Harry Tennant, Czego uczy Biblia, część 1

SPIS TREŚCI

Słowo wstępne vUwagi do wydania polskiego vii

1. Piękna ziemia 12. Człowiek – dobry czy zły? 53. Śmierć – przyjaciel czy wróg? 154. Początek Bożych obietnic 245. Przymierze Boga z Abrahamem 326. Kto jest Królem? 417. Kto będzie Królem? 538. Jakie będzie Królestwo Boże? 629. Jak to może być? 7210. Pan, który mnie kupił 7711. Chrystus: czyim jest synem? 8912. Słowo, które stało się ciałem 10013. Kapłan na wieki 11714. Duch Święty 125

Aneks I: Dary Ducha Świętegoi prowadzenie Ducha Świętego 138

15. Świat zła 14616. Jezus a diabeł 158

Aneks II: „Upadli aniołowie” i szatan 17617. Demony 18218. Aniołowie 19319. Zmartwychwstanie i sąd 19920. Nawrócenie i konwersja 21621. Czy powinienem zostać ochrzczony? 22722. Chodzenie z Bogiem 23823. Uczeń a świat 25124. Społeczność 26825. Zagadka Izraela 28226. Znaki powrotu Chrystusa 30227. Pożegnanie 315

Skorowidz rzeczowy 319Skorowidz wersetów 323Zestawienie nazw ksiąg w BT i BW 333

CZEGO UCZYBIBLIA

Czegouczy

Biblia

Harry Tennant

PRZEMYSŁAW JACEKSZCZECIŃSKI

Radom2013

Tytuł oryginału:What the Bible Teaches

Tłumaczenie z języka angielskiego:Przemysław Jacek Szczeciński

Projekt okładki:Adam Kraszewski i Jacek Szczeciński

Poprzednie wydanie pod tytułem:The Christadelphians—What they Believe and Preach

(Chrystadelfianie – W co wierzą i co głoszą)

Wydanie zmienione pod obecnym tytułem:

©2004 The Christadelphian Magazine & Publishing Association Ltd

ISBN 978-83-938273-0-5

Serwis internetowy polskich chrystadelfian:

www.prawdybiblijne.com

Druk i oprawa:Sowa Sp. z o.o.

ul. Hrubieszowska 6a01-209 Warszawawww.sowadruk.pl

v

SŁOWO WSTĘPNE

PEWIEN człowiek odbywający długą i męczącą podróż powiedziałkiedyś o Biblii do spotkanego na drodze towarzysza: „Jak mogę zro-zumieć to, co czytam, jeżeli nikt mną nie pokieruje?” Takie właśnieodczucia ma wiele osób, które podchodzą do Biblii. Długość tej księ-gi, pozorna złożoność jej nauczania i trudny język sprawiają, że wieluludzi poddaje się, zanim w ogóle zaczną ją rozumieć. Niniejsza książ-ka jest próbą dostarczenia koniecznego przewodnika. Wyjaśnia klu-czowe przesłanie Ewangelii – dobrą nowinę o Jezusie Chrystusiei przyszłym Królestwie Bożym. Obszerne cytaty biblijne w całejksiążce zaświadczają o cudownej integralności Pism. Chociaż po-szczególne księgi napisali w okresie co najmniej 1500 lat ludzieo różnym pochodzeniu kulturowym i społecznym, wszyscy oni bylizjednoczeni w swoim umiłowaniu Boga Abrahama i Izraela. Ichwspólne przesłanie jest dlatego zarówno wyraźne jak też spójne.

Ponad wszystkim innym Biblia jest tym, czym twierdzi, że jest –Słowem Bożym. Istota Jego dzieła pośród mężczyzn i kobiet wyrażasię w osobie Jego Syna, Pana Jezusa Chrystusa, ku niemu więc nieza-wodnie wskazują wszystkie części Biblii. Prorocy Starego Testamentu„badali, na jaką i jakiego rodzaju porę wskazywał Duch Chrystusa,który był w nich, przepowiadając cierpienia, które miały przyjść naChrystusa i mającą potem nastąpić chwałę”, podczas gdy apostołowiew Nowym Testamencie twierdzili, że są „naocznymi świadkami jegowielkości”.

Badanie Biblii z tym przewodnikiem w ręce prowadzi czytelnikatą samą ścieżką odkrycia. Na Starym Testamencie kładzie się długicień krzyża. W Nowym Testamencie widoczna jest pełnia chwałyBożego dzieła w Jego Synu, „który jest odblaskiem Jego chwałyi odbiciem Jego istoty”.

vi

Przesłaniem Biblii jest wezwanie do wiary – wiary w Boga; wiaryw Jego Syna, Pana Jezusa Chrystusa; wiary we wskrzeszenie umar-łych; wiary w przyszłe Królestwo.

Kto uwierzy i ochrzczony zostanie, będzie zbawiony.

MICHAEL ASHTON

WERSJE BIBLII CYTOWANE W NINIEJSZEJ KSIĄŻCE

IĘKSZOŚĆ cytatów biblijnych w niniejszej książce pocho-dzi z Authorised (King James) Version, (AV) [Wersji Auto-ryzowanej (Biblii Króla Jakuba)]. Pomocna do celów po-

równawczych lub okazjonalnie do jaśniejszego przedstawienia niektó-rych części Pisma jest Revised Version (RV) z roku 1881 [zrewidowa-na wersja Biblii Króla Jakuba]. Podobnie pomocne są też bardziejwspółcześnie wydane tłumaczenia, Revised Standard Version (RSV)oraz New International Version (NIV).

W celu przyjścia z jak największą pomocą czytelnikowi, zwłasz-cza każdemu, który nie jest zaznajomiony z Biblią w jakiejkolwiekwersji, jako źródła cytatów wykorzystane zostały wszystkie wspo-mniane wersje w nadziei, że będzie to służyło lepszemu objaśnieniuprzesłania.

Gdy przywoływana jest wersja inna niż Authorised Version, nieoznacza to istotnej różnicy w znaczeniu, jednak alternatywny sposóbprzedstawienia może być pomocny dla nowych czytelników Biblii,a być może też dla innych.

W

vii

UWAGI DO WYDANIA POLSKIEGO

POLSKIM tłumaczeniu książki większość cytatów biblij-nych pochodzi z IV wydania Biblii Tysiąclecia (BT) z roku1984, sporadycznie z wydania V (co zostało zaznaczone).

Również nazwy poszczególnych ksiąg Biblii oraz imiona i nazwygeograficzne występujące w Biblii podane są zgodnie z nazewnic-twem Biblii Tysiąclecia. Dla wygody czytelników posługujących siępopularną Biblią Warszawską (zwaną potocznie Biblią Brytyjską) nakońcu książki zostało zamieszczone zestawienie nazw ksiąg w BibliiTysiąclecia i Biblii Warszawskiej.

Cytaty pochodzące z innych tłumaczeń zostały oznaczone nastę-pująco:

BB – Biblia Brzeska (1563)

BG – Biblia Gdańska (1632)

BP – Biblia Poznańska (1974/75)

BW – Biblia Warszawska (1975)

EŚP – Edycja Świętego Pawła („Biblia Paulistów”, 2008)

KOW – Nowy Testament w tłum. ks. Seweryna Kowalskiego (1956)

UBG – Uwspółcześniona Biblia Gdańska (Nowy Testament, 2009)

Niektóre Psalmy cytowane są w tłumaczeniu Czesława Miłosza.

W

viii

SPIS TREŚCI

Słowo wstępne vUwagi do wydania polskiego vii

1. Piękna ziemia 12. Człowiek – dobry czy zły? 53. Śmierć – przyjaciel czy wróg? 154. Początek Bożych obietnic 245. Przymierze Boga z Abrahamem 326. Kto jest Królem? 417. Kto będzie Królem? 538. Jakie będzie Królestwo Boże? 629. Jak to może być? 7210. Pan, który mnie kupił 7711. Chrystus: czyim jest synem? 8912. Słowo, które stało się ciałem 10013. Kapłan na wieki 11714. Duch Święty 125

Aneks I: Dary Ducha Świętegoi prowadzenie Ducha Świętego 138

15. Świat zła 14616. Jezus a diabeł 158

Aneks II: „Upadli aniołowie” i szatan 17617. Demony 18218. Aniołowie 19319. Zmartwychwstanie i sąd 19920. Nawrócenie i konwersja 21621. Czy powinienem zostać ochrzczony? 22722. Chodzenie z Bogiem 23823. Uczeń a świat 25124. Społeczność 26825. Zagadka Izraela 28226. Znaki powrotu Chrystusa 30227. Pożegnanie 315

Skorowidz rzeczowy 319Skorowidz wersetów 323Zestawienie nazw ksiąg w BT i BW 333

1

1

PIĘKNA ZIEMIA

IGDY od zarania dziejów człowiek nie wiedział tyle, ile wiedzisiaj o planecie, na której zamieszkuje. Nigdy wcześniej niebył tak głęboko świadomy ogromu nieznanego poza granica-

mi swojej obecnej wiedzy. Jednym z największych owoców jegoosiągnięć jest uzyskane poczucie nieograniczoności wszystkich rzeczydużych i małych.

Równocześnie ma miejsce wzrastające uświadomienie sobie jed-ności rzeczy. Istnieje podstawowa, zgodność, odpowiedniość, pomię-dzy zasadami, które rządzą uporządkowaniem i organizacją wszyst-kich rzeczy. Są relacje, stany równowagi i wzajemne zależności, którecoraz więcej mówią o jednym systemie myśli kryjącym się za wszyst-kim. Świat jest jednością.

Co więcej, sama ziemia w ramach układu słonecznego jest częściąrozległego, niebieskiego szeregu, który rozciąga się bez kresu w nie-zliczonych replikacjach i wariacjach, z których wszystkie rządzą sięprawami fizyki takimi jak te, które panują na naszym maleńkim glo-bie. Wszystko wszędzie mówi o inteligentnym porządku i spójności,i o potężnej mocy, która jest niezawodnie wszechobecna.

Tylko Biblia daje światu wokół nas wyjaśnienie pochodzenia rze-czy, które jest zarówno proste, jak i wyczerpujące:

Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię. (Księga Rodzaju 1,1)

Z jednego Boga powstało wszystko, co jest. Dzień i noc, ziemia i nie-bo, morze i ląd, trawa i drzewa, ryby i ptaki, zwierzęta i owady,i wreszcie, na końcu, lecz najwyżej, człowiek. Bóg jest ową Jednościąbędącą za wszystkim, we wszystkim i wokół wszystkiego. Jego Słowojest mądrością i rozsądkiem, i porządkiem we wszystkich rzeczach.

N

2

Jego Duch jest mocą, przez którą dokonał stworzenia i nadal je oży-wia.

Bezbożny początek oznaczałby bezbożny rozwój i bezbożny ko-niec, kiedykolwiek i jakkolwiek miałby nastąpić. W takim przypadkuczłowiek nie wiedziałby, skąd się wziął, dlaczego jest tutaj i dokądzmierza. Wszechświat byłby bez przewodnika i bez celu. Nie byłobyżadnego umysłu, który odpowiadałby za złożoną jedność wszystkichczęści wszechświata i wszystkiego, co się w nim znajduje.

Człowiek byłby więźniem w klatce pozbawionych inteligencjimocy większych niż on sam, widzącym jeńcem w ślepym kosmosie.Nie byłoby pewnych wyjaśnień, czym i gdzie jesteśmy, i nieuchronnienie byłoby podstaw dla nadziei, lecz po prostu życzeniowe błąkaniesię po omacku bez możliwości znalezienia Ręki, którą można by byłopochwycić. Człowiek byłby swoim własnym „stworzycielem”, ale bezmocy rządzenia swoim losem i wyznaczania go. Byłby jak statek dry-fujący na bezkresnym oceanie, ciągle niepewny, czy znajdzie ląd alboczy w ogóle jest jakiś ląd do znalezienia.

W cudownym i klarownym kontraście do bezsensowności ateizmustoją następujące słowa Pisma Świętego:

O Bogu:

Gdzieś był, gdy zakładałem ziemię? (Księga Hioba 38,4)

Czy nie wiecie tego? Czyście nie słyszeli? Czy wam nie głoszonood początku? Czyście nie pojęli utworzenia ziemi? Ten, co miesz-ka nad kręgiem ziemi, której mieszkańcy są jak szarańcza, On roz-ciągnął niebiosa jak tkaninę i rozpiął je jak namiot mieszkalny.

(Księga Izajasza 40,21-22)

Czy nie wiesz tego? Czyś nie słyszał? Pan – to Bóg wieczny,Stwórca krańców ziemi. On się nie męczy ani nie nuży, Jego mą-drość jest niezgłębiona. (Księga Izajasza 40,28)

O ziemi i jej cudach:

Z Twoich komnat nawadniasz góry,aby owocem Twych dzieł nasycić ziemię.Każesz rosnąć trawie dla bydła

3

i roślinom, by człowiekowi służyły,aby z roli dobywał chlebi wino, co rozwesela serce ludzkie,by rozpogadzać twarze oliwą,by serce ludzkie chleb krzepił.Jak liczne są dzieła Twoje, Panie!Ty wszystko mądrze uczyniłeś:ziemia jest pełna Twych stworzeń.Oto morze wielkie, długie i szerokie,a w nim jest bez liku żyjąteki zwierząt wielkich i małych. (Psalm 104,13-15.24-25)

O firmamencie i niebiosach:

Posłuchaj, Hiobie, zaczekaj! a cuda Boże zrozumiesz.Czy wiesz, jak Bóg rozkazuje,jak świeci z chmur błyskawicą?Czy wiesz, jak w powietrzu mgły wiszą?Te cuda są pełne mądrości. (Księga Hioba 37,14-16)

Czy połączysz gwiazdy Plejad?Rozluźnisz więzy Oriona?Czy wypuścisz o czasie Gwiazdę Poranną?I wywiedziesz Niedźwiedzicę z dziećmi? (Księga Hioba 38,31-32)

A potem Bóg rzekł: «Niechaj powstaną ciała niebieskie, świecącena sklepieniu nieba, aby oddzielały dzień od nocy, aby wyznaczałypory roku, dni i lata; aby były ciałami jaśniejącymi na sklepieniunieba i aby świeciły nad ziemią». I stało się tak. Bóg uczynił dwaduże ciała jaśniejące: większe, aby rządziło dniem, i mniejsze, abyrządziło nocą, oraz gwiazdy. (Księga Rodzaju 1,14-16)

Niebiosa głoszą chwałę Boga,dzieło rąk Jego nieboskłon obwieszcza. (Psalm 19,2)

Boskie podsumowanie:

Bóg, który stworzył świat i wszystko na nim, ten, który jest Panemnieba i ziemi, nie mieszka w świątyniach zbudowanych ręką. Aninie jest czczony rękoma tak, jakby czegoś potrzebował, ponieważsam daje wszystkim życie i oddech, i wszystko. I z jednej krwi

4

uczynił wszystkie narody ludzkie, żeby mieszkały na całej po-wierzchni ziemi, określiwszy czasy wcześniej wyznaczone i zamie-rzone granice ich zamieszkania; Żeby szukali Pana, czy go nieznajdą po omacku, chociaż nie jest daleko od nikogo z nas. Bow nim żyjemy i ruszamy się, i jesteśmy.

(Dzieje Apostolskie 17,24-28 UBG)

Jezus powiedział:

Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi.(Ewangelia Mateusza 11,25)

Ostateczny cel:

Godzien jesteś, Panie i Boże nasz, odebrać chwałę i cześć, i moc,boś Ty stworzył wszystko, a dzięki Twej woli istniało i zostałostworzone. (Apokalipsa 4,11)

I odpowiedział Pan […]: na moje życie – napełni się chwałą Panacała ziemia. (Księga Liczb 14,20-21)

Z pewnością nikt nie może czytać tych pięknych słów z Pisma, niebędąc przy tym pod wrażeniem ich majestatycznej prostoty. Są onerównocześnie wyczerpujące i głębokie. Jest nauka i pocieszenie dlazwykłego człowieka na ulicy i jest wystarczająco dużo dla wykształ-conego człowieka XXI wieku. Jedność rzeczy jest wyjaśniona:wszystkie pochodzą od Jednego Boga. Jedna mądrość przenikawszystko. Jedna moc podtrzymuje niebiosa, obejmuje potężne morza,jest źródłem całego życia, kryje się za mocą atomu i instynktami istotżyjących, i maluje skrzydło motyla i nieboskłon o zachodzie słońca.Nieskończenie wielkie i nieskończenie małe są jednakowo dziełemJego twórczej mocy i leżą w kręgu Jego kontroli.

A najlepsze ma dopiero być! Stworzenie nie jest celem samymw sobie. Ma nastąpić coś więcej. Chwała większa niż wszystko do tejpory widziane ma napełnić tę planetę. W Bożym zamiarze czeka nanas majestat i obietnica, w których wszyscy możemy mieć udział.Właśnie ten zamiar i naszą w nim rolę proponujemy zbadać na kolej-nych stronach.

5

2

CZŁOWIEK – DOBRY CZY ZŁY?

AKŻE złożoną istotą jest człowiek! Nieustannie twórczy, wytwa-rza wspaniałości na ziemi i morzu, i niebie. Zrobione przez czło-wieka sondy penetrują bliższe obrzeża wszechświata i badają

wewnętrzne zagłębienia ludzkiego ciała. Zrobione przez człowiekaurządzenia zabijają lub okaleczają całe rzesze w czasach wojny, pod-czas gdy te same sceny rzezi rozświetlane są aktami bohaterstwai ofiarności, które zyskują szacunek tak przyjaciela, jak i wroga.

Stronice historii i życia codziennego wypełnia dziwny paradoks.Człowiek to oszałamiająca mieszanka. Tysiące wzruszają się, okazu-jąc wrażliwość, troskę i współczucie dla swoich bliźnich, i oddają sweżycie w ciągłej służbie, nie licząc kosztów. A jednak codziennie sąakty brutalności i ucisku, przemoc i morderstwa, dotykające czasaminiemowlęta i dzieci albo starszych i bezradnych.

Nawet najwybitniejsze umysły i najbardziej oddani mężowie sta-nu podejmowali decyzje, które skutkowały zniszczeniem w jednejchwili całych miast, zabierając młodych i starych, mężczyzn i kobiety,słabych i silnych. Ci, którzy przetrwali, zostają ze wspomnieniamipotwornego przerażenia, a często z bliznami lub wewnętrznymi rana-mi, które muszą nosić do końca swojego niepewnego życia.

Jak to jest, że człowiek, z tego samego źródła wyprowadza wielo-krotnie rzeczy o wykwintnym pięknie i przyprawiającej o mdłościohydzie? Dlaczego pamiętnik człowieka naznaczony jest wspaniałymikrokami naprzód, a potem wycofaniem się niemalże do bestialstwa,jak gdyby tego najlepszego nigdy nie było? Czy jest tak, że człowiekjest po prostu zwierzęciem, które od czasu do czasu powraca do bru-talnej dzikości? Czy też może jest jakaś skaza na tym, oprócz tego

J

6

subtelnym, naczyniu, jak pęknięcie na dzwonie albo sęk w descez wysokogatunkowego drewna?

Obraz tego paradoksu, dla innych celów, przedstawił Szekspir:

„Jak doskonałym tworem jest człowiek!Jak wielkim przez rozum!Jak niewyczerpanym w swych zdolnościach!Jak szlachetnym postawą i w poruszeniach!Czynami podobnym do anioła,pojętnością zbliżonym do bóstwa!Ozdobą on i zaszczytem świata.Arcytypem wszech jestestw!A przecież czymże jest dla mnie ta kwintesencja prochu?”

Hamlet, Akt II, scena 2 (tłum. Józef Paszkowski)

„Kwintesencja prochu”. Oto jeden ze wskaźników kruchości człowie-ka. Pomimo wielkości umysłu i zdolności rąk u swego kresu człowiekkładzie się we śnie śmierci, a jego piękno rozpada się w proch. I niema go. Wielki pochód od kołyski do grobu jest nieubłagany. Wyciąganajbardziej przejmujące wersety od poetów i utwory od kompozyto-rów: wypełnia strony książek i pojawia się w sztukach dramatycznychkażdego kraju, jest utrwalany dla oka na płótnie i w kamieniu. Pro-blem cierpienia i śmierci zajmował umysł człowieka przez wszystkiewieki. Jest tym bardziej intrygujący, że czasami zdarza się i tak, żenajgorsi ludzie umierają spokojnie w swoich łóżkach, a najlepsi stająsię ofiarami wielkiego cierpienia.

Paradoks pomieszania dobra i zła w człowieku odzwierciedla sięw świecie wokół niego, gdyż okoliczności i natura wydają się przy-czyniać do powiększania zagadki samej egzystencji. Jak należy wyja-śnić tę zagadkę? Czy istnieje wyjaśnienie wystarczające, żeby objąćcałe ludzkie życie?

Tak, istnieje. Co więcej, wyjaśnienie dostarcza prawdziwej na-dziei, nadziei doskonałej szczęśliwości, szczęśliwości bez skazy i bezkońca.

Jeżeli cofniemy się do początku rzeczy, jak opisuje je Biblia,otrzymamy kilka fundamentalnych zasad, rodzaj klucza otwierającegopozorne tajemnice tego, co ma nastąpić. W ten sposób możemy zacząć

7

starać się o odpowiedź na nasze najgłębsze pytania i znalezienie roz-wiązań niektórych z najbardziej kłopotliwych i uporczywych proble-mów dotykających nas wszystkich.

Biblia mówi nam, że wszystko, co stworzył Bóg było na początku„dobre” lub „bardzo dobre”. Dowiesz się tego, czytając pierwszy roz-dział Księgi Rodzaju. Proszę przeczytać go samodzielnie.

Nie istnieje żaden substytut dla czytania Biblii. Biblia to cudownyśrodek rozwijający umysł. Odciąga na bok zasłonę i pozwala namzobaczyć wszelkie powody i przyczyny kryjące się za rzeczami, któresą widoczne dla oka. Ponadto Biblia ma specjalne przeznaczenie:

Znasz Pisma święte, które mogą cię nauczyć mądrości wiodącejku zbawieniu przez wiarę w Chrystusie Jezusie. Wszelkie Pismood Boga natchnione jest i pożyteczne do nauczania, do przekony-wania, do poprawiania, do kształcenia w sprawiedliwości – abyczłowiek Boży był doskonały, przysposobiony do każdego dobregoczynu. (2 List do Tymoteusza 3,15-17)

Czytanie 1. rozdziału Księgi Rodzaju pokaże ci, że Bóg rozpoczął odtego, co jest „dobre” – zobacz wersety 4, 10, 12, 18, 21 i 25. DobryBóg uczynił dobre rzeczy, a gdy całe Jego dzieło zostało ukończone,ogłosił, że jest „bardzo dobre”.

Koroną stworzenia był człowiek. Człowiek był unikatowy. Zostałzrobiony z najpośledniejszych materiałów, ale był cudownie ukształ-towany i otrzymał życie od Boga:

Wtedy to Pan Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jegonozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą ży-wą. (Księga Rodzaju 2,7)

„Na obraz Boga”Biblia mówi nam coś więcej o człowieku, mówi o czymś, co odpo-wiada za ową unikatowość, która odróżnia go od innych części stwo-rzenia. Człowiek został powiązany bezpośrednio ze swoim Stwórcą:

I stworzył Bóg człowieka na obraz swój. Na obraz Boga stworzyłgo. Jako mężczyznę i niewiastę stworzył ich.

(Księga Rodzaju 1,27 BW)

8

Wyrażenia „na obraz Boga” i „podobnego do nas” (zobacz też werset26) użyte są wyłącznie w odniesieniu do człowieka. Na tym etapieBiblia nie rozwija wszystkiego, co kryje się za tymi intrygującymisłowami, lecz przygotowuje nas na opisy, które następują później.

Z mowy codziennej możemy wychwycić coś ze znaczenia słów„obraz” i „podobieństwo”. Mówimy o synu lub córce, że jest obrazemojca lub matki i wiemy, co mamy na myśli. Czasami podobieństwarozciągają się na sposób zachowania, charakter i uzdolnienia, a podo-bieństwa te często są komentowane.

Do kogo lub czego podobny jest człowiek? I na czyj obraz zostałuczyniony? Po pierwsze, Biblia w jednej z dalszych ksiąg, mówi:

Albowiem mało mniejszym uczyniłeś go od aniołów.(Psalm 8,6 BG)

Pod niektórymi względami zatem człowiek jest podobny do aniołów,a pod innymi czegoś mu obecnie brakuje. Aniołowie często pojawialisię ludziom w czasach Biblii i byli opisywani jako będący jak ludzie,chociaż często lśnili chwałą. Zobacz Księgę Rodzaju 18,1.16; 19,1.15-16; Ewangelię Mateusza 28,2-6 i Ewangelię Marka 16,5-7. Nie jesttak, że aniołowie wyglądają jak ludzie, ale raczej tak, że ludzie mającoś wspólnego z zewnętrznym wyglądem aniołów. Temat aniołówpojawi się ponownie później.

Ale czy jest jakiegoś innego rodzaju podobieństwo poza wyglą-dem zewnętrznym? Wierzymy, że jest. W przeciwieństwie do innychstworzeń człowiek ma zdolność oddawania czci Bogu i wiązania sięz Nim i Jego zamiarem. Potrafi zrozumieć, co Bóg mówi do niego,i zareagować. Nadto, człowiek może modlić się i może wierzyć. Żad-na z tych rzeczy nie jest mimowolna; każda zależy od chęci człowie-ka. Niemniej jednak zdolności te są ukryte we wszystkich ludziach.

A zatem jest tak, że człowiek może być posłuszny Bogu i możedążyć do okazywania podobieństwa do Boga – pobożności. Oprócztego człowiek ma dar mowy, który umożliwia mu dawanie wyrazuczci i uwielbienia; to, co rozważa w swoim umyśle, może zostaćujawnione w słowach. Tylko sam człowiek posiada tę cechę. Są stwo-rzenia, które umieją naśladować dźwięki, na przykład papugi i gwarki,a sporadycznie Bóg dawał dar zrozumiałej mowy także innym stwo-

9

rzeniom (patrz: wąż w Księdze Rodzaju 3 i oślica Balaama w KsiędzeLiczb 22); leczy tylko sam człowiek połączył dar myślenia i umiejęt-ność wyrażania swoich myśl w słowach. Co więcej, właśnie tę zdol-ność człowieka Bóg pragnie wykorzystać, gdy objawia Siebie za po-mocą pisanych i wypowiadanych słów Swoich proroków.

„Dusza żyjąca”Czy jest jakikolwiek fundamentalny aspekt, pod którym człowiekróżni się od aniołów? Na przykład, Biblia mówi nam, że aniołowie niemogą umrzeć (patrz Ewangelia Łukasza 20,34-36). Czy to samo doty-czy człowieka? Spójrz ponownie na podstawowe nauczanie Biblii:

Stworzył tedy Pan Bóg człowieka z prochu ziemi, i natchnął w ob-licze jego dech żywota. I stał się człowiek duszą żyjącą.

(Księga Rodzaju 2,7 BG)

Pierwszy człowiek składał się z „prochu” i „dechu żywota” (BT:„tchnienia życia”). W swej całości został nazwany „duszą żyjącą”.Zauważ, że w tym wersecie nie jest powiedziane, że człowiek posiadaduszę, ale raczej, że jest nią. W sumie zatem człowiek był na obrazi podobieństwo Boga i składał się z prochu i tchnienia życia. Leczpoza tym wszystkim, czy człowiek był rzeczywiście podobny do anio-łów przez to, że miał nie umrzeć?

Jedna sprawa jest jasna: w opisie stworzenia nie ma niczego, comówiłoby nam, że istniała jakaś część Adama, która nie mogłaumrzeć. Spójrz raz jeszcze na niego w ogrodzie Eden w tamtych cza-sach, gdy ze wszystkim było dobrze. Czy w tamtym czasie podlegałstrachowi przed śmiercią, nieuchronności umierania, jak jest to po-wszechnym udziałem całego rodzaju ludzkiego w obecnych czasach?Odpowiedź brzmi: Nie. Adam nie odczuwał tego rodzaju strachui cieszył się szczęśliwym życiem w Edenie nieskrępowany troskami,lękami, łzami czy mozolną harówką. W rzeczy samej, Biblia mówinam, dlaczego tak było, a chwila refleksji poszerzy nasze zrozumie-nie.

W tamtych wczesnych dniach Adam nie był rozwinięty podwzględem charakteru. Miał potencjał i wolność wyboru, lecz był du-chowo niedojrzały. Nie został stworzony z wbudowaną doskonałościącharakteru, ani też nie był zaledwie automatem stworzonym do poru-

10

szania się wyłącznie po uprzednio wyznaczonych ścieżkach. Bóg pod-jął wtedy kroki, aby dostarczyć człowiekowi okazję do rozwinięciaobrazu i podobieństwa w najprawdziwszym sensie: charakteru,w którym można by było znaleźć cnoty Boże. Metoda była prosta:człowiek został wystawiony na próbę. Otrzymał przykazanie, słowoBoże, od Stworzyciela do stworzonego:

Z wszelkiego drzewa tego ogrodu możesz spożywać według upo-dobania; ale z drzewa poznania dobra i zła nie wolno ci jeść, bogdy z niego spożyjesz, niechybnie umrzesz.

(Księga Rodzaju 2,16-17)

W przykazaniu tym było coś ze słodkiej racjonalności. Było adekwat-ne do błogosławieństw, którymi cieszył się człowiek. Bóg uczyniłogród w Edenie i postawił człowieka na czele. Ogród był „rajem”,które to słowo znaczy „park” lub „ogród”. Ogród Eden był najświet-niejszym, jaki kiedykolwiek istniał na ziemi i nigdy później nie zostałprześcignięty. Naturalne środowisko Adama było całkowicie sprzyja-jące. Nie było w nim niczego wrogiego, a wszystko, co on miał robić,to uprawiać i doglądać ogród (Księga Rodzaju 2,15). Bóg był właści-cielem i dostarczycielem, człowiek był dzierżawcą i beneficjentem.

Ale jak mógł Adam mieć prawdziwie wolny wybór w swoim po-słuszeństwie wobec Boga? Jeżeli Bóg wyraźnie nie chciał bezmyślne-go i pozbawionego miłości posłuszeństwa, lecz inteligentną wolę, tojak miało się to stać możliwe? W przeciwieństwie do nas Adam cie-szył się umysłem, który był nieskażony przez zło; wewnątrz nie byłoani śladu zepsucia, a na zewnątrz tylko „dobroć”.

Wąż w EdeniePojawienie się węża w ogrodzie może nas uderzać jako bardzo dziw-ne. Niektórzy potraktowali węża jako ucieleśnienie zła i skupienieniegodziwości o pozaziemskim pochodzeniu. Innymi słowy, wedługtakiego poglądu wąż był diabłem lub szatanem dążącym do zniszcze-nia Bożego rękodzieła. Zapis Księgi Rodzaju nic nam nie mówio takiej istocie, a wprowadzenie jej stwarza dużo więcej problemówniż miałoby w założeniu rozwiązać. Cóż więc z tym wężem? Jak ma-my go traktować?

11

Po pierwsze, dowiadujemy się, że wszystkie stworzenia uczynioneprzez Boga były „bardzo dobre”. Potem zostaje nam powiedziane, żewąż był także „zwierzęciem polnym” (Księga Rodzaju 3,1 BG). Nie-którzy podają w wątpliwość, czy słowa „wąż był chytrzejszy nadwszystkie zwierzęta polne” (BG) znaczą, że wąż sam był takim zwie-rzęciem. Niewiele sensu miałoby wspominanie o tej okoliczności,gdyby naszą intencją nie było zrozumienie, że wąż był w rzeczy samejzwierzęciem polnym. Za wnioskiem takim przemawia dodatkowosposób, w jaki słowa hebrajskie zostały przetłumaczone w innychwersjach. Na przykład:

A wąż był chytrzejszy niż wszystkie dzikie zwierzęta, które uczyniłPan Bóg. (BW)

A ze wszystkich dzikich zwierząt, które utworzył Jahwe-Bóg, wążbył najchytrzejszy. (BP)

Ponadto trudno wyobrazić sobie, że Bóg pozwoliłby na najście Swo-jego ogrodu przez żyjącą manifestację niegodziwości, a gdyby nawetdopuścił do takiego najścia, to że nie zadbał o to, żeby przynajmniejdelikatnie ostrzec o tym Adama. Z drugiej strony, jeżeli – jak mówinam zapis – wąż był jednym ze stworzeń ziemi, to Adam musiał jużbyć świadomy jego istnienia i jego skłonności, ponieważ Bóg pokazałmu wszystkie zwierzęta, jedno po drugim, a Adam ponazywał je(Księga Rodzaju 2,19).

Lecz wąż potrafił mówić i miał zdolność obserwacji i rozumowa-nia. To czyni go unikatowym. Oczywiście wiele jest zwierząt zdol-nych do obserwowania i odczuwania tego, co jest wokół nich, potrafiąteż one interpretować – dla własnego bezpieczeństwa i dobrego samo-poczucia – to, czego się dowiadują. Lecz dzisiaj nie istnieje żadneżywe zwierzę, które miałoby zdolność swobodnego konwersowaniaz człowiekiem. Nie jest to żaden powód, żeby wątpić w zapis w Pi-śmie, a w każdym razie opis węża dany nam przez Boga mówi nam,że było to stworzenie nadzwyczajne.

Oprócz zdolności mowy i rozumowania wąż nie miał żadnej nad-przyrodzonej mocy; a w relacji zawartej w Księdze Rodzaju nie maniczego, co by upoważniało do wyciągnięcia jakiegokolwiek wniosku,że wąż wywierał jakiś inny wpływ albo że miał jakąkolwiek moc czy-

12

nienia tego. Niemniej jednak, wąż odgrywa znaczącą rolę w tragediiogrodu Eden, i musimy wyciągnąć wniosek, że zostało to przewidzia-ne przez Boga.

Dlaczego więc wąż został uczyniony? A bardziej konkretnie, dla-czego pozwolono mu na dostęp do Ewy, skoro miały nastąpić takiekatastrofalne rezultaty? Niebezpiecznie jest filozofować lub snućprzypuszczenia wychodzące poza to, co mówi nam Biblia; takie do-mysły zwykle prowadzą nas na fałszywe tory położone przez czystoludzkie myślenie.

Możemy mieć pewność co do Boga. On jest wszech-mądryi wszech-sprawiedliwy, jest życzliwy i dobroczynny. On stworzyłczłowieka ze wspaniałymi okazjami i udzielił mu przywileju byciaświadomym Boga. Adam był zamknięty w kręgu niezliczonych bło-gosławieństw. Znał Boże przykazanie. Do tej pory nie znał wcale zła.W jednym sensie zatem nie było prawdziwej próby jego posłuszeń-stwa, gdy znajdował się w idyllicznym otoczeniu, nieskalany w umy-śle i ciele.

Wąż dostarczył człowiekowi do rozważenia inny punkt widzenia.Był to pogląd czysto teoretyczny, domysły bez dowodów czy uzasad-nienia. Wszystko, co wąż powiedział do Ewy w sprzeczności z jejistniejącym stanem wiedzy było całkowicie pozbawione uzasadnienia.Wąż „powiedział”, ale nie przedstawił żadnych dowodów. Wziął faktyznane Ewie i nadał im inną interpretację, interpretację zupełnie fał-szywą i całkowicie niepoświadczoną. Zamiast śmierci za wykroczeniemiało być życie i miało być wspaniałe, niczym Boże, oświeceniei równość z Bogiem. We wszystkim tym wąż nie sugerował, że co-kolwiek leżało w jego własnej mocy. Nie miał do dania nic tylko idee,i na ich poparcie nie dostarczył ani skrawka dowodu. Jego słowa byłyalbo bezpośrednim zaprzeczeniem tego, co powiedział Bóg – „Napewno nie umrzecie!” – albo fabrykacją rzekomych błogosławieństw,które miałyby nastąpić po spożyciu z drzewa poznania dobra i zła –„będziecie jak Bóg, znający dobro i zło” (BW).

Niedorzeczne kłamstwo węża: „Na pewno nie umrzecie!” byłokluczem do jego siły przekonywania. Ta błyskotliwa nieprawda niezostała zakwestionowana w niewinnym umyśle Ewy, chociaż znałaona Słowo Boże. Pozwoliła, żeby podstępne idee pobudziły jej natu-

13

ralne, dotąd nieskażone, pragnienia, i w głupi sposób poddała się ego-izmowi i buntowi. Wcześniej jej pragnienia popychały ją w kierunkużycia zgodnie z wolą Bożą, ale teraz rozpaliła je i skaziła. Zostałaoszukana. Adam, zachęcony przez nią, poszedł za jej przykładem,wiedząc, co robi. To on ponosił główną winę i odpowiedzialność,ponieważ to on był zasadniczą częścią Bożego stworzenia i, jak sięwydaje, zostawił swoją żonę poniekąd bezbronną wobec pochlebstwwęża.

Komentarze Nowego Testamentu na temat Ewy i Adama mówiąnam całą prawdę:

W swojej chytrości wąż uwiódł Ewę. (2 List do Koryntian 11,3)

I nie Adam został zwiedziony, lecz zwiedziona kobieta popadław przestępstwo. (1 List do Tymoteusza 2,14)

Przez jednego człowieka grzech wszedł na świat.(List do Rzymian 5,12)

Adam i Ewa wiedzieli, że zgrzeszyli i byli boleśnie świadomi swoichskalanych sumień. Ogarnęły ich wstyd i strach. Ich nagość stała siękrępująca, więc zrobili sobie prowizoryczne okrycia. Ani ich przepa-ski z liści figowych, ani ich kryjówka pomiędzy drzewami ogrodu nanic się zdały wobec sądowego dochodzenia Boga.

Grzech i śmierćByli teraz w stanie grzechu. Grzech to przekroczenie Bożego prawa;innymi słowy, jest to bezprawie (1 List Jana 3,4). Ponadto mieli terazumrzeć: „Albowiem zapłatą za grzech jest śmierć” (List do Rzymian6,23). Przeszli od sprawiedliwości i pokoju do grzeszności i walki. Ichgrzech spowodował rozdział między nimi samymi a Bogiem, a konse-kwencje zaczynały być widoczne. Tak jak Bóg jasno oznajmił Ada-mowi pierwotne przykazanie, tak też teraz oznajmia i ogłasza konse-kwencje ich grzechu. Ich sprzeciwy, że to kogoś innego należy winić– Adam winił Ewę, a pośrednio samego Boga, Ewa zaś winiła węża –zostały odłożone na bok. Każde z nich musiało nieść swój własnyciężar. Wąż nie ponosił odpowiedzialności moralnej wobec Boga,gdyż o ile dobrze wiemy, nie podlegał on żadnemu przykazaniu,i w żadnym przypadku nie został stworzony na obraz i podobieństwo

14

Boga. Niemniej jednak, miał popaść w niełaskę Boga z powodu tego,do czego tak bardzo się przyczynił. Miał utracić niektóre ze swoichzalet i miał odtąd pełzać na brzuchu. Ponadto Bóg powiedział do wę-ża:

Wprowadzam nieprzyjaźń między ciebie i niewiastę, pomiędzy po-tomstwo twoje a potomstwo jej: ono zmiażdży ci głowę, a tyzmiażdżysz mu piętę. (Księga Rodzaju 3,15)

W sercu tych słów leży perła o wielkiej wartości. W dźwiękachwrogości i konfliktu pobrzmiewa nuta nadziei, która będzie zajmowaćnaszą uwagę nieco później w tej historii. Wystarczy na razie powie-dzieć, że klucz do zagadki (gdyż tymże właśnie musiało się to wyda-wać Adamowi i Ewie) leży w słowie „ono” lub, jak tłumaczą niektórewersje, „on”.

Orzeczenia wobec Adama i Ewy były następujące:

Do niewiasty powiedział: Obarczę cię niezmiernie wielkim trudemtwej brzemienności, w bólu będziesz rodziła dzieci, ku twemu mę-żowi będziesz kierowała swe pragnienia, on zaś będzie panowałnad tobą.Do mężczyzny zaś Bóg rzekł: Ponieważ posłuchałeś swej żonyi zjadłeś z drzewa, co do którego dałem ci rozkaz w słowach: Niebędziesz z niego jeść – przeklęta niech będzie ziemia z twego po-wodu: w trudzie będziesz zdobywał od niej pożywienie dla siebiepo wszystkie dni twego życia. Cierń i oset będzie ci ona rodziła,a przecież pokarmem twym są płody roli. W pocie więc obliczatwego będziesz musiał zdobywać pożywienie, póki nie wrócisz doziemi, z której zostałeś wzięty; bo prochem jesteś i w proch się ob-rócisz! (Księga Rodzaju 3,16-19)

Wstyd, smutek, trud i śmierć miały wejść do świata i miał to być takiświat, w którym dzieci Adama i Ewy miały żyć poza ogrodem Eden.Na dalszych stronach będziemy musieli przyjrzeć się przywołanympowyżej konsekwencjom, dążyć do zrozumienia ich i ustalić pełneznaczenie Zagadki.

15

3

ŚMIERĆ – PRZYJACIEL CZY WRÓG?

POŚRÓD wszystkich tematów pobudzających talenty pisarzyi kompozytorów, jedne z najwyższych miejsc muszą zajmować– razem i osobno – miłość i śmierć. Miłość i śmierć mają swoją

własną moc i wydały niektóre z najbardziej szlachetnych postaciw prawdziwym życiu i w fikcji. Lecz dopiero, gdy przychodzimy doBiblii, te dwa doświadczenia spotykają się w niedoścignionej wielko-ści i pięknie, które to spotkanie jest tak potężne, że obraca grzeszni-ków w świętych, niewolników w ludzi wolnych, a bezradnych w zwy-cięskich zdobywców. Oto ponadczasowe słowa:

Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego jednorodzonegodał, aby każdy, kto w niego wierzy, nie zginął, ale miał życiewieczne. (Ewangelia Jana 3,16)

Własne słowa Chrystusa mają podobną wielkość:

Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje zaprzyjaciół swoich. (Ewangelia Jana 15,13)

Miłość i śmierć spotykają się w Panu Jezusie Chrystusie w sposób,który jest odkupieńczy. Nowy Testament rozbrzmiewa tym oto prze-słaniem nadziei:

Życie moje jest życiem wiary w Syna Bożego, który umiłował mniei samego siebie wydał za mnie. (List do Galatów 2,20)

To właśnie wielkość tej miłości czyni ją przeobrażającą dla innych.To wyjątkowość tej śmierci daje wybawienie poza wszelkim wyobra-żeniem. Staje się źródłem wiecznego życia, niewyczerpanym źródłemzbawienia. Takie jest pewne i radosne przesłanie Pisma.

S

16

Ale co z naszą własną śmiercią? Czy jest przyjacielem, czy wro-giem? Czy jest końcem wszystkiego, czy też przejściem do nowegoistnienia?

Świat jest pełen idei na ten temat. Pośród wierzeń ludzi możnaznaleźć wszystko od całkowitego i trwałego unicestwienia do powta-rzanej reinkarnacji. Żadne z tych przypuszczeń nie jest nowe. Wszyst-kie je można znaleźć w pogańskich wierzeniach na całym świecie.Jaka jest prawda tej materii?

My wierzymy, że prawda jest klarowna. Znajduje się zarównow Starym, jak też w Nowym Testamencie. Weźmy temat krok po kro-ku, trzymając za rękę Boga, który nas poprowadzi. Przede wszystkim,życie przyszło od Boga. Oto raz jeszcze Pismo:

Stworzył tedy Pan Bóg człowieka z prochu ziemi, i natchnął w ob-licze jego dech żywota. I stał się człowiek duszą żyjącą. (BT, BW,BP: istotą żywą) (Księga Rodzaju 2,7 BG)

Bóg, który stworzył świat i wszystko na nim […], sam daje wszyst-kim życie i oddech, i wszystko. (Dzieje Apostolskie 17,24-25)

Chociaż człowiek był szczególnym i unikatowym stworzeniem, niebył jedynym pod względem posiadania tchnienia życia lub bycia żywąduszą. Powiedziane jest nam, że gdy potop ogarnął ziemię w dniachNoego…

…wyginęło wszelkie ciało poruszające się na ziemi: ptactwo, by-dło i dzikie zwierzęta, i wszelkie płazy, pełzające po ziemi, i wszy-scy ludzie. Wszystko, co miało w nozdrzach tchnienie życia.

(Księga Rodzaju 7,21-22)

Unikatowość człowieka leżała w jego zdolności do cieszenia się ży-ciem duchowym, którą w wielkim stopniu zniszczył, gdy odwrócił sięod Słowa Bożego w odartym z miłości nieposłuszeństwie. Rozerwałwięzy między sobą samym a Bogiem i umieścił grzech w miejscespołeczności. Jak przeczytaliśmy wcześniej, jedną z konsekwencjiwykroczenia było to, że człowiek stał się istotą śmiertelną, która miałacierpieć, jak Pismo określa to później w Liście do Hebrajczyków 2,15„z powodu lęku przed śmiercią”. Dlaczego lęk przed śmiercią? Co jest

17

takiego w śmierci, że wywołuje takie uczucie? W pełni wystarczającypowód dał z pewnością wyrok ogłoszony przez Boga:

Przeklęta niech będzie ziemia z twego powodu: w trudzie będzieszzdobywał od niej pożywienie dla siebie po wszystkie dni twego ży-cia […] póki nie wrócisz do ziemi, z której zostałeś wzięty; boprochem jesteś i w proch się obrócisz! (Księga Rodzaju 3,17-19)

W ten sposób Bóg przedstawił konsekwencje grzechu Adama.Grzech miał znaleźć swój wyraz w śmierci. Zwróćmy szczególnąuwagę na te wyrażenia, które zostały uwydatnione. Miał nastąpić ko-niec życia i rozkład na proch, z którego człowiek powstał. Ten prostyopis, powrót do prochu, jest frazą często używaną przez Biblię, gdyjest mowa o końcu życia. Proces ten opisany jest także innymi słowa-mi w różnych częściach Pisma, lecz skutek jest zawsze taki sam: życiesię kończy i człowiek przestaje istnieć. Z tego właśnie powodu po-wstał „lęk przez śmiercią”. Adam i Ewa dobrze wiedzieli, że wąż niemiał racji i że Bóg naprawdę miał na myśli to, co mówił.

Ta prawda jest w najwyższym stopniu trudna do przełknięcia dlanas wszystkich i wystrzega się jej wielu, który wolą raczej myślećinaczej. Niemniej jednak, w niezliczonych nabożeństwach pogrzebo-wych prawda zapisu z Księgi Rodzaju rozbrzmiewa echem w słowachceremonii: „z prochu powstałeś w proch się obrócisz”. Abyś nie czułpokusy, by przestać czytać w tym miejscu, można powiedzieć z abso-lutną pewnością, że jest przyszłość, która jest większa niż śmierć; leczjest to nadzieja, która równocześnie staje w bezpośredniej konfrontacjiz biblijnym nauczaniem o umarłych:

Albowiem w śmierci niemasz pamiątki o tobie,a w grobie któż cię wyznawać będzie? (Psalm 6,6 BG)

Czy dla umarłych czynisz cuda?Czy zmarli powstaną, aby cię chwalić?Czy opowiada się w grobie o łasce twojej,A w miejscu zmarłych o wierności twojej?Czy w mrokach cud twój będzie można poznać,

A sprawiedliwość twoją w kraju zapomnienia?(Psalm 88,11-13 BW)

18

Któż z ludzi tak żyć może, aby nie oglądał śmierci?Któż wyrwie duszę swą z mocy grobu? (Psalm 89,49 BG)

Umarli nie będą chwalili Pana,ani kto z tych, co zstępują do miejsca milczenia. (Psalm 115,17)

Nie pokładajcie ufności w książętachani w człowieku, u którego nie ma wybawienia.Gdy tchnienie go opuści, wraca do swej ziemi,wówczas przepadają jego zamiary. (Psalm 146,3-4)

Zaniechajcie człowieka, który ledwie dech ma w nozdrzach. Bo naile go ocenić? (Księga Izajasza 2,22)

Ten starotestamentowy obraz jest kompletny i można by go wielo-krotnie pomnażać. Co więcej, pozostaje on całkowicie w harmoniiz biblijną relacją o stworzeniu i z Bożym wyrokiem na człowieku, gdyten zgrzeszył. Wszyscy ludzie Boży w erze przedchrześcijańskiej mie-li takie samo zrozumienie śmierci i nigdy nie dążyli do ominięciakwestii innymi środkami.

Oczywiście byli i tacy, którzy myśleli inaczej. Nie byli to ludziewiernie podążający za Słowem Bożym. Tacy ludzie stanowczo za-przeczali wyrokowi Boga i wierzyli oraz nakłaniali innych do uwie-rzenia w kłamstwo węża: „Na pewno nie umrzecie!”. Te fałszywenauki wprowadziły w błąd wielu ludzi, a naukom towarzyszyły prak-tyki, bardzo przypominające te współczesne, w których osoby w żało-bie po kimś i inni próbowali nawiązać kontakt ze zmarłym, pomimowyraźnych słów Boga, że „umarli nic nie wiedzą” (Księga Koheleta9,5 BW). Te przesądy i ci, którzy je wyznawali, lub praktykowali dlazysku lub władzy nad ludźmi, byli całkowicie potępiani przez proro-ków:

A gdy wam będą mówić: Radźcie się wywoływaczy duchów i cza-rowników, którzy szepcą i mruczą, to powiedzcie: Czy lud nie masię radzić swojego Boga? Czy ma się radzić umarłych w sprawieżywych? A co dotyczy zakonu i objawienia: Jeżeli tak nie powie-dzą, to nie zabłyśnie dla nich jutrzenka.

(Księga Izajasza 8,19-20 BW)

19

Nadzieja zmartwychwstaniaIdea przetrwania śmierci lub przejścia przez nią w taki czy inny spo-sób mocno zakorzeniła się w umysłach wielu, wliczając w to wielu,którzy twierdziliby, że wyznają doktrynę chrześcijaństwa. Doktrynao nieśmiertelności duszy zdominowała biblijną doktrynę o śmierci,rozwinęły się też różne pokrewne nauki wypływające z tej doktryny,stając się przedmiotem wiary. Faktycznie niektórzy ludzie są przeko-nani, że brak wiary w doktrynę o nieśmiertelności duszy stanowi za-przeczenie podstawowej doktryny chrześcijaństwa. My jesteśmy pew-ni, że nie tak to jest. Wręcz przeciwnie, wiara w klarowne nauczanieBiblii o nieświadomości umarłych jest istotnym krokiem ku prawdzi-wemu zrozumieniu jednego z wielkich skarbów Słowa Bożego, dok-tryny powstania z martwych jako drogi do życia wiecznego.

Zaskoczeniem dla niektórych czytelników będzie konstatacja, żenigdzie w Piśmie słowa „nieśmiertelna” i „dusza” nie występują ra-zem. Nieśmiertelność jest nieodłączną cechą natury Boga i tylko Jego.W konsekwencji, słowo „nieśmiertelność” jest używane w Biblii tylkodla opisania własnej egzystencji Boga i życia, które zostanie udzielonewiernym po powstaniu z martwych. Oto wszystkie wystąpienia słów„nieśmiertelny” i „nieśmiertelność” w naszej angielskiej wersji Biblii(jest ich więcej w Biblii greckiej, ale wszystkie są spójne z poniższy-mi). Dla wygody pogrupowane są tak, aby pokazać, które donoszą siędo Boga, a w których nieśmiertelność jest obiecywana człowiekowiprzez Boga:

O Bogu:

A Królowi wieków, nieśmiertelnemu, niewidzialnemu, jedynemumądremu Bogu niech będzie cześć i chwała na wieki wieków.Amen. (1 List do Tymoteusza 1,17 UBG)

Błogosławiony i jedyny Władca, Król królujących i Pan panują-cych, jedyny, mający nieśmiertelność, który zamieszkuje światłośćniedostępną, którego żaden z ludzi nie widział ani nie może zoba-czyć: Jemu cześć i moc wiekuista! Amen.

(1 List do Tymoteusza 6,15-16)

20

O Bożych obietnicach danych człowiekowi:

…pojawienie się naszego Zbawiciela, Chrystusa Jezusa, któryprzezwyciężył śmierć, a na życie i nieśmiertelność rzucił światłoprzez Ewangelię. (2 List do Tymoteusza 1,10)

[Bóg] odda każdemu według uczynków jego: tym, którzy przez wy-trwałość w dobrych uczynkach szukają chwały, czci i nieśmiertel-ności – życie wieczne […] w dniu, w którym Bóg sądzić będzieprzez Jezusa Chrystusa ukryte czyny ludzkie.

(List do Rzymian 2,6-7.16)

Trzeba, ażeby to, co zniszczalne, przyodziało się w niezniszczal-ność, a to, co śmiertelne, przyodziało się w nieśmiertelność. A kie-dy już to, co zniszczalne, przyodzieje się w niezniszczalność, a to,co śmiertelne, przyodzieje się w nieśmiertelność, wtedy sprawdząsię słowa, które zostały napisane: Zwycięstwo pochłonęło śmierć.

(1 List do Koryntian 15,53-54)

Gdy porównujemy ten zbiór wersetów Nowego Testamentu, jedynychw swoim rodzaju, z naszymi wcześniejszymi cytatami, staje się oczy-wistym, że Stary i Nowy Testament zgadzają się ze sobą w nauczaniutej samej prawdy. Również Nowy Testament uczy, że śmierć jest koń-cem istnienia, lecz jest także nadzieja zmartwychwstania do życiawiecznego dla tych, których wiara i życie podobały się Bogu.

Jednak doktryna o nieśmiertelności duszy jest bardzo elastyczna,a jej wyznawcy chwytają się każdego możliwego objaśnienia werse-tów Biblii, żeby tylko dowieść swojej racji. Pomimo klarowności na-stępującego, wspomnianego już wersetu najczęstszą ripostą na jegobezpośrednie rozumienie jest powiedzenie, że werset odnosi się tylkodo ciała Adama, ale nie do jego duszy. Inaczej mówiąc, prawdziwyAdam był wewnątrz zewnętrznego Adama i miał przetrwać w chwiliśmierci. Zobaczyliśmy, że nie ma absolutnie żadnego uzasadnienia dlatego poglądu w opisie stworzenia. W każdym bądź razie, nawet gdybymiał być jakiś wewnętrzny Adam z jakiegoś rodzaju osobnym istnie-niem, w tym wersecie Bóg z pewnością zwraca się do prawdziwegoAdama:

…póki nie wrócisz do ziemi, z której zostałeś wzięty; bo prochemjesteś i w proch się obrócisz! (Księga Rodzaju 3,19)

21

Niemniej jednak musimy przyjrzeć się bliżej słowu „dusza”. Jest onoużyte w Biblii kilkaset razy. Wszystko, co normalnie kojarzymyz naszym obecnym istnieniem, jest wyraźnie przypisywane duszy:

Każda dusza, która je… (Księga Kapłańska 17,15, tłum. wg AV)(BW: każdy, kto by jadł…)

Jego dusza się zbliża do grobu. (Księga Hioba 33,22)

Niech umrze dusza moja z Filistynami.(Księga Sędziów 16,30 BG)

Ocal duszę moją od miecza… (Psalm 22,21 BW)

Głód cierpi dusza niedbała. (Księga Przysłów 19,15)

Jako woda chłodna duszy pragnącej…(Księga Przysłów 25,25 BG)

W skrytościach płakać będzie dusza moja.(Księga Jeremiasza 13,17 BG)

Każda dusza żywa zdechła w morzu. (Apokalipsa 16,3 BG)

Trudno byłoby znaleźć bardziej przekonujące dowody na to, że duszato żywy człowiek, żywy śmiertelny człowiek. Ponadto, z wersetówtych jasno wynika, że dusza może umrzeć i zostać złożona do grobu,dokładnie tak, jak oczekiwalibyśmy na podstawie wyroku śmierci naAdama. Oto jeszcze dwa wersety opowiadające dokładnie tę samąhistorię:

Powalona bowiem w proch jest dusza nasza,Przylgnęło do ziemi ciało nasze. (Psalm 44,26 BW)

Któż z ludzi tak żyć może, aby nie oglądał śmierci?Któż wyrwie duszę swą z mocy grobu? (Psalm 89,49 BG)

Porównaj następujące wersety: jeden jest starotestamentowym orze-czeniem, a drugi to własny komentarz Chrystusa o sobie, gdy przybli-żała się Kalwaria:

Dusza, która grzeszy, ta umrze. (Księga Ezechiela 18,4 BG)

Smutna jest moja dusza aż do śmierci. (Ewangelia Mateusza 26,38)

22

Między oboma Testamentami panuje harmonia, jednolite nauczanieo duszy i śmierci.

Wreszcie, w tym kontekście używa się czasami słowa „dusza”wskazując na życie człowieka, nigdy jednak nie sugerując, że w jakiśsposób sam człowiek żyje nadal po śmierci. Oto dwa przykłady,pierwszy jest proroczym opisem śmierci Jezusa, drugi zaś pochodziz jednej z przypowieści Pana:

[Jezus] wylał na śmierć duszę swoję. (Księga Izajasza 53,12 BG)

Głupcze, jeszcze tej nocy zażądają twojej duszy od ciebie; komuwięc przypadnie to, coś przygotował? (Ewangelia Łukasza 12,20)

(NIV tłumaczy początek tego drugiego wersetu następująco:Ty głupcze, jeszcze tej nocy zażądają od ciebie twojego życia.)

[BP: Głupcze, jeszcze tej nocy pozbawią cię życia. – przyp. tłum.]

Tytuł tego rozdziału postawił pytanie: Śmierć – przyjaciel czy wróg?Odpowiedź Biblii niewątpliwie brzmi: Wróg! W rzeczy samej, zwy-cięski rozdział o zmartwychwstaniu, 1 List do Koryntian 15, ogłasza:„Jako ostatni wróg, zostanie pokonana śmierć”. Wróg może zostaćpokonany, zwycięstwo przychodzi przez Pana Jezusa Chrystusa.Rozwiniemy ten temat nieco bardziej w dalszym ciągu, ale tymczasemzobaczmy wybór wersetów biblijnych ułożonych w kolejności, któramówi o tym, w jaki sposób można zadbać o „zbawienie duszy”:

…wszyscy zstępujący w proch, i którzy duszy swej żywo zachowaćnie mogą. (Psalm 22,30 BG)[AV: Nikt nie może zachować swej duszy przy życiu.]

Zakon Pański jest doskonały, nawracający duszę.(Psalm 19,8 BG)

Przyjmijcie z łagodnością wszczepione w was słowo, które możezbawić dusze wasze. (List Jakuba 1,21 BW)

…którzy wierzą i zachowują duszę.(List do Hebrajczyków 10,39 BW)

Niech wie, że kto nawrócił grzesznika z jego błędnej drogi, wyba-wi duszę jego od śmierci i zakryje liczne grzechy.

(List Jakuba 5,20)

23

Oczyściliście swoje dusze, będąc posłusznymi prawdzie przez Du-cha […], będąc odrodzeni […] przez słowo Boże.

(1 List Piotra 1,22-23 UBG)

Bóg wykupi duszę moję z mocy grobu. (Psalm 49,16 BG)

A wielu z tych, którzy śpią w prochu ziemi, obudzą się, jedni dożywota wiecznego, a drudzy na hańbę i wieczne potępienie.

(Księga Daniela 12,2 BW)

…w niebie, skąd też oczekujemy Zbawiciela, Pana Jezusa Chry-stusa. On przemieni nasze podłe ciało, aby było podobne do jegochwalebnego ciała. (List do Filipian 3,20-21 UBG)

Przeobrażenie od umierającego ciała do ciała chwalebnego jest zmia-ną od śmiertelności do nieśmiertelności, od żywej duszy do wiecznieżywej duszy. Takie jest nauczanie Biblii. Odnosi się bezpośrednio dotego, co wiemy o życiu i śmierci. Przynosi nam odkupienie od grze-chu i śmierci w Panu Jezusie Chrystusie. Pan Bóg, który na początkustworzył pierwszego człowieka, ukarał go śmiercią, gdy ten zgrzeszył,a my dziedziczymy jego upadłą i śmiertelną naturę. Chrystus jest Od-kupicielem, boskim antidotum na wszystko, co nęka człowieka. Zba-wienie zaczyna się teraz, w tym życiu, gdy w nakazany sposób odda-jemy nasze serca i umysły Bogu przez Chrystusa. Zbawienie zostanieukończone, gdy Chrystus powróci na ziemię, wzbudzi śpiących umar-łych i pobłogosławi wiernych nieśmiertelnością, wiecznym życiemw chwalebnym ciele w Chrystusowym królestwie na ziemi.

24

4

POCZĄTEK BOŻYCH OBIETNIC

BIETNICE, obietnice”. Dla współczesnych uszu słowa tepobrzmiewają pustką i drwiną. Gorzkie rozczarowaniai faktyczna chciwość człowieka doprowadziły do nowego

sposobu myślenia. Człowiek chce przyszłości teraz. Żąda natychmia-stowej satysfakcji. Postawa ta ma wpływ na wszystko, od seksu popolitykę międzynarodową. Co gorsza, człowiek podważył wartośćwszelkich obietnic, jakie raczy złożyć i uważa za dopuszczalne lubprzynajmniej wygodne złamanie słowa, w razie gdyby zdawały się touzasadniać nowe okoliczności albo nawet gdyby ktoś, kto złożyłobietnicę, „miał taką ochotę”.

Z samej swej istoty obietnice dotyczą przyszłości. W niektórychprzypadkach dotrzymanie ich jest uzależnione od spełnienia warun-ków przez składającego je lub zamierzonego beneficjenta. Obietniceczłowieka obarczone są ryzykiem, ze względu na możliwy dużywpływ nieprzewidzianej przyszłości. Niejeden człowiek nie byłw stanie, z powodu okoliczności całkowicie poza jego kontrolą, do-trzymać uroczyście złożonych obietnic.

Czasami oczywiście obietnice składane są z niewielkim prawdo-podobieństwem dotrzymania. Standardową praktyką stało się cynicz-ne traktowanie wszelkich obietnic składanych przez polityków w cza-sie wyborów. Wyborcy przyjmują wszystko z bardzo dużym dystan-sem, a przywódcy polityczni zawsze mogą tłumaczyć się tym, żew nowych okolicznościach realizacja ich politycznych manifestówstała się niemożliwa lub wysoce niekorzystna.

Czy tego chcemy, czy nie, wszyscy składamy obietnice, niektórebłahostkowe, inne bardzo poważne. Pomiędzy najbardziej znaczącymisą niewątpliwie nasze przysięgi małżeńskie. Smutną refleksją na temat

„O

25

naszego społeczeństwa jest to, że przysięgi te często są traktowanedość beztrosko i beztrosko łamane. Jest to oskarżenie narodów za-chodnich, ze wszystkimi korzyściami materialnymi, jakie posiadają,że ich styl życia zaśmiecony jest rozbitymi małżeństwami i złamany-mi sercami, i zdezorientowanymi dziećmi, które zostały pozbawioneprawa do cieszenia się wychowaniem przez rodziców, którzy powołaliich na świat. Tych rzeczy nie powinno być. Prawdziwie chrześcijańskisposób życia tworzy warunki sprzyjające maksymalnej trwałościw małżeństwie i domom obfitującym w zaufanie i pobożność. To wła-śnie zamierzył Bóg.

Ale co z Bożymi obietnicami? Czy Bóg zawsze dotrzymuje obiet-nic, które składa? Jakie rodzaju są to obietnice i jaki mają związekz nami? Czy ich spełnienie zależne jest od człowieka, tak samo jak odBoga, czy też od samego Boga?

Bóg zaczął składać ludziom obietnice, gdy tylko popełniony zo-stał pierwszy grzech. Dylematowi człowieka wyszła naprzeciw skłon-ność Boga do pomocy. Boże obietnice wynikały z nieodłącznej do-broci Boga, a nie z jakiegokolwiek zobowiązania lub długu wobecczłowieka. Obietnice były wielkie i były pewne. Spełnienie podsta-wowej treści obietnic nie zależało od niczego innego oprócz Bożejwierności.

Bóg nie spogląda w nieznaną przyszłość, jak zmuszony jest torobić człowiek, lecz od początku widzi koniec wszystkiego. Sam tenfakt daje Bogu przewagę nad człowiekiem. Bóg ogłasza Swoją zdol-ność mówienia o przyszłości z taką samą pewnością, z jaką my mó-wimy o teraźniejszości, jako niepodważalny dowód na to, że jest OnBogiem. Oto jak przedstawia to Pismo:

Kto zapowiedział to już od dawna i od owej chwili objawił? Czyżnie Ja jestem Pan, a nie ma innego Boga prócz mnie? Bóg spra-wiedliwy i zbawiający nie istnieje poza mną.

(Księga Izajasza 45,21)

Obwieszczam od początku to, co ma przyjść, i naprzód to, co sięjeszcze nie stało. Mówię: Mój zamiar się spełni i uczynię wszystko,co zechcę. (Księga Izajasza 46,10)

26

Te deklaracje Wszechmocnego można skonfrontować z danymi przezNiego proroctwami, które zapisane są w Biblii, a także z ich spełnie-niem w odpowiednim czasie i w odpowiedni sposób, całkowiciezgodnie z tym, co zostało przepowiedziane. Tak Stary jak i NowyTestament zawierają najbardziej zdumiewające tego przykłady, a nie-którymi z nich zajmiemy się dla innych celów we właściwym czasie.Podstawą biblijnego proroctwa jest wola Boża i precyzyjne przekaza-nie jej za pośrednictwem Jego świętych proroków z dużym wyprze-dzeniem, zanim nastąpi spełnienie:

Mamy też mocniejsze słowo prorockie, a wy dobrze czynicie,trzymając się go jak lampy, która świeci w ciemnym miejscu, do-póki dzień nie zaświta i jutrzenka nie wzejdzie w waszych sercach.To przede wszystkim wiedząc, że żadne proroctwo Pisma nie pod-lega własnemu wykładowi. Nie z ludzkiej bowiem woli przyniesio-ne zostało kiedyś proroctwo, ale święci Boży ludzie przemawialiprowadzeni przez Ducha Świętego. (2 List Piotra 1,19-21 UBG)

Obietnice to proroctwo szczególnego rodzaju. Zostaną spełnionez taką samą pewnością, jak każde inne proroctwo Boże zostało zreali-zowane w odpowiednim dla siebie czasie. Ponadto, jako że JezusChrystus jest podstawą zbawienia, a my jesteśmy uzależnieni od nie-go, Bóg dał więcej obietnic i proroctw o Jezusie niż o czymkolwieklub kimkolwiek innym w całej historii. Zostało to uczynione, aby daćnam zapewnienie i rozwiać wszelkie wątpliwości wokół naszej na-dziei pokładanej w obietnicy życie wiecznego. Chrystus, wkrótce pozmartwychwstaniu, przedstawił na pożytek swoich apostołów proroc-twa wzięte ze wszystkich części Starego Testamentu, a dotyczące jegosamego. Apostołowie posługiwali się tymi ilustracjami na poparcieswoich dowodów, gdy głosili Ewangelię Żydom i poganom:

Wtedy on [Jezus] powiedział do nich: o głupi i serca nieskoregodo wierzenia we wszystko, co powiedzieli prorocy! Czyż Chrystusnie musiał tego wycierpieć i wejść do swojej chwały? I zaczynającod Mojżesza i wszystkich proroków, wykładał im, co było o nimnapisane we wszystkich Pismach. […] i powiedział im: Tak jestnapisane i tak Chrystus musiał cierpieć, i trzeciego dnia zmar-twychwstać; i w jego imieniu ma być głoszona pokuta i przeba-czenie grzechów. (Ewangelia Łukasza 24,25-27.46-47 UBG)

27

Dlatego też Paweł w swym głoszeniu Ewangelii obwieszczał:

Przekazałem wam na początku to, co przejąłem: że Chrystusumarł – zgodnie z Pismem – za nasze grzechy, że został pogrzeba-ny, że zmartwychwstał trzeciego dnia, zgodnie z Pismem.

(1 List do Koryntian 15,3-4)

Możemy mieć absolutną ufność w Boże obietnice. Bóg jest zupełniei zawsze wierny, i nie ma w Nim żadnej zmienności lub sprzeczności:

Uznaj więc, że Pan, Bóg twój, jest Bogiem, Bogiem wiernym, za-chowującym przymierze i miłość do tysiącznego pokolenia wzglę-dem tych, którzy Go miłują i strzegą Jego praw.

(Księga Powtórzonego Prawa 7,9)

Wierny jest Bóg, który powołał nas do wspólnoty z Synem swoimJezusem Chrystusem, Panem naszym. (1 List do Koryntian 1,9)

To jest podstawa wiary. Czasami mężczyźni i kobiety zadręczają sięproblemem posiadania wiary, jak gdyby miała ona w jakiś sposóbwykiełkować w nich bez żadnego powodu albo jak gdyby polegała naskoku w ciemność. Nic nie może być dalsze od prawdy. Wiara przy-chodzi z wpływu Słowa Bożego i nieodpartych dowodów, którychono dostarcza. Mieć wiarę, to mieć…

…zupełną pewność, że cokolwiek On obiecał, ma moc i uczynić.(List do Rzymian 4,21 BW)

To jest takiego rodzaju wiara w Boga, jaką mieli ludzie w dawnychczasach. Bez tej wiary nie można być naśladowcą Chrystusa. To jestten rodzaj wiary, który on sam posiadał:

Bez wiary zaś nie można podobać się Bogu. Przystępujący bowiemdo Boga musi uwierzyć, że [Bóg] jest i że wynagradza tych, którzyGo szukają. (List do Hebrajczyków 11,6)

Jak inaczej mógł Bóg dać nam zapewnienie o przyszłości niż przezpowtarzanie raz za razem proroctw o niej i niezawodne wypełnianieich? Tylko sam Bóg może to robić, więc wykorzystuje ten fakt, abystawiać wyzwanie ludziom, którzy nie wierzą i tym, którzy uciekająsię do czarów i tym podobnych rzeczy do przewidywania przyszłości.

28

Przedłóżcie waszą sprawę sporną, mówi Pan, podajcie waszemocne dowody, mówi Król Jakuba. Niechaj przystąpią i niechnam objawią to, co się ma zdarzyć […], abyśmy mogli poznać ichspełnienie. Objawcie to, co ma nadejść w przyszłości, abyśmy po-znali, czy jesteście bogami. (Księga Izajasza 41,21-23)

Trwajże przy twoich zaklęciach i przy mnogich twych czarach,którymi się próżno trudzisz od swej młodości. Może zdołasz od-nieść korzyść? Może zdołasz wzbudzić postrach? Masz już dosyćmnóstwa twoich doradców. Niechaj się stawią, by cię ocalić, owiopisywacze nieba, którzy badają gwiazdy, przepowiadają na każ-dy miesiąc, co ma się z tobą wydarzyć. (Księga Izajasza 47,12-13)

Wyzwanie wciąż pozostaje. Człowiek nadal jest bezsilny, nawetw tym wieku skomputeryzowanej technologii nie umie dokładnieprzewidzieć najważniejszych wydarzeń na świecie. Próbuje zabezpie-czać się wszelkiego rodzaju domysłami, usiłując nie dopuścić do naj-gorszych skutków nieprzewidzianej przyszłości. Miliony spoglądającodziennie na swoje horoskopy i łechcą się słowami dyletantóww jakiejś naukowej czy innej zgadywance. Wszystko to jest daremnew ustalaniu przyszłości człowieka.

Bóg wie. Bóg mówi. Bóg działa. Bóg obiecuje i spełnia. Bóg de-monstruje nieomylność i wzywa do wiary. Bóg jest dobry i godnyzaufania. Bóg jest życzliwy i miłosierny. Bóg pragnie nas zbawići uczyni to, jeżeli będziemy Mu ufać. Nasza przyszłość będzie pewna,jeżeli oddamy się w opiekę Bogu przez uwierzenie w to, co On nampowiedział. Największym spełnieniem proroctwa wszechczasów jestChrystus, który jest Bożą gwarancją dla nas, że możemy zostać zba-wieni. Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego (Ewangelia Łuka-sza 1,37). Do bojaźliwych Bóg mówi: Czyż jakakolwiek rzecz jest dlamnie zbyt trudna? (Księga Jeremiasza 32,27 BP).

Wyznając bezradność człowieka i mając zapewnienie o Bożejdobroci i wierności, weźmy pierwszą z Bożych obietnic (wspomnianąwcześniej ‘Zagadkę’). Została wypowiedziana w ogrodzie Eden, za-nim Adam i Ewa zostali wypędzeni:

29

Nieprzyjaźń też położę między tobą [wężem] i niewiastą [Ewą],i między nasieniem twoim, i między nasieniem jej; to potrze tobiegłowę, a ty mu potrzesz piętę. (Księga Rodzaju 3,15 BG)

Jest wokół tej obietnicy jakaś atmosfera tajemniczości. Mówi onao walce, walce która miała trwać przez przyszłe pokolenia. W końcuzło węża miało zostać doprowadzone do ruiny. Wybawca miał zadaćśmiertelny cios (w głowę) i miał sam zostać zraniony (w piętę).

Nasienie kobietyChociaż Ewa bez dalszego oświecenia nie mogła w pełni zgłębić zna-czenia tej obietnicy, wiemy, że miała pewne jej zrozumienie i uwie-rzyła w nią. Wiedziała, że poprzez jednego z jej potomków (nasienie)fala zła zostanie powstrzymana, a jej źródło zostanie pokonane. Cie-kawie będzie zauważyć, że gdy urodziło się jej pierwsze dziecko, Ewaogłosiła: Wydałam na świat mężczyznę z pomocą Pana (Księga Ro-dzaju 4,1 BW). Wydaje się, że myślami była przy obietnicy Przyszłe-go Nasienia, Wybawiciela. Myliła się co do osoby i czasu, ale nie codo nadziei.

Wieki musiały jeszcze upłynąć, zanim tajemnica została w pełniobjawiona. Tymczasem wierni musieli wierzyć w Przyszłe Nasienie,a z biegiem czasu Bóg wzmacniał ich wiarę nowymi i bardziej ob-szernymi obietnicami.

Ważne jest, żeby zauważyć, że ta pierwsza obietnica jest całkowi-cie bezwarunkowa. Bóg obiecał i Bóg spełni. Obietnica spoczywatylko i wyłącznie na samym Bogu. Zbawienie jest darem od Boga.

Ta pierwsza Boża obietnica musiała być tematem rozmów wier-nych ludzi. Była światełkiem nadziei w ciemności. Jest to prawdopo-dobne, że wnuk Adama żył jeszcze w czasach Noego, a syn Noego żyłw czasach Abrahama. A zatem pierwsze dwa tysiące lat połączyło niewięcej niż sześć istnień. Edeniczna obietnica musiała zostać zachowa-na z niezwykłą świeżością.

Można zastanawiać się, co tamci ludzie myśleli o sposobie, w jakiobietnica została sformułowana. Dlaczego na przykład Wybawca miałbyć nazwany „nasieniem kobiety”, a nie raczej nasieniem mężczyzny?Być może zacni ludzie w dawnych czasach zastanawiali się nad tym,

30

lecz dopiero gdy przyszedł Wybawiciel Chrystus, narodzony z dzie-wicy, bez udziału mężczyzny, wszystko stało się krystalicznie przej-rzyste! Narodzenie z dziewicy było zamknięte w tej pierwszej tajem-nicy.

Jakkolwiek moglibyśmy trwać w cieple tego pierwszego ogniaobietnicy, musimy iść dalej. Potomkowie Adama odziedziczyli dwiewielkie słabości: mieli skłonność do grzechu, a ich przeznaczeniembyła śmierć. Grzech i śmierć były bliźniaczymi wrogami człowieka.W taki czy inny sposób okazywały się być rozpaczą wszystkich ludzi.Niedoskonałość człowieka jest widoczna we wszystkim, co przedsię-bierze. Doskonałość zawsze wymyka się ludziom, na jakimkolwiekpolu nie staraliby się próbować swych sił. Niestety, nawet najlepsiz ludzi muszą przeminąć i odejść:

Jesteśmy bowiem pielgrzymami przed Tobąi przychodniami, jak byli wszyscy przodkowie nasi;dni nasze jak cień na ziemi mijająbez żadnej nadziei. (1 Księga Kronik 29,15)

Lecz bez śmierci najgorsi grzesznicy zrobiliby z ziemi ogromne sie-dlisko niegodziwości, w którym nie mogłyby przetrwać nawet strzępyczegokolwiek dobrego. Jest ciekawy przykład tego faktu na począt-kowych stronach Biblii. Jak zauważyliśmy, okres życia człowiekaw tych najdawniejszych czasach był dużo dłuższy niż obecnie. Umoż-liwiło to wzrost rasy ludzkiej. Ale umożliwiło to również wzrostgrzeszności człowieka. Stał się on bezbożny, niemoralny i brutalny.Stopniowo sprawiedliwość i pobożność zostały wyparte, i pozostałozaledwie kilku wiernych ludzi. Bóg apelował do ludzi poprzez praweżycie i wierność Noego, ale na próżno (dowiadujemy się tego z 2 Li-stu Piotra 2,5). Ludzie byli zatwardziali. Bóg zawołał Noego i jegomałą rodzinę do arki, do której weszły już wcześniej zwierzęta. Arkabyła wielka i pomieściłaby wszystkich, którzy by przyszli. Ale niebyło nikogo innego. Boża dobroć została wzgardzona, a człowiekwybrał drogę mroczną, drogę do sądu i śmierci.

Przymierze Boga z NoemPo tym, jak drzwi arki zostały zamknięte przez Boga, nastąpiło siedemdni ciszy. I przyszedł potop i zabrał ich wszystkich. Boża miotła po-

31

sprzątała ziemię do czysta, i Noe wraz ze swoją gromadą wyszli donowego świata. W tym właśnie czasie Bóg dał Swoją drugą obietnicę:

Nie będę już więcej złorzeczył ziemi ze względu na ludzi, bo uspo-sobienie człowieka jest złe już od młodości. Przeto już nigdy niezgładzę wszystkiego, co żyje, jak to uczyniłem. Będą zatem istnia-ły, jak długo trwać będzie ziemia: siew i żniwo, mróz i upał, latoi zima, dzień i noc. (Księga Rodzaju 8,21-22)

Po czym Bóg dodał: a to [tęcza] jest znak przymierza, które jazawieram z wami i każdą istotą żywą, jaka jest z wami, na wieczneczasy: Łuk mój kładę na obłoki, aby był znakiem przymierza mię-dzy mną a ziemią. (Księga Rodzaju 9,12-13)

Przez te obietnice złożone zostało zapewnienie, że świat pozostaniei że będzie zaopatrywany. Tęcza będzie znakiem Bożej dobroci i Bo-żego błogosławieństwa. Raz jeszcze obietnica była bezwarunkowa.Było to przymierze zawarte wyłącznie przez Boga. Wprawdzie nierozszerzała wyraźnie pierwszej obietnicy Boga, ale zapewniła arenędla jego spełnienia. Ziemia miała pozostać, a w późniejszych czasachPan Jezus miał nas uczyć, jak się modlić:

Niech przyjdzie królestwo Twoje;niech Twoja wola spełnia się na ziemi, tak jak i w niebie.

(Ewangelia Mateusza 6,10)

Idąc dalej w naszej wędrówce przez Pismo, znajdziemy więcej dowo-dów wierności Boga, wyrażonej spełnieniem Jego obietnic.