Historia pisma
description
Transcript of Historia pisma
Historia pismaHistoria pisma
motto:motto:
Pisanie nie polega jedynie na wyrażaniu Pisanie nie polega jedynie na wyrażaniu myśli, to także głęboka zaduma nad wymową myśli, to także głęboka zaduma nad wymową
każdego słowa.każdego słowa.
Paulo CoelhoPaulo Coelho
Dzieje pisma Dzieje pisma liczą okołoliczą około5 – 6 tysięcy lat5 – 6 tysięcy lat. W porównaniu do 500 . W porównaniu do 500 tysięcy lat istnienia mowy ludzkiej jest to tysięcy lat istnienia mowy ludzkiej jest to
stosunkowo młody wynalazek, biorąc pod stosunkowo młody wynalazek, biorąc pod uwagę fakt, że prawie połowa uwagę fakt, że prawie połowa
mieszkańców Ziemi nie potrafi pisać. mieszkańców Ziemi nie potrafi pisać.
Od najdawniejszych czasów człowiek chciał Od najdawniejszych czasów człowiek chciał utrwalać jak się tylko da treści, które uznawał za utrwalać jak się tylko da treści, które uznawał za
doniosłe, użyteczne i godne zachowania.doniosłe, użyteczne i godne zachowania.
Najstarszym sposobem był w tej mierze,Najstarszym sposobem był w tej mierze, jak wiemy, jak wiemy, przekaz ustnyprzekaz ustny. Mową, przekazywany . Mową, przekazywany
były między innymi formuły: obrzędowebyły między innymi formuły: obrzędowe i magiczne, wydarzenia historyczne, legendy i i magiczne, wydarzenia historyczne, legendy i
pieśnipieśni. . Forma ta była żywotna przez długi okres Forma ta była żywotna przez długi okres czasu czasu i miała ogromne znaczenie nawet w kulturach i miała ogromne znaczenie nawet w kulturach
znających od dawna wynalazek pismaznających od dawna wynalazek pisma..
W tej formie W tej formie była też była też
przekazywana przekazywana Ewangelia...Ewangelia...
Do jednego z pierwszych rodzajów pisma Do jednego z pierwszych rodzajów pisma należą należą znaki symboliczne znaki symboliczne np.:np.:
• dym z ognisk – niebezpieczeństwodym z ognisk – niebezpieczeństwo
• bicie w tam-tamy – wojnabicie w tam-tamy – wojna
Pewne plemię Pewne plemię Tawade Tawade
z Nowej Gwinei z Nowej Gwinei wbija 3 dzidy na wbija 3 dzidy na
ścieżce, co ścieżce, co znaczy to samo:znaczy to samo: Jeszcze krok, a Jeszcze krok, a
zginiesz!zginiesz!
W krajach słowiańskich przez wiele wieków W krajach słowiańskich przez wiele wieków posługiwano się rachunkami kija , na których posługiwano się rachunkami kija , na których nacinano nacinano karbykarby. Stąd też pochodzi nazwa . Stąd też pochodzi nazwa stanowiska karbowego, który to dla stanowiska karbowego, który to dla pamięci ,,karbował" sobie na kiju np. liczbę pamięci ,,karbował" sobie na kiju np. liczbę sprzedanych beczek.sprzedanych beczek.
Pisma, znane nam dziś z historii lub archeologii, Pisma, znane nam dziś z historii lub archeologii, oparte były na różnorodnych systemach. I tak np. w wieku XIIoparte były na różnorodnych systemach. I tak np. w wieku XII—XVI Inkowie (na terenach obecnego Peru) posługiwali —XVI Inkowie (na terenach obecnego Peru) posługiwali się się pismem sznurkowympismem sznurkowym lub węzełkowym lub węzełkowym (supełkowym),(supełkowym), zwanym pismem „zwanym pismem „kipukipu".".
Indiańskie plemiona Huronów i Irokezów Indiańskie plemiona Huronów i Irokezów posługiwały się posługiwały się pismem muszelkowym pismem muszelkowym zwanym ,,wampum". Odszyfrować to pismo mógł zwanym ,,wampum". Odszyfrować to pismo mógł tylko specjalnie upoważniony do tego mieszkaniec tylko specjalnie upoważniony do tego mieszkaniec wioskiwioski..
Żyjące w Nigerii plemię Yoruba używa tzw. Żyjące w Nigerii plemię Yoruba używa tzw. Listów Yoruba Listów Yoruba w rozmowach małżeńskich. Mężczyzna wysyła ukochanej w rozmowach małżeńskich. Mężczyzna wysyła ukochanej
sznurek z nawleczonymi muszlami, a jeśli oświadczyny zostały sznurek z nawleczonymi muszlami, a jeśli oświadczyny zostały przyjęte, otrzymuje w odpowiedzi 8 nanizanych na sznurek muszli przyjęte, otrzymuje w odpowiedzi 8 nanizanych na sznurek muszli
– i można zacząć przygotowania do wesela…– i można zacząć przygotowania do wesela…
Kolejnym rodzajem pisma jest Kolejnym rodzajem pisma jest pismo pismo obrazkowe czyli piktograficzne, obrazkowe czyli piktograficzne,
które powstało w epoce które powstało w epoce prehistorycznej. Przetrwało do dzisiaj prehistorycznej. Przetrwało do dzisiaj u Eskimosów, oraz niektórych plemion u Eskimosów, oraz niektórych plemion
indiańskich.indiańskich.
NNp. u Eskimosów słowo p. u Eskimosów słowo czouczou znaczy:znaczy: okrokręęt, t, popożżar, puch, gadatliwoar, puch, gadatliwośćść — i dlatego napisane — i dlatego napisane literaliteramimi s słłowoowo to nie to nie tłumaczyło by siętłumaczyło by się jasno. Tak jasno. Tak wiwięęc narysowany c narysowany żagielekżagielek, znaczy, znaczy czou – czou – okrokręętt. . JeJeżżeIi zaeIi zaśś obok obok żżagielka jest pagielka jest płłomieomieńń, s, słłowo to owo to znaczy,znaczy, popożżar, jear, jeżżeli usta — gaeli usta — gaddatatliliwowośćść, , a jea jeśśli pióro — puchli pióro — puch. .
Czou = okręt
Czou = pożar
Czou = gadatliwość
Czou = puch
SłSłowo: owo: mumu — — oznacza drzewo. Aby je oznacza drzewo. Aby je przedstawiprzedstawićć w pi w piśśmie, rysuje simie, rysuje sięę drzewko. Dwa drzewko. Dwa drzewa natomiast znaczdrzewa natomiast znacząą las — i wyraz ten nie las — i wyraz ten nie czyta siczyta sięę mu mumu mu,, lecz lecz lin;lin; rysunek za rysunek zaśś trzech trzech
drzew oznacza puszczdrzew oznacza puszczęę i czyta si i czyta sięę sensen..
mumu = = drzewo drzewo
linlin = = laslas
sensen = = puszczapuszcza
Pismo chińskie Pismo chińskie
Pismo chińskie istnieje już co najmniej od Pismo chińskie istnieje już co najmniej od XXIII wieków... XXIII wieków...
Obecnie ogólna liczba znaków pisma Obecnie ogólna liczba znaków pisma chińskiego to około 50 tysięcy, ale chińskiego to około 50 tysięcy, ale przeciętnie wykształcony Chińczyk przeciętnie wykształcony Chińczyk
posługuje się w ciągu swojego życia 3 – 6 posługuje się w ciągu swojego życia 3 – 6 tysiącami...tysiącami...
Pismo klinowe – najstarsza, na Bliskim Wschodzie,
odmiana pisma, stworzona najprawdopodobniej przez
Sumerów ok. 3500 lat przed naszą erą. Pierwotnie było
złożone z przedstawień rysunkowych, które
wyobrażały przedmioty albo jeden charakterystyczny ich
element, a przy bardziej abstrakcyjnych pojęciach – kompozycje symboliczne.
Hieroglify to grecka nazwa pisma znakowego i obrazkowego
(piktogramy) dawnych Egipcjan, znanego w III tysiącleciu p.n.e.,
oznaczającego całe wyrazy, później zgłoski, zachowane na budowlach
egipskich. Zapomniane przez długie stulecia, zostały odczytane w latach 1809-1822 przez egiptologa Jean-
François Champolliona.
Kamień z Rosetty Kamień z Rosetty z napisem z napisem
odczytanym przez odczytanym przez ChampollionaChampolliona
Aby lepiej zrozumieAby lepiej zrozumiećć pismo staro pismo starożżytnych ytnych Egipcjan,Egipcjan, można je również interpretować jako można je również interpretować jako
współczesne rebusy.współczesne rebusy.
DDo o wynaIeziewynaIezieninia właściwego a właściwego alfabetu alfabetu przyczynili się Hyksosi, plemiprzyczynili się Hyksosi, plemię ę semickie, semickie, którektóre przed przed około 4000 lat zawładnęło Egiptem. Opanowawszy około 4000 lat zawładnęło Egiptem. Opanowawszy dolinę Nilu, Hyksosi zastali tam wysoko rozwiniętą dolinę Nilu, Hyksosi zastali tam wysoko rozwiniętą
kulturę i już dość dobrze wykształcone pismo. kulturę i już dość dobrze wykształcone pismo. Egipcjanie do pisma obrazkowego używali Egipcjanie do pisma obrazkowego używali
25 zn25 znaakkóóww pisarskich pisarskich symbsymboolizujlizującychących litery. litery. Hyksosi uprościli je i przyjęli tylko 21 znakówHyksosi uprościli je i przyjęli tylko 21 znaków. Znak . Znak zbliżony do odwróconej litery zbliżony do odwróconej litery AA znaczył po semicku znaczył po semicku
alef,alef, czyli „byk"; znak zbliżony do czyli „byk"; znak zbliżony do B — bet —B — bet — oznaczał „dom" itd. Taki był początek alfabetu.oznaczał „dom" itd. Taki był początek alfabetu.
PoPototomkowie Hymkowie Hykkssososówów - - Fenicjanie — naród Fenicjanie — naród zdolnych kupców i żeglarzy, mający liczne kolonie zdolnych kupców i żeglarzy, mający liczne kolonie na Morzu Śródziemnym i Czarnym rozpowszechnili na Morzu Śródziemnym i Czarnym rozpowszechnili znajomość alfabetu znajomość alfabetu w całym ówczesnym w całym ówczesnym świecie świecie antycznym. Nąjpiantycznym. Nąjpiererww trafił on na trafił on na Cypr, Kretę Cypr, Kretę i Peloponez, następnie do Grecji właściwej, i Peloponez, następnie do Grecji właściwej, a stamtąd do Rzymu.a stamtąd do Rzymu.
W 1448 r. założył w Moguncji drukarnię a już 7 lat później ukazała się drukiem tzw. Biblia Gutenberga, której jeden
egzemplarz można oglądać w muzeum diecezjalnym w Pelplinie.
Johannes Gutenberg
Podobnie jak Podobnie jak w architekturze – także w architekturze – także
w rodzajach pism w rodzajach pism pojawiają się style. pojawiają się style.
W XI – XII wieku pojawiło W XI – XII wieku pojawiło się pismo gotyckie... się pismo gotyckie...
Pismo arabskiePismo arabskie – 28 znaków – 28 znaków spółgłoskowych oraz brak graficznego spółgłoskowych oraz brak graficznego
odpowiednika samogłosek, które odpowiednika samogłosek, które zaznacza się tylko kropkami nad lub pod zaznacza się tylko kropkami nad lub pod
znakiem spółgłoski.znakiem spółgłoski.
Kod Morse'a – stworzony w 1840 r. przez Samuela Morse'a i Alfreda Vaila sposób reprezentacji alfabetu,
cyfr i znaków specjalnych za pomocą dźwięków, błysków światła, impulsów elektrycznych lub znaków
popularnie zwanych kreską i kropką.
Pismo dla niewidomychPismo dla niewidomych. .
W latach 1824- 1830 zostało opracowane W latach 1824- 1830 zostało opracowane przez niewidomego nauczyciela przez niewidomego nauczyciela francuskiego Ludwika Braille’a.francuskiego Ludwika Braille’a.
Znaki składają się z jednego do sześciu Znaki składają się z jednego do sześciu wypukłych punktów rozmieszczonych wypukłych punktów rozmieszczonych
w dwu pionowych kolumnach. w dwu pionowych kolumnach.
Dzięki różnym kombinacjom tych punktów Dzięki różnym kombinacjom tych punktów otrzymuje się 63 znaki pisma. otrzymuje się 63 znaki pisma.
Nuty to również rodzaj zapisu
Materiały piśmiennicze
Rylec
Papirus
Papirus znany był w starożytnym Egipcie już od III tysiąclecia p.n.e. Najstarsze zachowane zabytki piśmiennictwa na papirusie pochodzą z ok. 2400 p.n.e. Prawdopodobnie już wtedy był powszechnie używany również jako nośnik tekstu.
Pergamin
Najstarsze zachowane zabytki piśmiennicze na skórze zwierzęcej to już XX wiek p.n.e., jednak najstarsze znane dziś wyroby o cechach pergaminu (odnalezione w Mezopotamii, w Dura-Europos) datowane są na III-II wiek p.n.e.
Maszyna do pisania
Za twórcę praktycznej maszyny do pisania uważany jest Amerykanin, Christopher Latham Sholes, który skonstruował w 1867 roku jej pierwszy użyteczny model.
Narzędzia piśmiennicze którymi posługujemy się na co dzień
Komputer również służy do pisania
Dziękujemy za uwagę