energii szansa czy zagrożenie dla Śląska - pi.gov.pl · • Nieodnawialne źródła energii,...

84
Rozwój odnawialnych źródeł energii – szansa czy zagrożenie dla Śląska Dr Marek Jabłooski 2011

Transcript of energii szansa czy zagrożenie dla Śląska - pi.gov.pl · • Nieodnawialne źródła energii,...

Rozwój odnawialnych źródeł energii – szansa czy zagrożenie

dla Śląska

Dr Marek Jabłooski

2011

ENERGIA to zdolnośd systemu do wykonania

pracy, ujawniająca się podczas użytkowania w formie mocy, ciepła lub światła.

ENERGIA sama w sobie nie podlega prawom zachowania

Nie może podlegad produkcji ani zużyciu

Energia może przybierad różne formy

tzn.

ENERGIA

Mechaniczna

Cieplna

Elektryczna

Chemiczna

Jądrowa

Promieniowania

FORMY ENERGII

Energii nie da się unicestwid, jej jedna forma może zostad co najwyżej zamieniona na inną.

Z punktu widzenia wyczerpywalności zasobów pierwotnych nośników energii wyróżnia się:

• Nieodnawialne źródła energii, posiadające ograniczone zasoby węgla, ropy i gazu ziemnego, a ich eksploatacja powoduje wyczerpywanie się. Są to tzw. organiczne lub przyrodnicze nośniki energii. Szczególną formą energii nieodnawialnej jest energia jądrowa

• Odnawialne źródła energii, których odnawianie się jest wyczerpująco szybkie, a ich zasoby nie wyczerpują się na skutek eksploatacji i potrafią się uzupełniad. Obejmują one energię rzek, wiatru, słooca i biomasy

TYPOWE NOŚNIKI ENERGII wykorzystywane do produkcji prądu,

pozyskiwania ciepła i napędzania maszyn:

• ŹRÓDŁA ENERGII CHEMICZNEJ (paliwa kopalne), czyli węgiel, torf, ropa naftowa, piaski roponośne/łupki naftowe, gaz ziemny

• ŹRÓDŁA ENERGII JĄDROWEJ, to znaczy uran, pluton i ciężka woda (deuter, tryt)

• ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

W Ustawie prawo energetyczne odnawialne źródła energii zdefiniowano jako „źródła wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną, fal, prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu wysypiskowego, a także z biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych”

Energia odnawialna – prawo polskie

Energia odnawialna – prawo polskie

1. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej

2. Ustawa Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r.

3. 10 listopada 2009 r. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku

4. 7 grudnia 2010 r. Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (KPD)

5. 13 lipca 2010 r. Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020

Istotne regulacje prawne :

RODZAJE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII

Do odnawialnych zasobów energii należy również energia przypływów i odpływów mórz.

Źródło: opracowanie własne.

Energia geotermalna

Energia geotermalna pozyskiwana jest w wnętrza Ziemi. Polska jest krajem, który posiada największe zasoby energii geotermalnej w Europie. Wody geotermalne znajdują się pod powierzchnią prawie 80% terytorium Polski, w ilości ok. 6600 km3, a ich temperatura mieści się w granicach 25-150 o C. Zasoby te są dośd równomiernie rozmieszczone na znacznej Powierzchni Polski, co daje możliwośd wykorzystania ich na cele energetyczne.

Zasoby geotermii w Polsce szacuje się na 25-100 mld t p.u. Potencjał teoretyczny wynosi 625x103 PJ/rok, a realny potencjał ekonomiczny 12,4 PJ i wykorzystany jest zaledwie w 12%. Moc zainstalowana wynosi 170,9 MW. Produkcja energii cieplnej 838,4 TJ/rok.

Energia geotermalna Jest naturalnym ciepłem Ziemi nagromadzonym w skałach oraz w wodach wypełniających pory i szczeliny w skałach. Ogromne ilości energii są generowane i gromadzone w jądrze, płaszczu i skorupie ziemskiej.

Polskie systemy ciepłownicze

W Polsce istnieją cztery systemy ciepłownicze w oparciu o wykorzystanie wód geotermalnych – w Pyrzycach, Zakopanem, Mszczonowie i Uniejowie.

Oprócz zakładów zaopatrujących ludnośd w ciepło, istnieją również uzdrowiska wykorzystujące energię z ciepłych źródeł: • Cieplice • Duszniki-Zdrój • Lądek- Zdrój • Ustroo • Konstancin • Ciechocinek

Ze względu na zbyt niskie temperatury energia geotermalna nie jest w Polsce wykorzystywana do produkcji prądu elektrycznego, jak ma to miejsce np. w Islandii.

Zasadnicze cechy zasobów geotermalnych

Ekonomiczna opłacalnośd ich pozyskiwania.

Praktyczna odnawialnośd

Możliwośd użytkowania bez powodowania zagrożeo środowiska naturalnego

Niezależnośd od zmiennych warunków klimatycznych i pogodowych

Możliwośd budowy instalacji osiągających znaczne moce cieplne

(do kilkudziesiąt MWt z jednego otworu)

Źródło: Opracowanie własne.

Możliwości zastosowania zasobów energii geotermalnej

• wykorzystanie w celach ciepłowniczych: energia geotermalna może byd wykorzystana jako lokalne źródło ciepła do celów komunalno - bytowych (ogrzewanie i wentylacja pomieszczeo, przygotowanie ciepłej wody użytkowej)

• rolniczo – hodowlanych: (ogrzewanie upraw pod osłonami, suszenie płodów rolnych, ogrzewanie pomieszczeo inwentarskich, przygotowanie ciepłej wody technologicznej, hodowla ryb w wodzie o podwyższonej temperaturze)

• przemysłowych (przygotowanie ciepłej wody technologicznej, suszarnictwo, ogrzewanie i klimatyzacja obiektów przemysłowych)

Możliwości zastosowania zasobów energii geotermalnej

• użytkowanie w balneologii i rekreacji: jest to najstarsze zastosowanie geotermalne. Zapotrzebowanie na leczenie uzdrowiskowe w zakresie profilaktyki, rehabilitacji i terapii stale wzrasta, głównie wskutek szkodliwych następstw rozwoju cywilizacyjnego i rosnącej degradacji środowiska naturalnego. Wodami geotermalnymi leczy się między innymi choroby narządów ruchu i reumatyzm, choroby układu krążenia, układu oddechowego, skóry i wiele innych;

• odzyskiwanie substancji towarzyszących mediom geotermalnym: zmineralizowane wody geotermalne mogą byd źródłem różnych pierwiastków i związków chemicznych. Do substancji uzyskiwanych z wód wgłębnych można zaliczyd m.in. sole lecznicze i kąpielowe, surowce dla przemysłu chemicznego i produkcji gotowych nawozów mineralnych oraz wiele pożytecznych pierwiastków jak brom, jod, potas, magnez, lit, stront, bar, bor, german i in.

Energia biomasy

Biomasa

Biomasa to substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, a także przemysłu przetwarzającego ich produkty, a także inne części odpadów, które ulegają biodegradacji. Biomasa wyrażana jest w jednostkach tzw. świeżej masy (naturalna masa.

Biomasa wyrażana jest w jednostkach tzw. świeżej masy (naturalna masa organizmów) oraz suchej masy (masa bezwodna). Jest to źródłem energii odnawialnej w największym stopniu wykorzystywane w Polsce. Ogólnie, w krajach europejskich jej wykorzystanie znacznie przewyższa wszystkie pozostałe źródła.

Podział biomasy ze względu na postad

Paliwa płynne i gazowe wytworzone

z biomasy

bioetanol biodiesel

biogaz gaz

pirolityczny

Nośniki energii w fazie stałej przeznaczone do

bezpośredniego spalania

drewno słoma

wysuszone osady ściekowe

Zasoby energetyczne biomasy w Polsce można podzielid na dwie grupy:

Źródło:

Obecnie w Polsce wykorzystywana w przemyśle energetycznym biomasa pochodzi z dwóch gałęzi gospodarki:

• rolnictwa • leśnictwa

Biomasa

Najpoważniejszym źródłem biomasy są odpady drzewne i słoma.

Częśd odpadów drzewnych wykorzystuje się w miejscu ich powstawania (przemysł drzewny), głównie do produkcji ciepła lub pary użytkowanej w procesach technologicznych.

W przypadku słomy, szczególnie cenne energetycznie, a zupełnie nieprzydatne w rolnictwie, są słomy rzepakowa, bobikowa i słonecznikowa. Rocznie polskie rolnictwo produkuje ok. 25 mln ton słomy.

Pozyskiwanie energii z biomasy

1. Spalanie biomasy roślinnej

(np. drewno, odpady drzewne z tartaków, zakładów meblarskich i in., słoma, specjalne uprawy roślin energetycznych),

3. Wytwarzanie oleju opałowego

z roślin oleistych (np. rzepak) specjalnie uprawianych dla celów energetycznych,

2. Fermentację alkoholową trzciny

cukrowej, ziemniaków lub dowolnego materiału organicznego poddającego się takiej fermentacji, celem wytworzenia alkoholu etylowego do paliw silnikowych,

4. Beztlenową fermentację

metanową odpadowej masy organicznej (np. odpady z produkcji rolnej lub przemysłu spożywczego)

Energię z biomasy można uzyskad poprzez:

Pozyskiwanie energii z biomasy

W Polsce z 1 ha użytków rolnych zbiera się rocznie ok. 10 ton biomasy,

co stanowi równowartośd ok. 5 ton węgla kamiennego. Podczas jej spalania

wydzielają się niewielkie ilości związków siarki i azotu. Powstający gaz

cieplarniany - dwutlenek węgla jest asymilowany przez rośliny wzrastające na

polach, czyli jego ilośd w atmosferze nie zwiększa się. Zawartośd popiołów przy

spalaniu wynosi ok. 1% spalanej masy, podczas gdy przy spalaniu gorszych

gatunków węgla sięga nawet 20%.

Biogaz

Wykorzystywany do celów energetycznych powstaje w wyniku fermentacji:

• odpadów organicznych na wysypiskach śmieci

• odpadów zwierzęcych w gospodarstwach rolnych

• osadów ściekowych w oczyszczalniach ścieków

Biogaz powstaje w procesie beztlenowej

fermentacji odpadów organicznych, podczas

której substancje organiczne rozkładane są

przez bakterie na związki proste. W procesie

fermentacji beztlenowej do 60% substancji

organicznej zamienianej jest w biogaz.

• Produkcja energii elektrycznej w silnikach iskrowych lub turbinach,

• produkcja energii cieplnej w przystosowanych kotłach gazowych,

• produkcja energii elektrycznej i cieplnej w jednostkach skojarzonych,

• dostarczanie gazu wysypiskowego do sieci gazowej,

• wykorzystanie gazu jako paliwa do silników trakcyjnych/pojazdów,

• wykorzystanie gazu w procesach technologicznych, np. w produkcji metanolu.

Typowe przykłady wykorzystania biogazu:

Energia wiatru

Wiatr jest czystym źródłem energii, nie emitującym żadnych zanieczyszczeo.

W korzystnych warunkach wiatrowych (przy prędkości średniej długoterminowej

V>5.5 m/s na wysokości wirnika) cena jednostkowa energii pochodzącej z tego źródła

może byd i często jest niższa od ceny energii z konwencjonalnych elektrowni cieplnych.

Wiatr to energia kinetyczna poruszających się mas powietrza

Polska jest uważana za kraj średnio zasobny w wiatr. Potencjał techniczny wiatru

w Polsce wynosi ok. 25 TWh, z czego ok. 16 TWh przypada na ląd, pozostała częśd na

obszar morski znajdujący się w polskiej strefie brzegowej.

• Możliwośd zasilania w energię miejsc trudnodostępnych

• Zaspokojenie rosnących potrze energetycznych ludności poprzez rozwój ekologicznie czystej energii

• Niskie koszty eksploatacyjne pozyskiwania energii wiatru,

• Brak kosztów paliwa

• Kreowanie wzrostu gospodarczego

• Redukcja emisji gazów cieplarnianych w tym CO2

• Poprawa jakości powietrza przez uniknięcie emisji pyłów SO2, NOx,

• Nie powodują powstawania opadów atmosferycznych, zanieczyszczeo, degradacji terenów.

Wykorzystanie elektrowni wiatrowych - zalety:

Energia słoneczna

Energia słoneczna jest powszechnie dostępnym całkowicie czystym i najbardziej naturalnym z dostępnych źródeł energii.

Ze wszystkich źródeł energii, energia słoneczna jest najbezpieczniejsza.

W Polsce generalnie istnieją dobre warunki do wykorzystania energii

promieniowania słonecznego przy dostosowaniu typu systemów i właściwości

urządzeo wykorzystujących tę energię do charakteru, struktury i rozkładu w

czasie promieniowania słonecznego. promieniowania słonecznego.

Roczna gęstośd promieniowania słonecznego w Polsce na płaszczyznę

poziomą waha się w granicach 950 - 1250 kWh/m2, natomiast średnie

usłonecznienie wynosi 1600 godzin na rok.

Ilośd energii docierająca w ciągu roku do powierzchni Ziemi jest wielokrotnie większa, niż wszystkie zasoby energii odnawialnej i nieodnawialnej zgromadzone na Ziemi razem wzięte.

Potencjalna energia użyteczna w kWh/m2/rok w wyróżnionych rejonach Polski

Wykorzystanie energii słonecznej: • Wytwarzanie prądu elektrycznego

poprzez wykorzystanie specjalnych baterii słonecznych

• Produkcja ciepłej wody bezpośrednio poprzez zastosowanie specjalnych systemów pozyskiwania i jej akumulowania.

Bariery wykorzystania energii słonecznej: • Wysokie nakłady finansowe

• Brak prostego systemu wsparcia

małych indywidualnych inwestycji w instalacje kolektorów.

Energia wody

Energia wody to energia kinetyczna wód powierzchniowych

Energię wód powierzchniowych wykorzystuje się

do produkcji energii elektrycznej w położonych

na rzekach lub jeziorach elektrowniach

wodnych.

W Polsce największe wykorzystanie OZE przypada na

zasoby wodne. Potencjalne zasoby hydroenergetyczne

wynoszą ok. 23 TWh/rok, z czego realne techniczne zasoby

wynoszą ok. 23 TWh/rok.

Energia wody

Rodzaj elektrowni Nazwa elektrowni Moc zainstalowana w MW

Szczytowo-pompowa Żarnowiec 680

Szczytowo-pompowa Porąbka - żar 500

Szczytowo-pompowa Żydowo 150

przepływowa Włocławek 160

przepływowa Solina 138

przepływowa Dychów 80

przepływowa Rożnów 50

Największe elektrownie wodne w Polsce:

Źródło: Franciszek Krawiec „ Odnawialne źródła energii w świetle globalnego kryzysu energetycznego”

Szanse rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce

Jednostki odpowiedzialne Odnawialne, przyjazne dla środowiska naturalnego i człowieka źródła energii są istotnym czynnikiem polityki zrównoważonego rozwoju kraju jak i województwa śląskiego. Przyczyniają się one do ochrony środowiska naturalnego, ochrony konwencjonalnych złóż surowców energetycznych, promują rozwój regionalny oraz pozwalają tworzyd nowe miejsca pracy.

2. Zgodnie z prawem energetycznym, za realizację tych celów i opracowanie programów zaopatrzenia w energię swoich mieszkaoców odpowiedzialne są samorządy gminne.

1. Przyjęta w 2000 roku przez Radę Ministrów „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej zakłada osiągnięcie w 2010 roku 7,5 % udziału energii odnawialnej w bilansie energetycznym kraju i zwiększenie tego udziału do 14% w roku 2020.

Głównym efektem ekologicznym związanym z zagospodarowaniem źródeł energii odnawialnej jest redukcja emisji substancji zanieczyszczających atmosferę a przedsięwzięcia z tego zakresu można podzielid na dwie kategorie:

Cel ekologiczny

1. Przedsięwzięcia zmierzające do redukcji emisji zanieczyszczeo poprzez częściową lub całkowitą eliminację spalania paliw: • wykorzystanie energii wodnej, • energii wiatru, • energii słonecznej, • przedsięwzięcia zmierzające do

ograniczenia zapotrzebowania na energię - termomodernizacja

2. Przedsięwzięcia zmierzające do zamiany aktualnie używanych paliw na paliwa bardziej przyjazne dla środowiska: • biopaliwa • biomasa • biogaz

Dlaczego energetyka odnawialna ?

Główne cele polityki energetycznej Unii Europejskiej zostały sformułowane w tzw. „Pakiecie energetyczno - klimatycznym 3 x 20” (opublikowanym 10 stycznia 2007 r.) który zakłada do 2020 roku.

• Redukcja emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do roku 1990

• Wzrost do 20% udziału EO w całkowitym zużyciu energii (Polska wynegocjowała 15 %) i 10 % udziału w paliwach transportowych)

• Wzrost efektywności wykorzystania energii pierwotnej o 20% w stosunku do poprzedniego planu działao (dyr.2006/32/WE)

OZEc -zużycie (~produkcja) zielonego ciepła OZEE - zużycie (~produkcja) zielonej energii elektrycznej OZEB - zużycie (~produkcja) biopaliw OZEZWW - zużycie biomasy na potrzeby własne źródeł EO i E wtórnej

FZE - finalne zużycie energii PW - zużycie energii na potrzeby własne sektora energetycznego S - straty paliw i energii na przesyle i dystrybucji

Energia odnawialna – sposób liczenia osiągnięcia celu 15 %

15% =OZEc + OZEE + OZEB

+ OZEZWW

FZE + PW + S

Skala dziesiętna

Skala logarytmiczna

Produkcja energii ze źródeł odnawialnych w Polsce w latach 1995 - 2005 [TJ]

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Obecnie zainstalowanych jest 2 395 MW mocy w OZE.

Stan na rok 2010

Z tego moc zainstalowana:

1. Elektrowni wiatrowych wnosi 1 107 MW (od 2009 r. wzrost o 383

MW)

2. Elektrowni wodnych 949 MW(wzrost o 3 MW).

3. Elektrownie na biomasę 260 MW, wzrost o 7 MW) i biogaz (80 MW,

wzrost o 10 MW).

4. 41 jednostek ze współspalaniem (wzrost o 3 w stosunku do 2009 r.).

Mapa Odnawialnych Źródeł Energii w Polsce w ujęciu procentowym

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

• udział w rynku energii koocowej – 15% (95 TWh)

• nakłady inwestycyjne – około 150 mld zł

(w tym elektrownie wiatrowe około 50 mld zł,

biogazownie zintegrowane ze źródłami

kogeneracyjnymi około 60 mld zł)

• roczne przychody – około 35 mld zł (w tym rynek

energii elektrycznej około 20 mld zł, rynek ciepła około

5 mld zł, rynek paliw transportowych łącznie z akcyzą

około 10 mld zł)

• roczna redukcja emisji CO2 – około 100 mln ton

(roczna redukcja kosztów emisji CO2 około 16 mld zł)

Wielkośd energetyki wytworzonej przez Pakiet 3x20 w 2020 roku

(według cen i wyobrażeo z 2008 roku)

Cele ilościowe „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej na 2020 r. w ujęciu technologicznym ( z uwzględnieniem pojawienia się po przyjęciu dokumentu

w 2000 roku nowych technologii na rynku)

Źródło: Instytut Energetyki Odnawialnej

Przyrost mocy elektrowni wiatrowych w Polsce do 2020 roku

Cele ilościowe i prognozy energetyki odnawialnej dla lat 2010 i 2020

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Oszacowanie ziemi [w hektarach obliczeniowych], potrzebnej do wypełnienia polskiego celu Pakietu

3x20 (w 2020 roku)

Wydajnośd energetyczna z hektara – 80 MWh/ha

(w paliwie pierwotnym)

Powierzchnia ziemi potrzebna do wypełnienia celów na

poszczególnych rynkach koocowych:

• energia elektryczna i ciepło z kogeneracji – 0,65 mln ha

• ciepło z kotłowni – 0,15 mln ha

• paliwa transportowe (CNG) – 0,33 mln ha

• razem – 1,23 mln ha

Źródła finansowania

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Źródła finansowania

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

na poziomie regionalnym

Źródła finansowania

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Źródła finansowania

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Źródła finansowania

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Rodzaje przedsięwzięd

Program wykorzystania odnawialnych źródeł energii

na terenach województwa śląskiego

Cele szczegółowe

• Rozpoznanie i inwentaryzację

lokalnych zasobów energii

odnawialnej

• Klasyfikację zasobów pod

względem możliwości ich

zagospodarowania

• Wskazanie właściwych

technologii wykorzystania

lokalnych zasobów energii

odnawialnych

Cele

Cel strategiczny

Stworzenie warunków i mechanizmów dla

szerokiego wykorzystania lokalnych

zasobów energii odnawialnej na terenach

nieprzemysłowych województwa śląskiego

prowadzących do zwiększenia udziału

energii ze źródeł odnawialnych w lokalnym

bilansie energetycznym

Energia wiatru – niewielki, stosunkowo największe możliwości na „terenach wrażliwych” przyrodniczo –

aktualnie duża presja! . Pojawiają się technologie umożliwiające „magazynowanie” energii

Energia wód powierzchniowych – lokalnie wart uwagi, dla małych i średnich obiektów

Energia słoneczna ( dla podgrzewania ciepłej wody użytkowej) – umiarkowany dla całego obszaru województwa.

Województwo śląskie jest krajowym potentatem w dziedzinie kolektorów słonecznych najwięcej zakładów i

najwięksi producenci.

Charakterystyka Województwa Śląskiego w zakresie potencjału OŹE

Biomasa stała (nie analizowano biopaliw silnikowych) – największy potencjał

Biogaz wysypiskowy i z oczyszczalni ścieków – duży potencjał, dobrze się rozwija

Biogaz rolniczy - średni potencjał – wart uwagi, : korzyści środowiskowe i energetyczne

Przyszły rozwój technologii solarnych?

Energia geotermalna – w niektórych obszarach (średniotemperaturowa, z płytkich pokładów)

Energia wód kopalnianych - lokalnie

Podstawowe korzyści wynikające z wykorzystania odnawialnych źródeł energii

Efekty środowiskowe • uniknięta/zmniejszona emisja

zanieczyszczeo • uniknięta/zbilansowana emisja CO2 Emisja CO2 -W:O:G:0ZE~1 : 1/2 : 1/3 :„0”

Koszty środowiskowe • zużyte materiały/nawozy/środki

ochrony/energia • wytworzone odpady w procesie

produkcji i utylizacji urządzeo • zaburzenia bioróżnorodności (cieki,

uprawy) • Konflikty z obszarami NATURA 2000

Biomasa – obszary wyłączone z upraw energetycznych

Rośliny energetyczne • rośliny drzewiaste i krzewiaste • szybkorosnące np.: wierzba czy

robinia akacjowa,

Niektóre cechy roślin energetycznych:

• jednorodnośd genetyczna – rozmnażanie wegetatywne

• duże wymagania glebowe – dostęp do wody

• znaczne koszty założenia plantacji (wierzba- kilkanaście tys. zł./ha)

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Klasyfikacja gmin ze względu na wartośd technicznego potencjału

BIOMASA STAŁA • Odpady z przetwórstwa drewna

• Słoma – różne gatunki

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Klasyfikacja gmin ze względu na potencjał techniczny biogazu z biogazowni rolniczych

BIOGAZ ROLNICZY, WYSYPISKOWY I BIOGAZ Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

korzyści środowiskowe – redukcja emisji gazów cieplarnianych

korzyści energetyczne – wytwarzanie ciepła/i prądu „na miejscu”

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Klasyfikacja gmin ze względu na potencjał techniczny biogazu ze składowisk odpadów i oczyszczalni ścieków

BIOGAZ ZE SKŁADOWISK ODPADÓW I OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Klasyfikacja stref ze względu na potencjał techniczny energii cieplnej wytwarzanej z energii słonecznej

• Województwo śląskie krajowym potentatem w dziedzinie wytwarzania kolektorów słonecznych

ENERGIA SŁONECZNA

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

ENERGIA WIATRU - 18 m

Klasyfikacja obszarów ze względu na potencjał techniczny wiatru na wysokości 18 m.

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

ENERGIA WIATRU - 40 m

Klasyfikacja obszarów ze względu na potencjał techniczny wiatru na wysokości 40 m.

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

ENERGIA WIATRU - 60 m

Klasyfikacja obszarów ze względu na potencjał techniczny wiatru na wysokości 60 m.

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Klasyfikacja obszarów ze względu na potencjał techniczny wód powierzchniowych

ENERGIA WODY - 60 m

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

ENERGIA GEOTERMALNA

Klasyfikacja obszarów ze względu na potencjał techniczny energii geotermalnej

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

ENERGIA WÓD KOPALNIANYCH

Klasyfikacja gmin ze względu na potencjał techniczny wód kopalnianych

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Zestawienie technicznego potencjału odnawialnych nośników energii dostępnych na terenie województwa śląskiego wraz z oszacowaniem nakładów inwestycyjnych

związanych z jego wykorzystaniem

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Ograniczenia w wykorzystaniu zasobów EO ze względu na oddziaływanie na środowisko

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Ograniczenia w wykorzystaniu zasobów EO ze względu na oddziaływanie na środowisko

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Ograniczenia w wykorzystaniu zasobów EO ze względu na oddziaływanie na środowisko

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Zestawienie możliwości wykorzystania OZE na

rynku lokalnym

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Zestawienie możliwości

wykorzystania OZE na rynku lokalnym

Źródło: Projekt programu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach nieprzemysłowych województwa Śląskiego.

Bariery ograniczające wykorzystanie odnawialnych źródeł energii

• Brak stabilnych uregulowao finansowych

• Proste zasady ekonomicznej konkurencyjności

• Znaczące przywiązania społeczności do tradycji

• Administracyjne

• Ekologiczne

• Edukacyjne

Dobre praktyki wykorzystania odnawialnych źródeł energii

GRUPA TAURON

4.Projekt budowy biogazowni. (Obecnie z odnawialnych źródeł energii, głównie w elektrowniach wodnych i w wyniku współspalania biomasy, Tauron

produkuje ok. 1 TWh energii rocznie) - Zakładany jest wzrost produkcji

5. Projekt budowy kotła wyłącznie na biomasę w Elektrowni Jaworzno o mocy 50 MWe (uruchomienie 2012 r.) (Tauron w skali roku produkuje się ok. 0,3 TWh energii pochodzącej ze współspalania biomasy (roczna produkcja energii przez Tauron to ok. 20 TWh).

Zakładany wzrost ilości biomasy do produkcji energii

1. Zespół Elektrowni Wodnych Rożnów - łączna moc zainstalowana wynosi 71,5 MW

3. Uruchomienie farmy wiatrowej o mocy 40 MW w drugiej połowie 2011 r.

2. Jeleniogórskie Elektrownie wodne -

łączna moc zainstalowana 59,779 Łącznie w elektrowniach wodnych grupy Tauron produkuje się rocznie ok. 0,5 TWh energii

Przykłady inwestycji w energię odnawialną:

Przykłady inwestycji w energię odnawialną:

1. W ramach prac projektowych pt. „Wypracowanie kompleksowej koncepcji zagospodarowania metanu” zidentyfikowane zostaną właściwości metanu występującego w kopalniach KHW SA, co pozwoli na zidentyfikowanie możliwości jego dalszego wykorzystania, identyfikacji potencjalnych odbiorców, a w konsekwencji określenie potencjału rynkowego i możliwości sprzedaży metanu lub produktów powstałych z jego przetworzenia (energia elektryczna, energia cieplna)

KATOWICKI HOLDING WĘGLOWY

VATTENFALL

Przykłady inwestycji w energię odnawialną:

1. VATTENFALL wraz z innymi właścicielami inwestuje w szwedzkie elektrownie jądrowe. (Planowana wartośd inwestycji w latach 3003-2030 to ok. 50 miliardów koron).

2. Vattenfall inwestuje w budowę zarówno morskich, jak i lądowych elektrowni wiatrowych. We wrześniu 2010 r. została uruchomiona elektrownia wiatrowa Thanet położona przy południowo-wschodnim wybrzeżu Wielkiej

Brytanii,

3. Ambicją firmy VATTENFALL jest rozwój portfela energetycznego zgodnie z wymogami długoterminowej redukcji emisji CO{2} na jedną jednostkę energetyczną o 50% do roku 2030, w porównaniu z rokiem 1990. Zostanie to osiągnięte poprzez wymianę starych urządzeo, inwestycje w energię odnawialną i jądrową oraz ograniczenie emisji CO2 w istniejących zakładach. Te zmiany zajmą dużo czasu i będą wymagad znacznych możliwości inwestycyjnych.

EKOENERGIA (inwestor)

Przykłady inwestycji w energię odnawialną

1. Firma EKOENERGIA zrealizowała projekt wykorzystania biogazu przy pomocy własnych środków finansowych - przykładem tego jest powstanie elektrowni biogazowej na składowisku odpadów komunalnych w Zawierciu.

1. Praktyczne wykorzystanie zasobów energii odnawialnej poprzez instalację kolektorów słonecznych.

PARK WODNY NEMO Dąbrowa Górnicza MOSiR Czeladź

1. Instalacja kolektorów słonecznych.

Przykłady inwestycji w energię odnawialną

SOSNOWIECKIE DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ

1. Instalacja kolektorów słonecznych.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ