GC RPP - kwiecień 2009
description
Transcript of GC RPP - kwiecień 2009
GABINET CIENI RADY POLITYKI PIENIĘŻNEJ
Warszawa, 25 kwietnia 2009 r.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni Rady Polityki Pieniężnej
dnia 25 kwietnia 2009 roku∗∗∗∗
Gabinet Cieni Rady Polityki Pieniężnej podjął decyzję o pozostawieniu stóp procentowych NBP na niezmienionym poziomie:
� stopę referencyjną – na poziomie 3,75% w skali rocznej,
� stopę lombardową – na poziomie 5,25% w skali rocznej,
� stopę depozytową – na poziomie 2,25% w skali rocznej,
� stopę redyskonta weksli – na poziomie 4,00% w skali rocznej.
Wskaźnik CPI w marcu ukształtował się na poziomie 3,6%, przekraczając górną granicę
dopuszczalnych odchyleń od celu inflacyjnego. W stosunku do lutego wzrosły także wszystkie
wskaźniki inflacji bazowej. W największym stopniu przyczyniły się do tego opłaty związane
z mieszkaniem (8,7%) oraz ceny żywności i napojów bezalkoholowych (4,8%). Spadły z kolei ceny
towarów i usług związanych z transportem oraz obuwia i odzieży. W związku ze spadkiem cen
surowców rolnych na światowych rynkach bardziej prawdopodobne wydaje się, że tempo wzrostu cen
żywności w Polsce powinno ulec spowolnieniu w średnim okresie.
Gabinet Cieni pozytywnie odnosi się do udzielenia Polsce dostępu do elastycznej linii
kredytowej przez MFW, co może stabilizująco wpłynąć na kurs złotego.
Choć dynamika produkcji sprzedanej z uwzględnieniem wahań sezonowych spadła w ujęciu
rocznym o 10,8%, w ujęciu m/m notujemy niewielki wzrost w stosunku do lutego, co jest istotnym
czynnikiem zmniejszania się spadku dynamiki PKB. Poziom wykorzystania mocy produkcyjnych
w przemyśle obniża się (69% w kwietniu), co wynika głównie ze słabego wzrostu popytu krajowego
∗ Gabinet Cieni Rady Polityki Pieniężnej jest projektem o charakterze wyłącznie naukowo-dydaktycznym. Celem Gabinetu Cieni
nie jest naśladowanie, przewidywanie ani sugerowanie posunięć rzeczywistej Rady Polityki Pieniężnej. Wszystkie opinie
i komentarze zamieszczone w niniejszym Raporcie są wyrazem prywatnych poglądów Autorów. Decyzje Gabinetu Cieni
każdorazowo podejmowane są w kontekście zastanej rzeczywistości gospodarczej, w szczególności zaś w zakresie
obowiązujących w Polsce oraz na świecie stóp procentowych, których poziom określany jest przez banki centralne.
http://www.sgh.waw.pl/sknfm/ http://www.ises.edu.pl
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – kwiecień 2009
2
i nadal negatywnej oceny koniunktury przez przedsiębiorców. Skutkuje to obniżaniem się poziomu
nadwyżkowych zapasów. Mimo to, wśród przedsiębiorców wystąpiła zauważalna poprawa w ocenie
bieżącego i przyszłego portfela zamówień w stosunku do ubiegłego miesiąca. Zanotowano również
dalsze pogarszanie się wskaźników ufności konsumenckiej oraz negatywną ocenę sytuacji
gospodarczej przez konsumentów w najbliższych 12 miesiącach. Wskaźnik ogólnego klimatu
koniunktury w przetwórstwie przemysłowym wzrósł z –16 w marcu do poziomu –8 w kwietniu.
Na rynku pracy ciągle utrzymuje się wysoka presja inflacyjna z poprzednich miesięcy.
Dynamika płac okazała się wyższa niż przewidywania Gabinetu Cieni. Nadal utrzymuje się
niekorzystna relacja dynamiki wydajności1 do dynamiki wynagrodzeń. Oznacza to, że w marcu
ponownie wystąpił wzrost jednostkowych kosztów pracy. Ponadto, większość pracodawców nie
podjęła jeszcze decyzji o masowych zwolnieniach – świadczy o tym zanotowany niewielki wzrost
stopy bezrobocia. Dostosowują się oni do spadającego popytu poprzez zmniejszenie czasu pracy, a nie
poziomu zatrudnienia. Do tej pory nie ma informacji pozwalających ocenić skalę osłabienia presji
płacowej na rynku pracy w średnim okresie.
Wykonanie deficytu budżetowego w marcu wyniosło 58,3% i jest mniejsze od założonego
w harmonogramie (67,7%), co z punktu widzenia stabilności finansów publicznych należy ocenić
pozytywnie. W porównaniu z zeszłym miesiącem należy stwierdzić utrzymującą się niską realizację
zakładanych wpływów z podatku od towarów i usług (VAT), do czego przyczyniają się m.in.: malejący
import, słabnący popyt na towary obłożone VAT i wysokie zwroty z tytułu nadpłaconego podatku.
W związku z tym, że wpływy te są głównym źródłem dochodów państwa, stwarza to poważne ryzyko
ukształtowania się deficytu na poziomie wyższym niż zakładany. W obliczu nowych publikacji prognoz
wzrostu gospodarczego dla Polski2 i nowych danych potwierdzających osłabienie koniunktury,
oszacowany przez Ministerstwo Finansów wzrost na poziomie 3,7% wydaje się być nieosiągalny.
W ocenie Gabinetu Cieni nowelizacja budżetu i zwiększenie deficytu wydają się nieuniknione.
Realna stopa procentowa kolejny miesiąc z rzędu utrzymuje się na poziomie poniżej 1%. Na
rynku międzybankowym stopy procentowe spot pozostają praktycznie bez zmian w stosunku do ich
poziomu przed miesiącem. Jednocześnie uczestnicy rynku terminowego uważają poziom tych stóp za
zaniżony i oczekują ich nieznacznego wzrostu w kolejnych kwartałach.
Na rynkach kapitałowych, zarówno krajowym jak i zagranicznych, miały miejsce wyjątkowe
wysokie wzrosty wartości głównych indeksów w wyniku lepszych od oczekiwanych wyników spółek
i poprawy nastrojów inwestorów. Wzrost wartości akcji wpłynął także dodatnio na ceny jednostek
uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, na skutek czego saldo wpłat i umorzeń było dodatnie. Wzrost
cen aktywów rynku kapitałowego w krajach zachodnich może być wskaźnikiem wyprzedzającym
ekspansji w sferze realnej gospodarki w średnim okresie.
Warunki udzielania kredytów pozostają nadal restrykcyjne, utrzymują się także wysokie marże
banków. Skutkiem tego jest utrzymanie się obecnej w poprzednich miesiącach niskiej dynamiki
udzielania kredytów, przy dalszym wzroście depozytów gospodarstw domowych.
Wskaźniki makroekonomiczne wskazują na pozostawanie strefy euro w okresie osłabionej
koniunktury. Zanotowano bardzo silne spadki produkcji przemysłowej i niski poziom inflacji. Również
wskaźniki nastroju konsumentów oraz produkcji przemysłowej utrzymują się na bardzo niskich
poziomach. Z punktu widzenia możliwości zatrudnienia negatywnie kształtuje się także sytuacja na
rynku pracy. Stopa inflacji obniżyła się zdecydowanie poniżej poziomu 2%. Może to skutkować
dalszym osłabieniem popytu na towary eksportowane przez polskie przedsiębiorstwa. Niski poziom
dynamiki cen towarów i usług w związku z przewidywaną stabilizacją kursu złotego może wpływać
także na obniżenie cen importu i osłabienie presji inflacyjnej.
Stany Zjednoczone także znajdują się pod wpływem przedłużającego się spowolnienia
gospodarczego. Przekłada się ono na znaczący wzrost bezrobocia oraz znaczący spadek wartości PKB.
Przewiduje się, że w ciągu 2009 r. sytuacja w gospodarce amerykańskiej nie ulegnie zmianie.
1 Wydajność pracy w przemyśle spada szósty miesiąc z rzędu, co wynika ze spadku produkcji sprzedanej przy utrzymaniu
zatrudnienia na niemal niezmienionym poziomie.
2 MFW przewiduje spadek PKB o 0,7%.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – kwiecień 2009
3
Wraz z przewidywanym utrzymaniem się niewielkiego tempa wzrostu gospodarki światowej
w krótkim okresie można oczekiwać także utrzymywania się cen żywności i surowców, w tym cen
surowców energetycznych, na niskim poziomie co powinno sprzyjać osłabieniu procesów inflacyjnych.
Z drugiej strony podjęte w ostatnim czasie działania mające na celu pobudzenie koniunktury,
skutkujące znaczącą ekspansją fiskalną mogą prowadzić do nasilenia presji inflacyjnej na świecie.
Ryzyko z tym związane jest obecnie jednak trudne do oszacowania w chwili obecnej
Po zapoznaniu się ze stanem gospodarki oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji, Gabinet
Cieni Rady Polityki Pieniężnej podjął decyzję o pozostawieniu stóp procentowych na niezmienionym poziomie.
Gabinet Cieni zwraca baczną uwagę na spowolnienie gospodarcze w kraju, przejawiające się
spadkiem produkcji przemysłowej oraz wzrostem stopy bezrobocia. Istnieje znaczące
prawdopodobieństwo utrzymywania się procesu słabnięcia tempa wzrostu polskiej gospodarki
w związku z osłabieniem popytu na polski eksport i możliwym dalszym kurczeniem się popytu
wewnętrznego. Opisane powyżej zjawiska mogą skutkować osłabieniem presji inflacyjnej w Polsce.
Jednocześnie wystąpiły istotne zagrożenia dla utrzymania wskaźnika cen towarów i usług
w pobliżu celu inflacyjnego w średnim okresie. Dynamika wzrostu wynagrodzeń utrzymuje się na
stosunkowo wysokim poziomie, wzrosły także ceny utrzymania mieszkań.
Rada uważa jednak, że w średnim okresie spadek wskaźnika inflacji CPI i jego powrót do
pasma wahań wokół założonego celu jest bardziej prawdopodobny niż jego utrzymanie się powyżej
górnej granicy dopuszczalnego pasma wahań. Rada bacznie obserwuje sytuację w sferze realnej
gospodarki ze szczególnym uwzględnieniem rynku pracy i jeżeli presja inflacyjna z jego strony ulegnie
osłabieniu rozważy ewentualne rozluźnienie prowadzonej polityki pieniężnej.
Dr Cezary Wójcik [email protected]
adiunkt w SGH i PAN, od maja 2007 r. do października 2008 r. Dyrektor Biura ds. Integracji ze Strefą Euro w NBP. Ukończył SGH oraz Wydział Prawa UW. Absolwent Advanced Studies Program in International Economic Policy Research w Kilońskim Instytucie Gospodarki Światowej i International Faculty Development Program w IESE Business School. Autor kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu polityki pienięŜnej i kursowej. W 2004 r. powołany w skład Rady Makroekonomicznej przy Ministrze Finansów, w latach 2005-2006 Radca Ministra Finansów. W przeszłości pracował w Europejskim Banku Centralnym (2003-2004), Narodowym Banku Austrii i Wiedeńskim Instytucie Międzynarodowych Studiów Porównawczych (2000-2002). Stypendysta Fulbrighta, Komisji Europejskiej, Tygodnika „Polityka”, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Ministra Nauki i Szkolnictwa WyŜszego. Włada językiem angielskim, niemieckim i hiszpańskim. Opiekun naukowy SKN FM oraz inicjator GC RPP.
Opieka naukowa
Skład Gabinetu Cieni Rady Polityki Pieniężnej
Przewodniczący GC RPP / Sektor zagraniczny
Marcin Jurek [email protected]
student II roku SGH (Ekonomia) i I roku Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW (Matematyka). Zainteresowania obejmują prognozy makroekonomiczne, statystykę, a takŜe badanie róŜnic kulturowych miedzy krajami. Mówi biegle po angielsku i niemiecku, uczy się języka francuskiego. Dwukrotny laureat Olimpiady Wiedzy o Polsce i Świecie Współczesnym, a takŜe stypendysta Prezesa Rady Ministrów i Ministra Edukacji. Wolny czas chętnie poświęca na taniec towarzyski i pływanie. GC RPP przewodniczy od lutego 2009.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – kwiecień 2009
4
Sektor zagraniczny
Kamil Kryński [email protected]
student IV roku SGH (Finanse i Bankowość). Interesuje się bankowością inwestycyjną, analizą fundamentalną oraz badaniem konkurencyjności Polski na tle państw Europy Środkowej. Współautor raportu „Gospodarka Polski; prognozy i opinie” wydanego przez INE PAN. Autor tekstów w Studenckim Przeglądzie Ekonomiczno-Społecznym. Włada biegle językiem angielskim i dobrze niemieckim. Jest członkiem Zarządu SKN FM od marca 2007 r. Kieruje sekcją „Nowoczesne Państwo”. Odbył staŜ w Gazecie Giełdy „Parkiet” na stanowisku analityka technicznego oraz w Dzienniku - The Wall Street Journal Polska, zajmując się analizą rynków finansowych i sektora bankowego. Odbył praktykę w Biurze ds. Integracji ze Strefą Euro, gdzie prowadził badania konkurencyjności instytucjonalnej Polski na arenie międzynarodowej. WspółzałoŜyciel i członek Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Sektor finansów publicznych
Kamil Klupa [email protected]
student II roku SGH (Finanse i Rachunkowość) i I roku Wydziału Prawa i Administracji UW (Prawo). Laureat IV i V Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej i XX Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej. Stypendysta Ministra Edukacji Narodowej. Zna język angielski i niemiecki. Interesuje się rynkami finansowymi i prawem europejskim. W wolnych chwilach miłośnik piłki noŜnej i pieszych wyprawy przez góry.
Sektor realny
Alieś Aliachnovič [email protected]
student II roku SGH (Ekonomia). Od lutego br. odbywa staŜ w Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych Białoruś. Dwukrotny finalista Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej (2007, 2006) i laureat Olimpiady Języka Rosyjskiego (2006). Nagrodzony stypendium Ministra Edukacji (2006). Ukończył praktykę w Banku Millenium. Bierze aktywny udział w Ŝyciu białoruskiej diaspory w Polsce. Interesuje się rynkami finansowymi i historią Wielkiego Księstwa Litewskiego. Mówi biegle po białorusku, rosyjsku i angielsku oraz komunikatywnie po niemiecku.
Martyna Izdebska-Tran [email protected]
studentka IV roku SGH (Finanse i Rachunkowość oraz Stosunki Międzynarodowe). Interesuje się polityką pienięŜną i asymetrią informacji na rynkach finansowych, a poza uczelnią – wspinaczką i kulturą Azji Południowo-Wschodniej. Moderator debat oksfordzkich oraz symulacji obrad ONZ. Biegle posługuje się językiem angielskim, komunikatywnie niemieckim.
Krzysztof Gołębiowski [email protected]
student V roku SGH (Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne) i absolwent Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW (Informatyka). Członek Komisji Rewizyjnej Rady Kół Naukowych SGH; przewodniczył Radzie Kół Naukowych SGH w roku 2006. Interesuje się rynkami finansowymi, optymalizacją i informatycznym wspomaganiem zarządzania. Zna język angielski i niemiecki. Jest członkiem-załoŜycielem SKN FM, od początku do października 2007 w jego Zarządzie. WspółzałoŜyciel i członek Zarządu Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Sektor rynków finansowych
Mateusz Łukasik [email protected]
student IV roku SGH (Finanse i Bankowość, specjalność Bankowość Inwestycyjna, seminarium magisterskie u prof. dr. hab. Andrzeja Sławińskiego). Przebywał na stypendium zagranicznym w Singapore Management University. Odbył staŜ w Citi Investment Research w Warszawie. Stypendysta III edycji Akademii Liderów Rynku Kapitałowego im. Lesława Pagi, laureat V edycji konkursu Ernst & Young Financial Challenger (2 miejsce). Zna język angielski (posiada certyfikat CPE) oraz niemiecki.
ElŜbieta Bednarek [email protected]
studentka V roku SGH (Ekonomia oraz Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne). Uczestniczka wymiany studenckiej w ramach programu Erasmus w 2008 roku (Rijksuniversiteit Groningen). Interesuje się między innymi polityką pienięŜną w strefie euro. Od października 2007 Przewodnicząca SKN FM. Biegle posługuje się językiem angielskim i niemieckim oraz francuskim w stopniu komunikatywnym. W wolnym czasie eksploruje rowerem osobliwe zakątki stolicy.
Sektor monetarny
Marcin Chrostowski [email protected]
student I roku SGH (planowany kierunek: Ekonomia). Interesuje się polityką pienięŜną. Dobrze włada językiem angielskim, zna takŜe niemiecki. Jest członkiem SKN FM od 2008 roku. Do jego pozanaukowych zainteresowań naleŜy piłka noŜna i kino.