Gorączka moacutezgowa Marta Zawadzka

Klinika Neurologii Rozwojowej Katedra Neurologii

Gdański Uniwersytet Medyczny

Termoregulacja

Prawidłowa temp wnętrz ciała - 37 C

(regularne wahania dobowe rzędu 05-

07 C u kobiet - wahania związane z

cyklem miesiączkowym)

Układ termoregulacji

1) Termoreceptory i termodetektory- struktury

wrażliwe na zmiany temperatury otoczenia

lub temperatury wnętrza ciała

2) Ośrodek termoregulacji ndash integrujący i

transformujący informacje ze struktur

wrażliwych na temperaturę

3) Efektory układu termoregulacji

Mechanizm termoregulacji

Wykrycie przez receptory odchylenia

temperatury wewn od temp zadanej

Ośrodki termoregulacji w podwzgoacuterzu

Aktywacja efektoroacutew układu

Układ termoregulacji

- Termoreceptory obwodowe - gł w skoacuterze

receptory ciepła i zimna

- Termodetektory - w przedniej części

podwzgoacuterza i w szyjnej części rdzenia

kręgowego aktywującego układu

siatkowatego

Ośrodek termoregulacji

w podwzgoacuterzu dwuczęściowy

1) Ośrodek eliminacji ciepła regulujący jego

utratę (przednia część podwzgoacuterza)

2) Ośrodek zachowania ciepła odpowiedzialny

za zatrzymanie ciepła w organizmie i

stymulację jego wytwarzania (tylna część

podwzgoacuterza)

Efektory układu termoregulacji

1) Efektory termoregulacji fizycznej ndash układ krążenia i gruczoły potowe zwiększenie lub zmniejszenie utraty ciepła

2) Efektory termoregulacji chemicznej - mięśnie szkieletowe wątroba tkanka tłuszczowa zmniejszenie lub zwiększenie tempa wytwarzania w organizmie ciepła metabolicznego

3) Modyfikacja tempa metabolizmu - hormony tarczycy aminy katecholowe glukagon

Przyczyny wzrostu temperatury

1) Gorączka spowodowana zmianą bdquopunktu

nastawczegordquo

2) Gorączka spowodowana niekontrolowaną

produkcją ciepła (np hipertermia złośliwa)

lub uszkodzeniem ośrodka termoregulacji

gorączka = temp ciała gt 383 C

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Termoregulacja

Prawidłowa temp wnętrz ciała - 37 C

(regularne wahania dobowe rzędu 05-

07 C u kobiet - wahania związane z

cyklem miesiączkowym)

Układ termoregulacji

1) Termoreceptory i termodetektory- struktury

wrażliwe na zmiany temperatury otoczenia

lub temperatury wnętrza ciała

2) Ośrodek termoregulacji ndash integrujący i

transformujący informacje ze struktur

wrażliwych na temperaturę

3) Efektory układu termoregulacji

Mechanizm termoregulacji

Wykrycie przez receptory odchylenia

temperatury wewn od temp zadanej

Ośrodki termoregulacji w podwzgoacuterzu

Aktywacja efektoroacutew układu

Układ termoregulacji

- Termoreceptory obwodowe - gł w skoacuterze

receptory ciepła i zimna

- Termodetektory - w przedniej części

podwzgoacuterza i w szyjnej części rdzenia

kręgowego aktywującego układu

siatkowatego

Ośrodek termoregulacji

w podwzgoacuterzu dwuczęściowy

1) Ośrodek eliminacji ciepła regulujący jego

utratę (przednia część podwzgoacuterza)

2) Ośrodek zachowania ciepła odpowiedzialny

za zatrzymanie ciepła w organizmie i

stymulację jego wytwarzania (tylna część

podwzgoacuterza)

Efektory układu termoregulacji

1) Efektory termoregulacji fizycznej ndash układ krążenia i gruczoły potowe zwiększenie lub zmniejszenie utraty ciepła

2) Efektory termoregulacji chemicznej - mięśnie szkieletowe wątroba tkanka tłuszczowa zmniejszenie lub zwiększenie tempa wytwarzania w organizmie ciepła metabolicznego

3) Modyfikacja tempa metabolizmu - hormony tarczycy aminy katecholowe glukagon

Przyczyny wzrostu temperatury

1) Gorączka spowodowana zmianą bdquopunktu

nastawczegordquo

2) Gorączka spowodowana niekontrolowaną

produkcją ciepła (np hipertermia złośliwa)

lub uszkodzeniem ośrodka termoregulacji

gorączka = temp ciała gt 383 C

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Układ termoregulacji

1) Termoreceptory i termodetektory- struktury

wrażliwe na zmiany temperatury otoczenia

lub temperatury wnętrza ciała

2) Ośrodek termoregulacji ndash integrujący i

transformujący informacje ze struktur

wrażliwych na temperaturę

3) Efektory układu termoregulacji

Mechanizm termoregulacji

Wykrycie przez receptory odchylenia

temperatury wewn od temp zadanej

Ośrodki termoregulacji w podwzgoacuterzu

Aktywacja efektoroacutew układu

Układ termoregulacji

- Termoreceptory obwodowe - gł w skoacuterze

receptory ciepła i zimna

- Termodetektory - w przedniej części

podwzgoacuterza i w szyjnej części rdzenia

kręgowego aktywującego układu

siatkowatego

Ośrodek termoregulacji

w podwzgoacuterzu dwuczęściowy

1) Ośrodek eliminacji ciepła regulujący jego

utratę (przednia część podwzgoacuterza)

2) Ośrodek zachowania ciepła odpowiedzialny

za zatrzymanie ciepła w organizmie i

stymulację jego wytwarzania (tylna część

podwzgoacuterza)

Efektory układu termoregulacji

1) Efektory termoregulacji fizycznej ndash układ krążenia i gruczoły potowe zwiększenie lub zmniejszenie utraty ciepła

2) Efektory termoregulacji chemicznej - mięśnie szkieletowe wątroba tkanka tłuszczowa zmniejszenie lub zwiększenie tempa wytwarzania w organizmie ciepła metabolicznego

3) Modyfikacja tempa metabolizmu - hormony tarczycy aminy katecholowe glukagon

Przyczyny wzrostu temperatury

1) Gorączka spowodowana zmianą bdquopunktu

nastawczegordquo

2) Gorączka spowodowana niekontrolowaną

produkcją ciepła (np hipertermia złośliwa)

lub uszkodzeniem ośrodka termoregulacji

gorączka = temp ciała gt 383 C

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Mechanizm termoregulacji

Wykrycie przez receptory odchylenia

temperatury wewn od temp zadanej

Ośrodki termoregulacji w podwzgoacuterzu

Aktywacja efektoroacutew układu

Układ termoregulacji

- Termoreceptory obwodowe - gł w skoacuterze

receptory ciepła i zimna

- Termodetektory - w przedniej części

podwzgoacuterza i w szyjnej części rdzenia

kręgowego aktywującego układu

siatkowatego

Ośrodek termoregulacji

w podwzgoacuterzu dwuczęściowy

1) Ośrodek eliminacji ciepła regulujący jego

utratę (przednia część podwzgoacuterza)

2) Ośrodek zachowania ciepła odpowiedzialny

za zatrzymanie ciepła w organizmie i

stymulację jego wytwarzania (tylna część

podwzgoacuterza)

Efektory układu termoregulacji

1) Efektory termoregulacji fizycznej ndash układ krążenia i gruczoły potowe zwiększenie lub zmniejszenie utraty ciepła

2) Efektory termoregulacji chemicznej - mięśnie szkieletowe wątroba tkanka tłuszczowa zmniejszenie lub zwiększenie tempa wytwarzania w organizmie ciepła metabolicznego

3) Modyfikacja tempa metabolizmu - hormony tarczycy aminy katecholowe glukagon

Przyczyny wzrostu temperatury

1) Gorączka spowodowana zmianą bdquopunktu

nastawczegordquo

2) Gorączka spowodowana niekontrolowaną

produkcją ciepła (np hipertermia złośliwa)

lub uszkodzeniem ośrodka termoregulacji

gorączka = temp ciała gt 383 C

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Układ termoregulacji

- Termoreceptory obwodowe - gł w skoacuterze

receptory ciepła i zimna

- Termodetektory - w przedniej części

podwzgoacuterza i w szyjnej części rdzenia

kręgowego aktywującego układu

siatkowatego

Ośrodek termoregulacji

w podwzgoacuterzu dwuczęściowy

1) Ośrodek eliminacji ciepła regulujący jego

utratę (przednia część podwzgoacuterza)

2) Ośrodek zachowania ciepła odpowiedzialny

za zatrzymanie ciepła w organizmie i

stymulację jego wytwarzania (tylna część

podwzgoacuterza)

Efektory układu termoregulacji

1) Efektory termoregulacji fizycznej ndash układ krążenia i gruczoły potowe zwiększenie lub zmniejszenie utraty ciepła

2) Efektory termoregulacji chemicznej - mięśnie szkieletowe wątroba tkanka tłuszczowa zmniejszenie lub zwiększenie tempa wytwarzania w organizmie ciepła metabolicznego

3) Modyfikacja tempa metabolizmu - hormony tarczycy aminy katecholowe glukagon

Przyczyny wzrostu temperatury

1) Gorączka spowodowana zmianą bdquopunktu

nastawczegordquo

2) Gorączka spowodowana niekontrolowaną

produkcją ciepła (np hipertermia złośliwa)

lub uszkodzeniem ośrodka termoregulacji

gorączka = temp ciała gt 383 C

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Ośrodek termoregulacji

w podwzgoacuterzu dwuczęściowy

1) Ośrodek eliminacji ciepła regulujący jego

utratę (przednia część podwzgoacuterza)

2) Ośrodek zachowania ciepła odpowiedzialny

za zatrzymanie ciepła w organizmie i

stymulację jego wytwarzania (tylna część

podwzgoacuterza)

Efektory układu termoregulacji

1) Efektory termoregulacji fizycznej ndash układ krążenia i gruczoły potowe zwiększenie lub zmniejszenie utraty ciepła

2) Efektory termoregulacji chemicznej - mięśnie szkieletowe wątroba tkanka tłuszczowa zmniejszenie lub zwiększenie tempa wytwarzania w organizmie ciepła metabolicznego

3) Modyfikacja tempa metabolizmu - hormony tarczycy aminy katecholowe glukagon

Przyczyny wzrostu temperatury

1) Gorączka spowodowana zmianą bdquopunktu

nastawczegordquo

2) Gorączka spowodowana niekontrolowaną

produkcją ciepła (np hipertermia złośliwa)

lub uszkodzeniem ośrodka termoregulacji

gorączka = temp ciała gt 383 C

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Efektory układu termoregulacji

1) Efektory termoregulacji fizycznej ndash układ krążenia i gruczoły potowe zwiększenie lub zmniejszenie utraty ciepła

2) Efektory termoregulacji chemicznej - mięśnie szkieletowe wątroba tkanka tłuszczowa zmniejszenie lub zwiększenie tempa wytwarzania w organizmie ciepła metabolicznego

3) Modyfikacja tempa metabolizmu - hormony tarczycy aminy katecholowe glukagon

Przyczyny wzrostu temperatury

1) Gorączka spowodowana zmianą bdquopunktu

nastawczegordquo

2) Gorączka spowodowana niekontrolowaną

produkcją ciepła (np hipertermia złośliwa)

lub uszkodzeniem ośrodka termoregulacji

gorączka = temp ciała gt 383 C

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Przyczyny wzrostu temperatury

1) Gorączka spowodowana zmianą bdquopunktu

nastawczegordquo

2) Gorączka spowodowana niekontrolowaną

produkcją ciepła (np hipertermia złośliwa)

lub uszkodzeniem ośrodka termoregulacji

gorączka = temp ciała gt 383 C

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Mechanizm powstawania

gorączki

Pirogen egzogenny (np endotoksyna bakterii gramujemnych) oddziałując na krwinki białe monocyty i makrofagi krwi oraz osiadłe komoacuterki układu limfoidalnego stymulują uwalnianie tzw pirogenoacutew endogennych (Il-1β IL-6 oraz TNF-α) ktoacutere wraz z krwią dostają się do podwzgoacuterza pobudzając je do produkcji neuromediatoroacutew zapalenia głoacutewnie prostaglandyn

Po dotarciu do ośrodka regulacji temperatury w moacutezgu prostaglandyny powodują zmianę punktu nastawczego (tzw therm set point) na wyższy co skutkuje zwiększeniem temperatury organizmu

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Mechanizm powstawania

gorączki

Po zmianie punktu nastawczego organizm

zaczyna intensywnie produkować ciepło

(poprzez termogenezę mięśniową oraz

bezdrżeniową) oraz zapobiega jego utracie

Trwa to do momentu osiągnięcia

temperatury nowego punktu nastawczego

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Zalety gorączki

Zalety przy wyższej temperaturze

mechanizmy obronne (takie jak wytwarzanie

przeciwciał czy proliferacja limfocytoacutew)

ulegają znacznemu wzrostowi (około 10 na

jeden stopień) - Roacutewnocześnie zmniejsza się

dostęp żelaza i innych związkoacutew dla

patogenoacutew co utrudnia im namnażanie

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

BRAK PRZYCZYNY INFEKCYJNEJ

CO DALEJ

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Zaburzenia termoregulacji

niezwiązane infekcją

Uszkodzenie układu

termoregulacji na każdym

poziomie prowadzi do

zaburzeń termoregulacji

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

CO TO JEST GORĄCZKA

MOacuteZGOWA

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

Wynik uszkodzenia ośrodka

termoregulacji

Diagnozę stawiamy poprzez

wykluczenie innych przyczyn

Występuje najczęściej w ciężkich

uszkodzeniach moacutezgowia

Pogarsza rokowanie co do sprawności i przeżycia

Jest odpowiedzialna za przyczynę gorączki u 5-50 chorych z ciężkim uszkodzeniem moacutezgu

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Gorączka pochodzenia

ośrodkowego

zaczyna się w ciągu pierwszych 3 dni od

uszkodzenia OUN

temperatura ciała jest bardzo wysoka

oporna na leczenie przeciwgorączkowe

utrzymuje się przez kilka dni do tygodni

wymaga leczenia

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Skutki gorączki pochodzenia ośrodkowego

- wpływ na metabolizm moacutezgowy wzrost

produktoacutew końcowych przemian energetycznych w tym CO2 wzrost zużycia tlenu

- Wpływ na metabolizm moacutezgowy kwasica

- wpływ na uwalnianie neurotransmiteroacutew (wzrost toksyczności kwasu glutaminowego)

- wpływ na kanały jonowe (niektoacutere kanały wapniowe i bramkowane napięciem kanały potasowe są regulowane przez temperaturę)

- wzrost przepływu moacutezgowego

- uszkodzenie komoacuterek śroacutedbłonka uszkodzenie bariery krew moacutezg przenikanie białek surowicy przez barierę krew-moacutezg obrzęk moacutezgowia

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Temperatura moacutezgowia po poważnych

uszkodzeniach moacutezgu często jest wyższa niż

temperatura wewn ciała

Rossi S et al bdquo Brain temperature body core temperature and intracranial pressure in acute cerebral damagerdquo Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 2001

stwierdził że ilość pomiaroacutew temperatury gt 38 stC było o 15 częste pośroacuted pomiaroacutew śroacutedmoacutezgowych (wewnątrzkomorowych) niż pośroacuted jednoczasowych pomiaroacutew w tętnicy płucnej

roacuteżnica pomiaroacutew wewnątrzkomorowo i wewnątrz tętnic płucnej roacuteżniła się nawet o 2 C

Może więcej pacjentoacutew wymaga leczenia niż myślimy

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- krwawienie podpajęczynoacutewkowe

- urazy moacutezgowia

- udar niedokrwienny moacutezgu

- udar krwotoczny moacutezgu

- procesy rozrostowe OUN

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Gorączka pochodzenia ośrodkowego

- Nicita F et al bdquoMyoclonic status and central fever in

Angelman syndrome due to paternal uniparental disomyrdquo

J Neurogenet 2015 Dec29(4)178-82

- Alshahrani AM Central fever due to hypothalamic

lesion in a patient with tuberculous meningitis

Neurosicencies 2002 Oct7(4)301-3

- Chaouki S et al Gelastic seizures and fever originating

from a parietal cortical dysplasia J Pediatr Neurosci

2013 Jan-Apr 8(1) 70ndash72

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Inne przyczyny gorączki

Hipertermia złośliwa

Złośliwy zespoacuteł poneuroleptyczny

Zespoacuteł serotoninergiczny

Katatonia

Gorączka polekowa (antybiotyki beta

laktamowe leki przeciwpadaczkowe ndash

fenytoina leki antyarytmiczne-

prokainamid)

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Q J Med 1989 Feb70(262)103-12

Poikilothermia in a 68-year-old female A risk factor for accidental hypothermia or hyperthermia

Allen J1 Boyd K Hawkins SA Hadden DR

Abstract

A 68-year-old woman presented in wintertime in a cold climate with ataxia and numbness in her legs and was

found to be profoundly hypothermic in hospital No endocrine or neurological cause for hypothermia could be

distinguished Physiological investigation including a sympathetic release test exposure to gradually increasing

environmental temperatures and prolonged exposure to a high temperature suggested she was at that time

regulating her core temperature around a set value which was several degrees lower than normal Metabolic rate

was 42 per cent below the value predicted from standard tables Further measurements over a one-month period

in a warm climate suggested a poikilothermic temperature control mechanism with a possible risk of

environmental hyperthermia No pathological basis for this disorder has yet been identified but it is suggested that

a small localized hypothalamic vascular event has occurred

Acta Neurol Belg 2012 Jun112(2)213-5

Consciousness disturbance and poikilothermia revealing brain involvement in neuromyelitis optica

Yildiz OK Cevik S Oztoprak I

Abstract

A 21-year-old woman was admitted due to altered mental status and hypothermia The patient had a diagnosis of

neuromyelitis optica (NMO) for 12 years and she was positive for serum anti-aquaporin 4 antibody On admission

physical examination revealed coma with decerebration rigidity and poikilothermia Magnetic resonance images of

the brain revealed widespread gadolinium enhancing lesions in the periventricular areas and the diencephalic

structures Laboratory investigations revealed hyponatremia and hypothyroidism The patient was treated with

high dose steroids Both symptomatic and asymptomatic brain lesions may develop in patients with NMO

However poikilothermia has not been reported in patients with NMO before

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u

pacjentoacutew po urazie głowy

Przyczyny

- uszkodzenie ośrodka termoregulacji (Crompton MR

bdquoHypothalamic lesions following closed head injuryrdquo Brain 1971-

w badaniach autopsyjnych znalazł uszkodzenia podwzgoacuterza u

42 chorych ktoacuterzy zmarli po ciężkim urazie głowy)

- pourazowe zmiany w metabolizmie moacutezgowym (hiperglikoliza)

- miejscowa odpowiedź zapalna (wzrost wewnątrzmoacutezgowej IL-1)

- przekrwienie tkanki moacutezgowej

wzrost wartości temp zadanej

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u

pacjentoacutew po urazie głowy

- występuje u 4-37 chorych po ciężkim urazie głowy

Skutki

- hypertermia po urazie głowy jest związana z miejscowym uwalnianiem cytokin powiększenie obszaru niedokrwienia

- wzrost temp powoduje wzrost wewnątrzmoacutezgowej objętości krwi wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego

- wzrost temperatury ciała o 1 C wiąże się ze wzrostem o 13 tempa metabolizmu spadek rezerw energetycznych

- nasila zaburzenia świadomości

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u

pacjentoacutew po krwawieniu

podpajęczynoacutewkowym

- gorączka występuje u około 70 pacjentoacutew z SAH (nawet u połowy z nich może wystepować gorączka pochodzenia ośrodkowego)

- cięższy przebieg SAH większa ilość krwi w przestrzeni podpajęczynoacutewkowej obecność krwawienie wewnątrzkomorowo zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia hipertermii

- gorączka nasila obrzęk moacutezgu powoduje wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego może powodować zaburzenia świadomości

- jest związana z gorszym rokowaniem u pacjenta i zwiększoną śmiertelnością

- Gorączka może prowokować skurcz naczyń

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem krwotocznym moacutezgu

prawdopodobieństwo gorączki moacutezgowej

rośnie wraz rozległością udaru

krwotocznego oraz u osoacuteb z krwawieniem

wewnątrzkomorowym

Honig A Central fever in patients with spontaneous

intracerebral hemorrhage predicting factors and impact on

outcome BMC Neurol 2015 Feb 4156

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem niedokrwiennym moacutezgu

nieinwazyjny pomiar temperatury

dowolnego punktu moacutezgu w przypadku

obecności zmian niedokrwiennych z

użyciem MRS (pierwsza bdquomapardquo

temperatury moacutezgu u chorych z ostrym

udarem niedokrwiennym) Karaszewski B et al Measurement of brain temperature with

magnetic resonance spectroscopy in acute ischemic stroke

Ann Neurol 2006 Oct60(4)438-46

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u

pacjentoacutew po urazie głowy

- występuje u 4-37 chorych po ciężkim urazie głowy

Skutki

- hypertermia po urazie głowy jest związana z miejscowym uwalnianiem cytokin powiększenie obszaru niedokrwienia

- wzrost temp powoduje wzrost wewnątrzmoacutezgowej objętości krwi wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego

- wzrost temperatury ciała o 1 C wiąże się ze wzrostem o 13 tempa metabolizmu spadek rezerw energetycznych

- nasila zaburzenia świadomości

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u

pacjentoacutew po krwawieniu

podpajęczynoacutewkowym

- gorączka występuje u około 70 pacjentoacutew z SAH (nawet u połowy z nich może wystepować gorączka pochodzenia ośrodkowego)

- cięższy przebieg SAH większa ilość krwi w przestrzeni podpajęczynoacutewkowej obecność krwawienie wewnątrzkomorowo zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia hipertermii

- gorączka nasila obrzęk moacutezgu powoduje wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego może powodować zaburzenia świadomości

- jest związana z gorszym rokowaniem u pacjenta i zwiększoną śmiertelnością

- Gorączka może prowokować skurcz naczyń

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem krwotocznym moacutezgu

prawdopodobieństwo gorączki moacutezgowej

rośnie wraz rozległością udaru

krwotocznego oraz u osoacuteb z krwawieniem

wewnątrzkomorowym

Honig A Central fever in patients with spontaneous

intracerebral hemorrhage predicting factors and impact on

outcome BMC Neurol 2015 Feb 4156

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem niedokrwiennym moacutezgu

nieinwazyjny pomiar temperatury

dowolnego punktu moacutezgu w przypadku

obecności zmian niedokrwiennych z

użyciem MRS (pierwsza bdquomapardquo

temperatury moacutezgu u chorych z ostrym

udarem niedokrwiennym) Karaszewski B et al Measurement of brain temperature with

magnetic resonance spectroscopy in acute ischemic stroke

Ann Neurol 2006 Oct60(4)438-46

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u

pacjentoacutew po krwawieniu

podpajęczynoacutewkowym

- gorączka występuje u około 70 pacjentoacutew z SAH (nawet u połowy z nich może wystepować gorączka pochodzenia ośrodkowego)

- cięższy przebieg SAH większa ilość krwi w przestrzeni podpajęczynoacutewkowej obecność krwawienie wewnątrzkomorowo zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia hipertermii

- gorączka nasila obrzęk moacutezgu powoduje wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego może powodować zaburzenia świadomości

- jest związana z gorszym rokowaniem u pacjenta i zwiększoną śmiertelnością

- Gorączka może prowokować skurcz naczyń

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem krwotocznym moacutezgu

prawdopodobieństwo gorączki moacutezgowej

rośnie wraz rozległością udaru

krwotocznego oraz u osoacuteb z krwawieniem

wewnątrzkomorowym

Honig A Central fever in patients with spontaneous

intracerebral hemorrhage predicting factors and impact on

outcome BMC Neurol 2015 Feb 4156

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem niedokrwiennym moacutezgu

nieinwazyjny pomiar temperatury

dowolnego punktu moacutezgu w przypadku

obecności zmian niedokrwiennych z

użyciem MRS (pierwsza bdquomapardquo

temperatury moacutezgu u chorych z ostrym

udarem niedokrwiennym) Karaszewski B et al Measurement of brain temperature with

magnetic resonance spectroscopy in acute ischemic stroke

Ann Neurol 2006 Oct60(4)438-46

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem krwotocznym moacutezgu

prawdopodobieństwo gorączki moacutezgowej

rośnie wraz rozległością udaru

krwotocznego oraz u osoacuteb z krwawieniem

wewnątrzkomorowym

Honig A Central fever in patients with spontaneous

intracerebral hemorrhage predicting factors and impact on

outcome BMC Neurol 2015 Feb 4156

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem niedokrwiennym moacutezgu

nieinwazyjny pomiar temperatury

dowolnego punktu moacutezgu w przypadku

obecności zmian niedokrwiennych z

użyciem MRS (pierwsza bdquomapardquo

temperatury moacutezgu u chorych z ostrym

udarem niedokrwiennym) Karaszewski B et al Measurement of brain temperature with

magnetic resonance spectroscopy in acute ischemic stroke

Ann Neurol 2006 Oct60(4)438-46

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych z

udarem niedokrwiennym moacutezgu

nieinwazyjny pomiar temperatury

dowolnego punktu moacutezgu w przypadku

obecności zmian niedokrwiennych z

użyciem MRS (pierwsza bdquomapardquo

temperatury moacutezgu u chorych z ostrym

udarem niedokrwiennym) Karaszewski B et al Measurement of brain temperature with

magnetic resonance spectroscopy in acute ischemic stroke

Ann Neurol 2006 Oct60(4)438-46

Częstotliwość gorączki pochodzenia

ośrodkowego w udarze moacutezgu

Badanie prospektywne - 103 chorych z udarem-

u 23 chorych gorączka w tym 33 ch bez

udokumentowanej infekcji (w grupie tej

gorączka występowała wcześniej chorzy w

cięższym stanie większa śmiertelność

gorączka wyższa nie reagująca na leki

przeciwgorączkowe

(Morales-Ortiz A Fever of central origin during strokeRev Neurol 2001

Jun 16-30)

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych

z procesem rozrostowym OUN

Związek między procesami rozrostowymi

OUN a gorączką pochodzenia

ośrodkowego nie został dokładnie

zbadany Gorączka pochodzenia

moacutezgowego występuje najczęściej w

guzach siodła międzymoacutezgowia i

wewnątrzkomorowo Clar HE Clinical and morphological studies of pituitary and

diencephalic space-occupying lesions before and after

operation with special reference to temperature

regulation Acta Neurochir (Wien) 1979

-Wzrost WBC - podobny u chorych z gorączką

pochodzenia ośrodkowego i infekcyjnego

- neutrocytoacutew - wyższy u chorych z gorączką

infekcyjną niż gorączka pochodzenia ośrodkowego

(Tam AK Ilodigwe D Mocco J et al Impact of systemic inflammatory

response syndrome on vasospasm cerebral infarction and outcome after

subarachnoid hemorrhage exploratory analysis of CONSCIOUS-1

database Neurocrit Care 201013(2)182-189) (413 chorych)

- Pacjenci z gorączką infekcyjną byli starsi i dłużej

stosowano u nich wentylację mechaniczną dłużej

przebywali na OIT Starsi pacjenci są prawdopodobnie

bardziej predysponowani do infekcji z powodu

obniżonej odporności i choroacuteb wspoacutełistniejących

(Hocker SE et al Indicators of central fever in the neurologic intensive

care unitJama Neurol 2013 Dec70(12)1499-504) (246 chorych)

Hocker S et alrdquo Indicators of Central Fever in the Neurologic Intensive

Care Unit JAMA Neurol 2013 Dec70(12)1499-504 ndash Algorytm

pozwalający rozpoznać gorączkę pochodzenia moacutezgowego

Gorączka pochodzenia ośrodkowego u chorych

z procesem rozrostowym OUN

Związek między procesami rozrostowymi

OUN a gorączką pochodzenia

ośrodkowego nie został dokładnie

zbadany Gorączka pochodzenia

moacutezgowego występuje najczęściej w

guzach siodła międzymoacutezgowia i

wewnątrzkomorowo Clar HE Clinical and morphological studies of pituitary and

diencephalic space-occupying lesions before and after

operation with special reference to temperature

regulation Acta Neurochir (Wien) 1979

-Wzrost WBC - podobny u chorych z gorączką

pochodzenia ośrodkowego i infekcyjnego

- neutrocytoacutew - wyższy u chorych z gorączką

infekcyjną niż gorączka pochodzenia ośrodkowego

(Tam AK Ilodigwe D Mocco J et al Impact of systemic inflammatory

response syndrome on vasospasm cerebral infarction and outcome after

subarachnoid hemorrhage exploratory analysis of CONSCIOUS-1

database Neurocrit Care 201013(2)182-189) (413 chorych)

- Pacjenci z gorączką infekcyjną byli starsi i dłużej

stosowano u nich wentylację mechaniczną dłużej

przebywali na OIT Starsi pacjenci są prawdopodobnie

bardziej predysponowani do infekcji z powodu

obniżonej odporności i choroacuteb wspoacutełistniejących

(Hocker SE et al Indicators of central fever in the neurologic intensive

care unitJama Neurol 2013 Dec70(12)1499-504) (246 chorych)

Hocker S et alrdquo Indicators of Central Fever in the Neurologic Intensive

Care Unit JAMA Neurol 2013 Dec70(12)1499-504 ndash Algorytm

pozwalający rozpoznać gorączkę pochodzenia moacutezgowego

-Wzrost WBC - podobny u chorych z gorączką

pochodzenia ośrodkowego i infekcyjnego

- neutrocytoacutew - wyższy u chorych z gorączką

infekcyjną niż gorączka pochodzenia ośrodkowego

(Tam AK Ilodigwe D Mocco J et al Impact of systemic inflammatory

response syndrome on vasospasm cerebral infarction and outcome after

subarachnoid hemorrhage exploratory analysis of CONSCIOUS-1

database Neurocrit Care 201013(2)182-189) (413 chorych)

- Pacjenci z gorączką infekcyjną byli starsi i dłużej

stosowano u nich wentylację mechaniczną dłużej

przebywali na OIT Starsi pacjenci są prawdopodobnie

bardziej predysponowani do infekcji z powodu

obniżonej odporności i choroacuteb wspoacutełistniejących

(Hocker SE et al Indicators of central fever in the neurologic intensive

care unitJama Neurol 2013 Dec70(12)1499-504) (246 chorych)

Hocker S et alrdquo Indicators of Central Fever in the Neurologic Intensive

Care Unit JAMA Neurol 2013 Dec70(12)1499-504 ndash Algorytm

pozwalający rozpoznać gorączkę pochodzenia moacutezgowego

Hocker S et alrdquo Indicators of Central Fever in the Neurologic Intensive

Care Unit JAMA Neurol 2013 Dec70(12)1499-504 ndash Algorytm

pozwalający rozpoznać gorączkę pochodzenia moacutezgowego

Dlaczego warto leczyć

- Zmniejszenie ryzyka powikłań hipertermii

(wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego

spadku rezerw energetycznych)

zmniejszenie temperatury ciała o 1ordmC

zmniejsza zużycie tlenu o 5 - 7

Leczenie

- Farmakologiczne paracetamol metamizol

ibuprofen

- Fizyczne (UWAGA dreszcze)

a) chłodzenie powietrzem lodem

b) chłodzenie endowaskularne

Normotermia czy hipotermia

Powikłania hipotermii

Infekcje

Procesy zakrzepowe

Zaburzenia rytmu serca

Powroacutet do normotermii = wzrost ryzyka

transformacji krwotocznej ogniska udarowego

nasilenie obrzęku

Gdy leczenie jest nieskutecznehellip

- konieczne są dalsze badania nad

metodami szybkiego rozpoznawania i

skutecznego leczenia gorączki

pochodzenia ośrodkowego w

ciężkich uszkodzeniach OUN

- skuteczne leczenie = lepsze

rokowanie co do niepełnosprawności

i przeżycia

Dziękuję bardzo za uwagę

Leczenie

- Farmakologiczne paracetamol metamizol

ibuprofen

- Fizyczne (UWAGA dreszcze)

a) chłodzenie powietrzem lodem

b) chłodzenie endowaskularne

Normotermia czy hipotermia

Powikłania hipotermii

Infekcje

Procesy zakrzepowe

Zaburzenia rytmu serca

Powroacutet do normotermii = wzrost ryzyka

transformacji krwotocznej ogniska udarowego

nasilenie obrzęku

Gdy leczenie jest nieskutecznehellip

- konieczne są dalsze badania nad

metodami szybkiego rozpoznawania i

skutecznego leczenia gorączki

pochodzenia ośrodkowego w

ciężkich uszkodzeniach OUN

- skuteczne leczenie = lepsze

rokowanie co do niepełnosprawności

i przeżycia

Dziękuję bardzo za uwagę

Normotermia czy hipotermia

Powikłania hipotermii

Infekcje

Procesy zakrzepowe

Zaburzenia rytmu serca

Powroacutet do normotermii = wzrost ryzyka

transformacji krwotocznej ogniska udarowego

nasilenie obrzęku

Gdy leczenie jest nieskutecznehellip

- konieczne są dalsze badania nad

metodami szybkiego rozpoznawania i

skutecznego leczenia gorączki

pochodzenia ośrodkowego w

ciężkich uszkodzeniach OUN

- skuteczne leczenie = lepsze

rokowanie co do niepełnosprawności

i przeżycia

Dziękuję bardzo za uwagę

Gdy leczenie jest nieskutecznehellip

- konieczne są dalsze badania nad

metodami szybkiego rozpoznawania i

skutecznego leczenia gorączki

pochodzenia ośrodkowego w

ciężkich uszkodzeniach OUN

- skuteczne leczenie = lepsze

rokowanie co do niepełnosprawności

i przeżycia

Dziękuję bardzo za uwagę

- konieczne są dalsze badania nad

metodami szybkiego rozpoznawania i

skutecznego leczenia gorączki

pochodzenia ośrodkowego w

ciężkich uszkodzeniach OUN

- skuteczne leczenie = lepsze

rokowanie co do niepełnosprawności

i przeżycia

Dziękuję bardzo za uwagę

Dziękuję bardzo za uwagę