Ewangelia Wg Św. Mateusza - komentarz

download Ewangelia Wg Św. Mateusza - komentarz

of 49

Transcript of Ewangelia Wg Św. Mateusza - komentarz

  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    1/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Mt 1, 1-17

    Jeeli wemiemy pod uwag imiona krlw obecne w Ksidze genealogicznej Jezusa

    Chrystusa". Moemy zauway, e w okresie przed wygnaniem tylko dwch z nich byo wiernymi

    Bogu: Ezechiasz i Jozjasz. Pozostali byli bawochwalcami, osobami niemoralnymi, mordercami.

    Rwnie i po wygnaniu, wrd licznych wymienionych krlw znajdujemy tylko dwie osoby, ktre

    zawsze byy wierne Panu: Salatiel i Zorobabel. Pozostali byli grzesznikami lub s nieznani. W Dawidzie

    - najbardziej znanym z krlw, ktrzy wchodz w skad grupy przodkw Mesjasza - przeplataj si

    wito i grzech: z gorzkimi zami wyznaje on w psalmach grzechy cudzostwa i popenione

    morderstwa, czyni to zwaszcza w psalmie 50, ktry w liturgii Kocioa sta si modlitw pokutn.

    Take i kobiety, wymienione przez Mateusza na pocztku jego Ewangelii jako matki, ktre przekazuj

    ycie z ona, pobogosawionego przez Boga, wzbudzaj w nas pewne zdziwienie. S to kobiety,

    ktre maj nieuregulowan sytuacj". Tamar jest grzesznic, Rachab prostytutk, Rut cudzoziemk,

    imienia czwartej kobiety w ogle si nie wymienia; mwi si tylko ta, ktra bya on Uriasza"

    Chodzi tu o Batszeb. A przecie ta rzeka historii, przepeniona grzechami i zbrodniami, stopniowo,

    im bardziej zbliamy si do peni czasw, staje si rdem przejrzystej wody: z Maryj Matk i w

    Jezusie, Mesjaszu zostaj odkupione wszystkie pokolenia. Nie gorszy nas wic ta lista imion

    grzesznikw i grzesznic, jak w. Mateusz prezentuje w rodowodzie Jezusa. Gloryfikuje ona tajemnic

    Miosierdzia Boego. Rwnie i w Nowym Testamencie czytamy,e Jezus wybra Piotra, ktry si Go

    zapar i Pawa, ktry Go przeladowa. A mimo to stali si oni filarami Kocioa. W naszymwiecie,

    jeli lud pisze sw oficjaln histori, mwi w niej o swych zwycistwach, bohaterach, o swej

    wielkoci... Jest wic unikalnym, godnym podziwu i zadziwiajcym przypadkiem znalezienie ludu,

    ktry w swej oficjalnej historii nie ukrywa grzechw swych przodkw.

    (wiadkowie nadziei, F. X. Nguyen van Thuan)

    Mt 1, 18

    I tak Maryja porodzia bez udziau mczyzny. Podobnie i na pocztku Ewa zostaa zrodzona

    z Adama bez spotkania cielesnego; tak te rzecz si miaa z Jzefem i Maryj Dziewic, jego

    maonk. Ewa wydaa nawiat morderc, Kaina, Maryja Oywiciela. Tamta wydaa nawiat tego,

    ktry wyla krew swojego brata, ta natomiast Tego, ktrego krew zostaa wylana przez jego braci.

    Tamta ogldaa tego, ktry dra i ucieka z powodu przeklestwa ziemi (por. Rdz 4, 10-14), tanatomiast Tego, ktry przyjwszy przeklestwo, przybi je do krzya (Kol 2, 14). Dziewicze poczcie

    poucza nas,e Ten, ktry bez zwizkw cielesnych wyda nawiat Adama sprawiwszy,e wyszed on

    z ziemi dziewiczej, uksztatowa rwnie bez zwizkw cielesnych drugiego Adama, wanie Dziewicy.

    Pierwszy Adam wrci doona swej matki (to jest ziemi); przez drugiego natomiast Adama, ktry do

    niej nie powrci, ten, ktry bypogrzebany w onie matki, zostaz niej wyprowadzony.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    2/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (w. Efrem, Komentarz do Diatessaronu)

    Mt 1, 19-25

    Przyszo na ziemi Sowo Boe, bezcielesne oraz wolne od skaenia i materii, chocia

    przedtem rwnie nie byo daleko, bo adna cz wiata nie bya nigdy pozbawiona Jego

    obecnoci; istniejc bowiem w jednoci ze swoim Ojcem, napeniao wszystko.

    Sowo przyszo ze swej askawoci wzgldem nas i nam si objawio. Zlitowao si nad

    rodzajem ludzkim i jego saboci; poruszone naszym zepsuciem nie mogo znie,emier panuje

    nad nami. Nie chcc, aby zgino to, co zostao uczynione i aby nie zmarnowao si dzieo Jego Ojca,

    ktry stworzy czowieka, samo przyjo ciao, nie rnice si od naszego. Nie chciao bowiem

    tylko by w ciele, albo tylko si w nim ukaza. Albowiem, gdyby chciao tylko si ukaza, mogoby

    wwczas przyjinne ciao, doskonalsze; przyjo jednak prawdziwie nasze ciao.

    W Dziewicy utworzyo sobie wityni, mianowicie ciao, ktre uczynio jakby waciwym

    dla siebie narzdziem: w nim dao si pozna i mieszkao. Poniewa wszyscy byli poddani skaeniu

    mierci, Sowo przyjwszy ciao podobne do naszego ciaa, wydaojenamier i z m ioci do ludzi

    ofiarowao je Ojcu. Dziki temu wszyscy w Nim umierajcy nie podlegaj prawu skaenia, wydanemu

    przeciw ludziom. Prawo to wyczerpao swoj moc w ciele Pana i nie moe ju dosign ludzi Jemu

    podobnych. Sowo uczynio na nowo niemiertelnymi ludzi podlegych skaeniumierci, i zemierci

    odwoao ich doycia; przez ciao, ktre przyjo, i przezask zmartwychwstania usuno od nich

    mier, tak jak ogie, ktry trawi som.

    (w. Atanazy, Kazanie o Wcieleniu Sowa)

    Mt 2, 1

    Nasz Pan, Jezus Chrystus, wiekuisty Stwrca wszystkiego, dzisiaj, rodzc si z Matki, sta si

    naszym Zbawicielem. Dobrowolnie narodzi si dla nas w czasie, aby nas doprowadzi do wiecznych

    czasw Ojca. Bg sta si czowiekiem, aby czowiek sta si Bogiem. Aby czowiek mg poywa

    chleb aniow, Pan aniow stasidzisiaj czowiekiem.

    Dzisiaj spenio si owo proroctwo: "Niebiosa, wysczcie ros z gry, niech si otworzy ziemia

    i zrodzi Zbawiciela". Tak wic Stwrca sta si stworzeniem, aby si znalazo to, co zgino.

    Przytoczone jest w psalmie wyznanie czowieka: "Bdziem, nim zostaem poniony". Zgrzeszyczowiek i sta si winowajc, narodzi si Bg Czowiek, by zosta wyzwolony winowajca. Upad

    wic czowiek, ale zstpi ku niemu Bg. Upad czowiek ndznie, Bg zstpi ku niemu peen

    litoci. Upadczowiek przez pych, zstpiBg przynoszc ask.

    O cuda, o podziwu godne sprawy, bracia moi! Prawa natury ustpuj w czowieku: Bg si

    rodzi, Dziewica bez udziau ma oczekuje dziecka; T, ktra nie zna ma, sowo Boga czyni

    Oblubienic, staje si Ona Matk, a pozostaje Dziewic. Staje si Matk, lecz pozostaje nienaruszona:

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    3/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Dziewica rodzi Syna nie znajc ma, zawsze dziewicza, ale nie bezpodna. On jeden narodzi si nie

    skaony grzechem, On jeden bez udziau ma zosta zrodzony nie z podliwoci ciaa, lecz z

    posuszestwa duszy.

    (w. Augustyn, Kazanie 13)

    Mt 2, 11

    To za wskazywao by na zupeny brak rozsdku, by Pers, barbarzyca, nie majc nic

    wsplnego z narodem ydowskim, chciaby opuci dom, rozsta si z ojczyzn, krewnymi oraz

    domownikami i podda si obcemu panowaniu. Jeli w tym kryje si niedorzeczno, to w tym, co

    nastpio pniej, jest jej o wiele wicej. A c to takiego? I odbywszy tak dug drog, oddawszy

    pokon i nabawiwszy wszystkich strachu, natychmiast wrcili (por. Mt 2-3. 12). A czy w ogle widzieli

    oznaki krlewskiej wadzy? Zobaczyli przeciestajenk, bek, dzieciw pieluszkach i ubogMatk.

    (w. Jan Chryzostom, Homilie do Ewangelii Mateusza)

    Mt 3, 1-5

    Naley przypatrze si miejscu, w ktrym Jan gosi swoj nauk, jego ubraniu i pokarmowi,

    pamitajc przy tym,e dokonujce si wydarzenia nic nie trac za swej rzeczywistoci historycznej,

    jeli si je tumaczy w sposb duchowy. Jan bowiem goszc nauk i miejsce wybra stosowne, i

    odpowiednio si ubra, i karmi si naleycie. Wydarzenia te bowiem odbijaj rzeczy przysze, a jusamo jego postpowanie stanowi przedmiot rozwaania. Albowiem przychodzi Jan na Pustyni

    Judzk: pustyni z powodu braku nie ludzi, lecz obcowania z Bogiem; s tam bowiem ludzie, ale brak

    w nich Ducha witego. Tak wic miejsce przepowiadania odbija pustk w duszach ludzkich, do

    ktrych przepowiadanie zostao skierowane. Gosi rwnie pokut, poniewa bliskie ju jest

    krlestwo niebieskie, przez ktre rozumie zerwanie z bdem, odwrcenie si od przestpstw, a po

    upokarzajcym wyznaniu grzechw mocne postanowienie witego ycia. Pustynia Judzka powinna

    zrozumie po pierwsze,e przyjmie Tego, w ktrym jest krlestwo niebieskie, po drugie,e przestanie

    by pustkowiem, jeli si z dawnych grzechw oczyci przez wyznanie [grzechw] i pokut. Szata

    utkana z sierci wielbdziej oznacza, e goszenie owej nauki proroczej dokonuje si w stroju

    pielgrzymim, poniewa gosiciel Chrystusa odziewa si resztkami nieczystych zwierzt, do ktrychjestemy podobni. Cokolwiek byo w nas przedtem zbdne lub brudne, przez strj proroczy zostaje

    uwicone. Przepasanie za pasem oznacza skuteczn gotowo do wszelkiego dobrego czynu.

    Powinnimy by opasani dobr wol do wszelkiego Chrystusowego posugiwania. Jan wybiera sobie

    rwnie na pokarm szaracz, stronic od czowieka i odlatujc, jak tylko poczuje nasz obecno.

    Ona oznacza nas, ktrzy rnorodnymi wybiegami naszych cia ucieklimy przed kad rozmow czy

    spotkaniem z prorokami.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    4/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (w. Hilary z Poitiers, Komentarz do Ewangelii w. Mateusza)

    Mt 3, 6

    Chrzest Janowy by potrzebny z czterech powodw: Po pierwsze, jak mwi Augustyn,

    warunkiem koniecznym uwicenia chrztu byo dokonanie przez Jana chrztu Chrystusa.

    Po drugie: Chrzest ten mia objawi Chrystusa. Mwi o tym sam Jan Chrzciciel: Dlatego przyszedem

    chrzci wod, aby On mg si okaza Izraelowi, On, tj. Chrystus. w. Jan gosi Chrystusa, kiedy

    zbieray si rzesze. Trudniej byoby to robi, jak zauway Chryzostom, przez nauczanie

    indywidualne, przechodzc od jednej osoby do drugiej. Po trzecie: Chrzest Janowy mia oswoi ludzi z

    chrztem Chrystusa. W jednej z homilii mwi Grzegorz [Wielki]: Jan chrzci penic w ten sposb

    funkcj herolda; jak narodzeniem swoim poprzedza Pana majcego si narodzi, tak te wykonujc

    obrzd

    chrztu zapowiada Tego, ktry mia chrzci. Po czwarte: Prowadzc ludzi do pokuty chrzest mia

    przygotowa do godnego przyjcia Chrystusowego chrztu. Mwi przeto Bd [Czcigodny], e

    podobnie jak katechumeni zanim przyjm chrzest korzystaj z nauczania wiary, tak przed przyjciem

    chrztu Chrystusowego ludzie skorzystali z chrztu Janowego. Jan bowiem gosi pokut, zapowiedzia

    chrzest Chrystusa i zachci do poznania Prawdy, ktra ukazaa si nawiecie. Podobnie te sudzy

    Kocioa przede wszystkim nauczaj, potem pitnuj grzechy, wreszcie gosz ich odpuszczenie przez

    chrzest Chrystusa.

    (w. Tomasz z Akwinu, Suma Teologii)

    Mt 3, 7-9

    Bogata metaforyka i obrazowe porwnania s typowe dla orientalnego stylu wypowiedzi. []

    Gdyby Jan Chrzciciel wyraa si jak wspczesny Europejczyk, powiedziaby: Wasze pretensje do

    cnoty i dobrego urodzenia znacznie przewyszaj wasze kwalifikacje moralne. Bdc czowiekiem

    wschodu, rzek: Plemimijowe.

    (Fred H. Wight , Obyczaje krajw biblijnych)

    Mt 3, 12

    Jak najmocniej si tego trzymaj i bynajmniej nie wtp, i Koci katolicki jest klepiskiem

    Boga, na ktrym do koca czasu jest pszenica przemieszana z plewami, to jeste przez wsplnot

    sakramentw dobrzy s pomieszani ze zymi. W kadym stanie, wrd kleru, wrd mnichw, wrd

    wieckich s dobrzy i li. Ot z powodu zych nie mona opuszcza dobrych, lecz dobrzy winni

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    5/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    znosi zych, o ile wymaga tego wiara i mio, to jest jeli w Kociele nie rozsiewaj ziarna

    bdowierstwa, lub swym mierciononym przykadem nie pobudzajbraci do jakiegoza.

    (w. Fulgencjusz z Ruspe, O wierze)

    Mt 3, 13

    Jordan by rzek, przez ktr synowie izraelscy wkroczyli do Ziemi Obiecanej. Ziemia ta jest

    symbolem Krlestwa Boego, do ktrego wprowadza nas chrzest Chrystusowy. Stanowi to jego cech

    charakterystyczn rnic go od pozostaych rodzai chrztu. Czytamy w Ewangelii,e jeli si kto nie

    odrodzi z wody i z Ducha witego, nie moe wejdo Krlestwa Boego.

    (w. Tomasz z Akwinu, Suma Teologii)

    Mt 3, 13-17

    Tymczasem najgbsze znaczeniwita, dziki ktremu nosi ono miano Teofanii, polega na

    tym, e jest to pierwsze objawienie si Trjcy witej. Jezus widzi otwierajce si niebiosa i

    zstpujcego na Niego Ducha witego w postaci cielesnej niby gobica. I rozlega si gos Ojca:

    Ten jest mj Syn umiowany, w ktrym mam upodobanie [].

    (Olivier Clment, Chrystus zmartwychwsta)

    Mt 4, 1-11

    [Demony] Nakaniaj do wszelkiego za i budz nieczyste dze. Wolno im jednak tylko

    nagabywa ludzi, a zmusi nie mog nikogo. Od nas bowiem zaley, czy ulegniemy pokusie, czy j

    odrzucimy. Dlatego to zarwno diabu i jego demonom, jak te wszystkim, ktrzy im ulegaj,

    przygotowana jest [] wieczna kara. Trzeba wiedzie,e upadek jest dla aniow tym, czym dla ludzi

    jestmier. Z chwil bowiem upadku nie maj ju monoci poprawy tak, jak nie majjej ludzie z

    chwilmierci.

    (w. Jan Damasceski, Wykad wiary prawdziwej)

    Mt 4, 1-11

    [Jezus na pustyni by] kuszony trzema potrzebamiwiata: zrobi co znacznego (Powiedz

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    6/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    temu kamieniowi, eby sta si chlebem), by spektakularnym (Rzu si std w d), by

    potnym (Tobie dam potg i wspaniao tego wszystkiego). Tam uroczycie potwierdzi, e

    jedynymrdem Jego tosamoci jest Bg (Panu, Bogu swemu, bdziesz oddawa pokon i Jemu

    suybdziesz).

    (Henri J. M.Nouwen, Droga serca)

    Mt 4, 3

    Szatan chcia Go zwie pokus stawiania chleb, czyli materialnychrodkw, na pierwszym

    miejscu []. Szatan take chcia skusi Jezusa popularnoci, szukaniem sawy, uznania u ludzi

    kaza Mu rzuci si ze wityni w d, eby sta si widowiskiem dla tumw. I wreszcie kusi go

    potg, panowaniem nad krlestwami tego wiata.

    (Ks. Franciszek Blachnicki, Kto ma uszy do suchania)

    Mt 4, 12-17

    Suchaczy Jezusa mona podzieli na trzy grupy: tum, o ktrym czsto si zapomina,

    faryzeusze, uczniowie. Tum, czyli wielka rzesza, oczekujca od Jezusa,e stanie na czele ludu (zob. J

    6, 15). Jezus mwi o krlestwie Boym, za tum rozumia: krlestwo Izraela. Wanie dlatego Jezus

    musia posugiwa si przypowieciami, dziki ktrym torowa drog nowoci swego ordzia i swego

    planu. Tak byo z dziwn opowieci o siewcy, ktremu trzy czwarte ziarna pada poza polem: Kto mauszy, niechaj sucha (Mt 13, 9). Dziki temu tum mg zacz przeczuwa,e jest co, czego nie

    zrozumiai co wzywa do nawrcenia.

    Faryzeusze z kolei nie wyobraali sobie, by Bg mg by obecny wrd ludzi inaczej ni przez

    Prawo. Tymczasem Jezus utrzymuje,e jest kim wicej ni prorokiem, usuwajcym si w cie swego

    ordzia. On ofiarowuje siebie jako drog zbawienia, a uwierzenie w Niego to pierwszy wysiek, jakiego

    domaga si od czowieka (zob. J 6, 29). Dla faryzeuszy to pochodzce od czowiekadanie jest nie

    do przyjcia (zob. J 5, 18). Nie zgodzili si przyj proponowanego przez Jezusa sposobu ujmowania

    naszej relacji z Bogiem. Nie jestemy w stanie osign najwikszej gbi Boga sami z siebie. Nasza

    relacja z Nim jest tym, czym powinna by, tylko wtedy, gdy On sam j ustanawia poprzez swoj

    obecno w naszej historii. W imi wielkoci Boga faryzeusze odmwili Mu prawa stania siczowiekiem. Std wzisi, prowadzcy do mierci, ich sprzeciw wobec Jezusa.

    Uczniowie nie rozumieli wcale wicej ni inni, lecz z powodu tego, czego ju dowiedzieli si od

    Jezusa, zgodzili si pj za Nim (zob. J 6, 68). Jednake Jezus nie ma w sobie nic ze zwodziciela. Nie

    oszczdza uczniw: wysya ich na misje (zob. Mt 10), zachcaichdosuenia, upomina Piotra za jego

    odrzucenie krzya (zob. Mt 16, 21n). Uczniowie maj zatem przed sob dug drog do zczenia si z

    Chrystusem, drogautentycznoci i mioci.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    7/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (Gustave Martelet, SpotkaJezusa w Ewangelii)

    Mt 4, 17

    Musimy si zastanowi nad zagadnieniem, ktre wielu ludzi porusza, dlaczego mianowicie

    sam Pan Jezus niczego nie napisa. Skutkiem tego zmuszeni jestemy wierzy innym, ktrzy o Nim

    napisali. [] Gdy wic stawiajpytanie, dlaczego Chrystus nie pisa, daj do zrozumienia, e s

    gotowi uwierzy o Nim temu wszystkiemu, co on sam o sobie napisa, a nie temu, co o nim inni na

    wasnrkopowiedzieli. Otpytam ich, czemu to o pewnych swoich najszlachetniejszych filozofach

    uwierzyli w to, co o nich ich uczniowie dla pamici na pimie zostawili.

    (w. Augustyn, O zgodnoci Ewangelistw)

    Mt 4, 23

    Jest rnica midzy nauczaniem a goszeniem. Naucza si spraw obecnych, gosi si rzeczy

    przysze. Nauczao przykazaniach, a gosiBoe obietnice.

    (Remigiusz)

    Mt 5, 1-12

    Czy nie jest niesprawiedliwy ten, kto daje nagrod przed ukoczeniem walki? Dlatego Pan

    mwi w ewangelii: Bogosawieni ubodzy w duchu, albowiem do nich naley krlestwo niebieskie

    (Mt 5, 3). Nie powiedzia: Bogosawieni s bogaci, lecz: ubodzy. Tam wic wedug sdu Boego

    zaczyna si szczcie, gdzie wedug ludzkiej oceny jest tylko utrapienie. Bogosawieni, ktrzyakn

    () albowiem oni bd nasyceni.()Bogosawieni, ktrzy pacz, albowiem oni bd pocieszeni.

    Bogosawieni miosierni, albowiem oni miosierdzia dostpi. Bogosawieni czystego serca,

    albowiem oni Boga oglda bd.()Bogosawieni, ktrzy przeladowanie cierpi dla

    sprawiedliwoci, albowiem do nich naley krlestwo niebieskie. Bogosawieni jestecie, gdy was

    urga i przeladowa was bd i gdy kamliwie mwi bd wszystko ze na was z mego powodu.Cieszcie si i radujcie albowiem wasza nagroda jest w niebie(Mt 5 , 6-12). W przyszoci, nie teraz, w

    niebie, nie na ziemi przyrzek Chrystus da zapat. Czemu wicdasz jej tu, skoro naleyci si tam?

    Czemu przedwczenie domagasz si wieca, zanim zwyciysz? Dlaczego pragniesz otrze kurz i

    spocz, dlaczego rwiesz si do uczty, przed zakoczeniem biegu? Jeszcze lud przyglda si, jeszcze

    zapanicy s na boisku, a ty ju pragniesz odpoczynku? [] Zapanikw, ubiegajcych si o zaszczytn

    nagrod, czekajprzykre niewygody.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    8/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (w. Ambroy z Mediolanu, Obowizki duchownych)

    Mt 5, 3

    Ubstwo dla Chrystusa jest dobrowolne. Jest to ubstwo ducha, dziki ktremu, jeli je tylko

    posiadasz, krlestwo niebieskie nie tyle bdzie naleao, co raczej ju do Ciebie naley, skoro Twj

    Oblubieniec powiedzia: Bogosawieni ubodzy duchem, albowiem ich jest krlestwo niebieskie (Mt

    5, 3). Jeeli kto wybra ubstwo dla Chrystusa, niczym s dla niego bogactwa tegowiata. Czy

    zatem nie jest najwikszym skarbem Ten, wobec ktrego wszystko inne mona uzna zamier? Nie

    jeste biedna, bo obfitujesz w chwa i bogactwa Jego domu, ktry posiadasz w krlestwie

    niebieskim. Nie jestendzark, ale krlow, skoro do Ciebie naley krlestwo.

    (b. Jordan z Saksonii, Najdroszej Dianie

    )

    Mt 5, 8

    W kadym razie grzesznicy nie bd Go [Boga Ojca] oglda w Jego Boskiej naturze, w ktrej

    jest rwny Bogu. [Nawet na sdzie ostatecznym].

    (w. Augustyn, O Trjcy witej)

    Mt 5, 13

    Trzeba cigle pamita o jednym: jakociowa misja w Kociele, apostolat wcisym znaczeniu

    tego sowa (a w gruncie rzeczy nawet ju studium teologii i missio canonica) wymagaj od

    chrzecijaskiej ascezy, wyrzeczenia, tak jak je rozumia Chrystus, w przeciwnym razie sl zwietrzeje,

    chrzecijastwo stanie si jedn z licznych akcji bez znaczenia. Nic nie powinno dzi bardziej

    przeraa ni chrzecijaska niewiadomo tak wielu ludziwieckich mniemajcych o sobie,e s

    dojrzaymi.

    (Hans Urs von Balthasar, O moim dziele)

    Mt 5, 17-19

    Wszelka zmiana, w czymkolwiek by zachodzia, jest zawsze, wyjwszy przypadki, gdy mamy do

    czynienia z czymzym, rzeczogromnie niebezpieczn.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    9/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (Platon, Prawa)

    Mt 5, 23-26

    Za plecami bowiem tych ktrym wyrzdzilimy zo, znajdziemy zawsze Boga, a gdy

    zgrzeszylimy przeciw Bogu, zawsze znajdziemy ludzi dotknitych owym grzechem. Odrzucajc Boga,

    dajemy innym zy przykad, ktry wyniszcza ich energi moraln. Czowiek, ktry nie odnosi si do

    Boga z delikatnoci, nie ma jej take w stosunku do ludzi i staje si przyczyn wzrostu ich obojtnoci

    w stosunku do Boga.

    (Dumitrus Staniloae, Modlitwa i wito)

    Mt 5, 44n

    W jaki sposb wybaczasz zym, skoro jeste w peni sprawiedliwy i sprawiedliwy w

    najwyszym stopniu? Jak bowiem bezwzgldnie i w najwyszym stopniu sprawiedliwy czyni co

    niesprawiedliwego? Albo jaka to jest sprawiedliwo dawa zasugujcym na wieczn mier

    wiecznotrwaeycie? [] Zaiste, w najwyszej i najbardziej tajemnej [gbi] twej dobroci ukrywa si

    rdo, z ktrego wypywa strumie twego miosierdzia. Chocia bowiem jeste bezwzgldnie i w

    najwyszym stopniu sprawiedliwy, to jednak nawet w stosunku do zych jeste askawy, dlatego,

    poniewajestebezwzgldnie i w najwyszym stopniu dobry.

    (w. Anzelm z Canterbury, Proslogion)

    Mt 5, 45

    Albowiem, kiedy nawet Bg karze grzesznikw, nie nakada na nich swego za, ale ich

    zostawia wasnemu zu.

    (w. Augustyn, Objanienia do psalmw)

    Mt 6, 5

    wiat ma sens jedynie jako miejsce dialogu midzy Bogiem i ludmi. Ludzie odpowiadaj na

    dziaanie Boga swoim wasnym dziaaniem, zarazem jednak prosz w swoich modlitwach Boga o

    interwencj. To za porednictwem modlitwy ludzie podkrelaj sw pen wiadomo,e wolno

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    10/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Boga interweniuje w wiecie na ich korzy. Przez modlitw podkrelaj swoje przekonanie,e s

    czym wicej ni jedynie jednym z trybw w kole mechanizmw natury. Przez modlitw wiadcz o

    szczeglnej uwadze, jakBg na nich zwraca.

    (Dumitrus Staniloae, Modlitwa i wito)

    Mt 6, 6

    Daleje, ndzny czowieku, oderwij si na chwil od swoich zaj, skryj si przed wrzaw

    wasnych myli. Uwolnij si na chwil od uciliwych obowizkw, nie myl o gnbicych ci

    niepokojach. Przez chwil powi si Bogu i w Nim odpocznij. Wejd do izdebki twego ducha, usu

    ze wszystko oprcz Boga i tego, co pomaga Go szuka, zamknij drzwi i szukaj Go. Teraz, serce moje

    cae, teraz mwi do Boga: Oblicza Twojego szukam, Panie! (Ps 26, 8). A Ty, Panie mj, ucz ju me

    serce, gdzie i jak moe Ciebie szuka, gdzie i jak moe Ciebie znale. Panie, jeli tu Ciebie nie ma,

    gdzie mam Ciebie szuka? A jeli jeste wszdzie, dlaczego nie czuj Twojej obecnoci? Ale z

    pewnoci mieszkasz w niedostpnymwietle (por. 1 Tm 6, 16). Gdzie wic jest towiato? Jake

    si zbli do tego niedostpnegowiata? Kto mnie do niego prowadzi, kto mnie w nie wprowadzi,

    abym ujrza w nim Ciebie? Jakim znakiem si kierowa, jakiego oblicza mam szuka? Nigdy Ciebie nie

    widziaem, o Panie, Boe mj, nie znam Twojego oblicza!

    (w. Anzelm z Canterbury, Proslogion)

    Mt 6, 19

    Przebicie si przezcian i wejcie do domu nie sprawiao trudnoci rabusiom, skorociany

    byy czsto budowane z gliny czy bota, albo kamieni czonych muem.

    (Fred H. Wight, Obyczaje krajw biblijnych)

    Mt 6, 20

    Pomyl i o tym,e gdy odwiata uciekasz do Chrystusa, nie porzucasz dobrych stronwiata,jeli on takowe posiada, tylko dobra mniej cenne zamieniasz na cenniejsze. Zaiste, kt by nie

    zamieni chtnie i bez namysu srebra na zoto, a krzemienia na klejnot? Przypumy,e obra si

    na ciebie przyjaciele. C z tego? Znajdziesz sobie jeszcze sympatyczniejszych. Przypumy, e

    zabraknie ci cielesnych rozkoszy. Ale zaywa bdziesz wewntrznych, ktre s zarwno bardziej

    przyjemne, jak i bardziej szczere, jak wreszcie bardziej niezawodne. Przypumy, e masz ponie

    uszczerbek na majtku. Ale za to rosn takie bogactwa, ktrych ani ml nie niszczy, ani nie rozkradaj

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    11/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    zodzieje. Przypumy, e przestajesz by w cenie uwiata. Ale za to znajdujesz uznanie nie u byle

    kogo, bo u Chrystusa. Podobasz si mniej licznym, ale za to lepszy. Chudnie ciao, ale duch krzepnie.

    Widnie poysk skry, ale byszczy pikno wewntrzna. I jeli wszystko inne przebiegniesz myl w

    ten sposb, zrozumiesz, e nie pozostaje ju po stronie wiata ani odrobina choby i faszywego

    dobra, ktrego by nie okupizysk duo przedniejszy.

    (Erazm z Rotterdamu, Podrcznik onierza Chrystusowego)

    Mt 7, 1

    w. Jan Chryzostom, tumaczc sowa Chrystusowe (Mt 7,1): Nie sdcie powiada,e Pan

    Jezus tym zakazem nie wzbrania yczliwie kara drugich, ale zakazuje, chrzecijanom chepi si

    swoj sprawiedliwoci i gardzi innymi chrzecijanami, sdzc zwyczajnie na podstawie podejrze,

    nienawidzc drugich i potpiajc ich.

    (w. Tomasz z Akwinu, Suma Teologii)

    Mt 7, 7

    C lepszego Bg moe ci da? Bg mnie kocha, Bg miuje ciebie? Oto da ci propozycj,

    pro o co chcesz. Gdyby ci cesarz powiedzia: Pro o co chcesz, jakie urzdy i zaszczyty

    wypowiedziabyjednym tchem! Jakie przedstawiby sprawy korzystne dla ciebie i dla innych! O co

    prosisz Boga, ktry ci mwi: Pro o co chcesz? Poszukaj w swoim umyle, poka swoj chciwo,poka co potrafisz, wystaw ca swoj podliwo, bo nie byle kto, ale sam wszechmocny Bg

    powiedzia: Pro o co chcesz. Jeeli kochasz si we wociach, pragniesz caej ziemi,eby wszyscy,

    ktrzy si na niej urodz stali si twoimi kolonami i sugami. A co by si stao, gdyby posiada ca

    ziemi? Prosisz o morze w ktrym y nie moesz. W tej chciwoci ryby ci przewyszaj. A moe

    zdobdziesz wyspy. Id dalej pro o powietrze, cho nie potrafisz lata. Rozcignij swoj chciwo a

    po niebo, powiedz , e twoje jest soce, ksiyc, gwiazdy, poniewa ten, ktry stworzy wszystko

    powiedzia ci: Pro o co chcesz. Jednak nie znajdziesz nic droszego, nie znajdziesz nic lepszego, ni

    Jego samego, ktry to wszystko stworzy. Wszystko jest drogie, bo wszystko jest pikne, ale c moe

    by pikniejszego od Niego? S rzeczy mocne, ale cjest mocniejszego ni On sam? Niczego bardziej

    nie pragnie da, jak siebie samego. Jeeli znajdziesz co lepszego, pro o to. Jeeli bdziesz prosi oco innego, wyrzdzisz krzywd Jemu, a sobie szkod, stawiajc ponad Niego to, co stworzy, skoro

    On pragnie da siebie samego tobie, On, ktry ci stworzy. Pewna dusza kierujc si tak mioci

    powiedziaa do Niego: Teraz stae si czstk moj, Panie (Ps 118, 57 i 72,26), czyli Ty jeste moj

    czstk. Niechaj sobie wybieraj co chc ci, ktrzy pragn posiada, niech sobie czyni czstki z rzeczy:

    mojczstkjestety, Boe. Ciebie bowiem wybraem.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    12/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (w. Augustyn, Objanienia Psalmw)

    Mt 7, 7-11

    Bg, poniewajest dobry ze swej natury, jako Dobro w swej istocie przekazuje dobro

    kadej rzeczy. Bowiem tak jak Soce, nie poprzez myl czy wol,a lewanie z tego wzgldu,e jest

    tym, czym jest, owietla wszystkie rzeczy, ktre s w stanie w jakim stopniu przyjjegowiato, tak

    rwnie samo Dobro (cho przewysza Soce, tak jak orygina przewysza wyblak reprodukcj),

    dziki samej swojej naturze, obejmuje wszystkie rzeczy promieniami swojego dobra, proporcjonalnie

    do ich zdolnoci.

    W ten sposb powstay wszystkie istoty racjonalne i inteligentne, obdarzone rnymi

    umiejtnociami i zdolne do podejmowania rnych dziaa. Istniej one dzikiwiatu pyncemu z

    dobroci Boej, a ichycie jest wieczne, wolne od zniszczenia imierci. S wolne od niestaoci materii

    i ulotnoci zdarze i nie poddaj si jakimkolwiek zmianom. Istoty bezcielesne i niematerialne,

    uposaone w wiedz duchow przewyszajc t ziemsk, przekazuj swoj inteligencj innym

    istotom, a tym podobnym do siebie przekazujswoje cnoty.

    Samo ich istnienie zalene jest od dobroci Boej, jak zreszt ich niezmienno, stao,

    wieczno i kade inne zawarte w nich dobro. Pragnc Boej dobroci, otrzymuj istnienie i szczcie;

    utwierdzajc si w dobroci Boga, na ile jest to moliwe, staj si dobre i, zgodnie z nakazem prawa

    Boego, pozwalajistotom niszym uczestniczyw darach otrzymanych od najwyszego Dobra.

    (Pseudo-Dionizy Areopagita, Imiona Boe)

    Mt 7, 12

    Blisko zwizane z przebaczeniem jest co, co mona by nazwa radykalizacj zotej zasady

    postpowania: Wszystko wic, co bycie chcieli, eby wam ludzie czynili, i wy im czycie. Jako

    wskazwka etyczna, zasada ta nie jest, rzecz jasna, waciwa tylko chrzecijastwu: istnieje zarwno

    w judaizmie, jak w kulturach greckiej, chiskiej i innych. Niemiecki teolog Christoph Theobald, w

    tekcie zatytuowanym Relacja jakowito, zauwaa,e na pierwszy rzut oka zota zasada moe

    si wydawa prostym zaleceniem podstawowej wzajemnoci, ktra rzdzi [] relacjami

    midzyludzkimi. W rzeczywistoci jednak odwouje si ona, jakkolwiek dyskretnie, do umiejtnoci,

    ktrej adne prawo nie moe nakaza ani adna przemoc wymusi postawieniu si na miejscuinnego czowieka. Uczynienie tego jest darem w czystej postaci, a jego najpeniejsz form, ktr

    widzimy na Golgocie, jest dobrowolne przyjcie cudzego cierpienia.

    (Nicholas Lash, Pytanie o Boga. wito, mowa i milczenie)

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    13/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Mt 7, 13

    Dwie s drogi, jedna droga ycia, a drugamierci i wielka jest rnica midzy nimi. Oto

    droga ycia: Przede wszystkim bdziesz miowa Boga, ktry ci stworzy, nastpnie za bliniego

    twego jak siebie samego, a czego nie chcesz, by kto ci zrobi, tego wszystkiego i ty take nie rb

    drugiemu. A oto czego ucz nas te sowa: Bogosawcie tych, ktrzy was przeklinaj i mdlcie si za

    waszych nieprzyjaci, pocie za waszych przeladowcw. Jaka to zasuga, jeli miujecie tych,

    ktrzy was miuj? Czy i poganie tego nieczynn? Wy natomiast miujcie tych, ktrzy was

    nienawidz, a n i e bdziecie mie nieprzyjaci. A oto drogamierci: przede wszystkim jest ona za i

    pena przeklestwa: mordy, cudzostwa, podania, rozpusty, kradziee, bawochwalstwo, magia,

    czary, rabunki, faszywe wiadectwa, obuda, nieszczero, przebiego, pycha, niegodziwo,

    zuchwao, chciwo, bezwstyd w mowie, zazdro, bezczelno, duma, chepliwo, zanik

    wszelkiej bojani.

    (Didache)

    Mt 7, 16

    Do wielkich dobrodziejstw, jakie zawdziczamy Bogu, naley m. in. to,eaden czowiek nie

    widzi siebie takim, jakim jest; nawet jeli zobaczy si w lustrze, widzi swoje zwierciadlane, odwrcone

    odbicie. Inni, ktrzy odkrywaj w nim co, czego on nie wie, wiedz z kolei niewiele o tym, co on sam

    wie o sobie. Najmniej zawodn miar czowieka, jeeli pominiemy Bo wszechwiedz, pozostaje

    wic ostatecznie jego dzieo. Po owocach ich poznacie, a jednak poniewa i one mog myli, nie

    bdziecie po nich sdzi.

    (Hans Urs von Balthasar, O moim dziele)

    Mt 7, 16

    Poznacie ich po ich owocach...

    Wychodz z prostego zaoenia: waniejsze jest to, co ze sob zrobi, ni uwarunkowania, w

    ktrych jestem zanurzony.

    Charakterystycznym elementem filozofii uwarunkowa jest narzekanie. Innymi sowy, toinni s winni temu, e jest mi le. W ogle, wina jest powszechna, otaczajcy mnie ludzie powinni

    zajmiejsce na awie oskaronych.

    Czci tej filozofii jest porwnywanie si do innych, nieustajce rozmylanie o tym, co byo i

    masa pretensji do caego wiata. Tak naprawd, jest to potny kierunek filozoficzny, ktry raczej

    pozbawia czowieka wolnej woli na rzecz zadanego losu. Drug stron tej filozofii jest odkrycie,e

    skoro tak niewiele ode mnie zaley, to nie ma powodu, aby si czymkolwiek przejmowa. Zawsze

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    14/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    istniaa i dzisiaj istnieje grupa niebieskich ptakw, ludzi korzystajcych zycia. Chc,eby im byo

    dobrze i domagajsi, eby inni ufundowali im przyjemny los.

    Moje mylenie idzie zupenie w inn stron. Oczywicie, naley rozpozna uwarunkowania.

    To element zakorzenienia w otaczajcy wiat i odkrywanie wasnych moliwoci. To jednak co

    potem, jest jedn wielk kreacj. Czuj si niejako demiurgiem, ktry z uwarunkowa, jak z gliny, lepi

    na nowo wiat.

    Kreacja rodzi si z wolnoci, z poczucia,e co ode mnie zaley. Los nie jest mi zadany. To ja

    ksztatuj swj los. Dla mnie wanie taka filozofia jest podstaw biznesu. Odkrycie wasnych

    moliwoci i ch kreacji. Na dodatek dla mnie jest to spenienie ludzkiego losu: nie tylko pojawiem

    sina wiecie, ale teten wiat zmieniem.

    Specjalnie pisz: dla mnie. Rozumiem bowiem, e cz osb woli zanurzy si w

    uwarunkowaniach i uwolnisiod wolnoci.

    (ks. Jacek WIOSNA Stryczek, Trochfilozofii, Dziennik polski, 7 stycznia 2013)

    Mt 7, 24-27

    Bracia, nie okamujcie samych siebie i nie mwicie,e przyszlicie sucha z uwag, jeli nie

    wypeniacie tego, co usyszelicie. Zastanwcie si: jeeli suchanie daje ci tyle radoci, to o ile

    wikszej radoci doznasz, wypeniajc to, co usyszae. Jeli nie masz zamiaru sucha, to znaczy,

    e nic nie budujesz. Jeli natomiast suchasz, ale nic nie wypeniasz, twoje budowanie jest z gry

    skazane na zniszczenie. O tym wanie poucza nas Pan w przypowieci: ,,Kadego wic mwi kto

    tych sw moich sucha i wypenia je, mona porwna z czowiekiem roztropnym, ktry dom swj

    zbudowa na skale. Spad deszcz, wezbray potoki, zerway si wichry i uderzyy w ten dom. Onjednak nie run. A dlaczego nie run? Bo na skale by utwierdzony. Z tego wynika,e suchanie i

    wypenianie oznacza budowanie na skale. Sucha Go znaczy: budowa. Kadego za, kto tych sw

    moich sucha, a nie wypenia ich, mona porwna z czowiekiem nierozsdnym, ktry dom swj

    zbudowa na piasku. Co buduje? Swj dom! Lecz jakoe mimo suchania nie spenia tego, co

    syszy, buduje na piasku. Mwic krtko: na piasku buduje ten, kto sucha, a nie wypenia; na skale

    buduje ten, kto sucha i wypenia. A ten, kto w ogle nie sucha, nie buduje ani na piasku, ani na

    skale. I dalej mwi Pan: Spad deszcz, wezbray potoki, zerway si wichry i rzuciy si na ten dom. I

    run, a upadek jego by wielki. Przykry widok dla oczu. Przychodz deszcze, przychodzi powd

    Nigdy nie zdoasz si ukry i nigdzie nie bdziesz bezpieczny: pochwyc ci bezbronnego. Zastanw

    sizatem, jaksobie czstkwybrae.

    (w. Augustyn, Homilia)

    Mt 8, 5-13

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    15/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Panie, nie jestem godzien, by wszed pod dach mj. Wsuchajmy si dobrze w te sowa,

    my, ktrzy mamy przyj Chrystusa, poniewa moliwe jest przyjmowanie Go rwnie teraz.

    Suchajmy i naladujmy setnika, i z tak sam moc wiary przyjmujmy Pana, poniewa kiedy

    zapraszasz do swego domu czowieka biednego, godnego i nagiego, przyjmujesz i ywisz samego

    Jezusa. Ale powiedz tylko sowo, a mj suga zostanie uleczony. Zauwacie,e centurion, podobnie

    jak trdowaty, dobrze i waciwie pojmuje natur Chrystusa. Istotnie, nie mwi do Jezusa: Popro,

    ani Mdl sii wzywaj. Mwi mu: Rozka, Powiedz tylko jedno sowo.

    Jakie znaczenie ma fakt, e setnik intuicyjnie rozpoznaje wielkoChrystusa?

    Chocia setnik wyraa si w sposb tak bardzo wzniosy i wiadczc przy tym o wielkiej

    mocy Chrystusa, Pan nie tylko go nie karci, ale przyjmuje jego wiadectwo i czyni nawet o wiele

    wicej. Ot ewangelista nie mwi,e Chrystus ograniczy si do tego, by pochwali sowa setnika,

    ale, by zwrci nasz uwag na wyjtkowo pochway, mwi,e Jezus si zdziwi. I nie tylko zdziwi

    si, ale, w obecnoci caego ludu, ukaza wiar setnika jako wzr dla innych, by go naladowali.

    Zauwacie,e kady czowiek, ktrywiadczy o mocy Chrystusa, zyskuje Jego pochwa i aprobat.

    Tumy zdumieway si Jego nauk. Uczy ich bowiem jak ten, ktry ma wadz; i On nie tylko nie

    skrytykowa waden sposb wyobrae tumw na swj temat, ale zszed z nimi z gry i chciaje

    potwierdzi poprzez uzdrowienie trdowatego. Ze swojej strony trdowaty mwi: Panie, jeli chcesz,

    moesz mnie oczyci, a Jezus go nie karci, ale uzdrawia, tak jak tamten o to poprosi. Nastpnie

    rwnie setnik ukazuje swoj wiar w moc Jezusa: Powiedz tylko sowo, a mj suga odzyska

    zdrowie, a Jezus, zadziwiony tymi sowami, stwierdza: U nikogo w Izraelu nie znalazem tak wielkiej

    wiary.

    (w. Jan Chryzostom)

    Mt 8, 22

    Jasna rzecz, i ciaa umarych naleao grzeba. Lecz Pan chcia da do zrozumienia,e

    grzebicy je umarli duchowo.

    (w. Augustyn, O Trjcy witej)

    Mt 9, 9

    Jezus zobaczy czowieka o imieniu Mateusz, gdy ten siedzia w komorze celnej, i powiedzia

    do niego: Pjd za mn (Mt 9, 9). Zobaczy go nie tyle oczyma ciaa, lecz wewntrznym

    spojrzeniem swej mioci. Ju uprzednio go wybra, a teraz mu powiedzia: Pjd za mn. A

    mwic to, zaprosi go nie tyle do podania za Nim, co raczej do rozpoczciaycia podobnego do

    Jego ycia. Kto twierdzi, e w Nim trwa, powinien rwnie sam postpowa tak, jak On

    postpowa (1 J 2, 6). Mateusz wsta i poszed za Nim. Nic dziwnego, e ju po pierwszym

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    16/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    stanowczym wezwaniu Pana Mateusz wyzby si swej zachannoci na dobra ziemskie i e

    porzucajc dobra przemijajce przyczy si do Tego, ktry wczeniej ujrza w nim czowieka

    wolnego od jakichkolwiek bogactw. Stao si tak, poniewa Pan nie tylko zawoa Mateusza

    niejako od zewntrz, czyli swoim sowem, lecz take poruszy najbardziej ukryte przestrzenie jego

    ducha, wnoszc w nie duchowe wiato aski.

    Tak, Pan stoi u drzwi i koacze, to znaczy czyni nasze serce bardziej wraliwym na Jego wol

    zarwno za porednictwem sw tego, ktry nas poucza, jak rwnie poprzez wewntrzne

    natchnienia i poruszenia. My uchylamy drzwi na gos jego zaproszenia, to znaczy w wolnoci

    dajemy przyzwolenie jego napomnieniom, a nastpnie podejmujemy konkretne decyzje i dziaanie,

    zgodne z tym, co zrozumielimy,e powinnimy czyni. A On wchodzi, by si posili: On z nami, a

    my z Nim. On bowiem mieszka w sercach wybranych. Jego obecnojestask Jego mioci, dan

    ludziom, by nieustannie karmi i krzepi ichwiatem Jego obecnoci tak, by czowiek stopniowo

    mgzwracasiku rzeczom wyszym.

    (Beda Czcigodny, Homilia)

    Mt 9, 27-31

    lepym jest ten, kto z ca sw ziemsk wiedz i mdroci stoi w mroku i nie potrafi

    dostrzec najprawdziwszej rzeczywistoci. Ten, kto to rozumie i wyznaje przed Bogiem,e wanie taki

    jest, spotyka wiatowiata i ono wyzwala w nim si witego widzenia. Wtedy dostrzega Boego

    wysannika; nowy porzdek rzeczy; nowe stworzenie, ktre powstaje. Ale dziki temu, co widzi, jego

    spojrzenie jeszcze bardziej si wyostrza; pojmuje rzeczywisto krlestwa Boego w sposb gbszy i

    peniejszy. W ten sposb w kontakcie z przedmiotem ogldanym ronie sia spojrzenia, ktreodkrywa nowe bogactwo przedmiotu. Widzcy s jednak ci, ktrzy mocno trzymaj si swej

    ziemskiej wizji, swojego osdu, swojej mdroci, i oceniaj Boga z tej perspektywy. Chrystus dokonuje

    w ich yciu swoich znakw, ale oni tego nie widzi uznajje za dzieo szatana.

    Widzie to nie odbija, jak lustro, wszystko, co si przed nim znajduje. Widzenie wypywa z

    ycia i odbija si wyciu. Widzie to uwewntrznia rzeczy; zacz znajdowa si pod ich wpywem;

    by z nimi zwizanym. W ten sposb wola ycia czuwa nad spojrzeniem. Jedna z broni przeciwko

    zagroeniom jest bardzo wyrane ich widzenie, by mc je pokona; inn niedostrzeganie ich w

    ogle, by unikn kontaktu z nimi. Dotyczy to wzroku fizycznego, ale jeszcze bardziej spojrzenia

    duchowego: w poznawaniu drugiego czowieka, w zajmowaniu postawy w odniesieniu do prawd i

    wymaga. Patrzenie to dziaanie, ktre suy woli ycia. Im bardziej bazuje ono na strachu albozniechceniu, tym bardziej czowiekowi zamykaj si oczy w pragnieniu niewidzenia, a do tego

    stopnia, e nie jest on juw stanie dostrzec drugiego czowieka.

    Chrystus jest Synem Boym, ktry sta si czowiekiem. Kto widzi Jego, widzi rwnie Ojca.

    W ten sposb On si ukazuje i swoim blaskiem owieca czowieka. Jeli jednak ten jest widzcy w

    rozumieniu tegowiata, wwczas dziaa w nim pragnienie, ktre nie szuka Chrystusa, ale szuka siebie

    samego i wiata. To, co przychodzi stamtd, niszczy jego soczewk, staje si dwuznaczne,

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    17/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    niebezpieczne, brzydkie, a nawet zupenie znika.

    Jeli patrzenie jest aktem ycia, jeli za spojrzeniem kryje si wola ycia, i jeli kade

    spojrzenie zawiera ju w sobie decyzj, wwczas zawarty w spojrzeniu element woli i decyzji bdzie

    mia tym wiksze znaczenie, im bardziej zbliy nas do wiecznego przeznaczenia. Wobec Chrystusa

    wszystko ma znaczenie. Kiedy wysannik prawdy zblia si do czowieka, skania go do podjcia

    decyzji.

    (Romano Guardini)

    Mt 10, 1-4

    Liczba Dwunastu, nawizujca wycznie do dwunastu pokole Izraela, ukazuje ju sens

    profetyczno-symbolicznego dziaania, zawarty w nowym ustanowieniu luduwitego. Poniewaju

    dawno przesta istnie system dwunastu pokole, Izrael z nadziej oczekiwajego przywrcenia jako

    znaku nadejcia czasw eschatologicznych. [] Poprzez wybr Dwunastu, wprowadzenie ich we

    wsplnot ycia ze sob i wczenie ich w sw misj goszenia Krlestwa sowem i czynami (por. Mk

    6,7-13; Mt 10,5-8;k 9,1-6;k 6,13) Jezus chce powiedzie,e nadszed ostateczny czas, w ktrym na

    nowo powstaje Lud Boy, lud dwunastu pokole, stajcy si teraz ludem powszechnym, Jego

    Kocioem.

    (Benedykt XVI, Apostoowie i pierwsi uczniowie Jezusa)

    Mt 10, 1-4

    Misjonarz jest czowiekiem Bogosawiestw. Jezus zanim wyle Dwunastu na goszenie

    Ewangelii, poucza ich, wskazujc im misyjne drogi: ubstwo,agodno, gotowo przyjcia cierpie i

    przeladowa, pragnienie sprawiedliwoci i pokoju, mio, czyli wanie Bogosawiestwa

    realizowane w yciu apostolskim.

    (Jan PaweII, Redemptoris misso)

    Mt 10, 16

    [] gdy si pomyli, e chrzecijanie jak owce s posani midzy wilki; okropny obraz, gdy

    zadamy sobie trud, by przez moment pomyle, co on wyraa: nie tylko bezbronno posanej owcy i

    pozostawienie jej bez wszelkiej pomocy, ale take naturaln, a zatem bezbdn i nie nadajc si

    wytrzymau wilka chzabijania.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    18/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (Hans Urs von Balthasar, Cordula albo o wiadectwie chrzecijaskim)

    Mt 10, 28

    Sokrates bez wtpienia chcia zostawi swym przyjacioom jako poegnalny podarunek nowy

    lub wrcz zbawczy wgld w funkcjonowanie natury. Nakaniany przez swych przyjaci, ktrzy

    przekupili stranika, aby Sokrates mg uciec przed wykonaniem wyroku wypicia cykuty, odmawia

    skorzystania z okazji, gdy chce ratowa sw dusz. Wszyscy jego przyjaciele szydz z

    niemiertelnoci duszy, uywajc pozornie mdrych odniesie do fizyki, ktra rozpoznaje (i susznie)

    jedynie materi i ruch. Sokrates nie potrafi jednak w tym najistotniejszym z kontekstw odpowiedzie

    zgodnie ze swoj metod. Mg on doprowadzi swych oponentw do punktu, w ktrym uznali by

    sprzecznoswej argumentacji. Czystranika przekupili nie w sposb wolny i celowy?

    (Stanley L. Jaki, Zbawca nauki)

    Mt 10, 37-39

    Umrze dla ciaa wraz Chrystusem to istotnie nie twoja sprawa, jeli nie jest twoj spraw y

    duchem Jego. By ukrzyowanym dlawiata, to nie twoja sprawa, jeli nie jest twoj spraw y dla

    Boga. By pogrzebanym razem z Chrystusem, to nie twoja sprawa, jeli zmartwychwsta do chway

    te nie jest twoj spraw. Pokora, ubstwo, utrapienie, wzgarda, trudy, mki konania, boleci, jakie

    cierpia Chrystus, nie s twoj spraw, jeli nie jest twoj spraw krlestwo Jego. Nie ma wikszej

    niegodziwoci jak mniema, e nagrod winiene dzieli ze wszystkimi, natomiast trudy, ktrymizdobywa si nagrody, zrzuci na barki niewielu. Nie ma wikszego lenistwa jak chcie wspkrlowa

    z gow, nie chcc za niwspcierpie.

    (Erazm z Rotterdamu, Podrcznik onierza Chrystusowego)

    Mt 11, 11-15

    Nikt w Biblii nie wydaje si bardziej samotny ni Jan Chrzciciel, ktry nie naley w p eni ani do

    Starego, ani do Nowego Testamentu. Sam porwna si do gosu woajcego na pustyni. Wie, estanowi lini podziau i tak wanie charakteryzuje go Jezus: z jednej strony Jan jest najwikszy

    pord narodzonych z kobiety, z drugiej strony najmniejszy w krlestwie Boym jest wikszy od niego.

    Posaniec, ktry rwna drog, Eliasz najnowszych czasw jak go okrela Jezus ten, kto ma

    zapowiada wikszego od siebie, a nawet nie potrafi rozpozna Go w sposb pewny wobec dwch

    moliwoci: Czy Ty jesteTym, ktry ma przyj, czy teinnego mamy oczekiwa? pyta.

    Ale przede wszystkim Jana niepokoi niezmierny dystans: oprcz trzykrotnego nie, ktre

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    19/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    usuwa wszelkie moliwoci identyfikacji z Jezusem, wykonuje gest poddania: nie jest nawet godzien,

    by uklkn i odwiza rzemyki u Jego sandaw. Negatywny wymiar jego zadania wyraa si w jego

    wstrzemiliwoci: Przyszed bowiem Jan: nie jad ani nie pi, a take w jego niechci, eby

    ochrzciTego, ktry przychodzi po nim.

    A do Jana sigao Prawo i Prorocy i dopiero odtd gosi si Dobr Nowin o krlestwie

    Boym. Wedug Mateusza, Jan Chrzciciel naley ju do nowej epoki. Nawet jeli zaoymy, e

    ukasz lepiej oddaje pierwotny sens, nie naley zapomina,e zgodnie z opowieciami o dziecistwie

    Jezusa i Jana Chrzciciela Nastpca rozpoznaje swojego poprzednika ju wonie matki, czyli daje mu

    autorytet i wie go ze swym posannictwem. Powoanie nastpuje podczas konkretnego spotkania

    dwch matek. Niewtpliwie mody Jan Chrzciciel wie o swym powoaniu i z tej wiadomoci

    powstanie symbol jego chrztu w Jordanie.

    W Ewangelii w. Jana gos woajcego na pustyni staje si palcem wskazujcym: Oto

    Baranek Boy!. Sposb, w jaki odchodzi, naley w p eni do Nowego Przymierza. Jan Chrzciciel sam

    nie staje po adnej ze stron wystarcza mu, e jest cznikiem pomidzy nimi.

    (Hans Urs von Balthasar)

    Mt 11, 16-19

    Wielu katolikw rozmiowanych w epoce wspczesnej,lepych na wszelkie jej zagroenia,

    upojonych wszystkim, co nowoczesne, nie pyta ju o to, czy co jest prawdziwe, czy jest dobre i

    pikne, albo czy ma wewntrzn warto. Pytaj oni tylko, czy jest to aktualne, czy odpowiada

    czowiekowi wspczesnemu i epoce technologii, czy jest prowokujce, dynamiczne,miae, lub

    czy jest postpowe.

    (Dietrich von Hildebrand, Kotrojaski w miecie Boga)

    Mt 11, 27

    Tylko wic owa Pierwsza i Bogosawiona Natura zna Boga, a poza Ni nikt zgoa chyba

    eby On sam si komu objawi nie tylko nikt z ludzi, ale nawet adna z moliwych istot

    przewyszajcych stworzenia tego wiata, czyli nawet aden Cherubin ani Serafin. Mimo to nie

    skaza nas [Bg] na cakowit niewiedz. [Najpierw] bowiem wszyscy mamy wszczepione przez Niegow nasz natur poznanie Jego istnienia. [Nastpnie] sam ten wiat widzialny, jego trwanie i

    urzdzenie gono nam mwi o wielkoci Boskiej natury (Mdr 13, 5). Wreszcie obfitymwiatem ile

    tylko moglimy go przyj wzbogaci wiedz nasz o sobie pocztkowo przez Prawo i Prorokw, a

    pniej przez Jednorodzonego swego Syna, Pana i Boga, a naszego Zbawiciela Jezusa Chrystusa.

    (w. Jan Damasceski, Wykad wiary prawdziwej)

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    20/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Mt 11, 28-30

    Wezwanie to jest publiczne, zwrcone do wszystkich, ktrzy chc sucha; odpowied za

    daj, oczywicie jednostki. Tchnce z caego tego tekstu gbokie wspczucie jest od razu

    wyczuwalne, ale nie mniej silnie dwiczy w tych sowach nuta autorytetu. Jezus ludziom, ktrzy za

    Nim id, nakada jarzmo, czy jest to Jego jarzmo, niepodobne do jarzma przykaza, o ktrym

    mwili rabini; jest to jarzmo bogie. Paradoksalnie jarzmo i brzemi daj odpoczynek

    obcionym duszom.

    (C. H. Dodd, Zaoyciel chrzecijastwa)

    Mt 11, 28-30

    Choby i nawet wikszych trudw nastrczaa droga pobonoci ni wiata, to przecie tutaj

    uciliwo drogi agodzi nadzieja nagrody, a pomazastwo Boe sprawia,e wszelka w mid

    si przemienia. Tam natomiast przykro pociga za sob przykro, z blu bl si rodzi; ani przerwy,

    ani odpoczynku: na zewntrz trud i utrapienie, wewntrz jeszcze cisze mczarnie; same nawet

    rodkiagodzce tylko bl zaostrzaj.e sprawy te tak si maj, t o uwiadomili sobie take pogascy

    poeci, ilustrujc pene utrapie ycie niegodziwych ludzi przykadami mk Tytiosa, Iksjona, Tantala,

    Syzyfa, Penteusza. Do tych przykadw doda mona rwnie owo spnione wyznanie w Ksidze

    Mdroci: Napracowalimy si na drodze nieprawoci i zatracenia, i chodzilimy drogami trudnymi, a

    drogi Paskiej nie znalimy (Mdr 5, 7). C haniebniejszego albo uciliwszego nad niewol egipsk?C bardziej smutnego ni niewola babiloska? C bardziej nieznonego nad jarzmo faraona i

    Nabuchodonozora? A co mwi Chrystus? Wemijcie jarzmo moje na siebie, a znajdziecie

    odpoczniecie dla dusz waszych,a brzemi moje jest lekkie (Mt 11, 29n). Krutko mwic, rozkoszy nie

    brak tam, gdzie spokojne jest sumienie.adnej udrki nie brak tam, gdzie nieszczsne sumienie daje

    siwe znaki.

    (Erazm z Rotterdamu, Podrcznik onierza Chrystusowego)

    Mt 11, 29

    Jeeli kto chce by uczniem Chrystusa, niech zachowuje Jego przykazania, niech si uczy

    pokory, jak On sam powiedzia: Uczcie si ode Mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem (Mt 11, 29).

    Pytam si, dlaczego sercem? Bo wielu jest, ktrzy na zewntrz wygldaj na pokornych, wewntrz

    natomiast peni s opuchlizny pychy. Chrystus za nas uniy samego siebie przyjwszy posta sugi,

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    21/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    stawszy siposusznym ado mierci i to mierci krzyowej (por. Flp 2, 7-8).

    (w. Cezary z Arles, Kazania do ludu)

    Mt 12, 1-8

    Wszystkim, bez wyjtku, nakazano zachowywa szabat, czyli nie wykonywa adnej pracy i

    odpoczywa. Jak moe wic Pan nie przestrzega szabatu i mwi: Albo nie czytalicie w Prawie,e

    w dzieszabatu kapani naruszajw wityni spoczynek szabatu, a sbez winy? (Mt 12,5).

    Zaprawd, wszystko istnieje i ma swoje miejsce na niebie czy na ziemi z woli Boga Ojca;

    wszystko pochodzi od Boga. On prawdziwie jest zwierzchnikiem i pocztkiem kadej rzeczy. Wszystko

    zostao uczynione w Nim. Skoro wic Chrystus dziaa we wszystkim, konieczne jest, by dziaanie

    Boe miao miejsce w Chrystusie. Dlatego On sam mwi: Ojciec mj dziaa a do tej chwili i Ja

    dziaam (Mt 5,17). I std wszystko, co czyni Chrystus, jest dzieem Ojca.

    Czy Bg najwyszy pracuje wic w dzie szabatu? Bez wtpienia, poniewa w przeciwnym

    wypadku znikyby niebo i wiato soneczne, ziemia utraciaby sw spjno, wszystkim owocom

    zabrakoby sokw, a ycie ludzi zmienioby si w pustk, gdyby w dniu szabatu stwrcza sia

    wszechwiata przestaa dziaa. Nie ma wicadnej przerwy w dziaaniu Boga: tak w czasie szabatu,

    jak i w cigu pozostaych szeciu dni rne elementy wszechwiata niezmiennie speniaj swoj

    funkcj.

    Poprzez Syna dziaanie Ojca trwa wic rwnie w dniu szabatu. W Bogu nie ma adnego

    spoczynku, poniewa adnego dnia dziea Boe nie mog przesta istnie. Ale na czym polega Jego

    spoczynek? Dzieo Boe to dzieo Chrystusa. A spoczynek Boga to Bg Chrystus, poniewa

    wszystko, co naley do Boga, w istocie znajduje si w Chrystusie, w taki sposb, w jaki Ojciec moeznalew Nim spoczynek.

    (Hilary z Poitiers, Komentarz do Psalmu 91)

    Mt 12, 32

    Syn jako Bg jest rwny Ojcu. Tak samo i Duch wity, gdy jakemy to uprzednio

    wykazali ani jeden, ani drugi nie jest stworzeniem. Natomiast jak suga, Syn jest niszy od Ojca i

    dlatego sam powiedzia: Ojciec wikszy jest nili ja (J 14,28). Niszy jest take w stosunku dosamego siebie, jak o Nim jest powiedziane: Wyniszczy samego siebie (Flp 2,7). A wreszcie niszy

    jest od Ducha witego, co sam stwierdza: I ktobykolwiek wyrzek sowo przeciw Synowi

    Czowieczemu, bdzie mu odpuszczone, kto by za wyrzekje przeciw Duchowiwitemu, nie bdzie

    mu odpuszczone. (Mt 12,32).

    (w. Augustyn, O Trjcy witej)

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    22/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Mt 12, 38-42

    Historia Jonasza to powszechnie znane opowiadanie o opornym proroku, ktry musia

    dowiadczy wyrzucenia ze statku, by odnale drog swego posannictwa wrd pogan (skdind

    zosta przez nich przyjty zdumiewajco gboko pod wzgldem duchowym). W Ewangelii wedug

    witego Mateusza Jezus zmienia to popularne opowiadanie w proroctwo dotyczce Jego samego i

    nazywa to znakiem Jonasza. Odwouje si raz do przepowiadania Jonasza (zob. Mt 16, 1-4), drugi

    raz do faktu,e wedug biblijnego opisu Jonasz spdzi trzy dni i trzy noce we wntrzu morskiego

    potwora, symbolizujcego tutaj otcha mierci (zob. Mt 12, 39-40). W pierwszym wypadku znak

    Jonasza oznacza w stosunku do Jezusa,e Jego przepowiadanie ma wiksz wag ni Jego cuda, za w

    drugim wypadku e Jego mier i Zmartwychwstanie bd w Jego Osobie pieczci Jego

    przepowiadania.

    (Gustave Martelet, SpotkaJezusa w Ewangelii)

    Mt 13, 3-9

    Ziarno zasiane na miejscu skalistym oznacza czowieka, ktry sucha i natychmiast radonie je

    przyjmuje, ale nie ma korzeni i jest niestay. Kiedy przychodzi ucisk lub przeladowanie z powodu

    sowa, natychmiast si zaamuje. Do czowieka, ktry sucha sw o krlestwie, lecz ich nie pojmuje,

    przychodzi zy i zabiera zasiew jego serca. Taki kto zosta porwnany do ziarna posianego na drodze.

    Czym innym jest bowiem sytuacja, gdy nauka usycha, mimoe nie ma przeladowa czy przeszkd, aczym innym gdy usycha pod naporem pokus i trudnoci. I dlatego ludzie porwnani do cierni o

    wiele mniej zasuguj na przebaczenie. By nas nie spotka ich los, musimy osoni sowo

    przypowieci szat wytrwaoci i nieustannej pamici. Szatan chce nam je wyrwa, lecz my mamy

    wystarczajco duo siy, by nie stracisowa.

    Niekiedy nasienie usycha, ale nie upa jest tego przyczyn. Nie powiedziano przecie, e

    usycha z powodu upau, lecz z powodu braku korzenia. Kiedy indziej sowo bywa zaguszone, ale

    przyczyn nie s ciernie, lecz ci, ktrzy pozwalaj, by ciernie wyrosy. Ty wszak moesz zrobi

    wszystko, by ciernie nie wyrosy, moesz dobrze uywa bogactw. Dlatego nie powiedzia Pan:

    wiat, lecz troski doczesne; nie powiedzia bogactwo, lecz uuda bogactwa. Nie dopatrujmy

    sizatem winy w rzeczach, lecz w zej woli.

    (w. Jan Chryzostom, Komentarz do Ewangelii wg w. Mateusza)

    Mt 13, 24-30

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    23/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Bd o tym mocno przekonany i nigdy nie poddawaj w wtpliwo,e Koci katolicki jest

    jak klepisko Boga, na ktrym a do dni ostatnich pszenica zmieszana bdzie z chwastami: we

    wsplnocie sakramentw ludzie dobrzy zostali zmieszani ze zymi. We wszystkich stanach zarwno

    wrd duchownych, jak i wrd mnichw iwieckich obok dobrych spotkasz ludzi niegodziwych. Z

    powodu tych drugich nie wolno jednak pozostawia dobrych! Wicej nawet, ot dobrzy jeli taki

    jest wymg pyncy z wiary i mioci winni trwa niewzruszeni przy zych i zgadza si na ich

    obecno, o ile ci nie siej Kociele ziarna herezji i jeli swym przykadem wiodcym domierci nie

    skaniaj innych do za. Jeli kto, bdc w Kociele katolickim, wyznaje prawowit wiar iyje w

    sposb prawy, temu cudzy grzech szkody nie wyrzdzi, o ile w czowiek nie przyzwala i nie

    faworyzuje czynw ludzi zych. Poyteczne zajest, gdy ludzie dobrzy godz si na obecno zych w

    Kociele, jeli daj im przykad dobrym yciem i braterskim napomnieniem i jeli chc, by ci

    zobaczywszy i usyszawszy o dobrymyciu znienawidzili swoje winy i lkali si sdu Boego. Tacy,

    otrzymawszy od Bogaask, dziki Boemu miosierdziu mog kiedy powrci do prawegoycia.

    Dobrych od zych w Kociele katolickim nic innego nie powinno oddziela jedynie ich czyny. Lecz w

    czasach ostatecznych, kiedy przybdzie Chrystus z szufl w rku, by oczyci klepisko, zebra pszenic,

    a plewy spaliw ogniu nieugaszonym (Mt 3, 12), wwczas li zostancielenie oddzieleni od dobrych.

    (w. Fulgencjusz z Ruspe, Modlitwa Paska)

    Mt 13, 44

    Pierwsze przypowieci opowiedzia Jezus rzeszom (por. Mt 13, 3. 24. 31. 35). T natomiast i

    dwie nastpne nie s one przypowieciami, lecz porwnaniami do krlestwa niebieskiego

    odpowiedzia, jak si zdaje, uczniom w domu. [

    ] Rola w tym miejscu to, jak mi si zdaje, Pismozasadzone jasnymi tekstami ksig historycznych, prorockich, Prawa oraz innych Boskich myli liczne

    bowiem i rnorodne, take o treci dosownej, s teksty posadzone w cay Pimie skarb za

    ukryty roli s to tajemnice i osonite jasnymi mylami mdroci ukrytej w tajemnicy (1 Kor 2, 7)

    i w Chrystusie, w ktrym s ukryte skarby mdroci i wiedzy (Kol 2, 3). [] Ci bowiem ktrzy opucili

    wszystko i poszli za Nim w innym sensie,e tak powiem, sprzedali swoje mienie, aby sprzedajc j e i

    wyzbywajc si go dla dokonania w zamian z pomoc Bo piknego wyboru, mogli naby zawierajc

    skarb rolza wysoki odpowiadajcjej wartoci cen.

    (Orygenes, Komentarz do Ewangelii wedug Mateusza)

    Mt 13, 44-46

    Krlestwo niebieskie podobne jest do skarbu ukrytego w roli. Znalaz go pewien czowiek i

    ukry ponownie. Uradowany poszed, sprzeda wszystko, co mia, i kupi t rol. Dalej, podobne jest

    krlestwo niebieskie do kupca, poszukujcego piknych pere. Gdy znalazjedn drogocenn per,

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    24/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    poszed, sprzeda wszystko, co mia, i kupi j (Mt 13,44-46). Widzielimy wczeniej,e niewiele

    rni dwie przypowieci: o ziarnie gorczycy i o kwasie. Podobnie rzecz ma si tutaj w przypadku

    przypowieci o skarbie i o perle. Wnioskiem pyncym z obydwu jest prawda,e sowo Boe naley

    stawia ponad wszystkim. Tamte dwie o ziarnie i kwasie ucz nas, e moc sowa Boego

    rozprzestrzenia si po caym wiecie, za te dwie mwi o jego wartoci i blasku. Sowo

    rozprzestrzenia sijak gorczyca, przenika jak zaczyn, jest cenne jak pera, i jak skarb przynosi wiele

    korzyci. Nauka nasza winna by zatem taka: trzeba nie tylko wyzby si wszystkiego innego i

    zawierzy sowu Boga, lecz nadto naley czyni to z radoci. Oddajc bogactwa, pamitajmy,e

    nasza decyzja jest zyskiem, a nie strat. Dostrzegasz,e sowo Boe, zawierajce wszelkie dobra,

    zostao ukryte w wiecie? Jeli nie sprzedasz wszystkiego, nie kupisz go. Jeli twj duch nie dooy

    wszelkich stara i nie wyruszy szuka sowa, nie znajdziesz go. Zatem dwie sprawy zawsze winny i

    w parze: oderwanie od rzeczy doczesnych i czuwanie.

    (w. Jan Chryzostom, Komentarz do Ewangelii wg w. Mateusza)

    Mt 13, 57

    Powstaje pytanie czy te sowa maj znaczenie oglne i odnosz si do kadego proroka w tym

    sensie, e kady prorok jest lekcewaony tylko w swojej ojczynie a nie, e kady, kto jest

    lekcewaony, doznaje lekcewaenia take w swojej ojczynie czy te, poniewa te sowa

    wypowiedziane zostay w zwizku z jednym tylko wypadkiem, dotycz one jednego tylko proroka.

    Jeeli zatem sowa te mwi o jednym, wystarczy to, co ju powiedzielimy, poniewa odnielimy je

    do Zbawiciela. Jeeli natomiast maj one sens oglny, zaprzecza im historia, bo Eliasz nie by

    lekcewaony w Tiszbe w Gileadzie (por. 3 Krl 17, 1 LXX), ani Elizeusz w Abel-Mechola (por. 3 Krl 19, 16LXX), ani Samuel w Ramataim (por. 1 Krl 1, 1 LXX), ani Jeremiasz w Anatot (por. Jr 1, 1); ale cakowicie

    prawdziwe s te sowa w sensie alegorycznym. Naley bowiem sdzi, e ojczyzn prorokw jest

    Judea, ich krewnymi (por. Mk 6, 4) ten lud Izraela [].

    (Orygenes, Komentarz do Ewangelii wedug Mateusza)

    Mt 14, 3-12

    Jeden z moich poprzednikw [Filon z Aleksandrii] zwrci uwag na opisie w

    Ksidze Rodzaju(Rdz 40, 20) urodziny faraona i wyjani, i dzie urodzinwici tylko czowiek zy, poniewa lubuje

    si w sprawach urodzin. My, zachceni przez tego autora do szukania, nigdzie w Pimie nie

    znalelimy wzmianki, by sprawiedliwy obchodzi urodziny. Bo Herod jest bardziej niesprawiedliwy

    ni faraon; istotnie, jeli ten ostatni w dniu swoich urodzin wydaje namier przeoonego piekarzy

    (Rdz 40, 22), to Herod zabija Jana, nad ktrego nie powsta wikszy spomidzy zrodzonych przez

    niewiast(Mt 11, 11; k 7, 28).

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    25/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (Orygenes, Komentarz do Ewangelii wedug Mateusza)

    Mt 14, 13-21

    Jest ich dwunastu i maj tylko pi ryb i dwa chleby. Jak mao znaczce i drugorzdne jest dla

    nich to, co dotyczy ciaa, i jak bardzo oddani s sprawom ducha i zainteresowani wycznie tym, co

    duchowe. I nawet nie zatrzymuj dla siebie tej niewielkiej iloci, jak posiadaj, ale rozdajj tym,

    ktrzy s w potrzebie. Od nich mamy si uczy, e niezalenie od tego, jak niewiele posiadamy,

    powinnimy rwnie i to odda potrzebujcym. I rzeczywicie, kiedy Jezus mwi apostoom,eby

    przynieli te pi chlebw, oni nie odpowiadaj:Askd pojawi si poywienie dla nas? Jak bdziemy

    mogli zaspokoiswj gd?, ale natychmiast wypeniajJego sowa.

    Wydaje mi si ponadto,e Jezus nie dlatego rozmnaa te nieliczne chleby, ktre przynosz Mu

    uczniowie,eby stworzy co z niczego, ale robi to raczej dlatego, eby umocni ich wiar. Ta ich

    wiara jest bowiem jeszcze bardzo saba. Rwnie i dlatego Pan podnosi oczy ku niebu. Uczniowie

    mieli wiele przykadw innych cudw, ale nikt z nich nie widziajeszcze tego cudu, ktry Jezus ma

    speni wanie teraz. Jezus bierze w rce chleby, amie je i rozdziela za porednictwem uczniw,

    czynic im zaszczyt t powinnoci. Ale nie chce ich w ten sposb jedynie uhonorowa. Chce, by w

    chwili dokonania cudu nie mieli oniadnych wtpliwoci i by pniej o nim nie zapomnieli. I dlatego

    wiadkami cudu byy ich wasne donie. Z tego wzgldu Pan pozwala rwnie, przed uczynieniem

    cudu, eby tumy byy godne i czeka, by apostoowie podeszli i przemwili do Niego. Za ich

    porednictwem kae wszystkim usi na ziemi i rozdziela chleb, chcc wyprzedzi tak jednych, jak i

    drugich, zarwno w ich deklaracjach, jak i w czynach. Rwnie z tego wzgldu bierze chleb z ich rk,

    tak aby wielu mogo zawiadczy o cudzie i by mieli oni wiele o Nim wspomnie. Jeli bowiem, po takwielu prbach, apostoowie zapominaj o cudzie, to co by zrobili, gdyby Jezus nie przedsiwzi

    takichrodkw ostronoci? Jezus rozkazuje tumom usi na ziemi, dajc w ten sposb lekcj ycia

    prostego i bez wielkich wymaga. Mistrz bowiem nie chceywijedynie cia, ale chce ksztatowa

    rwniedusze.

    (w. Jan Chryzostom)

    Mt 14, 22-36

    Racz mnie wybawi o Panie. Czy moliwe jest, by ten gorczkowy okrzyk w sercu nocy niewzbudzi w tobie drenia? Oto Boa pomoc dla syna w potrzebie. Wezwanie pynce od syna, ktry

    puka do drzwi Ojca. Niekiedy ludzka pomoc, przyja, wsparcie i kontakty zostaj wstrznite.

    Czowiek si chwieje, traci wito, wiar, poczucie spjnoci i niewinnoci. Wtedy pojawia si

    ostatnia pomoc ta prawdziwa, punktualna, pewna, staa i silna. Sowa: Racz mnie wybawi,

    Pospiesz, Przyjd mi z pomoc, Nie zwlekaj (zob. Ps 69) s znakiem samotnoci, aru

    piknego niepokoju, krzyku pord witego blu, kwiatw z ki serca, wiosny w rodku zimy.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    26/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Wyznana bieda i szczere uznanie saboci stanowi cenne bogactwo: nios w sobie ukryt moc, ktra

    odnawia i umacnia.

    Przed Panem mwi mi pewien starszy czowiek jestemy nadzy, a nie wystrojeni w

    odwitne stroje. Bez bagay, bez idei, gotowi, by sucha i odpowiedzie na wszystko. To On

    przygotowuje plan, a nie my. Co wicej, to my musimy i do Niego,eby On zaakceptowa nasze

    zamiary. Jak ludzie pozbawieni mowy, jak dzieci, jak bagalnicy, jak chorzy zwracamy si do Niego

    ze szczeroci, z pokorI jak uciskani prosimy o pomoc, przebaczenie, wytchnienie i zbawienie.

    Wrciem ktrego dnia z miasta. Jak bardzo cierpi ludzie, zwaszcza ludzie dobrzy,

    poniewa nie chc wierzy, e dobro serc stanowi wyjtek, rwnie w naszym kraju, gdzie coraz

    bardziej sabnie kada komrka yciodajnej i prawdziwej duchowoci. Szukamy prawdy daleko od

    naszych korzeni. Wydaje si, e nie chcemy by szczliwi (chocia udajemy, e jest zupenie

    odwrotnie), a niemal wszystkie nasze dziaania stego potwierdzeniem.

    Wychodz na chwil na balkon, eby popatrze na gwiazdy i na zbocza gr owietlone

    promieniami ksiyca. A potem wracam do mojej maej celi. Zawsze wchodz tam ze wzruszeniem.

    Wchodz dorodka, jakbym by przybyszem i jakby moja cela miaa mnie goci tylko dzi wieczr. I

    dzikujjej... Dziwieczr moja, jutro kogoinnego, nigdy niczyja

    (Mojesz, mnich z gry Athos)

    Mt 14, 26-32

    Woa si Boga, nie gosem, ale sercem. Wielu nie poruszajc ustami, sercem woa, wielu

    czynic haas wargami, majc serce odwrcone od Boga niczego nie potrafi wyprosi. Jeeli wic

    woasz, woaj wewntrz, gdzie Bg syszy.

    (w. Augustyn, Objanienia do Psalmw)

    Mt 15, 21-28

    Przyjcie cierpienia to nie jest ualanie si nad samym sob. To otwarcie si na

    dobrodziejstwo tego, co nieuniknione podobne do otwartoci ziemi, ktra pozwala wpywa

    wodzie z nieba do swych gbin. Istnieje swego rodzaju sztuka cierpienia, ktrej nie naley myli ani z

    postawkultywowania cierpienia, ani tez ucieczkprzed blem.Kto uala si nad samym sob i roztkliwia si nad wasnym cierpieniem, szybko traci korzy,

    jaka z niego pynie. Podobnie dzieje si z czowiekiem, ktry zagbia si w blu i smakujc jego

    goryczy dowiadcza perwersyjnej przyjemnoci. Kiedy przychodzi cierpienie, nie naley go odrzuca

    ani przed nim ustpowa. Naley, bez ualania si nad sob, zaakceptowaje takim, jakie jest. Taka

    akceptacja nigdy nie jest definitywna, ale to wanie ona stanowi najdoskonalszy sposbwiczenia

    si w wolnoci. Cierpienie i rado maj tak sam warto. To dwie rzeczywistoci wzajemnie ze

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    27/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    sob powizane. Cierpienie to lewa strona tego samego materiau, ktrego praw stronjest (albo

    bdzie) rado. Ale trzeba najpierw zaakceptowa lew stron, nie starajc si przewraca materiau

    na drug stron, gdy nie zna sijeszcze strony prawej. Pod postaci blu kryje si istota radoci. I jako

    taka objawi siktregodnia.

    A czy nie jest moe tak,e czowiek wierzcy, umocniony obietnic Jezusa, ju teraz kosztuje

    radoci? Jest tylko jeden sposb, by by szczliwymi: nie ignorowa cierpienia i nie ucieka przed

    nim, ale zaakceptowajego przemieniajc moc. Wy bdziecie si smuci, ale smutek wasz zamieni

    si w rado. W chwilach wielkiego cierpienia od czasu do czasu popatrz na siebie z humorem,eby

    uciec przed trucizn, jakie ono wydziela. Wierz mi, to rodek skuteczniejszy nawet od najbardziej

    heroicznej walki. Nie moemy nic poradzi na zo i cierpienie, ale moemy wszystko zaakceptowa, a

    to nie to samo, co podda si cierpieniu. Trzeba wic powiedzie ze spokojem: Fiat voluntas tua!

    (Niech si dzieje Twoja wola). W przeciwnym razie cierpienie si nie zmniejszy, a zo i oburzenie

    wypeni w nas swe mroczne dzieo. Tymczasem zo, jeli si je zaakceptuje, czyni czowieka

    cierpicego bardziej pokornym i miosiernym, bardziej cierpliwym i kochajcym; dystansuje go i

    wywysza: to jest jedyne moliwe wyjcie dla czowieka, ktry nie chce zarazisizem.

    (Henri de Lubac)

    Mt 15, 32

    Niejednakowo te wszyscy przychodzimy do Niego, lecz kady zblia si wedle swych

    moliwoci. Bo albo przychodzimy do Niego wraz z tumami, a on pokrzepia nas, bymy na skutek

    wielkiego godu nie zasabli w drodze, albo te stale i bez przerwy siedzimy u Jego stp zajci

    wycznie suchaniem Jego mowy i nie troszczc si wcale o rozmaite posugi, lecz wybierajcnajlepsz czstk, ktrej nie bdziemy pozbawieni. Ot ci, ktrzy tak przystpuj do Niego, otrzymuj

    wicej z Jego wiatoci. I jeli, tak jak apostoowie, nie oddalamy si od Niego, lecz wci trwamy

    przy Nim we wszystkich Jego przeciwnociach, to wwczas na osobnoci wykada nam i wyjania

    sowa, ktre wygosi do tumw, i o wiele janiej nas owieca. A jeli kto bdzie taki, iby mg

    wej z Nim na gr, tak jak Piotr, Jakub i Jan, to taki czowiek zostanie owiecony nie tylkowiatem

    Chrystusa, lecz rwniegosem Jego Ojca.

    (Orygenes. Homilie o Ksigach Rodzaju, Wyjcia, Kapaskiej)

    Mt 16, 16

    Aczkolwiek [Pan] wielu pasterzom zleci piecz nad swymi owcami, to jednak sam nie przesta

    czuwa nad umiowan owczarni. Pozostajc z nami po wsze czasy i szczeglniejsz otaczajc

    opiek, da nam te ostoj w Opoce Piotrowej. Zadania swego nie przestanie ona spenia nigdy.

    Opoka ta stanowi niewzruszony fundament dla caego Kocioa bez wzgldu na to, do jakich

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    28/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    rozmiarw on wzronie. Wiecznotrwaa bowiem jest owa wiara pochwalona w ksiciu Apostow:

    trwa, w co Piotr wierzyw Chrystusie, trwa te, co Chrystus ustanowiw Pio-

    trze... Trwa zatem, co wieczna zarzdzia Prawda: Piotr wity w granitowej utwierdzony

    mocy, steru Kocioa nie wypuszcza z doni. Na czoo innych przez Pana wysunity, nazwany opok,

    ogoszony fundamentem, mianowany klucznikiem niebios, postawiony sdzi trybunau, co

    wydaje wyroki wice i rozwizujce nawet naywot wieczny, tyle otrzymuje nazw tajemniczych,

    aby z samej ich symboliki mona byo pozna, jak cisy czy go zwizek z Chrystusem. Jeszcze

    peniej i potniej piastuje on swj urzd obecnie. Wszystkie czstki swego zadania i swej pieczy

    wykonuje w Tym i przez Tego, ktry go wyrni. Cokolwiek zatem my dobrze wykonamy lub

    rozstrzygniemy, cokolwiek u miosiernego Boga w codziennych modach wybagamy, wszystko

    sprowadza winnimy do dziaania i zasugi Piotra. Jego wadza yje nadal w jego stolicy, jego

    autorytet nad ni si unosi. Po wszystkie dni bowiem w caym Kociele Piotr mwi: Ty jeste

    Chrystus, Syn Bogaywego (Mt 16, 16). I wszelki jzyk wyznajcy Pana (Flp 2, 11) dwiczy gosem

    tej nauki.

    (w. Leon Wielki, Kazanie)

    Mt 16, 17-19

    Prymat Piotra to Kocielne przewodnictwo w organizowaniu, w strukturach, w dziaaniu,

    ktre znajduje kontynuacj w hierarchii i kapanach. Prymat Maryi to przewodnictwo wsplnocie w

    czeniu, we wzajemnym budowaniu, w mioci.

    (Carlo Maria Martini, Maryja kobieta pojednania)

    Mt 16, 18

    Kiedy Chrystus w symbolicznej chwili zakada Swoje wielkie stowarzyszenie [lepsze

    tumaczenie wsplnot], nie wybra na kamie wgielny ani byskotliwego Pawa, ani mistyka Jana,

    ale krtacza, snoba, tchrza sowem, czowieka. I na tej opoce zbudowa Koci Swj, a bramy

    piekielne go nie przemogy. Runy wszystkie krlestwa i imperia, bo w niezmiennej wrodzonej

    saboci byy zakadane przez silnych i wspierane przez silnych. Ale Koci Chrystusowy, jako

    jedyny, zosta zbudowany na sabym czowieku, i dlatego nic go nie zniszczy. Kady acuch jestbowiem tak mocny, jak jego najsabsze ogniwo.

    (G. K. Chesterton, Heretycy)

    Mt 16, 21

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    29/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Jeli wic chcesz ogldatajemnicPana, patrz

    na Abla, ktry zostapodobnie zabity,

    na Izaaka, ktry zostapodobnie zwizany,

    na Jzefa, ktry zostapodobnie sprzedany,

    na Mojesza, ktry zostapodobnie porzucony,

    na Dawida, ktry bypodobnie przeladowany,

    na prorokw, ktrzy podobnie ze wzgldu na Chrystusa cierpieli.

    (Meliton, Homilia paschalna)

    Mt 16, 22-23

    Chcia i przodem,eby Pan poszed za nim, co Chrystus odpowiedzia? Zejd mi z oczu,

    szatanie. Idc na przedzie jeste szatanem, idc za z tyu, jeste uczniem. Tym te bdziecie: Niech

    cofn si wstecz i zawstydz si ci, ktrzy obmylaj zo. Albowiem kiedy zaczn i z tyu, ju nie

    bdobmylaza, lecz bdpragnc tylko dobra. [Bdwidzieli tylko Jezusa].

    (w. Augustyn, Objanienia psalmw)

    Mt 16, 21-23

    Chrystus uznajc jego intencj, niewiedzy za przyganiajc, ze wzgldu na t intencj,poniewa bya prawa, mwi mu: Id za Mn, tak jakby Piotr przez swoj niewiedz i niewaciw

    mow przesta i za Jezusem. Ze wzgldu za na jego niewiedz, jako e mia co w sobie, co

    sprzeciwia si sprawom Boym, rzek: szatanie, co po hebrajsku znaczy: przeciwnik. Gdyby Piotr

    nie mwi w niewiedzy i nie czyni wyrzutw Synowiywego Boga (por. Mt 16, 16) w sowach: Miej

    lito nad sob, Panie! Nie przyjdzie to nigdy na Ciebie i gdyby nie wypowiedzia sw niejako

    sprzeciwiajcych si Jego wasnym sowom, nie rzekby mu: szatanie. Chocia Piotr towarzyszy

    Jezusowi i szed za Nim, teraz jednak szatan zdoa go odwie od tego, by postpowa za Nim i

    szed za Synem Boym i sprawi, i z powodu sw wypowiedzianych z niewiedzy Piotr zasuy na

    to, by usysze, e jest szatanem i zgorszeniem Syna Boego, ie nie myli o tym, co Boskie, lecz o

    tym, co ludzkie.

    (Orygenes, Komentarz do Ewangelii wedug Mateusza)

    Mt 16, 24-28

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    30/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    Doskonao polega na tym, eby postpowa tak, jak Mistrz. Chcie by bardziejwitym

    ni Jezus to byaby sabo; bardziej surowym zatwardziao; bardziej srogim to byoby

    kuszenie Boga; uboszym rzecz dziwna i zy przykad.

    (Charles de Foucauld)

    Mt 17, 1-8

    Ciao chwalebne, jak zobaczymy, cechuj cztery waciwoci, mianowicie: nie podlega

    cierpieniu, z atwocisiporusza, jest zwiewne i jasne.

    (w. Tomasz z Akwinu, Suma Teologii)

    Mt 17, 1-8

    Chcesz si przekona, e Mojesz zawsze jest z Jezusem, to znaczy Prawo jest zawsze z

    Ewangeli? Niechaj pouczy ci o tym Ewangelia: Gdy Jezus przemieni si w chwale, wwczas Mojesz

    i Eliasz razem z Nim ukazali si w chwale; dowiadujesz si w ten sposb,e Prawo, prorocy i Ewangelie

    zawsze zbieraj si w jednym miejscu i wci trwaj w jednej chwale. Zreszt nawet Piotrowi, gdy

    chcia im wznie trzy przybytki, Pismo zarzucio niezrcznojako temu, kto nie wiedzia, co ma

    powiedzie. Prawo bowiem, prorocy i Ewangelie maj nie trzy przybytki, ale jeden, a jest nim Koci

    Boy.

    (Orygenes, Homilie o Ksigach Rodzaju, Wyjcia, Kapaskiej)

    Mt 17, 9-13

    Izraelici widzieli Pana w stanie unienia i nie rozpoznali Go. Ukazywa si im za

    porednictwem lampy oliwnej. I rzeczywicie najwikszy spord narodzonych z kobiety powiedzia

    przede wszystkim: Ja nie jestem Mesjaszem . A oni go zapytali: Czy jeste Eliaszem?.

    Odpowiedzia: Nie jestem. W rzeczywistoci Chrystus musia posa przed sob Eliasza. Fakt,e

    Jan odpowiedzia Nie jestem nim, stawia nas wobec pewnego problemu. Mona si obawia,ekto, nie rozumiejc dobrze sw Jana, stwierdzi,e s sprzeczne ze sowami Jezusa. W pewnym

    ustpie Ewangelii, gdzie Jezus mwi o sobie, uczniowie pytaj Go: Czemu wic uczeni w Pimie

    twierdz,e najpierw musi przyj Eliasz?. A Pan odpowiada: Eliasz ju przyszed, a nie poznali go i

    postpili z nim tak, jak chcieli. [...] Wtedy uczniowie zrozumieli,e mwi im o Janie Chrzcicielu; a

    jednak Jan, pytany o to, odpowiada, e nie jest Eliaszem, tak jak odpowiada, e nie jest Chrystusem.

    Jak wic pogodzi sowa posaca ze sowami sdziego? Nie mona sdzi, e posaniec

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    31/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    kamie: on mwi tylko to, co otrzyma od sdziego. Dlaczego wic mwi: Nie jestem Eliaszem,

    skoro Pan stwierdza: On jest Eliaszem? Ot Jezus chce w nim zapowiedzie swoje przyjcie i

    podkreli, e Jan przyszed w duchu Eliasza. I oni zapytali go: C zatem? Czy jeste Eliaszem?.

    Odpowiedzia: Nie. Czy jeste prorokiem?. Nie. Co mwisz sam o sobie?. Odpowiedzia: Jam

    gos woajcego na pustyni. W Janie wypeniao si proroctwo Izajasza, ktry tak wanie mwi:

    Jam gos woajcego na pustyni. A co mwi ten gos? Nie mwi: jestem Janem, jestem Eliaszem,

    jestem prorokiem. Mwi: ja nazywam si gos woajcego na pustyni. Prostujcie drog Pask. Ja

    jestem tym proroctwem we wasnej osobie.

    (w. Augustyn)

    Mt 18, 8n

    Pozostanie heretyka naanie Kocioa jest za zem wikszym, anieli gdy Koci utraci

    jednego wyznawc. Lepiej bdzie, jeeli opuci Koci lub bdzie z niego wykluczony przez anatem

    czy ekskomunik. Bdzie tak lepiej z punktu widzenia Kocioaiogu wiernych, ale take i dla duszy

    heretyka, gdy lepiej uwiadomi on sobie swe odstpstwo od prawdziwej wiary i bdzie mg si

    przez to obudzi.

    (Dietrich von Hildebrand, Spustoszona winnica)

    Mt 18, 12

    Wszyscy wielcy nauczyciele i przywdcy zakadali, e ich wasny punkt widzenia jest ludzki,

    zwyczajny i z miejsca przemawia do kadego przechodnia. Jeli czowiek jest autentycznie kim

    lepszym ni jego blini, pierwsze w co wierzy to rwno wszystkich ludzi. Wida to na przykad w

    owej przedziwnej racjonalnoci, z jak Chrystus zwraca si do dowolnej zbieraniny gapiw, jaka akurat

    koo niego staa: Jak wam si zdaje? Jeli kto posiada sto owiec i zabka sijedna z nich, czy nie

    zostawi dziewidziesiciu dziewiciu na grach i nie pjdzie szuka tej, ktra si zabkaa?. Czy

    te: Jeeli ktrego z was, ojcw, syn poprosi o chleb, czy poda mu kamie? Albo o ryb, czy zamiast

    ryby poda mu wa?. Ta bezporednio, to niemal prozaiczne koleestwo, cechuje wszystkie

    umysy najwybitniejszego formatu.

    (G. K. Chesterton, Heretycy)

    Mt 18, 21n

    Bg nigdy nie mczy siprzebaczaniem nam; to nas mczy proszenie Go o miosierdzie.

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    32/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    (papieFranciszek, Evangelii Gaudium)

    Mt 18, 21n

    Niewinny wedugaciskiej etymologii terminu oznacza tego, kto nie wyrzdza krzywdy.

    Ani sobie, ani innym. Gdzie panuje egoizm, tam dla uniknicia wasnej krzywdy krzywdzi si innych.

    Tymczasem Jezus z Nazaretu, ktry stawia warunki krlestwa mioci, naucza czego wrcz

    odwrotnego, mianowiciee w jakiej mierze kto krzywdzi innych, w takiej krzywdzi i siebie. [] Jezus

    przeszkadza, a wic si Go zabija. Nic atwiejszego i w tym ley caa podo jak skrzywdzi

    kogo, kto nie dozwala krzywdzi nikogo. Nie pociga to za sob adnego ryzyka. To co przydarzyo

    si Jezusowi, przydarza si w cigu historii tym, ktrzy nosz w sobie odbicie odwiecznej Niewinnoci:

    ich rwniesiusuwa.

    (F. Varillon, Pokora Boga)

    Mt 19, 8

    Na to, by myl przebia si poprzez ograniczono ciaaimoga wreszcie zajanie w oczach

    czowieka, trzeba byo powolnego rozwijania si ycia i tworzenia przez nie caego mnstwa

    systemw oraz doskonalszej wymiany. A przecie wanie caa rola ciaa polega jedynie na tym, by

    przygotowa si do przyjcia myli, ktra jest z nim najzupeniej niewspmierna i ktra ma by mu

    cakiem darmo dana. Podobnie trzeba byo tysicletnich przygotowa, aby Objawienie zostaopewnego dnia przyjte przez ludzko i eby boskie podobiestwo caym swym blaskiem mogo

    zajanie z oblicza witych. Mwic o przygotowaniu Objawienia, mamy na myli nie tylko

    Objawienie dane ydom, ktre jest przedziwn drog wiata i zagadek, wiodc od Abrahama do

    Jezusa. W gr wchodz tu take wszystkie inne przygotowania, mniej wyrane i bardziej zewntrzne,

    ktre poprzedziy Objawienie lub towarzyszyy mu w wiecie pogaskim, oraz cae powolne,

    materialne, spoeczne i umysowe podnoszenie siupadego czowieka.

    (Henri de Lubac, Katolicyzm)

    Mt 19, 10-12

    Powoanie do celibatu, otrzymane i podjte dla krlestwa niebieskiego (Mt 19, 12)

    niepodzielnie wice czowieka z Bogiem, stanowi nowo, ktra pojawia si dziki wypenieniu

    obietnicy zbawienia. Wypenienie to, cakowicie skierowane jest ku swej ostatecznej doskonaoci,

    jak bdzie penia krlestwa. Na razie celibat jest jednym ze znakw by moe na ziemi

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    33/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    zasadniczym znakiem antycypacji czasw ostatecznych, czasw charakteryzujcych ycie

    Mesjanistycznej wsplnoty Izraela, czyli Kocioa. W szczeglny sposb ten znakwiadczy o absolucie

    Boga.

    Zapowiedziany przez Chrystusa jeszcze przed Jego zmartwychwstaniem i uwielbieniem oraz

    przed przyjciem Ducha Pidziesitnicy, ktra stanowia narodziny Kocioa, znak tan mg budzi

    zdziwienie, a nawet zgorszenie. Kto moe poj, niech pojmuje. Nie ma bowiemadnego podoa,

    adnego wytumaczenia w porzdku natury. Tumaczy sijedynie przez wiar, w porzdku aski.

    (Marie-Thrse Huguet, Miriam a Izrael. Misterium Oblubienicy)

    Mt 19, 12

    Skoro zatem ci, ktrzy wypeniaj dawne przykazania Boe i wiernie skadaj dziesiciny z

    plonw, nie potrafi jeszcze wej na poziom doskonaoci Ewangelii, to jak dalecy s od Pana ci,

    ktrzy nawet tego nie przestrzegaj. Jak wszake maj sta si uczestnikamiaski Ewangelii ci, ktrzy

    nie przestrzegaj nawetatwiejszych przykaza Prawa? O tym,e s oneatwiejszewiadcz sowa:

    Przeklty, kto nie trzyma sinakazw tego Prawa i nie wypenia ich (Pwt 27,26).

    W Nowym Testamencie natomiast, ze wzgldu na powag i godno przykaza, napisano:

    Kto moe poj, niechaj pojmuje" (Mt 19,12)... Nie wypadao bowiem oglnym rozporzdzeniem

    wymaga odgrnie i od wszystkich tego, co ze wzgldu na wielko i powag nie jest dla wszystkich

    osigalne. Tu znajdziesz przede wszystkim rady, ktre kademu daj przystp doaski, lecz tylko ten,

    kto jest wielki, moe cieszy si laurem cnt i doskonaoci. A jeli ktojest may i nie jest w stanie

    doj do wieku peni Chrystusowej, ten rwnie cho pozostaje w cieniu wikszych gwiazd nie

    musi siobawiaprzeklestwa Prawa ani nieszcztego ycia, ani kary wiecznej.Chrystus nie nakada na nikogo moc przykazania ciaru zdobywania szczytu cnt, lecz

    zwraca si do wolnej woli iagodn zacht i rozbudza w czowieku pragnienieycia w peni. Gdzie

    bowiem istnieje przykazanie, tam istnieje przymus, a konsekwencjjest kara. Tymczasem Ewangelia

    wzywa ludzi mocnych do rzeczy wielkich i godnych podziwu, ale rwnoczenie isabych podtrzymuje,

    by si nie stoczyli. I tak wielcy ciesz si doskonaym szczciem, a ci, ktrzy ulegaj sabociom,

    otrzymujprzebaczenie...

    (Jan Kasjan, Rozmowa)

    Mt 19, 17

    Dlatego czowiekowi zapytujcemu o ywot wieczny, ktry nazwa Go Nauczycielem

    dobrym, Jezus da tak odpowied: Co mnie pytasz o dobrym? Jeden jest dobry, Bg. W innym

    miejscu Jezus sam nazwa czowieka dobrym, tak o nim mwic: Dobry czowiek z dobrego skarbu

    wynosi rzeczy dobre, a zy czowiek ze zego wynosi ze (Mt 12,35). Tu jednak zapytano Go oycie

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    34/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    wieczne, a to polega na kontemplacji, w ktrej oglda si Boga nie na potpienie, ale dla wiecznej

    radoci. Pytajc nie wiedzia, z kim mwi biorc Pana tylko za Syna Czowieczego. Przeto Jezus rzek:

    Co mnie pytasz o dobrym? co znaczy: Czemu t widzian przez ciebie posta zapytujesz o dobro? I

    czemu polegajc na tym, co widzisz, nazywasz mnie; Nauczycielem dobrym?

    (w. Augustyn, O Trjcy witej)

    Mt 19, 21

    Sprowadza si to do stwierdzenia, e doskonao polega na podaniu za Chrystusem, a

    rezygnacja z dbr pozwala kroczytdrog.

    (w. Tomasz z Akwinu, De perfectione)

    Mt 19, 16-22

    Pewien mody czowiek zapyta Jezusa, co powinien zrobi, eby mie ycie wieczne.

    Nauczyciel, zanim powiedzia mu o trudach i walce, jakie trzeba podj, najpierw wskazuje nagrod:

    Jeli chcesz by doskonay. Dopiero pniej syszymy: Id, sprzedaj, co posiadasz, i rozdaj

    ubogim, lecz chwil potem powraca temat nagrody: A bdziesz mia skarb w niebie. Potem przyjd i

    chod za Mn. Kwestia dotyczy zatem bogactw. Chrystus, radzc modziecowi, by ten wyzby si

    wszystkiego, nie odbiera mu jego bogactw, ale je pomnaa daje o wiele wicej ni to, co najpierw

    trzeba porzuci. Ze sw Jezusa jasno wynika, e nie wystarczy wzgardzi bogactwem: niezbdnrzecz jest rwnie niesienie pomocy i troska o ubogich. Przede wszystkim jednak trzeba i za

    Chrystusem, czyli wypenia wszystkie Jego przykazania. Ponadto kadego dnia trzeba by gotowym

    na koniecznoprzelania wasnej krwi i poniesienia mierci za wiar.

    Mody czowiek, usyszawszy takie sowa, odchodzi smutny i niespokojny. Ewangelista

    dodaje, e modzieniec mia wiele posiadoci. Istnieje rnica pomidzy chciwoci tych, ktrzy

    maj niewiele dbr, a chciwoci tych, ktrzy nurzaj si w dobrobycie. Im wiksze bogactwa, tym

    bardziej w sercu czowieka rozpala si pomie chciwoci, zubaajc i unieszczliwiajc jego

    samego. Im wiksze w kim pragnienie, tym mocniej odczuwa si swj niedostatek. Mody czowiek,

    nie mogc nic odpowiedzie, odchodzi w milczeniu, z opuszczongow, smutny i niespokojny.

    (Jan Chryzostom)

    Mt 19, 23-26

    Gdy dusza, kontemplujc rzeczy niebiaskie, zaczyna poznawa swego Stworzyciela, wtedy

    http://www.biblia-orygenes.org/http://www.orygenes.pl/
  • 7/25/2019 Ewangelia Wg w. Mateusza - komentarz

    35/49

    Portal biblijny

    www.orygenes.pl

    sama stopniowo staje si tym, w co wierzy: staje si wspanialsza od soca i bardziej szlachetna ni

    jakakolwiek sia tego wiata.

    Zatem ty, ktry zacigne si do zastpw wojsk niebieskich, zachowuj pilnie surow

    dyscyplin, ktra jest niezbdna do zachowania cnt. Przy si i nie zaniedbuj modlitwy i lektury

    Pisma. Rozmawiaj tylko z Bogiem i niech tylko Bg bdzie z tob.Onci pouczy swymi przykazaniami i

    bdzie twoim przewodnikiem. Czowiek, ktry otrzymuje od Boga dobra, staje si bogatszy; Pan

    nikogo nie czyni uboszym. Gdy serce czowiecze nasycone jest dobrami niebieskimi, niczego wicej

    nie pragnie. Odtd wyzacane sufity i komnaty przyozdobione drogocennymi marmurami wydaj ci

    si szpetne, gdy ty sam jeste wspaniaym mieszkaniem, w ktrym Pan zasiada jak wwityni i w

    ktrym mieszka Duch wity. Zadbaj wic o ten dom: odwie go, malujc jego wntrza kolorami

    niewinnoci; wpu do rodka wiato sprawiedliwoci. I wiedz, e z upywem lat dom w nie

    zniszczeje; jego kolory nie wyblakn i nie zwietrzeje zoto zdobice jegociany. Wszelkie zewntrzne

    pikno przemija, tymczasem gwarancj trwaoci jest to, co nie moe sta si niczyj wasnoci.

    Ten dom na zawsze pozostanie pikny, zadbany, dostojny i wspaniay. Nikt nie bdzie mg go

    zniszczy. On sam za bdzie mg sta si tylko pikniejszy, gdy pewnego dnia ciao twoje

    zmartwychwstanie do lepszego ycia.

    (Cyprian z Kartaginy, Ad Donatum)

    Mt 19, 28

    Kiedy wity Mateusz mwi o zmartwychwstaniu, uywa greckiego sowa palingenesia (Mt

    19, 28), czyli rodzenie, stwarzanie palin: na opak! Nie chodzi o opaczne rodzenie w sensie

    umierania, a wic w sensie przeciwnymyciu, poniewa rodzenie (

    genesis) jest zawsze rodzeniem do

    ycia. Chodzi o rodzenie, ktre jest wbrew mierci. Bowiem to wanie mier jest brakiem w

    pierwszej formie zrodzeniawiata, nacechowanej skoczonoci; to ona sprawia,e jestemy jeszcze

    niepeni. Domaga si ona zatem jeli tak chce Bg by podj na nowo te