n Bombay hai

bøc h×nh b»ng s¬n mµi Th¸nh G¨ng®i vµ Thñ t−íng Nªru.

8 giê r−ìi tèi, «ng Thñ hiÕn chÝnh thøc chiªu ®·i. Sau tiÖc

chiªu ®·i cã v¨n c«ng biÓu diÔn.

S¸ng ngµy 11-2-1958, B¸c vµ §oµn ®i th¨m nh÷ng n¬i sau ®©y:

C«ng viªn Camla Nªru (kû niÖm vî Thñ t−íng Nªru). V−ên nµy

kh«ng to, nh−ng rÊt xinh x¾n. Ngµy th−êng v−ên nµy dµnh riªng

cho trÎ em. Gi÷a v−ên cã mét çi nhµ hai tÇng, lµm gièng mét

chiÕc giµy khæng lå, trÎ em rÊt thÝch çi nhµ Êy.

V−ên treo. Tr−íc kia anh t−ëng r»ng v−ên treo lµ mét çi v−ên

treo l¬ löng gi÷a trêi. Nay míi biÕt v× v−ên nµy ë trªn s−ên ®åi, vµ

d−íi ®¸y v−ên cã bÓ chøa n−íc, cho nªn ng−êi ta gäi nã lµ v−ên

“treo”. Mét ng−êi b¹n Ên nãi r»ng: Çch ®©y kh«ng xa, cã çi

“Th¸p im lÆng”, gièng mét çi bÓ c¹n trßn, rÊt to, vµ rÊt cao. Ng−êi

theo ®¹o P¸tsi, nhµ cã ng−êi chÕt th× ®Ó x¸c vµo ®Êy, do n¾ng m−a

vµ chim qu¹ phô tr¸ch ch«n cÊt.

§Õn th¨m nhµ hµng b¸n çc thø v¶i lôa dÖt b»ng tay, cã nh÷ng

thø rÊt ®Ñp, chøng tá r»ng thñ c«ng nghiÖp cña nh©n d©n Bombay

rÊt khÐo.

§i th¨m ViÖn kh¶o cæ. ViÖn nµy mét phÝa th× cã çc loµi thó,

mét phÝa th× cã nh÷ng ®å vËt vµ nh÷ng pho t−îng ®¸ lµm çch ®©y

h¬n 2.000, 3.000 n¨m.

2 giê chiÒu, B¸c cïng §oµn tõ gi· Bombay ®i B¨nggalo.


Phong c¶nh Bombay rÊt ®Ñp, nhÊt lµ ban ®ªm. Nh÷ng ®−êng

çi s¸t bê biÓn ban ®ªm ®Ìn ®iÖn th¾p s¸ng choang. §øng xa tr«ng

thÊy mét d·y dµi nh− chuçi c−êm ãng ¸nh. Ng−êi ta gäi nã lµ

“chuçi ngäc cña Hoµng hËu”. V× trêi nùc, ®ªm khuya vÉn ®«ng

ng−êi ®i hãng m¸t trªn nh÷ng con ®−êng Êy.

11-2-1958, tõ Bombay ®Õn B¨nggalo 840 c©y sè, ®i m¸y bay ®é

3 tiÕng ®ång hå. §óng 5 giê chiÒu, B¸c vµ §oµn ®Õn s©n bay

B¨nggalo. LÔ nghi ®ãn tiÕp do «ng Thñ hiÕn bang Mayo l·nh ®¹o,

còng th©n mËt vµ long träng nh− çc n¬i kh¸c.

6 giê, B¸c vµ §oµn ®Õn dù cuéc chµo mõng cña nh©n d©n

B¨nggalo, tæ chøc ë mét c«ng viªn, trong mét ng«i nhµ lîp b»ng

kÝnh, chøa ®−îc vµi ngh×n ng−êi.

Sau khi tá lêi hoan nghªnh nhiÖt liÖt, «ng ThÞ tr−ëng nãi tiÕp:

“... Nh− Thñ t−íng Nªru kÝnh mÕn cña chóng t«i ®· nãi, Chñ tÞch lµ

mét vÜ nh©n, ®· ¶nh h−ëng thêi ®¹i víi ®øc tÝnh gi¶n dÞ vµ thµnh

khÈn cña Ngµi. Chñ tÞch lµ mét ng−êi ®¹i çch m¹ng, vµ nhê uy tÝn

cña Ngµi mµ ViÖt Nam ®· cã ®Þa vÞ hiÖn nay trªn thÕ giíi. Lßng yªu

tù do, b×nh ®¼ng vµ sù hiÓu biÕt cña Chñ tÞch ®· lµm cho Ngµi

thµnh mét nh©n vËt lín trªn tr−êng chÝnh trÞ quèc tÕ...

ViÖt Nam cã nh÷ng ®iÒu gièng nhau víi Ên §é, v× c¶ hai ®Òu lµ

n−íc n«ng nghiÖp víi 90% sè ng−êi lµ n«ng d©n. D−íi sù l·nh ®¹o

s¸ng suèt cña Chñ tÞch, cuéc c¶i çch ruéng ®Êt ®· thay ®æi hoµn

toµn chÕ ®é n«ng nghiÖp ë ViÖt Nam, lµm cho ng−êi cµy cã ruéng

vµ ®êi sèng n«ng d©n ®−îc n©ng cao. ViÖt Nam còng ®· tiÕn bé

trong çc lÜnh vùc kh¸c nh− c«ng nghiÖp, gi¸o dôc, th−¬ng m¹i, v.v..

Khi ®Õn §ªli, lêi tuyªn bè cña Chñ tÞch ®· tá râ quan hÖ cña ViÖt

Nam ®èi víi çc n−íc kh¸c. Lêi Chñ tÞch khen ngîi Tæng thèng vµ

Thñ t−íng cña chóng t«i còng nh− sù cèng hiÕn cña Ên §é trong

sù nghiÖp hßa b×nh ®· tá râ lßng Chñ tÞch yªu quý ®Êt n−íc chóng

t«i. Chóng t«i tin r»ng viÖc Chñ tÞch ®Õn th¨m Ên §é sÏ cñng cè

h¬n n÷a t×nh th−¬ng yªu vµ lßng tin cËy gi÷a hai n−íc chóng ta...


T«i xin tãm t¾t giíi thiÖu thµnh phè B¨nggalo víi Chñ tÞch.

Thµnh phè nµy cao 1.000 th−íc t©y so víi mÆt biÓn, réng ®é 37 lý

vu«ng, víi 80 v¹n nh©n khÈu. Nhê cã khÝ hËu tèt, nguyªn liÖu

nhiÒu, cho nªn cã kh¸ nhiÒu c«ng nghiÖp, nh− x−ëng lµm m¸y bay,

x−ëng m¸y ®iÖn tho¹i, nhµ m¸y c¬ khÝ, v.v.. Do ®ã cã nhiÒu vÊn ®Ò

ph¶i gi¶i quyÕt. Nh−ng víi sù gióp ®ì cña bang vµ cña ChÝnh phñ

trung −¬ng, chóng t«i ®· gi¶i quyÕt kh¸ tèt çc vÊn ®Ò Êy. Chóng t«i

hÕt søc c¶m ¬n Chñ tÞch ®· ®Õn th¨m chóng t«i, vµ mong Ngµi nhËn

mãn quµ nhá män nµy, gäi lµ tá t×nh yªu quý vµ kÝnh mÕn cña

chóng t«i ®èi víi Chñ tÞch vµ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa...”.

Døt lêi, «ng ThÞ tr−ëng trao tÆng B¸c mét çi hép b»ng gç

th¬m b¹ch ®µn kh¶m ngµ voi - mét thø thñ c«ng rÊt næi tiÕng ë

®©y. TiÕp theo lµ buæi v¨n c«ng.

8 giê r−ìi chiÒu, trong cuéc chiªu ®·i chÝnh thøc, «ng Thñ hiÕn

nãi ®¹i ý nh− sau:

“Nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®·

tõng ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt Thñ t−íng vµ Phã Tæng thèng cña chóng

t«i, viÖc ®ã ®· lµm cho nh©n d©n Ên §é rÊt vui lßng vµ cµng gÇn

gòi thªm nh©n d©n ViÖt Nam. V× vËy, chóng t«i rÊt sung s−íng cã

dÞp chµo mõng vÞ Chñ tÞch cña mét n−íc ®· cã quan hÖ h÷u nghÞ

rÊt th©n thiÕt víi chóng t«i... §· tõng nghe vµ biÕt sù cèng hiÕn

cña Chñ tÞch ®èi víi hßa b×nh, nh©n d©n Ên §é rÊt t¸n thµnh çi

danh hiÖu mµ Thñ t−íng Nªru ®· tÆng Ngµi lµ “Ng−êi hßa b×nh

quèc tÕ”.

Hai n−íc chóng ta ®· cã quan hÖ tõ hai ngh×n n¨m. Nh−ng tõ

ngµy çc n−íc ph−¬ng T©y trµn ®Õn ch©u ¸, mèi quan hÖ Êy ®· bÞ

gi¸n ®o¹n trong mét thêi kú. Tõ ngµy giµnh l¹i quyÒn ®éc lËp,

chÝnh s¸ch cña Ên §é lµ cè g¾ng gióp ®ì nh÷ng n−íc l¸ng giÒng

®ang ®Êu tranh ®Ó chèng ¸ch ¸p bøc. Nh©n d©n Ên §é ®· rÊt quan

t©m theo dâi cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng cña ViÖt Nam. Ên §é vµ


ViÖt Nam ®· kinh qua nh÷ng cuéc phÊn ®Êu vµ thö th¸ch t−¬ng

tù, cho nªn chóng t«i lu«n lu«n ®ång t×nh víi ViÖt Nam.

H«m võa qua, Thñ t−íng Chu ¢n Lai tuyªn bè r»ng hiÖn nay

lùc l−îng hßa b×nh m¹nh h¬n bao giê hÕt, vµ cã nh÷ng ®iÒu kiÖn

rÊt thuËn lîi ®Ó b¶o vÖ hßa b×nh. T«i tin r»ng cuéc ®i th¨m cña

Chñ tÞch ®Õn Ên §é, võa gãp phÇn cñng cè hßa b×nh thÕ giíi võa

th¾t chÆt thªm n÷a t×nh h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc chóng ta. Nh©n

d©n Ên §é rÊt hiÓu nguyÖn väng thiÕt tha cña nh©n d©n ViÖt Nam

lµ thèng nhÊt ®Êt n−íc b»ng tæng tuyÓn cö tù do nh− HiÖp ®Þnh

Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh... Th¸nh G¨ng®i - ng−êi cha d©n téc chóng t«i -

®· d¹y chóng t«i ®Êu tranh giµnh tù do b»ng ph−¬ng ph¸p hßa

b×nh. Cho nªn chóng t«i tin ch¾c r»ng nh©n d©n ViÖt Nam sÏ thùc

hiÖn ®−îc nguyÖn väng cña hä, v× ®ã lµ chÝnh nghÜa.

N¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh lµ chÝnh s¸ch cña Ên §é.

Chñ tÞch th−êng nãi râ r»ng ViÖt Nam hoµn toµn ñng hé n¨m

nguyªn t¾c Êy. Do ®ã Ngµi ®· chiÕn th¾ng nh÷ng lùc l−îng ®éc ¸c

vµ chiÕn tranh vµ ®· lµm cho çn c©n nghiªng h¼n vÒ phÝa hßa

b×nh thÕ giíi.

T«i −íc ao r»ng Chñ tÞch cã thÓ l−u l¹i ®©y l©u h¬n ®Ó th−ëng

thøc phong c¶nh t−¬i ®Ñp cña xø nµy vµ xem xÐt nh÷ng kÕt qu¶ ®·

®¹t ®−îc trong kÕ ho¹ch 5 n¨m cña chóng t«i; nhÊt lµ ®Ó thÊy râ lßng

yªu mÕn vµ ®ång t×nh cña ng−êi d©n xø nµy ®èi víi ViÖt Nam vÜ ®¹i

vµ ®èi víi vÞ Chñ tÞch vÜ ®¹i vµ kÝnh mÕn cña nh©n d©n ViÖt Nam...”.

Víi nh÷ng lêi th¾m thiÕt tõ ®¸y lßng, B¸c thay mÆt nh©n d©n

vµ ChÝnh phñ ta c¶m ¬n «ng ThÞ tr−ëng, «ng Thñ hiÕn vµ nh©n

d©n B¨nggalo.

ChiÒu h«m qua (11-2-1958) khi B¸c vµ §oµn vÒ ®Õn dinh Thñ

hiÕn, çc ®¹i biÓu cña nhiÒu ®oµn thÓ nh©n d©n ®· ®Õn chµo mõng

vµ tÆng hoa. Trong çc ®oµn thÓ Êy, cã ®¹i biÓu §¶ng Céng s¶n Ên

§é, Tæng c«ng ®oµn Çcnat¸c vµ nhiÒu tæ chøc lao ®éng kh¸c.


9 giê s¸ng ngµy 12-2-1958, B¸c vµ §oµn ®i th¨m x−ëng chÕ t¹o

m¸y ë ngo¹i « B¨nggalo. Tõ n¨m 1955, x−ëng b¾t ®Çu s¶n xuÊt.

N¨m 1957, kÕ ho¹ch ®Þnh s¶n xuÊt 57 bé m¸y. Nh−ng do sù cè

g¾ng cña çn bé kü thuËt vµ c«ng nh©n, kÕt qu¶ ®· s¶n xuÊt ®−îc

135 bé. V× vËy, gi¸ thµnh ®· gi¶m ®−îc nhiÒu. N¨m nay, x−ëng

®Þnh cè g¾ng s¶n xuÊt cho ®−îc 400 bé. KÕ ho¹ch 5 n¨m thø hai dù

®Þnh s¶n xuÊt mçi n¨m 800 bé. X−ëng b¸n çc m¸y nµy cho côc xe

löa, cho Bé Quèc phßng vµ çc nhµ m¸y nhá.

X−ëng cã ban huÊn luyÖn cña m×nh ®Ó ®µo t¹o nh÷ng c«ng nh©n

kü thuËt. Anh em c«ng nh©n ë ®©y rÊt sung s−íng vÒ nh÷ng thµnh

tÝch ®· ®¹t ®−îc. B¸c ®· nãi víi c«ng nh©n: “T«i rÊt vui mõng vÒ

nh÷ng cè g¾ng vµ nh÷ng thµnh tÝch cña anh em, v× nh©n d©n ViÖt

Nam coi nh÷ng tiÕn bé cña Ên §é còng nh− tiÕn bé cña m×nh...”.

- 11 giê ®Õn xem ViÖn Nghiªn cøu khoa häc Ên §é. Tõ ngµy Ên

§é giµnh l¹i ®éc lËp, ViÖn nµy ®−îc më réng thªm nh»m môc ®Ých

ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n. Theo b¸o ço cña «ng ViÖn tr−ëng th×

kho¶n thu nhËp vµ s¶n xuÊt b×nh qu©n tÝnh theo ®Çu ng−êi ë çc

n−íc (theo con sè 1955) nh− sau:

Tªn n−íc Kho¶n

thu nhËp

§iÖn

(kW)

Than (c©n)

Gang (c©n)

Liªn X« 7.500 rupi 850 1.380 260

Trung Quèc 270 - 20 150 5

Ên §é 250 - 22 100 4

TiÒn chi phÝ vÒ viÖc nghiªn cøu khoa häc b×nh qu©n mçi ®Çu

ng−êi, mçi n¨m: Liªn X«: 110 rupi.

Trung Quèc: 1,1 rupi.

Ên §é: 0,15 rupi.

(N¨m nay nh÷ng con sè nãi trªn ®· t¨ng lªn nhiÒu h¬n).


KÕt luËn lµ Ên §é ph¶i ®Èy m¹nh h¬n n÷a viÖc nghiªn cøu

khoa häc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.

ViÖn nµy cã thÓ gäi lµ viÖn b¸ch khoa, nghiªn cøu tõ çc lo¹i vi

trïng ®Õn viÖc chÕ t¹o ra®a, m¸y bay, v.v. toµn ViÖn cã h¬n 20 chç

thÝ nghiÖm. Khi ®Õn th¨m n¬i thÝ nghiÖm ®iÖn, çc thÇy gi¸o vµ

häc sinh ®· thö lµm sÊm, chíp cho B¸c vµ §oµn xem. Hai luång

®iÖn rÊt m¹nh tõ hai ng¶ ®Õn gÆp nhau, toÐ ra nh÷ng lµn sãng löa

s¸ng loÌ nh− trêi chíp. Còng do luång ®iÖn rÊt m¹nh tõ trªn xuèng

vµ tõ d−íi lªn næ ra mét tiÕng vang d÷ déi nh− tiÕng sÐt ®¸nh.

§èi víi m«n khoa häc nµy, anh lµ i tê, xem thÊy vËy chØ biÕt cã

thó vÞ th«i. Anh nghÜ bông r»ng nh÷ng ng−êi mª tÝn nh− «ng B. vµ

bµ H. nhµ ta nÕu ®−îc xem thÝ nghiÖm nµy, th× ch¾c r»ng hä sÏ hÕt

tin vµo “thiªn l«i, thiªn t−íng”.

N¬i nghiªn cøu vÒ m¸y bay cã s¸u çi hÇm thö nh÷ng luång

giã kh¸c nhau ®Ó thÝ nghiÖm vµ söa ®æi çc kiÓu çnh m¸y bay.

Trong çc hÇm ®ã, hä nghiªn cøu çc tÇng kh«ng khÝ, nh÷ng hiÖn

t−îng thay ®æi bÊt th−êng ë trªn trêi vµ søc c¶n cña nh÷ng thø

bay nhanh h¬n tiÕng déi. Cßn nhiÒu ph¸t minh vµ thÝ nghiÖm rÊt

hay, nh−ng tiÕc r»ng anh kh«ng ghi chÐp kÞp.

Sau khi ®i th¨m ViÖn nghiªn cøu khoa häc nµy, ng−êi ta thÊy

r»ng khoa häc Ên §é ®· tiÕn bé rÊt râ rÖt.

1 giê r−ìi tr−a, «ng Thñ hiÕn vµ çc nh©n viªn cao cÊp ®−a B¸c

vµ §oµn ra s©n bay ®Ó ®i Cancótta.

Trªn ®−êng ®i ra s©n bay, B¸c ®· ghÐ th¨m t−îng cña Th¸nh

G¨ng®i ë trong mét v−ên hoa réng lín. Theo tËp qu¸n cña n−íc

b¹n, B¸c ®· kÝnh cÈn choµng vßng hoa lªn t−îng Th¸nh G¨ng®i, vµ

trång mét c©y hoa lµm kû niÖm.

T¹i s©n bay, sau khi duyÖt ®éi danh dù vµ b¾t tay tõ gi· «ng

Thñ hiÕn vµ çc nh©n viªn cao cÊp, B¸c ®äc lêi tõ biÖt nh− sau:


“Th−a «ng Thñ hiÕn, th−a çc b¹n, anh em chÞ em vµ çc ch¸u

th©n mÕn.

Chóng t«i rÊt c¶m ¬n cuéc ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt cña çc b¹n. T«i

sung s−íng chuyÓn ®Õn çc b¹n lêi chóc mõng h÷u nghÞ nhÊt cña

nh©n d©n ViÖt Nam.

Çc b¹n ®ang thùc hiÖn mét nhiÖm vô to lín lµ ph¸t triÓn kinh

tÕ vµ v¨n hãa theo kÕ ho¹ch 5 n¨m thø hai. Chóng t«i rÊt vui lßng

thÊy nh÷ng thµnh tÝch to lín cña çc b¹n vµ mong häc tËp nh÷ng

kinh nghiÖm quý b¸u cña çc b¹n.

Mèi quan hÖ l©u ®êi gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta ®ang

ph¸t triÓn tèt ®Ñp trªn nÒn t¶ng n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa

b×nh. Chóng t«i tin r»ng cuéc ®i th¨m cña chóng t«i sÏ gãp phÇn

ph¸t triÓn thªm n÷a t×nh nghÜa anh em gi÷a nh©n d©n Ên §é vµ

ViÖt Nam...”.

Em H−¬ng th©n mÕn,

ChiÒu 12-2-1958, B¸c vµ §oµn ®Õn Cancótta.

Víi 3 triÖu r−ëi nh©n khÈu, Cancótta lµ mét thµnh phè ®«ng

d©n nhÊt cña Ên §é, còng lµ mét thµnh phè bu«n b¸n phån thÞnh

nhÊt. Nhê giao th«ng thuËn tiÖn, mçi n¨m hµng hãa ra vµo cã ®Õn

9 triÖu tÊn, tøc lµ mét nöa tæng sè bu«n b¸n b»ng ®−êng s«ng,

®−êng biÓn cña Ên §é. Cancótta l¹i lµ n¬i næi tiÕng vÒ ho¹t ®éng

v¨n hãa, gi¸o dôc. Th− viÖn chÝnh cña thµnh phè nµy cã 8 triÖu

quyÓn s¸ch. Tr−êng ®¹i häc ë ®©y lµ tr−êng l©u n¨m nhÊt cña n−íc

b¹n. ViÖn b¶o tµng cã nh÷ng ®å ®¹c lÞch sö rÊt quý b¸u, tõ 5.000

n¨m ®Ó l¹i, v.v.. Trong cuéc ®Êu tranh giµnh ®éc lËp tù do,

Cancótta cµng næi tiÕng lµ mét thµnh phè anh dòng.

Cancótta çch B¨nggalo 1.545 c©y sè. 7 giê chiÒu, m¸y bay B¸c

vµ §oµn ®Õn s©n bay §um®um. Gäi lµ §um®um v× ngµy x−a thùc

d©n Anh cã x−ëng chÕ t¹o ®¹n ®um®um ë ®ã. Nay ng−êi ta cø quen

gäi lµ ®−êng phè §um®um, s©n bay §um®um.


LÔ nghi ®ãn tiÕp còng th©n mËt vµ long träng nh− çc n¬i kh¸c

B¸c vµ §oµn ®· ®Õn th¨m. Tuy trêi ®· tèi, tõ s©n bay ®Õn dinh Thñ

hiÕn, suèt 12 c©y sè, hai bªn ®−êng bµ con Ên ®ãn chµo rÊt ®«ng.

9 giê s¸ng ngµy 13. B¸c vµ §oµn ®i th¨m Tr−êng thuèc nhiÖt

®íi. §©y lµ n¬i nghiªn cøu çc thø thuèc vµ çc thø bÖnh ®Æc biÖt ë

xø nãng, nh− bÖnh hñi, bÖnh sèt rÐt, v.v.. Tr−êng nµy thµnh lËp tõ

n¨m 1920. Tr−êng cã 14 khoa vÒ ph−¬ng ph¸p vÖ sinh, phßng bÖnh

vµ trÞ bÖnh. Cã nh÷ng líp bæ tóc tõ 3 ®Õn 9 th¸ng. Cã mét nhµ

th−¬ng ®Ó cho häc trß thùc tËp.

10 giê ®Õn th¨m ViÖn Nghiªn cøu B«d¬. Ban ®Çu, ViÖn nµy

chuyªn m«n nghiªn cøu çc thø c©y cá. VÒ sau ph¸t triÓn viÖc

nghiªn cøu hãa häc vµ vËt lý häc cã liªn quan víi c©y cá.

11 giê r−ìi, ®Õn th¨m ViÖn thèng kª. Ngµy tr−íc, ®©y chØ lµ

mét phßng nghiªn cøu nhá thuéc Tr−êng ®¹i häc Cancótta. Nay

ViÖn ®· ph¸t triÓn thµnh mét trung t©m thèng kª rÊt réng. D−íi

sù h−íng dÉn cña ViÖn tr−ëng lµ b¸c sÜ Mahala N«bis¬ cã ®é 800

ng−êi khoa häc vµ chuyªn gia gióp viÖc. Cã nh÷ng häc sinh ®Õn tõ

çc n−íc MiÕn §iÖn, NhËt B¶n, §¹i Håi, Th¸i Lan, v.v.. Bªn c¹nh

nh÷ng phßng nghiªn cøu víi ph−¬ng ph¸p rÊt míi, nh− dïng m¸y

®iÖn, mét gi©y ®ång hå cã thÓ tÝnh hµng ngh×n con sè; l¹i cã nh÷ng

phßng thùc tËp thñ c«ng, nh− ®an dÖt b»ng tay. Phßng nµy do bµ

Mahala N«bis¬ h−íng dÉn. ¤ng ViÖn tr−ëng nãi víi B¸c: “T×nh

h×nh kinh tÕ Ên §é hiÖn nay, mét mÆt ph¶i tiÕn lªn hiÖn ®¹i hãa,

nh−ng mét mÆt vÉn ph¶i c¶i tiÕn nghÒ thñ c«ng ®Ó cho mäi ng−êi

cã c¬m ¨n, viÖc lµm”.

4 giê, B¸c vµ §oµn ®Õn tham gia cuéc chµo mõng cña nh©n d©n

thÞ x· Cancótta. Trong lêi hoan nghªnh, «ng ThÞ tr−ëng nãi:

“Hìi ng−êi chiÕn sÜ anh dòng trong cuéc ®Êu tranh cho tù do!

Chóng t«i thËt lµ sung s−íng ®−îc Ngµi ®Õn th¨m thµnh phè

Cancótta to lín, nã lµ mét trong nh÷ng thµnh phè tiªn phong ë


Ên §é vµ ë ch©u ¸. Thµnh phè nµy ®· næi tiÕng lµ çi n«i lÞch sö

trong nh÷ng cuéc khëi nghÜa ®Ó gi¶i phãng nh÷ng ng−êi bÞ ¸p bøc,

®ång thêi nã còng lµ çi gia ®×nh to lín cña khoa häc, v¨n hãa vµ

kinh tÕ ë phÝa nµy qu¶ ®Þa cÇu. Thµnh phè nµy ®· vang déi nh÷ng

nguyÖn väng lín cña nh÷ng ng−êi tiÕn bé trªn thÕ giíi. Thµnh phè

nµy còng lµ çi s©n khÊu ®· tõng diÔn nh÷ng vë kÞch vÜ ®¹i trong

cuéc ®Êu tranh cña loµi ng−êi ®Ó tho¸t khái vßng n« lÖ. Cancótta

còng lµ n¬i sinh tr−ëng cña nh÷ng vÜ nh©n nh− «ng M«hanr«i, «ng

Tago... Trong khung c¶nh Êy, chóng t«i d©ng lªn Ngµi lêi chµo

mõng th¾m thiÕt vµ kÝnh cÈn.

Hìi ng−êi gi¶i phãng vÜ ®¹i cña loµi ng−êi! D−íi sù h−íng dÉn

gan gãc, m¹nh b¹o vµ sù s¸ng suèt cña sù l·nh ®¹o cña Ngµi trong

lÜnh vùc t− t−ëng tiÕn bé, nh÷ng xiÒng xÝch l©u ®êi cña ViÖt Nam

®· bÞ ph¸ tan. Vµ xem ®©y nµy, mét nÒn t¶ng ch¾c ch¾n cña mét

chÕ ®é x· héi, nhÊt trÝ vµ v÷ng vµng, ®· x©y dùng ë ®Êt n−íc mµ

Ngµi lµ ng−êi l·nh ®¹o vÜ ®¹i. ë çc tiÒn ®ån Êy cña c«ng cuéc gi¶i

phãng, quÇn chóng cña loµi ng−êi sÏ h−ëng mét ®êi sèng míi

kh«ng bÞ bãc lét vµ giµy vß. Trªn con ®−êng cña Ngµi ®i ®Õn tù do,

chóng t«i lµ nh÷ng ng−êi ®ång chÝ trung thµnh cña Ngµi. Trong

b−íc tiÕn ®Ó gi¶i phãng hµng chôc triÖu nh©n d©n ch©u ¸, chóng

t«i còng lµ nh÷ng ng−êi b¹n tin cËy cña Ngµi. Trong b−íc ®−êng

®Êu tranh kiªn quyÕt cña Ngµi ®Ó gi¶i phãng nh©n d©n, kinh qua

biÕt bao suèi s©u, rõng rËm, sa m¹c, nói cao, nh÷ng b−íc ®−êng ®ã

ngµy nay ®· thµnh lÞch sö. Kinh nghiÖm vÜ ®¹i cña Ngµi lµm cho

chóng t«i nhí l¹i «ng Suba S¨ng®ra lµ Tæng t− lÖnh cña lùc l−îng

Agi¸t Hai ®· chiÕn ®Êu gÇn biªn giíi MiÕn §iÖn ®Ó tiªu diÖt lùc

l−îng cña ®Õ quèc Anh...

Hìi ng−êi chÝnh trÞ vÜ ®¹i cña nh©n d©n! Còng nh− ng−êi Cha

vÜ ®¹i cña d©n téc chóng t«i lµ Th¸nh G¨ng®i, Ngµi lµ biÓu hiÖn

cña mét ®êi sèng gi¶n ®¬n, thanh cao vµ kh¾c khæ. Chóng t«i hÕt


lßng cÇu víi Th−îng ®Õ r»ng cuéc th¨m viÕng lÞch sö cña Ngµi ®Õn

®Êt n−íc nµy, sÏ ®óc nªn nh÷ng sîi d©y chuyÒn vµng b»ng h÷u

nghÞ ®Ó th¾t chÆt hai d©n téc chóng ta trong t×nh nghÜa anh em

chãi läi...

T×nh h÷u nghÞ vÜ ®¹i gi÷a Ên §é vµ ViÖt Nam sÏ tiªu diÖt

nh÷ng téi ¸c nh− chiÕn tranh, thï o¸n, tham lam vµ chñ nghÜa

thùc d©n ®éc ¸c...”.

§äc xong lêi chµo mõng, «ng ThÞ tr−ëng tÆng B¸c mét pho

t−îng §øc PhËt b»ng ®ång vµ mét bøc vÏ trªn lôa.

Sau nh÷ng lêi c¶m ¬n «ng ThÞ tr−ëng, ñy ban hµnh chÝnh vµ

nh©n d©n Cancótta, B¸c nãi tiÕp:

“Nh©n d©n Cancótta vµ B¨nggan ®· gãp phÇn xøng ®¸ng trong

cuéc ®Êu tranh giµnh ®éc lËp cña Ên §é, ®· cã nhiÒu vÞ anh hïng

liÖt sÜ vµ còng ®· anh dòng ®Êu tranh ñng hé cuéc kh¸ng chiÕn cña

ViÖt Nam. B¨nggan cßn lµ mét trung t©m v¨n hãa cña n−íc b¹n, lµ

quª h−¬ng cña ®¹i v¨n hµo Tago mµ c¶ thÕ giíi ®Òu kÝnh träng...”.

VÒ t×nh h×nh thÕ giíi, B¸c nãi: “HiÖn nay ë ch©u ¸ vµ ch©u Phi,

nhiÒu n−íc ®· ®−îc ®éc lËp. Trªn b¶n ®å ¸ - Phi, ph¹m vi thèng trÞ

cña thùc d©n ngµy cµng bÞ thu hÑp. Ch¾c ch¼ng bao l©u n÷a, mÆt

trêi tù do, ®éc lËp sÏ ®¸nh tan nèt ®ªm tèi chñ nghÜa thùc d©n...

MiÒn Goa ph¶i trë vÒ víi n−íc Céng hßa Ên §é, miÒn T©y Iri¨ng

ph¶i trë vÒ víi n−íc Céng hßa Nam D−¬ng”.

VÒ t×nh h×nh n−íc ta, B¸c nãi: “ë ViÖt Nam yªu quý cña chóng

t«i, ®Õ quèc ®ang ©m m−u chia c¾t l©u dµi ®Êt n−íc chóng t«i lµm

hai miÒn. Nh−ng nh©n d©n ViÖt Nam kiªn quyÕt ®oµn kÕt vµ ®Êu

tranh ®Ó thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa

b×nh nh− HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh. Chóng t«i c¶m ¬n nh©n

d©n vµ ChÝnh phñ Ên §é ®· gãp phÇn vµo viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë

ViÖt Nam, c¶m ¬n nh÷ng cè g¾ng cña ñy ban Quèc tÕ do Ên §é lµm

Chñ tÞch trong viÖc thi hµnh HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ë ViÖt Nam...”.


Gi÷a nh÷ng tiÕng vç tay nhiÖt liÖt, B¸c tÆng nh©n d©n Cancótta

hai bøc h×nh b»ng s¬n mµi cña Th¸nh G¨ng®i vµ Thñ t−íng Nªru.

Ch¾c em còng nhí r»ng ë B¨nggan, hµng v¹n thanh niªn häc

sinh ®· b·i khãa vµ c«ng nh©n ®· b·i c«ng ®Ó ñng hé cuéc kh¸ng

chiÕn cña ta. Trong cuéc b·i khãa rÇm ré ®ã, c¶nh s¸t Anh ®· b¾n

chÕt mét em n÷ häc sinh vµ lµm nhiÒu häc sinh bÞ th−¬ng nÆng.

Mét anh thanh niªn bÞ b¾n quÌ håi ®ã, ®· ®Õn tham gia buæi chµo

mõng h«m nay. Khi ®−îc B¸c h«n, anh Êy øa n−íc m¾t, kh«ng nãi

nªn lêi vµ mäi ng−êi ®Òu rÊt c¶m ®éng.

B¸c vµ §oµn ®Õn th¨m Héi Mahabodi. Héi nµy thµnh lËp tõ

n¨m 1891 nh»m môc ®Ých truyÒn b¸ ®¹o PhËt kh¾p thÕ giíi. HiÖn

nay cã h¬n 500 héi viªn suèt ®êi vµ 500 héi viªn th−êng.

Khi ®Õn n¬i, B¸c vµ §oµn do çc vÞ Hßa th−îng ®−a lªn lÇu

trªn lµ n¬i thê §øc PhËt.

(Trong çc vÞ nµy cã s− ThÝch Minh Ch©u lµ ng−êi ViÖt Nam ®·

cïng víi mét cô Hßa th−îng ng−êi miÒn Nam sang n−íc b¹n tham

gia lÔ kû niÖm PhËt §¶n n¨m thø 2.500. Cô Hßa th−îng Êy ®· mÊt

vµ ch«n ë §ªli. Khi ë Thñ ®« n−íc b¹n, B¸c ®· nhê cô Phã Thñ

t−íng Phan KÕ To¹i vµ ®ång chÝ Bé tr−ëng Hoµng Minh Gi¸m ®Õn

viÕng mé).

LÔ PhËt xong, B¸c vµ §oµn cïng bµ Thñ hiÕn ®Õn dù mÝt tinh

hoan nghªnh; cã thiÖn nam tÝn n÷ rÊt ®«ng. Ch−¬ng tr×nh lÔ hoan

nghªnh gåm cã:

Çc häc sinh Tr−êng PhËt h¸t bµi hoan nghªnh.

¤ng Tæng th− ký Héi Mahabodi ®äc lêi chµo mõng.

Bµ Thñ hiÕn ph¸t biÓu ý kiÕn.

B¸c tr¶ lêi c¶m ¬n.

Héi tÆng B¸c mét sè s¸ch PhËt.

Häc sinh h¸t bµi hoan tèng.

Lêi chµo mõng cña «ng Sri Valisnha ®¹i ý nh− sau:


“KÝnh th−a Chñ tÞch. Héi viªn cña Héi Mahabodi, lµ mét tæ

chøc víi môc ®Ých truyÒn b¸ v¨n hãa ®¹o PhËt vµ liªn l¹c çc PhËt

tö ë çc n−íc, chóng t«i kÝnh cÈn vµ nhiÖt liÖt hoan nghªnh Ngµi.

Nh− mét vÞ Èn sÜ ch©n chÝnh, Chñ tÞch ®· hy sinh suèt ®êi cho

nh©n d©n vµ Tæ quèc Ngµi; Chñ tÞch ®· tõ bá nh÷ng hµo nho¸ng léng

lÉy cña ®Þa vÞ Chñ tÞch mét n−íc. Còng nh− Hoµng ®Õ Asoka, mét vÞ

PhËt tö ®Çy lßng hy sinh, Chñ tÞch ®· nªu cao tr−íc thÕ giíi mét lý

t−ëng mµ chØ cã thÓ thùc hiÖn bëi mét ng−êi cã ®Çy lßng tin t−ëng.

Gan d¹ bÊt khuÊt cña Ngµi chèng l¹i chñ nghÜa thùc d©n, nghÞ

lùc cña Ngµi lµm viÖc kh«ng biÕt mái, ý chÝ thiÕt tha cña Ngµi ®èi

víi häc hái vµ tù do, ®· lµm cho Ngµi lao ®éng kh«ng qu¶n c«ng t¸c

g×, nh− mét ng−êi khu©n v¸c, nh− mét ng−êi röa ¶nh, mét ng−êi

thî vÏ, mét ng−êi viÕt b¸o, mét ng−êi häc tiÕng, mét ng−êi trÝ thøc,

mét ng−êi l·nh tô çch m¹ng. Th©n thÕ kú diÖu cña Chñ tÞch, tõ

quª h−¬ng cña Ngµi cho ®Õn chøc vô Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n

chñ Céng hßa ®· ®¸ng cho mäi ng−êi noi g−¬ng. Chñ tÞch thËt lµ

mét ng−êi kiªm c¶ c«ng, n«ng, trÝ thøc çch m¹ng víi mét lßng ®Çy

tõ bi lµ ®¹o ®øc quý nhÊt cña nh÷ng tÝn ®å PhËt gi¸o.

Çc PhËt tö Ên §é chóng t«i rÊt lÊy lµm tù hµo mµ xem Ngµi

lµ mét ng−êi con cña mét n−íc ®· cã quan hÖ mËt thiÕt vÒ v¨n hãa

vµ tÝn ng−ìng h¬n 2.000 n¨m nay víi n−íc Ên §é chóng t«i...

Chóng t«i nhiÖt liÖt mong r»ng víi nh÷ng cè g¾ng hßa b×nh

cña Ngµi, miÒn B¾c vµ miÒn Nam ViÖt Nam sím ®−îc thèng nhÊt.

Chóng t«i tin ch¾c r»ng qu¸ khø vÎ vang cña ®Êt n−íc Ngµi sÏ

mau chãng kh«i phôc, lµm cho quan hÖ v¨n hãa gi÷a n−íc ViÖt

Nam tù do vµ n−íc Ên §é tù do ®−îc ph¸t triÓn vµ cñng cè...”.

µ, anh quªn nãi víi em mét ®iÒu: ë n−íc b¹n th−êng cã tªn

ng−êi rÊt dµi, vÝ dô: tªn «ng Thñ hiÕn Cas¬mia lµ Xa®ari Risa

Yuvara Karang Xing. Tªn «ng Thñ hiÕn Mayo lµ Maharaga Sri

Giaia Samaragia Va®iia Baha®u.


B¸c vµ §oµn cïng «ng Bé tr−ëng V¨n hãa ®i th¨m nhµ cña ®¹i

thi sÜ Tago. Trong nhµ, çc phßng ¨n, phßng ngñ, phßng lµm viÖc, v.v.

®Òu s¾p ®Æt nh− lóc Ng−êi cßn sèng. Cã mét gian phßng lµm n¬i

thê thi sÜ, B¸c vµ §oµn ®Æt hoa vµ mÆc niÖm mét lóc. Råi sang

th¨m nhµ b¶o tµng bªn c¹nh, ®Ó nh÷ng s¸ch vë cña thi sÜ vµ

nh÷ng bøc vÏ cña ng−êi anh. N¬i nµy, cã ban huÊn luyÖn móa,

nh¹c vµ kÞch cho çc häc sinh con g¸i.

Khi tiÕp ®¹i biÓu çc b¸o chÝ, B¸c nhÊn m¹nh mÊy ®iÓm:

C¶m t×nh mËt thiÕt cña ChÝnh phñ vµ nh©n d©n n−íc b¹n ®èi

víi B¸c, §oµn vµ nh©n d©n ta.

Sù tiÕn bé nhanh chãng vµ t−¬ng lai vÎ vang cña nh©n d©n

Ên §é.

N¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh lµ nÒn t¶ng tèt ®Ó gi¶i

quyÕt c«ng b»ng mäi vÊn ®Ò gi÷a çc n−íc.

Nh©n d©n ta quyÕt t©m ®oµn kÕt ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc

nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.

TiÕp theo ®ã, B¸c tr¶ lêi nh÷ng c©u hái cña çc ký gi¶. Mét ®¹i

biÓu b¸o Mü hái: “Xin Chñ tÞch cho biÕt ý kiÕn Ngµi vÒ vÊn ®Ò

Cas¬mia?”1). B¸c tr¶ lêi: “NÕu nãi ®Õn Cas¬mia th× còng ph¶i nãi

®Õn §ªli, B¨nggalo, Bombay, v.v.. Nh− thÕ th× sÏ ph¶i nhiÒu th×

giê l¾m!”. C©u tr¶ lêi Êy lµm çc ký gi¶ c−êi å lªn.

8 giê r−ìi tèi. C« Pamagia (Hoa Sen) Nai®u, Thñ hiÕn B¨nggan

më tiÖc chiªu ®·i rÊt long träng. Trong lêi tõ biÖt B¸c vµ §oµn, b¸c

sÜ Roy (Thñ t−íng bang B¨nggan ®· ngoµi 70 tuæi) nãi nh÷ng c©u

rÊt th¾m thiÕt nh−: “Hå Chñ tÞch ®· tæ chøc vµ l·nh ®¹o th¾ng lîi

cuéc ®Êu tranh giµnh tù do ®éc lËp cho Tæ quèc m×nh. Trong lÞch

sö nh©n d©n ch©u ¸, Ngµi lµ mét nh©n vËt ®Æc biÖt vÜ ®¹i... §êi

_______________

1) §¹i Håi (tøc Pakixtan - BT) ®ang tranh chÊp Cas¬mia víi Ên §é. Nhµ b¸o

Mü cè ý ®Æt c©u hái vÒ néi trÞ cña Ên §é cho B¸c khã tr¶ lêi (TG).


sèng kh¾c khæ vµ ®øc tÝnh khiªm tèn cña Chñ tÞch lµm cho nh©n

d©n çc n−íc §«ng - Nam ¸ ®Æc biÖt yªu mÕn Ngµi... Chñ tÞch

ch¼ng nh÷ng lµ biÓu hiÖn cho sù ®oµn kÕt cña nh©n d©n ch©u ¸, mµ cßn lµ mét l·nh tô cña hßa b×nh, mét ng−êi ñng hé m¹nh mÏ

Panch Sheela”1).

Trong lêi c¶m ¬n, B¸c nãi: “... Trong chÝn ngµy võa qua, sau

khi ®i th¨m §ªli, Bac¬ra vµ nhiÒu n¬i kh¸c, qua nh÷ng cuéc gÆp

gì víi Tæng thèng Prax¸t kÝnh mÕn, Thñ t−íng Nªru kÝnh mÕn vµ

çc nhµ l·nh ®¹o kh¸c, cïng çc tÇng líp nh©n d©n n−íc b¹n,

chóng t«i cµng thÊy râ mèi t×nh h÷u nghÞ th©n thiÕt gi÷a nh©n d©n

hai n−íc chóng ta... Chóng t«i còng ®· thÊy râ ®Êt n−íc Ên §é, rÊt

giµu cã vµ t−¬i ®Ñp, nh©n d©n Ên §é rÊt khÐo lÐo vµ cÇn cï, çc

nhµ khoa häc vµ kü s− Ên §é rÊt nhiÒu tµi n¨ng vµ cè g¾ng. Çc

b¹n ®· hoµn thµnh kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt, vµ ®· thu ®−îc

nhiÒu thµnh tÝch trong kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø hai. Chóng t«i coi

th¾ng lîi cña çc b¹n nh− lµ th¾ng lîi cña chóng t«i. Chóng t«i

thµnh t©m chóc çc b¹n thu ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ to lín h¬n n÷a.

... ë ViÖt Nam chóng t«i, sau t¸m, chÝn n¨m kh¸ng chiÕn, hßa

b×nh ®· ®−îc lËp l¹i. Nh−ng ®Õn nay, do sù can thiÖp cña n−íc

ngoµi, n−íc chóng t«i ch−a ®−îc thèng nhÊt. Nh−ng chóng t«i tin

r»ng víi søc x©y dùng v÷ng ch¾c cña miÒn B¾c, lùc l−îng ®Êu

tranh anh dòng cña nh©n d©n miÒn Nam, tinh thÇn kiªn quyÕt vµ

sù ®oµn kÕt chÆt chÏ cña nh©n d©n c¶ n−íc, víi sù ®ång t×nh vµ

ñng hé cña nh©n d©n Ên §é vµ nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ

giíi, sù thèng nhÊt ®Êt n−íc chóng t«i nhÊt ®Þnh sÏ thµnh c«ng...”.

Sau b÷a tiÖc, cã çc ®oµn móa h¸t næi tiÕng ë çc ®Þa ph−¬ng

trong bang B¨nggan biÓu diÔn.

Tr−íc khi tham gia tiÖc chiªu ®·i, B¸c ®· nãi chuyÖn tõ biÖt bµ

_______________

1) TiÕng Ên, Panch Sheela nghÜa lµ n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh (TG).


con Ên §é b»ng m¸y truyÒn thanh. §¹i ý nh− sau: “Chóng t«i rÊt

vui lßng ®−îc nãi chuyÖn víi tÊt c¶ bµ con Ên §é. Cuéc ®i th¨m

h÷u nghÞ cña chóng t«i ë n−íc Ên §é vÜ ®¹i ®· ®¹t kÕt qu¶ tèt

®Ñp... Trong cuéc ®i th¨m nµy, chóng t«i ®· cã dÞp gÆp gì çc vÞ

l·nh tô kÝnh mÕn cña çc b¹n, anh chÞ em c«ng nh©n ë nhµ m¸y,

bµ con d©n cµy ë nhiÒu n«ng th«n, çc nhµ khoa häc, çc v¨n nghÖ

sÜ, v.v.. Chóng t«i thÊy ai ai còng ®Çy lßng yªu n−íc vµ h¨ng h¸i

lµm viÖc ®Ó x©y dùng mét n−íc Ên §é giµu m¹nh. ë ®©u chóng t«i

còng nghe nh÷ng tiÕng nãi h÷u nghÞ vµ hßa b×nh, nh÷ng lêi th¾m

thiÕt chóc cho n−íc ViÖt Nam chóng t«i mau chãng thèng nhÊt...

M−êi ngµy thÊm tho¾t qu¸ nhanh. Tôc ng÷ cã c©u: “Khi buån

b· th× thêi gian ®i rÊt chËm, khi vui vÎ th× thêi gian ®i rÊt nhanh”.

Víi sù ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt, víi sù tæ chøc chu ®¸o, víi sù s¨n sãc tËn

t×nh cña ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ên §é, chóng t«i thÊy thêi gian

®i rÊt nhanh. Chóng t«i sÏ ghi nhí m·i h×nh ¶nh t−¬i ®Ñp cña n−íc

Ên §é anh em vµ mèi t×nh h÷u nghÞ nhiÖt liÖt cña bµ con Ên §é

®èi víi chóng t«i. Khi vÒ n−íc, chóng t«i sÏ b¸o ço l¹i nh÷ng ®iÒu

tai nghe m¾t thÊy vµ sÏ chuyÓn tÊt c¶ nh÷ng lêi chµo th©n ¸i cña

bµ con Ên §é cho ®ång bµo ViÖt Nam chóng t«i...

Chóng t«i thµnh thËt c¶m ¬n tÊt c¶ bµ con Ên §é. Cuèi cïng

Sasa Hå göi çc ch¸u nhi ®ång Ên §é nhiÒu çi h«n.

T×nh anh em gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Ên §é bÒn

v÷ng mu«n n¨m!...”.

R¨nggun, 14-2-1958

Em H−¬ng,

“KÎ ë ng−êi vÒ, t×nh quyÕn luyÕn thËt lµ th¾m thiÕt”.

“Cê bay lÖnh næ, lÔ tiÔn ®−a rÊt mùc oai nghi”.

Khi B¸c vµ §oµn rêi Cancótta, mét ®ång chÝ çn bé ®· ng©m

nga t¶ c¶nh nh− vËy. Nh−ng anh kh«ng hoµn toµn “khuyªn” c©u

®èi Êy v× nã ch−a t¶ hÕt ®−îc tinh thÇn cuéc tiÔn ®−a.


- 7 giê r−ìi s¸ng h«m nay, B¸c ngåi xe trÇn cïng c« Thñ hiÕn

vµ Thñ t−íng Roy, cã 10 xe m« t« ®i hai bªn b¶o vÖ. Çc vÞ trong

§oµn vµ anh em çn bé ®i 13 chiÕc xe h¬i. TiÕp theo lµ ®oµn xe 28

vÞ Bé tr−ëng vµ Thø tr−ëng; 17 vÞ l·nh sù çc n−íc trong ®ã cã

l·nh sù çc n−íc Brªdin, Pªru... (Nam Mü) cïng bèn ®¹i biÓu ph¸i

®oµn th−¬ng m¹i n−íc ngoµi; «ng ThÞ tr−ëng vµ s¸u vÞ ñy viªn

trong ñy ban hµnh chÝnh Cancótta, v.v.. Cßn rÊt nhiÒu xe nh÷ng

b¹n quen biÕt kh¸c kÐo dµi h¬n mét c©y sè.

Tõ Phñ Thñ hiÕn ®Õn s©n bay, quèc kú hai n−íc xen lÉn nhau

tung bay tr−íc giã. Nh©n d©n Cancótta ®øng chËt hai bªn ®−êng,

trªn çc tÇng lÇu, çc m¸i hiªn, çc nãc nhµ. Hä nhiÖt liÖt vç tay vµ

hoan h«: “Hå ChÝ Minh jindabad!” “Hindi - ViÖt Nam bhai bhai!”.

B¸c th−êng ph¶i ®øng dËy trªn xe ®Ó chµo l¹i bµ con Ên. Mét

ng−êi b¹n Ên §é b¶o anh r»ng: “Ýt ra còng cã mét triÖu ng−êi”.

§Õn s©n bay, chµo quèc ca hai n−íc, råi B¸c ®i duyÖt ®éi danh

dù, th©n mËt b¾t tay çc quan kh¸ch vµ çc nh©n viªn Ên §é ®· ®i

víi B¸c trong m−êi h«m võa qua. B¸c h«n c« Thñ hiÕn vµ b¸c sÜ

Roy, vÉy tay chµo quÇn chóng, råi b−íc lªn m¸y bay gi÷a tiÕng vç

tay lÉn tiÕng déi vang trêi cña 21 ph¸t ®¹i b¸c. Mét phi c«ng Ên cø

t¾c l−ìi khen ngîi: “Mét cuéc hoan tèng thËt lµ vÜ ®¹i! VÜ ®¹i!”.

- 8 giê 15 phót, m¸y bay cÊt çnh ®i R¨nggun. Chµo n−íc Ên

§é vÜ ®¹i! Chµo nh©n d©n Ên §é anh em! Chóng t«i sÏ lu«n lu«n

nhí yªu çc b¹n! Hindi!

Cancótta çch Thñ ®« MiÕn §iÖn 1.025 c©y sè. Mét giê chiÒu

th× ®Õn R¨nggun. Khi çch R¨nggun ®é 100 c©y sè, cã m¸y bay

qu©n sù MiÕn §iÖn ®Õn ®ãn vµ hé vÖ.

Lóc B¸c vµ §oµn b−íc xuèng s©n bay, cã 21 ph¸t ®¹i b¸c chµo

mõng.

§Õn ®ãn B¸c tËn m¸y bay, cã Tæng thèng U Vin M«n, Thñ

t−íng U Nu, çc Phã Thñ t−íng U Ba Xuª, U Kyan Nyein vµ


Thakin Tin, ViÖn tr−ëng Ph¸p viÖn tèi cao vµ Chñ tÞch Quèc héi.

B¸c vµ Tæng thèng chµo quèc kú vµ duyÖt ®éi danh dù. Çc em nhi

®ång h¨m hë ch¹y l¹i d©ng hoa. Cã h¬n 3.000 ®¹i biÓu çc ®oµn thÓ

nh©n d©n ra ®ãn ë s©n bay hoan h« nhiÖt liÖt, nhÊt lµ çc em häc

sinh vµ nhi ®ång.

Vµo ®Õn phßng tiÕp kh¸ch, Tæng thèng giíi thiÖu çc vÞ Bé

tr−ëng, ThÞ tr−ëng R¨nggun, nh©n viªn cao cÊp cña ChÝnh phñ, vµ

çc l·nh sù. Sau ®ã, Tæng thèng ®äc lêi chµo mõng:

“KÝnh th−a Chñ tÞch,

ThËt lµ mét h©n h¹nh ®Æc biÖt cho t«i ®−îc nhiÖt liÖt hoan

nghªnh Chñ tÞch vµ çc vÞ cïng ®i víi Ngµi. ChÝnh phñ vµ nh©n

d©n MiÕn §iÖn hÕt søc vui mõng Ngµi ®· cã thÓ sang th¨m n−íc

chóng t«i. Chóng t«i mong ®îi Ngµi ®· l©u ngµy. Nh©n d©n MiÕn

§iÖn t«n kÝnh vµ h©m mé Chñ tÞch, ch¼ng nh÷ng v× r»ng Ngµi ®·

suèt ®êi trung thµnh phÊn ®Êu cho ®éc lËp tù do cña nh©n d©n çc

n−íc thuéc ®Þa, mµ cßn v× sù cèng hiÕn cao c¶ cña Ngµi nh− mét vÞ

l·nh tô vÜ ®¹i trong sù nghiÖp çch m¹ng vµ gi¶i phãng ë §«ng -

Nam ¸ ch©u. Do phÈm çch ®¸ng kÝnh, tÊm lßng c−¬ng trùc vµ

th¸i ®é khiªm tèn cña Chñ tÞch, Ngµi sÏ chinh phôc lßng yªu cña

mäi ng−êi nh©n d©n MiÕn §iÖn; vµ cuéc ®Õn th¨m cña Ngµi sÏ

cñng cè thªm n÷a t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a hai n−íc chóng ta.

T«i biÕt r»ng bÊt kú ®Õn ®©u ë n−íc chóng t«i Chñ tÞch còng

®−îc nh©n d©n hoan nghªnh nhiÖt liÖt. T«i −íc ao r»ng trong thêi

gian ng¾n ngñi Ngµi l−u l¹i víi chóng t«i, Chñ tÞch sÏ vui lßng vµ

th− th¸i...”.

1 giê r−ìi tr−a, «ng bµ Tæng thèng mêi ¨n c¬m. §©y lµ mét b÷a

c¬m gia ®×nh th©n mËt, kh¸ch vµ chñ chØ cã 20 ng−êi.

3 giê r−ìi, B¸c vµ §oµn ®i dù lÔ chµo mõng cña Thñ ®«

R¨nggun tæ chøc rÊt long träng vµ ®«ng ng−êi tham gia. Sau ®©y

lµ lêi chóc mõng cña «ng ThÞ tr−ëng:


“T«i rÊt h©n h¹nh ®−îc thay mÆt c«ng d©n Thñ ®« R¨nggun

nhiÖt liÖt hoan nghªnh Chñ tÞch.

VÒ ®Þa lý th× hai n−íc chóng ta lµ l¸ng giÒng. §¸ng lÏ ra chóng

ta ®· ph¸t triÓn quan hÖ th©n mËt vÒ kinh tÕ, v¨n hãa vµ chÝnh trÞ.

Nh−ng vµo cuèi thÕ kû XIX, chñ nghÜa thùc d©n ®· dùng lªn mét

bøc t−êng gi¶ t¹o ®Ó ng¨n c¶n sù ph¸t triÓn Êy. V× vËy ®é m−êi

n¨m vÒ tr−íc, nh©n d©n MiÕn §iÖn kh«ng hiÓu biÕt nhiÒu vÒ ViÖt

Nam anh em.

Nh−ng trong vµ sau ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai, nh©n

d©n ViÖt Nam næi dËy kh¸ng chiÕn, trong lóc ®ã th× nh©n d©n

MiÕn §iÖn còng ®ang chèng ¸ch thèng trÞ n−íc ngoµi. V× lÏ ®ã,

nh©n d©n ViÖt Nam tÊt nhiªn ®· ®−îc sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña

nh©n d©n MiÕn §iÖn.

Ngµy nay hai n−íc chóng ta ®Òu ®· ®Ëp tan xiÒng xÝch cña

thùc d©n vµ ®· lËt ®æ bøc t−êng gi¶ t¹o kia. Cho nªn chóng t«i tin

ch¾c r»ng tõ nay mèi quan hÖ gi÷a chóng ta sÏ ph¸t triÓn trªn nÒn

t¶ng kÝnh träng vµ hiÓu biÕt lÉn nhau, trªn nÒn t¶ng h÷u nghÞ vµ

hîp t¸c Ých lîi cho c¶ hai d©n téc. Chóng t«i ch¾c r»ng cuéc ®i

th¨m cña Chñ tÞch ®Õn n−íc chóng t«i lµ mét b−íc tiÕn rÊt dµi

trong sù nghiÖp h÷u nghÞ Êy... KÝnh chóc Chñ tÞch ®−îc m¹nh

kháe vµ h¹nh phóc dåi dµo vµ chóc nh©n d©n ViÖt Nam anh em

thµnh c«ng trong mäi cè g¾ng...”.

5 giê, Tæng thèng U Vin M«n h−íng dÉn B¸c vµ §oµn ®Õn

th¨m n¬i kû niÖm çc liÖt sÜ. §©y lµ n¬i ®Ó må vÞ anh hïng d©n téc

Ung San vµ çc vÞ liÖt sÜ kh¸c ®· hy sinh anh dòng trong cuéc ®Êu

tranh giµnh ®éc lËp cña MiÕn §iÖn.

5 giê r−ìi ®i xem Chïa Vµng S¬uvedag«n. Çc nhµ kh¶o cæ ch−a

®ång ý víi nhau vÒ lÞch sö chïa nµy. Ng−êi th× nãi x©y dùng tõ thÕ

kû thø V, ng−êi th× nãi tõ thÕ kû thø XV. Dï sao còng lµ ng«i chïa

rÊt ®Æc biÖt. Lóc ®Çu chïa chØ cao 66 th−íc Anh. Çc vua ®êi sau


x©y ®¾p thªm m·i, nay chïa cao 326 th−íc Anh (®é bèn th−íc Anh

lµ mét th−íc T©y). Håi nöa thÕ kû thø XV, mét Hoµng hËu gi¸t vµo

nãc chïa mét sè vµng c©n nÆng b»ng bµ ta. TiÕp theo ®ã, mét vua

MiÕn §iÖn l¹i gi¸t thªm mét sè vµng c©n nÆng b»ng hai vî chång

«ng ta. Chung quanh chïa chÝnh cã 68 chïa con. Trong chïa cã hai

qu¶ chu«ng ®ång, mét qu¶ nÆng 25 tÊn, giµ 180 tuæi; mét qu¶ nÆng

h¬n 42 tÊn, 117 tuæi. Chïa nµy lµ mét th¾ng c¶nh næi tiÕng ë MiÕn

§iÖn vµ trªn thÕ giíi. ë R¨nggun cã 25 ng«i chïa nhá vµ to.

7 giê r−ìi tèi, Tæng thèng U Vin M«n më tiÖc chiªu ®·i chÝnh

thøc. Trong lêi hoan nghªnh, Tæng thèng nãi:

“... Sau gÇn mét thÕ kû bÞ n−íc ngoµi thèng trÞ, mÊy n¨m gÇn

®©y hai n−íc chóng ta míi tho¸t khái ®Þa vÞ thuéc ®Þa vµ ®ang hÕt

søc cè g¾ng trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi ®Ó

c¶i thiÖn dÇn ®êi sèng cña nh©n d©n ta. LÏ tù nhiªn, hai n−íc

chóng ta ®Òu rÊt quan t©m ®Õn viÖc gi÷ g×n vµ cñng cè hßa b×nh

thÕ giíi, ®ång thêi x©y dùng sù hîp t¸c h÷u nghÞ gi÷a çc n−íc

trªn c¬ së b×nh ®¼ng, kÝnh träng lÉn nhau vµ mçi bªn ®Òu cã lîi. V×

r»ng nÕu kh«ng cã hßa b×nh vµ hîp t¸c quèc tÕ, th× kh«ng n−íc nµo

phån thÞnh ®−îc vµ gi÷ v÷ng ®−îc nÒn ®éc lËp cña m×nh.

Khi sang th¨m ViÖt Nam, Thñ t−íng U Nu chóng t«i vµ Hå

Chñ tÞch ®· nh¾c l¹i ý kiÕn nhÊt trÝ cña hai ChÝnh phñ n−íc ta vÒ

n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh vµ tuyªn bè r»ng n¨m

nguyªn t¾c Êy cÇn ®−îc thùc hiÖn trong quan hÖ gi÷a hai n−íc ViÖt -

MiÕn còng nh− víi çc n−íc kh¸c. B©y giê, hai n−íc chóng ta vÉn

tin ch¾c r»ng sù thùc hiÖn mét çch thËt thµ n¨m nguyªn t¾c Êy

gi÷a çc n−íc sÏ xãa bá ®−îc t×nh tr¹ng nghi ngê vµ sî h·i lµ

nguyªn nh©n g©y ra t×nh h×nh thÕ giíi c¨ng th¼ng ngµy nay; nã sÏ

t¹o nªn mét bÇu kh«ng khÝ tin cËy lÉn nhau vµ çc n−íc cã thÓ gi¶i

quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®e däa hßa b×nh vµ ng¨n trë sù hîp t¸c

quèc tÕ. Hai n−íc chóng ta ®ång ý r»ng cÇn ph¶i t×m mäi biÖn


ph¸p ®Ó lµm cho çc n−íc ®Òu t¸n thµnh vµ ñng hé n¨m nguyªn

t¾c Êy... Tõ khi Thñ t−íng U Nu ®Õn th¨m n−íc ViÖt Nam D©n chñ

Céng hßa vµo th¸ng 11-1954 vµ Thñ t−íng Ph¹m V¨n §ång ®Õn

th¨m Liªn bang MiÕn §iÖn th¸ng 4-1955, quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a

hai n−íc MiÕn - ViÖt ngµy cµng mËt thiÕt, cã lîi cho c¶ hai d©n téc

chóng ta... T«i tin ch¾c r»ng lÇn nµy Hå Chñ tÞch ®Õn th¨m Liªn

bang MiÕn §iÖn lµ mét b−íc ngoÆt lÞch sö trªn con ®−êng ®−a hai

nh©n d©n ta cµng th©n thiÕt nhau h¬n...”.

Em H−¬ng, võa xem l¹i nh÷ng bøc th− ®· göi cho em, anh

chît nghÜ r»ng ch¾c em phª b×nh anh sao mµ viÕt nhiÒu vÒ phong

c¶nh vµ ghi chÐp qu¸ nhiÒu nh÷ng bµi diÔn thuyÕt, mµ Ýt viÕt vÒ

t×nh c¶m nh©n d©n çc n−íc b¹n ®èi víi B¸c vµ §oµn. Cã thÕ

kh«ng em? Em ph¶i biÕt r»ng c¶m t×nh th¾m thiÕt cña nh©n d©n

n−íc b¹n còng nh− ý nghÜa chÝnh trÞ trong cuéc ®i th¨m nµy biÓu

lé b»ng nhiÒu çch, nhÊt lµ qua nh÷ng lêi hoan nghªnh cña çc

l·nh tô. Cßn ®èi víi phong c¶nh cña çc n−íc b¹n th×:

§· ®i ra ®Õn n−íc ng−êi

Ph¶i xem phong c¶nh ®Ñp t−¬i thÕ nµo?

8 giê s¸ng (15-2-1958), B¸c vµ §oµn cïng Phã Thñ t−íng U Ba

Xuª lªn m¸y bay ®i th¨m bang San (Shan). 9 giê r−ìi ®Õn tr−êng

bay Hªho (HÐho).

Liªn bang MiÕn §iÖn cã s¸u d©n téc to vµ nhiÒu d©n téc thiÓu

sè, còng cã d©n téc MÌo, Dao, L«l« nh− ë miÒn B¾c n−íc ta. Trong

s¸u d©n téc to, MiÕn lµ to nhÊt víi 14 triÖu ng−êi, Sin (Shin) lµ nhá

nhÊt víi 20 v¹n ng−êi, San lµ h¹ng võa víi mét triÖu r−ìi ng−êi, ë

vÒ cao nguyªn phÝa B¾c.

¤ng Sao Kun Ki«, Thñ hiÕn bang San kiªm Phã Thñ t−íng vµ

Bé tr−ëng Bé Ngo¹i giao cïng çc nh©n viªn cao cÊp ra ®ãn ë s©n

bay, råi ®−a B¸c vµ §oµn ®Õn bÕn Yungguy (Yaunghwe), lªn

thuyÒn “Chim ph−îng”. ThuyÒn nµy lµm gièng h×nh mét con chim


ph−îng hoµng, cã 12 chiÕc thuyÒn con vµ dµi víi 500 ng−êi chÌo

b»ng mét ch©n mét tay b¬i tr−íc kÐo nã. 12 giê r−ìi ®Õn hå Inlª

(InlÐ) xem ®ua thuyÒn. Thiªn h¹ ®Õn xem rÊt ®«ng, rÊt vui nh−

mét ngµy héi lín.

3 giê, trë l¹i bÕn Yungguy. Tõ ®ã ®Õn thµnh phè Taoguy

(Taunghwe) ®é 50 c©y sè. Trªn ®−êng, ®i qua çc lµng ®Òu cã cæng

chµo, nh©n d©n cÇm cê, cÇm hoa, thæi kÌn ®¸nh trèng ®ãn mõng.

§Õn Taoguy, hÇu hÕt nh©n d©n thµnh phè kÐo ra ®ãn chµo nhiÖt

liÖt, nhÊt lµ çc ®oµn häc sinh vµ nhi ®ång MiÕn, San, Ên §é vµ

Hoa kiÒu.

ChiÒu tèi, «ng Thñ hiÕn më tiÖc chiªu ®·i rÊt vui vÎ th©n mËt.

TiÖc xong cã móa vâ vµ v¨n c«ng ®Þa ph−¬ng.

ë R¨nggun trêi nùc h¬n 30 ®é, mµ ë ®©y trêi rÊt m¸t v× Taoguy

cao h¬n mÆt biÓn 1.000 th−íc t©y.

S¸ng 16 trë vÒ R¨nggun. Mét giê tr−a, B¸c vµ §oµn cïng víi

çc «ng bµ Tæng thèng U Vin M«n, Thñ t−íng U Nu vµ nhiÒu quan

kh¸ch kh¸c ®i ch¬i tµu trªn s«ng Hulª. S«ng nµy réng vµ s©u h¬n

s«ng Hång ta, çch biÓn 25 c©y sè cho nªn còng lµ mét cöa biÓn

lín, mçi n¨m cã h¬n 1.600 chiÕc tµu çc n−íc vµo ra, chuyªn chë

mét triÖu r−ìi tÊn hµng hãa. Trong ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø

hai, cöa biÓn nµy bÞ ph¸ ho¹i nhiÒu, tr−íc th× bÞ bom NhËt B¶n,

sau l¹i bÞ bom §ång minh. Tõ ngµy MiÕn §iÖn ®−îc ®éc lËp, ®·

kh«i phôc l¹i nhiÒu.

- 5 giê chiÒu, B¸c tiÕp ®¹i biÓu çc b¸o chÝ.

- 7 giê chiÒu, B¸c vµ §oµn chiªu ®·i Tæng thèng vµ Thñ t−íng.

§Õn tham gia cuéc chiªu ®·i cã çc vÞ trong ChÝnh phñ, Quèc héi,

§oµn ngo¹i giao vµ çc nh©n sÜ kh¸c. Nghe B¸c nãi cam lµ cam Bè

H¹, çc c«, çc bµ ®Òu vui vÎ lÊy mét qu¶ lµm kû niÖm.

- 17-2-1958, 9 giê r−ìi s¸ng, Tr−êng ®¹i häc R¨nggun lµm lÔ

tÆng B¸c danh hiÖu “B¸c sÜ luËt häc danh dù”.


Tr−êng nµy thµnh lËp tõ n¨m 1920 ®Ó ®µo t¹o çn bé cho çc

ngµnh ph¸p luËt, n«ng nghiÖp, hãa häc, gi¸o dôc, y tÕ, v.v.. HiÖn

nay cã ®é 7.000 häc sinh. Ch¾c em còng biÕt r»ng häc sinh ë tr−êng

nµy ®· ®øng ra tæ chøc héi “ñng hé ViÖt Nam thèng nhÊt”. Khi B¸c

®Õn tr−êng, anh em häc sinh hoan nghªnh cùc kú nhiÖt liÖt.

Sau ®©y lµ tãm t¾t lêi chµo mõng cña «ng Gi¸m ®èc khi trao

b»ng B¸c sÜ danh dù cho B¸c:

“H«m nay Tr−êng ®¹i häc R¨nggun rÊt h©n h¹nh ®ãn tiÕp mét

vÞ kh¸ch ®Æc biÖt cao quý lµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. TÊt c¶ häc

sinh, nh©n viªn vµ gi¸o s− ë ®©y ®Òu biÕt Hå Chñ tÞch lµ mét nhµ

triÕt häc, mét chiÕn sÜ hßa b×nh, mét l·nh tô çch m¹ng. Ng−êi ®·

®Êu tranh suèt ®êi cho tù do cña çc d©n téc bÞ ¸p bøc, Ng−êi ®·

l·nh ®¹o cuéc kh¸ng chiÕn vÜ ®¹i cña nh©n d©n ViÖt Nam, ®−a

nh©n d©n ViÖt Nam tõ chç tèi t¨m ®Õn cuéc ®êi h¹nh phóc. Chóng

ta ®· lo ©u theo dâi cuéc kh¸ng chiÕn cña ViÖt Nam chèng bän thùc

d©n, vµ ®· sung s−íng thÊy cuéc kh¸ng chiÕn Êy th¾ng lîi mét çch

rùc rì. Chóng ta ®· kh©m phôc Hå Chñ tÞch l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn

®Õn th¾ng lîi, th× trong sù nghiÖp x©y dùng hßa b×nh ë ViÖt Nam,

chóng ta cµng kh©m phôc sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña Ng−êi.

Riªng ç nh©n t«i, t«i hÕt søc c¶m ®éng khi ®−îc gÆp Hå Chñ

tÞch. T«i ®· ng¾m nghÝa vµ theo dâi tõ hµnh ®éng ®Õn lêi nãi cña

Ng−êi ë s©n bay. Trong mét cuéc chiªu ®·i, tuy t«i l¹i ®−îc gÆp

Ng−êi trong mét thêi gian ng¾n ngñi, nh−ng thÊy râ thªm mét

®iÒu lµ con ng−êi vÜ ®¹i Êy cã mét tÊm lßng cao c¶ réng lín; cã mét

®øc tÝnh gi¶n dÞ, khiªm tèn, tr×u mÕn, nã lËp tøc chinh phôc ®−îc

lßng yªu mÕn cña mäi ng−êi. T«i ch¾c r»ng c¶m t−ëng vµ ý nghÜ

cña t«i còng lµ cña çc b¹n ë ®©y vµ cña tÊt c¶ nh÷ng ng−êi MiÕn

§iÖn ®· may m¾n ®−îc gÆp Hå Chñ tÞch. §©y lµ vÞ kh¸ch quý mµ

ngµy h«m nay Tr−êng ®¹i häc R¨nggun ®−îc h©n h¹nh ®ãn tiÕp.

Nh−ng tr−êng ®¹i häc cña chóng ta cßn cã vinh dù h¬n n÷a lµ ®−îc


trao tÆng Hå Chñ tÞch mét v¨n b»ng cao nhÊt cña tr−êng nµy lµ

v¨n b»ng “B¸c sÜ luËt häc danh dù”...”.

Sau khi c¶m ¬n «ng Gi¸m ®èc, B¸c nãi víi anh em sinh viªn

nh− sau: “Çc b¹n häc ë mét trung t©m v¨n hãa cã truyÒn thèng vÎ

vang yªu n−íc vµ anh dòng chèng thùc d©n. Tr−êng nµy ®· ®µo

t¹o ra vÞ anh hïng d©n téc Ung San vµ çc nhµ l·nh ®¹o kh¸c cña

MiÕn §iÖn. T−¬ng lai cña çc b¹n rÊt vÎ vang.

MiÕn §iÖn lµ mét n−íc giµu cã, nh©n d©n th× khÐo lÐo vµ cÇn

cï cã ®ñ ®iÒu kiÖn trë nªn mét n−íc giµu m¹nh... Çc bËc tiÒn bèi

cña çc b¹n ®· ®Êu tranh anh dòng ®Ó giµnh l¹i ®éc lËp cho Tæ

quèc. Nay ChÝnh phñ vµ nh©n d©n MiÕn §iÖn ®ang ra søc x©y

dùng n−íc nhµ. Çc b¹n ph¶i lµ nh÷ng çn bé tèt ®em hÕt ®øc vµ

tµi cña m×nh ®Ó phông sù Tæ quèc, phôc vô nh©n d©n...”.

8 giê s¸ng 17-2-1958, B¸c vµ Thñ t−íng U Nu ký b¶n tuyªn bè

chung.

11 giê, B¸c vµ §oµn ®i xem Quèc héi. Quèc héi MiÕn §iÖn cã

hai viÖn. ViÖn nh©n d©n cã 250 ®¹i biÓu. ViÖn d©n téc cã 125 ®¹i

biÓu. Quèc héi bÇu cö Chñ tÞch n−íc vµ Thñ t−íng. §Ó tæ chøc

ChÝnh phñ, hiÖn cã 22 bé, Thñ t−íng chän nh÷ng ®¹i biÓu trong

hai viÖn vµ mçi bang mét vÞ lµm bé tr−ëng; vÞ nµy ®ång thêi kiªm

chøc Thñ hiÕn cña bang m×nh. Mçi bang l¹i cã chÝnh phñ tù trÞ.

S¸ng nay, «ng bµ Thñ t−íng U Nu biÕu B¸c mét bé ¸o MiÕn.

B¸c mÆc ¸o nµy khi ®i xem Quèc héi vµ khi ra s©n bay. ThÊy B¸c

trong bé ¸o MiÕn, quÇn chóng reo lªn rÊt vui vÎ...

B©y giê anh tãm t¾t giíi thiÖu kinh ®« n−íc b¹n cho em biÕt:

§êi x−a, R¨nggun tªn lµ §agon. §Õn thÕ kû XVIII, vua MiÕn

®æi tªn lµ Yangon nghÜa lµ thµnh phè hßa b×nh. §Çu thÕ kû XIX, do

¶nh h−ëng tiÕng Anh, Yangon l¹i biÕn thµnh R¨nggun. N¨m 1885

R¨nggun bÞ thùc d©n Anh chiÕm gi÷. Ngµy 4-1-1948 R¨nggun trë

thµnh Thñ ®« Liªn bang MiÕn §iÖn tù do.


Tõ Ên §é, thùc d©n Anh ©m m−u chinh phôc MiÕn §iÖn tõ

n¨m 1824, do ®ã cã cuéc chiÕn tranh Anh - MiÕn lÇn thø nhÊt.

Nh©n d©n MiÕn ®· ®Êu tranh anh dòng vµ bÒn bØ suèt 18 n¨m, ®Õn

1852 Anh míi chiÕm ®−îc MiÕn §iÖn, 1937 thùc d©n Anh ghÐp

MiÕn §iÖn vµo thuéc ®Þa Ên §é. Sau ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø

hai, nh©n d©n MiÕn næi lªn chèng ¸ch thèng trÞ cña ®Õ quèc Anh.

N¨m 1948 MiÕn §iÖn ®−îc ®éc lËp.

Thñ ®« R¨nggun cã mÊy ®Æc ®iÓm: Sè ng−êi t¨ng rÊt nhanh.

Trong 100 n¨m (1856 - 1955) tõ 46.000 t¨ng ®Õn 737.000 ng−êi.

H¬n 90% nh©n d©n theo ®¹o PhËt, c¶ n−íc ®Òu nh− vËy, lµng nµo

còng cã chïa. Con trai tõ b¶y tuæi trë lªn cã nghÜa vô ®i tu, Ýt lµ

vµi tuÇn lÔ, nhiÒu lµ mÊy n¨m.

Ch÷ MiÕn §iÖn lÊy mét vßng trßn lµm gèc, thay ®æi vßng trßn

ra nhiÒu h×nh thøc th× thµnh nh÷ng ch÷ c¸i råi r¸p l¹i thµnh vÇn

nh− ch÷ quèc ng÷ ta.

Nãi chung, ng−êi MiÕn hiÒn lµnh vµ vui tÝnh. §èi víi b¹n vµ

kh¸ch rÊt giµu nhiÖt t×nh. ThÝch móa h¸t, nh−ng lµm ¨n khÐo lÐo

vµ cÇn cï.

§Êt ®ai MiÕn §iÖn rÊt ph× nhiªu. Tr−íc chiÕn tranh, mçi n¨m

b¸n ra n−íc ngoµi ba triÖu tÊn g¹o, 23 v¹n tÊn gç tr¾c, 16 v¹n tÊn

quÆng, 30 v¹n tÊn dÇu löa. Ngoµi ra cßn cã ngäc, vµng.

R¨nggun phong c¶nh ®Ñp, nhµ cöa xinh, ®−êng s¸ th¼ng. Cã

h¬n bèn v¹n chiÕc xe ®¹p vµ 13.000 chiÕc xe h¬i. Trong sè 17.000

nhµ c«ng th−¬ng to vµ nhá, 71% lµ bu«n b¸n, 11% lµ thñ c«ng

nghiÖp vµ c«ng nghiÖp. Cã mét x−ëng dÖt víi 600 c«ng nh©n, 16

nhµ m¸y c−a, 36 nhµ m¸y xay g¹o vµ ba nhµ m¸y lµm bét.

Thñ ®« cã 12 tê b¸o b»ng ch÷ MiÕn, s¸u tê b»ng ch÷ Anh, s¸u

tê b»ng ch÷ Ên, n¨m tê b»ng ch÷ Trung Hoa.

12 giê tr−a, B¸c vµ §oµn lªn m¸y bay trë vÒ n−íc. LÔ hoan

tèng còng long träng vµ th©n mËt nh− lÔ hoan nghªnh. Kh¸ch vµ


chñ ®Òu quyÕn luyÕn kh«ng muèn rêi tay. Mét ®oµn m¸y bay qu©n

sù hé tèng ®Õn 100 c©y sè.

Chµo ChÝnh phñ vµ nh©n d©n MiÕn §iÖn!

T×nh nghÜa anh em gi÷a hai d©n téc ViÖt - MiÕn mu«n n¨m!

Cuéc ®i th¨m h÷u nghÞ cña B¸c vµ §oµn ®Õn hai n−íc b¹n thÕ

lµ kÕt thóc. C¶ ®i vµ vÒ lµ 10.540 c©y sè trong 14 ngµy. Em cã xem

truyÖn “T©y du ký”, ch¾c em nhí r»ng ®êi nhµ §−êng (Trung

Quèc) «ng s− HuyÒn Trang sang Ên §é lÊy kinh PhËt c¶ ®i vµ vÒ

mÊt 17 n¨m (tõ n¨m 627 ®Õn n¨m 644), däc ®−êng l¹i gÆp nhiÒu

yªu quû vµ l¾m b−íc gian nan. Nhê cã “TÒ thiªn ®¹i th¸nh” míi

tho¸t khái mäi nguy hiÓm. Ngµy nay, ®i tõ ViÖt Nam hoÆc Trung

Quèc ®Õn Ên §é chØ mÊt mét ngµy. Khoa häc ®· chinh phôc kh«ng

gian vµ thêi gian. Chñ nghÜa x· héi céng víi khoa häc, ch¾c ch¾n

sÏ ®−a loµi ng−êi ®Õn h¹nh phóc v« tËn...

Cuéc ®i th¨m cña B¸c vµ §oµn ®· kÕt thóc rÊt tèt ®Ñp. Nã ®·

th¾t chÆt thªm t×nh nghÜa anh em ViÖt - Ên - MiÕn. Nh©n d©n çc

n−íc b¹n cµng ra søc ñng hé cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ

cña nh©n d©n ta. Nã ph¸t triÓn vµ cñng cè thªm t×nh ®oµn kÕt gi÷a

nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi. Nã gãp phÇn t¨ng c−êng lùc l−îng gi÷

g×n hßa b×nh thÕ giíi.

T×nh anh em th¾m thiÕt cña nh©n d©n çc n−íc b¹n ®èi víi

nh©n d©n ta ®· biÓu lé râ rÖt trong nh÷ng lêi th©n ¸i cña çc l·nh

tô Ên, MiÕn ®èi víi B¸c. VÝ dô Thñ t−íng Nªru ®· nãi tr−íc quÇn

chóng Ên §é: “Chóng ta ®· cã dÞp hoan nghªnh víi lßng kÝnh

träng vµ yªu quý nhiÒu vÞ th−îng kh¸ch tõ çc n−íc ®Õn. Nh−ng vÞ

th−îng kh¸ch mµ chóng t«i hoan nghªnh h«m nay thËt lµ ®Æc biÖt.

§Æc biÖt kh«ng ph¶i v× chÝnh trÞ hoÆc v× lÏ g× kh¸c, nh−ng v× kh«ng

vÞ th−îng kh¸ch nµo gi¶n dÞ nh− vÞ th−îng kh¸ch nµy vµ hÔ gÆp

mÆt lµ ng−êi ta ph¶i yªu mÕn... Ba n¨m r−ìi tr−íc ®©y, t«i ®· gÆp

vÞ th−îng kh¸ch nµy ë Hµ Néi. Vµ t«i c¶m thÊy ngay lµ t«i bÞ tÊn


c«ng, tÊn c«ng b»ng t×nh th−¬ng yªu, thËt lµ khã mµ chèng l¹i mét

cuéc tÊn c«ng nh− thÕ...”.

Khi ë n−íc b¹n, B¸c ®· nhËn ®−îc h¬n 150 bøc th− cña çc

®oµn thÓ vµ ç nh©n tõ çc n¬i göi ®Õn. Mét cô b¸c sÜ 90 tuæi viÕt:

NÕu ta cÇn ®Õn nghÒ thuèc cña cô, cô sÏ xung phong sang phôc vô

nh©n d©n ViÖt Nam. Mét thanh niªn quÌ tay, cè g¾ng hÕt søc viÕt

th− chµo mõng B¸c vµ chóc n−íc ta mau thèng nhÊt. Héi nhi ®ång

xø Ugien göi mét b¶n quyÕt nghÞ c¶m ¬n B¸c ®· cho çc em Ên

®−îc gäi B¸c lµ Sasa Hå vµ xin liªn l¹c víi nhi ®ång ViÖt Nam. Héi

çc em g¸i mï m¾t, khÈn kho¶n “mêi B¸c ®Õn th¨m çc ch¸u, dï

lµ chØ vµi phót ®ång hå”. Héi “®Êu tranh gi¶i phãng xø Goa”, Chi

héi hßa b×nh thÕ giíi cña Ên §é, nhiÒu ®oµn thÓ vµ nh©n sÜ kh¸c

còng göi th− tá c¶m t×nh vµ chóc nh©n d©n ta th¾ng lîi trong cuéc

®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ.

Khi ®i, B¸c vµ §oµn mang t×nh anh em cña nh©n d©n ta ®Õn cho

nh©n d©n çc n−íc b¹n. Lóc vÒ, B¸c vµ §oµn ®−a t×nh anh em cña

nh©n d©n çc n−íc b¹n chuyÓn l¹i cho ®ång bµo ta. B¸c vµ §oµn vÒ

®óng ngµy 29 TÕt ®Ó cïng víi ®ång bµo ta mõng Xu©n - mét mïa

Xu©n h÷u nghÞ quèc tÕ, mét mïa Xu©n th¾ng lîi ngo¹i giao...

Ngµy mai, anh sÏ vÒ chóc ba m¸ vµ çc em n¨m míi!

Anh L.T. cña em

B¸o Nh©n d©n, tõ sè 1447,

ngµy 26-2-1958 ®Õn sè 1474

ngµy 25-3-1958.

356

nãi chuyÖn sau khi ®i th¨m hai n−íc Ên ®é vµ miÕn ®iÖn vÒ

Th−a ®ång bµo th©n mÕn,

Çc b¹n, çc ®ång chÝ,

Môc ®Ých cña chóng t«i ®i th¨m hai n−íc Ên §é vµ MiÕn §iÖn

lµ ®Ó th¾t chÆt thªm n÷a t×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n ta vµ nh©n

d©n hai n−íc b¹n, do ®ã cñng cè vµ ph¸t triÓn sù ®oµn kÕt gi÷a

nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi, gãp phÇn b¶o vÖ hßa b×nh ë ch©u ¸ vµ

trªn thÕ giíi.

Nhê sù ñng hé cña ®ång bµo, nhiÖm vô Êy chóng t«i ®· hoµn

thµnh tèt. Chóng t«i ®· ®−îc tiÕp xóc víi ChÝnh phñ vµ nh©n d©n

hai n−íc b¹n, nh÷ng ®¹i biÓu cña çc n−íc anh em, nh÷ng ®¹i biÓu

cña çc d©n téc ¸ - Phi, mµ cßn gÆp mét sè ®¹i biÓu cña çc n−íc

Nam Mü n÷a.

T×nh h÷u nghÞ cña nh©n d©n hai n−íc b¹n ®èi víi nh©n d©n ta

thËt lµ th¾m thiÕt. Chóng t«i ®i ®Õn ®©u còng ®−îc ChÝnh phñ vµ

nh©n d©n ®ãn tiÕp võa long träng nh− kh¸ch quý, võa mËt thiÕt

nh− anh em. §i ®Õn ®©u bµ con Ên vµ MiÕn còng chóc cho d©n ta

nhiÒu tiÕn bé, n−íc ta mau thèng nhÊt vµ göi lêi chµo th©n ¸i ®Õn

®ång bµo ta.

§ã lµ mãn quµ TÕt rÊt quý b¸u mµ chóng t«i mang vÒ cho ®ång bµo.

Cô Prax¸t, Tæng thèng Ên §é ngoµi 70 tuæi, vµ «ng Vin

Maung, Tæng thèng MiÕn §iÖn ®Òu høa víi t«i sÏ sang th¨m n−íc

nãi chuyÖn sau khi ®i th¨m hai n−íc... 357

ta. §ã l¹i lµ mét mãn quµ TÕt rÊt quý b¸u n÷a mµ chóng t«i mang

vÒ cho ®ång bµo.

T«i muèn nh¾c mét chuyÖn n÷a lµ s¸ng sím h«m nay çc ch¸u

con «ng Tæng thèng ®· vui vÎ ®Õn mõng n¨m míi. ¤ng vµ bµ Tæng

thèng th× ®· chuÈn bÞ c¬m víi cari rÊt ngon cho chóng t«i ¨n trõ

tÞch trªn tµu bay. ViÖc tuy nhá nh−ng nã chøng tá t×nh nghÜa rÊt

to vµ rÊt th©n thiÕt gi÷a n−íc b¹n vµ n−íc ta.

Sang n¨m míi, chóng ta sÏ cè g¾ng míi, thi ®ua míi, thu

nhiÒu th¾ng lîi míi, ®Ó tr−íc lµ Ých n−íc lîi nhµ, lµm nÒn t¶ng

v÷ng ch¾c cho c«ng cuéc thèng nhÊt Tæ quèc sau lµ tháa lßng mong

−íc cña anh em çc n−íc b¹n chóng ta.

Cô Phã Thñ t−íng Phan KÕ To¹i sÏ b¸o ço tiÕp víi ®ång bµo

cuéc ®i th¨m h÷u nghÞ cña chóng t«i ë hai n−íc b¹n.

Nãi cuèi th¸ng 2-1958.



358

NãI CHUYÖN VíI N¤NG D¢N HîP T¸C X· N¤NG NGHIÖP CÇU THµNH, HUYÖN §¹I Tõ,

tØnh TH¸I NGUY£N

“Mét c©y lµm ch¼ng nªn non,

Ba c©y chôm l¹i nªn hßn nói cao”.

Muèn lµm hßn nói cao ph¶i vµo tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·, v×

nhiÒu ng−êi häp l¹i th× lµm ®−îc nhiÒu, ®−îc tèt. Lóc ®Çu tæ chøc

th× cã nhiÒu khã kh¨n vµ ch−a m¹nh. §ã lµ v× ch−a cã kinh

nghiÖm. Còng nh− mét em bÐ lóc míi ®i th× ®i cßn chËp cho¹ng, ®i

ch−a nhanh; nh−ng ®é ba n¨m, em bÐ míi ®i v÷ng vµ ®i nhanh

®−îc. ViÖc x©y dùng tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x· còng thÕ. Cã tæ ®æi

c«ng, hîp t¸c x· th× s¶n xuÊt míi tèt. Võa qua, n¬i nµo cã tæ ®æi

c«ng, hîp t¸c x· kh¸ th× chèng h¹n kh¸, thu ho¹ch t¨ng. N¨m

1957, hîp t¸c x· S¬n TËp ë ®©y thu ho¹ch 1.500 c©n thãc mét mÉu,

mµ tæ ®æi c«ng kh¸ còng ë ®©y thu ho¹ch ®−îc cã 1.300 c©n mét

mÉu, vµ ®ång bµo lµm ¨n riªng lÎ chØ thu ho¹ch ®−îc cã 1.200 c©n.

Nh− vËy chøng tá hîp t¸c x· thu ho¹ch t¨ng h¬n tæ ®æi c«ng vµ tæ

®æi c«ng l¹i thu ho¹ch t¨ng h¬n ng−êi lµm ¨n riªng lÎ. Cho nªn

®ång bµo cÇn vµo tæ ®æi c«ng, vµo hîp t¸c x·.

Muèn x©y dùng tæ ®æi c«ng, hîp t¸c x· ®−îc tèt ph¶i ®oµn kÕt,

ph¶i lµm cho mäi ng−êi tù nguyÖn tham gia, ph¶i bµn b¹c d©n chñ

vµ ph¶i tÝnh to¸n cho c«ng b»ng, hîp lý. Ban qu¶n trÞ ph¶i lu«n

nãi chuyÖn víi n«ng d©n hîp t¸c x·... 359

lu«n ®i s¸t x· viªn kiÓm tra ®«n ®èc. Chi bé vµ huyÖn, tØnh, khu

ph¶i gióp ®ì, l·nh ®¹o. Khi ®· cã hîp t¸c x· ph¶i lµm thÕ nµo thu

ho¹ch ngµy mét t¨ng lªn vµ mçi khi lµm xong mét viÖc ph¶i rót

kinh nghiÖm. Çi g× tèt ph¶i phæ biÕn, ®Ò cao, çi g× xÊu ph¶i b¶o

nhau tr¸nh. Bµ con l¹i ph¶i th−¬ng yªu nhau, gióp ®ì nhau.

§¶ng viªn ph¶i xung phong vµo tæ ®æi c«ng, hîp t¸c x· vµ ph¶i

g−¬ng mÉu s¶n xuÊt. §¶ng viªn nµo ch−a vµo tæ ®æi c«ng, hîp t¸c

x·, ch−a g−¬ng mÉu s¶n xuÊt tøc lµ ch−a lµm trßn tr¸ch nhiÖm

cña §¶ng giao cho.

Çc ®oµn thÓ nh− §oµn Thanh niªn lao ®éng, N«ng héi, Phô

n÷, ph¶i h¨ng h¸i tham gia phong trµo ®æi c«ng, hîp t¸c x·, h¨ng

h¸i s¶n xuÊt cho tèt.

TÊt c¶ ®ång bµo ph¶i tin t−ëng r»ng phong trµo ®æi c«ng, hîp

t¸c x· nhÊt ®Þnh th¾ng lîi. Hîp t¸c x·, tæ ®æi c«ng ch¼ng nh÷ng cã

lîi ngay cho m×nh mµ cßn lîi vÒ sau cho con ch¸u m×nh. §ång bµo

ph¶i tr«ng xa, thÊy réng, chí thÊy khã kh¨n mµ ng¹i, chí thÊy lîi

Ých tr−íc m¾t mµ quªn lîi Ých l©u dµi. Çn bé vµ çc x· viªn hîp

t¸c x· ph¶i tuyªn truyÒn, vËn ®éng, gióp ®ì cho mäi ng−êi ch−a

vµo tæ ®æi c«ng, hîp t¸c x·, ®Ó bµ con ®ã thÊy râ mµ vµo. §ång bµo

ph¶i coi hîp t¸c x·, tæ ®æi c«ng nh− çi nhµ cña m×nh; ph¶i tr«ng

nom, s¨n sãc lµm sao cho nã v÷ng ch¾c. §¶ng, ChÝnh phñ ®ang

tÝch cùc l·nh ®¹o miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. Muèn tiÕn

lªn chñ nghÜa x· héi, ®ång bµo ph¶i tiÕt kiÖm vµ nç lùc t¨ng gia

s¶n xuÊt, tr¸nh hoang phÝ trong çc viÖc giç ch¹p, c−íi xin.

Nãi ngµy 2-3-1958.


ngµy 4-3-1958.

360

§IÖN GöI TæNG THèNG PH¸P R¥N£ C¤TY Y£U CÇU Hñy Bá ¸N Tö H×NH CHÞ GIAMILA

KÝnh göi: ¤ng R¬nª C«ty, Tæng thèng n−íc Céng hßa Ph¸p,

T«i v« cïng xóc ®éng tr−íc viÖc chÞ Giamila BuhirÐt, ng−êi n÷

thanh niªn yªu n−íc Angiªri, bÞ kÕt ¸n tö h×nh. Thay mÆt nh©n

d©n ViÖt Nam, t«i ®Ò nghÞ Ngµi cã biÖn ph¸p phï hîp víi truyÒn

thèng yªu chuéng c«ng lý vµ nh©n ®¹o cña nh©n d©n Ph¸p ®Ó cøu

sèng tÝnh m¹ng cña chÞ Giamila.

KÝnh göi Ngµi lêi chµo tr©n träng.



Hå CHÝ MINH


ngµy 11-3-1958.

361

NãI CHUYÖN T¹I LíP HUÊN LUYÖN §µO T¹O ÇN Bé HîP T¸C X· N¤NG NGHIÖP

Çc çn bé ph¶i chó ý l·nh ®¹o n«ng nghiÖp, v× muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× ph¶i ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nh−ng ®ång thêi còng ph¶i ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, v× hai ngµnh ®ã kh¨ng khÝt víi nhau. Ngµnh n«ng nghiÖp cã nhiÖm vô cung cÊp nguyªn liÖu cho ngµnh c«ng nghiÖp vµ tr¸i l¹i, ngµnh c«ng nghiÖp sÏ gióp cho ngµnh n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. NÕu ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn mµ ngµnh n«ng nghiÖp kh«ng ph¸t triÓn th× khËp khÔnh nh− ng−êi ®i mét ch©n. Muèn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp th× tr−íc hÕt ph¶i x©y dùng tèt phong trµo ®æi c«ng ë kh¾p mäi n¬i vµ trªn c¬ së ®ã sÏ x©y dùng hîp t¸c x· n«ng nghiÖp tõ thÊp ®Õn cao.

Çc cÊp tõ trung −¬ng ®Õn huyÖn ph¶i l·nh ®¹o chÆt chÏ, thiÕt thùc, ph¶i ®Õn tËn n¬i kiÓm tra, ®«n ®èc vµ ph¶i ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, kh«ng ®−îc quan liªu, chØ l·nh ®¹o phong trµo trªn giÊy tê. Çc çn bé ch¼ng nh÷ng ph¶i biÕt chÝnh trÞ, mµ cßn cÇn ph¶i biÕt c¶ kü thuËt, tr¸i l¹i chØ biÕt kü thuËt mµ kh«ng biÕt chÝnh trÞ th× c«ng t¸c còng kh«ng tèt. VËn ®éng n«ng d©n vµo tæ ®æi c«ng, hîp t¸c x· th× ph¶i tuyªn truyÒn gi¶i thÝch nh−ng nh− thÕ ch−a ®ñ, mµ ph¶i lÊy kÕt qu¶ thùc tÕ ®Ó n«ng d©n nh×n thÊy tËn m¾t, nghe thÊy tËn tai th× viÖc tuyªn truyÒn ®ã míi cã kÕt qu¶ tèt.

Nãi ngµy 13-3-1958.


ngµy 14-3-1958.

362

NãI CHUYÖN T¹I HéI NGHÞ Më RéNG ñy BAN TRUNG ¦¥NG MÆT TRËN Tæ QUèC VIÖT NAM

HiÖn nay miÒn B¾c ®ang tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Muèn

vËy, tr−íc hÕt mäi ng−êi ph¶i ra søc x©y dùng kinh tÕ cho v÷ng

m¹nh. Muèn x©y dùng kinh tÕ, th× ph¶i thùc hiÖn cÇn vµ kiÖm;

mçi ng−êi, mçi gia ®×nh, mçi xÝ nghiÖp, mçi n«ng th«n, mçi ®oµn

thÓ vµ toµn d©n thùc hiÖn ®−îc cÇn kiÖm th× nhÊt ®Þnh ta tiÕn

nh÷ng b−íc lín trong c«ng cuéc cñng cè miÒn B¾c, ®−a miÒn B¾c

tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Song ta cßn khã kh¨n lín, ®ã lµ sù

can thiÖp cña ®Õ quèc Mü vµo miÒn Nam ViÖt Nam. Toµn d©n ph¶i

®Êu tranh chèng ®Õ quèc Mü, ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ,

®ång thêi ra søc lµm trßn nhiÖm vô tiÕn dÇn lªn x· héi chñ nghÜa.

Lµm trßn ®−îc nhiÖm vô ®ã tøc lµ cã søc m¹nh lín ®Ó ®Êu tranh

thèng nhÊt n−íc nhµ.

Muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, mäi ng−êi cÇn ®oµn kÕt thùc

sù vµ gióp nhau cïng tiÕn bé. §oµn kÕt thùc sù nghÜa lµ môc ®Ých

ph¶i nhÊt trÝ vµ lËp tr−êng còng ph¶i nhÊt trÝ. §oµn kÕt thùc sù

nghÜa lµ võa ®oµn kÕt, võa ®Êu tranh, häc nh÷ng c¸i tèt cña

nhau, phª b×nh nh÷ng c¸i sai cña nhau vµ phª b×nh trªn lËp

tr−êng th©n ¸i, v× n−íc, v× d©n. Tãm l¹i, muèn tiÕn lªn chñ nghÜa

x· héi th× toµn d©n cÇn ®oµn kÕt l©u dµi, ®oµn kÕt thùc sù vµ

cïng nhau tiÕn bé.

nãi chuyÖn t¹i héi nghÞ më réng ñy ban trung −¬ng... 363

Cuèi cïng, t«i mong r»ng MÆt trËn sÏ cè g¾ng ra søc ®éng viªn

toµn d©n t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm ®Ó x©y dùng kinh

tÕ ë miÒn B¾c, tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi vµ ra søc ®Êu tranh


Nãi ngµy 19-3-1958.


ngµy 20-3-1958.

364

Bµi NãI VÒ T×NH H×NH Vµ NHIÖM Vô TR¦íC M¾T cña qu©n ®éi T¹I HéI NGHÞ CAO CÊP

TOµN QU¢N

B¸c thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ chóc c¸c chó:

N¨m míi, thi ®ua míi, th¾ng lîi míi.

Qua ba n¨m x©y dùng trong hßa b×nh, qu©n ®éi ta ®· thu ®−îc

kÕt qu¶ kh¸, ®Æt ®−îc c¬ së ®Ó tiÕn lªn n÷a. §Æc biÖt lµ sau Héi

nghÞ Trung −¬ng lÇn thø 1226, qu©n ®éi ta chØnh huÊn chÝnh trÞ tèt,

lµm cho toµn qu©n nhÊt trÝ víi NghÞ quyÕt cña Trung −¬ng §¶ng

vµ nh÷ng nhËn ®Þnh cña Tæng qu©n ñy, do ®ã mµ n©ng cao thªm ý

thøc tæ chøc vµ kû luËt, néi bé ®oµn kÕt vµ phÊn khëi. Do sù tiÕn

bé Êy mµ c¸c cuéc §¹i héi ®¹i biÓu §¶ng trong qu©n ®éi ë cÊp TiÓu

®oµn vµ Trung ®oµn ®Òu cã kÕt qu¶ kh¸, c«ng t¸c huÊn luyÖn qu©n

sù còng cã thµnh tÝch, c«ng t¸c phôc viªn vµ thÝ nghiÖm chÕ ®é

nghÜa vô qu©n sù còng lµm kh¸, c«ng t¸c x©y dùng doanh tr¹i

còng b¾t ®Çu lµm ®−îc. B¸c thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh

phñ khen ngîi toµn thÓ qu©n ®éi ta, khen ngîi tÊt c¶ ®¶ng viªn vµ

®oµn viªn thanh niªn lao ®éng trong qu©n ®éi.

B©y giê t×nh h×nh míi vµ nhiÖm vô tr−íc m¾t cña qu©n ®éi ta

nh− thÕ nµo? Nãi tãm t¾t th× trªn thÕ giíi, lùc l−îng hßa b×nh vµ

x· héi chñ nghÜa ngµy cµng lín m¹nh vµ cã kh¶ n¨ng ng¨n ®−îc

chiÕn tranh; nãi chung t×nh h×nh hßa ho·n h¬n tr−íc. Tuy vËy, bän

bµi nãi vÒ t×nh h×nh vµ nhiÖm vô tr−íc m¾t... 365

®Õ quèc vÉn ra søc chuÈn bÞ chiÕn tranh, v× vËy chóng ta ph¶i lu«n

lu«n c¶nh gi¸c.

ë trong n−íc, trong khi ta tiÕp tôc ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt

n−íc nhµ th× miÒn B¾c ®· c¨n b¶n hoµn thµnh c¶i c¸ch ruéng ®Êt

vµ c¨n b¶n hoµn thµnh kh«i phôc kinh tÕ. N¨m nay, chóng ta b¾t

®Çu ph¸t triÓn kinh tÕ cã kÕ ho¹ch dµi h¹n lµ 3 n¨m. §ã lµ mét

th¾ng lîi vµ lµ mét b−íc míi trong thêi kú qu¸ ®é tiÕn dÇn lªn chñ

nghÜa x· héi.

Tr−íc t×nh h×nh nh− thÕ, nhiÖm vô tr−íc m¾t cña qu©n ®éi ta

lµ g×?

- Mét lµ, chóng ta ph¶i x©y dùng qu©n ®éi ngµy cµng hïng

m¹nh vµ s½n sµng chiÕn ®Êu ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh, b¶o vÖ ®Êt n−íc,

b¶o vÖ c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c vµ lµm hËu

thuÉn cho cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. NhiÖm vô ®ã bao

gåm viÖc x©y dùng qu©n ®éi th−êng trùc vµ x©y dùng lùc l−îng

hËu bÞ.

- Hai lµ, tÝch cùc tham gia s¶n xuÊt ®Ó gãp phÇn x©y dùng kinh

tÕ, x©y dùng vµ cñng cè hËu ph−¬ng.

Hai nhiÖm vô Êy ®Òu rÊt quan träng, nhÊt trÝ vµ kÕt hîp chÆt

chÏ víi nhau v× ®Òu nh»m lµm cho qu©n ®éi ta ngµy cµng m¹nh vµ

miÒn B¾c ngµy cµng v÷ng ch¾c. §¶ng vµ ChÝnh phñ giao cho qu©n

®éi hai nhiÖm vô ®ã vµ qu©n ®éi ta ph¶i cè g¾ng hoµn thµnh cho

th¾ng lîi.

§Ó thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô ®ã th× ph¶i lµm nh÷ng g×?

- Ph¶i t¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng trong qu©n ®éi,

- Ph¶i t¨ng c−êng gi¸o dôc chÝnh trÞ ®Ó n©ng cao gi¸c ngé x·

héi chñ nghÜa cho toµn qu©n,

- Ph¶i t¨ng c−êng huÊn luyÖn qu©n sù vµ kü thuËt,

- Ph¶i chÊp hµnh nghiªm chØnh chÕ ®é vµ kû luËt,

- Ph¶i hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.


§Ó qu©n ®éi ta hoµn thµnh ®−îc nhiÖm vô ®ã th× çn bé ph¶i

n©ng cao quyÕt t©m, ®ång thêi ph¶i cÈn thËn. QuyÕt t©m vµ cÈn

thËn ph¶i ®i ®«i víi nhau chø kh«ng ph¶i quyÕt t©m lµ m¹o hiÓm.

Ph¶i biÕn quyÕt t©m cña §¶ng vµ ChÝnh phñ thµnh quyÕt t©m cña

toµn qu©n ta.

Thùc hiÖn quyÕt t©m ®ã nh− thÕ nµo?

Çc ®¬n vÞ bé ®éi th−êng trùc:

- Ph¶i tÝch cùc häc tËp,

- Ph¶i chÊp hµnh nghiªm chØnh chÕ ®é vµ kû luËt,

- Ph¶i s½n sµng chiÕn ®Êu.

Çc ®¬n vÞ bé ®éi s¶n xuÊt ph¶i tÝch cùc lao ®éng hoµn thµnh

tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.

Çn bé ph¶i cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, chÊp hµnh tèt mÖnh

lÖnh vµ chØ thÞ, kh¾c phôc khã kh¨n, ®i s©u ®i s¸t thùc tÕ, th−êng

xuyªn kiÓm tra ®«n ®èc, chèng quan liªu ®¹i kh¸i.

QuyÕt t©m ph¶i biÓu hiÖn ra nh− vËy.

Mét ®iÓm n÷a lµ ph¶i nhËn râ t×nh h×nh vµ nhiÖm vô mét çch

toµn diÖn, mét çch thiÕt thùc, chí nhËn thøc mét çch lÖch l¹c,

chñ quan, côc bé. VÝ dô: ChØ thÊy nhiÖm vô s¶n xuÊt (v× viÖc nµy lµ

míi) mµ xem th−êng nhiÖm vô x©y dùng qu©n ®éi, hay tr¸i l¹i chØ

thÊy nhiÖm vô x©y dùng qu©n ®éi tiÕn lªn mµ kh«ng thÊy nhiÖm

vô s¶n xuÊt lµ quan träng. HoÆc chØ thÊy thuËn lîi kh«ng thÊy khã

kh¨n mµ chñ quan. HoÆc chØ thÊy khã kh¨n kh«ng thÊy thuËn lîi

mµ bi quan. HoÆc chØ thÊy khã kh¨n cña ®¬n vÞ m×nh kh«ng thÊy

khã kh¨n cña cÊp trªn, cÊp d−íi; chØ thÊy khã kh¨n cña qu©n ®éi,

Ýt thÊy khã kh¨n cña §¶ng, cña ChÝnh phñ vµ nh©n d©n.

Ph¶i nhËn râ tr¸ch nhiÖm cña m×nh lµ kh¾c phôc khã kh¨n,

lµm trßn nhiÖm vô.

Mét ®iÓm n÷a lµ toµn qu©n ta ph¶i thi ®ua häc tËp, thi ®ua lao

®éng s¶n xuÊt, ph¶i khiªm tèn, gi¶n dÞ, tiÕt kiÖm, ph¶i chèng l·ng

bµi nãi vÒ t×nh h×nh vµ nhiÖm vô tr−íc m¾t... 367

phÝ tham «. Trong mäi c«ng viÖc, çn bé ph¶i lµm g−¬ng, nhÊt lµ

çn bé cao cÊp, ®¶ng viªn, ®oµn viªn trong qu©n ®éi ph¶i lµm ®Çu

tµu, lµm g−¬ng mÉu gióp ®ì mäi ng−êi cïng tiÕn bé.

Mét ®iÒu quan träng n÷a lµ ph¶i t¨ng c−êng ®oµn kÕt. Kh«ng

ph¶i nãi nhiÒu, çc chó còng biÕt ®oµn kÕt lµ søc m¹nh, çch

m¹ng nhê ®oµn kÕt mµ th¾ng lîi, kh¸ng chiÕn nhê ®oµn kÕt mµ

thµnh c«ng.

Ngµy nay, trong viÖc x©y dùng qu©n ®éi, ph¸t triÓn kinh tÕ,

còng ph¶i t¨ng c−êng ®oµn kÕt: §oµn kÕt trong çn bé víi nhau,

®oµn kÕt gi÷a çn bé vµ chiÕn sÜ, ®oµn kÕt gi÷a çn bé vµ bé ®éi

B¾c - Nam, ®oµn kÕt gi÷a bé ®éi chiÕn ®Êu vµ bé ®éi s¶n xuÊt. Ph¶i

thùc hiÖn ®oµn kÕt qu©n d©n, qu©n ®éi ph¶i gióp ®ì nh©n d©n.

NhÊt lµ çc ®¬n vÞ bé ®éi s¶n xuÊt cµng ph¶i chó ý gióp ®ì nh©n

d©n, thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch d©n téc cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.

Ph¶i ®oµn kÕt qu©n, chÝnh, §¶ng. Qu©n ®éi ph¶i t«n träng sù l·nh

®¹o cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, ph¶i gióp ®ì çc cÊp ñy §¶ng vµ

chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng. Ph¶i tr¸nh tù kiªu, tù ®¹i, v× lóc thµnh

c«ng th× dÔ tù kiªu tù ®¹i, mµ ®· tù kiªu tù ®¹i lµ tho¸i bé. Bëi

vËy, qu©n ®éi ta khi thµnh c«ng cµng ph¶i khiªm tèn, chí cã tù

kiªu tù ®¹i.

Nãi tãm l¹i, toµn qu©n ph¶i ®oµn kÕt phÊn ®Êu, quyÕt t©m x©y

dùng qu©n ®éi ta thµnh mét qu©n ®éi hïng m¹nh, s½n sµng chiÕn

®Êu, häc tËp giái, c«ng t¸c giái, s¶n xuÊt giái.

Nãi ngµy 20-3-1958.

In trong s¸ch Hå Chñ tÞch víi çc lùc l−îng vò trang nh©n d©n, Nxb. Qu©n ®éi nh©n d©n,

Hµ Néi, 1975, tr.321-325.

368

TH¦ GöI GI¸M §èC B¶O TµNG NH¢N CHñNG HäC

Göi «ng Gi¸m ®èc B¶o tµng Nh©n chñng häc

Cung ®iÖn Chaillot Pari, Ph¸p,

T«i ®· nhËn ®−îc tin víi lßng th−¬ng tiÕc v« h¹n c¸i chÕt cña

nhµ b¸c häc vµ ng−êi b¹n th©n thiÕt - gi¸o s− P«n RivÐt, t«i göi

®Õn ngµi nh÷ng lêi chia buån th−¬ng xãt vµ nhê ngµi chuyÓn ®Õn

gia ®×nh sù th−¬ng tiÕc ng−êi b¹n, nh÷ng lêi chia buån s©u s¾c vµ

t×nh h÷u nghÞ ch©n thµnh cña t«i.


Hå CHÝ MINH



369

TH¦ GöI §åNG BµO, Bé §éI Vµ ÇN Bé ë T¢Y B¾C

Th©n ¸i göi ®ång bµo, bé ®éi ë T©y B¾c,

Nh©n dÞp Phã Thñ t−íng Vâ Nguyªn Gi¸p lªn th¨m T©y B¾c,

t«i thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ th©n ¸i göi lêi hái th¨m toµn thÓ

®ång bµo thuéc çc d©n téc, toµn thÓ bé ®éi vµ çn bé ë T©y B¾c,

chóc tÊt c¶ m¹nh kháe, vui vÎ, ®oµn kÕt, tiÕn bé.

Tõ khi T©y B¾c ta ®−îc gi¶i phãng, Khu tù trÞ T©y B¾c ®−îc

thµnh lËp, ®ång bµo thuéc çc d©n téc ë T©y B¾c ®· ra søc t¨ng gia

s¶n xuÊt, thùc hiÖn kÕ ho¹ch Nhµ n−íc, nhê ®ã mµ ®êi sèng vËt

chÊt vµ v¨n hãa ®· ®−îc c¶i thiÖn h¬n tr−íc, t×nh ®oµn kÕt anh em

gi÷a çc d©n téc còng t¨ng thªm.

B−íc sang n¨m nay, chóng ta ®i vµo kÕ ho¹ch dµi h¹n ph¸t

triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa. §ång bµo ta ë T©y B¾c ph¶i ra søc cè g¾ng

h¬n n÷a, t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm, ra søc häc hµnh vµ

thùc hiÖn vÖ sinh phßng bÖnh, ®Ó lµm cho Khu tù trÞ ta ngµy cµng

phån thÞnh, ®êi sèng cña ®ång bµo ngµy cµng no ®ñ, t−¬i vui.

Bé ®éi ta tr−íc ®©y ®· ra søc gióp ®ì nh©n d©n, chiÕn ®Êu giÕt

giÆc, gi¶i phãng T©y B¾c, th× ngµy nay cµng ph¶i ra søc gi÷ g×n an

ninh trËt tù, b¶o vÖ biªn giíi, b¶o vÖ cho ®ång bµo ®−îc yªn æn lµm

¨n. §ång thêi, ®Ó gãp phÇn cho Khu tù trÞ giµu cã thªm, bé ®éi cÇn

ph¶i tham gia s¶n xuÊt, x©y dùng nh÷ng n«ng tr−êng g−¬ng mÉu.

Bé ®éi ph¶i gióp ®ì ®ång bµo vÒ mäi mÆt. §ång bµo ph¶i hÕt lßng


gióp ®ì bé ®éi. Qu©n d©n ®oµn kÕt, cïng nhau cñng cè vµ më mang

Khu tù trÞ.

TÊt c¶ çc çn bé c«ng t¸c ë T©y B¾c, kh«ng ph©n biÖt çn bé

miÒn ng−îc hay lµ miÒn xu«i, ®Òu ph¶i dèc lßng phÊn ®Êu ®Ó cñng

cè vµ më mang Khu tù trÞ, ®oµn kÕt víi nhau, ra søc phôc vô nh©n

d©n, chÊp hµnh ®óng ®¾n chÝnh s¸ch d©n téc cña §¶ng vµ ChÝnh

phñ. Ph¶i xung phong g−¬ng mÉu trong mäi viÖc.

Chóng ta ph¶i ®oµn kÕt vµ quyÕt t©m. §ång bµo çc d©n téc

ph¶i ®oµn kÕt, nh©n d©n vµ bé ®éi ph¶i ®oµn kÕt, çn bé vµ nh©n

d©n cïng bé ®éi ph¶i ®oµn kÕt. TÊt c¶ mäi ng−êi ph¶i quyÕt t©m

lµm trßn nhiÖm vô.

T«i tin r»ng d−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ ChÝnh

phñ, víi sù gióp ®ì cña çc d©n téc anh em trong c¶ n−íc, víi sù

®oµn kÕt vµ quyÕt t©m cña mäi ng−êi, Khu tù trÞ T©y B¾c ta nhÊt

®Þnh sÏ ngµy cµng giµu cã, ®êi sèng nh©n d©n sÏ ngµy cµng ®Çy ®ñ.

Nh− vËy tøc lµ gãp phÇn cñng cè miÒn B¾c vµ ®Êu tranh ®Ó thèng

nhÊt n−íc nhµ.

T«i chóc ®ång bµo, bé ®éi, çn bé ë T©y B¾c m¹nh kháe, ®oµn

kÕt vµ thµnh c«ng.


Hå CHÝ MINH


ngµy 10-4-1958.

371

§IÖN MõNG QUèC V¦¥NG KH¥ME N¤R¤§¤M XURAMARÝT

KÝnh göi Quèc v−¬ng N«r«®«m XuramarÝt

vµ Hoµng hËu V−¬ng quèc Kh¬me,

Nh©n dÞp kû niÖm lÔ lªn ng«i vµ sinh nhËt cña Ngµi, thay mÆt

nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ

nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i kÝnh göi tíi Quèc v−¬ng vµ Hoµng hËu

lêi chóc mõng nhiÖt liÖt.

KÝnh chóc Quèc v−¬ng vµ Hoµng hËu lu«n lu«n m¹nh kháe vµ

sèng l©u ®Ó l·nh ®¹o nh©n d©n x©y dùng n−íc Kh¬me ngµy cµng

giµu m¹nh.

Chóc t×nh h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc chóng ta ngµy cµng cñng cè

vµ ph¸t triÓn.


Hå CHÝ MINH


ngµy 25-3-1958.

372

TH¦ GöI ÇN Bé, CHIÕN SÜ S¦ §OµN 335

Th©n ¸i göi toµn thÓ çc çn bé vµ chiÕn sÜ S− ®oµn 335,

B¸c rÊt vui lßng ®−îc ®ång chÝ Vâ Nguyªn Gi¸p b¸o ço r»ng sau khi häc tËp nghÞ quyÕt cña Trung −¬ng vµ Tæng qu©n ñy, toµn thÓ çc çn bé vµ chiÕn sÜ ®· quyÕt t©m triÖt ®Ó chÊp hµnh nhiÖm vô míi, yªn t©m vµ phÊn khëi tham gia c«ng cuéc cñng cè vµ x©y dùng khu T©y B¾c thµnh mét hËu ph−¬ng v÷ng ch¾c cña miÒn B¾c chóng ta; trong mäi viÖc th× toµn thÓ ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng ®· lµm g−¬ng mÉu.

Tinh thÇn dòng c¶m cña çc chó thËt xøng ®¸ng víi truyÒn thèng vÎ vang cña qu©n ®éi ta, xøng ®¸ng víi sù gi¸o dôc vµ sù tin cËy cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.

Trong c«ng viÖc x©y dùng ®¬n vÞ chiÕn ®Êu còng nh− trong c«ng viÖc x©y dùng n«ng tr−êng, më mang ®−êng s¸, chóng ta cßn cã khã kh¨n. Nh−ng B¸c tin r»ng víi søc ®oµn kÕt vµ lßng quyÕt t©m cña toµn qu©n, chóng ta nhÊt ®Þnh hoµn thµnh th¾ng lîi nhiÖm vô nÆng nÒ vµ vÎ vang ®ã.

B¸c chóc çc chó thµnh c«ng.

Ngµy 28 th¸ng 3 n¨m 1958 Hå CHÝ MINH

Bót tÝch l−u t¹i


373

§IÖN MõNG CHñ TÞCH V¤R¤SILèP

KÝnh göi ®ång chÝ V«r«silèp,

Chñ tÞch Chñ tÞch ®oµn X«viÕt tèi cao Liªn X«,

Nh©n dÞp ®ång chÝ võa míi ®−îc cö l¹i lµm Chñ tÞch Chñ tÞch

®oµn X«viÕt tèi cao Liªn X«, thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam vµ

ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh c¸

nh©n, t«i nhiÖt liÖt chµo mõng ®ång chÝ.

KÝnh chóc ®ång chÝ kháe m¹nh ®Ó l·nh ®¹o nh©n d©n Liªn X«

thu nhiÒu thµnh tÝch míi trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa

céng s¶n.



Hå CHÝ MINH


ngµy 30-3-1958.

374

T×NH TR¹NG BI §¸T CñA NÒN GI¸O DôC Mü

§ã lµ c©u b×nh luËn cña mét t¹p chÝ t− s¶n Mü, tê Thêi b¸o.

Nh÷ng chuyÖn sau ®©y ®Òu trÝch tõ t¹p chÝ Êy, trong çc sè th¸ng

hai vµ th¸ng ba:

- Cø ba sinh viªn ë çc tr−êng cao ®¼ng Mü, th× hai ng−êi kh«ng

häc m«n hãa häc.

Bèn sinh viªn th× ba ng−êi kh«ng häc vËt lý.

T¸m sinh viªn th× b¶y ng−êi kh«ng häc h×nh häc...

- N¨m ngo¸i, trong 14 b»ng, çc sinh viªn kh«ng häc khoa häc

vµ to¸n häc còng thi ®ç.

- ChØ 4% sinh viªn ®−îc huÊn luyÖn ®Ó d¹y to¸n häc, vµ 15%

sinh viªn ®−îc huÊn luyÖn ®Ó d¹y khoa häc. Nh−ng khi thi ®ç råi

chØ s¸u phÇn m−êi trong sè ®ã ®i lµm nghÒ d¹y häc.

ë çc tr−êng cao ®¼ng Liªn X«, 40% sinh viªn häc tiÕng Anh. ë

Mü, th× trong 25.000 tr−êng cao ®¼ng chØ cã m−êi tr−êng d¹y tiÕng

Nga. Bé tr−ëng Bé Gi¸o dôc Mü ®· nhËn r»ng: VÒ mÆt nµy, Mü “lµ

mét n−íc l¹c hËu nhÊt trªn thÕ giíi”.

TrÝ dôc cßn nh− thÕ, ®øc dôc th× thÕ nµo?

Trong ®¸m häc sinh, phong trµo cao båi hoµnh hµnh ®Õn nçi

võa råi mét viªn gi¸m ®èc tr−êng trung häc ë N÷u ¦íc ®· øc qu¸

mµ tù s¸t. Sau viÖc ®ã, ty gi¸o dôc ®· ph¶i ®uæi 644 häc sinh vµ

sinh viªn. Trong sè ®ã, nhiÒu tªn ®· ph¹m téi ¨n c¾p, ®¸nh ng−êi,

hiÕp d©m. NÕu ty gi¸o dôc thi hµnh triÖt ®Ó chÝnh s¸ch Êy, th×

t×nh tr¹ng bi ®¸t cña nÒn gi¸o dôc mü 375

9.500 häc sinh n÷a còng sÏ bÞ ®uæi. Cø 100 häc sinh th× cã mét tªn

háng tËn gèc.

ë tr−êng An«ca, mét thÞ trÊn nhá víi 7.396 ng−êi d©n, mét c«

gi¸o b¶o häc sinh: “Çc em h·y viÕt tãm t¾t néi dung mét quyÓn

s¸ch nµo ®ã mµ çc em ®· ®äc”.

Tªn Ing¬lidu, 15 tuæi, viÕt:

Mét h«m nä, mét tªn häc trß v¸c sóng vµo phßng, cha mÑ nã

®ang ngñ. Nã b¾n chÕt cha nã. MÑ nã la lªn, nã b¾n nèt mÑ nã.

V× sao? V× nã ghÐt cha mÑ nã cø høa hÑn su«ng mµ kh«ng mua xe h¬i cho nã. Nay nã ®· cã xe h¬i. Ai muèn lÊy xe cña nã, nã sÏ

b¾n chÕt”.

ViÕt “bµi” Êy h«m tr−íc th× tèi h«m sau Ing¬lidu ®· b¾n chÕt cha

mÑ nã, lÊy xe h¬i cña cha nã phãng ®−îc h¬n 100 c©y sè th× bÞ b¾t!

TÝnh t×nh häc trß Mü nh− vËy, sè phËn thÇy gi¸o Mü thÕ nµo?

Ng−êi ta ®· biÕt viÖc «ng gi¸m ®èc tr−êng Braoc¬lin ph¶i tù

s¸t. Sau ®©y lµ chuyÖn mét bµ gi¸o bÞ çch chøc:

ë Lakilan, bµ gi¸o Baxkin (64 tuæi) d¹y häc ®· 21 n¨m, ®−îc

mäi ng−êi yªu mÕn. Võa råi, bµ bÞ çch chøc. V× sao?

V× mét h«m, líp häc xong, ba em bÐ Mü da tr¾ng kh«ng chÞu chê xe cña tr−êng, n»ng nÆc ®ßi ®¸p xe ng−êi Mü da ®en ®Ó vÒ nhµ

ngay. ChiÒu lßng em bÐ, bµ Baxkin ®µnh ph¶i gäi xe häc sinh da

®en dõng l¹i vµ cho ba em bÐ Mü da tr¾ng lªn xe.

ChØ cã thÕ, ng−êi Mü da tr¾ng lªn ¸n bµ Baxkin “ph¹m téi

kh«ng ph©n biÖt chñng téc”, vµ çch chøc bµ!

ThÕ mµ bän thèng trÞ Mü cø réng måm khoe khoang “v¨n

minh” cña ®Õ quèc Mü!

TRÇN LùC


ngµy 31-3-1958.

376

nãi CHUYÖN VÒ NHIÖM Vô S¶N XUÊT CñA QU¢N §éI

B¸c khen bé ®éi ta ®· cè g¾ng gióp d©n chèng h¹n. B¸c ®i

th¨m çc n−íc, ®Õn ®©u, nh©n d©n vµ qu©n ®éi n−íc b¹n còng biÕt,

còng phôc bé ®éi ta v× thµnh tÝch §iÖn Biªn Phñ vµ gióp d©n

chèng h¹n, chèng lôt. CÇn ph¶i gi÷ lÊy vinh dù Êy.

HiÖn nay qu©n ®éi ta cã hai nhiÖm vô chÝnh. Mét lµ x©y dùng

mét qu©n ®éi hïng m¹nh, s½n sµng chiÕn ®Êu. Hai lµ t¨ng gia s¶n

xuÊt cïng víi toµn d©n ®Ó tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Tham gia

s¶n xuÊt lµ mét nhiÖm vô vÎ vang mµ §¶ng vµ ChÝnh phñ giao cho

qu©n ®éi. Thùc hiÖn nhiÖm vô ®ã cã khã kh¨n, nh−ng khã kh¨n lµ

t¹m thêi, thuËn lîi míi lµ c¨n b¶n, ph¶i ph¸t triÓn thuËn lîi vµ

kh¾c phôc khã kh¨n.

§Æc biÖt ®èi víi nhiÖm vô s¶n xuÊt cña qu©n ®éi, çn bé vµ

chiÕn sÜ cÇn häc vÒ kü thuËt n«ng nghiÖp. Çc chó phÇn lín tr−íc

kia lµ n«ng d©n, ®· hiÓu n«ng nghiÖp lµ ph¶i c−íp m−a, c−íp n¾ng,

nÕu lµm viÖc m¸y mãc ngµy 8 giê vµ chñ nhËt ®i ch¬i, cã khi sÏ háng

viÖc. §¸nh ®Õ quèc th× cã mét thø giÆc tr−íc m¾t, nh−ng trong n«ng

nghiÖp th× cã nhiÒu kÎ thï: nµo trêi kh«ng m−a thuËn giã hßa, nµo

s©u bä ph¸ ho¹i. §¸nh giÆc trong n«ng nghiÖp phøc t¹p h¬n ®¸nh

giÆc thùc d©n. Çc chó ph¶i chuÈn bÞ tinh thÇn ®¸nh th¾ng c¶ trêi.

Cßn ph¶i ®Ò cao kû luËt lao ®éng vµ nªn cã kÕ ho¹ch trång thø

g× tù tóc ®−îc tr−íc. “Thùc tóc binh c−êng”, tù tóc ®−îc cµng nhiÒu

nãi chuyÖn vÒ nhiÖm vô s¶n xuÊt cña qu©n ®éi 377

cµng tèt. Kinh nghiÖm Gi¶i phãng qu©n Trung Quèc ®· biÕn nh÷ng

vïng sa m¹c T©n C−¬ng thµnh mét khu trång b«ng lín nhÊt Trung

Quèc vµ biÕn nh÷ng vïng hiÓm trë ë H¾c Long Giang tõ ®ång lÇy

“vµo ®−îc mµ kh«ng cã lèi ra” thµnh mét n¬i kinh tÕ sÇm uÊt. Hai

kinh nghiÖm ®ã chøng tá: cã quyÕt t©m cña con ng−êi - nhÊt lµ mét

sè ng−êi s½n cã tæ chøc, cã kû luËt, cã gi¸c ngé - th× bÊt cø khã kh¨n

g× còng kh¾c phôc ®−îc, bÊt cø viÖc g× còng lµm ®−îc. Anh em Gi¶i

phãng qu©n Trung Quèc lµ anh hïng. Qu©n ®éi ta còng anh hïng.

Çi g× anh em lµm ®−îc th× m×nh còng lµm ®−îc.

Trung −¬ng vµ ChÝnh phñ sÏ theo dâi sù cè g¾ng vµ mçi th¾ng

lîi cña ®¬n vÞ, s½n sµng khen th−ëng çc ®¬n vÞ vµ ç nh©n xuÊt

s¾c. B¸c trao cho ®¬n vÞ mét tr¨m huy hiÖu lµm gi¶i th−ëng trong

b−íc ®Çu vµ mong tÊt c¶ mäi ng−êi sÏ lµm trßn nhiÖm vô, thi ®ua

cïng víi toµn d©n thùc hiÖn kÕ ho¹ch dµi h¹n cña Nhµ n−íc.

Nãi th¸ng 3-1958.


Hµ Néi, 1975, tr.318-320.

378

Bµi NãI T¹I TR¦êNG SÜ QUAN LôC QU¢N VIÖT NAM

B¸c thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ tá lêi khen ngîi nh÷ng

thµnh tÝch ®· ®¹t ®−îc cña nhµ tr−êng vÒ çc mÆt: ChÝnh trÞ, qu©n

sù, kü thuËt b¾n sóng, ®iÒu lÖnh vµ t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh

tiÕt kiÖm...

§¶ng vµ ChÝnh phñ giao cho qu©n ®éi ta hai nhiÖm vô:

1. X©y dùng qu©n ®éi nh©n d©n ngµy cµng hïng m¹nh vµ s½n

sµng chiÕn ®Êu.

2. ThiÕt thùc tham gia lao ®éng s¶n xuÊt ®Ó gãp phÇn x©y

dùng chñ nghÜa x· héi.

§ã lµ hai nhiÖm vô rÊt vÎ vang; hai nhiÖm vô ®ã nhÊt trÝ víi

nhau.

Çc chó cÇn ph¶i ra søc häc tËp vµ c«ng t¸c ®Ó x©y dùng qu©n

®éi, ®ång thêi ph¶i ra søc tham gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm, ñng hé

nh÷ng ®¬n vÞ chuyÓn sang s¶n xuÊt. B¸c tin ch¾c r»ng çc chó sÏ

cïng víi toµn qu©n thùc hiÖn tèt hai nhiÖm vô ®ã.

Khãa häc nµy ®· s¾p kÕt thóc; çc chó s¾p ®i nhËn c«ng t¸c

míi. Çc chó cÇn m¹nh d¹n ¸p dông nh÷ng ®iÒu ®· häc ®−îc,

nh−ng cÇn ph¶i ¸p dông mét çch thiÕt thùc, thÝch hîp víi hoµn

c¶nh cña ta; chí gi¸o ®iÒu, chí m¸y mãc. Çc chó cÇn ph¶i khiªm

tèn häc tËp nh÷ng çn bé vµ chiÕn sÜ ë ®¬n vÞ, chí tù ®¹i, tù cao.

Çc chó cÇn ph¶i n©ng cao tinh thÇn c¶nh gi¸c, n©ng cao tÝnh tæ

bµi nãi t¹i tr−êng sÜ quan lôc qu©n viÖt nam 379

chøc, tÝnh kû luËt, tÝch cùc chÊp hµnh ®iÒu lÖnh, chÊp hµnh nh÷ng

chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.

Mét ®iÒu rÊt quan träng n÷a, cã thÓ nãi lµ quan träng bËc

nhÊt, lµ ph¶i t¨ng c−êng ®oµn kÕt: ®oµn kÕt gi÷a häc viªn vµ çn

bé, gi÷a nhµ tr−êng vµ ®¬n vÞ, ®oµn kÕt gi÷a häc viªn míi tèt

nghiÖp víi çn bé vµ chiÕn sÜ ë ®¬n vÞ, ®oµn kÕt gi÷a ®¬n vÞ miÒn

B¾c vµ ®¬n vÞ miÒn Nam, gi÷a ®¬n vÞ chiÕn ®Êu vµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt,

®oµn kÕt chÆt chÏ gi÷a qu©n ®éi vµ nh©n d©n...

Cuèi cïng B¸c chóc çc chó häc viªn khi vÒ ®¬n vÞ cè g¾ng lµm

®óng nh÷ng ®iÓm ®ã ®Ó lu«n lu«n tiÕn bé vµ ®¹t nhiÒu thµnh tÝch.

Chóc çc çn bé, gi¸o viªn vµ nh©n viªn thu nhiÒu kÕt qu¶ trong

khãa häc s¾p tíi ®Ó båi d−ìng ®−îc nhiÒu çn bé tèt cho qu©n ®éi.

B¸c tÆng nhµ tr−êng 100 huy hiÖu ®Ó lµm gi¶i th−ëng cho

nh÷ng ®ång chÝ ®· ®¹t ®−îc thµnh tÝch kh¸ trong khãa häc võa

qua, ®ång thêi ®Ó khuyÕn khÝch tinh thÇn thi ®ua trong häc tËp vµ

c«ng t¸c s¾p tíi.

Nãi ngµy 5-4-1958.


Hµ Néi, 1975, tr.326-328.

380

Lêi PH¸T BIÓU TRONG BUæI KHAI M¹C Kú HäP THø T¸M QUèC HéI KHãa I27

Th−a §oµn Chñ tÞch,

Th−a çc vÞ ®¹i biÓu,

Thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ, t«i xin th©n ¸i chµo

mõng Quèc héi, çc vÞ ®¹i biÓu, vµ chóc khãa häp Quèc héi lÇn thø

t¸m thµnh c«ng tèt ®Ñp.

Quèc héi häp kú nµy trong lóc t×nh h×nh thÕ giíi còng nh−

trong n−íc cã nh÷ng biÕn chuyÓn quan träng.

- Trªn thÕ giíi th× lùc l−îng cña phe hßa b×nh, d©n chñ vµ x·

héi chñ nghÜa ®· m¹nh h¬n h¼n lùc l−îng phe ®Õ quèc g©y chiÕn.

ViÖc Liªn X« thµnh c«ng trong viÖc chÕ t¹o tªn löa xuyªn qua çc

lôc ®Þa vµ phãng vÖ tinh nh©n t¹o cµng cñng cè −u thÕ cña phe ta.

Hai cuéc Héi nghÞ cña çc ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n thÕ giíi

häp vµo th¸ng 11-1957 ë M¸txc¬va cµng chøng tá sù ®oµn kÕt

nhÊt trÝ vµ sù hïng m¹nh cña phe x· héi chñ nghÜa vµ cña phong

trµo céng s¶n vµ c«ng nh©n thÕ giíi. B¶n Tuyªn bè chung cña 12

®¶ng céng s¶n vµ ®¶ng c«ng nh©n çc n−íc x· héi chñ nghÜa, vµ

b¶n Tuyªn ng«n hßa b×nh cña Héi nghÞ 64 ®¶ng céng s¶n vµ c«ng

nh©n thÕ giíi lµ nh÷ng v¨n kiÖn lÞch sö soi s¸ng ®−êng lèi ®Êu

tranh cña phong trµo hßa b×nh - d©n chñ, ®éc lËp d©n téc vµ x·

héi chñ nghÜa thÕ giíi. T«i ch¾c r»ng Quèc héi ta nhiÖt liÖt hoan

lêi ph¸t biÓu trong buæi khai m¹c kú häp thø t¸m... 381

nghªnh hai v¨n kiÖn vÜ ®¹i Êy, vµ nh©n d©n ta cµng n©ng cao

t×nh ®oµn kÕt víi çc n−íc x· héi chñ nghÜa anh em do Liªn X«

l·nh ®¹o.

Phong trµo chèng chñ nghÜa thùc d©n ë ch©u ¸, ch©u Phi vµ

ch©u Mü latinh còng ®ang ph¸t triÓn m¹nh. Héi nghÞ nh©n d©n ¸ - Phi häp ë Thñ ®« Ai CËp võa råi ®· cñng cè sù ®oµn kÕt vµ t¨ng

c−êng lùc l−îng cña çc d©n téc trong cuéc ®Êu tranh chèng chñ

nghÜa thùc d©n, gi÷ g×n hßa b×nh vµ ®éc lËp d©n téc.

ë ViÖt Nam ta còng nh− ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi, ®ang s«i næi

phong trµo tá t×nh ñng hé cuéc chiÕn ®Êu anh dòng cña nh©n d©n

Angiªri anh em, vµ lªn ¸n ®Õ quèc can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé

cña nh©n d©n Nam D−¬ng.

HiÖn nay trªn thÕ giíi ®ang s«i næi phong trµo ®Êu tranh ®Ó

cñng cè hßa b×nh, ®ßi ®×nh chØ thö vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ,

®ßi häp héi nghÞ nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu çc n−íc. Võa råi X«viÕt

tèi cao Liªn X« ®· quyÕt ®Þnh Liªn X« tù m×nh chñ ®éng ngõng thö

vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ, vµ yªu cÇu Anh, Mü còng sÏ theo

g−¬ng Liªn X« mµ chÊm døt viÖc thö vò khÝ nguyªn tö vµ khinh

khÝ. §ã lµ mét quyÕt ®Þnh cã ý nghÜa lÞch sö to lín, gãp phÇn tÝch

cùc vµo sù nghiÖp b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.

T«i tin ch¾c r»ng Quèc héi ta, nh©n d©n ta sÏ cïng víi nh©n

d©n thÕ giíi nhiÖt liÖt hoan nghªnh vµ ñng hé s¸ng kiÕn ®ã cña

Liªn X«. Chóng ta thµnh thùc biÕt ¬n Liªn X« vÜ ®¹i, v× sù sèng

cßn chung cña loµi ng−êi, ®· ®Ò ra s¸ng kiÕn ®ã. Chóng ta yªu cÇu

çc ChÝnh phñ Mü, Anh cïng noi theo g−¬ng Liªn X« mµ ®×nh chØ

viÖc thö vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ. Chóng ta yªu cÇu çc n−íc

mau tho¶ thuËn häp héi nghÞ nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu çc n−íc ®Ó ®i

tíi c¶i thiÖn t×nh h×nh thÕ giíi, thiÕt thùc b¶o vÖ hßa b×nh.

- Trong n−íc ta, sau ba n¨m hßa b×nh, chóng ta ®· hoµn thµnh

th¾ng lîi c«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ ë miÒn B¾c. C«ng t¸c c¶i çch


ruéng ®Êt, kÓ c¶ söa sai, ®· c¨n b¶n kÕt thóc tèt. Çc c¬ së s¶n

xuÊt cò ®· ®−îc kh«i phôc, nhiÒu nhµ m¸y míi ®−îc x©y dùng lªn,

møc s¶n xuÊt cña nhiÒu ngµnh ®· ®¹t møc tr−íc chiÕn tranh.

L−¬ng thùc ®· v−ît xa møc ®ã. Ho¹t ®éng kinh tÕ trong n−íc ®·

trë l¹i b×nh th−êng, ho¹t ®éng v¨n hãa còng ®· b−íc ®Çu ®−îc ph¸t

triÓn, ®êi sèng nh©n d©n còng ®· ®−îc c¶i thiÖn b−íc ®Çu.

MÆc dï kinh tÕ n−íc ta l¹c hËu, l¹i bÞ chiÕn tranh kÐo dµi tµn

ph¸ nÆng nÒ, mÆc dï c«ng t¸c x©y dùng kinh tÕ, ph¸t triÓn v¨n hãa

®èi víi chóng ta cßn míi mÎ, gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ kh«ng tr¸nh

khái nh÷ng khuyÕt ®iÓm, nh÷ng viÖc hoµn thµnh kh«i phôc kinh

tÕ lµ mét th¾ng lîi to lín cña nh©n d©n ta. Nã chøng tá ®−êng lèi

cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ®−îc Quèc héi th«ng qua lµ ®óng, chøng tá

sù cè g¾ng cña nh©n d©n, bé ®éi vµ çn bé ta trong mäi ngµnh vµ

mäi c«ng t¸c.

VÒ c«ng viÖc ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt n−íc nhµ, trong ba

n¨m qua, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta ®· kh«ng ngõng cè g¾ng.

Phong trµo ®Êu tranh yªu n−íc cña ®ång bµo miÒn Nam ®−îc gi÷

v÷ng vµ hiÖn ®ang ph¸t triÓn. Phong trµo ®ßi hiÖp th−¬ng tæng

tuyÓn cö, ®óng nh− Héi nghÞ Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh, ®ßi lËp l¹i quan

hÖ b×nh th−êng gi÷a hai miÒn, ®ang tiÕp tôc. §Æc biÖt lµ hiÖn nay,

nh©n d©n ta tõ Nam ®Õn B¾c ®ang s«i næi h−ëng øng C«ng hµm

ngµy 7-3-1958 cña ChÝnh phñ ta28 vµ chèng can thiÖp cña ®Õ quèc

Mü vµo miÒn Nam. T«i ®Ò nghÞ Quèc héi nhiÖt liÖt hoan nghªnh

tinh thÇn anh dòng cña ®ång bµo miÒn Nam vµ tinh thÇn cña ®ång

bµo c¶ n−íc ®oµn kÕt ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt n−íc nhµ.

Nh©n dÞp nµy, t«i xin thay mÆt ChÝnh phñ ta tá lêi hoan

nghªnh ñy ban Quèc tÕ do Ên §é lµm Chñ tÞch ®· cã nh÷ng cè

g¾ng trong c«ng viÖc gi÷ g×n hßa b×nh ë ViÖt Nam.

Nh− çc vÞ ®Òu biÕt, §¶ng vµ ChÝnh phñ ta ®· nhËn ®Þnh r»ng

tõ ngµy hßa b×nh lËp l¹i, miÒn B¾c n−íc ta ®· tõ çch m¹ng d©n


téc - d©n chñ nh©n d©n chuyÓn sang çch m¹ng x· héi chñ nghÜa.

NhiÖm vô tr−íc m¾t cña toµn d©n ta lµ ra søc x©y dùng vµ cñng cè

miÒn B¾c, ®−a miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, ®ång thêi

®Êu tranh thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ, nh»m x©y dùng mét

n−íc ViÖt Nam hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu

m¹nh. NhËn ®Þnh ®ã cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng. Çch m¹ng

chuyÓn biÕn ®ßi hái ph¶i cã mét sù chuyÓn biÕn s©u s¾c vÒ t− t−ëng

vµ nhËn thøc, ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch, nh÷ng biÖn ph¸p

vÒ c«ng t¸c tæ chøc phï hîp víi t×nh h×nh míi.

Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa lµ nh»m xãa bá mäi chÕ ®é ng−êi

bãc lét ng−êi ë n−íc ta, nh»m ®−a l¹i ®êi sèng no Êm cho toµn d©n

ta. §ã lµ mét cuéc çch m¹ng vÜ ®¹i vµ vÎ vang nhÊt trong lÞch sö

loµi ng−êi, nh−ng ®ång thêi còng lµ mét cuéc çch m¹ng gay go,

phøc t¹p vµ khã kh¨n nhÊt. Mçi ng−êi chóng ta ph¶i chuÈn bÞ t−

t−ëng vµ nghÞ lùc ®Ó v−ît qua mäi thö th¸ch vµ hoµn thµnh th¾ng

lîi cuéc çch m¹ng nµy.

Sau khi hoµn thµnh kh«i phôc kinh tÕ vµ b−íc ®Çu ph¸t triÓn

v¨n hãa, chóng ta b−íc vµo thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa

theo kÕ ho¹ch dµi h¹n. Quèc héi sÏ nghe vµ th¶o luËn b¶n b¸o ço

cña ChÝnh phñ, kiÓm ®iÓm mäi mÆt c«ng t¸c ba n¨m qua, vµ ®Ò ra

nh÷ng nhiÖm vô lín vµ c«ng t¸c lín s¾p tíi. Quèc héi sÏ th¶o luËn

vµ th«ng qua kÕ ho¹ch 1958.

ViÖc th«ng qua kÕ ho¹ch 1958 cã mét ý nghÜa quan träng, v× nã

lµ n¨m ®Çu cña kÕ ho¹ch dµi h¹n. T«i tin r»ng kÕ ho¹ch ®−îc Quèc

héi th«ng qua sÏ g©y tinh thÇn tin t−ëng vµ phÊn khëi trong c¶

n−íc, sÏ ®éng viªn mäi tÇng líp nh©n d©n ta h¨ng h¸i hoµn thµnh

vµ hoµn thµnh v−ît møc kÕ ho¹ch, lµm cho nÒn kinh tÕ vµ v¨n hãa

n−íc ta ph¸t triÓn thªm lªn vµ ®Ó c¶i thiÖn dÇn dÇn ®êi sèng cña

nh©n d©n, bé ®éi vµ çn bé ta.


Quèc héi sÏ nghe b¸o ço vÒ vÊn ®Ò ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc

nhµ. Cuéc ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng

ph¸p hßa b×nh trªn c¬ së ®éc lËp vµ d©n chñ lµ mét cuéc çch m¹ng

l©u dµi, khã kh¨n, phøc t¹p. §Õ quèc Mü vµ tay sai kh«ng ®Õm xØa

®Õn nguyÖn väng tha thiÕt nhÊt cña nh©n d©n ta, tr¾ng trîn vi

ph¹m çc ®iÒu −íc cña Héi nghÞ Gi¬nev¬, ©m m−u chia c¾t l©u dµi

®Êt n−íc ta, ©m m−u ®−a miÒn Nam vµo khèi x©m l−îc §«ng -

Nam ¸ ®Ó g©y l¹i chiÕn tranh. Nh−ng ©m m−u th©m ®éc cña

chóng nhÊt ®Þnh sÏ thÊt b¹i. T×nh h×nh thÕ giíi hiÖn nay kh«ng

cho phÐp bän ®Õ quèc tù ý muèn lµm giã lµm m−a. Lùc l−îng hßa

b×nh vµ çch m¹ng thÕ giíi ®ang tiÕn lªn m¹nh mÏ, lùc l−îng ®Õ

quèc ®ang ®i vµo con ®−êng suy ®åi, sù nghiÖp x©y dùng x· héi chñ

nghÜa ë miÒn B¾c còng nh− phong trµo çch m¹ng ë miÒn Nam

ngµy cµng ph¸t triÓn thuËn lîi, cho nªn nh©n d©n ta nhÊt ®Þnh

thµnh c«ng trong sù nghiÖp thèng nhÊt n−íc nhµ.

Th−a §oµn Chñ tÞch,


Tõ ngµy bÇu cö ®Õn nay, Quèc héi ta ®· lu«n lu«n ph¸t huy

truyÒn thèng ®oµn kÕt nhÊt trÝ cña toµn d©n ta, trong mäi c«ng t¸c

kh¸ng chiÕn còng nh− kiÕn quèc ®Òu nhÊt trÝ víi nh÷ng nhËn ®Þnh

cña §¶ng vµ ChÝnh phñ. Nhê vËy, mµ mäi c«ng t¸c cña chóng ta

do Quèc héi th«ng qua ®Òu ®−îc thùc hiÖn tèt ®Ñp. §ã lµ mét

truyÒn thèng quý b¸u cña Quèc héi ta, mét −u ®iÓm c¨n b¶n cña

chÕ ®é ta.

T«i tin r»ng trong khãa häp Quèc héi lÇn thø t¸m nµy, trªn c¬

së ph¸t huy d©n chñ réng r·i, Quèc héi sÏ tËp hîp ®−îc nh÷ng ý

kiÕn dåi dµo cña çc ®¹i biÓu, cña nh©n d©n, sÏ quyÕt ®Þnh mét

çch s¸ng suèt çc c«ng viÖc quan hÖ tíi quèc kÕ d©n sinh mµ

ChÝnh phñ sÏ tr×nh ®Ó Quèc héi xÐt.


T«i tin r»ng, víi truyÒn thèng ®oµn kÕt nhÊt trÝ cña chóng ta,

Quèc héi vµ ChÝnh phñ sÏ nhÊt trÝ trong c¸c vÊn ®Ò th¶o luËn.

Mét lÇn n÷a, xin chóc c¸c ®¹i biÓu m¹nh kháe, chóc khãa häp

Quèc héi thµnh c«ng.



ngµy 17-4-1958.

386

B¸O ÇO C¤NG T¸C CñA BAN SöA §æI HIÕN PH¸P T¹I QUèC HéI N¦íC VIÖT NAM

D¢N CHñ CéNG HßA KHãa I, Kú HäP THø T¸M


H«m nay t«i xin thay mÆt Ban söa ®æi HiÕn ph¸p b¸o ço

nh÷ng viÖc chóng t«i ®· lµm ®−îc tõ khãa häp Quèc héi lÇn tr−íc

tíi nay.

B¶n HiÕn ph¸p söa ®æi sÏ dùa vµo HiÕn ph¸p 194629. Nh−ng

b¶n HiÕn ph¸p söa ®æi cña ta l¹i sÏ ®−îc thi hµnh trong lóc ®Êt

n−íc cßn bÞ t¹m chia lµm hai miÒn: miÒn B¾c ®−¬ng tiÕn dÇn lªn

chñ nghÜa x· héi vµ miÒn Nam th× nh− mét thuéc ®Þa cña ®Õ quèc

Mü. Nh÷ng nÐt ®Æc biÖt Êy tÊt nhiªn ph¶i ph¶n ¸nh vµo b¶n HiÕn

ph¸p söa ®æi cña ta, còng nh− b¶n HiÕn ph¸p Êy ph¶i c¨n cø vµo

t×nh h×nh thùc tÕ n−íc nhµ vµ nhiÖm vô çch m¹ng trong giai ®o¹n

hiÖn t¹i.

Cho tíi nay, Ban söa ®æi HiÕn ph¸p ®· häp 18 lÇn, ®· th¶o luËn

vµ th«ng qua 9 b¶n thuyÕt tr×nh lín, gåm nh÷ng vÊn ®Ò nh−: TÝnh

chÊt vµ néi dung cña b¶n HiÕn ph¸p míi. TÝnh chÊt vµ nhiÖm vô

cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa. ChÕ ®é kinh tÕ x· héi.

QuyÒn lîi vµ nghÜa vô c«ng d©n, chÕ ®é tuyÓn cö. Tæ chøc nhµ n−íc,

c¬ quan chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, tßa ¸n vµ viÖn kiÓm s¸t, v.v..

b¸o ço c«ng t¸c cña ban söa ®æi hiÕn ph¸p... 387

Nhê sù cè g¾ng cña Ban th− ký vµ sù tËn tuþ cña anh chÞ em

çn bé, chóng t«i ®· hoµn thµnh b−íc ®Çu b¶n s¬ th¶o HiÕn ph¸p

söa ®æi. Sau khãa häp Quèc héi nµy, chóng t«i sÏ chuyÓn sang

b−íc thø hai lµ Tr−ng cÇu ý kiÕn cña nh©n d©n, mµ tr−íc tiªn lµ ý

kiÕn cña çc chÝnh ®¶ng, çc ®oµn thÓ nh©n d©n vµ çc c¬ quan.


Trong khi tiÕn hµnh x©y dùng b¶n s¬ th¶o HiÕn ph¸p söa ®æi,

chóng t«i cã nhËn ®−îc mét sè ý kiÕn cña mÊy vÞ ®¹i biÓu Quèc héi,

chóng t«i rÊt hoan nghªnh sù sèt s¾ng ®ãng gãp ®ã vµ ®· nghiªn

cøu kü nh÷ng ý kiÕn Êy. HiÖn nay, viÖc x©y dùng b¶n HiÕn ph¸p

söa ®æi s¾p b−íc sang b−íc hai, chóng t«i chê ®ãn nh÷ng ý kiÕn

cña ®ång bµo vµ cña çc vÞ ®¹i biÓu Quèc héi.

Chóng t«i xin høa víi Quèc héi r»ng chóng t«i sÏ tiÕp tôc cè

g¾ng hoµn thµnh ®Çy ®ñ nhiÖm vô quan träng mµ Quèc héi ®· trao

cho vµ lµm cho n−íc ta cã mét b¶n HiÕn ph¸p xøng ®¸ng víi nh÷ng

th¾ng lîi vµ nh÷ng tiÕn bé vÎ vang cña nh©n d©n ta.

§äc ngµy 18-4-1958.

Tµi liÖu l−u t¹i Phßng L−u tr÷

V¨n phßng Quèc héi.

388

§IÖN MõNG CHñ TÞCH TIT¤

KÝnh göi ®ång chÝ Tit«, Chñ tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n

Liªn bang Nam T−,

Nh©n dÞp ®ång chÝ ®−îc bÇu l¹i lµm Chñ tÞch n−íc Céng hßa

Nh©n d©n Liªn bang Nam T−, thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam vµ

ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, t«i xin göi ®ång chÝ

lêi chóc mõng nhiÖt liÖt.

KÝnh chóc ®ång chÝ thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch míi trong c«ng

cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa.



hå chÝ minh


ngµy 23-4-1958.

389

LêI K£U GäI NH¢N NGµY QUèC TÕ LAO §éNG 1-5 (1958)


Tõ ngµy 1-5 n¨m ngo¸i ®Õn ngµy 1-5 n¨m nay, t×nh h×nh thÕ

giíi vµ trong n−íc cã nhiÒu biÕn chuyÓn tèt.

Trªn thÕ giíi, tõ hai cuéc héi nghÞ lÞch sö cña çc ®¶ng céng

s¶n vµ ®¶ng c«ng nh©n ë M¸txc¬va, phe x· héi chñ nghÜa ®øng

®Çu lµ Liªn X« cµng thªm ®oµn kÕt nhÊt trÝ; lùc l−îng hßa b×nh,

®éc lËp d©n téc, d©n chñ vµ x· héi chñ nghÜa trªn thÕ giíi cµng

thªm m¹nh mÏ.

ViÖc Liªn X« ®Ò nghÞ häp héi nghÞ nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu çc

n−íc vµ viÖc Liªn X« tù m×nh chñ ®éng ®×nh chØ thö vò khÝ nguyªn tö

vµ khinh khÝ ®−îc nh©n d©n thÕ giíi nhiÖt liÖt ñng hé vµ ®ang ®Èy

m¹nh phong trµo hßa b×nh thÕ giíi chèng bän ®Õ quèc hiÕu chiÕn.

ë çc n−íc x· héi chñ nghÜa, kinh tÕ ngµy cµng phån vinh vµ

®êi sèng nh©n d©n kh«ng ngõng ®−îc c¶i thiÖn. Tr¸i l¹i, kinh tÕ

Mü b¾t ®Çu khñng ho¶ng, ®· ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn nhiÒu n−íc

trong hÖ thèng t− b¶n chñ nghÜa. Phong trµo chèng Mü ë çc n−íc

ngµy cµng lªn cao.

Héi nghÞ ®oµn kÕt nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi cuèi n¨m ngo¸i

vµ Héi nghÞ çc n−íc ®éc lËp ë ch©u Phi30 míi ®©y lµ nh÷ng viÖc

quan träng chøng tá thªm sù lín m¹nh nhanh chãng cña çc lùc

l−îng d©n téc ®éc lËp vµ sù tan r· cña chñ nghÜa thùc d©n.


ë trong n−íc, do søc lao ®éng cÇn cï cña nh©n d©n ta vµ sù

gióp ®ì hÕt lßng cña çc n−íc anh em, chóng ta ®· kÕt thóc th¾ng

lîi thêi kú kh«i phôc kinh tÕ. Trong ba n¨m qua chóng ta ®· thu

®−îc nh÷ng thµnh tÝch to lín vÒ mäi mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n

hãa, x· héi. §êi sèng cña nh©n d©n ta ®· ®−îc c¶i thiÖn b−íc ®Çu.

Thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh kh«ng ngõng cñng cè vµ

ph¸t triÓn ngµy cµng ph¸t huy t¸c dông l·nh ®¹o toµn bé kinh

tÕ quèc d©n.

C«ng t¸c söa sai hoµn thµnh tèt ®· ph¸t huy nh÷ng th¾ng lîi

cña c¶i çch ruéng ®Êt, ®oµn kÕt n«ng th«n, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt,

t¹o thªm ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc cñng cè vµ më réng çc tæ ®æi

c«ng, x©y dùng hîp t¸c x· n«ng nghiÖp.

Trong ba n¨m qua, chóng ta ®· më réng vµ cñng cè MÆt trËn

d©n téc thèng nhÊt, t¨ng c−êng ®oµn kÕt çc d©n téc ®a sè vµ thiÓu

sè, ®ång bµo trong n−íc vµ kiÒu bµo ë n−íc ngoµi.

C«ng t¸c cñng cè chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n, cñng cè quèc

phßng, gi÷ v÷ng trËt tù an ninh, nãi chung ®· thu ®−îc nh÷ng

thµnh tÝch tèt.

VÒ vÊn ®Ò ®Êu tranh thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ, ®ång bµo

ta tõ B¾c chÝ Nam ®oµn kÕt mét lßng chèng ®Õ quèc Mü can thiÖp

hßng biÕn miÒn Nam n−íc ta thµnh thuéc ®Þa vµ c¨n cø qu©n sù

cña chóng. HiÖn nay, phong trµo ñng hé bøc C«ng hµm ngµy 7-3-

1958 cña ChÝnh phñ ta ®ang lªn m¹nh.

VÒ quan hÖ quèc tÕ, chóng ta kh«ng ngõng t¨ng c−êng ®oµn

kÕt víi Liªn X«, Trung Quèc vµ çc n−íc anh em kh¸c, ph¸t triÓn

quan hÖ h÷u nghÞ víi çc n−íc ¸ - Phi, tranh thñ sù ®ång t×nh vµ

ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh ë çc n−íc vµ gãp phÇn

b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.

H«m nay, cïng nh©n d©n lao ®éng thÕ giíi, chóng ta nhiÖt

liÖt chµo mõng Ngµy 1-5, trong lßng ®Çy tin t−ëng vµ phÊn khëi,

lêi kªu gäi nh©n ngµy quèc tÕ lao ®éng... 391

quyÕt t©m v−ît mäi khã kh¨n, tiÕn lªn lµm trßn nh÷ng nhiÖm

vô míi.

*

* *

Tõ ngµy hßa b×nh lËp l¹i, miÒn B¾c n−íc ta ®· chuyÓn sang

thêi kú qu¸ ®é tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Sau khi hoµn thµnh

kh«i phôc kinh tÕ, chóng ta b−íc sang thêi kú x©y dùng kinh tÕ cã

kÕ ho¹ch. N¨m nay chóng ta ®i vµo thùc hiÖn kÕ ho¹ch 3 n¨m b−íc

®Çu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa, b−íc ®Çu c¶i t¹o nÒn kinh tÕ

quèc d©n theo chñ nghÜa x· héi. NhiÖm vô trung t©m trong n¨m

nay lµ hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v−ît møc kÕ ho¹ch Nhµ n−íc

n¨m 1958. Cho nªn nh©n d©n ta, ®Æc biÖt lµ c«ng nh©n vµ n«ng

d©n ta, ph¶i h¨ng h¸i thi ®ua yªu n−íc, thùc hiÖn khÈu hiÖu: lµm

nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ.

Mét mÆt, chóng ta ph¶i ra søc c¶i tiÕn qu¶n lý kinh tÕ, n©ng

cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, t¨ng c−êng kû luËt lao ®éng, kiªn quyÕt

chèng l·ng phÝ, tham «; ra søc häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chÝnh

trÞ, v¨n hãa vµ kü thuËt; khiªm tèn häc hái kinh nghiÖm tiªn tiÕn

cña c¸c n−íc anh em.

MÆt kh¸c, chóng ta cÇn n©ng cao c¶nh gi¸c, ng¨n ngõa bän

ph¸ ho¹i, kiªn quyÕt gi÷ v÷ng trËt tù an ninh; tiÕp tôc chèng ®Çu

c¬ tÝch tr÷, æn ®Þnh thÞ tr−êng, æn ®Þnh tiÒn tÖ h¬n n÷a. §ång thêi,

chóng ta ph¶i thùc hiÖn chuyÓn thªm lùc l−îng vÒ mÆt trËn s¶n

xuÊt, söa l¹i chÕ ®é tiÒn l−¬ng ®Ó c¶i thiÖn dÇn dÇn ®êi sèng cho

c«ng nh©n, c¸n bé, bé ®éi vµ nh©n viªn ta.

Chóng ta lu«n lu«n gi−¬ng cao ngän cê hßa b×nh thèng nhÊt,

®oµn kÕt toµn d©n, kiªn quyÕt vµ bÒn bØ ®Êu tranh chèng ®Õ quèc

Mü lµ trë lùc chÝnh ®ang ng¨n c¶n sù nghiÖp thèng nhÊt n−íc nhµ

trªn c¬ së HiÖp nghÞ Gi¬nev¬. Nh©n d©n ta kiªn quyÕt ®ßi hiÖp

th−¬ng gi÷a hai miÒn ®Ó bµn vÒ nh÷ng ®Ò nghÞ hîp t×nh hîp lý vµ


rÊt thiÕt thùc cña ChÝnh phñ ta. Chóng ta s½n sµng gÆp ®¹i biÓu

chÝnh quyÒn miÒn Nam nh»m ®i ®Õn tho¶ thuËn víi nhau vÒ

nh÷ng vÊn ®Ò cã lîi cho sù nghiÖp thèng nhÊt Tæ quèc.

*

* *


Nh÷ng nhiÖm vô trªn ®©y ®· ®−îc Quèc héi (khãa häp thø

t¸m) th«ng qua; chóng ta ph¶i ®oµn kÕt phÊn ®Êu, ra søc thùc

hiÖn ®Çy ®ñ.

Ngµy 1-5 n¨m nay lµ mét ngµy ®oµn kÕt, ®Êu tranh, tin t−ëng

vµ phÊn khëi. Nh©n dÞp nµy, t«i xin thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ,

th©n ¸i:

- Chµo mõng vµ khen ngîi çc anh hïng vµ chiÕn sÜ thi ®ua

yªu n−íc, tiªu biÓu cho tinh thÇn lao ®éng s¸ng t¹o vµ anh dòng

phÊn ®Êu cña nh©n d©n ta;

- Khen ngîi anh chÞ em c«ng nh©n ®ang h¨ng h¸i thi ®ua thùc

hiÖn kÕ ho¹ch Nhµ n−íc n¨m 1958;

- Khen ngîi ®ång bµo n«ng d©n ®ang ra søc ®Èy m¹nh s¶n

xuÊt n«ng nghiÖp, ph¸t triÓn phong trµo ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·;

- Khen ngîi anh chÞ em lao ®éng trÝ ãc ®ang ra søc gãp tµi

n¨ng vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa; khen ngîi çc

chiÕn sÜ b×nh d©n häc vô ®ang xung phong diÖt giÆc dèt;

- Khen ngîi bé ®éi vµ c«ng an ®ang ra søc häc tËp vµ canh

phßng ®Ó b¶o bÖ Tæ quèc, b¶o vÖ lao ®éng hßa b×nh cña nh©n d©n ta;

- Khen ngîi çn bé, c«ng chøc vµ nh©n viªn ®ang mét lßng mét

d¹ phôc vô nh©n d©n;

- Khen ngîi ®ång bµo miÒn Nam ®ang ®Êu tranh anh dòng

chèng ®Õ quèc Mü vµ tay sai, ®ßi tù do d©n chñ vµ c¶i thiÖn ®êi

sèng, ®ßi hiÖp th−¬ng vµ ®Æt l¹i quan hÖ b×nh th−êng gi÷a hai

miÒn nh»m thèng nhÊt Tæ quèc;

lêi kªu gäi nh©n ngµy quèc tÕ lao ®éng... 393

- Hái th¨m kiÒu bµo ë n−íc ngoµi lu«n lu«n h−íng vÒ Tæ quèc

vµ h−ëng øng mäi chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ ta.

T«i còng xin thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ th©n ¸i göi lêi chóc

mõng nh©n d©n çc n−íc x· héi chñ nghÜa anh em, chóc mõng

nh©n d©n lao ®éng çc n−íc l¸ng giÒng vµ çc n−íc kh¸c trªn toµn

thÕ giíi.

- Tinh thÇn Ngµy 1 th¸ng 5 mu«n n¨m!

- ViÖt Nam hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu

m¹nh mu«n n¨m!


Hå CHÝ MiNH


ngµy 1-5-1958.

394

ANGI£RI ANH DòNG

Çch ®©y bèn n¨m r−ìi chØ cã mÊy nhãm du kÝch bÐ nhá chèng

l¹i thùc d©n Ph¸p. Ngµy nay, nh÷ng ®éi du kÝch lÎ tÎ Êy ®· trë nªn

®éi qu©n gi¶i phãng hïng m¹nh.

Sau cuéc thÊt b¹i nhôc nh· ë ViÖt Nam, thùc d©n Ph¸p kh«ng

rót ®−îc bµi häc nµo. Chóng vÉn dïng chiÕn thuËt “tèc chiÕn tèc

quyÕt” hßng ®Ëp tan phong trµo yªu n−íc cña nh©n d©n Angiªri,

chóng kh«ng hiÓu r»ng mét d©n téc ®· ®oµn kÕt nhÊt trÝ, chiÕn

®Êu anh dòng ®Ó giµnh l¹i tù do, ®éc lËp cho Tæ quèc m×nh, th×

kh«ng lùc l−îng g× th¾ng ®−îc hä.

Cuéc kh¸ng chiÕn anh dòng cña nh©n d©n Angiªri ngµy cµng

lan réng, cµng m¹nh mÏ. Nã ®· lµm cho Ph¸p chÕt ng−êi, h¹i

cña rÊt nhiÒu, lµm cho ChÝnh phñ Ph¸p lËp lªn ®æ xuèng m·i,

lµm cho giai cÊp thèng trÞ Ph¸p ngµy cµng bÞ lÖ thuéc vµo ®Õ

quèc Mü.

D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n Ph¸p, giai cÊp c«ng nh©n

vµ nh÷ng ng−êi tiÕn bé Ph¸p ®Òu kiªn quyÕt chèng l¹i cuéc chiÕn

tranh bÈn thØu cña thùc d©n.

Cuéc kh¸ng chiÕn Angiªri th× ®−îc nh©n d©n yªu chuéng hßa

b×nh thÕ giíi ñng hé nhiÖt liÖt. Trong phong trµo ñng hé Angiªri,

chØ kÓ ë miÒn B¾c ViÖt Nam ta ®· cã nhiÒu cuéc mÝt tinh, biÓu t×nh

rÇm ré. Nh©n d©n ta (cã c¶ çc em häc sinh, çc em bÐ tý hon) ®·

angiªri anh dòng 395

quyªn gãp h¬n 76 triÖu ®ång1). Sè tiÒn tuy cßn Ýt, nh−ng t×nh nghÜa

rÊt s©u xa.

H«m 23-4, Bé tr−ëng Quèc phßng Ph¸p tuyªn bè r»ng: Tõ

th¸ng 11-1954 ®Õn nay Qu©n gi¶i phãng Angiªri ®· mÊt 62.000

binh sÜ chÕt, qu©n thùc d©n Ph¸p th× chÕt 6.000 tªn.

NhiÒu vÞ Bé tr−ëng Ph¸p cã thãi quen nãi dèi, nhÊt lµ vÒ con

sè. ThÝ dô:

- Trong thêi kú kh¸ng chiÕn ë ViÖt Nam ta, nÕu céng c¸c con sè

do Bé Quèc phßng Ph¸p ®−a ra, th× ta mÊt hµng triÖu chiÕn sÜ hy

sinh, vµ suèt t¸m, chÝn n¨m chiÕn tranh qu©n ®éi thùc d©n Ph¸p

chØ mÊt ®é vµi ngh×n tªn th«i.

- Håi th¸ng 3 võa råi, khi sang Sµi Gßn ®Ó t©ng bèc tæng Ng«,

Bé tr−ëng Ngo¹i giao Ph¸p Pin« (®¶ng viªn §¶ng X· héi Ph¸p) nãi

r»ng: Qu©n ®éi nh©n d©n ta cã 25 v¹n binh sÜ vµ 20 v¹n d©n qu©n.

Kh«ng biÕt Pin« moi con sè Êy ë ®©u ra vµ dông ý thæi phång con

sè ®Ó lµm g×? Mét ®iÒu ch¾c ch¾n lµ chÝnh quyÒn miÒn Nam còng

nhai l¹i con sè gi¶ dèi Êy ®Ó tõ chèi viÖc gi¶m qu©n sè do ChÝnh

phñ ta ®Ò nghÞ.

Theo lêi Bé tr−ëng Quèc phßng Ph¸p th× Qu©n gi¶i phãng

Angiªri chØ vÎn vÑn cã 23.500 ng−êi. Mµ thùc d©n Ph¸p ph¶i dïng

h¬n nöa triÖu binh sÜ víi vò khÝ tèi t©n cña Mü ®Ó chèng l¹i, tøc lµ

h¬n 21 binh sÜ Ph¸p chèng l¹i mét chiÕn sÜ Angiªri. Nh− thÕ lµ Bé

tr−ëng Ph¸p ®· ph¶i thõa nhËn sù anh dòng v−ît bùc cña Qu©n

gi¶i phãng Angiªri vµ sù hÌn yÕu cña qu©n ®éi thùc d©n Ph¸p.

Sù thËt lµ toµn d©n Angiªri ®· ®øng dËy chèng thùc d©n Ph¸p.

Hai viÖc sau ®©y chøng tá thªm ®iÒu ®ã:

- Cã m−êi ng−êi Angiªri ®¸ bãng giái næi tiÕng ®−îc c¸c tæ

chøc thÓ thao ë Ph¸p rÊt chiÒu chuéng, tr¶ tiÒn nhiÒu... Trung

_______________

1) TiÒn Ng©n hµng ViÖt Nam n¨m 1958 (BT).


tuÇn th¸ng 4 võa råi, nghe lêi kªu gäi cña Tæ quèc, m−êi ng−êi Êy

®· bá hÕt cña c¶i, tiÒn b¹c, bÝ mËt trèn vÒ Angiªri ®Ó tham gia

kh¸ng chiÕn.

- Còng trong thêi gian ®ã, m−êi thanh niªn t− s¶n Angiªri võa

thi ®ç líp sÜ quan ë Ph¸p (mét quan ba vµ chÝn quan mét) ®· cïng

nhau trèn vÒ n−íc ®Ó ®i theo Qu©n gi¶i phãng.

Xem nh÷ng hiÖn t−îng trªn ®©y, chóng ta cã thÓ ®o¸n ch¾c

r»ng thùc d©n Ph¸p sÏ thua, nh©n d©n Angiªri nhÊt ®Þnh th¾ng.

TRÇN LùC


ngµy 6-5-1958.

397

§IÖN BI£N PHñ

Ba ch÷ §iÖn Biªn Phñ ®· lµm cho tiÕng t¨m d©n téc ViÖt Nam

ta lõng lÉy kh¾p n¨m ch©u.

Cuèi n¨m 1946, thùc d©n Ph¸p hßng ®Æt ¸ch n« lÖ lªn vai nh©n

d©n ta mét lÇn n÷a. Chóng cè g©y ra chiÕn tranh.

Tr−íc t×nh h×nh Êy, nh©n d©n ta chØ cã thÓ chän mét con ®−êng:

HoÆc nh−îng bé cho ®Þch ®Ó råi lµm th©n tr©u ngùa; ®ã lµ con ®−êng

dÔ dµng, nh− l¨n xuèng dèc. HoÆc quyÕt t©m kh¸ng chiÕn ®Ó gi÷ lÊy

®éc lËp, tù do; con ®−êng nµy rÊt gian khæ, nh− trÌo nói cao. Nh©n

d©n ta ®· chän con ®−êng khã, vµ quyÕt t©m kh¸ng chiÕn.

§¸nh giÆc, tr−íc hÕt ph¶i cã vò khÝ, mµ vò khÝ ®Çu tiªn cña ta

lµ gËy tÇm v«ng. Ta dïng gËy tÇm v«ng ®Ó chèng l¹i m¸y bay, xe

t¨ng, ®¹i b¸c vµ tµu chiÕn cña Ph¸p, Mü. Chóng ta ®Òu nhí r»ng

ngay trong thêi kú kh¸ng chiÕn, ®Õ quèc Mü ®· ra søc gióp thùc

d©n Ph¸p ®Ó kÐo dµi chiÕn tranh.

MÆc dï thiÕu thèn mäi bÒ, khã kh¨n ®ñ thø, nh−ng toµn thÓ

®ång bµo ta tõ B¾c ®Õn Nam ®· tin t−ëng nghe theo lêi kªu gäi cña

§¶ng vµ ChÝnh phñ, ®oµn kÕt mét lßng, kh¸ng chiÕn cøu n−íc.

§¶ng nãi: “Kh¸ng chiÕn ph¶i tr−êng kú gian khæ, song nhÊt

®Þnh th¾ng lîi”. KÕt qu¶ lµ lêi nãi cña §¶ng ®· thùc hiÖn, nh©n

d©n ta ®· th¾ng, thùc d©n Ph¸p ®· thua.

Tõ ngµy 19-12-1946 ®Õn 7-5-1954, bé ®éi vµ du kÝch ta ®· ®¸nh

qu©n ®Þch chÕt vµ bÞ th−¬ng h¬n 466.000 binh sÜ.


Trong chiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ31, bé ®éi ta ®· tiªu diÖt hoÆc

b¾t lµm tï binh 16.200 tªn ®Þch, trong sè ®ã cã mét thiÕu t−íng, 16

quan n¨m, 353 tªn tõ quan mét ®Õn quan t− vµ 1.396 h¹ sÜ quan.

LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö thÕ giíi, mét ®Õ quèc hïng m¹nh ®·

bÞ nh©n d©n mét n−íc thuéc ®Þa ®¸nh cho tan tµnh t¶ t¬i, vµ ph¶i

cót vÒ n−íc.

§ång bµo ta lu«n lu«n nhí ¬n qu©n ®éi ta ®· dòng c¶m chiÕn ®Êu

®Ó gi÷ g×n nÒn ®éc lËp cho Tæ quèc vµ quyÒn tù do cho nh©n d©n.

Trong lóc toµn d©n ra søc kh¸ng chiÕn, th× “chÝ sÜ Ng« §×nh

DiÖm” ngao du ë n−íc Hoa Kú. ThÕ mµ ngµy nay, nh÷ng ng−êi cÇm

quyÒn miÒn Nam d¸m to måm nãi hä ®· ®uæi thùc d©n Ph¸p vµ

gi¶i phãng ®Êt n−íc ViÖt Nam!

Ngoµi viÖc ®¸nh ®uæi thùc d©n, kinh nghiÖm kh¸ng chiÕn th¾ng

lîi nãi chung vµ §iÖn Biªn Phñ nãi riªng, cã hai ý nghÜa to lín:

- Nã ®· khuyÕn khÝch c¸c nh©n d©n bÞ ¸p bøc ë ¸ - Phi næi dËy

chèng chñ nghÜa thùc d©n, giµnh gi¶i phãng d©n téc.

- Nã chøng tá r»ng, d−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ

ChÝnh phñ ta, vµ nh©n d©n ta ®oµn kÕt nhÊt trÝ th× khã kh¨n g×

còng kh¾c phôc ®−îc, c«ng viÖc to lín mÊy còng lµm ®−îc. Sù

nghiÖp c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn nh− vËy, c«ng cuéc x©y dùng

n−íc nhµ tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi còng nh− vËy.

L.T.


ngµy 7-5-1958.

399

Bµi NãI T¹I §¹I HéI SINH VI£N VIÖT NAM LÇN THø II32

Håi B¸c cßn ®ång tuæi víi çc ch¸u ë ®©y th× B¸c ph¶i ®i röa

b¸t hoÆc lµm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c ®Ó lÊy tiÒn mµ ®i häc. V× lóc ®ã

ch−a cã §¶ng, ch−a cã Héi thanh niªn hoÆc sinh viªn, mµ lóc ®ã

nãi ®Õn yªu n−íc lµ thùc d©n Ph¸p nã chÆt ®Çu. Cßn b©y giê çc

ch¸u cã thÓ ph¸t triÓn hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh.

Thanh niªn b©y giê lµ mét thÕ hÖ vÎ vang, v× vËy cho nªn ph¶i

tù gi¸c tù nguyÖn mµ tù ®éng c¶i t¹o t− t−ëng cña m×nh ®Ó xøng

®¸ng víi nhiÖm vô cña m×nh. Tøc lµ thanh niªn ph¶i cã ®øc, cã tµi.

Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc vÝ nh− mét anh lµm kinh tÕ tµi chÝnh rÊt

giái nh−ng l¹i ®i ®Õn thôt kÐt th× ch¼ng nh÷ng kh«ng lµm ®−îc g×

Ých lîi cho x· héi, mµ cßn cã h¹i cho x· héi n÷a. NÕu cã ®øc mµ

kh«ng cã tµi vÝ nh− «ng Bôt kh«ng lµm h¹i g×, nh−ng còng kh«ng

lîi g× cho loµi ng−êi.

Çc ch¸u Ýt hay nhiÒu còng cã mang çi dÊu vÕt cña x· héi cò,

çi t− t−ëng tiÓu t− s¶n. T− t−ëng tiÓu t− s¶n lµ çi g×? Nã lµ ç

nh©n chñ nghÜa. Ç nh©n chñ nghÜa nã ®Î ra çi t− t−ëng danh lîi,

chØ muèn lµm «ng nµy «ng kh¸c, bµ nµy bµ kh¸c. Råi t− t−ëng

danh lîi l¹i ®Î ra con nã, råi con nã l¹i ®Î ra ch¸u nã... tøc lµ hai

çi khinh lµ: khinh lao ®éng ch©n tay vµ khinh ng−êi lao ®éng

ch©n tay vµ hai çi sî lµ: sî khã nhäc vµ sî khæ.


Muèn söa ch÷a ç nh©n chñ nghÜa th× khi lµm bÊt kú viÖc g×

còng ®õng nghÜ ®Õn m×nh tr−íc, mµ ph¶i nghÜ ®Õn ®ång bµo, ®Õn

toµn d©n ®·. Ta cã c©u nãi: “Cã khã nhäc th× m×nh nªn ®i tr−íc, khi

h−ëng thô th× m×nh nªn ®i sau”; lµm viÖc g× m×nh còng nghÜ ®Õn

lîi Ých chung tr−íc vµ lîi Ých riªng sau. §èi víi thanh niªn trÝ thøc

nh− çc ch¸u ë ®©y th× cÇn ®Æt l¹i c©u hái:

Häc ®Ó lµm g×?

Häc ®Ó phôc vô ai?

§ã lµ hai c©u hái cÇn ph¶i tr¶ lêi døt kho¸t th× míi cã ph−¬ng

h−íng ®Ó söa ch÷a khuyÕt ®iÓm cña m×nh.

§Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi th× cÇn ph¶i cã çi g×?

CÇn cã lao ®éng, lao ®éng trÝ ãc vµ lao ®éng ch©n tay. Vµ ta cÇn

lao ®éng trÝ ãc kiªm lao ®éng ch©n tay, nghÜa lµ lao ®éng ch©n tay

còng ph¶i cã v¨n hãa, mµ ng−êi lao ®éng trÝ ãc còng ph¶i lµm ®−îc

lao ®éng ch©n tay. NÕu lao ®éng trÝ ãc kh«ng lµm ®−îc lao ®éng

ch©n tay vµ lao ®éng ch©n tay kh«ng cã trÝ ãc th× ®ã lµ ng−êi lao

®éng b¸n th©n bÊt to¹i.

Lao ®éng trÝ ãc mµ kh«ng lao ®éng ch©n tay, chØ biÕt lý luËn

mµ kh«ng biÕt thùc hµnh th× còng lµ trÝ thøc cã mét nöa. V× vËy,

cho nªn çc ch¸u trong lóc häc lý luËn còng ph¶i kÕt hîp víi thùc

hµnh vµ tÊt c¶ çc ngµnh kh¸c ®Òu ph¶i: Lý luËn kÕt hîp víi thùc

hµnh, häc tËp kÕt hîp víi lao ®éng.

Lao ®éng trÝ ãc ph¶i kÕt hîp víi lao ®éng ch©n tay. Häc lao

®éng ph¶i cã quyÕt t©m; muèn cã quyÕt t©m th× ph¶i cã tinh thÇn,

ph¶i cã s¸u çi yªu:

Yªu Tæ quèc: Yªu nh− thÕ nµo? Yªu lµ ph¶i lµm sao cho Tæ

quèc ta giµu m¹nh. Muèn cho Tæ quèc giµu m¹nh th× ph¶i ra søc

lao ®éng, ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm.

Yªu nh©n d©n: M×nh ph¶i hiÓu râ sinh ho¹t cña nh©n d©n, biÕt

nh©n d©n cßn cùc khæ nh− thÕ nµo, biÕt chia sÎ nh÷ng lo l¾ng,

nh÷ng vui buån, nh÷ng c«ng t¸c nÆng nhäc víi nh©n d©n.

bµi nãi t¹i ®¹i héi sinh viªn viÖt nam lÇn thø ii 401

Yªu chñ nghÜa x· héi: Yªu Tæ quèc, yªu nh©n d©n ph¶i g¾n

liÒn víi yªu chñ nghÜa x· héi, v× cã tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th×

nh©n d©n m×nh mçi ngµy mét no Êm thªm, Tæ quèc mçi ngµy mét

giµu m¹nh thªm.

Yªu lao ®éng: Muèn thËt thµ yªu Tæ quèc, yªu nh©n d©n, yªu

chñ nghÜa x· héi th× ph¶i yªu lao ®éng, v× kh«ng cã lao ®éng th× chØ

lµ nãi su«ng.

Yªu khoa häc vµ kû luËt: Bëi v× tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th×

ph¶i cã khoa häc vµ kû luËt.

Thêi ®¹i chóng ta b©y giê lµ thêi ®¹i vÖ tinh nh©n t¹o, nghÜa lµ

thêi ®¹i cña khoa häc ph¸t triÓn rÊt m¹nh, thêi ®¹i x· héi chñ

nghÜa, thêi ®¹i anh hïng; mçi ng−êi lao ®éng tèt ®Òu cã thÓ trë nªn

anh hïng (kh«ng ph¶i lµ anh hïng c¸ nh©n). VËy mong c¸c ch¸u

còng lµm ng−êi thanh niªn anh hïng trong thêi ®¹i anh hïng.

Nãi ngµy 7-5-1958.

In trong s¸ch Hå Chñ tÞch bµn vÒ gi¸o dôc, Nxb. Gi¸o dôc, Hµ Néi, 1962, tr.192-194.

402

NãI CHUYÖN VíI ÇN Bé, §åNG BµO MIÒN NAM TËP KÕT ë Hµ §¤NG

Çn bé vµ ®ång bµo miÒn Nam ra B¾c tËp kÕt, h¼n ai còng nhí

tíi quª h−¬ng. T×nh c¶m Êy rÊt chÝnh ®¸ng. Nh−ng mçi ng−êi

chóng ta cã hai gia ®×nh: Gia ®×nh riªng, nhá, vµ ®¹i gia ®×nh lµ Tæ

quèc. Cuéc ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt ®Êt n−íc hiÖn nay cña

®ång bµo miÒn Nam vµ miÒn B¾c còng lµ ®Ó cho gia ®×nh chóng ta

sum häp. Muèn ®Êu tranh thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ, ph¶i ra

søc thi ®ua s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm, x©y dùng miÒn B¾c

v÷ng m¹nh lµm nÒn t¶ng cho cuéc ®Êu tranh chÝnh trÞ, b»ng ®−êng

lèi hßa b×nh. Trong kh¸ng chiÕn, cã ng−êi ®· hái: “Kh¸ng chiÕn bao

giê th¾ng lîi? Tr−êng kú ®Õn mÊy th¸ng, ®Õn mÊy n¨m?”. Vµo lóc

®ã, qu©n ®Þch th× cã m¸y bay, tµu chiÕn, cã sóng lín, xe t¨ng, nh©n

d©n ta chØ cã gËy tÇm v«ng, con dao, çi thuæng, nh−ng §¶ng,

ChÝnh phñ ta nãi r»ng: “Tr−êng kú kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng

lîi”. Qu¶ nhiªn, cuéc kh¸ng chiÕn cña d©n téc ta ®· thµnh c«ng rùc

rì. Ngµy nay, §¶ng, ChÝnh phñ ta l¹i nãi r»ng: §Êu tranh giµnh

thèng nhÊt ®Êt n−íc lµ cuéc ®Êu tranh l©u dµi, gay go, gian khæ

nh−ng nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Khãa häp Quèc héi lÇn thø t¸m võa qua ®· quyÕt ®Þnh x©y

dùng miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, lµm c¬ së cho cuéc

®Êu tranh thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ.

nãi chuyÖn víi c¸n bé, ®ång bµo miÒn nam... 403

Anh chÞ em c¸n bé th©n ¸i ®oµn kÕt víi nhau, tuú kh¶ n¨ng

m×nh gióp ®ì ®oµn kÕt víi ®ång bµo ®Þa ph−¬ng, nhËn râ lao ®éng,

nhÊt lµ lao ®éng ch©n tay lµ vÎ vang, h¨ng h¸i t¨ng gia s¶n xuÊt,

thi ®ua tiÕt kiÖm, chó ý häc chÝnh trÞ, v¨n hãa.

Nãi ngµy 10-5-1958.


ngµy 11-5-1958.

404

TR¶ LêI NH÷NG C¢U HáI CñA Cö TRI Hµ NéI

Hái: CÇn ph¶i th¾t l−ng buéc bông ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x·

héi, nãi nh− thÕ cã ®óng kh«ng?

Tr¶ lêi: §óng. X©y dùng chñ nghÜa x· héi còng nh− lµm ruéng.

Tr−íc ph¶i khã nhäc cµy bõa, ch©n bïn tay lÊm, lµm cho lóa tèt,

th× míi cã g¹o ¨n. Sau c¸ch m¹ng thµnh c«ng, nh©n d©n Liªn X«

®· ph¶i th¾t l−ng buéc bông, phÊn ®Êu x©y dùng ngãt 18 n¨m míi

®−îc sung s−íng nh− ngµy nay. Chóng ta cã c¸c n−íc anh em hÕt

lßng gióp ®ì, nãi chung ®êi sèng ®· ®−îc c¶i thiÖn b−íc ®Çu.

Nh−ng ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi, chóng ta ph¶i t¨ng gia s¶n

xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm, phÊn ®Êu mÊy n¨m míi ®¹t ®−îc kÕt

qu¶ mäi ng−êi ¸o Êm c¬m no.

Hái: Ph¶i ch¨ng trong x· héi x· héi chñ nghÜa ai kh«ng lao ®éng còng cã ¨n? L¹i cã ng−êi nãi r»ng kh«ng lao ®éng th× kh«ng

®−îc ¨n, vËy th× nh÷ng ng−êi giµ yÕu sÏ thÕ nµo?

Tr¶ lêi: Chñ nghÜa x· héi lµ c«ng b»ng hîp lý: Lµm nhiÒu h−ëng

nhiÒu, lµm Ýt h−ëng Ýt, kh«ng lµm th× kh«ng ®−îc h−ëng. Nh÷ng

ng−êi giµ yÕu hoÆc tµn tËt sÏ ®−îc Nhµ n−íc gióp ®ì ch¨m nom.

Hái: Thêi kú qu¸ ®é tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi lµ mÊy n¨m?

Tr¶ lêi: Tr−íc kia còng cã ng−êi hái: “Tr−êng kú kh¸ng chiÕn

lµ mÊy n¨m?”. §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· tr¶ lêi: Tr−êng kú cã thÓ lµ

tr¶ lêi nh÷ng c©u hái cña cö tri hµ néi 405

5 n¨m, 10 n¨m, hoÆc 15 n¨m. Chóng ta ®oµn kÕt quyÕt t©m

kh¸ng chiÕn, ®Õn chÝn n¨m ta ®· th¾ng lîi... ViÖt Nam ta lµ mét

n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, c«ng cuéc ®æi x· héi cò thµnh x· héi

míi gian nan phøc t¹p h¬n viÖc ®¸nh giÆc. Thêi kú qu¸ ®é cña ta

ch¾c sÏ ®ßi hái ba, bèn kÕ ho¹ch dµi h¹n. NÕu nh©n d©n ta mäi

ng−êi cè g¾ng, phÊn khëi thi ®ua x©y dùng, th× thêi kú qu¸ ®é cã

thÓ rót ng¾n h¬n.

Hái: TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, th× giai cÊp t− s¶n vµ t−¬ng lai

cña con çi nhµ t− s¶n nh− thÕ nµo?

Tr¶ lêi: TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× giai cÊp t− s¶n còng

®−îc §¶ng vµ ChÝnh phñ gióp ®ì c¶i t¹o, hßa m×nh trong nh©n

d©n lao ®éng, con em cña çc nhµ t− s¶n còng ®−îc ®èi ®·i nh−

thanh niªn kh¸c (...).

Hái: TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× t«n gi¸o cã bÞ h¹n chÕ

kh«ng?

Tr¶ lêi: Kh«ng. ë çc n−íc x· héi chñ nghÜa, tÝn ng−ìng hoµn

toµn tù do. ë ViÖt Nam ta còng vËy, ngµy 30-10 n¨m kia, sau khi

®i th¨m Trung Quèc, ®oµn ®¹i biÓu C«ng gi¸o Anh ®· tuyªn bè: “ë

Trung Quèc tÝn ng−ìng hoµn toµn tù do. §èi víi C«ng gi¸o, chÝnh

quyÒn kh«ng cã thµnh kiÕn g× hÕt”.

Hái: MiÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi cã trë ng¹i g× ®Õn c«ng

cuéc thèng nhÊt n−íc nhµ hay lµ kh«ng?

Tr¶ lêi: Kh«ng. Tr¸i l¹i tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, th× vÒ mäi

mÆt chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi, miÒn B¾c ®Òu h¬n h¼n

miÒn Nam. §iÒu ®ã cµng khuyÕn khÝch vµ sÏ gióp m¹nh h¬n n÷a,

®ång bµo miÒn Nam ®Êu tranh chèng ®Õ quèc Mü vµ bÌ lò tay sai

®Ó giµnh l¹i d©n chñ vµ thèng nhÊt. TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi,

miÒn B¾c cµng thµnh hËu thuÉn v÷ng m¹nh cho c«ng cuéc ®Êu

tranh thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.


Hái: Ph¶i ch¨ng kinh tÕ cña phe x· héi chñ nghÜa m¹nh h¬n

cña phe ®Õ quèc t− b¶n?

Tr¶ lêi: Ph¶i. Tèc ®é vÒ c¨n b¶n cña kinh tÕ, phe x· héi chñ

nghÜa ngµy cµng m¹nh h¬n. §øng ®Çu phe x· héi chñ nghÜa lµ

Liªn X«. §øng ®Çu phe ®Õ quèc t− b¶n lµ n−íc Mü. Chóng ta h·y

so s¸nh kinh tÕ cña hai n−íc Êy th× râ.

S¶n xuÊt c«ng nghiÖp hai th¸ng ®Çu n¨m nay so víi hai th¸ng

®Çu n¨m ngo¸i:

Liªn X«, tæng s¶n l−îng c«ng nghiÖp t¨ng 11%; n¨ng suÊt lao

®éng t¨ng 7%.

Mü, s¶n xuÊt than gi¶m sót 20%; gang thÐp gi¶m sót 43%; xe

h¬i gi¶m sót 31%.

Liªn X«, kh«ng cã kinh tÕ khñng ho¶ng, kh«ng cã n¹n thÊt

nghiÖp.

Mü, trong 30 n¨m (tõ 1929 ®Õn 1958) bÞ bèn lÇn kinh tÕ khñng

ho¶ng. ThÊt nghiÖp lµ mét n¹n th−êng xuyªn ë Mü, gÆp kinh tÕ

khñng ho¶ng th× sè c«ng nh©n thÊt nghiÖp cµng t¨ng nhiÒu. HiÖn

nay ë Mü cã n¨m triÖu r−ëi c«ng nh©n hoµn toµn thÊt nghiÖp. §ã

lµ kh«ng kÓ mÊy triÖu c«ng nh©n nöa thÊt nghiÖp, mçi tuÇn chØ cã

c«ng viÖc lµm mÊy tiÕng ®ång hå.

Th¸ng 12-1957, tê NhËt b¸o phè U«n, c¬ quan ng«n luËn cña

®¹i t− b¶n Mü, viÕt: “Sù suy sót kinh tÕ ®· lan trµn kh¾p c¶ n−íc

Mü, kh«ng g× ng¨n chÆn ®−îc”.

Tê b¸o Ng−êi h−íng dÉn khoa häc c«ng gi¸o (Mü) viÕt: “Kinh

tÕ Mü suy sót mét çch nhanh chãng kh«ng thÓ t−ëng t−îng ®−îc.

Kh«ng ai biÕt bao giê sÏ c¶i thiÖn ®−îc t×nh tr¹ng Êy”.

B¶n b¸o ço cña ñy ban kinh tÕ trong Quèc héi Mü viÕt: “Mét

phÇn n¨m tæng sè ng−êi Mü rÊt cùc khæ. Trong sè nµy cã 830 v¹n

gia ®×nh vµ 620 v¹n ç nh©n, 28 triÖu ng−êi bÞ tµn tËt vµ kh«ng cã

søc lao ®éng. ë miÒn Nam n−íc Mü cã mét triÖu r−ëi gia ®×nh n«ng

d©n nghÌo khæ kh«ng thÓ t−ëng t−îng”.

tr¶ lêi nh÷ng c©u hái cña cö tri hµ néi 407

Tê T¹p chÝ c«ng nghiÖp (th¸ng 5 n¨m 1958) viÕt: “So víi tr−íc

ChiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai, th× n¨m 1957, s¶n xuÊt c«ng

nghiÖp cña çc n−íc x· héi chñ nghÜa t¨ng bèn lÇn r−ìi; cña çc

n−íc t− b¶n chØ t¨ng hai lÇn r−ìi”.

MÊy thÝ dô trªn ®©y ®ñ tá râ kinh tÕ cña phe nµo m¹nh h¬n.

VÒ mÆt khoa häc kü thuËt, ai còng biÕt r»ng Liªn X« thµnh

c«ng tr−íc Mü trong viÖc phãng vÖ tinh nh©n t¹o; vµ vÖ tinh thø

hai cña Liªn X« to vµ nÆng 508 c©n 300, vÖ tinh Mü chØ nhá b»ng

qu¶ b−ëi vµ chØ nÆng 13 c©n 365.

Çc b¸o Mü ®· ph¶i nhËn r»ng trong m−êi n¨m (tõ 1950 ®Õn

1960), Liªn X« sÏ ®µo t¹o ®−îc 120 v¹n çn bé khoa häc kü thuËt,

Mü chØ ®µo t¹o ®−îc 90 v¹n ng−êi.

Mçi n¨m Liªn X« ®µo t¹o ®−îc 15 v¹n c«ng tr×nh s−, Mü chØ

®µo t¹o ®−îc 7 v¹n ng−êi.

Hái: Çc n−íc x· héi chñ nghÜa cã ®oµn kÕt nhÊt trÝ kh«ng?

Çc n−íc anh em gióp ta vµ Mü gióp bän Ng« §×nh DiÖm kh¸c

nhau ë chç nµo?

Tr¶ lêi: Çc n−íc x· héi chñ nghÜa rÊt ®oµn kÕt nhÊt trÝ. Hai

b¶n Tuyªn ng«n ë Héi nghÞ M¸txc¬va cuèi n¨m ngo¸i ®· chøng tá

râ rÖt ®iÒu ®ã. Çc n−íc anh em, tr−íc hÕt lµ Liªn X« vµ Trung

Quèc, gióp ta m¸y mãc, kü thuËt, chuyªn gia... ®Ó ta x©y dùng vµ

ph¸t triÓn kinh tÕ. ViÖc gióp ®ì Êy lµ hoµn toµn v« t−. Çc n−íc

anh em chØ ®Æt mét ®iÒu kiÖn: Chóng ta ph¶i cè g¾ng häc nhanh,

lµm nhanh ®Ó tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi.

Cßn “viÖn trî” Mü thÕ nµo th× tê b¸o NhËt B¶n ®· tr¶ lêi c©u

hái Êy nh− sau: “ViÖn trî Mü nh»m môc ®Ých b¸n hµng hãa thõa Õ,

lÊy tiÒn l·i nÆng, b¸n vò khÝ, vµ kÌm theo nh÷ng ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ

vµ qu©n sù cã lîi cho Mü. ThÝ dô: tõ th¸ng 7-1955 ®Õn th¸ng 7-1956,

Mü gióp miÒn Nam vµ Miªn, Lµo 379 triÖu ®«la, trong sè ®ã 330

triÖu lµ b»ng vò khÝ.


Mü cho Ai CËp vay 400 triÖu ®«la, l·i mçi n¨m 4%, trong 20

n¨m ph¶i tr¶ xong vµ tr¶ b»ng tiÒn mÆt.

Liªn X« cho Ai CËp vay 600 triÖu róp, l·i mçi n¨m 2%, h¹n

tr¶ lµ 30 n¨m, vµ cã thÓ tr¶ b»ng b«ng hoÆc b»ng g¹o mµ Ai CËp

cã d− dËt”.

Theo H·ng th«ng tin ë Mü (7-5-1958), Mü cho 42 n−íc phe Mü

vay tiÒn; nh»m: mét lµ ®Ó cã c«ng viÖc lµm cho 60 v¹n c«ng nh©n

Mü ®ang thÊt nghiÖp, hai lµ ®Ó n¾m v÷ng 250 c¨n cø qu©n sù cña

Mü ë c¸c n−íc Êy, ba lµ ®Ó duy tr× n¨m triÖu binh sÜ cña c¸c n−íc

Êy ®Æng lµm hËu thuÉn cho chÝnh s¸ch g©y chiÕn cña Mü.

Ngay ë miÒn Nam, v× “viÖn trî” Mü mµ ph¶i chi tiªu 70% ng©n

s¸ch vµo qu©n sù.

Víi nh÷ng sù thËt ®ã, ®ång bµo ta cã thÓ nhËn biÕt ai lµ v« t−,

ai lµ vô lîi.

Tr¶ lêi ngµy 10-5-1958.


ngµy 12-5-1958.

409

Bèn anh hïng mü

Tõ n¨m 1955, Liªn X« ®· tù ®éng gi¶m bít 214 v¹n binh sÜ. Sè

tiÒn chi tiªu vµo quèc phßng cña Liªn X« n¨m nay chØ chiÕm 15%

cña tæng ng©n s¸ch.

Liªn X« tù ®éng ngõng thö vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ.

ChÝnh s¸ch hßa b×nh vµ nh©n ®¹o cña Liªn X« ®−îc nh©n d©n

thÕ giíi ñng hé nhiÖt liÖt.

Mü kh«ng hÒ gi¶m qu©n sè.

Mü lËp 250 c¨n cø qu©n sù ë 42 n−íc phe Mü; ®Æt tr¹m b¾n tªn

löa ë nhiÒu n−íc.

Tæng ng©n s¸ch cña Mü n¨m nay lµ 72.400 triÖu ®«la, trong

®ã chi tiªu vÒ qu©n sù lµ 36.600 triÖu ®«la tøc lµ h¬n 50% tæng

ng©n s¸ch.

TÖ h¬n n÷a lµ Mü th−êng cho m¸y bay mang bom khinh khÝ

bay vÒ h−íng B¾c cùc cña Liªn X«. §ã lµ mét hµnh ®éng khiªu

khÝch kh«ng nh÷ng ®èi víi Liªn X« mµ ®èi víi c¶ nh©n d©n thÕ

giíi. V× nÕu trong khi èm, Tæng thèng Mü l·ng trÝ mét chót hoÆc

ng−êi l¸i m¸y bay vµ ng−êi b¸o ®éng sai lÇm mét chót, lµ n¹n

chiÕn tranh nguyªn tö cã thÓ næ bïng.

Mü kh«ng chÞu chÊm døt viÖc thö bom nguyªn tö vµ khinh khÝ.

Tæng thèng Mü m−în cí r»ng v× muèn lµm cho c¸c thø bom Êy

“s¹ch” h¬n (nghÜa lµ Ýt chÊt ®éc) cho nªn Mü cÇn tiÕp tôc thö.

Nh−ng cã mÊy ®¹i biÓu Quèc héi Mü, tr−íc hÕt lµ «ng An®ícs¬n,


Phã chñ tÞch ñy ban nguyªn tö, ®· c«ng khai nãi r»ng: Bé Quèc

phßng Mü ®· thªm nh÷ng chÊt bÈn h¬n vµo bom nguyªn tö vµ

khinh khÝ. C¸c «ng nghÞ ®· th¸ch Bé Quèc phßng Mü ®−a viÖc nµy

ra bµn c·i c«ng khai. Nh−ng Bé Quèc phßng kh«ng d¸m nhËn lêi

th¸ch ®ã.

Còng nh− nh©n d©n kh¾p thÕ giíi, nh©n d©n Mü ®· chèng viÖc

ChÝnh phñ Mü tiÕp tôc thö bom.

Cã bèn vÞ anh hïng Mü ®· quyÕt t©m hy sinh tÝnh m¹ng m×nh

®Ó chèng l¹i viÖc thö bom. Bèn vÞ Êy lµ:

- ¤ng Bigiªlo, 51 tuæi, häa sÜ vµ kiÕn tróc s−,

- ¤ng H¬npint¬n, 50 tuæi, c«ng tr×nh s−,

- ¤ng Uynl¬ngbai, 43 tuæi, BÝ th− cña “Héi nh÷ng ng−êi tù

gi¸c chèng ®i lÝnh”,

- ¤ng S¬ót, 25 tuæi, sinh viªn ®¹i häc míi tèt nghiÖp, mét chiÕn

sÜ hßa b×nh.

H«m 25 th¸ng 3, bèn vÞ nµy ®· dïng chiÕc thuyÒn buåm nhá

®Þnh ®i ®Õn ®¶o M¸csan lµ n¬i ®Õ quèc Mü ®Þnh thö bom.

Hoan h« tinh thÇn dòng c¶m, liÒu m×nh ®Êu tranh cho hßa

b×nh cña bèn vÞ anh hïng Mü!

TrÇn lùc


ngµy 14-5-1958.

411

T×nh h×nh kinh tÕ miÒn nam

TËp san Phßng th−¬ng m¹i Sµi Gßn (2-5-1958) cho chóng ta

biÕt râ vÒ t×nh h×nh kinh tÕ miÒn Nam:

“§Ó gióp ®ì c¸c vÞ c«ng th−¬ng gia trong hoµn c¶nh khã kh¨n

hiÖn nay...”, tËp san Êy thuËt l¹i nh÷ng lêi nãi vµ viÖc lµm tr−íc

sau kh«ng nh− mét cña chÝnh quyÒn miÒn Nam.

Ngµy 7-9-1955, Tæng Ng« tuyªn bè: “Ch−¬ng tr×nh kinh tÕ cña

ChÝnh phñ trong n¨m nay nh»m... canh t©n nÒn kinh tÕ quèc gia

®Ó n©ng cao møc sèng cña toµn thÓ nh©n d©n”.

Ngµy 17-9-1955, Tæng Ng« nãi: “Cã ng−êi lo r»ng c¸c nhµ

doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng ®ñ kinh nghiÖm ®Ó thay thÕ ngo¹i

kiÒu trong nh÷ng ngµnh ng©n hµng, ngo¹i th−¬ng, v.v.. T«i kh«ng

nghÜ nh− thÕ, t«i tin ch¾c r»ng ®ång bµo cã thõa kh¶ n¨ng vÒ kinh

tÕ... Muèn kiÖn toµn nÒn ®éc lËp cña n−íc ta, ta ph¶i dÇn dÇn

giµnh l¹i chñ quyÒn kinh tÕ...”. Nh−ng:

- Ngµy 7-10-1957, Bé tr−ëng Bé kinh tÕ miÒn Nam nªu lªn

“t×nh h×nh kinh doanh xø m×nh cÇn ph¶i ®−îc chÊn chØnh l¹i... NÕu

t×nh h×nh kinh tÕ kh«ng ®−îc æn ®Þnh, lÇn l−ît sÏ cßn nhiÒu ng−êi

Ýt vèn chÕt n÷a” (B¸o Tin ®iÖn).

- Ngµy 7-10-1957, Tæng Ng« l¹i nãi: “Sù thiÕu kinh nghiÖm cña

®ång bµo trong viÖc nhËp c¶ng khiÕn cho thÞ tr−êng nhËp c¶ng bÞ

ph©n chia vôn vÆt, kh«ng thÝch hîp víi nhu cÇu tiÕp tÕ ®iÒu hßa...”.


Cßn vÒ “chñ quyÒn kinh tÕ” th× trong mét phiªn häp ë Hoa

ThÞnh §èn cña çc nhµ t− b¶n Mü (1-3-1958), ®¹i biÓu miÒn Nam

®· tuyªn bè r»ng: “ChÝnh quyÒn miÒn Nam cho vÊn ®Ò ®Çu t− vèn

ngo¹i quèc lµ ®iÒu ta hÕt søc mong mái, chø kh«ng hÒ coi ®ã lµ mét

mèi h¹i ph¶i cam chÞu... Nhµ t− b¶n ngo¹i quèc ®Çu t− vµo ViÖt

Nam sÏ gÆp mét vïng cßn hoang v¾ng, kh«ng cã mét søc c¹nh

tranh nµo...”.

Cïng ngµy 7-10-1957, Tæng Ng« nãi: “Chóng ta ®· ra khái

kinh tÕ thêi chiÕn ®Ó tiÕn dÇn ®Õn kinh tÕ thêi b×nh...”.

Nh−ng b¸o ChÊn h−ng kinh tÕ ë Sµi Gßn (27-2-1958) viÕt:

“1- NÒn kinh tÕ ViÖt Nam vÒ ph−¬ng diÖn ngo¹i th−¬ng vÉn

cßn ë trong giai ®o¹n chiÕn tranh... NhËp khÈu vÉn cßn h¬n xuÊt

khÈu qu¸ nhiÒu.

2- Trong mét nÒn kinh tÕ chiÕn tranh, bÊt ®¾c dÜ ph¶i nhËp

nhiÒu h¬n xuÊt, nh−ng chØ ®−îc nhËp nh÷ng hµng thËt cÇn thiÕt.

§»ng nµy ta nhËp khÈu qu¸ nhiÒu, mµ phÇn lín lµ nh÷ng hµng

tiªu thô, ®«i khi l¹i lµ xa xØ phÈm”.

Ngµy 10-4-1958, bèn vÞ linh môc vµ 51 vÞ chñ nhµ m¸y vµ hîp

t¸c x· v¶i, sîi ®· göi cho Bé Kinh tÕ miÒn Nam mét bøc th−, trong

®ã cã c©u:

“Hai phÇn ba çc x−ëng kü nghÖ ®· ®ãng cöa vµ ba phÇn t− çc

nhµ tiÓu c«ng nghÖ ®· ngõng ho¹t ®éng, hµng triÖu th−íc hµng cßn

chång chÊt kh«ng n¬i tiªu thô, hµng ngh×n gia ®×nh r¬i vµo c¶nh

thÊt nghiÖp... HiÖn nay hµng v¶i nhËp c¶ng ®ang èi ®äng, cã thÓ

®ñ cho d©n chóng dïng trong mét thêi gian kh¸ l©u n÷a, trong lóc

hµng míi tiÕp tôc cËp bÕn vµ hµng néi hãa kh«ng b¸n ®−îc ®ang

chÊt thµnh nói, gi÷a lóc søc mua cña quÇn chóng mét ngµy mét sa

sót. NÕu kh«ng cã mét sù kiªn quyÕt h¹n chÕ sè hµng nhËp c¶ng...

th× kh«ng nh÷ng çc nhµ nhËp c¶ng hµng v¶i bÞ lung lay, mµ çc

nhµ dÖt trong n−íc ®Òu ph¸ s¶n hÕt”.

t×nh h×nh kinh tÕ miÒn nam 413

Trong lóc çc nhµ c«ng th−¬ng ngµnh dÖt ®ang l©m vµo hoµn

c¶nh bÕ t¾c nh− thÕ, th× chÝnh quyÒn miÒn Nam “nhËn mét kÕ

ho¹ch cña ph¸i ®oµn mét c«ng ty Mü, phÇn lín nh»m vµo ngµnh

dÖt. T×nh h×nh ngµnh dÖt vµ bu«n v¶i ë n−íc ta mÆc dï ®ang gÆp

lóc suy vi, nh−ng ph¸i ®oµn nµy nhËn ®Þnh r»ng: Víi mét sè lín

vèn ngo¹i quèc, sÏ x©y dùng ®−îc nh÷ng x−ëng dÖt lín, cã kh¶

n¨ng s¶n xuÊt tèt vµ nhiÒu h¬n, vµ nh− thÕ sÏ thu ®−îc nhiÒu huª

lîi lín sau khi dÑp bít nh÷ng x−ëng nhá”.

Xem nh÷ng ®iÒu trªn ®©y, th× râ rµng lµ “kinh tÕ d©n chñ vµ

®éc lËp” ë miÒn Nam ®Òu lµ çi b¸nh vÏ. Sù thËt th× kinh tÕ miÒn

Nam ®· bÞ t− b¶n Mü lòng ®o¹n gÇn hÕt vµ chóng ®ang t×m mäi

çch ®Ó bãp nghÑt çc nhµ c«ng th−¬ng miÒn Nam.

L.T.


ngµy 15-5-1958.

414

NãI CHUYÖN T¹I §¹I HéI CHIÕN SÜ THI §UA N¤NG NGHIÖP TOµN QUèC LÇN THø III33

D−íi ¸ch ®Õ quèc vµ phong kiÕn, cuéc sèng cña n«ng d©n “ch©n

lÊm tay bïn, ®Çu t¾t mÆt tèi, mµ ®ãi vÉn hoµn ®ãi, khæ vÉn hoµn

khæ”. Nay n«ng d©n lao ®éng ®· ®−îc chia ruéng ®Êt, ®· lµm chñ

n«ng th«n, ®êi sèng ®· ®−îc c¶i thiÖn, nh−ng ch−a ®ñ. ThÕ th× ph¶i

lµm thÕ nµo?

Ph¶i tæ chøc nhau l¹i. Cã tæ chøc ®Ó t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc

hµnh tiÕt kiÖm, th× cña c¶i chóng ta ngµy cµng nhiÒu, ®êi sèng

cµng ®−îc c¶i thiÖn. Ph¶i tæ chøc ®Ó thi ®ua, thi ®ua ®Ó t¨ng gia

s¶n xuÊt vµ ph¶i biÕt tiÕt kiÖm, s¶n xuÊt mµ kh«ng tiÕt kiÖm th×

nh− giã vµo nhµ trèng.

Muèn s¶n xuÊt tèt, ph¶i chó ý ®Õn: nhÊt n−íc, nh× ph©n, tam

cÇn, vµ tø lµ c¶i tiÕn kü thuËt. Tr−íc hÕt chó ý ®Õn n−íc lµ ®óng, v×

xø ta hÇu nh− n¨m nµo còng bÞ h¹n, bÞ lôt, v× vËy, chóng ta ph¶i

b¾t buéc n−íc phôc vô n«ng nghiÖp. ViÖc nµy chóng ta ®· lµm cã

kÕt qu¶ h¬n lóc cßn ®Õ quèc phong kiÕn, nh−ng ch−a ®ñ. Muèn

chèng h¹n cã kÕt qu¶, ph¶i häc kinh nghiÖm cña anh em Trung

Quèc. Tõ th¸ng 10 n¨m ngo¸i ®Õn th¸ng 9 n¨m nay, Trung Quèc

dù ®Þnh ph¸t triÓn thñy n«ng cho 6 triÖu mÉu t©y mµ míi ®Õn

th¸ng 3-1958, ®· lµm ®−îc 18 triÖu mÉu t©y. TØnh Hµ Nam cã ®Õn

87 phÇn tr¨m ®Êt nói, Ýt s«ng, Ýt m−a, lu«n lu«n bÞ h¹n h¸n mÊt

nãi chuyÖn t¹i ®¹i héi chiÕn sÜ thi ®ua n«ng nghiÖp... 415

mïa. Tr−íc ngµy gi¶i phãng, ®Õn mïa hÌ nh©n d©n ¨n c¶ vá c©y, rÔ

cá, chÕt ®ãi hµng v¹n, cho nªn cã c©u ca dao:

Nói träc nh− ®Çu b×nh v«i

S«ng kh«ng cã n−íc, n−íc hiÕm hoi nh− vµng,

Hµng n¨m h¹n h¸n tai hoang

Ng−êi ng−êi ®ãi r¸ch, lµng lµng x¸c x¬.

Hµ Nam l¹i cã nhiÒu khã kh¨n: thiÕu søc ng−êi, thiÕu kinh

nghiÖm, thiÕu l−¬ng ¨n. Nh©n d©n quen chê trêi PhËt. L¹i cßn khã

kh¨n ph¶i ®−a n−íc ng−îc lªn nói.

§Ò ra kÕ ho¹ch biÕn ®æi t×nh h×nh ®ãi khæ nµy, çc cÊp bé §¶ng

tõ tØnh ®Õn x· ®· ra søc tuyªn truyÒn gi¸o dôc nh©n d©n tin t−ëng

søc ng−êi th¾ng ®−îc trêi. Çc çn bé triÖt ®Ó tin t−ëng vµo trÝ

kh«n vµ lùc l−îng cña n«ng d©n. Çc cÊp l·nh ®¹o l¹i th−êng

xuyªn ®iÒu tra nghiªn cøu, ®óc kÕt vµ phæ biÕn kinh nghiÖm.

Nh©n d©n khi ®· hiÓu râ vµ ®−îc tæ chøc l¹i, ®Òu ra søc thi ®ua

thùc hiÖn v−ît møc kÕ ho¹ch.

VÒ kü thuËt, chó träng tiÓu thñy n«ng tr−íc, tiÕn dÇn ®Õn

trung thñy n«ng vµ ®¹i thñy n«ng. Mäi ng−êi gãp søc, gãp cña, gãp

kinh nghiÖm... quyÕt thùc hiÖn cho kú ®−îc “chøa n−íc m−a, tr÷

n−íc s«ng, moi n−íc d−íi ®Êt lªn” vµ “trång c©y trªn nói, vì ruéng

bËc thang, c¶i biÕn chÊt ®Êt”. Nh©n d©n l¹i quyÕt “kÐo dµi ngµy

lµm viÖc” b»ng çch kh«ng l·ng phÝ th× giê, tranh thñ lµm sím vÒ

chËm, lµm c¶ lóc m−a, n¾ng, rÐt. Ngµy TÕt, kh«ng phÝ ngµy ¨n

ch¬i, nh©n d©n thùc hiÖn “chóng ta ra ngoµi ®ång ®Ó võa lµm

ruéng, võa chóc TÕt nhau cho TÕt vui h¬n”. KÕt qu¶ lµ mét mÉu

t©y tõ chç thu 7 t¹ r−ìi (1949) lªn h¬n 14 t¹ thãc, tæng thu ho¹ch

tõ 2 triÖu 30 v¹n tÊn (1949) lªn 5 triÖu 5 v¹n tÊn. KÕ ho¹ch dù

®Þnh cho thñy n«ng lµ 61 triÖu ®ång, sau ChÝnh phñ chØ xuÊt 19

triÖu, cßn bao nhiªu ®Òu do nh©n d©n tù lùc gãp søc, gãp cña. Tõ

th¸ng 10-1957 ®Õn th¸ng 1-1958, nh©n d©n Hµ Nam lµm ®−îc 34

v¹n mÉu t©y, v−ît kÕ ho¹ch n¨m 1957 ®Õn 4 lÇn.


§−îc nh− thÕ lµ do ®©u? Do n«ng d©n h¨ng h¸i vµ cã tæ chøc,

do çn bé l·nh ®¹o tèt.

¥n §¶ng nh− mÑ nh− cha,

Më mang thñy lîi, nhµ nhµ Êm no.

Êm no kh«ng ®îi trêi cho,

Ng−êi lµm ra n−íc, søc to h¬n trêi.

C«ng nh©n n«ng tr−êng quèc doanh Trung Quèc ®· quyÕt

kh«ng xin thªm tiÒn vµ vì hoang tõ 5 triÖu ®Õn 6 triÖu r−ëi mÉu

t©y, trong khi kÕ ho¹ch cña ChÝnh phñ lµ 2 triÖu r−ëi mÉu t©y.

Anh em n«ng binh ®i vì vïng ®¹i sa m¹c toµn çt sái, ®· lËp ®−îc

44 n«ng tr−êng trång trät, 16 khu ch¨n nu«i, vµ 99 c«ng x−ëng.

Anh em phôc viªn quyÕt biÕn vïng B¾c §¹i Hoµng ë H¾c Long

Giang nhiÒu rõng vµ ®Êt lÇy thµnh kho thãc lín cña Tæ quèc. Çc

®ång chÝ n«ng binh, phôc viªn Trung Quèc ®· kh«ng xin ChÝnh

phñ cho thªm m¸y, thªm tiÒn, vµ ®· b¾t buéc rõng rËm, ®Êt lÇy,

b·i çt thµnh nh÷ng vïng giµu cã.

§Êt ruéng ta kh«ng xÊu. N¨ng suÊt 1 mÉu t©y tõ 13 t¹ thãc ®·

lªn b×nh qu©n 18 t¹. Cã thöa ®ét xuÊt ®Õn 62 t¹. B×nh qu©n 1 mÉu

t©y cña x· HiÖp An lµ 32 t¹. Cã kinh nghiÖm cña anh em Trung

Quèc, cã kinh nghiÖm cña b¶n th©n ta, nhÊt ®Þnh chóng ta lµm

®−îc. Gèc cña th¾ng lîi lµ tæ chøc, tr−íc hÕt lµ tæ ®æi c«ng cho tèt

råi tiÕn dÇn lªn hîp t¸c x· n«ng nghiÖp.

Ph¶i ph¸t triÓn tèt phong trµo ®æi c«ng vµ hîp t¸c; ph¶i thi

®ua t¨ng gia s¶n xuÊt thùc hµnh tiÕt kiÖm, hoµn thµnh vµ hoµn

thµnh v−ît møc kÕ ho¹ch Nhµ n−íc. Çc ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn

thanh niªn lao ®éng ph¶i vµo tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·, ph¶i lµ

g−¬ng mÉu ®Ó lµm trßn nhiÖm vô cña ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn.

Cã tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x· sÏ n©ng cao s¶n xuÊt, th× nay cã

mét b¸t c¬m, mét çi ¸o, mai sÏ cã hai b¸t c¬m, hai çi ¸o, nh− thÕ

lµ gãp phÇn x©y dùng chñ nghÜa x· héi... N«ng d©n ta ®«ng ng−êi

nãi chuyÖn t¹i ®¹i héi chiÕn sÜ thi ®ua n«ng nghiÖp... 417

nhÊt, kinh tÕ n«ng nghiÖp quan träng nhÊt; n«ng d©n ta ®· anh

hïng trong çch m¹ng, trong kh¸ng chiÕn, trong c¶i çch ruéng

®Êt, th× trong cuéc çch m¹ng biÕn ®æi n«ng nghiÖp tõ thÊp lªn cao

nµy, n«ng d©n ta còng ph¶i lµ anh hïng.

Chóng ta ph¶i häc kinh nghiÖm anh em Trung Quèc, thi ®ua

víi anh em Trung Quèc, theo kÞp anh em Trung Quèc, tiÕn kÞp anh

em Liªn X«. §· høa th× ph¶i lµm, lµm th× nhÊt ®Þnh ph¶i ®−îc.

N«ng d©n ta ph¶i thËt sù tham gia x©y dùng chñ nghÜa x· héi, x©y

dùng ®Êt n−íc. Thªm mét tÊn thãc lµ thªm mét lùc l−îng trong sù

nghiÖp ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ, cho nªn nãi: Thi ®ua lµ

yªu n−íc, yªu n−íc th× ph¶i thi ®ua.

Cuèi cïng, chóc çc chiÕn sÜ vui vÎ, kháe m¹nh, thùc hiÖn tèt

nh÷ng ®iÒu ®· høa hÑn h«m nay, ®−a phong trµo ®æi c«ng vµ hîp

t¸c x· lªn b−íc tiÕn míi, lªn chñ nghÜa x· héi ®Õn th¾ng lîi trong

sù nghiÖp ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ.

Nãi ngµy 23-5-1958.


ngµy 25-5-1958.

418

B¸o chÝ mü vµ phong trµo chèng mü

Tê tuÇn b¸o Mü T©n V¨n ngµy 26-5 ®¨ng mét bµi rÊt dµi vÒ

phong trµo chèng Mü ë çc n−íc ngoµi. Sau ®©y lµ tãm t¾t néi dung

cña bµi Êy:

... ThËm chÝ nh÷ng ng−êi l¹c quan nhÊt còng ph¶i nhËn r»ng ë

çc n−íc t©m lý chèng Mü ngµy cµng lªn cao. Nh÷ng ký gi¶ cña b¸o

T©n V¨n ph¸i ®Õn çc n−íc ngoµi ®Òu nhËn thÊy r»ng lßng tin cËy

cña thÕ giíi ®èi víi sù l·nh ®¹o cña Mü ®· gi¶m sót råi.

ViÖc çc n−íc ®Òu o¸n ghÐt §alÐt, ®ñ chøng tá ®iÒu ®ã.

Mét viÖc kiÓu mÉu n÷a: N¨m 1957, së ®iÒu tra Ên §é th¨m dß

ý kiÕn nh©n d©n, kÕt qu¶ lµ 47,5% nh©n d©n tá ra c¶m t×nh tèt víi

Chu ¢n Lai, mµ chØ cã 14,9% tá ra c¶m t×nh víi Tæng thèng Mü.

§èi víi çc n−íc bµ con nghÌo tóng, çch “cËu Êm” xa xØ cña

Mü cµng lµm cho hä thªm khã chÞu. ThÝ dô: ë Ph¸p, theo sù th¨m

dß ý kiÕn gÇn ®©y, chØ cã 26% nh©n d©n cho Mü lµ muèn hßa b×nh.

Cßn nh÷ng ng−êi chÝnh trÞ th«ng th¹o ë Ph¸p th× ®Òu cho r»ng Mü

cã d· t©m ®èi víi Angiªri vµ Sahara1).

§èi víi ng−êi ngoµi, chÝnh s¸ch kinh tÕ Mü ¶nh h−ëng còng to.

Mét ký gi¶ Nam Mü nãi: “Khi Mü kh«ng cÇn ®Õn tµi nguyªn cña

n−íc chóng t«i, th× hä ch¼ng ®o¸i hoµi g× ®Õn chóng t«i”.

_______________

1) Angiªri vµ Sahara lµ thuéc ®Þa cña Ph¸p (TG).

b¸o chÝ mü vµ phong trµo chèng mü 419

C¸c d©n téc míi tho¸t khái ¸ch thuéc ®Þa ®Òu kh«ng tin Mü lµ

mét n−íc chèng chñ nghÜa thùc d©n. ViÖc lén xén ë xø Thµnh §¸

nhá lµm cho nh©n d©n ¸ vµ Phi t−ëng r»ng hoµn c¶nh ng−êi Mü

da ®en hiÖn nay kh«ng kh¸c g× thêi kú n« lÖ1).

Trong con m¾t cña nh©n d©n §«ng - Nam ¸, Mü lµ mét bøc vÏ

kh«i hµi xÊu xÝ v« cïng. ThËm chÝ nh÷ng ng−êi ¸, Phi cã häc thøc

còng cho r»ng Mü lµ mäi rî, ngu xuÈn. Mét ng−êi v¨n nghÖ Ên §é

nãi víi mét ng−êi Mü: “¤ng kh«ng thÓ lµ mét ng−êi Mü thËt sù, mµ

®ång thêi l¹i cã høng thó ®èi víi v¨n nghÖ”.

Nh÷ng bøc vÏ h×nh con g¸i vµ nh÷ng t¹p chÝ Cine Mü lµm cho

ng−êi ngoµi cho r»ng ng−êi Mü lµ mét bän cuång d©m kh«ng yªn

t©m víi ®êi sèng cã chång cã vî.

Nh÷ng b¶n kÞch móa h¸t, nh÷ng l¹p s−ên Phranphort, nh÷ng

m¸y h¸t Mü ®−îc thÕ giíi t− s¶n hoan nghªnh. Nh−ng hä kh«ng

hoan nghªnh t− t−ëng Mü. Hä cho r»ng Mü qu¸ sî céng s¶n. Ng−êi

chñ tê b¸o TÊm g−¬ng ë T©y §øc nãi: “Mü kh«ng nªn khÈn tr−¬ng

qu¸ nh− thÕ, hÔ ai chØ nh×n mét lÇn cung ®iÖn Kremlin2) th× Mü

liÒn cho r»ng ng−êi Êy lµ ph¶n béi thÕ giíi tù do”.

VÒ qu©n sù, thËm chÝ nh÷ng ng−êi b¹n cña Mü còng nhËn

r»ng v× Mü hiÕu chiÕn, cho nªn ®· x©y dùng kh¾p n¬i nh÷ng c¨n

cø tªn löa vµ bom khinh khÝ. MÆt kh¸c, tõ ngµy cã vÖ tinh bay

liÖng trªn trêi, hä l¹i cµng sî r»ng Mü kh«ng b»ng Liªn X«. ChiÕu

bãng Mü chiÕm 60% trªn thÕ giíi, song nh÷ng phim giÕt ng−êi

c−íp cña, say r−îu lu bï, thanh niªn ph¹m téi... ®· g©y nh÷ng ¶nh

h−ëng rÊt xÊu.

Mçi n¨m Mü chi tiªu 100 triÖu ®«la vµo viÖc tuyªn truyÒn.

Nh÷ng c¸n bé giµ lµm viÖc nhiÒu ë Bé tuyªn truyÒn ®Òu nhËn

_______________

1) Thµnh §¸ nhá lµ mét thµnh phè Mü. Ng−êi Mü da tr¾ng ë ®ã ®èi víi ng−êi

Mü da ®en rÊt tµn nhÉn (TG). 2) §iÖn Kremlin: Trô së lµm viÖc cña ChÝnh phñ Liªn X« (BT).


r»ng: C«ng viÖc cña hä kh¸c nµo lÊy th×a mµ t¸t n−íc trªn mét

chiÕc thuyÒn ®· thñng. NhiÒu quan l¹i Mü còng nhËn r»ng kh«ng

mét c¬ quan nµo cña ChÝnh phñ Mü cã thÓ ®èi phã ®−îc víi t©m lý

chèng Mü. Mét çn bé phô tr¸ch §µi Ph¸t thanh “TiÕng nãi Hoa

Kú” nãi: T©m lý Êy ®· thµnh mét phong trµo réng lín. TiÕng nãi

Hoa Kú kh«ng ¶nh h−ëng ®−îc nã.

Mét ký gi¶ ¸cgi¨ngtin1) nãi: “Mü lµ mét con sãi mang lèt dª.

Ngoµi miÖng th× nãi gióp ®ì, trong lßng th× quyÕt b¾t buéc n−íc

ngoµi lµm theo chÝnh s¸ch cña Mü”.

Mét ng−êi bu«n Th¸i Lan nãi: “Khi t«i gÆp mét ng−êi Mü,

ngoµi chuyÖn céng s¶n ®e däa vµ khoe khoang Mü tµi giái, nÕu

ng−êi ®ã cßn cã thÓ nãi ®Õn Piçtx«2) hoÆc mét ®iÒu g× kh¸c th× ®ã

lµ mét ®iÒu l¹ th−êng”.

B¸o Th−¬ng nghiÖp Mü ngµy 24-5 viÕt: §Õn 30-6, ng©n s¸ch

Mü sÏ thiÕu hôt 300 triÖu ®«la. V× chi tiªu qu¸ réng, ng©n s¸ch

n¨m sau sÏ thiÕu hôt tõ 80 ®Õn 100 triÖu ®«la.

TrÇn lùc


ngµy 29-5-1958.

_______________

1) ¸cgi¨ngtin: ¸chentina (BT).

2) Piçtx« lµ mét häa sü, nhµ ®iªu kh¾c næi tiÕng ng−êi T©y Ban Nha (BT).

421

TH¦ CHóC MõNG §¹I HéI LÇN THø VII §¶NG CéNG S¶N BUNGARI

KÝnh göi §¹i héi lÇn thø VII cña §¶ng Céng s¶n Bungari,

Thay mÆt giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n ViÖt Nam, Ban

ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam xin göi tíi §¹i

héi lÇn thø VII cña §¶ng Céng s¶n Bungari lêi chµo mõng th©n ¸i

vµ nhiÖt liÖt nhÊt.

§−îc rÌn luyÖn l©u n¨m trong ®Êu tranh c¸ch m¹ng, §¶ng

Céng s¶n Bungari ®· lu«n lu«n n©ng cao ngän cê cña chñ nghÜa

M¸c - Lªnin, ®· gi÷ v÷ng truyÒn thèng anh dòng cña ®ång chÝ

§imit¬rèp, ®· l·nh ®¹o giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n x©y dùng

vµ cñng cè n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari thµnh mét n−íc x·

héi chñ nghÜa giµu m¹nh vµ n©ng cao ®Þa vÞ cña m×nh trªn tr−êng

quèc tÕ, gãp phÇn tÝch cùc trong cuéc ®Êu tranh g×n gi÷ hßa b×nh

thÕ giíi.

Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt kh©m phôc tinh thÇn ®Êu tranh anh

dòng vµ søc lao ®éng s¸ng t¹o cña nh©n d©n Bungari.

Nh÷ng thµnh tÝch cña nh©n d©n Bungari trong viÖc x©y dùng

chñ nghÜa x· héi, cµng chøng tá thªm søc m¹nh to lín vµ tÝnh chÊt

−u viÖt cña hÖ thèng x· héi chñ nghÜa thÕ giíi. §ã lµ mét sù cæ vò

m¹nh mÏ ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam trong sù nghiÖp ®Êu tranh

x©y dùng mét n−íc ViÖt Nam hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n


chñ vµ giµu m¹nh. Nh©n d©n, ChÝnh phñ vµ §¶ng chóng t«i rÊt

biÕt ¬n sù gióp ®ì cña nh©n d©n, ChÝnh phñ vµ §¶ng Céng s¶n

Bungari.

D−íi ¸nh s¸ng nghÞ quyÕt cña Héi nghÞ çc ®¶ng céng s¶n vµ

®¶ng c«ng nh©n trªn thÕ giíi häp ë M¸txc¬va th¸ng 11-1957, dùa

trªn nguyªn lý cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, §¹i héi lÇn thø VII

cña §¶ng Céng s¶n Bungari nhÊt ®Þnh sÏ thu ®−îc nhiÒu kÕt qu¶

tèt ®Ñp.

Chóng t«i tin ch¾c r»ng d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n,

nh©n d©n Bungari sÏ thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi lín h¬n n÷a trong

viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø ba, n©ng cao kh«ng ngõng

møc sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa cña nh©n d©n Bungari.

Çc ®ång chÝ th©n mÕn,

§¶ng Lao ®éng ViÖt Nam vµ nh©n d©n ViÖt Nam nhiÖt liÖt

chóc §¹i héi lÇn thø VII cña §¶ng Céng s¶n Bungari thµnh c«ng,

nhiÖt liÖt chóc t×nh ®oµn kÕt anh em theo tinh thÇn quèc tÕ v« s¶n

gi÷a hai §¶ng vµ hai n−íc chóng ta ngµy cµng bÒn v÷ng.

- Chñ nghÜa M¸c - Lªnin mu«n n¨m!

- T×nh ®oµn kÕt kh«ng g× lay chuyÓn næi gi÷a çc ®¶ng céng

s¶n vµ ®¶ng c«ng nh©n trªn thÕ giíi mu«n n¨m!

- Phe x· héi chñ nghÜa hïng m¹nh ®øng ®Çu lµ Liªn X« mu«n n¨m!

- §¶ng Céng s¶n Bungari mu«n n¨m!

Chñ tÞch §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam

Hå CHÝ MINH


ngµy 4-6-1958.

423

NH÷NG NG¦êI Mü BIÕT §IÒU

V× lîi Ých cña toµn d©n vµ t−¬ng lai cña Tæ quèc, ngµy 7-3,

ChÝnh phñ ta l¹i mét lÇn n÷a ®Ò nghÞ víi chÝnh quyÒn miÒn Nam:

Hai bªn ph¸i ®¹i biÓu gÆp nhau ®Ó bµn çc vÊn ®Ò kh«i phôc viÖc

tù do bu«n b¸n vµ ®i l¹i gi÷a hai miÒn, gi¶m bít qu©n sè, v.v.

nh»m ®i ®Õn thèng nhÊt ®Êt n−íc b»ng ph−¬ng ph¸p hßa b×nh.

Nh©n d©n ta vµ nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh trªn thÕ giíi

®Òu nhiÖt liÖt ñng hé chñ tr−¬ng hîp t×nh hîp lý cña ChÝnh phñ ta.

Nh−ng, v©ng lêi ®Õ quèc Mü, chÝnh quyÒn miÒn Nam vÉn gi÷ th¸i

®é ngoan cè, tõ chèi viÖc gÆp gì Êy.

ThÊy râ ®Õ quèc Mü gióp Ng« §×nh DiÖm (vµ Lý Thõa V·n)

t¨ng c−êng qu©n bÞ lµ mét viÖc d¹i dét vµ nguy hiÓm, nh÷ng ng−êi

Mü biÕt ®iÒu còng ®· lªn tiÕng. Trong mét b¶n b¸o ço tr−íc

Th−îng nghÞ viÖn Mü h«m 25-5, «ng M¨ngphin nãi: “Cho ®Õn khi

t×m ®−îc çch gi¶i quyÕt hßa b×nh, th× vÉn cßn nguy hiÓm cã thÓ

x¶y ra mét hµnh ®éng nãng n¶y, mét sù ®iªn cuång dïng vò lùc ®Ó

hßng thèng nhÊt ViÖt Nam (vµ TriÒu Tiªn)...”.

¤ng M¨ngphin nãi tiÕp: “§· ®Õn lóc mµ Mü nªn khuyªn ng−êi

ViÖt Nam (vµ ng−êi TriÒu Tiªn) lËp l¹i dÇn dÇn quan hÖ kinh tÕ vµ

x· héi gi÷a hai miÒn. §ã lµ b−íc ®Çu ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt hai

n−íc ®ang bÞ chia c¾t Êy...”.

ThÕ lµ nh÷ng chÝnh kh¸ch Mü biÕt ®iÒu còng t¸n thµnh chñ

tr−¬ng ®óng ®¾n cña ChÝnh phñ ta.


NÕu Ng« §×nh DiÖm cßn cã l−¬ng t©m, kh«ng muèn mang

tiÕng xÊu mu«n ®êi lµ kÎ ph¶n nh©n d©n, ph¶n Tæ quèc, th× ph¶i

lµm theo lßng mong muèn thiÕt tha cña ®ång bµo, vµ thùc hiÖn

nh÷ng ®iÒu ChÝnh phñ ta ®· ®Ò nghÞ.

TRÇN LùC


ngµy 14-6-1958.

425

MÊy kinh nghiÖm trung quèc mµ chóng ta nªn häc1)

trÇn lùc

_______________

1) Mét sè bµi ®−îc Chñ tÞch Hå ChÝ Minh viÕt víi bót danh TrÇn Lùc, ®¨ng trªn b¸o Nh©n d©n tõ sè 1571, ngµy 1-7-1958 ®Õn sè 1624, ngµy 23-8-1958 (BT).

427

MÊy kinh nghiÖm trung quèc mµ chóng ta nªn häc


H«m nay, t«i nãi chuyÖn vÒ nh÷ng tiÕn bé nh¶y vät trong c«ng

viÖc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë Trung Quèc. TiÕn bé nµy lµ kÕt

qu¶ b−íc ®Çu cña cuéc chØnh phong. Cho nªn t«i muèn thuËt l¹i

mét çch rÊt tãm t¾t cuéc chØnh phong Êy (nh÷ng viÖc sau nµy,

mét phÇn lµ t«i ®· m¾t thÊy tai nghe, mét phÇn lµ trÝch tõ b¸o ço

cña çc ®ång chÝ l·nh ®¹o Trung Quèc).

ChØnh phong lµ gi¸o dôc toµn §¶ng vµ toµn d©n uèn n¾n

nh÷ng t− t−ëng sai lÇm vµ söa ch÷a lÒ lèi lµm viÖc l¹c hËu, ®Ó x©y

dùng chñ nghÜa x· héi th¾ng lîi.

§¶ng Céng s¶n Trung Quèc ®· lµm cuéc chØnh phong thø nhÊt

tõ n¨m 1942 ®Õn 1945, nh»m chèng bÖnh chñ quan, bÖnh bÌ ph¸i

vµ bÖnh m¸y mãc (gi¸o ®iÒu). KhÈu hiÖu lµ: V× ®oµn kÕt mµ phª

b×nh thËt thµ - dïng phª b×nh ®Ó ®oµn kÕt h¬n n÷a.

Cuéc chØnh phong Êy ®· lµm cho §¶ng thªm m¹nh, vµ ®· ®−a

§¶ng ®Õn nhiÒu th¾ng lîi to.

B¾t ®Çu tõ th¸ng 5-1957, cuéc chØnh phong lÇn nµy réng kh¾p

c¶ n−íc. Tõ Trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng, tõ thµnh thÞ ®Õn n«ng

th«n, trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng, çc c¬ quan vµ ®oµn thÓ, çc nhµ

m¸y vµ n«ng tr−êng... ®Òu chØnh phong.


ChØnh phong nh»m chèng ba thø bÖnh chÝnh: Chñ quan, quan

liªu vµ bÌ ph¸i; chèng n¨m thø thãi xÊu: Quan d¹ng, ph« tr−¬ng,

uÓ o¶i, kiªu ng¹o vµ sî khã sî khæ; vµ chèng hai n¹n: N¹n b¶o thñ

vµ n¹n l·ng phÝ.

Ngoµi nh÷ng ®iÓm chÝnh ®ã, mçi n¬i vµ mçi tÇng líp x· héi tuú

theo hoµn c¶nh thiÕt thùc mµ ch©m ch−íc ¸p dông cho ®óng. ThÝ

dô: ë tr−êng häc th× lµm kh¸c ë nhµ m¸y, ë bé ®éi th× lµm kh¸c ë

hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, v.v..

ChØnh phong chia lµm bèn b−íc:

B−íc 1- Dùa vµo quÇn chóng, phãng tay ph¸t ®éng quÇn chóng

phª b×nh vµ tù phª b×nh. Võa phª b×nh võa söa ch÷a.

B−íc 2- Võa chèng bän h÷u ph¶n ®éng, võa söa ch÷a khuyÕt

®iÓm cña m×nh.

B−íc 3- Chó träng vÒ söa ch÷a.

B−íc 4- Çn bé tõ Trung −¬ng ®Õn cÊp huyÖn ph¶i nghiªn cøu

çc tµi liÖu cña §¶ng, tù liªn hÖ vµ kiÓm th¶o ®Ó n©ng cao thªm

n÷a tr×nh ®é chÝnh trÞ vµ t− t−ëng cña m×nh.

Trong chØnh phong, çn bé ph¶i lµm g−¬ng mÉu, ph¶i tù phª

b×nh s©u s¾c, vµ khuyÕn khÝch ng−êi kh¸c phª b×nh m×nh. Ph¶i häc

hái vµ phæ biÕn kinh nghiÖm nh÷ng ®¬n vÞ tiªn tiÕn, ®Õn tham quan

nh÷ng ®¬n vÞ Êy, th¶o luËn çch lµm cña hä, so s¸nh víi çch lµm

cña ®¬n vÞ m×nh.

§Ó phª b×nh vµ tù phª b×nh thËt réng r·i vµ d©n chñ, çc c¬

quan, nhµ m¸y, tr−êng häc, hiÖu bu«n, ®−êng phè... ®· viÕt hµng

v¹n hµng triÖu tê b¸o t−êng ch÷ to b»ng bµn tay. Hä nªu râ tªn

ng−êi ®−îc phª b×nh vµ khuyÕt ®iÓm ®· ph¹m ph¶i. NhiÒu khi

còng ®Ò nghÞ çch söa ch÷a.

BÊt kú ë ®Þa vÞ nµo, ng−êi ®−îc phª b×nh ph¶i viÕt b¸o t−êng

tr¶ lêi vµ høa quyÕt t©m söa ch÷a.

Ngoµi b¸o t−êng, th× cã nh÷ng cuéc khai héi tõng nhãm nhá, tõng tæ vµ tõng ngµnh, th¶o luËn cho ®Õn lóc ph¶i ra ph¶i, tr¸i ra tr¸i.

mÊy kinh nghiÖm trung quèc mµ chóng ta nªn häc 429

Cã thÓ nãi r»ng ®ît chØnh phong nµy lµ mét cuéc çch m¹ng x·

héi chñ nghÜa vÒ mÆt chÝnh trÞ vµ t− t−ëng, nã ®· l«i cuèn vµ gi¸o

dôc hµng tr¨m triÖu ng−êi. KÕt qu¶ lµ çn bé, ®¶ng viªn vµ quÇn

chóng ®·:

- Häc hái ®−îc vµ dïng ®óng h×nh thøc míi cña d©n chñ x· héi

chñ nghÜa.

- HiÓu thÊu r»ng chÝnh trÞ lµ linh hån cña mäi c«ng viÖc.

- Häc lµm ®óng ®−êng lèi quÇn chóng.

- §−a c«ng viÖc x©y dùng x· héi chñ nghÜa ®Õn nh÷ng b−íc

tiÕn nh¶y vät.

Nhê chØnh phong mµ gi¸c ngé x· héi chñ nghÜa cña mäi ng−êi

®−îc n©ng cao. V× vËy, míi mÊy th¸ng mµ mäi c«ng viÖc ®Òu tiÕn

bé rÊt nhanh chãng, vµ khÈu hiÖu cÇn kiÖm ®Ó x©y dùng n−íc nhµ

®−îc thùc hiÖn trong mäi ngµnh, mäi viÖc.

Sau ®©y, t«i sÏ lÇn l−ît nãi ®Õn kinh nghiÖm cña tõng ngµnh.

N«ng nghiÖp

Ngµy tr−íc, Trung Quèc còng lµ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu

nh− ViÖt Nam ta, n¨m nµo còng bÞ b·o lôt, ®ãi kÐm. Tõ ngµy gi¶i

phãng, c¶i çch ruéng ®Êt vµ hîp t¸c x· n«ng nghiÖp ®−îc tæ chøc1),

s¶n xuÊt ®· t¨ng lªn vµ ®êi sèng n«ng d©n ®· ®−îc c¶i thiÖn nhiÒu.

Tõ mïa Thu n¨m ngo¸i, nhê chØnh phong mµ c«ng viÖc vµ ®êi sèng

n«ng d©n cµng c¶i thiÖn nhiÒu h¬n n÷a. Sau ®©y, t«i nªu mét lµng,

mét huyÖn vµ mét tØnh lµm thÝ dô.

_______________

1) N¨m 1950 míi cã 219 n«ng hé vµo hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, n¨m 1952

cã 268 n«ng hé vµ n¨m 1954 cã 2.297 n«ng hé.

Tõ 1955 ®Õn 1957 lµ thêi kú ph¸t triÓn m¹nh: N¨m 1955 hîp t¸c x· n«ng

nghiÖp gåm cã 14% tæng sè n«ng hé, n¨m 1956 92% vµ n¨m 1957 98% (TG).


Lµng Thiªn S−: Ngµy x−a lµ mét lµng l¹c hËu nhÊt, nghÌo khæ nhÊt trong tØnh

Hå B¾c, c¶ lµng chØ cã mÊy ®¸m ruéng xÊu vµ n−¬ng kh« trªn ®åi. Çc lµng l©n cËn ®· cã c©u h¸t mØa mai ®èi víi Thiªn S−:

“Khuyªn em chí lÊy trai lµng S−,

N−¬ng ®åi kh« hÐo, n−íc hiÕm nh− ngäc vµng!”.

V× thiÕu n−íc mµ ruéng xÊu. V× ruéng xÊu mµ n«ng d©n

th−êng bá kh«ng cµy, ®i t×m c«ng viÖc lµm ¨n n¬i kh¸c.

Khi chi bé §¶ng ®Ò nghÞ lµm thñy n«ng, d©n lµng kh«ng t¸n

thµnh v× hä kh«ng tin t−ëng.

ChØnh phong b¾t ®Çu. BÝ th− chi bé tù ra tay lµm mét ®¸m

ruéng thÝ nghiÖm vµ ®éng viªn c¶ chi bé, c¶ d©n lµng th¶o luËn s«i

næi vÊn ®Ò lµm thñy n«ng vµ lµm ruéng thÝ nghiÖm.

§−îc ph¸t biÓu ý kiÕn ®Çy ®ñ vµ th¶o luËn kü cµng, nhiÒu

n«ng d©n t¸n thµnh, nh−ng cã mét sè ng−êi vÉn cßn do dù, hä nãi:

“Kü thuËt ta kÐm, nguån n−íc kh« khan, ruéng rÉy chËt hÑp, c¶i

thiÖn thÕ nµo?”.

Lóc ®Çu d©n c¶ lµng chØ nhËn lµm 13 mÉu ta ruéng thÝ nghiÖm.

Sau thÊy lóa ë ruéng thÝ nghiÖm tèt h¬n nh÷ng ruéng kh¸c, hä tin

t−ëng h¬n vµ tù ®éng t¨ng sè ruéng thÝ nghiÖm tõ 13 mÉu ta lªn

®Õn 160 mÉu.

§Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n v× thiÕu n−íc t−íi ruéng, çc ®¶ng viªn

kh«ng ng¹i nguy hiÓm, xung phong chui vµo nh÷ng hang nói tèi

om vµ dµi hµng c©y sè ®Ó t×m nguån n−íc. ThÊy vËy, d©n lµng rÊt

c¶m ®éng vµ h¨ng h¸i thªm.

T×m ®−îc nguån n−íc, l¹i gÆp khã kh¨n kh¸c, lµ thiÕu nh©n

c«ng ®Ó ®µo r·nh, kh¬i m−¬ng. Cã cô n«ng d©n giµ ®Ò nghÞ dïng

tr©u cµy chãng h¬n ng−êi ®µo. Cô kh¸c ®Ò nghÞ dïng bß kÐo ®Êt,

chãng h¬n ng−êi g¸nh. Nhê nhiÒu s¸ng kiÕn cña quÇn chóng mµ

n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng gÊp m−êi mÊy lÇn, vÊn ®Ò nh©n c«ng ®−îc

gi¶i quyÕt. ThÊy cã thµnh tÝch, n«ng d©n cµng tin çn bé, tin søc


m×nh, phong trµo cµng lªn m¹nh. Nh÷ng ng−êi tr−íc kia kh«ng tin

t−ëng, nay còng tin t−ëng; nh÷ng ng−êi tr−íc kia lµm viÖc uÓ o¶i

nay còng trë nªn h¨ng h¸i siªng n¨ng. Trong mÊy ngµy, n−íc ®·

b¾t ®Çu vÒ ®Õn ruéng. Mäi ng−êi ®Òu nhËn r»ng:

“BiÕn ruéng kh« thµnh ruéng n−íc,

BiÕn ®åi träc thµnh ruéng thang,

ChÞu khã nhäc mÊy th¸ng, råi sÏ vÎ vang mu«n ®êi”.

H«m TØnh ñy vÒ huyÖn ®Ó nghe b¸o ço cña çc träng ®iÓm,

nhiÒu çn bé lµng Thiªn S− còng ®Õn tham gia. TØnh ñy hái: C©y

dÇu trÈu ë çc n¬i thÕ nµo? Vµ ph©n bãn thÕ nµo? Kh«ng chê héi

nghÞ kÕt thóc, ngay ®ªm h«m ®ã çc çn bé Thiªn S− ph¸i ng−êi

trë vÒ lµng vµ ngay trong ®ªm Êy ®éng viªn d©n lµng. ChØ çch hai

ngµy sau, h¬n 100 mÉu c©y dÇu trÈu ®· ®−îc kh«i phôc, vµ sau ba

ngµy th× c¶ lµng ®· t¨ng thªm 1.200 chç ñ ph©n...

Nhê çn bé l·nh ®¹o tèt vµ n«ng d©n h¨ng h¸i ®Êu tranh, lµng

Thiªn S− nghÌo nµn l¹c hËu mÊy n¨m tr−íc, nay ®· trë nªn mét

lµng tiªn tiÕn vµ Êm no.

Mïa Xu©n n¨m nay, c¶ huyÖn khai héi b×nh nghÞ. Lµng Thiªn

S− ®· ®−îc b×nh vµo h¹ng nhÊt trong mÊy c«ng viÖc:

BiÕn ruéng kh« thµnh ruéng n−íc,

X©y dùng tèt tiÓu thñy n«ng vµ trung thñy n«ng

TÝch tr÷ ®−îc nhiÒu ph©n bãn,

Cã s¸ng kiÕn c¶i thiÖn n«ng cô,

Nu«i ®−îc nhiÒu lîn,

TiÕt kiÖm l−¬ng thùc.

Tiªu diÖt hÕt bèn thø cã h¹i cho mïa mµng vµ vÖ sinh (ruåi,

muçi, chuét vµ chim sÎ).

§Ó ghi nhí sù ®æi míi cña lµng m×nh, n«ng d©n Thiªn S− ®·

®Æt bµi vÌ:

§øng xa chØ thÊy nói ®åi,

L¹i gÇn, míi thÊy ruéng råi l¹i n−¬ng,


N−íc ®Çy ruéng, s¸ng nh− g−¬ng,

C¶ lµng no Êm, v× l−¬ng thùc nhiÒu,

Nhê ¬n §¶ng ®· d¾t d×u...

HuyÖn Tõ Thñy: ë tØnh Hµ B¾c lµ mét huyÖn cã nhiÒu khã

kh¨n. Trong huyÖn cã ®ñ ba thø ruéng ®Êt: Nói ®åi nhiÒu, ®ång

b»ng Ýt, l¹i cã ruéng óng. Do ®ã, gÆp n¾ng th× lo h¹n, m−a th× lo

lôt, vµ lo óng thñy, th−êng xuyªn cã mét phÇn ruéng ®Êt kh«ng

cµy cÊy ®−îc. V× vËy, n¨m nµo s¶n xuÊt còng kÐm.

Trong lóc chØnh phong, çc n¬i kh¸c ®Òu tiÕn bé nh¶y vät, Tõ

Thñy kh«ng thÓ ®Ó t×nh h×nh l¹c hËu Êy kÐo dµi. HuyÖn ñy quyÕt

t©m thay ®æi t×nh h×nh Êy. Tr−íc hÕt, ®iÒu tra nghiªn cøu kü t×nh

h×nh, råi nªu vÊn ®Ò t¨ng gia s¶n xuÊt cho toµn §¶ng, toµn d©n

trong huyÖn th¶o luËn kü l−ìng. Lµm nh− vËy ®Ó n©ng cao t−

t−ëng chÝnh trÞ cña mäi ng−êi, cho ai nÊy ®Òu hiÓu râ: T¨ng gia s¶n

xuÊt lµ nhiÖm vô cña toµn §¶ng, toµn d©n, mµ muèn t¨ng gia s¶n

xuÊt th× ph¶i lµm tèt c«ng viÖc thñy lîi.

Nh− thÕ, võa n¾m v÷ng vÊn ®Ò t− t−ëng, võa n¾m v÷ng vÊn

®Ò s¶n xuÊt. Råi ®éng viªn toµn d©n trong huyÖn dèc søc cña vµ

søc ng−êi ra ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch thñy n«ng. KÕ ho¹ch chia lµm

ba b−íc:

Träng t©m b−íc 1- KÕt hîp viÖc thñy lîi víi viÖc tÝch tr÷ ph©n bãn.

Träng t©m b−íc 2- §−a ph©n bãn ra ®ång, t−íi n−íc ruéng,

chØnh ®èn l¹i hµng ngò çn bé.

Träng t©m b−íc 3- TiÕp tôc t¨ng c−êng viÖc thñy lîi vµ ph©n bãn.

§Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch, hÇu hÕt huyÖn ñy, çn bé §¶ng vµ çn

bé çc ngµnh cÊp huyÖn ®Òu ®i vµo n«ng th«n. Khi cÇn khai héi ®Ó

gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò th× hä häp ngay ë bê ruéng hoÆc s−ên nói.

§Ó l·nh ®¹o chÝnh trÞ vµ ®i s©u vµo kü thuËt, tõ BÝ th− huyÖn

ñy ®Õn BÝ th− chi bé ®Òu ph¶i lµm mét ®¸m ruéng thÝ nghiÖm. BÝ

th− huyÖn ñy th× trång lóa. Chñ tÞch huyÖn th× trång khoai. Çc

huyÖn ñy th× trång b«ng, v.v.. Nh− vËy, b¶n th©n çn bé ®−îc rÌn


luyÖn thùc tÕ, tù m×nh häc tËp kinh nghiÖm råi phæ biÕn vµ trao

®æi kinh nghiÖm víi mäi ng−êi, lµm g−¬ng mÉu cho n«ng d©n.

Çc ngµnh ®Òu ®éng viªn gãp phÇn vµo c«ng viÖc thñy lîi. Çn

bé gi¸o dôc th× lµm viÖc tuyªn truyÒn. Çn bé mËu dÞch th× phô

tr¸ch s¾m çc thø dông cô. Çn bé t− ph¸p vµ c«ng an th× ®Ò

phßng vµ trÊn ¸p bän ®Þa chñ cò nÕu chóng cã ©m m−u ph¸ ho¹i

(®· t×m ra 100 vô). Nãi tãm l¹i, l·nh ®¹o th× thèng nhÊt, thiÕt thùc,

®i s©u; ph©n c«ng phô tr¸ch th× døt kho¸t, rµnh m¹ch.

Trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c, ph¶i chØnh ®èn hµng ngò çn bé.

Ngoµi viÖc khen th−ëng nh÷ng çn bé vµ n«ng d©n g−¬ng mÉu,

huyÖn Tõ Thñy ®· çch chøc s¸u çn bé (phe h÷u), mét BÝ th− chi

bé l−êi biÕng, ®· chØnh 19 çn bé uÓ o¶i vµ thay ®æi 330 çn bé x·.

Tõ ®Çu th¸ng 11-1957 ®Õn cuèi th¸ng 1-1958, nh©n d©n c¶

huyÖn ®· h¨ng h¸i gãp 660 v¹n ®ång võa tiÒn mÆt võa vËt liÖu, ®·

lµm h¬n 460 v¹n ngµy c«ng, b×nh qu©n mçi ng−êi lµm 40 ngµy.

Suèt trong ba th¸ng, mçi ngµy cã h¬n 11 v¹n ng−êi thi ®ua san

nói, ®µo giÕng, kh¬i m−¬ng... KÕt qu¶ lµ:

Trång c©y xong trªn 27 qu¶ nói träc,

X©y ®¾p 5.067 mÉu ta ruéng thang,

§µo ®−îc 1.360 çi ao, 2.257 çi ®×a cã m¹ch n−íc, 163 çi

giÕng cã m¸y th« s¬, 2.658 çi giÕng th−êng,

X©y 174 kho chøa n−íc h¹ng võa,

Kh¬i 14 con suèi,

§¾p 175 c©y sè ®ª.

§ång thêi n«ng d©n huyÖn ®· tÝch tr÷ ®−îc 2 triÖu 63 v¹n tÊn

ph©n, nu«i h¬n 58 v¹n con lîn (quÇn chóng ®· cã s¸ng kiÕn t×m ra

120 thø rau cá nu«i lîn).

HuyÖn Tõ Thñy ®· rót ®−îc kinh nghiÖm gi÷ lÊy n−íc lµ

chÝnh; d©n tù lµm lÊy lµ chÝnh; vµ lµm thñy n«ng nhá lµ chÝnh, v×

nã dÔ lµm, mau thµnh c«ng. ThÊy cã kÕt qu¶, quÇn chóng tin

t−ëng h¬n vµo kh¶ n¨ng cña m×nh vµ dÔ ®éng viªn. Khi ®· cã kinh


nghiÖm, quÇn chóng tiÕn lªn lµm mét sè thñy n«ng h¹ng võa. Sau

ba th¸ng phÊn ®Êu anh dòng vµ gian khæ, võa trÞ thñy, võa s¶n

xuÊt, võa lµm nh÷ng nhiÖm vô kh¸c - kÕt qu¶ lµ tõ nay n«ng d©n

Tõ Thñy kh«ng ph¶i lo h¹n, kh«ng ph¶i lo lôt, kh«ng ph¶i lo mÊt

mïa n÷a; vµ tõ mét huyÖn thiÕu l−¬ng thùc ®· trë nªn mét huyÖn

thõa l−¬ng thùc.

435

Lµm thËt nhiÒu thñy n«ng nhá míi thËt sù chèng ®−îc h¹n

TØnh Hµ Nam - 87% lµ ®åi nói. §Êt cao qu¸ mÆt biÓn h¬n

1.500 th−íc. KhÝ hËu kh« khan, th−êng cã giã bÊc thæi çt phñ lªn

ruéng. Th−êng n¨m, ®Õn mïa §«ng mïa Xu©n, th× h¹n; ®Õn mïa

HÌ mïa Thu th× lôt. D©n th−êng bÞ ®ãi kÐm, cho nªn cã c©u ca dao:

“N¨m n¨m h¹n lôt tai hoang, Nhµ nhµ ®ãi khæ, lµng lµng x¸c x¬!”.

Vµ

“Sím ¨n çm, tr−a ngËm n−íc s«i, Tèi ¨n ch¸o láng, tr¨ng soi ®¸y nåi”.

LÞch sö ®Þa ph−¬ng cã ghi chÐp: “§Õn mïa HÌ, d©n ¨n hÕt vá

c©y rÔ cá, råi chÕt ®ãi hµng v¹n ng−êi”. Ngµy nay ng−êi Hµ Nam

cßn nh¾c l¹i r»ng tõ n¨m 1937 ®Õn n¨m 1945, ®· chÕt ®ãi hµng

chôc v¹n ng−êi.

§¶ng vµ ChÝnh phñ ®· ra søc trÞ thñy s«ng Hoµi vµ Hoµng Hµ,

n¹n h¹n vµ n¹n lôt ®· ®ì. Nh−ng mçi n¨m vÉn cßn nh÷ng vïng bÞ

lôt, v× nh÷ng c«ng tr×nh thñy lîi quy m« lín còng kh«ng ng¨n ®−îc

n−íc trµn xuèng vïng h¹ du. ChØ cã çch lµm thËt nhiÒu thñy n«ng nhá, míi thËt sù chèng ®−îc h¹n vµ lôt cho kh¾p c¶ tØnh.

(HiÖn nay, ruéng ®Êt do ®¹i thñy n«ng t−íi lµ 14 triÖu mÉu, tøc

lµ non 13%; do tiÓu thñy n«ng t−íi lµ 92 triÖu mÉu, tøc lµ h¬n 87%).

N¨m 1955, trong s¸u th¸ng, n«ng d©n ®· ®µo ®−îc h¬n mét

triÖu çi giÕng, t−íi cho n¨m triÖu mÉu, nh−ng vÉn ch−a thÊm

thÝa vµo ®©u.


Muèn lµm tiÓu thñy n«ng kh¾p tØnh lµ mét viÖc cã nhiÒu khã

kh¨n: C«ng viÖc to. Kinh nghiÖm Ýt. Nh©n d©n nghÌo, thiÕu l−¬ng

thùc. N«ng d©n cßn sî søc thiªn nhiªn, vµ quen thãi “trêi cho ¨n

th× ®−îc ¨n, trêi b¾t ®ãi th× chÞu ®ãi”. Nghe nãi ®−a n−íc lªn ®åi

lªn nói, th× nhiÒu ng−êi cho lµ hoang ®−êng.

Do ¶nh h−ëng chØnh phong, cuèi n¨m 1957, TØnh ñy ®Ò ra cho

toµn §¶ng, toµn d©n trong tØnh th¶o luËn kÕ ho¹ch thñy lîi, gåm

hai ®iÓm: quy m« nhá lµ chÝnh, d©n tù lµm lµ chÝnh. Th¶o luËn s«i

næi suèt mét th¸ng; cuèi cïng nh©n d©n th«ng suèt vµ t¸n thµnh.

Tõ ®ã, lµm thñy n«ng nhá trë nªn mét phong trµo rÇm ré kh¾p c¸c

n«ng th«n trong tØnh.

Th¸ng 9-1957, TØnh ñy ®Þnh kÕ ho¹ch lµm thñy n«ng tõ thu

®«ng n¨m 1957 ®Õn thu ®«ng 1958 lµ 1.400.000 mÉu. Nh−ng ®Õn

cuèi th¸ng 1-1958, n«ng d©n ®· lµm ®−îc 1.220.000 mÉu. Nh©n ®µ

h¨ng h¸i Êy, tØnh n©ng kÕ ho¹ch lªn bèn triÖu mÉu. §Õn cuèi

th¸ng 3, n«ng d©n l¹i ®ét ph¸ møc ®· ®Þnh, vµ yªu cÇu t¨ng thªm

bèn triÖu mÉu n÷a. Cuèi cïng, kÕ ho¹ch ®Æt cho n¨m nay 10 triÖu

mÉu. N«ng d©n Hµ Nam ch¾c r»ng hä sÏ hoµn thµnh v−ît møc kÕ

ho¹ch míi.

So víi sè thñy n«ng ®· lµm tõ hai n¨m tr−íc ®Õn cuèi n¨m

ngo¸i céng l¹i, th× thñy n«ng n¨m nay sÏ nhiÒu gÊp b¶y lÇn.

KÕt qu¶ ®Çu tiªn lµ: N¨m ngo¸i tuy n¾ng h¹n, nh−ng c¶ tØnh

®· thu ho¹ch 5.500.000 tÊn l−¬ng thùc (n¨m 1949 chØ ®−îc

2.300.000 tÊn). V× sao mµ Hµ Nam thu ®−îc th¾ng lîi Êy?

V× lÏ r»ng: MÆc dï gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, TØnh ñy kh«ng kªu

ca, kh«ng lïi b−íc, kh«ng û l¹i vµo ChÝnh phñ, dùa h¼n vµo quÇn

chóng mµ x©y dùng thñy n«ng.

N¨m n¨m tr−íc, gÆp ®¹i h¹n, §¶ng kªu gäi lµm tiÓu thñy

n«ng; quÇn chóng kh«ng kh¬i m−¬ng ®µo giÕng, mµ l¹i ®−a nhau

cóng b¸i ®Ó cÇu thÇn, cÇu phËt lµm m−a. N«ng d©n x· §Þnh T©y


®µo mét çi giÕng s©u gÇn ba tr−îng, n−íc ®· ïn lªn ®Õn hai

tr−îng. Nh−ng cã ng−êi nãi: “§ã lµ m¾t rång”. D©n lµng sî ®éng

m¹ch, bÌn lÊp qu¸ch giÕng l¹i.

Nh÷ng kinh nghiÖm nh− thÕ lµ bµi häc rÊt thiÕt thùc cho çn

bé. Muèn çch çi mÖnh cña thiªn nhiªn, th× tr−íc hÕt ph¶i çch çi

mÖnh t− t−ëng cña con ng−êi, nghÜa lµ ph¶i t¨ng c−êng gi¸o dôc vÒ

t− t−ëng x· héi chñ nghÜa cho quÇn chóng. T− t−ëng cña quÇn

chóng th«ng, lùc l−îng vµ trÝ tuÖ cña quÇn chóng sÏ v« cïng v« tËn,

khã kh¨n g× còng v−ît ®−îc, c«ng viÖc to mÊy còng lµm nªn.

Sau ®©y lµ nh÷ng c«ng t¸c TØnh ñy Hµ Nam ®· lµm, t«i tãm

t¾t nh¾c l¹i ®Ó çc ®ång chÝ tham kh¶o.

- Muèn lµm thñy n«ng, th× tr−íc hÕt ph¶i ®iÒu tra cho râ n¬i nµo

cã n−íc vµ lµm thÕ nµo ®Ó lÊy n−íc. Ra søc gi¸o dôc, tuyªn truyÒn,

gi¶i thÝch cho mäi ng−êi hiÓu thËt râ ph¸t triÓn thñy n«ng sÏ ®−a l¹i

cho hä nh÷ng lîi Ých g×. §Æt c©u hái cho n«ng d©n th¶o luËn vµ tr¶

lêi: V× ai mµ lµm thñy n«ng? Thñy n«ng ph¶i do ai lµm?

- Trong lóc lµm, cÇn ph¶i båi d−ìng nh÷ng ng−êi, nh÷ng ®¬n vÞ

vµ nh÷ng n¬i kiÓu mÉu. KhuyÕn khÝch mäi ng−êi so s¸nh thu

ho¹ch cña ruéng cã n−íc víi ruéng kh«ng cã n−íc, so s¸nh nh÷ng

x· cã thñy n«ng víi nh÷ng x· kh«ng cã thñy n«ng, nh÷ng vïng

tiªn tiÕn víi nh÷ng vïng l¹c hËu.

- Ph¸t ®éng n«ng d©n so s¸nh ®êi sèng cùc khæ ngµy tr−íc víi

®êi sèng kh¸ h¬n hiÖn nay.

- LÊy sù thùc mµ lµm cho n«ng d©n tin t−ëng r»ng cã §¶ng

l·nh ®¹o th× ch¾c ch¾n “nh©n ®Þnh th¾ng thiªn”.

Nãi tãm l¹i: Lµm cho n«ng d©n tin ch¾c r»ng hä nhÊt ®Þnh c¶i

t¹o ®−îc ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn; lµm cho hä thÊy h¹nh phóc l©u dµi

sau nµy, ®Ó hä h¨ng h¸i kh¾c phôc khã kh¨n, thi ®ua c«ng t¸c.

(ThÝ dô: B©y giê xuÊt c«ng, xuÊt cña ®Ó lµm thñy n«ng, ®Õn mïa

thu ho¹ch sÏ lîi gÊp ®«i c«ng vµ cña ®· xuÊt ra).


- Khi ®· ®¸nh th«ng t− t−ëng cña quÇn chóng, ph¸t ®éng quÇn

chóng ra lµm, th× cÊp l·nh ®¹o ph¶i tin h¼n vµo lùc l−îng, s¸ng

kiÕn vµ kinh nghiÖm cña quÇn chóng. QuÇn chóng ®· ra tay lµm,

ra søc suy nghÜ, th× nhÊt ®Þnh thùc hiÖn ®−îc khÈu hiÖu lµm

“nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ”. Vµi thÝ dô:

HuyÖn Du Trung cÇn ®¾p mét qu·ng ®ª dµi 360 th−íc, ®µo mét

con m−¬ng dµi 100 th−íc, vµ x©y mét çi cèng. Çc c«ng tr×nh s−

tÝnh ®i tÝnh l¹i, råi kÕt luËn sÏ tèn hÕt 1.100.000 ®ång nh©n d©n tÖ.

Nh−ng n«ng d©n trong huyÖn chØ dïng hai v¹n ngµy c«ng vµ 5.000

®ång th× lµm xong hÕt.

Con ®ª Tr−êng DÞch dµi 880 c©y sè. NÕu theo çc c«ng tr×nh s−

mµ dïng xi m¨ng th× sÏ tèn 51.000.000 ®ång. QuÇn chóng ®Ò nghÞ

kh«ng dïng xi m¨ng mµ dïng thö “no·n th¹ch” s½n cã ë ®Þa

ph−¬ng - chØ tèn 3.400.000 ®ång, mµ ®ª vÉn rÊt tèt.

- Lµm thñy n«ng ch¼ng nh÷ng ph¶i tèn c«ng, mµ cßn ph¶i tèn

tiÒn. CÇn ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tiÒn mét çch hîp lý. Kh«ng nªn

chØ û l¹i vµo ChÝnh phñ vµ lßng h¨ng h¸i cña nh©n d©n, mµ ph¶i

tÝnh to¸n mét çch l©u dµi, c«ng b»ng, hîp lý: Hîp t¸c x· nµo ®−îc

h−ëng n−íc nhiÒu, th× gãp tiÒn nhiÒu, Ýt th× gãp Ýt; kh«ng ®−îc

h−ëng n−íc, th× miÔn ®ãng gãp. Lµm nh− thÕ, quÇn chóng sÏ khái

lo ng¹i h¬n thiÖt, ®ång thêi cñng cè ®−îc lßng h¨ng h¸i lµm thñy

n«ng, thÝ dô:

N¨m nay, TØnh ñy ®Þnh lµm thñy n«ng ®−a n−íc lªn cho

2.650.000 mÉu ruéng vïng nói. So víi c«ng tr×nh cña n¨m 1957,

th× kÕ ho¹ch nµy nhiÒu gÊp 14 lÇn, so víi kÕ ho¹ch cò th× nhiÒu

gÊp bèn lÇn. ChØ trong vµi tuÇn lÔ, n«ng d©n ®· gãp ®−îc

110.000.000 ®ång ®Ó chi tiªu vµo c«ng tr×nh c¨n b¶n.

HiÖn nay, n«ng d©n ch¼ng nh÷ng tù lµm nh÷ng tiÓu thñy n«ng

vµ trung thñy n«ng, mµ phÇn nhiÒu ®¹i thñy n«ng còng do hä tù

gãp tiÒn gãp søc ra lµm. Nh− kªnh Vò San dµi 150 c©y sè, ®i qua


41 çi suèi, däc theo 59 çi hè s©u, ®ôc xuyªn qua 12 ng¹ch nói dµi

tõ 10 ®Õn 60 th−íc; kªnh DiÒu Hµ so víi mÆt biÓn cao 2.000 th−íc,

dµi 1.000 c©y sè... ®Òu do n«ng d©n tù lµm lÊy.

Do sù l·nh ®¹o chÆt chÏ vµ nhiÒu kinh nghiÖm, do lßng h¨ng

h¸i vµ sù khÐo lÐo cña n«ng d©n, TØnh ñy Hµ Nam quyÕt ®Þnh trong

ba n¨m th× c¶ tØnh lµm xong kÕ ho¹ch thñy n«ng vµ trång c©y rõng.

Còng v× ph¸t triÓn tiÓu thñy n«ng mµ l−¬ng thùc çc tØnh ®Òu

t¨ng rÊt nhiÒu, nh−:

TØnh Giang T©y, so víi n¨m 1952, th× n¨m 1957 t¨ng 1.250.000

tÊn l−¬ng thùc. VÒ thñy n«ng, n¨m nay, ChÝnh phñ Trung −¬ng

®Þnh cho Giang T©y lµm 840.000 mÉu. TØnh ñy tÝnh to¸n kü, n©ng

lªn 1.640.000 mÉu. Nh−ng n«ng d©n çc huyÖn yªu cÇu lµm h¬n

2.480.000 mÉu.

Chi phÝ cho thñy n«ng lµ 61.290.000 ®ång, trong sè ®ã, n«ng d©n

tù ®ãng gãp 42.290.000 ®ång, ChÝnh phñ chØ ph¶i xuÊt 19.000.000 ®ång.

Giang T©y quyÕt ®Þnh tõ nay ®Õn n¨m 1960 sÏ c¨n b¶n tiªu diÖt n¹n

h¹n, vµ ®Õn n¨m 1962 c¨n b¶n tiªu diÖt n¹n lôt.

TØnh Qu¶ng §«ng, trong kÕ ho¹ch 5 n¨m thø nhÊt, ®· t¨ng

2.750.000 tÊn l−¬ng thùc. N¨m nay ®Þnh t¨ng 3.000.000 tÊn vµ cè

g¾ng t¨ng nhiÒu h¬n n÷a. HiÖn nay cã 12 huyÖn thu ho¹ch mçi

mÉu t©y tõ 60 ®Õn 75 t¹ l−¬ng thùc. N¬i nhiÒu nhÊt ®−îc 97 t¹.

Ruéng thÝ nghiÖm cña hîp t¸c x· n«ng nghiÖp Nam §iÒn Trung

s¶n xuÊt mçi mÉu t©y 41 tÊn 520 kil« (ruéng thÝ nghiÖm cña tæ ®æi

c«ng chiÕn sÜ TrÇn V¨n T¾c (x· Ngäc S¬n, H¶i D−¬ng) mçi mÉu t©y

60 t¹ 21 kil«).

TØnh Thiªn T©n, so víi n¨m 1950, th× n¨m 1955 t¨ng 140.000

tÊn; n¨m 1956 t¨ng 330.000 tÊn; n¨m 1957 t¨ng 440.000 tÊn.

440

mét n−íc, hai ph©n, ba cÇn, bèn c¶i tiÕn kü thuËt

Tr−íc kia, c«ng viÖc thñy n«ng, Trung Quèc còng lµm loanh

quanh nh− ViÖt Nam ta b©y giê, nghÜa lµ ham lµm ®¹i thñy n«ng

vµ t¸ch rêi viÖc chèng h¹n, chèng lôt, chèng óng. Thµnh thö n¨m

nµy qua n¨m kh¸c cø ph¶i lo chèng n¹n nµy råi tiÕp ®Õn chèng

n¹n kh¸c.

Nay Trung Quèc ®· chó träng lµm nhiÒu tiÓu thñy n«ng vµ kÕt

hîp ba chèng víi nhau, biÕn n−íc cã h¹i thµnh n−íc cã lîi, b¾t buéc

c¶ ba thø n−íc (n−íc m−a, n−íc s«ng, n−íc d−íi ®Êt) phôc vô cho

nhµ n«ng.

Khi lµm thñy n«ng th× khÐo tæ chøc ng−êi nµy víi ng−êi kh¸c, tæ

nµy víi tæ kh¸c, x· vµ huyÖn nµy víi çc x· vµ huyÖn kh¸c thi ®ua,

kiÓm tra vµ gióp ®ì lÉn nhau. L¹i th−êng xuyªn tæ chøc nh÷ng cuéc

nãi chuyÖn, tham quan, tr−ng bµy, ®Ó trao ®æi kinh nghiÖm, häc tËp

lÉn nhau. KÞp thêi khen th−ëng nh÷ng ç nh©n vµ ®¬n vÞ tiªn tiÕn,

khuyÕn khÝch, d¾t d×u nh÷ng ç nh©n vµ ®¬n vÞ l¹c hËu.

VÒ tuyªn truyÒn vµ ®éng viªn còng lµm rÊt khÐo. Kh¾p thµnh

thÞ vµ th«n quª ®Òu cã khÈu hiÖu. Phæ biÕn nh÷ng bµi vÌ do quÇn

chóng tù ®Æt ra, dÔ hiÓu, dÔ nhí nh−:

“Lµm thñy n«ng, khã nhäc lµ t¹m thêi,

Thñy n«ng th¾ng lîi, th× mu«n ®êi Êm no!”.


“Chóng ta toµn §¶ng, toµn d©n,

QuyÕt t©m trÞ thñy mét lÇn ph¶i xong,

Lµng §oµi thi ®ua víi lµng §«ng,

N«ng d©n çch m¹ng ph¶n c«ng tai trêi,

Th¾ng lîi ë n¬i søc ng−êi,

Kh«ng m−a còng ph¶i thu ho¹ch gÊp m−êi cã m−a!”.

BÝ th− çc cÊp ñy §¶ng lu«n lu«n ®i tr−íc quÇn chóng, vµ ®Çu

nghÜ, miÖng nãi, tay lµm. §¶ng viªn, ®oµn viªn thanh niªn, çn bé

ngoµi §¶ng còng nh− çn bé trong §¶ng lu«n lu«n lµm g−¬ng

mÉu, cïng quÇn chóng hßa thµnh mét khèi. V× vËy, quÇn chóng v«

cïng h¨ng h¸i, hy sinh quªn m×nh. ThÝ dô: Cã khi c«ng viÖc cÊp

b¸ch cÇn ®Õn tre gç, hä tù ®éng th¸o phªn v¸ch vµ cét nhµ m×nh

®−a dïng vµo viÖc c«ng. Khi cÇn tiÒn gÊp hä quyªn gãp c¶ sè tiÒn

dµnh dôm ®Ó c−íi vî, hoÆc quyªn c¶ nh÷ng “gia b−u” tæ tiªn ®Ó l¹i.

N«ng d©n cã nhiÒu kinh nghiÖm vµ s¸ng kiÕn rÊt hay. Vµ khi

lµm th× hä lµm suèt ngµy ®ªm, kh«ng qu¶n n¾ng m−a, kh«ng ng¹i

mïa ®«ng gi¸ rÐt:

“Trêi rÐt, nh−ng Êm trong lßng ta

Thñy n«ng ch−a th¾ng lîi, th× quyÕt kh«ng b−íc ra ngoµi c«ng

tr−êng”.

Phong tôc Trung Quèc còng nh− phong tôc ta, ngµy TÕt lµ mét

dÞp rÊt quan träng, Ýt nhÊt còng nghØ viÖc ba h«m ®Ó ¨n uèng

mõng Xu©n. Nh−ng TÕt MËu TuÊt võa råi n«ng d©n kh«ng nghØ

ngµy nµo. Hä hÑn nhau h«m Nguyªn ®¸n:

“Canh n¨m, dông cô s½n sµng,

§Õn c«ng tr−êng ¨n TÕt, c¶ lµng vui Xu©n”.

KÕt qu¶ lµ Hµ Nam cã 122 huyÖn, th× 105 huyÖn ®· lµm xong

thñy n«ng. Toµn tØnh ®· cã n−íc t−íi cho 23.400.000 mÉu ta, tøc lµ

86,6% tæng sè ruéng ®Êt trong tØnh. Mét ®iÒu n÷a ®¸ng chó ý lµ

trong t¸m n¨m qua, ChÝnh phñ ®· chi 500.000.000 ®ång cho tØnh,


mµ chØ hoµn thµnh 360.000.000 th−íc khèi ®Êt vµ ®¸. Nöa n¨m

nay, ChÝnh phñ chØ gióp 30.000.000 ®ång mµ n«ng d©n trong tØnh

®· lµm ®−îc 8.000.000.000 th−íc khèi ®Êt vµ ®¸.

Mçi ngµy, mçi ng−êi n«ng d©n ®µo h¬n 15, 16 th−íc khèi ®Êt,

cã ng−êi ®µo ®−îc 33 th−íc tøc lµ n¨ng suÊt cao h¬n m−êi mÊy lÇn

møc ®· ®Þnh. Cã khi l−¬ng thùc ch−a tiÕp tÕ kÞp, hä ¨n çm, ¨n

rau, nh−ng vÉn vui vÎ lµm viÖc.

V× nh÷ng lÏ kÓ trªn, c«ng tr×nh thñy n«ng Trung Quèc ®· hoµn

thµnh v−ît møc, vµ kÕ ho¹ch t¨ng gia s¶n xuÊt ®· th¾ng lîi mét

çch vÎ vang.

Trªn ®©y t«i nãi: Trung Quèc lµm thñy n«ng nhá lµ chÝnh, d©n

tù lµm lÊy lµ chÝnh. Nh− vËy kh«ng cã nghÜa lµ Trung Quèc kh«ng

lµm thñy n«ng to. Tr¸i l¹i, ngoµi nh÷ng ®¹i thñy n«ng ®· lµm

xong, ®Çu th¸ng 6-1958, tØnh Cam Tóc (mét tØnh 87% lµ rõng nói)

võa b¾t ®Çu lµm con kªnh s«ng TriÖu. Kªnh nµy dµi 1.120 c©y sè,

19 kªnh con cña nã dµi 2.500 c©y sè. Nã ph¶i xuyªn qua 100 çi

hÇm nói, cã çi dµi n¨m c©y sè, vµ v−ît qua 1.400 çi hè. Cã n¬i

kªnh leo cao ®Õn 400 th−íc t©y. Kªnh TriÖu sÏ biÕn 5.000.000 mÉu

ruéng kh« thµnh ruéng n−íc. TiÒn vèn x©y dùng lµ 14.000.000

®ång. N«ng d©n gãp 12.000.000. ChÝnh phñ gióp 2.000.000. HiÖn

nay 200.000 n«ng d©n ®ang xÎ nói ®µo kªnh.

Kho chøa n−íc “M−êi ba L¨ng” còng lµ mét c«ng tr×nh to lín.

§Æt tªn lµ kho “M−êi ba L¨ng” v× ë ®ã cã L¨ng cña m−êi ba ®êi vua

nhµ Minh, trong ®ã cã vua Gia TÜnh. §ång bµo ViÖt Nam ta nhiÒu

ng−êi biÕt tªn vua Gia TÜnh, nhê c©u KiÒu “R»ng n¨m Gia TÜnh

triÒu Minh”. Kho nµy ë bªn ch©n nói vµ trªn dßng s«ng Du, çch

B¾c Kinh 50 c©y sè. Kho dµi m−êi lý, réng b¶y lý. Con ®ª chÝnh dµi

618 th−íc t©y, mÆt ®ª réng b¶y th−íc r−ìi, ch©n ®ª réng 179 th−íc.

Kho chøa ®−îc 60.000.000 th−íc khèi n−íc, sÏ t−íi cho 50.000 mÉu

ruéng, mçi mïa sÏ t¨ng s¶n l−îng 25.000 tÊn l−¬ng thùc. Mçi n¨m


sÏ s¶n xuÊt 500.000 kil« ç. Cïng víi m−êi ba ng«i L¨ng, nói

Rång, nói Ph−îng, nói Cäp, nói Tiªn... kho n−íc nµy sÏ lµm cho

phong c¶nh ë ®©y thªm t−¬i ®Ñp.

Çc ®¬n vÞ Gi¶i phãng qu©n ®ãng ë Thñ ®« lµ lùc l−îng chÝnh

trong c«ng tr×nh nµy.

300.000 nh©n d©n B¾c Kinh (c«ng nh©n çc nhµ m¸y, çn bé

çc c¬ quan, thÇy gi¸o vµ häc trß çc tr−êng häc, tÝn ®å çc t«n

gi¸o...) vµ 30.000 n«ng d©n vïng chung quanh ®Òu ®Õn lµm lao

®éng nghÜa vô. Hä ®· gãp h¬n 7.000.000 ngµy c«ng. Hä tæ chøc

nh÷ng ®éi xung phong, nh÷ng ®éi ®ét kÝch. Trong s¸u th¸ng hä ®·

bÇu ®−îc 2.872 ®¬n vÞ vµ 20.409 chiÕn sÜ xuÊt s¾c.

Mao Chñ tÞch, çc ®ång chÝ Trung −¬ng, çc ®¹i biÓu §¹i héi

§¶ng, nh©n viªn çc sø qu¸n, chuyªn gia çc n−íc b¹n còng ®· gãp

phÇn lao ®éng ë kho.

B¾t ®Çu tõ 21-1-1958, sau 140 ngµy vµ ®ªm thi ®ua, h«m 11-6

nh÷ng c«ng tr×nh c¨n b¶n ®· lµm xong. Tr−íc mïa m−a, kªnh sÏ

hoµn thµnh hÕt. §¹i biÓu çc b¸o t− s¶n n−íc ngoµi khi ®Çu kh«ng

tin r»ng ng−êi B¾c Kinh lµm giái nh− vËy.

Mét n−íc, hai ph©n, ba cÇn, bèn c¶i tiÕn kü thuËt

N«ng d©n Trung Quèc còng cã c©u nh− vËy. Hä nãi: “N−íc lµ

m¸u ruéng”. Nh−ng ®Ó båi bæ ruéng ®Êt, cßn cÇn ph¶i cã ph©n, rÊt

nhiÒu ph©n. Hä bãn mçi mÉu n¬i Ýt lµ 450 g¸nh (mçi g¸nh 50 kil«),

n¬i nhiÒu lµ 650 g¸nh. Sè ph©n dïng hiÖn nay so víi n¨m 1952 lµ

nhiÒu gÊp bèn lÇn r−ìi, so víi n¨m 1956 nhiÒu gÊp hai lÇn. H¬n

n÷a ë tØnh Tø Xuyªn cã n¬i bãn 50.000 ®Õn 100.000 kil«. N«ng d©n

ta mçi mÉu chØ bãn ®é 45 g¸nh ph©n. Nh− thÕ lµ Ýt qu¸. Ngoµi

ph©n hãa häc vµ ph©n gia sóc, n«ng d©n Trung Quèc cßn t×m ra

100 thø ph©n kh¸c, nh− ®Êt trong hang nói, rªu d−íi biÓn vµ bïn

d−íi s«ng ngßi, hå ao... Hä l¹i rÊt chó träng bãn sím vµ bãn nhanh,

bãn nhiÒu lÇn.


VÒ CÇn, th× trong c«ng viÖc thñy n«ng, ta ®· thÊy n«ng d©n

Trung Quèc cÇn cï thÕ nµo. Nhê cÇn nh− vËy, cho nªn mïa lóa

m¹ch n¨m nay (cuèi th¸ng 5 ®Çu th¸ng 6) n¬i th× thu ho¹ch t¨ng

gÊp hai, n¬i th× t¨ng gÊp ba.

§Ò phßng m−a giã, n«ng d©n ®· “gÆt c−íp” c¶ ngµy c¶ ®ªm.

Nh÷ng huyÖn lóa ch−a chÝn, n«ng d©n tù ®éng mang c¬m g¹o vµ

liÒm h¸i ®Õn gÆt gióp nh÷ng huyÖn lóa ®· chÝn råi. ë Hµ Nam h¬n

mét triÖu häc sinh, çn bé çc c¬ quan vµ anh em bé ®éi còng ®Õn

gÆt gióp.

Tæng kÕt vô gÆt, TØnh ñy Hµ Nam ®· nªu lªn mÊy ®iÓm tèt:

- T− t−ëng cña quÇn chóng, ph¸t ®éng tèt.

- KÕ ho¹ch gÆt mïa nµy vµ chän gièng cho mïa sau, thùc hiÖn tèt.

- Dông cô gÆt vµ ®Ëp lóa, s¾m söa tèt.

- Sù hîp t¸c x· héi chñ nghÜa gi÷a ®Þa ph−¬ng nµy víi ®Þa

ph−¬ng kh¸c, tiÕn hµnh tèt.

- Sinh ho¹t cña n«ng d©n, s¾p xÕp tèt.

- Lùc l−îng lao ®éng, bè trÝ tèt.

- Khi viÖc gÆt bËn rén, n¬i ¨n uèng vµ chç göi trÎ, tæ chøc tèt.

- Çc c¬ quan, bé ®éi vµ tr−êng häc, gióp ®ì tèt.

- Çc c«ng viÖc kh¸c, phèi hîp tèt.

Lêi tæng kÕt ®ã còng lµ kinh nghiÖm tèt cho chóng ta tham kh¶o.

C¶i tiÕn kü thuËt lµ rÊt cÇn thiÕt. Kinh nghiÖm chøng tá r»ng

hai ®¸m ruéng A vµ B (®Êt, n−íc, ph©n, cÇn) ngang nhau, nh−ng

ruéng A cã kü thuËt tiªn tiÕn, ruéng B kh«ng cã, th× ruéng A nhÊt

®Þnh thu ho¹ch nhiÒu h¬n vµ sím h¬n ruéng B.

Nh−ng n«ng d©n th−êng quen lµm ¨n theo lèi cò. §èi víi kü

thuËt míi, lóc ®Çu hä kh«ng tin.

Muèn cho hä tin, tr−íc hÕt, BÝ th− çc cÊp ñy §¶ng, çn bé,

®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn ph¶i lµm nh÷ng ®¸m ruéng thÝ

nghiÖm, dïng kü thuËt tiªn tiÕn. Råi ®éng viªn n«ng d©n ®Õn tham

quan, xem xÐt, th¶o luËn. Lµm nh− vËy, ®ång thêi ®¸nh th«ng


®−îc t− t−ëng quÇn chóng, gi¶i quyÕt ®−îc vÊn ®Ò kü thuËt, l¹i

tr¸nh ®−îc bÖnh quan liªu, mÖnh lÖnh cña çn bé.

Nh− thÕ ch−a ®ñ. Cßn ph¶i tæ chøc nh÷ng nhãm kü thuËt.

Nhãm nµy do çn bé §¶ng lµm chñ chèt chÝnh trÞ, nh©n viªn kü

thuËt lµm cèt çn chuyªn m«n, çc cô n«ng d©n giµ vµ h¨ng h¸i th×

gãp nh÷ng kinh nghiÖm s¶n xuÊt. Nhãm kü thuËt lµ ®Çu tµu trong

viÖc lµm ruéng thÝ nghiÖm vµ c¶i tiÕn kü thuËt. Hä tæ chøc nh÷ng

cuéc nãi chuyÖn vµ nh÷ng líp huÊn luyÖn ban ®ªm. Hä kÕt hîp

nghiªn cøu víi c«ng t¸c, thÝ nghiÖm víi thùc tÕ.

Khi ®· tr«ng thÊy kÕt qu¶ tèt cña viÖc c¶i tiÕn kü thuËt, th×

n«ng d©n h¨ng h¸i lµm theo vµ cã rÊt nhiÒu ph¸t minh, s¸ng kiÕn.

Võa råi, Trung Quèc cã më nh÷ng cuéc tr−ng bµy n«ng cô, kÕt

qu¶ rÊt tèt: n¨m th¸ng tr−íc ®©y, Trung Quèc ch−a lµm ®−îc m¸y

cµy. HiÖn nay ®· lµm ®−îc h¬n 70 kiÓu, to cã, nhá cã. Bªn c¹nh

nh÷ng m¸y cµy to cã nh÷ng kiÓu m¸y nhá cµy ®−îc c¶ ruéng kh«,

ruéng n−íc, ruéng ®åi vµ cã thÓ dïng ®Ó t¸t n−íc, xay lóa.

Cã h¬n 2.000 thø m¸y th« s¬ lµm b»ng gç vµ tre, do n«ng d©n

chÕ t¹o, ®Ó xe ®Êt, t¸t n−íc, ®µo giÕng, cµy ruéng, cÊy lóa, v.v.. ThÝ

dô: trong c«ng viÖc ®ång ¸ng, cÊy lóa lµ khã nhäc nhÊt. Trªn l−ng

th× n¾ng ®èt, ch©n tay th× ng©m bïn. Suèt ngµy ph¶i cói lom

khom. Hµng ngh×n n¨m nay, n«ng d©n Trung Quèc còng nh− n«ng

d©n ViÖt Nam ta vÉn cÊy theo lèi ®ã.

Mét n«ng d©n Qu¶ng §«ng míi ®ãng mét thø “thuyÒn cÊy”.

ThuyÒn lµm toµn b»ng gç (còng cã thÓ ®an b»ng tre), dµi ®é mét

th−íc t©y, réng ®é bèn, n¨m tÊc. Trªn thuyÒn cã chç ®Ó m¹, chç

ngåi vµ chç c¾m « ®Ó che m−a n¾ng.

Ng−êi ngåi trªn thuyÒn mµ cÊy, ®· kháe kho¾n, n¨ng suÊt l¹i

t¨ng ®−îc 20 ®Õn 30% so víi ng−êi cÊy kh«ng dïng thuyÒn.

Vµi tuÇn sau, mét y t¸ ë mét hîp t¸c x· n«ng nghiÖp (Phóc

KiÕn) ®· c¶i tiÕn thuyÒn Êy thµnh mét m¸y cÊy thËt sù. M¸y nµy

còng rÊt gi¶n ®¬n, chØ l¾p thªm vµo tr−íc thuyÒn mét çi guång


b»ng gç, nã cã bèn çi tay cÊy, thay thÕ cho tay ng−êi. M¸y nµy cã

mÊy ®Æc ®iÓm nh− sau:

1- §¬n s¬, ng−êi thî méc nµo tr«ng thÊy qua mét lÇn, còng lµm

®−îc;

2- RÎ tiÒn, ®ãng mét chiÕc m¸y chØ tèn ®é m−êi ®ång nh©n d©n tÖ;

3- Gi¶n tiÖn, cã thÓ th¸o ra, l¾p vµo. §µn bµ trÎ con còng l¸i

m¸y ®−îc;

4- N¨ng suÊt cao gÊp ®«i mét ng−êi cÊy giái b»ng tay. Sau nµy

c¶i tiÕn thªm, n¨ng suÊt cã thÓ lªn cao h¬n n÷a.

Nh÷ng ph¸t minh cña n«ng d©n rÊt cã Ých, nh−ng còng rÊt tÇm

th−êng; tÇm th−êng ®Õn nçi çc kü s− n«ng häc næi tiÕng kh«ng

bao giê nghÜ ®Õn, hoÆc kh«ng d¸m nghÜ ®Õn. Sau cuéc tr−ng bµy

n«ng cô, ViÖn Khoa häc n«ng nghiÖp trung −¬ng ®· mêi 21 ng−êi

n«ng d©n “kü s−” lµm “nghiªn cøu viªn” (x−a nay, nh÷ng nghiªn

cøu viªn ®−îc çc viÖn khoa häc mêi nh− thÕ, lµ nh÷ng ng−êi ®· cã

tiÕng t¨m trong khoa häc). 21 ng−êi ®ã, ng−êi th× tr×nh ®é v¨n hãa

cßn thÊp, ng−êi th× ch−a biÕt ch÷, ng−êi th× lµm thñ c«ng nghiÖp ë

n«ng th«n. Nh−ng hä lµ nh÷ng ng−êi d¸m t×m tßi, suy nghÜ, d¸m

thö lµm, vµ ®· ®¹i biÓu çi t− chÊt tµi giái vµ kh«n khÐo cña n«ng

d©n lao ®éng.

447

“Muèn cho ®êi sèng ®æi thay, Toµn d©n, toµn §¶ng ra tay cïng lµm”

V¨n hãa, tr−íc ngµy gi¶i phãng, ë Trung Quèc còng nh− ë n−íc

ta, v¨n hãa chØ dµnh riªng cho giai cÊp cã tiÒn. 95 phÇn tr¨m n«ng

d©n lµ mï ch÷.

Ngµy nay chÝnh trÞ, t− t−ëng, kü thuËt cña n«ng d©n tiÕn bé,

th× v¨n hãa còng ph¶i ph¸t triÓn theo.

Tr−íc hÕt lµ xãa n¹n mï ch÷. Dï ®· ®−îc gi¶n ®¬n hãa, häc ch÷

Trung Quèc vÉn khã gÊp mÊy häc ch÷ quèc ng÷ ta. HiÖn nay cã ®é

60 triÖu ng−êi xung phong d¹y b×nh d©n häc vô, phÇn lín lµ thanh

niªn vµ häc sinh. 160 huyÖn ®· thanh to¸n xong n¹n mï ch÷.

1.070 huyÖn cã tr−êng tiÓu häc kh¾p çc th«n.

16 tØnh cã tr−êng ®¹i häc (130 tr−êng).

Theo kÕ ho¹ch cña Bé Gi¸o dôc, th× mÊy th¸ng s¾p tíi, th«n nµo

còng sÏ cã tr−êng tiÓu häc. H−¬ng (nh− liªn x· ta) nµo còng cã

tr−êng s¬ trung vµ tr−êng trung häc n«ng nghiÖp. Çc tr−êng tiÓu

häc sÏ d¹y thªm khãa thñ c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp. Çc tr−êng

trung häc d¹y thªm nh÷ng kü thuËt c¨n b¶n vÒ çc ngµnh s¶n xuÊt.

Nh−ng hiÖn nay, theo nguyªn t¾c nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ, nhiÒu

h−¬ng vµ huyÖn ch¼ng nh÷ng ®· cã tr−êng trung häc, mµ cã c¶

tr−êng ®¹i häc. ThÝ dô:

- H−¬ng Hßa B×nh (gÇn B¾c Kinh), cã s¸u ban trung häc n«ng

nghiÖp víi 170 häc sinh, võa råi míi lËp thªm mét tr−êng ®¹i häc

n«ng nghiÖp d¹y ban ®ªm.


D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng ñy, tr−êng ®¹i häc chØ trï bÞ trong

hai h«m lµ xong vµ kh«ng tèn mét ®ång tiÒn nµo, kh«ng ph¶i lîp

mét gian nhµ nµo.

Phßng lªn líp th× m−în nhµ häp cña çc ®oµn thÓ.

HiÖu tr−ëng do bÝ th− §¶ng ñy kiªm.

Gi¸o s− lµ nh÷ng çn bé cña ViÖn ph¸p chÝnh vµ Tr−êng c«ng

an trung −¬ng hiÖn nay vÒ lao ®éng ë n«ng th«n. D¹y vÒ n«ng

nghiÖp th× nhê anh hïng vµ chiÕn sÜ n«ng nghiÖp vµ çc häc sinh

Tr−êng ®¹i häc n«ng nghiÖp trung −¬ng ®· cã liªn l¹c víi n«ng d©n

ë vïng ®ã.

Häc sinh 200 ng−êi, ®Òu lµ çn bé çc hîp t¸c x· n«ng nghiÖp

vµ çn bé h−¬ng, cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é v¨n hãa s¬

trung, cao trung. Cã ®ång chÝ ñy viªn §¶ng bé, ®· 59 tuæi vµ mét

chñ nhiÖm hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, 44 tuæi còng ®Õn häc.

Ch−¬ng tr×nh häc: TriÕt häc vµ kü thuËt n«ng nghiÖp. Mçi tuÇn

lªn líp ba tèi.

Tr−êng ®¹i häc n«ng nghiÖp cña huyÖn Tõ Thñy (tØnh Hµ B¾c)

cã 160 häc trß, chia lµm hai ban, häc bèn n¨m. Sau ngµy häc xong,

huyÖn sÏ ph©n phèi çc häc trß ban A vµo c«ng viÖc x©y dùng hoÆc

nghiªn cøu khoa häc n«ng nghiÖp. Häc trß ban B sÏ lµ gi¸o viªn

çc tr−êng trung häc n«ng nghiÖp trong huyÖn.

Häc trß tr−êng nµy lµ nh÷ng gi¸o viªn çc tr−êng tiÓu häc,

nh÷ng häc sinh võa tèt nghiÖp ë Tr−êng s− ph¹m huyÖn, vµ nh÷ng

çn bé huyÖn cã tr×nh ®é v¨n hãa kh¸ vµ cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt.

Hä häc nöa ngµy vµ lao ®éng nöa ngµy ®Ó tù cÊp tù tóc. ChÝn

vÞ gi¸o viªn ®Òu lµ kiªm chøc; s¸u vÞ lµ gi¸o s− ë ViÖn n«ng

nghiÖp tØnh vµ trung −¬ng th−êng ®Õn nghiªn cøu n«ng nghiÖp ë

huyÖn; ba vÞ lµ chiÕn sÜ vµ anh hïng lao ®éng. Çc vÞ gi¸o s− ®Òu

kh«ng ¨n l−¬ng.

§¶ng ñy huyÖn phô tr¸ch d¹y chÝnh trÞ.


Phã bÝ th− huyÖn ñy lµm hiÖu tr−ëng.

Còng nh− phong trµo lËp nhµ m¸y nhá, phong trµo n«ng d©n

tù lËp tr−êng häc lan trµn kh¾p n¬i. NhiÒu n¬i nh− liªn x· Nh¹c

C¸c Trang (Hµ B¾c), chØ trong n¨m ngµy ®· lËp bèn tr−êng kü

thuËt d¹y ban ®ªm, vµ mét tr−êng trung häc n«ng nghiÖp mçi tuÇn

lÔ häc n¨m buæi, lao ®éng b¶y buæi.

VÖ sinh phßng bÖnh - Còng lµ mét phong trµo rÊt s«i næi.

Trung −¬ng ®Ò ra khÈu hiÖu: Tiªu diÖt bèn thø cã h¹i (ruåi,

muçi, chuét vµ chim sÎ). N«ng d©n thªm vµo: Tiªu diÖt b¶y thø cã

h¹i (bèn thø nãi trªn vµ rËn, rÖp, bä chã). Hä kh«ng hÒ xin ChÝnh

phñ mét ®ång tiÒn hoÆc mét c©n thuèc DDT.

§ång thêi, n«ng d©n tù tæ chøc rÊt nhiÒu nhµ th−¬ng nhá. ThÝ

dô: chØ chÝn huyÖn trong tØnh Cam Tóc ®· cã 590 nhµ th−¬ng nhá.

N¬i kh¸m bÖnh vµ nhµ th−¬ng, hä m−în nh÷ng nhµ cña d©n hoÆc

cña c«ng kh«ng dïng ®Õn, råi dän dÑp s¹ch sÏ, quÐt v«i tr¾ng to¸t,

thÕ lµ ®ñ.

Gi¸m ®èc do Chñ tÞch h−¬ng vµ chñ nhiÖm hîp t¸c x· n«ng

nghiÖp - kiªm. Phã gi¸m ®èc th× cö mét thÇy thuèc kh¸ nhÊt lµm.

ThÇy thuèc lµ nh÷ng ®ång chÝ bé ®éi phôc viªn biÕt nghÒ thuèc

hoÆc nh÷ng «ng lang ®Þa ph−¬ng.

TiÒn mua thuèc vµ dông cô - do c«ng quü hoÆc hîp t¸c x· cho

vay, nhµ th−¬ng sÏ tr¶ dÇn.

L−¬ng cña thÇy thuèc - do hîp t¸c x· n«ng nghiÖp b×nh c«ng

chÊm ®iÓm, vµ cuèi n¨m sÏ ®−îc chia l·i; hoÆc kÕt hîp t− t−ëng víi

t×nh h×nh c«ng t¸c mµ ®Þnh møc l−¬ng; hoÆc ®Þnh mét sè l−¬ng

nhÊt ®Þnh.

Ng−êi d©n ®Õn ch÷a bÖnh tr¶ mét sè tiÒn rÊt ph¶i ch¨ng.

Theo c¸ch thøc gi¶n ®¬n ®ã, cã n¬i nh− huyÖn Th«ng VÜ trong

20 h«m ®· tæ chøc 63 nhµ th−¬ng nhá, 42 nhµ ®ì ®Î, céng tÊt c¶ cã

257 gi−êng.


Cam Tóc lµ mét tØnh nhiÒu nói rõng, nhiÒu tËt bÖnh, nhiÒu mª

tÝn. Nay nhê cã nhµ th−¬ng nhá tæ chøc kh¾p c¸c th«n x·, mµ ®· cã

nh÷ng th«n vµ nh÷ng hîp t¸c x· n«ng nghiÖp kh«ng cã ng−êi èm.

§ång thêi n«ng d©n ®· hÕt mª tÝn, vµ ®· tiÕn bé nhiÒu vÒ ý thøc

khoa häc. Cho nªn hä nãi:

“C¶i c¸ch ruéng ®Êt, ®µo hÕt rÔ nghÌo,

Nhµ th−¬ng trong x·, ®µo hÕt èm ®au,

Nhê §¶ng l·nh ®¹o, d©n ®· giµu l¹i kiÖn khang” (m¹nh kháe).

Th¸ng 1-1956 Trung −¬ng §¶ng ®· ra b¶n dù th¶o kÕ ho¹ch

ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. Toµn §¶ng vµ toµn d©n ®· th¶o luËn s«i

næi vµ ®· ®Ò lªn 1.891 ý kiÕn. KÕ ho¹ch Êy dù ®Þnh r»ng néi trong

12 n¨m, tuú theo ®Êt xÊu hoÆc ®Êt tèt vµ tuú theo thø trång trät,

mçi mÉu sÏ s¶n xuÊt:

§Êt xÊu §Êt tèt

L−¬ng thùc 1.000 kil« 2.000 kil«

L¹c 750 kil« 1.250 kil«

B«ng 150 kil« 250 kil«

Nh−ng hiÖn nay nhiÒu n¬i ®· v−ît xa møc ®· ®Þnh. N¨m nay,

diÖn tÝch:

- Ph¸t triÓn thñy n«ng lµ 70.000.000 mÉu (mÊy ngh×n n¨m tr−íc

cho ®Õn ngµy gi¶i phãng, thñy n«ng chØ cã 47.780.000 mÉu).

- C¶i thiÖn ®Êt xÊu thµnh ®Êt tèt 28.000.000 mÉu.

- BiÕn ruéng óng thµnh ruéng th−êng 40.000.000 mÉu.

- BiÕn ruéng kh« thµnh ruéng n−íc 13.400.000 mÉu.

- Mét mïa thµnh hai mïa 8.800.000 mÉu.

- Tr−íc kh«ng trång l−¬ng thùc, nay trång l−¬ng thùc

16.000.000 mÉu.

- Trång c©y g©y rõng 58.000.000 mÉu.

Nhê chØnh phong mµ cã tiÕn bé nh¶y vät, cho nªn kÕ ho¹ch 12

n¨m cã thÓ hoµn thµnh trong n¨m hoÆc s¸u n¨m.


§¹t ®−îc kÕt qu¶ tèt ®Ñp Êy lµ v× cè g¾ng cña toµn §¶ng kÕt

hîp chÆt chÏ víi sù cè g¾ng cña toµn d©n, lùc l−îng ChÝnh phñ kÕt

hîp chÆt chÏ víi lùc l−îng cña quÇn chóng.

Trong mäi c«ng viÖc, bÝ th− c¸c cÊp ñy §¶ng ®Òu tù m×nh trùc

tiÕp l·nh ®¹o thiÕt thùc vµ chÆt chÏ, ®Òu n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña

§¶ng vµ ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng; ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn

thanh niªn ®Òu lµm g−¬ng mÉu. Do ®ã mµ mäi khã kh¨n ®Òu kh¾c

phôc ®−îc vµ ®−îc d©n phôc, d©n tin. Do ®ã mµ ®éng viªn ®−îc lùc

l−îng toµn thÓ n«ng d©n ®Ó thùc hiÖn cÇn kiÖm x©y dùng n−íc nhµ

tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi.

N«ng nghiÖp Trung Quèc thu ®−îc kÕt qu¶ to lín nh− vËy, mét

lµ nhê §¶ng l·nh ®¹o s¸ng suèt vµ chÆt chÏ; hai lµ dùa vµo lùc

l−îng to lín vµ réng kh¾p cña hîp t¸c x· n«ng nghiÖp. Nh− t«i ®·

nãi ë trªn: 98% n«ng hé ®· tæ chøc vµo hîp t¸c x·, 96% hîp t¸c x·

lµ bËc cao. Nay hä l¹i tiÕn lªn b−íc n÷a: nhiÒu hîp t¸c x· nhá liªn

hîp l¹i thµnh nh÷ng hîp t¸c x· to. Nh− ë L« HuyÖn (Tø Xuyªn),

h¬n 3.000 hîp t¸c x· h¹ng võa vµ h¹ng nhá ®· theo nguyªn t¾c tù

nguyÖn mµ liªn hîp l¹i thµnh 700 hîp t¸c x· to. KÕt qu¶ ®Çu tiªn

lµ tr−íc kia cßn 10% hîp t¸c x· bËc thÊp, nay kh«ng cã hîp t¸c x·

bËc thÊp n÷a; v× ng−êi ®«ng vµ n«ng cô nhiÒu, cho nªn s¶n l−îng

cña c¸c hîp t¸c x· ®Òu t¨ng rÊt nhanh. Nãi tãm l¹i: toµn §¶ng,

toµn d©n lµm thñy n«ng, t¨ng ph©n bãn, cµy s©u bõa kü (tr−íc chØ

cµy tõ ba ®Õn n¨m tÊc, nay cµy s©u mét th−íc r−ìi), chän gièng tèt,

vµ cÊy dµy hµng, kÕt qu¶ lµ n¨m ngo¸i t¨ng gia 50.000.000 tÊn

l−¬ng thùc, n¨m nay t¨ng gia 100.000.000 tÊn.

Tæ ®æi c«ng lµ b−íc ®Çu ®Ó tiÕn lªn hîp t¸c x· n«ng nghiÖp.

§ång bµo n«ng d©n miÒn B¾c ta ®· x©y dùng kh¸ nhiÒu tæ ®æi c«ng

(vµ mét sè hîp t¸c x· n«ng nghiÖp). Nh− thÕ lµ tèt. Nh−ng tæ ®æi

c«ng ch−a ®−îc phæ biÕn vµ mét sè tæ ®æi c«ng cßn non yÕu, chØ cã

tªn mµ ch−a thËt sù ®æi c«ng.


Chóng ta cÇn ph¶i häc mét çch s¸ng t¹o nh÷ng kinh nghiÖm

tèt cña Trung Quèc anh em. TÊt c¶ çc cÊp bé §¶ng ta tõ tØnh ®Õn

x· cÇn ph¶i hÕt søc chó träng cñng cè nh÷ng tæ ®æi c«ng ®· cã, x©y

dùng tæ ®æi c«ng míi cho tèt vµ kh¾p çc x·. Cè nhiªn ph¶i theo

®óng nguyªn t¾c tù nguyÖn, tù gi¸c cña n«ng d©n, tuyÖt ®èi tr¸nh

quan liªu, mÖnh lÖnh.

Nh÷ng tæ ®æi c«ng thËt tèt, thËt v÷ng, th× tiÕn lªn thµnh hîp

t¸c x· n«ng nghiÖp.

C«ng t¸c nµy ph¶i thiÕt thùc vµ khÈn tr−¬ng nh−ng kh«ng

tham nhiÒu vµ nãng véi.

X©y dùng réng kh¾p tæ ®æi c«ng tèt vµ hîp t¸c x· tèt, th× sÏ

®Èy m¹nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña n−íc ta, vµ n«ng d©n ta sÏ

thªm no c¬m, Êm ¸o.

So s¸nh s¶n l−îng gi÷a ruéng Trung Quèc víi ruéng ViÖt Nam

ta th× thÊy:

- Ruéng thÝ nghiÖm MiÕu Nan H−ng (Hå B¾c) mét mÉu t©y s¶n

xuÊt 41 tÊn 2 kil«.

- Ruéng thÝ nghiÖm cña tæ ®æi c«ng ®ång chÝ TrÇn V¨n T¾c (x·

Ngäc S¬n, H¶i D−¬ng) s¶n xuÊt 6 tÊn 21 kil«.

ThÕ lµ chØ mét phÇn b¶y cña MiÕu Nan H−ng.

- X· HiÖp An (H¶i D−¬ng) th¸ch çc x· kh¸c thi ®ua s¶n xuÊt

mçi mÉu 3 tÊn 600 kil« thãc, thÕ lµ chØ non mét phÇn m−êi mét

cña MiÕu Nan H−ng. Tuy vËy, nÕu ®ång bµo n«ng d©n çc n¬i ®Òu

cè g¾ng thi ®ua víi ®ång bµo HiÖp An, th× vô mïa cña miÒn B¾c sÏ

®−îc h¬n n¨m triÖu tÊn, tøc lµ nhiÒu h¬n s¶n l−îng c¶ vô chiªm vµ

vô mïa hiÖn nay céng l¹i (®é 4 triÖu 15 v¹n tÊn). T«i rÊt mong

®ång bµo n«ng d©n toµn miÒn B¾c ®Òu h¨ng h¸i nhËn lêi th¸ch cña

®ång bµo HiÖp An vµ ®ång bµo HiÖp An th× cè g¾ng tiÕn lªn n÷a ®Ó

theo kÞp anh em n«ng d©n Trung Quèc.


Nãi tãm l¹i: Muèn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña

nh©n d©n th× ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt, tr−íc hÕt lµ s¶n xuÊt l−¬ng

thùc. Vµ muèn t¨ng gia s¶n xuÊt th× ph¶i:

Thi ®ua lµm nhiÒu thñy n«ng,

Dïng nhiÒu ph©n bãn, lµ c«ng viÖc ®Çu.

Ba lµ cuèc bÉm, cµy s©u,

Bèn chän gièng tèt, n¨m lo cÊy dµy.

S¸u lµ kü thuËt ®æi thay,

Toµn d©n, toµn §¶ng ra tay cïng lµm.

454

T− s¶n d©n téc

Nh÷ng nhµ giµu kÕch xï, võa lµ t− b¶n bãc lét lao ®éng, võa lµ

quan l¹i bãc lét nh©n d©n, nh− bän Tèng Tö V¨n (anh vî T−ëng Giíi

Th¹ch), Khæng T−êng Hy (anh rÓ Tèng Tö V¨n), khi Trung Quèc

®−îc gi¶i phãng, th× bän nµy ®Òu cuèn gãi chuån ra n−íc ngoµi. Bän

nµy thuéc vµo h¹ng t− s¶n quan liªu h¹i d©n ph¶n n−íc.

HiÖn nay, giai cÊp t− s¶n Trung Quèc lµ nh÷ng nhµ c«ng

th−¬ng nghiÖp. Hä thÊy r»ng nÒn kinh tÕ quèc d©n ®· ®i vµo con

®−êng x· héi chñ nghÜa, n«ng th«n ®· hîp t¸c hãa tøc lµ còng ®·

tiÕn vµo con ®−êng x· héi chñ nghÜa, th× t− s¶n ë thµnh thÞ kh«ng

thÓ cø kinh doanh theo con ®−êng cò. Hä thÊy r»ng t−¬ng lai cña

hä vµ con ch¸u hä kh«ng thÓ t¸ch rêi t−¬ng lai cña Tæ quèc vµ cña

nh©n d©n, mµ t−¬ng lai cña Tæ quèc vµ cña nh©n d©n lµ chñ nghÜa

x· héi. Hä l¹i thÊy r»ng nh÷ng nhµ t− s¶n ®· ®−îc ChÝnh phñ gióp

®ì, th× gi¶i quyÕt ®−îc nhiÒu khã kh¨n vµ s¶n xuÊt ®−îc ph¸t triÓn

m¹nh. V× nh÷ng lý do ®ã, céng víi tinh thÇn yªu n−íc, mµ çc nhµ

c«ng th−¬ng Trung Quèc ®· vui lßng thùc hiÖn c«ng t− hîp doanh

®Ó ®−îc c¶i t¹o theo chñ nghÜa x· héi.

Trung Quèc hiÖn cã ®é mét triÖu 30 v¹n ng−êi thuéc giai cÊp

t− s¶n. Trong sè ®ã ®é 70 v¹n ng−êi tiÕp tôc gióp viÖc ë çc xÝ

nghiÖp ®ång thêi ®−îc ChÝnh phñ chia cho mét sè l·i nhÊt ®Þnh.

Trong cuéc chØnh phong, hä còng h¨ng h¸i tham gia.

T«i xin nªu çc nhµ c«ng th−¬ng ë ba thµnh thÞ lín lµm thÝ dô:


Sau nh÷ng líp häc tËp, nh÷ng ®ît th¶o luËn, nh÷ng cuéc phª

b×nh vµ tù phª b×nh d©n chñ vµ s©u s¾c.

15.000 nhµ c«ng th−¬ng Th−îng H¶i ®· khai §¹i héi vµ ®Ò ra:

Néi trong ba n¨m ®Õn 5 n¨m, hä sÏ c¶i t¹o thµnh ng−êi lao ®éng

“tù thùc kú lùc”1) vµ hä th¸ch çc nhµ c«ng th−¬ng c¶ n−íc thi ®ua

trong n¨m nay nhÊt ®Þnh lµm cho ®−îc nh÷ng ®iÒu sau ®©y:

1- Ra søc tham gia chØnh phong, c¶i t¹o lËp tr−êng chÝnh trÞ

cña m×nh;

2- Tù gi¸c, tù nguyÖn tham gia lao ®éng ch©n tay;

3- §−a hÕt kü thuËt vµ kinh nghiÖm cña m×nh lµm cho xÝ

nghiÖp ph¸t triÓn;

4- Sinh ho¹t ph¶i cÇn cï vµ tiÕt kiÖm, lËp tøc hoÆc dÇn dÇn

xãa bá nh÷ng ®·i ngé kh«ng hîp lý (ChÝnh phñ cã ®Æc biÖt chiÕu

cè hä);

5- Mçi ng−êi tù ®Þnh lÊy kÕ ho¹ch c¶i t¹o cña m×nh, më réng

phª b×nh vµ tù phª b×nh, ®Þnh kú h¹n kiÓm so¸t lÉn nhau.

ë §¹i héi, ®Ó tá ý chÝ cña m×nh, nhiÒu ng−êi ®· viÕt th− “quyÕt

t©m” víi nh÷ng ®iÓm rÊt thiÕt thùc. Nh− hai vÞ tæng gi¸m ®èc nhµ

m¸y dÖt vµ nhµ m¸y diªm to nhÊt ë Th−îng H¶i ®· ra lêi thÒ: QuyÕt

c¶i t¹o thµnh ng−êi lao ®éng ch©n chÝnh, cµng sím cµng hay. §Æt

thêi giê nhÊt ®Þnh, ®Ó lao ®éng hoÆc ë nhµ m¸y, hoÆc ë n«ng th«n.

Çc nhµ c«ng th−¬ng ë khu Ph« §µ, ngoµi viÖc thùc hiÖn n¨m

®iÒu nãi trªn, cßn nhËn n¨m nay sÏ mua c«ng tr¸i 20% nhiÒu h¬n

n¨m ngo¸i.

Sau §¹i héi, víi trèng rung cê më, hä ®· vui vÎ rÇm ré ®i tuÇn

hµnh çc ®−êng phè, ®Ó s¸u triÖu nh©n d©n Th−îng H¶i chøng

kiÕn quyÕt t©m cña hä.

_______________

1) Tù thùc kú lùc: ¡n b»ng çi tù lµm ®−îc (BT).


- Còng trong thêi kú ®ã, 9.000 nhµ c«ng th−¬ng B¾c Kinh ®Ò ra

n¨m ®iÒu:

1- QuyÕt t©m c¶i t¹o lËp tr−êng chÝnh trÞ cña m×nh, thËt thµ

tiÕp thu sù l·nh ®¹o cña §¶ng, hÕt lßng, hÕt søc phôc vô c«ng cuéc

x©y dùng chñ nghÜa x· héi;

2- Kiªn quyÕt häc tËp anh em c«ng nh©n ë xÝ nghiÖp m×nh, coi

xÝ nghiÖp nh− nhµ m×nh, ra søc tiÕn bé nh¶y vät;

3- Ra søc tham gia lao ®éng trong xÝ nghiÖp; ®ång thêi cïng

çn bé vµ c«ng nh©n vÒ n«ng th«n, ra søc gióp ®ì s¶n xuÊt n«ng

nghiÖp, quyÕt t©m lÊy lao ®éng ®Ó tù c¶i t¹o m×nh;

4- Tranh thñ néi trong hai n¨m sÏ thµnh ng−êi lao ®éng “tù

thùc kú lùc”;

5- Söa ®æi çch sinh ho¹t t− s¶n, x©y dùng mét t¸c phong gian

khæ vµ chÊt ph¸c.

Tr−íc §¹i héi, «ng L¹c Tïng Sinh, Chñ nhiÖm Héi c«ng th−¬ng

B¾c Kinh, nãi: “Chóng ta ph¶i biÕt r»ng giai cÊp t− s¶n cÇn ph¶i bÞ

xãa bá; nh−ng ng−êi t− s¶n th× cã thÓ c¶i t¹o. ChØ cèt chóng ta bá

lËp tr−êng t− b¶n chñ nghÜa, ra søc lao ®éng, tõ ng−êi bãc lét c¶i

t¹o thµnh ng−êi lao ®éng “tù thùc kú lùc”, th× tiÒn ®å cña chóng ta

rÊt lµ vÎ vang”.

- 30.000 nhµ c«ng th−¬ng Thiªn T©n ®· ®Ò ra n¨m ®iÒu:

1- §¸nh ®æ lËp tr−êng t− b¶n chñ nghÜa, x©y dùng lËp tr−êng

x· héi chñ nghÜa; lét bá çch lªn mÆt ®i, më mang t− t−ëng ra; tù

kiÓm th¶o mét çch s©u s¾c, c¶i t¹o tËn x−¬ng tËn tñy; ng−êi ng−êi

cïng tiÕn b−íc, b−íc b−íc h−íng vÒ phÝa ta;

2- Kh¾c phôc bÖnh b¶o thñ vµ n¹n l·ng phÝ, tù ®éng ®èt ch¸y

hÕt tÊt c¶ mäi sai lÇm vÒ th¸i ®é chÝnh trÞ vµ th¸i ®é c«ng t¸c; kiªn

quyÕt kiÓm th¶o th¸i ®é tiªu cùc vµ th¸i ®é thiÕu tr¸ch nhiÖm

trong t− t−ëng vµ trong viÖc lµm;


3- ThËt thµ tiÕp thô sù l·nh ®¹o cña §¶ng, mét lßng víi §¶ng,

thùc hiÖn triÖt ®Ó chÝnh s¸ch cña §¶ng. ThËt thµ tiÕp thô sù gi¸m

®èc cña c«ng nh©n. ThËt thµ häc tËp ®¹o ®øc chÝ c«ng v« t− cña

giai cÊp c«ng nh©n. Thùc hµnh cÇn kiÖm vµ chÊt ph¸c. Cèng hiÕn

hÕt kü thuËt, tµi n¨ng vµ lùc l−îng cña m×nh cho c«ng cuéc x©y

dùng Tæ quèc;

4- Ra søc häc tËp chÝnh trÞ vµ thêi sù, n©ng cao gi¸c ngé x· héi

chñ nghÜa. Mçi ng−êi tù ®Æt kÕ ho¹ch c¶i t¹o cña m×nh. Ba th¸ng

kiÓm tra lÉn nhau mét lÇn. Phª b×nh lÉn nhau, gióp ®ì lÉn nhau,

cïng nhau tiÕn bé;

5- Ra søc tham gia lao ®éng ch©n tay, cïng lao ®éng víi çn bé

vµ c«ng nh©n. Sinh ho¹t ph¶i cÇn vµ kiÖm, dÇn dÇn theo kÞp c«ng

nh©n. Cè g¾ng thµnh ng−êi lao ®éng ch©n chÝnh cµng sím cµng hay.

Hä nªu bèn ®iÓm ®Ó th¸ch çc nhµ c«ng th−¬ng c¶ n−íc thi ®ua:

a) Ai c¶i t¹o lËp tr−êng chÝnh trÞ nhanh h¬n, tèt h¬n;

b) Ai cèng hiÕn nhiÒu h¬n cho c«ng cuéc s¶n xuÊt cña Tæ quèc;

c) Ai lao ®éng h¨ng h¸i nhÊt;

d) Ai sinh ho¹t cÇn kiÖm; chÊt ph¸c nhÊt.

Trong nh÷ng ng−êi viÕt th− quyÕt t©m, «ng D−¬ng Ngäc V¨n,

Phã Gi¸m ®èc kiªm Tæng c«ng tr×nh s− x−ëng dÖt, viÕt:

“QuyÕt hÕt lßng, hÕt søc phôc vô c«ng cuéc s¶n xuÊt x· héi chñ

nghÜa; cïng çn bé vµ c«ng nh©n c¶ x−ëng n©ng cao chÊt l−îng cña

v¶i vµ lôa. Trong n¨m nay, nghiªn cøu lµm thªm mét thø dÖt míi.

Ngµy nµo còng ®Õn phßng m¸y mét thêi gian ®Ó häc thªm kinh

nghiÖm cña c«ng nh©n giµ”.

Còng nh− Th−îng H¶i, B¾c Kinh vµ çc thµnh phè kh¸c, sau

§¹i héi, çc nhµ c«ng th−¬ng Thiªn T©n tæ chøc tuÇn hµnh kh¾p

çc phè ph−êng.

MÊy thÝ dô trªn ®©y chøng tá r»ng: Giai cÊp t− s¶n Trung

Quèc quyÕt t©m c¶i t¹o, tiÕn bé vµ quyÕt t©m thùc hiÖn nh÷ng


chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ. Vµ nh− «ng L¹c Tïng Sinh ®·

nãi: TiÒn ®å cña hä rÊt vÎ vang.

Trªn ®©y lµ mÊy thÝ dô vÒ viÖc c¶i t¹o cña çc «ng c«ng th−¬ng.

B©y giê xin nªu vµi thÝ dô vÒ viÖc c¶i t¹o cña çc bµ c«ng th−¬ng.

Çc bµ c«ng th−¬ng còng rÊt h¨ng h¸i tham gia chØnh phong,

rÊt cè g¾ng vµ tiÕn bé nhiÒu, nh− çc bµ ë Thiªn T©n ®· quyÕt t©m

thùc hiÖn mÊy ®iÓm sau ®©y:

1- C¶i t¹o t− t−ëng mét çch triÖt ®Ó, mäi viÖc ®Òu h−íng vÒ

phÝa nh©n d©n, quyÕt t©m ®øng vÒ phÝa nh©n d©n;

2- Tham gia çc ho¹t ®éng x· héi, nh− x©y dùng tr−êng häc,

më v−ên göi trÎ, gióp ®ì çc chÞ em phô n÷ lao ®éng;

3- S¾p xÕp viÖc chi tiªu trong gia ®×nh mét çch hîp lý, chèng

ph« tr−¬ng, l·ng phÝ, xem träng viÖc lao ®éng trong gia ®×nh, d¹y

dç con ch¸u cho quen gian khæ, chÊt ph¸c;

4- KhuyÕn khÝch chång con c¶i t¹o t− t−ëng ®Ó trë nªn ng−êi

lao ®éng thËt sù.

Ngoµi nh÷ng ®iÒu trªn, çc bµ cßn ®Æt mÊy ®iÓm thi ®ua mét

çch rÊt thiÕt thùc nh−:

- Ai h¨ng h¸i h¬n, quyÕt t©m h¬n, tiÕn bé nhanh h¬n;

- 100% gia ®×nh göi tiÒn tiÕt kiÖm vµo ng©n hµng;

- 90% gia ®×nh cã kÕ ho¹ch sinh ho¹t rµnh m¹ch.

Vµ b©y giê xin nãi ®Õn çc cËu, çc c« c«ng th−¬ng tøc lµ con

çc nhµ c«ng th−¬ng ®ang lµm viÖc ë çc xÝ nghiÖp.

Trong lóc cha mÑ tiÕn bé, con em lµ líp c«ng th−¬ng thanh

niªn rÊt phÊn khëi vµ cè g¾ng tiÕn bé nh¶y vät. ThÝ dô:

H¬n 1.200 thanh niªn c«ng th−¬ng ë Thiªn T©n ®· th«ng qua

kÕ ho¹ch c¶i t¹o nh− sau:

1- Suèt ®êi nghe lêi §¶ng vµ Mao Chñ tÞch, kiªn quyÕt ®i theo con

®−êng x· héi chñ nghÜa, d©ng c¶ qu¶ tim cho §¶ng. Häc tËp c«ng

nh©n vµ n«ng d©n, c¶i t¹o lËp tr−êng chÝnh trÞ mét çch triÖt ®Ó;


2- Tù ®éng vÒ n«ng th«n, lªn miÒn nói, ®Õn phßng m¸y, do lao

®éng ®Ó c¶i t¹o m×nh ®Õn n¬i ®Õn chèn;

3- ChÞu khã häc tËp, chÞu khã rÌn luyÖn, néi trong n¨m nay Ýt

nhÊt còng ph¶i häc th¹o mét nghÒ, chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn ®Ó “tù thùc

kú lùc”;

4- C¶i t¹o mét çch triÖt ®Ó thãi quen sinh ho¹t cña giai cÊp t−

s¶n, chèng tÊt c¶ nh÷ng çch ¨n uèng, ch¬i bêi phãng tóng, vµ l·ng

phÝ ph« tr−¬ng. Ph¶i thËt sù cÇn vµ kiÖm;

5- Ra søc tham gia cuéc chØnh phong chèng b¶o thñ, chèng

l·ng phÝ. Ra søc ®ãng gãp vµo b−íc tiÕn bé nh¶y vät cña xÝ nghiÖp;

6- Mçi ng−êi tù ®Æt kÕ ho¹ch c¶i t¹o cña m×nh vµ thËt thµ thùc

hiÖn nã. Mçi th¸ng mét lÇn kiÓm tra vµ so s¸nh lÉn nhau. §ång

thêi khuyªn cha anh vµ bÇu b¹n cè g¾ng lµm ®Çu tµu tù c¶i t¹o

trong giíi c«ng th−¬ng.

Nh÷ng thÝ dô trªn ®©y lµm næi bËt mét ®iÒu, lµ çc nhµ c«ng

th−¬ng Trung Quèc, trai còng nh− g¸i, trÎ còng nh− giµ; ®Òu vui

vÎ nghe theo §¶ng, h¨ng h¸i c¶i t¹o m×nh theo con ®−êng x· héi

chñ nghÜa.

§Ó ®¹t kÕt qu¶ tèt ®Ñp Êy, hä ®· kinh qua nh÷ng ®ît häc tËp

th¶o luËn, liªn hÖ, ®Êu tranh, phª b×nh vµ tù phª b×nh. ThÝ dô: tõ

®Çu th¸ng 4 ®Õn ®Çu th¸ng 6 n¨m nay, hä cã cuéc vËn ®éng “giao

t©m” nghÜa lµ d©ng qu¶ tim cho nh©n d©n, cho §¶ng. Trong cuéc

vËn ®éng Êy, ai cã t− t−ëng hoÆc hµnh ®éng g× sai lÇm ®Òu tù ®éng

thËt thµ nãi ra hÕt, ®Ó trót g¸nh nÆng tinh thÇn, ®Ó c¶i t¹o mét

çch triÖt ®Ó. Trong hai th¸ng, çc nhµ c«ng th−¬ng B¾c Kinh ®·

tù nªu ra h¬n s¸u triÖu ®iÒu sai lÇm. Cuéc §¹i héi cña 8.000 nhµ

c«ng th−¬ng kÕt thóc ®ît Êy, vµ b¾t ®Çu vËn ®éng ®ît thø hai

nh»m “tù m×nh phª ph¸n ®Ó tù c¶i t¹o mét çch nhanh chãng,

nghiªm tóc, thËt thµ, s©u s¾c vµ triÖt ®Ó”.


So s¸nh sè ng−êi vµ tiÒn b¹c, th× giíi c«ng th−¬ng Trung Quèc

nhiÒu h¬n giíi c«ng th−¬ng ViÖt Nam ta. Nh−ng so s¸nh sù hiÓu

biÕt vµ tinh thÇn yªu n−íc, th× giíi c«ng th−¬ng ta ch¾c kh«ng chÞu

thua kÐm giíi c«ng th−¬ng Trung Quèc. ¤ng Bïi §øc Miªn, ®¹i

biÓu Héi Liªn hiÖp c«ng th−¬ng Thµnh phè Hµ Néi, ®· nãi tr−íc

héi nghÞ ñy ban Trung −¬ng MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam:

“Giíi c«ng th−¬ng chóng t«i cµng thÊm thÝa ph−¬ng ch©m c¶i

t¹o cña §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam, h¹n chÕ mÆt tiªu cùc, ph¸t huy

mÆt tÝch cùc cña c«ng th−¬ng nghiÖp t− b¶n t− doanh chóng t«i...

NÕu §¶ng t¨ng c−êng gi¸o dôc, nÕu nh©n d©n gi¸m s¸t cµng kü

l−ìng, vµ b¶n th©n c«ng th−¬ng chóng t«i cè g¾ng, th× c«ng cuéc

c¶i t¹o hßa b×nh cµng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn... Vµ chóng t«i rÊt

biÕt ¬n §¶ng ®· ®Ò ra chÝnh s¸ch hîp t×nh vµ nh©n ®¹o ®èi víi giíi

c«ng th−¬ng nghiÖp t− b¶n t− doanh chóng t«i, lµ chÝnh s¸ch c¶i

t¹o hßa b×nh ®Ó d×u d¾t chóng t«i lªn chñ nghÜa x· héi”.

¤ng Miªn nãi tiÕp: TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× “ng−êi t− s¶n

d©n téc còng cã nhiÒu çi mÊt, mµ çi mÊt to lín nhÊt lµ mÊt cuéc

®êi n« lÖ, mÊt nh÷ng tËp qu¸n xÊu cña ph−¬ng thøc kinh doanh t−

b¶n chñ nghÜa, mÊt lÒ lèi lµm ¨n “nhÊt b¶n v¹n lîi” vµ ®ång thêi

còng mÊt c¶ çi thµnh kiÕn cña nh©n d©n ®èi víi lÒ thãi kinh

doanh l¹c hËu cña m×nh. Cßn vÒ phÇn ®−îc th× ng−êi c«ng th−¬ng

còng cã nhiÒu çi ®−îc, mµ çi ®−îc s©u s¾c, vÎ vang nhÊt lµ ®Þa vÞ

chñ nh©n ®Êt n−íc, lµ ®−îc hßa m×nh trong nh©n d©n, cïng nh©n

d©n tham gia x©y dùng x· héi míi vµ h−ëng thô thµnh qu¶ cña

çch m¹ng”.

Ch¾c r»ng ®ã lµ ý nguyÖn cña ®¹i ®a sè trong giíi c«ng th−¬ng

ta. Nh−ng tiÕc r»ng cßn cã nh÷ng con chiªn ghÎ lÉn lén trong giíi

c«ng th−¬ng ta, ®Ó b«i nhä giíi c«ng th−¬ng ta. Chóng ®Çu c¬ tÝch

tr÷, bu«n gian b¸n lËn, nh− çc b¸o Hµ Néi 30-6-1958 ®· ®¨ng tin:


“Trong s¸u th¸ng ®Çu n¨m 1958 ®· ph¸t hiÖn ®−îc 12.491 vô

lËu thuÕ, trÞ gi¸ h¬n n¨m tû. Cã nhiÒu vô lËu rÊt tinh vi, c©u kÕt

gi÷a bu«n chuyÕn vµ xuÊt nhËp khÈu, trèn thuÕ hµng chôc triÖu

®ång... Cã vô b¸n lÐn lót tõ 120 ®Õn 150 l¹ng vµng...”.

Tôc ng÷ nãi: “Mét ng−êi lµm xÊu, c¶ bËu mang d¬”. Bän chóng

®· lµm cho c¶ giíi c«ng th−¬ng ta mang tiÕng. Mong r»ng giíi c«ng

th−¬ng ta còng lµm nh− giíi c«ng th−¬ng n−íc b¹n, nghÜa lµ: tù

®éng, tù gi¸c, trong giíi m×nh tù gi¸o dôc, tù kiÓm so¸t, tù c¶i t¹o,

tù lµm cho giíi m×nh trong s¹ch vµ tiÕn bé. C¸c nhµ c«ng th−¬ng ta

lµm ®−îc nh− vËy tøc lµ chuÈn bÞ tèt cho viÖc c¶i t¹o theo chñ

nghÜa x· héi.

462

TrÝ thøc t− s¶n chØnh phong

TrÝ thøc t− s¶n gåm cã çc ®¶ng ph¸i d©n chñ, çc giíi gi¸o

dôc, b¸o chÝ, v¨n nghÖ, khoa häc, kü thuËt, y tÕ, nh©n viªn çc c¬

quan, häc sinh çc tr−êng ®¹i häc. Céng ®é 3 triÖu 50 v¹n ng−êi.

Tr−íc khi ®i vµo néi dung cña vÊn ®Ò, t«i xin giíi thiÖu mÊy

ch÷ míi th−êng dïng ë ®©y:

- Hång: nghÜa lµ lËp tr−êng çch m¹ng v÷ng vµng.

- Chuyªn: nghÜa lµ nghÒ nghiÖp chuyªn m«n th«ng th¹o.

- §¹i minh ®¹i phãng: nghÜa lµ phãng tay ph¸t ®éng quÇn

chóng, cã g× nãi hÕt, kh«ng ngÇn ng¹i e dÌ.

- LÊy löa ®èt m×nh: nghÜa lµ çn bé tù phª b×nh mét çch s©u

s¾c, triÖt ®Ó, kh«ng sî mÊt thÓ diÖn, mÊt uy tÝn ®Ó ®èt s¹ch khuyÕt

®iÓm vµ lµm kiÓu mÉu cho quÇn chóng tù phª b×nh vµ phª b×nh.

Nh÷ng th¾c m¾c lóc ®Çu

Khi b¾t ®Çu chØnh phong, giíi trÝ thøc t− s¶n nhiÒu ng−êi th¾c

m¾c. Hä nãi:

Ng−êi trÝ thøc ch¼ng cã xÝ nghiÖp, ruéng ®Êt còng kh«ng, sao

l¹i gäi lµ t− s¶n?

§· kh«ng ph¶i lµ phe h÷u, th× v× sao cßn ph¶i c¶i t¹o?

Nh÷ng ng−êi trÝ thøc ®· tham gia c«ng ®oµn, tøc lµ thuéc vÒ

giai cÊp v« s¶n råi chø?

Cø ra søc lµm tèt nghiÖp vô, th× kh«ng c¶i t¹o còng kh«ng

sai lÇm.


Mét gian phßng, vµi quyÓn s¸ch, nh− thÕ lµ yªn th©n, lµ thanh

cao, kh«ng c¶i t¹o còng ®−îc.

Giai cÊp n«ng d©n lao ®éng hµng ngh×n n¨m nay, mµ t− t−ëng

vÉn l¹c hËu; nhiÒu çn bé giµ ®· ®−îc rÌn luyÖn bao nhiªu n¨m mµ

vÉn m¾c sai lÇm. VËy th× tham gia lao ®éng ch©n tay cã Ých lîi g×?

Ng−êi khoa häc ®i tham gia lao ®éng ch©n tay, nh− vËy kh¸c

nµo ®−a gang thÐp dïng nh− c©y gç...

Vµ cßn nhiÒu lêi lÏ nh− vËy n÷a. BÒ ngoµi th× nh− chØ tranh

luËn vÒ mét çi danh tõ, mét quan niÖm: t− s¶n hay lµ kh«ng t−

s¶n; nh−ng thùc tÕ lµ vÊn ®Ò: muèn hay lµ kh«ng muèn c¶i t¹o.

Chñ nghÜa ç nh©n, linh hån danh lîi

Sè lín ng−êi trÝ thøc Trung Quèc lµ phe t¶. H¬n 1 triÖu 25 v¹n

trÝ thøc lµ ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n.

§èi víi trÝ thøc t− s¶n, §¶ng dïng chÝnh s¸ch ®oµn kÕt, gi¸o

dôc, gióp ®ì c¶i t¹o vµ mong cho hä tiÕn bé kh«ng ngõng. Chi bé

§¶ng vµ §oµn (thanh niªn céng s¶n) dïng mäi h×nh thøc ªm ®Òm

nh− b¸o ch÷ to, nãi chuyÖn víi tõng ng−êi, héi nghÞ tõng nhãm,

khai héi th¶o luËn, triÓn l·m, v.v. ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn th× g−¬ng

mÉu trong viÖc “lÊy löa ®èt m×nh”, vµ kiªn nhÉn gióp ®ì ng−êi

kh¸c “®¹i minh ®¹i phãng”.

Nhê vËy, mµ giíi trÝ thøc t− s¶n c¶m ®éng vµ chuyÓn dÇn, tõ

chç e ng¹i, ngËp ngõng, ®Õn chç quyÕt t©m cã g× “trong ba l« trót

ra hÕt”. Cã ng−êi ®· nãi râ nh÷ng ®iÒu mµ x−a nay hä Êp ñ trong

lßng, kh«ng hÒ hë ra víi vî con, bÇu b¹n. Sau ®©y lµ tãm t¾t mÊy

®iÓm tù phª b×nh cña nh÷ng ng−êi trÝ thøc t− s¶n:

Sè ®«ng trÝ thøc ®· ®−îc ®Õ quèc vµ phong kiÕn gi¸o dôc, nu«i

nÊng. Cho nªn çch sinh ho¹t, thÕ giíi quan, häc thuËt vµ t− t−ëng

chÝnh trÞ cña hä ®Òu cã mét hÖ thèng toµn diÖn. V× vËy, hä cã ý

thøc vµ lý luËn toµn diÖn cña giai cÊp t− s¶n. Vµ nÒn t¶ng t− t−ëng

vµ hµnh ®éng cña hä lµ chñ nghÜa ç nh©n.


Do chñ nghÜa ç nh©n mµ hä chØ biÕt v× danh v× lîi.

VÒ lËp tr−êng, hä kh«ng rµnh m¹ch ai lµ b¹n, ai lµ thï. Hä l−u

luyÕn chÕ ®é t− b¶n vµ phong kiÕn. Hä kh«ng −a Liªn X«, kh«ng

thÝch häc tËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Hä xem khinh lao ®éng ch©n

tay vµ ng−êi lao ®éng ch©n tay. V× danh lîi mµ hä th−êng g©y xÝch

mÝch chia rÏ gi÷a giíi trÝ thøc víi nhau vµ gi÷a giíi trÝ thøc vµ

§¶ng. BÊt kú viÖc g× còng xuÊt ph¸t tõ lîi Ých ç nh©n. Hä kh«ng

tin vµo tÝnh chÊt −u viÖt cña chñ nghÜa x· héi, kh«ng tin vµo lùc

l−îng v« cïng to lín cña nh©n d©n.

§èi víi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ chñ nghÜa x· héi, hä chØ nhËn

mét çch m¬ hå. Khi gÆp nh÷ng viÖc cô thÓ, çi g× hîp víi lîi Ých ç

nh©n cña hä th× hä t¸n thµnh, çi g× kh«ng hîp th× hä ph¶n ®èi.

§èi víi nh÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ vÒ v¨n hãa kü

thuËt, th× hä cho lµ mÖnh lÖnh, Ðp buéc; hä kh«ng vui lßng tiÕp

thu. Tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña hä rÊt thÊp.

VÒ mÆt c«ng t¸c, hä muèn lµm ng−êi chuyªn gia næi tiÕng, ®Ó

t¹o cho m×nh ®Þa vÞ vµ oai quyÒn. Cßn nh÷ng c«ng t¸c cÇn kÝp ®Ó

ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa cña nh©n d©n mµ Nhµ n−íc giao cho

hä, th× hä Ýt lo ®Õn. V× vËy mµ hä giÊu nghÒ, coi häc thuËt lµ cña

riªng cña hä, kh«ng chÞu hîp t¸c víi ng−êi kh¸c. Do ®ã, hä ®· g©y

nhiÒu tæn thÊt cho nh©n d©n, l·ng phÝ nhiÒu tiÒn tµi cña Nhµ

n−íc, ®ång thêi l·ng phÝ tinh thÇn vµ lùc l−îng cña b¶n th©n hä.

§èi víi nh÷ng ng−êi cïng trong mét ngµnh, hä coi nh− lµ “oan

gia ®èi ®Çu”, tr−íc mÆt th× rÊt kh¸ch khÝ, sau l−ng th× giÌm pha

lÉn nhau; ch¼ng nh÷ng hä kh«ng t«n träng lÉn nhau, mµ cßn t×m

çch d×m nhau. Tinh thÇn ®oµn kÕt rÊt kÐm.

Cã ng−êi v× danh lîi mµ chØ ra søc viÕt bµi vµ dÞch s¸ch, cßn

nhiÖm vô gi¸o dôc th× chØ lµm qua loa.

V× muèn ®−îc nhiÒu tiÒn nhuËn bót, th−êng th−êng hä viÕt Èu,

dÞch Èu; ®ång thêi truyÒn b¸ nh÷ng t− t−ëng sai lÇm vµo ®¸m

thanh niªn.


ThËm chÝ cã ng−êi ¨n c¾p s¸ch nµy mét c©u, chÐp trém vë kia

mét ®o¹n, råi viÕt thµnh s¸ch, lµm ra ta ®©y còng lµ häc gi¶,

chuyªn gia.

§èi víi häc trß, hä kh«ng thËt thµ d¹y b¶o. Hä chØ d¹y, cßn häc

hay lµ kh«ng häc, mÆc kÖ häc trß. Hä coi häc thøc nh− gia tµi riªng

cña hä, giÊu kÝn nh÷ng tµi liÖu quý, kh«ng cho häc sinh vµ çc gi¸o

viªn kh¸c xem. Hä chØ tèt víi häc sinh vµ çn bé nµo hÈu víi hä;

®èi víi nh÷ng häc sinh vµ çn bé cã c«ng trong chiÕn tranh çch

m¹ng th× hä tá ý kh«ng −a, kh«ng gióp ®ì.

KiÓm th¶o thËt thµ, c¶i t¹o triÖt ®Ó

Sau ®©y lµ ý kiÕn cña mÊy vÞ trÝ thøc næi tiÕng:

- ¤ng Cung T−íng Thôy, gi¸o s− vÒ khoa ph¸p luËt, nãi:

“Tr−íc ®©y, t«i kh«ng nhËn t«i lµ trÝ thøc t− s¶n. Trong chØnh

phong, quÇn chóng nªu râ lËp tr−êng, t− t−ëng vµ t¸c phong cña

t«i. Lóc ®Çu, t«i thÊt kinh. Nh−ng khi t«i ®µo tËn gèc, th× t«i kh«ng

thÊy kú qu¸i n÷a. Tr−íc ngµy gi¶i phãng, t«i ®· lµm quan víi

chÝnh quyÒn ph¶n ®éng. Tõ ngµy gi¶i phãng, t«i ®−îc §¶ng ®oµn

kÕt, gi¸o dôc, b¶o vÖ, l¹i cßn cho t«i vinh dù n÷a. Nh−ng t«i ch−a

nhËn thøc çch m¹ng mét çch tù gi¸c. V× vËy, khi d¹y häc, t«i ®·

v« t×nh mµ lµm h¹i ®Õn t− t−ëng cña häc sinh. Nãi r»ng t«i d¹y

häc, kú thùc t«i l«i kÐo häc sinh theo t− t−ëng t− s¶n, tranh giµnh

häc sinh víi chñ nghÜa x· héi.

B©y giê, con ®−êng ®· rÊt râ rµng: NÕu kh«ng rêi bá t− t−ëng

vµ lËp tr−êng t− s¶n, th× kh«ng thÓ c«ng t¸c cho chñ nghÜa x· héi.

NÕu kh«ng cè g¾ng tiÕn bé nh¶y vät, th× sÏ bÞ b¸nh xe lÞch sö hÊt

l¹i phÝa sau...”.

- ¤ng Phã ¦ng, gi¸o s− næi tiÕng vÒ hãa häc, ®· ë bªn Mü 13

n¨m, nãi:

“XÐt l¹i kü, th× trong ®Çu ãc t«i 98% lµ t− t−ëng t− s¶n. Tr−íc

®©y t«i th−êng nãi: T«i hÕt lßng ñng hé §¶ng. Nh−ng §¶ng lµ


§¶ng cña giai cÊp v« s¶n, t− t−ëng cña giai cÊp v« s¶n vµ t− t−ëng

cña giai cÊp t− s¶n lµ ®èi lËp. Nh− vËy mµ t«i nãi hÕt lßng ñng hé

§¶ng, th× chØ lµ dèi ng−êi vµ tù dèi m×nh. T«i ®· tõng nªu ra luËn

®iÖu “ph©n c«ng” - §¶ng gi÷ viÖc chÝnh trÞ, t«i gi÷ viÖc chuyªn

m«n. Nay t«i míi nhËn râ r»ng: M×nh ®øng vÒ lËp tr−êng t− s¶n,

th× ch¾c truyÒn b¸ t− t−ëng t− s¶n cho thanh niªn. ChØ cã ®øng vÒ

lËp tr−êng v« s¶n, míi cã thÓ d¹y häc tèt”.

- Gi¸o s− sè häc Hoa La Canh (®−îc ®Ò nghÞ gi¶i th−ëng

Xtalin): “T¸m n¨m tr−íc ®©y, trong lóc nhiÒu ng−êi ®ang do dù

th× t«i ®· quyÕt t©m tõ Mü vÒ n−íc. T«i coi nh− vËy lµ t«i ®· mét

lßng mét d¹ ®i theo §¶ng. Nh−ng kinh qua nhiÒu ®ªm kh«ng

ngñ, t«i ®· suy nghÜ vµ thÊy r»ng: §i theo §¶ng ch−a ph¶i lµ mét

lßng víi §¶ng. Chim ©u ®i theo tµu thñy, nh−ng kh«ng ph¶i nã

cïng chung mét môc ®Ých víi tµu; nã theo tµu v× nã muèn t×m

mãn ¨n... §ång t©m th× ®ång ®øc. NÕu t«i cø gi÷ lÊy t− t−ëng t−

s¶n, th× hoµn toµn kh«ng thÓ ®ång ®øc víi chñ nghÜa x· héi. §·

kh«ng ®ång ®øc th× kh«ng ®ång t©m. Cho nªn mét ng−êi ®Çy chñ

nghÜa c¸ nh©n nh− t«i, thÕ nµo mµ ®ång t©m ®ång ®øc ®−îc víi

§¶ng, víi giai cÊp c«ng nh©n.

Nhê ¬n §¶ng chÞu khã gi¸o dôc t«i, chÞu khã chê cho t«i ¨n n¨n

söa ®æi. NÕu kh«ng vËy th× cã lÏ t«i ®· thµnh mét kÎ ph¶n d©n,

ph¶n §¶ng. §¶ng ®· cøu t«i sèng, ®· cøu ®êi sèng chÝnh trÞ cña t«i.

Tr−íc ®©y, trong cuéc “ba chèng”, nh÷ng ng−êi muèn gióp t«i

söa ®æi, t«i l¹i nghi hä cã ¸c ý víi t«i. Hä phª b×nh t«i, t«i coi thÕ lµ

®¶ kÝch, giÌm pha. T«i ngê vùc viÖc nä, ngê vùc ng−êi kia. T«i

kh«ng coi c¸n bé lµ ng−êi thÇy thuèc, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng,

hä ch÷a bÖnh cho t«i. T«i coi hä lµ ng−êi lµm cho t«i thªm bÖnh!

T«i cßn o¸n §¶ng kh«ng nhËn thøc ®óng häc thuËt cña t«i.

Sau “ba chèng”, t«i l¹i o¸n §¶ng ®¸nh gi¸ qu¸ thÊp tr×nh ®é chÝnh

trÞ cña t«i. T«i kh«ng hiÓu r»ng v× yªu quý t«i mµ §¶ng phª b×nh

vµ gi¸o dôc.


T− t−ëng t− s¶n ®· lµm t«i mï qu¸ng.

Khi ®−îc §¶ng tÝn nhiÖm, th× t«i tù cao tù ®¹i, cho m×nh lµ giái

l¾m råi. §u«i ngo¾t lªn rÊt cao, mòi sØnh lªn rÊt lín. Tù cho m×nh

lµ chÝnh trÞ còng giái, nghÒ nghiÖp còng tµi. V× vËy mµ kh«ng ¨n

khíp vµ kh«ng ®oµn kÕt ®−îc víi ai. Kú thùc, chÝnh trÞ th× t«i chØ

giái nãi su«ng, nghÒ nghiÖp th× t«i s¾p côt vèn.

Nhê chØnh phong mµ t«i nhËn râ nh÷ng khuyÕt ®iÓm tai h¹i

cña t«i. NghÜ ®Õn sai lÇm tr−íc, lßng t«i rÊt xãt xa.

Tõ nay vÒ sau, t«i quyÕt toµn t©m toµn ý lµm tèt nh÷ng c«ng

viÖc §¶ng giao cho t«i; ra søc lµm viÖc, tranh thñ tiÕn bé, kiªn

quyÕt mét lßng víi §¶ng; tiÕn lªn m·i, cè tiÕn kh«ng ngõng.

KiÓm ®iÓm l¹i viÖc t«i d¹y häc tr−íc ®©y, kh¸c nµo mét çch

mua b¸n ®ª tiÖn, “tiÒn trao, ch¸o móc”. Cã lîi cho t«i th× t«i tÝch

cùc; kh«ng cã lîi cho t«i th× t«i tiªu cùc. T«i muèn cã ®Þa vÞ cao,

nh−ng l¹i sî tr¸ch nhiÖm.

Tõ nay vÒ sau, t«i nhÊt ®Þnh häc tËp kü vµ t×m hiÓu thÊu

nh÷ng ph−¬ng ch©m vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng, quyÕt kh«ng v× lîi

riªng mµ h¹i ®Õn lîi chung. Mäi viÖc ®Òu ®Ó lîi Ých cña §¶ng vµ

cña nh©n d©n lªn trªn hÕt. §−a tÊt c¶ häc thuËt, lùc l−îng vµ tÝnh

m¹ng cña t«i d©ng cho §¶ng.

Cuèi cïng, ý nguyÖn cña t«i lµ: quyÕt t©m lµm mét ng−êi trÝ

thøc cña giai cÊp c«ng nh©n. QuyÕt t©m tranh thñ “hång” triÖt ®Ó

vµ “chuyªn” triÖt ®Ó. QuyÕt t©m lµm ®óng tiªu chuÈn cña mét

ng−êi ®¶ng viªn vµ tranh thñ vµo §¶ng ®Ó lµm mét chiÕn sÜ trong

®éi ngò tiªn phong cña giai cÊp c«ng nh©n”.

Çc «ng TrÇn KiÕn C«ng, M¹nh HiÕn Thõa vµ nhiÒu gi¸o s−

çc tr−êng cao ®¼ng kh¸c tuyªn bè:

“NÕu giíi trÝ thøc chóng t«i kh«ng c¶i t¹o ®óng theo sù yªu cÇu

cña chñ nghÜa x· héi, th× chóng t«i sÏ kh«ng hîp víi x· héi míi...


N©ng cao t− t−ëng chÝnh trÞ lµ mét viÖc rÊt quan träng cña

ng−êi gi¸o s−. Tuy vËy, vÉn cã mét sè Ýt gi¸o s− ®¹i häc kh«ng

thÝch chÝnh trÞ, chØ d¹y s¸ch, kh«ng d¹y ng−êi. ThÇy nh− vËy, sÏ

båi d−ìng ra nh÷ng häc trß còng nh− vËy. NÕu gi¸o s− kh«ng c¶i

t¹o t− t−ëng, th× tr−êng häc cña chñ nghÜa x· héi sÏ ®µo t¹o ra

nh÷ng häc sinh t− s¶n. V× vËy, ë çc tr−êng cao ®¼ng ®· cã cuéc

®Êu tranh s«i næi gi÷a hai con ®−êng - con ®−êng t− s¶n vµ con

®−êng x· héi chñ nghÜa.

ChØnh phong ®· gióp cho mäi ng−êi chóng t«i thªm chÝ khÝ lùc

l−îng ®Ó v¹ch râ vµ phª ph¸n mäi t− t−ëng t− s¶n, vµ çc tr−êng

cao ®¼ng ®· n¶y në mét khÝ t−îng míi mÎ. NhiÒu tr−êng häc ®·

h−ëng øng lêi kªu gäi cña §¶ng: cÇn kiÖm ®Ó x©y dùng tr−êng häc,

lao ®éng ®Ó rÌn luyÖn b¶n th©n, më cöa tr−êng cho häc sinh c«ng

n«ng... §èi víi häc sinh, çc thÇy gi¸o phô tr¸ch toµn diÖn, n©ng

cao chÊt l−îng d¹y vµ häc. Tr¸ch nhiÖm cña gi¸o s− rÊt to, rÊt

nÆng vµ rÊt vÎ vang. Cho nªn ph¶i cã quyÕt t©m vøt s¹ch çi ba l«

cña x· héi cò, vµ tù m×nh rÌn luyÖn thµnh ng−êi gi¸o s− cña giai

cÊp c«ng nh©n”.

Mét ®Æc ®iÓm t«i muèn nªu lªn lµ çi phong ®é thËt thµ cña

giíi trÝ thøc Trung Quèc. Th¾c m¾c b−íc ®Çu ®· ®−îc gi¶i quyÕt th×

hä tù phª b×nh mét çch rÊt thËt thµ, kh«ng sî mÊt thÓ diÖn, mÊt

uy tÝn. Trong ®ît vËn ®éng “giao t©m”, hä béc lé hÕt t×nh h×nh t−

t−ëng cña hä, kh«ng giÊu giÕm g× hÕt. Trong m−êi h«m, ng−êi

nhiÒu nhÊt ®· “giao” ra ®Õn 700 ®iÒu, ng−êi Ýt nhÊt còng “giao” ®Õn

mÊy m−¬i ®iÒu. Hä gäi lµ “tiªu ®éc” cho triÖt ®Ó, ®Æng chÞu sù phª

ph¸n cña nh©n d©n vµ sù gi¸o dôc cña §¶ng. V× vËy, sù c¶i t¹o cña

hä nhanh vµ tèt.

Sù giao t©m, phª ph¸n vµ trong lóc c¶i t¹o, mét bÇu kh«ng khÝ

phÊn khëi trµn ngËp giíi trÝ thøc t− s¶n ®· biÓu hiÖn trong nhiÒu

bµi th¬, t¹m dÞch vµi bµi nh− sau:


D©ng tÊm lßng cho §¶ng,

Lßng riªng thµnh lßng chung,

Lßng chung lµ §¶ng tÝnh,

Mét lßng v× quÇn chóng.

Lßng riªng nÕu kh«ng d©ng

V× sî ¸nh s¸ng soi,

VËt g× ®Ó trong tèi

L©u ngµy còng hãa h«i.

Lßng riªng ®· d©ng ra,

SÏ tÈy hÕt xÊu xa

N−íc ®ôc ch¶y ra s«ng,

§ôc sÏ biÕn thµnh trong.

Lßng riªng hãa lßng chung,

V× lu«n lu«n d©ng lßng,

Nh− ng−êi muèn tèt ®Ñp,

Ngµy ngµy soi h×nh dung.

Lßng chung lµ §¶ng tÝnh,

Nh− mÆt trêi r¹ng soi

Lßng riªng nh− mu«n vËt,

ChÞu ¸nh s¸ng tèt t−¬i.

D©ng lßng, l¹i d©ng lßng,

Mäi ng−êi ®Òu hoan h©n,

Mét lßng v× nh©n d©n,

T©m ®ång, ®øc còng ®ång.

Toµn d©n ®Òu dèc mét lßng,

X©y dùng Tæ quèc v« cïng tèt t−¬i,

§¶ng ta s¸ng suèt mu«n ®êi,

TiÒn ®å gÊm vãc cµng t−¬i cµng nång.

(V¨n sÜ Ban H©n)

*

* *


N¨m n¨m nh×n ba n¨m, ba n¨m nh×n n¨m ®Çu1)

M¹nh d¹n tiÕn b−íc, ®ãn bÇu trêi xu©n.

S¶n xuÊt ®Òu nh¶y vät, c¶i t¹o kh«ng ng¹i ngÇn

LËp tr−êng ph¶i v÷ng ch¾c, thÕ giíi quan ph¶i râ rµng

Bá tù cao tù ®¹i, quÐt luËn ®iÖu bi quan,

Chñ nghÜa x· héi ta ®øng vµo hµng chñ nh©n.

§¶ng vµ Mao Chñ tÞch l·nh ®¹o ta tiÕn dÇn,

Ta ph¶i cè tiÕn, kh«ng th× sÏ bÞ vÇn xuèng vùc s©u,

QuyÕt t©m c¶i t¹o, chí ng¹i chí rÇu,

Xung lªn, r¸ng søc, cói ®Çu qua cöa quan2)

Ng−êi ng−êi vui vÎ, xu©n kh¾p thÕ gian,

KÝnh chóc Mao Chñ tÞch thä vµn vµn vµn n¨m!

(§Æng S¬ D©n, Phã tØnh tr−ëng S¬n T©y)

*

* *

¤ng TriÖu N¹i Tr×, gi¸o s− khoa kinh tÕ, ®· tãm t¾t t©m sù cña

m×nh trong hai c©u th¬.

Tr−íc chØnh phong th×:

PhÝa T©y mÆt trêi lÆn, phÝa §«ng mÆt tr¨ng lªn,

Ngµnh hoa bãng xÕ, hµn huyªn mÊy trïng!3)

Sau chØnh phong th×:

Triªu d−¬ng chiÕu bÕn Hoa §µo,

§Çy trêi t¬ liÔu räi vµo ®á t−¬i4).

_______________

1) ý nãi: KÕ ho¹ch 5 n¨m, 3 n¨m cã thÓ hoµn thµnh v× n¨m ®Çu tiÕn bé nh¶y vät (TG).

2) Mçi lÇn thö th¸ch lµ mét lÇn ph¶i trong s¹ch míi qua ®−îc cöa ¶i, cöa quan (TG).

3), 4) Triªu d−¬ng lµ mÆt trêi míi mäc. Tr−íc th× hê h÷ng bi quan, sau th× khoan kho¸i, vui vÎ (TG).


Sau ®©y t«i muèn nªu kÕt qu¶ chØnh phong cña giíi trÝ thøc

trong vµi ngµnh ®Ó lµm thÝ dô.

Çc ®¶ng ph¸i d©n chñ vµ nh©n sÜ kh«ng ®¶ng ph¸i

Nh÷ng ®ît häc tËp vµ th¶o luËn s«i næi víi néi dung chÝnh lµ: Xãa bá çch sinh ho¹t t− s¶n, c¶i t¹o thµnh ng−êi lao ®éng

ch©n chÝnh. Xãa bá thãi tù cao tù ®¹i, lªn mÆt; trong thùc tiÔn hßa m×nh víi

c«ng n«ng. D©ng tÊm lßng cho §¶ng, d©ng trÝ thøc cho nh©n d©n. Trë nªn con ng−êi míi trong b−íc tiÕn nh¶y vät ë çc ngµnh

khoa häc kü thuËt, v¨n hãa, gi¸o dôc... KÕt thóc ®ît Êy vµo håi th¸ng 3-1958, çc ®¶ng ph¸i vµ nh©n sÜ

d©n chñ kh¾p Trung Quèc ®· tæ chøc nh÷ng cuéc ®¹i héi vµ biÓu

t×nh khæng lå. Nh− ë Th−îng H¶i cã h¬n 10.000 ng−êi trÝ thøc, ë B¾c Kinh cã h¬n 10.000 ng−êi, ë Qu¶ng Ch©u h¬n 7.000 ng−êi, ë TrÞnh Ch©u h¬n 2.000 ng−êi, ë TÕ Nam h¬n 1.800 ng−êi, v.v..

§¹i héi ë B¾c Kinh ®· th«ng qua C«ng −íc nh− sau: “D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ Mao Chñ tÞch, nh©n

d©n cña Tæ quèc vÜ ®¹i chóng ta ®ang µo ¹t h¨ng h¸i tiÕn lªn chñ

nghÜa x· héi. Th¾ng lîi to lín cña çch m¹ng x· héi chñ nghÜa trªn mÆt trËn chÝnh trÞ vµ t− t−ëng lµm cho n−íc ta xuÊt hiÖn mét h×nh thÕ míi trong sù tiÕn bé nh¶y vät cña chñ nghÜa x· héi. H×nh thÕ Êy ®· cho chóng ta mét sù khuyÕn khÝch vµ mét lùc l−îng v« cïng to lín.

Chóng t«i thÒ, víi quyÕt t©m to nhÊt, ra søc cè g¾ng ®Ó tiÕn bé m·i, tù m×nh c¶i t¹o tõ giai cÊp t− s¶n biÕn thµnh ng−êi lao ®éng “tù thùc kú lùc” tõ trÝ thøc t− s¶n biÕn thµnh ng−êi trÝ thøc cña giai cÊp c«ng nh©n, ®· “hång” l¹i “chuyªn”. V× vËy, chóng t«i, çc ®¶ng ph¸i d©n chñ vµ çc nh©n sÜ d©n chñ kh«ng ®¶ng ph¸i, lËp c«ng −íc tù m×nh c¶i t¹o theo chñ nghÜa x· héi, gåm cã nh÷ng ®iÓm nh− sau:


1- C¶i t¹o lËp tr−êng chÝnh trÞ, d©ng tÊm lßng cho §¶ng d−íi

sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, kiªn quyÕt ®i theo con ®−êng x·

héi chñ nghÜa.

2- Trung thµnh víi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, thËt thµ chÊp

hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch vµ ph¸p lÖnh cña Nhµ n−íc, toµn t©m toµn

ý ®−a tÊt c¶ trÝ tuÖ vµ lùc l−îng cña m×nh d©ng cho sù nghiÖp x©y

dùng Tæ quèc.

3- Kinh qua sù thùc tiÔn cña x· héi mµ häc hái c«ng nh©n vµ

n«ng d©n, x©y dùng quan ®iÓm lao ®éng, ra søc båi d−ìng t− t−ëng

vµ c¶m t×nh s½n cã cña nh©n d©n lao ®éng.

4- Ra søc häc tËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin, häc tËp kinh nghiÖm

vµ khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn cña Liªn X«.

5- Cè g¾ng c¨n b¶n c¶i t¹o m×nh cho nhanh, kiªn quyÕt chÊp

hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch cña MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt ®Ó phôc

vô chñ nghÜa x· héi.

Chóng t«i nhÊt ®Þnh hÕt søc cè g¾ng, khuyÕn khÝch lÉn nhau,

®¶m b¶o thùc hiÖn c«ng −íc nµy”.

Trong §¹i héi, nhiÒu ng−êi vµ nhiÒu nhãm ®· viÕt th− quyÕt

t©m, th¸ch nhau thi ®ua vµ nhËn thi ®ua ba ®iÓm: thi ®ua tham

gia chØnh phong, thi ®ua tù m×nh c¶i t¹o, thi ®ua ®−a tiÕn bé

nh¶y vät.

Cã nhãm ®Ò ra “n¨m nãi thËt”: §èi víi §¶ng nhËn thøc thÕ

nµo? §èi víi chñ nghÜa x· héi nhËn thøc thÕ nµo? Suèt thêi kú

chØnh phong n¨m ngo¸i, lêi nãi, viÖc lµm, t− t−ëng cña m×nh thÕ

nµo? §· chÞu ¶nh h−ëng phe h÷u thÕ nµo? Sau cuéc ®Êu tranh

chèng phe h÷u, t− t−ëng vµ nhËn thøc cña m×nh thÕ nµo?

Cã nhãm ®Ò ra thi ®ua hoµn thµnh nhiÖm vô khoa häc, kü

thuËt, v¨n hãa, gi¸o dôc mµ §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· giao cho, lµm

®óng khÈu hiÖu “nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ”.


Trong lóc tuÇn hµnh, cã nh÷ng c¶nh t−îng võa vui võa c¶m

®éng. Nh− «ng cô ThÈm Qu©n Nho, ngoµi 80 tuæi, ®· h¨ng h¸i cÇm

cê dÉn ®Çu hµng v¹n trÝ thøc tiÕn lªn.

Cô Chu UÈn S¬n cïng chÝn «ng cô n÷a ®Òu ngoµi 70 tuæi,

gi−¬ng cao bøc “thËp l·o quyÕt t©m th−” to t−íng. Néi dung bøc

th− lµ: “Sèng ®Õn giµ. Häc ®Õn giµ. Lµm viÖc ®Õn giµ. §−a tuæi giµ

d©ng cho §¶ng vµ chñ nghÜa x· héi”.

Bªn c¹nh lµ 24 «ng cô kh¸c r©u dµi ®Õn ngùc, tãc b¹c ng−

s−¬ng, nhËn lêi th¸ch cña nhãm cô Chu vµ thªm mÊy ®iÒu: thi ®ua

ai lËp tr−êng v÷ng h¬n, ai lao ®éng tèt h¬n, ai häc tËp ch¨m h¬n.

ThËt lµ:

Cµng giµ cµng dÎo, cµng dai,

Tuæi giµ, chÝ trÎ, mÊy ai s¸nh b»ng!

TiÕp theo cuéc “X· héi chñ nghÜa tù ng· c¶i t¹o xóc tiÕn ®¹i

héi” lµ ®ît thi ®ua s«i næi gi÷a çc ®¶ng ph¸i d©n chñ vµ çc nh©n

sÜ d©n chñ kh«ng ®¶ng ph¸i ®Ó thùc hiÖn “c«ng −íc” tù c¶i t¹o.

V¨n ho¸

Tõ ngµy Trung Quèc ®−îc gi¶i phãng, ngµnh v¨n hãa tiÕn bé

rÊt nhiÒu. Nh−ng víi cuéc chØnh phong, giíi v¨n hãa c¶m thÊy cÇn

ph¶i c¶i t¹o triÖt ®Ó h¬n n÷a, cÇn ph¶i ®i s©u h¬n n÷a vµo trong

tÇng líp c«ng, n«ng, binh.

§Ó ®¹t môc ®Ých Êy, c¬ quan v¨n hãa cÇn ph¶i thùc hiÖn cho

b»ng ®−îc ph−¬ng ch©m “cÇn kiÖm x©y dùng n−íc nhµ”. Ph¶i ph¸t

triÓn t¸c phong míi: cÇn cï, tiÕt kiÖm, gian khæ, chÊt ph¸c.

Ph¶i chèng chñ nghÜa h×nh thøc, chèng xa rêi quÇn chóng.

Ph¶i trõ cho hÕt bÖnh ph« tr−¬ng, l·ng phÝ, quan d¹ng, b¶o thñ.

Ph¶i t¨ng c−êng qu¶n lý vµ gi¶m nhÑ c¬ quan.

Phèi hîp chÆt chÏ víi çc ®oµn thÓ nh©n d©n (c«ng ®oµn, héi

phô n÷, ®oµn thanh niªn...), kiªn quyÕt chèng nh÷ng tiÓu thuyÕt

xÊu, bµi h¸t xÊu, ®iÖu móa xÊu, tuång h¸t xÊu...


KÕt qu¶ b−íc ®Çu cña chØnh phong lµ n¨m nay ng©n s¸ch Bé

V¨n hãa gi¶m ®−îc 15% mµ c«ng t¸c v¨n hãa l¹i ph¸t triÓn rÊt

m¹nh kh¾p c¶ n−íc.

Sau nh÷ng cuéc th¶o luËn s«i næi, giíi v¨n nghÖ ®· ®i ®Õn kÕt

luËn chung nh− sau:

- Cho r»ng sù ph¸t triÓn cña v¨n häc nghÖ thuËt lµ mét qu¸

tr×nh hoµn toµn tù ph¸t, kh«ng cÇn ®Õn sù l·nh ®¹o cña §¶ng - ®ã

lµ mét t− t−ëng sai lÇm, nguy hiÓm, nã cã thÓ ®−a v¨n nghÖ xa rêi

nh©n d©n, thËm chÝ ph¶n béi nh©n d©n.

- V¨n nghÖ ph¶i nhËn râ tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi Nhµ

n−íc vµ nh©n d©n, ph¶i mét lßng mét d¹ phôc vô nh©n d©n. Ph¶i

häc tËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó vò trang m×nh. Ph¶i kiªn quyÕt

chèng nh÷ng khuynh h−íng ph¶n d©n chñ, ph¶n chñ nghÜa x· héi

trong giíi v¨n nghÖ.

- Ph¶i hiÓu râ thêi ®¹i míi vµ ®êi sèng cïng nguyÖn väng cña

nh©n d©n. TÊt c¶ c¸c ngµnh v¨n häc, nghÖ thuËt, ®iÖn ¶nh, ©m nh¹c,

móa nh¶y, tuång h¸t, vÏ... ph¶i quÇn chóng hãa vµ d©n chñ hãa.

- V¨n nghÖ ph¶i x©y dùng t¸c phong gian khæ, chÊt ph¸c.

Ph¶i chèng xa rêi quÇn chóng, xa rêi thùc tÕ, xa rêi chÝnh trÞ, xa

rêi lao ®éng.

S¸ng t¸c còng ph¶i “nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ”.

Nãi tãm l¹i: giai cÊp lao ®éng cÇn ph¶i lµm chñ v¨n hãa, nÕu

kh«ng th× giai cÊp t− s¶n sÏ giµnh quyÒn lµm chñ. Néi dung cña

v¨n nghÖ ph¶i phong phó, h×nh thøc ph¶i t−¬i ®Ñp ®Ó phôc vô

chÝnh trÞ, phôc vô c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ gi÷ g×n

hßa b×nh thÕ giíi.

Thùc hiÖn ®−êng lèi trªn, n¨m nay ®é 500 v¨n nghÖ sÜ næi

tiÕng b¾t ®Çu ®i vµo nhµ m¸y, vÒ n«ng th«n, bé ®éi, miÒn nói, miÒn

biÓn, c«ng tr−êng, vïng d©n téc thiÓu sè, cïng ¨n, cïng ë, cïng lao

®éng, võa tù c¶i t¹o, võa s¸ng t¸c. §ã lµ b−íc ®Çu mét chÕ ®é

th−êng xuyªn.


Çc ®oµn thÓ v¨n nghÖ ®Þa ph−¬ng, nh− ë Qu¶ng Ch©u ®Þnh

trong n¨m nay sÏ cã 300 b¶n kÞch míi. Çc nhµ v¨n ë Trïng

Kh¸nh ®Þnh viÕt 1.500 t¸c phÈm, Thiªn T©n sÏ ra 10.000 t¸c phÈm

v¨n nghÖ çc lo¹i...

Côc v¨n nghÖ cña Qu©n gi¶i phãng sÏ hoµn thµnh 2.026 b¶n

kÞch, bµi h¸t, ®iÖu móa, b¶n nh¹c, v.v., nhiÒu h¬n n¨m ngo¸i 19

lÇn, vµ sÏ biÓu diÔn 2.200 buæi.

Thùc hµnh tiÕt kiÖm: ViÖn mü thuËt trung −¬ng sÏ b−íc ®Çu tù

tóc mét nöa.

ViÖn c«ng nghiÖp mü thuËt kÕt hîp gi¸o dôc víi s¶n xuÊt sÏ

hoµn toµn tù tóc.

40 ®oµn nghÖ thuËt quèc doanh ch¼ng nh÷ng tù tóc, mµ cßn cè

g¾ng gãp mét sè tiÒn vµo quü.

476

Çc c¬ quan

Çc c¬ quan còng dïng çch nãi chuyÖn tõng ng−êi, tõng

nhãm, tõng ngµnh, b¸o ch÷ to, héi triÓn l·m, nh÷ng cuéc th¶o luËn

s«i næi vµ kü l−ìng, ®Ó chØnh phong.

Hä ®· lµm næi bËt vµ phª ph¸n s©u s¾c nh÷ng bÖnh chñ quan,

m¸y mãc, xem nhÑ chÝnh trÞ, vµ n¹n giÊy tê. VÝ dô: Bé Tµi chÝnh cã

®Õn 1.400 quy chÕ, Bé §−êng s¾t cã ®Õn 2.000 quy chÕ... Do nh÷ng

khuyÕt ®iÓm ®ã mµ trong viÖc s¶n xuÊt kh«ng thùc hiÖn ®−îc

ph−¬ng ch©m “nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ”.

Nhê chØnh phong mµ nhiÒu ng−êi ®· thÊy râ trong c«ng t¸c

nghiÖp vô “v× ai mµ lµm, vµ lµm th× ph¶i dùa vµo ai”. T− t−ëng ®−îc

gi¶i phãng triÖt ®Ó, mäi ng−êi ®Òu n¾m ®−îc b¶n chÊt cña c«ng t¸c

m×nh, do ®ã mµ ®iÒu chØnh tèt mèi quan hÖ gi÷a çc ngµnh s¶n xuÊt.

T− t−ëng th«ng, bÖnh chñ quan vµ b¶o thñ bÞ tiªu diÖt, çn bé

l·nh ®¹o g−¬ng mÉu lµm tr−íc, lÊy chÝnh trÞ lµm chñ, tËp trung

lùc l−îng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò to. Nh÷ng cuéc héi nghÞ hÑp vµ

héi nghÞ réng ®· ph¸t ®éng quÇn chóng th¶o luËn ®Çy ®ñ, n¾m

®óng kh©u chÝnh mµ xÐt c¶ sîi d©y chuyÒn cña c«ng viÖc. Ph¸t

hiÖn vµ söa ch÷a nh÷ng çi g× kh«ng thÝch hîp cho phong trµo

t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm, çi g× kh«ng ¨n khíp trong

mèi quan hÖ lao ®éng gi÷a bé phËn nµy víi bé phËn kh¸c, gi÷a bé

phËn vµ toµn thÓ, gi÷a ng−êi nµy víi ng−êi kh¸c. Gi¶i quyÕt hÕt

nh÷ng khóc m¾c ®ã, c«ng viÖc ®Òu tr«i ch¶y.


Nãi tãm l¹i: ChØnh phong ®· gióp cho çn bé çc c¬ quan ch÷a

khái bÖnh quan liªu vµ dÉn hä ®i s©u vµo quÇn chóng.

Çn bé l·nh ®¹o kh«ng quyÕn luyÕn phßng giÊy n÷a. Hä ®i ®Õn

çc n¬i ®Ó ®iÒu tra nghiªn cøu vµ phæ biÕn kinh nghiÖm. Hä

th−êng khai héi ë nhµ m¸y hoÆc ë n«ng th«n, ®Ó bµn viÖc vµ ®Ó

trao ®æi nh÷ng kinh nghiÖm thùc tÕ.

Hä ®i ®Õn s¸t víi cÊp d−íi miÖng nãi tay lµm, kÞp thêi gi¶i quyÕt

çc vÊn ®Ò. Quan hÖ gi÷a cÊp trªn vµ cÊp d−íi, gi÷a l·nh ®¹o vµ

quÇn chóng cµng thªm kh¨ng khÝt, c«ng viÖc cµng thªm dÔ dµng.

Mét vÝ dô: Võa råi, Côc tr−ëng Côc hÇm má ®i ®Õn huyÖn Vò

An (tØnh Hµ B¾c) kiÓm tra kü vµ toµn diÖn. Do ®ã, ®· ph¸t hiÖn ®éi

®Þa chÊt cã khuynh h−íng b¶o thñ rÊt nghiªm träng. Theo b¸o ço

cña ®éi nµy th× má s¾t Vò An chØ cã mÊy triÖu tÊn. Sau cuéc kiÓm

tra th× ph¸t hiÖn má Êy cã mÊy tr¨m triÖu tÊn.

KÕt qu¶ chØnh phong ë çc c¬ quan lµ: ng©n s¸ch çc ngµnh

gi¶m ®−îc gÇn mét nöa, sè ng−êi bít ®−îc nhiÒu, mµ n¨ng suÊt lao

®éng cña çc c¬ quan ®Òu t¨ng gÊp béi.

478

Tr¶ lêi b¹n ®äc

Sau khi b¸o Nh©n d©n ®¨ng nh÷ng bµi “MÊy kinh nghiÖm

Trung Quèc mµ chóng ta nªn häc”, t«i nhËn ®−îc nhiÒu th− çc

b¹n ®äc göi ®Õn. T«i c¶m ¬n çc ®ång chÝ, vµ xin tr¶ lêi tãm t¾t

nh− sau:

- Sao gäi lµ tiÕn bé nh¶y vät?

Tõ chç tiÕn bé tõng b−íc, Trung Quèc ®ang tiÕn bé rÊt nhanh,

tiÕn bé nh− nh¶y vät. VÝ dô:

* VÒ c«ng nghiÖp, so víi s¸u th¸ng ®Çu n¨m 1957, th× s¸u

th¸ng ®Çu n¨m 1958 tiÕn bé:

Th¸ng 1 - 14%

Th¸ng 2 - 18%

Th¸ng 3 - 29%

Th¸ng 4 - 42%

Th¸ng 5 - 46%

Th¸ng 6 - 55%

Nh− thÕ lµ ch¼ng nh÷ng so víi n¨m ngo¸i th× n¨m nay tiÕn

bé rÊt nhiÒu, mµ trong n¨m nay th¸ng sau so víi th¸ng tr−íc

còng tiÕn bé rÊt nhanh. ChØ trong mÊy th¸ng, çc tØnh, çc huyÖn

vµ çc h−¬ng ®· x©y dùng h¬n 30 v¹n nhµ m¸y vµ hÇm má h¹ng

võa vµ nhá, çc hîp t¸c x· n«ng nghiÖp còng x©y dùng h¬n ba

triÖu çi. PhÇn lín nh÷ng nhµ m¸y vµ hÇm má Êy ®Òu nh»m phôc

vô n«ng nghiÖp.


Míi nghe th× ch¾c çc ®ång chÝ ®Òu ng¹c nhiªn: cã nh÷ng

huyÖn nh− huyÖn Ph× §«ng (tØnh An Huy), trong mÊy th¸ng ®· lËp

h¬n 7.000 nhµ m¸y vµ hÇm má, nh©n d©n trong huyÖn ®· gãp 16 triÖu

®ång lµm tiÒn vèn, vµ nh−êng ra 18.000 gian nhµ ®Ó lµm x−ëng.

Nay huyÖn ®· tù tóc vÒ s¾t ®Ó lµm n«ng cô vµ 9.000 tÊn xi m¨ng

®Ó x©y cèng.

Theo nguyªn t¾c tiªu tiÒn Ýt mµ s¶n xuÊt nhiÒu, n¨m nay, tiÒn

vèn thªm vµo c«ng nghiÖp nÆng lµ 4%, mµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt t¨ng 30%.

Gi¸ thµnh gi¶m ®−îc 7,6%.

N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n t¨ng 24%.

* VÒ n«ng nghiÖp, mïa chiªm n¨m nay, Trung Quèc thu ho¹ch

h¬n 50.500.000 tÊn. So víi n¨m ngo¸i t¨ng 69%, ®· v−ît møc s¶n

xuÊt lóa m× cña Mü hai triÖu tÊn.

Nh÷ng tØnh x−a nay l¹c hËu nh− Cam Tóc (85% lµ nói), T©n

C−¬ng (90% lµ çt), Thanh H¶i, Ninh H¹... n¨m nay còng thu

ho¹ch h¬n n¨m ngo¸i 62%. §¶ng vµ nh©n d©n çc tØnh Êy ®· ®Æt

kÕ ho¹ch ®Õn n¨m 1962 th×:

- L−¬ng thùc sÏ t¨ng gÊp s¸u lÇn,

- Çc thø ®ç cã dÇu gÊp b¶y lÇn,

- B«ng gÊp 11 lÇn, vµ b×nh qu©n mçi n¨m mçi ng−êi sÏ cã 1.500

kil« l−¬ng thùc.

Vô chiªm n¨m nay, mçi mÉu t©y thu ho¹ch ®é t¸m tÊn trë lªn.

V× sao bµ con n«ng d©n Trung Quèc ®¹t ®−îc nh÷ng th¾ng lîi

to lín Êy?

RÊt dÔ hiÓu.

Mét lµ hä ra søc lµm thñy n«ng. Hä lµm ngµy, lµm ®ªm. Trong

ba, bèn th¸ng, kÕt qu¶ b»ng t¸m n¨m tr−íc céng l¹i.

Hai lµ hä ra søc bãn ph©n. B×nh qu©n mçi mÉu t©y hä bãn 180

®Õn 300 tÊn, cã n¬i cßn nhiÒu h¬n n÷a. PhÇn nhiÒu lµ ph©n bïn,

ph©n xanh (ë ViÖt Nam ta hiÖn nay mçi mÉu bãn nhiÒu nhÊt lµ

chÝn tÊn, kÐm Trung Quèc rÊt nhiÒu).


Ba lµ hä ra søc c¶i tiÕn kü thuËt. §Õn th¸ng 6 n¨m nay, hä ®·

c¶i tiÕn h¬n chÝn v¹n lo¹i n«ng cô vµ nh÷ng lo¹i Êy ®· ®−îc phæ

biÕn h¬n 60 triÖu çi (ë n«ng th«n ta, viÖc dïng lo¹i cµy 51 vÉn

®ang cßn ú ¹ch, ch−a ®−îc phæ biÕn réng!).

- V× sao mµ tiÕn bé nh¶y vät ®−îc? Tr¶ lêi tãm t¾t th× cã thÓ nãi: V× kÕt qu¶ cña cuéc chØnh phong.

Nãi kü h¬n mét chót, th×:

- V× kinh tÕ ®· ®−îc c¶i t¹o. ë n«ng th«n th× toµn thÓ n«ng d©n

®· tham gia hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, lµm ¨n theo lÒ lèi míi. §ã lµ

mét lùc l−îng rÊt to lín cña h¬n 500 triÖu n«ng d©n cã tæ chøc, cã

gi¸c ngé. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, khã kh¨n g× hä còng v−ît

®−îc, viÖc to lín mÊy hä còng lµm ®−îc. Nh− chØ trong ba, bèn

th¸ng, l¹i lµ mïa ®«ng rÐt m−ít, mµ hä ®· xung phong lµm thñy

n«ng nhiÒu b»ng sè thñy n«ng t¸m n¨m tr−íc céng l¹i. L¹i nh−

còng mét ®¸m ruéng Êy, tr−íc ®©y mçi mÉu t©y chØ thu ho¹ch ®−îc

non hai tÊn thãc, mµ nay thu ho¹ch h¬n 277 tÊn.

- Giai cÊp c«ng nh©n ngµy cµng lín m¹nh, gi¸c ngé cµng cao,

kü thuËt cµng tiÕn, kû luËt lao ®éng cµng nghiªm, n¨ng suÊt lao

®éng cµng t¨ng. NhiÒu c«ng nh©n trong mÊy th¸ng ®· lµm xong

s¶n l−îng cña kÕ ho¹ch 5 n¨m thø hai. Liªn minh c«ng n«ng ngµy

cµng cñng cè, vÝ dô: Mét nhãm n«ng d©n ®Õn th¨m nhµ m¸y dÖt

Th−îng H¶i, ®· nãi víi anh em c«ng nh©n: “Çc ®ång chÝ cø ra søc

thi ®ua s¶n xuÊt cho nhanh, nhiÒu, tèt, rÎ. Nhµ m¸y cÇn bao nhiªu

b«ng, chóng t«i còng ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ”.

C«ng th−¬ng nghiÖp t− b¶n ®· ®−îc c¶i t¹o theo chñ nghÜa x·

héi. Ai còng h¨ng h¸i tham gia x©y dùng Tæ quèc, x©y dùng chñ

nghÜa x· héi. Kh«ng cßn çch kinh doanh Ých kû vµ l¹c hËu, kh«ng

cßn líp ng−êi bãc lét vµ ¨n b¸m n÷a.

VËy lµ søc s¶n xuÊt ®· ®−îc gi¶i phãng hoµn toµn.

- Nh÷ng t− t−ëng b¶o thñ, nã rµng buéc trÝ tuÖ cña con ng−êi,

®· bÞ ®¸nh b¹i. T− t−ëng míi, t− t−ëng x· héi chñ nghÜa ®· ®−îc


më mang. Cho ®Õn nay, v× mª tÝn mµ ng−êi ta t−ëng r»ng khoa häc

vµ kü thuËt lµ rÊt cao xa, huyÒn bÝ. Nay hµng tr¨m triÖu ng−êi

c«ng n«ng ®ang m¹nh d¹n tiÕn c«ng vµo mÆt trËn khoa häc vµ kü

thuËt. Mét vÝ dô:

Tr−íc kia, hÔ nãi ®Õn lËp nhµ m¸y ®iÖn, th× ai còng nghÜ r»ng

ph¶i cã thiÕt kÕ kü, tiÒn vèn s½n, chuyªn gia th«ng th¹o, ngµy giê

®Çy ®ñ, v.v.. Nay chØ cã mét b¸c thî rÌn, mét anh thî méc víi çc

x· viªn cña mét hîp t¸c x·, vµ còng chØ trong n¨m ngµy, n¨m ®ªm,

hä ®· x©y xong mét nhµ m¸y ®iÖn. HiÖn nay, ë nhµ m¸y ®iÖn Êy,

mét ng−êi n«ng d©n (chñ nhiÖm hîp t¸c x·) lµm gi¸m ®èc, vµ mét

c« bÐ häc sinh (tèt nghiÖp cao ®¼ng tiÓu häc) lµm kü s−.

VËy lµ t− t−ëng ®−îc gi¶i phãng hoµn toµn.

- Mét ®iÒu n÷a gióp cho nh©n d©n Trung Quèc tiÕn bé nh¶y vät

lµ chÝ khÝ anh hïng cña hä. Mäi ng−êi ®Òu tù hµo m×nh lµ ng−êi

chñ cña n−íc nhµ, ®Òu hiÓu r»ng nhiÖm vô thiªng liªng cña ng−êi

chñ lµ ph¶i ra søc thi ®ua lµm cho d©n giµu, n−íc m¹nh, ra søc

x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Hä nhËn thøc s©u s¾c r»ng muèn x©y

dùng chñ nghÜa x· héi ®Ó ®−îc sung s−íng mu«n ®êi, th× b−íc ®Çu

ph¶i chÞu cùc, chÞu khæ, ph¶i v−ît mäi khã kh¨n, nh− nh©n d©n

Liªn X« ®· tõng th¾t l−ng, buéc bông, phÊn ®Êu hy sinh suèt m−êi

t¸m n¨m ®Ó x©y dùng ®Êt n−íc, míi cã h¹nh phóc nh− ngµy nay.

VËy lµ mçi ng−êi c«ng d©n lµ mét chiÕn sÜ anh dòng trong sù

nghiÖp x©y dùng Tæ quèc x©y dùng x· héi míi.

- §iÒu chñ chèt lµm cho nh©n d©n Trung Quèc tiÕn bé nh¶y vät

lµ sù l·nh ®¹o s¸ng suèt vµ chÆt chÏ cña §¶ng tõ trung −¬ng ®Õn

çc chi bé ë çc ngµnh, çc n¬i. Çc ®ång chÝ Trung Quèc gäi “chÝnh

trÞ lµ linh hån, lµ thèng so¸i”. ThËt vËy, trong mäi c«ng viÖc, mäi

chÝnh s¸ch, chi bé (§¶ng vµ §oµn) ®Òu lµm g−¬ng mÉu, lµm ®Çu

tµu, l«i cuèn toµn d©n thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña

ChÝnh phñ.


- N«ng d©n Trung Quèc ®èi víi hîp t¸c x· n«ng nghiÖp

nh− thÕ nµo?

Hä hiÓu r»ng h¹nh phóc cña hä vµ cña con ch¸u hä g¾n liÒn

víi hîp t¸c x·. V× vËy, hä yªu quý hîp t¸c x· nh− gia ®×nh hä, cã

thÓ nãi h¬n gia ®×nh hä. VÝ dô:

Lµng §«ng Th«n bÞ ch¸y. TÊt c¶ x· viªn hy sinh nhµ m×nh mµ

µo ®Õn cøu ch÷a hîp t¸c x· tr−íc ®·.

¤ng cô L−u ngoµi 80 tuæi, tr−íc lµ bÇn n«ng. Khi èm nÆng, cô

gäi çc con ®Õn hái: “Sau khi ta chÕt, çc con sÏ ch«n cÊt thÕ nµo?”.

Anh Ba th−a: “TÝnh cha thÝch nghe ©m nh¹c, chóng con sÏ mêi

mÊy ban nh¹c giái nhÊt trong huyÖn ®Õn ®−a ®¸m”. ¤ng cô l¾c ®Çu.

Anh Hai th−a: “Chóng con sÏ mua mét bé quan tµi rÊt tèt”.

¤ng cô l¾c ®Çu.

Anh C¶ th−a: “Suèt ®êi cha khã nhäc cùc khæ. Nay nhê §¶ng,

nhê tËp thÓ mµ nhµ ta lµm ¨n ®· kh¸. VËy çc con sÏ tæ chøc ®−a

®¸m ®µng hoµng...”.

¤ng cô ng¾t lêi, vµ b¶o: “Mµy lµ mét çn bé mµ còng nãi nh−

thÕ µ?”... Cô L−u nãi tiÕp: “Sau khi ta chÕt, çc con chØ thay cho ta

bé ¸o quÇn míi ®· may s½n, mua cho ta mét bé quan tµi xoµng, vµ

®−a ch«n ta trªn nói ®Ó khái cho¸n ®Êt cña hîp t¸c x·. Cßn sè tiÒn

çc con dµnh dôm ®Ó lµm ®¸m cho ta th× ®−a gãp thªm cho x· lµm

tiÒn vèn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt...”.

- §èi víi må m¶, ng−êi Trung Quèc tr−íc ®©y còng hay tin ®Þa

lý. V× vËy, må m¶ cho¸n ®Êt nhiÒu, lµm cho cµy bõa khã. Nh− ë

Liªu Ninh, cã h¬n t¸m triÖu ng«i m¶, chiÕm h¬n 24 v¹n mÉu ®Êt.

Mçi mïa Ýt nhÊt còng thiÖt mÊt 24 v¹n tÊn thãc. V× vËy, çc cô

n«ng d©n giµ ®· ®Ò nghÞ dêi m¶ vµo mét n¬i. Çc cô nãi:

“Ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt ®Ó nu«i nÊng cha mÑ giµ, thÕ míi

thËt lµ HiÕu.

X©y dùng chñ nghÜa x· héi ®Ó t¹o phóc cho con ch¸u, thÕ míi

thËt lµ Tõ”.


Theo ®Ò nghÞ cña çc cô, n«ng d©n x©y nh÷ng v−ên trªn nói ®Ó

lµm nghÜa ®Þa c«ng céng; dêi tÊt c¶ må m¶ vµo ®ã. Trong v−ên, hä

trång hoa vµ c©y ¨n qu¶, xem rÊt xinh t−¬i. Çc cô giµ, çc thanh niªn

vµ çc “thÇy ®Þa” h¨ng h¸i nhÊt trong viÖc nµy. ¤ng cô Hßa Xu©n,

81 tuæi, ng¾m nghÝa “c«ng viªn” míi vµ nãi: “Må m¶ chØnh tÒ, hoa

th¬m c©y tèt, ®èi víi tæ tiªn, nh− thÕ cßn g× h¬n n÷a!”. Cô bµ CÇm

Cao nãi: “Khi sèng cã ®oµn thÓ, chÕt cã nghÜa ®Þa chung, thÕ lµ

sèng vui vÎ, chÕt còng vui vÎ”.

Phong trµo dêi m¶ lan gÇn kh¾p n¬i. Anh em n«ng d©n ®· cã

bµi th¬ nh− sau:

Tæ tiªn ta ngµy tr−íc,

ChÞu khæ ngh×n mu«n ®êi,

ChØ mong ®−îc gi¶i phãng,

Khi chÕt vÉn ngËm ngïi

Nay con ch¸u sung s−íng,

ChÝn suèi còng ngËm c−êi.

Kh«ng muèn hµi cèt m×nh,

Trë ng¹i c«ng viÖc ng−êi

M¶ vµo v−ên c«ng céng,

H−¬ng hån cµng th− thíi.

Cïng nhau xem con ch¸u

X©y dùng x· héi míi...

Nh÷ng chuyÖn Êy ®ñ tá râ tinh thÇn tËp thÓ cña anh em n«ng

d©n Trung Quèc rÊt cao.

- VÒ v¨n hãa: N«ng d©n tù m×nh lËp ra nhiÒu tr−êng trung häc

vµ ®¹i häc. C«ng nh©n çc xÝ nghiÖp còng vËy (nh− 100 nhµ m¸y ë

thµnh phè ThÈm D−¬ng ®· lËp 169 tr−êng trung häc chuyªn

nghiÖp). Çc tr−êng ®¹i häc th× tù m×nh x©y dùng nhµ m¸y (nh−

Tr−êng ®¹i häc B¾c Kinh chØ trong vµi th¸ng ®· x©y dùng h¬n 200

nhµ m¸y).


- ThÕ lµ ng−êi c«ng n«ng vµ ng−êi trÝ thøc hîp lµm mét, lý luËn

vµ s¶n xuÊt cïng ®i ®«i. N−íc nhµ sÏ cã hµng triÖu çn bé ®·

“hång” l¹i “chuyªn”.

HiÖn nay cã h¬n 90 triÖu ng−êi tham gia b×nh d©n häc vô vµ

445 huyÖn ®· thanh to¸n xong n¹n mï ch÷.

Nhi ®ång: Çc em còng tiÕn bé nh¶y vät (...). Toµn thÓ nhi

®ång võa siªng häc, võa h¨ng h¸i tham gia lao ®éng.

- Phô n÷: Lªnin cã nãi: “Phô n÷ ®−îc thËt sù gi¶i phãng, th×

giai cÊp c«ng n«ng míi thËt sù gi¶i phãng”. Ngµy nay chÞ em phô

n÷ Trung Quèc ®ang cïng víi nam giíi tiÕn bé nh¶y vät. VÝ dô:

N÷ ®ång chÝ Tr−¬ng Thu H−¬ng, nguyªn lµ bÇn n«ng, nay lµ

Anh hïng lao ®éng n«ng nghiÖp. Trong ba vô liÒn, ®ång chÝ Êy ®·

s¶n xuÊt mçi mÉu t©y 7 tÊn r−ìi b«ng. §ång chÝ Tr−¬ng ®· cã h¬n

100 thø ph¸t minh vµ kinh nghiÖm vÒ nghÒ trång b«ng.

N÷ ®ång chÝ V−¬ng Thóc Tr©n, ë Nhµ m¸y dÖt Thiªn T©n, mét

m×nh coi 11.600 çi thoi, mµ chÊt l−îng v¶i 100% tèt.

§ång chÝ UÊt Phông Anh, ë x−ëng chÕ t¹o m¸y mãc Liªu Ninh,

t¨ng n¨ng suÊt gÊp 15 lÇn, trong 4 th¸ng lµm xong kÕ ho¹ch 5

n¨m lÇn thø hai.

ë x· Xu©n Hßa, ®µn «ng ®i lµm thñy n«ng hÕt. ë nhµ cã 515

phô n÷ cã søc lao ®éng, mµ viÖc mïa mµng cÇn ®Õn 7.600 ngµy

c«ng. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nh©n c«ng, chi bé ®Ò nghÞ lµm xe cót

kÝt, mçi xe cã thÓ chë 170 kil«, tøc lµ gÊp 4 ng−êi g¸nh. ChØ trong 6

h«m, çc chÞ em ®· ®ãng ®−îc 471 chiÕc xe, thÕ lµ vÊn ®Ò søc lao

®éng ®−îc gi¶i quyÕt tèt.

§Ó n©ng cao søc lao ®éng h¬n n÷a, 32 v¹n phô n÷ ngo¹i « B¾c

Kinh ®ang thùc hiÖn “bèn hãa”:

Tæ chøc líp d¹y trÎ, v−ên trÎ vµ nhµ göi trÎ cho 13 v¹n ch¸u bÐ -

thÕ lµ viÖc nu«i vµ d¹y trÎ “tËp thÓ ho¸”.


Tæ chøc 1.849 nhµ ¨n c«ng céng. Phô n÷ khái ph¶i nÊu thæi

riªng - thÕ lµ viÖc ¨n uèng “c«ng céng ho¸”.

X©y dùng 700 tæ may m¸y - thÕ lµ viÖc may mÆc “c¬ giíi ho¸”.

Tæ chøc 246 tæ xay bét m× b»ng m¸y - thÕ lµ c«ng viÖc xay gi·

“c¬ giíi ho¸”.

Nhê vËy mµ chÞ em khái bËn bÞu, søc lao ®éng t¨ng gÊp ®«i. Hä

l¹i tæ chøc thµnh nh÷ng ®¹i ®éi vµ tiÓu ®éi c«ng t¸c.

ChÞ em ®· phÊn khëi ca tông kÕt qu¶ Êy nh− sau:

Nay thËt gi¶i phãng hoµn toµn,

NÊu c¬m, may ¸o, tËp ®oµn lµm chung.

Cµy ruéng vµ lµm thñy n«ng,

Th¸ch thi ®ua víi nam giíi, xem ai anh hïng h¬n ai?

*

* *

Nãi tãm l¹i: HiÖn nay ë Trung Quèc tÊt c¶ çc ngµnh, çc nghÒ,

tÊt c¶ çc tÇng líp nh©n d©n ®Òu thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc

hµnh tiÕt kiÖm; mäi viÖc ®Òu lµm “nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ”. ChÝnh

nh− lêi Çc M¸c ®· dù ®o¸n: D−íi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, mét

ngµy cã thÓ hoµn thµnh tèt c«ng viÖc cña 20 n¨m. Cho nªn gäi lµ

tiÕn bé nh¶y vät.

ViÖt Nam ta lµ mét thµnh viªn trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ

nghÜa. Chóng ta ph¶i häc nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cña çc

n−íc anh em, ®Ó tiÕn kÞp çc n−íc anh em. (Cè nhiªn, ph¶i ¸p

dông nh÷ng kinh nghiÖm Êy mét çch s¸ng t¹o, hîp víi hoµn c¶nh

thùc tÕ cña n−íc ta, chø kh«ng nªn häc mét çch m¸y mãc).

§iÒu thø nhÊt trong kinh nghiÖm Trung Quèc mµ chóng ta

cÇn ph¶i häc vµ ¸p dông lµ: §−êng lèi vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ

ChÝnh phñ ph¶i ®−îc thËt th«ng suèt tõ trªn ®Õn d−íi, toµn §¶ng,

toµn d©n ra søc thùc hiÖn cho kú ®−îc. Trong mäi c«ng viÖc, bÊt kú

to nhá, chi bé §¶ng, chi ®oµn, c«ng ®oµn, n«ng héi ph¶i g−¬ng


mÉu, ph¶i ®i tr−íc, lµm tr−íc, ph¶i biÕn quyÕt t©m cña §¶ng vµ

ChÝnh phñ thµnh quyÕt t©m cña toµn d©n ®Ó l«i cuèn mäi ng−êi

cïng tiÕn lªn. Mçi ng−êi c«ng d©n ph¶i hiÓu r»ng m×nh lµ ng−êi

chñ cña n−íc nhµ, ph¶i lµm trßn nhiÖm vô cña ng−êi chñ, tøc lµ

ph¶i ra søc thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm, gãp

phÇn xøng ®¸ng vµo sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi ®Ó n©ng

cao dÇn ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa cña nh©n d©n, ®Ó cho con

ch¸u mu«n ®êi ®−îc Êm no, sung s−íng, ®Ó lµm nÒn t¶ng v÷ng

m¹nh cho c«ng cuéc thèng nhÊt n−íc nhµ.

Muèn nh− thÕ, tr−íc hÕt t− t−ëng mäi ng−êi ph¶i th«ng, ph¶i

thËt th«ng.

487

VÖ SINH Y£U N¦íC (Phong trµo diÖt ruåi, muçi)

Yªu n−íc th× viÖc g× cã lîi cho nh©n d©n, dï khã mÊy còng ph¶i

ra søc lµm cho kú ®−îc. §iÒu g× cã h¹i cho nh©n d©n, dï khã mÊy

còng ph¶i ra søc trõ cho kú hÕt.

§Õ quèc vµ phong kiÕn ¸p bøc bãc lét nh©n d©n, chóng ta ®·

lµm çch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn ®Ó ®¸nh ®æ chóng. H¹n h¸n, lôt léi

lµm cho nh©n d©n ®ãi nghÌo, chóng ta ra søc x©y dùng thñy lîi ®Ó

chèng lôt, chèng h¹n.

Ruåi muçi lµ b¹n ®ång minh cña giai cÊp bãc lét. Nã g©y ra

nhiÒu tËt bÖnh, lµm cho nh©n d©n ta èm ®au. Ng−êi èm ®au th× søc

lao ®éng bÞ gi¶m sót, c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa bÞ h¹n

chÕ. V× vËy, chóng ta ph¶i ra søc tiªu diÖt nh÷ng kÎ ®Þch ®éc ¸c lµ

ruåi muçi, ®Ó tiªu diÖt bÖnh tËt, b¶o vÖ søc kháe cña nh©n d©n.

Cã ng−êi nãi: “§èi víi thø ruåi muçi nhá nhen nh− vËy, cÇn g×

lµm ra to chuyÖn qu¸”. Nãi nh− vËy lµ sai! ChÝnh v× bÐ nhá mµ nã

lµm cho ng−êi ta chñ quan khinh ®Þch. BÐ nhá nh−ng nã ®éc ¸c, vµ

hµng triÖu çi h¹i nhá céng l¹i thµnh çi h¹i to. NÕu tÝnh l¹i mçi

n¨m ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta tèn bao nhiªu tiÒn thuèc men, mÊt

bao nhiªu ngµy lao ®éng, th× sÏ thÊy ruåi muçi ®· g©y nªn mét sè

tæn thÊt khæng lå.

Phßng bÖnh h¬n trÞ bÖnh. ChÞu khã tiªu diÖt ruåi muçi, h¬n lµ

®Ó ruåi muçi g©y ra èm ®au råi ph¶i uèng thuèc.


Còng nh− mäi phong trµo kh¸c, muèn th¾ng lîi th× viÖc tiªu

diÖt ruåi muçi ph¶i:

- §¸nh th«ng t− t−ëng cña quÇn chóng b»ng mäi çch tuyªn

truyÒn gi¸o dôc réng kh¾p, lµm cho giµ, trÎ, g¸i trai ai còng hiÓu

r»ng ruåi muçi rÊt cã h¹i ®Õn søc kháe cña m×nh, cña gia ®×nh

m×nh; vµ mäi ng−êi ®Òu tham gia mét çch thiÕt thùc vµ bÒn bØ th×

nhÊt ®Þnh tiªu diÖt ®−îc ruåi muçi.

- Ph¶i ph¸t ®éng quÇn chóng, dùa vµo lùc l−îng cña quÇn chóng.

- Ph¶i l·nh ®¹o chÆt chÏ: ®«n ®èc vµ kiÓm tra th−êng xuyªn.

- Ph¶i cã qu©n chñ lùc. Mäi ng−êi ®Òu ph¶i tham gia, nh−ng

thanh niªn vµ nhi ®ång lµ qu©n chñ lùc, lµm ®Çu tµu. Ph¶i cã

träng ®iÓm nh− nhµ th−¬ng, tr−êng häc, doanh tr¹i, nhµ m¸y,

hµng qu¸n, chî bóa, nh÷ng n¬i ®«ng ng−êi...

- Ph¶i kÕt hîp viÖc tiªu diÖt ruåi muçi víi nh÷ng c«ng t¸c vÖ

sinh kh¸c nh− diÖt chuét, quÐt dän nhµ cöa, ®−êng s¸, lÊp çc

vòng n−íc bÈn, v.v..

Kh«ng nªn chñ quan, cho viÖc giÕt ruåi muçi lµ mét viÖc nhá,

dÔ lµm, chØ quan hÖ ®Õn vÖ sinh mµ th«i. Nã cã ý nghÜa chÝnh trÞ

n÷a, cã quan hÖ ®Õn kinh tÕ vµ v¨n hãa. Ch¾c bµ con cßn nhí tr−íc

®©y bän thùc d©n Ph¸p gäi chóng ta lµ “nßi gièng bÈn thØu”. Nh©n

d©n ta ®· ®uæi ®−îc thùc d©n Ph¸p, th× ph¶i tiÕp tôc phÊn ®Êu ®Ó

tiªu diÖt nèt c¶ b¹n ®ång minh cña chóng lµ ruåi muçi.

T.L.


ngµy 2-7-1958.

489

NãI CHUYÖN VíI ÇN Bé TØNH H¦NG Y£N

A- NHËN §ÞNH Râ THµNH TÝCH Vô CHI£M

§Çu vô chiªm n¨m nay h¹n nÆng. NÆng nhÊt ë H−ng Yªn. C¶

tØnh chØ cã ®é 8.000 mÉu ®ñ n−íc cÊy.

Do ®ång bµo vµ çn bé cè g¾ng nhiÒu, kh¬i vÐt h¬n 500 c©y sè

m−¬ng cõ, ®µo h¬n 1.300 çi giÕng, ra søc bãn ph©n, t¸t n−íc, v.v..

KÕt qu¶ ®· cÊy h¬n 65.000 mÉu lóa (n¨m 1954 chØ cÊy ®−îc

35.363 mÉu), trång 25.800 mÉu ng«, vµ h¬n 9.270 mÉu khoai.

Thu ho¹ch 19.812 tÊn thãc, 13.590 tÊn ng«, vµ 3.950 tÊn khoai.

X· Hoµn Long, ®Çu vô chØ b¶y mÉu cã chót Ýt n−íc. Nhê cè

g¾ng t¸t n−íc mµ ®· cÊy ®−îc 172 mÉu, thu ho¹ch h¬n 68 tÊn.

MÊy n¨m tr−íc chØ cÊy ®−îc 50 mÉu vµ thu ho¹ch ®é 20 tÊn thãc.

Cã 16 x· kh¸c còng v−ît møc kÕ ho¹ch.

Nh− thÕ lµ chèng h¹n ®· cã kÕt qu¶ tèt, vµ trong hoµn c¶nh

h¹n h¸n, cã thÓ nãi vô chiªm ®· th¾ng lîi.

Cã ng−êi nãi: “Chèng h¹n ®· tèn nhiÒu c«ng phu, nh−ng vô

chiªm thu ho¹ch vÉn kÐm, nh− thÕ lµ thÊt b¹i”.

Nãi nh− vËy lµ v× t− t−ëng bi quan, tiªu cùc, kh«ng ®óng! NÕu

kh«ng ra søc chèng h¹n, th× thu ho¹ch ch¾c kÐm h¬n n÷a. Tr¸i l¹i,

nÕu chèng h¹n tèt h¬n n÷a, th× thu ho¹ch ch¾c nhiÒu h¬n n÷a.

§ång bµo ta ph¶i ®¸nh tan nh÷ng t− t−ëng tiªu cùc, bi quan Êy.


B- NH÷NG KHUYÕT §IÓM CÇN PH¶I SöA CH÷A

Ph¶i kiªn quyÕt nhËn r»ng chèng h¹n vô chiªm ®· th¾ng lîi.

Nh−ng th¾ng lîi nhá, v× ta cßn nhiÒu khuyÕt ®iÓm.

- KhuyÕt ®iÓm cña c¸n bé:

Lóc ®Çu thiÕu quyÕt t©m, thiÕu tÝch cùc, thiÕu tin t−ëng vµo

lùc l−îng to lín cña quÇn chóng. Ch−a biÕt biÕn quyÕt t©m cña

§¶ng vµ ChÝnh phñ thµnh quyÕt t©m cña c¸n bé vµ nh©n d©n.

L·nh ®¹o chËm ch¹p, kh«ng kÞp thêi, thiÕu liªn tôc, kh«ng ®i

s©u, ®i s¸t, kh«ng toµn diÖn. V× vËy mµ khi cã n−íc th× thiÕu m¹,

khi cã m¹ th× thiÕu ph©n... Coi nhÑ hoa mµu. Khi b¾t ®Çu cã s©u,

kh«ng ®éng viªn nh©n d©n b¾t s©u...

Mét sè ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn ch−a lµm trßn

nhiÖm vô g−¬ng mÉu.

- KhuyÕt ®iÓm cña ®ång bµo n«ng d©n:

Cßn cã tÝnh û l¹i, sî khã. Chê trêi m−a, chê m¸y b¬m. Kh«ng

ra søc t¸t n−íc vµ bãn ph©n. Kh«ng ra søc c¶i tiÕn kü thuËt.

Nãi tãm l¹i: ®ång bµo n«ng d©n cßn hay û l¹i, vµ thiÕu ý thøc

m×nh lµ ng−êi chñ cña n«ng th«n.

C- NH÷NG VIÖC CÇN LµM §Ó TRANH THñ Vô MïA TH¾NG LîI

Tr−íc hÕt, t− t−ëng mäi ng−êi ph¶i th«ng, ph¶i thËt th«ng

r»ng “Nh©n ®Þnh th¾ng thiªn”1). §Ó tranh thñ vô mïa th¾ng lîi,

chóng ta ph¶i söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm vµ ph¸t triÓn nh÷ng

−u ®iÓm nãi trªn. Chóng ta ph¶i lµm nh÷ng viÖc sau ®©y:

_______________

1) Nh©n ®Þnh th¾ng thiªn: Ng−êi sÏ th¾ng trêi (BT).

nãi chuyÖn víi çn bé tØnh h−ng yªn 491

1. N−íc: HiÖn nay vô mïa ®Õn, nh−ng vÉn h¹n. Chóng ta ph¶i

quyÕt t©m kh¬i thªm m−¬ng, ®µo thªm giÕng, g¸nh n−íc, t¸t n−íc.

Ph¶i quyÕt t©m lµm ®ñ mäi çch ®Ó cã ®ñ n−íc t−íi ruéng. Chóng

ta ph¶i thùc hiÖn “v¾t ®Êt ra n−íc, thay trêi lµm m−a”.

Ph¶i kiªn quyÕt ®éng viªn vµ dùa vµo lùc l−îng v« cïng v« tËn

cña quÇn chóng ®Ó lµm cho cã n−íc.

Toµn d©n ®oµn kÕt mét lßng,

§Ëp ®¸ th× nói vì, ®µo s«ng th× n−íc vÒ.

2. Ph©n: Bãn mçi mÉu 50 g¸nh ph©n, nh− thÕ Ýt qu¸. CÇn ph¶i

cè g¾ng bãn nhiÒu h¬n n÷a. Tôc ng÷ nãi: “Mét g¸nh ph©n c©n mét

®Êu thãc”. Bãn ph©n cµng nhiÒu, thu ho¹ch cµng t¨ng.

N«ng d©n Trung Quèc bãn ph©n kÞp thêi, nhiÒu lÇn, vµ mçi

mÉu Ýt lµ 450 g¸nh, nhiÒu lµ 650 g¸nh. Cã n¬i nh− tØnh Tø Xuyªn,

hä bãn mçi mÉu ®Õn 2.000 g¸nh. V× vËy, n¨m nay Trung Quèc

nhiÒu n¬i bÞ h¹n to, nh−ng vÉn ®−îc mïa.

3. Cµy s©u: Tôc ng÷ ta cã c©u: “Cµy s©u cuèc bÉm, thãc ®Çy

lÉm, khoai ®Çy bå”.

Kinh nghiÖm Trung Quèc cho biÕt r»ng: cµy s©u ®é mét th−íc

th× rÔ lóa b¸m ®−îc s©u, hót ®−îc h¬i n−íc d−íi ®Êt lªn, c©y lóa

m¸t vµ tèt. Tr¸i l¹i, cµy c¹n th× c©y lóa yÕu vµ sÏ cã Ýt hét.

4. CÊy dµy: N«ng d©n Trung Quèc cÊy dµy, mçi mét gang vµ

hai ®èt ngãn tay cÊy ba bôi. Mçi bôi tõ 9 ®Õn 10 c©y lóa. Theo çch

cÊy dµy, mçi mÉu ta hä thu ®−îc ba tÊn thãc.

5. Chän gièng tèt: lµ mét ®iÒu rÊt quan träng. Gièng tèt th× lóa

tèt, lóa tèt th× ®−îc mïa. §iÒu ®ã rÊt dÔ hiÓu. “Lóa tèt v× gièng,

lóa sèng v× ph©n”.

6. Kü thuËt: Ta cÇn ph¶i c¶i tiÕn kü thuËt cµy, cÊy, lµm cá, t¸t

n−íc, v.v.. Chóng ta sèng ë thêi ®¹i vÖ tinh, mµ lµm ruéng vÉn gi÷

çch thøc ®êi xöa ®êi x−a, nh− thÕ lµ kh«ng hîp thêi, khã tiÕn bé.

N«ng d©n Trung Quèc tù chÕ t¹o ra nhiÒu thø m¸y rÊt th« s¬,

gi¶n ®¬n, ®Ó phôc vô n«ng nghiÖp, cã kÕt qu¶ rÊt tèt. §ång bµo


n«ng d©n ta còng nªn lµm nh− vËy. Kinh nghiÖm cho biÕt r»ng:

Víi mäi ®iÒu kiÖn ®Òu nh− nhau, nh−ng ®¸m ruéng A dïng kü

thuËt tiªn tiÕn th× thu ho¹ch sím h¬n vµ nhiÒu h¬n ®¸m ruéng B

kh«ng c¶i tiÕn kü thuËt.

7. Chèng h¹n, phßng lôt: Trêi th−êng cã nh÷ng biÕn cè bÊt

th×nh l×nh. Cho nªn trong lóc ra søc chèng h¹n, chóng ta còng

ph¶i ®Ò phßng lôt. Ph¶i th−êng xuyªn kiÓm so¸t ®ª vµ kÌ. Ph¶i tæ

chøc chu ®¸o lùc l−îng canh g¸c. Ph¶i chuÈn bÞ s½n sµng dông cô,

nguyªn liÖu, vËt liÖu ®Ó ®èi phã kÞp thêi nÕu cã lôt. Ph©n c«ng phô

tr¸ch ph¶i rÊt rµnh m¹ch, nghiªm tóc.

8. Ph¸t triÓn vµ cñng cè lùc l−îng: §Ó thùc hiÖn tèt nh÷ng c«ng

viÖc nãi trªn, cÇn ph¶i cã nh÷ng ®éi qu©n chñ lùc.

Qu©n chñ lùc cña Trung Quèc lµ hîp t¸c x· n«ng nghiÖp. 98%

n«ng d©n Trung Quèc ®· vµo hîp t¸c x·.

Chñ lùc qu©n cña ta hiÖn nay lµ tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x· n«ng

nghiÖp.

TØnh H−ng Yªn hiÖn nay cã h¬n 5.800 tæ ®æi c«ng vµ ba hîp

t¸c x·. §ã lµ nh÷ng ®éi qu©n m¹nh mÏ ®Ó l«i cuèn n«ng d©n c¶

tØnh tranh ®Êu cho vô mïa th¾ng lîi. Chóng ta cÇn ph¶i ph¸t

triÓn vµ cñng cè lùc l−îng Êy, lµm cho hä h¨ng h¸i ho¹t ®éng thËt

sù. Çc ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn ph¶i tham gia tæ ®æi

c«ng hoÆc hîp t¸c x·; çc ®ång chÝ bé ®éi cÇn ph¶i gãp phÇn xøng

®¸ng vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, “thùc tóc th× binh

c−êng” vµ ph¶i cè g¾ng lµm trän nhiÖm vô cña ng−êi çch m¹ng,

cña ®éi tiªn phong.

9. §oµn kÕt vµ thi ®ua: Anh em Trung Quèc s¶n xuÊt mçi mÉu

t©y ®é 90 t¹ trë lªn.

X· HiÖp An (H¶i D−¬ng) th¸ch çc x· kh¸c thi ®ua s¶n xuÊt

mçi mÉu 36 t¹.

§ång bµo vµ çn bé H−ng Yªn ®oµn kÕt mét lßng, ra søc phÊn

®Êu, thi ®ua vµ gióp ®ì lÉn nhau gi÷a tæ nµy víi tæ kh¸c, gi÷a x·

nãi chuyÖn víi çn bé tØnh h−ng yªn 493

vµ huyÖn nµy víi x· vµ huyÖn kh¸c. NÕu chØ lÊy møc b×nh qu©n lµ

mçi mÉu t©y thu ho¹ch ®é 3 tÊn th× c¶ tØnh sÏ thu ho¹ch h¬n

166.000 tÊn thãc (kh«ng kÓ hoa mµu). Nh− vËy, th× ch¼ng nh÷ng

qu¸ kÕ ho¹ch ®· ®Þnh cho vô mïa vµ bï sè thÊt thu trong vô

chiªm, mµ cßn tréi ®−îc nhiÒu thãc.

§ång bµo vµ çn bé toµn tØnh quyÕt t©m lµm, th× sÏ lµm ®−îc.

10. L·nh ®¹o: N«ng d©n ta chÝ khÝ rÊt anh dòng, kinh nghiÖm

rÊt nhiÒu, lùc l−îng rÊt to. §iÒu ®ã ®· tá râ trong thêi kú çch

m¹ng vµ kh¸ng chiÕn. NÕu l·nh ®¹o tèt, th× khã kh¨n g× hä còng

kh¾c phôc ®−îc, viÖc g× to lín mÊy hä còng lµm ®−îc.

VËy çn bé ph¶i l·nh ®¹o mét çch thiÕt thùc, chu ®¸o, liªn

tôc, toµn diÖn.

§Ó l·nh ®¹o tèt, çc ®ång chÝ bÝ th− vµ ñy viªn, çc ®ång chÝ

chñ tÞch çc cÊp tõ tØnh ®Õn x· cÇn ph¶i thËt sù tham gia vµo mét

tæ ®æi c«ng hoÆc mét hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, ph¶i lao ®éng thËt sù

®Ó rót kinh nghiÖm vµ phæ biÕn kinh nghiÖm. CÇn tæ chøc tham

quan nh÷ng x· ®iÓn h×nh tèt, ®Ó häc hái lÉn nhau.

§¶ng viªn, ®oµn viªn, çc chiÕn sÜ thi ®ua n«ng nghiÖp, chÞ em

phô n÷ ph¶i lµm ®Çu tµu.

Víi truyÒn thèng anh dòng vµ tinh thÇn h¨ng h¸i s½n cã, ch¾c

r»ng ®ång bµo vµ çn bé H−ng Yªn quyÕt tranh thñ thùc hiÖn cho

kú ®−îc vô mïa th¾ng lîi, ®ång thêi ®−a tØnh nhµ lªn ®Þa vÞ vÎ

vang lµ mét tØnh g−¬ng mÉu trong sù nghiÖp ®−a miÒn B¾c tiÕn

dÇn lªn chñ nghÜa x· héi vµ gãp phÇn to lín vµo c«ng cuéc ®Êu

tranh thèng nhÊt n−íc nhµ.

Nãi ngµy 3-7-1958.


ngµy 5-7-1958.

494

Lêi chµo mõng §¹I HéI ANH HïNG Vµ CHIÕN SÜ THI §UA TOµN QUèC

LÇN THø II34


T«i thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ nhiÖt liÖt chµo

mõng çc anh hïng vµ chiÕn sÜ, vµ th©n ¸i göi lêi hái th¨m nh÷ng

chiÕn sÜ vµ nh÷ng anh chÞ em lao ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc çc ngµnh

vµ çc n¬i ®ang h¨ng h¸i tham gia thi ®ua yªu n−íc.

- ë §¹i héi lÇn thø nhÊt cã b¶y anh hïng, trong ®ã cã bèn anh

hïng qu©n ®éi, vµ 150 chiÕn sÜ thi ®ua. §¹i héi lÇn nµy, chóng ta

cã 26 anh hïng lao ®éng vµ 69 anh hïng qu©n ®éi, vµ 446 chiÕn sÜ

thay mÆt cho h¬n 42.700 chiÕn sÜ thi ®ua.

ThÕ lµ rÊt tèt. Con sè ®ã chøng tá sù tiÕn bé kh«ng ngõng cña

nh©n d©n ta, qu©n ®éi ta, chÕ ®é ta.

- ë §¹i héi nµy, chóng ta cã anh hïng vµ chiÕn sÜ lao ®éng

ch©n tay vµ trÝ ãc ®ñ çc ngµnh vµ çc d©n téc anh em.

ThÕ lµ rÊt tèt. Nã chøng tá sù ®oµn kÕt chÆt chÏ vµ sù cè g¾ng

toµn diÖn cña nh©n d©n lao ®éng ta.

- ë §¹i héi nµy, trong sè 26 anh hïng lao ®éng, cã 5 phô n÷.

ThÕ lµ rÊt tèt. Nã chøng tá sù cè g¾ng vµ tiÕn bé cña phô n÷ ta

vµ chøng tá d−íi chÕ ®é ta, nam n÷ thËt sù b×nh quyÒn.

- ë §¹i héi nµy, cã 6 anh hïng vµ nhiÒu chiÕn sÜ lµ ®ång bµo

miÒn Nam tËp kÕt.

lêi chµo mõng ®¹i héi anh hïng vµ chiÕn sÜ... 495

ThÕ lµ rÊt tèt. Nã chøng tá r»ng ®ång bµo vµ çn bé miÒn Nam

tËp kÕt ë ®©y ®ang ra søc gãp phÇn to lín trong c«ng cuéc x©y

dùng miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn x· héi chñ nghÜa, lµm c¬ së v÷ng ch¾c

cho sù nghiÖp thèng nhÊt n−íc nhµ. §iÒu nµy sÏ cã ¶nh h−ëng rÊt

tèt ®Õn ®ång bµo ta ë miÒn Nam.

- Trong hµng ngò vÎ vang çc chiÕn sÜ thi ®ua, cã nhiÒu ®ång

chÝ bé ®éi phôc viªn, th−¬ng binh vµ gia ®×nh liÖt sÜ.

ThÕ lµ rÊt tèt. Nã chøng tá r»ng anh em th−¬ng binh vµ bé ®éi

phôc viªn ®· tiÕp tôc vµ ph¸t triÓn truyÒn thèng anh dòng trong

thêi kú kh¸ng chiÕn vµo trong c«ng cuéc x©y dùng hßa b×nh, vµ çc

gia ®×nh liÖt sÜ còng cè g¾ng ®Ó gãp phÇn vµo sù nghiÖp x©y dùng

Tæ quèc, x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

- ë §¹i héi nµy l¹i cã mét anh hïng vµ nhiÒu chiÕn sÜ lµ ng−êi

d©n çc n−íc anh em lao ®éng ë n−íc ta.

ThÕ lµ rÊt tèt. Nã chøng tá tinh thÇn quèc tÕ cao c¶ cña giai

cÊp lao ®éng.

*

* *

D−íi chÕ ®é t− b¶n, thùc d©n vµ phong kiÕn quyÕt kh«ng thÓ cã

phong trµo thi ®ua yªu n−íc, v× giai cÊp lao ®éng kh«ng d¹i g× mµ

ra søc thi ®ua lµm giµu thªm cho bän chñ ®Ó råi l¹i bÞ chóng ¸p

bøc bãc lét thªm.

ChØ cã d−íi chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n vµ x· héi chñ nghÜa, d−íi

chÕ ®é mµ nh©n d©n lao ®éng lµm chñ n−íc nhµ, th× míi cã phong

trµo thi ®ua.

Phong trµo thi ®ua yªu n−íc ë ta ngµy cµng ph¸t triÓn v× nh©n

d©n ta ®· lµm chñ n−íc nhµ, v× n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa

lµ mét thµnh viªn trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa, v× ta ®−îc

sù gióp ®ì v« t− cña çc n−íc anh em, tr−íc hÕt lµ Liªn X« vµ

Trung Quèc.


VÒ thi ®ua yªu n−íc, trong khu«n khæ vµ kh¶ n¨ng cña chóng

ta, chóng ta ph¶i häc tËp phong trµo thi ®ua cña Trung Quèc, cè

g¾ng tiÕn kÞp Trung Quèc, råi cè g¾ng tiÕn kÞp Liªn X«.

HiÖn nay, ë Liªn X« hÇu hÕt viÖc lµm c«ng nghiÖp vµ n«ng

nghiÖp ®Òu lµm b»ng m¸y. ë Trung Quèc th× võa ph¸t triÓn m¸y

mãc, võa tËn dông søc ng−êi. V× vËy, t«i muèn nªu lªn vµi kinh

nghiÖm thi ®ua ë Trung Quèc ®Ó chóng ta nghiªn cøu, häc tËp.

ë Trung Quèc, tÊt c¶ çc ngµnh kinh tÕ vµ v¨n hãa ®Òu ®ang

h¨ng h¸i thi ®ua vµ ®· thùc hiÖn khÈu hiÖu “nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ”.

KÕ ho¹ch s¶n xuÊt c«ng nghiÖp do ChÝnh phñ giao xuèng, c«ng

nh©n ®Òu hoµn thµnh gÊp r−ìi, gÊp ®«i, mµ kh«ng xin thªm m¸y,

thªm tiÒn, thªm ng−êi. NhiÒu xÝ nghiÖp cßn gi¶m bít sè ng−êi

chuyÓn sang xÝ nghiÖp míi.

Trong phong trµo thi ®ua, nhiÒu chiÕn sÜ ®· c¶i tiÕn kü thuËt

vµ t¨ng n¨ng suÊt ®Õn møc x−a nay ch−a tõng cã (...).

Cã nh÷ng tiÕn bé nh¶y vät ®ã, mét mÆt lµ v× mäi ng−êi lao

®éng ®Òu t− t−ëng th«ng suèt, h¨ng h¸i thi ®ua; mét mÆt lµ v× sù

l·nh ®¹o thiÕt thùc vµ toµn diÖn.

ë xÝ nghiÖp th× çc çn bé l·nh ®¹o cña chi bé, cña ®oµn thanh

niªn, cña c«ng ®oµn vµ gi¸m ®èc ®Òu trùc tiÕp tham gia s¶n xuÊt. ë n«ng th«n th× çc ®ång chÝ ®ã ph¶i tù tay lµm ruéng thÝ nghiÖm

vµ trùc tiÕp tham gia lao ®éng trong çc hîp t¸c x· n«ng nghiÖp.

Nh− vËy, çn bé võa l·nh ®¹o chÝnh trÞ, võa l·nh ®¹o s¶n xuÊt mét

çch chÆt chÏ. Çn bé vµ quÇn chóng hßa thµnh mét khèi cho nªn

mäi vÊn ®Ò ®Òu gi¶i quyÕt tèt vµ nhanh.

§ã lµ tãm t¾t nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u mµ chóng ta cÇn

häc tËp vµ ¸p dông.

*

* *

Anh hïng, chiÕn sÜ thi ®ua ®· lµ nh÷ng ng−êi tiªn phong trong

s¶n xuÊt, mµ còng lµ g−¬ng mÉu vÒ ®¹o ®øc çch m¹ng. Hä ®Æt lîi

lêi chµo mõng ®¹i héi anh hïng vµ chiÕn sÜ... 497

Ých chung cña d©n téc trªn lîi Ých riªng cña ç nh©n. Hä toµn t©m

toµn ý phôc vô nh©n d©n chø kh«ng ph¶i nöa t©m nöa ý. Hä

kh«ng sî khã nhäc, ra søc v−ît mäi khã kh¨n ®Ó hoµn thµnh vµ

hoµn thµnh v−ît møc nhiÖm vô mµ §¶ng vµ ChÝnh phñ giao cho

hä, chø hä kh«ng suy b× h¬n thiÖt cña ç nh©n, kh«ng ganh tÞ vÒ

®Þa vÞ vµ h−ëng thô. Hä kh«ng giÊu nghÒ, kh«ng d×m nh÷ng anh

em chung quanh m×nh, hä gióp ®ì mäi ng−êi cïng tiÕn bé. Hä

kh«ng tù kiªu, tù m·n, tù t− tù lîi.

§ã lµ nh÷ng ®øc tÝnh çch m¹ng mµ chóng ta cÇn ph¶i häc tËp

çc anh hïng, chiÕn sÜ thi ®ua.

Çc anh hïng, chiÕn sÜ thi ®ua th× cÇn nhËn râ r»ng: Thµnh

tÝch lµ thµnh tÝch chung cña tËp thÓ. T¸ch rêi tËp thÓ th× dï tµi

giái mÊy, mét ç nh©n còng kh«ng lµm ®−îc g×. Cho nªn cµng cã

thµnh tÝch, th× cµng ph¶i cè g¾ng, cµng ph¶i khiªm tèn. TuyÖt ®èi

chí tù m·n, tù tóc. V× vËy, çc anh hïng, chiÕn sÜ cÇn ph¶i lu«n

lu«n cè g¾ng vµ khiªm tèn.

Çc anh hïng vµ chiÕn sÜ thi ®ua cÇn ph¶i lu«n lu«n d¾t d×u,

gióp ®ì nh÷ng ng−êi chung quanh m×nh cïng tiÕn bé. Mäi ng−êi

®Òu ph¶i cè g¾ng tiÕn kÞp çc anh hïng, chiÕn sÜ. Anh hïng, chiÕn

sÜ th× cÇn tiÕn m·i kh«ng ngõng. Nh− vËy, th× §¹i héi lÇn sau

chóng ta sÏ cã hµng tr¨m anh hïng, hµng chôc v¹n chiÕn sÜ. Nh−

vËy th× kÕ ho¹ch Nhµ n−íc n¨m nay còng nh− kÕ ho¹ch ba n¨m

ch¾c ch¾n sÏ hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v−ît møc. Nh− vËy ®êi

sèng cña nh©n d©n ta ch¾c ch¾n sÏ c¶i thiÖn h¬n n÷a. Nh− vËy,

chóng ta sÏ v÷ng b−íc tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi vµ nhÊt ®Þnh

th¾ng lîi trong sù nghiÖp thèng nhÊt n−íc nhµ.

§äc ngµy 7-7-1958.


ngµy 8-7-1958.

498

NãI CHUYÖN T¹I HéI NGHÞ S¶N XUÊT TØNH S¥N T¢y1)

H«m nay, B¸c thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ vÒ nãi

chuyÖn víi çc c«, çc chó vÒ vÊn ®Ò ph¶i s¶n xuÊt vô mïa th¾ng lîi.

Vô chiªm, v× sao S¬n T©y v−ît møc diÖn tÝch, lóa tèt, thu

ho¹ch l¹i kh«ng ®óng møc? V× çn bé tØnh, huyÖn, x· ®Òu chñ

quan. Lóc s©u ph¸ lóa kh«ng biÕt, ®Õn lóc biÕt l¹i kh«ng ra søc

®éng viªn diÖt s©u.

§©y lµ bµi häc mµ çn bé tØnh, huyÖn, x· ®Òu ph¶i ghi nhí.

V× chñ quan mµ thu ho¹ch kÐm. V× thu ho¹ch kÐm mµ ®i ®Õn

bi quan tiªu cùc. Nh− vËy lµ kh«ng ®óng.

Muèn lµm vô mïa th¾ng lîi, tr−íc hÕt ph¶i ®¸nh tan t− t−ëng

bi quan, tiªu cùc, ph¶i quyÕt lµm cho kú ®−îc, ph¶i tin vµo lùc

l−îng nh©n d©n, tin t−ëng vµo chÝnh s¸ch cña §¶ng, l·nh ®¹o ph¶i

®i s©u, ®i s¸t, toµn diÖn. L·nh ®¹o nghÒ n«ng th× tõ tr−íc khi gieo

m¹, ph¶i l·nh ®¹o, ®Õn lóc lóa vµ khoai vµo bå, l·nh ®¹o míi kÕt

thóc. Lóa tèt, lóa chÝn mµ l·nh ®¹o gÆt h¸i kh«ng kÞp thêi, m−a

xuèng sÏ háng lóa. L·nh ®¹o ph¶i liªn tôc, toµn diÖn. Khi gieo m¹,

ph¶i l·nh ®¹o; bãn ph©n, ph¶i l·nh ®¹o; lµm cá, ph¶i l·nh ®¹o; gÆt

còng ph¶i l·nh ®¹o cho ®Õn khi thãc ®em vÒ nhµ. Thãc vÒ nhµ,

ph¶i nghÜ ®Õn chän gièng cho mïa sau.

_______________

1) TØnh S¬n T©y nay thuéc Thµnh phè Hµ Néi (BT).

nãi chuyÖn t¹i héi nghÞ s¶n xuÊt tØnh s¬n t©y 499

Ph¶i ®¸nh tan t− t−ëng bi quan, tiªu cùc vµ chñ quan. Ph¶i

quyÕt t©m lµm sao cho vô mïa th¾ng lîi. Ph¶i b¾t s©u, lµm m¹ ®Ó

®ñ cÊy, ph¶i phßng lôt, chèng lôt, phßng h¹n, chèng h¹n, ph¶i lµm

thªm ph©n bãn, ph¶i ®i s¸t xuèng çc tæ ®æi c«ng ®Ó l·nh ®¹o.

B¸c võa ®i th¨m nh©n d©n b¾t s©u. V× cã s©u mµ cã hai t−

t−ëng sai lÇm: mét lµ t− t−ëng cóng b¸i th× hÕt s©u, hai lµ thÊy s©u

nhiÒu, sî b¾t kh«ng hÕt, ®Êy lµ t− t−ëng bi quan, tiªu cùc. Ra søc

b¾t th× s©u ph¶i hÕt.

Ph¶i ®éng viªn nh©n d©n ra b¾t s©u cho kú hÕt. Thùc d©n Ph¸p

so víi con s©u th× ®øa nµo d÷ h¬n? Thùc d©n Ph¸p d÷ h¬n mµ ta vÉn th¾ng. Ta th¾ng lµ v× ta cã quyÕt t©m, ta ph¶i thÊy râ khã kh¨n ®Ó

quyÕt t©m kh¾c phôc khã kh¨n, chø kh«ng ph¶i ®Ó chïn l¹i.

Khi gÆp h¹n h¸n, û l¹i vµo trêi, chê trêi ban m−a, nh− vËy

kh«ng ®óng. û l¹i vµo ChÝnh phñ göi m¸y b¬m vÒ còng kh«ng

®óng. NÕu c¶ n−íc ViÖt Nam ai còng chê ChÝnh phñ göi m¸y b¬m

vÒ th× lÊy m¸y b¬m ®©u cho ®ñ. Cã s©u l¹i chØ mong ChÝnh phñ göi

thuèc vÒ th× lÊy thuèc ®©u cho ®ñ. Ph¶i dïng søc ng−êi mµ chèng

h¹n, chèng s©u. Ph¶i ®¸nh th«ng t− t−ëng cho çn bé, cho nh©n

d©n, dïng søc ng−êi mµ lµm.

Vô mïa nµy ph¶i quyÕt t©m, ph¶i biÕn quyÕt t©m cña §¶ng vµ ChÝnh phñ thµnh quyÕt t©m cña çn bé, cña quÇn chóng. Tr−íc hÕt

çn bé tØnh, huyÖn, x·, çc ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn ph¶i th«ng

suèt, ph¶i quyÕt t©m, ph¶i cè g¾ng.

S¬n T©y cã h¬n 2 ngh×n ®¶ng viªn vµ 6 ngh×n 9 tr¨m 18 ®oµn

viªn thanh niªn ë n«ng th«n. Çc ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn ®· vµo tæ

®æi c«ng hÕt ch−a? NÕu ch−a th× ph¶i vµo hÕt.

Vµo §¶ng, vµo §oµn kh«ng ph¶i ®Ó lµm “quan” çch m¹ng, hay

lµ ®Ó nãi chÝnh trÞ su«ng. TÊt c¶ ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn ph¶i ra

søc t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh çc chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ

ChÝnh phñ, ph¶i vµo tæ ®æi c«ng, vµo hîp t¸c x·, ®Ó lµm g−¬ng mÉu, lµm ®Çu tµu l«i cuèn quÇn chóng t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc

hµnh tiÕt kiÖm.


Lùc l−îng chÝnh ë n«ng th«n b©y giê lµ çc tæ ®æi c«ng vµ hîp

t¸c x· n«ng nghiÖp mµ nßng cèt lµ ®¶ng viªn, ®oµn viªn. V× vËy, çc

®¶ng viªn, ®oµn viªn ph¶i tham gia tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·, çn bé

tØnh, huyÖn, x· ph¶i trùc tiÕp l·nh ®¹o tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·.

HiÖn nay, S¬n T©y cã 32 phÇn tr¨m n«ng hé ®· vµo tæ ®æi c«ng, b−íc

®Çu nh− thÕ lµ kh¸. N¨m nay, kÕ ho¹ch cña tØnh ®Æt lµ 70 phÇn tr¨m n«ng hé vµo tæ ®æi c«ng. KÕ ho¹ch Êy ph¶i lµm thiÕt thùc, ch¾c

ch¾n, chí lµm trªn giÊy tê th«i. Ph¶i võa ph¸t triÓn võa cñng cè,

võa cñng cè võa ph¸t triÓn. X©y dùng ®−îc tæ nµo ph¶i v÷ng ch¾c tæ

Êy. Kh«ng ph¶i dïng çch ®¸nh trèng ghi tªn råi b¸o ço cho nhiÒu

tæ ®æi c«ng, nh−ng tæ ®æi c«ng kh«ng thùc sù ®æi c«ng. Nh÷ng tæ ®æi

c«ng vµ hai hîp t¸c x· ®· cã, ph¶i cñng cè cho tèt, ph¶i gióp hä ho¹t

®éng tèt, ®Ó lµm g−¬ng mÉu cho nh÷ng tæ míi.

Ph¶i cã chÝ khÝ tiÕn thñ ®Ó tiÕn bé m·i. Ph¶i ®oµn kÕt gióp ®ì nhau. Ph¶i trao ®æi kinh nghiÖm cho nhau.

Çn bé l·nh ®¹o ph¶i ®i s©u ®i s¸t, ph¶i ®éng viªn liªn tôc, ph¶i g−¬ng mÉu, ph¶i nhí kinh nghiÖm vô chiªm võa qua. Ph¶i

cñng cè nh÷ng tæ ®æi c«ng ®· cã cho thËt tèt, ph¸t triÓn chõng nµo

cñng cè chõng Êy.

B¸c nghe cã x· Tiªn Phong, Cæ §«ng, Ba Tr¹i gÇn mét tr¨m

phÇn tr¨m n«ng d©n lao ®éng ®· vµo tæ ®æi c«ng. B¸c th−ëng cho

ba x· ®ã ®Ó khuyÕn khÝch çc x· kh¸c.

Çc c«, çc chó cã høa víi Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ

r»ng ®ång bµo vµ çn bé S¬n T©y sÏ quyÕt t©m, cè g¾ng thùc hiÖn

vô mïa th¾ng lîi kh«ng?

Nãi ngµy 8-7-1958.

In trong s¸ch Hå Chñ tÞch víi çn bé vµ nh©n d©n Hµ T©y, Ban Nghiªn cøu

LÞch sö §¶ng tØnh Hµ T©y, 1972, tr.21-24.

501

NãI CHUYÖN VíI §åNG BµO Vµ ÇN Bé TØNH PHó THä

Võa råi, Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· cö ®ång chÝ Hµ

Huy Gi¸p vÒ tØnh nhµ xem xÐt t×nh h×nh vµ gãp ý kiÕn víi çn bé

®Ó ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vô mïa.

H«m nay, B¸c vÒ th¨m Phó Thä ®Ó ®«n ®èc thªm ®ång bµo vµ

çn bé tØnh nhµ quyÕt t©m lµm cho vô mïa n¨m nay thµnh mét vô

mïa th¾ng lîi.

Trong phong trµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®ång bµo

çc d©n téc vµ çn bé Phó Thä ®· thu ®−îc thµnh tÝch kh¸.

Vô chiªm qua, çn bé ®· cè g¾ng vµ kiªn quyÕt l·nh ®¹o ®ång

bµo chèng h¹n vµ s¶n xuÊt. Toµn tØnh ®·:

Kh¬i ®−îc h¬n 2.400 m−¬ng phai,

§¾p ®−îc 365 bê gi÷ n−íc,

§µo ®−îc 271 ao giÕng.

Nhê ®Êy mµ ®· cã n−íc cho h¬n hai v¹n mÉu ruéng.

§ång bµo çc huyÖn, nhÊt lµ Phï Ninh, H¹ Hßa, Thanh Ba,

§oan Hïng ®· cè g¾ng nhiÒu trong viÖc lµm chiªm.

Trong phong trµo thi ®ua yªu n−íc, tØnh Phó Thä còng cã

thµnh tÝch kh¸. Trong sè 26 anh hïng lao ®éng míi ®−îc tuyªn

d−¬ng, tØnh nhµ cã hai anh hïng lµ ®ång chÝ Hµ V¨n D−¬ng, Chñ

nhiÖm hîp t¸c x· ë Thanh Viªn vµ ®ång chÝ §inh V¨n XÕp, bÇn

n«ng, d©n téc M−êng. TØnh nhµ cßn cã hµng tr¨m chiÕn sÜ thi ®ua


vµ ç nh©n xuÊt s¾c. §ång bµo vµ çn bé trong tØnh nªn häc tËp

kinh nghiÖm, s¸ng kiÕn vµ tinh thÇn thi ®ua cña çc anh hïng,

chiÕn sÜ Êy.

§ã lµ nh÷ng −u ®iÓm ®¸ng khen vµ cÇn ph¶i ph¸t triÓn.

Nh−ng bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch vµ −u ®iÓm Êy, ®ång bµo

vµ çn bé cßn cã mét sè khuyÕt ®iÓm cÇn ph¶i söa ch÷a ®Ó tiÕn bé

h¬n n÷a.

- Çn bé vµ ®ång bµo n«ng d©n ch−a hiÓu hÕt tÇm quan träng

cña vô mïa, do ®ã mµ ch−a ®−a hÕt quyÕt t©m vµ ph¸t huy hÕt

tinh thÇn cè g¾ng cña m×nh ®Ó lµm vô mïa.

- Phong trµo s¶n xuÊt ë tØnh tiÕn ch−a ®Òu cã n¬i thiÕu n−íc

th× chê trêi m−a, chø kh«ng ra søc t¸t n−íc. Ph©n bãn cßn kÐm.

S©u bä nhiÒu, nh−ng viÖc b¾t s©u kh«ng r¸o riÕt. ViÖc trång çc

thø hoa mµu cßn kÐm, ®Õn nay míi ®¹t 60 phÇn tr¨m kÕ ho¹ch.

- Phong trµo ®æi c«ng ph¸t triÓn ch−a ®Òu trong çc tæ ®æi c«ng,

míi cã 13 phÇn tr¨m lµ ®æi c«ng th−êng xuyªn.

- NhiÒu ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn ch−a vµo tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c

x· s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.

- ViÖc phßng lôt vµ chèng lôt cßn nhiÒu thiÕu sãt. Nh÷ng

qu·ng ®ª quan träng ch−a ®−îc ®¾p ®óng møc kÕ ho¹ch. Lùc l−îng

hé ®ª ch−a thùc hµnh tËp d−ît. ViÖc canh g¸c vµ b¶o vÖ ®ª cßn

kÐm. VËt liÖu vµ dông cô ch−a ®Çy ®ñ. Çn bé vµ nh©n d©n cßn

xem nhÑ viÖc phßng lôt, hé ®ª.

B¸c mong toµn thÓ çn bé vµ ®ång bµo kiªn quyÕt söa ch÷a

nh÷ng khuyÕt ®iÓm trªn, ra søc thi ®ua s¶n xuÊt, ®¶m b¶o vô mïa

th¾ng lîi.

Muèn ®−îc nh− thÕ,

- Ph¶i biÕn quyÕt t©m cña §¶ng vµ ChÝnh phñ thµnh quyÕt t©m

cña toµn thÓ çn bé vµ toµn thÓ nh©n d©n. Ph¶i ®¸nh tan t− t−ëng

tiªu cùc, bi quan, ng¹i khã.

nãi chuyÖn víi ®ång bµo vµ çn bé tØnh phó thä 503

- Çn bé tõ tØnh ®Õn x· ph¶i ®i s¸t víi quÇn chóng, ph¶i n¾m

lÊy mét n¬i, tham gia lao ®éng víi quÇn chóng, häc tËp kinh

nghiÖm vµ s¸ng kiÕn cña quÇn chóng ®Ó l·nh ®¹o quÇn chóng mét

çch thiÕt thùc vµ toµn diÖn.

- Çc cÊp ñy §¶ng vµ chÝnh quyÒn ph¶i cïng nh©n d©n bµn

®Þnh kÕ ho¹ch thËt cô thÓ, ®Ó:

§¶m b¶o ®ñ n−íc t−íi ruéng,

Ph©n bãn Ýt nhÊt mçi sµo ®−îc 10 g¸nh,

Ph¶i cã m¹ ®Çy ®ñ,

Ph¶i chuÈn bÞ gièng tèt cho vô chiªm n¨m sau,

Ph¶i c¶i tiÕn kü thuËt,

Ph¶i ph¸t triÓn vµ cñng cè çc tæ ®æi c«ng vµ lµm cho hîp t¸c

x· s¶n xuÊt n«ng nghiÖp thËt v÷ng ch¾c.

HiÖn nay, tØnh Phó Thä cã gÇn 7.000 tæ ®æi c«ng,

24 hîp t¸c x· s¶n xuÊt n«ng nghiÖp,

12.166 ®¶ng viªn,

20.500 ®oµn viªn.

§ã lµ ®¹o qu©n chñ lùc m¹nh mÏ ®Ó tranh thñ vô mïa th¾ng lîi.

TÊt c¶ ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn ë n«ng th«n ph¶i tham gia tæ

®æi c«ng vµ hîp t¸c x· vµ ph¶i lµm g−¬ng mÉu.

Anh hïng vµ chiÕn sÜ n«ng nghiÖp ph¶i lµm ®Çu tµu.

Çc ®ång chÝ bé ®éi ph¶i cè g¾ng gióp ®ì ®ång bµo n«ng d©n.

Çc chÞ em phô n÷ ph¶i lµ lùc l−îng xung phong.

Toµn thÓ ®ång bµo vµ çn bé kiªn quyÕt mét lßng, ra søc s¶n

xuÊt, th× vô mïa nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

S½n ®©y, B¸c muèn nªu vµi kinh nghiÖm cña çc tØnh b¹n, ®Ó

çc c«, çc chó so s¸nh:

X· HiÖp An (H¶i D−¬ng) s¶n xuÊt mçi mÉu t©y 33 t¹.

HuyÖn VÜnh T−êng (VÜnh Phóc) s¶n xuÊt mçi mÉu t©y 34 t¹.

ChiÕn sÜ M·o s¶n xuÊt mçi mÉu t©y 64 t¹.


ChiÕn sÜ B¸i s¶n xuÊt mçi mÉu t©y 90 t¹.

Phó Thä ®Þnh møc s¶n xuÊt mçi mÉu t©y 19 t¹.

Trong kh¸ng chiÕn, ®ång bµo vµ çn bé Phó Thä ®· cã nhiÒu

thµnh tÝch vÎ vang, ®· gãp phÇn xøng ®¸ng vµo sù nghiÖp gi¶i

phãng hoµn toµn miÒn B¾c n−íc ta. Ngµy nay, trong sù nghiÖp x©y

dùng hßa b×nh, ®ång bµo vµ çn bé ph¶i ph¸t triÓn truyÒn thèng

anh dòng Êy, ra søc thi ®ua kh¾c phôc mäi khã kh¨n, ®¶m b¶o vô

mïa th¾ng lîi, hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch Nhµ n−íc. Lµm ®−îc nh−

thÕ, lµ ®ång bµo vµ çn bé Phó Thä thiÕt thùc gãp phÇn x©y dùng

miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi lµm c¬ së cho cuéc ®Êu

tranh thèng nhÊt n−íc nhµ.

Nãi ngµy 20-7-1958.

B¶n ®¸nh m¸y cã bót tÝch söa ch÷a,

l−u t¹i Côc L−u tr÷


505

®¸ng khen, ®¸ng tr¸ch vµ ®¸ng khen

B¸o Thñ ®« (16-7), ®¨ng tin:

H«m qua, 449 em n÷ häc sinh (trong ®ã cã 39 em Hoa kiÒu) ®·

tham gia lao ®éng x©y dùng Qu¶ng tr−êng Ba §×nh. Çc em Êy ®·

lµm viÖc rÊt khÈn tr−¬ng tõ b¶y giê s¸ng ®Õn chÝn giê r−ìi. KÕt

qu¶ ®· lµm ®−îc 39 th−íc khèi 800 ®Êt.

Trong lóc nghØ hÌ, mµ çc em tù ®éng, tù gi¸c tham gia lao

®éng, ®iÒu ®ã rÊt ®¸ng khen.

B©y giê t«i muèn cïng çc em lµm mét bµi tÝnh nhá: 449 em lµm

hai tiÕng r−ìi ®ång hå, céng lµ 1.122 giê. Çc em lµm ®−îc non bèn

m−¬i th−íc khèi ®Êt, tøc lµ h¬n 28 giê ®−îc mét th−íc khèi ®Êt.

Anh hïng lao ®éng NguyÔn ThÞ L−îng lµm mçi ngµy (t¸m giê)

b×nh qu©n ®−îc ba th−íc khèi ®¸, tøc lµ hai giê bèn m−¬i phót lµm

®−îc mét th−íc khèi ®¸.

Ch¾c çc em ®Òu ®ång ý r»ng chÞ L−îng thËt xøng ®¸ng víi

danh hiÖu Anh hïng lao ®éng, vµ xøng ®¸ng lµm g−¬ng mÉu cho

mäi ng−êi lao ®éng (vµ ng−êi häc lao ®éng nh− çc em) noi theo.

B¸o Thêi míi (15-7), ®¨ng tin nh− sau:

H«m 10-7, chÞ Hång ®Õn C«ng ty d−îc phÈm lÜnh 10.000 ®ång

tiÒn gia c«ng hép cho tæ. §ång chÝ phô tr¸ch tµi chÝnh cña c«ng ty

biªn cho chÞ mét çi sÐc ®Õn ng©n hµng lÜnh. §ång chÝ nµy ®·

kh«ng viÕt ch÷ kÌm theo sè tiÒn, mµ cßn thªm mét con sè kh«ng

®»ng sau, thµnh 100.000 ®ång...


Sau khi cïng mÑ vµ çc con chÞ Hång trao ®æi ý kiÕn, bµ mÑ chÞ

Hång kiªn quyÕt nãi: “Lßng ng−êi quý h¬n tiÒn. TiÒn b¹c kh«ng

lµm mï qu¸ng ®−îc con ng−êi ch©n chÝnh, dï nhµ ta nghÌo, nh−ng

®©y lµ tiÒn cña nh©n d©n, vËy con ph¶i mang tÊm sÐc ®Õn ngay

ng©n hµng ®Ó söa l¹i, vµ nh¾c ®ång chÝ kia cÈn thËn, nÕu kh«ng sÏ

thiÖt cho quü c«ng”.

§¸ng quý thay, ®¸ng khen thay lßng trong tr¾ng cña bµ mÑ chÞ

Hång, lu«n lu«n nghÜ ®Õn nh©n d©n, nghÜ ®Õn lîi Ých chung cña

Nhµ n−íc.

Nh−ng çi ®ång chÝ phô tr¸ch tµi chÝnh cña C«ng ty d−îc

phÈm th× thiÕu h¼n tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ®èi víi tiÒn tµi cña

nh©n d©n. NÕu gÆp ph¶i ng−êi kh¸c kh«ng tèt nh− bµ cô Hång,

th× v× ®ång chÝ Êy mµ quü c«ng ®· mÊt toi 90.000 ®ång. ThËt lµ

®¸ng tr¸ch!

Mong r»ng çn bé l·nh ®¹o C«ng ty MËu dÞch vµ ®ång chÝ phô

tr¸ch tµi chÝnh Êy kiÓm th¶o s©u s¾c ®Ó lµm bµi häc cho tÊt c¶ çc

®ång chÝ ë MËu dÞch.

L.T.


ngµy 22-7-1958.

507

TH¦ GöI ANH EM TH¦¥NG BINH, BÖNH BINH Vµ GIA §×NH LIÖT SÜ

Th©n ¸i göi: Çc anh em th−¬ng binh, bÖnh binh vµ çc gia ®×nh liÖt sÜ,

Nh©n ngµy 27-7, thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ, t«i th©n ¸i göi

lêi th¨m çc gia ®×nh liÖt sÜ, çc anh em th−¬ng binh, bÖnh binh.

Nh©n dÞp nµy, B¸c cã mÊy lêi nh¾c nhñ anh em nh− sau:

Tõ ngµy hßa b×nh lËp l¹i, anh em ®· cè g¾ng nhiÒu vµ cã nhiÒu

thµnh tÝch trong häc tËp vµ t¨ng gia s¶n xuÊt. §· cã ng−êi ®−îc bÇu

lµm chiÕn sÜ thi ®ua vµ lao ®éng xuÊt s¾c, çn bé g−¬ng mÉu. ThÝ dô:

- §ång chÝ TrÇn Chót (ë CÈm Xuyªn, Hµ TÜnh), dï côt mét tay,

®· bèn lÇn liÒn ®−îc bÇu lµm chiÕn sÜ n«ng nghiÖp trong tØnh, ®−îc

cö ®i dù §¹i héi anh hïng, chiÕn sÜ thi ®ua toµn quèc.

- §ång chÝ NguyÔn V¨n H¬n (miÒn Nam), côt tay, vÒ s¶n xuÊt ë

x· Liªn Thµnh, ®· ®−îc bÇu lµm chiÕn sÜ n«ng nghiÖp tØnh NghÖ An.

- §ång chÝ Ph¹m H÷u Ho¹t, côt mét ch©n, lµ chiÕn sÜ xuÊt s¾c

vÒ ngµnh ch¨n nu«i.

- §ång chÝ Ph¹m V¨n Tiªm, ë n«ng tr−êng quèc doanh §«ng HiÕu,

12 lÇn ®−îc khen th−ëng, ®−îc bÇu lµm chiÕn sÜ toµn ngµnh, v.v..

Cßn nhiÒu chiÕn sÜ g−¬ng mÉu kh¸c n÷a. Çc ®ång chÝ Êy tr−íc

®· ra søc giÕt giÆc trong thêi kú kh¸ng chiÕn; nay l¹i ra søc s¶n

xuÊt trong thêi kú hßa b×nh. Nh− thÕ lµ rÊt tèt. Çc anh em

th−¬ng binh cÇn noi g−¬ng nh÷ng ®ång chÝ ®ã.


Nh−ng còng cã mét sè Ýt vÉn cßn t− t−ëng vµ hµnh ®éng kh«ng

®óng, kh«ng g−¬ng mÉu, ch−a thËt ®oµn kÕt víi ®ång bµo ®Þa

ph−¬ng. B¸c mong nh÷ng anh em ®ã cè g¾ng söa ch÷a ®Ó tiÕn bé.

B¸c mong nh÷ng anh em th−¬ng tËt nÆng th× yªn t©m an

d−ìng. Çc anh em kh¸c th× tuú kh¶ n¨ng cña m×nh, h¨ng h¸i

tham gia s¶n xuÊt trong çc tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·.

T«i th©n ¸i göi lêi hái th¨m vµ chóc çc gia ®×nh liÖt sÜ ®¹t

®−îc nhiÒu thµnh tÝch trong c«ng viÖc t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc

hµnh tiÕt kiÖm, ®Ó gãp phÇn vµo c«ng cuéc x©y dùng Tæ quèc.

T«i mong ®ång bµo çc n¬i s½n sµng gióp ®ì anh em th−¬ng

binh, bÖnh binh vµ gia ®×nh liÖt sÜ trong viÖc s¶n xuÊt lµm ¨n.

Cuèi cïng, t«i còng nh¾c çc c¬ quan, ®oµn thÓ ph¶i chÊp hµnh

mét çch chu ®¸o çc chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ®èi víi

anh em th−¬ng binh, bÖnh binh vµ gia ®×nh liÖt sÜ.

Chµo th©n ¸i

Th¸ng 7 n¨m 1958 Hå CHÝ MINH


ngµy 26-7-1958.

509

th− göi bµ V.Ia. Vaxiliªva

§ång chÝ Vaxiliªva th©n mÕn,

T«i ®· nhËn ®−îc th− vµ b¶n dù th¶o cuèn s¸ch cña ®ång chÝ göi cho t«i, do ®ång chÝ NguyÔn Kh¸nh Toµn chuyÓn.

Xin ch©n thµnh c¶m ¬n ®ång chÝ. T«i vµ çc b¹n ViÖt Nam cña ®ång chÝ nhiÖt liÖt t¸n thµnh

nguyÖn väng cña ®ång chÝ muèn sang th¨m ViÖt Nam. T«i tin r»ng ®ång chÝ sÏ ®em l¹i nh÷ng ®ãng gãp to lín vµo c«ng viÖc nghiªn cøu khoa häc ë ViÖt Nam.

Chóng t«i quyÕt ®Þnh sÏ ®Ó Ban Nghiªn cøu V¨n - Sö - §Þa thuéc Bé V¨n hãa n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®Æt vÊn ®Ò mêi ®ång chÝ sang th¨m ViÖt Nam.

Cßn vÒ dù th¶o cuèn s¸ch dµnh cho dÞp kû niÖm 15 n¨m Quèc kh¸nh n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa th× çc çn bé khoa häc ViÖt Nam sÏ nghiªn cøu vµ trùc tiÕp tr¶ lêi cho ®ång chÝ. Çc b¹n ViÖt Nam sÏ cã vinh dù to lín ®−îc céng t¸c víi çc çn bé khoa häc X«viÕt vµ sÏ lµm hÕt søc m×nh ®Ó ®Èy m¹nh c«ng viÖc ®ã.

Chóc ®ång chÝ søc kháe.

Chµo th©n ¸i Hµ Néi, ngµy 4 th¸ng 8 n¨m 1958

Hå ChÝ Minh

In trong s¸ch A.A. X«c«lèp: Quèc tÕ Céng s¶n vµ ViÖt Nam, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 1998, tr.223.

510

Bµi NãI VíI ÇN Bé Vµ ®ång bµo TØNH NAM §ÞNH

B¸c thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ vÒ th¨m çc c«

çc chó ®Ó khuyÕn khÝch ®ång bµo vµ çn bé quyÕt t©m thùc hiÖn

vô mïa th¾ng lîi.

Tr−íc hÕt, chóng ta ph¶i rót nh÷ng kinh nghiÖm cña vô chiªm

võa qua.

Trong vô chiªm, tØnh nhµ ®· cÊy ®−îc 95% diÖn tÝch, nh− thÕ

lµ kh¸. Nh−ng thu ho¹ch chØ ®−îc 73% kÕ ho¹ch ®· ®Þnh, tøc lµ ®·

rót bít 44.000 tÊn thãc. V× sao?

V× nhiÒu nguyªn nh©n, nh− h¹n h¸n, s©u bä, v.v..

Chóng ta ph¶i nhËn r»ng viÖc chèng h¹n ®· th¾ng lîi mét

phÇn. NÕu lóc ®ã kh«ng ra søc chèng h¹n, th× thu ho¹ch cßn kÐm

h¬n n÷a.

Nh−ng chóng ta còng ph¶i nhËn r»ng nguyªn nh©n chÝnh ®·

g©y ra sù sót kÐm lµ v× çn bé l·nh ®¹o ®· m¾c bÖnh chñ quan

nÆng, cho nªn viÖc chèng h¹n, diÖt s©u, tr÷ n−íc, bãn ph©n...

®Òu kh«ng tÝch cùc, kh«ng kÞp thêi. KÕt qu¶ lµ ®· sót kÐm

44.000 tÊn thãc.

ë ®©y còng nªn nªu lªn mét ®iÓm: çc huyÖn phÝa nam ruéng

®Êt tèt h¬n çc huyÖn phÝa b¾c. Nh−ng vô chiªm võa råi, v× ®ång

bµo phÝa b¾c ®· cè g¾ng h¬n, kh«ng chñ quan, cho nªn ®· thu

ho¹ch kh¸ h¬n phÝa nam. Nh− x· Léc Hßa, ®· gÆt ®−îc mçi mÉu

bµi nãi víi çn bé vµ ®ång bµo tØnh nam ®Þnh 511

t©y 2.170kg, ®ång chÝ Hßa (BÝ th− x· Léc Yªn) ®−îc 3.500 kg mçi

mÉu t©y. §ã lµ mét bµi häc cÇn ph¶i nhí.

Kinh nghiÖm vô chiªm lµ: Çn bé l·nh ®¹o ph¶i hÕt søc tr¸nh

chñ quan.

*

* *

Vô mïa nµy, kÕ ho¹ch ®Þnh 202.800 mÉu ta, c¶ tØnh ®· cÊy ®−îc

181.800 mÉu. B−íc ®Çu nh− thÕ lµ kh¸. Nh−ng cßn ph¶i cè g¾ng cÊy

cho hÕt 21.000 mÉu cßn l¹i. B¸c rÊt vui lßng khen 3 huyÖn ý Yªn,

Vô B¶n vµ Mü Léc ®· cÊy h¬n vô mïa n¨m ngo¸i 5.238 mÉu. §ã lµ

mét cè g¾ng mµ ®ång bµo çc huyÖn kh¸c nªn lµm theo.

VÒ s¶n l−îng, c¶ tØnh ®Æt møc trung b×nh 23 t¹ mét mÉu t©y,

nh− thÕ lµ kh¸. Nh−ng cã thÓ cè g¾ng h¬n n÷a.

HuyÖn ý Yªn cã ®ång bµo ®Þnh møc 45 t¹.

HuyÖn Nam Trùc cã 287 ng−êi ®Þnh møc 45 t¹.

HuyÖn Xu©n Tr−êng cã 174 hé ®Þnh møc 65 t¹ vµ møc b×nh

qu©n toµn huyÖn lµ 25 t¹.

Nh− thÕ lµ rÊt tèt. Mong toµn thÓ ®ång bµo trong tØnh ra søc

thi ®ua víi nh÷ng bµ con ®ã.

Chóng ta cÇn hiÓu râ ý nghÜa thi ®ua:

Thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm lµ nh»m môc

®Ých Ých n−íc vµ lîi nhµ (nh÷ng tËp thÓ vµ ç nh©n thi ®ua tèt nhÊt

l¹i ®−îc danh hiÖu vÎ vang lµ Anh hïng vµ ChiÕn sÜ lao ®éng). V×

vËy, chóng ta nãi: Thi ®ua lµ yªu n−íc, yªu n−íc th× ph¶i thi ®ua.

Thi ®ua kh«ng ph¶i lµ tranh ®ua, kh«ng ph¶i lµ giÊu nghÒ.

Tr¸i l¹i, trong thi ®ua, bµ con ph¶i gióp ®ì nhau, khuyÕn khÝch lÉn

nhau, trao ®æi kinh nghiÖm cho nhau ®Ó cïng tiÕn bé. V× vËy,

chóng ta nãi: Thi ®ua ph¶i ®oµn kÕt, ®oµn kÕt ®Ó thi ®ua.

*

* *


Muèn thu ho¹ch nhiÒu, tôc ng÷ ta cã c©u: Mét n−íc, hai ph©n,

ba cÇn, bèn c¶i tiÕn kü thuËt.

- VÒ n−íc - HiÖn nay n−íc t¹m ®ñ. Nh−ng ph¶i hÕt søc chó ý

chèng óng. §ång thêi ph¶i gi÷ lÊy n−íc cho vô chiªm.

- VÒ ph©n - TØnh ®Þnh møc mçi sµo 8 ®Õn 10 g¸nh. Thanh niªn

nhËn lµm 15 g¸nh.

Mét sè hîp t¸c x·, tæ ®æi c«ng vµ ç nh©n thi ®ua bãn 20 g¸nh.

Nh− thÕ lµ kh¸. Song thÕ vÉn cßn Ýt. CÇn ph¶i cè g¾ng bãn nhiÒu

ph©n h¬n n÷a.

- Ba cÇn - Lµ tõ khi chän gièng lµm m¹ cho ®Õn khi lóa ®· vÒ

nhµ, ph¶i siªng ch¨m nom tõng viÖc, tõng b−íc. NÕu cho cÊy xong

lµ xong, mµ kh«ng “cÇn”, tøc lµ kh«ng chÞu khã lµm cá, bá ph©n,

diÖt s©u, phßng h¹n... th× nhÊt ®Þnh lóa kh«ng tèt vµ thu ho¹ch

sÏ kÐm.

- Bèn lµ c¶i tiÕn kü thuËt - ThÕ giíi ngµy nay cã m¸y mãc tèi

t©n, cã vÖ tinh nh©n t¹o. Nh−ng çch cµy cÊy cña ta cßn rÊt cò kü,

rÊt l¹c hËu, v× vËy khã nhäc nhiÒu mµ thu ho¹ch Ýt. §Ó tiÕn bé,

chóng ta ph¶i c¶i tiÕn kü thuËt.

HiÖn nay ë n«ng th«n Nam §Þnh cã 7.171 ®¶ng viªn, 39.039

®oµn viªn thanh niªn, 2 hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, 10.209 tæ ®æi

c«ng, cã n«ng héi, cã chiÕn sÜ n«ng nghiÖp, l¹i cã çc ®ång chÝ bé

®éi. §ã lµ ®éi qu©n chñ lùc ®Ó ®¶m b¶o vô mïa th¾ng lîi.

Tuy vËy, cßn cã 2.803 ®¶ng viªn vµ 13.800 ®oµn viªn ch−a

tham gia tæ ®æi c«ng hoÆc hîp t¸c x·. Thö hái çc ®ång chÝ Êy lµm

g× mµ kh«ng tham gia? Vµ nh− thÕ, ph¶i ch¨ng lµ lµm ®óng nhiÖm

vô cña ng−êi ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn?

Cßn trong sè tæ ®æi c«ng, míi cã 2.157 tæ lµ th−êng xuyªn, 350

tæ th× kh«ng ho¹t ®éng. NhiÖm vô cÇn kÝp cña çc cÊp ñy §¶ng vµ

§oµn lµ ph¶i gióp ®ì, cñng cè vµ lµm cho tÊt c¶ çc tæ ®æi c«ng vµ

hîp t¸c x· ho¹t ®éng thËt sù, ho¹t ®éng tèt.

bµi nãi víi çn bé vµ ®ång bµo tØnh nam ®Þnh 513

Nh©n dÞp nµy, B¸c cã lêi khen ngîi ®ång bµo x· Vô B¶n ®·

toµn thÓ tham gia tæ ®æi c«ng vµ ®ång bµo x· Dao L¹c ®· v−ît khã

kh¨n tæ chøc ®−îc 15 tæ ®æi c«ng. Mong ®ång bµo hai x· Êy cè g¾ng

vµ tiÕn bé h¬n n÷a.

Mét viÖc n÷a cÇn ph¶i hÕt søc chó ý lµ gi÷ ®ª, phßng lôt. N¨m

nay Nam §Þnh ®¾p ®ª ®óng kú h¹n, chÊt l−îng t−¬ng ®èi kh¸,

nh−ng cã n¬i nh− huyÖn NghÜa H−ng th× cßn kÐm. Nãi chung viÖc

tËp d−ît ch−a ®Òu ®Æn, ch−a ®¹t møc. Mäi ng−êi ph¶i hiÓu r»ng:

Muèn ch¾c vô mïa th¾ng lîi, th× viÖc gi÷ ®ª phßng lôt ph¶i lµm

®Õn n¬i ®Õn chèn. Trong mïa m−a, çn bé ph¶i lu«n lu«n ®i kiÓm

tra chu ®¸o, nh©n d©n çc x· ph¶i lu«n lu«n s½n sµng phßng lôt,

hé ®ª.

Trong viÖc tranh thñ vô mïa th¾ng lîi, tØnh nhµ cã nhiÒu s¸ng

kiÕn, cã nhiÒu thuËn lîi, nh−ng còng cã mét sè khã kh¨n t¹m thêi.

Cã ng−êi lÇm t−ëng r»ng s¶n xuÊt nhiÒu th× sÏ ph¶i nép thuÕ

nhiÒu. T−ëng nh− vËy lµ kh«ng ®óng. B¸c ®¶m b¶o víi ®ång bµo

nh− sau: N¬i nµo ®· lµm xong viÖc ®Þnh diÖn tÝch s¶n l−îng, th× sÏ

nép thuÕ n«ng nghiÖp theo diÖn tÝch s¶n l−îng, n¬i nµo ch−a lµm

xong th× cè lµm cho xong vµ cã thÓ t¹m nép theo møc thuÕ n¨m

ngo¸i. ChÝnh phñ quyÕt kh«ng t¨ng thuÕ vµo sè s¶n xuÊt v−ît møc.

N«ng d©n ta quen thãi bãn ph©n qu¸ Ýt, thËm chÝ cã n¬i cßn

cÊy chay. §èi víi thãi quen b¶o thñ Êy, çn bé ph¶i ra søc tuyªn

truyÒn, gi¶i thÝch, gi¸o dôc cho mäi ng−êi hiÓu r»ng: “Ph©n cho lóa

lµ cña cho ng−êi”.

Cã vµi n¬i, chÞ em phô n÷ kh«ng quen cµy cÊy. ThËm chÝ

kh«ng g¸nh ®−îc ph©n mµ ph¶i ®éi. §èi víi ®iÓm nµy, chÞ em ph¶i

cè g¾ng thi ®ua víi nam giíi, nam n÷ ph¶i b×nh quyÒn c¬ mµ. Çn

bé còng ph¶i chÞu khã tuyªn truyÒn gi¸o dôc. Tr−íc kia phô n÷ ta

cã häc qu©n sù bao giê; nh−ng trong kh¸ng chiÕn cã nh÷ng ®éi n÷

du kÝch ®¸nh giÆc rÊt giái. §¸nh giÆc lµ viÖc nguy hiÓm, thÕ mµ


phô n÷ ta ®· tá ra rÊt oanh liÖt. Kh«ng lÏ viÖc cµy cÊy lµm ¨n mµ

chÞ em l¹i chÞu thua ng−êi!

B¸c mong chÞ em nh÷ng n¬i ®ã cè g¾ng häc tËp vµ thi ®ua, noi

g−¬ng nh÷ng n÷ anh hïng lao ®éng ®· ®−îc tuyªn d−¬ng trong

§¹i héi thi ®ua c«ng n«ng binh võa råi ë Thñ ®«.

§Ó tranh thñ vô mïa th¾ng lîi, c¸n bé l·nh ®¹o tõ tØnh ®Õn

huyÖn, ®Õn x· cÇn ph¶i:

Nhí kü bµi häc vô chiªm, tuyÖt ®èi chí chñ quan, tù m·n. Ph¶i

®i thËt s¸t víi quÇn chóng. Mäi viÖc ph¶i l·nh ®¹o kÞp thêi, chu

®¸o. Tõ b©y giê cho ®Õn khi thãc vµo bå, ng« vµo cãt, lu«n lu«n

ph¶i l·nh ®¹o chÆt chÏ. Lµm vô mïa cho tèt ®ång thêi ph¶i chuÈn

bÞ tèt cho vô chiªm sau. Ph¶i hÕt søc chó ý gi÷ n−íc phßng h¹n,

gi÷ ®ª phßng lôt.

Víi tinh thÇn ®oµn kÕt vµ truyÒn thèng anh dòng cña ®ång bµo

Nam §Þnh, ch¾c r»ng c¸n bé sÏ biÕn quyÕt t©m cña §¶ng vµ ChÝnh

phñ thµnh quyÕt t©m cña toµn d©n, quyÕt ra søc thi ®ua lµm cho

vô mïa n¨m nay thµnh mét vô mïa th¾ng lîi lín. Nh÷ng ®¬n vÞ

nµo thu ho¹ch vô mïa kh¸ nhÊt trong tØnh, sÏ ®−îc gi¶i th−ëng

®Æc biÖt.

Nãi ngµy 13-8-1958.



515

§IÖN CHIA BUåN VÒ VIÖC NHµ B¸C HäC PH¸P

GI¤LI¤ QUYRI Tõ TRÇN

KÝnh göi ViÖn Hµn l©m n−íc Ph¸p,

T«i v« cïng ®au ®ín nhËn ®−îc tin gi¸o s− Gi¨ng Phrª®ªrÝch

Gi«li« Quyri, nhµ b¸c häc næi tiÕng cña n−íc Ph¸p trong ViÖn Hµn

l©m n−íc Ph¸p, võa tõ trÇn. Gi¸o s− ®· hiÕn tÊt c¶ cuéc ®êi quang

vinh cña m×nh cho khoa häc, cho sù nghiÖp hßa b×nh vµ cho h¹nh

phóc cña nh©n lo¹i. Gi¸o s− mÊt ®i lµ tæn thÊt rÊt lín kh«ng

nh÷ng cho nh©n d©n Ph¸p, mµ cßn cho c¶ nh©n d©n toµn thÕ giíi.

Thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, t«i tr©n träng göi tíi ViÖn Hµn l©m

n−íc Ph¸p vµ gia quyÕn nhµ b¸c häc vÜ ®¹i lêi chia buån ch©n

thµnh vµ th−¬ng tiÕc.



Hå CHÝ MINH


ngµy 16-8-1958.

516

TH¦ GöI §¹I HéI NH¢N D¢N VIÖT NAM B¶O VÖ HßA B×NH35

KÝnh göi §¹i héi nh©n d©n ViÖt Nam b¶o vÖ hßa b×nh,

Trong t×nh h×nh hiÖn nay, §¹i héi nh©n d©n ViÖt Nam b¶o vÖ

hßa b×nh häp lµ rÊt hîp thêi.

Nh©n dÞp §¹i héi, t«i th©n ¸i göi lêi chµo çc ®¹i biÓu.

T«i nhiÖt liÖt hoan nghªnh sù thµnh c«ng cña §¹i héi hßa b×nh

thÕ giíi ë Xtèckh«m36 võa råi.

T«i nhiÖt liÖt hoan nghªnh nh÷ng thµnh tÝch cña nh©n d©n

ViÖt Nam ta gãp phÇn vµo sù nghiÖp b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.

HiÖn nay, nhiÖm vô cña phong trµo hßa b×nh lµ kiªn quyÕt ®ßi

qu©n ®éi Mü - Anh rót ra khái Lib¨ng vµ Gioãc®ani;

§Êu tranh ®ßi cho ®−îc gi¶m qu©n bÞ, ngõng thö vµ cÊm dïng

çc thø vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ;

Bá çc khèi qu©n sù, çc c¨n cø qu©n sù ë n−íc ngoµi;

Ký hiÖp −íc an ninh tËp thÓ ch©u ¢u vµ ch©u ¸; ChÊm døt mäi sù can thiÖp, t«n träng chñ quyÒn, ®éc lËp,

thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña çc d©n téc;

Më réng viÖc trao ®æi kinh tÕ, v¨n hãa gi÷a çc n−íc trªn

nguyªn t¾c b×nh ®¼ng hai bªn cïng cã lîi.

§Ó nh©n d©n ta gãp søc víi nh©n d©n thÕ giíi lµm tèt nhiÖm

vô ®ã, t«i thÊy §¹i héi hßa b×nh ViÖt Nam nªn chó ý nh÷ng ®iÓm

c¨n b¶n sau ®©y:

th− göi ®¹i héi nh©n d©n viÖt nam b¶o vÖ hßa b×nh 517

- B¶o vÖ hßa b×nh tøc lµ chèng chiÕn tranh. Ai còng biÕt kÎ g©y

ra chiÕn tranh lµ chñ nghÜa thùc d©n ®Õ quèc x©m l−îc, ®øng ®Çu

lµ ®Õ quèc Mü. Cho nªn, muèn chèng chiÕn tranh, muèn b¶o vÖ hßa

b×nh th× ph¶i chèng chñ nghÜa ®Õ quèc do Mü ®øng ®Çu.

- Nh©n d©n çc n−íc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa ®ang ®Êu

tranh gi¶i phãng vµ nh©n d©n çc n−íc võa tho¸t khái ¸ch thùc

d©n th× ®ang ®Êu tranh gi÷ v÷ng chñ quyÒn vµ toµn vÑn l·nh thæ

cña m×nh. §ã lµ nh÷ng ng−êi ®ang trùc tiÕp lµm cho chñ nghÜa

thùc d©n ®Õ quèc suy yÕu. §ã lµ lùc l−îng to lín b¶o vÖ hßa b×nh

thÕ giíi. Cho nªn phong trµo hßa b×nh ph¶i g¾n liÒn víi phong trµo

®éc lËp d©n téc.

- Phong trµo hßa b×nh cÇn ®oµn kÕt tÊt c¶ çc lùc l−îng ®Êu

tranh cho hßa b×nh. Nh−ng cÇn lÊy lùc l−îng çc n−íc x· héi chñ

nghÜa do Liªn X« ®øng ®Çu lµm trô cét. V× çc n−íc x· héi chñ

nghÜa chñ tr−¬ng thùc hiÖn n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh

gi÷a hai chÕ ®é kh¸c nhau vµ kiªn quyÕt chèng chñ nghÜa thùc d©n

®Õ quèc x©m l−îc, ®ång thêi cã lùc l−îng v÷ng m¹nh, nhÊt lµ cã

Liªn X« vµ Trung Quèc ®ñ kh¶ n¨ng ng¨n ngõa chiÕn tranh.

C¨n cø vµo nhËn ®Þnh Êy, phong trµo hßa b×nh ViÖt Nam ta

cÇn kiªn quyÕt chèng sù can thiÖp cña ®Õ quèc Mü vµo miÒn Nam

ViÖt Nam, kiªn quyÕt ®Êu tranh cho HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®−îc thi

hµnh ®Çy ®ñ ®Ó tranh thñ thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng

ph−¬ng ph¸p hßa b×nh; tham gia ®éng viªn thi ®ua x©y dùng

miÒn B¾c v÷ng m¹nh ®Ó lµm c¬ së cho cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt

n−íc nhµ; ra søc ñng hé phong trµo ®éc lËp d©n téc vµ h−ëng øng

çc phong trµo hßa b×nh quèc tÕ; ®oµn kÕt chÆt chÏ víi nh©n d©n

çc n−íc x· héi chñ nghÜa, víi nh©n d©n çc n−íc ¸ - Phi vµ nh©n

d©n toµn thÕ giíi.


Gi÷ g×n hßa b×nh lµ nhiÖm vô chung cña toµn d©n. Mçi ng−êi

d©n ViÖt Nam ph¶i lµ mét chiÕn sÜ h¨ng h¸i ®Êu tranh cho hßa b×nh.

T«i chóc §¹i héi thµnh c«ng tèt ®Ñp vµ chóc c¸c ®¹i biÓu m¹nh

kháe.

Hµ Néi, ngµy 16 th¸ng 8 n¨m 1958

Hå CHÝ MINH


ngµy 17-8-1958.

519

CHóC MõNG §åNG CHÝ T¤N §øC TH¾NG THä 70 TUæI

Th−a l·o ®ång chÝ,

H«m nay, chóng t«i rÊt sung s−íng chóc mõng ®ång chÝ 70 tuæi.


§ång chÝ T«n §øc Th¾ng lµ mét ng−êi con rÊt −u tó cña Tæ

quèc, suèt 50 n¨m ®· kh«ng ngõng ho¹t ®éng çch m¹ng. 17 n¨m

bÞ thùc d©n Ph¸p cÇm tï, chÝn n¨m tham gia l·nh ®¹o kh¸ng

chiÕn, bèn n¨m phÊn ®Êu ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi vµ ®Êu tranh

cho sù nghiÖp thèng nhÊt n−íc nhµ.

§ång chÝ T«n §øc Th¾ng 70 tuæi nh−ng rÊt trÎ, ®èi víi §¶ng,

®ång chÝ lµ 29 tuæi; ®èi víi n−íc ViÖt Nam ®éc lËp, ®ång chÝ lµ 13 tuæi.

Lµ mét chiÕn sÜ çch m¹ng d©n téc vµ chiÕn sÜ çch m¹ng thÕ giíi,

®ång chÝ T«n §øc Th¾ng lµ mét trong nh÷ng ng−êi ViÖt Nam ®Çu tiªn

®· tham gia ®Êu tranh b¶o vÖ Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i.

§ång chÝ T«n §øc Th¾ng tuy tuæi t¸c ®· cao, nh−ng vÉn cè

g¾ng ®Ó phô tr¸ch nhiÒu nhiÖm vô quan träng:

Tr−ëng Ban Th−êng trùc Quèc héi,

Chñ tÞch ñy ban Trung −¬ng MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam,

ñy viªn Trung −¬ng §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam,

Chñ tÞch danh dù Tæng Liªn ®oµn Lao ®éng ViÖt Nam,


Chñ tÞch Héi ViÖt - X« h÷u nghÞ,

Chñ tÞch danh dù ñy ban B¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi cña ViÖt Nam,

ñy viªn Héi ®ång hßa b×nh thÕ giíi.

§ång chÝ T«n §øc Th¾ng lµ mét g−¬ng mÉu ®¹o ®øc çch

m¹ng: suèt ®êi cÇn kiÖm liªm chÝnh; suèt ®êi hÕt lßng hÕt søc phôc

vô çch m¹ng, phôc vô nh©n d©n.

V× vËy, h«m nay ch¼ng nh÷ng chóng ta ë ®©y, mµ toµn thÓ

®ång bµo ta tõ B¾c ®Õn Nam vµ toµn thÓ nh©n d©n thÕ giíi yªu

chuéng hßa b×nh ®Òu vui mõng chóc ng−êi l·o chiÕn sÜ çch m¹ng

T«n §øc Th¾ng sèng l©u, m¹nh kháe.

Thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ, t«i tr©n träng trao tÆng

®ång chÝ T«n §øc Th¾ng Hu©n ch−¬ng Sao Vµng lµ hu©n ch−¬ng

cao nhÊt cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, mµ ®ång chÝ T«n

§øc Th¾ng lµ ng−êi ®Çu tiªn vµ ng−êi rÊt xøng ®¸ng ®−îc tÆng

Hu©n ch−¬ng Êy.


ngµy 20-8-1958.

521

Nãi chuyÖn víi çn bé vµ ®¹i biÓu nh©n d©n çc d©n téc tØnh lµo cai

Thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ, B¸c cïng çc ®ång

chÝ Thø tr−ëng Bé C«ng nghiÖp, Y tÕ, Giao th«ng vÒ tØnh nhµ hái

th¨m ®ång bµo, çc ch¸u vµ ViÖt kiÒu ë Hµ KhÈu (Trung Quèc).

Trong thêi kú kh¸ng chiÕn vµ tõ hßa b×nh lËp l¹i, ®ång bµo,

çn bé, bé ®éi tØnh nhµ ®· cè g¾ng, ®· cã nhiÒu thµnh tÝch, tõ nay

vÒ sau, cÇn cè g¾ng h¬n n÷a ®Ó tiÕn bé h¬n n÷a, nh»m çc viÖc

sau ®©y:

1. §oµn kÕt chÆt chÏ gi÷a çc d©n téc:

TØnh ta cã h¬n 20 d©n téc anh em. D−íi chÕ ®é ®Õ quèc, phong

kiÕn, chóng t×m mäi çch chia rÏ, g©y xung ®ét gi÷a çc d©n téc ®Ó

chóng ¸p bøc bãc lét. Ngµy nay, d−íi chÕ ®é D©n chñ Céng hßa, çc

d©n téc to còng nh− nhá ®Òu lµ chñ ®Êt n−íc, ®Òu ®oµn kÕt gióp ®ì

nhau nh− anh em ruét thÞt. §Æc biÖt, ®èi víi ®ång bµo nh÷ng d©n

téc rÊt Ýt ng−êi nh− ®ång bµo L« L« th× çc d©n téc ®«ng ng−êi h¬n

cµng ph¶i gióp ®ì vÒ mäi mÆt.

2. T¨ng gia s¶n xuÊt:

Ngµy nay, vÒ chÝnh trÞ, ta ®· ®−îc hoµn toµn b×nh ®¼ng, tù do,

kh«ng bÞ ¸p bøc, bãc lét n÷a. §ã lµ th¾ng lîi lín. Nh−ng ta cßn

ph¶i lµm cho ®ång bµo no c¬m, Êm ¸o. Muèn no c¬m, Êm ¸o, ph¶i

t¨ng gia s¶n xuÊt. TØnh ta cã h¬n 1 v¹n 7 ngh×n mÉu ruéng, d©n sè

th× 89.000 ng−êi. TÝnh ®æ ®ång mçi ng−êi 2 sµo ruéng. Nh− thÕ lµ


ruéng tØnh nhµ cßn Ýt. Muèn ®ñ l−¬ng thùc, cÇn ph¶i cè g¾ng t¨ng

gia lóa, ng«, khoai, s¾n h¬n n÷a. Muèn s¶n xuÊt ®−îc nhiÒu, ph¶i

tæ chøc tæ ®æi c«ng tèt (kh«ng ph¶i tæ chøc trªn giÊy), råi tiÕn lªn

hîp t¸c x·. Çn bé ph¶i h−íng dÉn ®ång bµo, ®Æc biÖt lµ ph¶i båi

d−ìng ®ång bµo rÎo cao ®Þnh canh, b¶o vÖ rõng, lµm ph©n bãn, lµm

ruéng bËc thang, c¶i tiÕn kü thuËt canh t¸c ®Ó s¶n xuÊt l−¬ng thùc

cho ®ñ, cho nhiÒu.

3. TrËt tù, trÞ an:

Gi÷ g×n trËt tù, trÞ an tèt th× d©n míi an c− l¹c nghiÖp. Muèn

gi÷ g×n trËt tù, an ninh tèt, ph¶i dùa vµo nh©n d©n ®Ó ng¨n ngõa

bän lµm tr¸i phÐp. §èi víi bän lÇm ®−êng lµm phØ, ph¶i gi¸o dôc,

thuyÕt phôc hä, khuyªn hä vÒ lµm ¨n, lµm cho hä biÕt lµ ChÝnh

phñ khoan hång ®èi víi ng−êi biÕt c¶i tµ quy chÝnh; ChÝnh phñ chØ

nghiªm kh¾c víi nh÷ng ng−êi ngoan cè, kh«ng chÞu söa ®æi.

4. X©y dùng thuÇn phong, mü tôc:

Çc c«, çc chó cã hiÓu thuÇn phong, mü tôc kh«ng? V× phong

tôc cò, v× hoµn c¶nh l¹c hËu cã n¬i cßn gi÷ mª tÝn, h¹i vÖ sinh, h¹i

søc kháe vµ cã n¬i cßn h¹i ®Õn viÖc sèng cßn cña d©n téc. VÝ nh−

®¸m ma ®Ó x¸c chÕt trong nhµ l©u, mêi thÇy cóng vÒ cóng mÊy

ngµy råi míi ®em ch«n. ThÕ lµ h¹i vÖ sinh.

VÒ c−íi hái: Cã n¬i bÐ tý tÑo ®· lÊy vî, lÊy chång, lµm m©m cç

thËt nhiÒu. Ph¶i b¸n tr©u, b¸n ruéng ®Ó ¨n bõa b·i hai ba b÷a råi

sau hai ®øa con ph¶i tr¶ nî m·i kh«ng hÕt. ThÕ lµ kh«ng tèt. Ph¶i

gi¸o dôc ®Ó söa dÇn dÇn çc phong tôc, tËp qu¸n kh«ng lµnh

m¹nh, ph¶i gi¶i thÝch ®Ó nh©n d©n tù nguyÖn, tù gi¸c bá phong tôc

xÊu, tuyÖt ®èi kh«ng dïng quan liªu c−ìng bøc, mÖnh lÖnh. Cã n¬i

cßn uèng r−îu lu bï, cê b¹c. §ång bµo trªn nµy cßn cã ng−êi hót

thuèc phiÖn, h¹i ®ång bµo mµ cßn h¹i c¶ d©n téc.

§Ó thùc hiÖn ®−îc ®oµn kÕt d©n téc, t¨ng gia s¶n xuÊt, gi÷ g×n

trËt tù, trÞ an, gi÷ g×n thuÇn phong mü tôc, çn bé l·nh ®¹o ph¶i:

nãi chuyÖn víi çn bé vµ ®¹i biÓu nh©n d©n... 523

1- Ra søc båi d−ìng, gi¸o dôc vµ cÊt nh¾c çn bé ®Þa ph−¬ng,

çn bé d©n téc. Dï lóc ®Çu çn bé ®Þa ph−¬ng, d©n téc tr×nh ®é

thÊp, kinh nghiÖm Ýt, c«ng t¸c ch−a tèt, çn bé l·nh ®¹o ph¶i d×u

d¾t hä, gióp ®ì hä, l©u ngµy ch¾c ch¾n hä sÏ tiÕn bé.

Çn bé ®Þa ph−¬ng, d©n téc, ph¶i cè g¾ng häc tËp, ®oµn kÕt

chÆt chÏ víi çn bé xu«i lªn c«ng t¸c, tr¸nh t− t−ëng d©n téc hÑp

hßi. T− t−ëng d©n téc hÑp hßi lµ do bän ®Õ quèc phong kiÕn ®Ó l¹i.

BÊt kú d©n téc nµo còng ®Òu lµ anh em mét nhµ, chia rÏ d©n

téc lµ kh«ng tèt.

Mét sè çn bé ta cã th¾c m¾c vÒ tiÒn ®å. VËy tiÒn ®å lµ g×? Çc

c«, çc chó cã biÕt kh«ng?

- Lµ muèn ®−îc sung s−íng, muèn ®−îc tiÕn bé.

- TiÒn ®å cña çn bé nãi chung, còng nh− cña mçi ng−êi lµ

trong tiÒn ®å chung cña c¶ n−íc, kh«ng t¸ch rêi ®−îc.

Muèn tiÕn bé, ph¶i c«ng t¸c lµm sao cho tÊt c¶ çc d©n téc tiÕn

bé. Muèn sung s−íng, ph¶i lµm cho tÊt c¶ çc d©n téc ®−îc sung

s−íng. Muèn t¸ch riªng mét m×nh ra lµ kh«ng ®óng. Tr−íc khi

çch m¹ng thµnh c«ng, ng−êi nµo tµi giái mÊy th× tiÒn ®å còng lµ

n« lÖ, cã ®óng kh«ng? Sau çch m¹ng thµnh c«ng, n−íc ®−îc ®éc

lËp, tù do, th× ai còng ®−îc tù do. ThÕ lµ tiÒn ®å cña ç nh©n n»m

trong tiÒn ®å cña toµn d©n. Muèn cã tiÒn ®å, çn bé ph¶i lµm cho

c¶ d©n téc tiÕn bé, ra søc lµm c«ng t¸c cho tèt. B¸c vÝ dô nh− ®i

mét chuyÕn xe löa, mäi ng−êi ®Òu muèn tiÕn nhanh th× ®oµn tµu

ch¹y tèt. Nh−ng cã mét ng−êi muèn tiÕn nhanh h¬n nh¶y ra ngoµi

®oµn tµu sÏ chÕt.

Cã çn bé thÊy bªn bé ®éi cã qu©n hµm, hu©n ch−¬ng th× nãi:

“Sao bé ®éi nhiÒu hu©n ch−¬ng thÕ, cßn çn bé chóng t«i ch¼ng

thÊy cã g× c¶?”.

Trong lóc kh¸ng chiÕn, çn bé cã ®i ®¸nh giÆc kh«ng? NÕu cã

v¸c sóng ®i ®¸nh giÆc, b¾n giÆc th× ®· lµ bé ®éi, d©n qu©n du kÝch

råi. Cßn çn bé ngåi trong phßng giÊy th× kh«ng v¸c sóng ®¸nh


giÆc, b¾n giÆc. L¹i nh− ë §iÖn Biªn Phñ, bé ®éi nhÞn ®ãi 2, 3 ngµy

®uæi qu©n giÆc. §ã lµ çn bé kh¸c bé ®éi.

Hu©n ch−¬ng lµ ®Ó ghi c«ng tr¹ng cña mäi ng−êi ®èi víi Tæ

quèc. ë §¹i héi liªn hoan chiÕn sÜ c«ng, n«ng, binh, c«ng nh©n cã

anh hïng, n«ng d©n cã anh hïng, bé ®éi còng cã anh hïng. C«ng

nh©n, n«ng d©n, bé ®éi ®Òu cã chiÕn sÜ, cã hu©n ch−¬ng v× ®· cã

nhiÒu thµnh tÝch. Trong kh¸ng chiÕn cã nhi ®ång còng ®−îc hu©n

ch−¬ng, b©y giê còng cã mét ch¸u ®−îc hu©n ch−¬ng v× ®· ra søc

c«ng t¸c b×nh d©n häc vô tèt. NÕu çn bé muèn cã hu©n ch−¬ng

muèn lµm anh hïng, chiÕn sÜ th× ph¶i cè g¾ng.

ë ®©y cã hai Anh hïng. §©y lµ Thø tr−ëng Bé C«ng nghiÖp

TrÇn §¹i NghÜa. §©y lµ Thø tr−ëng Bé Y tÕ Ph¹m Ngäc Th¹ch.

Hai Anh hïng nµy ®Òu lµ ng−êi Nam Bé.

D¹y b×nh d©n häc vô còng cã Anh hïng, n«ng d©n t¨ng gia s¶n

xuÊt còng cã Anh hïng. Çc c«, çc chó muèn lµm Anh hïng th×

ph¶i cè g¾ng.

Çn bé nµo chØ nghÜ bé ®éi cã hu©n ch−¬ng mµ m×nh kh«ng cã

lµ chñ nghÜa ç nh©n. ThÊy ng−êi ta ®−îc hu©n ch−¬ng kh«ng hái

v× sao mµ ®−îc mµ chØ hái sao ng−êi ta ®−îc mµ m×nh kh«ng ®−îc.

2- D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, qu©n ®éi, mÆt trËn, chÝnh quyÒn

ph¶i ®oµn kÕt nhÊt trÝ gióp ®ì lÉn nhau.

3- Cñng cè chi bé §¶ng vµ ®oµn thanh niªn lao ®éng. Trong

viÖc ®oµn kÕt d©n téc, t¨ng gia s¶n xuÊt vµ mäi viÖc Ých n−íc lîi

d©n, ®¶ng viªn, ®oµn viªn lao ®éng, çn bé trong vµ ngoµi §¶ng

ph¶i lµm ®Çu tµu l«i cuèn nh©n d©n lµm theo. HiÖn nay, ®¶ng viªn

cña tØnh nhµ cßn Ýt, trung b×nh 113 ng−êi d©n míi cã 1 ®¶ng viªn.

ViÖc ph¸t triÓn §¶ng, ph¶i chän läc hÕt søc cÈn thËn. Ph¸t triÓn

®Õn ®©u, ph¶i cñng cè ®Õn ®Êy. Çn bé tØnh, huyÖn ph¶i th−êng

xuyªn ®i ®Õn x·, n¾m mét n¬i ®Ó chØ ®¹o riªng, trao ®æi kinh

nghiÖm cho nhau. Tr−íc ®©y, çn bé ta ë trong phßng giÊy nhiÒu

nªn quan liªu, chñ quan. Çn bé cÇn ph¶i cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh,


mét lßng mét d¹ phôc vô nh©n d©n, lu«n lu«n quan t©m ®Õn ®êi

sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n. Ph¶i ®i ®óng ®−êng lèi

quÇn chóng cña §¶ng.

D−íi ®©y, gi¶i thÝch mÊy vÊn ®Ò:

MiÒn B¾c tiÕn lªn x· héi chñ nghÜa çc c« çc chó cã t¸n thµnh

kh«ng? Cã biÕt x· héi chñ nghÜa lµ çi g× kh«ng?

- T¸n thµnh th× t¸n thµnh nh−ng kh«ng biÕt nªn kh«ng gi¶i

thÝch ®−îc cho nh©n d©n. Nh©n d©n nghe thÊy lªn x· héi chñ

nghÜa còng cã ng−êi th¾c m¾c, lo lªn x· héi chñ nghÜa th× ®ãi, sî

mÊt tù do. Ngay çn bé còng lo thÕ. Cã ®óng kh«ng?

- X· héi chñ nghÜa lµ ai còng ph¶i lao ®éng. Lao ®éng nhiÒu

h−ëng nhiÒu, lao ®éng Ýt h−ëng Ýt, kh«ng lao ®éng th× kh«ng

h−ëng. Ngåi m¸t ¨n b¸t vµng, tiÕn lªn x· héi chñ nghÜa th× ph¶i

quÐt ®i. Ng−êi tµn tËt, giµ yÕu, ch¸u bÐ kh«ng ph¶i kh«ng lao ®éng

®−îc mµ kh«ng ®−îc ¨n. Nhµ n−íc, x· héi gióp ®ì hä. Nh− Trung

Quèc hiÖn nay nh÷ng ng−êi ®ã ®−îc ch¨m nom tö tÕ h¬n tr−íc.

Cã ®ång bµo c«ng th−¬ng lo tiÕn lªn x· héi chñ nghÜa th× chóng

t«i mÊt hÕt, con ch¸u chóng t«i thÕ nµo? ChÝnh s¸ch cña §¶ng,

ChÝnh phñ lµ c¶i t¹o c«ng th−¬ng t− s¶n sang x· héi chñ nghÜa.

C«ng nh©n tiÕn lªn x· héi chñ nghÜa, n«ng d©n, trÝ thøc tiÕn lªn x·

héi chñ nghÜa th× ®ång bµo c«ng th−¬ng cã thÓ ®øng ra ngoµi

kh«ng tiÕn lªn cã ®−îc kh«ng? Kh«ng ph¶i ChÝnh phñ ra lÖnh tÞch

thu mµ gióp ®ì tiÕn lªn dÇn dÇn. ChÝnh phñ gióp cho ®ång bµo

c«ng th−¬ng ®i vµo con ®−êng t− b¶n nhµ n−íc, hîp t¸c víi quèc

doanh ®Ó tiÕn dÇn lªn x· héi chñ nghÜa. ChÝnh phñ vµ §¶ng kh«ng

®Ó cho ®ång bµo c«ng th−¬ng ®øng ra ngoµi nh©n d©n. C«ng

th−¬ng cña ta so víi c«ng th−¬ng t− s¶n Trung Quèc th× chØ cã mét

tÝ tÑo. Trung Quèc cã nhµ t− s¶n cã hµng chôc xÝ nghiÖp: M¸y tiÖn,

m¸y dÖt, xuÊt nhËp khÈu, v.v. dïng hµng v¹n c«ng nh©n. NÕu céng

c¶ sè c«ng th−¬ng miÒn B¾c vµ kÓ c¶ c«ng th−¬ng Lµo Cai kh«ng

b»ng mét nöa tiÒn b¹c cña nhµ t− b¶n Êy. ThÕ mµ hä hiÓu t−¬ng


lai cña t− b¶n n»m trong t−¬ng lai cña c¶ Trung Quèc nªn hä ®·

tiÕn lªn x· héi chñ nghÜa. Con ch¸u hä còng tiÕn lªn x· héi chñ

nghÜa. Çc c« çc chó lo cho con ch¸u nh−ng råi con ch¸u cã tiÕn bé

h¬n. ë Trung Quèc, lóc ®Çu nã ®i häc bè mÑ göi tiÒn cho, sau nã

kh«ng nhËn, nã göi tr¶ vÒ, nã b¶o nã ph¶i “tù thùc kú lùc”, nã

kh«ng cÇn çi tiÒn bãc lét Êy n÷a.

Ta th−êng nãi phe x· héi chñ nghÜa vµ d©n chñ hßa b×nh cµng

ngµy cµng m¹nh. Cã c«, cã chó nãi lµ ta tuyªn truyÒn? §ã lµ v× ®Çu

ãc kh«ng nghÜ, biÕng xem. B¸c nãi thÝ dô:

Tr−íc ®©y 40 n¨m, toµn thÕ giíi lµ cña t− b¶n thèng trÞ, 40

n¨m l¹i ®©y, Liªn X« ®øng ®Çu råi ®Õn çc n−íc trong phe x· héi

chñ nghÜa ®Òu tho¸t khái vµ ®¸nh ®æ quyÒn thèng trÞ cña bän ®Õ

quèc, thùc d©n. Xem nh− thÕ th× ai m¹nh? §¸nh ®−îc nã th× ta

m¹nh hay nã m¹nh? Thùc d©n Ph¸p 40 n¨m tr−íc kia nã cã rÊt

nhiÒu thuéc ®Þa nay mÊt gÇn hÕt nh−: Xiry, Lib¨ng, Marèc, Lµo,

Cao Miªn, ViÖt Nam vµ cßn mét miÕng lµ Angiªri th× ®ang kh¸ng

chiÕn giµnh ®éc lËp. Nh− thÕ lµ phong trµo gi¶i phãng d©n téc

m¹nh hay ®Õ quèc m¹nh?

Sau cïng, cßn ®Õ quèc Mü vÉn dïng bom nguyªn tö ®Ó ®e däa.

Kinh nghiÖm chiÕn tranh thø nhÊt Mü kh«ng tham gia, chØ b¸n

sóng, b¸n ®¹n ®Ó ph¸t tµi. §Õn chiÕn tranh thø hai, Mü vÉn kh«ng

tham gia, m·i gÇn cuèi míi nh¶y vµo, Mü vÉn b¸n sóng, b¸n ®¹n

ph¸t tµi rÊt nhiÒu nh−ng ngay chÝnh n−íc Mü ch−a cã mét nhµ ®æ,

mét ng−êi bÞ chÕt v× chiÕn tranh nªn nay Mü l¹i muèn nh− thÕ “¨n

quen bÐn mïi”. Nh−ng b©y giê cã kh¸c råi. Ngµy nay, cã tªn löa cã

thÓ b¾n tõ Liªn X«, Trung Quèc sang tËn n−íc Mü. ChiÕn tranh

th× nh©n d©n Mü bÞ h¹i mµ chÝnh bän chñ t− b¶n Mü bÞ tiªu diÖt

cho nªn chóng sî...

Nãi tãm l¹i, h«m nay B¸c nãi çc vÊn ®Ò:

1- §oµn kÕt chÆt chÏ.

2- Ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt.


3- Gi÷ v÷ng trËt tù, an ninh.

4- X©y dùng thuÇn phong, mü tôc.

Muèn lµm tèt çc nhiÖm vô trªn th× ph¶i:

1. §oµn kÕt çn bé çc d©n téc. N©ng ®ì, gi¸o dôc gióp ®ì çn

bé çc d©n téc, ®Þa ph−¬ng. Çc çn bé d©n téc ph¶i cè g¾ng häc

tËp, chèng t− t−ëng d©n téc hÑp hßi.

2. Çc ngµnh qu©n, d©n, chÝnh, §¶ng ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ

gióp ®ì lÉn nhau, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng.

3. §¶ng viªn, ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng ph¶i lµm g−¬ng

mÉu dÉn ®Çu trong mäi c«ng t¸c.

4. Çn bé trong vµ ngoµi §¶ng ph¶i thùc hiÖn cÇn, kiÖm, liªm,

chÝnh, ®oµn kÕt chÆt chÏ, mét lßng mét d¹ phôc vô nh©n d©n.

5. Ph¶i hiÓu x· héi chñ nghÜa lµ thÕ nµo. HiÓu ®Ó gi¶i thÝch cho

®ång bµo cïng hiÓu, thÊy râ çc khã kh¨n, thuËn lîi. Cã mét sè

ng−êi kh«ng tèt nãi sî x· héi chñ nghÜa ë Trung Quèc nªn ch¹y

sang ta. Hä tuyªn truyÒn chèng x· héi chñ nghÜa nh− lªn x· héi

chñ nghÜa ®ãi, mÊt tù do. Ta ph¶i gi¶i thÝch cho hä hiÓu.

KÕt luËn

§¶ng vµ ChÝnh phñ rÊt mong çn bé, bé ®éi, ®ång bµo tØnh nhµ

cè g¾ng thi ®ua, lµm cho nh©n d©n trong tØnh ngµy cµng sung

s−íng, ®Çy ®ñ h¬n, gãp phÇn xøng ®¸ng vµo c«ng cuéc x©y dùng

miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi.

§¶ng Lao ®éng ViÖt Nam mu«n n¨m.

Nãi ngµy 24-8-1958.



528

Ph¸t biÓu t¹i líp häc chÝnh trÞ cña gi¸o viªn cÊp II vµ CÊp III

toµn miÒn b¾c1)

V× lîi Ých m−êi n¨m th× ph¶i trång c©y, v× lîi Ých tr¨m n¨m th×

ph¶i trång ng−êi. Chóng ta ph¶i ®µo t¹o ra nh÷ng c«ng d©n tèt vµ

çn bé tèt cho n−íc nhµ. Nh©n d©n, §¶ng, ChÝnh phñ giao çc

nhiÖm vô ®µo t¹o thÕ hÖ t−¬ng lai cho çc c«, çc chó. §ã lµ mét

tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ, nh−ng rÊt vÎ vang. Mong mäi ng−êi ph¶i cè

g¾ng lµm trän nhiÖm vô.

TÊt c¶ çc gi¸o viªn chí nªn cho häc thÕ nµy ®· lµ ®ñ, mµ ph¶i

tiÕp tôc häc tËp thªm ®Ó tiÕn bé m·i.

Nãi ngµy 13-9-1958.


ngµy 14-9-1958.

_______________

1) XuÊt b¶n lÇn thø hai cã tiªu ®Ò: §µo t¹o thÕ hÖ t−¬ng lai lµ tr¸ch nhiÖm

nÆng nÒ nh−ng rÊt vÎ vang (BT).

529

NãI CHUYÖN T¹I C¤NG TR¦êNG THñy LîI B¾C - H¦NG - H¶I

Ngµy tr−íc, d−íi chÕ ®é thùc d©n vµ phong kiÕn, ba tØnh B¾c -

H−ng - H¶i1) m−êi n¨m chÝn h¹n. N¨m nµo còng ®ãi kÐm. Nh©n

d©n cùc khæ nghÌo nµn.

Tõ ngµy çch m¹ng thµnh c«ng, kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, miÒn B¾c

hoµn toµn ®−îc gi¶i phãng, c¶i çch ruéng ®Êt thµnh c«ng, ®êi sèng

®ång bµo ba tØnh ®· ®−îc c¶i thiÖn Ýt nhiÒu. Nh−ng mçi n¨m mçi tØnh

vÉn ph¶i tèn tõ 1 triÖu r−ëi ®Õn 3 triÖu ngµy c«ng vµo viÖc kh¬i

m−¬ng, ®µo giÕng, t¸t n−íc, chèng h¹n. Tèn nhiÒu c«ng søc, nh−ng

vÉn cßn nhiÒu ruéng thiÕu n−íc cÊy, vµ thu ho¹ch vÉn bÊp bªnh.

Nay §¶ng vµ ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh cïng nh©n d©n x©y dùng

c«ng tr×nh thñy lîi B¾c - H−ng - H¶i ®Ó ®−a n−íc vµo ruéng cho

®ång bµo.

VËy çn bé vµ ®ång bµo ph¶i cã quyÕt t©m v−ît mäi khã kh¨n,

lµm cho nhanh, cho tèt. C«ng tr×nh B¾c - H−ng - H¶i thµnh c«ng

th× mçi n¨m ®ång bµo ®ì mÊy triÖu c«ng chèng h¹n, thu ho¹ch l¹i

t¨ng thªm.

B©y giê chÞu khã phÊn ®Êu trong mÊy th¸ng. Sau nµy sÏ h−ëng

h¹nh phóc l©u dµi hµng tr¨m n¨m.

_______________

1) Ba tØnh B¾c - H−ng - H¶i: B¾c Ninh, H−ng Yªn, H¶i D−¬ng (BT).


Çn bé cÇn ph¶i biÕn quyÕt t©m cña §¶ng vµ ChÝnh phñ thµnh

quyÕt t©m cña toµn thÓ nh©n d©n.

Nh÷ng ®ång bµo cã søc lao ®éng th× ph¶i h¨ng h¸i ®i phôc vô.

Çc cô phô l·o th× h¨ng h¸i ®éng viªn con ch¸u.

ChÞ em phô n÷ th× khuyÕn khÝch chång con ®i d©n c«ng.

Nh− vËy, th× chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

§èi víi d©n c«ng:

1. Ph¶i gi¸o dôc tèt. Ph¶i c«ng t¸c chÝnh trÞ tèt. Ph¶i lµm cho

mäi ng−êi hiÓu râ r»ng: c«ng tr×nh B¾c - H−ng - H¶i lµ lîi Ých

chung, Ých lîi to, Ých lîi l©u dµi cho mçi mét ng−êi d©n ba tØnh. §ã

lµ viÖc Ých n−íc lîi nhµ. Ph¶i lµm cho mäi ng−êi vui vÎ vµ h¨ng h¸i

gãp c«ng gãp søc.

2. Ph¶i tæ chøc tèt. Tõ th«n xãm ®Õn c«ng tr−êng, ph¶i tæ chøc

s½n sµng vµ chÆt chÏ. HÔ ®Õn phiªn ng−êi nµo, tæ nµo ®i phôc vô,

lµ s½n sµng ®i ngay, kh«ng chót chËm trÔ.

3. Ph¶i l·nh ®¹o tèt. D©n c«ng còng nh− qu©n ®éi, ph¶i cã l·nh

®¹o vµ kû luËt chÆt chÏ. Mçi ®éi ph¶i cã çn bé phô tr¸ch chØ huy.

§¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn ph¶i xung phong lµm ®Çu

tµu, lµm g−¬ng mÉu.

4. Dông cô ph¶i s½n sµng. Khi tæ chøc d©n c«ng, çn bé çc x·

ph¶i nh¾c nhë mäi ng−êi chuÈn bÞ s½n sµng dông cô nh− cuèc,

xÎng, v.v.. §Õn c«ng tr−êng th× b¾t tay vµo viÖc ngay, ®Ó khái l·ng

phÝ thêi giê cña ®ång bµo.

§èi víi çn bé:

Çn bé l·nh ®¹o vµ çn bé çc ngµnh, t− t−ëng ph¶i th«ng,

ph¶i thËt th«ng. Ph¶i cã quyÕt t©m kh¾c phôc khã kh¨n, lµm trßn

nhiÖm vô.

Ph¶i ®ång cam céng khæ víi nh©n d©n. Ph¶i khuyÕn khÝch vµ

gióp ®ì nh©n d©n ph¸t huy s¸ng kiÕn, c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao

n¨ng suÊt.

nãi chuyÖn t¹i c«ng tr−êng thñy lîi b¾c - h−ng - h¶i 531

Ph¶i khÐo phèi hîp c«ng tr×nh riªng ë ®Þa ph−¬ng vµ c«ng

tr×nh chung ë c«ng tr−êng. C«ng tr×nh chung lµ chÝnh. §ång thêi

ph¶i chó ý ®Õn vô mïa vµ vô chiªm.

Cuèi cïng, mäi ng−êi ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ. §oµn kÕt gi÷a

çn bé víi çn bé, gi÷a çn bé víi d©n c«ng, gi÷a d©n c«ng víi d©n

c«ng, gi÷a çn bé vµ d©n c«ng víi ®ång bµo ®Þa ph−¬ng. §oµn kÕt

lµ lùc l−îng.

Mäi ngµnh, mäi ng−êi, mäi tæ ph¶i ra søc thi ®ua, ph¶i thùc

hiÖn khÈu hiÖu: “NhiÒu, nhanh, tèt, rÎ”. Ph¶i chèng t− t−ëng b¶o

thñ, chèng t¸c phong quan liªu, chèng l·ng phÝ.

Trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p, ®ång bµo vµ

çn bé ba tØnh ®· cã truyÒn thèng ®oµn kÕt vµ anh dòng. C«ng

tr×nh thñy lîi B¾c - H−ng - H¶i lµ mét chiÕn dÞch chèng giÆc h¹n.

RÊt mong ®ång bµo vµ çn bé ba tØnh cè g¾ng ph¸t triÓn truyÒn

thèng vÎ vang Êy, t×m tßi mäi s¸ng kiÕn, kh¾c phôc mäi khã kh¨n,

®Ó hoµn thµnh th¾ng lîi c«ng tr×nh B¾c - H−ng - H¶i.

Nãi ngµy 20-9-1958.


ngµy 22-9-1958.

532

NãI CHUYÖN VíI §åNG BµO TØNH Y£N B¸I

TØnh nhµ cã 10 d©n téc anh em. Tr−íc kia bän thùc d©n phong

kiÕn chia rÏ chóng ta, chia rÏ c¸c d©n téc, xói giôc d©n téc nµy

hiÒm khÝch o¸n ghÐt d©n téc kh¸c ®Ó chóng ¸p bøc bãc lét chóng

ta. Nay chóng ta ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ. VÝ dô: 10 d©n téc ë tØnh

nhµ nh− 10 ngãn tay. NÕu xoÌ 10 ngãn tay mµ bÎ tõng ngãn, nh−

thÕ cã dÔ bÎ kh«ng? NÕu n¾m chÆt c¶ 10 ngãn tay th× cã bÎ ®−îc

kh«ng? NÕu kÎ nµo chia rÏ th× ph¶i lµm thÕ nµo? Th× ph¶i ®Ëp vµo

®Çu chóng nã. §ã lµ ®iÓm thø nhÊt t¹i sao ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ

gi÷a c¸c d©n téc.

Tr−íc kia chóng ta khæ v× thùc d©n phong kiÕn bãc lét. B©y giê

chóng ta ®· ®−îc tho¸t khái, chóng ta ph¶i lµm thÕ nµo cho s−íng

h¬n. Muèn s−íng h¬n ph¶i ¨n no mÆc Êm. Muèn ¨n no mÆc Êm

ph¶i lµm thÕ nµo? Ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt! Song cã mét sè ®ång bµo

n¨m nay lµm chç nµy, n¨m sau lµm chç kh¸c. Cã ®óng thÕ kh«ng?

Nh− thÕ kh«ng tèt. VÝ dô nh− c©y b−ëi n¨m nay trång chç nµy

sang n¨m trång chç kh¸c th× kh«ng tèt. Ph¶i trång mét chç th× rÔ

míi s©u, nhµnh míi tèt, qu¶ míi tèt. Nh− thÕ ®ång bµo cÇn cè g¾ng

ph¶i lµm ¨n ®Þnh canh. §iÓm n÷a lµ nªn t¨ng vô. Nh÷ng ruéng

lµm mét mïa cè g¾ng lµm c¶ chiªm, c¶ mïa. Ruéng mét vô gÆt

®−îc nhiÒu hay hai vô gÆt ®−îc nhiÒu? Thø ba lµ vÒ ph©n bãn.

§ång bµo biÕt lµm ph©n bãn h¬n tr−íc nh−ng cßn h¬n mét nöa sè

nãi chuyÖn víi ®ång bµo tØnh yªn b¸i 533

ruéng cÊy chay. Ruéng kh«ng cã ph©n nh− ng−êi kh«ng cã c¬m.

Ng−êi kh«ng cã c¬m cã lín ®−îc kh«ng? Lóa kh«ng cã ph©n cã tèt

kh«ng? Nªn ph¶i cè g¾ng bá nhiÒu ph©n. Ph©n cµng nhiÒu th× thãc

cµng nhiÒu. Muèn nhiÒu thãc ph¶i bá nhiÒu ph©n.

- Cã mét sè ®ång bµo cßn giÊu diÖn tÝch, lµm 1 mÉu r−ìi nãi 1

mÉu, v× ch−a hiÓu, sî nãi thËt ChÝnh phñ ®¸nh thuÕ. Cã nh− thÕ

kh«ng? ChÝnh phñ lµ ChÝnh phñ cña d©n, lÊy thuÕ ®Ó lµm lîi Ých

cho d©n nh− më tr−êng häc, lµm nhµ th−¬ng, chø kh«ng ph¶i bá

tói B¸c Hå, bá tói ChÝnh phñ.

VÝ dô nh− ph©n hãa häc ta ch−a s¶n xuÊt ®−îc nhiÒu, cßn ph¶i

mua cña n−íc b¹n, nÕu ta lµm 100 mÉu mµ nãi 50 mÉu th× viÖc ®Æt

mua cña ChÝnh phñ sÏ thiÕu. Nh− thÕ th× ai thiÖt? §ång bµo thiÖt,

ChÝnh phñ thiÖt, nh©n d©n thiÖt.

Ta nãi: nh©n d©n lµm chñ, mµ «ng chñ, bµ chñ l¹i tù dèi «ng

chñ, bµ chñ th× cã ®óng kh«ng? V× thÕ kh«ng nªn sî t¨ng vô, sî

®ãng thªm thuÕ, giÊu diÖn tÝch mµ ph¶i nãi thËt th× h¬n.

- §Êt cña ta kh«ng thiÕu, nh−ng mét sè ®ång bµo d©n téc Ýt

ng−êi cßn ph¶i lµm rÉy, lµm n−¬ng. §· gäi lµ ®oµn kÕt th× ph¶i

gióp ®ì nhau nh− anh em trong nhµ. D©n téc nhiÒu ng−êi ph¶i

gióp ®ì d©n téc Ýt ng−êi, d©n téc Ýt ng−êi cÇn cè g¾ng lµm ruéng.

Hai bªn ph¶i gióp ®ì lÉn nhau. D©n téc ®«ng ng−êi kh«ng ph¶i

gióp qua loa, còng nh− d©n téc Ýt ng−êi kh«ng nªn ngåi chê gióp.

Mét bªn ra søc gióp, mét bªn ra søc lµm. Gióp nhau th× viÖc g×

còng nhÊt ®Þnh lµm ®−îc.

- Muèn t¨ng gia s¶n xuÊt tèt ph¶i cã tæ chøc, ph¶i cã tæ ®æi

c«ng. Cã ng−êi hiÓu, cã ng−êi ch−a hiÓu v× sao ph¶i cã tæ ®æi c«ng.

Cã ng−êi cßn sî vµo tæ ®æi c«ng. Mét ngãn tay cã ®ì næi c¸i èng

phãng thanh? N¨m ngãn tay còng ch−a ch¾c, ph¶i c¶ 10 ngãn tay

míi næi. ë n«ng th«n lµm ¨n riªng lÎ 1 - 2 nhµ th× kh«ng tèt, lµm Ýt

kÕt qu¶, 5 - 10 nhµ cïng lµm th× nhanh h¬n, tèt h¬n. Cho nªn ph¶i

vµo tæ ®æi c«ng. ThÕ nµo lµ tæ ®æi c«ng? Kh«ng ph¶i ®¸nh trèng,


®Õm ®Çu ng−êi 1, 2, 3 råi b¸o c¸o lªn huyÖn, lªn tØnh. Tæ ®æi c«ng

ph¶i thËt sù gióp ®ì nhau, chø kh«ng ph¶i chØ khai trªn giÊy.

Kh«ng ph¶i lµ cÇm tay d¾t cæ b¶o “anh ph¶i vµo tæ ®æi c«ng” mµ

ph¶i lµm cho ®ång bµo tù nguyÖn tù gi¸c.

VÊn ®Ò thø ba lµ ph¶i tiÕt kiÖm. V× sao ph¶i tiÕt kiÖm? VÝ dô

mçi gia ®×nh tr−íc kia thu ®−îc 1 tÊn. B©y giê nhê cã ph©n bãn

nªn ®−îc 2 tÊn. ThÕ lµ cã t¨ng gia. T¨ng gia nhiÒu ®Êy. Nh−ng lµm

®−îc bao nhiªu l¹i chÐn hÕt, nh− thÕ kÕt qu¶ còng nh− kh«ng.

§ång bµo ta ®©y cã nhiÒu ®iÓm tèt, nh−ng còng cßn cã khuyÕt ®iÓm

cÇn ph¶i söa ch÷a dÇn dÇn. Hái cã tiÕt kiÖm kh«ng? Còng cã tiÕt

kiÖm nh−ng lóc ®¸m c−íi, mêi hä néi, hä ngo¹i chÌ chÐn linh ®×nh,

2 b÷a say s−a b»ng thÝch. Nh−ng sau ®Êy nhµ trai, nhµ g¸i ph¶i

b¸n tr©u, bß, thãc, b¸n ruéng, ®i vay nî. Nh− thÕ lµ kh«ng tèt. Mµ

®· kh«ng tèt lµ xÊu. §· xÊu th× ph¶i söa. §¸m c−íi nh− thÕ, ®¸m

ma còng thÕ. Th−êng th× ch«n cÊt còng ®ñ, nh−ng còng cø ph¶i

chÐn. ThÕ råi còng b¸n thãc, b¸n tr©u, b¸n ruéng.

B©y giê vÝ dô ai còng tiÕt kiÖm tõ trªn xuèng d−íi, tõ thµnh

thÞ ®Õn n«ng th«n ®Òu tiÕt kiÖm, mçi ng−êi mçi ngµy bít mét dóm

g¹o th«i, mçi th¸ng mçi ng−êi dµnh ®−îc nöa kil«. Trong kh¸ng

chiÕn chóng ta ®· lµm ®−îc. Lµm nh− thÕ trong tØnh nhµ, mçi n¨m

tiÕt kiÖm ®−îc 750 tÊn g¹o. Víi 750 tÊn g¹o ®ång bµo lµm ®−îc bao

nhiªu viÖc to t¸t. Tr−íc kia, ta ph¶i ®−a g¹o ë d−íi xu«i lªn. §ång

chÝ Chñ tÞch cã cho biÕt lµ võa råi còng ph¶i ®−a lªn 300 tÊn. NÕu

tiÕt kiÖm ®−îc nh− trªn th× kh«ng ph¶i ®−a g¹o ë d−íi xu«i lªn.

Lµm nh− thÕ cã khã kh«ng? Kh«ng khã. Cã dÔ kh«ng? Kh«ng dÔ.

Mµ ph¶i cã tæ chøc.

Nãi ngµy 25-9-1958.

B¸o Yªn B¸i, sè 240,

ngµy 10-10-1958.

535

§IÖN MõNG CHÝNH PHñ L¢M THêI N¦íC CéNG Hßa

ANGI£RI

KÝnh göi «ng Phera ¸pba, Thñ t−íng ChÝnh phñ l©m thêi

n−íc Céng hßa Angiªri,

Th−a Ngµi Thñ t−íng th©n mÕn,

Nh©n dÞp thµnh lËp ChÝnh phñ l©m thêi n−íc Céng hßa

Angiªri, thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam

D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh ç nh©n t«i, t«i xin göi ®Õn Ngµi,

ChÝnh phñ Angiªri vµ çc b¹n Angiªri anh dòng lêi chµo mõng

nhiÖt liÖt vµ xin ch©n thµnh chóc çc b¹n th¾ng lîi lín trong cuéc

®Êu tranh cho nÒn ®éc lËp d©n téc.



Hå CHÝ MINH


ngµy 28-9-1958.

536

C¶I TIÕN VIÖC QU¶N Lý XÝ NGHIÖP

§Ó x©y dùng miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi lµm c¬ së

v÷ng m¹nh cho cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ, toµn d©n vµ

toµn §¶ng ph¶i ra søc ph¸t triÓn vµ ph¸t triÓn m¹nh kinh tÕ cña ta.

Muèn vËy, th× vÒ c«ng nghiÖp, çc xÝ nghiÖp cña Nhµ n−íc (tøc

lµ cña toµn d©n) cÇn ph¶i c¶i tiÕn chÕ ®é qu¶n lý.

Muèn c¶i tiÕn qu¶n lý xÝ nghiÖp, th× tr−íc hÕt ph¶i t¨ng c−êng

viÖc gi¸o dôc chÝnh trÞ vµ n©ng cao t− t−ëng cña çn bé vµ c«ng

nh©n b»ng çch:

- Båi d−ìng t− t−ëng cña giai cÊp c«ng nh©n - ®Êu tranh chèng

t− t−ëng cña giai cÊp t− s¶n.

- Båi d−ìng chñ nghÜa tËp thÓ - chèng chñ nghÜa ç nh©n.

- Båi d−ìng quan ®iÓm lao ®éng (lao ®éng trÝ ãc vµ lao ®éng

ch©n tay ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ) - chèng quan ®iÓm xem khinh lao

®éng ch©n tay.

- N©ng cao tinh thÇn lµm chñ xÝ nghiÖp vµ lµm chñ n−íc nhµ

cña c«ng nh©n vµ çn bé, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ tÝnh

tÝch cùc cña mäi ng−êi.

§Ó qu¶n lý tèt xÝ nghiÖp, th× ph¶i thùc hiÖn ba ®iÒu: TÊt c¶ çn

bé l·nh ®¹o ph¶i thËt sù tham gia lao ®éng ch©n tay. TÊt c¶ c«ng

nh©n ph¶i tham gia c«ng viÖc qu¶n lý çc tæ s¶n xuÊt, d−íi sù l·nh

®¹o cña çn bé çc ph©n x−ëng. Söa ®æi nh÷ng chÕ ®é vµ quy t¾c

kh«ng hîp lý.

c¶i tiÕn viÖc qu¶n lý xÝ nghiÖp 537

Tõ tr−íc ®Õn nay, v× çn bé chØ lµm viÖc qu¶n lý, kh«ng tham

gia lao ®éng s¶n xuÊt, cho nªn xa rêi c«ng viÖc thùc tÕ, xa rêi quÇn

chóng c«ng nh©n. Do ®ã mµ sinh ra bÖnh chñ quan, quan liªu,

mÖnh lÖnh.

C«ng nh©n th× chØ s¶n xuÊt mµ kh«ng tham gia qu¶n lý, do ®ã

mµ kÐm tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ kû luËt, kh«ng ph¸t huy ®−îc

s¸ng kiÕn.

Çn bé tham gia lao ®éng vµ c«ng nh©n tham gia qu¶n lý th×

sÏ söa ch÷a ®−îc nh÷ng khuyÕt ®iÓm Êy; c«ng nh©n vµ çn bé sÏ

®oµn kÕt thµnh mét khèi, mäi ng−êi ®Òu lµ ®ång chÝ víi nhau, ®Òu

ra søc phÊn ®Êu lµm cho xÝ nghiÖp ngµy cµng tiÕn lªn.

- Çn bé trùc tiÕp tham gia lao ®éng th× cµng gÇn gòi vµ hiÓu

biÕt c«ng nh©n h¬n, nh×n thÊy vµ gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò ®−îc nhanh

chãng h¬n. V× vËy, çn bé trong ban l·nh ®¹o mçi tuÇn cÇn ph¶i

cïng c«ng nh©n lao ®éng mét ngµy hoÆc ngµy r−ìi. Çc çn bé

kh¸c (çn bé kü thuËt, çc tr−ëng phßng...) th× nöa ngµy lµm viÖc

chuyªn m«n, nöa ngµy lao ®éng cïng c«ng nh©n.

- C«ng nh©n tham gia qu¶n lý - Tuú t×nh h×nh s¶n xuÊt, c«ng

nh©n chia thµnh tõng tæ 10 hoÆc 20 ng−êi, bÇu mét ng−êi cã tÝn

nhiÖm nhÊt lµm tæ tr−ëng, ph©n c«ng rµnh m¹ch cho mét hoÆc hai

ng−êi phô tr¸ch qu¶n lý mét viÖc (nh− kû luËt, n¨ng suÊt, chÊt

l−îng, m¸y mãc...).

- Khã kh¨n - ViÖc c¶i tiÕn qu¶n lý lóc ®Çu cã khã kh¨n. Theo

kinh nghiÖm nhµ m¸y Trung Quèc, th× cã nh÷ng khã kh¨n nh− sau:

Çn bé th¾c m¾c: Suèt ngµy qu¶n lý mµ cßn lóng tóng, nay

ph¶i tham gia lao ®éng nöa ngµy th× sî lóng tóng h¬n n÷a.

Lao ®éng s¶n xuÊt kh«ng th¹o, sî c«ng nh©n c−êi, råi l·nh ®¹o

c«ng nh©n kh«ng ®−îc. Häc hái c«ng nh©n th× sî xÊu hæ.

Mét sè çn bé kü thuËt ng¹i r»ng tham gia lao ®éng th× nghiÖp

vô cña m×nh sÏ bÞ bª trÔ; hoÆc sî bËn, sî mÖt nhäc...


Sî c«ng nh©n kh«ng biÕt qu¶n lý. Còng cã ng−êi sî c«ng nh©n

tham gia qu¶n lý th× sè çn bé qu¶n lý sÏ bÞ gi¶m bít, bÞ ®−a sang

s¶n xuÊt.

C«ng nh©n th¾c m¾c: Sî tr¸ch nhiÖm, sî mÊt lßng, sî c«ng

nh©n kh¸c kh«ng nghe lêi. Sî ¶nh h−ëng ®Õn c«ng t¸c, do ®ã mµ

¶nh h−ëng ®Õn l−¬ng bæng cña m×nh.

§Ó gi¶i quyÕt th¾c m¾c cña çn bé, çch tèt nhÊt lµ ng−êi l·nh

®¹o cã quyÕt t©m vµ lµm g−¬ng mÉu, xung phong lao ®éng. KÕt

qu¶ chøng tá r»ng çn bé nöa ngµy lao ®éng, nöa ngµy lµm viÖc

chuyªn m«n, c«ng viÖc ch¼ng nh÷ng kh«ng bª trÔ, mµ cßn tr«i ch¶y

h¬n; c«ng nh©n ch¼ng nh÷ng kh«ng mØa mai çn bé, mµ l¹i th©n

mËt h¬n víi çn bé. Do ®ã, çn bé thÊy râ r»ng: tù m×nh ph¶i tham

gia s¶n xuÊt míi l·nh ®¹o tèt s¶n xuÊt.

§Ó gi¶i quyÕt th¾c m¾c cña c«ng nh©n, ®¶ng ñy ®−a cho toµn

thÓ c«ng nh©n th¶o luËn s©u s¾c nh÷ng vÊn ®Ò, thÝ dô:

ChØ ®Ó mÆc çn bé chuyªn m«n qu¶n lý h¬n, hay lµ c«ng nh©n

tham gia qu¶n lý h¬n?

Ph¶i ch¨ng c«ng nh©n tham gia qu¶n lý, c«ng viÖc cña xÝ

nghiÖp sÏ lén xén?

C«ng nh©n tham gia qu¶n lý sÏ gÆp nh÷ng khã kh¨n g× vµ cã

thÓ gi¶i quyÕt thÕ nµo?

KÕt luËn cña c«ng nh©n lµ: C«ng nh©n tham gia qu¶n lý lµ nÒn

t¶ng cña viÖc qu¶n lý tèt xÝ nghiÖp x· héi chñ nghÜa.

Trong xÝ nghiÖp x· héi chñ nghÜa, c«ng nh©n lµ ng−êi chñ, cã

tr¸ch nhiÖm tham gia qu¶n lý cho tèt.

C«ng nh©n tham gia qu¶n lý sÏ lµm cho c¬ quan qu¶n lý khái

kÒnh cµng, bít giÊy tê bÒ bén, bít chÕ ®é phiÒn phøc, v.v. vµ s¶n

xuÊt nhÊt ®Þnh sÏ nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ.

KÕt qu¶ b−íc ®Çu - ChØ trong mÊy h«m c¶i tiÕn qu¶n lý, do s¸ng

kiÕn cña c«ng nh©n vµ çn bé, nhµ m¸y Kh¸nh Hoa (Trung Quèc)

c¶i tiÕn viÖc qu¶n lý xÝ nghiÖp 539

®· gi¶m ®−îc 263 lo¹i giÊy tê. (ChØ ë phßng kinh doanh vµ phßng

tµi liÖu, nÕu mét ng−êi chuyªn viÖc ®ãng dÊu vµo nh÷ng giÊy tê Êy -

c¶ n¨m ®ãng ®Õn 1.952.800 lÇn - còng tèn hÕt 130 ngµy c«ng!). Söa

®æi hoÆc xãa bá 158 chÕ ®é c«ng t¸c kh«ng hîp lý. KÕ ho¹ch s¶n

xuÊt quý I ®· hoµn toµn v−ît møc. KÕ ho¹ch s¶n xuÊt n¨m nay sÏ

nhiÒu gÊp hai n¨m ngo¸i. Gi¸ thµnh gi¶m 50%. Nh©n viªn qu¶n lý

tõ 23% gi¶m xuèng 7%.

N¨ng suÊt lao ®éng tiÕn bé nh¶y vät, c¶ x−ëng quyÕt ®Þnh kÕ

ho¹ch 5 n¨m sÏ hoµn thµnh tr−íc 2 n¨m, cã nh÷ng ph©n x−ëng sÏ

hoµn thµnh tr−íc 6 th¸ng. Çn bé chÝnh trÞ ®Òu ra søc häc kü

thuËt, çn bé kü thuËt ®Òu ra søc häc chÝnh trÞ, hä quyÕt t©m trë

nªn nh÷ng çn bé thËt “hång vµ chuyªn”.

Nãi tãm l¹i: C¶i tiÕn qu¶n lý xÝ nghiÖp lµ mét cuéc c¶i t¹o

chÝnh trÞ vµ t− t−ëng réng kh¾p vµ s©u s¾c trong çn bé vµ c«ng

nh©n. Trong viÖc nµy, sù l·nh ®¹o cña §¶ng cÇn ph¶i chÆt chÏ vµ

toµn diÖn; ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn ph¶i lµm g−¬ng mÉu,

lµm ®Çu tµu. Khi t− t−ëng ®−îc gi¶i phãng, gi¸c ngé ®−îc n©ng

cao, çn bé vµ c«ng nh©n sÏ ®oµn kÕt chÆt chÏ, tù gi¸c tù ®éng

kh¾c phôc mäi khã kh¨n, ph¸t huy mäi s¸ng kiÕn, xÝ nghiÖp sÏ

®−îc qu¶n lý tèt, s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh sÏ t¨ng gia, kÕ ho¹ch Nhµ

n−íc nhÊt ®Þnh sÏ hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v−ît møc.

TRÇN LùC


ngµy 8-10-1958.

540

§IÖN MõNG N¦íC CéNG HßA GHIN£ THµNH LËP

KÝnh göi «ng Xªcu Turª, Tæng thèng n−íc Céng hßa Ghinª,

T«i rÊt sung s−íng tiÕp ®−îc bøc ®iÖn Ngµi göi cho.

Thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n

chñ Céng hßa vµ nh©n danh ç nh©n t«i, t«i xin kÝnh göi Ngµi

cïng ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ghinª lêi chµo mõng nhiÖt liÖt vµ xin

kÝnh chóc n−íc Ghinª tù do vµ d©n chñ ®−îc phån vinh.

ViÖc thµnh lËp n−íc Céng hßa Ghinª lµ mét th¾ng lîi to lín

cña nh©n d©n Ghinª vµ mét lÇn n÷a chøng tá r»ng tinh thÇn çc

Héi nghÞ B¨ng®ung, L¬ Ke vµ Ac¬ra ®· kh«ng ngõng thóc ®Èy

phong trµo gi¶i phãng ngµy cµng lín m¹nh cña çc d©n téc bÞ ¸p

bøc ë ¸ - Phi.

Xin kÝnh göi Ngµi lêi chµo huynh ®Ö.



Hå CHÝ MINH


ngµy 10-10-1958.

541

N−íc Ph¸p cã néi chiÕn to

ThËt ®Êy! §ã kh«ng ph¶i lµ tin bÞa ®Æt.

NÕu mét tØnh Ph¸p thÝ dô tØnh Xen, bÞ m¸y bay Ph¸p ngµy

®ªm b¾n ph¸, bÞ qu©n ®éi Ph¸p ngµy ®ªm cµn quÐt; nÕu c«ng d©n

tØnh Êy - giµ, trÎ, g¸i, trai - bÞ c¶nh s¸t Ph¸p b¾t bí, b¾n giÕt; nÕu

nh©n d©n tØnh Xen næi lªn chèng cù b»ng vò trang...; nÕu nh− vËy,

th× ch¼ng ph¶i Ph¸p cã néi chiÕn lµ g×?

Thñ t−íng §ê G«n tuyªn bè r»ng Angiªri lµ mét tØnh cña

Ph¸p. Bµi nµy kh«ng bµn «ng §ê ®óng hay lµ sai, mµ chØ nãi sù

thËt lµ: HiÖn nay cã 80 v¹n binh sÜ Ph¸p ®ang ®¸nh ph¸ ë “tØnh”

Angiªri, c«ng d©n Angiªri bÞ qu©n ®éi Ph¸p b¾t bí, b¾n giÕt. Mét

thÝ dô: Anh L¬pheb¬r¬, mét thanh niªn Ph¸p ®i lÝnh ë Angiªri 11

th¸ng, ®· viÕt th− cho Tæng thèng Ph¸p, trong th− cã ®o¹n:

Ngoµi nh÷ng cuéc ®¸nh nhau hµng ngµy, “chÝnh m¾t t«i tr«ng

thÊy hµng chôc thanh niªn Angiªri v« téi bÞ b¾n chÕt... hµng tr¨m

ng−êi Angiªri - cã c¶ trÎ con vµ ®µn bµ - bÞ tra tÊn tµn nhÉn... T«i

thÊy nh÷ng sÜ quan Ph¸p sau khi dïng søc ®iÖn tra tÊn ng−êi

Angiªri, ®¸nh chÕt hoÆc b¾n chÕt hä... H«m 24-7, tr−íc ngµy t«i

®−îc nghØ phÐp, 31 n«ng d©n Angiªri bÞ b¾t gÇn lµng Sªm«ra; sau

khi hái cung, hä bÞ chia thµnh tõng tèp, vµ bÞ giÕt hÕt...” (B¸o Tù

do Ph¸p, 2-9-1958).

NÕu Angiªri lµ mét “tØnh” cña Ph¸p th× §ê G«n ph¶i nhËn

r»ng Ph¸p cã néi chiÕn. NÕu kh«ng th× §ê G«n ph¶i nhËn Angiªri

lµ mét n−íc ®éc lËp, vµ thùc d©n Ph¸p ph¶i cót ®i.


Cuèi th¸ng 9 võa råi, trong cuéc “tr−ng cÇu d©n ý” cña §ê G«n,

nh©n d©n Angiªri trong vïng t¹m bÞ chiÕm còng “®−îc mêi” ®i bá

phiÕu. Çc b¸o Ph¸p cho biÕt r»ng: “Cuéc bá phiÕu Êy do qu©n ®éi

thùc d©n Ph¸p tæ chøc. T−íng Xal¨ng ra lÖnh cho qu©n ®éi dïng

mäi çch ®Ó thu cho ®−îc nhiÒu phiÕu t¸n thµnh §ê G«n... Bé ®éi

Ph¸p më nh÷ng cuéc hµnh qu©n lín ®Ó c−ìng Ðp nh©n d©n Angiªri

ghi tªn ®i bá phiÕu... Trong nh÷ng ngµy chuÈn bÞ bá phiÕu, nhµ

cÇm quyÒn Ph¸p ra lÖnh giíi nghiªm nh©n d©n Angiªri kh«ng ®−îc

ra khái nhµ... Nh÷ng ®Þa ph−¬ng ®ang bá phiÕu ®Òu bÞ lÝnh Ph¸p

v©y chÆt tø phÝa...”.

H·ng AFP còng nhËn r»ng: “Lùc l−îng c«ng an Ph¸p ®· thªm

nhiÒu ë thµnh phè Angiª, nh÷ng ®éi tuÇn tra vò trang ph¶i b¶o vÖ

nh÷ng phßng bá phiÕu...”.

Çc b¸o Anh viÕt: “GÇn 50 v¹n qu©n ®éi Ph¸p gi¸m thÞ çc

phßng bá phiÕu ë Angiªri. Nh÷ng ng−êi ®i bá phiÕu ®µn bµ còng

nh− ®µn «ng, ®Òu bÞ lôc so¸t kü...”.

MÆc dï nh÷ng çch gian lËn vµ khñng bè trong cuéc bá phiÕu ë

Angiªri (lêi b¸o Ph¸p), h¬n mét triÖu r−ëi ng−êi Angiªri ®· kh«ng

chÞu ghi tªn, kh«ng chÞu bá phiÕu. ThÕ mµ Bé tr−ëng Tuyªn truyÒn

Ph¸p d¸m nãi: “Cuéc bá phiÕu ë Angiªri ®· tiÕn hµnh trong bÇu

kh«ng khÝ vui nh− ngµy tÕt (!)”.

ChÝnh phñ l©m thêi n−íc Céng hßa Angiªri, §¹i héi ®ång Liªn

minh çc d©n téc ArËp vµ Ban bÝ th− çc n−íc B¾c Phi ®· tuyªn bè

tr−íc thÕ giíi: Cuéc “tr−ng cÇu d©n ý” cña §ê G«n ë Angiªri lµ

kh«ng hîp ph¸p vµ kh«ng cã gi¸ trÞ.

128 n¨m nay, n−íc Angiªri bÞ thùc d©n Ph¸p chiÕm lµm

thuéc ®Þa.

Bèn n¨m nay, nh©n d©n Angiªri anh dòng næi lªn kh¸ng chiÕn.

Lóc ®Çu khëi nghÜa, chØ cã h¬n 1.000 chiÕn sÜ du kÝch ®¸nh nhau víi

thùc d©n Ph¸p ë mét ®Þa ph−¬ng nhá. Ngµy nay, Qu©n gi¶i phãng

n−íc ph¸p cã néi chiÕn to 543

Angiªri ®· trë nªn hïng m¹nh víi 15 v¹n ng−êi, ®· giµnh l¹i 2 phÇn

3 ®Êt n−íc, vµ ®· thµnh lËp chÝnh thÓ céng hßa cña m×nh.

Mét d©n téc ®· biÕt ®oµn kÕt chÆt chÏ, næi lªn chèng kÎ thï

c−íp n−íc, ®Ó giµnh l¹i ®éc lËp, tù do cho Tæ quèc, th× hä nhÊt ®Þnh

thµnh c«ng.

Tr−íc ®©y h¬n 40 n¨m, toµn thÕ giíi lµ thÕ giíi cña bän t− b¶n

vµ ®Õ quèc. Håi ®ã, ®Õ quèc Ph¸p ®øng hµng ®Çu, chóng chiÕm

thuéc ®Þa hÇu kh¾p “bèn biÓn, n¨m ch©u”.

Çch m¹ng Nga thµnh c«ng ®· më ®−êng cho phong trµo x·

héi chñ nghÜa vµ gi¶i phãng d©n téc. Tõ ®ã, chñ nghÜa ®Õ quèc

ngµy cµng suy sôp, riªng ®Õ quèc Ph¸p tan vì cµng nhanh. Trong

kho¶ng 17 n¨m nay, nhiÒu n−íc thuéc ®Þa ®· tho¸t khái xiÒng xÝch

thùc d©n Ph¸p vµ trë nªn nh÷ng n−íc ®éc lËp, tù do nh−: ViÖt

Nam, Miªn, Lµo, mét sè tØnh Ên §é, Qu¶ng Ch©u Loan, Li B¨ng,

Xyri, Marèc, Tuynidi, Ghinª, vµ sÏ ®Õn l−ît Angiªri cïng çc thuéc

®Þa kh¸c.

Ngµy nay, ®èi víi vÊn ®Ò Angiªri, thùc d©n Ph¸p chØ cã mét lèi

ra: HoÆc lµ ®µm ph¸n víi ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Angiªri ®Ó

chÊm døt chiÕn tranh; hoÆc lµ chê mét §iÖn Biªn Phñ míi ë

Maghreb1) gi¶i quyÕt. B»ng çch nµy hoÆc çch kh¸c, ch¾c r»ng

nh©n d©n Ph¸p ®Òu hoan nghªnh.

T.L.


ngµy 9-10-1958.

_______________

1) Maghreb lµ tªn chung cña ba n−íc B¾c Phi: Marèc, Angiªri vµ Tuynidi (TG).

544

PH¶I THI §UA CHèNG H¹N, DIÖT S¢U, §Ó N¾M CH¾C Vô MïA TH¾NG LîI

Chèng h¹n - Lóa mïa nµy tèt h¬n mïa tr−íc. §ã lµ mét ®iÒu

®¸ng mõng.

Nh−ng còng nh− mäi n¨m, ®Õn d¹o nµy trêi m−a Ýt. NhiÒu

ruéng cao bÞ c¹n n−íc. Lóa ®ang trç bÞ nghÑn ®ßng, nh− mét sè ®Þa

ph−¬ng ë Hµ §«ng, Thanh Hãa, B¾c Ninh, Hßa B×nh, v.v..

Çn bé çc tØnh vµ huyÖn ®ang tÝch cùc l·nh ®¹o nh©n d©n gi¶i

quyÕt viÖc c¹n n−íc.

ThÕ lµ tèt. Nh−ng nãi chung phong trµo cßn yÕu. CÇn ph¶i cè

g¾ng h¬n n÷a.

DiÖt s©u - ë Th¸i B×nh, KiÕn An, Tuyªn Quang, Th¸i Nguyªn, v.v.

n¬i th× cã s©u cuèn l¸, n¬i th× cã s©u c¾n giÐ.

NhiÒu n¬i ®· tËp trung lùc l−îng ®Ó diÖt s©u. Nh− Th¸i

Nguyªn ®· huy ®éng 680 çn bé, 5.000 häc sinh, 5.500 bé ®éi,

45.700 nh©n d©n ®i diÖt s©u. Th¸i B×nh cã 32.500 çn bé vµ nh©n

d©n tham gia diÖt s©u. Çn bé, bé ®éi vµ nh©n d©n B¾c C¹n ®· diÖt

s©u trong 22.270 buæi, v.v.. Nh÷ng n¬i cè g¾ng nh− vËy, ®· cã

thµnh tÝch kh¸. Nh−ng phong trµo ch−a ®Òu, ch−a kh¾p.

Tr¸i l¹i, mét vµi n¬i n«ng d©n cßn mª tÝn, cho r»ng s©u c¾n l¸

lµ dÊu hiÖu ®−îc mïa!

KhuyÕt ®iÓm nÆng nhÊt cña çn bé vµ nh©n d©n lµ chñ quan.

ThÊy lóa tèt th× Ýt s¨n sãc. §Õn khi thÊy s©u nhiÒu th× l¹i ng¹i khã.

ph¶i thi ®ua chèng h¹n, diÖt s©u, ®Ó n¾m ch¾c... 545

C¸n bé tØnh, huyÖn, x· cÇn ph¶i ra søc ®éng viªn nh©n d©n

tÝch cùc chèng h¹n vµ diÖt s©u triÖt ®Ó vµ kÞp thêi, ®Ó n¾m ch¾c vô

mïa th¾ng lîi.

Chóng ta chÞu khã phÊn ®Êu mét th¸ng, th× sÏ no Êm sung

s−íng suèt n¨m.

TRÇN LùC


ngµy 11-10-1958.

546

§IÖN MõNG NGµY SINH §åNG CHÝ ¡NGVE HèTGIA

KÝnh göi ®ång chÝ ¡ngve Hètgia, BÝ th− thø nhÊt

Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Lao ®éng Anbani,

Tirana

§ång chÝ th©n mÕn,

Nh©n dÞp kû niÖm sinh nhËt n¨m thø 50 cña ®ång chÝ, thay

mÆt Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam, toµn

thÓ ®¶ng viªn §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam, giai cÊp c«ng nh©n, nh©n

d©n ViÖt Nam vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, xin th©n ¸i göi ®ång chÝ

lêi chµo mõng th©n thiÕt vµ kÝnh mÕn.

KÝnh chóc ®ång chÝ lu«n lu«n kháe m¹nh ®Ó ho¹t ®éng cho sù

nghiÖp vÎ vang cña §¶ng Lao ®éng Anbani, cïng víi Trung −¬ng

§¶ng Lao ®éng Anbani l·nh ®¹o nh©n d©n Anbani x©y dùng n−íc

Anbani x· héi chñ nghÜa t−¬i ®Ñp vµ phån vinh vµ ®Êu tranh b¶o

vÖ hßa b×nh ch©u ¢u vµ thÕ giíi.


Hå CHÝ MINH


ngµy 23-10-1958.

547

Ph¸t biÓu t¹i Héi nghÞ phô n÷ lao ®éng tÝch cùc lÇn thø nhÊt cña hµ néi1)

ChÞ em phô n÷ cè g¾ng thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh

tiÕt kiÖm gãp phÇn x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c, ®Êu

tranh giµnh thèng nhÊt Tæ quèc. Phô n÷ c«ng nh©n cÇn tÝch cùc

tham gia qu¶n lý thËt tèt nhµ m¸y, c«ng tr−êng. Phô n÷ n«ng d©n

cÇn h¨ng h¸i tham gia phong trµo ®æi c«ng, hîp t¸c, gÆt tèt vô

mïa, chuÈn bÞ tèt vô chiªm n¨m tíi. Çc tÇng líp phô n÷ ë thµnh

phè cÇn chÊp hµnh tèt çc chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ. ChÞ

em lµm nghÒ bu«n b¸n cÇn gi÷ ®øc tÝnh thËt thµ, ®óng ®¾n, bµi

trõ tÖ “mua rÎ, b¸n ®¾t”, tÖ “mÆc c¶, nãi th¸ch”. ChÞ em phô n÷

ph¶i hÕt søc ch¨m lo b¶o vÖ søc kháe cña con çi, v× thiÕu nhi lµ

t−¬ng lai cña d©n téc.

Nãi ngµy 18-10-1958.


ngµy 19-10-1958.

_______________

1) XuÊt b¶n lÇn thø hai cã tiªu ®Ò: Lêi c¨n dÆn chÞ em phô n÷ Thñ ®« (BT).

548

NãI CHUYÖN VíI ÇN Bé, Bé §éI Vµ NH¢N D¢N TØNH HßA B×NH

B¸c thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ vÒ th¨m ®ång

bµo, çn bé, bé ®éi vµ çc ch¸u.

§ång bµo, çn bé, bé ®éi tØnh nhµ trong kh¸ng chiÕn ®· cã

nhiÒu thµnh tÝch rÊt anh dòng. Tõ hßa b×nh lËp l¹i, ®ång bµo ®· cè

g¾ng s¶n xuÊt, gi÷ trËt tù trÞ an, ®oµn kÕt gi÷a çc d©n téc. Nh−

thÕ lµ rÊt tèt. Trung −¬ng §¶ng, ChÝnh phñ cã lêi ngîi khen ®ång

bµo, çn bé, bé ®éi.

ë ®©y cã bé ®éi vµ ®ång bµo miÒn Nam tËp kÕt. Bé ®éi vµ ®ång

bµo miÒn Nam còng ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt, ra søc gióp ®ì ®ång

bµo ®Þa ph−¬ng. §ång bµo ®Þa ph−¬ng còng cã quan hÖ t×nh c¶m

víi bé ®éi, ®ång bµo miÒn Nam tËp kÕt. Nh− thÕ lµ tèt. Nh−ng

còng cÇn cè g¾ng h¬n n÷a.

B©y giê nãi chuyÖn vÒ lµm ¨n.

§ång bµo tØnh nhµ ngµy nay lµm ruéng ®· biÕt dïng ph©n;

nh−ng nh÷ng n¬i biÕt dïng cßn dïng Ýt qu¸, vµ cßn nhiÒu n¬i ch−a

biÕt dïng. NhiÒu ph©n th× nhiÒu lóa, Ýt ph©n th× Ýt lóa, kh«ng

ph©n lóa rÊt xÊu (...).

Bá nhiÒu ph©n råi ph¶i cã n−íc, ph¶i cµy s©u. Cã cµy s©u ph©n

míi ¨n s©u xuèng ®Êt, rÔ míi ®©m s©u; rÔ cã ®©m s©u, c©y míi cao

míi tèt. §ång bµo trªn nµy cµy rÊt n«ng, chØ kho¶ng 7, 8 ph©n, ë

Trung Quèc ng−êi ta cµy 2 gang.

nãi chuyÖn víi c¸n bé, bé ®éi vµ nh©n d©n... 549

Vô mïa nµy, ®ång bµo cè g¾ng ®−îc 2 tÊn 1; so víi tr−íc thÕ lµ

tiÕn bé, nh−ng tiÕn bé cßn Ýt, ph¶i cè g¾ng h¬n n÷a. Vô chiªm tíi,

trªn tØnh ®Þnh 30 t¹, xuèng huyÖn lªn 34 t¹, cã x· ®Þnh 38 t¹. NÕu

biÕt tæ chøc, tuyªn truyÒn, gi¶i thÝch râ rµng, th× ®ång bµo sÏ cßn

cè g¾ng h¬n n÷a.

Muèn s¶n xuÊt nhiÒu, l¹i ph¶i cã tæ chøc; v× ng−êi cµng nhiÒu

søc cµng m¹nh, lµm c«ng viÖc cµng nhanh, cµng tèt; nÕu Ýt ng−êi,

søc yÕu, lµm kh«ng nhanh kh«ng tèt. VÝ dô: Lµm ruéng th× ph¶i

chèng h¹n, b¾t s©u. Mét gia ®×nh cã ®µo ®−îc m−¬ng kh«ng? Cã

b¾t ®−îc hÕt s©u kh«ng? Kh«ng! Ph¶i cã c¶ x·, c¶ huyÖn, c¶ tØnh

míi chèng ®−îc h¹n, trõ ®−îc s©u. TØnh nhµ cã tiÕn bé lµ ®· tæ

chøc ®−îc 6.800 tæ ®æi c«ng, nh−ng tæ th−êng xuyªn cßn Ýt, míi cã

2.200 tæ. Mçi tæ nghe nãi chØ cã 3, 4 gia ®×nh, tæ nhiÒu nhÊt chØ cã

13 gia ®×nh. Nh− thÕ lµ Ýt qu¸. Muèn kh¬i m−¬ng, 13 gia ®×nh cã

lµm ®−îc kh«ng? Kh«ng! Ph¶i nhiÒu h¬n n÷a. §ång bµo Hßa B×nh

còng ®«ng ng−êi; tr−íc ®©y ch−a tæ chøc l¹i, nay ®· biÕt tæ chøc

l¹i, ®ã lµ tiÕn bé, nh−ng tæ chøc cßn nhá qu¸. Nªn tuyªn truyÒn,

gi¶i thÝch cho ®ång bµo hiÓu râ tæ chøc to cã lîi nh− thÕ nµo, ®Ó

®ång bµo tù nguyÖn tù gi¸c tæ chøc l¹i cho to h¬n.

VÒ s¶n xuÊt, cè g¾ng s¶n xuÊt l−¬ng thùc, tr−íc hÕt lµ thãc;

thÕ lµ ®óng; nh−ng h×nh nh− ®ång bµo ch−a chó ý ®Çy ®ñ hoa mµu

nh− ng«, khoai, s¾n. Hoa mµu còng cÇn lµm tèt.

Muèn lóa tèt, hoa mµu tèt, cÇn nhiÒu ph©n. Ph©n th× cã ph©n

xanh, ph©n ng−êi, ph©n chuång. Ph©n ng−êi, n−íc gi¶i, ph©n

chuång lµ quý nhÊt. Muèn cã nhiÒu ph©n chuång, ph¶i nu«i nhiÒu

tr©u, bß, lîn.

S¶n xuÊt cã nhiÒu mÆt nh− thÕ, muèn chó ý kh¾p mäi mÆt,

ph¶i tæ chøc ®æi c«ng. Tæ chøc ra ph¶i lµm viÖc thËt sù, kh«ng ph¶i

®Ó b¸o c¸o lªn huyÖn, lªn tØnh mµ thËt sù kh«ng ho¹t ®éng.


B©y giê vÒ b×nh d©n häc vô. §ång bµo ®· cè g¾ng vµ cã tiÕn bé

nh−ng cßn ph¶i cè g¾ng h¬n n÷a. HiÖn nay nhiÒu n¬i ®· xãa xong

n¹n mï ch÷ råi; tØnh nhµ vÉn ch−a xãa xong. VËy ®ång bµo cã cè

g¾ng ®−îc kh«ng? Nh÷ng n¬i xãa n¹n mï ch÷ ®Òu ®−îc th−ëng

hu©n ch−¬ng. §ång bµo cã muèn ®−îc th−ëng hu©n ch−¬ng kh«ng?

NÕu cã, th× ph¶i cè g¾ng d¹y vµ häc.

B©y giê nãi ®Õn c«ng tr−êng. Anh em c«ng tr−êng cã nhiÒu cè

g¾ng, ®· tiÕt kiÖm mçi c©y sè 3 triÖu ®ång. §ã lµ tèt. Nh−ng mét

mÆt, çn bé kü thuËt tÝnh kh«ng s¸t, tÝnh theo çch b¶o thñ, quan

liªu; kh«ng thÊy r»ng c«ng nh©n, n«ng d©n hä hiÓu, hä ra søc lµm

th× tèn Ýt tiÒn nh−ng ®−îc nhiÒu c«ng viÖc. Cho nªn, chóng ta cã

thÓ dïng Ýt tiÒn, Ýt thêi giê mµ lµm ®−îc nhiÒu c«ng viÖc nÕu chóng

ta biÕt dùa vµo c«ng nh©n, n«ng d©n.

B©y giê nãi vÒ çn bé. Çn bé trong còng nh− ngoµi §¶ng tr−íc

khi nhËn nhiÖm vô ®Òu høa hÕt lßng hy sinh v× §¶ng v× çch

m¹ng. HÕt lßng lµ chç nµo nh©n d©n cÇn th× m×nh ®i chç Êy. NÕu

cã ng−êi muèn vÒ xu«i, ®æi c«ng viÖc, xin vÒ s¶n xuÊt, thÕ cã ph¶i

lµ hÕt lßng hÕt søc kh«ng? ThÕ lµ tù dèi m×nh, lµ dèi §¶ng, dèi

nh©n d©n. §· lµ ng−êi çn bé th× kh«ng ai muèn dèi nh− thÕ. V×

thÕ ph¶i yªn t©m c«ng t¸c. VÝ dô: ë rÎo cao, c«ng t¸c khã kh¨n

nh−ng chç Êy ®ång bµo, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®ang cÇn m×nh, m×nh

ph¶i lµm. ThÕ míi xøng ®¸ng lµ ng−êi çn bé.

VÒ kû luËt lao ®éng, B¸c nãi vÒ hiÖn t−îng ®i muén vÒ sím.

C¬m m×nh ¨n, ¸o m×nh mÆc lµ cña ai? Lµ cña nh©n d©n tr¶ l−¬ng

cho m×nh ®Ó m×nh lµm mçi ngµy 8 tiÕng. Nh−ng ®i muén, vÒ sím,

lµ ¨n bít cña nh©n d©n. Nh− thÕ cã xøng ®¸ng lµ ng−êi çn bé

kh«ng? Ngµy nay nh©n d©n ngµy cµng tiÕn bé. Ng−êi çn bé gióp

®ì h−íng dÉn, l·nh ®¹o nh©n d©n mµ kh«ng tiÕn bé th× sÏ l¹c hËu.

V× vËy, çn bé ph¶i häc tËp chÝnh trÞ, nghiÖp vô.

B©y giê, B¸c nãi ®Õn khuyÕt ®iÓm:

nãi chuyÖn víi çn bé, bé ®éi vµ nh©n d©n... 551

1. Çn bé, ®ång bµo cã mét sè sî khã kh¨n, kh«ng muèn c¶i

tiÕn çch lµm viÖc, kh«ng muèn c¶i tiÕn kü thuËt. Çi ®ã lµ do b¶o

thñ, do ng¹i khã, v× ®êi «ng ®êi cha lµm thÕ nµo th× nay cø lµm nh−

thÕ. Ph¶i dÇn dÇn söa ch÷a khuyÕt ®iÓm ®ã míi s¶n xuÊt tèt ®−îc.

2. §ång bµo tØnh nhµ tr−íc ®©y 13, 14 n¨m còng nh− ®ång bµo

c¶ n−íc lµ n« lÖ cho Ph¸p. Nay cã çch m¹ng, cã kh¸ng chiÕn ®uæi

®−îc chóng nã nªn kh«ng ph¶i lµm n« lÖ n÷a. B©y giê kh¸c tr−íc

råi, cho nªn çch lµm viÖc còng ph¶i kh¸c. Tr−íc ®©y, mçi ngµy

lµm viÖc rÊt Ýt, thêi giê nghØ th× nhiÒu. B©y giê ph¶i lµm nhiÒu

h¬n. Lµm nhiÒu thêi giê th× ®−îc nhiÒu c«ng viÖc h¬n. VÝ dô cuèc 4

tiÕng trång ®−îc 4 th−íc ng« th× cuèc 8 tiÕng trång ®−îc 8 th−íc. V×

vËy, muèn ®ñ ¨n ®ñ mÆc, muèn tØnh nhµ giµu m¹nh, ph¶i thªm

thêi giê lµm viÖc.

3. §ång bµo nÊu r−îu vµ uèng r−îu nhiÒu qu¸. L©u l©u uèng

mét chót th× kh«ng sao, nh−ng uèng nhiÒu th× kh«ng tèt v×:

- R−îu nÊu b»ng g¹o nªn tèn g¹o.

- Uèng nhiÒu ¶nh h−ëng ®Õn søc kháe.

§ång bµo cÇn gióp nhau söa ch÷a khuyÕt ®iÓm ®ã.

4. §ång bµo cßn tôc lÖ ma chay, c−íi hái ¨n uèng lu bï. M×nh

¨n vµi b÷a nh−ng nhµ cã con c−íi hái, cã ng−êi chÕt th× m¾c nî

ph¶i ®i vay. Ph¶i b¸n tr©u b¸n ruéng. ThÕ lµ xa xØ. Kh«ng tèt.

NhiÖm vô toµn §¶ng toµn d©n hiÖn nay lµ x©y dùng miÒn B¾c

tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, ®ång thêi ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc

nhµ. Muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi, ph¶i ra søc t¨ng gia s¶n

xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm. Muèn t¨ng gia s¶n xuÊt ph¶i tæ chøc

®æi c«ng, hîp t¸c x·, t¨ng thªm thêi giê lµm viÖc. Nh−ng nÕu t¨ng

gia ®−îc bao nhiªu l·ng phÝ bÊy nhiªu th× t¨ng gia kh«ng kÕt qu¶.

V× vËy, t¨ng gia ph¶i ®i ®«i víi tiÕt kiÖm. T¨ng gia ®−îc nhiÒu, tiÕt

kiÖm ®−îc nhiÒu, ®êi sèng miÒn B¾c ®−îc n©ng cao, nh− thÕ lµ

miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Çi ®ã l¹i khuyÕn khÝch


®ång bµo miÒn Nam ®Êu tranh m¹nh víi Mü - DiÖm. Nh− thÕ th×

n−íc nhµ nhÊt ®Þnh mau thèng nhÊt.

Muèn lµm ®−îc nh− thÕ, ®ång bµo, çn bé, bé ®éi, ®¶ng viªn,

®oµn viªn thanh niªn lao ®éng ph¶i lµm g−¬ng mÉu trong mäi viÖc:

Trong s¶n xuÊt, trong häc tËp, trong c¶i tiÕn kü thuËt. §ång thêi

B¸c nh¾c thªm ®ång bµo, çn bé cÇn chó ý gióp ®ì ®ång bµo rÎo cao,

v× ë ®Êy lµm ¨n khã nhäc h¬n, v¨n hãa còng ph¸t triÓn chËm h¬n.

Nãi tãm l¹i, ®ång bµo, çn bé, bé ®éi cã tiÕn bé nh−ng ph¶i cè

g¾ng tiÕn h¬n n÷a, kh«ng nªn cho thÕ lµ ®ñ, råi tù m·n. Nh−ng

còng cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm nh− B¸c nãi, cÇn ph¶i söa ch÷a.

NhiÖm vô cña ®ång bµo, çn bé, bé ®éi hiÖn nay lµ:

- §oµn kÕt h¬n n÷a gi÷a çc d©n téc, gi÷a qu©n d©n, gi÷a

l−¬ng vµ gi¸o.

- Cè g¾ng thi ®ua s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm.

- Nªn tæ chøc tèt h¬n n÷a tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x· v× cã nh−

thÕ t¨ng gia s¶n xuÊt míi cã nhiÒu kÕt qu¶.

- Ph¶i c¶nh gi¸c v× ta x©y dùng miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x·

héi, bän Mü - DiÖm sÏ t×m çch ph¸ ho¹i.

NÕu ®ång bµo, çn bé, bé ®éi cè g¾ng ph¸t triÓn −u ®iÓm, söa

ch÷a khuyÕt ®iÓm, cµng ngµy cµng tiÕn bé, nh− thÕ lµ trùc tiÕp

tham gia mét çch thiÕt thùc x©y dùng miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa

x· héi, thiÕt thùc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ, ®−a n−íc ViÖt

Nam ®Õn hßa b×nh, ®éc lËp, thèng nhÊt, d©n chñ vµ phó c−êng.

Çc c«, çc chó cã lµm ®−îc thÕ kh«ng?

Cuèi cïng, B¸c hái th¨m çn bé, bé ®éi vµ ®ång bµo ë nhµ vµ

çc c«, çc chó nhí nãi l¹i nh÷ng lêi cña B¸c cho ®ång bµo cïng râ.

Nãi ngµy 19-10-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.116-120.

553

Bµi nãi T¹I §¹I HéI S¶N XUÊT §¤NG - XU¢N TØNH TH¸I B×NH

B¸c thay mÆt ChÝnh phñ, Trung −¬ng §¶ng vÒ th¨m ®ång bµo,

çn bé, çc cô vµ çc ch¸u tØnh nhµ.

Trong kh¸ng chiÕn, ®ång bµo, bé ®éi vµ çn bé Th¸i B×nh ®·

anh dòng ®¸nh giÆc. Hßa b×nh lËp l¹i, ®· cè g¾ng vµ cã thµnh tÝch

trong c«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n hãa. Nh− vÒ

b×nh d©n häc vô, thÞ x· Th¸i B×nh vµ 17 x· 4 huyÖn ®· thanh to¸n

n¹n mï ch÷ nh−ng míi lµm xong vÒ c¨n b¶n, cßn ph¶i cè g¾ng

n÷a. Phong trµo vÖ sinh phßng bÖnh còng kh¸, cÇn chó ý ®¶m b¶o søc kháe cho d©n, cã kháe m¹nh míi s¶n xuÊt tèt. VÒ s¶n xuÊt, do

cè g¾ng cña ®ång bµo vµ çn bé, vô mïa n¨m nay tèt h¬n n¨m

ngo¸i. Tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x· cã ph¸t triÓn, çn bé th× tham gia

lao ®éng s¶n xuÊt vµ l·nh ®¹o s¸t h¬n, l¹i cã s¸ng kiÕn nh− “s¹ch

lµng tèt ruéng”, nh− thÕ lµ tèt. Nh−ng chí chñ quan, ph¶i th−êng

xuyªn kiÓm tra ruéng lóa, chó ý diÖt chuét trõ s©u, phßng b·o.

Ph¶i chuÈn bÞ gÆt nhanh, gÆt tèt, gÆt kü chí ®Ó thãc lóa r¬i v·i.

(...).

Trªn lµ nh÷ng −u ®iÓm, cßn nh÷ng khuyÕt ®iÓm sau ®©y cÇn

söa ch÷a: - L·nh ®¹o thiÕu liªn tôc, thiÕu toµn diÖn, lóc ®Çu kÐm tÝch

cùc, kh«ng kÞp thêi tæng kÕt vµ phæ biÕn kinh nghiÖm.

- Cã mét sè ®ång bµo, çn bé cßn b¶o thñ, sî khã, cßn mét sè

ruéng cÊy chay, muèn nhiÒu thãc l¹i cÊy chay th× kh«ng ¨n thua.


- Tæ ®æi c«ng ph¸t triÓn nhiÒu nh−ng chÊt l−îng kÐm, viÖc

®µo s«ng chèng h¹n cßn û l¹i chê trêi, muèn ChÝnh phñ gióp míi

chÞu lµm.

- ThÊy vô mïa tèt, mét sè ®ång bµo chñ quan, cã thõa th× ¨n

tiªu kh«ng tiÕt kiÖm.

Vô §«ng - Xu©n nµy ph¶i thi ®ua lµm tèt h¬n vô mïa, chó

träng lóa nh−ng ph¶i chó ý lµm tèt hoa mµu, c©y c«ng nghiÖp vµ

ch¨n nu«i.

B©y giê chóng ta ra søc lµm sao vô chiªm nµy kh¸ h¬n vô

mïa, vô mïa sau kh¸ h¬n vô chiªm. §Ó n¾m ch¾c vô §«ng - Xu©n

th¾ng lîi, cÇn chó ý 7 ®iÓm:

1. Ra søc gi÷ n−íc cho ruéng.

2. Chän gièng tèt.

3. Cµy s©u, bõa kü.

4. Bãn ph©n nhiÒu (TØnh nhµ cã tiÕn bé, tr−íc bãn ph©n Ýt, nay

®· bãn nhiÒu: 125 g¸nh mét mÉu ta, nh−ng ch−a nhiÒu, nh− thÕ lµ

cßn Ýt...).

5. CÊy dµy.

6. C¶i tiÕn kü thuËt.

7. Ra søc chèng thiªn tai nh− h¹n h¸n, s©u chuét.

§Ó lµm tèt nh÷ng viÖc ®ã cÇn ph¶i thùc hiÖn 6 ®iÓm:

1. Cñng cè thËt tèt çc tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·. Ph¸t triÓn

®Õn ®©u cñng cè tèt ®Õn ®Êy. X©y dùng tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·

còng nh− bÖn çi d©y thõng, thõng cµng nhiÒu sîi ch¾p l¹i cµng

m¹nh, cµng bÒn, cµng tèt, kÐo g× còng næi. HiÖn nay Th¸i B×nh cã

tæ cã 5 hé, cã tæ 15 hé, nh− vËy cßn nhá.

X©y dùng tæ ®æi c«ng ph¶i theo nguyªn t¾c tù nguyÖn tù gi¸c

kh«ng gß Ðp. Çc tæ nhá tho¶ thuËn víi nhau hîp thµnh tæ võa, tæ

võa còng theo nguyªn t¾c tù nguyÖn hîp l¹i thµnh tæ lín, tiÕn dÇn

lªn hîp t¸c x·.

bµi nãi t¹i ®¹i héi s¶n xuÊt ®«ng - xu©n... 555

2. Çn bé çc ngµnh cña ChÝnh phñ vµ §¶ng (tuyªn truyÒn,

v¨n hãa, gi¸o dôc, mËu dÞch, ng©n hµng, v.v.) ®Òu ph¶i lµm trßn

nhiÖm vô phôc vô n«ng nghiÖp, muèn phôc vô tèt ph¶i ®i s¸t

xuèng n«ng th«n.

3. Ph¶i ®¸nh th«ng t− t−ëng vµ ®éng viªn s¸ng kiÕn vµ lùc

l−îng cña toµn §¶ng, toµn d©n. Mäi ng−êi ph¶i quyÕt t©m lµm cho

®−îc vµ tin t−ëng lµm nhÊt ®Þnh ®−îc.

4. Çn bé l·nh ®¹o ph¶i n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ

ChÝnh phñ, ph¶i ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, ph¶i biÕn quyÕt

t©m cña §¶ng vµ ChÝnh phñ thµnh quyÕt t©m cña toµn d©n. Mäi

ng−êi ph¶i cã quyÕt t©m lµm cho ®−îc vµ tin t−ëng lµm nhÊt ®Þnh

®−îc, quyÕt t©m vÝ nh− nhùa trong c©y, nÕu nhùa ®i tõ trong c©y

ra cµnh c©y th× c©y xanh tèt, cµnh c©y nµo kh«ng cã nhùa sÏ bÞ kh«

hÐo, kh«ng cã l¸, cã qu¶. Çn bé cÇn lµm ruéng thÝ nghiÖm, cã rót

kinh nghiÖm míi thÊy çi tèt çi xÊu; çi tèt ®ång bµo sÏ lµm theo.

Çn bé tØnh huyÖn cÇn s¾p xÕp cã thêi giê tham gia s¶n xuÊt víi

®ång bµo, ph¶i ®i s©u ®i s¸t thùc tÕ, tr¸nh quan liªu tù m·n.

5. TÊt c¶ ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng, anh em

bé ®éi phôc viªn, chiÕn sÜ lao ®éng, çn bé trong §¶ng vµ ngoµi

§¶ng ph¶i lµm g−¬ng mÉu, lµm ®Çu tµu. Çc cô phô l·o th× ra søc

®«n ®èc con ch¸u thi ®ua.

6. Toµn §¶ng, toµn d©n ®oµn kÕt chÆt chÏ thµnh mét khèi ra

søc thi ®ua.

Trong kh¸ng chiÕn, nhiÖm vô cña toµn §¶ng, toµn d©n lµ ®¸nh

giÆc thùc d©n, nhê cã ®oµn kÕt nhÊt trÝ chóng ta ®· th¾ng. HiÖn

nay nhiÖm vô toµn §¶ng, toµn d©n lµ t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh

tiÕt kiÖm, hai çi ®ã ph¶i ®i ®«i, nÕu kh«ng th× lµm ®−îc chõng nµo

xµi hÕt chõng Êy. §ång bµo Th¸i B×nh t¨ng gia th× kh¸ nh−ng cßn

tiÕt kiÖm th× ph¶i ®¸nh dÊu hái. §ång bµo ®· tiÕt kiÖm ch−a? Ph¶i

tiÕt kiÖm nhiÒu çi nhá thµnh çi to, nh− thÕ lµ trùc tiÕp gãp phÇn


x©y dùng miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, lµm c¬ së v÷ng

m¹nh cho sù nghiÖp ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ.

Th¸i B×nh cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi, ng−êi ®«ng, ®Êt tèt,

n−íc cã s½n, ®ång bµo vµ çn bé ph¶i cè g¾ng lµm cho tØnh nhµ

thµnh mét tØnh g−¬ng mÉu trong miÒn B¾c, cã lµm ®−îc kh«ng?

TÊt c¶ ®¶ng viªn, ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng ph¶i vµo tæ

®æi c«ng, hîp t¸c x·, nay cßn trªn 6.000 ®¶ng viªn ch−a vµo, nh−

vËy lµ ch−a lµm trßn nhiÖm vô.

B¸c tin ®ång bµo, çn bé cã thÓ lµm ®−îc nh÷ng ®iÒu høa víi B¸c.

Trong vô mïa nµy vµ vô chiªm tíi, ®¬n vÞ nµo kh¸ nhÊt huyÖn,

huyÖn nµo kh¸ nhÊt tØnh, sÏ cã gi¶i th−ëng.

B¸c göi lêi th¨m ®ång bµo vµ çn bé çc ®Þa ph−¬ng.

Nãi ngµy 26-10-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.121-124.

557

NãI CHUYÖN T¹I HéI NGHÞ ÇN Bé V¡N HO¸

H«m nay, çc c« çc chó khai héi sau khi ®i c«ng t¸c lao ®éng

vÒ, B¸c thay mÆt cho Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ ®Õn hái

th¨m çc c« çc chó. Nãi r»ng çc c« çc chó th× còng qu¸ ®¸ng bëi

v× h×nh nh− v¨n hãa cña çc c« çc chó cßn ®ang träng nam khinh

n÷ ®Êy. ChØ cã mét hai c« th«i, thÕ lµ v¨n hãa míi cã mét nöa. §©y

lµ tÊt c¶ çc chó ®i lao ®éng vµ c«ng t¸c vÒ ph¶i kh«ng? Ai ®i råi

gi¬ tay cho xem. Kh«ng cã g× thiÕt thùc b»ng xem bµn tay. Kinh

nghiÖm lµm n¨m h«m th× cã chai...

B©y giê B¸c cã mÊy ý kiÕn. Nãi vÒ v¨n hãa th× çn bé cã cè

g¾ng, mµ v¨n hãa nãi chung th× cã thµnh tÝch, ®Êy lµ ®iÒu ®¸ng

khen, nh−ng khuyÕt ®iÓm còng cßn kh¸ nhiÒu. LÊy mét thÝ dô

th«i: Nãi lµ kh«i phôc vèn cò, th× nªn kh«i phôc çi g× tèt, cßn çi

g× kh«ng tèt th× ph¶i lo¹i dÇn ra. Xem ra, th× n¨m nay t−¬ng ®èi

kh¸, cßn nh− n¨m ngo¸i, khi kh«i phôc vèn cò th× kh«i phôc c¶

®ång bãng, r−íc x¸ch thÇn th¸nh. V× kh«i phôc nh− thÕ nªn ë n«ng

th«n, nhiÒu n¬i quªn c¶ s¶n xuÊt, cø trèng mâ b× bâm, ca h¸t lu bï.

Cã nh÷ng x· gãp ®Õn mÊy triÖu ®ång ®i mua ¸o, mua mò, mua hia.

Nh− thÕ nãi lµ kh«i phôc vèn cò cã ®óng hay kh«ng? Çi g× tèt th×

ta nªn kh«i phôc vµ ph¸t triÓn, cßn çi g× xÊu, th× ta ph¶i bá ®i.

Sau ®©y B¸c nªu mÊy ý kiÕn ®Ó gióp çc c« çc chó th¶o luËn.

HiÖn nay, nhiÖm vô cña toµn §¶ng toµn d©n ta lµ g×? Lµ x©y dùng


miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi ®Ó lµm c¬ së v÷ng ch¾c cho

viÖc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. Muèn ®Êu tranh thèng nhÊt

n−íc nhµ th¾ng lîi th× nhÊt ®Þnh ph¶i x©y dùng miÒn B¾c tiÕn lªn

chñ nghÜa x· héi...

Çn bé v¨n hãa b©y giê ®· b¾t ®Çu ®i tham gia lao ®éng vµ

phôc vô s¶n xuÊt, nh− thÕ lµ tèt. §ã lµ mét chuyÓn h−íng tèt

nh−ng míi lµ b−íc ®Çu. Nh− vËy lµ ®¸ng khen, mµ ®Æc biÖt ®¸ng

khen lµ nh÷ng çn bé ®· ®i ®Õn nh÷ng miÒn nói. Ph¶i thÊy r»ng

nãi chung v¨n hãa cña ta cßn loanh quanh trong thµnh phè, chç dÔ

¨n, chø ch−a ®Õn chç ®ång bµo MÌo, ®ång bµo M¸n. ë rÎo cao ®i tõ

nhµ nµy qua nhµ kh¸c, xãm nµy qua xãm kh¸c nhiÒu khi còng ®Õn

5 c©y sè, ph¶i trÌo mÊy lÇn nói, xuèng mÊy lÇn ®Ìo, léi qua mÊy

lÇn suèi. Çc ®ång chÝ çn bé ®· ®i ®−îc nh− vËy ph¶i cã kiªn t©m.

B−íc ®Çu nh− thÕ, nãi chung lµ tèt. Nh−ng çc c« çc chó ph¶i

kiªn tr× vµ ph¸t triÓn nh÷ng cè g¾ng Êy h¬n n÷a.

§iÓm thø hai B¸c muèn nãi lµ çn bé v¨n hãa nãi riªng còng

nh− tÊt c¶ çc çn bé ta nãi chung ph¶i rÌn luyÖn t− t−ëng, chÝnh

trÞ, ý chÝ phÊn ®Êu vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm. ThÝ dô ®i lªn vïng

®ång bµo MÌo, ®ång bµo M¸n, th× tr−íc hÕt ph¶i cã tinh thÇn, cã

lËp tr−êng chÝnh trÞ. §ång thêi çc c« çc chó ph¶i lo häc tËp nghÖ

thuËt, nghiÖp vô, v¨n hãa vµ kü thuËt thªm. Chóng ta còng cÇn

nhËn thÊy r»ng b©y giê n−íc ta so víi çc n−íc anh em, nh− so víi

TriÒu Tiªn ch¼ng h¹n, th× v¨n hãa kü thuËt cña TriÒu Tiªn cßn

h¬n ta. C¶ vÒ mÆt chÝnh trÞ, t− t−ëng, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm còng

nh− vÒ çc mÆt nghiÖp vô, nghÖ thuËt, kü thuËt, v¨n hãa chóng ta

vÉn cßn thÊp. Cho nªn mäi ng−êi cÇn ph¶i ra søc häc tËp thªm.

Nãi nh− tiÕng Trung Quèc th× gäi lµ “tr−íc hång sau chuyªn”, mµ

“hång” th× ph¶i ®Õn n¬i vµ “chuyªn” th× ph¶i ®Õn chèn.

Mét vÊn ®Ò n÷a ph¶i ®Æt râ lµ v¨n hãa phôc vô ai? Cè nhiªn

chóng ta ph¶i nãi lµ phôc vô c«ng n«ng binh, tøc lµ phôc vô ®¹i ®a

nãi chuyÖn t¹i héi nghÞ çn bé v¨n hãa 559

sè nh©n d©n. Vµi n¨m vÒ tr−íc, ®iÒu ®ã ch−a hiÓu ®−îc døt kho¸t,

cã ph¶i kh«ng? Çc ®ång chÝ lµm c«ng t¸c v¨n hãa cÇn nãi døt

kho¸t nh− thÕ, kh«ng thÓ nãi nghÖ thuËt vÞ nghÖ thuËt, mµ cÇn nãi

râ v¨n hãa phôc vô c«ng n«ng binh. Mét vÊn ®Ò thø hai lµ quÇn

chóng víi s¸ng t¸c. QuÇn chóng cã biÕt s¸ng t¸c kh«ng? Cã s¸ng

t¸c ®−îc kh«ng? VÊn ®Ò Êy còng ph¶i døt kho¸t. QuÇn chóng lµ

nh÷ng ng−êi s¸ng t¹o, c«ng n«ng lµ nh÷ng ng−êi s¸ng t¹o. Nh−ng,

quÇn chóng kh«ng ph¶i chØ s¸ng t¹o ra nh÷ng cña c¶i vËt chÊt cho

x· héi. QuÇn chóng cßn lµ ng−êi s¸ng t¸c n÷a. Ch¾c çc c« çc chó

còng biÕt lµ nh÷ng c©u tôc ng÷ cña ta do ai lµm ra. §ã lµ do quÇn

chóng lµm ra. Nh÷ng c©u tôc ng÷, nh÷ng c©u vÌ, ca dao rÊt hay lµ

nh÷ng s¸ng t¸c cña quÇn chóng. Çc s¸ng t¸c Êy rÊt hay mµ l¹i

ng¾n, chø kh«ng “tr−êng thiªn ®¹i h¶i”, d©y cµ ra d©y muèng. Çc

çn bé v¨n hãa cÇn ph¶i gióp nh÷ng s¸ng t¸c cña quÇn chóng.

Nh÷ng s¸ng t¸c Êy lµ nh÷ng hßn ngäc quý. Muèn lµm nh− thÕ th×

cè nhiªn lµ ph¶i cã chÝnh trÞ, cã kü thuËt, th× míi mµi cho viªn

ngäc Êy thµnh tèt, khÐo vµ ®Ñp.

Mét vÊn ®Ò n÷a lµ phæ biÕn hay lµ ®Ò cao? §©y còng lµ nªu ý

kiÕn ç nh©n cña B¸c th«i, nªu ra ®Ó çc c« çc chó th¶o luËn. §Ò

cao lµ thÕ nµo? §Ò cao lµ n©ng cao lªn. Nh−ng muèn n©ng cao lªn

th× ph¶i ë ®©u mµ n©ng lªn, nÕu ë gi÷a “kho¶ng kh«ng” mµ n©ng

th× còng kh«ng cao mµ còng kh«ng thÊp. ThÕ lµ nãi: Tr−íc ph¶i

phæ biÕn, nghÜa lµ tr−íc hÕt ph¶i cã çi nÒn, råi tõ çi phæ biÕn Êy,

çi nÒn Êy mµ n©ng cao lªn. VÝ dô: NhiÒu n¬i b©y giê b×nh d©n häc

vô ph¸t triÓn kh¸, cã nhiÒu x·, nhiÒu huyÖn, thÞ x· ®· xãa xong

n¹n mï ch÷. §Êy lµ phæ biÕn råi. Nh−ng b©y giê ph¶i n©ng lªn cao

mét bËc n÷a. Xãa xong n¹n mï ch÷ råi ph¶i sao n÷a, chø kh«ng

ph¶i xãa xong n¹n mï ch÷ råi th× th«i. C«ng t¸c v¨n hãa, nghÖ

thuËt còng ph¶i nh− vËy. Tãm l¹i ph¶i cã çi nÒn ®·, råi tõ çi nÒn

Êy míi biÕt lµ n©ng cao ®Õn chõng nµo, chç nµo nªn n©ng cao. §Êy

lµ viÖc phæ biÕn vµ n©ng cao...


C¬ quan trong Bé V¨n hãa, çc c¬ quan çc ngµnh, çc ty v¨n

hãa th× cÇn xuèng n«ng th«n, vµo nhµ m¸y, vµo bé ®éi nhiÒu h¬n

n÷a, mµ ®i vµo nh− thÕ th× ph¶i cïng lµm, cïng ¨n, cïng ë víi

nh©n d©n. Chø nÕu ®i xuèng n«ng th«n mµ l¹i lao ®éng phÊt ph¬,

råi ¨n riªng, ë riªng th× c¶m th«ng sao ®−îc, gÇn gòi sao ®−îc víi

c«ng n«ng, víi bé ®éi. Muèn thËt sù gÇn gòi quÇn chóng th× ph¶i

cïng ¨n, cïng ë, cïng lµm, míi biÕt sinh ho¹t cña quÇn chóng nh−

thÕ nµo, míi biÕt khã kh¨n, biÕt chÝ khÝ cña quÇn chóng nh− thÕ

nµo, míi biÕt nguyÖn väng cña quÇn chóng nh− thÕ nµo...

Chóc cho Héi nghÞ nµy ra ®−îc nh÷ng nghÞ quyÕt thiÕt thùc.

Vµ chóc Héi nghÞ thµnh c«ng.

Nãi ngµy 30-10-1958.


Hµ Néi, 1960, t.V, tr.125-127.

561

NhÊt n−íc, nh× ph©n

Vô mïa nµy tèt, ®ã lµ mét ®iÒu ®¸ng mõng. Chóng ta ph¶i

chuÈn bÞ gÆt cho nhanh, cho tèt.

Nh©n ®µ phÊn khëi míi, çc n¬i ®ång bµo vµ çn bé th¸ch

nhau thi ®ua lµm vô chiªm th¾ng lîi. Nh− thÕ lµ rÊt tèt.

Chóng ta quyÕt t©m, th× nhÊt ®Þnh lµm ®−îc vô chiªm cßn

th¾ng lîi h¬n vô mïa nµy.

Nh−ng ngay tõ b©y giê, ®ång bµo vµ çn bé ph¶i ®Æt c©u hái:

®Ó ®¶m b¶o vô chiªm th¾ng lîi, chóng ta ph¶i quyÕt t©m lµm viÖc

g× tr−íc?

Tôc ng÷ ta ®· tr¶ lêi c©u hái ®ã: NhÊt n−íc, nh× ph©n.

VËy chóng ta ph¶i tÝch tr÷ ph©n cho ®ñ, cho nhiÒu, cµng nhiÒu

cµng tèt.

Nh−ng viÖc cÇn kÝp nhÊt, quan träng nhÊt, lµ ngay tõ b©y giê,

®ång bµo vµ çn bé ph¶i t×m ®ñ mäi çch, lµm ®ñ mäi çch ®Ó gi÷

n−íc cho vô chiªm.

Gi÷ lÊy n−íc, ®ã lµ c«ng viÖc quan träng nhÊt mµ chóng ta

ph¶i lµm ngay tõ b©y giê.

Gi÷ ®−îc n−íc, ®ã lµ ®iÒu kiÖn cÇn kÝp nhÊt ®Ó n¾m ch¾c vô

chiªm th¾ng lîi.

Muèn gi÷ n−íc th× ph¶i cñng cè tèt çc tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c

x· n«ng nghiÖp; cÇn ph¶i dùa vµo lùc l−îng vµ s¸ng kiÕn cña nh©n


d©n ®Ó ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiÓu thñy lîi; ®¶ng viªn, ®oµn viªn

thanh niªn vµ c¸n bé ph¶i xung phong, g−¬ng mÉu.

T.L.


ngµy 2-11-1958.

563

CHóC MõNG NGµY Kû NIÖM ÇCH M¹NG TH¸NG M¦êI VÜ §¹I

D−íi sù chØ huy cña nh÷ng ng−êi b«nsªvÝch, nh÷ng qu¶ ®¹i

b¸c tõ tµu chiÕn “R¹ng ®«ng” b¾n Çm Çm vµo Cung ®iÖn Mïa §«ng

cña Nga hoµng, ®· b¸o hiÖu mét cuéc biÕn ®æi long trêi lë ®Êt. Nã

b¸o Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i. Nã b¸o lÇn ®Çu tiªn trong lÞch

sö mét chÝnh quyÒn v« s¶n ®· ra ®êi. Nã b¸o chÕ ®é phong kiÕn t−

b¶n vµ ®Õ quèc ®· bÞ tiªu diÖt trªn mét phÇn s¸u qu¶ ®Êt. Nã b¸o

x· héi míi cña loµi ng−êi tõ nay sÏ thay thÕ dÇn cho x· héi cò.

Ngay h«m Çch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng (26-10 lÞch Nga

cò, tøc lµ 8-11 d−¬ng lÞch)1), Lªnin ®· v¹ch ra nh÷ng chÝnh s¸ch

çch m¹ng, nh−:

- ChÝnh s¸ch hßa b×nh.

- Çc xÝ nghiÖp vÒ tay giai cÊp c«ng nh©n.

- Ruéng ®Êt vÒ tay n«ng d©n lao ®éng.

Nhê vËy mµ n«ng d©n Nga ®· ®−îc chia 155 triÖu mÉu t©y

ruéng ®Êt, ®−îc xãa bá nh÷ng mãn nî m¾c cña ®Þa chñ, vµ mçi

n¨m khái ph¶i nép t« cho ®Þa chñ h¬n 700 triÖu ®ång róp vµng.

_______________

1) §¹i héi II çc X«viÕt khai m¹c vµo ®ªm 25-10-1917 vµ tuyªn bè toµn bé

chÝnh quyÒn ®· vÒ tay çc X«viÕt. §ªm 26, §¹i héi ®· th«ng qua çc s¾c lÖnh nh−

S¾c lÖnh vÒ hßa b×nh, S¾c lÖnh vÒ ruéng ®Êt, v.v.. (BT).


LÇn ®Çu tiªn, trªn 1 phÇn 6 qu¶ ®Êt, gÇn 200 triÖu nh©n d©n

®· xãa bá chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi.

NH÷NG KHã KH¡N LíN

Víi ©m m−u lËt ®æ chÝnh quyÒn X«viÕt non trÎ, bän ph¶n ®éng

trong n−íc vµ bän ®Õ quèc bªn ngoµi th«ng ®ång víi nhau. Qu©n

®éi 14 n−íc ®Õ quèc do Mü, Anh, Ph¸p, NhËt B¶n dÉn ®Çu bèn

phÝa ®¸nh vµo. Chóng gióp bän ph¶n ®éng Nga lËp chÝnh phñ bï

nh×n hÇu kh¾p trong n−íc 3 phÇn 4 ®Êt ®ai bÞ chóng chiÕm cø.

Chóng chiÕm hÕt nh÷ng vïng c«ng nghiÖp s¶n xuÊt 100% dÇu löa,

90% than ®¸, 85% quÆng s¾t, 75% quÆng thÐp.

Thªm vµo nh©n häa ®ã, l¹i cã thiªn tai. Vô hÌ 1918 vµ mÊy vô

sau liªn tiÕp mÊt mïa. H¬n 33 triÖu ng−êi bÞ ®ãi nÆng. C«ng nh©n

vµ nh©n d©n thµnh phè mçi ng−êi mçi ngµy chØ ®−îc mét miÕng

b¸nh m× 50 gam...

Do ®ãi kÐm mµ bÖnh dÞch lan réng ë nhiÒu n¬i.

Bän ph¶n ®éng vµ giÆc ®Õ quèc ®· tµn ph¸ tµi s¶n cña Liªn X«

trÞ gi¸ h¬n 39 tØ ®ång róp vµng (riªng ®−êng xe löa ®· bÞ ph¸ h¬n

b¶y v¹n c©y sè). V× vËy sau ba n¨m c¸ch m¹ng thµnh c«ng, nÒn

kinh tÕ vÉn cßn kiÖt quÖ. So víi n¨m 1913 (lµ n¨m tr−íc chiÕn

tranh):

NghÒ luyÖn kim chØ b»ng 2%.

S¶n l−îng c¸c c«ng nghiÖp kh¸c 10%.

S¶n l−îng n«ng nghiÖp 65%.

NghÒ dÇu löa vµ b«ng sîi hoµn toµn bÞ h− háng.

GÇn mét triÖu ng−êi bÞ thÊt nghiÖp.

N¨m 1921 míi dÑp tan bän ph¶n ®éng, n¨m 1922 th× ®uæi s¹ch

qu©n ®éi ®Õ quèc x©m l¨ng.

chóc mõng ngµy kû niÖm çch m¹ng th¸ng m−êi... 565

THêI Kú KH¤I PHôC KINH TÕ

D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng B«nsªvÝch, nh©n d©n

Liªn X« ®· phÊn ®Êu anh dòng ®Ó v−ît nh÷ng khã kh¨n khñng

khiÕp Êy, vµ kh«i phôc l¹i kinh tÕ n−íc nhµ. §¶ng ®· v¹ch kÕ

ho¹ch cñng cè thªm quèc phßng; tæ chøc viÖc s¶n xuÊt, thèng kª,

kiÓm so¸t vµ ph©n phèi çc s¶n phÈm; gi¸o dôc kû luËt lao ®éng vµ

®Èy m¹nh phong trµo thi ®ua x· héi chñ nghÜa.

C«ng viÖc kh«i phôc kinh tÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n rÊt lín: ThiÕu

hµng ngh×n c«ng x−ëng cÇn thiÕt. Nh÷ng m¸y mãc cßn l¹i ®Òu cò kü.

ThiÕu çn bé kü thuËt. N«ng nghiÖp cßn rÊt l¹c hËu, thiÕu tiÒn vèn

®Ó x©y dùng. L¹i bÞ çc n−íc ®Õ quèc bao v©y. Giai cÊp c«ng nh©n

thÕ giíi th−¬ng yªu Liªn X«, nh−ng kh«ng thÓ gióp ®ì vÒ vËt chÊt.

V× nh÷ng lÏ ®ã, ®Õn ®Çu n¨m 1925 (t¸m n¨m sau çch m¹ng) so

víi n¨m 1913, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp míi ®¹t 87%. C«ng nghiÖp míi

®¹t 75%. Tuy vËy c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp ®· cã ®µ tiÕn tíi.

Cuèi n¨m 1925, §¹i héi §¶ng quyÕt ®Þnh ch−¬ng tr×nh c«ng

nghiÖp ho¸1).

Do §¶ng l·nh ®¹o s¸ng suèt vµ toµn d©n h¨ng h¸i thi ®ua,

n¨m 1927, s¶n l−îng c«ng nghiÖp ®· v−ît møc n¨m 1913, vµ kinh

tÕ x· héi chñ nghÜa n¨m 1925 lµ 81%, n¨m 1927 t¨ng lªn 86%.

Kinh tÕ t− nh©n n¨m 1925 lµ 19%, n¨m 1927 sôt xuèng 14%.

VÊn ®Ò “ai th¾ng ai” c¨n b¶n ®· ®−îc gi¶i quyÕt. Nh−ng so víi

n¨m 1913 th× sè l−¬ng thùc míi ®¹t 91%, mµ l−¬ng thùc b¸n trªn

thÞ tr−êng chØ ®¹t 37%.

§Ó gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ n«ng nghiÖp, §¹i héi §¶ng

(1927) ®Æt kÕ ho¹ch hîp t¸c hãa n«ng th«n2). §Õn n¨m 1929 - 1930,

_______________

1) §¹i héi lÇn thø XIV §¶ng Céng s¶n Liªn X« häp th¸ng 12-1925 (BT).

2) §¹i héi lÇn thø XV §¶ng Céng s¶n Liªn X« häp th¸ng 12-1927 (BT).


sè ®«ng n«ng d©n ®· vµo hîp t¸c x·, do ®ã mµ so víi n¨m 1927, sè

l−¬ng thùc b¸n ra thÞ tr−êng ®· t¨ng rÊt nhiÒu.

N¨m 1937, h¬n 93% n«ng hé ®· vµo hîp t¸c x· víi 99% tæng sè

ruéng ®Êt.

THêI Kú PH¸T TRIÓN

KÕ ho¹ch 5 n¨m thø nhÊt b¾t ®Çu tõ n¨m 1928 nh»m môc ®Ých

ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ cung cÊp m¸y mãc cho n«ng nghiÖp.

C«ng nh©n ®· ®¶m b¶o hoµn thµnh kÕ ho¹ch trong bèn n¨m vµ ba

th¸ng.

KÕ ho¹ch 5 n¨m thø hai b¾t ®Çu tõ n¨m 1933, nh»m c¨n b¶n

hoµn thµnh c¬ khÝ hãa n«ng nghiÖp. So víi n¨m 1913, s¶n l−îng

c«ng nghiÖp ®· t¨ng gÊp t¸m lÇn; n«ng s¶n b¸n ra thÞ tr−êng gÊp

40 lÇn. KÕ ho¹ch nµy còng ®· lµm xong tr−íc thêi h¹n chÝn th¸ng.

KÕ ho¹ch 5 n¨m thø ba b¾t ®Çu tõ n¨m 1938, nh»m t¨ng s¶n

l−îng c«ng nghiÖp gÊp ®«i n¨m 1937, vµ s¶n l−îng n«ng nghiÖp

t¨ng mét lÇn r−ìi.

L¹I GÆP KHã KH¡N

Kinh tÕ ®ang tiÕn lªn vïn vôt, ®êi sèng cña nh©n d©n ngµy

cµng sung s−íng thªm, th× n¨m 1941 ph¸t xÝt §øc th×nh l×nh tiÕn

c«ng Liªn X«. Suèt 5 n¨m, toµn §¶ng, toµn d©n ®· trót tÊt c¶ lùc

l−îng vµo kh¸ng chiÕn. Nh©n d©n vµ qu©n ®éi Liªn X« ®· ®¸nh

tan bän ph¸t xÝt d· man, ®· gi¶i phãng loµi ng−êi khái tai häa

ph¸t xÝt, nh−ng Liªn X« ®· ph¶i hy sinh cùc kú nhiÒu. Qu©n ph¸t

xÝt §øc ®· ®èt ph¸ cña Liªn X« 1.710 thµnh thÞ, h¬n b¶y v¹n

n«ng th«n, hµng ngh×n tr¹m m¸y cµy, hµng v¹n xÝ nghiÖp vµ

n«ng tr−êng...


Trong 5 n¨m chiÕn tranh vµ cho ®Õn hai n¨m sau chiÕn

tranh, l−¬ng thùc vµ c¸c hµng hãa tiªu dïng ®Òu ph¶i h¹n chÕ,

b¸n theo vÐ.

Sè thiÖt h¹i v× chiÕn tranh trÞ gi¸ h¬n 679.000 triÖu ®ång róp vµng.

L¹I RA SøC X¢Y DùNG

ChiÕn tranh kÕt thóc ch−a ®Çy mét n¨m, th¸ng 3-1946, Liªn

X« b¾t ®Çu kÕ ho¹ch 5 n¨m thø t− (1946 - 1950), vµ ®· hoµn thµnh

v−ît møc trong bèn n¨m vµ ba th¸ng.

So víi n¨m 1941, tæng s¶n l−îng c«ng nghiÖp ®· t¨ng 73%.

N¨ng suÊt lao ®éng t¨ng 23%.

KÕ ho¹ch 5 n¨m thø n¨m b¾t ®Çu tõ n¨m 1950 còng hoµn

thµnh trong bèn n¨m vµ ba th¸ng.

N¨m 1955, Liªn X« ®· x©y dùng h¬n 3.000 xÝ nghiÖp lín. So

víi n¨m 1950, tæng s¶n l−îng c«ng nghiÖp t¨ng 85%, c«ng nghiÖp

nhÑ t¨ng 76%.

KÕ ho¹ch 5 n¨m thø s¸u (1956 - 1960) nh»m ph¸t triÓn h¬n

n÷a kinh tÕ vµ v¨n hãa x· héi chñ nghÜa, n©ng cao h¬n n÷a ®êi

sèng cña nh©n d©n, ®−a Liªn X« lªn chñ nghÜa céng s¶n. §¹i héi

§¶ng lÇn thø XX ®· quyÕt ®Þnh: so víi n¨m 1955,

S¶n l−îng c«ng nghiÖp sÏ t¨ng 65%,

S¶n l−îng n«ng nghiÖp t¨ng 70%,

N¨ng suÊt lao ®éng t¨ng Ýt nhÊt lµ 50%.

Trong chÝn th¸ng ®Çu n¨m nay, s¶n l−îng gang thÐp ®· b»ng

s¶n l−îng c¶ n¨m 1948. S¶n l−îng dÇu löa gÊp ®«i n¨m 1950. S¶n

l−îng lóa m× gÊp hai cña Mü, vµ cñ c¶i ®−êng gÊp ba. So víi n¨m

1913, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng gÇn gÊp 10 lÇn.

HiÖn nay, vÒ s¶n l−îng c«ng nghiÖp, Liªn X« ®· v−ît xa c¸c

n−íc t− b¶n ch©u ¢u. VÒ tèc ®é s¶n xuÊt s¾t, than, dÇu löa, v.v. ®·

v−ît qu¸ Mü.


N¨m 1956, çc n«ng tr−êng ®· b¸n cho Nhµ n−íc gÇn 53 triÖu

tÊn lóa m×; n¨m nay Ýt nhÊt còng ®−îc 56 triÖu tÊn (n¨m 1953 chØ

cã 29 triÖu tÊn).

Trong bèn n¨m qua, ë çc hîp t¸c x· n«ng nghiÖp (n«ng trang

tËp thÓ), sè thu nhËp ®· t¨ng gÊp hai, ruéng ®Êt cña mçi hîp t¸c

x· më réng tõ 2.000 ®Õn 10.000 mÉu t©y (n¨m 1949, mçi hîp t¸c

x· b×nh qu©n cã 550 mÉu t©y).

Håi cuèi th¸ng 10 n¨m nay, tê b¸o t− s¶n Mü N÷u ¦íc thêi

b¸o viÕt:

“Sau ThÕ giíi ®¹i chiÕn lÇn thø hai, tèc ®é kinh tÕ cña Liªn X«

nhanh h¬n cña Mü nhiÒu. Khi c«ng nghiÖp cña Liªn X« tiÕn lªn,

th× c«ng nghiÖp cña Mü tho¸i lui. N¨m nay, s¶n l−îng gang cña

Mü sôt xuèng 85 triÖu tÊn, Liªn X« th× t¨ng 60 triÖu tÊn.

Th¸ng 4 n¨m nay, nghÒ ®óc gang cña Mü bÞ ®×nh ®èn, v× vËy

mµ s¶n l−îng gang Liªn X« v−ît Mü 90%... Do ®ã mµ ®Þa vÞ chÝnh

trÞ cña Liªn X« ngµy cµng thªm cao. Çc n−íc chËm tiÕn mua m¸y

mãc cña Liªn X« ngµy cµng nhiÒu... Liªn X« cã tµi nguyªn rÊt

phong phó, nh©n d©n l¹i ®−îc gi¸o dôc kü thuËt hiÖn ®¹i. V× vËy,

kinh tÕ cña Liªn X« ch¾c ch¾n sÏ t¨ng tiÕn m·i m·i...”.

Ch¾c kh«ng ai ngê r»ng b¸o t− s¶n Mü ®· cè ý tuyªn truyÒn

cho Liªn X« céng s¶n. Mét ®iÒu rÊt quan träng n÷a mµ tê b¸o Mü

quªn kh«ng nãi ®Õn lµ: §· mÊy chôc n¨m nay ng−êi lao ®éng Liªn

X« kh«ng biÕt thÊt nghiÖp lµ g×, mµ ë Mü th× hiÖn nay ®ang cã h¬n

n¨m triÖu c«ng nh©n thÊt nghiÖp.

V¡N Hãa, GI¸O DôC

V¨n hãa, gi¸o dôc ë Liªn X« ph¸t triÓn rÊt m¹nh. N¨m nay,

Liªn X« cã h¬n 50 triÖu ng−êi theo häc kü thuËt vµ khoa häc (häc ë

tr−êng hoÆc võa lµm võa häc).


GÇn s¸u triÖu chuyªn gia lµm viÖc trong çc ngµnh kinh tÕ.

767 tr−êng cao ®¼ng víi h¬n 1.800 gi¸o s− vµ h¬n hai triÖu häc

sinh (gÊp hai so víi häc sinh cao ®¼ng cña tÊt c¶ çc n−íc t− b¶n

céng l¹i).

Sè kü s− cña Liªn X« nhiÒu gÊp hai cña Mü.

H¬n 68.000 r¹p chiÕu bãng, ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n, mçi n¨m

sè ng−êi ®i xem céng h¬n 3.000 triÖu.

400.000 nhµ xem s¸ch: cø 1.400 ng−êi th× cã mét nhµ xem

s¸ch, ë Mü 21.600 ng−êi míi cã mét nhµ xem s¸ch.

Liªn X« lµ n−íc ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ®· ba lÇn phãng vÖ tinh

to ®Òu thµnh c«ng. Còng lµ n−íc ®Çu tiªn ®ãng ®−îc chiÕc tµu ph¸

b¨ng ch¹y b»ng søc nguyªn tö (chiÕc tµu Lªnin) cã thÓ ch¹y mét

m¹ch quanh qu¶ ®Êt s¸u lÇn mµ kh«ng cÇn cËp bÕn. Cßn Mü th× ×

¹ch m·i míi phãng ®−îc vÖ tinh nhá b»ng qu¶ b−ëi.

¶NH H¦ëNG CñA ÇCH M¹NG TH¸NG M¦êI

Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· më ®−êng cho phong trµo çch

m¹ng v« s¶n toµn thÕ giíi tiÕn lªn, vµ ®· khuyÕn khÝch gióp ®ì

nh÷ng cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc ph¸t triÓn m¹nh vµ

thµnh c«ng to lín. Do ¶nh h−ëng Çch m¹ng Th¸ng M−êi khuyÕn

khÝch, trong 40 n¨m gÇn ®©y ®· cã 20 n−íc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc

®Þa víi h¬n 1.235 triÖu nh©n d©n ®· ®uæi s¹ch bän thùc d©n ®Õ

quèc vµ trë nªn nh÷ng n−íc ®éc lËp tù do. NhiÒu thuéc ®Þa kh¸c

nh− Angiªri, Cam¬run, v.v. th× ®ang ®Êu tranh anh dòng chèng

thùc d©n ®Õ quèc ®Ó gi¶i phãng ®Êt n−íc m×nh.

H¬n m−êi n¨m tr−íc ®©y, chØ cã Liªn X« lµ n−íc x· héi chñ

nghÜa. Ngµy nay 12 n−íc x· héi chñ nghÜa ®· thµnh mét hÖ thèng

thÕ giíi to lín víi 950 triÖu ng−êi ®oµn kÕt mét lßng.

Víi tinh thÇn v« s¶n cao quý, nh©n d©n Liªn X« võa x©y dùng

chñ nghÜa céng s¶n ë n−íc m×nh, võa gióp ®ì çc n−íc anh em x©y


dùng chñ nghÜa x· héi. HiÖn nay, Liªn X« ®· gióp çc n−íc anh em

thµnh lËp 505 xÝ nghiÖp to vµ nhµ m¸y çc lo¹i, trÞ gi¸ h¬n 21 tû

®ång róp vµng.

Liªn X« còng gióp ®ì mét çch v« t− çc n−íc trong phe hßa b×nh,

thÝ dô gióp tiÒn vµ kü thuËt cho Ên §é lËp nhµ m¸y ®óc thÐp mçi

n¨m s¶n xuÊt hai triÖu r−ëi tÊn, gióp Ai CËp x©y ®Ëp n−íc khæng lå

Atxuan mçi n¨m t−íi n−íc cho hµng v¹n mÉu t©y ruéng ®Êt.

Tãm t¾t nh÷ng viÖc trªn ®©y cho chóng ta biÕt r»ng tõ Çch

m¹ng Th¸ng M−êi ®Õn nay lµ 41 n¨m, nh©n d©n Liªn X« ®· chÞu

cùc, chÞu khæ, kiªn quyÕt ®Êu tranh v« cïng anh dòng suèt 18 n¨m

®Ó kiÕn thiÕt n−íc nhµ, tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu thµnh

mét n−íc x· héi chñ nghÜa giµu m¹nh vµo h¹ng nhÊt trªn thÕ giíi.

ÇCH M¹NG TH¸NG M¦êI Vµ VIÖT NAM TA

Tõ 1917 ®Õn 1924, thùc d©n Ph¸p ®· gi¨ng mét tÊm l−íi dµy

®Æc chung quanh n−íc ViÖt Nam. Tin tøc Çch m¹ng Th¸ng M−êi

chØ thØnh tho¶ng bÝ mËt tõ n−íc Ph¸p sang vµ tõ Trung Quèc ®Õn.

Nh−ng chÝnh bän chóng lµ ng−êi tuyªn truyÒn ®¾c lùc cho chñ

nghÜa céng s¶n vµ Çch m¹ng Th¸ng M−êi, v× hµng ngµy chóng

nãi xÊu céng s¶n, nãi xÊu Liªn X« b»ng s¸ch b¸o vµ b»ng lêi nãi.

Chóng lµm cho nh©n d©n ViÖt Nam th−êng nghe ®Õn Liªn X« vµ

céng s¶n, hä bÝ mËt b¶o nhau: Céng s¶n cã h¹i cho ®Õ quèc tøc lµ

cã lîi cho chóng ta, Liªn X« lµ kÎ thï cña thùc d©n tøc lµ anh em

cña çc d©n téc bÞ ¸p bøc.

Bµn tay bÈn thØu cña thùc d©n quyÕt kh«ng che ®−îc mÆt trêi

chÝnh nghÜa. N¨m 1930, §¶ng Céng s¶n thµnh lËp ë ViÖt Nam vµ

n¨m sau th× cã phong trµo X«viÕt NghÖ - TÜnh.

MÆc dï thùc d©n Ph¸p khñng bè tµn tÖ, ngän cê chñ nghÜa

M¸c - Lªnin tõ ®ã tung bay kh¾p n−íc ViÖt Nam.


§¶ng cña Lªnin vÜ ®¹i ®· d¹y cho giai cÊp c«ng nh©n ta x©y

dùng chÝnh ®¶ng cña m×nh.

Qu©n ®éi Liªn X« anh dòng ®¸nh th¾ng ph¸t xÝt §øc - ý -

NhËt, ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho Çch m¹ng Th¸ng T¸m cña ta thµnh

c«ng, nh©n d©n ta ®· thµnh lËp n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa.

Trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p - Mü, ViÖt Nam ta ®·

®−îc nh©n d©n Liªn X« vµ çc n−íc anh em hÕt søc ®ång t×nh vµ

ñng hé, cho nªn cuéc kh¸ng chiÕn cña ta ®· th¾ng lîi vÎ vang.

Tõ ngµy hßa b×nh lËp l¹i, çc n−íc anh em, tr−íc hÕt lµ Liªn

X« vµ Trung Quèc, ®· kh¶ng kh¸i gióp ta tiÒn b¹c vµ kü thuËt ®Ó

x©y dùng miÒn B¾c n−íc ta tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, lµm c¬

së v÷ng m¹nh cho cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ.

V« cïng biÕt ¬n Liªn X«, nh©n dÞp nµy nh©n d©n ViÖt Nam ta

cïng víi nh©n d©n Liªn X« anh em vui vÎ t−ng bõng kû niÖm lÇn

thø 41 Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i, vµ cïng nhau h« to:

Tinh thÇn Çch m¹ng Th¸ng M−êi mu«n n¨m!

§¶ng Céng s¶n Liªn X« vµ nh©n d©n Liªn X« vÜ ®¹i mu«n

n¨m!

T×nh ®oµn kÕt v÷ng bÒn trong ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa do

Liªn X« ®øng ®Çu mu«n n¨m!

X· héi chñ nghÜa mu«n n¨m!


TRÇN LùC


ngµy 6-11-1958.

572

NãI CHUYÖN VíI ÇN Bé, C¤NG NH¢N, VI£N CHøc NHµ M¸Y §IÖN Hµ NéI

Qu¶n lý xÝ nghiÖp nh»m môc ®Ých x©y dùng chñ nghÜa x· héi.

Muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi, ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc

hµnh tiÕt kiÖm. Muèn t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm th×

ph¶i qu¶n lý tèt. Muèn qu¶n lý tèt th× çn bé vµ c«ng nh©n ph¶i

th«ng suèt t− t−ëng, ph¶i cã th¸i ®é lµm chñ n−íc nhµ, lµm chñ xÝ

nghiÖp. Muèn qu¶n lý tèt, ph¶i n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm,

ph¶i lµm ®Õn n¬i ®Õn chèn, lµm tèt, v−ît mäi khã kh¨n. Ph¶i thùc

hiÖn çn bé tham gia lao ®éng, c«ng nh©n tham gia qu¶n lý.

HiÖn nay ph¶i ph¸t ®éng c«ng nh©n, viªn chøc c¶i tiÕn chÕ ®é

qu¶n lý xÝ nghiÖp. Ph¸t ®éng c«ng nh©n, viªn chøc lÇn nµy lµ ®Ó

gi¸o dôc n©ng cao gi¸c ngé chÝnh trÞ cho c«ng nh©n, gi¸o dôc çn

bé, ®ång thêi çn bé vµ c«ng nh©n gi¸o dôc lÉn nhau; trong gi¸o

dôc cã ®Êu tranh, tøc lµ phª b×nh vµ tù phª b×nh ®Ó tiÕn bé, ®Ó

®oµn kÕt chÆt chÏ h¬n, ®Ó qu¶n lý tèt, s¶n xuÊt tèt. L·nh ®¹o ph¸t

®éng quÇn chóng ph¶i thiÕt thùc, s©u réng, tr¸nh t×nh tr¹ng chØ

chó ý h×nh thøc, häc tËp ph¶i kÕt hîp víi s¶n xuÊt vµ thùc hµnh

tiÕt kiÖm; ph¶i khuyÕn khÝch coi träng ý kiÕn, s¸ng kiÕn cña c«ng

nh©n, çi g× cÇn söa ph¶i söa ngay, çi g× cÇn ph¶i cã thêi gian vµ

kÕ ho¹ch nghiªn cøu th× ph¶i nãi cho c«ng nh©n hiÓu vµ quyÕt t©m

lµm ®óng.

nãi chuyÖn víi c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc... 573

§¶ng vµ ChÝnh phñ tin ch¾c r»ng c¸n bé vµ c«ng nh©n sÏ rÌn

luyÖn, n©ng cao t− t−ëng, xøng ®¸ng víi sù tÝn nhiÖm cña §¶ng,

ChÝnh phñ vµ nh©n d©n, quyÕt t©m lµm cho xÝ nghiÖp trë thµnh

g−¬ng mÉu.

Nãi ngµy 8-11-1958.


ngµy 10-11-1958.

574

§IÖN MõNG QUèC KH¸NH CAO MI£N

KÝnh göi: §øc Vua N«r«®«m XuramarÝt

vµ Hoµng hËu Cètxam¾c Nªarinrª¸t,

V−¬ng quèc Cao Miªn, Phn«m Pªnh

Nh©n dÞp ngµy kû niÖm §éc lËp cña V−¬ng quèc Cao Miªn,

thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng

hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i kÝnh göi §øc Vua vµ Hoµng hËu

lêi chóc mõng nhiÖt liÖt nhÊt.

Chóc nh©n d©n Kh¬me thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi trong sù

nghiÖp kiÕn thiÕt ®Êt n−íc Kh¬me phån vinh.

Chóc t×nh h÷u nghÞ s½n cã gi÷a hai d©n téc ViÖt Nam vµ

Kh¬me ngµy cµng cñng cè vµ ph¸t triÓn.


Hå CHÝ MINH


ngµy 9-11-1958.

575

10... 15... 20...

Vô mïa nµy tèt. Kh¾p n¬i, mçi mÉu t©y gÆt ®−îc hai tÊn trë

lªn. NhiÒu n¬i ®−îc ba, bèn tÊn. Cã nh÷ng hîp t¸c x· ®· ®−îc chÝn,

m−êi tÊn.

NhiÒu tØnh ®· gÆt xong hai phÇn ba. ë nh÷ng n¬i ch−a gÆt

xong, çn bé cÇn ph¶i ®éng viªn ®ång bµo gÆt nhanh, gÆt tèt. Mét

®iÒu n÷a cÇn ph¶i rÊt chó ý: Chí thÊy ®−îc mïa mµ phung phÝ.

CÇn ph¶i nhí r»ng: T¨ng gia s¶n xuÊt ph¶i g¾n liÒn víi thùc hµnh

tiÕt kiÖm.

§ång thêi chóng ta ph¶i ra søc chuÈn bÞ thËt tèt vô §«ng -

Xu©n. §ång bµo vµ çn bé kh¾p n¬i ®· h¨ng h¸i ®Æt møc thi ®ua

s¶n xuÊt, n¬i th× bèn, n¨m tÊn, n¬i th× cao h¬n n÷a. §iÒu ®ã chøng

tá ®ång bµo vµ çn bé cã quyÕt t©m lµm vô chiªm s¾p tíi tèt h¬n

h¼n vô mïa nµy. Cã quyÕt t©m th× nhÊt ®Þnh lµm ®−îc.

Nh−ng chóng ta ph¶i biÕt r»ng: §Æt møc råi, th× ph¶i lµm g×,

lµm thÕ nµo ®Ó ®¹t møc, vµ v−ît møc, tøc lµ ph¶i cã biÖn ph¸p

®Çy ®ñ.

BiÖn ph¸p lµ ph¶i chuÈn bÞ ®ñ m¹, ®ñ ph©n, ®ñ n−íc, nhÊt lµ

ph¶i ®ñ n−íc.

Muèn cã ®ñ n−íc, th× nh÷ng n¬i s½n n−íc, ph¶i gi÷ lÊy n−íc;

n¬i kh«ng s½n n−íc, ph¶i ra søc lµm nhiÒu trung vµ tiÓu thñy lîi.

BiÖn ph¸p ®Çy ®ñ, thËt ®Çy ®ñ, míi n¾m ch¾c vô §«ng - Xu©n

th¾ng lîi.


Muèn lµm tèt thñy lîi, nhÊt ®Þnh ph¶i dùa vµo lùc l−îng to lín

cña quÇn chóng n«ng d©n, ph¶i cñng cè vµ ph¸t triÓn tèt tæ ®æi

c«ng vµ hîp t¸c x·. C¸n bé ph¶i cã kÕ ho¹ch chu ®¸o, ph¶i ra søc

tuyªn truyÒn gi¶i thÝch, ph¶i khÐo ®éng viªn nh©n d©n. §ång bµo

vµ c¸n bé ph¶i cè g¾ng, cè g¾ng g©y thµnh mét phong trµo s«i næi

lµm thñy lîi.

Nãi tãm l¹i: Muèn thµnh c«ng ¾t ph¶i:

§Æt møc 10 phÇn, ph¶i cã biÖn ph¸p 15 phÇn, vµ ph¶i cè g¾ng

20 phÇn.

T.L.


ngµy 26-11-1958.

577

Bµi nãi T¹I HéI NGHÞ ÇN Bé CAO CÊP NGHI£N CøU NGHÞ QUYÕT HéI NGHÞ

LÇN THø 14 CñA BAN CHÊP HµNH TRUNG ¦¥NG §¶NG (KHãa II)37

Nh÷ng tiÕn bé nhanh chãng cña çc n−íc trong phe x· héi chñ

nghÜa, ®Æc biÖt lµ cña Liªn X«, Trung Quèc, nh÷ng tiÕn bé ®ã ®·

lµm cho phe ®Õ quèc Mü, Anh... rÊt lo sî. Trong lóc phe ta ngµy

cµng tiÕn lªn, th× phe ®Õ quèc ngµy cµng suy sôt, ®i dÇn ®Õn b−íc

®−êng cïng. V× thÕ ë mét sè n−íc chóng kh«ng thÓ gi¶ nh©n, gi¶

nghÜa gi÷ bé mÆt d©n chñ ®−îc n÷a, mµ ph¶i ra mÆt ®éc tµi nh− ë

Ph¸p, Pakixtan... Nh−ng hung b¹o nh− ph¸t xÝt HÝtle, Mótx«lini

tr−íc ®©y, cuèi cïng råi còng ph¶i sôp ®æ tan tµnh.

Lµ mét thµnh viªn trong phe x· héi chñ nghÜa, chóng ta trong

thêi gian qua, nhÊt lµ trong mÊy th¸ng cuèi n¨m, ®· cã nhiÒu tiÕn

bé. N«ng th«n ta tõ bao nhiªu n¨m míi ®−îc mïa lín nh− n¨m

nay. Trong c«ng nghiÖp, do ®µ phÊn khëi cña c«ng nh©n, nhiÒu xÝ

nghiÖp ®· hoµn thµnh kÕ ho¹ch c¶ n¨m tr−íc thêi h¹n. Trong qu©n

®éi, sau mÊy ®ît häc tËp chÝnh trÞ, ®· cã nh÷ng tiÕn bé kh¸ râ rÖt

vÒ luyÖn tËp qu©n sù lao ®éng s¶n xuÊt. Trong trÝ thøc, sinh viªn,

còng cã nh÷ng tiÕn bé. §ã lµ mét chuyÓn biÕn tèt. Cã ®−îc chuyÓn

biÕn tèt ®ã lµ do toµn d©n ta cè g¾ng, do §¶ng ta l·nh ®¹o ®óng

®¾n vµ do ¶nh h−ëng cña phong trµo nh¶y vät trong çc n−íc anh


em. So víi miÒn Nam, ruéng ®Êt ph× nhiªu mµ n¨ng suÊt b×nh

qu©n n¨m 1957 chØ ®¹t 1 tÊn 2 mét mÉu t©y, miÒn B¾c chóng ta

tiÕn bé râ rÖt, ®ã lµ c¬ së v÷ng ch¾c cho cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt

n−íc nhµ.

HiÖn nay, nhiÖm vô tr−íc m¾t cña toµn §¶ng, toµn d©n ta lµ

®Èy m¹nh c«ng cuéc çch m¹ng x· héi chñ nghÜa. Muèn thùc hiÖn

®−îc nhiÖm vô ®ã, tr−íc hÕt lµ ph¶i tiÕn hµnh çch m¹ng t− t−ëng.

Trong mÊy th¸ng qua, n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp cña ta cã

chuyÓn biÕn tèt chÝnh lµ v× t− t−ëng cña n«ng d©n, c«ng nh©n cã

chuyÓn biÕn tèt. Nh−ng ®ã chØ míi lµ chuyÓn biÕn b−íc ®Çu. Ph¶i

lµm cho t− t−ëng chÝnh trÞ cña nh©n d©n ta chuyÓn biÕn m¹nh mÏ

h¬n n÷a, cã nh− thÕ chóng ta míi ph¸t huy ®−îc hÕt thuËn lîi,

kh¾c phôc ®−îc mäi khã kh¨n, hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch Nhµ n−íc

ba n¨m vµ chuÈn bÞ tèt cho kÕ ho¹ch dµi h¹n vÒ sau.

Çc çn bé phô tr¸ch vÒ c«ng t¸c n«ng th«n vµ c«ng nghiÖp cÇn

nhí mét sè ®iÒu ®Ó lµm tèt c«ng cuéc c¶i t¹o vµ kiÕn thiÕt kinh tÕ

hiÖn nay:

VÒ n«ng nghiÖp:

1. Vô §«ng - Xu©n nµy, çn bé vµ ®ång bµo ®Þa ph−¬ng ra søc

chuÈn bÞ, quyÕt lµm mét vô chiªm th¾ng lîi v−ît bËc, tèt h¬n vô

mïa n¨m nay. §ã lµ mét ®iÒu rÊt tèt. Nh−ng ë mét sè ®Þa ph−¬ng,

çn bé cßn mÖnh lÖnh, nªu møc cao nh−ng thiÕu bµn b¹c víi n«ng

d©n, thiÕu biÖn ph¸p cô thÓ. §Ó kh¾c phôc khuyÕt ®iÓm ®ã, ph¶i ®i

®óng ®−êng lèi quÇn chóng, chó ý çc biÖn ph¸p cô thÓ, tr−íc hÕt

lµ lµm cho t− t−ëng n«ng d©n th«ng suèt.

2. Muèn s¶n xuÊt §«ng - Xu©n th¾ng lîi, ®iÓm mÊu chèt lµ ph¶i

®Èy m¹nh phong trµo tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·. Ph¶i chó ý ba ®iÒu:

- Gi÷ ®óng nguyªn t¾c tù nguyÖn vµ cïng cã lîi.

- Ph¶i cã çn bé ®Ó gióp çc hîp t¸c x· vÒ çc mÆt tæ chøc,

qu¶n lý...

bµi nãi t¹i héi nghÞ çn bé cao cÊp nghiªn cøu... 579

- Ph¶i coi träng chÊt l−îng. Lµm ®Õn ®©u ph¶i ch¾c ch¾n ®Õn

®Êy, råi ph¸t triÓn dÇn ra. KhÈn tr−¬ng nh−ng hÕt søc thËn träng.

3. §Ó thùc hiÖn tèt vô s¶n xuÊt §«ng - Xu©n, çc ®Þa ph−¬ng

ph¶i hÕt søc chó ý vÊn ®Ò n−íc. N¬i nµo cã ®iÒu kiÖn th× ra søc gi÷

n−íc. Nh−ng nãi chung cÇn ®éng viªn nh©n d©n ra søc lµm c«ng

t¸c tiÓu thñy lîi. Çn bé, ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn lao

®éng ph¶i lµm ®Çu tµu trong viÖc nµy.

4. N¨m nay, n«ng d©n ta ®−îc mïa lín, l¹i gÇn ®Õn TÕt. Cã thÓ

cã mét sè ng−êi s½n tiÒn, ¨n tiªu phung phÝ. V× thÕ ph¶i vËn ®éng

nh©n d©n tiÕt kiÖm, ®Ó cã thªm tiÒn mua nhiÒu ph©n, nhiÒu n«ng

cô c¶i tiÕn, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.

Çn bé ®Þa ph−¬ng nªn thÝ nghiÖm tæ chøc l¹i çc quü nghÜa

th−¬ng, mét h×nh thøc t−¬ng trî ®· cã tõ l©u ®êi trong n«ng th«n

ta. Nhµ n−íc cã dù tr÷ cña Nhµ n−íc, nh©n d©n cã dù tr÷ cña nh©n

d©n, cã nghÜa th−¬ng ®Ó khi gÆp khã kh¨n, n«ng d©n cã thÓ gióp ®ì

lÉn nhau.

Muèn t¨ng gia s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, ®Èy m¹nh x©y dùng kinh

tÕ x· héi chñ nghÜa, ph¶i lµm tèt c«ng t¸c c¶i tiÕn qu¶n lý xÝ

nghiÖp. Muèn lµm ®−îc viÖc ®ã, t− t−ëng çn bé ph¶i th«ng vµ ph¶i

lµm cho t− t−ëng cña c«ng nh©n th«ng suèt.

Çn bé chóng ta cè g¾ng ®i ®−êng lèi quÇn chóng, n¾m v÷ng

chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, lµm cho t− t−ëng cña c«ng

nh©n, n«ng d©n, bé ®éi vµ toµn thÓ nh©n d©n th«ng suèt, nhÊt

®Þnh chóng ta sÏ tiÕn bé nhiÒu h¬n n÷a, th¾ng lîi nhiÒu h¬n n÷a.

Nãi kho¶ng tõ ngµy 4

®Õn ngµy 7-12-1958.


ngµy 9-12-1958.

580

B¸O ÇO C¤NG T¸C CñA BAN SöA §æI HIÕN PH¸P T¹I Kú HäP THø CHÝN

QUèC HéI KHãa I


Thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ, t«i xin chµo mõng çc vÞ ®¹i

biÓu vµ xin thay mÆt Ban söa ®æi HiÕn ph¸p b¸o ço víi Quèc héi

vÒ vÊn ®Ò söa ®æi HiÕn ph¸p.

Sau khãa häp thø t¸m cña Quèc héi, Ban söa ®æi HiÕn ph¸p ®·

lµm xong b¶n dù th¶o HiÕn ph¸p söa ®æi. Ngµy 1 th¸ng 7 ®· ®−a

ra tr−ng cÇu ý kiÕn çc ®¹i biÓu Quèc héi, çn bé cao cÊp vµ trung

cÊp cña çc chÝnh ®¶ng, çc ®oµn thÓ nh©n d©n, çc c¬ quan chÝnh

quyÒn. ViÖc tr−ng cÇu ý kiÕn ®ã ®· kÕt thóc vµo ngµy 30 th¸ng 9.

Cã tÊt c¶ ®é 500 ng−êi tham gia vµ gãp 1.700 ý kiÕn. Nh÷ng ý kiÕn

Êy ®Òu thÓ hiÖn tinh thÇn tÝch cùc ®ãng gãp x©y dùng HiÕn ph¸p.

TuyÖt ®¹i ®a sè çc ý kiÕn Êy ®· t¸n thµnh b¶n dù th¶o vÒ tinh

thÇn chung, vÒ néi dung c¨n b¶n vµ vÒ çch s¾p xÕp, ®ång thêi ®·

®−a ra nhiÒu ®Ò nghÞ bæ sung vÒ mét sè ®iÓm cô thÓ.

Ban söa ®æi HiÕn ph¸p ®· nghiªn cøu kü nh÷ng ý kiÕn ®ã, vµ

hiÖn ®ang chØnh lý ®Ó lµm b¶n th¶o lÇn thø hai, råi c«ng bè ®Ó

toµn d©n th¶o luËn ®é vµo th¸ng 2 n¨m 1959. Vµo kú häp gi÷a

n¨m 1959, Ban söa ®æi HiÕn ph¸p cã thÓ tr×nh ra Quèc héi xÐt vµ

th«ng qua dù ¸n HiÕn ph¸p söa ®æi.

b¸o c¸o c«ng t¸c cña ban söa ®æi hiÕn ph¸p... 581

Ban söa ®æi HiÕn ph¸p høa víi Quèc héi sÏ cè g¾ng hoµn

thµnh tèt nhiÖm vô mµ Quèc héi ®· giao phã cho: Dù th¶o mét

b¶n HiÕn ph¸p xøng ®¸ng víi sù tiÕn bé cña nh©n d©n ta, cña Tæ

quèc ta.

B¸o c¸o ngµy 9-12-1958.


ngµy 11-12-1958.

582

TH¦ GöI ÇC Cô “PHô L·O DIÖT DèT” X· NAM LI£N, HUYÖN NAM §µN,

TØNH NGHÖ AN

KÝnh göi çc “phô l·o diÖt dèt”,

T«i xin c¶m ¬n çc cô ®· göi th− cho t«i vµ rÊt vui lßng ®−îc

biÕt r»ng x· ta ®· thanh to¸n xong n¹n mï ch÷.

Çc cô ®· ra søc ®«n ®èc vµ gióp ®ì ®ång bµo trong viÖc

b×nh d©n häc vô, nh− vËy çc cô thËt xøng ®¸ng lµ “l·o ®−¬ng

Ých tr¸ng”.

T«i rÊt mong r»ng tõ nay çc cô sÏ tiÕp tôc ®«n ®èc vµ gióp ®ì

®ång bµo trong x·.

- Cè g¾ng häc thªm n÷a ®Ó n©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é v¨n hãa.

- §Èy m¹nh phong trµo tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x· mét çch

khÈn tr−¬ng vµ ch¾c ch¾n, lµm nhiÒu tiÓu thñy n«ng, dïng nhiÒu

ph©n bãn, c¶i tiÕn kü thuËt, thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc

hµnh tiÕt kiÖm, ®Ó n©ng cao møc sèng h¬n n÷a.

- §oµn kÕt chÆt chÏ, x©y dùng vµ ph¸t triÓn mü tôc thuÇn phong.

Nh− çc cô ®· biÕt, ®ång bµo trong n−íc vµ nh©n d©n çc

n−íc anh em rÊt chó ý ®Õn x· ta. V× vËy, x· ta nªn cè g¾ng

thµnh mét x· kiÓu mÉu vÒ mäi mÆt: kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n hãa

x· héi.

th− göi çc cô “phô l·o diÖt dèt”... 583

KÝnh chóc çc cô m¹nh kháe, sèng l©u vµ nhê çc cô chuyÓn lêi

chµo th©n ¸i cña t«i ®Õn tÊt c¶ anh em, bµ con vµ çc ch¸u thanh

niªn, nhi ®ång trong x· ta vµ çc x· l¸ng giÒng.


Hå CHÝ MINH

B¶n chôp bót tÝch,


584

NãI CHUYÖN T¹I HéI NGHÞ S¥ KÕT PHONG TRµO THI §UA CñA ÇC C¥ Së

THUéC TæNG CôC HËU CÇN

B¸c khen ngîi çn bé, chiÕn sÜ vµ c«ng nh©n çc c¬ së Tæng côc hËu cÇn ®· ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam kh¾c phôc khã kh¨n, ph¸t huy s¸ng kiÕn, hoµn thµnh nhiÖm vô vµ ®· ¸p dông mét çch s¸ng t¹o nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cña çc n−íc anh em trong phong trµo thi ®ua “tiÕn nhanh v−ît møc kÕ ho¹ch v−¬n lªn hµng ®Çu”.

Çc çn bé, chiÕn sÜ kh«ng ®−îc tù m·n tr−íc nh÷ng thµnh tÝch ®· ®¹t ®−îc, ph¶i tiÕp tôc cè g¾ng ®Èy m¹nh phong trµo thi ®ua lªn mét b−íc n÷a, ph¶i tæ chøc viÖc thi ®ua cho tèt h¬n n÷a lµm cho qu©n ®éi ta trë nªn hïng m¹nh vÒ mäi mÆt, s½n sµng lµm trßn nhiÖm vô ®Ó x©y dùng miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, ®Êu tranh thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ. Çn bé ph¶i chèng t− t−ëng chñ quan, b¶o thñ, ph¶i ®Èy m¹nh h¬n n÷a phong trµo phª b×nh vµ tù phª b×nh.

B¸c trao nhiÖm vô cho tÊt c¶ çc çn bé, chiÕn sÜ, c«ng nh©n trong qu©n ®éi ph¶i cè g¾ng tiÕn bé h¬n n÷a ®Ó cã thÓ lµm trßn nhiÖm vô x©y dùng vµ b¶o vÖ miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, x©y dùng qu©n ®éi nh©n d©n tiÕn lªn chÝnh quy vµ hiÖn ®¹i.

Nãi ngµy 19-12-1958.


ngµy 22-12-1958.

585

TH¦ GöI ÇN Bé Vµ CHIÕN SÜ NH¢N DÞP Kû NIÖM NGµY THµNH LËP

QU¢N §éI NH¢N D¢N VIÖT NAM

Nh©n dÞp kû niÖm thµnh lËp qu©n ®éi, t«i thay mÆt §¶ng vµ

ChÝnh phñ th©n ¸i göi lêi hái th¨m toµn thÓ çn bé vµ chiÕn sÜ, çc

®ång chÝ c«ng nh©n vµ nh©n viªn quèc phßng, khen ngîi nh÷ng

thµnh tÝch to lín cña qu©n ®éi ta, trong häc tËp, c«ng t¸c, còng

nh− trong lao ®éng s¶n xuÊt.

HiÖn nay, miÒn B¾c chóng ta ®ang tiÕn lªn x©y dùng chñ

nghÜa x· héi, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n hãa. Trong lóc ®ã th× ë

miÒn Nam, ®Õ quèc Mü vµ bän tay sai vÉn t¨ng c−êng binh bÞ, ©m

m−u g©y chiÕn; chia c¾t ®Êt n−íc, ¸p bøc nh©n d©n.

Chóng ta ph¶i ra søc x©y dùng qu©n ®éi ta thµnh mét qu©n

®éi nh©n d©n hïng m¹nh, mét qu©n ®éi çch m¹ng tiÕn lªn chÝnh

quy vµ hiÖn ®¹i, ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh, b¶o vÖ Tæ quèc.

Toµn thÓ çn bé vµ chiÕn sÜ ta ph¶i gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy

truyÒn thèng tèt ®Ñp cña qu©n ®éi nh©n d©n, n©ng cao chÝ khÝ

chiÕn ®Êu vµ c¶nh gi¸c çch m¹ng, ra søc häc tËp qu©n sù vµ chÝnh

trÞ, t¨ng c−êng ®oµn kÕt gi÷a çn bé vµ chiÕn sÜ, gi÷a qu©n ®éi vµ

nh©n d©n, tÝch cùc tham gia lao ®éng s¶n xuÊt, gióp ®ì nh©n d©n

trong mäi c«ng t¸c. Ph¶i trau dåi ®¹o ®øc çch m¹ng, tiÕt kiÖm,

cÇn cï, khiªm tèn gi¶n dÞ.


HiÖn nay phong trµo thi ®ua “tiÕn nhanh v−ît møc kÕ ho¹ch”

trong qu©n ®éi ®ang ph¸t triÓn tèt. Chóng ta cÇn n©ng cao h¬n

n÷a tinh thÇn yªu n−íc, gi¸c ngé x· héi chñ nghÜa, lu«n lu«n cè

g¾ng tiÕn lªn.

T«i chóc tÊt c¶ c¸c ®ång chÝ m¹nh kháe, phÊn khëi, ®oµn kÕt,

tiÕn bé.

Chµo th©n ¸i


Hå CHÝ MINH


ngµy 22-12-1958.

587

Lêi PH¸T BIÓU T¹I LÔ PHONG QU¢N HµM CHO ÇC ÇN Bé CAO CÊP TRONG QU¢N §éI

Th−a çc vÞ,

Çc ®ång chÝ,

H«m nay, ChÝnh phñ trao qu©n hµm cho çc ®ång chÝ cÊp

t−íng, ®¹i t¸ vµ th−îng t¸.

T«i thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ chµo mõng

thµnh tÝch tèt ®Ñp cña qu©n ®éi ta. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ

ChÝnh phñ, ®−îc sù gióp ®ì hÕt lßng cña nh©n d©n, tr¶i qua 14

n¨m phÊn ®Êu, qu©n ®éi ta ®· hoµn thµnh nhiÖm vô mµ §¶ng vµ

ChÝnh phñ giao cho; ®· cã truyÒn thèng vÎ vang lµ tuyÖt ®èi trung

thµnh víi §¶ng, víi nh©n d©n; chiÕn ®Êu anh dòng; c«ng t¸c vµ lao

®éng tÝch cùc; tiÕt kiÖm, cÇn cï, khiªm tèn, gi¶n dÞ; ®oµn kÕt néi

bé; ®ång cam céng khæ víi nh©n d©n, lu«n lu«n s½n sµng kh¾c

phôc khã kh¨n hoµn thµnh nhiÖm vô. Lµ nh÷ng çn bé phô tr¸ch

trong qu©n ®éi, çc ®ång chÝ ®−îc trao qu©n hµm h«m nay ®Òu ®·

gãp phÇn xøng ®¸ng vµo sù nghiÖp çch m¹ng vµ c«ng cuéc x©y

dùng qu©n ®éi, b¶o vÖ Tæ quèc.

NhiÖm vô cña qu©n ®éi ta trong giai ®o¹n nµy lµ nÆng nÒ

nh−ng rÊt vÎ vang. Qu©n ®éi ta ph¶i kiªn quyÕt b¶o vÖ nh÷ng

thµnh qu¶ cña çch m¹ng, tÝch cùc tham gia c«ng cuéc c¶i t¹o vµ

x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c, lµm chç dùa v÷ng ch¾c cho

cuéc ®Êu tranh hßa b×nh thèng nhÊt n−íc nhµ.


§Ó lµm trän nhiÖm vô vÎ vang Êy, qu©n ®éi ta ph¶i lµ mét

qu©n ®éi nh©n d©n, mét qu©n ®éi çch m¹ng tiÕn lªn chÝnh quy vµ

hiÖn ®¹i. NhiÖm vô cña qu©n ®éi nh− vËy, cho nªn tr¸ch nhiÖm

cña çn bé rÊt nÆng nÒ, §¶ng vµ ChÝnh phñ trao tr¸ch nhiÖm Êy

cho toµn thÓ çn bé.

Mçi ®ång chÝ ph¶i ra søc häc tËp, rÌn luyÖn, tu d−ìng, cñng cè

lËp tr−êng giai cÊp c«ng nh©n, n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ vµ qu©n

sù, ph¸t huy truyÒn thèng çch m¹ng tèt ®Ñp cña qu©n ®éi ta; ph¶i

tuyÖt ®èi chÊp hµnh ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ,

hÕt søc gÇn gòi vµ ®oµn kÕt chÆt chÏ víi chiÕn sÜ. Dï ë c−¬ng vÞ

nµo, çc ®ång chÝ ®Òu ph¶i lu«n lu«n g−¬ng mÉu, lu«n lu«n xøng

®¸ng lµ ng−êi ®µy tí trung thµnh tËn tuþ cña nh©n d©n.

Thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ, t«i chóc toµn thÓ

çc ®ång chÝ lµm trän tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ vµ vÎ vang cña m×nh.

Nãi ngµy 22-12-1958.


ngµy 23-12-1958.

589

NãI CHUYÖN VíI ÇN Bé, C¤NG NH¢N NHµ M¸Y C¥ KHÝ Hµ NéI

Nhê chñ tr−¬ng ph¸t ®éng c«ng nh©n viªn chøc c¶i tiÕn chÕ ®é

qu¶n lý xÝ nghiÖp, nhµ m¸y cã tiÕn bé, chøng cí râ rÖt lµ kÕ ho¹ch

th¸ng 11 n¨m 1958 v−ît møc 27%, lß ®óc thÐp cò tr−íc ®©y x©y

dùng trong bèn th¸ng, nay lß ®óc thÐp “Th¸ng M−êi” lín gÊp ba

lÇn, chØ trong 14 ngµy ®· lµm xong vµ kÕ ho¹ch c¶ n¨m ®· hoµn

thµnh tõ ngµy 15 th¸ng 12 n¨m 1958, tr−íc thêi h¹n vµ v−ît møc

6,4%. §©y míi lµ thµnh tÝch b−íc ®Çu, c«ng nh©n vµ çn bé ph¶i cè

g¾ng h¬n n÷a. Kh¶ n¨ng thiÕt bÞ trong s¸u th¸ng ®Çu n¨m míi sö

dông cã 11,1%, sang quý IV ®· t¨ng lªn 50%. HiÖn nay, nhµ m¸y

cßn mét nöa kh¶ n¨ng m¸y mãc ch−a dïng ®Õn; ®Ó m¸y kh«ng s¶n

xuÊt lµ thiÖt h¹i cho Nhµ n−íc, cho nh©n d©n. Çn bé vµ c«ng

nh©n kh«ng nªn v× cã mét sè thµnh tÝch b−íc ®Çu mµ tù kiªu, tù

m·n, ph¶i cè g¾ng h¬n n÷a, ph¶i häc tËp ®øc tÝnh khiªm tèn vµ

tinh thÇn cè g¾ng kh«ng ngõng cña giai cÊp c«ng nh©n Liªn X«,

Trung Quèc.

VÝ dô: Nhµ m¸y sè 1 s¶n xuÊt xe h¬i ë Trung Quèc trong n¨m

1958 lµm ra 50.000 xe, kÕ ho¹ch n¨m 1959 dù tÝnh s¶n xuÊt t¨ng

lªn gÊp ba, ph¶i bá thªm 300 triÖu ®ång nh©n d©n tÖ tiÒn vèn, thiÕt

bÞ thªm hµng ngh×n m¸y, x©y dùng thªm hµng chôc v¹n th−íc

vu«ng, më réng khu nhµ m¸y… Nh−ng sau khi ph¸t ®éng t− t−ëng

c«ng nh©n, thu gãp ý kiÕn l¹i th× chØ cÇn thªm 40 triÖu ®ång - tiÒn

nµy do c«ng nh©n tiÕt kiÖm vµ lÊy sè l·i n¨m 1958 cña nhµ m¸y bï


vµo, Nhµ n−íc kh«ng ph¶i bá thªm vèn. M¸y míi còng kh«ng cÇn

®Õn mÊy ngh×n bé n÷a mµ chØ thªm mÊy tr¨m bé còng ®ñ, c«ng

nh©n sÏ tù l¾p vµ lµm lÊy, kh«ng ph¶i mua. Khu nhµ m¸y còng

ch¼ng cÇn ®Õn hµng mÊy chôc v¹n th−íc vu«ng råi khÐo s¾p xÕp

còng ®ñ. Nh− vËy lµ nhµ m¸y vÉn t¨ng møc s¶n xuÊt gÊp ba n¨m

1958 mµ kh«ng ph¶i xin tiÒn n÷a. Së dÜ lµm thªm ®−îc nh− vËy lµ

v× t− t−ëng çn bé, c«ng nh©n th«ng suèt, l·nh ®¹o dùa vµo lùc

l−îng c«ng nh©n, ph¸t huy s¸ng kiÕn vµ quyÕt t©m cña c«ng nh©n.

ë x· Ngò Kiªn, tØnh VÜnh Phóc, ruéng ®Êt rÊt xÊu, d©n th−êng

bÞ ®ãi kÐm nh−ng b©y giê thu ho¹ch b×nh qu©n 4.687 kil« mét mÉu

t©y, ruéng ®ång chÝ BÝ th− chi bé thu ho¹ch h¬n 6 tÊn mét mÉu

t©y. Së dÜ thu ®−îc kÕt qu¶ tèt nh− vËy lµ do t− t−ëng th«ng, do

§¶ng l·nh ®¹o tèt, do ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng

g−¬ng mÉu.

Nhµ m¸y c¬ khÝ Hµ Néi còng vËy. M¸y mãc, nguyªn liÖu, c«ng

nh©n vÉn nh− tr−íc, nh−ng sao tr−íc sót kÐm, b©y giê tiÕn bé?

Còng v× t− t−ëng b¾t ®Çu th«ng suèt, çn bé b¾t ®Çu ®i xuèng d−íi,

b¾t ®Çu tin vµ dùa vµo quÇn chóng. CÇn ph¶i ®Èy m¹nh cuéc vËn

®éng c¶i tiÕn qu¶n lý xÝ nghiÖp, ®Èy m¹nh ®Êu tranh t− t−ëng h¬n

n÷a. T− t−ëng th«ng suèt th× mäi viÖc lµm ®Òu tèt. Ph¶i lµm cho t−

t−ëng x· héi chñ nghÜa hoµn toµn th¾ng, t− t−ëng ç nh©n hoµn

toµn thÊt b¹i. Çn bé vµ c«ng nh©n ph¶i cè g¾ng thùc hiÖn mÊy

®iÒu sau ®©y:

- Çn bé quyÕt t©m l·nh ®¹o tèt. Çn bé, ®¶ng viªn, ®oµn viªn

thanh niªn lao ®éng g−¬ng mÉu, tù kiÓm th¶o tèt, cïng c«ng nh©n

häc tËp, häc tËp c«ng nh©n. C«ng nh©n ®· gãp ý kiÕn phª b×nh çn

bé, chê ®îi çn bé söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, çn bé ph¶i thÊy r»ng

yªu cÇu Êy lµ chÝnh ®¸ng vµ ph¶i thùc hiÖn yªu cÇu Êy.

- C«ng nh©n còng ph¶i tù kiÓm th¶o tèt, quyÕt t©m söa ch÷a

khuyÕt ®iÓm, chèng lµm Èu ®Ó m¸y mãc, dông cô h− háng, chèng l·ng

phÝ. Ph¶i thùc hiÖn ®óng khÈu hiÖu “lµm nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ”.

nãi chuyÖn víi çn bé, c«ng nh©n... 591

- Ph¶i ®¶m b¶o an toµn lao ®éng v× ng−êi lao ®éng lµ vèn quý nhÊt.

- L·nh ®¹o ph¶i thËt sù d©n chñ nh−ng ®ång thêi ph¶i thËt sù

tËp trung.

- C«ng nh©n vµ çn bé n©ng cao tinh thÇn ®oµn kÕt, tinh thÇn

c¶nh gi¸c, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, v× m×nh lµ giai cÊp l·nh ®¹o, lµ

chñ cña xÝ nghiÖp, chñ cña n−íc nhµ; ph¶i häc tËp çc ®ång chÝ

chuyªn gia vÒ kü thuËt vµ tinh thÇn quèc tÕ v« s¶n.

- Ph¶i n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, hoµn thµnh vµ hoµn thµnh

v−ît møc kÕ ho¹ch Nhµ n−íc, xøng ®¸ng lµ ng−êi chñ xÝ nghiÖp.

KÕ ho¹ch ba n¨m lµ kÕ ho¹ch ®−a miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa

x· héi, x©y dùng ®êi sèng sung s−íng, Êm no, x©y dùng nÒn t¶ng

cho c«ng cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. KÕ ho¹ch n¨m 1959

lµ n¨m b¶n lÒ l¹i ®Æc biÖt quan träng. TÊt c¶ çn bé, c«ng nh©n

ph¶i tin t−ëng quyÕt t©m hoµn thµnh v−ît møc kÕ ho¹ch Êy, chuÈn

bÞ cho kÕ ho¹ch dµi h¹n sau nµy. Nhµ m¸y c¬ khÝ Hµ Néi cã ®«ng

®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng h¬n çc xÝ nghiÖp

kh¸c, ®ã lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi. B¸c giao tr¸ch nhiÖm cho çn

bé vµ c«ng nh©n ph¶i lµm cho nhµ m¸y nµy trë thµnh mét nhµ

m¸y kiÓu mÉu.

Nh©n dÞp s¾p b−íc sang n¨m míi, B¸c chóc mõng c«ng nh©n,

çn bé Nhµ m¸y c¬ khÝ Hµ Néi vµ tÊt c¶ çc xÝ nghiÖp mét n¨m

míi vui vÎ, kháe m¹nh, tiÕn bé vµ hoµn thµnh v−ît møc kÕ ho¹ch.

Nãi ngµy 25-12-1958.


ngµy 27-12-1958.

592

§IÖN MõNG NGµY SINH CHñ TÞCH MAO TR¹CH §¤NG

KÝnh göi ®ång chÝ Chñ tÞch Mao Tr¹ch §«ng th©n mÕn,

Nh©n dÞp kû niÖm sinh nhËt n¨m thø 65 cña ®ång chÝ, nh©n

danh c¸ nh©n t«i vµ thay mÆt §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam, nh©n d©n

ViÖt Nam, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, xin ch©n

thµnh vµ nhiÖt liÖt chóc ®ång chÝ v¹n thä v« c−¬ng.



Hå CHÝ MINH


ngµy 26-12-1958.

593

NãI CHUYÖN VíI HäC SINH Vµ GI¸O VI£N TR¦êNG PHæ TH¤NG

CÊP III CHU V¡N AN (Hµ NéI)

Do çc ch¸u cè g¾ng, do çc thÇy, çc c« gi¸o cè g¾ng, n¨m nay,

nhÊt lµ mÊy th¸ng gÇn ®©y çc ch¸u cã nh÷ng tiÕn bé kh¸.

T¸c phong, kû luËt, t− t−ëng tiÕn bé, nh− thÕ lµ tèt.

Tham gia lao ®éng nh− thÕ lµ tèt.

Tr−íc nãi: lao ®éng lµ vÎ vang. Nh−ng çc ch¸u hiÓu: anh lao

®éng, t«i vÎ vang. Nay hiÓu: m×nh lao ®éng, m×nh vÎ vang. V× çc

ch¸u, çc thÇy, çc c« trùc tiÕp lao ®éng nªn tinh thÇn ®èi víi lao

®éng còng cã kh¸c.

Tr−íc: çc ch¸u ch−a biÕt khã nhäc cña c«ng nh©n, n«ng d©n.

B©y giê: çc ch¸u biÕt lao ®éng cña c«ng n«ng cÇn cï, khã nhäc.

Tr−íc: çc ch¸u c¬m ®Õn th× ¨n, ¸o ®Õn th× mÆc.

B©y giê: biÕt râ lµm ra c¬m ¸o lµ khã nhäc.

Tr−íc: kh«ng biÕt v× sao ph¶i cÇn kiÖm.

Nay hiÓu râ lµ lao ®éng khã nhäc míi cã c¬m ¨n, ¸o mÆc, nªn

biÕt v× sao ph¶i cÇn kiÖm. Nh− thÕ lµ t− t−ëng biÕn ®æi.

Tr−íc khinh lao ®éng ch©n tay. B©y giê träng lao ®éng ch©n

tay vµ ng−êi lao ®éng. Nh− thÕ lµ t− t−ëng biÕn ®æi.

Do ®ã, t¸c phong cña çc ch¸u còng thay ®æi.

Tr−íc: ®i häc vÒ vøt s¸ch, ¨n c¬m råi ch¬i kh«ng lµm viÖc nhµ, v×

cho m×nh lµ c« lµ cËu häc trß, nhÊt lµ häc trß tr−êng B−ëi lµ oai l¾m.


B©y giê çc ch¸u ®· ng¨n n¾p trËt tù h¬n.

Còng do nh− thÕ mµ chÝ khÝ çc ch¸u tèt h¬n.

B¸c nãi çc ch¸u chí giËn.

Tr−íc: çc ch¸u ¨n b¸m bè mÑ.

B©y giê b−íc ®Çu Ýt nhiÒu çc ch¸u ®· biÕt tù lùc çnh sinh

nh− lµm v−ên, lµm méc... Çc ch¸u häc tËp nh÷ng ng−êi lao ®éng,

çc ch¸u kh«ng muèn ¨n b¸m bè mÑ, ¨n b¸m x· héi.

Tr−íc: çc ch¸u chØ häc trong s¸ch.

B©y giê: häc vµ thùc hµnh kÕt hîp víi nhau.

VÝ dô: tr−íc kia häc vÒ n«ng häc, thÇy vµ trß chØ häc trong

s¸ch vë.

B©y giê: çc ch¸u vÒ n«ng th«n, cµy cÊy, trång trät, lµm ph©n.

Nh− thÕ lµ häc kÕt hîp víi hµnh.

Do lao ®éng, tri thøc t¨ng thªm.

Do lao ®éng, søc kháe t¨ng h¬n.

§ã lµ kÕt qu¶ cña lao ®éng s¶n xuÊt.

*

* *

X· héi chñ nghÜa lµ çi g×? Çc ch¸u cã hiÓu kh«ng?

X· héi chñ nghÜa lµ tÊt c¶ mäi ng−êi ph¶i ra søc lao ®éng x©y

dùng chñ nghÜa x· héi; chñ nghÜa x· héi x©y dùng ®−îc mäi ng−êi

míi sung s−íng, Êm no.

Tr−êng häc cña ta lµ tr−êng häc x· héi chñ nghÜa. Tr−êng häc

x· héi chñ nghÜa lµ thÕ nµo?

Nhµ tr−êng x· héi chñ nghÜa lµ nhµ tr−êng:

- Häc ®i víi lao ®éng.

- Lý luËn ®i víi thùc hµnh.

- CÇn cï ®i víi tiÕt kiÖm.

*

* *

nãi chuyÖn víi häc sinh vµ gi¸o viªn... 595

Muèn x· héi chñ nghÜa, ph¶i cã: ng−êi x· héi chñ nghÜa. Muèn

cã ng−êi x· héi chñ nghÜa, ph¶i cã t− t−ëng x· héi chñ nghÜa.

T− t−ëng x· héi chñ nghÜa tr¸i h¼n víi ç nh©n chñ nghÜa. Çi

g× kh«ng ph¶i x· héi chñ nghÜa lµ ç nh©n chñ nghÜa.

Ç nh©n chñ nghÜa ®Î ra hµng tr¨m tÝnh xÊu nh− siªng ¨n,

biÕng lµm, kÌn cùa, nghÜ ®Õn m×nh kh«ng nghÜ ®Õn ®ång bµo, tham

danh lîi, ®Þa vÞ, v.v..

Çc thÇy, çc c« gi¸o, çc ch¸u cÇn lu«n lu«n båi d−ìng t−

t−ëng x· héi chñ nghÜa, ®Êu tranh tiªu diÖt ç nh©n chñ nghÜa.

B¸c ®−îc nghe b¸o ço n¨m nay çc ch¸u tiÕn bé h¬n n¨m

ngo¸i, tiÕn bé vÒ häc tËp, lao ®éng, kû luËt, trËt tù vµ t¸c phong.

§ã lµ tiÕn bé b−íc ®Çu. Nh− thÕ lµ tèt.

B¸c mong çc thÇy gi¸o, c« gi¸o ®oµn kÕt cè g¾ng tiÕn bé h¬n n÷a.

T−¬ng lai ®Ñp ®Ï lµ cña tÊt c¶ mäi ng−êi. Mäi ng−êi ph¶i cè

g¾ng. B¸c mong n¨m sau çc ch¸u tiÕn bé h¬n. Çc ch¸u ph¶i xøng

®¸ng lµ chñ nh©n t−¬ng lai cña n−íc ViÖt Nam hßa b×nh - thèng

nhÊt - ®éc lËp - d©n chñ vµ giµu m¹nh. Çc ch¸u cã lµm ®−îc

kh«ng? (Cã) - Cã ch¾c kh«ng? (Cã) - Cã quyÕt t©m kh«ng? (QuyÕt

t©m). ThÕ th× tèt.

Nãi ngµy 31-12-1958.

B¶n ®¸nh m¸y, cã bót tÝch söa ch÷a,


596

nãi chuyÖn víi çc ®¹i biÓu çc c¬ quan Trung −¬ng ®Õn

chóc mõng n¨m míi

T«i xin thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ hoan nghªnh

çc cô, çc c«, çc chó.

Nh©n dÞp n¨m cò s¾p qua, n¨m míi s¾p ®Õn, t«i muèn cïng

çc cô, çc c« vµ çc chó tãm t¾t tæng kÕt t×nh h×nh n¨m 1958 vµ

Ên ®Þnh c«ng viÖc n¨m 1959.

Chóng ta ®Òu thÊy râ lµ trong n¨m nay phe x· héi chñ nghÜa

vµ hßa b×nh d©n chñ tiÕn bé v−ît møc vÒ mäi mÆt. Phe ®Õ quèc do

Mü cÇm ®Çu th× l©m vµo kinh tÕ khñng ho¶ng vµ sa sót vÒ mäi

mÆt. ë miÒn Nam, v× çi gäi lµ viÖn trî Mü mµ kinh tÕ vµ v¨n hãa

®Òu bÞ sa lÇy. ë miÒn B¾c, do sù cè g¾ng kh«ng ngõng cña nh©n

d©n vµ çn bé, do sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng vµ ChÝnh phñ,

sù gióp ®ì v« t− cña çc n−íc anh em mµ c«ng nghiÖp, n«ng

nghiÖp, v¨n hãa, x· héi ®Òu cã tiÕn bé, nhÊt lµ s¸u th¸ng cuèi n¨m,

n¨m ®Çu cña kÕ ho¹ch 3 n¨m ®· hoµn thµnh t−¬ng ®èi tèt.

N¨m 1959 lµ mét n¨m b¶n lÒ, nhiÖm vô cùc kú quan träng,

c«ng viÖc rÊt nhiÒu, ta cã nhiÒu thuËn lîi nh−ng kh«ng Ýt khã

kh¨n. §Ó hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v−ît møc kÕ ho¹ch n¨m 1959,

mçi çn bé ph¶i n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ,

ph¶i ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, ph¶i n©ng cao tinh thÇn tr¸ch

nhiÖm, ph¶i thÊm nhuÇn t− t−ëng x· héi chñ nghÜa, kh¾c phôc chñ

nãi chuyÖn víi çc ®¹i biÓu çc c¬ quan... 597

nghÜa ç nh©n vµ nh÷ng çi xÊu do chñ nghÜa ç nh©n sinh ra.

Ph¶i cã quyÕt t©m v−ît mäi khã kh¨n lµm trßn nhiÖm vô. Mäi

ng−êi, mäi ngµnh ph¶i ®oµn kÕt, ph¶i thi ®ua vµ ®ång t©m nhÊt trÝ

gióp ®ì lÉn nhau trong mäi c«ng t¸c. Mäi ng−êi ph¶i cã chÝ khÝ

quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng trong c«ng viÖc vµ trong c«ng cuéc x©y

dùng miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi vµ ®Êu tranh thèng nhÊt

n−íc nhµ. §Ó xøng ®¸ng lµ çn bé cña c¬ quan l·nh ®¹o Trung

−¬ng. T«i tin ch¾c r»ng chóng ta sÏ lµm ®−îc nh− vËy vµ chóng ta

sÏ thµnh c«ng.

§Õn mai lµ n¨m míi, t«i chóc çc cô, çc c«, çc chó n¨m míi

vui vÎ m¹nh kháe, cè g¾ng míi vµ giµnh ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi.

Nãi ngµy 31-12-1958.

Tµi liÖu l−u t¹i Trung t©m

L−u tr÷ quèc gia III.

598

BµI NãI T¹I LíP NGHI£N CøU KHãa I Vµ LíP Bæ TóC KHãa VI

TR¦êNG C¤NG AN TRUNG ¦¥NG

C«ng an lµ mét bé m¸y ®Ó thùc hiÖn chuyªn chÝnh d©n chñ

nh©n d©n, b¶o vÖ nÒn chuyªn chÝnh cña nh©n d©n ®èi víi çc thÕ

lùc ph¶n ®éng kh¸c.

Muèn cã d©n chñ thËt sù, ph¶i chuyªn chÝnh thËt sù, nÕu

kh«ng bän xÊu sÏ lµm h¹i nh©n d©n. Muèn chuyªn chÝnh thËt sù,

ph¶i thËt sù d©n chñ víi nh©n d©n. D©n cã mÕn, yªu, tin c«ng an

th× míi gióp c«ng an chuyªn chÝnh víi ®Þch ®Ó tiÕn lªn chñ nghÜa

x· héi.

D©n cã yªn æn th× míi h¨ng h¸i s¶n xuÊt, x©y dùng chñ nghÜa

x· héi ®−îc.

Muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ph¶i cã hai mÆt: vËt chÊt vµ t−

t−ëng. TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ph¶i cã ng−êi, mµ trong sè ng−êi

muèn lªn chñ nghÜa x· héi th× çn bé lµ ®Çu tiªn vµ cèt çn. Nh−

vËy, tr−íc hÕt çn bé ph¶i cã t− t−ëng muèn lªn chñ nghÜa x· héi,

míi quyÕt t©m thi hµnh, h−íng dÉn nh©n d©n lµm mäi c«ng viÖc

t¨ng gia s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm, ®Êu tranh gay go ®Ó tiÕn lªn chñ

nghÜa x· héi. §¸nh ®æ giai cÊp ®Þch ®· khã, ®Êu tranh x©y dùng

chñ nghÜa x· héi cßn gian khæ, khã kh¨n h¬n nhiÒu.

Nh−ng ta cã nh÷ng thuËn lîi:

bµi nãi t¹i líp nghiªn cøu khãa i... 599

- D©n ta ®−îc rÌn luyÖn trong kh¸ng chiÕn vµ ®oµn kÕt chÆt chÏ.

- D©n tin cËy vµo §¶ng, ChÝnh phñ vµ ®oµn kÕt xung quanh §¶ng.

- D©n ta cÇn cï lao ®éng.

- Çc n−íc anh em gióp ®ì ta tËn t×nh vµ thÕ lùc cña phe x·

héi chñ nghÜa rÊt m¹nh.

Muèn kh¾c phôc khã kh¨n vµ ph¸t triÓn thuËn lîi th× mçi

ng−êi, mçi gia ®×nh, mçi tËp ®oµn ®Òu ph¶i cã t− t−ëng x· héi chñ

nghÜa, nghÜ ®Õn lîi Ých toµn d©n tr−íc lîi Ých ç nh©n. T− t−ëng x·

héi chñ nghÜa lµ chèng t− t−ëng ç nh©n chñ nghÜa (so b×, h−ëng

thô). §· lµ cuéc ®Êu tranh gian khæ, gay go th× ph¶i chèng t−

t−ëng uÓ o¶i, mÖt mái, sî khæ, chèng t− t−ëng tù do chñ nghÜa,

thÝch th× lµm, kh«ng thÝch th× kh«ng lµm.

C«ng an ®¸nh ®Þch bªn ngoµi ®· khã, ®¸nh ®Þch bªn trong

ng−êi cßn khã kh¨n h¬n. V× vËy ph¶i n©ng cao kû luËt, tÝnh tæ

chøc, chèng ba ph¶i, nÓ nang. C«ng t¸c ph¶i ®i s©u vµ thiÕt thùc.

Lµm viÖc ph¶i cã ®iÒu tra, nghiªn cøu, kh«ng ®−îc tù kiªu, tù ®¹i.

Ph¶i toµn t©m toµn ý phôc vô nh©n d©n th× khuyÕt ®iÓm míi cã

thÓ kh¾c phôc ®−îc vµ −u ®iÓm míi cã thÓ ph¸t huy ®−îc. Ph¶i ®i

®−êng lèi quÇn chóng th× nh©n d©n míi tin yªu, gióp c«ng an vµ

c«ng an míi thµnh c«ng ®−îc. Ph¶i ®oµn kÕt néi bé, ®oµn kÕt víi

nh©n d©n vµ víi çc ngµnh kh¸c th× c«ng viÖc míi th¾ng lîi.

In trong s¸ch Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi ngµnh c«ng an nh©n d©n ViÖt Nam, ViÖn Nghiªn cøu Khoa häc C«ng an,

1980, tr.23-25.

600

§¹O §øC ÇCH M¹NG

Tõ lóc ®Çu, loµi ng−êi ®· ph¶i ®Êu tranh ®èi víi giíi tù nhiªn

®Ó sèng cßn, nh− chèng thó d÷, chèng m−a n¾ng... Muèn th¾ng lîi,

th× mçi ng−êi ph¶i dùa vµo lùc l−îng cña sè ®«ng ng−êi, tøc lµ cña

tËp thÓ, cña x· héi. Riªng lÎ tõng ç nh©n th× nhÊt ®Þnh kh«ng

th¾ng næi tù nhiªn, kh«ng sèng cßn ®−îc.

§Ó sèng cßn, loµi ng−êi l¹i ph¶i s¶n xuÊt míi cã ¨n, cã mÆc.

S¶n xuÊt còng ph¶i dùa vµo lùc l−îng cña tËp thÓ, cña x· héi. ChØ

riªng lÎ ç nh©n còng kh«ng s¶n xuÊt ®−îc.

Thêi ®¹i cña chóng ta lµ thêi ®¹i v¨n minh, thêi ®¹i çch

m¹ng, mäi viÖc cµng ph¶i dùa vµo lùc l−îng cña tËp thÓ, cña x·

héi; ç nh©n cµng kh«ng thÓ ®øng riªng lÎ mµ cµng ph¶i hßa m×nh

trong tËp thÓ, trong x· héi.

Do ®ã, chñ nghÜa ç nh©n lµ tr¸i ng−îc víi chñ nghÜa tËp thÓ

vµ chñ nghÜa tËp thÓ, chñ nghÜa x· héi nhÊt ®Þnh th¾ng, chñ nghÜa

ç nh©n nhÊt ®Þnh ph¶i tiªu diÖt.

Çch s¶n xuÊt vµ søc s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ biÕn ®æi m·i, do

®ã mµ t− t−ëng cña ng−êi, chÕ ®é x· héi, v.v., còng ph¸t triÓn vµ

biÕn ®æi. Chóng ta ®Òu biÕt tõ ®êi x−a ®Õn ®êi nay, çch s¶n xuÊt

tõ chç dïng cµnh c©y, bóa ®¸ ph¸t triÓn dÇn ®Õn m¸y mãc, søc

®iÖn, søc nguyªn tö. ChÕ ®é x· héi còng ph¸t triÓn tõ céng s¶n

nguyªn thñy ®Õn chÕ ®é n« lÖ, ®Õn chÕ ®é phong kiÕn, ®Õn chÕ ®é

t− b¶n chñ nghÜa vµ ngµy nay gÇn mét nöa loµi ng−êi ®ang tiÕn

lªn chÕ ®é x· héi chñ nghÜa vµ chÕ ®é céng s¶n chñ nghÜa.

®¹o ®øc çch m¹ng 601

Sù ph¸t triÓn vµ tiÕn bé ®ã kh«ng ai ng¨n c¶n ®−îc.

Tõ khi cã chÕ ®é cña riªng th× x· héi chia thµnh giai cÊp, giai

cÊp bãc lét vµ giai cÊp bÞ bãc lét, do ®ã cã m©u thuÉn x· héi, cã ®Êu

tranh gi÷a çc giai cÊp vµ tõ ®ã, ng−êi nµo còng thuéc vµo hoÆc

giai cÊp nµy hoÆc giai cÊp kh¸c, kh«ng ai cã thÓ ®øng ngoµi giai

cÊp. §ång thêi, mçi ng−êi ®¹i biÓu cho t− t−ëng cña giai cÊp m×nh.

Trong x· héi cò, bän phong kiÕn ®Þa chñ, bän t− b¶n vµ ®Õ quèc

th¼ng tay ¸p bøc, bãc lét nh÷ng tÇng líp ng−êi kh¸c, nhÊt lµ c«ng

nh©n vµ n«ng d©n. Chóng c−íp cña chung do x· héi s¶n xuÊt ra,

lµm cña riªng cña ç nh©n chóng, ®Ó chóng “ngåi m¸t ¨n b¸t

vµng”. Nh−ng miÖng chóng lu«n lu«n huªnh hoang nh÷ng danh tõ

“®¹o ®øc”, “tù do”, “d©n chñ”, v.v..

Kh«ng thÓ chÞu ¸p bøc, bãc lét m·i, c«ng nh©n, n«ng d©n vµ

nh©n d©n lao ®éng kh¸c næi lªn lµm çch m¹ng ®Ó tù gi¶i phãng vµ

®Ó c¶i t¹o x· héi cò xÊu xa thµnh x· héi míi tèt ®Ñp, trong ®ã

nh÷ng ng−êi lao ®éng ®Òu ®−îc Êm no, sung s−íng, kh«ng cã ng−êi

bãc lét ng−êi.

§Ó giµnh lÊy th¾ng lîi, çch m¹ng nhÊt ®Þnh ph¶i do giai cÊp

c«ng nh©n l·nh ®¹o. V× nã lµ giai cÊp tiÒn tiÕn nhÊt, gi¸c ngé nhÊt,

kiªn quyÕt nhÊt, cã kû luËt nhÊt vµ tæ chøc chÆt chÏ nhÊt. Mµ

®¶ng v« s¶n lµ bé tham m−u cña giai cÊp c«ng nh©n. Çch m¹ng ë

Liªn X« vµ ë çc n−íc kh¸c trong phe x· héi chñ nghÜa ®· chøng

thùc ®iÒu ®ã, kh«ng ai chèi c·i ®−îc.

Lµm çch m¹ng ®Ó c¶i t¹o x· héi cò thµnh x· héi míi lµ mét sù

nghiÖp rÊt vÎ vang, nh−ng nã còng lµ mét nhiÖm vô rÊt nÆng nÒ,

mét cuéc ®Êu tranh rÊt phøc t¹p, l©u dµi, gian khæ. Søc cã m¹nh

míi g¸nh ®−îc nÆng vµ ®i ®−îc xa. Ng−êi çch m¹ng ph¶i cã ®¹o

®øc çch m¹ng lµm nÒn t¶ng, míi hoµn thµnh ®−îc nhiÖm vô çch

m¹ng vÎ vang.

Sinh tr−ëng trong x· héi cò, chóng ta ai còng mang trong

m×nh hoÆc nhiÒu hoÆc Ýt vÕt tÝch xÊu xa cña x· héi ®ã vÒ t− t−ëng,


vÒ thãi quen... VÕt tÝch xÊu nhÊt vµ nguy hiÓm nhÊt cña x· héi cò

lµ chñ nghÜa ç nh©n. Chñ nghÜa ç nh©n tr¸i ng−îc víi ®¹o ®øc

çch m¹ng, nÕu nã cßn l¹i trong m×nh, dï lµ Ýt th«i, th× nã sÏ chê

dÞp ®Ó ph¸t triÓn, ®Ó che lÊp ®¹o ®øc çch m¹ng, ®Ó ng¨n trë ta

mét lßng mét d¹ ®Êu tranh cho sù nghiÖp çch m¹ng.

Chñ nghÜa ç nh©n lµ mét thø rÊt gian gi¶o, x¶o quyÖt; nã

khÐo dç dµnh ng−êi ta ®i xuèng dèc. Mµ ai còng biÕt r»ng xuèng

dèc th× dÔ h¬n lªn dèc. V× thÕ mµ cµng nguy hiÓm.

Muèn gét röa s¹ch nh÷ng vÕt tÝch xÊu xa cña x· héi cò, muèn

rÌn luyÖn ®¹o ®øc çch m¹ng, th× chóng ta ph¶i ra søc häc tËp, tu

d−ìng, tù c¶i t¹o ®Ó tiÕn bé m·i. NÕu kh«ng cè g¾ng ®Ó tiÕn bé, th×

tøc lµ tho¸i bé, lµ l¹c hËu.

Mµ tho¸i bé vµ l¹c hËu th× sÏ bÞ x· héi tiÕn bé sa th¶i.

Kh«ng ph¶i chØ ë t¹i nhµ tr−êng, cã lªn líp, míi häc tËp, tu

d−ìng, rÌn luyÖn vµ tù c¶i t¹o ®−îc. Trong mäi ho¹t ®éng çch

m¹ng, chóng ta ®Òu cã thÓ vµ ®Òu ph¶i häc tËp, tù c¶i t¹o. Thêi kú

ho¹t ®éng bÝ mËt, thêi kú khëi nghÜa, thêi kú kh¸ng chiÕn vµ ngµy

nay c«ng viÖc x©y dùng miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi vµ

®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ ®Òu lµ nh÷ng tr−êng häc rÊt tèt

cho chóng ta rÌn luyÖn ®¹o ®øc çch m¹ng.

Cã ®¹o ®øc çch m¹ng th× khi gÆp khã kh¨n, gian khæ, thÊt

b¹i, còng kh«ng sî sÖt, rôt rÌ, lïi b−íc. V× lîi Ých chung cña §¶ng,

cña çch m¹ng, cña giai cÊp, cña d©n téc vµ cña loµi ng−êi mµ

kh«ng ngÇn ng¹i hy sinh tÊt c¶ lîi Ých riªng cña ç nh©n m×nh. Khi

cÇn, th× s½n sµng hy sinh c¶ tÝnh m¹ng cña m×nh còng kh«ng tiÕc.

§ã lµ biÓu hiÖn rÊt râ rÖt, rÊt cao quý cña ®¹o ®øc çch m¹ng.

Trong §¶ng ta, çc ®ång chÝ TrÇn Phó, Ng« Gia Tù, Lª Hång

Phong, NguyÔn V¨n Cõ, Hoµng V¨n Thô, NguyÔn ThÞ Minh Khai

vµ nhiÒu ®ång chÝ kh¸c ®· v× d©n, v× §¶ng mµ oanh liÖt hy sinh, ®·

nªu g−¬ng chãi läi cña ®¹o ®øc çch m¹ng chÝ c«ng v« t− cho tÊt c¶

chóng ta häc tËp.


Cã ®¹o ®øc çch m¹ng th× khi gÆp thuËn lîi vµ thµnh c«ng

còng vÉn gi÷ v÷ng tinh thÇn gian khæ, chÊt ph¸c, khiªm tèn, “lo

tr−íc thiªn h¹, vui sau thiªn h¹”; lo hoµn thµnh nhiÖm vô cho tèt

chø kh«ng kÌn cùa vÒ mÆt h−ëng thô; kh«ng c«ng thÇn, kh«ng

quan liªu, kh«ng kiªu ng¹o, kh«ng hñ hãa. §ã còng lµ biÓu hiÖn

cña ®¹o ®øc çch m¹ng.

*

* *

Nãi tãm t¾t, th× ®¹o ®øc çch m¹ng lµ:

QuyÕt t©m suèt ®êi ®Êu tranh cho §¶ng, cho çch m¹ng. §ã lµ

®iÒu chñ chèt nhÊt.

Ra søc lµm viÖc cho §¶ng, gi÷ v÷ng kû luËt cña §¶ng, thùc

hiÖn tèt ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng.

§Æt lîi Ých cña §¶ng vµ cña nh©n d©n lao ®éng lªn trªn, lªn

tr−íc lîi Ých riªng cña ç nh©n m×nh. HÕt lßng hÕt søc phôc vô

nh©n d©n. V× §¶ng, v× d©n mµ ®Êu tranh quªn m×nh, g−¬ng mÉu

trong mäi viÖc.

Ra søc häc tËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin, lu«n lu«n dïng tù phª

b×nh vµ phª b×nh ®Ó n©ng cao t− t−ëng vµ c¶i tiÕn c«ng t¸c cña

m×nh vµ cïng ®ång chÝ m×nh tiÕn bé.

Mçi ng−êi çch m¹ng ph¶i hiÓu thËt s©u s¾c r»ng: §¶ng ta lµ

mét ®éi ngò tiªn tiÕn nhÊt vµ tæ chøc chÆt chÏ nhÊt cña giai cÊp

c«ng nh©n, lµ ng−êi l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n

lao ®éng. HiÖn nay, giai cÊp c«ng nh©n ta tuy ch−a ®«ng l¾m,

nh−ng nã cµng ngµy cµng ph¸t triÓn. Mai sau, hîp t¸c x· n«ng

nghiÖp sÏ ®−îc tæ chøc kh¾p n¬i, n«ng th«n sÏ dïng nhiÒu m¸y

mãc, n«ng d©n sÏ biÕn thµnh c«ng nh©n. Ng−êi trÝ thøc dÇn dÇn

lao ®éng ch©n tay vµ sù ph©n biÖt gi÷a trÝ thøc vµ c«ng nh©n còng

sÏ xãa bá dÇn. C«ng nghiÖp cña n−íc ta ngµy cµng ph¸t triÓn. V×

vËy, sè c«ng nh©n ngµy thªm ®«ng, søc c«ng nh©n ngµy thªm


m¹nh, tiÒn ®å cña giai cÊp c«ng nh©n rÊt réng r·i vµ vÎ vang. Nã

võa c¶i t¹o thÕ giíi võa c¶i t¹o b¶n th©n m×nh.

Ng−êi çch m¹ng ph¶i thÊy thËt râ ®iÒu ®ã vµ ®øng v÷ng trªn

lËp tr−êng giai cÊp c«ng nh©n, ®Ó hÕt lßng hÕt søc ®Êu tranh cho

chñ nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n, cho giai cÊp c«ng nh©n vµ

cho toµn thÓ nh©n d©n lao ®éng. §¹o ®øc çch m¹ng lµ tuyÖt ®èi

trung thµnh víi §¶ng, víi nh©n d©n.

Ngoµi lîi Ých cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng,

§¶ng ta kh«ng cã lîi Ých g× kh¸c. V× vËy, môc ®Ých tr−íc m¾t cña

§¶ng ta lµ ®Êu tranh ®Ó ®−a miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x·

héi vµ thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ.

D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, nh©n d©n ta ®· ®Êu tranh anh

dòng, ®¸nh ®æ ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n vµ phong kiÕn, gi¶i

phãng hoµn toµn miÒn B¾c n−íc ta.

§ã lµ mét th¾ng lîi to lín. Nh−ng çch m¹ng ch−a ph¶i ®·

thµnh c«ng hoµn toµn. V× môc tiªu hiÖn nay cña §¶ng lµ ®Êu

tranh thèng nhÊt n−íc nhµ, ®Ó thùc hiÖn mét n−íc ViÖt Nam hßa

b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh; lµm cho c¶ n−íc

kh«ng cßn ai bÞ bãc lét, x©y dùng mét x· héi míi, trong ®ã mäi

ng−êi ®−îc sung s−íng, Êm no.

Nh−ng c«ng nghiÖp cña ta cßn l¹c hËu. Nhê cã sù gióp ®ì v« t−

cña çc n−íc anh em, tr−íc hÕt lµ Liªn X« vµ Trung Quèc, chóng

ta ®ang ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. §Ó giµnh lÊy th¾ng lîi, c«ng nh©n

ta ph¶i ra søc thi ®ua s¶n xuÊt nhiÒu, nhanh, tèt, rÎ; ph¶i chÊp

hµnh nghiªm chØnh kû luËt lao ®éng vµ tÝch cùc tham gia qu¶n lý

xÝ nghiÖp; ph¶i chèng l·ng phÝ, tham «. Çn bé ta ph¶i thËt sù cÇn,

kiÖm, liªm, chÝnh, cïng c«ng nh©n tham gia lao ®éng.

N«ng d©n ta ®· ®−îc chia ruéng ®Êt, ®êi sèng cã kh¸ h¬n tr−íc

mét phÇn. Nh−ng çch s¶n xuÊt vÉn cßn ph©n t¸n, l¹c hËu; do ®ã

thu ho¹ch ch−a ®−îc t¨ng nhiÒu, ®êi sèng míi ®−îc c¶i thiÖn Ýt.


N«ng th«n ta cÇn ph¶i ®Èy m¹nh phong trµo tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c

x· cho réng kh¾p vµ ch¾c ch¾n, ®Ó thùc sù t¨ng gia s¶n xuÊt, cã

nh− thÕ th× ®ång bµo n«ng d©n míi hoµn toµn tho¸t khái c¶nh

nghÌo khã vµ ®−îc Êm no h¬n.

Cho nªn ®¹o ®øc çch m¹ng lµ ra søc phÊn ®Êu ®Ó thùc hiÖn

môc tiªu cña §¶ng, hÕt søc trung thµnh phôc vô giai cÊp c«ng

nh©n vµ n«ng d©n lao ®éng, tuyÖt ®èi kh«ng thÓ lõng chõng.

Sè ®«ng ®¶ng viªn, ®oµn viªn vµ çn bé ta lµm ®óng nh− thÕ.

Nh−ng còng cã mét sè kh«ng lµm ®óng. Hä lÇm t−ëng r»ng miÒn

B¾c kh«ng cßn thùc d©n vµ phong kiÕn n÷a, th× tøc lµ çch m¹ng

thµnh c«ng råi. Do ®ã mµ hä ®Ó chñ nghÜa ç nh©n chím në, hä yªu

cÇu h−ëng thô, yªu cÇu nghØ ng¬i, hä muèn lùa chän c«ng t¸c theo

ý thÝch cña ç nh©n m×nh, kh«ng muèn lµm c«ng t¸c mµ ®oµn thÓ

giao phã cho hä. Hä muèn ®Þa vÞ cao, nh−ng l¹i sî tr¸ch nhiÖm

nÆng. DÇn dÇn tinh thÇn ®Êu tranh vµ tÝnh tÝch cùc cña hä bÞ kÐm

sót, chÝ khÝ anh dòng vµ phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ng−êi çch m¹ng

còng kÐm sót; hä quªn r»ng tiªu chuÈn sè mét cña ng−êi çch

m¹ng lµ quyÕt t©m suèt ®êi ®Êu tranh cho §¶ng, cho çch m¹ng.

Chóng ta cÇn ph¶i biÕt r»ng: nh÷ng th¾ng lîi mµ chóng ta ®·

®¹t ®−îc míi chØ lµ b−íc ®Çu trªn ®−êng ®i mu«n dÆm. Chóng ta

ph¶i tiÕn lªn, çch m¹ng ph¶i tiÕn lªn n÷a. NÕu kh«ng tiÕn, tøc lµ

tho¸i. Vµ nÕu tho¸i th× nh÷ng th¾ng lîi ®· ®¹t ®−îc sÏ kh«ng thÓ

cñng cè vµ ph¸t triÓn.

§Ó tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, cuéc ®Êu tranh ph¶i l©u dµi vµ

gian khæ. CÇn cã ng−êi çch m¹ng lµ v× cßn cã kÎ ®Þch chèng l¹i

çch m¹ng.

KÎ ®Þch gåm cã ba lo¹i. Chñ nghÜa t− b¶n vµ bän ®Õ quèc lµ kÎ

®Þch rÊt nguy hiÓm.

Thãi quen vµ truyÒn thèng l¹c hËu còng lµ kÎ ®Þch to; nã

ngÊm ngÇm ng¨n trë çch m¹ng tiÕn bé. Chóng ta l¹i kh«ng thÓ


trÊn ¸p nã, mµ ph¶i c¶i t¹o nã mét çch rÊt cÈn thËn, rÊt chÞu

khã, rÊt l©u dµi.

Lo¹i ®Þch thø ba lµ chñ nghÜa ç nh©n, t− t−ëng tiÓu t− s¶n

cßn Èn nÊp trong m×nh mçi ng−êi chóng ta. Nã chê dÞp - hoÆc dÞp

thÊt b¹i, hoÆc dÞp th¾ng lîi - ®Ó ngãc ®Çu dËy. Nã lµ b¹n ®ång

minh cña hai kÎ ®Þch kia.

V× vËy, ®¹o ®øc çch m¹ng lµ v« luËn trong hoµn c¶nh nµo,

còng ph¶i quyÕt t©m ®Êu tranh, chèng mäi kÎ ®Þch, lu«n lu«n c¶nh

gi¸c, s½n sµng chiÕn ®Êu, quyÕt kh«ng chÞu khuÊt phôc, kh«ng

chÞu cói ®Çu. Cã nh− thÕ míi th¾ng ®−îc ®Þch vµ thùc hiÖn ®−îc

nhiÖm vô çch m¹ng.

Së dÜ §¶ng ta cã thÓ l·nh ®¹o giai cÊp c«ng nh©n vµ toµn d©n

tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, lµ v× §¶ng ta cã chÝnh s¸ch ®óng ®¾n vµ

l·nh ®¹o thèng nhÊt. Mµ l·nh ®¹o thèng nhÊt lµ v× toµn thÓ ®¶ng

viªn t− t−ëng nhÊt trÝ vµ hµnh ®éng nhÊt trÝ.

NÕu ®¶ng viªn t− t−ëng vµ hµnh ®éng kh«ng nhÊt trÝ, th× kh¸c

nµo mét mí c¾t rêi, “trèng ®¸nh xu«i, kÌn thæi ng−îc”. Nh− vËy,

th× kh«ng thÓ l·nh ®¹o quÇn chóng, kh«ng thÓ lµm çch m¹ng.

Lêi nãi vµ viÖc lµm cña ®¶ng viªn rÊt quan hÖ ®Õn sù nghiÖp

çch m¹ng, v× nã ¶nh h−ëng lín ®Õn quÇn chóng. VÝ dô: chÝnh s¸ch

cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ ta hiÖn nay lµ tæ chøc réng kh¾p vµ

chÆt chÏ çc tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·, thùc hiÖn hîp t¸c hãa n«ng

nghiÖp. Nh−ng cã mét sè ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn kh«ng vµo tæ ®æi

c«ng, kh«ng vµo hîp t¸c x· hoÆc vµo nh−ng kh«ng tÝch cùc gãp

phÇn x©y dùng, cñng cè tæ ®æi c«ng vµ hîp t¸c x·. §ã lµ v× chñ

nghÜa ç nh©n ®· ®−a çc ®ång chÝ Êy ®Õn chç “tù do hµnh ®éng”,

tr¸i víi tæ chøc vµ kû luËt cña §¶ng. Dï muèn hay lµ kh«ng muèn,

hµnh ®éng cña nh÷ng ®ång chÝ Êy lµm gi¶m sót uy tÝn vµ ng¨n trë

sù nghiÖp cña §¶ng, ng¨n trë b−íc tiÕn cña çch m¹ng.


Nh÷ng chÝnh s¸ch vµ nghÞ quyÕt cña §¶ng ®Òu v× lîi Ých cña

nh©n d©n. V× vËy, ®¹o ®øc çch m¹ng cña ng−êi ®¶ng viªn lµ bÊt

kú khã kh¨n ®Õn møc nµo còng kiªn quyÕt lµm ®óng chÝnh s¸ch vµ

nghÞ quyÕt cña §¶ng, lµm g−¬ng mÉu cho quÇn chóng. Mäi ®¶ng

viªn ph¶i n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm tr−íc nh©n d©n, tr−íc

§¶ng; ph¶i ng¨n ngõa vµ kiªn quyÕt chèng l¹i chñ nghÜa ç nh©n.

§¶ng ta ®¹i biÓu cho lîi Ých chung cña giai cÊp c«ng nh©n, cña

toµn thÓ nh©n d©n lao ®éng, chø kh«ng ph¶i m−u cÇu lîi Ých riªng

cña mét nhãm ng−êi nµo, cña ç nh©n nµo. §iÒu ®ã ai còng biÕt.

Giai cÊp c«ng nh©n ch¼ng nh÷ng ®Êu tranh ®Ó tù gi¶i phãng,

mµ cßn ®Ó gi¶i phãng c¶ loµi ng−êi khái ¸p bøc, bãc lét. Cho nªn lîi

Ých cña giai cÊp c«ng nh©n vµ lîi Ých cña nh©n d©n lµ nhÊt trÝ.

§¶ng viªn lµ ng−êi thay mÆt §¶ng ®¹i biÓu cho lîi Ých cña giai

cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng. V× vËy, lîi Ých cña ng−êi

®¶ng viªn ph¶i ë trong chø kh«ng thÓ ë ngoµi lîi Ých cña §¶ng, cña

giai cÊp. §¶ng vµ giai cÊp th¾ng lîi vµ thµnh c«ng, tøc lµ ®¶ng

viªn th¾ng lîi vµ thµnh c«ng. NÕu rêi khái §¶ng, rêi khái giai cÊp,

th× ç nh©n dï tµi giái mÊy, còng nhÊt ®Þnh kh«ng lµm nªn viÖc g×.

§¹o ®øc çch m¹ng lµ v« luËn trong hoµn c¶nh nµo, ng−êi

®¶ng viªn còng ph¶i ®Æt lîi Ých cña §¶ng lªn trªn hÕt. NÕu khi lîi

Ých cña §¶ng vµ lîi Ých cña ç nh©n m©u thuÉn víi nhau, th× lîi Ých

ç nh©n ph¶i tuyÖt ®èi phôc tïng lîi Ých cña §¶ng.

V× ch−a röa gét s¹ch chñ nghÜa ç nh©n, cho nªn cã ®¶ng viªn

cßn “kÓ c«ng” víi §¶ng. Cã Ýt nhiÒu thµnh tÝch, th× hä muèn §¶ng

“c¶m ¬n” hä. Hä ®ßi −u ®·i, hä ®ßi danh dù vµ ®Þa vÞ. Hä ®ßi h−ëng

thô. NÕu kh«ng tho¶ m·n yªu cÇu cña hä th× hä o¸n tr¸ch §¶ng,

cho r»ng hä “kh«ng cã tiÒn ®å”, hä “bÞ hy sinh”. Råi dÇn dÇn hä xa

rêi §¶ng, thËm chÝ ph¸ ho¹i chÝnh s¸ch vµ kû luËt cña §¶ng.

NhiÒu ®ång chÝ ho¹t ®éng trong thêi kú bÝ mËt vµ nhiÒu chiÕn

sÜ trong thêi kú kh¸ng chiÕn ®· oanh liÖt hy sinh c¶ tÝnh m¹ng;


nh÷ng anh hïng vµ chiÕn sÜ lao ®éng hÕt lßng hÕt søc t¨ng gia s¶n

xuÊt; nh÷ng ®ång chÝ Êy kh«ng ®ßi ®Þa vÞ vµ danh dù, kh«ng bao

giê ®ßi §¶ng c¶m ¬n.

§¶ng ta lµ mét ®¶ng cã tÝnh chÊt quÇn chóng, cã hµng chôc

v¹n ®¶ng viªn. V× hoµn c¶nh n−íc ta mµ sè ®«ng ®¶ng viªn thuéc

thµnh phÇn tiÓu t− s¶n. §iÒu ®ã kh«ng cã g× l¹. Dï v× ¶nh h−ëng

cña t− t−ëng t− s¶n mµ lóc ®Çu cã ®¶ng viªn lËp tr−êng thiÕu v÷ng

ch¾c, quan ®iÓm cßn m¬ hå, t− t−ëng thiÕu ®óng ®¾n, nh−ng ®−îc

rÌn luyÖn trong çch m¹ng vµ trong kh¸ng chiÕn, nãi chung ®¶ng

viªn ta lµ tèt, trung thµnh víi §¶ng, víi çch m¹ng.

Çc ®ång chÝ Êy hiÓu r»ng: ®¶ng viªn ph¹m sai lÇm th× sÏ ®−a

quÇn chóng ®Õn sai lÇm, cho nªn khi cã sai lÇm th× çc ®ång chÝ Êy

s½n sµng vµ kÞp thêi söa ch÷a, kh«ng ®Ó nhiÒu sai lÇm nhá céng

thµnh sai lÇm to. Do ®ã, çc ®ång chÝ Êy biÕt thËt thµ tù phª b×nh

vµ thµnh khÈn phª b×nh ®ång chÝ kh¸c ®Ó cïng nhau tiÕn bé.

Nh− thÕ lµ ®óng víi ®¹o ®øc çch m¹ng. Trong bao nhiªu n¨m

ho¹t ®éng bÝ mËt, dï bÞ bän thùc d©n khñng bè g¾t gao vµ §¶ng ta

gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, nguy hiÓm, nh−ng §¶ng ta ngµy cµng

ph¸t triÓn, cµng m¹nh mÏ vµ ®· l·nh ®¹o nh©n d©n lµm çch

m¹ng thµnh c«ng, kh¸ng chiÕn th¾ng lîi. §ã lµ v× §¶ng ta khÐo

dïng çi vò khÝ s¾c bÐn phª b×nh vµ tù phª b×nh.

Nh−ng vÉn cã mét sè Ýt ®¶ng viªn bÞ chñ nghÜa ç nh©n trãi

buéc mµ trë nªn kiªu ng¹o, c«ng thÇn, tù cao tù ®¹i. Hä phª b×nh

ng−êi kh¸c mµ kh«ng muèn ng−êi kh¸c phª b×nh hä; kh«ng tù phª

b×nh hoÆc tù phª b×nh mét çch kh«ng thËt thµ, nghiªm chØnh. Hä

sî tù phª b×nh th× sÏ mÊt thÓ diÖn, mÊt uy tÝn. Hä kh«ng l¾ng nghe

ý kiÕn cña quÇn chóng. Hä xem khinh nh÷ng çn bé ngoµi §¶ng.

Hä kh«ng biÕt r»ng: cã ho¹t ®éng th× khã mµ hoµn toµn tr¸nh khái

sai lÇm. Chóng ta kh«ng sî sai lÇm, chØ sî ph¹m sai lÇm mµ kh«ng

quyÕt t©m söa ch÷a. Muèn söa ch÷a cho tèt th× ph¶i s½n sµng


nghe quÇn chóng phª b×nh vµ thËt thµ tù phª b×nh. Kh«ng chÞu

nghe phª b×nh vµ kh«ng tù phª b×nh th× nhÊt ®Þnh l¹c hËu, tho¸i

bé. L¹c hËu vµ tho¸i bé th× sÏ bÞ quÇn chóng bá r¬i. §ã lµ kÕt qu¶

tÊt nhiªn cña chñ nghÜa ç nh©n.

Lùc l−îng cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng lµ rÊt

to lín, lµ v« cïng v« tËn. Nh−ng lùc l−îng Êy cÇn cã §¶ng l·nh

®¹o míi ch¾c ch¾n th¾ng lîi. §ång thêi, §¶ng ph¶i ®i s¸t quÇn

chóng, khÐo tæ chøc vµ l·nh ®¹o quÇn chóng, th× çch m¹ng míi

thµnh c«ng.

§¹o ®øc çch m¹ng lµ hßa m×nh víi quÇn chóng thµnh mét

khèi, tin quÇn chóng, hiÓu quÇn chóng, l¾ng nghe ý kiÕn cña quÇn

chóng. Do lêi nãi vµ viÖc lµm, ®¶ng viªn, ®oµn viªn vµ çn bé lµm

cho d©n tin, d©n phôc, d©n yªu, ®oµn kÕt quÇn chóng chÆt chÏ

chung quanh §¶ng, tæ chøc, tuyªn truyÒn vµ ®éng viªn quÇn

chóng h¨ng h¸i thùc hiÖn chÝnh s¸ch vµ nghÞ quyÕt cña §¶ng.

Trong çch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn, chóng ta ®· lµm ®óng nh− vËy.

Nh−ng hiÖn nay, chñ nghÜa ç nh©n ®ang ¸m ¶nh mét sè ®ång

chÝ. Hä tù cho m×nh çi g× còng giái, hä xa rêi quÇn chóng, kh«ng

muèn häc hái quÇn chóng mµ chØ muèn lµm thÇy quÇn chóng. Hä

ng¹i lµm viÖc tæ chøc, tuyªn truyÒn vµ gi¸o dôc quÇn chóng. Hä

m¾c bÖnh quan liªu, mÖnh lÖnh. KÕt qu¶ lµ quÇn chóng kh«ng tin,

kh«ng phôc, cµng kh«ng yªu hä. Chung quy lµ hä kh«ng lµm nªn

trß trèng g×.

*

* *

MiÒn B¾c n−íc ta ®ang tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. §ã lµ

yªu cÇu cÊp b¸ch cña hµng chôc triÖu ng−êi lao ®éng. §ã lµ c«ng

tr×nh tËp thÓ cña quÇn chóng lao ®éng d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng

ta. Chñ nghÜa ç nh©n lµ mét trë ng¹i lín cho viÖc x©y dùng chñ

nghÜa x· héi. Cho nªn th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi kh«ng thÓ

t¸ch rêi th¾ng lîi cña cuéc ®Êu tranh trõ bá chñ nghÜa ç nh©n.


§Êu tranh chèng chñ nghÜa ç nh©n kh«ng ph¶i lµ “giµy xÐo lªn

lîi Ých ç nh©n”. Mçi ng−êi ®Òu cã tÝnh çch riªng, së tr−êng riªng,

®êi sèng riªng cña b¶n th©n vµ cña gia ®×nh m×nh. NÕu nh÷ng lîi

Ých ç nh©n ®ã kh«ng tr¸i víi lîi Ých cña tËp thÓ th× kh«ng ph¶i lµ

xÊu. Nh−ng l¹i ph¶i thÊy r»ng chØ ë trong chÕ ®é x· héi chñ nghÜa

th× mçi ng−êi míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng riªng cña m×nh,

ph¸t huy tÝnh çch riªng vµ së tr−êng riªng cña m×nh.

Kh«ng cã chÕ ®é nµo t«n träng con ng−êi, chó ý xem xÐt nh÷ng

lîi Ých ç nh©n ®óng ®¾n vµ b¶o ®¶m cho nã ®−îc tho¶ m·n b»ng

chÕ ®é x· héi chñ nghÜa vµ céng s¶n chñ nghÜa. Trong x· héi cã

giai cÊp bãc lét thèng trÞ, chØ cã lîi Ých ç nh©n cña mét sè rÊt Ýt

ng−êi thuéc giai cÊp thèng trÞ lµ ®−îc tho¶ m·n, cßn lîi Ých ç

nh©n cña quÇn chóng lao ®éng th× bÞ giµy xÐo. Tr¸i l¹i, trong chÕ

®é x· héi chñ nghÜa vµ céng s¶n chñ nghÜa lµ chÕ ®é do nh©n d©n

lao ®éng lµm chñ, th× mçi ng−êi lµ mét bé phËn cña tËp thÓ, gi÷

mét vÞ trÝ nhÊt ®Þnh vµ ®ãng gãp mét phÇn c«ng lao trong x· héi.

Cho nªn lîi Ých ç nh©n lµ n»m trong lîi Ých cña tËp thÓ, lµ mét bé

phËn cña lîi Ých tËp thÓ. Lîi Ých chung cña tËp thÓ ®−îc b¶o ®¶m

th× lîi Ých riªng cña ç nh©n míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®−îc tho¶ m·n.

Lîi Ých cña ç nh©n g¾n liÒn víi lîi Ých cña tËp thÓ. NÕu lîi

Ých ç nh©n m©u thuÉn víi lîi Ých tËp thÓ, th× ®¹o ®øc çch m¹ng

®ßi hái lîi Ých riªng cña ç nh©n ph¶i phôc tïng lîi Ých chung cña

tËp thÓ.

Çch m¹ng tiÕn lªn m·i, §¶ng tiÕn lªn m·i. Cho nªn ng−êi

çch m¹ng còng ph¶i tiÕn lªn m·i.

Phong trµo çch m¹ng l«i cuèn hµng øc hµng triÖu ng−êi. C«ng

viÖc çch m¹ng lµ ngh×n ®iÒu mu«n lo¹i phøc t¹p, khã kh¨n. §Ó

c©n nh¾c mäi hoµn c¶nh phøc t¹p, nh×n râ çc m©u thuÉn, ®Ó gi¶i

quyÕt ®óng çc vÊn ®Ò, th× chóng ta ph¶i cè g¾ng häc tËp lý luËn

M¸c - Lªnin.


Cã häc tËp lý luËn M¸c - Lªnin míi cñng cè ®−îc ®¹o ®øc çch

m¹ng, gi÷ v÷ng lËp tr−êng, n©ng cao sù hiÓu biÕt vµ tr×nh ®é chÝnh

trÞ, míi lµm ®−îc tèt c«ng t¸c §¶ng giao phã cho m×nh.

Häc tËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ häc tËp çi tinh thÇn xö trÝ

mäi viÖc, ®èi víi mäi ng−êi vµ ®èi víi b¶n th©n m×nh; lµ häc tËp

nh÷ng ch©n lý phæ biÕn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó ¸p dông mét

çch s¸ng t¹o vµo hoµn c¶nh thùc tÕ cña n−íc ta. Häc ®Ó mµ lµm.

Lý luËn ®i ®«i víi thùc tiÔn.

Nh−ng cã ®ång chÝ häc thuéc lßng mét sè s¸ch vë vÒ chñ nghÜa

M¸c - Lªnin. Hä tù cho m×nh lµ hiÓu biÕt chñ nghÜa M¸c - Lªnin

h¬n ai hÕt. Song khi gÆp viÖc thùc tÕ, th× hä hoÆc lµ m¸y mãc, hoÆc

lµ lóng tóng. Lêi nãi vµ viÖc lµm cña hä kh«ng nhÊt trÝ. Hä häc

s¸ch vë M¸c - Lªnin, nh−ng kh«ng häc tinh thÇn M¸c - Lªnin. Häc

®Ó trang søc, chø kh«ng ph¶i ®Ó vËn dông vµo c«ng viÖc çch

m¹ng. §ã còng lµ chñ nghÜa ç nh©n.

Chñ nghÜa ç nh©n ®Î ra tr¨m thø bÖnh nguy hiÓm: quan liªu,

mÖnh lÖnh, bÌ ph¸i, chñ quan, tham «, l·ng phÝ... Nã trãi buéc, nã

bÞt m¾t nh÷ng n¹n nh©n cña nã, nh÷ng ng−êi nµy bÊt kú viÖc g×

còng xuÊt ph¸t tõ lßng tham muèn danh lîi, ®Þa vÞ cho ç nh©n

m×nh, chø kh«ng nghÜ ®Õn lîi Ých cña giai cÊp, cña nh©n d©n.

Chñ nghÜa ç nh©n lµ mét kÎ ®Þch hung ¸c cña chñ nghÜa x·

héi. Ng−êi çch m¹ng ph¶i tiªu diÖt nã.

HiÖn nay, nhiÖm vô cña toµn §¶ng, toµn d©n ta lµ ra søc t¨ng

gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm ®Ó x©y dùng miÒn B¾c tiÕn

dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, lµm c¬ së v÷ng m¹nh cho c«ng cuéc

thèng nhÊt n−íc nhµ. §ã lµ mét nhiÖm vô cùc kú vÎ vang. Chóng

ta, tÊt c¶ ®¶ng viªn, ®oµn viªn, tÊt c¶ çn bé trong §¶ng vµ ngoµi

§¶ng cÇn ph¶i quyÕt t©m suèt ®êi phôc vô §¶ng, phôc vô nh©n

d©n. §ã lµ phÈm chÊt cao quý cña ng−êi çch m¹ng, ®ã lµ ®¹o ®øc

çch m¹ng, ®ã lµ tÝnh §¶ng, tÝnh giai cÊp, nã b¶o ®¶m cho sù

th¾ng lîi cña §¶ng, cña giai cÊp, cña nh©n d©n.


§¹o ®øc çch m¹ng kh«ng ph¶i trªn trêi sa xuèng. Nã do ®Êu

tranh, rÌn luyÖn bÒn bØ h»ng ngµy mµ ph¸t triÓn vµ cñng cè. Còng

nh− ngäc cµng mµi cµng s¸ng, vµng cµng luyÖn cµng trong.

Cã g× sung s−íng vÎ vang h¬n lµ trau dåi ®¹o ®øc çch m¹ng

®Ó gãp phÇn xøng ®¸ng vµo sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi

vµ gi¶i phãng loµi ng−êi.

RÊt mong çc ®ång chÝ ®¶ng viªn, ®oµn viªn, çn bé trong

§¶ng vµ ngoµi §¶ng ®Òu cè g¾ng, ®Òu tiÕn bé.

TRÇN LùC

T¹p chÝ Häc tËp, sè 12 n¨m 1958.

613

PHô LôC

615

DANH MôC C¸C S¾C LÖNH Vµ QUYÕT §ÞNH DO CHñ TÞCH Hå CHÝ MINH Ký

Tõ th¸ng 7-1957 ®Õn th¸ng 12-1958

N¡m 1957

- S¾c lÖnh sè 033-SL, ngµy 2-7-1957, ñy nhiÖm Thñ t−íng

Ph¹m V¨n §ång thay mÆt Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng

hßa gi¶i quyÕt c«ng viÖc trong khi Chñ tÞch ®i v¾ng.

- QuyÕt ®Þnh sè 45-Q§, ngµy 12-9-1957, b·i bá QuyÕt ®Þnh sè

57-Q§2 ngµy 12-11-1952 vµ ©n gi¶m ¸n tö h×nh xuèng tï chung

th©n cho mét ph¹m nh©n.

- S¾c lÖnh sè 045B-SL, ngµy 24-9-1957, truy tÆng Hu©n ch−¬ng

§éc lËp h¹ng NhÊt cho ®ång chÝ NguyÔn Ch¸nh, Chñ nhiÖm Tæng côc

c¸n bé Bé Quèc phßng - Tæng t− lÖnh Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam.

- S¾c lÖnh sè 104-SL/16, ngµy 14-10-1957, ban bè NghÞ quyÕt

ngµy 14-9-1957 cña Quèc héi chuÈn y S¾c luËt sè 001/SLt ngµy 19-

4-1957, cÊm chØ mäi hµnh ®éng ®Çu c¬ vÒ kinh tÕ.


ngµy 14-9-1957 cña Quèc héi chuÈn y S¾c luËt sè 002/SLt ngµy

18-6-1957, quy ®Þnh nh÷ng tr−êng hîp ph¹m ph¸p qu¶ tang,

nh÷ng tr−êng hîp khÈn cÊp, bæ sung ®iÒu 10 cña LuËt sè 103-SL/15

ngµy 20-5-1957, vÒ viÖc kh¸m ng−êi ph¹m ph¸p qu¶ tang.



ngµy 14-9 cña Quèc héi chuÈn y S¾c luËt sè 003/SLt ngµy 18-6-

1957, quy ®Þnh chÕ ®é xuÊt b¶n.


ngµy 14-9-1957 cña Quèc héi chuÈn y S¾c luËt sè 004/SLt ngµy 20-

7-1957, quy ®Þnh thÓ lÖ bÇu cö Héi ®ång nh©n d©n vµ ñy ban hµnh

chÝnh çc cÊp.

- S¾c lÖnh sè 046-SL, ngµy 16-10-1957, thµnh lËp Tæng côc çn

bé, thuéc Bé Quèc phßng - Tæng t− lÖnh.

- S¾c lÖnh sè 047-SL, bæ nhiÖm «ng NguyÔn V¨n VÞnh gi÷ chøc

Phã Chñ nhiÖm Tæng côc çn bé, thuéc Bé Quèc phßng - Tæng t− lÖnh.

- S¾c lÖnh sè 048-SL, ngµy 23-10-1957, tÆng th−ëng Hu©n

ch−¬ng Lao ®éng h¹ng NhÊt cho §oµn nh¶y móa n«ng th«n

n−íc Céng hßa D©n chñ §øc sang th¨m h÷u nghÞ vµ biÓu diÔn

t¹i ViÖt Nam.

- S¾c lÖnh sè 052-SL, ngµy 19-12-1957, th−ëng Hu©n ch−¬ng

Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho hai gia ®×nh cã ®«ng con tßng qu©n:

- Cô Lª V¨n Thøc quª ë Hßa Vang, Qu¶ng Nam.

- ¤ng Vò §×nh HiÕn quª x· B¾c S¬n, An L·o, KiÕn An.

N¡M 1958

- S¾c lÖnh sè 54-SL, ngµy 2-2-1958, ®Æt çc lo¹i Hu©n ch−¬ng,

Huy ch−¬ng “Qu©n gi¶i phãng ViÖt Nam” vµ Hu©n ch−¬ng, Huy

ch−¬ng “ChiÕn th¾ng” dµnh tÆng th−ëng nh÷ng çn bé, chiÕn sÜ

Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam cã c«ng trong viÖc x©y dùng qu©n

®éi, tham gia chiÕn ®Êu ë çc thêi kú tr−íc Çch m¹ng Th¸ng T¸m

vµ trong kh¸ng chiÕn.

- S¾c lÖnh sè 56-SL, ngµy 24-2-1958, tÆng th−ëng Hu©n ch−¬ng

Lao ®éng h¹ng NhÊt cho §oµn nghÖ thuËt n−íc Céng hßa Nh©n

d©n M«ng Cæ sang th¨m vµ biÓu diÔn t¹i ViÖt Nam.

danh môc çc s¾c lÖnh vµ quyÕt ®Þnh... 617


Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho n¨m ng−êi cã ®«ng con, ch¸u tßng qu©n.

- QuyÕt ®Þnh sè 58-Q§, ngµy 28-3-1958, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m

¸n tö h×nh cña mét ph¹m nh©n can téi cÇm ®Çu mét nhãm l−u

manh giÕt ng−êi, c−íp cña.

- S¾c lÖnh sè 59-SL, ngµy 3-4-1958, ®ång ý ®Ó mét ñy viªn ñy

ban hµnh chÝnh Liªn khu IV ®−îc tõ chøc ®i nhËn c«ng t¸c kh¸c.

- S¾c lÖnh sè 60-SL, ngµy 10-4-1958, vÒ viÖc thµnh lËp Tæng

côc qu©n huÊn trùc thuéc Bé Quèc phßng.

- S¾c lÖnh sè 61-SL, ngµy 10-4-1958, bæ nhiÖm çn bé gi÷ chøc

Chñ nhiÖm vµ Phã chñ nhiÖm Tæng côc qu©n huÊn.


§éc lËp h¹ng Nh× cho Phã tham t¸n hîp t¸c kinh tÕ cña §¹i sø

qu¸n Liªn X« ë ViÖt Nam.


Lao ®éng h¹ng NhÊt cho ba v¨n nghÖ sÜ n−íc Céng hßa Nh©n d©n

Ba Lan.

- S¾c lÖnh sè 64-SL, ngµy 22-4-1958, bæ nhiÖm «ng TrÇn V¨n

Quang gi÷ chøc Phã Tæng tham m−u tr−ëng kiªm Côc tr−ëng Côc

t¸c chiÕn.

- S¾c lÖnh sè 65-SL, ngµy 22-4-1958, bæ nhiÖm «ng NguyÔn

V¨n VÞnh, nguyªn Phã chñ nhiÖm Tæng côc çn bé gi÷ chøc quyÒn

Chñ nhiÖm Tæng côc çn bé thuéc Bé Quèc phßng.

- S¾c lÖnh sè 66-SL, ngµy 22-4-1958, bæ nhiÖm «ng Vò NhÊt,

S− ®oµn tr−ëng gi÷ chøc Phã chÝnh ñy Qu©n khu T©y B¾c.

- S¾c lÖnh sè 67-SL, ngµy 22-4-1958, bæ nhiÖm «ng Chu Huy

M©n, ChÝnh ñy Qu©n khu IV, gi÷ chøc ChÝnh ñy Qu©n khu T©y B¾c.

- S¾c lÖnh sè 68-SL, ngµy 22-4-1958, bæ nhiÖm «ng NguyÔn Träng

Vinh, Côc tr−ëng Côc tæ chøc gi÷ chøc ChÝnh ñy Qu©n khu IV.


- S¾c lÖnh sè 69-SL, ngµy 22-4-1958, bæ nhiÖm «ng §µm Quang

Trung, S− ®oµn tr−ëng gi÷ chøc Phã t− lÖnh Qu©n khu T¶ Ng¹n.

- S¾c lÖnh sè 70-SL, ngµy 2-5-1958, truy tÆng Hu©n ch−¬ng

Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho cô Lý §×nh Th¸i (tøc Thi S¬n), ñy

viªn ñy ban Trung −¬ng MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam, Phã héi

tr−ëng Héi ViÖt - Trung h÷u nghÞ.


Lao ®éng h¹ng NhÊt cho ®oµn xiÕc TÒ tÒ c¸p nhÜ (Trung Quèc)

sang th¨m vµ biÓu diÔn t¹i ViÖt Nam.


¸n tö h×nh cña mét ph¹m nh©n can téi giÕt ng−êi, c−íp cña.


Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho ba gia ®×nh cã ®«ng con ch¸u tßng qu©n.




¸n tö h×nh cña mét ph¹m nh©n can téi lµm gi¸n ®iÖp.


Lao ®éng h¹ng NhÊt cho huyÖn VÜnh Léc, Thanh Hãa vÒ thµnh

tÝch xãa n¹n mï ch÷.


Lao ®éng h¹ng NhÊt cho cô Sa V¨n Minh, nguyªn Chñ tÞch ñy ban

hµnh chÝnh Khu tù trÞ Th¸i MÌo.

- S¾c lÖnh sè 77B-SL, ngµy 7-7-1958, tÆng danh hiÖu Anh hïng

Lao ®éng cho 26 chiÕn sÜ thi ®ua trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp,

n«ng nghiÖp vµ lao ®éng trÝ ãc.


Lao ®éng h¹ng NhÊt cho 7 ®¬n vÞ vµ 79 chiÕn sÜ thi ®ua cã nhiÒu

thµnh tÝch xuÊt s¾c trong ba n¨m kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.

danh môc çc s¾c lÖnh vµ quyÕt ®Þnh... 619

- QuyÕt ®Þnh sè 79-Q§, ngµy 5-8-1958, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m ¸n

tö h×nh cña mét ph¹m nh©n can téi dïng sóng lôc, dao g¨m m−u

giÕt ng−êi, c−íp cña.


ChiÕn th¾ng h¹ng NhÊt cho 266 çn bé qu©n ®éi; truy tÆng Hu©n

ch−¬ng ChiÕn th¾ng h¹ng NhÊt cho 18 çn bé qu©n ®éi ®· hy sinh.

- S¾c lÖnh sè 81-SL, ngµy 15-8-1958, bæ nhiÖm thiÕu t−íng Lª

HiÕn Mai gi÷ chøc ChÝnh ñy Bé t− lÖnh Ph¸o binh.

- QuyÕt ®Þnh sè 82-Q§, ngµy 16-8-1958, ©n gi¶m ¸n tö h×nh

xuèng ¸n tï chung th©n cho mét ph¹m nh©n can téi g©y sù ®¸nh

nhau lµm chÕt ng−êi.



- QuyÕt ®Þnh sè 86-Q§, ngµy 10-9-1958, ©n gi¶m ¸n tö h×nh

xuèng ¸n tï chung th©n cho mét ph¹m nh©n can téi giÕt ng−êi.


Lao ®éng h¹ng NhÊt cho tØnh Ninh B×nh vÒ thµnh tÝch xãa n¹n

mï ch÷.

- S¾c lÖnh sè 88-SL, ngµy 9-10-1958, ®ång ý ®Ó «ng NguyÔn

N¨ng H¸ch ®−îc tõ chøc Chñ tÞch ñy ban hµnh chÝnh Khu T¶

ng¹n ®i nhËn c«ng t¸c kh¸c.


ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho gia ®×nh cô TrÇn ThÞ S¸ng

(Tïng ThiÖn, S¬n T©y) cã ®«ng con ch¸u tßng qu©n.

- S¾c lÖnh sè 90-SL, ngµy 22-10-1958, ®ång ý ®Ó «ng TrÇn

Cung ®−îc tõ chøc Phã chñ tÞch ñy ban hµnh chÝnh Khu T¶ ng¹n

®i nhËn c«ng t¸c kh¸c.

- S¾c lÖnh sè 91-SL, ngµy 22-11-1958, truy tÆng Hu©n ch−¬ng

§éc lËp h¹ng NhÊt cho b¸c sÜ Hoµng TÝch TrÝ, ®¹i biÓu Quèc héi,

Bé tr−ëng Bé Y tÕ võa tõ trÇn.


- S¾c lÖnh sè 92-SL, ngµy 24-11-1958, b·i bá cÊp hµnh chÝnh

Liªn khu III, Liªn khu IV vµ Khu T¶ ng¹n kÓ tõ ngµy 1-12-1958.

- S¾c lÖnh sè 93-SL, ngµy 1-12-1958, ®ång ý ®Ó c¸c «ng TrÞnh

§×nh Cung, Bïi C«ng B»ng ®−îc tõ chøc ñy viªn ñy ban hµnh

chÝnh Khu T¶ ng¹n ®i nhËn c«ng t¸c kh¸c.

- S¾c lÖnh sè 94-SL, ngµy 1-12-1958, ®ång ý ®Ó «ng Bïi Thñy

®−îc tõ chøc ñy viªn ñy ban hµnh chÝnh Khu Hång Qu¶ng ®i

nhËn c«ng t¸c kh¸c.

- S¾c lÖnh sè 95-SL, ngµy 1-12-1958, ®ång ý ®Ó «ng Hoµng

Ph−¬ng Th¶o ®−îc tõ chøc ñy viªn ñy ban hµnh chÝnh Liªn khu IV

®i nhËn c«ng t¸c kh¸c.

- QuyÕt ®Þnh sè 96-Q§, ngµy 12-12-1958, ©n x¸ cho 15 ph¹m

nh©n nh©n dÞp ngµy Quèc kh¸nh 2-9-1958.


ch−¬ng Lao ®éng h¹ng NhÊt cho §oµn nghÖ thuËt TriÒu Tiªn sang

th¨m vµ biÓu diÔn t¹i ViÖt Nam.

621

Nh÷ng bµi ký tªn chung

TH¤NG çO CHUNG GI÷A CHñ TÞCH N¦íC VIÖT NAM

D¢N CHñ CéNG HßA Hå CHÝ MINH Vµ THñ T¦íNG N¦íC CéNG HßA ÊN §é

GIAOAH¸CLAN N£RU

NhËn lêi mêi cña ChÝnh phñ Ên §é, Cô Hå ChÝ Minh, Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, ®· th¨m n−íc Ên §é tõ ngµy 5 ®Õn ngµy 13-2-1958. Trong thêi gian ë Ên §é, Chñ tÞch ®· th¨m nh÷ng n¬i cã gi¸ trÞ vÒ lÞch sö vµ v¨n hãa, nh÷ng c«ng tr×nh thñy ®iÖn, nh÷ng trung t©m c«ng nghiÖp vµ nh÷ng c«ng tr×nh c¶i tiÕn n«ng th«n.

Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· gÆp Tæng thèng

Ên §é, Thñ t−íng Ên §é vµ çc vÞ kh¸c trong ChÝnh phñ Ên §é, vµ

®· nh©n dÞp ®i th¨m nµy trao ®æi ý kiÕn th©n mËt víi Thñ t−íng

vÒ t×nh h×nh thÕ giíi vµ vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cã quan hÖ gi÷a hai n−íc.

Chñ tÞch tá ý thµnh thËt c¶m ¬n sù tiÕp ®ãn nhiÖt liÖt vµ c¶m

¬n mèi t×nh h÷u nghÞ cña nh©n d©n Ên §é ®èi víi nh©n d©n ViÖt

Nam. Chñ tÞch sung s−íng cã dÞp thÊy râ lßng yªu chuéng hßa

b×nh cña nh©n d©n Ên §é vµ nh÷ng thµnh tÝch cña nh©n d©n vµ

ChÝnh phñ Ên §é trong viÖc x©y dùng mét n−íc hiÖn ®¹i, ®ång thêi

vÉn gi÷ vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa cæ cã truyÒn thèng l©u ®êi.

Chñ tÞch vµ Thñ t−íng nh¾c l¹i lßng tin t−ëng cña m×nh vµo

n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh. Hai vÞ tin ch¾c r»ng viÖc ¸p

dông nh÷ng nguyªn t¾c ®ã trong çc quan hÖ quèc tÕ sÏ gãp phÇn


lµm dÞu t×nh h×nh thÕ giíi vµ sÏ lµ mét c¬ së cho hßa b×nh vµ hiÓu

biÕt gi÷a çc n−íc.

Chñ tÞch vµ Thñ t−íng ®ång ý r»ng, víi nh÷ng sù ph¸t triÓn

trong ®Þa h¹t du hµnh vò trô vµ trong kü thuËt chiÕn tranh

nguyªn tö vµ khinh khÝ, viÖc duy tr× hßa b×nh, h¬n bao giê hÕt, ®·

trë thµnh cÊp thiÕt. Hai vÞ ®ång ý r»ng mét cuéc héi nghÞ cao cÊp

®Ó t×m nh÷ng biÖn ph¸p chÊm døt viÖc thö vò khÝ nguyªn tö vµ

khinh khÝ, tiÕn hµnh gi¶m qu©n bÞ tõng b−íc vµ lµm dÞu t×nh h×nh

thÕ giíi lµ rÊt cÇn thiÕt, vµ tá ý mong muèn héi nghÞ ®ã ®−îc triÖu

tËp sím.

Chñ tÞch vµ Thñ t−íng cho r»ng çc khèi qu©n sù chØ lµm cho

t×nh h×nh quèc tÕ thªm c¨ng th¼ng vµ tá quyÕt t©m, mçi bªn trong

ph¹m vi cña m×nh, tiÕp tôc vµ t¨ng c−êng cè g¾ng nh»m duy tr×

hßa b×nh thÕ giíi vµ ®Èy m¹nh sù hiÓu biÕt gi÷a çc n−íc.

Chñ tÞch vµ Thñ t−íng ®ång ý r»ng trªn thÕ giíi ngµy nay,

kh«ng cßn chç cho chñ nghÜa thùc d©n, vµ cho viÖc mét n−íc nµo

chiÕm ®ãng hay thèng trÞ çc l·nh thæ n−íc kh¸c. Hai vÞ tá c¶m

t×nh s©u s¾c víi tÊt c¶ çc d©n téc ®ang ®Êu tranh cho ®éc lËp vµ

chñ quyÒn. Hai vÞ rÊt vui s−íng nhËn thÊy mét sè çc n−íc ¸ - Phi

®· ®−îc ®éc lËp. VÊn ®Ò chÝnh cña çc n−íc míi ®éc lËp lµ ph¶i lµm

cho nÒn ®éc lËp ®ã cã mét néi dung kinh tÕ, x· héi vµ n©ng cao ®êi

sèng nh©n d©n. Chñ tÞch vµ Thñ t−íng ®ång ý r»ng sù viÖn trî vò

khÝ cña çc n−íc ngoµi vµ çc hiÖp −íc qu©n sù kh«ng nh÷ng lµm

cho çc n−íc míi ®−îc ®éc lËp xa rêi nÒn ®éc lËp cña m×nh, mµ cßn

lµm h¹i ®Õn sù tiÕn bé vÒ kinh tÕ vµ x· héi mµ çc n−íc ®ã rÊt cÇn.

Chñ tÞch tá ý hoan nghªnh sù ®ãng gãp ®¸ng kÓ cña “ñy ban

Quèc tÕ gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t” vµ cña Ên §é lµ n−íc Chñ tÞch ñy

ban, nh»m thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc môc ®Ých vµ ®iÒu kho¶n cña HiÖp

nghÞ Gi¬nev¬ vÒ ViÖt Nam. Chñ tÞch vµ Thñ t−íng nh¾c l¹i lßng

mong muèn mµ hai Chñ tÞch Héi nghÞ Gi¬nev¬ ®· biÓu thÞ n¨m

th«ng c¸o chung gi÷a chñ tÞch n−íc viÖt nam... 623

1956 r»ng “ñy ban Quèc tÕ sÏ tiÕp tôc cè g¾ng duy tr× vµ t¨ng

c−êng hßa b×nh ë ViÖt Nam trªn c¬ së thùc hiÖn ®Çy ®ñ HiÖp nghÞ

Gi¬nev¬ vÒ ViÖt Nam, nh»m thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng tæng

tuyÓn cö tù do trong c¶ n−íc, d−íi sù kiÓm so¸t cña ñy ban Quèc

tÕ”. VÒ mÆt nµy, Chñ tÞch vµ Thñ t−íng nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt

ph¶i thóc ®Èy sù hiÓu biÕt lÉn nhau gi÷a hai miÒn ë ViÖt Nam theo

®óng nh÷ng môc ®Ých vµ ®iÒu kho¶n cña HiÖp nghÞ Gi¬nev¬.

Chñ tÞch vµ Thñ t−íng hoan nghªnh nh÷ng kÕt qu¶ cña viÖc

thi hµnh HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ë Kh¬me, hoan nghªnh nh÷ng tiÕn bé

gÇn ®©y trong viÖc thi hµnh HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ë Lµo, vµ vui mõng

thÊy kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò chÝnh trÞ ë Lµo phï hîp víi HiÖp

nghÞ Gi¬nev¬.

Chñ tÞch vµ Thñ t−íng tá ý hµi lßng ®· cã c¬ héi th¶o luËn vµ

trao ®æi ý kiÕn víi nhau, nh©n cuéc ®i th¨m cña Chñ tÞch. Hai vÞ

tin r»ng cuéc tiÕp xóc c¸ nh©n nµy sÏ t¨ng c−êng h¬n n÷a quan hÖ

h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc vµ hai d©n téc, vµ sÏ ®−a l¹i nh÷ng mèi

quan hÖ chÆt chÏ h¬n n÷a vÒ v¨n hãa, kinh tÕ vµ th−¬ng m¹i, cã lîi

cho c¶ hai bªn.

Niu §ªli, ngµy 7 th¸ng 2 n¨m 1958

Chñ tÞch


Hå ChÝ Minh

Thñ t−íng

n−íc Céng hßa Ên §é

Giaoah¸clan nªru


ngµy 14-2-1958.

624

TUY£N Bè CHUNG CñA CHñ TÞCH N¦íC VIÖT NAM

D¢N CHñ CéNG HßA Hå CHÝ MINH Vµ THñ T¦íNG LI£N BANG MIÕN §IÖN U NU

1. NhËn lêi mêi cña ChÝnh phñ Liªn bang MiÕn §iÖn, Cô Hå

ChÝ Minh, Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, ®· sang

th¨m Liªn bang MiÕn §iÖn tõ ngµy 14 ®Õn ngµy 17-2-1958. Trong

thêi gian ë MiÕn §iÖn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· t×m hiÓu ®Êt n−íc

MiÕn §iÖn t−¬i ®Ñp vµ giµu cã, c¸c d©n téc MiÕn §iÖn cÇn cï lao

®éng ®ang ra søc kiÕn thiÕt Tæ quèc cña m×nh. ë ®©u, Chñ tÞch

còng thÊy râ mèi c¶m t×nh th¾m thiÕt cña nh©n d©n MiÕn §iÖn ®èi

víi nh©n d©n ViÖt Nam, biÓu hiÖn trong sù ®ãn tiÕp nhiÖt liÖt dµnh

cho Chñ tÞch. Chñ tÞch ®· héi ®µm víi Thñ t−íng Liªn bang MiÕn

§iÖn U Nu. Cuéc héi ®µm diÔn ra trong bÇu kh«ng khÝ th©n mËt

vµ h÷u nghÞ, ®· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó hai bªn trao ®æi ý kiÕn réng r·i vÒ

t×nh h×nh quèc tÕ nãi chung, vµ vÒ nh÷ng vÊn ®Ò lîi Ých chung gi÷a

hai n−íc.

2. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ Thñ t−íng U Nu tá ý lo ng¹i vÒ t×nh

h×nh quèc tÕ tiÕp tôc c¨ng th¼ng, ®iÒu Êy cã thÓ ®−a ®Õn nguy c¬ x¶y

ra chiÕn tranh toµn diÖn trong ®ã sÏ dïng tÊt c¶ mäi thø vò khÝ ph¸

ho¹i, kÓ c¶ vò khÝ nguyªn tö vµ khinh khÝ. Hai vÞ cho r»ng nh÷ng

hiÖp −íc qu©n sù vµ liªn minh qu©n sù ®· kh«ng ®em l¹i an ninh cho

tuyªn bè chung cña chñ tÞch n−íc viÖt nam... 625

mét khu vùc nµo, mµ cßn lµm mäi ng−êi lo sî vµ cßn thóc ®Èy cuéc

ch¹y ®ua vò trang, do ®ã lµm t×nh h×nh quèc tÕ thªm c¨ng th¼ng.

3. Chñ tÞch vµ Thñ t−íng tin t−ëng s©u s¾c r»ng trong t×nh

h×nh quèc tÕ nghiªm träng nh− thÕ, hßa b×nh chØ cã thÓ gi÷ g×n

®−îc trªn c¬ së n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh. ViÖc ¸p dông

nh÷ng nguyªn t¾c nµy trong quan hÖ gi÷a çc n−íc sÏ gãp phÇn

trõ bá lßng nghi kþ vµ sî sÖt lµ nguån gèc cña t×nh h×nh quèc tÕ

c¨ng th¼ng hiÖn nay, vµ sÏ t¹o nªn mét bÇu kh«ng khÝ thuËn lîi,

cã sù tin cËy lÉn nhau vµ cã thiÖn chÝ ®Ó çc n−íc cã thÓ gi¶i quyÕt

hßa b×nh mäi vÊn ®Ò quèc tÕ lín ®ang uy hiÕp hßa b×nh thÕ giíi vµ

c¶n trë sù hîp t¸c quèc tÕ, kÓ c¶ vÊn ®Ò gi¶m qu©n bÞ. Chñ tÞch vµ

Thñ t−íng hoµn toµn thõa nhËn r»ng mét cuéc héi nghÞ cao cÊp sÏ

lµ mét sù ®ãng gãp quý gi¸ vµo môc ®Ých nãi trªn, mµ mäi ng−êi

®Òu mong muèn.

Do ®ã, Chñ tÞch vµ Thñ t−íng x¸c nhËn mét lÇn n÷a ý chÝ kiªn

quyÕt cña m×nh tiÕp tôc cè g¾ng gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi vµ ph¸t

triÓn quan hÖ h÷u nghÞ vµ sù hîp t¸c gi÷a çc n−íc trªn c¬ së

nh÷ng nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh. Nh÷ng cè g¾ng nµy phï

hîp víi nguyÖn väng cña nh©n d©n hai n−íc; nh©n d©n hai n−íc

®Òu nhËn thÊy râ r»ng nÕu kh«ng cã hßa b×nh vµ hîp t¸c quèc tÕ

th× kh«ng thÓ cã hy väng thùc hiÖn ®−îc môc ®Ých tha thiÕt lµ xóc

tiÕn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, tiÕn bé x· héi vµ n©ng cao ®êi sèng;

nh©n d©n hai n−íc còng nhËn thÊy râ r»ng mét cuéc chiÕn tranh

trong thêi ®¹i nguyªn tö sÏ v« cïng tµn khèc cho nh©n lo¹i.

4. Chñ tÞch vµ Thñ t−íng nhËn thÊy r»ng mÆc dï gÇn ®©y

nhiÒu n−íc ë ch©u ¸ vµ ch©u Phi ®· tho¸t khái chÕ ®é thùc d©n

hoÆc nöa thùc d©n, hiÖn nay nhiÒu n−íc vÉn cßn ®ang ®Êu tranh

®Ó ®−îc ®éc lËp vµ tù do. Hai vÞ tá c¶m t×nh víi tÊt c¶ çc d©n téc

®ang ®Êu tranh ®Ó tù gi¶i phãng khái ¸ch ®« hé n−íc ngoµi. Hai vÞ

cho r»ng viÖc duy tr× chñ nghÜa thùc d©n d−íi bÊt kú h×nh thøc nµo


lµ mét ®iÒu ®¸ng lo ng¹i ®èi víi mäi n−íc yªu chuéng hßa b×nh, v×

nã ®e däa sù nghiÖp tù do vµ hßa b×nh, vµ c¶n trë tiÕn bé x· héi.

Hai vÞ nªu râ ý muèn tha thiÕt lµ chñ nghÜa thùc d©n cßn l¹i ë n¬i

nµo còng ph¶i sím ®−îc hoµn toµn thay thÕ b»ng nh÷ng quan hÖ

quèc tÕ míi dùa trªn c¬ së b×nh ®¼ng gi÷a tÊt c¶ c¸c n−íc, hai bªn

cïng cã lîi vµ phï hîp víi lîi Ých chung.

5. Chñ tÞch vµ Thñ t−íng mét lÇn n÷a nhÊn m¹nh r»ng hai vÞ

lo ng¹i ®Õn viÖc cñng cè hßa b×nh ë §«ng D−¬ng. VÒ mÆt nµy, hai

vÞ hoan nghªnh viÖc thùc hiÖn HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ë Cao Miªn vµ

nh÷ng ph¸t triÓn gÇn ®©y nh»m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò chÝnh trÞ ë Lµo

vµ nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ HiÖp nghÞ

Gi¬nev¬ vÒ ViÖt Nam, ®Ó thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam b»ng tæng

tuyÓn cö tù do, nh− HiÖp nghÞ Gi¬nev¬ ®· quy ®Þnh.

6. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ Thñ t−íng U Nu còng ®· cïng

nhau kiÓm ®iÓm qu¸ tr×nh quan hÖ h÷u nghÞ vµ sù hîp t¸c gi÷a

n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ Liªn bang MiÕn §iÖn tõ ngµy

Thñ t−íng U Nu sang th¨m n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa

n¨m 1954. Hai vÞ hµi lßng nhËn thÊy nh÷ng quan hÖ h÷u nghÞ

gi÷a hai n−íc ®· ®−îc th¾t chÆt thªm theo tinh thÇn B¨ng®ung vµ

®· gãp phÇn vµo viÖc ®oµn kÕt ¸ - Phi, hai vÞ quyÕt ®Þnh sÏ hÕt søc

cè g¾ng ®Ó ph¸t triÓn h¬n n÷a nh÷ng quan hÖ h÷u nghÞ Êy.

R¨nggun, ngµy 17 th¸ng 2 n¨m 1958

Chñ tÞch

n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ

Hå ChÝ Minh

Thñ t−íng

Liªn bang MiÕn §iÖn

U NU


ngµy 21-2-1958.

627

CHó THÝCH vµ

b¶n chØ dÉn tªn ng−êi

629

CHó THÝCH

1. Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga: Ngµy 7-11-1917 (tøc ngµy 25-10,

theo lÞch Nga), d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng B«nsªvÝch Nga, ®øng ®Çu lµ

V.I. Lªnin, giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng Nga ®· lËt ®æ chÝnh

quyÒn cña giai cÊp t− s¶n vµ bän ph¶n çch m¹ng, thµnh lËp ChÝnh

phñ X«viÕt do V.I. Lªnin lµm Chñ tÞch.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi n¨m 1917 lµ cuéc çch m¹ng v« s¶n th¾ng

lîi ®Çu tiªn trªn thÕ giíi, ®· ®Ëp tan ¸ch thèng trÞ cña çc giai cÊp bãc lét,

lËp nªn nhµ n−íc kiÓu míi - chÝnh quyÒn X«viÕt, mét h×nh thøc cña

chuyªn chÝnh v« s¶n. Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®· thøc tØnh giai cÊp c«ng

nh©n vµ toµn thÓ nh©n d©n bÞ ¸p bøc, soi s¸ng con ®−êng cho çc d©n téc

bÞ n« dÞch ®i tíi çch m¹ng gi¶i phãng vµ tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi.

Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga ®· cã ¶nh h−ëng to lín ®Õn sù chuyÓn

biÕn t− t−ëng vµ lËp tr−êng chÝnh trÞ cña NguyÔn ¸i Quèc. Ngay tõ ®Çu

nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kû XX, Ng−êi ®· sím kh¼ng ®Þnh con ®−êng gi¶i

phãng cho çc d©n téc bÞ ¸p bøc lµ con ®−êng cña Çch m¹ng Th¸ng

M−êi. Tr.10.

2. Quèc tÕ thø ba (§Ö tam quèc tÕ, Quèc tÕ Céng s¶n): Tæ chøc çch

m¹ng quèc tÕ cña giai cÊp v« s¶n, trung t©m l·nh ®¹o phong trµo céng

s¶n vµ c«ng nh©n thÕ giíi, ho¹t ®éng tõ n¨m 1919 ®Õn n¨m 1943.

Do ¶nh h−ëng to lín cña Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga n¨m 1917 vµ

khi Quèc tÕ thø hai ®· hoµn toµn ph¶n béi chñ nghÜa M¸c, th¸ng 1-1919,

d−íi sù l·nh ®¹o cña V.I. Lªnin, Héi nghÞ ®¹i biÓu cña t¸m ®¶ng céng s¶n

vµ nhãm céng s¶n ®· kªu gäi tÊt c¶ çc ®¶ng céng s¶n, çc tæ chøc x· héi

chñ nghÜa ph¸i t¶ tham gia §¹i héi thµnh lËp Quèc tÕ thø ba.


H−ëng øng lêi kªu gäi ®ã, th¸ng 3-1919, t¹i M¸txc¬va d−íi sù l·nh

®¹o cña V.I. Lªnin, ®¹i biÓu çc ®¶ng céng s¶n vµ nhãm céng s¶n cña 30

n−íc ®· tiÕn hµnh §¹i héi thµnh lËp Quèc tÕ thø ba.

§èi lËp víi Quèc tÕ thø hai, Quèc tÕ thø ba rÊt chó träng tíi vÊn ®Ò

gi¶i phãng d©n téc. S¬ th¶o lÇn thø nhÊt nh÷ng luËn c−¬ng vÒ vÊn ®Ò d©n

téc vµ vÊn ®Ò thuéc ®Þa cña V.I. Lªnin ®−îc §¹i héi lÇn thø II (1920) cña

Quèc tÕ Céng s¶n th«ng qua ®· ®Æt nÒn t¶ng chÝnh trÞ vµ t− t−ëng cho

viÖc gi¶i quyÕt ®óng ®¾n nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p cña phong trµo gi¶i

phãng d©n téc.

Trong qu¸ tr×nh t×m ®−êng cøu n−íc, qua nghiªn cøu S¬ th¶o lÇn thø

nhÊt nh÷ng luËn c−¬ng vÒ vÊn ®Ò d©n téc vµ vÊn ®Ò thuéc ®Þa cña V.I. Lªnin,

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· hoµn toµn tin theo V.I. Lªnin vµ Quèc tÕ thø

ba, thÊm nhuÇn vµ vËn dông s¸ng t¹o t− t−ëng cña V.I. Lªnin vµo viÖc

gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña çch m¹ng ViÖt Nam.

T¹i §¹i héi lÇn thø VII (1935), Quèc tÕ Céng s¶n ®· chÝnh thøc c«ng

nhËn §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng lµ mét ph©n bé trùc thuéc.

Th¸ng 5-1943, c¨n cø vµo hoµn c¶nh míi vµ ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn cña

çch m¹ng mçi n−íc, §oµn Chñ tÞch Ban ChÊp hµnh Quèc tÕ Céng s¶n,

víi sù t¸n thµnh cña tÊt c¶ çc ph©n bé ®· th«ng qua NghÞ quyÕt gi¶i t¸n

tæ chøc quèc tÕ nµy. Tr.10.

3. Quèc tÕ thø hai (§Ö nhÞ Quèc tÕ): Thµnh lËp n¨m 1889 t¹i §¹i héi

Liªn minh quèc tÕ çc ®¶ng x· héi chñ nghÜa tæ chøc t¹i Pari (Ph¸p) theo

s¸ng kiÕn cña Ph. ¡ngghen. Quèc tÕ thø hai ®· cã t¸c dông phæ biÕn chñ

nghÜa M¸c vÒ bÒ réng, ®¸nh dÊu thêi kú chuÈn bÞ c¬ së ®Ó cho phong trµo

çch m¹ng ph¸t triÓn réng r·i trong nh©n d©n lao ®éng ë nhiÒu n−íc.

Sau khi Ph. ¡ngghen mÊt, c¬ quan l·nh ®¹o cña Quèc tÕ thø hai do

çc phÇn tö c¬ héi chñ nghÜa thao tóng. Hä ®ßi xÐt l¹i häc thuyÕt çch

m¹ng cña M¸c, ph¶n ®èi chuyªn chÝnh v« s¶n, thay thÕ lý luËn ®Êu

tranh giai cÊp b»ng luËn ®iÓm h÷u khuynh “hîp t¸c giai cÊp”, “chñ

nghÜa t− b¶n”, “hßa b×nh tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi”. B¶n chÊt cña çc

luËn ®iÓm ®ã lµ ph¸ ho¹i phong trµo c«ng nh©n, gi¸n tiÕp ñng hé nh÷ng

chÝnh s¸ch cña chñ nghÜa ®Õ quèc mµ bän t− b¶n ®ang thùc hiÖn ë çc

n−íc thuéc ®Þa. Tr.10.

chó thÝch 631

4. Quèc tÕ hai r−ìi: Tªn gäi chÝnh thøc lµ Liªn hiÖp quèc tÕ çc ®¶ng

x· héi chñ nghÜa, lµ tæ chøc quèc tÕ cña çc ®¶ng vµ çc nhãm x· héi chñ

nghÜa ph¸i gi÷a ®· ly khai Quèc tÕ thø hai do søc Ðp cña quÇn chóng çch

m¹ng. Tæ chøc nµy ®−îc lËp ra vµo th¸ng 2-1921 t¹i Héi nghÞ ®¹i biÓu ë

Viªn. Trªn lêi nãi, nh÷ng ng−êi cÇm ®Çu Quèc tÕ hai r−ìi c«ng kÝch Quèc

tÕ thø hai, nh−ng trªn thùc tÕ, ®èi víi tÊt c¶ çc vÊn ®Ò quan träng nhÊt

cña phong trµo v« s¶n, hä ®· tiÕn hµnh mét chÝnh s¸ch c¬ héi chñ nghÜa,

chia rÏ trong giai cÊp c«ng nh©n vµ m−u toan sö dông liªn minh ®−îc t¹o

ra nµy ®Ó chèng l¹i ¶nh h−ëng ngµy cµng lín cña nh÷ng ng−êi céng s¶n

®èi víi quÇn chóng c«ng nh©n.

Th¸ng 5-1923, Quèc tÕ thø hai vµ Quèc tÕ hai r−ìi hîp nhÊt l¹i

thµnh Quèc tÕ c«ng nh©n x· héi chñ nghÜa. Tr.10.

5. §¹i héi Tua: §¹i héi lÇn thø XVIII cña §¶ng X· héi Ph¸p, häp t¹i

thµnh phè Tua (Ph¸p), tõ ngµy 25 ®Õn ngµy 30-12-1920. §¹i héi ®· quyÕt

®Þnh gia nhËp Quèc tÕ Céng s¶n, víi ®a sè phiÕu tuyÖt ®èi (3.208 phiÕu

t¸n thµnh, 1.022 phiÕu chèng), vµ lËp ra §¶ng Céng s¶n Ph¸p.

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, lóc ®ã mang tªn NguyÔn ¸i Quèc, ®¶ng viªn

§¶ng X· héi Ph¸p, tham gia §¹i héi víi t− çch lµ ®¹i biÓu §«ng D−¬ng.

Ng−êi ®· ®äc b¶n tham luËn quan träng lªn ¸n m¹nh mÏ chñ nghÜa thùc

d©n, nªu râ tÇm quan träng cña çch m¹ng thuéc ®Þa vµ tr¸ch nhiÖm cña

nh÷ng ng−êi m¸cxÝt ®èi víi cuéc çch m¹ng Êy. Ng−êi ®· bá phiÕu t¸n

thµnh viÖc gia nhËp Quèc tÕ Céng s¶n vµ trë thµnh mét trong nh÷ng

ng−êi s¸ng lËp §¶ng Céng s¶n Ph¸p. Sù kiÖn nµy ®¸nh dÊu mét b−íc

ngoÆt lÞch sö trong cuéc ®êi ho¹t ®éng çch m¹ng cña Ng−êi: Tõ chñ

nghÜa yªu n−íc ®Õn chñ nghÜa M¸c - Lªnin, më ®−êng cho çch m¹ng ViÖt

Nam ra khái cuéc khñng ho¶ng vÒ ®−êng lèi çch m¹ng. Tr.11.

6. Çch m¹ng Th¸ng T¸m: Næ ra vµ th¾ng lîi vµo th¸ng 8-1945. D−íi

sù l·nh ®¹o cña §¶ng, tõ ngµy 14 ®Õn ngµy 18-8-1945, nh©n d©n c¶ n−íc

nhÊt tÒ vïng dËy, giµnh chÝnh quyÒn ë tØnh lþ. Ngµy 19-8, khëi nghÜa

giµnh th¾ng lîi ë Thñ ®« Hµ Néi. Ngµy 28-8, Tæng khëi nghÜa giµnh

th¾ng lîi trong c¶ n−íc.

Çch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945 lµ cuéc çch m¹ng d©n téc d©n chñ

nh©n d©n ®Çu tiªn ë mét n−íc thuéc ®Þa nöa phong kiÕn do giai cÊp c«ng


nh©n l·nh ®¹o. §ã lµ th¾ng lîi cña ®−êng lèi ®oµn kÕt toµn d©n, sö dông

b¹o lùc çch m¹ng ®Ó lËt ®æ ¸ch thèng trÞ cña ®Õ quèc vµ phong kiÕn, lËp

nªn Nhµ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa - Nhµ n−íc c«ng n«ng ®Çu

tiªn ë §«ng Nam ¸. §ã lµ th¾ng lîi cña ®−êng lèi gi−¬ng cao ngän cê ®éc

lËp d©n téc, d©n chñ, kÕt hîp chÆt chÏ hai nhiÖm vô chèng ®Õ quèc vµ

chèng phong kiÕn. Th¾ng lîi Êy ®· ®−a d©n téc ViÖt Nam b−íc vµo kû

nguyªn míi - kû nguyªn ®éc lËp tù do vµ chñ nghÜa x· héi. Tr.12.

7. HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬: Héi nghÞ Bé tr−ëng Ngo¹i giao cña mét sè n−íc

häp tõ ngµy 26-4 ®Õn ngµy 21-7-1954 t¹i Gi¬nev¬ (Thuþ SÜ) gi¶i quyÕt

vÊn ®Ò hßa b×nh ë TriÒu Tiªn kh«ng thu ®−îc kÕt qu¶.

Ngµy 8-5-1954, ®óng mét ngµy sau chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ, vÊn

®Ò chÊm døt chiÕn tranh lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng D−¬ng chÝnh thøc ®−îc

Héi nghÞ Gi¬nev¬ th¶o luËn. Tham gia Héi nghÞ cã Bé tr−ëng Ngo¹i giao

çc n−íc: Liªn X«, Trung Quèc, Ph¸p, Anh, Mü, V−¬ng quèc Lµo, V−¬ng

quèc Campuchia, ngôy quyÒn ViÖt Nam. Ph¸i ®oµn ChÝnh phñ ViÖt Nam

do ®ång chÝ Ph¹m V¨n §ång lµm Tr−ëng ®oµn tham gia Héi nghÞ víi t−

thÕ ®oµn ®¹i biÓu cña mét d©n téc chiÕn th¾ng.

Tuyªn bè chung cña Héi nghÞ vµ HiÖp ®Þnh ®×nh chiÕn ë §«ng D−¬ng

®−îc ký kÕt vµo ngµy 21-7-1954. Çc n−íc tham gia Héi nghÞ ®· cam kÕt

thõa nhËn t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ

cña ViÖt Nam, Lµo vµ Campuchia; quy ®Þnh qu©n Ph¸p ph¶i rót khái

§«ng D−¬ng vµ mçi n−íc §«ng D−¬ng sÏ tuyÓn cö tù do ®Ó thèng nhÊt

®Êt n−íc.

B¶n Tuyªn bè chung cßn ghi râ: ë ViÖt Nam, lÊy vÜ tuyÕn 17 lµm

ranh giíi qu©n sù vµ chØ cã tÝnh chÊt t¹m thêi, kh«ng thÓ coi ®ã lµ biªn

giíi chÝnh trÞ hoÆc l·nh thæ vµ quy ®Þnh ë ViÖt Nam cuéc tæng tuyÓn cö tù

do ®Ó thèng nhÊt ®Êt n−íc sÏ ®−îc tiÕn hµnh vµo th¸ng 7-1956. Tr.19.

8. §¹i chiÕn thÕ giíi thø hai (1939 - 1945): Cuéc chiÕn tranh do ph¸t

xÝt §øc, Italia, NhËt B¶n g©y ra víi ©m m−u chia l¹i thÞ tr−êng thÕ giíi

vµ tiªu diÖt n−íc Nga X«viÕt. Do tÝnh chÊt cña cuéc chiÕn tranh vµ ©m

m−u cña çc thÕ lùc ph¸t xÝt, cuéc chiÕn tranh næ ra ë tõng vïng cã tÝnh

chÊt kh¸c nhau. Tõ th¸ng 9-1939 ®Õn th¸ng 6-1941 lµ chiÕn tranh gi÷a

n−íc §øc ph¸t xÝt víi çc n−íc ®Õ quèc; tõ th¸ng 6-1941 ®Õn th¸ng

8-1945, cuéc chiÕn tranh chñ yÕu diÔn ra trªn mÆt trËn X« - §øc vµ tõ

chó thÝch 633

th¸ng 12-1941 ®Õn th¸ng 9-1945, cuéc chiÕn tranh do ph¸t xÝt NhËt g©y

ra ë ch©u ¸ vµ Th¸i B×nh D−¬ng.

Víi quy m« vµ sù ¸c liÖt cña nã, cuéc ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®·

cuèn hót 72 n−íc, víi 1.700 triÖu ng−êi vµo vßng chiÕn. Tæng sè qu©n

tham chiÕn lµ 110 triÖu ng−êi. GÇn 55 triÖu ng−êi bÞ chÕt vµ mét khèi

l−îng cña c¶i vËt chÊt khæng lå bÞ chiÕn tranh tiªu hñy.

KÕt qu¶ cña cuéc chiÕn tranh lµ sù th¾ng lîi cña lùc l−îng çc n−íc

§ång minh nh− Liªn X«, Mü, Anh, v.v. trong ®ã Liªn X« ®ãng vai trß

quyÕt ®Þnh. Çc lùc l−îng ph¸t xÝt ®· bÞ tiªu diÖt. Liªn X« kh«ng nh÷ng

®· giµnh th¾ng lîi vÎ vang trong cuéc chiÕn tranh gi÷ n−íc vÜ ®¹i (1941 -

1945) mµ cßn trùc tiÕp gi¶i phãng nh©n d©n nhiÒu n−íc ch©u ¢u khái tai

häa ph¸t xÝt. Th¾ng lîi Êy t¹o ®iÒu kiÖn cho nhiÒu n−íc ë ch©u ¸ hoµn

thµnh çch m¹ng d©n téc d©n chñ vµ tiÕn lªn lµm çch m¹ng x· héi chñ

nghÜa. Tr.43.

9. Liªn hîp quèc: Tæ chøc quèc tÕ ®−îc thµnh lËp t¹i Héi nghÞ Xan

Phranxixc« (Mü), tõ ngµy 25-4 ®Õn ngµy 26-6-1945. §¹i diÖn cña 50 n−íc

®· ký tham gia HiÕn ch−¬ng Liªn hîp quèc. HiÕn ch−¬ng b¾t ®Çu cã hiÖu

lùc tõ ngµy 24-10-1945. V× vËy ngµy 24-10 h»ng n¨m ®−îc gäi lµ Ngµy

Liªn hîp quèc.

HiÕn ch−¬ng Liªn hîp quèc nªu râ: Môc ®Ých thµnh lËp tæ chøc quèc

tÕ nµy lµ ®Ó ng¨n ngõa vµ lo¹i trõ nh÷ng mèi ®e däa ®èi víi hßa b×nh,

ph¸t triÓn quan hÖ th©n thiÖn gi÷a çc d©n téc vµ thùc hiÖn sù hîp t¸c

gi÷a çc n−íc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò quèc tÕ; t«n träng çc quyÒn tù

do c¨n b¶n cña con ng−êi, kh«ng ph©n biÖt chñng téc, nam, n÷, tÝn

ng−ìng vµ tiÕng nãi. TÊt c¶ çc n−íc héi viªn ®Òu b×nh ®¼ng, kh«ng mét

n−íc nµo cã quyÒn can thiÖp vµo çc c«ng viÖc néi bé cña n−íc kh¸c.

Trô së Liªn hîp quèc ®Æt t¹i Niu Oãc (Mü). §Õn n¨m 2010, tæ chøc

nµy cã 192 n−íc thµnh viªn. N¨m 1977, n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa

ViÖt Nam gia nhËp Liªn hîp quèc. Tr.77.

10. Kú häp thø b¶y Quèc héi khãa I: Häp tõ ngµy 10 ®Õn ngµy 19-9-

1957, t¹i Hµ Néi.

T¹i kú häp nµy, Quèc héi kiÓm ®iÓm viÖc thùc hiÖn çc nghÞ quyÕt

cña kú häp thø s¸u vµ th«ng qua kÕ ho¹ch nhµ n−íc n¨m 1957, nh»m

hoµn thµnh thêi kú hµn g¾n vÕt th−¬ng chiÕn tranh vµ kh«i phôc kinh tÕ,


tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, lµm c¬ së v÷ng ch¾c cho cuéc ®Êu tranh


Th«ng qua LuËt C«ng ®oµn, x¸c nhËn giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o sù

nghiÖp çch m¹ng ViÖt Nam vµ vai trß tham gia qu¶n lý kinh tÕ cña tæ

chøc c«ng ®oµn.

Th«ng qua bèn s¾c luËt:

- CÊm mäi hµnh ®éng ®Çu c¬ tÝch tr÷.

- Quy ®Þnh nh÷ng tr−êng hîp ph¹m ph¸p qu¶ tang vµ nh÷ng tr−êng

hîp khÈn cÊp, bæ sung vÒ viÖc kh¸m ng−êi ph¹m ph¸p qu¶ tang.

- Quy ®Þnh chÕ ®é xuÊt b¶n.

- Quy ®Þnh thÓ lÖ bÇu cö Héi ®ång nh©n d©n vµ ñy ban hµnh chÝnh

çc cÊp.

T¹i kú häp nµy, ngµy 10-9, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· b¸o ço tãm t¾t

vÒ kÕt qu¶ cuéc ®i th¨m cña ®oµn ®¹i biÓu §¶ng vµ ChÝnh phñ ta tíi chÝn

n−íc: TriÒu Tiªn, TiÖp Kh¾c, Céng hßa d©n chñ §øc, Ba Lan, Hunggari,

Nam T−, Anbani, Bungari, Rumani. Tr.101.

11. ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914 - 1918): B¾t ®Çu bïng næ ë

ch©u ¢u tõ th¸ng 8-1914 vµ kÕt thóc vµo th¸ng 11-1918. Cuéc chiÕn

tranh nµy næ ra do hËu qu¶ cña cuéc khñng ho¶ng cña hÖ thèng kinh tÕ

t− b¶n chñ nghÜa thÕ giíi vµ cuéc ®Êu tranh gi÷a çc n−íc ®Õ quèc lín

nh»m chia l¹i thÕ giíi vµ ph¹m vi ¶nh h−ëng cña chóng. §©y lµ cuéc

chiÕn tranh gi÷a hai phe ®Õ quèc ë ch©u ¢u, l«i cuèn vµo vßng chiÕn 33

n−íc, víi sè d©n h¬n 1.500 triÖu ng−êi. Nh©n lo¹i ®· bÞ thiÖt h¹i trong

cuéc chiÕn tranh nµy lµ 10 triÖu ng−êi chÕt, 20 triÖu ng−êi bÞ th−¬ng vµ

tµn phÕ. Khi cuéc chiÕn tranh b−íc vµo giai ®o¹n kÕt thóc (1917), th× ®Õ

quèc Mü nh¶y vµo vßng chiÕn vµ ra nh÷ng ®iÒu kiÖn ®×nh chiÕn theo kiÓu

Mü, víi tham väng lµm b¸ chñ thÕ giíi.

Th¸ng 11-1917, cuéc çch m¹ng x· héi chñ nghÜa ®Çu tiªn trªn thÕ

giíi th¾ng lîi ë n−íc Nga. ViÖc lµm ®Çu tiªn cña Nhµ n−íc X«viÕt lµ

th«ng qua S¾c lÖnh hßa b×nh vµ ®Ò nghÞ çc n−íc tham gia ký HiÖp ®Þnh

®×nh chiÕn nh»m tr¸nh cho nh©n lo¹i khái tai häa do chiÕn tranh kÐo dµi.

Song ®Ò nghÞ ®ã kh«ng ®−îc çc n−íc ®Õ quèc ñng hé.

chó thÝch 635

Mïa thu n¨m 1918, ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt kÕt thóc víi sù thÊt

b¹i cña §øc vµ çc ®ång minh cña §øc dÉn tíi viÖc ký HiÖp −íc ®×nh chiÕn

ë C«mpienh¬ (Ph¸p) vµ sau ®ã lµ viÖc thµnh lËp HÖ thèng VÐcx©y - mét hÖ

thèng mang tÝnh chÊt ®Õ quèc chñ nghÜa, thï ®Þch víi n−íc Nga X«viÕt, duy

tr× vµ phôc håi trªn thùc tÕ chñ nghÜa qu©n phiÖt §øc ®Ó lµm lùc l−îng

xung kÝch chèng Liªn X«, nhÊt lµ khi HÝtle lªn cÇm quyÒn. Tr.126.

12. Çc X«viÕt ë NghÖ An vµ Hµ TÜnh (X«viÕt NghÖ - TÜnh): D−íi sù

l·nh ®¹o cña §¶ng, nh©n d©n hai tØnh NghÖ An vµ Hµ TÜnh ®· vïng dËy

®Êu tranh vò trang giµnh chÝnh quyÒn ë nhiÒu ®Þa ph−¬ng, thµnh lËp

chÝnh quyÒn çch m¹ng kiÓu X«viÕt ®em l¹i quyÒn lîi cho nh©n d©n nh−

chia ruéng c«ng, bµi trõ mª tÝn dÞ ®oan, trÊn ¸p bän ph¶n çch m¹ng...

Ho¶ng sî tr−íc søc m¹nh cña nh©n d©n, thùc d©n Ph¸p vµ tay sai ®·

khñng bè d· man, d×m X«viÕt NghÖ - TÜnh trong biÓn m¸u.

Phong trµo X«viÕt NghÖ - TÜnh næ ra khi Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®ang

ho¹t ®éng ë n−íc ngoµi, song Ng−êi vÉn theo dâi t×nh h×nh mét çch chÆt

chÏ vµ th−êng xuyªn b¸o ço cho Quèc tÕ Céng s¶n vµ Quèc tÕ N«ng d©n

®Ó xin chØ thÞ vµ kªu gäi ñng hé phong trµo nµy.

Phong trµo X«viÕt NghÖ - TÜnh lµ cuéc tËp d−ît ®Çu tiªn cña quÇn

chóng çch m¹ng do §¶ng ta l·nh ®¹o, chuÈn bÞ cho Çch m¹ng Th¸ng

T¸m n¨m 1945. Tr.173.

13. Héi nghÞ ®¹i biÓu çc §¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n çc n−íc x·

héi chñ nghÜa: Häp ë M¸txc¬va tõ ngµy 14 ®Õn ngµy 16-11-1957. Tham

gia Héi nghÞ cã çc ®oµn ®¹i biÓu cña 12 n−íc x· héi chñ nghÜa. Héi nghÞ

®· th¶o luËn nh÷ng vÊn ®Ò khÈn cÊp vÒ t×nh h×nh quèc tÕ, vÒ cuéc ®Êu

tranh cho hßa b×nh vµ chñ nghÜa x· héi vµ nh÷ng vÊn ®Ò quan hÖ gi÷a

çc ®¶ng m¸cxÝt - lªninnÝt ë çc n−íc x· héi chñ nghÜa. Héi nghÞ ®· nhÊt

trÝ th«ng qua mét b¶n Tuyªn bè quan träng. Nh÷ng vÊn ®Ò nªu lªn trong

b¶n Tuyªn bè cã t¸c dông ®Êu tranh chèng chñ nghÜa xÐt l¹i, chñ nghÜa

gi¸o ®iÒu vµ t− t−ëng bÌ ph¸i, cñng cè vÒ mÆt t− t−ëng, tæ chøc vµ t¨ng

c−êng sù ®oµn kÕt gi÷a çc ®¶ng céng s¶n ë çc n−íc x· héi chñ nghÜa

trªn c¬ së nh÷ng nguyªn t¾c chung. B¶n Tuyªn bè còng nªu lªn nh÷ng

nguyªn t¾c chung vÒ nh÷ng h×nh thøc qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë çc

n−íc kh¸c nhau, vÒ ý nghÜa lÞch sö cña hÖ thèng x· héi chñ nghÜa vµ sù


cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c−êng søc m¹nh cña chñ nghÜa x· héi ë mçi n−íc vµ

hÖ thèng x· héi chñ nghÜa thÕ giíi. Tr.189.

14. Cuéc chiÕn tranh x©m l−îc TriÒu Tiªn cña ®Õ quèc Mü (1950 - 1953):

Tr−íc sù khiªu khÝch cña chÝnh quyÒn Nam TriÒu Tiªn ë giíi tuyÕn qu©n

sù, ngµy 25-6-1950, qu©n ®éi B¾c TriÒu Tiªn ®· tiÕn vµo Nam TriÒu Tiªn

®Ó gi¸ng tr¶. LÊy cí ®ã, Liªn hîp quèc do Mü thao tóng chÊp thuËn NghÞ

quyÕt sai tr¸i cho phÐp “Qu©n ®éi Liªn hîp quèc” do Mü vµ çc ®ång minh

cña Mü vµo chiÕm ®ãng miÒn B¾c TriÒu Tiªn.

Th¸ng 9-1950, qu©n Mü vµ çc n−íc phô thuéc ®· ®æ bé lªn b¸n ®¶o

TriÒu Tiªn. Ch¼ng bao l©u, phÇn lín ®Êt ®ai ë B¾c TriÒu Tiªn ®· r¬i vµo

tay bän can thiÖp. Ngµy 25-10-1950, Qu©n ®éi TriÒu Tiªn vµ qu©n chÝ

nguyÖn Trung Quèc ®¸nh tiªu hao ®Þch vµ chuyÓn sang ph¶n c«ng ®Èy

qu©n Mü vµ çc n−íc phe Mü vÒ nam vÜ tuyÕn 38.

Khi ®Õ quèc Mü x©m l−îc TriÒu Tiªn, Liªn X«, çc n−íc x· héi chñ

nghÜa vµ çc lùc l−îng tiÕn bé trªn thÕ giíi ®· ®Êu tranh ®ßi chÊm døt

chiÕn tranh vµ gi¶i quyÕt hßa b×nh vÊn ®Ò TriÒu Tiªn.

Tr−íc sù ®Êu tranh kiªn tr× cña Liªn X« vµ çc n−íc x· héi chñ

nghÜa, th¸ng 7-1953, ®Õ quèc Mü ph¶i chÊp nhËn ngõng b¾n vµ ký HiÖp

®Þnh ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn. Tr.203.

15. §Ö nhÊt Quèc tÕ (Quèc tÕ thø nhÊt): Tæ chøc quèc tÕ cña giai cÊp

v« s¶n, thµnh lËp n¨m 1864 t¹i Héi nghÞ c«ng nh©n quèc tÕ ë Lu©n §«n

(Anh), do C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen l·nh ®¹o.

C¬ quan l·nh ®¹o cao nhÊt cña Quèc tÕ thø nhÊt lµ Héi ®ång Trung

−¬ng Héi Liªn hiÖp lao ®éng quèc tÕ do C. M¸c lµ ñy viªn th−êng trùc.

B»ng çch kh¾c phôc nh÷ng ¶nh h−ëng tiÓu t− s¶n vµ nh÷ng khuynh

h−íng bÌ ph¸i lóc ®ã ®ang tån t¹i trong phong trµo c«ng nh©n, C. M¸c ®·

®oµn kÕt xung quanh m×nh nh÷ng ng−êi gi¸c ngé nhÊt cña Héi ®ång

Trung −¬ng. Quèc tÕ thø nhÊt ®· l·nh ®¹o cuéc ®Êu tranh kinh tÕ vµ

chÝnh trÞ cña c«ng nh©n ë çc n−íc vµ cñng cè sù ®oµn kÕt quèc tÕ cña hä.

Quèc tÕ thø nhÊt ®ãng vai trß to lín trong sù nghiÖp truyÒn b¸ chñ nghÜa

M¸c vµ trong viÖc kÕt hîp chñ nghÜa x· héi víi phong trµo c«ng nh©n.

Sau khi C«ng x· Pari thÊt b¹i, mét nhiÖm vô ®−îc ®Æt ra lµ thµnh

lËp çc ®¶ng céng s¶n ë mçi n−íc, trªn c¬ së nh÷ng nguyªn t¾c mµ Quèc

chó thÝch 637

tÕ thø nhÊt ®· ®Ò ra. N¨m 1876, t¹i Héi nghÞ Phila®enphia (Mü), Quèc tÕ

thø nhÊt chÝnh thøc gi¶i t¸n. Tr.204.

16. Héi nghÞ 64 ®¶ng céng s¶n, ®¶ng c«ng nh©n vµ ®¶ng lao ®éng

trªn thÕ giíi: Nh©n dÞp ®Õn Liªn X« dù LÔ kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng x·

héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi vÜ ®¹i, ®¹i biÓu çc ®¶ng céng s¶n vµ c«ng

nh©n çc n−íc ®· tæ chøc mét cuéc Héi nghÞ tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 19-11-

1957 t¹i M¸txc¬va. Tham dù Héi nghÞ gåm 64 ®oµn ®¹i biÓu cña çc ®¶ng

céng s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ. T¹i Héi nghÞ, çc ®¹i biÓu ®· trao ®æi ý

kiÕn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cÊp b¸ch cña t×nh h×nh thÕ giíi vµ ra b¶n Tuyªn

ng«n hßa b×nh, kªu gäi nh©n d©n toµn thÕ giíi, nh÷ng ng−êi cã thiÖn chÝ

h·y lµm cho nh©n lo¹i tho¸t khái sù ®e däa cña chiÕn tranh. Tr.206.

17. §¹i héi nh©n d©n ¸ - Phi: Tøc Héi nghÞ ®oµn kÕt çc n−íc ¸ - Phi

häp ë Thñ ®« Cair« (Ai CËp) tõ ngµy 26-12-1957 ®Õn ngµy 1-1-1958. Dù

Héi nghÞ gåm cã çc ®oµn ®¹i biÓu cña 45 n−íc ë ch©u ¸ vµ ch©u Phi. Tuy

cã sù kh¸c nhau vÒ chÕ ®é chÝnh trÞ, nh−ng çc n−íc ®Õn Héi nghÞ ®·

thèng nhÊt môc ®Ých chung lµ ®oµn kÕt ®Êu tranh chèng chñ nghÜa thùc

d©n, b¶o vÖ nÒn ®éc lËp d©n téc, b¶o ®¶m hßa b×nh vµ an ninh gi÷a çc

d©n téc. Trong Tuyªn ng«n, Héi nghÞ tuyªn bè hoµn toµn ñng hé “Nh÷ng

nguyªn t¾c cña Héi nghÞ B¨ng®ung”, kªu gäi nh©n d©n thÕ giíi ¸p dông

mäi biÖn ph¸p cã thÓ ®Ó ®i ®Õn nh÷ng tho¶ thuËn vµ t¨ng c−êng sù hiÓu

biÕt lÉn nhau.

Héi nghÞ còng ®· kªu gäi chÝnh phñ çc n−íc cã vò khÝ h¹t nh©n h·y

chÊm døt viÖc thö vµ s¶n xuÊt vò khÝ h¹t nh©n - b−íc ®Çu ®Ó ®i tíi tæng

gi¶i trõ qu©n bÞ. Sau khi lªn ¸n mäi biÓu hiÖn cña chñ nghÜa thùc d©n, Héi

nghÞ ®· tuyªn bè hoµn toµn ñng hé cuéc ®Êu tranh chÝnh nghÜa cña çc d©n

téc v× tù do vµ ®éc lËp, trong ®ã cã ViÖt Nam; lªn ¸n chÝnh s¸ch ph©n biÖt

chñng téc. Héi nghÞ kªu gäi më réng viÖc bu«n b¸n víi tÊt c¶ çc n−íc,

kh«ng cã sù ph©n biÖt ®èi xö; céng t¸c chÆt chÏ gi÷a çc n−íc ¸ - Phi trong

viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp. Héi nghÞ ®· thµnh lËp Héi

®ång ®oµn kÕt nh©n d©n ¸ - Phi vµ Ban Th− ký cña Héi ®ång. Tr.208.

18. Héi nghÞ B¨ng®ung: Häp tõ ngµy 18 ®Õn ngµy 24-4-1955 t¹i

B¨ng®ung (In®«nªxia).


Dù Héi nghÞ, ngoµi n¨m n−íc khëi x−íng lµ In®«nªxia, Ên §é,

Mianma, Xri Lanca vµ Pakixtan, cßn cã 24 ®oµn ®¹i biÓu çc n−íc thuéc

ch©u ¸ vµ ch©u Phi, trong ®ã cã §oµn ®¹i biÓu n−íc ViÖt Nam D©n chñ

Céng hßa.

Tuyªn bè chung cña Héi nghÞ nªu râ: Chñ nghÜa thùc d©n, d−íi mäi

biÓu hiÖn cña nã, lµ mét tai häa cÇn ph¶i nhanh chãng tiªu diÖt. Héi nghÞ

hoµn toµn ñng hé quyÒn b×nh ®¼ng vµ quyÒn tù quyÕt cña çc d©n téc, lªn

¸n chÝnh s¸ch ph©n biÖt chñng téc vµ yªu cÇu Héi ®ång B¶o an Liªn hîp

quèc kÕt n¹p mét sè n−íc, trong ®ã cã ViÖt Nam, lµm thµnh viªn cña Liªn

hîp quèc. Tuyªn bè chung kªu gäi çc n−íc h·y tiÕn hµnh ngay viÖc gi¶i

trõ qu©n bÞ, nghiªm cÊm viÖc s¶n xuÊt vò khÝ h¹t nh©n, thùc hiÖn hßa

b×nh, hîp t¸c th©n thiÖn vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò tranh chÊp b»ng

th−¬ng l−îng.

Héi nghÞ B¨ng®ung thÓ hiÖn b−íc tiÕn míi cña phong trµo gi¶i phãng

d©n téc vµ phong trµo ®Êu tranh v× hßa b×nh vµ tiÕn bé x· héi ë çc n−íc ¸ - Phi. Tr.215.

19. C¶i çch ruéng ®Êt: Cuéc vËn ®éng çch m¹ng chèng phong kiÕn,

thùc hiÖn d©n chñ ë n«ng th«n ViÖt Nam, ®−îc tiÕn hµnh tõ th¸ng 11-1953

vµ kÕt thóc vµo th¸ng 7-1956.

Sau gÇn ba n¨m tiÕn hµnh, cuéc c¶i çch ruéng ®Êt ë miÒn B¾c n−íc

ta ®· giµnh ®−îc nh÷ng th¾ng lîi cã tÝnh chÊt chiÕn l−îc: ®¸nh ®æ giai

cÊp ®Þa chñ phong kiÕn; xãa bá chÕ ®é chiÕm h÷u ruéng ®Êt phong kiÕn;

thùc hiÖn khÈu hiÖu “ng−êi cµy cã ruéng”, ®−a n«ng d©n lªn ®Þa vÞ ng−êi

lµm chñ ë n«ng th«n; t¨ng c−êng vµ cñng cè khèi liªn minh c«ng n«ng, c¬

së v÷ng ch¾c cña MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt vµ cña chÝnh quyÒn d©n

chñ nh©n d©n.

C¶i çch ruéng ®Êt lµ mét chñ tr−¬ng ®óng cña §¶ng. Song trong

qu¸ tr×nh thùc hiÖn, cã nh÷ng n¬i, nh÷ng lóc do kh«ng qu¸n triÖt ®óng

®−êng lèi cña §¶ng ë n«ng th«n, kh«ng c¨n cø vµo hoµn c¶nh cô thÓ cña

tõng ®Þa ph−¬ng nªn ®· ph¹m nh÷ng sai lÇm nghiªm träng. Nh÷ng sai

lÇm ®ã ®· ®−îc §¶ng vµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ph¸t hiÖn vµ kÞp thêi chØ

®¹o viÖc thùc hiÖn söa sai. Tr.216.

chó thÝch 639

20. Thêi kú kh«i phôc kinh tÕ ë miÒn B¾c n−íc ta: §−îc tiÕn hµnh tõ

n¨m 1955 ®Õn n¨m 1957, theo tinh thÇn NghÞ quyÕt Héi nghÞ Bé ChÝnh

trÞ Trung −¬ng §¶ng (9-1954).

Môc ®Ých cña kh«i phôc kinh tÕ lµ hµn g¾n nh÷ng vÕt th−¬ng chiÕn

tranh, n©ng cao s¶n xuÊt, æn ®Þnh kinh tÕ, b−íc ®Çu c¶i thiÖn ®êi sèng

cña nh©n d©n, x©y dùng miÒn B¾c v÷ng m¹nh lµm c¬ së cho cuéc ®Êu

tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. NhiÖm vô träng t©m cña kh«i phôc kinh tÕ lµ

kh«i phôc vµ n©ng cao s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, lÊy phôc håi vµ n©ng cao

s¶n xuÊt l−¬ng thùc lµ chÝnh; ®ång thêi ®Èy m¹nh viÖc kh«i phôc s¶n

xuÊt c«ng nghiÖp, giao th«ng vËn t¶i, ®iÒu chØnh c«ng th−¬ng nghiÖp t−

b¶n chñ nghÜa t− doanh, x©y dùng l¹i çc thµnh phè, n«ng th«n bÞ tµn

ph¸, chÊn chØnh c«ng t¸c v¨n hãa, gi¸o dôc vµ x· héi, v.v..

NhiÖm vô kh«i phôc kinh tÕ ®−îc c¨n b¶n hoµn thµnh vµo cuèi n¨m

1957. Th¾ng lîi lín nhÊt cña thêi kú nµy lµ mäi ®Æc quyÒn ®Æc lîi vÒ kinh

tÕ, v¨n hãa... cña ®Õ quèc bÞ thñ tiªu; mäi mÆt ho¹t ®éng kinh tÕ trë l¹i

b×nh th−êng; thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh b−íc ®Çu ®−îc x¸c lËp. Tæng

s¶n l−îng c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp ®¹t xÊp xØ møc n¨m 1939. S¶n

l−îng l−¬ng thùc v−ît xa møc tr−íc chiÕn tranh. Tr.216.

21. §Êu tranh chèng can thiÖp vò trang cña n−íc ngoµi vµ néi chiÕn ë

Liªn X« (1918 - 1922): Sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, chñ nghÜa ®Õ

quèc quèc tÕ cho r»ng nguy c¬ tr−íc m¾t cña nã lµ n−íc Nga X«viÕt. Tuy

cã nh÷ng m©u thuÉn, nh−ng çc n−íc ®Õ quèc thèng nhÊt víi nhau ë môc

®Ých ph¶i tiªu diÖt chÝnh quyÒn X«viÕt non trÎ ë Nga. Trong n−íc Nga,

bän ®Þa chñ, t− s¶n cïng víi bän t−íng t¸ b¹ch vÖ bÞ Çch m¹ng Th¸ng

M−êi lËt ®æ còng ngãc ®Çu dËy. Chóng ®· c©u kÕt, phèi hîp víi bän ®Õ

quèc vµ tõ nöa ®Çu n¨m 1918 tÊn c«ng n−íc Nga b»ng qu©n sù c¶ bªn

trong vµ bªn ngoµi, hßng tiªu diÖt chÝnh quyÒn X«viÕt vµ kh«i phôc chÕ

®é thèng trÞ cña çc giai cÊp bãc lét. D−íi sù l·nh ®¹o cña V.I. Lªnin vµ

§¶ng B«nsªvÝch, nh©n d©n vµ Hång qu©n ®· v−ît qua khã kh¨n thö

th¸ch liªn tiÕp ®¸nh b¹i bän næi lo¹n trong n−íc, tay ch©n cña ®ång minh

®Õ quèc: C«ns¾c, I. U®ªnits¬, §ªnikin, Grasnèp, Vranghen, v.v. vµ ®¸nh

tan sù can thiÖp vò trang cña 14 n−íc khèi ®ång minh ®Õ quèc, ®uæi qu©n

®éi cña chóng ra khái biªn giíi.


Cïng víi th¾ng lîi vÒ qu©n sù, nh©n d©n Liªn X« cßn ph¸ tan nh÷ng

©m m−u cña bän ph¶n çch m¹ng chèng n−íc Céng hßa X«viÕt, nh− bän

x· héi chñ nghÜa - çch m¹ng, bän mensªvÝch, bän v« chÝnh phñ, bän d©n

téc chñ nghÜa - nh÷ng kÎ ®· gióp søc vµ theo bän t−íng b¹ch vÖ vµ bän

can thiÖp n−íc ngoµi. Tr.239.

22. Khèi qu©n sù §«ng Nam ¸ (viÕt t¾t lµ SEATO): Liªn minh qu©n

sù do Mü cÇm ®Çu, thµnh lËp th¸ng 9-1954. Tham gia SEATO cã çc n−íc

Mü, Anh, Ph¸p, ¤xtr©ylia, Niu Dil©n, PhilÝppin, Th¸i Lan, Pakixtan.

Môc ®Ých cña liªn minh nµy lµ ng¨n chÆn sù lan trµn cña chñ nghÜa

céng s¶n, chèng l¹i phong trµo çch m¹ng cña nh©n d©n ch©u ¸, ng¨n

chÆn ¶nh h−ëng th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cña nh©n

d©n çc n−íc §«ng D−¬ng (1945 - 1954), bao v©y çc n−íc x· héi chñ

nghÜa ë ch©u ¸. Sau th¾ng lîi hoµn toµn cña nh©n d©n ba n−íc §«ng D−¬ng trong

cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü x©m l−îc (1954 - 1975), khèi SEATO l©m vµo

t×nh tr¹ng khñng ho¶ng s©u s¾c vµ buéc ph¶i tuyªn bè tù gi¶i t¸n vµo

th¸ng 6-1977. Tr.258.

23. Khèi qu©n sù B¸t®a: Liªn minh qu©n sù cña Thæ NhÜ Kú, Ir¾c,

Iran, Anh vµ Pakixtan lËp ra n¨m 1955, t¹i B¸t®a (Ir¾c). VÒ sau Mü còng

tham gia liªn minh nµy. Môc ®Ých cña Liªn minh lµ bao v©y biªn giíi

phÝa nam Liªn X«; ph¸ vì sù ®oµn kÕt gi÷a çc n−íc ArËp trong cuéc ®Êu

tranh giµnh ®éc lËp; duy tr× nguån lîi vÒ dÇu löa vµ çc tµi nguyªn kh¸c

cho çc tËp ®oµn t− b¶n n−íc ngoµi ë Trung CËn §«ng.

Th¸ng 7-1958, çch m¹ng Ir¾c thµnh c«ng, bé tham m−u cña Liªn

minh buéc ph¶i rêi khái B¸t®a, chuyÓn sang ®ãng ë Ancara (Thæ NhÜ Kú)

vµ ®æi tªn lµ Khèi trung t©m (CENTO). Th¸ng 3-1959, n−íc Céng hßa

Ir¾c tuyªn bè rót khái khèi nµy. Tr.258.

24. N¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh: Nh÷ng nguyªn t¾c hîp t¸c

hßa b×nh gi÷a çc quèc gia do hai n−íc Ên §é vµ Trung Quèc ®Ò x−íng

n¨m 1954, ®ã lµ:

1- T«n träng toµn vÑn l·nh thæ vµ chñ quyÒn cña nhau;

2- Kh«ng tiÕn c«ng nhau;

3- Kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc cña nhau;

chó thÝch 641

4- B×nh ®¼ng vµ cïng cã lîi;

5- Cïng tån t¹i hßa b×nh. Tr.259.

25. Khèi qu©n sù B¾c §¹i T©y D−¬ng (viÕt t¾t lµ NATO): Liªn minh

chÝnh trÞ - qu©n sù lín nhÊt cña çc n−íc ph−¬ng T©y do Mü cÇm ®Çu,

®−îc thµnh lËp theo HiÖp −íc Liªn minh B¾c §¹i T©y D−¬ng, ký ngµy

4-4-1949, t¹i Oasinht¬n (Mü). Tham gia liªn minh nµy cã çc n−íc: Anh,

Ph¸p, BØ, Cana®a, §an M¹ch, Bå §µo Nha, v.v.. VÒ sau cã thªm mét sè

n−íc tham gia nh− Hy L¹p, Thæ NhÜ Kú (1952), Céng hßa Liªn bang §øc

(1954). §Õn n¨m 2009 cã 28 thµnh viªn tham gia.

Môc ®Ých thµnh lËp cña khèi nµy lµ bao v©y, uy hiÕp Liªn X« vµ çc

n−íc x· héi chñ nghÜa ë ch©u ¢u, ng¨n chÆn phong trµo çch m¹ng ch©u

¢u vµ thÕ giíi. Tr.273.

26. Héi nghÞ lÇn thø 12 (më réng) Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng

(khãa II): Häp vµo cuèi th¸ng 3-1957. Héi nghÞ ®· th¶o luËn vµ quyÕt

®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò vÒ x©y dùng qu©n ®éi, cñng cè quèc phßng; th«ng qua

nh÷ng chØ tiªu, biÖn ph¸p chñ yÕu nh»m thóc ®Èy viÖc hoµn thµnh nhiÖm

vô kh«i phôc kinh tÕ.

VÒ nhiÖm vô x©y dùng qu©n ®éi, cñng cè quèc phßng, Héi nghÞ nhÊn

m¹nh: B¶o vÖ c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c, b¶o vÖ an

ninh cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, lµm hËu thuÉn cho cuéc ®Êu

tranh thèng nhÊt Tæ quèc, ®Ëp tan mäi ©m m−u x©m l−îc cña chñ nghÜa

®Õ quèc, chñ yÕu lµ ®Õ quèc Mü vµ bÌ lò tay sai lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña

qu©n ®éi ta. Muèn vËy, cÇn “tÝch cùc x©y dùng mét qu©n ®éi nh©n d©n

hïng m¹nh, tiÕn dÇn tõng b−íc lªn chÝnh quy hãa vµ hiÖn ®¹i ho¸”.

Héi nghÞ cßn x¸c ®Þnh nhiÖm vô x©y dùng qu©n ®éi, cñng cè quèc

phßng lµ nhiÖm vô chung cña toµn §¶ng vµ toµn d©n ta. Tr.364.

27. Kú häp thø t¸m Quèc héi n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa khãa I:

Häp tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 29-4-1958, t¹i Hµ Néi. T¹i kú häp nµy, Quèc héi

®· th¶o luËn vµ th«ng qua kÕ ho¹ch ba n¨m c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn nÒn

kinh tÕ quèc d©n (1958 - 1960), quyÕt ®Þnh thµnh lËp mét sè c¬ quan Nhµ

n−íc nh− Tßa ¸n Nh©n d©n tèi cao, ViÖn C«ng tè, ñy ban Khoa häc Nhµ

n−íc; n©ng Ban D©n téc thµnh ñy ban D©n téc; t¸ch Bé Th−¬ng nghiÖp

thµnh hai bé: Néi th−¬ng vµ Ngo¹i th−¬ng, Bé Thñy lîi - KiÕn tróc thµnh


hai bé: Thñy lîi vµ KiÕn tróc. Quèc héi còng ®· th«ng qua hai ®¹o luËt

quan träng lµ LuËt Tæ chøc chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ LuËt Quy ®Þnh

chÕ ®é phôc vô cña sÜ quan qu©n ®éi. Tr.380.

28. C«ng hµm ngµy 7-3-1958 cña ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng

hßa göi chÝnh quyÒn miÒn Nam (®ång göi çc n−íc dù Héi nghÞ Gi¬nev¬

n¨m 1954 vµ çc n−íc tham gia ñy ban Quèc tÕ):

Tr−íc sù can thiÖp tr¾ng trîn vµ ngµy cµng s©u cña ®Õ quèc Mü vµo

miÒn Nam ViÖt Nam, tiÕp theo c«ng hµm ngµy 18-7-1957, c«ng hµm ngµy

7-3-1958 nªu râ: §Õ quèc Mü ®ang dÇn dÇn biÕn miÒn Nam ViÖt Nam

thµnh c¨n cø qu©n sù x©m l−îc cña chóng ë §«ng Nam ¸. Toµn d©n ta tõ

B¾c chÝ Nam ®· thÊy râ nguy c¬ cña chÝnh s¸ch g©y chiÕn vµ can thiÖp

cña ®Õ quèc Mü vµ ®ßi ph¶i chÊm døt mäi sù can thiÖp cña Mü vµo miÒn

Nam. NguyÖn väng cña toµn d©n lµ hßa b×nh vµ thèng nhÊt ®Êt n−íc. ThÓ

theo nguyÖn väng ®ã, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa lu«n

lu«n s½n sµng cïng víi nhµ cÇm quyÒn miÒn Nam më Héi nghÞ hiÖp

th−¬ng ®Ó bµn vÒ tæng tuyÓn cö tù do trong c¶ n−íc nh»m thèng nhÊt

n−íc ViÖt Nam nh− HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ quy ®Þnh. §Ó ®i ®Õn hiÖp th−¬ng

tæng tuyÓn cö, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®Ò nghÞ sím

cã cuéc gÆp gì gi÷a nhµ ®−¬ng côc cã thÈm quyÒn ë hai miÒn ®Ó cïng

nhau bµn b¹c viÖc hai bªn cïng gi¶m qu©n sè vµ t×m nh÷ng biÖn ph¸p

trao ®æi bu«n b¸n víi nhau. C«ng hµm ngµy 7-3 cña ChÝnh phñ ta ®·

®−îc nh©n d©n c¶ n−íc h−ëng øng nhiÖt liÖt vµ ®· cæ vò m¹nh mÏ phong

trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n kh¾p hai miÒn Nam - B¾c. Tr.382.

29. HiÕn ph¸p n¨m 1946: TiÕn hµnh ®ång thêi víi viÖc chuÈn bÞ tæ

chøc Tæng tuyÓn cö bÇu Quèc héi theo S¾c lÖnh cña Chñ tÞch ChÝnh phñ

l©m thêi ngµy 20-9-1945, mét ñy ban dù th¶o HiÕn ph¸p ®· ®−îc thµnh lËp

do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh chñ tr×.

Víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ lµm viÖc khÈn tr−¬ng cña ñy ban dù

th¶o HiÕn ph¸p, th¸ng 10-1946, b¶n Dù th¶o HiÕn ph¸p ®−îc hoµn thµnh

vµ ®· qua hai vßng tr−ng cÇu ý kiÕn. T¹i kú häp thø hai Quèc héi khãa I

n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, ñy ban dù th¶o HiÕn ph¸p tr×nh bµy

b¶n Dù th¶o HiÕn ph¸p, çc ®¹i biÓu ®· d©n chñ th¶o luËn. Ngµy 9-11-1946,

chó thÝch 643

Quèc héi th«ng qua b¶n Dù th¶o HiÕn ph¸p trë thµnh HiÕn ph¸p ®Çu tiªn

cña n−íc ta.

HiÕn ph¸p gåm Lêi nãi ®Çu, 7 ch−¬ng víi 70 ®iÒu quy ®Þnh: chÝnh

thÓ, nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña c«ng d©n, chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n

cña NghÞ viÖn nh©n d©n, ChÝnh phñ, Héi ®ång nh©n d©n vµ ñy ban hµnh

chÝnh çc cÊp, c¬ quan t− ph¸p vµ viÖc söa ®æi HiÕn ph¸p.

ViÖc c«ng bè HiÕn ph¸p cã mét ý nghÜa to lín. §©y lµ b¶n HiÕn ph¸p

®Çu tiªn cña n−íc ta vµ còng lµ b¶n HiÕn ph¸p d©n chñ, tiÕn bé nhÊt khu

vùc §«ng Nam ¸ lóc bÊy giê. Tr.386.

30. Héi nghÞ çc n−íc ®éc lËp ë ch©u Phi: Häp t¹i Acra (Gana), ngµy

22-4-1958. Tham gia héi nghÞ cã t¸m n−íc ®éc lËp ë ch©u Phi. Héi nghÞ ®·

th«ng qua çc quyÕt ®Þnh vÒ viÖc c«ng nhËn quyÒn ®éc lËp vµ tù quyÕt

cña nh©n d©n Angiªri, ®ßi Ph¸p rót khái Angiªri; viÖc b¶o vÖ nÒn ®éc lËp

cña çc n−íc ch©u Phi, ®Êu tranh lµm thÊt b¹i ©m m−u ¸p ®Æt vµ duy tr×

¸ch thèng trÞ cña Mü ë ch©u Phi; viÖc gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi, lªn ¸n

chÝnh s¸ch ph©n biÖt chñng téc vµ ñng hé cuéc ®Êu tranh giµnh ®éc lËp

cña nh©n d©n çc n−íc, v.v..

Héi nghÞ Acra thÓ hiÖn tinh thÇn ®oµn kÕt chÆt chÏ cña tÊt c¶ çc

d©n téc ch©u Phi trong cuéc ®Êu tranh ®Ó gi¶i phãng ch©u Phi khái chñ

nghÜa thùc d©n vµ b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi. Tr.389.

31. ChiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ: ChiÕn dÞch lín nhÊt, cã tÝnh chÊt

quyÕt ®Þnh trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p x©m l−îc cña

nh©n d©n ta.

Sau nh÷ng thÊt b¹i liªn tiÕp trªn chiÕn tr−êng §«ng D−¬ng, thùc

d©n Ph¸p vµ can thiÖp Mü v¹ch ra kÕ ho¹ch Nava víi ©m m−u më réng

vµ kÐo dµi chiÕn tranh hßng cøu v·n t×nh thÕ thÊt b¹i cña chóng ®ang cã

nguy c¬ bÞ ph¸ s¶n.

Th¸ng 11-1953, ®−îc ®Õ quèc Mü gióp søc, thùc d©n Ph¸p cho qu©n

nh¶y dï xuèng §iÖn Biªn Phñ vµ x©y dùng ë ®©y mét tËp ®oµn cø ®iÓm

m¹nh nhÊt §«ng D−¬ng, nh»m gi÷ v÷ng thÕ ®øng ch©n ë vïng T©y B¾c

vµ Th−îng Lµo, thùc hiÖn ©m m−u nhö qu©n chñ lùc cña ta lªn ®©y ®Ó

tiªu diÖt, t¹o ®iÒu kiÖn cho chóng tiÕn hµnh b×nh ®Þnh ë ®ång b»ng vµ

trung du, hßng lµm thay ®æi côc diÖn chiÕn tr−êng theo h−íng cã lîi cho


chóng. §iÖn Biªn Phñ “mét ph¸o ®µi bÊt kh¶ x©m ph¹m”, trung t©m

cña kÕ ho¹ch Nava vµ lµ ®iÓm quyÕt chiÕn chiÕn l−îc trªn chiÕn tr−êng

§«ng D−¬ng.

Ngµy 6-12-1953, Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng häp

d−íi sù chñ täa cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nhËn ®Þnh t×nh h×nh vµ

quyÕt ®Þnh më chiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ.

ChiÕn dÞch më mµn vµo ngµy 13-3-1954. Sau 55 ngµy ®ªm chiÕn ®Êu

gian khæ vµ anh dòng, ngµy 7-5-1954, qu©n ta toµn th¾ng ë §iÖn Biªn

Phñ, toµn bé tËp ®oµn cø ®iÓm bÞ tiªu diÖt; ta ®· diÖt vµ b¾t sèng h¬n

16.000 tªn ®Þch, thu toµn bé vò khÝ, trang bÞ qu©n sù cña ®Þch ë ®©y.

Cuéc tiÕn c«ng §«ng - Xu©n 1953 - 1954 mµ ®Ønh cao lµ ChiÕn th¾ng

lÞch sö §iÖn Biªn Phñ cña qu©n vµ d©n ta ®· ®Ëp tan kÕ ho¹ch Nava cña

thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp cña Mü.

ChiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc ký kÕt

HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ chÊm døt chiÕn tranh, lËp l¹i hßa b×nh ë ViÖt Nam vµ

§«ng D−¬ng. Tr.398.

32. §¹i héi sinh viªn ViÖt Nam lÇn thø II: Häp tõ ngµy 5 ®Õn ngµy

7-5-1958, t¹i Hµ Néi. Dù §¹i héi cã 243 ®¹i biÓu chÝnh thøc vµ 200 ®¹i

biÓu dù thÝnh thay mÆt cho 4.000 sinh viªn çc tr−êng ®¹i häc trªn miÒn

B¾c. §¹i héi ®· kiÓm ®iÓm phong trµo sinh viªn ViÖt Nam trong hai n¨m

(1957 - 1958) vÒ çc mÆt: häc tËp, t− t−ëng, sinh ho¹t vµ çc ho¹t ®éng

®oµn kÕt víi sinh viªn miÒn Nam vµ sinh viªn thÕ giíi. §¹i héi ®· th«ng

qua §iÒu lÖ cña Héi Liªn hiÖp sinh viªn ViÖt Nam vµ ph−¬ng h−íng ho¹t

®éng cña Héi. Trong buæi lÔ bÕ m¹c, §¹i héi vinh dù ®−îc ®ãn Chñ tÞch

Hå ChÝ Minh tíi th¨m vµ nãi chuyÖn. Tr.399.

33. §¹i héi chiÕn sÜ thi ®ua n«ng nghiÖp toµn quèc lÇn thø III: Häp tõ

ngµy 21 ®Õn ngµy 23-5-1958, t¹i Hµ Néi. Dù §¹i héi cã 586 ®¹i biÓu thay

mÆt cho hµng v¹n chiÕn sÜ thi ®ua n«ng nghiÖp vµ 12 triÖu n«ng d©n

miÒn B¾c. §¹i héi lµ sù thÓ hiÖn tiªu biÓu cho phong trµo thi ®ua s«i næi

vµ réng kh¾p trªn mÆt trËn n«ng nghiÖp cña nh©n d©n ta.

S¸ng 23-5-1958, §¹i héi vinh dù ®−îc ®ãn Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tíi

th¨m vµ nãi chuyÖn. Tr.414.

chó thÝch 645

34. §¹i héi anh hïng vµ chiÕn sÜ thi ®ua toµn quèc lÇn thø II: Häp tõ

ngµy 7 ®Õn ngµy 8-7-1958 t¹i Hµ Néi. Dù §¹i héi cã 456 chiÕn sÜ thi ®ua

vµ ®¹i diÖn cña 76 ®¬n vÞ thi ®ua tËp thÓ trong c¶ n−íc. §¹i héi ®· biÓu

d−¬ng thµnh tÝch thi ®ua yªu n−íc cña çc anh hïng, chiÕn sÜ thi ®ua vµ

cña toµn d©n ta trong ba n¨m kh«i phôc kinh tÕ vµ hµn g¾n vÕt th−¬ng

chiÕn tranh (1955 - 1958). §¹i héi ®Ò ra nh÷ng chñ tr−¬ng míi nh»m ®Èy

m¹nh phong trµo thi ®ua yªu n−íc, hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt

n¨m 1958, x©y dùng miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. Chñ tÞch Hå ChÝ

Minh ®· tíi dù vµ tham gia §oµn Chñ tÞch cña §¹i héi. Tr.494.

35. §¹i héi nh©n d©n ViÖt Nam b¶o vÖ hßa b×nh: Häp t¹i Hµ Néi ngµy

16-8-1958. Dù §¹i héi cã 700 ®¹i biÓu trong ñy ban b¶o vÖ hßa b×nh thÕ

giíi cña ViÖt Nam, ®¹i biÓu çc ®¶ng, çc ®oµn thÓ ë Trung −¬ng vµ Hµ

Néi, ®¹i biÓu ñy ban MÆt trËn Tæ quèc çc khu, tØnh, çc anh hïng, chiÕn

sÜ thi ®ua vµ ®¹i biÓu çc tÇng líp nh©n d©n Thñ ®«. Çc ®¹i biÓu ®· nhÊt

trÝ th«ng qua b¶n NghÞ quyÕt cña §¹i héi vµ danh s¸ch 63 vÞ do §¹i héi

giíi thiÖu vµo ñy ban b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi cña ViÖt Nam. B¶n nghÞ

quyÕt cña §¹i héi nªu râ lËp tr−êng cña nh©n d©n ViÖt Nam h−ëng øng

phong trµo hßa b×nh thÕ giíi, ñng hé phong trµo ®éc lËp d©n téc vµ ®oµn

kÕt víi çc n−íc x· héi chñ nghÜa vµ nh©n d©n thÕ giíi; kiªn quyÕt ®Êu

tranh chèng sù can thiÖp cña ®Õ quèc Mü vµo miÒn Nam ViÖt Nam, ®ßi thi

hµnh HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ vÒ ViÖt Nam. §¹i héi còng bµy tá sù h−ëng øng

cña nh©n d©n ta ®èi víi NghÞ quyÕt cña §¹i héi Xtèckh«m, ®ßi Mü, Anh rót

qu©n khái Lib¨ng vµ Gioãc®ani, cÊm thö vò khÝ nguyªn tö, thùc hiÖn gi¶i

trõ qu©n bÞ, lµm cho t×nh h×nh thÕ giíi bít c¨ng th¼ng... Tr.516.

36. §¹i héi hßa b×nh thÕ giíi: Häp ë Xtèckh«m (Thôy §iÓn) tõ ngµy

16 ®Õn ngµy 22-7-1958. Dù §¹i héi cã 1.800 ®¹i biÓu cña h¬n 100 n−íc

trªn thÕ giíi, trong ®ã cã §oµn ®¹i biÓu ViÖt Nam.

§¹i héi ®· nhÊt trÝ lªn ¸n hµnh ®éng x©m l−îc cña Mü vµ Anh ë

Trung §«ng; ®ßi Mü, Anh ph¶i rót qu©n khái Lib¨ng vµ Gioãc®ani. §¹i

héi ra quyÕt nghÞ ®ßi ngõng ngay viÖc thö vò khÝ nguyªn tö vµ ®i ®Õn gi¶i

trõ qu©n bÞ. §¹i héi kªu gäi çc lùc l−îng hßa b×nh thÕ giíi ®oµn kÕt réng

r·i, më réng hµng ngò ®Ó ®éng viªn nh©n d©n çc n−íc tham gia cã hiÖu


qu¶ vµo cuéc ®Êu tranh cho hßa b×nh. §¹i héi ®· bµy tá sù ñng hé cuéc

®Êu tranh thèng nhÊt ®Êt n−íc cña nh©n d©n ta. Tr.516.

37. Héi nghÞ lÇn thø 14 (më réng) Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng

(khãa II): Häp gi÷a th¸ng 11-1958. Trªn c¬ së ph©n tÝch t×nh h×nh miÒn

B¾c sau khi hoµn thµnh kÕ ho¹ch ba n¨m kh«i phôc kinh tÕ vµ hµn g¾n

vÕt th−¬ng chiÕn tranh, Héi nghÞ ®· th«ng qua hai nghÞ quyÕt quan

träng: NghÞ quyÕt vÒ nhiÖm vô kÕ ho¹ch ba n¨m (1958 - 1960) ë miÒn B¾c

vµ NghÞ quyÕt vÒ tæng kÕt c¶i çch ruéng ®Êt.

NghÞ quyÕt vÒ kÕ ho¹ch ba n¨m (1958 - 1960) ®· nhÊn m¹nh nhiÖm

vô träng t©m ë miÒn B¾c lµ tiÕn hµnh c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ®èi víi

thµnh phÇn kinh tÕ ç thÓ cña n«ng d©n, thî thñ c«ng, çc thµnh phÇn

kinh tÕ t− b¶n t− doanh; ra søc ph¸t triÓn thµnh phÇn kinh tÕ quèc

doanh, lùc l−îng l·nh ®¹o toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trong khi tiÕn

hµnh c¶i t¹o, cÇn ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ®Èy m¹nh hîp t¸c

hãa n«ng nghiÖp; ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, thñ c«ng nghiÖp, tõng b−íc

n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa cña nh©n d©n, t¨ng c−êng cñng cè

quèc phßng.

NghÞ quyÕt vÒ tæng kÕt c¶i çch ruéng ®Êt ®· kh¼ng ®Þnh th¾ng lîi

cña c¶i çch ruéng ®Êt lµ to lín vµ c¨n b¶n, v× ®· ®¸nh ®æ giai cÊp ®Þa chñ

vµ bän ViÖt gian ph¶n ®éng, gi¶i phãng n«ng d©n khái ¸ch phong kiÕn,

cñng cè v÷ng ch¾c khèi liªn minh c«ng n«ng do giai cÊp c«ng nh©n l·nh

®¹o. Tr.577.

647

B¶N CHØ DÉN T£N NG¦êI

A

AIXENHAO, §uait¬ §ªvÝt (1890 - 1969): Tæng thèng thø 34 cña n−íc Mü

(1953 - 1961), ®¶ng viªn §¶ng Céng hßa; Tæng t− lÖnh lùc l−îng §ång

minh ë B¾c Phi (1942 - 1944) vµ T©y ¢u (1944 - 1945) trong ChiÕn

tranh thÕ giíi thø hai; Tæng t− lÖnh çc lùc l−îng vò trang cña Tæ

chøc HiÖp −íc B¾c §¹i T©y D−¬ng (1950 - 1952). §. Aixenhao lµ ng−êi

chñ tr−¬ng thùc hµnh chiÕn l−îc “Tr¶ ®òa å ¹t” b»ng cuéc chiÕn tranh

h¹t nh©n tæng lùc chèng Liªn X« vµ çc n−íc x· héi chñ nghÜa.

ChÝnh phñ Aixenhao theo ®uæi ®−êng lèi ®èi ngo¹i dùa trªn nh÷ng

nguyªn t¾c cña “chÝnh s¸ch thùc lùc”. §Çu n¨m 1957, Aixenhao ®Ò ra

Häc thuyÕt Aixenhao - §alÐt, nh»m chèng l¹i phong trµo çch m¹ng ë

çc n−íc Trung CËn §«ng vµ Häc thuyÕt §«min« më ®Çu sù can thiÖp

trùc tiÕp cña Mü vµo miÒn Nam ViÖt Nam.

ANHXTANH, Anbe. (1879 - 1955): Nhµ vËt lý lý thuyÕt §øc, quèc tÞch

Mü tõ n¨m 1940. ¤ng lµ nhµ khoa häc vÜ ®¹i cña thÕ kû XX, cã nhiÒu

®ãng gãp cho vËt lý; lµ ng−êi s¸ng lËp ra lý thuyÕt chuyÓn ®éng Brao

cña çc ph©n tö, lµ t¸c gi¶ cña lý thuyÕt t−¬ng ®èi. ¤ng ®−îc tÆng gi¶i

N«ben vÒ vËt lý n¨m 1921.

B

BÐTTH¤VEN, L. Van (1770 - 1827): Ng−êi §øc, nhµ so¹n nh¹c næi tiÕng

§øc, sím cã thiªn tµi ©m nh¹c, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm bÊt hñ nh−

D−íi ¸nh tr¨ng, Appaxionata.


BUèCGHIBA, HabÝp (Sinh n¨m 1903): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ

Tuynidi. N¨m 1922, gia nhËp §¶ng t− s¶n d©n téc “Dextur”. Tõ n¨m

1934 lµ l·nh tô cña §¶ng “Dextur míi”. Sau khi Tuynidi giµnh ®−îc

®éc lËp, n¨m 1956 lµ Bé tr−ëng Bé Ngo¹i giao vµ Bé tr−ëng Bé Quèc

phßng. Tõ n¨m 1957 lµ Tæng thèng vµ ®øng ®Çu ChÝnh phñ Tuynidi.

C

CA§A, Ianèt (1912 - 1989): Ng−êi Hunggari, nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, Bé

tr−ëng Néi vô (1948 - 1951), Thñ t−íng ChÝnh phñ Hunggari (1956 -

1958; 1961 - 1965), Tæng BÝ th− §¶ng C«ng nh©n x· héi chñ nghÜa

Hunggari tõ n¨m 1956 ®Õn n¨m 1988.

CHU ¢N LAI (1898 - 1976): Quª ë huyÖn ThiÖu H−ng, tØnh TriÕt Giang,

Trung Quèc, nhµ ho¹t ®éng cña §¶ng Céng s¶n vµ Nhµ n−íc Trung

Quèc. Tõ n¨m 1917 ®Õn n¨m 1919, «ng häc t¹i NhËt. Tõ n¨m 1920

®Õn n¨m 1924, «ng häc t¹i Ph¸p vµ cïng víi mét sè ng−êi kh¸c lËp tæ

chøc m¸cxÝt ë Pari, råi gia nhËp §¶ng Céng s¶n Ph¸p. N¨m 1924, «ng

vÒ n−íc vµ ®−îc cö lµm Chñ nhiÖm chÝnh trÞ Tr−êng qu©n sù Hoµng

Phè. N¨m 1927, «ng tham gia l·nh ®¹o khëi nghÜa Nam X−¬ng, lµ ñy

viªn Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n Trung Quèc kiªm BÝ th− Qu©n ñy Trung

−¬ng. N¨m 1928, «ng lµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ, BÝ th− Trung −¬ng §¶ng.

Sau khi n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa thµnh lËp (1949), «ng

®−îc bÇu lµm Thñ t−íng Quèc vô viÖn. Tõ n¨m 1949 ®Õn n¨m 1956,

kiªm Bé tr−ëng Bé Ngo¹i giao, Phã Chñ tÞch Héi nghÞ chÝnh trÞ hiÖp

th−¬ng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa. Tõ n¨m 1956 ®Õn n¨m

1976, lµ Phã Chñ tÞch Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n

Trung Quèc.

Chu ¢n Lai lµ ng−êi b¹n th©n thiÕt cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, «ng

®· cïng víi Ng−êi x©y ®¾p t×nh h÷u nghÞ gi÷a hai §¶ng vµ nh©n d©n

hai n−íc.

CHU §øC (1886 - 1976): Mét trong nh÷ng nhµ l·nh ®¹o c¸ch m¹ng

Trung Quèc, tham gia §¶ng Céng s¶n Trung Quèc tõ n¨m 1922. N¨m

b¶n chØ dÉn tªn ng−êi 649

1925, häc líp huÊn luyÖn qu©n sù bÝ mËt t¹i Tr−êng ®¹i häc Ph−¬ng

§«ng ë M¸txc¬va. N¨m 1926, trë vÒ n−íc, tham gia l·nh ®¹o cuéc khëi

nghÜa Nam X−¬ng (1927) råi tham gia V¹n lý tr−êng chinh (1934).

Thêi kú chiÕn tranh chèng NhËt, gi÷ chøc Tæng chØ huy vµ Tæng T−

lÖnh B¸t lé qu©n. Th¸ng 9-1949, «ng ®−îc bÇu lµm Phã Chñ tÞch

ChÝnh phñ nh©n d©n Trung Hoa, th¸ng 10 cïng n¨m lµ Bé tr−ëng Bé

Quèc phßng kiªm Tæng T− lÖnh Gi¶i phãng qu©n nh©n d©n Trung

Quèc. N¨m 1954, lµ Phã Chñ tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung

Hoa, n¨m 1955, ®−îc phong hµm Nguyªn so¸i. NhiÒu n¨m lµ ñy viªn

tr−ëng ñy ban Th−êng vô §¹i héi ®¹i biÓu nh©n d©n toµn quèc, ñy

viªn Trung −¬ng §¶ng, ñy viªn Bé ChÝnh trÞ, ñy viªn Ban BÝ th−.

C¤LARèP, Vaxin (1877 - 1950): Nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo

c«ng nh©n Bungari vµ phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ. ¤ng lµ ®¶ng viªn

§¶ng C«ng nh©n d©n chñ x· héi Bungari tõ n¨m 1897. Tõ n¨m 1897

®Õn n¨m 1900, häc luËt ë Gi¬nev¬ vµ tæ chøc nhãm m¸cxÝt quèc tÕ.

N¨m 1905, t¹i §¹i héi lÇn thø XII §¶ng C«ng nh©n d©n chñ x· héi

Bungari (nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa ph¸i hÑp), «ng ®−îc bÇu lµm

ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng. Tõ n¨m 1921, lµ ñy viªn Ban

ChÊp hµnh Quèc tÕ Céng s¶n. Tõ n¨m 1922 ®Õn n¨m 1924, «ng ®−îc

bÇu lµm Tæng BÝ th− Quèc tÕ Céng s¶n. ¤ng cïng §imit¬rèp l·nh ®¹o

cuéc khëi nghÜa th¸ng 9-1923 chèng ph¸t xÝt. Khëi nghÜa thÊt b¹i, «ng

sang c− tró t¹i Liªn X« ®Õn n¨m 1945.

Tõ n¨m 1945 ®Õn n¨m 1946, «ng lµ Chñ tÞch Quèc héi vµ lµ Chñ

tÞch l©m thêi n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari khi míi thµnh lËp. Tõ

n¨m 1947 ®Õn n¨m 1949, «ng lµ Phã Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng, Bé

tr−ëng Bé Ngo¹i giao. Tõ n¨m 1949 ®Õn n¨m 1950, lµ Chñ tÞch Héi

®ång Bé tr−ëng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari.

D

DAP¤TèTXKI, Ant«nin (1884 - 1957): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ TiÖp

Kh¾c, ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c tõ n¨m 1921; BÝ th− Trung


−¬ng §¶ng (1922 - 1929); Tæng Th− ký çc c«ng ®oµn çch m¹ng TiÖp

Kh¾c (1929 - 1939); ñy viªn Ban ChÊp hµnh Liªn hiÖp C«ng ®oµn thÕ

giíi vµ Chñ tÞch Héi ®ång Trung −¬ng çc c«ng ®oµn TiÖp Kh¾c (1945 -

1949); Phã Thñ t−íng (1948), Thñ t−íng ChÝnh phñ (1948 - 1953); Chñ

tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n TiÖp Kh¾c (1953 - 1957).

DAV¸TXKI, AlÕchx¨ng®¬ (1899 - 1964): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ cña

§¶ng vµ Nhµ n−íc Ba Lan, mét trong nh÷ng ng−êi tæ chøc Liªn ®oµn

nh÷ng ng−êi yªu n−íc vµ qu©n ®éi nh©n d©n Ba Lan, lµ ®¶ng viªn

§¶ng Céng s¶n Ba Lan tõ n¨m 1923.

Trong ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, «ng lµ Tæng tham m−u tr−ëng

qu©n du kÝch Ba Lan, Phã T− lÖnh qu©n ®éi Ba Lan ë Liªn X«. Tõ

n¨m 1944 ®Õn n¨m 1948, lµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh

Trung −¬ng §¶ng. Tõ n¨m 1949 ®Õn n¨m 1952, lµ Phã Thñ t−íng

ChÝnh phñ Ba Lan. N¨m 1952, ®−îc bÇu lµm Chñ tÞch Héi ®ång Nhµ

n−íc n−íc Céng hßa Nh©n d©n Ba Lan.

§

§ALÐT, Gi«n Ph«xt¬ (1888 - 1959): ChÝnh kh¸ch, Bé tr−ëng Ngo¹i giao

Mü nh÷ng n¨m 1952 - 1959; ng−êi ho¹t ®éng tÝch cùc cña ph¸i “diÒu

h©u” trong chÝnh giíi n−íc Mü.

§AMIANèP, Ghªoãcghi (1892 - 1958): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Bungari.

Trong nh÷ng n¨m 1914 - 1918, tham gia l·nh ®¹o phong trµo c«ng nh©n

çch m¹ng trong binh lÝnh ngoµi mÆt trËn, lµ mét trong nh÷ng ng−êi

l·nh ®¹o phong trµo chèng ph¸t xÝt n¨m 1923. Tõ n¨m 1944, phô

tr¸ch c«ng t¸c qu©n sù cña Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng

s¶n Bungari. Lµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ tõ th¸ng 5-1945; Bé tr−ëng Bé

Quèc phßng nh÷ng n¨m 1946 - 1950. Tõ n¨m 1950, ®−îc bÇu lµm Chñ

tÞch Quèc héi n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari.

§IMIT¥RèP, Ghªoãcghi (1882 - 1949): Nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña

phong trµo céng s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ, l·nh tô cña §¶ng Céng s¶n

vµ Nhµ n−íc Bungari. N¨m 1902, «ng gia nhËp §¶ng X· héi d©n chñ


Bungari. N¨m 1909, «ng lµ ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng

Céng s¶n Bungari. N¨m 1923, «ng tham gia l·nh ®¹o cuéc khëi nghÜa

cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n Bungari. Sau khi khëi nghÜa thÊt b¹i,

G. §imit¬rèp ph¶i rêi Tæ quèc, tiÕp tôc ho¹t ®éng trong Quèc tÕ Céng

s¶n. Trong nh÷ng n¨m 1935 - 1943, «ng lµ Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh

Quèc tÕ Céng s¶n. Sau khi Bungari ®−îc gi¶i phãng (1945), «ng ®−îc

bÇu lµm Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng, Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n vµ lµ

ng−êi l·nh ®¹o MÆt trËn Tæ quèc Bungari.

§êG¤N, S¸cl¬ (1890 - 1970): ChÝnh kh¸ch Ph¸p. ¤ng tèt nghiÖp Tr−êng

vâ bÞ (1912) vµ ®−îc phong qu©n hµm ThiÕu t−íng n¨m 1938. Khi

ChÝnh phñ Pªtanh ®Çu hµng §øc (1940), «ng bá sang Lu©n §«n (Anh).

N¨m 1943, «ng sang Angiªri, lËp ra ñy ban gi¶i phãng quèc gia Ph¸p,

lµm Chñ tÞch tæ chøc nµy. N¨m 1944, «ng thµnh lËp ChÝnh phñ l©m

thêi n−íc Céng hßa Ph¸p, lµ Chñ tÞch ChÝnh phñ nµy trong nh÷ng

n¨m 1944 - 1946. N¨m 1955, «ng ®−îc cö lµm Thñ t−íng ChÝnh phñ.

N¨m 1958, ®−îc bÇu lµm Tæng thèng Ph¸p. N¨m 1965, «ng l¹i tróng

cö Tæng thèng. N¨m 1969, «ng xin tõ chøc.

G

G¡NG§I, M«han®¸t Karamsan (1869 - 1948): Nhµ triÕt häc, nhµ v¨n,

nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc Ên §é. §Ó

chèng l¹i thùc d©n Anh, giµnh ®éc lËp d©n téc, G¨ng®i chñ tr−¬ng

kh«ng dïng b¹o lùc vµ kh«ng coi b¹o lùc lµ ph−¬ng thøc ®Êu tranh

chÝnh trÞ. Trong phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc ë Ên §é

(1919 - 1922), M.K. G¨ng®i trë thµnh l·nh tô cña §¶ng Quèc ®¹i vµ

gi÷ vai trß quan träng trong viÖc biÕn §¶ng nµy thµnh mét tæ chøc

quÇn chóng chèng ®Õ quèc. Häc thuyÕt ®Ò kh¸ng tiªu cùc cña «ng trë

thµnh t− t−ëng chÝnh thèng cña §¶ng Quèc ®¹i trong cuéc ®Êu tranh

cho nÒn ®éc lËp Ên §é. N¨m 1946, M.K. G¨ng®i tuyªn bè kh«ng nhÊt

thiÕt chØ dïng ph−¬ng ph¸p ®Êu tranh kh«ng b¹o lùc. M.K. G¨ng®i cã

¶nh h−ëng vµ uy tÝn lín ë Ên §é. Nh©n d©n Ên §é suy t«n «ng lµ


“Mahatma” nghÜa lµ “T©m hån vÜ ®¹i”. N¨m 1948, «ng bÞ bän ph¶n

®éng ¸m s¸t.

GH£OãCGHIU §£, Gioãc (1901 - 1965): Gia nhËp §¶ng Céng s¶n

Rumani n¨m 1930, lµ ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng n¨m

1935, Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng tõ n¨m 1945; BÝ

th− thø nhÊt Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng tõ n¨m 1955. ¤ng lµ

Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng trong nh÷ng n¨m 1952 - 1955, Chñ tÞch

Héi ®ång Nhµ n−íc n−íc Céng hßa Nh©n d©n Rumani tõ n¨m 1961

®Õn n¨m 1965.

GI¤LI¤ QUYRI, Phrª®ªrÝch (1900 - 1958): Nhµ b¸c häc næi tiÕng ng−êi

Ph¸p, nhµ vËt lý häc næi tiÕng thÕ giíi, ®−îc gi¶i th−ëng N«ben vÒ hãa

häc n¨m 1935. Trong ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, «ng tÝch cùc tham

gia phong trµo chèng ph¸t xÝt. N¨m 1942, «ng gia nhËp §¶ng Céng

s¶n Ph¸p, lµ Chñ tÞch Héi ®ång hßa b×nh thÕ giíi, nhiÒu lÇn gÆp Chñ

tÞch Hå ChÝ Minh ë Ph¸p.

GRèTT¥V¤N, ètt« (1894 - 1964): Nhµ ho¹t ®éng cã tªn tuæi cña phong

trµo c«ng nh©n vµ Nhµ n−íc §øc, nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo céng

s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ. ¤ng lµ mét trong nh÷ng ng−êi l·nh ®¹o

phong trµo ®Êu tranh thèng nhÊt d©n chñ chèng ph¸t xÝt ë n−íc §øc

trong nh÷ng n¨m ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai.

Sau khi Nhµ n−íc §øc quèc x· sôp ®æ, «ng gi÷ nhiÒu chøc vô quan

träng nh− Chñ tÞch §¶ng X· héi - D©n chñ §øc. T¹i §¹i héi thèng

nhÊt §¶ng Céng s¶n vµ §¶ng X· héi - D©n chñ §øc (4-1946), ®−îc bÇu

lµm ®ång Chñ tÞch §¶ng X· héi thèng nhÊt §øc cïng víi Vinhem

PÝch, Chñ tÞch Héi ®ång nh©n d©n vµ Héi ®ång lËp hiÕn (1948 - 1949),

Thñ t−íng n−íc Céng hßa D©n chñ §øc tõ ngµy thµnh lËp (1949).

GíT, J«han V«nph¬gang (1749 - 1832): Nhµ v¨n, nhµ th¬ §øc lçi l¹c

thuéc gia ®×nh giµu cã ë thµnh phè Phr¨ngphuèc trªn s«ng M¸cn¬, häc

luËt, héi häa, v¨n häc ë Tr−êng ®¹i häc LaixÝch råi Xtraxbuèc. N¨m

1771, cïng víi mét sè b¹n bÌ ra tê b¸o B¸o cña trÝ thøc Phr¨ngphuèc.

TiÕp sau ®ã s¸ng t¸c Nçi ®au cña chµng VÐcte, kÞch Iphigiªni ë Taozix,


§êi t«i - h− cÊu vµ sù thËt. Çc t¸c phÈm th¬ Bµi ca th¸ng 5, GÆp mÆt

vµ chia tay... vµ rÊt nhiÒu t¸c phÈm kÞch, th¬ v¨n kh¸c.

J.V. Gít lµ v¨n hµo vÜ ®¹i nhÊt trong lÞch sö v¨n häc §øc vµ lµ mét

trong nh÷ng v¨n hµo lçi l¹c cña nh©n lo¹i.

H

Hµ HUY TËP (1906 - 1941): Nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña §¶ng Céng

s¶n ViÖt Nam. Quª ë x· CÈm H−ng, huyÖn CÈm Xuyªn, tØnh Hµ

TÜnh. N¨m 1925, Hµ Huy TËp tham gia Héi Phôc ViÖt sau ®æi thµnh

T©n ViÖt. Cuèi n¨m 1928, sang Qu¶ng Ch©u vµ chuyÓn sang ho¹t

®éng trong Héi ViÖt Nam Çch m¹ng Thanh niªn. N¨m 1929, sang

Liªn X« häc t¹i Tr−êng ®¹i häc Ph−¬ng §«ng. §Çu n¨m 1934, Hµ

Huy TËp vÒ Ma Cao (Trung Quèc) tham gia Ban ChØ huy ë ngoµi cña

§¶ng. Th¸ng 3-1935, Hµ Huy TËp gi÷ c−¬ng vÞ BÝ th− Ban ChØ huy ë

ngoµi cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng, trùc tiÕp chñ tr× §¹i héi cña

§¶ng häp ë Ma Cao, Trung Quèc tõ ngµy 27 ®Õn ngµy 31-3-1935.

Th¸ng 7-1936, Hµ Huy TËp cïng víi Lª Hång Phong chñ tr× Héi nghÞ

lÇn thø nhÊt cña Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng. T¹i Héi nghÞ

nµy, Hµ Huy TËp ®−îc cö gi÷ chøc Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh

Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng. §Õn Héi nghÞ Ban ChÊp

hµnh Trung −¬ng th¸ng 3-1938, NguyÔn V¨n Cõ gi÷ chøc Tæng BÝ

th− §¶ng, Hµ Huy TËp lµ ñy viªn Th−êng vô Ban ChÊp hµnh Trung

−¬ng §¶ng. Ngµy 1-5-1938, bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t vµ bÞ kÕt ¸n tï.

Th¸ng 8-1939, ®−îc tr¶ tù do vµ bÞ qu¶n thóc t¹i quª nhµ. Ngµy

30-3-1940, Hµ Huy TËp bÞ b¾t l¹i vµ giam t¹i Kh¸m Lín (Sµi Gßn).

Ngµy 25-3-1941, bÞ Ph¸p buéc téi lµ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm tinh

thÇn vÒ cuéc khëi nghÜa Nam Kú vµ kÕt ¸n tö h×nh. Ngµy 28-8-1941,

«ng bÞ giÆc Ph¸p giÕt h¹i t¹i Hãc M«n (Thµnh phè Hå ChÝ Minh). T¸c

gi¶ nhiÒu bµi viÕt trªn tê Tranh ®Êu (La Lutte). T¸c phÈm: S¬ th¶o

lÞch sö phong trµo céng s¶n §«ng D−¬ng (bót danh Hång ThÕ C«ng);

Tr«txkit vµ ph¶n çch m¹ng (bót danh Thanh H−¬ng).


HÝTLE, A®«npho (1889 - 1945): Quèc tr−ëng vµ Tæng T− lÖnh çc lùc

l−îng vò trang cña n−íc §øc ph¸t xÝt (1933 - 1945), lµ kÎ chñ m−u g©y

ra cuéc ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai (1939 - 1945). N¨m 1920, HÝtle

lËp ra §¶ng Quèc x· vµ n¨m 1933 lªn cÇm ®Çu §¶ng nµy. N¨m 1945,

th¾ng lîi cña Liªn X« vµ §ång minh chèng ph¸t xÝt trong cuéc ChiÕn

tranh thÕ giíi thø hai ®· ®Ëp tan c¶ vÒ qu©n sù, kinh tÕ, chÝnh trÞ,

tinh thÇn bÌ lò ph¸t xÝt HÝtle vµ nh÷ng lùc l−îng chñ yÕu cña bän

ph¸t xÝt ph¶n ®éng quèc tÕ. HÝtle ®· ph¶i tù kÕt liÔu cuéc ®êi tµn b¹o

vµ hiÕu chiÕn cña m×nh.

hoµng minh gi¸m (1904 - 1995): TrÝ thøc yªu n−íc vµ çch m¹ng,

quª ë huyÖn Tõ Liªm, Hµ Néi. ¤ng tèt nghiÖp Tr−êng cao ®¼ng S−

ph¹m §«ng D−¬ng, sau ®ã d¹y häc ë Phn«m Pªnh (Campuchia), Sµi

Gßn, Hµ Néi vµ viÕt nhiÒu bµi cho çc b¸o yªu n−íc xuÊt b¶n b»ng

tiÕng Ph¸p nh− La Cloche fÐlÐe, L’Annam.

Sau Çch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945, «ng ®−îc ChÝnh phñ ta cö

gi÷ nhiÒu chøc vô quan träng: §æng lý V¨n phßng Bé Néi vô, Thø

tr−ëng Bé Néi vô, Bé tr−ëng Bé Ngo¹i giao, Bé tr−ëng Bé V¨n hãa,

Phã Tæng th− ký §¶ng X· héi ViÖt Nam. ¤ng ®· tham gia mét sè cuéc

gÆp gì ViÖt - Ph¸p nh÷ng n¨m 1945 - 1946.

HOµNG V¡N THô (1909 - 1944): D©n téc Tµy, quª ë x· Nh©n Lý, huyÖn

V¨n Uyªn (nay lµ x· Hoµng V¨n Thô, huyÖn V¨n L·ng), tØnh L¹ng

S¬n. Tham gia çch m¹ng tõ n¨m 1926 sau ®ã «ng sang Trung Quèc

vµ gia nhËp ®éi qu©n B¾c ph¹t, ®−îc phong trung uý.

N¨m 1932, «ng lµm ë Së tu giíi Long Ch©u. T¹i ®©y, «ng b¾t liªn

l¹c víi Lª Hång Phong råi trë thµnh ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n §«ng

D−¬ng tõ n¨m 1933. VÒ n−íc, «ng ho¹t ®éng t¹i ViÖt B¾c, lµm chñ bót

b¸o Tranh ®Êu, c¬ quan ng«n luËn cña MÆt trËn ph¶n ®Õ ViÖt B¾c,

viÕt b¸o Lao ®éng, l·nh ®¹o phong trµo MÆt trËn d©n chñ ViÖt B¾c.

Khi Xø ñy B¾c Kú ®−îc lËp l¹i, «ng ®−îc bæ sung vµo Xø ñy råi vµo

Th−êng vô. Khi L−¬ng Kh¸nh ThiÖn bÞ b¾t, «ng ®−îc cö lµm BÝ th− Xø

ñy B¾c Kú (1939).


N¨m 1940, «ng ®−îc cö vµo Trung −¬ng §¶ng vµ t¹i Héi nghÞ

Trung −¬ng lÇn thø b¶y (11-1940), «ng ®−îc cö vµo Ban Th−êng vô

Trung −¬ng §¶ng. §Çu n¨m 1941, «ng ®−îc Trung −¬ng §¶ng cö ra

ch¾p nèi liªn l¹c víi Quèc tÕ Céng s¶n vµ bé phËn H¶i ngo¹i cña §¶ng.

Th¸ng 1-1941, Hoµng V¨n Thô gÆp NguyÔn ¸i Quèc t¹i T©n Khu

(Qu¶ng T©y, Trung Quèc).

Sau Héi nghÞ Trung −¬ng lÇn thø t¸m, «ng phô tr¸ch c«ng t¸c binh

vËn, lµ mét trong nh÷ng ng−êi s¸ng lËp b¸o Cê gi¶i phãng.

Th¸ng 8-1943, «ng bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t vµ bÞ giÕt h¹i ngµy 24-5-

1944 t¹i T©n Mai (Hµ Néi).

HèTGIA, ¡ngve (1908 - 1985): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ cña §¶ng vµ

Nhµ n−íc Anbani. ¤ng lµ mét trong nh÷ng ng−êi tÝch cùc ho¹t ®éng

cho viÖc thµnh lËp §¶ng Céng s¶n Anbani (tõ n¨m 1948 ®æi tªn thµnh

§¶ng Lao ®éng Anbani) vµ tham gia phong trµo gi¶i phãng d©n téc

chèng sù chiÕm ®ãng cña ph¸t xÝt Italia, bÞ tßa ¸n ph¸t xÝt kÕt ¸n v¾ng

mÆt téi tö h×nh; lµ ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n Anbani råi ñy viªn

Trung −¬ng §¶ng tõ n¨m 1941.

Khi n−íc Céng hßa Nh©n d©n Anbani ra ®êi, «ng liªn tôc ®−îc cö

gi÷ nh÷ng chøc vô quan träng cña §¶ng vµ Nhµ n−íc: Bé tr−ëng

Ngo¹i giao (1946 - 1952); Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng (1946 - 1954);

Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n Anbani (1948); BÝ th− thø nhÊt §¶ng Lao

®éng Anbani (1948 - 1985). Tõ n¨m 1957, Hètgia lµ Tæng T− lÖnh lùc

l−îng vò trang vµ Chñ tÞch Héi ®ång Quèc phßng Anbani.

K

KIM NHËT THµNH (1912 - 1994): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, l·nh tô cña

§¶ng vµ Nhµ n−íc n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn. ¤ng

tham gia çch m¹ng tõ thêi niªn thiÕu. N¨m 1934, «ng tæ chøc çc ®éi

du kÝch TriÒu Tiªn t¹i M·n Ch©u (Trung Quèc), sau ®ã, lµ ng−êi chØ

huy qu©n ®éi çch m¹ng TriÒu Tiªn vµ tham gia cuéc chiÕn tranh gi¶i

phãng ®Êt n−íc khái ¸ch chiÕm ®ãng cña ph¸t xÝt NhËt.


Tõ n¨m 1946, «ng ®−îc bÇu lµm BÝ th− thø nhÊt Bé Tæ chøc Ban

ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n TriÒu Tiªn vµ lµ Chñ tÞch ñy

ban nh©n d©n l©m thêi B¾c TriÒu Tiªn, sau ®ã lµm Thñ t−íng ChÝnh

phñ n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn, Chñ tÞch Ban ChÊp

hµnh Trung −¬ng §¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn. Trong nh÷ng n¨m chèng

Mü (1950 - 1953), Kim NhËt Thµnh ®−îc cö lµm Chñ tÞch ñy ban qu©n

sù n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn, Tæng t− lÖnh Qu©n

®éi nh©n d©n TriÒu Tiªn.

L

L£ HåNG PHONG (1902 - 1942): Tªn thËt lµ Lª Huy Do·n, quª ë x·

H−ng Th«ng, huyÖn H−ng Nguyªn, tØnh NghÖ An. §Çu n¨m 1923, Lª

Hång Phong sang Xiªm (Th¸i Lan), sau ®Õn Trung Quèc. N¨m 1924,

tham gia T©m t©m x· - mét tæ chøc c¸ch m¹ng cña thanh niªn ViÖt

Nam yªu n−íc ë Trung Quèc. N¨m 1925, Lª Hång Phong gia nhËp Héi

ViÖt Nam C¸ch m¹ng Thanh niªn. N¨m 1926, ®−îc cö sang Liªn X«

häc t¹i Tr−êng ®¹i häc Ph−¬ng §«ng; n¨m 1934, phô tr¸ch Ban L·nh

®¹o cña §¶ng ë n−íc ngoµi; n¨m 1935, lµ Tr−ëng ®oµn ®¹i biÓu cña

§¶ng ta tham dù §¹i héi lÇn thø VII Quèc tÕ Céng s¶n vµ ®−îc bÇu

vµo Ban ChÊp hµnh Quèc tÕ Céng s¶n. T¹i §¹i héi lÇn thø I cña §¶ng

(3-1935), Lª Hång Phong ®−îc bÇu lµm Tæng BÝ th−. Th¸ng 7-1936,

«ng chñ tr× Héi nghÞ Trung −¬ng §¶ng häp ë Th−îng H¶i (Trung

Quèc), ®Ò ra chñ tr−¬ng chuyÓn h−íng chØ ®¹o chiÕn l−îc cña §¶ng,

më ®Çu thêi kú MÆt trËn d©n chñ (1936 - 1939); bÞ ®Þch b¾t ë Sµi Gßn

n¨m 1940 vµ tõ trÇn t¹i Nhµ tï C«n §¶o th¸ng 9-1942.

L£NIN, Vla®imia IlÝch (1870 - 1924): L·nh tô thiªn tµi cña giai cÊp v«

s¶n vµ nh©n d©n lao ®éng toµn thÕ giíi, ng−êi s¸ng lËp §¶ng Céng

s¶n B«nsªvÝch Nga vµ Nhµ n−íc x· héi chñ nghÜa ®Çu tiªn trong lÞch

sö loµi ng−êi, «ng còng lµ ng−êi s¸ng lËp Quèc tÕ Céng s¶n. KÕ tôc

sù nghiÖp cña C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen, V.I. Lªnin ®· ®Êu tranh kiªn

quyÕt ®Ó b¶o vÖ chñ nghÜa M¸c, chèng l¹i mäi sù xuyªn t¹c cña bän


c¬ héi chñ nghÜa vµ ph¸t triÓn mét çch thiªn tµi c¶ ba bé phËn hîp

thµnh chñ nghÜa M¸c (triÕt häc m¸cxÝt, kinh tÕ chÝnh trÞ häc m¸cxÝt

vµ chñ nghÜa x· héi khoa häc), gi¶i quyÕt ®óng ®¾n vÒ lý luËn vµ

thùc tiÔn çc vÊn ®Ò ®Æt ra cho çch m¹ng v« s¶n trong thêi ®¹i ®Õ

quèc chñ nghÜa.

V.I. Lªnin ®Æc biÖt quan t©m vµ ®· ®−a ra nhiÒu luËn ®iÓm quan

träng vÒ phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc ë çc n−íc thuéc ®Þa

vµ phô thuéc. Trong b¶n S¬ th¶o lÇn thø nhÊt nh÷ng luËn c−¬ng vÒ

vÊn ®Ò d©n téc vµ vÊn ®Ò thuéc ®Þa tr×nh bµy t¹i §¹i héi II cña Quèc tÕ

Céng s¶n (1920), V.I. Lªnin ®· nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña phong

trµo gi¶i phãng d©n téc.

LÝPNÕCH, Çc (1871 - 1919): Nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña phong trµo c«ng

nh©n §øc vµ quèc tÕ, chiÕn sÜ ®Êu tranh tÝch cùc chèng chñ nghÜa c¬ héi,

chñ nghÜa qu©n phiÖt vµ chiÕn tranh ®Õ quèc. LÝpnÕch lµ mét trong

nh÷ng nhµ tæ chøc vµ l·nh ®¹o nhãm “Xp¸ctaquýt” çch m¹ng, lµ mét

trong nh÷ng ng−êi s¸ng lËp §¶ng Céng s¶n §øc vµ l·nh ®¹o cuéc khëi

nghÜa cña c«ng nh©n n¨m 1919; bÞ kÎ thï giÕt h¹i trong nhµ tï.

LóCX¡MBUA, R«da (1871 - 1919): Nhµ ho¹t ®éng lçi l¹c cña phong trµo

c«ng nh©n Ba Lan, §øc vµ quèc tÕ, mét trong nh÷ng thñ lÜnh çnh t¶

cña Quèc tÕ thø hai.

Ngay tõ ®Çu cuéc ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, bµ ®· ®øng trªn

lËp tr−êng quèc tÕ chñ nghÜa, lµ mét trong nh÷ng ng−êi cã s¸ng kiÕn

lËp ra nhãm “Quèc tÕ”, sau ®æi tªn lµ nhãm “Xp¸ctaquýt”, råi l¹i ®æi lµ

“Héi Xp¸ctaquýt”. Sau Çch m¹ng th¸ng 11-1918 ë §øc, bµ gi÷ vai trß

l·nh ®¹o trong §¹i héi thµnh lËp §¶ng Céng s¶n §øc. Th¸ng 1-1919,

bµ bÞ b¾t vµ bÞ bän ph¶n çch m¹ng s¸t h¹i.

M

MAO TR¹CH §¤NG (1893 - 1976): Ng−êi tØnh Hå Nam, nhµ ho¹t ®éng

çch m¹ng næi tiÕng Trung Quèc.


Sau Çch m¹ng T©n Hîi (1911), «ng tham gia qu©n ®éi çch m¹ng

ë Hå Nam. N¨m 1921, «ng tham gia §¹i héi thµnh lËp §¶ng Céng s¶n

Trung Quèc; ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (1923); ñy

viªn Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (1933); lµ mét

trong nh÷ng ng−êi l·nh ®¹o cuéc V¹n lý tr−êng chinh. T¹i Héi nghÞ

§¶ng ë Tu©n NghÜa (1-1935), «ng ®−îc bÇu vµo Th−êng vô Bé ChÝnh

trÞ, sau ®ã lµ Chñ tÞch ñy ban Qu©n sù Trung −¬ng. ¤ng lµ Chñ tÞch

Bé ChÝnh trÞ vµ Chñ tÞch §¶ng Céng s¶n Trung Quèc (1943 - 1976).

¤ng lµ ng−êi chñ tr−¬ng hîp t¸c víi Quèc d©n §¶ng ®Ó thµnh lËp

MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt vµ ®−a kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi (1937 -

1945). Trong thêi kú néi chiÕn (1946 - 1949), «ng cïng §¶ng Céng s¶n

l·nh ®¹o nh©n d©n vµ Qu©n gi¶i phãng nh©n d©n Trung Quèc chiÕn

th¾ng çc lùc l−îng Quèc d©n §¶ng, buéc hä ph¶i ch¹y ra §µi Loan.

Th¸ng 10-1949, «ng tuyªn bè thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n

Trung Hoa vµ ®−îc cö lµm Chñ tÞch Héi ®ång ChÝnh phñ nh©n d©n

Trung −¬ng, sau ®ã lµ Chñ tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa

cho ®Õn khi mÊt (1976).

C«ng lao vµ cèng hiÕn cña Mao Tr¹ch §«ng ®èi víi çch m¹ng

Trung Quèc lµ rÊt to lín, nh−ng nh÷ng sai lÇm trong çc quan ®iÓm

cña «ng vÒ x©y dùng kinh tÕ cuèi nh÷ng n¨m 50 vµ §¹i çch m¹ng v¨n

hãa v« s¶n trong nh÷ng n¨m 60 thÕ kû XX còng g©y nhiÒu t¸c h¹i.

MICAIAN, A.I. (1895 - 1978): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ X«viÕt, Anh hïng lao

®éng x· héi chñ nghÜa (1949); ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n Nga tõ n¨m

1915. Tõ n¨m 1926 ®Õn n¨m 1930, «ng lµ ñy viªn nh©n d©n Ngo¹i

th−¬ng Liªn X«. Tõ n¨m 1930, «ng lµ ñy viªn nh©n d©n cung cÊp;

nh÷ng n¨m 1934 - 1938, phô tr¸ch Bé C«ng nghiÖp thùc phÈm. Tõ

n¨m 1937 ®Õn n¨m 1946, «ng lµ Phã Chñ tÞch Héi ®ång ñy viªn nh©n

d©n Liªn X«, ñy viªn nh©n d©n Ngo¹i th−¬ng.

Tõ n¨m 1946, «ng lµ Phã Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng Liªn X«. Tõ

n¨m 1953, lµ Bé tr−ëng Bé Th−¬ng nghiÖp Liªn X«. N¨m 1955, ®−îc

bÇu l¹i lµm Phã Chñ tÞch thø nhÊt Héi ®ång Bé tr−ëng Liªn X« kiªm

Bé tr−ëng Bé Th−¬ng m¹i. Lµ ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng


tõ n¨m 1923, ñy viªn dù khuyÕt Bé ChÝnh trÞ tõ n¨m 1926, ñy viªn

Bé ChÝnh trÞ tõ n¨m 1936. Tõ n¨m 1952, lµ ñy viªn §oµn Chñ tÞch

Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n Liªn X«. Tõ n¨m 1964

®Õn n¨m 1965, lµ Chñ tÞch §oµn Chñ tÞch X«viÕt tèi cao Liªn X«.

N

N¸TXE, Gaman ¸p®en (1918 - 1970): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ Nhµ

n−íc Ai CËp. N¨m 1947, «ng lµ ng−êi khëi x−íng, thµnh lËp vµ l·nh

®¹o tæ chøc “sÜ quan tù do” ®Êu tranh chèng chÕ ®é phong kiÕn, chèng

¸ch ¸p bøc cña n−íc ngoµi, chèng sù thèi n¸t cña bé m¸y nhµ n−íc.

N¨m 1952, tæ chøc nµy lµm ®¶o chÝnh lËt ®æ vua Pharóc vµ tuyªn

bè thµnh lËp chÕ ®é céng hßa. Trong ChÝnh phñ míi, N¸txe gi÷ chøc

Phã Chñ tÞch ñy ban l·nh ®¹o c¸ch m¹ng, Phã Thñ t−íng vµ Bé tr−ëng

Bé Néi vô. N¨m 1954, «ng lµm Chñ tÞch ñy ban l·nh ®¹o c¸ch m¹ng vµ

Thñ t−íng ChÝnh phñ; tõ n¨m 1956, lµ Tæng thèng Ai CËp. Tõ n¨m

1958 ®Õn n¨m 1961, Ai CËp vµ Xyri thèng nhÊt l¹i thµnh mét n−íc lÊy

tªn lµ Céng hßa ArËp thèng nhÊt, «ng gi÷ chøc Tæng thèng. ¤ng lµ mét

trong nh÷ng ng−êi s¸ng lËp phong trµo kh«ng liªn kÕt.

N£RU, Giaoah¸clan (1889 - 1964): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ næi tiÕng,

l·nh tô cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc Ên §é, häc trß vµ lµ ng−êi

kÕ tôc sù nghiÖp cña G¨ng®i. Gia nhËp §¶ng Quèc ®¹i n¨m 1912.

N¨m 1929, «ng ®−îc bÇu lµ Tæng Th− ký §¶ng Quèc ®¹i; trong nh÷ng

n¨m 1929 - 1930, 1936 - 1937, 1946, 1951 - 1954, lµ Chñ tÞch §¶ng

Quèc ®¹i. N¨m 1946, «ng tham gia thµnh lËp ChÝnh phñ l©m thêi Ên

§é, gi÷ chøc Phã Thñ t−íng kiªm Bé tr−ëng Ngo¹i giao. Tõ n¨m 1947,

Ên §é tuyªn bè ®éc lËp, «ng gi÷ chøc Thñ t−íng kiªm Bé tr−ëng Ngo¹i

giao. ¤ng lµ mét trong nh÷ng ng−êi ®Ò x−íng n¨m nguyªn t¾c chung

sèng hßa b×nh vµ lµ mét trong nh÷ng ng−êi s¸ng lËp Phong trµo kh«ng

liªn kÕt; lµ ng−êi b¹n th©n thiÕt cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh; lµ t¸c gi¶

cña nhiÒu t¸c phÈm nghiªn cøu vÒ phong trµo d©n téc.


NG¤ §×NH DIÖM (1901 - 1963): Quª ë lµng §¹i Phong, x· Phong Thñy,

huyÖn LÖ Thñy, tØnh Qu¶ng B×nh. Tæng thèng chÝnh quyÒn Sµi Gßn tõ

n¨m 1955 ®Õn n¨m 1963.

Ng« §×nh DiÖm lµm quan tõ n¨m 1921; n¨m 1933, lµ Th−îng th−

Bé L¹i; sau ®ã tõ chøc. N¨m 1950, sang Mü. N¨m 1954, ®−îc Mü ®−a

vÒ lµm Thñ t−íng thay Böu Léc. Sau khi lªn cÇm quyÒn, Ng« §×nh

DiÖm víi sù gióp søc cña Mü, ®· lËt ®æ B¶o §¹i. Tõ ®ã Ng« §×nh DiÖm

d−íi sù ®iÒu khiÓn cña Mü ®· tiÕn hµnh ®µn ¸p nh©n d©n vµ chèng

ph¸ çch m¹ng quyÕt liÖt. Ngµy 2-11-1963, Ng« §×nh DiÖm chÕt trong

cuéc ®¶o chÝnh cña lùc l−îng chèng ®èi do Mü dµn dùng.

Ng« gia tù (1908 - 1935): ChiÕn sÜ céng s¶n, sinh t¹i lµng Tam S¬n,

huyÖn Tiªn S¬n, tØnh B¾c Ninh. N¨m 1927, «ng tham dù líp huÊn

luyÖn chÝnh trÞ çch m¹ng do NguyÔn ¸i Quèc tæ chøc vµ gi¶ng d¹y

ë Qu¶ng Ch©u (Trung Quèc). Th¸ng 3-1929, tham gia thµnh lËp

Chi bé céng s¶n ®Çu tiªn ë ViÖt Nam. Sau khi §¶ng Céng s¶n ViÖt

Nam ®−îc thµnh lËp ®Çu n¨m 1930, Ng« Gia Tù ®−îc cö lµm BÝ th−

ChÊp ñy l©m thêi cña §¶ng t¹i Nam Kú víi tªn lµ B¸ch. Cuèi n¨m

1930, Ng« Gia Tù bÞ ®Þch b¾t, th¸ng 5-1933 bÞ ®µy ra C«n §¶o. Ng«

Gia Tù ®· hy sinh trong chuyÕn v−ît biÓn tõ C«n §¶o vÒ ®Êt liÒn

®Çu n¨m 1935.

NGUYÔN THÞ MINH KHAI (1910 - 1941): Cßn cã tªn lµ VÞnh, con mét

viªn chøc xe löa ë thµnh phè Vinh, NghÖ An. N¨m 1927, NguyÔn ThÞ

Minh Khai tham gia tæ chøc Héi H−ng Nam (tiÒn th©n cña T©n ViÖt

Çch m¹ng §¶ng). §Çu n¨m 1930, NguyÔn ThÞ Minh Khai chuyÓn

sang thµnh ®¶ng viªn cña §«ng D−¬ng Céng s¶n Liªn ®oµn vµ sang

ho¹t ®éng t¹i Trung Quèc.

Th¸ng 7-1935, NguyÔn ThÞ Minh Khai lµ thµnh viªn trong ®oµn ®¹i

biÓu do §¶ng ta cö ®i dù §¹i héi lÇn thø VII Quèc tÕ Céng s¶n t¹i

M¸txc¬va. T¹i §¹i héi, víi bÝ danh Phan Lan, NguyÔn ThÞ Minh Khai

®· ®äc b¶n tham luËn vÒ vai trß cña phô n÷ §«ng D−¬ng trong cuéc

®Êu tranh çch m¹ng; sau ®ã, kÕt h«n víi ®ång chÝ Lª Hång Phong.


VÒ n−íc th¸ng 8-1936, NguyÔn ThÞ Minh Khai ®−îc cö vµo Xø ñy

Nam Kú vµ trùc tiÕp lµm BÝ th− Thµnh ñy Sµi Gßn - Chî Lín.

Ngµy 30-7-1940, NguyÔn ThÞ Minh Khai bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t vµ bÞ

giÕt h¹i vµo ngµy 28-8-1941 t¹i Hãc M«n (Thµnh phè Hå ChÝ Minh).

NGUYÔN V¡N Cõ (1912 - 1941): Quª ë huyÖn Tõ S¬n, tØnh B¾c Ninh.

NguyÔn V¨n Cõ tham gia çch m¹ng tõ khi cßn lµ häc sinh. N¨m

1929, «ng gia nhËp §«ng D−¬ng Céng s¶n §¶ng. Khi ba tæ chøc céng

s¶n hîp nhÊt thµnh §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1930), NguyÔn V¨n Cõ

®−îc cö lµm BÝ th− ®Æc khu Hßn Gai - U«ng BÝ. N¨m 1931, «ng bÞ thùc

d©n Ph¸p b¾t vµ ®µy ®i C«n §¶o. N¨m 1936, ®−îc tr¶ tù do. Th¸ng 9-1937,

«ng ®−îc cö vµo Ban Th−êng vô Trung −¬ng §¶ng. T¹i Héi nghÞ Trung

−¬ng §¶ng th¸ng 3-1938, NguyÔn V¨n Cõ ®−îc bÇu lµm Tæng BÝ th−

cña §¶ng; lµ ng−êi triÖu tËp vµ chñ tr× Héi nghÞ Trung −¬ng t¹i Bµ

§iÓm, Gia §Þnh (11-1939), quyÕt ®Þnh chuyÓn h−íng chØ ®¹o chiÕn l−îc

vµ thµnh lËp MÆt trËn thèng nhÊt d©n téc ph¶n ®Õ §«ng D−¬ng. Th¸ng

8-1940, «ng bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t vµ kÕt ¸n tö h×nh. Th¸ng 8-1941,

«ng bÞ giÆc Ph¸p giÕt h¹i t¹i Hãc M«n (Thµnh phè Hå ChÝ Minh).

P

ph¹m hïng (1912 - 1988): Tªn thËt lµ Ph¹m V¨n ThiÖn, quª ë lµng

Long Hå, huyÖn Ch©u Thµnh (nay lµ x· Long Ph−íc, huyÖn Long Hå),

tØnh VÜnh Long.

N¨m 1928 - 1929, «ng lµ thµnh viªn cña tæ chøc “Nam Kú häc sinh

liªn hiÖp héi” vµ “Thanh niªn Céng s¶n ®oµn”. N¨m 1930, «ng ®−îc

kÕt n¹p vµo §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng.

N¨m 1931, «ng bÞ ®Þch b¾t vµ kÕt ¸n tö h×nh, sau gi¶m xuèng tï

chung th©n khæ sai vµ ®µy ra C«n §¶o. Sau Çch m¹ng Th¸ng T¸m

(1945), «ng ®−îc cö gi÷ nhiÒu chøc vô quan träng: ñy viªn Ban ChÊp

hµnh Trung −¬ng §¶ng (1951); ñy viªn Bé ChÝnh trÞ (1956); Bé tr−ëng

Phñ Thñ t−íng (1955 - 1958); Phã Thñ t−íng (1958); BÝ th− Trung −¬ng

Côc miÒn Nam vµ ChÝnh ñy çc lùc l−îng vò trang gi¶i phãng miÒn Nam


tõ n¨m 1967; Phã Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng kiªm Bé tr−ëng Bé Néi

vô tõ n¨m 1976; n¨m 1987, ®−îc bÇu lµm Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng

n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. ¤ng lµ ChÝnh ñy Bé ChØ

huy chiÕn dÞch Hå ChÝ Minh lÞch sö (4-1975). ¤ng còng lµ ®¹i biÓu Quèc

héi liªn tôc tõ khãa II ®Õn khãa VII (1960 - 1988).

ph¹m ngäc th¹ch (1909 - 1968): B¸c sÜ, Anh hïng Lao ®éng; quª ë

tØnh B×nh ThuËn, sinh ë Quy Nh¬n (B×nh §Þnh); cã nhiÒu ho¹t ®éng vµ

cèng hiÕn trong lÜnh vùc y häc.

Tr−íc Çch m¹ng Th¸ng T¸m, «ng võa lµm nghÒ y, võa tham gia

ho¹t ®éng çch m¹ng, lµ mét trong nh÷ng s¸ng lËp viªn tæ chøc Thanh

niªn tiÒn phong Nam Bé.

Sau Çch m¹ng Th¸ng T¸m (1945), «ng ®−îc cö gi÷ nhiÒu chøc vô

quan träng: Bé tr−ëng Bé Y tÕ ChÝnh phñ l©m thêi, Thø tr−ëng Phñ

Chñ tÞch (1949); ñy viªn Th−êng vô, Chñ tÞch ñy ban kh¸ng chiÕn hµnh

chÝnh §Æc khu Sµi Gßn - Chî Lín (1950 - 1953); Bé tr−ëng Bé Y tÕ kiªm

ViÖn tr−ëng ViÖn chèng lao Trung −¬ng (1958); Chñ tÞch ñy ban ®iÒu

tra téi ¸c cña ®Õ quèc Mü ë ViÖt Nam; ®¹i biÓu Quèc héi khãa II vµ III.

Ngµy 7-11-1968, «ng hy sinh ë chiÕn tr−êng miÒn Nam trong khi

lµm nhiÖm vô. ¤ng ®−îc truy tÆng gi¶i th−ëng Hå ChÝ Minh v× nh÷ng

cèng hiÕn trong lÜnh vùc y häc.

PH¹M V¡N §åNG (1906 - 2000): Quª ë x· §øc T©n, huyÖn Mé §øc, tØnh

Qu¶ng Ng·i. N¨m 1925, «ng tham gia phong trµo yªu n−íc cña häc

sinh, sinh viªn t¹i Hµ Néi vµ bÞ ®uæi häc. N¨m 1926, «ng ®−îc dù líp

huÊn luyÖn chÝnh trÞ do NguyÔn ¸i Quèc tæ chøc t¹i Qu¶ng Ch©u

(Trung Quèc) vµ ®−îc kÕt n¹p vµo Héi ViÖt Nam Çch m¹ng Thanh

niªn. N¨m 1927, «ng vÒ n−íc vµ ®−îc cö vµo Kú bé Héi ViÖt Nam Çch

m¹ng Thanh niªn Nam Kú. ¤ng bÞ ®Þch b¾t n¨m 1929, bÞ kÕt ¸n 10 n¨m

tï vµ ®µy ra C«n §¶o. N¨m 1936, «ng ®−îc tr¶ tù do, ra ho¹t ®éng c«ng

khai ë Hµ Néi, sau ®ã ho¹t ®éng ë miÒn Nam Trung Quèc (1940 - 1941).

Gi÷a n¨m 1941, «ng vÒ n−íc vµ tham gia tÝch cùc vµo viÖc x©y dùng c¨n

cø ®Þa ViÖt B¾c. Çch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng (1945), «ng ®−îc

cö lµm Bé tr−ëng Bé Tµi chÝnh ChÝnh phñ L©m thêi n−íc ViÖt Nam


D©n chñ Céng hßa (1945); Tr−ëng ph¸i ®oµn ChÝnh phñ t¹i Héi nghÞ

Ph«ngtenn¬bl« (1946); §¹i diÖn ChÝnh phñ t¹i miÒn Nam Trung Bé

(1947 - 1948); Phã Thñ t−íng ChÝnh phñ (1949); Phã Chñ tÞch Héi ®ång

Quèc phßng (8-1949), kiªm Bé tr−ëng Bé Ngo¹i giao (1954); Tr−ëng

ph¸i ®oµn ChÝnh phñ ViÖt Nam t¹i Héi nghÞ Gi¬nev¬ vÒ §«ng D−¬ng

(1954); Thñ t−íng ChÝnh phñ (1955 - 1981); Chñ tÞch Héi ®ång Bé

tr−ëng (1981 - 1987); ñy viªn dù khuyÕt Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng

§¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng (1947); ñy viªn chÝnh thøc (1949). Tõ n¨m

1951 ®Õn n¨m 1986, «ng liªn tôc lµ ñy viªn Trung −¬ng §¶ng, ñy viªn

Bé ChÝnh trÞ; ®¹i biÓu Quèc héi tõ khãa I ®Õn khãa VII. Tõ n¨m 1987,

«ng lµ Cè vÊn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam.

¤ng ®−îc Nhµ n−íc tÆng th−ëng Hu©n ch−¬ng Sao Vµng vµ nhiÒu

hu©n, huy ch−¬ng cao quý kh¸c.

PHAN ANH (1912 - 1990): Quª ë x· Tïng ¶nh, huyÖn §øc Thä, tØnh Hµ

TÜnh. Tr−íc Çch m¹ng Th¸ng T¸m, «ng lµ Chñ tÞch Tæng héi Sinh

viªn, gi¸o s− Tr−êng t− thôc Th¨ng Long (Hµ Néi), thµnh viªn tÝch cùc

cña cuéc vËn ®éng truyÒn b¸ quèc ng÷ vµ phong trµo thanh niªn.

Sau Çch m¹ng Th¸ng T¸m, «ng tham gia thµnh lËp Héi Liªn hiÖp

quèc d©n ViÖt Nam, lµ Chñ tÞch ñy ban kiÕn thiÕt quèc gia, Bé tr−ëng

Bé Quèc phßng trong ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn, Tæng Th− ký ph¸i ®oµn

ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®i dù Héi nghÞ Ph«ngtenn¬bl«

(Ph¸p). ¤ng ®−îc cö lµm ñy viªn §oµn Chñ tÞch ñy ban Trung −¬ng

MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam khãa I vµ khãa II, Phã Chñ tÞch §oµn Chñ

tÞch ñy ban Trung −¬ng MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam khãa IV. Lµ ®¹i

biÓu Quèc héi tõ khãa II ®Õn khãa VIII.

LuËt s− Phan Anh cßn lµ mét trong nh÷ng ng−êi s¸ng lËp Héi LuËt

gia ViÖt Nam, ñy viªn Ban Th−êng vô Héi LuËt gia quèc tÕ; Chñ tÞch

Héi ®ång Hßa b×nh thÕ giíi cña ViÖt Nam vµ Phã Chñ tÞch Héi ®ång

Hßa b×nh thÕ giíi.

PHAN KÕ TO¹I (1899 - 1992): Quª ë thÞ x· S¬n T©y, Hµ Néi, nguyªn

Kh©m sai B¾c Kú cña TriÒu ®×nh HuÕ. Th¸ng 8-1945, «ng tõ chøc

Kh©m sai vµ theo çch m¹ng. Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, ®−îc cö


lµm QuyÒn Bé tr−ëng Bé Néi vô. ¤ng lµ ñy viªn Héi ®ång Quèc phßng

tèi cao ®Çu tiªn cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa n¨m 1948.

Sau khi miÒn B¾c gi¶i phãng, «ng ®−îc cö gi÷ chøc Bé tr−ëng Bé

Néi vô råi Phã Thñ t−íng ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng

hßa tõ n¨m 1955 ®Õn n¨m 1975.

PHARA ABA (1899 - 1985): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Angiªri. N¨m 1938, lµ

mét trong nh÷ng ng−êi s¸ng lËp ra tæ chøc Liªn minh nh©n d©n Angiªri.

N¨m 1943 vµ 1945, bÞ chÝnh quyÒn thùc d©n Ph¸p b¾t giam. N¨m

1946, «ng lµ ng−êi khëi th¶o Tuyªn ng«n Liªn minh Angiªri d©n chñ.

N¨m 1955, Liªn minh nµy tham gia víi MÆt trËn gi¶i phãng d©n téc

Angiªri - tæ chøc ®· tuyªn bè thµnh lËp n−íc Céng hßa Angiªri n¨m

1958. Tõ th¸ng 9-1958 ®Õn th¸ng 8-1961, lµ Chñ tÞch Héi ®ång Bé

tr−ëng ChÝnh phñ l©m thêi n−íc Céng hßa Angiªri. Tõ n¨m 1962, lµ

Chñ tÞch Quèc héi lËp hiÕn d©n téc Angiªri.

PÝCH, Vinhem (1876 - 1960): Nhµ ho¹t ®éng cña §¶ng vµ Nhµ n−íc

Céng hßa D©n chñ §øc vµ cña phong trµo céng s¶n quèc tÕ. N¨m 1895,

Vinhem PÝch gia nhËp §¶ng X· héi d©n chñ §øc. N¨m 1918, t¹i §¹i

héi thµnh lËp §¶ng Céng s¶n, «ng ®−îc bÇu lµ ñy viªn Ban ChÊp

hµnh Trung −¬ng. N¨m 1928, ®−îc bÇu lµ ñy viªn Ban ChÊp hµnh

Quèc tÕ Céng s¶n. N¨m 1931, lµ ñy viªn §oµn Chñ tÞch vµ tham gia

Ban BÝ th− Quèc tÕ Céng s¶n. N¨m 1935, ®−îc bÇu lµ Chñ tÞch §¶ng

Céng s¶n §øc. N¨m 1945, sau khi HÝtle ®Çu hµng qu©n §ång minh,

Vinhem PÝch kiªn tr× ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt §¶ng Céng s¶n vµ

§¶ng X· héi d©n chñ trªn c¬ së chñ nghÜa M¸c - Lªnin; n¨m 1946,

®−îc bÇu lµ Chñ tÞch §¶ng X· héi thèng nhÊt §øc; tõ th¸ng 10-1949,

lµ Chñ tÞch n−íc Céng hßa D©n chñ §øc.

PRAX¸T, Ragi¨ng®ra (1884 - 1963): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ Nhµ

n−íc Ên §é. N¨m 1920, «ng tham gia phong trµo tÈy chay chÝnh

quyÒn thuéc ®Þa. Do tham gia phong trµo gi¶i phãng d©n téc Ên §é,

«ng ®· bÞ chÝnh quyÒn thùc d©n Anh b¾t giam tõ n¨m 1942 ®Õn n¨m

1945; lµ Chñ tÞch Quèc héi lËp hiÕn Ên §é (1946), Chñ tÞch §¶ng


Quèc ®¹i (1947). N¨m 1950, «ng ®−îc bÇu lµm Tæng thèng ChÝnh phñ

l©m thêi Ên §é; lµ Tæng thèng n−íc Céng hßa Ên §é tõ n¨m 1952

®Õn n¨m 1962.

T

TAGO, Rabin®ran¸t (1861 - 1941): Nhµ v¨n lín, nhµ v¨n hãa lçi l¹c,

nhµ yªu n−íc Ên §é. Tago ®· tham gia rÊt tÝch cùc vµo cuéc ®Êu tranh

cña nh©n d©n Ên §é chèng l¹i sù x©m l−îc vµ thèng trÞ cña thùc d©n

Anh. ¤ng thµnh lËp vµ trùc tiÕp phô tr¸ch mét tr−êng ®¹i häc víi môc

®Ých thùc hiÖn mét nÒn gi¸o dôc d©n téc, theo tinh thÇn nh©n ®¹o chñ

nghÜa. ¤ng ®· ®i nhiÒu n¬i ë trong n−íc ®Ó diÔn thuyÕt vµ s¸ng t¸c th¬

v¨n ph¶n ®èi thùc d©n Anh. ¤ng göi th− cho Toµn quyÒn Anh ë Ên §é

ph¶n ®èi viÖc chÝnh quyÒn Anh ®· ®µn ¸p d· man phong trµo n«ng

d©n. ¤ng h¨ng h¸i ho¹t ®éng trong Héi Nhµ v¨n tiÕn bé Ên §é.

Trong cuéc ®êi ho¹t ®éng vµ s¸ng t¸c cña m×nh, Tago ®· ®i nhiÒu

n−íc trªn thÕ giíi nh−: NhËt, Anh, Mü, Ph¸p, Trung Quèc, ViÖt Nam...

Tago ®· ®Ó l¹i cho nh©n lo¹i mét gia tµi v¨n häc ®å sé vµ quý gi¸

víi 52 tËp th¬, 42 vë kÞch, 12 cuèn tiÓu thuyÕt vµ nhiÒu c«ng tr×nh

nghiªn cøu.

Trong c¸c t¸c phÈm cña m×nh, Tago ®· kÞch liÖt lªn ¸n chñ nghÜa

thùc d©n Anh vµ tay sai cña chóng, ®ång thêi ph¶n ¸nh cuéc sèng

nghÌo khæ cña nh©n d©n vµ thøc tØnh hä ®øng lªn ®Êu tranh chèng l¹i

chóng. §¶ng Céng s¶n Ên §é gäi «ng lµ “ChiÕn sÜ thËp tù qu©n chèng

ph¸t xÝt” vµ G¨ng®i, l·nh tô cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc Ên §é,

®· coi «ng lµ “Ng−êi thÇy häc vÜ ®¹i, ng−êi lÝnh g¸c vÜ ®¹i” cña Ên §é.

TENL¥MAN, ÐcnÐt (1866 - 1944): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ lçi l¹c cña

phong trµo c«ng nh©n §øc vµ phong trµo céng s¶n quèc tÕ. Tenl¬man

xuÊt th©n tõ mét gia ®×nh c«ng nh©n. N¨m 1903, Tenl¬man gia nhËp

§¶ng X· héi d©n chñ; n¨m 1918 tham gia ®Êu tranh ë H¨mbua;

n¨m 1919 ®−îc bÇu lµm BÝ th− §¶ng bé H¨mbua cña §¶ng X· héi d©n

chñ ®éc lËp §øc; n¨m 1920 gia nhËp §¶ng Céng s¶n §øc; n¨m 1921


lµ ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n §øc, n¨m

1923 l·nh ®¹o cuéc khëi nghÜa ë H¨mbua; n¨m 1924 lµ ñy viªn Bé

ChÝnh trÞ §¶ng Céng s¶n §øc, tõ n¨m 1925 lµ Tæng BÝ th− §¶ng Céng

s¶n §øc. Tõ n¨m 1924 ®Õn n¨m 1928, lµ ñy viªn dù khuyÕt Ban ChÊp

hµnh Quèc tÕ Céng s¶n vµ ®Õn nh÷ng n¨m 1928 - 1943 lµ ñy viªn

chÝnh thøc. N¨m 1928, NguyÔn ¸i Quèc cã gÆp Tenl¬man ë BÐclin.

Th¸ng 3-1933, Tenl¬man bÞ ph¸t xÝt §øc b¾t cÇm tï vµ ngµy 18-8-

1944, «ng bÞ giÕt h¹i ë tr¹i tËp trung Bukhenvan.

TIT¤, Gi«xÝp Br«d¬ (1892 - 1980): Nguyªn so¸i, nhµ ho¹t ®éng phong

trµo céng s¶n Nam T− vµ quèc tÕ. N¨m 1920, «ng gia nhËp §¶ng Céng

s¶n Nam T−. Tõ n¨m 1936, lµ ñy viªn ñy ban Trung −¬ng vµ ñy viªn

Bé ChÝnh trÞ §¶ng Céng s¶n Nam T−; lµm viÖc trong Quèc tÕ Céng

s¶n t¹i M¸txc¬va trong nh÷ng n¨m 1935 - 1936. Tõ n¨m 1937, Tenl¬man

lµ Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n Nam T− (n¨m 1952 ®æi thµnh Liªn

®oµn Nh÷ng ng−êi céng s¶n Nam T−). Tõ n¨m 1941 ®Õn n¨m 1945, lµ

Tæng t− lÖnh tèi cao Qu©n ®éi gi¶i phãng d©n téc vµ çc ®¬n vÞ du kÝch

Nam T−; nh÷ng n¨m 1943 - 1945, lµ Chñ tÞch ñy ban toµn quèc gi¶i

phãng Nam T−; nh÷ng n¨m 1945 - 1946, lµ Chñ tÞch ChÝnh phñ l©m

thêi vµ Bé tr−ëng Bé Quèc phßng; nh÷ng n¨m 1946 - 1953, lµ Chñ tÞch

Héi ®ång Bé tr−ëng; tõ n¨m 1953, lµ Chñ tÞch n−íc Céng hßa Liªn

bang nh©n d©n Nam T− (tõ n¨m 1963 ®æi lµ Céng hßa Liªn bang x·

héi chñ nghÜa Nam T−) vµ ®øng ®Çu ChÝnh phñ (1953 - 1963). N¨m

1961, tham gia s¸ng lËp Phong trµo kh«ng liªn kÕt.

T¤N §øC TH¾NG (1888 - 1980): Nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña §¶ng vµ

Nhµ n−íc ViÖt Nam; quª ë x· Mü Hßa H−ng, tØnh Long Xuyªn (nay

thuéc tØnh An Giang). N¨m 1919, «ng tham gia cuéc binh biÕn cña

c«ng nh©n vµ thñy thñ Ph¸p t¹i BiÓn §en nh»m chèng l¹i cuéc chiÕn

tranh can thiÖp ph¶n çch m¹ng cña nhiÒu n−íc ®Õ quèc vµo n−íc

Nga X«viÕt.

N¨m 1920, «ng trë vÒ n−íc, x©y dùng c«ng héi bÝ mËt t¹i Sµi Gßn -

Chî Lín vµ l·nh ®¹o cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n Ba Son (8-1925).

N¨m 1927, «ng tham gia Héi ViÖt Nam Çch m¹ng Thanh niªn,


ñy viªn Ban ChÊp hµnh Kú bé Nam Kú, bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t ë Sµi

Gßn (1928), kÕt ¸n 20 n¨m tï khæ sai, ®µy ra C«n §¶o.

Sau Çch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945, «ng tho¸t khái Nhµ tï C«n

§¶o vµ trë vÒ Nam Bé tham gia kh¸ng chiÕn, gi÷ chøc BÝ th− Xø ñy

Nam Bé (1945). ¤ng lµ Phã ban Th−êng trùc Quèc héi (1946 - 1955);

quyÒn Tr−ëng ban (1948 - 1955); Tr−ëng ban Th−êng trùc Quèc héi

(1955 - 1960), t−¬ng ®−¬ng Chñ tÞch Quèc héi sau nµy. ¤ng lµ ®¹i biÓu

Quèc héi liªn tôc tõ khãa I ®Õn khãa VI. ¤ng lµ Bé tr−ëng Bé Néi vô

(5-1947 ®Õn 11-1947); Thanh tra ®Æc biÖt toµn quèc (8-1947), Phã Chñ

tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa (1960 - 1969), Chñ tÞch n−íc ViÖt

Nam D©n chñ Céng hßa vµ sau nµy lµ Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt

Nam (1969 - 1980).

¤ng lµ ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n ViÖt

Nam tõ n¨m 1947 vµ tõ khãa II ®Õn khãa IV.

«ng lµ Phã Héi tr−ëng Héi Liªn hiÖp Quèc d©n ViÖt Nam (1946 -

1951); Chñ tÞch ñy ban toµn quèc MÆt trËn Liªn - ViÖt (1951 - 1955);

Chñ tÞch §oµn Chñ tÞch ñy ban Trung −¬ng MÆt trËn Tæ quèc ViÖt

Nam (1955 - 1977); Chñ tÞch danh dù MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam

(1977 - 1981).

¤ng ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc tÆng th−ëng Hu©n ch−¬ng Sao Vµng

vµ nhiÒu hu©n ch−¬ng cao quý kh¸c.

TRÇN PHó (1904 - 1931): Tæng BÝ th− cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng,

quª ë x· Tïng ¶nh, huyÖn §øc Thä, tØnh Hµ TÜnh.

N¨m 1925, TrÇn Phó tham gia s¸ng lËp Héi Phôc ViÖt, tæ chøc

tiÒn th©n cña T©n ViÖt Çch m¹ng §¶ng. N¨m 1926, tham dù líp

huÊn luyÖn çch m¹ng ë Qu¶ng Ch©u (Trung Quèc) do NguyÔn ¸i

Quèc tæ chøc, sau ®ã ®−îc cö sang häc t¹i Tr−êng ®¹i häc Ph−¬ng

§«ng, Liªn X«.

§Çu n¨m 1930, TrÇn Phó vÒ n−íc, ®−îc bæ sung vµo Ban ChÊp

hµnh Trung −¬ng §¶ng (7-1930) vµ ®· cïng Ban Th−êng vô Trung

−¬ng khëi th¶o LuËn c−¬ng chÝnh trÞ cña §¶ng. B¶n LuËn c−¬ng ®−îc


Héi nghÞ Trung −¬ng lÇn thø nhÊt (10-1930) th«ng qua. T¹i Héi nghÞ

nµy, TrÇn Phó ®−îc bÇu lµm Tæng BÝ th− cña §¶ng.

Ngµy 19-4-1931, TrÇn Phó bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t. ë trong tï, TrÇn

Phó ®· bÞ kÎ thï tra tÊn hÕt søc d· man. Do bÞ bÖnh nÆng, «ng ®· hy

sinh ngµy 6-9-1931.

T¦ëNG GiíI TH¹CH (1887 - 1975): Quª ë tØnh ChiÕt Giang, Trung Quèc.

N¨m 1923, gi÷ chøc Tham m−u tr−ëng Tæng hµnh dinh ChÝnh phñ

qu©n sù Qu¶ng §«ng. N¨m 1924, ®−îc T«n Trung S¬n cö ®i kh¶o s¸t

vÒ qu©n sù ë Liªn X« råi vÒ n−íc gi÷ chøc HiÖu tr−ëng Tr−êng qu©n sù

Hoµng Phè.

Sau khi T«n Trung S¬n mÊt, T−ëng Giíi Th¹ch gi÷ chøc Chñ tÞch

Ban Th−êng vô Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng Quèc d©n §¶ng, Tæng T−

lÖnh qu©n c¸ch m¹ng quèc d©n vµ lµ ng−êi ph¸i h÷u, chèng §¶ng

Céng s¶n Trung Quèc. N¨m 1943, t¸i nhiÖm chøc Chñ tÞch ChÝnh phñ

Quèc d©n §¶ng. N¨m 1948, gi÷ chøc Tæng thèng. Th¸ng 1-1949,

T−ëng Giíi Th¹ch tõ chøc råi rót ra §µi Loan, tiÕp tôc gi÷ chøc Tæng

tµi Quèc d©n §¶ng vµ Tæng thèng Trung Hoa d©n quèc ë §µi Loan.

U

U NU (1907 - 1995): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Mianma, thµnh viªn §¶ng

Tabin ®Êu tranh ®ßi ®éc lËp cho Mianma tõ n¨m 1933. Nh÷ng n¨m

1943 - 1945, lµ Bé tr−ëng Ngo¹i giao. Nh÷ng n¨m 1948 - 1956, tiÕp ®ã

lµ c¸c n¨m 1957 - 1958, råi 1960 - 1962, lµ Thñ t−íng ChÝnh phñ. U

Nu lµ thµnh viªn s¸ng lËp Phong trµo kh«ng liªn kÕt.

V

Vaxiliªva, Vªra Iak«lÐpna (1900 - 1959): Sinh t¹i Vitepxkaia Gubernaia,

vïng h¹ Packèp, trong mét gia ®×nh n«ng d©n; Phã tiÕn sÜ khoa häc kinh

tÕ n¨m 1940, b¶o vÖ thµnh c«ng luËn ¸n tiÕn sÜ khoa häc ®Ò tµi Khñng

ho¶ng s©u s¾c cña hÖ thèng thuéc ®Þa cña chñ nghÜa ®Õ quèc n¨m 1954.


§· xuÊt b¶n h¬n 90 c«ng tr×nh, trong ®ã cã çc chuyªn kh¶o: §«ng

D−¬ng (1947), Sù suy sôp hÖ thèng thuéc ®Þa cña chñ nghÜa ®Õ quèc

(1951). Vµo gi÷a n¨m 1955, bµ Vaxiliªva - nguyªn Tr−ëng phßng §«ng

D−¬ng cña Ban Ph−¬ng §«ng Quèc tÕ Céng s¶n - ®· gÆp l¹i Chñ tÞch

Hå ChÝ Minh t¹i M¸txc¬va, lóc ®ã Ng−êi ®ang th¨m chÝnh thøc Liªn

X« víi t− çch Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa.

Vâ NGUY£N GI¸P: Sinh ngµy 25-8-1911, t¹i huyÖn LÖ Thñy, tØnh Qu¶ng

B×nh. ¤ng tham gia phong trµo yªu n−íc tõ rÊt sím vµ gia nhËp

T©n ViÖt Çch m¹ng §¶ng (1928), ho¹t ®éng c«ng khai t¹i Hµ Néi

(1936 - 1939). N¨m 1940, sang Trung Quèc, gÆp l·nh tô NguyÔn ¸i

Quèc, sau ®ã cïng víi Ng−êi trë vÒ tham gia x©y dùng c¨n cø ®Þa Cao -

B¾c - L¹ng. T¹i Héi nghÞ toµn quèc cña §¶ng (1945), «ng ®−îc bæ sung

vµo Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng.

Sau Çch m¹ng Th¸ng T¸m (1945), «ng ®−îc cö gi÷ nhiÒu träng

tr¸ch trong bé m¸y Nhµ n−íc: Bé tr−ëng Bé Néi vô, Chñ tÞch Qu©n

sù ñy viªn Héi, ®−îc phong qu©n hµm §¹i t−íng (1948); Phã Thñ

t−íng, Bé tr−ëng Bé Quèc phßng kiªm Tæng T− lÖnh Qu©n ®éi nh©n

d©n ViÖt Nam.

Tõ §¹i héi II (1951) ®Õn §¹i héi V (1982), «ng liªn tôc ®−îc bÇu vµo

Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng. Lµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ çc khãa

II, III, IV; BÝ th− Qu©n ñy Trung −¬ng; ®¹i biÓu Quèc héi tõ khãa I

®Õn khãa VII.

V¤R¤SILèP, Kliment¬ Eph¬rªm«vÝch (1881- 1969): Nhµ ho¹t ®éng

cña §¶ng Céng s¶n vµ Nhµ n−íc Liªn X«, Nguyªn so¸i Liªn X« (1935).

¤ng gia nhËp §¶ng X· héi - D©n chñ Nga n¨m 1903 vµ ®øng vÒ phÝa

nh÷ng ng−êi b«nsªvÝch.

K.E. V«r«silèp lµ mét trong nh÷ng ng−êi tæ chøc vµ l·nh ®¹o Hång

qu©n, Anh hïng vÖ quèc Liªn X«, tõng gi÷ nhiÒu chøc vô quan träng

cña §¶ng vµ Nhµ n−íc Liªn X«: ñy viªn Bé ChÝnh trÞ (1926 - 1960),

ñy viªn §oµn Chñ tÞch Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n

Liªn X« (1956), ñy viªn nh©n d©n phô tr¸ch qu©n sù vµ h¶i qu©n

(1925), ñy viªn nh©n d©n quèc phßng Liªn X« (1934 - 1940), ñy viªn


Héi ®ång Quèc phßng Nhµ n−íc (1941 - 1945), Phã Chñ tÞch Héi ®ång

Bé tr−ëng Liªn X« (1946), Chñ tÞch §oµn Chñ tÞch X«viÕt tèi cao Liªn

X« (1953 - 1960).

X

XANHT¥Ny, Gi¨ng (1907 - 1978): Lµ nh©n viªn ng©n hµng ë §«ng D−¬ng

tõ n¨m 1929 ®Õn n¨m 1931 vµ ë Pari tõ n¨m 1932 ®Õn n¨m 1939, råi

phôc vô trong phong trµo kh¸ng chiÕn Ph¸p, con rÓ Toµn quyÒn §«ng

D−¬ng A. Xar«. N¨m 1945, ®Õn Trung Quèc, cÇm ®Çu ph¸i ®oµn qu©n

sù Ph¸p t¹i C«n Minh gäi t¾t lµ M.M5; Gi. Xanht¬ny ®Õn ViÖt Nam

tõ n¨m 1945 ®Õn n¨m 1947. Trong thêi gian nµy, Gi. Xanht¬ny cã

nhiÒu lÇn tiÕp xóc víi Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. Lµ thµnh viªn cña Ph¸p

t¹i Héi nghÞ Gi¬nev¬ n¨m 1954. Sau n¨m 1954, Gi. Xanht¬ny lµ Tæng

l·nh sù Ph¸p ®Çu tiªn t¹i Hµ Néi. ¤ng lµ ng−êi tæ chøc tiÕp xóc mËt

gi÷a Henry KÝtxinhgi¬ vµ ®¹i diÖn ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ë Pari

n¨m 1969.

XIHANóC, X¨m®Ðc N«r«®«m (Sinh n¨m 1922): Hoµng th©n, Quèc v−¬ng

Campuchia. Nh÷ng n¨m 1930 - 1940, «ng theo häc c¸c tr−êng tiÓu häc,

trung häc vµ cao ®¼ng t¹i Phn«m Pªnh vµ Sµi Gßn. Th¸ng 4-1941, «ng

®−îc Héi ®ång ng«i vua bÇu lµm Quèc v−¬ng. Th¸ng 3-1955, «ng trao

ng«i vua cho cha lµ N«r«®«m XuramarÝt nh−ng vÉn n¾m quyÒn lùc.

Th¸ng 4-1960, vua XuramarÝt tõ trÇn. Theo ®óng lêi cam kÕt cña

m×nh, Xihanóc tõ chèi viÖc nèi ng«i vua cha. Ngai vµng ®−îc giao mét

c¸ch t−îng tr−ng cho mÑ «ng lµ hoµng hËu Cètxam¾c. Sau ®ã, «ng

thµnh lËp Céng ®ång x· héi b×nh d©n vµ trë thµnh Thñ t−íng sau cuéc

bÇu cö hiÕn ph¸p. Th¸ng 6-1960, «ng ®−îc bÇu lµm Quèc tr−ëng.

Th¸ng 3-1970, «ng lµ Chñ tÞch MÆt trËn Thèng nhÊt d©n téc

Campuchia. Th¸ng 4-1975, «ng lµ Chñ tÞch Nhµ n−íc Campuchia d©n

chñ, nh−ng ®Õn th¸ng 4-1976, «ng tù nguyÖn tõ chøc. Th¸ng 11-1991,

«ng lµ Quèc tr−ëng Campuchia. Ngµy 24-9-1993, Xihanóc ®· ®−îc Héi

®ång ng«i vua cña v−¬ng quèc Campuchia bÇu lµm Quèc v−¬ng. N¨m

2004, «ng truyÒn ng«i vua cho con trai lµ N«r«®«m Xihamoni.


XIR¡NGKI£VÝCH, Gi«dÐp (1911 - 1989): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ba

Lan. Nh÷ng n¨m 1935 - 1939, lµ BÝ th− §¶ng bé §¶ng X· héi Ba Lan

t¹i Cracèp; tÝch cùc tham gia chèng ph¸t xÝt; n¨m 1945, trë vÒ Ba Lan;

tõ n¨m 1946 ®Õn n¨m 1948, lµ Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh Trung

−¬ng §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt Ba Lan; nh÷ng n¨m 1948 - 1972, lµ

ñy viªn Bé ChÝnh trÞ Trung −¬ng §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt Ba

Lan; nh÷ng n¨m 1952 - 1954, ®−îc bÇu lµm Phã Thñ t−íng, sau ®ã lµ

Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng Ba Lan nh÷ng n¨m 1954 - 1970. Tõ n¨m

1970 ®Õn n¨m 1972, lµ Chñ tÞch Héi ®ång Nhµ n−íc Ba Lan; n¨m

1973, lµ Chñ tÞch phong trµo hßa b×nh Ba Lan.

XIR¤KI, Viliam (1902 - 1971): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ TiÖp Kh¾c. Gia

nhËp §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c ngay tõ khi §¶ng míi thµnh lËp

(1921); lµ ñy viªn Trung −¬ng §¶ng vµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ Trung

−¬ng §¶ng tõ n¨m 1931. Th¸ng 4-1945, lµ Phã Thñ t−íng ChÝnh phñ,

tõ th¸ng 3-1953, lµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n

TiÖp Kh¾c, Thñ t−íng ChÝnh phñ n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa

TiÖp Kh¾c.

XTALIN, I«xÝp VÝchxari«n«vÝch (1879 - 1953): Mét trong nh÷ng nhµ

ho¹t ®éng næi tiÕng cña §¶ng Céng s¶n vµ Nhµ n−íc Liªn X«. N¨m

1898, gia nhËp §¶ng C«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga råi trë thµnh

§¶ng B«nsªvÝch sau §¹i héi lÇn thø II cña §¶ng. Thêi kú chuÈn bÞ

tiÕn hµnh Çch m¹ng Th¸ng M−êi Nga, Xtalin lµ ñy viªn Trung t©m

qu©n sù çch m¹ng. Trong thêi kú bÞ n−íc ngoµi vò trang can thiÖp

vµ néi chiÕn, lµ ñy viªn Héi ®ång Qu©n sù çch m¹ng. N¨m 1922, lµ

Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n (b) Nga. Trong

chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc (1941 - 1945), lµ Chñ tÞch ñy ban Quèc

phßng vµ lµ ñy viªn nh©n d©n Bé Quèc phßng Liªn X«, Tæng T− lÖnh

tèi cao çc lùc l−îng vò trang Liªn X«. Xtalin cßn lµ t¸c gi¶ cña

nhiÒu t¸c phÈm lý luËn.

Xtalin ®−îc ghi nhËn lµ ng−êi cã nh÷ng cèng hiÕn to lín vµo sù

nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Nhµ n−íc Liªn X«; ®ång thêi còng bÞ phª

ph¸n vÒ mét sè sai lÇm vµ tÖ sïng b¸i ç nh©n.


XUÇCN¤, ¸cmÐt (1901 - 1970): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ In®«nªxia;

ng−êi s¸ng lËp §¶ng Quèc d©n In®«nªxia (1927); Chñ tÞch §¶ng

In®«nªxia (1932). ¤ng ®· hai lÇn bÞ ®Þch b¾t vµo n¨m 1928 vµ 1933 v×

nh÷ng ho¹t ®éng yªu n−íc chèng l¹i sù thèng trÞ cña thùc d©n Hµ

Lan. Th¸ng 8-1945, ®−îc sù ñy nhiÖm cña çc tæ chøc x· héi, «ng

tuyªn bè ®Êt n−íc ®éc lËp vµ trë thµnh Tæng thèng n−íc Céng hßa

In®«nªxia tõ n¨m 1945 ®Õn n¨m 1965. ¤ng lµ mét trong nh÷ng ng−êi

cã s¸ng kiÕn ®Ò ra viÖc triÖu tËp Héi nghÞ B¨ng®ung (1955) vµ lµ mét

trong nh÷ng ng−êi s¸ng lËp Phong trµo çc n−íc kh«ng liªn kÕt.

XUPHANUV¤NG (1909 - 1995): Nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña §¶ng vµ

Nhµ n−íc Lµo, ñy viªn Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng

§¶ng Nh©n d©n çch m¹ng Lµo, Chñ tÞch Héi ®ång tèi cao, Chñ tÞch

n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n Lµo, Chñ tÞch MÆt trËn x©y dùng

®Êt n−íc Lµo.

Trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng Mü, Xuphanuv«ng

®· gi÷ nhiÒu träng tr¸ch: Chñ tÞch ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn Lµo, Chñ

tÞch MÆt trËn Lµo yªu n−íc (Neo Lµo H¾cx¹t). ¤ng lµ ®¹i biÓu çc lùc

l−îng çch m¹ng Lµo tham gia çc ChÝnh phñ Liªn hiÖp Lµo lÇn thø

nhÊt (1957 - 1958), lÇn thø hai (1962 - 1964) vµ lÇn thø ba (1974 -

1975). Lµ ng−êi cã nhiÒu cèng hiÕn to lín vµo viÖc x©y dùng vµ cñng cè

tinh thÇn ®oµn kÕt, chiÕn ®Êu vµ t×nh h÷u nghÞ ®Æc biÖt Lµo - ViÖt.

673

MôC lôc

Trang

Lêi giíi thiÖu TËp 11 VII

1957

Nãi chuyÖn víi ®ång bµo tr−íc khi lªn ®−êng

th¨m chÝn n−íc anh em

6-7-1957

1

Lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn t¹i s©n bay B×nh

Nh−ìng (TriÒu Tiªn)

8-7-1957

3

DiÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i ë B×nh Nh−ìng

(TriÒu Tiªn)

10-7-1957

5

DiÔn v¨n ë s©n bay B×nh Nh−ìng tr−íc khi rêi

TriÒu Tiªn

12-7-1957

8

C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i soi s¸ng con

®−êng ®−a chóng ta tíi h¹nh phóc

7-1957

10

Nãi víi ®ång bµo ViÖt Nam qua §µi Ph¸t thanh

M¸txc¬va

14-7-1957

14

Th− göi thiÕu nhi Liªn X« 17-7-1957 15

Lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn t¹i s©n bay Praha

(TiÖp Kh¾c)

17-7-1957

16

DiÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i Chñ tÞch Dap«tètxki 20-7-1957 18

Lêi ph¸t biÓu tr−íc khi rêi TiÖp Kh¾c 21-7-1957 20

Lêi ph¸t biÓu trong lÔ ®ãn tiÕp t¹i s©n bay V¸csava

(Ba Lan)

21-7-1957

22


DiÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i c¸c ®ång chÝ l·nh

®¹o n−íc Céng hßa Ba Lan

24-7-1957

24

DiÔn v¨n ®äc t¹i lÔ ®ãn tiÕp ë s©n bay BÐclin,

Thñ ®« n−íc Céng hßa D©n chñ §øc (TrÝch)

25-7-1957

26

DiÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i ë BÐclin (TrÝch) 31-7-1957 28

DiÔn v¨n ®äc t¹i lÔ ®ãn tiÕp ë s©n bay Bu®apÐt

(Hunggari)

1-8-1957

31

DiÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i ë Hunggari 2-8-1957 33

DiÔn tõ trong tiÖc chiªu ®·i ë Bª«gr¸t (Nam T−) 5-8-1957 35

§iÖn göi b¸c sÜ X¸ct«n« 7-8-1957 38

Lêi ph¸t biÓu tr−íc khi rêi Bª«gr¸t (Nam T−) 9-8-1957 39

Lêi ph¸t biÓu ë s©n bay Thñ ®« Tirana (Anbani) 9-8-1957 41

§¸p tõ trong buæi chiªu ®·i cña Chñ tÞch Quèc

héi Anbani (TrÝch)

10-8-1957

43

Ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh ë Tirana (Anbani) 12-8-1957 45

Lêi ph¸t biÓu ë s©n bay X«phia (Bungari) 13-8-1957 48

Lêi ph¸t biÓu trong cuéc mÝt tinh cña nh©n d©n

X«phia

13-8-1957

49

Ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·i cña §oµn Chñ tÞch

Quèc héi Bungari

14-8-1957

52

Ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh ë thµnh phè P¬lèp®Ýp

(Bungari)

14-8-1957

54

DiÔn v¨n trong tiÖc chiªu ®·i ë X«phia (TrÝch) 15-8-1957 56

Ph¸t biÓu t¹i tiÖc chiªu ®·i c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o

§¶ng vµ ChÝnh phñ Bungari

16-8-1957

58

Bµi nãi tr−íc khi rêi Bungari (TrÝch) 17-8-1957 61

Tr¶ lêi pháng vÊn b¸o Sù nghiÖp C«ng nh©n

(Bungari)

17-8-1957

62

Ph¸t biÓu khi ®Õn Rumani 17-8-1957 64

DiÔn v¨n trong buæi chiªu ®·i ë BucarÐt (Rumani)

(TrÝch)

18-8-1957

65

môc lôc 675

§iÖn göi §oµn ®¹i biÓu Quèc héi Liªn bang

MiÕn §iÖn

19-8-1957

67

Lêi ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt tinh cña nh©n d©n

BucarÐt (TrÝch)

20-8-1957

68

DiÔn v¨n ®äc t¹i buæi chiªu ®·i ë BucarÐt (Rumani) 20-8-1957 72

DiÔn v¨n tõ biÖt Rumani (TrÝch) 21-8-1957 75

Lêi chóc thiÕu nhi Liªn X« t¹i Tr¹i AtÕch 23-8-1957 76

Tr¶ lêi pháng vÊn cña phãng viªn §µi Ph¸t thanh

M¸txc¬va

30-8-1957

77

Lêi ®¸p trong lÔ tr×nh quèc th− cña §¹i sø

M«ng Cæ

31-8-1957

79

DiÔn v¨n nh©n kû niÖm ngµy Quèc kh¸nh n−íc

ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ

2-9-1957

80

§iÖn mõng sinh nhËt Phã Tæng thèng Ên §é 5-9-1957 89

DiÔn v¨n khai m¹c líp häc lý luËn khãa I Tr−êng

NguyÔn ¸i Quèc

7-9-1957

90

Th− göi çc ch¸u nhi ®ång nh©n dÞp TÕt Trung thu 8-9-1957 100

B¸o ço t¹i kú häp thø b¶y Quèc héi n−íc ViÖt

Nam D©n chñ Céng hßa khãa I

10-9-1957

101

Lêi chóc mõng trong buæi chiªu ®·i Phã Tæng

thèng Ên §é

12-9-1957

106

Bµi nãi chuyÖn nh©n dÞp vÒ th¨m khu má 4-10-1957 107

Lêi chóc mõng trong buæi chiªu ®·i §oµn ®¹i

biÓu ChÝnh phñ Bungari

8-10-1957

118

Liªn X« vÜ ®¹i 10-1957 121

Çch m¹ng Th¸ng M−êi vµ sù nghiÖp gi¶i phãng

çc d©n téc ph−¬ng §«ng

6-11-1957

159

Bµi ph¸t biÓu t¹i khãa häp X«viÕt tèi cao Liªn X«

nh©n kû niÖm 40 n¨m Çch m¹ng Th¸ng M−êi

6-11-1957

178

Tin t−ëng vµ quyÕt t©m 7-11-1957 183


§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Ngµy §éc lËp cña

V−¬ng quèc Kh¬me

12-11-1957

188

Lêi ph¸t biÓu t¹i Héi nghÞ ®¹i biÓu çc §¶ng céng

s¶n vµ c«ng nh©n çc n−íc x· héi chñ nghÜa

16-11-1957

189

Tr¶ lêi pháng vÊn cña phãng viªn b¸o Chiakhial¸p

(Hunggari)

17-11-1957

192

§iÖn chia buån víi §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ

TiÖp Kh¾c

17-11-1957

194

Nãi chuyÖn víi çc nhµ b¸o t¹i M¸txc¬va 21-11-1957 195

§iÖn mõng Chñ tÞch n−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c 24-11-1957 198

§iÖn chóc mõng Quèc v−¬ng Marèc 2-12-1957 199

§iÖn mõng sinh nhËt Tæng thèng Ên §é 3-12-1957 200

§iÖn göi Tæng thèng Xuçcn« 5-12-1957 201

Ai m¹nh h¬n? 7-12-1957 203

Lêi ph¸t biÓu ë s©n bay Gia L©m khi ®i dù lÔ kû

niÖm 40 n¨m Çch m¹ng Th¸ng M−êi vÒ

24-12-1957

206

§iÖn mõng §¹i héi nh©n d©n ¸ - Phi 27-12-1957 208

Phª b×nh vµ tù phª b×nh 1957 209

Häc sinh vµ lao ®éng 1957 211

1958

Lêi chóc n¨m míi (1958) 1-1-1958 215

Nãi chuyÖn víi ®ång bµo tØnh H−ng Yªn 5-1-1958 219

Lêi kªu gäi n«ng d©n vµ çn bé quyÕt t©m chèng

h¹n, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vô §«ng - Xu©n

5-1-1958

221

Rõng hoang hãa ra thµnh thÞ 7-1-1958 223

N«ng d©n Trung Quèc chèng h¹n 11-1-1958 225

Bµi nãi chuyÖn víi çn bé vµ nh©n d©n x· MÔ

Tr×, huyÖn Tõ Liªm (Hµ Néi)

12-1-1958

227

Bµi nãi t¹i Héi nghÞ chèng h¹n tØnh Hµ §«ng 12-1-1958 231

Th− göi «ng NguyÔn Sinh Tho¸n 13-1-1958 235

môc lôc 677

Lêi chóc mõng n¨m míi nh©n d©n Hµ Néi 15-1-1958 236

Nãi chuyÖn víi anh chÞ em häc viªn, çn bé, c«ng

nh©n viªn Tr−êng ®¹i häc Nh©n d©n ViÖt Nam

(khãa III)

18-1-1958

238

Th− göi Héi ®ång nh©n d©n Thµnh phè Hµ Néi 24-1-1958 245

Bµi nãi t¹i Tr−êng C«ng an Trung −¬ng 28-1-1958 247

Tuyªn bè víi çc ®¹i sø trong ñy ban Quèc tÕ

gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t viÖc thi hµnh HiÖp

®Þnh Gi¬nev¬ vÒ ViÖt Nam

3-2-1958

252

Nãi chuyÖn víi ®ång bµo t¹i s©n bay Gia L©m

tr−íc khi ®i th¨m Ên §é vµ MiÕn §iÖn

4-2-1958

253

§¸p tõ t¹i s©n bay Palam (Niu §ªli - Ên §é) 5-2-1958 255

DiÔn v¨n t¹i cuéc mÝt tinh cña nh©n d©n Niu

§ªli (Ên §é)

6-2-1958

257

§¸p tõ trong buæi tiÖc do Tæng thèng Prax¸t

chiªu ®·i

6-2-1958

262

Tuyªn bè t¹i cuéc häp b¸o ë Niu §ªli (Ên §é) vÒ

vÊn ®Ò thèng nhÊt n−íc ViÖt Nam, quan hÖ

gi÷a ViÖt Nam víi çc n−íc l¸ng giÒng vµ çc

n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa

7-2-1958

266

Bµi nãi t¹i Héi nh÷ng ng−êi Ên nghiªn cøu çc

vÊn ®Ò quèc tÕ

7-2-1958

268

DiÔn v¨n t¹i buæi tiÖc chiªu ®·i Tæng thèng Prax¸t 7-2-1958 274

Nãi chuyÖn víi çc ®¹i biÓu nh©n d©n thµnh phè

Bombay (Ên §é) (TrÝch)

10-2-1958

276

Lêi tõ biÖt t¹i s©n bay B¨nggalo (Ên §é) 12-2-1958 278

§¸p tõ trong cuéc mÝt tinh chµo mõng cña nh©n

d©n Cancótta (Ên §é) (TrÝch)

13-2-1958

279

§¸p tõ trong buæi tiÖc chiªu ®·i cña Thñ hiÕn

B¨nggan (TrÝch)

13-2-1958

280


Nãi chuyÖn víi nh©n d©n Ên §é tr−íc khi rêi Ên

§é sang th¨m Liªn bang MiÕn §iÖn

13-2-1958

281

Bµi nãi t¹i cuéc häp b¸o ë R¨nggun (MiÕn §iÖn) 16-2-1958 284

§¸p tõ t¹i lÔ nhËn b»ng LuËt häc danh dù cña

Tr−êng ®¹i häc R¨nggun (MiÕn §iÖn)

17-2-1958

289

DiÔn tõ tr−íc khi rêi MiÕn §iÖn 17-2-1958 290

Nãi chuyÖn t¹i Héi chî triÓn l·m thñ c«ng nghiÖp

vµ tiÓu c«ng nghiÖp

21-2-1958

292

T×nh nghÜa anh em ViÖt - Ên - MiÕn 26-2-1958 293

Nãi chuyÖn sau khi ®i th¨m hai n−íc Ên §é vµ

MiÕn §iÖn vÒ

2-1958

356

Nãi chuyÖn víi n«ng d©n hîp t¸c x· n«ng nghiÖp

CÇu Thµnh, huyÖn §¹i Tõ, tØnh Th¸i Nguyªn

2-3-1958

358

§iÖn göi Tæng thèng Ph¸p R¬nª C«ty yªu cÇu

hñy bá ¸n tö h×nh chÞ Giamila

7-3-1958

360

Nãi chuyÖn t¹i líp huÊn luyÖn ®µo t¹o çn bé

hîp t¸c x· n«ng nghiÖp

13-3-1958

361

Nãi chuyÖn t¹i Héi nghÞ më réng ñy ban Trung

−¬ng MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam

19-3-1958

362

Bµi nãi vÒ t×nh h×nh vµ nhiÖm vô tr−íc m¾t cña

qu©n ®éi t¹i Héi nghÞ cao cÊp toµn qu©n

20-3-1958

364

Th− göi Gi¸m ®èc B¶o tµng Nh©n chñng häc 21-3-1958 368

Th− göi ®ång bµo, bé ®éi vµ çn bé ë T©y B¾c 24-3-1958 369

§iÖn mõng Quèc v−¬ng Kh¬me N«r«®«m XuramarÝt 25-3-1958 371

Th− göi çn bé, chiÕn sÜ S− ®oµn 335 28-3-1958 372

§iÖn mõng Chñ tÞch V«r«silèp 29-3-1958 373

T×nh tr¹ng bi ®¸t cña nÒn gi¸o dôc Mü 31-3-1958 374

Nãi chuyÖn vÒ nhiÖm vô s¶n xuÊt cña qu©n ®éi 3-1958 376

Bµi nãi t¹i Tr−êng sÜ quan Lôc qu©n ViÖt Nam 5-4-1958 378

môc lôc 679

Lêi ph¸t biÓu trong buæi khai m¹c Kú häp thø

t¸m Quèc héi khãa I

16-4-1958

380

B¸o c¸o c«ng t¸c cña Ban söa ®æi HiÕn ph¸p t¹i

Quèc héi n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa

khãa I, kú häp thø t¸m

18-4-1958

386

§iÖn mõng Chñ tÞch Tit« 22-4-1958 388

Lêi kªu gäi nh©n ngµy Quèc tÕ lao ®éng 1-5

(1958)

1-5-1958

389

Angiªri anh dòng 6-5-1958 394

§iÖn Biªn Phñ 7-5-1958 397

Bµi nãi t¹i §¹i héi sinh viªnViÖt Nam lÇn thø II 7-5-1958 399

Nãi chuyÖn víi c¸n bé, ®ång bµo miÒn Nam tËp

kÕt ë Hµ §«ng

10-5-1958

402

Tr¶ lêi nh÷ng c©u hái cña cö tri Hµ Néi 10-5-1958 404

Bèn anh hïng Mü 14-5-1958 409

T×nh h×nh kinh tÕ miÒn Nam 15-5-1958 411

Nãi chuyÖn t¹i §¹i héi chiÕn sÜ thi ®ua n«ng

nghiÖp toµn quèc lÇn thø III

23-5-1958

414

B¸o chÝ Mü vµ phong trµo chèng Mü 29-5-1958 418

Th− chóc mõng §¹i héi lÇn thø VII §¶ng Céng

s¶n Bungari

4-6-1958

421

Nh÷ng ng−êi Mü biÕt ®iÒu 14-6-1958 423

MÊy kinh nghiÖm Trung Quèc mµ chóng ta nªn häc 1-7-1958 425

MÊy kinh nghiÖm Trung Quèc mµ chóng ta

nªn häc

427

Lµm thËt nhiÒu thñy n«ng nhá míi thËt sù

chèng ®−îc h¹n

435

Mét n−íc, hai ph©n, ba cÇn, bèn c¶i tiÕn

kü thuËt

440

“Muèn cho ®êi sèng ®æi thay, toµn d©n, toµn

§¶ng ra tay cïng lµm”

447


T− s¶n d©n téc 454

TrÝ thøc t− s¶n chØnh phong 462

Çc c¬ quan 476

Tr¶ lêi b¹n ®äc 478

VÖ sinh yªu n−íc (phong trµo diÖt ruåi, muçi) 2-7-1958 487

Nãi chuyÖn víi çn bé tØnh H−ng Yªn 3-7-1958 489

Lêi chµo mõng §¹i héi anh hïng vµ chiÕn sÜ thi

®ua toµn quèc lÇn thø II

7-7-1958

494

Nãi chuyÖn t¹i Héi nghÞ s¶n xuÊt tØnh S¬n T©y 8-7-1958 498

Nãi chuyÖn víi ®ång bµo vµ çn bé tØnh Phó Thä 20-7-1958 501

§¸ng khen, ®¸ng tr¸ch vµ ®¸ng khen 22-7-1958 505

Th− göi anh em th−¬ng binh, bÖnh binh vµ gia

®×nh liÖt sÜ

7-1958

507

Th− göi bµ V.IA. Vaxiliªva 4-8-1958 509

Bµi nãi víi çn bé vµ ®ång bµo tØnh Nam §Þnh 13-8-1958 510

§iÖn chia buån vÒ viÖc nhµ b¸c häc Ph¸p Gi«li«

Quyri tõ trÇn

15-8-1958

515

Th− göi §¹i héi nh©n d©n ViÖt Nam b¶o vÖ hßa b×nh 16-8-1958 516

Chóc mõng ®ång chÝ T«n §øc Th¾ng thä 70 tuæi 20-8-1958 519

Nãi chuyÖn víi çn bé vµ ®¹i biÓu nh©n d©n çc

d©n téc tØnh Lµo Cai

24-8-1958

521

Ph¸t biÓu t¹i líp häc chÝnh trÞ cña gi¸o viªn cÊp

II vµ cÊp III toµn miÒn B¾c

13-9-1958

528

Nãi chuyÖn t¹i c«ng tr−êng thñy lîi B¾c - H−ng - H¶i 20-9-1958 529

Nãi chuyÖn víi ®ång bµo tØnh Yªn B¸i 25-9-1958 532

§iÖn mõng ChÝnh phñ l©m thêi n−íc Céng hßa

Angiªri

27-9-1958

535

C¶i tiÕn viÖc qu¶n lý xÝ nghiÖp 8-10-1958 536

§iÖn mõng n−íc Céng hßa Ghinª thµnh lËp 9-10-1958 540

N−íc Ph¸p cã néi chiÕn to 9-10-1958 541

môc lôc 681

Ph¶i thi ®ua chèng h¹n, diÖt s©u, ®Ó n¾m ch¾c

vô mïa th¾ng lîi

11-10-1958

544

§iÖn mõng ngµy sinh ®ång chÝ ¡ngve Hètgia 16-10-1958 546

Ph¸t biÓu t¹i Héi nghÞ phô n÷ lao ®éng tÝch cùc

lÇn thø nhÊt cña Hµ Néi

18-10-1958

547

Nãi chuyÖn víi çn bé, bé ®éi vµ nh©n d©n tØnh

Hßa B×nh

19-10-1958

548

Bµi nãi t¹i §¹i héi s¶n xuÊt §«ng - Xu©n tØnh

Th¸i B×nh

26-10-1958

553

Nãi chuyÖn t¹i Héi nghÞ çn bé v¨n ho¸ 30-10-1958 557

NhÊt n−íc, nh× ph©n 2-11-1958 561

Chóc mõng ngµy kû niÖm Çch m¹ng Th¸ng

M−êi vÜ ®¹i

6-11-1958

563

Nãi chuyÖn víi çn bé, c«ng nh©n, viªn chøc Nhµ

m¸y ®iÖn Hµ Néi

8-11-1958

572

§iÖn mõng Quèc kh¸nh Cao Miªn 9-11-1958 574

10... 15... 20... 26-11-1958 575

Bµi nãi t¹i Héi nghÞ çn bé cao cÊp nghiªn cøu

NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø 14 cña Ban

ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (khãa II)

4-12-1958

577

B¸o ço c«ng t¸c cña Ban söa ®æi HiÕn ph¸p t¹i

kú häp thø chÝn Quèc héi khãa I

9-12-1958

580

Th− göi çc cô “phô l·o diÖt dèt” x· Nam Liªn

huyÖn Nam §µn, tØnh NghÖ An

19-12-1958

582

Nãi chuyÖn t¹i Héi nghÞ s¬ kÕt phong trµo thi

®ua cña çc c¬ së thuéc Tæng côc HËu cÇn

19-12-1958

584

Th− göi çn bé vµ chiÕn sÜ nh©n dÞp kû niÖm ngµy

thµnh lËp Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam

22-12-1958

585

Lêi ph¸t biÓu t¹i lÔ phong qu©n hµm cho çc çn

bé cao cÊp trong qu©n ®éi

22-12-1958

587

Nãi chuyÖn víi çn bé, c«ng nh©n Nhµ m¸y c¬

khÝ Hµ Néi

25-12-1958

589


§iÖn mõng ngµy sinh Chñ tÞch Mao Tr¹ch §«ng 26-12-1958 592

Nãi chuyÖn víi häc sinh vµ gi¸o viªn Tr−êng phæ

th«ng cÊp III Chu V¨n An (Hµ Néi)

31-12-1958

593

Nãi chuyÖn víi çc ®¹i biÓu çc c¬ quan trung

−¬ng ®Õn chóc mõng n¨m míi

31-12-1958

596

Bµi nãi chuyÖn t¹i líp nghiªn cøu khãa I vµ líp

bæ tóc khãa VI Tr−êng C«ng an Trung −¬ng

12-1958

598

§¹o ®øc çch m¹ng 12-1958 600

Phô lôc 613

Danh môc çc s¾c lÖnh vµ quyÕt ®Þnh do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ký tõ th¸ng 7-1957 ®Õn th¸ng 12-1958

615

Nh÷ng bµi ký tªn chung 621

Th«ng ço chung gi÷a Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam

D©n chñ Céng hßa Hå ChÝ Minh vµ Thñ t−íng

n−íc Céng hßa Ên §é Giaoah¸clan Nªru

7-2-1958

621

Tuyªn bè chung cña Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam

D©n chñ Céng hßa Hå ChÝ Minh vµ Thñ

t−íng Liªn bang MiÕn §iÖm U Nu

17-2-1958

624

Chó thÝch vµ b¶n chØ dÉn tªn ng−êi 627

Chó thÝch 629

B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 647

683

ChÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n

ts. nguyÔn duy hïng

ChÞu tr¸ch nhiÖm néi dung

PGS, TS. L£ V¡N Y£N

Biªn tËp néi dung: ts. Vò TRäNG L¢M §µO NGA MY ph¹m thÞ thinh

Tr×nh bµy b×a: PHïNG MINH TRANG ChÕ b¶n vi tÝnh: hoµng minh t¸m

Söa b¶n in: ban ®¶ng

phßng biªn tËp kü thuËt

§äc s¸ch mÉu: My - thinh

In..... cuèn, khæ 16 x 24cm.....

Sè ®¨ng ký kÕ ho¹ch xuÊt b¶n:

QuyÕt ®Þnh xuÊt b¶n sè:

In xong vµ nép l−u chiÓu th¸ng 5 n¨m 2011.

Ho Chi Minh CHI MINH TOAN... · 2018. 6. 14. · 2018. 6. 14. · 35 3r 6 /5 e e 4 n ! &$ l 9 2 3+...

Documents

Transcript of Ho Chi Minh CHI MINH TOAN... · 2018. 6. 14. · 2018. 6. 14. · 35 3r 6 /5 e e 4 n ! &$ l 9 2 3+...