Erling Awarie Uszczelki Głowicy

Rozpoznanie i zapobieganie typowym uszkodzeniom

uszczelekpodgowicowych

D O B R A P R A K T Y K A

Uszkodzenia silnika: Czy przyczyn uszkodzenia jest uszczelka podgowicowa? Rzeczywiste przyczyny i rodki zaradcze

2Komponenty hightech poddawane surowej

kontroli

Uszczelka gowicy silnika jest kompleksow, pre-

zentujc wysoki poziom techniczny czci

skadow silnika. Z tego powodu ju w trakcie jej

projektowania w firmie ElringKlinger i u produ-

centw silnikw przeprowadzane s intensywne

testy na stanowiskach badawczych. Ponadto

najsurowsze kontrole i testy gwarantuj najwy-

szy standard jakoci w trakcie procesu produkcyj-

nego. Tym samym zapewnia si, spenienie

przez uszczelk wszelkich koniecznych zaoe

technicznych i konstrukcyjnych dla 100 procento-

wego perfekcyjnego uszczelnienia silnika.

Wyrnia si nastpujce typy uszczelek podgo-

wicowych: wielowarstwowe uszczelki metalowe

Metaloflex, uszczelki metal-materia mikki oraz

metal-elastomer. Szczegowe informacje na

ten temat mona znale w broszurze Uszczelki

podgowicowe, ktr chtnie wysyamy.

Awaria silnika czy win za to ponosi uszczelka

gowicy silnika?

W razie awarii silnika np. z powodu przegrzania

lub nieszczelnoci olej-woda po montau gowicy

cylindrw przyczyny szuka si czsto w usz-

czelce podgowicowej. Z punktu widzenia specja-

listw warsztatowych jest to z gruntu niezro-

zumiae, gdy monta przeprowadza si z reguy

starannie wedug instrukcji naprawczych.

Ukryte rzeczywiste przyczyny

Analizujc przypadki z praktyki wielu lat, wida

wyranie: prawdziwe przyczyny uszkodze silnika

s czsto zupenie inne. Uszczelka gowicy

jest najczciej ostatnim ogniwem w acuchu,

w ktrym uszkodzenia wychodz na jaw gdy

nie moe ju ono wypeni w 100 procentach

swojego waciwego zadania, a mianowicie usz-

czelnienia. W ten sposb uszczelka gowicy

zgaszana jest w rezultacie do producenta jako

reklamacja.

Tre: Rozpoznanie i zapobieganie typowym uszkodzeniom uszczelek gowicy

Opis uszkodzenia i przyczyny uchodzenia gazu strona 4-8

Opis uszkodzenia i przyczyny przegrzania strona 9-10

Opis uszkodzenia i przyczyny przeciekw oleju i cieczy chodzcej strona 11-13

Opis uszkodzenia i przyczyny nieregularnego przebiegu spalania strona 14-15

Opis uszkodzenia i przyczyny oddziaywa mechanicznych strona 16

Fachowy monta uszczelki gowicy silnika w siedmiu krokach strona 17

Czy przyczyn uszkodzenia jest uszczelka podgowicowa?

Jakie ewentualne nieszczelnoci/wycieki mog wystpowaw uszczelkach podgowicowych?

Rozpatrujc nieszczelnoci jak rwnie wycieki w

obszarze uszczelnienia gowicy, mamy zazwyczaj

na myli nastpujce media:

Gazy spalinowe

Woda (ciecz chodzca)

Olej silnikowy

Rodzaje nieszczelnoci dotyczce gazw spalino-

wych

Od komory spalania poprzez przewenie do

ssiedniej komory spalania

Od komory spalania do obiegu chodzenia

Nieszczelnoci te prowadz zazwyczaj do znacz-

nych uszkodze i w rezultacie do zniszczenia

uszczelki. W zalenoci od obcienia silnika

moe to nastpi gwatownie jak rwnie dopiero

po pewnym czasie.

Rodzaje nieszczelnoci dotyczce cieczy chodz-

cej

Od wewntrz na zewntrz

Do obiegu oleju

Do komory spalania

Rodzaje nieszczelnoci dotyczce oleju

Od wewntrz na zewntrz

Do obiegu cieczy chodzcej

3

Lekkiego pocenia si na krawdzi uszczelnienia

ciecz chodzc lub olejem (bez kropli) lub

zasychajcego rodka chodniczego nie naley

traktowa jako nieszczelnoci. Przecieki cie-

czy chodzcej wzgldnie oleju mog powstawa w

duszym przedziale czasowym. Na pocztku

s one czsto niezauwaalne, lecz dostrzega si je

dopiero wwczas, gdy na przykad w nadmiernie

krtkim czasie trzeba uzupeni ciecz chodzc i

olej silnikowy.

Sygnay ostrzegawcze naley traktowa powanie

Jeli stwierdzone zostan nieregularnoci w

pracy silnika, jak np. nieprawidowe zachowanie

w trakcie zimnego rozruchu, silnik nie pracuje

na wszystkich cylindrach podczas zimnego roz-

ruchu, strata mocy, temperatura cieczy chodzcej

w czerwonym obszarze, olej w cieczy chodzcej

itd., to naley niezwocznie podj odpowiednie

dziaania, jak na przykad wyczy silnik i za-

sign rady specjalisty, w celu znalezienia przy-

czyny. W tym stadium istnieje jeszcze moliwo

zapobieenia wikszym uszkodzeniom silnika i

tym samym oszczdzenia klientowi ewentualnych

wysokich kosztw jego naprawy.

Wane:

Najpierw znale przyczyn a dopiero potem doko-

na naprawy. W przeciwnym razie mog wystpi

ponowne uszkodzenia po naprawie.

Niniejsza broszura powinna suy Pastwu niczym

narzdzie

Dziki temu moecie Pastwo wykry ukryte rzeczy-

wiste przyczyny uszkodzenia silnika i w sposb

idealny usun uszkodzenia podejmujc odpowied-

nie rodki zaradcze, zanim nie jest za pno.

4Czarne zabarwienie jest znaczcymznakiem

Wydmuchiwanie gazw spalinowych na opaskach

komory spalania uszczelki podgowicowej jest

jen z najczciej wystpujcych przyczyn, ktra

wymusza demonta gowicy cylindrw.

Znaczc poszlak s widoczne czarne zabarwie-

nia na metalowych opaskach wzgldnie w gra-

niczcym z nimi obszarze materiau mikkiego

uszczelki. W wyniku wysokich temperatur gazw

spalinowych materia mikki jest w tych miej-

scach przeciony termicznie i moe si nawet

wypali. Gazy te znajduj czsto drog ujcia do

obiegu chodzenia. Mona to rozpozna przez

unoszce si w gr pcherzyki gazu w chodnicy

wzgldnie przez przegrzanie obiegu chodzenia

(cinienie w obiegu chodzenia wzrasta i ciecz

chodzca uchodzi przez zawr nadcinieniowy

powodujc utrat cieczy chodzcej). W najgor-

szym przypadku nastpuje cakowite zniszczenie

opaski cylindra. W przeciwiestwie do tego

rwnomierne zabarwienie opaski komory spala-

nia naley traktowa jako normalne i zaley

ono od materiau stali i zastosowanej powoki

powierzchniowej.

Najczstsze przyczynyW wielu wypadkach przyczyn uszkodzenia

jest niewystarczajce sprasowanie uszczelki w

tym bardzo silnie obcionym termicznie ob-

szarze, na przykad w wyniku niedotrzymania

zadanej wartoci dokrcania rub gowicy,

wytycznych montaowych lub zastosowania

starych rub. Niewyplanowane (wypaczone),

zbyt chropowate powierzchnie czci konstrukcyj-

nych przyczyniaj si rwnie do tego, e nie

wystpuje wystarczajce naprenie uszczelki.

Take nadzwyczaj wysokie obcienia silnika

w trakcie jazdy mog prowadzi do termicznego

przecienia uszczelki komory spalania i w na-

stpstwie do jej zniszczenia.

Przykad:

Praca silnika pod penym obcieniem bezpo-

rednio po jego zimnym rozruchu powoduje

ekstremalne ruchy przesuwne midzy skrzyni

korbow (eliwo szare) i gowic silnika (alu-

minium), ekstremalnie obciajce uszczelk.

Oprcz tego siy naprenia wstpnego rub go-

wicy s w tych warunkach nisze, co powoduje

zwikszone dynamiczne ruchy gowicy cylindrw

wobec skrzyni korbowej.

Czsto si zdarza szczeglnie w silnikach samo-

chodw ciarowych, e w wyniku niewiedzy nie

jest dotrzymany zadany wymiar wystpu konierza

tulei lub wymiar ten zosta nieprawidowo nasta-

wiony w wyniku bdw montaowych, gniazdo

tulei w bloku silnika nie zostao poddane dokad-

nej obrbce lub tuleja zostaa niewystarczajco

wcinita. Wskutek tego tuleje cylindrowe osiada-

j i tracony jest tym samym konieczny docisk

uszczelniajcy. Otwiera si droga wylotu gazw

spalinowych w tylnych obszarach uszczelki, gdzie

gazy niszcz wwczas elastomerowe elementy

uszczelniajce wzgldnie materia mikki uszczel-

ki na przelotach cieczy chodzcej i oleju.

Opis uszkodzenia i przyczyny uchodzenia gazu

1. Uszkodzenie uszczelki gowicysilnika samochodw uytkowych w wyniku uchodzenia gazw spali-nowych

Opis uszkodzenia:

Midzy cylindrami drugim i trzecim (obszar wyde-

chowy) wystpuje silny wydmuch gazw. Materia

mikki uszczelki jest uszkodzony w obszarze prze-

lotw cieczy chodzcej.

Przyczyna:

Wskutek niedotrzymania zalecanej przez produ-

centa metody dokrcania rub, uszczelka gowicy

nie bya wystarczajco napita. W nastpstwie

doszo do przedostawania si gazw do cieczy

chodzcej. Rezultatem byo wysze cinienie

cieczy chodzcej i strata cieczy chodzcej oraz

zniszczenie uszczelki podgowicowej.

Dalsze moliwe przyczyny:

Tuleja cylindrowa osiada

Czci konstrukcyjne odksztaciy si

Zbyt dua chropowato powierzchni czci

konstrukcyjnych silnika: skrzyni korbowej i

gowicy cylindrw

Nieprawidowo ustawiony pocztek wtrysku

paliwa, wskutek tego nastpuje zbyt wysokie

cinienie zaponu

rodki zaradcze:

Ze wzgldu na jako i bezpieczestwo stoso-

wa koniecznie nowe ruby gowicy cylindrw

ruby gowicy dokrca zadanym momentem

dokrcajcym zgodnie z zaleceniami producenta

5

Opis uszkodzenia:

Na przelocie popychacza oderwa si od warstwy

nonej uszczelki elastomerowy element uszczel-

niajcy. To samo na przelocie cieczy chodz-

cej (maa strzaka). Wskutek tego znaczna strata

cieczy chodzcej.

Przyczyna:

Niewyplanowana powierzchnia gowicy silnika

spowodowaa uchodzenie gazu (due strzaki).

Elastomerowe elementy uszczelniajce zostay

wycinite z pyty nonej uszczelki na skutek

silnego cinienia gazu. Proces zniszczenia zosta

przyspieszony przez dugotrwa prac silnika

pod penym obcieniem.


Zbyt mae siy napinajce rub gowicy

Nieprawidowo okrelony wystp konierza tulei

cylindrowej

rodki zaradcze:

Przed montaem sprawdzi planowanie po-

wierzchni uszczelniajcych czci konstrukcyj-

nych, w razie potrzeby powierzchnie podda

dodatkowej obrbce

62. Uszkodzenie uszczelki gowicysilnika samochodw osobowych wwyniku uchodzenia gazu

Opis uszkodzenia:

Uszczelka przepalona w obszarze komr spalania

midzy cylindrami pierwszym i drugim.

Przyczyna:

Wskutek niedotrzymania zadanego przez produ-

centa momentu dokrcania rub oraz zasto-

sowania starych rub gowicy, uszczelka pod-

gowicowa w zniszczonym obszarze nie bya

wystarczajco docinita i doszo do uchodzenia

gazu. Przecienie termiczne doprowadzio

wwczas do zniszczenia materiau mikkiego

uszczelki midzy cylindrami.


Czci konstrukcyjne silnika nie wyplanowane;

obszary przesmyku midzy cylindrami w bloku

silnika i gowicy s zdeformowane

Bdne ustawienie silnika, ktrego nastpstwem

jest przecienie termiczne.

rodki zaradcze:

Podczas montau zwraca uwag na to, eby

dotrzymywa zalecanych instrukcji montaowych

Opis uszkodzenia:

Uszczelka przepalona w obszarze komr spalania

oraz materia mikki midzy cylindrami trzecim

i czwartym. Rozpoczynajce si ciemne zabarwie-

nie midzy cylindrami trzecim i drugim.

Przyczyna:

Niekontrolowany przebieg spalania doprowadzi

do przecienia termicznego materiau uszczelki

i w nastpstwie do jej zniszczenia.


Dokrcenie rub gowicy niezgodne z instrukcj

Czci konstrukcyjne silnika nie wyplanowane

Wady w ukadzie chodzenia, uszkodzony termo-

stat

rodki zaradcze:

Po montau sprawdzi ustawienie ukadu wtrys-

kowego

Starannie sprawdzi wtryskiwacze i skontrolo-

wa ich szczelno


73. Przyczyna uszkodzenia uchodzenie gazu midzy dwiewarstwy uszczelki metalowej

Opis uszkodzenia:

Metalowa warstwa stopujca i warstwa funkcyjna

wykazuj znaczne czarne zabarwienie prowa-

dzce do kanau chodzcego. Powstaje przeciek

gazu midzy warstw stopujc i warstw funk-

cyjn.

Przyczyna:

Moment dokrcania rub by zbyt may, wskutek

tego powsta niewystarczajcy docisk uszczelnia-

jcy.


Czci konstrukcyjne silnika nie s wyplano-

wane (zdeformowane przez przecienie ter-

miczne)

rodki zaradcze:

Podczas montau zwraca uwag na to, eby

koniecznie przestrzega momentw dokrcania

rub zamieszczonych w instrukcji montau

4. Uszkodzenie spowodowane przyrostem cinienia w ukadzie cho-dzenia w wyniku uchodzenia gazu

Opis uszkodzenia:

Na wielowarstwowej metalowej uszczelce gowicy

w obszarze kanaw cieczy chodzcej mona zo-

baczy wyrane liniowe odciski. Pochodz one od

powierzchni uszczelniajcej gowicy cylindrw i

przebiegaj w kierunku komory spalania. Przeloty

cieczy chodzcej posiadaj wyrane jasne zabar-

wienie.

Przyczyna:

Struktura powierzchni gowicy cylin-

drw bya opracowana w sposb

niewaciwy wzgldnie w ogle nie

bya opracowana. Wskutek tego doszo

do uchodzenia gazw spalinowych do

obiegu chodzcego i do przecienia termicznego

(przyrost cinienia).


Ukad chodzenia nie zosta cakowicie odpowie-

trzony, co powoduje brak cyrkulacji cieczy cho-

dzcej

Przerwany obieg chodzenia (pompa wodna,

termostat, wentylator)

Wysokie przeciwcinienie spalin spowodowane

przegrzaniem silnika (np. uszkodzony kataliza-

tor)

rodki zaradcze:

Przed montaem bardzo starannie sprawdzi

jako powierzchni uszczelniajcej i zapew-

ni gadko gowicy (bardzo drobna struktura,

dopuszczalne wartoci chropowatoci po-

wierzchni dla obrbki gowicy cylindrw RZ 11 m/

Rmax 15 m)

Warstwa stopujca od strony bloku silnika

Warstwa funkcyjna od strony gowicy silnika

85. Uszkodzenie uszczelki gowicycylindra wskutek wzrostu cinieniaw ukadzie chodzenia ze wzglduna uchodzenie gazu

Opis uszkodzenia:

Na wielowarstwowej uszczelce podgowicowej

typu metal-elastomer mona zobaczy wyrane

liniowe odciski. Pochodz one od powierzchni

uszczelniajcej gowicy i przebiegaj w kierunku

komory spalania.

Przyczyna:

Gowica cylindrw miaa struktur powierzchni

charakteryzujc si zbyt grubym opracowa-

niem wzgldnie w ogle nie bya opracowana.

Wskutek tego doszo do uchodzenia gazw

spalinowych do obiegu chodzcego i do przeci-

enia termicznego (wzrost cinienia).


Ukad chodzenia nie zosta cakowicie odpo-

wietrzony, co powoduje brak cyrkulacji cieczy

chodzcej

Przerwany obieg chodzcy (pompa wodna,

termostat, wentylator)

Wysokie przeciwcinienie spalin spowodowane

przegrzaniem silnika (np. uszkodzony kataliza-

tor)

rodki zaradcze:

Przed montaem bardzo starannie sprawdzi

jako powierzchni uszczelniajcej i zapewni

gadko gowicy cylindrw (bardzo drobna

struktura, dopuszczalne wartoci chropowatoci

powierzchni dla obrbki gowicy cylindrw

RZ 11 m/Rmax 15 m)


9Niszczce przegrzanieUszkodzenia uszczelek gowicy cylindrw, ktre

zostay spowodowane przegrzaniem, w wielu

przypadkach maj za przyczyn le funkcjonu-

jce czci konstrukcyjne silnika. Moe to by

pompa wody, nie otwierajcy si termostat lub

zatkana przez osady wapnia chodnica (brak

przepywu). Jednak rwnie niedostatek cieczy

chodzcej w ukadzie chodzenia lub niepra-

widowo odpowietrzony obieg chodzenia po

montau gowicy mog by przyczyn przegrza-

nia.

Pod uwag naley jednak bra rwnie inne

przyczyny powodujce uszkodzenia, ktre

ewentualnie nie byy w ogle do pomylenia

przy pierwszej analizie uszkodze.

Za przegrzanie moe by take odpowiedzialny

ukad wydechowy. Luna cz konstrukcyjna

w tumiku lub nadtopiony katalizator mog spo-

wodowa np. zmniejszenie przekroju kanau

spalin. W wyniku tego zwiksza si przeciwci-

nienie spalin czego nastpstwem jest przecie-

nie termiczne czci silnika i uszczelki gowicy

wzgldnie strata mocy silnika.

Uszczelk gowicy cylindrw, ktra ulega usz-

kodzeniu w wyniku przegrzania, mona dosko-

nale rozpozna po wypaczeniach materiau

mikkiego uszczelki w bezporedniej bliskoci

przelotw cieczy chodzcej.

W przypadku termicznego przecienia ukadu

chodzenia, ciecz chodzca wnika w matryc

materiau mikkiego uszczelki, odparowuje tam

pod wpywem styku z gorcymi czciami kon-

strukcyjnymi silnika i wyciska materia mikki

uszczelki z nonika metalowego. Na skutek tego

powstaj wypaczenia materiau.

Nie mona niedocenia nastpstw, ktre powsta-

j w wyniku stosowania niedozwolonych rodkw

chronicych przed mrozem/korozj wzgldnie

stosowanie wycznie czystej wody jako cieczy

chodzcej. Metalowe pyty none uszczelki

ulegaj masowemu rozkadowi z powodu korozji,

co niszczy uszczelk.

Opis uszkodzenia i przyczyny przegrzania

10

1. Przyczyna uszkodzenia prze-cienie termiczne w 2-warstwowejuszczelce metalowej

Opis uszkodzenia:

Metalowa warstwa funkcyjna, w ktrej dla tego

typu uszczelki zintegrowane jest uszczelnienie

komory spalania, pka w obszarze midzy

komorami spalania. Wyrane czarne zabarwienie

wskazuje na wydmuchiwanie gazw spalino-

wych.

Przyczyna:

Wypaczenie czci konstrukcyjnej doprowadzio

do wydmuchiwania gazw spalinowych. Wystpu-

jce w zwizku z tym przecienie termiczne

warstwy metalowej spowodowao jej zniszczenie.


Niska jako paliwa (zbyt niska liczba oktanowa)

Zbyt wysoki stosunek sprania

Ustawienie silnika (wiece zaponowe o niewa-

ciwej wartoci cieplnej)

Niewystarczajca sia wstpnego dokrcenia

rub (jako rub, dociganie rub)

rodki zaradcze:

Przed montaem starannie sprawdzi czci kon-

strukcyjne na wypaczenie oraz jako powierzch-

ni roboczych

2. Przyczyna uszkodzenia prze-cienie termiczne uszczelkipodgowicowej typu metal-materiamikki

Opis uszkodzenia:

Przy przelotach cieczy chodzcej wystpio silne

napcznienie

swobodnie le-

cego materiau

mikkiego

uszczelki.

Przyczyna:

Po montau silnika ukad chodzenia nie zosta

wystarczajco odpowietrzony. Doszo do prze-

grzania silnika na skutek zbyt wysokiej tempera-

tury cieczy chodzcej. Tworzenie pary doprowa-

dzio do napcznienia materiau mikkiego

uszczelki w obszarze kanau cieczy chodzcej.

W nastpstwie tego oddzieli si materia mikki

uszczelki od nonika metalowego.


Sprawno funkcjonowania obiegu chodzenia

jest ograniczona przez pomp wody lub termo-

stat

Przepyw cieczy chodzcej w ukadzie cho-

dzenia (np. w chodnicy) jest ograniczony przez

osady wapnia

rodki zaradcze:

Po montau zwrci uwag na to, eby prze-

prowadzi staranne odpowietrzenie ukadu

chodzenia

Opis uszkodzenia i przyczyny przegrzania

11

Dokadna kontrola: gdzie znajduje si nieszczelno?

Wiele reklamacji, ktre dotyczyy uszczelek,

miay swoje rdo raczej w innym miejscu, na

przykad w przewodach odpowietrzajcych

skrzyni korbow, rurze cinienia doadowania,

wzajemnym przesuniciu czci konstrukcyj-

nych (pokrywa napdu rozrzdu na bloku cylin-

drw itd.). Zanim uzna si uszczelk jako

przyczyn uszkodzenia, naleaoby dokadnie

sprawdzi techniczne otoczenie silnika. Na

przykad krople oleju lub cieczy chodzcej mog

by wydmuchiwane przez strumie powietrza

wentylatora lub wiatr spowodowany jazd z

miejsca ich waciwego powstawania. Wwczas

zarzuca si uszczelce, e niewaciwie uszczel-

nia.

Czy gowica silnika zostaa fachowozamontowana?

Po naprawach bardzo czsto krytykowane s i

reklamowane nieszczelnoci w ukadzie smarowa-

nia olejowego i w ukadzie chodzenia ciecz.

W wielu przypadkach jako przyczyn wymienia si

monta gowicy cylindrw, ktry nie zosta prze-

prowadzony w 100% fachowo. Na przykad gdy

zalecane wytyczne montau producentw czci

i silnikw, zostay zrealizowane w sposb nie-

wystarczajcy wzgldnie nie zostay uwzgldnio-

ne i dotrzymane.

Uszczelka niewycentrowana podczas nasadzania

gowicy cylindrw, np. wskutek braku kokw/

tulei centrujcych, moe spowodowa nieszczel-

no/przeciek, gdy elementy uszczelniajce

w uszczelce gowicy cylindrw nie s dokadnie

pozycjonowane tam, gdzie s przewidziane kon-

strukcyjnie. Uszczelki podgowicowe, ktre

zostay tak zamontowane, rozpoznaje si czsto

po odksztaconych otworach przelotowych rub.

Nieszczelnoci spowodowane przestawieniem

uszczelki gowicy wystpuj szczeglnie czsto

na przelotach smarowania olejowego. Jeli ele-

menty uszczelniajce nie s tu dokadnie pozycjo-

nowane, przy cinieniach szczytowych wynos-

zcych do 10 barw dochodzi czsto do prze-

ciekw.

Uszczelka gowicy cylindrwsamochodw uytkowych: wsp-praca z rowkami

W silnikach samochodw uytkowych stosuje si

rne typy uszczelek. W wikszoci przypadkw

s to uszczelki metal-elastomer z osadzonymi lub

nawulkanizowanymi elastomerowymi elementami

uszczelniajcymi. W zalenoci od konstrukcji

w bloku cylindrw i gowicy wyobione s rowki,

ktre s tak zaprojektowane, aby elementy

uszczelniajce funkcjonoway niezawodnie we

wszystkich warunkach pracy silnika.

W tego typu uszczelkach jest bardzo wane, aby

przed montaem starannie oczyci te rowki z

zanieczyszcze i pozostaoci. Jeli si tego nie

uwzgldni, wwczas prowadzi to do nieszczel-

noci.

Opis uszkodzenia i przyczynyprzeciekw oleju i cieczy chodzcej

12

Ju podczas montau, w trakcie nasadzania

gowicy cylindrw na blok silnika, w przypadku

niestarannego postpowania moe doj do

uszkodzenia spowodowanego rozgnieceniem

elastomerowych elementw uszczelniajcych.

Przypadek z praktyki:

W silniku samochodu ciarowego wystpia

utrata cieczy chodzcej, ktrej nie mona byo

rozpozna z zewntrz. Przyczyna: Tuleja cylin-

drowa miaa porowate miejsce, ktre mona byo

rozpozna tylko pod mikroskopem. W trakcie

jazdy ciecz chodzca docieraa do komory spala-

nia i ulegaa odparowaniu. Rwnie w tym przy-

padku przyczyn nie bya uszczelka gowicy

cylindrw, lecz bd materiaowy w postaci jamy

usadowej w tulei cylindrowej.

Jako powierzchni Istotny wpyw na funkcj uszczelniajc ma ja-

ko powierzchni czci konstrukcyjnych. Rne

typy uszczelek gowicy cylindrw, jak: metal-

materia mikki, metalowe wielowarstwowe oraz

metal-elastomer, maj zdefiniowane wymagania

dotyczce jakoci powierzchni czci konstruk-

cyjnych.

A zatem powierzchnie bloku silnika i gowicy

cylindrw musz by bardzo precyzyjnie obrobio-

ne i nie mog wykazywa falistoci. Miejscami

szczeglnie krytycznymi s przejcia od czci

konstrukcyjnej do czci konstrukcyjnej, np. gdy

pokryw napdu rozrzdu czy si za pored-

nictwem konierza. Konieczna jest tu szczeglna

staranno, aby w miejscu rozdziau nie wyst-

poway stopnie lub wypaczenia, ktre uniemoli-

wiaj zamknite siowo poczenie uszczelnia-

jce.

Stosowa tylko dopuszczone doeksploatacji rodki chronice przedmrozem i korozj

Rozpatrujc wszystkie te czynniki, ktre spowo-

doway utrat cieczy, naley rwnie uwzgldni

oddziaywania chemiczne materiaw eksplo-

atacyjnych. Zaliczaj si do nich rodki chronice

przed mrozem i korozj. Wiele dostpnych na

rynku rodkw przeciwm-

ronych oraz antykorozyjnych

nie posiada dopuszczenia pro-

ducenta silnikw. Na skutek

agresywnych dodatkw nisz-

cz one materia uszczelki i

prowadz do nieszczelnoci.

Takie samo dziaanie maj

rwnie inne rodki chemiczne

tzw. stopery przeciekw, ktre dodawane s

do cieczy chodzcej. Chemiczne zmikczacze w

nich zawarte powoduj spcznienie materiau

uszczelki. Proces ten po krtkim czasie prowadzi

do zniszczenia uszczelki.

Masy uszczelniajce nakadane dodatkowo na

uszczelki podgowicowe mog rwnie powo-

dowa negatywny efekt, gdy mog one zakca

funkcj uszczelniajc elementw uszczelniaj-

cych umieszczonych w uszczelce gowicy.

Uszczelki gowicy Elring s generalnie tak skon-

struowane, e nie s konieczne adne dodatkowe

materiay uszczelniajce.

Opis uszkodzenia i przyczynyprzeciekw oleju i cieczy chodzcej

13

2. Przyczyna uszkodzenia przecieki oleju, masa uszczelnia-jca na elemencie uszczelniajcym(samochodu ciarowego)

Opis uszkodzenia:

Elastomerowy element usz-

czelniajcy zosta wycinity

z pyty nonej. W rowku

uszczelniajcym znajduj si

czsteczki zanieczyszcze.

Przyczyna:

Na metalow pyt non

zostaa naoona dodatkowo masa uszczelnia-

jca. W wyniku zwulkanizowania elastomerowy

element uszczelniajcy zosta dodatkowo

poddany cinieniu i wycinity na zewntrz.

Nastpstwem tego by wyciek oleju. Osady cz-

steczek zanieczyszcze z oleju przyspieszyy

to uszkodzenie.


Element uszczelniajcy zosta uszkodzony

podczas montau/przy nasadzaniu gowicy

rodki zaradcze:

Nie stosowa masy uszczelniajcej

Starannie sprawdzi jako powierzchni czci

konstrukcyjnych

Zwraca uwag na regularn wymian oleju

1. Przyczyna uszkodzenia przeciekioleju, element uszczelniajcyzniszczony podczas montau gowicy(samochodu ciarowego)

Opis uszkodzenia:

Elastomerowe elementy uszczelniajce s

wycinite z pyty nonej i rozcite/pknite.

Przyczyna:

W takcie montau gowica cylindrw bya wielo-

krotnie nasadzana wskutek bdnego pozycjono-

wania. W wyniku tego element uszczelniajcy

zosta miejscowo zbyt mocno sprasowany wzgld-

nie rozcity przez krawdzie gowicy.


Element uszczelniajcy zosta wycinity wsku-

tek uchodzenia gazu

Element uszczelniajcy zosta zbyt mocno spra-

sowany ze wzgldu na zbyt may wystp konier-

za tulei cylindrowej

rodki zaradcze:

Staranne przygotowanie i przeprowadzenie

robt montaowych. Po wielokrotnym nasadza-

niu gowicy uszczelka musi by sprawdzona

na uszkodzenie

14

Stukanie szkodzi uszczelceUszkodzenia uszczelek podgowicowych, ktre

spowodowane s nieregularnym przebiegem

spalania, wystpuj w praktyce bardzo czsto.

Bardzo czsto chodzi przy tym o uszkodzenia

spowodowane spalaniem stukowym w silnikach

benzynowych. W trakcie tego procesu dochodzi

do niekontrolowanych przebiegw spalania.

Sprowadzanie uszkodzenia do przecienia ter-

micznego i mechanicznego czci konstruk-

cyjnych jest przy tym problematyczne. Uszczelka

gowicy jest jedn z najbardziej zagroonych

czci silnika i moe stawia opr tym ekstremal-

nym obcieniom tylko przez krtki czas. W wy-

niku niekontrolowanego przebiegu spalania

tworz si fale uderzeniowe, ktre rozchodz

si z ekstremalnie szybkim przyrostem cinienia

(ponad 100 barw) i dodatkowo z wysokimi

temperaturami (znacznie powyej +3700C).

Uszczelki gowicy z uszkodzeniami spowodowa-

nymi stukaniem silnika rozpoznaje si czsto

po rozgniecionych opaskach komory spalania.

Przyczynami tego stanu rzeczy mog by:

Zastosowanie paliwa nie odpornego na spala-

nie stukowe o zbyt niskiej liczbie oktanowej

wiece zaponowe o nieprawidowej wartoci

cieplnej


Domieszanie do benzyny oleju napdowego

W silnikach Diesla:

Bdnie nastawiony pocztek toczenia dla

wtrysku

Cieknce wtryskiwacze

Nieprawidowa grubo montaowa uszczelki

podgowicowej; przy dobieraniu uszczelki

nie uwzgldniono zalecanego wystpu toka

nad blok silnika

Za jako paliwa

1. Przyczyna uszkodzenia niekontrolowany przebieg spalaniaw wielowarstwowej uszczelce meta-lowej

Opis uszkodzenia:

Rozpoczynajce si czarne zabarwienie w ob-

szarze przesmyku warstwy funkcyjnej uszczelki

wskazuje pocztek zniszczenia, ktre jest za-

koczone na drugim rysunku (prawy).

Przyczyna:

Niekontrolowany przebieg spalania spowodowa

drgania wysokiej czstotliwoci. Wyzwolone

dziki temu fale cinienia zniszczyy obszar prze-

smyku uszczelki midzy komorami spalania.


Niska jako paliwa (zbyt maa liczba oktanowa)


rodki zaradcze:

Stosowa bezwzgldnie czci silnika (wiece

zaponowe) zalecane przez producenta

Opis uszkodzenia i przyczynynieregularnego przebiegu spalania

2. Uszkodzenie uszczelki podgo-wicowej przez szkody spowodowanespalaniem stukowym

Opis uszkodzenia:

Na metalowej opasce komory spalania uszczelki

mona rozpozna wyrane wgniecenia i odkszta-

cenia. Stopienie opaski i materiau mikkiego

uszczelki. Opaska komory spalania najczciej

poyskuje metalicznie w tych miejscach, a mate-

ria mikki wykazuje lady ognia.

Przyczyna:

Ustawienie silnika (due wyprzedzenie zaponu)

nie zostao przeprowadzone wedug zalece

producenta, wynikiem tego jest niekontrolowany

przebieg spalania. Drgania wysokiej czstot-

liwoci i wyzwalane przez to fale cinienia znisz-

czyy metalowy element uszczelniajcy komory

spalania i w nastpstwie rwnie materia mikki

uszczelki.


Niska jako paliwa (zbyt maa liczba oktanowa)



cieplnej

rodki zaradcze:

Sprawdzi ustawienie silnika natychmiast po

montau

Opis uszkodzenia:

Opaski komory spalania wykazuj wyrane wgnie-

cenia. Pocztek zniszczenia na opasce a do

cakowitego jego zniszczenia oraz materiau usz-

czelki.

Przyczyna:

Przez zastosowanie paliwa nieodpornego na spa-

lanie stukowe doszo do niekontrolowanego

przebiegu spalania. W wyniku tego powstaje nad-

mierne obcienie termiczne i mechaniczne

silnika. Niekontrolowane spalanie wytwarza fale

udarowe z ekstremalnymi cinieniami i wysokimi

temperaturami, przez co czci silnika s nad-

miernie obcione. Uszkodzenia wystpuj naj-

czciej na tokach i na uszczelce podgowicowej.


Nieprawidowe ustawienie zaponu



cieplnej lub uszkodzone wiece zaponowe

rodki zaradcze:

Stosowa paliwo odporne na spalanie stukowe

15

16

2. Uszkodzenie uszczelki gowicysamochodu ciarowego spo-wodowane bdami montaowymi

Opis uszkodzenia:

Metalowa opaska komory spalania w uszczelce

podgowicowej zostaa cakowicie sprasowana

wewntrz przez konierz tulei cylindrowej. Konierz

tulei cylindrowej zosta totalnie odupany wsku-

tek ekstremalnych si podczas rozruchu silnika

(patrz rysunek prawy) nastpstwem tego byo

cikie uszkodzenie silnika.

Przyczyna:

Podczas montau nowej uszczelki podgowicowej

nie zostaa sprawdzona rednica komory spalania,

dotychczas zamontowanej uszczelki. Zastosowano

uszczelk, ktrej rysunek otworw przelotowych

wyglda podobnie jak w wymontowanej uszczelce,

jednak nowa uszczelka miaa mniejsz rednic

komory spalania.


Nie zastosowano oryginalnej uszczelki Elring,

lecz podrobion uszczelk podgowicow niszej

jakoci

rodki zaradcze:

Przed montaem naoy uszczelk na konierz

tulei cylindrowej i sprawdzi, czy jest to moliwe

bez przyoenia wikszej siy

Uszkodzenia spowodowane luzujcymi si czciami

W wyniku oddziaywania mechanicznego luzuj-

cych si czci mog wystpi znaczne uszkodzenia

w silniku. Z tego wzgldu uszczelka podgowicowa

wykazuje oczywicie take silne uszkodzenia.

1. Uszkodzenie uszczelki gowicyprzez lun komor wstpn

Opis uszkodzenia:

Wielowarstwowa metalowa uszczelka podgo-

wicowa jest bardzo silnie uszkodzona przez

oddziaywanie mechaniczne w obszarze obrzea

komory wirowej.

Przyczyna:

Komora wirowa dla pierwszego cylindra poluzo-

waa si podczas jazdy i spada do komory spala-

nia. Nastpstwo: bardzo due uszkodzenie w

gowicy cylindrw oraz w napdzie zaworw i na

toku.


Wystp komory wirowej nie odpowiada zalece-

niom producenta

rodki zaradcze:

Przed montaem gowicy naley koniecznie

sprawdzi prawidowe osadzenie komr wirowych

oraz sprawdzi prawidowo ich wystpu

Opis uszkodzenia i przyczynyoddziaywa mechanicznych

Zwraca uwag na pozostaoci jak wiry metalu,

ktre mog przedostawa si z gowicy silnika na

uszczelk

6. ruby gowicy6.1

Zalecenie producenta samochodw:

ruby gowicy i podkadki naley wymienia na

nowe

Gwint i powierzchni przylegania ruby lekko

naoliwi

6.2

Jeli montuje si rwnie podkadk, wykona

oliwienie midzy ni i bem ruby

Uwaga: w adnym wypadku nie oliwi powierzch-

ni przylegania podkadki do gowicy

7. Dociganie rub Kolejno docigania wedug instrukcji producenta

(od rodka na krzy lub spiralnie na zewntrz)

Moment docigania / kt docigania: stopniowo

zgodnie z instrukcj docigania

Przestrzega instrukcji dokrcania, jeli wystpuje

Para- Metal Metalowa Metal-metr materia warstwowa elastomer

mikki

RZ 15 - 20 m 11 m 11 - 20 m

Rmax 20 - 25 m 15 m 15 - 20 m

Wt 8-10 m

Olej Olej

Olej Olej

17

Prosz przestrzega oglnejinstrukcji montau producenta silnikw

1. Powierzchnie uszczelniajce czci konstruk-cyjnych (gowica cylindrw/blok silnika starannie

oczyci, odtuci, usun resztki powoki i po-

zostaoci starej uszczelki

2. Otwory gwintowane pod ruby gowicyoczyci z zanieczyszcze i oleju. Gwint spraw-

dzi na uszkodzenia i atwo wkrcania

3. Sprawdzi powierzchnie czci konstrukcyj-nych:

Nierwnoci materiau wygadzi osek do ga-

dzenia na mokro

Pasko czci konstrukcyjnych wyznaczy

na caej czci posugujc si liniaem kraw-

dziowym (woskowym): w kierunku wzdunym

= 0,05 mm; w kierunku poprzecznym = 0,03 mm

Wszelkie uszkodzenia gadzi musz by usu-

nite (wyplanowanie w zakadzie specjalistycz-

nym)

4. Uszczelk gowicy wycentrowa na bloku sil-nika (bez dodatkowej masy uszczelniajcej).

Dokadnie zwraca uwag na to, eby nie uszko-

dzi powoki uszczelki

5. Nasadzi gowic cylindrw Unika uszkodzenia powierzchni uszczelniaj-

cej przez zadrapania

Fachowy monta uszczelki podgowicowej w siedmiu krokach

Przy

tocz

one

tu in

form

acje

w

ynik

ajc

e z

dug

olet

nieg

o do

wia

dcze

nia

i wie

dzy

m

og

by

niek

ompl

etne

. Ew

entu

alne

rosz

czen

ia o

dszk

odow

awcz

e na

pod

staw

ie ty

ch in

form

acji

nie

mog

by

uz

nane

. Mon

ta

wsz

ystk

ich

cz

ci z

amie

nnyc

h ty

lko

prze

zpr

zesz

kolo

nype

rson

elfa

chow

y.

Zast

rze

one

zmia

nyw

zak

resi

e us

ug

oraz

zmia

nyte

chni

czne

. Nie

daj

emy

gwar

ancj

i na

bd

ydr

ukar

skie

.

ElringKlinger AG | Dzia czci zamienneMax-Eyth-Strae 2 | D-72581 Dettingen/ErmsTel. ++49 (0)71 23/724-601 | Fax ++49 (0)71 23/[email protected] | www.elring.de

Techniczny serwis klientaMartin SchlatterTel. ++49 (0)71 23/724-622Fax ++49 (0)71 23/724-85 [email protected]

0303

Erling Awarie Uszczelki Głowicy

Documents

Transcript of Erling Awarie Uszczelki Głowicy