www.bytomodnowa.pl | facebook Bytom Odnowa

czerwiec 2018 r.

RzeczpospolitaPolska

Gdzie jest 100 milionów euro? Większość w Bytomiu!

Na 264 miliony zł opiewają projekty złożone przez Bytom w ramach Obszaru Strategicznej Interwencji. Większość przeszła już pozytywną ocenę formalną lub zostały wybrane do dofinansowania przez Urząd Marszałkowski. OSI staje się faktem – pierwsze remonty i  projekty miękkie ruszyły.

W ramach OSI (projekty wpisane do GPR) złożono 53 pro-jekty:

32 projekty inwestycyjne (EFRR) na kwotę: 235 570 309,07 zł,21 projektów (miejskich) społecznych (EFS) na kwotę: 67 046 340,36 zł.Łączna wartość złożonych projektów:  302 616 649,43 zł,wybranych do dofinansowania – 15 projektów EFRR,podpisanych 10 umów z Urzędem Marszałkowskim. Rewitalizacji uczyliśmy się od podstaw, ale jestem przekonany, że

nauczyliśmy się jej dobrze. Odnowa miasta nigdy nie była zagrożona ani opóźniona. Jesteśmy jedną z niewielu gmin w Polsce, które mają uchwalony gminny program rewitalizacji i pozyskują środki unijne z perspektywy 2014-2020 – mówi prezydent Bytomia Damian Bartyla. Dziękuję bytomianom za cierpliwość. Już niebawem efek-ty pracy całego zespołu zajmującego się rewitalizacją będą jeszcze bardziej widoczne.

Jednym z pierwszych projektów, które uzyskały dofinanso-wanie jest „Konserwacja i zachowanie zabytkowego kościoła św. Małgorzaty”. Trwają już prace w funkcjonalistycznym bu-

ciąg dalszy na str. 2

www.bytomodnowa.pl | facebook Bytom Odnowa2

Jak przebiegają prace nad tworzeniem Specjalnej Strefy Re-witalizacji? Jakie wynikają z tego korzyści, a gdzie mogą kryć się zagrożenia? W Krajowym Centrum Wiedzy o Rewitalizacji znalazł się dokument będący poradnikiem dla miast, które są na początku drogi do utworzenia SSR.

Dokument „Metodyka przeprowadzania analizy przy ustanowieniu Specjalnej Strefy Rewitaliza-cji na przykładzie Bytomia” opracowali dr Aleksandra Jadach-Sepioło, Katarzyna Spadło i Jarosław Ogrodowski,  specjaliści Krajowego Instytutu Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa  pod redakcją Aleksandry Kułaczkowskiej z Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.

Ustanowienie Strefy pozwala skorzystać gminie z całego wachlarza rozwiązań o różnej sile interwencji, za każdym razem wykraczających poza standardowe instrumenty, którymi jednostki samorządu teryto-rialnego dysponowały do tej pory – czytamy w dokumencie. Sama idea skierowania specjalnych narzędzi dedykowanych obszarowi miasta, nie jest nowa – zarówno jednostki samorządu terytorialnego, eksperci, jak i administracja centralna od lat zauważały niedomagania dotychczasowego systemu prawnego, który nie mógł w sposób wystarczający wspomóc zarządzania obszarem znajdującym się w głębokim, narastającym często od dziesięcioleci, kryzysie. Stąd też pojawiały się propozycje narzędzi krojonych na miarę, o zróżnico-wanym stopniu ingerencji w stosunki własnościowe i prawne.

Opracowanie jest m.in. analizą działań, które przebiegały w Bytomiu przed ustanowieniem  Spe-cjalnej Strefy Rewitalizacji. A przypomnijmy, to proces długotrwały, wszystkie czynności muszą być poddane konsultacjom społecznym. Autorzy odpowiadają m.in. na pytania, dlaczego, i na jakich zasadach gmina może korzystać z prawa pierwokupu nieruchomości, jak przekwaterowywać lo-katorów w obszarze rewitalizacji, jak wywłaszczać nieruchomości o nieustalonym stanie prawnym i czy za każdym razem należy stosować dotacje dla właścicieli nieruchomości w obszarze SRR. Do-kument opisuje również projekty uchwał Rady Miejskiej w Bytomiu i pytania, jakie ekspertom naj-częściej zadawali pracownicy Urzędu Miejskiego w trakcie prac.

Jak podkreśla Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju: Do tej pory niewiele gmin zdecydowało się na wpro-wadzenie SSR, co przekłada się na brak dobrych praktyk w tym zakresie. (…) Opracowanie powstało, aby

ułatwić włodarzom gminy podjęcie decyzji co do zasadności ustanawiania na obszarze rewitalizacji SSR po-przez wskazanie możliwej do zastosowania metody analizy danych i uwarunkowań dotyczących obszaru rewitalizacji pod kątem narzędzia, jakim jest Strefa. Opracowanie nie ma więc charakteru komentarza do ustawy o rewitalizacji w odniesieniu do przepisów dotyczących Specjalnej Strefy Rewitalizacji, jest raczej va-demecum dla tych, na których ciąży odpowiedzialność przygotowania wójta i rady gminy do podjęcia decyzji i zapoznania ich z jej skutkami.

Przypomnijmy, Specjalna Strefa Rewitalizacji w Bytomiu obowiązuje od 20 marca 2018 r. Zostały nią objęte: Bobrek, Rozbark i Śródmieście.

Bytomska SSR przykładem w Krajowym Centrum Wiedzy o Rewitalizacji

dynku Centrum Inicjatyw Społecznych przy ul. Miarki 10, By-tomskim Centrum Kultury czy na terenie Zespołu Przyrodni-czo-Krajobrazowego Żabie Doły. Rewitalizacja ma służyć przede wszystkim ludziom, zapobiegać wykluczeniu społecznemu, sporo projektów miękkich w ramach OSI już jest realizowanych, na przy-kład w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie – mówi Bożena Mien-tus, wiceprezydent Bytomia.

Z kolei inne placówki, żeby ruszyć z projektem, muszą przy-gotować infrastrukturę. Tak jest w przypadku Domu Pomocy Społecznej dla Dorosłych (który na potrzeby podopiecznych przygotowuje budynek przy ul. Józefczaka 14), Centrum Inte-gracji Społecznej czy Centrum Interwencji Kryzysowej i Prze-ciwdziałania Uzależnieniom.

Rewitalizacja Bytomia przebiega w ekspresowym tempie – za-pewnia Damian Bartyla. Pamiętajmy, że nasz harmonogram działań jest uzależniony od wielu instytucji. Najpierw 2 lata cze-kaliśmy z przygotowaniem GPR-u na Ustawę o rewitalizacji (jesień 2015). Dopiero w lipcu 2017 roku Marszałek Województwa Śląskie-go ogłosił nabory.

Szybki przebieg prac nad rewitalizacją w Bytomiu potwier-dzają niezależne źródła. W kwietniu tego roku „Dziennik Ga-zeta Prawna” po ponad dwóch latach od wejścia w życie usta-wy (październik 2015) robił krótkie podsumowanie, na ile jej zapisy są pomocne w sięganiu po środki unijne.

Okazało się, że Bytom jest w czołówce gmin, które uchwa-liły Gminne Programy Rewitalizacji zgodnie z Ustawą o rewi-talizacji i pozyskują środki unijne na inwestycje. Do tej pory zrobiło to zaledwie 65 na 2478 gmin (dane z kwietnia 2018). Według raportu firmy Grand Thortnton wynika, że zaledwie 39% gmin (dane z kwietnia 2018) uchwaliło Gminne Programy Rewitalizacji do końca 2017 roku, wiele nie zdąży z przyjęciem dokumentów do końca 2018 roku. To z kolei oznacza, że wiele samorządów nie będzie miało możliwości pozyskania pienię-dzy unijnych w tej perspektywie finansowej.

Są regiony w Polsce, gdzie nie wykorzystano ani złotówki na rewitalizacyjne projekty infrastrukturalne w ramach regional-nych programów operacyjnych (kujawsko-pomorskie, podla-

skie, podkarpackie i zachodniopomorskie). Gminy tłumaczą to m.in. tym, że Ustawa o rewitalizacji weszła w życie niemal dwa lata po rozpoczęciu perspektywy finansowej 2014-2020. Do tego momentu nie było wiadomo, w jakich uwarunkowaniach prawnych należy planować rewitalizację – czytamy w „Dzienniku Gazecie Prawnej” wypowiedź Ewy Pielak, wicedyrektor Biura Rozwoju Gdańska ds. Rewitalizacji. Ustawa mocno reguluje for-malny proces przygotowania rewitalizacji, począwszy od wyzna-czenia obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji, poprzez sposób przygotowania gminnego programu, a każdy z tych etapów jest poddany konsultacjom społecznym. Jest to proces trudny i długo-trwały – mówi Ewa Pielak.

Trudno się z tym twierdzeniem nie zgodzić. Wejście w życie Ustawy o rewitalizacji dopiero z końcem 2015 roku, przemo-delował początkowe założenia dotyczące rewitalizacji w By-tomiu. Planowane działania trzeba było dostosować do za-pisów ustawy, dokonać delimitacji obszaru zdegradowanego i wyznaczyć podobszary rewitalizacji. Niemniej Bytom, jako miasto realizujące finansowany przez Ministerstwo Inwe-

stycji i Rozwoju projekt pilotażowy rewitalizacji, do prac nad GPR-em przystąpił niezwłocznie po przyjęciu ustawy. Efek-tem tego była delimitacja obszaru zdegradowanego, przyję-ta w marcu 2016 roku przez radnych, a na kolejnej sesji RM, w kwietniu 2016 roku, podjęto decyzję o przystąpieniu do prac nad Gminnym Programem Rewitalizacji. Dokument był goto-wy już w październiku 2016 r., a uchwałę dotyczącą „Gminnego Programu Rewitalizacji Bytom 2020+” radni uchwalili w lutym 2017 r., po uzyskaniu niezbędnych (wymaganych ustawą) opi-nii m.in. ówczesnego ministerstwa rozwoju, urzędu marszał-kowskiego i innych instytucji.

Warto zaznaczyć, że tylko w ubiegłym roku, działając w oparciu o Ustawę o rewitalizacji Bytom pozyskał prawie 126 milionów zł z funduszy unijnych. Warto też podkreślić, że o pieniądze na inwestycje ze źródeł zewnętrznych starają się także podmioty niezależne od miasta. W ubiegłym roku przedstawiciele spółdzielni mieszkaniowych, stowarzyszeń czy parafii pozyskali w sumie ponad 22 miliony zł dotacji.

dokończenie ze str. 1

Gdzie jest 100 milionów euro? Większość w Bytomiu!

www.bytomodnowa.pl | facebook Bytom Odnowa 3

Inwestycje „twarde” planowane do realizacji w ramach Obszaru Strategicznej Interwencji były przedmiotem rozmów wyjazdowego posiedzenia Komitetu Rewitalizacji. Jego członkowie zapo-znali się z planami inwestycji, na które środki unijne pozyskują Bytomskie Mieszkania. To duże projekty w Bobrku, Kolonii Zgorzelec, Rozbarku i Śródmieściu.

O planowanych inwestycjach w Bobrku pisaliśmy w poprzednim wydaniu gazety. Przypomnij-my, na odnowę tej dzielnicy przeznaczone zostaną 64 mln zł. W ramach projektu przewidziane są remonty części wspólnych ponad 20 budynków (klatki schodowe, dachy), do których pod-łączony zostanie gaz, a w mieszkaniach zainstalowane będą sanitariaty. W Bobrku oddane do użytku zostanie Centrum Usług Społecznych, lokale socjalne, wspomagane i chronione.

Centrum Usług Wspólnych powstanie też w Śródmieściu i Rozbarku. Tam również przewi-dziano remonty części wspólnych kilku budynków, wyburzenia zagrażających bezpieczeństwu oficyn i zabudowań gospodarczych (tereny te będą później zagospodarowane).

Podobnie, jak w Bobrku, tak i w Śródmieściu i Rozbarku kilka budynków w całości zaadapto-wanych zostanie na potrzeby mieszkalnictwa socjalnego. Znajdują się one przy ulicach: Siemia-nowickiej 29, Witczaka 7 (oficyna), Żeromskiego 3 (oficyna), Kochanowskiego 15. Ta inwestycja powiązana będzie z projektem „miękkim”, społecznym, w ramach którego do prac zaangażo-

Jak tchnąć życie w zdegradowane tereny poprzemysłowe blisko rzeki? Odpowiedzi na to pytanie szukali w Bytomiu przedstawiciele Żyrardowa, zainteresowani naszą rekultywa-cją terenów wokół Bytomki. Choć te dwa miasta oddalone są od siebie o setki kilometrów, mają podobne problemy.

Przypomnijmy, w Bytomiu realizowany jest projekt rewi-talizacji terenów poprzemysłowych Szombierek i Łagiewnik w dolinie rzeki Bytomki, na które miasto pozyskało 25 mi-lionów dofinansowania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Na hałdach odpadów pogórniczych, pohutni-czych i poprzemysłowych nieużytkach powstaną tereny zielo-ne,  sportowe i rekreacyjne. Żyrardów ma podobny obszar do zagospodarowania, chętnie skorzysta z doświadczeń Bytomia.

Niemniej na gościach, którzy odwiedzili Bytom, duże wra-żenie zrobił m.in. tętniący życiem przez cały rok Teatr Rozbark, a także pole golfowe w Szombierkach wraz z osiedlem domów jednorodzinnych. Najbardziej jednak chwalili powstały na terenach po dawnej kopalni Powstańców Śląskich Zakład Ak-tywności Zawodowej „Świetlik”, w którym zatrudnienie znaj-dują osoby z niepełnosprawnością intelektualną i ruchową.

Żyrardów, choć niewątpliwie mniejszy od Bytomia, boryka się z podobnymi problemami. Przez 150 lat zakłady żyrardow-skie były największą fabryką wyrobów lnianych w Europie. Po II wojnie światowej fabryka lnu była największym pracodaw-cą. W mieście liczącym 40 tys. mieszkańców zatrudniała 10 tys. ludzi. Upadek przemysłu w latach 90-tych ubiegłego wie-ku przyczynił się do zubożenia społeczeństwa.

Dziś wydaje się, że problemy bezrobocia nie są dla Żyrar-dowa palące. Bliskość Warszawy powoduje, że mieszkańcy właśnie tam znajdują zatrudnienie, a problemem dla opieki społecznej są przede wszystkim rodziny dziedziczące biedę. Władze miasta wiedzą, że nie będą dla inwestorów tak atrak-cyjne, jak leżąca 45 km dalej stolica, dlatego szukają dla Żyrar-dowa innej, atrakcyjnej funkcji. Status sypialni Warszawy wca-le im nie przeszkadza, bo upatrują w tym szanse dla miasta. Niewykluczone, że podejmą starania o wpisanie unikatowego, włókienniczego centrum Żyrardowa na listę światowego dzie-dzictwa UNESCO.

Komitet Rewitalizacji w plenerze

Dobre praktyki. Bytom radzi Żyrardowowi

wane będą osoby bezrobotne, zagrożone wykluczeniem społecznym. W ten sposób będą mogły zdobywać doświadczenia niezbędne w powrocie na rynek pracy.

Członkowie Komitetu Rewitalizacji odwiedzili też Kolonię Zgorzelec, gdzie zostanie wyremon-towanych 14 niezamieszkałych budynków (części wspólne) i otoczenie wokół nich. Byli również w dawnych Zakładach Naprawczych Górnośląskich Kolei Wąskotorowych, które zostaną zaadap-towane na potrzeby kulturalno-społeczne.

Przypomnijmy, powołany przez prezydenta Bytomia Komitet Rewitalizacji liczy 15 członków. W jego skład wchodzą przedstawiciele sektora społecznego (przedstawiciele mieszkańców, or-ganizacji pozarządowych, wspólnot mieszkaniowych, właścicieli budynków czy użytkowników wieczystych nieruchomości), gospodarczego (przedsiębiorcy prowadzący działalność gospo-darczą na terenach rewitalizowanych, właściciele terenów inwestycyjnych z tego terenu, a także przedstawiciele zakładów pracy zatrudniających pracowników z obszarów rewitalizacji)   i pu-blicznego (przedstawiciele Urzędu Miejskiego w Bytomiu, miejskich jednostek organizacyjnych i innych podmiotów realizujących na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu Państwa). 

Obowiązek powołania takiego komitetu nakłada na miasto przyjęta w październiku 2015 roku Ustawa o rewitalizacji. Członkowie komitetu opiniują zachodzące zmiany, związane z odnową miasta.

www.bytomodnowa.pl | facebook Bytom Odnowa4

zajęciach. Przewidziane są również zajęcia dla ojców, dostosowane tematycznie do ich potrzeb, a także dla maluchów w specjalnie wyznaczonym dla nich kąciku malucha.

Projekt „Studio muzyczne – Bytomska Kuźnia Talentów”autor: Łukasz Bamberski Bytomska Kuźnia Talentów dotyczy utworzenia w Bytomiu profesjonalnego studia muzycz-

nego dostępnego dla dzieci i młodzieży z rodzin dysfunkcyjnych. Projekt ten będzie projektem cyklicznym realizowanym trzykrotnie, każdorazowo przez okres czterech miesięcy. W ramach projektu w studiu realizowane będą szkolenia i warsztaty muzyczne z tworzenia i obróbki pod-kładów muzycznych, pisania tekstów oraz lekcje śpiewu. Uczestnicy projektu mieścić się będą w trzech kategoriach wiekowych: 8-13 lat, 13-18 lat, 18-25 lat. Do każdej z grup wiekowych należeć będzie od 30 do 50 osób, podzielonych na sekcje warsztatowe po 10 osób.

Przewiduje się zajęcia dwa razy w tygodniu dla każdej z sekcji warsztatowych. W projekcie zatrudnione będą 4 osoby: koordynator/kierownik, specjalista od tworzenia i obróbki podkła-dów muzycznych, autor tekstów i nauczyciel śpiewu. Dodatkowo raz w miesiącu przewidziane są warsztaty z udziałem artystów, tj. polskich raperów, DJ-ów, wokalistów, producentów, których to uczestnictwo w warsztatach będzie się odbywało na zasadach non profit lub w zamian za re-klamę wśród lokalnej społeczności i stworzenie ciepłego wizerunku w mediach. Każdy z cztero-miesięcznych kursów kończyć się będzie egzaminem ze zdobytych umiejętności i wiedzy - prak-tycznym jak i teoretycznym, a każdy z pozytywnie ocenionych uczestników otrzyma certyfikat ukończenia kursu oraz nagrodę tematyczną.

Projekt „Agenda Bytomska” autor: Centrum Doradztwa Strategicznego s. c. Projekt zakładający stworzenie w Bytomiu całościowych warunków do uzyskania pełnej do-

stępności usług dla grup z niepełnosprawnościami i problemami wieku senioralnego, realizo-wany w wielu sferach: komunikacyjnej i przestrzennej, usługach związanych z edukacją, kulturą, sportem i rekreacją, dostępie do zatrudnienia, realizacji potrzeb związanych z samodzielnym za-mieszkaniem, realizacji potrzeb rodzinnych i osobistych, jak i możliwość realizowania się w wy-mienionych sferach oraz społeczną aktywność w tych obszarach.

Projekt dzieli się na trzy zadania główne: A) partycypacyjna diagnoza sytuacji grup z niepełnosprawnościami i senioralnych we wszyst-

kich w/w sferach z wykorzystaniem metody „badania w działaniu”; B) planowanie partnerskie w wypracowaniu polityk dostępu do usług z wykorzystaniem „eks-

pertów przez doświadczenie”; C) wdrożenie polityk wraz z projektami pilotażowymi w zdiagnozowanych i zanalizowanych

sferach aktywności osób z niepełnosprawnością i problemami wieku senioralnego.

Projekt „SamoDZIELNI” autor: Helena Rumian Projekt ten dedykowany jest osobom usamodzielnianym i opuszczającym placówki opiekuń-

czo-wychowawcze, które ukończyły 18 rok życia. Realizowany będzie w oparciu o program men-torski jako system edukacji osób usamodzielnianych, którym ma zapewnić wsparcie specjali-stów dla każdego uczestnika programu. Do projektu zostaną włączeni specjaliści z dziedziny no-wych technologii, doradztwa zawodowego oraz osoby udzielające wsparcia psychologicznego. Wychowankowie placówek zdobędą konkretne umiejętności zawodowe adekwatne do potrzeb rynku pracy, takie jak programowanie, zarządzanie, analityczne myślenie. Pierwszym etapem będzie wyłonienie grupy 10 osób usamodzielnianych do pilotażowego projektu i rozpoznanie potrzeb uczestników projektu. Organizator dokona szerokiej i indywidualnej analizy, pozna za-soby i możliwości każdego z uczestników programu. Na podstawie uzyskania takich informacji uczestnicy zostaną pokierowani na odpowiednie szkolenia i doradztwo (psychologiczne lub za-wodowe, w zależności od diagnozy potrzeb).

Projekt „Bytomska biblioteka narzędzi – rewitalizacja oparta o współdzielenie” autor: Michał Lorbiecki Bytomska biblioteka narzędzi to projekt oferujący możliwość wypożyczania – tak jak w przy-

padku bibliotek, z tym, że nie ze zbioru książek lecz ze zbioru narzędzi, które członkowie mogą wykorzystywać na miejscu lub wypożyczać i używać przez jakiś czas, a następnie zwracać. Termin „narzędzia” jest pojęciem bardzo szerokim, gdyż uwzględnia dowolne przedmioty, których ktoś może potrzebować nieregularnie, takie jak narzędzia do napraw usterek domowych, obróbki drewna, ogrodnictwa, ale także narzędzia kuchenne, konserwacji żywności, szycia, czy też przy-datne do organizacji wydarzeń specjalnych.

Biblioteka oferując miejsce spotkań do spędzania wolnego czasu, propagowałaby pracę twór-czą i zachęcałaby do podejmowania kolejnych inicjatyw społecznych, a także mogłaby przy-czynić się do poprawienia relacji rodzinnych czy sąsiedzkich. Celem biblioteki jest zbudowanie silniejszej społeczności, angażującej się we współpracę i integrację, pobudzenie do większej przedsiębiorczości, umocnienie ludzi i stosunków sąsiedzkich, by byli samowystarczalnymi, oraz zmniejszenie marnotrawstwa związanego z indywidualną konsumpcją.

Na wstępie trzeba jeszcze raz podkreślić – pieniądze na ten cel nie pochodzą z budżetu mia-sta! Konkurs finansuje Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju ze środków Unii Europejskiej w ra-mach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna. Miasto realizuje projekt pilotażowy rewi-talizacji, którym zostaliśmy objęci wraz z Łodzią i Wałbrzychem. Zadania, jakie wykonujemy w ramach pilotażu rewitalizacji i kwoty, jakie mamy na to przeznaczyć, zostały określone już w 2015 roku. Konkurs na innowacje społeczne jest jednym z tych zadań.

Do wzięcia udziału w konkursie zgłosiło się ponad 40 chętnych z całej Polski. Do konkursu do-puszczono 38 z nich. Zgłosiły się zarówno osoby prywatne, jak i organizacje pozarządowe z wielu miejscowości: Krakowa, Wrocławia, Warszawy, Gliwic, Zabrza, Rudy Śląskiej, Częstochowy, Żor, Suszca, Katowic, Łazisk Górnych, Wojkowic, Tychów, Chrząstkowic czy Krzeszowic.

Zadanie nie było łatwe zarówno dla uczestników, jak i sędziów konkursowych oceniających prace. Ogłaszaliśmy konkurs na pomysł działania finansowanego ze środków unijnych. Kryteria bardzo szczegółowo opisane są w Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2014-2020 – mówi Grzegorz Baranowski ze stowarzyszenia Bytomska Radość Życia, jeden z członków sądu konkursowego. Wybraliśmy prace, które wpisują się w założenia RPO i potrzeby miasta, wynikające z Gminnego Progra-mu Rewitalizacji. Bytom 2020+ i innych miejskich dokumentów: Miejskiej Strategii Rozwiązywania Pro-jektów Społecznych Bytomia na lata 2006-2020, Bytomskiego programu wspierania rodziny i rozwoju pieczy zastępczej na lata 2018-2020. Widać, że pomysłodawcy zapoznali się z naszymi dokumentami, bo w uzasadnieniach powoływali się na nie – podkreśla Baranowski. Podnosili w pracach problem bezrobo-cia, starzenia się społeczeństwa czy niewydolności wychowawczej.

Jest duża szansa na to, że te projekty będą realizowane. Miasto kupiło od zwycięzców prawa autorskie do pomysłów i ogłosiło nabór na ich realizatorów. To znaczy kogoś, kto opracuje i zło-ży wnioski o dofinansowanie do Urzędu Marszałkowskiego. Pamiętajmy, że w ramach pilotażu rewitalizacji sporo zadań przejmują organizacje pozarządowe, takie było założenie ówczesnego Ministerstwa Rozwoju, które finansuje nam projekt pilotażowy. Urząd Marszałkowski ogłosił nabór projektów w ramach RPO z Europejskiego Funduszu Społecznego dla osi priorytetowej IX. Włączenie Społeczne dla działania 9.1.3 i 9.2.3. Czy te projekty otrzymają dofinansowanie – okaże się niebawem.

WYKAZ NAGRODZONYCH PRAC KONKURSOWYCH NA INNOWACYJNE PROJEKTY SPOŁECZNE

Projekt „Family Time”autor: Anna Waligórska Family Time to program adresowany do mam, którego głównym założeniem jest integracja

rodzin i stworzenie możliwości dzielenia się doświadczeniami. Zakłada on powstanie miejsca, w którym odnajdą się osoby w każdym wieku i gdzie będą mogły skorzystać z szerokiej oferty zajęć, wykładów i warsztatów. Z założenia mają one mieć charakter edukacyjny, dlatego znaczna ich część będzie prowadzona przez specjalistów, tj.: psychologów, pedagogów, dietetyków, ale także przez kosmetyczki, aktorów, sportowców, trenerów fitness. Program uwzględnia jednocze-sne spotkania ze specjalistami dla mam połączone z zapewnieniem opieki dla dzieci, w związku z czym wymaga zatrudnienia profesjonalnego animatora, który będzie organizował czas dzie-ciom w różnych grupach wiekowych, podczas gdy mamy będą mogły uczestniczyć w swoich

Do tego, że w Polsce można płacić za pomysły większość chyba nie jest przyzwyczajona. Testo-waliśmy kolejne działanie w ramach projektu pilotażowego rewitalizacji i mamy zwycięzców! Otrzymają oni po 10 tys. zł za pomysł na innowacyjny projekt społeczny. 7 maja miasto podpisało z pomysłodawcami umowy o przekazanie praw autorskich do pomysłów. Co najważniejsze – zwycię-skie prace mogą być realizowane, jeśli otrzymają unijną dotację z Urzędu Marszałkowskiego.

Mieli pomysły warte 10 tysięcy!

www.bytomodnowa.pl | facebook Bytom Odnowa 5

Projekt „Spółdzielnia CDE” autor: Dorota Błażejewska Spółdzielnia CDE jest pomysłem adaptacji do polskich realiów wdrożonego kilka lat temu

francuskiego modelu spółdzielni prozatrudnieniowej CDE (skrót od nazwy z jęz. francuskiego, co w tłumaczeniu na język polski znaczy ‘spółdzielnia na rzecz rozwoju zatrudnienia’). Istotą działania tego modelu biznesu jest zatrudnienie w niej dwóch grup pracowników, tj. wykwalifi-kowanego personelu (specjalistów, fachowców) z branży/branż, w których spółdzielnia prowadzi działalność oraz osób bezrobotnych lub poszukujących pracy, które chciałyby znaleźć zatrud-nienie w jednej z branż, w których spółdzielnia świadczy usługi. Funkcjonowanie spółdzielni na zasadach CDE jest innowacyjne w kilku aspektach: istotnym novum – w przeciwieństwie do polskich spółdzielni socjalnych – jest fakt, iż osoby z drugiej ww. grupy pracują w spółdzielni co najwyżej rok, po którym to okresie opuszczają ją, wychodząc na wolny rynek pracy; innowacyj-nym jest też sposób finansowania takiej spółdzielni, do czego można wykorzystać środki unijne, środki funduszu pracy i funduszu dla przedsiębiorstw społecznych, środki BUR oraz przychody z działalności usługowej spółdzielni, czyli pozyskiwane z rynku.

Projekt „Babcia i dziadek pokoleniowy spadek” autor: Mirosław Kotowicz Pomysł zakłada przeprowadzenie w ciągu 18 m-cy kompleksowego, innowacyjnego progra-

mu polegającego na opracowaniu programu edukacyjnego dla 20 kandydatów na rodziny za-stępcze/wspierające (10 rodzin) dla seniorów, przeszkolenie kandydatów na rodziny zastępcze/wspierające dla 30 seniorów, wyłonienie 3 najlepszych rodzin kandydackich oraz utworzenie 3 typów placówek w formie Rodzinnych Domów Seniora dla osób starszych, chorych psychicznie

oraz z otępieniami. Placówki prowadzone będą i nadzorowane przez podmiot prowadzący (np. Gminę, Fundację, itp.). Funkcjonowały będą na terenie Bytomia w trybie całodobowym. Pomysł zakłada ponadto osiągnięcie wskaźnika efektywności społecznej oraz zatrudnieniowej. Stanowi jednocześnie innowacyjną alternatywę optymalizacji kosztów ponoszonych z tytułu całodobo-wej opieki nad osoba starszą.

Projekt „Centrum wsparcia dla osób z demencją” autor: Anna Mirczak Centrum wsparcia dla osób z demencją będzie środowiskową formą pomocy półstacjonar-

nej, przeznaczoną dla 30 podopiecznych oraz ich opiekunów, proponując bogatą ofertę zajęć terapeutycznych od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 17:00. Centrum w swojej działalności będzie koncentrować się głównie na procedurach niemedycznych, polegających na działaniach kompensacyjno-wspierających, zarówno pacjenta jak i jego opiekuna.

Centrum będzie wyposażone w dużą salę gimnastyczną, zaopatrzoną w sprzęt niezbędny do prowadzenia zajęć ruchowych, pobudzających zarówno motorykę jak i umysł. Ośrodek bę-dzie zatrudniał wielu specjalistów zajmujących się terapią zajęciową. Ponadto, Centrum będzie zapewniać dowóz oraz odwóz podopiecznych do ich miejsca zamieszkania. Personel ośrodka będzie także pomagał rodzinom osoby chorej koordynować opiekę, oferując także możliwość odciążenia w domu chorego poprzez kierowanie tam przeszkolonych opiekunów (do 8 godzin tygodniowo).

Projekt „Program Opieki Wytchnieniowej” autor: Fundacja ImagoProgram Opieki Wytchnieniowej to projekt, którego głównym założeniem jest wsparcie 20

opiekunów faktycznych osób zależnych, w szczególności rodziców dzieci niepełnosprawnych, poprzez świadczenie usług asystenckich. Celem projektu jest przede wszystkim stworzenie możliwości lepszego bilansu osobistego opiekunów (podjęcie aktywności społecznej/zawodo-wej/edukacyjnej) oraz regeneracji sił poprzez ich odciążenie w często całodobowej opiece nad niepełnosprawnymi, zależnymi osobami. Realizacja innowacji odbywać się będzie za pomocą świadczenia zindywidualizowanych usług asystenckich dla zależnych osób niepełnosprawnych, obejmujących obszary aktywizacji społecznej i edukacyjnej, takie jak: organizację i wspólne spę-dzanie czasu wolnego, towarzyszenie w imprezach kulturalnych, pomoc w przemieszczaniu się.

Projekt „Jedyny taki w Bytomiu. Ogród sensoryczny jako miejsce terapii, nauki i pracy dla osób z niepełnosprawnością”

autor: Jolanta Glińska Celem projektu jest poprawa funkcjonowania dzieci, młodzieży i dorosłych osób z niepełno-

sprawnością intelektualną (ONI), w szczególności z obszaru objętego rewitalizacją, stanowią-cych grupę zagrożoną wykluczeniem społecznym poprzez utworzenie innowacyjnej usługi spo-łecznej - ogrodu sensorycznego, inaczej zwanego ogrodem zmysłów. Ogród ów stanowić będzie bezpieczne miejsce przestrzeni ogrodowej, dostosowanej do potrzeb użytkowników o różnych problemach zdrowotnych oraz różnym stopniu niepełnosprawności. Ponadto stworzony zosta-nie ciekawy program dla całego założenia, aby każdy mógł znaleźć w tym miejscu coś dla siebie. W ogrodzie zaplanowany zostanie właściwy dobór roślin do odpowiednich stref zmysłowych oraz utworzenie inspirujących do działania i nauki elementów nieożywionych.

Czy właściciel mieszkania ponosi koszty przekazując lokal do dyspozycji Społecznej Agencji Najmu? Co z lokatorem, który użytkuje mieszkanie niewłaściwie? Kto będzie mógł być najemcą? O tym rozmawiano podczas spotkania w Urzędzie Miejskim w Bytomiu.

Było to pierwsze z zaplanowanych spotkań dotyczących Społecznych Agencji Najmu. Bytom chce wprowadzić taką innowację społeczną i uruchomić agencję, która pełniłaby rolę pośrednika między osobami o niskich dochodach, a właścicielami mieszkań. Jeśli zainteresowanie będzie duże, miasto będzie wnioskowało do ministerstwa inwestycji i rozwoju o dotację na ten cel.

Przypomnijmy, Społeczne Agencje Najmu funkcjonują w kilku krajach europejskich, m.in. w Niemczech, Wielkiej Brytanii czy Belgii. W Polsce taką innowację społeczną testują cztery miasta: Warszawa (w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Habitat for Humanity), Gdańsk, Poznań i Łódź. SAN-y zazwyczaj działają non profit, otrzymując dotacje z budżetu państwa albo samo-rządu. Mogą jednak prowadzić działalność zarobkową zarządzając i administrując lokalami.

Społeczne Agencje Najmu mogą być rozwiązaniem dla właścicieli mieszkań, którzy chcieliby je wynająć, natomiast obawiają się m.in. nieuczciwych najemców, którzy nie będą płacić czynszu albo będą użytkować lokal niezgodnie z przeznaczeniem. Agencja pełniłaby w tym momencie rolę gwaranta, że mieszkanie będzie użytkowane właściwie i nie straci na wartości. Agencje two-rzą fundusz gwarancyjny, z którego pokrywane byłyby naprawy ewentualnych szkód, remonty mieszkań po wyprowadzce lokatora – mówi Katarzyna Spadło z Krajowego Instytutu Polityki Przestrzennej. Zabezpieczeniem jest umowa najmu instytucjonalnego, z notarialnym potwierdzeniem ze strony bliskich czy znajomych najemcy, że w razie naruszenia warunków, będzie miał on gdzie się wyprowadzić.

Dodajmy, że właściciel mieszkania, który zdecyduje się przekazać je na jakiś czas Agencji, będzie miał opłacany czynsz, bez względu na to czy w mieszkaniu będzie lokator czy nie – mówi Bogna Krystek-Ku-cewicz z Towarzystwa Budownictwa Społecznego w Bytomiu. Niemniej w zamian za stały dochód i monitoring mieszkania, powinien obniżyć stawkę czynszu, tak żeby stać było na wynajem osoby o niskich dochodach.

Społeczna Agencja Najmu to agencja dla osób, które nie radzą sobie z wynajęciem mieszka-nia na rynku komercyjnym; np. opuszczających ośrodki opiekuńcze, dla samotnych matek, albo studentów. Osoby najmujące mieszkania w Agencji mają przydzielanych asystentów monitoru-jących sposób użytkowania lokalu czy opłacanie czynszu.

Koordynatorem przedsięwzięcia jest Towarzystwo Budownictwa Społecznego, które planuje serię spotkań informacyjnych z właścicielami mieszkań. Przedsięwzięcie jest spójne z pilotażo-

wym projektem rewitalizacji „Bytom odNowa – innowacyjne projekty mieszkaniowe i rozwój inicjatyw społecznych”. Realizowany od 2015 r. bytomski projekt jest elementem ministerialnego pilotażu przygotowań do działań rewitalizacyjnych w skali kraju.

„Bytom odNowa” składa się z czterech modułów. Pierwszy to gotowy już Gminny Program Rewitalizacji Bytom 2020+, drugi obejmuje wzmocnienie zdolności instytucjonalnej miasta do przeprowadzenia działań rewitalizacyjnych, trzeci – wypracowanie bytomskiego modelu do-stępnego mieszkalnictwa, a czwarty – rozwój inicjatyw społecznych.

Czy SAN-y przyjmą się w Bytomiu?

www.bytomodnowa.pl | facebook Bytom Odnowa6

Choć rewitalizacja to nie tylko remonty, a przede wszystkim poprawa jakości życia mieszkańców i walka z wykluczeniem społecznym, to do realizacji tych celów trzeba się odpowied-nie przygotować. W mieście zaczęły się pierwsze remonty bu-dynków, w których będą realizowane szkolenia czy warsztaty.

Centrum Integracji Społecznej przy ul. Miarki 10Remont tego obiektu zakończy się w marcu 2019 roku. Ma

to być bardzo nowoczesne centrum na miarę potrzeb Byto-mia. Rocznie korzystać ma z niego 250 osób. To ludzie, którzy wymagają wsparcia i chcą przyjąć pomoc. Tym bardziej, że wy-magają jej także ich rodziny. W centrum pracować będą m.in. psycholodzy i doradcy zawodowi, których zadaniem będzie przekonanie podopiecznych, że warto nauczyć się polegać na sobie i nie korzystać z pomocy opieki społecznej.

Klienci CIS będę zdobywać umiejętności m.in. w obsłudze komputera, nabędą też doświadczeń w pracowniach zawodo-wych: fryzjerskiej, krawieckiej czy gastronomicznej. To, czego się nauczą, będzie wykorzystywane w praktyce – na przykład uczestnicy warsztatów gastronomicznych będą przygotowy-wać posiłki dla mieszkańców noclegowni w ramach programu dożywiania.

Zanim jednak podopieczni Centrum Integracji Społecznej będą mogli wykorzystać potencjał budynku przy ul. Miarki, zostanie on wyremontowany. Projekt prac obejmuje remont dachu, elewacji, fundamentów, stolarki okiennej i drzwiowej,

instalacji wewnętrznych, i pomieszczeń, a także dostosowanie budynku do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz przepisów przeciwpożarowych. Zagospodarowany będzie też teren wo-kół budynku, a wykonana w latach 70. nadbudowa segmentu części zachodniej zostanie zburzona.

Projekt dofinansowany jest w ramach poddziałania 10.2.3 Rozwój mieszkalnictwa socjalnego, wspomaganego i chronio-nego oraz infrastruktury usług społecznych – OSI Regionalne-go Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.

Jego całkowita wartość to 6 mln zł, z czego dofinansowanie wyniesie 5,6 mln zł.

Bytomskie Centrum Kultury przy pl. Karin Stanek 1Bytomskie Centrum Kultury znajduje się w podobszarze 13.

rewitalizacji (Śródmieście Północ). Poza wydarzeniami kultu-ralnymi, będzie się tu sporo działo w obszarze społecznym. Będą mogli tu spotykać się m.in. przedstawiciele trzeciego sektora, prowadzący na przykład warsztaty i zajęcia terapeu-tyczne. Już dziś z pomieszczeń Beceku korzysta na przykład Stowarzyszenie Bytomska Radość Życia, opiekujące się m.in. osobami chorymi psychicznie, prowadzące także działalność na rzecz osób niepełnosprawnych, starszych, wykluczonych społecznie.

Aby zwiększyć potencjał tego miejsca, niebawem rozpoczną się konsultacje społeczne, w trakcie których mieszkańcy będą

mogli się wypowiedzieć na temat tego, co ich interesuje, czy i w jaki sposób chcieliby korzystać z pomieszczeń Bytomskie-go Centrum Kultury. To miejsce ma być otwarte i przyjazne dla osób nie tylko szukających oferty kulturalnej, ale także z róż-nymi dysfunkcjami, problemami, potrzebujących zaintereso-wania i wsparcia.

Prace, które zakończą się z początkiem 2019 roku, zakrojone są na bardzo szeroką skalę. Przewidziano roboty instalacyjne, remont stropodachu baszty, dachu, schodów przeciwpożaro-wych i części pomieszczeń. Poniżej poziomu gruntu wykonana zostanie termoizolacja. Budynek zostanie przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, odnowiona zostanie także jego elewacja.

Odnowione będzie całe zaplecze Sali To-Tu: mechanika, nagłośnienie i oświetlenie. Na pierwszym piętrze powstanie nowa sala kinowa dla 100 osób. W niej będą się odbywały rów-nież m.in. warsztaty w ramach projektu Kinoszkoła. Na dru-gim piętrze powstaną dwie wielofunkcyjne sale.

  „Rewitalizacja gmachu Bytomskiego Centrum Kultury III etap”. Projekt realizowany jest w ramach Regionalnego Pro-gramu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Oś Priorytetowa X. Rewitalizacja oraz infrastruktura społeczna i zdrowotna, Działanie 10.3. Rewitalizacja obszarów zdegra-dowanych, Poddziałanie 10.3.4. Rewitalizacja obszarów zde-gradowanych – OSI.  Wartość dofinansowania wynosi 95% wartości kosztów kwalifikowalnych, z czego 5 344 230,30 zł pochodzi ze środków Unii Europejskiej (85% kosztów kwalifi-kowalnych), a 628 732,98 zł ze środków budżetu państwa (10% kosztów kwalifikowalnych). Pozostałe środki to wkład własny.

Jeśli chcesz zmienić coś w najbliższym otoczeniu, masz pomysły i potrafisz działać w grupie, zgłoś się po mikrodotację na projekt. Miasto uruchomiło pulę 100 tys. zł na działania lokalne w ramach bytomskiego funduszu regrantingowego. Można starać się o mikrodotacje na projekty społeczne i inwestycyjne. Pieniądze na ten cel przekazało Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju w ramach projektu pilotażowego rewitalizacji. 

Ile można otrzymać?- 2,5 tys. zł na projekty społeczne, przede wszystkim na organizację wydarzeń (kulturalnych,

sportowych, edukacyjnych) dla mieszkańców z obszarów rewitalizacji. - 5 tys. zł na projekty związane z poprawą otoczenia (prace naprawcze, restauratorskie, remon-

towe). Kto może starać się o dotacje?

- grupy nieformalne i organizacje pozarządowe mające swoją siedzibę lub oddział na terenie Bytomia.

Gdzie mają być realizowane projekty?- Śródmieście,- Śródmieście Zachód, - Rozbark,- Śródmieście Północ, - Bobrek, - Kolonia Zgorzelec.

Wnioski można składać do 6 lipca (chyba że środki z puli zostaną wyczerpane wcześniej). Chęt-ni muszą wypełnić wniosek i koniecznie zapoznać się z regulaminem przyznawania mikrodotacji w ramach regrantingu (na stronie bytomodnowa.pl).

Miasto nie po raz pierwszy wspiera inicjatywy lokalne. W ubiegłym roku z  pomocą mikrogran-tów mieszkańcy zorganizowali na przykład Festiwal Gier Planszowych (wzięło w nim udział 600 osób), a lokatorzy ul. Żeromskiego 20 odnowili podwórko. Teraz, w ramach pilotażu rewitalizacji Bytom ma przetestować, jak w praktyce sprawdza się przekazanie tego zadania zewnętrznemu podmiotowi. Ma on nie tylko ogłosić konkurs na mikrodotacje, ale także pomóc jego uczestni-kom przebrnąć przez wszystkie formalności, a na końcu – rozliczyć się z pozyskanych środków. 

To zadanie dla Fundacji Inicjatywa, która jest operatorem regrantingu w Bytomiu, a w ramach projektu pilotażowego prowadzi punkt informacji o rewitalizacji (Rynek 7).

Przypomnijmy, że dyżurują tam specjaliści w wielu dziedzinach, m.in. prawnik i architekt, to właśnie oni pomogą w uzyskaniu wszelkiego rodzaju pozwoleń czy wypełnianiu dokumentacji.

Jako operator regrantingu Inicjatywa czuje się odpowiedzialna za przebieg prac. Członkowie fundacji deklarują, że nie tylko będą pomagać w pozyskaniu dotacji. Będą również służyć pomo-cą przy realizacji projektów, a na koniec – skontrolują stan prac.

 Zgłoś się na szkolenieFundacja Inicjatywa prowadzi szkolenie z zakresu pozyskiwania środków zewnętrznych na

działania lokalne. Chętni mogą się jeszcze zgłaszać do punktu informacji o rewitalizacji (ponie-działek – czwartek od 15.00 do 19.00, w piątek od 13.00 do 15.00).

OSI zmienia Bytom. Ruszyły remonty budynków

100 tysięcy zł na działania lokalne!

www.bytomodnowa.pl | facebook Bytom Odnowa 7

Czy młodzi zamieszkają w biurach?

Czterogwiazdkowy hotel w RozbarkuNa wieść o tym, że przy ul. Musialika powstaje czterogwiazdkowy hotel większość przeciera

oczy ze zdumienia. Czy to dobre miejsce do lokowania kapitału? Jarosław Szczerba, inwestor, uważa, że tak. Ktoś w Bytomiu inwestować musi – podkreśla.

Przedsiębiorca wie, o czym mówi, bo działalność w Bytomiu prowadzi już od ponad 25 lat. W branży hotelowej istnieje znacznie krócej, ale udowodnił, że inwestycje w miejsca hotelowe w Bytomiu są opłacalne. Z powodzeniem prowadzi hotel w Łagiewnikach. Przyznam, że kiedy no-siłem się z zamiarem wybudowania hotelu w tej dzielnicy, nawet rodzina pytała z niedowierzaniem czy jestem swej decyzji pewien, był czas, że nawet sam zaczynałem w to wątpić – mówi Jarosław Szczerba. Na szczęście się nie zniechęciłem.

Dziś jego hotele mają 82% obłożenie w skali roku, a na jednym z portali zajmujących się wy-najmem pokoi, klienci oceniają je na 9 w dziesięciostopniowej skali. Wydaje się, że rynek w wielkich miastach jest już przesycony. Bytom leży w centrum aglomeracji, więc na zwiedzanie nasi goście wybie-rają się samochodami, a po powrocie oczekują tego, by mieć cichy pokój o wysokim standardzie, dobre je-dzenie i zapewnione miejsce parkingowe. To się sprawdza, bo klienci do nas wracają – przekonuje przed-siębiorca.

I nie są to tylko klienci biznesowi. Często są to ludzie, którzy odwiedzają w Bytomiu swoje ro-dziny i rezerwują niezależne miejsca noclegowe w hotelach. Są to zarówno dawni bytomianie, którzy opuścili miasto w latach 70-tych, 80-tych, jak i ci, którzy kilka lat temu wyjechali do pracy w Anglii albo Irlandii i pokazują miasto swoim nowym znajomym.

Wybierając hotel w Rozbarku będą mieli widok na miasto z góry. Na dachu obiektu powstanie zielony taras, z którego, popijając kawę, będzie można podziwiać wieże pobliskiego kościoła św. Jacka. W piwnicach goście będą mieli do dyspozycji salę gimnastyczną, jaccuzi, saunę, a nawet fryzjera i kosmetyczkę. Od strony ulicy budynek będzie oświetlony, a w podwórzu ma być dużo zieleni, tak, żeby goście chcieli tam spędzać czas. Od czasu do czasu mają tam się również odby-wać kameralne występy muzyczne.

Czterogwiazdkowy hotel to niejedyna inwestycja Jarosława Szczerby w Rozbarku. Tuż obok, w miejscu plomby po wyburzonych zabudowaniach, ma powstać apartamentowiec z dwupozio-mowymi mieszkaniami. Inwestor jest przekonany, że prędzej czy później dzielnica odżyje. Duże

nadzieje wiąże z inwestycyjnymi planami miasta, które odmienią Rozbark. Przypomnijmy, w ra-mach rewitalizacji miasto będzie realizowało kilka projektów polegających m.in. na remontach części wspólnych budynków; kilka z nich przejdzie termomodernizację. Odnawiana będzie też przestrzeń: nowe oblicze zyska plac Barbary, Szynol, powstanie promenada, a ruch na niektórych ulicach zostanie wstrzymany. Miasto będzie realizowało też projekt odnowy byłych Zakładów Naprawczych Górnośląskich Kolei Wąskotorowych, które zostaną zaadaptowane m.in. na cele społeczne i kulturalne.

Jeden z pierwszych modeli dostępnego mieszkalnictwa został uruchomiony w Bytomiu. Realizuje je Towarzystwo Budownictwa Społecznego w ramach projektu pilotażowe-go rewitalizacji. Byłe biura przekształca w mieszkania. To oferta dla młodych.

Jednym z problemów w Bytomiu jest mieszkalnictwo. Z jednej strony mamy deficyt mieszkań, z drugiej bardzo dużą liczbę pusto-stanów – mówi prezydent Bytomia Damian Bartyla. Niemniej taki problem dotyczy niemal każdego miasta w Polsce. Dlatego w 2015 roku, wspólnie z przedstawicielami ówczesnego Minister-stwa Rozwoju, podczas prac nad założeniami projektu pilotażowe-go rewitalizacji, ustaliliśmy, że Bytom wypracuje model rozwoju mieszkalnictwa z wykorzystaniem istniejącej tkanki.

Dotyczy to zarówno lokali mieszkalnych, jak i użytkowych. W zasobach Towarzystwa Budownictwa Społecznego znaj-duje się sporo lokali zajmowanych wcześniej przez firmy. Ich remont nie wymaga dużych nakładów finansowych, dlatego można je przekształcić w lokale mieszkalne.

Na początek TBS zaproponował lokale przy Rynku, w oficy-nie. Jedno ma 42,5 m2, a drugie – 42 m2. Metraż nie jest zbyt duży, idealny dla jedno- dwuosobowych gospodarstw do-mowych, dlatego oferta skierowana była do osób, które nie ukończyły 35. roku życia i nie mają tytułu prawnego do inne-go mieszkania.

TBS zaproponował chętnym dwie wersje najmu, tańszą i droższą:- 20 tys. zł + kaucja 4 tys. zł (roczny czynsz) – partycypacja

finansowa. Wówczas TBS w ciągu ok. miesiąca remontuje lokal „pod klucz”.

- 8 tys. zł + kaucja 4 tys. zł (roczny czynsz) – partycypacja rze-czowo-finansowa. Wówczas TBS wykonuje projekt prze-budowy lokalu i wymienia wszystkie instalacje, a remont najemca musi wykonać sam.

Jeśli najemca zdecyduje się na tańszą wersję, powinien mieć referencje, że potrafi wykonywać prace remontowe. W obu przypadkach trzeba poświadczyć, że przyszły lokator będzie w stanie utrzymać lokal.

Pierwsi najemcy do tego eksperymentalnego projektu zostali już wybrani. Niebawem zostaną z nimi podpisane

umowy i ruszą remonty. Co ważne – mieszkania dla młodych w ramach projektu pilotażowego będą zaprojektowane tak, by zmniejszyć koszty ich utrzymania, na przykład przez wpro-wadzenie rozwiązań energooszczędnych. Innowacyjne roz-wiązania wymusza Unia Europejska, która w tej perspektywie finansowej stawia na innowacje.

Jeśli taki model pozyskiwania mieszkań dla osób młodych sprawdzi się w Bytomiu, to bazując na naszych doświadcze-

niach będą mogły wprowadzać go inne miasta w Polsce.Projekt pilotażowy rewitalizacji „Bytom odNowa - innowa-

cyjne projekty mieszkaniowe i rozwój inicjatyw społecznych” finansowany jest z Unii Europejskiej z Programu Operacyjne-go Pomoc Techniczna. Jest elementem prowadzonego przez Ministerstwo Rozwoju i Inwestycji pilotażu przygotowań do działań rewitalizacyjnych w skali kraju.

www.bytomodnowa.pl | facebook Bytom Odnowa8Rewitalizacja w innych miastach.

Dąbrowa Górnicza– Fabryka Pełna Życia

RzeczpospolitaPolska

Pod koniec roku 2015 władze Dąbrowy Górniczej przejęły blisko 4-hektarowy, atrakcyjnie zlokalizowany teren po byłych zakładach DEFUM. Postanowiono wówczas, że to tu powsta-nie nowe centrum miasta. Celem władz miasta było przepro-wadzenie procesu przemian wspólnie z mieszkańcami i dla mieszkańców. 

Diagnoza, działania animacyjne i konsultacje

W roku 2017 rozpoczęto realizację procesu szerokiej party-cypacji społecznej. Wyniki wszelkich form konsultacji (warsz-taty, badania ankietowe, spotkania z  mieszkańcami, space-ry badawcze, terenowe punkty konsultacyjne, konsultacje społeczne, zlecone przez władze miasta pogłębione analizy obszarów szczegółowych objętych rewitalizacją modelową, tzw.  prototypowanie rozwiązań urbanistyczno-architekto-nicznych, itp.) brane były pod uwagę w pracach na  każdym etapie realizacji.

Społeczna koncepcja funkcjonalno--przestrzenna

W efekcie powstał dokument – koncepcja funkcjonalno--przestrzenna śródmieścia Dąbrowy Górniczej, w zdecydo-wanej przewadze oparty o opinie i oczekiwania dąbrowian, wyrażonych w trakcie konsultacji. Dokument ten wsparł pla-nowanie najważniejszych przemian, jakie w najbliższych la-tach czekają Dąbrowę Górniczą. Mowa tu przede wszystkim o wspólnej inwestycji Dąbrowy Górniczej i PKP dot. budowy centrów przesiadkowych (samochód-pociąg-autobus-rower) w centrum miasta i Gołonogu oraz nowego układu komunika-cyjnego w sąsiedztwie dworców, w tym budowy tuneli kolejo-wych. Jednocześnie tzw. koncepcja społeczna w dużej mierze organizuje prace projektowe związane ze wspólną inwestycją gminy i Tramwajów Śląskich, gdzie zakłada się m.in. likwida-cję kładek i przejść podziemnych w śródmieściu, stworzenie zintegrowanych przystanków autobusowo-tramwajowych, remont torowisk i przejść oraz stworzenie sieci śródmiejskich

tras rowerowych. A w centrum tego nowego układu: torów, dróg, traktów pieszych i rowe-rowych znalazła się Fabryka Pełna Życia. 

Priorytetem koncepcji był teren Fabryki Pełnej Życia – ty-powany jako docelowe cen-trum, serce miasta. Dodatkowo zakresem opracowania objęto Plac Wolności wraz z prze-strzenią wejściową do parku im. gen. Józefa Hallera  oraz kwartał ulic Kościuszki, Kole-jowej, Przybylaka. Ustalono, że obszar Fabryki ma pełnić rolę głównej przestrzeni miejskiej, rynku miejskiego. Natomiast sam obiekt – rolę obiektu wie-lofunkcyjnego łączącego usługi

Ważne adresy i telefony:Urząd Miejski w BytomiuBiuro Rewitalizacji i Funduszy Europejskich41-902 Bytom, ul. Parkowa 2 tel. 32 283 62 27 faks: 32 283 62 27 e-mail: zf@um.bytom.pl http://www.bytomodnowa.pl

Punkt Informacji o Rewitalizacji41-902 Bytom, Rynek 7tel. 32 779 86 78

Informator przygotowany we współpracy z Biurem Rewitalizacji i Funduszy Europejskich Urzędu Miejskiego w Bytomiu.Zdjęcia: archiwum Urzędu Miejskiego.Nakład: 80 000 egzemplarzy.

ogólnodostępne z przeznaczeniem komercyjnym przewidzia-nym pod wynajem. W koncepcji podkreślono konieczność organizacji przestrzeni w taki sposób, aby zminimalizować ewentualne nierówności powierzchni na traktach pieszych. Nowe elementy przestrzenne powinny uwzględniać potrzeby użytkowników z ograniczeniami wynikającymi z sędziwego wieku i niepełnosprawności. Za konieczne uznano, m.in. wy-burzenie budynku dawnego biurowca przy ul. Kościuszki.

Koncepcja autorskaNa początku roku 2018 dokonano analizy zebranych wcze-

śniej dokumentów pod względem ich zgodności z założe-niem, że Fabryka Pełna Życia musi być projektem samowy-starczalnym finansowo. Koncepcja społeczna koncentruje się głównie na przestrzeniach publicznych i niekomercyjnych. Dlatego zlecono opracowanie autorskiej koncepcji funkcjo-nalno-przestrzennej, uwzględniającej założenia koncepcji społecznej i komercyjny charakter projektu. Realizacji tego zadania podjął się Tomasz Hliniak, ekspert kluczowy ds. nad-zoru urbanistyczno-architektonicznego. Chodziło o   dobre zbilansowanie i znalezienie idealnej proporcji, tzw. „złotego środka” pomiędzy atrakcyjnymi otwartymi przestrzeniami publicznymi a przestrzeniami, które mogą zostać skomercja-lizowane, przy jednoczesnym utrzymaniu właścicielskiego zarządu miasta. Priorytetem było możliwie jak najszersze i wielowątkowe ujęcie tematu.

 

Konkurs architektonicznyNiebawem miasto ogłosi międzynarodowy konkurs archi-

tektoniczny na projekt nowego centrum Dąbrowy Górniczej. Architekci staną przed niezwykle wymagającym zadaniem. Będą musieli zaprojektować nowy plac przed Pałacem Kul-tury Zagłębia, skomunikować tę przestrzeń z Parkiem Halle-ra, a w samym parku zaprojektować tzw. bramę wejściową. W nowym centrum (na terenie dzisiejszej Fabryki Pełnej Ży-cia) założono powstanie placu miejskiego, amfiteatru, trak-tów komunikacyjnych dla pieszych i rowerzystów, promenad, tzw. przestrzeni narracyjnych (instalacji, miniparków) wcią-gających użytkowników w pokłady historii miasta. Oprócz przestrzeni publicznych, uwzględniono m.in. konieczność za-projektowania nowych parkingów (w tym podziemnych), bu-dynku mieszkalnego przeznaczonego dla młodych, lokali ga-stronomicznych, inkubatora przedsiębiorczości, pomieszczeń usługowych, handlowych, rzemieślniczych, hali targowej, klu-bu fitness, browaru z antresolą, przestrzeni na warsztaty i wy-stawy artystyczne, sali audytoryjnej i wystawowej, pomiesz-czeń biurowych co-workingu, reprezentacyjnych powierzchni komercyjnych, a nawet wieży widokowej. Wszystko to ma zostać podporządkowane zieleni i użyciu energooszczędnych technologii.

(ze strony www.fabrykapelnazycia.pl)