Historia baz danych, hurtowni danych oraz modeli danych (w...

21
Historia baz danych, hurtowni danych oraz modeli danych (w zarysie) -v.2 Copyright by Zygmunt Ryznar 1959 Powstaje konsorcjum CODASYL ("Conference on Data Systems Languages"), którego zadaniem by nadzór i stymulowanie rozwoju standardów j zyków opisu i manipulacji danych. Organizacja zajmowa a si pocz tkowo g ównie j zykiem COBOL a potem w ramach DBTG (Data Base Task Group)równie sieciowymi i hierarchicznymi bazami danych ze strukturami cuchowymi (j zyki DDL - Data Description Language, DML - Data Manipulation Language, schematy i podschematy). Pojawienie si relacyjnych baz danych i ich popularno doprowadzi y do zaniku dzia alno ci tej organizacji. Wg standardów "codasylowskich" opracowano co najmniej kilka szeroko stosowanych systemów zarz dzania bazami danych np. IDMS. T-MD Lata 60-te Sieciowe modele baz danych (wg zalece CODASYL-DBTG) i hierarchiczne (g . IMS firmy IBM) 1963 Ch.Bachman w GE opracowuje IDS(Integrated Data Store), który leg u podstaw standardu CODASYL-DBTG S-COD 1969 Cincom Systems oferuje baz TOTAL S-COD 1969 IBM wprowadza do sprzeda y IMS S-HIE 1969-1973 Powstaje IDMS ( B.F. Goodrich ,Culliname) na bazie j zyka IDS. Po przej ciu Culliname w latach 90-tych CA implementuje w systemie SQL i XML, przyczyniaj c sie do utrzymania systemu na rynku po dzien dzisiejszy. S-COD 1971 SAG (Software AG) wprowadza baz ADABAS (z listami inwersyjnymi) S-INV 1970-1972 E.F.Codd opracowuje model relacyjnej bazy danych T 1972 lata 80-te Jay Wurtz i Rick Karrash wówczas studenci Sloan Management School, a potem twórcy pakietu Express ( pierwszego produktu pracuj cego tak naprawd na technologii olapowej - cho ten termin jeszcze wówczas nie istnia ),zapocz tkowali podstawy teorii wielowymiarowych baz danych. Pakiet software'owy bazy Express zosta potem stworzony w MDS (Management Decision Systems) na IBM mainfraime jako Mainframe Express, a nast pnie w latach 80-tych w ró nych wersjach (np.pcExpress) upowszechniany przez IRI (Information Resources, Inc.). Przej ty przez ORACLE w 1995 r. S-HD 1974 Powstaje 1sza niekomercyjna relacyjna baza danych Ingres stworzona w U.C. Berkeley - z linii tej wywodz si Sybase, MS SQL server. Uniwersytet Berkeley by jednym z g ównych o rodków badawczych nad relacyjnymi bazami danych (Ingres i j zyk Quel) i to jego naukowcy utworzyli firm Relational Technology, promuj Ingres. Quel si nie przyj (cho by bardziej strukturalny), a Sequel (SQL). S-REL 1976 P.Chen proponuje model Entity-Relationship (ER) do modelowania baz danych T-MD 1974-1978 IBM od 1974r opracowuje system R wprowadzaj c do niego potem j zyk SEQUEL. Z linii tej wywodz si DB2, Oracle, HP-Allbase, Tandem-Non-Stop SQL S-REL 1978 D. D. Chamberlin and R.F.Boyce w IBM opracowali j zyk SEQUEL(Structure English Query Language) potem przemianowany na SQL T 1979 Powstaje komercyjna relacyjna baza ORACLE z SQL. Teoria Codda czeka a prawie 10 lat na komercyjn realizacj . W 1979 roku Larry Ellison - za yciel firmy Relational Software (przemianowanej 6 lat pó niej na ORACLE) stworzy wraz z Bobem Minerem i Edem Oatesem pierwsz komercyjn relacyjn baz ORACLE. S-REL 1979-1980 W Polsce opracowano (W.Staniszkis i A.Dutkowski) RODAN. Pod aj c zgodnie z rozwojem wiatowej technologii w Rodanie utworzono potem modu komunikacji w j zyku SQL do "mapowania" modelu relacyjnego. S-COD 1981 INFORMIX Sippl i King tworz INFORMIX (INFORMation on unIX) w firmie Relational Database Systems (RDS), w 1985 r wprowadzaj Informix-SQL. Potem RDS zmienia nazw na Informix Software. W 2001 roku firma zostaje kupiona przez IBM. S-REL 1981 Komercyjna wersja szbd Ingres S-REL 1983-1985 W IBM powstaje relacyjna baza danych DB2 S-REL 1984 Teradata tworzy tzw. równoleg e (parallel) bazy danych dla data-warehouses idata marts. Potem ju w ramach NCR w 2000 roku oferowany by pakiet pod nazw Teradata Warehouse Suite, sk adaj cy si z takich narz dzi wspomagaj cych eksploatacj hurtowni jak: TeraMiner, Database Query Manager, Teradata Performance Pak, Teradata Manager, Parallel Data Pump (Tpump), TeraMart, Meta Data Services itp. S-REL HD 1984 W Polskim MSW opracowano System Zarz dzania Baz Danych JANTAR XX 1984 SYBASE Za ona w Berkeley firma produkuj ca relacyjne systemy bazodanowe z data warehouse (Warehouse Studio). W 2012 r wch oni ta przez SAP. S-REL HD ZR_Nowe kalendarium file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Hist-baz-danych.htm 1 z 5 2016-01-16 19:21

Transcript of Historia baz danych, hurtowni danych oraz modeli danych (w...

Historia baz danych, hurtowni danych oraz modeli danych (w zarysie)

-v.2 Copyright by Zygmunt Ryznar

1959 Powstaje konsorcjum CODASYL ("Conference on Data Systems Languages"),którego zadaniem by nadzór i stymulowanie rozwoju standardów j zyków opisu imanipulacji danych. Organizacja zajmowa a si pocz tkowo g ównie j zykiemCOBOL a potem w ramach DBTG (Data Base Task Group)równie sieciowymi ihierarchicznymi bazami danych ze strukturami cuchowymi (j zyki DDL - DataDescription Language, DML - Data Manipulation Language, schematy ipodschematy). Pojawienie si relacyjnych baz danych i ich popularnodoprowadzi y do zaniku dzia alno ci tej organizacji. Wg standardów"codasylowskich" opracowano co najmniej kilka szeroko stosowanych systemówzarz dzania bazami danych np. IDMS.

T-MD

Lata 60-te Sieciowe modele baz danych (wg zalece CODASYL-DBTG) i hierarchiczne (g .IMS firmy IBM)

1963 Ch.Bachman w GE opracowuje IDS(Integrated Data Store), który leg u podstawstandardu CODASYL-DBTG

S-COD

1969 Cincom Systems oferuje baz TOTAL S-COD1969 IBM wprowadza do sprzeda y IMS S-HIE1969-1973Powstaje IDMS ( B.F. Goodrich ,Culliname) na bazie j zyka IDS. Po przej ciu

Culliname w latach 90-tych CA implementuje w systemie SQL i XML,przyczyniaj c sie do utrzymania systemu na rynku po dzien dzisiejszy.

S-COD

1971 SAG (Software AG) wprowadza baz ADABAS (z listami inwersyjnymi) S-INV1970-1972E.F.Codd opracowuje model relacyjnej bazy danych T1972lata 80-te

Jay Wurtz i Rick Karrash wówczas studenci Sloan Management School, apotem twórcy pakietu Express ( pierwszego produktu pracuj cego tak naprawdna technologii olapowej - cho ten termin jeszcze wówczas nieistnia ),zapocz tkowali podstawy teorii wielowymiarowych baz danych.Pakiet software'owy bazy Express zosta potem stworzony w MDS (ManagementDecision Systems) na IBM mainfraime jako Mainframe Express, a nast pnie wlatach 80-tych w ró nych wersjach (np.pcExpress) upowszechniany przez IRI(Information Resources, Inc.). Przej ty przez ORACLE w 1995 r.

S-HD

1974 Powstaje 1sza niekomercyjna relacyjna baza danych Ingres stworzona w U.C.Berkeley - z linii tej wywodz si Sybase, MS SQL server. Uniwersytet Berkeleyby jednym z g ównych o rodków badawczych nad relacyjnymi bazami danych(Ingres i j zyk Quel) i to jego naukowcy utworzyli firm Relational Technology,promuj Ingres. Quel si nie przyj (cho by bardziej strukturalny), a Sequel(SQL).

S-REL

1976 P.Chen proponuje model Entity-Relationship (ER) do modelowania baz danych T-MD1974-1978IBM od 1974r opracowuje system R wprowadzaj c do niego potem j zyk

SEQUEL. Z linii tej wywodz si DB2, Oracle, HP-Allbase, Tandem-Non-Stop SQLS-REL

1978 D. D. Chamberlin and R.F.Boyce w IBM opracowali j zyk SEQUEL(StructureEnglish Query Language) potem przemianowany na SQL

T

1979 Powstaje komercyjna relacyjna baza ORACLE z SQL. Teoria Codda czeka aprawie 10 lat na komercyjn realizacj . W 1979 roku Larry Ellison - za ycielfirmy Relational Software (przemianowanej 6 lat pó niej na ORACLE) stworzywraz z Bobem Minerem i Edem Oatesem pierwsz komercyjn relacyjn bazORACLE.

S-REL

1979-1980W Polsce opracowano (W.Staniszkis i A.Dutkowski) RODAN. Pod aj c zgodnie zrozwojem wiatowej technologii w Rodanie utworzono potem modu komunikacjiw j zyku SQL do "mapowania" modelu relacyjnego.

S-COD

1981 INFORMIX Sippl i King tworz INFORMIX (INFORMation on unIX) w firmieRelational Database Systems (RDS), w 1985 r wprowadzaj Informix-SQL. PotemRDS zmienia nazw na Informix Software. W 2001 roku firma zostaje kupionaprzez IBM.

S-REL

1981 Komercyjna wersja szbd Ingres S-REL1983-1985W IBM powstaje relacyjna baza danych DB2 S-REL1984 Teradata tworzy tzw. równoleg e (parallel) bazy danych dla data-warehouses

idata marts. Potem ju w ramach NCR w 2000 roku oferowany by pakiet podnazw Teradata Warehouse Suite, sk adaj cy si z takich narz dziwspomagaj cych eksploatacj hurtowni jak: TeraMiner, Database Query Manager,Teradata Performance Pak, Teradata Manager, Parallel Data Pump (Tpump),TeraMart, Meta Data Services itp.

S-RELHD

1984 W Polskim MSW opracowano System Zarz dzania Baz Danych JANTAR XX1984 SYBASE Za ona w Berkeley firma produkuj ca relacyjne systemy bazodanowe

z data warehouse (Warehouse Studio). W 2012 r wch oni ta przez SAP.S-RELHD

ZR_Nowe kalendarium file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Hist-baz-danych.htm

1 z 5 2016-01-16 19:21

Po 1985 r.Object Oriented Data Modelling - Modele Danych zorientowane obiektowo.Poniezbyt udanych próbach stworzenia oryginalnych obiektowych baz danych modelzaimplementowano potem w relacyjnych bazach

T-DM

1986 ANSI publikuje standard j zyka SQL, potem akceptuje go ISO T1993 OLAP (On Line Analytical Processing) - przetwarzanie analityczne w trybie

on-line. Termin (wraz z towarzysz cymi mu 12 zasadami) utworzony przeztwórc teorii relacyjnych baz danych E.F.Codda. Komitet d/s OLAPu powsta naprze omie 1994/1995 r. i w wyniku jego pracy pojawi si standard API dladost pu i zarz dzania wielowymiarowo ci danych.

T

1995 MySql AB (Szwecja) opracowuje system zarz dzania baz danych MySql S-RELpo 1997 r. ycie XML do internetowego dost pu do baz danych.

Legenda:

System zarz dzania baz danych SPraca teoretyczna TNarz dzie NTyp systemu zarz dzania baz danych CODWg schematu CODASYLuTyp systemu zarz dzania baz danych REL Relacyjna baza - wg modelu CoddaTyp systemu zarz dzania baz danych HIE HierarchicznaTyp systemu zarz dzania baz danych VEC WektorowaTyp systemu zarz dzania baz danych INV InwersyjnaTyp systemu zarz dzania baz danych XX InnaModelowanie danych MDHurtownia danych HDData Mining DM

WYBITNI TWÓRCY

William Olle Zacz prac jako programista jednego z pierwszych komputerów Mark 1 w ManchesterUniv. Od pocz tku lat 70-tych aktywny w organizacji CODASYL jako przewodnicz cykomitetu d/s systemów oraz wiod cy autor raportów “Generalized DatabaseManagement Systems”. Specjalizowa si w zastosowaniach baz danych i metodologiisystemów informacyjnych. Reprezentowa British Computer Society w IFIP TC8 i byaktywny w ISO (BSI standards committee) w zakresie standardów dbms.

Edgar.F.Codd Zas ug E.F.Codda by o stworzenie podstaw relacyjnych baz danych, które sta y si sinap dow obecnego du ego biznesu bazadanowego . Ale nie przysz o mu atwo. Jegoteorie na prze omie lat 60/70 tych za bardzo wyprzedza y ówczesn technologi , kiedykrólowa y sieciowe (np. typu DBTG Codasyl) i hierarchiczne bazy danych (np. IMSfirmy IBM). A przecie nie proponowa rzeczy bardzo z onych, lecz proste tablicesk adaj ce si z wierszy i kolumn, które obudowa pewn notacj oraz regu amitzw.normalizacji przeciwdzia aj cej dublowaniu danych. . Zas ug jego jest to, e uzna

w obs udze zapyta lepiej stosowa relacje oparte na warto ci danych, ni popularnewówczas " cuchowanie" danych poprzez pointery wbudowane w rekordy. Po prostunie uwierzono w tak proste rozwi zanie. Stworzenie pojemnych pami ci operacyjnych idyskowych umo liwi o efektywn realizacj tej technologii. Studiowa matematyk ichemi na uniwersytecie w Oksfordzie. W czasie II wojny wiatowej s jako pilot wsi ach powietrznych Wielkiej Brytanii. Po wojnie przeniós si do USA. Pracowa napocz tku jako programista w IBM. Na uniwersytecie stanu Michigan w Ann Arbor jakostypendysta IBMu uzyska tytu doktora "computer-science", a nast pnie zamieszka ,w Kalifornii, gdzie ponownie podj prac dla IBM.W 1970 wyda prac "A Relational Model of Data for Large Shared Data Banks", wktórej przedstawi relacyjny model zarz dzania bazami danych. Pracodawca jego - IBM- nie przyj z entuzjazmem jego pracy i nie kwapi si z jej praktycznymwykorzystaniem, kieruj c si prawdopodobnie interesem dotychczasowej sztandarowejbazy danych IMS. IBM nawet odsun Codda od prac nad Systemem R i nie wykorzystajego relacyjnego j zyka Alpha, lecz opracowywa j zyk Sequel. Codd uwa ten j zykza niezgodny ze swoj teori , co w efekcie zaowocowa o odej ciem z IBM i za eniem(wspólnie z Chrisem Date) firmy consultingowej. W latach 90-tych z powodupogorszenia stanu zdrowia przestaje pracowa .Codd ma te powa ne zas ugi w innej dziedzinie bazodanowej, dotycz cej hurtownidanych, a wi c technologii wielowymiarowych danych To on w 1993 roku uku terminOLAP (online analytical processing) i sformu owa dwana cie regu tej technologii.Wprowadzenie OLAPu zmodernizowa o relacyjne bazy danych o schematy gwiazdy(star) i nie ynki (snowflake), s ce do tworzenia tzw. kostek wielowymiarowych.

ZR_Nowe kalendarium file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Hist-baz-danych.htm

2 z 5 2016-01-16 19:21

CharlesBachman

W 1963 r twórczy praktyk Ch.Bachman w GE wpada na pomys sieciowych strukturdanych wprowadzaj c relacje " ancuchowe" (chain) - najpierw w j zyku firmowymGECOM a potem poprzez wzbogacenie stosunkowo sztywnej sk adni j zyka COBOLzwrotami RETRIEVAL VIA CALC CHAIN, PLACE NEAR nazwa-danej CHAIN, STORE,RETRRIEVE, MODIFY (modyfikuj ze zmian cucha), DELETE (usu z cucha).Swoje uzupe nienie nazwa IDS(Integrated Data Store) i leg o ono u podstawstandardu CODASYL-DBTG.

Bill Inmon Uwa any jest za twórc koncepcji hurtowni danych. W latach 90-tych twórca firmPrism Solutions i Pine Cone Systems tworz cych software do administrowania danymiw rodowisku hurtowni danych. Sformu owa on takie cechy hurtowni danych jakzorientowanie na podmioty (np. produkty, klienci) uwzgl dnienie wymiaru czasu,nieulotno i integralno danych, ukierunkowanie na wspomaganie decyzji nie za naobs ug operacyjn (transakcyjn ). Opracowa architektur systemu hurtowni danych,sk adaj si z globalnej i eksploracyjnej hurtowni danych oraz datamartów.Podkre la znaczenie metadanych dla zachowania integralno ci na ka dym poziomie.

Sean Kelly Wspo autor metody Hadden-Kelly budowy hurtowni danych. Proponowa tworzeniespecjalizowanych biznesowo hurtowni danych (Vertical - Packaged DataWarehouse).Znany i doceniany w Europie irlandzki konsultant d/s hurtowni danych.Autor ksi ek "Data warehousing – the route to mass customisation" i "DataWarehousing in Action".

Ralph Kimball Wk ad w opracowanie schematu Star schema (Star Workstation w Xerox). Autormetodologii, zwanej przestrzennym modelowaniem danych (dimensional datamodeling) wykorzystywanej w budowie wielowymiarowych hurtowni danych orazmodelu macierzowego ("matrix") architektury datamartów. W swoich metodologiach

czy "techniczne" informatyczne podej cie z orientacj na wspomaganie decyzjibiznesowych (BI - Business Intellingence). W 1986 roku Kimball za Red BrickSystems, gdzie do 1992 roku piastowa stanowisko dyrektora (obecnie firma jest

asno ci IBM).Earl Hadden Wspo autor metody Hadden-Kelly budowy hurtowni danych. Autor szkole i znany

konsultant d/s budowy hurtowni danych.

Kilka z tych postaci zna em osobi cie:

William Olle - na konferencji IFIP w Bonn-Kolonii (czerwiec 1979) wyg asza emreferat w sprawie strukturalnego projektowania i zosta em przez niego zaproszony doudzia u w pracy grupy roboczej WG8. Bardzo otwarty i sympatyczny.Bill Inmon - by em s uchaczem jego 2 referatów na konferencjachmi dzynarodowych. W foyer zawsze otoczony gromadk uczestników zadaj cychpytania.Sean Kelly - przystojny stosunkowo m ody Irlandczyk - nies ychanie sympatyczny.Pozna em go u schy ku lat 90-tych na konferencji w Barcelonie i potem w Warszawiena seminarium: "Data Warehousing:The Route to Mass Communication". Uci emsobie z nim kilka d szych dyskusji.Earl Hadden - uczestniczy em w kursie prowadzonym przez niego w Warszawie wkwietniu 1999 r "Planning successful Data Warehouses and Data Marts". Bardzorzeczowy i kompetentny.

DEFINICJE

HURTOWNIA DANYCH (data-warehouse)Hurtownia danych jest to nietransakcyjna zintegrowana wewn trznie baza danych przeznaczona doprzechowywania informacji w d ugim horyzoncie czasowym oraz w wielowymiarowych uk adachanalitycznych i ukierunkowana na wyszukiwanie informacji bezpo rednio przez ko cowychuzytkowników. Rozró nia si scentralizowane hurtownie globalne (jedna hurtownia globalna w skalifirmy gromadz ca wszystkie informacje niezb dne do potrzeb zarz dzania). tematyczne hurtownieglobalne (gromadz ce informacje w skali firmy lecz wyselekcjonowane np. dla potrzeb pionuorganizacyjnego) oraz datamarty ukierunkowane na obs ug specjalizowanych zespo ów problemowychlub departamentów. W globalnych hurtowniach dane gromadzone s w skali firmy nie wg aplikacjioperacyjnych (typu obs uga depozytów, kredytów...) lecz wg takich podmiotów (subjects) jak klient,produkt itp. zgrupowanych wg podobie stwa oraz w rozbudowanym uk adzie czasowym (informacjeszczegó owe 2-3 lata, zagregowane – wiele lat) i agregacjach. W zintegrowanym rozwi zaniu globalnehurtownie korzystaj z centralnego repozytorium metadanych. W datamartach dane gromadzone swg kompetencji i zainteresowa zawodowych okre lonych grup u ytkowników.DATAMARTY

to podhurtownie wydzielone z globalnej hurtowni danych (zwane “dependent datamarts”) albopseudohurtownie b ce wyci gami z operacyjnych baz danych (zwane "stovepipe" lub “independentdatamarts”) nie stowarzyszone z metadanymi lecz wykorzystywane przez narz dzia OLAPowe.Datamarts ukierunkowane s biznesowo na obs ug wydzielonych grup u ytkowników. Nadaj si doobs ugi lokalnych potrzeb informacyjnych (wyra anych zwykle w gotowych agregatach danych oraz

ZR_Nowe kalendarium file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Hist-baz-danych.htm

3 z 5 2016-01-16 19:21

wska nikach) i daj u ytkownikom lepszy komfort pracy (poruszanie si po znanych merytoryczniezasobach informacyjnych, krótszy czas odpowiedzi itp.). Stosuje si je w celu zmniejszenia nak adów(mniejsze komputery, prostsza i szybsza budowa) lub minimalizacji ruchu danych po sieci (wtedynosz charakter zdecentralizowany czyli ulokowane s na serwerach departamentowych). W stosunkudo hurtowni danych datamarts powinny by wi c prostsze pod wzgl dem modelu danych oraz posiadamniejszy wolumen danych, zwykle si gaj cy kilkunastu - czasem kilkudziesi ciu GB. Dane pochodzzwykle tylko z kilku systemów, za liczba u ytkowników nie przekracza 100. Niezale ne datamartystosuje si niekiedy w pocz tkowym etapie budowy hurtowni danych w celu wypróbowania na nichnarz dzi OLAPowych lub te do przechowywania wyników zapyta ad-hoc albo z onych przekroiinformacyjnych (cross-subject analysis).Wi kszo specjalistów uwa a, i stosowanie wieluniezale nych datamartów mo e doprowadzi do chaosu informacyjnego ("wiele prawd"), jest w sumiekosztowne i utrudnia budow globalnych hurtowni danych.DATA-MINING “inteligentna eksploracja danych” maj ca na celu pozyskiwanie wiedzy ukrytej w du ejilo ci danych (dos ownie “kopanie danych”).Termin ten uto samiany jest czasem z “data drilling”. W terminologii firmy SAS “data-mining” oznaczaprocesy selekcji, eksploracji i modelowania, wykonane na du ej ilo ci danych, prowadz ce do odkryciadotychczas nieznanych wzorców (patterns) biznesowych. Sean Kelly - autorytet w zakresie hurtownidanych, okre la “data mining” jako nietrywialn ekstrakcj poprzednio nieznanej wiedzy z danych,przechowywanych w hurtowni, i oznacza to skrótem KDD (Knowledge Discovery in Databases).Wreszcie, wg Johna Mangolda, prezydenta firmy Angoss ( pakiety KnowledgeSeeker iKnowledgeStudio) “data mining” mo na zdefiniowa jako proces wykrywania korelacji i trendów wdanych oraz dostarczania wiedzy, za pomoc technik statystycznych, matematycznych i rozpoznawaniawzorców. Wg interpretacji Gartner Group “Data mining jest procesem odkrywania nowych korelacji,wzorców i trendów na podstawie du ych wolumenów danych przechowywanych w repozytoriach,wykorzystuj c technologie rozpoznawania wzorców, jak równie techniki statystyczne imatematyczne”. Wg firmy IBM data mining jest procesem wydobywania z du ych baz danych nieznanej do tej pory informacji i nast pnie u ywanie jej do podejmowania istotnych decyzji binesowych.OLAP (On Line Analytical Processing ) - przetwarzanie analityczne w trybie on-line ,w skrócie:przetwarzanie analityczne Termin (wraz z towarzysz cymi mu 12 zasadami) utworzony w 1993 r.przez twórc teorii relacyjnych baz danych E.F.Codda. Oto regu y OLAPu opublikowane w “bia ymraporcie” (white paper) firmowanym przez Comshare autorstwa E.F.Codd, S.B.Codd, C.T.Saleley :Wielowymiarowe spojrzenie (view) konceptualne Transparentno ( niezale no od platform)Dost pno pozwalaj ca na utworzenie spójnego spojrzenia u ytkownika (OLAP powinien dokonywawewn trznie konwersji tego ‘view’ na swoje wewn trzne struktury danych) Wydajno raportowanianiezale na od wzrostu liczby wymiarów Serwer OLAPowy dzia aj cy w architekturze klient-serwer zdost pem przyjaznym dla klientów Równo wymiarów: struktury danych i funkcje mog byprzydzielane dowolnym wymiarom Tylko jeden optymalny fizyczny schemat danych dla ka dejmacierzy danych Narz dzie OLAPowe dost pne równocze nie dla wielu u ytkownikówwykorzystuj cych te same dane lub te same analityczne modele. Nieograniczone operacjemi dzywymiarowe (unrestricted cross-dimensional operations): mo liwo przyporz dkowania obliczedo dowolnych wymiarów z mo liwo ci konsolidacji przy przechodzeniu pomi dzy poziomami agregacji,dozwolone relacje pomi dzy dowolnymi pozycjami danych (data cells) Intuicyjne "dr enie" danych(np.drill down) - bez przechodzenia przez aparat po rednicz cy (menu lub inne cze) Elastyczneraportowanie - wg wszystkich wymiarów w czaj c wszystkie mo liwe podzbiory. Nieograniczona liczbawymiarów i poziomów agregacji, a przynajmniej 15 wymiarów (najlepiej 20) stowarzyszonych zewspólnym modelem analitycznym. Ka dy wymiar powinien mie nieograniczon liczb agregacjidefiniowanych przez u ytkowników w ramach danej cie ki konsolidacyjnej. Komitet d/s OLAPu powstana prze omie 1994/1995 r. i w wyniku jego pracy pojawi si standard API dla dost pu i zarz dzaniawielowymiarowo ci danych. Z punktu widzenia ko cowego u ytkownika OLAP oznacza przedewszystkim wielowymiarow analiz danych zainicjowan z jego stacji roboczej w trakcie ogl daniadanych na ekranie (“on the fly”), obejmuj manipulacj wymiarami (czyli “data-drilling”) oraz

one mechanizmy raportowania i wizualizacji danych Technika OLAP dzia mo e na relacyjnychbazach danych (ROLAP- Relational OLAP) lub specjalnie zaprojektowanych bazach wielowymiarowych(MOLAP-Multidimentional OLAP). MOLAP osi gany jest np. poprzez wektorowe (macierzowe) strukturydanych lub oparte na geometrii fraktalnej, za ROLAP poprzez “nak adki” na relacyjne bazy danych(np. Star Schema, bitowe mapy indeksowe, fizyczna segmentacja danych wg wymiarów, dynamicznietworzony wielowymiarowy model danych). Do MOLAP zaliczane s przede wszystkim Essbase(Arbor/Hyperion), Acumate (Kenan), Express(Oracle), MDDB (SAS) i TM/1 (TM/1). Pod koniec lat90-tych niektóre narz dzia (np. Holos, Express, OLAP Services SQL Server) zosta y rozbudowane dopostaci hybrydowej (zas uguj c na nazw HOLAP - Hybrid OLAP), obs uguj cej zarówno bazy relacyjnejak i kostki wielowymiarowe. Tak wi c w hurtowniach mog by stosowane ró norodne strukturydanych: klasyczne znormalizowane, znacznie zmodyfikowane (zdenormalizowany schemat gwia dzistylub wielogwia dzisty, "po redni" schemat nie ynki-“snowflake schema” polegaj cy na dekompozycjiwymiarów) lub te zupe nie oryginalne w postaci tzw. kostek (sze ciany “multicube” w pakietachExpress,TM1 i “hypercube” w Essbase). W kostce Expressowej przechowywane s warto ci miary(measures), np. sprzeda y, w uk adzie hierarchii wymiarów. W bazie danych definiuje si wiele kostek,które korzystaj z wspólnych metadanych definiowanych na poziomie ca ej bazy. Wymiana (operacjeeksportu i importu) danych pomi dzy bazami odbywa si za po rednictwem specjalnych plików(EIF-Express Intechange Format), zawieraj cych nie tylko warto ci zmiennych lecz równie

ZR_Nowe kalendarium file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Hist-baz-danych.htm

4 z 5 2016-01-16 19:21

stowarzyszone z nimi wymiary (w przypadku eksportu obliczanej zmiennej przekazywane sa tylkowymiary i wzór zmiennejj). Innym typem wielowymiarowo ci s indywidualnie wymiarowane kostki(infocubes) hurtowni biznesowej BW (Business Warehouse) firmy SAP. Firma SAS oferujewielowymiarow baz danych MDDB, w której kostka wielowymiarowa, obs ugiwana przez mechanizmzwany “NWAY crossing”, mo e posiada wiele zmiennych (miar). Wiele zmiennych (do 127) posiadamo e kostka w OLAP Service w ramach SQL Server firmy Microsoft. W przypadku relacyjnych bazdanych wysi ek g ówny wydaje si by ukierunkowany na eliminowanie takiej wady jak jest tworzenieiloczynu kartezja skiego tablic, np. w Oracle8 osi ga si to za pomoc dynamicznie czonychindeksów bitowych.SYSTEM ZARZ DZANIA BAZ DANYCH (SZBD)Oprogramowanie us ugowe, znajduj ce si poza oprogramowaniem aplikacyjnym, odpowiedzialne zautrzymywanie relacji pomi dzy plikami, ich bezpiecze stwo w warunkach wielodost pu i awarii,wyposa one w j zyk zapyta , generator raportów i inne narz dzia. Istnieje kilka podstawowych typówstruktur utrzymywanych przez SZBD: relacyjne (oparte na standardzie SQL i uznawane za najbardziejotwarte), hierarchiczne (np. IMS firmy IBM) i binarno-sieciowe CODASYLowskie.

ZR_Nowe kalendarium file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Hist-baz-danych.htm

5 z 5 2016-01-16 19:21

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych

stan 2001 rok Ryznar Zygmunt Copyright

Oprogramowanie hurtowni danych obejmuje szereg ró norodnych komponentów zwi zanych zusadowieniem bazodanowym i modelowaniem danych, obs ug migracji i oczyszczania danych,realizacj operacji ETL (Extraction, Transformation, Loading), administrowaniem, analizwielowymiarow OLAP itp.

Klasyfikacja tego oprogramowania wg firm nastr cza powa ne trudno ci wobec cz stych akwizycjimniejszych firm autorskich przez firmy wi ksze oraz ukazywanie si nowych produktów. Przyk adowo,firma NCR zacz a w 2000 roku oferowa pakiet pod nazw Teradata Warehouse Suite, sk adaj cy siz takich narz dzi wspomagaj cych eksploatacj hurtowni jak: TeraMiner, Database Query Manager,Teradata Performance Pak, Teradata Manager, Parallel Data Pump (Tpump), TeraMart, Meta DataServices itp. Na poziomie zastosowa w jednej firmie u ytkuj cej hurtownie z regu y spotyka si"mieszanki" oprogramowania pochodz ce z wielu firm software'owych. Tendencje te b si dalejutrwala wobec post puj cej standaryzacji interfejsów zwi zanych z metadanymi i narz dziamiOLAPowymi. Najwi ksze firmy software'owe (IBM, Microsoft, Oracle) - mimo dokonywania zakupówfirm z produktami komplementarnymi – tworz oferty otwarte na uzupe niaj ce u ycieoprogramowania konkurentów poprzez interfejsy standardowe (np. typu ODBC) lub w asne (np.Microsoft SQL Server wymaga u ycia interfejsu OLE DB, proponuj c równoczesnie narz dzie do jegoopracowania - j zyk MDX, stanowi cy rozszerzenie SQL o funkcje wielowymiarowe oraz bibliotekADO). Firma ORACLE w po owie 2001 roku og osi a zintegrowane rozwi zanie Oracle9i DatabaseEnterprise Edition obejmuj ce zarówno oprogramowanie bazodanowe jak i narz dzia doadministrowania (OWB), ETL, wielowymiarowy OLAP (kostki Express) oraz data-mining (Darwin).

Tabl.1 Zestawienie oprogramowania w zakresie hurtowni danych i narz dziOLAPowych.

SYSTEM DOSTAWCA PRZEZNACZENIE

AC2Isoft Inteligentna eksploracja danych (Data

Mining)

ACE,Merge/PurgePostal Soft - i.d.Centric Korekta adresów klienckich i

kodowanie, biblioteka Merge/Purge

ACR/PlusUnitech Systems Dzia a na poziomie danych

szczegó owych i zagregowanych

Aclue Decision SupportwareDecisionism Inc. Transformacja danych z hurtowni

danych do wielowymiarowychdatamartów

AcumateKenan Technologies Narz dzia rozwojowe ukierunkowane

na analiz typu OLAP i zapytania

AcutrieveKenan Technologies Narz dzie zapyta dla u ytkownika

ko cowego

Advanced data scrubberGladdtone ComputerServices

Narz dzie do czyszczenia danych

ApertusEnterprise/IntegratorApertus Technologies Zaawansowane oczyszczanie danych

AppSourceAppsource Corp. Narz dzie OLAPowe dla u ytkownika

ko cowego

BEZ PlusBEZ Narz dzie globalnej (enterprise)

hurtowni danych

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

1 z 16 2015-12-27 11:02

BrannAdderBrann Software Narz dzie analizy danych

BrannAspBrann Software+ Narz dzie ekstraktyzacji danych

BrannViperBrann Software Narz dzie zapyta

BrioQuery EnterpriseBrio Intelligence Brio Software/

Technology Inc.Narz dzia obs ugi z ozonych zapyta ianalizy danych

Business MinerBusiness Objects Narz dzie eksploracji danych

BusinessObjectsBusiness Objects Narz dzie raportowania

CM TargetSze modu ów dla marketinguukierunkowanego (target marketing)

CarltonPure Integrate Narz dzie ETL

CatalystSynectics Solutions Narz dzie do transformacji danych

Clear AccessSterling Software Inc. Zapytania i raportowanie

ClementineIntegral Solutions Inteligentna Eksploracja danych (Data

Mining)

Commander DecisionComshare Inc. Serwer wielowymiarowej bazy danych

(Essbase, Express, TM)

Content TrackerPine Cone Systems Narz dzie do weryfikacji danych

Cross TargetDimensional Insight Narz dzie analizy dla marketingu i

sprzeda y

Crystal ReportsCrystal Decisions(Seagate Software)

Narz dzie raportowania zwielowymiarowej bazy Essbase

DQ AdministratorGladstone ComputerServices

Administrator jako ci danych

DSS agentMicrostrategy Inc. Narz dzia OLAPowe do analizy i

prezentacji

DarwinORACLE (ThinkingMachines)

Inteligentna Eksploracja Danych

Data Junction Integration SuiteData Junction Pakiet do integracji danych sk adaj cy

si m.i. z modu ów: Map Designer,Record Layout Designer, ContentExtractor, Metadata Query

Data Joiner/Data PropagatorIBM Narz dzie czenia i propagacji danych

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

2 z 16 2015-12-27 11:02

Data MapperVertical IntegrationTechnology Inc.

Narz dzie mapowania danych

Data MiningHNC Inteligentna Eksploracja Danych

DataMart SolutionSagent Technology Narz dzie budowy datamartów

DataMartToolSetSagent Zarz dzanie datamartami, dost p i

analiza danych

DataMindDataMind inteligentna Eksploracja danych (Data

Mining)

DataMiningSuiteInformation Discovery inteligentna Eksploracja danych (Data

Mining)

DataSageCirrus Recognition inteligentna Eksploracja danych (Data

Mining)

DataStageAscential (przedtemInformix, Ardent,VMARK)

narz dzie do budowy iadministrowania hurtowni danych (znarz dziami ETL)

DataUsageTrackerRejestrator u ytkowania danych

DataWarehouse ManagerPine Cone Systems Zarz dzanie hurtowni danych

DecisionFrontierSolutionSuitezestaw narz dziowy do budowyhurtowni danych i datamart

DecisionSeriesNeoVista Software Inteligentna Eksploracja danych (Data

Mining)

DecisionSuiteInformation Advantage Narz dzia OLAPowe na relacyjne bazy

danych

DiamondAnaliza relacji w rodowisku wieluzmiennych

DirectConnectSYBASE Inc po czenia Hurtowni danych z

systemami ród owymi

DownloaderEquis International zbieranie informacji gie dowych ze

róde zewn trznych: DowJones,MarketScan, Reuter

DupeKillerDupeKiller Wykrywacz dublowania informacji

(3500 regu )

EDAInformation Builders Inc. Narz dzia budowy i zarz dzania

rozproszonymi datamartami.

EDA/Copy ManagerInformation Builders Kopiowanie danych

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

3 z 16 2015-12-27 11:02

EDA/Data Quality ManagementInformation Builders Inc. Zarz dzanie jako ci danych

EDA/Data TransformerInformation Builders Transformacja danych

EDA/ExchangeInformation Builders Inc. Synchronizacja rozproszonych

metadanych

EDA/Replication ManagerInformation Builders Inc. Replikacja danych

EDA/SQLInformation Builders Inc. Dost p do ponad 60 systemów baz

danych

ER/StudioEmbarcadero Projektowanie schematu

gwia dzistego i mapowania danych

EXTRACTEvolutionary Technologies,Inc.

narz dzia zasilania hurtowni danych,tworzenia metadanych,administrowania hurtowni danych .

Enterprise/IntegratorApertus Technologies Inc. Narz dzie do integracji danych w

heter. rodowisku

EntireSoftware AG Zbieranie danych

EsperantSoftware AG Narz dzie zapyta i raportowania dla

ko cowego u ytkownika

EssbaseAnalysisServerArbor Software Serwer wielowymiarowej hurtowni

danych

ExplorerIntersolv Inc. Dost p do wirtualnej hurtowni danych

ExpressOracle Narz dzie do budowy aplikacji typu

datamart opratej na kostkachwielowymiarowych

ExtractToolSuiteETI Ekstraktyzacja danych

FOCUS SIXInformation Builders Inc. Narz dzie raportowania i analizy

FOCUS/fusionInformation Builders Inc. Dost p do danych wielowymiarowych

i szeregów czasowych

Fastload/MultiloadNCR Narz dzie adowania danych

FiscalLingo Computer DesignInc.

Narz dzie budowy systemu DSS

Free ThinkNarz dzie OLAP

FruitsBerry Consulting Narz dzie segmentacji klientów

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

4 z 16 2015-12-27 11:02

GQLAndyne Software narz dzie zapyta

Gentium DBPlanning Sciences Inc. Narz dzia do ekstraktyzacji i

transformacji wielowymiarowychdanych

Gentium/GentiaPlanning Sciences Inc. Narz dzie dla zapyta SQLowych

Growth SolutionDeloitte&ToucheConsulting Group

Segmentacja klientów oparta ohurtowni danych i SAS data mining

Holos Mgt SupportCrystal Decisions (SeagateSoftware /HolisticSystems)

Wielowymiarowe aplikacjebezpo rednio na relacyjnych bazachdanych

HubConstellar Tranformacja danych i migracja

Hyperion OLAP, HyperionEssbase OLAP Hyperion Software

Operations Inc.Wielowymiarowa analizastowarzyszona z Essbase, TM/1 iPowerPlay Cognos

IBISCorVu narz dzie OLAPowe oparte na

koncepcji tzw. DynaMart(multidimensional cache)

IDLResearch Systems Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

IQSybase Inc. Indeksowanie bitmapowe

IQ/LineWebIQ Software Internetowy dost p

IQ/Objects/AccessIQ Software Corp. Narz dzia obiektowe zapyta i

raportowania

ISI toolsInnovative Systems Inc Zestaw narz dzi: Analyzer,

Dictionary, Edit, Match, Scrub, ToolSet

ImmonGenericDataModelPrism Solution Inc. 25 modeli bisnesu do prism data

warehouse

Impromptu&PowerPlayCognos Impromptu –narz dzie raportowania,

PowerPlay – wielowymiarowa analizadanych

InfoMoverInformix Narz dzie ETL:extract, transform and

load

InfoNavVertical IntegrationTechnology Inc.

Przegl darka informacjiprzechowywanych w metahurtownidanych

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

5 z 16 2015-12-27 11:02

Innovative toolsInnovative Systems Inc Zestaw narz dzi: Analyzer,

Dictionary, Edit,Find,Household,Match, Scrub, ToolSet, Verify

Innovative_WarehouseInnovative Systems Inc. Narz dzia do ekstraktyzacji,

transformacji i adowania hurtowni,tworzenia Metadanych

Integrity Data ReengineeringTool Vality Technology Narz dzie integracji danych

IntelMiningToolkitIBM Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

Intelligent MinerIBM Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

IntelligonSoftware AG Zestaw programów i us ug

konsultacyjno-wdro eniowych. W ródproduktów znajduj si Esperant,Natural oraz narz dzia firmyMicroStrategy (DSS Web,DSS Agent iDSS Server.

K_DYSRS Systems Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

Kate SuiteAcknosoft Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

Knowledge BrokerBlack Pearl Modu y BI (Business Intelligence):

intelligent agents, ontologies-warstwowa reprezentacja danych,regu y decyzyjne)

Knowledge Discovery/SequenceHyper Parallel Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

KnowledgeDiscovery WorkbenchNCR Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

KnowledgeSeeker

KnowledgeSTUDIOAngoss International Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

KnowledgeXKnowledgeX Inc Akwizycja danych z ró nych róde ,

obiekty zagregowanej wiedzy i relacje

Lighten AdvanceNarz dzie OLAP

Lightship Server, Lightship–Cognizant Pilot Software Inc, kup.w

1995 przez Dun &Bradstreet

Narz dzia wizualizacji i raportowania

MEDIASpeedware Narz dzie obs ugi datamart

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

6 z 16 2015-12-27 11:02

MetaCube Softwareinformix/Meta Group Narz dzia hurtowni danych dla

Informix Dynamic Server: RolapAggregator, Explorer, WH Manager

MetaWarehouseVertical IntegrationTechnology Inc.

Narz dzie zarz dzania repozytorium

Microsoft SQL ServerMicrosoft Zestaw obejmuj cy relacyjn baz

danych, OLAP Services (ROLAP zinterfejsem OLE DB, Excel z tablicamiprzestawnymi -pivot tables, kostkawielowymiarowa)

Migration ArchitectEvoke Software Analiza danych ród owych,

formu owanie metadanych

Migration ArchitectDBStar Inc. Narz dzie migracji danych do hurt,

restrukturyzacja danych,synonimy,normalizacj

MineSetSilicon Graphics Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

Natural.Software AG Narz dzie CASE i j zyk 4GL.

NetmapSoftware AG Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

NetmapAlta Analytics Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

NeuralConnectInteligentna Eksploracja danych(Data Mining)

NovaView (Aristotle)PanoramaSoftwareSystems Aplikacja Kliencka OLAP

OWB- Oracle Warehouse BuilderOracle Pakiet narz dziowego

oprogramowania.

ObsydianSynon

OmniConnectSYBASE Inc Po czenia hurtowni danych z

systemami ród owymi

OmniReplicatorPraxis International Inc. Dwukierunkowa replikacja danych z

ciwo ci harmonogramowania(scheduling)

Oracle Replicator/ParLoaderORACLE Replikacja danych, zrównoleglone

adowanie danych

PROSERIEProgression m.i. for data publishing on the

Internet

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

7 z 16 2015-12-27 11:02

PassportApertus/Carleton Generowanie programów

ekstraktyzacji danych na podstawierepozytorium metadanych

PatternMagnify Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

PatternRecognistionWorkbenchUnica Technology

Pilot Discovery ServerPilot Software Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

Platinum BeaconProdea - Platinum Inc. Narz dzie zapytan OLAPowe

Platinum Data ShopperCA(Platinum Technology) Dost p do repozytorium metadanych

Platinum DecisionBaseCA(Platinum Technology)

Platinum Fast LoadCA(Platinum Technology) Ladowanie danych do DB2 dla MVS

Platinum Fast UnloadCA (Platinum Technology Roz adowanie danych z DB2 dla MVS

Platinum Forest&TreesCA (Platinum Technology Analiza wielowymiarowa danych

Platinum InfoBeaconCA(Platinum Technology)

Platinum InfoBrokerCA(Platinum Technology) Dost p do hurtowni danych z Lotus

Notes

Platinum InfoHubCA(Platinum Technology) Dost p SQLowy do danych pod

systemem operacyjnym MVS

Platinum InfoPropagatorCA(Platinum Technology) Od wie anie danych

Platinum InfoPumpCA(Platinum Technology) Migracja i replikacja danych

Platinum InfoRefinerCA(Platinum Technology) Migracja danych z VSAM do DB2

Platinum InfoReplicatorCA(Platinum Technology) Narz dzie od wie ania danych

Platinum InfoSessionCA(Platinum Technology) Dost p do danych mainframe’ów z

aplikacji na komputerach biurkowych

Platinum InfoTransportCA(Platinum Technology) Migracja danych z mainframe'u do

cl/server databases (DB2, Oracle,SQL Server

Platinum PRF (Plat.ReportFacility) CA(Platinum Technology) Raportowanie

Platinum ProReportsCA(Platinum Technology) Narz dzie zapyta i raportowania

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

8 z 16 2015-12-27 11:02

Platinum RepositoryCA(Platinum Technology) Narz dzia do zarz dzania

metadanymi

Platinum SQLASSISTCA(Platinum Technology) Pomoc w tworzeniu kodu SQL

PostalsoftCzyszczenie danych

PowerDesignerWarehouseArchitect SYBASE Inc Narz dzie CASE do modelowaniahurt.danych w oparciu o modelesystemów ród owych

PowerMartInformatica Narz dzia budowy datamartów

PowerStageArdent Software -SYBASEInc

Zestaw narz dzi do migracji danych.Oprogramowanie automat.zasilania(scheduler) hurtowni danych

Prime VantagePrime Response Software do zarz dzania klientami i

przeprowadzania kampanii

Prism Directory ManagerPrism Solution Inc. Scentralizowane repozytorium

metadanych

Prism Executive Suite(Poprzednio: Data WarehouseManager)

Prism Solution Inc. Narz dzia projektowe (doekstraktyzacji i konwersji)

QDBAnalyze(PrismQualityManager) QDB Solutions

Quantum SPC(DC,QA)Rockwell Automation DataMyte

Narz dzie zbierania danych i analizyich jako ci

RedBrick WarehouseVPTInformix (Red BrickSystems)

Obs uga hurtowni danych opartej nazmodyfikowanej (m.i.technikiindeksowania: B-Tree,Star, Pattern)relacyjnej bazie danych.Wykorzystuje zrównolegloneprzetwarzanie MPP.

Redbrick Decision ServerInformix Serwer danych dla datamartów.

Nast pca RedBrick WarehouseVPT.

Refreshment TrackerPine Cone Systems raportowanie od wie ania hurtowni

(jakie tablice, kiedy, ród a, ile razy..)

Relationship ManagerRecognition Systems do analiz informacji w DB2

SAP R/3 DWSAP Hurtownia danych po czona z

aplikacjami R/3

SAP BWSAP Business Information Warehouse

SAP KWSAP Knowledge Warehouse

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

9 z 16 2015-12-27 11:02

SAS/AF/FSP/EIS.SAS Institute Inc. Narz dzia budowy aplikacji.

SAS EnterpriseMinerSAS Institute Inc.

SAS Enterprise ReporterSAS Institute Inc. narzedzie raportowania w rodowisku

hurtowni danych

SAS MDDBSAS Institute Multidimensional Data Base

SAS MOTORESAS Institute Inc.

SAS NNASAS Institute Inc. inteligentna Eksploracja danych (Data

Mining)

SAS Warehouse AdministratortSAS Institute Inc. Administrator hurtowni danych

(datamart)

SSA SoftwareSearch Software AmericaSSA

Narz dzia: DataClustering Engine,Extensions, Name3.

Sagent Datamart SolutionSagent Technology Inc. Narz dzia do budowy datamart

Sagent Business IntelligencePlattform Sagent Technology Inc Infrastruktura dla systemów

analitycznych np. analitycznego CRM

ScenarioCognos Technika segmentacji

Scenario & 4 ThoughtCognos Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

Seagate HolosCrystal Decisions (SeagateSoftware)

Narz dzie OLAPOwe

Seagate InfoCrystal Decisions (SeagateSoftware)

platforma dystrybucji raportów zCrystal Reports, wirtualna kostkawielowymiarowa

SmartDBWorkbenchSmart Corp. Transformacja i migracja danych z

mainframe'ów do RDBMS

SmartMartIBI Narz dzie budowy datamartów

SourcePointSoftware AG ekstrakty i adowanie hurtowni

danych

SpiderSpider Technology

SpotfireProIVEE Development Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

StarTrieveSelecstar Inc.

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

10 z 16 2015-12-27 11:02

Syllogic DMTSyllogic BV Inteligentna Eksploracja danych

(Data Mining)

Syncsort toolkitSyncsort narz dzia w zakresie manipulacji

danych i ETL

TM/1TM/1 (przedtem SinperInc.)

Motor OLAPowej bazy danych

TapestryD2K Transformacje i dystrybucje danych w

wielowarstwowej hurtowni danych(poziomysubskrybenta,publikuj cego,dostawcy.Administratora)

TeradataNCR Baza danych ukierunkowana na

przetwarzanie bardzo du ychwolumenów danych

Teradata Warehouse SuiteNCR Zestaw narz dzi wspomagaj cych

eksploatacj bazy danych Teradata

TrilliumTrillium SOFTWARESystem division ofHarte-Hanks DataTechnologies

Narz dzia:Parser,Geocoder.Matcher

Universal Server/ExtendedParallel Server Informix Serwer danych dla repozytoriów

korporacyjnych

ValityVality Technology Zaawansowane oczyszczanie danych

Vertical WarehouseVMARK-SOFTWARE Pakietowe aplikacje bran owe i

hurtownia danych

Virtual Data WarehouseIntersolv Inc.

VistaNarz dzie budowy hurtowni danychzawieraj ce m.i. doradc agregacji(aggregate advisor)

Visual WarehouseIBM Zestaw narz dzi wspomagaj cych

administrowanie hurtowni danych(zawiera m.i.repozytoriummetadanych o nazwie InformationCatalog i narz dzie DataGuide dojego obs ugi)

VisualWaveParc Place - Digital rodowisko budowy iternetowej

hurtowni danych

WarehouseBuilderConstellar Corp. Narz dzie budowy hurtowni danych

Warehouse ControlCenter SybaseSYBASE Inc Oprogramowanie repozytorium

metadanych

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

11 z 16 2015-12-27 11:02

ród o: opracowanie Autora na podstawie w asnej bazy danych utworzonej w 1993 r. i aktualizowanej wieloma drogami(literatura fachowa, katalogi, firmowe serwisy informacyjne, materia y konferencyjne, wywiady bezpo rednie itp.

Tabl.2. Wielowymiarowe hurtownie danych

Autor Wielowymiarowe hurtownie danych

Arbor (Hyperion Solutions Inc.)1. Essbase

Holistic SystemsHOLOS

KenanAcumate.

OracleExpress.

Pilot Software (Dun & Bradstreet)Pilot

Planning Sciences Inc.Gentium Analytical Data Base - GADB.

Informix (Red Brick Systems)Red Brick VPT

SAS Institute IncMotore, MDDB

SpeedwareMedia

TM/1 (przedtem Sinper Inc.)/ ApplixTM/1(Perspectives)

Tabl.3 Narz dzia analizy i prezentacji (raportowania) danych

Autor Narz dzia OLAPowe

Andyne Computing Ltd1. Andyne GQL

Appsource Corp.AppSource.

Brio Technology IncBrioQuery Enterprise

Business ObjectsBusinessObjects

CognosImpromptu&PowerPlay, Series 7

Dimensional InsightCross Target

Information Builders IncFOCUS SIX.

. CorVuIBIS - Integrated Business IntelligenceSuite

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

12 z 16 2015-12-27 11:02

IQ Software CorpIQ/Objects/Access

J.D.Edwards WorldAppsource's Wired

Microstrategy IncDSS agent

OracleExpress

Pilot Software IncLightship

CA - Platinum TechnologyForest&Trees, ProReports

Prodea - Platinum IncBeacon

Recognition SystemsRelationship Manager

SAS Institute IncWizualna prezentacja:GRAPH, INSIGHT,SPECTRAVIEW. Raportowanie:

Enterprise Reporter

Selecstar IncStarTrieve

Software AGEsperant

Tabl.4. Narz dzia inteligentnej eksploracji danych.

Autor Narz dzia Data Mining

Acknosoft1. Kate suite

Alta AnalyticsNetmap

Angoss InternationalKnowledgeSeeker

Black PearlKnowledge Broker

Cirrus RecognitionDataSage

CognosScenario & 4Thought

Cross/Z International IncCross/Z

DataMindDataMind

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

13 z 16 2015-12-27 11:02

IBMIntelligent Miner oraz wbudowanenarz dzie w systemie DB2

IVEE DevelopmentSpotfire Pro

Information DiscoveryThe data mining suite

Integral Solutions/SPSSClementine

IsoftAC2

MagnifyPattern

NCRTeraMiner

NeoVista SoftwareDecision Series

Oracle (Thinking Machine)Darwin - narz dzie samodzielne iwbudowane w system Oracle9i

Pilot SoftwarePilot Discovery Server

Research SystemsIDL

RS SystemsK-Dys

SAS Institute Inc.Enterprise Miner

Silicon GraphicsMineSet

Software AGNetmap

SyllogicSyllogic DMT

WhiteCross SystemsMining Studio

.

Tabl.5. Narz dzia budowy hurtowni danych i administrowania

Autor Narz dzia budowy hurtowni danych

Comshare1. Commander (EIS, Decision)

EmbarcaderoER/Studio

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

14 z 16 2015-12-27 11:02

Evolutionary Technologies, IncEXTRACT

IBISmartMart

InformaticaPowerMart

Information AdvantageDecisionSuite

Information Builders IncEDA

Informix (Stanford Technology)MetaCube/WH Manager

Innovative Systems IncInnovative Warehouse

KnowledgeX IncKnowledgeX

NCRTeradata DBS

Planning Sciences IncGentium

CA-Platinum Technology (Trinzic Corp.)Forest & Trees, Repository, Fast Load, FastUnload, InfoAdvisor, InfoBroker,InfoPropagator, InfoPump, InfoReplicator

Prism Solutions ( Ardent, teraz Informix)Prism Executive Suite (poprzednioWarehouse Manager, Warehouse Executive,Directory Manager )

Red Brick Systems – InformixRedBrickWarehouseVPT

Sagent TechnologyDataMart Solution

SAS Institute Inc.EIS, AF, FSP, WA (WarehouseAdministrator)

Software AGIntelligon (SourcePoint)

Support. Holistic SystemsHolos Management

SybaseIndustry Warehouse Studio (IWS), w tym"Applications for retail banking")

Vmark (potem Ardent, Informix, obecnieAscential) DataStage

tabl.6. Narz dzia budowy modeli biznesowych wspomagaj cych budow hurtowni danych

Autor Narz dzia budowy modeli biznesowych

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

15 z 16 2015-12-27 11:02

tabl.7. Przyk ady serwerów, na których usadowiane s hurtownie danych i narz dzia OLAPowe.

Autor Serwery

Arbor Software Corp.(Ardent,terazInformix)

1. Essbase Analysis Server

CognosPowerPlay Multidimensional Server

ComshareCommander OLAP server

IBMDB2 Universal, DB2 Parallel

Information Builders IncEDA/SQL

Informix (teraz IBM)Universal Server, Dynamic Server,Extended Parallel Server

Informix (teraz IBM)Redbrick Decision Server

MicrosoftMicrosoft SQL Server

NCRTeradata DBS

OracleUniversal Server, Parallel Server

Pilot Software IncLightship Server, Analysis Server

Sagent TechnologyData Flow Center

SAS Institute Inc.SPDS - Scalable Performance Data Server

Sybase Inc.Adaptive Server IQ, SQL server 11

Tandem Computers (teraz Compaq)ServerNet

WhiteCross SystemsData Exploration Server (WX/DES)

Zagraniczne oprogramowanie hurtowni danych file:///e:/a/Hist-baz-danych/_oprac/Zestawienie-oprogr-hd.htm

16 z 16 2015-12-27 11:02