BBezpieczezpieczeeńństwostwo farmakoterapifarmakoterapii oraz i oraz informacja o lekach OTC stosowanych informacja o lekach OTC stosowanych

w populacjiw populacji pediatrycznpediatrycznejej

Anna Wiela-Hojeńska

Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

Samoleczenie

· self-medication (samoordynacja leków)używanie leków przez pacjenta w terapii chorób

lub objawów rozpoznawanych samodzielnie

· self-care (samoopieka)prowadzenie samodzielne prostej diagnostyki i

terapii przez wyedukowanego pacjenta

Korzyści stosowania leków OTC

· łatwiejszy dostęp pacjenta do leku· zmniejszenie liczby wizyt u lekarzy· zmniejszenie obciążenia budżetu państwa

Zagrożenia stosowania leków OTC

· brak fachowej informacji o leku· postrzeganie ich jako bezpieczniejszych w

porównaniu z lekami wydawanymi na receptę· lekceważenie zagrożeń

Idealny lek dla dziecka

· skuteczny· bezpieczny· łatwa do podawania postać· akceptowalny smak, zapach, kolor

Pediatryczne postacie lekPediatryczne postacie lekóówwGazeta Farmaceutyczna, 1, 2010Gazeta Farmaceutyczna, 1, 2010

Grupa wiekowa Postać leku

Noworodki (0-1 m.ż.) Iniekcje, czopki

Niemowlęta (1 m.ż. – 1 r.ż.) Roztwory, krople, syropy, zawiesiny

Dzieci (2-5 r.ż.) Roztwory, krople, syropy, zawiesiny, postacie musujące, grunulat, proszek, tabletki

Dzieci (6-11 r.ż.) Tabletki do żucia, tabletki rozpuszczalne, żelki, proszek, tabletki, pastylki typu „toffi”, „landrynek”

Zróżnicowanie populacji pediatrycznej· wcześniaki (22-37 tydzień ciąży)· noworodki (0-27 dni po urodzeniu)· niemowlęta i małe dzieci (>1 do 24 m.ż.)· dzieci (2-11 r.ż.)

– dzieci przedszkolne (2-5 r.ż.)– dzieci szkolne (6-11 r.ż.)

· młodzież (12-16 lub 18 r.ż.)

WchWchłłanianieanianiemniejsze wytwarzanie kwasu solnego

· pH w żołądku:6-8 – kilka godzin po porodzie1-3 – następne 24 h>4 – noworodki

2-3 – wartość obserwowana u dorosłych jest osiągana w 3 r.ż.

następstwo: zmiana dostępności biologicznej leków

· zwiększenie – leków o charakterze słabych zasad· zmniejszenie – leków o charakterze słabych kwasów

WchWchłłanianieanianiewolniejsze opróżnianie żołądka

· 6-8 h – noworodki, niemowlęta10-20 min – wartość obserwowana u dorosłychjest osiągana w 6-8 m.ż.następstwo:

· opóźnione wchłanianie leków

odmienny skład flory jelitowejkompozycja dorosłych jest osiągana po ok. 20 m.ż.

WchWchłłanianieanianie

zmniejszone i zwolnione wydzielanie żółci w 1 r.ż.następstwo:· upośledzone wchłanianie leków lipofilnych

niedojrzałość enzymów jelitowych i białek transportowychnastępstwo:· zwiększenie biodostępności leków charakteryzujących się efektem pierwszego przejścia w jelitach

WchWchłłanianieanianiecieńsza warstwa rogowa naskórkawiększe uwodnienie skórywiększy stosunek powierzchni do masy ciała

następstwo:

· zwiększone wchłanianie leków stosowanych na skórę

niebezpieczeństwo zaburzeń regulacji osi podwzgórze-przysadka-nadnercza po stosowaniu leków dermatologicznych zawierających glikokortykosteroidy

WchWchłłanianieanianiezróżnicowany przepływ krwi w poszczególnych mięśniach, mała masa mięśniowa, perfuzja mięśni, siła ich skurczów

następstwo:

zróżnicowane wchłanianie leków po domięśniowym podaniu:

· zmniejszone: gentamycyny· zwiększone: amikacyny

Dystrybucja Dystrybucja większa zawartość wody całkowitej w organizmiewcześniaki – 85%, noworodki – 70-75% m.c. 40% wody ustrojowej - w płynie pozakomórkowymdorośli – 50% m.c., 20% w płynie pozakomórkowymnastępstwo

· większa objętość dystrybucji leków hydrofilnych:sulfonamidów, amoksycyliny

· mniejsze ich stężenie we krwi

zwiększone ryzyko braku skuteczności terapeutycznej po podaniu standardowej dawki

Dystrybucja Dystrybucja mniejsza zawartości tkanki tłuszczowej wcześniaki – do 1%, noworodki – 10-15% m.c.następstwo:

· mniejsza objętość dystrybucji leków lipofilnychnp. diazepamu, fenobarbitalu

· większe ich stężenie we krwi

zwiększone ryzyko działań niepożądanych po podaniu standardowej dawki

Dystrybucja Dystrybucja mniejsze stężenie białek, zwłaszcza albuminróżnice jakościowe i ilościowe w zdolności wiązania leków z białkaminastępstwo:

· zwiększenie czynnej farmakologicznie wolnej frakcji leków, zwłaszcza o charakterze kwaśnym

niebezpieczeństwo wystąpienia objawów niepożądanych

· przyspieszenie procesu eliminacji leków

niebezpieczeństwo skrócenia czasu działania leku

Dystrybucja Dystrybucja mniejsze stężenie α1-glikoproteinyosłabiona zdolność wiązania leków przez to białkonastępstwo:

· zwiększenie wolnej frakcji leków, zwłaszcza o odczynie zasadowym

wzrost ryzyka toksycznościwiększa przepuszczalność bariery krew-mózgnastępstwo:

· ułatwienie penetracji leków z krwi do tkanki mózgowej

zwiększenie wrażliwości na leki wpływające na OUN

Metabolizm Metabolizm niedostateczna sprawność enzymów wątrobowych metabolizujących leki odpowiedzialnych zwłaszcza za reakcje oksydacji i sprzęgania

następstwo:· zmniejszenie klirensu wątrobowego· wydłużenie biologicznego okresu półtrwania

nasilenie i przedłużenie działania leków

wzrost ryzyka wystąpienia niepożądanych działań leków

Metabolizm Metabolizm izoenzym CYP1A2

substraty: teofilina, kofeina

zróżnicowanie ekspresji:· zmniejszenie – pierwsze 3 m.ż. · zwiększenie – 1-2 r.ż.

porównywalna z dorosłymi – od 3 r.ż.

następstwo:· zmniejszenie klirensu· wydłużenie biologicznego okresu półtrwania

wzrost ryzyka wystąpienia działań niepożądanych

Metabolizm Metabolizm izoenzym CYP2C9

substraty: ibuprofen, indometacynaizoenzym CYP2C19

substraty: trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, inhibitory pompy protonowej, diazepam

zróżnicowanie ekspresji:· mała – pierwszy tydzień życia · 25% stwierdzanej u dorosłych – 5-6 m.ż. · 1,5-1,8 razy większa niż u dorosłych – 3-4 r.ż.

porównywalna z dorosłymi – 6 r.ż.

następstwo:

zmniejszenie klirensu

przedłużenie biologicznego okresu półtrwania

wzrost ryzyka wystąpienia działań niepożądanych

Metabolizm Metabolizm izoenzym CYP2D6

substraty: ondansetron, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne

zróżnicowanie ekspresji:· 20% stwierdzanej u dorosłych – 1 m.ż.porównywalna z dorosłymi – 3-5 r.ż.

następstwo:· zmniejszenie klirensu· przedłużenie biologicznego okresu półtrwania

wzrost ryzyka wystąpienia działań niepożądanych

Metabolizm Metabolizm izoenzym CYP3A4

substraty: paracetamol, cyklosporyna, takrolimus, erytromycyna, midazolam, diazepam

zróżnicowanie ekspresji:· 30-40% stwierdzanej u dorosłych – 1 m.ż.

porównywalna z dorosłymi – 6-12 m.ż.

następstwo:· zmniejszenie klirensu· zwiększenie biologicznego okresu półtrwania

wzrost ryzyka wystąpienia działań niepożądanych

ZrZróóżżnicowanie wartonicowanie wartośści biologicznego okresu ci biologicznego okresu ppóółłtrwania (h) lektrwania (h) lekóów w zalew w zależżnonośści od aktywnoci od aktywnośści ci

izoenzymizoenzymóóww cytochromucytochromu P450 w rP450 w róóżżnych grupach nych grupach wiekowych pacjentwiekowych pacjentóóww

PharmaceuticsPharmaceutics, 2011, 3, 53, 2011, 3, 53--7272

Izoenzym Lek Noworodki Niemowlęta Dzieci Dorośli

CYP1A2 teofilina 24-367 3

3-9

kofeina 95 4

CYP2C9 fenytoina 30-60 2-7 2-20 20-30

CYP2C19 fenobarbital 70-500 20-70 20-80 60-160

diazepam 22-46 10-12 15-21 24-48

CYP3A karbamazepina 8-28 - 14-19 16-36

lidokaina 2,9-3,3 - 1-5 1-2,2

Metabolizm Metabolizm

glukuronylotransferazysubstraty: paracetamolpełna aktywność – 6-24 m.ż.

N-acetylotransferaza 2substraty: kofeinapełna aktywność – 1-3 r.ż.

metylotransferaza tiopurynysubstraty: azatiopryna, merkaptopuryna, tioguaninanoworodki – 50% większa ekspresja niż u dorosłych

WydalanieWydalanieczynność nerek nie w pełni rozwinięta

ZrZróóżżnicowanie wartonicowanie wartośści przesci przesąączania czania kkłęłębuszkowegobuszkowegow zalew zależżnonośści od wiekuci od wieku

Wiek GFR (ml/min/m2)

pierwsze 4 dni 1

14 dni 22

1 rok 70

dorośli 70

ZrZróóżżnicowanie wartonicowanie wartośści ci klirensuklirensu kreatyninykreatyninyw zalew zależżnonośści od wiekuci od wieku

PharmaceuticsPharmaceutics, 2011, 3, 53, 2011, 3, 53--7272

Wiek Klirens kreatyniny (ml/min/m2)

wcześniaki 5-10dzieci urodzone 1-2 tygodni przed terminem 10-12

noworodki 10-151-2 t.ż. 20-306 m.ż. 73dorośli 73

WydalanieWydalanie

mniejsza masa, mniejszy przepływ krwi przez nerki

WartoWartośćść przepprzepłływu krwi przez nerki w zaleywu krwi przez nerki w zależżnonośści od wiekuci od wiekuKhalilKhalil F., F., LaerLaer S.: J. S.: J. BiomedBiomed. . BiotechnolBiotechnol., 2011, ., 2011,

www.hindawi.comwww.hindawi.com//journalsjournals//bmribmri/2011/907461//2011/907461/refref

ml/min

noworodki 1 r.ż. 5 r.ż. 10 r.ż. 15 r.ż. 30 r.ż.

110 230 577 854 1335/950m/k

1325/1120m/k

Wydalanie Wydalanie

następstwo:· zmniejszone wydalanie leków usuwanych z

organizmu całkowicie lub głównie przez nerki

wzrost ryzyka toksyczności np. antybiotyków aminoglikozydowych, wankomycyny

Czynniki sprzyjające popełnianiu błędów

Wybór nieodpowiedniego leku- reklama – leki „inteligentne”, bezpieczne- przyzwyczajenie i nie uwzględnianie

ograniczeń wiekowych- kierowanie się w wyborze produktu

leczniczego poradą znajomych, członkówrodziny

Czynniki sprzyjające popełnianiu błędówNiezrozumienie treści ulotek

- mała czcionka, - trudne do odszukania informacje dot. ograniczeństosowania, dawkowania leków

- trudny do zrozumienia, nieodpowiedni język –fachowe nazewnictwo chorób, objawów, skróty jednostek miary

- niewystarczająca zdolność do właściwego rozumienia, interpretowania treści pisemnych

- zdenerwowanie rodziców/opiekunów związane z chorobą dziecka

Czynniki sprzyjające popełnianiu błędówWybór nieodpowiedniej postaci leku i dawkowania

- brak należytej ostrożności przy odmierzaniu lekówpłynnych,

- stosowanie nieczytelnych miarek, łyżeczek, łyżek, kieliszków, miarek kuchennych (standaryzowane,skalowane strzykawki),

- stosowanie nieakceptowanej przez dziecko postaci,objętości (<5 r.ż. - <5 ml, >5r.ż. – 10 ml) leku,

- niebezpieczeństwo przedawkowania leków o atrakcyjnym kolorze i smaku

Czynniki sprzyjające popełnianiu błędówWybór nieodpowiedniej postaci leku i dawkowania

- nieodpowiednia grupa wiekowa dzieci dla leków złożonychwpływających na kilka objawów przeziębienia (syropy>6 r.ż., inne postacie >12 r.ż.),

- zbyt małe dawki leków w obawie przed ich powikłaniami,- brak komunikacji pomiędzy zmieniającymi się

osobami opiekującymi się dziećmi,- niebezpieczeństwo interakcji – stosowanie kilku leków,

przedawkowania - ta sama substancja czynna w kilku preparatach o różnej nazwie

(butamirat – Supremin: 4 mg w 5 ml; Sinecod: 7,5 mg w 5 ml)- wybór postaci przeznaczonej dla dorosłych, nieodpowiednie

dostosowywanie do potrzeb dziecka

Substancje pomocnicze a ryzyko powikłań u dzieciForum Medycyny Rodzinnej, 2009, 3, 494-500

Substancja pomocnicza Sposób podania Działania niepożądane

dzieci<6 m.ż.

alkohol benzylowy doustnie, parenteralnie neurotoksyczność, kwasica metaboliczna

alkohol etylowy doustnie, parenteralnie neurotoksyczność

dzieci nadwrażliwe

barwniki azowe doustnie pokrzywka, zwężenie oskrzeli, obrzęk naczynioruchowy

chlorek benzalkoniowy doustnie, donosowo, do oka zwężenie oskrzeli

dzieci ze schorzeniami metabolicznymi

aspartam doustnie fenyloketonuria

laktoza doustnie nietolerancja laktozy, biegunki

Leki – najczęstszą przyczyną zatruć dzieci do 5 r.ż.Zapobieganie

- dwukrotne sprawdzanie, czy odmierzona dawka jest właściwa, - szczelne zamykanie opakowań i przechowywanie leków w

bezpiecznym miejscu, niedostępnym dla dzieci,- niepodawanie leków przeznaczonych dla dzieci starszych

młodszemu rodzeństwu bez konsultacji z lekarzem,- wyrzucanie opakowań po zużytych lekach, nie traktowanie ich

jako zabawki- niepokazywanie dzieciom sposobu otwierania opakowania

leków- nieumieszczanie leków w opakowaniach po środkach

spożywczych- nieprzechowywanie leków razem z żywnością- utylizowanie leków przeterminowanych w specjalnych

kontenerach w aptece

Następstwa stosowania pseudoefedryny

· zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi

· przyspieszenie czynności serca

· zwężenie krwionośnych naczyńobwodowych

· rozszerzenie oskrzeli

· pobudzający wpływ na OUN

Przeciwwskazania· nadwrażliwość na lek· nadciśnienie tętnicze· choroba wieńcowa· nadczynność gruczołu tarczowego· jaskra z wąskim kątem przesączania· pobudzenie psychiczne· łagodny rozrost gruczołu krokowego· ciężkie zaburzenia czynności wątroby· umiarkowane lub ciężkie zaburzenia czynności nerek· ciąża · laktacja· wiek do 12 r.ż.· leczenie inhibitorami MAO (obecnie lub w ostatnich 2

tygodniach)

Uwaga· częste i długotrwałe stosowanie może spowodować

przekrwienie błony śluzowej i nawrót objawów chorobowych

· długotrwałe stosowanie może prowadzić do wystąpienia tachyfilaksji

· nagłe zaprzestanie stosowania może spowodowaćdepresję

· zachować ostrożność w trakcie prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeńmechanicznych

· zachować ostrożność u pacjentów z ryzykiem wystąpienia stanów nadkrzepliwości (np. w przebiegu chorób zapalnych jelit) ze względu na naczyniozwężające działanie pseudoefedryny

Następstwa przedawkowaniaDziałanie depresyjne na OUN(działanie sedatywne, bezdech, zmniejszenie zdolności

koncentracji, sinica, śpiączka, zapaść krążeniowa)Działanie pobudzające OUN (bezsenność, omamy, drżenie, drgawki)częściej obserwowane u dzieci (suchość błony śluzowej jamy

ustnej, szerokie i sztywne źrenice, uderzenia gorąca, gorączka, zaburzenia czynności przewodu pokarmowego

zgon, ból głowy, lęk, trudności w oddawaniu moczu, euforia,

częstoskurcz, kołatanie serca, zwiększone pragnienie, pocenie się, nudności, wymioty, ból w klatce piersiowej, zawroty głowy, szumy uszne, niezborność, nieostre widzenie, podwyższone lub obniżone ciśnienie tętnicze krwi

Preparaty proste pseudoefedrynyLeki Współczesnej Terapii, 2010

ContacContac ZTKZTK, , kapskaps. twarde 120 mg, . twarde 120 mg, o przedo przedłłuużżonym dziaonym działłaniuaniu

OtrinolOtrinol, , kapskaps. 120 mg, . 120 mg, o przedo przedłłuużżonym dziaonym działłaniuaniu

SudafedSudafed, tabl. , tabl. powlpowl. 60 mg, . 60 mg, flfl. 100 ml . 100 ml -- syropsyrop

Preparaty złożone pseudoefedrynyAcatar Acti-tabs, tabl. (60 mg chlorowodorku pseudoefedryny,

2,5 mg chlorowodorku tryprolidyny)Acatar Zatoki, tabl. (30 mg chlorowodorku pseudoefedryny, 200

mg ibuprofenu)Actifed, fl. 100 ml - syrop (5 ml zawiera 30 mg chlorowodorku

pseudoefedryny, 10 mg bromowodorku dekstrometorfanu, 1,25 mg chlorowodorku tripolidyny)

Actifed Jour et Nuit, tab. białe (na dzień) (60 mg chlorowodorkupseudoefedryny, 500 mg paracetamolu; tabl. niebieskie (na noc) (25 mg chlorowodorku difenhydraminy, 500 mg paracetamolu)

Aerinaze, tabl. o zmodyf. uwalnianiu (120 mg siarczanupseudoefedryny, 2,5 mg desloratydyny)

Disophrol Retard, tabl. o przedłużonym uwalnianiu (120 mg siarczan pseudoefedryny, 6 mg deksbromfeniraminy)

Sudafed Plus, tabl. (60 mg chlorowodorku pseudoefedryny, 2,5 mg chlorowodorku tryprolidyny; fl. 30 ml, 100 ml i 1 l – syrop (5 ml zawiera 30 mg chlorowodorku pseudoefedryny, 1,25 mg chlorowodorku tryprolidyny)

Połączenia pseudoefedryny z innymi substancjami czynnymiw produktach OTC

Aspirin Complex – gran. do sporz. zaw. p.o. (1 saszetka zawiera: chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, kwas acetylosalicylowy)

Clarinase, Claritine Active – tabletki o przedłużonym uwalnianiu (siarczan pseudoefedryny120 mg, loratydyna)

Cirrus – tabletki o przedłużonym uwalnianiu (chlorowodorek pseudoefedryny 120 mg, chlorowodorek cetyryzyny)

Gripex – tabletki, syrop (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol,dekstrometorfan)

Gripex Max – tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, bromowodorekdekstrometorfanu)

Gripex Noc - tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, dekstrometorfan, chlorfeniramina)

Grypolek – tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, dekstrometorfan, gwajafenezyna)

Grypostop – tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, dekstrometorfan)Grypostop Mix – proszek do przygotowania roztworu doustnego (chlorowodorek

pseudoefedryny 60 mg, paracetamol, dekstrometorfan, witamina C, chlorfeniramina)Ibuprom Zatoki, Ibum Grip, Modafen, Nurofen Antigrip – tabletki (chlorowodorek

pseudoefedryny 30 mg, ibuprofen)MaxFlu – tabletki musujące (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, kwas

askorbinowy)Rhinafen – tabletki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, ibuprofen)Tabcin Trend – kapsułki (chlorowodorek pseudoefedryny 30 mg, paracetamol, maleinian

chlorfenaminy)

Niepożądane działania pseudoefedrynypobudzenie OUN - zaburzenia snu (>30%), lęk, bóle głowy, drżenia mięśniowe, dezorientacjasuchość błon śluzowych jamy ustnej, nosa, gardła (>15%)zaburzenia czynności przewodu pokarmowego – niestrawność, nudności, wymioty, zmniejszenie łaknienia, podrażnienie błony śluzowej żołądka (5%), zaburzenia rytmu serca, tachykardia, zwiększenie ciśnienia tętniczego krwinadmierne pocenie się hiperglikemia zaburzenia oddawania

moczu

reakcje uczuleniowe – zaczerwienienia, wysypki reakcje uczuleniowe – zaczerwienienia, wysypkiuzależnienie psychiczne

Interakcje pseudoefedryny

Inne równocześnie zastosowane leki,

substancje

Rodzaj i następstwo interakcji

leki zobojętniające sok żołądkowy (np. wodorotlenekglinu), inhibitory pompyprotonowej

Zwiększenie szybkości wchłaniania pseudoefedryny

glinka kaolinowa Zmniejszenie szybkości wchłaniania pseudoefedrynyspowodowane jej adsorbcją na powierzchni glinki kaolinowej

Interakcje pseudoefedrynyInne równocześnie zastosowane leki

Rodzaj i następstwo interakcji

glikozydy naparstnicy Wzmożona ektopowa aktywność układu bodźcoprzewodzącego serca, arytmia

inhibitorymonoaminooksydazy

(MAO) (fenelzyna, selegilina, tranylcypromina)

Blokowanie przez inhibitory MAO wewnątrzneuronalnego rozpadu norepinefryny w nerwach współczulnych, zwiększenie ilości neuromediatora uwalnianego przez pseudoefedrynę, przełom nadciśnieniowy, bradykardia, nie stosować leków łącznie, konieczny 14-dniowy odstęp pomiędzy stosowaniem leków

Interakcje pseudoefedryny

Inne równocześnie zastosowane leki

Rodzaj i następstwo interakcji

prokarbazyna Synergistyczne działanie sympatykomimetyczne, znaczne zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi, konieczny 14 dniowy odstęp pomiędzy stosowaniem leków

trójpierścieniowe lekiprzeciwdepresyjne

Nasilenie działania pseudoefedryny, zwiększenie ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego i zaburzeń rytmu serca, nie zaleca się jednoczesnego stosowania

Interakcje pseudoefedryny

Inne równocześnie zastosowane leki

Rodzaj i następstwo interakcji

metyldopa, guanetydyna, rezerpina

Pseudoefedryna osłabia działanie przeciwnadciśnieniowe obok wymienionych leków, nie zaleca sięjednoczesnego stosowania

leki hamujące łaknienie

Ryzyko zwiększenia ciśnienia tętniczego krwi, przyspieszenia akcji serca, nie zaleca się jednoczesnego stosowania

Interakcje pseudoefedrynyInne równocześnie zastosowane leki

i substancje

Rodzaj i następstwo interakcji

ergotamina,dihydroergotamina, linezolid, oksytocyna,efedryna, fenylefryna, bromokryptyna

Ryzyko wystąpienia zwężenia naczyń i zwiększenia ciśnienia tętniczego krwi, nie zaleca sięjednoczesnego stosowania

alkalizacja moczu (np. dwuwęglan sodu)

Alkalizacja moczu zwiększawchłanianie zwrotne pseudoefedryny, ryzyko wystąpienia drgawek, lęku, niepokoju, bezsenności, tachykardii

Interakcje pseudoefedryny

Inne równocześnie zastosowane substancje

Rodzaj i następstwo interakcji

wziewne środki do znieczulenia ogólnego

Ostra reakcja nadciśnieniowa w okresie okołooperacyjnym, zalecane odstawienie pseudoefedryny na 24 h przed planowanym znieczuleniem ogólnym

Interakcje pseudoefedryny

Inne równocześnie zastosowane leki

i substancje

Rodzaj i następstwo interakcji

kofeina Podwyższenie temperatury ciała, hiperglikemia, insulinemia, zwiększenie stężenia peptydu C

alkohol etylowy Ostra psychoza

Światowy Kodeks AntydopingowyLista zabroniona 2013

Standard Międzynarodowyobowiązuje od 1 stycznia 2013

S6. Stymulanty· pseudoefedryna jest zabroniona, jeśli jej

stężenie w moczu przekroczy wartość150 µg/ml

· efedryna, metyloefedryna są zabronione, jeśli stężenie któregoś z wymienionych związków w moczu przekroczy wartość 10 µg/ml

Kim jest farmaceuta pediatryczny?

· absolwentem 5-letnich studiów farmaceutycznych, często ze stopniem dr n. farm. i ukończonym szkoleniem podyplomowym (rezydenturą)

Zakres jego odpowiedzialności obejmuje:· ocenę nowych leków w aspekcie ich rekomendowania jako najbardziej bezpieczne i

skuteczne do stosowania u indywidualnych pacjentów, · doradzanie lekarzom oraz innym pracownikom służby zdrowia w zakresie wyboru

właściwego leku i odpowiedniej drogi podania, · udzielanie informacji pacjentom oraz ich rodzicom dotyczących leków, · monitorowanie każdego etapu terapii w celu zwiększenia jej skuteczności, · prowadzenie dokładnej kontroli jakościowej w celu wykrywania i zapobiegania

niepożądanym działaniom leków, w tym niepożądanym interakcjom oraz potencjalnym błędom,

· przygotowywanie w warunkach sterylnych leków do podania donaczyniowego, · kontrola nad dyspensowaniem i dystrybucją leków,· kontrola przestrzegania standardów dotyczących właściwego przechowywania leków.

Kennedy M.J. i wsp.: J. Pediatr. Pharmacol. Ther., 2011, 16, 118-122