GOSPODAROWANIE WODAMI NA TERENIE GÓRNOŚLĄSKO-ZAGŁĘBIOWSKIEJ METROPOLII – WYBRANE INFORMACJE

Sieć rzeczna Metropolii

Woda w przyrodzie

wody na Ziemi jest słona

97%

2.1%

Instytucje związane z gospodarką wodną

Główne akty prawne dotyczące gospodarowania wodami

Gospodarowanie wodami regulowane jest przede wszystkim przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne, która jest transpozycją prawa unijnego, tj. Ramowej Dyrek-tywy Wodnej (RDW) - Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Nadrzędnym celem RDW jest osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód w Europie. Wprowadza ona także m.in.: zasadę zwrotu kosztów za tzw. usługi wodne.

Od 1 stycznia 2018 r. w ustawie Prawo wodne (art. 35 ust. 3) określony został katalog usług wodnych, a także wykaz instrumentów ekonomicznych służących gospodarowaniu wodami, w tym opłaty za te usługi.

GŁÓWNE ZBIORNIKI WODNE W GZM (TZW. WODY POWIERZCHNIOWE STOJĄCE)

Kozłowa Góra

Kuźnica Warężyńska

Dzierżno Małe

Dzierżno Duże

Jazioro Paprocańskie

Dziećkowicepow.: 7.12 km2zbiornik retencyjny

poj.: 52.6 mln m3max gł.: 7.3 m

poj.: 94 mln m3max gł.: 18 m

poj.: 15.3 mln m3max gł.: 7 m poj.: 20.7 mln m3

max gł.: 8 m

poj.: 51.2 mln m3max gł.: 23 m

poj.: 29.2 mln m3max gł.: 18 m

poj.: 12 mln m3max gł.: 16 m

poj.: 12.6 mln m3max gł.: 14 m

poj.: 2.5 mln m3max gł.: 3.5 m

poj.: 4 mln m3max gł.: 8 m

pow.: 6.15 km2zbiornik retencyjny

pow.: 5.87 km2zbiornik zaporowy

pow.: 5.60 km2zbiornik retencyjny

pow.: 4.70 km2zbiornikzaporowy

pow.: 2.4 km2zbiornik retencyjny

pow.: 2.1 km2zbiornik retencyjny

pow.: 1.6 km2zbiornik retencyjny

pow.: 1.2 km2zbiornik zaporowy

pow.: 0.75 km2zbiornik retencyjny

Przeczyce Pławniowice Pogoria IPogoria III

Ile mamy słodkiej wody?

1600 m3

4500 m3

1000 m3

przypada średnio w ciągu roku na mieszkańca Polski

przypada średnio w ciągu roku na mieszkańca Europy

przypada średnio na mieszkańca Polski w ciągu roku w okresach suszy

Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie: główny podmiot odpowiedzialny za krajową gospodarkę wodną (od 1 stycznia 2018 r.),

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach: jednostka organizacyjna Wód Polskich (tzw. administracja niezespolona), odpowiedzialna za utrzymanie wód i urządzeń wodnych oraz pełniąca funkcję inwestora w zakresie gospodarki wodnej na obszarze GZM .

§§§

Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej

Zarządy Zlewni

Nadzory Wodne

Zbiorniki wodne na obszarze GZM są pochodzenia antropogenicznego jako:- efekt zamierzonej działalności człowieka, tj.: zbiorniki poeksploatacyjne związane z powierzchniową eksploatacją surowców (wyrobi-ska) i zbiorniki zaporowe powstałe w dolinach rzecznych;- efekt uboczny podziemnej eksploatacji kopalin, tj. zbiorniki w nieckach osiadania terenu.

Zbiorniki te w większości mają charakter wielofunkcyjny. Pełnią nie tylko rolę przyrodniczo-krajobrazową, ale i przeciwpowodziową, rekreacyjno-wypoczynkową, a niektóre służą do sportów wodnych lub zaopatrzenia w wodę. Rezerwuarem wody pitnej na obszarze GZM są: zbiorniki Dziećkowice i Kozłowa Góra.

10 największych zbiorników w GZM kolejność wg. powierzchni

Schemat zasięgu sieci magistralnej Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A.

Produkcja wody

KatowiceMysłowice

Tychy Lędziny

Bieruń

SosnowiecSławków

Ożarowice

Mierzęcice

Psary

Bobrowniki

Świerklaniec

Zbrosławice

Dąbrowa Górnicza

Siewierz

Sośnicowice

Pilchowice

Gierałtowice

TarnowskieGóry

Pyskowice

Knurów

Gliwice

Zabrze

Bytom

Chorzów Siemia-nowice Śl.

Ra-dzionków

WojkowicePiekary Śląskie Będzin

Czeladź

RudaŚląska

Mikołów

ŁaziskaGórne

Wyry

Kobiór

Bojszowy

ChełmŚląski

Rudziniec

Imielin

SUW Bibiela

SUW Kozłowa Góra

SUW Będzin

Łosień

SUW Łazy

Zagórze

SUW Maczki

ZUW Dziećkowice

Urbanowice

Paprocany

ZUW Goczałkowice

SUW Strumień

Pszów

SUW Czaniec

Murcki

Mikołów

SUW Miedary

SUW Zawada

Czarny LasGóra Wyzwolenia

Staszic

MiedźnaPszczyna

Suszec

OrzeszeRybnik

KuźniaRaciborska

Toszek

Wielowieś TworógMiasteczko

Śląskie

Woźniki

Koziegłowy

Myszków

Poręba

Łazy

Jaworzno

Legenda

Stacje uzdatniania wody powierzchniowej

Stacje uzdatniania wody podziemnej

Zbiorniki wody i przepompownie

Magistrala wodociągowa (całkowita długość ok. 900km)

Woda z ujęć głębinowych

Woda z ujęć powierzchniowych

Woda mieszana z różnych ujęć

Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów (GPW) w Katowicach to producent, hurtowy dostawca i sprzedawca wody do spożycia dla 66 gmin województwa śląskiego i 3 gmin województwa małopolskiego (to obszar o powierzchni ok. 4300 km2, zamieszkany przez 3,5 mln mieszkańców). GPW zaopatruje w wodę ok. 85 % mieszkańców tego obszaru, gdyż część gmin posiada własne źródła wody.

W produkcji wody ok. 79% udziału mają wody pochodzenia powierzchniowego. W GPW wodę produkuje 6 Stacji Uzdatniania Wody i 2. Zakłady Uzdatniania Wody. Dalej transportowana jest rurociągami magistralnymi do sieciowych zbiorników wyrównawczych, a stamtąd dystrybuowana do klientów (poprzez rejonowe przedsiębiorstwa wodociągowe).

Transport wody realizowany jest poprzez system pierścieniowy - unikatowy w skali kraju, który pozwala na ciągłą dostawę wody, a w przypadku przerwy, umożliwia przerzut wody z innego kierunku, bez ograniczeń ilościowych. System ten obejmuje ponad 900 km sieci magistralnej o średnicach do 1800 mm wraz z 9 zbiornikami wyrównawczymi o łącznej pojemności 374 tys. m3 (tj. Urbanowice, Paprocany, Mikołów, Murcki, Czarny Las, Góra Wyzwolenia, Zagórze, Łosień, Staszic).

System zaopatrzenia w wodę w GZM:Do gmin GZM woda dostarczana jest z 6 Stacji Uzdatnia Wody (Łazy, Będzin, Maczki, Kozłowa Góra, Miedary, Zawada) i przez 1 Zakład Uzdatniania Wody (Dziećkowice), tj.:- gminy: Katowice, Tychy, Ruda Śląska, Chorzów, Siemianowice Śląskie – ze stacji uzdatniania wody w Dziećkowicach, Goczałkowicach i Kobiernicach poprzez zbiorniki sieciowe Mikołów i Murcki;- gminy: Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec, Będzin, Czeladź – ze stacji uzdatniania wody Maczki i Będzin, Łazy (jedynie obszar Dąbrowy Górniczej);- gminy: Świerklaniec, Piekary Śląskie, Bobrowniki – ze stacji uzdatniania wody Bibiela i Kozłowa Góra, a gminy: Bytom, Ra- dzionków i Świętochłowice – ze stacji Bibiela i Miedary;- gminy: Tarnowskie Góry, Zbrosławice, Zabrze, Gliwice, Pyskowice – zasilanie ze stacji uzdatniania wody Zawada i Miedary oraz Kobiernice, Goczałkowice i Dziećkowice poprzez zbiorniki sieciowe w Czarnym Lesie.- gmina Knurów – zasilanie ze stacji wodociągowych Goczałkowice i Strumień oraz układu zbiorników Mikołów - Pszów.

Cena za 1m3 zużytej wody bru�o w gminach GZM wg taryfy na lata 2020-2021 [zł]

TARYFY ZA ZBIOROWE ZAOPATRZENIE W WODĘ ORAZ ODPROWADZENIE ŚCIEKÓW NA TERENIE GZM

Cena za 1m3 odprowadzonych ścieków bru�o w gminach GZM wg taryfy na lata 2020-2021 [zł]

Najwyższa cena ścieków

13,90 zł/m3Świerklaniec

Najniższa cena ścieków

5,80 zł/m3Siewierz

Średnia cena ścieków

9,34 zł/m3GZM

Najwyższa cena wody

10,39 zł/m3Chełm Śląski

Najniższa cena wody

3,98 zł/m3Mierzęcice

Średnia cena wody

6,53 zł/m3GZM

3,98 - 4,004,00 - 6,006,00 - 8,008,00 - 10,0010,00 - 10,39

Cena za 1 m3 odprowadzonych ścieków bru�o w gminach GZM wg taryfy (2020-2021)

Cena za 1 m3 zużytej wody bru�o (2020-2021)

5,80 - 6,006,00 - 8,008,00 - 10,0010,00 - 12,0012,00 - 13,90

0 km

1 km

2 km

3 km

4 km

5 km

6 km

7 km

8 km

9 km

Świę

toch

łow

ice

Chor

zów

Łazi

ska

Górn

e

Zabr

ze

Tych

y

Imie

lin

Sosn

owie

c

Radz

ionk

ów

Lędz

iny

Mys

łow

ice

Byto

m

Piek

ary

Śląs

kie

Kato

wic

e

Czel

adź

Siem

iano

wic

e Śl

ąski

e

Ruda

Ślą

ska

Gier

ałto

wic

e

Cheł

m Ś

ląsk

i

Gliw

ice

Bier

uń

Będz

in

Mik

ołów

Woj

kow

ice

Bojs

zow

y

Knur

ów

GZM

Wyr

y

Tarn

owsk

ie G

óry

Oża

row

ice

Bobr

owni

ki

Dąb

row

a Gó

rnic

za

Pysk

owic

e

Mie

rzęc

ice

Świe

rkla

niec

Kobi

ór

Zbro

sław

ice

Pilc

how

ice

Siew

ierz

Sośn

icow

ice

Sław

ków

Rudz

inie

c

Psar

y

Długość sieci wodociągowej na 1 km2 powierzchni gminy

INFRASTRUKTURA TECHNICZNA NA TERENIE GZM

Długość czynnej sieci kanalizacyjnej na 1 km2 powierzchni gminy Najwięcej sieci na 1 km2 pow.

8,01 kmŚwiętochłowice

Najmniej sieci na 1 km2 pow.

0,03 kmPsary

Najwięcej sieci na 1 km2 pow.

6,2 kmCzeladź

Najmniej sieci na 1 km2 pow.

0,7 kmSośnicowice

Średnia długość sieci na 1 km2 pow.

2,8 kmGZM

Średnia długość sieci na 1 km2 pow.

2,38 kmGZM

0 km

1 km

2 km

3 km

4 km

5 km

6 km

7 km

Czel

adź

Świę

toch

łow

ice

Chor

zów

Tych

y

Sosn

owie

c

Łazi

ska

Górn

e

Mys

łow

ice

Byto

m

Radz

ionk

ów

Będz

in

Woj

kow

ice

Siem

iano

wic

e Śl

ąski

e

Kato

wic

e

Zabr

ze

Ruda

Ślą

ska

Piek

ary

Śląs

kie

Mik

ołów

Gliw

ice

Knur

ów

Bier

uń

Lędz

iny

Tarn

owsk

ie G

óry

Wyr

y

Imie

lin

Psar

y

Gier

ałto

wic

e

Cheł

m Ś

ląsk

i

Dąb

row

a Gó

rnic

za

Oża

row

ice

Bobr

owni

ki

Mie

rzęc

ice

Pilc

how

ice

Sław

ków

Świe

rkla

niec

Bojs

zow

y

Pysk

owic

e

Zbro

sław

ice

Rudz

inie

c

Kobi

ór

Siew

ierz

S ośn

icow

ice

0

2000000

4000000

6000000

8000000

10000000

12000000

14000000

16000000

Dąb

row

a G.

Łazi

ska

Górn

e

Będz

in

Knur

ów

Ruda

Ślą

ska

Lędz

iny

Tych

y

Bier

uń

Gliw

ice

Mys

łow

ice

Byto

m

Kato

wic

e

Zabr

ze

Piek

ary

Śląs

kie

Zbro

sław

ice

Rudz

inie

c

Radz

ionk

ów

Tarn

owsk

ie G

.

Sośn

icow

ice

Siem

iano

wic

e Śl

.

Siew

ierz

Mik

ołów

Mie

rzęc

ice

Pilc

how

ice

Sosn

owie

c

Oża

row

ice

2016 2017 2018

Zużycie wody z wodociągów w gospodarstwach domowych na 1 mieszkańca [m3]

ZUŻYCIE WODY NA TERENIE GZMNajwiększe zużycie wody (2018)

51,40 m3/os.Ożarowice

Najmniejsze zużycie wody (2018)

22,90 m3/os.Bojszowy

Średnie zużycie wody (2018)

31,50 m3/os.GZM

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

Oża

row

ice

Psar

y

Czel

adź

Kato

wic

e

Tych

y

Lędz

iny

Siew

ierz

Rudz

inie

c

Imie

lin

Gliw

ice

Sosn

owie

c

Siem

iano

wic

e Śl

.

Będz

in

Mie

rzęc

ice

Sław

ków

Zbro

sław

ice

Bobr

owni

ki

GZM

Świe

rkla

niec

Łazi

ska

Górn

e

Mik

ołów

Ruda

Ślą

ska

Bier

uń

Knur

ów

Dąb

row

a G.

Gier

ałto

wic

e

Sośn

icow

ice

Wyr

y

Chor

zów

Cheł

m Ś

ląsk

i

Tarn

owsk

ie G

óry

Pysk

owic

e

Mys

łow

ice

Piek

ary

Śląs

kie

Świę

toch

łow

ice

Byto

m

Radz

ionk

ów

Pilc

how

ice

Woj

kow

ice

Kobi

ór

Zabr

ze

Bojs

zow

y

2016 2017 2018

Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej* i ludności na 1 mieszkańca [m3] - ogółem

Zużycie wody na potrzeby przemysłu [m3]

Największe zużycie wody (2018)

670,50 m3Łaziska Górne

Najmniejsze zużycie wody (2018)

24,50 m3Bojszowy

Średnie zużycie wody (2018)

72,50 m3GZM

Średnie zużycie wody (2018)

59 102 tys. m3GZM

0,0

100,0

200,0

300,0

400,0

500,0

600,0

700,0

800,0

Łazi

ska

Górn

e

Lędz

iny

Będz

in

Knur

ów

Dąb

row

a G.

Bier

uń

Tych

y

GZM

Ruda

Ślą

ska

Chor

zów

Gliw

ice

Kato

wic

e

Zbro

sław

ice

Kobi

ór

Mys

łow

ice

Pilc

how

ice

Oża

row

ice

Rudz

inie

c

Świę

toch

łow

ice

Sosn

owie

c

Sośn

icow

ice

Byto

m

Psar

y

Mik

ołów

Siem

iano

wic

e Śl

.

Piek

ary

Śląs

kie

Mie

rzęc

ice

Gier

ałto

wic

e

Wyr

y

Imie

lin

Radz

ionk

ów

Tarn

owsk

ie G

óry

Siew

ierz

Zabr

ze

Pysk

owic

e

Czel

adź

Woj

kow

ice

Sław

ków

Świe

rkla

niec

Bobr

own i

ki

Cheł

m Ś

ląsk

i

Bojs

zow

y

2016 2017 2018

*Gospodarka narodowa – całokształt działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium danego państwa (przemysł, rolnictwo, budownictwo, transport, łączność, handel itp.)

0

10

20

30

40

50

60

70

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał

dni

cm

Maksymalna wysokość pokrywy śnieżnej [cm]

Występowanie pokrywy śnieżnej [dni]

Źródło: Pochodzenia danych meteorologicznych jest Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy. Dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego zostały przetworzone

Od stycznia 2018 r. zgodnie z prawem, wody opadowe i roztopowe utraciły status ścieków. Wiąże się to z wejściem w życie nowego systemu opłat za usługi wodne. Obecnie obowiązują dwie podstawowe opłaty za deszczówkę:

- opłata za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych „do wód”: pobierana przez Wody Polskie (to odpowiednik opłaty obowiązującej do końca 2017 r. na gruncie ustawy Prawo ochrony środowiska, tj. opłaty pobieranej za ścieki w postaci wód opadowych i roztopowych);

- opłata retencyjna: opłata za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej na skutek wykonywania na nieruchomości o powierzch-ni powyżej 3 500 m2 robót lub obiektów budowlanych, wpływających na zmniejszenie retencji przez wyłączenie więcej niż 70% powierzchni nieruchomości z powierzchni biologicznie czynnej na obszarach nieujętych w systemy kanalizacji otwartej lub zamkniętej (to nowość w opłatach, pobierana przez wójta/burmistrza/prezydenta miasta, z czego 90% to przychód Wód Polskich, a w 10% dochód budżetu właściwej gminy).

Temperatura - Katowice - Muchowiec

Opad deszczu i śniegu Katowice - Muchowiec

Pokrywa śnieżna Katowice - Muchowiec

WODY OPADOWE (TZW. DESZCZÓWKA)

0

50

100

150

200

250

300

I II III IV I II III IV I

2018 2019 2020

Kwartalna suma opadów [mm]

Katowice Muchowiec

Średnia dla wszystkich

BIERUŃ STARY

BRYNICA (Miasteczko Śląskie)

CZELADŹ

LIPINY (Świętochłowice)

RYBNIK

-1,2 0,4 -0,6 -1,13,3 2,3 2,2 0,6 0,0

2,4 3,5

12,9 14,1 14,2 13,3 13,3 13,0 13,9 13,316,5 14,8

16,9 17,1 17,7 16,7 17,519,1 17,5 17,5 18,6 17,8

2,44,5 4,1

5,9 6,0 6,04,1 5,4 5,6

6,6

20,4 18,6 20,4

14

20,518,3 16,6

19,816,7

19,9 18,4

32,2

29,1

32,5 32,4 31,9 31,5 32,8 33,1

30,9

34 33,5

32,1 34,1

37,2

30,8

35,1

31,6

34,3 33 35,2

18,5

24,322,3 22,2 23,8 23 23,7 22,2 23,5

25

-21,4

-15,5

-23,3

-14,7

-14,6

-11,4

-16,5

-26

-18 -14,4

-6,5 -2,9

-1,5

-7,2 -6,5

-1,9

-3,3 -3,4 -3,9 -2,4 -2,52

3,3

0,6 -0,81,4 2,7 3,2

4,6

-0,5

3,1

-20,7

-11,4

-17,1

-6,4

-14,3-11,4

-9

-7,5

-9,6

-8,3

-30,0

-20,0

-10,0

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał

Średnia temperatura dobowa [°C]Maksymalna temperatura dobowa [°C]Minimalna temperatura dobowa [°C]

0

100

200

300

400

500

600

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał

Czas trwania opadu deszczu [godziny]

Czas trwania opadu śniegu [godziny]

Konkursy i programy dotyczące retencji wodnej

„Miasto z Klimatem – „zielono-niebieska infrastruktura” - konkurs dla samorządów / kwiecień 2020 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wraz Ministerstwem Klimatu.

Dofinansowanie inwestycji miejskich zwiększa-jących ilość retencjonowanej wody - czerwiec 2020 Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.

Program modernizacja gospodarstw rolnych – obszar nawadniania w gospodarstwie to dopłaty do nawodnień dla gospodarstw rolnych; realizowany jest przez ARMiR i przeznaczony dla rolników na sfinansowanie.

Woda występująca w przyrodzie jest w nieustannym ruchu. W czasie przemieszczania się pomiędzy wodami atmosferycznymi, powier-zchniowymi i podziemnymi, cząsteczki wody podlegają ciągłym przemianom fazowym, zmieniając kilkakrotnie stany skupienia: gazowy, ciekły i stały. Krążenie wody między atmosferą, hydrosferą i litosferą nazywamy obiegiem wody tzw. cyklem hydrologicznym.

W skrócie obieg wody przebiega następującymi etapami:- parowanie,- kondensacja pary wodnej,- opady,- przesiąkanie,- spływ do powierzchni ziemi i gruntu,- spływ strumieni, rzek i wód gruntowych do jezior i mórz,- ponowne parowanie.

Projekty Programów RządowychProgram Rozwoju Retencji i Plan przeciwdziałania skutkom suszy (PPSS) – Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej (w opracowaniu).

Susza hydrologiczna: przedłużający się okres bez opadów powodujący zanik wód wolnych w strefie aeracji, obniżenie się zwierciadła wód gruntowych i w następstwie tego zmniejszenie podziemnego zasilania rzek i zbiorników wodnych, zanikanie źródeł i cieków wodnych (długotrwała regeneracja zasobów wód podziem-nych).

Susza hydrogeologiczna:następstwo przedłużającej się suszy hydrologicznej, powodujące obniżenie zwierciadła wód gruntowych w stopniu uniemożliwiającym korzystanie ze studni kopanych i płytkich wierconych (wysychające studnie); ograniczone jest powszechne korzystanie z wód ze względu na gwałtowanie pogarszającą się jakość wód gruntowych.

Susza atmosferyczna: brak opadów (przez ok. 20 dni), wysoka temperatura i intensywne parowanie powodujące obniżenie się stanów wód powierzchniowych i spadek ilości wody glebowej.

Susza glebowa: przedłużająca się susza atmosferyczna powodująca wysychanie gleb i brak wód dostępnych dla roślin; początek spadku produkcji biomasy i więdnięcie roślin (w przypadku obfitych opadów szybkie uzupełnienie zasobów wodnych).

Mała retencja to zatrzymywanie lub spowalnianie spływu wód w obrębie małych zlewni przy jednoczesnym zachowaniu i wspieraniu rozwoju krajobrazu naturalnego.Działania wchodzące w zakres małej retencji mogą w istotny sposób przyczynić się do ochrony jakości wód i poprawy struktury bilansu wodnego. Zwiększenie potencjalnych zdolności retencyjnych zlewni, które w wielu przypadkach zostały ograniczone na skutek działalności człowieka, jest ważnym elementem ochrony i kształtowania zasobów wodnych. Mała retencja spełnia pozytywną rolę w poprawie warunków gospodarowania na obszarach rolnych i leśnych oraz zurbanizowanych, jak również stanowi istotny element niezbędny dla zachowania i poprawy stanu środowiska przyrodniczego.

Inicjatywy wspomagające małą retencję:

Niekoszenie trawników;Tworzenie zielonych torowisk;Zakładanie tzw. kwietnych łąk; Ogrody deszczowe posadowione pod rynnami i zasilane wodą opadową; Pasaże roślinne, zielone dachy; Ażurowe chodniki, skrzynie chłonne (skrzynie chłonne, można umieszczać pod parkingami, dużymi placami na terenach supermarketów lub hal produkcyjnych; Odzysk deszczówki z dachów budynków wieloro-dzinnych;Zachęty do zbierania deszczówki w zabudowie jednorodzinnej – zbiorniki na deszczówkę.

Obieg wody w przyrodzie

BibliografiaŹródłem pochodzenia danych meteorologicznych jest Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy. Dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego zostały przetworzoneh�ps://www.gpw.katowice.pl/ h�ps://www.slaskie.pl/content/geografia-h�ps://www.kzgw.gov.pl/index.php/pl/homepage/informacje-ogolneh�ps://www.pgi.gov.pl/psh/sluzba-hydrogeologiczna.htmlh�ps://prawodlasamorzadu.pl/2018-01-17-oplata-za-zmniejszenie-naturalnej-retencji-nowe-obowiazki-wojta-burmistrza-prezydenta-miastah�ps://inzynieria.com/wodyopadowe/wywiady/54701,deszczowka-prawdziwa-rewolucja-dopiero-przed-namih�p://www.pfozw.org.pl/zrodlo-wiedzy/stany-skupienia/h�p://static.scholaris.pl/resource_imp/112/112270/PLIKI_1/K3C2L16-S.pdfDulias R., Hibszer A., 2004: Województwo Śląskie. Przyroda. Gospodarka. Dziedzictwo kulturowe., wyd. Kubajak

MAŁA RETENCJA