Fiat G.50 - Artykuł Historia

7/21/2019 Fiat G.50 - Artyku Historia

1/13

?1&*?*&W

eP **T&'

*X

ryffi&K

ffi-w&

ffiffi&

Samolot my liwski

Fiat

G.50

z

352.

Squadriglia

ze

sk adu

20.

Gruppo.

By

to pierwszy

w oskijednop atowy

samolot my liwski

z

chowanym podwoziem. Pomimo nowatorskiego uk adu,

maszyna nie imponowa a zbytnio

osigami i nie by a oceniana wysoko. Zracji niewystarczajcej

produkcji

my liwcw

we

W oszech,

pozosta a

jednak

w

jednostkach

bojowych a

do

kapitulacji we wrze niu

1943 r,

7* F

l')J1 r. kierorvnicrwo

zakll-

;i

dolu

Fiar.

dosrrzegaic

no,ue

ffi-

kierunkj

rozrvoiu

lornicrua.

za-

decydowa o o urworzeniu biu-

ra pro,jektowego, ktrego zadaniem by o opra-

cor ywanie samolotw

o

konstrukcji metalowej.

\X/

jego

sk ad wszed utalentowany

in .

Giu-

seppe

Gabrielli. W

kwietniu

1935 r. zesp kon-

strukryjny Gabrielliego ukoczy projekt

\ tp-

ny

ca kowicie

metalowego my liwca

o masie

1540 kg, wyposa onego w cz cior,vochowane

podwozie i

uzbrojonego

w

dwa

karabiny ma-

szynowe. Napd samolotu

mia

stanowi silnik

gwiazdolly

o

mocy

550

K1VI

i

rednicy

nie

wik-

szej od

jednego

metra

-

przelvidprano

e

bdzie

to francuski Gnome-Rhone,lars.

'W

rym

czasie

okaza o

si, e

we Y oszech

dostpny bdzie

l4-rylindrowy silnik

zbudo-

wany w

uk adzie

podwjnej

gwlazdyFiat

A.74

RC.38,

ktry by wzorowany na ameryka-

skim Pratt 8r Vhitney

R-1830

Twin

Wasp.

Du o

wiksza

moc

tej

jednostki

napdowej

potencjalnie mog a si przyczyni do znacz-

nego

wzrostu

osigw

projektowanego

przez

Gabrielliego my liwca,

nic

wic dziwnego,

e

zesp konstrukryjny przystosowa swj pro-

|ekt

do zabudowy w a nieego

silnika.

Szvtr ox

28 wrze nia 1935 r. projekt samolotu zo-

sta

przed o onyw

ministerstwie lotnicma.

By

on

dolnop atem o

rozpito ci11 m, z

w pe ni

wciganym podrvoziem.

Jego

prdko maksy-

malna

mia a

wynosi

452

kmlh na

wysoko ci

4000

m,

Uzbrojenie mia o

si skada z

dwch

wielkokalibrowych

karabinw

maszynowych

kal. I2,7 mm

montowanych

w

kad ubie

oraz

dwch

karabinw

maszynowych kal.

7,7

mm

w skrzydach. Za fotlm

pilota

znajdolva-

a si ma a komora bombowa, w ktrej mia y

si

mie ciod amkowe bomby

ma ego

wago-

miaru o cznej masie 100 kg

lub

dodatkowy

zbiornik

paliwa o pojemno ci

90

l,

10

lutego 1936 r. ministersnvo lotnicnva

wl,da o zapotrzebowanie na podobny samolot,

ale

wysokomanewror y i

o,jeszcze

wy szych osi-

gach

-

do

zada

obrony powierrznej.

nie r y-

magano wic

komory

bombowej,

a

oczekiwane

uzbrojenie

rredukowano

do dwch

wielkoka.Ii-

browych karabinw maszynowych kal.

12,7

mm

z zapasem amunicji 150 nabojw na 1uf.

Dwa protoqpy

skonstruowanego

wed ug

p ov,ry szy

ch

za o e takryczno -technicznych

sa,,

TETERA

molotu mia y zbudorva

ci le

sp pracujce

z

Fiatem zak ady

CN SA

(Costruzioni

Mec-

caniche

Aeronautiche S.A.),

przvstosowujc

do

nich konstrukcj

Gabrielliego.

\ff

tym

czasie bez problemw ukoczono testy

silnika

A.74

RC.3B, ktry

osiga maksl,mx|n

rno.

startow

870

KM i

maksymaln 840

KM na

wysoko ci

3800

m.

\fl 1utym 1937

r,

do

TLrynu

przewiezio-

no

pfotot}p

my liwca

G.50

(numer

seryjny

MM.334).

Samolot

nazwano Freccia, ci

Strza-

a.26 lutego maszyn

oblata szef oblawaczy

CMASA, Giovani

De

Briganti. Osinito na

nim

prdko c

472 knllh

i

cza:

lvznoszenia

na

wysoko 6000

m

6'40". Latem pfototyp tra-

fi

do

o rodka

badawczego Regia

Aeronautica

w

Montecelio, ale tam piloci lvojskowi

s-

rykowali

jego

nienajlepsze wznoszenie,

zbltni

szrywno sterw

przy du ych

prdko ciach

oraz sldonno do nieoczekiwanego wchodze-

nia w korkocig, w trakcie ostrych

manewrw.

Problemy powl sze

mi

zosta rozwi-

ane

na

drugim

protorypie

(MM.335),

kt-

ry oblatano

20

pdziernika

1937

r.

Niestery

:

p*je*

p*,J&Ls*Y

,*1*


2/13

podczas

szstego

lofu, ktry mia miejsce

11'1i-

stopada,

w

czasie nurkowania z du prdko-

ciwystpi

flatte

w

rezultacie

ktrego

De

Briganti straci

kontrol nad maszyn i zgin

w katastrofie.

mczasem

zak ady

CMASA

od poowy

1937 r.

dysponow

zamwieniem na seri 45

mazyn, Pomimo niespelnienia

prlez

protory-

py

G.50

wszystkich wymogw,

ministerstwo

lornicrwa wyrazilo zgod na

lozpoczcie

jego

produkcji

seryjnej,

po

wprowadzeniu

takich

zmian, na

jakie

pozwalaj warunki.

(/arto wspomnie przy q,m, ew 1937

r,

przygotowano

projekt

wodnosamolotu

my-

liwskiego G.50

ldro.

\(e wrze niu

1938

r.

testowano.ju

11

ma-

szyn w tym dublera rozbitego drugiego proto-

typu o tym samym numerze seryjnym MM,335.

'}l'

ty- czasie zgodnie

z

oczekiwaniami pilo-

tw Regia

Aeronautica, zaprojektowano otwar-

t kabin pilota,

ktr

wprowadzono

na ma-

szynach

II

serii produkrynej.

Kilka

wersji

otwartego kokpitu testowano

na

samolocie

MM.J5-4. Przlczr

rl

Lej

zmian;

c/to

upaII,u-

je

si

w konserr,va,zmie lv oskich pilot ,,

fak-

tycznie

jednak

kabiny samolotrv G.50 wyko-

nano

z

kiepskiej

jako ci

plestiglasu, ktry anvo

si

rysorval. co rzecz},wi(cie znacznie pogarsla-

o widoczno ,

a ponadto

w

razie konieczno-

ci

opuszczenia

maszyny, kabina nie mog a by

szybko otworzona.

Otwarta

kabina sprzyja a

takze wietrzeniu

kokpitu

z

gromadzcych

si

gazw spalinowych, co poprawiao

komfort pi-

lota

w

traI


3/13

,

&

].]

l}&;a

.--PJry,

niemieckich silniklv

ndotwcl-r

spowodo*.a o

anulorvanie

zamr .ienia

lv pa dzierrriku 1939

r.

V/

]940

r. rozrva ano

zabudorv na G.50

silnika

Fiat

A.75 RC.53,

przvznc takiej

mo-

dvfikacji

oznaczenie G.5

1.

Po op nierriach

r.v

ron ,oju

silnik

A.76

bv

gotonl,do

prb dopiero

r .maju1941

r.

i

lvwczas

ponolvnie pomr. lano

o

jego

zabu-

dowie

na

G.50.

Prototvp sanrolotrr,

nazwanv

G.50

ter,

oblatano

27 llpca

1941 r. osiry;ajc na

nim

prdko

30

km/h.

Z

por .odu

dalszvch

k opotw z silnikiem

oraz osigw protor}-pll

ni szych ni oczekirvane,

pod

koniec roku pro-

gram anulorvano.

Nadziej

na

znaczn popraw

osigrv

ml. lilv-

ca

Fiata br4 nieniecki

silnik

rzdor.iy

Daimler-

Benz DB

601A, ktrego

licencl,jn produkcj

uruchomiono

rv

zakadach

Alfa

Romeo

pod

oznaczeniem

R1000 RC.41.

Na pocztku

1940

r.

rv oskie

ministerstu,o

lotnictlva

zamr,vi o dr ,ie

tak

napdzane ma-

szyn1.

pod oznaczeniem

G.5()Y

(Wloce

-

szyb,

kil.

krrym

pru

r

dzielono

numery

,err

ine

MN,{.479

i MM.480.

Samolot

my lil .ski

iat

G.50V otrz.vma

ch odnic

oleju zabudowan

pod silnikiem

oraz ch odrric

cieczy ch odzcej

silnik pod kabir-r

pilota.

Protoryp MM.479

oblatano

25 sierpnia

1

941

r.

rv

Tirrynie.

Niestery,,

rv a cir ,o ci

ilora-

ote

maszvny pogorszl, y

si, a uk ad chodze-

nia okaza

si

nierll.doin1,,.

Do

korica

roku

l .rk-

szo

problemrv

rozll,izano, a protoo.p

osiga

predko,.

i-O-i80

km,h irrzno.ii

.i

ll.t

\\f,:o-

ko

5000

m rv czasie

i'30",

Z

urlagi

na

oera-

niczon

dostpno

silniklv

R1000

RC.41,

z

produkcii,ervinei

tei

\\er\ii

zrel\gno\\ano.

jak

rwnie

z budor l.- drugiego proton,pu.

Za-

k ady Fiat

podj y

jednak

prace

rv

kierun-

ku

opracor.r,ania

podobnej

konstrukcji napdza-

nej n-rocniejszym

silnikiern

Fiat R1010 RC.58

Tlfone o

mocv startorvej 117)

1(\{

(licenqjn1,

::,::,.,:d,,

,

.

powaniejszym

konkurentem

Fiata

G.50

by

Macchi M(,200.

Napdzany tym

samym silnikiem

o5i9a

wiksz

prdko

zosta

uznany za lepszy myiwiec.

Zbudowano

go

te

w

wikszej liczbie,

bo

w

1 1 76

egzemplarzach.

Podobnie

jak

w

przypadku

G.50

zakryt

kabin

szybko

zastpiono

otwart.

].:*Samolot

my liwski Iiat

G.50

w kamufla u

charakterytycznym

dla wczesno-

produk(yjny(h

maszyn.

, .,,

:

:-1

Fiat G.50

bis

otrzyma

lepsze

opancerzenie

fotela

pilota

oraz

zwikszony

zapas

pali-

wa, w ladza

tym

nie

posz ojednak wzmocnienie

napdu,

co

odbi o

si

na

osi9ach.


4/13

9*

* ** *s.;

.*

i *

DB

605A),

co

statecznie

zaowocowa o

my-

liwcem Fiat G.55 Centauro.

'W'planach

znajdowa o si talc e opraco-

wanie

dwumiejscowej

odmiany

rozpoznaw-

czej samolotu

G.50V

dla ktrej przewidziano

oznaczenie G.53.

*"* &&=

\X/

zwizku,

zwm,

e

od po owy 1941

r.

G50

zacz$

by

u,wany do atakw

na

obiek-

Do

operowania

z lotniskowcw mialy by

przy(osos ane Laloe samolory

w wariancie

my-

liwsko-bombowym

odpowiadajcym

G,50

bis

assalto,

dla

ktrych przewidziano oznacze-

nie G.50 bis AN

(,4isalra

Naualle), ten projekt

szybko

jednak

zarzucono

ze wzgldu

na

niewy-

starczajry

zasig samolotu, gdlz

zapas

palirva

musia zosta zredukorvany do

220 l.

Jako maszyn

rozpoznawcz

dla

lotnis-

korvcw,

Fiat

zaproponowa dr r_rmiejscowego

Bonzano

eskadra zosta a l yposa ona

w

12

maszlrn

i w

sryczniu

przebazowana

w

okolice

Madrytu.

Lory

bojowe

fozpoczto

w

maIcu,

ale

hiszpaska wojna domowa by a

ju

prarvie

zakoczona, dosz o

jedynie

do

kontaktu z po-

jedynczyn-r

I-16, ktry

skoczf si ucieczk

wrogiej maszyny. G.>0

ch r.alono za

r,va ciwo-

cipilota owe

na lr.iksz,vch wysoko ciach, sta-

bilno w

locir:,

zi,vrotl-ro

niezarvodne uzbro-

jenie,

srykowano

natonliast

z

rvidoczno

z

kabinv, zawodne podwozie

oraz sk onno o

r,vchodzenia w

korkocig podczas ostryclr

ma-

newrw.

1

kwietnia

1939 r. wojna si sko-

czfa, a

Wosi przekazali

13 maszyn

lotnicrwr-r

hiszpaskiemu, Wesz y one

do

ul.posaenia

2.

eskadry

27. Gruppo,

ktre p niej

stacjo-

nowa o

w

Maroku,

Hiszpanie wycolali

srvoje

G.50 ze su y

w

1943 r.

F &

s

*J

sY

7 chwili wybuchu

rvojny,

w czerwcu 1940

r.,

Regia

Aeronautica

d1,5p611o*rla

1

1

B

samolota-

mi my lilvskimi G.50

z

tego

97

znajdowao si

w pier-wszej

linii.

'fikszo

z nich znajdowa-

o

si na stanie

trzech

jednostek.

20.

Gruppo

(Squadriglie

35l.,

352.

i

353.)

mialo

25

G.50

i

'

CR.32,

przv

czym te

ostatnie

su ,v ,v

ako

nocne my lilrae. 21. Gruppo

(Squadriglie

354.

i

355.)

mia o

19 maszyn.

Natomiast

22.

Grup-

po

(Squadriglie

357., 35B.

i

359,)

posiada o

28 nraszvn. Dodatkor ,o

samodzielna

356.

Squa-

Tak

jak

w

przypadku

wikszo ci w oskich my liwcw

uzbrojenie Fiata

G.50

sk ada o

si z

dwch zabudowanych

w kad ubie wielkokalibrowych

karabinw maszynowych kalibru

12,7 mm, Jak si

okaza o

bya to

zbyt

maa

si a

ognia,

aby

zwalcza nieprzyjacielskie

samoloty dysponujce opancerzeniem

kabiny

pilota

oraz

samouszczelnia-

jcymi

si

zbiornikami

paliwa.

ry

naziemne, podjto

si

opracowania rversji

le-

piej przystosowanej

do

tej

roli. \( skrzyd ach

postanowiono zabudowa

po

jednym

wiel-

kokalibrowym

karabinie

maszynori,ym ka1.

l2,7 mm,

ktry

mia si znale rv dodatko-

rlych segmentach

montowanych midzy

cen-

trop atem a

konsolami

zewntrznymi skrzyde .

Zwiksza o to rozpito

amolotu o 1J 0

n-rm,

podczas

gd1,

powierzchnia

wzros a do 21 m2.

Rozwizanie

to

przetestowano

na

samolocie

MM8595,

ktry zosta oblatany

3

pa dziernika

1942 r., program

jednak

vkrtce

zamknito.

Na prze omie

1941 i 1942

I.

opfacowa-

no

projekt

odmiany G.50 bis dostosowanej

do

bombardowania

z

lotu

nurkowego. Maszyna

mia a otrzyma hamulce aerodynamiczne,

pod

kad ubem przenosi bomb

o

masie 250 kg,

a

po skrzl,d ami po

jednej

100 kg.

**

*.*&s

\ 'zwizku

z

planami

wcielenia do s u by we

wloskiej

marynarce

woiennej

lotniskowcw.

podjto

kroki zmierzajce do przystosowania

do operacji

z

ich pok adw niektrych samolo-

tw, w rd

ktrych znala si G.50.

W

1940

r.

zaldady w

Cuidonii

przebudowaly

l6 C.50

bis

na

odmian

ozfiaczonG.50o/R

(Operazione

Roma),

ktra

ottzy.ma

zaczepy

dla katapulry

oraz haki do lapania

rozcigniwch na

pokla-

dzie lotniskowca

lin

hamujcych.

Maszyny

te

trafi y do

l60.

Cruppo, ktre przewidziano

do

bazowania

na 1o tniskowcu

Aquila,

jednak

osta-

tecznie na

podstawowy samolot my liwskiba-

zowania poi


5/13

dl\al

\,-

*_

A l,:"*, ?-.t"Aji

-

-]rrl

Jesieni

1940

r,20. Gruppo

wesz o w sk ad

tzw.

Corpo

Aero

Italiano

(C),

zadaniem

kt-

rego

byly

ataki na

\Mielk

Brytani.

\7

drugiej

po or.vie

pa dziernika

jednostka

zosta a

prze-

bazowana

do

Belgii. 1

i

8 listopada wykona-

a

wymiatanie

nad

Angli,

tego drugiego

dnia

staczajc bezkru,aw

poryczk

z

cztefema

my-

liwcami

R F. 1

1

listopada eskortowano

bom-

'(

walce

szybko

znala

si

te

przyby e

z Afryki

do Grecji

dl.rvizjony RAF.

19 listopa-

da

piloci Gladiatrlrw z 80. Sqn zestrzelili G.50

por.

Attilio

Meneghela oftz trzy CR.42

z

in-

nych

jednostek,

cho

Bryryjczycy

odnotowa-

lt a

9

zstrzle,

w

rym

trzy przeciwko

G.50,

kosztem

jednego

rannego

pilota,

ktry

wrci

na

uszkodzonej

maszynie. 24

listopada

piloci

chi

zg osi

zestrzelenie

trzech maszyn, a ko-

lejnej

sier .

Arrigo

Zoli,

jeszcze

jedna

bryryj,

ska maszyna mia a

zosta zestrzelona;

w

rze-

cz ,wisto ci estrzelono dwa Blenheim1, pi

innych

wrcilo

z

urzkodzeniami.

z

tego

je-

den

zostal skasowanlr 29

grudnia

sier . Arligo

Zolizstrzeli|

Blenheima I z

30.

Sqn.31

grud-

nia

ppor. Fissore

z

154.

Gruppo

zestrzeli ata-

*

Piloci my liwcw Fiat G.50 nale cychdo 354.Squadriglii

(zdjcie

grne).

Fiat G.50

z

20. Gruppo

podczas

bazowania

w

Belgii.

Nad Anglijednostka niewiele zdzia a a,

nie odno5zc

suk(esW ale te nie

ponoszc

strat

w

wyniku

przeciwdzia ania

przeciwnika.

bowce

Z.1007

bis

z

172. Squadriglii,

nie na-

porykajc

przeciwnika.

'V'

sryczniu

r94I

r.

do

\flloch

r.r,ycofano wszystkie

jednostki

CAI,

poza

352.

i

353.

Squadrigliami,

ktre wyko-

nl .a ypatroie

rnidzy Durrkierk a

Calais.

\f

1

94

1 r. piloci

obu eskadr

wykonali 662 loty

w cznym

czasie 853 godzin.

Nie

odnotowano

adnych sukcesrv tracc w

katastrolach dwch

pilotw.

\W

poowie

kwietnia

jednos&

prze-

rzucol]o

do

Afiyki.

;=,anaa 9.:-tg

:: i: -a..-,t=e=:i i

Spo rd

jednostek

G.50 do

udzia u

w agresji

na

Grecj

w}, naczono

24.

Gruppo,

skadaj-

c

sl

z

354., 35

5.

i

36l

. Squadriglii,

ktra sta-

cjonowaa

na

lotnisku

w

Tiranie,

oraz

podpo-

rzdkowan

160.

Gruppo

395.

Squadrigli,

ktra

stacjonowa a

na

lotnisku

Berat

(pozosta-

e

dwie

eskadry tego

Gruppo

lata y

na

CR.32

i

CR.42).

Wraz

z przybyciem

24.

Gruppo

w rejon

dzia, jednostka

ta

wydzieli a

361.

Squadrigli,

ktra

wraz

z

395.

Squadrigli

utlvofzfa

nowe 154,

Gruppo.

Na dzie

roz-

poczcia wojny

z

Grecj, tj.

28

p izterni-

ka

1940

r.

cztery

eskadry wyposaone

w G,50

dysponowa y

4

7

mxzy

nami.

Po raz pierwszy G.50

star y

si

z przeciw-

nikiem

prawdopodobnie

3

listopada, kiedy

strona grecka

odnotowa a

walk

my liwcw

PZL-24

z 22.

Mira

z formacj bombowcw

os anianych

przed dolnop aty

zidenry{kowa-

ne

.jako

MC.200,

ktrych wwczas

nie by o

jednak

na froncie. Grecy zestrzelili

jeden

bom-

bowic

Z.007

bis z

26 . Squadriglii

oraz zg o-

sili

jedno

zwycistwo

nad my liwcem

os o-

ny i

uszkodzenie

dwch

kolejnych.

( walce

stfacono

jednak

my liwiec

PZL-24, ktrego

opu ci

a spadochronie

sier .

Lambropoulos,

podczas gdy

inny pilot wrci

ranny.

24. Gruppo

zg osili

zestrzelenie

dwch

Blen-

heimw,

ale zg oszenia te nie

znajdu_j

potwiel-

dzenia.

27

listopada

tuzin

G.50

z

24 Grlppo

ostrzela o lotnisko

Kozani, na ktrl.m

zniszczo-

no

kilka

Breguetw

XIX z2.

Mira

i zabito

jed-

nego z pilotw. Nastpnego dnia

por. Bartaletti

z24.

Gruppo zestrzeli

Blenheima

I

z 84. Sqn.

4

grudnia piloci

154.

Gruppo

odnotor,va-

li

zestrzelenie

dwch

Gladiatorw

z

80.

Sqn,

ale

faktyczr-rie

jedynie

zosta uszkodzot-tv

sano-

lot pilotolvany

przez

FlL Pattie,

podczas

gdv

Bry,tyjczycy

zestrzelili

l,

tej walce

dlva

CR.42

z 150, Gruppo.

21

grudnia

trzy G,50

z l54,

Gruppo

zestrzeli y rozpoznawczego Poteza 63

w

ktrym

zgin

dowodzcy

31.

Mira,

pp k

John

Papadakis.

22

grudnia

pi G.50 z l54.

Gruppo

przechwyci o

dziewitk

Blenheimw I

z 84, Sqn

wys anych

na

bombardowanie pola

naftowego w

Kucowe.

Sier .

Manfredo Bina-

kujcego

polt

Valona

Blenheima

l z 21 1.

Sqn.

6 srycznia 1941 r. por.

Bassi

w

czasie ataku ta-

kich bombowcw z211. Sqn

na ten

sam

ce1

zg osi

edno

zestrzelenie

indywidualnie

i

dru-

gie

zespo orvo z dwoma

innymi

pilotan-ri,

pod-

czas

gdy

czterv

kolejrre zestrzelenia

zg osili

piloci CR.42;

rv

rzecz},wisto ci

bryqjska

jed-

no,tka

.rracila

w

rej akcji dri ie

maszvny.

9

lutego podczas eskorry

bombowcw

12 G.iO

z

4. Gruppo

:vraz

z 12

CR,42

z

160.

Gruppo

stoczy o walk

z

czterema

Gla-

didtoramiz27.Mira

i o mioma

PZL-21 z23.

Mira.

\M oskie

jednostki

meldor ,a y

bez strat

w asnycl-r

zestrzelenie odpolviednio

jednego

Gladiatora

i

trzech PZL-24

oraz

tzch

Gla-

diatorw

i

dwch

PZL-24, \(

rzeczl visto ci

Grecy

stracili po

jednej

maszynie

obu

rypr ,,

a

1eszcze

jeden

PZL-24

wrci

uszkodzony.

Nastpnego

dnia

podczas os ony bombow

Por,

Livio Bassi

z

154.

Gruppo odnis na

G.50

w_casie

dzia a

przeciwko

Grecji 6 zwycistw

indywidualnych

i 2

zespoowe,

jednak

20

lutego 1941 n sam zosta estrzelonyw

walce z

my liwcami

RAF i w wyniku

odniesionych

obra e

zmal

po

sze ciutygodniach w szpitalu.

**

P*,&"Y

j**l

*


6/13

ll,iln;l

r"-

'l:.ilJ-

j

f :*i"li1*7[--

cw piloci G.50

z24. Gruppo

meldowali

o ze-

strzeleniu Gladiatora

i by

mo e to

ich

ofia-

r by stracony

tego

dnia

my liwiec ego

rypu

z2l. Mira.Z

kolei

trzech

pilotw

z

1

54.

Grup-

po

zestrzeli o Poteza63

z

31.

Mira.

13 lutego

w dwch

akcjach G.50

zestrzeli y trzy

Blen-

heimy

IY z

1

1.

Sqn oraz

uszkodzi y

dwa

kolej-

nez211.Sqn.

20

lutego 15

G.50

z

154.

Gruppo

star o

si

z dziewitnastoma

greckimi

my liwcami,

w

wyniku czego

dwa

Fiary

ldowa y awaryjnie

z

tego

jeden

musial

zosta

skasowany,

podczas

gdy

Grecy utracili

postrzelanego

PZL-24,

kt,

rego rozbi przy

ldowaniu dowdca

22. Mira,

\fr/ieczorem

piloci

154, Gruppo

przechwyci,

li

atakujce

lotnisko

Berat

Blenheimyl ale stali

si celem

sze ciu

Hurricane'w

prowadzonych

przez

SlL

Pattle, ktrych

piloci odnotowali

cztery

zwycistwa,

p niej

natomiast patrolu-

ryjczycy

zg osili

zestrzelenie

siedmiu C.50

na

pewno

i czterech prawdopodobnie

oraztrzech

CR.42

na pewno

i

jednego

prawdopoclob-

nie. Tizy pewne G.50

i

jedno

prawdopodob-

ne zwycistwo

nad

CR.42

odnotowa

s ynny

S/L

Pattle.

\fioska

jednostka

straci a

jednak

rylko

dwa CR.42,

ktre

w

rym

1ocie

pilotowa-

li

ppor.

N. C. Gili

i

sier .

M. De Silva, ktrzy

tak e

zginli.

11 marca piloci

24.

Gruppo

zmierzyli si

z Gladiatoramj

z

112. Sqn, tfacc

w tej

lvalce

dwa

G.50 poleg ych

mjr.

Cesare

Valent

i

sier ,

Luigi

Spallacci,

podczas

gdy dwch

innych

rannych'W ochw

ldowa o

swoimi

uszkodzo-

nymi

maszynami

na

brzuchu.

23

marca

dwaj

piloci

z 24. Gruppo uszko-

dzl o

Hurricane

pilotowanego przezFlO

Dy,

sona

z

33.

Sqn,

ktry

uratowa

si na spado-

chronie

w rejonie

w asnego

1otniska.

fl

kwiet,

nitr uzyskanym

w czo owym ataku przez

Sgt.

Marshalla

z

73,

Sqn

*

w oski my liwiec

eks-

plodowa

wkrtce

po

rym

jak

po

awaryjnym

ldowaniu opu ci

go kpt.

Tullio de Paro.

( dniach

10-13 stycznia piloci

2.

Gruppo od-

notowali pietwsze

zwycistwa,

meldujc

o str-

ceniu czterech

Hurricane'w, ale

nie znajduj

one

potwierdzenia

w stratach RAF.

10

stycznia

spisano

ze

stanu

po

awaryjnym

ldowaniu

sa-

molot rannego sier .

Dino Cattani,

ktry zo-

sta

zestrzelony

przez2lLt,

Thlbota

z274.

Sqn;

wcze niej

tego dnia

innego G.50

utracono

na skutek

awarii silnika.

Pierwszy

rzecz:ylvi-

sry sukces

odniesiono

21

srycznia,

kiedy

sier .

Antonio

Patriarca zestrzeli

Hl. rricane'a

w kto-

rym

zgin

P/O A, M.

\Wainwright

z

73.

Sqn,

ale S/L Murray

ci ko uszkodzi

G.50

ranne-

go

ppor. Pagginiego.

25

stycznia

czterech pi-

lotw

358.

Squadriglii

zaatakowa o cztery

jry

w

pobli u piloci Gladiatorw

z

B0,

i

II2.

Sqn

zg osilidwa

kolejne.

\W

rzeczylvisto ci

pi-

1oci

RAI

zestrzelili dwie

maszyny

i

uszkodzi-

li

jedn.

ZginS por.

Alfred Fusco, natomiast

popar7ony

po

kapora u

swoiej ma:zyny por,

Livio Bassi

(as

z 6 indy vidualnymi

i2zespo,

owymi

zwycistwami

na

koncie) zmar po

sze-

ciu

ygodniach

w szpitalu. \[

rewan u

V osi

postrzelali

Blenheima

I z 211. Sqn, ktry p -

niej

musia

zosta

porzucony.

Lepiej

piloci 154. Gruppo

wypadli

23 lu-

tego,

kiedy

w

walce

z

greckimi

my liwcami,

zg osili

5

zwycistw pewnych

i 6 prawdopo-

dobnych.

Fakrycznie

zestrzelili dwa

-

PZL,24,

w ktrym

zgin kpt. N. Scroubelos

z

23.

Mira

oraz Gladiatora,

w

ktrym

zgin

sier ,

C. Chri-

szopoulos

z27.Mira,

28 lutego

po

walce

z Gladiatorami

awaryj-

nieldowdwa

G.50z24.

Gruppo, pilot

jed-

nego z nich, por.

Bellagambi,

by

ranny.

4 marca

24. Gruppo

os ania aw oskie

ok-

rry

ostrzeliwujce

obiekry

ldowe,

Zost

one

zaatakowane

przez

Blenheimy

a

w oskim

pilo-

tom

uda o si

zaskoczf eskort

bombowcw,

ktra

po wykonaniu

zadartia

przez samoloty

bombowe

sama

zaatakowa a okrry,

Zosra y

zesrrzelone

dwa

Hurricanry pilotowane

przez

'7/O

Harry

ego Goodchilda

i

F/O

Richarda

Nigela Cullena

(16

zwycistw

indywidualnych

i 1

zespo owe),

ktrzy polegli.

1ff

rewan u

Bry-

niu 1941 r. obie

.jednostki

nie odegra y

wik-

szej

roli w pokonaniu

Jugos awii.

\7

sumie

nad

Ba kanami

stlacono dziesi

G.50.

Midzy listopadem

7940

r. a

kwietniem

1941

r.

piloci

154. Gruppo

przypisali

sobie

ze-

strzelenie

52

samolotw

na pewno i 29 praw-

dopodobnie,

przy

stracie

piciu poleg ych pi-

lotw.

P niej

jednostka

zosta a

chwilowo

rozwizana

a

jej

eskadry podporzdkowano

24.

Gruppo.

*s*

30

grudnia

1940

r.

do

A.ki, gdzie trwa a

ofens} va

wojsk alianckich,

z

'W och

przele-

cia o

2. Gruppo,

ktre

niedawno wymieni o

CR,32

na G.50 bis.

Najpierw

przyby y 159.

i

152.

Squadriglie

w sile

1 8

maszyn,

do

ktrych

6

stycznia do czyla

jeszcze

358.

Squadrigiia

z22.

Gruppo

z

9

koiejnymi

samolotami. G.50

bis

z

tej

jednostki,

by y pierwszymi

jednop a-

towymi w oskimi

my liwcami,

akie

mia y

wzi

udzi w walkach

w Afryce,

nad ktrym

to

konrynenrem

pierwsze

lory bo|owe

wyko-

nano

3

stycznia

7941

r.Trzy ni p niej

pi,

lotujcy

Hurricane'a

.W'/O

H.

Goodchild

z

33.

Sqn

zaatakow

klucz

G.50

trafiajc

dwie

maszyny,

ktrych piloci

ldowali

awa-

ryjnie

na lotnisku;

jedna

z nich zosta a spalo-

na

przez

V ochw po

zarzdzeni,l

odwrotu.

-9

srycznia stracono

drugiego

G.50, po trafie-

Samolot

my liwski Fiat G.50

bis nale cy do 352. Squadriglia

ze sk adu

20.

Gruppo

w

trakcie

operowania z lotniska

pustynnego

(zdjcie

grne).

*

W sumie zbudowano

79] samolotw

Fiat G,50, w tym

108 w dwumiejscowym

wa-

riancie szkolno-treningowym

G.50B.

Gkdiator1,

prty czyrr.

zwycistwa

odnotowali

ppor.

Bruno Mondini

(dwa),

kpt.

Annibale

Sterzi

i sier . Marco

Aicardi. Ich przeciwrri-

kiem by

lcz z

3.

Sqn RAAI,

ktrego pilo-

ci wzili w oskie

maszyny

za Hurrican, w re-

zultacie czego G.50

atwo dosta y

si na ryly

australijskiej

formacji zestrzeliwujc

maszyn

w

ktrej zgin F/O

J.

C. Campbell,

podczas

gdy dwch

innych

Australyczykw

ldowa o

przymusowo, a

1eszcze

jeden

powrci

na po-

strzelanej

maszynie,

jakkolwiek

wszystkie te

trzy

uszkodzone

Gkdiatory

szybko

przyr,vr-

cono do

s u by.

Nastpnego dnia pilotujry

Hurricane'a F

l

O

Petrson z 27 4.

Sqn meldowa

o

zestrzeleniu nad Dern dwch

G,50, w

rze-

czpvisto ci

strcajc maszyn w

ktrej zgin

sier ,

Ottorino

Muscinelli;

inny G.50 zcsta

zniszrzony podczas

na]otu

Blenheimw

nalot-

nisko Maraua.

Pod koniec srycznia

2. Gruppo,

zmagajce

si

z

niesprawno ciami silnikw

swoich maszyn,

zosta o wycofane

do

Tiypolisu, w celu przez-

brojenia

w nowe

G.r0

bis

wyposa one w

filtry

przeciwpy owe

i opancerzenie

fotela

pilota.

Tymczasem

31

srycznia do

Afryki przyby-

o nowo sformowane

155.

Gruppo.

Dywizjon

ten tworry

351,

Squadrigli

a przekazana

przez

stacjonujce

w Belgii 0.Gruppo,

J7B.

Squa-

driglia

przekaza

na

przez

stacionu

jce

we Wlo-

szech

22.

Gruppo,

a

tak e

nowo

sformowana

ru*Milffi p#*&i-ru

*..j*t

.

a


7/13

w walce

z

73.

Sqn, dlva

inne

(odnotorvatre

dnia

l-rastpnego) zglosili

piloci Bf

109E z I1JC 2l

,

a

drva

obrona przecir ,lorr-ricza.

/ czasie ata-

ku

na

obiekn.

naziemne

bn.njska

jednostka

straci a

a

ptc

Hurricdne'ul, trzch pilotrv

poleg l,ch

i

dtch

rvzinrh do

nier,voli. Tego

san-rego dnia sier .

Aldo

Buvoli

z

155. Grup-

po zestrzelil nad

vpolisem

wa

BknheimyIY

nale cedo operujcego z Malry 110. Sqn,

podczas

gdy

dwie inne

maszyny z tego dv-

wizjonu strcili

dwaj

piloci CR.42

z

15l.

Gruppo. 29 lipca

ppor.

Aldo Conti z 20.

Gruppo trafil

do niew,oli po ldowaniu za

li-

ni frontu,

nllomia.r

.l

sicrpnia

z

tcj

r.rInj

jednostki

bez

ladu

przepad

plut.

Michaele

sirnonetti.

22 sierpnia ppor.

Vittorio

Muratori

z

155.

Gruppo

zestrzeli nad

Tobrukiern

przepro\va-

dzajcego

rozpoznanie Blenheirua

I\{

lv

kt-

fvm zgin a za ogaz 29, Sqn.

3

rr.rze nia23

G.50 z

20.

Grtrppo

ostrzela-

o

otnisko

Sidi

Barrani

uszkadzajc

trzy

Hu,

rican.

'W

czasie irtaku

na'W ochlv

uderzr-

li

piloci

Tbmahtlwkw

z 2.

Sqn

SAAF, ktrzv

meldowali o

z.estrzeleniu

sze ciu

Fiatr,l,. cho

fakrycznie

strcili

cztery,, przv czvm

zginli

ppor.

Virtorio

Muratori,

;llut.

Bruno

Baldacci

i

plur. Ciiovani

Vesr;ovi.

nltonliast

plr-rt. Renato

De

Silvestri

trail do nir:r -oli.

Po uclrrior ,oafi,r-

kaska

j.-drrostka

straci a jednego

Toln

a h

aw

k

a,

irle

zosta

or-r trationv

przez

lv asn obron prze-

cirvlotnicz.

Z

lepszl,n-r rezultatem

\{ oscv pi-

loci zaatakorr,,rli Sidi

Barrani

7

r ,rze nia,kiedv

1i

G.50

ze 155,

Gruppo

wra7,

z

22

]VlC.200

z

153.

Gruppo

ca korvicie zaskoczt o przecirv-

nika.

fiosi

przez

20 minut ostrzelil .ali

zapar-

ko vane

sanrolow

niszczc

d:va

Tbmahnukj

z 2.

Sqn

SAAF

i trz},11z rricnrc

(z

1

.

Sqn SAA

,,'1t':

368.

Scluadrigli:r.

Jednocze nie

nad

Afryk

za-

czv dzia a

jednostki

Lufnvaffe

i

jtr

3

lute-

go por. Galbiati

poml4korvo zaatakorva

i

usz-

kodzi rozpozr-ra\\rczego

]u

88D

z l.(F)ll2l,

Przl,bvcie Nierncrv por,vstrzvmalo

Brywi cz,v-

kr ,,

ktrzv

zatrz,vmali slvoj olensrrv

zmu-

szeni

cz

i pzerztrci

clo

Grec,ji.

Do

lol,iet-

r-ria

rvalki

rv

Afryce mia y ograniczony charak-

ter, aie

zosta y rvznor,vione

na

pocztku tego

miesica

rvraz z

olensvw

rvojsk C)si.

\X

krrietniLl

do

lrvpoliranii

pllerlucono

re

u

Belqii.20,

CrLll,po.

rrzlnocnione

pozo-

starviot-l:1

lve 'W oszech przez

.

Gruppo

151.

SqLradrigli.

1

lovietnia c{rr,ch pilotcirv

tej

jecl-

nostki nreldorvao o

prar ,dopodclbnym zestrze-

lenfu B/enlletma.,v

rejonie

-lrvpolisrr,

a ich ofitr-

14

l)lin,czllic

p,rdla

Jokonuica

rozpoznania

nraszyna z

55.

Sqn.

8 i


8/13


9/13

,Jlljjl]tj}

llrij]].,

t

j}

&,fififrll*ifff tr } f1

i,,l" ,F

jY.\,ll\tr-?ur),\i

iL

L'r'

i

lt*/,

li

33.

Sqn i

RNFS),

ponadto

by o uszkodzonych

dziewi kolejnych Hurricane'w.

Jedynie

trzy

w oskie maszyny

odniosly

uszkodzenia

,

a

prz-

ciwnik

opu ci

1otnisko.

7

listopada

plut.

Donato

Mancini

wraz

z

pilotem

MC.200 z 153,

Gruppo

zestrzelili

Marylanda

z 21.

Sqn

SAAL

1B listopada rozpocz a

si

br1,,tyjska

ope-

racja,,Crusader". Ju

nastpnego

dnia na lot-

nisku

Sidi Rezegh bryryjskie oddzia y

zdobyy

16

G.i0

bis

nale cych

do

20.

Gruppo. 20 grud-

fi

do

niewoli

a,jego przeciwnik zgin . Kolejne

starcie

duych formac_ji mia o

miejsce

5

grudnia,

kiedy

piloci 20. Gruppo odnotowali

przeciwko

Tomahdwkom

a

dziewi

zestrzele,

a Niem-

cy zJG 27 pi kolejnych.

Dwa G.50 zosta-

y trafione,

puy

czym

pilotowany

przez pp k.

Mario

Bolzano ldowa przymusowo. Zo-

sta zestrzelony

tak e

MC.200 z

153.

Gruppo,

ktre zwycisnv nie odnotowao

,

oraz

dwa

Stu-

kasy

z

239,Squadriglii, a kolejny

by uszkodzo-

ny. Po

stronie alianckiej zosta o strconych

pi

z

my liwcami Luftwaffe.

22

grudnia

lotnisko

Agedebia skd

operowaa

jednostka

zosta o za,

jte

przez wojska brltyjskie, ktre zdoby y

tam

pi G.50. 20, Gruppo

zosta o

wycofane do

W och, gdzie otrzymo MC.202.

Podobnie

sta o si ze 155, Gruppo, ktre

take otrzyma-

o

MC,202.

3*ffi*K

ffiYffiK*-*ffi**&

'W

lipcu 1941

r.

do

Aflyki

przybl, o 12. Gruppo,

jednostka

ta

walczfa

ju

wAfryce

jako

jednost-

ka my liwsko-bombowa

na CR.32 i

Ba.65,

wycofana do'f och na pocztku I94l r,,

t-

razwrciIa

przezbrojona w G.50 bis, ktre rrv-

nie mia y

by u }rvane do zwalczania obiektrv

naziemnych.

'l7

czasie pierwszej tury

jednost,

ka sk ada asi

z

159. i 160. Squadriglti,

teraz

do czy ado

nich

165. Squadriglia. 25

grudnia

jednostka

dysponowa a

35

G.50 bis.

\(l Afryce

12. Gruppo

walczfo

rwno rok,

porvracajc

do

kraju

w lipcu

1942

r.

po

przekazaniu

swo-

ich maszyn do 160.

Gruppo.

(l'e

\fioszech

jed-

nostka otfz},ma a MC.200.

160, Gruppo

(Squadriglie

37

5.,

393.

i

394.)

przyby o

do

Avki

w sierpniu 1

94

1

r.

wyposa-

one

w

CR.42.

\/

grudniu przej o samolory

G.50

z

jednostek

wyco,rvanych z Afryki

(noc

z2I

na22

grudnia pi

z

nich zosta o zniszczo-

nych

podczas

rajdu

bryryjskich si specjalnych

na

lotnisko

Agedabia), u lrvajc

maszyn

obu

w-

pw. Latem 1942 r.

jednostka

posiada a 20

G.50

i

8 CR.42,

a 20 wrze nia

23 G.50. Po

bitwie

pod El Alamein, w listopadzie 1942

r.

jednost-

ka zosta a

wycofana

do

V4och,

gdzie przezbro-

jono j

w Re.2001, cho

wiosn

1943 r.

dys-

ponowa a ona

jeszcze

kilkoma G.50 i CR.42.

Co ciekawe,

jednostki

my lir .sko-bombo-

rve

nie

odnotowa y w

Afr1,6 wiksz1,6fi

51x1

w czasie lotw bojor ych,

a

wikszo samolo,

trv utraci y na ziemi, lv czasie nalotu.

alianc-

kiego lotnictwa

na

lotniska

Osi.

1

58.

Gruppo

(Squadriglie

236.,

387,

i

388.),

od maja do

grudnia

1942 r.

wa}co

w Afryce

jako jednostka

my liwsko-bombowa

na

CR.42.

Po wycofaniu

do W och do

czerwca 1943

r.

dylviz_jon zosta przezbro,jonyw

G.50 bis.

9

lip-

ca posiada

37

maszyn z

tego 24

w

gotowo ci

bojowej

i walc

w

obronie

Sycylii.

11

1ipca

10

maszyn min o

si

z niemieck

os on

i w

walce z

Spifrr ami

z

72.

Sqn zosta y ze-

strzelone

trzy z

nich,

a ich piloci zaginli

(w

rym

por.

Aldo della

Corte i sier .

Keller).

Z pozosta ych

maszyn,

pi zosta o zniszczo,

nych

lub

ci kouszkodzonych wkrtce

po

l-

dowaniu na lotnisku

Reggio

di

Ca]abria, kt-

re zosta o zbombardowane

przz

Liberatory.

Powtrne

spotkanie

z

72.

Sqn mia o miejsce

ju

nastpnego

dnia, kiedy Brytyjczyry odno-

towali

zestrzelenie

piciu

MC,200,

ale fakrycz-

nie zestrzelili cztery

G.50,

przy czym zgln

st. sier .

Vittorio

Giordano, inny pilot

wysko-

czf na spadochronie, a dwch kolejnych roz-

bi o swoje maszyny podczas

idowan

przy-

musowych.

'7'zamian

sier . Carlo D'A]anno

odnotowa zestrzelenie

jednego

z napastnikw.

Po

upadku wyspy 15B.

Gruppo

mia o zosta

nia

podczas ataku na obiekry naziemne obrona

przeciwlotnicza zestrzeli a

G.

50

z 1

55.

Gruppo.

Ale

plut. Abrami wyldowa przymusowo i po-

wrcil

do

jednostki.

krra nastpnej nocy stra-

ci a

jeszcze

jeden samolot

w

czasie

bombardo-

wania.23

listopada

oko o

godz. 8.00, podczas

eskorry

niemiecllch

Stt kasw piloci

13

my-

liwcw ze 155.

Gruppo

odnotowali zestrzele-

nie

a o miu

my liwcw

przy stracie samolo-

tu

kpt. Bruno

Thttanelli,

ktry

uratowa si na

spadochronie. Piloci

Bf

109

odnotowali

rv

rym

czasie trzy zestrzelenia,

ale

229.

Sqn straci dwa

Hulricane

7

1IB,

a

23B.

Sqn

pi

Hurriane'w

IIC

zgin o

przy

rym

czterech brl,tyskich pilotw

Dwa

dni

p niej

w

podobnej walce piloci

20.

Gruppo

zg osili

strcenie dwch Tbmahaw-

hwbez strat w asnych, a1e rwnocze nie

Niem-

cy

zg osili

sze

estrzele,

a straq/

1

12.

Sqn

RAF

i

3.

Sqn

RAAF

wynios y pi maszyn.

Do

na-

stpnego

duego

starcia z

tymi

samymi

jed-

nostkami

Tbmahauku

dosz o

30

listopada,

kiedy

piloci

I55. i

20.

Gruppo

odnotowali

trzy zwycistwa

pewne i

jedno

prawdopodob-

ne,

piloci MC.200

z

153, Gruppo

jedno

pew-

ne

i

jedno

prawdopodobne, a,dwa zestrzele-

nia zglosil Orro

Schulrz

z

.lJG

2l , Fakrycznie

zosta y zestrzelone

t y

Tbmahawki,

ale i dwa

G,50 z 155. Gruppo, przy czyr

zgin

plut.

Girolamo Monaldi, a

do

niewoli

trafi ppor.

Eugenio

Giunra.

Na

pocztku

grudnia

155.

Gruppo

zosta a

odes ana do \Wloch,

przekazujc

pozosta e

swo-

ie

maszyny do 20. Gruppo, 4

grudnia podczas

walki

w oslonie stukasw doszlo do zderzenia

G,50 pilotowanego

przez por,

Giuseppe

Viraii

z Tamahawkiem

pilotowanym przez

Lt.

F. R.

Dysona

z

2. Sqn SAAF,

przy

czym

W och

tra-

Tbmahaukw

-

cztery z250.

Sqn

i

jeden

z 112.

Sqn,

przy czym

zgin o

dwch pilotw

z

tej

pierwszej

jednostki.

10

grudnia

na lotnisku

Martuba,

w trakcie bombardowania przepfo-

wadzonego przez

Marl/ant/y,

zosta y znlszczo-

ne cztefy

G.50

a

uszkodzonych sze .Pomimo

to, 19 grudnia

20. Gruppo

wykona, o eskor-

Stukasw w sile 19 maszyn, meldujc o ze-

strzeleniu picfu Hurricane'u we wsp pracy

Najskuteczniejszym

pilotem

my liw(w

riat

G.50

by

fiski pilot

por. Oiva

Tuominnen, ktry

do

o miu

zwy(istw

powietrznych

uzyskany(h

na

inny(h ty-

pach

w easie

Wojny

Zimowej doda

23

_zetrzelenia

na G.50

(8

SB-2,7 1-151153,

4

Y, 1-16, 2 |z

MBR-Z,

'l

Hurricane),

ap niej

uzyska

jesz(ze

13

zwy(istw

na

my liwcu

Bf 109G.

,:]l1l]:i:::::::::]:::::a

]:

Fiat G.50 bis

nale cy

do 1 62.

5quadriglia

ze

sk adu

l

61. Gruppo,

dzia aj(ego w rejonie Morza Egejskiego.

ffi

=

&=

NUp"4ffi

pCJAtr.JY

4

?s13


10/13

Wiele samolotw

Fiat G.50

tracono

w

wyniku alianckich

atakw

na

lotniska.

Tutaj na

pierwszym planie

widoczny

M(.200,

a

dalej

dwa G.50 bis

i

(R.42.

.,.::.|:::.||:|:::..1.1,:,]]1r,],ria,rlrx*;:

:]i:-]ii

],::::.

Zdobyty

przez

aliantw

skad

wyeksploatowanych

samolotw

Fiat G.50.

Uwag zwraca

sze-

roko

(entropata,

do

ktrego by y mocowane

konsole

zewntrze skrzyde .

*L

. i,

-

przezbrojorre

rv

Re

,2002,

ale

r,r,

chlvili

kapitula-

cji

mia o

na stanie

13

G.i0

i,i CR.42.

\W

pienr,szej

po orvie

19'13

r.

sl ,oje CR.42

na

G.50

bis

rwmieni o

tak e

mr, lilvsko-bom-

bowe

159.

Gruppo

(Squadriglie

389.,

390.

i

39l.),

ktre pod

koniec

1942

r. zosta o

wy-

colane

z

Aflr.ki.

Vraz

z 158. Gruppo

obie;ed-

nostki unvorzyly

50.

Storrno.

\fl

dniach

1 0-1

1

czelwca

1943 r. 158. Gruppo

przl,by o

na

lot-

rrisko Galea.

13 lipca

nalot Liberdtorw

znjsz-

czy

r-ra

lotnisku

a

28

[lasz\.n z tej

jednostki,

tak

ezdatnl,ch

do subv

pozostao

jed,vnie

sie-

dem samolotw.

\Ve lvrze r-riu

ednostka

otrzr,

ma a

pierwsze

Re.2002,

dvsponujc

v,

cl-lrvili

kapitulacji

8 G,50

i

10 Re.2002.

Po kapitulacji

Jugos arvii

do

24. Gruppo

przy-

dzielor-ro

370.

Squadrigli,

a

dlrvizjon

by uv-

wany

do

obrony

portw

w po udniowych

'W oszech.

W

lipcu

1941

r.

tLafi

na Sardyni.

1

sierpr-ria

jednostka

r-r-riaa

na stanie

16 G.50

oraz

19 dostarczorrych

rv

ramach uzupe -

nie

CR.42,

rok p niej

17 G.50

i

31

CR.42.

12 sierpnia

dl ,ch pilotw

G.50

pomy ko-

wo

zestrzeli o

niemieckiego

Ju

BB

z

5./LG

1.

Podczas

aiianckich

nalotw

na wysp

w lu-

q,m

1943

r. piloci 24. Gruppo

odnotowa-

li

dziewi

zw,vcistw

a w

marcu

trzy.

7

maju

1943

r.

jednostka

otrzyma a

tak e my liwce

MC.202

i D,520,

a

jedn

eskadr przeniesiono

do\fioch,

gdzie

pod

koniec sierpnia skoncen-

tfowano ca y

dlrvizjon.

154. Gruppo

zosta o

reaktywowane w

1ipcu

l94l

r.

i by o wykorzysrywane

do

obrony por-

tw w po udniowych

Moszech

i eskorry

kon-

wojw, wykorz,vstujc

tatr e

my liwce CR.42.

10

p dziernika

z pilotw obu

podporzdko-

wanych dpvi

z.j

onowi

eskad

l,

urworzon o rrzeci,

395.

Squadrigli.

V

maju 1942

r.

36i.

Squa-

driglia po otrzymaniu

MC,200

zosta a

przenie-

siona do

21.

Guppo.

Dwie

pozosta e

eskadry

przeniesiono

w

rejon

Morza

Egejskiego, gdzie

przed

kapitulacj

W och

jednostka

otrzyma a

w

ramach uzupe nie

MC.202,

w dniu

kapitu-

1acji

posiadajc

jednak_jeszcze

13

G.i0.

'W

pierrvsze,j

po or.vie

1941 r. kilktrnastu

G.50

u lr ao

dnvarzajce

gotowo

bo,jow

po

r ,alkach

w Afrl.ce

23.

Gluppo,

ktre osta-

tecznie

przezbrojono

rv

norve

MC.202.

l

5

1. Gruppo

(Scluadriglie

366., 367,

i

368.)

otrzyma o

G.50

w sryczniu

1942, r.,

po

wlcofa-

niu

z A yki, gdzie

u wva o

CR.42.

Jednostka

zosta a

nastpnie rlts ana

do Grecji,

gdzie

za1,

mowa a

si os on

konlvojlv.

\M

listopadzie

dl vizjorr

przefzucono

na

\q/sp

Pantelleria,

a nastpnie

na Sycvli, gdzie

otrz,vrna

MC.202.

16 grudnia,

podczas

prb1,

przechwl,cenia

for-

nac1l Bostonw,

jeden

G.50

zosta

zestrzelo-

nv

ogniem

obronv przecir otniczej

z

olctw

a

innr,, rozbi

si

podczas

powrotu do

bazy.

\\r sn,czr-riu

1943

r.368.

Squadriglia,

r.vci

r vposaona

r. G.50,

zosta a przesuni-

ta

na lotnisko

S| x

rv Tirnez|i,

skd

l l,kony-

rva a

lory my liwsko-bombowe.

22 stycznia

sa-

molot

por. Furio

Lauri

zostal

zestrzelony przez

obron przecirvlotnicz,

ale

pomimo odniesio,

nych

ran, pilot powrci

z pomoc

miejscowej

ludno ci

do

jednostki.

V

marcu eskadra,

ma-

jca

r,vwczas

na stanie siedem

G.50,

porvrci-

la na S,vcyli, gdzie

tal eotrzyma a

MC.202.

1 6 1.

Gruppo

(

Squadriglie

162.,

163.

i 164,)

zosta o

utworzone

w

czerwcu

1942

r. w celu

os ony eglugi

na

Morzu Egejskim.

Pocztkowo

dlrvizjon

lata

na CR.42, w

ramach uzupe -

nie otrzymujc

takze

G.50.

\f maju

1942

r.

jedrrostka

wrci a do'W och,

gdzie

przezbrojo-

no

j

w

MC.200.

' (

laviemiu

1943

r.

G.50

otrzyma a

sta-

cjonujca

w

Albanii

samodzielna

my liwska

392,

Squadriglia,

ktra

we wrze niu dyspono-

r .ala4 G.50

i

11

CR,42.

fl

maju C,50 otrzy-

ma a tak e dzialajca

w Albanii

samodzielna

my liwsko-bombowa 376,

Squadriglia,

ktra

we wrze niu

dysponowa a

7

G.i0

i 2 CR.42.

G wnym

zadaniem obu,jednostek

by a

eskor-

,.:,,,.,..,.,,.,

",:_:WWT::1,..,

].

}**.,,f_

*p

T(h{Fdicxf{Y l T

"s

JF

amolot

byljednomiejscowym

jednosilnikowym

dolnopatowym

my liwcem

ocakowicie

metalowej

konstruk-

\cli,

zbudowanym

w

klasycznym ukladzie.

{

Napd

stanowil silnik

Fiat A.74 RC,38,

zbudowany w uk adzie

podwjnej gwiazdy,

o

mocy startowej

870

KM

przy prdko ci

obrotowej

2520 obr.i

min

i

mocy maksymalne.i

B40 KM na wysokoki

3800 m

przy

prdko(i

obro-

towej 2400

obr,/min. Silnik

porusza

trj opatowe

mig o iat-Hamilton

o

rednicy3 m.

fi*dfub

oparty

konstrukcyjnie

o

cztery

pod unice

siedemna cie

wr9. Za

wyjtkiem maszyn

l

serii

kabina

pi-

lota otwarta,

z

szybami bocznymi.

krzy{ *

t jdzielne,

oparte konstruk(yjnie

o

dwa d wigary,

z

centropatem o maej

rozpitoci

i konsolami ze-

wntrznymi.

0brys

pata

trapezowy

z zaokrglonymi

kocwkami.

Wszystkie

powierzchnie

sterowe

kryte

p tnem.

Klapy dzielone

na

ma y segment

mocowany

do

(entrOpata

oraz

segmenty mocowane

do konsoli zewntrznych,

si-

gajce

a

do lotek.

poruszane

hydraulicznie,

kryte

p tnem.

lnttalacla

paliwowa

bya zo ona

z

dwch zbiornikw

w centroplacie

0

pojemno ci

46

l i

dwch

kadlubowych

umieszcgnychzasilnikiem-jednegoopo,jemno ciol00lidrugiegoopojemno ci68l,atak epomocniczegozbior-

nika

o

pojemno ti

52

l.

W samolocie 6.50

bis wprowadzono

pod

kabin

pilota

zbiornik

paliwa

o

pojemnoci

104

l.

podw*x e

g wne

chowane w

kierunku

osi

kaduba, do

komr w centropacie. Koa

podwozia g wnego

o wy-

miarach 600x200

mm. Koko ogonowe

w G.50 sta e,

w 6.50 bis

wcigane

do

kaduba.

ebroieni*

sta

kada o

sig z

dwch zabudowanych nad

silnikiem

i

zsynchronizowanych

z

obrotami

m

qa

wielkokalibrowych

karabinw maszynowych

Breda-SAFAT

kalibru

12,7

mm

z

zapasem

amunicji

150

nabo-

rr*{errie

ped rn,

tylko dla

p no

produkcyjnph

egzemplarzy 6.50

bis, obejmowa o

dwie

przeno-

szone

na Wyrzutnikach

pod

skrzydami

bomby

o

masie 50 kg

lub

100 kg.

ffi&

"o,l,."i.:

,

L,"{:.}.;,-fJv

.*

2*

l3

ffi

*b

ffi&w


11/13

ijllrji]jj |j,i].;j]]rll

;l

e

*ru** ,&,

tffi&,

*

ta konr .ojw

morskich.

\W

S owenii

stacjo-

nowa a

Cdo

Squadriglia,

ktra

lve

wrze niu

1943

r.

dysponorva a

6.

G.iO,

4

MC.200

'14

CR. 42.

Po kapittrlacji

\fi/ och

spor

liczb

G.50

przej a

Luf|lvaffe,

ktra

pod

koniec

lutego

1944

r.

dvsponowa a42

samolotami

tego

tvpu.

Fs*LA

Jeszcze

przed

w,r,,buchem

\Mojnv

Zimolvej

Fin-

landia

zamwi a

w

zak adach

Fiat

35

mr lirv-

cw

G.50. Samolory

te

pochodzi y z

I

serii

pro-

dukryjnej

(r,qrane

maszvn\.

z zakresu

nume-

rw

sery,jn,vch

MM.3599-3614),

i II

serii

(l y-

brane maszyny

z

zakresu

numerlv

seryjnych

MM,4722-4750).

Samolory

z I

serii

zost

doprowadzone

do standardu maszyn

z II serii

otrzymujc

otwafty

kokpit,

ale o

innej

kon-

strukcji.

Pierwsze

dr,vie maszyny

dotar

do

Finlandii

w

grudniu

1939

r. poprzez

Niemcy

i

Szwecj, ale

dyplomacja ZSRS zablokoiva a

dalsze

dostawy poprzez

Niemcy.

Pierwszy

G,50

z

b dnie namalowan},m

oznaczeniem

SA-1

trafi

do

jednostki

testo-

wej si powietrznych

(Koelentue).'W'

styczniu

1941

r,

kilka

1otw

na przechwycenie

sowiec-

kich

maszyn

wykona na tym

my liwcukpt.

Erkki Olavi

Ehrnrooth,

ktry

uzyska na

niej

dwa zestrzelenia

-

13

srycznia

SB-2,

a29

stycz-

nia

DB-3

z53.BAP.

Dla

kolejnych

samolotw

wybrano

tras

dostaw poprzez

Francj,

Holandi

i Szwecj.

\W

ten

sposb w 1utym

dostarczono

13

maszyn,

w

mafcu

17 i

pozost

samolot

w czerwcu.

Finowie

prz1znali swoim

G.50 oznaczegiaod

FA-1

do FA-J5.

Na

G.50

przezbrojono

dywizjon Lentolai-

we

26,

ktry dorychczas lata

na Gladiatorach.

Niestety

podczas dostaw

G,50

rozbito

dwie

maszyny.

Jednostka

wesza do walki zaledwie

po

dziesiciu dniach

szkolenia, odnoszc

na

nowych

maszynach

w ostatnich

dniach wojny

kilka

zwycisrw powietrznych. Pierwszy

suk-

ces

mia

miejsce 26lutego,

kiedy trjsamoloto-

wy kJucz

G.50

uryska dwa zestrzelenia

-

ppor.

Kauko

Linnamaa

zestrzeli

DB-3,

natomiast

por.

Olli Puhakka

1-16

eskorry. Nastpnego

dnia

to sor,r.ieckie mr, lirvce

zestrzeli y

samo-

lot

FA-12, lv ktrym

zgin

ppor.

F,ero

N{almi-

vuo. 29 lutego po godz, 9.00 plut.

Lasse

Aalto-

nen i plut.

Onni

Paronen zestrzelili

po

jednvm

DB-3,

a przed godz. 15.00

por.

Urho

Nienri-

nen

jedneeo

SB-2.

2

marca plut. Lasse

Aaltonen

strci

I-1i3.

9

marca kolejnv

taki my liri.iec

pad ofia-

I ppof. Kauko

Linnamaa,

natonriast

dr .a

dni p niej

por.

O1li

Puhakka

strci DB-3.

13 marca

19'i0

r.

\flojna

Zimor,va

dobieg a

koca,

ale w nastpnym roku

fiskie

G.j0

zno,"vu znaiaz y

si

rv

ogniu

lvalki.

25

czen .ca

l94|

r.,

sorvieckie lotnicnvo

niespodziervanie

wykona o uderzenie

na

cele

lv Finlandii,

co rozpocz o

tzw.

\Vojn Konq,-

nuacyjn.

By

to

dzie

najrvikszych

sukce-

sw fiskich

G.50,

jako

e

piloci LeLv 26

prze-

chlwcili

jedn

z nieprzyjacielskich

formacji,

zadc

1e1

ci kie

strary Najpierw

para

nla-

szvn

pilotorvanych

przez plut. Sulo

Suikkanen

i

chor, Lasse Aaltonen

strci a trzv

SB-2

(po

]

r

z

zestrzelenia

l.

kton

ch lormacja nastpnie

pojar .ia si

nad

ich

lotniskiem,

niecelnie

je

bombardujc.

Bombowce zosta y

zaatakowa-

ne plzez kolejn

szstk

G.50,

a

piciu spo rd

ich pilotrv

odnotorr.a o cznie

dziesi kolej-

rrych zlrr.cisnr,,

lr.nm

3)/u

zestrzelenia uzyska

chor. Valio

Ponaria,

a

3

por.

Urho

Nieninerr.

Fako.cznie

ofiar

pilotlr. Fiatu.

pad o

tego

dnia dziervi SB-2 nale cvch

do

72.

SBAP

Zestrzelenie kolejnvch

drvch

SB-2

odno-

rorvano 1 lipca. 4

lipca

chor.

Oir.a Tlrominen,

pomimo e

u,

jego

samolocie

po pienvszej

se-

rii

funkcjonorval

rylko

jeden

n

ielkokalibror,i,y

karabin nas l.no\T/j

strci

cztery SB-2

z

72.

BAl

ko.zLem

uszkodzenia

srr

ojej

ma.zr

-

ny

p

ruez

sowieckich

strzelcr.v pokador _vch.

Cho

Tirominen

meldor,va

pocztkou.o

je-

dl,nie

o

trzech

zrr,ycisn .ach,

na ziemi

odna-

leziono wraki

czterech maszl,n

i

tyle

ostatecz,

nie

przlznano

mu zr vcis,.

\'lnik

ten mia

pozosta

najwikszvm

sukcesem odniesionl.m

przez pojeclvnczego

pilota G.50 ri.

jednr.m

lo-

cie.

Po

jednvm

SB-2

zestrzelono

6

i 13 lipca,

ale

tego drugiego

dr-ria

ppor.

Olli Puhakka

str-

ci

eszcze

drva

ml, lirvceN'IiG_3.

14 lipca

chor.

Tuominen

strci dlva

SB-2,, a

20 lipca

ofia-

r ppof. Puhakki

mia

pa samolot

mv liwski

I-153.

30

lipca TLonrinen

meidota

o zestfze-

zAMYvlENlA

NA AMLOT FlAT

G.so

Finlandia

zakupi a

35

samolotw

Fiat

G.50, na

ktrych

odnotowano

1

0

zestrzele w czasie Wojny

Zimowej

oraz

90

podczas

Wojny

Kontynuacyjnej,

r 3M

Ptrff,&*-e*Y

*/*l

*


12/13

j

l,r]J:

jj}}n

r]r]i]J|} 1,}

M*rut*ffi,tr

L*ruxffi

leniu dwch

SB-2, a plut,

Tuomikoski

odzi'la-

tajcej

MBR-2.

Miesicem

najwikszych

sukcesw

dJvi-

zjonu

by

sierpie

l94l

r., kiedy

uzyskano

23 zestrzelenia,

\^.

rym

a

17

przeciwko

dwu-

p atowym

my liwcom

konstrukcji

Polikarpo-

wa,

3

przeciwko

MBR-2

oraz po,jednym

prze-

ciwko

DB-3,

SB-2,

i

I-16. Najwikszy

suk-

ces

mia

miejsce

13

sierpnia, kiedy

zestrzelo-

no dziewi

I-153,

Jedyne

wrze niowe

sukcesy

odniesiono

trzeciego dnia

miesica,

kiedy po

walce

z

so-

wieckimi

my liwcami

zg oszono

zestrzelenie

trzechl-L53

i dwch

I-16.

Do walki

dy,wizjon

LeLv

26 wrci

r ,maju

1942

r.,

|cedy 23

ma.ja,

Tuominen

zestrzeli

Hurricane'a.

11 czerwca

ogniem

z ziemi

zosta

zestrzelony

samolot

FA- 1

4,

pilotujcy

ktrego

ppor.

Teuvo

Piiparinen

trafi

do niewoli,

z

kt-

rej nie powrci .

4lipca

strcono

MBR-2.

8

lip-

ca,

ppor.

ontti

mia

zestrzeli

aGG-3,

ale

Sowieci strcili samolot

FA-3 pilotowany

przez

plut.

Yrj

Korpisalo.

9

lipca ofiar

dpvizjonu

mi

pa dwa

my liwce

I-15

bis i

jeden

I-16.

Podobnie

byo

12

sierpnia,

kiedy

zg oszono

trzyI-16

zestrze),o,

ne nad

Kronsztadem.

15 sierpnia

por.

Puhakka

zestrzeli bombolviec

Pe-2 a dwa dni

p nie;

ofiar

tego samego

pilota

padl

Hurricane.

Du y sukces

mia

miejsce

24 sierpnia,

kie-

dy odnotowano

zestrzelenie

sze ciu

I-16.

Dwa

dni p niej

z

kolei

ofiar

Finw pa

mia y

dwa

Hurricane1, dr,va

I-153

oraz szturmowiec

I -2,30

czerwca chor.

Paronen

zestrzeii

I-16.

30 wrze niaz

kolei

por,

Tuominen

strcil dwa

dwup atowce

Polikarpowa.

14 pdziernika

ofiar

pilotw

Fiatw pa-

d y

dwa

Hurricaney,

a

2 pa dziernika

trzy

dwup atowe

Polikarpowy

i pojedynczy

DB-3.

Ostatnie

sukcesy

na

Fiatach uryskano

2

maja

1943

r,, kiedy

zestrzelono

dwa wci

u 1,1va-

n

przez

Sowietw

dwup atowce

Polikarpowa.

Jednak

1

czerwca dwa

sowieckie

my liwce

P-40

zestrzeli y

samolot

FA-17,

pilotujcy

ktrego

ciko

ranny plut,

Toivo

Kyllilinen

uratowa

si

na spadochronie.

Na pocztku

1944

r.

z

powo,

du zu ycia silnikw

G.50

LLv

26

przezbrojono

w my lwice

Brewster

239,

7 sumie podczas

wojny

konrynuaryjnej

na

G.50

odniesiono

90

zwycistw powietrznych.

Najskuteczniejszym

pilotem

by

por. Oiva

Tiro-

mlnnen,

ktry

do 8

zwycisrw

uzyskanych

lv

czasie

\Wojny

Zimowej

dodal

23 zestrzele,

nia

na

G,50

(S

SB-2,

7

I-15lLl53,

4YrI,16,

27u MBR-2,

I

Hurricane),

a p niej

uzl,ska

ieszcze

13 zestrzele

na

Bf 109G.

Tl,tu ami

asw

na G.50

pochwali

si mo-

go

jeszcze

trzech

pilotw.

Por. OIli

Puhakka

uzyska

na nich

13 zwycistw,

w

rym

dwa

pod-

czas

Wojny

Zlmowe)

(5

L15lL153,

21,16,

2 MiG-3 po

jednym

DB-3,

SB-2,

Pe-Z

i Hur-

ricane)

z przyznanych

mu

og em

42. Chor.

Onni

Paronen

uzyska

na Fiatach

5Yz

zestrz].e,

nia,

z

tego

jedno

w czasie

7ojny Zimowej

(2\/z

I-16, 1 I-153,

1DB-3,

1SB-2)z

og eml2Yz.

Z

koli

por,

Nils Tiontti

uzyska

6

zwyciswv

(aGG-3,

I-76, Hurricane,

DB,3,

I,1,53,P,2)

z

oglem sieJmiu

na

jego

koncie.

'W'ycofane

zLLv

26 G.50

przekazano

do

dlrvizjonu

LeLv

30,

gdzie

mia y

sul

ako

sa-

molory

patrolowe.

\(

grudniu

1944

r.LeLv

30

przekaza

pozosta e

18

sprawnych

G.50

do

szko y

lotnictwa wojskowego

w Kauhava. Os-

tatnie egzemplarze

rych

maszyn

wycofano

ze

su byw po owie

1947

r.

e

HCIRWACJA

25

czerwca

1943

r. chorwackie

iotnictwo ode-

bra o dziewi

G.50

bis oraz

jednego

trenin-

gowego

G.50B.

By y

to samolory

malce

za

sob

subw

lotnicnvie

w oskjm, ale

odno-

wione,

z wymienionymi

silnikami

i

niemiecki-

mi urzdzeniami radionawigaryjnymi,

Maszyny

wesz

do

wyposa enia

eskadry

16.

Jato,

kt-

ra

stacjonowa a

na

lotnisku

Za]zuni

w pobli-

u

Banja

Luka,

wykonu_jc

misje pneciwpar-

qzanckie.

Po

kapitulacji

Voch,

we wrze niu

1943

r. na lotnisku

rv

Mostarze

przejto ttzyko-

lejne G.50,

ktre tr y

do Kro

JGr

1. Na po-

cztku

kwietnia

1,944

r.

jeden

G.50

zosta ze-

strzelony

przez

amerykaskie

my liwce,

ktre

18

kwietnia zniszczyly

dwie

inne takie maszyny

na

lotnisku Borongaj.

2 wrze nia

na stron

paf-

ryuantw

przelecia

Andrij Arapowi.

4

marca

1945 r.brytyjskie

Muxangi

uszkodzi y

a ziemi

trzy

G.50,

natomiast

nastpnego

dnia

na

takim

samolocie

zdezerterowa

na stfol}

alianck

Ivan

Misulin. Po

wojnie ki]ku G.50

upva o

otnic-

rwo

jugoslowiaskie.

Jedn

z

rych

maszyn za-

chowano

do celw

muzealnych

i

jesr

ro

jedyny

G.50,

iaki

dotrwa

do naszych

czasw.

l

DAE TAKTYCZNo-TECH

NlczNE

sAMoLoToW

MY LlWsKlcH

FlAT

G.5o

(horwacja

zakupi a

10 Fiatw

G.50

bis

i

jednego

szkolno-treningowego

G.50B,

a

trzy

kolejne G,50

przej a

po

kapitulacji

Woch,

fsUMfi

$ 3f; ff Jr{Y

4l

2,

3


13/13

Fiat G.50 - Artykuł Historia

Documents

Transcript of Fiat G.50 - Artykuł Historia