dysleksja

MGE-P1A1P-061

EGZAMIN MATURALNY

Z GEOGRAFII

Arkusz I

POZIOM PODSTAWOWY

Czas pracy 120 minut

Instrukcja dla zdaj cego

1. Sprawd , czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron i barwn

map . Ewentualny brak zg o przewodnicz cemu zespo u

nadzoruj cego egzamin.

2. W rozwi zaniach zada przedstaw tok rozumowania

prowadz cy do ostatecznego wyniku.

3. Pisz czytelnie. U ywaj d ugopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

4. Nie u ywaj korektora, a b dne zapisy wyra nie przekre l.

5. Pami taj, e zapisy w brudnopisie nie podlegaj ocenie.

6. Podczas egzaminu mo esz korzysta z o ówka i gumki

(wy cznie do rysunków), linijki, lupy oraz kalkulatora.

7. Wype nij t cz karty odpowiedzi, któr koduje zdaj cy.

Nie wpisuj adnych znaków w cz ci przeznaczonej

dla egzaminatora.

8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoj dat urodzenia i PESEL.

Zamaluj pola odpowiadaj ce cyfrom numeru PESEL.

B dne zaznaczenie otocz kó kiem i zaznacz w a ciwe.

yczymy powodzenia!

ARKUSZ I

STYCZE

ROK 2006

Za rozwi zanie

wszystkich zada

mo na otrzyma

cznie

100 punktów

Wype nia zdaj cy przed

rozpocz ciem pracy

PESEL ZDAJ CEGO

KOD

ZDAJ CEGO

Miejsce

na naklejk

z kodem szko y

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I2

Zadanie od 1. do 15. wykonaj, wykorzystuj c za czon barwn map w skali 1:50000 oraz

w asn wiedz .

Za czona barwna mapa przedstawia fragment pradoliny

warszawsko-berli skiej oraz Puszczy Kampinoskiej

po o onej na Nizinie Mazowieckiej.

Puszcza Kampinoska

Zadanie 1. (3 pkt)Schematyczny rysunek przedstawia profil terenu przez dolin

Wis y na obszarze obj tym map .

a) Wpisz w puste pola na rysunku oznaczenia kierunków geograficznych przebiegu

profilu, wybieraj c je z podanych: N, W, S, E.

b) Wpisz w wyznaczonych miejscach nazwy elementów doliny, wybieraj c je z podanych

poni ej.

terasa nadzalewowa, koryto rzeki, strome zbocze, terasa zalewowa

Zadanie 2. (3 pkt)Wykorzystaj map i zaznacz trzy cechy charakteryzuj ce pradolin .

A. Szerokie, p askie dno.

B. W ska dolina o wyra nych kraw dziach.

C. G sta sie cieków powierzchniowych w dnie doliny.

D. Niewielka szeroko koryta rzeki w porównaniu do szeroko ci pradoliny.

E. Dolina V-kszta tna o stromych zboczach.

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I3

Zadanie 3. (3 pkt)a) Na podstawie mapy podaj kierunek biegu Wis y na odcinku rzeki na zachód

od Smoszewa (Smoszewo - pole A3).

.....................................................................................................................................................

b) Podaj dwie cechy koryta Wis y przedstawionego na mapie.

1. ...................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Zadanie 4. (3 pkt)Oblicz, ile wynosi w terenie szeroko Wis y na zaznaczonym na mapie odcinku AB.

Przedstaw obliczenia.

Miejsce na obliczenia:

Szeroko Wis y wynosi: ............................

Zadanie 5. (1 pkt)Zakre l liter , któr oznaczono dominuj c dzia alno rze botwórcz charakterystyczn dla

rodkowego biegu Wis y przedstawionego na mapie.

A. Erozja wsteczna prowadz ca do zmiany koryta rzecznego.

B. Erozja boczna i akumulacja osadów w korycie rzeki.

C. Erozja wg bna nadaj ca dolinie rzecznej charakterystyczny kszta t litery V.

D. Erozja wg bna i osadzanie materia u rzecznego w postaci du ych otoczaków.

Zadanie 6. (2 pkt)Podaj dwie przyrodnicze przyczyny powodzi w dolinie Wis y w jej rodkowym biegu.

1. ………………………………………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………………...

2. ………………………………………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………………...

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I4

Zadanie 7. (3 pkt)Wymie trzy dzia ania cz owieka przyczyniaj ce si do wzrostu zagro enia powodziami

w dolinach rzek.

1. ..................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

Zadanie 8. (3 pkt)Wykorzystaj tre mapy i podaj trzy ró nice mi dzy miejscowo ciami Leoncin (pole C4)

a Mi czynek (pole B1, B2). Uwzgl dnij ró nice w po o eniu tych miejscowo ci

(geograficznym, komunikacyjnym) i cechach zabudowy.

1. ..................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

Zadanie 9. (4 pkt)Na podstawie mapy dobierz do podanych w tabeli opisów odpowiedni nazw

miejscowo ci lub miejsca szczególnie godnego zwiedzania, wybran z podanych poni ej.

Leoncin, Mi czynek, Wilków, Wilków Polski, Rybitew.

Lp. OpisNazwa miejscowo ci

lub miejsca

1.

Miejsce szczególnie godne zwiedzania, po o one na terenie

Kampinoskiego Parku Narodowego w s siedztwie

wysokich wydm, na po udniowy zachód od Ko cielnej

Drogi.

2.Miejscowo po o ona w lewobrze nej cz ci doliny

wzd u drugorz dnej drogi.

3.Miejscowo po o ona na pó nocnej kraw dzi pradoliny

warszawsko-berli skiej.

4.

Miejscowo po o ona na obszarze terasy zalewowej

Wis y, na rozwidleniu dróg i turystycznych tras

rowerowych.

Zadanie 10. (3 pkt)a) Wyja nij, podaj c dwie przyczyny, dlaczego ramiona wi kszo ci wydm

w Kampinoskim Parku Narodowym skierowane s na zachód, a rodkowa cz wydm

wysuni ta jest do przodu.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I5

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

b) Podaj nazw rodzaju wydm wyst puj cych w Kampinoskim Parku Narodowym.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 11. (1 pkt)Odszukaj na mapie wydm oznaczon X i oblicz jej wysoko wzgl dn . Zapisz

wykonywane obliczenia.

Miejsce na obliczenia:

Wysoko wzgl dna wynosi: ………………………

Zadanie 12. (2 pkt)Zaznacz litery, którymi oznaczono:

a) typ gleby, która najcz ciej wykszta ca si z piasków wydmowych,

b) nazw drzewa charakterystycznego dla borów porastaj cych piaski wydmowe.

A. brunatna, E. d b,

B. bielica, F. sosna,

C. r dzina, G. brzoza,

D. mada, H. wierzba.

Zadanie 13. (2 pkt)Podaj dwie formy ochrony przyrody, inne ni park narodowy, wyst puj ce na obszarze

przedstawionym na mapie.

1. ...................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

Zadanie 14. (3 pkt)Zaznacz trzy z podanych ni ej form dzia alno ci gospodarczej, które mog by

zlokalizowane w strefie ochronnej (otulinie) Kampinoskiego Parku Narodowego

z punktu widzenia racjonalnej gospodarki cz owieka w rodowisku.

A. uprawa zió ,

B. ferma drobiu (oko o 1000 sztuk),

C. m yn wodny,

D. gospodarstwo agroturystyczne,

E. przetwórnia owoców i warzyw.

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I6

Zadanie 15. (3 pkt)Zadanie wykonaj na podstawie zamieszczonego poni ej tekstu.

„Symbolem Kampinoskiego Parku Narodowego jest o . o y w Puszczy

Kampinoskiej do pocz tków XIX wieku. Intensywne polowania doprowadzi y

do ca kowitego wygini cia tych zwierz t. W 1951 roku sprowadzono pi osi z ZSRR

i umieszczono je w specjalnie przygotowanej zagrodzie, zapewniaj c zwierz tom wy ywienie

i opiek . osie poczu y si w puszczy dobrze, szybko si rozmna a y i stopniowo

wypuszczano je na wolno . Obecnie na terenie puszczy yje oko o 120 osi, przebywaj one

g ównie na mokrad ach puszcza skich. Podobnie uda a si restytucja bobrów na terenie

Kampinoskiego Parku Narodowego. Obecno ju prawie 80 bobrów jest bardzo cenna

dla puszczy. Ich dzia alno przyczynia si do poprawy naturalnej retencji wodnej,

zniszczonej wieloletni nieprzemy lan melioracj odwadniaj c , prowadzon przed

powstaniem parku narodowego.

Wi kszo borów w Puszczy Kampinoskiej ma ma o naturalny charakter. Pochodz one

z monokulturowych zalesie . S to bory suche, wymagaj ce od le ników znacznej

przebudowy w celu przywrócenia tym terenom ich stanu naturalnego. Prowadzone badania

wykaza y, e drzewostany iglaste powinny zajmowa tylko oko o 1/3 cz ci ca ej

powierzchni puszczy, pozosta y za obszar winny pokrywa zespo y lasów li ciastych.

W rezerwatach cis ych przebudow drzewostanu prowadzi sama przyroda i las zmienia si

szybko w drodze naturalnej sukcesji. Poza rezerwatami konieczna jest praca le ników”.

ród o: opracowanie w asne

a) Podaj dwa przyk ady dzia a podejmowanych przez cz owieka w celu przywrócenia

naturalnego charakteru Puszczy Kampinoskiej.

1. ...................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

b) Wyja nij, na czym polega restytucja kampinoskiej fauny.

.....................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Zadanie 16. (2 pkt)Od 1975 roku pa stwo wykupuje prywatne grunty po o one w granicach Kampinoskiego

Parku Narodowego. Do ko ca 2001 roku wykupiono 10485 ha. Pozosta o jeszcze

do wykupienia oko o 3300 ha. Spo ród planowanych do wykupu 67 wsi dwie zosta y

wykupione w ca o ci.

Wyja nij, w jakim celu pa stwo wykupuje grunty na terenie Kampinoskiego Parku

Narodowego. Podaj dwa powody takiego dzia ania.

1. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I7

Zadanie 17. (4 pkt)Uzupe nij tabel , dobieraj c do opisu parku narodowego jego nazw wybran spo ród

podanych poni ej.

Parki narodowe:

Bia owieski, Gór Sto owych (Sto owogórski), Karkonoski, Ojcowski, S owi ski,

Bieszczadzki.

Lp. Opis parku Park narodowy

1.

Obszar krasowy, z licznymi

jaskiniami, ska ami o urozmaiconych

kszta tach, np.: maczugi, iglice.

2.

Najwi ksze w Europie skupienie

ruchomych wydm. Wyst puj

tu przybrze ne jeziora.

3.

To najwi kszy i najlepiej zachowany

fragment pierwotnego europejskiego

lasu ni owego. Dominuj gr dy

i bory.

4.

Jedyny w Polsce przyk ad gór

o budowie p ytowej. Osobliwo ci

s fantastyczne formy skalne,

osta ce oraz labirynty skalne.

Zadanie 18. (3 pkt)Podaj nazwy opisanych poni ej mas powietrza kszta tuj cych pogod w Polsce.

1. Docieraj do Polski z po udniowego wschodu, najcz ciej jesieni . Przynosz ocieplenie

oraz such , s oneczn pogod .

.....................................................................................................................................................

2. Nap ywaj nad Polsk z zachodu i przynosz w ci gu ca ego roku wzrost zachmurzenia

oraz opady atmosferyczne. Latem powoduj och odzenie, zim wzrost temperatury

i odwil e.

.....................................................................................................................................................

3. Nap ywaj z pó nocy, wiosn powoduj krótkotrwa e och odzenia oraz przymrozki.

.....................................................................................................................................................

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I8

Zadanie 19. (4 pkt)W tabeli przedstawiono dane klimatyczne charakterystyczne dla dwóch ró nych klimatów.

Klimat I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rok

A temp.opady

20,0

55

20,2

48

21,4

63

23,4

85

25,5

177

26,8

174

27,6

147

27,8

226

27,2

226

25,4

204

22,4

73

20,7

46

24

1447

B temp. opady

23,9

4

24,0

2

26,1

1

28,1

1

29,6

17

28,6

484

27,3

616

25,9

340

27,0

264

27,9

65

27,2

14

25,4

2

26,8

1810

temp. – rednia miesi czna temperatura powietrza w C,

opady – rednia miesi czna suma opadów w mm.

a) Podaj liter , któr oznaczono stacj o klimacie monsunowym.

…………………………………………………………………………………………………..

b) Na podstawie analizy danych podaj nazw strefy klimatycznej, w której znajduj si

obie stacje A i B.

.....................................................................................................................................................

c) Podaj dwa kraje po o one w klimacie monsunowym. Nazwy krajów wybierz z ni ej

podanych.

Mongolia, Korea Po udniowa, Mozambik, Japonia, Egipt

1. ..................................................................... 2. .....................................................................

Zadanie 20. (2 pkt)Wymie dwie konsekwencje dla ludno ci Indii, które wynikaj z opó nienia nadej cia

monsunu letniego.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I9

Zadanie 21. (4 pkt)Wykorzystaj plan batymetryczny misy jeziora polodowcowego do wykonania polece a) i b).

a) Podaj cztery charakterystyczne cechy jeziora.

1. ..................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

4. ..................................................................................................................................................

b) Podaj nazw typu genetycznego jeziora.

.....................................................................................................................................................

Zadanie 22. (3 pkt)Spo ród podanych jezior Polski wypisz trzy, które maj tak sam genez misy jeziora

jak jezioro w zadaniu 21.

Jeziora: Ha cza, Czarny Staw w Tatrach, Gop o, Jeziorak, ebsko, niardwy.

1. ……………………………. 2. ……………………………. 3. …………………………….

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I10

Zadanie 23. (5 pkt)Na mapie zaznaczono cyframi od 1. do 5. pasma górskie.

a) Podaj numery i nazwy trzech pasm górskich, w których wyst puj lodowce.

1. ..................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

b) Schemat przedstawia przebieg granicy wiecznego niegu na Ziemi.

Wykorzystaj schemat oraz map i podaj, na którym z zaznaczonych na mapie obszarów,

A czy B, granica wiecznego niegu przebiega wy ej nad poziomem morza.

.......................................................................................................................................................

c) Wymie dwa warunki, które musz by spe nione, aby móg powsta lodowiec

górski.

1. ..................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I11

Zadanie 24. (4 pkt)Mapy przedstawiaj g ówne obszary uprawy yta i pszenicy oraz wielko zbiorów tych zbó

w poszczególnych województwach.

.

a) Podaj przyrodnicz przyczyn ró nicy w rozmieszczeniu g ównych obszarów

uprawy yta oraz pszenicy. Odpowied uzasadnij.

......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

b) Wymie dwa województwa o najwi kszych zbiorach yta.

1. ...................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

Zadanie 25. (3 pkt)Podaj po dwa kraje s siaduj ce z Polsk i spe niaj ce podane ni ej warunki:

a) nale do UE

1. …………………….. 2. ……………………

b) s cz onkami NATO

1. …………………….. 2. ……………………

c) nale do WNP

1. …………………….. 2. ……………………

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I12

Zadanie 26. (3 pkt)Na za czonej mapie Polski przedstawiono obszary wyst powania czterech nieodnawialnych

surowców energetycznych. Oznaczono je cyframi od 1. do 4.

Podaj nazwy surowców energetycznych wyst puj cych na poszczególnych obszarach

oznaczonych na mapie cyframi od 1. do 4.

1. ................................................. 2. .................................................

3. ................................................. 4. .................................................

Zadanie 27. (3 pkt)Wymie trzy alternatywne ród a energii wykorzystywane w Polsce.

1. ...................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

Zadanie 28. (1 pkt)Zaznacz prawid ow odpowied .

Konflikt w Kaszmirze jest zagro eniem dla wiatowego bezpiecze stwa, poniewa :

A. intensywno dzia a zbrojnych nasila si w porze letniej.

B. kraje stanowi ce strony konfliktu posiadaj bro atomow .

C. w konflikcie czynny udzia bior dwa najludniejsze mocarstwa wiata.

D. przyczyn konfliktu jest rasowe zró nicowanie ludno ci.

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I13

Zadanie 29. (3 pkt)Mapa przedstawia trzy g ówne szlaki transportu ropy naftowej na wiecie.

.

Do ka dego ze szlaków dobierz, spo ród wymienionych poni ej, po dwa obiekty

geograficzne mijane po drodze przez tankowce lub znajduj ce si na trasie szlaku.

Obiekty geograficzne:

1) Morze Czerwone, 2) Morze Po udniowochi skie, 3) Kana Sueski,

4) Kana Mozambicki, 5) Pó wysep Malajski, 6) Wyspy Kanaryjskie, 7) Morze Czarne.

Numer szlaku Obiekty geograficzne

1

2

3

Zadanie 30. (2 pkt)Podaj dwa przyk ady zagro e dla rodowiska przyrodniczego lub gospodarki

cz owieka, które stwarza transport ropy naftowej drog morsk .

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I14

Zadanie 31. (4 pkt)Schemat przedstawia piramid wieku i p ci ludno ci Polski w 2002 roku.

a) Wpisz w oznaczone pola okre lenia: kobiety, m czy ni.

b) Wykorzystaj piramid i podaj przyczyn uformowania si wy u demograficznego,

do którego nale y grupa ludno ci w wieku od 15 do 23 lat.

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

c) Przedstaw dwa spo eczne lub gospodarcze nast pstwa wyst powania wy ów

demograficznych.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I15

Zadanie 32. (3 pkt)Podaj trzy przyczyny, które spowodowa y zw enie podstawy piramidy wieku ludno ci

Polski.

1. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. .................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

3. .................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Zadanie 33. (4 pkt)Przedstaw cztery przyczyny, które zadecydowa y o dynamicznym rozwoju turystyki na

wiecie w drugiej po owie XX wieku.

1. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

4. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Zadanie 34. (4 pkt)Dobierz do ka dego z wymienionych w tabeli krajów g ówne przyczyny, które mog

ogranicza nap yw turystów.

Kraje Przyczyny

1. Malezja

2. Turcja

3. Chiny

4. Stany Zjednoczone (Floryda, Luizjana)

A. ataki fundamentalistów islamskich,

B. zniszczenia infrastruktury wskutek tsunami,

C. wyst powanie niszczycielskich huraganów,

D. konflikt katolicko-protestancki,

E. epidemie chorób (SARS, ptasia grypa).

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I16

BRUDNOPIS

Wię

cej a

rkus

zy z

najd

zies

z na

stro

nie:

ark

usze

.pl